Saartje Hendrickx neemt ons mee ‘Met verhalen kinderen in hun kracht zetten’

Samen in de zandbak. Op zondag 23 april kun je met theatergezelschap Warmoes beleven hoe dat voelt. Die dag wordt het podium van de Zandloper één grote zandbak.

Jullie theatergezelschap draagt de naam Warmoes. Vanwaar die naam?

Saartje Hendrickx: ‘Het is nu ongeveer tien jaar geleden sinds Christophe en ik met Warmoes startten. De beslissing namen we in het jaar dat we in Zuid-Amerika en Canada rondtrokken. Tot dan had ik vooral als cliniclown gewerkt. Iets wat ik bijzonder graag doe. Maar ik voelde toen dat het ook tijd was voor iets nieuws.’

‘Warmoes is een vergeten groente. Wat haar bijzonder maakt, zijn haar prachtige kleuren: felpaars en groen. Ze is niet zo bekend als spinazie. Maar ze levert een combinatie die helemaal bij ons past. Ook wij willen ons publiek vitamientjes bezorgen. Culturele vitamientjes.’

Voor wat soort theater staat Warmoes?

‘Wij maken in de eerste plaats jeugdtheater. Ons uitgangspunt is een sociaal thema dat we op een luchtige en tegelijkertijd interactieve manier brengen. Wat mij vooral drijft, is het welzijn van kinderen. Met verhalen kinderen in hun kracht zetten, houdt me enorm bezig. Ik ben er van overtuigd dat we door dat te doen deze wereld een klein beetje beter kunnen maken. Als wij er als generatie in slagen om onze kinderen de beste versie van zichzelf te laten worden, dan laten we een betere wereld achter voor hen. Daar ben ik rotsvast van overtuigd.’

Met wat voor soort verhalen doe je dat concreet?

‘Tijdens de pandemie schreef ik een stuk over een walvis. ’s Nachts hoort hij prachtige muziek. Hij zoekt vanwaar die klanken komen. Hij slaagt er maar niet in om de bron van die mooie klanken te vinden. Tot hij erachter komt dat die geluiden van hemzelf komen!’

‘Er is ook het verhaal van de kameel die al heel zijn leven door en door gehoorzaam is. Maar dan komt hij op een punt dat hij beseft dat hij een keuze zal moeten maken: gehoorzaam blijven en ten onder gaan of zijn eigen inzichten volgen en zichzelf redden. Eigenlijk zijn het allebei verhalen over de kracht in jezelf vinden en die aanboren.’

Waarover gaat de voorstelling Zand?

‘Alleen al door zijn eenvoud is het een mooi verhaal. Het gaat over twee verschillende persoonlijkheden die elkaar in de zandbak ontmoeten. Bob is het personage met een schijnbaar gesloten karakter. Fee is het extraverte personage dat heel wat reacties weet los te maken. Het is dan ook een stuk waarin heel wat interactie met de kinderen ontstaat. We laten hen actief deelnemen door hen bijvoorbeeld uit te nodigen mee een windscherm te komen bouwen op de scène.’

‘Hoewel Fee heel wat sympathie van het publiek krijgt, groeit tijdens de voorstelling ook appreciatie voor Bob. Hij heeft namelijk de geweldige eigenschap om van niets iets te maken. Daardoor weet hij prachtige zandcreaties tot stand te brengen.’

Je zei daarnet dat jullie graag vanuit een sociaal thema vertrekken. Wat is de sociale dimensie van Zand?

‘De zandbak staat symbool voor een ontmoetingsplaats. Je kan voor een leven kiezen waar je op je eilandje blijft leven, maar je kan er ook voor kiezen om in de zandbak plaats te nemen en de ontmoeting met anderen in de zandbak een kans te geven. Als je dat doet, kan er iets ontstaan dat het individuele overstijgt. Een soort van synergie.’

‘Op het einde van het stuk nodigen we iedereen uit om plaats te nemen in de zandbak. Gewoon het idee dat je ongeacht je leeftijd, taal, achtergrond samenkomt op één plek om samen iets te creëren. Het is toch prachtig dat zoiets kan. Het toont hoe verbindend een zandbak kan werken.’

Jullie traden ook al op in woonzorgcentra, ziekenhuizen en gevangenissen. Wat proberen jullie met die optredens te bereiken?

‘Wij werken op maat van wat die instellingen nodig hebben. Maar onze insteek is toch vooral om interactie tot stand te brengen en mensen uit te nodigen zich open te stellen voor de ontmoeting met de andere en zo met elkaar in verbinding te treden. Zo hebben we in de gevangenis van Beveren voor gedetineerde vaders en hun gezin gespeeld. Een prachtige ervaring om dat onderlinge contact te mogen voeden.’

Welke culturele vitamientjes neem jij zelf?

‘Ik blijf zelf een grote fan van jeugdtheater. Maar ook muziek en boeken kunnen me inspireren. De meeste mensen deugen van Rutger Bregman bracht me op het idee een pinguïnverhaal over groepsdruk te schrijven. De boeken van Brené Brown triggeren me dan weer om iets met kwetsbaar leiderschap te doen. Zij gelooft dat leiderschap ontstaat vanuit luisteren en jezelf kwetsbaar op te durven stellen. Klinkt dat voor sommigen misschien naïef? Dan zeg ik: de optimisten van vandaag zijn de realisten van morgen.’ (lacht)

Jullie werken ook samen met muzikanten en psychologen. Kan je daar wat meer over vertellen?

‘Zelf sta ik heel intuïtief in het leven. Maar ik vind het ook belangrijk dat mensen met wetenschappelijke inzichten de verhalen die ik schrijf nalezen. Zorgen dat onze stukken wetenschappelijk onderbouwd en geloofwaardig zijn, zie ik dan ook als mijn plicht. De muzikanten geven onze verhalen zonder meer een extra dimensie. Muziek kan zo veel meer losmaken bij kinderen.’

Wanneer wist jij dat kindertheater jouw roeping was?

‘Ik heb altijd geweten dat ik iets met kinderen wilde doen. Even heb ik overwogen om vroedvrouw te worden. Kinderen in de best mogelijke omstandigheden op de wereld zetten leek me wel wat. Maar het werd dan toch kindertheater. Ik zag het als het ideale forum om kinderen iets bij te brengen over de essentiële dingen in het leven. Mijn beste leerschool is mijn loopbaan als cliniclown. Daar zie ik wat er echt toe doet. Daar leer ik telkens opnieuw dat, als de maskers afvallen, slechts één ding echt telt. En dat is de verbinding met de andere. Ik durf te stellen dat die ervaring dan ook een beter mens, betere moeder en theatermaakster van me heeft gemaakt.’

Nathalie Dirix