SINT-GENESIUS-RODE • JAARGANG 19 • NR 3 • APRIL 2017 UITGAVE VAN GC DE BOESDAALHOEVE EN VZW ‘DE RAND’
Veronique Tordeur aan het roer in De Boomgaard
Wonen in een monument Kasteelhoeve Revelingen
Dag meneer De Wilde 50 jaar kleinkunst
FR • DE • EN
Traductions Übersetzungen Translations
© Johan Stoffels
afgiftekantoor sint-genesius-rode P 008347
buurten
I N F O R M AT I E uit de gemeente
Het Onze-Lieve-Vrouwinstituut bespaarde de voorbije maanden fors op de energiefactuur. Dat heeft de school te danken aan de lokale coöperatieve PajoPower en de organisatie EnergieID. PajoPower wil ouders, leerkrachten en sympathisanten van de school laten investeren in efficiënte verbouwingen. ‘Door renovatie kan je veel besparen op energie’, zegt Bruno Moens (rechts op de foto) van PajoPower. ‘Een deel van het uitgespaarde geld kunnen mensen dan terugkrijgen als rendement.’ EnergieID bracht met speciale monitors het verbruik van het OLV in kaart. Zo werden enkele waterlekken ontdekt die meteen hersteld konden worden, waardoor de school 6.000 euro bezuinigde. Besparen bleek nog eenvoudiger door in de zomermaanden de verwarmingsketels uit te schakelen. Intussen kon de school al 16 % besparen op de energiekosten. ‘Een school moet slim omspringen met haar financiën’, weet directeur Dirk Loonbeek. ‘Het geld dat we besparen, kunnen we gebruiken voor onze kerntaak: het pedagogische project voor de jongeren.’ Voor PajoPower is dit een proefproject; het hoopt nu meer scholen warm te kunnen maken voor energiezuinige verbouwingen. (BK)
© BK
OLV bespaart op energiefactuur
Gemeente zoekt nieuwe uitbater voor cafetaria’s
© BK
De cafetaria’s van het zwembad en de sporthal Wauterbos blijven gesloten na het faillissement van de uitbaters. Dat faillissement kwam als een donderslag bij heldere hemel. Gregory Declève en Didier De Risseau openden drie jaar geleden de cafetaria van het zwembad en beslisten vorig jaar om ook de cafetaria van de sporthal opnieuw te openen. Die zaak stond daarvoor liefst acht jaar leeg. Het gemeentebestuur was blij, maar amper enkele maanden later is de zaak failliet. ‘Er is een curator aangesteld die alle lopende zaken moet afhandelen’, zegt schepen van Sport Miguel Delacroix (IC-GB). ‘Het is jammer dat de sporters voorlopig niet in de cafetaria’s terecht kunnen. Als de curator klaar is, willen we zo snel mogelijk op zoek naar een nieuwe uitbater. In de eerste plaats willen we iemand voor de cafetaria van het zwembad vinden. Als die ook de cafetaria aan de overkant van de straat wil openen, kan daarover gesproken worden. We gaan geen twee uitbaters voor beide sites zoeken, één cafetaria uitbaten blijkt al moeilijk genoeg.’ De schepen hoopt dat er in september een nieuwe uitbater kan starten in de cafetaria van het zwembad. (BK)
2
Het Novarodepark
Telex
Wandelkaart met groene plekjes Wie in Sint-Genesius-Rode de natuur wil ontdekken, kan dat voortaan met een compacte wandelkaart. De kaart is te vinden op de website van de gemeente en leidt wandelaars naar de mooie groene plekjes van de gemeente. ‘We wonen in een prachtige gemeente’, zegt voormalige schepen van Milieu Geertrui Windels, die het initiatief voor de kaart nam. ‘Het was hoog tijd om al die prachtige natuurplekjes samen te brengen. De voorbije jaren is er ook hard gewerkt om de locaties toegankelijk te maken voor iedereen.’ Het Zoniënwoud is natuurlijk opgenomen in het lijstje, net als Zevenbronnen en het Waterloosveld, maar ook het nieuwe Novarodepark, het vernieuwde Visserspad of de heringerichte Kwadebeekvallei staan aangeduid op de routes. ‘Zelfs de Rodenaren kunnen nieuwe dingen ontdekken’, vertelt Windels. ‘Iedereen kan de kaart en de uitleg downloaden, ze op een handig formaat afdrukken en zo de natuur induiken.’ Samen met de wandelkaart werd er ook een fotowedstrijd georganiseerd om iedereen aan te zetten de gemeente te (her)ontdekken. (BK)
350 mensen liepen de eerste Urban Run, een loopevenement langs en door opmerkelijke gebouwen in Sint-Genesius-Rode en Alsemberg. De lopers trokken onder andere door het gemeentehuis en het Sint-Victorinstituut. • Het gemeentebestuur zoekt een nieuwe directeur voor de school Wauterbos, waar 400 kinderen in de kleuterafdeling en de lagere school zitten. Directeur Vital Swaelens gaat eind dit schooljaar met pensioen. De kandidaten konden zich intussen al aanmelden. Nu is het aan het schepencollege om de knoop door te hakken. • In de kleuterschool van Wauterbos werd al afscheid genomen van Henriette Lories. De poetsvrouw zorgde 16 jaar voor propere lokalen en gaat nu met pensioen. Ze werd getrakteerd op een grote show. • Nog tot eind april moet je rekening houden met werken op de Lorrainedreef op de grens met Ukkel. Sibelga legt er een nieuwe gasleiding aan tussen het Terkamerenbos en de Van Beverlaan. • Het Onze-Lieve-Vrouwinstituut blijft populair. Vaders en moeders hadden er begin vorige maand een weekendje kamperen voor over om hun zoon of dochter in te schrijven op de lagere school. • Het vredegerecht van Sint-Genesius-Rode blijft bestaan. Federale minister van Justitie Koen Geens (CD&V) kondigde aan dat onder andere het Leeuwse vredegerecht de deuren moet sluiten, maar langs de Zoniënwoudlaan blijft de dienstverlening dus wel bestaan. • De grond voor een nieuwe parking aan het Koningsplein kost het gemeentebestuur 18.500 euro. Het plein wordt heringericht. Op de grond naast het plein wil het schepencollege parkeerplaatsen aanleggen. • Wie filmopnames of fotoreportages maakt in de gemeente en daarbij openbaar domein inneemt, zal een belasting moeten betalen. De gemeenteraad keurde een forfait van 1.000 euro goed. Het schepencollege wil vooral commerciële activiteiten belasten. Organisatoren die bijvoorbeeld samenwerken met de gemeente zullen die belasting niet moeten betalen. • Steeds minder Franstalige Rodenaren vragen hun aanslagbiljet voor de onroerende voorheffing in hun moedertaal. In 2013 waren er dat 272, in 2015 nog maar 210. Dat blijkt uit cijfers die Vlaams parlementslid Peter Van Rompuy (CD&V) opvroeg bij de Vlaamse Regering. • De lokale afdeling van Pasar vierde haar vijfentwintigste verjaardag. Pasar heeft een actieve afdeling in Rode. Op de verjaardag werd geklonken tijdens een feest in het Kasteel van Huizingen. De organisatie stippelt regelmatig wandelingen, sportieve activiteiten, uitstapjes en zelfs kampeeruitstapjes uit. • In de Ingendaellaan mogen voortaan geen vrachtwagens meer rijden die meer dan 3,5 ton wegen. De regel geldt niet voor landbouwvoertuigen en plaatselijk verkeer. De laan heeft te lijden onder sluipverkeer dat zijn weg zoekt tussen Alsemberg en Sint-Genesius-Rode om het kruispunt van de Zoniënwoudlaan en de Eigenbrakelsesteenweg te vermijden. (BK)
3
I N F O R M AT I E wonen in een monument
Kasteelhoeve Revelingen BEELD natuur in Rode
Wilg dekt tafel Met de vele vroegbloeiende wilgen, die ook in Rode massaal voorkomen, komt er veel voedsel voor insecten in het landschap. De solitaire of alleenlevende bijen die al vanaf half maart vliegen, weten dat maar al te goed. Zonder de wilg zouden ze omkomen van de honger. Als je nu onder zo’n bloeiende struik of boom gaat staan, gonst het er van de activiteit, tenminste bij goed weer. Als de zon schijnt, produceert de wilg immers veel nectar, en daar komen behalve bijen ook veel vlinders op af. De gehakkelde aurelia is de favoriet. Het is een zeldzaamheid in de natuur, maar de wilg is een tweehuizige soort. Vrouwelijke en mannelijke bloemen groeien elk apart aan een verschillende boom. Toch zijn ze goed te herkennen. Op de foto staat een mannelijk exemplaar, met stralend gele bloemen door de gele meeldraden vol stuifmeel. De vrouwelijke katjes zijn minder opvallend, want ze zijn groenachtig. Voor de meeste insecten zijn de mannelijke exemplaren de interessantste. Die produceren immers zowel nectar als stuifmeel om insecten te lokken. De vrouwelijke bloemen produceren enkel nectar, maar ook de miljoenen zaadpluisjes die nu stilaan beginnen rond te zweven. In de buurt van de Kwadebeekvallei vind je heel wat wilgen, net zoals in de omgeving van het domein Zevenbronnen. Door hun uitbundige bloei is dit het beste moment van het jaar om ze te vinden in het landschap. De vele tinten geel en groen duiden op de verschillende wilgensoorten die de Rand rijk is. Het gaat alles samen zeker om een tiental soorten, met hun respectievelijke kruisingen. Wilgen zijn zeer typisch voor de Lage Landen. Nu zijn ze op hun mooist. Ervan genieten is niet verboden. Tekst: Herman Dierickx Foto: Calopteryx - natuurfotografen - Marc Provost
4
In de reeks Wonen in een monument brengen we een bezoek aan een aantal geklasseerde gebouwen in de gemeente, en we slaan een babbeltje met de bewoners. Deze eerste aflevering brengt ons naar de kasteelhoeve van domein Revelingen.
A
ls ik midden op het erf van de vierkantshoeve sta, vergeet ik meteen dat ik in een van de chiquere gemeentes van de rand rond Brussel ben: je ruikt hier nog het echte boerenleven, de kat komt wat aandacht vragen, wat verder op het erf blaft de hond des huizes, rechts van mij zie ik een grote mesthoop, links een oude tractor. En achter de hoeve, langs de Sint-Gertrudisdreef, word je overvallen door de weidse velden. Ver voorbij de horizon moeten de gronden die Hendrik Vandererven in pacht heeft toch ergens stoppen. Al is dat van waar ik sta slechts een vermoeden.
Grondlegger van het eclecticisme
Hoewel de hoeve hier en daar wat onderhoud kan gebruiken, word je midden op het erf met zijn oneven kasseien overweldigd door de grote volumes van de stallingen en de opslagplaatsen in rode baksteen. Net zoals het hele kasteeldomein Revelingen werd de kasteelhoeve ontworpen door Jean-Pierre Cluysenaer, een van de belangrijkste architecten die ons land gekend heeft. Hij was actief in het tweede gedeelte van de 19e eeuw en was grondlegger van het eclecticisme in België. Hij ontwierp rijkelijk gedecoreerde prestigegebouwen, zoals de Sint-Hubertusgalerij en de Bortiergalerij in Brussel, maar ook gewone ‘praktische’ gebouwen, zoals de stationsgebouwen van Aalst en Ternat. Wie goed kijkt, ziet zijn hand in de kasteelhoeve Revelingen: de rondbogen aan de gevel van het gedeelte achter het erf zijn er een goed voorbeeld van.
Verweven met de hoeve
Hendrik Vandererven, die de gebouwen op dit moment betrekt samen met zijn vrouw Lieve Joly, staat niet veel stil bij het architecturale aspect van het gebouw. Maar: ‘Mijn leven is wel compleet verweven met deze hoeve. In dit gebouw vallen mijn leven, mijn stiel en mijn familie samen.’ Hendrik woont er al zijn hele leven. ‘Ik ben hier geboren, in de hoeve zelf. Het was ‘tante Cécile’, de vroedvrouw die in die tijd half Rode hielp bevallen, die mijn moeder bijstond tijdens de geboorte.’ Maar de hoeve is niet de eigendom van de familie Vandererven. ‘We hebben ze enkel in pacht. Het was mijn grootvader die in 1935 verhuisde uit Anzegem in de buurt van Kortrijk en de hoeve overnam van de
familie De Dobbeleer. Hij begon er een gemengd landbouwbedrijf. De gebouwen zijn echter eigendom van de familie De Jonge d’Ardoye, die ook eigenaar zijn van het kasteel.’
Hard labeur
Al toen hij vrij jong was, werd Hendrik ingeschakeld in het landbouwbedrijf van zijn vader. En dat was noodgedwongen, zegt hij. ‘Het is een triest verhaal om te vertellen: mijn vader was op zijn veertigste bijna volledig verlamd. Mijn moeder nam de boerderij over. Ik was toen 9 jaar oud.’ Het waren dus harde jeugdjaren die Hendrik doorbracht in de hoeve, maar er waren ook mooie momenten. ‘De zomervakantie was altijd leuk, hoewel er ook hard gewerkt werd, want er moest geoogst worden. Zeker als het warm was en we de hooibalen op de zolder moesten opslaan … dat was hard labeur. Gelukkig werd het einde van de oogst passend gevierd. Onze moeder maakte dan altijd een lekkere uitgebreide maaltijd klaar, en we trokken een goede fles open’, herinnert Hendrik zich.
Tientallen jaren later zet Hendrik de activiteit van zijn vader en grootvader nog altijd voort. ‘Ik heb samen met mijn broer een veestapel van een tweehonderdtal dieren, wat naar hedendaagse normen niet enorm is. Het is geen melkvee, maar Belgisch witblauw, dat we kweken voor het vlees. Daarnaast verbouw ik gewassen op de gronden naast de hoeve: graan, aardappelen, veevoeder voor de koeien, soms vlas, en ook suikerbieten die naar de fabriek in Tienen verscheept worden.’
© Johan Stoffels
De grote koeienverhuizing
Het is verdacht stil op en rond het erf van de kasteelhoeve. We horen af en toe een auto over de steenweg scheuren, maar geloei horen we niet. Zitten de koeien al in de weide? ‘Nog niet’, zegt Hendrik. ‘Ze staan op stal in de boerderij van mijn broer in Pepingen. Het is het eerste jaar dat er hier in de winter geen koeien meer op stal staan. We kunnen de beesten hier niet meer houden, de stallen voldoen niet meer. In het buitenseizoen komen ze wel naar Rode, omdat we hier grote weides hebben. Die hebben we niet aan de boerderij van mijn broer. En dus verschepen we onze hele veestapel voortaan elk jaar van Rode naar Pepingen en terug. Een hele operatie.’ De stallen en gebouwen rond het erf kunnen inderdaad een opknapbeurt gebruiken, maar daarvoor is Hendrik afhankelijk van de eigenaar van de hoeve. Die pakte al een deel ervan aan: het linkergedeelte kreeg een nieuw dak en nieuwe goten, maar de andere delen wachten voorlopig nog op de nodige ingrepen.
Niet meer lonend
Boeren en pachters zijn een uitstervend ras in Vlaanderen, en zeker in de Rand. Hendrik is de enige pachter in Sint-GenesiusRode, hoewel er nog drie andere landbouwers actief zijn. ‘Landbouw is op dit moment niet lonend genoeg. Het brengt niet veel op en het is hard werken, zeker als je een veestapel te onderhouden hebt. Als al mijn gronden ploegbaar zouden zijn, zou ik waarschijnlijk volledig overschakelen op akkerbouw. Dat
is ook een lastige stiel, maar toch minder zwaar dan veeteelt.’ Denkt hij soms aan stoppen? ‘Ergens in mijn achterhoofd speelt dat soms wel, maar anderzijds: wat zou ik gaan doen? Ik ben altijd pachter geweest, ik heb nooit anders gekend.’ Bij de opvolging heeft de 59-jarige Hendrik nog niet stilgestaan. ‘Ik doe nog wel even door. Tot wanneer weet ik nog niet. Tot het niet meer gaat zeker?’ Maarten Croes FR
Habiter dans un monument: ferme-château Revelingen La première émission de Wonen in een monument nous emmène dans la ferme-château du domaine de Revelingen. A l’instar de l’ensemble du domaine du château de Revelingen, la ferme a été conçue par Jean-Pierre Cluysenaer. Il était actif pendant la deuxième moitié du 19ème siècle et a été le fondateur de l’éclectisme en Belgique. Il a conçu des immeubles de prestige richement décorés, comme les galeries Saint-Hubert et la galerie Bortier à Bruxelles, mais aussi de simples immeubles ‘pratiques’, comme les gares d’Alost et de Ternat. Hendrik Vandererven occupe les bâtiments avec son épouse Lieve Joly. Il y habite depuis toujours. Mais la ferme n’est pas la propriété de la famille Vandererven. ‘Nous la louons. Les bâtiments sont la propriété de la famille De Jonge d’Ardoye, qui possède aussi le château.’
5
MENSEN uit Rode
Veronique Tordeur
Van OCMW naar De Boomgaard Sinds januari staat Veronique Tordeur aan het hoofd van het lokaal dienstencentrum (LDC) De Boomgaard in Sint-Genesius-Rode. Een functie die haar op het lijf geschreven is, want mensen samenbrengen is zowat het liefste wat ze doet. Dicht bij de mensen
De start van het nieuwe jaar was voor Veronique Tordeur (staat recht op de foto) een échte nieuwe start. Voortaan was haar kantoor niet langer gevestigd in de OCMW-gebouwen in de Dorpsstraat (waar ze sinds 1986 als diensthoofd van de sociale dienst werkte, n.v.d.r.), maar in het lokaal dienstencentrum De Boomgaard dat in de Vergeet-mij-nietjeslaan ligt. ‘De mensen die vroeger bij mij op de sociale dienst langskwamen, hadden bijna altijd een afspraak. Hier is dat totaal anders. De Boomgaard is een open huis waar mensen spontaan binnenwandelen. Voor mijn administratieve werk is dat niet meteen ideaal, maar op menselijk vlak is het een verrijking. Door de locatie van mijn kantoor sta ik dicht bij de mensen. Dat geeft niet alleen een warm gevoel, het maakt dat je ook een goed zicht hebt op wat de gebruikers van ons dienstencentrum verwachten. Wat ze denken, vertellen ze je. Hun gevoelens uiten ze zonder franjes. En zo heb ik het graag.’
Uit liefde voor Rode
Veronique houdt van mensen, maar ook van Rode. Dit is de plek waar ze geboren en getogen is. Als jong meisje maakte ze deel uit van de leiding van de Chiro en hield ze van het groepsleven bij een jeugdbeweging. ‘Ik heb hier een prachtige jeugd beleefd. In mijn jonge jaren had je tijdens de zomer de drie dolle dagen en tijdens de paasvakantie de jeugdweek. Het was een periode waarin Rode bruiste. De meeste Rodenaars waren harde werkers, maar ze genoten ook met volle teugen van het leven. En dat deden ze met elkaar. Wist je dat er in de tijd van mijn grootouders op bijna elke hoek van de straat een café was? Daar kwamen de Rodenaars na het werk samen om op het leven te klinken en wel en wee met elkaar te delen. Dat stukje samenhorigheid is vandaag voor een groot stuk teloorgegaan. De tijden zijn natuurlijk veranderd, maar de nood van mensen om anderen te ontmoeten is niet veranderd. Mensen hebben mensen nodig. Misschien nu meer dan ooit, want de eenzaamheid is groter dan ooit. Het is mijn droom om het gemeenschapsleven van toen te herstellen.’
De kracht van de ontmoeting
Het lokaal dienstencentrum De Boomgaard bestaat dit jaar 25 jaar. Al een kwarteeuw is dit een plek waar mensen naartoe 6
komen om deel te nemen aan allerlei recreatieve, informatieve en vormende activiteiten. Mensen kunnen hier ook terecht voor ondersteuning bij het organiseren van hun dagelijkse taken. Een andere, belangrijke functie van het centrum is die van ‘ontmoetingsplaats’. ‘Het is opvallend hoe mensen heropleven als ze iemand ontmoeten met wie het klikt. Heb je de film Achter de wolken gezien? Die gaat over een man en een vrouw die in hun jonge jaren tot elkaar aangetrokken waren, elk hun eigen weg gingen en elkaar 40 jaar later opnieuw tegenkomen. En ja, je raadt het al: ze krijgen opnieuw gevoelens voor elkaar en beleven samen mooie momenten. Het verhaal is uit het leven gegrepen. Het is prachtig om te zien hoe mensen opnieuw kunnen stralen als ze zich weer met iemand verbonden voelen. Die verbondenheid moet niet altijd aan een romance gekoppeld zijn. Het kan voldoende zijn dat je iemand ontmoet met wie je kan scrabble spelen of een leuke babbel kan hebben. Ik probeer mensen dan ook zo goed mogelijk met elkaar te matchen.’
Café Nostalgie
Verhalen van vroeger, die kunnen de gasten van De Boomgaard – naast de maaltijden in de cafetaria – ook smaken. Ongeveer één keer per maand is het tijd voor Café Nostalgie. Dan worden verhalen over het Rode van vroeger opgehaald. ‘Het was de tijd waarin veel Rodenaars hun kost verdienden door hout te sprokkelen in het Zoniënwoud. Hout dat ze vervolgens gebruikten om bezems te binden, die ze dan in Brussel gingen verkopen. Maar het was ook de tijd dat de Rodenaars veel
De bezoekers van De Boomgaard zijn voornamelijk senioren. Mensen uit een leeftijdscategorie waarvan je weet dat het einde steeds dichterbij komt. Of dat bewustzijn niet drukt op de sfeer in De Boomgaard? ‘Eerlijk gezegd, in het begin was het wennen. Ik herinner me nog dat we een activiteit aan het doen waren toen er plots iemand met de ambulance moest worden weggevoerd. Ik wist niet goed hoe ik daarmee om moest gaan, maar de senioren hebben me op dat vlak al veel bijgebracht. Hoe betrokken en droevig ze zich ook voelen als er iemand heengaat, ze verstaan de kunst van het leven om – ondanks hun verdriet – verder te gaan met hun leven en het beste te maken van de tijd die hen nog rest. Dat inspireert me. Het geeft me energie om ons ontmoetingscentrum verder uit te bouwen, zodat nog meer mensen elkaar hier kunnen vinden.’
© Tine De Wilde
Nathalie Dirix
Ben je een inwoner van Rode en wil je een kijkje nemen in De Boomgaard, of wil je als vrijwilliger aan de missie van De Boomgaard meewerken? De Boomgaard heet je welkom. Meer info: 02 380 40 02
FR
Veronique Tordeur: du CPAS au LDC Depuis janvier, Veronique Tordeur (précédemment, chef de service du service social du CPAS) dirige le lokaal dienstencentrum (LDC) (centre de services local) De Boomgaard à Sint-Genesius-Rode. Cette année, il fête son 25ème anniversaire. Les visiteurs sont essentiellement des seniors. Une fonction importante du centre est d’être un ‘lieu de rencontres’. Veronique aime se trouver parmi les gens. Elle aime les gens, mais aussi Rode. C’est l’endroit où elle est née et où elle a grandi. ‘Saviez-vous que du temps de mes grands-parents, il y avait un café à presque chaque coin de rue? Les habitants de Rode s’y retrouvaient après le travail pour partager bonheurs et malheurs. Cette forme de solidarité a disparu pour une grande partie, mais les gens ressentent encore toujours le besoin de rencontrer les autres. Mon rêve est de rétablir la vie communautaire de l’époque.’
© TDW
taarten bakten en ervan genoten om naar lokale bioscopen te gaan.’
MENSEN koken
Cannelloni met spinazie en ricotta Séverine Fratta groeide op in België, maar er stroomt Italiaans bloed door haar aderen. ‘Mijn grootmoeder baatte in het zuiden van Italië een kruidenierszaak uit. Maar toen mijn grootvader overleed, moest ze plots zien te overleven met twee dochters, in een streek waar mensen nauwelijks geld hadden om eten te kopen. Ze besloot naar België te verhuizen, op zoek naar een beter leven.’ ‘Mijn mama was 12 jaar toen ze samen met mijn oma in Charleroi aankwam. Ze leerde er later mijn vader kennen, ook een Italiaan. Ik ben hier opgegroeid en voel me Belgische, maar in de keuken geef ik de tradities van vroeger door. De cannelloni met spinazie en ricotta doet me altijd terugdenken aan mijn jeugd. Om tijd te winnen, gebruik ik wel gedroogde pastarolletjes. Dat zou voor een volbloed Italiaanse pure heiligschennis zijn’, lacht ze. Voor de tomatensaus: > 1 ui > 1 teentje look > 2 wortels > 2 stengels selder > 2 blikken tomaat (gepelde tomaten of passata) > 1 blikje tomatenpuree > 2 laurierblaadjes > verse basilicum > een glas rode wijn > een groentebouillonblokje > een beetje suiker Bereiding: > Doe olijfolie in een kookpot en fruit de ui en de look aan.
> Snijd de wortels en de selder in blokjes en voeg ze na enkele minuten toe. > Voeg de tomaten en de tomatenpuree toe en zet het vuur even goed hoog. > Doe er de kruiden en aromaten bij en laat de tomatensaus vervolgens een paar uur rustig pruttelen op een zacht vuurtje. Voor de vulling en de cannelloni: > 400 g bladspinazie (diepvries) > 1 à 2 potjes ricotta > 100 g geraspte kaas > 3 eetlepels pijnboompitten > nootmuskaat > peper en zout > gedroogde cannelloni > mozzarella Bereiding: > Doe de spinazie samen met wat olijfolie en knoflook in een pot. > Zodra de spinazie zacht is, voeg je de ricotta en de geraspte kaas toe. > Rooster de pijnboompitten in de oven, plet ze en voeg ze toe aan het mengsel. > Kruid met nootmuskaat, peper en zout. > Vul de cannelloni met het spinaziemengsel. Druk de vulling goed aan, bijvoorbeeld met een smalle lepel. > Doe een laagje tomatensaus in een ovenschaal en schik er de cannelloni op. Giet de rest van de saus erover en werk af met mozzarellaschijfjes en een scheutje olijfolie. > Zet ongeveer 45 min. op 180 °C in de oven. > Serveer met een salade van jonge spinazieblaadjes, afgewerkt met olijfolie en balsamicoazijn. (HW) 7
I N F O R M AT I E verenigingen
dinsdag 28 maart Kookdemonstratie fusionkeuken met Janine Toelen Femma 13.30 en 19.30 uur - Parochiehuis info en inschrijven: Hilda Steyaert, 0484 63 05 99, hilda.de.witte@telenet.be
donderdag 30 maart Bezoek aan viskwekerij Linkebeek Zenne en Zoniën 13 uur - viskwekerij Linkebeek (Dwersbosstraat) prijs: gratis (vooraf inschrijven) info: willy.defranc@telenet.be of paula.deboeck@skynet.be
zaterdag 1 april Kampeerweek Bure Camping ‘La Clusure’ Pasar Parc La Clusure, Bure (Tellin) info: pasar.rode@telenet.be, 0475 53 57 54
vrijdag 14 tot zondag 16 april 19 jaar Jeugdhuis Animoro Jeugdhuis Animoro viert zijn 19e verjaardag met een XL-feestweekend boven het stationsgebouw. Quentin Dekeukelaere: ‘Op vrijdag 14 april is traditiegetrouw een fuif gepland met onder andere dj’s Sir Raz en The Knight. Zaterdag zenden wij heel de dag Radio Animoro uit en ’s avonds is het aan muziekgroepen als Escape (indierock/pop noise uit het Brusselse) en Amoebe (‘Nederlandstalige gehoorschade’ uit Ternat). Dagactiviteiten zijn caféspelen, pingpong, gezelschapspellen, Fifa … met aansluitend een feest met dj-duo db onbetaal en andere. Zondag staat gelijk aan Lazy Sunday met de Amstel Gold Race op groot scherm. Voor een ticket (en tevens lidkaart) betaal je slechts 3 euro.’ info: www.facebook.com/animoro
zondag 2 april Passieconcert ‘Stabat Mater’ 20 uur - H. Genesiuskerk prijs: 12 euro (vvk) info: jeanpaul.degreef@telenet.be
maandag 3 april Lichamelijk onverklaarde klachten UPV-Zoniën-West 15 uur - LDC De Boomgaard Voordracht door dr. Tinne Cuypers (departement klinische en levenslooppsychologie UZ Brussel) gratis info: Annie Deheegher, 02 305 66 02, anniedeheegher@telenet.be
dinsdag 4 april Creanamiddag Femma 13.30 uur - LDC De Boomgaard info: Maryse Laus, 02 380 81 00
dinsdag 11 april Dozen maken met behangpapier met de dames in het asielcentrum Femma 13.30 uur - Alsemberg info: Martine Devel, 02 305 95 04, martine_devel@hotmail.com
8
dinsdag 18 april Vrouwentongen Werken met beton deel 1 Femma 13.30 uur - LDC De Boomgaard info: Siene Verhelst, 02 358 15 65, siene@skynet.be
vrijdag 21 april Een dag uitwaaien in Borgloon langs de Twijfelgrens Femma vertrek station Rode info: Siene Verhelst, 02 358 15 65, siene@skynet.be
zondag 23 april Daguitstap Nismes met autocar Pasar Provinciedomein Huizingen info: pasar.rode@telenet.be, 0475 53 57 54
vrijdag 28 april Kampeerweekend Neerlinter Pasar locatie: Boerderijcamping Leeuwerikenveld (Neerlinter) info: pasar.rode@telenet.be, 0486 45 12 26
dinsdag 2 mei Creanamiddag Femma 13.30 uur - LDC De Boomgaard info: Maryse Laus, 02 380 81 00
tot 30 november (doorlopend) Fotowedstrijd ‘erfgoed’ Zenne en Zoniën Bezorg ons je mooiste foto’s uit Beersel, Drogenbos, Linkebeek, Halle, Sint-Genesius-Rode en Sint-Pieters-Leeuw. info: fotozenzo.blogspot.be, zenzofoto@gmail.com
K-Creation in de dansprijzen Freakz on Stage van dansschool K-creation uit Sint-Genesius-Rode kaapte de eerste prijs weg tijdens de Dance Waveswedstrijd in Geraardsbergen, in de stijl hiphop-urban. Hun jongere collega’s, de Mini-F.O.S. en Junior-F.O.S., eindigden op de vierde en vijfde plaats. Danseres Laïs Destrycker (Junior-F.O.S.) was op haar beurt de primus in de discipline improvisatie. Al deze dansers kan je, samen met 33 afdelingen van de dansschool, aan het werk zien tijdens het dansspektakel Fractions in de Meent, op 26 en 27 mei.
zaterdag 29 april Poppenkastvoorstelling Verhalen uit het sprookjesboek Grensland vzw Ontspanning en een vleugje nostalgie Op zaterdag 29 april geeft Grensland vzw een poppenkastvoorstelling voor jong en oud in de Boesdaalhoeve. ‘We brengen een mooie poppenkast met zelfgemaakte decors mee, waarin twee spelers met behulp van handpoppen en een geluidsband enkele sprookjes tot leven wekken’, vertelt Dirk Van Boghout. ‘We spelen twee verhaaltjes die telkens 15 à 20 minuten duren, onderbroken door een korte pauze. Maar ook dan hoeven de kindjes zich niet te vervelen, want we zorgen voor wat animatie tijdens de onderbreking. Onze verhaallijnen zijn in de eerste plaats toegespitst op kleuters, maar we merken dat ook ouders en grootouders kunnen genieten van een klassieke poppenkastvoorstelling.’ Grensland vzw richt zich niet alleen tot de allerkleinsten, maar heeft ook voor grotere kinderen verschillende activiteiten in haar aanbod. ‘De poppenkastnamiddag is vaak een eerste opstap naar onze andere vormen van ontspanning, zoals de sinterklaasfeesten of zomerkampen’, besluit Van Boghout. (HW) 15 uur - GC de Boesdaalhoeve • prijs: 3 euro info: www.grensland.org
maandag 17 april Familiewandeling rond de Kwadebeekvallei Missiecomité Om het paasweekend gezellig af te sluiten, organiseert het Missiecomité op paasmaandag een familiewandeling in de buurt van de Kwadebeekvallei. ‘De gidsen van Natuurpunt kennen het gebied op hun duimpje. Zij zullen ons in ongeveer anderhalf uur door de omgeving van de Kwadebeek leiden. Wie achteraf verder op verkenning wil, is uiteraard vrij om dat te doen’, vertelt Marie-Ann Poissonnier. ‘We vertrekken aan de Kwadeplashoeve. Wie zin heeft om mee te wandelen, schrijft zich bij voorkeur vooraf in. Maar ook wie last minute wil aansluiten, is welkom.’ Het Missiecomité biedt financiële ondersteuning aan missionarissen uit de streek. ‘Momenteel steunen we pater Manu De Greef in zijn werk voor verlaten jongeren in Congo’, aldus Poissonnier. ‘Daarvoor organiseren we in juni ook een eetfestijn. In november dragen we een misviering op aan alle missionarissen uit onze gemeente.’ (HW) 14 uur • prijs: 5 euro per gezin • info en inschrijven: marieann.poissonnier@telenet.be of www.missiecomité.be
9
C U LT U U R muziek
Dag meneer De Wilde: 50 jaar kleinkunst
‘Zenuwen halen het beste in mij naar boven’ Jan De Wilde (72) is en blijft een kleinkunsticoon. Hij werd het na zijn eerste tv-optreden in 1965 en is het ook vandaag nog. Ruim vijftig jaar muziekgeschiedenis in één leven. Haast moeiteloos behield Jan De Wilde zijn status. Met dank aan zo veel liedjes die tot het culturele erfgoed zijn gaan behoren. De Wilde blijft ook op zijn 72e een meesterverteller, briljante songschrijver, prima vertolker en pionier. Dat laatste misschien tegen wil en dank.
Je treedt behoorlijk veel op de laatste tijd. Hoe leef je zelf toe naar zo’n concert? De Wilde: ‘Ik blijf nog altijd zenuwachtig voor een optreden, want het gebeurt dat ik liedjes moet zingen die ik al lang niet meer gezongen heb. Dat blijft onwennig. Natuurlijk zitten de teksten in mijn hoofd en de akkoorden in mijn vingers, maar ik blijf telkens weer hopen dat ik er niet uitval, zoals dat wel eens gebeurt tijdens concerten. Hoe meer volk, hoe moeilijker. Zo had ik tijdens Boterhammen in het Park in Brussel voor een paar duizend mensen beduidend meer moeite dan voor een kleiner publiek. Mijn aandacht wordt ook altijd getrokken naar de mensen die aan het praten of geeuwen zijn. Dat kan me wel eens uit de tekst brengen. De rest, die luistert, zie ik niet.’ Speel je dan liever voor een kleiner publiek zoals in de Boesdaalhoeve? De Wilde: ‘Eigenlijk wel. Het Sportpaleis is aan mij niet besteed. Bart Peeters en Zjef Vanuytsel vroegen me destijds om in die tempel een gastrol te vertolken en dat durfde ik niet te weigeren omdat ik anders te pretentieus zou overkomen, maar ik sta er, in alle eerlijkheid, toch een beetje tegen mijn zin te zingen.’ (lacht) Een concert van Jan De Wilde anno 2017 is een terugblik waarbij je een best of speelt. Mogen we dat zo samenvatten? De Wilde: ‘Ik denk het wel. De dingen die minder goed aankomen in de zaal laat ik er op den duur wel uit. Je moet aanvaarden dat mensen iets minder goed, te ernstig of te zwaarwichtig vinden. Ik speel vaak dezelfde setlist omdat ik weet dat iedereen die nummers graag hoort.’ Er zijn liedjes bij die je al honderden keren hebt gezongen. Is die beleving nog altijd intact gebleven of moet je sommige songs op automatische piloot zingen? De Wilde: ‘Ik probeer me elke keer in te leven in de tekst om me die ook zo goed mogelijk te herinneren. ‘Automatische piloot’ is heel gevaarlijk om uit de tekst te donderen. In een
10
liedje als Hier in Aaigem zoek ik de beelden die ik voor ogen had tijdens het schrijven. Het gebeurt dat ik een liedje beu ben en dan zing ik dat een tijdje niet. Ik denk aan Joke. Als het weer fris is voor mezelf, neem ik het terug op.’ Onlangs bracht je een verzamelbox uit waarop enkele nieuwe liedjes staan. Smaakt dat naar meer? De Wilde: ‘Als ik nog zou schrijven op mijn oude dag, is het om de muzikanten niet te erg te vervelen en ze te blijven uitdagen, want voor mezelf hoeft het niet meer. Elk thema dat ik wou aansnijden, is al aan bod gekomen in mijn liedjes. Ik merk dat als ik nu nog iets maak, het thema’s zijn die ik al eens gehad heb, maar dan anders verwoord. Ik wil ook niet over alles zingen. Thema’s als de vluchtelingencrisis zijn me te zwaar. Nieuwe platen hoef je niet meer te verwachten.’ Je bent ondertussen een prille zeventiger. Voel je dat ook na een concert? De Wilde: ‘Als ik een tijdje niet gezongen heb, voel ik dat ik de spier die mijn stem is, iets meer moet trainen. Anders heb ik last. Uit gemakzucht gebeurt het wel eens dat ik een periode niet zing. Ik weet nochtans dat ik mijn stem moet oefenen, zoals je de kennis van een muziekinstrument ook moet blijven onderhouden. Dat is een vorm van fysieke luiheid. Geestelijk ben ik nog heel actief, ik blijf alert en lees veel. Ik ben op de hoogte van veel dingen.’ Sommige zangers worden technisch beter met de jaren. Heb je dat gevoel ook? De Wilde: ‘Vroeger was mijn stembereik wat groter, ze is nog gezakt met het ouder worden. Ik heb wel veel meer techniek
Je vrouw speelde lange tijd mee met jou op het podium als bassiste, maar sinds een tijdje doet ze dat niet meer. Mis je haar op het podium? De Wilde: ‘Ik heb graag dat ze meegaat naar elk optreden en ik mis haar ook op de bühne, maar Mario, die nu bas speelt, is veel beter en is ook de contrabasmeester, een instrument dat ik graag hoor. Lieve werd te zenuwachtig, ze had te veel stress en heeft zelf beslist om af te haken.’
© Tine De Wilde
Het blijft ergens verbazen dat je zegt dat je nog nerveus bent voor een concert. Voor iemand met zo’n lange staat van dienst. De Wilde: ‘Zodra ik er sta en zie dat de mensen mee zijn, gaat het over. Het blijft goed om een beetje zenuwachtig te zijn, maar ik mag daarin niet overdrijven. Anders kan ik geen geluid meer uitbrengen. Yogaoefeningen helpen me als het te erg wordt. Ooit heb ik een halve betablokker genomen voor een concert en toen ik op het podium stond, overviel me een enorme onverschilligheid. Ik heb toen beslist om nooit meer iets dergelijks te nemen. Maar één zekerheid blijft: je mag nooit gerust zijn in een optreden. Een beetje zenuwachtigheid stimuleert me om het beste van mezelf te geven.’
woensdag 19 april Jan De Wilde Dag meneer De Wilde MUZIEK
20.30 uur – GC de Boesdaalhoeve tickets: 20 euro (basis)
dan in het begin, door het vele zingen. Ik ben met meer lucht beginnen te zingen om een lichte heesheid in mijn stem te krijgen. Dat is natuurlijk niet goed voor mijn stem. Ik hou van het geluid, knobbels op mijn stem of niet. Ik denk wel dat mijn huidige stem nog beter dient om de weemoed in mijn liedjes naar boven te laten komen. Met een beetje korrel voelt die heimwee nog intenser aan.’
Vind je het vervelend als mensen vragen hoe lang je nog doorgaat met zingen? De Wilde: ‘Neen. Misschien stopt het na deze tournee, ik weet het niet. Ik laat het van het toeval afhangen. Of van mijn eigen zin: als ik geen zin meer heb, stop ik. Voor het geld hoef ik het niet te doen. Ik vind het wel erg leuk, ik geniet veel meer dan vroeger. Mensen zeggen me ook dat ik veel rustiger op het podium sta. Dat is fijn om horen. Maar anderzijds is er de realiteit van de leeftijd. Zjef Vanuytsel, Miel Cools, Wannes Van de Velde en Ferre Grignard. Ze zijn ons allemaal ontvallen. Ik ben stilaan de laatste der Mohikanen als het gaat om kleinkunstenaars. Iedereen gaat er een voor een vandoor.’ Steven Verhamme
11
I N F O R M AT I E nieuws uit het centrum
maandag 3 tot vrijdag 7 april Musicalkamp (7-15 jaar) Planktom vzw VAK ANTIESTAGE
10 tot 16 uur (opvang van 8.30 tot 10 uur en van 16 tot 17 uur) GC de Boesdaalhoeve Maak kennis met de wereld van de musical en combineer zang, dans en acteren. prijs: 130 euro (basis) meebrengen: eigen lunchpakket, 10-uurtje en 4-uurtje. De organisatie zorgt voor 2 drankjes per dag. info en inschrijven: www.musicalstage.be
maandag 3 tot vrijdag 7 april Taalstage Nederlands (4-12 jaar) Reis rond de wereld in 5 dagen
vanaf woensdag 19 april (8 sessies) Op de grond, in de zee en in de lucht (4-6 jaar, 7-9 jaar) Horizontaal TA AL ATELIER
14 tot 16 uur – GC de Moelie Met De Horizon vzw spelen kinderen 8 weken rond een thema in het Nederlands. Via verhalen, foto’s en opdrachten leren ze woordenschat over dat thema. prijs: 70 euro (voor 8 ateliers), 60 euro (vanaf een tweede kind) info in NL-FR-DE-EN: www.demoelie.be
woensdag 19 april Jan De Wilde Dag meneer De Wilde MUZIEK
20.30 uur – GC de Boesdaalhoeve Lees het interview op p. 10-11. tickets: 20 euro (basis)
donderdag 20 april Alice Reijs & Ariane Van Vliet De hondenwei THEATER
20 uur – GC de Moelie Een tragikomische voorstelling waarin de dames praten met hun honden, over hun honden en via hun honden over hun eigen problemen en bij uitbreiding die van de hele wereld. Met Alice Reijs en Ariane Van Vliet.
vrijdag 21 april Infosessie draagdoeken Babycafé Rode VORMING
10 uur – LDC De Boomgaard
vrijdag 21 april Gamebeek JEUGD
19.30 uur – GC de Moelie Gameavond voor jongeren van 13 jaar tot … De toegang is gratis, inclusief een drankbonnetje. Materiaal dat aanwezig is: console playstation 4, games, projectie op groot scherm. Ook op 19 mei.
VAK ANTIESTAGE
9 tot 16 uur (activiteiten), 8 tot 9 uur en 16 tot 17.30 uur (opvang) – GC de Moelie meebrengen: lunchpakket. De kinderen krijgen om 10 en om 15 uur een drankje en een koek. prijs: 96 euro per kind
zondag 23 april Tina Maerevoet Deesje (8-12 jaar) FAMILIE
14.30 uur – GC de Boesdaalhoeve Een dromerige voorstelling gebaseerd op het gelijknamige boek van Joke Van Leeuwen. tickets: 7 euro (basis)
zondag 23 april Repaircafé en gratiferia PROJEC T
14 uur – GC de Moelie Defecte spullen kan je gratis laten herstellen in het Repaircafé van Linkebeek. info: www.repaircafelinkebeek.be
vrijdag 28 april Lokale Helden MUZIEK
19.30 uur – jeugdverblijfcentrum Hanenbos (Dworp) 7 muziekbands uit de regio krijgen een podium: Gucci & the Hornygolds, Strawdogs, Catch23, Lucas Cortoos, De Manager, Willy Vander Biest en De Marcellekes. De Marcellekes spelen die avond hun afscheidsconcert. gratis
vrijdag 21 april Infosessie draagdoeken Babycafé Rode VORMING
Welke draagdoek? Leentje Van Dijck van webshop Knoop&Go is de gastvrouw tijdens het Babycafé, het gezellige samenzijn op vrijdagvoormiddag waar (groot)ouders en jonge kinderen bijpraten en ervaringen uitwisselen bij een kopje koffie of thee. Tijdens deze draagdoeksessie vertelt Leentje de papa’s, mama’s, oma’s en opa’s alles over draagdoeken. ‘Niks voelt beter voor een jonge ouder dan je baby zacht tegen je aan te kunnen drukken, ingeduffeld in een zachte draagdoek’, vindt ze. Maar hoe kies je de juiste draagdoek? Ga je voor een veelzijdige wikkeldoek die het gewicht netjes verdeelt over je schouders, rug en bekken? Heb je het geduld niet om de doek op een juiste manier te knopen? Misschien is een rekbare doek dan iets voor jou. En wat is een ringsling? Of kies je toch maar voor een ergonomische draagzak? (BC) 10 uur – LDC De Boomgaard • gratis
12
vrijdag 28 april Lokale Helden MUZIEK
zondag 23 april Tina Maerevoet Deesje (8-12 jaar) FAMILIE
Het wonderlijke verhaal van de vestiairevrouw ‘Ik wil mijn ogen niet verspillen. Als ik ze af en toe niet gebruik, gaan ze langer mee.’ Een citaat uit Deesje, waarin actrice Tina Maerevoet het verhaal van vestiairevrouw Joke vertelt. Een wonderlijk verhaal over een halftante in de grote stad, over een ongelukkige treinreis en een luidruchtige Duitser, een wieweetwatwaarboek en een vrouw die liedjes op haar tenen kan fluiten. En dat vertelt ze allemaal tussen de jassen en sjaals van haar vestiaire. Voor Tina Maerevoet is theater een passie. We kennen haar als Paulien uit de Eén-serie Thuis, maar ze staat vooral graag op de planken van een theaterzaal. Met haar eigen theatergezelschap – dat ze zonder subsidies leidt – maakte ze vier eigen producties. Deesje is daar de eerste van. Het is een zelfgeschreven monoloog gebaseerd op een boek van de Nederlandse schrijfster Joke van Leeuwen. De voorstelling was ook haar afstudeerproject. (BC) 14.30 uur – GC de Boesdaalhoeve • tickets: 7 euro (basistarief), 6 euro (leden Gezinsbond)
donderdag 4 mei Jan De Smet, Lien Van de Kelder, Pieter-Jan De Smet Gedeelde smart, levenslappen en smartliederen MUZIEK
20 uur – GC de Moelie Gesteund door een schitterend trio muzikanten laten Jan De Smet (De Nieuwe Snaar), Lien Van de Kelder en Pieter-Jan De Smet je proeven van wat er zich in de marge van het leven afspeelt. prijs: 16 euro (basis)
dinsdag 9 mei Rob Heirbaut & Leen De Witte De EU wordt 60, maar waar is het feestje? LEZING
20.30 uur – GC de Boesdaalhoeve Nu de brexit een feit is en er stemmen opgaan voor een frexit, staat de toekomst van de EU op wankelen. Is het stilaan tijd voor pensioen of dringt een verjongingskuur zich op? Op de Europese feestdag geven Rob Heirbaut en Leen De Witte hun visie. tickets: 7 euro (basis)
Afscheid van De Marcellekes De laatste vrijdag van april klinkt er in heel Vlaanderen muziek. Poppunt organiseert dan de tweede editie van Lokale Helden en roept iedereen die muziek en de lokale scene een warm hart toedraagt op om optredens te organiseren. De eerste editie in 2015 zorgde voor maar liefst 1.081 optredens op 366 locaties in 137 gemeenten, en dat op 1 dag. GC de Boesdaalhoeve en CC de Meent doen mee en organiseren hun editie in jeugdverblijfcentrum Hanenbos in Dworp. Er staan zeven muziekbands uit de regio op het podium: Gucci & the Hornygolds, Strawdogs, Catch23, Lucas Cortoos, De Manager, Willy Vander Biest en – last but not least – De Marcellekes. Voor de vrienden Tom Ghesquiere, Benny Keyaerts, Peter Vanderlinden en Pim Balis van De Marcellekes wordt het een afscheidsconcert. ‘Benny en Peter stoppen ermee’, legt zanger en gitarist Tom Ghesquiere uit. ‘Sologitarist Pim en ik willen nog wel voortdoen met de groep met enkele nieuwe mensen, maar dat zal onder een andere naam zijn. Voor De Marcellekes stopt het verhaal.’ Dat verhaal begon in 2001 in het intussen verdwenen café De Vissers in Alsemberg. ‘Als grap, tussen pot en pint’, zegt Tom. ‘We zaten met vier Chirovrienden aan tafel toen het idee opkwam om samen muziek te maken. Aan het kampvuur op bivak hebben we dat jaar onze eerste nummers gebracht.’ Ze kregen de smaak te pakken en verschenen sindsdien regelmatig op de podia in de regio. Met covers en enkele eigen Nederlandstalige nummers, en steevast in hun ‘marcelleke’. (BC) 19.30 uur – jeugdverblijfcentrum Hanenbos (Dworp) • gratis
TICKETS EN INFO GC de Boesdaalhoeve, Toekomstlaan 32 B, 1640 Sint-GenesiusRode • info@deboesdaalhoeve.be • Tel. 02 381 14 51 • www.deboesdaalhoeve.be • OPENINGSUREN: ma van 13.30 tot 20 uur (tijdens schoolvakanties tot 17 uur), di, do en vr van 9 tot 12.30 uur en van 13.30 tot 17 uur, wo van 13.30 tot 17 uur. TICKETS EN INFO GC de Moelie, Sint-Sebastiaanstraat 14, 1630 Linkebeek info@demoelie.be • Tel. 02 380 77 51 • www.demoelie.be OPENINGSUREN: ma van 13.30 tot 17 uur, di, do en vr van 9 tot 12.30 uur en van 13.30 tot 17 uur en op wo van 9 tot 13 uur. TICKETS EN INFO GC de Muse, Kuikenstraat 4, 1620 Drogenbos • info@demuse.be
Meer info over : www.deboesdaalhoeve.be/nl/taalicoon
Tel. 02 333 05 70 • www.demuse.be • Openingsuren: ma, di en do van 9 tot 12.30 uur.
13
I N F O R M AT I E rand-nieuws
Taskforce Onderwijs Vlaamse Rand heeft aanbevelingen klaar
‘Investeer meer in onderwijs’ De Vlaamse Regering moet meer investeren om het capaciteitsprobleem in de scholen in de Rand op te vangen. Leerkrachten moeten meer ondersteund worden om met taalachterstand in de klas om te gaan.
In de Taskforce Onderwijs Vlaamse Rand zetelen experts uit het beleid en de praktijk, zoals de betrokken gemeenten en schoolbesturen, de provincie, vzw ‘de Rand’, pedagogische begeleidingsdiensten, het Agentschap Integratie en Inburgering, het Agentschap Binnenlands Bestuur, het Agentschap voor Infrastructuur in het Onderwijs (Agion) en zo meer. De leden kwamen in 2015 en 2016 enkele keren samen om de problemen te bespreken. In hun eindrapport leggen ze de vinger op de wonde: het capaciteitsprobleem is nijpend en de taalachterstand bij anderstalige leerlingen weegt op de schoolwerking.
14
voor morgen is. ‘Er werd een haalbaarheidsstudie uitgevoerd, maar voor we een ontwerp kunnen maken en kunnen starten met de bouw van extra lokalen, zijn er subsidies nodig. En daarop is het wachten.’ De Klimboom is geen alleenstaand geval, het aantal scholen met containerklasjes en verouderde gebouwen is niet op één hand te tellen.
Schoolpendel vanuit Brussel
Meer investeren, concludeert de Taskforce. Maar dat is niet genoeg. ‘De Taskforce stelt voor dat de Vlaamse Regering de capaciteitsnoden van de Vlaamse Rand integraal bekijkt, dus samen met de noden van de Nederlandstalige scholen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest’, zegt Jeroen Backs, voorzitter van de Taskforce en diensthoofd van de afdeling strategische beleidsondersteuning van het Vlaamse onderwijsdepartement.
Te weinig plaats
De capaciteitsmonitor 2015 geeft aan dat het aantal leerlingen in de Nederlandstalige basisscholen in de zes faciliteitengemeenten zal groeien van 6.694 leerlingen in 2012-2013 tot 7.068 leerlingen in 2020-2021 (+374 leerlingen). In Wezembeek-Oppem is de grootste groei te verwachten (+206), gevolgd door Wemmel (+110), Drogenbos (+51), Linkebeek (+37) en Sint-Genesius-Rode (+29). In Kraainem zou het aantal leerlingen dalen met 59.
Anders blijft de schoolpendel vanuit Brussel de druk op de Rand opvoeren. Dat voelt ook Annick Tordeur van De Klimboom in Kraainem. ‘Van de 361 kinderen in onze school komen er 142 uit Kraainem zelf, dus minder dan de helft. Nog eens 128 komen uit GrootZaventem. De overige leerlingen komen uit alle hoeken van de Rand en daarbuiten, én uit Brussel.’ Ouders gaan op zoek naar een plaats, maar stoten overal op een tekort. Ook De Klimboom moet elk jaar leerlingen weigeren.
De gemeentelijke basisschool De Klimboom in Kraainem moet het al jaren met acht containerklassen stellen: voor drie kleuterklasjes, vier klassen van de lagere school en een taalklas. Het zou een tijdelijke noodoplossing voor het capaciteitsprobleem moeten zijn, maar de situatie blijft duren. Directrice Annick Tordeur beseft dat een oplossing niet
De aanbevelingen van het eindrapport van de Taskforce liggen nu bij de Vlaamse Regering, die haar beleid erop kan afstellen. Vlaams minister van Onderwijs Hilde Crevits (CD&V) zegt dat de regering inspeelt op de vraag naar extra centen om te investeren in capaciteit. In de periode 2016-2018 gaat er 3,2 miljoen euro naar scholen in Sint-Pieters-Leeuw,
3,2 miljoen euro naar Grimbergen, 1,8 miljoen euro naar Meise en telkens een miljoen euro naar Halle, Wemmel en Machelen. ‘Daarnaast gaat er ook 30 miljoen euro naar de Nederlandstalige basisscholen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest’, zegt minister Crevits. ‘Dat helpt de druk op de basisscholen in de Vlaamse Rand te verlichten. In 2018 laten we een nieuwe capaciteitsmonitor maken. Op basis daarvan kunnen we ook na 2018 onderbouwde beslissingen nemen. Als de verwachte capaciteitsdruk in het onderwijs in de Vlaamse Rand zich doorzet, krijgt de regio prioriteit.’
Taalachterstand
De Taskforce boog zich ook over de taalachterstand. Het aandeel anderstaligen neemt systematisch toe in de basisscholen en het secundair onderwijs. Daardoor neemt ook de taalachterstand toe, vooral in gezinnen in armoede en met een beperkter sociaal en cultureel kapitaal. ‘De eerste generatie allochtonen heeft Nederlands niet als thuistaal. Om hun kinderen meer kansen te geven op de arbeidsmarkt, sturen de ouders hen naar het Nederlandstalig onderwijs’, stelt directrice Annick Tordeur vast. ‘Maar de scholen geven Nederlandstalig onderwijs, geen taallessen Nederlands. Om vlot tweetalig te worden, moeten de leerlingen ook cultuur en vrije tijd beleven in het Nederlands.’
© Filip Claessens
D
at zijn twee belangrijke conclusies van de Taskforce Onderwijs Vlaamse Rand die zich, op vraag van de Vlaamse Regering, boog over de noden van het onderwijs, zoals het plaatstekort, de taalachterstand en het welbevinden.
De Taskforce pleit voor meer ondersteuning van de leerkrachten om met anderstaligen om te gaan in de klas. Zo stelt de Taskforce voor om de taal als wegingscoëfficiënt in te voeren voor de
Armoede aanpakken
De taalachterstand hangt samen met andere maatschappelijke problemen, zoals armoede. Een stad als Vilvoorde, die af te rekenen heeft met grootstedelijke problemen die overgewaaid komen uit Brussel, is niet erkend als centrumstad. Een oud zeer, waardoor Vilvoorde ook niet de middelen van een centrumstad krijgt. Zo krijgen de Centra voor Leerlingenbegeleiding (CLB) niet het bedrag dat een CLB in een centrumstad krijgt. ‘Daarom vraagt de Taskforce dat er verder werk wordt gemaakt van de uitbouw van een welzijnsaanbod in de Vlaamse Rand, tot op het Vlaamse gemiddelde’, zegt Backs. De Vlaamse Regering trekt daarvoor extra geld uit. ‘Er komen drie miljoen euro subsidies voor die gemeenten die af te rekenen hebben met grootstedelijke problematieken vanuit het Brussels Hoofdstedelijk Gewest’, aldus minister Crevits. Bart Claes
EN
nascholingsmiddelen. Met andere woorden, hoe meer leerlingen thuis geen Nederlands spreken, hoe meer middelen een school krijgt voor de nascholing van haar leerkrachten. Minister Crevits verwijst naar de conceptnota ‘Lerarenopleiding
versterken’ die de Vlaamse Regering in maart 2016 goedkeurde. ‘Taalverwerving Nederlands moet naar een hoger niveau worden getild. We zullen bij de besprekingen over het professionaliseringsbeleid van leerkrachten nagaan welke middelen er beschikbaar zijn.’
BUURTEN is een uitgave van het gemeenschapscentrum de Boesdaalhoeve en vzw ‘de Rand’. Buurten komt tot stand met de steun van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap en de provincie Vlaams-Brabant. REDACTIERAAD Reindert De Schryver, Jan Decuypere, Gerald Dichtl, Greet Lebleu, Eva Schandevyl, Anne Sobrie, Johan Stoffels, Cindy Van Dijck, Heidi Wauters VORMGEVING heartwork.be, FOTOGRAFIE Tine De Wilde, DRUK IPM printing nv EINDREDACTIE Veerle Weeck, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel, veerle.weeck@derand.be HOOFDREDACTIE Geert Selleslach, 02 456 97 98,
‘Heavier investment in education’ The Flemish Government has to invest more resources to deal with school capacity problems in the Rand, while teachers need more support to tackle deficient language skills in the classroom. These are the two major conclusions drawn by the Rand Education Task Force the Flemish Government instructed to review various educational issues, such as the shortage of places, deficits in the language of instruction and well-being in the school environment. The number of students in Dutch-speaking primary schools in the six municipalities with language facilities is set to grow from 6,694 in 2012-2013 to 7,068 in 2020-21 (+374 students), according to the Capacity Data Monitor 2015. The highest rate of increase is expected to be in Wezembeek-Oppem (+206), followed by Wemmel (+110), Drogenbos (+51), Linkebeek (+37) and Sint-Genesius-Rode (+29). However, the number of students in Kraainem is predicted to fall (-59).
geert.selleslach@derand.be REDACTIEADRES GC de Boesdaalhoeve, Toekomstlaan 32 B, 1640 Sint-Genesius-Rode, tel. 02 381 14 51, info@deboesdaalhoeve.be, www.deboesdaalhoeve.be VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Eddy Frans, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel. Buurten wordt ondersteund door de afdeling Sint-Genesius-Rode/Beersel van de Orde van den Prince. ARCHIEF Je vindt deze editie en het volledige archief van buurten op de website www.deboesdaalhoeve.be. FSC-NUMMER
15
BEELD uit Rode
Het is veel te lang geleden dat we in Rode van profwielrenners konden genieten. Hier zien we de Belgische beroepsrenners Kevin De Weert en Ludovic Capelle, en de Nederlander Gerben LĂświk. Ze fietsen op de in
lentebloesems gehulde ZoniĂŤnwoudlaan, tijdens de Brabantse Pijl in 2005. Tekst en foto: Gerald Dichtl