zandloper februari 2025

GEMEENSCHAPSKRANT

WEMMEL • JAARGANG 26 • NR 1 • FEBRUARI 2025 UITGAVE VAN GC DE ZANDLOPER EN VZW ‘DE RAND’

Nieuwe coalitie

De komende zes jaar zullen LB Wemmel (11 zetels) en Intérêts CommunauxGemeentebelangen (IC-GB, 7 zetels) het beleid voeren in onze gemeente. De nieuwe meerderheid heeft 18 van de 25 zetels. Walter Vansteenkiste (LB Wemmel) blijft nog twee jaar burgemeester en effent daarna het pad voor lijsttrekker en eerste schepen Erwin Ollivier (LB Wemmel), die dan vier jaar burgemeester wordt. Wemmel Plus! belandt in de oppositie. Lijsttrekker Chris Andries van Wemmel Plus! wordt oppositieschepen.

‘De opkomst bij de verkiezingen was met 55,1 procent heel laag. Van de stemmen was nog eens 5,1 procent blanco of ongeldig’, zegt toekomstige burgemeester Erwin Ollivier. ‘Om een zo groot mogelijk deel van de bevolking te vertegenwoordigen, stelden we de andere lijsten Wemmel Plus! en IC-GB voor een zo breed mogelijke coalitie te vormen. Helaas bleek het water tussen beide te diep. We hebben dus een keuze moeten maken en vonden bij IC-GB een partner die zowel op het vlak van inhoud als daadkracht goed aansluit bij onze prioriteiten en plan van aanpak, maar we blijven wel de hand reiken naar Wemmel Plus! voor een constructieve samenwerking.’

‘We stonden ervoor open om ons programma te bespreken met om het even welke lijst’, zegt Roger Mertens (IC-GB). ‘Na een aantal constructieve gesprekken met LB Wemmel besloten we om met hen een coalitie aan te gaan. Het grootste deel van ons programma sluit aan bij de visie op het bestuur van de gemeente voor de komende jaren. Onze prioriteiten zijn mobiliteit, veiligheid en openbare netheid. Ook het feit dat de belastingen niet zullen stijgen, is belangrijk.’

Met het nieuwe bestuursakkoord tussen LB Wemmel en IC-GB zijn ook al enkele belangrijke programmapunten voor het beleid van de komende zes jaar bekend geraakt. ‘Properheid, veiligheid en mobiliteit waren thema’s die in het programma van elk van de lijsten bovenaan stonden’, zegt Ollivier (LB Wemmel). ‘Een aantal maatregelen van het mobiliteitsplan worden opnieuw bekeken, en er wordt geïnvesteerd in mankracht en zichtbaarheid van de politie en de gemeenschapswachten.’

Trajectcontroles

‘Er komen ook trajectcontroles op de grote verbindingswegen. En de strijd tegen sluikstorten en zwerfvuil gaat onverminderd verder. Er komt een gericht beleid voor de nieuwe bevoegd -

heid dierenwelzijn. De gemeente zal blijven inzetten op een kindvriendelijke gemeente en het klimaat. Naast de renovatie en de uitbouw van het kasteel, de renovatie van de sporthal en de heraanleg van de de Limburg Stirumlaan en het Lt. Graffplein staan er de komende jaren nog een aantal infrastructuurwerken op het programma. Zo wil de nieuwe meerderheid een oplossing vinden voor de nood aan een polyvalente zaal. Er wordt werk gemaakt van de verdere renovatie van de appartementen in Campus W. Elke eigendom van de gemeente zal geëvalueerd worden en krijgt ofwel een duidelijke bestemming of wordt van de hand gedaan om te kunnen investeren in functionele infrastructuur. Voor al deze initiatieven zal de gemeente optimaal een beroep doen op subsidies.’

Bevoegdheden

De bevoegdheden in het schepencollege zijn inmiddels verdeeld.

> Walter Van Steenkiste (LB Wemmel) blijft burgemeester en heeft de bevoegdheden algemeen beleid, ruimtelijke ordening, politie en integrale veiligheid, mobiliteit en financiën.

> Eerste schepen Erwin Ollivier (LB Wemmel) is bevoegd voor personeel en interne zaken, communicatie,

© Joris Herpol

INFORMATIE

uit de gemeente

burgerparticipatie, milieu, duurzaam beleid en afvalbeleid. Hij krijgt ook de nieuwe bevoegdheid dierenwelzijn. Op vraag van Ollivier zal uittredende burgemeester Vansteenkiste nog twee jaar als uitvoerende burgemeester aan boord blijven. ‘Wij zullen de gemeente als een tandem besturen. Zo krijg ik als eerste schepen de handen vrij om me in de tijdspanne van twee jaar volledig toe te leggen op twee domeinen waarbij we de burger centraal willen stellen: de organisatie van de gemeentediensten en structurele burgerparticipatie.’ Eind 2026 neemt Ollivier de burgemeesterssjerp definitief over en komt Wies Herpol (LB Wemmel) in opvolging in het schepencollege.

> Raf De Visscher (LB Wemmel) blijft bevoegd voor grondgebiedszaken, jeugd en onderwijs, en zal ook flankerend onderwijs op zich nemen.

> Marc Joseph (LB Wemmel) wordt bevoegd voor welzijn en gezin, integratie, ICT en digitalisering, kinderopvang, evenementen en lokale economie. Joseph wordt schepen zodra Walter Vansteenkiste officieel als burgemeester is bevestigd. Tot dan neemt Vansteenkiste de bevoegdheden van Joseph op.

> Roger Mertens (IC) wordt schepen van cultuur, bibliotheek, sport, bevolking, burgerlijke stand en begraafplaats. Daarmee gaan de bevoegdheden van cultuur en bibliotheek, die jarenlang door Chris Andries (Wemmel Plus!) werden beheerd, nu over naar IC-GB.

> Chris Andries wordt ‘oppositieschepen’ en is bevoegd voor kunstonderwijs, toerisme en Europese zaken en internationale aangelegenheden. Andries reageert teleurgesteld. ‘Ik heb de bibliotheek en cultuur ongeveer 25 jaar als schepen beheerd. Ik betreur ten zeerste dat ik deze bevoegdheden verlies. Blijkbaar maakt dit deel uit van de onderhandelingen tussen LB Wemmel en IC. Ik vind dit onbegrijpelijk.’

> Bernard Carpriau (IC-GB) wordt de nieuwe voorzitter van de gemeenteraad. (JH)

Telex

• Op 13 oktober verkozen de Wemmelaars ook een nieuwe OCMWraad. Daarin volgt Armand Hermans (LB Wemmel) zichzelf op als voorzitter. Inès Vansteenkiste (LB Wemmel), Didier Noltincx (IC-GB) en Jane White (Wemmel Plus) zetelen, samen met Hermans, in het vast bureau van het OCMW.

• In de politieraad van de zone Asse, Merchtem, Opwijk, Wemmel (AMOW) vaardigt Wemmel 4 politieraadsleden af. Het gaat om Veerle Haemers (LB Wemmel), Dirk Vandervelden (LB Wemmel), Gil Vandevoorde (IC-GB) en Arlette De Ridder (Wemmel Plus!).

• De tweede kerstmarkt was een succes. Nadat de eerste editie ongeveer 1.000 bezoekers lokte, waren er dat nu zo’n 1.200.

• Tijdens de tweede shoeboxinzamelactie eind vorig jaar zijn meer dan 500 schoendozen met niet-bederfbare producten ingezameld voor kwetsbare gezinnen. Dat zijn er ruim 200 meer dan in 2023. Het OCMW, dat de actie organiseerde, zal de schoendozen verdelen onder wie het nodig heeft.

• In de eerste weken van 2025 zal het Agentschap Wegen en Verkeer zonder weerverlet werken aan de Steenweg op Brussel tussen het Esso-tankstation en het Q8-tankstation. De asfaltlaag wordt er vernieuwd. Er komt ook een breder voet- en fietspad en de bushalte ‘Wemmel Cdt. J. De Blockplein’ krijgt een verhoogd perron. De parkeerplaatsen verhuizen van de linkerkant naar de rechterkant van de weg. De rijweg zelf wordt smaller.

• Het gemeentebestuur koopt een mobiel verkeerspark aan om in te zetten voor verkeerseducatie. Het gaat om ver -

keersborden, verkeerslichten en ander materiaal dat je kan opstellen op de speelplaatsen van scholen. De aankoop is geraamd op 13.000 euro.

• Op de de Limburg Stirumlaan zijn op verschillende plaatsen zogenaamde ‘kijkgaten’ gemaakt om de ligging van de nutsleidingen na te gaan. Het gaat om voorbereidende werken voor de heraanleg van de laan, die eind 2025 zou starten.

• Het vroegere didactische restaurant Norrland aan de Zijp is afgebroken. Het leegstaande pand werd eerder meermaals gekraakt en er werd brandgesticht. Burgemeester Walter Vansteenkiste (LB Wemmel) vroeg de eigenaar om het niet-bewoonbare pand af te breken omwille van de veiligheid.

• GC de Zandloper organiseerde een bijzondere kerstkaartenactie voor de Warmste Week. De warme kerstkaarten kregen kerstwensen mee die in de foyer van dienstencentrum Eureka zijn opgehangen. Het team van de Zandloper verkocht 669 kerstkaarten, goed voor 1.135,50 euro.

• Het OCMW van Wemmel bestelde een studie om de stookplaatsen in de Residentie te verduurzamen en energiezuinig te maken. In het budget is 500.000 à 600.000 euro uitgetrokken voor de vernieuwing van de stookplaatsen zelf.

• De kinderen van het vijfde en zesde leerjaar van de vrije basisschool Mater Dei brachten in het Jan-VanRuusbroeckollege de musical Meisje met de zwavelstokjes ten voordele van de Warmste Week. De musical bracht 3.500 euro op. (JH)

De wereld van Minnie en Evert

Leven met muco

Elke 10 dagen wordt in België een kind met muco geboren. Marie-Stéphanie Caeymaex (alias Minnie) was één van hen. 37 jaar geleden overleed ze op 20-jarige leeftijd aan de gevolgen van de ziekte. Voor Evert Theys (27) ziet de toekomst er vandaag rooskleuriger uit dankzij de wetenschappelijke evolutie en een nieuw medicijn. Een gesprek over muco, vroeger en nu.

Minnies broer Cedric en Evert ontmoeten elkaar tweehoog, op het appartement waar Evert en zijn vriendin Marie samenwonen. De twee mannen kennen elkaar niet, maar zijn verbonden door hun ervaringen met de taaislijmziekte mucoviscidose, de meest voorkomende erfelijke levensbedreigende ziekte in België. Waar Cedric opgroeide met een zus met muco, is Evert zelf mucopatiënt.

Meer dan een longprobleem

Evert: ‘Door muco is mijn chloorkanaal defect. Die stoornis in het water- en zouttransport in mijn lichaam leidt tot taaie slijmen, waardoor allerhande

problemen opduiken zoals steeds terugkerende luchtweginfecties, longontstekingen, slijm dat ik moeilijk kan ophoesten, problemen met de spijsvertering en voortplanting ... Mucoviscidose heeft dus niet alleen een impact op de longen, maar kan meerdere organen aantasten.’

Een vroegtijdige diagnose van de ziekte is zeer belangrijk. Minnie wist echter pas op 6-jarige leeftijd dat ze muco had, waardoor de ziekte zeer lang vrij spel kreeg. Bij Evert viel het verdict al 2 weken na de geboorte, waardoor een behandeling vrijwel meteen kon worden opgestart. ‘Bij een late diagnose zou mijn situatie vandaag veel erger zijn’,

weet Evert. Dat beseft ook Cedric. ‘Eigenlijk is mijn zus 30 jaar te vroeg geboren. Met de medische vooruitgang van nu had ze langer een kwalitatief leven gehad. Maar dat maakt me niet bitter. Ik vind het vooral prachtig tot wat de wetenschap in staat is. Maar we zijn er nog niet. De ziekte is nog altijd ongeneeslijk. Investeren in onderzoek blijft nodig.’

Vzw Longen voor Minnie

Om dat onderzoek een steuntje in de rug te geven, richtte Cedric vorig jaar de vzw Longen voor Minnie op. Als eerste actie lanceerde hij het kinderboek De wereld van Minnie, vormgegeven rond de tekeningen van zijn zus. Die vonden

Cedric Caeymaex van de vzw Longen voor Minnie en Evert Theys.

MENSEN

in Wemmel

Le monde de Minnie et Evert Vivre avec la muco

La maladie des mucus visceux mucoviscidose (muco) est la maladie héréditaire la plus fréquente en Belgique. Un enfant atteint de muco naît tous les 10 jours en Belgique.

Marie-Stéphanie Caeymaex (alias Minnie) était l’une d’entre eux.

Il y a 37 ans, elle est décédée de la maladie à l’âge de 20 ans.

Son frère Cédric vient de publier le livret « Le monde de Minnie », qui contient des dessins de sa sœur décédée.

ze terug op zolder, bij het leegmaken van het ouderlijke huis. ‘Mijn zus hield van tekenen en schilderen. Dat was haar uitlaatklep. Vandaar dat we via kunst of creatieve projecten geld inzamelen voor wetenschappelijk onderzoek. Maar we vinden het ook belangrijk om mensen te steunen die het moeilijk hebben. Niet iedereen heeft immers voldoende financiële draagkracht of de juiste emotionele omkadering. We willen zowel wetenschappelijk als maatschappelijk ons steentje bijdragen.’

Evert erkent het belang van een goede omkadering. ‘Ik vind het belangrijk dat het volledige gezin voldoende ondersteuning krijgt. Want naast het kind met muco zijn er ook de ouders, broers en/of zussen. Niemand heeft om die situatie gevraagd, maar je moet er wel mee omgaan. Ik ben blij dat we dat als gezin allemaal samen hebben doorstaan.’

Hoe ervaarde Cedric de situatie thuis? ‘Als kind vond ik eigenlijk niets abnormaal aan onze gezinssituatie. Ja, er waren de aerosols, de medicatie en later een rolstoel en steeds meer ziekenhuisopnames, maar ergens was dat gewoon zo. In het begin merkte ik ook nauwelijks iets aan mijn zus. Ze ging naar school en leidde een vrij gewoon leven. Pas tijdens de humaniora begon haar gezondheid achteruit te gaan, maar nieuwe longen heeft ze nooit gekregen. Dat was waarschijnlijk geen optie. Op nieuwjaarsnacht 1988 is ze uiteindelijk overleden.’

‘Achteraf hebben we er binnen ons gezin niet veel meer over gepraat. Iedereen heeft dit verlies op zijn eigen manier verwerkt. Door het boekje is het eigen -

Les recettes serviront à financer la recherche de traitements éventuels.

Pour Evert Theys (27 ans), atteint de mucoviscidose, l’avenir semble plus prometteur aujourd’hui grâce à l’évolution scientifique et à un nouveau médicament, le Kaftrio, qui l’aide à mieux respirer. « Mais le Kaftrio ne fonctionne pas pour tout le monde et la muco est toujours incurable », déclare Evert. « Il faut donc poursuivre les recherches. »

lijk voor het eerst dat ik weer openlijk over mijn zus praat’, vertelt Cedric.

Dankbaar

Evert beseft dat hij veel geluk heeft dat hij in dit tijdperk is geboren. Hij is zijn familie ook zeer dankbaar. ‘Dat ik hier vandaag in relatief goede gezondheid zit, heb ik aan mijn ouders te danken. Door hun consequente aanpak heb ik mijn hele leven geen enkele aerosol of kinebehandeling overgeslagen. Zo bleef mijn situatie vrij goed onder controle, en kon ik aan de universiteit geneeskunde gaan studeren.’

De keuze voor geneeskunde was niet evident. ‘Toen ik mijn idee lanceerde, zei iedereen: doe dat niet. Het is een lange studie, waarbij je bovendien in aanraking komt met veel bacteriën, wat in mijn geval gevaarlijk kan zijn. Mijn gemiddelde levensverwachting was op dat moment ook beperkter dan vandaag het geval is, maar ik heb mezelf die kans gegeven en ben nu ontzettend blij dat ik dat heb gedaan. Want dankzij het medicijn Kaftrio, dat ik sinds september 2022 neem, ziet mijn leven er vandaag anders uit.’

Kaftrio

‘De medicatie zorgt ervoor dat mijn taaie slijmen opnieuw vloeibaar worden. Het remt de symptomen af en verbetert mijn longfunctie. Waar ik vroeger mijn leven rond aerosols plande, neem ik nu enkel nog zo’n 40 pillen per dag. Dat lijkt veel, maar dat is bijzaak vergeleken met de tijd en planning die aerosoltherapie vroeg. En het allerbelangrijkste: ik voel me veel beter. Ik kan terug vrijer ademen, zonder hinder van slijmen.’

Het medicijn geneest de ziekte evenwel niet. ‘Mijn longen zijn voor een stuk beschadigd, mijn pancreas werkt niet zoals het hoort … en dat blijft zo. En als ik stop met Kaftrio, komen alle symptomen gewoon terug. Maar voor mij voelt dit wel als een vorm van genezing. Als kind zei ik altijd: ‘Als er een pilletje bestaat dat ervoor zorgt dat ik die aerosol niet meer moet meesleuren, ben ik genezen’. Op dat punt zijn we nu beland. Ik kan nu zelfs op roadtrip vertrekken zonder me vooraf te moeten afvragen of er overal elektriciteit is voor mijn aerosoltoestel. Dat was vroeger ondenkbaar.’

Onderzoek blijft nodig

Kaftrio wordt inmiddels terugbetaald voor patiënten met de meest voorkomende mutatie, Delta F508. ‘Maar dat betekent ook dat er nog altijd een groep patiënten is waarvoor geen oplossing bestaat. Alleen al daarom is het belangrijk dat er geld naar onderzoek blijft gaan’, benadrukken Evert en Cedric. ‘Met het boekje De wereld van Minnie hoop ik 5.000 euro in te zamelen. Samen helpen we muco de wereld uit’, aldus Cedric.

Veerle Weeck

Wil je het onderzoek naar muco ondersteunen? Bestel het boekje De wereld van Minnie via info@longenvoorminnie.be. Het kost 20 euro.

Meer info: www.longenvoorminnie.be.

INFORMATIE

verenigingsnieuws

woensdag 12 februari

Ontspanningsnamiddag

Senioren Wemmel

15 uur – De Zijp (Zijp 101, Wemmel)

prijs: 3,50 euro (leden), 5 euro (niet-leden)

info: Jacqueline Moreau, moreau.jacqueline@proximus.be, 0475 74 76 98, sites.google.com/view/seniorenwemmel

zaterdag 15 februari

Quiz Chiro Wemmel

Chiro Wemmel

19 uur (deuren) – 19.30 uur (start quiz) – de Zijp (Zijp 101, Wemmel)

Ronsel alvast wat mensen om een groepje van 5 of 6 personen te vormen. Drankjes en hapjes zullen niet ontbreken. Laat ook gerust na de quiz jullie overwinning/nederlaag wat nazinderen. inschrijven: verplicht via chirowemmel.be prijs: 30 euro info: Ellen Adriaensens, adriaensens.ellen@gmail.com

zaterdag 15 februari

Lasershooting

Landelijke Gilde Wemmel-Relegem

17 uur – Laser Magic (Leuvense Steenweg 331, 1801 Machelen)

De Landelijke Gilde organiseert opnieuw een leuke avond lasershooting in Lasermagic in Peutie, gevolgd door een lekkere huisbereide spaghetti. Veggie is ook mogelijk als je het tijdig laat weten.

prijs: 36 euro (leden), 44 euro (niet-leden) info: Hans Van Everbroeck, bestuur@lgrelegem.be, lgrelegem.be

dinsdag 18 februari

Naaiclub

Landelijke Gilde

19 uur – GC de Zandloper prijs: 1 euro / avond, te betalen op de avond zelf Schrijf op voorhand in via mail: annievanderhaegen1@gmail.com

In memoriam Jan Dierickx (1925-2024)

In de nacht van 16 op 17 december is Wemmelaar Jan Dierickx (99) in zijn slaap overleden. Een groot verlies voor de Wemmelse gemeenschap en het verenigingsleven. ‘Jan was een organist, chorist, musicist, biljartist en bovenal een optimist, met een warm hart voor mensen. Altijd goedgezind en charmant’, vertelt Constant De Vocht van de Sint-Servaasparochie.

71 jaar lang was Jan de trouwe koster-organist van de Sint-Servaaskerk in Wemmel. Maar ook tijdens misvieringen in Ossel en Brussegem, en begrafenissen in Brussegem werd vaak beroep op hem gedaan. Activiteiten waarmee hij stopte op zijn 97e, na een feestelijke receptie, georganiseerd door de Sint-Servaasparochie.

Muziek stond ook centraal in zijn beroepsleven. Zo bemande hij, sinds de opstart van de Wemmelse muziekacademie in 1951, bijna 40 jaar het secretariaat van de academie. Daarnaast was hij 50 jaar lang (1967-2017) de dirigent van het Wemmels Gemengd Koor. ‘In onze beste jaren telde ons koor ruim 35 leden’, vertelt gewezen voorzitter Hugo Goossens. ‘In het provinciaal zangtornooi behaalden we de graad van uitmuntendheid. We traden ook op bij alle topevenementen in de vroegere en huidige Zandloper en brachten onder meer verschillende uitvoeringen van de Carmina Burana in het Paleis voor Schone Kunsten te Brussel. Dit alles dankzij de bekwame en enthousiaste inzet van Jan.’

Naast muziek hield Jan ook van biljarten met de koninklijke biljartclub Krijt Op Tijd. Dat deed hij al sinds 1958. Eerst als lid, vervolgens als secretaris, en sinds 2007 als voorzitter. ‘Dat we een Koninklijke biljartclub zijn, hebben we te danken aan het speur- en opzoekingswerk van Jan. Een eretitel die we – net als Jan – zullen blijven koesteren’, aldus secretaris Jo Biebaut.

Iedereen waardeerde Jan voor wie hij was en wat hij deed. Als bekroning voor zijn inzet ontving hij in 2020 een erepenning uit handen van de Nederlandse Culturele Raad Wemmel (NCRW). Tijdens de uitvaart kreeg hij een staande ovatie met hartverwarmend applaus. De Wemmelse gemeenschap zal Jan enorm missen. (VW)

In 2021 vertelde Jan in de podcast ‘Rand DNA – Ieder zijn verhaal’ over zijn leven in de J. Deschuyffeleerdreef. Je kan de podcast beluisteren via je favoriete podcast-app.

vanaf zaterdag 8 februari

Twee fototentoonstellingen van De Korrel

Fotoclub De Korrel gaat door op haar elan. Dit jaar organiseert ze bijna gelijktijdig twee tentoonstellingen. ‘De bedoeling is inderdaad om op twee locaties werk te tonen’, legt voorzitter Chris Nicasie uit. ‘Enerzijds is er de overzichtstentoonstelling in de Zandloper die loopt van zaterdag 8 februari tot en met zondag 16 februari. Daarnaast organiseren we in de Zijp de groepstentoonstelling van dit jaar, en die is tijdens het weekend van 8 en 9 februari.’

‘Voor de overzichtstentoonstelling kiezen de fotografen één of twee foto’s uit hun portfolio die voor hen op dit moment bijzonder zijn. Op de groepstentoonstelling tonen we foto’s van onze dertig leden die het afgelopen jaar zijn ingediend en beoordeeld tijdens onze interne wedstrijd.’ (MB)

De Korrel groepstentoonstelling, zaterdag 8 en zondag 9 februari, de Zijp (11 tot 20 uur)

De Korrel overzichtstentoonstelling, van 8 tot 16 februari, GC de Zandloper (tijdens de openingsuren) • info: Herman Cloet, info@fotoclubdekorrel.be, 0475 55 14 48, fotoclubdekorrel.be

zaterdag 22 en zondag 23 februari

Er was eens Roodkapje, het verdraaid echte sprookje … d’Ann’s atelier S.T.E.P.S.

En wat als Roodkapje nu eens helemaal geen zin had om een rood kapje te dragen?

De dans- en theatervoorstelling Roodkapje, het verdraaid echte sprookje gaat in tegen opgedrongen levenskeuzes en hokjesdenken.

D’ann’satelier S.T.E.P.S. is de Wemmelse dansvereniging die wekelijks aan een vijftiental groepen van alle leeftijden danslessen aanbiedt in de Zandloper. Het is altijd leuk als die lessen doorheen het jaar op een bepaald moment ook uitmonden in een gezamenlijk toonmoment voor een groot publiek. Dit jaar is dat toonmoment een volwaardige voorstelling die viermaal wordt opgevoerd in de Zandloper.

Daarmee realiseert d’ann’satelier S.T.E.P.S. eigenlijk een project dat vijf jaar geleden al getoond had kunnen worden. Want de voorstelling was al helemaal klaar in … 2020. ‘Inderdaad’, zegt Ann Caestecker, al 27 jaar de bezieler van S.T.E.P.S.. ‘Op woensdag 11 maart 2020 hielden we onze generale repetitie voor deze voorstelling, maar de dag erna ging het hele land op slot omwille van de covidpandemie. Dus hebben we onze voorstelling die helemaal af was nooit kunnen brengen.’ Gelukkig komt daar nu verandering in!

Blauw kapje

Het idee voor de voorstelling klinkt veelbelovend. ‘Ik kreeg het idee voor het verhaal toen ik een artikel las over een verpleegster die mensen begeleidt tijdens hun laatste levensdagen’, zegt Ann. ‘Zij had een boek geschreven waarin ze vertelde hoe ze die mensen op hun sterfbed altijd de vraag stelde: waar heb je, terugkijkend, het meest spijt van? Veel mensen antwoordden dat ze vooral spijt hadden van de momenten waarop ze niet hadden geleefd volgens hun eigen waarden en normen, maar zich hadden aangepast aan wat familie, vrienden en de maatschappij van hen verwachtten of hen opdrongen. Uit dat gegeven is het verhaal ontstaan van een ‘Roodkapje’ dat eigenlijk liever een blauw kapje draagt dan een rood. Daarbij mengen we ook verschillende sprookjes door elkaar, tegen het hokjesdenken in. Zo wordt het ‘een verdraaid echt sprookje’.’

In de voorstelling zullen natuurlijk alle dansers die les volgen bij d’ann’satelier S.T.E.P.S. zich van hun beste kant tonen. Daarbij komen nog een tiental acteurs om de hoofdrollen voor hun rekening te nemen. Dans en theater lopen door elkaar. En de kostuums, die liggen natuurlijk al jaren te wachten. Zonder nieuwe pandemie kan iedereen dus in de grote zaal van de Zandloper komen kijken. Twee dagen na elkaar staan er twee voorstellingen per dag op het programma op kindvriendelijke uren. (MB) 13 uur & 16.30 uur – GC de Zandloper • prijs: 15 euro (voorverkoop) & 18 euro (kassa) info: dansateliersteps.be

NIEUWS

uit de gemeente

donderdag 20 februari

Workshop babymassage

Huis van het Kind Wemmel

10 uur – Campus W (J. De Ridderlaan 49, Wemmel)

Laat je kind ontspannen en creëer een warme band met je baby dankzij een rustgevende massage van Bello Santural. Deze workshop is geschikt voor baby’s vanaf 6 weken tot als ze kunnen kruipen. prijs: gratis maar met inschrijving vooraf info: www.wemmel.be, huisvanhetkind@wemmel.be, 0492 34 55 56

woensdag 19 februari

Carnavalsactiviteit

Gezinsbond Wemmel, bibliotheek

Wemmel & Huis van het Kind

Wemmel

14 uur – Campus W (J. De Ridderlaan 49)

Er zijn verschillende activiteiten gepland: workshops, knutselen, een voorleesmoment ... Voor kinderen van ongeveer 3 tot 12 jaar. info: wemmel.gezinsbond@gmail.com, 0477 58 89 27

zaterdag 22 februari

Spaghettifestijn

Scouts Egmont-Orion

17.30 uur – De Zijp (Zijp 101, Wemmel) Iedereen is welkom, ook takeaway is mogelijk (breng dan zelf je potjes mee). De spaghettisaus (met vlees of vegetarisch) heeft de leiding zelf gemaakt. info: info@scoutswemmel.be

dinsdag 25 februari

Bloedinzameling

Rode Kruis Meise-Wemmel

18 tot 20 uur – GBS De Wondertuin (J. Vanden Broeckstraat 29, Wemmel) inschrijven verplicht via rodekruis.be

Wemmel maakt school (2)

‘Betrokkenheid

is belangrijk’

Na de Sint-Jozefsschool gaan we op bezoek bij Mater Dei. Kleinschaligheid is er een troef. En lesgeven in openlucht?

Dat is heel normaal!

Mater Dei herbergt momenteel 79 kleutertjes en 144 leerlingen in het lager onderwijs. Voor elk leerjaar is er één klas, en dat is altijd zo geweest. ‘Al waren de klassen vroeger wel groter’, vertelt directeur Stefaan Verhas ons aan zijn bureau met zicht op de grote, groene tuin van de school. ‘Het maximale aantal leerlingen per klas is 24 en dat aantal is overal bereikt.’ Dat wil zeggen dat er bijna voor alle klassen wachtlijsten zijn.

Toenemende meertaligheid

Sinds de invoering van het digitale aanmeldingssysteem – dat voor de inschrijving rekening houdt met de woonplaats – wonen de leerlingen allemaal dicht bij de school. Jammer voor andere gemotiveerde ouders en kinderen die daardoor uit de boot vallen, maar de nabijheid zorgt vaak ook voor betrokkenheid, en het betrekken van ouders is een van de sleutels tot een fijn schoolklimaat. Dat merk je bijvoorbeeld als het gaat om de toenemende meertaligheid. Stefaan Verhas: ‘In de kleuterschool ligt de verdeling stilaan op 70 procent anderstaligen en 30 procent Nederlandstaligen, terwijl dat in de lagere school momenteel nog 40-60 of 50-50 is.’

De extra ondersteuning in de kleuterschool is daarom vooral taalgericht. ‘Aan de kleutertjes, die nog heel taalgevoelig zijn, proberen we extra Nederlandse lesjes te geven. Peutertjes die bij aankomst geen Nederlands kennen, maken zo tegen het eind van de derde kleuterklas een grote inhaalbeweging. Dat lukt minder bij kinderen die later instappen, maar over het algemeen gaat het redelijk goed. Zeker als een van de twee ouders Nederlands praat, of zelf een cursus Nederlands volgt. Het verschil met kinderen van ouders die minder moeite doen om het Nederlands zelf te gebruiken, voel je.’

Sterke ouderwerking

Daarom is ouderwerking belangrijk. ‘Zowel de school als de heel goed functionerende ouderraad betrekken de anderstalige ouders. Bijvoorbeeld door anderstalige én Nederlandstalige ouders en kinderen samen gezelschapsspelletjes te laten spelen. We werken ook nog altijd samen met LIGO, dat lesgeeft aan laaggeletterde anderstaligen, en er is de samenwerking met vzw ‘de Rand’ die we nog willen verbeteren.’

Het lerarenkorps van Mater Dei is momenteel ingevuld, al bevestigt

directeur Stefaan dat het heel moeilijk tot onmogelijk is om tijdens het jaar vervanging te vinden bij ziekte of zwangerschap. Elke graad (van twee leerjaren) heeft behalve twee leerkrachten ook een halftijdse ondersteuner. In de derde graad (vijfde en zesde leerjaar) experimenteren de twee leerkrachten en de ondersteuner nu met een systeem waarbij ze elk 16 van de 48 leerlingen van dichterbij volgen, en ook enkele vakken onderling hebben verdeeld.

Qua infrastructuur zit het ook snor bij Mater Dei. Er zijn voldoende klassen, de turnzaal werd vernieuwd en de theaterzolder is geschikt voor de zangles. ‘Dankzij de activiteiten van de ouderraad is er extra geld voor aankopen die alle kinderen ten goede komen’, zegt de directeur. ‘Zo zijn we nu samen met de ouders en met inspraak van de kinderen een leeszolder aan het inrichten met kindvriendelijke zitplaatsen en leeslampen.’

Houten speelboot

Naast muzische vorming zoals in de creaklas, blijft ook de openluchtklas een blikvanger. ‘We gaan zo veel mogelijk naar buiten met de kinderen. De houten speelboot van de openluchtklas is dan de uitvalsbasis voor doeopdrachten of groepsopdrachten in de rest van de grote tuin van de school.’ Buiten de muren heeft Mater Dei contact met de andere scholen van scholengroep vzw Ignatius Rand, maar de school gaat ook op zoek naar partners voor naschoolse activiteiten en zomerkampjes. Directeur Stefaan zou ook graag meer netoverschrijdend samenwerken met scholen binnen de gemeente om expertise en ervaring te delen. ‘Zo is hier op onze speelplaats een verkeerspark ingericht door VSV, de Vlaamse Stichting Verkeerskunde. Ook leerlingen van andere Wemmelse scholen zouden hier hun brevet van fietser of voetganger kunnen behalen.’

Michaël Bellon

MENSEN met een passie

André (82) maakt muziek met AI

‘Puur voor het amusement’

André De Brandt (82) uit Wemmel heeft twee passies: elektronica en klassieke muziek. Sinds enige tijd verdiept hij zich in artificiële intelligentie (AI) en liet hij AI ook nieuwe nummers samenstellen.

‘Ongelofelijk dat ik dit nog mag meemaken op mijn 82e, ik ken er weinigen die dit op deze leeftijd doen’, zegt André. ‘Ik maakte trouwens de hele evolutie mee: van klassieke instrumenten naar computergestuurde muziek en nu dus ook door AI gegenereerde muziek.’

Elektronisch orgel

André is gepensioneerd technisch ingenieur elektronica. Hij is van jongs af gepassioneerd door elektronica. ‘Ik ben altijd al een knutselaar geweest. De elektronica van toen, dat waren ingewikkelde orgels die geluiden konden maken. Nadien kwam de synthesizer met elektronisch gesynthetiseerde klanken. Ik bouwde op mijn 17e zelf ook al synthesizers. Dat was toen een elektronisch orgel dat ik bediende met een klavier van een piano.’

‘De technologie evolueerde en de Japanners brachten synthesizers op de markt met veel meer mogelijkheden. Zo ben ik me gaan toeleggen op het maken van klassieke muziek met de synthesizer en computer. Ik ben ook altijd ‘een computerman’ geweest en toen ChatGPT werd gelanceerd, ben ik me erin beginnen te verdiepen. Want als je een tekst kan laten genereren door artificiële intelligentie, dan moet dat toch ook met muziek gaan, dacht ik.’

Experimenteren met Udio

‘Ik experimenteerde met Udio, een AI-muziekgenerator, en de mogelijkheden zijn echt onbeperkt. Je vraagt via Udio bijvoorbeeld een pianoconcerto in de stijl van Chopin met een symfonisch orkest uit die tijd. En dan genereert AI je twee voorstellen. Je kan er telkens op voortbouwen en maakt zo in feite nieuwe nummers. Ze klinken wel als Chopin, maar het is niet Chopin. Die AI-systemen hebben miljoenen muziekstukken geanalyseerd en schrijven met die kennis nieuwe stukken. Dat is echt ongelofelijk. Je kan de voorgestelde muziekfragmenten dan verfijnen en uiteindelijk tot nieuwe prachtige nummers komen. En het straffe is dat de muziekapplicatie Shazam de nummers helemaal niet herkent! Bij Shazam kunnen gebruikers een geluidsfragment invoeren, waarna de app de artiest

en de titel van het nummer weergeeft. Maar met nieuw samengestelde nummers via AI gaat dat dus niet: ze zijn uniek.’

Dramatisch

‘Deze hele evolutie is volgens mij wel dramatisch voor artiesten. Een componist in Amerika merkte het onlangs op toen die werd geconfronteerd met een nummer dat via AI was gegenereerd: ‘My job is obsolete ’ (mijn job is overbodig geworden, n.v.d.r.), concludeerde hij. Waar hij een heel jaar aan moet werken, kan AI in enkele minuten … Toch denk ik dat een live-ervaring met orkest zal blijven bestaan. Ik ging naar het optreden van ABBA, waarbij gewerkt wordt met hologrammen van de leden van de groep. Dat was een fantastische ervaring, maar hetzelfde als een écht liveoptreden is het toch niet. Wat wel vaststaat: AI brengt een enorme revolutiegolf met zich mee. Ik beschouw dat een beetje zoals de uitvinding van de elektriciteit of de stoommachine. Die uitvindingen hebben ook een ware revolutie ontketend op het vlak van innovatie. We creëren nu een AI-brein dat zélf kan bijleren en zich zelfs in verbinding kan stellen met robotten. Dat ik dit nog mag meemaken op mijn 82e is ongelofelijk. Ik maak nu voor het plezier nieuwe nummers en zet die via Fargis Music Production op Spotify en AppleTV. Maar ik maak er geen business van, het is puur voor het amusement!’

Joris Herpol

nieuws uit het centrum

zaterdag 1 februari

Nele Goossens

Bonus

HUMOR

20.00 uur – GC de Muze van Meise

Ga met Nele mee op een wilde rit door de ups en downs van het plotseling moeten samenwonen met een nieuwe partner en zijn bonuszoon.

tickets: 17 euro (basisprijs), 15 euro (ABO) & 10 euro (jongerentarief -21)

woensdag 5 februari

t.e.m. maandag 10 maart

Fotografiecircuit: Hua

Cai-Prossé

Banana Generation

FOTOGRAFIE

tijdens de openingsuren GC de Zandloper

Hua Cai-Prossé maakt zelf deel uit van de eerste generatie

Chinezen die in België gestudeerd hebben en die ook bekend staat als de ‘banana generation’. Een hier haast onbekende term, doch gangbaar bij ChineesBelgische millennials. Met haar fotografie wil ze laten zien hoe zij eerder positief omgaat met de bekende vooroordelen, de ongemakken, het racisme … tickets: gratis

woensdag 5 februari

Luckas Vander Taelen

Brussel, hoofdstad van Vlaanderen

LEZING

20.00 uur – GC de Muze van Meise

Als geboren acteur spreekt Luckas op een bevlogen manier over zijn stad.

i.s.m. bib Meise tickets: 10 euro (basisprijs & jongerentarief -21) & 8 euro (ABO)

vrijdag 14 en zaterdag 15 februari

Carmina Kamerkoor Dido & Æneas

KLASSIEK CONCERT

vrijdag 20 uur en zaterdag 16 uur en 20 uur – St.-Martinuskerk

Meise

Een betoverende valentijnssetting in een eeuwenoud kerkje … voor de dramatische liefdesopera Dido & Æneas van Henry Purcell.

tickets: 27 euro (basisprijs), 25 euro (ABO) & 16 euro (jongerentarief -21)

zaterdag 15 februari

Vitamine OK Ecoart (3-5 jaar)

OUDER-KINDACTIVITEIT

10 uur – GC de Zandloper

Op een creatieve manier verwerken we natuurlijk materiaal tot prachtige kunst. Of je nu thuis een andere taal dan Nederlands spreekt met je kind, of gewoon op zoek bent naar een tof moment om samen te zijn, Vitamine OK heeft voor ieder wat wils!

i.s.m. bibliotheek Wemmel & vzw Vitaal tickets: 5 euro (duoticket) •

dinsdag 25 februari

Foyer do Mundo Duo Surco

MUZIEK

20 uur – GC de Muze van Meise

Felisa Cereceda Parra is geen onbekende in de Foyer do Mundoreeks, die eerder met La louve heureuse een ode bracht aan de folkloristische nalatenschap van haar grootmoeder Violeta Parra. In Surco wordt ze bijgestaan op gitaar door Gonzalo Munoz Tapia, die afkomstig is van de poëtische stad Valparaiso.

i.s.m. Akademie voor Muzische Kunsten Meise

tickets: 14 euro (basisprijs), 12 euro (ABO) & 10 euro (jongerentarief -21)

dinsdag 11 februari

WIJ 2025

Lennaert Maes

MUZIEK / NEDERLANDS LEREN

Lennaert Maes slaat voor WIJ 2025 opnieuw de handen in elkaar met drie getalenteerde wereldmuzikanten: Zouratié Koné (Burkina Faso), Nathalie Ballestas (Colombia) en Jamal Moussaid (Marokko). Het doel?

De wereld samenbrengen, zowel op het podium als in de zaal, en dat in het Nederlands, met muziek als internationale taal.

Lennaert Maes: ‘Tijdens de voorstelling brengen we alle muzikale invloeden samen. Traditionele Nederlandse nummers krijgen een exotische twist, terwijl we de liedjes uit de thuisculturen van de muzikanten vertalen naar het Nederlands. Bekende melodieën zoals Bésame Mucho krijgen zo een nieuwe invulling, met Nederlandstalige teksten die iedereen kan meezingen dankzij de geprojecteerde ondertitels.’

De voorstelling is gecreëerd voor anderstaligen die Nederlands leren, maar wordt ook door Nederlandstalige bezoekers gesmaakt. Het concert is dan ook één groot feest. ‘Omdat niet iedereen onze gangbare theatercodes kent, ontstaat er een zeer fijne, losse sfeer in de zaal. Mensen springen recht of komen zelfs meedansen op het podium. Die spontane reacties maken van de voorstelling elke keer opnieuw een unieke belevenis. Je kan niet anders dan goedgezind naar huis gaan’, aldus Lennaert. (VW) 20.30 uur – GC de Zandloper • tickets: 7 euro

maandag 3 maart t.e.m. vrijdag 7 maart

Hiphop en kunst: creëer je eigen streetart en rap 9 tot 12 jaar

TAALSTAGE

Van 3 tot en met 7 maart is er een taalstage voor kinderen van 9 tot 12 jaar, in samenwerking met Roncha. De ketjes worden ondergedompeld in de wereld van hiphop, rapmuziek en beeldende kunst. Ze ontdekken de krachtige elementen van taal, rijm en ritme, terwijl ze hun eigen unieke teksten leren schrijven en performen. Daarnaast krijgen ze de kans om creatief aan de slag te gaan met verschillende kunstvormen zoals graffiti, streetart en co.

tickets: 110 euro per kind – 100 euro vanaf het tweede kind

zaterdag 8 februari

Kapitein Winokio 20 jaar kapitein, 20 groentjes

FAMILIE

De populairste kapitein van het land vaart intussen al 20 jaar de hele wereld rond, met knotsgekke personages en vrolijke liedjes. Vandaag neemt hij je nog eens mee op een culinaire wereldreis. Zo eet hij maïs in Mexico, zoete patat in Suriname, ijsbergsla op de Noordpool. Benieuwd naar hoe dat klinkt? Dat laat de kapitein jou graag live horen.

‘Muziek wordt steeds meer gestuurd en gecorrigeerd door computers. Kinderen gaan er daardoor soms vanuit dat een saxofoon in een klavier zit. Ik vind het wel fijn dat we met Winokio echte muziekinstrumenten kunnen laten zien, die bespeeld worden door echte muzikanten. Ik wil dat kinderen horen en zien wat een harp of een trompet precies is’, vertelt Winokio Seresia in een interview met De Standaard.

De concerten van Kapitein Winokio zijn een feest voor kinderen én hun ouders. Wil je de liedjes vooraf al eens beluisteren? Met Radio Winokio heeft de kapitein een eigen streamingplatform, waarop alle liedjes van de man en zijn kompanen te horen zijn. 15 uur – GC de Zandloper • tickets: 18 euro (basisprijs), 16 euro (ABO) & 10 euro (jongerentarief -21).

Jongeren met een mening gezocht – win!

Ben jij tussen 14 en 25 jaar?

Dan hebben we jouw mening nodig! Wij willen graag van de Zandloper een plek maken die echt bij jou en andere jongeren past. Wat vind je goed? Wat wil je graag veranderen?

zaterdag 1 maart en zondag 2 maart

Kip Kap Maison

Brussels Volkstejoêter

THEATER

Twee koppels, allebei ouders van een elfjarig jongetje, komen samen om op een ‘beschaafde manier’ de gevolgen te regelen van een incident tussen de twee zoontjes. Ze willen het rationeel oplossen, maar het wordt steeds meer een oorlog met woorden. Een komedie met scherpe randjes en haakjes. Verbrusseld door Luc De Smet.

Het stuk toont alle kleuren van mensen. ‘Auteur Yasmine Reza laat in het stuk de mens in al zijn schoonheid en lelijkheid zien en kiest daarbij geen partij. Maar ze zet ons wel aan het denken, want ze zet twee filosofische strekkingen tegenover elkaar. De strijd die gestreden wordt is die tussen de wet van de sterkste en de beschaving. Het ene koppel gelooft in ‘de God van de slachting’, het andere in het feit dat je conflicten ook kan uitpraten. Als kijker kan je zelf een van beide kanten kiezen’, vertelt regisseur Hans Van Cauwenberghe in Bruzz.

Het Brussels Volkstejoêter is al meer dan 25 jaar een vaste waarde in het programma van de Zandloper. In het begin wilde het gezelschap vooral het Brussels promoten, met theater als vehikel. Vandaag is het een theatergezelschap dat past binnen de veel ruimere werking van Brusseleir!, dat de belangstelling voor het Brussels op verschillende manieren wil aanwakkeren en onder de mensen wil brengen. (VW)

20.30 uur (zaterdag) en 15 uur (zondag)

GC de Zandloper • tickets: 20 euro (basisprijs), 18 euro (ABO) & 10 euro (jongerentarief -21)

Vul meteen onze enquête in. Het duurt slechts 5 minuten en je maakt kans op 2 cinematickets van de Kinepolis!

TICKETS EN INFO

GC de Zandloper, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel • info@dezandloper.be, tel. 02 460 73 24, www.dezandloper.be

Openingsuren: ma van 9 tot 12 uur, di, wo, do, vr van 9 tot 12 uur en van 14 tot 17 uur.

TICKETS EN INFO

GC de Muze van Meise, Ann Christy-plein 6 – 1860 Meise demuzevanmeise@meise.be, tel. 02 892 24 40 (bereikbaar: di tot vr 10-12 uur), www.demuzevanmeise.be

Openingsuren: di, wo en do 14 tot 17 uur, za 10 tot 12 uur

Meer info over : www.dezandloper.be/nl/taaliconen

Bruno Vanden Broecke speelt Klink.

Een verrassend avondmaal

Een leven als geïnterneerde, hoe voelt dat? Met het stuk Klink. probeert Bruno Vanden Broecke ons een antwoord te geven. ‘Het stuk toont je dat er niet alleen wit of zwart, maar vooral veel grijs is.’

Hoe kwam je op het idee om samen met regisseur Raven Ruëll een theaterstuk over internering te maken?

Bruno Vanden Broecke: ‘De persoon die het proces in gang heeft gezet, is Annemie Morbee. Ik kende haar al langer van De Wondere Pluim, een initiatief dat zij jaren geleden startte om het lezen en schrijven bij leerlingen in scholen te bevorderen. Een fantastisch project dat evolueerde tot een uit de voegen gebarsten opstelwedstrijd waaraan ik met veel plezier meegewerkt heb.’

‘Tijdens de coronaperiode maakte Annemie, die van opleiding therapeutische assistente is, een carrièreswitch. Ze ging werken als therapeut in een FPC, een forensisch psychiatrisch centrum. Wat er zich achter de muren van zo’n centrum afspeelt, wilde ze delen met de buitenwereld. Zodat ook wij ons een beeld kunnen vormen van hoe het leven daar werkelijk is en wij die mensen die vaak tussen wal en schip gevallen zijn, niet vergeten. Vanuit die optiek nam zij contact op met mij, met de vraag of ik de door haar geschreven tekst als acteur op de planken zou willen brengen.’

Tot welke inzichten kwam je door met een ervaringsdeskundige als Annemie Morbee samen te werken?

‘Tijdens onze gesprekken stelde ik vast dat de wereld van de forensische psychiatrie voor mij volledig nieuw was. Ik wist van toeten noch blazen. Zo leerde ik dat mensen in een FPC gedwongen worden behandeld. In principe komen er in een FPC enkel ontoerekeningsvatbare personen terecht. Zij kunnen pas uitstromen als de therapie aanslaat. Een heel ander gegeven dan in een gevangenis. Daar kom je vrij als je je straf hebt uitgezeten.’

‘Valt het je op dat we voor FPC’s een ander jargon hanteren dan voor gevangenissen? In een gevangenis kom je vrij, in een FPC stroom je uit. Een belangrijke vraag is: wie hoort er thuis in een gevangenis en wie in een FPC? In principe horen mensen met een psychische stoornis die strafbare feiten pleegden niet in een gevangenis terecht te komen, maar moeten ze worden behandeld. In de realiteit blijft de vraag of je mensen met strafbare feiten opsluit of behandelt een moeilijke. Ook al blijkt dat een

gepaste behandeling de kans op recidive vermindert.’

Wat verraste jou het meest over hoe het er echt aan toegaat in de wereld van de geïnterneerden?

‘Het verwonderde me dat je er mensen met heel uiteenlopende ziektebeelden aantreft. Hun opname begint altijd met een periode die ze in de observatieafdeling doorbrengen. Pas daarna worden ze behandeld om dan uiteindelijk naar de uitstroomafdeling te gaan.’

‘Dat is de laatste fase van hun verblijf in het FPC. Daar komen mensen met allerlei soorten aandoeningen samen. Of ze nu de diagnose van psychose, schizofrenie, paranoia of een andere persoonlijkheidsstoornis kregen, ze zijn gedoemd om met elkaar samen te leven.

Een uiterst precaire situatie aangezien hun aandoening maakt dat ze op sommige momenten geen controle over hun daden meer hebben.’

De titel van het stuk is Klink. Vanwaar die naam?

‘Hij verwijst naar de klink van een deur uit een FPC. Het bijzondere is dat de deuren er aan de buitenkant een klink hebben, maar niet aan de binnenkant. Met andere woorden, de patiënten van een FPC zitten ingesloten. Zowel Annemie als ik vonden die titel niet alleen veelzeggend, maar ook goed klinken.’

In welke mate is het mogelijk het drama van een geïnterneerde te beschrijven?

‘Goede vraag. Je kunt het alleen maar proberen. Toen ik het stuk in Aalst speelde, kwamen er na de voorstelling enkele geïnterneerden me complimenteren. Ze vonden dat het stuk goed weergaf hoe zij zich voelden. Ik speel een therapeutisch assistent die ’s avonds mee-eet met een leefgroep van vier geïnterneerden.’

‘Zodra ik wist dat een avondmaal met een leefgroep van vier de basis van het stuk zou worden, was ik op weg en kon ik aan de slag met het herbewerken van het stuk van Annemie. Ik wilde de personages vooral op een herkenbare en menselijke manier brengen. Mijn uitgangspunt: het is niet omdat het een complexe materie is dat je die niet

eenvoudig kunt brengen. Voor mij is dat net de essentie van sterk theater.’

Wat willen jullie het publiek met dit stuk vooral meegeven?

‘Ik weet het niet precies. Misschien moedigt het stuk je aan om niet te snel te oordelen. We leven in een tijd waarin we op heel wat vlakken kort door de bocht gaan. Het stuk toont je dat er niet alleen wit of zwart, maar vooral veel grijs is.’

Je werkte al meermaals met Raven Ruëll samen?

‘Onze samenwerking is one of a kind. Raven heeft het talent om mij richting te geven zonder mij te sturen. Hij heeft een bijzondere manier van naar de dingen te kijken. Hij kan zulke betekenisvolle dingen zeggen over de ziel van een verhaal die ik niet meteen zie, maar wel begrijp. Hij doet me bepaalde dingen nog scherper zien.’

Wie of wat inspireert je?

‘Zoekers. En mensen die iets maken of verhalen schrijven. Maar ook taferelen op straat kunnen me fascineren. Vaak zijn het details die ik opmerk. Misschien heb ik wel een gesticulair geheugen waarin gebaren van anderen gegrift staan. Het is in ieder geval een kostbare bron waaruit ik put als ik op het podium sta en een personage vertolk.’

In welke mate geloof je dat dit stuk ons kan helpen om anders naar de wereld van de psychiatrie te kijken?

‘Kan theater onze kijk op bepaalde thema’s veranderen? Ik vind dat een heel moeilijke vraag. Ik kan alleen maar zeggen dat het de moeite loont om te komen kijken. In het stuk worden er een aantal mechanismen uit de psychiatrische wereld getoond die vragen oproepen. Hoe is het met onze menselijkheid binnen de muren van een FPC gesteld? Een complexe vraag waarop het stuk op een niet-complexe manier een antwoord probeert te geven.’

Nathalie Dirix

donderdag 6 februari

Bruno Vanden Broecke Klink.

THEATER

20.30 uur – GC de Zandloper tickets: 19 euro (basisprijs), 16 euro (ABO) & 10 euro (jongerentarief -21)

De bouwstenen van Wemmel

De Amelgemmolen

Wil je de watermolen van Amelgem zien? Dan moet je helemaal naar de grens van Wemmel met Meise, aan het einde van de lange straat Bosch, vlak bij de Plantentuin.

De Amelgemmolen was een van de talrijke watermolens in een gebied dat lang aan de abdij van Grimbergen toebehoorde. Hij wordt aangedreven door de Amelvonnebeek, die ontspringt in Relegem en ook weleens de Meise-Molenbeek wordt genoemd. Eenmaal voorbij de A12 mondt de Amelvonnebeek uit in de Maalbeek, die eveneens in Relegem ontspringt. Het water van beide rivieren dreef vroeger vervolgens de ’s Gravenmolen, de Liermolen, de Tommenmolen en de Oyenbrugmolen aan, waarna de Maalbeek in de Zenne uitmondt.

Bovenslagmolen

Voor wie in technische details geïnteresseerd is: de Amelgemmolen is een bovenslagmolen. Dat type wordt gebruikt bij kleine riviertjes met een laag debiet die echter wel wat verval hebben, zodat het mogelijk is het water boven op het rad te laten vallen, door het water een beetje om te leiden. Het is ook een korenmolen, wat wil zeggen dat er graan mee werd gemalen. Voor het visbestand zijn dergelijke molens dan weer een obstakel.

Grappig is dat de Amelgemmolen misschien ook Elverikmolen heet, want er moeten vroeger vlak bij elkaar twee molens geweest zijn, waarvan er een verdwenen is. En men weet niet precies welke. In ieder geval ligt de Amelgemmolen dus vlak bij het voormalige domein van Boechout, dat nu deels verkaveld is als villawijk, en deels de Nationale Plantentuin herbergt.

Illustere eigenaars

De geschiedenis van de molen zou teruggaan tot de 13e eeuw. De molen kende in de loop der eeuwen een aantal illustere eigenaars. Zo werd hij in 1529 aangekocht door niemand minder dan Barend van Orley, de grote Brabantse renaissancekunstenaar die hofschilder werd van Margaretha van Oostenrijk, landvoogdes van de Nederlanden. Van Orley stond bekend voor zijn ontwerpen van beroemde Brusselse wandtapijten, zoals de Jachten van Maximiliaan, die nu in het Louvre te bezichtigen zijn. Waarvoor van Orley een molen nodig had? Dat is niet geweten, maar de familie van Orley stond het goed in 1574 terug af aan heer van Wemmel Adrien Taeye. Nadat ook graaf Van der Noot eigenaar was geweest, diende zich in 1894 nog een andere illustere koper aan. Koning Leopold II verwierf de molen nadat hij eerder in 1879 ook al het kasteel van Boechout had gekocht voor zijn zus keizerin Charlotte, de voormalige keizerin van Mexico, die mentale problemen had en tot het einde van haar leven in het kasteel zou wonen.

Sinds 1947 is de molen in privébezit. Rond die tijd werd hij ook definitief stilgelegd. De laatste molenaar was Jean Baptist Gillesjans, die tot 1955 met zijn zoon Eugeen aan de molen woonde. In 1956 werd het pand volledig ingericht als woning. Heel wat gebouwtjes van het domein, waarin ook de paarden van postkoetsen konden drinken en rusten, waren toen al lang afgebroken. Op het domein ligt nog altijd een grote vijver, waarop Wemmelaars vroeger weleens gingen schaatsen. (MB)

© Kristof Verbrugghe

rand-nieuws

Derde Taalbarometer Vlaamse Rand

Taaldiversiteit neemt toe

In de Vlaamse Rand worden tegenwoordig evenveel verschillende talen gesproken als in Brussel. Meer dan honderd zijn het er intussen. De groeiende taaldiversiteit is het gevolg van de verhuis van heel wat Brusselaars naar onze regio. Toch houdt het Nederlands vrij goed stand tussen al die andere talen.

Dat en nog veel meer blijkt uit de derde Taalbarometer van de Vlaamse Rand van BRIO, het Brusselse Informatie-, Documentatieen Onderzoekscentrum van de VUB. We vatten hem voor jou samen in vijf kernvragen.

1. Hoeveel talen worden er gesproken in de Vlaamse Rand?

De eerste opvallende vaststelling: het aantal talen dat in de Vlaamse Rand wordt gesproken, is flink gestegen. De Taalbarometer peilde bij 2.273 inwoners van de negentien Randgemeenten naar de talen die ze goed tot uitstekend spreken. Dat leverde maar liefst 104 verschillende talen op. ‘De taaldiversiteit neemt dus verder toe’, legt BRIOonderzoeker Mathis Saeys uit. ‘Bij de eerste Taalbarometer in 2014 telden we 75 verschillende talen, bij de tweede in 2019 waren het er 87 en nu dus 104. Een forse stijging. Als je daarbij ook rekening houdt met het feit dat deze Taalbarometer iets meer dan 200 respondenten minder had en de Vlaamse Rand een heel dynamische regio is, dan mag je ervan uitgaan dat die 104 talen nog een onderschatting zijn. De verhuisbewegingen en de verdere internationalisering die ze met zich meebrengen, zorgen er dus voor dat op het vlak van taalsociologie de grens tussen stad en Rand geleidelijk vervaagt. Voor mensen die in Brussel werken is de Vlaamse Rand een heel aantrekkelijke woonomgeving. Wie naar de Rand verhuist, neemt ook zijn taalrepertoire mee en dus stijgt het aantal talen dat hier gesproken wordt.’

2. Wat doet dat stijgende aantal talen met het Nederlands? Weinig, zo blijkt. ‘De voorbije vijf jaar is de kennis van het Nederlands niet sterk

veranderd. 65 % van de bevraagden geeft aan dat ze goed tot uitstekend Nederlands spreken. In 2019 was dat 68,5 %. Het Nederlands houdt dus behoorlijk goed stand, ondanks de stijgende taaldiversiteit. Het Nederlands blijft ook de dominante taal in de Vlaamse Rand. Zowel in de contacten met de gemeente, op het werk als met de buren wordt het Nederlands het vaakst gebruikt’, merkt Saeys op. ‘Het Frans blijft met 74 % de meest gekende taal, al heeft het Frans de voorbije vijf jaar wel meer dan 5 % ingeleverd. In 2019 gaf nog bijna 80 % aan dat ze het Frans goed beheersten. Het aantal mensen dat beide talen kent, blijft dan weer stabiel. Ongeveer de helft van de Randbewoners spreekt zowel goed Nederlands als Frans. De taalkennis van het Engels is licht toegenomen.’

3. Welke taal krijgen Randbewoners van thuis uit mee?

Het Nederlands is nog altijd de taal die de meeste Randbewoners van thuis uit meekregen. ‘Meer dan een derde van de volwassen Randbewoners groeide op in een gezin waar uitsluitend Nederlands werd gesproken’, aldus Saeys. ‘Dat cijfer blijft wel dalen. In 2014 ging het om nog bijna de helft, in 2019 om 45 % en nu om 37,7 %. De groep die het Nederlands en Frans als gezinstaal combineert, stijgt dan weer licht. Ook het aandeel Franstaligen blijft gestaag toenemen. Vooral de groei van het aantal nieuwe tweetaligen springt in het oog. In almaar meer gezinnen wordt het Frans of het Nederlands gecombineerd met een andere taal in de opvoeding.’

4. Zijn er onderlinge verschillen tussen de 19 gemeenten van de Vlaamse Rand?

Het antwoord op die vraag is volmondig

ja. ‘De Taalbarometer werkt met een verdeling van de Rand in zeven gemeenteclusters, precies omdat de ene gemeente de andere niet is. Kijken we bijvoorbeeld naar de thuistalen in de voorstedelijke gemeenten Asse, Grimbergen, Meise en Merchtem, dan zien we dat daar 53 % thuis Nederlands spreekt. In de oostelijke faciliteitengemeenten Kraainem en Wezembeek-Oppem is dat nog maar 11 %. Daar groeide 78 % van de volwassenen op in een eentalig Franstalig gezin. In de commerciële gemeenten Machelen en Vilvoorde is dat maar iets meer dan 11 %. Daar sprak een op de vijf inwoners thuis een andere taal dan het Nederlands en het Frans. De verschillen tussen die gemeenteclusters zijn dus echt heel groot. Niet elke gemeentecluster kampt met dezelfde uitdagingen. Daarom is het belangrijk dat het taal- en integratiebeleid afgestemd is op de eigenheid van elke cluster.’

5. Welke boodschap heeft Vlaamse minister voor de Vlaamse Rand Ben Weyts (N-VA) naar aanleiding van de nieuwe Taalbarometer?

‘De minister ziet niet alleen een taak voor het beleid in dit hele verhaal, maar ook voor de Vlamingen. ‘We mogen als samenleving niet aanvaarden dat nieuwkomers zich niet aanpassen. Maar we moeten ook naar onze eigen rol kijken. Veel Vlamingen vinden het op korte termijn gemakkelijker om Frans te spreken met nieuwkomers. Dat wreekt zich op lange termijn. In de komende jaren komt er voor het eerst een Totaalplan Nederlands en een van de centrale boodschappen zal zijn: iedereen moet aan de bak. De overheid kan de ontnederlandsing niet alleen stoppen; daar hebben we iedereen voor nodig. Een Franstalige kan nu misschien even een gênant moment meemaken aan het

gemeenteloket waar men op het Nederlands hamert, maar dat is snel vergeten als hij voor de rest in het dagelijkse leven toch overal Frans kan praten in de Vlaamse Rand. Wij

Vlamingen moeten ons meer bewust zijn van onze eigen rol, op elk moment.’

Tina Deneyer

ZANDLOPER is een uitgave van het gemeenschapscentrum de Zandloper en vzw ‘de Rand’. De zandloper komt tot stand met de steun van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap en de provincie Vlaams-Brabant. REDACTIERAAD Inge Bex, Guido Deschuymere, Maurits Goeman, Maria Klein, Diana van Bergeijk, Kristof Smet, Bart Theys VORMGEVING jan@jeudeboels.be

FOTOGRAFIE Tine De Wilde DRUK Drukkerij Van der Poorten

EINDREDACTIE Guy Bourgeois, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel,

Vzw ‘de Rand’ zoekt onafhankelijke bestuurder.

Iets voor jou? Lees de vacature:

A melting pot of languages

Some 104 languages are now spoken in the Flemish Rand municipalities ringing the Brussels-Capital Region, according to the third BRIO Language Barometer, as a result of Brussels residents moving to the region. While de Rand is becoming a linguistic melting pot, Dutch is still holding its ground: 65% of residents have a good to excellent command of the language, and it remains the go-to language for interactions with local government and in the workplace. Dutch as a language spoken at home is on the decline, though: a mere 37.7% grew up in a family where only Dutch was spoken. The number of bilingual families is growing, particularly in combination with French or other languages. Linguistic diversity varies significantly across municipal clusters: in municipalities required by law to provide facilities for francophone residents, such as Kraainem and Wezembeek-Oppem, only 11% of residents speak Dutch at home. ‘The differences between these municipality clusters are stark,’ says BRIO researcher Mathis Saeys. ‘Given the varying challenges faced by different municipality clusters, it is crucial to develop language and integration policies that are tailored to the unique needs of each cluster.’

guy.bourgeois@derand.be HOOFDREDACTIE Geert Selleslach, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel, geert.selleslach@derand.be

REDACTIEADRES GC de Zandloper, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel, 02 460 73 24, info@dezandloper.be VERANTWOORDELIJKE

UITGEVER Jo Van Vaerenbergh, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel

ARCHIEF Je vindt deze editie en het volledige archief van de zandloper op www.dezandloper.be.

uit Wemmel

Wemmel internationaal

‘We voelen ons welkom en gesteund’

Toen Rusland in februari 2022 Oekraïne binnenviel, dacht Kira Grozava – zoals vele anderen – dat de bezetting niet lang zou duren. Ze bleef vanuit haar woonplaats Kiev werken en haar leven, samen met haar zoon, zo goed mogelijk voortzetten. Tot ze voor de derde keer een explosie zag, recht voor haar deur. ‘Toen wist ik: we moeten hier weg.’

Dat moment was maart 2023. Kira en haar zoon zochten in de eerste plaats naar een Engelstalige bestemming of Nederland, omdat Kira voor een internationale liefdadigheidsinstelling werkte die gevestigd is in Utrecht. Het werd Wemmel, België. ‘Heel toevallig. Op een avond kreeg ik telefoon van de moeder van een klasgenoot van mijn zoon. Ze had via via vernomen dat we wilden vertrekken, en ze vroeg waarom we niet naar België kwamen. Zij woonden al in Wemmel en waren daar erg tevreden.’ Het duurde een avond voor Kira de knoop doorhakte, na intensief overleg met haar zoon. ‘Hij was op zoek naar een vervolgstudie en had meteen een goed gevoel bij de Howest Hogeschool. Hij volgt daar nu de richting Digital Arts & Entertainment.’

Intensief Nederlands

Ook Kira vond snel haar weg. Ze volgde een intensieve cursus Nederlands aan het Instituut voor Levende Talen aan de KU Leuven. Eerst combineerde ze de studie met haar job als program manager voor TB Europe Coalition, een organisatie die strijdt voor een wereld zonder tuberculose. ‘Maar studeren en werken ging niet samen. Ik ben gestopt met mijn job om me volledig aan de taal te wijden.’ Kira volgde ook maatschappelijke oriëntatie en het participatietraject, een onderdeel van een Vlaams-Europees project dat elke inburgeraar kansen wil bieden om het Nederlands te oefenen en een eigen netwerk uit te bouwen. ‘Mijn traject is begonnen met lunches serveren aan mijn buren. Zo legde ik contacten en kon ik mijn

Nederlands gebruiken en oefenen. Ik ben mijn directe buur, Paul, heel dankbaar omdat hij me de kans gaf te spreken, fouten te maken en verder te leren. Dankzij die oefenkansen was ik in september klaar voor de arbeidsmarkt.’

Nieuwe job

Toen de vacature voor ‘netwerkondersteuner participatietraject’ bij vzw ‘de Rand’ vrij kwam, aarzelde Kira geen moment. Als geen ander weet ze andere inburgeraars te motiveren om het Nederlands onder de knie te krijgen en zelf een netwerk uit te bouwen. ‘Mijn eigen ervaring helpt om anderen te ondersteunen. Een nieuwe taal leren als volwassene is moeilijk, heel moeilijk. Het Nederlands is mijn vijfde taal en de enige taal die ik als volwassene heb geleerd. Maar als je niet opgeeft en

gemotiveerd blijft, kom je er. Daar ben ik echt van overtuigd.’ Een goed netwerk is daarbij onontbeerlijk. ‘Je moet je welkom en gesteund voelen. Een omgeving die je niet afwijst, maar die je neemt zoals je bent. Ik heb dat allemaal mogen ervaren en daarvoor ben ik heel dankbaar. Mijn buren zijn fantastisch, mijn collega’s zijn geweldig. Bernadette, mijn naaste collega en mijn mentor, helpt me bij elke stap. Ik wil dat anderen dat ook mogen ervaren. Het is mijn manier om iets terug te geven aan de samenleving, zodat we verder kijken dan onze verschillen en zien wat we gemeen hebben: menselijke waarden. Uiteindelijk willen we allemaal hetzelfde.’

Stedentrips met zoon

In haar vrije tijd reist Kira graag. ‘In het weekend of tijdens vakanties doe ik stedentrips samen met mijn zoon. Naar Aken of naar Düsseldorf, of Antwerpen of Brugge. Den Haag is mijn favoriete Nederlandse stad. We hebben al veel Europese steden gezien. In Wemmel ga ik graag naar de bibliotheek of naar het park voor een wandeling. Ik voel me hier veilig, mensen groeten elkaar nog op straat. Dat geeft een goed gevoel.’

Over de toekomst denkt Kira liever niet te veel na. ‘Als ik één ding heb geleerd: alles willen plannen heeft geen zin. Mijn leven is helemaal anders uitgedraaid. Op een goede manier trouwens. Ik heb nergens spijt van. Ik wil overal de opportuniteit in zien. Ik ben heel gelukkig in mijn job, dat ik iets mag doen met maatschappelijke meerwaarde. Ik ben blij met mijn buren, met de mensen die ik heb leren kennen. Last van heimwee heb ik niet. Ik heb geen familie meer in Oekraïne en onze vrienden wonen verspreid over Europa. Mijn enige familie is mijn zoon, hij is het allerbelangrijkste voor me. Ik wil hem blijven ondersteunen en dicht bij me houden, en tegelijk zien hoe hij zijn eigen weg zoekt. Ik ben heel trots op hem.’

Maria Klein

© TDW