SINT-GENESIUS-RODE • JAARGANG 19 • NR 1 • FEBRUARI 2017 UITGAVE VAN GC DE BOESDAALHOEVE EN VZW ‘DE RAND’
Kim Gevaert Ereburger van Rode
Game voor kinderen met dyslexie
Hubert Damen Liefde in poëzie en liedjes
FR • DE • EN
Traductions Übersetzungen Translations
© Tine De Wilde
afgiftekantoor sint-genesius-rode P 008347
buurten
I N F O R M AT I E uit de gemeente v.l.n.r. Thomas Hauwaert, Gilles Goessens, Hannes Hauwaert en Van Nith Olyslager
Nieuwe game voor kinderen met dyslexie of leesproblemen
‘Lezen kan ook leuk zijn’ Wie dyslexie of leesproblemen heeft, houdt zich liever weg van alles wat met lezen te maken heeft. Met de game ‘karaton’ willen Gilles Goessens uit Rode en zijn neven Hannes en Thomas Hauwaert daar verandering in brengen. Maar daarvoor moeten ze eerst 20.000 euro bij elkaar sprokkelen. Via crowdfunding hopen ze mensen te vinden die hun droom waarmaken: een spel lanceren waarmee kinderen van 6 tot 12 jaar met leesproblemen plezier vinden in het lezen. Het idee om een spel te lanceren kwam van Hannes (zelf dyslectisch), die tijdens zijn masterproef ondervond dat de tools die vandaag op de markt zijn praktisch dezelfde zijn als 15 jaar geleden. ‘Aan het motivatie-element wordt in het bestaande materiaal weinig aandacht geschonken’, vindt hij. ‘Daarom gaan we in onze game plezier en educatie combineren. Als kind speel je samen met je personage de hoofdrol in een uitdagend avonturenspel door tal van missies en queesten op te lossen. Je wordt hiervoor beloond met punten waarmee je je personage kan upgraden om zo nieuwe uitdagingen aan te gaan. Deze game laat kinderen toe te 2
blijven werken aan hun leerstoornis zonder dat het aanvoelt als een extra taak of huiswerk.’ De game wordt ook voorzien van een webplatform voor logopedisten. Gilles: ‘Zo kunnen ze volgen hoe het kind het in het spel doet, waar de problemen zich situeren, en welke progressie er is. Karaton kan je bovendien spelen op zowel Android- als iOS-tablets. We willen zo veel mogelijk kinderen bereiken.’
De lancering van de game is op 10 maart, tijdens een congres waar Vlaamse logopedisten op aanwezig zijn. (VW) Wil je het project financieel steunen of delen via sociale media? www.ulule.com/karaton. Op de website spreekt ook Koen Wauters zijn steun uit voor het project.
Heraanleg Dorpsplein grootste investering De heraanleg van het centrum wordt dit jaar met 4,71 miljoen euro de grootste investering van het gemeentebestuur. Die heraanleg moest eigenlijk al gestart zijn, maar werd uitgesteld omdat een van de kandidaat-aannemers de toewijzing betwistte. Schepen van Financiën Charles-Emmanuel Van der Straten Waillet (IC-GB) gaf op de gemeenteraad meer uitleg over het budget van de gemeente. ‘Voor de nieuwbouwprojecten van de scholen Wauterbos en Vredelaan wordt dit jaar 2,8 miljoen euro ingeschreven. De heraanleg van de Zoniënwoudlaan wordt doorgeschoven naar 2018. Daar hebben we nog steeds 3 miljoen euro voor gepland.’ Voor de werken aan de rioleringen in de Bevrijdingslaan, de Struikenlaan en de Champellaan trekt het gemeentebestuur dit jaar 1,9 miljoen euro uit. De aanvullende personenbelasting en de opcentiemen voor de onroerende voorheffing blijven op hetzelfde niveau. (BK)
© BK
Telex
Meer treinen Pendelaars die dagelijks de trein nemen richting Brussel hebben voortaan meer keuze. In april 2016 opende de tunnel Schuman-Josaphat, waardoor de Europese wijk beter bereikbaar werd met het spoor. In de nieuwe dienstregeling is dat nu ook te merken. De hele dag door is er een verbinding op de lijn S9 van Leuven naar Eigenbrakel, en op de lijn S1 rijdt voortaan de hele dag twee keer per uur een trein tussen Brussel en Nijvel; vroeger was dat enkel in de ochtend- en avondspits. Studenten van de Vrije Universiteit Brussel kunnen tevreden zijn, want het station van Etterbeek ligt op beide lijnen. Voortaan is het ook buiten de spits mogelijk om vlot op de campus te geraken. In het weekend zullen op deze lijnen ook meer treinen rijden. Intussen hoopt het gemeentebestuur dat er snel werk wordt gemaakt van de grote infrastructuurwerken voor het Gewestelijk ExpresNet (GEN). Vorig jaar nog keurde de gemeenteraad een motie goed om Infrabel, de NMBS en de federale overheid op te roepen de verdubbeling van het aantal sporen eindelijk uit te voeren. (BK)
Het gemeentebestuur doet opnieuw een beroep op landbouwers om deze winter 165 km gemeentewegen sneeuw- en ijzelvrij te houden. • Studenten konden in de Boesdaalhoeve terecht om voor hun examens te blokken. Er werd gratis verse soep, koffie, thee en water geschonken. Een hongerige maag konden ze stillen met belegde broodjes. • Wie de gevel van zijn woning renoveert, kan bij de gemeente een premie van maximaal 500 euro aanvragen. De premie kan gecombineerd worden met de isolatiepremie, die beperkt werd tot 500 euro. • Rodenaren betalen voortaan 2,50 euro voor een duik in zwembad Wauterbos. Wie niet in de gemeente woont, betaalt 4 euro. Kinderen, studenten en mensen met een beperking krijgen een verminderd tarief. • Het gemeentebestuur sloot een overeenkomst met buurgemeente Waterloo om in de Jagersdreef rioleringswerken uit te voeren. Zo worden 160 inwoners binnenkort aangesloten op het gescheiden rioleringsnet. • Op het Onze-Lieve-Vrouwinstituut zetten leerlingen van het zesde jaar Handel opnieuw hun eerste stapjes als miniondernemers. Dit keer werden er met Meet & Eat, C&C Store en Elégance liefst drie miniondernemingen opgericht. C&C Store verkoopt biologische chocolade en koffie, Elégance heeft kwaliteitschampagnes in huis en Meet & Eat verkoopt verse pizza, wraps, frietjes en ander lekkers. • Het Agentschap Wegen en Verkeer heeft pas in 2019 geld om de Waterloosesteenweg opnieuw aan te leggen. Er worden al jaren plannen gemaakt voor een herinrichting, maar de uitvoering laat dus nog minstens twee jaar op zich wachten. • De pastorij van De Hoek staat momenteel leeg. De gemeente zal het gebouw renoveren, en vervolgens verhuren voor sociale doeleinden. • De pastorij in het centrum wordt op termijn afgebroken. Op de site komen 6 à 7 appartementen. Op dit moment onderhandelen de sociale huisvestingsmaatschappij Woonpunt Zennevallei, de gemeente (die eigenaar is van het gebouw) en de Kerkfabriek over de modaliteiten. • Bedrijven en organisaties betalen voortaan 180 euro per wegwijzer die ze laten ophangen in de gemeente. Dat moet de wildgroei tegengaan en een mooier straatbeeld opleveren. Om de wegwijzers te onderhouden, vraagt de gemeente 60 euro per jaar. • Als gemeentearbeiders aan de slag gaan voor derden, zal de gemeente voortaan 40 euro per uur aanrekenen in plaats van 20 euro. • Er is een oplossing in de maak voor de lange files op de Zoniënwoudlaan op de grens met Alsemberg. Supermarktketen Delhaize gaat akkoord om een perceel grond af te staan, zodat er op de laan een voorsorteerstrook aangelegd kan worden naar de parking van de supermarkt. Zo moet het verkeer aan het kruispunt met de Eigenbrakelsesteenweg vlotter kunnen doorstromen. • Wie zijn huis wil aansluiten op het rioleringsnet betaalt voortaan een vast bedrag van 2.000 euro. • Kunstschildervereniging SAR is op zoek naar een nieuwe coördinator. 25 jaar geleden werd de organisatie in samenwerking met het gemeentebestuur opgericht door enkele bevlogen amateurschilders. De groep komt elke maandagnamiddag samen in CC Wauterbos. Iets voor jou? Neem contact op met Amedee Vaernewyck via 0496 54 26 28. (BK)
3
Erfgoedarchitect Jos Vandenbreeden bij een maquette van Villa Dirickz
Onroerend erfgoed in Sint-Genesius-Rode Je let er vermoedelijk niet elke dag op, maar voor aandachtige toeschouwers openbaart Sint-Genesius-Rode zich als een soort Bokrijk van de Rand. Het onroerend erfgoed in de gemeente is meer dan de moeite waard, vindt ook erfgoedarchitect Jos Vandenbreeden. De komende maanden zoomen we er in buurten graag op in.
H
et onroerend erfgoed van Sint-Genesius-Rode is – een aantal verloren vierkantshoeves niet te na gesproken – vrij recent, en daar is een historische reden voor: de gemeente bleef lang een echt boerendorp omringd door het Zoniënwoud. Tot de Société Générale besliste om delen van het woud te verkavelen en er later een spoorlijn en een tramlijn naar de gemeente getrokken werden. Deze ontwikkelingen zorgden voor een enorme expansie van Rode. Plotseling ontdekten gegoede Brusselaars het dorpje aan de andere kant van het woud. Het gevolg laat zich raden: vanaf het einde van de 19e eeuw en gedurende de hele 20e eeuw wordt er verwoed gebouwd in de gemeente. De Brusselse inwijkelingen namen de bekende architecten van die tijd onder 4
de arm, wat ertoe geleid heeft dat er veel interessante voorbeelden van laat-19e-eeuwse en 20e-eeuwse architectuur te bewonderen zijn in de gemeente.
Waar is de villa Féron?
Als ik de lijst van erfgoed voorleg aan kenner Jos Vandenbreeden, krijg ik een zachte en spreekwoordelijke tik op de vingers van de voor de rest zeer aimabele en gepassioneerde man: ‘Ik merk dat de lijst niet volledig is. De villa Féron van Victor Horta staat er niet op. Maar ik vergeef het je. Die villa is nog steeds niet beschermd als monument. Ik hoop dat het er ooit van komt’, mijmert hij. Jos heeft dan ook een speciale band met de villa. ‘De meeste inwoners van de gemeente weten wel dat het landhuis
een tijd geleden met de sloop bedreigd was. De gemeente had de goedkeuring gegeven om het af te breken. Gelukkig volgde de provincie – onder meer door mijn toedoen – niet en staat het gebouw, één van de weinige Horta’s in Vlaanderen, er nog altijd. Ik heb me laten vertellen dat er ondertussen nieuwe bewoners zijn.’ Vandenbreeden is naast architect en stichter van het Sint-Lukasarchief ook voltijds luis in de pels van projectontwikkelaars met grote dollartekens in de ogen die te weinig interesse hebben in de architecturale waarde van een gebouw. ‘Ik heb gestreden voor het behoud van het Flageygebouw in Brussel, en heb dat gelukkig kunnen redden. Ik heb me ook met het sanatorium van Tombeek in Overijse bezig gehouden, maar daar heb ik mijn wil niet kunnen
doordrijven. Dat unieke gebouw wordt op dit moment volledig en onherkenbaar herbouwd. Als ze de villa Féron tegen de grond hadden gegooid, dan had ik dat echt als een persoonlijk verlies beschouwd.’
© Tine De Wilde
De lijst met beschermd erfgoed in Rode is lang. ‘Ik zie veel namen van belangrijke architecten. Jean-Pierre Cluysenaar, die in Sint-Genesius-Rode het Kasteel Revelingen en de Sint-Gertrudishoeve bouwde, is een van de grondleggers van het eclecticisme in België, een stijl die verschillende historische stromingen mengde. In die stijl ontwierp Cluysenaar onder meer de Sint-Hubertusgalerijen in Brussel. Hij ligt ook aan de basis van de neo-Vlaamse renaissance, een stijl die hij vanaf 1850 begon toe te passen, maar die pas echt in het laatste kwart van de 19e eeuw populair werd. Het was de tegenhanger van de wat oudere neogotiek. Het waren vooral de katholieke architecten die neogotisch bouwden, terwijl de vrijmetselaars meer met Vlaamse renaissance-elementen gingen werken. Cluysenaar was dus net als Poelaert en Horta vrijmetselaar.’
Kroniek van de 20e-eeuwse architectuur
Maar die neo-Vlaamse renaissance was maar een van de vele stijlen die de 19e eeuw gekend heeft. En het beschermde erfgoed in Sint-Genesius-Rode bevat eigenlijk voorbeelden van alle stijlen uit de late 19e eeuw en de 20e eeuw: eclecticisme en art nouveau, die belangrijke strekkingen waren tot aan de Eerste Wereldoorlog. ‘In het interbellum was er de art deco en het modernisme, dat laatste geïnspireerd door Le Corbusier. Na de Tweede Wereldoorlog spreken we van laat-modernisme en van postmodernisme. En tegenwoordig gaat het alle kanten op, en is er niet meteen een dominante stijl in de woningbouw. De tijd van het traditionalisme met de
FR
Le patrimoine immobilier au premier plan Le patrimoine immobilier de Sint-Genesius-Rode – à l’exception de quelques fermes carrées isolées – est relativement récent, ce qui s’explique par une raison historique: la commune est longtempts restée un vrai village paysage entouré par la Forêt de Soignes. Jusqu’à ce que la Société Générale décide de lotir certaines parties du bois et qu’une ligne ferroviaire et une ligne de tram soient tracées jusqu’à la commune. Ces développements ont entraîné une énorme expansion de Rode. Les Bruxellois nantis ont subitement découvert ce petit village situé de l’autre côté de la forêt. On devine facilement la suite: depuis la fin du 19ème siècle et durant tout le 20ème siècle, la rage de construire ne s’est pas arrêtée. Les ‘immigrants’ bruxellois se sont adressés aux célèbres architectes de l’époque, de sorte que l’on peut admirer de nombreux exemples intéressants de l’architecture de la fin du 19ème et du 20ème siècle dans la commune. De véritables perles architecturales dans les quartiers que nous nous ferons un plaisir de présenter dans les prochains mois.
© BK
Eerst was er Cluysenaar
Villa Muller voorlopig beschermd Villa Muller in de Beukenlaan zal binnen enkele maanden wellicht definitief beschermd worden als monument. Vlaams minister van Onroerend Erfgoed Geert Bourgeois (N-VA) besloot het gebouw alvast voorlopig te beschermen. Villa Muller werd in 1938 gebouwd door de gerenommeerde architect Marcel Spittaels in opdracht van de industrieel Armand Muller. Spittaels tekende, samen met Paul Lebon, ook voor het gebouw van het Instituut voor Tropische Geneeskunde in Antwerpen. ‘Villa Muller is een zeldzaam, representatief en uitzonderlijk bewaard voorbeeld van art-decostijl. Dat wordt door nationale en internationale experten bevestigd’, zegt Bourgeois. De huidige eigenaars blijven discreet, maar naar verluidt zou het oorspronkelijke interieur van de opmerkelijke villa goed bewaard zijn gebleven. Het is de tweede keer op enkele maanden tijd dat een villa in Sint-Genesius-Rode het nieuws haalt. In de lente wilden de eigenaars van villa Féron, een gebouw van Victor Horta, de sloophamer bovenhalen, maar de Bestendige Deputatie besliste toen na beroep van het Agentschap Onroerend Erfgoed dat de sloop niet door kon gaan. Een bescherming van het gebouw is voorlopig niet aan de orde. (BK)
typisch Vlaamse fermettewoningen ligt gelukkig weer achter ons’, lacht Vandenbreeden. En van al die stijlen zijn er dus voorbeelden te vinden in de gemeente. ‘Zo is de villa La Jeannerie aan de Trilpopulierenlaan een mooi voorbeeld van door Le Corbusier geïnspireerd modernisme. Ze werd in de jaren 30 ontworpen door een van de beste Belgische modernisten: Victor Bourgeois. Een ander zeer mooi voorbeeld van modernistische architectuur, dat ik zelf niet kende, is de villa Muller in de wijk Middenhut.’
Een speciale vermelding
Bij één architect wil Vandenbreeden graag wat langer blijven stilstaan: Philippe Samyn. ‘Hij is één van de belangrijkste architecten die we op dit moment hebben in ons land: een architect met internationale uitstraling.’ In Sint-Genesius-Rode staan er meerdere gebouwen van zijn hand, waarvan de woning Farr aan de Chrysantenlaan beschermd is. Maar hij bouwde en verbouwde ook het rusthuis De Groene Linde. ‘Maar de meeste mensen kennen hem wellicht van het nieuwe gebouw van de Europese Unie. Samyn is ingenieur én architect. Als ingenieur brengt hij telkens in zijn architectuur innovatie op materiaal-technisch en constructief vlak, maar als architect heeft hij een uitstekend gevoel voor poëzie.’ Maarten Croes De komende maanden publiceren we in buurten het verhaal achter enkele gebouwen die op de lijst van bouwkundig erfgoed staan, gepubliceerd door het Agentschap Onroerend Erfgoed. 5
MENSEN uit Rode
benoemen, een beslissing waarvoor de gemeenteraad unaniem groen licht gaf. ‘Kort nadat het nieuws over de gouden medaille bekend raakte, kreeg ik een telefoontje van de schepen van Sport. Hij vroeg me of ik dat ereburgerschap zag zitten, en ik heb ingestemd. Zo’n titel beschouw ik als een eer, al komt hij wel wat uit de lucht vallen als gevolg van die onverwachte gouden medaille’, vertelt Kim, die zich ook al ereburger mag noemen van twee andere gemeenten. ‘De gemeente Kampenhout, waar ik ben opgegroeid, heeft me de titel toegekend in het jaar dat ik voor de eerste keer Europees kampioene werd op de 60 meter indoor. Mijn latere prestaties hebben me het ereburgerschap in Steenokkerzeel opgeleverd.’
Koeien als buren
Kim Gevaert
Nieuwe ereburger van Rode
© Tine De Wilde
v.l.n.r. Romeo, Kim, Lili, Vince
Na Herman Van Rompuy mag ook ex-atlete Kim Gevaert (38) zich ereburger van Sint-Genesius-Rode noemen. Al vijf jaar woont ze samen met haar gezin in een uithoek van de gemeente. ‘We hebben ons de verhuis zeker nog niet beklaagd.’
M
eer dan acht jaar na haar pensioen als topsportster heeft de voormalige spurtbom Kim Gevaert uit Sint-Genesius-Rode de prijzenkast in haar moderne villa in het gehucht De Hoek nog wat mogen aanvullen. Zo ontving ze alsnog een gouden medaille voor haar prestatie 6
tijdens de 4 x100 meter estafette op de Olympische Spelen van 2008 (nadat in een bloedstaal van een van de dames van het winnende Russische team sporen van doping waren gevonden, n.v.d.r.). Die eerste plaats was voor het gemeentebestuur van Sint-Genesius-Rode reden genoeg om haar tot ereburger te
Het is intussen 5 jaar geleden dat Gevaert en haar gezin het drukkere Melsbroek, een deelgemeente van Steenokkerzeel, inruilden voor Sint-Genesius-Rode. ‘We zijn er niet vertrokken omdat we het er niet meer naar onze zin hadden. Wel hadden we door de gezinsuitbreiding nood aan extra ruimte’, zegt Kim. ‘De rand rond Brussel wilden we niet verlaten, al hadden we geen specifieke gemeente in gedachten. De bedoeling was om ons ergens in het gebied van Vilvoorde tot Overijse te vestigen. Uiteindelijk zijn we iets verder in Sint-Genesius-Rode beland. Dit stuk grond had alles wat we wensten: zeer landelijk gelegen met koeien als naaste buren, en toch niet ver van de hoofdstad, met een treinstation vlakbij. Soms moet je je intuïtie volgen. Het is een goede gok gebleken. We hebben ons de verhuis niet beklaagd, al zijn de files op de Brusselse ring tijdens de week wel een minpuntje. Dat Sint-GenesiusRode een Vlaamse gemeente mét faciliteiten is, is voor ons het perfecte compromis. De moedertaal van mijn man is Frans. Hoewel hij goed Nederlands spreekt, is het voor hem voor sommige zaken makkelijker als hij zich in het Frans kan uitdrukken. De mix van culturen vinden we ook een pluspunt. Die verschillende nationaliteiten, godsdiensten en achtergronden komen goed tot uiting in onze straat, waar we niet het enige gemengde koppel zijn. Die verscheidenheid zie je ook in de school van onze kinderen. Zo heb je in de klas van onze dochter Lili kinderen van onder meer Poolse, Ierse en Amerikaanse afkomst.’
I N F O R M AT I E
Actief in lokale sportclubs
Van het gezin Gevaert kan je niet zeggen dat ze zich verstoppen achter de vier muren van hun huis. Zo reikte Kim graag de medailles uit tijdens de eerste editie van de Sint-Genesius-Run en tijdens de plaatselijke scholenveldloop. Zij en haar kinderen zijn ook actief in verschillende lokale sportclubs, zoals basketbalploeg De Rode Leeuwen en Judoclub Linkebeek. ‘Daarnaast hebben we er bewust voor gekozen dat onze kinderen een hobby in het Frans uitoefenen, zodat ze goed tweetalig zijn’, vertelt Kim. ‘Of ik zelf nog sport? Ik speel tennis in club Wimbledon, hier vlakbij. En ik ga lopen in het Zoniënwoud, elke keer een dik half uur. Een langere afstand lopen is niet zo mijn ding. Ik blijf een spurter in hart en nieren. Maar joggen in zo’n omgeving is echt ontspannend. Je ziet er de seizoenen veranderen.’
oud-nieuw
Gevaertvijver (deel 3): de Korenmolen of Gevaertmolen
Dat Kim zich niet wegstopt, betekent ook dat ze regelmatig wordt herkend. ‘Ik ga in de buurt naar de winkel, waar mensen mij soms aanspreken. Dat vind ik niet erg, ze vallen me niet lastig. Aan de schoolpoort weten de meeste ouders ook wel dat ik vroeger aan atletiek heb gedaan, maar daar zien ze mij vooral als de mama van Lili, Vince en Romeo. Mijn bekendheid is trouwens relatief, zeker hier, vlak bij de taalgrens. Niet zo lang geleden ben ik samen met Tia Hellebaut en de kinderen naar een speeltuin in Waterloo geweest. Ze vond het verwonderlijk dat iedereen ons daar met rust liet. Enkel wie sport volgt, weet daar wie we zijn. Ik streef er ook niet naar om bekend te blijven. Ik ga zeker niet in op elke vraag vanuit de media.’ Dat Kim de topsport al even vaarwel heeft gezegd, betekent niet dat ze niets omhanden heeft. ‘De zorg voor de drie kinderen ligt vooral bij mij. Daarnaast geef ik nog elke dinsdag logopedie in een school in Laken, en er zijn nog tal van losse projecten. In de lente zet ik me tijdens sportdagen voor een hele reeks scholen in, tijdens de zomer hou ik me bezig met de Memorial Van Damme. Ook ben ik actief als ambassadrice voor SOS Kinderdorpen.’ Het leven stopt niet na topsport. Zo veel is zeker. Jelle Schepers EN
Kim Gevaert awarded honorary citizenship More than 8 years after retiring as a star athlete, the former sprinter Kim Gevaert from Sint-Genesius-Rode has been awarded a gold medal for her performance during the 4 x100 metres relay race at the 2008 Olympic Games. And for the municipal council this is the ideal opportunity to grant her honorary citizenship. Kim may have bid farewell to top-level sport but that does not mean she is sitting idle. ‘I am mainly focusing on looking after the three children. I also provide speech therapy every Tuesday in a school located in Laken, and there are many more individual projects. In the springtime I am committed to a whole series of schools during sports days and in summer I am busy with the Memorial Van Damme (an annual athletics event in Brussels). I am also an ambassador for SOS Children’s Village.’ Life definitely goes on after a career as a top-level sportsperson.
Dit is het laatste deel over de Gevaertmolen. Op de oude foto uit de jaren 20 zien we rechts het pas verbouwde huisje langs de Beekstraat, dat we besproken hebben in het eerste deel. Centraal zie je de voorgevel van de molen, met mooie rondbogen boven de ramen. Op de plaats waar de man op de voorgrond stond, ligt nu de Zoniënwoudlaan. Tekst en oude foto: Jan De Cock Nieuwe foto: Johan Stoffels
7
I N F O R M AT I E verenigingen
zaterdag 4 februari Jaarfeest Kampeerclub Pasar
maandag 6 maart Antibiotica, enkel als het moet UPV-Zoniën-West
vrijdag 10 en zaterdag 11 maart 15e spaghettifestijn K-Creation
maandag 6 februari Toekomst in de ouderenzorg UPV-Zoniën-West
15 uur – dienstencentrum De Boomgaard Voordracht door mevr. Ann Versporten (afdeling Medische Microbiologie, Universiteit Antwerpen) gratis info: Annie Deheegher, 02 305 66 02, anniedeheegher@telenet.be
Ons Parochiehuis info: www.k-creation.be
15 uur – dienstencentrum De Boomgaard Voordracht door prof. dr. Dominique Verté (vakgroep educatiewetenschappen VUB) gratis info: Annie Deheegher, 02 305 66 02, anniedeheegher@telenet.be
zondag 12 maart 25 jaar Pasar Rode Pasar
maandag 6 februari Start to organize Femma 19.30 uur – dienstencentrum De Boomgaard info en inschrijven: 02 381 20 64 of rita.wauters@telenet.be
dinsdag 7 februari Creanamiddag Femma 13.30 uur – dienstencentrum De Boomgaard info: 02 380 96 02
donderdag 9 februari Bijeenkomst in het teken van Sint-Valentijn OKRA 13.30 uur – Ons Parochiehuis enkel voor OKRA-leden
zondag 12 februari Dance Battle K-Creation GC de Boesdaalhoeve info: www.k-creation.be
dinsdag 14 februari Thema Valentijn met de dames in het asielcentrum Femma 13.30 uur – Alsemberg info: 02 381 20 64
zondag 5 maart Okra-restaurant OKRA 11.30 tot 15 uur – Ons Parochiehuis
8
zondag 12 februari Daguitstap Grimbergen Pasar In februari kan je met Pasar een hele dag mee op uitstap naar Grimbergen. ‘In de voormiddag wandelen we door de Maalbeekvallei langs de Tommenmolen en de Liermolen. We krijgen er uitleg over de manier waarop graanwatermolens precies werken en brengen een bezoek aan het open depot ‘karren en wagens’. Daar zien we een diversiteit aan voertuigen die de mens al eeuwenlang gebruikt om lasten te verplaatsen’, vertelt Rudy Decuyper van Pasar. ’s Middags staat in de Eugeenhoeve een lunch klaar, die bovendien in de prijs is begrepen. ‘Daarna wandelen we naar het Museum voor Oudere Technieken (MOT)’, aldus Rudy. ‘Het MOT is een uniek museum, dat inzicht wil geven in alle technieken waar waterkracht, windkracht of spierkracht van mens en dier centraal staan. We krijgen er een rondleiding in de afdeling ‘Guldendal’, waar een demonstratie door een smid op het programma staat. De smid was vroeger echt onmisbaar. Hij vervaardigde, herstelde en onderhield alle ijzeren gereedschap, huisraad en benodigdheden. Tijdens ons bezoek krijgen we hierover meer uitleg.’ Voor Pasar Rode is 2017 trouwens een feestjaar. ‘Onze afdeling bestaat 25 jaar’, zegt Rudy. ‘De voorbije jaren konden de deelnemers aan onze activiteiten al ontelbare mooie plekjes in binnen- en buitenland ontdekken. Ook in 2017 hebben we opnieuw een gevarieerd programma in de aanbieding: van wandelingen over culturele uitstappen tot gezellige gezinsweekends. Voor elk wat wils’, besluit hij. (HW) samenkomst om 9.30 uur aan het MOT (Guldendal 20, Grimbergen) prijs: 35 euro (niet-leden), 30 euro (Pasar-leden) • info en inschijven: Rudy en Martine Decuyper-Lemer (0486 45 12 26), Kim Decuyper (0486 97 72 44) of pasar.rode@telenet.be
dinsdag 21 februari dinsdag 21 maart Peuter- en kleuterkleren naaien Femma Rode
donderdag 23 februari Reportage Indochina vtbKultuur De reisreportage van vtbKultuur voert ons deze maand door Laos, Cambodja en Vietnam, drie landen met een woelige geschiedenis. Vanaf het einde van de 19e eeuw tot het midden van de 20e eeuw behoorden ze als kolonie of protectoraat tot Frans Indochina. In de jaren 60 en 70 werd in de regio de Vietnamoorlog uitgevochten en ook de gruweldaden van Pol Pot en de Rode Khmer drukten hun stempel op de geschiedenis. Tegenwoordig is de regio populair bij reizigers die houden van prachtige natuur en een rijke culturele achtergrond. Reisleider-gids Jos Odeurs (Knokke) heeft Laos, Cambodja en Vietnam al talloze keren bezocht. Hij vertelt vol vuur over prachtige tochten langs de Mekong, traditionele dorpjes en markten van kleurrijke bergvolkeren. Maar ook culturele hoogstandjes en steden zoals Hanoi en Saigon in Vietnam, Luang Prabang in Laos en de ruïnes van de Khmertempels in Cambodja komen aan bod. ‘Verwacht zeker geen droge documentaire, maar een wervelende combinatie van film en fotografie’, aldus Mija De Greef van vbtKultuur. ‘In maart staat trouwens nog de laatste reisreportage van het seizoen op het programma. Die voert ons naar de Noord- en de Zuidpool.’ (HW) 20 uur – CC Wauterbos • prijs: 7 euro (niet-leden), 6 euro (leden van vtbKultuur of VAB) • info: 0478 46 25 41 of sintgenesiusrode@vtbkultuur.be
Zelf leuke outfits voor je peuters of kleuters maken, is de laatste jaren weer helemaal in. Heb je zin om ook creatief uit de hoek te komen met stoffen en patronen, maar werk je liever in groep, of heb je hulp nodig bij de afwerking? Of misschien komt het er thuis in alle drukte gewoon niet van om je naaispullen uit de kast te halen? Dan ben je welkom op de workshop peuter- en kleuterkleren naaien van Femma Rode. ‘We hebben een eenvoudig en mooi patroon klaar voor een jurkje, salopette of shortje’, vertelt Rita Wauters. ‘Wie wil, mag ook zijn eigen werkjes meebrengen. Er is een lesgever aanwezig om de deelnemers op weg te helpen of nuttige tips te geven. Iedereen is welkom, maar we vragen om vooraf contact met ons op te nemen, zodat we de beschikbare tijd optimaal kunnen benutten.’ (HW) 19.30 uur – dienstencentrum De Boomgaard (Vergeet-mij-nietjeslaan 8, Sint-Genesius-Rode) • prijs: 2 euro (houders Femma-pas of leden Gezinsbond), 5 euro (niet-leden) info en inschrijven: Greet Wauters (greet.wauters@hotmail.com), Rita Wauters (rita.wauters@telenet.be of 02 381 20 64)
Natuurpunt Rode Samen voor minder CO2-uitstoot Europa – en ook de gemeente – onderschreef de doelstelling om tegen 2020 de broeikasgassen met 20 % te verminderen. Maar om dat doel te bereiken is nu actie nodig. Daarom nam Natuurpunt Rode tijdens de kerstmarkt het initiatief om Rodenaren te sensibiliseren rond de problematiek. Wie een persoonlijk engagement ondertekende, kon deelnemen aan een tombola, met als hoofdprijs: een elektrische plooifiets. Een badge met -20 % werd opgespeld bij wie het initiatief onderschreef.
Wie de verschillende actiepunten las, stelde vast dat hij/zij al een aantal maatregelen uitvoerde, en dat hij/zij er een aantal bij kon nemen. Denk bijvoorbeeld aan het doven van elektrische verlichting in de ruimtes waar je niet aanwezig bent, geen vlees eten op donderdag of jezelf minstens eenmaal per week verplaatsen met de fiets of het openbaar vervoer. In totaal ondertekenden 367 personen hun persoonlijk engagement. Dat is gelijk aan 21 handtekeningen per uur kerstmarkt. Natuurpunt blikt dus tevreden terug. Wordt vervolgd in 2017. (VW)
9
C U LT U U R muziek
Hubert Damen
Liefde in poëzie en liedjes In Als de liefde niet bestond probeert Hubert Damen samen met muzikale duizendpoot Florejan Verschueren en jazz-saxofoniste Sara Meyer het mysterie van de liefde te doorgronden in liedjes en poëtische reflecties. Een liefdevol programma, met een lach en een traan, hardheid en zachtheid, seks en zorg. Als de liefde niet bestond. Wat dan? ‘Tja, dan was er niks. Alles zou grijs, kil, kleurloos zijn. Je hebt dan zelfs geen conflicten en zeker geen poëzie. Dat probeert Toon Hermans in een liedje ook duidelijk te maken. Het is een leeg leven. Ik wil niet in de plaats zijn van de man of vrouw die in zijn leven geen liefde heeft gekend, onder welke vorm dan ook. Laatst kwam ik een man tegen die zei: Wij zijn 50 jaar getrouwd. Wij zijn antiek. Ik heb hem geantwoord dat antiek toch nog meer waard is dan een kastje van Ikea.’ Hoe is het programma van de voorstelling ontstaan? ‘Er ging behoorlijk wat chaos aan vooraf (grijns). Als ik een idee heb, ligt de vloer van mijn werkkamer na een week vol met liedjesteksten, poëzie, boeken, cd’s, foto’s … Dan probeer ik daar letterlijk een zekere lijn in te krijgen. Ik span een paar wasdraden en begin dingen op te hangen. En plots komt daar het liedje Lente me van Toon Hermans tevoorschijn. Ik heb het! De liefde telt vier seizoenen, maar na de lente, zomer, herfst en winter komt er toch altijd weer lente.’ Hoe maakte je een keuze tussen de oneindig veel liefdesliedjes? ‘Ramses Shaffy en Bram Vermeulen moesten er sowieso bij. Liefst met nummers die niet zo bekend zijn. Drs. P en Hans Dorrestijn waren ook quasi certitudes, al is Drs. P er pas de dag van de eerste voorstelling bij gekomen. Ik vind ze zo’n tegenstrijdige figuren. Het ene moment schrijven ze prachtige dingen over de liefde, maar in een ander nummer geven ze af op de vrouwen en het huwelijk. Dorrestijn is nu 80 en heeft een programma met drie 10
wondermooie zangeressen. Hoe kan je zo contradictorisch zijn? Drs P. had ik nodig omdat ik het ook wou hebben over seks,
‘Laatst zei een man me: Wij
zijn 50 jaar getrouwd. Wij zijn antiek. Ik heb hem geantwoord dat antiek meer waard is dan een kastje van Ikea’
het liefst op een geestige manier. Hij heeft een liedje Het orgaan, over het mannelijke geslachtsdeel. En er is ook een liedje over het vrouwelijke equivalent, Liesjes Poesje van De Nieuwe Snaar. Dat gaf me de kans om een kleine conflictsituatie te creëren met mijn muzikante.’ Tussen de liedjes door breng je poëtische reflecties. Wat mogen we daarvan verwachten? ‘90 % van alle poëzie gaat over de liefde. Het is een onmogelijke opdracht om daar een keuze in te maken. Ik zoek naar dingen die passen bij het liedje of juist dingen die tegen het lied ingaan. Ik gebruik soms ook liedjesteksten, van bijvoorbeeld Bram Vermeulen, als gesproken tekst. Dan mogen de twee muzikanten zich daar lekker op uitleven. Ik ben geen grote, geschoolde, klassieke zanger, eerder een acteur die denkt dat hij een beetje kan zingen. Voldoende om het verhaal dat ik wil brengen een meerwaarde te geven. Als het zangtechnisch te moeilijk wordt, haak ik af. Er zijn ook nummers waar ik van af blijf omdat ze te zeer vastkleven aan een bepaalde artiest. Dan maak je alleen maar een slechte kopie, en dat wil ik niet.’
Opvallend is dat met uitzondering van De Nieuwe Snaar en Wannes Van De Velde alleen Nederlanders in het programma aan bod komen. ‘Dat is zeker geen bewuste keuze, eerder toeval. Bij een eerste selectie zaten er meer Vlamingen tussen, maar misschien had ik toch wat schrik dat die liedjes een te grote bekendheid hadden bij het publiek. Er zitten wel veel Vlaamse dichters bij. Het programma mag ook niet te lang duren. Nu kom ik aan zo’n 80 minuten zonder pauze.’ Andere vaststelling: je zingt enkel liedjes van mannen. Geen Liesbeth List, geen Martine Bijl, geen Eva De Roovere. ‘Ik heb wel een vrouwelijke muzikante mee, en wat voor één! Maar de teksten komen inderdaad allemaal van mannen. Is dat een gebrek? Ik denk eerder een bewuste keuze. Je kiest tenslotte als man. Neemt niet weg dat er prachtige, totaal anders gekleurde liedjes van vrouwen bestaan. Misschien ga ik dat wat goedmaken door de tussen-
© TDW
MENSEN koken
© Tine De Wilde
Biscuit met boterroom
donderdag 9 maart Hubert Damen Als de liefde niet bestond MUZIEK/ THEATER
20.30 uur – GC de Boesdaalhoeve tickets: 14 euro (basisprijs), 10 euro (jongeren <21 jaar)
commentaren die ik debiteer of … misschien moet ik de volgende keer een programma maken met een zangeres.’ Is je muzikale leven zowat je tweede leven na de Witse-saga? ‘Nee, ik was tijdens Witse al bezig met dit soort programma’s. Ik heb alleen de indruk dat dit tweede muzikale leven aan het wegglijden is. Het verkopen van programma’s loopt zo moeizaam. Er is minder vraag en elke acteur die een uurtje vrij heeft, wil wel iets doen met muziek. Het is waanzinnig wat er allemaal op de markt is. Vroeger bracht ik een programma met 5 muzikanten, dat gemakkelijk 50 keer werd verkocht. Als ik dit programma 10 keer kan spelen, is het een succes. Ik klaag niet, ik heb geen enkele reden, maar voor de jonge garde is het alleen maar vechten geblazen.’ Steven Verhamme
Nathalie Sterckx (rechts op foto) bracht haar kindertijd door in het Rodense gehucht De Hoek. ‘Daar was toen nog een klooster gevestigd’, herinnert ze zich. ‘In de kerstperiode maakten de kloosterzusters op bestelling boterroomgebak voor de buurtbewoners. Je moest toen enkel de nodige eieren naar het klooster brengen, samen met een klein geldbedrag. In mijn herinnering moet dat iets van een 100 Belgische frank geweest zijn.’ Nathalie verjaart bovendien op 23 december, en kon op haar verjaardag altijd genieten van een heerlijke biscuit met boterroom, zoals alleen de zusters hem konden maken. ‘Tot op vandaag kan ik me herinneren hoe lekker die artisanale crème au beurre smaakte’, vertelt ze. Jaren later was Nathalie op zoek naar een recept voor zo’n boterroomgebak, uit nostalgie naar haar kindertijd. ‘Het recept van de zusters was een goed bewaard geheim, dat heb ik helaas nooit te pakken gekregen. Maar op een dag had een tante van mijn man een biscuit gebakken die het origineel erg benaderde. Sindsdien bak ik voor mijn verjaardag elk jaar zo’n taart met boterroom, terwijl ik met plezier terugdenk aan de zusters van De Hoek.’ Ingrediënten voor het biscuitdeeg > 5 eieren > 150 g suiker > 1 zakje vanillesuiker > 1 snuifje zout > 125 g bloem > taartvorm van 24 à 26 cm
Ingrediënten voor de boterroom > 250 g melkerijboter > 250 g bloemsuiker > 1 pakje vanillesuiker > 2 eieren Bereiding > Meng de eidooiers met de suiker en klop het eiwit stijf. > Roer een beetje van het opgeklopte eiwit door de eidooiers. > Giet de eidooiermassa bij de rest van het eiwit en meng met een spatel of lepel tot een luchtig geheel. > Zeef beetje bij beetje de bloem door het beslag. > Giet het beslag in de vorm en laat het 40 à 50 minuten bakken in een voorverwarmde oven op 170 °C. > Laat het biscuitdeeg goed afkoelen. > Meng de boter met de helft van de suiker en voeg er de eidooiers bij. > Klop het eiwit stijf en roer er de rest van de suiker door. > Doe vervolgens de botermassa bij het eiwit en meng goed. > Garneer het biscuitdeeg met de boterroom. Tip: Wil je graag boterroom met chocolade- of mokkasmaak? Roer er dan een koffielepel cacaopoeder of een beetje sterke koffie door. Heidi Wauters
11
I N F O R M AT I E cultuurkalender
donderdag 2 februari en 9 februari Aan de slag met je Androidtablet Archeduc VORMING
19 tot 22 uur – GC de Moelie prijs: 26 euro
zondag 19 februari Repaircafé + gratiferia PROJEC T
14 uur – GC de Moelie Heb je spullen die defect zijn? Gooi ze niet weg. Je kan ze gratis laten herstellen in het Repaircafé Linkebeek. info: www.repaircafelinkebeek.be gratis
maandag 27 februari Toeters en bellen Jeugd & Muziek Vlaanderen VORMING – FAMILIE
9 uur – GC de Boesdaalhoeve Muziekstage voor kleuters van 4 tot 6 jaar tickets: 35 euro (basis)
donderdag 9 maart Hubert Damen Als de liefde niet bestond MUZIEK/ THEATER
20.30 uur – GC de Boesdaalhoeve Lees het interview p. 10-11. tickets: 14 euro (basis), 10 euro (jongeren <21 jaar)
vanaf zondag 5 februari Atelier kleurenleer Archeduc VORMING
10 uur – GC de Boesdaalhoeve data: 5, 12, 19 & 26 februari om 10 uur, geen voorkennis vereist prijs: 65 euro inschrijven via www.archeduc.be
vrijdag 10 februari William Boeva Reset (try-out) HUMOR
20.30 uur – GC de Boesdaalhoeve tickets: 12 euro (basis)
zondag 12 februari Gilles Monnart Schommelstoel FAMILIE
15 uur – GC de Moelie prijs: 7 euro (basis), 6 euro (leden Gezinsbond)
donderdag 16 februari Renaud Patigny & Zanzibar Land van de zwarten MUZIEK
20 uur – GC de Moelie prijs: 15 euro (basis), 10 euro (jongeren <21 jaar)
donderdag 16 februari Upcycling Maak hippe accessoires van oud leer VORMING
19 uur – GC de Boesdaalhoeve tickets: 30 euro inschrijven: www.archeduc.be 12
vanaf zondag 5 februari De wereld van kleur donderdag 16 februari Upcycling met oud leer VORMING
Kleur Vanaf zondag 5 februari word je 4 zondagen ondergedompeld in de wereld van kleur. Je leert hoe je kleuren echt kan herkennen, hoe je kleuren maakt door de basiskleuren te mengen, wat de kleureigenschappen zijn en hoe je ze kan gebruiken. ‘Kleur als begrip en als middel’, legt Wouter Krznaric van Archeduc uit. ‘Deze workshop is niet alleen voor wie professioneel met kleur bezig is (zoals fotografen, decorateurs, kunstenaars of mensen in de communicatiewereld). Hij is voor iedereen die creatief met kleur bezig is of wil zijn.’ Accessoires van leer Op donderdag 16 februari ga je aan de slag met restjes leer. Je gaat naar huis met een zelf ontworpen telefoonhoesje, portefeuille of ander hip hebbeding. Kledingontwerpster Leila Boukhalfa legt je stap voor stap uit hoe je leer knipt, bewerkt en naait. Met haar patronen als leidraad kan je zelf aan het ontwerpen gaan. ‘Tijdens deze workshop leer je de basiskneepjes van leerbewerking’, zegt Wouter. ‘Je kan nadien zelf aan de slag met oude leren jassen of riemen. Zo doe je aan upcycling: oude materialen krijgen een nieuw leven en worden nuttig gebruikt.’ Archeduc zorgt zelf voor leer tijdens deze workshop. Dat zijn restjes van een stoffeerder. Heb je zelf leren spullen die je wil gebruiken, breng ze dan mee. (BC) workshop kleurenleer data: 5, 12, 19 & 26 februari om 10 uur, geen voorkennis vereist • prijs: 65 euro workshop upcycling oud leer donderdag 16 februari • 19 uur – GC de Boesdaalhoeve • prijs: 30 euro inschrijven via www.archeduc.be
vrijdag 10 februari William Boeva Reset (try-out) HUMOR
De knop om William Boeva is al min of meer een bekende Vlaming, maar hij is ook goed op weg om zijn plaats in het groeiende gild van de stand-upcomedians te veroveren. Boeva is met zijn 1,37 meter aan de kleine kant en maakt daar ook geen geheim van. Toen hij eenmaal op het podium van het Antwerpse comedycafé The Joker was geraakt, kwam hij er niet meer af voor hij met vrucht kon afstuderen in de humorologie. Zijn getuigschrift was de oorkonde van Humo’s Comedy Cup, die hij won in 2013. Meteen daarna begon hij te werken aan zijn eerste zaalshow Megalomaan, waarin de grappen over Boeva’s dwergstatus nooit ver weg waren, maar waarin de liefhebbers ook konden kennismaken met zijn specifieke universum. En nu heeft Boeva een opvolger klaar. De moeilijke tweede show waarmee hij wil bevestigen heet Reset. Na de rit op de rollercoaster die volgde op het eerste succes, wil de comedian even recapituleren, de knop omdraaien en opnieuw starten. (MB) 20.30 uur – GC de Boesdaalhoeve • tickets: 12 euro (basis), 10 euro ( jongeren <21 jaar)
maandag 27 en dinsdag 28 februari Toeters en bellen Muziekstage voor kleuters Jeugd & Muziek Vlaanderen VORMING
Kan je met muziek ook dingen vertellen? Natuurlijk! En misschien nog meer dan met woorden. Dat ontdekken kleutertjes van 4 tot 6 jaar tijdens deze muzikale tweedaagse stage. De muziekmonitor van vzw Jeugd & Muziek Vlaanderen komt elke dag aanzetten met een zak vol muzikale spelletjes en opdrachten. Samen met de kinderen gaat hij aan het dromen. ‘Het thema van de muziekstage is: droom-me-daar-is’, zegt Carola Orye van Jeugd en Muziek. ‘Een licht filosofische aanpak op maat van de kinderen, waarbij we hun dromen vertalen in geluid en klank. Vol fantasie, ritme en melodie, met ruimte voor hun eigen creativiteit.’ De muzikale reis eindigt met een slotconcert, gebracht door de jonge artiesten. (BC) 9 tot 16 uur – GC de Boesdaalhoeve (er is geen opvang) prijs: 35 euro (30 euro voor een tweede kind) meebrengen: lunchpakket met een drankje, een tien- en vieruurtje
zaterdag 11 maart Nigel Williams Accident de parcours HUMOR
20 uur – GC de Boesdaalhoeve Een tragikomedie over de mens als toevallige samenloop van kosmologische omstandigheden. tickets: 16 euro (basis)
vrijdag 31 maart Flandrien Action Zoo Humain THEATER
20.30 uur – GC de Boesdaalhoeve Flandrien moet een eerbetoon worden, een portret van een oer-Vlaams fenomeen. Een perfecte opwarmer voor de Ronde van Vlaanderen. prijs: 18 euro (basis), 10 euro (jongeren -21 jaar)
TICKETS EN INFO GC de Boesdaalhoeve, Toekomstlaan 32 B, 1640 Sint-GenesiusRode • info@deboesdaalhoeve.be • Tel. 02 381 14 51 • www.deboesdaalhoeve.be • OPENINGSUREN: ma van 13.30 tot 20 uur (tijdens schoolvakanties tot 17 uur), di, do en vr van 9 tot 12.30 uur en van 13.30 tot 17 uur, wo van 13.30 tot 17 uur. TICKETS EN INFO GC de Moelie, Sint-Sebastiaanstraat 14, 1630 Linkebeek info@demoelie.be • Tel. 02 380 77 51 • www.demoelie.be OPENINGSUREN: ma van 13.30 tot 17 uur, di, do en vr van 9 tot 12.30 uur en van 13.30 tot 17 uur en op wo van 9 tot 13 uur. TICKETS EN INFO GC de Muse, Kuikenstraat 4, 1620 Drogenbos • info@demuse.be
Meer info over : www.deboesdaalhoeve.be/nl/taalicoon
Tel. 02 333 05 70 • www.demuse.be • Openingsuren: ma, di en do van 9 tot 12.30 uur.
13
I N F O R M AT I E rand-nieuws
Gezond leven in de faciliteitengemeenten Wie in Drogenbos woont, heeft een grotere kans om te sterven aan een hart- en vaatziekte dan wie in Kraainem woont. In WezembeekOppem worden de inwoners een jaar ouder dan in Wemmel. Enkele opmerkelijke verschillen, maar gemiddeld genomen staat iemand die in een faciliteitengemeente woont er gezonder voor dan wie elders in de Rand woont. Alleen Drogenbos scoort ondermaats.
M
et welke gezondheidsproblemen kampen de inwoners van de faciliteitengemeenten? Wat zijn de risicofactoren? Onderzoekster Vicky Heylen van het steunpunt sociale planning van de provincie Vlaams-Brabant dook in de cijfers en bundelde haar bevindingen in het dossier Gezondheid in Vlaams-Brabant. De cijfers laten grote verschillen zien naargelang van de woonplaats. In de Rand zijn er vooral grote verschillen tussen de inwoners van de oude industrieas in de Zennevallei en de gemeenten in het zuidoosten van de Rand: Wezembeek-Oppem, Kraainem, Tervuren, Overijse, Hoeilaart, Sint-Genesius-Rode.
in Wezembeek-Oppem, Kraainem en Sint-Genesius-Rode, iets hoger in Wemmel en Linkebeek en het hoogst in Drogenbos. De gezondheidstoestand van de inwoners blijkt sterk afhankelijk te zijn van de socio-economische status. Bijna de helft van de inwoners van WezembeekOppem, Kraainem, Sint-GenesiusRode en Linkebeek zijn hooggeschoold. In Drogenbos is dat ongeveer één op vier, in Wemmel één op drie. ‘In gemeenten waar de inwoners gemiddeld genomen hoger opgeleid zijn, ligt de levens-
‘In gemeenten waar de inwoners hoger opgeleid zijn, ligt de levensverwachting hoger’
Ook tussen de faciliteitengemeenten onderling zijn er verschillen. De ‘gezondste’ faciliteitengemeenten zijn WezembeekOppem, Kraainem en Sint-Genesius-Rode. In Wezembeek-Oppem worden de inwoners gemiddeld 82,7 jaar, in Kraainem 83,1 jaar en in Sint-Genesius-Rode 82,5 jaar. Wemmel (82 jaar) en Linkebeek (80,6 jaar) scoren iets lager, Drogenbos het laagst met een levensverwachting van 79 jaar. Bij het aantal sterfgevallen door hart- en vaatziekten zien we dezelfde tendens: het laagste aantal
14
verwachting ook hoger’, stelt Heylen vast. ‘Enerzijds hangt een hogere scholing doorgaans samen met een hoger inkomen en een minder fysiek belastende baan. Anderzijds wordt van hoger geschoolden ook verwacht dat ze het belang van gezondheidsadviezen beter inschatten.’
Geluidshinder en fijn stof In het dossier Gezondheid in Vlaams-Brabant neemt Heylen ook enkele omgevingsfactoren onder de
Onderzoekster Vicky Heylen
loep, zoals geluidshinder en luchtvervuiling. Voor geluidshinder hanteert de Wereldgezondheidsorganisatie een grenswaarde van Lden 55dB. Lden staat voor Level day-evening-night en houdt er rekening mee dat geluid ‘s avonds en ‘s nachts meer hinder veroorzaakt dan overdag. Bij een Lden van 55dB veroorzaakt luchtverkeer hinder bij 27 % van de betrokken inwoners. De luchthaven overschreed in 2011 deze norm rond de aan- en uitvliegroutes boven Kraainem en Wezembeek-Oppem.
MENSEN gezocht
Freelance workshopbegeleiders Vzw ‘de Rand’ Als workshopbegeleider geef je infosessies en workshops in opdracht van vzw ‘de Rand’, op basis van methodieken en draaiboeken die vzw ‘de Rand’ ter beschikking stelt. meer info www.derand.be/nl/vacatures
Wat de luchtkwaliteit betreft, overschrijden alle faciliteitengemeenten de norm van de Wereldgezondheidsorganisatie. Die stelt dat de grens van 50 microgram/m³ niet meer dan 3 dagen per jaar overschreden mag worden, maar in heel de Rand wordt de drempel 16 tot 20 dagen per jaar overschreden. Europa hanteert een minder strikte norm van maximaal 35 dagen.
© Filip Claessens
Huisartsbezoek
meer info
Je kan het dossier Gezondheid in Vlaams-Brabant gratis aanvragen of downloaden via www.vlaamsbrabant.be/publicaties.
Een opvallende vaststelling is dat de zes faciliteitengemeenten het laagst scoren wat betreft het aantal bezoeken aan de huisarts. In Oost-Brabant bezoekt ruim 80 % van de inwoners minstens één keer per jaar de huisarts. In de faciliteitengemeenten is dat minder dan 69 %. ‘De gemeenten sluiten mogelijk nauwer aan bij Brussel, ook daar gaan inwoners minder naar de huisarts. Bovendien zijn de (Franstalige) wijkgezondheidscentra in de Rand of Brussel in trek’, zegt Heylen. Ook andere cultuur- en taalverschillen zijn merkbaar in vergelijking met andere gemeenten in Vlaams-Brabant. Zo is elke ouder verplicht om zijn kind te laten vaccineren tegen polio. Terwijl Kind & Gezin in Oost-Brabant in bijna alle gemeenten meer dan 80 % van de kinderen vaccineert, is dat in de Rand veel minder. In Kraainem, Wezembeek-
BUURTEN is een uitgave van het gemeenschapscentrum de Boesdaalhoeve en vzw ‘de Rand’. Buurten komt tot stand met de steun van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap en de provincie Vlaams-Brabant. REDACTIERAAD Reindert De Schryver, Jan Decuypere, Gerald Dichtl, Greet Lebleu, Eva Schandevyl, Anne Sobrie, Johan Stoffels, Cindy Van Dijck, Heidi Wauters VORMGEVING heartwork.be, FOTOGRAFIE Tine De Wilde, DRUK IPM printing nv EINDREDACTIE Veerle Weeck, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel, veerle.weeck@derand.be HOOFDREDACTIE Geert Selleslach, 02 456 97 98,
Oppem, Sint-Genesius-Rode, Linkebeek en Drogenbos zelfs minder dan 50 %. ‘Dat betekent niet dat de kinderen er niet ingeënt worden’, zegt de onderzoekster. ‘De ouders richten zich gewoon vaker tot ONE, de Franstalige tegenhanger van Kind & Gezin of tot hun huisarts of pediater.’ Bart Claes FR
Vivre en bonne santé dans les communes à facilités L’état de santé des habitants semble dépendre dans une large mesure de la situation socioéconomique. C’est entre autres ce que nous pouvons lire dans le dossier Gezondheid in Vlaams-Brabant de Vicky Heylen. ‘Dans les communes où le niveau de qualification des habitants est en moyenne plus élevé, les espérances de vie sont plus grandes’, constate Heylen. ‘D’une part, une scolarisation plus élevée va de pair avec un salaire plus élevé et un travail physique moins pénible. D’autre part, on pense que les personnes plus qualifiées évaluent mieux l’importance des conseils en matière de santé.’ A Wezembeek-Oppem, les habitants atteignent en moyenne l’âge de 82,7 ans, à Kraainem 83,1 ans et à Sint-Genesius-Rode 82,5 ans. Les chiffres de Wemmel (82 ans) et de Linkebeek (80,6 ans) sont un peu plus bas, Drogenbos a le chiffre le plus bas, avec une espérance de vie de 79 ans.
geert.selleslach@derand.be REDACTIEADRES GC de Boesdaalhoeve, Toekomstlaan 32 B, 1640 Sint-Genesius-Rode, tel. 02 381 14 51, info@deboesdaalhoeve.be, www.deboesdaalhoeve.be VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Eddy Frans, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel. Buurten wordt ondersteund door de afdeling Sint-Genesius-Rode/Beersel van de Orde van den Prince. ARCHIEF Je vindt deze editie en het volledige archief van buurten op de website www.deboesdaalhoeve.be. FSC-NUMMER
15
BEELD uit Rode
Ter gelegenheid van de grootste kerstmarkt in de geschiedenis van Sint-Genesius-Rode werd de SintGenesiuskerk in een nieuw daglicht of beter nachtlicht geplaatst. Een geslaagd proefproject. Misschien een
idee om na de heraanleg van het dorpsplein over te gaan tot permanente verlichting? Tekst en foto: Gerald Dichtl