GEMEENSCHAPSKRANT
WEZEMBEEK-OPPEM • JAARGANG 23 • NR 3 • APRIL 2022 UITGAVE VAN GC DE KAM EN VZW ‘DE RAND’
Marleen Crabbé gaat na 25 jaar met pensioen
Verenigingsleven weer op volle kracht ‘sociaal contact is belangrijk’
Spelenderwijs ontdekken voor kinderen op Hamertje tik
FR • DE • EN
résumé Übersetzungen summary
© David Legrève
afgiftekantoor wezembeek-oppem P 007373
uitgekamd
Gedeeltelijke openstelling cruciaal in Vosberg-cohousingproject
© UM
De echte onderhandelingen tussen de cohousinggroep Vosberg en het gemeentebestuur zijn op 10 maart eindelijk van start gegaan. Zoals gemeld in de vorige editie van uitgekamd kregen beide partijen op de gemeenteraadscommissie van midden februari de kans om hun standpunt kenbaar te maken. Het was de gemeentelijke stedenbouwkundige ambtenaar Sofie Janssens die de spits afbeet. Zij wees erop dat het klooster in een parkgebied ligt met een woonrecht voor één huishouden; dat waren de vroegere paters. In het bindende deel van het gemeentelijke structuurplan staat dan weer dat ‘de bestaande verspreide groengebieden stelselmatig worden ingericht als parkgebied en toegankelijk worden gemaakt voor omwonenden’. Ze zei dat de gemeente dit ruimtelijke beleid moet respecteren en dat het publieke beheer en het openstellen van een gedeelte van het kloosterdomein dan ook volledig in de lijn ligt met het beslist beleid. Door de ontwikkeling van de site zou ook een meerwaarde worden gecreëerd waarvan het belastbare bedrag voor de eigenaars tot bijna 1 miljoen euro kan oplopen. De administratie blijft voorstander om dit project via een ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP) te laten uitvoeren, omwille van het algemeen belang dat groter is dan dat van de leden van de cohousinggroep. Maar ook omdat de meerwaarde uitsluitend vanuit een privé-initiatief wordt georganiseerd – de gemeente is geen vragende
partij – en een te vrijblijvend karakter heeft. Publiek-private samenwerking De cohousinggroep blijft voorstander van een pragmatische uitwerking via een publiek-private samenwerking (pps), die aansluit op tal van beleidsdoelstellingen van de gemeente, zoals een sociale dimensie (o.a. kinderopvang), een ruimtelijke dimensie (gedeeltelijk openstellen van de tuin), een ecologische dimensie (duurzame herwaardering van de site) alsook het bijdragen aan de maatschappelijke evolutie op het vlak van samenlevingsvormen. Ze hopen om op korte termijn met de gemeente een werkkader uit te werken dat duidelijkheid moet brengen over het te volgen proces, de timing van de onderhandelingen en de exacte meerwaarde die ze als burgerproject op privédomein moeten realiseren om met de gemeente een uiteindelijke overeenkomst te kunnen afsluiten. Ook de vzw Samenhuizen nam het woord. Zij ondersteunen alle vormen van gemeenschappelijk wonen en werden door de provincie Vlaams-Brabant voorgesteld om verder in het proces op te treden als begeleider van beide partijen. Zij gaven onder meer verschillende voorbeelden van Vlaamse cohousingprojecten die in een parkgebied liggen en die toch zonder een RUP een vergunning kregen. Wat hun verdere rol in dit dossier zal zijn, is niet duidelijk. (UM)
Nieuwe bib met dienstverlening 2.0 De nieuwe openbare gemeentelijke bibliotheek opende op zaterdag 19 februari haar deuren. De digitale dienstverlening is veel uitgebreider dan voorheen. De bib kreeg ook een indrukwekkende collectie stripverhalen. Bijna vier jaar zat de bib in ballingschap op een tijdelijke stek in de wijk Ban Eik. Nu is ze teruggekeerd naar het dorpscentrum in een functioneel gebouw – naast basisschool De Letterbijter – dat aangepast is aan de hedendaagse normen voor een uitstekende dienstverlening. Het volledige bibteam – onder leiding van bibliothecaris Katrien De Groote – heeft de voorbije maanden hard gewerkt om deze eigentijdse dienstverlening vorm te geven. Zo kunnen gebruikers voortaan zelfstandig
2
boeken lenen en terugbrengen. Hiervoor kregen meer dan 30.000 boeken een RFID-beveiliging. Dat is een technologie waarmee je informatie kan opslaan in een chip in het boek. Terugbrengen kan 24/24 via een inleverautomaat die in de gevel is ingewerkt. De verhuis was ook het geschikte moment om door het boekenaanbod te gaan. Zo’n 4.600 boeken zullen later dit jaar te koop worden aangeboden. In het nieuwe gebouw – een gelijkvloers en twee verdiepingen met een totale oppervlakte van 587 m² – was er voldoende ruimte om eindelijk de stripafdeling uit te bouwen. Naast de nieuwe stripafdelingen voor jeugd en
volwassenen krijgen ook manga’s en graphic novels een plaats in de collectie. In de bib bevinden zich ook meerdere zithoekjes op maat van klein en groot. Nieuw is ook de zogenaamde leesboom, waarin themarugzakjes hangen met voorleesboeken voor kleuters over thema’s die aansluiten bij hun leefwereld. Voor de jongvolwassenen is er een nieuwe aparte afdeling met een eigen leeshoek. Op de tweede verdieping is er een leesruimte – met zicht op het middenplein van het NAC – waar je verschillende kranten en tijdschriften kan raadplegen. Tegen de zomer zullen de lezers ook in de leestuin terecht kunnen. (UM)
I N F O R M AT I E uit de gemeente
Telex
Werkzoekenden kansen bieden
© UM
Verleden jaar stonden in de luchthavenregio meer dan 6.000 vacatures open, of bijna 45 % meer dan in 2020. Het invullen van de vacatures blijft een hele uitdaging, want in dezelfde periode daalde het aantal werkzoekenden met 14 %. Hoewel de meeste vacatures openstaan in de gemeenten Zaventem en Machelen-Diegem, verdubbelde verleden jaar het aantal vacatures in onze gemeente. Een intensievere samenwerking tussen de gemeenten uit de luchthavenregio en de VDAB is dus nodig. ‘De gemeente Wezembeek-Oppem neemt de regierol voor de sociale economie op’, zegt schepen voor Tewerkstelling Béatrice Bernard (LB-Union). ‘Dat gebeurt in een samenwerkingsverband met de gemeenten Kortenberg, Zaventem en Kraainem. De regierol heeft tot doel om personen met een zekere afstand tot de arbeidsmarkt te ondersteunen, zoals langdurig werkzoekenden en leefloners. Dat gebeurt door samen een gedragen beleidsvisie op de sociale economie te ontwikkelen, door de lokale sociale economie en het maatschappelijk verantwoord ondernemen verder uit te bouwen, net als de samenwerking tussen alle partners te bevorderen.’ Het intergemeentelijke samenwerkingsverband heeft voor de schepen als voordeel dat er een grotere slagkracht wordt ontwikkeld en meer expertise wordt opgebouwd. Hierdoor is er meer samenwerking en een betere afstemming met initiatieven van andere lokale besturen. Dat komt dan weer ten goede aan de lokale inwoners die verder van de arbeidsmarkt staan. De samenwerking tussen de verschillende gemeenten zal de komende maanden concreet vorm krijgen. (UM)
• Afvalintercommunale Interza houdt samen met Incovo (Vilvoorde) de sluikstortgegevens bij voor de aangesloten gemeenten. In 2021 daalde het aantal sluikstorten met een kwart. 300 daders liepen tegen de lamp en tienduizenden euro’s aan boetes en schadevergoedingen werden uitgeschreven. • In onze gemeente daalde het aantal kilo’s sluikstort per inwoner verleden jaar met 30 % tot 0,83 kg/inwoner. In Kraainem is dat 0,47 kg/inwoner.
per week open was. Uitbaatster Anita werkt nu voltijds voor het OCMW als kok en administratief medewerker. • Volgens de jaarlijkse notarisbarometer van notaris.be bedroeg de gemiddelde verkoopprijs van een woning in onze gemeente verleden jaar 568.934 euro. Dat is 2,9 % meer dan het jaar ervoor en 13,7 % meer ten opzichte van 2017. In Kraainem lag de gemiddelde prijs met 579.189 euro nog iets hoger, terwijl in Tervuren het gemiddelde iets meer dan
• In beide gemeenten steeg het aantal ‘propere burgers’ aanzienlijk. Deze vrijwilligers die zwerfvuil ophalen, zorgden voor een belangrijke verhoging van het aantal zakken zwerfvuil die Interza ophaalde: 277 in Wezembeek-Oppem en 2 minder in Kraainem, tegenover 182 en 221 in 2020. Kandidaat-‘propere burgers’ kunnen zich melden bij hilde.goldenberg@interza.be. • In het gemeentelijke budget van dit jaar is 10.000 euro voorbehouden voor duurzame projecten op wijkniveau. Vanaf april kunnen inwoners – rond een nog te bepalen thema – projectvoorstellen indienen. Nadien kunnen de inwoners bepalen welke projecten zij kiezen. Die krijgen dan subsidies en moeten binnen de twee jaar uitgevoerd zijn. • De allereerste carnavalsstoet in onze gemeente werd door het stormweer van zondag 20 februari verschoven naar zondag 6 maart. Verklede kinderen en ouders trokken begeleid door een fanfare van het NAC naar het Hoeveke. • Vlabinvest subsidieerde de aankoop van twee jongerenstudio’s door de Stichting Vosberg in het voormalige passionistenklooster. Dit kadert binnen de Vlaamse subsidies voor het creëren van een bijkomend of verbeterd zorgaanbod. Kleinschalige initiatieven, grondaankopen in de Vlaamse Rand en organisaties die extra aanbod creëren waar de nood hoog is, kunnen op extra steun rekenen. • Het gebouw van café Blue Heaven, vroeger ook bekend als Blauwen Hemel, wordt verkocht. De zaak sloot definitief de deuren nadat ze nog maar een dag
20.000 euro lager ligt. Ook in zes Brusselse gemeenten ligt de gemiddelde prijs hoger dan bij ons. • Het Straufhainparkje – met het ruiterstandbeeld rechtover het vroegere gemeentehuis – moet na de zomervakantie volledig heringericht zijn. Het park achter het NAC moet eind september klaar zijn. De afwerking van de parkeerstrook en het voetpad langs de Wijngaardlaan staat in de zomer op de planning en vormen zo geen hinder voor de school. • Er komt geen voetpad op de plaats waar de Pachthofdreef in de Beekstraat uitkomt. De oppositie had hierom gevraagd om zo veilig beide parkjes van de Beekstraat te verbinden voor de zwakke weggebruiker. Volgens schepen Delcourt (LB-Union) kunnen in een zone 30 zoals in de Pachthofdreef geen zebrapaden voorkomen en mag de voetganger er overal op een veilige manier oversteken zonder echter voorrang te hebben. • In de paasvakantie komen er aan de voetbalvelden in de Sportpleinstraat een tijdelijke speelzone met een mobiel skatepark, een mega opblaasbaar hindernissenparcours en speelwagens. De speelzone is elke dag toegankelijk van 10 tot 18 uur. • De input uit de burgerparticipatie over het mobiliteitsplan is overgemaakt aan studiebureau Vectris. Zij komen binnenkort met een nieuwe tijdlijn voor de definitieve opmaak van het langverwachte mobiliteitsplan. (UM)
3
Hoe zou je jezelf in een paar zinnen voorstellen? Marleen Crabbé: ‘Binnenkort word ik 61 jaar. Ik ben de trotse mama van een zoon en oma van twee kleinkinderen. Met hen tijd doorbrengen, daar kunnen mijn man en ik intens van genieten. Het grootouderschap is prachtig. Het voelt alsof je het nog beter wil doen dan je het vroeger als ouder deed. Ik heb ook genoten van de 25 jaar waarin ik voor GC de Kam werkte. Ik weet dat ik mijn collega’s ga missen. Als ik niet aan het werken ben, maak ik graag tijd om een wandeling te maken. Of om eens samen met mijn man te gaan eten. Onze restaurantuitstapjes hebben we de voorbije coronajaren moeten missen.’
© Tine De Wilde
Hoe begon je loopbaan bij GC de Kam? Crabbé: ‘Via de ouder van een jongen die bij mijn zoon in de judoklas zat, had ik vernomen dat er een vacature als polyvalente medewerker bij GC de Kam was. Het leek me wel wat. Zeker omdat ik wat uitgekeken was geraakt op mijn job. Ik werkte toen in een fabriek in Zaventem waar ze koffiefilters maakten. Mijn overstap naar GC de Kam was dan ook een goede move. De voorbije 25 jaar heb ik nooit spijt gehad van mijn keuze.’
Marleen Crabbé gaat na 25 jaar met pensioen
‘Ik kom zeker nog terug als vrijwilliger’ April 2022. Voor Marleen Crabbé wordt het een keerpunt in haar leven. Het is de maand waarin ze met pensioen gaat en een punt zet achter haar 25-jarige loopbaan in GC de Kam. Of toch niet?
4
Wat hield je job als polyvalente medewerker in? Crabbé: ‘We zijn een team van zeven mensen die instaan voor het vlot functioneren van het gemeenschapscentrum. Samen met Silvia zorg ik voor het onderhoud van het centrum. We vangen ook de artiesten op die er komen optreden.’ Welke artiest zal je zeker bijblijven? Crabbé: ‘Dat is zonder twijfel Guido Belcanto. Zo’n sympathieke en lieve man. Ik heb ook zijn optreden gezien: heel mooi. Een groep die ik niet snel zal vergeten, zijn The Flying Pickets. Op een bepaald moment waren ze heel beroemd met het nummer Only you. Ondanks hun bekendheid deden ze heel gewoon. Vriendelijke jongens!’ Hoe heb je het gemeenschapscentrum de voorbije 25 jaar zien evolueren? Crabbé: ‘De collegialiteit onder de medewerkers is een constante. Bij het publiek is er wel een generatiewissel. Meer en meer oudere mensen vallen
MENSEN uit Wezembeek-Oppem weg. Dat doet iets met je. Je merkt ook dat het jongere publiek van een andere generatie is. Komt erbij dat je door zelf ouder te worden ook minder raakvlakken hebt. Dat is een vaststelling die je doet beseffen dat de tijden veranderen. En dat je zelf ouder wordt.’ Hoe zou je de sfeer onder de collega’s van GC de Kam omschrijven? Crabbé: ‘Het is een ploeg die elkaar door dik en dun steunt. Is er een probleem, dan kijken we hoe we dat samen kunnen oplossen. We springen voor elkaar in. Er is ook een groot onderling vertrouwen. Dat maakt dat we ongeremd ons hart bij elkaar kunnen luchten. Ik zei het al, maar ik meen het: ik ga mijn collega’s heel erg missen.’ Welk aspect van je job deed je het liefst? Crabbé: ‘Ik hield van het contact met het publiek. Dankzij mijn job heb ik heel wat mensen leren kennen. Je kent een gemeente pas als je de mensen kent die achter de gevels van de huizen wonen. En dan merk je dat er heel veel diversiteit is. Uit al die contacten heb ik één ding geleerd: het leven is zo veel aangenamer als we respectvol met elkaar omgaan.’ Wat vond je lastig in je job? Crabbé: ‘Soms kon het fysiek zwaar zijn. Ik denk dan aan het verplaatsen van materiaal. Niet altijd ideaal voor de rug. Naar het weekendwerk keek ik niet altijd uit. Zeker als er een activiteit plaatsvond waaraan ik graag had willen deelnemen. Maar die minpuntjes wegen niet op tegen al de positieve punten.’ Hoe kijk je naar ouder worden? Crabbé: ‘Ik probeer daar positief naar te kijken. Ouder worden biedt alvast het voordeel dat je de zaken meer in perspectief gaat bekijken. Ik laat me niet langer opjagen. Vroeger kon ik me druk maken over alles dat nog gedaan moest worden. Ondertussen weet ik dat dit niets uithaalt.’ Kijk je ernaar uit om met pensioen te gaan? Crabbé: ‘Ergens wel. Mijn echtgenoot is al acht jaar met pensioen. Hij vindt het een prachtige tijd. Hij is dan ook mijn voorbeeld. Hij toont me hoe je ook
zonder je job een betekenisvol en rijk leven kunt leiden.’ Welke plannen hebben jullie? Crabbé: ‘Het zijn geen grootse plannen. Een paar dagen naar de Ardennen of met de fiets wat rondtrekken zien we wel zitten. En natuurlijk kijken we ook uit naar de extra tijd die we met onze zoon, schoondochter en kleinkinderen zullen kunnen doorbrengen.’ Hoe lang zijn jullie al samen? Crabbé: ‘We hebben elkaar leren kennen toen ik 15 en mijn man 18 jaar was. We zijn nog altijd graag samen. We kunnen veel van elkaar verdragen. We zitten dan ook niet op elkaars vingers te kijken. We geven elkaar de vrijheid om te doen wat ons gelukkig maakt. Heb ik zin om met een vriendin weg te gaan, dan zal daar geen opmerking over vallen. En omgekeerd ook niet.’ Hoe ben je in Wezembeek-Oppem beland? Crabbé: ‘Ik ben geboren in Sint-Truiden, maar ik ben opgegroeid in Zaventem. Daar ben ik naar school gegaan. Mijn man is van Wezembeek-Oppem afkomstig. Toen we trouwden, ben ik hem gevolgd.’ Hoe heb je Wezembeek-Oppem zien evolueren? Crabbé: ‘Onze gemeente is ontzettend veranderd. Vroeger had je hier een paar cafés waar we soms kwamen. Ze zijn allemaal verdwenen. Ik mis zulke plekken. Ze zorgen voor sociaal contact. Wil je nu iemand tegenkomen, dan moet je naar de Delhaize (lacht). Ik vind het ook jammer dat je bij de bakker niet in het Nederlands aangesproken wordt. Het zijn kleine dingen, maar ze zouden het leven een pak aangenamer kunnen maken.’ Hoe kijk je naar de toekomst? Crabbé: ‘Ik hoop dat we gezond blijven. Enkele jaren geleden had mijn echtgenoot gezondheidsproblemen. Je beseft dan eens te meer dat je gezondheid je grootste rijkdom is. Ik ben me er goed bewust van dat we in een wereld vol gevaren leven. Denk maar aan het coronavirus, de opwarming van de aarde of de oorlog in Oekraïne. Toch probeer ik positief te blijven.
FR
Marleen Crabbé prend sa retraite après 25 ans Avril 2022. Ce sera un tournant dans la vie de Marleen Crabbé. C’est ce mois-ci qu’elle prendra sa retraite et qu’elle mettra un terme à ses 25 ans de carrière au GC de Kam. Ou pas ? Comment votre carrière a-t-elle débuté au GC de Kam ? Marleen : « J’ai appris par le parent d’un garçon qui était dans la classe de judo de mon fils qu’il y avait un poste vacant pour une employée multifonctionnelle au GC de Kam. Cette offre me plaisait beaucoup parce que j’avais perdu tout intérêt pour mon travail. Mon arrivée au GC de Kam a été une bonne chose. Ces 25 dernières années, je n’ai jamais regretté mon choix. C’est une équipe qui se soutient mutuellement contre vents et marées. S’il y a un problème, nous examinons comment nous pouvons le résoudre ensemble. Il existe également une grande confiance mutuelle. Cela signifie que nous pouvons nous épancher librement sur nos sentiments. Mes collègues vont beaucoup me manquer. » Quel aspect de votre travail avez-vous préféré ? Marleen : « J’ai adoré le contact avec le public. On ne connaît une commune que lorsqu’on connaît les gens qui vivent derrière les façades des maisons. Et puis vous remarquez qu’il y a beaucoup de diversité. De tous ces contacts, j’ai appris une chose : la vie est tellement plus agréable si on se traite avec respect. »
Het leven is te kort om het niet te zijn.’ Wie inspireert je om zo positief te blijven? Crabbé: ‘Mijn moeder. Op haar 36e werd ze weduwe. Ze heeft het als alleenstaande met vier dochters moeten zien te redden en ik heb haar nooit horen klagen. Ze bleef ook niet in een hoekje zitten. Als ze de kans had, zocht ze mensen op. Ik zie mezelf dat ook blijven doen. Bijvoorbeeld als vrijwilliger bij GC de Kam (lacht).’ Nathalie Dirix
5
I N F O R M AT I E verenigingen stratie voor een kookclub bijvoorbeeld een alternatief zijn voor de kooklessen die niet konden doorgaan. Tijdens de tweede semi-lockdown, toen jeugd- en sportverenigingen hun activiteiten nog konden voortzetten, hebben we dat ook maximaal ondersteund, bijvoorbeeld door lokalen ter beschikking te stellen met een grotere capaciteit, of met kleine ingrepen zoals de aankoop van spiegels voor GC de Boesdaalhoeve, waardoor de dansgroepen op twee locaties tegelijk konden dansen.’
Verenigingen bevraagd
© Tine De Wilde
De verenigingen die ook tijdens die tweede lockdown hun activiteiten moesten stoppen, werden vanuit de gemeenschapscentra opnieuw gecontacteerd en bevraagd over de impact op hun ledenaantal en activiteiten, en over de herstart. Die feedback toonde een wat wisselend beeld. ‘Uiteraard heeft corona impact gehad. Maar het goede nieuws is dat voorlopig geen enkele vereniging aangeeft ermee op te houden. Wel komen bij sommige verenigingen zaken naar boven die voor corona misschien ook al aan de hand waren en die corona versterkt heeft, zoals een dalend ledenaantal of moeilijkheden om vrijwilligers te vinden.’
Verenigingsleven terug op volle kracht
‘Er is weer optimisme’
Het gemeenschapsleven herneemt en daarin spelen de lokale verenigingen een belangrijke rol. Adjunct-algemeen directeur en hoofd gemeenschapscentra van vzw ‘de Rand’ Stefaan Gunst licht toe hoe vzw ‘de Rand’ de relance van het verenigingsleven in de faciliteitengemeenten ondersteunt. ‘Het gemeenschapsleven ondersteunen is een van de kerntaken van de gemeenschapscentra van vzw ‘de Rand’’, zegt Stefaan Gunst. ‘Daarom bekijken we wat we kunnen doen om de verenigingen en lokale initiatieven te helpen. Direct contact houden om onze bezorgdheid te tonen en om advies en informatie te 6
geven is daarbij de eerste stap. Na de eerste lockdown hebben we vanuit de gemeenschapscentra alle verenigingen telefonisch bevraagd over hun plannen en noden. Bijvoorbeeld op het vlak van promotie bij de herstart, of in de zoektocht naar mogelijke alternatieven voor hun werking. Zo kon een kookdemon-
Langs de andere kant toont de bevraging dat mensen terug zin hebben om samen te komen. ‘Koren zijn bij code oranje opnieuw beginnen repeteren, de judoclub in Wemmel gaat ook terug met oudere leeftijdsgroepen aan de slag, en als de centra zelf initiatief nemen, zoals met een matinee voor senioren in GC de Moelie, dan zien we dat daar veel animo voor is. Wat de verhuur van lokalen in onze centra betreft, zaten we op 2 maart al op de helft van de reservaties van een normaal precoronajaar, na een felle daling tijdens de voorgaande jaren. Het is dus nog geen hoeraverhaal, maar er is weer reden tot optimisme.’
Verenigingenbeurzen organiseren
De ondersteunende initiatieven van ‘de Rand’ en zijn gemeenschapscentra zijn dus complementair met wat lokaal al aanwezig is. ‘Een van onze ideeën om de relance te stimuleren is het organiseren van verenigingenbeurzen. Sommige cultuurraden of gemeentes organiseren
die al en het spreekt voor zich dat we daar inzetten op andere ondersteunende initiatieven. Belangrijk is oog te hebben voor de initiatiefnemers en de trekkers bij de verenigingen. Maar daarnaast kunnen we in de gemeenschapskranten ook ‘de gewone leden’ van een vereniging in de schijnwerpers zetten en laten vertellen waarom ze deelnemen aan de activiteiten. Zo maken we duidelijk dat de deuren en
communicatiekanalen van de gemeenschapscentra terug openstaan.’ Door de cultuurraden erkende verenigingen en lokale initiatiefgroepen krijgen maximaal voorrang op andere huurders. ‘Daarvoor hanteren de centra een sperperiode waarin enkel verenigingen lokalen kunnen reserveren. We willen de verenigingen ook laten inspelen op de initiatieven van de centra. Verenigingen die het moeilijker hebben om leden terug
samen te brengen, kunnen voor een bepaalde voorstelling bijvoorbeeld in groep tickets bestellen en daar nog iets rond organiseren. Dat kan dan voor een nieuwe succeservaring en een nieuwe drive zorgen. Ondertussen blijven de centrumverantwoordelijken en stafmedewerkers hun voelsprieten uitsteken in de cultuur-, jeugd- en sportraden, in vergaderingen met de stuurgroepen.’ (MB)
Chiro Berkenbloesem Ewoud Lambrecht ‘Meer mensen ontdekken dat het deugd doet om buiten te zijn’
Running Club W.O. Paul Vanderbiest ‘We zijn een recreatieve joggingclub waar sociaal contact belangrijk is’
Hoofdleider Ewoud Lambrecht is opgelucht. Het gaat goed met Chiro Berkenbloesem na twee jaar corona. ‘De eerste lockdown was moeilijk. We organiseerden online activiteiten die onze leden in de tuin konden doen. Iedereen was eerst heel enthousiast, omdat het iets nieuw was en ze zo bezig konden blijven. Maar al snel zwakte dat enthousiasme af. Online Chiro is niet zo leuk als echt samen spelen.’ Het kamp in de zomer kon gelukkig wel plaatsvinden. Ewoud: ‘We konden op kamp in twee bubbels, het was minder uitbundig, maar we waren heel blij dat we op kamp mochten gaan.’ In 2021 mochten vooral de -12 jarigen nog naar de Chiro komen. ‘Voor de kleintjes was dat heel tof, buiten mocht het mondmasker zelfs uit, maar voor de oudere groepen moesten we opnieuw online activiteiten organiseren. We speelden spelletjes zoals Galgje via Discord, of we deden een challenge zoals samen een cake bakken.’ Het ledenaantal heeft er gelukkig niet onder geleden. Ewoud merkt zelfs een lichte stijging op. ‘Meer mensen hebben ontdekt dat het deugd doet om buiten te zijn.’ Financieel zit het ook goed. ‘Momenteel zijn onze kosten gedekt. We hebben net voor corona ons Mosselfestijn nog kunnen organiseren, daarna moesten we twee edities overslaan. We schakelden over naar een takewayformule tijdens de pandemie, die gelukkig succes heeft gehad.’
‘Running Club W.O. is tijdens de coronaperiode steeds kunnen blijven sporten’, zegt voorzitter Paul Vanderbiest. We moesten ons net als iedereen wel aanpassen aan de coronaregels. Zo mochten we enkel samenkomen in kleine groepjes en samen lopen kon enkel van op afstand. Iemand aan de ene kant van de straat en iemand aan de andere kant op de stoep.’ Het grootse verschil was dat er veel minder georganiseerde loopwedstrijden hebben plaatsgevonden. ‘Wij nemen deel als club aan zulke wedstrijden. Gelukkig hebben we er wel een aantal kunnen doen. De loopwedstrijden werden in ‘waves’ gelopen, om te vermijden dat te grote groepen mensen dicht op elkaar gepakt aan de start zouden verschijnen. Zo namen we deel aan de Ekiden estafettewedstrijd op de Heizel in twee ploegjes van zes personen. Ook de 20 kilometer van Brussel en de Nightrun in Leuven pikten we mee. We zijn een recreatieve joggingclub waar sociaal contact belangrijk is. Dat hebben we in coronatijden gemist. We spreken op zondagvoormiddag samen af voor een loop-wandeling van een uur of om samen te gaan lopen voor 1 à 2 uur. Bij speciale gelegenheden of een verjaardag voorzien we zelf onze spijs en drank en praten we na, na het lopen. Het is wel lang geleden dat we nog eens met alle leden samen waren.’ Zijn er daardoor leden gestopt? ‘Er zijn af en toe leden die afhaken omwille van hun gezondheid of blessure, maar er zijn zelfs vier Bulgaarse dames bijgekomen. Ze doen erg hun best om onze communicatie in het Nederlands te verstaan.’ Het financiële plaatje is voor de sportvereniging stabiel gebleven. ‘We krijgen subsidies en vragen lidgeld aan onze leden, waarmee we voor inschrijving en verzekering zorgen, maar bijvoorbeeld ook de deelnameprijs op grote loopwedstrijden drukken. Dat is een stijgende trend, ticketprijzen voor loopwedstrijden worden steeds duurder.’ Loopwedstrijden zijn een totaalbeleving geworden. ‘Zo lopen we op 24 april mee in de Bloesemrun in Borgloon, een looptocht tussen de boomgaarden en door fruitbedrijven.’ (SC)
De coronaregels zijn momenteel voorbij. ‘Wij vinden het super. Het is een bevrijding, niet alleen omdat we weer alle activiteiten mogen doen die we willen, maar ook mentaal. Geen beperkingen meer, maakt het veel leuker en gemakkelijker om onze Chirozondagen voor te bereiden.’ Dat vertalen ze meteen naar een nieuwe activiteit: ‘Op 23 april organiseren we opnieuw ons Chirocafé in de lokalen. Er zijn activiteiten voor de kinderen en terwijl is er een open café voor de ouders en andere sympathisanten. Er zullen speciale biertjes zijn en iets lekkers om te eten.’ (SC)
7
I N F O R M AT I E verenigingen
dinsdag 5 april Gezellig samenzijn Okra Wezembeek-Oppem 14 uur – GC de Kam gratis info: marcel.abts@skynet.be
van maandag 11 tot vrijdag 15 april Sportweken en kleuterkampen Elan vzw
In memoriam Raymond Van Campenhout (1960-2022) Raymond, Zowat 30 jaar geleden, toen ik de eerste keer in het jeugdhuis kwam, leerden we mekaar kennen. Je stond samen met ‘de Smette’ achter de PA bij een optreden van een of ander groepje. Toen ik wat later in het bestuur van het jeugdhuis stapte, ontdekte ik dat slotracing jouw passie was. Je had een verbluffende technische kennis die je aan iedereen kon doorgeven, steeds op een geduldige manier. Veel mensen in het slotracingwereldje keken naar jou op. Dat viel me op toen we in 2008 een WK 24 uren organiseerden in het jeugdhuis. De deelnemers kwamen van overal in Europa en zelfs daarbuiten. Van Finland tot Spanje, van GrootBrittannië tot Tsjechië, van Zuid-Afrika, van Brazilië, en nog zo veel andere landen. Allemaal kwamen ze binnen en vroegen ze meteen: ‘Where is Raymond?’ Naast de slotracing had je de laatste jaren ook steeds meer interesse in de erfgoedvereniging van Wezembeek-Oppem. De gemeente waar je bent opgegroeid en steeds van bent blijven houden, ook nadat je naar een buurgemeente verhuisde. Over Wezembeek-Oppem kon je heel wat vertellen en de mensen boeien. Maar jouw allergrootste passie waren je kleinkinderen. Je liet het de buitenwereld niet altijd zien, maar het was overduidelijk dat zij een voor een jouw oogappels waren. En zij waren ook zo blij om bij hun vava terecht te kunnen met hun vragen. Ook hen heb je heel wat bijgebracht. Helaas ben je ons veel te vroeg ontvallen. Toen ik enkele weken terug, op een maandagmorgen, plots het bericht kreeg van je overlijden, stond de wereld even stil. Vol ongeloof. Het spijt me dat ik je niet meer kan ontmoeten, dat we samen geen pint meer kunnen drinken. De voorbije weken heb ik verschillende keren aan je gedacht, ik zal je missen. En ik niet alleen, tientallen, misschien wel honderden mensen, waren aangedaan door je overlijden. CU Raymond. Frank Vandendael
8
9 tot 16 uur – Heilig Hartcollege, Albertlaan 44 info en inschrijven: elan-2013@hotmail.com, www.elan2013.be
van donderdag 21 april tot donderdag 5 mei Rode Kruis-stickerverkoop Rode Kruis Tervuren Groot-Tervuren info: www.rodekruis.be/tervuren
zaterdag 23 april Lentefeest Okra Wezembeek-Oppem 12 uur – GC de Kam info: marcel.abts@skynet.be
zaterdag 23 april Chiro Café Chiro Berkenbloesem Een hapje en een drankje voor ouders en sympathisanten tijdens de chiro-uren aan de Chirolokalen. info: hoofdleiding@chiroberkenbloesem.be
zondag 24 april Randwandeling kwb Wezembeek-Oppem 8 tot 15 uur Wandeling van 5-10-15 km doorheen Wezembeek-Oppem. info: voorzitter@kwbwo.be
zondag 24 april Joggen en wandelen in de bloesemperiode in het hart van de fruitteelt Running Club WezembeekOppem Vertrek naar Borgloon: 9.30 tot 10.30 uur Afstand: 8 of 12 kilometer info en inschrijven: https://avevefarmrunandwalk.be/nl/
MENSEN met een mening
Mijmeringen In de vroege lentezon nam ik begin maart een pauze op een terras. Het voelde zacht en zomers aan. Zalig. In mijn bovenkamer rommelden er een heleboel weemoedige gedachten. Mijmerend dacht ik terug aan de voorbije twee jaar waarbij we in de ban waren van een onzichtbare dodelijke indringer. Een minder fijne periode die nog lang haar sporen zal nalaten. Bovendien ook niet meteen iets om glimlachend op terug te blikken. Tegelijkertijd bracht de pas losgebarsten oorlog in Oekraïne die negatieve gedachten in mijn hersenen nog meer op een dwaalspoor. Naadloos van de ene miserie in de andere verzeild raken, vraagt van elk normaal mens nu eenmaal enige emotionele weerbaarheid.
van 20 april tot 22 juni FloatFit Een zeer intensieve work-out op een wiebelende mat op het water, of een heerlijk rustgevende yogasessie? GC de Kam heeft twee lessenreeksen op stapel staan die je lichaam en geest helemaal in balans brengen. FloatFit is meer dan een reeks stevige lichaamsoefeningen. Denk aan pompen, squats, sit-ups, maar dan op een drijvende plank in het zwembad. Extra vermoeiend maar ook best wel gewoon leuk. De schommelbewegingen en het constant zoeken naar evenwicht garanderen een full body workout. Bovendien zorgt het water ervoor dat je je spieren minder zwaar belast. De lessen duren 45 minuten en dat is lang genoeg om elk spiertje te voelen. Plaats van afspraak is het zwembad van sportclub Castle Club, Houtsniplaan 16 in WezembeekOppem. De lessen vinden plaats op woensdagen 9, 16, 23 en 30 maart om 19.45 uur. (BC) info: 19.45 uur - Castle Club prijs: 40 euro
woensdag 27 april Regionale daguitstap naar Noord-Frankijk (Arras) Okra Wezembeek-Oppem info: marcel.abts@skynet.be
Redenen genoeg om geregeld een vitaminen D-kuur in te lassen. De hemel was zonnig en bovendien kleurde de corona barometer goudgeel. Ons zo goed als maskerloos bestaan was vanaf nu het rijk van de vrijheid. Maar even terug in de tijd. Op 13 maart 2020 ging ons dorp, net zoals heel het land, in lockdown. Op kot blijven was de stelregel. De lichten mochten aan. Ramen afplakken was geen must. Virussen zijn blind. Alleen vereiste verplaatsingen mochten nog. Met het gezin of kennis in ons spookdorp een ommetje maken kon nog wel, samenscholingen waren verboden en op een bank even rusten was goed voor een flinke boete. Niet-essentiële winkels en horeca gingen dicht, telewerk werd de norm. Als lepralijders waren familie en vrienden niet meer welkom bij je thuis. Eén knuffelcontact was een gunst. Oma en opa moesten we alleen laten wegkwijnen en in sommige gevallen in alle eenzaamheid laten sterven. Kinderen en kleinkinderen mochten we enkel achter glas, net als in een zoo, een bezoekje brengen. Mensonterend. Wellicht meer uit angst dan uit burgerlijke gehoorzaamheid heeft de meerderheid zich aan de regeltjes gehouden of de oversterfte die al bloedrood kleurde, zou nog hogere pieken gekend hebben. Kortom, de voorbije 48 maanden waren een periode van pure ellende, isolatie, vermijdingsgedrag, wantrouwen, smetvrees, vaccinatie jaloezie, eenzaamheid, onzekerheid, hulpbehoevendheid, zoveel angst en nog meer veel meer lelijkheid. Het virus heeft ons wel één en ander bijgeleerd. Zo hebben we moeten vaststellen hoe zwak de idee van de Europese Gemeenschap is. De EU had de kans zich te profileren. Niet dus. Ze heeft bewezen dat ze overbodig is. De EU heeft de wedstrijd verspeeld door de besluitvorming in deze crisistijd aan de natiestaten over te laten. De lokale overheden van de EU werden plots allemaal soevereine staten die niets van doen hadden met Straatsburg. Met zijn allen lieten ze eigengereid het vliegverkeer aan de grond en sloten de grenzen. De douanebeambten mochten hun kostuum van onder het stof halen en samen met de politiediensten zoals van oudsher de grenzen bewaken. Aan de grensovergangen stonden files, en op de kleine sluipwegen werden containers en betonblokken neergepoot. Wat deze crisis ook pijnlijk duidelijk heeft gemaakt is de onzin van de Belgische staatsstructuur. Die werkt gewoon niet, en zal nooit werken. De versnippering van de bevoegdheden, zeker wat de gezondheidszorg betreft, werkt gewoon contraproductief. Nu schrijven we begin maart 2022. We zitten in de staart van COVID-19 en worden geconfronteerd met een oorlog in Europa. Hoe verwerk je al dat wapengekletter en dreigende kruisraketten? De andere kant uitkijken of struisvogelgewijs het geheel vanuit alle invalshoeken negeren? Ik weet het niet. Tegen al dat verpletterend geweld kan je je niet wapenen. Even kwaad kijken en enkele verwensende krachttermen richting Vladimir sturen, is voorlopig het enige dat we kunnen doen, en vooral hopen dat het hier in onze contreien bij verbaal geweld blijft. Pol Verdickt, 13 maart 2022
9
I N F O R M AT I E nieuws uit het centrum
van vrijdag 1 april tot vrijdag 29 april Sarah Verhoeven Kam kiest voor Kunst EXPO
Openingsuren cafetaria café de Kam Door onverwachte gebeurtenissen in haar leven moest Sarah al vroeg op eigen benen staan. In haar fotografie kan ze helemaal zichzelf zijn. gratis
zaterdag 2 april Klimaatuitdagingen: lezing en theatervoorstelling LEZING / THEATER
vanaf 19 uur – GC de Lijsterbes 19 uur – consuminderen: Marlies van Wemmel stelt haar project #niksnieuwjaar voor, waarin ze een jaar lang niets nieuws koopt. 20 uur – theatervoorstelling: The good life – Sébastien Hendrickx (Engels gesproken met vertaling) tickets: 12 euro (kassa), 8 euro (-26 j.)
vanaf dinsdag 19 april Aquabike lessenreeks SPORT
20 uur – Castle Club, Houtsniplaan 16 Ritmisch fietsen in het water. info: www.dekam.be prijs: 100 euro voor een reeks van 10 lessen
vanaf woensdag 20 april FloatFit Circuit SPORT
19.45 uur – Castle Club, Houtsniplaan 16 Een circuitwork-out op, in en naast het water. info: www.dekam.be prijs: 100 euro voor een reeks van 10 lessen
donderdag 21 april Red Sandra FILM
15 uur en 20 uur – GC de Kam Lees meer op p. 13. tickets: 4 euro filmpas: 15 euro (voor 5 films) •
vrijdag 22 april Nigel Williams Tijdens de rust (in het Nederlands en het Engels) HUMOR
20 uur – GC de Kam Lees meer op p. 13. tickets: 14 euro (kassa), 12 euro (vvk), 10 euro (abo)
woensdag 4 april Encanto FILM
Vrolijke Disneyfilm Encanto is intussen al de 60e animatielangspeelfilm van Disney. De eerste was Sneeuwwitje. Dit keer geen prinses met een lelieblanke huid in de hoofdrol, maar de 15-jarige Mirabel in het Zuid-Amerikaanse Colombia. Het verhaal snijdt thema’s aan als migratie en familiedruk, maar wie een realistisch drama verwacht, kijkt niet door de kleurrijke Disney-bril. In het gezin Madrigal heeft iedereen een magisch talent. De ene praat met dieren, de andere is heel sterk, en nog eentje tovert overal bloemen tevoorschijn. Die tovenarij hebben ze te danken aan het magische huis waar ze wonen, ergens diep in het groen van de Colombiaanse bergen. Alleen Mirabel heeft geen geheim talent. Toch wordt zij de heldin van het verhaal, de eerste heldin van Disney met een bril, trouwens. Het verhaal zindert van de latinmuziek en kleurrijke Zuid-Amerikaanse cultuur. Verwacht een emotionele rollercoaster met hilarische humor en spanning, en af en toe kan je een traantje wegpinken. De film kreeg twee Oscarnominaties: beste animatiefilm en beste originele muziek. (BC) info: 15 uur – GC de Kam • tickets: 3 euro
Meer info over 10
: www.dekam.be/nl/taalicoon
donderdag 21 april Red Sandra FILM
Vlaams drama Red Sandra is een waargebeurd drama uit eigen land. De film vertelt het verhaal van het zesjarige meisje Sandra Massart. Ze lijdt aan een zeldzame spierziekte. Sandra heeft nog een paar jaar te leven, zeggen de dokters. Maar vader William – een rol voor Sven De Ridder – weigert de hoop op te geven. Hij start een wanhopige strijd tegen de farmaceutische industrie, de politiek én de publieke opinie. Een waargebeurd David-versus-Goliathdrama van regisseur Jan Verheyen en zijn vrouw Lien Willaert. ‘De film is geboren uit verontwaardiging’, zegt Lien Willaert in De Standaard. ‘Niet alleen de verontwaardiging over de farma-industrie, die loze beloftes maakte, maar ook over de politici.’ Het recentere verhaal van baby Pia leert dat er nog meer Sandra’s te redden zijn. (BC) info: 15 en 20 uur – GC de Kam • tickets: 4 euro
© Tine De Wilde
woensdag 20 20 en woensdag 27 april27 april woensdag en woensdag Workshop fietsherstel Workshop fietsherstel Herstel je fiets: theorie en praktijk Herstelzelf zelf je fiets: theorie en praktijk
VORMING VORMING Fietsen is populairder dan ooit, en maar goed ook. Het is goedkoper en minder vervuilend dan autorijden. Fietsen is populairder dan ooit, en maar goed ook. Het Bovendien ook eenvervuilend stuk snellerdan in onze drukke is goedkoper envaak minder autorijden. regio en hetook is goed de gezondheid. Weet jij hoe Bovendien vaak voor een stuk sneller in onze drukke je je fiets hetisbest onderhoudt? Hoe je eenWeet lekkejijband regio en het goed voor de gezondheid. hoe herstelt? je een probleempje metje de je je fiets Hoe het best onderhoudt? Hoe eenremmen lekke band oplost? Ralf Dreis legtprobleempje het aan jou met uit. Hij een herstelt? Hoe je een de volgde remmen opleiding totDreis fietsenmaker en uit. deelt zijneen kennis oplost? Ralf legt het jou Hijgraag volgde tijdens eentot tweedaagse workshop gemeenschapsopleiding fietsenmaker en deeltingraag zijn kennis centrum detweedaagse Kam. tijdens een workshop in gemeenschaps‘Het meest mankement? Te weinig lucht centrum devoorkomende Kam. in de banden’, zegt Ralf. Hij is zelf een fervente fietser. is veel gemakkelijker te rijden als banden ‘Het meest voorkomendeom mankement? Tede weinig lucht goed opgepompt hetfervente zadel te fietser. hoog of in de banden’, zegtzijn. Ralf.Heel Hij isvaak zelfiseen te laag afgesteld. Dat zorgt ervoor dat als je op ‘Het is veel gemakkelijker om te rijden de lange banden termijn rugpijn krijgt, je verliest er onnodig goed opgepompt zijn.en Heel vaak is het zadel te veel hoog of energie door. VeelDat fietsers ookjehun te laag afgesteld. zorgthebben ervoor dat opfietslicht lange verkeerdrugpijn afgesteld. Deenlamp verlichterdan de omgeving termijn krijgt, je verliest onnodig veel en niet de grond, je andere of energie door. Veelwaardoor fietsers hebben ookfietsers hun fietslicht automobilisten verblindt. Datverlicht is niet alleen verkeerd afgesteld. De lamp dan dehinderlijk, omgeving maar gevaarlijk.’ en nietook de gewoonweg grond, waardoor je andere fietsers of Ralf wil echt elkeverblindt. fietser bereiken. Het maakt niet uit automobilisten Dat is niet alleen hinderlijk, met welk fiets je gevaarlijk.’ rijdt of hoe handig je bent. maar ook soort gewoonweg ‘Iedereen kan deelnemen. Of je nu een e-bike, een racefiets of een fiets hebt,Het je kan altijd deuit Ralf wil echt elkegewone fietser bereiken. maakt niet banden, versnellingen en handig nog andere dingen met welkremmen, soort fiets je rijdt of hoe je bent. zelf herstellen. Maar als deOf motor, of de ‘Iedereen kan deelnemen. je nude eenbediening e-bike, een accu van je stuk is,fiets breng je jejefiets binnen racefiets of e-bike een gewone hebt, kan beter altijd de bij de fietsenwinkel. Zo voorkomen je nog dat je de garantie banden, remmen, versnellingen andere dingen verliest. Elke fiets is anders, dus dede accessoires zelf herstellen. Maar als de motor, bedieningook. of de Dat merk al bij het een beter wiel: jebinnen hebt accu van jejee-bike stukverwijderen is, breng jevan je fiets schroefverbindingen, of steekassen. bij de fietsenwinkel. Zosnelspanners voorkom je dat je de garantie SommigeElke naafversnellingen zijn de heelaccessoires gemakkelijk af te verliest. fiets is anders, dus ook. stellen, terwijl andere vrij ingewikkeld zijn.’wiel: (BC)je hebt Dat merk je al bij het verwijderen van een info: 20 uur – GC de Kam – prijs: 5 euro schroefverbindingen, snelspanners of steekassen. donderdagnaafversnellingen 21 april Sommige zijn heel gemakkelijk af te stellen, terwijl andere vrij ingewikkeld zijn.’ (BC) info: 20 uur – GC de Kam • prijs: 5 euro
TICKETS EN INFO GC de Kam, Beekstraat 172, 1970 Wezembeek-Oppem info@dekam.be • Tel. 02 731 43 31 • www.dekam.be OPENINGSUREN: ma tot vr van 9 tot 12 uur en van 13 tot 17 uur. Woensdagvoormiddag is het onthaal gesloten. TICKETS EN INFO GC de Lijsterbes, Lijsterbessenbomenlaan 6, 1950 Kraainem info@delijsterbes.be• Tel. 02 721 28 06 • www.delijsterbes.be OPENINGSUREN: ma, woe, do en vr van 9 tot 12 uur en van 13 tot 17 uur, di van 13 tot 17 uur.
In memoriam Guillaume Vandervorst (1929-2022) Guillaume Vandervorst bracht heel zijn leven in Wezembeek-Oppem door. Hij is geboren in het huis van zijn ouders aan de Mechelsesteenweg in 1929. Hij maakte de Tweede Wereldoorlog mee in onze gemeente. ‘Ik had in die tijd een klein commerceke’, zo vertelt hij in uitgekamd van februari 2017. ‘Ik verkocht sigaretten en legerjassen, die ik bij de Amerikanen ging halen.’ Zijn droom was naar eigen zeggen om steward bij Sabena te worden, hij volgde er Engelse lessen voor. Zijn loopbaan nam een heel andere wending. Hij begon voor de mutualiteit voor notarissen en notarisklerken te werken. In 1958, op zijn 29e begon hij met een job bij het Gemeentekrediet. Hij zou zijn ganse carrière bij de bank blijven. Aan het einde van zijn loopbaan was hij opgeklommen naar een kaderfunctie. In de jaren 50 trouwde hij met Iris De Baets en bouwde een huis op de Mechelsesteenweg. Hij zou vader worden van twee kinderen. Guillaume was een geëngageerd man. Hij zat in verschillende verenigingen. Hij was voorzitter van De Koninklijke Fanfare Kunst en Vaderland, waar hij met zijn trompet zowat alle feesten in de gemeente opluisterde, hij was ere-voorzitter van De Sportvrienden die elk jaar een wielerkoers organiseerden en hij was voorzitter van de Bond van de Gepensioneerden. Maar zijn echte passie was de politiek. Hij is van 1971 tot 1983 schepen geweest in Wezembeek-Oppem, daarna nog een tijdje raadslid en hij was ook voorzitter van het OCMW. info uit uitgekamd februari 2017
zaterdag 23 april Watergewenning voor peuters – lessenreeks SPORT
Groep 2,5 tot 3,5 jaar: 15 uur Groep 1,5 tot 2,5 jaar: 15.30 uur – Castle Club, Houtsniplaan 16 Op het tempo van het kind doen we spelletjes en oefeningen in het water. info: www.dekam.be prijs: 80 euro voor een reeks van 10 lessen
zondag 24 april Diederikes Toko Hamertje tik (2,5+) FAMILIE
11, 15 en 16.30 uur – GC de Kam Lees het interview op p. 12-13. tickets: 10 euro (kassa), 8 euro (vvk), 6 euro (abo) • •
11
Spelenderwijs ontdekken hoe iets werkt ‘Let op wat je doet!’ ‘Kijk uit!’ of ‘Niet met het bestek spelen!’ In het leven van alledag botsen de belangen van ouders weleens met die van kinderen. Mama of papa wil dat de kindjes veilig en verantwoord spelen. Zoon of dochter wil liever ontdekken, proberen en experimenteren.
D
at die twee werelden met elkaar verbonden kunnen worden, bewijst de Nederlandse Diederike Smits met haar speelexpositie Hamertje tik, die eind april neerstrijkt in Wezembeek-Oppem. Met eenvoudige spulletjes creëert ze een wereld vol uitdagingen en ontdekkingen voor kinderen en een wereld vol aha-erlebnissen voor ouders en grootouders. Smits: ‘Het is erg mooi om te zien hoe gepassioneerd kinderen bezig kunnen zijn met een ogenschijnlijk banaal voorwerp. Ze kunnen zich helemaal verliezen in hun spel.’ Hamertje tik is een parcours dat bestaat uit een aantal kinderparkjes, waar een soort van huisjes gemaakt werden, met elk een eigen thema. ‘Hamertje tik gaat over mechaniek, over ontdekken hoe spullen werken. In het koffiehuisje
12
kunnen de kindjes zelf koffiemalen, in een timmerhuisje kunnen ze zelf aan de slag met een hamertje. We laten de kinderen helemaal vrij, ze mogen helemaal hun eigen spoor volgen. De ouders zijn ook vrij om mee te spelen of niet, maar ik vind het leuk als de kinderen spontaan op ontdekking kunnen gaan. De kinderen moeten de ruimte en de tijd krijgen om te ontdekken en zelf aan te geven wat ze willen. Gelukkig werkt dat meestal ook perfect. Het is een heel actief parcours, kinderen mogen van hot naar her en terug lopen en doen waar ze zin in hebben.’
Geen computer, geen gsm
Hamertje tik heeft nog een andere dimensie: er zit ook een element van herkenning voor grootouders en ouders aan vast. Smits goot er een nostalgisch
zondag 24 april Diederikes Toko Hamertje tik (2,5+) FAMILIE
11, 15 en 16.30 uur – GC de Kam tickets: 10 euro (kassa), 8 euro (vvk), 6 euro (abo) • •
sausje over: ‘Het zijn allemaal oude spulletjes: ik breng een oude koffiemolen en een oude typmachine mee. Er is ook een oude telefoon met een hoorn, een draaischijf en uiteraard zo’n draad die voortdurend in de knoop geraakt. De bedoeling is dat de kinderen zelf ontdekken hoe de dingen werken. Het is allemaal 100 % analoog, er komen geen computers of gsm’s aan te pas. De was kunnen ze ophangen aan een wasrekje en niet in de droogtrommel stoppen, typen doen we op een echte typmachine en niet op een pc.’
© Dominque Panhuysen
Hamertje tik, de grote speeltentoonstelling van Diederike Smits
C U LT U U R theater Officieel richt Hamertje tik zich tot de jongere kindjes, van 2 tot 6 jaar. Maar ook oudere broers en zussen mogen meedoen. ‘Er is voor mij niet echt een leeftijdsgrens, ook kinderen boven de 6 jaar kunnen nog op ontdekking gaan in de expositie. Ik heb gemerkt dat Hamertje tik ook populair is bij de papa’s, die zelf graag stiekem iets in elkaar timmeren. Ouders mogen meedoen en hun kind begeleiden, maar de bedoeling is wel dat het kind de ruimte krijgt om zelf te experimenteren en te ontdekken. Zelfs al heeft het niet meteen door hoe iets werkt. Als je een kind wat tijd geeft om na te denken gaat het daarna wel aan de slag met de voorwerpen. Soms sta je er echt van versteld wat kinderen op jonge leeftijd al allemaal kunnen. En vaak hebben ze na een tijd echt wel door hoe de dingen werken. Plots snappen ze hoe een telefoon met draaischijf werkt, en dan zie je ze met de hoorn tegen hun oor ‘hallo’ roepen.’
Smits toert al een paar jaar met Hamertje tik door de Lage Landen, en kreeg al veel reacties van ouders en grootouders. ‘Het brengt voor hen herinneringen mee. Ouders vertellen hun kinderen daardoor over hoe het vroeger was. Ze komen die verhalen soms ook aan mij vertellen, dat maakt het voor mij ook heel leuk.’ Er zijn zelfs culturele invloeden te merken als de kindjes spelen. ‘Ik herinner mij een Surinaams kindje dat met de koffiemolen aan het spelen was. Toen zijn ‘speelgoedkoffie’ klaar was, legde hij meteen een papiertje op het koffiekopje. Want dat wordt blijkbaar zo gedaan in Suriname om ongedierte en bacteriën weg te houden.’ De expositie opbouwen en weer opruimen is een hele klus, geeft Smits toe. Maar de kinderen helpen haar daar wel graag bij. ‘Ik heb best veel spulletjes bij en het vergt tijd om alles uit te pakken en alle schroefjes en draadjes op hun plaats te leggen. En om het daarna weer op te ruimen. Kleuters vinden het helemaal niet erg om te helpen met opruimen. Het kan ook een soort spel zijn. De voorbije jaren kon ik zoals zovelen in de amusements- en cultuursector niet veel doen. Ik heb mijn opbergsysteem voor Hamertje tik dan maar een beetje logischer gemaakt, zodat het opruimen plots een toffe activiteit wordt, die ik samen met de kinderen kan doen.’
Ontdekken, zintuigen gebruiken en verzamelen
Hamertje tik is een van de projecten waarmee Smits rondtrekt in België en Nederland. De basis is steeds dezelfde: spelenderwijs ontdekken. Maar er zijn ook verschillen. ‘Het Pieterpeuterpad is wat fysieker dan Hamertje tik. De kinderen worden uitgedaagd om te lopen en te springen en al hun zintuigen te gebruiken. De motoriek wordt daar heel erg uitgedaagd. Onder de Tafel speelt in op ontdekken en verzamelen, want dat doen kinderen graag: spullen verzamelen en ordenen.’ Binnenkort gaat ook het nieuwe project Van hot naar her in première. ‘Daar kijk ik naar uit. Net zoals ik ernaar uitkijk om nog eens naar België te komen met Hamertje tik.’
© Tine De Wilde
Een papiertje op het koffiekopje
vrijdag 22 april Nigel Williams Tijdens de rust (in het Nederlands en het Engels) HUMOR
Na een jaar uitstel staat Nigel Williams in GC de Kam met zijn show Tijdens de rust. In 2015 besloot de Engels-Vlaamse comedian te stoppen met grote themashows. ‘Tegen je laatste optreden is zo’n thema meestal achterhaald’, vindt Nigel Williams. Daarom koos hij resoluut voor een concept dat hij om de zes maanden vernieuwt. ‘Die updates verplichten me om te blijven denken, en dat is belangrijk.’ En dat is nog niet alles, Williams zal zijn publiek afwisselend in het Nederlands en het Engels toespreken. Zo’n tweetalige voorstelling is uitzonderlijk. ‘Twee talen door elkaar gebruiken is moeilijk’, vindt hij. ‘Een grap werkt nu eenmaal niet in elke taal hetzelfde. Als een woord door dat taalverschil bijvoorbeeld niet op de juiste plaats in de zin komt, is de verrassing weg. Dus moet je heel goed opletten wat je in welke taal vertelt. Nu, ik heb het al eerder gedaan en het werkt wel, hoe vreemd het ook aanvoelt. Ik hou nu eenmaal van uitdagingen, dus als iemand me zoiets vraagt, zeg ik: ‘O ja, leuk!’ Het is pas de dag zelf dat ik even twijfel: Wat doe ik mezelf aan? Dit gaat zo vermoeiend worden (lacht)!’ (IM) info: tickets: 14 euro (kassa), 12 euro (vvk), 10 euro (abo)
Maarten Croes
13
I N F O R M AT I E rand-nieuws
Eerste verplichte taalscreening bij kleuters
Taalvaarigheid meten
Bijna één op vier kleuters die in de Vlaamse Rand schoollopen, hebben onvoldoende Nederlandse taalvaardigheid om aan het eerste leerjaar te beginnen. Dat blijkt uit de resultaten van de eerste Koalatest, de verplichte taaltest in elke derde kleuterklas. We gingen een kijkje nemen in twee scholen uit de zes faciliteitengemeenten.
A
lle Vlaamse kleuterscholen zijn sinds dit schooljaar verplicht om een taaltest af te nemen bij kleuters van vijf jaar oud, om te polsen of ze taalvaardig genoeg zijn voor het eerste leerjaar. De kindvriendelijke test werd op vraag van onderwijsminister Ben Weyts (N-VA) ontwikkeld door het Centrum Taal en Onderwijs van de KU Leuven. De kinderen doen al spelenderwijs allerlei doe-, zoek- en kiesopdrachten en krijgen op basis van de resultaten een kleurcode. Code groen betekent dat ze voldoende taalvaardig zijn. Bij code oranje hebben ze opvolging nodig. Bij code rood krijgen de ouders het advies om hun kind de laatste kleuterklas opnieuw te laten doen. Volgen ze dat advies niet op, dan zijn de kinderen verplicht in het eerste leerjaar een taalintegratietraject te volgen. De test werd dit schooljaar tussen 10 oktober en 30 november voor het eerst afgenomen in elke Vlaamse kleuterschool. Gemiddeld haalde 85 % van de Vlaamse kleuters een voldoende taalniveau. In Vlaams-Brabant is dat zelfs 88 %; in de Vlaamse Rand slechts 78 %. 5 % van de kleuters kreeg een code rood en heeft dus intensieve begeleiding nodig. 17 % kreeg code oranje. In de Nederlandstalige gemeentelijke basisschool De Schakel in Linkebeek kreeg één kleuter op 25 een code rood, en enkelen code oranje. ‘De drempel om
14
te slagen voor de taaltest lag heel laag. Die mocht best wat hoger liggen’, vindt directeur Laurens Lindemans. ‘Uiteraard volgen we de kinderen goed op, maar dat geldt eigenlijk voor alle leerlingen en kleuters. Meer dan 80 % van onze kinderen is Franstalig.’
Constant aandachtspunt
Dat weegt op de werking van de school. ‘Koala of niet, taal is een constant aandachtspunt in onze lessen. De school startte nog voor de taaltest een taaltraject van het OVSG, de Onderwijsvereniging van Steden en Gemeenten, om onze leerkrachten te versterken. Ook in de kleuterklas. Want we merken dat kinderen trager vooruitgang boeken als ze de taal amper begrijpen. Daarom splitsen we het eerste leerjaar tot het middaguur op in twee delen, zodat de leerkrachten in kleinere groepen kunnen lesgeven.’ ‘Ook in de andere leerjaren blijft de taal een knelpunt. Terwijl leerlingen eigenlijk zouden moeten leren over hoe de sappen van een boom in de lente weer beginnen te stromen, en wat de rol van de wortels en de bladeren zijn, moet je die woorden eerst nog uitleggen. Dat kost meer inspanning, meer tijd en meer geduld van onze leerkrachten.’ Ook in de Nederlandstalige gemeentelijke basisschool De Klimboom in Kraainem heeft de overgrote meerderheid van de
kinderen een andere thuistaal dan het Nederlands. ‘De test verliep traag, allicht omdat het de eerste keer was en er geregeld leerkrachten en leerlingen afwezig waren wegens corona, maar de resultaten vielen goed mee’, zegt directrice Heidi Mondelaers. ‘Er was geen enkele kleuter met code rood in onze twee klassen. De kinderen met code oranje – zo veel waren het er niet – gaan we nu nog meer begeleiden en beter opvolgen. We dompelen ze met preteaching extra onder in de Nederlandse taal. De juf gaat met hen in kleine groepjes aan de slag. Als er bijvoorbeeld een verhaal in de klas aan bod komt, zal ze
EN
Measuring language proficiency
© Filip Claessens
Nearly one in four pre-primary school children attending school in the Flemish Rand do not know enough Dutch to be able to start their first year of compulsory education. This is confirmed by the conclusions of the first Koala test, the language assessment now required in every third year of pre-school. The language screening process went quite smoothly, despite concerns about the risk of children being stigmatised. ‘That danger does exist’, says educationalist Bert Smits. ‘But schools and teachers need to see the test not as an assessment of an individual child but as an appraisal of their approach.’ Ben Weyts (N-VA), Flemish Minister for Education and the Flemish Rand, is earmarking an extra €12 million to promote linguistic integration courses throughout Flanders during this school year.
dat op voorhand bespreken en duiden, zodat de leerlingen mee kunnen in de klas.’
12 miljoen extra
Die begeleiding kost tijd en geld. De scholen krijgen daar extra middelen voor. De thuistaal van de leerlingen weegt immers flink door bij de verdeling van de zogenaamde SES-lestijden
(waarbij wordt gekeken naar de sociaaleconomische status van de ouders, red). Vlaams minister Weyts maakt dit schooljaar voor heel Vlaanderen bijkomend 12 miljoen euro vrij voor taalintegratietrajecten. De scholen bepalen zelf hoe ze die taaltrajecten invullen. De minister liet als hulpmiddel een praktijkgids ontwikkelen met voorbeelden en inspiratie. Voor directeur Laurens Lindemans van De Schakel in Linkebeek zullen die paar extra lesuren het verschil niet maken. ‘Altijd welkom, maar daarmee los je het probleem niet op. 80 % van onze leerlingen is Franstalig. Anderstalige ouders kiezen massaal voor het Nederlandstalig onderwijs, waardoor de scholen verdrinken. In Linkebeek delen we het gebouw met de Franstalige basisschool. Onze klassen zitten vol, die van de Franstalige niet. Ouders schrijven hun kinderen met goede bedoelingen in,
UITGEKAMD is een uitgave van het gemeenschapscentrum de Kam en vzw ‘de Rand’. Uitgekamd komt tot stand met de steun van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap en de provincie Vlaams-Brabant. REDACTIERAAD Louis Declerck, Anne Decuypere, Luc De Vogelaere, Ulrich Motté, Karla Stoefs, Paul Verdickt, Jan Walraet VORMGEVING heartwork.be FOTOGRAFIE Tine De Wilde DRUK Drukkerij Van der Poorten EINDREDACTIE
maar omdat er amper Nederlandstalige leerlingen zijn, wordt er op de speelplaats Frans gesproken, net als in de voetbalclub, de scouts, de judoclub, thuis. Ouders spreken Frans, zelfs tot in de gangen van onze school. Door toch voor een Nederlandstalige school te kiezen, leggen ouders een hypotheek op de toekomst van hun kinderen. Terwijl ze in het Franstalig onderwijs wel alle kansen gekregen zouden hebben. Daarom moeten er quota komen: zo veel anderstalige leerlingen mag een school inschrijven en niet meer. Pas dan kan je het draaglijk maken voor iedereen. Als je dat niet doet, is er meer nodig dan een Koalatest en wat extra lesuren. Dan moeten er permanent twee leerkrachten in elke klas staan. Met het huidige tekort aan leerkrachten lijkt me dat heel moeilijk.’ Bart Claes
Silke Castro Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel, silke.castro@derand.be HOOFDREDACTIE Geert Selleslach, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel, 02 456 97 98, geert.selleslach@derand.be VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Jo Van Vaerenbergh, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel ARCHIEF Je vindt deze editie en het volledige archief van uitgekamd op www.dekam.be
15
BEELD uit Wezembeek-Oppem
Hoe zou je je stijl van fotograferen beschrijven? ‘Een professionele fotograaf heeft me ooit het inzicht bijgebracht dat het sterker werkt om de suggestie te tonen dan de realiteit. Wat je niet ziet op een foto, is vaak belangrijker dan wat je wel ziet. Ik fotografeer graag verlaten plekken zoals oude industriële sites of vervallen gebouwen.’
© Jean-Luc Louis
Welke fotografen inspireren je? ‘Helmut Newton vind ik de absolute top. Hij is bekend om zijn krachtige zwart-witfoto’s. Meestal waren het vrouwen die hij in aparte settings fotografeerde. Zijn foto’s waren niet alleen esthetisch, ze straalden ook iets uit.’
Jean-Luc Louis Publieksprijs fotowedstrijd Erfgoed vzw Wezembeek-Oppem
‘Suggestie is sterker dan realiteit’ Wat sprak je aan in de foto die je inzond? ‘Een mooie foto is voor mij niet voldoende. Ik hou van beelden die een verhaal vertellen. De foto die ik inzond, gaat over vervlogen tijden. Over het leven dat altijd maar doorgaat en ons naar onbekende bestemmingen brengt. Maar misschien ziet de kijker er iets anders in.’
16
Je maakte een zwart-witfoto. ‘Als ik in kleur werk, wil ik dat de kleuren een meerwaarde hebben. Voor deze foto was dat niet het geval. De foto werkt sterker in zwart-wit. De soberheid sluit beter aan bij het verhaal achter het beeld.’ Wat is je band met WezembeekOppem? ‘Ik woon hier sinds 2002. Voordien woonde ik in Schaarbeek. De beperkingen die een hoofdstad met zich meebrengt, waren me te veel geworden. Dat we in Wezembeek-Oppem nog altijd heel wat groen hebben, is een sterk punt van onze gemeente. Wat ik mis, is een echte kern of centrum.’ Nathalie Dirix