GEMEENSCHAPSKRANT
KRAAINEM • JAARGANG 23 • NR 1 - FEBRUARI 2022 UITGAVE VAN GC DE LIJSTERBES EN VZW ‘DE RAND’
Herinrichting Vierarmenkruispunt zorgt voor spanning
Vrijwilligers in het vaccinatiecentrum: ‘Samen iets betekenisvols doen’
Live discobar Bar Clochard Coverband van hoog niveau
FR • DE • EN
traductions Übersetzungen translations
© Tine De Wilde
afgiftekantoor Kraainem 1 P 005212
lijsterbes
I N F O R M AT I E uit de gemeente
Begroting en meerjarenplan De oppositie is niet mals voor de begroting en het meerjarenplan. Volgens hen neemt de meerderheid te veel risico’s, waardoor de financiële gezondheid van de gemeente in het gedrang zou kunnen komen. Zij baseren zich hiervoor op een negatief advies van het managementteam, dat stelde dat bepaalde budgetten niet gestaafd worden en bijgevolg niet correct zouden zijn. Een ander pijnpunt voor de oppositie is dat er in 2025 nog weinig financiële ruimte over zal zijn. Burgemeester en schepen van Financiën, Bertrand Waucquez (PK-KU), zegt dat de meerderheid haar verantwoordelijkheid neemt door te investeren in zaken die echt belangrijk zijn voor de gemeente (het vernieuwen van voetpaden, het aanleggen van een glasvezelnetwerk). Hij stelt dat het meerjarenplan uitgaat van het slechtst mogelijke scenario. De financieel directeur heeft bevestigd dat het meerjarenplan is opgesteld met de grootste voorzichtigheid en dat er bijgestuurd kan worden als dat nodig is. De burgemeester bevestigt het ongunstige advies van het managementteam, alsook het feit dat bepaalde budgetten onvoldoende onderbouwd zijn. Burgemeester Waucquez vergelijkt het met een oranje knipperlicht. Het betekent dat bepaalde budgetten in de eerste maanden van 2022 herbekeken zullen moeten worden. De burgemeester verwijst ook nog naar het verleden, meer bepaald naar 2006 toen de toenmalige schepen van Financiën van DéFi de schuld van de gemeente tot boven de 30 miljoen euro liet stijgen, terwijl de kaspositie in 2000 nog 9 miljoen euro was. ‘Destijds werd men daarvoor blijkbaar bejubeld’, zei de burgemeester in de gemeenteraad van december. Een opmerking die de oppositie niet kon smaken.
Klooster van de Visitatie wordt opvanghuis Het klooster van de Visitatie op de grens met Kraainem en Zaventem krijgt een nieuwe bestemming. In overleg met de congregatie in Frankrijk en het aartsbisdom Mechelen-Brussel heeft de kloostergemeenschap beslist om het klooster te sluiten en het een nieuwe bestemming te geven. Het was voor de zusters niet langer mogelijk om het uitgestrekte domein te blijven onderhouden. De zusters zullen in de komende weken elders gehuisvest worden. Het complex krijgt een sociale en liefdadigheidsfunctie gericht op de hulp en opvang van kinderen en moeders in nood. Het gebouw is beschermd en zal aan de buitenkant niet veranderen. Het interieur zal enigszins worden aangepast aan de nieuwe bestemming. Er komen geen nieuwe gebouwen op het terrein en de (groente)tuinen zullen in ere worden hersteld. Op het terrein komen ook voldoende parkeerplaatsen, zodat de verkeersimpact voor de buurt beperkt wordt. Het project wil deel uitmaken van de omgeving en staat open voor buurtbewoners die betrokken willen worden bij de verschillende sociale en tuinbouwprojecten. Er zal worden samengewerkt met bestaande initiatieven. De nieuwe eigenaars willen dat ‘het nieuwe klooster een plaats van delen, hulp en menselijkheid blijft’. De burgemeesters Bertrand Waucquez van Kraainem en Ingrid Holemans van Zaventem steunen het project.
2
Sluipverkeer in Langestraat In de Langestraat klagen een aantal bewoners over het sluipverkeer van en naar de ring. ‘Ondanks de zone 30 en de Berlijnse kussens om het verkeer af te remmen, blijven veel bestuurders hier maar doorrazen tegen 70 km/u en meer’, zegt Dirk Cloetens, die al meer dan zestig jaar in de Langestraat woont. ‘Maatregelen nemen is goed, maar als je ze achteraf niet controleert, heeft het allemaal weinig zin. Cynisch genoeg zien we hier wel vaak parkeerboetes uitgeschreven worden. Maar snelheidscontroles? Nee, die zien we niet. Dat moet veranderen.’ Samen met een aantal buren heeft Cloetens een brief bezorgd aan de bewoners van de Langestraat. Daarin roept hij hen op om de situatie mee aan te klagen bij de gemeentebesturen van Kraainem en Sint-Pieters-Woluwe. TD
In memoriam Eugene De Pauw Op 6 december 2021 overleed oud-gemeenteraadslid Eugene De Pauw. Hij werkte decennialang op de gemeentelijke administratie en zetelde dus ook een aantal jaren in de gemeenteraad. Zijn oud-collega’s hebben hem altijd omschreven als iemand die altijd klaar stond voor anderen. Niets was te veel om te helpen. Deze karaktertrek zette hij om in een groot engagement in de socioculturele sector van onze gemeente. Jarenlang was hij lid van het bestuur van de Nederlandstalige cultuurraad, hij deed de administratie van de Christelijke Mutualiteit en was een zeer gewaardeerd lid van Ziekenzorg. De laatste jaren wou het verstand nog wel, maar het lichaam niet meer. Het vuur dat ooit zo hevig kon opflakkeren, werd een waakvlam, die op 6 december 2021 uitdoofde. (LT)
Telex • De personenbelasting noch de opcentiemen stijgen. Dat besliste de gemeenteraad van december vorig jaar. Opmerkelijk: de fractie DéFi-MR onthield zich bij de stemming zonder verdere uitleg te geven. • De aanpassing van het meerjarenplan werd goedgekeurd, meerderheid tegen oppositie. De burgemeester gaf mee dat er vooral werd gekeken naar een positief gecumuleerd budgettair resultaat en een positieve autofinancieringsmarge. • DéFi-MR deed het voorstel om het reglement voor de erkenning en de subsidiëring van verenigingen uit te stellen. Nochtans had de commissie Bestuur dit al doorgenomen. PK-KU vroeg meer uitleg over de vraag naar uitstel, maar kreeg die niet. Raadslid Carel Edwards (PK-KU) vermoedt inmenging van bepaalde personen die niet tot de commissie behoren, en die zich er mateloos voor interesseren. Er werd over het punt gestemd: de meerderheid was voor, de oppositie onthield zich zonder verdere uitleg. • De subsidies aan verschillende organisaties werden goedgekeurd. PK-KU vindt het niet goed dat een aantal verenigingen die aan ontwikkelingssamenwerking doen hun dossier niet correct aanvragen. ‘We zullen dit goedkeuren, maar het zal de laatste keer zijn dat we het op deze manier doorlaten’, aldus raadslid Carel Edwards (PK-KU). De bevoegde schepen Véronique Caprasse (DéFi-MR) vond dat dit euvel vooral aan het statuut van een gemeente met faciliteiten ligt. Volgens de schepen vraagt het veel werk om de vertalingen van de meestal Franstalige documenten op tijd gedaan te krijgen. • De gemeente Kraainem gaat niet akkoord met de hertekening van het Vierarmenkruispunt zoals de Werkvennootschap het voorstelt. Het zou te veel verkeersproblemen met zich meebrengen op de d’Huartlaan, en de wijk aan de overkant van de ‘d’Huartlaan
(Bechetlaan, Centrumlaan) zou nog moeilijk toegang krijgen tot de rest van de gemeente. Raadslid Vinciane De Meutter (PK-KU) diende een motie in die een aantal bekommernissen van de inwoners en van de gemeente naar voren bracht. De motie werd unaniem goedgekeurd en zal overgemaakt worden aan de Werkvennootschap en het Agentschap Wegen en Verkeer. • Ook DéFi-MR diende hierover een voorstel in en was misnoegd omdat de gemeenteraad er niet in geslaagd was om een gezamenlijk standpunt in te dienen. Raadslid Alain Van Herck (Défi-MR) vroeg de meerderheid waarom deze vraag voor samenwerking was verworpen. Raadslid Carel Edwards (PK-KU) was duidelijk: zolang de oppositie in pamfletten verschillende mensen van de meerderheid afschildert als een bende bedriegers, incompetenten en leugenaars, kan er van samenwerking niet veel sprake zijn. • Volgens schepen Anne-Charlotte Sala (DéFi-MR) zal over de aanleg van een padelterrein nog in januari een vergadering gepland worden met geïnteresseerden. De voorzitter van de gemeenteraad, Luc Timmermans (PK-KU), gaf het advies mee om zeker niet te vergeten om ook met de omwonenden te gaan praten. • Er wordt een werkgroep samengesteld in verband met de dossiers van het gemeentehuis en de Hoeve Van Deuren. Raadslid André Ivanszky (PK-KU) stelde voor om deze werkgroep samen te stellen met twee leden van de meerderheid, twee leden van de oppositie, de bevoegde schepen en de betrokken diensten.
3
Herinrichting Vierarmenkruispunt De plannen voor de herinrichting van het Vierarmenkruispunt beroeren de gemoederen in Kraainem. Alle pistes liggen volgens de Vlaamse overheid nog open: een rotonde, een ovonde, wel verkeerslichten, geen verkeerslichten … Welk scenario het ook wordt, de gevolgen voor Kraainem zullen groot zijn.
D
e Vlaamse overheid wil in het kader van de werken aan de ring in het oostelijke deel vier grote verkeersknooppunten aanpakken: Leonard, Groenendaal, Jezus-Eik en Vierarmen. Het Vierarmenkruispunt, dat deels op het grondgebied van Kraainem ligt, kampt net als de andere met structurele files. De weginfrastructuur is er verouderd en het openbaar vervoer staat mee in de file. ‘We zijn intussen gestart met een aantal zogenoemde quick wins die snel resultaat opleveren, bijvoorbeeld voor de fietsers en voetgangers’, zegt Marijn Struyf van de Werkvennootschap van de Vlaamse overheid, die verantwoordelijk is voor
4
de werken aan de ring. ‘De fietssnelwegen worden verder aangelegd en de bouw van het ecorecreaduct De Priorij is bezig.’ De aanpak van de grote kruispunten, waaronder dat van Vierarmen, vraagt uiteraard veel meer tijd en voorbereiding. ‘Momenteel zitten we in de fase waar er een aantal scenario’s worden voorgesteld, zowel voor het noordelijke als voor het zuidelijke deel van het kruispunt’, legt Struyf uit. ‘Voor alle duidelijkheid: er is dus nog niets beslist. Momenteel worden alle opties afgewogen, winnen we adviezen in en houden we een inspraakronde. In een latere fase komen we tot een Gewestelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan (GRUP),
dat nodig is voor de herinrichting van het kruispunt. De effectieve werken zullen wellicht pas over een vijftal jaar starten.’
Drie scenario’s
De bedoeling van de Vlaamse overheid is om zowel het noordelijke deel van het Vierarmenkruispunt aan de Baron d’Huartlaan als het zuidelijke deel aan de Tervurenlaan compacter te maken. Wat het noordelijke deel betreft, stelt de Werkvennootschap drie alternatieven voor. Alternatief nummer 1 voorziet in een ovonde, een langgerekte rotonde zonder verkeerslichten. Om het sluipverkeer in de Baron d’Huartlaan tegen te
I N F O R M AT I E uit de gemeente
FR
Réorganisation du carrefour des quatre bras
© Tine De Wilde
Les plans de réorganisation du carrefour des Quatre Bras suscitent l’émoi à Kraainem. Selon le gouvernement flamand, toutes les options sont encore ouvertes: un rond-point, un rond-point ovale, des feux de signalisation, pas de feux de signalisation, ... Pour la partie nord, il y a trois scénarios sur la table, pour la partie sud, il y en a quatre. Quel que soit le scénario choisi, les conséquences pour Kraainem seront considérables.
gaan, wordt er in dat scenario een knip gegeven in de Brusselsesteenweg. Alleen fietsers en voetgangers kunnen rechtstreeks doorsteken naar de Baron d’Huartlaan. Alternatief nummer 2 gaat voor twee kruispunten met verkeerslichten, waarbij het verkeer vanuit het zuiden de Baron d’Huartlaan kan inrijden. Alternatief nummer 3 omvat een rotonde ter hoogte van de Baron d’Huartlaan en een kruispunt met verkeerslichten aan de Mechelsesteenweg.
Vier scenario’s
Voor het zuidelijke deel van het Vierarmenkruispunt liggen er momenteel vier mogelijke scenario’s op de tafel. In scenario nummer 1 worden de twee assen van de Tervurenlaan samengevoegd ter hoogte van de noordelijke as, richting Brussel. In scenario nummer 2 gebeurt hetzelfde, maar dan in de zuidelijke as, richting Tervuren. De afgeschafte as wordt in die twee scenario’s deels behouden als fietspad. Dat is niet het geval in scenario 3. Daar wordt alles gebundeld en komt het fietspad naast de nieuwe rijweg. In het vierde en laatste scenario blijven beide assen behouden zoals nu, maar worden ze net voor het Vierarmenknooppunt samengevoegd ter hoogte van de noordelijke as. Het fietspad komt naast de rijweg.
Gevolgen voor Kraainem
De herinrichting van het Vierarmenkruispunt zal belangrijke gevolgen hebben voor de mobiliteit in Kraainem. ‘Aangezien we in Kraainem al een enorme druk op onze mobiliteit kennen,
La municipalité a demandé à la Werkvennootschap (gouvernement flamand) d’être impliquée dans la restructuration et de veiller à ce que la situation autour de l’avenue Baron d’Huart ne se détériore pas ou que certaines rues soient fermées au reste de la municipalité. Certains habitants se font également du souci et se sont donc regroupés au sein de la plateforme citoyenne Citoyens conscients-Kraainem bewuste inwoners.
volgen we het dossier van de herinrichting van het Vierarmenkruispunt met argusogen’, zegt burgemeester Bertrand Waucquez (Kraainem-Unie). ’Welk scenario het ook wordt, voor ons zijn er een aantal basisprincipes die we gerespecteerd willen zien. Eerst en vooral moet er een grondige en ernstige mobiliteitsstudie uitgevoerd worden die duidelijk in kaart brengt wat de gevolgen op ons grondgebied zullen zijn. Zeker wat de Baron d’Huartlaan betreft, is dat van groot belang. Prioritair is ook dat de twee rijvakken aan weerszijden van de Tervurenlaan behouden blijven. Anders krijgen we nog meer sluipverkeer te slikken. We willen ook vermijden dat de bewoners van de Béchetwijk door de herinrichting van het kruispunt worden geïsoleerd. We dringen er daarom bij de Werkvennootschap en bevoegd Vlaams minister Lydia Peeters (Open Vld) op aan om nauw betrokken te worden bij het overleg.’ Ook oppositielijst Défi+MR+Ind. wil dat er voldoende rekening wordt gehouden met de gevolgen voor Kraainem. ‘Wij hebben een lichte voorkeur voor het scenario van de ovonde, al staan we nog voor alles open. Zeker wat betreft de Baron d’Huartlaan en de Koning Astridlaan mag de situatie niet verslechteren’, vindt gemeenteraadslid Alain Van Herck (Défi+MR+Ind.). ‘We hopen vooral dat het vooruit zal gaan. Aan de herinrichting gaat een lang proces vooraf met veel raadplegingen en adviezen. Dat is een goede zaak, maar op een gegeven moment moet er een beslissing worden
genomen. Iedereen tevredenstellen is een utopie.’ ‘Het dossier van de herinrichting van het Vierarmenkruispunt houdt ook veel inwoners bezig’, merkt Bruno Kesteloot van het burgerplatform Citoyens conscients-Kraainem bewuste inwoners. ‘We hopen dat er naar onze opmerkingen wordt geluisterd, maar we zijn er niet gerust in. Uit de nota die nu op de tafel ligt, blijkt dat er eigenlijk geen rekening wordt gehouden met onze eerdere verzuchtingen. We zijn ervan overtuigd dat het kruispunt anders georganiseerd moet worden, met aandacht voor de zachte mobiliteit, maar er moet over worden gewaakt dat alles niet nog meer dichtslibt en dat bepaalde wijken niet afgesneden raken. De Werkvennootschap beloofde een hele tijd geleden om een informatiebrochure in alle brievenbussen van Kraainem te verdelen, zodat iedereen zijn ideeën en opmerkingen kon doorgeven. Dat is niet gebeurd. Dat geeft ons weinig vertrouwen in de hele zaak.’ De Werkvennootschap meldt ons dat de folder wel degelijk is bedeeld, maar dat sommige inwoners hem niet hebben gekregen omwille van een fout van de verdeler. De Werkvennootschap wijst erop dat deze folder boven op alle verplichte communicatieacties komt en verwijst naar de digitale kanalen om dit dossier te blijven volgen. Tina Deneyer
5
MENSEN uit Kraainem
Vrijwilligers in het vaccinatiecentrum
‘Samen iets betekenisvols doen’ Is het je ook opgevallen? Het enthousiasme en engagement van de vele vrijwilligers in onze vaccinatiecentra. Waarom blijven ze hun beste beentje voorzetten? We vroegen het aan de coördinator en aan twee Kraainemnaren die in het vaccinatiecentrum in Zaventem met volle goesting de handen uit de mouwen steken.
Veerle Willegems
Gilbert Theunis
vrijwilliger vaccinatiecentrum
vrijwilliger vaccinatiecentrum
‘Vaccinatie is een hot item in ons gezin. Mijn zonen, die farmacie en ergotherapie studeren, hebben het er regelmatig over. Het zijn echte vaccinbelievers. Toen de gemeente een oproep deed voor vrijwilligers om te helpen in het vaccinatiecentrum, heb ik geen moment geaarzeld om me kandidaat te stellen. Ik wilde doen wat ik kon om het vaccinatieproces vooruit te laten gaan. Het gaf me een goed gevoel een tastbare bijdrage te kunnen leveren aan onze strijd tegen corona.’
‘In april 2021 ben ik als vrijwilliger in de Skyhall begonnen. Mijn familie vroeg zich af of dat wel een wijze beslissing was en of ik me niet onnodig blootstelde aan besmettingsgevaar. Ik heb die gedachte van me afgezet. Als OKRA-voorzitter kwam ik ook in contact met mensen. Ik had mijn eerste prik al gekregen en ik wilde mijn steentje bijdragen om samen uit de gezondheidscrisis te komen.’
Team Ruimtelijke Ontwikkeling lokaal bestuur Kraainem
‘Wat een toplocatie hadden we in de beginfase: de Skyhall op de luchthaven van Zaventem! De sfeer was top. We werkten als één team dat aan hetzelfde zeel trok. De feedback die we van de mensen kregen, was in de meeste gevallen positief. Mensen stelden de vlotte organisatie op prijs. Af en toe kregen we wel een vraag over de werkzaamheid van AstraZeneca. Dat vaccin kreeg in die periode heel wat media-aandacht. Zelf ben ik trouwens ook met AstraZeneca gevaccineerd. Ik kan je bevestigen dat het werkt (lacht). Wat mij vooral getroffen heeft, is hoe de meeste mensen met een gevoel van opluchting het vaccinatiecentrum verlieten. Alsof ze de sleutel naar een vrijer leven meekregen. Het deed me ook iets om te zien hoe oudere mensen of mensen met een beperking toch alle moeite deden om naar het vaccinatiecentrum te komen. Ze wilden die prik niet missen. Ik herken het gevoel. Het doet me terugdenken aan het vreugdedansje dat ik na mijn prik maakte (lacht).’
6
Voorzitter OKRA Kraainem OCMW-raadslid
‘Bij de eerste prik viel het me op dat er heel wat mensen schrik hadden. Bij sommigen zag je het aan hun trillende handen. Er was in die periode ook heel wat media-aandacht voor de hoogst uitzonderlijke gevallen waarin ernstige bijwerkingen optraden. Ik probeerde die mensen met een babbeltje gerust te stellen. Vaak hielp dat. Bij de tweede prik was de sfeer een pak gemoedelijker. Nu bij de boosterprik merk je dat de meesten blij zijn dat ze die extra bescherming krijgen.’ ‘De sfeer onder de vrijwilligers is buitengewoon goed. Wij hebben niet veel woorden nodig om elkaar te begrijpen. We doen dit uit vrije wil en zijn er om elkaar te helpen. Ik heb ondertussen 30 halve dagen als vrijwilliger gewerkt en hou er alleen maar positieve herinneringen aan over. Behalve die ene keer toen er een dame een beroerte kreeg. Het had niets met het vaccin te maken. Het gebeurde voor ze geprikt werd. We zijn toen erg geschrokken.’
‘Hoe ik de pandemie waar maar geen einde aan schijnt te komen, ervaar? Ze doet ons alvast stilstaan bij onze menselijke limieten. We hebben lang gedacht dat we de natuur kunnen overmeesteren. Niet dus. Zelf heb ik het heel moeilijk met de beperking van onze sociale contacten die de coronacrisis met zich meebrengt. Je mag de impact op onze jongeren niet onderschatten. Of ik hoopvol naar de toekomst kijk? Het rijk van de vrijheid is nog niet voor meteen. Ondertussen heb ik mijn boosterprik gekregen, maar toch haal ik nog niet helemaal opgelucht adem. Laten we eerst maar de impact van al die varianten afwachten.’
‘De eerste lockdown vond ik moeilijk. Het overviel ons. Ondertussen heb ik mijn gedrag aangepast en geleerd om op een voorzichtige manier met het virus te leven. Ik stel vast dat de nood aan sociaal contact bij de mensen steeds groter wordt. Ook bij senioren.’
Nathalie Dirix
Nathalie Dirix
‘Ik merk het ook bij mezelf. Ik hoop echt dat we dit jaar weer samen van culturele activiteiten zullen kunnen genieten. Ik kijk alvast uit naar 2022. Niet in het minst omdat mijn dochter, haar man en hun vier kinderen terugkeren vanuit Amerika om opnieuw in België te komen wonen.’
maar ook omwille van het zicht op vliegtuigen die we de mensen tijdens het wachten konden bieden.’ ‘Dat je in een crisissituatie snel moet schakelen, was niets nieuws voor ons. Denk maar aan de aanslagen van 22 maart 2016. Toch hebben we moeten vaststellen dat een pandemie niet met andere crisissen te vergelijken valt. We hebben ons moeten omscholen, de vijf coördinatoren die het vaccinatiecentrum runnen. De hele operatie vraagt dat je met meerdere mensen de verantwoordelijkheden deelt. Er is een verantwoordelijke voor het logistieke, de personeelsplanning, het callcenter en het versturen van de uitnodigingen.’
© Tine De Wilde
‘Het voorbije jaar was een interessante leerschool. Ik heb geleerd om geduldig te zijn. In mijn job werk ik meestal samen met de politie en brandweer. In het vaccinatiecentrum zijn mijn partners dokters, verpleegkundigen en apothekers. Het vraagt tijd om hun gevoeligheden te leren kennen. Nog een verschil met andere crisissen: corona lijkt een verhaal zonder einde. Vergelijk het met een marathon. Onderweg doen we weliswaar heel wat ervaring op. Daardoor worden we zelfverzekerder. Dat is positief, zolang je maar niet te zeker van je stuk wordt. Het blijven medische handelingen die we stellen. Alertheid is en blijft een prioriteit.’
Op de foto: Gilbert Theunis (l.) en Veerle Willegems (r.)
Nils Meert
Diensthoofd Integrale Veiligheid gemeente Zaventem
coördinator vaccinatiecentrum ‘Toen het begin 2021 duidelijk werd dat we nood hadden aan een heel ruim vaccinatiecentrum, hebben we meteen contact opgenomen met Brussels Airport. Hun Skyhall leek ons de ideale locatie om zo’n massale operatie op een veilige manier te organiseren. Dat zij ingingen op onze vraag, was een godsgeschenk. Niet alleen omwille van de gigantische oppervlakte,
‘Onze teamspirit betekent veel voor mij. Wij zijn een groep mensen die elkaar door dik en dun steunen. We hebben een helder doel. Dat geeft ons het gevoel dat we iets betekenisvols doen. Iets waarmee we de samenleving vooruit kunnen helpen.’
‘De toekomst schrikt me niet af. Er zijn een heel aantal zaken die niet meer kunnen, maar er is ook nog veel dat wel kan. Daarop focussen, dat is de houding die ik met mijn gezin aanneem. Toegegeven, twee jaar geleden had ik me niet kunnen voorstellen dat een virus onze samenleving zo zou kunnen ontwrichten. Ik ga er dan ook niet vanuit dat we na de vierde of vijfde golf naar de orde van de dag zullen kunnen terugkeren. We zullen lessen uit het verleden moeten trekken en met een langetermijnstrategie moeten komen. Een coronabarometer die wat voorspelbaarheid in het onvoorspelbare brengt. Mensen hebben er nood aan.’ Nathalie Dirix
7
C U LT U U R muziek
zaterdag 19 februari Bar Clochard MUZIEK
© KBL
20.00 uur - GC de Lijsterbes tickets: 18 euro (kassa), 16 euro (vvk)
De live discobar van Bar Clochard
Coverband van hoog niveau
Last van knaldrang? Dan is er geen beter medicijn dan een show van de tienkoppige coverband Bar Clochard. ‘Pure ambiance: dat is ons concept.’ Met behulp van knappe kostuums, een mooie lichtshow en indrukwekkende muzikale arrangementen – voor zeven muzikanten en drie vocalisten – vuurt de band uit Geel de ene hit na de andere op het publiek af. Het ontstaan van Bar Clochard gaat al ver terug. Guy Labro: ‘De voorganger van Bar Clochard heette Buckle Juice en is opgericht in 1990. De bassist en de drummer zaten samen in een sportclub en besloten daar aan de toog om een groepje op te richten. De eerste repetities vonden plaats in het café van de mama van zangeres Kate Ryan, in De Oude Post in Tessenderlo. Kate Ryan heeft in het prille begin van haar carrière nog met Buckle Juice meegezongen. Uiteindelijk zijn we uitgegroeid tot een tienkoppige band met drum, keyboard, bas, trompet, saxofoon en trombone, en met naast mij als leadzanger nog twee vrouwelijke vocalisten.’ Jullie zijn herkenbaar aan ‘Great Gatsby’-outfits uit de jaren twintig. Waarom die keuze? Labro: ‘Op een gegeven moment zaten we met Buckle Juice wat op een dood 8
spoor. Toen hebben we de koppen bij elkaar gestoken, en hebben we in 2012 met dezelfde formatie Bar Clochard opgestart met die specifieke kledingstijl. Bar Clochard verwijst naar het verhaal van clochards die onder een brug slapen, maar op een gegeven moment een pot goud vinden, zodat zij ook eens een leuke outfit kunnen aandoen, kunnen feesten en op café gaan. Dat is het idee: dat iedereen zich eens helemaal kan laten gaan.’ Alleen maakt COVID-19 dat nu soms wat moeilijker. Labro: ‘Er zijn achttien optredens naar het volgende jaar verzet. Sinds corona is het ook moeilijk om regelmatig te repeteren, en het is altijd de vraag of de geplande optredens wel zullen doorgaan. Maar goed, we zijn het ondertussen gewoon geraakt om af te wachten.’ ‘Wij hebben met Bar Clochard niet de ambitie om elke week op te treden. Sommige artiesten zijn al wat ouder en we hebben ook een job naast de band. Het moet gezellig blijven en dat stralen we ook uit. Het is een hobby die we in alle comfort willen uitvoeren. Daarom laten we ons ook begeleiden door een eigen roadie en eigen vervoer, zodat we
een uur op voorhand op de plaats van het optreden kunnen aankomen en erna nog een pintje kunnen drinken, om dan terug naar huis te gaan. We zijn professioneel omringd met een management en Belgische toptechniekers die zowel op het podium als op het plein de kwaliteit kunnen bieden die het verschil maakt.’ Spelen jullie uitsluitend covers? Labro: ‘We hebben weleens met het idee gespeeld om eigen nummers te maken, maar dat is er niet van gekomen. In plaats daarvan zijn we als coverband doorgegroeid naar een hoger niveau, net onder dat van de BV’s. Wij zijn dikwijls de partyband die afsluit na andere muziekoptredens, om de mensen met een supergevoel naar huis te sturen. Er zijn veel bekende artiesten waar we beter ná spelen dan vóór, omdat we nu eenmaal een groter ambiancegehalte hebben. Iedereen kent de nummers die we spelen en kan ze meezingen. Dat is het concept: pure ambiance en gezelligheid. Een pintje drinken met de vrienden en een danske placeren.’ Er bestaan verschillende soorten hits. De nummers die jullie brengen kan iedereen smaken. Hoe kiezen jullie die nummers? Labro: ‘De nummerkeuze komt voor 95 procent van mij, omdat ik een verleden heb als deejay. Bar Clochard is eigenlijk een soort live discobar. We zijn gaan kijken welke de beste nummers waren die we in het verleden speelden en daar hebben we een compilatie van gemaakt die de mensen voortdurend in vervoering houdt. We werken ook veel met medleys. Als je té lang blijft hangen in een nummer, dan vervlakt de aandacht. Ook het moment waarop je een nummer inzet moet bij iedereen een belletje doen rinkelen. Lange intro’s spelen we liever niet, we nemen de mensen meteen mee en zwepen hen op naar een constant crescendo, om dan na een aantal nummers even in te zakken en opnieuw te beginnen. Die golfbeweging heb je nodig in een optreden. Snelheid is in mijn ogen heel belangrijk. Daarnaast hebben wij ook onze eigen
I N F O R M AT I E oud-nieuw
Vierarmenrondpunt eind 1899 arrangementenschrijver die elk nummer aanpast op maat van de band. Bij nummers waar geen blazers in komen, worden blazers bijgeschreven. Zo trekken we elk nummer open tot een heel kleurenpalet, mede dankzij de mannelijke en vrouwelijke vocals.’ Welke nummers kunnen de toeschouwers in de Lijsterbes verwachten? Labro: ‘Een brede selectie. Van Paradise by the dashboard light van Meat Loaf tot Beyoncé. Van The way to your heart van Soulsister tot André Hazes, of een goed gebracht instrumentaal stukje Zorbadans. Van Tina Turner tot een medley met Les lacs du Connemara als we op een marktplein spelen. We hebben een aantal blokken met nummers die we kunnen wijzigen naargelang van de aard van het optreden, wie er al voor ons gespeeld heeft, en in welke staat het publiek is (lacht).’ Is het publiek overal in Vlaanderen hetzelfde? Labro: ‘Nee. Het publiek is overal anders. Dat van Limburg verschilt totaal van dat van West-Vlaanderen. Limburg is veel gereserveerder, terwijl in West-Vlaanderen het dak er altijd af gaat. De omgeving van Brussel zit daar wat tussenin.’ Michaël Bellon
FR
Cover band de haut niveau On reconnaît Le Bar Clochard à ses tenues de Great Gatsby des années 20. Pourquoi ce choix ? ‘Il fut un temps où notre groupe de reprises ne battait plus des ailes. Nous nous sommes donc réunis afin de réfléchir ensemble à des solutions et avons décidé d’habiller le groupe dans ce style spécifique. Le Bar Clochard fait référence à l’histoire des clochards qui dorment sous un pont, mais qui finissent par trouver un pot d’or, leur permettant de pouvoir mettre une belle tenue, faire la fête et aller au pub. Toute l’idée est là: que chacun puisse se laisser aller le temps d’une soirée. C’est pourquoi nous jouons une large sélection de chansons. De Paradise by the dashboard light à Beyoncé.’
Lang geleden waren Tervuren en Brussel enkel met elkaar verbonden via het kruispunt Vierarmen langs de Brusselsesteenweg. Dat werd tijdens het Oostenrijkse regime aangelegd en geplaveid tussen de jaren 1726 en 1731. Tijdens het Hollandse regime werden verschillende pogingen ondernomen om deze verbinding te verbeteren, maar elk voorstel kwam in de vergeethoek terecht. In het vooruitzicht van de wereldtentoonstelling van 1897 kreeg Victor Besme in 1894 van koning Leopold II de opdracht om een ‘parkway’ te ontwerpen naar het voorbeeld van de Louizalaan. Een dubbele rijbaan met bomen omzoomd, met een apart gedeelte voor een dubbele spoorverbinding en in het midden een gedeelte voor wandelaars, fietsers en paardrijders. Deze laan zou van de Halfeeuwfeestpaleizen in Etterbeek tot aan het vernieuwde Koloniënpaleis in Tervuren lopen. Edmond Parmentier, door Leopold II als aannemer
voor de Tervurenlaan aangeduid, heeft in 1896 de aanleg van een tramlijn opgedragen aan investeerders, met name de vennootschap ‘Chemin de fer a voie étroite de Bruxelles à Ixelles-Boondael’. Op deze spoorlijn hebben een tiental speciale rijtuigen gereden tussen het ene deel van de expo (Halfeeuwfeest) en de koloniale sectie in Tervuren. Deze rijtuigen waren ontworpen voor 28 personen, met een huiveringwekkende luxe voor die periode. De rijtuigen waren voorzien van beige luxegordijnen, verluchtingsroosters, zitbanken en tafels in sycomore en gepolijst acajou en een bar. Barmannen serveerden champagne, bier of port aan de gefortuneerde reizigers. Er werd zelfs gekaart omdat het traject ongeveer een uur duurde. Lees verder op pg. 13. >>
9
I N F O R M AT I E verenigingen er opnieuw coronamaatregelen. Jeugdclub De Villa sloot in december de deuren, want we hebben geen zin om daar politie te spelen. We zijn een hechte groep en die opsplitsen volgens de horecaregels in bubbels van zes en iedereen buitenjagen om 23 uur, zagen we niet zitten. Vorige zomer waren we elke vrijdag open, nu is het een hele tijd, ten minste tot maart, gedaan.’
Jeugdraad heeft plannen
© Tine De Wilde
Kerstmarkt
‘Hopen dat we opnieuw activiteiten kunnen organiseren’ De Nederlandstalige jeugdraad van Kraainem gooit het over een andere boeg. Niet alleen is het bestuur vernieuwd, de jeugdraad wil ook werken met projectsubsidies. Al heeft de vijfde coronagolf de plannen wel vertraagd. ‘Corona heeft een enorme impact op de jeugd. De jeugdraad kan helpen om de noden van de jeugd kenbaar te maken, maar nu we geen activiteiten kunnen organiseren, is de motivatie toch wat weggeëbd. Al gaan we dit jaar wel 10
ideeën concreet uitwerken’, zegt voorzitter Romain Vuga (22), die samen met Cédric Demarche (19, secretaris) en Noah Rondou (21, penningmeester) het nieuwe bestuur van de jeugdraad vormt. ‘Alle erkende Nederlandstalige verenigingen zijn aangesloten bij de jeugdraad: Chiro Bam!, Jeugdclub De Villa en Speelpleinwerking Kadee’, zegt de voorzitter, die ook actief is in JC De Villa. ‘Vorige zomer konden er activiteiten plaatsvinden, maar daarna kwamen
‘Onze laatste fuif was in 2020. Voor dit jaar hadden we al affiches voor de champagnenacht gemaakt. Ook onze nieuwe rookmachine en feestverlichting konden we nog niet gebruiken. Telkens opnieuw moeten sluiten, dat werkt demotiverend. Samen met de cultuurraad en de sportraad hadden we eind vorig jaar een kerstmarkt gepland, maar die werd afgelast. Dat is heel jammer, want er waren maar liefst dertig standen bij betrokken van alle gemeenschappen uit Kraainem. De zaal van de Lijsterbes, de parking aan Cammeland en de Lijsterbessenbomenlaan zouden bruisen in de kerstsfeer. De affiches en strooibriefjes waren gedrukt, dat is ook allemaal verloren geld en moeite geweest, maar we hebben er wel veel uit kunnen leren. En het online vergaderen is ook niet evident. De jongeren snakken ernaar om fysiek te kunnen samenkomen.’
Projectsubsidies
De jeugdraad heeft alvast grote plannen voor dit jaar. ‘We hebben vorig jaar met vzw Bataljong en vzw ‘de Rand’ een heel traject doorlopen’, weet de voorzitter. ‘Bataljong is een netwerk van experts op het vlak van lokaal beleid voor kinderen en jongeren. In samenwerking met stafmedewerker jeugd en sport Toon Wauters van GC de Lijsterbes zijn we gaan nadenken over de verdeling van de subsidies aan de jeugdverenigingen. De verdeling van de subsidies gebeurde tijdens het traject met Bataljong en vzw ‘de Rand’. Naast dat traject ondersteunde Toon ons ook intensief op andere vlakken. We zijn hem heel dankbaar.’ ‘Vroeger moest je voor verschillende thema’s verplicht geld uittrekken. Ik denk dan bijvoorbeeld aan de vrijwilligers. Maar die waren geen vragende partij en we hadden ook andere noden. Dus werkt de jeugdraad vanaf nu met projectsubsidies. Elke jeugdvereniging
I N F O R M AT I E blijft 80 procent basissubsidie ontvangen, maar er is nu ook 20 procent voor een project dat de verenigingen gerealiseerd willen zien. Zo gaan we veel doelbewuster om met het subsidiegeld.’
Toegankelijkheid
Elke vereniging heeft zo al een project klaar om uit te werken. ‘Jeugdclub De Villa gaat werken aan visibiliteit en toegankelijkheid’, vertelt Romain. ‘De villa is afgelegen en niet zo bekend. We gaan die zichtbaarder maken in het straatbeeld en we gaan ook werken uitvoeren om de ingang vlakker en toegankelijker te maken. Er zal ook een fietsenrek worden geplaatst.’ ‘De Chiro werkt dan weer rond mobiliteit. Chiro Bam! telt sinds vorig jaar meer leden. De jeugdvereniging stimuleert de leden om met de fiets naar de lokalen te komen. Daar zetten ze de fietsen binnen omdat er geen fietsenrek is. Daar wordt dus in geïnvesteerd. Speelplein Kadee daarentegen heeft geen lokalen. Vroeger konden ze terecht in de gemeentelijke basisschool De Klimboom, maar die locatie werd hen niet meer ter beschikking gesteld. Ze hebben hun materiaal dan in de Chirolokalen ondergebracht, maar vermits de Chiro nu meer leden telt en dus ook nood heeft aan ruimte, zal het materiaal worden ondergebracht in de kelderruimte van JC De Villa. Die moet dan weer worden aangepast. We gaan vochtvrije verf aanbrengen en een ventilatiesysteem, zodat we een droge bergingsruimte kunnen creëren voor het speelplein.’
Stem geven
Ondanks de sombere tijden toch plannen genoeg dus voor de jeugdraad en de jeugdverenigingen. De voorzitter kijkt ook al naar de langere termijn als er weer fysiek vergaderd kan worden. ‘Het is ons doel om de Nederlandstalige en Franstalige jeugdverengingen met elkaar in contact te brengen. Zo’n netwerk kan nuttig zijn voor bijvoorbeeld het samen gebruiken en uitlenen van materiaal. Daarna is het ook de bedoeling om een diverse adviesraad op te richten die de jongeren en kinderen kunnen vertegenwoordigen in de gemeenteraad of het college van burgemeester en schepenen. Zo kunnen we ze ook daar een stem geven. Wij zoeken wel nog onafhankelijke jeugdraadsleden voor de werking en de adviesraad.’
uit de bib
Boekenboom #8 Gedichtendag Deze boekenboom staat in het teken van de gedichtendag. De tijd dat je ieder jaar fijn samen dichten mag. Door corona is dit naar 25 februari 2022 verzet maar gelukkig drukt dit niet de pret! Digitaal op YouTube, maar niet getreurd we worden door Kyra Verreydt opgebeurd Zij presenteert met verve dit spektakel en brengt ons jullie dichtmirakel Even praktisch dus: wat is er aan de hand? We zoeken eigen, originele gedichten uit Kraainemland met als thema ‘natuur’, misschien zelfs een wijze les Die stuur je in via de website van de Lijsterbes Dit alles vóór zes februari ten laatste dan leest of toont Kyra dat ter plaatse Dit jaar is er zelfs iets speciaal Geniet van gedichten bij een lekker maal Bestel voor je gezin een gratis aperitiefpakket dat wordt op donderdag of vrijdag klaargezet Nog een vraag? Niet duidelijk? Meer informatie? De website van de Lijsterbes levert antwoord met gratie
Vers leesvoer
De volwassenen worden in het nieuwe jaar weer getrakteerd op vers leesvoer in de bibliotheek, vandaag gepresenteerd in duo’s. Zo is er spanning met De ijskring (M. Seeck) en Stormval (T. Alsterdal). De literaire toer kunnen we op met Pluto (L. Taveirne) en Ramona (K. Abdolah). Een schenking vult onze non-fictie aan met Verhalen uit de ambulance (M. Middelbeek) en Een vrederechter vertelt… (G. Putteman). Tot slot kunnen we nog de fantastische toer
op met de boeken van Naomi Novik (Een dodelijke opleiding, Ontworteld en Zilvergaren) of met het doeboek Harry Potter. Magisch breien. Voor de jongsten onder ons hebben we de prentenboekreeksen ‘Kriebels in je buik’ en ‘Ik, jij en wij’ (P. Oud) aangeschaft, die beeldend vertellen over thema’s zoals je lichaam, ja en nee zeggen, gescheiden ouders, je familie, ... De wat oudere kinderen kunnen nu ook genieten van de boeken van De tovenaars van Ooit (C. Cowell) en het nieuwste boek van ‘Het leven van een allerbeste vriend’, Een episch avontuur (J. Kinney) en de internationale bestseller De ijzige verloofde (C. Dabos).
Strips
Bij de strips worden vooral de volwassenen verwend, met een aantal nieuwste nummers in onze vaste reeksen: De maskers vallen: eerste deel (J. Diaz Canales, J. Guarnido) van Blacksad, De drakar van IJs bij Thorgal: de jonge jaren (R. Surzhenko, Yann), De heksenjager bij De Rode Ridder (M. Legendre) en De rechtvaardige rechters bij Lefranc (C. Alvès). Ook de klassieker Muizen en mensen (J. Steinbeck) is prachtig vertaald naar een graphic novel door Rebecca Dautrémer.
Jeugdboekenmaand
De jeugdboekenmaand gaat dit jaar over helden en schurken! Heel de maand maart worden er kleine activiteiten, kleurplaten, boekentips… voor kinderen van 3 tot 15 jaar voorzien in de bibliotheek. Wij zijn nog volop bezig met de organisatie hiervan, dus hou zeker de bibliotheek, de sociale media en onze nieuwsbrief in het oog voor meer informatie. Eveline Leclercq en Mike Kestemont
Joris Herpol 11
MENSEN wonen in Stokkel
Isabel Smets
Veelzijdige dame, veelzijdige buurt Isabel Smets is een echte Kraainemnaar en woont al bijna 50 jaar in Stokkel. Haar man, Daniël Dierckx, woont er zelfs al 71 jaar. Velen die in Kraainem wonen of gewoond hebben zullen haar wellicht kennen als de voormalige directrice van het Mater Dei-instituut.
I
sabel Smets woont in de bedrijvige Potaardestraat. Toen ze trouwde, kwam ze hier wonen in het grote geboortehuis van haar echtgenoot, die er nooit uit verhuisde. Samen met haar schoonzus en schoonbroer leven ze er al die jaren samen in de beste verstandhouding. Hun kinderen groeiden er samen op, maar zijn nu, op één na, het huis uit.
Stevig verankerd
‘Ik heb mijn jeugd doorgebracht in de Oscar de Burburelaan, zo’n kleine kilometer hiervandaan. Mijn overgrootouders hebben dat huis gebouwd en na een grondige renovatie wonen onze kinderen er vandaag nog altijd. Je kan dus wel stellen dat onze families stevig in Kraainem verankerd zijn.’ ‘De Burburelaan bakent de grens met Wezembeek-Oppem af. Vroeger was het een heel rustige straat waarin we nog veilig met de bal konden spelen, maar met de komst van de ring is dat natuurlijk helemaal veranderd. Het gekke is dat ik nu, in de Potaardestraat, weer op de grens van de gemeente woon. Op 30 meter van ons huis begint namelijk het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.’ Ook in haar jeugd was Isabel al helemaal op Stokkel gericht. ‘Kraainem heeft een beetje de vorm van een acht, en wij wonen zowat in de knoop tussen hoog en laag Kraainem. De band met Laag-Kraainem is er ook wel, omdat mijn vader daar lang politiecommissaris is 12
geweest en ook voorzitter van de fanfare was. Ik tenniste er in TC de Kamme en onze dochters gingen er op sportkamp en maakten er vrienden in de Villa. Maar het centrum dat het dichtstbij lag, ook toen ik jong was, was dat van Stokkel. Daar ging ik naar school en naar de Chiro, ik liep er mee in de processie. Later fietste ik naar de middelbare school in Mater Dei. Na mijn studies ging ik er lesgeven. Ik ben geëindigd als directeur. Uiteraard kwam mijn focus daardoor nog meer in Sint-PietersWoluwe te liggen.’
Multiculture context
‘Het feit dat wij hier zijn blijven wonen, is op zich al opmerkelijk. De meeste van onze vrienden en leeftijdsgenoten, die trouwden en zich wilden vestigen, zochten een bouwgrond of een woonst in Sterrebeek, Leefdaal of Bertem omdat de vastgoedprijzen hier in de jaren 70 enorm zijn gestegen. Wie een huis erfde (onze ouders zijn spijtig genoeg vroeg overleden), kon blijven, maar de anderen moesten noodgedwongen uitwijken. Wie de huizen in de omgeving wél konden betalen, waren meestal welgestelde Franstaligen, en daarna Europese ambtenaren en expats. Zo veranderde de wijk stilaan van een dorp aan de rand van Brussel naar een stukje voorstad. Ook de komst van de metro heeft daartoe bijgedragen. We leven hier nu in een multiculturele context. In ons stukje straat tussen
de Astridlaan en de Langestraat wonen minstens tien verschillende nationaliteiten.’ ‘Op school zag je die verschuiving ook, in de jaren ‘70 tot ‘90 kwamen vooral Vlaamse kinderen met de fiets uit Kraainem, Sint-Stevens-Woluwe, Wezembeek of Tervuren. Maar toen we 15 à 20 jaar geleden een peiling deden naar hoeveel talen er op school werden gesproken, telden we er 47.’ Toch vindt Isabel niet dat vroeger alles beter was. ‘Je moet open staan voor nieuwe tendensen. Een aantal jaar geleden organiseerden we bijvoorbeeld
I N F O R M AT I E oud-nieuw De Potaardestraat loopt verder in de Kerkstraat en daar begint het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, maar ook die grens is heel vaag. ‘Al merk je voor sommige zaken wel een verschil. Zo mag je daar nu maar 30 kilometer per uur meer rijden, en binnen een paar jaar mogen wij er met onze dieselauto zelfs helemaal niet meer in. Ook tijdens de pandemie golden er andere regels in Brussel dan in Vlaanderen.’
Erfgoed
Isabel steekt de gewestgrens ook over voor haar vrijwilligerswerk bij de Erfgoedbank van Sint-Pieters-Woluwe. In GC Kontakt in de Orbanlaan vergaderen enkele oud-Stokkelaars om er oude foto’s uit de wijk te digitaliseren en die voor iedereen toegankelijk te maken via de website. Ook verhalen over de Stokkelwijk blijven op die manier voor het nageslacht bewaard. ‘Op een bepaald moment begint het verleden je meer te interesseren. Zo ben ik ook aan stamboomonderzoek gaan doen, waaruit ik onder andere kon opmaken dat mijn overgrootouders wat verderop in de Potaardestraat woonden, in wat men toen de ‘Kraainemse hoek’ noemde – de laatste huizen van de bebouwde kom waar het Stokkelbos begon, dat een uitloper van het Zoniënwoud was.’
© Tine De Wilde
Eindelijk tijd
buurtfeesten in de straat om de nieuwkomers te leren kennen. Maar de laatste jaren is dat verwaterd door corona, en ondertussen zijn er ook alweer zo veel mensen verhuisd dat je bijna van nul zou moeten beginnen. Daardoor is het hier nu wel anoniemer wonen. Ik ken niet eens mijn naaste buren, terwijl vroeger iedereen elkaar kende. Gelukkig zijn er een aantal ‘blijvers’, meestal Vlamingen. Het toeval wil dat hun tuinen grenzen aan de onze. Zeker in de zomer, als zij op hun terras van het zonnetje genieten, kunnen we makkelijk eens een burenklapke doen.’
Na haar pensioen, zo’n tien jaar geleden, kreeg Isabel eindelijk volop tijd voor haar hobby’s. Ze is lid van een leesclub, gaat graag naar het theater, monteert filmpjes van reizen en spendeert zo veel mogelijk tijd met haar man, kinderen en kleinkinderen. De voorbije jaren was dat coronagewijs meestal in de tuin of al wandelend. ‘Dat is zeker ook een troef van het wonen in deze buurt. Niet alleen zijn alle soorten winkels meteen binnen handbereik en ben je via de metro in no time in het centrum van Brussel met musea en interessante evenementen. We liggen ook op een boogscheut van Tervuren, waar ik al tien jaar lang dagelijks een uur intensief ga wandelen in het Arboretum, in het park of in het Zoniënwoud. Goed voor de fysieke én de mentale gezondheid!’ Michaël Bellon
>> vervolg van pg. 9 De tramconcessie ‘Ixelles-Boondael’ werd in 1899 voortgezet door de Tramways Bruxellois (TB), die een concessie verkregen tot 31 december 1945, op voorwaarde dat de elektrische tractie op heel het net ingevoerd werd. Op 1 januari 1928 fuseren de TB met de ‘Société Générale des chemins de fer économiques’ (bekend van de chocoladetrams, zo genoemd omwille van de bruine kleur van hun rijtuigen en het bruine uniform van het personeel). Een voorlopig comité opgericht door de staat en de provincie Brabant beheert de tramlijnen tot 1953. Op 1 januari 1954 wordt de MIVB opgericht (Maatschappij voor het Intercommunaal Vervoer te Brussel). Hoofdaandeelhouder in 1978 is de Belgische staat met 81,15 %, Brabant verwierf 0,99 %, de agglomeratie van Brussel 17,50 %, Kraainem 0,05 %, Tervuren 0,25 % en Vilvoorde 0,06 %. Het zogenaamde rondpunt op de oude foto was een keerpunt voor de trams via de Brusselsesteenweg. De sporen vormden een keerlus. Vandaag is het rondpunt opgegaan in het Vierarmenkruispunt. Tekst en nieuwe foto: Luc Maes Oude foto: collectie L. De Coninck Bronnen: Transports Publics Bruxellois (Th. Demey), Beknopte geschiedenis van het Brussels Openbaar vervoer (MIVB), Chemin de fer Bruxelles-Tervuren (Ed. Blanchart), Historique des lignes des TB (Mupdofer). 13
Er wordt hard gewerkt aan de fietssnelwegen in de Rand. En ook Kraainem heeft verschillende aansluitingen op het netwerk. Hoever staat het met de routes? Waar vind je ze? Worden ze intensief gebruikt? En helpen ze mee de verkeersknoop te ontwarren? Een stand van zaken.
N
og niet eens zo lang geleden vonden we het een bizar woord: fietssnelweg. Maar intussen is het concept flink ingeburgerd en bollen er dagelijks honderden, zo niet duizenden, fietsers uit de Rand van en naar de hoofdstad. De aantrekkingskracht ervan is niet moeilijk te begrijpen: je bent in de frisse lucht, bewegen is gezond, en je zoeft zomaar de files voorbij. Maar wat is in feite een fietssnelweg? ‘Daarvoor zijn er een aantal criteria’, legt Tom Dehaene (CD&V) uit, die als gedeputeerde voor de provincie Vlaams-Brabant al vele jaren mee zijn schouders zet onder de fietssnelwegen. ‘Een fietssnelweg moet minstens vier meter breed zijn, zo min mogelijk conflictpunten kennen waar je in
14
aanraking komt met ander verkeer, hij moet het liefst in een aangename omgeving liggen en bij voorkeur aangelegd zijn in asfalt. Een veilige en comfortabele route dus.’
Goed netwerk
Wie op www.fietssnelwegen.be inzoomt op onze regio ziet al een flink netwerk. Dehaene: ‘Samen met de Vlaamse overheid liet de provincie in 2012 een studie uitvoeren voor wat toen nog het FietsGEN heette, naar analogie met het Gewestelijk ExpresNet van de NMBS. In die studie werden meer dan 25 mogelijke fietssnelwegen voorgesteld. Een viertal daarvan waren prioritair: de F3 vanuit Leuven, de F20 via Halle, de F209 van Denderleeuw via Opwijk en de F1 Antwerpen-Mechelen-Brussel. Geen van die
routes is al helemaal af, maar heel wat knelpunten worden snel aangepakt. Zo wordt op de F3 momenteel een brug over de ring afgewerkt. En op de F20 zijn er net belangrijke realisaties gedaan in Sint-Pieters-Leeuw en Beersel, waardoor dit nu de populairste route van de provincie is.’
Waar zijn de cijfers?
Harde cijfers over hoe intensief de routes gebruikt worden, zijn er niet. En dat betreuren ze bij belangenorganisatie de Fietsersbond. ‘Bij de keuze van de tracés wordt wel gekeken naar het fietspotentieel – hoeveel bedrijven liggen er, waar wonen de werknemers, enzovoort – maar wat ontbreekt, zijn evaluaties nadien’, zegt Wies Callens, de woordvoerder van de Fietsersbond. ‘Er
© FC
De fiets steekt een tandje bij
I N F O R M AT I E rand-nieuws
EN
Cycling boom rolls on An extensive network of bicycling highways is gradually taking shape. The four main routes in our part of the world are: the F3 from Leuven, the F20 via Halle, the F209 from Denderleeuw via Opwijk and the F1 connecting Antwerp to Brussels via Mechelen. ‘None of these routes is completely finished yet, but many of the problems are expected to be sorted out in within a short space of time. On the F3, for example, a bridge over the Ring Road is now being finished. And on the F20, major projects were recently completed in Sint-Pieters-Leeuw and Beersel, making it the most
zijn weinig tellingen en onderzoek naar tevredenheid. Dat is nochtans info die we nodig hebben om mee naar buiten te komen en om weerstand te weerleggen: het aantal fietsers, de hoeveelheid CO2 die je uitspaart, de gezondheidswinst. Dat soort zaken.’ Callens en Dehaene zijn er wel van overtuigd dat de routes nu al goed gebruikt worden, en dat dat in de toekomst alleen zal toenemen. ‘Ik hoop het nog te mogen meemaken dat er file staat op de fietssnelweg’, lacht Dehaene. Om ook bedrijven warm te maken voor de fiets, organiseert de provincie de fietstest. Dehaene: ‘Ondernemingen krijgen drie weken elektrische fietsen ter beschikking, die de werknemers mogen uittesten. Met een zeer positief effect: 65 % van de deelnemers zegt daarna meer de fiets te gebruiken.’ Callens wijst op iets wat volgens hem onderbelicht blijft: ‘We hebben het altijd over het verkeer naar Brussel, maar ook voor de mobiliteit in de andere richting zijn fietssnelwegen een zegen. Veel bedrijven uit de Rand hebben een tekort aan arbeidskrachten en worden nu bereikbaarder voor werkzoekenden uit Brussel.’
popular route in the Flemish Brabant province’, says the provincial delegate Tom Dehaene (CD&V). Reliable statistics about how many people actually use the routes are not yet available. Much to the regret of the Fietsersbond (Flemish Cycling Federation). ‘The choice of routes takes into account the potential for cycling growth but more censuses and satisfaction surveys need to be undertaken to gain a clearer understanding of the situation’, says Fietsersbond representative Wies Callens.
Een-tweetje met Brussel
Over de samenwerking met Brussel, vaak een heikel punt, zijn ze allebei positief. Ook in de hoofdstad wordt er hard gewerkt aan fietsinfrastructuur, en de twee netten sluiten vrij goed op elkaar aan. Alleen de bewegwijzering loopt soms mank, een typisch Belgisch verhaal. ‘Vlaanderen had daarvoor een F-logo uitgewerkt,’ zegt Dehaene, ‘en Brussel aangeboden om dat over te nemen. Maar dat zag Brussel niet zitten, want die F staat voor ‘fiets’. Misschien dat ze nu het beeld overnemen, maar dan met de letter C van ‘cyclo’.’ En wat dan met de andere fietspaden in de Rand? Lopen we niet het risico dat de fietssnelwegen het leeuwendeel van de investeringen opslokken? Dehaene wijst erop dat de fietssnelwegen de gemeenten niets kosten. Ze worden voor de helft door de provincie gefinancierd en voor de andere helft door de Vlaamse overheid. En ook om functionele fietspaden, recreatieve routes en schoolroutes veiliger en beter te maken, kunnen de gemeenten rekenen op subsidies. Iedereen op de fiets dus. Heeft dat intussen al een merkbare invloed op het
LIJSTERBES is een uitgave van het gemeenschapscentrum de Lijsterbes en vzw ‘de Rand’. De lijsterbes komt tot stand met de steun van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap en de provincie Vlaams-Brabant. REDACTIERAAD Damienne D’heygers, Mike Kestemont, Ann Lemmens, Steven Schoonejans, Linda Teirlinck, Luc Timmermans. VORMGEVING www.heartwork.be FOTOGRAFIE Tine De Wilde DRUK Drukkerij Van der Poorten EINDREDACTIE
autoverkeer? Callens: ‘Sinds 2020 en de eerste lockdown heeft het fietsverkeer een boost gekregen. Het autoverkeer daalde fel, maar zit intussen weer op en zelfs boven het niveau van daarvoor. Toch lijkt het aantal fietsers stabiel te blijven. Het is vooral het openbaar vervoer dat minder wordt gebruikt.’
Kraainem kan alle richtingen uit
In Kraainem passeren maar liefst twee fietssnelwegen: een van oost naar west, en een van zuid naar noord. De F203 komt van Sterrebeek en gaat via het Jubelpark naar het centrum van Brussel. Later wordt hij in de andere richting wellicht doorgetrokken tot Leuven. Ter hoogte van de E40 geeft hij aansluiting op de net voltooide F202 richting Zaventem. Op dezelfde plek moet je in de toekomst ook kunnen inpikken op de FRO of Ringroute rond Brussel, maar de realisatie daarvan is nog niet voor meteen. Jan Haeverans www.fietssnelwegen.be
Silke Castro, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel, silke.castro@derand.be HOOFDREDACTIE Geert Selleslach, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel, 02 456 97 98, geert.selleslach@derand.be VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Jo Van Vaerenbergh , Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel ARCHIEF Je vindt deze editie en het volledige archief van de lijsterbes op www.delijsterbes.be
15
BEELD uit Kraainem
De kerk van de Saint-Anthony’s Parish is oorspronkelijk gebouwd als tentoonstellingsruimte voor actuele religieuze kunst op de Wereldtentoonstelling van 1958. Nadien kocht de zustergemeenschap Verbum Dei de kerk en werd ze in Kraainem heropgebouwd. Sinds 1982-‘83 behoort ze toe aan de Engelstalige katholieke gemeenschap van België. Tussen 1995 en 1997 werd de kapel gespiegeld, zodat de bestaande ruimte verdubbelde. Tekst en foto: Ludo Jacobs