GEMEENSCHAPSKRANT
KRAAINEM • JAARGANG 21 • NR 7 - OKTOBER 2020 UITGAVE VAN GC DE LIJSTERBES EN VZW ‘DE RAND’
Oud-cultuurfunctionaris Hilde Dierck en echtgenoot Geert Catteeuw
Vogeltjeswijk: Luc en Anita van buurtwinkel Prima
Voorzichtige heropstart van het verenigingsleven
FR • DE • EN
traductions Übersetzungen translations
© Tine De Wilde
afgiftekantoor Kraainem 1 P 005212
lijsterbes
I N F O R M AT I E uit de gemeente
Sociaal restaurant in vredegerecht? De plannen voor een sociaal restaurant in het oude vredegerecht vinden voorlopig geen draagvlak in de gemeenteraad. ‘De sociale organisatie L’Orangerie wil in het gebouw een sociaal restaurant beginnen waar volwassenen met een mentale beperking aan de slag kunnen. L’Orangerie is een initiatief van mensen uit Kraainem en Sint-Pieters-Woluwe. Zij hebben hun oog laten vallen op het gebouw omdat het een interessante locatie heeft’, legt schepen van Patrimonium Johan Forton (Kraainem-Unie) uit. Maar het oude vredegerecht is in erg belabberde staat. Een minimale renovatie om er horeca mogelijk te maken, wordt geschat op 450.000 tot 500.000 euro. Hoewel er over het dossier een consensus was in het schepencollege, bleken op de voorbije gemeenteraad raadsleden uit alle fracties bedenkingen te hebben bij de plannen. ‘Daar heb ik alle begrip voor’, reageert Forton. ‘Het dossier was inderdaad nog niet klaar. De plannen moeten verder uitgewerkt worden. Zo’n sociaal restaurant kan wel een meerwaarde betekenen voor onze gemeente. Maar dan moeten eerst een aantal elementen verder worden uitgediept, zodat we een weloverwogen beslissing kunnen nemen.’ (TD)
Zaal Agora wordt nog duurder Er is nog maar eens een kredietverhoging nodig voor de nieuwe zaal Agora. De zaal werd oorspronkelijk begroot op 1,2 miljoen euro. Intussen staat de teller al op 3,8 miljoen. ‘In dat initiële bedrag was eigenlijk alleen een soort ruwbouw opgenomen’, zegt schepen Johan Forton (Kraainem-Unie), die het dossier erfde uit de vorige legislatuur. ‘Als we het daarbij hadden gelaten, dan had je er bitter weinig mee kunnen doen, laat staan theatervoorstellingen houden. En dat is tenslotte toch de vraag van een aantal verenigingen. Er is bijvoorbeeld ook de keuze gemaakt om het gebouw op een duurzame manier te koelen en ook dat kost geld. Op termijn willen we er ook de gemeenteraden laten plaatsvinden, zodat er in het gemeentehuis extra ruimte vrijkomt voor de gemeentediensten.’ Het is de bedoeling dat zaal Agora nog dit jaar in gebruik wordt genomen. ‘Een van de komende weken starten we met een stuurgroep van vertegenwoordigers uit de verschillende gemeenschappen om het reglement en andere organisatorische zaken vast te leggen. Het is uiteraard de bedoeling om verenigingen uit Kraainem voorrang te geven.’ (TD)
2
Telex Boekenverkoop in de bibliotheek Eén tot twee keer per jaar organiseert de gemeentelijke bibliotheek van Kraainem een boekenverkoop. ‘Door onze oudere boeken of strips te verkopen, maken we in de bibliotheek plaats voor nieuwe aanwinsten. Zo houden we onze collectie goed up-to-date’, zegt bibliothecaris Eveline Leclercq. ‘Momenteel bieden we 32 volle dozen te koop aan. Dit keer ligt de nadruk op non-fictie voor volwassenen, maar er zijn ook prentenboeken en strips in de aanbieding. Omwille van de coronamaatregelen zullen vrijwilligers de boeken netjes uitstallen in zaal PUK, zodat bezoekers de dozen niet moeten doorzoeken. We leggen ook een circulatieplan vast, er is handgel beschikbaar, er zijn ruime openingsuren, en de bibliotheek en de zaal van de boekenverkoop zijn van elkaar gescheiden.’ Tijdens de laatste boekenverkoop kwamen er een dertigtal gegadigden door de boeken snuisteren. ‘We hopen dat we ook nu mensen warm kunnen maken voor de boekenverkoop’, gaat Eveline verder. ‘Dat is belangrijk, want we vernieuwen onze collectie constant. We tellen zo’n tweehonderd actieve leden en die mogen zelf ook een boek aanvragen dat wij dan aankopen. Zo hebben we snel bestsellers in huis en dat waarderen de leden echt.’ De opbrengst van de boekenverkoop vloeit overigens terug naar de lezers. ‘Met de opbrengst financieren we deels de aankoop van nieuwe boeken, zo blijft de collectie op maat van onze leden’, besluit ze. (JH) zondag 25 oktober van 10.00 tot 14.00 uur – zaal PUK, Patronaatstraat 17, Kraainem gratis toegang Boeken worden verkocht voor 0,50 euro, strips voor 0,30 euro en dvd’s voor 2 euro. info: www.bibliotheekkraainem.be (rubriek ‘nieuws / activiteiten’)
• De gemeente gaat niet akkoord met de snelheidsbeperking van 100 km/u op de ring rond Brussel. Schepen Simon (DéFi-MR) is van mening dat de nieuwe regeling geen invloed zal hebben op de CO2-uitstoot van vrachtwagens. De gemeenteraad zal een vraag stellen aan Lydia Peeters (Open VLD), Vlaams Minister van Openbare Werken en Mobiliteit, om de snelheid op de hele ring uniform te beperken tot 90 km/u voor de wagens en 70 km/u voor de voertuigen van meer dan 3,5 ton. • Kraainem heft het verbod op indoor contactsporten op. De gemeentes Kraainem en Kampenhout waren de enige twee gemeenten in Vlaanderen waar dit verbod nog van kracht was. Omdat er veel reacties en vragen kwamen van de betrokken sportclubs, besliste de gemeenteraad om het verbod af te schaffen. Veel clubs dreigden immers in de problemen te komen op het vlak van inkomsten. De huidige COVID-19-veiligheidsmaatregelen blijven wel nog van kracht. • In de Potaardestraat, die aansluit op de drukbezochte winkelkern van Stokkel, wordt het dragen van een mondmasker verplicht. Deze maatregel volgt op een gelijkaardige beslissing in buurgemeente Sint-Pieters-Woluwe. • Er zal ook een samenscholingsverbod worden opgelegd voor de parking van het Q8-tankstation in Laag-Kraainem en de onmiddellijke omgeving. Deze beslissing is genomen omdat inwoners al geruime tijd klachten hadden over nachtlawaai en zwerfafval. • Er werden zes verschillende aanvragen ingediend voor taxilicenties op het grondgebied van de gemeente Kraainem. De gemeenteraad besliste om ze te weigeren. Niet alleen voldeed geen enkele aanvraag aan de taalvoorwaarden, bovendien ontbrak bij een aantal de toelating voor arbeidsprestaties. Bij een van de aanvragers waren zelfs het rijbewijs en de medische keuring niet aanwezig. • Er is heel wat commotie rond de bouw van een groot parkeercomplex aan parking Metro. Buurtbewoners hebben
zich via sociale media georganiseerd om een petitie in te dienen tegen deze parking. De gemeente Sint-Lambrechts-Woluwe had een bevraging gelanceerd, maar die was moeilijk terug te vinden. Buurtbewoners vermoeden dat dit bewust gedaan werd om zo weinig mogelijk tegenkanting te krijgen voor het project. Ze vrezen vooral gigantische verkeersproblemen op de Wezembeeklaan. Politierapport • Wat leren we uit het jaarverslag 2019 van de politiezone Wokra? Het korps kampt, net zoals de meeste politiezones in Vlaams-Brabant, met een groot verloop en een onbeschikbaarheid van personeel van ongeveer 25 %. Dat weegt zwaar door op een totale capaciteit van 59 operationele eenheden en 13 burgerpersoneelsleden. De zone heeft 19 politiemensen te kort of 22,50 % van het totaal. • De meeste politiemensen werden ingezet voor interventieacties (32.716 uren), gevolgd door de wijkwerking (10.970 uren), recherche (6.560 uren) en verkeer (2.736 uren). Het lage aantal verkeersuren is te wijten aan het personeelstekort en de onbeschikbaarheid omwille van langdurige opleidingen. Het korps besteedde in totaal 2.279 uren aan opleiding. • Kraainem en Wezembeek-Oppem behoren in Vlaams-Brabant bij de minst criminogene gemeenten. Diefstal maakt 45 % van de misdrijven uit. In 2019 stegen bijna alle vormen van diefstal, met uitzondering van diefstallen met geweld en fietsdiefstallen. Onze gemeente is verantwoordelijk voor 43 % van de geregistreerde criminaliteit. Het aanslepende personeelstekort, waardoor het korps minder op het terrein aanwezig is, is mede oorzaak van het feit dat de criminaliteit voor het tweede jaar op rij is gestegen. • De Wezembeeklaan ter hoogte van de Delhaize en Carrefour blijft de weg waar jaarlijks het meeste ongevallen gebeuren. Daarna volgen de Koningin Astridlaan, de Baron D’Huartlaan en de Mechelsesteenweg. (UM)
3
‘Sinds mijn pensioen breng ik graag tijd in de natuur door’ De geboorte van GC de Lijsterbes vond 40 jaar geleden plaats. Hilde Dierck was erbij. Hoe zij als cultuurfunctionaris het gemeenschapscentrum met de jaren heeft zien groeien? ‘Het werd vooral een kruispunt van ontmoetingen.’ Wat herinner je je nog van de opening van GC de Lijsterbes? ‘Het speelde zich af tijdens mijn jonge jaren. Ik had een opleiding als sociaalcultureel werker op zak en werkte eerst enkele jaren voor een ministerie. Toen kreeg ik de vraag of ik geen cultureel centrum in Kraainem zou willen helpen uitbouwen. Lang heb ik daarover niet moeten nadenken. Ik zag het als een uitdaging en heb me dan ook met veel jong enthousiasme gesmeten.’ ‘Tijdens de openingsspeech vergeleek de toenmalige minister van Cultuur, Rika De Backer, de gemeenschapscentra met een gordel van smaragd die rond Brussel gelegd werd. Een beeld dat boekdelen sprak. GC de Lijsterbes had als taak de Vlaamse identiteit te doen 4
schitteren. Wat ik uiteraard niet vergeten ben, is dat ik op de openingsavond Geert Catteeuw heb leren kennen. Hij was de fotograaf van dienst. Hij zou later mijn echtgenoot worden, met wie ik vier kinderen heb.’ Zelf ben je afkomstig van OnzeLieve-Vrouw-Lombeek in het Pajottenland. Hoe was het om je weg te vinden in de Vlaamse gemeenschap van Kraainem? ‘In het begin heb ik heel wat contacten gelegd met de lokale gemeenschap, zoals met de voorzitters van allerlei verenigingen, de schoolhoofden, de priester, de bibliothecaris ... Ik vond dat belangrijk omdat ik de lokale gevoeligheden wilde leren kennen. Maar ook omdat ik altijd in inspraak geloofd heb.’
‘Ik moet toegeven dat ik me in de beginjaren soms eenzaam gevoeld heb. Gelukkig was er Geert met wie ik over sommige lokale zaken kon afstemmen. Hij was trouwens ook de man die een tijd de lay-out van de verenigingskrant Bij ons te Kraainem verzorgde. Onlangs nog zag ik gezeefdrukte affiches die hij voor de Lijsterbes gemaakt had. Het deed me iets.’ Welke optredens zijn jou het meest bijgebleven? ‘We konden heel wat bekende namen aantrekken. Ik denk aan Willem Vermandere, Kurt Van Eeghem, maar ook Rocco Granata. Dat we artiesten van dat niveau naar Kraainem konden halen, gaf voldoening. Een optreden dat op mij persoonlijk indruk maakte, was dat van
© Tine De Wilde
Hilde Dierck stond mee aan de wieg van GC de Lijsterbes
TERUGBLIK 40 jaar de Lijsterbes
Hartverwarmend filmpje Geen groot feest dit jaar. Toch wil GC de Lijsterbes zijn veertigste verjaardag niet in stilte voorbij laten gaan. Samen met een aantal vrijwilligers, artiesten en verenigingen halen ze herinneringen op in een hartverwarmend filmpje. Dat is te bekijken op de website van de Lijsterbes, in de rubriek nieuws. Wie in de Lijsterbes een voorstelling bezoekt, zal de video ook daar kunnen bekijken. Rika De Backer, toenmalig minister van Cultuur, tijdens de opening van GC de Lijsterbes.
Wim De Craene. Die man had zo’n mooie stem. Daar kon je echt stil van worden.’ Welke activiteiten die je mee hebt helpen organiseren, vind je het meest geslaagd? ‘Met een groepje van vier mensen hebben we ooit eens, samen met een aantal kinderen, een animatiefilm gemaakt. Het was een piratenverhaal dat we geanimeerd hebben. Dat deden we op basis van een storyboard en met Playmobil-figuurtjes. Er is zelfs een film over the making of van die animatiefilm. Ik hoop dat die films in het archief bewaard zijn. Ik zou ze graag nog eens zien.’ ‘Een andere pluim die we op onze hoed mogen steken, is het jeugdcolloquium dat we organiseerden. Het heeft de jeugd van Kraainem, die wat versnipperd was, bij elkaar gebracht. Met de tijd is GC de Lijsterbes vooral een kruispunt van ontmoetingen geworden. Een mooie evolutie.’ Hoe heb jij GC de Lijsterbes met de jaren zien evolueren? ‘De werking is zonder twijfel geprofessionaliseerd. In mijn tijd smeerden wij zelf de broodjes voor de artiesten die kwamen optreden. Nu wordt daar catering voor ingeschakeld. Ook het opruimen van de zaal was onze taak.’ Je werkte acht jaar voor GC de Lijsterbes. Wat heb je tijdens al die jaren opgestoken? ‘Het was een boeiende tijd. Ik heb veel over mezelf geleerd. Toen ik er aankwam, had ik nog wilde haren. Ik was
een jonge spring-in-‘t-veld. Vrij snel besefte ik dat ik lokale contacten zou moeten opbouwen. Als cultuurfunctionaris wil je je oor te luisteren leggen, zodat je voelt wat er leeft bij de mensen. Het is de beste manier om dicht bij de gemeenschap te staan, zodat je activiteiten kan aanbieden die voor hen betekenisvol zijn.’ Vandaag woon je terug in je geboortedorp. Heb je nog contact met mensen van Kraainem? ‘Twee keer per jaar spreek ik af met Suzanne Desair om samen te gaan eten. Zij was voorzitster van de hobbyclub Kreativa. Een creatieve dame met ontzettend veel ideeën die een grote bijdrage aan onze kinderanimatie geleverd heeft. Vijfennegentig is ze nu, maar nog steeds scherp van geest. Jammer genoeg hebben we elkaar dit jaar omwille van corona nog niet kunnen zien.’ Wat doet de coronacrisis met jou? ‘Het culturele leven is grotendeels stilgevallen. Dat is een pijnlijk gegeven, maar dat mag ons niet verlammen. Wij proberen ons te focussen op wat we wel nog kunnen doen. Zo hebben we bijvoorbeeld tijdens de lockdown mijn schoonmoeder van vijfentachtig met de computer leren werken. Voor de verjaardag van onze jongste dochter hebben we een vaartocht op de Dender gemaakt. Een bijzondere ervaring die er zonder corona hoogstwaarschijnlijk niet gekomen zou zijn.’ Vandaag ben je met pensioen. Hoe vul je je vrije tijd in? ‘Ik breng graag tijd door in de natuur.
Wilde planten zijn helemaal mijn ding. Onlangs heb ik, samen met een groep van 16 vrouwen, een onthaastingsproject Proeftuin van Heden ingediend bij de provincie. Resultaat: in het provinciaal domein hebben we twee serres toegewezen gekregen. Daar kunnen we ons uitleven en biologisch tuinieren.’ Daarnaast ben ik actief als imker. De wereld van de bijen is fascinerend. Als je ziet op welke intelligente manier die beestjes zich organiseren om honing te produceren of om elkaar te signaleren dat ze een lekker bloemenveld gevonden hebben, dan begrijp je hoe wonderlijk de natuur is. Jammer genoeg wordt hun bestaan bedreigd. We zouden hen meer wilde natuur moeten gunnen. Waarom kijken wij naar paardenbloemen als lastig onkruid? Het zijn net dat soort bloemen die de bijen nodig hebben.’ Het lijkt of je verleden als cultuurfunctionaris ver achter jou ligt en je passie voor cultuur vervangen werd door liefde voor natuur. ‘Ik lees nog veel over cultuur. En af en toe ga ik nog wel eens naar een optreden. Maar inderdaad, met de jaren ben ik steeds meer gaan houden van rust in mijn hoofd. Die vind ik in mijn tuin en in de natuur. Mijn man en ik houden ook van reizen. Maar met corona zullen we onze reisplannen een tijd moeten parkeren. Niet getreurd. Door thuis te blijven, worden we gedwongen nog meer stil te staan bij onze manier van leven. En te beseffen hoe levensbelangrijk het is zorg te dragen voor de natuur.’ Nathalie Dirix
5
MENSEN uit de Vogeltjeswijk
Luc en Anita, vroegere uitbaters van buurtwinkel Prima
‘Samenwerken was nooit een probleem’
Meer dan veertig jaar lang was de buurtwinkel van Luc en Anita Van Buggenhout een begrip voor al wie in de Vogeltjeswijk en omstreken woonde. Sinds 2008 is het koppel met pensioen, maar ze wonen nog altijd vlakbij in Kraainem, en ze worden nog regelmatig door buurtbewoners herkend.
L
uc Van Buggenhout is inmiddels 75. Hij is oorspronkelijk afkomstig van Kampenhout. Anita is van Begijnendijk bij Aarschot. Ondertussen wonen ze al vijftig jaar in hun appartement op de hoek van de Koningin Astridlaan en de Wezembeeklaan. Jarenlang hebben Luc en Anita de buurtwinkel op het Prinses Joséphine Charlotteplein uitgebaat, die iedereen die tussen het einde van de jaren zestig en 2008 in de Vogeltjeswijk woonde, gekend zal hebben. Luc Van Buggenhout belandde daar destijds nochtans wat onverwachts. ‘De zus van mijn peter had de zaak hier overgenomen voor haar twee zonen. Maar na twee weken zag de oudste zoon het niet meer zitten en dacht hij zelfs aan zelfmoord. Toen heeft mijn peter aan mijn ouders gevraagd of het niets voor mij zou zijn. Zo ben ik hier onverwacht beginnen te werken in 1965, eerst nog
samen met mijn ouders, omdat ik mijn legerdienst nog moest afmaken. Ik dacht nochtans altijd dat ik bij de telefoonmaatschappij zou gaan werken, waar een kameraad van mijn vader een van de topmannen was.’
Samen uit, samen thuis
Anita kwam er iets later bij. ‘Toen we trouwden in 1970’, zegt ze. ‘In dat jaar hebben we ook het laatste appartement in dit gebouw kunnen kopen.’ Tot aan hun pensioen zou het alle dagen ‘samen uit, samen thuis’ zijn. Anita: ‘Samenwerken was nooit een probleem. Je wordt dat zo gewoon. Luc stond vooraan aan de kassa en de groenten. Ik achteraan bij de charcuterie. Het was wel hard werken. Maandag was onze sluitingsdag, maar op zondag waren we tot ’s middags open. Om zes uur stonden we op. Om zeven uur waren we in de winkel, en tussen zeven en half acht ’s avonds waren we thuis. Dat waren lange dagen.’
De wijk en de buurtwinkel hadden veel aan elkaar. Tot op het laatst zijn de zaken goed gegaan. ‘De moeilijkste periode was toen de supermarkten opkwamen in het begin van de jaren zeventig. Eerst waren de mensen natuurlijk nieuwsgierig, maar na twee maanden kwamen onze vaste klanten toch terug. Eind jaren zeventig hebben we onze winkel ook nog eens vernieuwd en verbeterd. In 2008 zijn we dan gestopt, net voor de regel-
DE
Luc und Anita, Betreiber des Gemischtwarenladens Prima Van Buggenhout Mehr als vierzig Jahre lang war der Laden um die Ecke von Luc und Anita Van Buggenhout ein bekannter Name für alle, die im Viertel Vogeltjeswijk und Umgebung wohnten. Das Paar ging 2008 in den Ruhestand, lebt aber immer noch in der Nähe in Kraainem. „Natürlich kann man das Viertel nicht mit früher vergleichen“, sagt Anita. „Wenn wir jetzt dorthin kommen, werden wir kaum
6
jemanden oder irgend etwas wiedererkennen. Alles hat sich verjüngt, viele unserer Kunden sind inzwischen weg. Obwohl wir immer noch regelmäßig Menschen begegnen, die uns erkennen und uns grüßen. Luc gab den Kindern auch immer bollekes zum Naschen. Kürzlich trafen wir an der Kreuzung noch einen jungen Mann, der sich daran erinnerte, dass er immer ein Bonbon bekam.“ Als Luc und Anita 2008 aufhörten, wurden sie während der Nachbarschaftsfeier im Vogeltjeswijk geehrt. Zur Zeit befindet sich in den Räumlichkeiten ihres Ladens das italienische Restaurant San Tucci.
© Tine De Wilde
geving weer veranderde en er opnieuw reorganisaties nodig zouden zijn.’ De Prima was afhankelijk van de bekende Mechelse groothandel Huyghebaert, die het merendeel van de goederen leverde. Huyghebaert was bekend voor zijn wijnen, maar ook verse groenten en fruit waren een troef van Luc en Anita. Luc: ‘Veel werd rechtstreeks bij de boer gehaald. Witloof en asperges bijvoorbeeld. Een tijd lang hebben we ook bloemen gehad die we zelf gingen halen op de bloemenmarkt. En we brachten ook bestellingen aan huis.’
Snoepjes
Bekende klanten waren onder meer de broer van prinses Lilian Baels, de tweede vrouw van Leopold III, die ook in de Astridlaan woonde. En Rodrigo Beenkens, de bekende sportjournalist van de RTBF, met wie Luc naar hartenlust over sport kon praten. Uiteraard kwamen de buren van slager Plateau, de kapper, de
drogist en de bakker ook bij elkaar over de vloer. ‘Natuurlijk kan je de wijk niet meer vergelijken met vroeger’, zegt Anita. ‘Als we daar nu komen, herkennen we bijna niemand of niets meer. Alles is verjongd, veel van onze klanten zijn ondertussen weg. Al komen we nog regelmatig mensen tegen die ons herkennen en ons groeten. Luc gaf de kinderen ook altijd bollekes. Onlangs kwamen we op het kruispunt nog een jongeman tegen die zich herinnerde dat hij altijd een snoepje kreeg.’ Bijna niets dan goede herinneringen dus, al hadden Luc en Anita regelmatig te kampen met een ondergelopen kelder, en zijn ze ook een keer bestolen geweest – een straffe anekdote. Luc: ‘Toen hebben ze voor 200.000 Belgische frank aan sigaretten meegenomen. De daders moeten geweten hebben dat onze stock in de kelder lag. Maar ‘hierboven’ zijn ze ons toen gunstig gezind geweest, want veertien dagen later
hebben we met de Lotto bijna al het verloren geld teruggewonnen. Zoiets vergeet je nooit.’ Toen Luc en Anita in 2008 stopten, werden ze gehuldigd tijdens het buurtfeest van de Vogeltjeswijk. Momenteel is in het pand van hun winkel het Italiaanse restaurant San Tucci gevestigd. In het begin van hun pensioen misten ze het contact met de klanten, maar heimwee hebben ze niet gehad. Luc leest drie kranten per dag en kijkt veel naar sport. Hij is al 64 jaar KV Mechelensupporter en gaat naar alle thuismatchen. Op vakantie gaan ze niet meer. Wel zijn Luc en Anita dierenliefhebbers die mooie herinneringen koesteren aan de twee yorkshirehondjes die ze hebben gehad. Als ze wandelen of fietsen voor de gezondheid, dan is het park van Tervuren hun favoriete bestemming. Michaël Bellon
7
I N F O R M AT I E
I N F O R M AT I E
oud-nieuw
verenigingsnieuws
U-vormige hoeve Steenweg op Zaventem
In memoriam Kathy Lebon
Bij het begin van de Steenweg op Zaventem, ook te bereiken via de nauwe doorgang achteraan de Sint-Pancratiuskerk, ligt rondom een gekasseide binnenplaats deze U-vormige voormalige hoeve. De hoeve maakt deel uit van de oudste bewonerskern van Hoog-Kraainem. De hoeve ligt tussen de kerk en het Hof van Kraainem (nu Jourdainkasteel). Je vindt ze ook op vroegere kaarten, namelijk de grondatlas St.-Janshospitaal (1707), het Kaartboek St.-Jansgasthuis (1711) en op de Ferrariskaart (1784). De hoeve werd in verschillende fases gebouwd, verbouwd en nadien vrij snel onderverdeeld in afzonderlijke wooneenheden, tussen de jaren 1883 en 1885. Rond 1932 werd de definitieve onderverdeling een feit. De woningen die gevestigd waren op de Dezangrélaan 32A en 34 maakten deel uit van deze hoeve. Op de foto met kijkrichting vanaf de kerk richting Steenweg op Zaventem, bevonden zich in de jaren 60 de lokalen van de Chirojeugd. Nadien werden deze lokalen volledig gerenoveerd en aan de andere zijde werd de pastorie gevestigd. Luc Maes
8
Tip: de Ferrariskaart waarvan hierboven sprake is, werd ook toegevoegd aan het boek Kraainem Revisited. De gloednieuwe editie 2020 is nu te koop bij de Foyer van de Lijsterbes.
Met grote droefheid meldt de redactieraad het recente overlijden van Kathy Lebon. Kathy (°1978) was een bijzonder geëngageerde en warme persoonlijkheid in het Kraainemse gemeenschapsleven. Bijvoorbeeld als voorzitter van de ouderraad van de gemeentelijke basisschool De Klimboom heeft zij zich jarenlang belangeloos ingezet. Kathy laat haar echtgenoot Frédéric Togni na, alsook hun drie jeugdige kinderen Alexandre, Hadrien en Aurore. Gemeenschapscentrum de Lijsterbes betuigt zijn oprechte medeleven aan alle nabestaanden bij dit vroegtijdige heengaan. Met Kathy verliest Kraainem een hoeksteen van het lokale verenigingsleven. Wij zullen haar herinneren als een energieke en gedreven vrouw met het hart op de tong. De uitvaart vond op 10 augustus 2020 plaats in de parochiekerk Sint-Pancratius, waar Kathy ook de catecheselessen verzorgde.
Coronaproof vergaderen in de Lijsterbes Wie een vergadering of activiteit wil organiseren, kan in de Lijsterbes terecht om samen de haalbaarheid te bekijken. Als centrum hebben we alvast alle maatregelen genomen die een ‘veilige’ omgeving garanderen. Zo wordt in een zaal een bepaalde capaciteit toegelaten, rekening houdend met de afstandsregels, is er handgel voorhanden enz. Heb je nog vragen? Neem contact op met het centrum via info@delijsterbes.be of kom even langs tijdens de openingsuren. Met mondmasker uiteraard!
Voorzichtige heropstart van het verenigingsleven
‘Die lockdown kwam wel hard binnen’, zegt voorzitter Romain Vuga (20) van jeugdhuis De Villa. ‘Ineens waren we dicht en dat zijn we tot nader order nog altijd. Maar we hebben niet stilgezeten. De vrijwilligers van het jeugdhuis knappen nu het interieur op. We investeren zo’n 3.000 euro in nieuwe koelkasten, audiomateriaal, verf. Al zullen de eerste activiteiten zeker in de openlucht plaatsvinden. Gelukkig is er een grote tuin aan het jeugdhuis. Dat maakt het gemakkelijker om activiteiten te organiseren in deze coronatijden.’ Het bestuur van het jeugdhuis staat alvast te popelen om de jongeren opnieuw een ontmoetingsplek te bieden. ‘We merken dat heel wat jongeren nood hebben aan ontspanning en ontmoeting. Een heropstart in oktober met eventueel een barbecue behoort tot de mogelijkheden. In november plannen we een game-avond. We bekijken nog samen met de jeugdraad en Chiro BAM! of de jaarlijkse kerstmarkt kan doorgaan en hoe we die dan coronaproof kunnen organiseren. Het is allemaal wat afwachten, want de coronamaatregelen kunnen snel veranderen.’ Romain is ook de nieuwe voorzitter van de Kraainemse jeugdraad. ‘Die zal voortaan maandelijks in plaats van om de twee à drie maanden samenkomen. Door meer te vergaderen, kunnen we de samenwerking tussen de jeugdverenigingen nog intenser maken.’ Naast het jeugdhuis De Villa zijn ook het speelplein van Kraainem en Chiro BAM! lid van de jeugdraad. Het speelplein heeft alvast coronaproof plaatsgevonden. ‘Ook de Chiro kon na goedkeuring door het gemeentebestuur het nieuwe werkingsjaar aanvatten’, vertelt hoofdleider Cédric
© Tine De Wilde
De impact van de coronamaatregelen op het verenigingsleven in Kraainem is groot, zo blijkt uit een rondvraag bij de verenigingen. Toch zijn de jeugdverenigingen inmiddels voorzichtig weer opgestart, en ook de sportverenigingen hebben de aftrap gegeven voor een nieuw seizoen. Contactsporten zijn in Kraainem weer toegelaten, al zijn er beperkingen voor het gebruik van de sporthal. Zo is het aantal deelnemers per sportactiviteit beperkt en is online aanmelden verplicht.
Demarche. ‘Zoals het er nu naar uitziet, zal ons spaghettifestijn op 15 november doorgaan, maar allicht zullen we werken met een afhaalsysteem.’
Puzzelwerk
Ook voor de sportverenigingen is het heel wat puzzelwerk om coronaproof te kunnen sporten. ‘Het online aanmelden voor het gebruik van de sporthal moet nog ingeburgerd raken’, zegt voorzitter Michel Renders van de Vlaamse Sportraad van Kraainem. ‘Soms moeten we mensen wegsturen omdat ze zich niet hebben aangemeld. Elke sportvereniging start bovendien met een beperkt aantal deelnemers. Zo hebben sommige sportverenigingen wachtlijsten omdat ze niet iedereen kunnen inschrijven. Dat komt omdat de capaciteit van de sporthal omwille van de coronamaatregelen beperkt is.’ Michel Renders is ook voorzitter van KnA Kraainem (recrea-gym, dans, fitness en vendelen). ‘Normaal kunnen we met 90 tot 100 mensen tegelijk sporten in de sporthal. Maar nu moeten we werken met gesplitste groepen van 20 personen. We vrezen dat we een aantal mensen zullen verliezen, omdat er geen plaats meer is, of omdat ze omwille van coronamaatregelen afhaken. We kunnen pas over enkele weken een balans opmaken wat de precieze impact van corona op onze vereniging zal zijn.’ Joris Herpol
9
I N F O R M AT I E nieuws uit het centrum
zondag 4 oktober Coole workshops op de Kinderhoogdag FAMILIE
zondag 4 oktober Kinderhoogdag FAMILIE
13.00 uur – GC de Lijsterbes tickets: 7 euro (kassa), 6 euro (vvk)
,
,
dinsdag 6 oktober, dinsdag 13 oktober, dinsdag 20 oktober Oefen je Nederlands Café Combinne
De Kinderhoogdag is een jaarlijks evenement voor kinderen tussen vier en twaalf. Het is een samenwerking tussen de Lijsterbes en de Kam in Wezembeek-Oppem, en heeft afwisselend plaats in een van beide gemeenschapscentra. Dit jaar is Kraainem aan de beurt. Met het thema doe-het-zelf staat de dag in het teken van knutselen, bouwen en recycleren. Aan een aantal workshops mogen ook ouders deelnemen. De workshops worden gegeven door professionele organisaties. Inschrijven kan op de website van de Lijsterbes of de Kam. Je krijgt een overzicht van de verschillende workshops waaruit je je programma kan samenstellen. (MB) 13.00 tot 17.00 uur – GC de Lijsterbes • tickets: 7 euro (kassa), 6 euro (vvk) ,
,
Poëtische zoektocht tijdens Week van het Nederlands
VORMING
14.00 uur – GC de Lijsterbes gratis , ,
zaterdag 24 oktober Papin Ilse De Koe, Tania Van Der Sanden, Karlijn Sileghem & Nils De Caster THEATER
20.00 uur – GC de Lijsterbes tickets: 22 euro (kassa), 20 euro (vvk)
dinsdag 27 oktober Oefen je Nederlands Café Combinne VORMING
14.00 uur – GC de Lijsterbes gratis , ,
zaterdag 31 oktober Griezelwandeling met goochelaar Halloweenfeest voor het hele gezin FAMILIE
18.30 uur – GC de Lijsterbes tickets: 10 euro (kassa), 8 euro (vvk)
,
10
,
Tijdens de Week van het Nederlands werkt gemeenschapscentrum de Lijsterbes samen met gemeenschapscentrum de Kam in Wezembeek-Oppem en literatuurorganisator Vonk & Zonen aan een poëzie-wandelparcours door beide gemeenten. Starten kan zowel aan GC de Lijsterbes als aan GC de Kam. ‘Waar gaan we naartoe?’ Dat is de vraag die de Partij voor de Poëzie ons stelt nu we onze weg moeten vinden in het nieuwe normaal. ‘De Partij voor de Poëzie is een los-vast collectief van dichters, dat al in het voorjaar van 2018 werd opgericht’, legt Daan Janssens van Vonk & Zonen uit. ‘De initiatiefnemers zijn een aantal dichters, onder wie Michaël Vandenbril (auteur van verschillende bundels en coördinator van Antwerpen Boekenstad) en Jan Ducheyne (podiumdichter met Noodzakelijk Kwaad en organisator van De Sprekende Ezels). In tijden van quarantaine en social distancing wil de Partij ons letterlijk en figuurlijk wat richting geven in de zoektocht naar een nieuwe zorgeloosheid. Daarom sturen ze mensen op pad langs verschillende plekken in de gemeente, aan de hand van een poëtische speurtocht. In dit geval kiezen de Lijsterbes en de Kam de leukste plekjes uit voor een fijne wandeling. Het gedicht Waar gaan we naartoe? dient daarbij als leidraad. Daan Janssens: ‘Om het te schrijven, hebben we een beroep gedaan op een collectief van schrijvers. Elke dichter heeft een aantal verzen geschreven, maar je weet niet wie welke, of hoeveel. Niemand hoeft met de eer te
gaan lopen, het gaat echt uit van een collectief gedeelde liefde voor poëzie.’
Even zoeken
‘De lente heeft ons overleefd – wij stappen langzaam voorbij / Aan ons gemis, pakken de draad weer op als een stratenplan / Doen het veranderde vroegere anders.’ Dat is een van de fragmenten uit het gedicht die je kan tegenkomen als je besluit om tijdens de Week van het Nederlands het parcours door Kraainem en Wezembeek-Oppem af te leggen. Janssens: ‘Het gedicht is opgedeeld in verschillende stukken die een plaats krijgen langs de wandeling. Op het einde krijgen de deelnemers dan het volledige gedicht op papier cadeau.’ Het gedicht wil ook een positieve boodschap brengen na al het slechte nieuws van de afgelopen maanden. ‘Nu mensen opnieuw iets meer op hun gemak buiten kunnen komen en hun omgeving kunnen ontdekken, willen we aangeven wat er in deze context nog mogelijk is en waarvan we nog kunnen genieten. Weer buitenkomen en om je heen kijken, is het belangrijkste doel. Je kan dat in je eigen bubbel doen, en in je eigen tempo.’ (MB) 5 t.e.m. 18 oktober • vertrek aan GC de Lijsterbes of GC de Kam
zaterdag 7 november Luwte Suura MUZIEK © Tine De Wilde
20.00 uur – GC de Lijsterbes tickets: 12 euro (kassa), 10 euro (vvk)
Suura debuteert vanuit de luwte
‘Onze muziek hoeft niet bekoorlijk te zijn’ Het dromerige, weidse geluid van Suura klinkt op Luwte bewust ongrijpbaar. Met elementen uit folk, jazz, klassiek en vrije improvisatie creëert gitarist Nicolas Van Belle met een wat ongewone line-up ruimte voor het onverwachte. Luwte. Zo heeft gitarist Nicolas Van Belle (29) het debuutalbum van Suura genoemd. Omdat hij het mooi vond klinken en het ook fraai oogde op papier, maar vooral omdat hij het als een vertrekpunt beschouwt: ‘De bandleden hebben hun schoolcarrière net achter de rug. Vanuit die veilige plek in de luwte staat deze plaat voor een nieuw verhaal.’ Zelf vinden we de albumtitel mooi aansluiten bij het ingehouden, genuanceerde klankpalet dat de gitarist-componist samen met contrabassist Emanuel Van Mieghem, altsaxofonist Werend Van Den Bossche en tenorsaxofonist Reindert Spanhove fabriceerde op de plaat die hij straks komt voorstellen in Kraainem, de gemeente waar zijn moeder vandaan komt. De bezetting van gitaar, contrabas en twee saxen is wat ongewoon, maar uitdagend en bijzonder sfeerrijk. ‘Het Linus-project van gitarist Ruben Machtelinckx was een inspiratie, niet alleen omdat het akoestische gitaar met saxofoon verenigt, maar evengoed
omdat de muziek helemaal niet opdringerig aanvoelt’, zegt Van Belle, die ook de Noorse saxofoniste Mette Henriette en folkmuzikant Nick Drake aanstipt als invloeden. ‘Onze muziek hoeft niet bekoorlijk te zijn. Ze vereist geduld, en is bestemd voor een publiek dat bereid is om echt te luisteren. Het gaat om emoties, contrasten en texturen.’
Kantelpunt
Toen Van Belle op zijn 17e gitaar begon te spelen, greep hij in eerste instantie naar de gitaren en muziekcursussen van zijn vader, een bluesman. ‘Ik ben zo laat begonnen omdat het zo lang duurde eer ik me kon concentreren op één ding’, klinkt het over die late roeping. Van bluesgitaarles in de regio Kortenberg, waar hij opgroeide, ging het vervolgens naar jazzles bij Leo Caerts in Leuven en naar het Gentse conservatorium, waar hij vorig jaar afstudeerde. Een Erasmusjaar in het Deense Aarhus zorgde voor een kantelpunt. ‘Toen ik er arriveerde, was ik te competitief bezig.
Ik wilde de beste zijn en virtuoos kunnen soleren. Pas toen een leerkracht opmerkte dat muziek meer is dan obsessief je instrument inoefenen, besefte ik dat ik op die manier ook de schoonheid ervan opzij had geschoven.’ Uit dat besef is de akoestische, instrumentale muziek van Suura geboren, dromerige composities geschreven door een gitarist, maar niet om als gitarist mee op de voorgrond te verschijnen.
Springplank
Terug thuis zocht Van Belle muzikanten voor zijn muziek, waarin amper nog een gitaarsolo voorkwam. ‘Met de contrabassist wilde ik al langer samenwerken. Door het toevoegen van een altsax werd alles lichter. De tenorsax maakte het palet daarna weer wat voller.’ Na zes maanden repeteren volgde twee jaar geleden een eerste optreden. In het zog van hun concert op Gent Jazz 2019 werd een eerste langspeelplaat opgenomen. ‘Die is bedoeld als springplank’, besluit Van Belle. ‘We waren goed gecoacht door onze leraars op school en wilden vooral het momentum niet verliezen. Intussen bestaat onze liveset alweer voor de helft uit nieuwe composities. Daarop strijk ik meer dan ik tokkel en klinkt mijn gitaar meer als een cello, wat nog een extra klankkleur toevoegt. Live zijn we ook veel losser geworden. Tijdens onze laatste optredens hebben we zelfs gezongen. Ruimte creëren voor het onverwachte is voor ons essentieel.’ Tom Peeters 11
© Tine De Wilde
Karlijn Sileghem over theatervoorstelling Papin
‘Hoe worden gewone mensen misdadigers?’ Een moordzaak die in het begin van de vorige eeuw heel Frankrijk in de ban hield. Dat is voor actrices Karlijn Sileghem, Tania Van der Sanden, Ilse de Koe en muzikant Nils De Caster de inspiratiebron voor een tragikomisch stuk over leegte die woede wordt. Tania Van der Sanden is als actrice verbonden aan theater Malpertuis. Je kent haar ongetwijfeld van televisiereeksen als Het eiland of In de gloria. Ilse De Koe is bekend van theatergezelschap Studio Orka en reeksen als Bevergem en Iedereen beroemd. Karlijn Sileghem speelde onder meer voor Het Toneelhuis, en in de tv-reeksen Katarakt en Het Peulengaleis. Sileghem heeft ook haar eigen vzw Maquis, waarmee ze al samenwerkte met Nils De Caster in Onnozele, naar een boek van Bart Moeyaert. Dit viertal haalt in Papin nu inspiratie bij waargebeurde feiten. Waarom koos je ervoor om met deze mensen samen te werken? Karlijn Sileghem: ‘We zijn bevriend met elkaar, we discussiëren graag, vertrouwen elkaar en onze speelstijl is een 12
beetje hetzelfde. Tania, Ilse en ik zijn alle drie echte ‘spelers’, die voluit willen gaan en zoeken naar een goede mix tussen humor en tragiek. Je zou kunnen zeggen dat we plezier en humor vinden als we de onmacht en de miserie van mensen in de verf zetten (lacht). Met Nils heb ik al samengespeeld bij Maquis. Zijn kennis als muzikant en zijn theatrale voeling zijn heel belangrijk. Ik speel in het stuk een tirannieke ex-operazangeres en hij speelt mijn muzikale zoon. Tania en Ilse spelen de twee zussen die als dienstmeisje bij hen inwonen. De ingewikkelde verhouding die de twee zussen hebben, vraagt het vertrouwen, de intimiteit en de zotte fantasie die zij hebben.’ De titel Papin verwijst naar de naam van een zusterpaar dat echt heeft bestaan.
Sileghem: ‘Tijdens de zoektocht naar materiaal stootte ik op een gegeven moment op een artikel over twee Franse zussen die een gruwelijke misdaad pleegden in het jaar 1933. Die meisjes waren in dienst bij een welgestelde familie. In hun eenzaamheid en vertwijfeling – dat maak ik er tenminste van – waren zij ook een liefdesrelatie met elkaar begonnen. Het waren dus twee zussen met een incestueuze relatie.’ ‘Op een gegeven moment vermoordden zij de moeder en de dochter des huizes op een gruwelijke manier. Die gebeurtenis heeft Frankrijk destijds geschokt. De meisjes zijn gearresteerd, maar ze hebben nooit verteld waarom ze deden wat ze deden. Er was waarschijnlijk een psychiatrische problematiek mee gemoeid, maar naar de juiste reden kan
C U LT U U R
zaterdag 31 oktober Halloweenfeest voor het hele gezin (3+) Griezelwandeling met goochelshow
muziek
FAMILIE
zaterdag 24 oktober Papin Ilse De Koe, Tania Van Der Sanden, Karlijn Sileghem & Nils De Caster
Op de avond vóór 1 november spookt het weer in en rond gemeenschapscentrum de Lijsterbes. Traditioneel vindt daar dan een griezelbal plaats ter gelegenheid van Halloween. Door corona is een echt dansfeest vandaag niet mogelijk, maar toch werkte de Lijsterbes een aantrekkelijk programma uit.
THEATER
20.00 uur – GC de Lijsterbes tickets: 22 euro (kassa), 20 euro (vvk)
Het vertrekpunt wordt een coronaveilige belevingswandeling door Kraainem, met begin- en eindpunt aan het gemeenschapscentrum. Tegen de avond, van 18.30 tot 21 uur, kunnen deelnemers een parcours volgen waarlangs een aantal lokale verenigingen hun standjes hebben opgesteld. Fakkels zorgen in het schemerdonker voor extra sfeer. Daarnaast zal er straattheater te zien zijn en kun je iets eten en drinken. Zo wordt het een gezellig evenement voor jong en oud.
je alleen maar gissen. Is het een soort drift geweest, een psychose of een wraakactie? Wat drijft iemand dat hij of zij zo’n misstap zet? Dat fascineerde mij.’
Op een uurtje kan je de wandeling makkelijk afleggen. Alle deelnemers, en zeker de kinderen, kunnen zelf bijdragen aan de sfeer door verkleed aan de wandeling deel te nemen. Je kan je griezelkleren dus weer uit de kast halen. Het thema van dit jaar – magie en verwondering – kan voor extra inspiratie zorgen. In dat thema past ook de afsluitende act van dit jaar. Dat is een show van een heuse goochelaar. (MB) i.s.m. JC de Villa en Chiro Bam • 18.30 uur – GC de Lijsterbes tickets voor kinderen: 10 euro (kassa), 8 euro (vvk), 6 euro (abo) Ouders kunnen hun kinderen gratis vergezellen.
Heeft het verhaal je ook getroffen omdat het geen uitkomst heeft? Sileghem: ‘Ja, ik zag verloren mensen in onzekerheid en eenzaamheid, en ik legde de link tussen dat verleden en onze tijd nu, waarin onzekerheid, identiteit en onverdraagzaamheid ook zo’n grote rol spelen. Hoe kunnen twee heel gewone mensen misdadigers worden? Hoe kan iemand de beslissing nemen te radicaliseren? Dat zijn vragen die mij enorm bezighouden en die we probeerden te onderzoeken. Met een grote compassie voor de mens.’
zodra de twee diensters in het huis komen werken.’ ‘Het huis Papin is een onbestemde plek. We hebben gekozen voor een sprookjesvorm, maar dan zoals sprookjes oorspronkelijk bedoeld zijn. Dus niet alleen voor kinderen, maar als een vorm om maatschappelijke thema’s of gebeurtenissen die mensen angst aanjagen bespreekbaar te maken. Eigenlijk zijn alle personages egoïstisch en heel erg op hun eigen leefwereld gesteld. Ze denken allemaal na over hun identiteit. ‘Heb je
Met die elementen heb je zelf een heel nieuw stuk geschreven? Sileghem: ‘Dat klopt. Het stuk gaat over een huis – het huis Papin – waarin een operazangeres woont die vroeger veel succes had. Ze is een dominante, tirannieke, narcistische dame die haar zoon onderdrukt – hoewel die twee uiteindelijk wel een goede verstandhouding hebben. De balans wordt verstoord
mij bezig gezien? Was het mooi wat ik gedaan heb?’ De zoon wil zich ontwikkelen met zijn muziek, maar de moeder vindt wat hij doet onder hun niveau. Het stuk gaat dus ook over dromen die onderdrukt worden.’ ‘Maar sprookjes zijn niet alleen verhalen met een morele inslag. Ze leiden ook tot een catharsis en kunnen hoop en troost geven. Het einde van ons stuk is dus niet zo fataal als de realiteit. Er is ruimte voor poëtische tragiek en geestig drama. De humor is soms zwarte humor, soms pure slapstick, soms comedy. En de muziek evolueert ook mee.’
FR
Karlijn Sileghem à propos du spectacle de théâtre Papin ‘Comment les gens ordinaires deviennent-ils des criminels? ’ Une affaire de meurtre qui, au début du siècle dernier, a tenu toute la France en haleine. Pour les actrices Karlijn Sileghem, Tania Van der Sanden, Ilse de Koe et le musicien Nils De Caster, cette histoire a été une source d’inspiration donnant lieu à un spectacle tragicomique. La pièce traite d’une maison - la maison Papin - dans laquelle vit une chanteuse d’opéra qui, antérieurement, a connu un immense succès. C’est une femme dominante qui opprime son fils - bien qu’en fin de compte les deux soient en bons termes. L’équilibre est perturbé à l’arrivée de deux jeunes domestiques qui viennent travailler et vivre dans leur maison. La maison Papin est un lieu indéterminé. ‘Nous avons opté pour une forme de conte de fées, mais sous la forme telle que ces contes étaient conçus à l’origine. Donc pas uniquement dédiée aux enfants, mais sous forme de discussion traitant de thèmes sociaux ou d’événements effrayants. Tous les personnages sont en fait égoïstes et ne se préoccupent que de leur propre petit monde’, raconte Karlijn Sileghem.
Corona heeft ook jullie repetitieproces gedwarsboomd. Sileghem: ‘We hebben veel gediscussieerd over hoe we het zouden aanpakken. Wat we nu in het najaar laten zien, zal eerder een work in progress zijn. Een ludieke lezing of een hoorspel waarin al muziek zit, waarin scènes gespeeld worden, maar waarin we ook een inkijk geven in de manier waarop onze voorstelling tot stand komt. Ook dat wordt hopelijk een spannend verhaal. Zodra er weer volop geboekt kan worden, hopen we de voorstelling in volle glorie te kunnen spelen.’ Michaël Bellon 13
© Tine De Wilde
Uitbouw trage wegen in faciliteitengemeenten
Werk van lange adem
Niks leuker dan een wandeling of fietstocht langs kleine weggetjes. Weg van het drukke verkeer. Maar die trage wegen zijn lang niet overal goed zichtbaar of bereikbaar. De faciliteitengemeenten beloven in koor beterschap de komende jaren.
T
rage wegen vind je overal: op het platteland, maar ook in dorpskernen en verkavelingen. Het kan gaan om veldwegen, kerkpaadjes, jaagpaden, vroegere treinbeddingen, holle wegen, bospaden en kleine doorsteken. Samen vormen ze een dicht netwerk. Of vormden, want in de loop der jaren zijn heel wat trage wegen verdwenen. Sommige zijn in onbruik geraakt, andere werden afgesloten. Dat mag volgens de wet niet, maar in de praktijk gebeurt het wel. Het decreet op de gemeentewegen dat vorig jaar in werking trad, moet beterschap brengen. Steden en gemeenten hebben van de Vlaamse overheid via dat decreet de
14
taak gekregen om werk te maken van een samenhangend tragewegennet. In Kraainem wordt de laatste jaren stevig ingezet op trage wegen. ‘Enkele jaren geleden hebben we in samenwerking met de provincie de inventaris van de buurtwegen een update gegeven’, vertelt schepen Elisabeth de Foestraets (DéFI+MR+Ind.). ‘De trage wegen in Kraainem hebben een bordje gekregen met het officiële voetwegnummer uit de Atlas der Buurtwegen. Het zijn de geel-oranje bordjes die je terugvindt aan het begin van de wegen. In de mate van het mogelijke maken we ook trage wegen bij. Dat is bijvoorbeeld het geval
in het Molenbos, Park Jourdain en naast het recyclagepark langs de Woluwe. De trage wegen worden in de gemeente intensief gebruikt. Zeker ook omdat het merendeel van die wegen deel uitmaakt van de bewegwijzerde wandelingen die populair zijn. Op stap gaan langs de trage wegen is ook voor nieuwe inwoners de ideale manier om Kraainem en omgeving te ontdekken. De wandelingen zijn zo ontworpen dat ze aansluiten op de voetwegen van de buurgemeenten en op de Groene Wandeling in het Brussels Gewest tot aan het Afrikamuseum in Tervuren. Het is wel een hele klus om al die kleine wegjes te onderhouden. We hebben daarom onlangs de samenwerking
I N F O R M AT I E rand-nieuws
EN
Slow ways extended in special-status municipalities Slow ways are to be found everywhere: not only in the countryside but also in population centres and parcels of land. Examples of these are field roads, bicycle or foot paths leading to churches, sunken roads, forest paths, small short-cuts, ... Together they form a close-knit network. Nonetheless, many slow ways have disappeared with the passing of time. Some have fallen into disuse, others have
met Pronatura uitgebreid. Zij zorgen ervoor dat de trage wegen er goed bereikbaar en netjes bijliggen.’ Buurgemeente WezembeekOppem sloot onlangs een samenwerkingsverband af met het Regionaal Landschap Brabantse Kouters om sneller werk te kunnen maken van een goed uitgebouwd netwerk van trage wegen. ‘Samen met hen hopen we in de toekomst nieuwe wandelroutes te maken. Er is de voorbije jaren al heel wat gerealiseerd, maar het kan altijd beter’, zegt schepen Fabienne Mineur (LB-Union). ‘Er loopt al een tijdje een project rond het herstel van een aantal holle wegen. Via ons online participatieplatform komen ook regelmatig vragen van inwoners om bepaalde trage wegen
Wie op ontdekking wil gaan langs de trage wegen, vindt inspiratie op de websites van de faciliteitengemeenten. Voor Kraainem en WezembeekOppem ontwikkelde de Vlaamse Landmaatschappij de Wandelfolder Brusselse Oostrand. Die kan je vinden op www.vlm.be.
been closed off. This is not legally permissible, but it does happen in practice. It is hoped that the municipal thoroughfare decree, which came into force last year, will help to improve the situation. Under the new piece of legislation, the Flemish Authorities have instructed towns and cities to work towards creating a cohesive, slow way network. Special-status municipalities (enjoying language facilities) are also covered by this initiative.
die in onbruik zijn geraakt, weer open te maken. We proberen als gemeente om daar in de mate van het mogelijke op in te gaan. Zo wordt nu bijvoorbeeld bekeken hoe we in de buurt van de Albertlaan een buurtweg opnieuw open kunnen maken, zodat de schoolroute naar het Heilig Hartcollege op de grens met Tervuren veiliger wordt.’ Ook Wemmel slaat de handen in elkaar met het Regionaal Landschap Brabantse Kouters. ‘Wij traden in de vorige legislatuur toe en die samenwerking heeft al mooie resultaten opgeleverd’, vindt schepen Vincent Jonckheere (LB Wemmel). ‘We vertrekken van het bestaande trage netwerk van buurtwegen en werken samen aan missing links en verfijning. In de Maalbeekvallei op ons grondgebied en dat van Asse zijn wandelpaden vrijgemaakt. En er wordt hard gewerkt in de vallei van de Reek en de Motte. We komen op die manier ook tegemoet aan de vraag van veel Wemmelaars naar vergroening én aandacht voor de zwakke weggebruiker. Ook in ons eigen mobiliteitsplan proberen we zo veel mogelijk veilige verbindingen voor voetgangers en fietsers op te nemen langs trage wegen.’ Ook Linkebeek wil de trage wegen gebruiken om zwakke weggebruikers door de gemeente te loodsen. ‘We hebben de luxe dat onze gemeente nog veel wandelpaden heeft, waarvan een aantal ook geschikt zijn voor fietsers’,
zegt schepen Marco Schetgen (Link@ Venir). ‘Vooral in het Wijnbrondal, langs onze beken en de velden in het gehucht Holleken hebben we prachtige weggetjes. Goed voor recreatie, maar ook voor woon-werkverplaatsingen. In ons verkeersplan bekijken we nu hoe we die paden en wegen die afgesloten zijn voor automobilisten zo goed mogelijk kunnen integreren.’ In Sint-Genesius-Rode zijn de voorbije jaren een heel aantal trage wegen heraangelegd. ‘Ik denk daarbij bijvoorbeeld aan de wegjes langs de Sint-Annalaan tot aan het station van Rode’, zegt schepen Philippe De Vleeschouwer (IC-GB). ‘Die trage wegen worden veel gebruikt door fietsers en voetgangers op weg naar het werk of school. En dat is precies waar we naartoe willen. Maar zo’n netwerk helemaal uitbouwen is een werk van lange adem. Daarom werken we ook samen met het Regionaal Landschap Pajottenland-Zennevallei. Zij hebben een pak expertise in huis. Momenteel wordt een project uitgewerkt rond de verbinding tussen de wijk Ter Kluizen en het centrum van Sint-GenesiusRode via trage wegen. Zo proberen we stap per stap Rode weer goed dooraderd te maken met groene en veilige verbindingen.’ Tina Deneyer
15
BEELD uit Kraainem
Deze sculptuur met oriĂŤntaalse inslag draagt de naam Mudra. Het is een creatie van Nicole Sarteel-Lefebvre, een kunstenares uit Kraainem. De sculptuur stelt een reiziger in de woestijn voor, die zijn armen in de lucht steekt als hij er een rozentuin ontdekt. Nicole heeft zich hiervoor laten inspireren door het ballet Golestan van Maurice BĂŠjart, gebaseerd op traditionele Iraanse muziek. Mudra pronkt op de rotonde in de E. Vanderveldelaan in Sint-Lambrechts-Woluwe. Foto en tekst: Ludo Jacobs