ge
N
o:
20
20
10
85
56
00
9
İ EL LG BE AL I el
al
ıB
YE R rli Lİ M M Ye
DERİZ Kapalı devre ısıtma - soğutma sistemleri için donma ve korozyon önleyici ısı transfer sıvısı
2
DERİZ Soğutma ve Isıtma sistemlerinde korozyon ve donmayı önleyici, ısı transfer sıvısı
Mono Etilen ve Mono Propilen Glikol Katkılı Ürünlerimizin Teknik Özellikleri
Ürün Tanıtımı DERİZ, serisi fosfat, molibdat, silikat, nitrit içermeyen, biodegradable formda, çevre dostu, korozyon, kıșır ve inhibitörü içeren antifriz özellikli donma önleyici ısı transfer sıvısıdır. Deriz serisi mono etilen glikol ve mono propilen glikol bazlı olarak her türlü kapalı devre sistemlerinde uzun kullanım ömrü sağlamaktadır. Deriz 9551 ve 9666 ürünlerimiz TS EN ISO 9001 VE TS EN ISO 14001 Kalite Yönetim Sertifikalarına uygun șekilde üretilmiș ve uygun güvenlik testlerinden geçerek proses sistemleri için önerilmektedir. Isıtma, soğutma (chiller) sistemlerinde DERİZ serisi zamansız durușların önüne geçerek sürekli üretim sağlanmasına yardımcı olmaktadır. Bu sayede kısa vadede ișletme maliyetlerinde ki avantajların yanında uzun vadede ekipman ömründe ki hatırı sayılır artıșlar göz önünde bulundurmalıdır. DERİZ, ısı transfer aracı olarak su veya su ile yapılan karıșımların kullanıldığı güneș enerjisi sistemlerinde DIN 4757 standartlarına uygundur. Teknik Bilgiler
Deriz 9551
Deriz 9666
Test Yöntemi
Görünüm
Mavi, berrak sıvı
Kaynama Noktası (°C)
>155
>160
ASTM D 1120
Parlama Noktası (°C)
>115
>100
DIN ISO 2592
Yoğunluk (25°C) (g/cm³)
1,12±0.01
Viskozite (cP)
40,8
pH
8,5±0,5
8.0+0,5
ASTM D 1287
Su
Max. 4
Max.4
ASTM D 1123
1.055+0,003
DIN 51757 DIN 51562
*Ürün geliștirme çalıșmaları devam etmektir.
3
DERİZ 9551 Korozyon ve kıșır önleyici antifriz özellikli ısı transfer sıvısı
Kullanılan inhibitörler açısından doğaya toksik etkisi olmayan, polimerik ve all organik yapıda, korozyon ve kıșır önleyici inhibitörler tercih edilmiș olup, mono etilen glikol bazlı, antifriz özellikli ısı transfer sıvısıdır.
DERİZ 9551 Nerelerde Kullanılır? • Isıtma ve soğutma-chiller suyu çevrim sistemlerinde, • Merkezi ısıtma sistemlerinde, donmaya maruz kalabilecek dıș ünitelerde, • Isı transfer sıvısı içeren tüm sistemlerde, • Pompa güç ünitelerinde, proses soğutma sistemlerinde, dizel motorlarda, • Güneș-enerji kollektörlerinde, • Yangın hidrant sistemlerinde, toprak altı sistemlerinde, DERİZ 9551 kullanılacağı sistem özelliklerine bağlı olarak en az %20-25 oranında su ile karıștırılarak kullanılması önerilir. DERİZ 9551; uygulanacağı sistemlerde -48 °C/+140 °C’ye kadar ısı transfer sıvısı olarak etkin sonuçlar vermektedir.
DERİZ 9551 AVANTAJLARI NELERDİR? DERİZ 9551 endüstriyel soğutma ekipmanlarında donmayı engelleyerek; bakır, pirinç, çelik, alüminyum, demir içeren sistemlerde kıșır ve korozyon olușumunu önleyen özel bir ısı transfer akıșkandır. DERİZ 9551 ısı transferinin etkin ve hızlı gerçekleșmesini sağlar. Böylece kullanıldığı sistemlerde enerji tasarrufu ve verimlilik artıșı sağlanmaktadır. Ayrıca sistemlerde bakım, onarım maliyetini minimize ederek çeșitli yapı ve ekipmanların, boru ve aksamların amortisman ömrünü de uzatmaktadır. Bu sayede DERİZ 9551 sistemlerde zamansız durușların önüne geçerek uzun süre koruma sağlar. TS 3582 Standardına göre DERİZ 9551 metal korozyon bilgileri așağıdaki tabloda verilmiștir.
DERİZ 9551 Yüzde Ağırlıkça Verilere Göre Yaklașık Değerler Malzeme
20%
25%
30%
35%
40%
45%
50%
-8
-11
-14
-17,5
-22
-26
-32
Kaynama Noktası (°C)
102,4
103,6
104,7
105
105,8
106,6
107,7
Özgül Isı (kJ/kg°K)
3782
3776
3580
3473
3393
3361
3310
Yoğunluk (g/cm³)
1.021
1.029
1.032
1.038
1.046
1.052
1.056
Donma Noktası (°C)
4
DERİZ 9666 Korozyon ve kıșır önleyici antifriz özellikli ısı transfer sıvısı
Çevre dostu, korozyon, kıșır önleyicili, donmaya karșı etkin, mono propilen katkılı bir ısı transfer akıșkanıdır. Aynı zamanda gıda,ilaç sektörleri vb. kullanım alanlarında kullanım hassasiyeti neticesinde çeșitli yönetmelikler gereğince kanserojen, mutajenik ve üreme açısından zararlı etkiler içeren maddeler kullanılmadan üretilmiștir.
DERİZ 9666 Nerelerde Kullanılır? • Gıda sektörü proseslerinde, • İlaç sektöründe proseslerinde, • Isıtma ve soğutma-chiller suyu çevrim sistemlerinde, • Merkezi ısıtma sistemlerinde, donmaya maruz kalabilecek dıș ünitelerde, • Isı transfer sıvısı içeren tüm sistemlerde, • Pompa güç ünitelerinde, proses soğutma sistemlerinde, dizel motorlarda, • Güneș enerji kollektörlerinde, • Yangın hidrant sistemlerinde, toprak altı sistemlerinde. DERİZ 9666 uygulanacağı sistemlere bağlı olarak en az %20-30 arasında su ile homojen bir șekilde karıștırılarak uygulaması önerilir. DERİZ 9666; -51°C/+170°C’ye dek kullanım aralığı mevcuttur. DERİZ 9666 sayesinde ısıtma ve kapalı döngü sistemlerinde, gıda ve ilaç sektörü proseslerinde, güneș enerji sistemlerinde, kıșır-korozyon olușumuna karșı özel inhibitör içerikli donma önleyicili bir ısı transfer sıvısıdır. DERİZ 9666 biodegredable formdadır, insan sağlığını olumsuz yönde etkilemeyen kanserojen ve mutajenik etki bırakmayan kimyasallar ile üretilmiștir. Bu sebepledir ki gıda ve ilaç sektörü proseslerinde kullanıma uygundur. DERİZ 9666 kıș aylarında donmayı önleyici özelliği sayesinde donma kaynaklı durușlardan dolayı meydana gelebilecek olan ekstra maliyetleri, enerji ve zaman kaybının önüne geçerek sistemlerde verimli ve kesintisiz (kontinü) üretim sağlamaktadır. DERİZ 9666 içeriğindeki inhibitörler sayesinde kıșır-korozyon ve kireç olușumuna karșı etkin, amortisman ömrünü arttırarak zamansız durușların önüne geçilmesini sağlayarak sistemleri korumaktadır.
DERİZ 9666 Yüzde Ağırlıkça Verilere Göre Yaklașık Değerler 20%
25%
30%
35%
40%
45%
50%
-7,6
-11,4
-16,6
-21,3
-26,5
-32,3
-38,8
Kaynama Noktası (°C)
100,6
101
102,4
103,2
103,9
104,7
107
Özgül Isı (kJ/kg°K)
3953
3840
3760
3700
3497
3482
3200
1026,2
1030,4
1037,5
1040,7
1045,3
1049
1052,8
Malzeme Donma Noktası (°C)
Yoğunluk (g/cm³)
5
DERİZ ÜRÜNLERİNİN UYGULAMASI DERİZ; Isıtma-Soğutma proseslerinde ısı transfer ve soğutma aracı maksatlı korozyon ve donma engelleyici olarak geliștirilmiștir. Buharlașarak kaybolma oranı yapısı sayesinde çok düșüktür. Donmaya karșı koyma direnci su ile karıșım oranına bağlıdır. -32.0 °C'ye kadar DERİZ / SU karıșımının donma direnci orta ve doğu Anadolu șartlarına uygundur. DERİZ / SU karıșımında donma noktasına yaklaștıkça ayrıșma olmaz, bu yüzden tesisatlar da patlamaya sebebiyet vermez. Karıșımın donma direnci, yıllarca kullanımdan sonra bile değișmez, DERİZ / SU konsantrasyonu sabit kalır. DERİZ / SU karıșımının ısı transfer katsayısı suya çok yakındır. Bu yüzden iși radyatörlerle ortama tașınıyorsa radyatör alanını değiștirilmesine gerek yoktur. DERİZ korozyon engelleyiciler içerir, bu da soğutma ve ısıtma sistemlerinin hatta bileșik sistemlerin metal aksamlarını korozyona karșı sürekli korur ve büyük ölçüde bakım onarım masraflarını azaltır. Glikol/su karıșımları inhibitörler (korozyon engelleyiciler) olmadan önerilmez, çünkü bu karıșımlar sade sudan daha fazla korozyon yaparlar.
Birim
Korozyon Önleme (En Çok)
Sonuç ve Değerlendirme
Bakır
mg/cm²
0,3
0,08
Pirinç
mg/cm²
0,3
0,048
Çelik
mg/cm²
0,3
0,12
Demir
mg/cm²
0,6
0,264
Alüminyum
mg/cm²
0,6
0,262
Malzeme
TS 3582 Standardı Uluslararası ASTM D 1384 Standartına uygundur. Deriz’in seyreltilmesi için daima su kullanılmalıdır. Kullanılan su 100 mg/kg'dan fazla klorür içermemelidir. Eğer sistemler Alüminyum veya Alüminyum metal alașımlarından yapılmıș parçaları içeriyorsa bu (klorür oranı) özellikle unutulmamalıdır. Șebeke suyu seyreltme için uygundur, fakat en iyi sonuç deiyonıze (saf su) ile elde edilir. DERİZ/ SU karıșımında su oranı arttıkça korozif etki de artar. Bu yüzden su içerisindeki DERİZ oranı hacimce %20'den az olmamalıdır. DERİZ konulacak tesisat sistemleri, içerisindeki artıklardan temizlenmeli, su ile durulanmalı veya çalkalanmalıdır. Korozyona uğramıș sistemler, bu korozyondan arındırılmalıdır, yoksa DERİZ içerisindeki korozyon inhibitörleri (engelleyiciler) zamanından önce tüketilmiș olur, bu da konsantrasyonun ömrünü kısaltır. DERİZ; su ile her oranda karıșabilir olmasına rağmen, sistemin sirkülasyon pompası ile gerekli su miktarının 2/3'u doldurulduktan sonra konması tavsiye edilir. Daha sonra üzeri tekrar su ile tamamlanır. Tam ve homojen karıșım sistemin çalıștırılması ile elde edilir. Sistemin büyüklüğüne göre bu birkaç gün alabilir. Uygun șartları sağlayan sistemlerde DERİZ su ile sisteme eklenmeden önce karıștırılmalıdır. Bu, acil buzlanma ile mücadele gerektiği zamanlar bile tavsiye edilmektedir.
6
Isıtma sistemlerinde normal olarak kullanılan sirkülasyon pompalarının yoğunluğunun DERİZ ile sorunsuz çalıștığı ispatlanmıștır. Önceden tuz bazlı (alkali) soğutma suyu veya sıvısı ile çalıștırılmıș ısıtma veya soğutma sistemlerinde DERİZ kullanıldığında pas giderim özelliği devreye girerek daha önceden olușmuș korozyon zararları sızıntı șeklinde ortaya çıkabilir. Bu da sistemde var olan ama görünmeyen zayıf noktaların tespitini kolaylaștırır. DERİZ/ SU karıșımı kullanılan sistemler sadece aynı DERİZ/ SU karıșımı ile doldurulmalıdır. Diğer bașka ürünlerle karıștırılmamalıdır.
KULLANILAN KOMPONENT ÇEȘİTLERİ Polietilen
(CPE)
Stiren Butadin Kauçuk 100 °C
(SBR)
Polietilen
(LDPE, HDPE)
Butil Kauçuk
(IIR)
Polipropilen
(PP)
Olefin Kauçuk
EPDM)
Polibüten
(PB)
Fluorokarbon Elastomer
(FPM)
Politetrafluoretilen
(PTFE)
Poliasetal
(POM)
Nitril Kauçuk
(NBR)
Polivinil Klorid, Plastik Olmayan (u PVC) Polyester (Reçine)
(UP)
Silikon Kauçuk
(Si)
Poliamid
(PA)
Poliklorabutadin Elastomer
(CR)
Kauçuk 80 °C
(NR)
TABLO 2: Basılı literatür verilerine ve kendi test sonuçlarımıza göre, normal konsantrasyonda DERİZ/ su karıșımı ile temasta bulunan komponentlerinin yapımında așağıdaki plastikler ve elastomerler uygundur. Plastik PVC' ler, Poliüretan Elastomerler, ve Fenol-Formaldehit Reçineler için uygun değildir.
ISI POMPA SİSTEMLERİ Isı pompalarında DERİZ dıș devrelerde ısı transfer elemanı olarak kullanılır. DERİZ / SU karıșımı ısıyı pompanın iç devrelerıne kadar iletir. Korozyonu önlemek için DERİZ su içinde hacimce %20’den az olmamalıdır. TABLO 2’de bulunan kauçuk ve plastik malzemelerıne zarar vermez.
7
SICAK SU KULLANILAN ISITMA SİSTEMLERİ DERİZ’in kapalı sıcak su ısıtma sistemlerinde kullanmanın avantajı tüm sistemin ve komponentlerinin 0˚C altındaki sıcaklıklarda bile kapatılıp tekrar sorunsuz çalıștırılabilmesidır. Bu düzenli olarak ısıtılmayan yapılarda önemli miktarda enerji tasarrufu sağlar. (Tatil bölgeleri, okullar, resmi kurumlar vb.) Isıtma borularının bir kısmının binanın dıșında olduğu hallerde veya zeminden ısıtmalı plastik borulu kombinasyonlarda DERİZ bașarılı sonuçlar vermiștir. Tüm sistemin, önceki ısı transfer malzemesinin boșaltılmasından sonra gevșek pas parçalarının atılması için su ile flushing gerekmektedir. Bu esnada su sayacını okuyarak sistemin kapasiteside öğrenilmiș olur. Olası korozyondan veya bașka nedenlerden kaynaklanan küçük sızıntılar bağlantıların kontrol edilmesi ile giderilemiyorsa DERİZ / SU karıșımı temiz bir kaba boșaltılır. Sızıntı kaynağı tamir edildikten sonra tekrar sisteme doldurulur. DERİZ / SU karıșımı yeni yapılmıș tesisatlarda ilk baștan konursa tesisatın ve ısı kaynaklarının korozyonunu engeller, bu da; tesisatin ömrünü uzatır, bakım onarım masraflarını azaltır, her zaman ısıtılamayan binalarda yakıt tasarrufu sağlar.
SOĞUTMA SİSTEMLERİ DERİZ’in soğutma sistemlerinde çift fonksiyonu vardır. Hem sıvı olarak kalmalı hem de sistemi korozyondan korumalıdır. Önceden tuz bazlı (alkali) soğutucu sıvılarla çalıștırılmıș sistemler önce iyice yıkanmalı, su ile gevșek pas parçaları sistemden dikkatlice atılmalıdır. Çünkü sistemdeki kalıntılar DERİZ’in korozyon önleyici niteliğini azaltabilir. Yan yana iki devreden biri DERİZ ile diğeri farklı sıvı ile çalıștırılırsa aradaki valf sistemini uzun süre garantili bir șekilde korunamaz. Bu sebebten ötürü tavsiye edilmez.
8
GÜNEȘ ISITMA SİSTEMLERİ Sıcak su ısıtma sistemleri için geçerli olan tüm detaylar güneș ısıtma sistemlerinde de geçerlidir. Sistemin, korozyondan korunma süresi DIN 4757'ye göre en az 2 yıldır. Sistemin kurulumunda klor oranına dikkat edilmelidir. (100 mg/ kg) 2 yıllık periyotlar halinde DERİZ / SU performansı ölçümlenerek aynı konsantrasyonda DERİZ / SU karıșımı sisteme ilave edilmelidir. Sistemin 150°C üzerindeki sıcaklıklarda boș olarak çalıștırılmasından kaçınılmalıdır.
SAĞLIK, ÇEVRE VE SAKLAMA KOȘULLARI • DERİZ yanlıșlıkla yutulduğu zaman hemen bir doktora bașvurulmalıdır. DERİZ'in baz maddesi olan 1.2 Dihidroksiethan su kirletici maddeler listesine göre (WHC1) az su kirletici olarak sınıflandırılır. Bu aynı zamanda DERİZ / SU karıșımı için de geçerlidir. DERİZ tamamen geri dönüșümlüdür. • 1000 mg/lt'ye kadar olan konsantrasyonlarda DERİZ / SU karıșımı balık ve bakteride akut zararlı etki göstermez. • DERİZ maksimum %3 su ve organik ve inorganik tuzlarla birlikte 1.2 Dihidroksiethan ihtiva eder. Bu çok iyi bir karıșım halinde olup, uzun süre korozyon önleyici olarak çalıșır. • DERİZ amin ihtiva etmez. • DERİZ / SU karıșımının yanma noktası yoktur. Deren Kimya Teknik Ekibinin yıllara dayanan teknik bilgi ve deneyimlere ve uygulanan kalite testlerine göre, belirlenmiș kullanım alanlarında kullanıldığı saklama ve depolama koșullarına uyulduğu iș sağlığı ve güvenliği gereğince kurallara uyulduğu takdirde çevre güvenliği ve sağlığı açısından olumsuz bir etkisi yoktur. Ürünümüzü kullanmadan önce ürün MSDS’lerini inceleyiniz.
9
DERİZ 9551 Korozyon ve kıșır önleyici antifriz özellikli ısı transfer sıvısı
Sıcaklık (°F)
Sıcaklık (°C)
DERİZ 9551 Kaynama Noktası
Sıcaklık (°F)
Sıcaklık (°C)
DERİZ 9551 Donma Noktası
DERİZ 9551 ’in çeșitli karıșım
DERİZ 9551 ’in çeșitli hacimsel
oranlarında Donma Noktası Sıcaklık Verileri
karıșım oranlarındaki Kaynama Noktası Verileri
Sıcaklık (°F)
Özgül Isı (kJ/kg°K)
DERİZ 9551 /Su (% v/v)
DERİZ 9551 /Su (%v/v)
DERİZ 9551 Özgül Isı
Sıcaklık (°F)
Sıcaklık (°C)
Sıcaklık (°C)
DERİZ 9551 ’in çeșitli hacim
DERİZ 9551 ’in çeșitli
ve sıcaklık verilerine karșılık gelen Özgül Isı Değerleri
hacim değerlerinde ısıl iletkenlik verileri
DERİZ 9551 Viskozite
DERİZ 9551 Özgül Ağırlık
DERİZ 9551 /Su (%v/v)
DERİZ 9551’in farklı karıșım oranlarında ve sıcaklık Vizkosite Değerleri
Özgül Ağırlık (kg/m³)
Sıcaklık (°F)
Viskozite (Cp)
DERİZ 9551 Viskozite
Sıcaklık (°F)
Isıl İletkenlik (W/m°K)
DERİZ 9551 Isı İletkenlik
DERİZ 9551 /Su (%v/v)
DERİZ 9551’in çeșitli karıșım oranlarındaki Özgül Ağırlık Değerleri
10
DERİZ 9666 Korozyon ve kıșır önleyici antifriz özellikli ısı transfer sıvısı
DERİZ 9666 Kaynama Noktası
Sıcaklık (°C)
Sıcaklık (°C)
DERİZ 9666 Donma Noktası
DERİZ 9666 /Su (%v/v)
DERİZ 9666 /Su (%v/v)
DERİZ 9666’nın çeșitli karıșım oranlarındaki Donma Noktası sıcaklık verileri
DERİZ 9666’nın % hacim değerlerine göre elde edilen Kaynama Noktası verileri DERİZ 9666 Özgül Ağırlık
Viskozite (Cp)
Özgül Ağırlık (kg/m³)
DERİZ 9666 Viskozite
Sıcaklık (°C)
DERİZ 9666’a göre hacimsel karıșım oranlarına göre Viskozite sıcaklık verileri
Sıcaklık (°C)
DERİZ 9666’a ait ilgili karıșım oranlarına göre Özgül Ağırlık Verileri
Bu belgedeki bilgiler Deren Kimya Teknik Personeli’nin bilgi ve deneyimleri sonucu elde edilmiștir. Belgede belirtilmemiș olan özellikleri ve amacı dıșında kullanım alanı dıșında uygulanması kullanım uygunluğu hakkında güvence olușturmaz. Belgede yer alan tablo veriler grafikler, teknik bilgiler vb. prosese ve süreçlere bağlı olarak değișiklik arz edebilir. Teknik danıșmanlığımız dıșında veya gözetimimiz altında yapılmayan ișletmelerde ürün ile ilgili olușabilecek olumsuz sonuçlardan dolayı sorumluluk kabul edilmez. Deren Kimya teknik personeli ve mühendis ekibi ihtiyaç anında yardımcı olmaya hazırdır.
11
DEREN KİMYA SANAYİ VE TİCARET A.Ş. Merkez : Kurbağalıdere Cad. Nabizade Sk. No:76/A Hasanpaşa 34722 Kadıköy - İstanbul / TÜRKİYE Tel: (0216) 449 67 67 (pbx) Faks: (0216) 449 67 75 E- posta: info@derenkimya.com.tr Fabrika: Cumhuriyet Mah. Efe Sokak No: 20 Çayırova / Kocaeli Tel: +90 (216) 449 6767 Faks: +90 (216) 449 6775