GEMEENSCHAPSKRANT
KRAAINEM • JAARGANG 25 • NR 4 - MEI 2024 UITGAVE VAN GC DE LIJSTERBES EN VZW ‘DE RAND’
Expo
Antoine de Vinck in Kasteel Jourdain
Mussenproject redt de huismus in Kraainem en Wezembeek-Oppem
Nevermind van Nirvana heruitgevonden als folkmuziek
INFORMATIE
uit de gemeente
De werken aan de Leonardtunnel op de ring rond Brussel zorgen voor wrevel bij de gemeente Kraainem. Volgens het bestuur is de impact groter dan verwacht, met verkeerschaos op zijn grondgebied tot gevolg.
Sinds maandag 18 maart heeft het Agentschap Wegen en Verkeer (AWV) op de binnenring een rijvak afgesloten in het kader van de renovatie van de Leonardtunnel. ‘Deze nieuwe fase van de werkzaamheden heeft een grotere impact dan verwacht op de mobiliteit op de ring en de omliggende gemeenten’, zeggen schepen van Mobiliteit Johan Forton (Kraainem-Unie) en burgemeester Bertrand Waucquez (Kraainem-Unie). ‘De situatie op het Vierarmenkruispunt en de Baron d’Huartlaan, de belangrijkste invalsweg naar Kraainem, verloopt chaotisch. Inwoners melden ons dat ze daar ‘s ochtends meer dan een uur in de file staan.’
Gevolgen voor inwoners
De kritiek dat de gemeente niet geïnformeerd werd door AWV slikt de burgemeester intussen in. ‘Zij hebben wel degelijk op tijd gecommuniceerd, al was het niet perfect. De gevolgen voor de inwoners zijn duidelijk onderschat.’
Waucquez geeft zijn inwoners intussen wat goede raad. ‘Mensen moeten de
drukke punten op drukke momenten vermijden. Ik weet het, dat is makkelijk gezegd, maar het kan. Door telewerk bijvoorbeeld of door vroeger of later te vertrekken. Het heeft geen zin om allemaal samen in de file te gaan staan. Ook alternatieve routes zijn aan te bevelen, zonder de kleine wegen te overbelasten, want dan ontstaan er nog meer problemen.’
‘Ik verwacht van het AWV een gedetailleerde planning met een overzicht van de verschillende fases van de werken in de Leonardtunnel. Dat lost de problemen niet op, maar dan hebben de inwoners ten minste een idee van wat ze kunnen verwachten’, aldus de burgemeester. Volgens het AWV was de gemeente Kraainem op 20 februari wel degelijk aanwezig op een vergadering waarbij de volgende fase van de renovatie van de Leonardtunnel uitgebreid werd toegelicht.
‘Maandelijks organiseren we een zogenaamd minder-hinderoverleg, zegt Anton De Coster, de woordvoerder van het AWV. ‘Tijdens deze vergaderingen
lichten we toe wat de hinder zal zijn die bepaalde werken zullen veroorzaken voor gebruikers en omgeving.’
Hinder tot eind oktober
‘Wij bieden onze excuses aan de weggebruikers aan die de afgelopen tijd ernstige hinder ondervonden. De hinder zal jammer genoeg nog even aanhouden, want we kunnen deze werken niet uitvoeren zonder rijstroken af te sluiten. Op werven waar dat mogelijk is, werken we met tijdelijke parallelle rijstroken, zodat de weggebruikers kunnen blijven rijden terwijl wij aan de weg werken. Hier kan dat niet. Er zijn namelijk te veel niveauverschillen langs de weg en we werken ook midden in het Zoniënwoud. We kunnen dus niet zomaar waardevol natuurgebied innemen voor werfdoeleinden. Dat staat de wet niet toe.’
Door onverwachte extra werken aan de zijwanden, zal de hinder vanaf 16 april nog toenemen. De hinder op de binnenring zal sowieso aanhouden tot eind oktober. (DB)
Inwoners uit de directe en ruime omgeving van Zaventem ervaren uiteenlopende gevoelens over het wonen nabij de luchthaven, de impact van nachtvluchten en de totale geluidshinder. Dat blijkt uit een enquête van vrachtafhandelaar DHL. Mensen wonen graag in deze regio, omwille van de goede bereikbaarheid, de nabijheid van voorzieningen en het groene karakter van de omgeving. De enquête werd afgenomen bij 1.032 omwonenden (10 gemeenten uit de onmiddellijke -en 28 gemeenten uit de ruimere omgeving van de vliegroutes) door marktonderzoeksbureau Indiville. Een kwart van de respondenten meldt redelijk tot veel overlast te ervaren van het vliegverkeer. De hinder is het grootst bij wie onder de vliegroutes woont, met een sterkere impact op inwoners het dichtst bij de luchthaven. Nachtvluchten worden door 11 % als ernstig hinderlijk ervaren, maar de geluidshinder is storender overdag dan ‘s nachts. Hinder van vliegverkeer (28 %) komt na hinder van gemotoriseerd verkeer, waarvan 35 % zegt redelijk tot zeer veel last te hebben. De houding ten opzichte van de luchthavenproblematiek is niet eenduidig: een deel van de ondervraagden staat neutraal of onverschillig tegenover de nabijheid van de luchthaven, veel mensen zien de nabijheid eerder als een voordeel.
meningen zijn verdeeld
40 % denkt dat de nachtvluchten zijn toegenomen, 20 % meent dat ze zijn afgenomen. Ongeveer een kwart heeft geen idee of er een verandering is geweest. Slechts 27 % vindt een verbod op nachtvluchten een goed idee, bijna de helft vindt dit geen goed idee. 42 % vindt dat de bestaande nachtvluchten moeten kunnen, 25 % gaat hier niet mee akkoord. Meer dan 30 % heeft geen mening. Bijna driekwart rekent op technologische vooruitgang om de geluidshinder van vliegtuigen te beperken. Daar is rekening mee gehouden bij de toegekende omgevingsvergunning aan de luchthaven. Lawaaierige vliegtuigen worden ’s nachts uitgefaseerd. Nachtvluchten worden niet verboden, er komt wel een plafond. Het Burgerforum Luchthavenregio, dat verschillende actiegroepen samenbrengt, vindt dat de 28 % die hinder ondervindt een grote groep vormt en merkt op dat hinder ook veroorzaakt wordt door extra verkeer rond de luchthaven. (UM)
• Schepen Forton (PK-KU) dient een motie in met de vraag aan het Agentschap Wegen en Verkeer om de werken aan de Leonardtunnel ‘s nachts en in het weekend uit te voeren en de inrichting van een aantal rijstroken anders te organiseren. De werken veroorzaken nu in de omgeving dagelijks gigantische files. Burgemeester Waucquez (PK-KU) wil contact opnemen met buurgemeenten die eveneens zwaar zijn getroffen door de werken. De gemeenteraad neemt het punt unaniem aan.
• Raadslid De Meuter (PK-KU) dient een gelijkaardige motie in. Zij stelt voor om de parkeerstrook richting de ring op te heffen en er een rijstrook voor plaatselijk verkeer van te maken. De andere rijstrook zou dan kunnen dienen voor verkeer naar de ring. Op die manier zou de toegang voor de bewoners gevrijwaard worden. Ook deze motie wordt unaniem goedgekeurd.
• De oppositie (DéFi-MR) steunt beide punten, maar is ontstemd over de manier waarop ze op de agenda van de gemeenteraad zijn gekomen, net voor de start van de gemeenteraad. De oppositie vindt dit van een gebrek
aan respect getuigen en wilde meer overleg. Waarschijnlijk wilde ze vooral zelf de moties indienen.
• De gemeente Kraainem zal een nieuw belastingreglement voor commercieel reclamedrukwerk volgen. Het belangrijkste is dat commercieel drukwerk en flyers van verenigingen met sponsors niet op dezelfde manier zullen worden behandeld als die van bedrijven. Het punt wordt unaniem goedgekeurd en zal op de volgende gemeenteraad de nodige verduidelijking krijgen.
• De gemeente Kraainem gaat het gewestelijke klimaatplan toepassen en heeft het op de gemeenteraad goedgekeurd. Het gaat onder andere over maatregelen tegen verharding van de bodem, opvang van hemelwater, het aanplanten van bomen enzovoort. De gemeente krijgt hiervoor subsidies ter waarde van 45.000 euro.
• De oudervereniging van de Franstalige basisschool Diabolo krijgt de goedkeuring om zaal Agora gratis te gebruiken voor haar rommelmarkt. Zij zullen ook geen poetskosten en het transport van stoelen en tafels moeten betalen. Omwille van werken kan de rommelmarkt niet doorgaan in de schoolgebouwen.
‘Huismussen wonen al samen met de mens sinds we onze eerste huizen bouwden’, vertelt Isabelle Schepens. ‘Vandaag krijgt het diertje het helaas moeilijk.’ Samen met Annick Pingaut trekt ze zich het lot van het vertrouwde zangvogeltje aan. Met de mussenburgergroep van Wezembeek-Oppem en Kraainem wil ze sensibiliseren en actie ondernemen om mussenkolonies te helpen overleven. En jij kan helpen!
Eerst wat verontrustende cijfers. In heel Europa halveerde de mussenpopulatie sinds 1980. De cijfers voor Vlaanderen zijn nog schrikwekkender: alleen al tussen 2007 en 2018 ging de populatie met 42 % achteruit, blijkt uit cijfers van de Vogelbescherming. Sinds 2016 valt de huismus onder de categorie ‘kwetsbaar’ op de Vlaamse Rode Lijst.
Niet alleen het aantal huismussen is sterk gedaald, ook de grootte van de kolonies waarin ze leven. Als huismussen een goede plek vinden om te leven, kan
de kolonie daar generaties na elkaar wonen. Maar een huismussenkolonie moet uit minstens 10 koppels bestaan om op zichzelf te overleven, en dat is lang niet altijd meer het geval. Tijdens het huismussentelweekend, wegens het slechte weer verlengd van 23 tot 27 maart 2024 bleek dat amper 13 % van de kolonies uit meer dan 10 koppels bestond. Slechts 2 % van de kolonies telde meer dan 20 huismussenparen.
Isolatienormen
Isabelle uit Kraainem ontmoette Annick uit Wezembeek-Oppem tijdens een
informatiemoment over de huismussen. Samen besloten ze een mussenburgergroep op te richten. ‘De Brusselse organisatie Mussen & Biodiversiteit hielp ons daarbij. In Brussel heb je bijna in elke gemeente een mussengroep, omdat het diertje extra kwetsbaar is in een stedelijke omgeving. Maar ook in Kraainem zijn er niet zo veel mussenkolonies meer te vinden.’
De toenemende verstedelijking en het verdwijnen van groen in Brussel en de dichtbebouwde randgebieden is de meest aannemelijke reden voor de
met een passie
Isabelle de Kraainem a rencontré Annick de Wezembeek-Oppem lors d’une séance d’information sur les moineaux domestiques. Ensemble, elles ont décidé de créer un groupe citoyen pour les moineaux. L’initiative fut choisie par les habitants de WezembeekOppem comme projet de quartier et reçut une subvention de la municipalité. Grâce à cette subvention, le groupe citoyen pour les moineaux a acheté, entre autres, 50 nichoirs. Ce projet permet également de dresser une carte de la population.
achteruitgang. Hoe minder groen in een woonbuurt, hoe minder voedsel en schuilplekken de huismussenkolonie vindt. Maar ook de strenge isolatienormen spelen de huismus parten. ‘Huismussen wonen in holtes in de gevel of onder de dakpannen. Als een woning grondig wordt gerenoveerd en geïsoleerd, verdwijnen deze kleine openingen en nestgelegenheden. Nestkasten kunnen redding bieden.’
Wijkproject
Het initiatief werd door de inwoners van Wezembeek-Oppem uitgekozen als wijkproject en kreeg een subsidie van de gemeente. Daarmee kocht de mussenburgergroep onder meer 50 nestkastjes aan. Ze brengt ook de populatie in kaart. ‘Als we weten waar een kolonie zich vestigt, proberen we de inwoners te sensibiliseren en te overhalen om nestkastjes te hangen’, zegt Isabelle. ‘Zo hebben we weet van een verlaten woning in Wezembeek waar mussen huizen en die gerenoveerd zal worden. We kennen de eigenaar niet, maar we hebben de omwonenden alvast geïnformeerd en gevraagd of ze geen nestkastje willen hangen.’
Paraplusoort
Als inwoner kan je nog andere maatregelen nemen. ‘Laat je tuin verwilderen, zorg voor bloemen en insecten, voor water en planten met zaden’, weet Isabelle. ‘Dat is niet alleen goed voor de huismussen, ook voor alle andere
FR
‘Si nous savons où une colonie s’installe, nous tentons de sensibiliser les habitants et de les persuader de poser des nichoirs’, explique Isabelle. En tant qu’habitant, il existe d’autres possibilités d’action. ‘Permettez à votre jardin de devenir plus sauvage, apportez-y des fleurs et des insectes, de l’eau et des plantes avec des graines’, explique Isabelle. Cela ne profite pas seulement aux moineaux domestiques, mais aussi à toutes les autres espèces d’oiseaux et à la biodiversité en général. Si les conditions de vie sont bonnes pour le petit oiseau, elles le sont aussi pour de nombreuses autres espèces.’
vogelsoorten en voor de biodiversiteit in het algemeen. Op die manier is de huismus een paraplusoort. Als de leefomstandigheden voor het vogeltje goed zijn, dan zijn ze dat ook voor veel andere diersoorten.’
Natuur in de stad
Waarom is de huismus zo belangrijk voor Isabelle, en niet de merel, de koolmees of het roodborstje? ‘Omdat je die vogels ook in het bos kan terugvinden. De huismus niet. Als je die niet meer terugvindt in onze tuinen en onze huizen, is het ermee gedaan. Dan heeft het diertje geen leefgebied meer. Terwijl het al duizenden jaren samen met ons leeft. Het is ook een mooi diertje, niet erg opvallend maar met mooie bruintinten op de rug. Ze brengen stukjes natuur en leven tot diep in de stad. Je kan ze zien fladderen op de Kunstberg in Brussel. Het is voor je eigen mentale gezondheid toch zo belangrijk om natuur en dierenleven in de buurt te hebben. En een mus is een mooi begin, toch?’
Maandelijkse ontmoeting
Dankzij de projectsubsidie van Wezembeek-Oppem beschikt de
mussenburgergroep elke maand over een vergaderzaal, betaald door het gemeentebestuur. De maandelijkse bijeenkomsten behandelen telkens een ander thema. Op 24 mei gaat het over de tuin, en hoe je die kan inrichten in functie van de huismus en de biodiversiteit. Afspraak van 19 tot 20 uur in lokaal Atelier in het ontmoetingscentrum Agora (Witte Dovenetellaan 1 in Wezembeek-Oppem). Ook inwoners van Kraainem zijn welkom.
Isabelle hoopt ook in Kraainem nog meer mensen te sensibiliseren en te betrekken. ‘Misschien met de steun van de gemeente? Dat zou mooi zijn. Als Kraainem ook een subsidie voor wijkprojecten uitwerkt, stellen we ons zeker kandidaat’, lacht ze.
Bart ClaesWil je meer weten over de Mussenburgergroep van Wezembeek-Oppem en Kraainem? Dan kan je mailen naar moineaux1950.1970mussen@gmail.com. Of volg het project via Facebook: Moineaux 1950.1970 Mussen.
vereniging in de kijker
Sportvereniging Kunst na Arbeid (KnA) Kraainem vierde recent haar honderdste verjaardag met een groot galaoptreden in de sporthal. Zo’n 350 bezoekers genoten van het wervelende spektakel dat door een honderdtal leden van de gym-, dans-, fitness- en vendelafdeling op de houten parketvloer van de sporthal werd neergezet.
De jubilerende vereniging kondigt in het kader van de opmerkelijke verjaardag ook een groot wereldkampioenschap en een kinderhappening aan.
‘Je kan het amper vatten, maar KnA bestaat effectief 100 jaar’, zegt voorzitter Michel Renders van KnA-Kraainem.
‘Het is allemaal in 1924 begonnen. Toen had elke politieke partij – elke zuil – een eigen gymnastiekvereniging. Hier in Laag-Kraainem werkten veel mensen uit de arbeiderswijk in de papierfabriek Denayer. Ze deden na hun job aan gymnastiek via de socialistische partij in het zaaltje achter de Coop (van coöperatieve). Wij zijn dus ontstaan vanuit de arbeidersbeweging. Er waren drie bestuursleden en één lesgever. Tijdens de Tweede Wereldoorlog moest de werking noodgedwongen stoppen. Ook de archieven gingen toen verloren; hoe is niet geweten. Door overlevering kunnen we de geschiedenis gelukkig nog in grote lijnen navertellen. Na de oorlog hervatten dezelfde mensen de werking van KnA. In 1946 was er zelfs al een internationale uitwisseling met Zwitserland voor kinderen en volwassenen. Dat had een enorme impact op de leden hier, want velen waren nog nooit buiten Kraainem geweest.’
‘In de jaren 50 verhuisden we naar een zaal verderop in Sint-Stevens-Woluwe, naar de zaal Salle de l’Europe achter een cafeetje op de Leuvensesteenweg. Maar toen in 1974 de sporthal in Kraainem werd gebouwd, werd dat onze thuisbasis. KnA was de eerste vereniging die de sporthal in gebruik nam. We zaten mee aan de tekentafel voor het grondplan om de hechtingspunten voor de turntoestellen aan te wijzen. De sporthal is nu 50 jaar oud en de vloer is inmiddels twee keer veranderd. We blijven hier kiezen voor een echte houten parket-
vloer, want die gaat langer mee dan een synthetische vloer.’
KnA-Kraainem groeide uit tot een sportvereniging met verschillende bruisende afdelingen. ‘Kleuterturnen, recreagym, ritmische gym, lange mat, jumpteam (trampoline en airtack), demoteam, dans, fitness en vendelzwaaien en -gooien en sinds vorig jaar is er ook yogalates bijgekomen’, vertelt Michel. ‘In onze topjaren rond 2010 waren we met 230 leden. Na corona waren er nog 160 en vandaag tellen we opnieuw zo’n 190 leden. KnA draait op een grote groep vrijwilligers, onder wie 21 lesgevers. Maar we hebben er helaas te weinig. Bij de kleuters en meisjes van 6 tot 14 jaar is er een wachtlijst. We zouden gemakkelijk een derde afdeling kunnen beginnen, als er lesgevers bijkomen.’
Na het geslaagde gala 100 jaar KnA Kraainem kijkt de voorzitter uit naar het wereldkampioenschap vlaghoogwerpen op 9 mei. ‘We verwachten een 45-tal deelnemers uit verschillende landen’, weet Michel. ‘In 2017 organiseerden we het WK voor de eerste keer. De deelnemers moeten de vlag tegen een staak van minimum 8 meter hoog gooien én de vlag daarna ook opvangen. De staak wordt na elke gelukte poging telkens hoger geplaatst. Het wereldrecord staat momenteel op 14,10 meter. Er is ook een WK voor de beloften, dat op 6 meter hoogte begint en voor dames, die minimum 7 meter hoog moeten gooien.’
Viering in september
‘Nog iets om in je agenda te zetten: op
zondagnamiddag 29 september vindt onze officiële viering 100 jaar KnA-Kraainem plaats aan de sporthal, met onder andere een grote kinderhappening met springkastelen, optredens, een receptie en een tentoonstelling.’
Momenteel is Michel maar liefst 41 jaar ononderbroken lid en 30 jaar voorzitter van KnA. ‘Eind dit jaar zet ik een stap opzij als voorzitter. Er staat een jeugdige groep klaar om het werk voort te zetten, dus ik zal mijn taken aan de vrijwilligers van de toekomst overdragen. De administratieve last is wel enorm verhoogd door de vzw-wetgeving en allerhande andere regels. Je moet de vereniging bijna runnen zoals een bedrijf, maar als ieder een taak op zich neemt, lukt het zeker. We zien onze toekomst positief tegemoet.’
Joris Herpol
info: KnA-Kraainem, WK vlaghoogwerpen, donderdag 9 mei (Hemelvaartweekend) vanaf 13.30 uur, parking sporthal Kraainem, Patronaatstraat 10, toegang gratis, er zijn foodtrucks. Alle info: www.kna-kraainem.be
vrijdag 3 mei
verenigingsnieuws
Wijnproeverij – Bubbletime met crémant
Wijnroute
20 uur – GC Kontakt, Orbanlaan 54, Sint-Pieters-Woluwe
info: Luc Maes, wijnroute@telenet.be, 0478 37 67 67
zaterdag 4 en zondag 5 mei
Mikra’s culinair weekend
Mikra
zaterdag 4 mei van 18 tot 22.30 uur en zondag 5 mei van 12 tot 15 uur
info: Nadia Aptekers, www.mikra.be, nadia.aptekers@skynet.be, 0476 23 74 38
dinsdag 14 mei
Samen op stap in de Rand 8 km
Wandelclub de Ijsetrippers
14 uur – GC de Lijsterbes
Honden aan de leiband zijn ook welkom om mee te gaan wandelen.
info: Wilfried Rogier, wilfried.rogier@skynet.be, 0475 32 55 19, www.ijsetrippers.be
zondag 19 mei
Lenteconcert
Koninklijke fanfare Kunst en Vrijheid Kraainem
13 uur – GC de Lijsterbes
info: Lucien Verheyden, lucienverheyden@gmail.com
Opendeurdag van verenigingen in en rond zaal Agora
Op zondag 26 mei stellen de sport-, jeugd- en cultuurverenigingen van Kraainem (of verenigingen die in Kraainem hun activiteiten doen) zich voor aan elkaar én aan het brede publiek. Het doel? Dat verenigingen elkaar leren kennen en mogelijke samenwerkingen met elkaar en met de gemeente stimuleren. Inwoners kunnen kennismaken met de verenigingen en dit kan extra inschrijvingen bij de verenigingen stimuleren.
Je kan van 13 tot 16 uur in en rond zaal Agora (buitenvelden en parking Agora) terecht om de deelnemende verenigingen te ontmoeten. Naast de omgeving van Agora zijn er ook verenigingen die aan de sporthal en aan de tennisclub zullen staan. Er zijn demonstraties en initiaties of doeactiviteiten die de werking van de verenigingen uitbeelden, maar je kan ook gewoon een standje bezoeken en informatie vragen. De organisatie van deze opendeurdag wordt gecoördineerd door de dienst Vrije Tijd van de gemeente Kraainem. info: vrijetijd@kraainem.be
CULTUUR
expo
Keramist-beeldhouwer Antoine de Vinck woonde dertig jaar in Kraainem, van 1954 tot 1984. Toch kan zijn werk wat hernieuwde belangstelling gebruiken. Discover Kraainem zorgt honderd jaar na zijn geboorte voor een mooie overzichtstentoonstelling, in de gerestaureerde orangerie van kasteel Jourdain.
We praten over het leven, het werk én de tentoonstelling van Antoine de Vinck (1924-1992) met Colette Storms, die curator is van de tentoonstelling, en één van de drijvende krachten achter erfgoedvereniging Discover Kraainem. Als romanist en docent aan de UCLouvain en de KU Leuven-Brussel maakte kunst en cultuur altijd al een belangrijk deel uit van Colettes leven. Na haar loopbaan toont ze zich actief in Kraainem als medeoprichter van Discover Kraainem, dat het erfgoed van Kraainem op allerlei manieren promoot.
‘Al vier jaar brengen wij onroerend erfgoed onder de aandacht, zoals het Visitatieklooster, de kerken in Kraainem, het Henri Jasparinstituut of de tuinwijk Bouvier-Washer’, legt Colette uit. ‘We willen ook het roerend erfgoed belichten. Zo zijn we uitgekomen bij dit project rond Antoine de Vinck. In 2021 zijn we begonnen met dit idee uit te werken. Dankzij logistieke en financiële steun van de gemeente hebben we de tentoonstelling in het kasteel Jourdain kunnen realiseren en een catalogus gemaakt. Met de medewerking van grote prestigieuze musea en met een uitstraling die onze gemeentegrenzen ver overschrijdt.’
Wie is Antoine de Vinck, die keramiek naar een niveau bracht waarmee hij internationale faam verwierf? Colette legt uit dat de Vinck eerst filosofie en theologie studeerde om witte pater te kunnen worden. ‘Uiteindelijk maakte de orde hem duidelijk dat hij beter kunstenaar zou worden. Dat moet een heel
onverwachte boodschap geweest zijn. Omdat zijn beide ouders gestorven waren, stond hij er als het ware alleen voor. Hij is nadien in 1951 een opleiding aan La Cambre gaan volgen, bij Pierre Caille voor keramiek en bij Oscar Jespers voor beeldhouwen. Hij voelde zich een beeldhouwer met klei als materiaal. Ook A potter’s Book van Bernard Leach, de grondlegger van de Studio Pottery, was een belangrijke gids in zijn autodidactische vorming.’
Dat de Vinck in Kraainem belandde, was waarschijnlijk geen specifieke keuze. Colette: ‘Ik denk dat hij een locatie zocht en die aan de Lariksendreef in het zuidelijke deel van Kraainem heeft gevonden. Dat was toen een heel rustige plek waar bijna geen huizen stonden. Hij heeft er eerst iets kleins gebouwd toen hij nog alleen woonde. Dat heeft hij twee keer uitgebreid. Eerst om een groter atelier te hebben, en daarna omdat hij trouwde en een gezin kreeg.’
De laatste jaren van zijn leven, van 1984 tot 1992, is de Vinck verhuisd naar Bourgondië. Keramiek had in die tijd nog een grote uitstraling als kunstvorm. ‘Vandaag zie je dat keramiek opnieuw meer gewaardeerd wordt, maar tot voor kort werd het minder geapprecieerd en eerder beschouwd als louter decoratieve kunst.’ Bij de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis heeft de conservator keramiek het idee voor de tentoonstelling over Antoine de Vinck in ieder geval hartelijk onthaald. Ook andere instellingen zoals het Musée Royal de Mariemont, het Musée L in Louvain-la-Neuve, of Keramis in La
Louvière hebben mooie stukken uitgeleend. Heel wat kunstwerken zijn in bruikleen gegeven door privéverzamelaars. Zo telt de catalogus van de tentoonstelling uiteindelijk 82 kunstwerken.
In vier delen
De tentoonstelling met als titel Aarde als spiegel van de ziel telt vier delen. Deel één toont keramiek als eerste rode draad in de Vincks oeuvre, die altijd veel mooie gebruiksvoorwerpen of designstukken is blijven maken. ‘De Vinck is altijd pottenbakker gebleven. Hij benutte alle technieken en experimenteerde met verschillende kleisoorten, vormen, kleuren en glazuren. Zijn gebruiksvoorwerpen hebben meestal zeer uitgezuiverde vormen.’
Het tweede deel van de expo zet de Vinck als tekenaar in de verf. Colette: ‘Ten eerste om vast te leggen wat hij observeerde, en ten tweede om zijn driedimensionale werk voor te bereiden. Hij was niet iemand die improviseerde. Alles wat hij maakte, was goed doordacht en voorbereid.’
Dat de Vinck die methodische aanpak combineerde met spirituele thema’s wordt duidelijk vanaf het derde deel. ‘In het begin was de christelijke inspiratie altijd sterk aanwezig in zijn werken. Hij heeft veel kruisbeelden, heiligenbeelden en muurkunstwerken met scènes uit de Bijbel gemaakt. Na zijn late huwelijk in 1968 en de geboorte van zijn kinderen werd hij meer ontvankelijk voor het sacrale in het algemeen. Hij raakte geïnspireerd door de manieren waarop de mens in dialoog treedt met het onzichtbare en zich afvraagt wat zijn
plaats is in het universum.’ In het vierde deel staan opnieuw menselijke, antropomorfe figuren centraal, maar dan met een bijzondere status. Het gaat om idolen, de Hogepriester, de Boeddha, de Wijze of de Koning en de Koningin. Bemiddelaars tussen hemel en aarde die ontzag of verering wekken.’
Extra bij de expo
In Kraainem kochten een aantal particulieren werk van de kunstenaar, maar de gemeente deed dat nooit. Volgens Colette omdat de kunstenaar eerder een terughoudend man was. ‘Hij ging om met andere kunstenaars in Brussel en elders, hij ging ook vaak naar het Museum van Tervuren omdat de Afrikaanse kunst voor hem een grote inspiratiebron was, maar met Kraainem en zeker met Noord-Kraainem was hij minder vertrouwd.’
Groot nieuws is nog dat de erfgenamen van Antoine de Vinck – zijn weduwe en drie dochters – nu een groot muurkunstwerk in vier delen hebben geschonken aan de gemeente Kraainem. Deze Kruisiging werd gemaakt in 1958 en
zal voortaan bewaard worden in de kerk Sint-Dominicus op de hoek van de Baron d’Huartlaan en de Sint-Dominicuslaan, waar het werk in vier delen zichtbaar zal zijn voor het publiek.
Ook buiten Kraainem krijgt de Vinck aandacht dankzij het bijkomende project Chaîne du Souvenir. Discover Kraainem vroeg aan negen musea en instellingen om een kunstwerk van Antoine de Vinck uit hun collectie in de kijker te zetten, en zo aan te sluiten bij dit eeuwfeest. Een blijvend souvenir is de tentoonstellingscatalogus. Discover Kraainem organiseert ook rondleidingen bij de tentoonstelling met extra uitleg voor iedereen die dat wil.
Michaël Bellon
nog tot 26 mei
100 jaar Antoine de Vinck
Aarde als spiegel van de ziel EXPO
info: www.discoverkraainem.be
The time has come for a renewed appreciation of the work by Antoine de Vinck, a ceramicist/sculptor who resided in Kraainem for 30 years, from 1954 to 1984. A century after his birth, the Discover Kraainem association is paying homage to the artist with a grand retrospective exhibition at Jourdain Castle. ‘For the past four years, we have been shining a spotlight on our built heritage, including the Visitation Convent, Kraainem’s churches, the Henri Jaspar Institute, and the Bouvier-Washer garden city,’ explains Colette Storms. ‘Our efforts extend beyond immovable heritage to encompass movable cultural treasures as well. This passion led us to embark on a project centred on Antoine de Vinck. With the logistical and financial support of the local authority, we have successfully brought this exhibition to life, its impact transcending the boundaries of our municipality.’ The exhibition is entitled Aarde als spiegel van de ziel (Earth as a mirror of the soul).
nieuws uit het centrum
elke dinsdag Café Combinne
NEDERLANDS LEREN
14 tot 16 uur - GC de Lijsterbes info: www.delijsterbes.be
vrijdag 3, zaterdag 4, zondag 5 mei De Zonderlingen Hallo! kan je voor mij een theaterstuk schrijven van 50 pagina’s voor 4 personen over artificiële intelligentie?
THEATER
20 uur – GC de Lijsterbes Een treinrit van Brussel naar Gent, meer was er niet nodig voor een eerste versie van het script. ChatGPT is niet meer weg te denken uit ons leven. Naast schooltaken, officiële rapporten en afscheidsbrieven schrijft het taalmodel-AI nu ook theaterstukken. Toch?
zondag 5 mei
Binnenstebuiten de Filmclub 8+
FILM / WORKSHOP
10.30 uur – GC de Lijsterbes Zet je in onze gezellige zitzakken en dompel je onder in cinema. Na de film organiseren we een leuke activiteit in het thema van de film. Deze maand: Binnenstebuiten. Riley en haar emoties hebben moeite om zich aan te passen aan het nieuwe leven in San Francisco. tickets: 3 euro (basis), 2,70 euro (UiTPAS) •
woensdag 15 mei Sport- en speelbak We komen naar je toe!
KINDEREN, JONGEREN 14 tot 17 uur – Grasveld Ban-Eik, Sterrenveld
De sport- en speelbak zijn twee bakken gevuld met sport- en speelmateriaal. Iedereen is welkom om te spelen en sporten.
gratis info: www.dekam.be
woensdag 15, 22 en 29 mei na school
KUNSTeldoos freeystyle rap (8-12 jaar)
3 workshops
KUNST / WORKSHOP
14 tot 16 uur – GC de Lijsterbes
In de 1e sessie focussen we op freestyle rap. De 2e sessie nemen we er pen en papier bij, om alles in de 3e sessie samen te gooien en een machtige rap te maken.
tickets: 20 euro (basis), 18 euro (UiTPAS). De prijs is voor 3 workshops.
vrijdag 17, 24 en 31 mei na school
SPORTeldoos initiatie tennis (6-10 jaar)
3 workshops
SPORT / WORKSHOP
16 tot 18 uur – GC de Lijsterbes
Els van tennisclub De Kamme uit Kraainem leert jou in 3 initiatielessen de basis van tennis. Proef van deze fijne sport en sla je eerste forehand, backhand en scoor misschien zelfs al een punt met een opslag.
tickets: 20 euro (basis), 18 euro (UiTPAS). De prijs is voor 3 workshops.
donderdag 23 mei
Ciné Café
i.s.m. OCMW Kraainem Close
FILM
13.30 uur – GC de Lijsterbes Leo en Remi zijn twee 13-jarige jongens die een hechte vriendschap hebben. Plotseling wordt die verstoord en Leo probeert te begrijpen wat er is misgegaan. tickets: 2 euro (film), 3 euro (taart), 5 euro (film en taart)
van 12 tot en met 19 mei Week van het Gezin
SPORT
Naar aanleiding van de Internationale Dag van het Gezin (op 15 mei) organiseert Sport Vlaanderen de tweede editie van de Week van het Gezin. Sport Vlaanderen motiveert gemeenten en sportclubs om die week ouders en kinderen samen aan het sporten te krijgen.
De gemeenschapscentra de Kam in Wezembeek-Oppem en de Lijsterbes in Kraainem slaan de handen in elkaar met een groot aanbod aan sport- en spelactiviteiten. De activiteiten vinden plaats na de schooluren en in het weekend. Wat staat er op het programma? Watergewenning, kleuterturnen, wobbelturnen (een wobbel is een balansbord of wiebelplank met oneindig veel doeleinden), een gezelschapsspelletjesavond, yogaworkshop en initiaties aikido, tennis, zaalvoetbal en allicht nog meer sporten en activiteiten. Je kan een week deelnemen voor maar 5 euro per persoon. ‘Om gezond te zijn beweeg je het best minstens 150 minuten per week matig tot intensief’, motiveert Sport Vlaanderen. ‘Onderzoek van Sciensano toont aan dat 75 % van de bevolking in Vlaanderen dat ook doet. De groepen die het meeste moeite hebben om deze doelstelling te behalen zijn vrouwen, 35- tot 54-jarigen, 75-plussers, laaggeschoolden en personen met financiële moeilijkheden. Naast gezondheid is sport en beweging essentieel voor kinderen in functie van een brede motorische ontwikkeling. Kinderen die op jonge leeftijd de 12 basisbeweegvaardigheden aanleren, hebben daar een leven lang plezier van. Ouders kunnen een rolmodel zijn voor hun kind, want zien bewegen doet bewegen.’ (BC)
info: GC de Kam en GC de Lijsterbes • prijs: 10 euro (ouder en kind)
zaterdag 25 mei
Folk Nevermind
Teen Spirit
MUZIEK
20 uur – GC de Lijsterbes
Met humor en speelsheid herschept Folk Nevermind de nalatenschap van de legendarische rockheld Kurt Cobain. In plaats van rauwe riffs en donderende drums kiest deze band voor een unplugged aanpak: diatonische accordeon, akoestische gitaar en viool. Niet naspelen dus, wel een ludieke, spontane en rebelse viering van de mythe. Lees het interview op pagina 12-13. tickets: 14 euro (basis), 12,60 euro (UiTPAS)
Nieuw
Moestuinproject in GC de Lijsterbes
Met je vingers in de aarde zitten, zelf groenten en kruiden oogsten, familierecepten bewaken of net delen: tuinieren brengt mensen samen. Hoog tijd dus dat de tuin van GC de Lijsterbes zijn eerste plantenbakken met interessante kruiden en groenten krijgt! Vrijwilligers die willen meedenken en -werken aan ons moestuinproject mogen contact opnemen met Beyen via beyen.aouadi@derand.be. Tot binnenkort?
zondag 26 mei
Repair Café
Weggooien, mooi niet! 14 tot 16 uur – GC de Lijsterbes Samen leren repareren in plaats van weggooien, dat is het doel van Repair Café. gratis info: repaircafe.kraainem@gmail.com
TICKETS EN INFO
GC de Lijsterbes, Lijsterbessenbomenlaan 6, 1950 Kraainem• info@delijsterbes.be • Tel. 02 721 28 06 • www.delijsterbes.be
Nieuwe OPENINGSUREN: ma, di en vrij van 13 tot 17 uur. Woe en do van 9 tot 12 en van 13 tot 17 uur. Gesloten op feestdagen in mei.
TICKETS EN INFO
GC de Kam, Beekstraat 172, 1970 Wezembeek-Oppem info@dekam.be • Tel. 02 731 43 31 • www.dekam.be
OPENINGSUREN: ma tot vr van 9 tot 12 uur en van 13 tot 17 uur. Woensdagvoormiddag en op 1,9,10 en 20 mei is het onthaal gesloten. Café de Kam is gesloten op 9, 10, 11, 12, 19 en 20 mei.
bibliotheek Kraainem
In de maand mei is het rustig in de bibliotheek. Kinderen staan tot twee keer toe in de schijnwerpers.
Op zondag 5 mei is er het slotfeest van de Leesjury (voor zowel Groep 1 als Leesjury Start) waarbij de winnende boeken van de Leesjury voor 2023-2024 bekend worden gemaakt. Op zondag 21 mei kunnen de allerkleinsten bij ons terecht tijdens de Boekenstartdag . Je krijgt er tips over hoe je voorleest aan baby’s en peuters en je kan onze collectie voor kleine boekenwurmen ontdekken.
De keuze van de bibliothecaris
In de maand mei staan de bloemen in bloei en zijn de diertjes volop uit hun winterslaap gekomen. Dit is dus volgens jouw bibliothecaris het uitgelezen moment om in de tuin of het bos op ontdekking te gaan. Je kan al zeker een frisse neus halen in de nabijgelegen parken en bossen met de Bomen en struiken encyclopedie (N. Vermeulen), waarmee je fantastische planten kan leren herkennen. Wie het liever wat levendiger wil, kan op zoek gaan naar vogels met Hayman’s zakgids vogels (P. Hayman en R. Hume) of Veldgids vogels van Europa (red. P. Sterry). Wist je dat je met de hulp van de gratis Merlin-app zelfs de zang van verschillende vogels kan leren herkennen? Neem eenvoudigweg wat vogelzang op tijdens je wandeling en de app vertelt je welke vogel er aan het tsjilpen is.
Obsidentify is gelijkaardig, maar gaat breder. Met deze gratis app neem je foto’s van de planten en dieren die je onderweg tegenkomt, die dan door de app worden geïdentificeerd. Dat is niet alleen leerrijk en leuk om te doen, maar je steunt met je observaties ook wetenschappelijk onderzoek.
Ga naar buiten
Op papier kan je met de gidsen Vlinders, rupsen en waardplanten (H. Bellmann) en de Insectengids (H. Bellmann) aan de slag. Aan het leuke en toegankelijke boek Insecten. Het geflipte leven van zespotigen en andere vreemde beesten (P. Berx en L. Scheire) is zelfs een heuse wandeling verbonden. Nog tot 2031 kan je in Overijse de wandelroute Nerdland Safari (www.overijse.be/nerdland) gaan ontdekken. Maar wie zegt dat er in Kraainem geen mooie insectensafari’s mogelijk zijn? Ga zeker eens op zoek in je eigen tuin, of in het park Jourdain bij de bib, en kom je bibliothecaris er alles over vertellen.
Eveline Leclercq
Meer info over : www.delijsterbes.be/nl/taaliconen
muziek
Folk Nevermind reanimeert de teen spirit van Nirvana
De grunge van Nirvana gespeeld op viool, accordeon en akoestische gitaar, dat is het handelsmerk van Folk Nevermind. ‘De melodieën zijn onverslijtbaar, omdat ze zo eenvoudig zijn’, zegt frontman Manu Champagne. Samen met zijn muzikanten countert hij het soms agressieve teenagedrama met de nodige zwier en humor.
We ontmoeten Manu Champagne, in de Franstalige wereld vooral bekend voor zijn muzikale alter ego Monsieur Dupont en als tv-presentator, toevallig dag op dag dertig jaar nadat Kurt Cobain zichzelf een kogel door het hoofd joeg en Brian Jones, Jimi Hendrix, Janis Joplin en Jim Morrison vergezelde bij de club van 27. Dat de zanger en gitarist van Folk Nevermind zich die fatale dag nog zo goed kan herinneren, heeft verschillende redenen. ‘Ik had mijn ticket voor het concert dat Nirvana later dat jaar in Vorst Nationaal zou geven al op zak. Ik maakte ook deel uit van de generatie van Kurt Cobain. Op mijn 16e maakte ik met mijn vrienden een opname van Polly op een oude bandrecorder. Ik was erg geraakt toen met MTV Unplugged in New York, zeven maanden na de dood van het rockicoon een akoestisch Nirvana-album verscheen.’
Het is die plaat die Manu nogmaals met de neus op de feiten drukte: Nirvana was zo veel meer dan een kwade band die luide, agressieve punkrock maakte. ‘In essentie maakte Kurt Cobain eenvoudige popliedjes en melodieën die een kwetsbaarheid uitstraalden waar rocksterren toen niet meteen mee uitpakten.’ Uit die unpluggedsessie met uitgeklede versies van Nirvanaklassiekers en een handvol covers van onder andere Lead Belly, bleek dat zijn muziek niet alleen een voorbeeld nam aan zijn punk- en indierockidolen, maar
evengoed diep geworteld zat in de Amerikaanse blues- en folktraditie. ‘Ik zag het optreden op tv’, herinnert Manu zich. ‘De VHS-opname die ik ervan maakte, slingert hier nog ergens rond. Ik bleef hem als 19-jarige maar herbekijken terwijl ik dacht: het kan toch niet dat zo’n talent nu dood is.’
Het greep Manu zo aan omdat hij er zijn eigen gevoelens in herkende. ‘Ik stam uit een generatie waarvoor rock-‘n-roll ertoe deed. Ik kom uit Geer, een klein dorp nabij Borgworm. Voor de lokale jeugd stond Nirvana voor seks, drugs en rock-’n-roll, maar ook voor een imaginaire wereld waarnaar ze wilden ontsnappen. Veel leeftijdsgenoten trokken zich op aan het idee dat er ergens aan de andere kant van de oceaan iemand worstelde met dezelfde gevoelens van isolatie en vervreemding. Smells Like Teen Spirit markeert het oergevoel van de adolescent. Wist je trouwens dat het de slogan van een merk van deodorant was? Cobain had die zin gelezen op een affiche, en de woorden waren hem bijgebleven.
‘Muziek is ook altijd mijn beste vriend geweest’, vervolgt Manu, die een carrière uitbouwde bij de RTBF. ‘Als kind al was muziek mijn manier om mijn extreme verlegenheid te counteren. Ik wilde zo weinig mogelijk mensen zien. Als ik op een trap anderen kruiste, wist ik niet hoe me te gedragen of wat te zeggen.
Met muziek ging dat makkelijker. Ik vind het na al die jaren nog steeds de beste manier om het ijs te breken, ook omdat het talen, grenzen en culturen overstijgt. Ik kom net terug van een 14-daagse rondreis door Tunesië en die trip heeft dat nog eens bevestigd.’
Manu’s allereerste optreden was een playbackwedstrijd tijdens de dorpsfeesten. ‘Ik was 10 jaar en zat in een bandje met mijn beste vriend. Ook daar heb ik nog video-opnames van. We imiteerden Jimi Hendrix, en we konden onze gitaren kapotslaan omdat we ze zelf gefabriceerd hadden. (lacht) Door in de kerk harmonieën te zingen zag ik het belang in van het delen van zangpartijen. Rond het kampvuur besefte ik aan den lijve wat het deed met mensen als iemand een gitaar vastnam en begon te zingen. Of het nu een deuntje als Frère Jacques of Au clair de la lune was, of een liedje van The Beatles of Simon & Garfunkel, vaak is er niet meer dan één akkoord nodig om de aandacht vast te grijpen. Muziek was voor mij een ontmoetingsplaats en een krachtig doorgeefluik van emoties. Net zoals het dat voor Kurt Cobain was.’
Dat is het nu ook voor Folk Nevermind, een trio dat 6 jaar geleden het levenslicht zag en intussen een lange weg heeft afgelegd, met de opnames van het titelloze album in 2022 als voorlopig hoogtepunt. Ondanks de nodige
obstakels - Manu noemt een hartoperatie, een globale pandemie en een verblijf in Azië - mag hij alvast de verdienste opstrijken dat hij accordeonist Didier Laloy en violist Damien Chierici heeft samengebracht. ‘Hoewel het twee geweldige muzikanten zijn, kenden ze elkaar niet. Intussen hebben ze minstens vijf projecten samen gedaan. Didier was niet vertrouwd met de muziek van Nirvana, maar ik ben blijven aandringen. Uiteindelijk wilde hij één keer proberen of de combinatie zou werken. Hetzelfde verhaal bij Damien. Ik had de noten van Polly en Smells Like Teen Spirit voor hen opgeschreven. Ze zijn op de repetitie aangekomen en niet meer vertrokken. Zo gek waren ze op die eenvoudige liedjes met wervelende melodieën, waarmee ze nog alle kanten uit konden. Het was uiteindelijk Didiers idee om een album op te nemen.’
Gelanceerd door de Waalse folkband Panta Rhei is Didier de voorbije decennia uitgegroeid tot één van de veelzijdigste Belgische accordeonisten. Hij was lid van Urban Trad, werkte samen met Tuur Florizoone en Katy Adam en vierde onlangs 30 jaar carrière. ‘Didier kan werkelijk alles spelen. Maar ook al staat hij met de grootste muzikanten op het podium, hij zal het kind in hem nooit loslaten. Ik krijg soms de tranen in mijn ogen van het lachen als ik hem de emotionele songs van Nirvana hoor blenden met zijn geestige en creatieve accordeonspel. We hebben de show nu ongeveer 50 keer gespeeld, en elke keer is anders, met kleine improvisaties, zoals in Rape me. Soms vermengen we de originelen van Nirvana met eigen composities van Didier, Damien of Arno Polet, de violist die Damien nu vervangt.’
‘Het toffe aan deze concerten is dat ze iedereen kunnen aanspreken. Zowel de generatie van mijn ouders, die de opkomst van de hardrock en de punk in de jaren 70 hebben meegemaakt, als de jongere generatie, voor wie het veel vanzelfsprekender is geworden om gevoelens te delen, kent de liedjes. We spelen ze niet zomaar na, maar brengen
er zwier en humor in. Tot in Tunesië heb ik mensen met Nirvana-shirts zien rondlopen.’ Waarmee Manu wil zeggen dat het volledige potentieel van het project nog lang niet benut is. ‘Ik zou binnenkort graag een muziekproject op poten zetten over Club 27, maar wel iets dat verder kijkt dan het drama. Opgeluisterd met typisch Belgische humor.’
TomPeeters
zaterdag 25 mei
Folk Nevermind
Teen Spirit
MUZIEK
20 uur – GC de Lijsterbes tickets: 14 euro (basis), 12,60 euro (UiTPAS)
rand-nieuws
In hun memorandum voor de komende parlementsverkiezingen vragen de burgemeesters van Halle-Vilvoorde, verenigd in het Toekomstforum, dat bij de verdeling van de middelen van het Gemeentefonds dit gebied voortaan erkend zou worden als Vlaamse Randregio.
Naar analogie van wat eerder gebeurde met de kustregio moet dit de lokale besturen extra miljoenen euro’s opleveren om alle uitdagingen in de regio aan te kunnen pakken. De burgemeesters wijzen op het feit ‘dat de uitzonderlijke verstedelijkingsdruk waarmee HalleVilvoorde kampt enorme maatschappelijke uitdagingen met zich meebrengt, die bovendien pijlsnel evolueren’.
De grootste impact is er in de 19 gemeenten die grenzen aan de hoofdstad, maar ook in de tweede gordel wordt de impact steeds groter. ‘We vragen aan de onderhandelaars van het volgende Vlaamse regeerakkoord om in de regio prioritair in te zetten op taal en integratie, onderwijs en welzijn’, aldus het Toekomstforum.
Vraag uit Vilvoorde
Al in 2007 eiste de toenmalige burgemeester van Vilvoorde Jean-Luc Dehaene dat zijn stad bij de herziening van de verdelingscriteria van het Gemeentefonds opgenomen zou worden in de lijst van centrumsteden. Twee jaar later pleitte Voka-voorzitter Gerard Van Os voor de erkenning van Halle-Vilvoorde als centrumregio. Een dergelijke eis werd sindsdien geregeld op tafel gelegd door allerlei instanties. Vilvoorde stapte in 2018, samen met andere lokale besturen, naar het Grondwettelijk Hof om de verdeling van de middelen uit dit fonds aan te vechten. Tevergeefs. Als reactie keerde de Vlaamse Regering vanaf 2016 Vilvoorde, Halle en Dilbeek jaarlijks enkele miljoenen euro’s extra uit. In 2019 werd het Randfonds geïnstalleerd, waarmee bevoegde minister Ben Weyts (N-VA) deze legislatuur in de regio Vlaamse
Rand 26 miljoen kan besteden aan specifieke uitdagingen.
Enorme verschillen
De verschillen tussen wat centrumsteden uit het Gemeentefonds en andere lokale besturen ontvangen zijn enorm. In 2023 kreeg Antwerpen 807,2 miljoen euro, terwijl Vilvoorde en Halle het moesten doen met respectievelijk 17,1 en 13,8 miljoen euro. Per inwoner incasseerde Antwerpen 1.472 euro; in Vilvoorde en Halle was dat 354,54 euro en 321,99 euro. In meer landelijke gemeenten zoals Beersel (163,37 euro) en Sint-PietersLeeuw (214 euro) is dat nog veel minder. In een conceptnota die hij in het Vlaams Parlement indiende tot erkenning van Halle-Vilvoorde als centrumregio noemde parlementslid Peter Van Rompuy (cd&v) het verschil in behandeling tussen Antwerpen, Vilvoorde en Halle onterecht omdat beide regio’s kampen met dezelfde stedelijke problemen. In Halle-Vilvoorde is de bevolkingstoename (+20,7 % in 30 jaar) overigens een van de grootste in Vlaanderen.
Actief beleid
‘In projecten rond taal, integratie, onderwijs en welzijn kunnen het Gemeentefonds en het Vlaams Randfonds echt het verschil maken in Halle-Vilvoorde’, stelt het Toekomstforum. De extra middelen willen ze onder meer besteden aan een actief lokaal en taalpromotiebeleid, scholenbouw, bijkomende welzijnsvoorzieningen zoals kinderopvang, psychologische hulpverlening bij jongeren en volwassenen en tijdelijke noodopvang, verkeersleefbaarheidsprojecten en alternatieve modi zoals openbaar vervoer en fietsinfrastructuur, de handhaving van een lokaal
woonbeleid en de bouw van bijkomende sociale woningen. Een gelijkwaardige financiering moet er ook komen voor de politiezones. In afwachting van een andere verdeling van het Gemeentefonds vraagt het Toekomstforum dat de middelen uit het Randfonds worden opgetrokken en net zoals in de kustregio rechtstreeks aan de lokale besturen wordt uitgekeerd.
De stad die het meest nood heeft aan extra middelen is Vilvoorde. Burgemeester Hans Bonte (Vooruit) wijst op de enorme uitdagingen die de bevolkingsgroei met zich meebrengt op het vlak van onderwijs, kinderopvang, criminaliteit, armoede … Bonte wil niet alleen meer middelen van de Vlaamse overheid, maar ook een aanpassing van de federale dotatie van de politiezones. Net als in de rest van Halle-Vilvoorde is het nog onduidelijk wat de gewenste nieuwe verdeling van het Gemeentefonds financieel zou opleveren. ‘Als we vergelijken met de 28,7 miljoen euro die Turnhout, een stad met ongeveer evenveel inwoners als Vilvoorde, uit het fonds ontvangt, dan hebben wij recht op een tiental miljoen euro extra per jaar’, zegt Bonte. Vilvoorde krijgt daarnaast nog andere Vlaamse middelen, bijvoorbeeld
275.000 euro in het kader van het Plan Samenleven. Bonte wijst er echter op dat deze projecten de stad onder meer door de nodige aanwervingen ook geld kosten.
In haar antwoord op vragen hierover bevestigde Vlaamse minister van Binnenlands Bestuur Gwendolyn Rutten (Open VLD) begin maart in de plenaire
vergadering van het Vlaams Parlement de noodzaak om het Gemeentefonds te hervormen. ‘We moeten naar een meer gelijke verdeling van de middelen, die rekening houdt met de verschillende uitdagingen op basis van parameters die te maken hebben met hun problematiek.’
Hierbij verwees ze naar een studie die de overheid hierover bestelde en die op 4 mei zal worden voorgesteld. Rutten benadrukte voorts dat er deze legislatuur nog nooit zo veel geld naar lokale besturen ging. ‘Het totale bedrag is opgelopen tot 20 miljard euro.’
LIJSTERBES is een uitgave van het gemeenschapscentrum de Lijsterbes en vzw ‘de Rand’. De lijsterbes komt tot stand met de steun van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap en de provincie Vlaams-Brabant. REDACTIERAAD Steven De Mesmaeker, Mike Kestemont, Ann Lemmens, Linda Teirlinck, Luc Timmermans. VORMGEVING www.heartwork.be FOTOGRAFIE Tine De Wilde
EINDREDACTIE Silke Castro
DRUK Drukkerij Van der Poorten
Mayors call for recognition and resources
In their memorandum for the forthcoming parliamentary elections, the mayors of Halle-Vilvoorde, coalesced under the banner of the Toekomstforum (Future Forum), have called for their region to be formally recognised as being part of the Vlaamse Rand (ring of Flemish municipalities around the BrusselsCapital Region) during the Municipal Fund resources distribution process. Mirroring the coastal region’s windfall, this status would pump millions into local coffers, empowering them to confront regional challenges. The mayors highlight the Halle-Vilvoorde region’s exceptional urbanization pressures and the rapidly evolving social complexities these create. The brunt of the impact falls upon the 19 municipalities bordering the capital, but the effects are steadily intensifying in the next layer of municipalities as well. The Toekomstforum urges ‘negotiators crafting the next Flemish government accord to prioritise language and integration, education, and well-being in the region.’
Specifiek voor Halle-Vilvoorde wees ze op de extra 26 miljoen euro voor het Randfonds, de 6 miljoen euro voor het Plan Samenleven en de 180.000 euro voor de aanpak van radicalisering in Vilvoorde. ‘Vilvoorde en Halle kregen allebei ook nog eens 6,5 miljoen euro extra’, aldus Rutten, verwijzend naar de extra middelen die sinds 2016 worden toegekend.
Luc Vanheerentals
Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel, silke.castro@derand.be
HOOFDREDACTIE Geert Selleslach, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel, 02 456 97 98, geert.selleslach@derand.be VERANTWOORDELIJKE
UITGEVER Jo Van Vaerenbergh , Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel
ARCHIEF Je vindt deze editie en het volledige archief van de lijsterbes op www.delijsterbes.be
BEELD
uit Kraainem
Bosanemonen groeien meestal in oude loofbossen, waar ze een uitgebreid wit tapijt kunnen vormen. In het Jourdainpark, waar deze foto gemaakt werd, komen er enkele voor. Het zijn voorjaarsbloeiers, ze bloeien als er nog geen bladeren aan de bomen te bespeuren zijn, zodat ze voldoende licht krijgen. Bosanemonen planten zich voornamelijk voort via hun wortelstokken, die dicht onder het grondoppervlak lopen. Soms zorgen mieren voor hun voortplanting, want aan sommige zaadjes zit een mierenbroodje. ‘s Avonds en bij regenachtig weer sluiten de bloemen zich om hun stuifmeel te beschermen. Tekst en foto: Ludo Jacobs