GEMEENSCHAPSKRANT
WEZEMBEEK-OPPEM • JAARGANG 21 • NR 7 • OKTOBER 2020 UITGAVE VAN GC DE KAM EN VZW ‘DE RAND’
In balans dankzij klanktherapeute Nicole Schumacher
Het effect van corona op ons seksleven
Poëtische zoektocht tijdens de Week van het Nederlands
FR • DE • EN
résumé Übersetzungen summary
© Tine De Wilde
afgiftekantoor wezembeek-oppem P 007373
uitgekamd
I N F O R M AT I E uit de gemeente
Politierapport Wat leren we uit het jaarverslag 2019 van de politiezone Wokra? Het korps kampt, net zoals de meeste politiezones in Vlaams-Brabant, met een groot verloop en een onbeschikbaarheid van het personeel van ongeveer 25 %. Dat weegt zwaar door op een totale capaciteit van 59 operationele eenheden en 13 burgerpersoneelsleden. De zone heeft 19 politiemensen te kort of 22,50 % van het totaal.
ŠUlrich MottÊ
De meeste politiemensen werden ingezet voor interventieacties (32.716 uren), gevolgd door de wijkwerking (10.970 uren), recherche (6.560 uren) en verkeer (2.736 uren). Het lage aantal verkeersuren is te wijten aan het personeelstekort en de onbeschikbaarheid omwille van langdurige opleidingen. Het korps besteedde in totaal 2.279 uren aan opleiding, waarvan 1.530 uren voor de basisopleiding van het officierenkader, 416 uren opleiding voor de wegpolitie en 120 uren voor de wijkpolitie, maar ook cybercriminaliteit, slachtofferbejegening en overgaan tot dwangopname stonden op het programma.
Kraainem en Wezembeek-Oppem behoren in Vlaams-Brabant bij de minst criminogene gemeenten. Diefstal maakt 45 % van de misdrijven uit. In 2019 stegen bijna alle vormen van diefstal, met uitzondering van diefstallen met geweld en fietsdiefstallen. Onze gemeente is verantwoordelijk voor 57 % van de geregistreerde criminaliteit. Het aanslepende personeelstekort, waardoor het korps minder op het terrein aanwezig is, is mede oorzaak van het feit dat de criminaliteit voor het tweede jaar op rij is gestegen. Het vakantietoezicht bij afwezigheid zit in de lift. Vorig jaar vroegen 418 burgers het toezicht aan voor hun woning. Weet dat wie zijn woning beter wil beveiligen, hiervoor een beroep kan doen op de technopreventieve adviseurs van het politiekorps. De Mechelsesteenweg ter hoogte van de Delhaize blijft de weg waar jaarlijks het meeste ongevallen gebeuren. Daarna volgen de Wezembeeklaan en de Sportpleinstraat. (UM)
Plaatje van de gemeente In het gemeentelijke jaarrapport 2019 lazen we dat 75,7 % van onze 14.250 inwoners de Belgische nationaliteit hebben. Dat is 0,1 % minder dan in 2018. De Duitsers vormen de grootste groep met 508 inwoners, gevolgd door de Fransen (504), Italianen (292), Polen (224) en Britten (187). De brexit doet ook het aantal Belgische nationaliteitskeuzes pieken: 57 tegenover 55 en 41 de voorbije jaren. Het aantal leerlingen in de gemeentelijke basisschool De Letterbijter was in 2019 nog nooit zo hoog: 151 tegen 128 en 118 de jaren ervoor. In de Franstalige basisschool La Fermette blijft het aantal ongeveer constant: 427 tegen 433 en 430. Dat geldt ook voor het kleuter- en lager onderwijs van het HHC: 538 leerlingen tegen 536 en 547 voordien. Eenzelfde trend in de Franstalige vrije kleuter- en basisschool St.-Georges, waar het aantal stabiel blijft met 416 leerlingen. De brandweer kwam verleden jaar twintig keer tussen voor branden, waaronder vier branden in gebouwen, vier schouwbranden en zes gevallen van brandgeur en/of rook. Het aantal andere tussenkomsten van de brandweer is sterk gedaald: van de 157 interventies (tegen 216 in 2018) ging het 39 keer om loos alarm. Vooral het aantal te verdelgen wespennesten daalde van 76 naar 28 interventies. (UM)
2
©Ulrich Motté
Telex
Meld sluikstorten Wie een sluikstort opmerkt, kan dat melden via sluikstort@interza.be of via de website van afvalintercommunale Interza. Dat kan niet anoniem. Volgens Interza blijkt namelijk dat anonieme meldingen leiden tot een forse toename van sluikstorten, waarbij de dader ook de melder is. Huishoudelijk afval dumpen in straatvuilnisbakken is ook sluikstorten en kan dus beboet worden als misdrijf. Weet ook dat Interza gebruik maakt van camera’s om sluikstorters te ontmaskeren. Zwerfvuil – klein afval dat bewust of onbewust wordt achtergelaten op een plek waar het niet hoort – wordt opgeruimd door de 300 vrijwillige ‘propere burgers’ of door het gemeentepersoneel. Je kan zwerfvuil melden via de gemeentelijke website. (UM)
• De heropeningsdatum van het recyclagepark van Kraainem is volgens Interza nog niet bekend. Intussen blijven de mensen van Kraainem gebruikmaken van het recyclagepark in WezembeekOppem. • Midden volgend jaar komen er andere restafvalzakken met een gewijzigd formaat. De gemeenteraad moet de nieuwe prijs ervan nog goedkeuren. Ook de nieuwe pmd-zakken worden dan geïntroduceerd. Zij mogen ook
van omstandigheden’, aldus aannemer Van Roey. Op gewone werkdagen kan de aannemer starten vanaf 7 uur. Ook met werktuigen aangedreven door een motor. Particulieren mogen dat pas vanaf 8 uur. Wie een bladblazer wil gebruiken, moet zelfs nog een uurtje langer wachten. • Van Roey is ook gestart met de grondwerken voor de appartementsgebouwen die op het vroegere voetbalveld achter het oude gemeentehuis komen.
andere plastiekverpakkingen bevatten. • Wie zich via de gemeentelijke website inschrijft, krijgt via mail een maandelijkse nieuwsbrief toegestuurd. Een extra editie wordt uitgestuurd als er op de actualiteit moet worden ingespeeld. De trimestriële papieren versie van de nieuwsbrief blijf ook voortbestaan. • De schoenmaker-slotenmaker Antonio van het Oppem Shopping Center aan de Mechelsesteenweg is in augustus overleden na een ongelukkige val in zijn woning in Spanje. Recent had hij nog aangekondigd dat hij, na 46 jaar trouwe dienst, om 15 uur zou sluiten. De zaak is nu definitief dicht. • Ook de winkel van opticien Filip Verhulst sloot op 1 september definitief de deuren. Verhulst blijft actief als opticien, maar komt alleen nog op afspraak aan huis. • Op 1 september kwamen koning Filip en koningin Mathilde hun dochter Eléonore afzetten aan het Heilig Hartcollege. Zij kon haar middelbare studies niet starten aan het Brusselse Sint-Jan-Berchmanscollege, maar vond hier wel een plaats. • Aannemer Van Roey maakt zich nog altijd sterk dat het nieuwe gemeentelijke schoolgebouw van De Letterbijter opgeleverd zal worden tegen de start van het volgende schooljaar in 2021. • Op zaterdag 15 augustus – een feestdag – waren de bouwvakkers van het NAC een zoveelste werkdag gestart. Omwonenden belden de politie om de werken te laten stilleggen omwille van de feestdag. ‘Een ongelukkige samenloop
• De werken aan de laatste fase van de kloostertuin zijn intussen gestart. Het gaat om het gedeelte op de hoek van de Wezembeeklaan en de Louis Marcelisstraat. • Eind augustus werd onze tramlijn 39 opnieuw in dienst gesteld na maandenlange werken. Tramsporen, pylonen, bedrading, elektrische voeding en tramhaltes werden vernieuwd en verbeterd voor minder mobielen. Ook werden de haltes lichtjes verhoogd met het oog op de toekomstige nieuwe trams. • Voorlopig zijn het nog de oudere tramstellen die op lijn 39 rijden. Voor de nieuwere types is het wachten tot het eindpunt in Montgomery aangepast is om langere tramstellen te kunnen ontvangen. • Vandalen namen intussen al verschillende schuilhuisjes aan de vernieuwde tramhaltes onder handen met graffiti. • De gemeentelijke sporthal is sinds 1 september opnieuw open. De kleedkamers blijven voorlopig gesloten, behalve voor de scholen. Het gevolgde protocol is dat van Sport Vlaanderen. De verwarming in de sporthal werd in de tussentijd vernieuwd. • Bij een gerichte verkeerscontrole in augustus betrapte de politie op minder dan 2 uur tijd 31 bestuurders (op 351) die meer dan de toegestane 50 km/u reden op de Wezembeeklaan richting Brussel. • In de gemeentelijke gebouwen, waaronder ook de scholen, werden CO2-meters geplaatst om de luchtkwaliteit te monitoren. (UM)
3
Nicole Schumacher
‘Klankgolven brengen lichaam en geest in balans’ Nicole Schumacher is afkomstig van Eupen, maar woont al 24 jaar in WezembeekOppem. Sinds 1991 heeft ze een eigen praktijk als systeemcoach en klanktherapeut. Ze begeleidt o.a. het zoekproces van mensen naar meer rust, zelfontplooiing en harmonie.
V
an jongs af aan was Nicole Schumacher geboeid door muziek. Op zesjarige leeftijd leerde ze piano en mandoline spelen. In de jaren die daarop volgden, speelde ze mee in orkesten en zong ze in koren. Toen ze achttien werd, schreef ze zich in voor de vierjarige opleiding aan het instituut Dalcroze in Brussel. Jacques Dalcroze ontwikkelde een eigen pedagogie waarbij hij ervaring, experimenten en observaties laat voorgaan op theoretische kennis. In zijn methode zijn ritme en muziek nauw verweven met beweging. Tegelijk moest ze ook haar hogere 4
studiekeuze maken: psychologie, talen, muziek of muziektherapie. Voor de laatste optie in het rijtje moest ze echter naar Londen, wat in die tijd niet evident was. Ze startte met een opleiding aan het conservatorium in Brussel, gevolgd door tal van studies die haar keuzeprobleem geleidelijk aan uitwisten en resulteerden in twee evenwaardige titels, namelijk ‘systeemcoach’ en ‘klanktherapeut’. De sessies geeft ze in vier talen (Nederlands, Frans, Duits en Engels), waardoor ze uiteindelijk al haar initiële studiekeuzes de revue ziet passeren.
Playmobil
‘Mensen leven in een aantal systemen, zoals hun familie, hun werkomgeving of de verenigingen waarbij ze zich aansluiten’, vertelt Nicole. ‘Loopt het echter niet zo vlot in een of meer van deze systemen, dan kun je daarvoor terecht bij een systeemcoach. Die analyseert o.a. de onderliggende patronen van je gedrag en je reactie op anderen, zodat er oplossingen gezocht kunnen worden voor wat hapert. Een klanktherapeut maakt gebruik van muziek en klankgolven om een genezingsproces of het welbevinden te bevorderen of te vervolledigen.’
MENSEN uit Wezembeek-Oppem
DE
Nicole Schumacher: „Schallwellen bringen Körper und Geist ins Gleichgewicht“ Nicole Schumacher stammt aus Eupen, lebt aber seit 24 Jahren in WezembeekOppem. Seit 1991 hat sie ihre eigene Praxis als Systemcoach und Klangtherapeutin. Sie betreut u.a. die Suche von Menschen nach mehr Ruhe, Selbstentfaltung und Harmonie.
© Tine De Wilde
„Die Menschen leben in einer Reihe von Systemen, etwa in ihrer Familie, ihrem Arbeitsumfeld oder den Vereinigungen, denen sie beitreten“, erzählt Nicole. „Wenn es in einem oder mehreren dieser Systeme jedoch nicht so reibungslos läuft, können Sie sich an einen Systemcoach wenden. Der Systemcoach analysiert die zugrundeliegenden Muster Ihres Verhaltens und Ihrer Reaktion auf andere, so dass Lösungen für auftretende Probleme gefunden werden können. Ein Klangtherapeut verwendet Musik und Schallwellen, um einen Heilungsprozess oder Wohlbefinden zu fördern oder zu vollenden.“ Mit diesem doppelten Ansatz stellt Nicole Schumacher den ganzen Menschen in den Mittelpunkt, sowohl den Körper als auch den Geist.
Door die dubbele aanpak richt Nicole Schumacher zich naar de hele mens, zowel lichaam als geest. ‘Als iemand bij mij op consultatie komt, bespreken we eerst wat zijn of haar betrachting is’, zo licht Nicole Schumacher toe. ‘Dat gebeurt aan de hand van vragen. Waarom kom je, wat wil je in je leven veranderd zien, wat lukt niet ... Met Playmobil-poppetjes en houten blokjes visualiseren we samen de problematiek. Op die manier worden de moeilijkheden haast tastbaar, wat op zich verhelderend werkt. Daarna vraag ik de persoon om zelf een plek in mijn praktijkruimte in te nemen en vervolgens het probleem en alle betrokkenen een plaats toe te wijzen. Dan stel ik vragen waardoor er beweging in de opstelling komt of waardoor er van perspectief gewisseld wordt. Het gaat er daarbij om alles in een grotere context te plaatsen, om de dingen letterlijk van op een afstand te observeren. Je hele persoon wordt zo bij het proces betrokken.
Zo’n systeemopstelling kan ook met verschillende personen tegelijk gebeuren. Helaas is dat in coronatijden niet meer mogelijk.’
Het effect van klankvibratie moet je ervaren, want enkel met woorden kun je het niet vatten.’
Instrumenten
Ze geeft ons een demonstratie. Het effect is er ogenblikkelijk, de trillingen van de klankschalen en snaarinstrumenten zorgen voor een diepe rust die je normaal pas ervaart na lange meditatie. ‘Uit onderzoek van de Harvard Medical School blijkt dat er voor 80 procent van de gezondheidsproblemen in de Verenigde Staten een oorzaak te vinden is in chronische stress of onderdrukte emoties. Klanken hebben juist hierop invloed. Ze wekken bijvoorbeeld alfagolven in de hersenen op die voor mentale ontspanning zorgen. Ze helpen op een zachte manier emoties los te laten. De instrumenten die ik gebruik, alsook het zingen, dompelen je onder in een klankbad. Niet alleen de klanken, maar ook de trillingen werken op de cellen, het weefsel en de spieren. De lichaamssystemen worden onbewust gestimuleerd en beïnvloeden op hun beurt het autonome zenuwstelsel, de hormonen en het immuunsysteem. Muziek en ritme worden sinds mensenheugenis aangewend bij helingsprocessen. Zelf zingen zorgt ook voor een positieve vibe en al zeker als je het samen met anderen doet.’
‘Als mensen voor een individuele sessie komen, is dat vaak omdat ze de verbinding met zichzelf kwijt zijn. Omdat ze bijvoorbeeld overweldigd zijn door het vele werk of door de zorg voor anderen. Stress, spanning, vermoeidheid … de gezonde afstand tussen hen en het werk of de anderen is verstoord. Essentiële elementen om te functioneren – zoals rust, harmonie, vreugde, zingeving of vertrouwen – ontbreken. Hier sluit de klanktherapie nauw aan.’ Nicole Schumacher beschikt over een hele collectie instrumenten, gaande van klankschalen, stemvorken en snaarinstrumenten tot de inzet van haar eigen zangstem. ‘Klankgolven hebben een directe impact op het lichaam, op het voelen, op het denken. Bij de therapie worden harmoniserende, ontspannende golven opgewekt om zo tot een beter evenwicht te komen of om energiestromen vrij te maken. Dat kan preventief gebeuren of aanvullend bij een medische behandeling. Het kan het ziekteproces verzachten of troost bieden. Sereniteit, veerkracht en innerlijke rust zijn zo belangrijk als ziekte of ongeluk je treft.
Klankbad
Karla Stoefs 5
I N F O R M AT I E verenigingsnieuws
vanaf donderdag 1 oktober Kunst- en creareeks Durven doen vzw Blos
woensdag 30 september Informatievergadering vormselcatechese voor de jongeren van kring 11 20 uur – parochiecentrum van Sint-Michiel (Vosberg 40). info: elisabeth.freudenstein@skynet.be
woensdag 28 oktober Sportetentje Okra Wezembeek-Oppem 12 uur – gemeentelijk sportcentrum info: marcel.abts@skynet.be
Vzw Blos organiseert dit najaar opnieuw een kunst- en creareeks waarbij ‘durven doen’ centraal staat. ‘We zijn geen knutselvereniging’, zegt voorzitter Nausikaä Droste. ‘We werken niet in een schoolse setting, maar laten deelnemers aan onze kunst- en creareeks in kleine groepen experimenteren in een ongedwongen sfeer. Schilderen, collages maken, werken met houtskool, witte potloden of zijdepapier … het kan allemaal. Er wordt telkens een andere opdracht gegeven waarmee ieder zijn ding kan doen, weliswaar met de nodige tips en begeleiding. Een frisse blik en zin om de handen uit de mouwen steken: meer is er niet nodig om de creatieveling in je wakker te maken.’ Dat vzw Blos tijdens deze kunst- en creareeks in kleine groepen werkt, is in coronatijden een extra troef. ‘We starten op donderdag 1 oktober met een eerste lessenreeks van tien workshops. Op 12 december staat een vernissage op het programma.’ (JH) vanaf donderdag 1 oktober, telkens van 19.30 tot 22.30 uur – jeugdhuis Merlijn prijs: 175 euro • info en inschrijven: blossersinfo@gmail.com
donderdag 8 oktober Film Wild Natuurpunt Wezembeek-Oppem – Kraainem Met Wild trekt Natuurpunt Wezembeek-Oppem – Kraainem de kaart van de filmliefhebber. In deze gedramatiseerde natuurfilm spelen de familie vos, het edelhert en het wilde zwijn de hoofdrollen. Alle seizoenen passeren de revue. Wild verscheen in 2018 in de bioscoop, tijdens het jaar van de Nederlandse natuurfilm. Regisseur Luc Enting en cameraman Dick Harrewijn brachten duizenden uren door in hutjes in het bos. Het zoeken naar voedsel en het grootbrengen van de jongen komen in de film aan bod. Maar je ziet ook hoe hard de natuur is, waar het recht van de sterkste altijd wint. André Van Duin verzorgt de voice-over en geeft sfeervolle commentaar met een vleugje humor, zoals alleen hij dat kan. ‘We breien met deze film Wild een vervolg op de film De nieuwe wildernis die we een aantal jaar geleden hebben vertoond’, zegt voorzitter Ronald Cools van Natuurpunt Wezembeek-Oppem – Kraainem. ‘Deze film ligt in dezelfde sfeer. Wild bevestigt wat velen tijdens de staycations hebben geleerd, namelijk dat je niet ver hoeft te gaan om mooie natuur te zien.’ (JH) 20.00 uur – GC de Kam • prijs: 2 euro tickets via www.dekam.be
6
Herfstfeesten 2020 De drie weken durende Herfstfeesten lopen nog tot en met zondag 18 oktober. Hieronder vind je een overzicht van het programma voor oktober. De meeste activiteiten vinden plaats in GC de Kam of bij de buren van GC de Lijsterbes. > Zondag 4 oktober van 13 tot 17 uur: Kinderhoogdag in GC de Lijsterbes. Meer info op blz. 10. > Van 5 tot 18 oktober: Poëziewandeling in het kader van de Week van het Nederlands. Maak een wandeling tussen Wezembeek-Oppem en Kraainem en puzzel onderweg een gedicht bij mekaar. Starten kan zowel aan GC de Kam als GC de Lijsterbes. Lees ook het interview op blz. 11. > Donderdag 8 oktober om 20 uur: filmvoorstelling Wild, bonte families op de Veluwe in GC de Kam, georganiseerd door Natuurpunt. > Zaterdag 10 oktober van 10 tot 17 uur: Davidsfonds stelt het boekenpakket Vers Geperst voor in GC de Kam. > Woensdag 14 oktober, 20 uur: theatervoorstelling U bent mijn moeder in GC de Kam. Lees het interview met actrice Sien Eggers en regisseur Stefan Perceval op blz. 12. > Donderdag 15 oktober om 15 en 20 uur: filmvoorstelling Parasite in GC de Kam.
zaterdag 10 oktober Vers Geperst: snuisteren in meer dan tweehonderd nieuwe titels Davidsfonds Wezembeek-Oppem Boekenliefhebbers moeten zeker een kijkje komen nemen op Vers Geperst. In de grote zaal van GC de Kam staan dan zo’n 200 nieuwe boeken uitgestald. ‘Alle genres komen aan bod’, zegt bestuurslid Annelies Boon van het Davidsfonds Wezembeek-Oppem. ‘Er zijn niet alleen kunstboeken, maar ook romans, boeken over toerisme of lifestyle, een grote collectie kinderboeken … noem maar op. Het is onze eerste grote activiteit sinds de lockdown en we zijn blij dat we dit kunnen organiseren.’ Alles verloopt uiteraard coronaproof. ‘Elke bezoeker krijgt handschoenen, zo vermijden we contact via de boeken’, gaat Annelies verder. ‘We hebben ook een circulatieplan en respecteren de afstandsregels. Wie voor 40 euro of meer aan boeken bestelt, wordt automatisch lid van het Davidsfonds. Dan krijg je ook de cultuurkaart waarmee het hele gezin korting krijgt op reizen, museumbezoeken en activiteiten van het Davidsfonds.’ Het Davidsfonds Wezembeek-Oppem bestaat 67 jaar en telt een 50-tal leden. ‘Iedereen mag lid worden. We verwachten een 40-tal bezoekers op Vers Geperst en ook de afdeling van Tervuren zal komen snuisteren in het nieuwe aanbod. De opbrengst gebruiken we om sprekers mee te bekostigen en om korting te kunnen geven aan leden die deelnemen aan activiteiten’, besluit Boon. Alle leden krijgen vooraf een cultuurgids met het Davidsfonds-programma in de bus, samen met een lijst van de boeken die worden aangeboden. De bestelde boeken kan je op woensdag 2 december om 20 uur afhalen in de Kam. (JH) 10.00 tot 17.00 uur – GC de Kam • gratis toegang info: annelies.boon1@telenet.be
Coronaproof vergaderen in de Kam Wie een vergadering of activiteit wil organiseren, kan in de Kam terecht om samen de haalbaarheid te bekijken. Als centrum hebben we alvast alle maatregelen genomen die een ‘veilige’ omgeving garanderen. Zo wordt in een zaal een bepaalde capaciteit toegelaten, rekening houdend met de afstandsregels, is er handgel voorhanden enz. Heb je nog vragen? Neem contact op met het centrum via info@ dekam.be of kom even langs tijdens de openingsuren. Met mondmasker uiteraard!
zaterdag 24 oktober Aangepast groepsfeest voor Chiro Berkenbloesem ‘Veel kunnen we nog niet zeggen over het groepsfeest van Chiro Berkenbloesem’, vertelt Veerle Cammaerts. ‘Omwille van de coronamaatregelen zijn we nog volop bezig met het uitwerken van een alternatief. Het zal allicht een soort take-away zijn.’ Traditioneel vinden er met het groepsfeest ook optredens plaats tijdens het eetfestijn, maar dat zal nu dus moeilijk zijn. ‘Ons groepsfeest is op zaterdag 24 oktober gepland, maar we raden iedereen aan om onze website in het oog te houden. We hopen via die weg snel meer informatie te kunnen geven.’ (JH) info: www.chiroberkenbloesem.be
7
MENSEN met een passie om er bijna twintig jaar lang onderzoek te doen aan het Kinsey-instituut, waaraan hij nog steeds verbonden is als senior research fellow. ‘Verhuizen van het progressieve liberale Amsterdam naar Indiana – dat nogal conservatief is – was wel een verandering. Maar ook in Amerika tref je allerlei meningen’, weet hij.
Weggegooid geld
Seksuoloog Erick Janssen
Het effect van corona op ons seksleven
© Tine De Wilde
‘Toch is er een merkbaar verschil wat de subsidiecultuur voor het onderzoekswerk betreft. Het Kinsey-instituut werkte indertijd grotendeels op basis van overheidsgeld. Dat was een bewuste keuze om zo neutraal mogelijk, los van farmaceutische bedrijven bijvoorbeeld, studies op te zetten. Maar het gevolg daarvan is dat het niet makkelijk is om subsidies te verkrijgen voor meer fundamenteel seksueel onderzoek. Ooit kwam een toegewezen subsidie van ons – waarmee we het effect van opwinding op seksuele beslissingen wilden onderzoeken – onder vuur te liggen. De vraag ‘of het geen weggegooid geld was’ kwam op de agenda van het Congres in Washington. Gelukkig werd het pleit in ons voordeel beslecht.’
Het coronavirus riep uiteenlopende medische onderzoeken een halt toe, maar bood ook kansen voor geheel nieuw onderzoek. Zo ook voor Erick Janssen, hoogleraar seksuologie, wiens onderzoeksteam nu peilt naar ‘seksuele intimiteit in relaties gedurende de pandemie van het coronavirus’. Erick Janssen is afkomstig van Oss, een stad in de Nederlandse provincie Noord-Brabant. Hij woont sinds kort in onze gemeente. ‘Vroeger hebben we een tijd in Leuven gewoond. Ik werk er als hoogleraar seksuologie aan het Instituut voor Familiale en Seksuologische Wetenschappen van de KU Leuven. Maar Leuven blijft in de eerste plaats een studentenstad, vandaar onze keuze om naar Wezembeek-Oppem te verhuizen. We wonen hier graag. De gemeente is multicultureel en we wonen vlak bij het groene park van Tervuren.’ In 1995 promoveerde Erick Janssen aan de Universiteit van Amsterdam in de psychologie. Hij verhuisde nadien naar de VS 8
Samen met John Bancroft ontwikkelde Erick Janssen een baanbrekend theoretisch model. ‘Vroeger lag de focus bij bevragingen vooral op wat seksuele opwinding stimuleert. Dat is een eenzijdige benadering, want het is best mogelijk dat er bij wijze van spreken niets aan het gaspedaal hapert, terwijl je toch niet in een staat van opwinding raakt omdat er ook remmende factoren in het spel zijn. Bijvoorbeeld het idee dat de buren je kunnen zien, kan voor blokkering zorgen. Wij hebben vragenlijsten uitgewerkt waarin beide soorten van invloeden zijn opgenomen. De balans tussen beide krachten, tussen het gaspedaal en de rem, moet immers goed zitten. Deze benadering wordt nu wereldwijd toegepast. Dat is toch een van de verwezenlijkingen waar ik trots op ben.’
Het effect van corona
‘Het coronavirus heeft het onderzoek dat we in maart aan het opstarten waren, aardig gedwarsboomd. Vooral omdat er ook labo-onderzoek in het pakket zat. Jammer, maar veel mensen hebben in deze tijd een grotere tegenslag te verwerken. Bovendien bracht het virus een situatie teweeg die we nog niet eerder meemaakten. Het thuisblijven, het fysiek afstand houden … Al deze maatregelen hebben een impact op onze gezondheid, op onze relaties, op ons seksueel welzijn. Zeker in het begin, toen niemand wist hoe de situatie zou evolueren, was de toestand voor velen stressvol.’ ‘Een internationale studie gaf als resultaat dat 40 procent van de ondervraagden de situatie als negatief ervaarde op hun seksueel welbevinden. In de media wordt er doorgaans op het negatieve gefocust, maar dit cijfer wil ook zeggen dat 60 procent van de koppels de effecten op hun seksleven niet als negatief ervaarden. In onze eigen studies ontdekten we dat bijna 20 procent van de respondenten vindt dat stress een positief effect kan hebben op hun seksualiteit. Hoe mensen reageren op stress, is dus duidelijk verschillend.’ ‘Met het onderzoek dat we nu voeren, proberen we te begrijpen hoe pandemiegerelateerde stress en sociaal isolement de intimiteit van koppels beïnvloeden. En of intiem gedrag de
MENSEN negatieve effecten van sociaal isolement en stress kan verminderen. Onze onderzoeken gebeuren via enquêtes, maar we voeren ook fysiologische tests uit in het labo. Het is begrijpelijk dat niet iedereen zich tot dat laatste geroepen voelt, daarom bieden we soms een betaling aan. Mensen die zich kandidaat stellen, doen dat vaak omdat ze het belang van ons onderzoek erkennen. Onze resultaten helpen om diagnoses te stellen of behandelingen op te zetten. Ook bij ons onderzoek naar de effecten van het coronavirus zien we parallellen met de adviezen die we formuleren voor condoomgebruik. We weten dat we afstand moeten houden en een masker moeten dragen om onszelf en de andere te beschermen. Waarom handelen we dan niet consequent naar die kennis?’
Recht op seksueel plezier
‘Vroeger lag de focus van seks vooral op voortplanting, nu ligt de focus ook op andere aspecten, inclusief plezier en intimiteit. Studies laten zien dat seks een positief effect kan hebben, niet alleen op relatiekwaliteit, maar ook op lichamelijke processen zoals immuunfunctie en bloeddruk, en zelfs op het algemeen welzijn en onze productiviteit. Hoe het verband zich manifesteert, is niet altijd makkelijk om te onderzoeken. Mensen verschillen, en ook het belang van seks in een relatie verschilt van mens tot mens. Binnen een relatie verandert dat belang ook. Een eerste verliefdheid is wat anders dan samen een jubileum vieren.’ Toch heeft de World Association For Sexual Health, waar Janssen bij betrokken is, het recht op seksueel plezier als mensenrecht laten optekenen. ‘Deels om het op de agenda te zetten als recht voor iedereen, ongeacht de geaardheid of eventuele fysieke beperkingen. Bovendien legt het woord ‘plezier’ de klemtoon op het feit dat er sprake moet zijn van wederzijdse toestemming. Seksueel geweld en verkrachting zijn helaas nog steeds veelvoorkomend, en worden soms als oorlogswapen gebruikt. Zo’n manifest betekent dat erover gepraat wordt, het maakt bestaande problemen zichtbaarder. Natuurlijk reikt het niet onmiddellijk oplossingen aan, maar elke stap in de goede richting telt.’ Karla Stoefs
met een mening
Toxicar Ze maken meer en meer deel uit van het straattoneel. In Wezembeek-Oppem alleen al rijden er, volgens de meest recente gegevens, tientallen stuks van rond. Ik heb het over bakfietsen en fietskarren. Ze zijn vooral bij jonge gezinnen zeer gegeerd. Niet ten onrechte. Zo’n uit de kluiten gewassen drie- of vierwielers hebben nu eenmaal wat pluspunten. Dergelijke tuigen zijn zowat in alle mogelijke geuren en kleuren én zelfs elektrisch aangedreven te verkrijgen. Let wel, het zijn geen goedkope hebbedingetjes, zeker niet als je kiest voor kwaliteit en extra comfort. Bij sommige luxeversies schurkt het prijskaartje makkelijk tegen de 1.000 euro aan. Bij intensief heen en weer peddelen bespaar je wel flink op de autokosten. Bovendien draag je een steentje bij tot het milieu, verlicht je de files en maak je de schoolomgeving een stuk veiliger. Kortom, een kus van de juffrouw en een bank vooruit, en van VIAS én milieuactivisten alleen maar lovende woorden en aanmoedigende schouderklopjes. Voor kinderen is zo’n ritje ook altijd weer een mini-Walibi-ervaring en voor de fietser goed voor de gezondheid. Het scherpt de conditie aan en bovendien is het BMI-vriendelijk. Voor wie in de kar zit, liggen de zaken vermoed ik enigszins anders. Zo camoufleert een recente studie het overgewicht bij peuters en kleuters niet. Tien procent zou namelijk best wat beweging kunnen gebruiken. Daarnaast vraag ik me af of het daar sowieso wel gezond vertoeven is. In zo’n fietskar zitten de lieverdjes laag bij de grond, pal tussen de uitlaatgassen van het gemotoriseerde verkeer. Ik zou de bloedwaarden van die kinderen na een jaartje pendelen wel eens onder de neus van de immer minzaam glimlachende toxicoloog Jan Tytgat willen schuiven. Ik geef het je op een presenteerblaadje: die prof hangt z’n witte doktersjas aan de kapstok, laat zijn labo voor wat het is, rijdt vliegensvlug naar de Reyerslaan en duikt samen met Kathleen Cools de studio in voor een extra Terzake. Na het onbewogen en lijzig debiteren van een waslijst gevaarlijke zware metalen en andere carcinogene stoffen, somt hij vervolgens even droog de schadelijke gezondheidseffecten op waar je, alleen al van ze te
horen, misselijk van wordt. Ons Kathleen kijkt bij het aanschouwen van dit alles nog bezorgder en bedenkelijker dan anders. De Canvas-meerwaardezoekers, waar ik de bezitters van zo’n kar bij reken, zetten bij het horen en zien van al dat onheil hun kar meteen op eBay. Lichte paniek ontstaat dan weer bij de handelaars, want voortaan kunnen ze hun tuigen letterlijk én figuurlijk niet meer aan de straatstenen kwijt terwijl op de tweedehandsmarkt het aanbod spectaculair stijgt en de prijzen in de kelder te zoeken zijn. Net zoals je vragen kunt stellen over de veiligheid van de gebruikers van elektrisch aangedreven steps, fietsen en speedpedelecs, kan je diezelfde bedenking ook maken bij die fietskaradepten en vooral hun passagiers. Navraag bij Wokra leerde ons wel dat er tot op heden geen incidenten waren waarbij er slachtoffers vielen. Gelukkig maar. Wel ben ik, als ik als automobilist nog maar in de buurt van zo’n fietskar kom, altijd zeer attent en schakel ik automatisch over naar mijn extra anticiperend rijgedrag. Kinderen, zelfs met valhelm én vastgeklikt, blijven nu eenmaal zeer kwetsbare weggebruikers in zulke autobumperhoge karretjes. In een vorig leven kon ik meermaals crashtests van auto’s meemaken. Ik kan je verzekeren, zelfs bij relatief lage snelheden zie je pas hoe groot de gevolgen van een impact zijn. Voor zover ik weet, waren er nooit crashtests met zulke karren. Maar mochten die er zijn, dan vrees ik dat er na zo’n gesimuleerd ongeval met dummy’s weinig van die poppen overblijft, terwijl je de meetsensoren zal moeten zoeken tussen de resten van een zeer frêle carrosserie. Meten is weten, zegt men altijd. Wel, ik denk dat meten hier overbodig is. Paul Verdickt
9
I N F O R M AT I E nieuws uit het centrum
donderdag 1 oktober tot zondag 3 januari Roger Jonckheere Kam kiest voor Kunst EXPO
Openingsuren cafetaria café de Kam Met olieverf en acryl creëert Roger Jonckheere prachtige landschappen. gratis
zondag 4 oktober Kinderhoogdag Doe het zelf
maandag 5 tot zondag 18 oktober Poëziewandeling Week van het Nederlands FAMILIE • VARIA NEDERL ANDS OEFENEN
GC de Kam – GC de Lijsterbes gratis , , ,
woensdag 14 oktober HetGevolg Sien Eggers U bent mijn moeder
FAMILIE
13 uur – GC de Lijsterbes i.s.m. GC de Kam prijs: 7 euro (kassa), 6 euro (vvk), 5 euro (abo) , ,
THEATER
20 uur – GC de Kam Lees het interview op p.12-13 prijs: 16 euro (kassa), 14 euro (vvk), 12 euro (abo) LAATSTE TICKETS
zondag 4 oktober Coole workshops op de Kinderhoogdag FAMILIE
De Kinderhoogdag is een jaarlijks evenement voor kinderen tussen vier en twaalf. Het is een samenwerking tussen de Lijsterbes in Kraainem en de Kam in Wezembeek-Oppem, en heeft afwisselend plaats in een van beide gemeenschapscentra. Dit jaar is Kraainem aan de beurt. Met het thema doe-het-zelf staat de dag in het teken van knutselen, bouwen en recycleren. Zo is er een workshop die draait rond het maken van spectaculaire mechanische kettingreacties, zoals je die vaak ziet in filmpjes op sociale media. String art zijn dan weer kunstwerkjes die gemaakt worden van garen en draad. Voor Meneer Petfles en Mevrouw Plastic gaan de kinderen eerst afval ruimen op straat, waarmee ze dan aan de slag gaan. Aan een aantal workshops mogen ook ouders deelnemen. Zoals het veelbelovend klinkende Mijn papa is een klimrek, of De werf, waarin kinderen en ouders kunnen spelen en bouwen. De workshops worden gegeven door professionele organisaties. Inschrijven kan op de website van de Lijsterbes of de Kam. Je krijgt een overzicht van de verschillende workshops waaruit je je programma kan samenstellen. (MB) 13.00 tot 17.00 uur – GC de Lijsterbes tickets: 7 euro (kassa), 6 euro (vvk) ,
10
,
donderdag 15 oktober Parasite FILM
Wie de film destijds in de grote zalen heeft gemist of hem gewoon nog een keer wil zien, moet absoluut een zitje boeken in gemeenschapscentrum de Kam. Parasite is de eerste niet-Engelstalige film die ooit een Oscar voor beste film won. In mei vorig jaar sleepte hij ook al de Gouden Palm in Cannes in de wacht. De ZuidKoreaanse regisseur Bong Joon Ho leverde dan ook een pareltje af. De film gaat over de Koreaanse jongen Ki-woo die met zijn zus en werkloze ouders in een verkommerd kelderappartement woont. In armoede, maar ze maken het beste van hun leven door mee te pikken wat kan. Van de wifi van de bovenburen tot de verdelgingsmiddelen waarmee de straten worden behandeld. Als Ki-woo de kans krijgt bijles te geven aan de dochter van een rijke familie, manoeuvreert hij ook zijn overige familieleden naar allerlei postjes. Want wie niet rijk is, moet slim zijn. Het klinkt als een tragikomisch verhaal, en dat is het ook. Maar ook veel meer. Parasite is een aanklacht tegen de klassenmaatschappij, maar af en toe ook gewoon grappig. En enorm spannend, donker en intelligent tegelijk. Een niet te missen meesterwerkje. (BC) 15 uur en 20 uur – GC de Kam tickets: 4 euro / filmpas: 15 euro (5 films)
maandag 2 en dinsdag 3 november Vakantiestage (4-6 en 7-10 jaar) Recycle FAMILIE, VAK ANTIEA ANBOD
Kunst ligt vaak daar waar je ze niet dacht te vinden. Gewoon op straat, bijvoorbeeld. Dat is het uitgangspunt van de tweedaagse vakantiestage Recycle voor kinderen. De stage is tweeledig: kinderen van 4 tot 6 jaar kunnen terecht in GC de Kam, iets oudere kinderen (7 tot 10 jaar) gaan aan de slag in GC de Lijsterbes in Kraainem. Ze werken, snijden, plakken, verven, knutselen en creëren met materialen die je in eerste instantie gewoon zou weggooien. Deze kunstzinnige knutseltweedaagse wordt georganiseerd in samenwerking met Artforum, een organisatie uit Leuven die kinderen in contact probeert te brengen met kunstenaars en maatschappelijke thema’s. Telkens van 9 tot 16 uur, maar een uurtje ervoor en erna is er opvang mogelijk. (BC) van 9 tot 16 uur – GC de Kam i.s.m. GC de Lijsterbes prijs: 35 euro
Poëtische zoektocht tijdens Week van het Nederlands Tijdens de Week van het Nederlands werkt gemeenschapscentrum de Kam samen met gemeenschapscentrum de Lijsterbes in Kraainem en literatuurorganisator Vonk & Zonen aan een poëzie-wandelparcours door beide gemeenten. Starten kan zowel aan GC de Lijsterbes als aan GC de Kam. ‘Waar gaan we naartoe?’ Dat is de vraag die de Partij voor de Poëzie ons stelt nu we onze weg moeten vinden in het nieuwe normaal. ‘De Partij voor de Poëzie is een los-vast collectief van dichters, dat al in het voorjaar van 2018 werd opgericht’, legt Daan Janssens van Vonk & Zonen uit. ‘De initiatiefnemers zijn een aantal dichters, onder wie Michaël Vandenbril (auteur van verschillende bundels en coördinator van Antwerpen Boekenstad) en Jan Ducheyne (podiumdichter met Noodzakelijk Kwaad en organisator van De Sprekende Ezels). In tijden van quarantaine en social distancing wil de Partij ons letterlijk en figuurlijk wat richting geven in de zoektocht naar een nieuwe zorgeloosheid. Daarom sturen ze mensen op pad langs verschillende plekken in de gemeente, aan de hand van een poëtische speurtocht. In dit geval kiezen de Lijsterbes en de Kam de leukste plekjes uit voor een fijne wandeling. Het gedicht Waar gaan we naartoe? dient daarbij als leidraad. Daan Janssens: ‘Om het te schrijven, hebben we een beroep gedaan op een collectief van schrijvers. Elke dichter heeft een aantal verzen geschreven, maar je weet niet wie welke, of hoeveel. Niemand hoeft met de eer te gaan lopen, het gaat echt uit van een collectief gedeelde liefde voor poëzie.’
donderdag 15 oktober Parasite FILM
15 uur en 20 uur – GC de Kam tickets: 4 euro filmpas: 15 euro (5 films)
maandag 2 en dinsdag 3 november Vakantiestage (4-6 jaar) Recycle VAK ANTIEA ANBOD FAMILIE,
van 9 tot 16 uur – GC de Kam i.s.m. GC de Lijsterbes prijs: 35 euro
Even zoeken
‘De lente heeft ons overleefd – wij stappen langzaam voorbij / Aan ons gemis, pakken de draad weer op als een stratenplan / Doen het veranderde vroegere anders.’ Dat is een van de fragmenten uit het gedicht die je kan tegenkomen als je besluit om tijdens de Week van het Nederlands het parcours door Kraainem en Wezembeek-Oppem af te leggen. Janssens: ‘Het gedicht is opgedeeld in verschillende stukken die een plaats krijgen langs de wandeling. Op het einde krijgen de deelnemers dan het volledige gedicht op papier cadeau.’ Het gedicht wil ook een positieve boodschap brengen na al het slechte nieuws van de afgelopen maanden. ‘Nu mensen opnieuw iets meer op hun gemak buiten kunnen komen en hun omgeving kunnen ontdekken, willen we aangeven wat er in deze context nog mogelijk is en waarvan we nog kunnen genieten. Weer buitenkomen en om je heen kijken is het belangrijkste doel. Je kan dat in je eigen bubbel doen, en in je eigen tempo.’ (MB) 5 t.e.m. 18 oktober • vertrek aan GC de Lijsterbes of GC de Kam
woensdag 4 november De Leeuwenkoning FILM, FAMILIE
In 1994 smolt de wereld voor The Lion King – De Leeuwenkoning in de Nederlandstalige versie – van Disney. Het was al de zoveelste tekenfilm uit de Disney-stal, maar de allereerste waarvoor de filmmakers niet gingen spieken in een boek. Een origineel verhaal dus, over de jonge leeuw Simba en zijn niet zo gezellige oom Scar. En wie herinnert zich de vrijbuiters Timon en Pumba nog, een stokstaartje en een wrattenzwijn met sappige Vlaamse accenten? Toen Disney aankondigde dat er een remake kwam van de film, hielden de recensenten hun hart vast. Een remake is zelden zo goed als het origineel. En waarom een remake maken van een verhaal dat iedereen nog zo goed kent? Het was dan ook niet het verhaal dat voor de grote vernieuwing zorgde. De Leeuwenkoning anno 2019 bleek een enorm sterk staaltje computeranimatie. De film volgt bijna frame per frame de originele versie, maar de bonte tekeningen ruimden plaats voor levensechte beelden. Je kan zowat de haartjes van de wapperende manen van Simba tellen. Alsof je naar een natuurdocumentaire van National Geographic aan het kijken bent. Disney schreef met de nieuwe Lion King alweer een stukje filmgeschiedenis, goed voor twee Oscars trouwens. Oh ja, Elton John is opnieuw van de partij met zijn Circle of life. (BC) 15 uur – GC de Kam • tickets: 3 euro
11
C U LT U U R theater
FR
Sien Eggers et Stefan Perceval à propos de Vous êtes ma mère ‘Je suis heureuse de pouvoir à nouveau jouer Vous êtes ma mère, raconte Sien Eggers.’ Ce spectacle ne m’a jamais quitté, il est dans mon cœur.’ Quinze ans plus tard, l’actrice reprend le rôle d’une fille et de sa mère démente. Une actrice, deux rôles. C’était en 2005 que, pour la première fois, Stefan Perceval (aujourd’hui directeur et directeur artistique de HetGevolg) mettait en scène un spectacle avec Sien Eggers. ‘Lors de la première répétition, Sien m’a demandé qui exactement jouerait le rôle de la fille’, rit le réalisateur. Ce n’est qu’à ce moment-là qu’elle s’est rendue compte qu’elle incarnerait un double rôle. Eggers : ‘J’étais complètement déboussolée: comment pouvais-je gérer cela? Mais Stefan s’est mis juste en face de moi, les bras croisés. Je n’ai jamais connu quelqu’un d’aussi à l’écoute que lui. Nous avons travaillé de manière très calme sur ce spectacle, toujours petit bout par petit bout’. Quelques semaines plus tard, la presse parla de la transformation “déconcertante” de Sien Eggers, durant laquelle elle passe de mère en fille et qu’elle incarne de manière irréprochable sur scène.
Sien Eggers en Stefan Perceval over U bent mijn moeder
Verhalen en de kwetsbaarheid erachter
‘Ik ben blij dat ik U bent mijn moeder weer kan spelen’, zegt Sien Eggers. ‘Die voorstelling is me altijd bijgebleven, ze zit in mijn hart.’ Na vijftien jaar kruipt de actrice opnieuw in de huid van een dochter en haar dementerende moeder. Eén actrice, twee rollen.
H
et was in 2005 voor het eerst, maar niet voor het laatst dat Stefan Perceval (nu directeur en artistiek leider van HetGevolg) een voorstelling met Sien Eggers regisseerde. ‘Hij vroeg me voor de rol met een boeket bloemen en een fles wijn in zijn armen’, vertelt de actrice. ‘Dat had ik nog nooit meegemaakt.’ Het was een stuk van de Nederlander Joop Admiraal, in een bewerking van Perceval. 12
‘Op de eerste repetitie vroeg Sien me wie nu eigenlijk de rol van de dochter zou spelen’, lacht de regisseur. Toen pas werd het haar helemaal duidelijk dat er een dubbelrol van haar werd verwacht. Eggers: ‘Ik was helemaal van mijn melk: hoe moest ik dat voor elkaar krijgen? Maar Stefan ging pal voor me zitten, met zijn armen gekruist. Ik heb nooit iemand zo weten luisteren. En dan knikken: ‘t Is goed. We hebben heel rustig aan die voorstelling gewerkt, altijd in kleine stukjes. Soms stuurde hij me ‘s middags al naar huis, nog totaal niet moe, mijn hoofd wel nog vol met de voorstelling. Je blijft er dan de verdere dag over nadenken, weet je, en uiteindelijk lijkt het of alles vanzelf gaat. Dat was fantastisch.’ Zelfs de transformatie van het ene naar het andere personage leek lang zo onoverkomelijk niet meer. Stemmetjes had ze niet nodig, besefte de actrice. De twee personages konden gerust dezelfde stem hebben, net zoals zijzelf en haar eigen moeder. En hoe laat je een personage fysiek in een ander personage veranderen? Ook dat kan langzaam en subtiel. ‘Sta nu eens met je rug naar het publiek, zei Stefan. En doe het dan een keer. Plotseling was het simpel: de moeder is wat frêler dan de dochter, haar skelet is al wat gekrompen, zoals dat gaat als je ouder wordt. En dus werd ik wat kleiner en fragieler, heel stillekes, nauwelijks merkbaar, maar opeens was ik de moeder.’ Enkele weken later schreef de pers over de ‘verbijsterende’ transformatie van dochter naar moeder die Sien Eggers op het podium ten beste gaf.
In het hart
‘Die voorstelling was het begin van een fantastische periode voor mij’, herinnert Sien Eggers zich. Dus toen Stefan Perceval haar vroeg of er soms iets was wat ze graag nog eens zou spelen, legde ze een idee op tafel waar ze al even mee speelde: een herneming van U bent mijn moeder. ‘In al die jaren zijn er
woensdag 14 oktober HetGevolg - Sien Eggers U bent mijn moeder THEATER
20 uur – GC de Kam prijs: 16 euro (kassa), 14 euro (vvk), 12 euro (abo) LAATSTE TICKETS
maar enkele voorstellingen geweest die me zo intens zijn bijgebleven. Ze zit echt in mijn hart.’ ‘Dat komt omdat er een geschiedenis aan vasthangt’, beaamt ook Perceval. ‘In de voorstelling zit bijvoorbeeld een scène waarin de moeder afscheid neemt van haar dochter: Dada, zegt ze. Dada. Toen we de voorstelling in 2005 maakten, was ik net aan het scheiden, mijn zoon was een jaar oud. Ongetwijfeld stond hij ook ooit boven aan de trap terwijl ik weg moest gaan, en zoiets sluipt dan in het stuk dat je maakt. Het hoeft daarom niet zwaar beladen te worden, het draagt gewoon al die verhalen die wij elkaar tijdens de repetities vertellen met zich mee.’
Nieuwe gezichten in de Kam
Adem
Haar naam verklapt haar achtergrond al: Silvia Zanzarella (46) is een rasechte Italiaanse. Vier jaar geleden verhuisde ze met haar zoontje naar ons land. ‘Mijn man werkte hier al langer en kwam om de twee maanden naar huis in Italië’, vertelt ze. ‘Uiteindelijk verhuisde ik naar België. De eerste twee jaar ging ik naar school om Nederlands te leren. Daarna ging ik aan de slag als poetsvrouw in gemeenschapscentrum de Bosuil in Jezus-Eik. Dat was halftijds. Toen de poetsvrouw van GC de Kam stopte, nam ik met veel plezier haar werk over. Ik werk nu 34 uur per week, verdeeld over de Bosuil en de Kam.’
Het stuk zal nu niet wezenlijk verschillen van hoe het er vijftien jaar geleden uitzag. De inhoud blijft, Sien Eggers hoeft geen nieuwe personages te spelen. ‘Maar we hebben allebei nieuwe verhalen die we elkaar ook weer vertellen. Er zit dus meer in ons rugzakje en al die dingen mengen zich ook weer in je voorstellingen’, legt Stefan Perceval uit. ‘Ik zie mijn vader nog aan een tafeltje in de foyer zitten, in 2005. Intussen is hij er niet meer, hij is gestorven na een hersenbloeding, en dus heb ik nu zelf verhalen die toen eigenlijk al in de voorstelling zaten.’ ‘Er zit tijd en adem tussen’, zegt Sien Eggers. ‘Je laat zo’n voorstelling los in de tussentijd, en dan dienen zich al eens nieuwe dingen aan. Zo moet ik op een gegeven ogenblik de schoenen van de moeder aantrekken. Ik herinner me nog dat Wim Helsen eens naar het stuk kwam kijken en achteraf zei dat dat getjaffel van de moeder voor hem veel langer mocht duren. Want jij doet graag dingen op de scène, hè Sien, zei hij. Ik zie dat. Daar moest ik onlangs aan denken, dus nu wil ik het eens uitproberen: me bewuster proberen te zijn van elk moment. De voorstelling gaat over dementie en dat is een zwaar onderwerp, maar we hebben er daarom nog geen zware voorstelling van gemaakt. Ze gaat evenzeer over de kleine, herkenbare dingen: hoe de moeder rondschuifelt, hoe ze haar chocomelk drinkt … dat heb ik er altijd zo schoon aan gevonden.’
Kwetsbaar
Verhalen en de kwetsbaarheid die achter die verhalen schuilgaat. Daarover gaat theater, daarover gaat het leven. ‘Over het muurtje kijken’, noemt Stefan Perceval het. Want pas als je dat doet, zie je wie iemand echt is, waar het verdriet en de blijdschappen zitten. ‘Ik werk veel met kwetsbare mensen’, zegt hij. ‘Vluchtelingen, jongeren met een beperking, mensen in armoede. En of je nu met hen werkt of met professionele acteurs: iedereen is kwetsbaar, allemaal hebben ze hun verhalen. Ga daar maar staan, op dat podium, zeg je hen, zoals je bent, met al je verhalen. We gaan ernaar luisteren, we doen er iets mee, en achteraf krijg je applaus. Je kunt het. Dat is de rol van de regisseur.’
Twee nieuwe gezichten in gemeenschapscentrum de Kam. Silvia Zanzarella zorgt ervoor dat alles netjes blijft en Rik Verleije deelt zijn passie voor jeugdwerk en sport met de Rand.
Silvia woont in Kraainem en hoeft dus geen verre afstanden af te leggen. Ook niet om af en toe een voorstelling mee te pikken. ‘Vóór corona kwam ik geregeld met mijn zoontje van zeven naar een kindervoorstelling kijken’, zegt Silvia. ‘Ik werk graag in de cultuursector. Ik voel me hier prima thuis.’
Jeugd en sport
In augustus startte Rik Verleije (22) als nieuwe stafmedewerker jeugd en sport. De jongeman is nog maar net afgestudeerd, maar hij is al jaren actief in het jeugdwerk en bovendien een fervente sporter. ‘Ik wilde me verder engageren in het jeugdwerk’, vertelt Rik. ‘Het is een uitdaging om ook mensen te bereiken die minder vertrouwd zijn met het Nederlands. Ik hoop dat ik met hen mijn passie voor jeugd en sport kan delen.’ ‘In mijn geboortedorp Brecht ben ik eigenlijk nooit echt in contact gekomen met mensen van diverse achtergronden. Iedereen op mijn lagere school had een witte huidskleur. In Leuven was er meer verscheidenheid, maar ik heb er niet veel andere talen dan het Nederlands gehoord. Hier in Wezembeek-Oppem merk ik al meteen dat de situatie anders is. Ik hoop dat ik vanuit mijn ervaring een bijdrage kan leveren aan de Rand en de verenigingen in de buurt.’ Intussen kweekt Rik stevige beenspieren. Elke dag fietst hij veertig kilometer heen en weer naar het werk. (BC)
Ines Minten 13
© Tine De Wilde
Uitbouw trage wegen in faciliteitengemeenten
Werk van lange adem
Niks leuker dan een wandeling of fietstocht langs kleine weggetjes. Weg van het drukke verkeer. Maar die trage wegen zijn lang niet overal goed zichtbaar of bereikbaar. De faciliteitengemeenten beloven in koor beterschap de komende jaren.
T
rage wegen vind je overal: op het platteland, maar ook in dorpskernen en verkavelingen. Het kan gaan om veldwegen, kerkpaadjes, jaagpaden, vroegere treinbeddingen, holle wegen, bospaden en kleine doorsteken. Samen vormen ze een dicht netwerk. Of vormden, want in de loop der jaren zijn heel wat trage wegen verdwenen. Sommige zijn in onbruik geraakt, andere werden afgesloten. Dat mag volgens de wet niet, maar in de praktijk gebeurt het wel. Het decreet op de gemeentewegen dat vorig jaar in werking trad, moet beterschap brengen. Steden en gemeenten hebben van de Vlaamse overheid via dat decreet de
14
taak gekregen om werk te maken van een samenhangend tragewegennet. In Kraainem wordt de laatste jaren stevig ingezet op trage wegen. ‘Enkele jaren geleden hebben we in samenwerking met de provincie de inventaris van de buurtwegen een update gegeven’, vertelt schepen Elisabeth de Foestraets (DéFI+MR+Ind.). ‘De trage wegen in Kraainem hebben een bordje gekregen met het officiële voetwegnummer uit de Atlas der Buurtwegen. Het zijn de geel-oranje bordjes die je terugvindt aan het begin van de wegen. In de mate van het mogelijke maken we ook trage wegen bij. Dat is bijvoorbeeld het geval
in het Molenbos, Park Jourdain en naast het recyclagepark langs de Woluwe. De trage wegen worden in de gemeente intensief gebruikt. Zeker ook omdat het merendeel van die wegen deel uitmaakt van de bewegwijzerde wandelingen die populair zijn. Op stap gaan langs de trage wegen is ook voor nieuwe inwoners de ideale manier om Kraainem en omgeving te ontdekken. De wandelingen zijn zo ontworpen dat ze aansluiten op de voetwegen van de buurgemeenten en op de Groene Wandeling in het Brussels Gewest tot aan het Afrikamuseum in Tervuren. Het is wel een hele klus om al die kleine wegjes te onderhouden. We hebben daarom onlangs de samenwerking
I N F O R M AT I E rand-nieuws
EN
Slow ways extended in special-status municipalities Slow ways are to be found everywhere: not only in the countryside but also in population centres and parcels of land. Examples of these are field roads, bicycle or foot paths leading to churches, sunken roads, forest paths, small short-cuts, ... Together they form a close-knit network. Nonetheless, many slow ways have disappeared with the passing of time. Some have fallen into disuse, others have
met Pronatura uitgebreid. Zij zorgen ervoor dat de trage wegen er goed bereikbaar en netjes bijliggen.’ Buurgemeente WezembeekOppem sloot onlangs een samenwerkingsverband af met het Regionaal Landschap Brabantse Kouters om sneller werk te kunnen maken van een goed uitgebouwd netwerk van trage wegen. ‘Samen met hen hopen we in de toekomst nieuwe wandelroutes te maken. Er is de voorbije jaren al heel wat gerealiseerd, maar het kan altijd beter’, zegt schepen Fabienne Mineur (LB-Union). ‘Er loopt al een tijdje een project rond het herstel van een aantal holle wegen. Via ons online participatieplatform komen ook regelmatig vragen van inwoners om bepaalde trage wegen
Wie op ontdekking wil gaan langs de trage wegen, vindt inspiratie op de websites van de faciliteitengemeenten. Voor Kraainem en WezembeekOppem ontwikkelde de Vlaamse Landmaatschappij de Wandelfolder Brusselse Oostrand. Die kan je vinden op www.vlm.be.
been closed off. This is not legally permissible, but it does happen in practice. It is hoped that the municipal thoroughfare decree, which came into force last year, will help to improve the situation. Under the new piece of legislation, the Flemish Authorities have instructed towns and cities to work towards creating a cohesive, slow way network. Special-status municipalities (enjoying language facilities) are also covered by this initiative.
die in onbruik zijn geraakt, weer open te maken. We proberen als gemeente om daar in de mate van het mogelijke op in te gaan. Zo wordt nu bijvoorbeeld bekeken hoe we in de buurt van de Albertlaan een buurtweg opnieuw open kunnen maken, zodat de schoolroute naar het Heilig Hartcollege op de grens met Tervuren veiliger wordt.’ Ook Wemmel slaat de handen in elkaar met het Regionaal Landschap Brabantse Kouters. ‘Wij traden in de vorige legislatuur toe en die samenwerking heeft al mooie resultaten opgeleverd’, vindt schepen Vincent Jonckheere (LB Wemmel). ‘We vertrekken van het bestaande trage netwerk van buurtwegen en werken samen aan missing links en verfijning. In de Maalbeekvallei op ons grondgebied en dat van Asse zijn wandelpaden vrijgemaakt. En er wordt hard gewerkt in de vallei van de Reek en de Motte. We komen op die manier ook tegemoet aan de vraag van veel Wemmelaars naar vergroening én aandacht voor de zwakke weggebruiker. Ook in ons eigen mobiliteitsplan proberen we zo veel mogelijk veilige verbindingen voor voetgangers en fietsers op te nemen langs trage wegen.’ Ook Linkebeek wil de trage wegen gebruiken om zwakke weggebruikers door de gemeente te loodsen. ‘We hebben de luxe dat onze gemeente nog veel wandelpaden heeft, waarvan een aantal ook geschikt zijn voor fietsers’,
UITGEKAMD is een uitgave van het gemeenschapscentrum de Kam en vzw ‘de Rand’. Uitgekamd komt tot stand met de steun van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap en de provincie Vlaams-Brabant. REDACTIERAAD Louis Declerck, Anne Decuypere, Karla Stoefs, Paul Verdickt, Luc De Vogelaere, Jan Walraet, Ulrich Motté VORMGEVING heartwork.be FOTOGRAFIE Tine De Wilde DRUK IPM printing nv EINDREDACTIE Heidi Wauters
zegt schepen Marco Schetgen (Link@ Venir). ‘Vooral in het Wijnbrondal, langs onze beken en de velden in het gehucht Holleken hebben we prachtige weggetjes. Goed voor recreatie, maar ook voor woon-werkverplaatsingen. In ons verkeersplan bekijken we nu hoe we die paden en wegen die afgesloten zijn voor automobilisten zo goed mogelijk kunnen integreren.’ In Sint-Genesius-Rode zijn de voorbije jaren een heel aantal trage wegen heraangelegd. ‘Ik denk daarbij bijvoorbeeld aan de wegjes langs de Sint-Annalaan tot aan het station van Rode’, zegt schepen Philippe De Vleeschouwer (IC-GB). ‘Die trage wegen worden veel gebruikt door fietsers en voetgangers op weg naar het werk of school. En dat is precies waar we naartoe willen. Maar zo’n netwerk helemaal uitbouwen is een werk van lange adem. Daarom werken we ook samen met het Regionaal Landschap Pajottenland-Zennevallei. Zij hebben een pak expertise in huis. Momenteel wordt een project uitgewerkt rond de verbinding tussen de wijk Ter Kluizen en het centrum van Sint-GenesiusRode via trage wegen. Zo proberen we stap per stap Rode weer goed dooraderd te maken met groene en veilige verbindingen.’ Tina Deneyer
Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel, heidi.wauters@derand.be HOOFDREDACTIE Geert Selleslach, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel, 02 456 97 98, geert.selleslach@derand.be VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Jo Van Vaerenbergh, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel ARCHIEF Je vindt deze editie en het volledige archief van uitgekamd op www.dekam.be
15
BEELD uit Wezembeek-Oppem Warandepark - Niets rustgevender tijdens een wandeling dan de klank van klaterend water. In het Warandepark kan je in de vroege ochtend de drie bronzen, levensgrote dolfijnen door de waterstralen zien springen. De sculptuur is van de hand van de Duisburgse beeldhouwer Tom Frantzen. Het is een van de standbeelden die de gemeente Wezembeek-Oppem financierde ten tijde van burgemeester Baudouin De Grunne. Sinds 1998 hebben deze intelligente, sociale en vriendelijke zoogdieren hier hun plaatsje veroverd. Tekst en foto: Tine De Wilde