«Παρατηρητήριο Αναδάςωςησ 2021»
Ακινα, 9 επτ. 2021
Η αποκατάςταςη του φυςικοφ και ανκρωπογενοφσ περιβάλλοντοσ που καταςτράφθκε το φετινό καλοκαίρι είναι ζνα πολφπλοκο δθμόςιο πρόβλθμα μεγάλθσ κλίμακασ και άμεςθσ προτεραιότθτασ που χαρακτθρίηεται από πολλζσ υφζρπουςεσ ςυγκροφςεισ. Μιλάμε για αναγζννηςη δαςών και πολφτιμων φυςικών οικοςυςτημάτων, γεωργικι και κτθνοτροφικι αποκατάςταςθ, ανοικοδόμθςθ οικιςμϊν, ςτιριξθ και αναηωογόνθςθ τθσ τοπικισ οικονομίασ, κοινωνικι πρόνοια, ςυγκράτθςθ πλθκυςμϊν κ.λπ. Μιλάμε επίςθσ για αποτροπή τησ κεφαλαιοποίηςησ τησ ςυμφοράσ, δθλ. τθσ κερδοςκοπικισ εκμετάλλευςθσ των πάςθσ φφςεωσ «ευκαιριϊν» που γεννοφν οι μεγάλεσ φυςικζσ καταςτροφζσ. Σο «Παρατθρθτιριο» ζχει πλιρθ επίγνωςθ ότι το πρόβλθμα τθσ αποκατάςταςθσ είναι πολφπλοκο και άπτεται πολλών πτυχών του δημοςίου ςυμφζροντοσ, οι οποίεσ πρζπει να ςυνεκτιμθκοφν και κυρίωσ να ιεραρχθκοφν από τθν ίδια τθν Πολιτεία. Είναι λοιπόν πρόβλθμα κατ’ εξοχιν δημόςιο, ανικει δθλαδι ςτο κράτοσ. Απαιτεί όχι μόνο κεντρικό επιτελικό ςχεδιαςμό αλλά και ςυντονιςμό δθμοςίων υπθρεςιϊν με διαφορετικζσ αρμοδιότθτεσ, ϊςτε αυτζσ να δρουν αποτελεςματικά ςτο κατάλληλο διοικητικό επίπεδο. Απαιτεί επίςθσ εποπτεία και ςυνολικοφσ ελζγχουσ του όλου εγχειριματοσ από το ίδιο το κράτοσ μζχρι τθν τελικι υλοποίθςι του. Η ιδιωτικι πρωτοβουλία είναι ευπρόςδεκτθ και πολφτιμθ ςτθν παροφςα τουλάχιςτον φάςθ, ιδίωσ για τθν κάλυψθ άμεςων αναγκϊν. Δεν μπορεί όμωσ να υποκαταςτιςει το κράτοσ, όςο ανακουφιςτικό κι αν φαίνεται αυτό εκ πρϊτθσ όψεωσ, οφτε να τθσ ανατεκεί αποφαςιςτικόσ ρόλοσ και αρμοδιότθτεσ, ζςτω με
paratiritirio.anadasosis2021@gmail.com
ελ: 1 από 3
κάποιεσ τυπικζσ εγκρίςεισ. Οι κίνδυνοι που ελλοχεφουν είναι πολλοί και θ διεκνισ εμπειρία και βιβλιογραφία βρίκει παραδειγμάτων προσ αποφυγι. Σο δφςκολο αυτό εγχείρθμα κρφβει πολλζσ παγίδεσ. Η κοινωνία των πολιτϊν πρζπει να επαγρυπνεί, να πληροφορεί και να πληροφορείται. Σο «Παρατθρθτιριο Αναδάςωςθσ 2021» αποςκοπεί ακριβϊσ ςτθ ςυγκζντρωςθ, επεξεργαςία και διάδοςθ τθσ ςχετικισ πλθροφορίασ, ϊςτε αυτι να είναι εφκολα προςιτι και αξιοποιιςιμθ από κάκε ενδιαφερόμενο. Αποτελεί ζναν τόπο, διαδικτυακό κατ’ αρχιν, που κα προςφζρει μια ζγκυρθ και ςυγκεντρωτικι εικόνα τθσ πορείασ τθσ αποκατάςταςθσ ςε όλεσ τισ φάςεισ τθσ. Ζναν τόπο όπου κα ανταλλάςςονται και κα ςυηθτοφνται επιςτθμονικζσ απόψεισ, κα κατατίκενται εμπειρίεσ και κα δθμοςιοποιοφνται ςτο ευρφ κοινό τα κατά τόπουσ ςυμβαίνοντα. Σο ενδιαφζρον και οι δραςτθριότθτεσ του Παρατθρθτθρίου επικεντρϊνονται ςτισ εξισ τρεισ βαςικζσ φάςεισ τθσ αποκατάςταςθσ:
Α’ Φάςη Κήρυξη των εκτάςεων ωσ αναδαςωτζων Οι εκτάςεισ που κάθκαν φζτοσ είναι τεράςτιεσ και βρίςκονται ςε πολλζσ περιοχζσ τθσ χϊρασ (Εφβοια, Αττικι, Πελοπόννθςοσ, Β. Ελλάδα κ.α.). Επιβάλλεται επομζνωσ θ ςυνεχισ παρακολοφκθςθ των πολυάρικμων αποφάςεων που κα τισ κθρφξουν ωσ αναδαςωτζεσ, ϊςτε να μθν ςθμειωκοφν ςφάλματα ι παραλείψεισ κατά τθ διαδικαςία αυτι. Οι αποφάςεισ κιρυξθσ τθσ αναδάςωςθσ μαηί με τουσ ςχετικοφσ χάρτεσ που οριοκετοφν τισ αναδαςωτζεσ περιοχζσ δθμοςιεφονται ςτθν Εφθμερίδα τθσ Κυβερνιςεωσ. Η πρϊτθ λοιπόν προτεραιότθτα και μζριμνα των τοπικϊν κοινωνιϊν είναι θ οριοκζτθςθ αυτι να ςυμπίπτει με τα πραγματικά όρια του καμζνου δάςουσ, όπωσ αυτά προκφπτουν από κάκε διακζςιμο ςτοιχείο (δθλ. δαςικοφσ χάρτεσ, τθλεπιςκόπθςθ, επιτόπια γνϊςθ κ.λπ.). Από τθν άλλθ πλευρά, ςτθ φάςθ αυτι απαιτείται ιδιαίτερθ προςοχι και τεκμθριωμζνθ ζρευνα ϊςτε να μθν χαρακτθριςκοφν ωσ αναδαςωτζα, για λόγουσ ςπουδισ, ακίνθτα για τα οποία υπάρχει ιδθ αμετάκλθτοσ χαρακτθριςμόσ τουσ ωσ μθ δαςικά μετά από τιρθςθ τθσ νόμιμθσ διαδικαςίασ (δαςικοί χάρτεσ, αποφάςεισ επιτροπισ δαςικϊν αμφιςβθτιςεων κ.λπ.). Σο «Παρατθρθτιριο» επιδιϊκει να καταςτιςει δυνατι τθν επικοινωνία και ςυνεργαςία των τοπικϊν κοινωνιϊν και φορζων με τουσ ειδικοφσ, ϊςτε να διαςφαλιςτεί θ κρίςιμθ αυτι διαδικαςία.
Β’ Φάςη Υλοποίηςη τησ αναδάςωςησ και ςυναφείσ ενζργειεσ Η φάςθ αυτι ςυνίςταται ςτθν αποκατάςταςθ των καμζνων δαςικϊν οικοςυςτθμάτων (μιλάμε για οικοςυςτιματα και όχι μόνο για δζνδρα). Η αποκατάςταςθ πρζπει να γίνει ςφμφωνα με τα πορίςματα τθσ δαςικήσ οικολογίασ, ϊςτε να αποφευχκοφν ςπαςμωδικζσ
paratiritirio.anadasosis2021@gmail.com
ελ: 2 από 3
και πρόχειρεσ ενζργειεσ από μθ ειδικοφσ που κα επιφζρουν τα εντελϊσ αντίκετα αποτελζςματα. Η φάςθ αυτι περιλαμβάνει επίςθσ τισ ςυναφείσ υποςτθρικτικζσ ενζργειεσ για τθν αναγζννθςθ τθσ δαςικισ βλάςτθςθσ, όπωσ θ πρόλθψθ κατολιςκιςεων, πλθμμυρϊν, ερθμοποίθςθσ και διάβρωςθσ του εδάφουσ, θ προςταςία από βόςκθςθ, θ διαφφλαξθ του τοπίου, θ αποκατάςταςθ ευαίςκθτων φυςικϊν οικοςυςτθμάτων (ιδίωσ Natura), θ οριοκζτθςθ και διαφφλαξθ τθσ γεωργικισ γθσ κ.λπ. Σο «Παρατθρθτιριο» αποτελεί το βιμα όπου κα κατατίκενται και κα ςυηθτοφνται επιςτθμονικζσ απόψεισ, τεχνικζσ γνϊςεισ και βιωματικζσ εμπειρίεσ, ϊςτε οι τοπικζσ κοινωνίεσ να επωφελοφνται αλλά και να μποροφν να αξιολογοφν καλφτερα τισ προτεινόμενεσ για τθν περιοχι τουσ λφςεισ.
Γ’ Φάςη Διαφφλαξη αναδαςωτζων από κάθε χρήςη Η φάςθ αυτι είναι μακροπρόκεςμθ και εςτιάηεται ςτθ ςυνεχι παρακολοφκθςθ των αναδαςωτζων εκτάςεων ϊςτε να παραμείνουν ελεφθερεσ από κάθε χρήςη όπωσ επιτάςςει το Σφνταγμα. Οι κίνδυνοι που ελλοχεφουν ςτθ φάςθ αυτι είναι πολλοί και δεν μποροφν να αποτραποφν χωρίσ τθ ςυνεχι επιτιρθςθ εκ μζρουσ των τοπικϊν κοινωνιϊν. Η πίεςθ των αναγκϊν και τα τεράςτια προβλιματα που αντιμετωπίηουν κακθμερινά οι κάτοικοι των πλθγειςϊν περιοχϊν, δθμιουργοφν τισ προχποκζςεισ για επιβολι ι ακόμα και αποδοχι «ςωτιριων λφςεων» που κα αλλάξουν ριηικά τθ φυςιογνωμία και τον τρόπο ηωισ των περιοχϊν αυτϊν, όχι πάντα προσ το μακροπρόκεςμο όφελοσ των τοπικϊν κοινωνιϊν. Σο «Παρατθρθτιριο» κα δζχεται και κα δθμοςιοποιεί κάκε πλθροφορία ςχετικά με ενδεχόμενεσ παραβιάςεισ του αυςτθροφ προςτατευτικοφ κακεςτϊτοσ τθσ αναδάςωςθσ. το Παρατθρθτιριο μετζχουν ιδθ πολλζσ περιβαλλοντικζσ οργανϊςεισ και φορείσ (Επιμελθτιριο Περιβάλλοντοσ και Βιωςιμότθτοσ, Πανελλινιο Δίκτυο Οικολογικϊν Οργανϊςεων-44 οργανϊςεισ, Ελλθνικι Ορνικολογικι Εταιρεία, Ελλθνικό Δίκτυο Φίλοι τθσ Φφςθσ, Πανελλινια Φιλοηωικι Ομοςπονδία, Ζνωςθ Πτυχιοφχων Περιβαλλοντολόγων Ελλάδασ-ΕΠΠΕ, Περιβαλλοντικι Πρωτοβουλία Μαγνθςίασ - Εφθμερίδα Οικοενθμζρωςθ, φλλογοσ Μικραςιατϊν κάλασ Λουτρϊν Λζςβου ‘Σο Δελφίνι’, Ριηοςπαςτικι Κίνθςθ Πολιτϊν Βάρθσ Βοφλασ Βουλιαγμζνθσ, φλλογοσ Προςταςίασ Περιβάλλοντοσ Νότιασ Καρυςτίασ κ.λπ.), Κακθγθτζσ ΑΕΙ, ειδικοί επιςτιμονεσ, δαςολόγοι, νομικοί, γεωλόγοι και πολλοί ιδιϊτεσ.
Ο ιςτότοποσ του «Παρατηρητηρίου Αναδάςωςησ 2021» κα ανακοινωκεί ςφντομα. Εν τω μεταξφ μπορείτε να ςτζλνετε ανακοινώςεισ, παρατηρήςεισ και ςχόλια ςτο paratiritirio.anadasosis2021@gmail.com ϊςτε να αναρτθκοφν και δθμοςιοποιθκοφν. Ακινα, 9 επτ. 2021
paratiritirio.anadasosis2021@gmail.com
ελ: 3 από 3