TÜM DÜNYADAKİ AT VE AT YARIŞI TUTKUNLARI İÇİN
88. Paris GAZİ KOŞUSU
an AMERICA in
HAKEEM ENTERNASYONEL YARIŞLARDAKİ ÜMİDİMİZ
QARTER HORSES AMERICAN SPEED
BLACK CAVIAR
Black Caviar İlk yarışını 18 Nİsan 2009 tarİhİnde kazandı
TJ K M A H M U D İ Y E PA N S İ YO N H A R A S I • T U R B O
ENTERNASYONEL KOŞULARI
8
gallopTÜRKİYE
gallopTÜRKİYE
9
Topkapı
Enternasyonel Topkapı Trophy G2 Tarih: 7 Eylül 2014 Yer: Veliefendi Hipodromu Katılım: 3 yaş ve üzeri safkan İngiliz atları Mesafe: 1600 metre Pist: Çim Toplam İkramiye: 459.000 Euro Birincilik Ödülü: 270.000 Euro
ENTERNASYONEL topkapı KOŞUSU SON ON YIL KAZANANLARI Yıl
Kazanan Safkan
Orijin
Jokey
Derece
2013 2012 2011 2010 2009 2008 2007 2006 2005 2004
PRODUCER MASTER OF HOUNDS MUSIR PRESSING PRESSING PRESSING SABIRLI RIBELLA BRUNEL LUXOR
DUTCH ART / RIVER SAINT KINGMAMBO / SILK AND SCARLET REDOUTE`S CHOICE / DIZZY DE LAGO SOVIET STAR / RAFIF SOVIET STAR / RAFIF SOVIET STAR / RAFIF STRIKE THE GOLD / FREE TRADE REVOQUE / TAJARIB MARJU / CASTLERAHAN DISTANT RELATIVE / KEEP SHINING
R.HUGHES C.SOUMILLON C.SOUMILLON N.CALLAN N.CALLAN N.CALLAN H.KARATAŞ S.KAYA A.SUBORICS E.YAVUZ
1.35.33 1.34.49 1.33.58 1.36.04 1.36.44 1.33.65 1.36.24 1.34.60 1.34.74 1.35.20
10 gallopTÜRKİYE
Boğaziçi
Enternasyonel Boğaziçi Kupası G2 Tarih: 7 Eylül 2014 Yer: Veliefendi Hipodromu Katılım: 3 yaş ve üzeri safkan İngiliz atları Mesafe: 2400 metre Pist: Çim Toplam İkramiye: 306.000 Euro Birincilik Ödülü: 180.000 Euro
ENTERNASYONEL boğaziçi KOŞUSU SON ON YIL KAZANANLARI Yıl
Kazanan Safkan
Orijin
Jokey
Derece
2013 2012 2011 2010 2009 2008 2007 2006 2005 2004
LOST IN THE MOMENT MİTİCO INDIAN DAYS INDIAN DAYS HALICARNASSUS INSPECTOR BUSSONI CHAMPS TO CHAMPS SENEX SENEX
DANEHILL DANCER / STREETCAR RED BISHOP / PRINCESS GALINA DAYLAMI / CAP COZ DAYLAMI / CAP COZ CAPE CROSS / LAUNCH TIME BIN AJWAAD / PANDORA GOOFALIK / BLUMME MOUNTAIN CAT / TANAMANDA PELDER / SEPTİMA PELDER / SEPTİMA
M.BARZALONA S.KAYA A.MUNRO A.MUNRO A.MUNRO H.KARATAŞ A.SUBORICS S.KAYA A.SUBORICS WILLIAM MONGIL
2.28.87 2.33.37 2.26.44 2.29.07 2.31.59 2.27.35 2.31.28 2.30.09 2.30.68 2.26.47
gallopTÜRKİYE
11
İstanbuul
Enternasyonel İstanbul Trophy G2 Tarih: 6 Eylül 2014 Yer: Veliefendi Hipodromu Katılım: 3 yaş ve üzeri dişi taylar ve kısraklar Mesafe: 1600 metre Pist: Çim Toplam İkramiye: 195.500 Euro Birincilik Ödülü: 115.000 Euro
ENTERNASYONEL İSTANbul KOŞUSU SON ON YIL KAZANANLARI Yıl
Kazanan Safkan
2013 BEATRICE 2012 RHYTHM OF LIGHT VANJURA 2011 2010 VANJURA 2009 EVAS REQUEST 2008 BERRAKSU 2007 İSTANBUL 2006 KANEKO 2005 KARTALIM 2004 KANEKO 12 gallopTÜRKİYE
Orijin
Jokey
Derece
DR FONG / BRANGANE BEAT HOLLOW / LUMINDA AREION / VENIA LEGENDI AREION / VENIA LEGENDI SOVIET STAR / INGABELLE SRI PEKAN / ÖZLEMCAN ROYAL ABJAR / EVANNA`S PRIDE PIVOTAL / KALIMAT MANİLA / MOON LIGHT PIVOTAL / KALIMAT
F.VERON R.KINGSCOTE A.PIETSCH A.PIETSCH A.MUNRO H.KARATAŞ S.KAYA B.KURDU S.KAYA N.ŞEN
1.36.28 1.34.03 1.34.22 1.34.26 1.37.88 1.22.34 1.17.30 1.10.34 1.12.89 1.10.54
Anadolu
Enternasyonel FRANCE GALOP FRBC ANATOLIA TROPHY G2 Tarih: 6 Eylül 2014 Yer: Veliefendi Hipodromu Katılım: 3 yaş ve üzeri safkan İngiliz atları Mesafe: 2000 metre Pist: Sentetik Toplam İkramiye: 195.500 Euro Birincilik Ödülü: 115.000 Euro
ENTERNASYONEL ANADOLU KOŞUSU SON ON YIL KAZANANLARI Derece
Yıl
Kazanan Safkan
Orijin
Jokey
2013 2012 2011 2010 2009 2008 2007 2006 2005 2004
DANADANA HUNTER’S LIGHT DORDOGNE DERVİŞ AĞA BALIUS HARPUTLU GAGGOŞ RIBELLA RIBELLA RIBELLA RIBELLA
DUBAWI / ZEEBA DUBAWI / PORTMANTEAU SINGSPIEL / RIBERAC UNACCOUNTED FOR / MESITAS MUJAHID / AKHLA ROYAL ABJAR / BENEKLİKIZ REVOQUE / TAJARIB REVOQUE / TAJARIB REVOQUE / TAJARIB REVOQUE / TAJARIB
2.03.79 A.ATZENI 2.03.08 L.DETTORIU 2.02.62 A.MUNRO 2.06.32 H.KARATAŞ 2.03.02 L.DETTORI 2.10.14 S.KAYA 1.37.78 S.KAYA 1.39.00 S.KAYA 1.41.95 H.KARATAŞ 1.35.66 H.KARATAŞ gallopTÜRKİYE
13
Malaz girt
Enternasyonel İstanbul Trophy G2 Tarih: 6 Eylül 2014 Yer: Veliefendi Hipodromu Katılım: 3 yaş ve üzeri dişi taylar ve kısraklar Mesafe: 1600 metre Pist: Çim Toplam İkramiye: 195.500 Euro Birincilik Ödülü: 115.000 Euro
ENTERNASYONEL MALAZGİRT KOŞUSU SON ON YIL KAZANANLARI Yıl
Kazanan Safkan
2013 NO PROBLEM AL MAURY 2012 HILAL AL ZAMAN NO RISK AL MAURY 2011 2010 GENERAL* 2009 TURBO 2008 AYABAKAN 2007 AL DAHMA 2006 ROBBIE 2005 DAHESS 2004 DAHESS 14 gallopTÜRKİYE
Orijin
Jokey
Derece
DORMANE / NEMOSIE AL MAURY MENCOUR / AMAL AL THANIA KESBEROY / NECTARINE AL MAURY AMER / AL HANOOF RİKARDO / GÜLBANAZ ÖZGÜN / ZAFİRE.15 AMER / AL HANOOF MAKZAN / NAIRA AMER / DANIE DU CASSOU AMER / DANIE DU CASSOU
J.B.EYQUEM J-B.HAMEL R.HILLS D.BOULAND H.KARATAŞ H.KARATAŞ D.BOULAND A.DE VRIES D.BOULAND O.PESLIER
1.45.60 1.45.09 1.45.20 1.44.62 1.45.44 1.45.36 1.43.79 1.44.19 1.44.28 1.44.58
İfahr
Enternasyonel FRANCE GALOP FRBC ANATOLIA TROPHY G2 Tarih: 6 Eylül 2014 Yer: Veliefendi Hipodromu Katılım: 3 yaş ve üzeri safkan İngiliz atları Mesafe: 2000 metre Pist: Sentetik Toplam İkramiye: 195.500 Euro Birincilik Ödülü: 115.000 Euro
ENTERNASYONEL IFAHR KOŞUSU SON YEDİ YIL KAZANANLARI Yıl
Kazanan Safkan
Orijin
Jokey
Derece
2013 2012 2011 2010 2009 2008 2007
GHARRA’A TZAR DU PAON PERIANDER DAMIS BADAD BOZDOĞAN KAFKASLI
MATADOR / WADHA AL THANIA DORMANE / BINT EL BEDIA MARWAN / POLONEZE AMER / KACHIA TIDJANI / BALAAM SERGEN / MATRA.57 CAŞ / MALİKE.18
F.VERON T.O’SHEA R.MULLEN D.BOULAND C.NORA M.KAYA S.KAYA
2.24.92 2.26.51 2.23.40 2.23.69 2.24.61 2.30.85 2.24.10
gallopTÜRKİYE
15
yarış&haberler
88. Gazi Koşusu Blaze To WIn’in Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün atçılığımıza en büyük mirası olan ve 1927 yılında beri düzenlenen Türk at yarışçılığının derbisi niteliğindeki Gazi Koşusu, 29 Haziran tarihinde İstanbul Veliefendi Hipodromu’nda koşuldu. Üç yaşlı safkan İngiliz taylarının yarış hayatları boyunca yalnızca bir defa koşabildikleri bu yarışa 20 İngiliz tayı katıldı. Yaklaşık 30 bin yarışseverin takip ettiği 88.Gazi Koşusu’nun bu yılki kazananı 2.35.04’lük derecesiyle jokey Halis Karataş’ın bindiği Blaze To Win (Win River Win – Lovely Blaze / Sri Pekan) oldu. Win To Blaze’in ardından Suzi Gold (Banknote - Golden Leaf / West By West) ikinci gelirken, Enyalios (Win River Win - Gagkoş / Bijou D’inde) üçüncü, Warrior Princess (Sri Pekan - Woodmans Girl / Woodman) de dördüncü olarak yarışı tamamladılar. Koşunun farkları 1 Boy, 1 Boy, Boyun şeklinde oldu. Birincilik ikramiyesinin 1.350.000 TL olduğu yarışı kazanan Blaze To Win bunun yanında yetiştiricilik primi ve kaydiye ücretleriyle birlikte sahibine toplam 2.534.500 TL kazandırdı. Koşuyu kazanan atın sahibine Levent N. Gelgin’e vekaleten, ilk kez Gazi Koşusu kazanma onurunu yaşayan Türkiye Jokey Kulübü Asli Üyesi Yıldırım Gelgin kupasını Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’den aldı. Jokey Halis Karataş ve tayın antrenörü Aydın Küçükaksoy da Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’den birer plaket aldılar.
Kraliçe’nin atı
EstImate’in doping testi pozitif çıktı! yaptığı açıklamaya göre Kraliçe’nin atı Estimate’in kanında yapılan testler sonucunda morfine rastlandı. Morfin, eğitim süresinde yasak olmasa da yarışlar süresince kullanılması yasaklı bir madde. Estimate, geçtiğimiz yıl Royal Ascot’ta düzenlenen yarışta Golden Cup’ı kazanarak Kraliçe Elizabeth’e 155,960 Pound kazandırmıştı. Sir Michael Stoute tarafından eğitilen Estimate bu yılda aynı yarışta ikinci oldu. 5 yaşındaki Estimate geçtiğimiz yıl Royal Ascot’ta ulaştığı başarısıyla aynı zamanda bugüne kadar Kraliyet Ailesi’ne ait olup bu kupaya ulaşan ilk at olma özelliğine sahip.
BuckIngham Sarayı’nın
yarış&haberler
VIllage WInd
63. Başbakanlık Koşusu’nda esti 63.’sü düzenlenen Başbakanlık Kupası Koşusu’na (G1), üç ve üzeri yaşta safkan 15 İngiliz atının katıldı. Birincilik ikramiyesinin 500.000 TL olduğu koşuyu Jokey Nurettin Şen ile start alan safkan Village Wind (Sri Pekan – Steel Girl / Shining Steel) 2.06.25’lik derece ile kazandı. Jokey Selim Kaya ile yarışa katılan Kalimdor (Cape Cross-Dawn Surprise/Theatrical) ikinci olurken, bu koşuyu daha önce 2012 yılında kazanma başarısı göstermiş olan INVINCIBLE SON (Orpen-Safe Exit/Exit To Nowhere) jokey Gökhan Yıldız ile katıldığı koşuda üçüncü oldu.
Bu yıl
Ascot’ta KIng George VI & Queen ElIzabeth Stakes’in kazananI
Taghrooda
yılında Pawneese’in başarısından yıllar sonra efsane at Sea the Stars’ın kızı Taghrooda (Sea The Stars (IRE) - Ezima (IRE) / Saddler Wells), Oaks-King George Stakes’de bir sezonda çift yarış kazanan ilk dişi at oldu. Jokey Paul Hanagan tarafından koşturulan Taghrooda, bu zaferiyle aynı zamanda kendine ait olan geçilmezlik rekorunu da sürdürmeye devam etti. Zaferin ardından antrenör Josh Gosden, Taghrooda’nın 3 yaşındaki atlar arasında gerçekten etkileyici bir at olduğunu, yarışta da muhteşem bir performans sergilediğini söylerken, bu yarışlardan sonra artık Arc’a gitmenin anlamlı olabileceğini fakat yine de son sözü söyleyecek kişinin Şeyh Hamdan bin Rashid Al Maktoum olduğunu belirtti. Hatırlanacağı üzere Şeyh Hamdan aynı başarıyı 1989 yılında Nashwan ile de yaşayarak hem King George VI hem de Queen Elizabeth Stakes’i kazanmıştı. Yarışın ardından konuşan jokey Paul Hanagan ise yarışın başlarında geriye düşmeyi planlamadıklarını fakat Taghrooda’nın kendini bu durumu çok iyi adapte ederek koşabildiğince hızlı koşarak yarışı kazanmalarını sağladığını söyledi. Hanagan ayrıca Taghrooda’nın oldukça zorlu bir yarıştan çıkmasının ardından bile gayet rahat göründüğünün ve bunun çok önemli olduğunun altını çizdi
1976
Alışılmışın dışında bir yarış Minnesota’da gerçekleşen geleneksel ‘Extreme RaceDay’ alışılagelmişin dışında bir yarışa sahne oldu. Farklı zeminlerde koşan yirmi attan sekizi çimde, on iki tanesi de kum pistte yarıştılar. Çim pistin yaklaşık 100 metre daha uzun olduğu yarışta start kapakları aynı anda açıldı. Yaklaşık 19 bin izleyicinin takip ettiği yarışı kum pistte koşan Joshua’s Journey kazanırken organizasyonun sözcüsü amaçlarının iyi bir yarış kadar ilgi çekecek, insanların izlemek isteyecekleri farklı bir şeyler yapmak olduğunu belirtti. Ayrıca aynı gün zebra, deve ve devekuşu yarışları da düzenlendi.
gallopTÜRKİYE
17
yarış&haberler
Hard Baby
ilk G1 birinciliğine kavuştu Veliefendi Hipodromu, Karadeniz Koşusu’nda 3 ve yukarı yaşlı 14 İngiliz kısrağının kıyasıya mücadelesine sahne oldu. 1600 metre çim pistteki koşulan koşuyu Mesut Bekiroğulları’nın sahibi olduğu, jokey Ahmet Çelik idaresindeki Hard Baby (Unaccounted For – Uni Baby / Flying Spur) kazandı. Birincilik ikramiyesi 350.000 TL ikramiye olan yarışın ikinciliğini Akın Sözen idaresindeki Savurlu (Clodovil-Kamalame/Souvenir Copy) alırken, Fransız jokey Pierre Charles Boudot ile koşuya katılan CHACHKOVA (Tapit-Lisa M/Banker’s Gold) üçüncü, Uğur Temur’un bindiği San Vicente (Victory Gallop-Abbeville/ Highest Honor) de dördüncülüğü aldı. Hard Baby’nin bitiriş derecesi 1.35.46 olurken, koşuda farklar ise 2 Boy-1 Boy1/2 Boy şeklinde oluştu.
G1 niğbolu koşusu’nda
efsane farkı
istanbul Veliefendi Hipodromu’nda 25 Temmuz Cuma günü dört yaşlı Arap atları için gerçekleştirilen Niğbolu Koşusu’nda (Açık – G1/ DHÖ) bu yıl zafere ulaşan isim Baran D. Cemiloğlu’nun sahibi olduğu, jokey Özcan Yıldırım ile start alan ve 2.45.70 derece alan Enderefe (Tamerinoğlu – Seyyare.55 / Taşkent) oldu. Böylece kariyerinin 23. startında 13. galibiyetini alan Enderefe başarılarına bir yenisini daha ekledi. 2400 metre çim pistte gerçekleştirilen, 350.000 TL ikramiyeli koşuya Dört yaşlı 10 Arap katıldı. Koşuda, Başseklavi (Bilgin-Ekin/Alkuruş.13) ikinci olurken, Kurtçabey (Araslı-Sevinçkan/Özgün) üçüncü, Kışlalı (Koşayalp-Adıgül/Tomanchie) da dördüncü oldu. Koşuda farklar 1/2 Boy - Uzak - 1/2 Boy şeklinde gerçekleşti.
HAKEEM
için güzel zamanlar İngiliz safkan Hakeem (Harlan’s Holiday – Michigan Bluff / Skywalker) jokey Selim Kaya ile katıldığı iki G1 koşuşunu kazanarak sahibi Hikmet Kızılca’yı sevindirdi. Veliefendi Hipodromu’nda 2100 metre sentetik kum pistte gerçekleşen ve birincilik ikramiyesi 350.000 TL olan Beyoğlu Koşusu’yu Hakeem (Harlan’s Holiday – Michigan Bluff / Skywalker) kazanırken, Cemcem (Akındayım-Gloriana/Marlin) ikinci, JUNIOR PIANIST (Victory Gallop-Sam Society/Petorius) üçüncü, Kakao (Lion Heart-Tiki Girl/Bin Ajwaad) ise dördüncü oldu. Beyoğlu Koşusu’nun birkaç gün ardından bir başka G1 koşusu 75. Yıl Ankara Hipodromu’nda gerçekleşti. 1500 metre kum pistte 13 ve yukarı İngiliz safkanının kıyasıya mücadele ettiği Ankara Kalesi Koşusu’nda kazanan formunun zirvesindeki Hakeem (Harlan’s Holiday – Michigan Bluff / Skywalker) oldu. Hakeem’in 1.31.91’lik derece yaparak kazandığı koşuda Amerikalı isimli (Candy Ride-Southern/ Southern Halo) safkan ikinci, Çağantercan (Unaccounted For-Estrella/Sea Hero) üçüncü, LAST EXIT (Dubawi-Platonic Chat/Danehill Dancer) dördüncülüğü elde ederken farklar 4 Boy - Boyun - 2 Boy şeklinde oluştu.
18 gallopTÜRKİYE
yarış&haberler
Anlamlı koşuda zafer
Karataş’ın
en anlamlı koşuları arasında yer alan ve 3 yaşlı Arap taylarının katıldıkları G1 Çanakkale Zaferi Koşusu, İstanbul Veliefendi Hipodromu’nda gerçekleşti. Birincilik ikramiyesinin 350.000 TL olduğu ve oldukça heyecanlı anların yaşandığı yarışı Halis Karataş idaresindeki Muharrem Can tarafından antrene edilen Cankardeşler (Yalaz – Bedel.2 / Tunca) kazandı. 1600 metre çim pistte 3 yaşında 12 Arap tayı arasında geçen yarışta ikinciliği Uluer (Saruhanağa-Malibu Girl/ Monarch Ah), üçüncülüğüyse jokey Mehmet Kaya idaresindeki Şahin Tepesi (Antepli-Necibehanım/Berkoş) kazandı.
Sezonun
gücünü G1 Haskell
InvItatIonal Stakes’te gösterdi 27 Temmuz günü Monmouth Park’ta gerçekleşen 1 milyon Dolar ikramiyeli G1 Haskell Invitational Stakes oldukça çekişmeli mücadelelere sahne oldu. Sonucu heyecanla beklenen yarışın kazananı Kaleem Shah’ın sahibi olduğu, Bob Baffert’in antrenesindeki, BAYERN (Offlee Wild – Alittlebitearly Thunder Gulch) oldu. 3 yaşlı İngiliz tayları için ayrı bir önem taşıyan yarışa jokey Martin Garcia ile start alan Bayern 1800 metre mesafeli kum pistteki koşununu 1.47.82’lik derece ile sonlandırdı. Bayern ardından Albano(Istan-Pocho’s Dream Girl/Fortunate Prospect) gelirken, üçüncülüğü Wildcat Red(D’Wildcat-Racene/Miner’s Mark) elde etti.
Japonlar Qatar PrIx de l’Arc de TrIomphe için oldukça iddialı l’Arc de Triomphe ya da bilinen adıyla Arc yarışı tüm at sahiplerinin kazanmayı hayal ettikleri yarışların başında geliyor. Çim pistte koşulan yarışlar arasında dünyanın üçüncü, Avrupa’nınsa en zengin yarışı olma özelliğini taşıyan Arc bu yıl da birbirinden çekişmeli mücadelelere sahne olacağa benziyor. Longchamp’da yer alacağı doğrulanan Japon şampiyonları Just A Way ve Gold Ship’in
Qatar Prix de
yarışa büyük keyif katacakları şüphesiz. Öyle ki Avrupa’nın en zengin yarışını kazanmak şu anda Japonlar’ın aklındaki tek hedef. Yarışlardan iki hafta önce Paris’e uçacak olan ikilide Just A Way, Arc öncesinde herhangi bir hazırlık yarışına katılmayacak kadar da kendine güveniyor. Hatırlanacağı üzere Mart’ta düzenlenen GR1 Dubai Duty Free yarışını kazanan Just A Way dünyanın en yüksek puanlı atı seçilmişti.
gallopTÜRKİYE
19
yarış&haberler
Bracelet,
IrIsh Oaks’ta parladı irlanda’nın Curragh Hipodromu’nda koşulan G1 Irish Oaks’ı Aidan O’Brien antrenesindeki ve jokey Colm O’Donoghue idaresindeki Bracelet (Montjeu – Cherry Hinton / Green Desert) 2.33.68’lik derecesiyle kazandı. Bracelet’ı Tapestry (Galileo-Rumplestiltskin/Danehill) takip ederken, Volume (Mount Nelson-Victoire Finale/ Peintre Celebre) üçüncü oldu. Koşuda farklar Boyun-Boyun-4 ¾ Boy şeklinde oluştu.
Gallante
Prince Gibraltar’ı gerİde bıraktı
13 temmuz’da Fransa’nın
Longchamp Hipodromu’nda 146.sı düzenlenen ve 3 yaşlı 11 safkan İngiliz tayının 2400 metre çim pistte birincilik mücadelesi verdiği G1 Grand Prix De Paris’i Andre Fabre’nin antrenesindeki Gallante (Montjeu – Crazy Volume / Machiavellian) jokeyi Pierre-Charles Boudot ile kazandı. Yarışın ardından ilk Grand Prix de Paris birinciliğini ve aynı zamanda ilk Grup 1 koşu galibiyetini
20 gallopTÜRKİYE
elde eden jokey Boudot, Gallante’nin yarışın başından itibaren oldukça enerjik olduğunu belirtti. Yarışın favorilerinden Prince Gibraltar (Rock of Gibraltar-Princess Sofia/Pennekamp) ikinci olurken, Teletext (Empire Maker-Conference Call/Anabaa) yarışı üçüncü olarak bitirdi. Kazanan Gallante için koşunun bitiriş derecesi 2.41.76 olurken, farklar Boyun - 2,5 Boy - 2 Boy şeklinde oldu.
yarış&haberler
G1 Nassau Stakes’te hem SultanIna hem Gosden kazandı buluşmasında son gününde gerçekleşen G1 Nassau Stakes’te kazanan Sultanina (New Approach (IRE) / Soft Centre (GB) ) oldu. Sultanina 2.06.58’lik dereceyle yarışı bitirirken, koşuda farklar 1,5 Boy-3 Boy1/2 Boy şeklinde sonuçlandı. Norveçli genç jokey William Buick kontrolündeki Sultanina aynı zamanda antrenörü John Gosden’e de bir hafta içerisinde en yüksek seviye yarışlardaki üçüncü zaferini yaşattı. King George VI and Queen Elizabeth Stakes’te kazanan Taghrooda (Sea The Stars (IRE) / Ezima (IRE) ) ve Sussex Stakes’te kazanan Kingman (Invincible Spirit (IRE) / Zenda (GB) ) Gosden tarafından antrene edilmiş diğer atlar.
2014 Glorious Goodwood
Sea The Moon:
Yenİ bİr efsane mİ geliyor?
Deutsches Derby, özellikle dünyaca ünlü eküriler Godolphin ve Coolmore’un da taylarını getirmesi dolayısıyla heyecanla beklenmekteydi. 6 Temmuz’da Hamburg Hipodromu’nda çim pistte 2400 metre mesafe üzerinden gerçekleştirilen koşuya 3 yaşlı 18 İngiliz tayı katıldı. Katılan taylar arasında Sea The Moon (Sea The Stars – Sanwa / Monsun) Eylül 2013 tarihinde Köln’de katıldığı koşuyu kazanmasının ardından tüm kışı dinlenerek geçirmişti. Markus Klug’ın antrenesindeki Sea The Moon (Sea The Stars –
bu yılki
Sanwa / Monsun) jokeyi Christophe Soumillon idaresinde yarış boyunca fantastik bir performans sergiledi ve yarışı 11 boy farkla kazandı. Sea The Moon’u Lucky Lion (High Chaparral-Lips Arrow/ Big Shuffle) takip ederken, Open Your Heart (Samum-Dramraire Mist/Darshaan) yarışı üçüncü olarak bitirdi. Koşunun bitiriş derecesi 2.29.86 olurken, koşuda farklar 11 Boy-2 ½ Boy-Boyun şeklinde oldu. Bu sonuçlarla Sea The Moon, kariyerinde katıldığı 4. yarıştan da geçilmez olarak ayrıldı.
gallopTÜRKİYE
21
22 gallopTÜRKİYE
GEÇİLMEZ AT
Turbo Kızıl Kır Renkli Erkek Rikardo / Gülbanaz / Özüşan / 9Y
‘Adeta gölgesiyle yarışıyordu…’ İsmini kelimenin tam anlamıyla taşıyabilmiş, müthiş bir şampiyondu Turbo… Kısa sayılabilecek yarış yaşamında az zamanda çok zaferler elde etti. Öyle ki Turbo, 31 koşuluk yarış kariyerine 27 birincilik sığdırarak kolay kolay hafızalardan silinmeyecek bir hikayenin de baş aktörü oldu. HAZIRLAYAN GAMZE ALPAR fotoĞRAF EFE TANIR
T
ürk Arap atçılığının efsane atlarından birisi olan Turbo, yalnızca iki yıl süren yarış hayatında koştuğu yarışları sadece 4 kez birinciliklerle noktalayamadı. Padoktaki özgüveni ve yarışlarda açık ara birincilikleri, istikrarı şampiyon yarış atının bugün bile yarış severler tarafından saygıyla ve sevgiyle hatırlanmasının en büyük nedenleri. 31 YARIŞTA 27 BİRİNCİLİK Katıldığı 31 yarışın 27’sinde birinci gelen Turbo, Arap atlarının en büyük şampiyonlarından birisidir. Yarış severler Turbo’yu tek kelimeyle özetlerdi: Geçilmez! Turbo, Türk yarışçılığının efsane atlarından birisi olarak bugün hafızalarda yer almaktadır. Koştuğu yarışlarda yarış severlere unutamayacakları anlar yaşatan efsane şampiyon açık ara farklarla kazandığı sayısız yarışta rakip tanımaması, at yarışı tutkunları tarafından adeta bir fenomen haline gelmesinin yanı sıra at yarışlarına olan ilgiyi de bir hayli arttırdı. Yarışı olduğu günlerde seyirci ve hasılat rekorları kırılan, sahibi ve yetiştiricisi Erdin Düzarat’a milyonlarca lira ve birçok kupa kazandıran Turbo Türk Arap atı yetiştiriciliği tarihinde bir döneme damgasını vurmuştur. REKORLAR İLE TAÇLANDIRILAN BİRİNCİLİKLER Turbo’nun efsanevi hikâyesi 19 Nisan 2008 tarihine başladı. İlk startında Ahmet Çelik ile favoriler arasında gösteriliyordu fakat yine de kimse bu atın 800m’lik yarışta, bu kadar açık ara farkla birinci gelmesini beklemiyordu. Ayhatun ve Balaberk’in uzak ara önünde maiden koşusunu tamamlamasının ardından bu sefer Ankara’daki ikinci startında 1000m’lik Şartlı 3 koşuda 1.04,27 ile, tam 10 boy farkla kazanıyordu. Herkes bu yeni atı konuşuyordu
ve insanlar yeni bir şampiyonun doğmaya başladığını fazlasıyla hissetmekteydiler. Kariyerinin henüz başlangıcı olmasına rağmen yarışları zorlanmadan kazanması aynı zamanda bir fenomene dönüşeceği süreci de başlattı. İstanbul’da bu kez şampiyon jokey Halis Karataş’ın idaresinde pistlerin tozunu attırmaya başlayacaktı. 1200m çim pistteki Şartlı 5 koşuda bu kez yine açık ara farkla birinci geldi ve 1.17,63’lük derecesiyle pist rekorunu da kırdı. Turbo artık tamamen isminin hakkını veriyordu, rekorların ardı arkası kesilmiyordu. Sonraki KV-7 birinciliği yine açık arayla elde edilmişti, 1400m çim pistteki G2 Kazım Karabekir Koşusu’nda da yine en hızlı at Turbo idi. G3 Prof. Selahattin Batu Koşusu için ilk göz ağrısı Ankara’nın yolunu tuttu ve 1.200 m.’de 1.17,14 yaparken tekrar pist rekoru kırdı. Bununla birlikte zaferleri nedeniyle üzerinde söylentiler iyice artmaya başladı; gerekli tahlil ve testler ile pedigrisini tescilledi ve tüm bu söylentileri boşa çıkardı. Annesi ‘Gülbanaz’ ve babası ‘Rikardo’nun en iyi özelliklerini taşıdığını daha ilk yarışından itibaren gösteren Turbo, İstanbul ve Ankara’da rakipsizdi. Turbo daha önce karşılaşmadığı bir durumla ilk defa G1 Çanakkale Zaferi Koşusu’nda karşılaştı. Bir at onu zorlamış ve ona 1 boy yaklaşabilmişti. Bu at Yazbahardı… G1 Çanakkale Zaferi Koşu’nu, kazandıktan bir sonraki durağı İzmir oldu. İstanbul ve Ankara’nın dışında ilk kez farklı bir piste çıkan şampiyon, rahat biz zafer kazanırken pistlerdeki rahatlığını bir hayli arttırmış ve adeta ‘galop yaparak’ kazanmıştı. 3 yaşlı Arap taylarının şampiyonunu belirleyen 1600 m mesafeli G1 Hatay’ı da kazanarak zaten tescilli olan şampiyonluğunu taçlandırdı. Yarış severlerin ağızında hep aynı cümle vardı: ‘Turbo geçilmez!’ Turbo, bu zaferlerinin ardından 1500m kum pistte G2 Akbatur koşusunda 10 boydan fazla fark yaparken gallopTÜRKİYE
23
1.41,19 ile bir pist rekorunun daha sahibi oldu. İzmir’de ve İstanbul’da G2 ve yine İzmir’de Aralık ayında katıldığı G3 İsimsiz koşu ile 2008 yılını 13 yarışı 13 birincilikle kapattı. Turbo gücü, rahatlığı ve tarzı ile yarış severlerde bir alışkanlık halini almıştı. Kazandığı yarışlardan sonra ayakta alkışlanıyor, sevgi gösterileriyle uğurlanıyordu. Muhteşem bir yıl geride kalırken Türk atçılığının en önemli atlarının arasına adını yazdıran Turbo, 2009 yılına da hızlı girdi; 11 ve 25 Ocak’ta İzmir’de düzenlenen iki G3 koşusuna da damgasını vurdu. Turbo, artık yarış severin gönlünde taht kurmuştu, on binlerce hayranı vardı. Yarışlar ile ilgili ya da ilgisiz pek çok kişiyi hipodromlara çekmeyi başarmış, taraf olsun karşıt olsun pek çok kişinin saygısını kazanarak gündeminde kalmayı başarmıştı. Yarım kan iddialarıysa gösterdiği üstün performans nedeni ile devam etmekteydi. Yeniden 3 kişilik özel bir heyet tarafından kontrol edilirken, morfolojik özellikleri ile Arap atı vasıflarını taşıyor olması ve yapılan DNA testleri neticesinde, pedigrisi bir kez daha sağlıklıydı. Günler hızla geçerken Turbo dur-durak bilmeksizin kazanmaya devam etti. G2 Mohaç Koşusu’nda 1600/1.43,61 gibi muhteşem bir derece çıkarken, Gelibolu rakibi olmuş, bu ciddi mücadele sonrasında da Gelibolu performans olarak oldukça geri kalmıştır. Turbo, aynı zamanda bu derece ile yeni bir pist rekoruna adını yazdırmıştı.
Turbo yarış hayatı boyunca kendisi gibi bir şampiyon olan Kafkaslı’yla kıyasıya yarıştı.
Resim Açıklaması
Turbo’nun Kazandığı Grup Yarışlar Turbo’nun Kazandığı G1 yarışlar
Çanakkale Zaferi, Hatay Koşusu, TBMM Kupası Koşusu, İstiklal Savaşı Koşusu, Niğbolu Koşusu, Ent. Malazgirt Koşusu Turbo’nun Kazandığı G2 yarışlar
2 Mayıs 2009 tarihinde TBMM Koşusu’nda yaşça büyük rakiplerini adeta sürklase ederken o kadar formda ve güçlüydü ki tek rakibi yine kendi oluyordu. Bu yarışta, bir diğer şampiyon at Kafkaslı’ya neredeyse 5 boy fark attı ve üçüncü sıradaki atla arasındaki mesafe 12 boydan fazlaydı. Turbo, Ankara’yı seviyor, burada sanki bir başka koşuyordu; 1900m kum pistte çıktığı Süt Kupası’nı da en yakın rakibine 10 boy farkla Ankara pistinde çıkan en iyi derece 2.13,84’e de imzasını attı. Bursa’da G3 Orhangazi koşusuna katılan Turbo, Kafkaslı önünde yine uzak farklı bir birincilik elde ederken, 1500m çim pistte 1.36,45 ile bir pist rekorunun daha sahibi oluyordu. Rövanşta da kazanan taraf Turbo’dur. 21 YARIŞ SONRASINDA İLK KEZ… 20 yarıştır yenilgiyi tatmamış olan Turbo, Ankara’da çıktığı ilk uzun mesafeli koşu olan G1 Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı’nda ilk kez geçildi. 2400 metrelik koşuda Turbo, önde Dayala ile oldukça sert bir mücadeleye girer. Atlar kısa mesafeli bir koşu gibi yüksek tempoda yarışı sürdürürken, düzlüğe rakiplerinin 3 boy kadar önünde giren Turbo bu sefer o kadar rahat değildir. Daha önce geride bırakmayı başardığı bir diğer şampiyon Kafkaslı’nın muhteşem sprinti ve son 50 metredeki mücadele defalarca izlenmeye değerdir. Fotoda Kafkaslı bu sefer geride kalmayacak, Turbo’yu geçmeyi başaracaktır. Kafkaslı, bu birincilik ile bu önemli koşuyu 4. kez kazanarak, dedesi ile (Albatur) tarihe geçecek ve üst üste kazanmış olmasıyla da tarihte bir daha çok zor gerçekleşecek bir başarının da sahibi olacaktır. 24 gallopTÜRKİYE
Kosova, Ali Rıza Bey, Mohaç, Aziziye, Akbatur, Kazım Karabekir Turbo’nun Kazandığı G3 yarışlar
Prof. Selahattin Batu, Satvet, Nejat Evliyazade, Lozan, Orhangazi.
G2 Kosova Koşusu’nu Taşanbey önünde kolay kazanarak, 2400 metre mesafeli G1 Niğbolu Koşusu’na katılır. Bu yarış öncesindeki Turbo’nun kazanmasına verile 1.05 muhtemel orana karşın rakip gösterilen isimler 100 liranın üzerinde oranlar ile start almıştır. Bu aynı zamanda Turbo’nun diğer atlara olan üstünlüğünün en büyük göstergesiydi. Ve oranlar yanılmadı, Turbo beklendiği gibi birinciliğe adını yazdırdı. TURBO, GENERAL’E KARŞI Eylül ayı ile birlikte ülkemizi bir enternasyonel heyecan sarmış ve dağıtılacak olan ikramiyeler de zamanının en yüksek rakamlarına ulaşmıştır. 600 bin dolar Topkapı, 400 bin dolar Boğaziçi Koşusu yabancılara giderken, Sheikh Abdullah Bin. K.Al Thani’nin atı General ile Turbo, Malazgirt Koşusu’nda boy gösterecektir. Turbo’nun en önemli başarısı şüphesiz Uluslararası G1 Malazgirt Koşu’dur. Dünyanın en başarılı Arap atları önünde Sheikh Abdullah Bin K.Al Thani’nin ürkütücü padok görüntüsü ile gergedan gibi duran atı General karşısında Turbo, bir beyaz bayrak ayna yarışına imza atarken, 1.45,44 ile bitirdiği koşusunun son 800 metresi 0,48 içinde koşulur ki, bu da ender rastlanan bir durumdur. 3 boy geride General ikinciliğe razı olurken, No Risk Al Maury üçüncü, Dariya da dördüncü olur. General’i geride bırakırken, rakip ilgililerin bile şaşkın bakışları önünde fotoya süzülen Turbo, gururumuz olur. Türkiye’de özel sektör tarafından yetiştirilmiş bir Arap atı olarak dönemin dünya çapında en iyi Arap atlarını çok kolay bir şekilde geçmesi kendisine dünya çapında bir başarı ve ilgi sağlanmasına neden olmuştur. Türk yarış severler büyük keyif yaşarken, Turbo bu yarıştan sonra uluslararası alanda iyiden iyiye talep görmeye başlamıştır. Bu uluslararası koşunun sonrasında Turbo G1 Cumhuriyet Kupası Koşusu’nda yarış öncesi yaşadığı sakatlık sıkıntısı nedeniyle ilk defa kendi performansını sergileyemeyerek tabela dışı kalan şampiyon, o yarışı 6. sırada tamamlayabildi. Sakatlığın ciddi olduğuna ve yedi aylık bir tedavi görmesi gerektiğine karar verildi. Turbo gördüğü tedavinin ardından pistlere fırtına gibi dönerek G3 23 Nisan Koşusu’nu uzak ara kazanarak Kafkaslı’ya ait olan pist rekoruna da ortak olmuştur. Bu yarıştan sonra Turbo’nun katıldığı G1 TBMM Koşusu aynı zamanda dramatik bir sürecin de başlangıcıdır. 1600 m mesafede koşulan yarışta Alper Kaan ile sıkı bir mücadeleye giren Turbo, bu yarışta bir hayli zorlanır ve yarışı ikincilikle tamamlar. 1.43,84 ile özellikle Ankara pistinde mucize bir derece ile biten koşu, Turbo’nun sakatlığının
yenilemesine neden olmuştur. Yarışın ardından Turbo tendinitis teşhisi ile dinlenmeye çekilir. 6 aylık sürecin ardından bir kez daha yarış severlerin huzuruna çıkar, fakat bu sefer durum farklıdır. Turbo iyileşememiştir. Tedavi sonrasında jübile mahiyetinde G1 Cumhuriyet Kupası koşusuna katılır. Fazla bir beklenti yoktur, aslında son kez sevenlerinin karşısına çıkacaktır. Piste çıkar, yarışını yapar ve son kez sevenlerini bu koşu ile selamlar. Jokey Bora Serinkaya ile kendi halinde 18. olarak tamamladığı koşuyla beraber yarış yaşamını noktalar. 30 Ekim 2010’daki Cumhuriyet Kupası Yarışı, Turbo’nun kariyerindeki son yarış olmuştur. 2009 YILI WAHO DÜNYANIN EN İYİ ARAP ATI Katıldığı 31 yarışın 27’sini kazanan safkan şampiyon, sahibine toplamda 3.497.100 TL kazandırdı. 2009 yılında WAHO tarafından dünyanın en iyi Arap atı seçilen Turbo, bugün Eskişehir´in Mahmudiye ilçesindeki Türkiye Jokey Kulübü Pansiyon Harası´nda Türk atçılığına aygır olarak hizmet etmeyi sürdürmekte. Turbo, Türk atçılığında örneğine çok az rastlanan yarış severin ‘bir yarış atını tutma’ ve onun taraftarı olarak yarış keyfini yaşamasına olanak sağlamış bir atlardan biridir. 2015 senesinde koşmaya başlayacak olan taylarının başarılarıysa merakla beklenmektedir. Ancak Turbo’nun Türk Arap atçılığında yepyeni bir jenerasyonu başlatacağına hiç şüphe yok. Türkiye’nin en iyi Arap kısraklarına damızlık hizmeti veren Turbo’nun tayları at sahipleri ve yetiştiricilerin daha şimdiden gözdesi haline gelmiş durumda. Gelen onca cazip teklife rağmen… Enternasyonal Ali Rıza Bey ve Malazgirt Koşuları’nı kazanmasının ardından Turbo’ya Dubai ve ABD başta olmak üzere yurt dışından birçok talip oldu. Amerikalı at sahipleri Turbo için milyonlarca doları gözden çıkarırken atın sahibi Erdin Düzarat atını tüm tekliflere rağmen satmadı. Düzarat, atıyla Fransa ve Dubai’de yarışlara katılmayı, Türkiye’yi uluslararası arenada temsil etmeyi hayal ediyordu. Belki de kim bilir bu hayal Turbo sakatlanmasaydı kazanılmış birçok birincilikle gerçeğe dönüşecekti… Jokey Halis Karataş: ‘Karakterli ve koşmayı seven bir at…’ Turbo’ya 25 yarışta yöneten efsane jokey Halis Karataş, Turbo’nun çok karakterli ve koşmayı seven bir at olduğunu belirtiyor. Turbo’nun koşmak için yaratılmış bir at olduğunu, yarış başladıktan sonra adeta gölgesiyle yarıştığını ve onunla beraber katıldığı yarışlarda büyük keyif aldığını söyleyen Karataş’ı en çok üzense Turbo’nun yarış hayatının erken bitmesi olmuş. gallopTÜRKİYE
25
26 gallopTÜRKİYE
TJK Mahmudiye Pansiyon Harası
Safkan Arap atı yetiştiriciliğinde kalitenin adresi... Yemyeşil ve geniş padok alanları, atlara özel hazırlanan beslenme ve padok gezinti programları ve birbirinden özel kısraklar, aygırlar... TJK Mahmudiye Pansiyon Harası bir şampiyonun yetişmesi için tüm imkânlara sahip. HAZIRLAYAN GAMZE ALPAR fotoĞRAF EFE TANIR
İ
smini Eskişehir’e bağlı olan Mahmudiye ilçesinden alan hara, çiftlik sahibi olmayan ama yetiştiricilik yapmak isteyen at sahiplerine hizmet veriyor. Kaliteleri ile kendini ispat etmiş olan birçok safkan Arap kısrağının ve taylarının Türkiye’deki yuvası konumunda olan hara 2001 yılında açıldığı günden beri birçok şampiyon yarış atının da yetiştirildiği yer olarak dikkat çekmekte. Başta şampiyon GELİBOLU olmak üzere, Altınalp, Şimşeğinoğlu, Sarraf, Cabire, Elmasbike, Baturşah, Thor, Mohaç, Sarus gibi kalite atlar bu harada yetişmiştir. Hara elbette bu başarısını aynı zamanda Türk at yarışı tarihinin en önemli bazı aygırlarına da ev sahipliği yapmaktan alıyor. Bolkar, Özgünhan, Yaşarcık ve Ayabakan, Onurkaan gibi yarış severlerin yakından tanıdığı atların yolu mutlaka Mahmudiye
gallopTÜRKİYE
27
Gelibolu
Artık Şampiyon at Turbo’nun tayları da TJK Mahmudiye Pansiyon Harası’nda tescillenmeye başladı
Harası’ndan geçmiştir. Yılların şampiyon aygırı Haberbatur’un yanısıra, şu an efsane şampiyon Turbo’ya da ev sahipliği yapıyor. Özel sektör at sahiplerinin aygır, kısrak ve taylarına pansiyonerlik hizmeti de verilen hara yaklaşık 1.750 dönüm alan üzerine kurulu. Tayların en iyi şartlarda yarış sahalarına hazırlanabilecekleri 640 dekarlık padok alanına sahip olan harada aygırlar için 2 blokta 20 boks bulunmakta. Damızlık kısraklar için özel bir ilginin gösterildiği hara 4 bloktan oluşan 174 boksu bünyesinde barındırıyor. Yearling ve 2 yaşlı tayların konaklayabileceği 2 bloktan oluşan 64 boks ile idman için getirilen tayların konakladığı 2 bloktan oluşan 48 boks da eklendiğinde TJK Mahmudiye Pansiyon Harası’nın tam olarak 306 boksa sahip olduğu görülüyor. Aygırlar dışında haradaki tüm atlar Mayıs-Ekim ayları arasındaki altı aylık yaz döneminde günde yaklaşık 17 saat, nöbetçi seyisler nezaretinde padoklara çıkarılırken, Kasım-Nisan ayları arasındaki altı aylık kış döneminde 17 saat tavlalardaki localarda, 7 saat dışarıda padoklarda tutulmakta. Çok yakın gelecekte son derece modern bir at hastanesine kavuşacak olan hara, modern at yetiştiriciliğinin en güzel örneklerinden birisi olarak dikkat çekmekte. Her yıl 350-400 nadide kısrağın aşım gördüğü harada at sayısı Ocak-Haziran dönemindeki misafir olarak giriş yapan aygır, kısrak ve taylarla beraber 400’e kadar çıkabilmekte. Bu atlar yaş, cins ve gebelik durumlarına göre ayrılarak ileride yarışacakları zorlu yarışlara hazırlanmak üzere mevsim şartlarına uygun bakım ve beslenme programlarına tabii tutuluyorlar. Zaten bu programlar ve atlara gösterilen özen de aslında bize şampiyonların nasıl yetiştiğini çok açık bir biçimde resmetmekte. Resmin bütününe bakıldığında TJK Mahmudiye Pansiyon Harası gerek sahip olduğu tesisler, teknik imkânlar gerekse taşıdığı at yetiştiriciliği disipliniyle şampiyon atlar yetiştirebilmek için tüm olanaklara sahip. 28 gallopTÜRKİYE
Hara müdürünün yanı sıra, 1 idari hizmetler şefi, 1 muhasebe şefi, 3 veteriner hekim, 3 sağlık teknisyeni, 2 memur, 17 seyis, 8 güvenlik ve 10 adet diğer teknik ve genel yardım işçisi toplam 46 çalışan Mahmudiye Harası’nda hizmet vermekte.
Haradaki Arap kısrakları
reklam
gallopTÜRKİYE
29
moda&at YARIŞ SEVERLERE ÖZEL TASARIMLAR 2014 Çin takvimine göre at yılı olarak kabul ediliyor. Çin Yeni Yılı’nın at figürü, dünyanın önde gelen markalarının bu yıla özel tasarladıkları ürünlere ilham kaynağı oluyor.
ÇİKOLATA TADINDA GEÇECEK
SWATCH’DAN
AT YILINA
ÖZEL TASARIM Çin sanatı ve yenilikçi teknolojinin büyülü birlikteliği karşımızda… YEAR OF THE HORSE’da, beyaz üzerinde, simsiyah mürekkep havası taşıyan, fırça dokunuşlu tasarım, geleneksel Çin çizimlerini ve kaligrafisini hatırlarken, atın zarif hareketinin izlenimini veren duruş ise Çin Yılı’nı kutluyor. Fırlamaya hazır hareketinin tasvir edildiği at çiziminin gücü ise saatin özel paketini süslüyor.
yılında Belçika’da kurulduğundan bu yana, dünyanın en prestijli çikolata markalarından biri olmayı başaran Godiva, yeni ürün geliştirmedeki başarısını, lüks alanındaki tutkusunu ve köklü çikolatacılık geçmişini, at yılı için özel olarak hazırladığı çikolatalara yansıtıyor. Godiva adeta bir imza gibi at figürünü çikolatalarına işliyor.
1926
66 gallopTÜRKİYE
HERMES’DEN ÖZE DÖNÜŞ
moda&at
KARANLIĞA İZ BIRAKIN Victorinox Swiss Army saatlerinin 2003 yılından beri zirvede olan Night Vision serisi, yenilenen yüzü ve farklı yapısıyla dikkatleri üzerine çekiyor. Bir saatten çok daha fazlasını sunan yeni nesil Victorinox Swiss Army Night Vision ile gündüzleri klasik bir şıklık sergilerken, geceleri iç aydınlatması ve fener özelliği ile şıklığınızı fonksiyonellik ile birleştirebilirsiniz.
İsviçre’li
AT FİGÜRÜNÜN GERÇEK SAHİBİ at temalı çok geniş bir ürün yelpazesine sahip. Chopstick’den, kitap tutacaklarına kadar oluşan koleksiyonda ayrıca kadın ve erkek giyim ürünleri de yer alıyor. Bu tasarımlar özellikle at tutkunları için muhteşem birer hediye olabilirler. Shanghai Tang,
CAMDAN ATLAR kristal ve cam markası Lalique Çin takviminin yeni yılı için benzersiz bir atlı koleksiyonuna imza atıyor. Lalique’in birbirinden güzel vazo, heykel ve kâseler rafine zevklere hitap ediyor. Mustang ve Kazak atlarının da işlendiği vazo ve heykeller görenleri hayran bırakıyor.
Mücevher
EVİNİZDE JOKEY SİZSİNİZ Ata binmek için vaktiniz hiç yoksa bu keyfi eve taşımaya ne dersiniz? İskoç tasarımcı Ryan McNeish atın eyerinden ilham alarak eşsiz bir tasarım ortaya çıkarmış. At meraklıları için bir tutku objesine dönüşecek bu koltuk özgün tasarımla konforu bir arada sunuyor.
gallopTÜRKİYE
67
moda&at
ASTON MARTİN’DEN
BİNİCİLERE ÖZEL BİR TASARIM
İngiliz otomobil üreticisi Aston Martin ABD’nin atlı yaşam tarzı ile uyarlanmış Q’yu tanıttı. Aston Martin Q yeni DB9 Volante 05-10 Ağustos tarihleri arasında gerçekleştirilecek Menlo Charity Horse Show’da satışa çıktı. Q by Aston Martin’in Menlo Charity Horse Show’daki yardım amaçlı açık arttırma için tasarladığı yeni harikası DB9 Volante. 5-10 ağustos tarihleri arasında California’nın Los Gatos kasabasında gerçekleşen Menlo Charity Horse Show, Amerika Birleşik Devletleri’nde binicilikle ilgili düzenlenen en iyi etkinliklerden biri olmasının yanında aynı zamanda gerçek bir filantropi kültürünü de devam ettiriyor. Özellikle biniciliği hayat tarzı haline getirmiş olan kişiler için tam anlamıyla bir tutku öğesi olabilecek DB9 Volante oldukça rafine zevklere hitap ediyor. İç döşemesi Q Heritage paletinden Saddle Tan Luxmill türünde deriyle kaplanan araçta aynı zamanda eşsiz bir ön konsol, eyer derisinden yapılma bir bölüm ve tamamen kendine has bir at logosu yer alıyor. Açık arttırma sonucunda DB9 Volante’nin sahibi olacak kişi aynı zamanda Vista Center for the Blind & Visually Impaired isimli kuruma da 10,000 dolar tutarında bağışta bulunacak.
Q uarter Atları – Amerikan Hızı
Kuarter atları bütünüyle hız amacına yönelik olarak yetiştirilmektedir. Eğer dünyadaki en hızlı atı arıyorsanız kuarter atının dışında başka bir at aramayın. Hızlarının doruğuna ulaştıklarında yarış yapana kuarter atları saatte 55 mil hıza ulaşabilmekte olup, bu bağlamda kuarter atlarından daha hızlı olan yeryüzündeki tek hayvan çitalar ve Amerikan antiloplarıdır (çatal boynuzlu antilop). Elbette ki adından da anlaşılacağı üzere bu atlar sadece kısa mesafeye yönelik olarak iyidirler. HAzırlayan: Amanda Duckworth fotoğraf: Ruidoso Downs, Dan Dry, American Quarter Horse Association, Los alamitos
americanspeed Bir kuarter atı 0-400 metre mesafeyi 20 saniyeye yakın bir süre çerisinde kat edebilmektedir. Bu kat edilen mesafeyi yaklaşık olarak 13 saniyede kat eden güçlü bir arabayla kıyasladığınızda aklınızdaki soyut fikir daha iyi şekillenecektir.
B
ir kuarter atının %100 oranında safkan olduğundan emin olabilirsiniz. “Kuarter” (‘’çeyrek’’ anlamına gelen ‘’quarter’’) ibaresi bu hayvanların şecerelerine-soy kütüklerine-pedigrilerine yönelik olarak değil de tercih edilen koşu mesafesine ilişkin bir anlam ifade etmektedir. İlk kuarter atları günümüz Virjinyasında, Kuzey Karolinada ve Güney Karolinada Amerikan müstemlekeleri (koloni kuranlar) tarafından 1600’lü yılların sonları ve 1700’lü yılların başları itibariyle yetiştirilmiştir. Yukarıda belirtilen bu bölgelerin yoğun bir şekilde ormanlarla kaplı olması nedeniyle at yarışları için uygun olan yerler yoktu. Bunun bir sonucu olarak atlar kasaba caddelerinde aşağıya doğru koşmak suretiyle veya ormanın kesilmiş olması suretiyle açılmış olan bir yarış pistinde yaklaşık olarak 440 yardaya tekabül eden bir mesafeyi koşmak suretiyle yarışmaktadır. Bunun bir sonucu olarak sömürgeciler bu mesafelerde koşmak üzere at yetiştirmeye başladılar. Atların çiftleştirilmesi çoğunlukla Chickasaw kabilelerinden alınan erkek atlar ile bu safkanların öncüleri niteliğinde olan İngiltere’nin “safkan aygırları” arasında gerçekleştiriliyordu. Chickasaw erkek atları İspanyol kanını taşımakta olup orijinleri Meksika ve İspanya’ya kadar uzanmaktadır. İngiliz ve İspanyol kanının karışımı çoğunlukla rakiplerine göre çeyrek mili çok hızlı koşarak sprinte kalkabilecek olan bodur, kısa boylu, gürbüz ve yoğun kaslı bir atın üretilmesiyle sonuçlanmıştır. İşte bunların en iyilerine “Ünlü Amerikan Kuarter Yarış Atları” adı verilmiş olup bu atlar günümüzün Amerikan kuarter atlarının ataları niteliğindedir. Sömürücüler (müstemlekeler-koloni kuranlar) batıya doğru hareket ettikçe bu karışıma ayrıca birde vahşi Mustang kanı eklenmiştir. 1940 yılında Amerikan Kuarter Atlarının şeceresini korumak amacıyla bir tescil-kayıt derneği oluşturulmuştur. Daha sonra Amerikan kuarter atları dünyanın her tarafından binicilerin dikkatini çekmeye başlamış-
gallopmagazine
81
americanspeed Amerikan kuarter atı inanılmaz ölçüde popüler bir at oldu. Hâlihazırda 30’u aşkın ülkede Amerikan Kuarter At Derneğinin iştiraki niteliğinde olmak üzere tam teşekküllü at dernekleri mevcuttur.
82 gallopmagazine
americanspeed tır. Hâlihazırda 30’u aşkın ülkede Amerikan Kuarter At Derneğinin iştiraki niteliğinde olmak üzere tam teşekküllü at dernekleri mevcuttur. AQHA’nın (Amerikan Kuarter At Derneği) Başkanı olan Richard Chamberlain bu konudaki görüşlerini aşağıdaki ifadeleriyle dile getirmektedir: “her türe yönelik olarak her zaman istisnalar mevcut olmasına rağmen kuarter atlarının özellikle kendilerini belirgin kılan özellikleri söz konusudur. Şöyle ki bu atlar kolay bir şekilde eğitilebilmekte ve diğer türlere göre insanlara karşı çok daha sıcakkanlı olan hayvanlar niteliğindedir. Bu aslında işin kültürel bir unsurunu teşkil etmekte. Bilindiği üzere dünyanın her tarafında çok iyi bilinen Amerikan ikonlarından birisi kovboylardır. Eğer bu tip bir şeyle ilgileniyorsanız muhtemelen bir kuarter atı almanız gerekmektedir.” Kuarter atları adeta hız için yaratılmışlardır.
Yarış yapan kuarter atları sadece bir şey için yetiştirilmektedir: “hız!”. Şampiyon kuarter atları düz bir zeminden başlamak üzere 440 yarda mesafeyi sprintle 21 saniye içerisinde koşabilmektedirler. Nitekim Chamberlain adeta hız için yaratılmış olan bu atlara ilişkin görüşlerini şu şekilde belirtmektedir: “bu bütünüyle sprintle ve hızla ilgili olan bir kavram. Bunlar yeryüzündeki en hızlı atlar ve bu atlar farklı bir yarış tipi için farklı bir at tipi niteliğinde.” Bir kuarter atı ile safkan bir at arasındaki farklılıkları anlamanın en iyi yolu örneğin olimpiyat koşucularını düşünmek. Tıpkı Usain Bolt gibi bir altın madalyalı koşucu ile Mo Farah gibi maraton koşan şampiyon bir maratoncuyu hayalinizde canlandırmaya çalışın. Her iki adamda şaşırtıcı nitelikli olan atletleri olmasına rağmen fiziksel anlamda bu atletler aslında birbirinden bütünüyle farklıdır. İşte tipik bir kuarter atı ile tipik bir
safkan at arasındaki farklılıkta bu şekildeki bir farklılıktır. “Chamberlain bu farkı aşağıda belirtilen ifadeleriyle özetlemektedir: “insanların öncelikle bilmesi gereken ilk şey kuarter atlarının çok daha yoğun kaslı olmaları ve daha ağır bir kalçaya sahip olmaları gerçeğidir. İşte bir kuarter atının kalçası motorun olduğu yer anlamına gelmektedir. Nitekim atın ilk adımları gücünü arka ayaklarından almaktadır. Safkan bir at ise tıpkı uzun boylu, zayıf ve ince olan bir maraton koşucusuna benzemektedir.” Şampiyon kuarter atlarına yönelik klasik mesafe 440 yarda olmasına rağmen bu mesafe daha kısa ve daha uzun olabilmektedir. Bir kuarter atın koşması beklenen en uzun mesafe 1000 yarda olup bu aslında yeni getirilmiş olan bir kavramdır. Zira bir kuarter atına yönelik “uzun mesafe” genellikle yarım milden yaklaşık olarak
Şampiyon kuarter atları 21 saniye içerisinde 440 yarda bir mesafeyi sprintle koşabilmektedirler.
Çok popüler bir tay olan Heartswideopen (siyah at) dört defa şampiyon olmuş olup zaferleri arasında 2007 Bütün Amerikan İstikbali yarışları da dâhil bulunmaktadır. gallopmagazine
83
americanspeed
One Dashing Eagle adlı at 2012 yılında “Bütün Amerikan İstikbali” yarışlarını kazanmıştır. Bu esnada yarışta verilen ödül 2.4 milyon $’ına tekabül etmekteydi. Bu ödülün 2013 yılında 2.6 milyon $’a çıkması beklenmektedir.
10 yarda kadar daha kısa olan 870 yardadır. New Mexico’da Ruidoso Downs’da medya ilişkileri direktörü olan Ty Wyant düşüncelerini şu şekilde dile geitrmekteidr: “kuarter atları aslında birçok yarış grubu ve seviyesinde son derece yarışmacı nitelikteki atlardır. Ancak 870 yarda mesafeye yönelik ödüller kısa mesafelere göre daha küçüktür.” Her sporda amaç kazanmak olup kuarter atları taraftarları için ise bu yarış aslında Ruidoso Downs’da düzenlenen “All American Futurity” (Bütün Amerikan İstikbali) atlı yarışları kazanmaktır. 440 yarda mesafeden oluşan bu yarışma 2 yaşlı hayvanlara yönelik olarak gerçekleştirilmekte olup 1959 yılında yarışmalar resmen kurumsallaştırılmıştır. Yarışmanın ilk grubunu ‘’Galobar’’ ka84 gallopmagazine
zandığında 129.000 $ ödül almış olup bu rakam kuarter at yarışlarında bugüne kadar önerilen en yüksek ödül niteliğindedir. Daha sonra 1978 yılında gerçekleştirilen “Bütün Amerikan İstikbali” adlı yarışmada birinci gelen herhangi bir türe 1 milyon $ ödül verileceği açıklanmıştır. Bu ödül 1982 yılında büyümüş olup yarışmada birinci gelecek olan kuarter atına ilk defa 2 milyon $ ödül verilmiştir. 2012 yılında ödül 2.4 milyon $’a çıkmış olup bu rakam Kuzey Amerika’da yetişen 2 yaşlı bir kuarter atı için önerilen en yüksek ödül niteliğindedir. 2013 yılında at yarışlarında verilecek olan ödülün 2.6 milyon $’a tekabül etmesi beklenmektedir. Wyant “Bütün Amerikan İstikbali” adı verilen at yarışlarını aslında kuarter at
yarışları için çok önemli bir unsur teşkil ettiğini söylemekte ve bu konudaki görüşlerini şu şekilde sürdürmektedir: “ bu herkesin kazanmak istediği bir yarış. Aynı zamanda gala satışlarını da gerçekleştiriyoruz. Dolayısıyla bu bir nevi Keeneland ve Saratoga’nın kombine olmuş bir hali gibi. 1 yaşındaki yavruları yüksek fiyatlarla satıyoruz ve herkes burada.” Aynı zamanda Ruidoso 3 yaşındaki kısrakların yarıştığı Amerikan Derbisine ev sahipliği yapmakta olup, bu yarışlarda 2013 yılında önerilecek olan ödülün 2.5 milyon $’a karşılık gelmesi beklenmektedir. Daha yaşlı kuarter yarışlarına yönelik olarak düzenlenen yarış California’da Los Alamitos Hipodromundaki Şampiyonlar Şampiyonu adlı yarıştır. 1. grup bu yarış-
americanspeed Üstteki resim: 1959 yılında “Bütün Amerikan İstikbali” adlı yarışın birinci grubunu kazanan Galobar’ı görüyorsunuz. Bu yarışta 129.000 $ kazanmış olup buda kuarter at yarışlarında bugüne kadar önerilen ödül niteliğindedir. “Bütün Amerikan İstikbali” adlı yarış bir kuarter yarış atının en prestijli yarışıdır. Bütün türlerin girebildiği dünyadaki ilk at yarışı 1978 yılında gerçekleştirilmiş olup bu yarışlarda 1 milyon $ ödül verilmiştir. Alttaki resim: 1969 “Bütün Amerikan İstikbali” yarışını kazanan ve Amerikan Kuarter Atları Onur Listesine girmiş olan Easy Jet (2 Numara) kariyerine at yarışları sporunun en efsanevi kısraklarından biri olacak şekilde devam etmiştir. 20 yaşında ölmesine rağmen galibiyet sayısı açısından at yarışları sporunun en büyük galibiyetini yakalamış olup kazandırdığı para açısından ise 6. sırada yer almaktadır.
If you want to go: Şampiyonlar Şampiyonu:
Ne zaman: 14 Aralık 2013 Nerede: Los Alamitos, California Araştırma: www.losalamitos.com
Bütün Amerikan İstikbali:
Ne zaman: 2 Eylül 2013 Nerede: Ruidoso, New Mexico Araştırma: www.ruidownsracing.c m. Bonus: Ruidoso Onur Listesi ve Müzesi
Amerikan Kuarter Atları Onur Listesi ve Müzesi
Ne zaman: Bütün yıl boyunca Nerede: Amarillo, Texas Araştırma: www.aqha.com/Foundation/ Museum
Kentucky At Parkı
Ne zaman: year round Nerede: Lexington, Kentucky Araştırma: www.kyhorsepark.com
ta 750.000 $ ödül verilmekte olup ulusun tarihinde daha yaşlı atlara yönelik olarak verilen en yüksek ödül niteliğindedir. Toplam 40 kazananın 27’si yarışların başladığı 1972 yılından buyana “Dünya Şampiyonu” unvanını almıştır. Efsanelerden bazıları aşağıdaki gibidir. Belki de Amerikan Kuarter Atlarının en iyi bilineni “Bütün Amerikan İstikbali” yarışını kazanan ve üç defa Şampiyonlar Şampiyonu olan muhteşem kısrak “Refrigerator”dur. 1990 ila 1995 yılları arasına uzanan şöhret kariyerinde Refrigerator, sahibi olan eski AQHA Başkanı Jim Helzer’e 36 yarışın 22’sini kazandırmış olup, böylece sahibine en çok para kazandıran at olarak emekli olmuştur. Toplamda 10 defa şampiyon ol-
muş olup 2 kez dünya şampiyonu olmuştur. Chicago Ayılarının savunucusu olan William Perry’nin adı verilen kastra edilmiş olan at 1996 yılında yarış pistlerinden çekilmiştir. Trajik olarak Refrigerator iple yapılan at eğitimi esnasında travmatik bir kafa yaralanması geçirdikten sonra 11 yaşında ölmüştür. Refrigerator’e 1999 yılının Şubat ayında ötenazi yapılmış (ilaçla öldürülmüş) olup Pilot Point TX’in yanındaki Helzer’s JEH Aygır İstasyonuna düzenlenen özel bir törenle gömülmüştür. Bir diğer Amerikan Kuarter Atı Efsanesi 1969-1970 yıllarında kulvarlara renk getirmiş olan “Easy Jet” adlı attır. Easy Jet 38 yarışın 27’sini kazanmış olup en çok damızlık hayvan olarak kullanılan hayvanlardan biridir. Dünya şampiyonu-
nun etkisi o kadar kalıcı olmuştur ki 1992 yılında ölmüş olmasına rağmen Easy Jet hala at yarışları sporuna yönelik olarak kazandığı yarış sayısı itibariyle rekoru elinde bulundurmakta olup ayrıca kazandırdığı parasal meblağ açısından 6. sıraya yerleşmiştir. Kuarter at aygırlarına ilişkin olarak First Down Dash adlı at zirvedeki yerini korumaktadır. Bir dünya şampiyonu olan First Down Dash kazandırdığı para açısından en fazla para kazandıran aygırlardan biridir. 2012 yılının Eylül ayında First Down Dash’ın yavrusu 80 milyon $ gibi ikinci kazandıran aygırın neredeyse iki katı kadar olan mütevazı bir rakam kazandırmıştır. Ne kadar ilginç bir tesadüftür ki bu attan sonra en fazla parayı kazandıran ikinci atta yine First Down Dash’ın kendi gallopmagazine
85
americanspeed
Kuarter at yarışları olduğunda çoğunlukla çok renkli bir at görmeniz mümkün. Amerikan çok renkli atı temelde aynı türe ait olmasına rağmen beyaz derinin üzerinde yer yer çok sayıda rengin egemen olduğunu görebilmeniz mümkün.
More info: ■ Dünya Şampiyonu olan Cold Cash 123’e binmenin nasıl bir şey olduğunu merak ediyorsanız youtube.com’u ziyaret edin ve ColdCashWork7 22 12 yazın ve 10:87. saniyede şampiyonumuzun 220 yardayı nasıl koşarak şampiyon olduğunu izleyin. ■ Amerikan Kuarter At Derneği bugün dünyada en büyük hayvan şecere (kayıt) merkezidir. Kurulduğu yıl olan 1940 yılından buyana 5 milyondan fazla atın tescil edilmesini (kaydedilmesini) sağlamıştır. ■ 17 adet Amerikan Kuarter at rengi olup bunların en önemlisi kızıl kahverengidir. Diğer renkler ise: siyah, kahverengi, geyik derisi rengi, kestane rengi, boz, kızıl boz, gri, grullo, altın rengi, kırmızı demir kırı rengi, mavi demir kırı rengi, doru demir kırı rengi, perlino ve cremellodur. ■ Doğan tayların gerçek bir çiftleşmenin sonucu olması şartını koşan safkan nesil-şecere kayıtlarının aksine AQHA suni döllenmeye ve embriyo transferine izin vermektedir. ■ Kuarter atlarına yönelik olarak nispeten küçük bir pazar payı söz konusudur. açık arttırmalarda ortalama bir yaşındaki bir kuarter atı 20.000 $’dan daha az bir parasal meblağ karşılığında satılmaktadır. 2011 yılında Kuzey Amerika’da gerçekleştirilen resmi bir kuarter atı yarışında toplam 16.724 at yarışmıştır. ■ Klasik mesafe olan 440 yardada hâlihazırdaki dünya rekoru 20.274 saniye olup, bu rekor 2009 yılında First Moonflash tarafından elde edilmiştir. Bu rekor ayrıca Sunland Park’ında 1. Grup New Mexico Şampiyonasında kırılmıştır.
86 gallopmagazine
soyundan gelen Dash for Cash atlı at olup bu atta dünya şampiyonu olmuştur. Bu atın kendi yavrusu 40 milyon $ kazandırmıştır. First Down Dash Kaliforniya’da Bonsall’da Aygır Çiftliğinde 2010 yılında Şükran Gününde gömülmüştür. Elbette ki son yıllarda kısraklar manşetlerde yer almakta olup kuarter at yarışları da bundan istisna değildir. İnanılmaz ölçüde popüler olan erkek tay, dünya şampiyonu Heartswideopen 2007 yılında “Bütün Amerikan İstikbali” yarışlarını kazanmış olup iki yıl süren kariyeri içerisinde 1.9 milyon $ kazandırmıştır. At yarışları sporunun en son kahramanı 2011 yılında “Bütün Amerikan İstikbali” ve 2012 yılında Amerikan Derbisini adlı yarışları kazanan Ochoa’dır. Girmiş olduğu 10 yarıştan 8’ini kazandırmış olup 2.6 milyon $ para kazandırmış olması onu at yarışları dünyasında en yüksek para kazanan aygırlardan biri kılmaktadır. Kastra edilmiş bir aygır olan Ochoa hâlihazırda eğitim amaçlı olarak hizmet vermektedir. Ochoa aynı zamanda dünya şampiyonu olan Cold Cash 123 adlı atı eğiten C. Dwayne “Sleepy” Gilbreath tarafından eğitilmiştir. Gilbreath bu konudaki görüşlerini şu şekilde dile getirmektedir: “ben son 2 yıl içerisinde meslek yaşamım boyunca bu-
güne kadar görmüş olduğum atların en iyisi olan ikisini eğittim.” 2004 yılında dünya şampiyonu olan Be a Bono 2009 yılında Kentucky Horse Park’ın (Kentucky At Parkı) onur listesinde yer almıştır. Göz kamaştırıcı kestane renginde olan bu kastra edilmiş olan aygır 26 yarışında 14’ünde kazanarak yarış kulvarlarından çekilmiş olup sahiplerine 1.3 milyon $’dan fazla kazandırmıştır. Be a Bono adı aynı zamanda tarih kitaplarında atletlere yönelik olarak kök hücre tedavisinin uygulanması gerçeği nedeniyle yerini almıştır. Bu atın kendi yağdokusundan alınan kök hücreleri kemik zararını ve kıkırdak doku zararını onarmak için atın dizine enjekte edilmiştir. İşte bu kök hücrelerinin enjeksiyonu bir eklem zararının onarılmasına yönelik olarak bir atta uygulanan ilk vaka olup bu uygulama şampiyonun yarış kariyerini uzatmış ve şampiyonumuz böylece birinci grup yarışlarına katılabilmiştir. Nuts and bolts Amerikan Kuarter Atlarının bu kadar çok popülarite kazanmasının nedeni belki de bu türün becerilerinden kaynaklanmaktadır. Chamberlain bu konuda şöyle demektedir: “genel olarak bu at aynı zamanda yeryüzünde etik için üretilen en büyük
americanspeed
attır. Ekstrem hızların söz konusu olduğu kuarter atları olmasına rağmen aynı zamanda son derece üst düzey bir çeviklik ve atletik yeteneğin olduğu türlerde mevcuttur. Bunlar eti için üretilen atlar olup “inek atları”, “kesim atları”, “çiftlik tipi atlar” olarak adlandırılmaktadır. Bunlar 21 saniye içerisinde çeyrek mili koşamamalarına rağmen kement atarak sığır yakalama kabininin üzerinden atlayabilmektedirler. Mutlak derecede hızlı olmasalar da oldukça hızlı atlardır.” Birçok üretici hayvanların neslinin-soy kütüğünün korunmasına son derece dikkat etmekte olup AQHA (Amerikan Kuarter At Derneği) kuarter atlarının üretilmesine yönelik prensipleri belirlemiştir. Eğer tescil edilen-kayıtlı olan bir kuarter erkek at aygırla çiftleştirilecekse veya bir aygır bir kuarter dişi atla çiftleştirilecekse bu durumda sonuçta ortaya çıkacak olan yeni nesilde kuarter at olacaktır. Bunun bir sonucu olarak kuarter yarış atları önemli ölçüde safkan olmasına rağmen elbette ki bazı sınırlamalarda mevcut bulunmaktadır. D. Wayne Lukas ve Bob Baffert Kentucky Derbisinde kazandığı zaferlerle bilinmekte olmasına rağmen bunlar işe kuarter atlarını yetiştirmekle başlamışlardır. Aslında Amerika Birleşik Devletlerindeki birçok hipodromda hem safkan hem de kuarter at yarışlarının özelliklerini görmeniz mümkündür. Bazı durumlarda atların birbirlerine karşı yarışmalarına izin verilmektedir. Chamberlain bu konuya ilişkin görüşlerini “Sizlere tam bir sayı veremiyorum ama işe kuarter atlarla çalışmakla başlayan çok sayıda safkan at eğiticisinin olduğunu söyleyebilirim. İşe kuarter atlarla çalışmaya başladığınızda öncelikle bu dünyanın diğer atlara göre çok daha küçük bir dünya olduğu ve bu işte çalışmanızın neticesinde daha az kazanacağınız paranın söz konusu olduğunun bilinmesi lazım. Çoğunlukla bütün işlerin hepsini eğiticilerin bizzat kendisi yapıyor. Atın temizliğini yapan eğiticinin kendisi, yarışlarda ata binmenin haricinde hemen hemen her şeyi eğitici yapıyor. İşte her şeyi bu eğiticinin yapmış olması eğiticiye çok şey kazandırıyor. Böylece çok şey öğreniliyorsunuz” ifadeleriyle dile getirmektedir.
gallopmagazine
87
önemli tarihler
BALKAN ŞAMPİYONASI Eylül 4-7 A3-4 Yukarı İngilizler, 2400 m. Çim Pist. 126.000,00 TL
Zagrep, Hırvatistan
TBMM VE GENELKURMAY BAŞKANLIĞI KUPASI
Ekim 11-12
A3-4 Yukarı İngilizler, 2400 m. Çim Pist. 126.000,00 TL
A3-4 Yukarı İngilizler, 2400 m. Çim Pist. 126.000,00 TL
Ankara, Türkiye
CUMHURİYET KUPASI
Ekim 18-19
Ekim 23-26
A3-4 Yukarı İngilizler, 2400 m. Çim Pist. 126.000,00 TL
A3-4 Yukarı İngilizler, 2400 m. Çim Pist. 126.000,00 TL
88 gallopTÜRKİYE
( P1 P2 KUPA P3 ŞAMPİYONASI)
Eylül 27-28
KONVOY KUPASI
İzmir, Türkiye
PONY İSTANBUL TÜRKİYE ŞAMPİYONASI
İzmir, Türkiye
İstanbul, Türkiye
önemli tarihler
F.G./FRBC ANADOLU
IFAHR
MALAZGİRT
Eylül 6
Eylül 6
Eylül 7
3 ve Yukarı İngilizler G 2 /ULS, 2000 m. Kum Pist (Sentetik) 115.000,00 TL
İstanbul, Türkiye
3 ve Yukarı Araplar G 2 /ULS/W/26, 2100 m. Kum Pist (Sentetik) 45.000,00 TL
İstanbul, Türkiye
TOPKAPI
BOĞAZİÇİ
Eylül 7
Eylül 7
3 ve Yukarı İngilizler G 2 /ULS, 1600 m. Çim Pist 270.000,00 TL
İstanbul, Türkiye
3 ve Yukarı Araplar G 1 /ULS/W/26, 1600 m. Çim Pist 65.000,00 TL
İstanbul, Türkiye
3 ve Yukarı İngilizler G 2 /ULS, 2400m. Çim Pist 180.000,00 TL
İstanbul, Türkiye
AKBATUR
SMYRNA
VELİEFENDİ
Eylül 17
Eylül 18
Eylül 19
3 Yaşlı Araplar G 2 /DHÖ, 1500m. Kum Pist (Sentetik) 170.000,00 TL
İstanbul, Türkiye
3 Yaşlı İngilizler A 2, 1600m. Kum Pist 130.000,00 TL
İzmir, Türkiye
4 ve Yukarı Araplar G 1 /DHÖ, 2800m. Çim Pist 350.000,00 TL
İstanbul, Türkiye
ANKARA Eylül 20 4 Yaşlı İngilizler G 1 /TR, 2800m. Çim Pist 350.000,00 TL
Ankara, Türkiye
gallopTÜRKİYE
89
önemli tarihler
HATAY
TSK
?
Eylül 20
Eylül 20
Ekim 18
4 Yaşlı Araplar G 1 /DHÖ, 1600m. Çim Pist 500.000,00 TL
4 ve Yukarı Araplar G 1 /DHÖ, 2200m. Kum Pist 370.000,00 TL
Ankara, Türkiye
Ankara, Türkiye
3 ve Yukarı İngilizler A 2, 1600m. Çim Pist 150.000,00 TL
Ankara, Türkiye
KRALİÇE II.ELIZABETH
TJK
MARMARA
Eylül 20
Eylül 28
Eylül 28
2 Yaşlı İngilizler G 2 /ULS, 1400m. Çim Pist 170.000,00 TL
Ankara, Türkiye
3 ve Yukarı İngilizler G 1, 2400m. Çim Pist 400.000,00 TL
İstanbul, Türkiye
3 ve Yukarı İngilizler G 2, 1600m. Çim Pist 170.000,00 TL
İstanbul, Türkiye
DUMLUPINAR
HARALAR
SEYMENLER
Ekim 3
Ekim 17
Ekim 21
4 ve Yukarı Araplar G 2 /DHÖ, 1400m. Çim Pist 170.000,00 TL
İstanbul, Türkiye
3 Yaşlı Araplar G 1 /DHÖ, 1400m. Kum Pist (Sentetik) 350.000,00 TL
İstanbul, Türkiye
3 ve Yukarı İngilizler A 2, 2100m. Kum Pist 150.000,00 TL
Ankara, Türkiye
CUMHURBAŞKANLIĞI
Ekim 26 3 ve Yukarı İngilizler G 1 /TR, 2400m. Çim Pist 700.000,00 TL
Ankara, Türkiye
90 gallopTÜRKİYE
önemli tarihler
T.Y.A.Y. VE SAH. DER.
S.İ.A.Y. VE SAH.DER.
S.A.A.Y. VE SAH. DER.
Eylül 21
Eylül 21
Eylül 21
2 Yaşlı İngilizler G 2 /TR/E, 1400m. Çim Pist 170.000,00 TL
İstanbul, Türkiye
2 Yaşlı İngilizler G 2 /TR/D, 1400m. Çim Pist 170.000,00 TL
İstanbul, Türkiye
4 Yaşlı Araplar G 2 /DHÖ, 1900m. Çim Pist 170.000,00 TL
İstanbul, Türkiye
SÜRAT
ÇALDIRAN
BYERLEY TURK
Eylül 27
Ekim 12
Ekim 12
2 ve Yukarı İngilizler G 1 /26, 1000m. Çim Pist 350.000,00 TL
Ankara, Türkiye
2 Yaşlı İngilizler G 1, 1600m. Çim Pist 500.000,00 TL
İstanbul, Türkiye
3 ve Yukarı İngilizler G 1, 2000m. Kum Pist (Sentetik) 350.000,00 TL
İstanbul, Türkiye
K.SULTAN SÜLEYMAN
CUMHURİYET
SANTALİN
Ekim 12
Ekim 26
Ekim 31
4 ve Yukarı Araplar G 1 /DHÖ, 1500m. Kum Pist (Sentetik) 350.000,00 TL
İstanbul, Türkiye
3 ve Yukarı Araplar G 1 /DHÖ/TR/26, 1600m. Çim Pist 1.100.000,00 TL
Ankara, Türkiye
3 ve Yukarı İngilizler A 2 /D, 2400m. Çim Pist 150.000,00 TL
İstanbul, Türkiye
gallopTÜRKİYE
91
92 gallopTÜRKİYE
gallopTÜRKİYE
93
Modern hipodrom mimarisinin birbirinden tamamıyla farklı iki örneği Üstteki resim: Singapur’daki Kranji Hipodromu 1994-1999 yılları arasında yeni bir konum üzerine inşa edildi ve bugün modern Asya hipodrom mimarisinin tipik bir örneği olarak kabul edilmekte. Alttaki resim: Towcester’in yeni tribünü 1997 yılının sonlarında pistin imajını kuvvetlendirmek amacıyla tasarlandı. 30 gallopmagazine
Hipodrom MİMARİSİ
250 yıl önce John Carr adında genç bir mimar İngiltere’deki York Hipodromu’nun büyük tribününü tasarlamak suretiyle parlak kariyerine başlar. Bu tribün yalnızca York kentinin ya da safkan yarış atlarının yarıştığı hipodromların sahip olacağı ilk büyük tribün olmanın dışında daha fazla öneme sahipti. Bu, modern mimarı açısından bakıldığında dünya üzerinde herhangi bir spor alanına yönelik olarak yapılan ilk üstü kapalı büyük tribündü. Paul Roberts’in “Racecourse Architecture” adlı eserinin önsözü böyle başlar… yazı mats genberg fotoğraf Acanthus Press
PAUL ROBERTS uzun yıllar boyunca dünyanın birçok bölge-
sindeki hipodromların stratejik olarak planlanması ve tasarımıyla ilgili çalıştı ve bu deneyimlerinin sonucunda tüm fikir ve tespitlerini ‘muhteşem’ olarak tanımlayabileceğimiz kitabında topladı. Roberts, hipodromlarla ilgili kendisini her zaman etkilemeyi başaran şeyin bu yapıların spor müsabakalarının yapıldığı tüm alanlar içindeki özel konumu olduğunu belirtiyor. “Hipodromlar oldukça eskiye dayanmaktalar, kendi içlerinde farklılıklar gösteriyorlar ve canlı bir mimari mirasa sahipler. Bir yapının barındırdığı öğelerin yaşı, türü veya şekli açısından büyük bir mimarı çeşitliliğe sebep olması rastladığımız bir durum. Örneğin Amerika’daki Saratoga Hipodromu 1840’lı yıllardan beri ahırlara, 1890’lı yıllardan beri tribüne, 1920’li yıllardan beri bir kulüp binasına, 1960’lı yıllardan itibaren kapanıp açılabilen tribünlere ve 2000’li yıllar itibariyle de giriş binalarına sahip.” Hipodromlar Roberts’in tanımladığına göre “etkileyici bir geçmişe” sahip. “Dünyadaki en eski kriket sahası 1814 yılında açıldı, şu anda kullanımda olan en eski beyzbol stadyumuysa 1912 tarihine dayanmakta ve üçüncü en eski beyzbol sahasıysa çok da uzak olmayan bir tarihte,1962 yılında yapıldı. Ufak bir karşılaştırma yapmak için; Chester Hipodromu’nda 1539 yılından beri aynı yerde yarışlar düzenlenmekte.” Nitekim Roberts, bu bağlamda 150-200 yaşında olan hipodromlara ilişkin oldukça zengin denebilecek sayıda örnekler sunmakta. Hipodromlar genelde radikal değişikliklere uğrasa da yerleri çok nadiren değişmiş. Roberts ayrıca, hipodromları diğer spor alanlarından farklı kılan bazı özelliklerden bahsetmekte. Boyut bunlardan sadece biri fakat aynı
zamanda hipodromun içermek zorunda olduğu son derece geniş bir yelpazedeki tesisler de göz önüne alınmalı. Öyle ki: tribünler, geçit alanları, ahırlar, bahis için ayrılan bölümler, yiyecek-içecek tesisleri ve bazen iki ya da daha fazla sayıdaki pistler… “Birçok spor etkinliğinin aksine at yarışlarına gidenler, koltuklarına yapışıp kalmak yerine yarış öncesinde geçit alanına gidebilir oradan bahislerin yapıldığı bölüme geçebilir ya da büyük tribünlerde gezinebilir ve bunların arasındaki geçitlerden rahatlıklar geçebilir. Diğer sporlarla kıyasladığımızda aksiyonun olduğu süre, spor alanında geçirilen sürece oranla oldukça kısadır.” Roberts kitabında bizi Roma İmparatorluğu’ndaki hipodromlardan
başlayıp Dubai’deki devasa hipodrom Meydan’a kadar uzanan keyifli bir tarihsel yolculuğa çıkartıyor. Bu süreç boyunca bize rehberlik eden yazar, yarışların gelişim süreçlerini ve hipodromların yerinin toplum içinde nasıl değiştiğini bizlere gösteriyor. Ve elbette tasarım ve yapıların da bu süreçte ne şekilde değiştiği işleniyor. Kitap, okuyucuların sekiz farklı hipodromun ortaya çıkışlarını ve tarih içinde ne şekilde geliştiklerini anlatan olay incelemesiyle sonlanıyor. Bu bölümde anlatılan hipodromlar ise, İngiltere’den Ascot ve Goodwood; Fransa’dan Chantilly; Şili’den Club Hipico de Santiago; Amerika Birleşik Devletleri’nden Santa Anita, Keeneland ve Saratoga; Singapur’dan ise Kranji. bu kitap kesinlikle at yarışlarına ve hipodromlara az ilgi duyan birinin
bile içerisinde saatlerce kaybolabileceği türden bir kitap. Hipodrom mimarisi (Acanthus Yayınları) Paul Roberts ve Isabelle Taylor 272 sayfa, $65.
gallopmagazine
31
32 gallopmagazine
Ascot Hipodromu İngiltere
Belki de dünyadaki hipodromların arasında en meşhuru olan Ascot, 1711 yılında kuruldu fakat ilk büyük tribününün yapılması 80 yılı aşkın zaman aldı ve 1793’te yapıldı. Günümüzde 2006 yılındaki tasarımdan izler taşısa da bulunduğu yer ve pistin düzenlemesi ilk gün ile aynı.
gallopmagazine
33
34 gallopmagazine
Goodwood Hipodromu İngiltere
Goodwood, yarışseverler arasında birçoğunun favorisidir. Aynı Ascot gibi, Goodwood’un pisti de yarışseverlere farklı ve ilginç gelmekte. Bununla beraber kurulduğu alanın doğal bir amfi tiyatro olması da Goodwood deneyimini eşsiz kılan özellikler arasında. İnsanlar için ayrılan alanlar geçtiğimiz iki yüz yıl içerisinde birçok defa elden geçirilmiş fakat hala boyutlarına rağmen Goodwood ziyaretçileri tarafından sıkça sıcak ve samimi olarak tanımlanmakta.
gallopmagazine
35
36 gallopmagazine
Club Hipico de Santiago Şili
20. yüzyılın başlarındaki Güney Amerika yarışlarının altın çağından gelen güzel ve eksantrik bir mimari örneği hipodrom, sonraki nesiller için de dikkatle korunup, saklanmış durumda.
gallopmagazine
37
38 gallopmagazine
Santa Anita Hipodromu A.B.D.
1934 yılında, uzun süren kumar yasağı sona erdiğinde Santa Anita, California’da açılan ilk hipodromlardan biriydi. Dünyadaki ilk hipodromlardan biri olan Santa Anita aynı zamanda Los Angeles’taki en eski yapılardan da birisi olmasına rağmen hala modern havasını korumakta.
gallopmagazine
39
new careers
Yarıştan sonraki uzun yaşam
eski yarış atları yeni kariyerlerinde
hazırlayan AMANDA DOCKWORTH fotoğraf Jon franklin, Sarah Andrew, Kit Houghton/Mitsubishi Motors Badminton Horse Trials
44 gallopmagazine
Bu yıl Clifton Promise adı verilen bir safkan İngiltere’de önemli bir at yarışını kazanmış olmasına rağmen Newmarket veya Ascot Hipodromu’na gitmedi. Böyle olmaktan ziyade Yeni Zelanda’da yetiştirilen, kastra edilmiş olan bu at dünyada en yarışmacı etkinliği denebilecek olan üç günlük etkinliklere katılmak üzere Badminton at denemelerinin yolunu tuttu.
Clifton Promise sadece bir defa yarış eğitiminde bulundu. Bu sonbaharda İngiltere’de büyük Badminton yarış atları denemeleri ödülünü kazandı.
gallopmagazine 45
Ö
nceki adı Bachelor boy olan ve bu adla kaydettirilen clifton promise asla yarışlara katılmadı. Yetiştiricisi olan kath abernethy iki yaşında olan bachelor boy’u 2000 güney adası satışlarında sadece 3.000 $ Karşılığında sattı. Daha sonra frances hiç denenmemiş bir at olarak bu atı 3 yaşındayken satın aldı. Hikayenin geri kalanını şöyle anlatıyorlar... “Her zaman ona en çok ihtiyaç duyduğunuzda şaşırtıcı şeyleri yapan bir at olmuştur. Baskı altındayken kendisini rahat hissettiğini düşünmüyorum ama oldukça şaşırtıcı. Atlayabileceği her şeyin üzerinden atlıyor ve hiçbir hata yapmıyor. Mükemmel.” Bu sözleler binicisi Jock Paget’e ait.
ClIfton PromIse’nin hikayesi belki mükemmel bir perimasalı gibi görünebilir. Nitekim bazı yönlerden gerçektende öyle. Ancak elbette ki emsalsizde değil. Her ne kadar safkanlar at yarışları dünyasında eskiden oldukları kadar popüler olmasalar da kesinlikle dairelerin etrafında koşmaktan daha çok şey yapabiliyorlar ve bunları en yüksek seviyelerde yapabiliyorlar. Geçen yıl Parklane Hawk, Batı Yarıküresinde tek üç günlük bir spor etkinliği olan son derece itibarlı bir etkinlik olan Rolex Kentucky’daki üç gün süren spor etkinliğini safkanların becerisiyle kazandığında kendisini bir poster çocuğu yaptı. William Fox-Pitt at için şunları dile getiriyor: “muhteşem ve çok şaşırtıcı bir at. Onun üzerine bindiğim için son derece şanslıyım. Bana at binme duygusunu yaşattı. Safkan bir at. Yeni Zelanda’da yarış görmüş. Büyükbabasının adı Danehill. Bu nedenle çok avantajım vardı. O safkan bir at.”
Kastra edilmiş olan (İğdiş edilmiş olan) Park Lane adı altında yarışan at yarışmalarda asla kazanamadı. Ancak Badminton’da Clifton Promise’nin arkasından beşincilikle binicilik yarışmalarını (engelli koşu-atın binicisiyle uyumu yarışmalarını) kazanarak mükemmel olduğunu kanıtladı. Başarılı bir yarış atı olmamasına rağmen 1. Grup kazananı olan Deebee Belle adlı atla yarı yarıya kardeş. Bir yarış atının ikinci bir kariyere sahip olmaları konusunda ilginç ve güzel olan çok şey vardır. Nitekim bu gruba Emekli Yarış Atları Eğitim Projesinin kurucusu ve başkanı olan Steuart Pittman’da dâhil bulunmaktadır. Pittman bu konudaki görüşlerini şu şekilde ifade etmektedir: “bizler atlara yönelik giderek artan talebin önemli bir bölümünün atları olan insanların safkanlarla ilgili söyleyecek çok şeyleri olduğundan kaynaklandığına inanmaktayız. Yarış endüstrisinin son derece halis niyetleri var ve yarıştan sonra atlara neler olduğu problemiyle ilgilenmek istiyor. Ancak ürünün tüketicileri değiller. Bu nedenle bunu iyi pazarlamıyorlar.” Emekli At Yarışları Eğitim Projesi yarış atları yetiştirmi-
yor. Böyle olmak yerine insanların bir safkan atı kullanabilmesi ve sevmesi bağlamında insanları eğitiyor. Düzenlemiş olduğu kamusal etkinliklerle, eğitim yayınlarıyla, videolarla ve internet araçlarıyla Emekli At Yarışları Eğitim Projesi bağlamında insanların bu ikinci kariyerine hazır olan asil atlara binmeleri teşvik ediliyor. Pittman bu konudaki görüşlerini şu şekilde devam ettirdi: “Evet, yetişen genç nesille ilgili korkutucu olan şey safkanların değeri olmayan varlıklar olarak düşünmeleri gerçeğinden kaynaklanıyor. İnsanlar bu konuyu yanlış değerlendiriyorlar. Bu
“Bizler atlara yönelik giderek artan talebin önemli bir bölümünün atları olan insanların safkanlarla ilgili söyleyecek çok şeyleri olduğundan kaynaklandığına inanmaktayız.” Pittman Emekli Yarış Atları Eğitim Projesinin kurucusu ve başkanı olan Steuart Pittman ve programa karşılıksız olarak katkı sunan bazı göstericiler atların ne harikalar sergileyebileceğini kanıtlıyorlar.
Steuart Pittman. 46 gallopmagazine
new careers
“Muhteşem ve çok şaşırtıcı bir at. Onun üzerine bindiğim için son derece şanslıyım. Bana at binme duygusunu yaşattı. Safkan bir at. Yeni Zelanda’da yarış görmüş. Büyükbabasının adı Danehill. Bu nedenle çok avantajım vardı. O safkan bir at.” William Fox-Pitt
Badminton’da kazandıktan sonra Clifton Promise
hiçte doğru değil ancak elbette ki bu yöndeki şayialar piyasada insanların atlar konusundaki görüşlerini olumsuz yönde etkiliyor. Bugün yeni nesil bu atların ne kadar muhteşem varlıklar olduğunu bilmek zorunda. Bunları onlara anlatmak zorundayız ve göstermek zorundayız.” Pittman’ın önemini fark ettiği program ise yeniden eğitim ihtiyacında atların önemini kabul eden çok sayıda organizasyon olmasına rağmen bir grup olarak bunu yapan organizasyonların olmamasıydı. Kısaca ifade etmek gerekirse adeta emekliye sevk edilmiş olan bu yarış atları pazarlamayla ile ilgili unsurların yokluğundan muzdariplerdi. İşte bunu tespit etmiş olan Pittman pazarlama problemiyle ilgili bir şeyler yapmaya karar verdi. Bu bir ölçüde Amerika Birleşik Devletlerinde adeta keşfedilmemiş bir bölgeydi. Örneğin İngiltere’de yarışlardan ayrılmış olan atların refahını sağlama amacına yönelik İngiliz yarış atları resmi yardım derneği olan “Yarış Atlarının Yeniden Eğitimi” olarak adlandırılan bir organizasyon mevcut olmasına rağmen Amerika’da buna eşdeğer bir organizasyon yok. İşte bu nedenle Emekli At Yarışları Eğitim Projesi başlatıldı.
Kuzey Amerika’daki jokey kulübü ilk görevini yerine getirdi bile. 2011 yılının Ekim ayında organizasyon safkan atların sponsorluğu ile ve lokal olarak, ulusal olarak veya uluslararası olarak gerçekleştirilen at şovlarıyla verilen yüksek düzey-
gallopmagazine 47
new careers
Efsanevi yarış atı olan Kauto Star emekliliğini müteakip engelli atlama alanında.
© John Lawrence / The Daily Telegraph
Sport-s-mail’de görev yapan İngiliz binicilik yarışması başkanı olan Yogi Breisner bu konudaki görüşlerini şöyle dile getiriyor: “Kauto Star’ın bir işadamı olarak emekli olduğunu ve golfa başladığını bir düşünsenize… Neticede bir yarış kulübüne girdi ve açık şampiyonada oynamıyor.” deki ödüllerle safkanların gösterdikleri hünerlerine ödül verilmesi anlayışına dayanan bir program olan Safkan Teşvik Programını (T.I.P) başlattı. Jokey Kulübünün başkanı ve CEO’su olan James L. Gagliano “Safkan Teşvik Programı’’ yarış hayatını tamamlayan safkanlara yönelik süregelen çabalarımızın bir ürünüdür.” ifadeleriyle bu teşvik programının önemini vurgulamakta. James ifadelerini şu sözlerle tamamlıyor: “bizler aynı zamanda safkan atların ikinci kariyerlerine geçiş döneminde atlara yardım ediyorken diğer gruplarında bizlere katılmasını teşvik ediyoruz.”
Rolex Kentucky etkinlikleri esnasın-
da Pittman Lexington’daki etkinliklerin organize edilebilmesi amacıyla safkanla48 gallopmagazine
ra yönelik Yarış Atları Adaptasyon Programına yönelik olarak çeşitli gruplarla işbirliği yaptı. Altın madalyalı olimpiyat at binicisi olan Phillip Dutton ve onur listesine girmiş olan Chris McCarron bu görevi yapmak için hazır olduklarını belirttiler. Dutton şunları ifade etti: “bir safkan atın en önemli özelliklerinden biri sağduyulu hayvanlar olmasıdır. Bu ise hayvanların eğitimine yardımcı olan unsurlardan birisi.” Emekli At Yarışları Eğitim Projesinin bir diğer önemli unsuru ve basında önemli ölçüde yer alan bir etkinlik ise 100 Gün Safkan Yarışları olup burada dört adet Orta Atlantik safkan çiftliklerini temsil etmekte olan eski yarış atı görücüye çıkıyor. Bu etkinliğin sonunda bu atlar uygunluk, adaptasyon, hareket yete-
neği, atlama yeteneği ve eğitim yeteneği gibi özellikleri açısından konuk biniciler, hakem ve online taraftarları tarafından değerlendiriliyor. 100 Gün Safkan Yarışlarında Declan’s Moon adında kastra edilmiş bir at başarı gösterdi. Pistlerdeyken Declan’s Moon bir şampiyondu ve 2004 yılında genç erkekler dalında Eclipse Ödülünü (Güneş Ödülünü) aldı. Jay Em Ess adlı atın sahibi olan Samanta Siegel atı yarış dünyasından çekerek (adeta deyim yerindeyse emekliye sevk ederek) atı Pons’un aile çiftliğine götürdü ve orada da atın bu 100 Gün Safkan Yarışlarına katılması kararını aldı. Bu yıl gerçekleştirilen Pensilvanya At Dünyası Fuarında Declan’s Moon adlı at üç rakibine kıyasla atın terbiyecisi ve biniciyle uyumu açısından (engelli atlama
olan Kauto Star adlı atın bir gün olimpiyat sahnesine çıkacağını hayal edenleri affedebilirsiniz. Yarış kariyeri esnasında Kauto Star aynı zamanda rekor denecek şekilde beşinci defa ‘’King George VI’’ yarışlarını kazandı ve engelli yarışlarda koşması için eğitilmiş olan en büyük atlardan biri olarak kabul ediliyor. Onu adeta emekliye sevk ederek engelli yarışlarda koşması yönünde alınan karar ihtilaflı bir karar niteliğindeydi. Çünkü Nicholls aslında onun yarışlara devam etmesini arzu etmesine rağmen atın sahibi olan Efsanevi yarış atı Clive Smith atın engelli olan Kauto Star’da at yarışlarına katılmasını aynı zamanda emekliliistemişti. ğini müteakip 2012 yılıEmekliye sevk edilmiş nın sonbaharında bu olan kastra edilmiş olan organizasyona katıldı ve atların emekliye sevk Mart ayında Newbury edilmelerini müteakip Hipodromunda engelli eğiticileriyle birlikte kalatlama alanında ilk kez maları oldukça yaygın. sahneye çıktı. Buna ilişkin belki de en Cheltenham Altın önemli örnek eğiticisi Kupasını kazanmak son olan Doug O’Neill ile derece önemli olduğu birlikte Kaliforniya’da için birçok insan bu atın kalan birinci grup kazanaolimpiyatlarda da koşanı olan ve bir gösteri atı cağını düşünmüştü anolan Lava Man adlı at. cak programda bu 2012 Triple Crown yoktu. (Üçlü Taç) yarışları esSport-s-mail’de görev nasında Lava Man yapan İngiliz Binicilik Kentucky Derbisine ve Yarışması Başkanı olan Preakness Bahislerine Yogi Breisner bu konukatılarak kazandı. daki görüşlerini şöyle Derbide kazandığı zafedile getiriyor: “Kauto rinden önce medya dünStar’ın bir işadamı ola100 Gün Safkan Yarışlarında Pittman Alluring Punch’un üzerinde ve asistan eğitici yasında dikkati çekmiş rak emekli olduğunu ve olan Michelle Warro ise Suave Jazz’ın üzerinde. bir at değildi. Ancak golfa başladığını bir düLava Man’ın 5.2 milyon $’dan daha fazla teşem bir şey.” şünsenize… Neticede bir yarış kulübüne bir parasal meblağı yarış pistlerinden ka2012 yılının Nisan ayında “Grand girdi ve açık şampiyonada oynamıyor.” zandırmış olması hiçte şaşırtıcı değildi. National” adlı yarışı kazanan Neptune Clifton Promise ve Park-lane Hawk’ın Champion Thor’s Echo, another mil Colonges (adlı at) emekliye sevk edildi ve aksine şov atlayışı ve diğer engelli koşu daha sonra o Kasım ayında ilk kez engelli lionaire turned track pony is featured in gibi iki program Kauto Star adlı atın our “Whatever Happened To?” column in at yarışlarına yönelik olarak sahneye çıkprogramında yok. Çünkü riskin çok yükthis issue’s Dirt & Turf. tığında %179.57 puanla başarılı oldu. sek olduğu düşünüldü. Exponential adlı Atın ilk lokal şovu Albrighton’da bir Kanada atını örnek olarak verebiliriz. Kingswood Engelli Atlama Merkezinde Bir yarış atı olarak bu at “War Buckaroo” Başka alanlarda başarı kazanan kastgerçekleştirildi. Amaç bu atı engelli atlaolarak biliniyordu ve 55.599 $ kazandıra edilmiş olan manşetlerde yer alan atlar ma yapan bir at haline dönüştürmek. ran üç yarış kazanan zorlu bir attı. Bu at açısından yapılacak olan çalışmalar çok Nisan ayında o muhteşem başarılarından aynı zamanda 2012 yaz olimpiyatlarında önemli. Bazı erkek taylar gen havuzuna birini elde ettikten sonra kastra edilmiş üç günlük etkinlikte yarışmaların son eklenmiyor. Bu bağlamda Diggins adlı at olan bu at önceki eğitmeni Paul Nicholls aşamasına kadar gelmeyi başaran ilk buna örnek olarak verilebilir. Yetenekli ile Aldrey Hey Çocuk Hastanesini ziyaret koşucu 3. Grup Handikap Yarışlarında Kanadalı at olarak da tanınıyor. Neticede etti. Nicholls Liverpool’daki hastaneden 70’i aşkın at içerisinde yarışları 22. olabir rekor kırdı ve onur listesine alındı ve ayrıldıktan sonra bu konudaki şu tweeti rak tamamladı. Hill ’’n’’ Dale çiftliğinde damızlık kısrak atmıştı: “Çok mütevazı ve muhteşem bir Olimpiyatlardan önce Exponential’in oldu. Bu iyi yetiştirilmiş bir safkan için deneyimdi. Çocuklar atı çok sevdiler.” Bu son derece tipik bir örnek. binicisi olan Jessica Phoenix, Eclipse nedenle Nicholls tarafından eğitilen bir at Ödülünü (Güneş Ödülünü) kazanan Jokey
yarışlarında) birinciliğe layık görüldü. Ancak elbette ki bu emekli şampiyon engelli atlama alanındaki eğitimi konusunda manşetlerde yer alan tek kastra edilmiş at değil. During the Pennsylvania Horse World Exposition this year, Declan’s Moon was voted best suited for dressage as com pared to his three competitors. The retired champion isn’t the only gelding to grab headlines for his retraining in the realm of dressage, though. Far from it.
olan Emma-Jayne Wilson yaptığı röportajda “biz her gün yarış atlarıyla çalışıyoruz ve bazen yarış atı olmasını istemediğiniz atlar olduğunu görüyorsunuz” dedi ve bu konudaki görüşlerini şu şekilde devam ettirdi: “Exponential’in böylesine yüksek bir seviyeye kadar yarışları devam ettirebilmesi ve tamamlayabilmesi son derece ilginç. Yarış atları tıpkı atletler gibi çok farklı şeyleri yapabiliyorlar ve Exponential ile ilgili beni gerçekten şaşırtan şeyde bu. Bu atların ne kadar çok becerikli olduğunu görmek muh-
gallopmagazine 49
Klasikler yazı Björn Eklund, Mats Genberg, Nalle Rosenkjært fotoğraf Horsephotos.com, trevor jones/thoroughbredphoto.com, Peter moon
Yarışlarda çoğunlukla “klasik” veya klasik yarışlar ibarelerini duyarsınız. Klasik bir kazanan olmak kesinlikle bir yarış atı için son derece büyük bir değer ve özellikle müzayedelere yönelik kataloglarda olmak üzere atın pazarlanmasında çok büyük bir öneme sahip. Öyleyse yukarıda belirtilen bu ibarelerin araksındaki gerçek ne? İşte GallopMagazin bunun sırrını açıklıyor. 56 gallopmagazine
THE CLASSIC DISTANCES: 2000 Guineas
[1600 m]
1000 Guineas
[1600 m]
Derby
[2400 m]
Oaks
[2400 m]
St Leger
[2800 m]
Epsom Derbisi(1851—Jean Louis Théodore Géricault. Paris’de Le Louvre müzesinde bir tablo)
Y
arışa ilişkin tıpkı diğer unsurlarda da olduğu gibi klasik yarışların orijini yarışların bütün yaş gruplarına açık olduğu ve çoğunlukla uzun mesafelerin koşulduğu 18. yüzyıl İngiltere’sine dayanmaktadır. Bunun bir sonucu olarak genellikle daha yaşlı ve daha güçlü atlar kazanıyordu ve at yetiştiricileri genç atlarının kamçılandığını görünce itiraz ediyorlardı. Gelecekte yetiştirilecek olan hayvanlara yönelik olarak ve bu hayvanların yavrularının satılabilmesi amacıyla 1799 yılında St. Leger yarışları kurumsallaştırıldı. Bu yarışlar en başta 3200 metre mesafede (2 mil) ve sadece 3 yaşında atlar
için düzenleniyordu. Bundan 3 yıl sonra bu yarışları sadece 3 yaşında kısrakların yarıştığı bir ölçüde daha kısa mesafeli bir yarış izledi. 2400 metre olarak koşulan bu yarışa (1 ½ mil) Oaks adı verildi ve bu yarışlar St. Leger yarışlarından daha erken koşuluyordu. Bundan hemen bir yıl sonra bu yeni yarışı derbi yarışları izledi. Ancak tıpkı Oaks yarışlarıyla aynı mesafe ve aynı pistte koşulan derbi yarışları hem erkek hem de dişi kısraklara açıktı. Bundan 20 yıl sonra bir İngiliz ilkbaharda 3 yaşındaki erkek atların yarışması yönünde bir ihtiyaç olduğunu gördü. Bu bağlamda 1600 metre olarak daha kısa bir mesafede koşulan bu yarışa 2000 Ginesi adı verildi (Gine=1 pound-1 şilin değerindeki eski İngiliz altını). Buna eşdeğer bir yarış sade-
ce dişi kısraklar için ertesi yıl kurumsallaştırıldı ve buna da “1000 Gine” yarışları adı verildi. Böylece şimdi artık 1600 metreden 3200 metreye kadar koşulan 3 yaşlı atlara yönelik olarak 5 farklı yarış dizisi mevcuttu. İşte bunlara klasik adı verildi. Bu konsept bugün dünyanın her tarafında kabul görmüş olan bir konsept olup bugün itibariyle klasik seri sadece 3 yaşında, aynı ağırlıkları taşıyan atlara yönelik 5 yarıştan oluşmakta olup ancak bundan her iki cinsiyete açık olan üç yarıştaki kısraklara ilişkin durum hariç bulunmaktadır. Birçok ülkede herhangi bir ülkeden gelen safkan bir at bu yarışlara katılabilir. Buradaki fikir en iyi atın hayvan yetiştiricileri arasında bir yarışma olarak gerçekleşen bu etkinlikte kazanmasıdır. gallopmagazine
57
2000 Gines Yarışları 2000 Ginesi yarışları birçok ülkede klasik sezon itibariyle başlamaktadır. İlk kez İngiltere’de 1809 yılında 1600 metre mesafede koşulmuş olan bu yarış hem erkek kısraklar hem de dişi kısraklar için düzenlenmiştir. Bazı ülkeler kastra edilmiş (iğdiş edilmiş) olan atların yarışa katılmasına izin verirken İngiltere gibi bazı ülkeler ise izin vermemektedirler. 1000 Gine yarışlarının düzenlendiğinden buyana-ki bu yarış sadece birbirine eşdeğer olan kısraklar için gerçekleştirilmektedir- çok sayıda kısrak-tay bu yarışta rekabet edememektedir. İki yarış geleneksel olarak sadece birkaç gün arayla koşulmaktadır. 2000 Gine aslında orijinal olarak isimlendirilmiştir. 1 Gine eski bir para birimi standardı olup hala bazı müzayedelerde kullanılmaktadır. 1 Gine 1 £, 1 şiline; başka bir deyişle 1.05 £’a tekabül etmektedir. elbette ki cüzden aradan geçen yıllar itibariyle şişmiş olup 2013 yılında Newmarket’in Rowley Milesinde bekleyen 400.000 £ mevcut bulunmaktaydı. 2000 Ginesi yarışları hangi atın sezonun geri kalan dönemi boyunca yıldız olacağını görme yönünde gerçekleştirilen etkinliğe ilişkin bir fırsat olarak düşünülmektedir. At yarışı bahisçilerine çoğunlukla önemli parasal meblağlar önerilmektedir. 2012 yılında Camelot adlı at 2000 Ginesinden/derbisinden (bu iki yarıştan da) son anda çekilen at olmuştur. En eski 2000 Ginesi yarışları Longchamp’da 1857 yılında bir fikstür haline gelmeden önce 17 yıl boyunca Champs de Mars’da koşulan Fransızların “Poule d’Essai des Poulains” adlı Ginesidir.
1 Gine 1 £, 1 şiline veya 1.05 £’a tekabül etmektedir.
DÜNYADA 2000 GİNESİ YARIŞLARI
58 gallopmagazine
Ülke:
Adı:
Hipodrom (tarih)
Mesafe
UK IRE FR GER ITA SWE TY JP UAE NZ ARG CHI
2000 Guineas Stakes (G1) Irish 2000 Guineas (G1) Poule d’Essai des Poulains (G1) Mehl-Mühlens-Rennen (G2) Premio Parioli (G3) Jockeyklubbens Jubileumslöpning Erkek Tay Deneme Satsuki Sho (G1) UAE 200 Guineas (G3) New Zealand 2000 Guineas Gran Premio Polla de Potrillos Dos Mil Guineas (G1)
Newmarket (Mayıs) 1609 m Curragh (Mayıs) 1609 m Longchamp (Mayıs) 1600 m Köln (Mayıs) 1600 m Capannelle (Nisan/Mayıs) 1600 m Täby (Haziran) 1600 m Veliefendi/Istanbul (Haz.) 1600 m Nakayama (Nisan) 1800 m Dubai (Şubat) 1600 m Christchurch (Kasım) 1600 m Bueonos Aires (Eylül) 1609 m Santiago (Eylül) 1600 m
Başlangıç 1809 1921 1840 1871 1981 1922 1956 1939 2000 1973 1895 N/A
Frankel (adlı at) Newmarket’te 2000 Ginesini kazandığında bu onun için gerçektende kendini kanıtlama fırsatıydı.
“Henreythenavigator” adlı at hem İngiliz hem de İrlanda 2000 Ginesi yarışlarını kazandı.
galoppmagasinet gallopmagazine
59
1000 Gines Yarışları DÜNYADAKİ İLK 1000 GİNESİ YARIŞLARI Sir Charles Bunbury’nin yönetimi altında 2000 Ginesi yarışlarından beş yıl sonra İngiltere’de koşuldu. Aynı pist ve aynı mesafede koşulan bu yarışlar sadece dişi kısrak taylar içindi ve ödül yarısıydı. Bugün ise ödül her iki yarışta da aynıdır. Geleneksel olarak bu iki yarış aralarında sadece dört gün olmak üzere koşuluyordu. Dört dişi kısrak her iki yarışı kazanmaya başlamıştı. Bunlar 1840 yılında Crucifix, 1868 yılında Formosa, 1878 yılında Pilgrimage ve 1902 yılında Sceptre’ydi. Bugün itibariyle bu iki yarış ardı ardına iki gün boyunca koşulmaktadır. Yine Fransa 1883 yılında “Poule d’Essai des Pouliches”i düzenlemek suretiyle geleneği izleyen ilk ülke oldu. İsveç’te 1000 Ginesi yarışlarına “Dianalöpning” adı verilmektedir. Bu son derece kafa karıştırıcı bir tanımlamadır. Zira bu isim hem Fransa’daki hem de Almanya’daki Oaks yarışları anlamına gelmektedir.
Aynı pist ve aynı mesafe olmasına rağmen sadece dişi kısraklar içindir ve ödülün yarısı verilmektedir.
DÜNYADAki 1000 GİNE YARIŞLARI Ülke: UK IRE FR GER ITA SWE TY JP UAE NZ ARG
60 gallopmagazine
Adı: 1000 Guineas Stakes (G1) Irish 1000 Guineas (G1) Poule d’Essai des Pouliches (G1) German 1000 Guineas (G2) Premio Regina Elena (G3) Dianalöpning Disi Tay Deneme Oka Sho (G1) UAE 1000 Guineas (L) New Zealand 1000 Guineas Gran Premio Polla de Potrancas
Hipodrom (tarih) Newmarket (Mayıs) Curragh (Mayıs) Longchamp (Mayıs) Düsseldorf (Nisan/Mayıs) Capannelle (Mayıs) Täby (Haziran) Veliefendi/İstanbul (Mayıs) Hanshin (Nisan) Dubai (Şubat) Christchurch (Kasım) Buenos Aires (Eylül)
Mesafe
Başlangıç
1609 m 1609 m 1600 m 1600 m 1600 m 1600 m 1600 m 1600 m 1600 m 1600 m 1600 m
1814 1922 1883 1919 1981 1944 1956 1939 2000 1973 1895
Brezilya’da yaşayan bir İsveçlinin sahip olduğu Fransa’da doğan Natagora adlı at İngiliz 1000 Ginesi yarışlarını kazandı ve daha sonra Birleşik Arap Emirlikleri tarafından sahip olunan Shadwell Stud’a satıldı. Gerçek bir enternasyonalizm! Gerçektende öyle…
…Flotilla. Flotilla’da Fransa’da doğdu ama sahibi Katar’dan H H Sheikh (Şeyh) Mohammed Bin Khalifa Al Thani idi. Bu at Kaliforniya’da 2012 yılı yetiştiricilerin genç kısraklar kupasını kazandı ve 2013 yılında Poule d’Essai des Pouliches yarışlarını kazandı (Fransız 1000 Ginesi). gallopmagazine
61
Oaks Yarışları Oaks Yarışları klasik yarışların ikincisi olarak 1779 yılında düzenlendi. Bunların ilki S:t Leger yarışlarıydı. Epsom Downs’da Sadece dişi tayların koştuğu bu yarış 12. Earl of Derby’nin parlak bir fikriydi. Bu yarış adını Epsom’da kiralanan bir Lort Derby evinden almakta olup daha sonra bu konutta gerçekleştirilen bir akşam yemeği partisi esnasında yeniden tasarlanmıştır. Lort Derby ilk yarışı Bridget adlı atla kış sezonunda kazanmayı başarmıştır. Yine 2004 yılında Ouija Board adlı at 19. Earl of Derby’i kazandığında siyah ve beyaz renkler yarışı kazanmıştı. Oaks yarışları ve karşılığı olan Derby yarışlarının her ikisi de 2400 metre mesafede koşulmakta olup en sonuncusu 1916 yılında Fifinella ile olmak üzere üç dişi tay her ikisini de kazanmıştır. Bu iki yarışta iki gün ardı ardına koşulmaktadır. Oaks ve Derby yarışları Amerika’da övgü kazanan tek klasik isimlerdir. Oaks adı altında aslında birkaç yarış bulunmakta olmasına rağmen ilk olarak 1875 yılında koşulan Kentucky Oaks yarışları şüphesiz ki “The Oaks” adlı yarışlardı. Kentucky derbisinden bir gün önce koşulan bu yarışta bulunan 100.000 izleyici Amerika Birleşik Devletleri tarihinde bu yarışı katılan itibariyle en büyük ikinci yarış kılmaktaydı. O zamandan beri orijinal mesafe olan 1 ½ mile tekabül eden mesafe 1800 metreye düşecek şekilde azaltılmış bulunmaktadır.
100.000 izleyici bu yarışı Amerika Birleşik Devletlerinde düzenlenen en büyük ikinci yarış olarak kılmaktaydı.
DÜNYADAKİ OAKS YARIŞLARI Ülke: Adı: UK IRE FR GER ITA SWE TY JP UAE USA BRZ AUS
Epsom Oaks (G1) IrishOaks (G1) Prix de Diane (G1) Preis der Diana (G1) Oaks d’Italia (G2) Svenskt Oaks Kisrak Yushun Himba (G1) UAE Oaks (G3) Kentucky Oaks (G1)* Grande Premio Diana (G1) Australian Oaks (G1)
Hipodrom (tarih) Epsom (Haziran) Curragh (Temmuz) Chantilly (Haziran) Düsseldorf (Ağustos) San Siro (Haziran) Jägersro/Malmö (Temmuz) Veliefendi/Istanbul (Haziran) Tokyo (Mayıs) Dubai (Şubat) Churchill Downs (Mayıs) Rio de Janeiro (Mayıs) Randwick/Sidney (Nisan)
Mesafe
Başlangıç
2400 m 2400 m 2400 m 2200 m 2200 m 2400 m 2100 m 2400 m 1900 m 1800 m 2000 m 2400 m
1779 1895 1843 1857 1920 1950 1956 1956 2000 1875 1932 1885
*one of several
ÜÇLÜ TAÇ! Üç defa erkek taylara ve dişi taylara yönelik-yani 2000 Ginesi yarışları- klasik yarışları, Derby ve St. Leger yarışlarını kazanan bir ata “Triple Crown” (üçlü taç) kazananı unvanı verilir. Bugüne kadar İngiliz Triple Crown’unu toplam 15 at kazanmıştır. Son derece yarışmacı olan günümüzde bu imkânsız değildir. 1970 yılında bunu gerçekleştiren at Nijinsky II olmuştur. 2012 yılında ise Camelot adı verilen at Triple Crown kazananı unvanını almaya çok yaklaşmıştır. Bazen 1000 Ginesi yarışları, Oaks yarışları ve St. Leger yarışlarından ibaret olan dişi taylara yönelik Triple Crown adını duyarsınız. Bu yarışı en son İngiltere’de 1985 yılında “Oh So Sharp” adlı at kazanmıştır. Amerikan Triple Crown’u Kentucky Derbisinden, Preakness’den ve Belmont Bahislerinden oluşmaktadır. Bunu toplamda 11 at kazanmıştır. 70’li yıllar adeta altın bir çağ olmuş olup üç adet kazanan üretmiştir. Bunlar: Secretariat (1973), Seattle Slew (1977) ve Affirmed’dir (1978). Affirmed adlı attan beri hiçbir at bu üç büyük yarışı kazanamamış olup, buda Triple Crown kazananının olmadığı Amerikan yarış tarihindeki en uzun bir süredir. 62 gallopmagazine
Alman süper erkek kısrak olan Danedream adlı kısrak daha çok Katar’daki Prix de I’Arc de Triomphe adlı yarışı kazanmakla tanınmasına rağmen bu başarıyı elde etmeden önce aynı zamanda İtalyan Oaks yarışlarını da kazanmıştır.
Ouja Board son 10 yılın gerçek anlamda ikonik atlarından biridir. Bu at daha büyük başarıları kucaklamadan önce hem İngiliz hem de Oaks yarışlarını kazanmıştır.
gallopmagazine
63
Derbi Yarışları İngiltere’de St. Leger ve Oaks yarışları büyük başarı kazanmış olup 1970 yılında adı yüksek saygınlık düzeyine sahip diğer sportif etkinliklerle adeta beraber geçen bir at yarışı kurumsallaştırılmıştır. Bu at yarışlarına Derby adı verilmiştir. Günlük kullanım dilinde Derby engelli at yarışlarından tutunda iki lokal futbol kulübü arasında gerçekleştirilen bir futbol oyunu anlamına kadar değişik anlamlar kazanabilmektedir. Ancak bir Derby yarışı atlar için en azından üç yaşında safkan erkek ve dişi tayların koştuğu ve en azından 2000 metre mesafede koşulan bir yarış anlamına gelmektedir. Bazı ülkeler kastra edilerek kısırlaştırılmış olan atların Derby yarışına girmesine izin verirken Büyük Britanya gibi bazı ülkelerse Derbiyi üremeye verdikleri değer açısından çok önemli bir yarış olarak kabul etmeleri nedeniyle kastra edilerek kısırlaştırılmış olan atların bu yarışa girmelerine izin verilmemektedir. Derby yarışlarını düzenleme kararı ilk olarak 1779 yılında ilk Oaks yarışları koşulduktan sonra bir partide alınmıştır. Bundan bir yıl sonra dünyanın ilk derbi yarışı Epsom’da koşulmuştur. Bu yarışı jokey Sam Arnull ile birlikte Diomed (isimli at) kazanmıştır. Derby yarışı aynı zamanda Bunbury adıyla da bilinmekte olup, bu onurun sahibinin Charles Bunbury olması kaderin bir cilvesidir. Derby isminin nasıl çıktığı konusunda anlatılan iki farklı öykü vardır. Bunlardan biri Lort Derby’nin ve Bunbury’nin kendi aralarında bir at yarışı yaptıkları ve bundan sonra yapılacak olan yeni yarışın kazananın şerefine yapılacağı bir yarış şeklindedir. Diğeri ise iki arkadaşın bir madeni parayı havaya fırlatarak yazı tura attıkları yönündedir. Hikâye her ne ise emin değiliz ama Lort Derby bu yarışı kazanmış ve bu yarışın adı ile adeta ölümsüzleşmiştir. Derby yarışları bazen “Blue Riband” (Mavi Kurdele) olarak da adlandırılmaktadır. Bu ibarede İngilizce olup nitekim “The Most Noble Order of The Garter” ismi buradan türemektedir. Bu atın kurdelesinin rengi de mavidir ve daha sonra bu konuyu George Bentinck’de yazdığı bir mektupta gündeme getiren İngiliz Başbakanı Benjamin Disraeli’dir. Bentinck İngiliz yarış dünyasında ekabirlerden biri olup numaralı bezlerin yanı sıra yarış renklerine ilişkin fikirlerle de ünlüdür. Yarış dünyasındaki herkes hayallerini Derby yarışını kazanmak süslemesine rağmen birçoğu için bu sadece bir hayal olarak kalmaktadır. Everyone in racing dreams of winning the Derby, but to most it stays a dream. Bentinck’de bütün hayatı boyunca İngiliz Derbisini kazanmaya çalışmıştır. Bunların hepsinde başarısız olmuştur. Ancak en son 1848 yılında Bentinck’in Surplice adlı atı kazanmıştır. Maalesef Bentinck bu atı daha sonra satmıştır. Benjamin üzüntü dileklerini belirttiği Disraeli Bentinck’de yazdığı bir mektupta “çim sahanın mavi kurdelesi” ibaresi olan Derby kelimesini ilk olarak kullanmıştır. The Derby concept was exported at an early stage, and in 1866 Ireland was the first country to follow suit. It crossed the Atlantic, too, and in 1875 the first edition of what was to become one of the most media-exposed horse races in the world was ridden in Kentucky. Originally the Kentucky Derby was contested at the traditional 1 1/2 miles, but in 1896 it was reduced to 1 1/4 miles and remains that distance to this day. Like the Kentucky Oaks, the Derby is held at the beginning of May, whereas Derby time in most other countries in the Northern Hemisphere is either June or July.
Whatever the true story, Lord Derby won and was immortalized through the name of the race.
DÜNYADAKİ DERBİ YARIŞLARI Ülke: Adı: USA UK IRE FR GER ITA HK JP AUS NZ UAE CHI
Hipodrom (tarih)
Kentucky Derby* (G1) Churchil Downs (Mayıs) Epsom Derby (G1) Epsom (Haziran) Irish Derby (G1) Curragh (Haz/Tem) Prix du Jockey-Club (G1) Chantilly/Paris (Haziran) Deutsches Derby (G1) Hamburg (Haziran) Derby Italiano (G1) Capannelle (Mayıs) Hong Kong Derby** Sha Tin (Mart) Tokyo Yüshun (G1) Tokyo (May/Haz) Australian Derby (G1) Randwick/Sidney (Nisan) New Zealand Derby Auckland (Mart) UAE Derby (G2) Dubai (Mart) El Derby (G1) Vina de Mar (Şubat)
Mesafe
Başlangıç
2000 m 2400 m 2400 m 2100 m 2400 m 2200 m 2000 m 2400 m 2400 m 2400 m 1900 m 2400 m
1875 1780 1866 1836 1869 1884 1873 1932 1861 1860 2000 1885
*one of several **4-year-olds 64 gallopmagazine
“Sea The Stars” her iki koştuğu İngiliz klasiğini de kazanmıştır. Bunlar: Epsom Derbisi ve 2000 Ginesi yarışlarıdır. Bu at (“Sea The Stars”) tarihte en iyi yarış atlarından biri olarak kabul edilmektedir.
Japanese Orfevre won all Japanese classics for colts, an by that became a Triple Crown winner. Here after the pouring rain win in Tokyo Yushun (The Japanese Derby).
Colm O’Donoghue up ile Daddy Long Legs Dubai’de Meydan Hipodromunda 2012 Birleşik Arap Emirlikleri Derbisini kazanmıştır. gallopmagazine
65
St. Leger Yarışları St. Leger yarışları klasik yarışların en az bilineni olmasına rağmen belki de en eskidir. İlk St. Leger yarışı 1776 yılında Doncaster’de koşulmuştur. Eski bir parlamento üyesi olan Albay Anthony St. Leger tarafından düşünülen bu yarış üç yaşındaki atlar için düzenlenmiştir. Rockingham’ın 2. Markisi olan Charles WatsonWentworth tarafından düzenlenen St. Leger yarışı 3200 mesafede sonbaharda koşulmuştur.. Bu yarışlara bir isim verilmesi gerektiği düşünüldüğünde birileri “Rockingham Stakes” ismini önermiştir. Marki bunu reddetmiş ve bu at yarışının adının bu at yarışlarının fikir babası olan arkadaşının adı (“St. Leger) olması gerektiğini önermiştir. İlk St. Leger yarışı Rockingham Markisi tarafından sahip olunan bir at olan Allabaculia at tarafından kazanılmış olup bu yarışta ikinci gelen at St. Leger’e aittir. Orijinal yarış mesafesi olan 3200 metreye tekabül eden mesafe daha sonra 2937 metre (1 mil, 200 metre ve 132 yarda) olarak değiştirilmiş olup bu yarış birçok ülkede 2800 metre olarak koşulmaktadır. Sezonun sonunda koşulan bu yarış günümüz dünyasında hayvan yetiştiricilerinin ayakta kalma gücünü gösterme yönünde bir fırsat niteliğindedir. Günümüz dünyasında hayvan yetiştiriciliğinin daha ziyade hız odaklı olduğu (hıza yöneldiği) bir dönemde birçok ülke St. Leger yarışlarını dört yaşındaki atlara açmayı bu alanda güçlü bir yer edinebilmek için gerekli görmüştür (birçok ülke dört yaşındaki atlarında bu yarışta koşmasının kendilerine daha güçlü bir konum edinebilmek için gerekli görüştür). Uzun mesafede koşulan yarışlar bir ölçüde statülerini kaybetmiş olup nitekim St. Leger yarışları içinde bu böyledir. İngiltere’de hem 1000 Ginesi hem de 2000 Ginesi yarışlarına göre daha büyük bir ödül kazandırmaktadır. Büyük yarış ülkelerinin birçoğunda atlar St. Leger yarışlarına girmekten kaçma eğiliminde olup bunun yerine talihlerini Fransızların Prix de I’Arc de Triomphe yarışlarında aramaktadırlar. Bu yarışlara olan ilgiyi arttırmak amacıyla İrlanda’da düzenlenen St. Leger yarışları 3200 metre olarak koşulan Avustralya’daki Melbourne Kupasının bir bölümünü teşkil etmektedir. Hâlihazırda aynı yıl içerisinde hem İrlandalıların St. Leger yarışlarını ve hem de “bir ulusu durduran yarış”ı kazanan ata 500.000 $ ikramiye verilmektedir.
Sezonun sonunda koşulan bu yarış günümüz dünyasında hayvan yetiştiricilerinin ayakta kalma gücünü gösterme yönünde bir fırsat niteliğindedir
DÜNYADAKİ ST. LEGERS YARIŞLARI Ülke: UK IRE FR TY ITA DK NO SWE PL TY JP CHI
Adı: St. Leger Stakes (G1) Irish St. Leger (G1) Prix Royal Oak (G1) Deutches St. Leger (G3) St. Leger Italiano Dansk St. Leger Norsk St. Leger Svenskt St. Leger Nagroda St. Leger Ankara Stakes Kikuka-sho Clásico St.Leger
Hipodrom (tarih) Doncaster (Eylül) Curragh (Eylül) Longchamp (Eylül) Dortmund (Eylül/Ekim) San Siro (Eylül) Klampenborg (Eylül) Øvrevoll (Ekim) Täby (Ekim) Warzaw (Eylül) Ankara (Eylül) Kyoto (Ekim) Santiago (Mart)
Mesafe 2937 m 2800 m* 3100 m* 2800 m* 2800 m* 2800 m* 2800 m 2800 m 2800 m 2800 m 3000 m 2200 m
Başlangıç 1776 1915 1861 1940 1921 1937 1960 1927 N/A 1950 1938 1886
* Older horses can run 66 gallopmagazine
Japon Triple Crown’un (üçlü tacın) kazananı olan Orfevre adlı at 2011 yılında Kyoto’da Kikuka Sho’yu kazanmıştır.
Bazı ülkeler daha yaşlı olan atlarında St. Leger yarışlarına girmesini kabul etmişlerdir. Şampiyon Yeats 2007 yılında 6 yaşındayken İrlanda yarışlarını kazanmıştır. gallopmagazine
67
68 gallopmagazine
Black
caviar Black Caviar ilk yarışını 18 Nisan 2009 tarihinde kazandı ve 17 Nisan 2013 tarihinde emekli oldu (yarış pistlerinden çekildi). Bu arada geçen yaklaşık 4 yıl içerisinde Nelly olarak bilinen ve adeta sevgiyle hatırlanan bu harika kısrak sadece Avustralya’nın yarış pistlerine damga vurmakla kalmadı, aynı zamanda bütün dünyayı etkiledi. Black Caviar’ı tek bir cümleyle özetlememiz gerekirse oda şu: ‘’Black Caviar 25:25-0-0(25 yarışında hiç yenilgi almadı) olan bir yarış rekoru ile bütün dünyayı etkiledi.’’
B
hazırlayan Amanada Duckworth fotoğraf Steven Dowden/racehorsephotos.com.au Bronwen Healy/racingfotos.com
eklenmedik bir şekilde yarış pistinden çekilmeden (emekliye sevk edilmeden) 4 gün önce Randwick’de TJ Smith bahis binasının önünde gösteri yaptı ve yaklaşık olarak 24.000 insandan oluşan bir kalabalık onun bu son jübilesini izledi. Dominant (adeta egemen ve baskın) kelimeleriyle ifade edilebilecek olan zaferleriyle Black Caviar 25 yarışında hiç yenilgi almadı ve birinci grupta edindiği zaferlerde 15 puan alarak Kingston Town adlı insanların adeta hayranlıkla baktıkları at tarafından kırılan rekoru geçti. Dünyanın her tarafındaki yarış taraftarları bu yetenekli kısrağı kutladılar. İngiltere’nin yenilmez şampiyonu olan Frankel’in pistlerden çekilişini müteakip Black Caviar’ın Royal Ascot Hipodromuna muhtemelen geri döneceği konusundaki söylentiler alıp yürüdü. Daha sonra yapılan bir basın konferansıyla bütün bu söylentilere son verildi ve bu muhteşem at yarış dünyasından çekildi. Black Caviar’ın eğiticisi olan Peter Moody görüşlerini şu ifadeleriyle dile getirmişti: “Günün sonunda hepimiz kendisinden istediğimiz her şeyi yapmış olduğuna inanıyorduk ve kesinlikle daha fazlasını yapamazdı. Muhteşem bir yarış çıkardı. Çıkardığı yarıştan dolayı hepimiz son derece gurur duyuyoruz. Black Caviar her şeyini verdi ve başka neler elde edebileceğimizi düşündük. O yarış dünyasında parlayan bir yıldız. gallopmagazine 69
”The merry band of longtime chums had no idea that their holiday lark would result in owning one of the best racehorses of all time” 70 gallopmagazine
Genellikle eski özdeyiş olan “kanıtlanacak başka bir şey kalmadı” özdeyişi taraftarların, endüstri dünyasının ve medyanın dikkatini çekmektedir. Ancak Black Caviar’ın durumu için bu kelimeler kesinlikle yetersiz kalır.
İLK ZAMANLAR Black Caviar sahneye Nagambie Victoria’da, Gilgai Çiftliğinde 18 Ağustos 2006 tarihinde sabah 5:20’de çıktı. Helsinge adlı hiç yarış görmemiş bir kısraktan doğmuştu ve 10 hafta süren bir yıllık hazırlanma periyodu için 2007 yılının Aralık ayında Swettenham Stud’a yönelmeden (gitmeden) önce Goulburn River’da günlerini geçirmişti. Bu arada Avustralya’nın başka bir yerinde uzun süredir dost
“Günün sonunda hepimiz kendisinden istediğimiz her şeyi yapmış olduğuna inanıyorduk ve kesinlikle daha fazlasını yapamazdı ” olan Colin ve Jannene Madden, Gary ve Kerryn Wilkie ve Neil Werrett kiralanmış olan bir yüzer evde tatillerinin keyiflerini çıkarıyorlardı. Bu uzun süredir dost olan arkadaşlar için gelenekseldi. 2007 yılının bu şubatında Werrett bütün grubu hep birlikte bir yarış atı almaları konusunda ikna etmişti. Nitekim 2008 yılında bunu gerçekleştirdiler. Uzun süredir dost olan bu yakın arkadaşların 2007 yılının Şubat ayında yaşadıkları tatil eğlencesinin dünyanın en iyi yarış atlarından birine sahip olmakla sonuçlanacağı konusunda herhangi bir fikirleri yoktu. Bu kararın verildiği esnada at eğiticisi olan Peter Moody Melbourne’nin yıllık satış galasında 210.000 Avustralya $’ı karşılığında henüz şöhrete kavuşmamış olan bir kısrak (dişi tay) satın almıştı. Moody Werrett’in atlarına bakmaktaydı ve at eğiticisi Werrett’e bir at satın alma konusunda birlik olmalarını
önerdi. Werrett onun tavsiyesine uydu ve grup kendi içlerine Madden’in kız kardeşi Pam Hawkes’i, Gary Wilkie’nin arkadaşı olan David Taylor’u ve David Taylor’un eşi olan Jill’i de dâhil etti. Deniz ürünlerine karşı eğilimi ve sevgisi olan Hawkes yeni satın almış oldukları at için bir fikirle geldi. Bu fikir “siyah havyar” anlamına gelen Black Caviar’dı. Her şeye rağmen bu kısrağın büyük annesi havyarın bir türü olan somon balığı yumurtasının yuvası olan İskandinavyalıydı. Grup bu ahenkli işbirliğine devam ediyorken Wilkie’nin kızı elinde kısrağın üzerinde bulunacak olan floşun rengi ve tasarımla gelmişti-bu siyah benekleri olan bir somon balığıydı. Kesinlikle benekler havyarı temsil ediyordu. 2009 yılında Flamenkton’da gerçekleştirilen beklenmedik bir ikinci yarış Black Caviar’ın yarış yeteneğini pekiştirdi. gallopmagazine 71
çok kolay bir şekilde yarışı kazandı. Kötü bir başlangıç yapmış olması bile Black Caviar’ın altı boy farkla yarışı kazanmasını engelleyememişti. Black Caviar William Crockett Bahislerinde üç yaşındayken sahneye çıktığında ilk kez jokey Luke Nolen bindi. Moody’nin her zamanki jokeyi olan Luke Nolen, Black Caviar’ın tarihe adını yazdırmış olan kariyerinin çoğunluğunda Black Caviar’ın partneri olacaktı. Black Caviar için erkekleri yenmek adeta rutin bir hale gelmişti. Ancak bunu ilk kez kendi ahır arkadaşı olan “Wanted” adlı atı oyunda (yarışta değil) yendiğinde daha ilk teşebbüsünde gerçekleştirmişti. Wanted haklı olarak birinci grup kazananı olarak adını yarış dünyasına yazdıracaktı. 2010 yılında Black Caviar 2. Grup Avustralya Bahisleri için yeniden kulvarlarda göründü. Yaşlı atlara karşı bu onun ilk yarışıydı ve yarışmakta tereddüt bile etmemişti. Ancak yarıştan sonra Ekim ayına kadar sırtında bir kas yaralanması oluştu. Kulvarlara yeniden döndüğünde Black Caviar Schillaci ve Moir Bahislerinde ikinci grupta iki defa daha zafer kazandı. Artık bu yenilmez kısrağın oyun kulvarını değiştirmesi ve birinci gruba geçmesinin zamanının geldiğine karar verildi. 6 Kasım 2010 yılında Black Caviar 15 adet birinci grup zaferlerinin ilki olan bir yarışta sahneye çıktı. Daha önce Patinack Çiftliğindeydi ve yılsonuna kadar uzun bir süre vardı. Ertesi Şubat ayı bu harika kısrağın birinci grupta Lightning Bahislerinde büyüyen başarılarına tanık oldu. Ancak gerçek anlamdaki övgüyü bir sonraki yarışında kazandı. 1.Grup Newmarket Handikap Yarışlarında Black Caviar bir kısrak için ağırlık taşıma rekoru kırdı. 58 kg ile koşarak 1978’de Maybe Mahal tarafından taşınan 56.5 kg’ı geçti. Bu zaferle aynı zamanda metropol (büyük kentlerin) kulvarlarında ilk 10 yarışının hepsini kazanan ilk Avustralya atı oldu. İşte böylece gerçek bir yıldız doğmuştu…
SONRAKİ GÜNLER
“Wilkie’nin kızı elinde kısrağın üzerinde bulunacak olan floşun rengi ve tasarımla gelmişti-bu siyah benekleri olan bir somon balığıydı”.
Elbette ki hiç kimse iki yaşında olan ve çok kolay bir şekilde beş boy bir farkla zafere erişen bir kısrağın spor dünyasının tanıdığı en büyük yıldızlardan biri olacağını tahmin edememişti. Ancak o gün Black Caviar’ın performansı kesinlikle saygı uyandıracak düzeydeydi. Bu onun uyandırdığı ne ilk saygı ve nede son saygı olacaktı… Birkaç hafta sonra Black Caviar Blue Sapphire Bahislerinde 72 gallopmagazine
Kariyeri ilerledikçe Black Caviar bütün Avustralya’da seyahat ederek zafer ardına zafer kazandı. Black Caviar’ın her gittiği yere rekor kalabalıklar geliyor, bahisler yapılıyor ve bu muhteşem kısrağımız asla kendisini sevenleri hayal kırıklığına uğratmıyordu. 28 Nisan 2012’de birinci grup Robert Sangster bahislerinde koşuyorken üst üste 20. zaferini kazanmıştı. Black Caviar’ın edindiği zaferler geçen yüzyılın başlarında Desert Gold ve Gloaming tarafından büyük kentlerde ardı ardına kazanılan zaferleri geçmişti. Aynı zamanda Black Caviar’ın edindiği zaferler 2010 yılında Amerika’da Zenyatta tarafından kırılan uluslararası rekoru da geçmişti. Black Caviar Avustralya’ya ait olmasına rağmen uluslararası şöhreti oldukça büyüdük. Kendi vatanında edindiği bütün dikkat çeken başarılara yönelik olarak belki de en iyi 22. zaferiyle hatırlanmaktadır. Bu zafer İngiltere’de Royal Ascot hipodromunda gerçekleşti. Özel olarak tasarlanmış bir kompresyon giysisi giyen 30 saat süren 11.000 millik bir uçuştan sonra Black Caviar ana vatanından uzakta dünyanın en büyük yarışlarından birisinde yer almak üzere İngiltere’ye indi. Hiçbir şey onu engelleyemeyecekti ve şampiyon her yönden niye böyle bir unvana sahip olduğunu kanıtlayacaktı. 80.000 kişinin oluşturduğu kalabalık arasında binlerce Avustralyalı vardı. Binlercesi geceyi bu muhteşem kısrağın yarışını izlemek için hipodromda geçirmişlerdi. Adeta açıklanamaz bir şekilde sadık ortağı olan (binicisi) Nolen birinci
15
Group 1’i 15 defa kazanan şampiyonla ilgili ilginç detaylar:
Caviar 25 yarışının hepsinde mükemmel •birBlack yarış çıkararak birinci oldu ve emekliye ayrıldı. Bu
yarışların birisi hariç hepsi bahislerde gerçekleştirildi ve birinci grup yarışlarda 15 puanlık bir rekor kırıldı.
• Toplam kazanma marjı 79.7 boy. • Black CavIar’ın ahırdaki adı Nelly idi. 16.2 el uzunluğunda olup yarıştığı günlerde 620 kg çekiyordu. •
Black Caviar royal ascot hipodromunda yarıştığında Melbourne şehrinin merkezindeki büyük ekranlarda 32.000 insan Black Caviar’ı izlemişti. Black Caviar tayken biberonla beslenmiş •ve yarıştığı günlerde her gün yeminde bir yumurta vardı. Her ne kadar Luke Nolen Black Caviar’ın her •zamanki jokeyi olarak bilinse de Black Caviar’ın ilk iki
yarışında 16 yaşındaki apranti geleceğin bu harika kısrağına binmişti.
• Collingwood footballer Dale Thomas’ın
ırtında Black Caviar’ın dövmesi vardır. Dale Thomas (futbolcu) Black Caviar’ın sahiplerinden biri olan David Taylor ile atın 20 defa ardı ardına kazanamayacağı konusunda bahse girmişti ve kaybetmişti.
2012 yılında Lightning Bahislerinde lack •Caviar 9.98 saniyede 200 metreyi koşmak suretiyle
en hızlı koşularından birini gerçekleştirdi. 200 metreyi safkan atların koştuğu resmi bir yarışta 10 saniyenin altında kat eden Avusturalyadaki ilk at oldu. Bu hız saatte 72.14 km veya 45.09 mph’a karşılık geliyor. Bağlamsal anlamda ifade etmek gerekirse koşucu Usain Bolt’un 200 metredeki dünya rekoru 19.19 saniyedir.
•
en küçük ödül atinack Farm Klasiğinde 1.04 $’dı. Bu 33 $ yatırarak bahse girmeniz halinde 34 $ alacağınız anlamına geliyordu. Caviar 1000 metreyi 6 defa, 1200 metreyi •18Black defa, 1400 metreyi 1 defa kazandı.
•
Black Caviar ve Frankel anne tarafından uzak akrabadırlar. 21. damı (annesi) olan Prunella (1804 Epsom Oaks yarışlarının kazananı olan Pelisse’nin annesi) Frankel’in 18. damıdır.
•
Black Caviar’ın damı Helsinge, Rick Jamison tarafından İnglish Easter Broodmare Satışlarında satın alındığında ismi konulmamıştı. Daha sonra yeniden Helsinge olarak adlandırılan bu atın birinci adı Oh Billy Oh’du. Avustralya’nın yarış kraliçesi modern •bir kızdır. Bu kız 70.000’i aşkın takipçisiyle Twitter ve
Facebook’da bir fenomendir.
•
Black Caviar en üst düzeyde ardı ardına kazandığı zaferleriyle uluslararası bir rekoru elinde bulundurmaktadır. 20. zaferini kazandığında hiç kaybetmeden 19 yarış kazanmış olan Zenyatta’yı geçmişti.
•
hala aktif bir şekilde yarışıyorken Avustralya Ödül Listesine alındığında Black Caviar bu onuru kazanan ikinci attı. Birincisi Sunline adlı attı.
Black Caviar Mordiallic Sahili’nde yüzüyor.
Ayrıca Daily Telegraph tarafından “Yılın Kadın Sporcusu” olarak adlandırıldı. “Yılın atı değil, yılın kadın sporcusu.”
grup Diamond (Elmas) Jübile Bahislerinin son metrelerinde durduğunda adeta nefesler kesilmişti. Herkes sevdikleri kısraklarının yarıştan çekilip çekilmediğini merak etmeye başlamıştı. Ancak hiç kimsenin umduğu gibi gerçekleşmemişti. Baş farkıyla yarışı kazanmıştı. Yarıştan sonra Nolen daha sonra görüşlerini şu şekilde dile getirmişti: “Ascot’un test kulvarını küçümsemiştim. Talihsiz bir olaydı, çünkü atın çılgınca çabası söz konusuydu. Biz kazandık ama bu zafer atın göstermiş olduğu çılgınca bir çabayla bir ölçüde gölgelendi.” Black Caviar’ın yukarıdaki zaferinden sonra Kraliçe Elizabeth II’nın haricinde 74 gallopmagazine
herkes kulvarların kraliçesini kutlayarak kraliçeye dokunmak için oradaydı. Bu at yarışları sporunu sevenler için uluslararası ikonik bir andı. Bu ilk yarıştan sonra yarışta sadece Nolen’in kazara hatasının değil de aynı zamanda Black Caviar’ın yarış esnasında ciddi ayak ve sırt kası yaralanması geçirdiği ve bunun bir süre devam ettiği anlaşıldı. Birçok kişi bu yaralanmanın (kas yaralanmasının) bu şampiyon muhteşem kısrağın sonu olacağını düşünmüştü. Ancak öyle olmamıştı. Black Caviar ana vatanı olan Avustralya’ya geri döndü ve 2013 yılının başlarında birinci grup at yarışlarında üç zafer daha kazandı. Black
Caviar aynı zamanda Flemington’da 1000 metre yarışlarında rekor kırdı. 22 Mart’ta 1. Grup William Reid Bahislerinde yarışı kazanmak üzere yola çıktı. Greg Miles Black Caviar’ın başarısını şu sözleriyle dile getirmişti: “bu kesinlikle adeta son derece zarif bir makine içerisinde bulunan vahşi bir güç.” Victoria yarışlarının sunucusu olan Miles şöyle demişti: “Black Caviar’ın 19. defa şampiyon olduğunu ilan etmek muhteşem bir onur. Yüksek bakış açımızdan bütün kalabalıkların bu atı izlediğini görmek son derece sıra dışı. Somon balıkları ve havyarın olduğu bir deniz bir hayal değil, gerçek, son derece şaşırtıcı!”
sayı sı 2012 Ar alık De rg is in in ’da ki Vogu e Av us tr alya
Black Caviar’ın şöhreti büyümeye devam ettikçe kalabalıklarda büyüdü. Korkunç bir manzaraydı. Herkes tek bir sebep için gelmişti. Atı desteklemek… Bu son derece muhteşem bir duyguydu. Daha sonra 13 Nisan’da TC Smiths bahislerinde benzeri olmayan 25. zaferini kazandı. Black Caviar birkaç defa daha Avustralya’nın yarış rekorlarını kırdı. Sadece 15. grupta kazanmakla kalmadı, aynı zamanda kariyerini ardı ardına 8 defa birinci grupta yarış kazanarak tamamladı. Bu daha önce 1946 yılında Bernborough tarafından kırılan rekordan çok daya iyi bir rekordu. Toplam olarak Black Caviar yedi kulvarın hepsinde ve 1000 metre, 1200 metre ve 1400 metre yarışlarında yarış kazandı. Mükemmel rekorunun yanı sıra 7 milyon 950 bin Avustralya $’ı kazandırdı. Beklide en önemlisi kazandığı yarışlar değil de onu en çok seven insanların önünde şampiyon olmuş olmasıydı.
YARIŞLARIN ÖTESİNDE Mükemmellik yaşamda çok zor elde ediliyor. Bu yarışlar için çok daha zor. İşte belki de Black Caviar’ın dünyada bu kadar çok seveni olması ve bu kadar çok insanı heyecanlandırmasının sebebi de bu. At yarışı gerçek kahramanları gerektiriyor ve yarış dünyası Black Caviar ile gerçek kahramaniçesini buldu. Black Caviar kesinlikle kalabalıkları mutlu ediyordu ve Black Caviar’ın gittiği bütün hipodromlar doluyordu. Kendi web sitesi vardı ve Twitter ve Facebook’da düzenli takip edenleri vardı. Ödüller-onurlar listesi uzun bir listeydi ama Black Caviar’ın gücünü en iyi hatırlatan bazı temel unsurlar vardı. 21 Şubat 2013 tarihinde hala koşuyorken Black Caviar Avustralya Onur Listesine alındı. Böylesine bir onur Avustralya’da sadece ikinci defa verilmişti. Ayrıca İngiltere’deki Frankel adlı atla Avustralya’nın Black Caviar’ına yönelik bütün tartışmalarda Avustralyalı yarış yetkilileri resmen Black Caviar’ın çok yetenekli bir kısrak olduğunu kabul etmişlerdi. Cartier yarış ödülleri esnasında Black Caviar Royal Ascot hipodromunda daha önce sadece bir defa yarışmış olmasına rağmen 2012 yılının Avrupalı Sprinter Şampiyonu olarak ilan edildi. Avrupa dışında eğitilen bir atın bu şekilde ödüllendirilişi ilk kezdi. Ayrıca Daily Telegraph tarafından
“Yılın Kadın Sporcusu” olarak adlandırıldı. “Yılın atı değil, yılın kadın sporcusu.” Black Caviar yarış dünyasında kazandığı şöhretin yanı sıra yarış dışındaki konularda da ünlüydü ve Avustralya’da çıkarılmakta olan bir dergi olan “Vogue” adlı derginin kapağını süslemişti. Böylece bir moda magazininin kapağında yer alan ilk at olmuştu. Vogue adlı derginin 2012 Aralık baskısının kapağında Black Caviar ile birlikte Avustralyalı model olan Julia Nobis poz vermişti. Derginin baş editörü Edwina McCann “Black Caviar kesinlikle gözlerin kendisine odaklandığını biliyor ve Black Caviar’ın hızından ziyade güzelliğini kutlamak muhteşem bir şey” diyerek duygularını dile getirmişti. Black Caviar’ın sahipleri bu muhteşem kısrağı ellerinde bulundurdukları sürece kısrağın Avustralya kamuoyunun kalbini fethedeceğini anlamışlardı. Black Caviar’ın keçiyle vakit geçirmesine ait fotoğraflar veya okyanusta yüzerken çekilen fotoğraflar gazete ve dergileri süslemekteydi. Bu nedenle bu muhteşem kısrağa bir veda partisi düzenlenmiş olması hiçte şaşırtıcı değildi. Black Caviar’ın emekliye ayrıldığı yönündeki anonsun yapıldığından 3 gün sonra Black Caviar son bir kez daha Caulfield’de sahneye çıktı. Racing Victoria’nın CEO’su Bernard Saundry Black Caviar’ın bu veda gösterisi esnasında duygularını şu şekilde dile getirmişti: “Black Caviar ile ilgili en önemli şeylerden biri ve Black Caviar’ın yarış dünyasına kazandırdığı unsur kesinlikle toplumun atları ve hipodromları sevmesi ve safkan bir güzelliğin ne olduğunu ve atları anlamasıdır.” Binlerce kişiden oluşan bir kalabalık Black Caviar’ın veda gösterisinde Black Caviar’a şükranlarını sunmak için oradaydı ve elbette ki çabalarının ödülünü de almışlardı. Black Caviar gösteri sahasında bir saat boyunca gösteri yaptıktan sonra terbiyecisi olan Dona Fisher kalabalığın bu kudretli şampiyona dokunmalarına ve birlikte fotoğraf çektirmelerine izin vermişlerdi. Sevdikleri kısrak olan Nelly’nin üzerinde “Black Caviar’a elveda. Yaşattığı hatıralar için teşekkür ediyoruz” yazısının okunduğu bir örtü vardı. Nolen kudretli küheylana son bir defa daha bindi ve onu eşkin bir şekilde (atın eşkin gidişiyle) Caulfield düzlüğüne götürdü. Eğerinin üzerindeki bezde şu okunuyordu: BC25. Kesinlikle Black Caviar son defa eğeri üzerinde hissedecekti ve kesinlikle Black Caviar’ın ünlü son balığı ve siyah renklerin egemen olduğu floşu-floreti kulvarlarda son kez görünecekti. Bunlarda şampiyonla birlikte emekli olmuşlardı… Gelecek şimdi bir damızlık kısrak olan Nelly’e neler hazırlıyor bunu kimse bilemiyor. Ama bilinen bir şey şu ki Black Caviar yarış dünyasına hiçbir şey borçlu değil. Ancak yarış dünyası Black Caviar’a ona ödeyebileceğinden çok daha fazla şey borçlu. gallopmagazine 75