buurten november 2017 by vzw 'de Rand'

SINT-GENESIUS-RODE • JAARGANG 19 • NR 8 • NOVEMBER 2017 UITGAVE VAN GC DE BOESDAALHOEVE EN VZW ‘DE RAND’

10 jaar Café Combinne Samen Nederlands oefenen

Kwadeplashoeve Plek met geschiedenis

70 jaar magie en verwondering met Het Kinderuur

FR • DE • EN

Traductions Übersetzungen Translations

afgiftekantoor sint-genesius-rode P 008347

buurten

I N F O R M AT I E uit de gemeente

Nieuwe uitbaters cafetaria Wauterbos

De cafetaria van het zwembad Wauterbos is opnieuw open. Patrick Bert (53) en zijn vrouw Valérie Deron (40) wonen in Eigenbrakel, maar zien de uitdaging in Sint-Genesius-Rode helemaal zitten. ‘Ik heb ervaring in de horeca’, legt Patrick Bert uit. ‘In Brussel baatte ik enkele jaren geleden een café uit. Samen met Valérie wil ik van de cafetaria een plaats maken waar iedereen gezellig iets kan drinken of eten. De mensen die we over de vloer krijgen, zijn blij dat de cafetaria opnieuw open is.’ Bert combineert het werk in de cafetaria met een uitvaartonderneming in Brussel. ‘Beide zaken combineren lukt wel. Het is de perfecte afwisseling. Als begrafenisondernemer ben ik heel sereen, maar in de cafetaria mag er een vrolijk sfeertje hangen.’ De cafetaria is elke dag open. De uitbaters zijn van plan om belangrijke sportwedstrijden uit te zenden. Je kan de cafetaria ook voor feestjes afhuren. (BK)

Orgel Sint-Barbarakerk wordt ingespeeld

Het houten orgel dat Jean-Paul De Greef aan de parochie Sint-Barbara schenkt, wordt op zondag 12 november in de parochiekerk in De Hoek ingespeeld door organist en componist Wouter Dekoninck. De Greef bouwde het orgel om zijn studiewerk over de klanken die houten orgelpijpen voortbrengen in de praktijk te testen. De voorbije veertig jaar maakte hij zo zes exemplaren. De Greef werkte aan dit orgel sinds 2014. Er kunnen perfect muziekstukken uit de zestiende tot de negentiende eeuw op gespeeld worden en het is vergelijkbaar met een orgel van De Greef dat geïnstalleerd werd in de Don Boscokerk in Buizingen. Voor de Sint-Barbaraparochie is het een aanwinst van onschatbare waarde. Het is niet toevallig dat Wouter Dekoninck het orgel zal inspelen. De organist is een goede vriend van Jean-Paul De Greef en volgde zijn onderzoek de voorbije jaren op de voet. In het orgelwereldje staat Dekoninck bekend als een topmuzikant en -componist. De avond start op zondag 12 november om 19 uur en de toegang is gratis. (BK)

Telex Propere Kwadebeek Volgend jaar, na het bouwverlof, start waterzuiveringsbedrijf Aquafin met ingrijpende werken, waardoor het afvalwater van veertig woningen niet meer in de Kwadebeek geloosd zal worden. ‘Er worden twee grote werken gepland om dat mogelijk te maken’, zegt projectmanager Steven De Greef. ‘In de Eikenbosstraat, Hof-ten-Hout, de Paddenstraat en Kwadeplasstraat wordt een gescheiden riolering aangelegd. Het regenwater zal nog wegvloeien naar de Kwadebeek, maar het rioolwater uit de Eikenbosstraat zal opgevangen worden in een aparte leiding en via Hof-ten-Hout, en verder afgevoerd worden naar een pompstation op het laagstgelegen punt in de Paddenstraat. De bestaande riolering in de Paddenstraat zal ook aansluiten op dit pompstation. Het rioolwater zal dan vanuit het pompstation naar de bestaande riolering op het Koningsplein gepompt worden.’ Van daaruit kan het water naar een waterzuiveringsinstallatie afgevoerd worden. In de Kwadeplasstraat wordt het regenwater afgevoerd naar de beek, maar het afvalwater zal naar een ander pompstation afgevoerd worden op het laagstgelegen punt naast de Kwadebeek. ‘In totaal worden een veertigtal woningen aangesloten op de gescheiden riolering’, geeft De Greef mee. Het gemeentebestuur is tevreden dat de werken eindelijk opgestart zullen worden. Enkele jaren geleden werd het project al aangekondigd, maar nooit uitgevoerd. In totaal wordt er 1.813.759,50 euro geïnvesteerd. De gemeente betaalt daarvan 430.714,89 euro. De bewoners kregen intussen al uitleg over de geplande werken. De start van de werf zelf is afgestemd op de herinrichting van het Koningsplein die de komende maanden wordt uitgevoerd. Het hele project is vooral goed nieuws voor de natuurliefhebbers en de fauna en flora in de Kwadebeekvallei. (BK)

De laatste warme bakker van de gemeente heeft de deuren gesloten. Bakker Laroche in de Lindestraat is failliet. Een andere bakker is niet geïnteresseerd en dus wordt het gebouw tot woning verbouwd. • Meer succesvol is de jonge ondernemer Gilles Goessens uit Sint-Genesius-Rode. Hij heeft met zijn collega’s van de start-up Happs de app Karaton gelanceerd. Het avonturenspel is ontworpen om schoolkinderen met dyslexie en leesproblemen zin te geven om te leren lezen. Eerder was er al een succesvolle crowdfundingcampagne en sinds kort kunnen professionals en ouders het spel aankopen via www.karaton.be. • Sint-GenesiusRode is op zoek naar een nieuwe leverancier voor drinkwater. De gemeenteraad keurde de uitstap uit intercommunale Vivaqua goed en volgt zo het voorbeeld van een hele reeks Vlaamse gemeenten. Door de aangekondigde fusie met het Brusselse Hydrobru werd voor een financiële put gevreesd. De gemeentekas wordt wel nog wat gespijsd: door de uitstap strijkt Sint-Genesius-Rode nog 2.142.753 euro op. • Op het kerkhof wordt een nieuwe ruimte ingericht waar mensen afscheid kunnen nemen van hun overleden dierbaren. Tot nu toe is er geen aparte overdekte plaats. Burgemeester Pierre Rolin (IC-GB) verklaarde op de gemeenteraad dat het laatste afscheid op de begraafplaats in de toekomst bij voorkeur op die plek wordt georganiseerd. • Ontwikkelaars die woonprojecten willen realiseren in de gemeente kunnen voortaan verplicht worden om tot 15 procent van dat project te bestemmen voor sociale woningbouw. Het reglement daarover is goedgekeurd. ‘Een belangrijke beslissing om onze achterstand op het vlak van sociale woningen in te halen’, aldus schepen van Woonbeleid Philippe De Vleeschouwer (IC-GB). • De pastorie van de Sint-Genesiusparochie verhuist naar de Dorpsstraat. De kerkfabriek sloot een overeenkomst met het gemeentebestuur, dat een gebouw ter beschikking stelt. Omdat de gemeente sociale woningen wil in het huidige gebouw, wordt uitgeweken naar een ander pand in de buurt van de kerk. Het nieuwe gebouw zal worden opgeknapt. • Apotheker Michel Merckx (68) is overleden. Tot zeven jaar geleden baatte hij een apotheek uit in het centrum van de gemeente, maar de broer van Eddy Merckx verliet Rode al een tijdje geleden. Hij overleed op vakantie in Portugal aan een hartstilstand. • 7.500 Franstalige Rodenaren hebben aan het gemeentebestuur laten weten dat ze de komende jaren hun officiële documenten in het Frans willen ontvangen. Volgens Vlaams minister van Binnenlands Bestuur Liesbeth Homans (N-VA) mogen gemeentebesturen volgens de wet niet bijhouden wie in welke taal die documenten wil ontvangen, maar daar stoort het schepencollege zich niet aan. • De kleuters van het Onze-LieveVrouwinstituut maakten kennis met twee blindengeleidehonden. De honden en hun baasjes kwamen op bezoek omdat de kinderen al jaren dopjes inzamelen voor de Vrienden der Blinden uit Koksijde. Die organisatie leidt honden op zodat ze slechtzienden kunnen helpen. (BK)

Plek met geschiedenis

De toekomst van de Kwadeplashoeve lijkt verzekerd nu begrafenisondernemer Jan Partous er koffietafels laat plaatsvinden, en er sinds kort zelfs een ijssalon in uitbaat.

e Kwadeplashoeve, aan de rand van de Kwadebeekvallei op de overgang van de Kwadeplasstraat en de Hangeikweg, is opnieuw bijna helemaal ingevuld. Midden vorig jaar kreeg begrafenisondernemer Jan Partous het gebouw in concessie van de gemeente. Niet om er zijn rouwcentrum in onder te brengen (dat gevestigd blijft in Alsemberg, n.v.d.r.), wel om er onder meer koffietafels te laten plaatsvinden. Verder is het ook mogelijk om op andere momenten het gelijkvloers en de eerste verdieping te huren voor feesten, bedrijfsevenementen en vergaderingen. Maar daar liet Partous het niet bij, want in een bijgebouw links van de ingang ging hij in september van start met een ijssalon. Niet enkel om zijn investering rendabel te maken, maar ook omdat ijs altijd een passie van hem is geweest en hij wat afwisseling wou. Partous is gelukkig dat hij zo veel tijd

kan doorbrengen in de Kwadeplashoeve. ‘De hoeve is omgeven door een prachtig landschap. Bovendien is mijn vader hier vlakbij opgegroeid. Ik vertoefde hier ook regelmatig in mijn jeugd, toen ik op bezoek was bij mijn grootmoeder. Op dat moment was er een kinderboerderij in de hoeve.’

Petanqueclub

Niet enkel Partous is blij dat hij zijn intrek heeft kunnen nemen in het gebouw. Ook het gemeentebestuur is als eigenaar van het gebouw tevreden dat het een huurder heeft gevonden. Het grootste deel van de hoeve heeft immers een vijftal jaar leeggestaan, nadat de uitbaters van Brasserie Kwadeplas in 2011 noodgedwongen de deuren moesten sluiten door een faillissement. Hierop had de meerderheid tijdens de vorige legislatuur laten weten dat ze het gebouw van de hand wou doen omwille van de leegstand en

Nieuwe bestemmingen Kwadeplashoeve

de vele opknapwerken. De nieuwe bestuursploeg, onder leiding van burgemeester Pierre Rolin (IC-GB), had een andere visie. Van een verkoop was geen sprake meer. In de hoeve werd onder meer de verwarmingsinstallatie vernieuwd, en na lang zoeken werd met Partous een nieuwe huurder gevonden. Voor de leden van petanqueclub Rode, die sinds 2005 haar clublokaal heeft in de grote schuur links van het centrale gebouw en die over tien banen binnen en tien banen buiten beschikt, was de ommezwaai van het gemeentebestuur ook goed nieuws. Zij vreesden dat ze bij een verkoop zouden moeten opkrassen, maar dat is nu niet het geval. Momenteel is de gemeente nog op zoek naar een extra huurder. De schuur achteraan, het linkergedeelte en de zolder staan meestal leeg. Af en toe worden ze gebruikt als opslagruimte voor de inboedels van uithuiszettingen, maar de gemeente wil er een duurzamere invulling aan geven.

Boer Coppens

Doorheen de jaren heeft de Kwadeplashoeve, soms ook Kwadehoeve of Hof te Kwadebeek genoemd, verschillende bestemmingen gehad. Die komen aan bod in het boek over de Kwadebeekvallei van Hugo Partous, de vader van Jan. Vergeleken met andere boerderijen in de gemeente is

I N F O R M AT I E uit de gemeente de Kwadeplashoeve nog vrij jong. ‘Op de kaart van Vandermaelen uit 1846 staat op de plek waar zich nu de hoeve bevindt slechts een klein huis’, vertelt Hugo Partous. ‘Het oudste deel van het huidige gebouw dateert pas van 1880. De in 1947 gestarte bouw van de grote schuur heb ik zelf nog afgewerkt zien worden. Leon Coppens en zijn vrouw Maria waren de laatste eigenaars en uitbaters van de boerderij. Ze hadden twee zonen, maar voor geen van beiden was de boerenstiel weggelegd.’ Vader Partous blikt met veel weemoed terug op de fijne tijd die hij heeft beleefd in en rond de hoeve. ‘Ik woonde rechtover de Kwadeplashoeve. Toen was er met boer Coppens nog een landbouwer actief in de hoeve; hij zou de laatste zijn. Mijn broer en ik waren zo goed als elke dag in de boerderij te vinden. De boer had immers twee zonen van onze leeftijd. Soms hielpen we mee met het rapen van bieten en aardappelen. Zwaar werk. Aan het einde van de dag wist je niet meer dat je een rug had. Gelukkig bleef er nog veel tijd over om ons te amuseren.’

MENSEN uit de Academie

Vzw Rodea

Toen er geen nieuwe landbouwer zijn intrek nam in de hoeve, heeft de gemeente het hele gebouwencomplex opgekocht. Toch deed de hoeve nadien nog even dienst als kinderboerderij. ‘Het gemeentebestuur van Rode verhuurde de hoeve aan kinderboerderij Het Neerhof uit Dilbeek, die een tijdelijk onderkomen zocht vanwege twee jaar restauratiewerken die begin januari 1980 van start gingen. Kinderen, scholen, jeugdgroepen, kinderen en verenigingen konden tijdens die periode in de hoeve terecht.’ Nog voor de eeuwwisseling kreeg de vzw Rodea de hoeve in handen. Ze opende er een taverne, en ook de tuinafdeling was er gevestigd. Maar onder meer omwille van een hoge schuldenberg ging de taverne in 1999 plots dicht. De gemeente dokterde een hulpprogramma uit, en kocht de hele site Kwadeplas terug. In 2004 verhuisden alle afdelingen van Rodea naar een nieuw gebouw in de Smaragdlaan. In datzelfde jaar ging in de Kwadeplashoeve Brasserie Kwadeplas open, en behoorde de naam Taverne Rodea definitief tot het verleden. Jelle Schepers EN

Kwadeplashoeve put to new uses The Kwadeplashoeve farm can look forward to a rosy future now that the funeral director Jan Partous is offering light refreshments and recently even started operating an ice cream parlour there. Sometimes called Kwadehoeve or Hof te Kwadebeek, the Kwadeplashoeve has been used for a variety of purposes over the years. These are highlighted in a book that Hugo Partous, Jan’s father, has written about the Kwadebeek valley. The Kwadeplashoeve is a fairly new farm compared with the other ones in the district. ‘A map the cartographer Vandermaelen produced in1846 shows a tiny house on the spot where the farm is now standing’, says Hugo Partous. ‘The oldest part of the present-day building was created only in 1880. I personally witnessed the completion of the large barn, whose construction was started in 1947. Leon Coppens and his wife Maria were the last people to own and run the farm.’

Pianiste Els Sobrie

In de voetsporen van haar dochter 13 jaar had Els Sobrie (62) een wekelijkse afspraak bij pianolerares Nadine Hendrickx (56). Intussen is de lessenreeks ten einde, maar de goede band tussen de twee blijft bestaan. Het was via de dochter van Els dat de twee met elkaar in contact kwamen. ‘Mijn dochter Barbara volgde destijds les bij Nadine. Ik woonde af en toe een les bij, en vond dat het er gezellig en sympathiek aan toe ging’, vertelt Els. ‘Zelf had ik in mijn jonge jaren nog piano gespeeld. Ik vond de tijd gekomen om de draad weer op te pikken. Ik wist niet wat mijn niveau zou zijn, maar met de hulp van Nadine ging het vlot.’ Tijdens de wekelijkse les van een uur werd niet enkel op de toetsen getokkeld. ‘De gesprekken gingen over van alles en nog wat. Vooral over muziek, maar soms ook over iets anders’, zegt Els. ‘We zagen elkaar af en toe ook buiten de academie. Zo gingen we in groep naar een concert, of we gingen samen iets eten.’ Elk schooljaar werd afgesloten met een examen of een proef. Els herinnert zich één examen in het bijzonder. ‘Ik wou toen een bepaald stuk spelen, dat Nadine me afraadde, omdat het te moeilijk was en ik het nog niet veel had kunnen oefenen. Hoewel ik het stuk niet onder de knie had, heb ik mijn wil doorgeduwd, maar ik had beter geluisterd. Ik was wel geslaagd, maar een goede prestatie was het niet.’ Opvallend is dat Nadine niet alleen Els’ dochter ontmoette, maar ook haar moeder. ‘Ik moet een jaar of 18 geweest zijn toen ik na een deelname aan een pianowedstrijd een prijs ontving uit handen van de burgemeester van Sint-GenesiusRode’, herinnert Nadine zich. ‘Dat was Céline Algoet, de moeder van Els.’ (JS) 5

I N F O R M AT I E verenigingen

donderdag 9 november Namiddagactiviteit Allerheiligen en Allerzielen Okra Sint-Genesius-Rode 13.30 uur – Ons Parochiehuis info: Suzanne de Roos, 02 358 19 42

zondag 12 november Bezoek Trainworld in Schaarbeek Pasar Rode

zaterdag 4 november Dag van de Jeugdhuizen: fluofuif JH Animoro Op zaterdag 4 november zetten ruim 400 jeugdhuizen zichzelf in de kijker tijdens de Dag van de Jeugdhuizen. In Rode is deze dag het perfecte excuus om je meest foute fluo-outfit uit de kast te halen en af te zakken naar jeugdhuis Animoro voor de ‘fluofaaf’. ‘Voor de rest hebben we op 4 november geen speciale activiteiten gepland,’ vertelt voorzitter Gilles Goessens, ‘maar we denken er wel over na om volgend jaar wat meer animo te creëren rond de Dag van de Jeugdhuizen. Dat zal meteen een van de uitdagingen voor de nieuwe voorzitter zijn, want dit najaar geef ik de fakkel door aan Quentin Dekeukelaere.’ De Dag van de Jeugdhuizen is bedoeld om te benadrukken dat de jeugdhuizen unieke plekken zijn, waar jongeren terechtkunnen om te feesten, vrienden te ontmoeten, te vergaderen, te repeteren en nog zo veel meer. Maar wat maakt jeugdhuis Animoro precies zo uniek? ‘Voor mij is dat ongetwijfeld de locatie in het Rodense stationsgebouw’, zegt Goessens. ‘De zoektocht naar een nieuwe stek voor ons jeugdhuis is niet altijd gemakkelijk geweest, maar deze geweldige locatie maakt veel goed.’ (HW) gratis • info: Facebookpagina JH Animoro

elke maandag Move Upz K-Creation Dance

dinsdag 7 november Creanamiddag Femma

Voor elke 25-plusser die op zoek is naar een wekelijks uurtje fun op hippe muziek. prijs: 150 euro (jaarabonnement), 75 euro (half jaar dansen). Verzekering inbegrepen. inschrijven: online via het inschrijvingsformulier op www.k-creation.be.

13.30 uur – dienstencentrum De Boomgaard info: Maryse Laus, 02 380 81 00, maryse.laus@hotmail.com

maandag 6 november Hartfalen en plotse dood UPV-Zoniën-West 15 uur – dienstencentrum De Boomgaard Lezing met duiding door cardioloog dr. Stijn Lochy, kliniekhoofd hart- en vaatziekten UZ Brussel. gratis info: Annie Deheegher, 02 305 66 02, anniedeheegher@telenet.be

woensdag 8 november Babbels en bubbels Voorstelling programma 2018 Femma 19 uur – dienstencentrum De Boomgaard info: Martine Devel, 02 305 95 04, martine_devel@hotmail.com

woensdag 8 november Infosessie lokaal uitwisselingssysteem (LETS) info: www.selsourire.be

Maak kennis met de wereld van de spoorwegen in al zijn gedaanten. De getoonde objecten worden op een boeiende manier in scène gezet. Het foto-, film- en klankmateriaal brengt je in de sfeer van toen of voert je naar de trein van de toekomst. info: Raymond en Renilde VermeulenVanvolsem, 0475 53 57 54, pasar.rode@telenet.be, www.pasar.be/SintGenesiusRode

zondag 12 november Linkebeek-Wijnbronwandeling Natuurpunt Rode i.s.m. Natuurgidsen Zuidwest-Brabant 14 uur – ingang Laborelec (Rodestraat 125, Linkebeek) gratis info: www.natuurpuntrode.be

dinsdag 14 november Juwelen maken uit fietsbanden met de dames in het asielcentrum Femma 13.30 uur – asielcentrum Alsemberg info: Martine Devel, 02 305 95 04, martine_devel@hotmail.com

woensdag 15 november Lambiekwandeling Femma 9.15 uur – parking bezoekerscentrum De Lambiek (Alsemberg) info: Maryse Laus, 02 380 81 00, maryse.laus@hotmail.com

woensdag 15 november Tijd voor geluk Femma 19.30 uur – dienstencentrum De Boomgaard info: Rita Wauters, 02 381 20 64, rita.wauters@telenet.be

donderdag 2 november en donderdag 16 november Tweewekelijkse fotobespreking Fotoclub Raw dinsdag 21 november Vrouwentongen: winterse creatie met bloemen Femma 13.30 en 19.30 uur – dienstencentrum De Boomgaard info: Mimi Vankeerberghen, 02 331 45 38, mimi@telenet.be

zondag 26 november Deelname Dance Waves Competition K-Creation Buggenhout (Platteput 16, Buggenhout) info: www.dancewavescompetition.com/ wedstrijd/1

zondag 3 december Jaarfeest Pasar en winterwandeling Pasar Rode GC de Boesdaalhoeve Met een drankje en een hapje stellen we het programma van 2018 voor. Samen maken we een mooie winterwandeling in de omgeving. info: Rudy Decuyper, 0486 45 12 26, pasar.rode@telenet.be

Neem je graag foto’s en heb je zin om je basiskennis fotografie samen met andere fotoliefhebbers naar een hoger niveau te tillen? Dan ben je bij de kersverse fotoclub Raw aan het juiste adres. ‘De club richt zich tot amateurfotografen die weten hoe hun fototoestel in elkaar zit en die ook al van begrippen als sluitersnelheid, ISO-waarden of diafragmaopening gehoord hebben. Een echte specialist hoef je zeker niet te zijn’, vertelt Johan Stoffels. ‘Momenteel telt de groep acht leden die twee keer per maand samenkomen in de Boesdaalhoeve. De bedoeling is dat we van elkaar dingen kunnen leren in een gemoedelijke sfeer.’ De club wil ook regelmatig op foto-uitstap gaan met haar leden. ‘Zo staat er binnenkort een uitstapje naar Brussel op het programma, waar we ons willen verdiepen in de nachtfotografie’, vermeldt hij. In dienstencentrum De Boomgaard krijgt de fotoclub bovendien enkele ruimtes toegewezen waar de leden hun foto’s aan de muur mogen hangen. ‘Mijn passie voor fotografie is organisch gegroeid’, aldus Stoffels. ‘Je begint met vakantieof familiefoto’s en komt al snel tot de conclusie dat het toch allemaal net een tikkeltje beter kan. Ik heb de voorbije jaren vooral geleerd dat je je foto’s met een paar eenvoudige ingrepen veel kan verbeteren. Je moet er alleen een beetje mee bezig zijn. En laat dat nu net de bedoeling van onze vereniging zijn.’ De naam van de fotoclub heeft trouwens een dubbele betekenis. ‘Raw is niet alleen een bestandsformaat dat gebruikt wordt in de digitale fotografie, het is ook een verwijzing naar onze gemeente Rau, maar dan uitgesproken in het Rodense dialect’, besluit hij. (HW) elke 1e en 3e donderdag van de maand om 19.30 uur – GC de Boesdaalhoeve info: Johan Stoffels, 02 305 67 55, info@foto-raw.be, www.foto-raw.be

maandag 4 december Satellietnavigatie, een onmisbare ruimtetechologie UPV-Zoniën-West 15 uur – dienstencentrum De Boomgaard Lezing door Peter Grognard (VUB-fellow, directeur Thales Alenia Space). gratis info: Annie Deheegher, 02 305 66 02, anniedeheegher@telenet.be

maandag 4 december Creanamiddag Femma 13.30 uur – dienstencentrum De Boomgaard info: Maryse Laus, 02 380 81 00, maryse.laus@hotmail.com

dinsdag 5 december Feestelijk koken Femma 13.30 en 19.30 uur – Ons Parochiehuis info en inschrijven: Mie Guldentops, 0473 87 74 87, mieguldentops1958@gmail.com

dinsdag 14 november Juwelen maken uit fietsbanden met de dames in het asielcentrum Femma Elke tweede dinsdag van de maand is Femma Rode te gast in het opvangcentrum van Alsemberg, waar ze de vrouwen uitnodigen voor een creatieve workshop. In november staat een sessie juwelen maken uit fietsbanden op het programma. ‘Het is een workshop die ik in de loop van oktober zelf heb gevolgd’, vertelt Martine Devel. ‘De kennis die ik daar heb opgedaan, geef ik op mijn beurt door aan de dames in het asielcentrum.’ ‘We proberen er in de eerste plaats een gezellige namiddag van te maken, waar de aanwezige vrouwen even alle kommer en kwel kunnen vergeten. Samen creatief bezig zijn, met een lekker kopje koffie of thee erbij, meer moet dat niet zijn. Vanuit Femma Rode zijn we gemiddeld met 3 à 4 vrijwilligers aanwezig om de dames te begeleiden en in de watten te leggen. We merken dat ze echt genieten van zo’n vrouwenonderonsje.’ (HW) 13.30 uur – asielcentrum Alsemberg • info: Martine Devel, 02 305 95 04, martine_devel@hotmail.com 7

Café Combinne viert feest

10 jaar Nederlands oefenen Op woensdag 22 november viert Café Combinne zijn 10-jarige bestaan. Gastvrouw Rita Denayer nodigt je om 19.30 uur uit in dienstencentrum De Boomgaard en trakteert met een drankje. Je kan ook luisteren naar muziek van Emballage Kado. En wie wil, mag een hapje meebrengen. In Café Combinne is iedereen welkom. We ontmoeten begeleidster Rita Denayer en deelnemer Francis van Raalte in het lokaal dienstencentrum in Sint-Genesius-Rode. De zachtheid en vastberadenheid waarmee zij over Café Combinne vertellen tonen meteen in welk warm nest anderstaligen en Nederlandstaligen elkaar wekelijks ontmoeten. Om te praten, in het Nederlands. Maar vooral om hun weg te vinden. Rita, hoelang ben jij al begeleider in Café Combinne in Sint-Genesius-Rode? ‘Ik ben er bij sinds de start. In juni 2007 stopte ik met lesgeven. Ik gaf Nederlands in Lembeek aan jongeren in het beroepsonderwijs. Daardoor was ik veel met taalzwakke leerlingen in contact gekomen. Velen onder hen waren Franstalig. Toen ik de vacature van Café Combinne zag, wist ik dat ik op die manier mijn ervaring kon blijven inzetten op een zinvolle manier. Bovendien heeft het me altijd geboeid te zoeken naar vormen om mijn moedertaal over te brengen aan anderstaligen. In november 2007 ben ik gestart als begeleider.’ 8

Heb jij Café Combinne weten te evolueren doorheen die tien jaar? Rita: ‘Het is me opgevallen dat er in het begin hoofdzakelijk Franstaligen kwamen en dat er nu mensen vanuit de hele wereld over de vloer komen. Dat heeft volgens mij te maken met maatschappelijke evoluties zoals de vluchtelingencrisis en internationalisering.’ Francis: ‘Er is natuurlijk ook de grotere naambekendheid van Café Combinne. Mensen weten dat het een laagdrempelige manier is om Nederlands te oefenen en om tegelijkertijd sociaal contact te hebben.’ Francis, jij bent een van de Nederlandstalige deelnemers. Hoelang kom jij al naar Café Combinne? Francis: ‘Sinds mijn pensioen, in 2011, neem ik regelmatig deel. Ik ben beginnen te komen omdat andere culturen me altijd geïnteresseerd hebben. Ondertussen ben ik ook vervanger van Rita geworden. Als zij er niet kan zijn of als de groep te groot is, neem ik het over. We splitsen de groep in twee en Rita neemt de taalzwakkeren voor haar rekening.’

Rita: ‘Ik vind het leuker met twee, dat geeft meer zekerheid. Bovendien vind ik 10 personen het maximum voor een praatcafé, zeker als je interactie wil.’ Is het de bedoeling dat iedereen praat? Rita: ‘Dat is de bedoeling, maar voor velen is het spreken in een groep waar zij in eerste instantie niemand kennen een grote drempel. Daarom respecteren we het als zij in het begin enkel willen luisteren. Bij zo’n praatcafé heb je te maken met niveauverschillen en met een mix aan mensen. Hier komen jong en oud, werkzoekenden, werkenden en gepensioneerden, mensen met en zonder diploma. Elke week is het een verrassing hoe de gesprekken zullen verlopen.’ Francis: ‘Tegelijkertijd maakt dat het net zo aantrekkelijk.’ Rita: ‘Soms geraken gesprekken moeilijker op gang, maar evengoed moet je mensen temperen omdat ze te enthousiast worden en anderen niet meer aan bod kunnen komen.’ Francis: ‘Op zulke momenten moet je

MENSEN diplomatisch zijn en erin slagen de anderen uit hun schulp te halen.’

koken

Wat is voor jullie de grootste meerwaarde van Café Combinne? Francis: ‘Het menselijke contact. Je krijgt een band door elkaar wekelijks te zien.’ Rita: ‘De deelnemers vertellen over activiteiten in de buurt en gaan er soms samen heen. Er is ook een bezorgdheid voor elkaar. Dat te zien, bovenop het horen van de vele verhalen, verrijkt me als mens. Je krijgt levenservaring door Café Combinne. Ik zou een boek kunnen schrijven met de verhalen die ik hier al gehoord heb.’ Francis: ‘We krijgen verhalen te horen uit andere culturen die je anders nooit zou horen. De deelnemers voelen zich hier veilig en daardoor komen ze los. Hun verhalen leren je relativeren.’ Rita: ‘Tegelijkertijd zie je voor de deelnemers een wereld opengaan als ik vertel over het Rode van vroeger en nu. Die wederzijdse uitwisseling is de grootste meerwaarde.’ Joke Beyl

10 années de Café Combinne à Rode C’est la fête le mercredi 22 novembre, Café Combinne célèbre son 10ème anniversaire. Notre hôtesse, Rita Denayer, nous invite à 19h30’ à prendre un verre. Venez écouter la musique proposée par Emballage Kado. Ceux qui le souhaitent peuvent apporter de quoi se régaler. Et nous organiserons un grand buffet. Emmenez aussi votre famille, un ami ou un voisin. Tout le monde est le bienvenu à Café Combinne, un groupe de conversation interculturel où on parle le néerlandais. Les allochtones y rencontrent des néerlandophones et peuvent bavarder de plein de choses : le travail, les loisirs, la cuisine … L’accompagnatrice Rita: ‘Les participants parlent, par exemple, d’activités dans le quartier et y participent parfois tous ensemble. Tout le monde s’intéresse aux autres. En voyant cela et en écoutant les nombreuses histoires qui se racontent, on en sort plus riches. Café Combinne vous permet d’acquérir l’expérience de la vie. Je pourrais écrire un livre avec toutes les histoires que j’y ai déjà entendues.’

Blijven jullie altijd hier? Rita: ‘Neen, we gaan ook op uitstap. We vinden het belangrijk dat anderstaligen in contact komen met wat er speelt in culturele centra in de buurt. We zoeken activiteiten uit waarvoor een beperkte kennis van het Nederlands voldoende is.’ Francis: ‘En we gaan ook wandelen. Dat creëert een ander soort gesprekken.’

Azra Crnovrsanin

Pita op zijn Kosovaars Azra Crnovrsanin is afkomstig uit Kosovo, maar de conflicten in die regio deden haar 15 jaar geleden in België belanden. In de keuken grijpt ze vaak terug naar de recepten die ze van thuis uit heeft meegekregen. ‘Pita is een traditioneel deeggerecht dat in de Balkan regelmatig op tafel komt’, vertelt ze. ‘Het is er dagelijkse kost, net zoals pasta in Italië of aardappelen in België. De vulling kan variëren: soms gebruiken we een soort fetakaas, maar ook spinazie of gehakt zijn populair. Pita is eigenlijk een verzamelnaam. Als je het gerecht specifiek met kaas maakt, noemen we het sirnica. Gevuld met vlees heet het burek.’ De liefde voor koken is van moeder op dochter doorgegeven. ‘Ik sta graag in de keuken en maak nog regelmatig eten uit mijn thuisland klaar. Maar terugkeren naar Kosovo zie ik mezelf niet meer doen. Ik heb mijn leven hier opgebouwd, mijn drie kinderen zijn in België geboren en gaan in het Onze-Lieve-Vrouwinstituut naar school. Vorig jaar ben ik wel teruggegaan naar mijn geboortestreek. Hoewel dat een bijzonder emotioneel moment was, deed het me tegelijk beseffen dat alles er veranderd is. De omgeving, de mensen, niets is nog hetzelfde. Zelfs ons ouderlijke huis leek kleiner dan vroeger’, lacht ze.

Ingrediënten > 800 g bloem > 500 g kaas (bijv. feta) > 3 eieren > zonnebloemolie > water > zout Bereiding > Meng de bloem met wat water, een lepel zonnebloemolie en een snuifje zout. > Kneed goed tot je een elastisch deeg krijgt en laat het vervolgens een half uurtje rusten. > Maak intussen de vulling. Daarvoor meng je de kaas met de eieren en een beetje zout. > Rol daarna het deeg uit. Dat gaat het makkelijkst als je het met je handen open spreidt tot een dun velletje. Het deeg mag gerust de volledige oppervlakte van de keukentafel bestrijken. > Leg het kaasmengsel op de buitenranden van het deeg en rol het op tot een worstje. > Bak gedurende 30 minuten op 220 °C. Tip > Als je gehakt gebruikt in de vulling, stoof het dan eerst even aan met een fijngesnipperde ui. > Het vergt vaardige vingers om het deeg perfect uit te rollen en te vullen. Geef zeker niet op als de eerste pogingen mislukken. Heidi Wauters 9

MENSEN verenigen

Het Kinderuur viert feest

70 jaar magie en verwondering

Wie in Rode is opgegroeid, heeft als kind wellicht ooit vol verwondering zitten kijken naar een toneelstuk van Het Kinderuur. Hele generaties groeiden op met de sinterklaasvoorstellingen van nonkel Wim. Zeventig jaar later is de magie nog altijd even voelbaar.

Fred Vanderlinden

Jens Goos

‘We waren Studio 100 avant la lettre’

‘Kinderen zijn een geweldig publiek’

Fred Vanderlinden maakt al meer dan 30 jaar deel uit van de Kinderuurfamilie, eerst als acteur en later ook als regisseur en voorzitter. Zijn passie voor theater ontstond bij De Boskanters, waar hij als jonge kerel in de wereld van het amateurtoneel rolde als geluidsman. ‘Ik geniet van elk moment dat ik bij Het Kinderuur doorbreng. Tijdens repetities zie je als regisseur soms dingen gebeuren waar je kippenvel van krijgt. Het zijn momenten die je achteraf zelden nog kunt reproduceren en precies dat maakt ze zo bijzonder. Ik beschouw het als een voorrecht om dat allemaal vanop de eerste rij te mogen meemaken.’ ‘We hebben de voorbije jaren zo veel leuke producties gebracht dat het moeilijk is om er een favoriet stuk uit te kiezen. Een van de grote kleppers was ongetwijfeld onze musical Hotel Tureluut uit 1998. Dat is een productie waar nu nog altijd over gepraat wordt. Maar ook de kleinere voorstellingen die we bijvoorbeeld op de jaarmarkt brengen, zijn altijd magisch. Het blijft fantastisch om die glunderende kindergezichtjes te zien.’ ‘Zonder arrogant te willen klinken, eigenlijk was Het Kinderuur een soort Studio 100 avant la lettre. Hoewel we onze verhalen bewust eenvoudig houden, proberen we de voorstellingen op zo’n manier in te kleden dat de toeschouwers een sprookjeswereld binnenstappen. Klank, belichting, decors … alle details moeten juist zitten.’ (HW)

Toen hij in het zesde leerjaar zat, stond Jens Goos voor het eerst op het podium bij Het Kinderuur. ‘Het schooljaar voordien zat ik in de klas bij Fred Vanderlinden, die me vroeg of ik zin had om eens mee te spelen in een sinterklaasvoorstelling. Nochtans ben ik in het dagelijkse leven eerder gereserveerd, maar op een podium valt dat helemaal weg. Ik vind het heerlijk om in de huid van een personage te kruipen en mensen een andere kant van mezelf te laten zien.’ ‘Ik heb al bij meerdere toneelgroepen gespeeld, maar Het Kinderuur is voor mij heel bijzonder. Het is een hechte groep creatievelingen, waar ik me meteen thuis voelde. Bovendien zijn kinderen een geweldig publiek om voor te spelen. Ze zijn altijd heel eerlijk, je merkt op het podium meteen of ze iets goed vinden of niet. Hoe ze zonder remmingen helemaal opgaan in een verhaal, daar haal je als acteur veel voldoening uit’, vertelt hij. ‘Sinds ik met mijn studies bezig ben, is er iets minder ruimte om zelf nog op de planken te staan, al heb ik de acteermicrobe intussen wel doorgegeven aan mijn jongere zussen. Ik ben ook in het bestuur van Het Kinderuur gestapt. Ik vind het belangrijk dat de huidige bestuursploeg aan de volgende generatie kan doorgeven hoe je zo’n vereniging levend kunt houden. Het Kinderuur is waardevol cultureel erfgoed dat we niet verloren mogen laten gaan.’ (HW)

70 jaar Kinderuur in vogelvlucht > Het Kinderuur werd in 1947 opgericht door Willem Savenberg. In dat jaar organiseerde het toenmalige parochiale comité een groot sinterklaasfeest, waar ook een toneelstuk op het programma stond. Meer dan 600 kinderen zaten met open mond te kijken en te luisteren. De traditie van sinterklaasvoorstellingen was geboren. > De naam ‘Kinderuur van nonkel Wim’ ontstond in 1952 toen het Davidsfonds vroeg om met vertellingen te starten. Zo groeide Het Kinderuur uit tot een volwaardig gezelschap dat naast sinterklaasstukken ook op andere tijdstippen in het jaar voorstellingen gaf. > In de jaren 60 waren de scouts van Rode een goede rekruteringsbodem voor nieuwe acteurs. > Willem Savenberg kreeg in 1989 een onderscheiding als ‘ridder in de orde van het Gulden Masker’. Een mooie bekroning voor de man met pijp en muts, die kinderen meer dan 40 jaar wist te boeien met zijn sprookjes en vertellingen. > Op een bepaald moment waren de voorstellingen van Het Kinderuur zo succesvol dat de groep met twee volwaardige acteursploegen rondtoerde. De ene ploeg werd geregisseerd door Fred Vanderlinden, bij de andere deed Greet Stoffels de regie. > Ook na 70 jaar heeft de groep nog niet aan succes ingeboet. De sinterklaasvoorstelling van 2017 spelen ze in totaal elf keer op zes verschillende locaties, en de zalen lopen overal razendsnel vol. Dankzij de ploeg voor decor, licht en geluid is een voorstelling van Het Kinderuur een plaatje dat tot in de details klopt. > 70 jaar theater voor kinderen, dat vraagt ook om een feestje. Fred Vanderlinden droomt niet alleen van een gigantisch kinderfeest in de loop van 2018, maar ook van een monument ter ere van nonkel Wim en zijn Kinderuur. Hij heeft daarvoor ook al het perfecte plekje in gedachten: de kleine rotonde op de Wauterbos, recht tegenover het huis van Kinderuuracteur David Maes, waar Willem Savenberg zelf nog gewoond heeft. (HW)

vrijdag 24, zaterdag 25 en zondag 26 november ’n Ietsie pietsie Pietje Het Kinderuur TE GAST – FAMILIE

19 uur (24/11), 14.30 en 17 uur (25/11), 10.30, 14.30 en 17 uur (25/11) GC de Boesdaalhoeve Vorig jaar moest staf Piet heel goed voor de staf van Sinterklaas zorgen. Dit jaar gaat hij met juf Piet op het dak om te leren hoe hij pakjes in de schoorsteen moet gooien. Hij heeft nog veel te leren. Maar op het dak leven ook nog andere rare figuren. tickets : 7,50 euro (basis), gratis (-12 jaar)

I N F O R M AT I E uit het centrum

THEATER

20 uur – GC de Moelie Als voorbereiding op haar afscheidsmonoloog vroeg An Nelissen aan honderd mensen waarnaar ze het meest verlangen in het leven. 93 van hen antwoordden ‘geluk’. Tijdens deze slotshow gaat An het gevecht aan met al die waarheden over het geluk. tickets: 15 euro (basis)

zondag 12 november Theater Lejo Hands up!

vrijdag 24 november Babycafé Eerste hulp bij ongevallen VORMING NEDERL ANDS LEREN

9.30 uur - dienstencentrum De Boomgaard De baby- en peutertijd is een ontdekkingsreis voor kinderen en hun ouders. Kinderen spelen, experimenteren en leren dagelijks nieuwe dingen. Maar dat is niet altijd zonder gevaar. Wat doe je als jouw baby of peuter zich verslikt, valt of zich verbrandt? Wanneer ga je naar de dokter? Je krijgt informatie en tips. gratis

FAMILIE

15 uur – GC de Moelie Vanuit een grote blauwe poppenkast tonen de poppen hun kunsten. Een vrolijke, woordloze voorstelling. tickets: 7 euro

vrijdag 24, zaterdag 25 en zondag 26 november ’n Ietsie pietsie Pietje Het Kinderuur TE GAST – FAMILIE

zaterdag 18 november Verhalen met een Rodense draad M’RZA THEATER

19 uur – GC de Boesdaalhoeve tickets: 5 euro (basis)

dinsdag 22 november 10 jaar Café Combinne NEDERL ANDS LEREN

19.30 uur – dienstencentrum De Boomgaard Lees het artikel p. 8-9. gratis

dinsdag 22 november Overleeft 2017 (try-out) Michael Van Peel HUMOR

20.30 uur – GC de Boesdaalhoeve tickets : 14 euro (basis) UITVERKOCHT

19 uur (24/11), 14.30 en 17 uur (25/11), 10.30, 14.30 en 17 uur (25/11) – GC de Boesdaalhoeve Vorig jaar moest staf Piet heel goed voor de staf van Sinterklaas zorgen. Dit jaar gaat hij met juf Piet op het dak om te leren hoe hij pakjes in de schoorsteen moet gooien. Hij heeft nog veel te leren. Maar op het dak leven ook nog andere rare figuren. Lees ook het interview p. 10-11. tickets : 7,50 euro (basis), gratis (-12 jaar)

donderdag 30 november Ik doe mijn best Lukas Lelie HUMOR

20.30 uur – GC de Boesdaalhoeve tickets : 12 euro (basis)

donderdag 9 november An Nelissen Geluksmonoloog

zaterdag 18 november M’RZA: verhalen met een Rodense draad THEATER

M’RZA ging samen met de GC’s van vzw ‘de Rand’ op zoek naar verhalen uit de Rand en verwerkte ze in een overkoepelend verhaal. Ook in Rode krijgt de voorstelling een eigen karakter door de verzameling van lokale anekdotes van vroeger en nu. Yoeri Lewijze (zie foto), acteur en regisseur van theatergroep M’RZA: ‘De verhalen die we in Rode hebben opgetekend, vormen de basis voor onze voorstelling. De rode draad is een filmploeg, die verschillende scènes moet draaien in Sint-Genesius-Rode. In dat scenario zijn de lokale verhalen en anekdotes verwerkt. Ik wil het publiek onderdompelen in een totaalbeleving.’ i.s.m. vzw ‘de Rand’, theatergroep M’RZA en dienstencentrum De Boomgaard 19 uur – GC de Boesdaalhoeve • tickets: 5 euro

zaterdag 2 december Upcycling: sieraden van fietsbanden Archeduc en GC de Boesdaalhoeve VORMING NEDERL ANDS LEREN

10 uur – GC de Boesdaalhoeve Een fietsband is zacht en flexibel. Nele Melkebeke leert je hoe je juwelen kan maken van fietsbanden. Na de cursus heb je je eigen ketting, oorbellen en/of armband. tickets : 15 euro (basis)

zondag 3 december Jan De Smet Ook de Sint steekt zijn vinger in de lucht FAMILIE

15 uur – GC de Moelie Jan De Smet (De Nieuwe Snaar) komt langs in de Moelie met zijn heerlijke liedjesprogramma voor kinderen. tickets: 7 euro

donderdag 7 december Een waardig levenseinde Wim Distelmans LEZING

20.30 uur – GC de Boesdaalhoeve Wim Distelmans is een voorvechter van de erkenning van palliatieve zorg en het recht op euthanasie. In zijn lezing geeft Distelmans een overzicht van de mogelijke beslissingen bij het levenseinde, en hij legt uit hoe en welke wilsverklaringen je kan opstellen. Achteraf is er tijd voor vragen. tickets : 7 euro (basis) UITVERKOCHT

donderdag 30 november Ik doe mijn best Lukas Lelie HUMOR

Verwacht geen lang uitgesponnen verhalen die opbouwen naar een pointe. Elke oneliner van Lukas Lelie is een pointe op zich. Korte grappen, vaak kleine doordenkers, die een na een de zaal aan het lachen brengen. Kurkdroog en met een flinke laag ironie kondigt hij zijn eerste avondvullende show aan. ‘Ik vind het belangrijk dat de show verder gaat dan mopjes. Ik vind dat je als kunstenaar de plicht hebt om de maatschappij een spiegel voor te houden. Ik ben zelfs speciaal voor de show twee maanden in de maatschappij gaan wonen. Ach, eigenlijk ben ik al 26 jaar met deze voorstelling bezig. En dat is toevallig ook mijn leeftijd.’ Ik doe mijn best gaat over Lukas zelf, over wat hij niet goed kan en beter probeert te doen. Over hoe hij met de auto rijdt, zijn liefdesleven, en zijn grote passie voor eten. Dat moet niet culinair hoogstaand zijn, maar vooral veel. Lukas Lelie stond in 2012 voor het eerst op een podium. Sindsdien passeerde hij de podia van de Lunatic Comedy Award, de Culture Comedy Award en Humo’s Comedy Cup. 20.30 uur – GC de Boesdaalhoeve • tickets: 14 euro (basisprijs)

vrijdag 22 december Kerstfeest Babycafé vanaf 9 uur - dienstencentrum De Boomgaard Wie wil, mag een hapje meebrengen. We maken een buffet en eten van al het lekkers. gratis

Liesbet Vermaelen en Stijn Vekeman Nieuw in de Boesdaalhoeve Onlangs verwelkomde de Boesdaalhoeve twee nieuwe collega’s. Liesbet Vermaelen is op 21 augustus gestart als centrumverantwoordelijke. Ze neemt de fakkel over van Reindert De Schrijver. Met 36 lentes op de teller, 15 jaar ervaring in het onderwijs en beleidsondersteunend werk, was voor haar de tijd rijp voor een overstap naar de culturele sector. Liesbet: ‘De Boesdaalhoeve heeft sinds de eerste voorstelling die ik er in 2009 zag een speciaal plekje in mijn hart. De groene omgeving, het mooie kader, de hartelijke ontvangst ...Alle ingrediënten zijn aanwezig om van dit mooie gemeenschapscentrum een ideale ontmoetingsplaats maken.’

Meer info over : www.deboesdaalhoeve.be/nl/taalicoon

TICKETS EN INFO GC de Boesdaalhoeve, Toekomstlaan 32 B, 1640 Sint-GenesiusRode • info@deboesdaalhoeve.be • Tel. 02 381 14 51 • www.deboesdaalhoeve.be • OPENINGSUREN: ma van 13.30 tot 20 uur (tijdens schoolvakanties tot 17 uur), di en vr van 9 tot 12.30 uur en van 13.30 tot 17 uur, wo en do van 13.30 tot 17 uur. TICKETS EN INFO GC de Moelie, Sint-Sebastiaanstraat 14, 1630 Linkebeek

Stijn Vekeman, die eerder klusjesman was bij vzw ‘de Rand’, keerde na een korte omzwerving terug. In de Boesdaalhoeve ging hij aan de slag als technicus. ‘Mijn familienaam zal sommigen niet vreemd klinken ... Mijn broer, Wouter, momenteel technicus in de Zandloper in Wemmel, was eerder al aan het werk in de Boesdaalhoeve. Hij vond dit een ideale werkplek voor mij.’ (lacht)

info@demoelie.be • Tel. 02 380 77 51 • www.demoelie.be OPENINGSUREN: ma van 13.30 tot 17 uur, di, do en vr van 9 tot 12.30 uur en van 13.30 tot 17 uur en op wo van 9 tot 13 uur. TICKETS EN INFO GC de Muse, Kuikenstraat 4, 1620 Drogenbos • info@demuse.be Tel. 02 333 05 70 • www.demuse.be • Openingsuren: ma, di en do van 9 tot 12.30 uur.

I N F O R M AT I E rand-nieuws

Faciliteitengemeenten zijn zeer dicht bevolkt

De voorspelling

In 2030 zal de Vlaamse Rand 461.259 inwoners tellen, of 10,5 procent meer dan in 2014. Slechts één gemeente zal minder inwoners tellen: Meise met een lichte achteruitgang van 0,2 procent. De faciliteitengemeenten zijn - alweer - een buitenbeentje.

e prognoses op basis van de cijfers van de Studiedienst van de Vlaamse regering zijn duidelijk: onze regio slibt razendsnel dicht, niet alleen op vlak van autoverkeer, maar ook op vlak van bevolkingsdichtheid. In 2017 bedraagt de bevolkingsdichtheid van de negentien gemeenten van de Vlaamse Rand samen 891 inwoners per km2; in Vlaanderen is dat iets meer dan de helft, of 481 inwoners per km2. Tien van de negentien gemeenten in de Rand hebben een hogere bevolkingsdichtheid dan het gemiddelde van de regio, met als stevige uitschieters Kraainem, Drogenbos, Wezembeek14

Oppem, Vilvoorde. We leven hier dus behoorlijk op elkaar. Niet voor niets willen we die stukjes open ruimte behouden. Daarbij komt dat op vijftien jaar tijd de bevolking van de regio met 10,5 procent zal toenemen. De groei gaat aan zo’n spectaculaire snelheid dat gemeenten en Vlaamse overheid met heel wat uitdagingen geconfronteerd zullen worden. Denk maar aan mobiliteit en huisvesting, maar ook aan basisinfrastructuur voor onderwijs, welzijn en ontspanning. Kunnen ze dat allemaal alleen aan?

De zogenaamde tewerkstellingsgemeenten in het noordoosten van de regio groeien spectaculair. Naast Vilvoorde (25,3%) en Machelen (21,3%) zullen ook Zaventem (15,4%) en Grimbergen (13,7%) een sterke groei kennen. In het westen van de regio groeit de bevolking van Asse (14,3%), Sint-Pieters-Leeuw (13,5%) en Dilbeek (7%) snel aan, maar ook een semi-rurale gemeente als Merchtem kent een forse groei van net geen tien procent. Opvallend is ook de eerder geringe stijging van de bevolking in de druivengemeenten ten aanzien van de andere gemeenten in de Rand: Tervuren (2,1%), Overijse (4,5%) en Hoeilaart (4,9%). Een beetje vreemde eend in de bijt is Beersel met een aangroei van 4,4%, en natuurlijk Meise waarvoor de prognose, als enige gemeente in de Rand, op een zeer lichte daling wijst (- 0,2%).

De zes

In de faciliteitengemeenten is het beeld anders en divers. Hoewel de bevolking van deze gemeenten het laatste jaar slechts lichtjes is gestegen of gedaald, zien we met de blik op 2030 voor Wemmel (13%) en Drogenbos (11,9%) een stevige groei, voor de andere faciliteitengemeenten een matige tot zwakke: Linkebeek (3,2%), Kraainem (2,8%), Sint-Genesius-Rode (2%) en Wezembeek-Oppem (1,8%). Het zijn natuurlijk kleine gemeenten met in absolute cijfers een laag bevolkingsaantal en een apart statuut, maar die - SintGenesius-Rode (801 inwoners/km2) uitgezonderd - in 2017 al opvallend veel dichter bevolkt zijn dan de rest van de Rand. Voor Kraainem (2.353 inwoners/ km2), Drogenbos (2.191), WezembeekOppem (2.060) en Wemmel (1.845) is dat vandaag zelfs meer dan het dubbele van de gemiddelde bevolkingsdichtheid van de regio (891), voor Linkebeek is dat 1.138 inwoners per km2.

De toekomst

Met al deze cijfers in het achterhoofd kunnen we alleen maar hopen dat de beleidsinspanningen voor de Rand worden volgehouden en dat hier en daar

Aantal inwoners op 1 januari 2014 en projecties voor 2030 2014 2030 verschil Asse 31.754 36.297 4.543 Beersel 24.496 25.585 1.089 Dilbeek 41.034 43.897 2.863 Drogenbos 5.093 5.699 606 Grimbergen 36.524 41.515 4.991 Hoeilaart 10.630 11.154 524 Kraainem 13.570 13.954 384 Linkebeek 4.792 4.947 155 Machelen 14.271 17.315 3.044 Meise 18.569 18.530 -39 Merchtem 15.900 17.476 1.576 Overijse 24.643 25.761 1.118 Sint-Genesius-Rode 18.005 18.371 366 Sint-Pieters-Leeuw 32.933 37.367 4.434 Tervuren 21.321 21.769 448 Vilvoorde 41.843 52.465 10.622 Wemmel 15.586 17.627 2.041 Wezembeek-Oppem 13.894 14.144 250 Zaventem 32.388 37.388 5.000 Totaal Vlaamse Rand 417.246 461.259 44.013

% 14,3% 4,4% 7% 11,9% 13,7% 4,9% 2,8% 3,2% 21,3% -0,2% 9,9% 4,5% 2% 13,5% 2,1% 25,3% 13% 1,8% 15,4% 10,5%

Bron: Studiedienst Vlaamse Regering, projecties van de bevolking en de huishoudens voor Vlaamse steden en gemeenten, 2015–2030.

een versnelling hoger wordt geschakeld. Bijvoorbeeld wat betreft de discussie over een centrumstad of een doorgedreven samenwerking tussen faciliteitengemeenten onderling en met andere gemeenten. Het zijn kleine gemeenten, ook wat betreft absoluut bevolkingsaantal, maar met een zeer hoge bevolkings-

dichtheid. Misschien is hier de vraag naar een fusie zo gek nog niet. Of alleszins een doorgedreven samenwerking met buurgemeenten, zoals nu soms al voor afvalverwerking of politiezones het geval is. Geert Selleslach

Vzw ‘de Rand’ op zoek naar onafhankelijke bestuurders In het kader van het decreet deugdelijk bestuur moet de organisatie zijn Raad van Bestuur herschikken. Voortaan zal de Raad van Bestuur bestaan uit drie leden voorgedragen door de Vlaamse regering, twee leden voorgedragen door de provincie Vlaams-Brabant, een vertegenwoordiger van elk van de zeven gemeenschapscentra en zes onafhankelijke bestuurders. Naar die laatste zes is vzw ‘de Rand’ nu op zoek. Heb je voeling met de specifieke situatie van de Vlaamse Rand rond Brussel en onderschrijf je de missie en de waarden van vzw ‘de Rand’? Dan kan je je kandidaat stellen voor deze functie. De Raad van bestuur komt zeven keer per jaar samen. Vzw ‘de Rand’ ondersteunt en bevordert het Nederlandstalige karakter van de Vlaamse Rand rond Brussel, met een bijzondere focus op de zes faciliteitengemeenten. Daarvoor exploiteert de vzw zeven gemeenschapscentra, voert een actief taalpromotiebeleid, publiceert RandKrant en gemeenschapskranten, is partner in het documentatiecentrum Vlaamse Rand en coördineert het Gordelfestival.

Boek voorgesteld Vzw ‘de Rand’ vierde midden oktober zijn twintigste verjaardag met een druk bijgewoond symposium. Daar werd ook het boek 20 jaar de Rand. Koppelteken voor een regio voorgesteld. Journaliste Tina Deneyer sprak met 74 bevoorrechte getuigen en ploegde door tientallen jaarverslagen. Resultaat: een lezenswaardig tijdsdocument over 20 jaar werking van vzw ‘de Rand’ in een evoluerende maatschappij en regio. Daarbij blijkt verbinden centraal te staan. Voorzitter Hubert Lyben: ‘Vzw ‘de Rand’ heeft nooit het pad van de polarisering gekozen, en dat is cruciaal geweest. Er is altijd gekozen voor assertiviteit en verbinding, nooit voor agressiviteit en polarisering. De organisatie probeert altijd mensen samen te brengen.’ Vzw ‘de Rand’ baat zeven gemeenschapscentra uit in de Vlaamse Rand rond Brussel. Verder voert ze een actief taalpromotiebeleid, publiceert RandKrant en gemeenschapskranten, is partner in het documentatiecentrum Vlaamse Rand en coördineert het Gordelfestival. (GS) Wil je het boek lezen? Stuur een mailtje naar info@derand.be.

Meer info op www.derand.be of bij algemeen directeur Eddy Frans, eddy.frans@derand.be.

BUURTEN is een uitgave van het gemeenschapscentrum de Boesdaalhoeve en vzw ‘de Rand’. Buurten komt tot stand met de steun van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap en de provincie Vlaams-Brabant. REDACTIERAAD Liesbet Vermaelen, Jan Decuypere, Gerald Dichtl, Greet Lebleu, Eva Schandevyl, Anne Sobrie, Johan Stoffels, Cindy Van Dijck, Heidi Wauters VORMGEVING heartwork.be, FOTOGRAFIE Tine De Wilde, DRUK IPM printing nv EINDREDACTIE Veerle Weeck, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel, veerle.weeck@derand.be HOOFDREDACTIE Geert Selleslach, 02 456 97 98,

geert.selleslach@derand.be REDACTIEADRES GC de Boesdaalhoeve, Toekomstlaan 32 B, 1640 Sint-Genesius-Rode, tel. 02 381 14 51, info@deboesdaalhoeve.be, www.deboesdaalhoeve.be VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Eddy Frans, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel. Buurten wordt ondersteund door de afdeling Sint-Genesius-Rode/Beersel van de Orde van den Prince. ARCHIEF Je vindt deze editie en het volledige archief van buurten op de website www.deboesdaalhoeve.be. FSC-NUMMER

BEELD uit Rode

De kerktoren en de kraan vormen een perfecte rechthoek. Over enkele weken, als de eerste fase van de werken op het dorpsplein achter de rug is, zal je deze foto al historisch kunnen noemen. tekst en foto: Gerald Dichtl