KRAAINEM • JAARGANG 18 • NR 1 - FEBRUARI 2017 UITGAVE VAN GC DE LIJSTERBES EN VZW ‘DE RAND’
Stijn Meuris in het pluche ‘Waar is de opstand?’
Mays Bahi Van Syrië naar Kraainem
Beeldhouwer Herman Poot Pure magie, zuiver geluk
FR • DE • EN
Traductions Übersetzungevn Translations
© Tine De Wilde
afgiftekantoor Kraainem 1 P 005212
lijsterbes
I N F O R M AT I E uit de gemeente
Uitbreiding van de luchthaven? Brussels Airport wil de volgende jaren fors investeren en uitbreiden. De komende jaren wordt verwacht dat het passagiersvervoer wereldwijd met 4 % zal groeien, het goederentransport met bijna 5 %. Volgens Brussels Airport zal dankzij de uitbreiding het aantal banen in 2020 stijgen van 60.000 naar 75.000 en in 2040 zelfs naar 120.000. Er zouden twee nieuwe pieren komen en een prestigieus bedrijvencomplex. Maar de luchthavenuitbater wil ook de capaciteit van de baaninfrastructuur verhogen door of de baan 07R/25L te verlengen of de taxiweg naast die baan. ‘Het schepencollege is niet blij met een mogelijke uitbreiding van de luchthaven’, reageert burgemeester Dorothée Cardon de Lichtbuer (Union). ‘Zeker de verlenging van piste 25L zou een ramp zijn voor onze gemeente. De aanvaardbare grenzen qua lawaaihinder en luchtvervuiling zijn al lang overschreden, zeker als je de ring rond Brussel meetelt. Gelukkig kan de uitbreiding van de luchthaven niet beslist worden zonder akkoord met de regio’s en de federale regering. We hopen dan ook dat die overheden niet alleen rekening zullen houden met de economische belangen, maar eveneens met gezondheid, milieu en levenskwaliteit.’ Ook bij de oppositiepartijen in Kraainem is er weinig enthousiasme voor de plannen van Brussels Airport. ‘Niemand twijfelt aan het economische belang van de luchthaven,’ zegt raadslid Luc
Timmermans (Open), ‘maar men moet eindelijk eens werk maken van een evenwichtige spreiding van de hinder. Als het Brussels Gewest vasthoudt aan zijn strenge normen, ziet het er op dat vlak niet goed uit. Brussel moet zich soepeler opstellen. Anders gaat het niet lukken.’ ‘Die extra jobs waarmee Brussels Airport zwaait, daar geloven we niet in’, zegt raadslid Bertrand Waucquez van Kraainem-Unie. ‘Bij veel van die luchthavenjobs gaat het trouwens om tijdelijke contracten. Ik denk dat er tegen 2040 ook veel repetitief werk op de luchthaven geautomatiseerd zal gebeuren. Ik heb dus sterke twijfels over de haalbaarheid van het aantal banen. Neem daar nog eens de extra lawaaihinder bij door een verlenging van 25L en het gemor over de luchthaven zal alleen maar groter worden. Misschien moeten we eens durven na te denken over een systeem als dat van Sowaer, de investeringsmaatschappij van het Waalse Gewest voor de luchtvaart. Rond de Waalse luchthavens doet zij op een georganiseerde manier aan onteigeningen. Woningen die slecht geïsoleerd zijn en die in gebied liggen waar er zware hinder is, worden opgekocht. Ik weet dat onteigeningen voor veel mensen taboe zijn, maar misschien moeten onze beleidsmakers er zich toch over durven te buigen.’ (TD)
Ongerustheid over gasstation Er heerst flink wat ongerustheid onder de bewoners van de Alfons Lenaertsstraat en de omliggende straten. Gasnetbeheerder Fluxys wil er een drukreduceerstation aanleggen. Zo’n station dient om de gasdruk te verlagen tussen het hogedruknetwerk van Fluxys en de lagedruknetwerken van de distributienetbeheerders. ‘De dichtstbijzijnde woningen staan op amper 50 meter van de plaats waar het station is ingepland. Dat is toch al te gek’, zegt Laurent Devos, een verontwaardigde buurtbewoner. ‘Er komt ook een installatie om THT toe te voegen, een geurstof die gas waarneembaar maakt. Er is nog veel te weinig bekend over het mogelijke gevaar van die stof en we vrezen dat het tot geurhinder gaat leiden. Zo’n station maakt bovendien ook aardig wat lawaai. Dat zal de waarde van onze huizen flink doen dalen. Om nog maar te zwijgen van het veiligheidsaspect.’ Fluxys begrijpt de ongerustheid, maar sust. ‘Fluxys is grondig voorbereid op mogelijke problemen op het net’, zegt woordvoerder Laurent Remy. ‘Maar nul risico bestaat niet bij aardgasvervoer. Precies daarom doen we er alles aan om het risico op een ongeval zo laag mogelijk te houden.’
2
De gemeente heeft intussen een negatief advies gegeven voor de milieuvergunning van het Fluxys-station. ‘Zowel het gemeentebestuur als omwonenden stellen zich vragen bij het dossier’, zegt schepen van Milieu Elisabeth de Foestraets. ‘Net als de buurtbewoners vinden we dat Fluxys karig is met informatie. Daarom hebben we de komende maanden extra overleg met zowel Fluxys als de provincie, die moet beslissen over de milieuvergunning.’ Fluxys ontkent dat er te weinig wordt geïnformeerd. ‘Alle eigenaars en pachters van percelen binnen een perimeter van 50 meter van ons station werden op de infovergaderingen uitgenodigd en op de hoogte gebracht van de openbare onderzoeken’, zegt woordvoerder Remy. ‘Alsof mensen die op 60 meter wonen geen betrokkenen zijn? En het openbaar onderzoek voor de stedenbouwkundige vergunning is gevoerd tijdens de zomervakantie. Nogal logisch dat er in eerste instantie weinig protest kwam’, merkt buurtbewoner Devos op. ‘Fluxys geeft zelfs toe dat er een alternatieve locatie is aan de andere kant van de grote ring rond Brussel. Daar liggen de dichtstbijzijnde huizen op 400 meter, niet op 50.’ ‘Uit verschillende alternatieven hebben we de meest geschikte locatie gezocht. En dit is de meest haalbare’, klinkt het bij Fluxys. (TD)
© FC
Telex
Antwoorden laten op zich wachten Er loopt in Kraainem blijkbaar een en ander fout wat betreft de toepassing van het huishoudelijk reglement van de gemeenteraad. ‘Volgens het reglement moeten de leden van het schepencollege op een mondelinge of zogenaamde spontane vraag aan het eind van een gemeenteraadszitting binnen de maand schriftelijk een antwoord formuleren’, zegt raadslid Luc Timmermans van oppositiepartij Open. ‘Die regel lapt het college almaar vaker aan zijn laars. Soms krijgen we het antwoord veel te laat, soms helemaal niet.’ Françoise De Vleeschouwer (Union), vervangend gemeenteraadsvoorzitter, geeft toe dat een en ander mank loopt. ‘Het huishoudelijk reglement is ingewikkeld, maar dat mag geen excuus zijn. Een maand zou voldoende moeten zijn om een antwoord te formuleren. Soms zijn de antwoorden ook niet gedetailleerd genoeg en worden de vragen de maand nadien opnieuw gesteld. Dat helpt de zaken ook niet vooruit.’ (TD)
Op de gemeenteraad van 20 december 2016 wordt gevraagd een aantal punten bij hoogdringendheid te behandelen: door oppositie Kraainem-Unie over de asbestverwijdering uit het oude postgebouw aan de Astridlaan en door de meerderheid van Union over een lichtreclame van een lokale handelaar. Het punt van Union wordt aanvaard, dat van de oppositie niet. Volgens gemeenteraadsvoorzitter Dominique Houtart (UNION) komt de vraag van Kraainem-Unie te laat. De oppositie is boos omdat er weinig aandacht wordt gegeven aan de volksgezondheid. • Veel buurtbewoners zijn onvoldoende of niet geïnformeerd over de heraanleg van de Astridlaan. Volgens raadslid Luc Timmermans (Open) is dat een direct gevolg van het niet verdelen van de schepenambten omwille van de onenigheid hierover in het schepencollege. Daardoor neemt niemand de verantwoordelijkheid op om vanuit de gemeente correct te informeren. • De hoeve Van Deuren zal dan toch gecatalogeerd kunnen worden als sociaal project. Het OCMW heeft de intentie om hier een ontmoetingsplaats te maken waar activiteiten zoals Resto & co kunnen plaatsvinden. Op de eerste verdieping zou dan een polyvalente zaal komen. Het schepencollege wil echter ook andere opties bekijken, maar kan of wil nog niet zeggen wat die zijn. • Het spaghettifestijn van Chiro Bam bracht heel wat centjes op, waarmee ze eigen tenten voor het kamp zullen aankopen. • In GBS De Klimboom werden twee extra digitale borden geïnstalleerd. Daarmee kan de basisschool nu vijf digitale borden gebruiken. • Het oude postgebouw in de Astridlaan is definitief gesloopt. Op de site zullen 40 appartementen gebouwd worden. Op het gelijkvloers is er plaats voor commerciële ruimten. De buurtbewoners hebben vragen bij de asbestverwerking, maar volgens het gemeentebestuur is dat de verantwoordelijkheid van de aannemer. • GBS De Klimboom houdt een boekenbeurs op dinsdag 14 maart van 15.30 tot 18 uur. Het thema is: MVX of gendergelijkheid. De school wil vooral inspelen op het feit dat iedereen alles mag lezen. • In het kader van de jeugdboekenweek in maart worden de kinderen van de school getrakteerd op een lezing van jeugdboekenschrijfster Karla Stoefs. Het is een samenwerking met de bibliotheek en heeft plaats in zaal Puk. • Op 14 januari ontstond er brand in de oude scoutslokalen, gelegen op de site van de zaal PAT. De politiezone bevestigt dat de brand werd aangestoken en heeft een onderzoek ingesteld naar de mogelijke daders. Gemeenteraadslid Luc Timmermans (Open): ‘De schade bleef beperkt, maar toont wel dat onze waarschuwing voor gevaar op de site reëel is. De gemeente heeft enkele hekken geplaatst, maar het kost blijkbaar geen moeite om die te omzeilen.’
3
I
MENSEN
n de schaduw van het gemeentehuis van Kraainem en de kerk achteraan bij hun tuin, ligt het gezellige huis van Mays en Sarkis. ‘Vroeger nog het kantoor van de mutualiteit’, weet Sarkis te vertellen. De kerstboom fonkelt in de living, de televisie staat op een Nederlandstalig kanaal. Mays vertelt haar verhaal. Sarkis helpt als het voor haar te moeilijk wordt om in het Nederlands te praten.
uit Kraainem
Liefde op het eerste gezicht
Mays Bahi en Sarkis Gundes leerden elkaar in Istanboel kennen
Mays Bahi
© Tine De Wilde
Mays komt uit een katholiek dorpje in het noorden van Syrië. Ze vluchtte er met haar familie toen het nieuws van de oorlog hen te reëel werd. In Istanboel sloten ze zich aan bij een christelijke gemeenschap. Sarkis ging er vaak naartoe. Omdat de gemeenschap zo klein was, ging het voor Mays en Sarkis als vanzelf om elkaar te leren kennen. Mays wilde meteen met hem trouwen. Het was liefde op het eerste gezicht.
Van Syrië naar Kraainem Het is 3 januari. Nieuwjaar is net achter de rug en de eerste sneeuw is gevallen. Op deze ijskoude maar zonnige dag bellen we aan bij Sarkis Gundes en Mays Bahi. Ze zijn vandaag exact twee jaar getrouwd. Deze jonge Belg van Armeense afkomst en jonge dame uit Syrië leerden elkaar kennen in Istanboel, in de christelijke gemeenschap. Zij gevlucht voor het geweld en op zoek naar vrede, hij op zoek naar aansluiting met zijn geloof. 4
Het werd voor beiden vrij snel duidelijk dat ze in België wilden wonen, het land waar Sarkis al sinds zijn derde thuis is. In Zaventem vierden ze samen hun huwelijksdag. Toch was het niet helemaal zoals gedroomd, want een deel van Mays’ familie kon er toen niet bij zijn. Intussen is de familie bijna helemaal herenigd. Bijna, want vier tantes en een nonkel wonen nog altijd in Syrië. Als Mays over haar familie spreekt, krijgt ze het moeilijk. Ze laat ons even alleen. Sarkis zegt dat ze elke dag met haar familie praat via Facebook, maar het besef dat er elk moment slecht nieuws kan komen, maakt het niet gemakkelijk. Voor hun vlucht leefden christenen en moslims vredig samen in Syrië, maar de oorlog en het extremisme hebben veel stuk gemaakt. Iets wat ze niet kunnen begrijpen. Mays komt de living weer binnengewandeld met een glaasje kriekenlikeur, speciaal gemaakt voor de feestdagen door Sarkis’ mama. Een kopje koffie, chocolaatje, Syrisch dessertje op basis van verschillende zachte kazen en rozenwater en een glaasje wijn volgen. Aan gastvrijheid geen gebrek.
Met kinderen werken
Over het leven in Kraainem hebben ze een duidelijke mening. ‘We houden van Kraainem.’ Mays heeft er juist een vervangingsbaantje als kinderoppas bij de plaatselijke school op zitten. Sarkis vertelt hoe blij Mays was toen ze te
I N F O R M AT I E horen kreeg dat ze er mocht starten. In Syrië gaf ze muziekles aan kleutertjes. Ze leerde er de kinderen meer over Beethoven en andere klassieke grootheden. Lesgeven en bezig zijn met kindjes is voor haar heel belangrijk. Het kleurde haar leven al in Syrië en deed dat nu opnieuw. Haar kennis van het Nederlands was een troef voor het vinden van deze job. Ze deed dan ook enorm haar best om de taal te leren. Eerst volgde ze lessen aan het CVO, daarna nam ze deel aan een inburgeringscursus in Leuven, ze ging naar verschillende conversatietafels in de Lijsterbes ... Nu haar contract op school is afgelopen, wil ze opnieuw lessen Nederlands volgen.
oud-nieuw
Vercrankenmolen wordt papierfabriek
‘Naar het nieuws over
Syrië kijken doe ik niet, dat doet te veel pijn’
Plannen voor de toekomst heeft Mays al: ‘Ik wil een job vinden, kindjes krijgen en ik wil Nederlands met hen praten.’ Ze vindt het een mooie taal. Sarkis vertelt dat hij twee jaar geleden een schoolbord kocht voor haar en dat ze sindsdien elke dag oefenen. Ze kijken ook naar de Nederlandstalige televisie. Alles consumeren ze, behalve het nieuws (en zeker niet als het over Syrië gaat). Dat wil Mays niet. Dat doet te veel pijn.
Dankbaar
Toch laat Mays geen verdrietige indruk na. Ook al heeft ze haar land verlaten en moest ze helemaal opnieuw beginnen … ze is vooral dankbaar. Dankbaar dat ze de liefde heeft gevonden, dat ze in Kraainem goed is ontvangen, dat haar familie ook in België is en dat ze nieuwe kansen krijgt. Mays en Sarkis zien het leven positief tegemoet. Ze zijn blij dat ze hier hun leven mogen opbouwen. Sofie Van den bergh
DE
Mays Bahi: von Syrien nach Kraainem Mays kommt aus einem kleinen katholischen Dorf im Norden Syriens. Sie ist mit ihrer Familie wegen des Krieges von dort geflohen. In Istanbul lernte sie Sarkis bei einer christlichen Gemeinschaft kennen. Es war Liebe auf den ersten Blick. Heute wohnen sie in Kraainem. Mays hat dort gerade einen Vertretungsjob als Kinderbetreuerin in der GBS De Klimboom beendet. Sarkis erzählt, wie froh Mays war, als sie erfahren hat, dass sie dort anfangen durfte. In Syrien gab sie Kleinkindern Musikunterricht. Sie brachte den Kindern dort Beethoven und andere Größen der klassischen Musik näher. Ihre Niederländischkenntnisse waren ein Trumpf bei der Jobsuche. Sie hat sich überaus bemüht, die Sprache zu erlernen. Jetzt, da ihr Vertrag bei der Schule abgelaufen ist, will sie erneut die Niederländischkurse besuchen. ‚Ich finde, es ist eine schöne Sprache‘, sagt sie.
In de Denayerstraat (op het vroegere huisnummer 78, ter hoogte van het gemeentelijke depot) baatte papierfabrikant Jean-Baptist Lammens de papierfabriek met onderslagmolen Lammens & Cie uit, samen met vennoten Charles Lammens en Jean-Martin Legrain. Op de tekening zie je het dal van de Woluwe vooraan en rechts achteraan de glooiing waar nu de Brackestraat ligt. Voordien stond hier sinds +/- 1380 een watermolen. De Vercrankenmolen wijzigde door de eeuwen heen van eigenaar, en werd vóór 1834 eigendom van Gilles Maeck, de burgemeester van Kraainem. Na zijn overlijden in 1843 verkoopt de familie de molen in 1844 aan Petrus Geerts-Van Hove, landbouwer in Kraainem. In 1849 wordt het de Papierfabriek Lammens en Cie. Op 24 december 1862 komt de fabriek in handen van de Société des Papeteries de Crainhem, onder de noemer Legrain & Cie. Op 11 januari 1869 verandert de naam in Société Denayer et Cie/Brussel. De papiermolen groeit onder impuls van Louis Denayer uit tot een stoompapierfabriek. Veel uitbreidingen gebeuren in 1859 en 1880. In 1885 verdwijnt de waterkracht. Tot 200 personen waren hier aan het werk. Daarna wordt de papierfabriek overgenomen door papierfabriek Delcroix uit Nijvel. In 1929 wordt de nog bestaande villa (nu jeugdclub De Villa) als directiewoning gebouwd op de plaats van een in 1908 afgebroken woning. In 1930 worden de machines overgebracht naar Engeland. De gebouwen worden aan hun lot overgelaten. Oorlog en plunderingen zorgden ervoor dat er in 1951 niet veel meer overbleef, tenzij gewelfde kelders en één muur waarop later het gemeentelijke depot werd gebouwd. De actuele foto toont links het containerpark en rechts (achter het bos, maar vóór de hoge gebouwen van Woluwe) de plaats van de papierfabriek. Tekst en nieuwe foto: Luc Maes. Met dank aan M. Platel. 5
I N F O R M AT I E verenigingen
maandag 27 februari Bloedinzameling Rode Kruis Sterrebeek
zaterdag 4 maart Carnaval Kraainem Carnafolk
18 tot 20.30 uur – zaal Ons Huis adres: Kerkdriesplein 22, Sterrebeek info: rodekruiszaventem-steenokkerzeel.be
14.33 uur info: www.carnafolk.be
zaterdag 11 en zondag 12 maart Jaarlijks eetfestijn Mikra Zaalvoetbal- en badmintonclub Mikra zaterdag vanaf 18 uur – GC de Lijsterbes zondag van 12 tot 15 uur – GC de Lijsterbes prijs: 20 euro (mosselen) 12 euro (americain of kip) info: Nadia Aptekers, 0476 23 74 38, nadia.aptekers@skynet.be
dinsdag 14 maart Kinder- en jeugdboekenbeurs GBS De Klimboom 15.30 tot 18 uur – sportzaal GBS De Klimboom info: 02 720 15 76, www.gbsdeklimboom.be
zaterdag 18 maart Gala 2017 Turn-, dans- en vendelshow KnA sporthal van Kraainem info: www.kna-kraainem.be, info@kna-kraainem.be
Sportraad Kraainem dankt sportverenigingen met cheque De Kraainemse sportverenigingen kregen van de sportraad elk een cheque van 250 euro, als blijk van appreciatie voor hun jarenlange, vrijwillige sportieve inzet in Kraainem. ‘Er is, zoals in veel omliggende gemeentes, een nijpend tekort aan sportmogelijkheden’, zegt voorzitter Michel Renders. ‘De sportinfrastructuur in Kraainem is helemaal volgeboekt. Elk jaar is er discussie en getouwtrek om toch maar de huidige reservaties te kunnen behouden, of om een werkbaar blokje sporturen te kunnen reserveren. De Kraainemse sportverenigingen zijn al jaren vragende partij om een sporthal bij te bouwen of misschien een bestaande privéhal aan te kopen en die ter beschikking te stellen van de sportverenigingen. De meeste van de aangesloten sportverenigingen werken nu noodgedwongen met een wachtlijst en moeten elk jaar leden weigeren. Met de cheque wil de sportraad de clubs en hun leden het signaal geven dat hun werk top is’, aldus Renders. De aangesloten verenigingen bij de sportraad zijn minivoetbal- en badmintonclub Mikra, tennisvereniging De Kamme, minivoetbalvereniging Sombrero’s, floorbalvereniging Kraainem Tigers, turn-, dans- en vendelvereniging KnA-Kraainem en Sportkra – sportkampen Kraainem. meer info: www.sportraad-kraainem.be, info@sportraad-kraainem.be, 0474 69 40 08
6
dinsdag 21 februari 1 jaar Café Combinne Op dinsdag 21 februari viert Café Combinne feest. De begeleiders An en Johan nodigen je uit om 1 kaarsje uit te blazen in het praat- en ontmoetingscafé voor anderstaligen en Nederlandstaligen. Lennaert Maes brengt voor deze gelegenheid enkele akoestische nummers. Sinds 2009 maakt hij met De Bonski’s muziek voor volwassenen die Nederlands leren. Allemaal fantastische Nederlandstalige liedjes op maat van iedereen die Nederlands leert of oefent en waar humor nooit ver te zoeken is. Stilzitten bij deze vrolijke nummers wordt moeilijk. Kom je niet graag alleen? Neem een vriend, vriendin of buur mee. In Café Combinne is iedereen welkom. Koffie, thee en water zijn gratis. 14 uur - GC de Lijsterbes • gratis
Goud en wereldrecord op WK hoogwerpen In het najaar trok een delegatie van zeven vendeliers naar het Duitse Tauberbischofsheim om deel te nemen aan het WK Fahnenhochwerfen 2016, een wereldkampioenschap hoogwerpen met vlaggen. De spelregels zijn heel simpel, de uitvoering helemaal niet. De vlag moet immers open over een stok worden gegooid en opnieuw worden opgevangen. De Belgische groep Hoogwerpers.be nam dit jaar voor de vierde maal deel aan dit WK en bestond uit leden van drie verschillende vendeliersgroepen: Alkuone (Aalst), Vredon (Aalst) en KnA-Venkra (Kraainem). De vorige jaren waren ze er telkens in geslaagd een aantal medailles bij elkaar te sprokkelen. Het doel dit jaar? Uiteraard een gouden medaille. De hoogwerpers namen deel in vier categorieën: Alterklasse Herren (heren +40 jaar), Herren, Damen en Jungen. In drie van de vier categorieën werden medailles behaald. Bij de Herren won Bastiaan Deknudt (KnA-Venkra) het zilver met een worp over 10,50 meter. Bij de Jungen belandde Mattan Broeders (Vredon) eveneens op de tweede plaats met een worp van 7,50 meter. De gouden plak was echter voor Michel Renders (KnA-Venkra). Hij behaalde niet alleen goud, maar verbrak eveneens het wereldrecord in het hoogwerpen met 10 cm. Hij gooide zijn vlag maar liefst 13,20 meter de lucht in. Dankzij deze topprestatie won Hoogwerpers.be eveneens de gouden medaille in de ploegencompetitie: Alterklasse Mannschaft! Op donderdag 25 mei organiseert KnA-Venkra trouwens voor het eerst het WK hoogwerpen grote vlaggen, in Kraainem. Dat start vanaf 13 uur, buiten aan de sporthal. meer info: www.kna-kraainem.be, Facebookgroep: KnA-Kraainem, info@kna-kraainem.be, 0474 69 40 08, www.hoogwerpers.be
10 tot 14 april Stage Nederlands voor kinderen (4 tot 12 jaar) Via leuke taal-, sport- en spelactiviteiten beleven de kinderen een unieke week in het Nederlands. De begeleiders stimuleren de kinderen tijdens het spelen om Nederlands te spreken. Het zijn geen taallessen. Zowel kinderen die geen Nederlands kennen als anderstalige kinderen die naar een Nederlandstalige school gaan, kunnen deelnemen. Kinderen van 4 tot 6 jaar thema: de wereld van de dieren (vzw ‘de Rand’ i.s.m. vzw de Horizon) Kinderen van 7 tot 12 jaar thema: cinekids (vzw ‘de Rand’ i.s.m. futur’b) In 5 dagen maak je zelf een film: scenario schrijven, decor knutselen, acteren, filmen én monteren. 9 tot 16 uur – GC de Lijsterbes • prijs: 96 euro per kind. Je inschrijving is pas definitief als je betaald hebt. info: 02 721 28 06, info@delijsterbes.be • info NL-FR-DE-EN: www.delijsterbes.be Van 21 tot 25 augustus kunnen kinderen van 4 tot 12 jaar deelnemen aan de stage Nederlands ‘Babbelkous’ in GC de Kam in Wezembeek-Oppem. info: www.dekam.be
7
MENSEN virtuoos in Kraainem
Beeldhouwer Herman Poot
‘Pure magie, zuiver geluk’ Als kind tekende Herman Poot vrij goed, maar een academische opleiding zat er niet in. ‘Ik hoor mijn moeder nog zeggen: ‘Naar Sint-Lucas, tussen de bordelen?’ Toch wist hij in zijn vrije tijd zijn gedrevenheid voor kunst een goede plek te geven. Hij is intussen 70 jaar, maar je schat hem jaren jonger. ‘Dat komt door het beeldhouwen’, verklapt hij. En als je hem vol vuur over zijn werk hoort praten, weet je dat dat klopt. Toeval
‘In plaats van Sint-Lucas werd het een opleiding voor verpleger in Sint-Elisabeth in Ukkel. Toch heb ik van die studiekeuze geen spijt.’ Poot heeft een loopbaan van veertig jaar achter de rug op de verpleegdienst als burger in het militair hospitaal. ‘In mijn vrije tijd ben ik altijd met kunst bezig gebleven. Dat ik niet schilder, maar beeldend werk maak, is toeval. Ik verzamelde onder andere oud Torhouts keramiek. Bij één van de potten die ik op een marktje kocht, ontbrak het deksel. Emma, mijn vrouw, volgde destijds taalles samen met een keramiekdocente. Op een feestje bood zij wat versnaperingen aan op een zelfgemaakte schotel. ‘Kan jij misschien een deksel voor me maken?’, vroeg ik haar, waarop ze prompt antwoordde: ‘Kom dat zelf maar maken in ons atelier.’ Negen jaar volgde Poot bij haar les. Het resultaat: een mooi aantal potten, schalen, maar vooral menselijke figuren waarin hij de kwetsbaarheid van de mens subtiel weet te vatten. Het kleine fragiele beeldje van zijn moeder, de buste van zijn broer... De beelden maken duidelijk dat vooral anderen centraal staan in Poots leven. Na het keramiekatelier volgde Poot acht jaar beeldhouwkunst aan de Portaelsschool voor beeldende kunsten in Vilvoorde.
Een steen uit het veld
‘Aan een beeld in steen begin je niet zomaar. Eerst maak je schetsen op papier. Dan volgt een model op schaal in klei. Daarvan worden gipsen afgietsels gemaakt. Die geven je houvast voordat je in steen begint te kappen. Want steen is onverbiddelijk, een fout kan niet worden gewist.’ Poot maakt beelden uit Franse zandsteen, in wit carraramarmer en in blauwe steen. ‘Werken met wit marmer doe ik het liefst, maar het is de duurste steen.’ Hoewel Poot niet voor elke steen betaald heeft. ‘Op een dag kwam een vriend langs,
8
hij had een steen zien liggen in het veld. ‘Misschien kan je er iets uit maken?’ Het bleek een kolossaal stuk blauwe steen, we hebben ons een breuk getild. De koffer van de auto sleepte zowat tegen het wegdek aan.’ Poot kapte er een gestileerde vrouw uit. Een wonderlijk staaltje van wat hij kan. Het beeld zou mooi in een park staan, of in een inkomhal van een groot bedrijf, maar Poot is blij dat het beeld hem opwacht als hij thuiskomt.
dertig jaar terug. ‘Wist je dat kunst ooit een olympische discipline was? Alfred Ost, waar ik postkaarten van verzamel, ontving in 1920 een medaille. Dat soort informatie houd ik bij, ik vind er inspiratie in voor eigen werk.’ Poot toont een catalogus van een museum in Ottawa, met het werk van Haida-artiesten. De Haida is een inheemse bevolkingsgroep, van de noordwestkust van Canada. Ze
stof. Hier thuis zou het onmogelijk zijn, dus ik ben heel blij dat we die plek mogen gebruiken. In dat atelier wordt er geen les gegeven, ieder doet er zijn eigen ding. De ene schildert, een ander bewerkt hout ... De vriendschap van gelijkgestemden stimuleert, we helpen elkaar. ‘Kijk’, Poot demonstreert dat zijn beelden mobiel zijn. ‘Veel van mijn beelden kunnen op hun sokkel draaien.
‘Als ik aan het werk ben, vergeet ik de wereld om me heen’ maken houten totempalen. ‘Mijn zoon bezocht ginds het museum. ‘Ongelofelijk wat er hier staat’, zei hij. ‘Hoewel hij vroeger nooit enthousiast was als ik met hem naar een museum ging’, lacht Poot. ‘Uit die catalogus haalde ik inspiratie voor eigen totemwerk.’ In zijn huis staat één van zijn totems, een compositie van drie stijlen: Peruviaans, Canadees en Etruskisch. En in het atelier werkt hij momenteel ook aan een totem.
Zo kun je het beeld volledig zien en als het uit verschillende delen bestaat, kan je ook de compositie veranderen. Het rotatiesysteem is ingenieus uitgedacht door Omer Mels, hij is ook lid van het atelier. Die man is heel technisch onderlegd. Niet alleen helpt hij mij met de sokkels, maar als mijn haakse slijper het begeeft, weet hij dat euvel ook te verhelpen.’
Kunst als olympische discipline
Zo nu en dan neemt Poot deel aan tentoonstellingen. In 2003 ontving hij een mooie prijs van de Rotaryclub. Zijn bescheidenheid siert hem: ‘Jury’s van kunstwedstrijden blijven eigenzinnig, de ene keer win je een prijs, een andere keer wordt je werk niet genomineerd.’ Zijn volgende droom? ‘Een piëta (een afbeelding van een dode Christus), geïnspireerd op een persfoto van een vader die zijn doodgeschoten zoon draagt. Een man met een droom is een gelukkige man.’ Wie zei dat ook alweer?
© Tine De Wilde
‘Als ik twee beelden op een jaar kan afwerken, ben ik tevreden. In handwerk kruipt veel tijd, ik gebruik wel werktuigen, maar voor de afwerking ben je toch aangewezen op je eigen handen. Als ik aan het werk ben, vergeet ik de wereld om me heen. Een beeld uit de steen hakken, is pure magie, zuiver geluk. De concentratie is zo intens dat ik geen kou voel. Die concentratie is noodzakelijk, met een slijpschijf moet je goed oppassen.’
Atelier op maandag
Iedere maandag van ’s morgens vroeg tot in de late namiddag vind je Poot in het Creatief Atelier van GC Kontakt in Sint-Pieters-Woluwe. ‘In het voormalige koetshuis, waar vroeger de bibliotheek was. Zelf werk ik er in de tuin, want steenkappen zorgt voor ontzettend veel
Aan inspiratie ontbreekt het Poot niet. Hij gaat vaak naar tentoonstellingen en bezit een archief van krantenknipsels over kunst. Dat archief gaat meer dan
Karla Stoefs
EN
‘Set in stone’ Sculptor Herman Poot is now 70 years old but he looks a lot younger. ‘That’s because of the sculpting’, he claims. Poot worked for 40 years in a military hospital care service in a civilian capacity. ‘I was always busy with art during my spare time. My involvement with visual art is no coincidence. A friend of my wife used to teach ceramics and I decided to join her courses. ‘You can’t just start off creating an image in stone, you first have to make a paper sketch of what you have in mind before producing a scale model in clay for creating plaster casts. This gives you some kind of a basis before you start chipping away at the stone. Because stone is uncompromising, an error cannot be erased.’ Poot spends every Monday, from early morning to late afternoon, in the Creative Workshop of the Kontact community centre in Sint-PietersWoluwe. ‘The workshop does not offer any courses, everybody does their own thing. One person paints, another works with wood,… We stimulate each other.’
9
I N F O R M AT I E nieuws uit het centrum
januari-maart Kunst in de Foyer St. Patrick’s Festival Pato Van Hecke EXPO
doorlopend Foyer van GC de Lijsterbes
woensdag 1 en donderdag 2 februari De Frivole Framboos Delicatissimo HUMOR
20 uur – GC de Kam i.s.m. de Cultuurraad tickets: 20 euro (vvk), 22 euro (kassa)
woensdag 1, 8, 15 en 22 februari KUNSTeldoos (4 tot 6 jaar) Ga je mee de ruimte in? FAMILIE
14 tot 16 uur – GC de Lijsterbes De kunstwerken van Miro, Sara Fancelli en Matisse dienen als inspiratiebron. We creëren reuzegrote collages, stempelen onze eigen ruimtemonsters, maken een melkweg en produceren met een i-Pad ons eigen stopmotionfilmpje over de ruimte. prijs: 32 euro
donderdag 2 februari CinéCafé Les Géants FILM
14 uur – GC de Lijsterbes i.s.m. OCMW Kraainem De broertjes Zak en Seth hebben weinig reden om naar de zomer uit te kijken, die zich aankondigt als saai en vervelend. Maar dan ontmoeten ze Dany, een tiener uit de buurt. tickets: 2 euro (film), 3 euro (koffie en taart)
donderdag 2 februari Kraainem programmeert film Deadpool FILM
20 uur – GC de Lijsterbes De komische superheldenfilm Deadpool (2016) vertelt het verhaal van special agent Wade Wilson (Ryan Reynolds), die na zijn deelname aan een experiment over bovenmenselijke genezende krachten blijkt te beschikken. tickets: 4 euro, 15 euro (filmpas voor 5 films – onbeperkt geldig in de Lijsterbes en de Kam) extra: De Foyer serveert ‘steak roquefort’ met frietjes voor 10 euro.
zondag 5 februari Ontbijtfilm Finding Dory FAMILIE
8.30 uur – ontbijt in de Foyer 10 uur – film in de Lijsterbes tickets:4 euro (film), 3 euro (ontbijt, -12 jaar), 6 euro (ontbijt, +12 jaar) i.s.m. Muziek en Beweging (M&B)
donderdag 9 februari Maak kennis met een smartphone Archeduc WORKSHOP
vrijdag 17 februari William Boeva Reset (try-out) HUMOR
De knop om William Boeva is al min of meer een bekende Vlaming, maar hij is ook goed op weg om zijn plaats in het groeiende gild van de stand-upcomedians te veroveren. Boeva is met zijn 1,37 meter aan de kleine kant en maakt daar ook geen geheim van. Toen hij eenmaal op het podium van het Antwerpse comedycafé The Joker was geraakt, kwam hij er niet meer af voor hij met vrucht kon afstuderen in de humorologie. Zijn getuigschrift was de oorkonde van Humo’s Comedy Cup, die hij won in 2013. Meteen daarna begon hij te werken aan zijn eerste zaalshow Megalomaan, waarin de grappen over Boeva’s dwergstatus nooit ver weg waren, maar waarin de liefhebbers ook konden kennismaken met zijn specifieke universum. En nu heeft Boeva een opvolger klaar. De moeilijke tweede show waarmee hij wil bevestigen heet Reset. Na de rit op de rollercoaster die volgde op het eerste succes, wil de comedian even recapituleren, de knop omdraaien en opnieuw starten. (MB) 20.30 uur – GC de LIjsterbes • tickets: 11 euro (abo), 13 euro (vvk), 15 euro (kassa)
10
19 uur – GC de Kam Ontdek de mogelijkheden van verschillende smartphones en leer waarop je moet letten als je er één wil aankopen. prijs: 13 euro VOLZET
vrijdag 10 februari Meuris Meuris in het pluche MUZIEK
20.30 uur – GC de Lijsterbes Lees het interview op p. 12-13. tickets: 20 euro (vvk), 22 euro (kassa)
vrijdag 17 februari Upcycling: accessoires van leer Archeduc WORKSHOP
In de leer met leer Upcycling is het opwaarderen van recycleerbare materialen tot nieuwe producten. Tijdens deze workshop draait het rond het creëren van hippe accessoires van leer. Leer is een materiaal dat zich moeilijk laat recycleren, maar er zijn toch mogelijkheden. De bedoeling van dit atelier is om met het materiaal van oude leren jassen en riemen hebbedingetjes als telefoonhoesjes, juwelen, portefeuilles en zakjes te maken. Daarvoor werden leerrestjes verzameld bij de stoffeerder, maar deelnemers kunnen zelf ook oud leer meenemen. De professionele costumière Leila Boukhalfa, die werkt bij jeugdtheater Bronks in Brussel en die al tal van ontwerpen maakte voor theatervoorstellingen, begeleidt de workshops. Ze leert een basistechniek aan om leer te naaien met de hand, en zorgt voor eenvoudige patronen en ideeën. Maar de deelnemers mogen ook zelf creaties voorstellen. (MB) 19 uur – GC de Lijsterbes • prijs: 15 euro
vrijdag 17 februari William Boeva Reset (try-out)
donderdag 16 februari Tonio FILM
15 en 20 uur – GC de Kam Aangrijpende verfilming van het gelijknamige autobiografische boek van de Nederlandse schrijver A.F.Th. van der Heijden die zijn 21-jarige zoon en enig kind verloor in een verkeersongeval. tickets: 4 euro, 15 euro (filmpas voor 5 films)
HUMOR
20.30 uur – GC de Lijsterbes tickets: 13 euro (vvk), 15 euro (kassa)
zondag 19 februari Picalili (+2,5 jaar) KASTeel
tot 20 maart Pato Van Hecke EXPO
Ierse mythologie op doek Pato Van Hecke is van verschillende markten thuis. Hij is zanger, fotograaf en kunstschilder. In die laatste hoedanigheid is hij dit voorjaar met een tentoonstelling te gast in de Lijsterbes. Van Hecke werd geboren in Sint-Agatha-Berchem, groeide op in Ninove, maar verliet al snel de stad. In de jaren 80 reisde hij lang door Ierland. Nadien zocht hij de natuur op in Wallonië, waar hij nog altijd woont. Het zwervende bestaan op de buiten beïnvloedde zowat al zijn werk. De Ierse invloed zat nog in de folkmuziek die hij maakte met zijn groep Luna Moon, al gaat het met zijn nieuwe groep Ashling nu wel meer de poppy kant uit. Maar in zijn schilderijen is de inspiratie van de Keltische mythologie nog overduidelijk aanwezig. Met olie op doek roept hij in romantisch-realistische beelden de schepsels uit die mythologie op, alsook landschappen met menhirs en hunebedden. (MB) Foyer Lijsterbes
vrijdag 24 februari Naaiworkshop Thema: Japanse draagtas WORKSHOP
19 uur – GC de Lijsterbes Workshop voor volwassenen en tieners vanaf 12 jaar. Ook voor beginners. prijs: 20 euro LAATSTE PLAATSEN
woensdag 1 maart Storks FAMILIEFILM
15 uur – GC de Kam Vandaag bezorgen ooievaars geen baby’s meer, maar pakjes voor een internetbedrijf. Als per ongeluk toch een baby wordt geproduceerd, moet het kindje in het geheim geleverd worden. prijs: 3 euro
FAMILIE
vrijdag 17 februari Upcycling Maak hippe accessoires van oud leer i.s.m. Archeduc WORKSHOP
19 uur – GC de Lijsterbes prijs: 15 euro
Meer info over
11 uur – GC de Kam Een speelse, grappige, muzikale voorstelling over een buitengewoon koppel en hun dagelijkse strijd tegen de klok. Voor iedereen vanaf 2,5 jaar. tickets: 8 euro (vvk), 10 euro (kassa)
TICKETS EN INFO GC de Lijsterbes, Lijsterbessenbomenlaan 6, 1950 Kraainem info@delijsterbes.be - Tel. 02 721 28 06 - www.delijsterbes.be OPENINGSUREN: di tot vr van 9 tot 12 uur en van 13 tot 17 uur, ma van 17.30 tot 20 uur. Tijdens schoolvakanties is het onthaal op maandag gesloten. TICKETS EN INFO GC de Kam, Beekstraat 172, 1970 Wezembeek-Oppem info@dekam.be - Tel. 02 731 43 31 - www.dekam.be
: www.delijsterbes.be/nl/taalicoon
OPENINGSUREN: ma tot vr van 9 tot 12 uur en van 13 tot 17 uur. Woensdagvoormiddag is het onthaal gesloten.
11
muziek
Stijn Meuris in het pluche
Waar is de opstand?
Stijn Meuris is kwaad. Hij ziet veel onrecht in onze samenleving en zou daar graag iets over zeggen. Tijdens zijn tournee wil hij via het rijke repertoire van Noordkaap, Monza en Meuris iedereen een geweten schoppen.
12
© Tine De Wilde
C U LT U U R
Het is ongeveer 26 jaar geleden dat Stijn Meuris met Noordkaap HUMO’s Rock Rally won. Sindsdien ging het snel voor hem. Meer dan 25 jaar muziek van Noordkaap, Monza tot Meuris flitste voorbij. Drie groepen, een andere bezetting, maar altijd met Stijn Meuris aan de micro. Tegen wil en dank, want voor hem blijft de ziel van Noordkaap ook vandaag nog de basis voor de nieuwe cd van Meuris: Vigilant. ‘Ik heb het altijd jammer gevonden dat ik de naam Noordkaap niet heb behouden. Toen de groep uiteen viel, heb ik vanuit een soort überdemocratie tegenover de bandleden die stopten de naam veranderd om zelf verder te kunnen, maar ik had dat niet moeten doen. Achteraf gezien is het beter om iets dat van jezelf is vol te houden, ook al is er verloop bij de rest van de groep. Tenslotte bleef ik er zelf wel bij. Het eerste nummer van Monza, Van God los, werd gezien als een post-Noordkaapnummer. Dat was ook zo. En nu is het niet anders. De naam Meuris was een soort noodgreep. Het is niet de mooiste naam, maar nu is het wel helder dat ik zelf altijd een vaste waarde ben geweest in mijn groepen. En dat zal ook zo blijven.’
Maatschappelijke plaat
Meuris omarmt het volledige repertoire dat Stijn Meuris de afgelopen jaren bij elkaar schreef. Met de nieuwe cd Vigilant breit hij op zijn gekende eigenzinnige manier een vervolg aan wat er al was. Hoewel. Misschien snijdt hij deze keer iets scherper een paar delicate thema’s aan. De nummers op de plaat vormen voor hem als het ware een soort soundtrack bij zijn ‘eindejaarsconference’ Tirade, waarin hij schuimbekkend door de politieke actualiteit van 2016 banjert. ‘Het is niet letterlijk een soundtrack natuurlijk’, benadrukt hij. ‘Maar het is wel degelijk een erg maatschappelijke plaat geworden. Net zoals Tirade een soort van storytelling is over wat er
voor mij allemaal fout loopt in onze samenleving.’ Het zat stilaan hoog voor Meuris. Vooral de wantoestanden in de politiek raken hem fel. ‘Van CETA over begrotingsperikelen tot Marie-Christine Marghem die 100 miljoen euro aan Engie-Electrabel geeft op de dag van de Parijse klimaattop. We zijn telkens wat verontwaardigd in de marge, maar staan er verder vooral op te kijken, toch? Ik moest iets zeggen. Ik kon niet meer anders. Het zat al jaren te broeden, maar nu vraag ik me echt af wat er in godsnaam allemaal aan de hand is. Er gebeurt zo veel dat niet door de beugel
‘Het is bijna newspublishing writing. Op zich werkte dat voor mij bevrijdend. De meeste nummers beschrijven onomwonden wat er volgens mij in onze samenleving aan de hand is. Neem nu het nummer In de rij voor soep. Je kan er je klok op gelijk zetten dat er – als het begint te vriezen – mensen in de rij staan voor soep. En dat in wat ongeveer het vijfde rijkste land ter wereld is. Dat kan toch niet? Of neem Music for Life, daar ben ik helemaal mee klaar. Ik steun dat soort initiatieven, maar ik vind het toch dubbel. Zijn dergelijke evenementen onze beste kenmerken van een warme
‘Elk jaar staan er mensen in de rij voor soep. Dat kan toch niet in het vijfde rijkste land ter wereld?’
kan, vooral op politiek vlak. En weet je wat het ergste is: het lijkt niks uit te maken. Zolang onze koelkast gevuld is, modderen we verder en voeren we banale discussies over kerststallen. Dat is niet OK. Het feit dat we niets te kort komen is een onvoorstelbaar machtig antidotum. Dat houdt ons rustig.’ Meuris maakt zich daar oprecht druk over. Hij vindt dat we als samenleving veel pikken en weinig in vraag stellen. ‘Ik wil daar echt iets over zeggen. Ik wil komaf maken met de verkrampte verhouding tussen politiek en bevolking. Ik moet die verhalen vertellen. Via Tirade, maar zeker ook met Meuris.’
Klaar met Music for Life
‘Eigenlijk heb ik nog nooit zulke duidelijke boodschappen in mijn teksten verwerkt als voor die plaat’, gaat Meuris verder.
samenleving? Dat we gezellig geld inzamelen via een evenement van een gigantisch mediaconcern om erna rustig kerst te kunnen vieren aan de feestdis?’ Meuris kan zich daar over opwinden. Hij vindt dat een dergelijk jaarlijks liefdadigheidsnummer, met al de verplichte tranen, de zogezegde emoties en de altijd hogere opbrengst dan het jaar ervoor niet symbool mag gaan staan voor wie we zijn. ‘Dat kan toch niet en dat klopt toch niet?’, zegt hij. ‘We moeten dat allemaal tof en hartverwarmend vinden. Maar ik zie door die gebreide mutsen heen. Het is zo fake. Ik word daar bang van, want ik hoor geen tegenstem meer. We zijn immuun geworden en gaan mee met wat ons voorgeschreven wordt. Voor eender wat.’
Een vuist maken
Meuris benadrukt dat zijn nummers dit soort thema’s aan de kaak stelt. Zijn teksten moeten ons een geweten schoppen, evenals de titel van de plaat. Vigilant staat voor: waakzaam zijn, oplettend blijven, dingen nagaan. ‘Op zich is het een heel mooi, een beetje mysterieus woord’, zegt Meuris. ‘En vooral heel relevant.’ We zijn net iets te gerust in onszelf en onze samenleving. Waar zitten de jonge mensen? Zijn ze Pokémon aan het spelen of zitten ze drie jaar te sparen voor een gouden armband voor Tomorrowland? Hopelijk niet. Waar is de opstand?’ Stijn Meuris trekt zich als mens en als artiest duidelijk oprecht aan wat er in de samenleving broeit. ‘Misschien moeten we soms eens een vuist maken in plaats van altijd te willen zalven. Zalven heeft geen impact. We moeten echt alerter zijn en stoppen met het gepamper en het rond ons heen slaan. Waar zit ons gezond verstand? We moeten ons laten horen. En waakzaam zijn. Vigilant. Daar moet het over gaan.’ Tine Maenhout
vrijdag 10 februari Meuris Meuris in het pluche MUZIEK
20.30 uur – GC de Lijsterbes Stijn Meuris en de zijnen hebben een nieuw album Vigilant op zak. Dat nieuwe werk, vermengd met klassiekers van Noordkaap, Monza en Meuris brengen ze in een nieuwe theatershow. Het wordt er eentje op het scherp van de snee, song voor song gemeend en authentiek. tickets: 20 euro (vvk), 22 euro (kassa)
13
I N F O R M AT I E rand-nieuws
Gezond leven in de faciliteitengemeenten Wie in Drogenbos woont, heeft een grotere kans om te sterven aan een hart- en vaatziekte dan wie in Kraainem woont. In WezembeekOppem worden de inwoners een jaar ouder dan in Wemmel. Enkele opmerkelijke verschillen, maar gemiddeld genomen staat iemand die in een faciliteitengemeente woont er gezonder voor dan wie elders in de Rand woont. Alleen Drogenbos scoort ondermaats.
M
et welke gezondheidsproblemen kampen de inwoners van de faciliteitengemeenten? Wat zijn de risicofactoren? Onderzoekster Vicky Heylen van het steunpunt sociale planning van de provincie Vlaams-Brabant dook in de cijfers en bundelde haar bevindingen in het dossier Gezondheid in Vlaams-Brabant. De cijfers laten grote verschillen zien naargelang van de woonplaats. In de Rand zijn er vooral grote verschillen tussen de inwoners van de oude industrieas in de Zennevallei en de gemeenten in het zuidoosten van de Rand: Wezembeek-Oppem, Kraainem, Tervuren, Overijse, Hoeilaart, Sint-Genesius-Rode.
in Wezembeek-Oppem, Kraainem en Sint-Genesius-Rode, iets hoger in Wemmel en Linkebeek en het hoogst in Drogenbos. De gezondheidstoestand van de inwoners blijkt sterk afhankelijk te zijn van de socio-economische status. Bijna de helft van de inwoners van WezembeekOppem, Kraainem, Sint-GenesiusRode en Linkebeek zijn hooggeschoold. In Drogenbos is dat ongeveer één op vier, in Wemmel één op drie. ‘In gemeenten waar de inwoners gemiddeld genomen hoger opgeleid zijn, ligt de levens-
‘In gemeenten waar de inwoners hoger opgeleid zijn, ligt de levensverwachting hoger’
Ook tussen de faciliteitengemeenten onderling zijn er verschillen. De ‘gezondste’ faciliteitengemeenten zijn WezembeekOppem, Kraainem en Sint-Genesius-Rode. In Wezembeek-Oppem worden de inwoners gemiddeld 82,7 jaar, in Kraainem 83,1 jaar en in Sint-Genesius-Rode 82,5 jaar. Wemmel (82 jaar) en Linkebeek (80,6 jaar) scoren iets lager, Drogenbos het laagst met een levensverwachting van 79 jaar. Bij het aantal sterfgevallen door hart- en vaatziekten zien we dezelfde tendens: het laagste aantal
14
verwachting ook hoger’, stelt Heylen vast. ‘Enerzijds hangt een hogere scholing doorgaans samen met een hoger inkomen en een minder fysiek belastende baan. Anderzijds wordt van hoger geschoolden ook verwacht dat ze het belang van gezondheidsadviezen beter inschatten.’
Geluidshinder en fijn stof In het dossier Gezondheid in Vlaams-Brabant neemt Heylen ook enkele omgevingsfactoren onder de
Onderzoekster Vicky Heylen
loep, zoals geluidshinder en luchtvervuiling. Voor geluidshinder hanteert de Wereldgezondheidsorganisatie een grenswaarde van Lden 55dB. Lden staat voor Level day-evening-night en houdt er rekening mee dat geluid ‘s avonds en ‘s nachts meer hinder veroorzaakt dan overdag. Bij een Lden van 55dB veroorzaakt luchtverkeer hinder bij 27 % van de betrokken inwoners. De luchthaven overschreed in 2011 deze norm rond de aan- en uitvliegroutes boven Kraainem en Wezembeek-Oppem.
MENSEN gezocht
Freelance workshopbegeleiders Vzw ‘de Rand’ Als workshopbegeleider geef je infosessies en workshops in opdracht van vzw ‘de Rand’, op basis van methodieken en draaiboeken die vzw ‘de Rand’ ter beschikking stelt. meer info www.derand.be/nl/vacatures
Wat de luchtkwaliteit betreft, overschrijden alle faciliteitengemeenten de norm van de Wereldgezondheidsorganisatie. Die stelt dat de grens van 50 microgram/m³ niet meer dan 3 dagen per jaar overschreden mag worden, maar in heel de Rand wordt de drempel 16 tot 20 dagen per jaar overschreden. Europa hanteert een minder strikte norm van maximaal 35 dagen.
© Filip Claessens
Huisartsbezoek
meer info
Je kan het dossier Gezondheid in Vlaams-Brabant gratis aanvragen of downloaden via www.vlaamsbrabant.be/publicaties.
Een opvallende vaststelling is dat de zes faciliteitengemeenten het laagst scoren wat betreft het aantal bezoeken aan de huisarts. In Oost-Brabant bezoekt ruim 80 % van de inwoners minstens één keer per jaar de huisarts. In de faciliteitengemeenten is dat minder dan 69 %. ‘De gemeenten sluiten mogelijk nauwer aan bij Brussel, ook daar gaan inwoners minder naar de huisarts. Bovendien zijn de (Franstalige) wijkgezondheidscentra in de Rand of Brussel in trek’, zegt Heylen. Ook andere cultuur- en taalverschillen zijn merkbaar in vergelijking met andere gemeenten in Vlaams-Brabant. Zo is elke ouder verplicht om zijn kind te laten vaccineren tegen polio. Terwijl Kind & Gezin in Oost-Brabant in bijna alle gemeenten meer dan 80 % van de kinderen vaccineert, is dat in de Rand veel minder. In Kraainem, Wezembeek-
LIJSTERBES is een uitgave van het gemeenschapscentrum de Lijsterbes en vzw ‘de Rand’. De lijsterbes komt tot stand met de steun van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap en de provincie Vlaams-Brabant. REDACTIERAAD Magda Calleeuw, Nele De Meyer, Ann Lemmens, Steven Schoonejans, Linda Teirlinck, Luc Timmermans, Annick Tordeur VORMGEVING heartwork.be FOTOGRAFIE Tine De Wilde DRUK IPM printing nv EINDREDACTIE
Oppem, Sint-Genesius-Rode, Linkebeek en Drogenbos zelfs minder dan 50 %. ‘Dat betekent niet dat de kinderen er niet ingeënt worden’, zegt de onderzoekster. ‘De ouders richten zich gewoon vaker tot ONE, de Franstalige tegenhanger van Kind & Gezin of tot hun huisarts of pediater.’ Bart Claes FR
Vivre en bonne santé dans les communes à facilités L’état de santé des habitants semble dépendre dans une large mesure de la situation socioéconomique. C’est entre autres ce que nous pouvons lire dans le dossier Gezondheid in Vlaams-Brabant de Vicky Heylen. ‘Dans les communes où le niveau de qualification des habitants est en moyenne plus élevé, les espérances de vie sont plus grandes’, constate Heylen. ‘D’une part, une scolarisation plus élevée va de pair avec un salaire plus élevé et un travail physique moins pénible. D’autre part, on pense que les personnes plus qualifiées évaluent mieux l’importance des conseils en matière de santé.’ A Wezembeek-Oppem, les habitants atteignent en moyenne l’âge de 82,7 ans, à Kraainem 83,1 ans et à Sint-Genesius-Rode 82,5 ans. Les chiffres de Wemmel (82 ans) et de Linkebeek (80,6 ans) sont un peu plus bas, Drogenbos a le chiffre le plus bas, avec une espérance de vie de 79 ans.
Veerle Weeck, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel, veerle.weeck@derand.be HOOFDREDACTIE Geert Selleslach, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel, 02 456 97 98, geert.selleslach@derand.be VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Eddy Frans, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel ARCHIEF Je vindt deze editie en het volledige archief van de lijsterbes op www.delijsterbes.be FSC-NUMMER
15
MENSEN de drie van ...
Eveline Leclercq
Boekenreeks Harry Potter J.K. Rowling
‘Ik groeide op met Harry Potter en ben een hevige fan. De eerste drie boeken kreeg ik van mijn tante toen ik 13 jaar was, wat betekende dat ik ongeveer dezelfde leeftijd had als Harry. Doorheen de jaren groeide hij op tot een volwassen man. Dat liep helemaal gelijk met mijn evolutie. Ook de boeken evolueerden van kinderboeken naar boeken voor volwassenen. Ik ben de reeks goed blijven vinden, al zou ik het bizar vinden om nu de eerste boeken opnieuw te lezen, denk ik. Ik las de boeken in het Nederlands, waardoor ik bij het bekijken van een film een Engelstalige naam soms niet meteen kon plaatsen. Al moet ik wel toegeven dat we thuis ook enkele Engelstalige en Duitstalige versies hebben, maar dat is eerder omdat mijn man en ik niet konden wachten tot de vertaling beschikbaar was. Weet je dat ons trouwfeest zelfs in het thema van de film was? En later als we kinderen hebben, wil ik hen ook graag voorlezen uit de Harry Potterboeken.’
Boekenreeks Kushiëls pijl Jacqueline Carey
‘Ik kwam dit boek per ongeluk tegen in de bib, en leende het omdat het een mooie cover had en heel dik was. De boeken zijn mooi vertaald en hebben een rijk woordgebruik, wat me enorm aantrekt. Het boek speelt zich af in een fantasywereld en gaat over een courtisane die ook spion is. Het verhaal is gebaseerd op mythologische bronnen, maar er werd duidelijk iets nieuws van gemaakt. Ik kon de boeken gewoon niet neerleggen. Zo goed geschreven, zo filosofisch, maar toch niet overdreven. Ik kreeg de smaak te pakken en begon zelf met schrijven. Ik schreef veel verhalen, en ben nu zelfs bezig aan een boek. Wie zin heeft om het te lezen en feedback te geven, kan dat doen via Wattpad. Het boek heet Halfblood van Phaedre Bardsong, en is geschikt voor volwassenen.’
16
© Tine De Wilde
Eveline Leclercq (27) kan zich niet herinneren dat ze ooit leerde lezen, ze kon het gewoon. En sindsdien verslindt ze het ene boek na het andere. In september werd Eveline bibliothecaris in de Kraainemse bib. Terwijl ze deze job uitoefent, vervolledigt ze haar doctoraat over de middeleeuwen. Drie boeken kiezen vond ze aartsmoeilijk. Ze koos dan maar boeken die een grote invloed hadden op haar leven. Stuk voor stuk fantasyverhalen, haar favoriete genre.
The Mistborn-trilogie Brandon Sanderson
‘Een vriend raadt me regelmatig boeken aan, die achteraf stuk voor stuk pareltjes blijken. Ook deze keer had hij gelijk. De mensen in deze trilogie leven in een andere wereld, die grijs en triest is. Als ze specifieke metalen verteren, krijgen ze speciale krachten. Wie ijzer neemt, kan bijvoorbeeld metaal aantrekken of afstoten. Mijn man en ik zijn fervente lezers geworden van zijn boeken. Weinig mensen kunnen zo schrijven als Sanderson. Zo allesomvattend, vol humor, diepgaand, alles klopt. En elk boek is op een bepaalde manier met de andere verbonden. Hij slaagt er ook telkens in om lezers op het verkeerde been te zetten en origineel uit de hoek te komen. We lazen alle boeken tijdens onze huwelijksreis. Momenteel wachten we vol spanning op het nieuwe. De pijn van het wachten noem ik dat dan. Brandon Sanderson is nu 10 jaar bezig, heeft 20 boeken geschreven, en heeft er nog 36 gepland. Dat belooft!’ Marijke Pots
Ontdek de drie van … in de bib In de drie van … vertellen Kraainemnaars elke maand over drie boeken die hen beroerden, ontroerden, bijbleven of verrast hebben. Hun selectie vind je ook in de bibliotheek van Kraainem. In februari kan je de drie aanraders van Eveline Leclercq in de bib vinden. Spring dus zeker eens binnen en ontdek de verhalen van J.K. Rowling, Jacqueline Carey en Brandon Sanderson. locatie: zaal PUK, Patronaatstraat 17, Kraainem