buurten mei 2019

SINT-GENESIUS-RODE • JAARGANG 22 • NR 4 • MEI 2019 UITGAVE VAN GC DE BOESDAALHOEVE EN VZW ‘DE RAND’

Megane Moerenhout schittert in Ketnet-serie #LikeMe

Line Van Diest Verhalen langs de Molenbeek

Boekenstoet Nederlands oefenen via voorlezen

FR • DE • EN

Traductions Übersetzungen Translations

© Tine De Wilde

afgiftekantoor sint-genesius-rode P 008347

buurten

I N F O R M AT I E uit de gemeente

Boommarter opnieuw in Zoniënwoud De boommarter is opnieuw gespot in het Zoniënwoud. Het diertje kon op beeld vastgelegd worden. Dat is bijzonder, want het is de eerste keer dat de soort met zekerheid werd waargenomen. ‘Boommarters zijn vaak een goede graadmeter voor bosgebieden met hoge natuurwaarden’, legt Patrick Huvenne van het Vlaams Agentschap voor Natuur en Bos uit.

‘Overdag houden ze zich schuil in bomen en boomholten, ‘s nachts gaan ze op zoek naar voedsel. Hun dieet is veelzijdig en daarom genieten grote, gevarieerde bossen hun voorkeur.

Het hoeft dus niet te verbazen dat de soort opduikt in het Zoniënwoud, één van de oudste en grootste bossen in Vlaanderen, dat zich uitstrekt tot over de gewestgrenzen.’

De boommarter werd eind maart gespot net over de grens van Sint-Genesius-Rode. Hij is dan wel aan een opmars bezig, maar in de provincie Vlaams-Brabant bleven de meldingen

eerder beperkt. Er waren wel vermoedens dat de boommarter ook in het Zoniënwoud opgedoken was. Zo meende de conservator van een reservaat aan het Waalse deel van het Zoniënwoud in 2014 een boommarter te herkennen en werd in september 2017 een mannetje dood aangetroffen in Ukkel, aan de rand van het Zoniënwoud. Intussen wordt opgeroepen om nieuwe meldingen van de boommarter door te geven.

Ook wie een dode marter aantreft, kan dat beter signaleren via www.waarnemingen.be of www.dierenonderdewielen.be.

De registratie van verkeersslachtoffers helpt een beter beeld te krijgen op de verspreiding van de soort. Ingezamelde dode dieren worden verder onderzocht door onderzoekers van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek. (BK) Lees ook het artikel in RandKrant van mei, op pg. 12-13.

© BK

Gemeentehuislaan gedeeltelijk verkeersvrij na heraanleg

2

Op de Gemeentehuislaan is de vierde fase van de grote weg- en rioleringswerken in het centrum gestart. Tijdens die fase wordt het onderste deel van de Gemeentehuislaan heraangelegd en de riolering vernieuwd. Er wordt ook een buffering voor regenwater geplaatst. Intussen heeft het gemeentebestuur beslist hoe de Gemeentehuislaan er zal uitzien na de heraanleg. Het onderste deel van de laan wordt verkeersvrij met een kiss-and-ride aan het huidige ‘ronde punt’. Die kiss-and-ride zal nuttig zijn voor de ouders van leerlingen die op het Onze-Lieve-Vrouwinstituut school lopen, want zij kunnen zo de drukte in de Dorpsstraat vermijden. De derde fase van de werken is intussen nog niet achter de rug. Zo wordt de riolering in de Dorpsstraat nog aangelegd tussen de Bosstraat en het gemeentehuis en moet de Dorpsstraat verder afgewerkt worden. Er zal verder nog gewerkt worden aan de doorgang van de Kerkstraat naar de Gemeentehuislaan, waar ook nieuwe riolering zal worden geplaatst. Tot eind juni zal er ook gewerkt worden op het gedeelte van de Dorpsstraat tussen het gemeentehuis en het Onze-Lieve-Vrouwinstituut. Het gemeentebestuur besliste om ook dat traject te vernieuwen. (BK)

© Wikimedia Commons

Telex

Eerste duurzaamheidsfeest Aangewezen burgemeester Pierre Rolin (IC-GB) kondigde het bij de start van de legislatuur aan: duurzaamheid wordt één van de grote thema’s waarrond de meerderheid de komende jaren wil werken. De daad wordt meteen bij het woord gevoegd. Op zaterdag 4 mei wordt het Dorpsplein het decor voor de eerste editie van het duurzaamheidsfeest The Green R(h)ode. Het gemeentebestuur wil de inwoners de verschillende aspecten van duurzaamheid laten ontdekken.

Bezoekers leren hoe ze duurzamer kunnen consumeren of minder afval kunnen produceren, maar ook hoe ze zelf huishoudproducten kunnen maken en door duurzamer te leven zelfs geld kunnen besparen. Verschillende verenigingen zullen een standje hebben.

Op het programma staan workshops, proeverijen en demonstraties. Voor de kinderen zijn er speciale activiteiten.

The Green R(h)ode vindt plaats op 4 mei tussen 14 en 17 uur. (BK)

• Gemeenschapscentrum de Boesdaalhoeve wordt beter geïsoleerd. De Vlaamse overheid heeft 3,5 miljoen euro veil om alle gemeenschapscentra van vzw ‘de Rand’ te vergroenen. Het geld zal gebruikt worden om de daken en muren van de zeven centra te isoleren. Enkele maanden geleden werd al 1 miljoen euro geïnvesteerd in energiebesparende maatregelen.

• De fietssnelweg naast spoorlijn 124 komt er dan toch. Dat plan bestaat al even, maar de Vlaamse Regering heeft nu de startnota goedgekeurd voor de uitbreiding van het aantal sporen en in die nota wordt definitief rekening gehouden met de fietssnelweg. De nieuwe route maakt de verbinding met de campus van de Vrije Universiteit Brussel en de Deltasite in de hoofdstad.

• Op het Onze-Lieve-Vrouwinstituut werden twee acties georganiseerd voor het goede doel. De vastenvoettocht van de eerstejaars bracht 1.947 euro op voor De Ziekenhuisclowns en de tweedejaars gingen op pad om stiften te verkopen voor de Damiaanactie. Zij haalden 847 euro op.

• Een ontwikkelaar is nog steeds van plan om vijf woningen te bouwen langs de Sint-Annalaan. Het schepencollege spande een procedure in bij de Raad van State om de realisatie te verhinderen. Volgens het gemeentebestuur moet de zone groen blijven. Het is wachten op een uitspraak, maar de eigenaar liet op het terrein intussen wel al de bomen kappen, met toestemming van het Vlaams Agentschap voor Natuur en Bos. • De gevolgen van een mogelijke brexit laten zich al tot in Sint-GenesiusRode voelen. In Stonemanor, een Britse supermarkt op de Waterloosesteenweg, blijven door stiptheidsacties van douaniers in Calais nu al rekken leeg. De zaakvoerder verwacht nog meer problemen als het Verenigd Koninkrijk echt vertrekt uit de Europese Unie.

• In Sint-Genesius-Rode zitten in het lager onderwijs meer anderstalige kinderen dan Nederlandstalige kinderen op de schoolbanken. 61,9 procent van de kinderen blijkt anderstalig. Dat blijkt uit cijfers die Vlaams parlementslid Vera Celis (N-VA) opvroeg bij de Vlaamse overheid.

Gemiddeld is in Vlaams-Brabant 26,6 procent van de kinderen in het lager onderwijs anderstalig.

• Het Rode Kruis van Beersel-Rode beschikt vanaf nu over een mobiele hulppost. Het voertuig zal vooral ingezet worden bij evenementen. Tot nu toe moesten de vrijwilligers zich behelpen met tenten. Het voertuig zal het comfort van de hulpverleners verbeteren. De mobiele hulppost werd aangekocht met de steun van de Lions Kasteel Van Gaasbeek en de vzw Kameroade van Ro. • Het gemeentebestuur wil op het nieuwe Dorpsplein een wekelijkse markt organiseren en bevroeg de inwoners om te horen wat zij van het idee vinden. De resultaten zijn verwerkt en de Rodenaren zien die markt best zitten. Een paar duizend inwoners gaven hun mening en een meerderheid was er voor te vinden om op zondagvoormiddag naar de markt te gaan. De eerste markt op het plein zal in het najaar plaatsvinden.

• Dienstencentrum De Boomgaard wordt op 26 mei tot een verkiezingscafé omgetoverd. Mensen kunnen voor of na het stemmen in de cafetaria binnenstappen om iets te drinken en een babbeltje te doen. Vanaf 8.30 uur is iedereen welkom. (BK)

3

Line Van Diest

‘In de natuur voel ik me gelukkig en vrij’ In een prachtig stukje Rode, verscholen tussen velden en groen, woont Line Van Diest.

Haar huis in de Dragonderstraat grenst niet onmiddellijk aan de Molenbeek, maar ligt er in vogelvlucht niet ver vandaan. Bovendien was ze jarenlang actief in de natuurvereniging Leefmilieu Rode, waar ze zich inzette om de natuurpracht in de gemeente te beschermen.

‘Ik woon al 50 jaar in dit huis in Rode’, zegt Line. ‘Toen we trouwden, hebben we eerst enkele jaren in Ukkel gewoond.

Maar zodra er kinderen kwamen, verhuisden we naar Sint-Genesius-Rode.’

Ze haalt met veel plezier oude kaarten en een massa documentatie boven, en steekt meteen van wal over de Molenbeek. ‘De Molenbeek ontspringt in de vijver aan de Blarethoeve, die tegen de Waterloosesteenweg ligt’, legt ze uit.

‘Daarna duikt de beek onder de steenweg door. Hier en daar vormt ze vijvertjes die door mensen gegraven werden, op

4

andere plaatsen waren er alleen moerassen. Verderop verdwijnt de beek onder de steenweg naar Grote Hut, daarna vormt ze o.a. de eerste historische vijver van Lansrode.’

‘In deze buurt werden trouwens sporen van een neolithische nederzetting gevonden’, vertelt Line. ‘Ik vermoed dat het toen al een aangename plek was om te wonen. Een zonnige vallei met voldoende water en veel bossen waarin de mensen konden gaan jagen. Waar nu mijn tuin ligt, was destijds trouwens nog

Zoniënwoud. Dat liep tot in De Hoek, letterlijk ‘de hoek’ van het woud.’ In het veld dat naast de woning van Line ligt, vond de boer meer dan 4.000 silexvoorwerpen, waarvan een groot deel tentoongesteld wordt in het Grand Curtiusmuseum in Luik. ‘Die vondsten worden toegeschreven aan de Michelsbergcultuur, een periode van jagersverzamelaars die je moet situeren rond 3.000 vóór Christus. De stenen kwamen uit de neolithische vuursteenmijnen van Spiennes in Henegouwen’, legt ze uit.

MENSEN verhalen langs de Molenbeek

© Tine De Wilde

Tegen de autosnelweg

De liefde voor de natuur loopt als een rode draad door haar leven. In de jaren 70 streed Line tegen de komst van een autosnelweg in Rode. ‘Het was de bedoeling om vlak naast ons huis een snelweg aan te leggen, als deel van het autosnelwegproject Ukkel-Waterloo.

Dat was een aftakking van de Brusselse ring, die volgens de plannen het veld naast onze woning zou doorkruisen en via de rotonde aan de Sint-Annalaan naar Linkebeek en Ukkel zou leiden. Heel wat natuur, bossen en weiden moesten plaats ruimen voor die autosnelweg.’

Line was een van de drijvende krachten achter de actiegroep die zich hevig verzette tegen die plannen. ‘We lanceerden een petitie die door 20.000 mensen ondertekend werd’, herinnert ze zich.

‘Mede met de steun van mevrouw Algoet, nog vóór ze burgemeester van Rode werd, werd het autosnelwegproject uiteindelijk naar de prullenbak verwezen.

Maar het heeft ons drie jaar lobbywerk en actievoeren gekost. Een beetje later, rond 1980, werden het Hof te Lansrode en de Sint-Annahoeve – inclusief de groene omgeving – beschermd als monument en als dorpsgezicht.’

Nadat de plannen voor de autosnelweg definitief opgeborgen waren, kreeg de vzw een tweede leven als natuurvereniging onder de naam Leefmilieu Rode-Environnement Rhode, waar Line ook in het bestuur zat. ‘We wilden ons inzetten om Rode leefbaar te houden’, vertelt ze. Meer dan 35 jaar was de

vereniging actief. Trots toont Line een reeks van twaalf wandelkaarten die de vereniging uitgaf. Elk van die kaarten bevat een wandeling op het grondgebied van Sint-Genesius-Rode of de omliggende gemeenten, telkens goed voor 1 à 2 uur wandelplezier. ‘Ik heb vroeger vaak gewandeld. Toen ik net naar Rode verhuisde, was ik altijd onder de indruk van de hoeveelheid vogels die je in de buurt van de vele vijvers kon spotten. Wist je trouwens dat er vroeger gevist werd in de vijvers? In de grote vijver aan papierfabriek De Meurs – later Novarode – werd elk jaar vis uitgezet. Ik herinner me ook nog dat kleine kinderen in de beek gingen spelen en zwemmen.

Al zou ik dat nu niet meer aanraden, want daarvoor zal het water niet proper genoeg meer zijn’, lacht ze.

‘Vroeger was de Molenbeek veel zichtbaarder in het Rodense straatbeeld’, vermeldt Line. ‘Op verschillende plaatsen was de beek omzoomd met bomen.

Dat was een idyllisch gezicht. Vanaf de Dragonderstraat tot aan het station – langs het zogeheten Visserspad – vind ik de Molenbeek ook vandaag het allermooiste plekje van Rode. De beek loopt er vaak over privéterrein, door de tuinen van de mensen. Achter de huizen in de Dragonderstraat heb je een prachtig uitzicht over de vijver.’

Rozen

‘Ik woon hier ongelooflijk graag, midden in het groen. Ik hou van het gevoel van vrijheid dat je krijgt als je in de natuur

bent. Daarom geniet ik ook zo van tuinieren’, vertelt Line. Trots toont ze fotoboeken met de bloemenpracht uit haar eigen tuin. Daarin vallen vooral de rozen in prachtige kleurschakeringen op.

‘Ik ben een autodidact. Ik bezocht veel tuinen en deed daar inspiratie op.

Rozen zijn altijd mijn favoriete bloemen geweest.’

Inmiddels is Line niet meer actief betrokken bij het Rodense verenigingsleven. Toch blikt ze met een goed gevoel terug op haar tijd bij Leefmilieu Rode. ‘Ik heb altijd voor de natuur gewerkt, zodat mensen het belang ervan zouden inzien.

Daar heb ik vele uren van mijn leven aan gespendeerd. Ik herinner me nog dat we voor onze abonnees nieuwsbrieven uitbrachten op papier. Dan werkten we de hele nacht om alles klaar te krijgen en gingen we ’s ochtends om 5 uur naar de post om de hele stapel brieven af te geven. Daar zagen ze mij al van ver komen. Ah, ’t is mevrouw Van Diest.

Dan wisten ze hoe laat het was’, lacht ze.

Heidi Wauters

Journaliste Heidi Wauters is voor deze reeks op zoek naar interessante, menselijke verhalen langs de Molenbeek. Wil je hier aan meewerken? Geef een seintje via heidi@accentgrave.be.

FR

Line Van Diest ‘Je me sens heureuse et libre dans la nature’

de l’association de protection de la nature Leefmilieu Rode, où elle s’est battue pour protéger les beautés naturelles de la commune.

Line Van Diest habite dans un magnifique coin de Rode, coincé entre des champs et des espaces verts. Sa maison située dans la Dragonderstraat n’est pas limitrophe du Molenbeek, mais elle n’en est qu’à un vol d’oiseau. De plus, elle eut durant de nombreuses un engagement actif au sein

‘J’occupe cette maison depuis 50 ans. Je venais à peine de déménager à Rode et j’étais déjà impressionnée par la quantité d’oiseaux que l’on pouvait observer à proximité de nombreux étangs. Saviez-vous d’ailleurs que dans le passé on pêchait dans ces étangs?

On prenait chaque année du poisson dans le

grand étang près de la papeterie De Meurs, devenue plus tard Novarode. Je me rappelle encore que de jeunes enfants allaient jouer et nager dans le ruisseau.’

La journaliste Heidi Wauters recherche pour cette série des histoires intéressantes de personnes qui habitent le long du Molenbeek. Voulez-vous apporter votre contribution? Prenez contact avec heidi@accentgrave.be.

5

I N F O R M AT I E I N F O R M AT I E

verenigingsnieuws

verenigingen

zondag 5 mei Knipoogdag: bezoek SONS Kruishoutem en stad Oudenaarde vtbKultuur 7.30 uur – Gemeentehuislaan Sint-Genesius-Rode info: sintgenesiusrode@vtbkultuur.be

maandag 6 mei Voordracht Aderverkalking Prof. dr. Karl von Kemp (UZ Brussel) UPV Zoniën-West 15 uur – dienstencentrum De Boomgaard gratis info: janssens_irma@hotmail.com

zaterdag 11 mei Op bezoek bij onze noorderburen (5-daagse busreis) vtbKultuur prijs: 795 euro (leden), 805 euro (niet-leden) info: sintgenesiusrode@vtbkultuur.be

woensdag 15 mei Wandeling met bezoek viskwekerij INBO Linkebeek Femma 9.10 uur – park Schaveys Linkebeek info: groep.femmarode@gmail.com

zaterdag 18 mei Taartenbakwedstrijd Femma 13.30 uur – dienstencentrum De Boomgaard prijs: 5 euro (dessertbordje en koffie/frisdrank) info: groep.femmarode@gmail.com

zaterdag 25 mei Koorreis Land van Herve Sint-Genesiuskoor info: 02 380 32 37

zaterdag 25 mei Vroedmeesterpadavondwandeling Natuurpunt i.s.m. Natuurgidsen Zuidwest-Brabant 21 uur – kruising Sint-Gertrudisdreef en de Steenweg naar Eigenbrakel info: 0474 01 47 14 (gids René)

6

zaterdag 18 mei Taartenbakwedstrijd Femma Rode In 2020 bestaat vrouwenvereniging Femma 100 jaar. Om dat te vieren, organiseert de Femma-afdeling van Sint-Genesius-Rode een taartenbakwedstrijd. ‘In onze gemeente was taarten bakken decennialang een belangrijke bron van inkomsten. De mascotte van onze wedstrijd is de reuzin Triene, die symbool staat voor de Rodense taartenbaksters’, vertelt Suzy Plompen.

De opbrengst van de taartenbakwedstrijd gaat naar twee goede doelen.

‘Het eerste is de koffiestopactie van Broederlijk Delen. Ten tweede steunen we ook de mensen van Het Kinderuur, die in de gemeente een standbeeld willen plaatsen om stichter Willem Savenberg te eren’, aldus Suzy. Wil je graag deelnemen aan de wedstrijd? Stuur dan voor 15 mei je recept naar groep.femmarode@gmail.com. Je hoeft geen Femma-lid te zijn.

De gedetailleerde deelnamevoorwaarden kan je nalezen op de Facebookpagina van Femma Rode.

‘Fruit- of kaastaarten, biscuits, taart zonder suiker of eieren, versierd met chocoladesnippers, marsepein of slagroom ... alles mag’, zegt ze. Om 13.30 uur zullen de strenge maar rechtvaardige juryleden alle taarten beoordelen op smaak, uitzicht en originaliteit van het recept. Vanaf 14 uur kan je in dienstencentrum De Boomgaard terecht om een verrassingsbordje met een aantal stukjes taart te proeven en jouw mening te geven over de culinaire creaties. Samen met de beoordeling van de jury wordt rond 16.30 uur een winnaar bekendgemaakt. ‘Die krijgt een sfeerreportage in de feesteditie van het Femma-magazine dat volgend jaar verschijnt’, vermeldt ze. (HW) 13.30 uur – dienstencentrum De Boomgaard • prijs: 5 euro (dessertbordje en koffie/frisdrank) • info: Facebook Femma Rode, groep.femmarode@gmail.com

dinsdag 28 mei Van klei tot bloemstuk in 3 lessen Schaal glazuren (deel 2/3) Femma 19.30 uur – dienstencentrum De Boomgaard info: groep.femmarode@gmail.com

vrijdag 31 mei en zaterdag 1 juni In Silvis dansshow K-Creation dance vzw 20 uur (vrijdag), 10.30 uur, 14.30 uur en 20 uur (zaterdag) – CC de Meent prijs: 20 euro (combiticket), 15 euro (show), 7 euro (jeugdshow) info: www.k-creation.be

maandag 3 juni Voordracht E-nummers, een zegen of een vloek?

Fréderic Leroy, bio-ingenieur VUB UPV Zoniën-West 15 uur – dienstencentrum De Boomgaard gratis info: janssens_irma@hotmail.com

zondag 16 juni Jaarlijks eetfestijn Missiecomité 11.30 uur – Ons Parochiehuis info: marieann.poissonnier@telenet.be

Sfeerbeelden dansshow 2018

vrijdag 31 mei en zaterdag 1 juni Dansshow In Silvis K-Creation Voor hun jaarlijkse dansshow zochten de leden van K-Creation dit jaar inspiratie in de mysterieuze wereld van het bos. ‘In Silvis is Latijn voor ‘in het bos’. Onze show gaat over de speciale wezens die er leven. Dan hebben we het niet over konijnen en vossen, maar wel over figuren als elfjes en kabouters’, vertelt choreografe en bestuurslid Stien Michiels.

Artistiek directeur Yves Ruth bepaalde samen met zijn team de rode draad doorheen het dansspektakel. ‘Ons decorteam vertaalt dat thema naar de passende decors. We vinden het belangrijk dat muziek, kleding, decor en dans één geheel vormen. Gelukkig kunnen we hiervoor rekenen op heel wat helpende handen, die ervoor zorgen dat zo’n dansshow tot in de puntjes klopt’, zegt ze.

In totaal komen 35 groepen aan bod, verdeeld over alle leeftijden en dansstijlen. Op zaterdagochtend is er opnieuw een matineevoorstelling. ‘Daarin staan de jongste dansers op het podium, van de kleuters tot de leerlingen uit het derde leerjaar. We voegen er ook onze oudere wedstrijdgroepen aan toe, zodat we een gevarieerde show kunnen aanbieden.’

Stien begon zelf op haar tiende bij K-Creation te dansen. ‘Inmiddels zit ik er ook in het bestuur en geef ik les aan vier dansgroepen’, zegt ze. ‘De combinatie van muziek, bewegen en jezelf kunnen uiten op verschillende manieren, maakt dansen voor mij zo bijzonder.’ (HW) 20 uur (vrijdag), 10.30 uur, 14.30 uur en 20 uur (zaterdag) – CC de Meent • prijs: 20 euro (combiticket), 15 euro (show), 7 euro ( jeugdshow) • info: www.k-creation.be

zondag 23 juni Bezoek Africamuseum Pasar 13.50 uur – Koninklijk Museum voor Midden-Afrika info: pasar.rode@telenet.be

dinsdag 25 juni Van klei tot bloemstuk in 3 lessen Bloemstukje (deel 3/3) Femma 19.30 uur – dienstencentrum De Boomgaard info: groep.femmarode@gmail.com

maandag 3 juni E-nummers en bewerkte voeding: een zegen of een vloek?

UPV Zoniën-West De lezing over E-nummers en bewerkte voeding gaat in op de maatschappelijke bezorgdheid die heerst rond het gebruik van additieven in de levensmiddelenindustrie, en de mogelijke impact die ze hebben op de volksgezondheid. Staan additieven automatisch gelijk aan consumentenbedrog? Of hebben ze ook een functie in onze voeding? Prof. dr. Frédéric Leroy schetst niet alleen een historisch kader, maar heeft het ook over de groeiende markt van de ‘cleanlabelproducten’.

Frédéric Leroy studeerde af als bio-ingenieur aan de Universiteit Gent en behaalde in 2002 een doctoraat in de toegepaste biologische wetenschappen aan de Vrije Universiteit Brussel (VUB). Als hoofddocent is hij er verantwoordelijk voor een aantal opleidingsonderdelen in de voedingswetenschappen.

De lezing is meteen ook de laatste van dit voorjaar voor UPV Zoniën-West. ‘Vanaf maandag 2 september pikken we de draad weer op’, zegt Irma Janssens. ‘We zijn volop bezig om een boeiend programma samen te stellen, waarbij afwisselend een medisch en niet-medisch thema aan bod komt. Zo plannen we o.a. een sessie waarbij een professor van de KU Leuven komt praten over het verband tussen onze hersenwerking en ons gedrag.’ (HW) 15 uur – LDC De Boomgaard • gratis • info: Irma Janssens, 02 380 55 43, upv.zonienwest@gmail.com

7

MENSEN uit Rode

Megane Moerenhout schittert in Ketnet-serie #LikeMe

‘Mijn droom?

© Tine De Wilde

waarin Vlaamse en Nederlandse klassiekers in een nieuw en modern jasje werden gestoken. Het verhaal speelt zich hoofdzakelijk af in een middelbare school, waardoor #LikeMe op sommige momenten sterk doet denken aan de Amerikaanse hitserie Glee.

In een film meespelen’ De 17-jarige Megane Moerenhout uit Rode schitterde begin dit jaar in de populaire Ketnet-serie #LikeMe. Met honderdduizenden kijkers van alle leeftijden, twee concerten in de Lotto Arena, een eerste plaats in de hitparade en een tweede seizoen in aantocht, kan de serie meer dan een succes genoemd worden.

H

et acteren zit de inwoners van Sint-Genesius-Rode blijkbaar in het bloed. Zo heeft Mathias Vergels zijn strepen al verdiend met acteerwerk in diverse films en in de Eén-serie Thuis, waarin ook Mathieu

8

Carpentier anderhalf jaar geleden een rol te pakken kreeg. En nu is er Megane Moerenhout uit de Rodense wijk De Hoek. Van begin januari tot begin april was ze te zien in #LikeMe, de populaire fictiereeks met een hoog musicalgehalte

Zelf maakt Megane als haar personage Nona in de serie deel uit van een kliek meisjes die best venijnig uit de hoek kan komen. Megane valt onder meer op door haar niet altijd even snuggere uitspraken en haar rode haren. ‘Hopelijk kom ik in het echt niet zo dom over als Nona. Op het vlak van enthousiasme hebben we wel veel overeenkomsten.

Het voordeel tegenover de andere actrices in ons groepje is dat ik niet de hele tijd gemeen en bitcherig moet kijken. Mijn rol als dom meisje maakt dat ik me nergens voor moet generen en dat ik me helemaal kan laten gaan’, lacht Megane, die zelf school loopt op het Sint-Victorinstituut in buurgemeente Alsemberg, waar ze in haar laatste jaar Economie-Moderne Talen zit. ‘Of het er in mijn school hetzelfde aan toegaat als in de serie? De hele tijd mogen dansen en zingen lijkt me zalig, maar dat zit er natuurlijk niet in. Wat de verhalen betreft, zijn er wel gelijkenissen. De liefde, een nieuwe leerling op school … dat heb je bij ons ook.’

Veel ervaring opgebouwd

Dat Megane een rol kreeg in de serie, waarin ook Hugo Sigal, Janine Bischops en Gunther Levi meespelen, kwam niet zomaar uit de lucht vallen. Ruim drie jaar geleden deed ze mee in de Ketnet-musical Kadanza, waarin ze na een spannende wedstrijd net naast de hoofdrol greep.

‘Daar kreeg ik veel dramalessen, en nadien heb ik een musicalstage gevolgd.

Vorig jaar mocht ik meedoen in de musical Grease. En ik zit ook al een tijd in een dansteam bij Fabric Magic, het productiehuis achter #LikeMe. De voorbije jaren heb ik veel ervaring kunnen opdoen’, vertelt Megane.

‘Voor de serie #LikeMe heb ik audities gedaan. De eerste reeks audities voor de pilootaflevering heb ik aan mij laten voorbijgaan, omdat ik op dat moment bij Studio 100 danste. Dat combineren bleek onmogelijk. Via een goede vriend heb ik me dan toch kandidaat gesteld.

MENSEN

Voor haar rol onderging Megane een kleine gedaantewisseling. ‘Zo heb ik mijn haar rood moeten kleuren. Ik heb er meteen mee ingestemd, omdat ik dacht dat ze van mij een dom blondje zouden maken. Toen ze me een foto doorstuurden van het kapsel was het wel schrikken, maar nu ben ik blij met het resultaat.’

Alternatieve studentenjob

De opnames van de serie vonden vooral afgelopen zomer plaats. ‘Ik was bijna elke dag met de opnames bezig. Op vakantie gaan zat er niet in, maar dat vond ik niet erg.

Veel vrienden werken in een supermarkt als studentenjob, terwijl ik geld verdien met iets wat ik graag doe. De eerste schoolweek was ik zelfs afwezig omwille van de opnames.

Sommigen waren toch wat jaloers, maar al mijn vrienden gunnen me dit zeer hard’, lacht Megane. ‘Ook de komende zomer belooft druk te worden. We gaan op tour met de cast, er zijn de opnames voor het tweede seizoen ... Of ik alles kan combineren met mijn schoolwerk? Dat valt goed mee. Ik heb het geluk dat ik vrij gemakkelijk leer.

Aangezien ik ook nog docente ben in dansschool Giants heb ik weinig vrije avonden.

Het is druk maar leuk. Ik heb wel veel geluk met mijn mama, die me altijd naar de opnames heeft gebracht. Vaak in de regio Antwerpen, niet bij de deur.’

Eind dit schooljaar studeert Megane af. ‘Ik zou hier graag in verder gaan en ga sowieso auditie doen op musicalscholen’, zegt Megane. ‘Mijn droom is ook om in een film te kunnen meespelen. Ik heb wel schrik dat ik niet voldoende werk zal hebben later.

Daarom denk ik er sterk aan om de richting Eventmanagement te volgen. Evenementen organiseren lijkt me ook iets voor mij. Ik zie wel wat er op mij afkomt.’

Jelle Schepers

koken

Marie-Jeanne Lonbois Appeltaart van tante Jeanne Marie-Jeanne is geboren en getogen in Sint-Genesius-Rode. Haar ouders kochten in 1924 een huis op de hoek van de Kerkstraat en de Boomgaardweg, een plek waar Marie-Jeanne in 1938 het levenslicht zag en waar ze nu nog altijd woont. ‘Ook op mijn 80e sta ik nog graag in de keuken. Ik maak elke week verse soep en kook elke dag een warme maaltijd voor mezelf. Ik ben graag zelfstandig.’

‘Toen ik jong was, lag er rondom ons ouderlijke huis een echte boomgaard.

Waar nu het zwembad en de voetbalterreinen liggen, waren destijds velden en boomgaarden. Ik herinner me dat mijn moeder me op pad stuurde om fruit te gaan kopen bij de buren. Niet alleen Jefkesperen en appels, maar ook perziken en kersen waren er te vinden.’

Taarten waren een perfecte manier om dat fruit te verwerken. ‘Aan vaderskant had ik een tante Jeanne. Zij maakte heerlijke appeltaart, een recept dat ik regelmatig nog eens bovenhaal. Als het vroeger kermis was in Rode, was het groot feest en kwam de hele familie op bezoek. Mijn moeder was de jongste van zes kinderen, een hele bende. Voor zulke grote families werden er zeker een tiental taarten gemaakt.’

Om al die taarten te bakken had je een grote oven nodig. ‘De mensen deden thuis het nodige voorbereidingswerk en stapelden de ongebakken taarten op elkaar in een soort open ijzeren korf met verschillende schapjes. Die taarten gingen ze dan bij een bevriende bakker

© TDW

Eerst ging ik voor de rol van Camille, maar die heb ik niet gehaald. Nadien deed ik auditie om Nona te mogen spelen, met succes. Ik ben best fier over het resultaat.

Dansen, zingen en acteren … ik doe het heel graag. Dansen doe ik sinds mijn vier jaar. In 2011 heb ik meegedaan aan de audities van Junior Eurosong. En met acteren ben ik pas in 2015 begonnen dankzij de Ketnet-musical Kadanza, dus daarin voel ik me nog onzeker.

Maar tijdens de opnames van #LikeMe heb ik veel geleerd. Onder meer de regisseur gaf me zeer goede tips. Ik heb ook veel fijne reacties gekregen. Tijdens de eerste aflevering lieten vrienden weten dat ze het heel goed vonden.’

in de oven schuiven. Als jong meisje ging ik regelmatig mee met mijn moeder om de taarten te laten bakken. De rijsttaarten en crèmetaarten moesten we het eerst opeten, want die waren niet zo lang houdbaar. De confituurtaarten konden zeker twee weken in de kelder bewaard worden, herinnert ze zich.

Ingrediënten voor de taart > 10 volle eetlepels zelfrijzende bloem > 8 volle eetlepels witte suiker > 6 eetlepels olie > 6 eetlepels melk > 1 ei > 1 pakje vanillesuiker > 3 appels Ingrediënten voor de stroop > 80 g boter > 3 eetlepels suiker en vanillesuiker > 1 ei Bereiding > Meng de ingrediënten voor de taart tot een glad deeg. > Beboter een taartvorm en giet het deeg erin. > Snijd de appels in fijne schijfjes en schik ze op het deeg. > Bak gedurende 45 minuten in een voorverwarmde oven op 200 °C. > Maak daarna de stroop en strijk de gebakken taart ermee in. > Schuif de taart nog enkele minuten onder de grill tot de suiker karamelliseert.

Heidi Wauters 9

I N F O R M AT I E taalproject

Slotfeest Boekenstoet

Nederlands oefenen via voorlezen Op zondag 26 mei staat het slotfeest van de Boekenstoet gepland in de Boesdaalhoeve. Een mooie afsluiter van het gratis voorleesproject, waarbij vrijwilligers aan huis voorlezen in het Nederlands. De deelnemende kinderen, hun gezin en de vrijwillige voorlezers krijgen koffiekoeken, een mooie voorstelling en een boekencadeau.

Wat als een kind naar een Nederlandstalige school gaat en het Nederlands niet als moedertaal heeft? Of wat als de ouders ervan zelf geen Nederlands kennen?

Zulke situaties doen zich vaak voor in veel Vlaams-Brabantse scholen.

De Horizon vzw, een initiatief van Annelies Peeters en Michele Lucangelo, hebben er de voorbije jaren hun missie van gemaakt om taalzwakke kinderen te helpen met hun Nederlands, om zo de

aanduiden, voor wie het project een meerwaarde kan betekenen.

Voorlezen aan huis

Voor de Boekenstoet vormen Annelies en Michele enthousiaste vrijwilligers die per gezin tussen november en mei tien keer een uurtje komen voorlezen aan huis, twee uitstappen organiseren naar de bibliotheek en de kindjes meenemen naar een culturele activiteit in het plaatselijke cultureel centrum. Op het

‘De Boekenstoet is geen taalles voor kinderen, maar een voorleesuurtje gecombineerd met een knutselmoment’

taalachterstand weg te werken. Annelies begon kleinschalig met taallessen in het Brusselse, richtte samen met haar man Michele vzw De Horizon op (waarmee ze Europese prijzen voor hun ‘best practices’ wonnen) en werkten het concept de Boekenstoet uit, een gratis voorleesproject aan huis voor kinderen van vier tot negen jaar. Intussen is de Boekenstoet opgepikt door de provincie Vlaams-Brabant en zijn er heel wat gemeentes die eraan deelnemen.

Scholen uit die deelnemende gemeentes mogen telkens vijf taalzwakke kinderen

10

einde van elke Boekenstoet is er een groot slotfeest waarop de kinderen met hun ouders kunnen genieten van koffiekoeken, een mooie voorstelling en waar ze getrakteerd worden op een boek om mee naar huis te nemen. Vrijwilliger Ellen Decoster leest al drie jaar voor bij gezinnen uit Sint-Genesius-Rode. ‘Ik ben een studente Taal- en Letterkunde aan de Vrije Universiteit Brussel. Voordien deed ik een bachelor leerkracht secundair onderwijs aan de Odisee Hogeschool.

Ik ben via Annelies bij de Boekenstoet terechtgekomen omdat het project

© Tine De Wilde

De Boekenstoet

mooi aansluit bij mijn beide studies.

De Boekenstoet is geen taalles voor kinderen, maar een voorleesuurtje gecombineerd met een knutselmoment.

Het daagt me uit om creatief te zijn en op een andere manier kinderen te helpen met hun Nederlands. Daarenboven leer ik door de Boekenstoet ook nieuwe mensen kennen. Zowel andere voorlezers als de gezinnen zelf, die vaak een andere cultuur hebben. Mijn eerste gezin was Portugees. Ik mocht er regelmatig iets blijven eten. Vaak was ik daar drie uur in plaats van het voorziene uurtje. Met hen hield ik nog lang na afloop van het project contact. Ook van de kinderen krijg ik altijd veel vriendschap.’

De weg naar de bib

De Boekenstoet kadert in de brede visie die De Horizon naar buiten draagt: kinderen Nederlands leren op een niet-schoolse en speelse manier. Zo hopen Annelies en Michele hen meer bij te kunnen brengen dan wat een traditioneel puntensysteem op school doet. Taalzwakke kinderen worden

FR

La Boekenstoet : de la lecture à domicile La fête de clôture de la Boekenstoet (procession des livres) aura lieu le dimanche 26 mai dans la Boesdaalhoeve. Une belle manière de clôturer ce projet gratuit de lecture, au cours duquel des bénévoles viennent faire la lecture en néerlandais à domicile. Les jeunes enfants participants, leur famille et les bénévoles lecteurs recevront des biscuits, ils auront droit à un beau spectacle et un livre en cadeau.

Pour la Boekenstoet, les bénévoles font la lecture à domicile durant une petite heure entre novembre et mai, ils organisent deux visites à la bibliothèque et emmènent les enfants à une activité culturelle. La bénévole Ellen: ‘La Boekenstoet n’est pas un cours de langues pour les enfants, mais une petite heure de lecture combinée à une activité de bricolage. C’est un défi pour moi de faire preuve de créativité et d’aider les enfants dans leur apprentissage du néerlandais.’

Tijdens het voorlezen worden kamishibaiboeken gebruikt: een minitheater gevuld met tekeningen.

volgens hen door hun minder goede punten vaak nog onzekerder. Dat kon ook vrijwilliger Ellen merken. ‘Ik lees momenteel voor bij een Japans gezin.

Toen ik daar de eerste keer kwam, merkte ik dat het oudste kindje haar zinnen afratelde. Ze wou er vooral snel vanaf zijn. Na een aantal sessies en door haar stelselmatig op haar gemak te stellen, kon ik de vooruitgang merken.

Haar zelfvertrouwen is zienderogen gegroeid en dat doet me deugd.’

Ook voor de ouders is een voorlezer van de Boekenstoet vaak een welgekome gast. Omdat zij zelf het Nederlands niet machtig zijn, durven zij de stap naar de bib of een theatervoorstelling vaak niet te zetten. De vrijwilligers van de Boekenstoet zijn dus ook brugfiguren die de ouders van taalzwakke kindjes vaak letterlijk de weg naar de bib of het cultureel centrum wijzen.

Kamishibai

De voorlezers van de Boekenstoet hebben geen eenvoudige taak. Ze

studeren zeker niet allemaal voor leerkracht of taalkunde. De Horizon zorgt daarom dat de vrijwilligers van de Boekenstoet een vorming krijgen.

Tijdens die vorming worden heel wat methodes aangereikt om kinderen spelenderwijs onder te dompelen in het Nederlands. Ellen: ‘Tijdens een voorleesuurtje lezen wij maximum een kwartier of twintig minuten voor. De rest van de tijd doen wij taalactiviteiten met de kinderen. Wij krijgen tijdens de vormingen tips over wat we kunnen doen en we kunnen ook materiaal lenen van De Horizon dat we gebruiken tijdens onze sessies.’

Om het speelse te garanderen maakt De Horizon gebruik van de kamishibaimethode, een Japanse vorm van verteltheater. Kamishibaiboeken zien eruit als een poppenkast, maar in plaats van poppen is het minitheater gevuld met tekeningen. Op de achterzijde staat tekst om voor te lezen. Ellen: ‘Soms zijn er in een gezin meer dan vier kinderen.

Dan is voorlezen uit een gewoon boek

bijna onmogelijk. Een kamishibaiboek werkt bijna als een vertraagde tekenfilm.

Als je bij een nieuw gezin begint, is het trouwens altijd spannend of de kinderen naar jou gaan luisteren. Zo’n kamishibaiboek helpt dan. Aan toekomstige vrijwilligers wil ik vooral zeggen dat ze zich geen zorgen moeten maken. Het is wat zoeken in het begin, maar met de goede methodes kom je een heel eind.

En na verloop van tijd leer je natuurlijk de kneepjes van het vak.’

Sofie Van den bergh

zondag 26 mei Slotfeest Boekenstoet ‘Wat een zootje’ 11 uur GC de Boesdaalhoeve gratis

11

I N F O R M AT I E nieuws uit het centrum

dinsdag 7 mei FilmMatinee Babel FILM

14 uur – GC de Moelie Een verdwaalde kogel in de Marokkaanse woestijn is het startschot van een reeks gebeurtenissen die levens zal veranderen. tickets: 2 euro

zaterdag 11 mei Kalligrafie: ruimte voor de redispen Archeduc VORMING

10 uur – GC de Boesdaalhoeve Vereiste voorkennis: vlot overweg kunnen met ten minste 1 alfabet met de brede pen (humanistisch cursief, Karolingische minuskel, unciaal of Romeinse kapitaal). Je ontvangt een materialenlijstje voor de start van de cursus. prijs: 25 euro (basis)

zaterdag 11 mei Danzas Gwen Cresens en Clotilde van Dieren KL ASSIEK

20 uur – Sint-Barbarakerk De mezzosopraan Clotilde van Dieren uit Sint-Genesius-Rode en de accordeonist Gwen Cresens brengen samen tango’s, de habanera uit Carmen van Bizet en enkele volksliederen. tickets: 15 euro (basis)

zondag 12 mei LinkeLab (8 tot 14 jaar) Just4fun i.s.m. GC de Moelie JEUGD

15 tot 18 uur – GC de Moelie Maak op een ludieke manier kennis met de wondere wereld van techniek en wetenschap. Je leert een drone besturen, de basisbeginselen van programmeren, een game maken … gratis

12

vrijdag 24 mei Babymassage en peuteryoga Babycafé FAMILIE • NEDERL ANDS OEFENEN

Een babymassage is niet alleen een heerlijk moment tussen ouder en kind, de massage draagt ook bij tot de ontwikkeling van het kind, werkt ontspannend en kan een hulp zijn tegen kwaaltjes zoals darmkrampen. Maar hoe geef je een correcte babymassage? Wat zijn de juiste massagetechnieken en wat doe je maar beter niet? Julie Vanderwaeren van Wonder-Wel toont het je tijdens deze leerrijke sessie. Voor ouders en kindjes vanaf 6 weken.

Na de babymassage zijn de peuters aan de beurt. Eenvoudige yogahoudingen, liedjes en versjes, massage, ademhalings- en zintuiglijke spelletjes wisselen elkaar af. Voor kindjes van 20 maanden tot 3 jaar.

De activiteiten van het Babycafé zijn steeds heel toegankelijk, met vooral visuele en weinig gesproken gedetailleerde instructies. Zo kan iedereen deelnemen, ook als je nog geen of weinig Nederlands kent. Het Babycafé is een organisatie van vzw ‘de Rand’, GC de Boesdaalhoeve, OCMW Rode en vzw Pavok in samenwerking met Kind en Gezin en ’t Kapoentje. (BC) 9.45 uur (babymassage) en 10.45 uur (peuteryoga) – dienstencentrum De Boomgaard • gratis

woensdag 22 mei Kontrol (4 tot 10 jaar) Compagnie Krak FAMILIE

14 uur – GC de Muse Raphaël wil dat de dingen precies zijn zoals hij wil. Gebeurt dat niet? Dan zoekt Raphaël subtiele antwoorden om controle te krijgen over de wereld. Maar als hij denkt dat alles weer gaat zoals hij wil, gebeurt er weer iets nieuws. tickets: 7 euro

vrijdag 24 mei Babymassage en peuteryoga Babycafé FAMILIE • NEDERL ANDS OEFENEN

9.45 uur (babymassage) en 10.45 uur (peuteryoga) – dienstencentrum De Boomgaard gratis

zaterdag 22 juni UP.TOPIA Publieke jongerenkunst JEUGD

19 uur – GC de Boesdaalhoeve gratis

zaterdag 22 juni UP.TOPIA Publieke jongerenkunst JEUGD

Zoek creatieve jongeren bij elkaar, claim enkele bijzondere openbare plekken en creëer kunst om op die plekken te plaatsen. Dat is in een notendop de opzet van het project UP.LAB Claim your space van de jeugd- en cultuursector van de regio Pajottenland-Zennevallei. In het najaar van 2018 ging het project van start met twintig jonge creatievelingen die evenveel plekken in de regio claimden.

Kunstenaars Björn Ghijssels en Balder Wijverkens lieten hun oog vallen op het park van GC de Boesdaalhoeve. Ze lichten graag een tip van de sluier. ‘Ik wil de bezoekers even laten stilstaan bij de natuur’, zegt Balder. ‘Het park is er de perfecte omgeving voor. En ik wil ook tonen dat gebundelde krachten een sterker geheel vormen, als kritiek op de samenleving van vandaag waarin het steeds vaker om individualisme draait. Dat heb ik vertaald in een vorm van landart.’

Björn liet zich inspireren door het culturele werk in de Boesdaalhoeve. ‘Er gebeuren veel culturele evenementen en voorstellingen. Mensen kruipen in een ander personage,

zaterdag 8 juni Start ticketverkoop seizoen 2019-2020 9 uur (abonnementen) en 11 uur (losse tickets) GC de Boesdaalhoeve

Maandag 1 juli tot vrijdag 5 juli Avonturenkamp (10 tot 14 jaar) VAK ANTIESTAGE

9 tot 16 uur (opvang vanaf 8.30 tot 16.30 uur) GC de Boesdaalhoeve We klimmen (met beveiliging) in bomen tot wel 18 meter hoog, bouwen kampen, doen aan boogschieten, leren ons te oriënteren met behulp van kaart en kompas, werken aan de groepsdynamiek en leren onze grenzen te verleggen. I.s.m. de vzw Avontuurlijk, natuurlijk. prijs: 130 euro (125 euro voor een tweede kind uit hetzelfde gezin)

maandag 19 tot vrijdag 23 augustus Stage Nederlands (4 tot 12 jaar)

zetten een masker op, ervaren emoties en breken uit hun kader’, vertelt hij. Dingen die je zal terugvinden in zijn werk.

De ideeën kregen dit voorjaar vorm. De kunstenaars kregen daarbij advies en tips van makerscollectief Onbetaalbaar vzw, dat vier werkateliers organiseerde.

Het materiaal voor de werken werd zo veel mogelijk gehaald uit recuperatie of donatie.

Op zaterdag 22 juni worden de werken onthuld tijdens UP.TOPIA, een feestelijke avond in de Boesdaalhoeve. Je krijgt er een overzicht van de geclaimde plekken, kan een praatje maken met de makers en maakt een digitale fietstocht met een hometrainer langs alle creaties.

Wil je alle creaties ter plaatse ontdekken? Op www.uplab.be vind je een interactieve kaart waarmee je je wandel- of fietsparcours langs de kunstwerken uitstippelt. (BC) 19 uur – GC de Boesdaalhoeve gratis

Meer info over : www.deboesdaalhoeve.be/nl/taalicoon

VAK ANTIESTAGE NEDERL ANDS OEFENEN

9 tot 16 uur (opvang vanaf 8 uur tot 17 uur) – GC de Moelie Tijdens dit vijfdaagse taalkamp reis je door de tijd, helemaal naar het ontstaan van de aarde.

Je ontmoet dinosaurussen, ridders en piraten. Je vliegt ook vooruit in de tijd, naar de toekomst. Hoe zal jij leven over vijftig jaar en hoe ziet de wereld er dan uit? Eén ding is zeker, je zal dankzij dit taalkamp een stevig mondje Nederlands leren spreken. prijs: 96 euro inschrijven voor het kamp via de Boesdaalhoeve

TICKETS EN INFO GC de Boesdaalhoeve, Toekomstlaan 32 B, 1640 Sint-GenesiusRode • info@deboesdaalhoeve.be • Tel. 02 381 14 51 • www.deboesdaalhoeve.be • OPENINGSUREN: ma van 13.30 tot 20 uur (tijdens schoolvakanties tot 17 uur), di en vr van 9 tot 12.30 uur en van 13.30 tot 17 uur, wo en do van 13.30 tot 17 uur.

TICKETS EN INFO GC de Moelie, Sint-Sebastiaanstraat 14, 1630 Linkebeek info@demoelie.be • Tel. 02 380 77 51 • www.demoelie.be OPENINGSUREN: ma van 13.30 tot 17 uur, di, do en vr van 9 tot 12.30 uur en van 13.30 tot 17 uur en op wo van 9 tot 13 uur.

TICKETS EN INFO GC de Muse, Kuikenstraat 4, 1620 Drogenbos • info@demuse.be Tel. 02 333 05 70 • www.demuse.be • Openingsuren: ma, di en do van 9 tot 12.30 uur.

13

EN

Burgerinitiatieven in opmars

© Tine De Wilde

Citizens’ initiatives on the rise Other forms of civic participation available, in addition to citizens’ panels debating political themes, are usually the result of committed citizens eager to get to grips with issues such as littering, improving mobility and enhancing the general quality of life. As an example of this movement, Linkebeek in Transitie, WemmelAIR and Wok en Transition (Wezembeek-Oppem and Kraainem) have three platforms urging residents to join in the debate about how to create a more sustainable form of municipal development.

Warm Wemmel’s goal is to bring residents together so they to get to know each other better. However, some observers suggest citizen action in the form of cleaning up litter, offering solutions to mobility problems,... is doing the work of politicians.

As for the issue of whether the government still has any responsibility in these areas, the need to interact with elected representatives is still as important as it ever was.

Mensen zijn mondiger dan ooit en het vertrouwen in de politiek daalt. Geen wonder dat steeds meer mensen het heft in eigen handen nemen. Burgerparticipatie is in opmars. Ook in een aantal faciliteitengemeenten.

B

urgercomités doen voorstellen om de mobiliteit in hun stad te verbeteren, wijkcomités rapen zwerfvuil op, inwoners mogen zich in een referendum uitspreken over de

14

naam van de nieuwe sporthal.

Nino Junius is goed geplaatst om tekst en uitleg te geven over die nieuwe vorm van politiek engagement. Hij doctoreert over burgerparticipatie aan de VUB.

Bij de gemeenteraadsverkiezingen beloofden veel kandidaten meer inspraak van de burger. Adviesraden rond cultuur, senioren, mobiliteit of diversiteit zijn bekend, maar concrete voorbeelden waar burgers echt het beleid vormgeven, zijn voorlopig nog zeldzaam. ‘In België is het een relatief nieuw concept, maar in het buitenland bestaan al verschillende succesvolle praktijkvoorbeelden, zoals het principe van burgerbudgetten. Dat wil zeggen dat het stadsbestuur een som uit de begroting vrijmaakt om te spenderen, bijvoorbeeld aan sportbeleid, en dat de inwoners of de leden van de sportverenigingen mogen bepalen hoe dat geld wordt uitgegeven. Een ander voorbeeld zijn de burgerkabinetten van Vlaams minister voor Cultuur en Media Sven Gatz (Open VLD). Een steekproef van de bevolking mag bijvoorbeeld beslissen waar de VRT een deel van haar dotatie aan moet spenderen.’

Hoffelijk gesprek

In de faciliteitengemeenten rond Brussel deed de promotor van Junius tien jaar

I N F O R M AT I E rand-nieuws

geleden een experiment. Hij bracht Nederlandstaligen en Franstaligen samen om na te denken over de toekomst van België. ‘Wat bleek? In de groepen waar Nederlands- en Franstaligen gemixt zaten, verliep het gesprek hoffelijker en waren de resultaten van een hogere kwaliteit dan in de groepen met enkel Nederlandstaligen of enkel Franstaligen.’ Je zou het een voorloper van burgerparticipatie kunnen noemen.

Het belang van goede begeleiding én correcte informatie is wel cruciaal.

‘Experimenten in Duitstalig België – waar nu officieel burgerpanels zijn ingevoerd – liepen zeer goed. Begeleid door getrainde facilitators bleek dat iedereen input gaf, dat gesprekken beschaafd verliepen en dat de deelnemers hun mening soms bijstuurden door de argumenten van anderen. Het waren rijke debatten met evenwichtige besluiten.

Een absolute voorwaarde is dat de deelnemers beschikken over de juiste cijfers en dat een expert toelichting geeft. Ook bij de directe bevraging van de bevolking via referenda is dat een absolute noodzaak.’

Handen uit de mouwen

Via het verenigingsleven verzamelen burgers zich al heel lang om actie te ondernemen en dingen op de maatschappelijke en politieke agenda te zetten. ‘België kent een lange traditie van een actief middenveld, met verenigingen, ziekenfondsen en vakbonden.

Op zich is dat ook een vorm van burgerparticipatie. Het grote verschil is dat die verenigingen vaak verzuild waren of zijn.

De nieuwe vormen van participatieve democratie zijn ideologisch minder gekleurd. Maar het middenveld speelt zeker nog een rol. Al was het maar door de historische kennis en het grote bereik dat deze organisaties nog altijd hebben.’

Naast burgerpanels die debatteren over een politiek thema, zijn er ook andere vormen van burgerparticipatie. Meestal ontstaan ze door geëngageerde burgers die de handen uit de mouwen willen steken en bijvoorbeeld zwerfvuil willen aanpakken, de mobiliteit verbeteren of de algemene leefbaarheid verhogen. Zo zijn er met Linkebeek in Transitie, WemmelAIR en Wok en Transition (Wezembeek-Oppem en Kraainem) drie platformen die inwoners oproepen om mee na te denken over een duurzamere gemeente. Warm Wemmel heeft dan weer als doel om de inwoners samen te brengen, en elkaar te leren kennen.

‘Dergelijke groepen worden steeds talrijker, maar binnen de wetenschap is er geen eensgezindheid of zulke initiatieven ook tot de burgerparticipatie horen’, zegt Junius. ‘Sommigen beschouwen enkel discussies over principiële beleidskeuzes die leiden tot politieke besluitvorming als burgerparticipatie. Anderen zien acties als zwerfvuil opruimen wél als een politieke claim. Je geeft dan immers het signaal dat je wil dat de politiek werk maakt van een goed afvalbeleid.’

Linkebeek in Transitie is sinds 2017 actief rond zes thema’s: als milieu, economie, voeding, energie, mobiliteit en opvoeding.

De bedoeling is mensen samen te brengen om ze op een bewustere manier in het leven te laten staan.

Momenteel loopt er een project waarbij Linkebekenaren groenten mogen gaan oogsten bij een lokale boer. Zo wil Linkebeek in Transitie biologische producten in de korte keten stimuleren.

‘Warm Wemmel startte in 2015 omdat een aantal inwoners vond dat we iets konden doen om de samenhang in de gemeente te verbeteren. We wilden dat

BUURTEN is een uitgave van het gemeenschapscentrum de Boesdaalhoeve en vzw ‘de Rand’. Buurten komt tot stand met de steun van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap en de provincie Vlaams-Brabant.

REDACTIERAAD Liesbet Vermaelen, Jan Decuypere, Gerald Dichtl, Greet Lebleu, Eva Schandevyl, Anne Sobrie, Johan Stoffels, Cindy Van Dijck, Heidi Wauters VORMGEVING heartwork.be, FOTOGRAFIE Tine De Wilde, DRUK IPM printing nv EINDREDACTIE Veerle Weeck, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel, veerle.weeck@derand.be HOOFDREDACTIE Geert Selleslach, 02 456 97 98,

de Wemmelaars elkaar beter leerden kennen. Op onze eerste activiteit, een muziekavond met Wemmelse groepen, kwamen meteen 400 mensen af. Daarna kwam er een vervolg met ‘Wemmel’s got talent’ met 650 bezoekers. We stimuleren ook straatfeesten, door onze herbruikbare bekers en vlaggetjes uit te lenen. Iedereen is welkom, ook om te helpen. Het belangrijkste is dat wij op een positieve manier mensen willen samenbrengen’, zegt Michaël Bellon van Warm Wemmel. Eind 2018 zijn een aantal mensen gestart met WemmelAIR omdat ze meer aandacht willen voor het groen en het leefmilieu in de gemeente.

Op een apolitieke manier. ‘Een dertigtal mensen hebben een lange lijst met voorstellen gemaakt. Van een aantal daarvan hopen we snel concreet werk te maken. De nadruk zal liggen op kleine dingen die inwoners zelf kunnen doen om duurzamer te leven.’

Verantwoordelijkheid

Maar als burgers actie ondernemen en bijvoorbeeld zwerfvuil opruimen of oplossingen voor een mobiliteitsvraagstuk aanbieden, doen ze dan niet de taak van politici? Heeft de overheid dan geen verantwoordelijkheid meer? ‘Een samenspel met verkozenen is noodzakelijk’, zegt Junius. ‘Experimenten tonen dat zo’n twintig procent van de voorstellen die burgerplatforms doen onuitvoerbaar zijn. Hetzij omdat ze onbetaalbaar zijn, hetzij omdat ze juridisch niet mogelijk zijn. Politici moeten die ideeën filteren of verfijnen. Zij hebben de juridische kennis, terwijl gewone burgers niet vastgeroest zijn in structuren en zich geen zorgen hoeven te maken over hun herverkiezing. Input vanuit de bevolking leidt tot verfrissende, nieuwe ideeën. Dat kan alleen maar verrijkend zijn.’

Wim Troch

geert.selleslach@derand.be REDACTIEADRES GC de Boesdaalhoeve, Toekomstlaan 32 B, 1640 Sint-Genesius-Rode, tel. 02 381 14 51, info@deboesdaalhoeve.be, www.deboesdaalhoeve.be VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Eddy Frans, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel.

Buurten wordt ondersteund door de afdeling Sint-Genesius-Rode/Beersel van de Orde van den Prince. ARCHIEF Je vindt deze editie en het volledige archief van buurten op de website www.deboesdaalhoeve.be.

FSC-NUMMER

15

BEELD uit Rode

In maart en april wisselen zon en voorjaarsbuien elkaar snel af. Soms vallen ze samen en is het resultaat een prachtige dubbele regenboog boven de vallei van de Molenbeek. foto en tekst: Gerald Dichtl en Pierre Geldhof