lijsterbes november 2018 by vzw 'de Rand'

KRAAINEM • JAARGANG 19 • NR 8 - NOVEMBER 2018 UITGAVE VAN GC DE LIJSTERBES EN VZW ‘DE RAND’

Dag van het Taboe verhalen delen

Verkiezingen uitslag en analyse

Verkiezing stuurgroep ‘de Lijsterbes’

FR • DE • EN

Traductions Übersetzungevn Translations

afgiftekantoor Kraainem 1 P 005212

lijsterbes

Gemeenteraadsverkiezingen 14 oktober

Nieuwe burgemeester, drie oppositieschepenen Eerst het goede nieuws: de verkiezingsstrijd beloofde dit keer in Kraainem meer spektakel op te leveren dan de voorbije edities en die verwachtingen zijn ingelost. DéFi en MR worden voor het eerst in jaren naar de oppositiebanken verwezen en Kraainem-Unie levert de nieuwe burgemeester. Het minder goede nieuws: de kans dat het politieke gekibbel van de voorbije jaren afneemt, is eerder klein.

et uiteenvallen van de Franstalige eenheidslijst in een lijst van DéFi en MR met lijsttrekker Elisabeth De Foestraets en een Lijst van de Burgemeester met Dorothée Cardon heeft zijn effect niet gemist. Eerst even de cijfers op een rijtje. DéFi+MR+Ind. klokte af op 43,8 % van de stemmen, goed voor 11 zetels in de gemeenteraad. Oud-burgemeester Véronique Caprasse

behaald met 1.018 voorkeursstemmen er eentje meer dan Elisabeth De Foestraets. De Lijst van de Burgemeester, met daarop ook leden van Open VLD en CD&V, wist 19,6 procent van de kiezers te overtuigen en krijgt daarvoor in ruil vier zitjes in de gemeenteraad. Uittredend schepen Olivier Joris haalt met 408 voorkeursstemmen vier stemmen meer binnen dan Dorothée Cardon. Luc

Timmermans van de vroegere Vlaamse eenheidslijst Open mag opnieuw naar de gemeenteraad.

Kraainem-Unie verbaast

Het meest indrukwekkende resultaat is dat van Kraainem-Unie. De tweetalige lijst met lijstrekker Bertrand Waucquez kreeg 32,5 procent van de stemmen en verdubbelt zo zijn aantal zetels van 4

I N F O R M AT I E gemeenteraadsverkiezingen

naar 8. Waucquez verzamelt 1.017 bolletjes achter zijn naam. N-VA, dat voor het eerst solo ging met lijsttrekker Joost Vanfleteren, haalt geen zetel.

Bertrand Waucquez burgemeester

Het DéFi-MR-blok komt dus als grootste uit de verkiezingen, maar haalt met 11 op 23 zetels net geen absolute meerderheid. En dus was Kraainem-Unie incontournable bij de coalitievorming. De zaak bleek snel geklonken, maar dan wel in het nadeel van DéFi-MR. Kraainem-Unie zocht en vond nog tijdens de verkiezingsnacht een coalitiepartner in de Lijst van de Burgemeester. Samen hebben ze 12 van de 23 zetels. Een nipte meerderheid in de gemeenteraad, maar die hebben ze niet in het schepencollege. Daar hebben Kraainem-Unie en DéFi-MR naar alle waarschijnlijkheid elk drie leden. Voor Kraainem-Unie zijn dat Bertrand Waucquez, de nieuwe burgemeester van Kraainem, Marie-France Constant en Johan Forton. DéFi-MR is vertegenwoordigd door Véronique Caprasse, Elisabeth de Foestraets en Anne-Charlotte Sala. Coalitiepartner LB heeft dus geen schepenen en het college is voor de helft gevuld met oppositieleden. In de OCMW-raad heeft DéFi-MR dan weer de absolute meerderheid met 5 van de 9 zetels. Daar wordt Françoise De Vleeschouwer voorzitster. De puzzel is gelegd, maar de vorm is op zijn minst grillig te noemen. De toekomst zal uitwijzen hoe werkbaar de politieke situatie is. Een coalitie met DéFi-MR was volgens Kraainem-Unie geen optie omdat het naar eigen zeggen wil breken met het verleden en de oude politieke cultuur in Kraainem. Vraag is hoe bereid de schepenen van DéFi-MR zullen zijn om mee te werken met de partij die hen naar de oppositiebanken verwijst in de gemeenteraad. Als DéFiMR niet met ons samenwerkt, dan dreigt de onbestuurbaarheid van de gemeente en dat is voor niemand een goede zaak, klinkt het bij Kraainem-Unie. Burgemeester Bertrand Waucquez heeft in elk geval de komende maanden flink wat masseerwerk voor de boeg. Tina Deneyer

Klimaatmobiel in vier wijken Inwoners die hun woning structureel energiezuiniger willen maken, krijgen van de gemeente Kraainem de kans om gratis advies in te winnen. Bovendien kunnen 20 inwoners voor slechts 25 euro hun woning volledig laten screenen met een warmtecamera. Inwoners van Kraainem kunnen terecht in de Klimaatmobiel voor gratis advies over energie besparen, isoleren, zonnepanelen, subsidies en premies … Je kan je woning aan een grondige screening laten onderwerpen om vast te stellen waar en hoe het energiezuiniger kan. Een energiedeskundige helpt je onder meer bij het aanvragen en selecteren van offertes voor renovaties en bij het verkrijgen van subsidies en andere financiële steunmaatregelen. De Klimaatmobiel zal op vier plaatsen opduiken in het straatbeeld van Kraainem. Tijdens de week van 5 tot 9 november staat de mobiel op de Joséphine Charlotteplein. De tweede standplaats is de rotonde aan de Albert d’Huartlaan van 12 tot 16 november. Nadien is de Klimaatmobiel van 19 tot 23 november te vinden op de overgang van de Sequoyaslaan en de Zonneboslaan. Van 26 tot 30 november staat hij in de Bosstraat vlak bij de voetbalvelden. De Klimaatmobiel is gratis en vrij te bezoeken, op dinsdag van 17 tot 20 uur, woensdag van 12 tot 15 uur en vrijdag van 14 tot 17 uur. Meer info? benoveren@3wplus.be of 0499 92 39 29.

Weigering bouwproject Van Hovestraat De gemeente heeft de omgevingsvergunning geweigerd voor een woonproject op de hoek van de Thumasstraat en de van Hovestraat. Een bouwpromotor wilde er het vroegere restaurant L’Entre Vous, in een vorig leven nog de Safari, tegen de vlakte gooien. De bouwpromotor wilde er een appartementsgebouw met een tiental woongelegenheden en een ondergrondse parking neerzetten. Maar dat gaat dus niet door. ‘Een nieuw woonproject zou op zich een goede zaak zijn voor de wijk’, meent schepen van Stedenbouw Françoise De Vleeschouwer. ‘Maar de gemeente wil dat er eerst een oplossing komt voor de wateroverlast in dat laaggelegen deel van Kraainem. Zolang het risico op overstromingen op die plek zo groot blijft, lijkt het ons geen goed idee om er een nieuw project te realiseren.’ Het huidige gebouw is privéeigendom, maar de parking die ernaast ligt is van de gemeente. Volgens gemeenteraadslid Luc Timmermans ligt daar de verklaring voor het njet van het gemeentebestuur. ‘De gemeente wil er zelf iets realiseren en houdt daarom de zaak tegen’, zegt Timmermans. ‘Als we voor een woonproject moeten wachten tot er een oplossing is voor de wateroverlast, vrees ik dat het een werk van wel heel lange adem wordt.’ (TD)

Linda Teirlinck

Magda Calleeuw

Veerle Willegems

Kurt Tengrootenhuysen

Pascal Demey

Hendrik Van Eycken

Verkiezing bestuur cultuurraad en stuurgroep ‘de Lijsterbes’

Op zoek naar enthousiaste kandidaten

Parallel met de gemeenteraadsverkiezingen verkiest ook de Kraainemse cultuurraad een nieuw bestuur en wordt de programmeringscommissie van GC de Lijsterbes opnieuw samengesteld. Die laatste krijgt vanaf nu een nieuwe naam: stuurgroep ‘de Lijsterbes’. Iedereen met een hart voor het Kraainemse gemeenschapsleven is welkom. Waarvoor staat de stuurgroep ‘de Lijsterbes’/cultuurraad Kraainem? Linda Teirlinck (voorzitter stuurgroep ‘de Lijsterbes’): ‘De stuurgroep ‘de Lijsterbes’ staat voor veel meer dan wat er op het podium van het centrum gebeurt. Stuurgroep is daarom een betere benaming. Wat we doen, is vooral nadenken en advies geven over de algemene uitstraling van het gemeenschapscentrum. Vanuit onze kennis van de gemeente, ons contact met verschillende doelgroepen en oog voor lokale gevoeligheden zijn we het klankbord voor de centrumverantwoordelijke van de Lijsterbes. Samen proberen we ervoor te zorgen dat we de huidige bezoekers van het centrum houden en dat we ook nieuwe bezoekers aantrekken. Dat doen we met een zeer divers aanbod op het podium en boeiende activiteiten ernaast.’ Magda Calleeuw (voorzitter cultuurraad): ‘De cultuurraad is de stem van de 4

culturele verenigingen in Kraainem. Het bestuur is er om de verenigingen te ondersteunen. We zorgen onder meer voor de verdeling van de gemeentelijke subsidies via een puntensysteem gebonden aan de activiteiten van de verenigingen. De cultuurraad verhuurt ook de zaal Cammeland aan de verenigingen en is de inrichtende macht van de Nederlandstalige bibliotheek. Verder proberen we een aanspreekpunt te zijn zodat onze verenigingen eventuele problemen met ons kunnen bespreken en we dan samen naar oplossingen kunnen zoeken.’ Vanuit welke interesse zit jij in de stuurgroep ‘de Lijsterbes’/cultuurraad Kraainem? Veerle Willegems (bestuurslid stuurgroep ‘de Lijsterbes’): ‘Ik heb altijd een ruime interesse gehad voor cultuur. Maar met kleine kindjes lukte dat een tijd minder goed. Nu ze jongvolwassenen zijn, heb ik meer tijd voor

cultuurbeleving. Ik denk dat dat voor veel mensen geldt. Ik ga natuurlijk naar de voorstellingen in ons eigen gemeenschapscentrum, maar ik probeer er ook in andere centra mee te pikken. Ik hou daar ook mijn ogen en oren goed open en als er dingen worden geprogrammeerd waarvan ik denk dat ze ook in de Lijsterbes niet zouden misstaan, dan meld ik dat. Zo hoop ik een positieve bijdrage te leveren aan de stuurgroep ‘de Lijsterbes’.’ Kurt Tengrootenhuysen (bestuurslid cultuurraad): ‘Ik kende de mensen van de cultuurraad al voordat ik er zelf lid van werd. Op een bepaald moment stopte hun penningmeester en omdat ze wisten dat ik wel wat met computers overweg kon, vroegen ze om de nieuwe penningmeester te worden. Ondertussen heb ik via de cultuurraad veel interessante en aangename mensen leren kennen in het Kraainemse verenigingsleven.’

MENSEN

I N F O R M AT I E

verenigen

oud-nieuw

Waarop blik je tevreden terug? Linda Teirlinck (voorzitter stuurgroep ‘de Lijsterbes’): ‘We hebben de voorbije zes jaar een goed evenwicht gevonden tussen het behouden van succesvolle vaste waarden enerzijds en nieuwe initiatieven anderzijds. Denk bijvoorbeeld aan het Repair Café waarmee we dit seizoen zijn gestart. Met Klankbord, de lezingenreeks rond maatschappelijk revelante thema’s, bereiken we ook een nieuw publiek. En de vooruitgang van het infrastructuurdossier rond de nieuwe polyvalente zaal waarop we al jaren wachten, is positief en stemt ons hoopvol.’ Pascal Demey (bestuurslid cultuurraad): ‘De poging om de samenhorigheid en de ondersteuning van de Vlaamse verenigingen in stand te houden, is een uitdaging geweest de voorbije zes jaar. Aangezien de Vlaamse bevolking in Kraainem almaar verder uitdunt, was dat geen makkelijke opdracht. Maar we kunnen toch terugblikken op een goede samenwerking en verstandhouding tussen de verschillende verenigingen. Het klikt. We proberen ook te stimuleren dat leden van een bepaalde vereniging naar de activiteiten van een andere vereniging gaan. Dat kan het culturele leven in Kraainem alleen maar ten goede komen.’ Wat betekent de stuurgroep ‘de Lijsterbes’/ cultuurraad Kraainem voor jou persoonlijk? Hendrik Van Eycken (bestuurslid stuurgroep ‘de Lijsterbes’): ‘In de eerste plaats is het belangeloos. Dat betekent dat ik mijn persoonlijke voorkeur opzijschuif in functie van het grotere geheel. Ik denk dat we samen met het team van het gemeenschapscentrum belangrijke stimulansen geven aan het verenigingsleven in Kraainem. We hebben recent een nieuwe dynamiek kunnen creëren, waardoor we weer een nieuw publiek bereikt hebben. Het zou fijn zijn om dat verder te kunnen uitbouwen.’ Magda Calleeuw (voorzitter cultuurraad Kraainem): ‘In het bestuur van de cultuurraad zetel je op vrijwillige basis. Het vraagt een heel engagement en neemt ook flink wat tijd in beslag. Maar ik doe het nog altijd heel graag. Je komt onder de mensen, je zit op de eerste rij bij de verschillende activiteiten, tijdens de etentjes en voorstellingen ontmoet je interessante mensen … Wie zich geroepen voelt om lid te worden, is meer dan welkom!’ Tina Deneyer

Meer info

Interesse om deel uit te maken van de stuurgroep ‘de Lijsterbes’? Bezorg je motivatie uiterlijk op 30 november aan cultuurraadvoorzitter Magda Calleeuw via calleeuwmagda@hotmail.com of per post naar cultuurraad Kraainem, Lijsterbessenbomenlaan, 3, 1950 Kraainem.

Villa La Solitude Gouvernementsweg 1935

Tussen de twee wereldoorlogen in werden er heel wat lanen en straten aangelegd aan de zuidelijke kant van de gemeente Kraainem. De D’Huartlaan, aangelegd in 1927, betekende het startschot voor nog meer bedrijvigheid. Verkavelingen volgden elkaar op. Zo ontstonden de Rondpuntlaan, later Heidekruidlaan genoemd, de Tortelduivenlaan met tussenin het rondpunt, de Kloosterkerklaan, nu Witte Damenlaan, de Dominicanessenlaan en de Boschdellelaan, nu Pijnbomenlaan. Twee villa’s die nog voor de Tweede Wereldoorlog (1940-1945) werden gebouwd, waren bekend bij elke Stokkelaar. De Hurlevent, aan de hoek van de Tortelduivenlaan met het rondpunt en villa La Solitude, gebouwd langs de Gouvernementsweg in Sint-Pieters-Woluwe, maar op de grens met Kraainem. De voorgevel gaf uit op de Heidekruidlaan in Kraainem. Het laatstgenoemde gebouw, Solitude, werd in opdracht van Albert D’Huart (1867-1937) gebouwd voor zijn schoonbroer graaf Charles de Broqueville (1860-1940). Graaf Charles de Broqueville was een voormalig minister van staat en eerste minister. Hij was getrouwd met Berthe D’Huart (1864-1937), ze trouwden op 7 april 1885. Het gebouw werd enige tijd geleden afgebroken, de datum is niet bekend. Vermoedelijk in de naoorlogse periode rond 1950. Toen begon men met de ene verkaveling na de andere. Op deze plek werd een ander gebouw neergezet, maar dit jaar is ter plaatse met een nieuwbouw gestart, zoals op de recente foto wordt aangetoond. Tekst en nieuwe foto: Luc Maes 5

I N F O R M AT I E

uit de gemeente

verenigingen

dinsdag 6 november Lunch & Co / OCMW Themamaaltijd Duitsland

vrijdag 9 november Belgische wijnen van Heuvelland Wijngilde-Wijnroute

zaterdag 24 november Pastatafel Ouderraad GBS de Klimboom

12 uur – zaal Cammeland Kom elke 1e (themamaaltijd) en 3e (gewone maaltijd) dinsdag van de maand gezellig tafelen. Schrijf je tijdig in. prijs: 9 euro (niet-leden), 7 euro (leden) info: Natacha Wouters, 02 719 20 76, www.kraainem.be

20 uur – GC Kontakt, Sint-Pieters-Woluwe Een kennismaking met een jong Belgisch wijngebied Heuvelland, met Monteberg, Entre-deux-monts en d’Hellekapelle. prijs: 25 euro (niet-leden) info: wijnroute@telenet.be

18 uur – GBS de Klimboom, Emile Bricoutlaan 61 Steun de ouderraad van GBS de Klimboom en kom genieten van overheerlijke pasta en een leuke kinderdisco, voor kinderen tot 12 jaar. De opbrengst van de avond wordt in de school geïnvesteerd. info: oudervereniging.kraainem@gmail.com

donderdag 15 november Resto & Co / OCMW Geen Resto & Co, wij rusten even uit. info: Natacha Wouters, 02 719 20 76, www.kraainem.be

dinsdag 20 november Lunch & Co / OCMW 12 uur – zaal Cammeland Kom elke 1e (themamaaltijd) en 3e dinsdag (gewone maaltijd) van de maand gezellig tafelen. Schrijf je tijdig in. prijs: 9 euro (niet-leden), 7 euro (leden) info: Natacha Wouters, 02 719 20 76, www.kraainem.be

vrijdag 23 november Najaarslezing Christophe Deborsu en Annick De Wit Bibliotheek Kraainem 20.30 uur – zaal PUK Gastsprekers zijn Christophe Deborsu en Annick De Wit, de auteurs van Dag, Bonjour. Zijn Vlamingen en Walen gedoemd om te scheiden? Wat scheidt en verbindt hen? info: 10 euro, te betalen in de bibliotheek, of door voorafgaande overschrijving met vermelding van het aantal personen op rekeningnummer BE81 7330 2089 3224 - inschrijven tot 13 november.

vrijdag 7 december Zumba en Drums Alive Okra Kraainem 11 uur – GC de Lijsterbes Voor de middag wordt er een uurtje Zumba gegeven en na de middag kan je Drums Alive ontdekken. Tijdens de middag zal een lichte maaltijd worden voorzien in de Foyer. info: Ingrid Goosens goin1950@hotmail.com

donderdag 29 november Resto & Co / OCMW Beweging 14 uur – zaal Cammeland Gezondheidscoach Daniëlle gebruikt technieken uit verschillende disciplines (bewegingsleer, callanetics, relaxatietraining ...) en haar medische kennis om oefeningen op maat te ontwikkelen. Sommige oefeningen zijn zittend, andere staand of al wandelend. Bewegen is belangrijk om vallen te voorkomen. info: Natacha Wouters, 02 719 20 76, www.kraainem.be

zaterdag 17 november Spaghettifestijn Chiro BAM! ‘Spaghettifestijn is een gezellig weerzien’ De leiding van Chiro BAM! Kraainem verwelkomt op 17 november alle leden, oud-leden, oud-leiding en sympathisanten in zaal Cammeland voor het jaarlijkse spaghettifestijn. ‘Dat is hét moment om elkaar terug te zien en Chiro-anekdotes boven te halen’, zegt hoofdleider Jonas Haverals (25). ‘Voor deze vijfde editie verwachten we opnieuw tussen de 300 en 350 bezoekers. Ze kunnen kiezen tussen een spaghetti bolognaise of een vegetarische spaghetti. Er zijn ook kinderporties. De opbrengst investeren we onder andere in de aankoop van kampmateriaal, maar ook in onze lokalen. Het sanitaire gedeelte is immers aan vernieuwing toe.’ (JH) info: doorlopend van 11.30 tot 21 uur – zaal Cammeland • Kinderen tot 12 jaar kunnen een kinderspaghetti bestellen voor 8 euro. De grotere variant kost 10 euro. • kaarten te verkrijgen bij de leiding, jonas.h93@hotmail.com

MENSEN in memoriam

Clara Haesaert Een grande dame uit de literatuur Geboren in 1924 in Hasselt als Claire Marie José Weyens, verhuisde ze al snel naar Brussel en in 1958 naar Kraainem. Zestig jaar woonde ze met veel plezier in Kraainem met haar man Gentil en zoon Hugo. In 2014 vierde ze in de bibliotheek van Kraainem haar 90e verjaardag. Ook literatuurhuis Passa Porta lauwerde haar toen in bijzijn van straffe madammen als Lydia De PauwDe Veen, Paula Semer en Chris Lomme. Ze overleed op 15 september op 94-jarige leeftijd. Als Clara Haesaert maakte ze naam als dichteres. Na haar debuutbundel De overkant uit 1953 zouden nog zes bundels volgen. Ze beoefende ook andere genres met succes, maar verkoos toch de poëzie. Zelf zei ze hierover in een interview in lijsterbes van 2002: ‘De voornaamste reden waarom ik vooral poëzie schrijf, is louter pragmatisch. Ik heb het altijd zo druk gehad en andere genres vragen zoveel tijd. Het is jammer dat ik niet meer tijd vrijmaakte om te schrijven. Maar ja, er waren altijd zo veel interessante dingen te doen, echt spijt kan ik dus niet hebben.’ En dat haar literaire leven goed gevuld was, blijkt uit de lange lijst van initiatieven die zij opstartte of waarvan ze mee aan de wieg stond. Als één van de eerste vrouwen bepaalde ze als feministe avant la lettre mee het Nederlandstalige literaire landschap van Vlaanderen en Brussel. Zo was ze in 1951 medestichtster van het tijdschrift voor letteren en plastische kunsten De Meridiaan (1951–1960) en in 1955 van het internationale kunstencentrum Taptoe in Brussel, waar grote namen uit de Cobra-beweging zich bij aansloten zoals Hugo Claus, Karel Appel, Paul Snoek en Reinhout en Roel D’Haese. Het centrum stond open voor alle kunstenaars en oversteeg taal, godsdienst en landsgrenzen. Zo wilde ze altijd leven – zonder grenzen, met liefde en respect voor de wereld en de meningen van anderen – als dat ook wederkerig was. Verder was ze medeoprichter van de Middagen van Poëzie in Brussel, de Vlaamse PEN, de stichting van het Nationaal Centrum voor Jeugdliteratuur (dat later zou opgaan in Stichting Lezen, vandaag Iedereen Leest), het Haikucentrum Vlaanderen, Het beschrijf (nu Passa Porta), de jeugdboekenweek en nog zoveel meer. Ook voor vzw ‘de Rand’ zette ze zich in. Ze was één van de eerste centrumverantwoordelijken van GC de Bosuil in Jezus-Eik en

maakte enkele jaren deel uit van de programmeringscommissie van GC de Lijsterbes. De literatuurwereld zal haar missen, met haar eeuwige enthousiasme om nieuwe projecten aan te vatten en haar niet-aflatende inzet om ze tot een goed einde te brengen. Ze deed dit met een groot hart voor de literatuur zonder zichzelf op het voorplan te zetten. Zo zullen we ons Clara Haesaert herinneren. Ze leeft verder in haar vele realisaties en natuurlijk in haar poëzie. Het laatste woord is dan ook aan de woordkunstenares zelf, die onze gevoelens treffend verwoordt in een haiku uit haar laatste bundel. Linda Teirlinck

Morgen wanhopige pogingen om boven water te blijven morgen zal alleen nog mijn hand zichtbaar zijn (Uit: Voorbij de laatste vijver, Paradox, Antwerpen, 1995)

Zomeravond in Kraainem Op een zachte zomeravond Klinkt er muziek in alle tuinen De tijd lijkt wel stil te staan De duiven klapperen in een sierlijke boog Van hun hok naar de hoogste nok Een verdwaalde pauwstaart vliegt mee De kamperfoelie geurt Lijsterbessen verliezen traag hun kleur Bezoekers drinken helder water (Uit: Bevoorrechte getuige, Manteau, Antwerpen, 1986)

I N F O R M AT I E uit de gemeente

De Eerste Wereldoorlog in Kraainem

100 jaar wapenstilstand

Honderd jaar geleden, op 11 november 1918 om 11 uur, was de Eerste Wereldoorlog eindelijk voorbij. Maar wat betekende WO I nu precies voor Kraainem? En welke sporen van die oorlog kan je vandaag nog terugvinden in de gemeente?

an het ereteken op het kerkhof van Kraainem leren we dat veel jonge mannen uit Kraainem opgeroepen werden om te gaan vechten in deze ‘Groote Oorlog’, die de Eerste Wereldoorlog zou worden omdat er zo veel verschillende landen uit alle werelddelen bij betrokken waren. Het ereteken op het kerkhof is gericht ‘aan onze helden 1914-1918’. Later werd er ook ‘1940-1945’ aan toegevoegd, en er kwamen een aantal namen bij. Voor WO I staan er 12 namen op dit monument, met geboorte- en sterfdatum: Ferdinand Kinnen, Alfons Lenaerts, Johannes Vanderelst, Franciscus Degreef, Firmin Demory, Auguste Ballieu, Amedée Bracke, Jan Gersis, Alfons Sablon, Ferdinand Crabbe, Gustave Bernagie en Petrus Vandenthoren. Uit de sterfdata blijkt dat drie van hen effectief sneuvelden in de oorlog. Hun namen werden vereeuwigd, er werd een straat in Kraainem naar elk van hen genoemd. Ferdinand Kinnen en Amedée Bracke sneuvelden al in de eerste maanden van de oorlog, in 1914. Van het doodsprentje van deze laatste leren we dat hij 32 jaar oud was, geboren in Haasdonk, soldaat was bij het 8e artillerieregiment, vader en echtgenoot van Constantia Sevenants, ‘eervol gesneuveld voor ’t Vaderland te Sint-Catharina-Waver’. De overledene spreekt ons patriottisch toe met de volgende woorden: ‘Ik smeek den Algoede om vrijheid voor dat schoone Land, om zege voor zijnen moedigen Koning, den Vader zijner soldaten, en kon ik nogmaals sterven ‘k deed het met vreugde voor Hem, voor U, voor allen die ik bemin!’ Alfons Lenaerts overleed in 1915 op 25-jarige leeftijd. Op zijn doodsprentje staat ‘gesneuveld op het slagveld tijdens den Europaenschen Oorlog’.

Hulp uit Amerika

Zoals zo veel schoolkinderen in België kregen ook de kinderen van Kraainem voedselhulp uit de Verenigde Staten. Vanaf het begin van de oorlog raakte er door de Britse handelsblokkade nog amper voedsel tot in België. De hongersnood dreigde. De privéorganisatie het Nationaal Hulp- en Voedingscomité (NHVC) kwam samen met de Commission for Relief in Belgium (CRB) de bevolking te hulp. De CRB werd in november 1914

zondag 11 november De Zonderlingen Wrede stilte THEATER

Op een foto van de Kraainemse zusterschool zien we de meisjes van het schooljaar 1914-1915 met een bord waarop ze ‘Hulde en Dank brengen aan Amerika’ voor de voedselhulp.

door de voortvarende Herbert Hoover, de latere Amerikaanse president, opgericht. Ze groeide uit tot een gigantische operatie met 40.000 vrijwilligers die wereldwijd voedsel aankocht, het voedsel met eigen schepen vervoerde naar het neutrale Nederland en het van daaruit via kanalen en over land naar het bezette België en Noord-Frankrijk bracht. Het beeld dat in de Verenigde Staten opgehangen werd van ‘poor little Belgium’ veroorzaakte een vloedgolf van sympathie en hulp. In 1917 had driekwart van de Belgische kinderen maaltijden van de CRB ontvangen.

Herinnering levend houden

Ook na de oorlog leefden de gebeurtenissen nog verder in de hoofden en harten van de Kraainemnaren. Bij het aanleggen van nieuwe straten werd aan de gesneuvelden gedacht. Er werd ook een Oudstrijderslaan aangelegd. Begin jaren twintig bouwde de Association sans but lucratif au profit des mutilés de guerre de sociale woonwijk BouvierWasher, langs twee straten rond een klein pleintje. Deze tuinwijk was bestemd voor oorlogsinvaliden, van wie er velen in een tehuis in buurgemeente Sint-PietersWoluwe verbleven. Bouvier was de bouwpromotor van deze tuinwijk en Washer was de naam van zijn vrouw. De wijk is momenteel geklasseerd als bouwkundig erfgoed en ligt tussen de Wezembeeklaan en de A. Brackestraat. Op sommige gevelstenen vind je nog

vermeldingen van gesneuvelden of van oorlogsfeiten.

Monument op Vredeplein

In 1922 werd de Kraainemse bond van de oud-strijders en weggevoerden opgericht, met als officiële naam de Nationale Strijdersbond van België (NSB) – afdeling Kraainem. Verschillende oud-strijders zetelden in het bestuur of waren actief lid. In 1929 kwam er zelfs een onderafdeling, de Kraainemse Hoek, in de wijk Stokkel. Deze vereniging zette zich in voor de rechten en belangen van de nabestaanden van de gesneuvelden, van de verminkten, gekwetsten en zieken die hun job niet meer konden uitoefenen en van de oud-strijders die hulp nodig hadden. Maar ze organiseerden ook allerlei feesten, herdenkingen en af en toe een bal. Daarnaast namen ze deel aan vaderlandse plechtigheden, optochten en huldeblijken. Verder ijverden ze vele jaren voor een gedenkteken voor de gesneuvelden op het grondgebied van Kraainem. Dat werd uiteindelijk ingehuldigd op 7 augustus 1938 op het huidige Vredeplein. Op het monument staat te lezen: ‘Gij hebt den dank verdiend van ’t vaderland’ op de achterzijde en vooraan ‘PAX 1914-1918’ onder de beeldhouwwerken van Demanet en Remy. Volgens de oud-strijdersbond was deze oprichting en inhuldiging veel te laat en ze schreven

Voor wie zich na dit artikel verder wil inleven in de Eerste Wereldoorlog bevelen wij de aangrijpende literaire voorstelling Wrede stilte van De Zonderlingen aan. Op 11 november vindt die voorstelling plaats in de Sint-Pancratiuskerk van Kraainem. Theatergezelschap De Zonderlingen laat WO I herleven in proza en poëzie. Jonge acteurs kruipen in de huid van mannen, vrouwen, soldaten en slachtoffers. Zo wordt er hulde gebracht aan de vele slachtoffers, want vriend of vijand, ze waren allemaal slachtoffer van een vreselijke oorlog. info: 14 uur – Sint-Pancratiuskerk Kraainem tickets: 10 euro (kassa), 8 euro (vvk), 4 euro (student -26 j.)

naar het college van burgemeester en schepenen: ‘Mijnheeren, wat het monument betreft, daarvoor zijn we een der laatste van België.’ Linda Teirlinck DE

100 Jahre Waffenstillstand Vor hundert Jahren, am 11. November 1918 um 11 Uhr, endete der Erste Weltkrieg. Aber was bedeutete der 1. WK für Kraainem? Welche Spuren dieses Krieges findet man heute noch in der Gemeinde? Vom Ehrenmal am Friedhof von Kraainem lernen wir, dass viele junge Männer einberufen wurden, zum Kampf in den „Großen Krieg“ zu ziehen. Die Geschehnisse lebten weiter in den Köpfen und Herzen der Kraainemer. Es wurde eine Oudstrijderslaan („Allee der alten Kämpfer“) angelegt, und man baute das Wohnviertel Bouvier-Washer, ein Gartenviertel für Kriegsinvaliden. Das Viertel ist bauliches Kulturerbe und liegt an der Wezembeeklaan und der A. Brackestraat. Im Jahre 1922 wurde der Kraainemer Bund der Kriegsveteranen und Zwangsverschleppten gegründet. Diese Vereinigung setzte sich für die Rechte und Interessen der Hinterbliebenen, der Versehrten, Verletzten und Kranken und der Veteranen ein. Sie organisierte Feste und Gedenkveranstaltungen und setzte sich für ein Mahnmal auf dem Gebiet von Kraainem ein. Dieses wurde am 7. August 1938 am heutigen Vredeplein eingeweiht. Auf dem Monument steht: „Gij hebt den dank verdient van ’t vaderland“ (Du hast den Dank des Vaterlandes verdient). 9

I N F O R M AT I E nieuws uit het centrum

zaterdag 3 november #gijweetzelf Fortnitetoernooi op PlayStation 4 GC de Lijsterbes, GC de Kam en CC De Warandepoort

dinsdag 6, 13, 20, 27 november en 4 en 18 december Start to move Sport op de middag SPORT

VARIA

15 tot 19 uur – GC de Lijsterbes Wie kroont zich tot Fortnitekampioen? Na vier uur intens gamen zal de winnaar bekend zijn. Deelnemen kan vanaf 12 jaar. prijs: 5 euro info: joep.nieuwenhuis@derand.be

12.15 uur – GC de Lijsterbes Kom samen met jouw collega’s bewegen tijdens de middagpauze en hou jezelf in topvorm. tickets: 20 euro (5 beurten), 5 euro (voorverkoop), 5 euro (kassa)

zaterdag 1 december Sinterklaas Speculaas i.s.m. Kip van Troje FAMILIE

De Sint brengt spektakel Sinterklaas maakt op zijn ronde door ons land even tijd om in gemeenschapscentrum de Lijsterbes langs te gaan. De Sint maakt er een echte show van, samen met het gezelschap Kip van Troje van theatermaakster Tine Hofman. De voorstelling heet Sinterklaas Speculaas. Verwacht een wervelend, interactief theaterstuk voor kinderen vanaf drie jaar. ‘Met herkenbare verhalen over feest en familie, over je zin krijgen en ruziemaken’, verklapt Tine. Maar er is meer, zoals een toffe quiz, een heuse kinderdisco met de Pieten, en de Sint zelf laat zijn goochelkunsten zien. ‘En we zingen ook klassieke sinterklaasliedjes, met livemuziek. Een warm programma dat heel ‘haanstekelijk’ werkt.’ Tine maakte van theater haar leven. Ze draait mee in verschillende theaterproducties en was ook op televisie te zien met kleine rollen in onder meer Thuis, Wittekerke en Zone Stad. ‘Maar bij tv mis ik het livepubliek, mis ik de stress van ‘het moet goed zijn, want je kan niet herbeginnen’. Mijn eerste kennismaking met theater was de eucharistieviering. Ik groeide op bij mijn grootouders en mocht elke week mee naar de mis. Voor mij was dat show, ik vond dat geweldig. Toneel maakt van jou een rijker mens. Het maakt je geest soepel, geeft inzicht in je medemens, het leert je vertrouwen te geven, je ontwikkelt een enorm doorzettingsvermogen en je krijgt zoveel terug.’ Met zo’n gedreven dame aan de zijde van Sinterklaas belooft het een echt spektakel te worden, toch? (BC) info: 14 uur – GC de Lijsterbes • tickets: 10 euro (kassa), 8 euro (vvk)

donderdag 8 november Frits en Freddy CinéCafé FILM

14 uur – GC de Lijsterbes tickets: 15 euro (filmpas), 3 euro (buffet), 2 euro (film)

vrijdag 9 november Mieke De Groote HETGEVOLG De moeder en de drie soldaten THEATER

20 uur – GC de Kam Wondermooie tekst van Ernest Claes gebracht door Mieke De Groote in een regie van Stefan Perceval. tickets: 14 euro (kassa), 12 euro (vvk)

vrijdag 16 november Rob Vanoudenhoven Het XIIIe werk (première) THEATER-HUMOR

20.30 uur - CC De Warandepoort Voorstelling over Rob Vanoudenhovens eerste 50 jaar op deze planeet, over zijn leven, werk en avonturen. Over XII stielen en XIII ongelukken. tickets: 18 euro (kassa), 16 euro (vvk) info: 02 766 53 47, vrijetijd@tervuren.be

zaterdag 17 november Prison Talk, Met de dood voor ogen & Radio Cachot Klankbord: Dag van het Taboe THEATER-MUZIEK-LEZING

14 uur – GC de Lijsterbes Lees het interview op p. 12-13. tickets: 14 euro (kassa), 12 euro (vvk), 8 euro (student, -26 j.)

zaterdag 1 december Archeduc Upcycling: maak een ecologische foodwrap VORMING

10 uur – GC de Lijsterbes tickets: 10 euro

zaterdag 1 december Kip van Troje Sinterklaas (3+) FAMILIE

14 uur – GC de Lijsterbes tickets: 10 euro (kassa), 8 euro (vvk)

zondag 2 december Repair Café VARIA

van 14 tot 17 uur GC de Lijsterbes info: repaircafe.kraainem@gmail.com

TICKETS EN INFO GC de Lijsterbes, Lijsterbessenbomenlaan 6, 1950 Kraainem info@delijsterbes.be • Tel. 02 721 28 06 • www.delijsterbes.be OPENINGSUREN: di tot vr van 9 tot 12 uur en van 13 tot 17 uur, ma van 13 tot 17 uur. Tijdens schoolvakanties is het onthaal op maandag gesloten. TICKETS EN INFO GC de Kam, Beekstraat 172, 1970 Wezembeek-Oppem info@dekam.be • Tel. 02 731 43 31 • www.dekam.be OPENINGSUREN: ma tot vr van 9 tot 12 uur en van 13 tot 17 uur. Woensdagvoormiddag is het onthaal gesloten. TICKETS EN INFO GC de Warandpoort, Markt 7B, 3080 Tervuren vrijetijd@tervuren.be • Tel. 02 766 53 471 www.dewarandepoort.be OPENINGSUREN: ma van 13 tot 17 uur, di tot vr van 10 tot 17 uur,

Meer info over

: www.delijsterbes.be/nl/taalicoon

zaterdag van 10 tot 13 uur.

An Christiaens en Johan Muyldermans

100e Café Combinne in Kraainem

‘Het is een ontdekkingstocht, een wereldreis’ Elke dinsdag kan je in de foyer van GC de Lijsterbes terecht voor Café Combinne, een praatcafé waar anderstaligen in een ongedwongen sfeer Nederlands kunnen oefenen. Begeleiders Johan Muyldermans en An Christiaens zijn inmiddels aan hun honderdste Café Combinne toe en dat wordt gevierd met een hapje en een drankje. ‘Café Combinne is geen taalles’, zegt An Christiaens, die samen met Johan Muyldermans begeleider is van het initiatief. ‘We zijn beiden gepensioneerde leerkrachten Nederlands voor anderstaligen, van het CVO Tervuren-Hoeilaart (nu CVO Crescendo). Het kan dat wij een occasionele fout verbeteren, maar de nadruk ligt op de aangename en ongedwongen conversatie. Iemand met minder kennis van het Nederlands is altijd welkom. Wij ervaren dat zij er ook wat aan hebben om naar leuke gesprekken te luisteren en af en toe iets in te brengen. Iedereen komt en gaat wanneer hij zelf wil. Dat maakt het laagdrempelig.’

Grensverleggende ervaring

‘Mijn ervaring als ex-leraar Nederlands aan anderstaligen is dat zij nauwelijks ergens terecht kunnen om hun Nederlands te oefenen’, vult Johan Muyldermans aan. ‘Vlamingen schakelen meestal heel snel over op een andere taal vanaf het ogenblik dat ze een licht vreemd accent horen. Tijdens Café Combinne kunnen deelnemers ongedwongen Nederlands oefenen. Café Combinne is een boeiende verkenningstocht in de wereld van andere nationaliteiten en culturen. Wij hebben al meer dan honderd deelnemers over de vloer gehad op 2,5 jaar tijd. Dat waren mensen vanuit zowat alle landen van de Europese Unie, want Kraainem is een heel internationale gemeente. Maar er waren ook deelnemers bij van veel verder weg. Uit China, Japan, Egypte, Congo, Zuid-Afrika, Brazilië en Mexico. Dat maakt dat er altijd wel interessante weetjes uit te wisselen zijn. Ook Franstalige landgenoten zijn welkom. Voor hen is het even leerzaam als voor ons. Elke dinsdag ga je in zekere zin op wereldreis. Het is bijna letterlijk een grensverleggende ervaring.’

Taboes doorbreken

Ook voor Vlaamse deelnemers is het een leuke gelegenheid om kennis te maken en aangename gesprekken te hebben met streekgenoten van andere nationaliteiten en culturen. Muyldermans: ‘Ik vind dat Café Combinne, om het met een groot woord te zeggen, een bevrijdende functie heeft. Het is een soort verkenningstocht naar wederzijdse internationale erkenning en begrip, op lokaal niveau. Bij ons aan tafel worden

clichés, taboes en vooroordelen doorbroken. Bij ons blijkt dat je met dames met een hoofddoek een heel open gesprek kan voeren. Tegelijkertijd hebben we ook regelmatig Israëlische gasten. Ik kan de Joodse humor heel erg smaken. Dat was iets nieuws voor mij. Zo dragen wij op ons niveau een steentje bij aan een democratische en tolerante wereld. Omgekeerd is het voor die anderstaligen ook een ontdekkingstocht, want ze ervaren dat Vlamingen ook sympathieke en interessante mensen zijn. In die zin beschouw ik mijzelf, An en de andere Vlamingen in ons groepje, Anita, Ingrid, Stefan en Maria, als ambassadeurs van onze taal en cultuur.’ Niet alle deelnemers aan Café Combinne blijven komen. An Christiaens: ‘Sommigen hebben met hun goede Nederlands ondertussen bijvoorbeeld werk gevonden. Maar er is ook een groepje getrouwen dat zowat elke keer komt. Met hen is er een echte vriendschapsband ontstaan. We kunnen ze moeilijk missen. Wij hopen nog lang en in dezelfde sfeer te kunnen doorgaan en nodigen dus graag cursisten van de hogere jaren van de CVO’s uit om hun Nederlands te komen oefenen bij ons.’ (JH) info: dinsdag van 14 tot 16 uur – foyer van GC de Lijsterbes – met een hapje en een drankje FR

100 ème Café Combinne à Kraainem Tous les mardis, vous pouvez vous rendre à Café Combinne dans le foyer du GC de Lijsterbes, un café bavard où les allochtones peuvent pratiquer le néerlandais dans une ambiance décontractée. Les accompagnateurs Johan Muyldermans et An Christiaens en sont à leur 100 ème Café Combinne, ce qui se fête avec une petite réception. ‘Ce n’est pas un cours de langues’, dit Christiaens, ‘l’accent est mis sur une conversation agréable et spontanée.’ ‘Mon expérience m’a appris qu’ils n’ont pas beaucoup d’endroits pour exercer leur néerlandais’, complète Muyldermans. ‘Café Combinne est une manière passionnante d’explorer les autres nationalités et cultures. Nous avons enregistré plus de cent participants en 2,5 années. On peut presque parler littéralement d’une expérience qui déplace les frontières. A table, les clichés, les tabous et les préjugés disparaissent, pour céder la place à une compréhension mutuelle sur le plan local.’ 11

C U LT U U R evenement

Dag van het Taboe

Verhalen delen

Taboes zijn van alle tijden. Ook vandaag liggen een aantal onderwerpen nog steeds zo gevoelig dat ze angstvallig vermeden worden. Reden genoeg voor Bond Zonder Naam en vzw Te Gek!? om een programma samen te stellen waarin taboes over gevangenen en mensen met psychische problemen netjes doorprikt worden.

©TDW

Prison Talk Caroline Bruynseels Intro door Geerdt Magiels De Dag van het Taboe wordt ingeleid door Geerdt Magiels. Niet toevallig. Deze bioloog en filosoof verdiept zich al jaren in de interactie tussen ons brein en onze omgeving. Zijn drijfveer? ‘Hoe beter we de werking van onze hersenen begrijpen, hoe groter de kans dat we heersende misverstanden en vooroordelen over mensen met psychische problemen of een gevangenisverleden kunnen doorprikken.’ ‘Als je weet dat een kwart van alle mensen vroeg of laat met psychische problemen te maken krijgt, dan besef je dat dit geen randfenomeen is. Toch weten we als samenleving nog steeds niet hoe we op een waardige manier moeten omgaan met mensen die afwijken van de norm. Zullen we al eens beginnen met een open blik naar die mensen te kijken en proberen hen te begrijpen? Hun afwijken van de norm leert ons misschien veel meer over onszelf dan we geneigd zijn te denken.’ (ND)

zaterdag 17 november Prison Talk, Met de dood voor ogen & Radio Cachot Klankbord: Dag van het Taboe THEATER, MUZIEK, LEZING

14.30 uur – GC de Lijsterbes tickets: 14 euro (kassa), 12 euro (vvk), 8 euro (student, -26 j.)

Prison Talk is een initiatief van Bond Zonder Naam. Het project startte drie jaar geleden. Het idee? Mensen met een detentieverleden coachen en hen voor een groep laten spreken, zodat ze hun ervaringen met de buitenwereld kunnen delen en aan de hand van hun persoonlijke verhalen kunnen aantonen door welke moeilijke periode ze zich hebben moeten worstelen. Niet alleen tijdens hun gevangenschap, maar ook tijdens hun re-integratie in de maatschappij. Het vinden van een job en een woonst is vaak een lijdensweg. Caroline Bruynseels, die het project Prison Talk vanuit Bond Zonder Naam coördineert en meerdere jaren als psychologe in gevangenissen werkte, benadrukt hoe belangrijk het is dat verhalen van gevangenen door de buitenwereld gehoord worden. ‘Als mensen een persoonlijk verhaal van een ex-gedetineerde horen, ontstaat er een genuanceerd beeld. Kruist er dan later een ex-gevangene hun pad, dan zullen ze eerder bereid zijn om met hem of haar in dialoog te gaan. Trouwens, de mensen die komen praten, doen dit vaak omdat ze een sterke wil hebben om opnieuw iets van hun leven te maken en omdat ze anderen willen behoeden om dezelfde fouten als zij te maken.’ (ND)

Programma > 14.30 uur: intro met Geerdt Magiels (vereniging SKEPP) > 15.10 uur: De Zonderlingen, Met De Dood Voor Ogen + nagesprek Of Prison Talk van Bond zonder Naam > 17.10 uur: infomarkt en tentoonstelling Littekens > 18 uur: Radio Cachot

©TDW

Fred Klee Muzikant en ex-gedetineerde

Jan Ieven Bassist bij Radio Cachot

‘Muziek bracht een stukje

‘Oprechtheid houdt onze vriendschap overeind’

‘Tijdens mijn jaren in de gevangenis ben ik, samen met de medewerkers van De Rode Antraciet, met het interne radiokanaal Radio Cachot gestart. Gedetineerden mochten een nummer aanvragen en dat werd op bepaalde tijdstippen via het publieke oproepsysteem gedraaid. Het werd een succes. Het bracht niet alleen leven in de kilte van je gevangeniscel, maar ook troost en menselijkheid.’ Muziek heeft mij tijdens mijn gevangenschap veel troost geboden. Ik heb er meerdere nummers geschreven. Ze hielpen me om in het keiharde leven van de gevangenis te overleven. Tijdens ons optreden met Radio Cachot breng ik sommige van die nummers. Er zijn heel wat zangers die me inspireren. Ik denk aan Gregory Porter, Van Morrison, Stephen Stills en Stevie Winwood. Een nummer dat veel voor me betekent is Can’t find my way home.’

‘Fred en ik kennen elkaar al bijna 20 jaar. Tijdens Freds gevangenisperiode is het me opgevallen hoe muziek zijn redding was. Het was alsof de liedjes die hij er schreef hem vleugels gaven om zo de grauwe werkelijkheid te overstijgen. Je merkt dat ook in de nummers die we vandaag brengen. Hun diepgang en echtheid weten je te raken.’

menselijkheid in je cel’

‘Het gevangenschap ontreddert je als mens. Het ontneemt je persoonlijkheid en waardigheid. Niet dat ik het slachtoffer wil uithangen. Ik heb fouten gemaakt en als je fraude pleegt, dan moet je gestraft worden. Maar van je vrijheid ontnomen worden is een bikkelharde confrontatie. Hoewel het me op een bepaalde manier als mens verrijkt heeft. Vroeger was ik goed in miljoenen (Belgische franken) tellen, maar ontging me de echte schoonheid van het leven. Vandaag kan een zonsopgang me gelukkig maken. Dat een mens eerst stommiteiten moet begaan om tot dat besef te komen …’ (ND)

‘Fred is sinds januari 2007 een vrij man. Toch heeft het een hele tijd geduurd vooraleer hij in het reine is gekomen met zijn verleden. Maar het is hem gelukt. Door zijn verhalen te delen en erover te schrijven. Eigenlijk bewonder ik hem wel voor de manier waarop hij met die moeilijke periode in zijn leven omgaat. Nadat hem alles afgenomen werd, heeft hij toch de veerkracht gevonden om er opnieuw te staan en mooie verhalen en songs met ons te delen.’ ‘Wat ons bindt? Dat is ongetwijfeld onze liefde voor muziek. Maar ook het gegeven dat we elkaar nemen zoals we zijn. We kunnen dan ook ongegeneerd tegen elkaar zeggen wat we echt van elkaar denken. Die oprechtheid houdt onze vriendschap overeind. Het is trouwens diezelfde echtheid die je in de nummers die we brengen terugvindt. Verwacht dan ook geen flashy optreden met flitsende verhalen. Wel een avond met rauwe verhalen en doorleefde muziek van een verloren ziel die zijn weg opnieuw probeert te vinden.’ (ND)

I N F O R M AT I E rand-nieuws

Frank Vander linden Solo op het podium

FR • DE • EN

Traductions Übersetzungen Translations

KRAAINEM • JAARGANG 18 • NR 6 - SEPTEMBER 2017 UITGAVE VAN GC DE LIJSTERBES EN VZW ‘DE RAND’

30 jaar Mikra jubileumavond met Pigbag Army

Sonia Kollman Genieten van de Astridlaan

Een schooljaar in de klas van juf Kiet

FR • DE • EN

Traductions Übersetzungevn Translations

Lezersonderzoek gemeenschapskranten 2018

7,8 op 10

In het jongste lezersonderzoek krijgen de gemeenschapskranten van vzw ‘de Rand’ een heel goed rapport: 7,8 op 10. We duizelen er een beetje van. De gemeenschapskranten zijn de zes maandelijkse, lokale informatiebladen die vzw ‘de Rand’ uitgeeft in de zes gemeenten met bijzonder taalstatuut in de Vlaamse Rand: zandloper in Wemmel, uitgekamd in Wezembeek-Oppem, lijsterbes in Kraainem, buurten in Sint-Genesius-Rode, sjoenke in Linkebeek en kaaskrabber in Drogenbos. Om de vijf jaar voert een onafhankelijk onderzoeksbureau een lezersonderzoek uit over de gemeenschapskranten en RandKrant. Tussen 15 mei en 18 juli 2018 voerde M.A.S. (Market Analysis & Synthesis) uit Leuven het telefonische onderzoek uit. Het onderzoek is representatief en is zo opgesteld dat voor een aantal gegevens een vergelijking met 2013 gemaakt kan worden. Voor het eerst werden er ook vragen gesteld over de vertaalde samenvattingen in de gemeenschapskranten.

Wat zijn de conclusies?

De gemeenschapskranten zijn minder goed gekend dan vijf jaar geleden (dat geldt voor alle regionale media van de Rand), het aantal lezers blijft stabiel, het aantal trouwe lezers stijgt. De gemeenschapskranten versterken hun positie binnen het lokale informatieaanbod. Ze 14

staan op de tweede plaats gerangschikt op de vraag ‘welk medium informeert het best over de regio’. De waardering van de tijdschriften ligt hoger dan in 2013. Hoofdconclusie: de gemeenschapskranten – en ook RandKrant – handhaven zich duidelijk als een belangrijk medium in de lokale en regionale berichtgeving. De resultaten van het lezersonderzoek wijzen op een grotere waardering dan vijf jaar geleden.

Meer in detail

> 60 % van de bevraagde mensen kent de gemeenschapskrant van zijn gemeente (in 2013: 70 %). Hiermee staan de gemeenschapskranten op de derde plaats in de rangschikking van bekendheid van regionale en lokale informatiemedia, na RandKrant en het gemeentelijke informatieblad. > 45 % heeft ze effectief gelezen de afgelopen zes maanden, acht op de tien zijn trouwe lezer, 42 % is intensieve lezer. > De gemeenschapskranten staan op de tweede plaats in de rangschikking van ‘media die het best informeren over de gemeente’, na het gemeentelijke informatieblad.

zandloper WEMMEL • JAARGANG 19 • NR 4 • MEI 2018 UITGAVE VAN GC DE ZANDLOPER EN VZW ‘DE RAND’

Pixelhangers voor mucovereniging

Samen lezen met de Boekenbende

8e Grote Prijs Wemmel in vernieuwd centrum

FR • DE • EN

Traductions Übersetzungen Translations

Directrice Notre-Dame Bernadette Zarzecki-Maes

lijsterbes

20 jaar jeugdhuis Animoro

SINT-GENESIUS-RODE • JAARGANG 20 • NR 3 • APRIL 2018 UITGAVE VAN GC DE BOESDAALHOEVE EN VZW ‘DE RAND’

afgiftekantoor Brussel X P 808393

afgiftekantoor Kraainem 1 P 005212

afgiftekantoor sint-genesius-rode P 008347

buurten

Community newspaper reader survey 2018 7.8 out of 10 Readers surveyed about how highly they regard ‘de Rand’ community newspapers helped us achieve a fabulous score: 7.8 out of 10. Our heads are still spinning a bit over this finding Community newspapers are local information bulletins that ‘de Rand’ issues every month in the six municipalities with language facilities in the Flemish Rand: zandloper in Wemmel, uitgekamd in Wezembeek-Oppem, lijsterbes in Kraainem, buurten in Sint-Genesius-Rode, sjoenke in Linkebeek and kaaskrabber in Drogenbos. An independent research agency is required to conduct a telephone reader survey every five years. This year MAS (Market Analysis & Synthesis) made telephone calls to a sample of residents in these municipalities during the May-July period. The survey was designed for the purpose of making a comparison with the year 2013. Key conclusions The community newspapers continue to serve as an essential tool for local and regional reporting. The reader survey findings show a higher level of satisfaction than five years ago.

> De meest gelezen rubriek is ‘nieuws uit de gemeente’ met 85 %, de minst populaire is ‘nieuws uit het gemeenschapscentrum’ met 64 %. > Zandloper in Wemmel is het meest gekend en gelezen (62 %), gevolgd door buurten in Sint-Genesius-Rode (54 %), kaaskrabber in Drogenbos (42 %), sjoenke in Linkebeek (39 %), uitgekamd in Wezembeek-Oppem (37 %) en lijsterbes in Kraainem (24 %).

Verkiezingen Balans van zes jaar gemeentebeleid

Jean-Marie Gillis De filosofie van het bonzaikweken

FR • DE • EN

Traductions Übersetzungen Translations

> De gemeenschapskranten worden meer gelezen door Nederlandstaligen (73 %) dan door Franstaligen (27 %) en anderstaligen (13 %). > Inwoners vanaf 35 jaar en ouder kennen en lezen de gemeenschapskranten meer (18-34 jaar: 24 %, 35-54 jaar: 52 %, 55+: 51 %). > De belangrijkste reden om het maandblad niet te lezen is ‘de inhoud van het blad spreekt mij niet aan’ (35 %) en ‘geen tijd voor’ (30 %). 20 % geeft aan het blad niet te lezen omdat het niet in de eigen taal is (in 2013: 58 %). > De gemeenschapskranten in hun totaliteit krijgen een gemiddelde beoordeling van 7,8 op 10. Dat is een betere score dan in het vorige lezersonderzoek van 2013 (7,1/10). Nederlandstalige lezers (7,9) beoordelen de gemeenschapskranten beter dan de niet-Nederlandstalige lezers 7,3 (2013: 6,4). De hogere score is wellicht te verklaren door de vernieuwde redactionele aanpak en het vernieuwde uitzicht sinds februari 2016. > Op het vlak van uitzicht en vormgeving (7,6) (2013: 7,2) en van stijl (7,5) (2013:7,0) worden de gemeenschapskranten goed beoordeeld. Op het vlak van inhoud worden de gemeenschapskranten beter beoordeeld dan vijf jaar geleden (7,5 t.o.v. 6,9).

sjoenke LINKEBEEK • JAARGANG 58 • NR 389 • FEBRUARI 2018 UITGAVE VAN GC DE MOELIE EN VZW ‘DE RAND’

Beeldhouwer Jacques Jauniaux Gedachten in het brons

Vlotte doorstart voor nieuwe uitbaters Eetcafé De Moelie

Walter Baele doet het weer met typetjes

FR • DE • EN

Traductions Übersetzungen Translations

Het Ukulogisch Museum opent cultuurseizoen

WEZEMBEEK-OPPEM • JAARGANG 19 • NR 6 • SEPTEMBER 2018 UITGAVE VAN GC DE KAM EN VZW ‘DE RAND’

afgiftekantoor linkebeek 1 P 004769

afgiftekantoor Linkebeek 1 P 006804

afgiftekantoor wezembeek-oppem P 007373

uitgekamd

> Het uitzicht en de vormgeving worden gewaardeerd (van 90 % voor cover tot 97 % voor de lengte van de artikels). > Ook de stijl en leesbaarheid worden gewaardeerd (van 88 % voor objectief en neutraal tot 97 % voor verstaanbaar). Voor inhoud ligt de score tussen 72 % (voor ‘bevat informatie die ik niet zou willen missen’) en 95 % (voor afwisselend). > 93 % vindt de vertaalde samenvattingen van een aantal artikels positief. 60 % leest ze (22 % leest alleen de vertalingen, 38 % eerst de vertaling en dan het artikel in het Nederlands, 40 % leest meteen het hele artikel in het Nederlands). > Lezers van de gemeenschapskrant zijn meer betrokken in het lokale verenigingsleven (meer lid van een vereniging) dan niet-lezers. Ze zijn beter op de hoogte van wat er gebeurt in de gemeente dan niet-lezers (80 % tegenover 69 %), Lezers kennen beter het lokale gemeenschapscentrum dan niet-lezers (89 % tegenover 47 %). Lezers vinden veel meer dan niet-lezers dat het gemeenschapscentrum een meerwaarde biedt in de gemeente (84 % tegenover 64 %).

LIJSTERBES is een uitgave van het gemeenschapscentrum de Lijsterbes en vzw ‘de Rand’. De lijsterbes komt tot stand met de steun van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap en de provincie Vlaams-Brabant. REDACTIERAAD Magda Calleeuw, Tijs De Geyndt, Ann Lemmens, Steven Schoonejans, Linda Teirlinck, Luc Timmermans, Annick Tordeur VORMGEVING heartwork.be FOTOGRAFIE Tine De Wilde DRUK IPM printing nv EINDREDACTIE

kaaskrabber DROGENBOS • JAARGANG 19 • NR 2 • MEI 2018 UITGAVE VAN GC DE MUSE EN VZW ‘DE RAND’

Leatitia Cornelis directrice Franstalige basisschool

FR • DE • EN

Traductions Übersetzungen Translations

Dansgroep Do Si Do bestaat 35 jaar

> 66 % kent het gemeenschapscentrum (NL: 88 %, niet-NL: 49 %). De Zandloper in Wemmel is het best gekend (78 %), de Lijsterbes in Kraainem (47 %) en de Muse in Drogenbos (42 %) het minst. Van diegenen die het gemeenschapscentrum kennen, hebben er de laatste zes maanden 38 % aan een of meerdere activiteiten deelgenomen (NL: 48 %, niet-NL: 26 %). > Lezers van de gemeenschapskrant nemen meer deel aan activiteiten van het centrum dan niet-lezers (49 % tegenover 21 %). > 71 % van de respondenten informeert zich over de activiteiten via de gemeenschapskrant, 30 % via de website van het centrum, 8 % via het boekje van het centrum, 4 % ter plekke en 2 % via Facebook.

Wat nu?

Dit zijn aardige cijfers waarmee we tevreden kunnen zijn. De opdracht is om dit op peil te houden. Duidelijk is ook dat we zullen moeten werken aan de bekendheid van de gemeenschapskranten. Geert Selleslach Samenvatting lezersonderzoek 2018 op www.randkrant.be.

Silke Castro, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel, silke.castro@derand.be HOOFDREDACTIE Geert Selleslach, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel, 02 456 97 98, geert.selleslach@derand.be VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Eddy Frans, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel ARCHIEF Je vindt deze editie en het volledige archief van de lijsterbes op www.delijsterbes.be FSC-NUMMER

MENSEN koken

Chris en Sally’s hartige schotels

Chris en Sally Senior hebben het uitstekend naar hun zin. Een carrièreswitch kan je bestaan nieuw leven inblazen. ‘Het werk lokte ons naar hier’, aldus de goedlachse Chris. ‘Een baan in een Europese instelling is het niet geworden. Die droom koesterden we allebei. In plaats daarvan vond ik een goede job bij een grote internationale dienstenverlener. Dus trokken we halsoverkop naar België en begon onze zoektocht naar een vaste stek. Vier dagen later was alles in kannen en kruiken.’ Chris spreekt met een vloeiend Nederlands accent. ‘Het hectische en ook dure leven in een stad als Londen was niet aan ons besteed. Een gezinsleven met kleine kindjes is er bovendien niet altijd een pretje. Op dat gebied is WezembeekOppem een uitstekende omgeving. We wonen comfortabel, in een rustige buurt, met veel groen, en genieten van de lokale faciliteiten en culturele ontspanningsruimtes. In een wip ben je in dé hoofdstad van Europa.’

Meertalig

‘Ook in het taalgebruik kan ik mij helemaal vinden. Als zoon van een Nederlandse mama werd mij het Nederlands met de paplepel ingegeven. Toen we hier pas woonden, voerde Sally het woord als we ons naar Kraainem en Brussel begaven, maar als we de andere kant uitgingen, richting Sterrebeek, was het mijn beurt. We hadden al snel door dat het in België nooit echt simpel zou zijn.’ Ten huize Senior is Engels doorgaans de voertaal, maar op de schoolbanken spreekt dochter Emmelin (4,5), en binnenkort ook Thomas (2,5), Nederlands. ‘Meertaligheid is een pluspunt als ze later op de arbeidsmarkt aankloppen’, zegt Sally, die een aardig woordje Frans praat, en dat gretig met haar kinderen deelt. Aan het fornuis wordt er uit goede gewoonte op zijn Engels gekookt. Met de winterperiode in aantocht zweert de familie Senior vooral bij eenvoudige, hartige schotels. Comfortfood. ‘Shepherd’s pie is een van onze lievelingsgerechten’, zegt Chris. ‘Het is een oer-Engelse ovenschotel met lamsgehakt en groenten in de hoofdrol, met aardappelpuree, een laagje kaas en jus eroverheen.’ Ook de Lancashire hotpot komt regelmatig op tafel, een typisch gerecht uit de regio waar Sally is opgegroeid. Zoals alle stoofpotjes kan je er alle kanten mee uit. Ook niet te versmaden is de Yorkshire pudding, een specialiteit uit mijn geboortestreek op basis van pannenkoekenbeslag waarin je geroosterd vlees en groenten kan stoppen. Zowel de hotpot als de pudding kleurden het menu op onze trouwdag.

David Bitoune

Sally bracht haar jeugd door in Bolton, nabij Manchester. Chris in Richmond, in het graafschap Yorkshire. Ze leerden elkaar kennen op de werkvloer en betrokken een huisje in Chester, tegen de grens met Wales. Drie jaar geleden verhuisden ze naar Wezembeek-Oppem.

Lancashire hotpot (voor 6 personen, oven voorverwarmen op 180 °C) Ingrediënten > 2 theelepels olijfolie, 50 g boter > 1 kg lamsnek, in stukken gesneden, 4 lamsniertjes, schoongemaakt en in stukken gesneden (optioneel) > 2 ajuinen, gesneden > ½ theelepel zout > 1 theelepel bloem > 250 ml bouillon > 1 takje verse tijm, 2 verse laurierblaadjes > 1 theelepel worcestershiresaus > 500 g bloedworst (optioneel) > 1 kg aardappelen, gesneden > 3 grote wortels, gesneden > rodekool (liefst gepekeld, maar ook uit blik is OK) > Bak de stukken lam en de niertjes in olijfolie tot ze goudbruin zijn. Neem ze uit de pan. > Bak de ajuinen met zout in dezelfde pan, tot ze zacht zijn. Roer bloem in de pan rondom de ajuinen. > Voeg de bouillon toe, samen met de kruiden en de worcestershiresaus. Roer en laat 8 tot 10 minuten sudderen, tot het dikker wordt. > Doe boter in een kookpot en vul met een laag aardappelen (1/3 van de totale hoeveelheid). Kruid met peper en zout. > Doe de helft van het lamsvlees erin, de niertjes, de schijfjes bloedworst, de wortelen en de helft van de ingedikte bouillon. Doe er daarna nog een laag aardappelen bij, de rest van het vlees, de wortelen en de bouillon en eindig met een laag aardappelen. > Doe een beetje boter op de aardappelen, doe een deksel op de pot en zet in de oven. > Neem het deksel er na 30 minuten af. Haal de schotel na een uur uit de oven als de aardappelen een beetje bruin geworden zijn. Serveer de rodekool ernaast.