Ticaret ve Sanayi Odası Temmuz-Eylül '15 by Yasin Kavlak

BAŞYAZI

Değerli Üyelerimiz, Değerli İş Dünyası Okurları Çetin BAŞARANHINCAL Çorum Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı

izleri, Dergimizin 2015 yılı üçüncü sayısından saygıyla ve sevgiyle selamlıyorum.

Öncelikle, geride bıraktığımız mübarek Kurban Bayramınızı kutluyor, birlik ve beraberliğimizin pekiştiği bayramlarımızın ilimiz ve ülkemize hayırlar getirmesini temenni ediyorum. Hepimizin malumu olduğu üzere ülke gündemimizde terör ve erken seçim olmak üzere iki önemli konu var. Ülke olarak bir taraftan terör olayları nedeniyle gelen şehit haberlerine yüreğimiz yanarken, bir taraftan da 1 Kasım tarihinde gerçekleştirilecek olan milletvekilliği genel seçim sürecini yaşıyoruz. 1 Kasım Milletvekilliği Genel Seçimleri’nde vatandaşlarımız sandığa gidecek ve hür iradesiyle oyunu kullanacaktır. Sandıktan çıkan sonucun, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının isteğiyle şekillendiği unutul-

mamalıdır. Dolayısıyla, ülkemizi yönetmeye talip olan siyasiler, vatandaşın sandık aracılığıyla vereceği mesajı iyi okumalıdır. Ülkemiz bugünlerde birçok sorun ile baş etmek durumundadır. Bu sorunların en başında hiç şüphesiz, terör konusu gelmektedir. Çünkü terör, ülkenin birliğine, dirliğine, huzuruna kast etmekte, kanayan bir yara olarak varlığını korumaktadır. Terörün vücut bulduğu bir ülkede başka hiçbir gündem maddesi, en ön sıraya alınmamalı, topyekun terörle mücadele edilmelidir. Çünkü terörün, çatışmanın, savaşın olduğu, insanların öldüğü bir ortamda yatırımdan bahsetmek, üretimden, ekonomiden, istihdamdan bahsetmek mümkün değildir. Türkiye, ancak terörü alt ettiğinde ekonomiyi ilgilendiren diğer konularla meşgul olmaya başlayabilir. Çünkü, ekonomik

anlamda verilen kayıplar, uygun ekonomi politikalarıyla kısa sayılabilecek sürelerde telafi edilebilecektir. Terör nedeniyle yaşanan kayıpların ise telafisi mümkün değildir. Yaşanan terör olaylarının, teröre karşı olan her bir birey arasındaki birliktelik ruhunu pekiştirmesini temenni etmekteyim. Ayrıca, ülkemizin birliği ve beraberliğini korumak adına canını feda eden bütün şehitlerimize Allah’tan rahmet diliyorum. Bu uğurda can vermek üzere gözünü dahi kırpmayan gazilerimize de şükranlarımı sunuyorum. Bu duygu ve düşüncelerle; ilimiz ve ülkemizdeki birliktelik ruhunun pekiştiği, sosyal ve ekonomik kalkınma hızının arttığı, yerli üretimin güçlendiği, sağduyunun kazandığı bir döneme girmemiz temennisiyle saygılarımı sunarım. İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

İÇİNDEKİLER 01

Başyazı

Çorumlu STK’lar: “TERÖRE HAYIR”

“Teröre Hayır Kardeşliğe Evet”

Uğur Grup’tan 20 Milyon Liralık Yatırım

Çorum, Sosyal Sermayesini Güçlendirmeli

‘Belirsizlik, İş Dünyasını Endişelendiriyor’

Siyasiler, En Azından Terör Konusunda Bir Araya Gelmeli

Hedef Kitlenizin Bilinç Altını Öğrenmek İster misiniz?

Anadolu İlk 500'de Çorum'dan İki Firma

Sanayi Ticaret Ve İstihdam Fuarı’na 80 Firma Katıldı

Endüstriyel Robot Programlama Eğitimi Tamamlandı

Üniversite-Sanayi İşbirliğine Talep Artıyor

Ergonominin Çalışma Yaşamındaki Yeri ve Önemi Üzerine...

Toprak Sanayi’nin Durumu Değerlendirildi

Türkiye’nin En Büyük Spor Ayakkabı Fabrikası Çorum’da Kuruluyor

Başkent’teki Çorumluları Buluşturan Konser

CTP-Renk Ayrımı Çorum Ofset Matbaa 0364 225 13 23

Çalışma Hayatının Kurallarını Önceki Kuşaklar Yazdı, Y Kuşağı Değiştiriyor Mu?

Kadın Girişimciler, Yöresel Ürünler Fuarı’na Katıldı

Tasarım

Yurt Binasını Tamamen Yerli Malzemeyle İnşa Ettik

Karadeniz’in En Büyük Zücaciye Mağazası Çorum’da

TOBB Genç Girişimciler Kurulu Afet Bölgesinde

Enerji Yalıtımıyla Yüzde 40 Tasarruf Mümkün

ÇORUM TSO İŞ DÜNYASI Çorum Ticaret ve Sanayi Odası’nın Yayın Organıdır Yıl: 7 • Sayı: 31 Sahibi Çetin BAŞARANHINCAL Yazı İşleri Müdürü Kemal CEYLAN Yayın Kurulu Hayri ŞAMLI Fikret TEPENÇELİK Muharrem SARIASLAN Aykut KOLAĞASI Yönetim Adresi Gazi Caddesi No: 18 ÇORUM Tel: 0364 224 44 50 Faks: 0364 213 32 05

0364 224 17 85 www.3ndizayn.com 2

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

ZAFERİN 100. YILI

06 24

İş Dünyası İçin Yeni Bir Soluk;

Bölge’nin En Gelişmiş Matbaası Çorum’da Açıldı

Onkoloji Hastalarının Yardıma İhtiyacı Var!

İşbaşı Eğitim Programı'ndan Yararlanıyor musunuz?

Avrupa İşletmeler Ağı’ndan Dünyadan İşbirliği Teklifleri/Yatırım Ortaklıkları Teklifleri

Çorum Tarihinin Şahidi Velipaşa Hanı, Yeniden Ayağa Kaldırılıyor

Kitap Dünyası

İş'te Still

Teknoloji - Sağlık Haberleri

Vergi Takvimi

Ekonomik Veriler

Yeni Üyeler - Kaydı Kapanan Üyeler

74 İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

HABER

Çorumlu STK’lar: “TERÖRE HAYIR”

orum’da faaliyet gösteren 46 farklı sivil toplum kuruluşundan 64 temsilci, teröre karşı

tepkilerini göstermek üzere bir araya geldi. Çorum Ticaret ve Sanayi Odası meclis toplantı salonunda gerçekleştirilen sivil toplum kuruluşları toplantısında birlik ve beraberlik mesajları verildi. 15 Eylül Salı günü saat 11.00’de başlayan toplantıda katılımcılar, Türk Bayrağı rozeti takti. Saygı duruşuna durulması ve İstiklal Marşı’nın okunmasıyla başlayan toplantıda, son dönemde yaşanan terör olayları değerlendirilerek, budan sonraki süreçte terör ve teröre karşı gerçekleştirilen eylemlerde sivil toplum kuruluşlarının üzerine ne gibi sorumluluklar düştüğü konusunda görüş alışverişi yapıldı.

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

HABER

manan terör olayları, Türkiye’nin her

teröre tepki eylemlerindeki aşırılık, te-

tarafında olduğu gibi biz Çorum Sivil

rörün amaçlarına hizmet etmektedir.

Toplum Kuruluşları’nın da vicdanını

Gün bizlerin ve siyasi partilerin birlik

kanatmaktadır. Bir taraftan şehit ve

olma günüdür. Bilmeden de olsa fit-

gazi haberleri ile yüreğimiz yanarken,

neye, fesada fırsat vermek ihtiyacımız

diğer taraftan da hakim olan sosyal

olan son şey bile değildir.

ve siyasi gerginlik, ülkemizin geleceği

açısından hepimizi endişelendirmek-

düşünceden

hareketle,

Ço-

rum’daki sivil toplum kuruluşları ola-

tedir.

rak ‘teröre hayır’ demek için bir araya

Ülkemizin bir numaralı gündem

gelmiş bulunmaktayız. Hiçbir siyasi

maddesi olması gereken terör ko-

parti, dil, din, mezhep çıkarı gözet-

nusu, ancak birlik ve beraberliğimizi

meksizin, tamamen ilimizin ve ülke-

korumamız

güçlendirmemizle

mizin selameti için terörü şiddetle

alt edilebilecek bir konudur. Dola-

kınarken, vatandaşlarımıza da sağdu-

yısıyla vatandaşlarımız, sağduyuyu

yulu olma ve metanetli olmaya davet

elden bırakmadan teröre tepki gös-

ediyoruz.

termelidir. Ülkemizin birlik ve dirliğini

Kimsenin etnik kökenini seçme hak-

bozmak amacıyla baş gösteren te-

kının olmadığı göz önünde bulundu-

Toplantıya katılan sivil toplum kuru-

rör olaylarının amacına ulaşamaya-

rulduğunda, yaşananları belli bir etnik

luşlarının temsilcileri, toplantının son

cağının bilincindeyiz. Yaşanan terör

kökene dayandırmak doğru değildir.

bölümünde toplu fotoğraf çekinerek,

olayları, toplumumuzu kutuplaşma

Bu topraklarda farklı kökenlerin bin-

kamuoyuna birlik ve beraberlik me-

uçurumunun eşiğine doğru sürük-

lerce yıldır yan yana yaşadığı gerçe-

sajı verdiler.

lemesinden endişelenmekteyiz. Tür-

ğini bir kez daha hatırlayarak kötüyü

Toplantıda ayrıca, basın aracılığıyla

kiye Cumhuriyeti Devleti terörle mü-

iyiden, faydalıyı zararlıdan akıl ve izan

cadelesini sürdürürken, toplumun

kamuoyuna ulaştırılmak üzere ortak

çerçevesinde ayırmalıyız. Tüm sivil

üzerine düşen de bir infial ortamının

toplum kuruluşları olarak teröre karşı

bir mesaj yayınlandı. 64 sivil toplum

oluşmasını engellemek olmalıdır. Zira

yapacağımız tepkilerde, işaret, top-

kuruluşunun imzasıyla yapılan açık-

terör olaylarının en büyük amacının,

lum kuruluşunu yansıtan bayrak gibi

lamada şu ifadelere yer verildi: “Ül-

toplumdaki huzur ortamını ortadan

objelerin kullanılmamasını, bu obje-

kemizde son dönemde yeniden tır-

kaldırmak olduğu açıktır. Dolayısıyla

lerin yanlış anlaşılmalara neden oldu-

ğunu bilincinde olmasını bekliyoruz. Bu vesileyle, İlimizin 1980 yılını bir daha yaşamaması adına, bu toprakların bize vatan olduğu günden bu yana, bu uğurda canını feda eden bütün şehitlerimizi ve gazilerimizi ayrıca bugün vatanın bütünlüğü için mücadele eden ve bu mücadelede hayatını kaybeden bütün şehitlerimize Allah’tan rahmet, ulusumuza da başsağlığı diliyoruz.” İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

HABER

“Teröre Hayır Kardeşliğe Evet”

ürkiye teröre karşı tek ses oldu. TOBB’un da aralarında olduğu 250 sivil toplum kuru-

şü Ulus’taki Birinci Meclis’in önünde

Hep birlikte teröre karşı milli bir duruş

sona erdi. Buluşmadaki tek ortak pay-

sergilediler, milletimizin kardeşliğini

da Türk bayrağı oldu. Etkinliğin sonun-

gösterdiler. Bugün burada olan bizler,

luşunun destek verdiği “Teröre Hayır,

da Birinci Meclis’in balkonundan ortak

farklı dünya görüşlerine, farklı düşün-

Kardeşliğe Evet Buluşması” çok geniş

açıklamayı seslendiren TOBB Başkanı

celere sahibiz. Ama ortak noktalarımız

bir katılımla gerçekleştirildi. Yürüyüşe

M. Rifat Hisarcıklıoğlu, şunları söyledi:

var. Hepimiz bu memleketin evlatla-

Çorum’dan da yüksek katılım sağlandı.

“Öncelikle bugün bu anlamlı organizasyonu gerçekleştiren meslek kuru-

TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu

luşlarımıza, sendikalarımıza, sivil top-

yürüyüşün sonunda seslendirdiği or-

lum örgütlerimize ve bizi yalnız bırak-

tak açıklamada teröre karşı birlik ve

mayan Türkiye’nin dört bir tarafından

beraberlik mesajı verirken, “Bu vatan,

Ankara’ya gelen tüm vatandaşlarımıza

bu ülke, bu bayrak hepimizin. Hep bir-

teşekkür ediyoruz.

likte Türkiye’yiz” diye konuştu.

rıyız, hepimiz bu ülkenin sevdalısıyız. Vatanımız, birliğimiz, dirliğimiz, huzurumuz, bugünümüz, yarınımız hedefteyken sessiz kalamayız. Bizi bize, komşuyu komşuya, kardeşi kardeşe düşman etmeye çalışanlara karşı sessiz kalamayız. Bir tarafta terör belasını hep birlikte yaşarken, toplumda her

Bugün buraya gelen insanlar ülke-

geçen gün kutuplaşma artarken, akıl

Ankara Sıhhiye Meydanı’nda başlayan

mizin, milletimizin, devletimizin bir-

ve vicdan tutulması karşısında sessiz

Teröre Hayır, Kardeşliğe Evet Yürüyü-

liğine ve bütünlüğüne sahip çıktılar.

kalamayız.

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

HABER

İşte bu yüzden her görüş ve düşünceden, toplumun tüm kesimlerinden mahşeri bir kalabalık bugün burada. Birliğimizin ve bağımsızlığımızın simgesi olan ay yıldızlı bayrağımızı alıp buraya geldik. Milletimizin kardeşliğini korumak için buraya geldik. Ülkemiz üzerinde oynanan kirli oyunu boşa çıkarmak için buraya geldik. Bizi ayırmaya çalışan fitne ateşini söndürmek için buraya geldik. Huzura kastedenlere karşı tek yürek olduğumuzu göstermek için buraya geldik. Toplumsal barışa güç vermek ve kırılan umutları yeniden yeşertmek için buraya geldik. Farklılıklarımıza değil, ortaklıklarımıza, umut dolu geleceğimize odaklandık. Terörü lanetledik, kardeşliğimize sahip çıktık. TERÖRE HAYIR, KARDEŞLİĞE EVET dedik. Ve şimdi Türkiye Cumhuriyeti devletinin temellerinin atıldığı Meclis’teyiz. Yürüyüşümüzün burada sonuçlanması son derece önemli bir

Aziz milletimiz, Gün, demokrasimize, birliğimize ve birbirimize sahip çıkma günüdür. Hep birlikte bugün sağduyumuzu ortaya koyduk. Hep birlikte bugün vicdanımızın sesine kulak verdik. Bu ülkenin vatandaşı olmanın bilinciyle bir araya geldik. Bundan sonra da bu kararlı birlikteliğimizi sürdüreceğiz. Kalbini öfkeyle dolduranların değil, yüreği kardeşlik ve barışla çarpan insanların sesi olacağız. Teröre tepki göstermek adına vatandaşlarımızı rencide edecek, kardeşliğimize zarar verecek her tür eylem ve söylemlerden kaçınmalıyız. Bu millet terörün karşısında. Bu millet kardeşliğine sahip çıkıyor. Birlik, beraberlik içinde geleceğe kararlılıkla yürümek istiyor. Hepimiz bu memleketin evlatlarıyız, birbirimizin kardeşiyiz. Bu vatan, bu ülke, bu bayrak hepimizin.

mesajı içermektedir. Bu milletin bir-

Hep birlikte Türkiye’yiz. Ve bir kere

likte yaşama iradesinin ilk timsali olan

daha diyoruz ki Teröre Hayır Kardeş-

kurucu Meclis’teyiz.

liğe Evet.” İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

HABER

Uğur Grup’tan 20 Milyon Liralık Yatırım

orum Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Başaranhıncal, Başkan Yardımcısı Fikret Tepençelik ile birlikte, Uğur Grup Yönetim Kurulu Başkanı Uğur Barlık’ı ziyaret etti. Ziyarette Uğur Barlık’a, OSB’de inşası devam etmekte olan yeni yatırımdan dolayı teşekkür edildi.

Ziyarette açıklamalarda bulunan TSO Başkanı Çetin Başaranhıncal, Uğur Grup’un; Çorum-Ankara yolu üzerindeki yatırımını Organize Sanayi Bölgesi’ne taşımasının örnek bir davranış olduğunu söyledi. Bu gibi yatırımlarla OSB’nin Çorum’un gurur kaynağı haline geldiğini ifade eden Başaranhıncal, “Bu yatırımın farklı bir önemi ise; Türkiye’de şu anda belirsizliğin hakim olmasına karşın devam ediyor

olmasıdır. Çorum ilimiz, Uğur Bey gibi müteşebbis iş adamlarımız sayesinde Anadolu’nun önemli yatırım merkezlerinden bir tanesi oldu. Uğur Bey gibi yatırımcılarımız olduktan sonra sanayimiz, üretim ve istihdam gücümüz büyümeye devam edecektir” dedi. Başaranhıncal, Uğur Barlık’ın duayen bir sanayici olduğunu ifade ederek, yeni yatırımın Uğur Grup’a ve Çorum’a hayırlı olması temennisinde bulundu. Uğur Grup Yönetim Kurulu Başkanı Uğur Barlık da, yaptığı her yatırımda Çorum’a katma değer üretmenin gururunu yaşadığını söyledi. Başta Anitta Otel olmak üzere bütün yatırımlarında Çorum’un menfaatlerini gözettiğini ifade eden Barlık, kendisi gibi düşünen birçok yatırımcının olmasından dolayı Çorum sanayisinin hızlı gelişim gösterdiğini vurguladı.

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

HABER

Çorum, Vergi Tahsilatında 35. Sırada

aliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü 2015 Temmuz ve Ağustos döne-

Manisa, Adana, Sakarya, Aksaray, Ga-

Türkiye’de vergi tahsilatının en yüksek

ziantep, Rize, Kayseri, Eskişehir, Balı-

olduğu 35 il ise; Kocaeli, İzmir, Tun-

kesir, Edirne, Çanakkale, Düzce, Kon-

celi, İstanbul, Hatay, Mersin, Tekirdağ,

mi Vergi Tahsilatının Tahakkuka Oran-

ya, Samsun, Aydın, Kütahya, Kırklareli,

Edirne, Rize, Ankara, Samsun, Zon-

larını paylaştı. 2015 yılı Maliye Bakanlığı

Burdur, Uşak, Bolu, Bilecik, Osmani-

guldak, K.Maraş, Trabzon, Ardahan,

verilerine göre Çorum, vergi tahsilatı

ye, AfyonKarahisar, K.Maraş, Ordu,

Gümüşhane, Çankırı, Siirt, Muş, Bursa,

bakımından 35’nci sırada yer aldı.

Karabük, Nevşehir, Çorum, Trabzon,

Elazığ, Bitlis, Balıkesir, Eskişehir, Artvin,

Gelirin gideri karşılama oranı sıralama-

Bartın, Niğde, Malatya, Kırşehir, Gire-

Çanakkale, Bayburt, Isparta, Kayseri,

sı, Kocaeli, İstanbul, İzmir, Tekirdağ,

sun, Isparta, Şanlıurfa, Artvin, Sivas,

Erzincan, Çorum, Kastamonu, Gire-

Mersin, Bursa, Zonguldak, Ankara,

Batman, Amasya, Karaman, Tokat ve

sun, Burdur ve Erzurum olarak sıra-

Hatay, Antalya, Yalova, Muğla, Denizli,

Erzurum olarak açıklandı.

landı.

130 DÖNÜMLÜK ALANI 19,5 MİLYON LİRALIK YATIRIM

19.5 milyon lira tutarındaki yeni yatırı-

Uğur Grup, Çorum Organize Sanayi

sıra içecek ve tütün mamulleri işleme

Bölgesi’nde toplam 130 bin metrekare

makinelerinin de imalatını yapacak. İlk

alana yayılan yeni bir yatırıma başladı.

etapta 22 bin 500 metrekare kapalı

Türkiye İhracatçılar Meclisi tarafından

alanda başlayacak olan üretim, belli

2014 yılında Türkiye’nin en fazla ihra-

bir plan dâhilinde 70 bin metrekare-

cat yapan bin firmasından bir tanesi

ye çıkartılacak. Ayrıca tesiste 250’den

olarak tespit edilen Uğur Grup, toplam

fazla kişiye istihdam sağlanacak.

mında gıda işleme makinelerinin yanı

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

HABER

Çorum, Sosyal Sermayesini Güçlendirmeli ‘SOSYAL SERMAYEMİZİ GELİŞTİRİRSEK, GELİŞMİŞLİK DÜZEYİMİZ KAT KAT ARTAR’

itit Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Gülen Elmas

Aslan, Çorum sanayisinin ve ekonomik gücünün, emsal illere göre iyi durumda olduğunu, ancak mevcut sosyal sermayesinin; Çorum’un ekonomik performansına beklenen ölçüde katkısının olmadığını söyledi. Prof. Dr. Arslan, sosyal sermayenin güçlendirilmesiyle birlikte Çorum’un gelişmişlik düzeyinin kat kat artacağını vurguladı.

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

ÇORUM’UN SOSYAL SERMAYE YAPISI ÖLÇÜLDÜ

nı tespit etmek üzere bir çalışma

Prof. Dr. Gülen Elmas Arslan, Tez

Çorum’un sosyal sermaye potansiye-

Öğrencisi Kübra Yüksel ile birlikte

linin gelişkinlik düzeyini ve Çorum’un

Çorum’un sosyal sermaye yapısı-

ekonomik kalkınmasındaki rolünün

yaptı. Prof. Dr. Gülen Elmas Arslan,

HABER

sermayesinin daha geliştirilmesinin Çorum ilinin var olan potansiyelini daha mı geliştirecektir?

SOSYAL SERMAYE KRİTERLERİ Dünyada sosyal sermaye düzeyini ölçmeye yönelik birçok ülkede çok çeşitli çalışmalar vardır. Fakat sosyal sermaye soyut ilişkileri, normları içeren bir kavram olduğu için ölçülmesi oldukça zordur. Dünya Bankası sosyal sermayenin ölçümü konusunda yaptığı çalışmalar neticesinde çeşitli göstergeler belirlemiştir. Bu göstergeler; bürokrasi, demokrasi, rüşvet oranı, yetkilendirme, sivil toplum kuruluşları ve meslek odalarına üyelik düzeyi, mahkemelerin bağımsızlığı, grevler, sosyal sorumluluk harcamaları, muhtaçlara bağış ve yardımlar, gönüllü karşılıksız burslar, hükümete ve sendikalara olan güven, iş bağlantıları, yeni bilgi ve teknolojilerin kullanım düzeyi ve sosyal bağlamda toplumun tüm kesimlerinin birlikte etkinliklere katılım ve sosyal hayatı paylaşım düzeyi ve alanları gibi göstergelerdir”

ne olduğunu irdelemek amacıyla gerçekleştirdikleri ‘İktisadi Kalkınmada Sosyal Sermayenin Rolü; Çorum İline Yönelik Bir Analiz’ başlıklı çalışmanın sonuçlarını İş Dünyası Dergisi’ne değerlendirdi. Mülakat ve anket teknikleri uygulayarak gerçekleştirdikleri çalışmanın sonucunda; Çorum’un ekonomik performansında sosyal sermayesinin beklenen düzeyde bir rolü olmadığını tespit ettiklerini belirten Prof. Dr. Arslan, “Ancak sosyal sermayenin geliştirilmesi halinde bu ekonomik gelişmişlik düzeyinin kat kat artırılacağı yönün-

de bir sonuca ulaştık” dedi.

SOSYAL SERMAYENİN KATKISI NE? Prof. Dr. Arslan şunları söyledi: “Çalışmamızda ana sorgumuz; Çorum’un TR83 bölgesindeki iller arasında tek dış ticaret fazlası veren il olması ve Anadolu Kaplanları arasında anılmasına neden olan sanayisinin gelişmişliğinde sosyal sermayesinin katkısının ne olduğunu irdelemek olmuştur. Çorum’un bu ekonomik performansında gelişkin bir sosyal sermayesinin olmasının rolü var mıdır? Yoksa sosyal

ÇORUM’UN SOSYAL SERMAYESİNİN GELİŞMESİNİN ÖNÜNDEKİ AÇMAZLAR NELER? Prof. Dr. Arslan, yaptıkları çalışma neticesinde Çorum’un sosyal sermayesinin daha da geliştirilmesinin önündeki açmazları da tespit ettiklerini belirterek, bu sonuçları şu şekilde sıraladı: 1. Firmaların çoğunun aile şirketlerinden oluşması ve içe dönük olmaları, dışarıdaki firmalarla dayanışarak, güçlerini birleştirerek yeni işbirliklerine açık olmamaları, 2. İş yapılan kişilere olan güvenlerinin olduğundan söz etmelerine rağmen çok temkinli ve mütereddit olmaları, İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

HABER

katini çekmiştir. Buna Dünya Bankası kaynaklarında “kayıp halka” denmektedir. Bilim çevrelerinde ise bu bir başka üretim faktörü olarak artık ele alınan “sosyal sermaye” olarak adlandırılmaktadır. Gelişmiş ülkelerin gelişkin bir sosyal sermayelerinin 3. Maliyetleri düşüren herhangi bir yenilik olduğunda diğer firmalarla paylaşımlarının çok zayıf olması, 4. Yöneticilere güvenlerinin olduğundan söz etmelerine rağmen yetki göçertmesinde kısmi yetki vermeleri ya da yöneticilere yetki vermekten kaçınmaları, 5. Örgütlülüğün zayıf olması yani firmaların sivil toplum kuruluşlarına ve meslek odalarına katılımlarının düşük olması, 6. Kentte firma sahipleri, kamu temsilcileri ve üniversite çevrelerini geniş çaplı bir araya getirici, bilgi paylaşımı ve iletişimi sağlayacak sosyal ve kurumsal ortamların azlığı.

İLETİŞİM, PAYLAŞIM VE DAYANIŞMA Prof. Dr. Arslan, çalışmanın sonuçlarını şu

sözlerle özetleri: “Sonuç olarak sosyal sermayenin ön plana çıkan iletişim, paylaşım ve dayanışma öğelerine yardımcı olacak ortamların ve fiziki mekanların şehirde yaratılması önemlidir. Ayrıca bu dayanışma ve üretkenlik kültürün toplumun her kesimini kucaklayacak şekilde yerleştirilmesinin Çorum’un ekonomik gelişmesine hayal bile edilemeyecek düzeyde ivme kazandıracağı kesindir.”

olduğu ve kalkınmalarını ona borçlu olduklarına dikkat çekilmektedir. Örneğin; İkinci Dünya Savaşı sonrasında iki kez coğrafyasında dünya savaşına ev sahipliği yapmış ve büyük iki yıkım yaşamış olan Avrupa Ülkeleri, yine iki kez hızla eski kalkınmışlık düzeyine ulaşırken yüz yıllardır sanayileşme çabaları içinde olan pek çok ülkenin hâlâ kalkınmış ülke statüsünün çok gerisin-

SOSYAL SERMAYE NEDİR?

de olmaları kalkınma ile uğraşan bilim

Klasik iktisat anlayışına göre üretim faktörleri; emek, sermaye, doğal kaynaklar ve müteşebbisten ibarettir. Bu geleneksel klasik sermaye faktörleri ile kalkınma düzeyi farklılıklarını açıklamak çoğunlukla yetersiz kalmaktadır. Birbirine benzer fiziki, beşeri ve doğal kaynaklara sahip ülkelerin ya da bölgelerin birbirlerinden çok farklı gelişmişlik düzeylerinde olmalarının gözlenmesiyle, bu farkın kaynağının başka bir olgu ile açıklanması gerektiği bilim çevrelerinin dik-

çevrelerinin dikkatini çekmiştir. Bunun üzerine kalkınma olgusunun; emek, sermaye, doğa ve girişimci gibi klasik kalkınmanın temel faktörleri ile açıklanamayacağı, Avrupa Ülkelerinin bu konudaki temel avantajlarının gelişkin sosyal sermayeleri olduğu fikri giderek ağırlık kazanmaya başlamıştır. Gelişkin sosyal sermaye ise; toplumun birlikte iş yapabilme yetisi, birbirlerinin haklarına saygı gösterme, birbirlerinin üretkenliğini artırma, iyi bir iletişim kurma ve sinerji yaratma, sanayi ve teknoloji bilgi birikimi ve teknoloji yaratma geleneği ve hâkimiyeti, ticaret ve sanayi tecrübesi ve geleneği, insan hak ve hukukuna saygı, demokrasi kültürünün yerleşmesi gibi daha pek çok toplumun tümünü şekillendiren birikimleri içermektedir.

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

HABER

‘Belirsizlik, İş Dünyasını Endişelendiriyor’

K Parti Çorum Milletvekili Lütfiye İlksen Ceritoğlu Kurt ve AK Parti İl Başkanı Rumi Bekiroğlu, Çorum Ticaret ve Sanayi Odası’nı ziyaret etti. Bazı partili yöneticilerin de katılımıyla gerçekleştirilen ziyarette iş dünyasının sorunları ve talepleri görüşüldü. Ayrıca TSO Başkanı Çetin Başaranhıncal ziyarette, Çorum’un üretim, istihdam, dış ticaret ve yeni yatırımlar başta

olmak üzere ekonomik yapısı hakkında bilgiler verdi.

olduklarını belirterek, seçimin ardından

Ziyarette seçimlerin ardından siyasi çalışmaların ara verilmeksizin devam ettiği, Çorum’daki vatandaşlarla, sivil toplum kuruluşlarıyla, esnafla bir araya gelindiği aktarıldı. Halkın verdiği sorumluluğu en iyi şekilde yerine getirmeye gayret ettiklerini belirten AK Parti’li yöneticiler, olası erken seçime de hazır

yümeye devam edeceği vurguladılar.

Türkiye’nin AK Parti iktidarıyla birlikte bü-

TSO Başkanı Çetin Başaranhıncal da, iş dünyasının; seçimlerin ardından bir hükümet kurulamamasının bedelini ağır ödediğini ve ödemeye devam ettiğini söyledi. Belirsizliğin, iş dünyası için en büyük sıkıntı olarak değerlendirilmesi gerektiğini ifade eden Başaranhıncal, “Bu belirsizliğin ortadan kaldırılması için erken seçim gerekiyorsa, erken seçime gidilmelidir. Neticede seçmenin iradesi her şeyin üstündedir. Bu süreçten bütün siyasi partiler ders çıkarmalı ve erken seçimin ardından hükümet kurularak, ülkemizin içinde bulunduğu belirsizlik havasının bir an evvel dağıtılması gerekmektedir” dedi. İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

HABER

Siyasiler, En Azından Terör Konusunda Bir Araya Gelebilmeli

ÜSİAD Başkanlar Kurulu Toplantısı’na katılmak üzere Çorum’a gelen MÜSİAD Genel Başkanı Nail Olpak, Çorum Ticaret ve Sanayi Odası’nı ziyaret etti. TSO yönetim kurulu üyeleri ile MÜSİAD yöneticilerinin de katılımıyla gerçekleştirilen ziyarette ülke gündemi değerlendirildi.

TÜRKİYE’NİN CARİ AÇIKLA MÜCADELESİNE DESTEK OLUYORUZ Ziyarette il ekonomisi hakkında bilgiler veren Başaranhıncal, Çorum’un; ithal ettiğinin neredeyse iki katını ihraç ettiğini, dolayısıyla Türkiye’nin cari açıkla mücadelesine katkı sağladığını söyledi. Ticaret ve Sanayi Odası’nın, 5000 civarında üyesiyle Çorum’a katma değer sağlamaya gayret ettiğini belirten Başaranhıncal, ayrıca Olpak’a, Çorum Ekonomik Raporu takdim etti. 14

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

EKONOMİYİ DEĞİL, TERÖRÜ KONUŞUYORUZ

sunda asıl sorumluluğun siyasetçilerde olduğunu söyledi.

MÜSİAD Genel Başkanı Nail Olpak’ın ziyaretinde aslında konuşulması gereken konunun ekonomi olduğunu belirten Başaranhıncal, “Bugün farklı konuşmak isterdik ama iş dünyasının temsilcileri olarak maalesef bugün ekonomi konuşamıyoruz. Bir an evvel ülkenin kendine gelmesi lazım. Tarafların, siyasi görüşleri ne olursa olsun böyle bir terör varken bir arada olması lazım. Bizim Anadolu’dan gördüğümüze göre şu anda her şeyin önüne geçti terör. İnşallah Ankara’nın da birinci sırada gündemine terör yerleşir” dedi.

Çorum’da düzenledikleri başkanlar kurulu toplantısında öncelikle farklı yerlerden gelen şubelerimizin, ülkemizin tablosunu nasıl gördüğünü anlamaya çalışacaklarını belirten Olpak, “Ama maalesef sizin de güzel ifade ettiğiniz üzere bugün yatırımları, ekonomiyi, sanayiyi, gelişmeyi konuşması gereken bizim gibi kurumlarda terörü konuşmakla, belirsizliği konuşmakla karşı karşıyayız” dedi.

TERÖR, EN ÇOK SİYASETÇİLERİN SORUMLULUĞU MÜSİAD Genel Başkanı Nail Olpak da, teröre karşı milletçe karşı çıkılması gerektiğini, ancak terörün bitirilmesi konu-

Siyasetin, ülkeyi yönetme sanatı olduğunu ifade eden Olpak, “Ülkeyi yönetme noktasında siyasiler kendi aralarında bir çözüm bulamıyorlarsa, onun birinci derecede sorumluluğunu siyasete ait olduğunu bir defa daha hatırlatmak isterim. Biz işimize odaklanmayı, ülkemize daha fazla yatırım, daha fazla katma değer sağlamayı hedef edinmişiz ve sadece onun üzerinden gitmeliyiz

HABER

ama çok kısa bir süre içerisinde, hiç özlemediğimiz tablolara, tesadüf olduğuna inanmayacağımız, çok farklı fraksiyonlarla bir terör kalkışmasına çıkılmış olmasını manidar buluyoruz. Milletçe teröre karşı çıkacağız ama yine bunun da çözümünü bulacak olan da siyasetçilerdir. Ülkeyi yönetme iddiasındalarsa, onlar çözüm bulacaklar, bir araya gelecekler” şeklinde konuştu. Olpak, milletimizin bu tür olaylara bugüne kadar olduğu gibi pirim vermeye-

ceğini belirterek, kısa bir süre içerisinde acıların son bulacağı, daha huzurlu bir Türkiye görme ümidi içerisinde olduklarını kaydetti.

TİCARET VE SANAYİ ODALARI EVİMİZ MÜSİAD yönetimi olarak her ay bir ile gittiklerini belirten Olpak, ilin yerel yöneticilerinin yanı sıra Ticaret ve Sanayi Odaları ile de ilişkilerini geliştirmeye özen gösterdiklerini söyledi. Nasıl ki İllerdeki şubeleri kendi evleri gibi görü-

yorlarsa, Ticaret ve Sanayi Odaları’nın da kendileri için birer ev niteliğinde olduğunu ifade eden Olpak, “Faaliyetlerimizi Anadolu’ya yayarak giden bir yapı içerisindeyiz. Her ay en azından bir şubede genel merkezden katılımlı bir faaliyetimiz vardır. Biz, bir ay başkanlar kurulu toplantısı ile takip eden ay da genel idare kurulu toplantısı sebebiyle şubelerimizde bulunuyoruz. Sektör zirvelerimizle farklı aktivitelerimizle şubelerimizde olmaya gayret ediyoruz. Bu hem o şubelerin, şehrinin dinamiğine katkı sağlayabilmek, hem de nabzı yerinde tutabilmek adına önemli” şeklinde konuştu. Ziyaretin ardından MÜSİAD Genel Başkanı Nail Olpak, İstanbul’da bir hatıra ormanı oluşturduklarını belirterek, bu ormana Çetin Başaranhıncal adına da bir fidan diktiklerini söyledi. Olpak, diktikleri fidanın sertifikasını Başaranhıncal’a takdim etti. TSO Başkanı Başaranhıncal da, ziyaret anısına Olpak’a Hitit figürlü vazo hediye ederek, ziyaretinden dolayı teşekkür etti.

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

MECLİS TOPLANTISI

Hedef Kitlenizin Bilinç Altını Öğrenmek İster misiniz?

itit Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi ve TOBB Çorum Akademik Danışmanı Doç. Dr. Sabiha Kılıç, Ağustos ayı meclis toplantısında ‘Şirketler İçin Etkin Pazarlama Aracı Nöro Pazarlama’ konulu bir sunum yaptı. Doç. Dr. Kılıç, nöro pazarlama yöntemleriyle tüketicinin ürün ya da hizmetler hakkında bilinç altındaki düşüncelerini öğrenmenin mümkün olduğunu söyledi.

Nöro pazarlamanın, pazarlama konusunda yeni bir kavram olduğunu ifade eden Doç Dr. Kılıç, “Nöro pazarlamanın temel amacı; tüketicilerin satın alma noktasını keşfedebilmek. Bunun için kullanılan teknikler var. Bizim uygulamış olduğumuz pazarlama uyarıcılarına karşı tüketicilerin nasıl tepki verdiklerini, bilinç altında yatan düşüncelerini belirlemeye yönelik çalışmayı içermektedir. Tüketicileri, satın almaya iten nedenlerin arkasında nelerin yattığını bu yöntemle öğrenebiliyoruz” dedi. Hitit Üniversitesi Uygulama ve Araştırma Merkezi olarak nöro pazarlamayı; EEG cihazı ve göz izleme cihazı olmak üzere iki ayrı teknikle yürüttüklerini ifade eden Doç Dr. Kılıç, “EEG cihazı, tüketicilerin beynindeki satın alma düğmesini bulmaya çalışıyor. Ürünlere, markalara

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

MECLİS TOPLANTISI

karşı, reklam mesajlarına karşı nasıl

Diğer bir yöntem ise; göz izleme

te kullandığımızda da beynin hangi

tepki verdiğini belirlemeye çalışı-

cihazı. Daha çok web sayfanızı ta-

bölgelerinin daha aktif olduğunu,

yor. Bunu da nörü görüntüleme

sarlayabiliyorsunuz, ya da ürününü-

örneğin beynin satın alma merkezi-

teknikleri dediğimiz araçları kulla-

zü tasarlayabiliyorsunuz. Tasarlanan

nin aktif duruma gelip gelmediğini

narak gerçekleştirmeye çalışıyoruz.

ürünün en çok hangi bölgesine ba-

tespit edebiliyoruz” şeklinde konuş-

Özellikle beyin faaliyetleri sırasında

kıldığı, hangi bölgesinin daha çok

tu.

kendiliğinden oluşan ritmik, elektrik-

dikkat çektiğini görebiliyorsunuz.

Doç Dr. Kılıç, bu hizmetten yarar-

sel unsurlar var. Bunların analiz edil-

Bir web sayfası tasarladığınızda,

lanmak isteyen işletmelerin Hitit

mesinde kullanılıyor. Duygularımız,

üretmiş olduğunuz en iddialı ürünü

Üniversitesi Uygulama ve Araştır-

düşüncelerimiz ve tepkilerimizi EEG

size göre sayfanın en görünen ye-

ma Merkezi’ne başvurabileceklerini

cihazı sayesinde rahatlıkla ölçebili-

rine yerleştirmiş olabilirsiniz. Ancak,

sözlerine ekledi.

yoruz. Beynimizin hangi bölgesinde

biz; göz izleme cihazı sayesinde

Sunumun ardından, göz izleme

elektriklenme daha hızlı gerçekleş-

web sitenizin en çok hangi bölge-

cihazı ile birlikte Çorum TSO’nun

mekte, ürünü, markayı gördüğü-

sinin dikkat çektiğini tespit edebili-

resmi web sitesi incelendi. Meclis

müz zaman hangi bölge daha aktif,

yoruz. Markanızın, logonuzun, ürü-

üyelerinin katılımıyla gerçekleştiri-

özellikle satın alma bölgesi mi daha

nünüzün etkili bir şekilde tüketiciye

len incelemede elde edilen veriler,

çok aktif oluyor, bunları görmemize

sunulup sunulmadığını görebilme-

incelendikten sonra TSO’ya bildirile-

yardımcı oluyor.

miz mümkün. EEG cihazı ile birlik-

cek.

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

HABER

Çorum’un 8 Aylık İhracatı 270, İthalatı 233.3 Milyon Dolar

ürkiye İstatistik Kurumu Samsun Bölge Müdürü Çiçek, Çorum’un 8 aylık dış ticaret istatistiklerini açıkladı. Harun Çiçek, Ağustos ayında 32 milyon 888 bin dolarlık ihracata karşılık, 12 milyon 77 bin dolarlık ithalat yapıldığını dile getirdi. Çorum’un ihracatı 270 milyon doları, ithalatı ise 233 milyon doları geçti. Türkiye İstatistik Kurumu ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; ülke genelinde ihracat 2015 yılı Ağustos ayında, 2014 yılının aynı ayına göre %2,8 azalarak 11 milyar 65 milyon dolar, ithalat %18,2 azalarak 15 milyar 951 milyon dolar olarak gerçekleşti. Türkiye İstatistik Kurumu Samsun Bölge Müdürü Harun Çiçek, 2015 yılı Ağustos ayı Dış Ticaret İstatistikleri’ni açıkladı. Bölge Müdürü Çiçek’in verdiği bilgiye göre bu ay Çorum’da ihracat geçen

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

yılın aynı dönemine göre yüzde 56.1 artarken, ithalat yüzde 33.9 oranında azaldı. Samsun’da ihracat yüzde 4.6, ithalat ise yüzde 7.6 azalırken, Tokat’ta ihracat yüzde 25, ithalat ise yüzde 16.1 azaldı. Amasya’nın ihracatının aynı dönemde yüzde 32,4 arttığını ve ithalatının ise yüzde 27.3 azaldığını belirten Harun Çiçek, Çorum’un Ocak-Temmuz döneminde ihracatının 237 milyon 193 bin dolarken Ağustos ayındaki 32 milyon 888 bin dolarla 270 milyon 81 bin dolara çıktığını, 8 aylık ithalat toplamının ise son ay yapılan 12 milyon 77 bin dolarlık ithalatla 233 milyon 345 bin dolara yükseldiğini dile getirdi. Çiçek’in verdiği bilgiye göre Ağustos ayında dış ticaret açığı %39,8 azalarak 8 milyar 111 milyon dolardan 4 milyar 886 milyon dolara düştü. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2014 Ağustos ayında %58,4 iken, 2015 Ağustos ayında

%69,4’e yükseldi. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ihracat %1,6 arttı. Avrupa Birliği’nin (AB-28) ihracattaki payı 2014 Ağustos ayında %44,3 iken, 2015 Ağustos ayında %44 oldu. AB’ye yapılan ihracat, 2014 yılının aynı ayına göre %3,4 azalarak 4 milyar 867 milyon dolar olarak gerçekleşti. Almanya’ya yapılan ihracat 2015 yılı Ağustos ayında 1 milyar 47 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla İngiltere (825 milyon dolar), Irak (720 milyon dolar) ve ABD (518 milyon dolar) takip etti. Çin’den yapılan ithalat, 2015 yılı Ağustos ayında 1 milyar 962 milyon dolar oldu. Bu ülkeyi sırasıyla Almanya (1 milyar 843 milyon dolar), Rusya (1 milyar 554 milyon dolar) ve İtalya (828 milyon dolar) izledi. Yüksek teknolojili ürünlerin imalat sanayi ihracatı içindeki payı %3,7 oldu.

HABER

Anadolu İlk 500'de Çorum'dan İki Firma

konomist Dergisi’nin TEB (Türkiye Ekonomi Bankası) işbirliğiyle gerçekleştirdiği, ‘Anadolu

Kaplanları-Anadolu’nun En Büyük 500 Şirketi” araştırmasının 2014 verilerine göre hazırlanan sonuçları açıklandı.

sırayı alırken, Gaziantep merkezli gıda şirketi Tiryaki Agro da zirveye çıktı. 2013’te 2 milyar 853 milyon TL olan cirosunu 2014’te 2 milyar 995 milyon TL’ye çıkaran şirket, ihracatını ise 845 milyon dolardan 884 milyon dolara

3 Büyük il (İstanbul, Ankara, İzmir) dı-

ulaştırdı. Tiryaki Agro, ilk kez 2009 yılın-

şındaki şirketleri kapsayan listede bu yıl

da 12’nci sıradan Anadolu 500 listesine

Çorum’dan iki şirket yer aldı. Hattuşa

girmişti.

Enerji Gaz 167. ve Alapala Makine 475.

2013 yılı sıralamasında zirvede yer alan

sıradan listeye giren Çorumlu şirketler

Tosçelik, 2014’te ikinci sıraya inerken,

oldu.

%0,6’da kalması, bu performansın iç

2012’de Kroman’ın üç yıllık üstünlüğü-

talebe dayalı olarak gerçekleştiğini gös-

Anadolu’nun en büyük 500 şirketi-

ne son vererek zirvede yer alan Erbakır

nin toplam cirosunun Gayri Saf Yurtiçi

ise 2013’ten sonra 2014’te de üçüncü

Hasıla’dan (GSYIH) aldığı pay yüzde 10.2

sırada yer buldu.

oldu. Ekonominin durgunluk dönemin-

Araştırmaya göre, Türkiye ekonomisi

de olduğu bir ortamda Anadolu’nun en

yeniden yavaşlamasına rağmen Ana-

büyük 500 şirketi yüzde 18.6’lık bir bü-

dolu Kaplanları 2014’te de hızlı büyü-

yüme yakaladı.

mesini sürdürdü. 2013’te %7,3 olan

Gıda sektörünün Anadolu devleri ara-

Anadolu 500’ün toplam cirosundaki

sında yer alan Alapala, 2014’te 98 mil-

reel artış 2014’te %9,3’e çıktı.

yon 287 bin lira ciro, 37 milyon 845 bin

Ancak 2014’te ihracattaki artışın sadece

dolar da ihracat gerçekleştirdi.

Ekonomist Dergisi’nin Anadolu’nun En Büyük 500 Şirketi 2014 Listesi’nde gıda sektörü 130’un üzerinde firmayla ilk

terdi. İç talebe dayalı bu performans artışı kârlılığa olumlu yansımadı ve Anadolu 500’ün toplam kârı reel olarak %16,2 azaldı. İstihdamdaki artışta zayıf kaldı ve %3,8 olarak gerçekleşti.

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

HABER

Sanayi Ticaret Ve İstihdam Fuarı’na 80 Firma Katıldı

orum’da 35. Uluslararası Hitit Fuar ve Festivali kapsamında düzenlenen Sanayi Ticaret ve İstihdam Fuarı, 21-26 Temmuz tarihleri arasında gerçekleştirildi. DK Organizasyon tarafından organize edilen etkinlik, Çorum’un yanı sıra bir çok ilden yoğun ilgi gördü. TSO Fuar Kompleksi’nde 80 firmanın katılımıyla gerçekleştirilen fuarın açılışına AK Parti Çorum milletvekilleri Cahit Bağcı ve Lütfiye İlksen Ceritoğlu Kurt, Belediye Başkanı Muzaffer Külcü, Vali Vekili Ali Deniz Sürmen, Hitit Üniversitesi Rektörü Prof. Dr.Reha Metin Alkan, Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Çetin Başa20

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

ranhıncal, AK Parti Çorum İl Başkanı Rumi Bekiroğlu ve çok sayıda davetli katıldı. Belediye Başkanı Muzaffer Külcü fuar açılışı öncesi yaptığı konuşmada geçmiş yıllarda istihdam günlerinin Uluslararası Hitit Fuar ve Festivali’ne başlangıç yaptığını hatırlatarak, Suruç’ta meydana gelen bombalı saldırıda hayatını kaybedenler ve düzenlenen terör saldırılarında hayatını kaybeden şehitler nedeniyle festivali iptal ettiklerini, acının yürekleri dağlarken, kan ve gözyaşının diz boyu olmuşken böyle bir ortamda eğlence düzenlemeyi çok uygun görmediklerini söyledi.

Açılış töreninde konuşan TSO Başkanı Çetin Başaranhıncal, etkinliğin Çorum ekonomisine katkılar sağlamasını temenni etti. Küreselleşen dünyanın dışında kalmamak, sürekli ve hızla büyüyen dünya ticaretinden daha fazla pay alabilmek için fırsat ve avantajlardan yararlanmanın, tanıtım yapmaktan geçtiğini belirten Başaranhıncal, “Bilindiği gibi ticari ilişkilerin gelişmesine katkı sağlayan organizasyonların başında, çağımızın en iyi promosyon ve pazarlama araçları olan fuarlar gelmektedir. Bölgemizde de Çorum ilimizin, fuarcılık bakımından ciddi bir potansiyeli ve fuar organizasyonla-

HABER

rında engin tecrübeleri bulunmaktadır. Dünyadaki birçok firma ile rekabet eden firmalarımız için özellikle günümüz şartlarında tanıtımın ve dolayısıyla bu tür organizasyonların önemi daha da artmaktadır” dedi. Çorum Ticaret ve Sanayi Odası olarak, fuar ve sergi kompleksinin daha aktif kullanılması ve Çorumlu esnafa daha fazla katma değer sağlaması amacıyla geçen yıl bir organizasyon şirketi kurulduğunu ifade eden Başaranhıncal, “Buna bağlı olarak, küçük esnafımızın yıl içerisinde yapılması planlanan çeşitli fuar organizasyonlarının içerisinde yer alması kendi ekonomik hareketliliklerini artırabileceği gibi, ilimizin de ekonomik hareketliliği arttıracaktır. Bir sosyal sorumluluk projesi olarak hayata geçirdiğimiz ve yerel bir organizasyon şirketi tarafından organize edilen fuarımızın ilimizin sosyal hayatına renk katmasına, işletmelerimizin birbirleri ile olan bağlarının güçlenmesine ve dostluk içerisinde oluşan rekabet ortamına da katkıda bulunacağını ümit etmekteyiz” şeklinde konuştu. Açılış öncesi AK Parti Milletvekilleri Cahit Bağcı ve Lütfiye İlksen Ceritoğlu Kurt da birer konuşma yaptı. Yapılan konuşmaların ardından fuarın açılışı gerçekleştirildi. Açılışından ardından protokol üyeleri stantları tek tek gezerek bilgi aldı. İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

HABER

Endüstriyel Robot Programlama Eğitimi Tamamlandı

itit Üniversitesi tarafından, Çorum Ticaret ve Sanayi Odası’nın desteğiyle gerçekleştirilen En-

düstriyel Robot Programlama Eğitimi ile Mesleki ve Teknik Eğitim Güçlendirilmesi (ERPE-METEG) Programı başarıyla sona erdi. Düzenlenen kapanış töreninde 45 kursiyere başarı belgesi verildi. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu’nun yürüttüğü ve Organize Sanayi Bölge Müdürlüğü’nün (OSB) proje ortaklığıyla

Rektörlük Konferans Salonu’nda düzenlenen toplantıya Hitit Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Reha Metin Alkan, Ticaret ve Sanayi Odası (ÇTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Başaranhıncal ve Yönetim Kurulu Üyeleri, sanayiciler, akademik ve idari personel ile proje ekibi ve kursiyerler katıldı.

ENDÜSTRİYEL ROBOT PROGRAMLAMA, DERS OLARAK OKUTULACAK ERPE-METEG Projesi kapanış toplantısında konuşan Proje Koordinatörü Mehmet Aydınkal, projenin faaliyetleri ve çıktılarından bahsetti. Avrupa Birliği destekli eğitim programının toplam bütçesinin 195 bin Avro olduğunu belirten Aydınkal, proje kapsamında akademisyenlerin eğitim aldıklarını, ayrıca çeşitli Avrupa ülkelerindeki endüstriyel robot kolu üreten tesislerin gezildiğini söyledi. Proje sayesinde 3 akademisyenin sertifika aldığını belirten

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

Aydınkal, “Proje kapsamında ayrıca laboratuar da kuruldu. Bununla ilgili müfredat da geliştirdik ve senatoya sunduk. Endüstriyel robot programlamayı ders olarak öğrencilerimize anlatacağız” dedi.

İŞSİZLİK DEĞİL MESLEKSİZLİK SORUNU VAR Ticaret ve Sanayi Odası (ÇTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Başaranhıncal, sanayicilerin mesleki eğitime bakışına değinerek, en önemli olan kriterin uygun iş gücünün olup olmadığına bakılması olduğunu ifade etti. İş dünyası temsilcilerinin iş ahlâkının kalmamasından muzdarip olduğuna dikkat çeken Başaranhıncal, “Türkiye’de işsizlik değil, mesleksizlik sorunu var. Uzmanlık noktasında eksiklik yaşıyoruz. Aynı zamanda iş deneyimi aranılması eleştirilmesi gereken bir durum. Bu nedenle bizim önem verdiğimiz konu işbaşı eğitim konusu. Bu noktada İŞKUR’dan

HABER

finansal destek alıyoruz. Başka bir sorunumuz ise fedakârlık noktasında organizasyonda zorlanıyoruz. İş hayatına girerken öğrencilerimizin sadece teorik değil, işbaşı eğitimlerde yer almasını istiyoruz. Türkiye’nin en huzurlu 3.iliyiz. Bunun altında yatan neden ise emek yoğun çalışan bir il olmamızdır. Zamanla teknolojiye entegre olacağız. Olmak zorundayız.”dedi.

‘ÇORUM’DAN BELKİDE BİLL GATES’LER ÇIKACAK’ Hitit Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Reha Metin Alkan ise, yaptığı konuşmada şöyle dedi: “Çalışmalarımızın somut çıktılarını görmek mutluluk verici. Üniversiteler artık kendilerinden bekleneni vermeye başladı. Globalleşen, her şeye ulaşmanın ve erişmenin son derece hızlı olduğu günümüz dünyasında artık bu standart beklenti, üniversitelere dar gelmeye başladı ve üniversiteler birbiriyle yarışmaya başladılar. Bu nedenle üniversiteler farkındalık oluşturmak zorunda. Başta bulunduğu ile, bölgeye ve hatta ülkesine katkı sağlaması gerekiyor.” diye konuşan Rektörümüz Prof. Dr. Alkan, “İlk göreve geldiğimiz günden beri üniversitenin şehirle bütünleşmesi/ entegre olmasından bahsetmiştim. Şu anda 5.ci yılımızda bu söylemin çıktı-

larını görüyoruz. Yakın zamanda Hitit Üniversitesi Bilimsel Teknik Uygulama ve Araştırma Merkezi (HÜBTUAM) açılış törenini T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Sayın Fikri Işık’ın teşrifleriyle açtık. Aynı zamanda Mühendislik Fakültesi ve MYO’da öğrenim gören öğrencilerimiz en az bir dönem ilgili sektörlerde işbaşı eğitimi alacaklar. Böylece öğrencilerimiz sadece teoride değil, aynı zamanda uygulamaya dahil olarak işbaşında mesleklerini icra etme olanağı bulacaklar. Üniversitemiz dünyayla aynı doğrultuda hareket ediyor. Ancak üniversite-sanayi iş birliğini sağlamak uzun süreli bir konsept. Üniversite-sanayi iş birliğini tamamen sağlayan bir üniversitede yok. Üniversite-sektör iş birliğini sağlamak pratikte kolay değil. Biz bunu gerçekleştirmek amacıyla Teknokent’i yaptık. Bu süreçte hem üniversite hem de iş birliği yapılan diğer taraf kazanacak. Teknokentimize şu anda 19 firma başvuruda bulundu. Bu çok iyi bir rakam. Bunlardan ikisi öğrenci firması. Belki de geleceğin Bill Gates’i bu öğrenciler. Bizim amacımız parası olmayan müteşebbislere imkan tanımak.” Merkez Laboratuvarı’na 30 milyon civarında yatırım yaptıklarını açıklayan Alkan, yapılan binaların ve alınan cihazların tek

başına bir yarar sağlamayacağını, üniversite olarak sahip oldukları imkânları şehrin hizmetine sunmak istediklerini, kente ve bölgeye katkı sağlamayı hedeflediklerini ve bu hedefe ulaşmayı başardıklarını sözlerine ekledi. Toplantıya katılan sanayici ve iş adamlarına üniversitenin lisansüstü programlarına başvuruda bulunmak isteyenlere daha önce çağrıda bulunduğunu yineleyen Alkan, “Koşulları sağlayan tüm öğrenciler yanında Çorum’un kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapmakta olan kamu görevlilerini, özel sektörde farklı alanlarda çalışan meslek adamlarımızı, sanayicilerimizi ve iş adamlarımızı kariyerlerini, mesleki bilgi ve tecrübelerini geliştirmek, üniversitenin sahip olduğu büyük bilgi birikimini paylaşmak üzere Üniversitemizin lisansüstü programlarına bekliyoruz.” diye konuştu. ERPE-METEG projesinin beklenileni verdiğini ve çıktısı alınan bir proje olduğunu vurgulayan Alkan, başta ÇTSO Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Başaranhıncal’a ve emeği geçen herkese teşekkür etti. Kapanış toplantısı proje kursiyerlerine katılım belgesi verilmesinin ardından sona erdi. İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

HABER

Üniversite-Sanayi İşbirliğine Talep Artıyor

itit Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Reha Metin Alkan, Çorum Ticaret ve Sanayi

Sanayicilerin AR-GE’ye dayalı ihti-

Fikri Işık’ın birkaç gün önce söyle-

yaçlarının, üniversite-sanayi işbirliği

diği ‘Önümüzdeki akademik takvim

çerçevesinde çözüme kavuşturul-

döneminden itibaren mühendis ye-

Odası’nı ziyaret etti. Ziyarette Prof.

ması amacıyla oluşturulan SAN-TEZ

tiştiren öğretim elemanlarına sanayi

Dr. Alkan, üniversite-sanayi işbirliği-

projelerini

başladıklarını,

ile işbirliği yapma zorunluluğu, bir

ne olan talebin her geçen gün daha

bunların artırılması için çaba gös-

sonraki dönemde ise mühendislik

da arttığını, Hitit Üniversitesi olarak

terilmesi gerektiğini belirten Rektör

öğrencilerine sanayide staj zorunlu-

bu konuyu hep sıcak ve gündemde

Prof.Dr. Alkan, üniversite imkanları

luğu gelecek. Üniversitelerimiz, yeni

tuttuklarını söyledi. Prof. Dr. Alkan,

ile akademisyenlere sunulan çok

öğretim elemanı alımında sektörel

kısa bir süre önce Bilim, Sanayi ve

sayıda BAP Proje seçeneğine sahip

tecrübe isteyecek. Meslek yükseko-

Teknoloji Bakanı Fikri Işık tarafın-

olduklarını, bunlardan bir tanesinin

kulu ve mühendislik eğitimi veren

dan açılışı yapılan Bilimsel Teknik

de Üniversite-Sanayi İşbirliği proje-

tüm fakültelerdeki öğretim eleman-

Uygulama ve Araştırma Merkezi

si olduğunu söyledi. Tüm bunlarla

larına sanayide sektör ile ortak ça-

(HÜBTUAM) ve bugünlerde firmala-

üniversite-şehir,

üniversite-sanayi

lışma yapma zorunluluğu getirilme-

rın faaliyete geçeceği Çorum TGB-

işbirliğini güçlü, kurumsal bir yapıyla

sini planlanıyoruz. Bu sayede hem

TEKNOKENT’in bu süreci daha ku-

ve bir AR-GE kültürü olarak kurmak

üniversite-sanayi işbirliğini artırmayı

rumsal ve sürdürülebilir bir zemine

istediklerini, bu yolda da önem-

hem de eğitim kalitesini yükseltme-

getirmede önemli bir rol oynayaca-

li adımlar attıklarını belirten Alkan,

yi hedefliyoruz. Sektörden kopuk

ğını ifade etti.

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı

olan bir eğitim, teoriden öteye ge-

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

almaya

HABER

çemiyor” sözlerini de hatırlatarak, artık

üniversite-sanayi

işbirliğinin

ve pratiğe dönük eğitim sisteminin ülke politikaları haline gelmeye başladığını aktardı. Çorum TSO’nun bu kapsamda en önemli paydaşları olduğunu, şimdiye kadar bu çerçevede pek çok somut adımlar atıldığını ve işbirlikleri yapıldığını ifade eden Prof.Dr. Alkan, üniversiteye her zaman verdikleri desteklerden dolayı başta ÇTSO Başkanı Çetin Başaranhıncal ile Meclis Başkanı Erol Karataş’a ve tüm Yönetim Kurulu ve Meclis Üyeleri’ne teşekkürlerini iletti. TSO Başkanı Çetin Başaranhıncal da, ziyaretten duyduğu memnuniyeti dile getirerek, İŞKUR’un üniversite öğrencilerinin kurum hizmetlerinden daha fazla yararlanmasını temin etmek ve öğrencilerin zorunlu ve isteğe bağlı stajlarını yaparken gelir elde etmelerini sağlamak için iş başı eğitim programları uygulamasını

yaygınlaştırdığını

söyledi.

Böylece üniversite – sanayi işbirliği içerisindeki öğrencilerin hem sektörel anlamda tecrübe kazanacağını hem de maddi kazanç elde edeceklerini ifade eden Başaranhıncal, bu programla birlikte gençlerin mezun olduklarında iş tecrübesinin bulanacağını ve bunun genç işsizliğin azalmasında önemli bir rol oynayacağını sözlerine ekledi.

Akademik Danışmanlar Samsun’da Toplandı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin (TOBB) 81 İlde 81 Akademik Danışman Projesi kapsamında Yerel Kalkınma Sinerji Toplantısı Samsun’da düzenlendi. Samsun Ticaret ve Sanayi Odası ile Samsun Ticaret Borsası’nın ev sahipliğinde gerçekleştirilen toplantıya TR83 Bölgesi’ndeki illerin oda ve borsa temsilcileri, akademik danışmanları ile Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı’nın temsilcileri katıldı. Kalkınma Bakanlığı ile TOBB temsilcilerinin de iştirak ettiği toplantıya Çorum’dan; Ticaret ve Sanayi Odası Genel Sekreteri Murat Zeybel, Avrupa Birliği Uzmanı Sezin Yılmaz, Ticaret Borsası Genel Sekreteri Funda Ertekin, Alaca Ticaret ve Sanayi Odası Genel Sekreteri Fatih Arslan, Sungurlu Ticaret Borsası Genel Sekreteri Levent Akkaş, TOBB Çorum Akademik Danışmanı Doç. Dr. Sabiha Kılıç ve OKA İl Koordinatörü Özgür Yalçın katıldı. Yaklaşık 7 saat süren toplantının öğleden önceki bölümünde açılış konuşmaları gerçekleştirilirken, öğleden sonraki ikinci bölümünde ise Çorum, Samsun, Tokat ve Amasya’daki akademik danışmanlar ile birlikte Kalkınma Ajansı, İl Yatırım Destek Ofisi, üniversi-

te ve TEKNOKENT temsilcileri sunum yaptı. Yoğun olarak üniversite-sanayi işbirliğinin konuşulduğu toplantıda akademik danışmanlar; kendi illerinde hayata geçirdikleri iyi uygulama örneklerini diğer katılımcılarla paylaşırken, OKA temsilcileri de gelecekte çağrıya çıkacakları hibe destekleri hakkında bilgiler verdiler. Bölgesel kalkınmada mevcut sinerjiyi kuvvetlendirmek amacıyla düzenlenen toplantıda ayrıca TOBB’un 81 İlde 81 Akademik Danışman Projesi’nde gelinin son nokta hakkında katılımcılara bilgi aktarıldı. TOBB Çorum Akademik Danışmanı, Hitit Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Sabiha Kılıç, toplantıda yaptığı sunumda, Çorum’da TSO tarafından kalkınma amaçlı yürütülen çalışmalar hakkında bilgiler verdi. Kümelenme ve UR-GE Projeleri ile Çorum’un dış ticaret potansiyelinin geliştirildiğini belirten Kılıç, ayrıca başta demiryolu ve havaalanı konularında yürütülen lobicilik faaliyetleri hakkında da bilgilerini paylaştı. Toplantı, genel değerlendirmenin ardından sona erdi. İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

KÖŞE YAZISI

Dr. Özlem Kaya Hitit Üniversitesi

Ergonominin Çalışma Yaşamındaki Yeri ve Önemi Üzerine…

luslararası rekabet ortamı Türkiye’nin izlemesi gereken yol açısından bir tek seçenek bırakmaktadır. Bu da, tüm toplum yaşamında ve tüm teknik ve sosyal konularda bilimsel olma ve bilimin yol göstericiliğinden yararlanma yoludur. Bütün üretim ve yönetim sistemlerinde çağdaş bilimsel tekniklerden yararlanmak ve alınacak kararlarda bu bilimsel yöntemlere uygun hareket etmek en önemli hedefimiz olmalıdır.

değerli varlığıdır. Bu anlayış işletmelerde geleneksel yönetim anlayışından modern yönetim anlayışına geçilmesi ile daha iyi kavranmaya başlamıştır. İnsanın işletmelerde ön plana çıkarılması verimlilik üzerine olumlu etki yaratırken diğer taraftan işgörenin daha rahat, daha az yorularak ve daha az iş kazası ve meslek hastalıklarına maruz kalarak çalışmasını sağlayan bir bilim dalı olan “Ergonomi”nin de önemini arttırmıştır.

şekilde dengelenip, hem çalışanın sağlığını koruyan, hem de üretimin artmasını sağlayan insan – makine – çevre sisteminin başarılması için biyolojik bilginin anatomi, fizyoloji ve deneysel psikoloji alanlarında uygulanmasını da ifade etmektedir.

Başta iş sağlığı ve güvenliği olmak üzere, verimli ve üretken çalışma, toplam kalite yönetimi, çevrenin korunması, kıyaslama, sürekli gelişme, sürekli iyileştirme, takım çalışması, stratejik yönetim, lojistik, insan kaynakları yönetimi vb. gibi endüstri mühendisliği konularının en önemli ilgi alanlarından biri de Ergonomidir.

Bilindiği gibi “ergon” Yunanca iş ve “nomos” da yasa anlamına gelmektedir. Chapanis Ergonomi, üretken, güvenli, rahat ve etkili insan kullanımı için, insan davranış, yetenek, sınır ve diğer özellikleri hakkındaki bilgileri ortaya çıkarır ve araç, makine, sistem, iş ve çevrelerin tasarımına uygular şeklinde amaç ve yaklaşımın gerekli yönlerini birleştiren ayrıntılı bir tanım yapmıştır. Aynı zamanda iş yükü ve çalışma gücünün en iyi

İnsan – makine sistemine ilişkin kavramsal konular

İşletmelerde iktisadi ürün ve hizmet üretilmesinde önemli bir üretim faktörü olan “İnsan” işletmenin en 26

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

Ergonominin uğraş alanlarına baktığımızda ise aşağıdaki konuların öncelikli olduğu görülmektedir. İnsan – makine sistemine ilişkin fiziksel konular

İşyeri tasarımı ve iş alanı yerleşimi Fiziksel çevre Psikolojik çevre Görev tasarımı seçme, eğitme Ergonomi, insanın içinde bulunduğu bir sistemde, insan ile sistemin diğer elemanları arasındaki ilişkiyi bilimsel olarak inceler; kuramsal

KÖŞE YAZISI

ilke ve tasarım yöntemleri aracılığı ile insanların kendilerini daha iyi hissedecekleri insanca bir ortam yaratmayı ve sistemin performansını maksimum düzeye çıkarmayı amaç edinir. Buradaki iş sistemi veya insan makine sistemi kullanılan teknolojiyi her türlü araç ve gereci, süreçleri, fiziksel ve psikososyal çevreyi kapsar. Böylelikle insanı çalışması sırasında bilimsel olarak inceleyerek; İnsanı doğal yetenekleri içinde en uygun işe yerleştirmek, İnsan, makine ve çevre arasında optimum etkileşimi sağlamak, İnsanın çalışması sırasında ödediği bedeli en aza indirmek gibi görevleri yerine getirir. İş sistemlerinin bilimsel bir şekilde incelenmesini amaç edinen Ergonomi, insanın çalışması sırasında ödediği bedeli de en aza indirmeyi amaç edinir. Ergonominin temel amaçlarından biri de insan – makine birleşiminin verimliliğini ve iş güvenliğini arttırmaktır. Çalışmanın yöntemli bir şekilde düzenlenmesini amaçlayan Ergonomi aynı zamanda insanın kullandığı araç ve makinelerin yaptığı işin insanın özellikleri ile uygunluk içinde olmasını sağlamaya yöneliktir. Başlıca anatomi, fizyoloji, psikoloji, sosyal bilimler ve mühendislik bi-

limlerinden yararlanan Ergonomi, kendisine özgü yöntem ve araştırma yollarıyla, genel yasalara ulaşmaya çalışır. Bir yandan laboratuvarlardaki deney sonuçları ile ampirik değerler üzerinde çalışırken, diğer yandan da uygulamalardan elde ettiği verileri sistematik bilgiler haline getirir. Yapılan araştırmalar göstermektedir ki, hem insanı doğal konfor sınırları içinde insanca çalıştırmak ve hem de her yıl milyarlarca TL maddi kayba ve büyük sosyal yıkıma neden olan iş kazalarını önleyerek, insan onuruna yakışır iş ortamı yaratmak Ergonominin temel amaçları arasındadır. Ergonomi, bir yandan uygulamalı bir bilim dalı olarak insan-makine sisteminin maksimum performansla çalışmasını sağlarken, diğer yandan da mesleki etiğe yardımcı bilim dallarından biri olarak insanın insanca koşullarda çalışmasının gereklerini araştırır. İnsan makine sisteminin ergonomik tasarımı, Kullanılan hammaddenin yapısı ve kalitesi, Uygulanan üretim süreci, Üretim araçlarının kullanım derecesi, Üretimde süreklilik ve standartlaştırma,

İnsan gücünün etkin kullanımı sistem performansını önemli ölçüde etkiler. Uygulamalı ergonomi, insanın türlü özelliklerini ve yeteneklerini araştırarak “işin insana, insanın da işe ve işyeri ortamına uyumu” için gerekli şartların araştırılması olarak tanımlanır. Burada önemli olan, verimlilik ve rasyonellik hedefleri ile çalışanların moral ve tatminin bağdaştırılabilmesidir. Bunun bir diğer anlamı, çalışan ile iş (işin insana, insanın işe) uyumunun sağlanmasıdır. Yani bir insanın kullandığı makine ne kadar gelişmiş olursa olsun, eğer insan-makine uyumu sağlanamamış ise bu iki elemanın oluşturduğu sistemden beklenen yüksek performansın elde edilmesi mümkün değildir. Gerek üretim gerek ofis çalışma ortamlarında ergonomik ortam koşullarının sağlanması önemlidir. Üretim alanında özellikle fiziki güce bağlı yapılan işlerde, çalışanın işin yürütümü sırasında yaptığı eğilme- uzanma- çekme- kaldırma- taşıma vb. aksiyonları takip edilerek, bu aksiyonların minimize edilebilirliği konusunda çalışmalar yapılmalıdır. Örneğin; iş yürütümü nedeniyle eğilmeyi gerektirecek bir hareket söz konusu ise bunu minimize edebilecek aşağı/ yukarı hareket edebilen platformlar tasarlanabilir ya da bant, tezgah yüksekliklerinde ayarlamalar yapılabilir. Kaldırma, taşıma gerekliyse kaldırılan/taşınan yükün ağırlığı dikkate alınarak mekanik yöntemlerle taşımaya geçilebilir. Ergonomi uygulamaları işyerinde önemli kazançlar sağlamaktadır. Bu kazanç, işgören açısından sağlıklı ve güvenli bir ortamda çalışmak; işveİş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

KÖŞE YAZISI

ren açısından ise daha çok üretim ve daha çok kazanç şeklinde ortaya çıkacaktır. Özellikle çalışma ortamının insancıl olması, çalışanların yetenekleri, motivasyonları ve eğitim düzeyleri kadar önem arz etmektedir. İşyerinin gürültü, aydınlatma, havalandırma, sıcaklık, soğukluk ve nem yönünden yeterli olmasının yanında kullanılan üretim sisteminin ve ortamın fiziki uygunluğunun da ergonomik açıdan mutlaka ele alınması gerekir. Çalışan faktörünü yeterince değerlendirmeyen bir sistemin, uzun dönemde ekonomik olması da beklenemez. Üretimde alınacak hiçbir önlem insan gücünün etkinliği ile karşılaştırılamaz. Bu açıdan işin bir bütün olarak çalışana uydurulması verimliliğin de ön koşuludur. Bir işyerinde ergonomik çalışma ortamının oluşturulması, makineli üretim sisteminde çalışan insanın, sağlığını korumakla birlikte güvenliğini sağlamakla başlar. Yapılan işin nicelik ve niteliğini arttırmak için çalışma ortamını çalışanın hoşuna gidecek ve onu mutlu edecek bir ortama dönüştürülmesinin, ürünün kalitesi ve verimlilik açısından yararlı olacağı ortadadır. Çağdaş ergonomik ilkelere uygun olarak oluşturulan bir ortamda, araç ve gereçler insan özelliklerine ve yeteneklerine göre tasarlanır; çalışma yöntemleri ve çevre koşulları insana uygun duruma getirilir. Böylece, çalışanlar tarafından yapılan işin anlamlı, ilginç ve yararlı olarak algılanması sağlanır. Çalışanlara yeteneklerini kullanma ve kendini kanıtlama olanağı verilir, çalışanların kendilerini “değer” olarak görmeleri sağlanır. İşyeri altyapısının, teknoloji ve mekansal düzenleme açısından stres 28

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

oluşturan ya da stres kaynağı yaratan öğelerden ayrıştırılması veya en azından minimuma indirilmesi önemlidir. Bu süreç Ergonomi biliminin ışığında gerçekleştirilmesi gereken bir uygulama olup, verimli bir çalışma düzeninin de temelidir. Çalışma ortamında sağlıklı iletişim, sağlıklı çalışma, iş tatmini, verimlilik, huzurlu ortam gibi tüm öğeler bu temel üzerinden şekillenmektedir. Türkiye’de ergonominin öneminin yeterince kavrandığını söylemenin güç olduğunu öne süren Özok, “Uluslararası işverenler, iş sağlığı ve güvenliği söz konusu olduğunda ergonomiyi göz önüne alıyorlar. Bizde ise hem işverenlerin bu konuda daha istekli olmaları gerekir hem de işçi sendikalarımızın kendi koşullarının, ne şekilde daha iyi olabileceğine dair çalışma yapmaları gerekir. Bu da ancak ergonomiyle olabilir” ifadelerini kullanmıştır.

Genelde ülkemiz özelde ise gelişen sanayisi ile Çorum’un da bu anlamda gereken altyapıyı oluşturması iş istasyonlarını ergonomik kriterleri dikkate alan bir yaklaşımla dizayn etmesi ve her şeyden önemlisi ergonomi bilincine sahip çalışanlar eğitmesi gerekmektedir. Yararlanılan Kaynaklar Chapanis, A., 1995, Ergonomics in Product Development: A Personnal View. Ergonomics, 38 (8): 1625–1638. Dul, J., Weerdmeester, B. A., 2001, Ergonomics for Beginners: A Quick Reference Guide, Second Edition, Taylor&Francis. Dizdar, E. N., 2003, Ergonomik İş İstasyonu Tasarımında İlk Adım: Antropometri, Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, Haziran, 14: 38-44. Kahraman, M. F., 2013, Türkiye`de Antropometrik Verilere Göre Ofiste Ergonomik İşyeri Tasarımı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü, İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanlık Tezi / Araştırma

Verilen örnekler ve Ergonomi biliminin dikkate alınmamasının yaratacağı hasarlarla beraber, rekabetin ve bunun yanında müşteri memnuniyetinin öneminin arttığı günümüz ekonomisinde ayakta kalmayı, zirveye tırmanmayı ve çalışanların motivasyonunu üst düzeyde tutarak yüksek verim almayı amaçlayan her işletme Ergonomi bilimini dikkate almalı, çalışma koşullarını ergonomik esaslara göre ayarlamalıdır.

Ankara.

Unutulmamalıdır ki yüksek çalışan memnuniyeti ve verimliliğin sağlanabilmesi, ergonomik olarak dizayn edilmiş iş yerleri ile mümkündür. Bu sebeple, üretimdeki manuel iş yerlerinin ergonomik dizaynı garanti altına alınmalı ve sürekli geliştirilmelidir.

63 www.ituvakif.gov.tr

Kaya, S., 2008, Ergonomi ve Çalışanların Verimliliği Üzerine Etkileri, Ar-Ge Bülten, İzmir Ticaret Odası, Ağustos-Kurumsal, s.25. Kroemer, K. H. E., Kroemer, H. B., Kroemer-Elbet, K. E., 2001, Ergonomics – How to Design for Ease and Efficiency, Second Edition, New Jersey: Prentice Hall. Özok, A. F., 2014, İş Kazalarını Önlemede “Ergonominin” Rolü, www.trthaber.com Özok, A. F., 2014, Sağlık ve Güvenlik Açısından Ergonomi, İTÜ Vakfı Dergisi, Ocak- Mart, Sayı:

Ramsey, J., 1985, Ergonomic Factors in Task Analysis for Consumer Product Safety. Journal of Occupational Accidents, 7: 113-123. Sanders, M. S., McCormick, E., 1993, Human Factors in Engineering and Design. Seventh Edition, Singapore: McGraw-Hill Inc.

HABER

Toprak Sanayi’nin Durumu Değerlendirildi zin. Allah dualarımızı kabul etsin, başarılarımızı daim etsin. Çorum’un milletvekili olarak sanayicilerimizin emrinde olduğumu bilmenizi isterim” dedi.

K Parti Çorum Milletvekili Lütfiye İlksen Ceritoğlu Kurt, Çorum Toprak Sanayicileri Kooperatifi’ni ziyaret etti. Belediye Başkan Yardımcısı Zeki Gül’ün de katıldığı ziyarette Kooperatif Başkanı Çetin Başaranhıncal, kooperatifin yapısı, işleyişi ve sektör hakkında bilgiler verdi. Ziyarette ayrıca, toprak sanayi sektörü; Çorum, Osmancık, Yozgat, Sorgun ekseninde bölgesel olarak değerlendirildi. Milletvekili Kurt,

toprak sanayicilerin

Ramazan Bayramı’nı kutlayarak, sağlık ve mutluluk içerisinde geçirmeleri temennisinde bulundu. Toprak sanayi sektörünün Çorum için önemine vakıf olduğunu belirten Kurt, “Hem geçmişte sanayileşme hamlesine altyapı hazırlayan, hem de geçmişten bugüne sağladığı istihdamla ilimize katma değer üreten toprak sanayi sektörümüzün bu anlamda stratejik öneme de sahip olduğunu biliyorum. Çorum ilimiz de Türkiye genelinde sektörde söz sahibi bir il. Bu başarı, buradaki sanayicilerimi-

Değerlendirme toplantısının ardından, Toprak Sanayicileri Kooperaitifi’nin geleneksel Arife Duası gerçekleştirildi. Çevre Yolu üzerinde bulunan kooperatif binasında Arife Günü İkindi Namazı’na müteakip gerçekleştirilen etkinlikte sektör için verimli bir sezon ve bereketli kazanç temenni edildi. Emekli Din Görevlisi Fikret Çıplak’ın okuduğu Kuran-ı Kerim tilavetiyle başlayan program, okunan dua ve sohbetinin ardından sona erdi. Toprak Sanayicileri Kooperatifi Başkanı Çetin Başaranhıncal da, AK Parti Çorum Milletvekili Lütfiye İlksen Ceritoğlu Kurt’un ziyaretiyle toprak sanayine ve kooperatife kadın elinin değdiğini belirterek, ziyaretlerinden dolayı teşekkür etti.

Çorum’da Huzur-Asayiş Sorunu Yok lirten Emniyet Müdürü Murat Kolcu, Çorum’un asayiş bakımından önemli bir sorunu olmadığını ve huzurlu bir il olduğu da sözlerine ekledi. TSO Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Başaranhıncal da, Çorum iş dünyası-

nın temsilcileri olarak şehrin huzur ve

orum İl Emniyet Müdürü Murat Kolcu, Çorum Ticaret ve Sanayi Odası’na iadeyi ziyaret-

te bulundu. Ziyarette

illerin

kalkınmasında

iş

adamlarının çok önemli olduğunu

vurgulayan Kolcu, Çorum’da işsizliğin,

asayişinin sürekli kılınması noktasında

genel işsizliğin neredeyse yarısına eşit

bugüne kadar Emniyet Teşkilatı’na her

olduğunu ve bu durumunda iş adam-

türlü desteğin verildiğini, bundan son-

larının sağladığı istihdam ortamından

ra da verileceğini belirterek, Emniyet

kaynaklandığını belirtti.

Müdürü Murat Kolcu’ya yeni görevin-

Çorum’a hizmet etmeye geldiğini be-

de başarılar diledi. İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

HABER

Türkiye’nin En Büyük Spor Ayakkabı Fabrikası Çorum’da Kuruluyor

yakkabı sektöründe köklü tecrübeye sahip üç ortak, Türkiye’nin en büyük spor ayakkabı fabrikasını kurmak üzere çalışma başlattı. Yaklaşık iki yıllık fizibilite çalışmasının ardından yatırımını Çorum’a yapmaya karar veren ortaklar, Organize Sanayi Bölgesi’nde 45 bin metrekare alan alarak, yatırıma başladılar. 20 milyon liralık dev yatırımın birinci bölümü, 2015 yılı Temmuz ayında tamamlandı. Şu anda yaklaşık 250 kişiyle üretime başlayan fabrikanın 3 yıl içerisinde tümüyle bitirilip tam kapasite üretime geçmesi bekleniyor. Yatırım tamamlandığında toplam bin kişi istihdam edilecek. 30

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

Bilal Doğan, Mehmet Emin Doğrucu ve Bilal Çeker’in ortaklığında kurulan LSY Ayakkabı, gerek kullanılan teknoloji, gerek üretim bant tekniği ve gerek kapasitesiyle Türkiye’nin en büyük spor ayakkabı üretim tesisi olma özelliğini taşıyor. Küresel markalara ayakkabı üretmek amacıyla kurulan fabrika, Çorum’un hem ekonomisine, hem de dış ticaret potansiyeline ciddi anlamda katma değer sağlayacak.

TÜRKİYE’NİN GIPTA EDECEĞİ BİR YATIRIM YAPMAK İSTEDİK LSY Ayakkabı Yönetim Kurulu Üyesi ve Genel Müdürü Mehmet Emin Doğrucu, 13 yıl boyunca bir ayakkabı mar-

kasının genel müdürlüğünü yaptıktan sonra, bugünkü ortakları ile bir araya geldiklerini ve Türkiye’nin gıpta edeceği, gurur duyacağı bir spor ayakkabı fabrikası kurma fikrinde birleştiklerini söyledi. LSY Ayakkabı’nın Yönetim Kurulu Başkanı Bilal Doğan’ın Çin’de yerleşik olduğunu, buradaki tesislerinde yine küresel markalara spor ayakkabısı üretip 32 ülkeye ihraç ettiğini belirten Mehmet Emin Doğrucu, “Yönetim Kurulu Başkanımızın tam desteği ve yönlendirmeleriyle tecrübelerimizi birleştirdik ve yatırımımıza başladık. Tamamlandığında her yönüyle Türkiye’ye örnek bir tesis kurmuş olacağız” dedi.

HABER

rını belirten Doğrucu, “daha sonraki 6 ay boyunca Türkiye’nin her yerini araştırdık. Gittiğimiz yerleri teşvik uygulamaları başta olmak üzere birçok kritere göre değerlendiriyoruz. Tabii Çorum’u da inceledik. Burada teşvik avantajlarının iyi olduğunu gördük. OSB, teşvikte 5. Bölgede yer alıyor. Bunun yanı sıra gelişmiş bir sanayi bulduk. Çorum gerçek bir sanayi şehri olma yolunda ilerliyor. Altı ay da Çorum’u inceledik ve gördük ki burada bir çalışma kültürü var. Yani kadın olsun, erkek olsun sabah olduğunda insanlar kalkıp işlerine gidiyorlar. Bu, bir yatırım için önemli bir tercih nedeni’ diye konuştu. Yatırımı Çorum’da hayata geçirmeye karar verdikten sonra işlemlere başladıklarını ifade eden Doğrucu, bu süreçte Çorum Ticaret ve Sanayi Odası’nın desteğini de her zaman yanlarında hissettiklerini aktardı.

ÜST DÜZEY KALİTELİ ÜRETİM

Türkiye’de kaliteli ürün üreten birkaç ayakkabı fabrikasının bulunduğunu, onların da kendi markalarını geliştirdiklerini belirten Doğrucu, bunun haricinde bu kapasitede küresel markalara üretim yapabilecek tesisin bulunmadığını, bu açığı gördükleri için yatırım yapmaya karar verdiklerini kaydetti.

2 YILLIK FİZİBİLİTENİN ARDINDAN ÇORUM’U SEÇTİK Mehmet Emin Doğrucu, yatırım yapmak için Çorum’u tesadüfen seçmediklerini, yaklaşık 2 yıl hazırlık sürecinin ardından Çorum’da karar kıldıklarını söyledi. Yatırım kararı aldıktan sonra ilk bir yıl kendi iç oluşumlarını tamamladıkla-

LSY Ayakkabı Fabrikası olarak üstü düzey kalitede ayakkabı üretimi hedeflediklerini ifade eden Doğrucu, global spor ayakkabı markalarına üretim yapmak için bunun zorunlu olduğunu söyledi. Doğrucu, “Kaliteli üretim, yalnızca çıkan ürünün kalitesi ile ölçülmemelidir. Biz burada kalite yönetimini en başından, çalışanlarımızdan ele alıyoruz. Çalışanlarımız için temiz, hijyenik, teknolojik bir çalışma ortamı, bunun yanı sıra molalarını değerlendirebilecekleri farklı dinlence alanları oluşturduk. Yemekhane de dahil olmak üzere çalışanlarımızın konforu için elimizden geleni yaptık. Çalışanlarımızın içinden gelerek her gün buraya gelip çalışmasını sağlamaya çalıştık. Çalışanlarımız memnun İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

HABER

Doğrucu, “Teşvik sistemi yeniden gözden geçirilmeli, çünkü; örneğin SSK İşveren Pirim Desteği, yatırımın tamamlanmasından sonra başlıyor. Biz buraya 20 milyon liralık yatırım yapıyoruz, bin kişiye istihdam sağlıyoruz ancak pirim desteği, yatırımın tamamlanmasından sonra başlıyor. Teşvikin amacına uygun olması için, yatırıma başlanan ilk günden itibaren geçerli olması gerekiyor. Ayrıca teşvik sisteminde makine-ekipmana destek sağlansa da inşaata yönelik bir destekleme de yok. Fabrikanın binası için de teşvik uygulanmalı” dedi. Doğrucu, teşvik uygulamasının, ticari faaliyetin başlamasından itibaren yürürlüğe girmesi gerektiğini vurguladı. olursa, üretimleri de kaliteli olacaktır inancındayız” dedi. Söz konusu global firmaların genellikle Çin’den ve diğer Uzakdoğu ülkelerinden spor ayakkabı ithalatı yaptıklarını belirten Doğrucu, “Bunun en büyük nedeni de yüksek kaliteli spor ayakkabı üretimine altyapının müsait olmasıydı. Biz de, bu sektördeki son teknoloji makineleri tedarik ettik. Türkiye’de ilk kez 60 metre uzunluğundaki üretim bant sistemini kurduk. Küresel markalara Çin’den daha hızlı teslimat kolaylığı sağlayarak, lojistik anlamındaki avantajlarımızı da iyi kullanarak büyümeyi hedefliyoruz” şeklinde konuştu.

GÜNDE 30 BİN ÇİFT AYAKKABI ÜRETECEĞİZ Mehmet Emin Doğrucu, fabrikanın tam kapasite hizmete girmesiyle 32

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

günde 30 bin çift ayakkabı üreteceklerini söyledi. İlk etapta birinci üretim bloğu ve merkez depo bloğu tamamlanarak üretime başlayan fabrikanın toplam 4 üretim bloğundan oluşacağını ifade eden Doğrucu, “Her blokta 60 metrelik 4’er bant olacak. Toplam 16 bantta günde 30 bin çift ayakkabı üretmeyi amaçlıyoruz. Bu haliyle Türkiye’nin, hatta ülkemizin de içinde bulunduğu bölgenin en büyük spor ayakkabı fabrikası olacağız” dedi.

TEŞVİK SİSTEMİ GÖZDEN GEÇİRİLMELİ Türkiye’ye Çorum’dan küresel çapta bir yatırım kazandırdıklarını, bu süreçte devletin çeşitli teşvik avantajlarından istifade ettiklerini ifade eden Doğrucu, teşvikle ilgili bazı eksiklikleri de uygulama esnasında fark ettiklerini söyledi.

ÇORUM KAZANACAK Çorum OSB’ye yapılan söz konusu yatırım ile en çok Çorum kazanacak. Şirket merkezinin Çorum’da kurulu olması nedeniyle şirketin ödediği vergi, tamamıyla Çorum Vergi Dairesi Müdürlüğü üzerinden gerçekleştirilecek. Bunun yanı sıra firmanın yapacağı ihracat, tamamen Çorum’un dış ticaret hacmini genişletmiş olacak. Ayrıca ortalama bin kişiye istihdam sağlayacak olması da ilimiz ekonomisine ciddi anlamda bir katma değer sağlayacak. Benzer yatırımlara emsal teşkil edecek olması da, LSY Ayakkabı’nın Çorum’a yaptığı yatırımın ilimize sağlayacağı faydalardan bir tanesi olarak öngörülüyor.

HABER

Başkent’teki Çorumluları Buluşturan Konser

orum Ticaret ve Sanayi Odası Türk Sanat Müziği Topluluğu’nun Çorum Vakfı Ankara Şubesi ev sahipliğindeki 3. Ankara Bahara Merhaba Konseri, Mayıs ayında gerçekleştirildi. Yeni Mahalle Belediyesi Nazım Hikmet Kültür Merkezi’nde gerçekleştirilen konser, Ankara’da yaşayan Çorumluları bir araya getirdi.

man, Anayasa Mahkemesi Üyesi Recep Kömürcü, Ankara Başsavcı vekili Hüseyin Şahin, Emniyet Genel Müdürlüğü Teftiş Kurulu Başkanı Necmettin Emre, Çorum Belediye Başkan Yardımcısı Zeki Gül, Yenimahalle Belediye Başkanı Fethi Yaşar, Tarım Reformu Genel Müdür

Yardımcısı Ümit Bingöl ile Çorumlu sivil toplum örgütlerinin temsilcileri ve sanatseverler izledi.

SPONSORLARA TEŞEKKÜR PLAKETİ Kültürümüzü tanıtmak, hemşehrilik bağlarını kuvvetlendirmek ve Türk

Gelenekselleşen Bahar Konseri, Çorum Vakfı Ankara Şube Başkanı Alper Bilan’ın yazdığı, Çorumlu TRT Sanatçısı Semih Baykara’nın seslendirdiği ‘Çorumlu Olmak’ adlı şiir dinletisi ile başladı. Konseri; Çorum geçmiş dönem Valileri Sabri Başköy, Atıl Üzegün, Mustafa Yıldırım, Ankara Vali Yardımcıları Ahmet Fatih Kurt, Mustafa Hotman, Danıştay Daire Başkanı Ceyda Kerİş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

HABER

Sanat Müziği’ni daha geniş kitlelere sevdirmek amacıyla düzenlenen organizasyon; İsmet Çenesiz, PAYSA Prefabrik, Necdet Portakal, Salih Şerbetçi, Mustafa Saatçi, Selahattin Kaleli, Tuğrul Velidedeoğlu, Mehmet Ali Kakaç, Halis Durkaya, Ali Haydar Öztaş, Faruk Altıkardeş, Altan Kısar, Uğur Barlık, Ofis Yem, Latif Kavukçu ve Ömer Ortakçı’nın sponsorluğunda gerçekleştirildi. Konser öncesi Çorum Vakfı tarafından sponsorlara teşekkür plaketi verildi. Konser öncesi ayrıca, TSO Başkanı Çetin Başaranhıncal tarafından, gösterdikleri ev sahipliğinden dolayı Çorum Vakfı Ankara Şube Yönetim Kurulu adına Başkan Alper Bilan’a teşekkür plaketi verildi. Çorum Vakfı da, TSO TSM Topluluğu’nun Ankara’da konser düzenlemesine sağladığı katkılardan dolayı TSO Başkanı Çetin Başaranhıncal’a plaket sundu. Çorum Vakfı’nın plaketi, Yenimahalle Belediye Başkanı Fethi Yaşar tarafından takdim edildi. Konser için Nazım Hikmet Kültür Merkezi’ni tahsis etmesinden dolayı TSO Başkanı Çetin Başaranhıncal tarafından Ankara Yeni Mahalle Belediye Başkanı Fethi Yaşar’a, üzerinde Hitit Figürleri bulunan bir biblo hediye edildi.

ÇORUM’UMUZA SAHİP ÇIKMALIYIZ Konserin açış konuşmasını yapan Çorum Vakfı Ankara Şube Başkanı Alper Bilan, bir medeniyet şehrinin mensubu olmaktan gurur duyduğunu söyledi. Çorum Vakfı olarak, bu medeniyetin tanıtımını yapmak için çabaladıklarını ifade eden Bilan, ayrıca her yıl 100 öğrenciye de burs imkanı sağladıklarını aktardı. 34

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

Çorum Ticaret ve Sanayi Odası Türk Sanat Müziği Topluluğu’nun, Çorum’un yüz akı olduğunu ve sanatın nasıl yapılması gerektiğini en güzel şekilde gösterdiğini ifade eden Bilan, konserin gerçekleştirilmesinde emeği bulunan kişi ve kurumlara teşekkür etti.

ğil biz diyerek hemşeriliğin gereği-

Her bir Çorumlunun Çorum’a sahip çıkması gerektiğini vurgulayan Bilan, “Çorumlular olarak kentimize ve kültürümüze sahip çıkmalıyız, kimseyi ötekileştirmeden, ben de-

omuz vermeliyiz. Bu coşkulu katılı-

ni yapmalı ve birbirimize sevgi ile sarılmalıyız. Sosyal sorumluluklarımızı yerine getirmeliyiz. Tarihiyle, sanatıyla, kültürüyle ve sanayisi ile Çorum’u dünyaya tanıtıp beraberce marka şehir yapmalıyız. Bunun içinde bu gün olduğu gibi birbirimize mınızla bizleri yüreklendirerek daha iyi ve güzel işler yapabilme cesareti verdiğiniz için sizlere minnettarız” diye konuştu.

HABER

SESİMİZ DAHA GÜR ÇIKMALI Çorum TSO Başkanı Çetin Başaranhıncal da konser öncesi yaptığı konuşmada, Çorumluların sesinin daha gür çıkması gerektiğini söyledi. Başaranhıncal, “Şu anda Çorum’da ortalama 500 bin Çorumlu var. Ankara’da ise 1 milyon civarında Çorumlu yaşamaktadır. Dolayısıyla burada, Çorum’dan çok Çorumlu var. Ancak maalesef yeterince güçlü değiliz. Sesimiz, kuvvetimiz kadar güçlü çıkmamaktadır. Her bir Çorumlu’nun bir araya gelip, doğduğu, büyüdüğü topraklara vefa borcunu ödemesi gerekmektedir” dedi. Başaranhıncal, düzenlenen konserin, Ankara’da yaşayan Çorumluların birlik ve beraberliğini pekiştirmesi temennisinde bulundu.

SANAT MÜZİĞİ ZİYAFETİ Konuşmaların ardından Türk Sanat Müziği konseri başladı. Koro Şefi Enver Leblebicioğlu yönetimindeki TSO Türk Sanat Müziği Topluluğu, seçme eserlerini Ankara’daki Çorumlular için seslendirdi. Katılımcılar, TSO TSM Topluluğu’nu ayakta alkışlarken, yoğun istek üzerine yeniden sahneye gelen Koro Şefi Enver Leblebicioğlu, dinleyici-

lerle birlikte ‘Çayır ince, biçemedim’ adlı sanat müziği eserini seslendirdi.

KONUK SANATÇILAR RENK KATTI TSO

Türk

Sanat

Müziği

Topluluğu’nun Ankara Bahara Merhaba konserine Çorumlu ses sanatçıları renk katmışlardır. Konserde,

TRT Ses Sanatçıları Semih Baykara ve Gökhan Ertek ile Cemalettin Kurtoğlu, birer eser seslendirdiler. Konserin ardından TSO Başkanı Çetin Başaranhıncal ve Çorum Vakfı Ankara Şube Başkanı Alper Bilan, Koro Şefi Enver Leblebicioğlu’na çiçek ve teşekkür plaketi takdim ettiler. İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

HABER

Yrd. Doç. Dr Menekşe Şahin Hitit Üniversitesi

Çalışma Hayatının Kurallarını Önceki Kuşaklar Yazdı, Y Kuşağı Değiştiriyor Mu?

en senin yaşındayken taşı sıktım mı suyunu çıkarırdım” muhabbeti eskidi artık. Yeni nesil bu söze itibar etmiyor. Çünkü taşı sıkmadan suyunu çıkarmanın onlarca yolunu biliyor. Şöyle bir tablo düşünün: Dış ticaret hacmi yüksek bir aile şirketindeyiz. Şirketin pazarlama müdürü ertesi gün Almanya’ya gidecek fakat bir sorun var. Çok acele olarak, 10 dk içinde pazarlama müdürünün pasaport fotokopisinin Almanya’daki acenteye gönderilmesi gerekiyor. Aksilik ya fotokopi makinesi arızalı ve bilgisayarlarda bakıma alınmış, çok ters bir zaman. Ama bir an önce pasaport fotokopisi gönderilmeli. Tepkiler muhtemelen şöyledir: Şirketin Kurucusu (Büyükbaba): “ Bu ne aymazlık canım, son anda haber verilir mi bu?” Şirketin Genel Müdürü (Baba): “ Telaş etmeyin, ben komşu firmanın bilgisayarından tarayıp maillerine yollarım.” Şirketin Pazarlama Müdürü (Torun): “ Gerek yok. Hallettim ben. Cep telefo-

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

nuyla fotoğrafını çekip Whatsapp üzerinden yolladım. Günümüz çalışma yaşamı incelendiğinde dünya tarihinde ilk defa bu kadar çok kuşağın bir arada çalıştığı görülmektedir. Bugün çalışma yaşamında “Bebek Patlaması Kuşağı”, “X Kuşağı” ve “Y Kuşağı” olmak üzere 3 kuşak aktif olarak birlikte görev almaktadır. Yaklaşık birkaç yıl gibi kısa bir süre sonra da “Z Kuşağı” çalışma yaşamına katılmış olacaktır. Dolaysıyla çalışma yaşamındaki bu çeşitliğin birçok kez çalışma ilişkilerinde anlaşmazlıklar, çatışmalar ve sorunlara neden olduğu/olacağı hem çalışanlar hem de yöneticiler tarafından sık sık ileri sürülmektedir. Bugün çalışma hayatında yöneticiler

tarafından zaman zaman; “saygısız”, “tembel”, “sık sık iş değiştiren”, “sadakatsiz”, “hemen yükselmek isteyen”, “sabırsız”, “tatminsiz”, “beklentileri yüksek” gibi yakıştırmalar ve eleştirilere maruz kalan genç işgücünün bu şekilde algılanmasının arkasındaki gerçeği aslında, çalışma hayatındaki kuşak değişimin ve farklılaşan yeni çalışma kültürünün bir yansıması olarak kabul etmek gerekir. Dolaysıyla bugün işgücünün büyük bir kısmını oluşturan Y kuşağının çalışmaya bakışlarını anladıkça; neden bu şekilde algılanabildiklerini ve bu sıfatların arkasında nasıl güçlü yönlere sahip olduklarını görülebilmemiz mümkün olabilecektir.

KUŞAKLAR VE ÖZELLİKLERİ Kuşaklar, belirli zaman aralığında doğmuş, sosyalleşme sürecinde ortak sosyal, politik, ekonomik vb. olaylardan etkilenerek, ortak değer, inanç, beklenti ve davranışlara sahip gruplar olarak tanımlanmaktadır. Kendi dönemlerinde yaşadıkları sosyal-ekonomik-siyasal olaylar, yetiştirilme tarzları

HABER

ve içinde bulundukları ortam değişiklikleri nedeniyle kuşaklar arasında gerek karakter, tutum, davranış, gerek çalışma şekilleri ve gerekse işyerinden beklentilerde önemli farklılıklar olmuştur. Teknolojik ve ekonomik gelişimlere bağlı olarak her kuşak kendinden önceki kuşağa göre daha iyi şartlarda yaşamış ve ilerlemiştir. Bu nedenle doğal olarak, her kuşak kendinden önceki kuşağı tutucu ve çağdışı, önceki kuşak da kendinden sonraki kuşağı saygısız ve sabırsız olarak görmektedir.

döneminde de çalışma istekleri vardır çünkü hobi kültürü ile yetişmemişlerdir.

kuşak üyelerinin işe bakışları “yaşamak için çalışmak”tır.

X KUŞAĞI: 1965-1979 yılları arsında dünyaya gelenlerin oluşturduğu kuşaktır. Bu dönemin üyeleri dünyanın petrol krizi, Türkiye’nin ise sağ-sol çatışmalarını yaşamışlardır. Pek çok ekonomik ve sosyal krizlerin yaşandığı bir döneme denk gelen bu kuşak üyeleri hep mücadele etmek ve kendilerini kanıtlamak zorunda kaldıklarından kayıp kuşak olarak da adlandırılırlar. Dünyaya gözlerini, merdaneli çamaşır makinesi, transistorlu radyo, bantlı teyp ve pikapla açtılar.

Y KUŞAĞI: 1980-2000 yılları arasında dünyaya gelenlerin oluşturduğu Y kuşağı için kendisinden önce gelen kuşaklardan farkını vurgulayıcı olarak “internet kuşağı”, “Milenyum” ve “Gelecek Kuşak” gibi tanımlamalar da kullanılmaktadır. Dijital medyanın cazibesiyle büyüyen ilk kuşak olma özelliğine sahip Y kuşağı üyelerinin üçte ikisi, beş yaşından önce bilgisayarla tanışmıştır. Arkadaşlarına, ailelerine, her türlü bilgiye ve eğlenceye günün her anı ulaşabilen bir kuşak olarak yetiştiler. Özgürlüklerine düşkünler, kendini ve tercihlerini rahatlıkla ortaya koyabiliyorlar, özgüvenleri yüksek ve daha girişimciler. Y kuşağı çekirdek aile içinde, ‘ben mahrum kaldım, benim çocuğum mahrum kalmasın’ diyen bir kuşağın çocukları olarak her istediği yapılmış, el bebek gül bebek büyütülmüş bir kuşaktır. Belki bu nedenle bireyci, kolay kolay tatmin olmayan,

BEBEK PATLAMASI (BABY BOOMER) KUŞAĞI: 1946-1964 İkinci Dünya Savaşı’ndan sonraki “nüfus patlaması” yıllarında doğanların oluşturduğu bu kuşak için “Baby Boomer” denmektedir. Bugün en yaşlısı 69, en genci ise 51 yaşında olan bu kuşak aynı evde hem kendi çocuklarına hem de anne-babalarına baktıklarından sandviç kuşak olarak da adlandırılırlar. Bu kuşağın en önemli özellikleri sadık, kaanatkar ve duygusal oluşlarıdır. Bu kuşak pek çok önemli olay yaşamıştır: dünyanın insan hakları hareketlerini, kadın-erkek eşitliği, ırk ayrımına karşı mücadeleyi başlatan, radyonun altın çağını, Türkiye’nin ihtilali ve çok partili döneme geçiş sancılarını yaşayan bir kuşak. Bu kuşak üyeleri çalışma yaşamında, takım çalışmasına ve takım toplantılarına önem veren, işkolik, sadakat duyguları yüksek, otoriteye saygılı, kanaatkâr, uzun süre aynı işte çalışan, “çalışmak için yaşamak düşüncesi” ile ön planda oldular. İnternet ve cep telefonu ile tanışmaları 50 yaşlarında olduğı için Teknoloji kimine yakın kimine uzak olsa da genel olarak çok da benimse(ye)mediler. Çok çalışıp az tüketen bu kuşakta “şimdi çalış ilerde iyi yaşarsın” fikri hakimdir. Emeklilik

X kuşağı üyeleri, iş yaşamında sadık, iş motivasyonları yüksek, otoriteye saygılı, kanaat duyguları yüksek ve aynı işte uzun yıllar çalışmış bireyler olarak bilinmektedir. Daha iyi kariyer imkânları arayan X kuşağı üyeleri, teknolojik devrime denk geldiklerinden zorunlu olarak teknoloji kullanmaya başlamışlardır. Türkiye’de yağ kuyruklarını, benzin sıkıntısını yaşayan bu

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

HABER

çabuk sıkılan ve uzun süreli sadakat göstermeyen bir yapıya sahipler.

KİŞİSEL ÖZELLİKLERİ VE DEĞERLERİ

Y Kuşağı ebeveynlerinden farklı olarak modern teknolojiler ve tüketim toplumu tarafından kuşatılmış bir çevrede büyüdüler. Bugün en yaşlısının 35, en gencinin 15 yaşında olduğu Y kuşağı için teknoloji, hayatlarındaki pek çok şeyin simgesi durumundadır. Teknolojinin getirmiş olduğu hız, onları hızlı düşünmeye, hızlı hareket etmeye ve dolayısıyla da hızlı tüketmeye yönelt-

sı (Baby Boomer) Kuşağı’ndan, %41’i

Y kuşağının sahip olduğu tüm bu özellikler nedeni ile birçok araştırmacı Y kuşağının sosyal ve iş hayatında yeni bir dönüşüm dalgası oluşturduğunu iddia etmektedir. TÜİK 2014 yılı işgücü ve istihdam verilerine göre Türkiye’de bugün çalışma hayatının %23’ü 194564 yılları arası doğan Bebek patlama-

egemen kuşak X kuşağı görünse de

1964-80 yılları arası doğan X kuşağından, % 35’inin ise Y kuşağından oluşmaktadır. Bugün çalışma hayatına gelecek 10 yıl içerisinde Y kuşağının çalışma hayatının yaklaşık % 60’ına hakim olacağını ve iş hayatının kurallarının Y kuşağının karakteristik özellikleri ve beklentilerine göre yeniden şekilleneceği açıkça görülmektedir.

BEBEK PATLAMASI KUŞAĞI (1946-1964)

X KUŞAĞI (1965-1979)

Y KUŞAĞI (1980-2000)

• Sadakat duyguları yüksek • İşkolik • Takım çalışmasına önem veren • Kanaatkâr • Rekabetçi • Teknolojiye uzak

• Sadakat duyguları değişken • Otoriteye saygılı • Topluma duyarlı • İş motivasyonları yüksek • Kanaatkâr • Kaygılı • Teknolojiyle ilişkisi zayıf

• Sadakat duyguları az • Otoriteyi zor kabullenen • Girişimci • Özgüveni yüksek • Bağımsızlığına düşkün • Çok sık iş değiştiren • Bireyci • Teknolojiyle büyüyen

Y KUŞAĞININ ÇALIŞMA HAYATINDAN BEKLENTİLERİ NELER? Y kuşağı diğer kuşaklar gibi “çalışmak için yaşamak” veya “yaşamak için çalışmak” yerine hayatı yaşayabilmek için çalışıyor. İş, Y kuşağı için bir amaç değil; akranları ile vakit geçirmek, gezmek, eğlenmek, kazandıkları parayı harcamak için bir araç. Bu nedenle mesai bitimi sonrası devam eden rutin ve uzun çalışma saatleri, hafta sonu ek çalışmalar Y Kuşağı’nı çalışma ortamından soğutmaya yetiyor. X Kuşağı’ndan bir çalışan kriz ortamında şirkete hafta sonu gelme teklifine koşulsuz evet derken veya hatta kendisi teklifi getirirken, Y Ku38

miştir. Günlerinin yaklaşık onbeş saati medya ve iletişim teknolojileri ile etkileşim halinde geçen bu kuşak için hayatlarını rahat yaşamak çok önemlidir.

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

şağı’ından bir çalışan çok rahatlıkla “Şile’de program yaptım arkadaşlarımla, gelemem” diyerek kapıyı tereddütsüz kapatabiliyor. “Tembel” diye nitelendirilmesine neden olan bu tercihi ile aslında Y Kuşağı, “işimi yaparım ama hayatımı da yaşamak şartıyla” mesajını veriyor. Eğitimin ve öğrenmenin sürekli olmasına inanıyorlar, şirket içi eğitimleri önemsiyorlar. Y kuşağı için, kişisel gelişimine katkı sağlamak için şirketin sunacağı fırsatlar, iş ortamı ve pozisyon, ücretten daha önemli. Bu kuşağın iş tatmini iyi bir gelirden çok, yaptıklarının onaylanması, eğitim ve öğrenme fırsatları, uygun çalışma saatleri, terfi fırsatlarına bağlı.

Z KUŞAĞI (2001 VE SONRASI) • • • • •

İşbirlikçi Network’ gençleri; Buluşçu Teknoloji ile doğan Yalnız yaşamayı seven • Doğuştan tüketici • Tatminsiz

Y kuşağı işin kişisel gelişimine katkı sağlaması için kısa zamanda farklı işlerde, projelerde veya birimlerde çalışmak istiyor. Sorumluluk almaya çok hevesliler ve hemen kendilerini ispat etmek istiyorlar. Bir işte veya projede, sadece üstünün verdiği işleri yapan kişi olmak yerine, kendi görüşlerini çok rahat bir şekilde dile getirip bunların dikkate alınmasını bekliyor. Eğer ki görüşleri dikkate alınmazsa veya kendisine görüşlerinin niçin hayata geçirilmediğine dair ikna edilmezse demotive olabiliyor ve bu konudaki rahatsızlığını açık dille farklı ortamlarda belirtiyor. Yüksek otorite karşısında çok rahat-

HABER

sız oluyorlar, daha esnek ve anlayışlı patronlar/yöneticiler istiyorlar. Yöneticisinin otoritesinin altında verilen işleri, istenen veya belirlenmiş adımlarla hayata geçirmek hiç de Y Kuşağı’na göre değil. Bağımsız hareket edebilmek, kendi yaratıcılığını ortaya koymak, hareket alanına sahip olabilmek onlar için vazgeçilmez. Ve bu beklentileri sağlandığında çok daha verimli ve faydalı işler ortaya koyabiliyorlar.

layışından ziyade “Bu işi neden yapıyoruz; niçin bu şekilde yapıyoruz, kime ve neye faydası olacak” soruları ile sorgulayan anlayışa sahipler. Akıllarına yatmayan bir işi yaptırmak oldukça güç; böyle bir iş diretilince kendi yolları veya akıllarına yatan şekilde yapmayı tercih ediyorlar. Kendilerini rahatsız eden bir konu olduğunda konuları çekinmeden tartışabilen yapıya sahip olmaları bir anlamda ebeveynlerinin onları sürekli soru sormaya teşvik ederek yetiştirmiş olduğundan kaynaklanmış görünmektedir Direkt emir almaktan ve ast olmaktan hoşlanmıyorlar. Otorite kurmaya çalışmak, klasik yöneticilik stilleri ile “bunu, şu şekilde, bu zamana yap getir” şeklinde yönlendirmeler onlar üzerinde çalışmıyor. Bunun yerine “Neyi, Nasıl yapalım” yaklaşımı ile onlara hareket alanı bırakmak hem motive ediyor, hem de kalıplaşmışın dışında farklı sonuçlar da elde edilmesini sağlıyor. Yaptığı işin neden ve sonuçları Y kuşağı için önemli. “İştir, yaparım” an-

Kendi fikirlerine çok önem veriyorlar ve fikirlerinin mutlaka sorulmasını istiyorlar. Fikirlerinin hangi pozisyonda çalışırsa çalışsın dikkate alınmasından performans değerlendirmesinin rasyonel şekilde yapılmasına kadar tüm süreçlerin adil olmasını bekliyor; olmadığını gördüğü anda sesini duyurmaktan, itiraz etmekten çekinmiyor. İleriye dönük olarak eski kuşaklara göre daha hırslılar, çok çabuk yükselmek istiyorlar. Bu nedenle çalış-

ma yaşamına girer girmez terfi olanaklarını aramaya başlıyor. Teknolojinin getirmiş olduğu hız, Y kuşağını hızlı düşünmeye, hızlı hareket etmeye ve dolayısıyla da hızlı tüketmeye yöneltmektedir. Önceki kuşaklar tarafından “sabırsız” olarak nitelendirilmelerinin arkasındaki gerçekte de budur. Yapılan araştırmalarda Y Kuşağı üyelerinin kariyer yaşamları boyunca önceki kuşaklardan daha fazla iş değiştirdikleri görülüyor. (Mengi, 2011). Motive edilmeyi, eğlenerek çalışmayı, emir almak yerine katılmayı arzuluyorlar. Y Kuşağı, kesin kuralların olduğu, hiyerarşinin işletildiği bir çalışma ortamından ziyade, günlük hayatındaki gibi rahat giyindiği ve davrandığı, fikirlerinin sorulduğu bir iş ortamı beklentisi içinde.

Y KUŞAĞININ ÇALIŞMA ŞEKLİ İŞ DÜNYASINI NASIL ETKİLİYOR? ETKİLEYECEK? Y kuşağı iş hayatında giderek etkin rol almaya, yönetici kademelerine tırmanmaya başladı. Yeni kuşakların çalışma hayatından beklentileri İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

HABER

Özetle Kuşaklar değişiyor; her kuşağın kendine özgü özellikleri çalışma hayatından beklentilerini de değiştirmektedir. Her geçen gün varlığını iş hayatında daha da hissettiren, ABD İş Gücü İstatistik Kurumu’na göre 2030 yılında dünyadaki iş gücünün yüzde 75’ini oluşturacak olan Y Kuşağı ile birlikte yöneticiler ve şirketlerin de değişmesi kaçınılmaz görünüyor. Günümüz çalışma hayatının kurallarını önceki kuşaklar yazdı, ancak Y kuşağı değiştiriyor. ve çalışma şekilleri, çalışanların artık sadece para ile motive olmadığını, şirketlerin çalışanı elinde tutabilmek veya iyi personel istihdam edebilmek için daha fazla şey sunması gerektiğini göstermektedir. Araştırmalar yeni mezun olan bir Y kuşağının 2,4 yılda bir iş değiştireceğini göstermektedir. Aynı şekilde işinden ayrılan birisinin pozisyonunu doldurmanın maliyeti, ayrılan kişinin 1-2 yıllık maaşına denk geldiğini belirtiyor. Çalıştığı şirkete sadakati geçmiş kuşaklara göre daha zayıf olan, beklentilerini bulamadığı zaman çok rahat başka limanlara yelken açabilen Y kuşağının sık iş değiştirmesi şirketlere yüksek maliyetler getirmeye başladı bile. Bugün kurumsal iş ortamlarında en temel sorunlardan birini kuşaklar arası çatışmalar oluşturmaya başladı. Ast-üst çatışması veya sorunlu çalışma ilişkileri olarak ortaya çıkan pek çok problemin altında, üç neslin bir arada (BP, X, Y), ortak amaç için, ekip olarak iş çıkarmaya çalışması yer almakta. Kuşaklar arası yetişme tarzları ve ortamları nedeniyle, algı, yöntem, uygulama, iletişim farklılıklarından kaynaklanan problemler yoğun bir şekilde yaşanmaya başladığı ifade edilmektedir. Halihazırda etkin olarak iş hayatının 40

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

% 35’ inin oluşturan örgütsel bağlılığı az, bir an önce iyi kademelere gelmek isteyen, kendisinden farklı düşünenleri çok kolay eleştiren, pozisyonu ne olursa olsun bilgisini sorgulayan ve saygı kavramı daha dar olan Y kuşağını geleneksel insan kaynakları yöntemleri ile yönetmenin zor olduğunu, şirketlerin işinin hiç de kolay olmadığını itiraf etmek gerekiyor. X kuşağının alışageldiği tüm kavramları tek tek yıkmaya başlayan bu kuşağın, öğrenilmesi ve stratejik olarak yönetilmesi profesyonel bir çaba istiyor. Çünkü yeni Kuşakları “Redderek” değiştirmeye çalışmak imkânsız görünüyor. Bunun yerine hem şirketler hem de Y kuşağını yöneten veya beraber çalışan diğer Kuşak’ların da değişimi algılaması ve bu beklentileri karşılayabilecek adaptasyonu sağlamaya çalışması gerekiyor. Aksi halde Y Kuşağı’nı yönetmek ve şirketlere çekmek veya şirketlerde tutmak hiç de kolay olmayacak. Çalışan memnuniyetini yüksek tutarak çalışanlarını tutabilen şirketler işgücü maliyetini azaltabilirken, Y kuşağının beklentilerini iş yerlerinde sağlayabilenler bunu başaran, en değerli iş kaynağı “insan”ı elinde tutabilen, hatta sektörde devamlılığını sağlayabilen şirketler olacak gibi görünüyor.

KAYNAK Adıgüzel, O., Batur, H.,Z., Ekşili, N. (2014). Kuşakların Değişen Yüzü Ve Y Kuşağı İle Ortaya Çıkan Yeni Çalışma Tarzı: Mobil Yakalılar, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü DergisiYıl: 2014/1, Sayı:19 Aydın, G.Ç, BAŞOL, O. (2014). X Ve Y Kuşağı: Çalışmanın Anlamında Bir Değişme Var Mı?, Electronic Journal of Vocational Colleges-December/Aralık 2014. Taşlıyan, M., Eyitmiş, A.M., Günduğdu, E. (2014). Y Kuşağı İş Yaşamından Ne Bekliyor?, II. Uluslararası İş ve Meslek Danışmanlığı Kongresi Özer, S.,P., Eriş, D.,E.,Özmen, T.,Ö. (2013). Kuşakların Farklılaşan İş Değerlerine İlişkin Emik Bir Araştırma, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi , (38), Ekim 2013. http://www.kartalgazetesi.com/39358-kurum-kulturu-ve-is-yapis-sekilleri-y-kusagi-iletamamen-degisecek http://www.izgorenakademi.com/index.php/ company-blog/item/438-y-kusagi-ve-calismahayati http://www.gundemkibris.com/kusaklarbirbirimizi-tanimak-ve-anlamak-6731yy.htm http://uckusakbirzirve.blogspot.com.tr/ http://fidanaykocluk.com/blog/kusaklar-veozellikleri.aspx http://www.34volt.com/is-dunyasi/istanbul/ kurum-kulturu-ve-is-yapis-sekilleri-y-kusagi-iletamamen-degisecek-haberi-216161/ http://pernet.com.tr/bilgi/kulturel-deneyimler/ y-kusagi-ile-tamamen-degisecek/84 h t t p : / / b l o g .t t n e t . co m .t r / y - k u s a g i - i l e geleneksel-anlayislar-degisiyor/

HABER

Kadın Girişimciler, Yöresel Ürünler Fuarı’na Katıldı

ırıkkale Ticaret ve Sanayi Odası’nın öncülüğünde gerçekleştirilen Ayçiçeği Festivali ve Yöresel ürünler Fuarı, Türkiye’nin 81 ilinden kadın girişimcilerin katılımıyla gerçekleştirildi. Kadın girişimcilerin ürettikleri ürünleri sergileme ve pazarlama imkanı bulduğu etkinliğe Çorum’dan; TOBB İl Kadın Girişimciler İcra Komitesi Başkanı Yasemin Kepçeli ile Komite Üyeleri; Nilüfer Akın, Semra Şahin ve Sevinç Dölarslan katıldı. Çorum standında Nilüfer Akın ile Sevinç Dölarslan’ın ürettiği ürünlerin yanı sıra Çorum Kadın Girişimciler Kurulu Üyesi Yurdagül Sivri’ye ait firmanın tanıtımı yapıldı. Yoğun bir katılımla gerçekleştirilen fuarı ilk gününde Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Rifat Hisarcıklıoğlu da ziyaret etti. Ziyaretinde

Çorum standına da uğrayan TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu, burada Çorumlu Kadın Girişimcilerle bir süre sohbet etti. Çorum Kadın Girişimciler Kurulu Başkanı Yasemin Kepçeli, etkinlikte tanıtımı yapılan Çorum Leblebisi’nden Hisarcıklıoğlu’na da ikram etti. İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

HABER

‘Yurt Binasını Tamamen Yerli Malzemeyle İnşa Ettik’

orum Ticaret ve Sanayi Odası (TSO) Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Başaranhıncal, Erzenler İnşaat tarafından inşa ettirilen 1500 kişilik Kredi ve Yurtlar Kurumu Kız Öğrenci Yurdu’nu ziyaret etti.

Sarıaslan ve Mustafa Özbayram’ın da katılımıyla gerçekleştirilen ziyarette Erzenler İnşaat Sahibi Şevket Erzen ve projenin İnşaat Mühendisi Hüseyin Çalışkan, kompleks hakkında bilgiler verdiler.

TSO Yönetim Kurulu Üyeleri Aykut Kolağası, İsmail Yılmaz, Muharrem

Yükseköğrenim Kız Öğrenci Yurdu’nun 32 bin metrekarelik toplam inşaat alanıyla Çorum’a yapılan en büyük özel sektör yatırımı olduğunu belirten Çalışkan, “17 bin metrekare kapalı alan üzerine kurulu yurt kompleksinde 3 adet yatakhane bloğu, sosyal tesis binası ve nizamiye bölümleri yer alıyor. Yurt kompleksinde 198 adet üç yataklı, 225 adet dört yataklı, 3 adet de iki yataklı engelli odası olmak üzere toplamda 426 adet oda mevcut” dedi. Çorum Ticaret ve Sanayi Odası üyesi olan Erzenler İnşaat’ın Sahibi Şevket

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

Erzen de, Ankara Yolu Erzurum Dede Mevkii’nde inşa ettikleri öğrenci yurdunu hem fiziki, hem de yasal olarak tamamladıklarını söyledi. Çorum’a hem sosyal, hem de ekonomik anlamda önemli bir yatırım yapmanın mutluluğunu yaşadıklarını ifade eden Erzen, “Ayrıca inşaatımızda, tedarik edebildiğimiz bütün malzemeleri, Çorum’dan, yerli esnaftan tedarik ettik. Her anlamda Çorum’a yararlı bir yatırım oldu” dedi. TSO Başkanı Başaranhıncal da, kullanılan malzemelerin yerelden temin edilmesine dikkat edilmesinin memnuniyet verici olduğunu söyledi. Başaranhıncal, Çorum’a kazandırdıkları yatırımdan dolayı Şevket Erzen ve ekibine teşekkür etti.

HABER

Çorum; Karaca Home’a Tedarikçi Olabilir

orum’da Binevler Kavşağı civarında hizmet vermeye başlayan ROTA AVM’nin açılış törenine katılmak üzere Çorum’a gelen Karaca Home Yönetim Kurulu Üyesi Sami Karaca, Çorum Ticaret ve Sanayi Odası’nı ziyaret etti.

layı teşekkür ederek, ziyaret anısına

ROTA AVM Sahibi, TSO Yönetim Kurulu Üyesi İsmail Yılmaz ile Karaca Home yöneticilerinin de katılımıyla gerçekleştirilen ziyarette Çorum’un üretim ve ekonomik yapısı hakkında görüş alışverişinde bulunuldu.

Sami Karaca’ya Hitit figürlü vazo hediye etti.

ROTA AVM HİZMETTE İsmail ve Osman Yılmaz’ın sahibi olduğu Rota AVM Karaca ve Karaca

Karaca Home Yönetim Kurulu Üye-

Home mağazası Ulukavak Mahallesi

si Sami Karaca da, Çorum’a yeni

Çevreyolu Bulvarı 53-1/A (Binevler

bir mağaza açmanın mutluluğunu

Kavşağı) adresinde hizmete girdi.

yaşadıklarını söyledi. Sami Karaca,

Rota AVM Karaca ve Karaca Home

Çorum’dan ürün tedarik edilmesi

mağazasında elektrikli küçük ev alet-

fikrini desteklediğini belirterek gös-

leri, kozmetik, bijuteri, oyuncak, he-

termiş oldukları ev sahipliğinden do-

diyelik ve aksesuar çeşitlerinin satışa

layı teşekkür etti.

sunuluyor..

TSO Başkanı Çetin Başaranhıncal, Karaca Home konseptinde Çorum’da da çeşitli ürünlerin üretildiğini belirterek, Çorum’un Karaca Home’a iyi bir tedarik merkezi olabileceğini söyledi. Başaranhıncal, ziyaretlerinden doİş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

HABER

Karadeniz’in En Büyük Zücaciye Mağazası Çorum’da

orum’da Karaca Home ve Karaca Züccaciye başta olmak üzere birçok ünlü markanın satışa sunulduğu Rota AVM, Ağustos ayında hizmete girdi. İki katlı, bin metrekare kapalı alana sahip olan Rota AVM, Karaca Home ve Karaca Zücaciye’nin ürünlerinin satıldığı Karadeniz’in en büyük mağazası olma özelliğine sahip. Çorum’da Binevler Kavşağı civarında hizmet vermeye başlayan Rota AVM, alanında Türkiye’nin en büyük markalarından bir tanesi olan Karaca’nın yanı sıra Tefal, Philips, Fissler gibi markaların ürünlerini Çorum halkı ile buluşturuyor. Ev aksesuarları, elektronik ev eşyaları, hediyelik eşya, kozmetik ve oyuncak

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

gibi çok geniş bir ürün yelpazesine sahip olan Rota AVM, haftanın yedi günü hizmet veriyor.

HİTİT TERRA ÜRÜNLERİ DE ROTA’DA Zengin ürün çeşidiyle Çorum halkının dikkatini çeken Rota AVM’de ayrıca, Çorum’un bir markası olan Hitit Terra’nın da ürünleri satışa sunuluyor. Tamamen sağlıklı, geçmişin estetik bakışının modern çizgilerle şekillendirildiği Hitit Terra’nın mutfak ürünleri ve bunun yanı sıra süs eşyası ya da hediyelik olarak kullanılabilecek topraktan imal özel ürünler de Rota AVM’nin raflarındaki yerini aldı. Rota AVM Mağaza Müdürü Yaşar Özkara, bölgenin en büyük zücaciye mağazasını Çorum’a kazandır-

HABER

maktan gurur duyduklarını söyledi. Sektördeki 20 yıla yakın tecrübesini Rota AVM’nin Çorum halkına en iyi şekilde hizmet vermesi için kullanma gayretinde olduğunu belirten Yaşar Özkara, 10 kişilik eğitimli personelle Çorum’daki zücaciye ve ev tekstili anlayışına yeni bir boyut kazandırmayı hedeflediklerini aktardı.

MODA ÜRÜNLER, DÜNYA İLE EŞ ZAMANLI ÇORUM’DA Rota AVM olarak sektördeki yenilikleri güncel bir şekilde takip etmeyi kendilerine hedef olarak belirlediklerini ifade eden Özkara, “Mağazamızda, sektördeki birinci sınıf markaların ürünlerine yer veriyoruz. Ayrıca, sektördeki gelişmeleri yakından takip ederek, yılın trend ürünlerini Rota AVM aracılığıyla Çorum halkının beğenisine sunma gayretinde olacağız. Çorum halkı, zücaciye ve ev tekstili konusunda aradığı her şeyi mağazamızda bulabilir” dedi.

HEDİYELİK; ÇORUM’DAKİ EN BÜYÜK EKSİKLİKLERDEN BİR TANESİ Sektörden gelen tecrübesine dayanarak, Çorum’da hediyelik eşya konusunda önemli bir eksiklik gördü-

ğünü ifade eden Özkara, bu eksiğin Rota AVM ile giderildiğini söyledi. Ev tekstili ve zücaciyenin yanı sıra hediyelik eşya bölümüyle de iddialı olduklarını ifade eden Özkara, “Müşterilerimiz, bir hediyelik eşya almak için mağazamıza geldiklerinde, buradan kesinlikle elleri boş çıkmayacaktır. Her bütçeye, her yaşa ve her zevke uygun ürünlerimiz mevcut” şeklinde konuştu.

HER AY İNDİRİM KAMPANYASI Rota AVM olarak marka ürünlerde

her ayın belli günleri indirim kampanyaları düzenleyeceklerini ifade eden Özkara, “Kampanyalarımızı çeşitli kanallarla halkımıza duyuracağız. Kalitesiyle övgü kazanmış markalarımızın ürünlerini her ayın belli günleri kampanya fiyatlarıyla satışa sunacağız. Çorum’da kaliteli ve ekonomik alışverişin adresi olacağız” diye konuştu. Yaşar Özkara, Rota AVM’nin otopark sorununun bulunmadığını belirterek, müşterilerin özel araçlarıyla rahatlıkla mağazaya gelerek, gönüllerince alışveriş yapabileceklerini sözlerine ekledi.

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

Genç Girişimciler’e Firma Ziyaretleri

orum Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Başaranhıncal, TOBB Çorum Genç Girişimciler Kurulu üyeleri Sevgi Evlüce ve Özden Erbaş’ı firmalarında ziyaret etti. Başkan Yardımcısı Fikret Tepençelik’in de eşlik ettiği ziyaretlerde ilk olarak Evlüce Otomotiv Müdürü Sevgi Evlüce’yi ziyaret eden Başaranhıncal, ardından Deha Eğitim ve Aile Danışmanlık Berard Eğitim Merkezi ortaklarından Özden Erbaş’ı ziyaret ederek, TSO ile genç girişimciler arasında gerçekleştirilebilecek ortak projeler üzerinde fikir alışverişinde bulundular. Genç Girişimciler Kurulu Üyeleri Elvan Can Çabuk, Özden Erbaş, Gülden Arzoğlu, Mücahid Ahmet Köksal ortak girişimleri doğrultusunda hayata geçen Deha’da, 4 ile 14 yaş arası 120 öğrenci eğitim görüyor. Enstitünün kurucu ortağı Özden Erbaş, “Çağımızın en önemli gereklerinden

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

HABER

olan bilişim ve bilim alanında dünyadaki en iyi eğitim programlarının olan Bilişim Garaj Akademisi ve Eğlenceli Bilim (Hightouch Hightech) franchesinglerini de bünyesine katarak öğrencilerimize dünyadaki gelişmiş ülkelerdeki öğrencilerle aynı imkânları sunduk. Gelinen noktada ise kurumumuz bünyesinde verdiği eğitim hizmetleri ile bölgede tek olma özelliğini devam ettirmektedir” dedi. Erbaş ayrıca, velinin derste başarı odaklı hareket ettiğini belirterek, “Dahi Akademi dersin dışında bir hayatın farklılığını ve bu farklılıklarla sağlanan başarıları çocukların keşfetmesini sağlıyor. Kurumumuz bünyesinde hizmet veren Deha Eğitim ve Aile Danışmalık BERARD Eğitim Merkezi’nin de dikkat eksikliği, dikkat dağınıklığı akademik başarının artırılması, gibi konularda öğrencilere ve ailelere dünyanda kullanılan bilimsel ve geçerliliği kanıtlanmış metotlarla destek eğitim hizmetleri de verilmektedir. Bu yöntemlerden Berard İşitsel Dikkat Eğitimi Neurofeedback tabanlı Play Attention Görsel Dikkat eğitimlerinin bölge sorumluluğunu üstlenmiştir” dedi. Başaranhıncal ve Tepençelik genç girişimciler kurulu üyelerine teşekkür ederek, tecrübelerin paylaşıldıkça anlam kazandığını ve her başarılı insanın tecrübelerini ve bilgi birikimini yeni nesillere mutlaka aktarması gerektiğini, bu tür birlikteliklerin sık sık ve daha geniş kapsamlı yapılması gerektiğini ifade ettiler.

Karadenizli Genç Girişimciler Tokat’ta Buluştu

aradeniz Bölgesi Genç Girişimciler Kurulu Başkanları Tokat’ta bir araya geldi.

hip olduğu için bu hedefe yakın bir

Tokat Ticaret ve Sanayi Odası (TSO) katkısıyla Karadeniz Bölgesi Genç Girişimciler Kurulu toplantısına Amasya, Artvin, Bartın, Bayburt, Çorum, Giresun, Gümüşhane, Kastamonu, Ordu, Rize, Samsun, Trabzon ve Zonguldak illerinden katılım sağlandı. Toplantıya Karadeniz Bölgesi’ndeki illerin Genç Girişimciler Kurulu Başkanlarıyla birlikte, Tokat TSO Meclis Başkanı Ali Özer ve Tokat Kadın Girişimciler Kurulu Üyeleri ile Çorum TOBB İl Genç Girişimciler Kurulu Başkanı Can Çabuk katıldı.

Başkan Besler, Karadeniz illerinin ikti-

Tokat Genç Girişimciler Kurulu Başkanı Ceyhun Besler yaptığı açılış konuşmasında, Tokat’ın önümüzdeki yıllarda ticari anlamda bir cazibe merkezi olmaya çalıştığını ve potansiyeli olan genç bir nüfusa sa-

namik popülasyonun varlığı son 10

zamanda ulaşacaklarına inandığını söyledi.

sadi kalkınmasında genç girişimcilerin büyük bir role sahip olabileceğini belirterek, “Tokat; genç nüfusun çok yaşadığı, inşallah önümüzdeki yıllarda bölgenin ticari açıdan bir cazibe merkezi olacağına inandığımız ve yaptığımız tüm çalışmalarda bunu ön plana aldığımız bir şehir. Sizler de kendi memleketlerinizde, şehirlerinizde çalışırken bu kıstası önem sıralamasına göre en üst sıralara getiriyorsunuz, bunu biliyoruz. Bu diyıldır kendisini gösteriyor. Biraz geç kalınmış gibi görünse de, zararın neresinden dönülürse kardır düsturuyla düşünecek olursak hiç bir şey için geç kalmış değiliz” dedi. İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

HABER

TOBB Genç Girişimciler Kurulu Afet Bölgesinde

rtvin’in Hopa, Arhavi ve Borçka ilçelerinde gerçekleşen sel felaketinin ardından selzedelere bir yardım eli de TOBB Genç girişimciler Kurulundan geldi.

Karadeniz Bölgesi Genç Girişimciler Bölge Temsilcisi Kerem Tüfekçi ile ortak gayretleri sonucu, bölgede en çok ihtiyaç olan içme suyu ve ekmek yardımı götürülerek dağıtıldı.

24 Ağustos Pazartesi günü özellikle Arhavi, Hopa ve Borçka ilçesinde yoğun olarak yağan yağmur, bir felakete dönüşmüş ve ilçe merkezlerinde ev ve işyerlerini su basmış, bu ilçelerimizde büyük mal ve can kayıpları olmuştu. Özellikle Hopa ilçemizde yaşanan felakete birçok vatandaşımız selden etkilenmişti.

Hopa’da Sugören Köyü, Sundura Mahallesi ve Taşköprü mevkii olmak üzere 3 yerde dağıtım gerçekleştirildi.

Ülke geneline hızlı bir şekilde yayılan yardımlardan biride TOBB Genç girişimciler kurulundan geldi. TOBB Genç Girişimciler Kurulu Karadeniz Bölgesi Bölge Temsilcisi Tayfun Özlü başta olmak üzere bölgede yer alan 16 ilin Genç Girişimciler Kurulu Başkanları ve bir önceki dönem 48

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

Yardımda büyük bir görev üstlenen TOBB Genç Girişimciler Kurulu Başkanı Taner Köse, “Dağıtım esnasında bize yardım eden Artvin Ticaret ve Sanayi Odası Başkanımız Kurtul Özel’e, Borçka Ticaret ve Sanayi Odası Başkanımız Eşref Merttürk ‘e, Hopa Ticaret Ve Sanayi Odası Başkanımız Osman Akyürek’e, Artvin Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Zeki Alkan’a, Artvin’de gazetecilik yapan Artvin Arena Haber sahibi Orhan Sevinç’e, Rize Genç Girişimciler Ku-

rulu Başkanı FatihÇomoğlu ve kuruluna son olarak da Karadeniz olarak bir bütün olduğumuzu tüm dünyaya ispatlayan Karadeniz’deki 16 ilin Genç Girişimciler Kurulu Başkanlarına ayrı ayrı teşekkür ederiz” dedi.

HABER

KOSGEB’de Görev Değişimi

orum KOSGEB Müdürü Ahmet Dursunoğlu, Samsun KOSGEB Müdürlüğü’ne atandı. Çorum’a ise Samsun Müdürü Hami Danış tayin edildi. Ahmet Dursunoğlu, Sinop’tan gelerek Çorum’daki görevine 4 Ekim 2012 tarihinde başlamıştı. Dursunoğlu, Ticaret ve Sanayi Odası’nı ziyaret ederek, Çorum’daki dostlarıyla ve yakın çalışma arkadaşlarıyla vedalaştı. Belediye Başkan Yardımcısı Zeki Gül, Eski İl Emniyet Müdürü Salih Erkan Tarancı, TSO Başkanı Çetin Başaranhıncal, Votorantim Çorum Çimento Fabrikası Genel Müdürü Murat Çağlayan ve Yeniyol Mahallesi Muhtarı Seydi Demiray’ın katılımıyla gerçekleştirilen ziyarette konuşan Ahmet Dursunoğlu, Çorum’da görev yaptığı süre içerisinde TSO ile olan ilişkilerinin her zaman iyi olduğunu söyledi. Her iki kurumun da birbirlerine destek olduğunu ve kurumlar arasında kurulan bu bağın çok güçlü olduğunu ifade eden Dursunoğlu, Çorum’u ve Çorum’da edindiği dostlukları hiçbir zaman unutmayacağını vurguladı. TSO Başkanı Çetin Başaranhıncal da, Ahmet Dursunoğlu’nun görev yaptığı süre içerisinde KOSGEB ile olan bağların daha da güçlendiğini belirterek, yeni görevinde başarılar diledi. Ziyaretten dolayı teşekkür eden Başaranhıncal, Çorum’da bürokrasi çevresinin birbiriyle ahenk içerisinde çalıştığını, iş dünyasının da bu ahengin bir parçası olduğunu

vurguladı. Başaranhıncal, Ahmet Dursunoğlu’nun Çorum’a ciddi katkılarının olduğunu belirterek, Samsun’da yapacağı çalışmalarda başarılar diledi.

KOSGEB NEDİR? Küçük ve Orta Ölçekli Sanayiyi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı olan ama halk arasında kısaltması ile yani KOSGEB olarak bilinen kurumdur. Eski ismiyle Türkiye Cumhuriyeti Sanayi Bakanlığı’na yeni ismiyle Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na bağlı olarak görevini yerine getirmektedir. 1990 yılında kuruluşu tamamlanmıştır. Ülkemizde sosyal ihtiyaçların ve ekonominin karşılanabilmesi adına orta ve küçük ölçekli işletmelerin etkisi ve sanayideki payını artırmak amacıyla kurulmuştur. KOSGEB ayrıca bu işletmelerin rekabet güçlerini ve seviyelerini artırma amacına da hizmet etmektedir. Bir diğer hizmeti ise; KOBİ’lerin rekabet düzeyini artırmak ve ihracat, kurumsallaşma ve Ar-Ge gibi mevzularda kendilerini geliştirmelerine yardımcı olmaktır. Belirtilen tüm bu hedefler için KOSGEB girişimciliğin yaygınlaşması ve başarı elde edecek işletmelerin kurulmasını sağlamak için tüm girişimcilerle ve adaylara farklı destekler sağlamaktadır. Çünkü girişimcilik arttıkça istihdam problemleri ve ekonomik kalkınmadaki sorunlara çözümler sağlayacaktır. KOSGEB desteklerinden ve uygun faiz oranları gibi banka desteklerinden faydalanabilmek adına kayıtlı bir işlet-

me olmanız gerekmektedir. Henüz işletme yokken desteklerin birçoğu verilmemektedir.

KOSGEB NE İŞE YARAR? Temel hedefi yeni işletmelerin açılmasına teşvik etmek ve girişimciyi eğitimsel ve mali anlamda desteklemektir.

şekilde

ekonomiye

dolaylı olarak katkı sağlamak için vardır. KOSGEB’in verdiği destekler arasında; KOBİ proje destek programı, kredi faiz desteği, işbirliği güç birliği destek programı, Ar-ge, genel destek programı, tematik proje destek programı, laboratuvar hizmetleri, gelişen işletmeler piyasası KOBİ destek programı yer almaktadır. KOSGEB henüz her ne kadar son derece gelişmemiş olsa da ülke ekonomisine katkısı göz ardı edilemez. Üstelik gelişimine de hala devam etmektedir. İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

SEKTÖR

Enerji Yalıtımıyla Yüzde 40 Tasarruf Mümkün

itit Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ali Kılıçarslan, Enerji Yalıtım Yönetimi Sistemi ile işletmelerin yüzde 30-40 oranında tasarruf sağlamasının mümkün olduğunu söyledi. Ticaret ve Sanayi Odası’nın ‘Üretim Sektörü için Enerji Verimliliği’ konulu toplantısında konuşan Prof. Dr. Kılıçarslan, her işletmenin Enerji Yalıtım Sistemi Yönetimi’ne sahip olması gerektiğini aktardı. Çorum Ticaret ve Sanayi Odası tarafından ‘Üretim Sektörü için Enerji Verimliliği’ konulu bir toplantı düzenlendi. Dün Ticaret ve Sanayi Odası toplantı salonunda gerçekleştirilen toplantıya konuşmacı olarak Hitit Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ali Kılıçarslan katıldı. Toplantıda enerji verimliliği üzerine bir sunum yapan Prof. Dr. Kılıçarslan, “Günümüzde işletmelerin girdi maliyetlerini azaltmak adına atması 50

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

gereken adımların en başında ener-

Sunumunda; enerjinin daha verimli

ji verimliliği gelmektedir. Bu sayede

kullanılması için gerekli metotlar, sis-

işletmeler, bir taraftan girdi maliyet-

tem verimliliği, enerjide kayıp-kaça-

lerini azaltarak daha fazla kâr elde

ğın önlenmesi konusunda alınması

etme imkanı yakalarken, bir taraftan

gereken tedbirler ve alternatif enerji

da günümüzde azalmakta olan fosi-

kaynakları konularında bilgiler veren

le dayalı enerji kaynaklarının efektif

Prof. Dr. Kılıçarslan, sunumunun ar-

kullanımına katkı sağlamış olacaklar”

dından katılımcıların sorularını yanıt-

dedi.

ladı.

SEKTÖR

Fikret Tepençelik Çorum Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkan Yrd. S.M.Mali Müşavir, Bağımsız Denetçi, ftepencelik@gmail.com

2016’da İşletmeleri Bekleyen Süprizler

eni Nesil Yazar Kasa; Mükelleflerin kullanmış oldukları mevcut yazar kasalar hurdaya çıkıyor!. 01.01.2016 tarihinden itibaren başlamak üzere yazar kasa kullanmak zorunda olan tüm mükellefler “yeni nesil yazar kasa” alarak kullanmak zorunda kalacaklar.

kapsamına giren bu mükellefler aynı zamanda e- defter sistemine de geçmek durumundalar. Bu nedenle Aralık ayı içerisinde 2016 yılı için kullanacakları e- defter ve e- faturaları için müracaat ederek beratlarını Gelir İdaresi Başkanlığından almak ve başvurularını yapmak zorundalar.

2013 yılında çıkarılan bir düzenleme ile belirli tarihlerde ve belirli mükellef guruplarına yönelik olarak yeni nesil yazar kasa kullanma zorunluluğu getirilmişti. Bu mükellefler halen yeni nesil yazar kasalarını kullanmaya devam edecekler. Bunlar dışında kalan ve perakende satış yapan her mükellef mevcut yazar kasalarını 31.12.2015 tarihinden itibaren kullanamayacaklar ve en geç Aralık ayı içerisinde bağlı oldukları vergi dairesine müracaat ederek yeni nesil yazar kasa işlemlerini tamamlayacaklardır.

Ayrıca internet üzerinden satış yapan mükelleflerden bürüt satış hasılatı 5.000.000 ve üzeri olanlar yine 01.01.2016 tarihi itibari ile e-arşiv uygulamasına geçeceklerdir.

E-Uygulamalar; 2016 yılında yine birçok vergi mükellefi e-fatura kullanma dolayısı ile e-defter kapsamına girmek zorunda kalacaktır. 20.06.2015 tarihli 454 nolu Vergi Usul Kanunu Tebliği ile e- fatura kullanma zorunluluğu yeniden belirlendi. Bahse konu bu tebliğ ile 2014 yılı bürüt satış hasılatı 10.000.000TL ve üzeri olan tüm mükellefler e- fatura kapsamına alındı. Dolayısı ile e-fatura

E-uygulamalar kapsamına giren mükelleflerimiz, şimdiden muhasebe program alt yapılarını e-fatura, e-defter, e-arşiv hükümlerine uygun hale getirmek için ilgili firmalar ile iletişime geçerek yapmaları gerekmektedir. Yıl sonuna bırakmaları halinde bazı sorunlar çıkma ihtimalini dikkate alarak cezalı duruma düşmeleri söz konusu olabilecektir. Bağımsız Denetçi Seçimi ; Geçtiğimiz yıllarda yasalaşan Türk Ticaret Kanunu kapsamında bazı şirketler bağımsız denetim kapsamına girmiştir. Bu düzenleme ile; 2015 yılı Aktif Toplamı: 50 milyon ve üzeri

Yıllık Hasılatı: 100 milyon ve üzeri Çalışan Sayısı: 200 ve üzeri, olan ve bu 3 kriterlerden 2’sini üst üste 2 yıl sağlamış olan şirketler bağımsız denetim kapsamına gireceklerdir. Kapsama Giren şirketler 31.12.2015 tarihinden önce genel kurul yaparak bağımsız denetçisini seçmek ve sözleşme yapmak zorundadırlar. Bu zorunluluğu yerine getirmemeleri halinde; Denetime tabi olduğu hâlde, denetlettirilmemiş finansal tablolar ile yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu, düzenlenmemiş hükmüne girecektir. (TTK Md. 397/2). Finansal tabloların düzenlenmemiş sayılması, bu tabloların genel kurul tarafından incelenmesi, tartışılması be ibrası söz konusu olamayacaktır. Finansal tabloların düzenlenmemiş sayılması şirketin, kar dağıtımına, sermaye değişikliklerine engel olacaktır. Mali tabloları YMM ve SMMM’ler tarafından onaylanamayacaktır. Denetçi seçilmemesinden doğacak zararlardan yönetim kurulu sorumlu olacaktır. İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

HABER

İş Dünyası İçin Yeni Bir Soluk; Bağımsız Denetim Ve Uluslararası Finansal Raporlama Ufuk DOĞRUER Sorumlu Ortak Başdenetçi / Finansal Eksen Bağımsız Denetim ve Danışmanlık AŞ

ş dünyası, finansal raporlama konusunda dönüşüme ve değişime yol açan Bağımsız Denetim konusundaki yasal düzenlemeler sayesinde yeni bir yola çıkıyor ve iş dünyası yeniden şekilleniyor. Kurumsallaşma, gelişmiş tüm ekonomilerde sağlıklı olarak büyümek isteyen şirketler için kaçınılmaz ve tek isabetli yol olarak benimsenmiştir. Bağımsız Denetimi, yasal zorunluluk ile beraber bir ihtiyaç olarak değerlendirmenin temel nedeni; şeffaflık, iyi ve hesap verilebilir bir yönetim tesis etmektir. Finansal tabloların bağımsız denetimden geçirilmesi, şirketlerin kurumsallaşma sürecindeki aşamalarına göre çok çeşitli faydalar sağlamaktadır. Patronlar, şirketlerini yönetmek ve karar almak için bol miktarda finansal bilgiye ihtiyaç duymaktadır. Başta muhasebe olmak üzere, kayıt düzeni ve finansal raporlama, finansal bilgileri analiz etmek için bir araçtır. Bağımsız Denetim sürecinde denetçiler, uyguladıkları denetim teknikleri sayesinde işletmenin tüm birimlerinde genel bir chek-up yaparlar. Bu sayede; 52

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

• Finansal bilgilerin geçerliliği ve doğruluğu değerlenir.

rak işletmenin paydaşları ve ortakları ile ilişkilerinde ise ;

• Muhasebe sürecindeki hatalar ortaya çıkar, doğru muhasebe politikalarının ve uygun muhasebe standartlarının kullanıldığı tarihi finansal bilgilerin analizi sağlanır.

• Fon kaynaklarını bulma ve fon maliyetlerin azaltma,

• Doğru finansal bilgilerin analizi, geleceğe ait sağlıklı tahmin ve kararların alınmasına yardımcı olur. • Finansman sağlayanlara, yatırımcılara, ortaklara ve çeşitli otoritelere sunulan finansal bilgilerin hatalı ve hileli olmasının önüne geçilmiş olur. • İşletme yöneticileri, bağımsız denetçinin önceki deneyim, bilgi ve sektör uzmanlığından yararlanarak kendi işletmesi ile ilgili değerlendirmelerini derinleştirebilir. • İş risklerinin tespit edilerek önlenmesini ya da yönetilmesini, operasyon ve iç kontrol sisteminin yeni bakış açıları ile geliştirilmesine imkan tanır. Şirketlerin işleyişi ve verimliliği üzerinde farklı bir göz ile yapılan bağımsız denetim, yukarıdaki katkılara ilave ola-

• Fon sağlayanların ihtiyaçlarına cevap verme, olası satın-alma ve/veya birleşme işlemlerine hazırlıklı olma, halka açılma ve/veya ihraçlara hazırlıklı olma, • Güvenilir finansal tablo oluşturma, • İlgili tüm taraflara karşılaştırılabilir ve şeffaf bilgi sunma, • 6102 sayılı yeni Türk Ticaret Kanunu’na göre tüm ortakların haklarının daha iyi korunması gibi katkılar sağlamaktadır.

BAĞIMSIZ DENETİME TABİ TUTULACAK FİNANSAL TABLOLAR HANGİ STANDARTLARDA HAZIRLANACAK ? Günümüzde küreselleşen dünya ekonomisi, ülkemizde çok daha fazla çok uluslu şirketin ve yatırımcıların oluşması, 6102 sayılı yeni Türk Ticaret Kanunu, tüm düzenleyici kuruluşlar ve finansman sağlayanların talepleri bü-

HABER

tün şirketler için tek muhasebe dilini; yani Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’nı (UFRS) zorunlu kılmaktadır.

UFRS UYGULANDIĞINDA FİNANSAL DURUM VE PERFORMANS ETKİLENİR Mİ? UFRS’ye uygun olarak hazırlanmış finansal tablolar ile Vergi Usul Kanunu’na göre (“VUK”) göre hazırlanmış finansal tablolar arasında önemli farklılıklar bulunmaktadır. Şirketlerin Vergi Usul Kanunu’na göre hazırlamış oldukları finansal tablolarını karar alma, bilgi edinme ve performans sunma aracı olarak kullanmaları yanıltıcı olabilmektedir. URFS’ye uygun olmayan finansal bilgilerin analizi, geleceğe ait sağlıklı tahminlerle karar alınmasına engel olur. VUK ile UFRS’nin değerleme esasları tamamen farklıdır. VUK, vergi matrahının tespiti amacını taşımakta iken UFRS’nin temel maksadı finansal tabloların tüm varlık ve yükümlülük kalemleriyle gerçeği yansıtmasıdır.

BAĞIMSIZ DENETİM YAPTIRMAZSAM NE OLUR? 01.02.2015 tarih ve 2014/7149 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Bağımsız denetime tabi olacak şirketler başlıklı 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilerek, bu şartlardan en az ikisini art arda iki hesap döneminde aşan şirketler bağımsız denetime tabi hale getirilmiştir. a) Aktif toplamı 50 milyon ve üstü Türk Lirası (Bir önceki Kararda 75 milyon ve üstü TL idi) b) Yıllık net satış hasılatı 100 milyon ve üstü Türk Lirası (Bir önceki Kararda 150 milyon ve üstü TL idi)

c) Çalışan sayısı 200 ve üstü (Bir önceki Kararda 250 ve üstü idi)

poru, düzenlenmemiş hükmündedir (TTK Md. 397/2).

6102 sayılı TTK’nın 399. Maddesine göre denetçi, şirket genel kurulunca, topluluk denetçisi ise ana şirketin genel kurulunca seçilir. Genel kurullar faaliyet dönemini izleyen yılın üçüncü ayın sonuna kadar yapılması gerektiğinden denetçinin de bu sürede yani 31 Mart tarihine kadar yapılacak olan genel kurulda seçilmesi gerekir.

Finansal tabloların düzenlenmemiş sayılması, bu tabloların genel kurul tarafından incelenmesi, tartışılması be ibrası söz konusu olmaz.

Yine 399/1. Maddeye göre denetçinin her faaliyet dönemi ve her halde görevini yerine getireceği faaliyet dönemi bitmeden seçilmesi şarttır. Faaliyet döneminin 4. Ayına kadar denetçi seçilememişse, denetçi, yönetim kurulunun, her yönetim kurulu üyesinin veya her hangi bir pay sahibinin istemi üzerine şirket merkezinin bulunduğu yer asliye ticaret mahkemesince atanır. Seçilen veya mahkeme tarafından atanan denetçi, TTK’nın 399/1. Maddesine istinaden yönetim kurulu tarafından geciktirilmeksizin ticaret siciline tescil ettirilir ve Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ve varsa şirket internet sitesinde ilan ettirilir.

Finansal tabloların düzenlenmemiş sayılması şirketin, kâr dağıtmasına, sermaye artırmasına, sermaye azaltmasına engel olur. Finansman sağlayan kuruluşlara mali tablolar sunulamaz. Bu durum kredilendirmeyi etkiler. Mali tabloları YMM ve SMMM tarafından onaylanamaz. Denetçi seçilmemesinden doğacak zararlardan yönetim kurulu sorumlu olur. Seçilen denetçinin bağımsız denetime tabi şirketlere ait internet siteleri üzerinden duyurulmaması durumunda Türk Ticaret Kanunun 562. maddesinin 12. bendi gereği 1524. maddede öngörülen internet sitesini oluşturmayan şirketlerin yönetim organı üyeleri, yüz günden üç yüz güne kadar adli para cezasıyla cezalandırılır.

6102 Sayılı TTK’nın denetime ilişkin hükümlerine göre bağımsız denetim yaptırmamanın sonuçları aşağıda belirtilmiştir. Denetime tabi olanlar, hazırlanmış olan finansal tablolarının denetimden geçip geçmediğini, denetimden geçmiş ise denetçi görüşünü ilgili finansal tablonun başlığında açıkça belirtmek zorundadır. Bu hüküm, yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu için de uygulanır. Denetime tabi olduğu hâlde, denetlettirilmemiş finansal tablolar ile yönetim kurulunun yıllık faaliyet raİş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

HABER

Bölge’nin En Gelişmiş Matbaası Çorum’da Açıldı

orum’da reklam ve matbaa sektöründe faaliyet gösteren üç firma, bir araya gelerek Çorum Ofset’i kurdu. Çorum Ofset Ortakları Ali Pakkan, Hasan Pakkan ve Murat Yitmen, Çorum Ticaret ve Sanayi Odası’nı ziyaret ederek, çalışmaları hakkında bilgiler verdiler. Çorum Ofset markasıyla hizmet verecek olan yeni tesiste, İsveç’ten ithal edilen Roland 305 model 5 renkli baskı makinesi ve tüm ünitelerinin montaj çalışmaları tamamlanma aşamasına geldi. Hummalı bir çalışmanın yürütüldüğü tesis, matbaa sektörünün Ankara’ya olan bağımlılığını önlemenin yanısıra, bölge illere de verdiği hizmetle, Çorum’u matbaa sektöründe de marka haline getirecek.

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

HABER

Dergi, insört, afiş, el ilanı, gazete ve kitap başta olmak üzere tüm baskıları yapabilen entegre tesisin makine parkurunda, Roland 305 baskı makinası, Heidelberg çift renk baskı makinası, Roland tek renk baskı makinası, Müller Martini Robot Ünitesi, otomatik iplik dikiş makinası, selefon kaplama ünitesi, otomatik spiral takma makinası, Heidelberg kesim katlama makinası, otomatik kuş gözü makinası, paketleme makinası, Polar giyotin, kapak takma makinası yer alıyor.

makinelerin Çorum ve bölgesinde bulunmadığını aktardı. Tesisin ismini özellikle Çorum koyduklarının altını çizen Pakkan, “Bölgede benzeri bulunmayan bir tesis kurduk ve yalnızca Çorum’a değil bütün bölgeye hizmet edeceğiz. Tesisimizin ismini de özellikle Çorum koyduk ki, bölgedeki insanlar Çorum’un gerçek kapasitesini görsünler, ilimizin marka değeri artsın” şeklinde konuştu.

ÇORUM’UN TANITIMINI YAPIYORUZ

Aynalı Sokak No:7’de kurdukları Çorum Ofset, 23 Mayıs Cuma günü düzenlenen törenle açıldı.

Firma ortaklarından Ali Pakkan, 5 renkli baskı teknolojisini Çorum’a ilk kez kazandırmış olmanın gururunu yaşadıklarını söyledi. Kurdukları 3 katlı tesisin, bölgenin ihtiyacını karşılayacak kapasitede olduğunu ifade eden Pakkan, sahip oldukları teknolojik

Çorum Ofset ortaklarından Hasan Pakkan, olan Çorum Ofset’in, Çorumluları Ankara’ya mecbur kalmaktan kurtaracak donanım ve büyüklüğe sahip olduğunu anlatarak, “Tek seferde 5 renk baskı yapabilen teknolojiye sahip makinemiz, Çorum’un

ihtiyaçlarını yerinde karşılamanın yanı sıra, Tokat, Amasya, Yozgat ve Sivas olmak üzere bölgemize de hizmet edecek.” dedi. TSO Başkanı Çetin Başaranhıncal da, Çorum’u bir adım daha öteye götürecek bütün yatırımları desteklediklerini belirterek, Çorum Ofset ortaklarına teşekkür etti. Çorum Ofset’in bu anlamda önemli bir atılım yaptığını ifade eden Başaranhıncal, “İlimizdeki firmalarımız, sektörü ne olursa olsun yaptıracakları işlerin öncelikle Çorum’da yapılıp yapılamayacağına bakmalı, eğer Çorum’da yapılamayan bir iş ise başka şehirlere gidilmelidir. Bu sayede hem ilimizdeki işletmelerimiz desteklenmiş olur, hem de işi yaptıran firmanın maliyetleri azalmış olur” şeklinde konuştu. İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

HABER

Onkoloji Hastalarının Yardıma İhtiyacı Var!

nkoloji Hastalıkları ile Savaşma Derneği (ONKO-SAV) Başkanı Olcay Ünal Odamıza tanışma

ziyaretinde bulundu. Dernek Yöneticisi Selma Zihar ile birlikte gerçekleştirdiği ziyarette Ünal, yeni bir kan olarak derneği devraldıklarını ve bundan sonraki süreçte onkoloji hastalıklarına daha fazla yardım etmek için gayret edeceklerini söyledi. Onkoloji hastalıklarının, dünyanın en yaygın hastalık grubu olduğunu ve bu

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

hastalıklara yakalanan bireylerin, çok fazla yardıma ihtiyacı olduğunu vurgulayan Ünal, “ONKO-SAV olarak ihtiyaç sahibi hastalarımıza elimizden geldiği kadar ulaşmaya çalışıyoruz. ‘Bir gün biz de bize yardım edecek birine ihtiyaç duyabiliriz’ düşüncesine sahibiz. Gönüllülerimizle birlikte kanser hastalıklarının ne boyutlara vardığını, kanser hastalarının nelerle mücadele ettiklerini insanlara anlatarak hem bir farkındalık oluşturma, hem de ihtiyaçlarını giderebilmek için çabalıyoruz. Büyük küçük demeden herkesin her türlü desteğine ihtiyacımız var” dedi.

TSO Başkanı Çetin Başaranhıncal da, ONKO-SAV gibi kuruluşların çok ulvi bir görev üstlendiklerini söyledi.

ONKO-SAV’da

yaşanan kan değişiminin dernek çalışmalarına faydalı olacağını düşündüğünü ifade eden Başaranhıncal, “TSO olarak ONKO-SAV’ı önemsiyor ve destekliyoruz. ONKOSAV, yaptığı çalışmalarla onkoloji hastalarının yardımına koşarak onların ihtiyaçlarını karşılarken, bir taraftan da toplumun yardımlaşma hissinin canlı tutulmasına vesile oluyor. Bu anlamda da çalışmalarını önemsiyoruz. Bundan sonraki dönemde de çok daha fazla ortak çalışma yapabileceğimize inanıyorum” diye konuştu.

HABER

İş Hayatında Gerekli 10 Beceri

utarlılık, empati kurmak, gerektiğinde susmak, dinlemeyi bilmek ve yaptığın ‘iş’te en iyisi olmayı hedeflemek... Dünya Ekonomik Forumu, ‘Business İnsider’ işbirliği ile hem çalışma hayatında hem de özel hayatta ‘iş’e yarayacak 10 yeteneği listeledi.

1 - ZAMAN YÖNETİMİ İşverenler tarafından etkin zaman yönetimi en yüksek değere sahip yeteneklerden bir tanesi olarak görülüyor. Tabi bunun tek bir yöntemi yok. Önemli olan kendinize uygun sistemi bulmak ve buna uymak.

2 - EMPATİ KURMAK Yine işverenlere göre empati ya da diğer insanların ne hissettiğini hissedebilmek; iş dünyasının en temel insani yeteneklerinden birisi olarak gösteriliyor. Çünkü disiplinli, zeki hatta iyi bir servetin sahibi olabilirsiniz ama eğer diğer insanlar umurunuzda bile değilse o zaman temel olarak bir hiç sayılabilirsiniz.

3 - KALİTELİ UYKU Doğru okudunuz. İyi bir uyku uyuyabilmek de bir yetenek işi. Pek çok araştırma iyi, kaliteli bir uykunun sabah daha kolay uyanmayı kolaylaştırdığını gösteriyor. Dolayısıyla bu, gününüzü daha verimli geçirmenize yardımcı oluyor.

4 - POZİTİF KONUŞMAK En nihayetinde başkalarının sizin ile il-

gili ne düşündüğünün bir önemi yok ama sizin kendinizle ilgili ne düşündüğünüz kesinlikle önemli. Kendinize güveninizi ve inancınızı geliştirirken ‘pozitif’ olmak işe yarayacak.

5 - DİNLEMEK İş yerinde çoğumuz maillere cevap vermek, çalan telefonlara bakmak gibi daha pek çok ‘yapılması gereken’ iş karşısında dumura uğruyoruz. Bu yoğunluk karşısında aktif bir ‘dinleme’ için karşınızdakinin söylediklerini tekrar edebilirsiniz.

6 - SUSMAYI BİLMEK Bazen sadece susmak gerekir. İnsanlar genellikle öfkeli, üzgün ya da canları sıkkın olduğunda hiç düşünmeden konuşur, ağızlarına ne gelirse söyler. Daha sonra da söylediklerinden pişman olur. Bu pişmanlığı yaşamamak için gerektiğinde susmayı öğrenmek en değerli becerilerdendir. Tabii, öğrenmesi en zor olan becerilerdendir. Bu iş hayatı için de geçerli.

7 - EN İYİSİNİ YAPIN!

Başkalarının işine burnunu sokmak, hem zaman hem de kaynak israfı ortaya çıkarıyor. Bu davranışı öğrenmek ve bunda uzmanlaşmak insanın yıllarını alsa da en iyisi önce ‘kendi’ işinize odaklanmak.

9 - YARDIM İSTEMEK Hiç kimse yetersiz ve zayıf gözükmek istemez. Ancak Harvard Business School dergisinde yayımlanan bir araştırmaya göre iş arkadaşlarınızdan yardım istemek sizi daha fazla yetenekli gösterir. Çünkü çalışmanın yazarlarına göre insanlardan tavsiye istemek, onların zekâ ve uzmanlıklarını değerlendirdiğinizin kanıtıdır.

10 - TUTARLILIK İnsanlar, genellikle zirveye ulaştıklarında çalışmayı bırakırlar ama zirveyi korumak için daha fazla çalışmak ve tutarlı olmak gerekir. Çünkü her türlü başarının sürdürülebilirliği için tutarlılık hayati derecede önemli.

Ne yapıyorsanız ya da ne yapmak istiyorsanız düşüncelerinizi başarmak isteğiniz şeylere yönlendirin. Aslında kısaca şöyle: Ne yapıyorsanız, onun üzerinde düşünün ve o işte en iyisi olun.

8 - KENDİ İŞİNE BAKMAK İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

HABER

Türk Tipi

Patron K

Var mıdır?

üresel rekabet ortamında öncelikle ‘hayatta kalma’, daha sonra da başarılı olma mücadelesi vermekte olan şirket patronlarımızın, ortak bir davranış biçimi var mıdır? 15 yıldan beri onlarca küçük ve orta büyüklükte şirket patronu ile yaptığım çalışmalar sonucunda, bazı istisnaları olmakla beraber, şirket patronlarımızın bazı ortak davranış biçimleri sergilediğine şahit oldum. İşte bunlardan birkaçı:

• Türk tipi patron, üretim konusunda sergilediği başarıyı, yönetim araçlarını etkin kullanma konusunda, genelde, daha az sergiler. Çalışan motivasyonunu ortaya çıkarmakta en önemli faktör olan kurum vizyonu konusu bile patronlarımızın zihninde henüz çok net değildir. • Türk tipi patron, günlük operasyonlar ve günlük problemlerin çözümü konusunda sergilediği başarıyı kurumsallaşma konusunda tekrarlamakta zorlanır. Bütün patronlarımız kurumsallaşmayı hayal eder ama bir kısmı tarifini yapmakta bile zorlanır. • Türk tipi patron, bütün toplantı ve sohbetlerinde, proaktif davranış biçimini benimsediğini söylemesine rağmen, genelde, reaktif davranır. Laf aramızda, reaktif davranış biçimi sergileme konusunda patronlarımızın dünyanın en başarılıları arasında yer aldıklarını rahatlıkla söyleyebiliriz. 58

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

• Türk tipi patron, deneyim ve sezgiye dayanan kararlarında başarılı, yeni gelişmeleri takip edebilme konusunda, genelde, daha az başarılıdır. • Türk tipi patron, üretim teknolojileri ile ilgili araçları etkin kullanma konusunda başarılı, bilgi teknolojilerini etkin kullanma konusunda, genelde, daha az başarılıdır. • Türk tipi patron, çok çalışma konusunda başarılı, strateji üretme konusunda, genelde, daha az başarılıdır. • Türk tipi patron, kendi lokal pazarını takip etme konusunda başarılı, küresel pazar ve rakipleri takip etme konusunda, genelde, daha az başarılıdır. • Türk tipi patron, satış konusunda başarılı ancak stratejik pazarlama çalışmalarında, genelde, daha az başarılıdır. Bazı patronlarımızda, satış ile pazarlama arasındaki fark bile çok net değildir.

• Türk tipi patron, şirket hedefleri koyma konusunda çok istekli olmasına rağmen, bu hedeflerin daha üst düzeyde stratejik amaçlarını oluşturma konusunda, genelde, daha az başarılıdır. • Türk tipi patron, mevcut durumu yorumlama, koruma ve mevcudu tekrarlama konusunda başarılı, ancak değişimi yönetme konusunda, genelde, daha az başarılıdır. • Türk tipi patron, üretim süreçleri ile ilgili konularda danışman kullanmada başarılı, ancak yönetim araçlarını etkin kullanabilmesini sağlayacak yönetim danışmanlarından etkin yararlanabilme konusunda daha az istekli ve daha az başarılıdır. Büyük bir kısmı zaten yönetim danışmanının kendisine bir fayda sağlayacağına da inanmaz. • Türk tipi patron, bütün sektörlerde arz talep dengesindeki büyük değişiklik nedeni ile oyunun kuralını müşterilerin koymaya başladığını

HABER

hisseder ancak müşteri odaklı olabilme konusunda yeterli hassasiyeti, genelde, sergilemekte daha az başarılı olur. • Türk tipi patron, genelde, dünya ile iletişim kurma konusunda sorunlar yaşar. Dünya ile doğrudan iletişim kurmak ve internet dünyasındaki kendi sektörü ile ilgili gelişmeleri doğrudan takip edebilecek kadar lisan ve bilgisayar bilgisine sahip olmayan iş adamlarımızın dünya ile rekabet edebilmesi son derece zordur. • Türk tipi patron, genelde, bilgisayar kullanmaya mesafeli durur. Bir laptop alıp, kendi işlerini doğrudan takip etmek yerine, genelde, bu işleri çalışanlarının kendisi için yapmasını tercih eder. • Türk tipi patron, bilgi teknolojilerine yatırım yapmak zorunda olduğunu bilir ve bu yatırımı yapmaya isteklidir. Ancak bilgiye etkin ulaşma konusunda ihtiyaç duyduğu bilgi

sistemlerini yorumlamakta ve etkin kullanmakta, genelde, daha az başarılı olur. • Türk tipi patron, genelde, ‘Küçük olsun, benim olsun’ prensibine sahip olup, bireysel girişim konusunda başarılı örnekler sergileyen patronlarımız, kollektif başarının sergilenmesi gerektiği durumda aynı başarı seviyesini yakalamakta zorluk çeker. • Türk tipi patron, genelde, Çin’i bir tehdit olarak algılar. Bu algı, büyük ölçüde doğrudur, ancak çözüm üretilmediği durumda, ‘hayatta kalabilme’ konusunda hiçbir fayda sağlamaz. Biz, Çin tehdidi ile yatıp, Çin tehdidi ile kalkmakta iken, bütün dünya şirketleri Çin pazarından pay kapmak üzere Çin’e inanılmaz bir hızla yatırım yapmaktadır. Çin’in ithalat yaptığı ülkeler sıralamasında Türkiye 55. sırada iken, ihracat yaptığı ülkeler sıralamasında 27. sırada yer alıyoruz.

Haluk ÜNALDI / (KobiEfor) Ne yazık ki, şirket patronlarımızın küresel başarıyı yakalama konusunda daha çok ihtiyacı olduğu konular, hızla değişen koşullar nedeni ile daha az başarılı olduğu konular arasındadır. Diğer taraftan, şirketlerimizin dünya şirketi düzeyine ulaşma ve ülkemizin küresel başarı mücadelesinde dünya standardında patronlara sahip olmak, ‘olmaz-ise-olmaz’ bir unsurdur. İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

HABER

İşbaşı Eğitim Programı'ndan Yararlanıyor musunuz?

orum Ticaret ve Sanayi Odası Danışmanı Zafer Eyvaz, Çorum’da işsizlik değil, mesleksizlik sorunu olduğunu söyledi. Çorum’daki işsizlik ve mesleki eğitim faaliyetleri hakkında yazılı bir açıklama yapan Zafer Eyvaz, bu sorunun giderilmesi için bir takım projelerin hayata geçirildiğini, bunlardan en çok ilgi göreninin; İşbaşı Eğitim Programı (İEP) olduğunu söyledi. En az iki işçi çalıştıran ve İŞKUR’a kayıtlı olan bütün işletmelerin faydalanabileceği İşbaşı Eğitim Programı’nın işletmelere; işe alacağı çalışanı belli bir süre gözlemleme imkanı sağladığını belirten Zafer Eyvaz, ayrıca asgari ücret tutarında maaş ve iş kazaları ve meslek hastalıkları sigorta pirimi desteği sağlandığını kaydetti.

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

Söz konusu programın yeni istihdamı desteklemesinden dolayı, meslek sahibi işsizlere daha fazla istihdam olanağı sağladığına dikkat çeken Eyvaz, “İşverenlerimiz, her hangi bir mesleği olmayan bireyi işe aldıklarında, onu kendi kurum kültürleri ve prensipleri ile yetiştirerek, işletmeye daha fazla intibak etmelerini sağlayabilirler. Bu süreç, İŞKUR tarafından ekonomik olarak desteklenmektedir” şeklinde

konuştu. Eyvaz, “Programdan en az 2 işçi çalıştıran, İŞKUR’ a kayıtlı işverenler faydalanabilmektedir. 10 işçinin üzerinde işçi çalıştıran işverenler ise %10 oranında faydalanabilmektedir. Örneğin; 2-10 işçi çalıştıran bir işverenimiz 1 kişi alabilmekteyken, 11 işçi çalıştıran işverenimiz 2 işçi alabilmektedir.” dedi. TSO olarak; bir yanda iş arayan yüzlerce vatandaşın, diğer yanda eleman

HABER

arayan yüzlerce işverenin olduğunu gördüklerini belirten Eyvaz, iş arayan mesleksiz bireylerin donanımlı hale getirilebilmesi ve bu donanımlarını kullanabilecekleri iş imkanlarına kavuşturulmasının, hem işsizliği azaltıcı hem de işverenlerin ara eleman ihtiyacını karşılayıcı doğru politikalar uygulamakla mümkün olacağını vurguladı. Çorum’da hem işsizliği azaltmak, hem de özellikle bireyleri meslek sahibi yapmak adına TSO ile İŞKUR işbirliğinde birçok çalışma yapıldığını ifade eden Eyvaz, “İŞKUR’un işverenlerimize ve iş arayanlara yönelik; işgücü yetiştirme kursları, İşbaşı Eğitim Programları (İEP), Girişimcilik Eğitim Programı, TSO-İŞKUR ve İl Milli Eğitim Müdürlüğü işbirliği ile yürütülen UMEM Beceri’10 Kurs ve Staj Programları bunlardan bazılarıdır. Bu programlar; İşverenlerimizin yetiştirme maliyetlerini hafifleten, iş arayanlarımıza da gelir sağlayıcı destek programlarıdır” şeklinde konuştu. Eyvaz, İşbaşı Eğitim Programı hakkında daha fazla bilgi almak ya da yararlanmak isteyenlerin, 0364 224 44 50 – 131 numaralı telefon aracılığıyla kendisine ulaşabileceklerini sözlerine ekledi.

1. İŞBAŞI EĞİTİM PROGRAMI NEDİR? İŞKUR tarafından işsizliğin azaltılmasına yönelik olarak yürütülen aktif işgücü piyasası programlarından birisi olan İşbaşı Eğitim Programı, Kuruma kayıtlı işsizlerin yine Kuruma kayıtlı işyerlerinde sahip oldukları mesleki bilgilerini uygulama yaparak pekiştirmelerini, iş ve üretim süreçlerini bizzat görerek öğrenmelerini sağlamayı amaçlayan bir işi işbaşında öğrenme programıdır.

2. PROGRAM İLE NELER AMAÇLANMAKTADIR? Programın temel amacı mesleki deneyimi veya iş tecrübesi olmayan kişilere mesleki deneyim ve iş tecrübesi kazandırılarak bu kişilerin istihdam edilebilirliklerinin arttırılmasıdır. Bir diğer amacı ise nitelikli işgücü temin etmekte zorlanan işverenlere işe alacakları kişileri işyerinde belli bir süre gözlemleyerek ve eğitim vererek kişiler hakkında ayrıntılı bilgi sahibi olma ve işe alma konusunda isabetli bir karar verme imkanı sunmaktır. Bu sayede, iş arayan ancak iş tecrübesi olmadığı için iş bulamayan kişiler iş tecrübesi kazanmakta, işverenler ise ihtiyaç duydukları işgücünü kendileri yetiştirme imkanına kavuşmakta olduğundan hem iş arayanlar hem de işverenler doğru iş ve doğru işçi bulma olanağı elde etmektedirler.

3. PROGRAMDAN HANGİ İŞVERENLER YARARLANABİLİRLER? Mevcut düzenlemeler kapsamında; 4857 sayılı İş Kanunu veya 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4/a. maddesine tabi olarak en az iki sigortalı çalışanı bulunan, Kuruma kayıtlı işverenler, dernekler, vakıflar, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, meslek birlikleri, sendikalar, ticaret ve sanayi odaları, noterler, kamunun payının % 50’nin altında olduğu iktisadi teşekküller, v.b. işverenler işbaşı eğitim programlarından faydalanabilmektedir.

4. İŞVERENLER, PROGRAMA NASIL BAŞVURU YAPABİLİRLER? Belirlenen şartları sağlayan işverenler, Kurumumuz tarafından kendilerine tahsis edilen iş ve meslek danışmanları

veya görevlendirilecek personel aracılığı ile ya da doğrudan il müdürlüklerine / hizmet merkezlerine gelerek taleplerini iletebilirler. İşverenin program düzenleme talebi, ivedilikle değerlendirilerek gerekli şartların sağlanması durumunda program düzenlenir.

5. PROGRAMA KİMLER KATILABİLİRLER? İşbaşı eğitim programına katılmak için gerekli şartlar; • • •

15 yaşını doldurmak, Kuruma kayıtlı olmak İşsiz olmak

Ön lisans dahil üniversite öğrencisi olanlar da programa katılabilir. Ancak; - işverenin birinci veya ikinci derece kan hısımı veya eşi olanlar ile; - programın başlama tarihinden önceki 3 aylık dönemde programı düzenleyecek olan işverenin çalışanı olan kişiler, bu işveren ile düzenlenecek olan işbaşı eğitim programına katılamamaktadırlar. İşbaşı eğitim programına katılmak isteyen kişiler, Kurumumuz internet sayfasında, Hizmet Merkezi veya İl Müdürlüğü ilan panosunda yayımlanan ilanlara hem internet üzerinden hem de Hizmet Merkezi veya İl Müdürlüğüne giderek başvuru yapabilirler.

6. PROGRAMA KATILACAK KİŞİLER NASIL BELİRLENİR? Program düzenlemek isteyen işverenler programa katılacak kişileri doğrudan kendileri seçerek program düzenleyebilirler. Eğer işverenler tarafından program düzenlenecek kişi bulunamamışsa ve Kuİş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

HABER

öğrenciler burs veya kredilerini almaya devam edebilmektedirler. Ayrıca program süresince katılımcılar adına iş kazası ve meslek hastalığı ile genel sağlık sigortası primleri Kurumumuz tarafından karşılanarak katılımcıların sağlık hizmetlerinden faydalanmaları sağlanmaktadır.

rumumuzdan katılımcı talep edilmişse kendilerinin belirlemiş olduğu özel şartları taşıyan kişiler arasından işverene yönlendirilen katılımcı adaylarından işveren istediğini seçerek program düzenleyebilirler.

7. PROGRAMIN SÜRESİ NE KADARDIR? İşbaşı Eğitim Programı en fazla 160 fiili gün olarak düzenlenebilir. Program günde en az 5 en fazla 8 saat olmak üzere ve haftada 6 günü aşmamak kaydıyla haftalık 45 saati geçmeyecek şekilde planlanabilir. Yani günde en az beş saat olması durumunda haftada bir gün bile program düzenlenmesi mümkündür. Bunun yanı sıra İl Müdürlüğü veya Hizmet Merkezince uygun görülmesi halinde vardiyalı olarak çalışılan işyerlerinde normal mesai saatleri dışında da program düzenlenmesi mümkündür.

8. PROGRAMIN İŞVERENE FAYDALARI NELERDİR? İşverenler, programa katılan işsizlere ve üniversite öğrencilerine işi öğreterek, istihdam etmek istedikleri kişiyi işbaşında görme ve mesleki deneyim ve becerilerinin gelişip gelişmediğini göz62

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

lemleme şansına sahip olmakta ve bu sayede doğru işçiyi seçme imkanına kavuşarak hem işçi arama maliyetlerinden kurtulmakta hem de işçi ararken zaman kaybetmemektedir. Diğer yandan program kapsamında işverenlerin herhangi bir maddi yükümlülüğünün olmaması işverenlere işgücü maliyet avantajını da sağlamaktadır.

9. PROGRAMIN KATILIMCIYA FAYDALARI NELERDİR? İşbaşı Eğitim Programı katılımcılara eğitim aldıkları meslekte veya başka bir alanda mesleki deneyim ve beceri kazanma şansı sunmaktadır. Programa katılan üniversite öğrencileri ise zorunlu stajlarını bu program aracılığıyla yapma şansına sahip olarak iş arama sürecinde bu deneyimlerine CV’lerinde yer vermek suretiyle iş bulma sürecinde yaşanan deneyim eksikliği engeli aşmaktadırlar. Program süresine bağlı olarak katılımcılara net asgari ücret düzeyinde (1.000 TL) gelir elde etme imkanı da verilmektedir. Halen günlük 38,48 TL zaruri gider ödemesi İŞKUR tarafından yapılmaktadır. Diğer yandan üniversite öğrencilerinin program süresince burs veya öğrenim kredileri kesilmediğinden

10. PROGRAMA KATILAN KİŞİLERİN İSTİHDAM EDİLMESİ DURUMUNDA SAĞLANAN TEŞVİKLER NELERDİR? 31.12.2016 tarihine kadar başlayan işbaşı eğitim programını tamamlayan; 18 yaşından büyük, 29 yaşından küçük olanlardan program sonrasında üç ay içinde işe alınması durumunda işe alan işverenler imalat sanayi sektöründe faaliyet gösteriyorsa 42 ay, diğer sektörlerde faaliyet gösteriyorsa 30 ay süre ile SGK işveren primi İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanmaktadır. Ayrıca işverenler 30/06/2015 tarihine kadar başlayan işbaşı eğitim programlarına katılan kişileri işe almış olurlarsa 42 aylık süre 48 aya; 30 aylık süre ise 36 aya uzamaktadır. 30 yaşından büyüklerin istihdam edilmesi durumunda ise, katılımcının cinsiyetine göre 6 aydan 30 aya kadar işveren sigorta primi İŞKUR tarafından karşılanmaktadır. Ayrıca,

Programa

katılan

kişilere

İŞKUR’un yaptığı ödemeler dışında programın düzenlendiği işveren tarafından yapılan ve aylık brüt asgari ücretin yarısını geçmeyen fiili ödemelerin gelir vergisi kanunu gereğince vergi matrahından indirilmesi imkânı getirilmektedir.

network HABER

enterprise europe

Avrupa İşletmeler Ağı Çorum

Avrupa İşletmeler Ağı’ndan Dünyadan İşbirliği Teklifleri

Yatırım Ortaklıkları

TEKLiFLERi

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

ÖZEL HABER

Avrupa İşletmeler Ağı’ndan Dünyadan İşbirliği Teklifleri/Yatırım Ortaklıkları Teklifleri Referans numarası: BRGR20140904001 Yunanistan: Çocuk ,Mutfak mobilyaları ve yatak odaları ve dolapları üretimi ve ticareti ile uğraşan Arcadia yerleşkeli Yunanlı şirket, francashing ve ticari acentelik anlaşması için Avrupalı şirketler arıyor. Referans numarası: BOEG20150816001 Mısır: El yapımı seramik ve porselen kümesi dünyanın her yerinden distribütör aramaktadır. El yapımı seramik ve porselen yüksek kaliteli Mısır küme dünyanın her yerinden distribütör arıyor. Dekoratif ve fonksiyonel kullanım için yapılan el yapımı ve seramikler geleneksel ve modern teknikler kullanılarak yapılmaktadır. Referans numarası: BOEG20150712001 Mısır: Mısırlı dondurulmuş meyva ve sebze üreticisi Avrupa ve Avrupa dışından distribütör ortak aramaktadır. Mısırda lider gıda işleme şirketi özellikle plantasyon ve işleme konusunda uzmanlaşmış, meyve ve sebze üretimi için Avrupa ve Avrupa dışından dağıtım ortağı bakmaktadır. Şirket yüksek kalite kontrolü ve mükemmel ürün sunmayı vaat etmekte ve izlenebilirlik sistemine etkin bir yapıya sahiptir. Referans numarası: BOUS20150504001 Amerika: ABD’li şirket Fiziksel engelli bireylerin aktif bir yaşam tarzı sürdürmek için izin fizyoterapi ve egzersiz ürünlerini tüm dünyaya sevk etmektedir. Ann Arbor Michinganda üretilen ödüllü makineleri, tüm dünyaya sevk edilmektedir. Referans numarası: BRDK20150812001 Danimarka: Organik gıdalar konusunda uzmanlaşmış bir Danimarkalı ithalat ve toptan satış şirketi et yerine geçen ; organik kuru gıda , hammadde , tofu ( soya peyniri ) ve diğer ürünlerin üreticilerini arıyor. Şirket Danimarka pazarında distribütör olarak yer almak istiyor. Referans numarası: BRSE20150302001 İsveç; Yeni İsveçli tasarımcı tasarımlarını üretebilecek belirli bir çanta üreticisi arıyor. Tasarımcının tasarım ve tüm gereksinimleri hazır, küçük bir miktar sipariş ile idare edecek bir üretici aramaktadır.

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

ÖZEL HABER

Referans numarası: 20130410011 Çek Cumhuriyeti; üretim geliştirme içerisinde olan bir Çek Şirketi, Atık su ve hava arıtma teknoloji transferi için Rusya’dan ve Türkiye’den ilgilenen ortaklar ile birlikte bu alanlarda ve diğer enerji alanlarında araştırma projesi yaparak çözüm önerileri üretmek ve ortaklık yapmak istemektedir. Referans numarası: BRSE20130610017 İsveç : Ev tekstili toptan ticareti yapan İsveçli Firma, Oteller ve restoranlar için su ve Leke tutmayan yatak örtüleri dekoratif yastıklar , masa örtüleri ve perdeler üretmektedir, tekstil ticareti genişletmek Uygun bir kaynak ortağı bakan firma, nano teknoloji kullanarak nano kaplamada alternatif bir ortak arıyor. Bu kapsamda Baltık ülkeleri ve Türkiye’den ortaklar bulunması hedefliyor. Referans numarası: BRNL20150708001 Hollanda: Giysi üreten ve Türkiye Bulgaristan , Romanya, Bosna Hersekte Üretim fabrikası bakan, Hollandalı firma üretim antlaşması için ortaklar aramaktadır. Referans numarası: BOCA20150730004 Kanada; Kanadalı madencilik ve inşaat makinaları üreticisi ticari ajans anlaşmaları için global ortakları arıyor Referans numarası: BRDE20141027001 Alman Firması Özel ve ticari araçlar için Güç kaynağı çözücüsü sağlayıcısı aramaktadır.Bir Alman Firması özellikle polis araçlarında, ambulans, itfaiye, su / enerji tedarikçileri, araçların bireysel güç kaynağı çözümleri entegrasyonu için üretiminde yüksek kaliteli tedarikçiler arıyor Referans numarası: 20111227006 BRURACTO İspanyalı Ses sitemleri Avrupa’da ortak arıyor. İspanyanın uzeyinde ses kayıt stüdyosu karşılıklı Ses Hizmetleri için Avrupa’dan ortaklar aramaktadır.

Yukarıda belirtilen işbirliği ya da yatırım ortaklıkları teklifleri ile ilgileniyorsanız, 0364 224 44 50 – 134 numaralı telefon aracılığıyla TSO Avrupa Birliği Uzmanı Sezin Yılmaz’dan detaylı bilgi alabilirsiniz. İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

ÖZEL HABER

Sosyal Hizmetler Alanında Reformları Destekleyen Sosyal Politika Yenilikleri Avrupa Komisyonu tarafından yürütülen İstihdam ve Sosyal Yenilik (EaSI) Programı kapsamında “Sosyal Hizmetler Alanında Reformları Destekleyen Sosyal Politika Yenilikleri” başlıklı teklif çağrısı yayınlanmıştır. Son başvuru tarihi 16 Kasım 2015 olup tüm başvuru belgelerinin rehberde yer alan bilgiler doğrultusunda belirlenen adrese ulaştırılmış olması gerekmektedir. Bu teklif çağrısı için öngörülen toplam bütçe tutarı 10.8000.000 €’dur. Talep edilebilecek hibe miktarı ise her bir proje için minimum 750.000 € ile maksimum 2.000.000 € arasında olmalıdır. Başvuru Sahibinin Uygunluğu Hibeler, bir esas başvuru sahibi ile en az bir tane eş başvuru sahibinden müteşekkil konsorsiyumlara verilecektir. Teklifler bir ya da daha fazla eş başvuru sahibini kapsayabilir. Esas başvuru sahibi ve eş başvuru sahibi organizasyonlar; Kamu kuruluşu, özel veya kar amacı gütmeyen bir kurum olmalıdır. Tüzel kişiliğe sahip ve EaSI programının PROGRESS eksenine katılma yetkisine sahip aşağıdaki ülkelerden birinde kayıtlı olmalıdır: – AB Üye Devletler, – EEA Anlaşması uyarınca İzlanda ve 66

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

Norveç,

Bu eylem, herhangi bir üye ülkede

– Arnavutluk, Makedonya, Karadağ, Sırbistan ve Türkiye.

veya bağlantılı ülkede kendi araş-

Esas başvuru sahibi organizasyonlar;

tırma faaliyetini yürütmek isteyen araştırmacılara açıktır. Detaylı bilgiye: http://ec.europa.eu/

Ya istihdam ve sosyal politikaların uygulanması ve/veya tanımlanması yetkisine sahip ve/veya istihdam ve sosyal hizmetlerinin ulusal, bölgesel ya da yerel düzeyde sunumuna ve finansmanına yetkili kamu otoriteleri,

research/participants/portal/desk-

Ya da

sım 2015, 17:020 (Brüksel yerel saati)

İstihdam ve sosyal politika alanlarında kilit rol oynayan veya istihdam ve sosyal hizmetlerin ulusal, bölgesel ya da yerel düzeyde sunulmasını sağlayan sosyal teşebbüsleri içeren özel ya da kar amacı gütmeyen bir kuruluş olmalıdır.

-Yaşam

Türkçe özetine ikv.gov.tr adresinden ulaşabilirsiniz. Rehberin tamamına http:// ec.europa.eu adresinden ulaşabilirsiniz. Horizon 2020: Avrupa Araştırma Konseyi (ERC) Başlangıç Hibeleri” için yeni bir teklif çağrısı yayınlandı. ERC Başlangıç Hibeleri, kariyer aşamasında kendi bağımsız araştırma ekibi veya programını başlatan mükemmel Temel Araştırmacıları desteklemek üzere tasarlanmıştır.

top/en/opportunities/h2020/calls/ erc-2016-stg.html adresinden ulaşılabilir. Son başvuru tarihleri: -Fiziksel Bilimler ve Mühendislik: 17 KaBilimleri:

Kasım

2015, 17:00 (Brüksel yerel saati) -Sosyal Bilimler ve Beşeri Bilimler: 17 Kasım 2015, 17:00 (Brüksel yerel saati)

İŞ KÜLTÜRÜ

İş İçin Yabancı Bir Ülkeye Gittiğinizde, Nasıl Davranacağınızı Biliyor musunuz?

Filiz Sezin YILMAZ -AB Uzmanı Çorum Ticaret ve Sanayi Odası Avrupa İşletmeler Ağı Merkezi

İNGİLTERE

İşadamlarının Pazarda Dikkat Etmesi

KÜLTÜREL DEĞERLER

İngiltere’sinin kuruluşunda “The Beat-

Gereken Hususlar

İş Görüşmesi Yaparken

les”, “Winston Churchill” ve “Kraliçe II.

TİCARETİ ETKİLEYEN KÜLTÜREL FAKTÖRLER

İngiltere, Birleşik Krallığın dört önemli

Elizabeth” önemli rol oynamışlardır.

bölgesinden birisidir. Diğer bölge-

-Kartvizitlerinizden bolca götürdüğü-

ngiltere’de yerleşmiş iş disiplini, ilke ve usullerine dayalı ciddi ve profesyonel bir iş anlayışı hakimdir. Yapı-

ler sırasıyla Galler, İskoçya ve Kuzey

nüzden emin olunuz.

İrlanda’dır. İskoçya, Galler ve İrlandalı-

-Toplantılarda daima zamanında olu-

ların kendilerini İngiliz olarak tanıtma-

nuz.

lan anlaşma şartlarına uygun hareket

dıkları akıldan çıkarılmamalıdır. Ayrıca

etme yönünde yerleşik bir anlayışın

Birleşik Krallığın vatandaşları kendilerini

ürünü olarak, özellikle kalite ve mal

AB vatandaşı olarak da kabul etme-

yüzden iş ortağınızı acele karar verme

teslimi konusunda belirlenen kriter ve

mektedirler.

durumuna getirmeyiniz.

zaman unsurları her zaman uyulması

İngilizler atalarından kalan mirasla ve

-Mümkün olabilirse İngiltere’ye yaşlı

beklenilen konular arasındadır. Bu ko-

tarihleri ile gurur duymaktadırlar. Bu-

temsilcilerinizi gönderiniz. Daha yaşlı

nularda olabilecek her türlü aksama ve

günün dünyasına gelinceye kadar bir-

kişiler ciddi bir otorite havasını vermesi

gecikme konusunda önceden bilgi sa-

çok yazar? Shakespeare, T.S. Eliot, ve

açısından önemlidir. İngiliz iş kültürün-

hibi olunması karşılaşılabilecek muhte-

Chaucer dünyaya büyük katkılar sağ-

de yaşlı ve tecrübeli kişilere daha fazla

mel sorunları asgariye düşürecektir.

lamışlardır. Ayrıca bugünün modern

saygı gösterilmektedir.

-Karar verme süreci yavaş olabilir, bu

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

İŞ KÜLTÜRÜ

-Karar verme sürecinde İngiliz, kişisel tecrübe ve hislerinden ziyade, var olan yasa ve kuralları kullanır. İlaveten, organizasyonun her seviyesinde işadamı için temel otorite şirket politikasıdır. Objektif kanıtlar ve gerçekler sadece gerçeğin akla uygun kaynaklarıdır. Hisler genellikle konuyla ilgisiz şeylerdir. -Geçmişteki örnekler karar vermede önemli rol oynamaktadır. Yani sizin öneriniz geçmişte yapılanlarla uyuşursa daha şanslı bir durumu yakalayabilirsiniz.

-Gizlilik bu toplumda çok önemlidir. Bu yüzden kişilerin özeline girmeyiniz ve özeli ile ilgili sorular sormayınız. -Soğuk, tarafsız ve işe odaklanmış yaklaşımlar çok iyi karşılanmakta ve saygı görmektedir. -Kişisel mesafeye de dikkat edilmesinde fayda vardır. Bu yüzden otururken aranızda mesafe bırakmaya ve karşı tarafa elinizle temas etmemeye özen gösterin. -İngiliz işadamı kısa süreli iş ilişkilerinden ziyade daha uzun vadeli iş ilişkilerini benimsemektedir. -Eğer iş yapmaya karar verilirse, sizinle doğrudan ilişki içine girilecektir. Ayrıca fikirlerini açıklamakta tereddüt etmeyecektir. İyi bir ilişkinin oluşması için teklifinizin ve şirketinizin değerlendirilmesi amacı ile karşı tarafa zaman bırakılması gerekebilir.-İlk toplantılarda yüz ifadeleri düşüncelerin belli edilmeyeceği bir seviyede tutulur ve sonuçta diğer katılımcıların ne düşündüğünü algılamak konusunda güçlük çekebilirsiniz. 68

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

“Saldırgan satış teknikleri” veya “sert satış” teknikleri burada pek uygulanmayabilir. Ayrıca başka bir firmanın ürünü hakkında kötü iddialarda bulunmanız da iyi karşılanmayabilir. -Yüksek sesle konuşmak pek uygun karşılanmamaktadır. -Mizah, İngiltere’de iş tartışmalarının önemli bir parçasını oluşturmaktadır. Fıkra ve şakalarla ilgili bir repertuarınızın olması artı bir değerdir. Açıkça ifade etmemek,İngiliz mizahının karakteristik özelliklerinden birisidir. Söylenenin tersini ima ettiği zaman, söylenmeyen veya yapılmayana dikkat ederler ve bu İngiltere’ye has bir mizah stilidir. Uyarı: İngiliz mizahı özellikle ince alay veya iğneleme konusunu bir rakibiyle alay etmek için kullanır. Bunu uyuşmazlığı gösterme veya küçümseme için de kullanabilirler. -İngiliz iş kültürü yoğun bir şekilde hiyerarşik bir yapıya sahip olsa da, ekip çalışması çok önemlidir. Özellikle kararların etkili olduğu zamanlarda daha fazla önem taşımaktadır. En yüksek seviyedeki kişiye kararı iletmeden önce oybirliğine ulaşılır. -Karar verme süreci yavaş, detaylı bir

eğilim içindedir. Karar verme sürecine baskı uygulamayınız ve aceleci olmayınız. İngilizlerin “no” demek için tereddüt etmeyeceğinin farkında olunuz.

SOSYAL AKTİVİTE • Şans oyunları Britanya’da çok popülerdir. İngilizler diğer ülkelerdeki kişilerden daha fazla loto ve benzeri şans oyunlarını oynamaktadırlar. Araştırmalara göre yetişkinlerin % 75’i haftada hiç olmazsa bir kez şans oyunu oynamaktadır. • Öğlen yemeği 12:00–14:00 arasında alınırken, akşam yemeği 19:00–21:00 arasında genellikle lokantalarda alınmaktadır. Çay servisi, akşam çay saatinde ve kahvaltıda yapılmaktadır. Öğle yemeği ve akşam yemeğinden sonra içecek olarak kahve servisi yapılmaktadır. • Öğleden sonra saat 16:00–18:00 arası akşam yemeğinin yerine geçen ve çay ile alınan “high tea” zamanıdır. Çay ile ilgili yiyeceklere ilaveten sıcak bir yemek de sunulabilir. Örneğin parmak sandviçler ve tatlı çeşitleri gibi. • İş eğlencelerinin büyük bir çoğunluğu lokantalarda veya barlarda gerçekleştirilmektedir. Arkadaşınızı tam olarak tanımadıkça dışarıya yemeğe davet etmeyiniz. Bir İngiliz’i dışarıya yemeğe davet ettiğinizde sizinle aynı profesyonel seviyede ve geçmişe sahip olmasına özen gösteriniz. Misafiriniz konuyu gündeme getirmediği sürece siz de iş konusunu gündeme getirmekten uzak durunuz. • İş çıkışında meslektaşlarla yerel bir barda toplanma çok yaygındır. • Bira, öğle yemeğinde ve diğer resmi olmayan durumlarda alınan popüler bir içkidir. İngiliz birası genellikle oda sıcaklığında servis edilmektedir. Eğer soğuk

İŞ KÜLTÜRÜ

ve daha hafif bir bira tercih ediyorsanız, “ lager” denilen hafif birayı ısmarlayabilirsiniz. Çok değişik sertliklerde İngiliz birası mevcuttur. Azalan sertlik oranlarına göre “ stout” , “ bitter “ ve “ lager” ısmarlayabilirsiniz.

HOŞLANILACAK KONUŞMALAR

için ise OTP çerçevesinde tespit edilen

• İngiltere’deki olumlu izlenimleriniz,

spesifik vergiler uygulanmaktadır.

• Yakın çevrenizden bahsetmek,

İngiltere dahil tüm AB üyesi ülkeler için

• İngiltere’nin tarihi,

geçerli gümrük vergisi, KDV oranı, var-

• Spor ve kültürü ile ilgili diğer konular

sa istihsal vergisi, ithalat aşamasında

• Kadınlar bira ısmarlarken geleneksel olarak yarım “ pints” (galonun sekizde biri) erkekler ise “pints” olarak ısmarlamaktadır. Ancak bu gelenek şimdilerde biraz değişikliğe uğramıştır. Kadınların büyük çoğunluğu da tam “pints” bira ısmarlamaya başlamıştır.

• Günlük olaylar,

gerekli olabilecek belgeler ve ürünün

• Hava,

tabi olduğu mevzuat hakkında detaylı

• İngiliz biralarındaki alkol oranı çoğu ülkelerin biralarındaki alkol oranlarından yüksektir. Bu yüzden kendinizi ölçerek içmeye çalışınız. İngiliz imparatorluğundaki diğer ülkelerde olduğu gibi bir gelenek vardır. Grup içinde sırası gelen içkiyi ısmarlamaktadır. • Yemekten önce karışık içki alınması yaygın değildir. Ancak martininin popülerliliği artmaktadır. Sadece martini rica ettiğinizde, size martini ve Rossi vermut çeşidi getirilecektir. Cin ve votka tipi tercih ediyorsanız, “ Amerikan Martini” isteyebilirsiniz. • Akşam yemeği öncesi alınan içkiler içerisinde İrlanda veya İskoç viskisi (sek veya buz üstüne su), dry şeri (beyaz İspanyol şarabı), cin tonik bulunmaktadır.

KARŞILIKLI KONUŞMA GENEL HATLAR • Konuşmalarınızda cümlelerinizi tam olarak kurunuz. İngilizler genellikle Kuzey Amerikalıların konuştuğu şekilde cümlenin ortasından takip etme konusuna sinirlenmektedirler. • Her zaman alçak ve orta düzeyde bir ses tonuyla konuşunuz. • İngilizlerin kendilerini Avrupalı saymadığını da aklınızdan çıkarmayınız.

• Hayvanlar Kaçınılması Gereken Konular • Politika, özellikle Kuzey İrlanda ve İskoçya ile ilgili konularda tartışmaya girmekten kaçınınız.

bilgilere AB Komisyonu’nun TARIC sayfası (http://ec.europa.eu/taxation_customs/dds/cgi-bin/tarchap?Lang=EN) ile Export Help Desk (http://exporthelp. europa.eu/) sayfalarından erişilmesi mümkündür.

• Kraliyet ailesi konusunu ilk gündeme getiren kişi siz olmayınız.

VERGİ ORANLARI

• Doğum yeri,

Ülkede faaliyet göstermekte olan ticari

• Din,

şirketlerin ödemekle yükümlü olduğu

• Kişinin işi ve diğer kişisel konulardaki sorular

kurumlar vergisi oranı iki dilimde he-

• “Aile ağacı” ile ilgili tartışmalar

300.000 sterlini aşmayan firmalar için

• İngiltere’deki sınıf sistemi

% 20, vergiye tabi gelirleri 300.000 ster-

• Seks ile ilgili konuları gündeme getirmekten kaçınınız.

linin üzerindeki firmalara ise % 21 olarak

• İngiliz yemeklerinin vasat olmasından bahsetmeyiniz, çünkü bu sözleriniz iyi karşılanmayabilir.

Diğer taraftan, gelir vergisi oranları da

DIŞ TİCARET POLİTİKASI Bir Avrupa Birliği üyesi olan İngiltere tarafından, AB üyesi olmayan ülkelere karşı Topluluğun Ortak Gümrük Tarifesi uygulanmaktadır Türkiye-AB Gümrük Birliği Anlaşması çerçevesinde, Türkiye’ye karşı sanayi ürünlerinde gümrük vergisi uygulanmamakta, işlenmiş tarım ürünlerinde Tarım Payı (miktar üzerinden uygulanan ve Ortak Tarım Politikasından kaynaklanan bir koruma aracıdır) üzerinden ve Gümrük Birliği kapsamında bulunmayan işlenmemiş tarım ürünleri

saplanmaktadır. vergiye tabi gelirleri

uygulanmaktadır.

üç dilim üzerinden hesaplanmaktadır. Buna göre, 0- 31.865 Sterlin arası %20, 31.866-150.000 Sterlin arası %40 ve 150.000 Sterlin ve üzeri için %45 gelir vergisi alınmaktadır. Vergi uygulamasında yaşa göre değişen bazı indirimler de bulunmaktadır. Ülkede, uygulanmakta olan standart katma değer vergisi (KDV) oranı %20 ’dir. Pek çok gıda ürünü, toplu taşıma ve ihracat için KDV uygulanmazken bazı enerji ve yakıt ürünlerine %5 oranında KDV uygulanmaktadır. Diğer taraftan, sigortacılık, eğitim, finans ve sağlık hizmetleri KDV’den muaftır. İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

TARİH

Çorum Tarihinin Şahidi Velipaşa Hanı, Yeniden Ayağa Kaldırılıyor Doç. Dr. Ömer İskender Tuluk

orum şehir merkezinde, ticari etkinliğin yoğun yaşandığı bir bölgede 19. yüzyıl sonunda inşa edilmiş Velipaşa Hanı, anıtsal yapılar bakımından görece fakir olan Çorum’un en önemli tarihi yapılarından birisidir. İnşa edildiği 1800’lü yılların sonlarından 1980’li yıllara değin pek çok ünlüye geçici süre ev sahipliği de yapmış olan yapı asıl önemini, ona sıradışı bir görünüm katan ve “Anadolu Oteli” olarak anılan üç katlı bölümün varlığına borçludur. Yapının tümünde gözlenen yapım tekniği, cephe ve bezeme kurgusu bakımından geleneksel Çorum evlerine olan şaşırtıcı sadakat, “otel” bölümünde kendini plan kurgu-

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

sunda da hissettirir. Velipaşa Hanı bu biçimlenişiyle, mimarlık tarihi bağlamında Anadolu’da artık pek az örneği kalmış ahşap karkas bir sistemle inşa edilen, yerel izleri bünyesinde barındıran hanlardan birisi olması yanında, özellikle otel bölümünün varlığı, mimari biçimlenmesi ve sınıfsal bir kullanım niteliği göstermesi nedeniyle sıra dışı yapılardan birisidir. Yapıyı doğrudan konu edinmiş sadece iki çalışmanın varlığı, mimarlık ve kent tarihi bağlamındaki öneminin yeterince ortaya konmasını sağlayamamıştır. Yapıdan ilk bahseden Bülent Çetinor’dur (1983). İlk kez 1949 yılında

Çorum’a gelerek bu handa kalan yazarın bu yıllara ait gözlemlerini paylaştığı “Çorum’da Velipaşa Hanı” başlıklı makalesi önemlidir. 1982 yılında, Çorum’u ve Velipaşa Hanı’nı 34 yıl aradan sonra tekrar ziyaret eden yazarın bu sırada çektiği fotoğraflar, yaptığı resimler ve aldığı rölöveler makalenin önemini daha da artırmaktadır. Bir diğer çalışma ise, Ali Ilıca’nın (2000) “Çorum’da Tarihî Bir Yapı: Veliyyüddin Paşa (Velipaşa) Hanı ve Vakfiyesi” başlıklı makalesidir. Bu çalışma da, başta Veliyyüddin Paşa’ya ait vakfiyelerin tam metinlerinin yayınlamasının yanında Velipaşa Han’ı ile ilişkili özgün bilgileri

TARİH

Resim 2. Velipaşa Hanı’nın günümüzde (2008) Kuzey cephesi (Yazarın arşivi).

geniş bir metin akışı içerisinde bir araya getirmesi bakımından dikkate değerdir. Bunun yanında 1940’lı yıllarda bir süre Çorum Belediye Meclis Üyeliği de yapmış olan İsmail Özkahraman ile 2004 yılında yaptığımız görüşmelerimizden edindiğimiz bilgiler de, Velipaşa Han’ının özgün kullanım biçiminin ortaya konması bakımından en az kaleme alınmış çalışmalar kadar önemlidir. Önemli kervan yolları üzerinde, kervanların güvenle konaklamaları ve gereksinimlerini sağlamaları için 30-40 km. arayla kurulmuş, kâr amacı gütmeyen vakıf yapıları olan kervansarayların kent içinde yer alanlarına “han” denilmektedir. Han ve kervansaray sözcükleri kimi zaman birbirlerinin yerine kullanılmasına karşın, gerek mimari, gerekse işlevsel açıdan farklılıklar taşırlar. Daha çok kent içi konaklama yapıları olan hanlar giderek kent merkezlerindeki bu işlevlerinden uzaklaşıp ticaret ve depolama yapılarına dönüşmüşlerdir (Yalçıner, 1997a, 998). Velipaşa Hanı’nın, sergilediği plan şeması ile genel anlamda geç dönem bir

Resim 3. Günümüzde (2008) Velipaşa Hanı ve Anadolu Oteli (Yazarın arşivi).

Osmanlı şehir-içi hanı özelliği gösterdiği söylenebilir. Yapı Kuzey-Güney doğrultusunda uzanan dikdörtgen biçimli bir orta avlu ile üst katta bu avluyu çevreleyen ahşap dikmeli revaklara açılan odalardan oluşmuştur. Ancak yapıyı tipik geç dönem Osmanlı şehir-içi han şablonundan uzaklaştıran, belki de onun çağdaş kent merkezinin yeni gereksinimi olan ‘otel’ işlevine evrimini kanıtlayan, Doğu kanadı üzerinde yer alan üç katlı otel kısmıdır (Resim 3).

Resim 4. Han’ın günümüzde (2008) çelik strüktürlü çatıyla örtülmüş orta avlu boşluğu (Yazarın arşivi).

Han günümüzde, tarihi Saat Kulesi’nin belirlediği kent merkezinde, inşa edildiği ilk yıllarda olduğu gibi bugün de ticari faaliyet alanlarının ve önemli tarihi yapıların yoğunlaştığı bir bölgede yer almaktadır. Kabaca dikdörtgen bir biçimlenme sergileyen yapı, Batı ve Güneyde komşu parsellerle, Doğuda ise yolla sınırlıdır. Kuzey cephesindeki sokakla ilişkisini kuran ise, üçgen bir parsel üzerine dizilmiş olan tek katlı dükkanlardır (Resim 2). Yapının asıl cephesi, han ve otel girişlerinin de yer aldığı, sokakla doğrudan

Resim 5. Günümüzde (2008) Velipaşa Hanı ve yakın çevresi (Çorum Kent Arşivi).

ilişkili Doğu cephesidir. Sokak yüzeyine yansıyan ritmik pencere boşlukları ve çıkmalar, yapının iç mekan dağılımına ilişkin önemli ipuçları sergiler. Özellikle bu cephe kurgusuyla Velipaşa Hanı, karakteristik Çorum evlerinden nereİş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

HABER

deyse ayırt edilmesi olanaksız bir görünüme sahiptir. Bugün market olarak kullanılan yapının zemin katı özgün biçimlenmesinden hiçbir iz barındırmamaktadır. Bu katta orta avlu boşluğu tümüyle çelik konstrüksiyonlu bir çatıyla örtülerek kapalı mekana dönüştürülmüş (Resim 7), zemin katı üst kata bağlayan ahşap merdivenler ve mekan içerisinde yer alan ahşap direkler yüzeyleri kaplanarak mekan içerisinden görünmeleri engellenmiştir. Bugün market girişi olarak da kullanılan han girişi yapının Doğu kanadı yüzeyinden, üç kat yükselen otel kısmının Güney bitişiğindendir. Girişin her iki yanında, sokakla doğrudan ilişkilendirilmiş dükkanlar sıralanmıştır. Yapının zemin katta tek cephesi Doğu’ya, üst katta ise Doğu ve Batı’ya bakmaktadır; Batı’sında ise yapı zemin kat seviyesinde yan parsele doğru bir miktar genişletilmiş durumdadır (Resim 5). Marketin erzak deposu olarak kullanılan 72

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

hanın üst katı ise fiziki yıpranmalara karşın neredeyse tümüyle özgün düzenini korumaktadır.

ahşap bir merdiven, bu kütlenin son katında, orta sofanın Doğu ucunda ise bir balkon yer almaktadır.

Bu kat, odaların avluyu dört yönde saran revaklara açılmasıyla oluşturulmuştur. Üç kat yükselen otel kütlesiyle birlikte hanın Kuzeydoğu köşesi, mekân kullanımı açısından yapının diğer bölümlerinden bir kapıyla ayrılmıştır. Orta avluyu dört yönde saran revakın Kuzey ve Güney kanatları üzerinde zemin katla ilişkiyi sağlayan birer ahşap merdiven yer alır. Kuzey revakın Batı duvarıyla buluştuğu yerde ise bir ocak hala görülebilmektedir.

Yapıyı sıra dışı bir görünüme sokan bu bölüm bir kenara bırakılırsa, Velipaşa Hanı’nın sergilediği, özellikle orta avlu boşluğunu üst katta saran revaklı plan şeması ve bu şemanın parsel sınırlarıyla kurduğu biçimsel ilişki, 18. yüzyılın son çeyreğine tarihlendirilen İzmir Mirkelamoğlu Hanı ile benzer nitelikler taşır (Ersoy, 1991, 30–35). Her iki han da zemin katta girişin her iki yanına sıralanan dükkanlarla sokağa açılmışlardır.

Yazılı kaynaklarda “Anadolu Oteli” olarak geçen, hanın Doğu kanadı üzerindeki üç katlı kütlenin giriş katında günümüzde dükkanlar vardır. Özgün biçimini koruyan birinci ve ikinci kat plan kurgusuna göre bu kütle, Doğu-Batı ekseni üzerinde yer alan orta sofanın her iki yanına yerleştirilmiş odalardan oluşmaktadır. Sofanın Batı ucunda çift kollu

Ankara’daki Çukur Han ise, plan şeması yanında ahşap karkas sistemli yapım tekniği ve bölgenin yerel konut dokusunu çağrıştıran kütle kurgusuyla da Velipaşa Hanı’na İzmir’deki çağdaşından daha yakın duran bir görünüm sergiler. Buna karşın Velipaşa Hanı’nda dikkati çeken özenli kütle ve cephe kurgusu Çukur Han’da yoktur. Katı simetrik bir düzenle kurgulanmış kade-

HABER

meli çıkmalar, ritmik pencere sıraları, bağdadi saçaklar ve malakari bezemeler, üç katlı otel kısmının da katkısıyla Velipaşa Hanı’nı çok daha anıtsal bir kütleye dönüştürür.

TARİHLENDİRME SORUNU Velipaşa Hanı, Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi’nde H. 1283 / M. 1866 tarih ve 614 / 52–53–24 numaralarda kayıtlı vakfiyelerine göre Çorum’un Şeyh Eyyüp Mahallesi’nde oturan Hacı Hasan Oğlu Veliyyüddin Ağa tarafından yaptırılmıştır (Ilıca, 2000, 530). Hanın kesin yapım tarihini belirten herhangi bir kitabe yoktur (4). Ancak, ikincisi bir öncekine ek niteliğinde olan söz konusu iki vakfiyeden, hanın inşa süreci ve tarihine ilişkin önemli ipuçları elde etmek olanaklıdır. Velipaşa Hanı’na ilişkin vakfiyelerden ilki H. 2 Muharrem 1283 / M. 17 Mayıs 1866 tarihini taşımaktadır. İlk vakfiyedeki bu tarih söz konusu yapının muhtemel inşa tarihi gibi görünse de, vakfedilen mülk ve sınırları ile ilgili yapılan tanımlamadan bu vakfiyenin bugünkü han yapısı için düzenlenmediği anlaşılmaktadır. Nitekim söz konusu vakfiyede; “...vakfın süduruna değin şiraen ve müstakıllen yedimde malım ve mülküm olup medine-i mezbure sükununda vâki Bağçevan oğlu kahvehanesi denmekle meşhur bir tarafında Ak Mehmed oğlu el-Hac Osman Ağa’nın hâriciye havlusu ile ve bir taraftan Gerdek Osman ve Yakub Bey oğlu Hafız Osman Efendi menzilleri ve bir taraftan Karagözoğlu Mehmed ve Hacı Osman ve Hacı Ebubekir ve Bedestancı oğlu Köse Bersan’ın Mehmed dükkanları ve bir taraftan demircilerin kademhânesi ve bir tarafı tarîki âmm ile müntehi ve bir bab kahvehane ve derûnunda bir bab küçük oda ve ittisalinde üç bab oda ve bir bab ahır ve bir miktar havluyu müştemil bir bab mülk kahve dükkanı ile diğer hizasında ve itti-

salinde kâin altı bab mülk dükkanlarımı hasbeten lillahi’l âhâd ... ile vakf ve habs edüp şöyle şart ve ta’yin eyledim ki...” denilmektedir (Ilıca, 2000, 530–531). Yani bugünkü dille: “...aynı şehrin çarşısında bulunan ortak veya kendime ait mal ve mülküm olan Bahçevan oğlu kahvehanesi denmekle meşhur, bir tarafında Ak Mehmed’in Oğlu Hacı Osman Ağa’nın dış avlusu ile bir tarafında Gerdek Osman ve Yakup Bey Oğlu Hafız Osman Efendi’nin yerleri, diğer ta-

raftan Karagöz Oğlu Mehmed ve Hacı Osman ve Hacı Ebû Bekir ve Bedestancı Oğlu Köse Bersan’ın Mehmed’in dükkanları ve bir başka tarafı demircilerin helâsı, bir tarafı da umumî yol ile son bulan bir kahvehane, içinde küçük bir oda, bitişiğinde üç ayrı oda, bir ahır ve bir miktar avlusu olan bir kahve dükkanı ile hizasında ve bitişiğinde altı ayrı dükkanlarımı Allah rızası için ... vakfettim.” (Ilıca, 2000, 527). Burada vakfedilen mülkün biçimi koİş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

HABER

nusunda bir değerlendirmeye girişmeden önce, Osmanlı konut ve barınma kültürüne ilişkin önemli bilgiler barındıran vakfiyeler, vakıf tahrir ve muhasebe defterleri, şer’iyye sicilleri gibi belgelerde geçen ve bir bölümü Velipaşa Hanı vakfiyesinde de karşımıza çıkan bazı kavramlar üzerinde durmakta yarar vardır: Özellikle 19. yüzyıl öncesi Osmanlı konutunu aydınlatmada önemli belgelerden sayılan bu defterlerde geçen hane, ev, menzil, beyt, zulle, hayat, cüneyne, gurfe, hücre gibi konut kültürüne ilişkin bazı kavramların taşıdıkları anlamlar çeşitli çalışmalarda yorumlanmıştır: Tanyeli (1996,58-9), tahrir defterlerinde “ev, beyt ve hane” sözcüklerinin neredeyse istisnasız şekilde bugünkü dilde “oda” sözcüğüyle ifade edilen kavramı nitelediğini söylemektedir. Yazar, terminolojik düzeyde 16. ve 17. Yüzyıl metinleri üzerinde yapılacak çalışmaların bir “kavramlar arkeolojisi”ne girişmeyi de zorunlu kıl74

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

dığını, 18. yüzyıldan sonra ise konuta ilişkin her şeyin hala kullanmakta olduğumuz kavramlarla ve alışık olduğumuz bağlamlarda ortaya konduğunu, dolayısıyla 16. ve 17. yüzyıl belgelerinin aksine 18. yüzyıldan sonra oda, sofa vb. sözcüklerin bugünkü anlamlarında kullanıldığını söylemektedir. Madran (1994, 424-30) ise tahrir defterleri üze-

rinden yaptığı çalışmada, bu belgelerde kullanılan terminolojinin yüzyıllara göre değiştiğini, 15. yüzyılda “beyt” olarak anılan birimin 17.-18. yüzyılda “oda”, kimi durumlarda da “ev” sözcüğü ile ifade edildiğini; oda, ev, hane ile birlikte “mekan” anlamı da taşıdığını belirtmektedir. Buradan yola çıkarak söz konusu vak-

HABER

fiyede geçen ve yapının fiziki yapısının doğru yorumlanabilmesi için önemli bir mekansal birim olan “oda” sözcüğünün, en genel yorumuyla, söz konusu vakfiyenin bir 19. yüzyıl belgesi olduğu düşünülürse, günümüzdeki anlamı nitelediğini söylemek olasıdır. Nitekim söz konusu vakfiyede geçen ifadeler, Tanyeli’nin belirttiği gibi “kapsamlı bir deşifre etme çabasına girişmeden” yararlanılabilecek kadar anlaşılırdır. “Fevkani” ve “tahtani” sözcükleri “üst kat” ve “alt kat” anlamlarını taşımakla birlikte dükkan, kahvehane, havlu gibi sözcükler ise yorum gerektirmeyecek biçimde bugünkü anlamlarıyla kullanılmıştır. Öte yandan ‘oda’ sözcüğünün Madran’ın yorumuna bağlı kalınarak ‘mekan’ anlamıyla kullanılmış olabileceğini düşünmek ise, en azından bu vakfiyede geçen ifadeler dikkate alındığında olası görünmemektedir. Buna göre biçimi ve büyüklüğü söz konusu vakfiyede açıkça ifade edilen yapı; içinde küçük bir odası olan “Bahçevanoğlu Kahvehanesi” ile birlikte bitişiğinde üç oda, bir ahır, avlulu bir kahve dükkânı ve altı adet dükkândan ibarettir. Oysa Velipaşa Hanı günümüzde, en genel tanımlamayla orta avlu etrafındaki iki katlı kollara dizilmiş odalar ile üç katlı otel kısmından oluşmaktadır. Bu durumda söz konusu vakfiyede tanımlanan yapının bugünkü Velipaşa Hanı olmadığı, dolayısıyla vakfiyede belirtilen 1866 ta-

rihinin bugünkü Velipaşa Hanı’nın yapım tarihini yansıtmadığı açıktır. H. 23 Muharrem 1303 / M. 1 Kasım 1885 tarihli ikinci vakfiye, vakfın mütevellisi Hammal Osman oğlu Ahmed Ağa’nın vefat etmesi nedeniyle yerine yeni bir mütevelli tayin etmek ve eski vakıf malına yapılan ekleri tescil ettirmek için düzenlenmiştir. Yeni vakfiyede eski vakıf malına yapılan ekler şu şekilde tanımlanmaktadır: “...kendi yed-i meriyyetimde olup medine-i mezbûre sükûnunda Bağçevan Oğlu Kahvesi denmekle meşhur ve hudûdu muaharere-i mezkûre ile mahdûd bir bab kahvehane ve derûnunda bir bab küçük oda ve ittisalinde üç bab oda ve bir bab ahır ve bir mikdar havluyu müştemil bir bab kahvehane ile diğer hizası ve ittisalinde kâin altı bab dükkanı kadîm ve üzerine tezâyüd edilerek müceddeden bina ve inşa eylediğim fevkânî kırküç ve tahtânî onaltı ki cem’an ellidokuz bab oda ve bir bab kahvehane ve iki bab ahır ve on bab dükkan vu bir miktar havlu ve ikişer kanad iki sokak kapısını müştemil Veliyüddin Paşa Hanı demekle ma’ruf bir bab hanın bundan mukaddem ber vechi meşruh vakf eylediğim...” (Ilıca, 2000, 532) Bugünkü dille; “...adı geçen şehir çarşısında Bahçevan oğlu Kahvesi den-

mekle meşhur ve sınırları yazılı belge ile belirtilen bir kahvehane ve içinde bir küçük oda ve bitişiğinde üç oda, bir ahır ve bir mikdar avlusu bulunan kahvehane ile diğer hizası ve bitişiğinde olan altı dükkan ve bunların üzerine ilave ederek yeniden inşa ettiğim üst katında kırküç, alt katında onaltı olmak üzere toplam ellidokuz oda ve bir kahvehane, iki ahır, on dükkan, bir miktar avlu ve ikişer kanad iki sokak kapısı bulunan Veliyyüddin Paşa Hanı demekle bilinen bir hanı bundan önce vakfeylediğim sınırları belirtilen arsa üzerindeki evvelki binaya ilave edilen adı geçen han ki ... önceki vakfım gibi sonsuza kadar vakfettim.” (Ilıca, 2000, 529) Metinden de anlaşıldığı üzere vâkıf Veliyyüddin Paşa, “Bahçevanoğlu Kahvehanesi” ile bitişiğindeki dükkanlara ek yaparak yapıyı “han”a dönüştürmüştür. Bugün ayakta bulunan Velipaşa Hanı muhtemelen sonradan ilaveler yapılan bu yapı olmalıdır. Ancak buna rağmen Han’ın inşa tarihinin bu ek vakfiyenin düzenleniş tarihi olduğunu iddia etmek doğru değildir. Çünkü söz konusu ikinci vakfiye, öncelikli olarak mevcut Bahçevanoğlu Kahvehanesi’ne yapılan büyük boyutlu ekle genişleyen mülkü tescil ettirmek için değil, vefat eden vakıf mütevellisi Hammal Osman oğlu Ahmed Ağa’nın yerine yeni bir mütevvelli tayin etmek için düzenlenmiştir. Nitekim ikinci vakfiyedeki “...Veliyyüddin Paşa Hanı demekle bilinen...” ifadesinden bu yapının vakıf mütevellisinin ölümünden daha önce bitirildiği ve yapının Veliyyüddin Paşa Hanı ismiyle bir süredir kullanıldığı, dolayısıyla ikinci vakfiyenin mütevellinin ölümünün ardından düzenlendiği anlaşılmaktadır. Bu da ikinci vakfiyede geçen Velipaşa Hanı’nın vakfiyenin düzenlendiği 1885’den önce, 1866 ile 1885 yılları arasında, muhtemelen 1880’li yılların başında inşa ettirildiğini göstermektedir. <Devam edecek> İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

KİTAP DÜNYASI

BAŞARI İÇİN STRATEJİLER John Maxwell ile Jim Dornan’ın geliştiren kitaplar tarzında klasikleşmiş olan bu eserleri, insanların hayalleri ve amaçlarını gerçekleştirebilmek için gündelik hayatta nasıl tutumlar benimsemeleri gerektiğini çok anlaşılır bir dille ortaya koyuyor. Kişinin anlamlı, dengeli ve doyumlu bir yaşamı gerçekleştirmek için gerekli kafa, kalp ve beden gücünün kendinde olduğu gerçeğini vurgulayan bir kitap. İnsanın doğuştan hakkı olan umudunu, şevkini, yaşama sevincini ve bunları elde edebilecek gücü hatırlatıyor. Kitaptan Bir Kaç Başlık Negatif insanlara maruz kalmak, radyasyona maruz kalmak gibidir. Kısa süreli düşük dozlara dayanabilirsiniz, ancak sürekli maruz kalmak sizi öldürebilir. Olmak istediğiniz kişiye yaraşır şekilde yürüyün, konuşun, davranın ve düşünün. Kişisel büyümenizi görünüşünüze uydurun. Olumsuz düşünenleri yakın arkadaşınız olmaktan çıkarın. Güçlü olduğunzu alanlarda çalışın. Başarılı insan iletişim becelerilerini geliştirir. Bir soruyu daima önce doğrudan yanıtlayın ve sonra açıklayın. 76

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

VERİMLİLİK İÇİN YENİLİKÇİ TOPLANTI YÖNETİMİ Al Pittampalli, Geçen gün rastladığım biri bana ne işle uğraştığımı sordu. Gerçekten günümün çoğunu nasıl geçirdiğimi bilmek istiyordu ve ben de açık davrandım: ?Benim işim toplantılara katılmak; hem de kötü toplantılara.” Bu duruma nasıl geldiğimizi bilemiyorum. Her gün olmasına izin verdiğimiz, birbiri ardına düzenlenen ve şirketlerimizi sessizce kemiren sıradan toplantılar... Giderek alıştığımız uzun, sıkıcı ve açık bir amacı bulunmayan toplantılar ve belki de daha iyi alternati?erin geri planda solup gittiği şüphesi... Bir anlık da olsa uykumuzdan uyanıp dikkatle bakarsak göreceğiz ki, inkâr edemeyeceğimiz iki unsur söz konusu: Çok fazla toplantı yapıyoruz.

DUYGUSAL BİLANÇO: İŞ HAYATINDAKİ AİLELER İÇİN ÖNERME VE İLKELER

BRİEF : KISA VE ÖZ - DAHA AZ SÖZLE DAHA ÇOK ETKİ YARATMAK

Joe Paul aile şirketleri alanında uluslararası düzeyde isim yapmış Zen üstadıdır. Rehberliği orijinal ve şık, aynı zamanda güçlü ama sade. James Olan Hutchenson ReGENERATION Partners, CEO

“Her gün yüzlerce e-posta alıyorum. Keşke insanlar ne istediklerini ilk cümlede söylese! Kısa ve özlü olmak, herkese çokça vakit kazandıracaktır.” -Guy Kawasaki, yazar, yayıncı ve girişimci. Günümüz iş dünyasında hayatta kalabilmenin tek yolu, yalın iletişimci olmak. Gelen verinin çokluğu nedeniyle oluşan dikkat dağınıklığı, sadece işe değil, hayatın her alanına yayılmış durumda. Pazarlama iletişimi uzmanı Joseph McCormack, enformasyon selinde boğulmamak için geliştirdiği özgün yöntemiyle kapsamlı veriyi özetlemeyi, küçük hikâyeler kurabilmeyi, görselliğin gücünü kullanmayı ve monolog şeklinde uzayıp giden sunumları diyaloğa dönüştürmeyi öğretiyor. Kısa ve Öz, çabucak sadede gelmenin ve mesajınızı maksimum etkiyle iletmenin yollarını gösteriyor.

Joe Paul anlaşılması kolay ama kazanılması zor 37 fikirle iş hayatının içindeki ailelerle çalışarak geçirdiği uzun yılların deneyimini, basit oldukları kadar derin, bilgece ve sevecen önermeler hâlinde damıtıyor. Matthew Wesley Wesley Group, CEO Bu, bilgeliğin el kitabı. En üst düzeyde faydalanmak için her danışmanlık hizmeti öncesinde, sırasında ve sonrasında, her defasında bir kez daha gözden geçirin.

Çok fazla verimsiz toplantı yapıyoruz.

Michael Stalker, MSc Family Wealth Advisors, CEO

Basit bir taktik değişikliği ile sıradan toplantılar yok edilebilirse, projelerin hazırlandığı, kararların alındığı ve görevlerin yerine getirildiği yolu açabiliriz. Eğer istersek, toplantıları tekrar tanımlayabilir ve ana işlerimiz olan yaratma ve koordinasyona geri dönebiliriz. Fakat bu kararı biz vermeliyiz. Bu, tamamen ve sadece bize bağlıdır. Şimdi bu manifestoyla ayağa kalkıp gerçeklerle yüzleşme zamanı! (tanıtım bülteni)

Joe aile şirketlerinin aile boyutunda her zaman öncülerden ve derin düşünenlerden biri oldu. Bu kitap aile işletmelerinde saklı olan ama ailenin doğasını belirleyen iç yapıya, dinamiklere ve etkileşimlere derin dalıştır.

Joe 25 yıldır bir hukukçu olarak yaptığım işin kavramsal bağlamını anlamamı sağlayarak rehberim oldu. Kay Abramowitz, JD Counsel, Miller Nash Graham & Dunn

İLGİNÇ HABER

Ölülerin Kokusunu Parfüm Yaptılar

Dünya’nın enleri 1 - Dünyanın en uzun kadını. 2 metre 36 santimlik Çinli Yao Defen’in ayakkabıları Almanya’da özel yapılıyor. 2 - Dünyanın en zehirli hayvanı. Dünyanın en zehirli hayvanı: Kokoi ok kurbağası. Zehrinin sadece 0,0001 gramı insanın dengesini altüst edebileceği ve insanın ölümüne yol açabileceği saptanmıştır. 3 - Dünyanın en uzun adamı. Boyu 2.90 m

ir Fransız girişimci, ölen kişinin kokusunu parfüm olarak üretmeye başladı. Alman haber kanalı n-tv’nin “jezebel.com” sitesine dayanarak verdiği habere göre, Katia Apalategui adlı Fransız, yakınlarının ölümünü zor kabullenen ve kokularını özleyen kişiler için, ölen kişinin kokusunu parfüm olarak üretti.

4 - Dünyanın en büyük iş makinesi. Bu hareketli makine 100 metre yüksekliğinde ve 223 metre uzunluktadır. Dünyanın en büyük iş makinesi.45.500 ton ağırlığındadır. 5 - Dünyanın en büyük köpeği. Herkül, 1 metreyi aşan boyu ve 128 kiloyu bulan ağırlığıyla yan yana geldiği atlardan bile

heybetli görünüyor. 6 - Dünyanın en uzun köpeği. Yaşayan en uzun boylu köpek ise 107 santimetrelik boyuyla Gibson oldu. 7 - Dünyanın en yaşlı insanı 138’inde öldü. 8 - Dünyanın en büyük motoru. Almanya’nın Zilly kentinde yapılan 4,5 ton ağırlığındaki devasa motosiklet rekorlar kitabına girdi. 9 - Dünyanın en büyük oteli. 5005 odası ile dünyanın en büyük otelidir. 43,3 hektarlık alanı bulunan otel Las Vegas’ta bulunmaktadır. 10 - Dünyanın en büyük dönme dolabı. 208 metre (682 ft). 2009 da biten dönme dolapta her biri 40 kişi taşıyabilecek 48 adet kapsül bulunuyor.

BABASININ ÖLÜMÜ ÜZERİNE BAŞLAMIŞ Habere göre, 52 yaşındaki Apalategui, babasının ölümü sonrasında ondan kalan fotoğraf ve video gibi materyallerin babasına olan özlemini dindirmemesi üzerine, babasının kokusunu yeniden duyma fikrinden yola çıkmış. Bu amaçla yıllarca fuarları gezen, araştırmalar yapan ve parfümericilerle görüşen Katia Apalategui, “Kalain” adlı firmayı kurarak, ölü kokusundan parfüm üretmeye başlamış. İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

İŞ'TE STİL

Giyinme Hileleri: Giyinirken Hangi Dezavantaj, Nasıl Kapatılır? Kilosu, boyu ve vücut şekli ne olursa olsun her kadın her zaman güzel, şık ve olduğundan daha iyi görünmek ister. Daha doğrusu, ufak tefek kusurlarını gizleyip daha ince, daha feminen ya da daha uzun boylu görünmeyi hayal eder. İyi haber şu ki; bunların hepsi mümkün. Profesyonel imaj danışmanı Özlem Çakır’ın tavsiyeleri şu şekilde:

Takı tasarımcısının elinden çıkmış kadar klas duran takılar kullanın.

Ofiste daima şık olmak için

Cilt bakımına, tırnak ve vücut bakımına her zaman önem verilmeli.

Modası geçmeyen klasik parçalardan oluşan bir gardırop oluşturmaya çalışın. İş gardırobunuzun en temel parçaları siyah, lacivert, füme, çikolata kahve, mürdüm, bej, kemik, haki, lamel, vizon gibi renklerden oluşsun. Klasik takımlara yatırım yapın. Sokak modası olarak adlandırdığımız tarzı unutun. Kaliteli kumaşlardan yapılmış kıyafetlere yatırım yapın. Çok karışık desenli, alacalı, çiçekli, etnik baskı ve desenden uzak durun. Çizgili, puanlı, geometrik ya da küçük kareli dışındakiler işe uygun olmayacaktır. Canlı ve parlak renkleri sadece aksesuarlarda tercih edin. Bolca beyaz gömlek, V yaka ya da bisiklet yaka triko ve kaşmir kazağa yatırım yapın. Modern kesimli truvakar kollu twin setler alın. Penye bluz ve tişörtlerle işe gitmeyin! Düz, dar kesimli, diz hizasında, çan şeklinde ya da plili kumaş ya da şifon etekler edinin. Size yakışan modellerde kumaş pantolonlarınız olsun. Bununla birlikte, çok düşük belli ve çok dar pantolonlardan uzak durun. Kargo, kapri ve bermuda tarzındaki pantolonları işe giymeyin. Kaliteli, bej rengi bir trençkot ve siyah şık bir paltoya yatırım yapın.

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

Plastik takı, etnik takı, plastik saç tokalarından uzak durun. Her zaman makyajlı ve bakımlı olun. Hafif ve doğal makyaj lütfen! Saçlar her zaman bakımlı olmalı, boya zamanı atlanmamalı.

Davette şık olmak için Bir davette şık olmak istiyorsanız, öncelikle davetiyede giyim kodu var mı yok mu ona bakarak harekete geçin. Smokin ya da koyu renkli takım elbise diye belirtilen davete hanımlar şık bir tuvalet, elbise ya da çok abiye bir pantolon üstle (saten kumaştan olabilir), hatta smokin giyerek katılabilir. Davet saat 18.00-20.00 arasıysa yerlere kadar tuvalet ya da smokin giyip gidilmez. İş çıkışı kıyafetler aksesuarlarla zenginleştirilerek davete uygun hale getirilir. İlk kez gideceğiniz küçük bir davete çok iddialı gitmek yerine, sofistike gitmelidir. Çok aykırı olmamak da iyidir. Davetin saati, mekânı, resmiyeti kıyafeti şekillendirir. Doğal görünmek için Keten gibi doğal dokulu kumaşları tercih edin. İçinde rahat hareket edebileceğiniz kıyafetler seçin. Frapan saç modeli ve renklerden, bol jöleli ve spreyli saçlardan uzak durun. Frapan makyaj yapmayın. Pastel, nötr ve toprak tonlarını tercih edin. Rahat ve spor ayakkabılar giyin. Çok sivri burunlu, topuklu ayakkabılardan, çizmelerden uzak durun.

İŞ'TE STİL

Erkeklerde Vücuda Uygun Giyim Önerileri Günümüzde artık bakımlı olmayı yaşamın

KISA BOYLULAR

bir parçası kabul eden erkekler için “şıklık

1. Boyuna ince çizgili takımlar giyilmeli.

rehberi” hazırlandı. Moda uzmanı Adam di Stefano tarafından hazırlanan rehberde günümüz erkeğine tavsiyelerde bulunuluyor. Moda uzmanı Adam di Stefano günümüz

2. Düz koyu renkler kullanılmalı. 3. Ceketler bele oturmalı, kare omuzlar olmalı, ceketler ya 2 ya 3 düğme olmalı. 4. Uzun ceketler giyilmemeli.

erkeğine tavsiyelerde bulundu. Modanın

5. Boyuna ince çizgili gömlekler tercih edil-

günümüz erkeğinin yakından takip ettiği

meli.

bir kavram olduğunu ve artık erkeklerin de

6. Paçaları aşağı doğru daralan pantolonlar

eşleri ve kız arkadaşları yanlarında olmadan

giyilmeli. Duble paça kullanılmamalı.

giyim kuşam alışverişi yaptıklarını belirten

İri Yapılı Erkekler

Stefano, “Erkeklerin yaşamı üçe ayrılır; iş, özel hayat ve sosyal aktiviteler. Eğer şıklığınızla görenlerin dönüp ikinci kez bakmasını istiyorsanız bu rehberi takip edin” tavsiyesinde bulundu.

1. Koyu renkte takımlar ve boyuna çizgili takımlar tercih edilmeli. 2. Kalın kumaşlardan yapılmış her türlü giysiden uzak durulmalı. 3. İstendiği taktirde kemer yerine askı kullanılabilir.

UZUN BOYLULAR 1. Boyuna çizgili takımlar kullanılmamalı. 2. Kurvaze takımlar idealdir.

MİNYON YAPILI ERKEKLER

3. Sivri burunlu ayakkabılar giyilmemeli.

1. Genelde bele oturan kuplarda ceketler

4. Serbest giyim günlerinde pötikareli, tüvit

giyilmeli.

ceketler kullanılabilir.

2. Ceket kolları katiyen uzun olmamalı.

5. Gömlek yakaları sivri ve uzun olmamalı.

3. Bol, dökümlü kazak ve gömleklerden

6. Duble paçalı pantolonlar kullanılmalı. 7.

3’lü

konbinler

kullanılmalı.

(Ce-

ket, pantolon ayrı renklerde ve bunlara uyan bir gömlekle kullanılmalı.)

uzak durulmalı. 4. Pantolonların paçaları aşağı doğru daralarak inmeli. 5. Gömlek yakaları ve manşetleri geniş olmamalı. 6. Kravatta çok büyük desen kullanılmamalı.

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

TEKNOLOJİ

Laboratuarda İnsan Beyni Geliştirildi

Amerikalı bilim insanları laboratuarda küçük bir insan beyni üretmeyi başardı. Ohio State Üniversitesi’nden Rene Anand, laboratuvar ortamında beş haftalık bir fetüsün beyniyle eşit olgunlukta bir beyin üretmeyi başardı. Anand, “Bu sadece gelişen bir beyin gibi görünmekle kalmıyor aynı zamanda farklı hücre türleri, bir beyin gibi tüm genleri gösteriyor”dedi. Bir bezelye büyüklüğünde olan beyinde çok sayıda hücre türü, beynin tüm ana bölümleri ve bir omurilik bulunuyor, ancak beyinin damarsız olduğu belirlenmiş. HASTALIKLARA DA ÇARE OLACAK Beyin insan deri hücrelerinden üretildi ve şu ana dek üretilenler arasında gerçeğine en benzeri olarak nitelendiriliyor. Anand çalışma sonuçlarını Florida’da sağlıkla ilgili bir askeri etkinlikte açıkladı. Üniversiteden yapılan açıklamada Anand’ın, üretilen beynin ilaçların zihin üzerindeki etkilerinin test edilmesini daha kolay ve daha etik hale getireceğini düşündüğü bildirildi. Çalışmanın sinir sistemi hastalıklarına çare bulunmasına da yardımcı olması bekleniyor.

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

NASA’nın Mars Deneyi Başladı Amerikan Havacılık ve Uzay Dairesi NASA’nın Mars’taki yaşam koşullarının simule edileceği bir yıllık deneyi başladı.

yor. Ekip çadırda, dışarıdan hava girmeden, taze yiyecek yemeden ve çok fazla özel alanları olmadan yaşayacak.

Deney kapsamında altı kişilik ekip, Hawaii’de Mars yüzeyini andıran bir volkanın üzerinde kurulu çadırda bir yıl geçirecek. Tecrit deneyimi, bu alanda yapılan en uzun süreli deneme girişimi olacak.

UZAY GİYSİLERİYLE YAŞAYACAKLAR

ÇADIRDA YAŞAYACAKLAR Uzmanlar, Kızıl Gezegen olarak da bilinen Mars’a ilk insanlı yolculuğun bir ile üç yıl arasında gerçekleşebileceğini tahmin edi-

Türkiye saatiyle Cumartesi sabahı saat 03.00’de kendilerini 11 metre çapında ve 6 metre yükseliğindeki çadıra kapatan ekip üyeleri uzay giysileriyle yaşayacak. Ekip, bir Fransız astrobiyoloğu, bir Alman fizikçi ve biri pilot, biri mimar, biri gazeteci ve biri toprak uzmanı dört Amerikan vatandaşından oluşuyor.

TEKNOLOJİ

4,5 G’yi merakla bekliyoruz...

‘Enter’ Yerine ‘Giriş’ Tuşu Geliyor Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık, Türk Standardları Enstitüsü (TSE) Teknik Kurulunda kabul edilen yeni “F Klavye Standartı”na göre, klavyedeki tüm tuş isimlendirmelerinin artık Türkçe olacağını bildirdi. KLAVYELERDEKİ DEĞİŞİKLİKLER Işık, “F klavyelerde” bundan sonra “delete” yerine “sil”, “enter” yerine “giriş”, “print screen” yerine de “ekranı kopyala” tuşlarının yer alacağını bildirdi. “F klavye” standardının ilk olarak 1975 yılında hazırlandığını anımsatan Işık, söz konusu standardın zaman içinde iki kez revize edildiğini ifade etti.

REVİZYON KARARI ALINDI Bu sürede, klavyedeki tuşların isimlendirilmesinin de Türkçe olması gerektiği yönünde talepler geldiğini dile getiren Işık, şunları kaydetti: “Bu talepler doğrultusunda da bir revizyon kararı alındı. Bu kapsamda bir teknik komite kurularak, standart taslağı oluşturuldu. İlgili paydaşların da görüşleri alınarak, taslak son haline getirildi ve dünkü teknik kurul toplantısında Türk standardı olarak kabul edildi. Buna göre, söz konusu klavyedeki tüm tuş isimlendirmeleri artık Türkçe olacak. Örnek vermek gerekirse, F klavyelerde bundan sonra ‘delete’ yerine ‘sil’, ‘enter’ yerine ‘giriş’, ‘print screen’ yerine ‘ekranı kopyala’ tuşları yer alacak.”

Vatandaşlar, 26 Ağustosta ihalesi yapılan ve mobil internet hızını 14 kata kadar artıracak olan 4,5 G teknolojisi tam anlamıyla bilinmiyor. Geçtiğimiz günlerde ihalesi yapılan ve mobil internet hızını 14 kata kadar artıracak olan 4,5 G teknolojisi vatandaş ve esnaflar tarafından bilinmezliğini koruyor. 4,5 G’nin hayatımıza yerleşecek olmasına rağmen telefon satıcıları da telefon alacak vatandaşlar da ne gibi değişiklik olacağından habersiz. Tam olarak kendilerinin de bir şey bilmediğini ifade eden İletişim Yetkilisi Murat Ersungur, “Şuanda 4,5 G’de tam olarak bir etki görünmüyor. Çünkü 3G bile Türkiye’de tam olarak yerleşmedi. Yeraltı Çarşısı’nda bile 3G tam olarak çekmiyor. Şehrin çoğu bölgesinde bile 3G tam olarak çekmiyor. Türkiye’de 4G’ye geçilmemişken 4,5 G’ye geçilmesi biraz zaman alacaktır. Şuanda 4G uyumlu elimizde bir markanın telefonu var. Bu telefonu almak için geliyorlar. Ama tam olarak bilgi sahibi olup da gelip alan kişi yok” dedi. Genelde vatandaşların 4 G’yi internet olarak gördüklerini kaydeden Ersungur, “4 G teknolojisi için telefon sattık. 4 G’yi insanlar genelde internet amaçlı görüyorlar. Bu yüzden telefonunu değiştirecek kişi sayısı azdır. 4,5G’de internetin çok hızlı olacağını biliyoruz. Tam olarak biz de bir şey göremedik ve biz de merakla bekliyoruz” ifadelerini kullandı.(İHA)

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

SAĞLIK

Hızlıca Uykuya Dalma Yöntemleri

atakta saatlerce dönüp uykuya dalmakta zorlanıyor ve başını yastığa koyar koymaz uyuyanları kıskanıyorsanız, hızlıca uykuya dalma yöntemlerini mutlaka denemelisiniz. Önerilen çözümleri yatmadan önce uygularsanız uykuya daha hızlı daldığınızı fark edeceksiniz. İşte hızlıca uykuya dalma yöntemleri... İlk bakışta saçma gelebilir ama küçükken oynadığınız, şişede gelen ve üfleyince balon çıkaran oyuncakla oynamak daha çabuk uykuya dalmanıza yarıyor. Aslında bu derin nefes egzersizi gibi, vücudunuzu ve zihninizi sakinleştirmeye yarıyor. Bunu yapmaz mısınız? O zaman deneyin... Rahat bir pozisyonda oturun, gözlerinizi kapatın ve 3-15 dakika boyunca nefesinizi saymaya odaklanın. Aklınız başka bir yere gidecektir, nefesinizi tekrar baştan saymaya başlayın. Nepalli araştırmacılar, günde sadece birkaç dakika bu tür meditasyon yapmanın tansiyonunuzu ve nabzınızı düşüreceğini, anksiyeteyi yok ederek daha iyi uyuyacağınızı söylüyor. (Ensonhaber) 82

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

Yüksek Proteinli Gıdalar Kalp Sağlığını Koruyor

minoasit açısından zengin gıdalar yemenin, kalp sağlığına faydalı olduğu belirlendi. Yeni yapılan bir araştırmaya göre, proteinli gıdalar tüketmek, sigarayı kesmek ya da spor yapmak kadar etkili olabiliyor. İngiltere ’de bir üniversitenin yaptığı araştırmaya göre belirli hayvansal ve bitki bazlı aminoasitleri daha sık tüketen insanların tansiyon ve damar sertliği hastalıklarından etkilenme riski azalıyor. Araştırmacıların açıklamalarına göre protein açısından zengin gıdalar tüketmek fazla tuz ya da alkol tüketimi, fiziksel aktivite sıklığı ve sigara içme alışkanlıkları kadar önemli. AMİNOASİTİN KAYNAĞI ÖNEMLİ Yedi değişik aminoasidin kalp sağlığı üzerine etkilerini 2 bin kadınüzerinde test eden araştırma kapsamında genetik ve çevresel etkiler ve kalp rahatsızlıklarının yaş ile ilgili olan bağlantısını kapsadı. Araştırmacılar, kadınların diyetlerini inceledikten sonra kalp damar ra-

hatsızlıklarını ve tansiyon hastalığı olanları inceledi. Yüksek miktarda aminoasit tüketen insanların, düşük tansiyona ve damar sertliği olan hastaların sayısında azalmaya sahip olduğu sonucuna varıldı. Fakat uzmanlar tüketilen gıdanın türüne de dikkat çekti. Buna sonuca göre, bitki kaynaklı aminoasit bulunduran gıdalar tüketildiğinde tansiyonda olumlu etkiye neden olurken bol miktarda hayvansal kaynaklı aminoasit bulunduran gıdalar tüketildiğinde ise damar sertliğinde düşüş meydana geliyor. Araştırma sözcüsü Dr. Amy Jennings, “Önceki araştırmalar yüksek proteinli gıdalar tüketen insanların daha az tansiyon hastalığına rastladığı söylüyordu. Biz ise yaptığımız araştırmada hayvansal proteinin mi bitkisel proteinin mi kalp sağlığı konusunda daha faydalı olacağı üzerinde durduk. Bu yüzden etteki ve farklı sebzelerdeki çeşitli aminoasitleri inceledik” dedi. (Radikal)

SAĞLIK

Yakalanmadan Hastalığınızı Öğrenin Özel Antalya Genetik Hastalıklar Tanı Merkezi'nde (AGTC), kanser, kalp, damar tıkanıklığı, alzheimer, kas ve şeker hastalığı, kemik erimesi gibi hastalıklar, daha ortaya çıkmadan genetik testle belirlenebiliyor. Hastalıkların tanı ve tedavisine yönelik çalışmaları olduğunu belirten Prof. Dr. Canatan, verdikleri hizmetleri ise şöyle sıraladı: "Avrupa Genetik Test Konsorsiyumu

standartlarında yapılanmış bir merkez olarak, başta bölgemizin ve ülkemizin en önemli hastalığı olan talaseminin her türlü tipinin tanısını koymak. Yine ülkemizin önemli sorunu olan Ailesel Akdeniz Ateşi (FMF) ve diğer tip periyodik ateş hastalıklarının tanısını koymak. Bebek sahibi olmak isteyen çiftlerde kısırlık nedenlerinin testleri. Zekâ geriliğine neden olan genetik temelin

araştırılması testleri. İlaçlara karşı verilen yanıtları belirleyen farmakogenetik testleri. Nütrigenetik (Beslenme Genetiği) testleri. Mikrobiyolojik Hastalıkların moleküler genetik tanı testleri. Kanser hastalıkları, kalp hastalıkları, damar tıkanıklığı, alzheimer hastalığı, kas hastalıkları, şeker hastalığı, kemik erimesi gibi hastalıklarda yatkınlık ve öngörü testleri."

Çinko Eksikliği Soğuk Algınlığında İyileşmeyi Geciktiriyor

inko minerali eksikliğinin, grip ve soğuk algınlığı başta olmak üzere birçok enfeksiyon hastalığında iyileşme sürecini geciktirdiği bildirildi. Dicle Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Uygulama ve Araştırma (DÜBTAM) Merkezi Müdürü Prof. Dr. Hamdi Temel, çinko minerali eksikliğinin bağışıklık sisteminin zayıflamasına yol açtığını söyledi. Temel, özellikle kış günlerinde enfeksiyon hastalıklarına yakalanan kişilerin ilaç tedavisi uygulanmasına rağmen iyileşme sürecinin uzamasının çinko eksikliğinden kaynaklandığını kaydetti. Temel, “Çinko minerali vücuda dayanıklılık veriyor, bağışıklık sistemini çok kuvvetlendiriyor. Bağışıklık sisteminde çinko minerali vücudunuzda yeterince yoksa bağışıklık sisteminiz zayıflamış olacak. Enfeksiyon hastalıklarına yakalandınız, nezlesiniz bir türlü geçmiyor, soğuk algınlığı ya da yaralandınız, bir yeriniz yandı ve ilaç alıyorsunuz, tedavi uyguluyorsunuz ancak bir türlü geçmiyor. Bu büyük ihtimalle çinko eksikliğinden kaynaklanıyor.” Vücudun çinko minerali eksikliğini gi-

dermek için düzenli beslenmenin önemine dikkat çeken Temel, şöyle dedi: “Sebzeler suda haşlandığında çoğu kez daha lezzetli olsun diye suyu atılıyor, oysa sebzenin içinde haşlanmış suda bütün mineraller orada toplanıyor. Çoğu zaman bol mineralli sebze yerine posayı yemiş oluyorsunuz. Yemekler pişirilirken kesinlikle sebzelerin sularının atılmamasını tavsiye ediyoruz.

Bunlarda bol miktarda çinko vardır.” Yemeklerin yüksek ateşte yapılmaması uyarısında bulunan Temel, bu şekilde hazırlanan yemeklerde mineraller ile vitaminlerin yok olmasına neden olduğunu kaydetti. Temel, et, nohut ve fasulyenin yanı sıra kuru yemişin de çinko minerali açısından zengin olduğunu sözlerine ekledi. (hürriyet) İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

EKİM

VERGİ TAKVİMİ

01/10/2015 09/10/2015

16-30 Eylül 2015 Dönemine Ait Noterlerce Yapılan Makbuz Karşılığı Ödemelere Ait Beyannamenin Verilmesi ve Ödenmesi

16/10/2015 26/10/2015

1-15 Ekim 2015 Dönemine Ait Noterlerce Yapılan Makbuz Karşılığı Ödemelere Ait Beyannamenin Verilmesi ve Ödenmesi

01/10/2015 12/10/2015

16-30 Eylül 2015 Dönemine Ait Petrol ve Doğalgaz Ürünlerine İlişkin Özel Tüketim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/10/2015 26/10/2015

Eylül 2015 Dönemine Ait GVK 94. Madde ile KVK 15. ve 30. Maddelerine Göre Yapılan Tevkifatların Ödemesi

01/10/2015 15/10/2015

Eylül 2015 Dönemine Ait Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu Kesintisi Bildirimi ve Ödemesi

01/10/2015 26/10/2015

01/10/2015 15/10/2015

Eylül 2015 Dönemine Ait Kolalı Gazoz, Alkollü İçecekler ve Tütün Mamullerine İlişkin Özel Tüketim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

Temmuz-Ağustos-Eylül 2015 Dönemine Ait Tevkifatların Ödemesi (GVK 98. Maddesinin 3. Fıkrasına Göre Üçer Aylık Beyanname Verme Hakkından Yararlananlar İçin)

01/10/2015 02/11/2015

Eylül 2015 Dönemine Ait Mal ve Hizmet Alımlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Ba)

01/10/2015 15/10/2015

Eylül 2015 Dönemine Ait Dayanıklı Tüketim ve Diğer Mallara İlişkin Özel Tüketim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/10/2015 02/11/2015

Eylül 2015 Dönemine Ait Mal ve Hizmet Satışlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Bs)

01/10/2015 15/10/2015

Eylül 2015 Dönemine Ait Motorlu Taşıt Araçlarına İlişkin Özel Tüketim Vergisinin (Tescile Tabi Olmayanlar) Beyanı ve Ödemesi

01/10/2015 02/11/2015

Eylül 2015 Dönemine Ait Haberleşme Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/09/2015 02/11/2015

6552 Sayılı Kanunun 73. Maddesi Hükmü Uyarınca Ödenmesi Gereken 6. Taksit Ödemesi

01/10/2015 02/11/2015

Eylül 2015 Dönemine Ait Mal ve Hizmet Alımlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Ba)

01/10/2015 15/10/2015

Eylül 2015 Dönemine Ait Özel İletişim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/10/2015 15/10/2015

Eylül 2015 Dönemine Ait Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/10/2015 02/11/2015

Eylül 2015 Dönemine Ait Mal ve Hizmet Satışlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Bs)

01/10/2015 20/10/2015

Eylül 2015 Dönemine Ait 5602 Sayılı Kanunda Tanımlanan Şans Oyunlarıyla İlgili Veraset ve İntikal Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/10/2015 02/11/2015

Eylül 2015 Dönemine Ait Haberleşme Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/10/2015 20/10/2015

Eylül 2015 Dönemine Ait Şans Oyunları Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/11/2015 10/11/2015

16-31 Ekim 2015 Dönemine Ait Petrol ve Doğalgaz Ürünlerine İlişkin Özel Tüketim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/10/2015 20/10/2015

Eylül 2015 Dönemine Ait İlan ve Reklam Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/11/2015 10/11/2015

16-31 Ekim 2015 Dönemine Ait Noterlerce Yapılan Makbuz Karşılığı Ödemelere Ait Beyannamenin Verilmesi ve Ödenmesi

01/10/2015 20/10/2015

Eylül 2015 Dönemine Ait Müşterek Bahislere İlişkin Eğlence Vergisinin Beyanı ve Ödemesi ile Diğer Eğlence Vergilerine İlişkin Eğlence Vergisinin Ödemesi

01/11/2015 16/11/2015

2015 III. Geçici Vergi Dönemine (Temmuz-AğustosEylül) Ait Kurum Geçici Vergisinin Beyanı

01/10/2015 20/10/2015

Eylül 2015 Dönemine Ait Elektrik ve Havagazı Tüketim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/11/2015 16/11/2015

Ekim 2015 Dönemine Ait Kolalı Gazoz, Alkollü İçecekler ve Tütün Mamullerine İlişkin Özel Tüketim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/10/2015 20/10/2015

Eylül 2015 Dönemine Ait Yangın Sigortası Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/10/2015 23/10/2015

Ekim 2015 Dönemine Ait Dayanıklı Tüketim ve Diğer Mallara İlişkin Özel Tüketim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

Eylül 2015 Dönemine Ait GVK 94. Madde ile KVK 15. ve 30. Maddelerine Göre Yapılan Tevkifatların Muhtasar Beyanname ile Beyanı

01/11/2015 16/11/2015

Ekim 2015 Dönemine Ait Motorlu Taşıt Araçlarına İlişkin Özel Tüketim Vergisinin (Tescile Tabi Olmayanlar) Beyanı ve Ödemesi

01/10/2015 23/10/2015

Temmuz-Ağustos-Eylül 2015 Dönemine Ait Tevkifatların Muhtasar Beyanname ile Beyanı (GVK 98. Maddesinin 3. Fıkrasına Göre Üçer Aylık Beyanname Verme Hakkından Yararlananlar İçin)

01/11/2015 16/11/2015

Ekim 2015 Dönemine Ait Özel İletişim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/10/2015 23/10/2015

Temmuz-Ağustos-Eylül 2015 Dönemine Ait GVK Geçici 67. Madde Kapsamında Yapılan Tevkifatların Muhtasar Beyanname ile Beyanı

01/11/2015 16/11/2015

Ekim 2015 Dönemine Ait Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/11/2015 16/11/2015

Ekim 2015 Dönemine Ait Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu Kesintisi Bildirimi ve Ödemesi

Eylül 2015 Dönemine Ait İstihkaktan Kesinti Suretiyle Tahsil Edilen Damga Vergisi ile Sürekli Mükellefiyeti Bulunanlar İçin Makbuz Karşılığı Ödenmesi Gereken Damga Vergisinin Beyanı

01/10/2015 23/10/2015

01/11/2015 16/11/2015

2015 III. Geçici Vergi Dönemine (Temmuz-AğustosEylül) Ait Gelir Geçici Vergisinin Beyanı

01/10/2015 26/10/2015

Temmuz-Ağustos-Eylül 2015 Dönemine Ait GVK Geçici 67. Madde Kapsamında Yapılan Tevkifatların Ödemesi

01/11/2015 17/11/2015

2015 III. Geçici Vergi Dönemine (Temmuz-AğustosEylül) Ait Gelir Geçici Vergisinin Ödemesi

01/11/2015 17/11/2015

2015 III. Geçici Vergi Dönemine (Temmuz-AğustosEylül) Ait Kurum Geçici Vergisinin Ödemesi

01/10/2015 26/10/2015

Eylül 2015 Dönemine Ait İstihkaktan Kesinti Suretiyle Tahsil Edilen Damga Vergisi ile Sürekli Mükellefiyeti Bulunanlar İçin Makbuz Karşılığı Ödenmesi Gereken Damga Vergisinin Ödemesi

01/11/2015 20/11/2015

Ekim 2015 Dönemine Ait 5602 Sayılı Kanunda Tanımlanan Şans Oyunlarıyla İlgili Veraset ve İntikal Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

16/10/2015 26/10/2015

1-15 Ekim 2015 Dönemine Ait Petrol ve Doğalgaz Ürünlerine İlişkin Özel Tüketim Vergisi Beyanı ve Ödemesi

01/11/2015 20/11/2015

Ekim 2015 Dönemine Ait Şans Oyunları Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/10/2015 26/10/2015

Eylül 2015 Dönemine Ait Katma Değer Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/11/2015 20/11/2015

Ekim 2015 Dönemine Ait İlan ve Reklam Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/10/2015 26/10/2015

Temmuz-Ağustos-Eylül 2015 Dönemine Ait Katma Değer Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/11/2015 20/11/2015

Ekim 2015 Dönemine Ait Müşterek Bahislere İlişkin Eğlence Vergisinin Beyanı ve Ödemesi ile Diğer Eğlence Vergilerine İlişkin Eğlence Vergisinin Ödemesi

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

KASIM

VERGİ TAKVİMİ

01/11/2015 20/11/2015

Dönemine Ait Elektrik ve Havagazı Tüketim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/11/2015 20/11/2015

Ekim 2015 Dönemine Ait Yangın Sigortası Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/11/2015 23/11/2015

Ekim 2015 Dönemine Ait İstihkaktan Kesinti Suretiyle Tahsil Edilen Damga Vergisi ile Sürekli Mükellefiyeti Bulunanlar İçin Makbuz Karşılığı Ödenmesi Gereken Damga Vergisinin Beyanı

01/11/2015 23/11/2015

Ekim 2015 Dönemine Ait GVK 94. Madde ile KVK 15. ve 30. Maddelerine Göre Yapılan Tevkifatların Muhtasar Beyanname ile Beyanı

01/11/2015 24/11/2015

01/12/2015 15/12/2015

Kasım 2015 Dönemine Ait Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/12/2015 15/12/2015

Kasım 2015 Dönemine Ait Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu Kesintisi Bildirimi ve Ödemesi

01/12/2015 21/12/2015

Kasım 2015 Dönemine Ait Elektrik ve Havagazı Tüketim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/12/2015 21/12/2015

Kasım 2015 Dönemine Ait Yangın Sigortası Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

Ekim 2015 Dönemine Ait Katma Değer Vergisinin Beyanı

01/12/2015 21/12/2015

Kasım 2015 Dönemine Ait 5602 Sayılı Kanunda Tanımlanan Şans Oyunlarıyla İlgili Veraset ve İntikal Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

16/11/2015 24/11/2015

1-15 Kasım 2015 Dönemine ait Noterlerce Yapılan Makbuz Karşılığı Ödemelere Ait Beyannamenin Verilmesi ve Ödenmesi

01/12/2015 21/12/2015

Kasım 2015 Dönemine Ait Şans Oyunları Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

16/11/2015 25/11/2015

1-15 Kasım 2015 Dönemine Ait Petrol ve Doğalgaz Ürünlerine İlişkin Özel Tüketim Vergisi Beyanı ve Ödemesi

01/12/2015 21/12/2015

Kasım 2015 Dönemine Ait İlan ve Reklam Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/11/2015 26/11/2015

Ekim 2015 Dönemine Ait GVK 94. Madde ile KVK 15. ve 30. Maddelerine Göre Yapılan Tevkifatların Ödemesi

01/12/2015 21/12/2015

Kasım 2015 Dönemine Ait Müşterek Bahislere İlişkin Eğlence Vergisinin Beyanı ve Ödemesi ile Diğer Eğlence Vergilerine İlişkin Eğlence Vergisinin Ödemesi

01/11/2015 26/11/2015

Ekim 2015 Dönemine Ait Katma Değer Vergisinin Ödemesi

Kasım 2015 Dönemine Ait GVK 94. Madde ile KVK 15. ve 30. Maddelerine Göre Yapılan Tevkifatların Muhtasar Beyanname ile Beyanı

01/11/2015 26/11/2015

Ekim 2015 Dönemine Ait İstihkaktan Kesinti Suretiyle Tahsil Edilen Damga Vergisi ile Sürekli Mükellefiyeti Bulunanlar İçin Makbuz Karşılığı Ödenmesi Gereken Damga Vergisinin Ödemesi

01/12/2015 23/12/2015

Kasım 2015 Dönemine Ait İstihkaktan Kesinti Suretiyle Tahsil Edilen Damga Vergisi ile Sürekli Mükellefiyeti Bulunanlar İçin Makbuz Karşılığı Ödenmesi Gereken Damga Vergisinin Beyanı

01/12/2015 24/12/2015

Kasım 2015 Dönemine Ait Katma Değer Vergisinin Beyanı

16/12/2015 24/12/2015

1-15 Aralık 2015 Dönemine Ait Noterlerce Yapılan Makbuz Karşılığı Ödemelere Ait Beyannamenin Verilmesi ve Ödenmesi

16/12/2015 25/12/2015

1-15 Aralık 2015 Dönemine Ait Petrol ve Doğalgaz Ürünlerine İlişkin Özel Tüketim Vergisi Beyanı ve Ödemesi

01/12/2015 28/12/2015

Kasım 2015 Dönemine Ait GVK 94. Madde ile KVK 15. ve 30. Maddelerine Göre Yapılan Tevkifatların Ödemesi

01/12/2015 28/12/2015

Kasım 2015 Dönemine Ait Katma Değer Vergisinin Ödemesi

01/12/2015 28/12/2015

Kasım 2015 Dönemine Ait İstihkaktan Kesinti Suretiyle Tahsil Edilen Damga Vergisi ile Sürekli Mükellefiyeti Bulunanlar İçin Makbuz Karşılığı Ödenmesi Gereken Damga Vergisinin Ödemesi

01/11/2015 31/12/2015

6552 Sayılı Kanunun 73. Maddesi Hükmü Uyarınca Ödenmesi Gereken 7. Taksit Ödemesi

01/12/2015 31/12/2015

Yıllık Gelir Vergisi Beyannamelerinde, Toplam Gelir İçindeki Zirai Kazançları %75 ve Daha Yüksek Oranda Olanlar İçin 2. Taksit Ödemesi

01/12/2015 31/12/2015

2015 Yılında Kullanılacak Olan Yasal Defterlere İlişkin Açılış Tasdiki

01/12/2015 31/12/2015

Kasım 2015 Dönemine Ait Mal ve Hizmet Alımlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Ba)

Yıllık Gelir Vergisi Beyannamelerinde, Toplam Gelir İçindeki Zirai Kazançları %75 ve Daha Yüksek Oranda Olanlar İçin 1. Taksit Ödemesi

01/11/2015 30/11/2015

Veraset ve İntikal Vergisi 2. Taksit Ödemesi

01/11/2015 30/11/2015

2015 Yılı Emlak Vergisi 2. Taksit Ödemesi

01/11/2015 30/11/2015

2015 Yılı Çevre Temizlik Vergisinin 2. Taksit Ödemesi

01/11/2015 30/11/2015

Ekim 2015 Dönemine Ait Mal ve Hizmet Alımlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Ba)

01/11/2015 30/11/2015

Ekim 2015 Dönemine Ait Mal ve Hizmet Satışlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Bs)

01/11/2015 30/11/2015

Ekim 2015 Dönemine Ait Haberleşme Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/11/2015 31/12/2015

6552 Sayılı Kanunun 73. Maddesi Hükmü Uyarınca Ödenmesi Gereken 7. Taksit Ödemesi

01/12/2015 09/12/2015

16-30 Kasım 2015 Dönemine Ait Noterlerce Yapılan Makbuz Karşılığı Ödemelere Ait Beyannamenin Verilmesi ve Ödenmesi

01/12/2015 10/12/2015

16-30 Kasım 2015 Dönemine Ait Petrol ve Doğalgaz Ürünlerine İlişkin Özel Tüketim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/12/2015 15/12/2015

Kasım 2015 Dönemine Ait Kolalı Gazoz, Alkollü İçecekler ve Tütün Mamullerine İlişkin Özel Tüketim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/12/2015 15/12/2015

Kasım 2015 Dönemine Ait Dayanıklı Tüketim ve Diğer Mallara İlişkin Özel Tüketim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/12/2015 15/12/2015

Kasım 2015 Dönemine Ait Motorlu Taşıt Araçlarına İlişkin Özel Tüketim Vergisinin (Tescile Tabi Olmayanlar) Beyanı ve Ödemesi

01/12/2015 31/12/2015

Kasım 2015 Dönemine Ait Mal ve Hizmet Satışlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Bs)

01/12/2015 15/12/2015

Kasım 2015 Dönemine Ait Özel İletişim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

01/12/2015 31/12/2015

Kasım 2015 Dönemine Ait Haberleşme Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

ARALIK

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

EKONOMİK VERİLER

TÜFE’de (2003=100 temel yıllı) 2015 yılı Temmuz ayında bir önceki aya göre%6,81 bir önceki yılın Aralık ayına göre %4,85 bir önceki yılın aynı ayına göre %6,81 ve on iki aylık ortalamalara göre %8,07 artış gerçekleşti

2015’ ün Temmuz Ayında TÜFE Oranı % 6,81 Olarak Gerçekleşti

Tüketici Fiyatları Endeksi Değişim Oranları (%)

Ayrıca TÜFE’ de Aylık Değişim %0,09 dir

TÜFE

NİSAN 2015

NİSAN 2014

Bir Önceki aya göre değişim oranı (%)

%0,09

%0,45

Bir Önceki Yılın Aralık ayına göre değişim oranı (%)

%4,85

%6,18

Bir Önceki yılın aynı ayına göre değişim oranı (%)

%6,81

%9,32

12 aylık ortalamalara göre değişim oranı (%)

%8,07

%8,35

2014’ün Temmuz Ayında Gerçekleşen TÜFE Oranı % 9,32 idi.

TÜFE’de (2003=100 temel yıllı) 2015 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre %0,40 bir önceki yılın Aralık ayına göre %5,27 bir önceki yılın aynı ayına göre %7,14 ve on iki aylık ortalamalara göre %7,88 artış gerçekleşti

2015’ ün Ağustos Ayında TÜFE Oranı % 7,14 Olarak Gerçekleşti

Tüketici Fiyatları Endeksi Değişim Oranları (%)

Ayrıca TÜFE’ de Aylık Değişim %0,40’dır

TÜFE

AĞUSTOS 2015

AĞUSTOS 2014

Bir Önceki aya göre değişim oranı (%)

0,40

0,09

Bir Önceki Yılın Aralık ayına göre değişim oranı (%)

5,27

6,28

Bir Önceki yılın aynı ayına göre değişim oranı (%)

7,14

9,54

12 aylık ortalamalara göre değişim oranı (%)

7,88

8,46

2014’ün Ağustos ayında gerçekleşen TÜFE Oranı % 9,54’dü.

Enflasyon rakamlarında yıllık oranlar ocak-aralık dönemini kapsayan 12 aylık verileridir. ENFLASYON (TÜFE) Yıllar

Ocak

Şubat

Mart

Nisan

Mayıs

Haziran

Temmuz

Ağustos

Eylül

Ekim

Kasım

Aralık

2006

0,75

0,22

0,27

1,34

1,88

0,34

0,86

-0,44

1,29

1,27

1,29

0,23

2007

1,00

0,43

0,97

1,21

0,50

-0,24

-0,73

0,02

1,03

1,81

1,95

0,22

2008

0,80

1,29

0,96

1,68

1,49

-0,36

0,58

-0,24

0,45

2,60

0,83

-0,41

2009

0,29

-0,34

1,10

0,02

0,64

0,11

0,25

-0,30

0,39

2,41

1,27

0,53

2010

1,85

1,45

0,58

0,60

-0,36

-0,56

-0,48

0,40

1,23

1,83

0,03

-0,30

2011

0,41

0,73

0,42

0,87

2,42

-1,43

-0,41

0,73

0,75

3,27

1,73

0,58

2012

0,56

0,41

1,52

-0,21

-0,90

-0,23

0,56

1,03

1,96

0,38

2013

1,65

0,30

0,66

0,42

0,15

0,76

0,31

-0,10

0,77

1,80

0,01

0,46

2014

1,98

0,43

1,13

1,34

0,40

0,31

0,45

0,09

0,14

1,90

0,18

-0,44

2015

1,10

0,71

1.19

1.63

0.56

-0.51

0.09

0,40

Yurt İçi Üretici Fiyatları Endeksi Değişim Oranları (%) ÜFE

Temmuz 2015

Temmuz 2014

Bir Önceki aya göre değişim oranı (%)

-0,32

0,73

Bir Önceki Yılın Aralık ayına göre değişim oranı (%)

5,15

5,89

Bir Önceki yılın aynı ayına göre değişim oranı (%)

5,62

9,46

12 aylık ortalamalara göre değişim oranı (%)

6,43

9,26

Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE), 2015 yılı Temmuz ayında bir önceki aya göre %0,32 azalış, bir önceki yılın Aralık ayına göre %5.15 artış , bir önceki yılın aynı ayına göre %5,62 ve on iki aylık ortalamalara göre %6,43 artış gösterdi. 86

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

2015’ ün Temmuz Ayında ÜFE Oranı % 5,62 Olarak Gerçekleşti Ayrıca ÜFE’ de Aylık Değişim %-0,32dür 2014’ün Temmuz Ayında Gerçekleşen ÜFE oranı % 9,46idi.

EKONOMİK VERİLER

Yurt İçi Üretici Fiyatları Endeksi Değişim Oranları (%)

2015’ ün Ağustos Ayında ÜFE Oranı %6,21 Olarak Gerçekleşti Ayrıca ÜFE’ de Aylık Değişim %0,98’dir 2014’ün Ağustos Ayında Gerçekleşen ÜFE Oranı %9,88’idi.

DIŞ TİCARET

TÜFE

Ağustos 2015

Ağustos 2014

Bir Önceki aya göre değişim oranı (%)

0,98

0,42

Bir Önceki Yılın Aralık ayına göre değişim oranı (%)

6,19

6,33

Bir Önceki yılın aynı ayına göre değişim oranı (%)

6,21

9,88

12 aylık ortalamalara göre değişim oranı (%)

6,14

9,55

Yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE), 2015 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre %0,98 artış, bir önceki yılın Aralık ayına göre %6,19 artış, bir önceki yılın aynı ayına göre %6,21 artış ve on iki aylık ortalamalara göre %6,14 artış gösterdi.

İhracat birim değer endeksi %11,1 azaldı İhracat birim değer endeksi Temmuz ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %11,1 azaldı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, “gıda, içecek ve tütün”de %2,1 artarken, “ham maddelerde (yakıt hariç)” %8,8, “yakıtlar”da %37,6 ve “imalat (gıda, içecek, tütün hariç) sanayi”nde %11,2 azaldı.

İthalat birim değer endeksi %16,5 azaldı İthalat birim değer endeksi Temmuz ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %16,5 azaldı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, “gıda, içecek ve tütün”de %11,2, “ham maddelerde (yakıt hariç)” %18,8, “yakıtlar”da %39,8 ve “imalat (gıda, içecek, tütün hariç) sanayi”nde %8,1 azaldı.

Dış ticaret endeksleri (2010=100), Temmuz 2015 İhracat miktar endeksi %5,8 azaldı İhracat miktar endeksi Temmuz ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %5,8 azaldı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, “gıda, içecek ve tütün”de %5,7 ve “yakıtlar”da %12,4 artarken, “ham maddelerde (yakıt hariç)” %13,3 ve “imalat (gıda, içecek, tütün hariç) sanayi”nde %2,9 azaldı.

Dış ticaret miktar endeksleri (2010=100), Temmuz 2015

İthalat miktar endeksi %9,3 arttı İthalat miktar endeksi Temmuz ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %9,3 arttı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, “gıda, içecek ve tütün”de %2,1, “yakıtlar”da %2,5 ve “imalat (gıda, içecek, tütün hariç) sanayi”nde %9,4 artarken, “ham maddelerde (yakıt hariç)” %3,8 azaldı.

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

EKONOMİK VERİLER

Dış ticaret haddi 2015 yılı Temmuz ayında 107,8 olarak gerçekleşti

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ihracat miktar endeksi %0,3 azaldı Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2015 Haziran ayında 124,9 olan ihracat miktar endeksi %0,3 azalarak, 2015 Temmuz ayında 124,6 oldu. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2014 Temmuz ayında 137,3 olan ihracat miktar endeksi % 7,4 azalarak, 2015 Temmuz ayında 127,2 oldu. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ithalat miktar endeksi %2,2 arttı Mevsim ve takvim etkilerinden

(Milyon $)

TÜRKİYE İHRACAT VE İTHALAT RAKAMLARI

ÇORUM İLİ İHRACAT VE İTHALAT RAKAMLARI

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

TOPLAM İHRACAT

arındırılmış seriye göre; 2015 Haziran ayında 122,4 olan ithalat miktar endeksi %2,2 artarak, 2015 Temmuz ayında 125,1 oldu. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2014 Temmuz ayında 123,5 olan ithalat miktar endeksi %5,9 artarak, 2015 Temmuz ayında 130,7 oldu. Dış ticaret haddi 2015 yılı Temmuz ayında 107,8 olarak gerçekleşti İhracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle hesaplanan ve 2014 yılı Temmuz ayında 101,2 olarak elde edilmiş olan dış ticaret haddi, 2015 yılı Temmuz ayında da 107,8 oldu. TOPLAM İTHALAT

AÇIK

İHRACAT / İTHALAT %

2007 2008 2009 2010 2011 2012

107,272 132,027 102,165 113, 899 134,954 152,536

170,063 201,964 140,775 185,496 240,833 236,544

-62,791 -69,937 -38,610 -71,597 -105,879 -84,008

63.1 65.4 72.5 61,4 56.0 64.4

2013

151,812

251,650

-99,838

60,3

2014 2015 OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ

12,330 12,241 12,536 13,392 11,091 11,995 11,181

16,636 16,937 18,724 18,357 17,868 18,199 18,208

4,306 4,696 6,188 4,965 6,777 6,204 7,027

74,1 72,2 66,9 72,9 62,07 65,9 61,4

(Milyon $) 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz

TOPLAM İHRACAT 80,551 112,353 98,989 114,011 141,933 166,396 191,094 252,567

TOPLAM İTHALAT 35,965 72,155 68,051 65,981 115,173 98,436 111,856 302,019

+44,586 +40,198 +30,938 +48,030 +26,760 +67,960 +79,238 -49,452

46,299 50,084 35,242 51,115 17,659 16,080 20,734

27,693 29,930 28,678 16,752 12,225 17,306 88,984

+18,606 +20,154 +6,564 +34,363 +5,434 -1,226 -68,250

AÇIK

EKONOMİK VERİLER

199.81 245.17 327.48 400.74 574.11 663,40 557,00 589,75

29.13 36.33 48.58 59.49 85.31 99,20 81,85 88,92

1 Ons Altın Londra Satış Fiyatı (ABD Doları/Ons) 697.93 870.86 975.69 1,223.20 1,565.64 1719,45 1218,76 1195,56

622,00 644,25 653,50 677,50 672,80 676,50 656,70

93,79 97,32 98,77 102,37 101,73 102,15 98,32

1244,45 1223,93 1176,65 1198,05 1199,59 1184,90 1127,85

Cumhuriyet Külçe Altın Satış Altını Satış Fiyatı Fiyatı (TL/Gr) (TL/Adet)

ALTIN FİYATLARI SERBEST PİYASA

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos

Kaynak T.C.M.B

Reşat Altını Satış Fiyatı (TL/Adet) 211.48 256.57 338.64 411.71 583.36 673,40 567,00 604,75 637,00 659,25 668,50 687,50 687,80 686,50 666,70

MARKA TESCİLLERİ Kaynak T.P.E

2015

Ocak

Şubat

Mart

Nisan

Mayıs

Haziran

Temmuz

ÇORUM

TÜRKİYE

8435

5856

8978

8942

7774

7777

6476

Ağustos

Eylül

Ekim

Kasım

Aralık

VERİLEN PATENTLERİN İLLERE GÖRE DAĞILIMI 2015

Ocak

Şubat

Mart

Nisan

Mayıs

Haziran

Temmuz

ÇORUM

TÜRKİYE

282

293

407

371

369

418

399

Ağustos

Eylül

Ekim

Kasım

Aralık

Ekim

Kasım

Aralık

VERİLEN FAYDALI MODELLERİN İLLERE GÖRE DAĞILIMI 2015

Ocak

Şubat

Mart

Nisan

Mayıs

Haziran

Temmuz

ÇORUM

TÜRKİYE

718

682

835

828

274

312

272

Ağustos

Eylül

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

EKONOMİK VERİLER

ENDÜSTRİYEL TASARIM TESCİLLERİNİN İLLERE GÖRE DAĞILIMI 2015

Ocak

Şubat

Mart

Nisan

Mayıs

Dosya

Tasarım

Dosya

Tasarım

Dosya

Tasarım

Dosya

Tasarım

Dosya

Tasarım

ÇORUM

TÜRKİYE

693

3463

662

3230

835

4268

828

3814

674

3121

2015

Haziran

Temmuz

Ağustos

Dosya

Tasarım

Dosya

Tasarım

ÇORUM

TÜRKİYE

758

3016

505

2167

Dosya

Tasarım

Eylül Dosya

Tasarım

Ekim Dosya

Tasarım

Hanehalkı İşgücü İstatistikleri, ŞUBAT 2015

İşsizlik oranı %9,3 seviyesinde gerçekleşti Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı 2015 yılı Mayıs döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 238 bin kişi artarak 2 milyon 789 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise 0,5 puanlık artış ile %9,3 seviyesinde gerçekleşti. Aynı dönemde; tarım dışı işsizlik oranı 0,7 puanlık artış ile %11,4 olarak tahmin edildi. 15-24 yaş grubunu içeren genç işsizlik oranı 1,2 puanlık artış ile %17 olurken,15-64 yaş grubunda bu oran 0,6 puanlık artış ile %9,5 olarak gerçekleşti. İstihdam oranı %46,9 oldu İstihdam edilenlerin sayısı 2015 yılı Mayıs döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 534 bin kişi artarak 27 milyon 72 bin kişi, istihdam oranı ise 0,2 puanlık artış ile %46,9 oldu. Bu dönemde, tarım sektöründe çalışan sayısı 46 bin kişi azalırken, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı ise 580 bin kişi arttı. İstihdam edilenlerin %21,3’ü tarım, %20’si sanayi, %7,2’si inşaat, %51,5’i ise hizmetler sektöründe yer aldı. Önceki yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında hizmet sektörünün istihdam edilenler 90

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

içindeki payı 1 puan artarken, tarım sektörünün payı 0,6 puan, sanayi ve inşaat sektörünün payı 0,2 puan azaldı. İşgücüne katılma oranı %51,7 olarak gerçekleşti İşgücü 2015 yılı Mayıs döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre 772

bin kişi artarak 29 milyon 861 bin kişi, işgücüne katılma oranı ise 0,5 puan artarak %51,7 olarak gerçekleşti. Aynı dönemler için yapılan kıyaslamalara göre; erkeklerde işgücüne katılma oranı değişim göstermeyerek %71,8, kadınlarda ise 1,1 puanlık artışla %32,1 olarak gerçekleşti.

Mevsim etkilerinden arındırılmamış temel işgücü göstergeleri, Şubat 2014 - 2015

EKONOMİK VERİLER

Kayıt dışı çalışanların oranı %34 olarak gerçekleşti Mayıs 2015 döneminde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olmadan çalışanların oranı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 1,7 puan azalarak %34 olarak gerçekleşti.

Mevsim etkilerinden arındırılmış istihdam ve işsiz sayısı arttı Mevsim etkilerinden arındırılmış istihdam sayısı bir önceki döneme göre 105 bin kişi artarak 26 milyon 615 bin kişi olarak gerçekleşti. İstihdam oranı ise 0,1 puanlık artış ile %46,1 oldu.

Kamu istihdamı %1,7 arttı Maliye Bakanlığı tarafından derlenen verilere göre, 2015 yılı II. döneminde toplam kamu istihdamı 2014 yılının aynı dönemine göre %1,7 oranında artarak 3 milyon 432 bin kişi olarak gerçekleşti.

Mevsim etkilerinden arındırılmış işsizlerin sayısında 2015 yılı Mayıs döneminde, bir önceki döneme göre 88 bin kişilik artış gerçekleşti. İşsizlik oranı ise 0,3 puanlık artış ile %10,2 oldu.

Mevsim etkilerinden arındırılmış işgücüne katılma oranı bir önceki döneme göre 0,3 puanlık artış ile %51,3 olarak gerçekleşti. Ekonomik faaliyete

göre istihdam edilenlerde en fazla artış 78 bin kişi ile sanayi sektöründe gerçekleşti.

Mevsim etkilerinden arındırılmış temel işgücü göstergeleri, Mayıs 2014 – 2015

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

YENİ KAYDOLAN ÜYELER

Ünvan

DERECE

KAYIT TARİHİ

HATİCE KESER

02/07/2015

SİNAN ÜÇOK ÜÇER İNŞAAT TAAHHÜT

TURGAY KARACA ÖZKARACA HAFRİYAT

DERECE

KAYIT TARİHİ

KUMCULAR SAĞLIK HİZMETLERİ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ

23/07/2015

02/07/2015

CAGSOFT OTOMASYON YAZILIM ELEKTRONİK İNŞAAT İTHALAT İHRACAT

23/07/2015

03/07/2015

YUNUS EMRE CEYLAN

24/07/2015

EYYUB AVCU ONURCAN İNŞAAT

03/07/2015

SINIRLI SORUMLU DAĞHAN ARSA KONUT YAPI KOOPERATİFİ

24/07/2015

ONUR AYBAŞ ONAY MAKİNA

03/07/2015

ARSLAN ALKUR ÖZKURMAK MAKİNA

28/07/2015

YENİ HABOĞLU UN İRMİK VE GIDA SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ

03/07/2015

MEHMET GÖKGÖZ KUZEY TAVUKÇULUK VE MANTAR TESİSİ

28/07/2015

BENKAR TARIM SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ

03/07/2015

CEM YENİLENEBİLİR ENERJİ TEKNOLOJİLERİ SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ

EMİN EVİM EMİN OTOMOTİV İLETİŞİM ORGANİZASYON PAZARLAMA SANAYİ VE

03/07/2015

KUTAY YENİLENEBİLİR ENERJİ TEKNOLOJİLERİ SANAYİ VE TİCARET

28/07/2015

MEMİŞ ÖZAY KARAKUŞ

06/07/2015

MZB YENİLENEBİLİR ENERJİ TEKNOLOJİLERİ SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ

28/07/2015

ALİ YÜCEER PROMAK DEĞİRMEN

07/07/2015

MURAT ÖZLÜ ÖZLÜ İNŞAAT

28/07/2015

HÜSEYİN YÜCEER

07/07/2015

ERDAL GÜVENLİ SEM TEKSTİL

29/07/2015

NECİP ÇITAK

08/07/2015

HİTİT GIDA VE DIŞ TİCARET ANONİM ŞİRKETİ FATİH ŞUBESİ

29/07/2015

SİNEM ŞAHİN SİGORTA ARACILIK HİZMETLERİ LİMİTED ŞİRKETİ

08/07/2015

KUDRET OTOMASYON GIDA TEKSTİL İNŞAAT SANAYİ VE TİCARET LİMİTED

29/07/2015

ZİRAAT KATILIM BANKASI ANONİM ŞİRKETİ ÇORUM ŞUBESİ

09/07/2015

MUSTAFA AYDEMİR ZEYNEP İDDAA BAYİ

29/07/2015

KARAGÖZLER YEM HAYVANCILIK İÇ VE DIŞ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ

09/07/2015

ÇORUM GÜÇ SİSTEMLERİ JENERATÖR ELEKTRİK SANAYİ VE TİCARET LİMİTED

30/07/2015

ABDULLAH YÜCE YÜCELER AHŞAP

21/07/2015

HALİS ŞİRİN KOPARAN AKARYAKIT VE DİNLENME TESİSLERİ

05/08/2015

ÖZSOY YENİLENEBİLİR ENERJİ PETROL NAKLİYAT GIDA İNŞAAT TARIM

21/07/2015

YENİ KRAL TÜKETİM MADDELERİ İNŞAAT TARIM GIDA HAYVANCILIK İTHALAT

06/08/2015

ŞEN-KA DEKORASYON İNŞAAT EMLAK GIDA SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ

22/07/2015

ESİN AKSAN ESİN MEDYA BASIN YAYIN REKLAM MATBAA VE ORGANİZASYON

06/08/2015

ÇETİN KAMSIZ ERENTAŞ ASANSÖR

22/07/2015

ÖZÇINAR SAĞLIK TURİZM İNŞAAT SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ

06/08/2015

BARIŞ BAĞCI

23/07/2015

EFS OTOMOTİV SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ

07/08/2015

ANKARA İNŞAAT TİCARET VE SANAYİ LİMİTED ŞİRKETİ ÇORUM ŞUBESİ

23/07/2015

CAN BULGUR

10/08/2015

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

Ünvan

28/07/2015

YENİ KAYDOLAN ÜYELER

Ünvan

DERECE

KAYIT TARİHİ

BAHÇELİ GIDA PAZARLAMA VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ EŞREF HOCA ŞUBESİ

10/08/2015

EMİNE TEPE PEHLİVAN EMLAK OFİSİ

ALFA BETON VE YAPI MALZEMELERİ TEST LABORATUVARI MÜHENDİSLİK İNŞAAT

DERECE

KAYIT TARİHİ

SONER YILDIRIM YILDIRIM SİGORTA

25/08/2015

10/08/2015

YENİ MAĞAZACILIK ANONİM ŞİRKETİ MİLÖNÜ 1 ÇORUM ŞUBESİ

26/08/2015

11/08/2015

YENİ MAĞAZACILIK ANONİM ŞİRKETİ BİNEVLER ÇORUM ŞUBESİ

26/08/2015

LEYLA BOYRAZ SOYARSLAN İNSAAT

11/08/2015

GAZİ BOLAT KARABEY İNŞAAT VE EMLAK

26/08/2015

ALAPALA OTOMASYON MÜHENDİSLİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ

12/08/2015

HARUN BOLAT BOLAT İNŞAAT VE EMLAK

26/08/2015

SEVGİ TIĞLI DESIGN STUDIO

12/08/2015

DOĞAN MADEN İŞLETMESİ TAŞIMACILIK SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ

27/08/2015

GÖKHAN AKVERAN CENGİZ İNŞAAT

13/08/2015

ZEKERİYA ÖZAYDIN DEMO ALÜMİNYUM

28/08/2015

TUANA 19 İŞGÜCÜ TURİZM İNŞAAT TARIM HAYVANCILIK MAKİNA ELEKTRİK

13/08/2015

EMEK TIP SAĞLIK VE SOSYAL HİZMETLER TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ ÇORUM ŞUBESİ

28/08/2015

SABRİ DEMİR MASK YAPIM

13/08/2015

SONER KALIÇ

17/08/2015

ELİT KARTON KUTU AMBALAJ VE İNŞAAT TAAHHÜT İTHALAT İHRACAT SANAYİ DIŞ

18/08/2015

RESİTAL ÇEVRE MÜHENDİSLİK VE DANIŞMANLIK HİZMETLERİ LİMİTED ŞİRKETİ

18/08/2015

FERAH ZÜCCACİYE TEKSTİL KIRTASİYE HIRDAVAT KAFE DAYANIKLI TÜKETİM

19/08/2015

ARMİM MİMARLIK VE İNŞAAT SANAYİ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ

19/08/2015

ŞAHİN BEKDAMAR-ŞAHİN BASKÜL ÇORUM ŞUBESİ

19/08/2015

TURGAY COŞGUN BALIM KURUYEMİŞ

20/08/2015

SINIRLI SORUMLU EYLÜL BAHÇELERİ ARSA VE KONUT YAPI KOOPERATİFİ

20/08/2015

ASPT ONARIM VE ENDÜSTRİYEL KAPLAMA TEKNOLOJİ İTHALAT İHRACAT SANAYİ VE

20/08/2015

MEKAN CAFE RESTAURANT TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ

21/08/2015

NİKONYA TRAVEL TURİZM ACENTASI SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ

24/08/2015

NGN SAĞLIK HİZMETLERİ TARIM SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ

25/08/2015

Ünvan

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

KAYDI KAPANAN ÜYELER

ÜNVANI

ABDULLAH ÇAKAN-MERSIN SEBZE VE MEYVE/TERK

KEZBAN KARAKUS/TERK

SAMI KÖMÜRCÜ /TERKIN

TELIPINU EGITIM SAGLIK TARIM GIDA INSAAT TURIZM/TERK

TASFIYE HALINDE ERBASLAR INSAAT GIDA BILGISAYAR/TERK

SEMRA AYDINER-AYDINER YAPI/ESNAF/TERK

TASFIYE HALINDE OS-HAR MERMER VE MADENCILIK/TERK

ARMUTLU METAL SANAYI VE TICARET ANONIM SIRKETI/TERK

HAKAN ERYÜCEL-YÜCEL OTO KOMISYON/TERK/

TASFIYE HALINDE INPARSAN AHSAP PARKE VE /TERK

BONCUKLAR GIDA SANAYI VE TICARET LTD.STI.ATA/TERK

VAHIT DEMIRAN ÇORUM OZON PARK SAGLIK/TERK

ELTES ELEKTRIK TESISLERI INSAATI A.S.ÇORUM SUBESI/TERK

SENTEK PETROL NAKLIYAT OTOMOTIV INSAAT/TERK

ERSAL TARIM ÜRÜNLERI HAYVANCILIK GIDA SANAYI/TERK

SELAHATTIN KAYA/TERK/

BAKI ISI YALITIMLI CAM NAKLIYE TURZ.INSAAT.VE/TERK

ÇORUM GÖKKUSAGI EGITIM KÜLTÜR YARDIMLASMA/TERK

SE-GAM INSAAT VE INSAAT MALZ.AKARYAKIT TURZ.GIDA/TERK

ABDULLAH BENLI BENLI MÜTEAHHITLIK/TERK/

GÖKKUSAGI ZIRAI VE MEDIKAL ALETLER MAKINA/TERK

MEHMET YAPAR YAPAR INSAAT /TERK/

SALIM ZORBA TEMIZLIK MALZEMELERI INSAAT/TERK

HAKAN GÜNAY GÜNAYDIN BAKKALIYESI ÇORUM/TERK

HÜSEYIN DEMIR TEKSTIL SANAYI VE TICARET LIMITED/TERK

SAHIN SIGORTA ARACILIK HIZMETLERI LIMITED SIRKETI/TERK

HASAN HÜSEYIN BOLAT BOLAT INSAAT /TERKIN-

MEMDUH ÇIKMAZ-KARDELEN AKARYAKIT DAGITIM/TERK

YUNUS TÜRKOGLU-ELIF ALÜMINYUM VE DEMIR/TERK

ALMILA TRAVEL LOJISTIK ANONIM SIRKETI/NAKIL/TERK

YUSUF AKKUS-AKKUS TICARET /TERKIN-VEFAAT/ DARA SAGLIK HIZMETLERI LIMITED SIRKETI/TERK TASFIYE HALINDE KARDESLER TUHAFIYE/TERK F1 GENÇLER OTOMOTIV VE PETROL ÜRÜNLERI/TERK

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

KAYDI KAPANAN ÜYELER

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015

HABER

İş Dünyası Temmuz-Eylül 2015