lijsterbes april 2022

GEMEENSCHAPSKRANT

KRAAINEM • JAARGANG 23 • NR 3 - APRIL 2022 UITGAVE VAN GC DE LIJSTERBES EN VZW ‘DE RAND’

TC De Kamme bestaat 40 jaar

Het epicentrum van de Duitse gemeenschap in Stokkel

Verenigingsleven weer op volle kracht ‘Enthousiast en blij weerzien’

FR • DE • EN

traductions Übersetzungen translations

© Tine De Wilde

afgiftekantoor Kraainem 1 P 005212

lijsterbes

I N F O R M AT I E uit de gemeente

Woningen en appartementen aan het Kruisveld

Containerpark Nu de aanleg van de fietssnelweg aan het containerpark van Kraainem is afgerond, rijst de vraag of de gemeente opnieuw moet opteren voor een eigen infrastructuur. De Kraainemnaren gebruiken al een hele tijd het recyclagepark van Wezembeek-Oppem.

‘De huidige situatie is goed zoals ze is’, zegt gemeenteraadslid en ondervoorzitter van intercommunale Interza Guillaume von Wintersdorff (Pro Kraainem). ‘Voor meer dan de helft van de inwoners is het containerpark van Wezembeek-Oppem zelfs dichterbij en gemakkelijker bereikbaar. De kosten voor Kraainem liggen nu lager dan vroeger omdat ze met de buurgemeente worden gedeeld. Zelf opnieuw een containerpark openen, zou veel geld kosten. Uit verschillende bevragingen blijkt dat meer dan 90 procent van de gebruikers tevreden is met de huidige regeling. De samenwerking met Wezembeek-Oppem verloopt goed.

Waarom zouden we het roer weer omgooien?’

Schepen van Milieu Elisabeth de Foestraets (Défi+MR+ind.) maakt een aantal kanttekeningen bij een verder gebruik van het containerpark van Wezembeek-Oppem. ‘Als we niet opnieuw kiezen voor een containerpark op het grondgebied van onze gemeente moeten er duidelijke afspraken worden gemaakt met Wezembeek-Oppem. Over de financiële kant van de zaak uiteraard, maar ook over de openingsuren. Die moeten ruim genoeg zijn, zodat de Kraainemnaren er op voldoende momenten terechtkunnen met hun afval. En we moeten erover waken dat onze inwoners tevreden zijn met de keuze die we maken.’ (TD)

2

Sociale huisvestingsmaatschappij Elk Zijn Huis hoopt volgend jaar van start te kunnen gaan met de bouw van 5 koopwoningen en 5 huurwoningen met 3 of 4 slaapkamers, en 32 huurappartementen met 1 of 2 slaapkamers in het binnengebied van de Annecylaan en het Kruisveld. ‘We willen zo snel mogelijk de omgevingsaanvraag indienen om in 2023 de eerste steen te kunnen leggen. Dan zouden, als alles volgens plan verloopt, tegen het voorjaar van 2025 de woningen en appartementen klaar moeten zijn’, legt directeur van Elk Zijn Huis Roel Moens uit. ‘De tien woningen zullen verkocht en verhuurd worden aan de Vlabinvest-voorwaarden. Dat houdt in dat je tien jaar in Kraainem gewoond moet hebben en je inkomen niet boven een bepaalde grens mag liggen. De 32 appartementen zijn bestemd voor sociale huurders.’ De prijzen voor de verhuur en verkoop liggen in deze vroege fase van het project nog niet vast. ‘Wat de sociale verhuurappartementen betreft, zal de maandelijkse huursom afhangen van het inkomen van het gezin. Gemiddeld ligt dat voor zulke appartementen rond de 340 euro’, laat Moens weten. ‘Wat de huurwoningen aan Vlabinvest-voorwaarden betreft, zal dat rond de 70 à 80 procent van de markthuurwaarde liggen. Voor de koopwoningen schatten we de prijs op gemiddeld 250.000 euro. Wie zo’n woning koopt, zal er minstens twintig jaar moeten blijven wonen voor hij eventueel verkoopt. Doe je die termijn niet uit, dan zal je de sociale korting moeten terugbetalen. 250.000 is natuurlijk veel geld voor een jong gezin zonder financiële steun. Als je het vergelijkt met een gemiddeld huis in een gemeente als Kraainem is het dan weer niet veel.’ (TD) Meer informatie over het bouwproject van Elk Zijn Huis vind je op www.elkzijnhuis.be

Street art op de bruggen onder de ring?

De gemeente is van plan om drie bruggen in Kraainem met streetart te laten beschilderen. ‘Het gaat om de brug van de ring over de Dezangrélaan, die over de Lenaertsstraat en het viaduct. Deze drie bruggen zijn zowat de toegangspoorten van Kraainem en zijn momenteel bedekt met lelijke tags’, vertelt gemeenteraadvoorzitter Luc Timmermans (Pro Kraainem), die het idee lanceerde. Timmermans haalde de mosterd bij de gemeenten Hoeilaart en Vilvoorde. ‘Tijdens corona ben ik zoals zo veel mensen beginnen te wandelen. Die tochten brachten me onder meer tot in Vilvoorde en Hoeilaart. Daar is op sommige plaatsen prachtige streetart aangebracht. De gemeenten zetten artiesten

© Willy Vermaelen

Streetart in Vilvoorde

aan het werk met muren en oppervlakten, waarop telkens opnieuw tags worden gespoten. Er zitten echte pareltjes tussen. En zodra zo’n streetartkunstwerk verschijnt, stopt het taggen. Taggers hebben blijkbaar respect voor de streetartartiesten. In sommige gemeenten lopen er zelfs wandelroutes langs de streetartwerken. Op die manier kan je ook toeristen aantrekken.’ Voor het project trekt de gemeente een budget van 30.000 euro uit. De bruggen zelf zijn eigendom van het Agentschap Wegen en Verkeer van de Vlaamse overheid. Volgens Timmermans staat het AWV positief ten aanzien van het streetartconcept. (TD)

Zone 30 in Kraainem?

Het gemeentebestuur bekijkt de mogelijkheid om op het hele grondgebied van Kraainem, met uitzondering van de centrale assen, een snelheidsbeperking van 30 km/u in te voeren.

‘Een aantal steden en gemeenten voerden een dergelijk systeem al in en boekten goede resultaten wat betreft de verkeersveiligheid’, legt schepen van Mobiliteit Johan Forton (Kraainem-Unie) uit. ‘Aangezien we in Kraainem met veel verkeer te maken hebben, willen we bekijken of dat ook bij ons haalbaar is. De voorbije jaren werd er in een aantal wijken een zone 30 ingevoerd. Dat gaat telkens gepaard met aardig wat kosten. Denk maar aan de vele verkeersborden die nodig zijn om zo’n zone 30 aan te duiden bij het binnen- en buitenrijden.

Misschien is het daarom beter om overal, behalve op de grote lanen, een beperking van 30 km/u in te voeren. Maar er is nog niets beslist. We willen eerst de bevolking uitgebreid bevragen over het idee.’ (TD)

3

De Duitstalige boekhandel van Sabine en Jürgen Hollack

Het epicentrum van de Duitse gemeenschap

Wie Duits kan lezen, kan terecht bij boekhandel Gutenberg. Sabine en Jürgen Hollack hebben al veertig jaar de mooiste producten van de boekdrukkunst in het Duitse taalgebied in de aanbieding. Eerst in het centrum van Brussel en daarna in de Potaardestraat.

V

oor wie niet zo bedreven is in onze derde landstaal, is het toch wat frustrerend om voor de mooie etalage en in de grote, gezellige boekhandel Gutenberg te staan. Je nieuwsgierigheid wordt er sowieso gewekt voor de auteurs en titels die je nog niet kent. Boeken die je wel al kende in de Nederlandse versie zien er in de Duitse uitgave dan weer heel fris en anders uit. Of het nu over Hexe Huckla und die total verrückte Sprachmaschine gaat, over kinderbiografieën van Darwin en Pele, over biografieën van Kamala Harris en Xi Jinping, over de bomenbestsellers van Peter Wohlleben of de kanseliersavonturen van Mutti Merkel: Gutenberg heeft het allemaal in huis.

4

Gutenberg Buchhandlung werd al in 1981 in het centrum van Brussel opgericht door Jürgen Hollack. Hollack had ervaring in het boekenvak en kreeg het idee om in het buitenland een Belgische boekhandel te starten van Karl Buchholz, de Berlijnse boekhandelaar die in de jaren twintig van de vorige eeuw filialen van zijn Duitstalige boekhandel oprichtte in steden als Boekarest, Madrid en Lissabon. Brussel is zeker wat minder exotisch, maar na een reis naar onze hoofdstad met vrienden, dacht Jürgen dat het wel kon lukken. Johannes Gutenberg is uiteraard de Duitse uitvinder van de boekdrukkunst. Hij was net als Hollack afkomstig van Mainz, vandaar de naam.

Filip en Mathilde

De Gutenbergboekhandel in het centrum van Brussel blijft tot 2017 bestaan, daarna smelt hij samen met de winkel in Kraainem. Vanaf 1988 hield Jürgens vrouw Sabine de Brusselse winkel mee open. ‘Ik ben afkomstig van Dresden, en daar woonde ook de tante van Jürgen’, legt ze uit. ‘Zo hebben we elkaar leren kennen.’ Sabine had al in een boekenwinkel gewerkt en Brussel beviel haar, dus ze bleef. Toen Gutenberg een tweede filiaal opende in Kraainem, waar Jürgen en Sabine ook gingen wonen, werden de taken verdeeld. Jürgen bleef in de winkel in Brussel en Sabine nam die in Kraainem voor haar rekening. ‘De openingsdag in Kraainem was op 4 december 1999.

MENSEN wonen in Stokkel

DE

Das Epizentrum der deutschen Gemeinschaft

© Tine De Wilde

Alle, die Deutsch lesen können, sind in der GutenbergBuchhandlung genau richtig. Sabine und Jürgen Hollack haben schon seit vierzig Jahren die feinsten Erzeugnisse der Buchdruckkunst im deutschsprachigen Raum im Angebot.

Zunächst im Zentrum von Brüssel und danach in der Potaardestraat. Die Gutenberg-Buchhandlung wurde bereits 1981 von Jürgen Hollack im Herzen Brüssels gegründet. Hollack hatte Erfahrung im Buchhandel und bekam die Idee, im Ausland eine belgische Buchhandlung zu eröffnen, von Karl Buchholz, dem

Dat weten we nog zo goed omdat het de dag was waarop Filip en Mathilde trouwden. Er waren toen wat moeilijkheden met het vervoer.’

Als enige Duitstalige boekhandel in Brussel en omstreken heeft Gutenberg een ruim klantenbestand. ‘Er wonen ongeveer 20.000 Duitsers in Brussel en de ruime Rand’, roept Jürgen van achter in de boekhandel, waar nog heel wat mooie antiquarische boeken liggen. ‘Als je Antwerpen en de rest van België erbij telt kom je aan 40.000 (cijfers uit 2015 spreken over iets meer dan 39.000 Duitsers en nog eens meer dan 16.000 tot Belg genaturaliseerde Duitsers in België, red.). Dan zijn er ook nog de Zwitsers, de Oostenrijkers, de Luxemburgers … en de vele jonge mensen die hier studeren.’

‘Kraainem vormt samen met Tervuren, Wezembeek-Oppem en Sterrebeek het epicentrum van de Duitse gemeenschap’, weet ook Sabine. ‘Dat heeft natuurlijk te maken met de Duitse school in Wezembeek-Oppem en de Europese scholen in de buurt. Daarom kregen we in het centrum van Brussel ook vaak de vraag waarom we niet hier in Kraainem met onze winkel zaten.’

Voor ieder wat wils

Voordien was dit mooie pand in de Potaardestraat een traiteurzaak. Waar vroeger de keuken was, is nu de afdeling kinderboeken, met een speelhoek voor de allerkleinsten. Sabine en Jürgen wonen hier graag. ‘Het is een heel aangename buurt. Er zijn nog heel veel

Berliner Buchhändler, der in den 20er Jahren des vorigen Jahrhunderts Filialen seiner deutschsprachigen Buchhandlung in Städten wie Bukarest, Madrid und Lissabon eröffnete. Brüssel ist sicherlich etwas weniger exotisch, aber nach einer Reise mit Freunden in unsere Hauptstadt dachte Jürgen, dass es funktionieren könnte. Johannes Gutenberg ist natürlich der deutsche Erfinder des Buchdrucks. Wie Hollack stammte er aus Mainz, daher der Name. Ab 1988 trug Jürgens Frau Sabine zum weiteren Betrieb des Brüsseler Geschäft bei. „Ich stamme aus Dresden, wo auch Jürgens Tante lebte,“ erklärt sie. „So haben wir uns kennengelernt.“

buurtwinkels die het goed doen. Daardoor kom ik nu zelf ook niet meer zo vaak in het centrum van Brussel, ook al is het met de metro maar twintig minuten rijden.’ Sabine en Jürgen kennen veel collega’s-handelaars. Het mooie bloemenboeket naast de toonbank blijkt afkomstig van bloemist A la Folie vlakbij.

Dat meer mensen tijdens corona lokaal kochten, kan Sabine bevestigen. ‘Wij mogen niet klagen. We moesten alleen dicht in de eerste lockdown, en daarna hebben we de hele tijd verder kunnen werken. De mensen zijn ook blijven komen.’

Er is voor ieder wat wils: boeken over geschiedenis, reisgidsen, kookboeken, poëzie, kunst, filosofie, literatuur … Een tafel die opvalt, is die met de boeken met een Belgische link. Boeken in het Duits over België, of naar het Duits vertaalde boeken van Belgische auteurs. Sommige van die boeken zijn in het Nederlands zelfs niet beschikbaar, zoals 11 Orte in Brüssel die man gesehen haben muss of Mein Ostend van Jochen Schimmang. De andere namen – die van David Van Reybrouck, Lize Spit, Bart Van Loo en Stefan Hertmans – komen wel bekend voor. ‘Duitstaligen maken kennis met deze Belgische boeken via de pers, maar ook via leesgroepen in de buurt’, zegt Sabine.

Wanderungen

ten. Dat kan ook niet anders na meer dan vijfendertig jaar in Brussel en meer dan twintig jaar in Kraainem. We zijn als het ware samen met veel van onze klanten ouder geworden (lacht).’ Heeft de Duitstalige gemeenschap nog andere ontmoetingsplaatsen behalve hier en in de scholen? ‘Er zijn ook de kerkgemeenschappen Sankt Paulus en Emmaus in Sint-Pieters-Woluwe, er is het Goethe Institut, en verschillende Duitse Landesvertretungen (vertegenwoordiging), bijvoorbeeld van Baden-Württemberg, Hessen, Nordrhein-Westfalen in Brussel waar soms ontmoetingsmogelijkheden zijn.’ Maar over het algemeen maakt iedereen gewoon deel uit van de lokale gemeenschap.

Zelf fietsen en wandelen Jürgen en Sabine graag, vooral op zondag. ‘Die beweging is nodig, want om van thuis naar het werk te gaan, moeten we alleen de trap aflopen.’ Om uitstapjes te doen heeft Sabine trouwens nog een goede boekentip. Ze toont ons Bahnwanderland Belgien. 16 Wanderungen mit dem Zug van Markus Kaiser. ‘Met wandelingen in heel België tussen het ene treinstation waar je naartoe reist en het andere van waar je terug naar huis kan rijden. Zo hebben wij veel nieuwe ontdekkingen gedaan.’ Ook zin gekregen om je Duits op te frissen?

Michaël Bellon

Wat opvalt terwijl we hier zijn, is dat Sabine en Jürgen telkens een praatje slaan met de klanten die langskomen.

Sabine: ‘We kennen de meeste mensen, dus we hebben veel persoonlijke contac5

I N F O R M AT I E verenigingen

TC De Kamme bestaat 40 jaar

‘Unieke mix tussen sportiviteit en gezelligheid’ Tennisclub TC De Kamme werd tijdens corona 40 jaar, maar kon geen clubfeest organiseren.

De club staat nu te popelen om de werking terug helemaal op te starten nu de coronamaatregelen worden losgelaten. Ze organiseren deze maand al een kennismakingsdag voor nieuwe leden.

Begin jaren 70 van de vorige eeuw begon de gemeente Kraainem met de bouw van een sporthal, achter de kerk, op de plaats van de oude vervallen watermolen. Het was ook het begin van het ontstaan van een tennisclub in Kraainem. De Vlaamse Tennisminnende Kraainemnaren richtten in juli 1973 de Vlaamse Tennis Klub op (VTK). ‘We speelden in het begin in de gemeentelijke sporthal op een parketvloer, dat is toch niet hetzelfde als op gemalen baksteen. Na overleg met de gemeente mocht de tennisclub twee terreinen aanleggen tussen de sporthal en de kerk. Hiervoor werd een financiële constructie opgezet en zo ontstond in 1979 vzw Tennisclub De Kamme.’ De familiale tennisclub groeide en ging over de 200 leden. In 1984 werd de nieuwe verlichting ingehuldigd. ‘In 1986 waren er problemen door een verzakking in de sporthal’, vertelt Fons. ‘Er werd dan een luchtgedragen hal geplaatst op de vernieuwde gemeentevelden. Daarna steeg het ledenaantal zelfs tot 268.’

Zomer en winter

Vandaag telt de club nog 70 leden. ‘In de loop der jaren zijn er veel Franstalige inwoners bijgekomen in Kraainem’, licht de voorzitter toe. ‘De zes buitenvelden werden verdeeld: drie voor de Nederlandstalige TC De Kamme en drie voor de Franstalige tennisclub. We organiseren zowel zomer- als wintertennis. De gemeente vernieuwde de luchthal vorig jaar nog. We zijn op 17 november 2021 kunnen starten met wintertennis, nadat we vorige winter niet konden spelen in de ballon omwille van corona. Veel leden hebben het gemist. We speelden zo lang mogelijk buiten. In de zomer van vorig jaar was het wel erg slecht weer, maar in 2020 konden we zelfs tot in december buiten spelen. Zo konden we toch onze geliefkoosde sport beoefenen. Door corona zijn we een tiental oudere leden 6

© TDW

‘Er komt onder andere opnieuw een lentetoernooi met opendeurdag, we nemen deel aan de Leuvense interclub en we gaan een kennismakingsdag organiseren om ook jonge spelers aan te trekken,’ zegt voorzitter én penningmeester Fons Janssens (78).

‘Onze jeugdwerking heeft door corona wel een klap gekregen.’

Op de foto: Fons Janssens

kwijtgeraakt. Ze hebben afgehaakt, vaak ook uit angst voor het virus.’

Alle niveaus

Daarom organiseert TC De Kamme op zaterdag 23 april een kennismakingsdag. ‘We geven informatie over onze tennisclub en over mogelijke lessen. Er zijn introductielessen voor de jeugd waar je gratis aan kan deelnemen. Wij organiseren tennislessen voor kinderen vanaf 6 jaar en voor volwassenen.

Alle niveaus zijn welkom: van beginners tot gevorderden. ‘s Winters kan je binnen spelen, in de luchtgedragen ballon.

De unieke mix tussen sportiviteit en gezelligheid maken de club ideaal voor de recreatieve tennisspeler. Er zal ook een lentetoernooi en opendeurdag zijn op 1 mei. Iedereen speelt dan tegen iedereen. Zelfs niet-leden doen mee en ’s avonds is er een barbecue in de sporthal. We beschikken over drie verlichte buitenterreinen.’

Zelf speelt Fons nog twee tot drie keer per week tennis. ‘Het is een sport die je lang kan blijven uitoefenen. Je moet gewoon vrienden vinden van hetzelfde niveau. Gezien mijn leeftijd speel ik niet hard door. Maar ik loop nog altijd wel graag op een veld.’ (Joris Herpol) info: kennismakingsdag op zaterdag 23 april van 9 tot 13 uur TC De Kamme, Patronaatstraat 10 in Kraainem gratis • alle info en inschrijven: www.tennisdekamme.be, 02 720 05 95 oftennis-dekamme@telenet.be

vrijdag 8 en zaterdag 9 april Paasbazaar Femmes d’Europe 14 tot 18 uur (vrijdag) – grote zaal GC de Lijsterbes 10.30 tot 17 uur (zaterdag) – grote zaal GC de Lijsterbes Europese gastronomische specialiteiten, paasdecoratie, zoete lekkernijen, wijn en champagne, ambachtelijk gemaakte juwelen, keramiek, … er is voor elk wat wils op deze eerste internationale paasmarkt. De totale opbrengst gaat naar de humanitaire projecten en de vluchtelingen in Oekraïne.

Association Femmes d’Europe is een apolitieke, onafhankelijke organisatie met leden uit verschillende Europese landen. Ze helpen de meest kwetsbaren door met hun activiteiten kleine projecten financieel te steunen. info: www.assocfemmesdeurope.eu

zaterdag 23 april Brunch, indoor-ski en après-ski JC De Villa Gratis brunch en vervoer naar de skipiste.

We sluiten af met een après-ski.

JC De Villa – GC de Lijsterbes 11 uur – Brunch in JC De Villa 12 uur – vertrek naar de indoor-ski in Wilrijk.

20 uur - aprés-ski prijs: gratis, maar inschrijven is verplicht info: facebook @JeugdclubDeVilla of www.delijsterbes.be

zondag 24 april Rommelmarkt Ouderraad GBS De Klimboom Na een korte pauze organiseert de ouderraad dit jaar opnieuw een rommelmarkt op het schoolterrein van GBS De Klimboom.

Iedereen is er welkom: kopen of verkopen, rustig een kijkje nemen, de sfeer komen opsnuiven, iets lekkers eten,… Plezier gegarandeerd!

Wil je graag nog een standplaats? inschrijven kan via www.ouderraadgbsdeklimboom.be

zondag 24 april Repair Café 14 tot 17 uur – zaal Agora Laat je spullen repareren, gooi ze niet weg.

Zo vechten we tegen de nutteloze overconsumptie.

Iedereen is welkom. Schrijf ten laatste om 16.30 uur in. gratis info: repaircafe.kraainem@gmail.com of de Facebookpagina Repair Café Kraainem

I N F O R M AT I E oud-nieuw

De Vercrankenmolen in 1850

Niet alleen in de Molenstraat langs de Maalbeek stond vroeger een molen. Al in 1380 sprak men van de molendinum Vercranck of de Vercrankenmolen langs de Woluwebeek. Naargelang van de bron wordt de molen voornamelijk op het grondgebied van Kraainem gesitueerd, maar ook in Zaventem, waar vroeger een zevental molens op de Woluwe voorkwamen.

De Vercrankenmolen was in 1380 een olieslagmolen. Olie was destijds noodzakelijk voor verlichting en voor het braden en bakken van voedsel. Hiervoor persten mensen raapzaad, lijnzaad en later ook koolzaad. De olieslagmolen werd ook weleens smoutmolen genoemd.

Geleidelijk aan werden graan- en olieslagmolens tijdens de middeleeuwen omgevormd naar papiermolens. In 1582 sprak men dus van ‘eene papiermolen, gemeynelijk geheeten Vercrankenmolen’. De verbouwing van deze molen tot papiermolen was vereist door de opkomende boekdrukkunst tijdens de 15e en 16e eeuw.

Als basis voor papier en perkamentpapier gebruikte men linnen lompen, die in water gedrenkt door zware houten hamers tot een brij werden fijngehakt door de kracht van de watermolen. Met schepramen haalde men de brij uit de met water gevulde kuipen. Door persing werd het

meeste water verwijderd. Nadien werd het papier te drogen gehangen op een draad die gespannen was op een zolder met windluiken.

De voddenman haalde de lompen of vodden destijds op met paard en kar of met een nekjuk waaraan zijwaarts twee manden of emmers bengelden. Het bekende geroep ‘vôôôôdden en benen’ klonk destijds in de Van Hovestraat en ook weleens in de Potaardestraat. De voddenman kocht vodden en beenderen van dieren bij de mensen. Van de vodden werd papier gemaakt. Van de rundsbeenderen – die de voddenman meestal bij boerderijen opkocht – maalde men toen beendermeel. Dat meel werd na bewerking met onder andere zwavel omgevormd tot beenderlijm. Deze lijm was ideaal voor het herstellen van meubels en muziekinstrumenten. De naam ‘colle’, ofwel lijm, werd afgeleid van collageen, het bindmiddel voor ons lichaam.

In de lijsterbes van februari 2017 lees je de verdere geschiedenis van deze molen, die uiteindelijk papierfabriek Denayer werd.

Tekst en nieuwe foto: Luc Maes Bron: o.m. Henri Vanoppen, Zaventem, Industriegemeente Midden-Brabant.

zondag 1 mei Frietenbak Chiro Bam! Iedereen is welkom om de geweldige, zelfgemaakte frieten te proeven.

Chiro Bam! 16 uur –Steenweg op Zaventem 4 info: www.chirobamkraainem.be 7

I N F O R M AT I E verenigingen stratie voor een kookclub bijvoorbeeld een alternatief zijn voor de kooklessen die niet konden doorgaan. Tijdens de tweede semi-lockdown, toen jeugd- en sportverenigingen hun activiteiten nog konden voortzetten, hebben we dat ook maximaal ondersteund, bijvoorbeeld door lokalen ter beschikking te stellen met een grotere capaciteit, of met kleine ingrepen zoals de aankoop van spiegels voor GC de Boesdaalhoeve, waardoor de dansgroepen op twee locaties tegelijk konden dansen.’

Verenigingen bevraagd

© Tine De Wilde

De verenigingen die ook tijdens die tweede lockdown hun activiteiten moesten stoppen, werden vanuit de gemeenschapscentra opnieuw gecontacteerd en bevraagd over de impact op hun ledenaantal en activiteiten, en over de herstart. Die feedback toonde een wat wisselend beeld. ‘Uiteraard heeft corona impact gehad. Maar het goede nieuws is dat voorlopig geen enkele vereniging aangeeft ermee op te houden. Wel komen bij sommige verenigingen zaken naar boven die voor corona misschien ook al aan de hand waren en die corona versterkt heeft, zoals een dalend ledenaantal of moeilijkheden om vrijwilligers te vinden.’

Verenigingsleven terug op volle kracht

‘Er is weer optimisme’

Het gemeenschapsleven herneemt en daarin spelen de lokale verenigingen een belangrijke rol. Adjunct-algemeen directeur en hoofd gemeenschapscentra van vzw ‘de Rand’ Stefaan Gunst licht toe hoe vzw ‘de Rand’ de relance van het verenigingsleven in de faciliteitengemeenten ondersteunt.

‘Het gemeenschapsleven ondersteunen is een van de kerntaken van de gemeenschapscentra van vzw ‘de Rand’’, zegt Stefaan Gunst. ‘Daarom bekijken we wat we kunnen doen om de verenigingen en lokale initiatieven te helpen. Direct contact houden om onze bezorgdheid te tonen en om advies en informatie te 8

geven is daarbij de eerste stap. Na de eerste lockdown hebben we vanuit de gemeenschapscentra alle verenigingen telefonisch bevraagd over hun plannen en noden. Bijvoorbeeld op het vlak van promotie bij de herstart, of in de zoektocht naar mogelijke alternatieven voor hun werking. Zo kon een kookdemon-

Langs de andere kant toont de bevraging dat mensen terug zin hebben om samen te komen. ‘Koren zijn bij code oranje opnieuw beginnen repeteren, de judoclub in Wemmel gaat ook terug met oudere leeftijdsgroepen aan de slag, en als de centra zelf initiatief nemen, zoals met een matinee voor senioren in GC de Moelie, dan zien we dat daar veel animo voor is. Wat de verhuur van lokalen in onze centra betreft, zaten we op 2 maart al op de helft van de reservaties van een normaal precoronajaar, na een felle daling tijdens de voorgaande jaren. Het is dus nog geen hoeraverhaal, maar er is weer reden tot optimisme.’

Verenigingenbeurzen organiseren

De ondersteunende initiatieven van ‘de Rand’ en zijn gemeenschapscentra zijn dus complementair met wat lokaal al aanwezig is. ‘Een van onze ideeën om de relance te stimuleren is het organiseren van verenigingenbeurzen. Sommige cultuurraden of gemeentes organiseren

die al en het spreekt voor zich dat we daar inzetten op andere ondersteunende initiatieven. Belangrijk is oog te hebben voor de initiatiefnemers en de trekkers bij de verenigingen. Maar daarnaast kunnen we in de gemeenschapskranten ook ‘de gewone leden’ van een vereniging in de schijnwerpers zetten en laten vertellen waarom ze deelnemen aan de activiteiten. Zo maken we duidelijk dat de deuren en

communicatiekanalen van de gemeenschapscentra terug openstaan.’ Door de cultuurraden erkende verenigingen en lokale initiatiefgroepen krijgen maximaal voorrang op andere huurders. ‘Daarvoor hanteren de centra een sperperiode waarin enkel verenigingen lokalen kunnen reserveren. We willen de verenigingen ook laten inspelen op de initiatieven van de centra. Verenigingen die het moeilijker hebben om leden terug

Chiro BAM! ‘Kinderen zich laten uitleven in de jeugdbeweging is belangrijk’ ‘We zijn corona al bij al goed doorgekomen’, zegt leider Cedric Demarche (20) van Chiro BAM!. ‘We organiseerden zo veel mogelijk activiteiten buiten. Binnen waren mondmaskers verplicht. Bij koud weer waren de leden goed gekleed en als je speelt, krijg je het sowieso warm. Chiro BAM! telde voor corona zo’n 45 leden, nu zijn dat er 55. Zaalsporten zoals zaalvoetbal, badminton en turnen mochten door de coronamaatregelen een tijdlang niet doorgaan en we vermoeden dat heel wat ouders hun kinderen dan naar de jeugdbeweging stuurden zodat ze zich toch konden uitleven, want dat is voor kinderen belangrijk. In die periode zijn er dus meer leden bijgekomen. Dat komt vermoedelijk ook dankzij onze zeer gemotiveerde leidingsploeg en omdat de Chiro een van de weinige vrijetijdsmogelijkheden was waar de werking nog voor een groot deel haar gewone gang kon gaan.’

Cedric was twee jaar hoofdleider en is nu leider. ‘Ik heb de fakkel doorgegeven aan twee nieuwe hoofdleiders: Brenden Timmermans (18) en Emmie Schoonjans (18)’, vertelt Cedric.

‘Zij leiden nu de groep, maar de leiders helpen natuurlijk mee.

We kijken al uit naar de komende activiteiten. Zo gaan we met de hele Chiro in samenwerking met vzw ‘de Rand’ schaatsen.

Dat was al in december gepland, maar we konden niet gaan omwille van corona. Op 15 mei wordt opnieuw een bus ingelegd, waarbij eerst de leden van Chiro BAM! gaan schaatsen in Leuven. Daarna pikt de bus de leden van Chiro Berkenbloesem uit Wezembeek-Oppem op om ook te gaan schaatsen. Dat is een mooie samenwerking. Het is de eerste keer dat zoiets gebeurt, maar we staan er ook in de toekomst voor open om dat nog te doen.’

En er staat nog meer op het programma. ‘Zo besliste de leidingsploeg zopas dat onze fameuze Frietenbak begin mei zal plaatsvinden. Ook die kon door corona niet. Kookouders bakken dan frieten en snacks in onze keuken aan de lokalen.

We verwachten 70 tot 80 bezoekers. De opbrengst gaat naar nieuw materiaal. Ook zomerplannen zijn er al: het kamp zal plaatsvinden van 21 tot en met 31 juli. Daarnaast zal er ook een weekend voor de oudste groep worden georganiseerd.’ (JH) info: De lokalen van Chiro BAM! zijn aan de Steenweg op Zaventem 4 in Kraainem. Volg de Chiro via Facebook Chiro BAM! of www.chirobamkraainem.be.

samen te brengen, kunnen voor een bepaalde voorstelling bijvoorbeeld in groep tickets bestellen en daar nog iets rond organiseren. Dat kan dan voor een nieuwe succeservaring en een nieuwe drive zorgen. Ondertussen blijven de centrumverantwoordelijken en stafmedewerkers hun voelsprieten uitsteken in de cultuur-, jeugd- en sportraden, in vergaderingen met de stuurgroepen.’ (MB)

Okra 55+ ‘Zeer enthousiast en blij weerzien’ De 62 leden van Okra 55+ Kraainem, waaronder ook Okra Sport 55+ valt, zijn zeer blij en enthousiast dat ze elkaar terug kunnen zien na twee jaar corona. Zo stelt voorzitter en secretaris Gilbert Theunis (72) vast: ‘Tijdens de moeilijkste coronaperiodes zijn we bij alle leden verschillende keren – coronaproof – gaan aanbellen om van op afstand een babbeltje te doen. De ene keer brachten we dan een bloemetje mee, de andere keer een zakje paaseitjes of speculaas met Sinterklaas.

Het deed zichtbaar deugd bij onze leden. De meeste van hen zijn alleenstaand. Er zijn jammer genoeg drie leden overleden door corona. Maar onze vereniging is toch gegroeid. Het wandelen is bijvoorbeeld populair. We wandelen met 23 senioren elke tweede en laatste dinsdag van de maand. We ontdekken dan de streek in de driehoek Brussel-Leuven-Mechelen. We gaan met auto’s ter plaatse en wandelen dan acht kilometer. Nu moeten we extra wagens inschakelen, want we krijgen anders niet iedereen vervoerd. Ook onze seniorobics elke maandagmiddag in de Lijsterbes trekt 30 senioren.’

Los van die activiteiten organiseert Okra 55+ ook elke maand een ledenvergadering. ‘Dat is telkens een koffietafel met animatie zoals muziek, een quiz, bingo of petanque in het park.

We organiseren drie keer per jaar daguitstappen in samenwerking met Okra Brussel. Dat kan dan naar het Hageland zijn, maar evengoed naar Noord-Frankrijk. Ons kerstfeest kon twee keer niet doorgaan. Nu is er een lentefeest gepland. De interesse is groot. De reacties bij de leden zijn zeer positief, iedereen snakt ernaar om elkaar weer te zien. Op paasmaandag staat er na de misviering een eierontbijt met rijstpap op ons programma.’

De vereniging wil in de toekomst ook nieuwe initiatieven nemen. ‘Zo zouden we graag twee keer per maand een kaartnamiddag organiseren’, vertelt de voorzitter. ‘Een wandeling voor de oudere groep van 2 tot 2,5 kilometer staat ook op ons verlanglijstje. We hopen wel dat enkele mensen ons helpen met het opzetten van nieuwe initiatieven. Het bestuur telt vijf leden en we zouden graag de taken wat meer verdelen, dan kunnen we nog meer activiteiten voor de mensen plannen.’ (JH) info: Okra 55+ en Okra 55+ Sport Kraainem, voorzitter Gilbert Theunis: 0477 266 975 of gilbert_theunis@telenet.be

9

I N F O R M AT I E nieuws uit het centrum

zaterdag 2 april Klimaatuitdagingen: lezing en theatervoorstelling LEZING / THEATER

vanaf 19 uur – GC de Lijsterbes 19 uur – consuminderen: Marlies van Wemmel stelt haar project #niksnieuwjaar voor, waarin ze een jaar lang niets nieuws koopt.

20 uur – theatervoorstelling: The good life – Sébastien Hendrickx (Engels gesproken met vertaling) tickets: 12 euro (kassa), 8 euro (-26 j.)

woensdag 20 april Paaseierenraap GC de Lijsterbes i.s.m. WZC Atrium FAMILIE

14 uur – GC de Lijsterbes De paashaas daagt alle kinderen van 3 tot 8 jaar uit om buiten te spelen en paaseieren te zoeken.

We verzamelen in de theaterzaal van GC de Lijsterbes. inschrijven: 2 euro (per kind), ouders gratis info: info@delijsterbes.be, www.delijsterbes.be, 02 721 28 06

van maandag 11 tot en met vrijdag 15 april Stage Nederlands: allemaal dieren Ziezoo Babbelkous NEDERL ANDS LEREN

Stage Nederlands met allemaal dieren De schoolvakanties zijn voor kinderen het ideale moment om deel te nemen aan leuke activiteiten.

Kinderen voor wie het Nederlands niet de moedertaal is, kunnen die activiteiten ook combineren met oefenkansen Nederlands. In de tweede week van de paasvakantie organiseert de Lijsterbes de vijfdaagse Nederlandstalige stage Ziezoo Babbelkous, voor kinderen met een beperkte kennis van het Nederlands. Dat zijn dus geen schoolse taallessen, maar leuke activiteiten waarbij ondertussen gefocust wordt op het gebruik van het Nederlands aan de hand van de speelse methodes en technieken die vzw Panta Rhei daarvoor ontwikkeld heeft. Vzw ‘de Rand’ werkt al een hele tijd samen met Panta Rhei, dat al veel ervaring heeft om dit soort stages in goede banen te leiden. Het thema van deze stage is Allemaal dieren. Meneer Babbelkous wil de dierentuin Ziezoo! opstarten, en daarvoor krijgt hij de hulp van de grote dierenvriend Teddy. De dierentuin is voor grote dieren, kleine dieren, huisdieren, zeedieren, wilde dieren en insecten en ook de deelnemers mogen zeggen welk dier zij het leukst vinden.

Ziezoo Babbelkous is er voor kinderen van 4 tot 9 jaar.

Ze worden ingedeeld in twee leeftijdsgroepen – van 4 tot 6 en van 7 tot 9 jaar. Voor en na de stagedagen is er opvang van 8 tot 9 en van 4 tot 5 uur. (MB) info: stage van 9 tot 16 uur, opvang van 8 tot 17 uur – GC de Lijsterbes • www.delijsterbes.be

10

woensdag 20 april Buitenspeeldag en paaseirenraap GC de Lijsterbes i.s.m. WZC Atrium FAMILIE

Buitenspeeldag met paaseierenzoektocht Op woensdag 20 april is het Buitenspeeldag. Kinderen in heel Vlaanderen worden dan aangemoedigd om de schermen even aan de kant te leggen en voor hun plezier en ontspanning samen de buitenlucht op te zoeken. De Lijsterbes combineert de Buitenspeeldag met een paaseierenzoektocht én een ontmoeting van jong en oud in de groene omgeving van woonzorgcentrum Atrium. ‘Het toeval wil dat de paashaas in Kraainem paaseieren gaat verstoppen, nét als het Buitenspeeldag is’, weet medewerker Jeugd en Sport Toon Wauters van de Lijsterbes. Terwijl ze een hele namiddag buiten spelen, kunnen kinderen dus ook op zoek gaan naar hun paaseieren. Die activiteit begint en eindigt bij ons in het gemeenschapscentrum, maar zal ook passeren in de tuin van woonzorgcentrum Atrium.

Daar houden de kinderen halt voor een aantal intergenerationele activiteiten. Op die manier is er wat extra animatie in het woonzorgcentrum en kunnen de mensen die daar aanwezig zijn een fijne namiddag beleven, boven op hun dagelijkse routine.’ De deelnemende kinderen van 3 tot 8 jaar brengen de hele namiddag in groep door samen met hun ouders, en worden geanimeerd door de mensen van de Lijsterbes.

(MB) info: van 14 tot 16 uur – GC de Lijsterbes www.delijsterbes.be

vrijdag 22 april Nigel Williams Tijdens de rust (in het NL en het EN) HUMOR

20 uur – GC de Kam Stand-upcomedy van de zuiverste soort in Angelsaksische traditie. tickets: 14 euro (kassa), 12 euro (vvk), 10 euro (abo)

zaterdag 23 april Philippe Raskin Hommage aan Magda Calleeuw MUZIEK

20 uur – GC de Lijsterbes Een pianovirtuoos met een internationale reputatie omringd door een aantal muzikale vrienden op een podium in zijn geboorteplaats Kraainem. Niet te missen, deze jaarlijkse traditie! tickets: 18 euro (kassa), 16 euro (vvk), 14 euro (abo), 12 euro (-26 j., student) info: www.delijsterbes.be

I N F O R M AT I E bibliotheek Kraainem

Boekenboom #10

zondag 24 april Familiedag Leve de lente FAMILIE

Familiedag vol lenteactiviteiten Het is weer lente. Een ideaal moment om met de hele familie te komen genieten van de jaarlijkse Familiedag voor ouders en kinderen die het team van de Lijsterbes in petto heeft. Er zijn allerlei workshops, activiteiten, hapjes en drankjes om de winter definitief vaarwel te zeggen. Wat de Lijsterbes precies op het programma heeft staan, legt medewerker Jeugd en Sport Toon Wauters uit. ‘De Familiedag is in principe bedoeld voor gezinnen met kinderen van 4 tot 12 jaar, maar natuurlijk is iedereen welkom. We plannen heel wat activiteiten, zowel binnen als buiten. Zo zijn er in samenwerking met de bibliotheek heel wat gezelschapsspellen beschikbaar. Een aantal klassieke gezelschapsspellen, maar ook heel wat nieuwe spelletjes. Je kan deelnemen aan een circusworkshop, en we hebben ook een aantal activiteiten die draaien rond virtualreality-ervaringen, om ook de nieuwe media in de verf te zetten. Er zal ook een show van een mentalist te zien zijn. Dat is iemand die met straffe stunts de illusie kan opwekken dat hij je gedachten kan lezen en manipuleren.’ De Sappentrapper is dan weer een mobiele sapjesbar waarmee je het sap voor je gezonde fruitdrankje zelf moet maken door op een hometrainer te fietsen. Een activiteit waar je dorst van krijgt én je dorst mee kan lessen. Wauters: ‘Daarnaast is er een voetbalveldje en een springkasteel, zodat ook voor jonge kinderen alles aanwezig is voor een fijne namiddag. De lokale fanfare zorgt met haar muziek voor nog meer ambiance. Je kan op de dag zelf vrij aan alle activiteiten deelnemen als je op voorhand een ticket hebt gekocht via onze website.’ (MB) info: 14 uur – GC de Lijsterbes • www.delijsterbes.be

Meer info over

: www.delijsterbes.be/nl/taalicoon

TICKETS EN INFO GC de Lijsterbes, Lijsterbessenbomenlaan 6, 1950 Kraainem info@delijsterbes.be • Tel. 02 721 28 06 • www.delijsterbes.be

De afgelopen maand zijn de jongeren serieus verwend geweest tijdens de bibliotheekactiviteiten van de jeugdboekenmaand. De themaboeken blijven beschikbaar voor wie nog wil nagenieten.

De jongsten kunnen genieten van Boris de superheld (C. Weston) en Superbeesje is al onderweg (G. Van Genechten).

Voor wie net heeft leren lezen zijn er de avonturen van Superjuffie (J. Schotveld), of net de capriolen van de Stoute jongens (A. Blabey). Daarna worden de avonturen alleen maar spannender dankzij Kapitein onderbroek (D. Pilkey), Mijn broer is een superheld (D. Solomons), Antboy: de beet van de mier (K. B. Andersen), Max modderman: superheld (M. Stanton) en de boeken in de Vampierzootje-reeks (L. Embrechts). De oudsten van onze jeugdlezers kunnen zich inleven in de lotgevallen van De grijze jager (J. Flanagan) en Percy Jackson (R. Riordan).

Kinderen die meer willen leren over échte, bestaande helden, in alle vormen en maten, kunnen zich verdiepen in de biografische reeksen Onze helden (B. Van Gelder), Mensen voor mensen (verschillende auteurs) en de boeken Helden!

Mensen die de wereld mooier maakten (J. van der Molen) en Iedere dag is Malaladag (R. McCarney). Tot slot kunnen deze leergierige geesten nu ook de prachtige documentaires van Ooggetuigen lenen om meer te leren over deze wereld, waarin heel wat helden en schurken wonen.

De volwassenen genieten deze maand nog van enkele mooie aanwinsten: De drie zussen van Auschwitz (H. Morris) staat al weken in de top twintig van bestverkochte boeken, en ook De tovenaar (T. Tóibín) deelt mee in de glorie van de top twintig. Digitaal hebben we ook weer heel wat uitbreiding, met onder andere de autobiografie De Libische jaren (S. Daniel) en de thrillers Moment van afscheid, Het profiel, Een spoor van bloed en De wrede hand (V. McDermid). Voor de geschiedenisfans hebben we Het adelaarsjong: het tragische leven van de zoon van Napoleon (E. Bauwens), Dit is Europa: de geschiedenis van een unie (H. Vos) en De zonnekoning: glorie & schaduw van Lodewijk XIV (J. Op de Beeck) in de aanbieding. Dat laatste boek hebben we ook in de papieren versie. Wie wat lichtere kost wil verteren, kan terecht bij Een nieuwe wereld (S. Lark) en Aftershock (S. Day).

OPENINGSUREN: ma, woe, do en vr van 9 tot 12 uur en van 13 tot 17 uur, di van 13 tot 17 uur.

Eveline Leclerq en Mike Kestemont

TICKETS EN INFO GC de Kam, Beekstraat 172, 1970 Wezembeek-Oppem info@dekam.be • Tel. 02 731 43 31 • www.dekam.be OPENINGSUREN: ma tot vr van 9 tot 12 uur en van 13 tot 17 uur. Woensdagvoormiddag is het onthaal gesloten.

11

C U LT U U R muziek

zaterdag 23 april Philippe Raskin Hommage aan Magda Calleeuw MUZIEK

20 uur – GC de Lijsterbes tickets: 18 euro (kassa), 16 euro (vvk), 14 euro (abo), 12 euro (-26 j., student) info: www.delijsterbes.be

Jaarlijks concert Philippe Raskin in GC de Lijsterbes

© Filip Claessens

In Kraainem is alles begonnen voor jou?

Raskin: ‘Ja. Ook al is Wenen nu mijn thuisstad, Kraainem blijft belangrijk voor mij. Ik ben in het Saint-Luc ziekenhuis geboren, op honderd meter van ons familiehuis. Mijn vader en zus wonen nog steeds in Kraainem en ik heb er een privé pianoschool opgericht, waar ik lesgeef. Elk jaar in april geef ik een concert en sinds negen jaar organiseer ik in de week voor kerst de Internationale César Franck Pianocompetitie. GC de Lijsterbes speelt een belangrijke rol in mijn leven. Ik herinner nog mijn eerste recital daar, 23 jaar geleden, met de Eerste Ballade van Chopin. Ik doe mijn best om er elk jaar topmusici uit de hele wereld samen te brengen. Elk concert wordt altijd door een jong talent geopend, om jonge musici de gelegenheid te geven voor een publiek te spelen en podiumervaring op de bouwen. Net zoals ik dat zelf heb kunnen doen.’

‘Ik zal altijd naar Kraainem terugkeren’ Klassiek pianist Philippe Raskin (40) reist de wereld rond voor zijn muziek. Enige tijd geleden verkaste hij naar Wenen, maar zijn band met Kraainem blijft sterk. Dat heeft te maken met de familiebanden die hij hier heeft en met de jaarlijkse concerten die hij in GC de Lijsterbes geeft. Op zaterdag 23 april draagt hij de hele avond op aan zijn overleden moeder, Magda Calleeuw.

12

Met de César Franck-wedstrijd voor jonge pianisten ben je in 2013 begonnen. Waarom?

Raskin: ‘Om jongeren speelkansen te geven. Het oorspronkelijke initiatief kwam van mijn moeder Magda Calleeuw.

Toen ik in 2012 de Eerste prijs Madrid Spanish Composers International Piano Competition had gewonnen, wou ik stoppen met wedstrijden. Ik begon me vragen te stellen over de toekomst. Op dat moment stelde mijn moeder voor om een competitie voor jonge pianisten in België op te richten. En zo geschiedde.

De wedstrijd wordt gesteund door een team van twintig vrijwilligers, die hard werken om al de jonge kandidaten uit de hele wereld naar Kraainem te laten komen en te helpen. Vorig jaar hadden we 60 kandidaten uit 39 verschillende landen, waaronder 23 finalisten.’

Je hebt dit jaar de pianowedstrijd aan je moeder opgedragen.

Raskin: ‘Toen ze twee jaar geleden

stierf, was dat een enorme schok voor de hele familie, maar ze blijft in onze harten leven. Mijn moeder had een ongelofelijk artistiek en pedagogisch gevoel. Haar schilderijen zijn schitterend en lichtgevend, net zoals zijzelf. Ze heeft een aquarelatelier opgericht in Kraainem.

Twintig jaar gaf ze er haar wekelijkse ateliers. Ik heb veel geluk gehad met zo’n fantastische ouders. Ze hebben mijn twee zussen en mij altijd gesteund. Ze hebben hun liefde voor muziek, cultuur en kunst met ons meegegeven: musea, reizen, concerten, opera’s, tentoonstellingen ... En de liefde voor piano, natuurlijk.’

Waarom heb je piano als instrument gekozen?

Raskin: ‘Da’s een ietwat bizar verhaal.

Een collega van mijn vader verliet België.

Mijn ouders grepen de kans en hebben het instrument gekocht. De piano staat nog steeds in ons familiehuis. Mijn ouders wilden ons in de muziekschool inschrijven, maar er was geen plaats.

Daarom werd Alexander Friedland, een oude maar fantastische Poolse dirigent, onze eerste leraar. Zijn typische harde Slavische methode was heel efficiënt, ik heb veel geleerd van hem. Op mijn zestiende ging ik naar het conservatorium in Brussel.’

Jouw piano-academie is er niet enkel voor muzikale talenten of professionele musici, maar ook voor beginners. Hoe is het om als pianist van hoog niveau les te geven op beginnersniveau?

Raskin: ‘Kennis doorgeven aan jong talent vind ik belangrijk, ik ben er al vroeg mee gestart, toen ik zelf nog aan het Koninklijke Conservatorium in Brussel studeerde. Eerst gaf ik privéles en les in de Vlaamse muziekschool in Kraainem. Ik weet dat sommige collega’s alleen maar in het hoger onderwijs willen lesgeven, zoals ik ook in Wenen en Italië doe, maar ik wil zelf met kinderen blijven werken. Elk kind - iedereen eigenlijk - heeft een talent, soms verborgen of onbewust. Je moet het ontdekken en het dan voorzichtig laten groeien en ontwikkelen. Ik probeer een beetje terug te geven van wat ik zelf gekregen heb.’

Ligt je hart bij het begeleiden van jonge talenten of eerder in het geven van concerten?

Raskin: ‘Ik zoek naar een goede balans tussen die twee, maar dat is niet gemakkelijk. Dmitri Bashkirov, mijn leraar in Madrid - hij is spijtig genoeg onlangs overleden - zei vaak dat je ‘een coole

geest met een warm hart nodig hebt’.

Neurologen spreken dan weer over de linker- en rechterhelft van je hersenen.

Ik heb zelf de indruk dat ik een betere leraar ben wanneer ik veel concerten geef en omgekeerd helpt de ervaring van concerten om mijn pedagogische visie te voeden en te ontwikkelen. De twee aspecten verrijken elkaar, het ene kan niet zonder het andere.’

In België wordt vaak verwezen naar jouw deelname aan de Koningin Elisabeth-wedstrijd in 2007. Hoe belangrijk was die voor jou?

Raskin: ‘Het is een formidabele competitie met een wereldwijde reputatie. Mijn deelname blijft een mooie ervaring en heeft veel deuren voor me geopend. De feedback in de media over mijn prestaties was unaniem positief. Ik heb de halve finale gehaald en dat blijft een sterke prestatie, vind ik. Niet in de finale geraken, was eigenlijk het beste wat me kon gebeuren. Het heeft me verplicht om mezelf te overtreffen. Het was een sterke motivatie om mijn netwerk uit te breiden, mijn creativiteit verder te ontwikkelen en erkenning te krijgen in het buitenland. Ik ben blij dat ik mijn carrière ook in het buitenland heb kunnen uitbouwen. Ik heb de gelegenheid gehad in meer dan vijftig landen te spelen, van Japan tot Brazilië, van Moskou tot Johannesburg. Ik kreeg de kans om met musici uit de wereldtop te spelen. Ik heb prijzen gewonnen op internationale wedstrijden. Als musicus en zeker als solist blijven competities belangrijk.’

Als jij speelt lijkt alles moeiteloos te gaan. De realiteit is waarschijnlijk anders?

Raskin: ‘Inderdaad, het is keihard werken. Sommige vrienden zeggen dat ik leef om te werken, maar dat is wat overdreven. Om eerlijk te zijn: er is ook een periode geweest waarin ik minder - of beter gezegd ‘anders’ - werkte, bijvoorbeeld toen ik mijn humaniorastudies combineerde met het conservatorium en toen ik mijn eerste jaar in de kapel Koningin Elisabeth deed, waar ik mij moest aanpassen aan het internaat. Ja, het is hard werken. Een goede organisatie is de sleutel. Een ander belangrijk gegeven is dat ik veel geluk heb gehad met mijn leraars die uit verschillende scholen kwamen: de grote Russische school met Dmitri Bashkirov, de Weense school met Hatto Beyerle en de Hongaarse school van Franz Liszt met Jean-Claude Vanden Eynden. Ik heb voor

mezelf een soort muzikale synthese gemaakt die ik dan aan mijn studenten doorgeef. In mijn lessen is het hard werken, omdat ik zelf weet hoe diep elke pianist moet gaan om het hoogste niveau te bereiken.’

Je verblijft nu in Wenen. Permanent of keer je ooit nog terug naar België?

Raskin: ‘Toen ik de kans kreeg om in Wenen les te gaan geven, heb ik niet getwijfeld. Wenen is dé referentie voor klassieke muziekliefhebbers, voor cultuurliefhebbers tout court. Ik vind het bovendien een van de mooiste steden ter wereld. Proper, goed georganiseerd, veilig. Ik heb er ook goede herinneringen. Mijn concert in de Musikverein enkele jaren geleden blijft een fantastische ervaring. En ik heb hier jarenlang les gevolgd, onder andere van topleraar Johannes Meissl en van Hatto Beyerle, de legendarische altviolist van het Alban Berg Quartet. Dus ja, het doet me veel plezier om hier te kunnen leven en werken. Ik geef ook nog les in Italië, aan de privé-universiteit in Brescia. Veel werk en reizen, dus het is druk. Maar ik blijf in Kraainem lesgeven, in mijn privéschool en voor Cap sur la Musique.

Een deel van mijn tijd in België doorbrengen, is belangrijk voor mij.’

Anne Peeters FR

Pianiste classique de haut niveau, Philippe Raskin vit et travaille à Vienne En 2007, Philippe Raskin de Kraainem participa aux demi-finales pour piano du Concours Reine Elisabeth. Aujourd’hui, il enseigne à Vienne et à Brescia et dispose de sa propre école de piano à Kraainem.

Chaque année, il se produit au centre communautaire de Lijsterbes et y organise le Concours International de Piano César Franck qui s’adresse aux jeunes pianistes. ‘Ma participation au Concours Reine Elisabeth est une belle expérience qui m’a ouvert de nombreuses portes. Ne pas atteindre la finale était en fait la meilleure chose qui pouvait m’arriver. Cela m’a obligé à me surpasser.

J’ai trouvé la motivation pour élargir mon réseau, développer davantage ma créativité et obtenir une reconnaissance à l’étranger. Je suis heureux d’avoir pu développer ma carrière à l’étranger.

Devenir et rester un pianiste de haut niveau est un travail difficile, mais cela en vaut vraiment la peine.’

13

I N F O R M AT I E rand-nieuws

Eerste verplichte taalscreening bij kleuters

Taalvaarigheid meten

Bijna één op vier kleuters die in de Vlaamse Rand schoollopen, hebben onvoldoende Nederlandse taalvaardigheid om aan het eerste leerjaar te beginnen. Dat blijkt uit de resultaten van de eerste Koalatest, de verplichte taaltest in elke derde kleuterklas. We gingen een kijkje nemen in twee scholen uit de zes faciliteitengemeenten.

A

lle Vlaamse kleuterscholen zijn sinds dit schooljaar verplicht om een taaltest af te nemen bij kleuters van vijf jaar oud, om te polsen of ze taalvaardig genoeg zijn voor het eerste leerjaar. De kindvriendelijke test werd op vraag van onderwijsminister Ben Weyts (N-VA) ontwikkeld door het Centrum Taal en Onderwijs van de KU Leuven. De kinderen doen al spelenderwijs allerlei doe-, zoek- en kiesopdrachten en krijgen op basis van de resultaten een kleurcode. Code groen betekent dat ze voldoende taalvaardig zijn. Bij code oranje hebben ze opvolging nodig. Bij code rood krijgen de ouders het advies om hun kind de laatste kleuterklas opnieuw te laten doen. Volgen ze dat advies niet op, dan zijn de kinderen verplicht in het eerste leerjaar een taalintegratietraject te volgen.

De test werd dit schooljaar tussen 10 oktober en 30 november voor het eerst afgenomen in elke Vlaamse kleuterschool.

Gemiddeld haalde 85 % van de Vlaamse kleuters een voldoende taalniveau. In Vlaams-Brabant is dat zelfs 88 %; in de Vlaamse Rand slechts 78 %. 5 % van de kleuters kreeg een code rood en heeft dus intensieve begeleiding nodig. 17 % kreeg code oranje.

In de Nederlandstalige gemeentelijke basisschool De Schakel in Linkebeek kreeg één kleuter op 25 een code rood, en enkelen code oranje. ‘De drempel om

14

te slagen voor de taaltest lag heel laag.

Die mocht best wat hoger liggen’, vindt directeur Laurens Lindemans. ‘Uiteraard volgen we de kinderen goed op, maar dat geldt eigenlijk voor alle leerlingen en kleuters. Meer dan 80 % van onze kinderen is Franstalig.’

Constant aandachtspunt

Dat weegt op de werking van de school.

‘Koala of niet, taal is een constant aandachtspunt in onze lessen. De school startte nog voor de taaltest een taaltraject van het OVSG, de Onderwijsvereniging van Steden en Gemeenten, om onze leerkrachten te versterken.

Ook in de kleuterklas. Want we merken dat kinderen trager vooruitgang boeken als ze de taal amper begrijpen. Daarom splitsen we het eerste leerjaar tot het middaguur op in twee delen, zodat de leerkrachten in kleinere groepen kunnen lesgeven.’

‘Ook in de andere leerjaren blijft de taal een knelpunt. Terwijl leerlingen eigenlijk zouden moeten leren over hoe de sappen van een boom in de lente weer beginnen te stromen, en wat de rol van de wortels en de bladeren zijn, moet je die woorden eerst nog uitleggen. Dat kost meer inspanning, meer tijd en meer geduld van onze leerkrachten.’

Ook in de Nederlandstalige gemeentelijke basisschool De Klimboom in Kraainem heeft de overgrote meerderheid van de

kinderen een andere thuistaal dan het Nederlands. ‘De test verliep traag, allicht omdat het de eerste keer was en er geregeld leerkrachten en leerlingen afwezig waren wegens corona, maar de resultaten vielen goed mee’, zegt directrice Heidi Mondelaers. ‘Er was geen enkele kleuter met code rood in onze twee klassen. De kinderen met code oranje – zo veel waren het er niet – gaan we nu nog meer begeleiden en beter opvolgen. We dompelen ze met preteaching extra onder in de Nederlandse taal. De juf gaat met hen in kleine groepjes aan de slag. Als er bijvoorbeeld een verhaal in de klas aan bod komt, zal ze

EN

Measuring language proficiency

© Filip Claessens

Nearly one in four pre-primary school children attending school in the Flemish Rand do not know enough Dutch to be able to start their first year of compulsory education. This is confirmed by the conclusions of the first Koala test, the language assessment now required in every third year of pre-school. The language screening process went quite smoothly, despite concerns about the risk of children being stigmatised. ‘That danger does exist’, says educationalist Bert Smits. ‘But schools and teachers need to see the test not as an assessment of an individual child but as an appraisal of their approach.’ Ben Weyts (N-VA), Flemish Minister for Education and the Flemish Rand, is earmarking an extra €12 million to promote linguistic integration courses throughout Flanders during this school year.

dat op voorhand bespreken en duiden, zodat de leerlingen mee kunnen in de klas.’

12 miljoen extra

Die begeleiding kost tijd en geld. De scholen krijgen daar extra middelen voor. De thuistaal van de leerlingen weegt immers flink door bij de verdeling van de zogenaamde SES-lestijden

(waarbij wordt gekeken naar de sociaaleconomische status van de ouders, red).

Vlaams minister Weyts maakt dit schooljaar voor heel Vlaanderen bijkomend 12 miljoen euro vrij voor taalintegratietrajecten. De scholen bepalen zelf hoe ze die taaltrajecten invullen. De minister liet als hulpmiddel een praktijkgids ontwikkelen met voorbeelden en inspiratie.

Voor directeur Laurens Lindemans van De Schakel in Linkebeek zullen die paar extra lesuren het verschil niet maken.

‘Altijd welkom, maar daarmee los je het probleem niet op. 80 % van onze leerlingen is Franstalig. Anderstalige ouders kiezen massaal voor het Nederlandstalig onderwijs, waardoor de scholen verdrinken. In Linkebeek delen we het gebouw met de Franstalige basisschool. Onze klassen zitten vol, die van de Franstalige niet. Ouders schrijven hun kinderen met goede bedoelingen in,

LIJSTERBES is een uitgave van het gemeenschapscentrum de Lijsterbes en vzw ‘de Rand’. De lijsterbes komt tot stand met de steun van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap en de provincie Vlaams-Brabant. REDACTIERAAD Damienne D’heygers, Mike Kestemont, Ann Lemmens, Steven Schoonejans, Linda Teirlinck, Luc Timmermans. VORMGEVING www.heartwork.be FOTOGRAFIE Tine De Wilde DRUK Drukkerij Van der Poorten EINDREDACTIE

maar omdat er amper Nederlandstalige leerlingen zijn, wordt er op de speelplaats Frans gesproken, net als in de voetbalclub, de scouts, de judoclub, thuis. Ouders spreken Frans, zelfs tot in de gangen van onze school. Door toch voor een Nederlandstalige school te kiezen, leggen ouders een hypotheek op de toekomst van hun kinderen. Terwijl ze in het Franstalig onderwijs wel alle kansen gekregen zouden hebben.

Daarom moeten er quota komen: zo veel anderstalige leerlingen mag een school inschrijven en niet meer. Pas dan kan je het draaglijk maken voor iedereen. Als je dat niet doet, is er meer nodig dan een Koalatest en wat extra lesuren. Dan moeten er permanent twee leerkrachten in elke klas staan. Met het huidige tekort aan leerkrachten lijkt me dat heel moeilijk.’

Bart Claes

Silke Castro, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel, silke.castro@derand.be HOOFDREDACTIE Geert Selleslach, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel, 02 456 97 98, geert.selleslach@derand.be VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Jo Van Vaerenbergh , Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel ARCHIEF Je vindt deze editie en het volledige archief van de lijsterbes op www.delijsterbes.be

15

BEELD uit Kraainem

‘Begin december werden enkele grote zilverreigers waargenomen in de vijver van Park Jourdain. De zilverreiger behoort tot dezelfde familie als de blauwe reiger en is ongeveer even groot. Hij eet voornamelijk vis, amfibieën en kleine zoogdieren. Eind 19e, begin 20e eeuw was deze reiger bijna uitgestorven. Het aantal exemplaren is de laatste decennia toegenomen dankzij zijn beschermde status, de habitatverbetering (dankzij o.a. het Natura 2000-project) en waarschijnlijk ook dankzij de klimaatopwarming. De zilverreiger heeft behoefte aan gebieden met veel water, vis, een goede waterkwaliteit en rust.’ Tekst en foto: Ludo Jacobs