zandloper februari 2021 by vzw 'de Rand'

GEMEENSCHAPSKRANT

WEMMEL • JAARGANG 22 • NR 1 • FEBRUARI 2021 UITGAVE VAN GC DE ZANDLOPER EN VZW ‘DE RAND’

De Wemmelse jeugd van Olivier Deleuze

Boeren en buren Korte ketenverkoop in Wemmel

Bert Gabriëls Stand-upcomedian en jurist

FR • DE • EN

traductions Übersetzungen translations

afgiftekantoor Brussel X P 808393

zandloper

Molenbeek aanpakken Bij hevige regenval treedt de Molenbeek ter hoogte van het gemeentelijke schooldomein voor het brugje aan de Vertongenstraat uit haar oevers en dan overstromen de straat en de tuinen van de woningen. ‘Dat willen we verhelpen’, zegt schepen van Grondgebiedszaken Raf De Visscher (LB Wemmel). ‘Met het project Natte Natuur zal de Molenbeek ter hoogte van het schooldomein worden verbreed, zodat het water minder snel richting de tunnel onder de Vertongenstraat stroomt. Ter hoogte van dat brugje vormt zich een flessenhals waardoor het water er moeilijker doorstroomt. De koker waardoor de Molenbeek onder de straat stroomt, is te smal voor een goede doorstroming.’ De straat helemaal opbreken en een nieuwe brug bouwen is geen optie. ‘Door de oevers te verbreden, wordt er een extra buffer gecreëerd. Ook de hellingsgraad van de Molenbeek wordt aangepakt, zodat we overstromingen vermijden. Aan het tuingebied zelf komt een keermuur die het water moet tegenhouden. Naast het aanpakken van de wateroverlast creëren we zo ook een nieuw stukje natte natuur dat dient als overstromingsgebied.’ Het project maakt deel uit van de zogenaamde groenblauwe structuur die de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) wil uitbouwen langs de Maalbeek-Molenbeek van Asse tot Grimbergen. ‘De bouw van een wadi en een ruime en brede grachtstructuur geven meer ruimte aan regenwater dat meer tijd krijgt om te infiltreren’, zegt schepen van Milieu Vincent Jonckheere (LB Wemmel). ‘We maken de beek natuurlijker en geven zo een plek aan natte natuurontwikkeling. Het herstel van de natuurwaarde zorgt voor extra waterbuffering en een vermindering van de wateroverlast. In het meerjarenplan van de gemeente is hiervoor 280.000 euro uitgetrokken. De gemeente krijgt voor het project 177.000 euro subsidie van de Vlaamse overheid.’ (JH)

‘We moeten nog geen investeringen schrappen, maar door de coronacrisis is er een negatieve impact op de gemeentefinanciën van zo’n 784.000 euro’, rekent schepen van Financiën Vincent Jonckheere (LB Wemmel) na. ‘Er zijn minder inkomsten en meer uitgaven. Volgens een voorzichtige raming zou er in 2020 een daling van 8 % zijn van de inkomsten uit de algemene personenbelasting (APB). Dat komt neer op zo’n 450.000 euro. Er zijn ook minder inkomsten door geschrapte schoolmaaltijden, het sluiten van de kinderopvang tijdens de lockdown, enzovoort. Tegelijk houden we de kosten onder controle en is onze autofinancieringsmarge nu al jaren positief.’ Dat laatste is goed nieuws, want met een positieve autofinancieringsmarge is het gemeentebestuur in staat om op een structurele wijze de bestaande leninglasten (aflossingen en interesten) te dragen. ‘Om een volledig beeld van de impact van corona op onze financiën te krijgen, is het eigenlijk nog te vroeg’, zegt de schepen. ‘De coronacrisis is nog niet voorbij. Pas dit jaar zullen we de gevolgen beter kunnen inschatten.’ (JH)

Kleine uitbouw voor Welzijnscampus De nieuwe Welzijnscampus aan de Residentie met bibliotheek, lokaal dienstencentrum en gemeente- en OCMW-diensten wordt uitgebreid met een centraal onthaal. Momenteel is het onthaal van de OCMW- en gemeentediensten verspreid over verschillende sites. De werkzaamheden voor de nieuwbouw van de Welzijnscampus in het park van de Residentie aan de Prins Boudewijnlaan zijn in februari vorig jaar gestart en lagen even stil door corona. Maar intussen is de ruwbouw een feit. Al zijn de plannen nu iets aangepast. ‘Er komen extra werken’, legt burgemeester Walter Vansteenkiste (LB Wemmel) uit. ‘De gemeenteraad keurde in november vorig jaar een nieuwe uitbouw van 90 m2 goed. Geraamde kostprijs: 150.000 euro. De uitbouw is nodig om ook de diensten Bevolking en Burgerzaken in de nieuwe campus onder te kunnen brengen. (JH)

Corona heeft negatieve impact op budget gemeente

I N F O R M AT I E uit de gemeente

Nieuw natuurgebied met 24.000 bomen Wemmel gaat 24.000 bomen aanplanten in een nieuw te realiseren natuurgebied tussen de Bruyndonckxstraat en de Motte, waar het speelbos op aansluit. De gemeente trekt zelf 150.000 euro uit voor dit project, de Vlaamse overheid kent een subsidie toe van 305.000 euro. ‘Dat is de hoogste subsidie die Wemmel op het vlak van natuuruitbreiding ooit kreeg’, zegt schepen van Milieu en Financiën Vincent Jonckheere (LB Wemmel). Het fameuze natuurproject Reek tot Motte en verder krijgt stilaan vorm, maar er is nog veel werk aan de winkel. ‘Eerst zullen we onbebouwde terreinen moeten verwerven’, vertelt de schepen. ‘Die kostprijs wordt geschat op 190.000 euro. Daarna wordt het nieuwe natuurgebied aangelegd en worden er 24.000 bomen aangeplant. Dit nieuwe bos zal verschillende groene gebieden verbinden. ‘Via het speelbos aan de Motte kan je ook wandelen tot in Relegem richting het PIVO. Zo is meteen ook een belangrijke trage weg gerealiseerd. Aan de andere kant krijg je dan een uitbreiding van de natuur tot aan de Bruyndonckxstraat.’ Vorig jaar investeerde de provincie Vlaams-Brabant in samenwerking met de gemeente, het strategisch project Groene Noordrand, de vrije basisschool Mater Dei, Natuurpunt en een reeks andere partners 115.000 euro in het speelbos aan de Motte. Dat vormt inmiddels de nieuwe groene schakel tussen het Laarbeekbos, de Molenbeekvallei in Jette en de Maalbeekvallei. (JH)

Telex • De gemeenteraad engageert zich om tegen 2022 maximaal 130 kg restafval per inwoner per jaar te produceren. In 2018 was dat nog 143 kg. • Exact Software, een bedrijf uit Wemmel, schenkt het OCMW 2.510 euro en een aantal voedselpakketten voor kansarme gezinnen. • De nieuwe zone 30 in de wijk Bouchout en de omgeving van de Parklaan heeft een rechtstreekse impact op 814 adressen en 2.036 mensen in 38 straten, en kwam er op vraag van de buurtbewoners. • Tijdens de examenperiode met eindejaar en in januari maakten een tiental studenten dagelijks gebruik van de ruimte die de gemeente ter beschikking stelde. Eerst konden de studenten in de Zijp terecht, daarna in de pingpongzaal van de sporthal. • Het dak van jeugdhuis Barcode aan het sportcomplex wordt vernieuwd en geïsoleerd. Kostprijs: 20.000 euro. • Ook het dak van Hoeve Dries, waar het onthaal van de politie is, moet gerepareerd worden. Kostprijs: 20.000 euro. • In de Kam worden de voetpaden vernieuwd. Eerder werden daar ook al de nutsvoorzieningen heraangelegd. De kosten zijn geraamd op 140.000 euro. • De gemeente trekt 120.000 euro uit om het sanitair in de gemeentelijke Franstalige basisschool te vernieuwen. • De ramen van de gemeentelijke muziekacademie in de voormalige pastorij zijn vernieuwd. Kostprijs: 400.000 euro, waarvan zo’n 250.000 euro met subsidies. • Josiane Van de Winkel uit Hamme, actief bij het Davidsfonds, in het bestuur van de Nederlandse Culturele Raad Wemmel (NCRW) en echtgenote van Rik Loeckx, is overleden. Ze werd 68 jaar. • Ook Stijn De Witte is overleden. Hij kwam onder andere met het idee om op zomerse zondagen picknicks te organiseren in het park aan het kasteel en lag zo mee aan de basis van de zomerbar Bar Châto van Warm Wemmel. Hij werd 68 jaar.

• Biljartclub BC Couronne kreeg van de provincie Vlaams-Brabant een brevet met de titel ‘koninklijk’ omdat de vereniging 50 jaar bestaat. De club werd in 1968 opgericht en speelde Franse biljart en carambole aan de Houba de Strooperlaan tegenover de Heizel. Een jaar later werd de club erkend door de Koninklijke Belgische Biljart Federatie. Sinds 2000 speelt de club in café De Nachtegaal aan de kerk in Wemmel. • De lichtjeswandeling in het park van het gemeentehuis was een succes. Meer dan 300 kinderen namen via een QR-code deel aan de wedstrijd en een veelvoud aan wandelaars deed het traject in het park achter het gemeentehuis. • Voortaan betaal je voor parkeren in de blauwe zone zonder parkeerschijf 50 euro. • Op verzoek van een aantal inwoners en de gemeente Meise sluit het gemeentebestuur de Kruidtuinlaan af. De laan naast de Plantentuin werd vaak als sluipweg gebruikt. • Wemmel bouwt zijn schuld verder af. In 2012 had de gemeente nog 26 miljoen euro schuld, in 2020 was dat 16,5 miljoen euro; tegen 2025 gaat het richting 10 miljoen euro. • De Vlaamse Regering werkt op Parking C een plan uit om truckers op te vangen die zich met de brexit dreigen vast te rijden richting Groot-Brittannië. • De fontein in het park van de Residentie aan de Prins Boudewijnlaan is al een hele tijd stilgelegd. Omwille van een lek verbruikte de fontein de afgelopen jaren een paar duizend kubieke meter leidingwater. Voorlopig is het niet duidelijk of de fontein later opnieuw zal kunnen functioneren. • Bib Wemmel stapt over naar nieuwe bibliotheeksoftware van Wise en is uitzonderlijk gesloten tussen 18 en 26 februari. De inlevertermijn van de materialen wordt verlengd tot 19 maart, zodat je geen boete krijgt tijdens de sluiting. De inleverbus kan je tijdens de sluiting niet gebruiken. (JH)

I N F O R M AT I E uit de gemeente

35.000 mensen vaccineren in Complex Zijp Midden februari zal het Gemeentelijk Complex ‘Zijp’ klaar zijn om als vaccinatiecentrum dienst te doen. Dat bevestigt OCMW-voorzitter Armand Hermans (LB Wemmel), die ook voorzitter is van de Zorgraad van de Eerstelijnszone (ELZ) Regio Grimbergen. De zone (waarvan Wemmel, Meise, Londerzeel, Kapelle-op-den-Bos en Grimbergen deel uitmaken) zal twee vaccinatiecentra inrichten: één in de Zijp in Wemmel en één in de JDK-hall in de industriezone in Londerzeel. ‘Beide locaties zijn instapklaar en beschikken over de nodige infrastructuur om op zeer korte termijn operationeel te zijn’, zegt Armand Hermans. ‘De betrokken locaties zijn weerhouden op basis van vlotte bereikbaarheid, ook met openbaar vervoer en met voldoende parkeergelegenheid. Ze zijn beschikbaar voor een lange periode zonder nadelige gevolgen voor andere gebruikers, en zijn toegankelijk voor mensen die minder mobiel zijn.’ Voor de organisatie en coördinatie van de nodige medewerkers wordt er samengewerkt met de huisartsenkring Harno. ‘De bedoeling is om de inzet van alle huisartsen en zorgverleners te stroomlijnen. De oproep naar vrijwilligers was een groot succes, met 500 meldingen. We willen al die mensen nu zo efficiënt mogelijk inzetten. Het is de bedoeling om

de vaccinatiecentra 7 dagen op 7 te openen. Of dat zal kunnen, hangt af van de hoeveelheid vaccins die we ter beschikking hebben. Er zijn verschillende scenario’s uitgetekend.’ De inwoners van Wemmel, Meise en Grimbergen zullen worden uitgenodigd voor hun vaccin. Ze krijgen daarvoor een tijdsslot toegekend, dat ze kunnen wisselen als ze op dat moment echt niet kunnen. ‘Daarvoor wordt een eigen callcenter opgestart’, gaat Hermans verder. ‘Er zullen in de Zijp ook vijf vaccinatielijnen worden opgestart. We zouden 20 tot 25 vaccinaties per uur per vaccinatielijn kunnen realiseren, wat neerkomt op 100 tot 125 vaccinaties per uur als we op volle capaciteit draaien. Een vaccinatielijn wordt ook logistiek zo goed mogelijk uitgebouwd, zodat het prikje snel en doeltreffend kan worden toegediend. Zo zullen de vrijwilligers die instaan voor de begeleiding van de mensen bijvoorbeeld vragen om de bovenarm reeds te ontbloten.’ ‘In totaal zullen er in de Zijp 30.000 à 35.000 vaccinaties gebeuren. Iedereen die gevaccineerd wil worden, moet zijn of haar identiteitskaart meenemen. Aan de hand daarvan wordt de vaccinatie geregistreerd’, besluit Hermans. (JH)

I N F O R M AT I E verenigingen

Gezinsbond Wemmel Carnavalsactie en andere vooruitzichten

De verenigingen doen hun best om in coronatijden contact te houden met hun leden. Al is dat niet evident. Anne Abdel Massih van de Wemmelse Gezinsbond: ‘In 2019 hebben we de lokale afdeling in Wemmel nieuw leven ingeblazen. We waren volop aan het inzetten op onze naamsbekendheid door aanwezig te zijn op lokale evenementen en mee te werken aan familieactiviteiten in de Zandloper. We organiseerden ook een lezing over het boek WIJtijd, lanceerden een eerste weggeefwinkeltje en ondertekenden een samenwerkingsovereenkomst met het Huis van het Kind om in de toekomst samen initiatieven te nemen.’

Anne: ‘We roepen iedereen – ook niet-leden – op om een origineel carnavalsmasker te maken en ons voor woensdag 17 februari een foto van het resultaat te bezorgen via wemmel.gezinsbond@gmail.com. Uit alle inzendingen verloten we enkele toffe prijzen van Wemmelse handelaars. Later dit voorjaar werken we – als corona het toelaat – ook graag mee aan de familieactiviteiten in de Zandloper. Daarnaast denken we aan de opstart van een babysitdienst in Wemmel, we zouden graag een lezing over het boek Wat elk kind nodig heeft organiseren en dromen van gezellige gezelschapsspelennamiddagen voor alle leeftijden.’

Maar toen kwam corona. Anne: ‘Dat maakte dat we in 2020 weinig konden doen, maar daar hopen we in 2021 verandering in te brengen. Via onze Facebookpagina Gezinsbond Wemmel lanceren we sinds de lockdown in maart regelmatig activiteiten die je kan doen met je gezin. Zo krijg je extra inspiratie voor koestermomentjes met je (klein)kinderen.’

Nieuwe leden bereiken vindt de Gezinsbondafdeling niet makkelijk. Anne: ‘Vroeger werden families die een kindje kregen automatisch lid voor een jaar, maar door de GDPR-wetgeving krijgen we die gegevens niet meer. Daardoor leren mensen ons niet automatisch kennen. Wie een baby’tje heeft en interesse heeft om een jaar lang de Gezinsbond gratis te ontdekken, mag ons dat wel altijd laten weten. Dan brengen we het gratis lidmaatschap met plezier in orde.’

Voor de carnavalsperiode heeft de Wemmelse Gezinsbondafdeling een ludieke actie bedacht.

MENSEN koken

Robert Janssens

Rundsfilet escoffier

Momenteel bestaat de organisatie uit tien vrijwilligers. ‘Maar extra hulp is altijd welkom. We zijn allemaal jonge ouders met een drukke thuisagenda. Onze belangrijkste voorwaarde is dat het plezant blijft. Daarom is het ook fijn om met een grote groep te zijn. Zo komt er geen druk op iemands schouders.’ Wie lid wil worden van de Gezinsbond vindt alle info op www.gezinsbond.be. Anne: ‘Als je je lid maakt via deze website wordt je lidmaatschap gekoppeld aan onze afdeling. Zo kunnen we je op de hoogte houden van alle acties. Maar ook de talloze kortingen die je via de kaart kan ontvangen, zijn interessant.’ (VW) Heb je vragen of wil je meewerken: wemmel.gezinsbond@gmail.com. Info: Facebook Gezinsbond Wemmel of wemmel.gezinsbond.be

Geboren en getogen Wemmelaar Robert Janssens is ondertussen met pensioen, maar zijn hele beroepsleven was hij kok. Zo had Robert van 1991 tot 2008 zijn eigen restaurant Barlow’s op de Romeinsesteenweg. Daar kwamen Vlaamse vedetten zoals Will Tura, Willy Sommers of Sergio over de vloer. Ook scènes uit de televisieserie Thuis zijn er opgenomen. Uit die periode presenteert Janssens op de website van de Zandloper het recept voor rundsfilet escoffier. Daarnaast was de man ook chef op de Grote Markt in Brussel, bij Auberge Napoleon in Meise, aan de kust, in Antwerpen en aan de Naamsepoort, waar hij zelfs vedetten als Paul Simon, Demis Roussos en Johnny Halliday aan tafel kreeg. Maar zijn carrière begon in 1963, toen hij op zijn 16e als apprenti of leerjongen in de keuken van het restaurant in het Atomium werd gedropt. ‘Het was door een connectie van mijn vader dat ik in de keuken van het Atomium belandde. Ik ben er twee jaar leerjongen geweest.’ Het was een memorabele, maar harde leerschool. ‘Tot eind jaren 70 was het een van de toprestaurants in Brussel waar acteurs, industriëlen, koningen en koninginnen van over de hele wereld kwamen eten. Ook Walt Disney heb ik er gezien. Het was haute cuisine. In de zaal stond iedereen in smoking. Ik denk dat een lunch toen 275 frank kostte, terwijl ik maar 450 frank verdiende om zes dagen per week te werken.’

oor beet. Een beetje vriendschappelijk, maar toch. En ik herinner me ook dat ze de plongeur (afwasser) tot over zijn oren in het afwaswater staken als hij te veel klaagde. Het was er ook heel warm. Op het einde van de service waren we allemaal kletsnat. We werkten tot 22 à 23 uur, ook op zondagen en feestdagen. Dan konden we een paar uur naar huis en ’s anderendaags begon het opnieuw. Ik heb in die jaren geen enkel weekend vrij gehad.’ Een mooi zicht was er wel, want door het raam achter de kachel keek je vanuit de bovenste bol uit op de omgeving. Robert herinnert zich dat er in die bol wel zes verdiepingen waren. Met beneden een relaisstation van de BRT dat het signaal van het Amerikaans theater naar Flagey doorstuurde. En helemaal boven de kamer van waaruit je naar de mast kon gaan. ‘Als het stormde, bewoog de bol door het hydraulische systeem dat de windkracht opving. Dan kon je de casserollen zien bewegen.’ Minder indrukwekkend waren de stroompannes, waardoor ook de lift niet meer werkte. ‘Dan moesten we met de trap op de tast door die donkere buizen naar beneden. Pas na 15 à 20 minuten was je buiten. En voor een pintje achteraf was er geen geld. Dat was het privilege van de garçons, die drinkgeld kregen.’ (MB)

Ontdek het recept op www.dezandloper.be/ nl/recepten

Het ging er soms hard aan toe in de keuken. ‘Ik weet nog dat de chef in mijn 5

Boeren als buren Leggen voedingsproducten uit de supermarkt soms duizenden kilometers af tussen producent en consument, dan beperkt de verkoop in korte keten die reis tot minder dan twintig kilometer. En wie in Wemmel en omgeving graag zulke lokale producten koopt, heeft tegenwoordig verschillende opties.

Hoe ben je met dit initiatief begonnen? Alain en Bea hebben allebei een voltijdse job. ‘We doen de Buurderij daarnaast uit passie voor het lokale. Toen wij vroeger in onze buurt op zoek gingen naar ambachtelijke en lokale producten, bleek dat moeilijk. Daarom hebben we contact opgenomen met het Franse korteketeninitiatief La Ruche qui dit Oui, dat een Europees netwerk is geworden van lokale boeren én klanten. Vijf jaar geleden hebben we dan de eerste Buurderijen in Vlaanderen opgericht. Ondertussen zijn er in Mechelen, Meise, Strombeek, Londerzeel en Wemmel.’

Buurderij Wemmel

Waar komen de producten van de Buurderij vandaan? ‘In totaal werken we met een dertigtal producenten die we allemaal zelf kennen en hebben bezocht. Zo kunnen we bij de opstart in Wemmel een tachtigtal producten aanbieden van vijftien producenten uit de buurt. Groenten en fruit, maar ook vlees, zuivel, honing, brood en gebak.’

Sinds kort heeft Wemmel een Buurderij, die lokale voedingsproducenten en hun klanten één keer per week samenbrengt op een afgesproken plek en tijdstip. Klanten krijgen de onlinebestelling die ze plaatsten dan uit handen van de boer zelf. Het concept is afkomstig uit Frankrijk en kreeg dankzij Alain Spinnoy en Bea Jonczyck voet aan de grond in Vlaanderen.

Hoe kunnen klanten producten kopen? ‘Via onze Facebookpagina of de website selecteer je Buurderij Wemmel. Registreren is gratis en zonder verplichtingen. Je betaalt geen abonnementsgeld. Je ziet per voedingsafdeling en per leverancier van elk product een foto met een beschrijving en de prijs. Die bepalen de boeren zelf. Wie ten laatste op zondagavond bestelt, kan zijn bestelling thuis laten leveren of op dinsdag tussen 17.30 en 18.30 uur gaan ophalen aan de Zijp (links naast café Op ’t Hoeksken, op het domein van Campus Wemmel).’ Wat zijn de voordelen van de Buurderij? ‘De diversiteit in het brede aanbod en de aanwezigheid van de boeren die tijd willen nemen om hun klanten te leren kennen. Zij kunnen vertellen wie hun zuivel produceert, hoe de dieren worden behandeld, waar de velden liggen waar hun groenten groeien. Er komt ook zo weinig mogelijk verpakking bij kijken. Je komt met eigen bakken of gebruikt recycleerbare of terugneembare verpakkingen zoals glazen flessen voor de melk.’ Welke producten zijn speciaal of populair? ‘We werken bijvoorbeeld samen met bakker Maison Barat uit Ukkel die het vak in Frankrijk heeft geleerd. Onze imker maakt ook nougat met honing en zonder suiker. Lovi Gardeners is een kleine producent die van de opbrengst van de eigen moestuin confituur maakt, met veel liefde en zonder bewaarmiddelen. In de zomer hebben we veel klein fruit zoals druiven uit Kortenberg.’ (MB) info: www.boerenenburen.be, www.laruchequiditoui.be Volgens hetzelfde principe met de webshop levert ook Curieuseneus Asse aan huis in Wemmel: www.asse.curieuseneus.be.

I N F O R M AT I E korte keten

Vente en circuit court Une Buurderij est établie depuis peu à Wemmel. Elle réunit une fois par semaine des producteurs locaux de produits alimentaires et leurs clients à un endroit et un moment convenus. Les clients reçoivent de l’agriculteur en personne la commande qu’ils avaient placée en ligne. Le Hoevewinkel Hof ter Rassel à Relegem est

également un exemple de vente en circuit court. Dans les champs de Hof ter Rassel, on cultive des pommes de terre, des betteraves sucrières, du blé et du maïs; il est possible d’acheter non seulement des pommes de terre dans leur magasin, mais également d’autres produits frais et savoureux proposés par des fournisseurs locaux.

Hoevewinkel Hof ter Rassel

Hoe ben je met je initiatief begonnen? ‘Wij verkopen op de boerderij al bijna vijftien jaar aardappelen, maar dat was altijd zonder vast verkooppunt. Meer en meer mensen die om aardappelen kwamen, vroegen ook om ajuinen of wortelen. Daarom hebben we twee jaar geleden onze loods ingericht als winkel.’ Waar komen de producten van de hoevewinkel vandaan? ‘Naast onze producten van eigen teelt verkopen we ook groenten en fruit van boeren uit de omgeving. Drie keer per week gaan we ook naar de vroegmarkt voor verse producten. Daarnaast verkopen wij zuivelproducten van een zuivelhoeve, honing van een lokale imker, chocolade van een chocolatier, koffie en thee van specialisten, artisanaal samengestelde granola en bloem recht van de molen. Alles zo artisanaal en lokaal mogelijk. We hebben ook producten die van verder komen zoals sinaasappels, citroenen of bananen, maar ook die komen van zo dichtbij mogelijk. Als we kiwi’s hebben, komen die bijvoorbeeld uit Frankrijk en niet uit Nieuw-Zeeland, de druiven zijn Belgisch, en we hebben geen aardbeien in de winter.’ Hoe kunnen klanten bij jou kopen? ‘Gewoon de winkel binnenstappen. Aan de buitenkant zie je het misschien niet, maar binnen hebben we meer dan 100 m² oppervlakte, bijna een overdekte markthal. Als het weer het toelaat, staat de deur altijd open. Daarnaast hebben we een automaat met groenten en fruit die 24/24 en 7/7 open is.’

Ook de Hoevewinkel Hof ter Rassel in Relegem is een voorbeeld van korteketenverkoop. Op de velden van het Hof ter Rassel worden aardappelen, suikerbieten, tarwe en maïs verbouwd, maar in de winkel kan je behalve de aardappelen ook andere verse en lekkere producten van lokale leveranciers kopen.

Wat zijn de voordelen van de hoevewinkel? ‘Door de ruime openingsuren kan je hier vijf dagen per week terecht. We zijn alleen gesloten tussen 21 juli en 15 augustus. Alles is zo vers en kwaliteitsvol mogelijk, legt zo weinig mogelijk voedselkilometers af en door met je eigen verpakking te komen of onze papieren zakjes te hergebruiken beperk je het afval.’ Welke producten zijn speciaal of populair? ‘Drie vierde van de klanten koopt nog altijd een zak aardappelen – frieslander of fontana. Op termijn willen we ook vacuümverpakt hoevevlees aanbieden. Een aanrader is ook het op hout gebakken hoevebrood op woensdagmiddag en zaterdag. En de zuivel heeft ook veel succes. De rijstpap smaakt naar echte rijstpap en het hoeve-ijs is ook heel lekker. En dan zijn er nog het grondwitloof, de confituur van Wildiers, de koffie van Hoorens, het artisanaal bier uit Asse, de appelen en peren uit Opwijk …’ (MB) Info: www.hofterrassel.be – www.rechtvanbijdeboer.be

De Wemmelse jaren van Olivier Deleuze

Haarlak kopen en op de ratten schieten Ken je Olivier Deleuze nog? De ex-voorzitter van Greenpeace genoot twintig jaar geleden landelijke bekendheid als staatssecretaris voor de partij Ecolo, waarvan hij nadien ook voorzitter werd. Ondertussen is de sympathieke snor al 12 jaar burgemeester van de Brusselse gemeente Watermaal-Bosvoorde. Maar de perfect tweetalige Deleuze is zijn Wemmelse jeugd in de jaren 60 nog niet vergeten.

livier Deleuze is aangenaam verrast als we hem contacteren voor een interview over de periode die hij in Wemmel doorbracht. Hij trommelde zelfs zijn zus Marion op om een aantal oude foto’s op te diepen van toen hij tussen de 6 en 18 jaar was. Deleuze had behalve die jongere zus ook nog een broer Luc, en groeide op in een gezin van vijf. Hij werd in 1954 geboren in Sint-Joost-ten-Node, toen zijn ouders

nog in Oudergem woonden. ‘Mijn vader werkte toen bij het Belgische oliebedrijf PetroFina en wij verhuisden mee met zijn job. Toen hij in Brussel werkte, woonden we eerst in Oudergem en nadien in Wemmel, maar tussenin hebben we ook nog een tijdje in Antwerpen gewoond, in Mariaburg bij Ekeren. Daar heb ik op de Nederlandstalige school Nederlands geleerd. Maar in Wemmel hebben we het langst gewoond, van 1960 tot 1974

ongeveer. Toen ging ik naar de lagere school in het Institut Saint-Lambert in Laken.’

En waaile weg

Het gezin Deleuze woonde aan de Obberg 159. Dat is dus in dezelfde straat als Anne Teresa De Keersmaeker, die in het decembernummer van de zandloper het verhaal van haar Wemmelse jeugd vertelde. Deleuze: ‘Anne Teresa was één

MENSEN de Wemmelse jaren van ...

Les années Wemmel d’Olivier Deleuze Il y a vingt ans, Olivier Deleuze jouissait d’une notoriété nationale en tant que secrétaire d’État du parti Écolo, dont il devint plus tard le président. Il est entre-temps maire de WatermaelBoitsfort depuis 12 ans déjà. Mais le parfait bilingue Deleuze n’a pas pour autant oublié son enfance à Wemmel dans les années 60.

De 1960 à 1974 environ, La famille Deleuze vécut à Obberg 159. ‘Derrière notre jardin, il y avait le dépotoir. Accompagnés d’un 22 Long Rifle reçu de notre oncle, nous y allions pour tirer sur les rats.

van de dochters van onze huiseigenaar Maurits De Keersmaeker. Net zoals zij gingen wij vaak spelen op de boerderij van haar oom Frans. Die liet mijn broer en mij vaak op zijn tractor mee het veld in rijden. Ik herinner mij ook het paard op hun erf, en hun werkkracht die er inwoonde: Jef den bietenkapper noemden we hem. Verder had je in de straat een slagerij en de winkel Bij Marieke, waar mijn moeder mij altijd naartoe stuurde om haarlak te kopen. Zo kon ze haar haar ook in model houden als er wind stond.’ (lacht) Het grote huis waarin het gezin Deleuze woonde, was één van de laatste in de straat, een tweewoonst. ‘Daarachter waren alleen maar velden. Het was één grote speeltuin, want ouders moesten toen nog niet zo bezorgd zijn om de veiligheid van hun kinderen. Go mo speile, klonk het. En waaile weg! Ik heb het er naar aanleiding van dit interview nog met mijn broer en zus over gehad. Achter onze tuin was er ’t steut – het stort. Wij gingen daar met de .22 Long Rifle die we van onze nonkel hadden gekregen op de ratten schieten. Doe dat vandaag eens! En als je auto kapot was, dan deed je de nummerplaat eraf en bracht je hem gewoon naar het stort. Dat was legaal!’

Te voet over de Ring

Op een andere foto uit het familiealbum zie je de kinderen Deleuze een auto wassen samen met de kinderen uit de buurt. ‘Mijn broer en ik gingen bijna elke dag aanbellen bij onze buurjongens.

Tentez donc de faire cela aujourd’hui! Et si votre voiture était cassée, il suffisait de lui enlever sa plaque d’immatriculation pour ensuite l’emmener au dépotoir. C’était parfaitement légal’, se souvient Deleuze. A l’époque, il faisait encore relativement calme à Obberg. ‘La sonnette ne représentait alors rien d’important. C’était un peu comme la Tentoonstellingslaan d’aujourd’hui. Nous la traversâmes à pied ou à vélo lorsque nous allions jouer dans le bois de Laarbeek. Et quand il y avait un match de football au Heysel, on parvenait à entendre les buts marqués.’

‘Mogen Piet en Ward komen spelen?’, was onze vaste zin. En om ons ’s avonds terug binnen te krijgen, floot onze moeder altijd hetzelfde melodietje. Tot dat op een zeker ogenblik niet meer werkte, omdat de merels die dat elke dag hoorden het melodietje begonnen na te bootsen.’ Het was toen namelijk nog redelijk stil daar tussen Wemmel, Relegem en de Ring. ‘De Ring stelde nog niet veel voor. Dat was een beetje zoals de Tentoonstellingslaan nu. Wij gingen die te voet of met de fiets over om in het Laarbeekbos te gaan spelen. En als er een voetbalwedstrijd was op de Heizel, konden wij het horen als er een goal werd gemaakt. Zo herinner ik mij de vriendschappelijke wedstrijd België-Brazilië: 5-1.’ Naar school in Laken ging de kleine Olivier met tram W. ‘Een kaartje kostte 9 frank. Nadien gingen we met de fiets naar het Sint-Pieterscollege. We hadden kleine compteurs op ons stuur gemonteerd. Mijn broer en ik wilden zo veel mogelijk boven de 30 kilometer per uur rijden.’ Ook voor de scouts trok Deleuze naar Laken. ‘Maar dat was vooral om onder de voeten van onze ouders te zijn op zondag.’ Van Wemmel herinnert hij zich verder nog Johan Verminnen, het Hooghuis, het gemeentehuis en restaurant de Kam aan de terminus van de tram. ‘Ik herinner me ook nog een bakker op een hoek van de De Limburg Stirumlaan. Die verkocht marsepein tegen 18 frank per 100 gram. Ik kreeg

van mijn ouders 20 frank per maand en die was op de eerste dag al op aan marsepein. Daarna was het weer gedaan voor een maand.’ (lacht) De taalstrijd was aan de jonge Olivier niet besteed. ‘Onze vrienden spraken Nederlands, dus spraken wij ook beter Nederlands dan Frans, ook al waren mijn ouders echte Franstaligen uit Doornik en Brussel.’ Verder denkt Deleuze niet dat de landelijke omgeving van toen van hem een ecologist heeft gemaakt. ‘Daar was ik toen nog niet mee bezig. Als je als stoute ketten op de ratten gaat schieten, leef je ook niet echt in harmonie met de natuur hè.’ (lacht) Na Wemmel zijn de ouders van Olivier in Court-Saint-Etienne (Wallonië) gaan wonen, maar toen studeerde hij al in Leuven voor landbouwingenieur. ‘Ik moet toegeven dat ik sindsdien bijna nooit meer in Wemmel ben geweest. Als ik nu foto’s zie, herken ik veel plekken niet meer of herinner ik me niet wat nu ook alweer waar was.’ Ondertussen is Deleuze sinds 2012 burgemeester van het relatief groene Watermaal-Bosvoorde, en dat vindt hij een heel plezante job. ‘Poëtisch zelfs. Wat de mensen je allemaal komen vertellen over hun problemen en hun dagelijkse leven is heel boeiend.’ Dat herinnert dus toch nog een beetje aan het dorpsleven van vroeger. Michaël Bellon

Stand-upcomedy in tijden van pandemie. Het klinkt als een onmogelijk huwelijk. Niet voor Bert Gabriëls. Hij ging op zoek naar nieuwe digitale manieren om humor aan de man en vrouw te brengen. Zijn live optreden in de Zandloper werd afgelast, maar gelukkig kon dit boeiend gesprek wel doorgaan.

Je eindejaarsconference verliep dit jaar niet in de zalen, maar via livestream. Ook voor jou was corona de spelbreker van dienst. Bert Gabriëls: ‘Op 18 december hebben we de eindejaarsconference gestreamd. Er werd ook een televisieprogramma van gemaakt. Dat maakt dat het eindejaar een drukke periode was voor mij. Ook de voorbije maanden heb ik niet stilgezeten. Via zoom en andere onlinekanalen ben ik blijven optreden voor bedrijven en organisaties. Dat lukt aardig. Maar je mist de rechtstreekse reacties van het publiek. Het wordt een pak eentoniger. Ik wil dan ook zo snel mogelijk terug naar het oude normaal. Het gelach van mensen, ik mis het enorm.’

Bert Gabriëls: stand-upcomedian en jurist

‘Over migratie wordt vaak naast de kwestie gesproken’

Wat heeft de coronacrisis met jou gedaan? Als comedian en als mens? Gabriëls: ‘Het had een grote financiële impact. Mijn jaarinkomen als stand-upcomedian viel plots weg. Je compenseert dat door minder spullen te kopen. En dat viel, eerlijk gezegd, nogal mee. Want winkels waar je je geld kon uitgeven waren haast niet meer te vinden.’ (lacht) ‘De situatie heeft mij er toe aangezet om opnieuw als jurist te solliciteren. Ik heb vroeger heel wat kennis over migratiewetgeving opgedaan. Het kriebelt om daar opnieuw iets mee te doen. Eigenlijk was dat verlangen er al na mijn deelname aan het programma Terug naar eigen

C U LT U U R humor

land. Het is dringend tijd dat we de mensen uitleggen wat er in de wereld echt aan de hand is. Het stoort me dat er nog zo vaak naast de kwestie gesproken wordt als het over migratie gaat.’ Wat stoort je vooral? Gabriëls: ‘Dat mensen zo veel energie steken in ruzie maken, terwijl ze eigenlijk hetzelfde willen. Dat geldt zowel voor politici, experten als burgers. Het onderwerp ligt zo gevoelig dat het haast onmogelijk is geworden om een redelijk gesprek over de verschillende ideologische standpunten te hebben. Het wantrouwen regeert. Mensen zitten vast in de loopgraven van het eigen gelijk.’ Hoe kunnen we daaruit geraken? Gabriëls: ‘Laten we het over het migratiebeleid hebben. Dat heeft weinig te maken met migranten leuk of niet leuk vinden. Als je het debat depersonaliseert,

complexe juridische zaken eenvoudig uit te leggen.’ Weet je nog waarom je op je 18e besloot om jurist te worden? Gabriëls: ‘In die tijd was dat heel eenvoudig. Kon je goed rekenen, dan werd je aangemoedigd om ingenieur of arts te worden. Ik was allesbehalve goed in wiskunde. Gelukkig beter in taal. Ik kreeg dan ook het advies om rechten te studeren. Achteraf bekeken ben ik er niet rouwig om. Het is een opleiding die je helpt om onze samenleving beter te begrijpen en je kan er veel richtingen mee uit.’ Je bent voogd van niet-begeleide minderjarige vreemdelingen. Wat drijft jou om dat te doen? Gabriëls: ‘Het is een ervaring die ik iedereen kan aanraden. Eigenlijk ben je een soort gids die de minderjarige begeleidt bij de terugkeer naar zijn

‘Thuis was het motto: zie je werk, steek je handen uit de mouwen. Zie je iemand in nood, dan help je die’ merk je dat de verschillen in standpunten veel kleiner zijn dan je denkt. Niemand is voor gesloten of open grenzen. Zoals ook niemand illegaliteit propageert. Waarom zou je dan over dat onderwerp polariseren? Dat verandert toch niets aan de situatie. Al die verspilde energie, zouden we die niet beter investeren in iets constructiefs? Zoals het aanreiken van kansen aan onze nieuwkomers. Wie kan daar nu tegen zijn?’ Voelt het niet raar om de switch van comedian naar jurist te maken? Gabriëls: ‘Helemaal niet. Ik ben met theater begonnen op mijn 16e. Ook tijdens mijn loopbaan als jurist ben ik toneel blijven spelen. Mijn ervaring als comedian helpt me trouwens om

thuisland of bij het uitbouwen van een toekomst in België. Je wil er vooral achter zien te komen wat de jongere wil. Zodra dat duidelijk is, ga je kijken of dat effectief mogelijk is en hoe dat gerealiseerd kan worden. Het zijn vaak fijne contacten die je opbouwt.’ Doe je dit vanuit een bepaald engagement? Gabriëls: ‘Ik hou niet zo van het woord engagement. Zelf ben ik opgegroeid in een boerenfamilie. Thuis was het motto: zie je werk, steek dan de handen uit de mouwen. Dat pasten we ook toe als we op het erf van een andere boer waren. Had die hulp nodig, dan gingen we aan de slag. We dachten er niet bij na. Het is een ingesteldheid waarmee je in het

leven staat. Is er iets stuk, dan herstel je het. Zie je iemand in nood, dan help je die.’ In een van je vorige shows De Gelukzoeker zoek je uit of het mogelijk is om gelukkig te zijn in deze wereld. Gabriëls: ‘Voor die show heb ik heel wat boeken gelezen over geluk. Ik was op zoek naar een originele visie over ‘gelukkig zijn’. En ik denk ze gevonden te hebben bij Nicolaas van Cusa. Hij is een theoloog uit de 12e eeuw. Voor hem is geluk een daad die je stelt. De opperste vorm van gelukzaligheid is volgens hem wanneer je erin slaagt naar de wereld te kijken vanuit alle mogelijke invalshoeken. Als je je blik dusdanig kan verruimen, lacht het geluk je toe.’ Hoe zal je je 2020 blijven herinneren? Gabriëls: ‘Eigenlijk heeft het voorbije jaar me goed gedaan. Corona heeft me ertoe aangezet om keuzes te maken waartoe ik anders pas veel later gekomen zou zijn. Ik hoop dat het ook voor onze samenleving een wake-upcall is. De crisis voelt als een crash, maar maakt ook helder wat essentieel en bijkomstig is. Laten we onze tijd en energie in het nieuwe jaar dan ook benutten voor de dingen die er echt toe doen.’ Wat hoop je dat 2021 zal brengen? Gabriëls: ‘Mijn innige wens is dat de zalen terug opengaan. Dat wens ik alvast voor mezelf en mijn publiek. Ik kijk ernaar uit om terug op de planken te staan. Daar voel ik me thuis en kan ik doen wat ik voel dat ik moet doen. Ook dat is geluk.’ Nathalie Dirix De voorstelling De Gelukzoeker is te bekijken via streamz.

I N F O R M AT I E

zaterdag 6 maart tot dinsdag 9 maart Zin in een babbel? Boek een gratis plexi-date ONTMOETINGEN

maandag 15 tot vrijdag 19 februari Stage Nederlands (6 tot 11 jaar) Keukenrebellen NEDERL ANDS OEFENEN • VAK ANTIESTAGE

De schoolvakanties zijn voor kinderen het ideale moment om deel te nemen aan leuke activiteiten. Voor kinderen voor wie het Nederlands niet de moedertaal is, is het ook goed om tijdens de vakantie Nederlands te leren en te oefenen. Daarom organiseren vzw ‘de Rand’ en Koning Kevin speelse en leerrijke stages Nederlands. Met een gevarieerd programma beleven de kinderen een unieke week in het Nederlands. De begeleiders stimuleren de kinderen tijdens het spelen om Nederlands te spreken. Het zijn geen taallessen. Thema - Keukenrebellen Het thema van deze stage is koken. De kinderen leren verschillende recepten en maken er hun eigen gerecht van. Tijdens deze vakantie zijn er niet alleen kookactiviteiten, er zijn ook spelen creatieve activiteiten. 9 tot 16 uur (opvang van 8 tot 17 uur) – GC de Zandloper prijs: 96 euro, 80 euro (2e kind zelfde gezin) VOLZET MAAR WE LEGGEN EEN WACHTLIJST AAN

Heb je het gevoel dat je je familie en vrienden alleen maar ziet via een scherm? Goed nieuws! In Wemmel kan je binnenkort op plexidate. Plexi-wat? GC de Zandloper zorgt voor een babbelbox: een warme, leuk ingerichte ruimte waar het gezellig vertoeven is. Nodig iemand uit waar je al lang geen babbel mee hebt gedaan en stap binnen in onze gezellige ruimte! Jij gaat langs de ene kant binnen en je gesprekspartner langs de andere kant. Binnen zijn jullie enkel door een plexi-glas gescheiden. Ben je iets avontuurlijker en heb je zin in een babbel met iemand die je nog niet kent? Ook dat kan! Wie je als blind-date gesprekspartner krijgt, is dan een verrassing. Inschrijven kan per half uur op verschillende dagen. Je kan kiezen voor een door jouw gekozen persoon of voor een blind-date. Uiteraard zorgen wij dat alles coronaproof verloopt. Onze geweldige poetsmedewerkers zijn kampioenen in ontsmetten en zorgen ervoor dat alles veilig is. 9 tot 17 uur (zaterdag 6/3 en zondag 7/3) en 9 tot 19 uur (maandag 8/3 en dinsdag 9/3) – parking schuin tegenover het gemeentehuis (Dr. H. Folletlaan) inschrijven: www.dezandloper.be, 02 460 73 24, info@dezandloper.be

Radio Fiona (5+) Luister gratis online PODCAST

In de lege wandelgangen van een schouwburg is de conciërge Fiona alleen achtergebleven. De schouwburg is toe. Niemand speelt of danst nog op de planken, niemand zit verwonderd te kijken in de zaal. Het is stil. Om de leegte in huis - en in haar hart - te vullen, start Fiona haar eigen radioprogramma: Radio Fiona! Ze interviewt de dingen rondom haar; een huilende wc-borstel, de balletvloer van Vlaanderen, een manisch gordijn of Dramaturgino de huisdramaturg. Zo komt het theater weer even tot leven. Eventjes toch. Al is het misschien alleen maar in Fiona’s hoofd.

We nemen kinderen mee de theaterzaal in met een ode aan de krakende vloeren, verbeelding, mysterie en spelplezier. Waarom applaudisseren we? Is dat iets dierlijks? Waarvoor dient dat souffleurshok nog? Wat is de mooiste lach? Waarom is de WC-borstel verdrietig? We spelen Het kwisje dat geen kwisje is. Het drankbonnetje wil graag even een oproep doen. En Regi geeft graag nog een speeltip voor tijdens de kerstvakantie mee. De podcast bestaat uit 3 afleveringen en kan je gratis beluisteren via www.dezandloper.be. Elke episode duurt ongeveer 20 minuten.

GC de Zandloper

I N F O R M AT I E Gc de Muze van Meise

In GC de Muze van Meise vinden in februari geen voorstellingen plaats.

INFO demuzevanmeise@meise.be, tel. 02 892 24 40 (bereikbaar: di tot vr 10-12 uur), www.demuzevanmeise.be

MENSEN uit de Zandloper

Promoot je initiatief op groot scherm Oproep aan verenigingen Door corona is het nog altijd niet mogelijk om fysieke activiteiten te organiseren met je vereniging of om samen te komen met veel mensen. Maar misschien ben jij met jouw vereniging wél bezig met de voorbereiding van een of andere onlineactiviteit of organiseren jullie binnenkort toch een leuk coronaproof initiatief dat extra promotie kan gebruiken. Daarvoor biedt de Zandloper jou een extra communicatiekanaal aan de hand van de twee grote ledschermen die aan de Zandloper staan. Wil je jouw initiatief op het scherm geprojecteerd zien? Neem dan contact op met het onthaal van de Zandloper via info@dezandloper.be of 02 460 73 24.

GC de Zandloper gesloten tot maandag 1 maart De overheid besliste de huidige maatregelen te verlengen tot 1 maart. Daardoor heeft de Zandloper alle activiteiten die in februari gepland stonden geannuleerd. Het onthaal is enkel bereikbaar via telefoon (02 460 73 24) en e-mail (info@dezandloper.be). Benieuwd naar wat we wel nog doen? Surf naar de website www.dezandloper.be en ‘vind ons leuk’ op Facebook. Zo hoef je geen enkel nieuwtje te missen.

Nadine Poty ‘Thailand is mijn tweede thuis’ Nadine Poty (64) is geboren in Anderlecht, opgegroeid in Dilbeek en werkt al sinds augustus 1984 als medewerker administratie en communicatie (vroeger onthaalmedewerker genoemd) in de Zandloper. ‘Dat was nog het tijdperk waarin de Zandloper aan de Zijp gevestigd was’, vertelt Nadine. ‘Ik ben daarna mee verhuisd naar onze nieuwe stek, hier aan de Kaasmarkt. Voordien stond ik in het onderwijs in het Antwerpse, maar ik heb dichter bij huis een job gezocht. Ik woon samen met mijn echtgenoot Johnny in het huis van mijn grootvader in de buurt van het Lt. Graffplein in Wemmel. We wonen hier graag. Er is nogal wat groen in Wemmel en door het verenigingsleven hebben we hier een vriendenkring opgebouwd.’ ‘De diversiteit en de positieve mentaliteit van de culturele sector spreken me erg aan. Iedereen kan een plek vinden in de Zandloper. In al die jaren dat ik hier werk, is de job wel veel uitgebreider geworden, vooral door de opkomst van sociale media. En de samenwerking met het gemeentebestuur en de verenigingen loopt ook veel vlotter dan vroeger.’ Azië en dan vooral Thailand noemt Nadine haar tweede thuis. ‘We besloten in 1999, na een bezoek aan een Asia Fair in de Zandloper, om op vakantie te gaan in Azië en waren meteen verkocht. We begonnen in Sri Lanka, maar zijn verliefd geworden op Thailand. De mentaliteit, de oosterse cultuur, de lekker pittige keuken: het spreekt ons allemaal aan. Mensen leven er ook niet zo gehaast als hier. We hebben veel goede lokale contacten en zoeken de plekjes op waar amper toeristen komen. Azië is voor ons als thuiskomen. Elke bestemming is anders. Het is telkens aanpassen als we terug in België zijn. Vroeger reisden we één keer per jaar naar Azië. In 2020 kon dat niet door corona, maar we hopen de draad terug op te pikken.’ Ook het sociale contact dat door corona beperkt wordt, mist Nadine heel erg. ‘Dankzij onze werkgever kregen we faciliteiten om van thuis uit te werken, wat een goede zaak is. We houden contact via het scherm, maar ik hoop snel terug naar het normale te kunnen overschakelen. Dat mis ik toch wel. En ook mijn hobby’s kan ik door de coronamaatregelen niet uitoefenen. Ik doe aan aquagym naast mijn deur in Wemmel en werk met klei in het atelier van CC Strombeek. Dat werkt ontspannend voor mij.’ (JH)

I N F O R M AT I E rand-nieuws

Vlaamse Rand is specifieke regio De 19 gemeenten van de Vlaamse Rand vormen samen een gebied dat grondig verschilt van de andere gemeenten in Vlaanderen. Tot die conclusie komt een nieuw onderzoek van het Brussels Informatie-, Documentatie- en Onderzoekscentrum (BRIO). Ook de faciliteitengemeenten blijken op heel wat vlakken ‘een geval apart’.

en Vlaamse minister voor de Vlaamse Rand, een Vlaams Randfonds met geld dat exclusief bestemd is voor de 19 gemeenten van de regio, extra middelen voor bijkomende plaatsen in de scholen van de Vlaamse Rand … De Vlaamse overheid voert duidelijk een specifiek beleid in de 6 faciliteitengemeenten en de 13 andere Vlaamse gemeenten rond Brussel. De Vlaamse Rand wordt daarbij beschouwd als een regio die anders is dan de andere in Vlaanderen. Maar bestaat er daarvoor wetenschappelijke grond? Op die vraag zocht het Brussels Informatie-, Documentatie- en Onderzoekscentrum (BRIO) een antwoord. ‘We wilden met het onderzoek eigenlijk vooral te weten komen of de 19 gemeenten van de Vlaamse Rand echt een aparte groep binnen de 300 Vlaamse gemeenten vormen’, zegt BRIO-onderzoekster Nohemi Jocabeth Echeverria Vicente. ‘Daarom is er een soort barometer gemaakt die de specificiteit van de Vlaamse Rand meet in vergelijking met de rest van Vlaanderen.’

106 indicatoren

BRIO ging aan de slag met 106 verschillende indicatoren om na te gaan of er objectieve kenmerken zijn die de Vlaamse Rand uniek maken. ‘Die indicatoren zijn heel divers’, legt Echeverria uit. ‘Van herkomst over armoede en onderwijs tot wonen en veiligheid. Uit die analyse blijkt dat een twintigtal indicatoren echt typisch zijn voor de Vlaamse Rand. Een 14

aantal elementen komen heel duidelijk naar voor. Zo wordt de Vlaamse Rand veel meer dan de rest van Vlaanderen beïnvloed door zijn ligging tussen Wallonië en Brussel. Daardoor zijn er meer verhuisbewegingen dan gemiddeld in Vlaanderen. Het resultaat is een heel diverse bevolking qua herkomst en taal in de 19 gemeenten. Het aandeel leerlingen

Flemish Rand in a class of its own For more than 25 years now, the Flemish Government has been pursuing a policy specifically focused on the Flemish Rand (the ring of 19 Flemish municipalities around the Brussels-Capital Region, six of which provide language facilities for Francophone residents). The mayors of these municipalities have been arguing for years that their unusual status in Flanders calls for a higher level of resources. But is the Flemish Rand really so unique? Yes, according to a new survey by BRIO (Brussels Information, Documentation and Research Centre). Municipalities with language facilities also appear to fall into a ‘special category’ in many respects.

uit gemeenten van de Vlaamse Rand’, stelt Echeverria vast. ‘De overige vier randgemeenten, Grimbergen, Asse, Meise en Merchtem, staan in de top 28. Andere Vlaamse steden of gemeenten rond die Vlaamse steden zien we er niet in verschijnen. Dat toont duidelijk aan dat de 19 gemeenten van de Vlaamse Rand een aantal heel uitgesproken

‘De Vlaamse Rand wordt veel meer dan de rest van Vlaanderen beïnvloed door zijn ligging tussen Wallonië en Brussel’

uit het Nederlandstalig onderwijs dat thuis geen Nederlands spreekt, ligt er ook veel hoger dan het Vlaamse gemiddelde. En het percentage jongeren dat in de Vlaamse Rand woont, is veel hoger in vergelijking met de rest van Vlaanderen. Daarnaast zijn nog de hoge woonprijzen en de vele horeca- en detailhandelszaken een belangrijke onderscheidende factor in de 19 gemeenten.’

De top 28

De Vlaamse Rand is dus wel degelijk een regio met een heel specifiek karakter. Dat blijkt ook duidelijk uit de rangschikking die BRIO maakte aan de hand van de scores op de verschillende indicatoren. ‘In de rangschikking van de 300 Vlaamse gemeenten bestaat de volledige top 15

kenmerken hebben die andere Vlaamse gemeenten veel minder hebben.’

De zes

Het onderzoek doet ook een aantal opvallende vaststellingen over de zes faciliteitengemeenten rond Brussel. ‘Drogenbos haalt de hoogste score op kenmerken die typisch zijn voor de Vlaamse Rand, gevolgd door Linkebeek, Sint-Genesius-Rode, Kraainem en Wezembeek-Oppem. De top 5 van Vlaanderen bestaat dus volledig uit faciliteitengemeenten rond Brussel.’ Opvallend: Wemmel staat pas op plaats 8, na Overijse en Sint-Pieters-Leeuw. ‘Dat heeft onder meer te maken met het feit dat Wemmel in vergelijking met de andere faciliteitengemeenten in het

Nederlandstalig onderwijs nog meer leerlingen telt die thuis Nederlands spreken’, zegt Echeverria.

De ene is de andere niet

Op basis van de scores deelden de onderzoekers van BRIO de Vlaamse Rand op in zeven clusters van gemeenten die op elkaar lijken. Daaruit blijkt duidelijk

dat de ene gemeente de andere niet is. En dat geldt ook voor de zes faciliteitengemeenten. ‘De zes faciliteitengemeenten zitten in drie verschillende clusters. Drogenbos, Linkebeek en Sint-GenesiusRode hebben we de faciliteitengemeenten met een hoge mobiliteit genoemd. De bevolking van die drie verandert voortdurend omdat er veel verhuisbewegingen

ZANDLOPER is een uitgave van het gemeenschapscentrum de Zandloper en vzw ‘de Rand’. De zandloper komt tot stand met de steun van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap en de provincie Vlaams-Brabant. REDACTIERAAD Inge Bex, Guido Deschuymere, Maurits Goeman, Diana Joppe-van Bergeijk, Kristof Smet, Bart Theys VORMGEVING heartwork.be FOTOGRAFIE Tine De Wilde DRUK IPM printing nv EINDREDACTIE Veerle Weeck, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel, veerle.weeck@derand.be

zijn. Er wonen in verhouding ook veel mensen van Europese herkomst en uit Centraal- en Zuid-Amerika. Er zijn ook het meeste aantal leerlingen met een andere thuistaal dan het Nederlands in het Nederlandstalig basisonderwijs.’ Kraainem en Wezembeek-Oppem vormen hun eigen aparte cluster. ‘Het profiel dat naar voren komt in die twee faciliteitengemeenten is duidelijk anders. De bevolking verandert hier ook vaak. Maar er wonen ook bovengemiddeld veel mensen uit rijkere landen. Het is in Kraainem en Wezembeek-Oppem ook veel duurder wonen dan elders.’ Wemmel is tot slot opnieuw de vreemde eend in de bijt. ‘Wemmel behoort in onze clustering tot de ‘aankomstgemeenten’ in de Noordrand, samen met Zaventem. De twee gemeenten grenzen niet aan elkaar, maar toch nemen we ze samen in één cluster. Ze vertonen namelijk duidelijk een vergelijkbare dynamiek. Zo staat Wemmel samen met Zaventem bovenaan in de ranglijst als je kijkt naar inwijking uit andere randgemeenten en immigratie uit Brussel. Er wonen ook meer mensen van Maghrebijnse en niet-EU-herkomst. De faciliteitengemeenten hebben dus duidelijk niet allemaal dezelfde kenmerken en dus ook niet dezelfde uitdagingen.’ Tina Deneyer

HOOFDREDACTIE Geert Selleslach, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel, 02 456 97 98, geert.selleslach@derand.be REDACTIEADRES GC de Zandloper, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel, 02 460 73 24, info@dezandloper.be VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Jo Van Vaerenbergh, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel ARCHIEF Je vindt deze editie en het volledige archief van de zandloper op www.dezandloper.be.

MENSEN uit Wemmel

Ik woon in Wemmel sinds het jaar 2005

Studies

Lichamelijke Opvoeding (HOGent)

Actief in of lid van Scouts Wemmel

Ik ben

Europeaan

In mijn vrije tijd hou ik van

bij mijn vrienden zijn, sporten, wandelingen maken, dansen, bakken, lezen, fotograferen â&#x20AC;Ś

T POS 02 / 3 20 07/0

Bijna niemand weet dat ik piano speel

Favoriet plekje

de scoutslokalen en JH Barcode

Boeken-, serie- of filmtip Notting Hill (film)

Je mag mij altijd wakker maken om te vertellen dat ik nog wat langer mag slapen

Charlotte Joppe Molenweg

1780 Wemmel

Geluk is voor mij

ÂŠ Kristof Verbrugghe

een glimlach op iemands gezicht krijgen

De Molenweg in Wemmel

zandloper februari 2021

Articles inside

De Wemmelse jaren van Olivier Deleuze Haarlak kopen en op de ratten schieten