GEMEENSCHAPSKRANT
WEMMEL • JAARGANG 22 • NR 6 • SEPTEMBER 2021 UITGAVE VAN GC DE ZANDLOPER EN VZW ‘DE RAND’
Inclusief seizoensbrochure
Valentijn Dhaenens speelt Het gezin Van Paemel solo
De Wemmelse jaren van wetenschapper Pattie Maes
© Tine De Wilde
afgiftekantoor Brussel X P 808393
zandloper
I N F O R M AT I E uit de gemeente
zaterdag 11 september, zaterdag 18 september en zaterdag 25 september Bepaal mee het mobiliteitsplan
© ingezonden
Scholen helpen scholen
13 tot 17 uur De dienst Mobiliteit en het bureau Vectris organiseren een derde participatiemoment op wijkniveau over het mobiliteitsplan. Je kan vooraf inschrijven via de website www.wemmel.be. Als inwoner heb je ook de mogelijkheid om jouw vragen al door te geven. Dat kan via mobiliteit@wemmel.be.
De directrice en enkele leerkrachten van de Sint-Jozefsschool uit Wemmel helpen drie schooltjes die getroffen zijn door het noodweer in Angleur en Kinkempois (Luik). ‘We willen dat de kinderen daar een fijne start van het schooljaar kunnen beleven’, zegt directrice Karien Roels. ‘We zijn ter plaatse gegaan met een volle auto om de lokale bevolking hulp te bieden. We hadden drinkwater, limonade, beschuiten, confituur, melk, wafels, koekjes, schoonmaakproducten … mee. We werden hartelijk onthaald. De verhalen die de mensen vertelden, blijven hangen. Leerkrachten vangen er bij hen thuis kinderen uit kansarme gezinnen op, terwijl de gezinnen er zelf alles aan doen om door de ravage heen te geraken. De drie schooltjes die we bezochten, zijn heel zwaar getroffen. Het schoolmateriaal is vernietigd en ook de gebouwen zijn zwaar beschadigd door de overstromingen. Soms zijn er zelfs muren weggespoeld zodat de scholen een ander onderkomen moeten zoeken. We verzamelen nu schoolmateriaal en meubilair om hen te helpen. We hebben eveneens een crowdfunding opgestart via de link steunactie.be/actie/scholen-helpen-scholen-in-luik/-3587.’
zaterdag 18 september World Cleanup Day Wie doet mee aan de wereldwijde zwerfvuilopruimactie? De gemeente zorgt voor materiaal (afvalzakken, knijpers, handschoenen) voor de deelnemers. Schrijf je vooraf in via www.wemmel.be. Deze opruimactie vindt enkel plaats als de geldende coronamaatregelen het toelaten. Tijdens de World Cleanup Day kan je de oude gemeentelijke afvalzakken, die sinds 1 augustus niet meer gelden, inleveren op het gemeentehuis met een minimum van vijf zakken. Het bedrag wordt daarna op je rekening gestort.
Ook het leerkrachtenteam van de Franstalige gemeenteschool uit Wemmel stak de handen uit de mouwen. ‘Er is een spontane inzamelactie gestart’, klinkt het vanuit het leerkrachtenteam. ‘Al het materiaal wordt persoonlijk overhandigd aan twee dorpsschooltjes in Pepinster. Zij zijn werkelijk alles kwijt. De respons op onze oproep voor materiaal is groot. Met meerdere auto’s en bestelwagens brengen we alles naar ginder. De directrice was overweldigd en enorm dankbaar. We willen een partnerschap aangaan tussen onze school en de schooltjes daar. Het is de bedoeling dat onze kinderen er later ook een bezoek brengen.’ (JH)
Pop-up skatepark als test
‘We kregen van een tiental jongeren de vraag waarom er in Wemmel geen skatepark is’, zegt schepen van Jeugd Raf De Visscher (LB Wemmel). ‘Voor jongeren van 10 tot 15 jaar is er ook niet zoveel aanbod in onze gemeente. Dus bekeken we hoe we op die vraag konden ingaan. Als we een skatepark met vaste constructie laten bouwen, ben je via de aanbestedingsprocedures en goedkeuringen snel veel tijd verloren. Daarom dachten we aan een pop-up skatepark waar jongeren zich twee maanden op kunnen uitleven. Het schepencollege gaat het initiatief nu evalueren. Mogelijk komt er een vervolg of kopen we zelf skatetoestellen aan.’ (JH)
2
© ingezonden
Deze zomer konden tieners zich uitleven op een pop-up skatepark. Dat stond een maand op de parking aan het gemeentehuis en verhuisde in augustus naar de sportsite aan het Marcel Van Langenhovestadion. Het initiatief komt van de Wemmelse Jeugddienst die via Stoked Board Academy het pop-up skatepark twee maanden huurde voor zo’n 5.000 euro.
Telex Laatste kans om te vaccineren In het vaccinatiecentrum Zijp in Wemmel wordt voorlopig tot 15 oktober gevaccineerd. ‘In overleg met Vlaanderen zal binnenkort blijken of er een derde prik komt en voor welke groepen die zal zijn’, vertelt Armand Hermans, voorzitter van de Zorgraad van de Eerstelijnszone (ELZ) Grimbergen. ‘Gaat het enkel om 65-plussers en mensen met onderliggende aandoeningen of is hij voor iedereen? Dan zullen we het vaccinatiecentrum in de Zijp nog enkele maanden langer openhouden. Maar dat weten we nu nog niet.’ Hermans doet een warme oproep aan wie zich nog niet liet vaccineren. ‘We merken dat Wemmel en Strombeek wat achterop hinken in de vaccinatiecampagne. Op 31 juli realiseerden we in onze ELZ een vaccinatiegraad (eerste prik) van 84,38 % voor de achttienplussers. In Londerzeel halen we 91,9 % en in Kapelle-op-den-Bos zelfs 93,2 %. Wemmel blijft wat achter met slechts 74,8 %. Dat is vergelijkbaar met de Grimbergse deelgemeente Strombeek. Ook daar is de vaccinatiegraad lager. Hoe verder je van Brussel weg gaat, hoe hoger de vaccinatiegraad. Dat is een trend die ook in andere randgemeenten zichtbaar is. We organiseren vanaf 12 augustus in ons vaccinatiecentrum in Wemmel ook ‘inloopuren’ en zijn elke werkdag open van 15 tot 18 uur. Je moet wel een afspraak maken. Als je je spontaan aanbiedt, kan je daar een afspraak krijgen. Als er op dat moment geprikt wordt en er zijn vaccins over, krijg je er meteen een. Of wie zich inschrijft via www.QVAX.be zal opgeroepen worden wanneer er een vaccin beschikbaar komt.’ (JH)
• Volgens de huidige planning zouden de rioleringswerken in de Van Elewijckstraat en Vander Vekenstraat eind september zijn afgerond. Daarna kunnen de wegenwerken starten. • Een van de drie laureaten van de zesde Onroerenderfgoedprijs van Vlaanderen is villa Mon Désir op de De Limburg Stirumlaan. Vastgoedondernemer Steven Nuis heeft zowel het huis als de tuin met veel oog voor detail gerestaureerd. Tijdens de Open Monumentendag op 12 september kan je de villa bezoeken. Reserveer je bezoek via www.openmonumentendag.be. Een stem uitbrengen kan ook nog tot 12 september via de website www.onroerenderfgoedprijs.be. • Het gemeentebestuur van Wemmel schaft de schoolbussen af. Tot voor corona maakten een veertigtal kinderen daarvan gebruik. De busdiensten voor verenigingen, schoolzwemmen, uitstappen en het dienstencentrum worden uitbesteed voor een geraamde prijs van 242.000 euro per jaar. De twee gemeentebussen worden verkocht. • Wemmel heeft 123.000 euro uitgetrokken voor het coronanoodfonds. 22.000 euro daarvan zal naar de jeugd onder de 25 jaar gaan. Zij kunnen een vrijetijdscheque van 15 euro aanvragen. Die kunnen ze besteden aan activiteiten georganiseerd door sport-, jeugd- of culturele organisaties. Het aanvraagformulier kan je vinden via de website www.wemmel.be. Ook in de Zandloper kan je de cheque gebruiken. • Relegem heeft een nieuwe bakker in de Dorpsstraat 18. ‘Het Suikerbrood’ verkoopt brood, gebakjes en taarten en belegde broodjes. Je kan er eveneens koffie, frisdrank, wijn en ambachtelijk ijs kopen. • De werken voor de heraanleg van het binnenplein van de Markt zijn gestart. Tijdens de werken blijft het marktplein bereikbaar en blijven de meeste parkeerplaatsen behouden. De kostprijs is geraamd op 600.000 euro. De werken duren 90 werkdagen. • De officiële opening van de nieuwe
bibliotheek staat gepland op zaterdag 2 oktober. Dan wordt ook de 15e verjaardag van dienstencentrum Eureka gevierd. • De gemeenteraad past de tarieven voor leegstand aan. In plaats van een verdubbeling per jaar, komt er elk jaar dat een pand leeg staat 1.400 euro bij, tot een maximum van 5 jaar. • De komende jaren wil de gemeente inzetten op kindvriendelijkheid over alle beleidsdomeinen heen. Kinderen en jongeren konden reeds hun mening geven via een bevraging. Nu gaat de jeugddienst focusgroepgesprekken met hen organiseren. Wil je mee aan tafel zitten? jeugd@wemmel.be. • Wemmel telt 83 verschillende nationaliteiten. Het college van burgemeester en schepenen gaat een plan voor integratie en inburgering uitwerken en kijkt daarvoor naar verschillende initiatieven vanuit Vlaanderen. Ook de gemeente- en politiediensten zullen bij het plan worden betrokken. • Na een lange revalidatie is Wemmelaar Andreas Van Den Broeck van Wielerclub Noord-West-Brabant helemaal terug. In november vorig jaar raakte de junior zwaargewond bij een ongeval aan de oprit van de A12 aan de Plantentuin. In Liedekerke werd Van Den Broeck, na de 2e etappe van de Vermarc driedaagse, gehuldigd als beste Vlaams-Brabander. • De provincie Vlaams-Brabant organiseert een opleiding tot gemachtigde opzichter voor wie kinderen de straat wil helpen oversteken tot aan de schoolpoort. Inschrijven kan tot 15 september: www.vlaamsbrabant.be/ gemachtigdeopzichters • Het aantal Nederlandstalige aangiften van de personenbelasting in de faciliteitengemeenten in de Vlaamse Rand rond Brussel is gestegen. In 2016 was 29 % van de aangiftes in het Nederlands, nu is dat 36 %. Met 43 % telt Wemmel het hoogste aantal Nederlandstalige aangiften, gevolgd door Sint-GenesiusRode (39 %). In Linkebeek is één aangifte op vier in het Nederlands. (JH) 3
© Eva Luna
Wetenschapper Pattie Maes woont in Amerika
‘Het meeste mis ik mijn familie en vrienden’ Pattie Maes is een wereldautoriteit op het vlak van artificiële intelligentie en een van de meest vooraanstaande Belgische wetenschappers in het buitenland. Hoewel het nooit echt haar bedoeling was definitief te verhuizen, werkt ze al 32 jaar in de Verenigde Staten, aan het gerenommeerde Massachusetts Institute of Technology (MIT) in Boston.
I
n het jaar 2000 noemde het Amerikaanse blad Newsweek haar één van de ‘100 Amerikanen om in de gaten te houden’, terwijl TIME Digital haar rekende tot de ‘Cyber Elite’ van 50 technologische pioniers en het World Economic Forum haar bestempelde als één van de ‘Global Leader for Tomorrow’. Ondertussen is Pattie Maes nog altijd professor aan het MIT, meer bepaald in het Media Arts and Sciences-programma waar ze de ‘Fluid Interfaces’-onderzoeksgroep van het Media Lab leidt. ‘‘Fluid Interfaces’ gaat over hoe we onze telefoons en computers kunnen herdenken en herdesignen, zodat mensen mentaal en fysiek gezond blijven wanneer ze die toestellen gebruiken.’
Tuinieren en konijnen
Pattie Maes woont sinds 1989 in Amerika. 4
‘Het was nooit expliciet de bedoeling om hier de rest van mijn leven te blijven wonen. Dat zou ook een te grote beslissing zijn geweest. Maar van het één kwam het ander. Eerst was ik hier voor een week, dan voor een zomer en daarna voor een heel jaar. Eigenlijk heb ik mijn spullen nooit verhuisd, omdat ik altijd dacht dat ik nog terug naar België zou komen.’ Zo veel jaren later Wemmelse herinneringen opdiepen vindt Maes best leuk. Zeker omdat haar beste jeugdvriendin Anne Teresa De Keersmaeker dat voor haar ook al deed in deze reeks. ‘Zij was een jaar ouder dan ik, maar we kenden elkaar van op de Sint-Jozefschool. Elk weekend was ik samen met nog andere vrienden zoals Ine Pisters op de boerderij van De Keersmaeker te vinden om
plezier te maken in de hooischuur, de beesten eten te geven en op het boerenpaard te rijden. Als ik nu nog eens in Wemmel ben, wil ik niet meer langs de Obberg passeren omdat ik die mooie herinneringen niet wil overschrijven met nieuwe impressies van hoe het daar nu is.’ Computerwetenschappen waren dus helemaal niet datgene waarmee Maes bezig was in haar jeugd. ‘Naast de balletlessen die door de moeder van Anne Teresa werden georganiseerd in de oude Zandloper aan de Zijp, waren mijn hobby’s planten en dieren verzorgen. Al van toen ik tien jaar was, was ik erg geïnteresseerd in tuinieren, groenten kweken en de konijnen, kippen en geiten in onze kleine tuin. De jaarmarkt met al die prachtige dieren was voor mij ook het belangrijkste evenement van het
MENSEN
MENSEN
De Wemmelse jaren van
met bijnamen
FR
Les années Wemmel de la scientifique Pattie Maes
Pattie Maes vivait à Sleedoornlaan dans une famille de six enfants. Ses parents et trois de ses quatre grands-parents étaient également originaires de Wemmel. `Quand je me rendais à l’école à pied, beaucoup de personnes âgées parvenaient à lire sur mon visage que je faisais partie des enfants Maes et Van den Broeck. Mon père était médecin et avait un cabinet à Bruxelles. Il a grandi près de l’église en tant que fils du boucher Maes, situé juste en face du Glazen Huis. Ma mère a grandi dans la Kamstraat et était dentiste. Un grand nombre de ma famille vit actuellement encore à Wemmel. Bien qu’une famille nombreuse puisse par moment être quelque peu chaotique, c’est avant tout très agréable.’
jaar. Ik heb er ooit zelfs eens aan deelgenomen met mijn konijnen.’ (lacht)
Anders durven zijn
Pattie Maes woonde aan de Sleedoornlaan in een gezin met zes kinderen: vier meisjes en twee jongens. Haar ouders en drie van de vier grootouders waren ook van Wemmel. ‘Wanneer ik te voet naar school ging, konden vooral oudere mensen al aan mijn gezicht zien dat ik één van de kinderen van Maes en Van den Broeck was. Mijn vader was dokter met een praktijk in Brussel. Hij is opgegroeid vlak aan de kerk als zoon van beenhouwer Maes recht tegenover het Glazen Huis. Mijn moeder is opgegroeid in de Kamstraat en was tandarts. We hebben nog altijd veel familie in Wemmel wonen. Een grote familie is natuurlijk een beetje chaotisch, maar vooral heel plezant. Daar heb ik de beste herinneringen aan. Het zijn dan ook de familie en de vrienden in Wemmel die ik het meest mis. Onze drie zonen komen ook graag naar België, omdat ze hier veel neven en nichten hebben van dezelfde leeftijd waarmee ze goed opschieten.’ Normaal keert Maes twee à drie keer per jaar terug naar Wemmel, maar door Covid is het ondertussen een jaar geleden. Nog door Covid moest de familiereünie voor de negentigste verjaardag van haar moeder in september worden uitgesteld. Die moeder speelde ooit een belangrijke rol in de studiekeuze van haar dochter, toen die van de
middelbare school aan Maria Boodschap naar de VUB trok. ‘Toen ik moest kiezen wat ik wilde studeren, was het crisis en was er veel werkloosheid. Vader is vroeg gestorven en moeder had graag dat we een goede job zouden vinden. Zij is het die mij aangeraden heeft om informatica te studeren. Ik wilde eventueel biologie of architectuur doen, maar de biotechnologie stond toen nog in haar kinderschoenen, en wat architectuur betreft waren vooral fermettes in de mode (lacht). Computerwetenschappen was nieuw en moeder dacht dat dat wel iets voor mij was.’ Ondertussen heeft Pattie beide nationaliteiten, kon ze op president Obama stemmen en kijkt ze zoals het hoort samen met vrienden en gezinsleden met wat junkfood voor de tv naar de populaire Superbowl-finale in het American Football. Wat ze minder heeft in Amerika is dat ze elk weekend met vrienden op café kan zitten om bij te praten, zoals vroeger in het Hooghuis of in Het Signaal in Wemmel. ‘Maar waar ik vooral naar uitkijk als ik terugkeer naar België is een wandelingetje op den buiten tussen de velden. Zoals vroeger, toen alles tussen de Robbrechtsstraat en de ‘Hogebaan’ (de as Poverstraat, Amelgemstraat, August Van Doorslaerlaan) nog velden en veldwegen met veel modder waren, en mijn vader altijd de legende van de Duivelsschuur van Amelgem vertelde.’
© Joris Herpol
Pattie Maes est une autorité mondiale en matière d’intelligence artificielle et l’une des plus éminentes scientifiques belges à l’étranger. Bien qu’elle n’ait jamais eu l’intention de s’installer définitivement aux États-Unis, elle y travaille depuis 32 ans, au célèbre Massachusetts Institute of Technology (MIT) de Boston.
Wie is Louis Bot? Louis Waxweiler (70), die in de Verhasseltstraat woont, is in Wemmel al jaren bekend als Louis Bot. Maar vanwaar komt die bijnaam? ‘Mijn overgrootvader August kwam van het Duitse Bitburg, vandaar onze Duitse familienaam’, zegt Louis Waxweiler. ‘Hij poetste laarzen – zeg maar ‘botten’ – op de Grote Markt. Het opblinken was zijn stiel. De familie had toen ook een wasserij in het Brusselse. Mijn grootvader Michel, ook wel Schelle genoemd, was metser. Hij kwam in de Van Elewijckstraat in Wemmel wonen en kreeg de bijnaam ‘bot’ mee van zijn vader. Die bijnaam is vervolgens overgegaan naar mijn vader Jean Bot.’ ‘Mijn vader werkte als rangeermeester bij de spoorwegen. Hij trouwde met Jeanne, de tante van Johan Verminnen, en kreeg twee kinderen: Louis en Roger. Zo komt het dus dat Wemmelaars me kennen als ‘Louis Bot’. Ik ben zelf geboren in het Brugmannziekenhuis in Brussel, maar groeide op in Wemmel. Tot mijn achttiende was ik voetballer bij Vlug Op Wemmel. Daarna ben ik veertig jaar jeugdscheidsrechter geweest. In 1969 ben ik bij de Post begonnen als postbode. Mijn vaste ronde was de De Limburg Stirumlaan. Ik kom nog altijd graag en veel onder de mensen’, besluit Louis, die ook al dertig jaar OCMW-raadslid is in de gemeente. Joris Herpol
Michaël Bellon 5
© Jacky De Rouck
donderdag 16 september Jaarvoorstelling 2021-2022 Markant
Fotoclub De Korrel Wemmel exposeert in WZC Hestia Vanaf september 2021 start een permanente tentoonstelling in de wandelgang en cafetaria van WZC Hestia. Alle leden van fotoclub De Korrel komen om de beurt aan zet. Zo kan je elke twee maanden nieuwe foto’s bewonderen. Als eerste start Jacky De Rouck. Hij maakt vooral portretten. elke dag te bezoeken van 13 tot 18 uur WZC Hestia • mondmasker verplicht
zondag 12 september Feest in het landschap! Regionaal Landschap Brabantse Kouters, gemeente Wemmel en lokale partners als Warm Wemmel en Natuurpunt Ontdek Wemmel met de fiets, te voet of al joggend. Je kan kiezen tussen een wandeling langs de Groene Noordrand (6 km), in het spoor van de Motte (8 km), een gezinswandeling (3 km), een gegidste natuurwandeling (6 km) of eentje van 28 km doorheen de Brabantse Kouters. Voor die laatste stap je om 8 uur gratis op de bus in Wemmel, die je naar Merchtem brengt. Je eindpunt is in Wemmel. De gegidste natuurjogging is 7 km. Hou je van fietsen? Dan kan je kiezen voor de Groene Noordrandfietsroute (32 km) of de Brabantse Koutersfietsroute (15,8 km). Na al dat fietsen en wandelen kan je aan Villa Beverbos iets eten of drinken, naar livemuziek luisteren of deelnemen aan een van de workshops. Alle activiteiten zijn gratis. 13 tot 18 uur – Villa Beverbos (Haagdoornlaan 15, Wemmel) • inschrijven: bit.ly/feestinhetlandschap (vooraf inschrijven voor gegidste wandeling, jogging, de busrit of workshop is verplicht) info: www.brabantsekouters.be 6
12 tot 16 uur – Resto Clash (Brussegem) Voorstelling van het jaarprogramma 2021-2022 tijdens een lunch in Resto Clash. prijs: 60 euro (niet-leden), 40 euro (leden) info: noelavanhoof@gmail.com
zaterdag 18 september Buiten-sporig Toneelkring De Pieterman
zaterdag 9 oktober Infodag en boekenbeurs Vers Geperst Davidsfonds Wemmel-Relegem-Hamme 14 tot 18 uur – GC de Zandloper We starten het Davidsfonds-werkjaar met de voorstelling van het Groot Davidsfondsboekenpakket. Vrije toegang. info: Hugo Goossens, 02 460 13 21, hugo.goossens.w@skynet.be
13 tot 17 uur – vijver achter gemeentehuis We brengen korte verhalen, geschreven door de spelers van onze vereniging. De bezoeker kiest zelf welk verhaal hij wil beluisteren. info: www.depieterman.be
I N F O R M AT I E tweewekelijkse activiteiten
1e en 2e donderdag van de maand Scrabble Okra Wemmel
1e en 3e vrijdag van de maand Kaarten Okra Wemmel
14 uur – Auxilium info: Marie-Danielle Rorsvort
14 uur – Auxilium info: Madeleine De Visscher, 02 460 24 88
2e en 4e donderdag van de maand Fotografie Fotoclub de Korrel 20 uur – GC de Zandloper info: info@fotoclubdekorrel.be
I N F O R M AT I E maandelijkse activiteiten
2e dinsdag van de maand Wandelen Okra Wemmel
3e dinsdag van de maand Naaien en dergelijke De Schaar
13.45 uur – vertrek aan SKC info: Jos Vergauwen, 02 460 10 79
13.30 tot 17 uur – GC de Zandloper info: miapeeters5@hotmail.com, 0479 40 96 63
3e dinsdag van de maand Elke stap telt Okra Wemmel 14 uur – vertrek aan GC de Zandloper, breng je Mobibkaart mee info: Jan Fieremans, 02 269 90 50
3e dinsdag van de maand Kaartnamiddag Senioren Wemmel 14 uur – Kasteelstraat 12, Ossel info: Jacqueline Moreau, 0498 57 78 21
2e woensdag van de maand Ontspanningsnamiddag Senioren Wemmel 15 uur – zaal SKC info: 0498 57 78 21 vanaf oktober als corona het toelaat
laatste donderdag van de maand Ledenbijeenkomst Okra Wemmel 14.30 uur – SKC info: Luc De Ridder, 0475 30 98 45
I N F O R M AT I E verenigingsnieuws
Ook de Wemmelse verenigingen hadden het niet gemakkelijk tijdens de coronacrisis. Onder meer GC de Zandloper doet inspanningen, zodat ze de draad snel weer kunnen oppakken. ‘Als gemeenschapscentrum spelen wij vooral een ondersteunende rol’, verduidelijkt centrumverantwoordelijke Kristof Smet. ‘Zo staan er in al onze ruimtes handgels en desinfectiemiddelen. Als een activiteit helemaal niet mag doorgaan door corona, moeten ze ook geen annulatievergoeding betalen. Dat is al zo sinds het begin van de coronacrisis. Verder helpen we de verenigingen met het promoten van hun activiteiten. We kondigen die niet enkel aan in de zandloperkrant en in onze onlinekalender, maar ook op ons groot ledscherm buiten aan het centrum. Daarnaast helpen we ook bij de opmaak van een draaiboek voor een coronaveilig verloop van de activiteiten in de Zandloper.’ De middelen uit het Vlaamse coronanoodfonds om gemiste inkomsten en extra uitgaven te compenseren, worden toegekend door de gemeente. Het gemeenschapscentrum geeft verenigingen informatie. ‘In onze contacten met verenigingen merken we dat ze niet altijd op de hoogte zijn. Wij maken hen wegwijs in de verschillende subsidiereglementen en leggen uit bij welke gemeentediensten ze terecht kunnen.’ (JS)
dinsdag 21 september Lezing door Erik de Schrijver Veranderingen in de ruimtevaart 2020-2050 en daarna SCVVLV De Verenigde Staten plannen een terugkeer naar de maan vanaf 2024, China heeft een eigen ruimtestation en het ruimtevaartbedrijf SpaceX van tech-icoon Elon Musk hergebruikt (stukken van) raketten en werkt aan supersnel internet met zijn Starlinksatellieten. Welke veranderingen staan ons te wachten, en welke rol zal de privésector daarin spelen? Wemmelaar Erik de Schrijver zorgt voor een boeiende voordracht en antwoordt op al jullie vragen. 20 uur (onthaal vanaf 19.45 uur) – Villa Beverbos (Haagdoornlaan 15, Wemmel) • prijs: 4 euro (netwerkdrink inbegrepen) • info en inschrijven: monique.van.der.straeten@scarlet.be
Kanak organiseert taalvakanties voortaan als Vitaal
© ingezonden
De Zandloper helpt verenigingen mee uit coronacrisis
Al sinds 2016 organiseert vzw Kanak activiteiten en vakanties om anderstalige kinderen te helpen met hun Nederlands. Omwille van de coronacrisis zet de organisatie haar werking voort als Vitaal, al verandert dat niets aan haar doelstellingen. ‘Intern hebben we enkele verschuivingen gekend, nadat we het in het coronajaar 2020 financieel moeilijk kregen’, zegt algemeen coördinator Patrick Mertens, ook actief als leerkracht in Wemmel. ‘Ons taalkamp hebben we die zomer na de eerste dag moeten stopzetten omwille van een coronabesmetting, waarna we alle ouders hebben terugbetaald. Dat was financieel een zware dobber. Binnen het bestuur waren sommigen niet meer bereid om dit jaar opnieuw een zomerkamp te organiseren gezien de financiële risico’s bij een mogelijke afgelasting. Anderen, onder wie ikzelf, wilden wel voortdoen. Uit respect voor de voormalige bestuursleden hebben we beslist om verder te gaan onder een nieuwe naam.’ De taalactiviteiten staan in 2021 nog op een laag pitje. ‘Bijna ons hele programma doorheen het schooljaar werd geannuleerd omwille van de coronamaatregelen. Deze zomer hebben we enkel een kamp kunnen organiseren voor de leerlingen van De Wondertuin in Wemmel, omdat de school instond voor de betaling. Vanaf 2022, als we meer financiële armkracht hebben, willen we er opnieuw volop invliegen. Zo willen we alle kinderen opnieuw de kans bieden om voor een zeer lage prijs op vakantie te kunnen en op een speelse manier met het Nederlands bezig te zijn.’ (JS)
7
donderdag 23 september SKaGeN Het gezin Van Paemel THEATER
Valentijn Dhaenens brengt Het gezin Van Paemel solo
‘De kloof tussen arm en rijk neemt weer toe’ De toneelklassieker ‘Het gezin Van Paemel’ van Cyriel Buysse is een goede kandidaat voor de Vlaamse canon. Theatergezelschap SKaGeN wilde het stuk spelen met een groot acteursensemble. Maar door corona werd het een solo waarin Valentijn Dhaenens de dertien rollen allemaal zelf vertolkt. ‘Akkerdjie, akkerdjie …’, het zijn gevleugelde vloeken die voor altijd verbonden zijn met het veelvuldig opgevoerde en verfilmde toneelstuk Het gezin Van Paemel. Akkerdjie, akkerdjie … klonk het dus ook toen corona het plan van theatergezelschap SKaGeN doorkruiste om de Vlaamse oerklassieker van Cyriel Buysse op te voeren met dertien acteurs. Gelukkig is er de Vlaamse meester van de monoloog Valentijn Dhaenens. Hij neemt nu alle rollen op zich. In elk van de vier bedrijven speelt hij één personage live, waarbij hij in dialoog gaat met projecties van zichzelf in de andere rollen.
Krachttoer
Da’s veel moeite voor een toneelstuk uit 1903, maar volgens Valentijn Dhaenens is het die moeite waard. ‘Door de 8
politieke vraag naar een Vlaamse canon zijn we een aantal boerenstukken beginnen te lezen. Daarbij werd onze voorliefde voor Het gezin Van Paemel steeds groter, omdat er best veel thema’s inzitten die vandaag nog relevant zijn. Door het oude Oost-Vlaamse dialect of het belang dat meneer pastoor speelt, heeft het stuk iets ouderwets, maar tegelijk voel je ook dat het geen Engels of Frans stuk is, maar echt iets van bij ons. We wilden het met dertien acteurs spelen, in de naturalistische geest waarin het geschreven is. Er zouden ook acteurs met een migratieachtergrond bij zijn die Vlaamse boeren vertolken. We waren superenthousiast, de voorverkoop van het stuk liep heel goed, maar toen kwam corona.’ Zeker in het begin van de coronacrisis
leek een stuk met één acteur in plaats van dertien sneller in aanmerking te komen om te mogen worden opgevoerd. Dus ging stichtend lid Valentijn Dhaenens van SKaGeN, die eerder uitblonk in monologen als DegrotemonD, DeKleineOorloG of Onbezongen, de uitdaging aan om alle rollen zelf te spelen. ‘Technisch gezien was dat een enorme tour de force. Ik heb weken aan een stuk telkens een andere tekst moeten instuderen en spelen, meestal voor een green key, omdat ik alle andere personages nog moest opnemen. Dat was leuk, maar ook heel vermoeiend. Ik was kapot na die periode, vooral omdat er uiteindelijk geen première kwam na al die nachtjes doordoen. Maar ik voel wel dat de voorstelling goed gelukt is, en dat gevoel
© Tine De Wilde
20 uur – GC de Zandloper SKaGeN vertaalt deze parel uit de Vlaamse theaterliteratuur naar het Vlaanderen van vandaag. Acteur en theatermaker Valentijn Dhaenens speelt alle 13 personages, tegelijk live en digitaal. prijs: 22 euro (voorverkoop), 24 euro (kassa)
C U LT U U R
I N F O R M AT I E
theater
uit de Zandloper
FR
Valentijn Dhaenens réalise un solo de Het gezin Van Paemel Le classique du théâtre Het gezin Van Paemel de Cyriel Buysse fait partie des candidats pour le canon flamand. La compagnie de théâtre SKaGeN souhaitait produire la pièce avec un grand nombre d’acteurs mais le corona en a décidé autrement. Vu la crise sanitaire, Valentijn Dhaenens a décidé d’en faire un solo et d’interprèter les treize rôles lui-même. Dhaenens joue l’entièreté de la pièce en dialecte original.
zaterdag 4 september Start verkoop abonnementen GC de Zandloper i.s.m. GC de Muze van Meise Het onthaal van de Zandloper is open van 9 tot 12 uur. info: 02 460 73 24, info@dezandloper.be
woensdag 8 september tot maandag 4 oktober Milenko Djivak & Sandra Driljeux Zoektocht naar kleur FOTOGR AFIECIRCUIT
heb ik niet snel. En ook bij medewerkers zag ik dat enthousiasme. Het blijft dan ook een heel dramatisch, tragisch en goed verteld verhaal.’
Armoe troef
Het gezin Van Paemel gaat over een arm boerengezin met zes kinderen. Hun pachtvergoeding aan de familie van de baron gaat omhoog. In het eerste bedrijf vertolkt Dhaenens live de oudste zoon met socialistische sympathieën die in de gevangenis belandt. In het tweede de barones die de rijken vertegenwoordigt, en in het derde de pastoor die het volk mee onder de knoet hielp houden. Na honderd jaar zijn thema’s als armoede en migratie nog altijd actueel. Dhaenens: ‘Als ik vandaag bijvoorbeeld de fietskoeriers zie, die vaak geen studenten zijn maar zelfs mensen ouder dan ik, vaak met een migratieachtergrond, en die niets voor hun pensioen kunnen opbouwen, vrees ik dat de kloof tussen arm en rijk aan het toenemen is. In het stuk zegt vader Van Paemel dat hij de eerste van de stamboom is die aan zijn kinderen minder zal kunnen doorgeven dan hij zelf van zijn ouders kreeg, omdat hij uitgemolken wordt. Daarom wil de jongere generatie naar Amerika. In het begin van de 20e eeuw waren er immers grote Vlaamse migratiegolven naar Amerika, of seizoensarbeid in Wallonië of Noord-Frankrijk.’
Generatieconflict
Dat Dhaenens alle rollen zelf speelt, is niet zomaar een stunt of een noodoplossing. Deze vorm heeft ook een weerslag op de inhoud. ‘Ik schmink en kleed me voor elk personage anders,
maar af en toe word je je er natuurlijk weer van bewust dat dezelfde acteur alle rollen speelt. Tegelijk krijg je ook het idee dat zo’n hele familie en dorp samengesteld is uit allemaal variaties van dezelfde persoon. Dat geeft goed vorm aan de thema’s die we willen bespreken. De nadruk ligt op het feit dat we allemaal mensen zijn, maar dat je geluk moet hebben waar je geboren wordt, en dat weinig mensen erin slagen om dan nog veel verandering in hun leven te brengen. In het stuk zit ook een groot generatieconflict. En wat ik altijd grappig vind aan een generatieconflict, is dat kinderen en hun ouders eigenlijk nogal op elkaar lijken. Als dezelfde acteur vader en zoon speelt, wordt hun conflict ook een conflict dat ze hebben met zichzelf.’ Ten slotte is de monoloog ook geschikt om de eenzaamheid van de vader te tonen. ‘Hij is het personage dat ik als laatste live speel. Een tragische figuur die vastzit aan zijn grond en het maar net over zijn hart krijgt om zijn vertrekkende zoon vergiffenis te schenken.’
Dialect
Dhaenens speelt het hele stuk trouwens in het oorspronkelijke dialect. ‘Ook dat heeft moeite gekost. Ik ben van Gent, maar ik heb familie in Deinze, en ik heb zelf in Ertvelde, Zelzate, Sint-Denijs en Eeklo gewoond. Daardoor ken ik de verschillen tussen de Oost-Vlaamse dialecten.’ Michaël Bellon
9 tot 20 uur (op zondag van 11 tot 15 uur) GC de Zandloper Graficus-schilder Milenko Djivak en fotografe Sandra Driljeux gaan met elkaar in dialoog, vergelijken hun ideeën over beeld en spelen die tegen elkaar uit. Deze fotoreeks gaat over die zoektocht, de dialoog tussen de zwart-witte manier van fotografisch denken en het toevoegen van kleur. gratis
vrijdag 24 september Girl FILM
14 en 20 uur – GC de Zandloper Deze met prijzen overladen Belgische film van regisseur Lukas Dhondt vertelt het verhaal van Lara, een 15-jarig meisje geboren in het lichaam van een jongen. Zij is klaar om alles te riskeren om haar droom na te streven: ballerina worden. prijs: 3 euro (voorverkoop), 4 euro (kassa) •
zondag 3 oktober Jeugdactiedag XL (6 tot 14 jaar) in een nieuw jasje! 14 tot 18 uur – op locatie Na jaren met een traditiegetrouw aanbod van workshops en doorlopende activiteiten steken we de jeugdactiedag in een nieuw jasje. I.s.m. jeugdraad Wemmel en gemeente Wemmel. prijs: 5 euro per groep
donderdag 7 oktober Steven Mahieu Full Contact Tour HUMOR
20 uur – GC de Zandloper Deze Full Contact Tour gaat over het gevecht met jezelf om geen tijd meer te verspillen aan alle bullshit waarin je je vaak laat meeslepen. prijs: 19 euro (voorverkoop), 20 euro (kassa)
9
Haal je hartje op tijdens de Gordel Van 28 augustus tot 5 september kan je je met familie en vrienden sportief en muzikaal uitleven tijdens de Gordel. Kom je mee amuseren en (her)ontdek de Vlaamse Rand. Niet één dag, maar een hele week. It’s Gordeltime!
V
anuit de gemeenschapscentra van vzw ‘de Rand’ kan je wandelen fietstochten ondernemen. Ook focusgemeente Sint-Pieters-Leeuw en het Gordeltrefpunt provinciedomein Huizingen pakken uit met een uitgebreid fiets-, wandel-, familie- en podiumaanbod. Op zondag 5 september kan je de apotheose van de Gordel meemaken, met heel wat extra randanimatie. Na een moeilijk jaar voor het gemeenschaps- en cultuurleven omwille van … – je weet wel – corona, knoopt de Gordel aan met de traditie om de gemeenschapscentra van vzw ‘de Rand’ in de kijker te zetten en aandacht te vragen voor de faciliteitengemeenten. ‘Het is een bewuste keuze om opnieuw
10
startpunten voor fiets- en wandeltochten te organiseren vanuit onze gemeenschapscentra’, zegt Jo Van Vaerenbergh, algemeen directeur van vzw ‘de Rand’. ‘We willen de deelnemers aan de wandelen fietstochten laten kennismaken met het aanbod in onze centra. De heropstart van de podiumprogrammatie en het verenigingsleven na corona krijgt daarbij extra aandacht. Tegelijk zullen Gordelaars in een familiale sfeer kunnen genieten van het sportieve aanbod en heel wat randanimatie. Tijdens de Gordeldag op 5 september kan je in de gemeenschapscentra van op een terras genieten van muziekoptredens. Dat is het geval in GC de Muse (Drogenbos), de Bosuil (Jezus-Eik), de Kam (Wezembeek-Oppem), de Boesdaalhoeve (Sint-Genesius-Rode)
en de Zandloper (Wemmel). Vanwaar je ook vertrekt, daar kan je aansluiten op de fiets- en wandelroutes. Inschrijven is wel verplicht. We spreiden het grote aanbod van de fiets- en wandeltochten in tijd en plaats. Zo kan je op verschillende locaties een hele week genieten van de Gordel en kunnen we de coronaregels respecteren.’
Voor het goede doel
De Gordel wil meehelpen om een nog groenere Vlaamse Rand te realiseren. ‘In ruil voor elke deelname aan de fiets- en wandeltochten zullen de Bûûmplanters en het Vlaams Agentschap Natuur en Bos nieuwe bomen aanplanten in de Groene Gordel’, zegt Van Vaerenbergh. ‘Ook alle kilometers die worden gereden
I N F O R M AT I E rand-nieuws
EN
Bags of fun at de Gordel
© De Gordel
Running from 28 August to 5 September, de Gordel is an opportunity for families and friends to have a whale of a time enjoying sports and music. The non-profit-making ‘de Rand’ association’s community centres are the starting point for various hiking and biking tours. The ‘focus municipality’, SintPieters-Leeuw, and de Gordel assembly point, Huizingen provincial estate, are also offering a wide range of cycling, walking, family and performing art activities. The festival will reach a climax, on Sunday, 5 September, with lots of additional fringe activities.
tijdens de 100 km Strava Challenge tellen mee voor de boomplantactie. Zo kunnen ook mensen vanuit heel Vlaanderen meefietsen voor een groenere Vlaamse Rand. De Strava Challenge is een uitdaging waarbij deelnemers van 30 augustus tot en met 5 september, waar ze maar willen, hun eigen 100 km fietsen. Deelnemen kan door de challenge te activeren via Strava. Als je deelneemt, maak je kans op een mooie prijs. Heb je er al zin in?’
Nieuwe uitdaging
Op sportief vlak lanceert de Gordel nog een andere nieuwe uitdaging. ‘Met heel veel plezier doen we mee met de trend van het moment en hebben we in Sint-Pieters-Leeuw graveltochten uitgestippeld’, zegt woordvoerster Annelore Cleuren van Flanders Classics, de sporttechnische organisator van de Gordel. ‘Tijdens de graveltochten van 45 of 65 km met start in het Colomapark in Sint-Pieters-Leeuw combineren sportievelingen het beste van het veld en de weg tijdens een tocht die bol staat van de leuke bezienswaardigheden, zoals de VRT-toren, het kasteel van Gaasbeek, de lindeboom uit de televisieserie Witse of het kasteel van Groenenberg.’
You can take part in de Gordel cycling and walking tours free of charge for all distances, but you need to register in advance, so that your participation is covered by insurance and the number of visitors can be properly estimated in the light of the crowd control requirements. You can register in advance at www. degordel.be or on site at your preferred starting point, where you can scan the QR code on the banners and fill in a digital form. Participants will have the chance to win a fabulous prize.
‘Vanuit het Gordeltrefpunt provinciedomein Huizingen vertrekken dan weer drie leuke fietstochten (20 km, 40 km en 60 km). In elke lus fiets je langs Brouwerij Oud Beersel, waar je de speciaal voor dit evenement gebrouwen Gordelgeuze kan proeven. Hoe langer de tocht, hoe meer verrassingen en proevertjes onderweg. De lus van de 60 km laat je uitgebreid kennismaken met het golvende Pajottenland.’
Camille en Buurman zorgen voor ambiance in het provinciedomein. Hiervoor is reserveren noodzakelijk. Voor de optredens in Sint-Pieters-Leeuw kan je een ticket kopen voor de drie optredens samen via de website www.colomaspl.be. Voor de optredens in het provinciedomein kan je vanaf 23 augustus elk optreden apart reserveren via de website van de Gordel. Het aantal tickets is beperkt.’
‘Op zondag 5 september krijgen Gordelaars nog een ander leuk extraatje voorgeschoteld. Dan kan je tijdens de Gordelklassieker en op de fietstocht van 56 km vanuit GC de Kam in WezembeekOppem een ommetje maken op de ringweg langs de luchthaven. Enkel op Gordelzondag wordt de ringweg voor Gordelaars opengesteld. Uiteraard kan je tijdens de Gordelweek ook genieten van het parcours van de Gordelklassieker. De 100 km-lus loopt opnieuw door de hele Vlaamse Rand.’
Joris Herpol
‘En natuurlijk zijn er op Gordelzondag naast heel wat (kinder)animatie ook de optredens van onder andere Jeuk Live band, Belle Perez en Niels Destadsbader in Sint-Pieters-Leeuw. Mega Mindy,
ZANDLOPER is een uitgave van het gemeenschapscentrum de Zandloper en vzw ‘de Rand’. De zandloper komt tot stand met de steun van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap en de provincie Vlaams-Brabant. REDACTIERAAD Inge Bex, Guido Deschuymere, Maurits Goeman, Diana Joppe-van Bergeijk, Kristof Smet, Bart Theys VORMGEVING heartwork.be FOTOGRAFIE Tine De Wilde DRUK Drukkerij Van der Poorten EINDREDACTIE Veerle Weeck, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel, veerle.weeck@derand.be
Info
Deelnemen aan de fiets- en wandeltochten van de Gordel is gratis voor alle afstanden, maar vooraf inschrijven is verplicht, zodat je onderweg verzekerd bent en het aantal bezoekers in functie van crowd control goed kan worden ingeschat. Inschrijven kan vooraf via www.degordel.be of ter plaatse op je eigen gekozen startlocatie, waar je de QR-code op de spandoeken kan scannen en een digitaal formulier kan invullen. Als je deelneemt, maak je kans op een mooie prijs. Info: www.degordel.be
HOOFDREDACTIE Geert Selleslach, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel, 02 456 97 98, geert.selleslach@derand.be REDACTIEADRES GC de Zandloper, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel, 02 460 73 24, info@dezandloper.be VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Jo Van Vaerenbergh, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel ARCHIEF Je vindt deze editie en het volledige archief van de zandloper op www.dezandloper.be.
11
I N F O R M AT I E wekelijkse activiteiten
(vanaf 28/09) Yoga CriCa all sports vzw 19.30 uur – GC de Zandloper info: 0476 74 61 79
MA ANDAG
Lopen in groep Run4Fun Wemmel 19.30 uur – vertrek apotheek Goossens (H. Folletlaan 224) info: www.run4fun-wemmel.be
(vanaf 7/09) Salsa LA + bochata Sentimiento Latino 18 uur – GC de Zandloper info: 0476 54 90 32
(vanaf 6/09) Biodanza 20 uur – GC de Zandloper info: 0479 79 90 68 (vanaf 6/09) Turnen Sint-Servaas 20.15 uur – GC de Zandloper info: 02 460 00 94
WOENSDAG
(vanaf 1/09) Turnen 50+ Markant 9 uur – GC de Zandloper info: noelavanhoof@gmail.com
Voetbal KVK Wemmel Voetbal van 6 jaar tot volwassenen. Maandag tot vrijdag training. Wedstrijden op vrijdagavond, zaterdag en zondag. 17.30 tot 21.30 uur Steenweg op Brussel 113 info: www.kvkwemmel.be, 0476 30 19 23, huysegoms.roger@skynet.be DINSDAG
Volleybal WEVO Wemmel 20 uur – sporthal (Dijck 24) info: mia@vlmbrabant.be, 02 460 05 25 (vanaf 8/09) Dans D’Anns Atelier S.T.E.P.S urban middelbaar 2 (4e, 5e, 6e middelbaar en volwassenen om 19.15 uur), funk dinsdag (volwassenen om 20.30 uur) GC de Zandloper info: www.dansateliersteps.be, 0496 31 29 06, ann.caestecker@telenet.be
(vanaf 8/09) Dans D’Anns Atelier S.T.E.P.S kleuterdans 2e + 3e kleuterklas (13.30 uur), urban lager 5e en 6e leerjaar (13.30 uur), kids 1e en 2e leerjaar (14.30 uur), modern jazz lager 5e en 6e leerjaar (14.30 uur), kidz 3e en 4e leerjaar (15.30 uur), urban middelbaar 1e, 2e en 3e middelbaar (15.30 uur), ragga 2e, 3e, 4e, 5e en 6e middelbaar + volwassenen (16.45 uur) GC de Zandloper info: www.dansateliersteps.be, 0496 31 29 06, ann.caestecker@telenet.be (vanaf 9/09) (onder voorbehoud) Conditiegym – New low impact aerobics en stretching SCVVLV Wemmel 19.20 tot 21 uur GC de Zandloper info: 0479 94 21 07, monique. van.der.straeten@scarlet.be Dans en zang Volksdanskunstgroep Vaartkapoen 20 uur – GC de Zandloper info: 02 460 24 97
Lopen in groep Run4Fun Wemmel 19.30 uur (korte afstand) en 20 uur (langere afstand) vertrek GC de Zandloper info: info@run4-wemmel.be (vanaf 8/09) Fitness BBB dames 9 tot 10 uur – GC de Zandloper Vrouwen onder elkaar onder begeleiding van een kinesist. info: 0476 40 81 76, anne@consiglium.com DONDERDAG
(vanaf 17/09) Yoga CriCa all sports 10 uur – GC de Zandloper info: 0476 74 61 79 (vanaf 3/09) Judo Judoclub Budokan 18 tot 19 uur en 19 tot 20 uur GC de Zandloper info: 0475 73 19 00 (vanaf 7/09) Dans D’Anns Atelier S.T.E.P.S modern jazz 1e, 2e en 3e middelbaar (18 uur), modern jazz 4e, 5e en 6e middelbaar en volwassenen (19.15 uur), funk volwassenen (20.30 uur) GC de Zandloper info: www.dansateliersteps.be, 0496 31 29 06, ann.caestecker@telenet.be (vanaf 10/09) Tekenen en schilderen Davidsfonds 19 uur – GC de Zandloper info: 02 460 26 04
VRIJDAG
(vanaf 10/09) Salsa Coco Brazil Latin American Dance Club 19.30 uur – GC de Zandloper info: 02 267 44 12 (vanaf 10/09) Calla BBB dames In groep stretchen en intense gecontroleerde spieroefeningen doen om in shape te komen. 9.30 tot 10.30 uur GC de Zandloper info: 0476 40 81 76, anne@consiglium.com (vanaf 10/09) (onder voorbehoud) Salsa LA + bochata Sentimiento Latino 18 uur – GC de Zandloper info: 0476 54 90 32 Z ATERDAG
(vanaf 5/09) Dans D’Anns Atelier S.T.E.P.S kleuterdans 2e en 3e kleuterklas (9.30 uur), kids 1e en 2e leerjaar (10.30 uur), kids 3e en 4e leerjaar (11.30 uur) GC de Zandloper info: www.dansateliersteps.be, 0496 31 29 06, ann.caestecker@telenet.be Lopen in groep Run4Fun Wemmel 9 uur – vertrek aan café Fame X (Dries 100) info: info@run4-wemmel.be ZONDAG
Tekenen voor kinderen Ateliers Alwans 13.00 uur – GC de Zandloper info: info@ateliersalwan.be
Vinden deze activiteiten plaats in coronatijden? Neem contact op met de vereniging voor de meest recente info.