CTSO Temmuz-Eylul 2013 by Yasin Kavlak

İÇİNDEKİLER 02

Başyazı

Başaranhıncal ve Bektaş, Konsey Üyesi

İş Dünyasına İki Önemli Uyarı!

Bayat’a İade-i Ziyaret

8 Ayda 113 Milyon Dolar İhracat

Yıl: 5 • Sayı: 22

Vali Başköy’den iş adamlarına; ‘KURUMSALLAŞIN’

Sahibi Çetin BAŞARANHINCAL

KOBİ İşbirliği ve Kümelenme Projesi Başarıyla Tamamlandı

Yazı İşleri Müdürü Kemal CEYLAN

Firmalarımızın Rekabet Gücünü Artırıyoruz

Yayın Kurulu Hayri ŞAMLI Fikret TEPENÇELİK Muharrem SARIASLAN Aykut KOLAĞASI

Çorum, Sanayicilerimizin Desteği İle Savunma Sanayine Adım Atacak

Çorum’a Daha Fazla Turist Nasıl Getirilebilir?

Üniversitemiz; Gururumuz...

İş İçin Yabancı Bir Ülkeye Gittiğinizde, Nasıl Davranacağınızı Biliyor Musunuz ?

Türk Sanayisinin Kronolojik Öyküsü

CTP-Renk Ayrımı Uzerler Matbaacılık Tic. Ltd. Şti.

Yurt Dışı Varlık Barışı Süresi Uzatıldı

Tasarım

Meclis ve Yönetimlerde Kadın Kotası Olmalı

0364 224 17 85 www.3ndizayn.com

İhracat Hedefine Ulaşmak İçin Liman ve Demiryolu Altyapısı Geliştirilmeli

ÇORUM TSO İŞ DÜNYASI Çorum Ticaret ve Sanayi Odası’nın Yayın Organıdır

Yönetim Adresi Gazi Caddesi No: 18 ÇORUM Tel: 0364 224 44 50 Faks: 0364 213 32 05

İçindekiler 03

Kapak Konusu 25 22

Boş Zamanlarınızda Bağ Evinize Değil, Çiftlik Evinize Gidin

Ma®Ka Tescili Nedir, Neden Gereklidir?

Sosyal Sigorta İşletmeleri Yönetmeliği’nde Değişiklik

İş'te Stil

İş'te Kitap

Bilim-Teknoloji

Sağlık

Vergi Takvimi

Ekonomik Veriler

Başyazı

Çetin BAŞARANHINCAL Çorum Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı

Değerli Üyelerimiz, Değerli İş Dünyası Okurları, Dergimizin 2013 yılı üçüncü sayısından sizleri saygıyla ve sevgiyle selamlıyorum. Çorum Ticaret ve Sanayi Odası olarak son dönemlerde üzerinde en fazla durduğumuz konulardan bir tanesi, ortaklık kültürüdür. Firmalarımızın sermayelerini, imkanlarını birleştirerek bir sinerji oluşturmaları, hem firmalarımızın, hem de ilimizin iç ve dış pazarda elini güçlendirecektir. Bu doğrultuda Çorum Ticaret ve Sanayi Odası olarak ilimizde ortaklık kültürünü, birlikte hareket etme yetisini güçlendirmek adına Kümelenme Projesi’ni hayata geçirmiş bulunmaktayız. Odamızın girişimleri ile ilimizde pilot olarak uygulanan Kümelenme Projesi, geçtiğimiz aylarda neticelendirilmiş olup, bir sonraki aşaması olan UR-GE projelerine geçiş yapılmıştır. Oda olarak, özellikle aynı sektörde faaliyet gösteren firmaların bir araya gelerek ortak hareket etmesini sağlamaya 2

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

yönelik hedefimizi, Kümelenme Projesi ile Gıda İşleme Makineleri sektöründe yakalamış bulunmaktayız. Altyapısı Kümelenme Projesi ile kurulan bu birliktelik ortamını URGE projesi ile de destekleyerek, ilimizin en güçlü sektörü konumunda bulunan makine sektörünü çok daha ileri noktalara taşımış olacağız. Çorum ilimiz, geçmişte ahenkli ve özverili çalışmanın, yeni yatırımların peşinde koşmanın ve müteşebbisliğin bir getirisi olarak, Anadolu’nun göbeğinde bir sanayi şehri haline dönüşmüştür. Aradan geçen zaman içerisinde ortaklık yapısı kaybedilse de, çeşitli sektörlerde tüzel birliktelikler sağlanmış, ortaklık kültürü yeniden filizlenmiştir. Kümelenme Projesi ile de ortak hareket etme kültürünün temelleri atılmıştır. Bütün bu gelişmeler, ilimizin ekonomik ve sosyal yapısına katkı sağlamakta, birer itici güç vasfı kazanmaktadır. Bundan sonraki süreçte Çorum ilimizin ekonomik anlamda daha ileri noktalara gidebilmesi için kuşkusuz en önemli itici güç, demiryolu olacaktır. Bu tespit, Kümelenme Projesi sürecinde de karşımıza çıkmıştır. Bakanlık tarafından projelendirilen SamsunÇorum-Ankara demiryolu hattının hizmet

vermeye başlaması, ilimizin uluslararası pazarlara ulaşmasını hem daha kolay, hem de daha ekonomik bir şekilde sağlayacağı gibi, ülkemizin kuzeyinde bulunan Samsun limanı ile güneyde bulunan Mersin limanını birbirine demiryolu ile bağlayacak, bu sayede bölgesel bir kalkınma da söz konusu olacaktır. İlimizdeki birlik ve beraberliğin, uyumun bir başka örneği bürokraside yaşanmaktadır. İlimizin mülki amiri, belediye başkanı, üniversitesi ve sanayisi, tüm kamu kurum ve kuruluşlarımız ahenkli ve koordineli bir şekilde çalışmakta, Çorum için atılması gereken adımlar atılmaktadır. İlimizde birliktelik ruhu ile yakalanan bu enerjiden dolayı başta Sayın Valimiz olmak üzere ilimizi yöneten bütün kişi ve kuruluşlara iş dünyası adına teşekkür ediyorum. Çorum Ticaret ve Sanayi Odası, en önemli gündem maddesi olan demiryolu konusunda elinden gelen bütün çabayı, ilk tren yolculuğu gerçekleşene dek sürdürecektir. Elbette TSO olarak bu çalışmaları yapabilmek için üyelerimizin desteğine ihtiyaç duymaktayız, bizlerden emeğini, tecrübesini, desteği esirgemeyen bütün üyelerimize teşekkür ediyor, saygılarımı sunuyorum.

Meclis Üyeleri

Başaranhıncal ve Bektaş, Konsey Üyesi Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) 69. Olağan Genel Kurulu 01.08.2013 tarihinde gerçekleştirildi. Rifat Hisarcıklıoğlu’nun, kullanılan oyların tamamını alarak TOBB Başkanı seçildiği genel kurulda, Çorum Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Başaranhıncal TOBB Ticaret ve Sanayi Odaları Konsey Üyeliği, Çorum Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Ali Bektaş da, TOBB Ticaret Borsaları Konseyi Üyeliği görevine seçildi. Çetin Başaranhıncal ve Ali Bektaş yeni dönemde, Çorum iş dünyasını Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nde Konsey Üyesi olarak temsil edecekler. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Türkiye genelindeki bütün oda ve borsaların ortak talebi üzerine aday olmuş ve tek liste halinde gerçekleştirilen genel kurulda, delegelerin geçerli sayılan bütün oylarını alarak yeniden TOBB Yönetim Kurulu Başkanlığı görevine seçildi.

Genel Kurulun, şimdiye kadar gerçekleştirilen en sakin, huzurlu ve kavga ve gürültüden uzak genel kurullardan bir tanesi olması memnuniyetle karşılanırken, görev dağılımlarının yapılmasının ardından genel kurul sona erdi. İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Meclis Toplantısı

İş Dünyasına İki Önemli Uyarı!

Çorum Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Başaranhıncal, Ağustos ayı meclis toplantısında yaptığı konuşmada, iş dünyasını sanayi sicil kayıtları ve e-fatura ve e-defter konularında uyarılarda bulundu. Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın iller bazında sanayi envanter çalışması yaptı4

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

ğını, bu çalışmanın da Çorum’da pilot olarak başladığını belirten Başaranhıncal, çalışma ile Çorum’da toplam 617 firmanın sanayi sicil kaydını yaptırmadığının tespit edildiğini aktardı. Normalde; şirketin kurulmasının ardından en geç 2 ay içerisinde sanayi sicil kaydının yapılması gerektiğini, ancak Çorum’da 617 firmanın bu kaydı yaptırmadığının Bilim Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlüğü tarafından tespit edildiğini dile getiren Başaranhıncal, “Bu kayıtların yapılması için Bakanlık 2014 yılı sonuna kadar süre verdi. Önemli bir konu bu, firmalarımızın bu yasal zorunluluğu yerine getirmeleri gerekmektedir” diye konuştu. E-faturaya geçiş, 1 Eylül’de başlıyor Konuşmasında e-fatura ile ilgili de uyarılarda bulunan Başaranhıncal, “yine e-fatura ve e-defter ile ilgili 1 Eylül’den itibaren geçerli olmak üzere, yılbaşına ka-

TOBB’un yeni yönetimi hayırlı olsun Başaranhıncal konuşmasında, yeniden Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Yönetim Kurulu Başkanlığı görevine seçilen Rifat Hisarcıklıoğlu’nu tebrik ederek, yeni TOBB yönetiminin Çorum’a ve Türkiye’ye hayırlı olması temennisinde bulundu. Meclis üyelerine Swot Analiz kitabı dağıtıldı. Çorum Ticaret ve Sanayi Odası’nın katkıları ile Dodurga Kaymakamı Dr. Bülent

Güven tarafından hazırlanan Çorum İli Swot Analizi adlı kitap, toplantı öncesinde Meclis Üyeleri’ne dağıtıldı. Başaranhıncal, TSO Meclisi’nin yeni dönem için yakın bir tarihte çalıştay yapacağını belirterek, bütün meclis üyelerinin çalıştaya, Swot Analiz kitabını okuyarak gelmesini rica etti. Başaranhıncal, “Sizlerden ricam; bilgisini vereceğim gezi ile ilgili ama çalıştaya bu kitabı okuyarak gelirsek, durumumuzun ne olduğu, veya ne yapabileceğimizle ilgili bir fikir sahibi olursunuz. Çalıştayda bunu daha da genişletme şansımız var” şeklinde konuştu. Dünya Mısır’daki katliama sessiz kaldı Konuşmasında, Mısır’da gerçekleştirilen darbe ve arkasından yaşananları da değerlendiren Başaranhıncal, “Son olarak da; basında da yer alıyor. Mısır katliamı ile ilgili demokratik seçim ile gelinen yerlerde, şiddetin hiçbir yerde geçerli tarafı yok, bir yerlere gidilemeyeceği belli. Darbelerin ülkelere ve şahıslara hiçbir şey getirmediği net ortada. Acı olan; ortada bir katliam varken dünyanın sessiz kalması. Bizler de Çorum’dan bu görüntüyü maalesef üzülerek ve yapılanları şiddetle kınayarak izliyoruz. ‘Allah onların ve bizlerin yardımcısı olsun” şeklinde konuştu.

Meclis Toplantısı

dar geçiş süresi tanınmış bir sistem geliyor. Sektörler bazında kişi sayısı ve cirolar bazında farklılıklar gösteriyor. Biz Ticaret ve Sanayi Odası olarak bunun çalışmasını yapıyoruz. İlgili firmalara bire bir ulaşacağız ve bu konuda bilgilendirmek üzere kendilerini burada toplayacağız. Yılbaşına kadar bu kayda geçmemiz gerekiyor, önemli bir husus” şeklinde konuştu.

E-Fatura Nedir ? E-Fatura (elektronik fatura), Vergi Usül Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu’na göre, tutulması zorunlu olan faturaların elektronik ortamda oluşturulmasını, kaydedilmesini, saklanmasını ve ibraz edilmesini sağlayan Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yönetilen bir platformdur. E-imza ve mali mühür uygulamalarını içeren ve kağıt fatura ile aynı hukuki niteliklere sahip olan e-fatura, içeriğin bütünlüğünü ve değişmezliğini garanti altına alarak,satıcı ve alıcı arasındaki iletiminin merkezi bir platform (GİB) üzerinden yapılmasını ve özellikle vergi kaçaklarının ve kayıplarının önüne geçmeyi amaçlıyor.

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Haber

Bayat’a İade-i Ziyaret Çorum Ticaret ve Sanayi Odası yöneticileri, Hitit Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Reha Metin Alkan ile birlikte Bayat ilçesine iade-i ziyarette bulundular.

belirterek, üyelerin TSO hizmetlerini

Bayat’a temsilcilik açılıyor

nı aktardı.

Hitit Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Reha Metin Alkan, Çorum Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Başaranhıncal ile yönetim kurulu üyeleri, Bayat programı kapsamında İlçe Belediye Başkanı Ekrem Ünlü’yü makamında ziyaret ettiler. Ziyarette TSO Başkanı Çetin Başaranhıncal, ilçede yeterli sayıda üye bulunduğunu

Bayat Yüksek Öğretim Kurumları

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

çok daha kolay alabilmeleri için ilçeye bir temsilcilik açılabileceğini söyledi. Başaranhıncal, daha önce de İskilip ve Osmancık ilçeleri ile Çorum Organize Sanayi Bölgeleri’ne temsilcilik açıldığı-

Yaptırma ve Yaşatma Derneği’ni Rektör açtı Bayat ilçe sakinleri, üniversiteden yüksek okul ya da fakülte yatırımı almak amacıyla yapacakları çalışmaları koordineli bir şekilde yürütmek için Bayat Yüksek Öğretim Kurumları Yaptırma ve Yaşatma Derneği kurdu. Derneğin açılış kurdelesini Hitit Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Reha Metin Alkan kesti.

Dernek Başkanı Adem Okumuş, ilçede 7’den 77’ye herkesin kendini bu işe adadığını belirterek “Biz Çorum’un beşinci büyük ilçesiyiz. Bayat’a bir adet yüksekokul ya da fakülte kurulmasını talep ediyoruz. Derneğimizi de bu amaçla kurduk” dedi. Açılış töreninin ardından dernek yöneticileri ile bir süre sohbet eden Rektör Alkan, Hitit Üniversitesi’ne Çorum ve ilçelerinden sonra derece büyük bir destek olduğunu söyledi. Çorum’daki siyasilerin, bürokratların, iş adamlarının üniversitede çok ciddi katkılar sağladıklarını ifade eden Prof. Dr. Alkan, “Adeta biz kapılar çalmadan bizim için kapılar açılıyor. Destek olan herkese buradan bir kez daha teşekkür ediyorum. Okul talebiniz ile ilgili yetki bizde değil, bu tür yatırımlara YÖK karar veriyor ama ben buradaki destekten

Haber de çok memnun oldum.” şeklinde konuştu. Bayat programı kapsamında Belediye Başkanı Ekrem Ünlü, Hitit Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Reha Metin Alkan’a; ilçeye fakülte kurulması için bedelsiz olarak devredebilecekleri arazileri gez-

dirdi. İlçe halkının, ilçeye bir fakülte kazandırılmasına kafasını taktığını ve bu konuda yoğun baskı altında olduklarını ifade eden Başkan Ünlü, üniversitenin bir biriminin Bayat’a kurulması için ellerinden gelen bütün imkanları seferber edeceklerini vurguladı. Ünlü, “Biz ge-

rekirse tam anlamıyla bir bina yaparak bunu üniversitemize devretmeye hazırız. Yeter ki siz ilçemize bir fakülte kazandırın” şeklinde konuştu. Bayat programı, yemek ikramının ardından sona erdi.

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Haber

İşte Çorum’un Kişi Başı Harcama Tutarı Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ile Maliye Bakanlığı verileri üzerinden yapılan hesaplamalara göre, Çorum’un bu yılın ilk yarısında bütçe gelir ve gider rakamları ile kişi başına harcama ve gelir tutarları şöyle: Toplam Gelir 214 milyon 112 bin TL Toplam harcama 497 milyon 337 bin TL

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Kişi başına Gelir 404 TL Kişi başına harcama 938 TL İl İl Gelir Ve Gider Türkiye’nin 81 ilinden ancak 12’si ekonomik açıdan kendine yeter çıktı. Devlet bütçesinden bu yılın ilk yarısında kişi başına en yüksek harcama Tunceli, Ankara ve Hakkari’ye, en az harcama ise İstanbul, Gaziantep ve Şanlıurfa’ya yapıldı. Bu dönemde Hazine’ye kişi başına en yüksek katkıyı Kocaeli, Ankara ve İstanbul sağladı. Tunceli ve Ankara’yı Hakkari izledi. Devletin kişi başına 2 bin 55 lira harcadığı Hakkari’de kişi başına elde ettiği gelir sadece 72 lira oldu. Devlet, yılın ilk yarısında Hakkari için 575 milyon 444 bin lira harcamada bulundu. Buna karşılık Hakkari'den 20 milyon 44 bin lira gelir elde edildi. Devletin kişi başına yaptığı harcamada bu illeri bin 708 lira harcamayla Kastamonu, bin 691 lira harcamayla Elazığ, bin 654 lira ile Artvin, bin 626 lira ile Trabzon, bin 620 lira ile Erzurum, bin 616 lira ile Isparta, bin 584 lira ile Bayburt, bin 551 lira ile Erzincan, bin 505 lira ile Rize takip etti. Bu illerden Kastamonu'da kişi başına gelir 634 lira, Elazığ'da 483 lira, Artvin'de 653 lira, Trabzon'da 789 lira, Erzurum'da 495 lira, Isparta'da 586 lira, Bayburt'ta 304 lira, Erzincan'da 429 lira, Rize'de ise 718 lira düzeyinde gerçekleşti. İstanbul 1’e 9 Kazandırdı Yılın ilk 6 ayında Kocaeli 11 bin 826 lira ile kişi bazında devlete en fazla kazanç sağlayan il oldu. TÜPRAŞ başta olmak üzere diğer sanayi kuruluşlarının da katkısıyla bütçeye 19 milyar 331 milyon 545 bin lira gelir aktaran Kocaeli'ye 6 aylık dönemde bütçeden 1 milyar 545 milyon 763 bin lira harcama yapıldı. Böylece Kocaeli'de kişi başına 946 liralık harcamaya karşılık 11 bin 826 liralık gelir rakamına ulaşıldı. Yaklaşık 13,9 milyon kişinin yaşadığı İs-

tanbul ise yılın ilk yarısında, devletten aldığı her 1 liranın karşılığını 8,8 lira olarak ödedi. Bütçe gelirlerinin yüzde 38’ini tek başına üstlenen İstanbul, bu süreçte Hazine’ye 72 milyar 702 milyon 990 bin lira kazandırdı. Buna karşılık devletin İstanbul için yaptığı harcama 8 milyar 225 milyon 704 bin lirada kaldı. Bu rakama göre, İstanbul’da kişi başına harcama 594 lira, kişi başına gelir ise 5 bin 248 lira oldu. Kişi başına harcamanın 989 lira, kişi başına gelirin de 4 bin 212 lira olduğu İzmir dışında devlet, Ankara, Antalya, Bursa, Hatay, Mersin, Muğla, Tekirdağ, Zonguldak ve Kırıkkale’de de harcadığından daha fazlasını geri aldı. Bu illerden Bursa’da kişi başına harcama 882 lira, kişi başına gelir bin 301 lira, Antalya’da kişi başına harcama 862 lira, kişi başına gelir bin 146 lira, Mersin’de kişi başına harcama 949 lira, kişi başına gelir bin 862 lira düzeyinde gerçekleşti. Vergi Tahsilatın Son Durum Hakkari, ilk 6 ayda yüzde 11,37’lik oranla Türkiye’de vergi tahsilatının en düşük seviyede gerçekleştiği il olarak dikkati çekti. Hakkari’de tahakkuk eden 176 milyon 227 bin liralık verginin sadece 20 milyon 44 bin lirası tahsil edilebildi. Vergi tahsilat oranı, Mardin’de yüzde 25,30, Iğdır’da yüzde 26,10, Gaziantep’te yüzde 29,29, Adana’da yüzde 31,64, Kırklareli’nde yüzde 31,66, Niğde’de yüzde 31,90, Düzce’de yüzde 32,47, Batman’da yüzde 34,70, Şırnak’ta yüzde 34,82, Aydın’da yüzde 34,74, Adıyaman’da yüzde 35,44 olarak belirlendi. Vergi tahsilatı en yüksek il de Tunceli oldu. Tahakkuk eden vergiye karşılık yapılan tahsilat oranı Tunceli’de yüzde 68,83, Ankara’da yüzde 66,87, İzmir’de yüzde 63,18, Gümüşhane’de yüzde 61,68, Rize’de yüzde 60,28, İstanbul’da ise yüzde 46,82 olarak tespit edildi.

Haber

8 Ayda 113 Milyon Dolar İhracat Çorum’da haziran ayında 12.004.18 bin dolar, temmuz ayında 17 milyon 499 bin dolar ve ağustos ayında da 10.631.34 bin dolar ihracat gerçekleştirildi. Yılın ilk 8 ayında ise 113 milyon 15 bin dolarlık ihracat gerçekleşti. TİM verilerine göre Çorum’un 2012 yılı ilk 8 ayındaki ihracatı ise 93 milyon 316 bin dolar seviyelerinde gerçekleşti. Türkiye İhracatçılar Meclisi, ağustos ayı ihracat rakamları açıklandı. Haziran ayında 12 milyon 76 bin dolarlık ihracat yapılan Çorum'da Temmuz ayında ihracat oranlarında yüzde 45 seviyesinde bir artış yaşa-

narak 17 milyon 499 bin dolar olarak gerçekleşti. Ağustos ayında ihracatımız temmuz ayına göre gerilemiş olsa da, bir önceki yılın aynı ayına göre artış olduğu gözlendi.

t Altı Aylık İhraca Son Beş Yılın İlk Rakamları Haziran: 2013 Yılı Ocak Haziran: 2012 Yılı Ocak Haziran: 2011 Yılı Ocak Haziran: 2010 Yılı Ocak Haziran: 2009 Yılı Ocak

Ayrıca ihracat rakamlarında 5 milyon 423 bin dolar artış yaşanan Çorum'da en çok ihracat yapan iller arasında ise 9 basamak birden yükselerek 38'nci sıraya yerleşti. Ocak ayında 13 milyon 49n bin, Şubat ayında 15 milyon 196 bin, Mart ayında 11 milyon 480 bin, Nisan ayında 15 milyon 214 bin, Mayıs ayında 17 milyon 494 bin, Haziran ayında 12 milyon 76 bin, temmuz ayında ise 17 milyon 499 bin, ağustos ayında da 10.631.34 bin dolar olmak üzere yılın ilk 8 ayında toplam 113 milyon 15 bin dolarlık ihracat gerçekleşti. 2004 yılında 34 milyon 385 bin dolar, 2005 yılında 54 milyon 992 bin, 2006 yılında 61 milyon 395 bin, 2007 yılında 80 milyon 551 bin dolar, 2008 yılında 111 milyon 353 bin dolar, 2009 yılında 99 milyon 26 bin dolar, 2010 yılında 113 milyon 954 bin dolar, 2011 yılında 141 milyon 933 bin dolar ve 2012 yılında 143 milyon dolar toplam ihracat yapılan Çorum, temmuz ayında en çok ihracat yapan iller sıralamasında 9 sıra birden yükselerek 38. sıraya yerleşti. Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı (TİM) Mehmet Bü-

84.959 68.954.38 66.987 52.025 44.182.891

yükekşi, yılın ilk 7 ayında Türkiye’nin toplam ihracatının yüzde 3,3 artarak, 87 milyar 860 milyon dolara yükseldiğini açıklarken, “Bu Cumhuriyet tarihinin en yüksek temmuz ayı ihracatıdır” dedi. Büyükekşi, Türkiye'nin Temmuz'da geçen yılın aynı ayına göre yüzde 17.3 artışla 12 milyar 629 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdiğini söyledi. Büyükekşi, Temmuz ayında en fazla ihracatı otomotiv sektörünün yaptığını kaydetti. TİM Başkanı Büyükekşi, Mısır'da yaşanan olaylara rağmen, Mısır'a yapılan ihracatın yüzde 12 arttığını söyledi. Başkan Büyükelçi, Suriye'ye yüzde 98 oranında artan ihracatın, hububat ihracatındaki artıştan kaynaklandığını ifade etti. TİM'in ihracat verilerini değerlendiren Büyükekşi, AB'ye ihracatın Temmuz ayında yüzde 23 arttığını ifade ederek, Uzakdoğu ülkelerine yapılan ihracatın yüzde 29, BDT ülkelerine yüzde 21, Afrika'ya yüzde 17, Ortadoğu ülkelerine yüzde 7 artış gösterdiğini bildirdi. İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Meclis Toplantısı

Vali Başköy, Eylül Meclis’ine Konuk Oldu Vali Başköy: Çorumlu iş adamları müteşebbis bir ruha sahip. Çorum’da kazandıklarını yine Çorum’da yatırıma dönüştürmeye çalışıyorlar. “Ancak biraz kurumsallaşmaya ihtiyacları olduğunu görüyorum. Dededen toruna fabrikalarımız var. Bu ivmenin yanı sıra kurumsallaşmaya da başlamaları gerekiyor”.

TSO Eylül ayı meclis toplantısı, Çorum Valisi Sabri Başköy’ün de katılımı ile gerçekleştirildi. 16 Eylül Pazartesi günü, Meclis Başkanı Erol Karadaş Başkanlığında gerçekleştirilen toplantıda Vali Sabri Başköy, Çorum’da görev yaptığı 13 ayı değerlendirdi. Gündem maddelerinin görüşülmesinin ardından açıklamalarda bulunan Çorum TSO Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Başaranhıncal, Vali Sabri Başköy’ün önderliğinde Çorum’daki kamu kurum ve kuruluşlarının uyumlu bir şekilde çalıştığını belirterek, bu uyumun devam etmesi temennisinde bulundu. 13 Ayda Büyük Adımlar Atıldı Vali Başköy’in görev yaptığı 13 aylık süre içerisinde OSB içerisinden geçen

cezaevi yolunun OSB dışına alınması, Kültür Sitesi’nin boşaltılarak yıkılması, Kent Meydanı için eski Adliye binasının yıkılması, polis okulunun bürokratik sürecinin hızla aşılması, güney ve kuzey kampuslarının önündeki pürüzlerin kaldırılması gibi Çorum için büyük adımlar attığını belirten Başaranhıncal, ayrıca aynı dönem içerisinde gezi parkı eylemleri ve BDP heyetinin ziyaretleri gibi önemli toplumsal olayların da sorunsuz bir şekilde atlatıldığını vurguladı. Başaranhıncal, “Tabi bu anlattığım meselelerde yerine göre emniyet gücü, yerine göre jandarma, yerine göre Çorum Belediyesi, yerine göre siyasiler, milletvekilleri, ve tabii ki yerine göre de iş adamlarının desteği ile oluyor. Sayın Valim bu dönemlerde ilgili kişi ve kurumlardan destek alarak çalışıyor. Bu anlamda bir yıllık emeklerinden dolayı ben sayın Valime teşekkürlerimi sunuyorum. İş dünyası olarak da bu uyumlu çalışmanın inşallah önümüzdeki dönemde de devam etmesini diliyoruz” şeklinde konuştu. Toplantıda Vali Sabri Başköy de, bir süre çalışmalarını anlattıktan sonra Meclis Üyelerimizin sorularını yanıtladı.

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Meclis Toplantısı

Vali Başköy’den iş adamlarına; ‘KURUMSALLAŞIN’ Vali Sabri Başköy, Çorumlu iş adamlarının müteşebbis bir ruha sahip olduklarını, Çorum’da kazandıklarını yine Çorum’da yatırıma dönüştürdüklerini belirterek “Ancak biraz kurumsallaşmaya ihtiyacımız olduğunu görüyorum. Dededen toruna fabrikalarımız var. Bu ivmenin yanı sıra kurumsallaşmaya da başlamamız gerekiyor” dedi. Odamızın Eylül ayı Meclis Toplantısı’na konuk olan Vali Sabri Başköy, toplantıda Çorum ile ilgili değerlendirmelerini meclis üyeleri ile paylaştı. Çorum sanayicisi ve iş adamlarının müteşebbis bir ruha sahip olduğunu belirten Sabri Başköy, Çorumlu sanayicinin görünürde kazandıklarını tekrar şehre döndürmek gibi bir düşüncesinin ve eğiliminin olduğunu belirterek “ Böyle olduğu içindir ki Çorum gelişebilmiş, üzerine koyabilmiş. Kazandığını başka bir ile veya başka bir yere taşıma gibi bir niyeti yok. Daha nasıl yatırım yapabilirim, taşı üstüne taş koyabilirim diye düşünüyor. Dededen toruna sanayi

müesseselerimiz oluşmaya başlamış. Şunu ifade etmem lazım; bütün bunun yanında bu ivme devam ettirilerek, yarım kalmamalı. Ancak; biraz kurumsallaşmaya ihtiyacımızın olduğunu görüyorum. Kurumsallaşmaktan kastım şu: Bazen, bütün kademelerde, sizlerde ve bizlerde de kendi kendimizi çek etmediğimiz, kontrol ettirmediğimiz artık her yaptığınızın doğru olduğuna inanmaya başlıyorsunuz. Her sözünüzün doğru olduğuna inanmaya başlarsınız. Veya en iyi sizin bildiğinize inanmaya başlarsınız. Bu zandan kurtulmanın yolu, sistem körlüğünden kurtulmanın yolu, kurumsallaşmadır. Bunu yaptığınız zamana ivmenizin daha da artacağını, sağlıklı büyümenizin daimi olabileceğine inanıyorum ben. Bazı firmalar sıkıntıya girebiliyorsa ki biliyorsunuz girenler olabiliyor. Öyle zannediyorum ki kurumsallaşmayı gerçekleştiremedikleri için, kendi firmalarının röntgenini tam olarak çekemedikleri için sıkıntıya düşebiliyorlar” diye konuştu.

13 Aylık süre içerisinde birçok sanayici ile yüz yüze görüşmeler yaptığını ifade eden Vali Sabri Başköy, “Bizler özel sektörün ve teşebbüsün önünü açmakla, onların işlerini kolaylaştırmakla, önündeki engelleri kaldırmakla mükellefiz. Takdir edersiniz ki bir ülkenin ekonomik manada gelişmesi, özel sektörün çok fazla iş, istihdam meydana getirmesi ve dolayısıyla burada çok kişinin çalışması, evine iş ve aş götürmesi demektir. Çorum ilimiz bu manada civar illerle mukayese edilince orta üzeri bir statüye sahip” şeklinde konuştu. Vali Başköy konuşmasının ardından meclis üyelerinin sorularını yanıtladı. İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Haber

Finansmana mı İhtiyacınız Var, KGF’ye gelin! KOBİ’ler için sağladığı kefaletle işletmelere destek vermek, yatırımlarının finansmanında banka kredisi kullanmalarını mümkün hale getirmek amacıyla hizmet veren Kredi Garanti Fonu (KGF), Çorum’da ticaret ve Sanayi Odası bünyesinde faaliyet göstermektedir. Odamız bünyesinde 2010 yılı haziran ayından itibaren hizmet vermeye başlayan Kredi Garanti Fonu, geçen süre zarfında 187 başvuru değerlendirmiş ve bu başvurulardan 91’i onaylanarak firmalarımıza yaklaşık 13 milyon TL’lik destek sağladı. TOBB ve KOSGEB’in de ortağı bulunduğu KGF’nin Çorum Şubesi, şuanda Odamız bünyesinde faaliyet göstermekte ve ilimizin yanı sıra Amasya, Yozgat ve Kırıkkale illeri ile ilçelerindeki KOBİ’lere hizmet veriyor. Kimler Yararlanabilir? Başarı vadeden genç ve yaratıcı girişimcilerle, küçük ve orta ölçekli işletmelerin büyüme ve gelişmelerine destek veren KGF, iyi iş fikirlerinin önündeki teminat yetersizliği engelini ortadan kaldırmaktadır. Banka kredisi olanaklarına büyük işlet12

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

meler kadar kolay ulaşamayan küçük işletmelerin bu teminat problemi, KGF kefaleti ile giderilmekte, bu sayede KOBİ’lerin de banka kredileri kullanma imkanı doğmaktadır. Çalışan sayısı 250’den az olan işletmeler KOBİ olarak kabul edilmekte olup, imalat sanayi yanında hizmetler ve madencilik sektöründeki girişimcilerin de talepleri karşılanmaktadır.

Kefalet Limiti Ne Kadar?

Türkiye’nin bütün yörelerindeki KOBİ’ler, esnaf ve sanatkarlar, tarımsal işletmeler ve çiftçiler, kadın ve genç girişimciler KGF kefaleti için başvurabilirler.

Proje, kredilendirme ilkelerine uygun ancak teminat yetersizliği nedeniyle krediye erişim güçlüğü içinde olmalıdır.

Nasıl Başvurulur? KGF teminatından yararlanmak isteyenler; kredi almak istedikleri bankaya, KGF kefaletinden yararlanmak istediğini beyan ediyor. Ayrıca kredi için banka tarafından oluşturulan dosyanın Çorum Ticaret ve Sanayi Odası hizmet binasında faaliyet gösteren Kredi Garanti Fonu’na gönderilmesi için muvafakat edilmesi gerekiyor. Banka tarafından kredi başvurunuz uygun bulunduğu takdirde bize iletilen kefalet talebiniz yaklaşık 2 hafta içerisinde sonuçlandırılıyor.

Bir KOBİ için kefalet üst limiti 1.000.000.- TL, bu KOBİ’nin doğrudan ya da dolaylı olarak risk grubu oluşturduğu işletmeler için ise kefalet üst limiti 1.500.000.-TL’dir. Değerlendirme Kıstasları Neler?

Proje “karlı”, “gerçekleştirilebilir” ve “sürdürülebilir” olmalıdır. Projeyi yürütecek yönetim kadrosu proje becerisi ve mesleki deneyime sahip olmalıdır. Proje istihdam artışı sağlamalı ve istihdamı korumalıdır. Proje “kabul edilebilir” risklere sahip olmalıdır. Proje, çevreye karşı duyarlı ve saygılı olmalıdır.

Haber

KOBİ İşbirliği ve Kümelenme Projesi Başarıyla Tamamlandı Dünyanın en büyük 17 ekonomisi arasında yer almakta olan Türkiye, her geçen gün artan dış ticaret hacmi ve ekonomik performansı ile öne çıkmaktadır. Türkiye Cumhuriyeti Ekonomi Bakanlığı, Cumhuriyetimizin 100. yılını kutlayacağımız 2023 senesinde ihracatımızın 500 milyar dolar olmasını ve ülkemiz ekonomisinin dünyanın en büyük 10 ekonomisi arasında yer almasını hedeflemektedir. Ekonomi Bakanlığı; Türkiye ihracatının hedeflenen seviyelere ulaşabilmesi, ih-

racatımızdaki katma değerli ürünlerin oranının artması, farklı coğrafyalarda yeni hedef pazarlarda büyüme sağlanabilmesi için küresel değer zincirleri içerisinde tüm ülkelerle hem işbirliği yapan, hem de rekabet eden Türk firmalarının geliştirilmesine büyük önem vermektedir.

KOBİ’lerin uluslararası piyasalardaki rekabet gücünü kümelenme anlayışıyla geliştirmeyi hedefleyen KOBİ İşbirliği ve Kümelenme Projesi; Çorum, Samsun, Trabzon, Kahramanmaraş ve Gaziantep’te kurulan Küme Bilgi Merkezleri ile hedef sektörlere yön vermeye çalışmıştır.

Ülkemiz için öngördüğü bu hedeflerine katkıda bulunması amacıyla Ekonomi Bakanlığı liderliğinde ve Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ortaklığında Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından ortak finanse edilen, KOBİ İşbirliği ve Kümelenme Projesi, yaklaşık 2 yıl süreyle devam etmekte olup 2013 yılı Ekim ayında tamamlanacaktır.

KOBİ İşbirliği ve Kümelenme Projesi’nin başlıca hedefleri; • KOBİ’lerin uluslararası pazardaki rekabet güçlerini arttırmak • Ürün ve hizmette farklılaşmayı öne çıkarmak, yeniliğin önünü açmak ve insan kaynakları kapasitesini geliştirmek İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Haber

• İşbirliği ağlarıyla değer zinciri içerisinde kalite ve verimliliği arttırmak • Kümelenme yoluyla KOBİ’lerin yurtiçi ve yurtdışında beraber hareket etmelerini sağlamak ve ihracat kapasitelerini arttırmaktır. Projenin hedefleri doğrultusunda bölgelerde yapılan başlıca faaliyetleri özetlersek; • Küme Bilgi Merkezlerinin kuruldu ve gerekli makine ekipman ile desteklendi • Küme üyelerine daha iyi hizmet vermek için Çorum TSO’ ya minibüs hibe edildi • Çeşitli sektörel çalışmaları yapıldı • Çorum Tarımsal Gıda İşleme Makineleri Sektör Stratejisi Yayınlandı • Küme stratejisi oluşturuldu • Küme üyelerinin ihtiyaçlarına göre eğitim ve danışmanlık hizmetlerinin verildi • Küme üyeleri ile yurtdışı çalışma ziyaretlerinin yapıldı • Bölgenin ihtiyacına göre makine-ekipman alımları yapıldı • Ulusal Şirket Bilgi Ağı kuruldu • Ulusal Kıyaslama Sistemi oluşturuldu • Sektörel kümeler projeler üretildi. 14

için

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Uluslararası Rekabet Gücünü artırmak için uygun ağ oluşturma ve işbirliği stratejileri büyük önem taşımaktadır. Söz konusu stratejiler, güncellenmiş ve güvenilir verilerle desteklenen bölgesel dinamiklerin ve ihtiyaçların anlaşılmasını gerektirir.

mekanik sistemlerde uzmanlaşma ve Türkiye’nin diğer bölgeleri ile kurulan güçlü tedarik zinciri ağları, gerçekleştirilecek kümelenme çalışmalarında sektörün öncelikli olarak seçilmesi hususunda görüş birliğine varılmasında temel faktör olmuştur.

Bu amaçla KOBİ İşbirliği ve Kümelenme Projesi kapsamında öncelikli olarak Çorum ili Ekonomik Analizi yapılmıştır. Ekonomik Analiz Çalışması neticesinde Çorum’da tarıma dayalı sanayiye yönelik makine üretiminde büyük bir ivme kazanıldığı, özellikle gıda işleme makinelerinin üretimi alanında Çorum’un uluslararası rekabet gücüne ve uzmanlığa sahip olduğu saptanmıştır.

Proje Kapsamında 24 Aralık 2011 tarihinde gerçekleştirilen Çorum Gıda İşleme Makineleri Sektör toplantısında, sektörde yer alan firmalara ve sektör paydaşlarına proje faaliyetleri ve izlenecek yol haritası anlatılmış ve çalışmalara hız verilmiştir.

Bu kapsamda Çorum’da makine sektörünün alt sektörü olan “Gıda İşleme Makineleri İmalatı İş Kümesi” en uygun küme oluşumu olarak öne çıkmıştır. Gerçekleştirilen saha araştırmaları kümelenme çalışmaları için gerekli alt yapının mevcut olduğunu, Çorum makine üreticilerinin büyük çoğunluğunun gıda işleme alanında faaliyet gösterdiğini ve gereken firma yoğunluğunun mevcut olduğunu ortaya koymuştur. Çorum ihracatının yaklaşık yarısını gıda işleme makine üreticileri gerçekleştirmektedir. Anahtar teslim tesis kurulumunda dünya çapında bilinirlik,

Öncelikle Çorum Ticaret ve Sanayi Odası bünyesinde faaliyet gösteren Küme Bilgi Merkez’inin ihtiyaç analizi yapılmış ayrıca teknik ve idari altyapısı tamamlanmıştır. Çorum Gıda İşleme Makineleri İmalatı küme oluşumu için sektör ayrıntılı bir şekilde incelenerek sektörde faaliyet gösteren tüm oyuncular için değer ve tedarik zinciri çalışmaları tamamlanmıştır. Bu çalışmalara paralel olarak yürütülen Çorum Gıda İşleme Makineleri Sektör Stratejisi çalışmaları Haziran 2012 tarihinde tamamlanmıştır. Çalışmanın her adımı, sektör temsilcileri, ilgili kurum ve kuruluşlar, üniversite ve diğer katılımcı

Orta Vadeli Hedefler • İşletmelerin bazı faaliyetlerini (üretim, pazarlama, finansman ve yönetim gibi) değiştirilerek, eklenerek, farklılaştırılarak kuruluş içerisinde yeni yetenekler kazanılması veya değer zinciri içerisinde başka bağlantılar içerisine girilmesi kişilerin görüş ve katkıları ile yürütülmüştür. Kobi İşbirliği ve Kümelenme Projesi kapsamında desteklenen Çorum Tarımsal Gıda işleme Makine İmalatı kümesi için sektörün sahip olduğu güçlü yönleri tespit etmek, fırsatlardan en üst düzeyde yararlanmak ve sektörün zayıf yönlerini tespit ederek iyileştirmek, tehditlerin etkisini en aza indirecek şekilde gerekli önlemleri almak ve bu doğrultuda stratejiler oluşturmak çalışmanın genelini oluşturmuştur. Tüm aktörlerin katılımıyla gerçekleştirilen Strateji Geliştirme sürecinin sonunda yapılan tüm çalışmalar, sektörle ilgili stratejiler, kısa, orta ve uzun dönemli hedefler ve eylem planları bu raporda toplanarak Ulusal Politikalarda ve Sektörel Stratejilerde yer alması için Ekonomi Bakanlığı ve yereldeki tüm paydaşların bilgisine sunulmuştur. Çorum Tarımsal Gıda İşleme Makineleri sektörüne yönelik belirlenecek hedeflerin daha gerçekçi ve uygulanabilir olması için hedeflerin ve eylemlerin kısa, orta ve uzun vadeli olarak oluşturulması kararlaştırılmıştır. Kısa vadeli hedefler sektörün şu andaki pozisyonunu muhafaza etmesine ve orta ve uzun vadeli hedeflere ulaşması için altyapı oluşturmasına imkân verecektir. Orta

ve uzun vadeli hedefler sektörün yeni ve daha avantajlı bir zincire geçmesine olanak tanıyarak sektörde faaliyet gösteren işletmelerin uluslararası bir güç olmasını sağlayabilecektir. Vizyon Çorum Tarımsal Gıda İşleme Makineleri Sektörünün vizyonu; dünyadaki güçlü konumunu korumak ve gıda işleme makinelerinde ürün yelpazesini geliştirmektir. Kısa Vadeli Hedefler • Sektörde faaliyet gösteren işletmelerin ortak proje geliştirerek sektörün ulusal ve uluslararası rekabet gücünün artırılması • Mevcut pazarları dışında yeni pazarlara yönelik pazarlama faaliyetlerinin geliştirilmesi • Değer zinciri içerisindeki kuruluşların tek tek verimlilikleri veya zincir bağlantıları arasındaki işlerin daha verimli yapılarak, iş süreçlerini geliştirerek rakiplere göre etkili ve verimli hale getirilmesi ve bu kapsamda pilot faaliyet olarak yalın üretim tekniklerinin tasarlanıp uygulanması • Kümelenme, işbirliği, teknoloji transferi ve inovasyona yönelik sektör için ortak hareket etme bilincini arttıracak

• Ürünlerin yenilenerek veya yeni ürünlerin tasarlanıp üretilerek rakiplerden daha hızlı bir şekilde pazara sunulabilmesi Uzun Vadeli Hedefler • Yeni bir değer zincirine geçerek, daha rekabetçi ve katma değeri yüksek ürün ve hizmetlerin üretilmesi • Satın almalar veya doğrudan ortaklılar yoluyla işletmelerin faaliyet alanlarını ülke sınırları dışından başka ülkelere genişletilmesi Yukarıda belirtilen kısa vadeli hedefler doğrultusunda ilk olarak sektör temsilcilerine yönelik yalın uygulama çalışmaları başlatılmış ve yapılan faaliyetler kısa zamanda çok başarılı olmuştur. Yalın Enstitü tarafından gerçekleştirilen uygulamaların sonuçları 28 Haziran 2013 tarihinde bölgede bulunan tüm kurum ve kuruluşların katılımıyla gerçekleştirilen toplantıda sektör temsilcileriyle birİş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Haber

uluslararası çalışma ziyareti gerçekleştirilmesi

Haber

likte değerlendirtmiştir. Yapılan yalın uygulamalar sonucunda işletmelerin genel üretim zamanlarında en az %20 ’lik iyileşmeler saptanmıştır. Küme içerisinde bulunan işletmelerin yalın uygulama prensiplerini daha iyi anlamaları için ve aynı zamanda sektörün kısa vadeli hedeflerinde olan kümelenme, işbirliği, teknoloji transferi ve inovasyona yönelik sektör için ortak hareket etme bilincini arttıracak Hollanda çalışma ziyareti Mayıs 2013 tarihinde gerçekleştirilmiştir.

Engin Özücan 16

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Program kapsamında dünya boya üretimi devlerinden olan Akzo Nobel, Avrupa’nın en büyük unlu mamuller

hammadde üreticilerinden Zealende, paketleme makinelerinde uzmanlaşmış The Langen Packaging, dünya tütün mamulleri lider üreticisi Philip Morris ve Hollanda Yalın Enstitü ziyaret edilmiştir. Program boyunca ziyaret edilen fabrikalarda yalın üretim uygulamaları örnekleri yanı sıra üretim, teknoloji, pazarlama ve satış konularında katılımcı firmalar bencmarking yapma fırsatı elde edilmiştir. Çalışma ziyareti sonunda heyete katılan firmalar gerçekleştirilen geziden oldukça memnun olduklarını yazılı ve sözlü şekilde dile getirmişlerdir.

Haber Kümelenme projesi kapsamında proje faaliyetlerini desteklemek için aşağıda belirtilen eğitim programları düzenlenmiştir. • Kümelenme ve küme yönetimi eğitimi 12-13 Şubat 2013 • İnovasyon ve Ar&Ge yönetimi eğitimi 20 Şubat 2013 • Kümelerin belirlenmesi ve önceliklendirilmesi eğitimi 21 Şubat 2013 • Uluslararası pazarlama eğitimi 20 Mart 2013 • Değer zinciri ve tedarik zinciri eğitimi 21 Mart 2013 • Kümelerde güven ve ağ geliştirme yönetimi 18 Nisan 2013 • Tedarik Zinciri ve Lojistik eğitimi 26-27 Ağustos 2013 • Performans değerlendirme eğitimi 06 Eylül 2013 Kümelen proje kapsamında tamamlanan Sektör stratejinde belirtilen kısa vadeli hedefler doğrultusunda son olarak Ekonomi Bakanlığı UR-GE proje desteğinden yararlanmak için Proje Hazırlanmış olup Eylül 2013 ayı içerisinde proje Çorum TSO tarafında bakanlığa sunulacaktır.

KOBİ İşbirliği ve Kümelenme Projesi içerisinde önemli bir yere sahip olan UR-GE proje desteği özetle; işbirliği kuruluşu koordinasyonunda firmalarımızın ortak sorun, fırsat, vizyon anlayışı içerisinde, plan ve program yaparak ihracat stratejileri geliştirmelerinin özendirilmesini amaçlamıştır. Destek kapsamında ihtiyaç analizi, eğitim ve danışmalık, yurt dışı pazarlama ve alım heyeti, istihdam ve bireysel danışmalık faaliyetleri için gerekli olan finansman, Ekonomi Bakanlığı tarafından %75 oranında desteklenmektedir.

10 faaliyet için 1 milyon dolar destek verilmektedir. Bu faaliyetlerin profesyonel bir şekilde yapılması için proje süresince 2 kişinin uzman olarak istihdamı desteklenmektedir. Projeye katılan firmalar için ayrıca kendi ihtiyaçlarına göre bireysel danışmalık hizmetlerine toplam 50 bin dolar destek verilmek-

İşbirliği üyelerinin ihtiyaç analizi, ihracat potansiyelinin belirlenmesi ve bu ihtiyaca göre başta dış ticaret, pazarlama, insan kaynakları, süreç iyileştirme ve stratejik yönetim olmak üzere sektöre özgü bütün konularda eğitim ve danışmanlık faaliyetleri için toplam 400 bin dolara kadar destek verilmektedir.

tedir.

Ortak Pazar araştırmaları, Pazar ziyaretleri, ticaret heyetleri, yurtdışı fuar ziyaretleri ve bu amaçla buna benzer faaliyet başına 150 bin dolar olmak üzere toplam 5 faaliyet için 750 bin dolar destek verilmektedir.

olup önümüzdeki dönem

Yurt dışı alım heyeti için program başına 100 bin dolar olmak üzere toplam

KOBİ İş Birliği ve Kümelenme

Çorum TSO, Gıda İşleme Makineleri

Kümelenme

oluşumu için yapılan çalışmaları bölgedeki diğer sektörlere yaymak için şimdiden çalışmalara başlamış kümelenme

potansiyeli

olan sektörler için UR-GE projeleri hazırlayacaktır. Engin Özücan Projesi Koordinatörü İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Haber

Firmalarımızın Rekabet Gücünü Artırıyoruz nın en büyük 10 ekonomisi arasında yer almasını hedeflemektedir. İhracatın hedeflenen seviyelere ulaşabilmesi, ihracatımızdaki katma değerli ürünlerin oranının artması, farklı coğrafyalarda yeni hedef pazarlarda büyüme sağlanabilmesi için aynı sektörde hem işbirliği yapan, hem de rekabet eden Türk firmalarının geliştirilmesi çok önemlidir.

Çorum TSO Yönetim Kurulu Üyesi ve 18’inci Meslek Makine Grup Başkanı Halil Erkan, KOBİ İş Birliği ve Kümelenme Projesi ile Çorum’daki makine sanayicilerinin uluslararası arenada rekabet güçlerinin arttığını söyledi. TSO’nun girişimleri ile Çorum’un; projenin pilot olarak uygulandığı 5 ilden bir tanesi olduğunu ifade eden Erkan, ilimizde gıda işleme makineleri ile başlayan projenin, makine sektöründe faaliyet gösteren diğer firmalarla da devam edeceğini kaydetti. Halil Erkan açıklamasında şu ifadelere yer verdi: “Dünyanın en büyük 17 ekonomisi arasında yer almakta olan Türkiye, her geçen gün artan dış ticaret hacmi ve ekonomik performansı ile öne çıkmaktadır. Türkiye Cumhuriyeti Ekonomi Bakanlığı Cumhuriyetimizin 100. yılını kutlayacağımız 2023 senesinde ihracatımızın 500 milyar dolar olmasını ve ülkemiz ekonomisinin dünya18

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Günümüzde işletmelerin uluslararası ekonomide söz sahibi olabilmeleri için bilgi birikimlerini sürekli olarak artırmaları ve sektörel işbirliğini destekleyecek bir ortam oluşturmaları gerekmektedir. Uluslararası piyasalardaki rekabet gücünü işbirliği ve kümelenme anlayışıyla geliştirmeyi hedefleyen “KOBİ İşbirliği ve Kümelenme Projesi “kapsamında özellikle Çorum Gıda İşleme Makine Sektörüne değer katan önemli çalışmalar gerçekleştirilmiş ve sektörde işbirliği ortamının temelleri atılmıştır. Kümelenme projesi kapsamında Çorum için yapılan faaliyetleri incelendiğinde, öncelikli olarak Çorum ili Ekonomik Analizi yapılmış ve Çorum’da tarıma dayalı sanayiye yönelik makine üretiminde büyük bir ivme kazanıldığı, özellikle gıda işleme makinelerinin üretimi alanında Çorum’un uluslararası rekabet gücüne ve uzmanlığa sahip olduğu saptanmıştır. Çorum Gıda İşleme Makineleri Küme oluşumu başlatılmış ve sektöre yönelik değer zinciri analizi, ihtiyaç analizi, yeni pazar analizi yapılmış ve strateji raporu hazırlanmıştır. Yapılan çalışmaların neticesinde işletmelerin ortak ihtiyacı olan üretim seviyelerinin iyileştirilmesine yönelik yalın üretim çalışmaları pilot fabrikalarda başlamış şimdiden çok başarılı sonuçlar elde edilmiştir. Kümelenme Projesi kapsamında yapılan uygulamaları bir üst seviyeye taşımak ve

proje boyunca elde ettiğimiz kazanımları Çorum’daki diğer sektörlere yaymak için 28 Haziran 2013’te Ekonomi Bakanlığı Kümelenme Destekleri Daire Başkanı Emrah Sazak, OKA Genel Sekreteri Mevlüt Özen, Hitit Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Reha Metin Alkan ve değerli sektör temsilcilerinin bir araya geldiği bir toplantı düzenlenmiştir. Çorum ve bölgesinde bulunan KOBİ’lerin uluslararası rekabet seviyelerini yükseltmelerini sağlayacak desteklerin anlatıldığı toplantıda, iyi uygulama örneklerinin sektör temsilcileri ve diğer kurumlarla paylaşılması, sektörel bazlı projelerin geliştirtmesine katkıda bulunmuştur” Çorum Gıda İşleme Makineleri Ur-Ge Projesi Çorum makine sektörünün ve diğer sektörlerin, bu buluşmadan sonra bir sinerji yakalayarak bölgede bulunan kurum ve kuruluşlar ile işbirliğini artırarak yeni projeler üretemeye başladığını ifade eden Erkan, Ekonomi Bakanlığı’nın UR_GE projesi desteğinden yararlanmak için Çorum Gıda İşleme Makineleri sektörüne yönelik proje hazırlandığını aktardı. 2013 yılı eylül ayında bakanlığa sunulan proje kapsamında hedeflenen ülkelere ziyaretler düzenleneceğini belirten Erkan, yabancı müşteriler için ülkemizde alım programları düzenleneceğini ve işletmelerimizin ihtiyaç duyduğu eğitim ve danışmalık hizmetlerin alınacağını ifade etti. Yaklaşık 3 yıl sürecek proje ile sektör ihracat potansiyelini arttıracak ve uluslararası rekabet gücünü bir üst seviyeye çıkartılacağının altını çizen Erkan, ayrıca, yapılan bu çalışmalara ek olarak makine sektöründe faaliyet gösteren diğer firmaların uluslararası rekabet güçlerini artırmak için proje çalışmalarının da devam edeceğini vurguladı.

Ziyaret

Çorum’un Güçlü ve Zayıf Yönleri Bu Kitapta Çorum TSO, ilimizin gerçek potansiyelinin ortaya konması adına önemli bir çalışmaya destek verdi. Dodurga Kaymakamı Dr. Bülent Güven’in öncülüğünde gerçekleştirilen Çorum İli SWOT Analizi çalışması, Çorum Ticaret ve Sanayi Odası’nın katkılarıyla kitap haline getirildi. Proje Koordinatörü Dodurga Kaymakamı Dr. Bülent Güven, Yönetim Kurulu Başkanımız Çetin Başaranhıncal’ı ziyaret ederek, katkılarından dolayı teşekkür etti. Çorum’a yatırım yapmayı düşünen müteşebbisler için bir rehber niteliği taşıyan ‘Çorum İli SWOT Analizi’ adlı kitabın yaklaşık 2 yıl süren bir çalışma ile Çorum’un SWOT analizinin ortaya çıktığını belirten Dr. Güven, bu projeyi Yrd. Doç. Dr. Erdoğan Kaygın ile birlikte kitap haline getirdiklerini aktardı. Bu çalışmada, Çorum ili merkez ve ilçelerde yapılan geniş katılımlı SWOT Analizi çalışmasının sonuçları değerlendirildiğini belirten Dr. Güven, Çorum ili

ve ilçelerinde sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri, işadamları, kamu kurum ve kuruluşları temsilcileri, siyasi partilerin temsilcileri, yerel yöneticilerin geniş katılımına dayalı olarak belirlenen güçlü ve zayıf yönler ile fırsatlar ve tehditler sistematik olarak yorumlandığını aktardı. Dr. Güven, yapılan bu çalışmada sektörün sahip olduğu güçlü yönleri ortaya koymak, sektörün zayıf yönlerini tespit etmek ve bu yönleri iyileştirmek, fırsatlardan optimum düzeyde yararlanmak ve tehdit faktörlerinin etki derecelerini minimize ederek gerekli önlemleri almak çalışmanın genel amacını teşkil ettiğini ifade etti. Dr. Bülent Güven, yapılan SWOT analiz çalışması ile ilçelerin genel birer fotoğrafının çekildiğini belirterek ilçelerde daha etkin ve verimli projelerin hazırlanmasının sağlanmasını amaçladıklarını söyledi. Bu çalışma ile Çorum’un merkez ve 13 ilçesinin güçlü ve zayıf yönleri ortaya çıkartıldığını dile getiren Dr. Güven, ça-

lışma sonuçlarını da kitap haline getirerek kalıcı olmasını sağladıklarını aktardı. TSO Başkanı Çetin Başaranhıncal da, Çorum’un farklı alanlarda önemli potansiyellere sahip olduğunu belirterek, yapılan SWOT analizi çalışmasının ve bu çalışmanın basılı eser haline getirilmesinin önemli olduğunu vurguladı. Başaranhıncal ayrıca, Dodurga Kaymakamlığı görevinden Adıyaman ili Sincik Kaymakamlığı görevine atanan Dr. Bülent Güven’e yeni görevinde başarılar diledi.. Odamızın katkıları ile hazırlanan ‘Çorum İli SWOT Analizi’ adlı kitap, üyelerimize ücretsiz olarak dağıtılmaktadır. Üyelerimiz, söz konusu kitabı Odamızdan talep edebilirler. İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Haber

7 Yılda 41 AVM Kapandı Zaman Gazetesi, Türkiye genelindeki alışveriş merkezlerinin durumunu masaya yatırdı. AVM Yatırımcıları Derneği’nin verilerini baz alarak hazırlanan haberde, Türkiye’de son 7 yılda 41 AVM kapandı. AVM’lerden bazıları faaliyetlerini tamamen durdururken, kimileri de hastane ya da dersane olarak faaliyetlerini sürdürüyorlar. Hastane, dersane ya da otele dönüşüyorlar 400 milyon dolarlık yatırımla Türkiye’nin en büyük alışveriş merkezlerinden olan ORA AVM şu an kapalı. 20 milyon dolarlık Fox City iflas etti ve hastaneye dönüştürülmesi gündemde. 100 milyon dolar yatırımla Beylikdüzü’nde açılan Taksit Center, ‘Bit Pazarı’ oldu. İstanbul Güneşli’deki Hayat Park AVM artık bir eğitim kampüsü. İstanbul Mecidiyeköy’deki Astoria için marka karması yenileme görüşmeleri yapılıyor. Ankara’daki değeri 20

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

15 milyon olan Maltepe AVM ise sosyete pazarı. AVM Yatırımcıları Derneği’nin verilerine göre yedi yılda, İstanbul’da 26, Ankara’da 5, Muğla’da 2; Bursa, Mersin, Gaziantep, İzmir, Balıkesir, Denizli, Sivas ve Tekirdağ’da 1’er olmak üzere 41 AVM kapandı. Uluslararası kriterlere göre AVM’lerin 20 bin metrekarenin üzerinde olması gerekiyor. Kapanan 41 AVM’den sadece 6’sı bu kritere sahip. EVA Gayrimenkul Değerleme ile araştırma şirketi Akademetre’nin hazırladığı rapora göre Türkiye’de 48 ilde toplam 299 AVM şu an aktif durumda. Önümüzdeki dönemde bu sayının 330’a çıkması bekleniyor. AVM sahibi illerin sayısının 2015 yılına kadar 60’a yükselmesi bekleniyor. 60 ilde toplam 110 yeni AVM açılacağı tahmin ediliyor. Tahminler 8,3 milyon metrekare olan kiralanabilir AVM alanının ise 10 milyon metrekareyi aşacağı yönünde. Yapılması planlanan yeni AVM’ler ile Türkiye’deki toplam AVM sayısı 409 olacak.

Bilimsel analizlere dayanmadan yapılan AVM’ler Sektörde çok fazla geliştirme yapıldığını, bilimsel analizlere dayanmadan yapılan birçok AVM projesinin önümüzdeki dönemde de sıkıntısı olacağını belirten EVA Gayrimenkul Değerleme Danışmanlık Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı, “Her sektörde olabilecek doğal bir durum, piyasa bir süre sonra doygunluğa ulaşıyor ve daha seçici projeler ayakta kalıyor.” dedi. Yazıcı, “Şu anda birçok bölge ve şehirde doygunluk söz konusu. Yeni açılan AVM’ler ayakta kalmak için ya eskilerden pazar payı çalacak ya da ayakta duramayacak.” şeklinde konuşuyor. Mevcut ve iyi durumda olan AVM’lerin bile müşterilerini sürekli canlı tutacak çalışmalarda bulunmaları gerekiyor. Fonksiyonunu yitiren AVM’lerin Anadolu’da 120 bin metrekareye çıktığını söyleyen Yazıcı, önümüzdeki 3 yılda bunun 3 kat artacağını belirtti. Yazıcı, “Türkiye’de şu anda 23 AVM kapandı. Geriye kalan birçok AVM’de de ofis, dershane ya da hastaneye dönme çabalarını görüyoruz.” açıklamasını yaptı. Kaynak: Zaman

Haber

Kent Meydanına Adım Adım Çorum Valiliği önünde bulunan eski Adliye binasının yıkımına Ağustos ayında başlandı. Çorum Valiliği ve Çorum Belediyesi, ilimize geniş bir meydan kazandırmak amacıyla çalışma başlattı. İl İdare Mahkemesi binası, Sağlık İl Müdürlüğü binası, İl Özel İdare binası ve TEKEL binasını kapsayan alanda ilk etapta İl İdare Mahkemesi binasının yıkımına başlandı. İl İdare Mahkemesi’nin, Fen Lisesi yanında bulunan eski Rektörlük binasına taşınmasıyla başlayan yıkım çalışmalarında mesafe kat edildi. Eski Adliye Binası’nın yıkımına ilişkin Çorum Belediyesi Başkanlığı ile Defterdarlık arasında 17.07.2013 tarihli protokol im-

zalanmıştı. Protokol kapsamında binanın yıkımı sonrasında taşınmazın yapılacak inşaat ve düzenlemeden sonra halka açık yeşil alan ve park yapılması kararlaştırılırken bu kapsamda çalışmalar devam ediyor.

Belediye Başkanı Muzaffer Külcü’nün de katılımı ile sembolik olarak kepçe ile yıkımına başlanan bina içerisindeki işe yarayacak malzemelerin alınmasının ardından yıkımına başlandı. İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Haber

Çorum, Sanayicilerimizin Desteği İle Savunma Sanayine Adım Atacak Çorum heyeti Eskişehir’de sırasıyla TUSAŞ Motor Sanayi, Alp Havacılık, Savronik ve Coşkunöz’ün testislerini ziyaret ederek yetkililerden bilgi aldı.

İlimizde savunma sanayine yönelik üretim yapan tesislerin yetkilileri, Çorum Ticaret ve Sanayi Odamızın organizasyonu ile Eskişehir’deki savunma sanayi tesislerini gezdiler. Geziye Çorum’dan 18 firma temsilcisinin yanı sıra Ticaret ve Sanayi Odası, TSE, Bilim Sanayi ve Teknoloji Müdürlüğü ile Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı (OKA)’dan temsilciler katıldı. 22

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Hayli verimli geçen ziyaretlerde firma yetkilileri, kuruluş amaçları, üretim kapasiteleri, savunma sanayine yönelik üretim yapmak için gerekli olan şartlar, yardımcı sanayi kuruluşlarında aranan kriterler ve yardımcı sanayi kuruluşları aracılığıyla yaptıkları üretimler hakkında bilgiler verdiler. Ziyaretlerin sonunda firma yetkililerine, Çorum heyetinin ziyareti anısına plaket verildi. Üretim için ikili görüşmelere başlayabiliriz Çorum heyetinin Eskişehir’deki ilk durağı, TUSAŞ Motor Sanayi A.Ş. (TEİ) olmuştur. ‘Gökte kalmak için yerde çok çalışıyoruz’ sloganı ile 1985 yılında 12 parça ile başladığı üretimini bugün 703 parçaya yükselten TEİ’nin İş Geliştirme Müdürü Faruk Turan, Çorum heyetine firmanın faaliyetleri hakkında bilgiler verdi.

Haber

TEİ olarak 2008 yılında Türkiye’nin ilk jet motorunu ürettiklerini ifade eden Turan, dünyada havacılık sektöründeki bütün büyük oyuncularla iş yaptıklarını söyledi. Faruk Turan ayrıca TEİ olarak kendi üretim tesislerinin yanı sıra birçok yardımcı sanayi kuruluşları ile de iş yaptıklarını aktardı. Bu sayede yardımcı sanayi kuruluşlarının kendilerini daha da geliştirme imkânı bulabildiklerini, hem de uluslararası sertifikalara sahip olduklarını ifade eden Turan, “Sizler de buralara geldiniz. Bundan sonraki süreçte bilgi ve birikimlerimizi sizlerle de paylaşabiliriz. Bu bir ön görüşme idi. Bundan sonraki süreçte ikili görüşmeler de gerçekleştirebiliriz” dedi.

Çorum heyeti, bilgilendirme toplantısının ardından TEİ tesislerini gezerek, üretim safhaları hakkında bilgiler aldı. Türkiye’nin en büyük özel havacılık tesisi Çorum heyeti, Türkiye’nin en büyük havacılık tesisi olma özelliğini taşıyan Alp Havacılık tesislerini gezerek, firmanın kabiliyetleri hakkında bilgiler aldı.

TEİ, üretiminin yüzde 30’unu yardımcı sanayiye yaptırıyor Eskişehir Havacılık Kümesi Genel Koordinatörü Aslı Özdemir, TEİ tesislerinde düzenlenen toplantıda Çorum heyetine sektör hakkında bilgiler verdi. Aslı Özdemir, TEİ’nin bu seneki toplam üretiminin yüzde 30’unu yardımcı sanayi kuruluşlarına yaptırdığını söyledi. Özdemir, yardımcı sanayi kuruluşlarına yaptırılan işlerin toplam 290 milyon dolar civarında olduğunu aktardı.

SAMLI .

2015 yılına kadar üretim yapılan toplam kapalı alanını 50 bin metrekareye çıkartmayı hedefleyen Alp Havacılık, havacılık ve uzay sanayine yönelik üretim yapmaktadır. Türkiye’nin ilk tamamı Türk mühendisler tarafından üretilen Hürkuş projesinde de yer alan Alp Havacılık, üretiminin tamamını ihraç etmektedir. Savronik, bilgi ve teknoloji pazarlıyor 1986 yılında kurulan Savronik, bugün dünyanın dört bir tarafına elektrik-elektronik alanında bilgi ve teknoloji satan bir kuruluş haline gelmiştir. Ülkemiz ile birlikte dünyanın dört bir yanında karayolu ve demiryolu elektronik altyapısında tecrübeli bir kuruluş haline gelen Savro-

nik, bunun yanı sıra savunama sanayine yönelik olarak da otomatik roket ateşleme sistemleri, uçak ya da diğer askeri araçlarının merkez ile telsiz iletişim altyapısı oluşturma, atış güç kontrol sistemleri ve istihbari anlamda üst düzey korunaklı alanların inşasında faaliyet göstermektedir. Firma yetkilisi Gül Kutlu, Savronik olarak Türk Savunma Sanayinin elektronik cihaz ve sistem gereksinimlerine, üstün temel teknolojilerin ArGe ile elde edilecek maliyetperformans etkin çözümlere dönüştürülmesi ile yanıt vermek, bu yolla ülkenin Savunma Sanayiinin bağımsızlığı için hizmet etmek, elde edilen birikimin ülke genelinde askeri ve sivil alanlarda farklı çözümlere dönüşebilmesinin sürekliliğini sağlamak için çalıştıklarını söylemiştir.

OGLU

KUYUMCULUK İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Haber

rak belirlediklerini söyledi. Çorum ilimizin savunma sanayine yönelik üretim yapabilmesi ve bu alanda gerçekleştirilecek çalışmaların değerlendirilmesi amacıyla Odamızın öncülüğünde birçok girişimde bulunulduğunu belirten Başaranhıncal, Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz’ın daveti üzerine 2013 yılı Mart ayında Ankara’daki savunma sanayi tesislerinin ziyaret edildiğini, şimdi de savunma sanayine yönelik önemli bir üretim merkezi konumunda bulunan Eskişehir ili için bir gezi organize edildiğini bildirdi. Düzenlenen her iki gezinin de Çorumlu sanayicilere yeni ufuklar kazandırdığına dikkat çeken Başaranhıncal, gezilerde sanayicilerin, savunma sanayi üretimini somut bir şekilde görme imkanı bulduklarını, ayrıca bu sektördeki firmaların temsilcisi ile tanışma fırsatı yakaladıklarını aktardı. Coşkunöz Savunma Havacılık Çorum heyeti, Eskişehir savunma sanayini incelemeye yönelik programında son olarak Coşkunöz Coşkunöz Savunma Havacılık’ı ziyaret etmiştir. Firma yetkilisi Bilal Can, Coşkunöz Savunma Havacılık’ın Coşkunöz Holding bünyesindeki 16 şirketten bir tanesi olduğunu söyledi. Coşkunöz 24

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Savunma Havacılık’ın havacılık standartlarında tesis ve imalat sistemi, yeni ekipmanlarla donatılmış imalat alanı ile uçak, helikopter gövde ve motor parçaları ürettiğini bildirmiştir. Çorum Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Başaranhıncal, Hükümetin; Başkent Ankara’yı savunma sanayinin merkezi yapmak için bir takım çalışmalar başlatmasını ardından, Ankara’ya yakın olan ve makine sanayisi en gelişmiş il konumundaki Çorum İli olarak savunma sanayinden pay almayı en büyük hedeflerinden bir tanesi ola-

Başaranhıncal, savunma sanayi tesislerine yönelik düzenlenen Ankara ve Eskişehir gezilerinin ardından katılımcılara yüz yüze görüşmelere başlandığını belirterek “Yapacağımız bu görüşmeler neticesinde Milli Savunma Bakanlığı ile irtibata geçerek somut adımlar atmaya devam edeceğiz. Çorum Ticaret ve Sanayi Odası ilimizin savunma sanayinden pay alması için gerekli adımları atıyoruz. Özellikle bundan sonraki süreçte sanayicilerimize önemli bir rol düşmektedir. İlimiz, savunma sanayine yönelik üretim yapacaksa, bu ancak sanayicilerimizin destekleri ile olabilecektir” şeklinde konuştu.

Sektör

Çorum’a Daha Fazla Turist Nasıl Getirilebilir? Çorum ilimiz, gerek tarihi mirası, gereksel başta yaylaları ve kanyonu ile önemli bir turizm potansiyeline sahiptir. UNESCO Tarih Mirası listesinde yer alan ören yerlerimiz, insanlık tarihini aydınlatan arkeolojik buluntular ve en önemlisi iki ülke arasında yapılan ilk yazılı anlaşmanın yapıldığı Çorum ilimizin turizm pastasından aldığı pay, her geçen yıl artmaktadır. Bu artışta belli başlı tanıtım faaliyetleri, ulusal ya da uluslararası organizasyonlar, bunun haricinde bir destinasyon olarak bölgedeki turizm faaliyetlerinin artması etkili olmaktadır.

rizm acentelerinin gayretleridir. Turizm amaçlı altyapısı geçmişe oranla bugün çok daha iyi bir noktada olan Çorum ilimizde turist sayısının artması, bütün çevrelerin ortak temennisidir.

Kuşkusuz Çorum’un bir turizm şehri haline gelmesi ve ilimize daha fazla turist gelmesinde en önemli güç, tu-

Gerek kamu, gerekse özel sektörden farklı kişi ve kuruluşlardan aldığımız yanıtlar şu şekilde:

Çorum TSO’nun uzun zamandır gündeminde olan turizm konusunu İş Dünyası olarak farklı bir pencereden değerlendirmek amacıyla ilimizdeki başta turizm acenteleri olmak üzere Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü’ne, akademisyenlere ‘Çorum’a daha fazla nasıl turist getirilebileceğini’ sorduk.

Turizm Master Planı Hazırlanmalı Kültür ve Turizm İl Müdürü Ali Özüdoğru, Çorum’a daha fazla turist gelmesi için her türlü altyapının kamu ve özel kuruluşlarca sağlandığını ancak hedeflenen turizm hareketliliğine ulaşılamadığını bildirdi. Özüdoğru, Çorum’a daha fazla turist gelmesi için turizm master planının bir an evvel hazırlanması gerektiğini vurguladı. Çorum ilimizin kültür ve turizm değerleri açısından çok zengin olduğunu, bunların başında da Hitit Medeniyetine ait kalıntılar ile müze ve ören yerlerinin olduğunu kaydetti. Bu kapsamda Çorum Müzesi 2003 yılında restore edilen eski meslek yüksek okuluna taşınarak, müzenin kapalı ve açık teşhir tanzimi ve bahçesi ile ülkemizin en önemli müzelerden biri haline geldiğini ifade eden Özüdoğru, “Aynı şekilde Alacahöyük Müzesi yenilenmiş Boğazköy Müzesi genişletilerek yeniden yapılmış, Hattuşa örenleri çevre düzenlemesi, yolların ışıklandırılması ile alt yapıları tamamlanarak turistlerin çok rahat gezmeleri ve tanımaları sağlanmıştır. Bakan-

lığımız sorumluluğunda olan ve turizme öncelik ve hizmet eden bu alanların tüm eksiklikleri giderilmiş ve turizmin hizmetine elverişli şekilde sunulmaktadır. Ancak ilimizdeki, tüm kamu kurum kuruluşları, bölge kuruluşları, turizm altyapısı ile ilgili değişik zamanlarda yaptıkları çalışmaları, koordineli biçimde, ortak bir plan dâhilinde yürütemedikleri için beklenen turizm hareketliliği de yakalanamamaktadır” dedi. Çorum’a daha fazla turist gelmesi için turizm master planı hazırlıklarına başİş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Sektör landığını ifade eden Özüdoğru, “İlimiz turizminin geliştirilmesi için ilk olarak “il turizm master planı” yapılması gerekmektedir. Müdürlüğümüzce bu alanda önemli çalışmalar yapılmış, stratejik planlar oluşturulmuş ancak diğer kurumları bağlayıcı ve planlı şekilde çalışmaların yürütülmesi sağlanamamıştır. Turizmle ilgili çalışmaların hız kazanıp yol alınabilmesi için Hitit Üniversitesi ile işbirliğine gidilerek, İl Turizm Master planın temelini oluşturacak verileri elde etmek üzere proje hazırlanarak destek almak üzere OKA’ya sunulmuştur. İlimiz turizminin planlı ve hızlı bir şekilde yol alabilmesi için tüm kamu kurum kuruluş ve sivil toplum örgütleri ve sektörle birlikte turizm mastır planının yapılması ve uygulanması gerekli görülmektedir” dedi. İlimize daha fazla turist gelmesi için ne gibi çalışmalar yapılmalıdır? Kültür ve Turizm İl Müdürü Ali Özüdoğru, Çorum’a daha fazla turist gelmesi için yapılması için ne gibi çalışmalar yapılması gerektiği hususunda şu bilgileri verdi: “İlimizdeki kültür ve turizm değerlerinin başında gelen Hitit Medeniyetine ait yerleşim yerleri il merkezine 26

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

uzak kaldıkları için, il merkezi ile bütünlük sağlanamamakta, gelen turistler hizmetleri bir arada bulamamaktadır. (Konaklama, yeme içme, eğlenme, alışveriş vb.) Çorumlular da turist sayısında artış olmasına rağmen (Müze ve Örenyeri ziyaretçi sayısı 2003 yılı 50.268, 2012 yılı 146.609) Çorum’a hiç turist gelmiyor şeklinde değerlendirme yapılmaktadır. Bunun çözümü için il merkezindeki kültürel alanların turizme kazandırılması gereklidir. Bu kapsamda; • Çorum Kalesi Çorum Belediyesi tarafından kültür-turizm alanı yapılmak üzere planlanmış ancak herhangi bir işlem yapılmamıştır. Çorum kalesinin restore edilerek kültür-turizm alanına dönüştürülmesi, çevresindeki eski harabe binaların yeşil alana dönüştürülmesi ve tarihi konakların restore edilerek Belediye binasına kadar turistik alana dönüştürülmelidir. • İlimizin, hatta bölgemizin en görkemli tarihi mekanlarından olan Veli Paşa Hanının içerisindeki marketin boşaltılarak, restore edilip, butik otel veya cafe-lokanta türü işletmeye açılması, çevresinde tarihi dükkânların da yöresel ürünler ve hediyelik eşya satış reyonları açılmalıdır. • Kentsel sit alanı olan Alaybey Sokağının sokak sağlıklaştırması yapılarak turistlerce ziyaret edilir hale getirilmesi, • Güpür Hamamı veya değişik tarihi konakların restore edilerek buralarda etnografya veya kent müzesi açılması, • Hıdırlık Cami ve sahabe türbelerinin bulunduğu Hıdırlık’ın çevresinde düzenleme yapılarak inanç turizmine kazandırılması,

• Merkez Bayat Köyünde bulunan ve restore edilen İsmet Eker Konağının kırsal yaşam müzesine dönüştürme çalışmalarının tamamlanarak hizmete açılması, • İlimizin meşhur marka değeri olan leblebi ile ilgili bir müze veya geçmişten günümüze üretim aşamalarının sergilendiği mekanlar oluşturulması, • Bakırcılık sanatının gösterildiği hediyelik ürün üretilip, satışının yapıldığı bir arastanın açılması, • İskilip ilçemizde devam eden sokak sağlıklaştırma işlemlerinin bitirilmesi, İskilip’te el sanatlarının yaşatıldığı ağaç oymacılığı, semercilik vb. bir sokağın canlandırılması, İskilip Şeyh Yavsi Camii restorasyonu ve çevre düzenlemelerinin yapılması, • Osmancık Koyunbaba Köprüsü, Kandiber Kalesinin restore işleri tamamlanmalı ve buralar turizme kazandırılmalıdır. Yukarıda bahsedilen altyapı çalışmalarının yanında tanıtım çalışmalarına ağırlık verilmesi, daha önceden yapıldığı gibi büyük şehirlerde (Ankara, İstanbul, İzmir,Samsun) billboard kiralanarak tanıtım yapılması, Ankara yerli turist potansiyeli bol olan bir şehir ve Başkent olup buradan Ticaret ve Sanayi Odası öncülüğünde seyahat acenteleri ile birlikte Çorum’a turlarının düzenlenmesi, görsel ve yazılı basın yayın organlarının ilimize davet edilip tanıtım programları yapılması Hitit Yolu, Gastronomi Yolu rotalarında altyapı eksikliklerinin giderilerek rotaların canlandırılması ilimiz tanıtımının gelişmesine büyük katkılar sağlayacaktır.”

Sektör

Turizm Altyapısının Niteliği Geliştirilmeli CEP Grup Sahibi Fatih Çiçek, ilimizdeki turizm altyapısının niteliğinin geliştirilmesi ve çeşitliliğin artırılması gerektiği düşüncesini İş Dünyası ile paylaştı. Fatih Çiçek’in önerileri şu şekilde: Hititler’e başkentlik yapan Çorum ilimiz, elindeki potansiyeli kullanamıyor maalesef. Turist sayısında son yıllarda her ne kadar Hitit Yolu ile başlayan bir artış olsa da, henüz istenen seviyenin çok altında turist geliyor. Ortaya çıkarılan kalıntılar olarak bakıldığında Hattuşa ve Alacahöyük’te daha fazla göze hitap edilmesine rağmen sadece meşhur ‘at’ı olan Troya’ya yıllık 450 bini aşkın turist gelirken Hattauşa’ya gelen turist sayısı 150 bini bulmuyor, yaklaşık üçte bir seviyedeyiz. Çorum’da turizmin gelişmesi için yapılacaklar; - Boğazkale ve Alacahöyük’te turistleri orda tutacak nitelikli otel yapılmalı. Özellikle at çiftliğiyle birlikte yapılacak butik oteller hem Hitit Yolu’nu insanlara öğretecek, hem de ören yeri turizmini canlandıracaktır. - Çorum’u geçiş noktasından çıkarıp bir durak, destinasyon yapmak için özellikle Veli Paşa Hanı restorasyonu, arkasındaki tarihi binaların restorasyonu ve hemen Veli Paşa Hanı’nın arkasında bulunan muhtemelen Rum kilisesi olan bölgeyi bir tutarak, aynı zamanda Saat Kulesi ve Ulu Cami’yi de bu alana katarak yeni bir turizm alanı oluşturulabilir. - Çorum nesiyle ünlüdür? Leblebisiyle! Peki festivali yapılıyor mu? Hitit Fuar ve Festivali’ne dahil edilip bir yarışma harici, hayır. Leblebiyi her ne kadar ülke geneline Çorum adıyla benimsetsek de, turizm amaçlı kullanamıyoruz. Örneğin;

Çorum Kalesi restore edilerek Turistik Leblebiciler Çarşısı adı altında hizmet verebilir veya bu arasta şehre çokça yapılan parkların altına yer altı çarşısı olarak yapılabilir. Bu çarşıda Osmancık pirinci dahil Çorum adı ile anılacak her şey satılabilir. Hatay-Antep-Samsun-İzmir v.b Türkiye’nin her noktasında böyle çarşılar-arastalar turisti şehir merkezinde tutmuştur. - Yerel acenteler lokal veya bölgesel tur programlama konusunda çok zayıflar ve genellikle büyük şehir merkezli, büyük acenteler bu tekeli elinde tutuyor. Bunun için yapılan turlarda İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ve İl Özel İdaresi’nin operasyon konusunda bu acentelere katkı sağlaması gerekir. Araç temini, teçhizat temini veya günlük turlarda kumanya temini bunlara örnek olabilir. - Üniversitede kurulacak kulüpler Çorum turizmi konusunda telkin Edilip Turizm Haftası dahil, diğer bütün etkinliklerde rol oynayabilir. - Havaalanı veya demiryolunun gelmesi halinde özellikle yabancı turistlerin şehre gelmesi kolaylaşır ve başta esnaf olmak üzere piyasaya katkı sağlanır. - Hitit Yolu ve Kızılırmak Havzası Gastronomi Yolu’nda yapılacak Likya Yolu benzeri “Hitit Yolu Maratonu” veya “Hitit Yolu Bisiklet Turu” turizmi çeşitlendirecektir.

- İskilip’te bulunan kültürel turizm objeleri olan lonca çarşıları, arastalar Safranbolu’da bile olmayan kaya mezarları gibi bir tarihi kalıntılarla birleştiğinde ülkedeki hepsinden farklılaşıyor, öne çıkıyor. Dolayısıyla İskilip’te restorasyonların ve yerel halka telkinlerin artması için İl ve ilçe kültür-turizm müdürlüklerinin daha kapsamlı çalışmalar yapması gerekir. Örneğin, yatırımcıların buralara yatırım yapması için teşvik programları hazırlanmalıdır. - Belediye ve Kültür – Turizm il müdürlüğü iş birliği yaparak şehirdeki otellere ve şehrin bazı noktalarına tanıtım terminalleri koyabilir. Belediye’nin önündeki parka bir ara konmuştu ve turistler orda bunu kullanıyorlardı. - Hitit Üniversitesi bünyesinde Turizm Rehberliği bölümü açılabilir, yerel rehberler yetiştirilip profesyonel rehberlik hizmetleri sağlanabilir. - Pir Baba Parkı yanında sanat sokağı olarak adlanİş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Sektör dırılan sokak Hitit Sokağı olarak çeşitli kabartmalar ve rölyeflerle donatılabilir ve yerel halkın da Hititler’e merak duyması sağlanabilir.

naklama tesislerinin açılması halinde su sporları turnuvalarının gerçekleştirilmesi de kolaylaşacaktır. Ayrıca o bölgedeki ormanlık alanlarda av turizmi veya yabani hayat gözlemi yapılabilir.

- Yunus Emre Parkı gibi büyük parklarda bulunan bazı alanlarda Çorum Belediyesi’nin katkılarıyla Hititler konulu küçük tiyatrolar oynanabilir ve halka şehirdeki kültür-tarihle ilgili doğrudan iletim sağlanabilir.

Çorum’da var olan turizm potansiyelini başta Boğazköy-Hattuşa, Alacahöyük ve Ortaköy-Şapinuva olmak üzere tarih turizmi oluşturmaktadır. İlde tarih turizmi yanında; yayla turizmi, av turizmi, kongre turizmi, trekking ve bisiklet turizmi yapılması için uygun ortam bulunmaktadır.

- Özellikle yaz aylarında belirli gün ve saatlerde Hattuşa ve Alacahöyük’e ring seferler düzenlenebilir.

Hitit dönemine tarihlenen Boğazkale, Alacahöyük ve Ortaköy’deki tarihi doku ile arkeolojik alanların yanı sıra merkez ilçe ve Hacı Hamza Beldesindeki tarihi doku ve önemli eserleri ile Çorum Müzesi, Ortaköy İncesu Kanyonu, Bayat, Kargı ve İskilip ilçelerinde bulunan yaylalar İlin turizm özelliklerinin başında gelmektedir.

- Hattuşa çevresi geniş olduğu için orda turistlerin yürüyerek dolaşması yorucu olacağından golf arabası v.b araçlarla onların bu alanı sıkılmadan kolay gezmeleri sağlanabilir. - Obruk Barajı çevresine konaklama tesisleri açılıp sonbahar ve kış turizminde Abant’a alternatif bir destinasyon oluşturulabilir. Ayrıca yine sezon tabir ettiğimiz yaz mevsiminde de turist çekip 12 ay var olan bir bölge oluşturulabilir. Bu ko28

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Çorum’da 1834 yılından itibaren başlayan arkeolojik araştırmalar ve devamında yapılan kazı çalışmaları, Anadolu’da var olan toplumların yaşamlarına ışık tutmuş, bu toplumlardan Hititlerin yarattığı büyük uygarlığa başkentlik yapmış Hattuşa ve yanı başındaki Ala-

cahöyük, Çorum’u Dünya’ya tanıtarak haklı bir üne kavuşturmuştur. Çorum’da yüzyıldır yapılan arkeolojik kazılar, ilin Hitit Uygarlığının merkezinde bulunması nedeniyle son yıllarda yerli ve yabancılar tarafından yapılan araştırmalar yoğunlaşmış, bunun sonucunda da yeni arkeolojik kazı alanları açılmıştır. Turizm potansiyeli bulunan bu alanların yakın zamanda gelecek talepler doğrultusunda turizm arzına dönüştürülmesine çalışılmaktadır. Ayrıca, bu kazı alanlarında açığa çıkartılan eserlerin sergilendiği üç müzesi bulunan Çorum, İl merkezinde yer alan Çorum Müzesi ile ünik Hitit eserlerinin sergilendiği müze olması açısından da önemli bir konumdadır. Yeni teşhiri ile göz dolduran müze yerli ve yabancı ziyaretçiler tarafından beğenilmekte ve ziyaretçi sayısı her geçen gün artarak üst seviyeye çıkmaktadır. Kültürel Turizm kriterlerine göre Çorum’daki potansiyele bakıldığında, mutfak turizminde Çorum, İç Anadolu Bölgesi’nin damak tadı özelliğini göstermektedir. Bu konuda çeşit, kalite ve tat açısından yöre mutfağı Çorum’a gelen ya da gelecek olan yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çekecek düzeydedir. Çorum, bölgesel olarak Ankara’ya yakın olması nedeniyle çeşitli seminer, kongre ve bunun gibi faaliyetler açısından fazlaca etkin olamamıştır. Ancak, 1990 yılından itibaren uluslararası düzeyde yapılmaya başlanılan “Uluslararası Hititoloji Kongresi” ile ilde bir turizm canlılığı başlamış olup ilde yapılan beş yıldızlı otellerle de Çorum tam anlamıyla kongre turizmine hitap edecek konuma gelmiştir. Çorumda son yıllarda “Av Turizminde” bir talep gözlenmektedir. Yoğun olarak Sungurlu, Çorum, Osmancık ilçelerine turlar halinde avlanmaya gelen yerli ve yabancı gruplar görülmektedir. Bu hareketlilik takip edilmekte olup, “Av Turizmi-

Son olarak dışarıya göç vermiş olan illerden biri olan Çorum, yaz aylarında Ankara, İstanbul gibi metropol kentlerin yanında, yurtdışında bulunan vatandaşların da ailelerini ziyarete gelmeleri ile büyük bir hareket kazanmaktadır. Özellikle, Kargı İlçemizde yaklaşık bir asırdır yapılan panayır ve yayla şenliklerine katılım oldukça yoğun olmaktadır. Ayrıca, yaylalar atlı doğa turizmi, trekking sporları ve karavan turizmi için oldukça elverişlidir. Yürüyüş sporları için Orman ve Su İşleri Çorum Şube Müdürlüğü ile beraber parkur alanları, yamaç paraşütü ve bisiklet turizmi için uygun alanlar tespit edilmiş olup, bu alanlar seyahat acenteleri ile irtibata geçilerek değerlendirilmelidir. İldeki doğal kaynaklar değerlendirilerek, Kaplıca Turizmi için gerekli yatırımlar yapılmalıdır. Maddeler halinde verecek olursak; • Tarihi Yürüyüş yolları belirlenebilir • Tarihi bisiklet yolları belirlenebilir • Av turizmi • Kongreler düzenleyerek insanların dikkati çekilebilir • Kalıntılar üzerinden geçen balon gezintileri ile dikkat kanyona ve kalıntılara çekilebilir • Yayla turizmine dikkat çekilebilir • Bakırcılar çarşısı geliştirilebilir • Seyahat acentelerinin ve tur operatörlerinin yurt içi pazara girmeleri için tanıtım amaçlı billboard şeklinde Çorum’un giriş ve çıkışlarına asılabilir.

• 94 yıl aradan sonra asli vatanı Boğazköy Müzesi’ne dönen Tarihi "Boğazköy Sfenksi" ile tanışmadan, • İskilip ilçesinin tarihi sokakları ve arastasını gezmeden, • Kargı ve İskilip’in çam kokulu yaylalarını görmeden, • Masmavi göletlerde kano keyfi yapmadan, • Hitit Yolu rotalarını adımlamadan, • Gastronomi ve Yürüyüş Yolu’nu keşfetmeden, • Kızılırmak Havzası boyunca çeltik tarlalarının izini sürmeden, • Osmancık Kunduz ormanlarında jip safari yapmadan, • Özellikle sonbahar döneminde Kargı ve Osmancık yaylalarında renklerin dansını fotoğraflamadan, • Çorum merkezdeki Katipler Konağı’nda yöresel lezzetleri tatmadan, • İskilip Seyir Terası’nda ünlü İskilip Dolması yemeden, • Leblebi, pirinç, Kargı bezi, Yoncalı yolluğu, Eskialibey dokumaları satın almadan GİTMEYİNİZ’ şeklinde billboard şeklinde Çorum’un giriş ve çıkışlarına asılabilir. İç ve dış turizmde kitle turizmini geliştirmek, turizmi tabana yaymak ve tabanı turizmin temeli olan çevre temizliği yönünde eğitmek, bireysel ve sosyal ihtiyaçlar doğrultusunda, boş zamanların ve tatillerin imkan ve sorumluluğunu değerlendirmek amacıyla her türlü turizm faaliyetlerini yapmak, korumak, geliştirmek, turizm ve turizm kültürü için önemli olan el sanatları ve kaybolmakta olan örf, adet ve geleneklerimizi araştırmak, geliştirmek ve yaymak, yurt içi turizmiyle ilgili periyodik haberleri eğitim yayınları halinde yayınlamak, turizm alanında orta ve yüksek dereceli, uygulamalı ve teorik eğitim ve öğretim yapan okullar açmak, eski eserlerimizi restore etmek, restore ve röleve hizmetlerinde bulunmak, bu hizmetle il-

gili olarak teknik bir büro ve personel kadrosu kurmak, tabii güzelliklerimizi, tarihi zenginliklerimizi ve kültürel değerlerimizi yurt içinde ve yurt dışında tanıtmak, bu amaçları gerçekleştirmek üzere resim, fotoğraf, sergi malzemesi, video, band, plak, kaset, DVD, VCD gibi ihtiyaç maddelerini imal etmek, satmak, satın almak, ithal ve ihraç etmek, Okullarda turizm ve seyahat eğitiminin verilmesi; eğitim sisteminin Türkiye’nin tarih ve coğrafyasına yönelik merak uyandıracaktır. Seyahat acentelerinin ve tur operatörlerinin yurt içi pazara girmeleri gerekmektedir. Fiyatların cazip hale gelmesi ve ödeme kolaylıklarının yapılması da cazip hale getirecektir. Turizm etkinliğinden yararlanmak için, turistin neler istediğini bilmek gerekir. Turist temizlik ister. Lokantalar, konaklama yerleri, tarihsel ve doğal güzellikler, barajlar ve göller, yollar temiz olmalıdır. Her şeyimiz düzenli bulunmalıdır. Turistler, güler yüz ve incelik beklerler. Güler yüz turizmin anahtarıdır. Turisti aldatırsak, bir süre sonra farkına varacaktır. Gittiği yerlerde bunu anlatacaktır, zararı yine kendimize olacaktır. Bu nedenle dürüst davranmalıyız. Turistleri aldatmaktan kaçınmalıyız. İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Sektör

nin” İlde organize bir duruma getirilebilmesi için yeni avlaklar tespit edilmiş olup, önümüzdeki yıllarda av turizmi ilimizde iyice canlanmış olacaktır. Av turizminin geliştirilmesi amacıyla 4 adet örnek avlak tesis edilmiş olup, bu avlaklarda öncelikli olarak yaban domuzu avı yaptırılacaktır. Yaban domuzu sayısı ilimizde oldukça fazla olup, avı yurt dışında büyük talep görmektedir. Talebe göre bu avlakların sayısı artırılacak ve ilimiz av turizminde ülkemizin en önemli merkezlerinden biri haline gelecektir.

Sektör

Çorum’un Envanterini Çıkartacak Bir Ajans Kurulmalı Çavuşoğlu Turizm Seyahat Acentesi Yetkilisi Halit İnaltekin, ilimizde turizm ile ilgili farklı çevrelerden teşekkül edecek bir ajans kurulması ve bu ajansın; ilimizin folklorik özelliklerini tespit ederek bir envanter haline getirmesi gerektiğini söyledi. Halit İnaltekin, ‘Çorum’a daha fazla turist gelmesi için size göre neler yapılması gerekir?’ şeklindeki soruya şu yanıtı verdi: “Çorum toprakları 4500 yıllık bir uygarlık geleneğine sahiptir. Anadolu’da kent yaşamının ve gelişmiş kültürün temsilcileri ‘Hattiler’ olduğundan yola çıktığımızda, Çorum toprakları bu yönüyle Anadolu’da ilk uygarlık kentidir. Antik çağdan günümüz Türkiye Cumhuriyeti’ne uzanan kültürel ve tarihsel serüvende bu topraklar, çağına tanıklık etmek bir yana bizzat içinde olarak tarihsel oluşumlara ev sahipliği yapmıştır. Bu yönden de baktığımızda Çorum aktivist ve reformist bir merkezdir. Ancak Çorum kenti, ‘sahip olduğu o kadar zenginliklerine rağmen bu zenginliğini dışarıya ne kadar sunabilmiş ve tanıtabilmiştir?’ sorusu ise sorudan daha çok ‘sorun’ olarak karşımıza çıkar. Çorum’un bir Hitit uygarlık alanı olarak ‘açık hava müzesi’ olarak düşünmek ve 30

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

tanıtmak yeterli değildir. Çorum kenti her dönemde izi olmuş bir kenttir. Tüm zenginliklerini bir harmoni olarak tanıtılması ve sunulması gerekir. Sadece Hitit dönemine ev sahipliği yönü ele alındığı zaman geriye kalan iki bin yıllık tarihi özelliği yok sayılıyor demektir. Çorum’un tanıtılması başlı başına sistematik bir konudur. Bu tanıtım devletin hiyayarşik düzeni ve bürokrasi anlayışı içinde yapılması çok zordur. Sadece Turizm Bakanlığı’nın öngörüsü ve bütçesi etrafında konuyu şekillendirmenin yeterli bir tanıtım olmadığını düşünüyorum. Öncelikle Çorum’un değerlerinin bir envanteri çıkarılmalıdır. Çorum’un tarihi, kültürel değerleri, folklorik özelliği üzerinde araştırmalar ve sözü olabilecek kişiler toplanmalı ve bir ajans kurulmalıdır. Bu ajans içinde bilgi ve kaynak dağarcığı ile yaşlı köy insanları

olabileceği gibi, alanında akademik karilere sahip araştırmacı kişiler de olmalı. Zanaatkarı, ustasıyla geniş bir yelpaze ile ajansa veri tabanı oluşturulmalıdır. Yurt dışında hedef kitle olarak seçilen ülkelerin beklentilerine, algılarına ve taleplerine uygun tanıtım argümanları hazırlanmalıdır. Örneğin bir Uzak Doğu ülkesi ile bir Avrupa ülkesi insanlarının yaşam, algı ve kültürel hayatları çok farklıdır. Dolayısıyla yapacağınız tanıtımda bu yönde farklılık gösterecektir. Standart fuar katılımları, iş görüşmeleri, özel davetler Çorum’a bir katkıdır ancak etkin bir tanıtım yolları değildir. Sizlerin de bildiğiniz gibi şehrimizde hemen hemen konaklama sorunu yoktur, havalimanının 50 km olduğunu ve haftada 10 uçuş yapıldığını düşünürsek, ulaşım sorunu da yoktur. Ancak hizmet sunumu, servis, tanıtım ve etkinlik sorunu vardır. şehrimizin belirli yerlerinde satış ve

Sektör

bilgilendirme amaçlı küçük ofisler ve yabancı dil bilgilendirme servisi yoktur. Açık ve kapalı havada şehir merkezi, çevresi ve ören yerlerini gezdirecek gezi otobüsü (talep dışında) yoktur. Ören yerlerinde ziyaretçilerin daha etkin vakit geçirebilecekleri etkinlik yoktur. Şehir merkezinde bir iki cadde üzerine çöreklenmiş bir şehirleşme anlayışı hakimdir. Bu caddeler üzerindeki binaların büyük çoğunluğu eski binalardır. Çorum kentimizde prefabrikten oluşmuş şehir dışında alışveriş ve eğlence mahallesine ihtiyaç vardır. Alışveriş mahallesi şehir halkına hitap edebileceği gibi Çorum iline gelmiş turistlerinde rahat alışveriş yapmalarını sağlayan alanlar olacaktır. Bugün Çorum ilimize gelmiş turistlerin şehir merkezlerinde ilgilerini çekebilecek yapı, anıt, eser ve özgün alışveriş imkanı yoktur. Gelen turistlerin kendi ülkelerinin ürettikleri ürünleri Çorum’da tekrar onlara satmak gibi bir yaklaşım anlamlı ve doğru bir yöntem değildir. İnsanlar başka ülkelere başka şehirleri görme nedenleri oraların farklılıklarıdır. Siz aynı olmaya çalıştıkça ilgi bulmanız mümkün değildir. Çorum’un farklılıkları dünya sıralamasındadır ancak bu yönü kapatıp sıradanlığa ve aynılığa sürükleme çabası gün gün kaybedilen bir şehir olmaktan başka bir katkısı yoktur. Çorum merkezindeki bazı binaların ikiüç kata kadar prefabrik binalar olarak yeniden yapılması gerekmektedir. Prefabrik yapıyı vurgulama nedenim; hem deprem riskine uygun olması, hem de daha estetik olmasındandır. Cadde üzerindeki binaların kamu kurumların ortak girişimleri ve işadamlarımızın iş çevrelerimizin desteği ile sağlanacak kaynakla Çorum’un otantik havasına uygun folklorik özelliklerde, Çorum’un geleneksel temasında ve her konuda resim-boyanamsı işlemi yapılmalıdır. Resim-boyama işlemini Çorum’un tanıtımında etkin görev alacak, bunu zihninde yer ederek kendine ait bir parça İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Haber

olarak görecek genç kuşaklarımız, okul çağındaki tüm öğrenci çocuklarımız kendi duygu ve düşüncelerini katarak serbest bir çalışmalarıyla yapılmalıdır. Böyle bir projenin uygulanması sonucunda şehre gelen kim olursa olsun ilk başta farklı bir görünüm ve farklı bir anlayış bulacaktır. Çavuşoğlu Turizm ve Seyahat Acentemiz olarak üyesi olduğumuz ‘Çorum Genç Turizmciler Derneği’ bu gibi sosyal faaliyetlerin oluşturulması yönünde tüm kamu kurum ve kuruluşları ile işbirliğine hazırdır. Çorum’un folklorik özelliği ve kimliği özellikle Avrupa ama bütün dünya televizyon yapım ilgisini çekebilecek düzeydedir. Bu kuruluşlar davet edilmeli düğünlerinden müziklerine, yemeklerinden geleneklerine, bayramlarından alışkanlıklarına Çorum hayatı izlenilmeli ve kayıt edilmelidir. Çorum ili ve Çorum halkı bu gibi davetleri en iyi şekilde yerine getirecek imkan ve özelliktedir. Çorum ilimizdeki Hitit Üniversitesi hızlı gelişmesi ve sahip olduğu imkânlar yönünden takdir ettiğimiz, gurur duyduğumuz bir üniversitedir. 15 binden fazla öğrenci öğrenim yapmak32

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Haber tadır. Çorum turizm ve tanıtımı noktasında bu öğrencilerimizden en etkin bir şekilde yararlanılmalıdır. Özellikle sosyal paylaşım ortamlarında, internet ortamlarında genç kuşak etkin bir tanıtım ortamı sağlayabilecekleri gibi onların bilgi teknolojisi, yabancı dil ve kültürler arası iletişim ve etkileşim konularında yeterli donanıma sahipler. Bu kıymetlerimizden en iyi şekilde yararlanmak onları da şehrin ve halkın kazanımlarının içine dahil etmek gerekmektedir. Çorum ilinin, genç kuşakların gelişen teknoloji dünyasının içinde olmak; yetenek ve bilgilerini en iyi şekilde sergilemek; yeni projeler oluşturma amacıyla bağımsız-özgün bir teknoloji alanına ihtiyaç vardır. Bu merkezde genç kuşaklara teknolojik imkanlar sunulduğu gibi, başka ülkelere Çorum’un farklı bir kimliği ulaşmış, duyurulmuş ve tanıtılmış olacaktır. Özgün geniş bir alanda kurulmuş Bilgi-teknoloji merkezi hem üniversite, hem de kurumlarla koordineli çalışabileceğinden aynı zamanda bu kurumlara bilgi servisi hizmeti de sunacaktır. Çorum ilimiz sanayisi ile de öne çıkan, ülkenin üretim ve istihdamına önemli ölçüde destek veren bir sanayiye sahiptir. Çorum ili sanayi ve imalatta kendi markalarını oluşturabilmiş bir şehirdir. Yıllık ihracatı 1 milyar USD’ye yaklaşmıştır. Bu yönüyle dışarıya göç vermeyen ender şehirlerimizdendir. Turizm-tanıtım, ticaret, sanayi, üretim ve teknoloji konulu fuarlarda Çavuşoğlu Turizm ve Seyahat Acentesi olarak başta Çorum Ticaret ve Sanayi Odası olmak üzere şehrin kurum, kuruluş ve diğer odalarıyla çok sayıda fuar organizasyonu hizmeti sunduk, birlikte fuarlara katıldık. Oralardaki izlenimlerimiz, ilişki ve görüşmelerimiz Çorum ilimizin ticaret

ve sanayisine vizyon katması noktasında çok verimli organizasyonlar olmuştur. Fuarlara katılım daha küçük ölçekli işletmelerimize kadar yaygınlaştırılmalıdır. Sonuçta fuarlar bir pazar alanlarıdır, farklı satıcı ve üreticilerin olduğu bir alanda kendinizi sınama ve kıyaslamanın fuardan başka önemli bir fırsat ve ortam yoktur. Çorum ilimizin geleneksel üretim yöntemleriyle elde edilen ürünler çoğaltılmalıdır. Bu ürünlerin iç ve dış pazarda sergilenmesi ve satışı yapılmalıdır. Ancak bu ürünlerin halka açılması için Çorum’da bir geleneksel ürün borsası kurulmalıdır. Bu proje ile hem geleneksel ürünlere sahip çıkılmış hem de Çorum’un farklılıklarının gün yüzüne çıkarılması sağlanmış olacaktır. Aniş Turizm’in sosyal projeler kapsamında birkaç yıl önce başlattığımız ‘Kargı bezi dokuma kursları’ yoluyla bu gibi projelere halkın ilgisi ve projelerin sonuçlarını izleme fırsatımız oldu. Uygulama alanında da görüldü ki Çorum şehrimiz ve bu şehrin insanları, Çorum toprakları dünyaya farklılıklarını sunma gayreti ve heyecanı içerisinde. Ayrıca Çorum ilinin tüm donanmalarını öne çıkaran bir belgesel TV kanalı kurulmalıdır. Bu TV kanalı farklı dillerde programları ve TV yayınının farklı ülkelere ulaştırılmasıyla daha etkin bir tanıtım da yapılmış olacaktır. Bu proje günümüz bilgi-teknoloji imkanlar ölçüsünde IP-TV olarak çok az bir maliyetle yapılabilmesi mümkündür. Çavuşoğlu Turizm olarak Çorum iline bağımsız bir IP-TV kanalının yayını noktasında işbirliğine hazır olduğumuzu ifade etmek isterim.” İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Haber

Kadın Girişimciler, Projelerle Geliyor Kurulu İcra Komitesi Başkanı Yasemin Kepçeli, Meclis Üyesi Fatma Er ile kurul üyeleri Zeynep Yarımca, Yrd. Doç. Dr. Elif Dalyan, Saadet Tuğ, Semra Şahin, Yüksel Kavukçu ve Seliz Bozer katıldı. Kadın Girişimciler Kooperatifi İçin İnceleme

Çorum Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Başaranhıncal, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) İl Kadın Girişimciler Kurulu üyeleri ile iftar yemeğinde bir araya geldi. İftar yemeğine TSO Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Başaranhıncal’In yanı sıra Başkan Yardımcıları Yakup Karaca ve Fikret Tepençelik, Kadın Girişimciler 34

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

İftar yemeğinin ardından, TOBB İl Kadın Girişimciler Kurulu üyelerinin kısa ve orta vadede hayata geçirmeyi planladığı projeler hakkında görüş alışverişinde bulunuldu. Toplantıda, Çorum’un unutulmaya yüz tutmuş; beyaz pekmez, pervede, cevizli sucuk gibi gıda ürünlerinin, potansiyeli her geçen gün artan Kargı Bezi ve buna benzer ismi Çorum ile özdeşleşmiş ürünlerin Kadın Girişimciler tarafından ekonomiye kazandırılabileceği öngörüldü. Buradan hareketle, TOBB İl Kadın Girişimciler Kurulu’nun özellikle

Haber

kırsaldaki kadınların el emeği göz nuru işlemeleri, gıda ürünleri ve buna benzer yeteneklerini ticari birer ürün haline dönüştürmelerine yardımcı olmak amacıyla bir kooperatif kurma düşüncesi ön plana çıktı. TOBB İl Kadın Girişimciler Kurulu İcra Komitesi Başkanı Yasemin Kepçeli, Zonguldak ilinde buna benzer bir kooperatif kurulduğunu belirterek, bu örneği inceleyeceklerini ve buna göre bir kooperatif kurabileceklerini bildirdi. Organik Tarım Teşvik Edilecek Toplantıda ayrıca, yine özellikle kırsaldaki kadınların organik tarıma teşvik edilmesi, bununla ilgili uzmanlar aracılığıyla örneklerin gösterilmesi ve bu yolla elde edilecek tarımsal ürünlerin, bir marka haline dönüştürülerek satışa sunulması konusunda görüş birliği sağlandı. Yurtdışına 3. İş Gezisi Çorum Ticaret ve Sanayi Odası bünyesinde faaliyet gösteren TOBB İl Kadın Girişimciler Kurulu, yurt dışına yönelik düzenleyeceği 3’üncü iş gezisinin planlamasını yapmaya başladı. Çorum’da 2007 yılından bu yana faaliyet gösteren ve daha önce Almanya ve Dubai’ye iş gezisi düzenleyen İl Kadın Girişimciler Kurulu, bu yıl içerisinde de bir Avrupa ülkesine iş gezisi düzenlemek üzere kollarını sıvadı. Kadın Girişimciler Kurulu İcra Komitesi Başkanı Yasemin Kepçeli, daha önce düzenlenen iki ayrı yurtdışı iş gezisinin, kadın girişimcilerin ufuklarının genişlemesi açısından hayli verimli geçtiğini, bu nedenle üçüncü bir iş gezisi planladıklarını söyledi. Kepçeli, organizasyonun kesinleşmesinin ardından gerekli duyuruların yapılacağını bildirdi. Kadın Girişimciler Aktif Çorum Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Başaranhıncal da, TOBB İl Kadın Girişimciler Kurulu’nun

aktif faaliyetler içerisinde bulunduğunu gözlemlediğini söyledi. 2007 yılında 20 kişi ile kurulan TOBB İl Kadın Girişimciler Kurulu’nun üye sayısının bugün 50’ye yükseldiğini ifade eden Başaranhıncal, 15 kişilik İcra Komitesi ile çalışmalarını sürdüren Kadın Girişimciler Kurulu sayesinde kadınların iş dünyasında artık daha aktif oldukların belirterek “Çorum Ticaret ve Sanayi Odası olarak, Kadın Girişimciler Kurulu’nu destekleyen nadir odalardan bir tanesiyiz. Kadınların

iş dünyasında daha aktif olmasını, ilimiz ve ülkemiz ekonomisine katma değer sağlamalarını, yeni ufuklar kazandırmalarını destekliyoruz” dedi. Çetin Başaranhıncal, iftar organizasyonuna katılımlarından dolayı TOBB İl Kadın Girişimciler Kurulu üyelerine teşekkür etti. İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Haber

Üniversitemiz; Gururumuz... yeni ufuklar kazandırırken, diğer yandan da öğrenciler aracılığıyla farklı kültürlerin harmanlanarak birbirine karışması, yine öğrenciler aracılığıyla şehre gelen sıcak para gibi etkenler, şehirlerin kalkınma süreçlerini ciddi anlamda hızlandırmaktadır. Hitit Üniversitesi de, bir sanayi şehri olan ilimizin kalkınmasında, gelişmesinde, içerisinde ufku geniş bireylerin yaşamasında önemli katkıları bulunmaktadır. Gerek üniversite-sanayi işbirliği çerçevesinde hayata geçirilen projeler, gerek sivil toplum kuruluşlarına verilen akademik destekler ve gerekse ilin ekonomisine sağladığı katkılar, yadsınamayacak kadar önemlidir. Hitit Üniversitesi Rektörü sayın Prof. Dr. Reha Metin Alkan, geçtiğimiz günlerde bu yıl üniversitenin doluluk oranının yüzde 100’e ulaştığını açıklamıştır. Ayrıca, ulusal bazda yayın yapan bazı gazeteler de, yüzde 100 dolan 20 üniversite sıralamasında Hitit Üniversitesi’ne de yer vermiştir. Elde edilen bu başarıda en büyük pay kuşkusuz, Sayın Rektörümüzündür. Bunun gururunu ise hep birlikte yaşamaktayız. Çorum Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Başaranhıncal, Hitit Üniversitesi’nin bu yıl yüzde 100 doluluk oranına ulaşmasından dolayı bir mesaj yayınlayarak, Rektör Prof. Dr. Reha Metin Alkan’ı tebrik etti. Başaranhıncal mesajında “Elde edilen bu başarıda en büyük pay kuşkusuz, Sayın Rektörümüzündür. Bunun gururunu ise hep birlikte yaşamaktayız” dedi. 36

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Bir ilin kalkınmasında en önemli dinamiklerden bir tanesinin üniversiteler olduğunu belirten Çetin Başaranhıncal, “Akademik çalışmalarıyla bulunduğu ili aydınlatan üniversiteler, aynı zamanda bulundukları ilin sosyal, kültürel ve ekonomik yapısını güçlendirmektedirler” diye konuştu.

Üniversitemizce alınan bu başarının; ilimizdeki gerek seçilmiş, gerekse atanmış, ilimizin yönetiminde söz sahibi olan bizlere; kişisel ihtiraslara kapılmadan, birlik ve beraberlik içerisinde, diğer kamu ve özel kurumlardan destek alarak, sadece ortak paydamız Çorum için çalışılmasıyla ne kadar güzel neticeler alınabildiği konusunda örnek olması açısından da önemsiyorum.

TSO Başkanı Başaranhıncal açıklamasında şu ifadelere yer verdi: “Ülkemizde, güçlü üniversitesi bulunan illerin ne kadar gelişmiş oldukları gözle görülmektedir. Bir taraftan akademik çalışmalar ve bu çalışmaların uygulamaları o ile

Bu başarının herkesçe örnek alınması temennisiyle, Sayın Rektörümüze yeniden tebrik ediyor, bundan önce olduğu gibi bundan sonra da her türlü çalışmasında iş dünyası olarak yanında olduğumuzu belirtir, saygılarımı sunarım”

Haber

Üniversite Öğrencilerimizin Yanındayız Çorum Ticaret ve Sanayi Odası hizmet binasına asılan bir afiş ile 2013-2014 eğitim-öğretim yılında Hitit Üniversitesi’nde yüksek öğrenim hayatına başlayacak olan öğrencilere başarılar dilendi. Hitit Üniversitesi’nin; Türkiye’nin parlayan yıldızı olduğunun vurgulandığı dev afişte ‘Türkiyemizin parlayan yıldızı Hitit Üniversitemizi tercih eden bütün öğrencilerimize yeni eğitim ve öğretim yılında başarılar dileriz’ ifadelerine yer verildi. Bilindiği gibi Hitit Üniversitesi, bul yıl Türkiye genelinde yüzde 100 doluluk oranına ulaşan 20 üniversiteden bir tanesi olarak ilan edildi. Çorum Ticaret ve Sanayi Odası’nın da, üniversite-sanayi işbirliğini önemsemesinden dolayı, bu yıl ilk kez yüzde 100 doluluk oranına ulaşan Hitit Üniversitesi’ne teşekkür etmek ve ilimize ilk kez gelecek olan öğrencilere bir jest yapmak amacıyla söz konusu afişi astığı bildirildi.

TSO’dan yapılan açıklamada, üniversitenin son yıllarda büyük bir değişim ve dönüşüm yaşadığı belirtilerek, bu değişim ve dönüşümle birlikte hem öğrenci sayısında artış hem de üniversite bünyesinde yeni fakültelerin açıldığı belirtildi. Yeni eğitim-öğretim yılında Hitit Üniversitesi’nin tercih edinilirliğinin yüksek olması ve 81 ilden tercih edilmesinin önemli olduğuna dikkat çekilen açıklama da, Hitit Üniversitesi’nin doluluk oranının ise yüzde 100’e ulaşmasının gurur verici olduğu vurgulandı. Öğrencilerin geleceğin teminatı olduğunun belirtildiği açıklamada, En büyük savaş cehalet yapılan savaştır. Ülkelerin gelişmesinde, büyümesinde ve zenginleşmesinde eğitim önemli rol oynar. Üniversitemiz de kentin önünü açacak en önemli kurumların başında gelmektedir. TSO

olarak bugüne kadar, üniversite-sanayi işbirliği noktasında çeşitli çalışmalar yaptık. Bu çalışmalarımız bundan sonraki süreçte de devam edecek. Üniversitemizin yanı sıra öğrencilerimizin de her zaman yanındayız. Üniversitemizde eğitim alan gençlerimizin başarısı, Çorum’a ve bu ülkeye katma değer sağlamak için yapacakları tüm çalışmalarda imkanlar ölçüsünde yer alarak katkılar sağlayacağız. İş dünyasının, bu kentin üniversitesi ile hayata geçireceği birçok proje var. Bunun için bilgi ve beyine ihtiyacımız var. Bu noktada üniversitemizin çok büyük katkısı olacaktır” denildi. İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Haber

Türk Milleti 30 Ağustos’ta destan yazdı... Türk Milleti; tarihin her döneminde bağımsızlığını, özgürlüğünü ve vatanını korumak için hiçbir fedakârlıktan kaçınmamıştır. Bu anlayış, irade, kararlılık ve birliktelik, Milletimizin girdiği her mücadeleden zaferle ayılmasını sağlamıştır. Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün önderliğinde, 30 Ağustos 1922’de zaferle sonuçlanan Başkomutanlık Meydan Muharebesi ile vatan topraklarımız düşman işgalinden kurtarılmıştır. 30 Ağustos, ülke topraklarımızın geri alındığı gündür. Tarihin her safhasında çağ kapatıp çağ açan, destanlar yazan, ezilen uluslar için bir umut ışığı olan yüce Türk Milleti, Büyük Taarruz’da da bir destan yazmış, ülkesine, bayrağına, toprağına sahip çıkmıştır

Büyük Taarruz ile bütün dünyaya; Türk Milleti’nin ilelebet payidar kalacağı mesajı net bir şekilde verilmiştir. Bu vesileyle, başta milli mücadelemizin lideri Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşları olmak üzere gazilerimizi saygı ve şükranlarımızı sunuyor, şehitlerimizi rahmetle anıyoruz. Milletimizin bayramı kutlu olsun. Çetin BAŞARANHINCAL Yönetim Kurulu Başkanı

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Erol KARADAŞ Meclis Başkanı

Haber

TSO Yönetimi, Meslek Komiteleri’ni Dinliyor Çorum Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Başaranhıncal, TSO Meslek Komite Başkanları ile bir araya geldi. İlimizdeki meslek komitelerinin sorunlarının değerlendirilerek çözüm önerilerinin tespit edilmesi amacıyla gerçekleştirilen toplantıya Yönetim Kurulu Başkan Yardımcıları Yakup Karaca ve Fikret Tepençelik ile meslek komite başkan ve üyeleri katıldı. Toplantıda bir konuşma yapan Çetin Başaranhıncal, meslek komitelerini; TSO olarak sanayici ve tüccarları daha iyi temsil edebilmek adına önemsedik-

lerini vurguladı. Meslek komite çalışmalarının tabana yayılması gerektiğini ifade eden Başaranhıncal, bu doğrultuda her ay meslek komite başkanları ile bir araya geleceklerini bildirdi. Aylık periyodik toplantılarda ilgili meslek gruplarının sorunlarının gündeme alınacağı ve çözüm önerilerinin tartışılacağını ifade eden Başaranhıncal, bu toplantılardan çıkacak önerilerin, Çorum Ticaret ve Sanayi Odası’nın çalışmalarını daha verimli kılacağını kaydetti. Söz konusu toplantıların Çorum iş dünyası için faydalı geçeceğine inandığına

dikkat çeken Başaranhıncal, “Her ay düzenli olarak gerçekleştireceğimiz meslek komite başkanları toplantılarımızda, başkanlarımız, kendi meslek grupları ile ilgili talepleri, sorunları ya da çözüm önerilerini gündeme getirecekler. Başkanlarımız bu toplantıyı ne kadar tabana yayabilirlerse, toplantılarımız o kadar amacına ulaşacaktır. Yönetim Kurulu olarak üyelerimizin ve meslek gruplarının sorunlarına ne kadar çok vakıf olabilirsek, çalışmalarımıza da o minvalde yön verir ve başarılı oluruz” şeklinde konuştu. Toplantıda ayrıca meslek komite başkanları, kendi meslek grupları hakkında sorunları dile getirerek, çözümü noktasında da önerilerde bulundular. İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Haber

Turizm Seyahat İşletmelerinin Sorunlarına Çözüm Arıyoruz Çorum Ticaret ve Sanayi Odası 11 No’lu Meslek Grubu Başkanı Mithat Kaya, Meclis Üyeleri Haluk Aşkın, Hasan Suvacı ve Murat Köylüoğulları ile birlikte, ilimizdeki turizm seyahat işletmelerinin sorunlarını görüşmek üzere Kültür ve Turizm İl Müdürü Ali Özüdoğru ve İl Müftüsü Mehmet Aşık’ı ziyaret etmişlerdir. Ziyaretlerde açıklamalarda bulunan Meclis Üyesi Haluk Aşkın, Çorum’daki turizm acenteleri ile yapılan ilk toplantıda acentelerin sorunlarını dinlediklerini belirterek “İlimizdeki turizm faaliyetlerine ivme kazandırmak için neler

yapabileceğimizi görüşme noktasında ziyaretlerde bulunuyoruz. Meslek komitesi olarak düzenlediğimiz İlk toplantımızda; ilimizde seyahat acentesi belgeli sahibi olan 17 firma olduğunu, buna karşın bazı yetkisiz kişilerin de seyahat organizasyonları yaptıkları konusu gündeme getirilerek, söz konusu kişilerin buna haklarının olmadığı, bu konunun ilimiz Kültür Turizm Müdürlüğü, Milli Eğitim Müdürlüğü ve Müftülük nezdinde görüşülmesi kararlaştırılmıştır. Bunun yanı sıra ilimizin çok önemli bir tarihi mirasa ve turizm alt yapısına sahip olmasına rağmen turizm pastasından gerekli payı alamamamızın nedenleri de görüşülmüştür” demiştir. Aşkın, turizm acenteleriyle geniş katılımlı toplantıların rutin hale getirileceğini, il

müdürlüğüyle de koordineli çalışmalar sağlanacağını, turizme ivme kazandırmak için her türlü katkıya hazır olduklarını ifade etmiştir. Kültür ve Turizm İl Müdürü Ali Özüdoğru da ziyaretten duyduğu memnuniyeti ifade ederek, bu tür görüşmelerin turizm alanındaki güçlü birliktelikleri de beraberinde getireceğini, sorunların daha kolay aşılacağını ve turizm pastasından daha çok pay alınmasını sağlayacağını düşündüğünü söylemiştir. İlin Turizm potansiyelini artırmak için her kurum ve sivil toplum örgütünün desteğine ihtiyacın olduğunu belirten Özüdoğru, bu anlayışın gelişmesinin, Çorum’un bir turizm kenti olmasına katkı sağlayacağını sözlerine eklemiştir. Meclis Üyesi Haluk Aşkın ayrıca turizm acentelerinin, umre organizasyonlarında bazı din görevlilerinin müşteri toplama ve organizasyon tertiplediği yönündeki şikayetlerini de İl Müftüsü Mehmet Aşık’a iletmiştir. Müftü Mehmet Aşık da konu hakkında çok titiz olduklarını, sürekli personellerini uyardıklarını, eylül ayın da yapılacak toplantıda yine uyarılarda bulunacaklarını, bu konunun da takipçisi olduklarını ifade etmiştir.

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Haber

İş İçin Yabancı Bir Ülkeye Gittiğinizde, Nasıl Davranacağınızı Biliyor Musunuz?

Yabancı iş adamları ile iyi iletişimin püf notları

İlimiz sanayicileri, dünyanın 120 farklı ülkesine ürün ya da hizmet ihracat etmektedirler. Anahtar teslim fabrikalar kurma seviyesine gelen Çorumlu iş insanları, bir iş görüşmesi için yurt dışına çıktıklarında nasıl davranırlarsa daha çok artı puan kazanacaklarını biliyorlar mı? İş Dünyası dergisi olarak, Çorum’un en çok ihracat yaptığı ülkelerin Azerbaycan ve Irak olduğunu tespit ettik. Ekonomi Bakanlığı verilerinden de faydalanarak, iş insanlarımızın Azerbaycan ya da Irak’a gittiklerinde selamlaşma, giyim, yeme-içme, sosyal aktivite gibi konularda nelere dikkat etmesi gerektiğini derledik, okurlarımızla paylaşıyoruz.

İŞ KÜLTÜRLERİ: AZERBAYCAN

İş Görüşmesi Yaparken;

Selamlaşma ve Vücut Dili:

• Selamlaşmayı ilk önce yaşı daha küçük olan kişi başlatmalıdır.

• Bölgedeki diğer kültürler gibi Azeriler de sıcak ve arkadaşça selamlaşma şekillerini severler. • Erkekler birbirleri ile el sıkışırlar, daha sonra öperler ve size ‘salam’ diye hitap ederler. • Karşılıklı konuşmalarınızda mutlaka karşınızdaki kişinin ailesi, sağlığı ve işi ile ilgili sorular sorunuz.

• Azerbaycan’da bir toplantı ayarlayabilmek için ziyaretinizin amacını, geçmişini ve şirketinizi özetleyen bir tanıtma mektubuna ihtiyaç vardır. • Toplantılarda takip edilmesi gereken bir protokol vardır. Statüye ve unvana oldukça değer veren Azeriler odaya ilk önce kimin girmesi gerektiğinde, kimin nereye oturacağına kadar her türlü protokolü uygularlar.

• Nezaket çok önemlidir ve ilişki oluşturma sürecinin en önemli kısmını oluşturur. • Görüşmeler genellikle çay içiminden sonra başlar ve tartışma konuları tamamıyla konu ile ilgili olmayabilir. Karşılıklı iyi bir ilişki kurulmazsa, birlikte iş yapama fırsatı zayıflayacaktır. • Azeriler ile konuşurken daima göz kontağında

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Haber

olunuz. Azeri tarafı geç gelirse de sabırlı olunması tavsiye edilmektedir. Azeriler ilk görüşmelerinde çay ve tatlı ikram edeceklerdir. • Kişisel ilişki kurulması çok önemlidir.

• bulununuz, bu hareket içtenliğinizin bir göstergesi olarak kabul edilmektedir. Eğer konuşan kişi karşısındaki kişinin gözünün içine bakmazsa, saklayacak bir şeyleri olduğu düşünebilir. • Kartvizitlerin değiştirilmesi ile ilgili resmi bir uygulama yoktur. Kartvizit değişimi ilk toplantı süresince yapılabilir. Kartvizitlerin bir yüzünün Azerice diğer tarafının İngilizce veya Rusça olması tercih edilmelidir. • İş çalışma günleri Pazartesi- Cumartesi arası tam gündür. Azeriler ile görüşmelerinizde toplantı zamanının sabah 10’dan önce ayarlamamaya özen gösterin. • Toplantılarda

zamanında

• Azeriler Japonlar gibi hayır demekten çekinmektedir. Bu yüzden size birisi evet dediğinde mutlaka her şeyin yolunda gittiğinden emin olun. Sosyal Aktivite • Kültür, gelenekler, aile ve dini eğilimler resmi yasaların önünde yer alır. • Yemek adetleri oldukça resmidir bu yüzden yemek yerken konuşmayınız. Eğer bu konuda şüpheniz var ise diğerlerini takip ediniz. • Eğer gittiğiniz yerde birçok kişi var ise herkesle el sıkışmaya gayret ediniz. • Size oturacağınız yer gösterilinceye kadar ayakta bekleyiniz. Sizin için daha özel bir yer ayrılmış olabilir. • Yemek yerken ve yemeği diğer tarafa iletirken daima sağ elinizi kullanınız.

İlk isim ve Unvan: • İlk isimle hitap etme farklı sosyal durumlarda eğer kişilerin yaşları eşitse yapılmaktadır. • Eğer kişiyi iyi tanımıyorsanız, unvanı ile birlikte ilk ismi kullanılabilir. Türkiye’de olduğu gibi Ahmet Bey, Ayşe Hanım şeklinde hitap edebilirsiniz. İŞ KÜLTÜRLERİ: IRAK Selamlaşma: • En yaygın selamlama şekli göz kontağı ve gülümseme ile birlikte el sıkışmasıdır. El sıkışma süresi uzatılırsa, elinizi çekmek için çabalamayınız.

• Azerice birkaç cümle kullanılması çok hoş karşılanacaktır.

• Standart Arapça selamlama şekli ‘Selamın Aleyküm ‘ ve cevap olarak ‘aleyküm Selam ‘ denmektedir.

• Ayaklarınızın tabanının karşı tarafa gösterecek şekilde ve ayak bileğinizin dizinizin üzerinde olacağı biçimlerde oturmayınız.

• Aynı cinsiyetten kişiler birbirlerinin ellerini sıkıp yanaklarından birer defa (ilk olarak sağ yanağından başlayarak) öperler. • Küçük Organizasyonlarda herkese tanıştırılmayı bekleyiniz. Ancak Büyük organizasyonlarda kendi kendiniz tanıtabilirsiniz. Karşılıklı Konuşma • Iraklılar rezil olmamak ve onurlarını korumak için duygularını tam olarak ortaya koymamayı tercih ederler. Öfkelerini göstermek istediklerinde ‘nono’ diye araya girebilirler. • Iraklı iş adamları dobra konuşmaktan ve soru sormaktan çekinmezler. Bu sorular siz, şirketiniz, ve şirketiniz ve şirketinizin niyetleri ile ilgili açık ve net

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

• Toplantı esnasında odaya başka kişiler girebilir veya toplantı telefon konuşmaları ile sık sık bölünebilir. Bu tür müdahalelere karşı hazır ve sabırlı olmakta fayda vardır. Iraklılar belirlenen bir zamanda birkaç işi aynı zamanda bitirme eğilimindedirler.

sorular biçiminde olabilir. • Sözünüz arkasında durunuz ve tutamayacağınız sözleri vermeyiniz. Bir taahhütte bulunmak istediğinizde garanti bir taahhütte bulunmak istediğinizde garanti veremiyorsanız’ I will do my best ‘ ‘We Will see ‘ veya kendi dillerinde ‘İnşallah’ diyebilirsiniz.

• Iraklılar Toplantıda, ilave etmek istedikleri bir şey olduğunda konuşmacıyı bölebilir ya da görüşlerini iletmek için ve kabul ettirmek için kuvvetli bir ses tonunu kullanabilirler. • Görüşmelerinizde karşı tarafı zorlayıcı satış taktiklerini kullanmayınız. Kararlar çok yavaş bir biçimde alınmakta olduğundan bu tür bir davranış , işin sonuçlanmasında ters etki yaratabilir.

İş Kıyafeti • Resmi ve göreli muhafazakar tarzda giyininiz. Kadınlar sade giyinmeli gerektiğinde bir eşarpla saçını örtmelidir. • Iraklılar insanları dış görünüşüne göre değerlendirme eğilimdedirler. Bu yüzden şık ve uygun biçimde giyinmeniz Iraklı meslektaşlarınız üzerinde iyi izlenim bırakacaktır. İş Görüşmeleri • Çalışma saatleri 08.00 – 16.00 arasındadır. Devlete ait kurumlar 8.00-13.00 veya 14.00 arasında çalışmaktadır. Randevular ayarlanırken resmi ve resmi

olmayan tatil günlerinin de hesaba katılması gerekir. • İş toplantıları Irak’ta iş yapabilmenin en önemli kısmını oluşturur. İlk toplantı resmi olmayan bir ortamda, nazik bir biçimde ve bir tanışma toplantısı niteliğinde gerçekleştirilmiştir. İnsanlar arasında bir kaynaşma olduktan sonra iş ile ilgili konularda hızlı bir biçimde geçilmektedir. • Karşılıklı saygı ve güvenin tesis edilmesi, Irak iş kültüründe hayati önem taşımaktadır. • Iraklı iş adamları iş ilişkilerinde göreceli olarak resmi bir tavır sergilemek-

• Irak iş kültüründe kartvizit değişimi yaygın olmakla birlikte, Kartvizitinizin bir yüzünün Arapça dilinde olmasında fayda vardır. Arapça dilinde bir kaç cümle konuşabilmenizde memnuniyet uyandıracaktır. • Gönderilecek her türlü bilginin Arapça diline çevrilmesinde fayda vardır. Düzenlenecek görüşmeye bir ekip olarak katılacaksanız katılımcıların isimleri, unvanları ve özgeçmişleri karşı tarafa önceden bildirilmesi uygundur. *Kaynak: Ekonomi Bakanlığı Sezin YILMAZ AB Uzmanı Kalite Yönetim Sistemi Temsilcisi İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Haber

tedir. Şirketlerde hiyerarşik bir yapı söz konusudur. Şirketin başındaki kişi şirketleri ve bölümleri hakkında en fazla konuşma hakkına sahip kişidir. Şirket sahibinin yardımcıları ise teknik bilgi ve tavsiyelerde bulunmak amacı ile toplantılara katılmaktadırlar.

Haber

BAYTOM, Avrupa’yı Fethetti Çorum’da bir AR-GE firması tarafından geliştirilen atık yağ toplama makinesi BAYTOM, Türkiye’nin ardından dünyanın farklı ülkelerinde de kullanılmaya başlandı. İlk olarak 2009 yılında proje çalışmaları başlayan BAYTOM, aradan geçen 4 yılda 23 ortaklı bir şirketin ürünü olarak dünya

pazarındaki yerini aldı. Yıllık ortalama 2500 civarında üretilen BAYOM, Made in Turkey baskısı ile Katar, İrlanda, Almanya, İngiltere, Kıbrıs, Yunanistan gibi ülkelere ihraç ediliyor. Önümüzdeki 5 yıl içerisinde toplam 20 bin adet üretilmesi planlanan BAYTOM, üretim kapasitesinin artırılması ve farklı versiyonlarının da piyasaya sürülmesi ile çok daha fazla ülke tarafından talep edilir olacak. Baytom Fabrika Müdürü Yüksek Makine Mühendisi İzzet Semih Akaydın, Çorum’da doğan Baytom’un hızla bütün dünyaya yayıldığını söyledi. Doğrudan ihracat değil, distribütörlük İzzet Akaydın, Baytom’un Avrupa’nın bir çok ülkesinde kullanılan bir cihaz haline geldiğini söyledi. Akaydın, Baytom’u Avrupalı müşterilere doğrudan göndermek yerine Distribütörlük sistemini tercih ettiklerini aktardı. Akaydın, “Halkla açık alanların idarecileri, yerel yöneticiler, toplu tüketim alanlarının yöneticileri, bizim potansiyel müşterimiz durumunda. Bunun yanı sıra site

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

konumundaki toplu konut yönetimlerden ve alışveriş merkezlerinden siparişler alıyoruz. Baytom, gerek iç, gerekse dış pazardan yoğun talep görüyor. Talebi karşılayabilmek için yoğun bir şekilde çalışıyoruz” diye konuştu. BAYTOM’dan sonra ATIKYAĞMATİK Şu anda Küçük Sanayi Sitesi’ndeki atölyede üretimi gerçekleştirilen BAYTOM’un yeni bir versiyonu piyasaya sürülmek için gün sayıyor. Atıkyağmatik adı verilen yeni nesil cihaz, işlev olarak Baytom ile aynı olsa da, kapasite ve tasarım açısından çok ciddi değişiklikler içeriyor. Baytom mucitlerinin inovatif bir yaklaşımla geliştirdikleri Atıkyağmatik, kısa süre içerisinde tıpkı ATM’ler gibi en işlek cadde ve meydanlarda yerini alacak. Konsept üretimin ardından ilk siparişini alan firma, sipariş doğrultusunda Atıkyağmatik’i hazırlamaya koyuldu. Fabrika Müdürü İzzet Akaydın, Atıkyağmatik’te, Baytom’dan farklı olarak müşterilere; ekran, yangın koruma

Haber sistemi, katı yağ çözüm sistemi gibi farklı opsiyonlar sunduklarını bildirdi.

ni, yasal sorumluluğun ötesinde önemli bir katma değer olduğunu vurguladı.

Apartman tipi atık yağ toplama sistemi

Çorum’da 3 yılda 54 bin litre atık yağ toplandı

Baytom yetkilileri, Atıkyağmatik’in yanı sıra çok daha farklı bir sistemle tüketicinin karşısına çıkıyor. Proje çalışmaları tamamlanan yeni sisteme, apartman tipi atık yağ toplama sistemi adı veriliyor. Talep edilmesi halinde Baytom’un uzman kadrosu, söz konusu binada gerekli fizibilite çalışmalarını yaptıktan sonra bütün dairelerden çıkan ortak bir boru sistemi oluşturarak, bu sistemi de binanın en alt katında bulunan hazneye bağlıyor. Apartman sakinleri, kullandıkları evsel yağları evin lavabosuna dökmek yerine, bu boru sistemi vasıtasıyla hazneye aktarıyor. İzzet Akaydın, yerel yönetimlerin, yakın zaman içerisinde bu sistemi yasal bir zorunluluk haline getirmesini bekledikleri-

Çorum Belediye Başkanı Muzaffer Külcü, eylül ayında yaptığı açıklamada, Çorum Belediyesi olarak başlattıkları atık yağ toplama kampanyasında üç yılda 54 bin litre atık bitkisel yağ topladıklarını bildirmişti. Baytom’un teknik özellikleri Baytom Evsel (bitkisel) Atık Yağların Toplanması Ve Ayrıştırılmasını Sağlayan Makine; kişi atık bitkisel yağını getirir, BAYTOM’a döker. Yağ içindeki katı veya yağda çözünmemiş sıvıyı özel bir yöntemle ayırır. Atık yağın miktarına göre size bilet veya madeni para verir. Yağ ve diğerlerini ayrı depolar. Kaç litre yağa ne kadar hediye İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Haber

vereceğini kullanıcısı belirler. İçerisine, makineye zarar verecek sıvı döküldüğünde kendini kitler. Sizin kaydedeceğiniz GSM hattına mesaj atar veya çağrı yapar. Aynı işlemi hediyesi bitiğinde veya tankı dolduğunda da yapar. Atık yağlar, mutlaka arıtılmalı! Atık yağların bilinçsizce kullanımı ve yağların lavabo veya benzeri yerlere dökülmesi sonucunda suların, yüzde yirmi beş' ini kirletmesine neden olmaktadır. Su kirliliğinin %25 oranında kaynağını, kullanılmış bitkisel ve hayvansal yağlar oluşturmaktadır. Arıtılmayan atık suların içindeki bitkisel ve hayvansal atık yağlar; denizlere, göllere ve akarsulara döküldüğü zaman, o suyun kirlenmesi ve sudaki oksijenin azalması sonucu; ortamdaki, başta balıklar olmak üzere diğer canlılar üzerinde büyük hasarlara yol açar. Evsel suların içindeki bu yağları biyolojik olarak arıtmak mümkün değildir. Kullanılan atık yağlar, lavaboya dökülmesi sonucu drenaj sisteminde kalır, kanalizasyon boru hattındaki atıkların yapışmalarına ve zamanla borunun tıkanmasına neden olur. Atık Yağların çevreye verdiği zararlar 1 litre atık yağ; 1 milyon litre içme suyunu kirletmektedir. Bitkisel atık yağlar; evsel atık su kirliliğinin % 25’ini oluşturmaktadır. Kullanılmış kızartmalık yağlar; 46

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

yeraltı sularının kirlenmesine neden olabilir. Kirlenen yeraltı sularını temizlemek çok pahalı ve zordur. Yeraltı suları her ülke için önemli bir içme suyu kaynağıdır.

Kızartmada kullanılan yağlar; kısa sürede oksidasyona uğrayarak kanserojen bir özellik kazanır. Yanmış yağın yemeklerde kullanılması veya kızartma yapılması sağlığı tehlike altına koymaktır.

Denize, akarsuya ve göle ulaşan bitkisel atık yağlar; kuşlara, balıklara ve diğer canlı türlerine zarar vermektedir.

Bitkisel atık yağlar; atık su toplama sistemlerinin (kanalizasyon, kollektörler) daralmasına ve tıkanmasına neden olmaktadır.

Bitkisel yağlar yüksek sıcaklıkta kolaylıkla okside olmakta kullanım ömürlerini tamamladıktan sonra ekotoksik (çevrenin bir veya daha fazla kesimi üzerinde ani veya gecikmeli zararlı etkiler gösteren veya gösterme riski taşıyan madde ve preparatlar) özellikler göstermektedir.

Bitkisel atık yağlar; su yüzeyini kaplayarak havadan suya oksijen transferini önlemektedir. Bitkisel atık yağlar; zamanla suda bozunarak sudaki oksijeni tüketmektedir. (Kaynakı: belediyehizmetleri.com)

Tarih

Türk Sanayisinin Kronolojik Öyküsü Cumhuriyet ilan edildiğinde, elde sadece un değirmenleri, sayıları gitgide azalmış halı veya dokuma tezgahları, küçük madeni eşya atölyeleri, bir de osmanlı’nın devlet fabrikalarından arta kalmış beykoz deri fabrikası, feshane, cibali tütün gibi yarı çalışır durumda birkaç tesis vardı. Küçük ölçekli de olsa, kayda değer özel sanayi kuruluşlarının nerdeyse tümü azınlıklara ve yabancılara ait olduğundan, kurtuluş savaşı ve büyük mübadele sonrasında atölye ve fabrikalar terk edilmişti. Çok tekrarlanan deyişle: “toplu iğnenin bile dışarıdan geldiği”, sanayinin çarklarının dönmez olduğu o günlerden bu günlere büyük mücadelelerin sonucunda gelindi. Ancak bu nasıl oldu? Nerelerde sıçrandı, nerelerde tökezlendi? Neler başarıldı, neler başarılamadı? Bu uzun yürüşün uğrakları, olayları, düşünceleri, politikaları, tartışmaları, umut ve hayal kırıklıkları, heyecanları ve hesapları nelerdi? 1902’lerde zorunluluk ve el yordamıyla bir arayış, 1930’larda bir kuşağın modernleşme ve yeni bir ulus yaratma projesinin odağıydı, sanayileşme. 1950’lerde, 60’larda, özel sektör, çarkların başına geçti. Bunlar devletçi elbisenin çıkarılması hamleleriydi. 1980’den sonra değişen dünya ve türkiye koşullarında özel sektör çok önemli ilerleme sağladı.

Kuruluş Yıllarında Türk Sanayisi (1923-1929) Bu dönemin ana özelliği özel sermaye birikimine devletin katkısıdır. Bu dönemde yerli sanayiyi geliştirmek üzere çıkarılan teşvik yasaları ve diğer özendirmeler etkili sonuçlar vermediği için sanayileşmede de ciddi gelişmeler yaşanmıştır. Bunun önemli bir nedeni, o dönemde, dışa bağımlı ticaret sermayesinin, etkinliğini kullanarak korumacı bir dış ticaret politikası izlenmesine olanak vermemesidir. Cumhuriyet öncesi dönemde de geçerli olan, uluslararası iş bölümünde Türkiye’yi ihracata yönelik tarım ve madencilikte teşvik etme, uzmanlaştırma politikası, çeşitli araçlarla Cumhuriyet sonrasında da sürdürülür. Uluslararası iş bölümünde Türkiye’nin yerinin, bu tür bir ilişki içinİş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Tarih

de belirlenmesi, bu dönemdeki yabancı sermayenin de ağırlıkla ihracata yönelik ticari faaliyetlere yoğunlaşmasına yol açar. Sonuçta, dönem boyunca sanayide gelişme sağlanmazken, ihracata yönelik tarımda önemli üretim alanları oluşur. Dış ticaret politikasındaki liberal tutum, dönem sonunda ekonominin önemli bir ödemeler dengesi sıkıntısına girmesine yol açar. Demiryolları yapımının hızlanması, yeni ulusal banka-

lar kurulması, merkez bankası işlevini görecek bir devlet bankası için hazırlıklar yapılması 1930’lar sonrası izlenecek ekonomi politikalarına elverişli bir iç pazar sağlanma ve tarımda daha çok pazar için üretim yapma koşullarını hazırlar. Bu dönemde devlet eliyle özel sermaye birikimini hızlandırmanın başlıca araçları; çeşitli alanlarda üretim, ithalat ve işletme ile ilgili çok sayıda tekel ve imtiyazları yerli-yabancı sermayeye devreden düzenlemeler, sanayi için önemli özendirme ve destekleme olanakları getiren Teşviki Sanayi Kanunu olur. 1923’te toplanan İzmir İktisat Kongresi’nde sanayiciler lehine bir takım ilkesel kararlar alınır. Bu ilkeler çer-

çevesinde 1927 yılında Teşviki Sanayi Kanunu yeniden düzenlenerek uygulamaya konulur. Yasaya göre hükümet, sanayi kuruluşları için gerekli arsayı belli koşullar altında parasız verecek, vergi ayrıcalıklarını sağlayacak, sınai kuruluşlar için gerekli makine-teçhizat gümrük vergisinden muaf olacak, sanayicilerin kullandıkları temel maddeler, ara malları ve mamul ürünler demiryollarında ucuz tarifeyle taşınacak, kamu tekelindeki mallar bu kuruluşlara ucuza satılacak, hükümet ve kamu kuruluşları bazı koşullarla, yerli sanayi ürünlerini ithalattan yüzde 10 daha pahalı da olsalar tercihen satın alacaktı. Yasada, bu sayıların dışında daha birçok teşvik önlemine yer verilmişti. Sanayiye bağlanan bu teşviklere karşın, bu dönemde kayda değer bir sanayileşmeden söz edilemez. Sanayide gelişme sağlanamamasının nedenleri, çoğunlukla savaş sonrasının ekonomik enkazı, nüfus mübadele hareketleri, alt yapı yatırımlarının yeterince gelişmemesi gibi etkenlerle açıklanır. Bu etkenlerin sanayinin gelişmesi konusunda olumsuzluklar yarattığı genel anlamda doğruysa da, bu konuda asıl etken, korumacı bir dış ticaret politikası izlenmesinin engellenmesi ve dış dinamiklerdir. Ticaret sermeyesinin korumacı politikalar konusundaki olumsuz tavrına karşılık, sanayi sermayesini temsil eden İstanbul Ticaret ve Sanayi Odası raporlarında, sanayinin yüksek gümrük duvarlarıyla korunması ilkesi ön plana çıkarılır. Sanayiciler, sanayinin gelişmemesinin ancak Türkiye’de üretilen ham ve mamul maddelerin ithalatının sınırlanmasıyla olanaklı olabileceğini belirterek korumacı önlemler talep etmekteydiler. Sanayicilerin yakındıkları ve kendi yararlarına çözümlenmesini talep ettikleri bir diğer konuda, Teşviki Sanayi Kanunu çerçevesinde hammadde olarak nitelenen ve dolayısıyla gümrük vergisinden bağışık tutulan bazı ithal malların aslında yurt içinde üretilmesi ve fakat bu malların gümrüksüz ithalatının yerli sanayiye büyük

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

dece döner sermaye ihtiyacında kullanabiliyordu. Sanayiciler bu durumdan şikayetçiydiler, imalat sanayisine kredi verecek bir bankanın oluşturulmasını talep ediyorlardı. Böylece, dış rekabetin yıkıcı etkilerine karşı koruma olanakları sağlayamayan, başta kredi sanayinin dönem boyunca varlık göstermesi, sanayide üretimin artırılması söz konusu olmadı. 1923-1929 döneminde hızlı bir milli gelir artışı yaşandı, ancak bu gelişme sanayi alanına yansımadı. 1923’te Gayri Safi Milli Hasıla (GSMH) içinde yüzde 13,6’hk orana sahip olan sanayinin payı, 1929’da yüzde 9,9’a düşer.

Buna karşılık tarımda önemli bir gelişme söz konusudur. Cumhuriyet’in ilk yedi yılında dış ticaret dengesi devamlı açık verir. Tarımdaki üretim artışının ihracata (özellikle 1923-1925 yılları arasında) katkısına karşın ithalat sürekli artar. Nihayet, dönemin sonunda yoğunlaşan spekülatif amaçlı ithalatında etkisiyle büyük bir dış ticaret açığı ve ödemeler dengesi sıkıntısına düşülür. Bu sorunların, 1929 sonrası ekonomi politikalarının biçimlenmesinde önem-

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Tarih

darbe vurmasıydı. Böylece ticaret ve sanayi sermayesi arasında, kendisini gümrük tarifeleri sorununda gösteren bu çatışmada, dışa bağımlı ticaret kesimi ağır basar ve yerli sanayinin gelişiminde önemli bir etken olan korumacı önlemler büyük ölçüde engellenir. Dış dinamiklerin, yerli sanayinin gelişimini engelleyici etkisini ise şöyle özetlemek mümkündür: Söz konusu konjonktürde uluslararası iş bölümü, Türkiye’nin 19. yüzyılda olduğu gibi, ihracata yönelik tarım ve madencilikte uzmanlaşmasını öngörüyordu. Metropol ülkelerden kaynaklanan ithal ve ihraç kredileri biçimindeki tüccar kredisi, Türkiye’deki gelişmelerin, uluslararası kapitalist sistemle bütünleşmesinin gereklerini uymasını sağlamada önemli bir araçtı. Başka bir deyişle, tüccar kredisi, ticaret sermayesinin hakimiyetinin devamında ve Türkiye’nin dünya ekonomisi içindeki rolünün sürekliliğini sağlamakta önemli bir etkendi. Metropollerden kaynaklanan tüccar kredisiyle hedeflenen şeylerden biri, tarımsal üretime dinamizm kazandırmak ve dış pazarlara doğru yönlendirmekti. Üretim bölgelerinin demiryollarıyla limanlara bağlanması, oradan da dünya ekonomisine katılımı büyük ölçüde 19. Yüzyıl’da gerçekleşir. Bu dönemde yapıyı koruyup sürdürmekti. Tüccar kendisinin yanı sıra, ekonomide genel anlamda ticareti, özel olarak dış ticareti başka kılan bir etkende, banka kredilerinin ticarette yoğunlaşmasıydı. Sanayiye kredi verecek banka bulunmazken, sadece yabancı bankaların değil, yerli bankaların, hatta tarıma kredi vermek amacıyla kurulmuş bankaların bile kredileri ağırlıkla ticaret kesimine yönelikti. Sadece yabancı bankalar değil, ulusal bankalarda sanayiciler dışındaki müşterileri tercih ediyorlardı. Bir devletin bankası olan ve esas olarak devlet işletmelerini finanse etmek üzere kurulan Sanayi ve Maadin Bankası’nın dışında sanayiye yatırım kredisi veren banka yoktu. Bankaların sanayicilere verdikleri kısa vadeli kredilerin koşulları da tüccarlarınkiyle aynıydı. Ancak sanayici, bu krediyi sa-

Tarih

bankalarının eklenmesi ve bir merkez bankası kurma fikrinin yeşerip olgunlaşması da dönemin ileriye yönelik etkisi olan gelişmeleri arasındadır. Devletçi Sanayileşme Yılları (1929-1939)

li etkileri vardır. 1923-1929 dönemindeki önemli bir gelişme de tarımdan üründen olarak alınan aşar vergisinin kaldırılarak yerine parayla ödenen arazi vergisinin konulmasıdır. Bu uygulama, tarımda Pazar için üretimi harekete geçiren, dolayısıyla tarım yapısının giderek çözülmesini uyaran, böylece de önemli bir iç pazarının oluşmasının koşullarını yaratan bir etki doğurmuş olabilir. Bir diğer önemli gelişme demiryolları yapımının hızlandırılmasıyla ilgilidir. Cumhuriyet öncesi döneme oranla bu dönemde yabancı ser50

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

mayenin demiryolları yapımına yönelik faaliyeti aynı yoğunlukta yaşanmaz. İhracata konu olan ürünlerin üretildiği bölgelerin demiryollarıyla limanlara, oradan da metropollere bağlanma sürecini Cumhuriyet öncesinde büyük ölçüde tamamlanmış olması, yabancı sermayenin yeni demiryolu yapımına girişmemesinin gerekçelerinden biri olarak gösterilebilir. Bu dönemde Osmanlı İmparatorluğu’ndan miras kalan 4 bin 200 kilometrekarelik demiryolu şebekesi 1932’de 6 bin 400 kilometreye çıkar. Ayrıca bu dönemde, stratejik özelliklerden dolayı birçok liman, tersane ve demiryolu işletmesi devletleştirilir. Bankacılığın karlı bir sektör haline gelmesiyle gerek yerel, gerekse ulusal bankaların kurulması, bunlara devlet

Sanayileşme sürecinde önemli adımların atıldığı bu dönem iki alt dönemde incelenebilir. 1929-1932 arası, devletin sanayici kimliği ile henüz devreye girmediği dönemdir. 1932 sonrası ise “sanayide devletçilik” dönemini simgeler. 1929 yılının sonuna gelindiğinde ödemeler dengesinde yaşanan bunalım, 1929 küresel buhranı yaratacağı olumsuzluklar, bir önceki dönemde izlenen liberal dış ticaret politikasının yerine korumacı önlemler almayı gerektiriyordu. 1929 küresel buhranı ile dünya ticaret hacmi daraldı. Buhranın Türkiye’ye yansıması, tarım ürünleri ihracatının azalması ve ürünlerin iç fiyatlarının önemli ölçüde düşmesi biçiminde gerçekleşti. Tarım ürünlerinden buğdayın fiyatının düşmesi, sanayici için ücretlerin düşmesi anlamı taşır. Çünkü buğday, işçinin ve ailesinin yeniden üretimini karşılayan temel mallardan en önemlisi olduğu için, düşük fiyatlı buğday, düşük ücret anlamına gelir. Tarımsal girdi kullanan dokuma ve gıda sanayicileri düşen fiyatlar nedeniyle ucuz girdi sağlama olanağı elde eder. Kısacası bu dönemde yatırım yapacak olan sanayici; Teşvik-i Sanayi Kanunu gereğince gümrüksüz girdi ithali olanağından yararlanabilecek, düşük fiyatlı tarım mallarını girdi olarak kullanacak, düşük işçi ücretleriyle mal üretip, yüksek gümrüklerle dış rekabetten korunan pazarda yine Teşvik-i Sanayi Kanunu’nun sağladığı olanaklarla mal satabilecekti. Girişimciler bu olanakları son sınırına kadar kullanır, 1930-1932 yılları arasında önemli büyüme gerçekleşir. Tarımdaki göreceli durgunluktan ötürü, GSMH’nin durgunluk gösterdiği bu yıllar içerisinde sanayinin yıllık ortalama büyüme hızı yüzde 13,6 olarak gerçekleşir. 1932 yılı Temmuz’undan itibaren bir dizi yeni iktisat politikası

Tarih ve araçlarıyla devlet işletmelerinin öncülüğünü yapacağı bir sanayileşme hareketine girişilir. Önce, dış ticarette koruma önlemleri artırılarak, korumanın sağladığı himayenin rantının daha çok devlette toplanmasını sağlayacak düzenlemeler yapılır. İzlenecek ithal ikameci sanayileşme stratejisinin öncülüğünü yapacak devlet sektörünün yatırım programını belirleyen “Birinci Beş Yıllık Sanayileşme Planı” hazırlanır. Planda, yurt içinde üretilmesi düşünülen sanayi ürünlerinin, 1928-1932 yılları arası ithalatının yüzde 43’ünü oluşturduğu belirtilerek, “Birinci Sanayileşme Planı bizi umumi ithalatımızın asgari yüzde 25-30’un müstağni bırakmak

vazifesini üzerine almış bulunmaktadır” denilmekte ve böylece izlenilecek sanayileşme stratejisinin ithal ikameci niteliği vurgulanmaktadır. Planda, temelde devlet sektörünün sanayi hedeflerini belirlemekle birlikte, Türkiye İş Bankası aracılığıyla yapılacak yatırım hedef ve politikalarına da yer verilir. Planı uygulama görevini alan Sümerbank bünyesinde çok sayıda devlet işletmesi kurulur. Ayrıca, gerçekleştirilen millileştirmelerle geniş bir devlet sektörü ortaya çıkar. Dönemin sonunda plan hedeflerinin büyük ölçüde gerçekleştirildiği görülür. Sınai yatırımlar ağırlıkla dokuma, şeker gibi temel tüketim malları üretiminde yoğunlaşmışsa da ara

Tarım ürünlerinden buğdayın fiyatının düşmesi, sanayici için ücretlerin düşmesi anlamı taşır. Çünkü buğday, işçinin ve ailesinin yeniden üretimini karşılayan temel mallardan en önemlisi olduğu için, düşük fiyatlı buğday, düşük ücret anlamına gelir. Tarımsal girdi kullanan dokuma ve gıda sanayicileri düşen fiyatlar nedeniyle ucuz girdi sağlama olanağı elde eder. Kısacası bu dönemde yatırım yapacak olan sanayici; Teşvik-i Sanayi Kanunu gereğince gümrüksüz girdi ithali olanağından yararlanabilecek, düşük fiyatlı tarım mallarını girdi olarak kullanacak, düşük işçi ücretleriyle mal üretip, yüksek gümrüklerle dış rekabetten korunan pazarda yine Teşvik-i Sanayi Kanunu’nun sağladığı olanaklarla mal satabilecekti.

ve yatırım malların üretimine de dörtte biroranında ağırlık verilir. Ara ve yatırım malları üretimi, kömür, demir-çelik, kağıt sanayilerinde gerçekleştirilir. Sınai üretim 1936’ya kadar yüzde 2,7 oranında artar.1936’dan sonra ise gelişme hızlanır, katma değerin yıllık artış oranı 1937’de yüzde 9,8; 1938’de yüzde 16,9; 1939’da yüzde 17 olarak gerİş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Tarih çekleşir. İmalat sanayisinin GSMH’deki payı da artarak cari fiyatlarla 1933’de yüzde 13,5 iken 1939’da yüzde 14,7’ye çıkar. Böylece, korumacı dış ticaret politikasının ardından uygulanan ithal ikameci sanayileşme süreci sonucunda belli sanayi kollarında üretim artar. İthal kısıtlamalarının etkisiyle de dış ticaret açıkları kapatılır. Fonun kaynakları ve sağlanış biçimleri şöyle özetlenebilir: Fonun önemli bir kaynağı; devletin, tarımdan tarım dışına aktarılan değerin büyük bir kısmına el koymasıyla sağlanır. 1929 küresel buhranıyla birlikte tarım aleyhine, sanayine lehine dönen iç ti52

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

caret hadleri tarımdan tarım dışına kaynak aktarımı olanağını yaratır. Devletin müdahalesi söz konusu olmadığı takdirde bu kaynak tarımla alışveriş yapan ticaret, sanayi, dış ticaretle ilgili olduğu sürece de dış sermaye arasında paylaşım konusu olacaktı. Ancak devletin müdahalesiyle bu kaynağın önemli bir kısmı, devletçilik dönemi girişimlerinin önemli kaynaklarından birisi olur. Tarım ürünlerinde sıkı fiyat politikası uygulanır, ücret mallarının en önemli kalemi olan buğdayın fiyatı düşük tutularak işçi ücretlerinin de düşük seyretmesi koşulları yaratılır. Dokuma sanayisinin temel girdisi pamuğun üretimini teşvik ve sürekliliğini sağlamak için göreli yüksek taban fiyatı uygulanır. Ayrıca en önemli ihraç malı olan tütünün fiyatı da göreli yüksek tutulur. Karabük Demir Çelik için İngiltere’den

2,5 milyon sterlin kredi alınır. Dönem boyunca ekonominin lokomotifliğini devlet sektörünün üstlenmiş olması özel sermayenin dışlandığı sanısı uyandırmamalıdır. Tersine, gerek ticarette gerekse sanayide özel sermayenin varlığı ve gelişmesi gözetilir. Sanayicilere büyük olanaklar sağlayan Teşvik-i Sanayi Kanunu, 1942 yılına kadar yürürlükte kalır. Dönem boyunca izlenen ekonomi politikasının sonucu olarak gerek himaye rantı, gerek iç ticaret hadlerindeki değişmelerle ortaya çıkan kaynak, devlet ile özel sermaye arasında paylaşılır. Devlet sektörünün özel sektörle rekabet değil, tamamlayıcılık ilişkileri içinde bulunduğu bir alan, dönem boyunca var olur. Özel sermaye; gerek devlet işletmelerine girdi sağlayarak veya devlet işletmelerinin ürettiği girdileri kullanıp mamul mal üreterek, gerek devlet yatırımlarının ihalelerini alıp müteahhitlik hizmetinde bulunarak, gerekse de devlet sektörü öncülüğünde sürdürülen sanayileşmenin yarattığı iş hacminden doğan, pek çoğu aracılık gerektiren işleri kotararak önemli ölçüde sermeye birikimi sağlar. Kaynak: 75 yılın sanayileşme politikaları-Mustafa Sönmez Türk Makine İmalatında 50 Yılı Aşan Serüvenler – Makine İhracatçıları Birliği – Moment Dergisi

Köşe Yazısı

Yurt Dışı Varlık Barışı Süresi Uzatıldı Fikret Tepençelik / ftepencelik@gmail.com

Mayıs 2013 tarihli 28661 sayılı Resmi gazetede “ Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile yurt dışı kaynak ve kazançların Türkiye’ye getirilmesi halinde herhangi bir ceza uygulanmadan işletme kaynaklarına alınacağına ilişkin yasanın başvuru süresi 31.10.2013 tarihine kadar uzatıldı. Daha önce ayrıntılı bir şekilde yazmıştık ama, bir kez daha hatırlayalım istedim; Bu yasadan, gerçek kişi ( Şahıs İşletmeleri) şeklinde işletmeleri olan kişiler ile, Tüzel Kişi (Şirket ) şeklinde olan işletmeler yararlanacaktır. İşletmesi olmayan bir vatandaşın bu yasa hükümlerden yararlanma hakkı bulunmamaktadır.

Buna göre, 15.04.2013 tarihi itibariyle sahip olunan ve yurt dışında bulunan; para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye araçları ile varlığı kanaat getirici bir belge ile ispat edilen taşınmazlar bu kapsama girmektedir. Yukarıda saydığımız bu değerleri 31.07.2013 tarihine kadar Türk Lirası cinsinden rayiç bedel ile bankalara, Sermaye Piyasası Kurulunca faaliyette olan aracı kurumlara veya vergi dairelerine bildirmek suretiyle beyan edilecektir. Beyan edilen bu tutarlar üzerinden % 2 oranında bir vergi tahakkuk edilerek takip eden ayın sonuna kadar bir defada ödenecektir. Bildirilen bu tutarlar işletmelerin bilançolarına dahil edilerek bir fon hesabında tutulacak ve sadece sermayeye ilave edilebilecektir, başka bir amaç için kullanılmayacaktır. Ayrıca şöyle bir avantajı söz konusu olacaktır, bildirilen ve beyan edilen bu kaynaklar üzerinden hiç bir şekilde vergi incelemesi ve cezai bir işlem yapılmayacak, ödenen % 2’lik vergi nihai vergi niteliği taşıyacaktır. Ayrıca başka nedenler ile 01.01.2013 tarihinden önceki dönemlere ilişkin ( 2012 ve öncesi yıllara) gelir, kurumlar ve Katma değer Vergisi yönünden ortaya çıkacak matrah fark-

larından bu yasa uyarınca bildirilen tutarlar mahsup edilecektir. Diğer taraftan, yurt dışındaki işletmelere iştirak etmiş işletmelerin bu iştiraklerini satmalarından dolayı elde ettikleri kazançları, iştirak kazançları, ticari kazançları ile tasfiyeden doğan kazançlarını da 31.10.2013 tarihine kadar elde edilenler dahil olmak kaydı ile 31.12.2013 tarihine kadar Türkiye’ye getirilmesi halinde gelir veya kurumlar vergisi alınmayacaktır. İlgili ülkelerin devlet güvencesi altında tutulan sicil kayıtları, banka ve aracı kurumlar ile posta idaresi ve noter gibi kurumların kayıt ve belgeleri, Vergi Usul Kanununca kabul edilen belgeler ile Türk Elçilik yada Konsoloslukları tarafından düzenlenen belgeler geçerli belge olarak kabul edilecektir. İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Haber

Rize Bezi ve Kargı Bezi Ortak Kullanılacak Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Çorum Kadın Girişimciler İcra Komitesi Başkanı Yasemin Kepçeli ve beraberinde komite üyelerinden oluşan bir heyet, Rize Kadın Girişimciler Kurulu ile ortak projeler geliştirmek amacı ile Rize’yi ziyaret etti.

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Çorum Kadın Girişimciler İcra Kurulu üyeleri, Rize’de ki temaslarının ilk gününde, Çorum eski Valisi ve şimdiki Rize Valisi Nurullah Çakır ile eşi Cemile Çakır’ın ev sahipliğinde düzenlenen kahvaltılı bir toplantıda, Rize Kadın Girişimci Kurulu üyeleri ile bir araya geldiler.

tığı değerlendirmede; “Bu tür ziyaretlerin, kültürlerin kaynaşmasına vesile olmasının yanı sıra, yapılacak karşılıklı görüşmeler ve fikir alışverişleri sayesinde elde edilecek kazanımlarla, üreten ve gelişen Türkiye’nin daha hızlı kalkınmasında da etkili olacağı kanısındayım.” şeklinde konuştu.

Rize Valisi Nurullah Çakır, burada yap-

Ziyarete ilişkin olarak Rize Kadın Girişimciler Kurulu Başkan Yardımcıları Zühre Kavuncuoğlu Kazan ve Leyla Taşkın birer açıklama yaptılar. Yapılan açıklamalarda; gerçekleştirilen bu ziyaret programı ile Çorum ve Rize arasında kültürel bir köprü oluşturma amacımızın dışında, her iki ilin Kadın Girişimcileri Kurulu olarak girişimcilik alanında fikir alışverişinde bulunmak ve Çorum Kargı Bezi ile Rize Bezini (Feretiko) ortak kullanım alanlarını değerlendirerek yeni projeler geliştirmeyi hedeflediklerini ifade ettiler.

TOBB Çorum Kadın Girişimciler Kurulu üyeleri Rize Kadın Girişimciler Kurulu yöneticileri ile birlikte, kadın girişimcilerce işletilen Rize Bezi işleme atölyesini ziyaret ettiler. Ziyarette Rize Bezi hakkında bilgi alan KGK üyeleri, Çorum’un da Kargı Bezi isminde bir değere sahip olduğunu belirterek, iki bezin bir arada kullanılabileceği bir çalışmanın yapılabileceğini değerlendirdiler. Organik Pekmez imalatı törenine katıldılar Kadın Girişimciler Kurulu üyeleri Rize gezilerinde ayrıca, organik pekmez üretimi açılış törenine katıldılar. Rize’nin İyidere İlçesinde Tarımsal Kalkınma Kooperatifi tarafından siyah ko-

kulu üzümden organik pekmez imalatına başlandı. Siyah kokulu üzümden organik pekmez imalatı çalışmalarına, Pileki Mağarası önünde düzenlenen bir törenle başlandı. Ticaret Borsası ziyaret TOBB İl Kadın Girişimciler Kurulu Üyeleri Rize ziyaretinde Ticaret Borsası’nı da ziyaret ettiler. Ziyarette Rize Ticaret Borsası Başkanı Resul Okumuş, ilin tarım yapısı hakkında Kadın Girişimcilere bilgi verdi. TOBB İl Kadın Girişimciler İcra Komitesi Başkanı Yasemin Kepçeli, gezinin; kadın girişimcilerin ufkunun genişlemesi açısından verimli geçtiğini söyledi. Kepçeli, kendilerini en iyi şekilde ağırlamalarından dolayı Rize Valisi Nurullah Çakır, eşi Cemile Çakır ve Rize Kadın Girişimciler Kurulu yöneticilerine teşekkür etti.

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Haber

Rize Bezi üretim tesislerinde inceleme

Haber

Meclis ve Yönetimlerde Kadın Kotası Olmalı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Çorum Kadın Girişimciler Kurulu İcra Komitesi, Çorum Ticaret Borsası’nı ziyaret etti. İcra Komitesi Başkanı Yasemin Kepçeli, İcra Komitesi Üyeleri Fatma Er, Elif Dalyan ve Yüksel Kavukçu ile birlikte gerçekleştirdiği ziyarette, Ticaret Borsası Meclis Başkanlığı’na seçilen Mustafa

Boyraz ile Yönetim Kurulu Başkanlığı’na seçilen Ali Bektaş’ı tebrik ederek görevlerinde başarılar diledi. Ziyaretten duyduğu memnuniyeti dile getiren Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Ali Bektaş, “Kadın Girişimcilerimiz ile bizler aynı geminin yolcusuyuz. Hepimiz TOBB’un çatısı altında güzel şeylere imza atmak için bir aradayız. Kadınlarımızın, siyasal, sosyal ve ekonomik hayatta mutlaka yer almaları gerekmektedir. Bu noktada ilimiz ka-

dınlarını ekonomide ve siyasette daha aktif olmalarını sağlayabilecek, onlara destek ve öncü olabilecek kurumların en büyüğü ve önemlisi TOBB İl Kadın Girişimciler Kurulu’dur. Esasında İsterim ki TOBB bünyesindeki oda ve borsaların meclis ve yönetim kurullarında kadın kotası olsun. Biz bu hususta tüm kadın girişimcilerimizin yanındayız. Onlar için maddi ve manevi her türlü destek vermeye hazırız. Unutmayalım ki, kadınlarımız yenilikçi yüzümüzün en önemli simgeleridir” demiştir. TOBB İl Kadın Girişimciler Kurulu İcra Komitesi Başkanı Yasemin Kepçeli de, Çorum’a faydalı işler yapabilmek, kadın girişimcilerin sayısını arttırmak, aynı zamanda da istihdamı arttırmak için kurulan Kadın Girişimciler Kurulu’nun, kadınların kalkınması noktasında önemli bir görev üstlendiğini söylemiştir. Kefçeli, oda ve borsaların kadın ve genç girişimcilere vermiş oldukları desteklerden son derece memnun olduklarını belirterek, kadın girişimcilere yönelik projeler üretmeye devam edeceklerini bildirmiştir.

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Haber

Türk Yıldızları İlk Kez Çorum Semalarında Türk Hava Kuvvetleri Komutanlığı Akrobasi Timi (Türk Yıldızları) Çorumda gösteri uçuşu yaptı. 24 Ağustos Cumartesi günü yaptıkları gösterilerle Kültür Parkı’nı vatandaşlara coşkulu anlar yaşatan Türk Yıldızları izleyenler tarafından oldukça beğenildi. 30 Ağustos Zafer Bayramı’nın 91’inci yıldönümü kutlama etkinlikleri kapsamında Çorum Belediyesi’nin daveti ile halka açık gösteri yapan Türk Yıldızlarına izlemeye gelen vatandaşlarla ana yollar başta olmak üzere Kültür Park ve çevresi doldu taştı. Çorum Valisi Sabri Başköy ve Belediye Başkanı Muzaffer Külcü, kendilerine bu gururu yaşatanlara teşekkür etti. Başköy ve Külcü, gösteriyi izlemeye gelen Çorumlulara da ayrıca teşekkür etti. Merzifon Havalimanı’ndan kalkan uçaklar yaklaşık 20 dakika boyunca gökyüzünde birbirinden zor hareketler gerçekleştirdi. Binlerce kişi Türk Yıldızlarının unutulmaz gösterisini ilgiyle izledi. 7 uçağın yaptığı 20 ayrı akrobasi hareketi izleyicilerin heyecanlı anlar yaşamasına neden oldu. Vatandaşlar Türk Yıldızlarının gösterisini cep telefonları ve kameralarla kaydetti. Gösteriyi Vali Sabri Başköy, Belediye

Başkanı Muzaffer Külcü, Garnizon ve İl

Türk Yıldızlarının şehitler anı-

Jandarma Komutanı J. Kd. Alb. Ahmet

sına gökyüzünde çizdiği kalp

Çelik ve on binlerce Çorumlu izledi.

ise uzun süre alkışlandı. İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Haber

İhracat Hedefine Ulaşmak İçin Liman ve Demiryolu Altyapısı Geliştirilmeli Maltepe Üniversitesi Uluslararası Ticaret ve Lojistik Yönetimi Bölüm Başkanı, Lojistik Derneği (LODER) Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Mehmet Tanyaş, Türkiye’nin 2023 hedefine kilitlendiğini belirterek, “2023 yılında Türkiye’nin toplam ihracatının 500 milyar dolar olması planlanmaktadır. Bu hedefe ulaşabilmek için ülkemizdeki liman ve demiryolu altyapısının güçlendirilmesi gerekmektedir” dedi. Ekonomi Bakanlığı liderliğinde ve Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ortaklığı ile devam eden Avrupa Birliği destekli KOBİ İşbirliği ve Kümelenme Projesi kapsamında, Çorum Ticaret ve Sanayi Odası bünyesinde kurulan Çorum Küme Merkezi tarafından Tedarik Zinciri Yönetimi konulu iki günlük eğitim programı düzenlendi. Paydaşlarımızın temsilcilerine ve üyelerimize yönelik gerçekleştirilen 58

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

eğitim programına konuşmacı olarak Maltepe Üniversitesi Uluslararası Ticaret ve Lojistik Yönetimi Bölüm Başkanı, Lojistik Derneği (LODER) Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Mehmet Tanyaş katıldı. İki gün süren eğitimde Prof. Dr. Tanyaş, lojistiğin önemi, nakliye ile arasındaki farklar, ürün-yük ilişkisi, taşımacılık, depolama, lojistik ve temel lojistik faaliyetler, müşteri hizmet düzeyi, lojistik maliyetler, lojistik yönetimi kavramı, lojistikte genel trendler, dış kaynak kullanımı ve 3PL, lojistikte verimlilik artırma, tedarik zinciri, tedarik zinciri yönetimi çözümleri gibi konularda bilgi ve birikimlerini paylaştı. Lojistiğin temelinin, ‘en düşük maliyet ile en yüksek hizmet performansı’ mantığıyla oluştuğunu ifade eden Prof. Dr. Tanyaş, lojistikte nakliye

Haber maliyetlerinin önemine değinerek “Şu anda palet vasıtasıyla yapılan nakliye az maliyetlidir. Konteynır aracılığıyla yapılan nakliye ise, paletten daha az maliyetlidir. Şu anda dünya konteynır ile nakliyeye doğru ilerlemektedir ki; dünyada nakliyenin şu anda yüzde 50’si konteynır ile sağlanmaktadır. Ülkemizde ise demiryolu ve liman altyapıları çok gelişmiş olmadığı için karayolu ulaşımı daha ağırlıklı olarak kullanılmak-

tadır. Demiryolu ve liman altyapıları geliştikçe ülkemizde de kullanımı yaygınlaşacaktır. Şu anda Türkiye’de ulaşımın yüzde 5’i demiryolu, yüzde 91’i de karayolu ile yapılmaktadır. Avrupa’da ise demiryolu ulaşımı yüz-

de 44 civarındadır. Hükümet son 3-4 yıldır demiryolu altyapısına önem vermekte, demiryolu altyapısına karayolundan daha fazla bütçe ayırmaktadır. Ülkemizde ayrıca 16 tane lojistik üssü yapılmaktadır. Zaten mevcut lojistik altyapısı ile Türkiye’nin yıllık 500 milyar dolar ihracat hedefini yakalaması mümkün değildir. İhracat hedefine ulaşılması için lojistik altyapısının, yani demiryolu ve liman altyapısının geliştirilmesi gerekmektedir.” diye konuştu. İki gün devam eden eğitim, sektörle ilgili üyelerimizden yoğun ilgi gördü.

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Haber

TKDK’dan iş adamlarına çağrı:

Boş Zamanlarınızda Bağ Evinize Değil, Çiftlik Evinize Gidin Tarım ve kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) İl Koordinatörü Emin Serdar Kurşun, kırsalda yaşayan insanımızın yanı sıra, kırsalın kapısını şehirdeki sermaye sahiplerine de açtıklarını belirterek “Kendi sektöründe ilerleyen, bunun yanı sıra tarım, hayvancılık ve gıda sanayi alanında da yatırım yapmak isteyenlere muhteşem fırsatlar sunuyoruz. İş adamlarımız, rahatlamak için zamanlarını sayfiye bağ evinlerinde değil, ciddi gelir getiren çiftlik evlerinde geçirsin” dedi. Kurşun, TKDK’ nun çok önemli fırsatlar sunduğunu bildirdi. Kurşun, “iş adamlarımızın; ülkemizde tarıma yönelik yatırımların gelişmesi, tarımın daha profesyonel bir vizyonla yapılması ve ülkemizin AB’ye girmesi durumunda standart eksikliğinden kaynaklanan pazar kaybının önlenmesi adına AB standartlarında tesislerin kurulması hedefine hem şahsi, hem de ülke menfaatleri adına katkıda bulunmalıdırlar” dedi. 60

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

İlimizde Çevre Yolu PTT Başmüdürlüğü binasında hizmet veren TKDK’da, Çorum’daki tarımsal tesislerin AB standartlarında modernize edilmesi ve yeniden inşa edilmesi amacıyla yoğun bir tempo ile çalışmalarını sürdürüyor. Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) İl Koordinatörü Emin Serdar Kurşun, Çorum’un müteşebbis ruhunu tarım, hayvancılık ve gıda sanayiye yönlendirmek üzere çalışma başlattıklarını söyledi. Çorum’da belli oranlarda sermaye sahibi olan TSO üyelerine ‘boş vakitlerinizde sayfiye bağ evine değil, çiftlik evine gidin’ şeklinde seslenen Serdar Kurşun, TKDK’nın et ve süt üretiminde yüzde 65’e kadar, gıda sanayi, ahşaba, taşa, toprağa, deriye, metale, dokumaya kumaş işlemeye dayalı imalathanelere yüzde 50’ ye kadar hibe desteği verdiklerini söyledi.

TKDK’nın, Tarıma ilgi duyan, kırsal kesimde yatırım yapma hevesinde olan insanlar için kaçırılmaz bir fırsat olduğunu belirten Kurşun, “Biz şu anda kırsal kesim ile irtibattayız. Ancak bizim öngördüğümüz yatırımları yapacak sermayeye sahip insanlar daha çok şehirde. Dolayısıyla biz TKDK olarak şehirdeki sermaye sahiplerini yatırıma çağırıyoruz” dedi. Yüzde 65’e Varan Oranlarda Hibe Desteği Serdar Kurşun’un verdiği bilgilere göre ‘TKDK’ yatırımcılara yüzde 65’e varan oranlarda hibe desteği sağlıyor. Örneğin; büyükbaş, küçükbaşta et ve süt üretimi ve kanatlı sektörüne yönelik üretim yatırımlarına yüzde 65 hibe veriliyor. Bunun haricindeki tüm gıda sanayi, arıcılık, tıbbi aromatik bitkiler, serada süs bitkileri üretimi, 50 işçi kapasiteli el sanatları imalathaneleri ve kırsal turizm yatırımları içinde yüzde 50 hibe desteği veriliyor. Yöresel gıda ürünleri ile ilgili imalathanelerde ve el sanatları ile ilgili imalathanelerde toplam desteğin 250 bin Avro olduğunu ve bu miktarın yüzde 50’sin hibe olarak verildiğine dikkat çeken Kurşun, “Hibe destekleri ile ilgilenenler TKDK’ya gelerek ya da telefonla ulaşarak detaylı bilgi alabilirler. Ayrıca hazırlamakta oldukları projelerinin kabul edilmesinde bir aksaklık yaşanmaması için tarafımızdan kontrol edilmektedir” dedi. Temel Kriter, Köy Tapulu Arazi Emin Serdar Kurşun, et –süt üretimi işlenmesi ve pazarlama tesisleriyle, meyve işleme tesislerinin belediyelerin ruhsat verdiği alanlarda kırsal alan kriterine takılmadan inşa edilebileceğini, diğer tüm yatırımların mutlaka köy tapulu bir arazide olması gerektiğini söyledi. ‘’Apart Otel ve Yüzme Havuzu Yatırımlarını Destekliyoruz’’ Kurşun, kırsal turizm kapsamında “Üni-

versitemizin merkezdeki kampüslerine yakın köy tapulu arazilere ya da ilçelerdeki yerleşkelerin yakınlarındaki köy tapulu arazilere apart otel yüzme havuzu, at biniciliği tesisi, yeme-içme mekanları, halı saha, yürüyüş parkurları gibi sosyal donatılar yapılabilir. Kurumumuz bunlara da hibe desteği vermektedir. Kırsal turizm yatırımları için yüzde 50 hibe desteğimiz var. Yol boylarında kurulacak alışveriş noktalarını, Hitit ören yerlerinde, Obruk Barajı kenarında ya da yaylalarda kurulacak tesisleri, 25 yataklı konaklama tesislerini, yeme içme mekânlarını, gelir getirici sportif tesisleri, halı saha, at biniciliği parkurlarını destekliyoruz. Ancak burada temel kriter, arazinin köy tapulu olması gerekiyor” dedi. Çorum Piliçte Marka Olabilir TKDK İl koordinatörü Emin Serdar Kurşun, Çorum’un yumurta sektöründe bir marka haline geldiğini, piliçte de önemli bir marka haline gelebileceğini söyledi. Bununla ilgili çok güzel imkanların olduğunu dile getiren Kurşun, 4 bin metrekare alana yaklaşık 1 milyon 300 bin TL maliyetle kurulacak bir kümes için TKDK’nın 800 bin TL hibe sağladığını söyledi. Kurşun, “Bunun gibi bir çok tesis kurulabilir. Piliç tavukçuluğu için verimli üretim anlamında tip projeler mevcut. Şu anda kesimhane kurmak isteyen yatırımcılarımızla görüşmelerimiz devam ediyor. Bu yatırımlar tamamlandığında Çorum ilimiz kısa zamanda piliçte de marka haline gelebilir” dedi. Kurşun, hızlı hareket edilmesi gerektiğini vurgulayarak “2017 yılına kadar dağıtmamız gereken bir hibe var. Hibeler bir havuzda biriktiriliyor ve buradan kullanılıyor. Dolayısıyla Çorum’a tahsis edilmiş bir kaynak yok. Yatırım yapmayı düşünenler gelsin, görüşelim” şeklinde konuştu.

Tarımsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu, tarıma yayalı sanayi kurma fikrine sahip teşebbüslere yüzde 50 oranında, 250 bin Avro’ya kadar hibe veriyor. TKDK’nın desteklediği yatırımlar şu şekilde: Yerel Ürünler İşleme Tesisleri Salça Fabrikası (Domates salçası) Pirinç Fabrikası (Osmancık Pirinci) Unlu gıda fabrikası (Erişte, yufka ekmeği, mantı, tarhana, helva) Yöresel süt ürünleri fabrikası (tulum peyniri, süzme yoğurt, çökelek) Turşu fabrikası Kuruyemiş imalathanesi (leblebiceviz) Şekerleme ve marmelat imalathanesi (reçel, pekmez, pestil, cevizli sucuk, kuşburnu marmelatı, helva) Kurutulmuş sebze-meyve işletmesi (üzüm, bamya, madımak, zeytin fasulyesi, zeytin elması) Meyve suyu fabrikası (şıra)

El Sanatları İşleme Atölyeleri Mobilya atölyesi ( ahşap işi, sedef döşeme) Seramik, çini atölyesi (seramik üretimi, çinicilik) Dokuma atölyesi (dokumacılık, halıcılık, kilimcilik, keçe yapımı) Taş işleme atölyesi ( taş işleme, dekoratif taş işi) Tekstil atölyesi ( folklorik bebek ve giysi yapımı-dikişçilik, giysi dekorasyonu, nakış işleme, örgü) Deri ve ayakkabı atölyesi (saraçlık) Metal işleme atölyesi (metal işi)

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Haber

Şehirde Yaşayan Sermaye Sahiplerine Kırsalın Kapısını Açıyoruz

Haber

Proje Geliştirin, İş Dünyası Desteklesin Çorum Belediyespor’un haziran ayı içerisinde yapılan genel kurulla göreve gelen yeni Yönetim Kurulu, 16 Temmuz Salı günü Odamızı ziyaret etti. Belediye Başkan Yardımcısı ve Çorum Belediyespor Kulübü Başkanı Zeki Gül ile yönetim kurulu üyelerinin katılımıyla gerçekleştirilen ziyarette, Belediyespor’un güçlenmesi ve üst liglere çıkabilmesi için Çorum’un her kesiminden destek alınması gerektiği vurgulandı. Ziyarette açıklamalarda bulunan Çorum Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Başaranhıncal, sanayici ve iş adamlarının yalnızca ekonomik destek istenen bir kurum olarak görülmemesi gerektiğini vurguladı. Başaranhıncal, “Ne kadar iyi transfer yaparsanız yapın eğer takım ruhu oluşmadığı sürece başarılı olmak mümkün değil. Çorum›da kolay para kazanılmıyor ancak Çorumlu destekte veriyor. Ancak sanayici ve işadamlarını 62

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

sadece para alınan bir kurum olarak görmek yanlış Eğer proje odaklı çalışılırsa her zaman destek verileceğine eminim. Yönetim olarak her şeyi kuralları içinde ve şeffaf olarak yürüttüğünüz takdirde Çorum›un size destek vereceğine inanıyorum ve Allah yolunuzu açık etsin” dedi.

Başaranhıncal ayrıca, TSO olarak Belediyespor’a; Yönetim Kurulu Üyesi Mustafa Özbayram ile Meclis Üyesi Fahri Yandık’ı vererek kurum olarak destek olunduğunu ifade etti.

Haber esirgemeden Çorum Belediyesporumuz için çalışıyoruz” şeklinde konuştu. Halkımızın desteğini almak için ne gerekiyorsa yapacağız Ziyarette açıklamalarda bulunan Kulüp Başkanı Zeki Gül, “Hem sporda başarı çıtasını daha yükseklere çıkatmak hem de kentimizi dışarıda en güzel şekilde tanıtmak için herkesten katkı bekliyoruz” dedi. Belediye Başkan Yardımcısı ve Çorum Belediyespor Kulübü Başkanı Zeki Gül ziyaretin arından TSO Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Başaranhıncal’a, üzerinde isminin yazılı olduğu 19 numaralı forma hediye etti. TSO olarak elimizi taşın altına koyduk TSO Yönetim Kurulu Üyesi ve Belediyespor Mali As Başkanı Mustafa Özbayram da Belediyespor Yönetimi›ne Çetin Başkan›ın görüşü ile girdiklerini ve aldıkları bu görev ve sorumluluğu TSO›ya yakışır şekilde yapmanın gayreti içinde olduklarını vurguladı. İş dünyasının temsilcileri olarak, Çorum’un bir değeri olan Çorum Belediyespor’a, yönetim içerisinde yer alarak destek olduklarını ifade eden Mustafa Özbayram, “Emeğimizden, gücümüzden İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Haber

Ma®Ka Tescili Nedir, Neden Gereklidir? Marka bir işletmenin tüm varlığını temsil eden bir işarettir. Bu kadar önemli bir işaret, özenle korunmalı, yasal olarak tescil edilmeli ve bunu kanıtlayacak belgeye sahip olmalıdır. Marka koruması, ürün ya da hizmetlerinde marka kullanan gerçek marka sahiplerini koruyan bir sistemdir. Bir markanın gerçek sahibi, söz konusu markayı ilk kez düşünen, bir ürün ya da hizmette kullanan ve kullanımına devam eden kişidir. Neden marka tescili? Gerek üretim, gerekse hizmet işletmeleri ürün veya hizmetlerini ayırt etmek için kullandıkları markaları bir başkası tarafından taklit edilmemesi için onları “marka tescili” ile koruma altına almalıdırlar. “Marka tescili” kullanılan isim, logo veya ayırt edici işaretin birebir aynısının veya benzerlerinin kullanılmasını engelleyen en önemli ve güçlü kanuni yoldur. İşletmenizin marka ismini ticaret sicilindeki kayıt ile koruma altına alamazsınız. Mutlak koruma “Marka Tescili” yapılmış 64

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

ve marka telif hakkı size ait marka tescil belgesi ile koruma altına alabilirsiniz. Yeni TÜRK TİCARET KANUNU 6102 Sayılı Yeni TTK’nın Ticaret Unvanı Koruması İle İlgili maddelerinde ; MADDE 51-(1) Bütün mahkemeler, memurlar, ticaret ve sanayi odaları, noterler ve Türk Patent Enstitüsü görevlerini yaparlarken bir ticaret unvanının tescil edilmediğini, kanun hükümlerine aykırı olarak tescil edildiğini veya kullanıldığını öğrenirlerse durumu yetkili ticaret sicili müdürüne

ve Cumhuriyet savcılığına bildirmek zorundadırlar. (2)39 ilâ 46 ve 48 inci madde hükümlerini ihlal edenler ve 49 uncu maddeye aykırı olarak ticaret unvanını devredenlerle devralan ve kullanan kimseler, 38 inci maddenin birinci fıkrasına göre cezalandırılırlar. İlgili maddelerde belirtildiği

TBMM’ de kabul edilen kanun değişiklikleri ile yaklaşık 1,5 milyon işletmeye internet sitesi web adresi mecburiyeti getiriliyor. İşletmeler “ .tr” uzantılı alan adı alabilmek için de marka tescili yapmak zorunda kalacak. Bununla birlikte aynı yasa ve ilgili maddelerinde açıkça ifade edildiği gibi devlet destekleri, KOSGEB projeleri, Avrupa Birliği Projeleri ve TSE Ürün Belgelendirme başvurularında da marka patent tescili zorunlu hale gelmiştir.” Marka Tescil Konusunda Taklit Yaparak Veya Benzerini Kullanarak Suç İşleyenlere Verilecek Cezalar Farklı bir firma yada şahsın tescilli markasını,patentini veya tasarım tescilini taklit eden, çok yakın benzerini

Haber

gibi vergi mükellefi olan her işletmenin marka tescil yaptırması 2014 yılında zorunlu hale gelecektir. Buna paralel olarak işletmenizin marka ismi sizden daha önce bir başkası tarafından tescil altına alınmadan hak mahrumiyeti doğmadan marka patent tescili yaptırmak zorundasınız.

kullanan ( örn ; adidas abidas, ZARA 2ARA, NIKE MIKE ) bu sahte ürünleri satan, aynı şekilde tescil markanın sahtesini ithal veya ihraç eden, satmak veya kiralamak amacıyla stoklayıp elinde bulunduranlar hakkında marka tescil belgesi sahibi Türkiye Cumhuriyeti Savcılıklarına şikayette bulunarak suç duyurusunda bulunabilirler.. Bu suç duyurusu sonucunda Kolluk kuvvetleri yardımıyla sahte ürünlere el konulabilir. Yedi Emine kaldırılabilir. Ardından yine savcılık yoluyla kamu davası açılabilir. Verilecek Cezaları şu şekilde sıralayabiliriz: 1- 2 yıldan 4 yıla kadar hapis cezası verilebilir. 2- 6 bin liradan 1 trilyon liraya kadar para cezası verilmektedir. 3- Faili işleyen işyerini 1 yıldan az olmamak kaydıyla kapatılması ve yapmış olduğu ticaretten men cezası da uygulanmaktadır. Konu ile ilgili çıkan kanun 1995 de yürürlüğe girmiştir. O tarihten bu yana Yetkili mahkemelerden çok sayıda toplattırma ve faaliyeti durdurma cezaları verilmektedir. Aynı şekilde tanzim talepleri de şikayetçi ve tescilli marka sahibinin isteği doğrultusunda mahkeme heyeti tarafından tescilli marka sahibinin hesabına aktarılmıştır. Kanun maddelerinin haricinde gerekli yasal düzenlemeler yapılarak farklı cezalar ve yaptırımlarda ortaya çıkmaktadır. Bunları aşağıda genel başlıkları ile şu şekilde sıralayabiliriz. A- Marka tescili, Patent tescili, Endüstriyel Tasarım Tescili, Faydamı Model Tescili, üçüncü şahısların taklit ederek üretenleri Türkiye Cumhuriyeti Savcılıklarına müracaat ederek kolluk kuvvetleri aracılığıyla hızla toplattırılır. B- Taklit edilerek kullanılan bu sahte ürünlerin toplattırılmasında harcanan gelirlerin veya taklitçinin bu sahte ürünleri sattığı takdirde elde ettiği gelirleri de tahsil edilir. Aynı şekilde ulusal yayın or-

ganlarında taklitçiyi beyan ederek masraflarını da taklitçiden almak kaydıyla yayınlattırabilir. C- Taklitçi firma veya yöneticileri 2 yıldan az olmamak kaydıyla 4 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. 6 bin liradan az olmamak kaydıyla para cezası uygulanır. D- Sahte ürünün kullanımında kullanılan teçhizatlara el konulabilir. E- Marka Tescil belgesi sahibi maddi tazminatların yanı sıra manevi tazminat davaları da açabilir. F- Sahte ürünler yurt dışına çıkmadan veya ülkeye giriş yapmadan gümrüklerde durdurulabilir. El konulabilir. G- Sahte ürünler patent, marka tescil belgesi sahibi tarafından imha ettirilebileceği gibi, özel izinlerle belge sahibi mülkiyetine de geçirilebilir. H- Sahte ürünlerle ilgili toplattırma durdurma, yedi emine kaldırma gibi kararlar artık birkaç gün içinde sonuçlanmaktadır. İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Haber Markanın korunması zaruri! Akil Kurumsal Yönetim Kurulu Başkanı Yarday Gül, patent-tescil uygulamalarının önemi hakkında bilgiler verdi. Bir işletmenin mal veya hizmetlerini bir başka işletmenin mal ve hizmetlerinden ayırt etmeyi sağlaması koşuluyla, kişi adları dahil, özellikle sözcükler, şekiller, harfler, sayılar, malların biçimi veya ambalajları gibi çizimle görüntülenebilen veya benzer biçimde ifade edilebilen 66

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

baskı yoluyla yayımlanabilen ve çoğaltılabilen her türlü işaretin marka tescili olduğunu belirten Yarday Gül, “Günümüzde şirketlerin gücü sahip oldukları maddi varlıklardan çok markalarının değeriyle ölçülmekte. Gerek prestij gerek maddi getirisi yüksek markaların korunması, korunması için de öncelikle sahibi adına tescil edilmesi, art niyetli girişimlerin önlenmesi gerekir” dedi.

markaların sadece ulusal dü-

Güçlü markaların, hiç kuşkusuz güçlü bir altyapıya, uzun ve zahmetli çalışmalara, büyük maliyetlere gereksinim duyduğunu ifade eden Gül, bütün bu çabaların sonucunda ortaya çıkan markaların, etkin bir şekilde korunmasının zaruri olduğunu vurguladı.

etmeyen firmalar, üretimleri-

“Marka taklitlerine karşı mücadelenin ve marka korumasının en etkin yolunun; hiç kuşkusuz markaların tescil edilmesinden geçtiğinin altını çizen Gül, “Zira marka sahiplerine marka yasaları ile getirilen haklar, ancak tescil yoluyla elde edilebilmektedir. Uluslararası ticaretteki gelişmelere paralel olarak, firmaların dünyanın hemen her bölgesine ürün pazarlamaya başladığı bir dönemde,

riskleri bertaraf edebilmeleri,

zeydeki tescillerinin yeterli olmayacağı, etkin bir marka koruması için hedef pazarların tamamında marka koruması sağlanmasının gerekliliği aşikârdır. Üretim ve pazarlamanın yapıldığı hedef pazarlarda marka koruması elde nin durdurulması, pazardaki ürünlerinin toplatılması, tazminat ve hapis cezaları gibi risklerle karşı karşıya kalmaktadır. İşletmelerin bütün bu etkin marka stratejilerine sahip olmalarından geçiyor. Bu stratejilerin ön koşulu olarak, başta uluslararası tescil uygulamaları olmak üzere, diğer ülkelerin marka tescil süreçlerinin bilinmesi gerekiyor” şeklinde konuştu.

Haber

TEKNOKENT Binası 271 Günde Yapılacak Hitit Üniversitesi TEKNOKENT Binası yapım işi 25 Eylül Salı günü ihale edildi. Rektörlük Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı’nda düzenlenen ihaleye 4 ayrı firma teklif sundu. İhalede komisyon başkanlığını Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı Şube Müdürü Elektrik Elektronik Mühendisi Süleyman Altan yaptı. 7 milyon 524 bin 856 lira 94 kuruş muhammen bedelli ihalede Taşoğlu İnşaat Ltd. Şti 6 milyon 918 bin lira, Trend İnşaat+Dalgıçlar İnşaat AŞ. Ortaklığı 10 milyon 300 bin lira, Yüksel İnşaat Muamer Yüksel 4 milyon 447 bin 520 lira, BESTAŞ Ltd. Şti Hasan Çalış 6 milyon 450 bin lira teklif verdi. Organize Sanayi Bölgesi’ne yapılacak TEKNOKENT binasının ihalesi Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı’nın onayına sunulacak. Binanın 271 günde tamamlanması öngörülüyor. Çorum Teknoloji Geliştirme Bölgesi (Teknokent) projesi protokolü imzalandı. Çorum Organize Sanayi Bölge Müdürlüğü tarafından hazırlanan projeye Hacettepe Üniversitesi teknik, Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı (OKA) ise mali destek veriyor. Hitit Üniversitesi

Rektörlüğü'nde düzenlenen imza törenine Vali Sabri Başköy, Hitit Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Reha Metin Alkan, İl Genel Sekreteri Ömer Arslan, TSO Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Başaranhıncal ile birlikte proje ortağı kurumların temsilcileri katıldı. Hitit Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Reha Metin Alkan, Teknokentlerin, teknolojik gelişmelerin ve Ar-Ge çalışmalarının yoğun olarak yapıldığı yerler olduğunu ifade ederek, Çorum Teknokent Projesinin Çorum'da üniversite-sanayi işbirliğinin en önemli halkalarından birisini oluşturduğunu bildirdi. Teknokentlerin özellikle patente ve buluşa dayalı çalışmaların yapıldığı çok önemli yerler olduğunu vurgulayan Rektör Alkan, 'Hitit Üniversitesinin Çorum'da her alanda yer alacağını her fırsatta dile getiriyorduk. Teknokent Projesi, bunlardan belki de en önemlisi. Teknokentler sürdürülebilir kalkınmayı sağlayan bilim yuvalarıdır' şeklinde konuştu. Çorumlu Firmaların Teknokent'e Sahip Çıkması Önemli 5 bine yakın işletmenin bulunduğu Çorum'un bir sanayi şehri olduğunu ve Teknokent Projesinin de Çorum'da çok önemli bir boşluğu dolduracağını vurgulayan Rektör Alkan, Çorum'da artık katma değeri ve satış gücü yüksek

ürünler üretilmesi gerektiğini, Teknokent projesinin de bu anlamda Çorum'da atılan çok önemli bir adım olduğunu kaydetti. Rektör Alkan, 6 milyon TL proje maliyeti bulunan projenin 4.5 milyon TL'sinin OKA tarafından hibe olarak karşılanacağını ve Teknokent inşaatına ise önümüzdeki yıl içerisinde başlanarak kısa sürede tamamlanacağını bildirdi. Alkan, 'Teknokent projesinde binadan çok, binanın içini çok iyi doldurmamız gerek. Bu anlamda Çorumlu firmaların Teknokent'e sahip çıkması önemli' şeklinde konuştu. Vali Sabri Başköy ise, Teknokentin, üniversitesanayi işbirliğinin sağlanması bakımından son derece önemli bir hizmet olacağını söyledi. Projenin hayata geçirilmesi için Teknokent AŞ isimli bir şirket kurulacağını ve yapılacak çalışmaların bu şirket tarafından yönetileceğini dile getiren Vali Başköy, Teknokent binasının ise iki yıl içerisinde tamamlanarak hizmete açılacağını kaydetti. İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Haber

Sosyal Sigorta İşletmeleri Yönetmeliği’nde Değişiklik Sosyal Sigorta İşletmeleri Yönetmeliği’nin 12 ve 14’üncü fıkralarında değişiklik yapıldı. Buna göre, önceden 30 kişiden az işçi çalıştıran özel işyerlerinin Sigortalı Eksik Gün Bildirim Formu verme zorunluluğu bulunurken, söz konusu yasa değişikliği ile 10 ve üzeri sayıda işçi çalıştıran özel işletmelerin ‘Sigortalı Eksik Gün Bildirim Formu’ verme zorunluluğu kaldırıldı. Yani 10’dan fazla işçi çalıştıran özel işletmeler, Sigortalı Eksik Gün Bildirim Formu ve eki belgelerini Sosyal Güvenlik Kurumu’na vermelerine gerek kalmadı. Yapılan bir diğer değişiklikte ise; 1-9 işçi çalıştıran özel işyerleri, eksik gün bildirim 68

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

nedenlerini aylık pirim ve hizmet belgelerinde ’07 Puantaj Kayıtları’ olarak kodlamış iseler, Sosyal Güvenlik Kurumu’na verilecek puantaj kayıtlarında sigortalının imzasının bulunması zorunluluğu getirildi. Sigortalı imzası olmaksızın kuruma teslim edilecek belgeler, geçersiz sayılacak. Ayrıca 6385 sayılı kanunla yapılan düzenleme ile önceden yüzde 1 ila 6,5 arasında işyerlerinde yapılan işin tehlike derecesine göre değişen ‘Kısa vadeli sigorta kolları pirim oranı’, 01 Eylül 2013 tarihi itibariyle sigortalının pirime esas kazancının yüzde 2’si olarak değiştirildi. Üyelerimizin bilgisine sunulur.

Haber

Sanayi Tesislerine ‘Ölçüm Sistemi’ Uyarısı Orman ve Su İşleri Bakanlığı tarafından 25.02.2011 tarih ve 27857 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6111 sayılı kanunun 127. Maddesinin geçici 3. Maddesine göre; yer altı suyu temini maksadıyla kuyu, galeri, tünel ve benzeri için kullanma belgesi almış olanların, iki yıl içerisin-

de ilgili ölçüm sistemini kurmaları gere- na Dair Kanun çerçevesinde; sanayi amaçlı kullanılan kuyu, kiyor idi. galeri, tünel ve benzerlerine Orman ve Su İşleri Bakanlığı tarafından, ölçüm sistemlerinin kurulum 1 Mart 2013 tarih ve 28574 sayılı Resmi süresi bir yıla indirildi. Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Yeraltı Suları Hakkında Kanun Ve Kamu- Söz konusu yeni yasal dülaştırma Kanununda Değişiklik Yapılması- zenlemede yer alan “Sanayi amaçlı kullanılan kuyu, galeri, tünel ve benzerlerine ölçüm sistemi, bir yıl içinde belge sahibince kurulur. Süresi içerisinde ölçüm sistemini kuramayanların belgeleri iptal edilerek kuyuları kapatılır ve kapatma masrafları sahibinden alınır’ hükmü gereğince sanayi kuruluşlarının sanayi amacı ile kullandığı derin su sondaj kuyularına 1 Mart 2014 tarihine kadar ölçüm sistemi kurma mecburiyeti bulunuyor.

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

İş'te Stil

Bu Sonbaharda Trend Ekose En zor durumlardan biridir kadınlar için kıyafet seçimi. Özellikle çalışan kadınlar her gün farklı giyinmek ve şık görünmek isterler. Özellikle iş yerinde çok şık olunmalıdır. Sonbahar Kış 2013-2014 modası ile çalışan kadınlarımız, kendine güvenen, güçlü ve zarif iş kadınları olarak alışılmışın dışında bir ofis şıklığına bürünüyor. Ekose, bu kış sezonu adeta altın çağını yaşayacak. Genelde etek ve gömleklerde görmeye alışık olduğumuz ekoseler, kış sezonunda ayakkabılardan şapkalara kadar her türlü kıyafet ve aksesuarda kendine yer bularak, iş dünyasında bayanların şıklığına da yansıyacak durumda.Yün, şifon ve deri gibi birbirinden farklı materyallerin yer aldığı 2013-2014 koleksiyonlarında ise hayatında kadınlarımız için modern bir duruş sergileniyor. Özellikle iş kıyafetinizi hazırlarken aksesuara özel bir yer ayırın. Sade bir kıyafetinizle beraber şık bir kolye ve bilezikler tamamlayıcı ve oldukça da güzel bir iş kıyafeti kombini yaratmanızı sağlayacaktır. Ancak çok fazla abartmamaya da dikkat edin.Her sezon daha da kuvvetlenen aksesuar koleksiyonu çantadan cüzdana, kemerden fulara, kolyeye ve ayakkabıya gardırobunuzdan eksik etmek istemeyeceğiniz parçalarla sezona hazır. Sonbaharın vazgeçilmez parçası trençkotları, bu sezonda da üzerimizden çıkarmayacağız parçalar arasında.Trençkotlar sonbahar mevsiminde iş hayatımızda şıklığımızı tamamlayan en önemli parçalardan olacak. Ancak unutmayanız ki şık olmak yeterli değildir.İş hayatında giyinmenin altın kuralı, iş kolunuzun geleneklerine uygun ama kendinizi yansıtan bir tarz belirlemenizdir. 70

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

İş'te Stil

Erkek giyiminde sonbaharın moda renkleri; gri, lacivert, mavi… Erkeklerin iş hayatında giyim konusunda sıradan bir görünüme sahip olmasına neden olan takım elbiseler, birçok erkek için alternatifi olmadığı için tercih edilmek zorunda olan bir üniformadan farksızdır. Oysa farklı tasarımlarla iş ortamı için son derece uygun olan bir tarz yakalanabilir ve aynı zamanda herkesin ilgisini çekecek kadar şık bir görünüme sahip olunabilir. 2013-2014 Sonbahar/Kış sezonu erkek modasında beylerin çok seveceği ve iş hayatındaki giyimlerine de yansıtabilecekleri güzel trendler bulunmakta... Bu sezon erkek giyiminde gri renk ile lacivert ve mavi tonlarının zirveye yerleşeceğini belirtilmektedir. Bu renklere monokrom, bordo, haki ve hardal gibi renkler eşlik etmekte ve erkek giyiminde ceket, palto ve pantolonlarda tüvit kumaş dikkat çekmektedir. Genel olarak iş ortamındaki bütün erkekler aynı tarzda pantolon, gömlek, kravat ve ceket giyeceğinden, siz küçük bir yaka mendili ile bile farklı bir görünüme sahip olabilirsiniz. Kravat seçimlerinizde küf yeşili, deniz mavisi, bej, pembe, açık sarı ya da gül kurusu tonlarını tercih ederek zıt bir kontrast uyumu yakalayabilir, size bakanların gözünün ilk olarak kravatınıza takılmasına neden olabilirsiniz. Giyim tarzından köklü değişiklikler yapmadan yalnızca birkaç aksesuar ekleyerek ya da var olanların rengini değiştirerek, iş ortamının tek düze ortamlarından dikkat çekebilir kendinize olan güveninizi herkese gösterebilirsiniz. Unutmayın, kendine saygı duyan erkekler işine de büyük bir saygı duymaktadır. İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

İş'te Kitap GOL

İŞLETMELERDE PROBLEM

Ferran Soriano

YÖNETİMİ

Barcelona Futbol Kulübü’nün eski başkan yardımcısı Ferran Soriano işletmelerin strateji, risk ve karar alma süreçlerinde futbol kulüplerinden neler öğrenebileceğini anlatıyor. Soriano, GOL kitabında zor şartlarda takımınızı nasıl yöneteceğinizi, üzerinde çok düşünmeden yaptığınız tercihlerin gelecekte işlerinizi nasıl etkileyeceğini gözler önüne seriyor. Kitap Soriano’nun iş tecrübelerinden edindiği, uluslararası futbol dünyasına ait muazzam iç görülerle dolu.

Dr. Duygu Kızıldağ

GOL ayrıca şirketinizin farklı departmanlarındaki –yetenek ve birikim, pazarlama ve halkla ilişkiler, strateji ve risk– başarının iyi yönetim ve güçlü liderlikten geçtiğini de anlatıyor. Futbolun hızlı dünyasından renkli örnekler veren FerranSoriano, yönetim tarzınıza ve stratejinize kılavuz olacak bu kitaba hayat veriyor. 72

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Bu kitapta uygulanır uygulanmaz işletmenizdeki tüm problemli davranışları ortadan kaldıracak mucizelerden

bahsedilmiyor.

Adından da anlaşılacağı üzere kitap, belki de işyerinde her gün karşılaştığınız problemli davranışlarla ilgili. Burada problemli davranış kavramı derinlemesine incelenerek, okurlara problemli davranışların yönetimine ilişkin öneriler sunuluyor. Kitabın getirdiği yenilikse problemli davranışları bir risk unsuru olarak değerlendirmek ve davranışsal risk yönetimi başlığı altında incelemek. Hatta biraz teorik olsa da bir model önerisinde de bulunuluyor: Davranışsal risk yönetimi modeli.

KARANLIKTA GOL ATMAK Fırat Ataklı Türkiye’nin önde gelen kurumlarına sistem kurma ve mükemmelleştirme eğitimleri ve danışmanlığı veren Fırat Ataklı, Karanlıkta Gol Atmak kitabında mükemmel sistemi kurmanın ve doğru ekibi oluşturmanın inceliklerini anlatıyor. Kurumların en değerli varlığının doğru çalışanlar olduğunu vurgulayan Ataklı, kurumlarıyla bütünleşen, kurum ilkelerini ve değerlerini özümseyerek iş hayatına taşıyan, işine tutkuyla bağlı olan ve sürekli gelişim peşinde koşan insanların mükemmel sistemle bir araya geldiklerinde hem kendilerini hem de sistemi aşıp kurumlarını zirveye taşıdıklarını vurguluyor. Yıllara dayanan deneyim ve birikimin eseri olan Karanlıkta Gol Atmak, kurumunu zirveye taşımak isteyen her çalışanın, yöneticinin ve patronun başucu kitabı olmaya aday.

PAZARLAMA İLETİŞİMİNDE SOSYAL MEDYA Salih Seçkin Sevinç Teknoloji geliştikçe pazarlama alanları ve stratejileri de değişiyor. At arabasının üzerinde satış yapmaya çalışan çığırtkanlardan parmaklarının ucuyla tüm dünyaya ulaşabilen satış uzmanlarına dönüştük. Yoksa dönüşemedik mi? Milyonlarca liralık TV reklamlarının yaratamadığı etkiyi yaratan çok özgün işlerle artık her gün karşılaşıyoruz. Tüm şirketler, “sosyal medyada yoksan, yoksun!” acı gerçeğiyle yüzleşmeye başladılar. Bu kitabı okuduğunuzda; Ürün ya da markanız için en doğru sosyal medya stratejisini geliştirmek için ihtiyacınız olan tüyoları, Hangi sosyal medya aracında nasıl adımlar atmanız gerektiğini, İyi belirlenmiş ve doğru uygulanmış strateji örneklerini, Mobil uygulamaların bugün geldiği son noktayı ve son yılların en çok kafa karıştıran sorusunun yanıtını bulacaksınız:

Haber

Çorum 3 Milyar 702 Milyon TL Kredi Kullandı Bu yılın 9 aylık döneminde bankaların İstanbul'dakişubelerinin kullandırdığı toplam kredi miktarı 292 milyar 886 milyon 597 bin lira oldu. İstanbulluların kullandığı yaklaşık 293 milyar liralık kredi miktarı, 76 kentteki bankaların şubelerinden kullanılan kredi miktarına eşdeğer oldu. BDDK verilerinden yapılan derlemeye göre, bu yılın 9 aylık döneminde toplam 746 milyar 346 milyon 255 bin lira kredi kullanıldı. En Az Krediyi Bayburtlular Kullandı Söz konusu dönemde, 292 milyar 886 milyon 597 bin lira ile İstanbul en fazla kredi kullanılan kent oldu. İstanbul'u 86 milyar 282 milyon 293 bin lira ile Ankara, 42 milyar 165 milyon 50 bin lira ile İzmir, 25 milyar 157 milyon 851 bin lira ile Antalya, 24 milyar 356 milyon 743 bin lira ile Bursa izledi.Yılın 9 ayında 287 milyon 558 bin lira ile en az krediyi

Bayburtlular, 342 milyon 636 bin lira ile Hakkarililer, 357 milyon 473 bin lira ile Tuncelililer kullandı. Bu yılın Ocak-Eylül döneminde, bankalarınİstanbul'daki şubelerinin kullandırdığı yaklaşık 293 milyar liralık toplam kredi miktarı, Bursa, Kocaeli, Adana, Gaziantep, Hatay, Konya, Mersin, Kayseri, Denizli, Manisa, Samsun, Balıkesir, Aydın, Tekirdağ, Eskişehir, Sakarya, Kahramanmaraş, Trabzon, Diyarbakır, Şanlıurfa, Zonguldak, Erzurum, Afyonkarahisar, Malatya, Ordu, Çanakkale, Çorum, Edirne, Sivas, Tokat, Kütahya, Elazığ,

Isparta, Kırklareli, Rize, Osmaniye, Mardin, Kastamonu, Uşak, Van, Giresun, Amasya, Bolu, Düzce, Yozgat, Adıyaman, Karabük, Burdur, Karaman, Nevşehir, Yalova, Aksaray, Niğde, Batman, Kırıkkale, Bilecik, Kırşehir, Kars, Erzincan, Sinop, Siirt, Çankırı, Bartın, Bitlis, Şırnak, Artvin, Ağrı, Muş, Iğdır, Bingöl, Gümüşhane, Ardahan, Kilis, Tunceli, Hakkari ve Bayburt'taki bankaların şubelerinden kullanılan kredi miktarına eşdeğer oldu. Bankaların, söz konusu 76 kentteki şubelerinden kullanılan toplam kredi miktarı, 292 milyar 486 milyon 730 bin lira oldu. www.corumgazetesi.com

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Bilim-Teknoloji

SIM Kart Kilitleri Kalkıyor

Kalp Atışlarınız Şifreniz Olacak Bilim insanları ve mühendisler, dijital dünyada gerçekleştireceğiniz tüm işlemlerde kimlik tanımlaması olarak kullanabileceğiniz özel bir bileklik geliştirdi. Bileklik, kalp atışlarınızı şifre olarak kullanıyor. Geleneksel şifreleri yakında tarihe gömecek olan teknolojiler, yüzde 100 güvenlik sağlayan yeni nesil yöntemler sunuyor. Bilim insanları, dijital dünyadaki hesaplarınızı korumak için bugüne kadar düşünülen beyin dalgaları ve dijital parmak izi gibi girişimlerin ardından, ‘kalp atışı’ yöntemini geliştirdi. Nymi adı verilen bileklik, elektrokardiyogram (ECG) alıcıları kullanarak kalp atışlarını takip ediyor ve iPad’lerden, otomobil bilgisayarlarına kadar birçok cihaza yansıtabiliyor. Kanada’nın Toronto kentinde bulunan Bionym şirketinin geliştirdiği teknoloji, parmak izi veya yüz tanıyan teknolojilere kıyasla daha zor bir biyometrik sisteme dayanıyor. Kişinin kimliğini belirleyebilmek için, kullanıcılar Nymi üzerinde bulunan bir alıcıya yaklaşık iki dakika boyunca basıyor. Bu esnada, bileklik ECG sinyali kaydediyor. Sinyal kaydedildikten sonra, sadece kaydedilen sinyali, yani imzayı tanıyor. El Hareketlerini Algılıyor Nymi bilekliğini diğer elektronik cihazlarla kullanmak son derece kolay. Kullanıcı bileklikteki tuşa basıyor ve bileklik birkaç saniye içinde kalp atışını yeniden tanımlıyor. Ardından, Bluetooth aracılığıyla bileklikle uyumlu uygulamayı içeren cihazla temas kuruyor. Bileklik çıkarıldığında, bağlantı kurulan cihazlar otomatik olarak kilitleniyor. Bileklik, el hareketlerine de tepki verebiliyor. Örneğin elinizi salladığınızda veya bileğinizi büktüğünüzde, otomobilinizin kapısını açabiliyorsunuz. Belli hareketlerle banka işlemlerine bile onay verebileceğiniz bileklik, vibrasyon özelliğiyle e-posta veya mesajları size bildirecek, LED ekranda bu mesajları görebileceksiniz. (NTVMSNB-C) 74

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Cep telefonlarına işletmeciler tarafından yüklenen ancak başka operatörlerin, SIM kartlarıyla kullanılmasını engelleyen elektronik kilitler, 7 Eylül’de kaldırılacak. Tüketiciler Derneği (TÜDER) Genel Başkanı Aydın Ağaoğlu, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunun (BTK) 7 Haziran’da aldığı kararla mobil haberleşme hizmeti sunan firmaların müşterilerine indirimli veya bedelsiz verdikleri cihazlara koydukları elektronik kilitlerin 7 Eylül’den itibaren kullanılamayacağını söyledi. Ağaoğlu, söz konusu uygulamanın tüketicilere GSM operatörlerince belli bir süre abonelik ve sadece o operatörün SIM kartıyla kullanılması şartıyla düşük fiyatlı verilen taahhütlü cep telefonu ve tablet bilgisayar gibi elektronik haberleşme cihazlarının başka operatörlerin SIM kartlarıyla kullanabilme olanağı sunacağını belirtti. SIM kilitli cihaz devri sonlandırılmış oldu Ağaoğlu, bunun geç ama yerinde alınmış bir karar olduğunu ifade ederek, şöyle konuştu: “Elektronik kilitli cihaz kullanan tüketiciler, bundan böyle diledikleri operatöre geçiş kararını daha özgür alabilecek. Kilitli cihazların kilitlerinin kırılarak, başka GSM firmalarının SIM kartlarıyla da kullanılmasını sağlamak için bazı cep telefon satıcıları cihazın cinsine göre, 20 ile 100 lira arasında ücret alıyordu. Ayrıca kilitli cihazlara müdahale ederek, diğer operatörlerin hatlarıyla görüşmesine imkan sağlıyorlardı. Tüketiciler artık korsan kilit kırıcılarına para ödemek zorunda kalmayacak. Mevcut durumda kilit içeren cihazlara uzaktan erişim imkanı bazen mümkün olmuyor. Mobil işletmecilerin internet siteleri üzerinden söz konusu cihazların kilit kodlarının kaldırabilme imkanının sağlanması ile kilitlerin açılmasına yönelik her türlü kolaylığın işletmeciler tarafından abonelere gösterilmesi hususlarına karar verilerek, SIM kilitli cihaz devri sonlandırılmış oldu.” Sorun yaşayanlar BTK’ya veya tüketici hakem heyetlerine başvurmalı Şu anda yüzbinlerce cihazın kilitli olduğunu aktaran Ağaoğlu, tüketicilerin karar yürürlüğe girdikten hemen sonra operatörlerine müracat ederek, kilitleri açtırabileceklerini söyledi. Ağaoğlu, risk altına girilmeden işlemin ücretsiz yaptırılacağını dile getirerek. "Eğer herhangi bir sorun yaşarlarsa BTK›nın tuketici@btk.gov.tr adresine başvursunlar. Eğer bundan sonuç alamazlarsa bulundukları il ve ilçelerdeki tüketici hakem heyetlerine dilekçeyle müracaatta bulunsunlar" diye konuştu. Hürriyet

Bilim-Teknoloji

Dünyanın 1.75 Milyar Yılı Kalmış!

Şarjsız Telefonlar Geliyor! Artık akıllı telefonlarınızı şarj edebilmek için şarj aletlerine ihtiyacınız kalmayacak. DuPont Yapı Çözümleri birimi ve Powers Matters Alliance’ın (PMA) üzerinde çalışmaya başladıkları yüzeyler, akıllı telefon ve tabletleri üzerine konduğu anda şarj etmeye başlayacak. Mutfak, toplantı odası, hastane gibi yerlerde kullanılabilen sentetik granit yüzeyli teknolojik tezgahlar özellikle şarjı çok hızlı biten akıllı telefon kullanıcıları için önemli bir çözüm olabilir. Konuyla ilgili konuşan PMA Başkanı Ron Resnick “Kablosuz güç aktarımındaki bir sonraki adım, onun mobilya çözümlerinde kullanılan yüzeylere yerleştirilebilmesidir,” dedi. DuPont Yapı Çözümleri Uluslararası Pazarlama Direktörü Ruslan Yusupov ise “Kablosuz güç aktarımının, günümüz mobil toplumu için gelişimin temeli olduğu görüşündeyiz” diye konuştu

Akıllı Bebek Tulumu Üretildi Yeni üretilen bebek giysisiyle teknoloji sınır tanımıyor. Geceleyin bebeğinizin her hareketini takip etmek ister miydiniz? Uyurken bebeklerinin her hareketini takip etmek isteyen ebeveynler için “Mimo” markalı akıllı bebek tulumu üretildi. Bebek telsizi olarak da işleyen, izleme donanımı tuluma takılarak bebeğinizin uyku düzenini ölçülebiliyor. Ebeveyneler, tuluma özel tasarlanan iPhone ve Android telefon uygulaması sayesinde bebeklerinin tüm hareketlerini takip edebiliyorlar. Tuluma takılan kaplumbağa şeklinde oyuncak pens sayesinde bebeğin solunumu ölçüyor ve yeşil nilüfer yaprağı şeklindeki Wi-Fi üs istasyonun içinde mikrofon da yer alıyor. Bebek tulumu takımının fiyatı 200 dolar. Her takım 3 özel bebek tulumu ile gerekli özel donanımları içeriyor. (Karnaval)

Bilim insanları, gezegenimizin sadece1,75 milyar yıl ömrü kaldığını hesapladılar. Zehirli sanayi atıkları tüm doğayı yok etmezse, saldırgan insanoğlu birbirini nükleer silahlarla yok etmeye karar vermezse, sorumsuzca yaşanan teknolojik gelişmeler tüm gezegenin doğal döngüsünü yok etmezse veya dev bir meteor karşımıza çıkıp gezegene çarparak infılak etmezse, Dünya'nın 1,75 milyar yıl daha huzur içinde yaşayacağı ömrü kaldığı hesaplandı. 4,5 milyar yaşındaki gezegenin son 1,75 milyar yılı aslında çok görünmüyor ancak elbette insanoğlu medeniyetinin bu 4,5 milyar yıl içinde sadece 100 bin yıldır var olduğunu düşünürsek, kalan 1,75 milyar yılda kendine başka bir gezegen bulması için zamanı olacak. 1,75 milyar yıl sonra ise güneşin genişleyerek dünyayı dev bir fırına dönüştürmesi bekleniyor. Dünyanın ömrünü yaklaşık 6,5 milyar yıl olarak hesaplayan bilim insanları, bunun kozmik ölçülerde küçük bir ömür olduğunu da vurguluyorlar. Evrende 42 milyar yıl ömürlü gezegenler bulunduğunu hesaplayan bilim insanları, insanoğlunun önümüzdeki yüzyıllar içinde başka yıldızlara seyahat ederek başka gezegenleri yaşanabilir hale dönüştürme beceresini kazanarak bu yok oluştan kurtulabileceğini de hatırlatıyorlar. Başka gezegenlerde yaşanabilir koloniler kurmak demişken, Çin'in önümüzdeki 2 yıl içinde Ay'da üs kurma planları olduğunu, ayrıca NASA'nın on seneye kadar Mars'a "geri dönüşsüz" gönüllü astronotlar göndermek ve orada bir koloni kurmak için bugünden minik gönüllüleri, ailelerinin rızasıyla eğitmeye başladığını da hatırlayalım. Öyle görünüyor ki 1,75 milyar yıla kalmadan insanoğlu başka gezegenlere kaçmak için yeterli donanıma sahip olacak. www.veteknoloji.com İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Sağlık

Bakanlık'tan Minikler İçin Örnek Beslenme Çantası Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu, okul öncesi, gelişme çağındaki çocukların yeterli ve dengeli beslenmesinin sağlanabilmesi amacıyla ailelere ve öğretmenlere uyarılarda bulunuldu.

Gıdaların içeriği SMS ile öğrenilecek Gıda ürünlerinde denetimi artıracak Ürün Doğrulama ve Takip Sistemi ile tüketiciler SMS ile gıda ürünlerinin içeriğini öğrenebilecek. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, gıda ürünlerinde denetimi artıracak Ürün Doğrulama ve Takip Sistemi’ni (ÜDTS) hayata geçirecek. Bu sistemle tüketici, alkollü içkiler, takviye edici gıdalar, enerji içecekleri, bebek mamaları, formülleri, ek gıdalar, bal, bitkisel sıvı yağlar ve siyah çay ürün gruplarının içeriğini tek bir SMS ile öğrenebilecek. Sistemin temeli gıda ürünlerine yapıştırılacak tek kullanımlık etiketlere dayanıyor. Tüketiciler, satın aldıkları ürün üzerindeki etiketi basitçe sorgulayarak, ürünün kim tarafından üretildiğini ya da ithal edildiğini, ne zaman üretildiğini, son kullanma tarihinin geçip geçmediğini, ürünün içeriğini öğrenebilecek. Bunun yanında tüketiciler, Bakanlığın herhangi bir nedenle bir ürün hakkında alacağı piyasadan toplatma kararını ürünü tüketmeden önce bilebilecek. Sistem sayesinde ürün etiketi üzerinde bulunması zorunlu olan ancak bazı tüketicilerin okumakta zorluk çektiği bilgilere ulaşmak kolaylaştırılacak, ürünün piyasaya arzından sonra etiket ya da ambalaj üzerinde yapılabilecek bilgi değiştirmeye yönelik her türlü müdahalenin de önüne geçilmiş olacak. Tüketiciler ürünün etiketini kontrol ederken herhangi bir özel okuyucu cihaza ihtiyaç duymayacak. Bahsedilen kontroller, ÜDTS’nin tüketicilere sağlayacağı 4 farklı sorgulama yöntemi üzerinden yapılabilecek. Sistem, internet, mobil uygulamalar, SMS ve otomatik sesli yanıt sistemi ile tüketicinin sorgulama talebine cevap verecek. İşlemlerden Ücret Alınmayacak Ürün Doğrulama ve Takip Sistemi’nin ürün üzerindeki etiketleri kontrol edebilmeleri için tüketicilere sağlayacağı yöntemler arasında “www.udts.com.tr” internet sayfası, iOS , Android ve diğer akıllı telefonlar için geliştirilmiş ve ücretsiz olarak edinilebilen uygulamalar, tüm operatörler için geçerli olan “7364" kısa mesaj servisi ve “444 37 09" numaralı otomatik sesli yanıt sistemi yer alıyor. Ürün takip sistemi uygulanacak ürünleri üreten, ambalajlayan ve ithal eden gıda işletmecilerinin sistem konusunda bilgilendirilmeleri amacıyla Bakanlık tarafından eğitim toplantıları düzenlenecek. Ürün takip sistemi ile getirilen yeni etiketleme sistemini ilgili ürün gruplarındaki tüm gıda firmaları en geç 31 Aralık 2013 tarihine kadar uygulayacak. (CNBC-E) 76

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Çocukların beslenme çantasının Sağlık Bakanlığı tarafından önerilen menü örneklerine göre hazırlanmasının sağlanması ve içeriklerinin sıklıkla kontrol edilmesi gerektiği belirtilerek, beslenme saatlerinde patates kızartması ve çikolata gibi yiyecekler yerine, peynir, yumurta, ekmek, taze sebze ve meyve, gazlı ve diğer hazır içecekler yerine de süt, ayran ve taze sıkılmış meyve suyunun tercih edilmesi konusunda çocukların uyarılması, bu konuda velilerle işbirliği yapılması önerildi. Ayrıca öğrencilerin boy ve ağırlık artışlarının takip edilerek değerlendirilmesi de tavsiye edildi. Günde 2-3 Bardak Süt Çocukların, dört besin grubundaki gıdalardan yeterli miktarda ve dengeli tüketmeleri gerektiği, süt, yoğurt, et, tavuk, yumurta, peynir, kuru baklagiller, sebze ve meyve ile ekmek, bulgur, makarna, pirinç gibi besinlerin her öğünde yeterli miktarlarda tüketilmesi istendi. Çocukların özellikle kemik ve diş gelişimi için günde 2-3 su bardağı süt veya yoğurt, bir kibrit kutusu kadar beyaz peynir, hastalıklara karşı daha dirençli olmaları, göz, cilt ve sindirim sistemlerinin sağlıklı olması için her gün mevsimine göre 5 porsiyon taze sebze veya meyve tüketmelerinin önem taşıdığı bildirildi. Dengeli bir kahvaltı için peynir, haşlanmış yumurta, taze meyve suyu, birkaç dilim ekmek veya bir bardak süt, poğaça ve meyve tüketilebileceği belirtildi. Öğün atlanmaması, besinlerin 3 ana ve 2 ara öğünde alınması, okulda veya evde dinlenirken ve ders çalışırken açlık hissedildiğinde tüketilen besinlere dikkat edilmesi, şeker ve şekerli besinler, çikolata, cips, gazlı içecekler yerine süt, yoğurt, sütlü tatlılar, ekmek arası peynir, taze sıkılmış meyve suları ve kuru meyve tercih edilmesinin sağlıklı beslenme açısından daha yararlı olduğu aktarıldı. Sağlıklı yaşam için çocuklara el yıkama ve diş fırçalama alışkanlığının kazandırılması, özellikle yemek yemeden önce ve sonra, tuvalete girdikten sonra, oyun oynadıktan sonra eve gelince ellerini ılık akan su altında, sabunla iyice ovuşturarak yıkamaları konusunda alışkanlık kazandırılması gerektiği vurgulandı. www.trthaber.com

Sağlık Kendinizi Kandırabilirsiniz Ama Beyninizi Asla Mevsim Geçişlerine Dikkat! En çok mevsim geçişlerinde görülen, bir tür solunum yolu hastalığı olan grip günlük yaşantımızı da olumsuz etkilemekte. Yüksek ateş, boğaz, baş ve eklem ağrısı, öksürük, halsizlik, üşüme hatta bazı kişilerde kusma ve ishalle birlikte görülebilmektedir.

Narenciye tüketin: Vücudumuz tarafından üretilmeyen ve depolanmayan C vitaminini günlük olarak çeşitli besinlerden almalıyız. Özellikle turunçgillerde bol miktarda, taze sebzelerde, maydanozda, kabakta, soğanda ve domateste bulunur.

Vücudumuzun virüslere karşı savaşabilmesi için bağışıklık sisteminin güçlenmesi ve özellikle belli yiyeceklerin sıklıkla tüketilmesi de gerekmekte.

Yeterli protein alın: Metabolizmamızın ve kas dokumuzun çalışması, dokuların onarımı, bağışıklık sisteminin güçlenmesi için ihtiyacımız ölçüsünde günlük proteinden zengin besinler tüketmeliyiz.

Su içmeyi unutmayın: Havaların soğumasıyla su tüketimi de azalabilmekte ama vücudumuzun yaz kış suya ihtiyacı vardır. Özellikle gripten korunmak için günde 2,5 lt su için ve içerisine limon ve zencefil ekleyin. Sarımsak tüketin: Sarımsak içeriğinde allicin adlı çok güçlü bir antioksidant bulunmakta ve vücudu serbest radikallerden korumaktadır. Sarımsak bağışıklık sistemini güçlendirmenin de en ucuz yollarından biridir.

Çinkodan zengin beslenin: Çinko proteinlerin enerjiye dönüştürülmesi için çok önemlidir, zihinsel fonksiyonlarda, vücudun kendi kendini iyileştirmesi ve yenilemesi gereken durumlarda , bağışıklık sisteminin gelişmesinde, hormonal dengede önemli yere sahiptir. Kuruyemişler, deniz ürünleri, et, karaciğer, süt ve yumurtada bulunur.

Yoğurt veya kefir tüketin: Birçok araştırma probiyotik gıdaların bağışıklık sistemimiz için yararlı olduğunu belirtmektedir. Yoğurt ve kefir bağışıklık sistemini güçlendirerek bir çok hastalığı önleyici etkiye sahiptir.

Şekeri azaltın: Çalışmalar fazla tüketilen şekerin bağışıklık sistemini baskıladığını gösteriyor. Mümkün olduğu kadar şeker ve şekerli besinleri azaltmalısınız. Bu hem gripten hem de fazla kilodan korunmada etkili olacaktır.

Yeşil çay tüketin: Polifenollerden zengin olan çay özellikle yeşil çay güçlü bir antioksidanttır. Siyah çayda aynı etkiye sahiptir ama yeşil çay içeriği daha zengindir.

Stresten uzak durun: Bağışıklık sisteminin zayıflamasında stresin etkisi artık bilinen bir gerçek. Grip yanı sıra birçok hastalığında oluşumunu tetikliyor. (Milliyet)

Diyet içecekleri ve yapay tatlandırıcıları seçerek sağlıklı bir seçim yaptığınızı düşünüyor olabilirsiniz ama dikkat edin çünkü bunların içinde gizli tehlike mevcut. Yapılan yeni bir araştırmaya göre yapay tatlandırıcılar daha fazla tatlı istemenize neden oluyor. Bunun sebebi ise yapay tatlandırıcılar damak tadınızı kandırıyor ama beyninizi kandıramıyor. Tatlı yediğimizde beynimiz dopamin denilen maddeyi salgılıyor ve bu da tatlıdan sonra hissedilen mutluluğun nedeni. Yapay tatlandırıcılar ve düşük kalorili diğer seçenekler ise aynı tepkiye neden olmuyor ve bir süre sonra kişilerin tatlı yeme hissini artırıyor. Diyet Ürünlere Rağmen Obezite Artıyor Yale Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden araştırmayı yürüten Prof. IVan de Araujo, "Çalışmamız tatlı yeme isteğini artırıyor ve sonrasında daha yüksek kalorili yiyeceklerin tüketilmesine neden oluyor." dedi. Araujo, bunun için için az miktarda şekerli yiyecek tüketerek bu ihtiyacın karşılanmasını tavsiye ediyor. Bilim adamları ayrıca bu araştırmanın diyet içecekler ve atıştırmalıklara rağmen neden obezitenin arttığını açıklayabileceğini belirtiyor. (Hürriyet) İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Vergi Takvimi

EKİM AYI VERGİ TAKVİMİ

01/10/2013 28/10/2013

Temmuz-Ağustos-Eylül 2013 Dönemine Ait Tevkifatların Ödemesi (GVK 98. Maddesinin 3. Fıkrasına Göre Üçer Aylık Beyanname Verme Hakkından Yararlananlar İçin)

01/10/2013 09/10/2013

16-30 Eylül 2013 Dönemine Ait Noterlerce Yapılan Makbuz Karşılığı Ödemelere Ait Beyannamenin Verilmesi ve Ödenmesi

01/10/2013 28/10/2013

Temmuz-Ağustos-Eylül 2013 Dönemine Ait GVK Geçici 67. Madde Kapsamında Yapılan Tevkifatların Ödemesi

01/10/2013 10/10/2013

16-30 Eylül 2013 Dönemine Ait Petrol ve Doğalgaz Ürünlerine İlişkin Özel Tüketim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/10/2013 28/10/2013

Eylül 2013 Dönemine Ait Katma Değer Vergisinin Ödemesi

Eylül 2013 Dönemine Ait Kolalı Gazoz, Alkollü İçecekler ve Tütün Mamullerine İlişkin Özel Tüketim Vergisinin Beyanı ve Ö.

01/10/2013 28/10/2013

01/10/2013 21/10/2013

Temmuz-Ağustos-Eylül 2013 Dönemine Ait Katma Değer Vergisinin Ödemesi

01/10/2013 21/10/2013

Eylül 2013 Dönemine Ait Dayanıklı Tüketim ve Diğer Mallara İlişkin Özel Tüketim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/10/2013 28/10/2013

Eylül 2013 Dönemine Ait İstihkaktan Kesinti Suretiyle Tahsil Edilen Damga Vergisi ile Sürekli Mükellefiyeti Bulunanlar İçin Makbuz Karşılığı Ödenmesi Gereken Damga Vergisinin Ödemesi

01/10/2013 21/10/2013

Eylül 2013 Dönemine Ait Motorlu Taşıt Araçlarına İlişkin Özel Tüketim Vergisinin (Tescile Tabi Olmayanlar) Beyanı ve Ödemesi

21/10/2013 30/10/2013

1-15 Ekim 2013 Dönemine Ait Noterlerce Yapılan Makbuz Karşılığı Ödemelere Ait Beyannamenin Verilmesi ve Ödenmesi

01/10/2013 21/10/2013

Eylül 2013 Dönemine Ait Özel İletişim Vergisinin Beyanı ve Öd.

01/10/2013 31/10/2013

01/10/2013 21/10/2013

Eylül 2013 Dönemine Ait Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

Eylül 2013 Dönemine Ait Mal ve Hizmet Alımlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Ba)

01/10/2013 31/10/2013

Eylül 2013 Dönemine Ait Mal ve Hizmet Satışlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Bs)

01/10/2013 21/10/2013

Eylül 2013 Dönemine Ait Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu Kesintisi Bildirimi ve Ödemesi

01/10/2013 31/10/2013

Eylül 2013 Dönemine Ait Haberleşme Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/10/2013 21/10/2013

Eylül 2013 Dönemine Ait Kolalı Gazozlara İlişkin EK:7 No.lu ÖTV Bildirim Formu

01/10/2013 21/10/2013

Eylül 2013 Dönemine Ait Alkollü İçeceklere İlişkin EK:8 No.lu ÖTV Bildirim Formu

01/10/2013 21/10/2013

Eylül 2013 Dönemine Ait Tütün Mamullerine İlişkin EK:9 No.lu ÖTV Bildirim Formu

01/10/2013 21/10/2013

Eylül 2013 Dönemine Ait Dayanıklı Tüketim ve Diğer Mallara İlişkin EK:10 No.lu ÖTV Bildirim Formu

01/10/2013 21/10/2013

Eylül 2013 Dönemine Ait 5602 Sayılı Kanunda Tanımlanan Şans Oyunlarıyla İlgili Veraset ve İntikal Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/10/2013 21/10/2013

Eylül 2013 Dönemine Ait Şans Oyunları Vergisinin Beyanı ve Ö.

01/10/2013 21/10/2013

Eylül 2013 Dönemine Ait İlan ve Reklam Vergisinin Beyanı ve Ö.

01/10/2013 21/10/2013

KASIM AYI VERGİ TAKVİMİ 01/11/2013

11/11/2013

16-31 Ekim 2013 Dönemine Ait Noterlerce Yapılan Makbuz Karşılığı Ödemelere Ait Beyannamenin Verilmesi ve Ödenmesi

01/11/2013

11/11/2013

16-31 Ekim 2013 Dönemine Ait Petrol ve Doğalgaz Ürünlerine İlişkin Özel Tüketim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/11/2013

14/11/2013

2013 III. Geçici Vergi Dönemine (Temmuz-Ağustos-Eylül) Ait Gelir Geçici Vergisinin Beyanı

01/11/2013

14/11/2013

2013 III. Geçici Vergi Dönemine (Temmuz-Ağustos-Eylül) Ait Kurum Geçici Vergisinin Beyanı

01/11/2013

15/11/2013

Ekim 2013 Dönemine Ait Kolalı Gazoz, Alkollü İçecekler ve Tütün Mamullerine İlişkin Özel Tüketim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

Eylül 2013 Dönemine Ait Müşterek Bahislere İlişkin Eğlence Vergisinin Beyanı ve Ödemesi ile Diğer Eğlence Vergilerine İlişkin Eğlence Vergisinin Ödemesi

01/11/2013

15/11/2013

Ekim 2013 Dönemine Ait Dayanıklı Tüketim ve Diğer Mallara İlişkin Özel Tüketim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/10/2013 21/10/2013

Eylül 2013 Dönemine Ait Elektrik ve Havagazı Tüketim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/11/2013

15/11/2013

Ekim 2013 Dönemine Ait Motorlu Taşıt Araçlarına İlişkin Özel Tüketim Vergisinin (Tescile Tabi Olmayanlar) Beyanı ve Ödemesi

01/10/2013 21/10/2013

Eylül 2013 Dönemine Ait Yangın Sigortası Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/11/2013

15/11/2013

Ekim 2013 Dönemine Ait Özel İletişim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/10/2013 23/10/2013

Eylül 2013 Dönemine Ait GVK 94. Madde ile KVK 15. ve 30. Maddelerine Göre Yapılan Tevkifatların Muhtasar Beyanname ile Beyanı

01/11/2013

15/11/2013

Ekim 2013 Dönemine Ait Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/11/2013

15/11/2013

Ekim 2013 Dönemine Ait Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu Kesintisi Bildirimi ve Ödemesi

01/10/2013 23/10/2013

Temmuz-Ağustos-Eylül 2013 Dönemine Ait Tevkifatların Muhtasar Beyanname ile Beyanı (GVK 98. Maddesinin 3. Fıkrasına Göre Üçer Aylık Beyanname Verme Hakkından Yararlananlar İçin)

01/11/2013

18/11/2013

2013 III. Geçici Vergi Dönemine (Temmuz-Ağustos-Eylül) Ait Gelir Geçici Vergisinin Ödemesi

01/11/2013

18/11/2013

01/10/2013 23/10/2013

Temmuz-Ağustos-Eylül 2013 Dönemine Ait GVK Geçici 67. Madde Kapsamında Yapılan Tevkifatların Muhtasar Beyanname ile Beyanı

2013 III. Geçici Vergi Dönemine (Temmuz-Ağustos-Eylül) Ait Kurum Geçici Vergisinin Ödemesi

01/11/2013

20/11/2013

Ekim 2013 Dönemine Ait Kolalı Gazozlara İlişkin EK:7 No.lu ÖTV Bildirim Formu

01/10/2013 23/10/2013

Eylül 2013 Dönemine Ait İstihkaktan Kesinti Suretiyle Tahsil Edilen Damga Vergisi ile Sürekli Mükellefiyeti Bulunanlar İçin Makbuz Karşılığı Ödenmesi Gereken Damga Vergisinin Beyanı

01/11/2013

20/11/2013

Ekim 2013 Dönemine Ait Alkollü İçeceklere İlişkin EK:8 No.lu ÖTV Bildirim Formu

01/10/2013 24/10/2013

Eylül 2013 Dönemine Ait Katma Değer Vergisinin Beyanı

01/11/2013

20/11/2013

Ekim 2013 Dönemine Ait Tütün Mamullerine İlişkin EK:9 No.lu ÖTV Bildirim Formu

01/10/2013 24/10/2013

Temmuz-Ağustos-Eylül 2013 Dönemine Ait Katma Değer Vergisinin Beyanı

01/11/2013

20/11/2013

Ekim 2013 Dönemine Ait Dayanıklı Tüketim ve Diğer Mallara İlişkin EK:10 No.lu ÖTV Bildirim Formu

21/10/2013 25/10/2013

1-15 Ekim 2013 Dönemine Ait Petrol ve Doğalgaz Ürünlerine İlişkin Özel Tüketim Vergisi Beyanı ve Ödemesi

01/11/2013

20/11/2013

Ekim 2013 Dönemine Ait 5602 Sayılı Kanunda Tanımlanan Şans Oyunlarıyla İlgili Veraset ve İntikal Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/10/2013 28/10/2013

Eylül 2013 Dönemine Ait GVK 94. Madde ile KVK 15. ve 30. Maddelerine Göre Yapılan Tevkifatların Ödemesi

01/11/2013

20/11/2013

Ekim 2013 Dönemine Ait Şans Oyunları Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

20/11/2013

Ekim 2013 Dönemine Ait İlan ve Reklam Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/12/2013 10/12/2013

16-30 Kasım 2013 Dönemine Ait Noterlerce Yapılan Makbuz Karşılığı Ödemelere Ait Beyannamenin Verilmesi ve Ödenmesi

01/11/2013

20/11/2013

Ekim 2013 Dönemine Ait Müşterek Bahislere İlişkin Eğlence Vergisinin Beyanı ve Ödemesi ile Diğer Eğlence Vergilerine İlişkin Eğlence Vergisinin Ödemesi

01/12/2013 16/12/2013

Kasım 2013 Dönemine Ait Kolalı Gazoz, Alkollü İçecekler ve Tütün Mamullerine İlişkin Özel Tüketim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/11/2013

20/11/2013

Ekim 2013 Dönemine Ait Elektrik ve Havagazı Tüketim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/12/2013 16/12/2013

Kasım 2013 Dönemine Ait Dayanıklı Tüketim ve Diğer Mallara İlişkin Özel Tüketim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/11/2013

20/11/2013

Ekim 2013 Dönemine Ait Yangın Sigortası Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/12/2013 16/12/2013

Kasım 2013 Dönemine Ait Motorlu Taşıt Araçlarına İlişkin Özel Tüketim Vergisinin (Tescile Tabi Olmayanlar) Beyanı ve Ödemesi

25/11/2013

Ekim 2013 Dönemine Ait GVK 94. Madde ile KVK 15. ve 30. Maddelerine Göre Yapılan Tevkifatların Muhtasar Beyanname ile Beyanı

01/12/2013 16/12/2013

01/11/2013

Kasım 2013 Dönemine Ait Özel İletişim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/12/2013 16/12/2013

Kasım 2013 Dönemine Ait Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/12/2013 16/12/2013

Kasım 2013 Dönemine Ait Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu Kesintisi Bildirimi ve Ödemesi

01/12/2013 20/12/2013

Kasım 2013 Dönemine Ait Kolalı Gazozlara İlişkin EK:7 No.lu ÖTV Bildirim Formu

01/12/2013 20/12/2013

Kasım 2013 Dönemine Ait Alkollü İçeceklere İlişkin EK:8 No.lu ÖTV Bildirim Formu

01/12/2013 20/12/2013

Kasım 2013 Dönemine Ait Tütün Mamullerine İlişkin EK:9 No.lu ÖTV Bildirim Formu

01/12/2013 20/12/2013

Kasım 2013 Dönemine Ait Dayanıklı Tüketim ve Diğer Mallara İlişkin EK:10 No.lu ÖTV Bildirim Formu

01/12/2013 20/12/2013

Kasım 2013 Dönemine Ait 5602 Sayılı Kanunda Tanımlanan Şans Oyunlarıyla İlgili Veraset ve İntikal Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/12/2013 20/12/2013

1-15 Kasım 2013 Dönemine ait Noterlerce Yapılan Makbuz Karşılığı Ödemelere Ait Beyannamenin Verilmesi ve Ödenmesi

Kasım 2013 Dönemine Ait Şans Oyunları Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/12/2013 20/12/2013

Kasım 2013 Dönemine Ait İlan ve Reklam Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/11/2013 02/12/2013

Yıllık Gelir Vergisi Beyannamelerinde, Toplam Gelir İçindeki Zirai Kazançları %75 ve Daha Yüksek Oranda Olanlar İçin 1. Taksit Ö.

01/12/2013 20/12/2013

01/11/2013 02/12/2013

Veraset ve İntikal Vergisi 2. Taksit Ödemesi

Kasım 2013 Dönemine Ait Müşterek Bahislere İlişkin Eğlence Vergisinin Beyanı ve Ödemesi ile Diğer Eğlence Vergilerine İlişkin Eğlence Vergisinin Ödemesi

01/11/2013 02/12/2013

2013 Yılı Emlak Vergisi 2. Taksit Ödemesi

01/12/2013 20/12/2013

Kasım 2013 Dönemine Ait Elektrik ve Havagazı Tüketim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/11/2013 02/12/2013

2013 Yılı Çevre Temizlik Vergisinin (İşyeri ve Diğer Şekilde Kullanılan Binalar İle Su İhtiyacını Belediyece Tesis Edilmiş Su Şebekesi Haricinden Karşılayan Konutlar İçin) 2. Taksit Ödemesi

01/12/2013 20/12/2013

Kasım 2013 Dönemine Ait Yangın Sigortası Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/11/2013 02/12/2013

6111 Sayılı Kanunun 2,3,5,6,7 ve 8. Maddeleri Hükümleri Uyarınca Ödenmesi Gereken 16. Taksit Ödemesi

01/12/2013 23/12/2013

Kasım 2013 Dönemine Ait İstihkaktan Kesinti Suretiyle Tahsil Edilen Damga Vergisi ile Sürekli Mükellefiyeti Bulunanlar İçin Makbuz Karşılığı Ödenmesi Gereken Damga Vergisinin Beyanı

01/11/2013 02/12/2013

Ekim 2013 Dönemine Ait Mal ve Hizmet Alımlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Ba)

01/12/2013 23/12/2013

Kasım 2013 Dönemine Ait GVK 94. Madde ile KVK 15. ve 30. Maddelerine Göre Yapılan Tevkifatların Muhtasar Beyanname ile Beyanı

01/11/2013 02/12/2013

Ekim 2013 Dönemine Ait Mal ve Hizmet Satışlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Bs)

01/12/2013 24/12/2013

Kasım 2013 Dönemine Ait Katma Değer Vergisinin Beyanı

01/11/2013 02/12/2013

Ekim 2013 Dönemine Ait Haberleşme Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

16/12/2013 24/12/2013

1-15 Aralık 2013 Dönemine Ait Noterlerce Yapılan Makbuz Karşılığı Ödemelere Ait Beyannamenin Verilmesi ve Ödenmesi

16/12/2013 25/12/2013

1-15 Aralık 2013 Dönemine Ait Petrol ve Doğalgaz Ürünlerine İlişkin Özel Tüketim Vergisi Beyanı ve Ödemesi

01/12/2013 26/12/2013

Kasım 2013 Dönemine Ait GVK 94. Madde ile KVK 15. ve 30. Maddelerine Göre Yapılan Tevkifatların Ödemesi

01/12/2013 26/12/2013

Kasım 2013 Dönemine Ait Katma Değer Vergisinin Ödemesi

01/11/2013

25/11/2013

Ekim 2013 Dönemine Ait Katma Değer Vergisinin Beyanı

01/11/2013

25/11/2013

Ekim 2013 Dönemine Ait İstihkaktan Kesinti Suretiyle Tahsil Edilen Damga Vergisi ile Sürekli Mükellefiyeti Bulunanlar İçin Makbuz Karşılığı Ödenmesi Gereken Damga Vergisinin Beyanı

18/11/2013

25/11/2013

1-15 Kasım 2013 Dönemine Ait Petrol ve Doğalgaz Ürünlerine İlişkin Özel Tüketim Vergisi Beyanı ve Ödemesi

26/11/2013

Ekim 2013 Dönemine Ait GVK 94. Madde ile KVK 15. ve 30. Maddelerine Göre Yapılan Tevkifatların Ödemesi

01/11/2013 01/11/2013 01/11/2013

18/11/2013

26/11/2013

Ekim 2013 Dönemine Ait Katma Değer Vergisinin Ödemesi

26/11/2013

Ekim 2013 Dönemine Ait İstihkaktan Kesinti Suretiyle Tahsil Edilen Damga Vergisi ile Sürekli Mükellefiyeti Bulunanlar İçin Makbuz Karşılığı Ödenmesi Gereken Damga Vergisinin Ödemesi

26/11/2013

ARALIK AYI VERGİ TAKVİMİ 01/11/2013 02/12/2013

Yıllık Gelir Vergisi Beyannamelerinde, Toplam Gelir İçindeki Zirai Kazançları %75 ve Daha Yüksek Oranda Olanlar İçin 1. Taksit Ödemesi

01/11/2013 02/12/2013

Veraset ve İntikal Vergisi 2. Taksit Ödemesi

01/11/2013 02/12/2013

2013 Yılı Emlak Vergisi 2. Taksit Ödemesi

01/12/2013 26/12/2013

01/11/2013 02/12/2013

Kasım 2013 Dönemine Ait İstihkaktan Kesinti Suretiyle Tahsil Edilen Damga Vergisi ile Sürekli Mükellefiyeti Bulunanlar İçin Makbuz Karşılığı Ödenmesi Gereken Damga Vergisinin Ödemesi

01/12/2013 31/12/2013

Yıllık Gelir Vergisi Beyannamelerinde, Toplam Gelir İçindeki Zirai Kazançları %75 ve Daha Yüksek Oranda Olanlar İçin 2. Taksit Ödemesi

01/11/2013 02/12/2013

6111 Sayılı Kanunun 2,3,5,6,7 ve 8. Maddeleri Hükümleri Uyarınca Ödenmesi Gereken 16. Taksit Ödemesi

01/11/2013 02/12/2013

Ekim 2013 Dönemine Ait Mal ve Hizmet Alımlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Ba)

01/12/2013 31/12/2013

2014 Yılında Kullanılacak Olan Yasal Defterlere İlişkin Açılış Tasdiki

01/11/2013 02/12/2013

Ekim 2013 Dönemine Ait Mal ve Hizmet Satışlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Bs)

01/12/2013 31/12/2013

Kasım 2013 Dönemine Ait Mal ve Hizmet Alımlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Ba)

01/11/2013 02/12/2013

Ekim 2013 Dönemine Ait Haberleşme Vergisinin Beyanı ve Ö.

01/12/2013 31/12/2013

Kasım 2013 Dönemine Ait Mal ve Hizmet Satışlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Bs)

01/12/2013 10/12/2013

16-30 Kasım 2013 Dönemine Ait Petrol ve Doğalgaz Ürünlerine İlişkin Özel Tüketim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/12/2013 31/12/2013

Kasım 2013 Dönemine Ait Haberleşme Vergisinin Beyanı ve Ödemesi İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Vergi Takvimi

01/11/2013

Ekonomik Veriler

2013’ in TEMMUZ Ayında TÜFE oranı %8,88 olarak gerçekleşti Ayrıca TÜFE’ de aylık değişim %0,31’dir 2012’in TEMMUZ ayında gerçekleşen TÜFE oranı%9,07’idi. TÜFE’de (2003=100 temel yıllı) 2013 yılı Temmuz ayında bir önceki aya göre%0,31, bir önceki yılın Aralık ayına göre %4,32 bir önceki yılın aynı ayına göre %8,88 ve on iki aylık ortalamalara göre %7,47 artış gerçekleşti. Tüketici Fiyatları Endeksi Değişim Oranları (%) TÜFE

TEMMUZ 2013

TEMMUZ 2012

Bir Önceki aya göre değişim oranı (%)

%0,31

%-0,23

Bir Önceki Yılın Aralık ayına göre değişim oranı (%)

%4,32

%1,71

Bir Önceki yılın aynı ayına göre değişim oranı (%)

%8,88

%9,07

12 aylık ortalamalara göre değişim oranı (%) %7,47 %9,11 Kaynak: TUIK 2013’in AĞUSTOS ayında TÜFE oranı % 8,17 olarak gerçekleşti Ayrıca TÜFE’ de aylık değişim %-0,10 dur 2012’in AĞUSTOS ayında gerçekleşen TÜFE oranı % 8,88 idi.

Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) aylık %0,10 düştü TÜFE’de (2003=100) 2013 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre %0,10 düşüş, bir önceki yılın Aralık ayına göre %4,21, bir önceki yılın aynı ayına göre %8,17 ve on iki aylık ortalamalara göre %7,42 artış gerçekleşti.

Aylık en yüksek artış %1,24 ile çeşitli mal ve hizmetler grubunda gerçekleşti Ana harcama grupları itibariyle 2013 yılı Ağustos ayında endekste yer alan gruplardan eğitimde %1,19, lokanta ve otellerde %0,76, ulaştırmada %0,70, eğlence ve kültürde %0,44 artış gerçekleşti.

Aylık en fazla düşüş gösteren grup %3,62 ile giyim ve ayakkabı oldu Ana harcama grupları itibariyle 2013 yılı Ağustos ayında endekste yer alan gruplardan gıda ve alkolsüz içeceklerde %0,77, haberleşmede %0,07, ev eşyasında %0,01 düşüş gerçekleşti.

Yıllık en yüksek artış %16,01 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda gerçekleşti TÜFE’de, bir önceki yılın aynı ayına göre gıda ve alkolsüz içecekler (%10,25), lokanta ve oteller (%9,13), ulaştırma (%8,80), konut (%7,50) artışın yüksek olduğu diğer ana harcama gruplarıdır.

Aylık en yüksek artış %0,26 ile TR81 (Zonguldak, Karabük, Bartın)’de oldu statistiki Bölge Birim Sınıflaması (İBBS) Düzey 2’de bulunan 26 bölge içinde, bir önceki yılın Aralık ayına göre en yüksek artış TR71 (Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir) (%5,34) bölgesinde, bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek artış TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis) (%10,13) bölgesinde ve on iki aylık ortalamalara göre en yüksek artış TR21 (Tekirdağ, Edirne, Kırklareli) (%8,23) bölgesinde gerçekleşti. Ağustos 2013’te endekste kapsanan 437 maddeden; 72 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 243 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 122 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.

Tüketici Fiyatları Endeksi Değişim Oranları (%) TÜFE

AĞUSTOS 2013

AĞUSTOS 2012

Bir Önceki aya göre değişim oranı (%)

%-0,10

%0,56

Bir Önceki Yılın Aralık ayına göre değişim oranı (%)

% 4,21

%2,28

Bir Önceki yılın aynı ayına göre değişim oranı (%)

%8,17

%8,88

12 aylık ortalamalara göre değişim oranı (%)

%7,42

%9,29

Enflasyon rakamlarında yıllık oranlar ocak-aralık dönemini kapsayan 12 aylık verileridir. 80

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Yıllar

Ocak

Şubat

Mart

Nisan

Mayıs

Haziran

Temmuz

Ağustos

Eylül

Ekim

Kasım

Aralık

2005

0,55

0,02

0,26

0,71

0,92

0,10

-0,57

0,85

1,02

1,79

1,40

0,42

2006

0,75

0,22

0,27

1,34

1,88

0,34

0,86

-0,44

1,29

1,27

1,29

0,23

2007

1,00

0,43

0,97

1,21

0,50

-0,24

-0,73

0,02

1,03

1,81

1,95

0,22

2008

0,80

1,29

0,96

1,68

1,49

-0,36

0,58

-0,24

0,45

2,60

0,83

-0,41

2009

0,29

-0,34

1,10

0,02

0,64

0,11

0,25

-0,30

0,39

2,41

1,27

0,53

2010

1,85

1,45

0,58

0,60

-0,36

-0,56

-0,48

0,40

1,23

1,83

0,03

-0,30

2011

0,41

0,73

0,42

0,87

2,42

-1,43

-0,41

0,73

0,75

3,27

1,73

0,58

2012

0,56

0,41

1,52

-0,21

-0,90

-0,23

0,56

1,03

1,96

0,38

2013

1,65

0,30

0,66

0,42

0,15

0,76

0,31

-0,10

Kaynak: TUIK

Ekonomik Veriler

ENFLASYON (TÜFE)

2013’ ün TEMMUZ Ayında ÜFE oranı % 6,61 olarak gerçekleşti Ayrıca ÜFE’ de aylık değişim % 0,99 ’dur 2012’in TEMMUZ ayında gerçekleşen ÜFE oranı % 6,13 ’idi. Üretici Fiyatları Endeksi Değişim Oranları (%)

ÜFE

TEMMUZ 2013

TEMMUZ 2012

Bir Önceki aya göre değişim oranı (%)

% 0,99

%-0,31

Bir Önceki Yılın Aralık ayına göre değişim oranı (%)

%3,48

%-0,56

Bir Önceki yılın aynı ayına göre değişim oranı (%)

%6,61

%6,13

12 aylık ortalamalara göre değişim oranı (%)

%3,23

%9,88

Kaynak: TUIK Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE), 2013 yılı Temmuz ayında bir önceki aya göre %0,99 artış , bir önceki yılın Aralık ayına göre %3,48artış , bir önceki yılın aynı ayına göre %6,61 ve on iki aylık ortalamalara göre %3,23 artış gösterdi. 2013’ ün AĞUSTOS Ayında ÜFE oranı %6,38 olarak gerçekleşti Ayrıca ÜFE’ de aylık değişim %0,04’dür 2012’in AĞUSTOS ayında gerçekleşen ÜFE oranı % 4,56 ’idi. Üretici Fiyatları Endeksi aylık %0,04 arttı Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE), 2013 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre %0,04, bir önceki yılın Aralık ayına göre %3,52, bir önceki yılın aynı ayına göre %6,38 ve on iki aylık ortalamalara göre %3,39 artış gösterdi. Aylık değişim; tarımda %-4,35, sanayide %0,94 olarak gerçekleşti Tarım sektörü endeksinde, bir önceki yılın Aralık ayına göre %2,49, bir önceki yılın aynı ayına göre %0,48 artış ve on iki aylık

ortalamalara göre %0,98 düşüş gerçekleşti. Sanayi sektörü endeksinde ise bir önceki yılın Aralık ayına göre %3,72, bir önceki yılın aynı ayına göre %7,59 ve on iki aylık ortalamalara göre %4,29 artış gerçekleşti. Sanayide en yüksek aylık artış ham petrol ve doğalgaz çıkarımı sektöründedir Sanayinin üç sektörünün bir önceki aya göre değişimleri; madencilik ve taşocakçılığı sektöründe %2,03 artış, imalat sanayi sektöründe %1,27 artış, elektrik, gaz ve su sektöründe %2,82 düşüş olarak gerçekleşti.

Bir önceki aya göre endekslerin en fazla artış gösterdiği alt sektörler; ham petrol ve doğalgaz çıkarımı (%6,15), taşocakçılığı ve diğer madencilik ürünleri (%3,52), giyim eşyası imalatı (%2,93) alt sektörleridir. Buna karşılık kağıt ve kağıt ürünleri imalatı (%4,60), deri ürünleri imalatı (%-0,26), diğer ulaşım araçlarının imalatı (%-0,08) bir ay önceye göre endekslerin en fazla gerilediği alt sektörler oldu. ÜFE’de kapsanan 788 maddeden; 179 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 448 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 161 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Ekonomik Veriler

Üretici Fiyatları Endeksi Değişim Oranları (%) TÜFE

MART 2013

MART 2012

Bir Önceki aya göre değişim oranı (%)

%1,00

%0,53

Bir Önceki Yılın Aralık ayına göre değişim oranı (%)

%0,99

%1,27

Bir Önceki yılın aynı ayına göre değişim oranı (%)

%2,17

%8,06

12 aylık ortalamalara göre değişim oranı (%)

%3,27

%10,57

DIŞ TİCARET Ağustos ayında ihracat %12,9 ithalat %3,4 azaldı Türkiye İstatistik Kurumu ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; 2013 yılı Ağustos ayında, 2012 yılının aynı ayına göre ihracat % 12,9 azalarak 11 milyar 174 milyon dolar, 2012 yılının aynı ayına göre ithalat % 3,4 azalarak 18 milyar 191 milyon dolar olarak gerçekleşti. Ağustos ayında dış ticaret açığı % 17 artarak 7 milyar 016 milyon dolara çıktı. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2012 Ağustos ayında %68,1 iken, 2013 Ağustos ayında % 61,4 ‘e geriledi.

Avrupa Birliği’ne ihracat %6,8 arttı Hırvatistan’ın 1 Temmuz 2013 itibariyle AB’ye üye olması nedeniyle Avrupa Birliği ülke grubu 28 ülkeyi içerecek şekilde hazırlandı. Önceki yıl verileriyle karşılaştırma yapılabilmesi için 2013 yılına ve geriye dönük olarak tüm yıllara ilişkin veriler 28 ülkeyi içerecek şekilde revize edildi. Avrupa Birliği’nin (AB-28) ihracattaki payı 2012 Ağustos ayında %33,7 iken, 2013 Ağustos ayında %41,4’e yükseldi. AB’ye yapılan ihracat, 2012 yılının aynı ayına göre %6,8 artarak 4 622 milyon dolar olarak gerçekleşti. En fazla ihracat yapılan ülke Almanya oldu Almanya’ya yapılan ihracat 2012 yılı Ağustos ayına göre %4,1 artarak 1 043 milyon dolar olurken; bu ülkeyi sırasıyla Irak (874 milyon dolar), İngiltere (647 milyon dolar) ve Rusya Federasyonu (571 milyon dolar) takip etti. İthalatta ilk sırayı Rusya Federasyonu aldı Rusya Federasyonu’ndan yapılan ithalat, geçen yılın aynı ayına göre %3,2 artarak 2 096 milyon dolar olarak gerçekleşti. Bu ülkeyi sırasıyla Çin (1 881 milyon dolar), Almanya (1 673 milyon dolar) ve İtalya (1 004 milyon dolar) izledi. 82

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

İhracatta motorlu kara taşıtları ve aksam parçaları ilk sırada yer aldı Fasıllar düzeyinde en büyük ihracat kalemi “motorlu kara taşıtları ve bunların aksam parçaları” (950 milyon dolar) olurken, bu fasılı; “kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, bunların aksam ve parçaları” (937 milyon dolar), “örme giyim eşyası ve aksesuarı” (775 milyon dolar) ve “elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme verme, televizyon görüntü–ses kaydetme verme cihazları, aksam parça aksesuarı” (729 milyon dolar) izledi. İthalatta mineral yakıtlar ve yağlar ilk sırada yer aldı Ağustos ayında; ithalatı en yüksek fasıl, “mineral yakıtlar ve yağlar” (4 615 milyon dolar) oldu. Bu fasılı; “kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, bunların aksam ve parçaları” (1 978 milyon dolar), “demir-çelik” (1 319 milyon dolar), “elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme verme, televizyon görüntü– ses kaydetme verme cihazları ve bunların aksam parça aksesuarları” (1 276 milyon dolar) ve “motorlu kara taşıtları ve bunların aksam parçaları” (1 123 milyon dolar) izledi.

TOPLAM İHRACAT

(Milyon $) 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AĞUSTOS

TOPLAM İTHALAT

AÇIK

Ekonomik Veriler

TÜRKİYE GENELİ İHRACAT VE İTHALAT RAKAMLARI İHRACAT /İTHALAT %

107,272 132,027 102,165 113, 899 134,954 152,536

170,063 201,964 140,775 185,496 240,833 236,544

-62,791 -69,937 -38,610 -71,597 -105,879 -84,008

63.1 65.4 72.5 61,4 56.0 64.4

11,509 12,435 13,143 12,520 13,315 12,401 13,082 11,174

18,799 19,393 20,559 22,823 23,208 21,009 22,965 18,190

-7,290 -6,958 -7,416 -10,303 -9,893 -8,608 -9,883 -7,016

61,2 64,1 63,9 54,8 57,3 59,0 56,9 61,4

Kaynak: TUIK

ÇORUM İLİ İHRACAT VE İTHALAT RAKAMLARI (000$)

TOPLAM İHRACAT

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AĞUSTOS

TOPLAM İTHALAT

80,551 112,353 98,989 114,011 141,933 166,396 13,477 14,337 12,621 13,902 21,080 12,400 19,785 13,866

35,965 72,155 68,051 65,981 115,173 98,436 8,318 10,506 4,235 9,285 5,900 6,858 11,526 10,202

AÇIK +44,586 +40,198 +30,938 +48,030 +26,760 +67,960 +5,159 +3,831 +8,386 +4,617 +15,180 +5,542 +8,259 +3,664

Kaynak: TUIK

ALTIN FİYATLARI – SERBEST PİYASA

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AĞUSTOS

Cumhuriyet Altını Satış Fiyatı (TL/ Adet)

Külçe Altın Satış Fiyatı (TL/Gr)

199.81 245.17 327.48 400.74 574.11 663,40

29.13 36.33 48.58 59.49 85.31 99,20

641,25 627,75 624,60 592,00 574,20 551,75 556,25 584,80

95,33 93,30 92,90 87,02 83,96 81,32 80,32 85,53

1 Ons Altın Londra Satış Fiyatı (ABD Doları/Ons)

Reşat Altını Satış Fiyatı (TL/Adet)

697.93 870.86 975.69 1,223.20 1,565.64 1719,45

211.48 256.57 338.64 411.71 583.36 673,40

1663,50 1631,00 1593,10 1495,12 1409,85 1316,12 1279,81 1334,12

652,25 637,75 634,00 602,00 584,20 561,75 566,25 594,80

Kaynak: TCMB İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Ekonomik Veriler

MARKA TESCİLLERİ Ocak

Şubat

Mart

Nisan

Mayıs

Haziran Temmuz Ağustos

ÇORUM

TÜRKİYE

7350

7099

6285

6936

5790

3011

5091

3049

Eylül

Ekim

Kasım

Eylül

Ekim

Kasım

Ekim

Kasım

Kaynak: TPE

VERİLEN PATENTLERİN İLLERE GÖRE DAĞILIMI Ocak

Şubat

Mart

Nisan

Mayıs

Haziran Temmuz Ağustos

ÇORUM

TÜRKİYE

119

102

131

110

Kaynak: TPE

VERİLEN FAYDALI MODELLERİN İLLERE GÖRE DAĞILIMI Ocak

Şubat

Mart

Nisan

Mayıs

Haziran Temmuz Ağustos

ÇORUM

TÜRKİYE

251

169

184

113

178

204

Eylül

Kaynak: TPE

ÇORUM İLİ PROSTESTO EDİLEN SENET ADETLERİNİN AYLAR İTİBARİYLE DAĞILIMI

600 500 400 300 200 100 0

Ocak

Şubat

Mart

Nisan

Mayıs

2013

348

303

283

320

322

2012

259

256

265

281

2011

278

211

279

233

Kaynak: TCMB

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Haziran

Temmuz

Ağustos

Eylül

Ekim

Kasım

Aralık

319

322

352

423

379

370

498

410

274

268

262

264

313

291

312

302

Ekonomik Veriler

ÇORUM İLİ PROTESTO EDİLEN SENET TUTARLARININ AYLAR

İTİBARİYLE DAĞILIMI (‘000 TL)

6.000 5.000 4.000 3.000 2.000 1.000 0

Ocak

Şubat

Mart

Nisan

Mayıs

2013

2.197

1.614

2.883

2.470

2.015

Haziran

Temmuz

Ağustos

Eylül

Ekim

Kasım

Aralık

2012

1.745

1.537

1.701

1.578

2011

1.739

1.245

1.617

1.167

2.330

2.076

5.296

3.262

2.693

2.460

2.950

2.730

1.714

1.540

1.419

1.624

1.827

2.174

1.860

1.687

Kaynak: TCMB

KARŞILIKSIZ ÇEK SAYISI (ADET) TC. MERKEZ BANKASI’NCA BANKALARA DUYURULAN Banka Bildirimleri(1)

Birikimli Banka Bildirimleri (Toplam)

Mahkeme Kararları(2)

Birikimli Banka Kararları (Toplam)

Banka Ödeme Bildirimleri(3)

Birikimli Banka Ödeme Bildirimleri (Toplam)

2009

ARALIK

134.285

1.910.650

5.895

82,934

94,304

1.116.983

2010

ARALIK

72.602

900.272

9,694

105,643

52,383

609.621

2011

ARALIK

60.234

594.836

3300

47970

34,325

382.385

2012

ARALIK

80,340

904.750

19850

418282

33.132

387.984

2013

OCAK

82.029

16030

35.148

ŞUBAT

81.998

164.027

13157

29187

38.697

73.845

MART

64.490

228.517

12311

41498

37.835

111.680

NİSAN

62.517

291.034

9228

50726

28.715

140.395

MAYIS

73.735

364.769

8228

58954

32.428

172.823

KAYNAK: T.C.M.B

(1) 3167 sayılı Kanun’un 9 uncu maddesi gereğince bankalarca Merkez Bankasına yapılan karşılıksız çek adedini göstermektedir (2) 3167 sayılı Kanun’un 16’ıncı maddesi gereğince mahkemeler tarafından Merkez Bankasına yapılan bildirimlere göre Merkez Bankasınca duyurulan yasaklama kararı adedini içermektedir. (3) 4814 sayılı Kanun’la değişik 3167 sayılı Kanun’un 9 un cu maddesi gereğince bankalarca Merkez Bankamıza yapılan bildirimlere göre Merkez Bankasınca duyurusu yapılan karşılıksız kaldıktan sonra ödenmiş Çek adedini göstermektedir. İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Ekonomik Veriler

Hanehalkı İşgücü İstatistikleri Haziran, 2013 İşsizlik oranı %8,8 seviyesinde gerçekleşti Türkiye genelinde işsiz sayısı 2013 yılı Haziran döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 299 bin kişi artarak 2 milyon 525 bin kişiye yükseldi. İşsizlik oranı ise 0,8 puanlık artış ile %8,8 seviyesinde gerçekleşti. Tarım dışı işsizlik oranı 0,8 puanlık artış ile %11, 15-24 yaş grubunu içeren genç işsizlik oranı ise 1,4 puanlık artış ile %17,1 oldu. İstihdam edilenler 742 bin kişi arttı İstihdam edilenlerin sayısı 2013 yılı Haziran döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 742 bin kişi artarak 26 milyon 319 bin kişiye yükseldi. Bu dönemde, tarım sektöründe çalışan sayısı 81 bin kişi azalırken, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı 823 bin kişi arttı. İstihdam edilenlerin %24,6’sı tarım, %19,1’i sanayi, %7,4’ü inşaat, %49’u ise hizmetler sektöründe yer

aldı. Önceki yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında hizmet sektörünün istihdam edilenler içindeki payı 0,8 puan, sanayi sektörünün payı 0,5 puan artarken, tarım sektörünün payı 1 puan, inşaat sektörünün payı 0,1 puan azaldı. İstihdam oranı %47,4 olarak gerçekleşti İstihdam edilenlerin oranı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 0,6 puanlık artış göstererek %46,8’den %47,4’e yükseldi. İşgücüne katılma oranı %51,9 olarak gerçekleşti Türkiye genelinde işgücüne katılma oranı, 2013 yılı Haziran döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre 1,1 puan artarak %51,9 oldu. Aynı dönemler için yapılan kıyaslamalara göre; erkeklerde işgücüne katılma oranı 0,8 puanlık artışla %72,5, kadınlarda ise 1,3 puanlık artışla %31,9 olarak gerçekleşti.

Mevsim Etkilerinden Arındırılmamış Temel İşgücü Göstergeleri, Haziran 2012-2013

Kayıt dışı çalışanlar 2,6 puan azaldı Haziran 2013 döneminde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna kayıtlı olmadan çalışanların oranı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 2,6 puan azalarak %37,8 oldu. Bu dönemde, geçen yılın aynı dönemine göre tarım sektöründe sosyal güvenlikten yoksun çalışanların oranı %84,3’den %83,5’e, tarım dışı sektörlerde ise %25,2’den %22,9’a geriledi. Sosyal güvenlik kapsamında olmayan ücretli ve yevmiyeli çalışanların oranı ise bir önceki yılın aynı dönemine göre 2,2 puan azalarak %20,9 oldu. 86

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Mevsim etkilerinden arındırılmış istihdam sayısı azaldı, işsiz sayısı arttı Ocak 2013 dönemi ile birlikte mevsim etkilerinden arındırılmış göstergelerin sayısı artırılmış olup, mevcut göstergelere, “çalışılan sektör”, “tarım dışı işsizlik oranı” ve “genç nüfusta işsizlik oranı” da ilave edilmiştir.

Ekonomik Veriler Mevsim etkilerinden arındırılmış istihdam edilenlerin sayısında 2013 yılı Mart döneminde, bir önceki döneme göre 54 bin kişilik, işsiz sayısında ise 39 bin kişilik artış meydana geldi. Mevsim etkilerinden arındırılmış işgücüne katılma oranı bir önceki döneme göre 0,1 puanlık artış ile %51,1, istihdam oranı herhangi bir değişim göstermeyerek %46,3 seviyesinde gerçekleşti. İşsizlik oranı ise 0,2 puanlık artış ile %9,4 oldu. Ekonomik faaliyete göre istihdam edilenlerde en fazla artış 62 bin kişi ile sanayi sektöründe gerçekleşti. Mevsim Etkilerinden Arındırılmış Temel İşgücü Göstergeleri, Haziran 2012-2013

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Yurtiçi Fuarlar 88

TARİH

TÜRÜ

02.10.2013 06.10.2013

Denizcilik

02.10.2013 05.10.2013

Kagıt, Matbaa ve Etiket

Fespa Eurasia: Baskı Teknolojileri, Malzeme ve Ekipmanları Fuarı

02.10.2013 06.10.2013

Tarım Hayvancılık

Bursa Hayvancılık: Bursa 6.Uluslararası Hayvancılık ve Ekipmanları Fuarı

Bursa Tüyap Bursa

02.10.2013 06.10.2013

Tarım Hayvancılık

Burtarım 2013: 11.Uluslararası Tarım, Tohumculuk, Fidancılık ve Süt Endüstrisi Fuarı

Bursa Tüyap Bursa

02.10.2013 05.10.2013

Tarım Hayvancılık

Hayvancılık ve Ekipman: Bursa 6.Hayvancılık ve Ekipmanları Fuarı

Bursa Tüyap Bursa

02.10.2013 05.10.2013

Turizm

MEX: Akdeniz Eğlence Ürünleri, Hizmet ve Ekipmanları Fuarı

03.10.2013 03.10.2013

Eğitim

IEFT : IEFT Yurtdışı Eğitim Fuarları

03.10.2013 06.10.2013

Gıda

03.10.2013 06.10.2013

Kuyumculuk

03.10.2013 06.10.2013

Makina ve Teknik

ALUEXPO 2013: 3.Alüminyum Teknolojileri, Makine ve Ürünleri İhtisas Fuarı

03.10.2013 06.10.2013

Otomotiv ve Yan Sanayii

Arüsder 2013: Araç Üstü Ekipmanları Fuarı

03.10.2013 06.10.2013

Tarım Hayvancılık

SAM TARIM : Samsun Tarım-Hayvancılık Zirai Donatım ve Gıda Fuarı

03.10.2013 06.10.2013

Yapı İnşaat

04.10.2013 07.10.2013

Hobi Malzemeleri

PET İstanbul: Evcil Hayvan Ürün, Malzeme ve Aksesuar Tedarikçileri Fuarı

05.10.2013 09.10.2013

Ahsap Makinaları

Ağaç İşleme Makinesi: 26.Uluslararası Ağaç İşleme Makineleri, Kesici Takımlar, El Aletleri Fuarı

Tüyap IST Tüyap IST

05.10.2013 09.10.2013

Ahsap Makinaları

Ağaç İşleme Makinesi 2013: 26.Uluslararası Ağaç İşleme Makineleri, Kesici Takımlar, El Aletleri Fuarı

Istanbul Tüyap IST

05.10.2013 09.10.2013

Eğitim

05.10.2013 09.10.2013

Mobilya

INTERMOB 2013: 16.Uluslararası Mobilya Yan Sanayii, Aksesuarları Orman Ürünleri ve Ahşap Teknolojisi

Istanbul Tüyap IST

05.10.2013 09.10.2013

Mobilya

INTERMOB 2013: 16.Uluslararası Mobilya Yan Sanayii, Aksesuarları Orman Ürünleri ve Ahşap Teknolojisi

Istanbul Tüyap IST

08.10.2013 08.10.2013

Eğitim

09.10.2013 10.10.2013

Bilgisayar

09.10.2013 09.10.2013

Eğitim

IEFT Yurt Dışı Eğitim Ekim İzmir: IEFT Yurt Dışı Eğitim Fuarları

Hilton İzmir İstanbul Eğitim

09.10.2013 09.10.2013

Eğitim

QS Dünya MBA: QS Dünya MBA ve Yüksek Lisans Fuarı

İKM İstanbul Boyut Fuarcılık

09.10.2013 11.10.2013

Havacılık

TÜHEFSO 2013: 4.Türk Havacılık Endüstrisi Forumu

İFM Yeşilköy İstanbul DTM

09.10.2013 13.10.2013

Otomotiv ve Yan Sanayii

Autoshow : 2.Otomobil Autoshow Fuari

09.10.2013 13.10.2013

Otomotiv ve Yan Sanayii

Trakya Autoshow: 3. Trakya Otomobil, Ticari Araçlar, Motosiklet, Bisiklet, Modifiye, Aksesuarlar Fuari

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

FUAR ADI

FUAR YERİ

Istanbul Boat Show: 13. Uluslararası İstanbul Yelkenli, Motorlu – Motorsuz Deniz Araçları Sistem, Cihaz, Donanım ve Aksesuarları Fuarı

Istanbul Tüyap IST

SAM-GIDA : Samsun Gıda ve Teknolojileri ve EDT Fuarı İstanbul Jewelry Show Ekim 2013: 37.İstanbul Uluslararası Mücevherat, Saat ve Malzemeleri Fuarı

TURKEYBUILD İzmir 2013: 19.Yapı, İnşaat Malzemeleri ve Teknolojileri Fuari

IEFT Yurt Dışı Eğitim: IEFT Yurt Dışı Eğitim Fuarları

IEFT Yurtdışı Eğitim Ekim Bursa: IEFT Yurt Dışı Eğitim Fuarları E-ANKARA 2013: E-Ticaret, Modelleri, E-Devlet Çözümleri, Ödeme ve Nakliye Sistemleri Fuarı

İFM Yeşilköy Fespa Eurasia Fuarcılık

Antalya Expotim fuarcılık Sheraton ANK İstanbul Eğitim Samsun Fuarı ve Kongre Merkezi Eko Fuarcılık IFM Yeşilköy UBM Rotaforte IFM Yeşilköy Hannover Messe IFM Yeşilköy Sine Fuarcilik Samsun Fuarı ve Kongre Merkezi Eko Fuarcılık İzmir IFC Yem Fuarcilik Feshane Fuar Merkezi Ulusal Fuarcılık

Hilton İstanbul İstanbul Eğitim

Almira Otel Bursa İstanbul Eğitim ATO Ankara GL Events

Kırklareli Lüleburgaz Renkli Fuarcılık Lüleburgaz Fuar Alanı Renkli Fuarcılık

TÜRÜ

FUAR ADI

09.10.2013 10.10.2013

Yapı İnşaat

10.10.2013 13.10.2013

Lojistik Depolama

Mersin Logistics : 6.Lojistik ve Transport Fuarı

Mersin Yenişehir Forza Fuarcılık

10.10.2013 13.10.2013

Lojistik Depolama

Mersin Logistics Mersin: 6.Mersin Lojistik ve Transport Fuarı

Yenişehir Mersin Forza Fuarcilik

19.10.2013 20.10.2013

Eğitim

22.10.2013 27.10.2013

Otomotiv ve Yan Sanayii

24.10.2013 27.10.2013

Demir Çelik

24.10.2013 27.10.2013

Gıda

FOODEX: İzmir Gıda ve Gıda Teknolojileri Fuarı

Tepekule İzmir Gençiz Fuarcılık

24.10.2013 27.10.2013

Gıda

Mersin Otel Ekipmanları 2013: Mersin 2.Konaklama, Ağırlama Teknolojileri ve Malzemeleri Fuarı

Yenişehir Mersin Forza Fuarcılık

24.10.2013 26.10.2013

Tarım Hayvancılık

Frutech Meyvecilik: Meyve Yetiştiriciliği ve Teknolojileri Fuarı

Cam Piramit ANT MSK

24.10.2013 25.10.2013

Telekomunikasyon

Çağrı Merkezi: 9.İstanbul Çağrı Merkezi Fuarı

Lütfi Kırdar İMİ Fuarcilik

24.10.2013 25.10.2013

Telekomunikasyon

Türkiye Çağrı Merkezi: 9.Türkiye Çağrı Merkezi Fuarı

Lütfi Kırdar İMİ Fuarcılık

24.10.2013 27.10.2013

Ticaret

Konya Yan Sanayi: Konya 5.Yan Sanayileri Fuarı

KTO Konya Tüyap

24.10.2013 27.10.2013

Ticaret

İnovasyon: Araştırma ve Geliştirme Projeleri, Teknopark Projeleri Fuari

24.10.2013 26.10.2013

Yapı İnşaat

Hospital Build & Infrastructure: Hastane İnşaatı ve Servis Hizmetleri Fuari

24.10.2013 27.10.2013

Yapı İnşaat

Kentexpo 2013: Yerel Yönetim İhtiyaçları, İş ve İnşaat Makinaları Fuarı

EGS Denizli Orion Fuarcılık

24.10.2013 27.10.2013

Yapı İnşaat

TURKEYBUILD Ankara 2013: 26.Yapı, İnşaat Malzemeleri ve Teknolojileri Fuari

ATO Ankara YEM Fuarcilik

25.10.2013 27.10.2013

Medika

31.10.2013 03.11.2013

Kozmetik

Güzellik & Bakım 2013: Güzellik, ve Bakım, Saç, Kozmetik ve Parfümeri Fuari

31.10.2013 03.11.2013

Oyuncak

Toyzeria: Oyuncak, Lisans, Oyun Ve Oyun Ekipmanları Fuarı

IFM Yeşilköy SPIELWARENMESSE

31.10.2013 03.11.2013

Oyuncak

Toyzeria Oyuncak Show: Toyzeria Oyuncak, Lisans, Oyun Ve Oyun Ekipmanları Fuarı

IFM Yeşilköy SPIELWARENMESSE

31.10.2013 03.11.2013

Seramik ve Banyo

Yapex Seramik : Yapex Seramik & Banyo Fuarı

Antalya Akdeniz Reklamcılık

31.10.2013 03.12.2013

Seramik ve Banyo

Yapex Seramik & Banyo: 7.Seramik, Vitrifiye Ürünler,Banyo Armatürleri ve Aksesuarları

Antalya Akdeniz Fuarcilik

31.10.2013 03.11.2013

Turizm

Mersin Turizm 2013: Mersin 2.Turizm ve Seyahat Fuarı

Yenişehir Mersin Forza Fuarcılık

31.10.2013 03.11.2013

Yangın ve Güvenlik

FUAR YERİ

31.10.2013 03.11.2013

Yapı İnşaat

Yapex - Yapı Malzemeleri: 21.Uluslararası Yapex -Yapı Malzemeleri, İnşaat Teknolojileri, Yapı Yenileme ve Restorasyon Fuarı

31.10.2013 03.11.2013

Yapı İnşaat

Yapex Tadilat: 10. Yapex Tadilat, Restorasyon, Renovasyon ve Yenileme Fuari

Haliç Kongre Merkezi Arkitera

ARKIMEET: Yapı Malzemeleri Fuari

INARTS: Yurtdışı ve Yurtiçi Sanat Okulları Fuarı

İKM İstanbul İnarts Fuarcılık

İzmir Autoshow: Otomobil ve Ticari Araçlar Fuarı

İzmir İzfaş Fuarcilik

KONDÖKÜM 2013: 3.Döküm Teknolojileri, Kalıp, Paslanmaz Çelik ve Metaller Fuarı

KTO Konya Tüyap Konya

İFM Yeşilköy Aktif Fuarcılık Lütfi Kırdar EXPOTIM

CNR Expo CNR

Farmavizyon 2013: 7.Farmavizyon Eczacılık Fuarı

Yapex Windoor : Pencere ve Kapı Sistemleri, Aksesuar ve Ekipmanları Fuari

Yurtiçi Fuarlar

TARİH

ATO Ankara İnterteks Fuarcilik

Antalya Akdeniz Reklamcılık Antalya Akdeniz Fuarcilik Antalya Akdeniz Reklamcılık

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Yurtiçi Fuarlar

TARİH

31.10.2013 03.11.2013

TÜRÜ

FUAR ADI

FUAR YERİ

Yapı İnşaat

Yapex Windoor: 10.Yapex Windoor, Pencere ve Kapı Sistemleri, Aksesuar ve Ekipmanları Fuari

Antalya Akdeniz Reklamcılık

31.10.2013 03.11.2013

Yapı İnşaat

Yapex Yapı : 21.Uluslararası Yapex -Yapı Malzemeleri, İnşaat Teknolojileri ve Yapı Yenileme Fuarı

Antalya Akdeniz Reklamcılık

02.11.2013 10.11.2013

Hediyelik Eşya

02.11.2013 10.11.2013

Kitap

04.11.2013 09.11.2013

Mobilya

MODEF EXPO 2013: Mobilya ve Dekorasyon Fuarı

İnegöl Bursa Ifor Fuarcılık

04.11.2013 09.11.2013

Mobilya

MODEF EXPO 2013: Mobilya ve Dekorasyon Fuarı

İnegöl Belediyesi İfor Fuarcılık

06.11.2013 10.11.2013

Çicekçilik

06.11.2013 09.11.2013

Deri Ayakkabı

Aymod : 14.Uluslararası Ayakkabı Moda Fuarı

CNR Expo Pozitif Fuarcilik

06.11.2013 09.11.2013

Deri, Ayakkabı ve Kürk

AYMOD: 11.Uluslararası Ayakkabı Moda Fuarı

IFM Yeşilköy Pozitif Fuarcilik

06.11.2013 10.11.2013

Tarım Hayvancılık

Adana Tarım: 7.Tarım, Hayvancılık, Tavukçuluk, Süt Endüstrisi Fuari

Adana Tüyap Adana

06.11.2013 10.11.2013

Tarım Hayvancılık

Adana Tarım 2013: 7.Tarım, Hayvancılık, Tavukçuluk ve Süt Endüstrisi

Adana Tüyap Adana

06.11.2013 09.11.2013

Yapı İnşaat

Yadex 2013: 10.Yapı, Dekorasyon, Tadilat ve Ekipman Fuarı

Marmaris Beldibi Marmaris Fuarcilik

06.11.2013 09.11.2013

Yapı İnşaat

Yadex 2013: 9.Yapı, Dekorasyon, Tadilat ve Ekipman Fuari

Marmaris-Beldibi Marmaris Fuarcılık

07.11.2013 07.11.2013

Eğitim

07.11.2013 10.11.2013

Halı-Zemin Kaplama

07.11.2013 10.11.2013

Hediyelik Eşya

07.11.2013 10.11.2013

Tarım Hayvancılık

Göller Bölgesi Tarım ve Hayvancılık: Tarım ve Hayvancılık Fuari

07.11.2013 11.11.2013

Tarım Hayvancılık

Tarım Gıda ve Hayvancılık: Manisa 7.Tarım Gıda ve Hayvancılık Fuarı

09.11.2013 10.11.2013

Eğitim

Akare Yurt Dışı Eğitim: Akare Yurtdışı Eğitim Fuarları

09.11.2013 10.11.2013

Eğitim

Edufairs Yurtdışı Eğitim : Edufairs Yurtdışı Eğitim Fuarları

10.11.2013 13.11.2013

Medika

İstanbul Healt Expo: Medikal Ürünler, Laboratuar Ekipmanları ve Hastane Donanımları, Sağlık Turizmi Fuarı

12.11.2013 12.11.2013

Eğitim

Akare Yurtdışı Eğitim : Akare Yurtdışı Eğitim Fuarları

12.11.2013 12.11.2013

Eğitim

Edufairs Yurtdışı Eğitim : Edufairs Yurtdışı Eğitim Fuarları

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Artist 2013: 23.İstanbul Sanat Fuarı

Istanbul Tüyap IST

İstanbul Kitap: 32.Uluslararası İstanbul Kitap Fuarı

Istanbul Tüyap IST

Adana Sera Bahçe 2013: 7. Seracılık, Bahçecilik, Fidancılık, Tohumculuk, Çiçekçilik ve Teknolojileri Fuarı

Akare : Yurtdışı Eğitim Fuarları Domotex Middle East 2013: Yer Döşemeleri, Halı ve Dokuma Makineleri, Teknolojileri Fuari Contemporary: İstanbul Çağdaş Sanat Fuarı

Adana Tüyap Adana

İzmir Hilton Akare Fuarcılık IFM Yeşilköy ifm Hannover Messe Lütfi Kırdar İkon Fuarcilik Süleyman Demirel KSS Detay Fuarcilik Manisa Belediyesi SNS Fuarcilik Hilton IST Akare Fuarcilik İKM İstanbul Edufairs Fuarcilik Istanbul CNR Ekspo Sheraton ANK Akare Fuarcilik Grand Hotel G.Antep Edufairs Fuarcilik

TÜRÜ

FUAR ADI

FUAR YERİ

13.11.2013 15.11.2013

Tekstil

İstanbul Teknik Tekstil 2013: Teknik Tekstil Ürünleri Fuarı

IFM Yeşilköy CNR Expo

14.11.2013 17.11.2013

Bilgisayar

14.11.2013 14.11.2013

KALİTE 2013: Kalite, Kontrol, Metroloji ve Test Ekipmanları, Endüstriyel Yazılım Fuari

IFM Yesilkoy Kalite Fuarcilik

Eğitim

Akare Yurt Dışı Eğitim: Akare Yurtdışı Eğitim Fuarları

Hilton İzmir Akare Fuarcilik

14.11.2013 14.11.2013

Eğitim

Edufairs Yurtdışı Eğitim : Edufairs Yurtdışı Eğitim Fuarları

Mövenpick İzmir Edufairs Fuarcilik

14.11.2013 15.11.2013

Elektrik Elektronik

TÜYAK 2013: 2.Yangın ve Güvenlik Sempozyumu ve Sergisi

WOW İstanbul Sektörel Fuarcilik

14.11.2013 17.11.2013

Enerji Isı ve Havalandırma

RENEX EURASIA: Yenilenebilir Enerji, Rüzgar, Güneş, Jeotermal, Biokütle, Yeşil Bina Teknolojileri ve Enerji Verimliliği Fuarı

Ankara ATO Hannover Messe

14.11.2013 17.11.2013

Gıda

Ortadogu Gıda 2013: 5. Gıda-Tek Fuarı

Diyarbakır Tüyap Diyarbakır

14.11.2013 17.11.2013

Lojistik Depolama

LOGIST EURASIA 2013: 6. Lojistik Endüstrisi, Taşımacılık, Yükleme, Boşaltma, Istifleme, Depolama Araç, Donanım, Sistem ve Teknolojileri Fuarı

14.11.2013 17.11.2013

Makina ve Teknik

Railway İstanbul 2013: Demiryolu Teknolojileri, Hafif Raylı Sistemler ve Alt Yapıları Fuari

14.11.2013 17.11.2013

Mobilya

14.11.2013 17.11.2013

Mobilya Dekorasyon

14.11.2013 17.11.2013

Moda

14.11.2013 17.11.2013

Otomotiv ve Yan Sanayii

14.11.2013 16.11.2013

Plastik Kauçuk

14.11.2013 16.11.2013

Spor

14.11.2013 16.11.2013

Turizm

14.11.2013 17.11.2013

Yapı İnşaat

MERYAPI: Mersin 7.Yapı ve Emlak Fuarı

Mersin - Yenişehir Forza Fuarcilik

14.11.2013 17.11.2013

Yapı İnşaat

Ortadoğu Gıda 2013: Ortadogu 5.Gıda ve İçecek Ürünleri, Gıda İşleme Teknolojileri Fuari

Diyarbakır Tüyap Diyarbakır

15.11.2013 15.11.2013

Eğitim

Edufairs Yurtdışı Eğitim : Edufairs Yurtdışı Eğitim Fuarları

Holiday Inn Bursa Edufairs Fuarcilik

15.11.2013 17.11.2013

Turizm

Hac ve Umre Turizmi: 7.Hac ve Umre Turizm Fuarı

15.11.2013 17.11.2013

Turizm

Hac, Umre ve Turizm Fuarı: 7. Hac ve Umre Turizmi Fuarı

16.11.2013 16.11.2013

Eğitim

Edufairs Yurtdışı Eğitim : Edufairs Yurtdışı Eğitim Fuarları

Istanbul Tüyap IST IFM Yeşilköy CNR Ekspo

Mobilya ve Dekorasyon 2013: Ortadogu 5.Mobilya, Dekorasyon Üniteleri, Aksesuarlar, Züccaciye, Beyaz Eşya Fuari

Diyarbakir Tüyap Diyarbakir

Ortadoğu Mobilya 2013: 5. Mobilya ve Dekorasyon Fuarı

Diyarbakır Tüyap Diyarbakir

Ortadoğu Moda 2013: Ortadogu 5.Moda , Kadın, Erkek, Çocuk Giyim, İç Giyim, Çorap, Deri, Çanta, Ayakkabı ve Giyim Aksesuarları Fuari

Diyarbakır Tüyap Diyarbakır

Comvex İstanbul 2013: 4.Ticari Araçlar, Otobüs ve Yan Sanayi Fuarı

Yurtiçi Fuarlar

TARİH

Istanbul Tüyap IST

PUTECHEURASIA 2013: 3. Poliüretan Sanayi Fuarı

IFM Yeşilköy Artkim Fuarcilik

Anfaş Sport Turkey: 2.Spor Turizmi Fuarı

Antalya Anfaş Fuarcilik

Anfaş Hetex: 5.Uluslararası Sağlık Spa&Wellness, Talasso, Termal ve Medikal Turizm Fuarı

Antalya Anfaş Fuarcılık

Hilton IST Grup Medya Hilton İstanbul Grup Medya Hilton Ankara Edufairs Fuarcilik

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Yurtiçi Fuarlar 92

TARİH

TÜRÜ

FUAR ADI

20.11.2013 24.11.2013

Denizcilik

İzfaş Boat Show İzmir: Tekne, Yat ve Denizcilik Fuarı

20.11.2013 21.11.2013

Perakende

İstanbul Perakende: 12.İstanbul Perakende Fuarı

21.11.2013 22.11.2013

Enerji Isı ve Havalandırma

21.11.2013 23.11.2013

Lojistik Depolama

21.11.2013 23.11.2013

Mobilya Dekorasyon

21.11.2013 23.11.2013

IWES 2013: 5.Atık Teknolojileri Sempozyumu ve Sergisi Logitrans Transport Lojistik: Logitrans Transport Lojistik Fuarı

FUAR YERİ İzmir İzfaş Fuarcilik Lütfi Kırdar Soysal Fuarcilik WOW İstanbul Sektörel Fuarcilik IFM Yeşilköy Eko MMI

HORECA İSTANBUL 2013: 3.Otel, Restoran, Kafe, Bar, İkram Sistem ve Donanımları, Mobilya, Tekstil Ürünleri ve Sarf Malzemeleri Fuarı

Istanbul Tüyap IST

Perakende

MAMTEK İSTANBUL 2013: 3.Mağaza - AVM - Market Sistemleri, Donanım ve Lojistiği Fuarı

Istanbul Tüyap IST

21.11.2013 23.11.2013

Perakende

Özel Markalı Ürünler: 4. Özel Markalı Ürünler ve Market Markaları fuari

Istanbul Tüyap IST

28.11.2013 01.12.2013

Çicekçilik

Flower Show Türkiye 2013: Avrasya Bitki Fuarı İstanbul Süs Bitkileri, Peyzaj ve Yan Sanayileri İhtisas Fuarı

28.11.2013 01.12.2013

Mobilya

Hospitality: Hotel, Bar, Cafe & Restaurant Sistemleri

28.11.2013 01.12.2013

Reklam

Sign İstanbul 2013: 15.Uluslararası Açık Hava Reklamcılığı Fuarı

04.12.2013 07.12.2013

Enerji Isı ve Havalandırma

04.12.2013 05.12.2013

Perakende

05.12.2013 08.12.2013

Enerji Isı ve Havalandırma

05.12.2013 08.12.2013

Growtech Eurasia 2013: 13.Uluslararası Sera, Tarım Ekipmanları, Çiçekçilik ve Teknolojileri Fuarı Pazarlama 2013: Pazarlama Fuari

IFM Yeşilköy CYF Fuarcilik IST Kongre Merkezi İnterteks Fuarcilik Tüyap IST İFO Fuarcilik Antalya NTSR Fuarcilik Lütfi Kırdar Eventus Fuarcilik

Yenilenebilir Enerji 2013: Yenilenebilir Enerji Fuarı

İFM Yeşilköy CNR Ekspo

Makina ve Teknik

Bursa Metal İşleme Fuarı: 12.Uluslararası Metal İşleme Teknolojileri Fuarı

Bursa Tüyap Bursa

05.12.2013 08.12.2013

Makina ve Teknik

Bursa Sac İşleme: Bursa 5.Sac İşleme Teknolojileri Fuarı

Bursa Tüyap Bursa

05.12.2013 08.12.2013

Medika

Eyafexpo 2013: Engelsiz Yaşam Fuarı

IFM Yeşilköy MBA Grup

05.12.2013 08.12.2013

Otomotiv ve Yan Sanayii

Otomotiv 2013: 19.Uluslararası Otomotiv Yan Sanayi, Yedek Parça, Aksesuar ve Servis Ekipmanları Fuarı

IFM Yeşilköy SİNE Fuarcilik

05.12.2013 08.12.2013

Plastik Kauçuk

05.12.2013 08.12.2013

Turizm

06.12.2013 09.12.2013

Lojistik Depolama

TRANSİST 2013: 4.İstanbul Ulaşım Teknolojileri, Araçları, Ürünleri, Sistemleri Sempozyumu

IFM Yeşilköy İnterteks Fuarcilik

12.12.2013 15.12.2013

Deri, Ayakkabı ve Kürk

Gapshoes: 18.Uluslararası Ayakkabı, Terlik, Saraciye ve Yan Sanayi Fuarı

OFM Gaziantep Akort Tanıtım

13.12.2013 15.12.2013

Turizm

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Plast Eurasia İstanbul 2013: 23.İstanbul Plastik Endüstrisi Fuarı Travel Turkey İzmir: Turizm Fuar ve Konferansı

Hac, Umre ve İnanç Turizmi: 5.Hac, Umre ve İnanç Turizmi Fuarı

Istanbul Tüyap IST İzmir İzfas Fuarcilik

Feshane IST Aktif Fuarcilik

TÜRÜ

FUAR ADI

16.12.2013 17.12.2013

Eğitim

Educa Show : Okul Ekipmanları ve Teknolojileri Fuarı

Lütfi Kırdar Boyut Fuarcilik

16.12.2013 17.12.2013

Eğitim

Educaturk: Educaturk Eğitim ve Kariyer Fuarı

Lütfi Kırdar Boyut Fuarcilik

26.12.2013 29.12.2013

Eğitim

Eğitim 2013: EğitimÜrün, Hizmet ve Teknolojileri Fuarı

IFM Yeşilköy İhlas Fuarcilik

15.01.2014 18.01.2014

Tarım Hayvancılık

Avrasya Tarım 2014: Uluslararası Tarım ve Tarımsal Mekanizasyon Fuarı

IFM Yeşilköy Tüyap

06.05.2014 10.05.2014

Yapı İnşaat

TURKEYBUILD İstanbul 2014: 37.Yapı Fuarı

Tüyap IST Yem Fuarcilik

07.05.2014 10.05.2014

Enerji Isı ve Havalandırma

ISK SODEX 2014: Isıtma, Soğutma, Klima, Havalandırma Fuari

IFM Yeşilköy Hannover Messe

05.06.2014 07.06.2014

Su Teknolojisi

Future Fish Eurasia : Uluslararası Su Ürünleri İhracat ve İşleme, Akuakültür ve Balıkçılık Teknolojileri Fuarı

Izmir Avrasya Fuarcilik

05.06.2014 07.06.2014

Su Ürünleri

Su Ürünleri: 7.Uluslararası Su Ürünleri İhracat ve İşleme, Akuakültür ve Balıkçılık Teknolojileri

İzmir Avrasya Fuarcılık

06.06.2014 10.06.2014

Yapı İnşaat

Ankomak 2014: 20. Uluslararası İş Makineları, Yapı Elemanları ve İnşaat Teknolojileri

16.10.2014 18.10.2014

Boya ve Kimyasal

TURKCHEM 2013: 6.Uluslararası Kimya Sanayi Grup Fuarı

Yurtiçi Fuarlar

TARİH

FUAR YERİ

IFM Yeşilköy E Uluslararası Fuar IFM Yeşilköy Artkim Fuarcılık

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Temmuz-Eylül Ayları Yeni Kayıt

ÜNVANI

KAYIT TARİHİ

Fatih Coşgun-Göksu Ticaret Çorum Şubesi

01/07/2013

Sınırlı Sorumlu Desa Arsa Ve Konut Yapı Kooperatifi

01/07/2013

Gamze Korkmaz - Arya Medikal

01/07/2013

Arzu Tuyğun Külcü-Külcü İnşaat

03/07/2013

Garip Ziyan-Bulut İnşaat

03/07/2013

Cemal Özyılmaz-Özyılmaz Elektrik Elektronik İnşaat Taahhüt

04/07/2013

Alper Bekdemir-Alp Otomotiv

04/07/2013

Oğuzhan Yüksel-Yüksel Hafriyat İnşaat İşleri

04/07/2013

Venn Giyim Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi Tuğba Çorum Şubesi

05/07/2013

Mustafa Saltan-Saltanoğlu İnşaat

08/07/2013

Şemsi Kuyucu-Vanilla Pastane

09/07/2013

Erdem Lokantacılık Hizmetleri Tarım Hayvancılık Ticaret Limited Şirketi

09/07/2013

Surgeons Sağlık Eğitim İnşaat Turizm Gıda Ve Bilişim Hizmetleri Ticaret

10/07/2013

Çorum Okyanus İş Sağlığı Ve Güvenliği Eğitim Madencilik Mühendislik

10/07/2013

Selim Zorlu-Zorlular Ticaret

10/07/2013

Haboğlu Un Sanayi Ve Ticaret A.Ş.

11/07/2013

Özgür Ordulu İnşaat Mimarlık Mühendislik Emlak Nakliye Ticaret

11/07/2013

Eyyüp Kurtça-Ferzan Bakliyat

16/07/2013

Kariyer Akademi Eğitim Danışmanlık Mühendislik Hizmetleri Ticaret

16/07/2013

Mukavim Yapı Malzemeleri Laboratuvarı Sanayi Ticaret Limited

17/07/2013

My Ata Sigorta Aracılık Hizmetleri Limited Şirketi

18/07/2013

Ziylan Mağazacılık Ve Pazarlama Anonim Şirketi Çorum Gazi Caddesi

18/07/2013

Mustafa Tuna-Tuna İnşaat Taahhüt

19/07/2013

Süleyman Macar-Soya Kardeşler

23/07/2013

Serdar Koldaş

23/07/2013

Metropol Gıda Sanayi Ve Dış Ticaret Anonim Şirketi Et İşletme Tesisi Şubesi

24/07/2013

Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası Anonim Şirketi Bahabey Çorum Şubesi

24/07/2013

İlhan Öztekin

25/07/2013

İnparsan Ahşap Parke Ve Fırınlanmış Kayın Kereste Fabrikası İmalat Ve

25/07/2013

Şen Bak Gıda Yem İmalat Paketleme Nakliyat İletişim Turizm İnşaat Sanayi

25/07/2013

Esra Aydın

26/07/2013

Sebiha Balkan

26/07/2013

Kiler Alışveriş Hizmetleri Gıda Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi Çorum

29/07/2013

Önen Çevre Mühendislik Danışmanlık Sağlık Hizmetleri Inşaat Ticaret Ltd.

30/07/2013

Murat İpekoğlu-Çorum Merkez Şubesi

31/07/2013

Metropol Gıda Sanayi Ve Dış Ticaret Anonim Şirketi Gimat Lojistik Depo

02/08/2013

Özel Hitit Rehabilitasyon Eğitim Ve Sağlık Hizmetleri Ticaret Limited

02/08/2013

Serhat Tıbbi Danışmanlık Ve Sağlık Hizmetleri Medikal İnşaat Turizm

05/08/2013

İsmet Evlüce

12/08/2013

Dursun Ölçek - Eymen İnşaat

13/08/2013

Kaleli Best Enerji Akaryakıt Nakliye Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi

13/08/2013

Hasan Kiraz

13/08/2013

Dursun Çelik

16/08/2013

Ali Aynacı - Cihat İnşaat

16/08/2013

Emrah Özkan-Özkanlar İnşaat

19/08/2013

Özlem Aran Tur Sanayi Ticaret Limited Şirketi

19/08/2013

Ildırar Otomotiv Enerji İnşaat Sanayi Ticaret Limited Şirketi

20/08/2013

Özlem Kuşkaya Kumral-Çınar Tasarım

22/08/2013

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Temmuz-Eylül Ayları Yeni Kayıt

ÜNVANI

KAYIT TARİHİ

Yalçın Çelik-Stüdyo Yalçın Çelik

23/08/2013

Crc Plastik Endüstrisi Ve Ticaret Anonim Şirketi

27/08/2013

Erol Temizkan

27/08/2013

Mustafa Yıldız

28/08/2013

Ömer Faruk Karakuş-Karakuş Kuruyemiş

28/08/2013

Önder Baş-Önder Otomotiv Kargı Şubesi

29/08/2013

Gülermak Ağır Sanayi İnşaat Ve Taahhüt Anonim Şirketi Kargı Şubesi

02/09/2013

Yakup Yazıcı

02/09/2013

Ömer Cihan Dinya

02/09/2013

Galen Sağlık Eğitim İnşaat Turizm Gıda Ve Bilişim Hizmetleri Ticaret Limited

02/09/2013

Birinci İhtiyaç Ve Gıda Maddeleri Ticaret Sanayi Limited Şirketi

03/09/2013

Gülaş İnşaat Turizm Ticaret Limited Şirketi

03/09/2013

Fatih Gökgöz - Polimot Lineer Hareket Sistemleri

04/09/2013

Murat Aslan

04/09/2013

Murat Özdilekçi

05/09/2013

Hititler Metal Makina İmalat Mühendislik Tesisat Sanayi Ticaret

05/09/2013

Ümit Alkan-Değişim Etüt Merkezi

05/09/2013

Can Bolat Atakan Yalçın-Aral Yapı

05/09/2013

Assam Turizm Seyahat Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi Ata Şubesi

06/09/2013

Ünver Demir-Ünveren İnşaat

06/09/2013

Assam Turizm Seyahat Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi Mimar Sinan

06/09/2013

Hüseyin Öksüz-Giyim Dünyası

10/09/2013

Halil İbrahim Yalçın-Yalçın İnşaat

10/09/2013

Agro Evkuran Hayvancılık Gıda Tarım Emlak Alım Satım İthalat İhracat

10/09/2013

Ali Ağca

10/09/2013

İlk Umut Engelliler Ve Kimsesizler Derneği İktisadi İşletmesi

10/09/2013

Erdoğan Köse-Erkan İnşaat

11/09/2013

Bizim Dekor Mobilya Ticaret Sanayi Limited Şirketi

11/09/2013

İsmail Şirin Sağlık Hizmetleri Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi

11/09/2013

İsmail Savaş-Savaş İnşaat

12/09/2013

Uğur Coşkun-Coşkun İnşaat

12/09/2013

İsmail Genç-Arifoğulları Züccaciye

13/09/2013

Zübeyir Cihan-Cihan İletişim

13/09/2013

Mustafa Eren

17/09/2013

Merve Doğan-Mrw Mimarlık Mühendislik

17/09/2013

Erpa Teknoloji Hizmetleri Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi Çorum Şubesi

18/09/2013

Mustafa Naci Kösel-Köseller Sarrafiye Nakliye Zahire

18/09/2013

Özel Demer-Dalgıçlar Eğitim Merkezi Turizm Ve Ticaret Limited Şirketi Özel

18/09/2013

Elverici Sağlık Hizmetleri Limited Şirketi

18/09/2013

2M İletişim Hizmetleri Sanayi Ticaret Limited Şirketi

19/09/2013

Bs Suluk İnşaat Taahhüt Sanayi Ticaret Limited Şirketi

19/09/2013

Arap Hüseyin Aykaç-Aykaç Müteahhitlik İnşaat

20/09/2013

Zirvem Tarım Hayvancılık Gıda Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi

20/09/2013

Akyollar İletişim Elektrik Elektronik Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi

25/09/2013

Ahmet Uysal-Uysal Veteriner Kliniği

26/09/2013

Eylem Şeker-Tuars Sağlık Hizmetleri

26/09/2013

Hüseyin Tunca-Bahçeli Emlak

30/09/2013

Alperen Endüstriyel Temizlik ve İnşaat Sanayi Ticaret Limited Şirketi

30/09/2013

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013

Temmuz-Eylül Ayları Kaydı Kapanan Üyeler

ÜNVANI

KAYIT TARİHİ

Mustafa Koç-Oto Cam Servisi

28/08/2013

Al Çelik Döküm Sanayi Ve Ticaret Ltd.Şti.

15/07/2013

Tasfiye Halinde Hakanlar Gıda Sanayi Ve Dış Ticaret

01/07/2013

Tasfiye Halinde S.S.Mutluşehir Konut Yapı

02/07/2013

Tasfiye Halinde Medya Gazetecilik Basın Yayın

27/09/2013

Tasfiye Halinde Özel Çınar Eğitim Sağlık Ve

25/07/2013

Ufuk Kesici Takımlar Ve Kıymetli Madenler Makina

05/08/2013

Tasfiye Halinde M.E.C. Dış Ticaret İnşaat Taahhüt

31/07/2013

Engin Ceylan

29/08/2013

Tasfiye Halinde S.S.Çukurköy Sulama

27/08/2013

Ata Yönetim Organizasyon İnşaat

12/07/2013

Selahattin Kaleli Akaryakıt A.Ş.Çorum

11/09/2013

Sütaş Süt Ürünleri Anonim Şirketi Çorum

17/07/2013

Mustafa Şahin-Özgür Ticaret

14/08/2013

Süleyman Altunbaş- Yunushan Tekstil

25/09/2013

İbrahim Kılıçarslan-Aka İnşaat

28/08/2013

Standard Zemin Yapı Malzemeleri Kalite

20/09/2013

İsmail Büyükkaralı-Zafer İnşaat

30/07/2013

Yunuspet Akaryakıt Ürünleri Sanayi Ve

29/08/2013

Mustafa Koçak

06/09/2013

Tasfiye Halinde Kent Haber Gazetecilik Basın

27/09/2013

Ertuğrul Uysal-Uysal İnşaat

09/07/2013

Görsem Sigorta Aracılık Hizmetleri Limited Şirketi

16/08/2013

Elektronik Market Pazarlama Ve Ticaret

20/09/2013

Murat Yalçın-Değişim Etüt Merkezi

06/09/2013

Atc Hayvancılık Gıda İnşaat Nakliyat Sanayi Ve

05/07/2013

Hüseyin Turan - Turan İnşaat /Terk/

16/09/2013

Hakim Erol-Erol Bilvanis İnşaat Müteahhitlik

25/07/2013

İbrahim Damar-Merkez Oto Servisi

26/08/2013

Altun Ölmez-Almina Toptan Ayakkabı

25/07/2013

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2013