SINT-GENESIUS-RODE • JAARGANG 22 • NR 1 • FEBRUARI 2019 UITGAVE VAN GC DE BOESDAALHOEVE EN VZW ‘DE RAND’
Sofie Swalens Een jaar directeur van Wauterbos
Villa La Jeannerie Het huis van de glimlach
Romeo en Julia Streven naar het wauwgevoel
FR • DE • EN
Traductions Übersetzungen Translations
© Tine De Wilde
afgiftekantoor sint-genesius-rode P 008347
buurten
I N F O R M AT I E
Gemeenteraadsleden leggen de eed af
© BK
uit de gemeente
Veiligheid, mobiliteit, milieu en samenleving. Dat zijn de thema’s waar het nieuwe gemeentebestuur de komende jaren heel wat aandacht voor zal hebben.
B
urgemeester Pierre Rolin (IC-GB) begint aan een nieuwe termijn met een schepencollege dat op één nieuwe naam na hetzelfde blijft. ‘Ik zie heel wat overeenkomsten in de verkiezingsprogramma’s van de twee lijsten’, aldus Rolin tijdens de installatievergadering. ‘Samenwerken moet zeker mogelijk zijn.’ Alle verkozenen hebben deze legislatuur beslist om hun mandaat op te nemen.
Op de installatievergadering legde iedereen de eed af. Pierre Rolin (IC-GB) werd voorgedragen als burgemeester, maar kon blijkbaar de leden van de oppositie niet overtuigen, want zij stemden tegen. Rolin laat het niet aan zijn hart komen. ‘Ik begin vol vertrouwen aan een nieuwe legislatuur. Er zijn heel wat projecten die uitgevoerd moeten worden, maar wat thema’s zoals veiligheid, mobiliteit,
milieu en de samenleving betreft, zie ik heel wat overeenkomsten in de programma’s.’ De burgemeester laat verder niet in zijn kaarten kijken. De komende maanden zal een volledig beleidsplan uitgewerkt worden voor de volgende zes jaar. Aan het massaal opgekomen publiek in de raadzaal vertelde Rolin wel wat het budget is van de gemeente. ‘We hebben een budget van 26 miljoen euro. Respectievelijk ongeveer 9 en 8 miljoen euro vloeit voort uit de roerende voorheffing en de personenbelasting. Daarbij komen nog eens inkomsten via belastingen en subsidies. Maar we dragen ook 3,5 miljoen euro bij aan het werkingsbudget van het OCMW en 3,2 miljoen euro aan de politiezone, waar ook Linkebeek en Drogenbos toe behoren.’ Aan de nieuwe bestuursploeg om met dat geld de gemeente te laten draaien en investeringen te doen. De bevoegdheden in het nieuwe schepencollege zijn bij het ter perse gaan van dit nummer nog niet verdeeld. Het is ook nog wachten op de officiële benoeming van Rolin als burgemeester vooraleer Nicolas Kuczynski de eed mag afleggen als schepen. Hij zal dan het enige nieuwe gezicht zijn in het college. Eric Libert (IC-GB) besloot vorig jaar te stoppen met de lokale politiek. Omdat Sophie Wilmès ondanks een regering in lopende zaken nog steeds minister is, geeft zij haar ambt voorlopig door. Anne Sobrie blijft op post als enige schepen van de Vlaamse lijst Engagement 1640. (BK)
Nieuw beheerplan Boesdaalpark Meer snoeien en minder maaien
‘In het park is er nu veel gazon, wat een zeer intensief groenbeheer met zich meebrengt’, zegt Tobias Nauwelaers van adviesbureau Landmax, dat in opdracht van het ANB mee het beheerplan opmaakte. ‘In de toekomst zal nog slechts één zone met gras regelmatig gemaaid worden.
2
Het gaat om het stuk groen achter de Boesdaalhoeve. Dat blijft gazon, zodat er nog altijd evenementen kunnen plaatsvinden. Elders gaan we meer naar hooiland met bloemen en kruiden, met maar enkele maaibeurten per jaar. In de boomgaard vlak aan de Boesdaalhoeve zal meer gesnoeid worden. In de beboste delen van het park worden een aantal bomen weggehaald, zodat de andere ruimte en licht hebben om beter te groeien. Verder is het de bedoeling om een aantal betonnen zitelementen te verwijderen, aangezien ze vaak het doelwit waren van vandalen.’ In tegenstelling tot de parken Schaveys en Frankveld, komt er in het park Boesdaal geen hondenlosloopzone. ‘Er werd in de bevraging geen melding gemaakt van problemen met loslopende honden.’ (JS)
© JS
Om het Boesdaalpark in Sint-Genesius-Rode nog beter in te richten en te beheren, heeft het Agentschap Natuur en Bos (ANB) een beheerplan laten opmaken. Door middel van een enquête, afgenomen in de tweede helft van 2017, werd ook rekening gehouden met de mening van de bezoekers. In het park Boesdaal, dat vier hectare groot is en dat vooral bekend is door de aanwezigheid van gemeenschapscentrum de Boesdaalhoeve, zullen dit jaar een aantal veranderingen worden doorgevoerd.
Anne TrousselMoulaert nieuwe OCMW-voorzitter In het OCMW is er wel een machtswissel. Daar gaf Xavier Deleenheer na 24 jaar de fakkel als OCMW-voorzitter door aan Anne Troussel-Moulaert. Haar voordracht als voorzitster werd gesteund door zowel de meerderheid als de oppositie en daar was ze heel blij mee. ‘Het is een uiting van vertrouwen die me motiveert’, zegt Troussel-Moulaert, die intussen zestien jaar met haar gezin in Rode woont. ‘Sint-Genesius-Rode is een gemeente waar het leven goed is. Het is onze verantwoordelijkheid om iedereen die in armoede leeft of eenzaam is daar in te laten delen.’ De nieuwe voorzitster lichtte ook al een tipje van de sluier op over de prioriteiten voor het OCMW. ‘We willen de kwaliteit van onze diensten verbeteren en gebruiksvriendelijker maken. Een groot dossier zal het uitbreiden van het aantal sociale woningen worden. We onderzoeken verschillende projecten, onder andere wat de mogelijkheden zijn van het oude rusthuis dat leegstaat. Ik hoop dat we samen met het personeel en de vrijwilligers die grote uitdagingen kunnen aangaan.’ Xavier Deleenheer verdwijnt overigens niet volledig uit het OCMW. Hij wordt lid van het vast bureau voor maatschappelijk welzijn. In dat orgaan worden persoonlijke dossiers besproken van OCMW-cliënten. (BK)
Telex De kunstgrasvelden op de sportsite Wauterbos zijn veilig en beantwoorden aan de strengste normen. Dat heeft een studiebureau bevestigd aan het gemeentebestuur. De velden, waar onder andere de jeugd van KFC Rhodienne-De Hoek op voetbalt, werden onderzocht na berichten dat het rubber dat voor de aanleg van die velden wordt gebruikt kankerverwekkend zou zijn. • De vzw Rode Sportief hertekent het parcours van de Brabantse Pijl. De renners rijden op 15 april twee keer door de Zennevallei als ze na 42 km via de Eigenbrakelse Steenweg onze contreien binnenrijden. De organisator wil onder andere vips aantrekken op de hellingen in onze streek. De wedstrijd zal zo in de gemeente opnieuw wat zichtbaarder worden na de verhuis naar Overijse. • Er bleven begin januari heel wat vuilniszakken op straat staan. Dat had alles te maken met de nieuwe ophaalrondes van ophaler Suez. Die herschikte de rondes omdat de ophalers te veel werk hadden. Het gemeentebestuur en Suez lichtten de inwoners in, maar niet iedereen bleek op de hoogte en dus moesten veel inwoners hun zak opnieuw binnenhalen toen bleek dat ze zich vergist hadden. • Dit jaar investeert de gemeente opnieuw vooral in openbare werken. De werken voor een gescheiden rioleringsstelsel in de Champellaan, Struikenlaan en Bevrijdingslaan starten dit jaar en zullen 3,8 miljoen euro kosten. • De plannen voor de oude pastorie zijn uitgewerkt. Daar wil het schepencollege twee woningen voor asielzoekers inrichten en ook sociale woongelegenheden. • De parochiekerk van Onze-LieveVrouw-Oorzaak-Onzer-Blijdschap moet toegankelijker worden. De kerkfabriek wil aanpassingen doen aan de toegang. Het gemeentebestuur draagt 40.000 euro bij. • Het is alweer enkele jaren geleden dat er nog een wekelijkse markt plaatsvond in Sint-Genesius-Rode, maar deze lente is het opnieuw zover. Het schepencollege trekt zelfs 15.000 euro uit om de markt in de kijker te zetten. De markt zal plaatsvinden op het vernieuwde Dorpsplein. • De Vlaamse overheid heeft subsidies vrijgemaakt om de Kwadebeekvallei verder in te richten als groene oase. Op de planning staat een groene verbindingsweg tussen het kerkhof en de vallei. In totaal krijgt Sint-Genesius-Rode 267.668 euro voor de herinrichting. • Op het kerkhof gebeuren tot maart geen ontgravingen meer. Het gemeentebestuur wil een menselijke oplossing vinden voor de honderden graven die moeten verhuizen door de herinrichting van de begraafplaats. Het nieuwe reglement blijkt in de praktijk grotere gevolgen te hebben dan ingeschat. • De mensen van De Poel, de organisatie die mensen met een beperking opvangt en begeleidt, rijden rond in een nieuw busje. Ze konden daarvoor rekenen op steun uit onze gemeente. De Lions Club Tussen Zenne en Zoniën droeg 36.000 euro bij aan de aankoop van het voertuig, dat in totaal 60.000 euro kostte. • In Sint-Genesius-Rode staan de meeste Vlabinvestwoningen. Dat zijn woongelegenheden die verkocht of verhuurd worden aan mensen die een band met de streek kunnen aantonen. De provincie Vlaams-Brabant maakte bekend dat er in onze gemeente 49 Vlabinvestwoningen geregistreerd zijn.
3
MENSEN
© Tine De Wilde
uit Rode
fakkel zou overnemen. ‘Eigenlijk was ik perfect gelukkig waar ik zat. Ik had de leiding over het internaat van een school in het buitengewoon onderwijs in Neder-Over-Heembeek, en ik deed die job graag’, vertelt Sofie. ‘Natuurlijk wist ik dat de gemeente een opvolger zocht voor Vital. Tijdens de eerste twee rondes heb ik eerlijk gezegd weinig aandacht besteed aan die zoektocht. Maar er kwam blijkbaar geen geschikte kandidaat uit de bus, met een derde ronde als gevolg. Daar heb ik me voor aangemeld. Ik ben geboren en getogen in Sint-Genesius-Rode, en woon nog altijd in de gemeente. Bovendien heb ik van mijn 2,5 tot 12 jaar zelf in Wauterbos op de schoolbanken gezeten. Mijn mama heeft hier 35 jaar lesgegeven. Ik vond het wat absurd dat ze in mijn eigen dorp geen directrice vonden, terwijl ik elke dag de ring op moest om in het Brusselse hetzelfde te gaan doen. Wel straf dat ik vroeger vaak heb gezegd dat ik iets met mensen wilde doen, maar niet in het onderwijs wou gaan. Dat is enigszins anders uitgedraaid.’
Sofie Swalens ruim één jaar aan het hoofd van gemeenteschool Wauterbos
© Tine De Wilde
Eigen stempel
‘Durven proberen’ Sofie Swalens staat ruim een jaar aan het roer van gemeenteschool Wauterbos. De bloemen die ze op 31 januari naar aanleiding van de Dag van de Directeur zal krijgen, deelt ze graag met hele schoolteam. ‘Als directeur komt er zo veel op je af, dat kan je niet alleen.’
S
inds december 2017 mag Sofie Swalens zich directrice van gemeenteschool Wauterbos noemen. Hoewel Sofie haar voorganger
4
Vital Swaelens – die zowat een kwarteeuw de leiding had over de school – mag aanspreken als ‘nonkel’, stond het niet in de sterren geschreven dat zij de
Zoals Vital tijdens zijn 25-jarige loopbaan als directeur zijn stempel op de school drukte, legt ook Sofie haar eigen accenten. Inzetten op inspraak voor de leerkrachten is een van haar speerpunten. ‘We hebben werkgroepen in het leven geroepen rond diverse thema’s zoals taal en gezondheid. Elke leerkracht zit in minstens één van die werkgroepen. Samen werken ze acties uit. Die ideeën en acties vormen de basis voor onze schoolvisie en ons meerjarenplan.’ Voor Sofie zelf biedt die inspraak ook voordelen. ‘Als directeur kan je zo veel ideeën hebben als je wil. Als ze niet gedragen worden door het schoolteam, sta je nergens. Uit ondervinding weet ik dat het zogenaamde ‘gedeelde leiderschap’ werkt. Door de leerkrachten te betrekken en inspraak te geven, toon je dat je hen waardeert. Als directeur komt er ook zoveel op je af, dat kan je niet meer alleen bolwerken. Een schoolbeleid uitwerken, de financiën beheren, ouders
I N F O R M AT I E natuur in Rode
Begrijpend lezen
Door de input van de werkgroepen wordt de water- en fruitdag op woensdag en vrijdag nu anders aangepakt. ‘Twee dagen per week moet er verplicht water gedronken worden op school. Om de leerlingen aan te moedigen, gaan we binnenkort met een stickerkaart werken. Mijn zoon, die in het zesde leerjaar zit, was niet echt te spreken over die maatregel’, vertelt Sofie lachend. ‘Op taal, de basis van alles, leggen we nog meer de nadruk. Het niveau van het begrijpend lezen daalt in Vlaanderen, en uit onderzoek is gebleken dat onze school die dalende tendens volgt. We doen het wel niet slechter, wat opvallend is gezien het stijgende aantal anderstalige kinderen. Toch was het nodig om een tandje bij te steken. Daarom moet elke klas verplicht elke dag een kwartier aan begrijpend lezen doen. Klassen worden beloond met een ster, en dat heeft zijn effect niet gemist. Het lezen leeft weer in de klas.’
MENSEN uit de Academie
Klarinettist en saxofonist Marianne Degen IJshaar
© Calopteryx - natuurfotografen
ontvangen, het thema van het schoolfeest bedenken … Dat is te veel voor één persoon om op te volgen. Bovendien heb ik als orthopedagoog nooit voor een klas in het lager onderwijs gestaan. Met het didactische luik ben ik iets minder vertrouwd. Daarvoor kunnen de leerkrachten bij Fred Vanderlinden terecht. Maar een school is veel meer dan lesgeven alleen. Zorgbeleid is een van mijn stokpaardjes. Nog een voordeel van mijn ietwat atypische achtergrond is dat ik met een andere bril naar de zaken kan kijken.’
Benodigdheden > Temperatuur licht onder het vriespunt > Hoge luchtvochtigheid > Dood loofhout in een bos, met daarin de schimmel ‘rozeblauwig waskorstje’ > De maand maart of december Meng het bovenstaande nauwgezet, in de juiste verhoudingen met elkaar. Een toverformule die niet altijd resultaat oplevert, maar als het lukt heb je ijshaar. IJshaar is één van de meest zonderlinge natuurfenomenen in onze regio. Op de foto zie je het in het Zoniënwoud in Rode. De betreffende schimmel produceert water als restproduct van zijn levensverrichtingen. Dat water komt via kleine houtporiën langzaam naar buiten en bevriest onder de geschetste omstandigheden. Als het te koud of te warm wordt, stopt het hele gebeuren en verdwijnt het ijshaar nog sneller dan het gekomen is. (HD)
Co-teaching
Nog een nieuwigheid is co-teaching. ‘Momenteel loopt er een testperiode waarbij er in het zesde jaar geen twee klassen zijn, maar waarbij iedereen tot hetzelfde leerjaar behoort. Een drietal keer per dag zitten alle 44 leerlingen een kwartier samen voor nieuwe leerstof. De rest van de tijd worden ze in 2 of 3 groepen verdeeld. Ongeveer 1 keer per maand verandert de samenstelling van die groepen, zodat alle leerlingen in contact komen met elkaar. In onze huidige maatschappij doe je kinderen
geen plezier door ze in hun hokje te laten zitten. Via co-teaching benut je ook de talenten van de leerkrachten beter. De ene kan beter zijn in taal, terwijl de andere meer aanleg heeft voor wiskunde. De testfase verloopt goed. Ook de leerkrachten van het vierde leerjaar zijn er nu voor te vinden. Aan het einde van het schooljaar volgt de evaluatie. Als het toch niet werkbaar zou zijn, zoeken we verder. Je mag nooit bang zijn om dingen te proberen.’
Echte nadelen heeft Sofie na één jaar directeurschap nog niet ondervonden. ‘Dat ik werk in de gemeente waar ik woon, betekent niet dat ik overal word aangeklampt. De meeste mensen maken wel het onderscheid tussen schooluren en vrije tijd’, zegt Sofie. ‘Eén ding mis ik wel aan in Brussel werken. Tijdens de middag kon ik er snel een boodschap doen. Hier gaat dat niet.’ Jelle Schepers
5
I N F O R M AT I E I N F O R M AT I E verenigingsnieuws verenigingen
woensdag 30 januari Nieuwjaarsreceptie Femma 19 uur - Ons Parochiehuis info: siene@skynet.be
vrijdag 1 februari Jaarlijkse algemene vergadering Natuurpunt Rode 19.30 uur - GC de Boesdaalhoeve gratis info: www.natuurpuntrode.be
maandag 4 februari Voordracht De oorsprong van religie UPV Zoniën-West 15 uur - dienstencentrum De Boomgaard Door prof. Marc Vermeersch (UGent). gratis info: janssens_irma@hotmail.com
dinsdag 5 februari Creanamiddag Femma 13.30 uur - dienstencentrum De Boomgaard info: louisa.mosselmans@skynet.be
dinsdag 12 februari Knutselen met de dames van het asielcentrum Femma 13.30 uur - asielcentrum Alsemberg info: martine_devel@hotmail.com
dinsdag 19 februari Creanamiddag Femma
maandag 4 februari Voordracht De oorsprong van religie door prof. Marc Vermeersch UPV Zoniën-West Waar past religie in de menselijke biologie en de maatschappij? Heeft religie een biologisch nut? En welke rol speelt religie bij de reproductie van de mens? Stuk voor stuk vragen waarop Marc Vermeersch een antwoord geeft tijdens zijn lezing De oorsprong van religie. Vermeersch neemt het publiek mee naar de tijd van de jagers-verzamelaars, waar volgens hem de fundamenten voor onze hedendaagse religieuze beleving werden gelegd. Marc Vermeersch studeerde geschiedenis en werkt sinds 2002 aan een ‘geschiedenis van de mensheid’, waarbij hij een synthese wil maken van wat de afgelopen decennia in verschillende wetenschappelijke disciplines bestudeerd werd. Daarnaast publiceerde hij twee boeken over jagers en verzamelaars, en hij schreef in 2012 een doctoraat met als titel Om zich te reproduceren moet de mens zich ook ideologisch reproduceren. UPV Zoniën-West organiseert elke eerste maandag van de maand een lezing in dienstencentrum De Boomgaard. Daarbij wisselen medische onderwerpen en andere wetenschappelijke thema’s elkaar af. (HW) 15 uur - dienstencentrum De Boomgaard • gratis info: Irma Janssens, 02 380 55 43 of upv.zonienwest@gmail.com
13.30 uur - dienstencentrum De Boomgaard info: louisa.mosselmans@skynet.be
maandag 4 maart Voordracht Geheugenklachten en dementie UPV Zoniën-West 15 uur - dienstencentrum De Boomgaard Door prof. dr. Jan Versijpt (UZ Brussel). gratis info: janssens_irma@hotmail.com
dinsdag 5 maart Creanamiddag Femma 13.30 uur - LDC De Boomgaard info: louisa.mosselmans@skynet.be
dinsdag 12 maart Knutselen met de dames van het asielcentrum Femma 13.30 uur - asielcentrum Alsemberg info: martine_devel@hotmail.com
6
vrijdag 15 maart en zaterdag 16 maart 17e spaghettifestijn K-Creation dance vzw Ons Parochiehuis info: www.k-creation.be
Nieuwe start voor Femma Rode Na enkele maanden onzekerheid is de kogel nu toch door de kerk: Femma Rode blijft bestaan. Greet Wauters neemt het voorzitterschap op zich, Siene Verhelst en Suzy Plompen worden de nieuwe bestuursleden. Ze willen zich blijven inzetten om de Rodense vrouwen een waaier aan activiteiten te kunnen aanbieden. Een jaarprogramma ligt nog niet helemaal vast, al zijn er wel veel ideeën. ‘De wekelijkse wandel-, turn-, badminton- en creagroepjes blijven gewoon doorlopen zoals vroeger. Die activiteiten draaien goed, dus daaraan hebben we niets veranderd’, vermeldt Suzy. ‘Vanuit het bestuur willen we een aantal overkoepelende activiteiten op touw zetten. Dat kan bijvoorbeeld een daguitstap of avondwandeling zijn, waarop we de dames uit de verschillende groepjes samenbrengen. Ook de 100e verjaardag van Femma nationaal willen we niet onopgemerkt voorbij laten gaan. We denken eraan om dit in Rode te vieren met een taartenbakwedstrijd. Momenteel bekijken we hoe we dit concreet verder invulling geven’, vertellen ze. Voor Suzy was de beslissing om in het bestuur te stappen er een die ze met volle overtuiging heeft genomen. ‘Ik ben geen Vlaming die op de barricaden gaat staan, maar ik heb respect voor mijn herkomst. Ik had het er moeilijk mee dat Femma als Vlaamse vereniging uit onze gemeente zou verdwijnen. Bovendien wou ik die lokale verbondenheid en de onderlinge vriendschap niet kwijt. Voor veel van onze oudere leden is Femma een belangrijke vorm van sociaal contact. Ook op dat vlak hebben we een rol te spelen’, zegt Suzy. Siene sluit zich daarbij aan. ‘Ik heb de voorbije jaren met Femma ontelbare toffe dingen gedaan. We probeerden te ontsnappen uit een escape room, deden een stadssafari door Charleroi en gingen op bedevaart in Halle. Stuk voor stuk herinneringen die ze ons niet meer afnemen. We zijn dus meer dan een oudewijvenclub die samenkomt om koffie te drinken en een beetje te handwerken.’ (HW)
Enkele activiteiten van Femma Rode woensdag 30 januari Knabbels en babbels
19 uur – Ons Parochiehuis Receptie om de nieuwe start van Femma Rode te vieren.
dinsdag 26 februari Expo 60 jaar liedjes uit de Lage Landen Sint-Pietersabdij (Gent) info: Facebookpagina Femma Rode
Sfeerbeelden Femma op bedevaart
7
MENSEN wonen in een monument
Villa La Jeannerie
Het huis met de glimlach De Trilpopulierenlaan is op architecturaal gebied één van de mooiste en interessantste straten van Rode. Bijna helemaal aan het einde van de straat ligt het huis van Denys Lauwers, ontworpen door de belangrijkste modernistische architect van het land: Victor Bourgeois.
P
assanten worden in de Trilpopulierenlaan welkom geheten door de kerk van Onze-Lieve-VrouwOorzaak-Onzer-Blijdschap en de bijhorende pastorij. Wat daarna volgt, is een bloemlezing uit de architecturale stromingen van de jaren 30, 40 en 50 van de vorige eeuw. Maar modernistische architectuur voert er de bovenhand.
Gerenommeerde architect
In 1936 liet de grootvader van Denys Lauwers op het einde van de straat een buitenverblijfje optrekken door Victor Bourgeois. ‘In die tijd lag de villa letterlijk op het einde van de straat. Ondertussen is de Trilpopulierenlaan verder doorgetrokken naar de Ahornlaan.’ Hoe komt het dat de familie een huis kon laten ontwerpen door één van de grote architecten van die tijd? ‘Dat is eerder toevallig, vermoed ik. Mijn grootvader geraakte goed bevriend met Bourgeois. Ik denk dat ze elkaar op de academie van Charleroi hebben leren kennen. Mijn grootvader volgde daar schilderlessen.’ Victor Bourgeois was in de jaren 30 al een befaamde architect, die op erg jonge leeftijd naam maakte met de cité moderne in Sint-Agatha-Berchem, een sociale woonwijk. Later kreeg hij nog andere grote opdrachten. Hij ontwierp de modernistische stadhuizen van Oostende en Nijvel en het Blosodomein in Hofstade. ‘Eigenlijk was Bourgeois in eerste instantie een specialist in de urbanistiek. Maar toch is ook zijn architectuur voor particulieren erg waardevol’, 8
vindt Denys. Victor Bourgeois was een rebel die zijn diploma aan de architectuurschool van Terkameren weigerde omdat hij het niet eens was met de criteria die de basis waren voor de uitreiking van die diploma’s. Dat hij geen kleine naam was, blijkt uit het feit dat hij in 1930 het internationaal congres voor moderne architectuur in Brussel mocht organiseren, waar grote namen als Le Corbusier en Walter Gropius, de founding father van Bauhaus, aanwezig waren. ‘We hebben het huis in de loop van de jaren wat aangepast en functioneler gemaakt,’ zegt Denys, ‘maar de geest en het idee van het oorspronkelijke huis hebben we weten te bewaren.’ Het basisidee was om de tuin als het ware in het huis te trekken. ‘Als je het originele grondplan erbij neemt, zie je dat het huis een knik vertoont rond een centraal overdekt terras, dat vroeger een perfecte overdekte eetplaats was.’ Het vormde ook de scheiding tussen het ‘nachtgedeelte’ en het ‘daggedeelte’ van het huis. ‘Dat terras is ondertussen mijn woonkamer geworden,’ zegt Denys, ‘maar geen nood: het daglicht stroomt nog altijd overvloedig binnen via de grote ramen aan de zuidkant.’
EN
Living in a monument: ‘La Jeannerie’ Villa From an architectural point of view, Trilpopulierenlaan is one of the most beautiful and interesting streets in SintGenesius-Rode. Almost at the very end of the road is ‘La Jeannerie Villa’, which was designed by Belgium’s leading modernist architect Victor Bourgeois and is now inhabited by Denys Lauwers. Victor Bourgeois was a renowned architect even as early as the 1930s, after making a name for himself at a very young age with Berchem-Sainte-Agathe’s Cité moderne, a social housing estate. He also designed the modernist town halls in Ostend and Nivelles and the Bloso domain in Hofstade. Victor Bourgeois’ rebellious attitude was reflected in his refusal to accept his Terkameren architecture school diploma because he did not agree with the criteria applied for awarding these diplomas. Thanks to his status as a leading architect he was tasked with organising the 1930 international modern architecture congress in Brussels, attended by movers and shakers, such as Le Corbusier and Walter Gropius, the founding father of the Bauhaus.
MENSEN
De vader van Denys was ook erg verknocht aan het huis. Hij werd later eigenaar van het huis en besloot om er ook effectief te gaan wonen. ‘Ik groeide hier dus op’, zegt Denys Lauwers. ‘Het was de vader van Denys die het huis in de jaren 70 functioneler liet maken, zonder aan de geest van het huis te raken. Hij breidde de woonkamer uit en verving de erg onhandige accordeonramen door grote schuiframen, zodat het oorspronkelijke idee, de vervlochtenheid van tuin en huis, toch nog overeind bleef. Ook het overdekte terras werd toen een deel van het interieur.’
Een oase van licht
Denys zelf kocht het huis over van zijn vader. ‘Ik vind het een heel mooi huis. Er is veel licht en het zicht op de tuin is mooi. Mijn favoriete plek is dan ook de woonkamer: het is een echte oase van licht.’ Ideaal voor Denys om zijn passie te beoefenen: hij verzamelt antieke en soms waardevolle boeken met prachtige lithografieën. De zitkamer bevat een heel rek vol met mooie oude boeken. ‘Ik ben binnenkort gepensioneerd en heb altijd in de informaticasector gewerkt. Ik was voor mijn werk voortdurend in het buitenland, in Frankrijk of Zwitserland.’ De kinderen van Denys zijn allemaal in het buitenland blijven plakken. Het is nog niet zeker of zij het huis in de familie willen houden. ‘Maar ik ben wel blij dat het huis op de lijst van het beschermd erfgoed van het Vlaams Gewest staat. Dat geeft er toch een beschermde status aan. Ik zou het jammer vinden mocht het huis op termijn verdwijnen.’ (Maarten Croes)
koken
© TDW
Hoewel het huis in een architectuurtijdschrift van die tijd omschreven werd als een huis met een glimlach waar het goed wonen was, bracht het de familie Lauwers aanvankelijk weinig voorspoed. ‘Mijn grootvader heeft zelf niet lang van zijn villa kunnen genieten’, zegt Denys. ‘Hij overleed veel te vroeg, amper een jaar nadat de villa werd opgeleverd.’ La Jeannerie was niet de hoofdverblijfplaats van de familie Lauwers in die tijd. ‘In de jaren 30 waren er veel mensen die in Brussel werkten die net buiten de stad een terrein kochten om te bouwen. Dat deed ook mijn grootvader, die wisselagent was in Brussel. Toen hij overleed, verhuurde mijn grootmoeder Jeanne, naar wie de villa genoemd werd, het huis een tijdlang. Ik ben echt blij dat ze het nooit heeft verkocht, al waren het financieel moeilijke tijden voor haar.’
Marie-Jeanne Devynck
Wafels à la mémé Jeannette Als ik op bezoek ga bij Marie-Jeanne Devynck, haalt ze meteen een dikke map vol recepten boven. Ze hoeft niet ver te zoeken naar het wafelrecept dat ze van haar moeder kreeg. ‘We maakten de wafels meestal in de winter, omdat het deeg een nacht moest opstijven. Mijn ouders woonden naast ons, en meestal stond de kom met wafeldeeg op de diepvrieskist in hun washok. Als mijn kinderen wisten dat er wafeltjes voorbereid werden, slopen ze al eens naar het washok van oma om er met een lepel of soms zelfs met de vinger van het deeg te proeven.’ Datzelfde wafelrecept deed trouwens dienst als basis voor een ‘ballekestaart’. ‘Daarvoor legden we taartdeeg in een bakvorm, en daar kleine balletjes van het wafeldeeg bovenop. Ik herinner me dat er soms ook abrikozenconfituur tussen werd gesmeerd, omdat het anders nogal droog was. Het was een typische taart die mijn grootmoeder bakte als het kermis was. Ze trok dan te voet naar bakkerij Blondeel om ze daar te laten bakken.’ ‘De familie van mijn grootmoeder was afkomstig van Tienen. Daar werden ook altijd taarten gebakken of oliebollen gemaakt als we op bezoek gingen. Ook mijn mama deed niets liever dan bakken. Haar kaastaart was om duimen en vingers bij af te likken. Maar mijn kinderen waren altijd dolblij als ze haar wafelijzer bovenhaalde. Het recept voor de
wafeltjes valt inmiddels ook bij mijn kleinkinderen in de smaak. Al die koekjes die je in de supermarkt koopt, zitten propvol bewaarmiddelen. Hier weet je tenminste dat de wafels enkel met verse ingrediënten bereid zijn. Al zijn het natuurlijk wel kleine caloriebommen. Ik kan het niet ontkennen, wij zijn een familie die graag smosjteren, zoals ze dat in het dialect zeggen’, lacht Marie-Jeanne. Ingrediënten voor een 20-tal stuks > 1 kg patisseriebloem > 800 g suiker > 10 g vanillesuiker > 1 pakje vanillepoeder (voor pudding) > 800 g Solo of Planta > 8 grote eieren > snuifje zout Voorbereiding > Zorg ervoor dat de margarine zacht genoeg is om ze te kunnen bewerken. > Scheid de eieren en klop het eiwit lichtjes op. Bereiding > Zeef de bloem en doe er de andere ingrediënten bij. > Meng het geheel tot een homogeen deeg en laat het een nacht rusten. > Rol er de volgende dag balletjes van en bak de wafels in het wafelijzer. Tip: gebruik bij voorkeur geen gewone boter, want dan worden de wafels te hard. Heidi Wauters 9
© Tine De Wilde
Theater van A tot Z brengt Romeo en Julia op maat van anderstaligen
Streven naar het wauwgevoel
dinsdag 19 maart Romeo en Julia Theater van A tot Z NEDERL ANDS OEFENEN
20 uur – GC de Boesdaalhoeve tickets: 7 euro (vvk)
Romeo en Julia. Het tragische verhaal over de onmogelijke liefde tussen Julia Capuletti en Romeo Montacchi, twee jongelingen uit rivaliserende families in Verona, vloeide op het einde van de 16e eeuw uit de pen van William Shakespeare. Theater van A tot Z herwerkte het verhaal in eenvoudig Nederlands. Tekstschrijver Peter Schoenaerts en regisseur Dirk Van Vaerenbergh nemen ons mee achter de schermen.
Wat is Theater van A tot Z precies? Peter: ‘Theater van A tot Z ontstond in 2016 uit theatergroep Fast Forward en het Educatief Theater van Antwerpen (ETA). Dat waren allebei relatief kleine theatergezelschappen die voor specifieke doelgroepen werkten. Fast Forward focuste vooral op anderstaligen en ETA was gericht op middelbare scholen. Nu werken we voor een breder publiek, maar we spitsen ons hoofdzakelijk toe
10
op sociocultureel kwetsbare doelgroepen. Dat kunnen anderstaligen zijn, maar ook middelbare scholieren of kleuters. Sinds 2016 heb ik de dagelijkse leiding in handen.’ Het is niet de eerste keer dat jullie met Romeo en Julia op de planken staan. Peter: ‘Dat klopt. In 2006 creëerde Fast Forward een amateurproductie van
Romeo en Julia, speciaal voor anderstaligen die Nederlands leerden. Dirk was toen ook al de regisseur. Ik weet niet meer precies hoe vaak we Romeo en Julia destijds opgevoerd hebben, maar een keer of 50 was het zeker. We hebben zelfs enkele keren in New York gespeeld. Sindsdien krijg ik elk jaar de vraag wanneer we Romeo en Julia nog eens opnieuw brengen. Dertien jaar later is het zover.’
C U LT U U R theater
FR
Roméo et Juliette L’histoire tragque d’un amour impossible entre Julie Capulet et Roméo Montacchi, deux jeunes gens de familles rivales dans la ville italienne de Vérone, sortant de la plume de William Shakespeare à la fin du 16ème siècle. En 2006, l’asbl Fast Forward créa une production amateur de ‘Roméo et Juliette’, destinée spécialement aux allochtones qui apprennent le néerlandais. Aujourd’hui, 13 ans plus tard, le Theater van A tot Z (né de Fast Forward) a redonné vie à la pièce, cette fois-ci avec des acteurs professionnels.
Is er veel veranderd in vergelijking met 2006? Dirk: ‘De tekst, de regisseur en het decor zijn hetzelfde gebleven. We hebben een nieuwe choreografe en de muziek is wat hedendaagser geworden. Het grappige is dat onze Julia van dertien jaar geleden intussen onze choreografe is geworden. Maar de belangrijkste factor van verandering is het feit dat er zeven nieuwe acteurs op het podium staan. Ik ben heel benieuwd om te zien welke impulsen dat allemaal gaat geven.’ Hoe begin je aan zo’n toneelstuk voor anderstaligen? Peter: ‘Ik heb de tekst destijds geschreven op basis van verschillende bronnen. Zo las ik niet alleen de originele versie, maar ook een vertaling van Willy Courteaux, een journalist en vertaler die ooit het volledige werk van Shakespeare heeft vertaald. Ten derde gebruikte ik ook een kortverhaal over Romeo en Julia als inspiratiebron. Ik wilde heel graag de basis en de poëzie van het verhaal behouden. Voor de rest moest de tekst heel eenvoudig blijven. Ik heb ongeveer een duizendtal frequente woorden uit het Nederlands gebruikt. Toch zit er zeker nog literaire en poëtische creativiteit in.’ Dirk: ‘Ik wilde ook graag een sonnet in het stuk, en ik ben blij dat dat gelukt is. Het belangrijkste is dat het publiek de zaal verlaat met een ongelooflijk ‘wauwgevoel’ omdat ze alles begrepen hebben. Dat is het uiteindelijke doel, zelfs als je daarvoor misschien wat artistieke toegevingen moet doen. Maar je hebt er niets aan als het publiek de helft van de voorstelling niet begrijpt.’
Le metteur en scène Dirk Van Vaerenbergh: ‘Je suis à présent conscient que l’histoire de Roméo et Juliette n’est pas connue partout dans le monde. Les habitants d’Asie ou du monde arabe, par exemple, ne connaissent absolument pas les ouvrages de Shakespeare. Il y a treize ans, lors de la première série de spectacles, je pensais que tous les spectateurs venaient voir une histoire dont ils connaissaient déjà l’issue, mais cela ne semble pas être le cas.’
Peter: ‘Ik herinner me een voorstelling in Ronse van dertien jaar geleden, waar er achteraf een Nederlandstalige man uit het publiek naar me toekwam om te vertellen hoe leuk hij het had gevonden. Hij had niet gemerkt dat het een toneelstuk op maat van anderstaligen was. Dat vond ik een heel mooi compliment.’ Dirk: ‘Uiteindelijk willen we ook gewoon een leuk en geloofwaardig toneelstuk brengen, waarin gevoel en emoties zitten.’ Peter: ‘Ik vind het belangrijk dat het ook artistiek goed in elkaar zit. We proberen met alle stukken van Theater van A tot Z de brug te slaan tussen cultuur, onderwijs en welzijn. Dat gebeurt nog te weinig in het hedendaagse theater. De meeste theatergroepen werken voor een blank middenklassepubliek, maar het publiek is niet meer blank. Ga maar in grote steden voor een school spelen, en je zult zien dat meer dan de helft van de leerlingen een totaal andere achtergrond heeft. We vervullen dus een belangrijke rol: we geven mensen vaak een eerste theaterervaring en bereiden hen zo voor op moeilijker theater.’ Reageert een anderstalig publiek op een andere manier? Dirk: ‘Je moet er rekening mee houden dat driekwart van de mensen in de zaal nog nooit naar een toneelvoorstelling is geweest. Soms gedragen ze zich alsof ze voor hun tv zitten, roepen dingen terug of lachen door alles heen.’ Peter: ‘Er hangt een enorme ambiance die je niet bij andere voorstellingen voelt.’ Dirk: ‘Waar ik mij nu bewust van ben, is dat het verhaal van Romeo en Julia niet
overal ter wereld bekend is. Mensen uit pakweg Azië of de Arabische wereld kennen niet allemaal het werk van Shakespeare. Dertien jaar geleden, bij de eerste reeks opvoeringen, dacht ik dat iedereen in de zaal kwam kijken naar een verhaal waarvan ze de afloop al kenden, maar dat blijkt niet zo te zijn. Dat ga ik nu ook aan mijn acteurs meegeven tijdens de repetities.’ De cast oogt indrukwekkend. Hoe begint zo’n zoektocht naar de geschikte acteurs? Dirk: ‘We hebben een auditie gehouden. Op een bepaald ogenblik hadden we vier kandidaat-Romeo’s en zesentwintig Julia’s. Vervolgens hebben we twee workshops gehouden en is de choreografe met hen komen dansen. Op basis daarvan hebben we de nodige knopen doorgehakt.’ Peter: ‘We hebben inderdaad veel talent aan boord. Charline heeft heel veel musicals gedaan, Gregory is bekend van zijn rol in de tv-serie Amika, Willy speelt de commissaris in De Buurtpolitie, Liesbeth en Pieter zitten in de spektakelmusical 40-45 ... Voor de meesten is het wel de eerste keer dat ze voor anderstaligen spelen.’ Dirk: ‘Een paar maanden geleden hielden we een lezing van het stuk. Ik wilde er zeker van zijn dat iedereen zo’n eenvoudige tekstversie zag zitten. Maar alle acteurs waren meteen enthousiast. Ik ben ontzettend blij met mijn ploeg.’ Heidi Wauters
11
I N F O R M AT I E nieuws uit het centrum
vrijdag 8 februari Zennetoer – try-out Zennetoer MUZIEK
22 uur – JH Animoro
donderdag 14 februari Brussels Volkstejoêter De Vuinoêm THEATER
20 uur – GC de Moelie Tijdens een etentje vertelt Vincent dat hij zijn aanstaande zoon Adolphe wil noemen. Zwager Pierre reageert als door een adder gebeten. Wat bedoeld was als een grap om moraalridder Pierre op de kast te krijgen, mondt naarmate de avond vordert uit in een fikse ruzie. tickets: 15 euro
woensdag 20 februari Tv-tunes K.N.T. revisited Wim Opbrouck & Ron Reuman MUZIEK • THEATER
Vijftien jaar geleden maakten Wim Opbrouck en Ron Reuman een show: Tv-tunes K.N.T., een muzikale voorstelling over vijftig jaar tv-tunes. Voor Wim en Ron het begin van een reeks succesvolle samenwerkingen. In 2019 touren ze opnieuw met hun tv-tunes. Revisited, deze keer. Wat je kan verwachten? ‘Een concertante theatervoorstelling’, aldus Ron Reuman. Een voorstelling doorspekt met theaterelementen in de vorm van een concert. En wat nog? Een trip down memory lane, een gelaagde show vol associaties, met vindteksten die enigszins schunnig verwijzen naar #metoo en de preutsheid van vandaag. Maar bovenal een avond om onderuit te zakken bij heerlijk entertainment en een overweldigende portie muzikale schoonheid. (SVDB) 20.30 uur – GC de Boesdaalhoeve tickets: 25 euro (basis) LAATSTE TICKETS
12
vrijdag 8 februari Zennetoer – try-out Bucklefish MUZIEK
Twee jongens, twee meisjes die samen muziek maken. Verder gaat de vergelijking met ABBA niet. Met bands als Coldplay en Editors als inspiratie maken de vier jongeren van Bucklefish snedige pop- en rockmuziek waarbij de elektrische gitaren af en toe worden ingewisseld voor een akoestische gitaar of een piano. En dat doen ze goed, want Bucklefish schopte het tot de finale van Zennetoer 2018-2019. Het popconcours geeft jonge muziekbands uit het Pajottenland en de Zennevallei kansen om professionele podiumervaring op te doen en zich te verbeteren. De zes finalisten – Bucklefish, De Kanaalvissers, First Floor, DILLY, Sustain en Recode Reality – hebben er al een coachingsweekend op zitten en wagen zich nu elk aan een try-out in een regionaal jeugdhuis of -café. Bucklefish staat op het podium van jeugdhuis Animoro. Op 23 februari volgt de finale in CC ’t Vondel in Halle. Bucklefish bestaat uit Glenn Schelck (gitaar, toetsen, zang), Giles Schelck (drums), Katleen Van der Elst (gitaar, zang) en Leen Clottemans (bas). (BC) 22 uur – JH Animoro
vrijdag 15 februari Bang van Dendoncker Jens Dendoncker HUMOR
20.30 uur – GC de Boesdaalhoeve Verhaal over het schijnbaar eindeloze geklungel dat jongvolwassenheid met zich meebrengt en de bijbehorende nostalgie naar een vervlogen jeugd. Met de jonge Kempenaar Jeroen Verdick in het voorprogramma. UITVERKOCHT
zondag 17 februari Theater Oz Het circus van ooit FAMILIE
15 uur – GC de Moelie Een circus zonder leeuwen, trampolines of vangnet. Refererend aan het charmante circus van vroeger, waar de stunts nog eenvoudig waren en de sfeer hartelijk en gezellig. tickets: 7 euro
woensdag 20 februari Tv-tunes K.N.T. revisited Wim Opbrouck & Ron Reuman MUZIEK • THEATER
20.30 uur – GC de Boesdaalhoeve tickets: 25 euro (basis) LAATSTE TICKETS
donderdag 28 februari Depressief? Loser! Riadh Bahri LEZING
20.30 uur – GC de Boesdaalhoeve tickets: 7 euro (basis)
vrijdag 15 maart Last Days Een ode aan het leven Lieve Blancquaert THEATER
20.30 uur – GC de Boesdaalhoeve Heel oud worden en zonder angst kunnen sterven. Hoe doet de wereld dat? Op die vraag probeert Lieve Blancquaert antwoorden te vinden. Met haar beelden en verhalen neemt Blancquaert je mee doorheen verschillende culturen, godsdiensten en rituelen. tickets: 15 euro (basis)
dinsdag 19 maart Romeo en Julia Theater van A tot Z NEDERL ANDS OEFENEN
20 uur – GC de Boesdaalhoeve In 2006 creëerde Fast Forward een theatervoorstelling van Romeo en Julia in gemakkelijk Nederlands. Dat wordt nu hernomen. Ken je veel of weinig Nederlands? Dat is niet belangrijk! Deze voorstelling is voor iedereen. Lees meer op p. 10-11. tickets: 7 euro (vvk)
donderdag 28 februari Depressief? Loser! Over keihard vallen en weer opstaan Riadh Bahri LEZING
‘Mijn leven speelde zich af in mijn bed. Ik waste mij niet, dat kostte te veel moeite. Eten maken? Ik kon er zelfs niet aan denken om daaraan te beginnen. Ik kwam te laat op het werk, omdat ik hoopte dat de eindredacteur mij niet zou zien. Ik verstopte me op het toilet met de lichten uit.’ Het was een opmerkelijke getuigenis van VRT-journalist Riadh Bahri in het Eén-programma Koppen. Als 26-jarige jongeman kampte hij met een stevige depressie, maar dat wist hij goed verborgen te houden voor collega’s, vrienden en familie. Uit schaamte, want een depressie was toch iets voor zwakkelingen? Uiteindelijk stopte hij met werken, hij lag enkel nog in bed, waste zich niet en at nauwelijks. De wanhoop nabij nam Riadh de moedige beslissing om de wereld te tonen hoe een depressie zich meester maakt van je leven. Hij filmde zichzelf en hield er een rauw dagboek op na dat hij in boekvorm goot, samen met de verhalen van vijf andere Vlaamse jongeren. Tijdens deze lezing blikt Riadh terug op zijn donkerste dagen en hij beschrijft hoe hij stap voor stap de draad van zijn leven weer heeft opgenomen. Hij staat ook stil bij de hoge depressieen zelfmoordcijfers in Vlaanderen en brengt een emotioneel pleidooi voor het zoeken van én de noodzaak aan professionele hulp. (BC) 20.30 uur – GC de Boesdaalhoeve tickets: 7 euro
zaterdag 23 februari, zondag 10 maart en woensdag 10 april Spelen in het Nederlands NEDERL ANDS OEFENEN
Kinderen leren en oefenen niet alleen op school Nederlands. Het is goed als ze ook in de vrije tijd Nederlands oefenen. Dat kan met leuke tv-programma’s, in een sportclub, met verhalen en spelletjes ... Dit voorjaar kunnen kinderen en hun mama, papa, oma of opa samen spelen en Nederlands oefenen. Eerst luister je naar een kamishibaiverhaal. Dat is een Japans verteltheater. Daarna speel je samen met andere gezinnen leuke spelletjes in het Nederlands. Ook Nederlandstalige gezinnen zijn welkom. Dit is geen opvang. Mama, papa, oma of opa komt mee. gratis zaterdag 23 februari 15 tot 16.30 uur – GC de Boesdaalhoeve zondag 10 maart 10 tot 11.30 uur – de bibliotheek woensdag 10 april 14 tot 15.30 uur – dienstencentrum De Boomgaard info NL-FR-DE-EN: www.deboesdaalhoeve.be
Meer info over : www.deboesdaalhoeve.be/nl/taalicoon
TICKETS EN INFO GC de Boesdaalhoeve, Toekomstlaan 32 B, 1640 Sint-GenesiusRode • info@deboesdaalhoeve.be • Tel. 02 381 14 51 • www.deboesdaalhoeve.be • OPENINGSUREN: ma van 13.30 tot 20 uur (tijdens schoolvakanties tot 17 uur), di en vr van 9 tot 12.30 uur en van 13.30 tot 17 uur, wo en do van 13.30 tot 17 uur. TICKETS EN INFO GC de Moelie, Sint-Sebastiaanstraat 14, 1630 Linkebeek info@demoelie.be • Tel. 02 380 77 51 • www.demoelie.be OPENINGSUREN: ma van 13.30 tot 17 uur, di, do en vr van 9 tot 12.30 uur en van 13.30 tot 17 uur en op wo van 9 tot 13 uur. TICKETS EN INFO GC de Muse, Kuikenstraat 4, 1620 Drogenbos • info@demuse.be Tel. 02 333 05 70 • www.demuse.be • Openingsuren: ma, di en do van 9 tot 12.30 uur.
13
I N F O R M AT I E rand-nieuws
Hoe goed / slecht zijn de randgemeenten uitgerust? De helft van de faciliteitengemeenten zijn minder goed uitgerust op het vlak van onderwijs, zorg, dienstverlening, cultuur, sport, horeca en detailhandel dan de meeste andere randgemeenten. Lokale besturen willen hun gemeente graag vergelijken met andere gemeenten op het vlak van uitrustingsgraad. In hoeverre worden bepaalde diensten aangeboden? En wat betekent dat dan? Voor centrumsteden bestaan die vergelijkingen al, voor de andere gemeenten niet. Tot nu. De provincies nemen het voortouw in deze analyse. Voor Vlaams-Brabant werd de studie uitgevoerd door het Steunpunt Data & Analyse i.s.m. de KU Leuven. De uitrusting van de verschillende gemeenten werd gemeten op acht onderdelen: onderwijs, zorg, publieke en zakelijke dienstverlening, persoonlijke dienstverlening, cultuur en recreatie, sport, horeca en detailhandel. Voor de acht onderdelen werd telkens een waarde per inwoner bepaald. Die kan dan worden vergeleken met de gemiddelde waarde voor de provincie en voor Vlaanderen.
Via de objectieve beschrijving van de huidige uitrustingssituatie werden de gemeenten in zeven categorieën onderverdeeld: Grote en regionale steden, zeer goed uitgeruste centra, goed uitgeruste centra, zeer goed uitgeruste steden en gemeenten, goed uitgeruste steden en gemeenten, matig uitgeruste steden en gemeenten, zwak uitgeruste steden en gemeenten. Uiteraard hoeft niet elk aanbod aanwezig te zijn in elke gemeente. Het is de autonomie van elk lokaal bestuur om zelf te bepalen in welke mate het wil investeren in bepaalde voorzieningen. Enkel Drogenbos, SintGenesius-Rode en Wemmel krijgen de stempel ‘goed uitgeruste gemeente’ mee.
Acht onderdelen
Wat onderwijs betreft, wordt voor de bepaling van de uitrustingsgraad onder meer rekening gehouden met de aanwezigheid van scholen en het aantal leerlingen, alsook met leerlingen die hoger onderwijs volgen. Kraainem (0,30), Linkebeek (0,36) en Drogenbos
onderwijs
zorg
Drogenbos
0,46
1,01
2,26
Kraainem
0,30
0,90
Linkebeek
0,36
Sint-Genesius-Rode
Voor de zorguitrusting wordt rekening gehouden met ziekenhuizen, zorginstellingen en artsen. Hier scoort Machelen het slechtst met 0,55. Sint-Genesius-Rode (0,71) heeft van de zes faciliteitengemeenten de laagste score, Wemmel de hoogste met 1,11. Vilvoorde (1,83) en Asse (1,90) zijn de twee enige gemeenten die hoger scoren dan het GPVB (1,36) en het GVG (1,53). Bij de publieke en zakelijke dienstverlening houdt men rekening met banken, ziekenfondsen, postkantoren, arbeidsen uitzendbureaus, immokantoren, politiecommissariaten en de aanwezigheid van rechtbanken, belastingkantoren
cultuur en recreatie
horeca
sport
detailhandel
1,37
3,23
1,68
0,62
3,15
1,15
0,72
0,73
0,43
1,23
0,79
0,78
1,65
0,78
2,62
0,67
0,00
0,58
1,10
0,71
1,35
0,85
0,90
0,29
1,23
0,92
Wemmel
0,85
1,11
1,48
1,80
1,36
0,91
1,09
1,09
Wezembeek-Oppem
0,92
1,03
0,90
1,10
0,74
0,40
2,57
0,35
Vlaams-Brabant
1,48
1,36
1,46
1,23
1,26
1,16
1,31
1,16
Vlaams Gewest
1,53
1,53
1,53
1,53
1,53
1,53
1,53
1,53
Vilvoorde 1,45
Asse 1,90
Asse 1,84
Overijse 2,03
Grimbergen 2,13
Machelen 6,76
Meise 2,08
Zaventem 1,46
St-P-Leeuw 0,51
Machelen 0,55
Tervuren 0,69
Beersel 0,44
Machelen 0,45
Tervuren 0,67
St-P-Leeuw 0,85
Tervuren 0,71
gemeente / uitrustingsgraad op vlak van
Beste andere randgemeente Slechtste andere randgemeente
publieke persoonlijke en zakelijke dienstverlening dienstverlening
(0,43) scoren hier het slechtst, mede omdat er geen middelbare scholen zijn. Sint-Genesius-Rode scoort 1,10, maar blijft hiermee nog onder de 1,45 van koploper Vilvoorde, dat zelf ruim onder het Vlaams-Brabantse gemiddelde (GPVB) van 1,48 en het Vlaamse gemiddelde (GVG) van 1,53 ligt.
Beter dan gemiddelde Provincie Vlaams-Brabant (GPVB) Beter dan gemiddelde Vlaams Gewest (GVG) Voor Vlaanderen is de waarde voor elk uitrustingsgebied identiek, zijnde 1,53 omdat telkens eenzelfde aantal van 1.000 te verdelen punten wordt gedeeld door het inwonersaantal van Vlaanderen.
14
en provinciale diensten. Tervuren (0,69) heeft de laagste score, Drogenbos (2,26) de hoogste. Maar ook Linkebeek (1,65) scoort hoger dan het GVG (1,53) en het GPVB (1,46). Wezembeek-Oppem (0,90) is de laagst scorende faciliteitengemeente. Voor de persoonlijke dienstverlening worden een hele reeks diensten zoals kappers, schoonheidssalons, garages, kleermakers, wassalons en zo meer, alsook hun oppervlakte en tewerkstelling in rekening gebracht. Beersel (0,44) is de minst uitgeruste gemeente op dit vlak, daarna Kraainem (0,72) en Linkebeek (0,78). Drogenbos (1,37) scoort beter dan het GPVB (1,23) en Wemmel (1,80) scoort zelfs beter dan het GVG (1,53). Overijse is met 2,03 de best uitgeruste gemeente. Op het vlak van culturele en recreatieve uitrusting zijn musea, bioscopen, bibliotheken, culturele centra en sportwedstrijden de indicatoren. Machelen (0,45) staat laatste, Kraainem (0,73) derde laatste. Wezembeek-Oppem (0,74) en Sint-Genesius-Rode (0,90) scoren ruim onder het GPVB (1,26) en het GVg (1,53). Drogenbos (3,23) en Linkebeek (2,62) staan dankzij hun lage aantal inwoners op de eerste twee plaatsen. Sportaccommodatie zoals zwembaden en sporthallen en tewerkstelling hierin vormen de uitrustingsgraad sport. Linkebeek staat hier afgetekend laatste met een nulscore, voorafgegaan door Drogenbos (0,62). Wezembeek-Oppem staat met 2,57 aan de andere kant van het klassement. Hiermee is het als enige faciliteitengemeente ook beter dan het GVG (1,53) en het GPVB (1,31). Restaurants, cafés, het aantal logies en arbeidsplaatsen zijn de indicatoren voor horeca. Vier faciliteitengemeenten staan onderaan in de rangschikking: Sint-Genesius-Rode (0,29), WezembeekOppem (0,40; de gemeente in Vlaanderen met het laagste aantal cafés per inwoner), Kraainem (0,43) en Linkebeek (0,67). Drogenbos daarentegen haalt met 1,68 de derde plaats en scoort beter dan het GVG (1,53) en het GPVB (1,16). Machelen
Website Documentatiecentrum in een nieuw kleedje Wil je meer weten over doorstroming in het onderwijs? Op zoek naar bevolkingscijfers… Dan ben je op de website van het Documentatiecentrum Vlaamse Rand op de juiste plaats. Naar aanleiding van zijn tiende verjaardag is de website volledig vernieuwd. Www.docu.vlaamserand.be was toe aan een eigentijds jasje, maar de verandering gaat dieper. De site is voortaan responsive, wie hem via een smartphone of tablet bekijkt, krijgt een aangepaste versie te zien. Ook de navigatie is compleet veranderd: alle informatie zit voortaan in één databank. Door te zoeken op o.a. jaartal, gemeente of categorie kan je het zoekresultaat steeds verder verfijnen. Vaste waarden werden behouden, al is het soms onder een andere naam. De thematische fiches die Brussels Informatie-, Documentatie- en Onderzoekscentrum (BRIO) en het Documentatiecentrum schrijven, kan je in de databank selecteren onder de noemer sleutelinfo. De matrix is een tabel waar je voor een aantal kernkwesties de belangrijkste publicaties, cijfers en sleutelinfo thematisch gegroepeerd vindt. Het Rand-ABC is een alfabetische lijst met sleutelinfo over typische Randonderwerpen als faciliteiten of de groene gordel. De selectie standaardwerken over de Rand is nu gebundeld onder de noemer leestips. Sinds de opstart in 2008 registreerde de site ruim 360.000 bezoeken. De databank bevat nu een 7.000 titels, waarvan ongeveer de helft rechtstreeks te downloaden zijn. Nieuws over de Rand wordt aangekondigd via de R@ndbrief, een digitaal magazine waarvan tot nog toe 63 nummers verschenen. Abonneren kan door in te schrijven onderaan op de homepagina of via info@docu.vlaamserand.be
inwoners de hoogste score, beter zelfs dan het GVG (1,53). Zaventem (1,46) is tweede, de vier andere faciliteitengemeenten scoren lager dan het GPVB (1,16).
staat dankzij de aanwezigheid van een aantal luchthavenhotels afgetekend bovenaan met 6,76. Voor detailhandel ten slotte worden een hele reeks winkels meegenomen alsook hun oppervlakte en tewerkstellingsgraad. Wezembeek-Oppem (0,35) en Linkebeek (0,58) scoren het slechtst, Drogenbos (3,15) heeft dankzij de detailhandelszone aan de Verlengde Stallestraat in combinatie met weinig
Info
Wie de volledige Vlaams-Brabantse studie (56 blz.) wil raadplegen kan ze downloaden via www.vlaamsbrabant.be. Vul in de zoekfunctie ‘studie uitrustingsgraad’ in. EN
Infrastructure coverage in the Rand municipalities Local authorities are keen to discover how well their municipalities are performing in terms of their infrastructure coverage. A study has been undertaken in the Flemish Brabant province to establish what level of services are being provided. The facilities available in the various municipalities were rated according to eight different factors: education, care, public and business services, personal services, culture and recreation, sports, catering and the retail trade. A per capita figure determined for each of the eight assessed factors was compared with the average value for the province and for Flanders. An impartial description of the current infrastructure situation was applied to break the municipalities down into seven categories: Large and regional urban areas; centres with excellent coverage and those with good coverage; towns and municipalities with excellent coverage, those with good coverage, those with moderate coverage and those with poor coverage. Drogenbos, Sint-Genesius-Rode and Wemmel are the only Rand municipalities rated as ‘municipalities enjoying good infrastructure coverage.’
BUURTEN is een uitgave van het gemeenschapscentrum de Boesdaalhoeve en vzw ‘de Rand’. Buurten komt tot stand met de steun van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap en de provincie Vlaams-Brabant. REDACTIERAAD Liesbet Vermaelen, Jan Decuypere, Gerald Dichtl, Greet Lebleu, Eva Schandevyl, Anne Sobrie, Johan Stoffels, Cindy Van Dijck, Heidi Wauters VORMGEVING heartwork.be, FOTOGRAFIE Tine De Wilde, DRUK IPM printing nv EINDREDACTIE Veerle Weeck, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel, veerle.weeck@derand.be HOOFDREDACTIE Geert Selleslach, 02 456 97 98,
geert.selleslach@derand.be REDACTIEADRES GC de Boesdaalhoeve, Toekomstlaan 32 B, 1640 Sint-Genesius-Rode, tel. 02 381 14 51, info@deboesdaalhoeve.be, www.deboesdaalhoeve.be VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Eddy Frans, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel. Buurten wordt ondersteund door de afdeling Sint-Genesius-Rode/Beersel van de Orde van den Prince. ARCHIEF Je vindt deze editie en het volledige archief van buurten op de website www.deboesdaalhoeve.be. FSC-NUMMER
15
BEELD uit Rode
In onze gemeente is alles voor iedereen klaar en duidelijk. Sinds altijd is de Hangeikweg het verbindingswegje tussen de Kwade Plas en de Bosstraat. Niet voor de postbode, want de weinige bewoners van de Hangeikweg zijn gedomicilieerd in de Kwadeplasstraat. foto en tekst: Johan Stoffels