Economy Today - November 2021

TEΥΧΟΣ 65 / Νοέμβριος 2021 / €2.50

ΑΝΔΡΕΑΣ ΓΙΑΣΕΜΙΔΗΣ:

Η ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΤΩΝ FUNDS ΘΑ ΕΧΕΙ ΚΑΙ ΣΥΝΕΧΕΙΑ...

Ο ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΤΡΑΠΕΖΩΝ

ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ

ΧΡΙΣΤΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, CEO TRUST

ΕΞΕΛΙΣΣΟΥΜΕ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΙΣΗ

ΠΡΩΤΟΠΟΡΟΥΜΕ ΚΑΙ ΣΤΟ CYBER INSURANCE ΜΕ ΚΑΙΝΟΤΟΜΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΚΙΝΗΣΗ: ΤΑ ΝΕΑ ΜΟΝΤΕΛΑ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ ΚΑΙ ΟΙ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ​

θεμα

2 EconomyToday

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ TEΥΧΟΣ 65 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

FOCUS 34 COVER STORY: ΧΡΙΣΤΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ,

CEO TRUST INSURANCE: Εξελίσσουμε την

ασφάλιση με πρωτοποριακές υπηρεσίες 44 ΑΝΔΡΕΑΣ ΓΙΑΣΕΜΙΔΗΣ: Η Κύπρος κερδίζει

έδαφος και αναγνώριση διεθνώς

ΘΕΜΑΤΑ/ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ 54 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΓΕΝ. ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ

ΤΗΣ TECHISLAND, Μάριου Γιωργούδη

34

56

56 ΑΝΔΡΕΑΣ ΒΛΑΧΟΣ: Το Bitcoin είναι χρήμα 62 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΗΣ CHAIRWOMAN ΤΟΥ

PARIMATCH FOUNDATION, Κaterina Biloruska 64 ΠΩΛΙΝΑ ΑΝΙΦΤΟΥ: Η γεωοικονομική χροιά του

Αζερμπαϊτζάν στην Κεντρική Ασία και Ευρώπη 70 ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΤΡΑΠΕΖΩΝ ΚΥΠΡΟΥ:

Πρωταγωνιστής στη νέα τραπεζική εποχή 84 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΑΝΑΠΛ. CEO ΤΡΑΠΕΖΑΣ

ΚΥΠΡΟΥ, ΧΑΡΗ ΠΟΥΑΓΚΑΡΕ: Είμαστε δίπλα

στους πελάτες μας 88 ΒΡΑΣΙΔΑΣ ΝΕΟΦΥΤΟΥ: Ιστορικά ρεκόρ στις

διεθνείς αγορές παρά τον υψηλό πληθωρισμό 92 ΡΑΛΙ δίχως τέλος στις τιμές των

κατασκευαστικών υλικών

64

100 ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ έκρηξη στις τιμές κατοικιών

ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΟΥΝ 60 ΚΥΡΙΑΚΟΣ Ε. ΓΕΩΡΓΙΟΥ: Back to the future –

Βιώσιμη ανάπτυξη και κλιματική κρίση II 96 ΜΙΧΑΛΗΣ ΧΑΤΖΗΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ: Η Κύπρος

χρειάζεται ξένες επενδύσεις, τώρα 98 ΠΑΥΛΟΣ ΛΟΪΖΟΥ: Η σημασία του μεγέθους…

στα ακίνητα 108 ΝΙΚΟΛ ΦΙΝΟΠΟΥΛΟΥ: Σχέδιο Ανάκαμψης

και ΜΕΔ

70

110 FC BARCELONA: Η επόμενη μέρα 114 ΜΑΡΙ ΚΙΟΥΡΙ: To «αποτύπωμά» της

στην επιστήμη 118 ΓΟΥΝΑ, eco-friendly brands και κορωνοϊός

ΜΟΝΙΜΕΣ ΣΤΗΛΕΣ 4 EDITORIAL 5 EI-KONOMIA 6 MARKET WATCH 122 ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΝΟΣ BRAND

ΚΑΙ ΑΚΟΜΗ…

110

114

8 22

40

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΚΙΝΗΣΗ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΑ ΤΑΜΕΙΑ

EconomyToday 3

ΕDITORIAL

Η

τεχνολογική εποχή είναι εδώ και αυτό δεν χρήζει ανάλυσης. Τα άλματα στον τομέα της τεχνολογίας είναι περισσότερο από εμφανή στην καθημερινότητά μας. Πίσω από αυτή την τεχνολογική ανάπτυξη, η οποία χαρακτηρίζεται και ως τεχνολογική επανάσταση, υπάρχει μια ολόκληρη βιομηχανία, η οποία ερευνά, καινοτομεί, δημιουργεί και παράγει. Αυτό από μόνο του καθιστά επιβεβλημένο για μια οικονομία να κυνηγήσει το μερίδιό της από έναν τομέα με τεράστιες προοπτικές. Η Κύπρος έχει την πολυτέλεια να έχει στη διάθεσή της το δικό της οικοσύστημα εταιρειών τεχνολογίας, οι οποίες δραστηριοποιούνται και αναπτύσσονται στη χώρα μας εδώ και κάποια χρόνια. Περίπου 137 τέτοιες εταιρείες δραστηριοποιούνται στην Κύπρο, οι οποίες εργοδοτούν περίπου 10.000 με 13.000 υπαλλήλους και προσθέτουν €1 δισ. στο ΑΕΠ. Καλείται λοιπόν η Κύπρος να ανταποκριθεί στις ανάγκες αυτού του οικοσυστήματος, να το διευκολύνει, πάντα στο πλαίσιο της νομιμότητας, να το βοηθήσει να αναπτυχθεί και κυρίως να προσελκύσει νέες εταιρείες, οι οποίες θα εγκατασταθούν και θα δραστηριοποιηθούν εδώ. Η χώρα μας έχει λοιπόν την ευκαιρία να ενισχύσει έναν πολύ σημαντικό τομέα, ο οποίος περιλαμβάνεται σ’ αυτούς που συμβάλλουν στην οικοδόμηση αυτού που ονομάζεται βιώσιμη ανάπτυξη. Είναι πολύ σημαντικό, όμως, η κυβέρνηση να αφουγκραστεί και τις ανησυχίες αλλά και τις ανάγκες των κυπριακών εταιρειών. Μπορεί με σωστό σχεδιασμό να συμβεί και το αντίστροφο και πολύ προσοδοφόρο επίσης για την οικονομία. Υπάρχουσες κυπριακές εταιρείες να αναπτυχθούν εκτός συνόρων. Συνεπώς, ίσως το μεγαλύτερο στοίχημα να είναι η στρατηγική προσέλκυσης ξένων εταιρειών να μη λειτουργεί εις βάρος των υφιστάμενων κυπριακών εταιρειών.

Το μεγάλο στοίχημα

της στροφής στις τεχνολογικές εταιρείες ΤΟΥ ΝΕΣΤΟΡΑ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

TEΥΧΟΣ 65 / ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021 / €2.50

ΑΝ∆ΡΕΑΣ ΓΙΑΣΕΜΙ∆ΗΣ:

Η ∆ΥΝΑΜΙΚΗ ΤΩΝ FUNDS ΘΑ ΕΧΕΙ ΚΑΙ ΣΥΝΕΧΕΙΑ...

Ο ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΤΡΑΠΕΖΩΝ

ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ

ΧΡΙΣΤΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, CEO TRUST

ΕΞΕΛΙΣΣΟΥΜΕ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΙΣΗ

ΠΡΩΤΟΠΟΡΟΥΜΕ ΚΑΙ ΣΤΟ CYBER INSURANCE ΜΕ ΚΑΙΝΟΤΟΜΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΚΙΝΗΣΗ: ΤΑ ΝΕΑ ΜΟΝΤΕΛΑ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ ΚΑΙ ΟΙ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ

4 EconomyToday

ΜΕΓΑΡΟ ΔΙΑΣ Λεωφόρος Άντη Χατζηκωστή και γωνία Λεωφόρου Αρχαγγέλου 31, 2057, Στρόβολος, Λευκωσία Τηλ.: 22580580 Φαξ: 22580675 Αρχισυντάκτης: Νέστορας Βασιλείου Art Directors: Αναστασία Ερωτοκρίτου, Ελένη Νικολάου ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ: Έμιλυ Μιντή, Ξένιος Μεσαρίτης, Χρίστος Πέτρου, Ναταλία Γεωργιάδου ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΟΙ/ΑΝΑΛΥΤΕΣ: Κυριάκος Ε. Γεωργίου, Βρασίδας Νεοφύτου, Πωλίνα Άνιφτου, Παύλος Λοΐζου, Νικόλ Φινοπούλου Διόρθωση: Σάββας Πολυβίου ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Advertising specialist: Μαρκέλλα Ιακώβου, e-mail: iacovoum@diasmedia.com τηλ. 22580812 Client Service Supervisor: Μαρία Χαραλάμπους MARKETING MANAGER: Γιώτα Ορφανίδου Υπεύθυνος Λογιστηρίου: Οδυσσέας Κωνσταντίνου Λογιστήριό: Σάββια Αριστείδου EΚΔΟΤΗΣ ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΟΙΚΟΣ ΔΙΑΣ ΛΤΔ Ιδρυτής: Κώστας Ν. Χατζηκωστής Διευθύνων Σύμβουλος: Χρύσανθος Τσουρούλλης Εκτύπωση: Proteas Press Ltd Διανομή: Πρακτορείο Τύπου Κρόνος

EI-KONOMIA

Η γλώσσα των αριθμών στην Κύπρο

-63,1%

+13,9% ΤΑ ΕΣΟΔΑ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2021: €5.959,0 εκατ. ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2020: €5.231,2 εκατ.

Η ΑΝΕΡΓΙΑ

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021: 15.907 ΠΡΟΣΩΠΑ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2020: 37.618 ΠΡΟΣΩΠΑ

+478,1%

ΤΑ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΑ ΕΣΟΔΑ ΙΟΥΛΙΟΣ 2021: €245,7 εκατ. ΙΟΥΛΙΟΣ 2020: €42,5 εκατ.

+21,2%

+14,4%

ΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΠΑΡΟΧΕΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2021: €2.438,1 εκατ. ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2020: €2.131,6 εκατ.

ΟΙ ΑΔΕΙΕΣ ΟΙΚΟΔΟΜΗΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΙΟΥΛΙΟΣ 2021: 4.717 ΑΔΕΙΕΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΙΟΥΛΙΟΣ 2020: 3.893 ΑΔΕΙΕΣ -1,9% Η ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΑΞΙΑ +10,8% ΤΟ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΕΜΒΑΔΟΝ

+10,4% ΟΙ ΔΑΠΑΝΕΣ

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2021: €6.463,1 εκατ. ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2020: €5.856,3 εκατ.

€504,1 εκατ.

(2,3% στο ΑΕΠ)

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2021

€625,1 εκατ.

(3,0% στο ΑΕΠ)

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2020 (προκαταρκτικά στοιχεία)

ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟ ΕΛΛΕΙΜΜΑ EconomyToday 5

market watch

5+1 ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΝΕΑ 1

Νέος Διευθύνων Σύμβουλος της PwC Κύπρου ο Φίλιππος Σώσειλος Στη θέση του Διευθύνοντος Συμβούλου της PwC Κύπρου εξελέγη ο Φίλιππος Σώσειλος, Συνέταιρος, Υπεύθυνος του Τμήματος Επιχειρησιακών Συμβουλευτικών Υπηρεσιών. Ο νέος Διευθύνων Σύμβουλος της PwC Κύπρου αναλαμβάνει καθήκοντα την 1η Ιανουαρίου 2022 και η θητεία του θα είναι τετραετής. Ο Φίλιππος Σώσειλος διαδέχεται τον Ευγένιο Ευγενίου, ο οποίος διετέλεσε Διευθύνων Σύμβουλος της PwC Κύπρου τα τελευταία δέκα χρόνια, από το 2012 έως και το 2021, ολοκληρώνοντας με επιτυχία τις δύο θητείες του, αριθμός που αποτελεί και το όριο θητειών στις οποίες δικαιούται να εκλεγεί ο Διευθύνων Σύμβουλος στην PwC. Ο Φίλιππος Σώσειλος εντάχθηκε στο δυναμικό της PwC το 1989 και έγινε Συνέταιρος τον

Ιούλιο του 2000. Διαθέτει πέραν των 30 χρόνων εμπειρία ως Σύμβουλος Επιχειρήσεων σ’ ένα ευρύ φάσμα επιχειρησιακών θεμάτων, με επικέντρωση σε θέματα στρατηγικής και σε επιτυχείς υλοποιήσεις του επιχειρηματικού και ψηφιακού μετασχηματισμού των εταιρειών, τόσο στην Κύπρο όσο και στο εξωτερικό. Διετέλεσε μέλος του Management Board της PwC Κύπρου για 13 χρόνια και Επικεφαλής Ανθρώπινου Δυναμικού για 8 χρόνια. Έχει αποφοιτήσει από το Πανεπιστήμιο του Witwatersrand, στο Γιοχάνεσμπουργκ (Johannesburg), αποκτώντας το Bachelor of Commerce. Στην πρώτη τοποθέτησή του μετά την εκλογή του, ο Φίλιππος Σώσειλος ευχαρίστησε τους συνεταίρους του οργανισμού για την εμπιστοσύνη που έδειξαν στο πρόσωπό του και εξέφρασε την ετοιμότητά του να εργαστεί με εντιμότητα, συνέπεια και προσήλωση. Παράλληλα, διαβεβαίωσε ότι «μέσα από το πάθος και τη συνεργασία, η PwC Κύπρου θα συνεχίσει να πρωτοπορεί, επενδύοντας στην καινοτομία και παρέχοντας υψηλού επιπέδου υπηρεσίες και λύσεις στους πελάτες μας». Από την πλευρά του, ο απερχόμενος Διευθύνων Σύμβουλος, Ευγένιος Ευγενίου, αφού συνεχάρη τον Φίλιππο Σώσειλο για την εκλογή του, ευχαρίστησε τους ανθρώπους του οργανισμού για το πάθος και τη δέσμευσή τους κατά τη διάρκεια των δέκα χρόνων που βρισκόταν στο πηδάλιο της PwC.

Διεθνής διάκριση για τον CEO του Invest Cyprus

3

Ο Γιώργος Καμπανέλλας εξελέγη νέος Περιφερειακός Διευθυντής Ανατολικής Ευρώπης και Μέλος της Διοικούσας Επιτροπής του Παγκόσμιου Οργανισμού Προώθησης Επενδύσεων για την περίοδο 2021-2023. Η εκλογή έγινε κατά τη διάρκεια της εκλογικής διαδικασίας που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της 25ης Γενικής Συνέλευσης του World Association of Promotion Agencies (WAIPA) στο Ντουμπάι, την Τετάρτη 20 Οκτωβρίου. Η 25η Γενική Συνέλευση του WAIPA, στην οποία παρευρέθηκαν εκπρόσωποι πέραν των 130 κρατικών οργανισμών προώθησης επενδύσεων, πραγματοποιήθηκε παράλληλα με την Παγκόσμια Συνδιάσκεψη Επενδύσεων, η οποία διοργανώθηκε φέτος από τον Οργανισμό Προώθησης Επενδύσεων του Ντουμπάι, ο οποίος κατείχε την προεδρία του Διεθνούς Οργανισμού κατά την προηγούμενη περίοδο. Νέος Πρόεδρος εξελέγη ο CEO του Invest India, ενώ o CEO του Οργανισμού Προώθησης Επενδύσεων της Αιγύπτου επανεξελέγη στη θέση του Αντιπροέδρου. Τα άλλα μέλη που εκλέχθηκαν στη Διοικούσα Επιτροπή περιλαμβάνουν τους CEO των Οργανισμών του Κουβέιτ, της Φινλανδίας, της Κόστα Ρίκα, της Κορέας και του Αζερμπαϊτζάν.

2 Εκκίνηση για τον πρωτοποριακό διαγωνισμό CFA Research Challenge Ο διεθνής διαγωνισμός υψηλού κύρους CFA Research Challenge επιστρέφει δυναμικά, κερδίζοντας για άλλη μια φορά τις εντυπώσεις και το ενδιαφέρον του κοινού. Το CFA Research Challenge 2022 διοργανώνεται από τον Σύνδεσμο Χρηματοοικονομικών Αναλυτών Κύπρου (CFA Society Cyprus) και έχει ως στόχο την προαγωγή της ακαδημαϊκής μάθησης, αλλά και τη σύνδεση της γνώσης με τις πραγματικές 6 EconomyToday

συνθήκες της αγοράς. Πρόκειται για έναν καινοτόμο διαγωνισμό, όπου φοιτητές των κυπριακών πανεπιστημίων καλούνται να αναλύσουν ένα επιχειρηματικό μοντέλο, παρουσιάζοντας την πρότασή τους ενώπιον ακροατηρίου, αφού πρώτα την υποβάλουν σε ειδική επιτροπή. Στην πρώτη συνάντηση, η οποία έγινε διαδικτυακά, εξηγήθηκε στους συμμετέχοντες η διαδικασία του διαγωνισμού, ενώ ενημερώθηκαν ότι η εταιρεία, την οποία θα κληθούν να αναλύσουν αυτή τη χρονιά, είναι τα Ελληνικά Πετρέλαια. Παράλληλα, φοιτητές και καθηγητές ενημερώθηκαν ότι ο διαγωνισμός έχει αναβαθμιστεί και φέτος θα πραγματοποιηθεί με φυσική παρουσία. Οι

νικητές θα εκπροσωπήσουν την Κύπρο στον αντίστοιχο περιφερειακό διαγωνισμό CFA Research Challenge, απ’ όπου θα προκύψει η ομάδα που θα συμμετάσχει στον τελικό διεθνή διαγωνισμό.

6

4 Όμιλος Πηλακούτα: Μια μοναδική συλλογή με θρυλικά μοντέλα της BMW

H ιστορία της οικογένειας και του Ομίλου Πηλακούτα συμπορεύεται με αυτήν της κορυφαίας αυτοκινητοβιομηχανίας BMW, μέσα από τη σπάνια συλλογή θρυλικών μοντέλων που φιλοξενούνται στον νέο, εντυπωσιακό εκθεσιακό χώρο Char. Pilakoutas Heritage, στoν Στρόβολο, στην έκταση των εγκαταστάσεων της εταιρείας. Σπάνια, εμβληματικά και ξεχωριστά, τα αυτοκίνητα της συλλογής του Ομίλου Πηλακούτα αποτελούν μέρος μιας μοναδικής κληρονομιάς, ταυτισμένης με τον ισχυρό δεσμό της οικογένειας με τη θρυλική αυτοκινητοβιομηχανία. Η συλλογή συλλεκτικών αυτοκινήτων της BMW, με μοντέλα από το 1950 και έπειτα, με την ονομασία Char. Pilakoutas Heritage, άρχισε να διαμορφώνεται από τη δεκαετία του 1980. Είναι αποτέλεσμα της αφοσίωσης του Χαράλαμπου Πηλακούτα στο όραμα και την ιστορία της BMW, αξίες που μεταφέρει από το 1932 από γενιά σε γενιά ο Όμιλος. Κατά τη διάρκεια των εγκαινίων του εκθεσιακού χώρου και της συλλογής Char. Pilakoutas Heritage, πραγματοποιήθηκε και η πρώτη παρουσίαση της νέας BMW Σειρά 4, Gran Coupé. Ένα συναρπαστικό αυτοκίνητο που, όπως τονίστηκε, συνδέει την ιστορία με το μέλλον του brand.

Οι κάρτες της Ελληνικής Τράπεζας στη νέα, πράσινη εποχή

Άλλη μια δυνατότητα μέσω του BoC Mobile app της Τράπεζας Κύπρου

5

Τις νέες οικολογικές τους κάρτες θα κρατήσουν σύντομα στα χέρια τους οι πελάτες της Ελληνικής Τράπεζας. Η συλλογή καρτών της Τράπεζας ανανεώνεται και ο νέος σχεδιασμός με λιτές γραμμές ακολουθεί τις αισθητικές απαιτήσεις της ψηφιακής εποχής, πετυχαίνοντας ένα φρέσκο και μίνιμαλ αποτέλεσμα. Οι νέες κάρτες Mastercard και Visa θα ξεκινήσουν να διατίθενται από τις 25 Οκτωβρίου 2021 σε νέους πελάτες και σταδιακά στους πελάτες των οποίων η κάρτα χρειάζεται ανανέωση ή αντικατάσταση. Όλες οι κάρτες Mastercard της Ελληνικής Τράπεζας θα είναι κατασκευασμένες από βιοδιασπώμενο και φιλικό προς το περιβάλλον υλικό, για την παραγωγή του οποίου απαιτείται 82% λιγότερο PVC. Τον επόμενο χρόνο θα ακολουθήσουν και οι βιοδιασπώμενες κάρτες Visa. Επιπλέον, ο νέος σχεδιασμός, δίνοντας έμφαση στην ασφάλεια και ιδιωτικότητα του πελάτη, προνοεί ότι ο 16ψήφιος αριθμός της κάρτας θα μετακινηθεί και θα εκτυπώνεται πλέον διακριτικά στο πίσω μέρος αυτής.

Έχασες την κάρτα σου; Τώρα δεν πρέπει να ανησυχείς. Η Τράπεζα Κύπρου σού προσφέρει άλλη μια δυνατότητα μέσω BoC Mobile app για την καλύτερη διαχείριση της κάρτας σου. Αν είσαι συνδρομητής της 1bank, μπορείς μέσω του BoC Mobile app να επιλέξεις «Παγοποίηση/ Επανενεργοποίηση» (Freeze/Unfreeze) και να παγοποιήσεις άμεσα και δωρεάν την κάρτα σου. Η νέα δυνατότητα είναι διαθέσιμη στην επιλογή «Κάρτες» κάτω από την ενότητα «Διαχείριση Κάρτας». Η νέα επιλογή μπορεί να χρησιμοποιηθεί: • Όταν χάσεις την κάρτα σου και θέλεις να την παγοποιήσεις προσωρινά.

• Όταν δεν χρησιμοποιείς συχνά την κάρτα σου.

• Όταν η κάρτα σου χρησιμοποιείται αποκλειστικά για τις διαδικτυακές σου πληρωμές.

• Για άλλο λόγο που εσύ ο ίδιος επιθυμείς. Σε περίπτωση που δεν έχεις κωδικούς πρόσβασης στην 1bank, μπορείς να αποκτήσεις εύκολα και δωρεάν μέσω της σελίδας εισόδου του 1bank Mobile app ή Internet Banking.

EconomyToday 7

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΗΛΕΚΤΡokινηση

ΤΟ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ

ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ

ΜΠΑΙΝΕΙ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ

Εντός του Νοεμβρίου αναμένεται ότι θα εξαγγελθεί το Σχέδιο Κινήτρων της Κυβέρνησης για την αγορά ηλεκτρικού αυτοκινήτου. Με το νέο Σχέδιο η Κυβέρνηση έχει θέσει ως στόχο μέχρι το 2030 το 25% των πωλήσεων να είναι σε ηλεκτρικά οχήματα. ΤΗΣ ΝΑΤΑΛΙΑΣ ΓΕΩΡΓΙΑΔΟΥ

8 EconomyToday

«

Το σχέδιο κινήτρων που θα εξαγγελθεί εκτιμάται ότι θα συμβάλει θετικά και θα δώσει ώθηση στην αγορά

«

Ο ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ Για τον σχεδιασμό της κυβέρνησης και το Γενικό Πλαίσιο Πολιτικής για την προώθηση του ηλεκτρικού αυτοκινήτου, να υπενθυμίσουμε πως σε δηλώσεις στις οποίες προέβη ο Υπουργός Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων είχε αναφέρει πως περιλαμβάνει: • Τους στρατηγικούς στόχους, • Τις απαραίτητες ενέργειες για θέσπιση του σχετικού νομοθετικού πλαισίου.

• Καθορίζει την απαραίτητη οργανωτική δομή, καθώς και τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν για την επίτευξη των στόχων.

Μ

ε πολύ μεγάλο ενδιαφέρον αναμένεται η επίσημη εξαγγελία του σχεδίου κινήτρων της κυβέρνησης για την αγορά ηλεκτρικού αυτοκινήτου. Πρόκειται για ένα φιλόδοξο σχέδιο, το οποίο αναμένεται να οριστικοποιηθεί και να εξαγγελθεί εντός του πρώτου δεκαήμερου του Νοεμβρίου και αφού εγκριθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο. Για το πολυαναμενόμενο σχέδιο έχουν γίνει γνωστές αρκετές λεπτομέρειες, ενώ, όπως έχει τονίσει σε δηλώσεις του ο Υπουργός Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, Γιάννης Καρούσος, «στόχος της κυβέρνησης είναι μέχρι το 2030 το 25% των πωλήσεων σε ηλεκτρικά οχήματα και 1.000 σταθμοί φόρτισης».

Η ΖΗΤΗΣΗ

Παρόλο που στην Κύπρο η ζήτηση για αγορά ηλεκτρικού οχήματος είναι ακόμα χαμηλή, εντούτοις όλες οι ενδείξεις συνηγορούν στο ότι η ηλεκτροκίνηση ήρθε για να μείνει. Οι εκτιμήσεις από τους αρμόδιους φορείς συγκλίνουν στο ότι σταδιακά θα αυξάνονται όσοι χρησιμοποιούν ηλεκτρικά οχήματα, αφού αυτά συνδυάζουν μια σειρά από πλεονεκτήματα. Το σχέδιο κινήτρων που θα εξαγγελθεί εκτιμάται ότι θα συμβάλει θετικά και θα δώσει ώθηση στην αγορά. Εδώ και καιρό, επαγγελματίες του κλάδου έχουν εκφράσει έντονα την άποψη ότι το μέλλον της αυτοκίνησης είναι ηλεκτρικό, ενώ μεγάλες αντιπροσωπείες διαθέτουν ηλεκτρικά οχήματα στον στόλο τους. Δεν είναι τυχαίο, εξάλλου, το γεγονός ότι χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, στο πλαίσιο και των δράσεων που υλοποιούν για τη βιώσιμη ανάπτυξη, λανσάρουν στην αγορά νέες, εξειδικευμένες λύσεις, προϊόντα και υπηρεσίες, όπως είναι για παράδειγμα τα «πράσινα» δάνεια.

Σημαντικός αριθμός δράσεων του Γενικού Πλαισίου Πολιτικής για την προώθηση της χρήσης ηλεκτροκίνητων οχημάτων θα χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, από το οποίο υπάρχει ήδη εγκεκριμένη χρηματοδότηση ύψους €38,6 εκατ. Επιπλέον στόχος είναι, από το 2030, το 100% των αγορών νέων κυβερνητικών οχημάτων, εκεί όπου είναι εφικτό, να είναι ηλεκτροκίνητα. Όσον αφορά την προώθηση της χρήσης ηλεκτροκίνητων οχημάτων, σύμφωνα με τα όσα είδαν το φως της δημοσιότητας, αναμένεται ότι θα δοθούν κίνητρα για αγορά ηλεκτροκίνητων οχημάτων όλων των κατηγοριών, περιλαμβανομένων αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης, μοτοποδηλάτων, μοτοσικλετών, λεωφορείων, εμπορικών οχημάτων και ταξί, καθώς και οχημάτων για ανάπηρα δικαιούχα πρόσωπα και πολύτεκνες οικογένειες. Αναμένεται επίσης ότι θα αγοραστούν 28 ηλεκτροκίνητα λεωφορεία, τα οποία θα εξυπηρετούν τις δημόσιες επιβατικές μεταφορές στα κέντρα των πόλεων. Επιπρόσθετα, αναμένεται ότι θα αντικατασταθούν με ηλεκτροκίνητες όλες οι μοτοσικλέτες των Κυπριακών Ταχυδρομείων και της Δημόσιας Υπηρεσίας. Τέλος, αναφορικά με την ανάπτυξη των υποδομών επαναφόρτισης, με βάση το Γενικό Πλαίσιο Πολιτικής που έχει ανακοινωθεί, «έως το 2026 θα αναπτυχθούν 1.000 σταθμοί φόρτισης στις πόλεις και παράλληλα 40 θέσεις ταχείας φόρτισης στους αυτοκινητόδρομους και σε δημόσιους χώρους».

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΗΛΕΚΤΡokινηση ΝΕΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΠΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Νέο, βελτιωμένο σχέδιο, το οποίο θα συμβάλει θετικά στην προσπάθεια της προώθησης της ηλεκτροκίνησης στην Κύπρο, αναμένεται να εξαγγείλει και το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας. Συγκεκριμένα, το Υπουργείο Ενέργειας έχει ανακοινώσει εδώ και έναν χρόνο σχέδιο χορηγιών το οποίο αποσκοπεί στην παροχή οικονομικών κινήτρων, υπό μορφή κυβερνητικής χορηγίας, για την εγκατάσταση/επέκταση φωτοβολταϊκού συστήματος, σημείου φόρτισης και έξυπνου μετρητή ηλεκτρικής ενέργειας, ανά περίπτωση, σε υφιστάμενες κατοικίες με σκοπό τη φόρτιση ηλεκτρικού οχήματος ή υβριδικού οχήματος τύπου plug-in. Πρόκειται για το πρώτο κυβερνητικό σχέδιο το οποίο αποσκοπεί στην προώθηση των ηλεκτρικών οχημάτων και συγκεκριμένα στη φόρτισή τους από ΑΠΕ. Σύμφωνα με το αρμόδιο Υπουργείο, «η χρήση ηλεκτρικών οχημάτων, σε συνδυασμό με τη φόρτισή τους από εναλλακτικές πηγές ενέργειας, θα συνεισφέρει σημαντικά στην επίτευξη των ευρωπαϊκών στόχων της Κύπρου για πράσινη ανάπτυξη». Λόγω του ότι στην Κύπρο ο αριθμός των κατόχων ηλεκτρικού οχήματος είναι μικρός και το σχέδιο δεν είχε την αναμενόμενη ανταπόκριση, όπως μας ενημέρωσε πηγή από την Υπηρεσία Ενέργειας, «αυτή τη στιγμή το σχέδιο βρίσκεται στο στάδιο της επεξεργασίας, με στόχο να το απλοποιήσουμε, να το κάνουμε ακόμα πιο ελκυστικό, αλλά και να το συνδέσουμε με το σχέδιο χορηγιών του Υπουργείου Μεταφορών για απόσυρση παλιού οχήματος και αγορά καινούργιου ηλεκτρικού. Εκτιμούμε ότι θα υπάρξει μεγάλο ενδιαφέρον για το σχέδιο αυτό, αφού θα υπάρχει η δυνατότητα σε κατοπινό στάδιο κάποιος να μπορεί να διακινείται σχεδόν δωρεάν με ηλιακή ενέργεια».

10 EconomyToday

ΥΠΗΡΕΣΙΑ E-CHARGE ΑΠΟ ΑΗΚ

«Η ΑΗΚ, στην προσπάθεια ενίσχυσης της ηλεκτροκίνησης στη χώρα μας, έχει δημιουργήσει πριν από έξι χρόνια την υπηρεσία e-charge, με στόχο οι ιδιοκτήτες των ηλεκτρικών οχημάτων να έχουν ασφαλή και αξιόπιστη πρόσβαση σε σταθμούς φόρτισης δημόσιας χρήσης», ανέφερε σε δηλώσεις της στο Economy Today η Εκπρόσωπος Τύπου της Αρχής, Χριστίνα Παπαδοπούλου. Όπως επεσήμανε, «η υπηρεσία περιλαμβάνει τον έλεγχο και τη λειτουργία 27 σταθμών φόρτισης (26 φορτιστές ημιταχείας φόρτισης [22kW] και ένας ταχείας φόρτισης [50kW]) σε 55 σημεία και αναμένεται εντός του 2021 η εγκατάσταση ακόμα 12 σταθμών». Κάποιοι σταθμοί θα είναι ταχείας φόρτισης σε αυτοκινητόδρομους. Αυτοί οι σταθμοί τοποθετούνται σε συμφωνία με τους δήμους. Η κ. Παπαδοπούλου αναφέρθηκε επίσης και στην πλατφόρμα myeac.etrel.com, η οποία λειτουργεί είτε σε κινητό είτε σε υπολογιστή, «μέσω της οποίας οι πολίτες μπορούν να εντοπίσουν τα σημεία όπου είναι τοποθετημένοι οι φορτιστές, την κατάσταση στην οποία βρίσκονται, τη διαθεσιμότητά τους, τη διάρκεια και την κατανάλωση για κάθε φόρτιση, καθώς και άλλες πληροφορίες». Σημείωσε ακόμα ότι η ΑΗΚ έχει στη διάθεσή της πέντε ηλεκτρικά οχήματα. «Ως ΑΗΚ, ικανοποιούμε πλήρως τις ανάγκες των ηλεκτρικών οχημάτων που υπάρχουν στην Κύπρο», κατέληξε η κ. Παπαδοπούλου.

EconomyToday 11

ѣґҝ

Ş ҔҕҐ ҅ҒҝҍҐ

Ѯ҆ ҕ҈ ҔҗҒ҂҄Ҁ҅҂ ґҐҊҝҕ҈ҕ҂ғ ҕ҈ғ

ѭѧѶѬѺѴѫѣ 22 740 599 ѭѣѳѯѣѬѣ 24 534 700 ѭѧѮѧѴѱѴ 25 333 316 ѲѣѷѱѴ 26 818 315 ѲѣѳѣѭѫѮѯѫ 23 823 210

ѣҖҕҐҎҐҍҀ҂ ҍѾҘҒҊ ҘҊҌҊҝҍ҆ҕҒ҂ ҋ҂Ҋ ҆ґҊ҅ҝҔ҆Ҋғ ґҐҖ ҔҖҎ҂Ғґѽ҇ҐҖҎ ѾҒҘҐҎҕ҂Ҋ Ҏ҂ ҋ҂҉Ҋ҆ҒҟҔҐҖҎ ҍҊ҂ ҎѾ҂ җҊҌҐҔҐҗҀ҂ Ҕҕ҈Ҏ Ґ҅ѿ҄҈Ҕ҈

ѯѾҐ ҈Ҍ҆ҋҕҒҊҋҝ ,21,4 ѷҐҖҕҐҖҒҊҔҕҊҋҝғ ҔҘ҆҅Ҋ҂Ҕҍҝғ ѾҏҖґҎ҈ ҕ҆ҘҎҐҌҐ҄Ҁ҂ ҕ҆ҒѽҔҕҊҐ Ҕ҂ҌҝҎҊ ҕҐ ҎѾҐ +\XQGDL ,21,4 ҔҖҎ҅Җѽ҇҆Ҋ ҋ҂ҊҎҐҕҐҍҀ҂ ҍ҆ җҒҐҎҕҀ҅҂ ҄Ҋ҂ ҕҐ ґ҆ҒҊ҃ѽҌҌҐҎ ҋ҂Ҋ ҂ҌҌѽ҇҆Ҋ ҕҐҖғ ҋ҂ҎҝҎ҆ғ ҕҐҖ ґ҂ҊҘҎҊ҅ҊҐҞ

ѯѾҐ ,21,4 Ѭҝ҃҆Ҋ ҕ҈Ҏ ҂ҎѽҔ҂ ҍ҆ ҕ҈Ҏ ґҒҟҕ҈ ҍ҂ҕҊѽ

www.hyundai.com.cy

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΗΛΕΚΤΡokινηση Κάνε την επόμενη κίνησή σου, αγόρασε ηλεκτρικό Ή υβριδικό αυτοκίνητο Η Τράπεζα Κύπρου φέρνει στην αγορά λύσεις χρηματοδότησης πιο φιλικές προς το περιβάλλον.

Ό

λοι πλέον συμφωνούν πως τα ηλεκτρικά οχήματα αποτελούν το μέλλον της αυτοκίνησης αλλά και μια από τις σημαντικότερες λύσεις για περιορισμό των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και για έναν πιο πράσινο πλανήτη. Ενδεικτικά, στην Κύπρο το 30% του συνόλου των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2) προέρχεται από τις μεταφορές. Εξού και η μείωση των εκπομπών στις μεταφορές θεωρείται καθοριστικός παράγοντας για επίτευξη των στόχων του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα. Η Τράπεζα Κύπρου, ως πρωτοστάτης στην προσπάθεια για στροφή προς τη βιώσιμη ανάπτυξη, δεν θα μπορούσε παρά να αποτελεί συνοδοιπόρο σε αυτή την προσπάθεια, δημιουργώντας και προσφέροντας εξειδικευμένες λύσεις δανειοδότησης, τόσο για απόκτηση ηλεκτρικού ή υβριδικού αυτοκινήτου όσο και για άλλες στοχευμένες ενέργειες νοικοκυριών και επιχειρήσεων οι οποίες μειώνουν το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα.

ΣΥΝΕΧΗΣ ΑΥΞΗΣΗ

Αν και όλοι αναγνωρίζουν πως πολλά ακόμα έπονται προτού κυριαρχήσουν τα ηλεκτρικά και τα υβριδικά οχήματα στους κυπριακούς και ευρωπαϊκούς δρόμους, εντούτοις τα θεμέλια έχουν πλέον τεθεί. Σε διεθνές επίπεδο, όλο και περισσότερες από τις μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες προσθέτουν 12 EconomyToday

στην γκάμα τους νέα ηλεκτρικά μοντέλα, ενώ διαρκώς βελτιώνονται και οι απαιτούμενες υποδομές, όπως οι σταθμοί φόρτισης και τα εξειδικευμένα συνεργεία επισκευών και συντήρησης. Σχετική έρευνα κατέδειξε ότι το 51% των καταναλωτών σε εννέα ευρωπαϊκές χώρες (Δανία, Φινλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Νορβηγία, Ισπανία, Σουηδία και Ηνωμένο Βασίλειο) θεωρούν ότι με την αγορά ηλεκτρικού αυτοκινήτου επιλύουν πολλά προβλήματα, αφού, εκτός από το φιλικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα, τα «πράσινα» οχήματα είναι ιδιαίτερα αθόρυβα, ενώ μπορούν να καταστούν πολύ πιο οικονομικά μακροχρόνια, εάν

ληφθεί υπόψη το συνολικό κόστος ιδιοκτησίας ενός τέτοιου οχήματος σε σύγκριση με ένα όχημα εσωτερικής καύσης. Βέβαια, γίνεται εύκολα αντιληπτό πως οι πλείστοι καταναλωτές εξετάζουν πρώτα το κόστος απόκτησης σε συνάρτηση με τις οικονομικές τους δυνατότητες και μετέπειτα οποιαδήποτε μακροχρόνια οφέλη.

Τα οφέλη από την αγορά τέτοιων οχημάτων είναι τόσο οικονομικά όσο και περιβαλλοντικά

ΠΡΑΣΙΝΕΣ ΕΠΙΔΟΤΗΣΕΙΣ

Το ζήτημα του αρχικού κόστους αναμένεται να καλυφθεί σε σημαντικό βαθμό μέσα από το σχέδιο επιδοτήσεων που προετοιμάζει το Υπουργείο Μεταφορών, μέσω κονδυλίων από το Ταμείο Ανάκαμ-

ψης και Ανθεκτικότητας. Αν και οι τελικές πρόνοιες του σχεδίου δεν είχαν ακόμα εξαγγελθεί, εντούτοις έγινε γνωστό πως το κονδύλι θα ανέλθει σε περίπου 30 εκατ. ευρώ και πως η κάθε επιδότηση θα μπορεί να φτάνει μέχρι και τις 10.000 ευρώ. Η Κύπρος είναι μια από τις πολλές ευρωπαϊκές χώρες που θα προσφέρουν ιδιαίτερα ελκυστικά κίνητρα για απόκτηση «πράσινου» οχήματος, αφού πλέον τα οφέλη τους είναι παραδεκτά από όλους και η αύξηση της χρήσης τους απαραίτητο συστατικό για έναν πιο πράσινο κόσμο. Υπενθυμίζεται πως ο εθνικός στόχος που έχει τεθεί είναι το 2030 το 25% των νέων εγγραφών να αφορά ηλεκτρικά οχήματα. Όπως δήλωσε πρόσφατα ο Υπουργός Μεταφορών, Γιάννης Καρούσος, επιδίωξη είναι μέχρι το 2035 το σύνολο των οχημάτων να είναι ηλεκτροκίνητα.

Η χρηματοδότηση για το ηλεκτρικό/ υβριδικό σου αυτοκίνητο

Αφουγκραζόμενη τόσο τις περιβαλλοντικές ανάγκες όσο και τη στροφή των καταναλωτών προς «πράσινα» προϊόντα και διαβλέπο-

ντας την κάθε επόμενη κίνηση των πελατών της, η Τράπεζα Κύπρου προσφέρει την ευκαιρία στους πελάτες της, ιδιώτες και επιχειρήσεις, να επιλέξουν προϊόντα και υπηρεσίες φιλικά προς το περιβάλλον. Χαρακτηριστική η νέα πρόταση για ενοικιαγορά νέου, φιλικότερου προς το περιβάλλον αυτοκινήτου. Μια ελκυστική πρόταση με πολλαπλά οφέλη, η οποία αφορά όσους επιθυμούν να αγοράσουν καινούργιο υβριδικό ή ηλεκτρικό αυτοκίνητο. Συγκεκριμένα, η χρηματοδότηση προσφέρεται με μειωμένο επιτόκιο, μέγιστη διάρκεια τα επτά χρόνια και ελάχιστη προκαταβολή 15%. Το επιτόκιο που προσφέρεται είναι ανάλογο με την προκαταβολή, δηλαδή μεγαλύτερη προκαταβολή ισοδυναμεί με χαμηλότερο επιτόκιο, ενώ για «πράξεις» μέσω προμηθευτών δεν χρεώνονται αρχικά τραπεζικά έξοδα. Επίσης, παρέχεται η δυνατότητα για πρόωρη εξόφληση, χωρίς οποιοδήποτε κόστος. Η σχετική διαδικασία είναι απλή και εύκολη.

ΕΤΟΙΜΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ

Μια από τις μεγάλες προκλήσεις

σε διεθνές επίπεδο αφορά την αναχαίτιση της κλιματικής αλλαγής. H βιώσιμη ανάπτυξη, γενικότερα, απασχολεί και αναμένεται να απασχολήσει ακόμη πιο έντονα στο μέλλον τις κυβερνήσεις και την κοινωνία των πολιτών και οδηγεί όλους προς την υιοθέτηση νέων πρακτικών. Δεν είναι τυχαίο που τα τελευταία χρόνια αποτελεί το κορυφαίο ζήτημα στην ατζέντα των Γενικών Συνελεύσεων των Ηνωμένων Εθνών. Ο χρηματοπιστωτικός τομέας καλείται να διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο στην επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης, καθώς ιδιωτικά κεφάλαια και κεφάλαια δανεισμού θα πρέπει να κατευθυνθούν σε βιώσιμες χρηματοδοτήσεις. Σε αυτό το περιβάλλον, η Τράπεζα Κύπρου δηλώνει «παρούσα», σχεδιάζοντας το αύριο σήμερα και προσφέροντας τα απαραίτητα εχέγγυα για κάθε επόμενη κίνηση των πελατών και συνεργατών της σε όλα τα επίπεδα.

INFO Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα μας, www.bankofcyprus.com.cy.

ΔΑΝΕΙΑ ΦΙΛΙΚΑ

ΠΡΟΣ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ H Τράπεζα Κύπρου προσφέρει άλλα τρία χρηματοδοτικά σχέδια, φιλικά προς το περιβάλλον: • Το πρώτο σχέδιο παρέχει στον δανειζόμενο την ευκαιρία να ανακαινίσει και να αναβαθμίσει την ενεργειακή απόδοση της ιδιόκτητης κατοικίας ή του εξοχικού του με ποσό μέχρι €30.000.

• Το δεύτερο σχέδιο, αφορά την ενεργειακή αναβάθμιση / αγορά φωτοβολταϊκών και άλλων συστημάτων οικιακής χρήσης. Η χρηματοδότηση μπορεί να ανέλθει μέχρι τις €15.000.

• Το τρίτο σχέδιο απευθύνεται σε επιχειρήσεις που επιθυμούν να βελτιώσουν το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα. Συγκεκριμένα, δίνεται η ευχέρεια για αναβάθμιση της ενεργειακής απόδοσης μιας επιχείρησης με την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων (νέας τεχνολογίας ή αποδοτικότερων μηχανημάτων και εξοπλισμού), θερμικής μόνωσης ή ηχομόνωσης. Το ποσό χρηματοδότησης μπορεί να φτάσει μέχρι και τις €120.000.

EconomyToday 13

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΗΛΕΚΤΡokινηση Porsche Turbo Charge

Ο ΙΣΧΥΡΟΤΕΡΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΦΟΡΤΙΣΗΣ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ Με το σύστημα «plug & charge» οι ιδιοκτήτες Taycan μπορούν να φορτίσουν το όχημά τους χωρίς χρονοβόρα διαδικασία και χωρίς χρέωση.

Η

Marketing & PR Manager της Porsche Center Cyprus, Παυλίνα Ιακωβίδου, και ο After Sales Manager της εταιρείας, Κώστας Ελισσαίου, αναπτύσσουν στο Economy Today το πλάνο επέκτασης της εταιρείας σε ό,τι αφορά το δίκτυο φόρτισης ηλεκτρικών αυτοκινήτων και παρουσιάζουν τα μοντέλα ηλεκτρικού και υβριδικού αυτοκινήτου που διαθέτει η γκάμα της Porsche. Η νέα τάση στην αγορά του αυτοκινήτου είναι τα ηλεκτρικά οχήματα. Η Α.Ι. Μοτοκίνηση Λτδ έχει εγκαταστήσει στην Κύπρο τον πρώτο ιδιωτικό σταθμό υπερυψηλής φόρτισης. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του; Είμαστε πολύ περήφανοι που έχουμε σήμερα τον ισχυρότερο σταθμό φόρτισης στην Κύπρο για ηλεκτρικά αυτοκίνητα και έτσι δημιουργούμε το δικό μας δίκτυο στην εγχώρια αγορά. Ο σταθμός Porsche Turbo Charge με δύο ανεξάρτητους φορτιστές έχει ικανότητα φόρτισης έως 320 kW (2X160 kW) και μπορεί να φορτίσει ταυτόχρονα δύο Taycan, στο 80% της χωρητικότητάς τους, σε χρόνο που δεν ξεπερνά τα 20 λεπτά.

14 EconomyToday

Porsche Destination Charging Program, μέσω του οποίου οι ιδιοκτήτες ηλεκτρικών και υβριδικών οχημάτων Porsche έχουν εύκολη πρόσβαση για φόρτιση σε όλες τις πόλεις.

Ποια είναι η διαδικασία φόρτισης; Η διαδικασία φόρτισης είναι πάρα πολύ απλή. Με το σύστημα «plug & charge» οι ιδιοκτήτες Taycan μπορούν να φορτίσουν το όχημά τους χωρίς χρονοβόρα διαδικασία και χωρίς χρέωση. Η Α.Ι. Μοτοκίνηση έχει αναπτύξει δίκτυο φόρτισης και σε άλλα σημεία της Κύπρου. Πού βρίσκονται αυτά τα σημεία; Η ανάπτυξη ενός δικτύου φόρτισης ήταν πολύ σημαντική για εμάς και έτσι επενδύσαμε στο

ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΔΙΚΤΥΟΥ H γκάμα της Porsche περιλαμβάνει το ηλεκτρικό μοντέλο Taycan, στις εκδόσεις Sport Saloon και Cross Turismo

Υπάρχει πλάνο για περαιτέρω ανάπτυξη του δικτύου φόρτισης; Και αν ναι, σε ποια άλλα σημεία θα επεκταθείτε; Υπάρχει πλάνο για περαιτέρω αύξηση των σημείων φόρτισης. Υπολογίζουμε ότι μέχρι το τέλος του 2021 θα εγκατασταθούν 25 ηλεκτρικοί φορτιστές

σε διάφορες τοποθεσίες της Κύπρου. Κύριος στόχος μας είναι η περαιτέρω επέκταση του δικτύου φόρτισης τα επόμενα χρόνια. Ποια μοντέλα ηλεκτρικού και υβριδικού αυτοκινήτου περιλαμβάνει η γκάμα σας; H γκάμα της Porsche περιλαμβάνει το ηλεκτρικό μοντέλο Τaycan, στις εκδόσεις Sport Saloon και Cross Turismo. Στο άμεσο μέλλον περιμένουμε και το πρώτο ηλεκτρικό SUV, το δημοφιλές Macan. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι η γκάμα της Porsche περιλαμβάνει ήδη και τις «plug-in» hybrid εκδόσεις των μοντέλων Panamera, Cayenne και Cayenne Coupe.

νητα, αφού έχει αντιληφθεί ότι αυτά μπήκαν για τα καλά στη ζωή μας και –το κυριότερο– πως ήρθαν για να μείνουν. Πού οφείλεται το ενδιαφέρον για αγορά ηλεκτρικού ή και υβριδικού αυτοκινήτου; Το μεγαλύτερο ενδιαφέρον οφείλεται στην ευαισθητοποίηση ως προς την προστασία του περιβάλλοντος. Ο ενδιαφερόμενος σήμερα γνωρίζει ότι ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο είναι μια έξυπνη επιλογή για το μέλλον. Επίσης, ένα επιπλέον

κίνητρο για αγορά ηλεκτρικού ή υβριδικού αυτοκινήτου είναι ότι πετυχαίνει χαμηλότερη κατανάλωση και ρύπους. Επιπρόσθετα, ενδιαφέρον υπάρχει και λόγω του ότι ο ανεφοδιασμός του γίνεται με ευκολία και από το σπίτι. Ποια πλεονεκτήματα έχει ένα ηλεκτρικό Porsche Taycan; Το Porsche Taycan προσφέρει πλειάδα πλεονεκτημάτων. Το κυριότερο πλεονέκτημά του είναι η αυτονομία που προσφέρει, αφού είναι εξαιρετικά

ιδανική για τις αποστάσεις της Κύπρου. Επίσης, είναι το μοναδικό πλήρως ηλεκτρικό αυτοκίνητο με μπαταρία 800 volt. Αξίζει να τονιστεί το γεγονός ότι προσφέρει απίστευτες τεχνολογίες, για τις οποίες έχει πάρει και παγκόσμιες διακρίσεις. Το 2020, όταν πρωτοπαρουσιάστηκε, βραβεύτηκε με βραβεία όπως τα «Word Performance Car of the Year», «Most Luxury Car» και «The Most Innovative Model». Επίσης, ένα ακόμη σημαντικό πλεονέκτημα είναι η οικονομία καυσίμων και η εξοικονόμηση χρημάτων για τον καταναλωτή, ενώ οι κάτοχοί του είναι ευνοημένοι αφού έχουν φορολογικές ελαφρύνσεις και απαλλαγές. Στοιχεία επικοινωνίας: Porsche Center Cyprus Τηλ.: 77771911 info@porsche.com.cy www.porsche.com.cy Nicosia Showroom: Μεγάρων 15, 2032, Στρόβολος, Λευκωσία Limassol Showroom: Αγίου Αθανασίου 58-60, Άγιος Αθανάσιος, 4102, Λεμεσός

Πόσο σας ικανοποιεί το ενδιαφέρον που επιδεικνύεται για την αγορά ηλεκτρικού αυτοκινήτου; Το ενδιαφέρον που επιδεικνύεται για την αγορά ηλεκτρικού αυτοκινήτου είναι πολύ μεγάλο, αφού το Porsche Taycan είναι το νούμερο ένα στις πωλήσεις ηλεκτρικών αυτοκινήτων στην κατηγορία του. Αξίζει να σημειωθεί ότι είμαστε εξαιρετικά ικανοποιημένοι για το ενδιαφέρον και την ανταπόκριση που δείχνει το κοινό για τα ηλεκτρικά αυτοκί-

EconomyToday 15

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΗΛΕΚΤΡokινηση Ο Όμιλος Πηλακούτα μας οδηγεί στο αύριο, με τον μεγαλύτερο στόλο ηλεκτρικών αυτοκινήτων

Τ

ο μέλλον της αυτοκίνησης είναι ηλεκτρικό και ο Όμιλος Πηλακούτα διαχρονικά βρίσκεται ένα βήμα πριν από τις εξελίξεις. Γνωρίζοντας ότι η εξέλιξη στην αυτοκίνηση είναι η ηλεκτροκίνηση, ο Όμιλος διαθέτει αυτή τη στιγμή τον μεγαλύτερο στόλο ηλεκτρικών οχημάτων στην κυπριακή αγορά. Αν και το ενδιαφέρον που επιδεικνύεται για την αγορά ηλεκτρικού αυτοκινήτου είναι σχετικά χαμηλό, εξαιτίας της αυξημένης τιμής συγκριτικά με τα συμβατικά αυτοκίνητα, της απουσίας κρατικής χορηγίας, κάτι που δεν ισχύει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, αλλά και της ανεπαρκούς παρουσίας δημόσιων σταθμών φόρτισης των αυτοκινήτων στο οδικό δίκτυο, από την άλλη υπάρχει αρκετή ζήτηση και ενδιαφέρον για τα αυτοκίνητα τεχνολογίας Plug-in Hybrid. Το μεγαλύτερο ενδιαφέρον προέρχεται από τους πελάτες που κατανοούν την ορθή χρήση ενός τέτοιου αυτοκινήτου και είναι έτοιμοι να επωφεληθούν από την ηλεκτροκίνηση, και φυσικά από ανθρώπους με περιβαλλοντικές ευαισθησίες. Σε γενικές γραμμές, το κοινό δεν έχει ξεκάθαρη άποψη για τα κύρια πλεονεκτήματα ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου. Γι’ αυτό, υπάρχει μεγάλο περιθώριο για εκπαίδευση του κόσμου.

16 EconomyToday

BMW iX

ΤΑ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ Ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο είναι ένας πολύ καλός τρόπος για τους καταναλωτές ώστε να εξοικονομήσουν χρήματα σε καύσιμα. Πέρα από αυτό, υπάρχουν πολλοί και διαφορετικοί λόγοι για τους οποίους αξίζει να επενδύσει κανείς σε ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο: • Ο ηλεκτρικός κινητήρας είναι 100% φιλικός προς το περιβάλλον, με μηδενικούς ρύπους.

• Χαμηλότερο κόστος ανεφοδιασμού.

• Χαμηλό κόστος συντήρησης: ο ηλεκτρικός κινητήρας δεν χρειάζεται λιπαντικά ή τη συνήθη συντήρηση (service) που απαιτούν οι συμβατικοί κινητήρες.

NISSAN LEAF

JAGUAR I-PACE

BMW iX3 • Μειωμένη ηχορύπανση, καθώς οι ηλεκτρικοί κινητήρες είναι σχεδόν αθόρυβοι.

• Μεγάλη και άμεση ροπή, με αποτέλεσμα την εξαιρετικά γρήγορη επιτάχυνση.

Ο ΣΤΟΛΟΣ BMW

BMW i3 και BMW i3s Τα μοντέλα BMW i3 και BMW i3s κατασκευάζονται στη Λειψία για την παγκόσμια αγορά, σε ειδική γραμμή παραγωγής από ειδικά εκπαιδευμένο προσωπικό. Το BMW i3 ήταν το πρώτο αμιγώς ηλεκτρικό μοντέλο μαζικής παραγωγής του Ομίλου της BMW, καθώς και το πρώτο όχημα του Ομίλου που χρησιμοποιεί πλαστικό ενισχυμένο με ανθρακονήματα (CFRP) για την κατασκευή της καμπίνας. Η χρήση του υλικού αυτού αποτελεί μέρος της κατασκευαστικής αρχιτεκτονικής των μοντέλων BMW i και έχει σχεδιαστεί με βάση την κίνηση των ηλεκτρικών αυτοκινήτων.

BMW iX3 Το BMW iX3 συνδυάζει οδηγική απόλαυση μηδενικών ρύπων και τις διάσημες σπορ ικανότητες BMW, με την άνεση, την πολυδιάστατη λειτουργικότητα και την ευρυχωρία ενός Sports Activity Vehicle (SAV). Με το iX3, ο Όμιλος της BMW συνεχίζει αποφασιστικά την υλοποίηση της εταιρικής στρατηγικής στην κατηγορία των ηλεκτροκίνητων οχημάτων.

BMW i4 Με σπορ εμφάνιση, κορυφαία δυναμική συμπεριφορά και μηδενικούς ρύπους, το BMW i4 είναι ένα αυθεντικό BMW που κάνει την καρδιά της μάρκας να κτυπά ηλεκτρικά. Ένα γνήσιο τετράθυρο ηλεκτρικό Gran Coupé. Ο τέλειος συνδυασμός σπορ χαρακτήρα, άνεσης και εξαιρετικής απόδοσης κάνει το BMW i4 μια ξεχωριστή επιλογή στην κατηγορία του.

BMW iX Το BMW iX αποτελεί τη νέα τεχνολογική ναυαρχίδα του Ομίλου της BMW. Συνδυάζει οδηγική απόλαυση μηδενικών ρύπων, σπορ ευελιξία και μια ασυναγώνιστη αυτονομία, πάντα με οδηγό τη βιωσιμότητα. Με πρωτοποριακό στιλ και έμφαση στην πολυτέλεια και την άνεση, το BMW iX ενσαρκώνει μια φρέσκια ερμηνεία της

φιλοσοφίας SAV.

MINI

MINI 3-Door hatch Cooper SE Η μάρκα MINI έχει τώρα τη δική της πλήρως ηλεκτρική επιλογή για τις βόλτες σας στην πόλη και όχι μόνο. Το νέο MINI Cooper SE προσφέρει βιώσιμη αυτοκίνηση σε συνδυασμό με τα διαχρονικά χαρακτηριστικά ενός MINI: διασκεδαστική οδήγηση, ποιότητα και πολυτέλεια. Το πρώτο αμιγώς ηλεκτρικό μοντέλο της βρετανικής μάρκας χαρίζει το αυθεντικό ΜΙΝΙ συναίσθημα, με μηδενικούς ρύπους.

Jaguar

Jaguar I-PACE Το Jaguar I-PACE είναι το αυτοκίνητο του αυθεντικού οδηγού. Οι ηλεκτρικοί κινητήρες του και η σχεδόν τέλεια κατανομή βάρους

MINI 3-DOOR HATCH COOPER SE

παρέχουν 696 Nm ροπής και ευελιξία σπορ αυτοκινήτου. Με κομψή, αεροδυναμική σχεδίαση, το I-PACE έχει δημιουργηθεί για να παρέχει αποτελεσματικότητα, καθώς η κίνησή του παρέχει μέγιστη αυτονομία και σταθερότητα. Το I-PACE ενθουσιάζει από κάθε άποψη, χάρη στην εντυπωσιακή και στιλάτη σχεδίαση, καθώς και στην άνεση και ευρυχωρία των εσωτερικών χώρων.

Nissan

Nissan Leaf Το αμιγώς ηλεκτρικό Nissan Leaf είναι η απόλυτη έκφραση του ευφυούς και βιώσιμου Nissan Intelligent Mobility, μεταδίδοντας τη ζωντάνια της δυναμικής οδήγησης του αύριο.

Nissan Ariya Με το νέο Ariya, το ηλεκτρικό crossover της Nissan, ο ενθουσιασμός για οδήγηση ανεβαίνει επίπεδο με πρωτοποριακές τεχνολογίες και μια ολότελα νέα EV πλατφόρμα. Με διπλό κινητήρα, το σύστημα e-4ORCE All-Wheel Drive προσφέρει την απόλυτη συγκίνηση.

Char. Pilakoutas Ltd. 77 77 16 00 info@pilakoutasgroup.com.cy www.pilakoutasgroup.com.cy Electric cars website: www.pilakoutasgroup.com.cy/electric-cars

EconomyToday 17

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΗΛΕΚΤΡokινηση H ηλεκτροκίνηση είναι….Unicars 6+1 μοντέλα αυτοκινήτου με μοναδικό σχεδιασμό και εξαιρετικές επιδόσεις, που καλύπτουν όλες τις ανάγκες των αγοραστών.

Audi e-tron

Το e-tron ήταν το πρώτο πλήρως ηλεκτρικό μοντέλο παραγωγής της Audi. Ένα μεγάλο, κατάλληλο για καθημερινή χρήση σπορ SUV που κινείται από δύο ισχυρούς ηλεκτροκινητήρες, ένα σε κάθε άξονα. To μοντέλο παρουσιάζεται σε τρεις εκδόσεις, από 313 μέχρι 435 ίππους, με αυτονομία μέχρι 441 χιλιόμετρα. Στο εσωτερικό κλέβει την παράσταση το πλήρως ψηφιακό ταμπλό, με τη μεγάλη οθόνη αφής 10,1 ιντσών στο κέντρο για το σύστημα ενημέρωσης και ψυχαγωγίας, το οποίο υποστηρίζει λειτουργίες με την κίνηση των χεριών, ενώ υπάρχει και η οθόνη αφής 8,6 ιντσών για το σύστημα κλιματισμού. Το e-tron διαθέτει το

αναβαθμισμένο Audi Drive Select και τετραζωνικό κλιματισμό, ενώ μέσω του ενσωματωμένου τάμπλετ οι πίσω επιβάτες έχουν τον έλεγχο σε μια σειρά λειτουργιών. Μαζί και οι κάμερες αντί για τους παραδοσιακούς εξωτερικούς καθρέφτες! Το e-tron μπορεί να φιλοξενήσει 5 ενήλικες επιβάτες, με τον χώρο αποσκευών να είναι 805 λίτρα, που εκτοξεύεται στα 1.614 λίτρα όταν αναδιπλωθούν τα πίσω καθίσματα. Παράλληλα υπάρχει και η έκδοση e-tron Sportback που διακρίνεται για την εντυπωσιακή και δυναμική της σχεδίαση που τραβάει την προσοχή!

Audi e-tron

Audi e-tron GT

Audi e-tron GT 18 EconomyToday

To Audi e-tron GT είναι ένα μοντέλο με δυναμική σχεδίαση, εντυπωσιακές επιδόσεις και φουτουριστική εμφάνιση. Προσφέρεται σε δύο εκδόσεις, e-tron GT quattro και RS e-tron GT, και φυσικά με μηδενικές εκπομπές ρύπων. Και οι δύο εκδόσεις διαθέτουν δύο ηλεκτρικούς κινητήρες, από ένα σε κάθε άξονα, με την απόδοση να φτάνει συνδυαστικά τους 476 ίππους και τα 630 Nm ροπής, ενώ για το RS τους 598 ίππους και τα 830 Nm ροπής. Μαζί και η λειτουργία boost (μέσω του συστήματος ελέγχου εκκίνησης), η οποία εκτοξεύει την ισχύ του e-tron GT quattro και του RS στους 530

και 646 ίππους αντίστοιχα, για 2,5 δευτερόλεπτα. Όσον αφορά το δεύτερο, φτάνει τα εκατό χιλιόμετρα από στάση σε μόλις 3,3 δευτερόλεπτα, με την τελική ταχύτητα να είναι ηλεκτρονικά ελεγχόμενη στα 250 χιλιόμετρα την ώρα. Η αυτονομία φτάνει τα 488 χιλιόμετρα (κατά WLTP), χάρη στην ισχυρή μπαταρία με την καθαρή χωρητικότητα των 86 kWh. Η τεχνολογία 800 Volt επιτρέπει γρήγορη φόρτιση DC με ισχύ έως 270 kW. Το Audi e-tron GT διαθέτει ένα μεταξόνιο της τάξης των 2,90 μέτρων, με μήκος 4,99 μ., πλάτος 1,96 μ. και ύψος μόλις 1,41 μ., ενώ ο συντελεστής οπισθέλκουσας φτάνει μόλις τα 0,24 cd.

Η Unicars διαθέτει την μεγαλύτερη και πληρέστερη γκάμα ηλεκτρικών αυτοκινήτων

Audi Q4 e-tron

Audi Q4 e-tron

Με το Q4 e-tron και το Q4 Sportback e-tron, η Audi έκανε το επόμενο βήμα στη σχεδιαστική γλώσσα των ηλεκτρικών της μοντέλων. Αυτή η σειρά αμαξώματος εντυπωσιάζει χάρη στις μοναδικές αναλογίες και τον δυναμικά τονισμένο, μυώδη σχεδιασμό. Στο Audi Q4 Sportback e-tron, η ιδιαίτερα χαμηλή οροφή τύπου κουπέ καταλήγει σε ένα εκφραστικά σχεδιασμένο πίσω μέρος, όπου η αεροτομή κάθεται βαθιά στο παράθυρο πίσω. Ένα άλλο πλεονέκτημα για καθημερινή χρήση είναι η υψηλή αυτονομία – το Q4 40 e-tron ταξιδεύει έως και 520 χιλιόμετρα (WLTP) με μία μόνο φόρτιση της μπαταρίας. Χάρη στη μέγιστη χωρητικότητα φόρτισης 125 kW, σε ιδανικές συνθήκες μπορεί να φορτίσει αρκετή ισχύ για περίπου 130 χιλιόμετρα (WLTP) σε περίπου δέκα λεπτά. Το Q4 35 e-tron και το Q4 40 e-tron διαθέτουν έναν ηλεκτροκινητήρα που μεταδίδει κίνηση στους πίσω τροχούς, με απόδοση 125 kW (170 ίππους) και 150 kW (204 ίππους) αντίστοιχα. Η κορυφαία έκδοση Q4 50 e-tron quattro διαθέτει δύο ηλεκτρι-

κούς κινητήρες, μεταδίδοντας ηλεκτρική κίνηση σε όλους τους τροχούς. Μαζί προσφέρουν μέγιστη ισχύ 220 kW (299 ίππους) – επαρκής για σπριντ από στάση έως 100 km/h σε 6,2 δευτερόλεπτα και ηλεκτρονικά περιορισμένη τελική ταχύτητα 180 km/h. Στον επιπρόσθετο εξοπλισμό των δύο εκδόσεων η Audi μπορεί να παρέχει και σπορ ανάρτηση που χαμηλώνει το αμάξωμα κατά 15 χιλιοστά (χαρακτηριστικό του αρχικού πακέτου του S line).

Skoda Enyaq iV

Το Skoda Enyaq iV είναι ένα αμιγώς ηλεκτρικό SUV που βασίζεται πάνω στην καινοτόμα πλατφόρμα ΜΕΒ του Ομίλου της VW, ειδικά για ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Το Enyaq iV προσφέρεται σε τρία μεγέθη μπαταρίας αλλά και πέντε επίπεδα ισχύος, 109 έως 195 kW, ενώ ο υποψήφιος αγοραστής μπορεί να επιλέξει είτε τετρακίνηση είτε κίνηση στους πίσω τροχούς. Και όλα τα πιο πάνω με μια αυτονομία που φτάνει μέχρι τα 534 χιλιόμετρα στον κύκλο WLTP! Η βασική έκδοση Enyaq 50 iV προσφέρει

Skoda Enyaq iV ισχύ στα 109 kW και 220 Nm, με τον ηλεκτροκινητήρα να είναι τοποθετημένος στον πίσω άξονα και την αυτονομία να αγγίζει τα 359 χιλιόμετρα. Η δεύτερη έκδοση αφορά το Enyaq 60 iV, με την ισχύ να ανεβαίνει στα 132 kW και τη ροπή στα 310 Nm. Και αυτή η έκδοση προσφέρει έναν ηλεκτροκινητήρα στον πίσω άξονα και αυτονομία μέχρι 412 χιλιόμετρα. Στην ίδια διάταξη και ο κινητήρας του Enyaq 80 iV, που αποδίδει 150 kW και

310 Nm ροπής, με αυτονομία που φτάνει τα 534 χιλιόμετρα. Οι δύο επόμενες εκδόσεις διαθέτουν κινητήρα σε κάθε άξονα, κάνοντας το τσεχικό μοντέλο τετρακίνητο. Ο λόγος για το Enyaq 80x iV, με τη συνδυαστική ισχύ των δύο ηλεκτροκινητήρων να φτάνει τα 195 kW και τα 425 Nm ροπής, και το Enyaq vRS iV, με απόδοση 225 kW και 460 Nm ροπής. Η αυτονομία των δύο τελευταίων εκδόσεων φτάνει τα 460 χιλιόμετρα.

EconomyToday 19

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΗΛΕΚΤΡokινηση

μοντέλο που προσφέρει τους χώρους, την ευελιξία και όλα τα οφέλη που εκτιμούν οι πελάτες σε ένα SUV. Με λίγα λόγια, ένα ολοκληρωμένο πακέτο που μπορεί να προσφέρει άνετη, εύκολη αλλά ταυτόχρονα δυναμική οδήγηση. Η μπαταρία αποθηκεύει έως και 82 kWh ενέργειας και προσφέρει μια αυτονομία χρήσης έως και 520 km (WLTP). Ο ηλεκτροκινητήρας, που βρίσκεται στον πίσω άξονα, παράγει μέχρι 150 kW (204 ίππους) – αρκετούς ώστε να επιταχύνει από 0 έως 100 km/h σε 8,5 δευτερόλεπτα. Χάρη στην ισχυρή πρόσφυση των πίσω τροχών και στα 21 εκατοστά της απόστασης από το έδαφος, το ID.4 αποδίδει επίσης αρκετά καλά και σε off-road εξορμήσεις, ενώ ποσφέρεται και στην τετρακίνη-

Volkswagen ID.3

Volkswagen ID.3

Αντιπροσωπεύοντας τη νέα προσέγγιση της Volkswagen στην ηλεκτρική εποχή, το ID.3 έκανε το πρώτο μεγάλο βήμα στο μέλλον για τη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία. Πρόκειται για ένα επαναστατικό μοντέλο με πρωτοποριακό σχεδιασμό, μεγάλη αυτονομία χρήσης, δυναμική οδήγηση και ευρύχωρο εσωτερικό. Το ID.3 θεωρείται το τρίτο σημαντικότερο μοντέλο στην ιστορία της VW μετά το Beetle και το Golf, που ουσιαστικά άλλαξαν τη ροή της ιστορίας στον χώρο του αυτοκινήτου παγκόσμια. Το ID.3 βασίζεται στη νέα πλατφόρμα της VW (MEB) η οποία έχει σχεδιαστεί ειδικά για ηλεκτρική χρήση, εξασφαλίζοντας τον μέγιστο δυνατό εσωτερικό χώρο του οχήματος. Το μοντέλο διαθέτει τρία διαφορετικά μεγέθη μπαταριών στην Ευρώπη. Μια μεγάλη μπαταρία (82 kWh), μια μεσαίου μεγέθους μπαταρία (62 20 EconomyToday

kWh) και μια μικρή μπαταρία (48 kWh) που μπορούν να παρέχουν διαφορετική αυτονομία ανάλογα με την επιλογή. Χάρη στην άριστη χωρητικότητα φόρτισης, η μπαταρία μπορεί να φορτιστεί για ταξίδι περίπου 290 χιλιομέτρων σε μόλις 30 λεπτά (με φόρτιση 100 kW). Τα ID.3 και ID.4 παραδίδονται στον πελάτη ουδέτερα σε εκπομπές ρύπων CO2. Εάν οι καταναλωτές τα φορτίζουν με ηλεκτρική ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές τότε παράγουν μηδενικούς ρύπους καθ’ όλη την διάρκεια ζωής τους.

Volkswagen ID.4

Το πρώτο πλήρως ηλεκτρικό αυτοκίνητο SUV της VW που ανακηρύχτηκε παγκόσμιο αυτοκίνητο της χρονιάς για το 2021. Το ID.4. είναι το πρώτο πλήρως ηλεκτρικό SUV της Volkswagen έρχεται για να προσφέρει ακόμη περισσότερες επιλογές ηλεκτρικής κινητικότητας. Ένα

Volkswagen ID.4

τη έκδοση GTX με 299 ίππους. Στο εσωτερικό μπορεί κάποιος να ανακαλύψει τον γνήσιο χαρακτήρα SUV του ID.4, με τη χωρητικότητα για αποσκευές να κυμαίνεται από τα 543 μέχρι τα 1.575 λίτρα με την αναδίπλωση των καθισμάτων. Στον τομέα της φόρτισης, μόλις 30 λεπτά φόρτισης χαρίζουν περίπου 320 km εμβέλειας στον οδηγό με φόρτιση 125 kW, λόγω του συστήματος We Charge.

CUPRA Born

Το CUPRA Born είναι το πρώτο μοντέλο της μάρκας που θα φέρει μηδενικό αντίκτυπο ρύπων CO2, αφού η ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές χρησιμοποιείται στην αλυσίδα εφοδιασμού. Φέροντας 100% DNA της CUPRA και με εντυπωσιακό σχεδιασμό, βασισμένο στη γειτονιά El

CUPRA Born Born της Βαρκελώνης, της οποίας φέρει και το όνομα, το Born διατίθεται αποκλειστικά με κίνηση στους πίσω τροχούς. Ο ηλεκτρικός κινητήρας, που είναι τοποθετημένος στο πίσω μέρος, προσφέρει απόδοση 150 ίππων και 310 Nm ροπής στο βασικό μοντέλο, χρησιμοποιώντας μπαταρία 48 kWh με αυτονομία στα 347 χιλιόμετρα (WLTP). Ακολουθεί η έκδοση με 204 ίππους, με μπαταρία 58 kWh και αυτονομία 420 χλμ., ενώ στο μέλλον η CUPRA θα παρουσιάσει την κορυφαία έκδοση του Born με το πακέτο απόδοσης E-Boost, με 230 ίππους και αυτονομία 423 ή 545 χιλιόμετρα, ανάλογα με την μπαταρία. Το μοντέλο διαθέτει επίσης καθίσματα από βιώσιμα υλικά που προέρχονται από τη Μεσόγειο Θάλασσα. Με αυτόν τον τρόπο, το νέο CUPRA Born θα συμβάλει στη μείωση των εκπομπών CO2 και στην επίτευξη των ευρωπαϊκών στόχων.

Ηλεκτροκίνηση στην Κύπρο Η αγορά του αυτοκινήτου έχει ήδη εισέλθει σε μία νέα εποχή! Η ηλεκτροκίνηση είναι εδώ! Η Unicars διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο σε αυτή στην νέα πραγματικότητα, διαθέτοντας την πληρέστερη γκάμα ηλεκτρικών αυτοκινήτων έχει ξεκινήσει ένα σχέδιο δράσης το οποίο υλοποιεί εδώ και καιρό με συνέπεια. Το σχέδιο συμπεριλαμβάνει μεταξύ άλλων την τεχνική εκπαίδευση του προσωπικού της, την αναβάθμιση των εκθεσιακών χώρων και συνεργείων της και την τοποθέτηση φορτιστών. Οι καταναλωτές δείχνουν έντονο ενδιαφέρον θέλοντας να μάθουν περισσότερα για τα ηλεκτρικά μοντέλα αλλά και γενικότερα για την ηλεκτροκίνηση. Ιδιαίτερη έμφαση δίνουν στο να μάθουν τα πλεονεκτήματα των ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Έτσι στοιχεία όπως οι μηδενικοί ρύποι, η αθόρυβη λειτουργία, το χαμηλό κόστος συντήρησης αλλά και οι εξίσου εντυπωσιακές επιδόσεις διαμορφώνουν μία θετική εικόνα για την νέα πραγματικότητα. Το ενδιαφέρον λοιπόν σταδιακά κορυφώνεται όσο θα λανσάρονται νέα μοντέλα, αναπτύσσονται οι σχετικές υποδομές και όσο βρισκόμαστε εν αναμονή της ανακοίνωσης του σχεδίου της κυβέρνησης για την επιδότηση της αγοράς ηλεκτρικού αυτοκινήτου.

EconomyToday 21

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Master’s Degrees

ΕΦΟΔΙΟ ΓΙΑ

ΜΙΑ ΖΩΗ

ΤΟ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ Γνώση, εκπαίδευση, εξειδίκευση και δεξιότητες αποτελούν σημαντικά όπλα στη φαρέτρα ενός υποψήφιου για ένταξη στην αγορά εργασίας.

22 EconomyToday

Χ

ιλιάδες φοιτητές που ολοκληρώνουν κάθε χρόνο τις σπουδές τους βρίσκονται αντιμέτωποι με το σοβαρό πρόβλημα της ανεργίας ή των ευέλικτων μορφών απασχόλησης. Ακόμα και μια ενδεχόμενη πρόσληψη πολλές φορές μπορεί να είναι μια λύση ανάγκης ή μπορεί οι εργασιακοί όροι, το ύψος του μισθού και τα ωφελήματα να μην ανταποκρίνονται ούτε στον όγκο των καθηκόντων, ούτε στις γνώσεις, ούτε και στις οικονομικές ανάγκες και τα έξοδα που προκύπτουν, όπως είναι για παράδειγμα η αγορά ή ενοικίαση ενός σπιτιού/διαμερίσματος, το κόστος των καυσίμων και άλλες οικονομικές και κοινωνικές υποχρεώσεις. Ειδικότερα για τους νέους ανθρώπους, ο κατώτατος μισθός που δίνεται δεν φτάνει ούτε για τα αναγκαία… Παρόμοια είναι η εικόνα και για πολλούς άλλους εργαζόμενους οι οποίοι είτε έχουν δουλειά είτε την έχουν χάσει λόγω των προβλημάτων που επικρατούν στην εργασία τους. Στην πρώτη περίπτωση, για αρκετούς –που γνώρισαν και καλύτερα χρόνια– οι συνθήκες είναι δύσκολες, αφού προβλήματα όπως η μείωση του μισθού και των ωφελημάτων, καθώς και άλλοι εργασιακοί όροι δημιουργούν ένα αρνητικό κλίμα. Αν και είναι γεγονός ότι τα πλείστα προβλήματα έχουν προκύψει πριν από μια δεκαετία ως αποτέλεσμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης, μετά από μια περίοδο ύφεσης ένας ακόμη απρόβλεπτος παράγοντας, η πανδημία του κορωνοϊού, ήρθε για να ενισχύσει την ήδη βεβαρημένη εικόνα. Υπάρχουν βέβαια και οι εξαιρέσεις στον κανόνα – επιχειρήσεις με καλή πορεία, που ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους, που έχουν ένα καλό εργασιακό περιβάλλον και που επενδύουν μεταξύ άλλων και στο ανθρώπινο δυναμικό τους.

από το προσωπικό του. Γνώση, εξειδίκευση, κατάρτιση, δεξιότητες είναι πολύτιμα εφόδια για να μπορεί κανείς να εργαστεί στο νέο εργασιακό περιβάλλον. Συνεπώς, δεν είναι μόνο οι νέοι που αντιμετωπίζουν πρόβλημα αλλά και άτομα τα οποία είναι ενεργά στον τομέα της απασχόλησης. Πολλές φορές βλέπουμε ότι νέοι άνθρωποι που μπορεί να μην έχουν μεγάλη εργασιακή εμπειρία τοποθετούνται σε σημαντικές θέσεις ακριβώς επειδή έχουν τα κατάλληλα εφόδια. Όλα τα πιο πάνω, μαζί με άλλους βέβαια παράγοντες, εντείνουν τον ανταγωνισμό ανάμεσα στους υποψήφιους και ο εργοδότης ή ο HR Manager, ανάμεσα σε πολλά βιογραφικά που θα δει και συνεντεύξεις που θα πραγματοποιήσει, θα επιλέξει αυτόν που θεωρεί ότι είναι ο καλύτερος, προσμετρώντας τα κριτήρια που θέτει ο οργανισμός αλλά και τις απαιτήσεις και τα καθήκοντα που προϋποθέτει μια θέση εργασίας. Συνεπώς, όσο περισσότερα όπλα εντάξει κανείς στη φαρέτρα του, τόσο περισσότερες είναι και οι πιθανότητες να εξασφαλίσει μια θέση στην αγορά εργασίας ή ακόμα και την επιθυμητή θέση. Πολλές φορές μάλιστα –όχι πάντα– αυτό μπορεί να αποτελέσει και το κριτήριο για την επαγγελματική ανέλιξή του.

ΤΟ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ

Αν σκεφτεί κανείς ότι στις μέρες μας το πρώτο πτυχίο είναι όπως ήταν το απολυτήριο Λυκείου κάποια χρόνια πριν, αβίαστα καταλήγει στο συμπέρασμα ότι ένας μεταπτυχιακός τίτλος σπουδών είναι κάτι περισσότερο από αναγκαίος. Τα πλεονεκτήματα ενός κατόχου μεταπτυχιακού υπερτερούν, αφού όσοι το επιλέξουν αποκτούν γνώσεις, δεξιότητες, εμπειρίες καθώς και τριβή με ένα νέο αντικείμενο, διαφορετικό από αυτό του πρώτου πτυχίου. Αυτό σε πολλές περιπτώσεις έρχεται να ενισχύσει έναν υποψήφιο στην αναζήτηση μιας θέσης εργασίας, αφού ένας μεταπτυχιακός τίτλος ΔΥΣΚΟΛΗ Η ΕΝΤΑΞΗ σπουδών μπορεί να καλύπτει τις απαιτήσεις και τα ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ κριτήρια που θέτει ένας εργοδόΟ δρόμος για την αγορά της σε ό,τι αφορά τα προσόντα. εργασίας είναι δύσκολος και Υπάρχουν αρκετοί λόγοι για να εκτιμάται ότι έτσι θα παραμείθέλει κάποιος απόφοιτος αλλά νει και για τα επόμενα χρόνια. και εργαζόμενος να αποκτήσει Εκτός από τις οικονομικές μεταπτυχιακό. Μερικοί σημαντιδυσκολίες, θα πρέπει να προΗ ραγδαία εξέλιξη της κοί λόγοι είναι: σμετρηθούν και άλλοι παράγοντες οι οποίοι επηρεάζουν τεχνολογίας έχει εγκαινιάσει • Για να ακολουθήσει ακαδημαϊκή καριέρα το εργασιακό περιβάλλον. μια νέα εποχή, όπου σε • Για να αποκτήσει περισσότερες Για παράδειγμα, η ραγδαία πολλές περιπτώσεις ο ακαδημαϊκές γνώσεις εξέλιξη της τεχνολογίας έχει παραδοσιακός τρόπος • Για να αποκτήσει επιπλέον εγκαινιάσει μια νέα εποχή, όπου σε πολλές περιπτώσεις δουλειάς δεν έχει νόημα, έτσι δεξιότητες ο παραδοσιακός τρόπος μεταβάλλεται τόσο η ζήτηση • Για να εμπλουτίσει το βιογραφικό του δουλειάς δεν έχει νόημα, έτσι στην αγορά εργασίας όσο και • Για να διεκδικήσει καλύτερη μεταβάλλεται τόσο η ζήτηση οι απαιτήσεις που θα πρέπει θέση εργασίας στην αγορά εργασίας όσο και οι απαιτήσεις που θα πρέπει να έχει πλέον ένας εργοδότης • Για να διεκδικήσει αύξηση μισθού. να έχει πλέον ένας εργοδότης

από το προσωπικό του

EconomyToday 23

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Master’s Degrees ΑΥΞΗΣΗ ΣΤΗ ΖΗΤΗΣΗ

Σε ό,τι αφορά την Κύπρο, από τα συγκριτικά στοιχεία που δημοσιεύει η Στατιστική Υπηρεσία και το Υπουργείο Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας, φαίνεται ότι η τάση ως προς τη ζήτηση μεταπτυχιακού αλλά και διδακτορικού προγράμματος σπουδών έχει ανοδική πορεία. Αυτό βέβαια μπορεί να το αντιληφθεί κανείς και από την πληθώρα των μεταπτυχιακών τίτλων σπουδών που προσφέρουν τα Ανώτερα και Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα του τόπου. Εξάλλου, οι νέες εργασιακές απαιτήσεις, η ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας, τα νέα επαγγέλματα, η ανάγκη σε πολλές περιπτώσεις για πρόσληψη εξειδικευμένου προσωπικού σε συγκεκριμένους τομείς, οι νέοι αναδυόμενοι τομείς που έχουν προοπτική στην οικονομία, η ανάγκη για έρευνα και καινοτομία αλλά και οι διεθνείς τάσεις δημιουργούν την ανάγκη για άρτια καταρτισμένο και εξειδικευμένο προσωπικό.

Η ΕΙΚΟΝΑ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

2018 στις 15.454, το 2018-2019 στις 17.188 και την ακαδημαϊκή χρονιά 2019-2020 στις 18.470. Αύξηση παρατηρείται και στους διδακτορικούς φοιτητές, αφού την ακαδημαϊκή χρονιά 2016-2017 ο αριθμός ήταν στους 1.091 φοιτητές, το 2017-2018 στους 1.285, το 2018-2019 στους 1.370 φοιτητές και το 2019-2020 στους 1.462 φοιτητές.

ΕΞ ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Αύξηση στη ζήτηση για σπουδές με τη μέθοδο της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης παρουσιάζεται κατά τη διάρκεια της τετραετίας 2016-2020. Συγκεκριμένα, σε μεταπτυχιακό επίπεδο το ακαδημαϊκό έτος 2016-2017 ο αριθμός των φοιτητών που σπούδαζε εξ αποστάσεως ήταν στις 10.569, το 2017-2018 ο αριθμός ανήλθε στις 11.216, το 2018-2019 στις 12.439 και το 2019-2020 στις 14.664. Πιο σταθερή είναι η τάση σε ό,τι αφορά τον διδακτορικό κύκλο σπουδών, αφού, σύμφωνα με τα στοιχεία, η ζήτηση κινήθηκε περίπου στα ίδια επίπεδα με μικρές αυξομειώσεις (2016-2017 76 φοιτητές, 20172018 69 φοιτητές, 2018-2019 65 φοιτητές και 2019-2020 93 φοιτητές).

Σύμφωνα με τη Χαρτογράφηση του Εκπαιδευτικού Πεδίου Ανώτερης Εκπαίδευσης της Κύπρου για το ακαδημαϊκό έτος 2019-2020 του Υπουργείου Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας (τελευταία διαθέσιμα στοιχεία), στα Προγράμματα Μεταπτυχιακού ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΚΛΑΔΟΥ ΣΠΟΥΔΩΝ Επιπέδου των Πανεπιστημίων φοιτούσαν 18.470 Όσον αφορά τους φοιτητές/τριες των Μεταπτυχιάτομα, ενώ στα Μεταπτυχιακά Προγράμματα των ακών Προγραμμάτων Σπουδών, στα δημόσια και Σχολών Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης φοιτούσαν 1.338 ιδιωτικά Πανεπιστήμια λίγο περισσότεροι από τους άτομα. Στα Προγράμματα Διδακτορικού Επιπέδου των μισούς (51,3%) επιλέγουν σπουδές στον Κλάδο των Πανεπιστημίων φοιτούσαν 1.462 άτομα, ενώ στα Κοινωνικών Επιστημών και Επιστημών της Αγωγής αντίστοιχα Προγράμματα των Σχολών Τριτοβάθμιας και περίπου το ένα τρίτο σπουδές στον Κλάδο των Εκπαίδευσης φοιτούσαν 87 άτομα. Οικονομικών Επιστημών και Διοίκησης (28,7%), ενώ Όσον αφορά τον αριθμό των μεταπτυχιακών φοιτηακολουθούν οι Κλάδοι των Ανθρωπιστικών Επιστητών/τριών που σπούδαζαν στα Δημόσια και Ιδιωτικά μών και των Ιατρικών και Παραϊατρικών Επιστημών. Πανεπιστήμια, από το σύνολο των 18.470 φοιτητών, Σε Διδακτορικό Επίπεδο σπουδών πρώτος στις οι 4.480 ήταν Κύπριοι, 13.166 ήταν Ευρωπαίοι και προτιμήσεις των φοιτητών είναι ο Κλάδος των Κοιάλλοι 824 ήταν αλλοδαποί. Σε διδακτορικό επίπεδο, νωνικών Επιστημών και Επιστημών της Αγωγής και από το σύνολο των 1.462, οι 1.042 ήταν Κύπριοι, ακολουθούν οι Κλάδοι των Πολυτεχνικών Επιστημών, 319 ήταν Ευρωπαίοι και 101 φοιτητές ήταν αλλοδατων Οικονομικών Επιστημών και Διοίκησης και των ποί. Ιατρικών και Παραϊατρικών Επιστημών. Στις Δημόσιες Ανά κύκλο σπουδών, όπως προκύπτει από τα και Ιδιωτικές Σχολές Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης οι στοιχεία του ΥΠΠΑΝ, ο αριθμός των φοιτητών/ φοιτητές/τριες Μεταπτυχιακού Επιπέδου έχουν ως τριών που φοιτούσαν στα κυπριακά Πανεπιστήμια πρώτη προτίμηση τον Κλάδο της Διοίκησης Επιχειρήτα τελευταία τέσσερα ακαδημαϊκά έτη (2016-2017 σεων και Οικονομικών και ακολουθούν οι Κλάδοι των μέχρι 2019-2020), τόσο στα Προπτυχιακά όσο και Τεχνών (Ηθοποιία, Μουσική, Τέχνη, Φωτογραφία), στα Μεταπτυχιακά και Διδακτορικά Προγράμματα, της Εκπαίδευσης και των Ιατρικών/ αυξάνεται σταθερά, με μόνη εξαίρεση τη Παραϊατρικών Σπουδών, των Επισιτιμείωση που παρατηρήθηκε στον αριθμό στικών Τεχνών, της Πληροφορικής και Όσο περισσότερα εφόδια, γνώσεις των φοιτητών/τριών των Προπτυχιατης Αισθητικής. Σε Διδακτορικό Επίπεδο κών Προγραμμάτων Σπουδών κατά το και δεξιότητες αποκτήσει ένας πρώτος στην προτίμηση των φοιτητών ακαδημαϊκό έτος 2019-20, σε σχέση με εργαζόμενος, τόσο περισσότερες είναι ο Κλάδος των Ιατρικών/Παραϊατριτο ακαδημαϊκό έτος 2018-19 (μείωση είναι και οι πιθανότητες να κών Σπουδών, ενώ ακολουθούν οι Κλά1.168 φοιτητών/τριών). Συγκεκριμέδοι των Περιβαλλοντικών Επιστημών, εξασφαλίσει μια θέση στην να, το ακαδημαϊκό έτος 2016-2017 ο της Πληροφορικής και της Πολιτιστικής αριθμός των μεταπτυχιακών φοιτητών αγορά εργασίας Ή ακόμα και Κληρονομιάς. ήταν στις 14.898, τη χρονιά 2017την επιθυμητή θέση 24 EconomyToday

ΥΠΕΡΤΕΡΟΥΝ ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ

Οι γυναίκες φαίνεται να καταλαμβάνουν τη μερίδα του λέοντος στο σύνολο των φοιτητών που παρακολουθούν μεταπτυχιακό. Ένα άλλο χαρακτηριστικό που προκύπτει είναι πως αρκετοί επιλέγουν να αποκτήσουν μεταπτυχιακό και μερικά χρόνια αργότερα από το πρώτο τους πτυχίο. Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας Κύπρου για το έτος 2018-2019, φαίνεται πως κάποιοι επιστρέφουν στις αίθουσες διδασκαλίας και μετά την ηλικία των 30 ετών. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε διάφορους λόγους, όπως η επιθυμία για απόκτηση εργασιακής εμπειρίας, η επιλογή να ακολουθήσουν έναν νέο επαγγελματικό δρόμο, η διεκδίκηση περισσότερων θέσεων εργασίας, το κόστος των διδάκτρων, η εξ αποστάσεως εκπαίδευση αλλά και το νέο εργασιακό περιβάλλον. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, η έναρξη της μεταπτυχιακής εκπαίδευσης αρχίζει περίπου στην ηλικία των 23 ετών (μετά το τέλος του πρώτου πτυχίου). Οι γυναίκες υπερτερούν σημαντικά έναντι των ανδρών, αφού, όπως φαίνε-

Το Economy Today παρουσιάζει τα μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών που προσφέρουν πανεπιστήμια και σχολές τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Κύπρο

ται, στην ηλικία των 23 ετών από σύνολο 1.355 φοιτητών μόνο οι 213 είναι άνδρες έναντι 1.142 γυναικών. Παρόμοια αναλογία παρατηρούμε και στην ηλικία των 24 ετών, αφού από σύνολο 1.561 ατόμων μόνο οι 415 είναι άνδρες έναντι 1.146 γυναικών. Παρόλο που στην Κύπρο οι άνδρες έχουν να ολοκληρώσουν τη στρατιωτική τους θητεία μετά το τέλος της Μέσης Εκπαίδευσης, φαίνεται πως αυτός δεν είναι ο κυριότερος παράγοντας, αφού, εκτός του ότι στο σύνολο των φοιτητών προσμετρούνται και ξένοι φοιτητές, στις ηλικίες από 23 μέχρι 39 ετών οι άνδρες είναι λιγότεροι από τις γυναίκες. Αν πάρουμε τις ηλικίες 30-34 ετών, από σύνολο 3.407 φοιτητών, 1.198 ήταν άνδρες και 2.209 ήταν γυναίκες. Στις ηλικίες 35-39 ετών, από σύνολο 2.267 φοιτητών, 818 ήταν άνδρες και 1.449 ήταν γυναίκες. Συνολικά, για την ακαδημαϊκή χρονιά 2018-2019, το σύνολο των φοιτητών που παρακολουθούσαν μεταπτυχιακό ή πτυχίο μεγάλης διάρκειας (5+ χρόνια) στα δημόσια και ιδιωτικά πανεπιστήμια ανήλθε στις 20.141 φοιτητές.

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟΙ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ΑΝΑ ΗΛΙΚΙΑ

29 ΕΤΩΝ συνολο

Σύνολο Τριτοβάθμιας 2018-2019

27 ΕΤΩΝ συνολο

25 ΕΤΩΝ 1.449

συνολο

1.355

26 ΕΤΩΝ συνολο

24 ΕΤΩΝ συνολο

ΕΤΩΝ

1.227

συνολο

23 ΕΤΩΝ

35-39

922

1.360

συνολο

28 ΕΤΩΝ συνολο

1.078

2.267

30-34

ΕΤΩΝ

συνολο

3.407

1.561

Πηγή: Στατιστική Υπηρεσία Κύπρου

EconomyToday 25

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Master’s Degrees ΕΓΓΥΗΣΗ ΣΤΙΣ ΣΠΟΥΔΕΣ ΕΞ ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΣ Στο ΑΠΚΥ, αιχμή του δόρατος είναι οι καινοτόμες τεχνολογίες τηλεκπαίδευσης, οι σύγχρονες διδακτικές μέθοδοι, το πολυμεσικό εκπαιδευτικό υλικό και η κατάλληλη ακαδημαϊκή υποστήριξη.

Η

εκπαίδευση στον 21ο αιώνα είναι απαραίτητο να συμβαδίζει με τις σύγχρονες τεχνολογικές και επιστημονικές εξελίξεις, να αξιοποιεί τα εργαλεία της ψηφιακής εποχής και να επιτρέπει σε κάθε άνθρωπο –χωρίς αποκλεισμούς– τη δυνατότητα να αποκτά σημαντικές γνώσεις και δεξιότητες για τη διά βίου προσωπική και επαγγελματική του εξέλιξη. Το Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου (ΑΠΚΥ) είναι ταυτισμένο με την ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση ενηλίκων και αποτελεί εγγύηση στις σπουδές εξ αποστάσεως. Οι τρεις Σχολές προσφέρουν πλήθος διεπιστημονικών προπτυχιακών και μεταπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών, καθώς και ερευνητικές περιοχές για διδακτορική έρευνα.

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

• Βιοηθική – Ιατρική Ηθική (2 κατευθύνσεις ειδίκευσης) • Ελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία • Επικοινωνία και Νέα Δημοσιογραφία (2 κατευθύνσεις ειδίκευσης) • Θεατρικές Σπουδές (3 κατευθύνσεις: Επιβίωση του αρχαίου δράματος· Θεατρική αγωγή· Υποκριτική & σκηνοθεσία) • Μέσα Επικοινωνίας στο Σύγχρονο Σχολείο • ΠΝΥΚΑ: Πολιτική Ιστορία, Θεω26 EconomyToday

ρία και Πράξη • Πολιτιστική Πολιτική και Ανάπτυξη • Συνεχιζόμενη Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση • Ψηφιακό Δράμα και Θέατρο στη Μελέτη του Αρχαίου Ελληνικού Πολιτισμού • Adult Education for Social Change (Erasmus Mundus International Master)

ΣΧΟΛΗ ΘΕΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

• Ασφάλεια Υπολογιστών και Δικτύων • Διαχείριση και Προστασία Περιβάλλοντος (2 κατευθύνσεις: Διαχείριση & Προστασία Χερσαίων Οικοσυστημάτων· Ενέργεια & Ρύπανση) • Εφαρμοσμένη Πληροφορική της Υγείας και Τηλεϊατρική • Cognitive Systems (διιδρυματικό

πρόγραμμα με το Πανεπιστήμιο Κύπρου)

ΣΧΟΛΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

23

μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών

3.200

περίπου φοιτητές σε όλα τα επίπεδα

8.055 απόφοιτοι

€5.400

συνολικά δίδακτρα για ΜΑ

• Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2 κατευθύνσεις: Ευρωπαϊκό Δίκαιο Ανταγωνισμού· Ευρωπαϊκό Δίκαιο Επιχειρήσεων) • Διοίκηση Επιχειρήσεων (ΜΒΑ) • Διοίκηση Μονάδων Υγείας • Διοίκηση, Τεχνολογία και Ποιότητα • Επιστήμες της Αγωγής (4 κατευθύνσεις: Εκπαιδευτική Ηγεσία και Πολιτική· Εκπαίδευση για την Κοινωνική Δικαιοσύνη· Ειδική Εκπαίδευση· Τεχνολογίες Μάθησης & Επικοινωνίας) • Τραπεζική και Χρηματοοικονομική • Educational Leadership and Policy [ΝΕΟ] • Enterprise Risk Management (διιδρυματικό πρόγραμμα με το

Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο) • Master of Business Administration (ΜΒΑ)

ΕΦΟΔΙΟ ΤΟ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ

Οι αλλαγές που συμβαίνουν ταχύτατα στον κόσμο μας και άρα και στην αγορά εργασίας είναι τέτοιες που συχνά μας καταλαμβάνουν εξαπίνης και η προσαρμογή στα νέα δεδομένα είναι συνήθως αναγκαία. Η πανεπιστημιακή εκπαίδευση θεωρείται σήμερα εκ των ων ουκ άνευ και μετά το πρώτο πτυχίο η συνέχιση των σπουδών σε μεταπτυχιακό επίπεδο αποτελεί για πολλούς φυσική πορεία. Η κατοχή ενός μεταπτυχιακού τίτλου δεν αποτελεί ένα επιπρόσθετο προσόν, αλλά μια απαραίτητη προϋπόθεση για την προσωπική και επαγγελματική εξέλιξη ενός ατόμου. Στην εποχή μας, η εναλλαξιμότητα και η ανεργία αποτελούν διαπιστώσεις της τρέχουσας πραγματικότητας, συχνά τίθενται ζητήματα της διασύνδεσης των πανεπιστημίων και των τίτλων σπουδών με την αγορά εργασίας, ενώ όπως εξελίσσεται το επαγγελματικό περιβάλλον, σε όλα τα επίπεδα, ο κάθε εργαζόμενος μπορεί να αλλάξει πολλές φορές ειδικότητες ή πλαίσια απασχόλησης στην καριέρα του. Η συνεχής εξέλιξη και η ενδυνάμωση των (εν δυνάμει) εργαζομένων με χρηστικές μεταπτυχιακές σπουδές είναι, επομένως, απαραίτητη συνθήκη. Τα εφόδια της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, η απόκτηση νέων γνώσεων και η καλλιέργεια επαγγελματικά αξιοποιήσιμων δεξιοτήτων καθιστούν φοιτητές και αποφοίτους ανταγωνιστικότερους στην αγορά εργασίας και περισσότερο έτοιμους να ανταποκριθούν στις νέες απαιτήσεις και ανάγκες του επαγγελματικού στίβου.

ΤΟ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ ΤΟΥ ΑΠΚΥ

Επιλέγοντας το Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου για τις μεταπτυχιακές σπουδές τους, οι απόφοιτοί

μας, άτομα που στοχεύουν στην ένταξή τους στην αγορά εργασίας, αλλά και ήδη εργαζόμενοι, μπορούν να επωφεληθούν πολλαπλά. Κατ’ αρχάς, η εξ αποστάσεως εκπαιδευτική μεθοδολογία του ΑΠΚΥ –με εκπαιδευτικές διαδικασίες που πραγματοποιούνται εξ ολοκλήρου σε ψηφιακό περιβάλλον, χωρίς την ανάγκη φυσικής παρουσίας σε αίθουσες διδασκαλίας– προσφέρει στους ενήλικες φοιτητές την ευελιξία να προσαρμόσουν τις σπουδές στο δικό τους πρόγραμμα ζωής, επιλέγοντας μερική ή πλήρη φοίτηση, ανάλογα με τον χρόνο που μπορούν να διαθέσουν. Επιπλέον, το ΑΠΚΥ παρέχει σε μεταπτυχιακό επίπεδο πλήθος προγραμμάτων σε «κλασικές σπουδές» (π.χ. ανθρωπιστικές και κοινωνικές επιστήμες, διοίκηση επιχειρήσεων, επιστήμες της αγωγής, περιβαλλοντικές σπουδές κ.λπ.), αλλά και σε κλάδους αιχμής (π.χ. βιοηθική, τηλεϊατρική, γνωστικά συστήματα κ.ά.), τα οποία αναδιαρθρώνονται με βάση τις απαιτήσεις της αγοράς εργασίας –η οποία έχει καταστεί διεπιστημονική, ευέλικτη και πολυσυλλεκτική–, τις επιστημονικές εξελίξεις και τις μεταβαλλόμενες ανάγκες του ανθρώπινου δυναμικού. Τρίτη σημαντική παράμετρος είναι η πολύπλευρη εκπαίδευση που παρέχει το ΑΠΚΥ, η οποία στοχεύει στην ποιοτική αναβάθμιση και ενίσχυση του γνωσιακού υπόβαθρου των φοιτητών, αλλά και στην καλλιέργεια βασικών και επαγγελματικά αξιοποιήσιμων ικανοτήτων (π.χ. κριτική σκέψη, ανάλυση και κατανόηση πληροφοριών, ψηφιακές δεξιότητες).

αλλά αναγνωρίζονται πλέον ως αναγκαίες. Ως ψηφιακό και καινοτόμο Πανεπιστήμιο, το ΑΠΚΥ έχει ήδη αναδείξει την εξειδίκευσή του στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση και έχει αποδείξει την ετοιμότητά του να προσαρμόζει το εκπαιδευτικό του χαρτοφυλάκιο και τις επιλογές σπουδών που προσφέρει στις απαιτήσεις της εποχής και της αγοράς εργασίας και στις τρέχουσες κοινωνικοοικονομικές συνθήκες. Σε ό,τι αφορά στην ακαδημαϊκή εξέλιξη, ο σχεδιασμός νέων προγραμμάτων σπουδών εντάσσεται στον Στρατηγικό Σχεδιασμό του Ιδρύματος, λαμβάνει υπόψη τις εξελίξεις στις επιστήμες τις οποίες θεραπεύουν οι Σχολές του και τις διαπιστωμένες ανάγκες της αγοράς εργασίας και της κοινωνίας στις χώρες-στόχους του ΑΠΚΥ, ενώ στηρίζεται και σε έρευνες αγοράς για τη διασύνδεση των τίτλων σπουδών με τις επαγγελματικές προοπτικές. Σε ό,τι αφορά στην εκπαιδευτική μεθοδολογία, η εξ αποστάσεως εκπαίδευση δεν είναι απλώς η μεταφορά της διδασκαλίας σε ψηφιακό περιβάλλον με τη χρήση τεχνολογικών εργαλείων. Στο ΑΠΚΥ, αιχμή του δόρατος είναι μεν οι καινοτόμες τεχνολογίες τηλεκπαίδευσης –η Πλατφόρμα Τηλεκπαίδευσης eClass είναι ένα ολοκληρωμένο ψηφιακό περιβάλλον που προσομοιώνει τις παρα-

δοσιακές αίθουσες και συνθήκες διδασκαλίας–, αλλά ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται στις σύγχρονες διδακτικές μεθόδους, στην ανάπτυξη πολυμεσικού εκπαιδευτικού υλικού και στην αποτελεσματική αλληλεπίδραση και επικοινωνία του διδακτικού προσωπικού με τη φοιτητική κοινότητα. Με σύγχρονα εργαλεία τηλεκπαίδευσης και με αποτελεσματικές διαδικασίες διδασκαλίας και μάθησης, οι φοιτητές σπουδάζουν όχι λόγω αλλά έργω, στον δικό τους χώρο και χρόνο, με τις σπουδές στο ΑΠΚΥ να προσαρμόζονται στις δικές τους ανάγκες.

Στοιχεία επικοινωνίας www.ouc.ac.cy Tηλ.: (+357) 22 411600 Email: info@ouc.ac.cy | admissions@ouc.ac.cy Μέσα κοινωνικής δικτύωσης Facebook: oucyprus Twitter: oucyprus YouTube: openuniversitycy Instagram: openuniversitycyprus LinkedIn: open-university-ofcyprus Στο ΑΠΚΥ παρέχονται προσιτά δίδακτρα και διευκολύνσεις στην καταβολή τους, καθώς και σημαντικές εκπτώσεις για διάφορες ομάδες του πληθυσμού (π.χ. μονογονείς, πολύτεκνοι, ΑμεΑ).

ΕΞ ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΗ ΑΡΙΣΤΕΙΑ

Η υγειονομική κρίση αποτέλεσε τον καταλύτη για την ψηφιακή αναδιοργάνωση της εκπαίδευσης και την ευκαιρία για μεταρρυθμίσεις που ήταν από καιρό χρήσιμες

EconomyToday 27

EconomyToday 29

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Master’s Degrees Με το βλέμμα στραμμένο στην 4η Βιομηχανική Επανάσταση Το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας συγκαταλέγεται ανάμεσα στα 601-800 καλύτερα πανεπιστήμια παγκοσμίως, σύμφωνα με το Times Higher Εducation (THE) World University Rankings 2022.

Τ

ο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας συγκαταλέγεται ανάμεσα στο 3% των καλύτερων πανεπιστημίων παγκοσμίως και αποτελεί το μεγαλύτερο πανεπιστήμιο της Κύπρου, με περισσότερους από 14.000 φοιτητές από 100 και πλέον χώρες. Προσφέρει περισσότερα από 100 συμβατικά και εξ αποστάσεως προγράμματα σπουδών προπτυχιακού, μεταπτυχιακού και διδακτορικού επιπέδου, από τα οποία πολλά υπήρξαν πρώτα στο είδος τους στην Κύπρο και την ευρύτερη περιοχή, με ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα στην Ιατρική, τις Επιστήμες Υγείας, την Τεχνολογία

30 EconomyToday

Blockchain, τη Νομική, τη Λογιστική, την Αρχιτεκτονική, τις Διεθνείς Σχέσεις, την Εκπαίδευση, την Πληροφορική και τη Μηχανική.

Ανάμεσα στην ελίτ των πανεπιστημίων παγκοσμίως

Το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας συγκαταλέγεται ανάμεσα στα 601-800​καλύτερα πανεπιστήμια παγκοσμίως, σύμφωνα με το Times Higher Εducation (THE) World University Rankings 2022. Αντίστοιχα, το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας τοποθετείται ανάμεσα στα 250 καλύτερα πανεπιστήμια στην Ευρωπαϊκή Ένωση και έκτο μαζί με το Αριστοτέλειο Πανεπι-

Το ποσοστό εργοδότησης των φοιτητών του Πανεπιστημίου ξεπερνά το 90%, μέσα σε διάστημα 18 μηνών από την αποφοίτηση τους

στήμιο Θεσσαλονίκης στη λίστα των καλύτερων πανεπιστημίων της Κύπρου και της Ελλάδας. Έχει επίσης πρόσφατα καταταχθεί ανάμεσα στα κορυφαία 250 καλύτερα στον κόσμο στον τομέα των Επιχειρήσεων και των Οικονομικών από την κατάταξη THE World University Rankings

by Subject 2022, γεγονός που το τοποθετεί ως το #1 πανεπιστήμιο σε Κύπρο και Ελλάδα και #47 στην Ευρωπαϊκή Ένωση σε αυτόν τον τομέα. Επιπρόσθετα, η ίδια κατάταξη αναγνώρισε τη δυναμική του Πανεπιστημίου και στον τομέα της εκπαίδευσης, τοποθετώντας το ως το #2 σε Κύπρο και Ελλάδα, #40 στην ΕΕ και ανάμεσα στα καλύτερα 201-250 στον κόσμο.

Προσανατολισμένο στην έρευνα και την καινοτομία Το Πανεπιστήμιο διεξάγει εκτεταμένη υψηλής ποιότητας βασική, εφαρμοσμένη και διεπιστημονική έρευνα προς όφελος της κοινωνίας, τόσο σε εθνικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο. Το διδακτικό και ερευνητικό προσωπικό του διαπρέπει σε πολλούς τομείς και αναγνωρίζεται για τη συμβολή του στη δημιουργία, εξέλιξη και μετάδοση της γνώσης και των τεχνολογικών επιτευγμάτων, με ιδιαίτερη έμφαση στις αναδυόμενες τεχνολογίες της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης. Η αφοσίωση του Πανεπιστημίου στην πιστή εφαρμογή του Τετραγώνου της Γνώσης, μέσω της ενεργού συνεργασίας του με ερευνητικά κέντρα, τη βιομηχανία και την κοινωνία, διασφαλίζει την εναρμόνιση των προγραμμάτων του με τις ανάγκες της σύγχρονης αγοράς εργασίας και επιτυγχάνει την άμεση αναγνώριση των τίτλων σπουδών από τα αντίστοιχα επαγγελματικά σώματα, προετοιμάζοντας τους απόφοιτούς του για μια παγκόσμια καριέρα στο σημερινό εξελισσόμενο εργασιακό περιβάλλον. Αξίζει να σημειωθεί ότι το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας αναγνωρίζεται διεθνώς από ανεξάρτητους παρατηρητές για

τη δυναμική και πρωτοπόρο συμβολή του, σε επίπεδο έρευνας και τεχνολογίας, στα ψηφιακά νομίσματα και την τεχνολογία Blockchain. Αποτελεί το πρώτο πανεπιστήμιο στον κόσμο που προσέφερε από το 2014 δωρεάν εξ αποστάσεως μάθημα (ΜΟΟC) στα ψηφιακά νομίσματα, ενώ ήδη από την άνοιξη του 2017 γίνεται το πρώτο στον κόσμο το οποίο εκδίδει ακαδημαϊκά πιστοποιητικά στο blockhain, παρέχοντας παράλληλα άμεση ηλεκτρονική πιστοποίηση της γνησιότητας των τίτλων που προσφέρει.

Στενά συνδεδεμένο με την παγκόσμια αγορά εργασίας

Σύμφωνα με τα στοιχεία απασχόλησης αποφοίτων του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, οι απόφοιτοί του απορροφούνται αποτελεσματικά από την τοπική και την παγκόσμια αγορά εργασίας. Συγκεκριμένα, το ποσοστό εργοδότησης των φοιτητών του Πανεπιστημίου ξεπερνά το 90%, μέσα σε διάστημα 18 μηνών από την αποφοίτηση τους, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τους αποφοίτους της Ιατρικής Σχολής, που, κατά την περίοδο 2015-2021 εξασφάλισαν θέση εργασίας κατά 99,8%.

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΙΧΜΗΣ Ανάμεσα στα πολλά πρωτοπόρα μεταπτυχιακά προγράμματα αιχμής που προσφέρει το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, τα πιο κάτω διακρίνονται για την καινοτομία και το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που προσφέρουν στους φοιτητές τους: • Μεταπτυχιακό στον Υπολογιστικό Σχεδιασμό και την Ψηφιακή Κατασκευή (MSc in Computational Design and Digital Fabrication) Το καινοτόμο αυτό πρόγραμμα διερευνά την εφαρμογή των υπολογιστικών εργαλείων στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό, σε μια προσπάθεια επαναπροσδιορισμού της σχέσης σχεδιαστικής πρόθεσης και κατασκευαστικού αποτελέσματος. Το μεταπτυχιακό πρόγραμμα προσφέρεται σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο του Innsbruck, Ινστιτούτο Πειραματικής Αρχιτεκτονικής Hochbau, στην Αυστρία, και στοχεύει στην προώθηση της διεθνούς συνεργασίας σε ερευνητικό επίπεδο μέσω της σύνδεσης με το Ρομποτικό Εργαστήρι (REXLAB) του Ινστιτούτου.

• Μεταπτυχιακό στην Επιστήμη Δεδομένων (MSc in Data Science) Το αγγλόφωνο αυτό μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών εστιάζει στον ανερχόμενο τομέα αιχμής της Επιστήμης Δεδομένων. Πρόκειται για ένα πρωτοποριακό πρόγραμμα που προετοιμάζει τους φοιτητές για αξιοποίηση των ευκαιριών εργοδότησης σε ένα από τα δέκα πιο δημοφιλή επαγγέλματα παγκοσμίως. Στόχος του είναι να καλλιεργήσει στους φοιτητές προηγμένες τεχνικές δεξιότητες και βαθιά κατανόηση της επιστήμης των δεδομένων. Οι μαθησιακοί στόχοι αλλά και τα προσόντα που θα αποκτήσουν οι φοιτητές έχουν σχεδιαστεί σε συνεργασία με εταιρείες και οργανισμούς που εφαρμόζουν στην πράξη αυτές τις τεχνολογίες.

• Μεταπτυχιακό στο Blockchain και στα Ψηφιακά Νομίσματα (MSc in Blockchain and Digital Currency) Το μεταπτυχιακό του Πανεπιστημίου Λευκωσίας στο Blockchain και τα Ψηφιακά Νομίσματα είναι το πρώτο ακαδημαϊκό πτυχίο στον κόσμο σε αυτόν τον τομέα. Θεωρείται ευρέως ως το πιο περιεκτικό πτυχίο σε αυτόν τον καινοτόμο τεχνολογικό τομέα και προσφέρεται διαδικτυακά και διά ζώσης στα Αγγλικά. Το πρόγραμμα έχει σκοπό να βοηθήσει επαγγελματίες και επιχειρηματίες στον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, κυβερνητικούς αξιωματούχους και δημόσιους λειτουργούς του κλάδου να κατανοήσουν καλύτερα τις τεχνικές βάσεις του ψηφιακού νομίσματος, τους πιθανούς τρόπους αλληλεπίδρασής του με υφιστάμενα συστήματα και τις δυνατότητες που υπάρχουν για καινοτομία.

EconomyToday 31

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Master’s Degrees ΓΝΩΣΗ, ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΚΑΙ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗ Ακαδημαϊκή αριστεία και ερευνητικό έργο μέσα από τα προγράμματα της Μεταπτυχιακής Σχολής του Ινστιτούτου Νευρολογίας & Γενετικής Κύπρου.

Χ

αράζοντας μια πορεία καινοτομίας στη μεταπτυχιακή εκπαίδευση στον τομέα των βιοϊατρικών επιστημών στην Κύπρο και με στόχο τη δημιουργία μιας νέας γενιάς επιστημόνων, έτοιμης να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις προκλήσεις που υπάρχουν στον τομέα της υγείας, το Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου (ΙΝΓΚ) ίδρυσε τη Σχολή Μοριακής Ιατρικής Κύπρου (ΣΜΙΚ). Η Σχολή μετρά 10 χρόνια παρουσίας στην τριτοβάθμια εκπαίδευση της Κύπρου, με σχεδόν 200 απόφοιτους, οι οποίοι εργοδοτούνται στην Κύπρο και στο εξωτερικό. Κύριος σκοπός της ΣΜΙΚ είναι η προαγωγή της ακαδημαϊκής αριστείας, μέσα από

32 EconomyToday

Προνόμια φοίτησης στη Σχολή του ΙΝΓΚ

την οποία ενδυναμώνεται τόσο το ερευνητικό όσο και το εκπαιδευτικό έργο του Ινστιτούτου. Η Σχολή έχει ιδρυθεί και λειτουργεί με βάση την κυπριακή νομοθεσία και προσφέρει αναγνωρισμένα μεταπτυχιακά προγράμματα σε επίπεδο Μάστερ (MSc) και Διδακτορικό (PhD) στους ακόλουθους κλάδους: Μάστερ (MSc) και Διδακτορικό (PhD) στη Μοριακή Ιατρική Μάστερ (MSc) και Διδακτορικό (PhD) στην Ιατρική Γενετική Μάστερ (MSc) και Διδακτορικό (PhD) στη Νευροεπιστήμη Μάστερ (MSc) στη Βιοϊατρική Έρευνα Η γλώσσα διδασκαλίας σε όλα τα προγράμματα είναι η Αγγλική.

Το μοντέλο εκπαίδευσης που προσφέρει η ΣΜΙΚ είναι ισάξιο με παρόμοια μεταπτυχιακά προγράμματα πανεπιστημιακού επιπέδου που προσφέρουν άλλοι διεθνείς οργανισμοί

Αναγνωρίζοντας το σημαντικό κύρος που προσδίδει ένα μεταπτυχιακό δίπλωμα στις ευκαιρίες εργοδότησης, όπως και στην επαγγελματική πορεία των αποφοίτων, η ΣΜΙΚ έχει αναπτύξει ένα καινοτόμο μοντέλο φοίτησης, που χαρακτηρίζεται από τα ακόλουθα ιδιαίτερα στοιχεία: • Περιορισμένος αριθμός φοιτητών, ώστε ο κάθε φοιτητής να επωφελείται από τον προσωπικό του ακαδημαϊκό και ερευνητικό επόπτη. Με αυτόν τον τρόπο εξασφαλίζεται η καλύτερη απόδοση του κάθε φοιτητή σε όλα τα στάδια της φοίτησής του. Ο πολύ υψηλός δείκτης ακαδημαϊκού προσωπικού έναντι φοιτητών διασφαλίζει πως θα παρέχεται μια εξατομικευμένη κατά το δυνατόν προσέγγιση στην εκπαίδευση των φοιτητών.

• Συνδυασμός της ακαδημαϊκής φοίτησης με πρακτική εκπαίδευση. Οι φοιτητές της ΣΜΙΚ παρακολουθούν εξειδικευμένα μαθήματα κοινού κορμού και επιλογής, ενώ φιλοξενούνται στα τμήματα του ΙΝΓΚ, όπου εκπονούν την έρευνά τους. Έτσι, ο κάθε φοιτητής βιώνει ένα πραγματικό εργασιακό περιβάλλον, όπου μαθαίνει πώς εφαρμόζεται η γνώση σε πραγματικές ασθένειες.

• Τα μεταπτυχιακά προγράμματα της ΣΜΙΚ είναι καινοτόμα και βασίζονται στην πολύπλευρη και μακρόχρονη εμπειρία του Ινστιτούτου Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου. Μέσω του υψηλού επιπέδου έρευνας, τέθηκαν οι μαθησιακοί στόχοι των μαθημάτων, ενώ μέσω της συσσωρευμένης εμπειρίας των τμημάτων ως εργοδοτών, τέθηκαν οι εργασιακοί στόχοι των μαθημάτων. Αυτός ο συνδυασμός προσφέρει ένα ισχυρό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στους απόφοιτους της Σχολής, προετοιμάζοντάς τους για εργασία αμέσως μετά την αποφοίτησή τους.

• Εργασία και επιτήρηση από

έμπειρους επιστήμονες, με χρήση εξοπλισμού τεχνολογίας αιχμής.

• Το ΙΝΓΚ απαρτίζεται από δραστήριους ερευνητές, οι οποίοι, ως μέλη διεθνών επιστημονικών δικτύων, καθοδηγούν τους φοιτητές της ΣΜΙΚ ούτως ώστε να ενταχθούν στην παγκόσμια επιστημονική κοινότητα μέσα από παρουσιάσεις σε συνέδρια, καθώς και μέσα από τη συμμετοχή τους σε διεθνή δίκτυα συνεργασίας.

• Οι φοιτητές επωφελούνται άμεσα από το δημιουργικό περιβάλλον που έχει αναπτύξει το Ινστιτούτο, όπου η προσφορά εξειδικευμένων υπηρεσιών, η έρευνα και η εκπαίδευση διεξάγονται κάτω από την ίδια στέγη. Το Ινστιτούτο διαθέτει κλινικές οι οποίες ασχολούνται με τη Νευρολογία, καθώς και εργαστηριακά τμήματα που ασχολούνται ερευνητικά και διαγνωστικά με συχνές και σπάνιες ασθένειες οι οποίες προσβάλλουν τον Κύπριο πολίτη, όπως είναι η θαλασσαιμία, ο καρκίνος, τα καρδιοαγγειακά προβλήματα, οι νεφροπάθειες, οι λοιμώξεις,

οι χρωμοσωμικές ανωμαλίες, τα βιοχημικά νοσήματα και οι νευρολογικές και νευρογενετικές ασθένειες. Οι φοιτητές της ΣΜΙΚ μελετούν θέματα στις διατριβές τους βάσει των οποίων μπορούν έμπρακτα να βελτιώσουν τη ζωή των ασθενών.

O συνδυασμός των πιο πάνω δραστηριοτήτων προσφέρει ένα ολοκληρωμένο και δημιουργικό εκπαιδευτικό περιβάλλον στον κάθε φοιτητή, για να βιώσει καθημερινώς τις διάφορες δραστηριότητες του τομέα και να διαπιστώσει την κατάλληλη επαγγελματική πορεία για τον ίδιο. Το μοντέλο εκπαίδευσης που προσφέρει η ΣΜΙΚ είναι ισάξιο με παρόμοια μεταπτυχιακά προγράμματα πανεπιστημιακού επιπέδου που προσφέρουν άλλοι διεθνείς οργανισμοί. Αυτό ήταν το σκεπτικό και το κίνητρο για τη δημιουργία της Σχολής, που αποτελεί καινοτομία για τα κυπριακά δεδομένα, αφού κάτω από την ίδια στέγη συνυπάρχουν η έρευνα και οι διαγνωστικές και κλινικές υπηρεσίες μαζί με την εκπαίδευση.

Κόστος φοίτησης Προγράμματα Μάστερ

Μάστερ Μοριακής Ιατρικής / Ιατρικής Γενετικής / Νευροεπιστήμης - €8.000 Μάστερ Βιοϊατρικής Έρευνας (διετές πρόγραμμα) - €10.550

Διδακτορικά προγράμματα

Τα δίδακτρα για τα διδακτορικά προγράμματα ανέρχονται στα €5.450, τα οποία πληρώνονται κατά το πρώτο έτος φοίτησης για κάλυψη των μαθημάτων. Κατά τις χρονιές 2, 3 και 4 της διδακτορικής φοίτησης, παρέχονται υποτροφίες σε όλους τους διδακτορικούς φοιτητές.

Υποτροφίες αριστείας

Η ΣΜΙΚ προσφέρει υποτροφίες στους φοιτητές σε επίπεδο Μάστερ βάσει ακαδημαϊκών κριτηρίων. Επίσης, παρέχονται υποτροφίες σε όλους τους διδακτορικούς φοιτητές κατά τις χρονιές 2, 3 και 4 της φοίτησής τους, όπως έχει αναφερθεί πιο πάνω. Όσοι επιλέγουν τη ΣΜΙΚ για τις μεταπτυχιακές τους σπουδές έχουν συνάμα και το εισιτήριο για ένα ασυναγώνιστο εκπαιδευτικό ταξίδι, βασισμένο στην πέραν των τριών δεκαετιών εμπειρία ενός ιδρύματος του οποίου το κράτος εμπιστεύεται τη γνώση, την εμπειρία και την εξειδίκευση, του διεθνώς αναγνωρισμένου Ινστιτούτου Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου. Αυτή η εμπειρία και η γνώση τροφοδοτούν τη Σχολή του Ινστιτούτου και τη νέα γενιά επιστημόνων. Η περίοδος υποβολής αιτήσεων για όλα τα προγράμματα της Σχολής θα ανακοινωθεί τον Ιανουάριο του 2022. Για πληροφορίες: Γραφείο Εκπαίδευσης 22392840 www.cing.ac.cy csmm@cing.ac.cy

EconomyToday 33

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

ΧΡΙΣΤΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, CEO TRUST

«ΕΞΕΛΙΣΣΟΥΜΕ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΙΣΗ με

ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ»

Η Trust Insurance χαράσσει νέους δρόμους στην ολιστικής προσέγγισης ασφάλιση, πρωτοπορώντας με καινοτόμα προϊόντα που αποδεικνύουν την πελατοκεντρικότητά της. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗ ΝΑΤΑΛΙΑ ΓΕΩΡΓΙΑΔΟΥ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ

Η

Trust Insurance Cyprus πρωτοπορεί διαχρονικά και ηγείται της αγοράς», τονίζει στη συνέντευξη που παραχωρεί στο περιοδικό Economy Today o CEO της εταιρείας, Χρίστος Χριστοδούλου. Σε μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη, παρουσιάζει τα μελλοντικά σχέδια της εταιρείας, τα προστάγματα της νέας εποχής, αλλά και το καινοτόμο προϊόν Cyber Risk Insurance που εισάγει στην αγορά. Ο κ. Χριστοδούλου εξηγεί ακόμη πως η Trust είναι μια εταιρεία της οποίας η προσέγγιση είναι ουσιαστικά πελατοκεντρική και η οποία δίνει έμφαση όχι μόνο στην ασφάλιση αλλά και στην παροχή υπηρεσιών προς τους πελάτες της, ακόμα και πριν παρουσιαστεί η ανάγκη. «Δέσμευσή μας είναι να είμαστε εκεί όταν μας χρειάζεται ο πελάτης μας», υπογραμμίζει ο κ. Χριστοδούλου, προσθέτοντας πως, εκτός από το λανσάρισμα του νέου αυτού προϊόντος, η Trust έχει στα σκαριά πολλές καινοτομίες για να προσφέρει στην αγορά αλλά και στην κοινωνία. Στα άμεσα σχέδια της εταιρείας είναι πολύ σύντομα να είναι σε θέση να προσφέρει στο πελατολόγιό της υπηρεσίες σε 24ωρη βάση.

«

34 EconomyToday

Συνδυάζοντας τα προϊόντα μας με συναφείς υπηρεσίες, αναβαθμίζουμε την ασφαλιστική εμπειρία των πελατών μας

Η ασφάλιση είναι μέρος της σύγχρονης ζωής, προσωπικής και επαγγελματικής. Είναι ένας κλάδος που εξελίσσεται με την ταχύτητα που αλλάζουν οι κίνδυνοι και οι ανάγκες; Είναι αλήθεια ότι, ειδικά στον 21ο αιώνα, οι αλλαγές γίνονται με ιλιγγιώδη ταχύτητα, και όσοι προσαρμοζόμαστε σ’ αυτές, είμαστε εμείς που κοιτάζουμε με σοβαρότητα και νηφαλιότητα το μέλλον και προετοιμαζόμαστε γι’ αυτό με γνώμονα το καλύτερο δυνατό για τον πελάτη αλλά και για τον συνεργάτη μας, ο οποίος αποτελεί έναν από τους πιο σημαντικούς κρίκους στην επιχειρηματική αλυσίδα. Είναι πολύ σημαντικό κάποιος να έχει την τεχνογνωσία, την εμπειρία και ταυτόχρονα να μην έχει τα βαρίδια υφιστάμενων ή και παλαιότερων πρακτικών, ώστε να μπορεί να εξελίσσεται με τρόπο και σε χρόνο που να ωφελεί τον ίδιο, τον πελάτη αλλά και τον κλάδο. Στην Trust, έχουμε αποδείξει ότι έχουμε όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που μας επιτρέπουν να προσβλέπουμε στο μέλλον με θετικό ορίζοντα. Στόχος μας, η εξέλιξη της ασφάλισης με υπηρεσίες που να συμπληρώνουν τα προϊόντα και να προσθέτουν αξία στα ασφαλιστήρια συμβόλαιά μας. Ο πελάτης αυτό χρειάζεται. Να απαντούμε αποτελεσματικά και δίκαια στις ανάγκες του. Όποτε κι αν προκύψουν. Γι’ αυτό και στα άμεσα σχέδιά μας είναι το συντομότερο η Trust να είναι σε θέση να προσφέρει στο πελατολόγιό της υπηρεσίες σε 24ωρη βάση. Κι αυτό είναι μόνο η αρχή της υλοποίησης του σχεδιασμού για ολιστική προσέγγιση της ασφάλισης.

«

Στόχος μας είναι να προσφέρουμε στον πελάτη μας ποιότητα στην καλύτερη τιμή, με βάση πάντα τη μακροχρόνια συνεργασία

«

EconomyToday 35

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Καλύψεις & Παροχές

Στο πλαίσιο της εξέλιξης εντάσσεται και το νέο προϊόν, Cyber Risk Insurance, που λανσάρει η Trust με σλόγκαν «Πόσο μπορεί να κοστίσει ένα κλικ;»; Κάτω από ποιες προϋποθέσεις δημιουργήθηκε το νέο αυτό προϊόν; Οι επιχειρήσεις, οι ιδιώτες πελάτες και το ευρύ κοινό, εδώ και αρκετό καιρό, βρίσκονται αντιμέτωποι με τον κίνδυνο της κυβερνοεπίθεσης. Πρόκειται για μια νέα, μεγάλη και γεωμετρικά αυξανόμενη απειλή, η οποία μετά την πανδημία του κορωνοϊού έχει γίνει ακόμα πιο έντονη και πολύ πιο συχνή. Η πανδημία ώθησε τον κόσμο, και ειδικά τις επιχειρήσεις, στα βαθιά νερά του διαδικτύου. Τώρα που διανύουμε τη μετά COVID-19 εποχή, είναι προφανές ότι η διαδικτυακή αγορά είναι η νέα νόρμα, η οποία μάλιστα κινείται με πολύ πιο γρήγορους ρυθμούς. Έτσι, η Trust, ως μια εταιρεία που ηγείται της αγοράς με καινοτόμα προϊόντα και με κορωνίδα την πελατοκεντρική προσέγγιση, αφουγκραζόμενη τις ανάγκες της αγοράς, διαφοροποιήθηκε από την αγορά και προχώρησε στη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου προϊόντος, του Cyber Risk Insurance. Πρόκειται για ένα πρωτοποριακό προϊόν, με την έννοια ότι για πρώτη φορά, στο πλαίσιο της ολιστικής προσέγγισης που λέγαμε προηγουμένως, προσφέρεται ολόπλευρη κάλυψη. Σε πρώτη φάση, το προϊόν απευθύνεται σε επιχειρήσεις, επιχειρηματίες και αυτοεργοδοτούμενους, ενώ η δεύτερη φάση, που προφανώς αφορά και παροχή ανάλογων καλύψεων σε ιδιώτες, τίθεται σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα. Αυτή τη στιγμή, υπολογίζεται ότι πραγματοποιούνται περίπου 600 χιλιάδες 36 EconomyToday

• Έξοδα Αντιμετώπισης Παραβίασης • Κάλυψη Πρώτου Μέρους • Κάλυψη Ευθύνης Τρίτων Μερών • Νομικές Υπηρεσίες • Έξοδα Δημοσίων Σχέσεων και Διαχείρισης Κρίσεων • Κυβερνο-Εκβιασμός • Έξοδα Ανάκτησης Δεδομένων • Διακοπή Εργασιών (ως αποτέλεσμα παραβίασης ασφάλειας) • Ευθύνη Δεδομένων & Διαδικτύου • Ευθύνη Πολυμέσων • Υπεράσπιση σε Διαδικασίες Ρυθμιστικής Αρχής & Πρόστιμα • Ευθύνες και Έξοδα Κάρτας Πληρωμών • Συσσωρευτικό Όριο Ευθύνης Συμβολαίου • Ειδικός Ασφάλειας Ηλεκτρονικών Υπολογιστών • Υπηρεσίες Ενημέρωσης • Τηλεφωνικό Κέντρο • Σύστημα Ελέγχου Καρτών ή Ταυτότητας

Tο Cyber Risk Insurance είναι η απάντηση στην αβεβαιότητα που προκαλεί η καλπάζουσα αύξηση των κυβερνοεπιθέσεων παγκοσμίως. Οι διαδικτυακές κλοπές (δεδομένων και χρημάτων) και οι κυβερνο-εκβιασμοί είναι πια καθημερινότητα. Κανείς δεν μπορεί να αισθάνεται ασφαλής.

κυβερνοεπιθέσεις την ημέρα σε παγκόσμια βάση. Και οι αριθμοί αυτοί αναθεωρούνται προς τα πάνω συνεχώς. Πλέον ο κίνδυνος δεν προέρχεται από κάποιο άτομο που βρίσκεται κοντά σου αλλά από κάποιον που βρίσκεται οπουδήποτε στον κόσμο, σε οποιαδήποτε γωνιά της υφηλίου. Αν χθες σε «απειλούσαν» δέκα κλέφτες, σήμερα οι πιθανοί και ίσως επίδοξοι θύτες ανέρχονται σε μερικά εκατομμύρια! Εμείς στην Trust αυτό που είδαμε, αυτό που εντοπίσαμε και αυτό που αισθανθήκαμε είναι την ανάγκη του κόσμου να νιώσει ασφάλεια σ’ αυτό το νέο πεδίο καθημερινότητας, γιατί τη στιγμή που κάποιος θα πέσει θύμα διαδικτυακού εγκλήματος τα αισθήματα είναι πρωτόγνωρα και δεν γνωρίζει πώς να το διαχειριστεί. Λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω, στην Trust αρχίσαμε να εργαζόμαστε για τη δημιουργία του νέου αυτού προϊόντος πριν καν ο κόσμος αντιληφθεί την ανάγκη για αυτού του είδους την ασφαλιστική κάλυψη. Και αυτό μεταφέρεται και στο ίδιο το ασφαλιστικό πακέτο, εφόσον, πέραν της κάλυψης και της γραμμής έκτακτης ανάγκης, που συμβάλλει στην άμεση διαχείριση τόσο σε τεχνικό όσο και σε νομικό επίπεδο και μετέπειτα στην περίπτωση απαίτησης, παρέχονται συμβουλευτικές υπηρεσίες πριν καν ο κόσμος απειληθεί. Με άλλα λόγια, καθοδήγηση για αυτοπροστασία και ορθή ασφάλιση. Για να προλάβουμε το κακό, όπως λέμε και για την υπηρεσία «αν θα πιεις μην οδηγήσεις, αλλά αν ήπιες ή είχες έκτακτο ιατρικό περιστατικό σε μεταφέρουμε εμείς δωρεάν και ασφαλισμένα». Και στις δυο περιπτώσεις, αναδεικνύεται η εμβέλεια και η δύναμη της Trust. Το Cyber Risk Insurance, λοιπόν, έρχεται να προστεθεί στην ευρεία γκάμα προϊόντων και καινοτόμων υπηρεσιών που προσφέρουμε στους πελάτες μας και αυτό είναι ένα από τα πράγματα που μας κάνουν πρωτοπόρους και ηγέτες της αγοράς. Ποιους στόχους έχετε θέσει με το λανσάρισμα του νέου αυτού προϊόντος; Πρώτιστος στόχος είναι να είμαστε εκεί όταν μας χρειάζεται ο πελάτης μας. Οποιαδήποτε στιγμή. Για προστασία, κάλυψη και αντιμετώπιση. Πολλές φορές το λέω ότι η ασφάλιση είναι ανθρώπινη υπόθεση, και ως άνθρωποι δεν μπορούμε να αποστασιοποιούμαστε από το αίσθημα. Γι’ αυτό ένας πρόσθετος στόχος μας είναι να επανέλθει το αίσθημα ασφάλειας του κόσμου, το οποίο έχει κλονιστεί ακούγοντας για τις συνεχείς και όλο και μεγαλύτερες (με μεγαλύτερο κόστος, είτε οικονομικό είτε επιχειρηματικό, είτε ακόμα και προσωπικό) επιθέσεις. Σε επιχειρηματικό επίπεδο τώρα, σαφώς και επιδιώκουμε την περαιτέρω διεύρυνση του πελατολογίου μας, προσφέροντας το νέο αυτό προϊόν και σε νέους πελάτες εκτός από τους υφιστάμενους, οι οποίοι θα έχουν προνομιακή μεταχείριση και καλύτερα ασφάλιστρα. Ποια είναι η κάλυψη που μπορεί να έχει μια επιχείρηση από το Cyber Risk Insurance; Προσφέρουμε ολόπλευρη κάλυψη στους πελάτες μας και είμαστε έτοιμοι να ανταποκριθούμε σε περιπτώσεις όπως: επίθεση από χάκερ ο οποίος ζητά λύτρα για να «ξεκλειδώσει» δεδομένα και αρχεία, να καλύψουμε τη ζημιά που μπορεί να δημιουργηθεί σε τρίτους, τη ζημιά που μπορεί να προκληθεί

από την απώλεια προσωπικών δεδομένων, τη χρηματική ζημιά που θα δημιουργηθεί στον πελάτη μας και άλλα. Η Trust όμως δεν σταματά εδώ. Γνωρίζοντας ότι αρκετές μικρές επιχειρήσεις δεν διαθέτουν τμήμα ΙΤ, αλλά και ότι αρκετοί, αν και μπορεί να έχουν κάποιες βασικές γνώσεις, δεν ξέρουν πώς να προστατευθούν από αυτή τη νέα απειλή, με το Cyber Risk Insurance προσφέρουμε και συμβουλευτικές υπηρεσίες, τις οποίες εξηγήσαμε και προηγουμένως. Τέλος, σε ένα τρίτο επίπεδο και επειδή ακριβώς η στρατηγική μας προσέγγιση θέτει στο επίκεντρο τον πελάτη μας, διαθέτουμε γραμμή έκτακτης ανάγκης ώστε τη στιγμή που θα αντιληφθεί ότι έχει εκτεθεί στο διαδίκτυο να μην έχει αυτό το αίσθημα της ανασφάλειας και της μοναξιάς. Εκείνη τη στιγμή θέλουμε να γνωρίζει ο πελάτης μας ότι μπορεί να επικοινωνήσει μαζί μας για να τον καθοδηγήσουμε για το τι ακριβώς θα πρέπει να κάνει. Το Cyber Risk Insurance περιλαμβάνει οικονομική, συμβουλευτική και συναισθηματική κάλυψη. Και είμαστε σε θέση να πούμε πως αυτή την ολοκληρωμένη υπηρεσία μόνο η Trust την προσφέρει και αυτό μας κάνει ηγέτες της αγοράς. Προχωρούμε πάντα ένα βήμα μπροστά και στην περίπτωση αυτή κάναμε δύο, βασισμένοι στο τρίπτυχο πρόληψη-ασφάλιση-θεραπεία. Όσον αφορά την κάλυψη, εννοείται ότι ανάλογα με τον κίνδυνο είναι και το ποσό. Όμως, σε κάθε περίπτωση, τα ασφάλιστρα θα είναι προσιτά. Γιατί η ασφάλεια διαδικτύου δεν είναι πολυτέλεια, είναι βασική επιχειρηματική ανάγκη πια.

ΧΡΩΜΑ ΣΤΟ ΓΚΡΙΖΟ ΤΗΣ ΠΑΝΔΗΜΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ Το λανσάρισμα του νέου αυτού προϊόντος γίνεται σε μια περίοδο κατά την οποία η πανδημία άλλαξε πολλά από όσα γνωρίζαμε. Πράγματι, το λανσάρισμα του Cyber Risk Insurance γίνεται στον απόηχο της πανδημίας και της συνεπακόλουθης κρίσης, η οποία ομολογουμένως είναι βαθιά. Η χρονική στιγμή διάθεσης του νέου μας προϊόντος δεν είναι τυχαία. Με την επιστροφή στην κανονικότητα, ή έστω την προσαρμογή στη νέα κανονικότητα, οι επιχειρήσεις χρειάζεται να εγκύψουν σε πραγματικά προβλήματα επιβίωσης. Η Trust έρχεται ν’ ανακουφίσει από έναν σοβαρό πονοκέφαλο τον επιχειρηματία, ώστε να μπορεί απρόσκοπτα να δίνει τον καθημερινό πρακτικό αγώνα χωρίς να επικρέμεται πάνω του το άγχος του τι θα συμβεί τη στιγμή που θα γίνει το «αν» … «όταν»! Να μη χρειάζεται ν’ αναμετράται καθημερινά με τις πιθανότητες. Ας μην ξεχνάμε ότι πρόσφατη έρευνα κατέδειξε ότι το συντριπτικό 87% των κυπριακών επιχειρήσεων δεν είναι σε θέση ν’ αντιμετωπίσει τους διαδικτυακούς κινδύνους. Η πανδημία επίσπευσε την αλλαγή που είχε ήδη ξεκινήσει. Και αυτό δεν αφορά μόνο τους άλλους, αλλά και την ίδια την Trust.

Cyber Risk Insurance Πόσο μπορεί να κοστίσει ένα click;

Ακόμα μια πρωτοποριακή καινοτομία από την ασφαλιστική που εμπιστεύεσαι. Ενσωματώστε το στα συμβόλαια: • Business Shield • Pharmacy Shield • Clinical Lab Shield Εξασφαλίστε το ως Ανεξάρτητο Συμβόλαιο.

προστασίας για το προσωπικό και τους συνεργάτες μας και εργαστήκαμε με τη μέθοδο της τηλεργασίας, χωρίς να επηρεαστούμε αρνητικά. Αντιθέτως, είχαμε αύξηση στον κύκλο εργασιών μας κοντά στο 7% και αυτό οφείλεται στην άμεση εξυπηρέτηση των πελατών μας και στην απρόσκοπτη πληρωμή απαιτήσεων. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, ως Trust είχαμε την πρωτοβουλία να επικοινωνήσουμε εμείς με τους πελάτες μας, γιατί θέλαμε να τους στείλουμε το μήνυμα ότι «είμαστε εδώ για εσάς». Ήταν μια ενέργεια που είχε τεράστια ανταπόκριση και η οποία έστειλε και σε εμάς το μήνυμα ότι ο κόσμος, παρά τις δύσκολες καταστάσεις, ένιωσε την ανάγκη να διατηρήσει την ασφάλειά του. Είναι γεγονός ότι η Trust σε κάθε κρίση διπλασιάζει τους όγκους παραγωγής της. Αυτό το είδαμε και την περίοδο του 2013 αλλά και σήμερα και οφείλεται μεταξύ άλλων στο γεγονός ότι τολμούμε και βγαίνουμε μπροστά, επικοινωνούμε εμείς με τους πελάτες μας και δίνουμε λύσεις. Όπως ακριβώς συμβαίνει με το λανσάρισμα του νέου αυτού προϊόντος, αφού, βλέποντας τις διαστάσεις του διαδικτυακού εγκλήματος, ως Trust δώσαμε τη λύση. Ως μια εταιρεία-ηγέτης, πρέπει να οδηγήσουμε την αγορά και είμαι σίγουρος ότι θα ακολουθήσουν κι άλλοι.

ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΟΔΙΚΗΣ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑΣ Ποια είναι τα αμέσως επόμενα σχέδιά σας; Τι άλλο να περιμένουμε; Πολλά! Το πρώτο, όμως, αφορά μια εκστρατεία ανάπτυξης οδικής κουλτούρας. Ως η εταιρεία με τον μεγαλύτερο στόλο ασφαλισμένων οχημάτων, δεν μπορούμε να στεκόμαστε θεατές και να καθόμαστε άπραγοι όσο ρέει το αίμα στην άσφαλτο. Ειδικότερα συνεπεία υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ. Πρόκειται για έναν φιλόδοξο και μακροχρόνιο στόχο, αφού

Ποια ήταν η επίδραση της πανδημίας στις εργασίες της Trust και ποιες προκλήσεις κληθήκατε να διαχειριστείτε; Με το ξέσπασμα της πανδημίας, όπως και οι υπόλοιπες επιχειρήσεις, έτσι κι εμείς λάβαμε τα απαραίτητα μέτρα

EconomyToday 37

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

στην Κύπρο κυκλοφορούν περίπου ένα εκατομμύριο αυτοκίνητα. Είναι μια εκστρατεία πολλών εκατομμυρίων και θα προσκαλέσουμε κι άλλους φορείς να συστρατευθούν μαζί μας, γιατί στόχος μας δεν είναι η προβολή της Trust μέσα από μια ακόμα δράση εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, αλλά το να προστατεύσουμε τον άνθρωπο. Έχουμε προσεγγίσει ήδη πολιτειακούς φορείς, θεσμούς, αλλά και επιφανείς προσωπικότητες του επιχειρηματικού κόσμου, και εύχομαι πολύ σύντομα να μπορώ να σας ανακοινώσω επακριβώς περί τίνος πρόκειται και όλες τις λεπτομέρειες. Η δράση αυτή εντάσσεται στο πλαίσιο της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης της Trust; Ό,τι κάνουμε το βλέπουμε ως κοινωνική ευθύνη. Είμαστε μια εταιρεία που στηρίζεται στην κοινωνία και, όπως αποδεικνύεται, ο κόσμος μάς δίνει πίσω τα πενταπλάσια. Στις κρίσεις ο κόσμος έρχεται στην Trust. Ενδεικτικά, το 2020 η αγορά έκλεισε με -0,7% και εμείς με αύξηση της τάξης του 6,7%. Το 2013 η αγορά κινήθηκε στο -0,6%, η Trust στο 12%. Συνεπώς, όλες οι δράσεις μας εντάσσονται στο πλαίσιο της προσφοράς προς το κοινό. Ποιο είναι το μυστικό της επιτυχίας για αυτή τη συνεχή ανάπτυξη; Είμαστε εταιρεία που δεν περιορίζεται στην πώληση ασφαλιστήριων συμβολαίων, αλλά παρέχοντας και υπηρεσίες προσφέρουμε μια ολοκληρωμένη ασφαλιστική εμπειρία, που εμπνέει εμπιστοσύνη. Αυτό είναι πάγια στρατηγική της Trust. Και ο κόσμος, πελάτες και συνεργάτες, με τις δεκάδες ασφαλιστικές εταιρείες που υπάρχουν στο νησί, εφόσον μπορεί να βρει παντού ένα προϊόν, όχι μόνο αναζητεί το καλύτερο προϊόν για τον ίδιο, αλλά απαιτεί πια άριστη εξυπηρέτηση και υπηρεσίες πέραν των στενών ορίων της ασφάλισης. Ουσιαστική παράμετρος είναι και η οικονομική. Αυτό που λέμε value for money. Με την ουσιαστική έννοια, όμως. Να παίρνεις αυτό που πληρώνεις, γιατί έχει αποδειχθεί ότι πολλές φορές το φθηνό πληρώνεται ακριβά! Αυτά λοιπόν είναι που μας διαχωρίζουν και μας έχουν εδραιώσει στη συνείδηση του κόσμου αλλά και στην ηγετική πυραμίδα του κλάδου. Πώς σχολιάζετε τον προβληματισμό που ακούγεται πολλές φορές ότι η νέα ψηφιακή εποχή θα έρθει σιγά-σιγά να αλλάξει τον παραδοσιακό τρόπο ασφάλισης, με την έννοια της ανθρώπινης επαφής; Η τεχνολογία δεν μπορεί να αντικαταστήσει τον άνθρωπο, όμως η ανθρώπινη προσέγγιση θα συνδυαστεί με τα νέα τεχνολογικά εργαλεία και την ηλεκτρονική εξυπηρέτηση. Την ώρα που ένας πελάτης μας θα μας χρειαστεί για κάτι που του έχει συμβεί, εκείνη την ώρα είναι ο άνθρωπος που θα σου απαντήσει και όχι κάποια μηχανή. Αυτή την ανάγκη εμείς την αναγνωρίζουμε στην Trust και είναι γι’ αυτό που σύντομα προχωράμε και σε ακόμα μια καινοτομία, προσφέροντας υπηρεσίες στους πελάτες μας σε 24ωρη βάση.

38 EconomyToday

Ποιες είναι οι εκτιμήσεις σας για την πορεία του ασφαλιστικού τομέα; Η αγορά της Κύπρου είναι μικρή, γι’ αυτό θα επιβιώσουν όσες εταιρείες αντιλαμβάνονται ότι το κάθε πράγμα στη ζωή και στον κόσμο πρέπει να εξελίσσεται. Πιστεύω ότι η εξέλιξη της ασφάλειας είναι η παροχή υπηρεσιών και η πελατοκεντρική προσέγγιση. Με αυτή τη στρατηγική (value added) ανταγωνιζόμαστε και εταιρείες του εξωτερικού. Δεν μας φοβίζει το μέγεθος της Κύπρου, αντιθέτως για εμάς αποτελεί πλεονέκτημα. Με το «freedom of services» που έχουμε σήμερα σε 18 χώρες, το πελατολόγιό μας μπορεί να επεκταθεί σε τεράστιους αριθμούς. Η Trust για άλλη μια φορά αποδεικνύει ότι η Κύπρος μπορεί να ανταγωνιστεί άλλες ευρωπαϊκές εταιρείες αποτελεσματικά.

Το Cyber Risk Insurance περιλαμβάνει χρηματική, συμβουλευτική και συναισθηματική κάλυψη. Κανείς πελάτης μας δεν θέλουμε να νιώθει το αίσθημα της ανασφάλειας και ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΞΑΓΟΡΕΣ της μοναξιάς Είναι στο στρατηγικό σας πλάνο η συγχώνευση ή

η εξαγορά μιας άλλης ασφαλιστικής εταιρείας; Όπως είπα και στο παρελθόν, είμαστε ανοικτοί σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο και πάντα κοιτάζουμε αν προκύπτουν οποιεσδήποτε ευκαιρίες στην αγορά. Ευκαιρίες όμως που θα φέρουν την εταιρεία σε καλύτερη θέση και θα την κάνουν πιο δυνατή για να μπορεί να εξυπηρετεί τους πελάτες της και τις ανάγκες τους. Δεν θέλουμε να κάνουμε αγορές χάριν των αγορών. Ασφάλεια σημαίνει ότι την ώρα που θα με χρειαστείς θα είμαι εκεί. Γι’ αυτό η στρατηγική μας προσέγγιση προνοεί ολόπλευρη κάλυψη προς τον πελάτη και όχι μόνο ασφάλιση. Αυτό είναι ένα κομμάτι. Την ίδια προσέγγιση (προϊόν και υπηρεσία) έχουμε και στον κλάδο της ασφάλισης οχημάτων. Ως ασφαλιστική εταιρεία, πέραν της κάλυψης της ζημιάς, έχουμε υπηρεσία μεταφοράς και σε περίπτωση που κάποιος πελάτης μας δεν μπορεί να οδηγήσει το όχημά του τον μεταφέρουμε δωρεάν και με ασφάλεια στο σπίτι του.

Γιατί να ασφαλιστώ; Οι οικονομικές και άλλες επιπτώσεις σε περίπτωση που γίνεις στόχος είναι πολλαπλάσιες αν δεν είσαι ασφαλισμένος: • Κόστος Ενημέρωσης Επηρεαζόμενων • Κόστος Ειδικών για τον Έλεγχο της Ζημιάς

• Κόστος Αποκατάστασης της Ζημιάς • Κόστος Έρευνας • Ευθύνη Προς Τρίτους • Κόστος Διακοπής Εργασιών • Κόστος Πλήγματος της Φήμης Κανείς δεν μπορεί να αισθάνεται ασφαλής: • Οι Μεγάλες Επιχειρήσεις αποτελούν και Μεγάλους Στόχους • Οι Μικρο-Μεσαίες Επιχειρήσεις αποτελούν ευκολότερους και συχνότερους στόχους Αν συμβεί, έχεις επαρκή πρόσβαση για σωστή διαχείριση της επίθεσης σε: • ειδικούς ΙΤ • νομικούς • ειδικούς επικοινωνίας

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

Cyber-Advert 21x28-HIGH-FINAL.pdf

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

1 2

29/09/2021

2:27 PM

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΑ ΤΑΜΕΙΑ

ΤΟ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ

ΠΛΑΙΣΙΟ-ΚΛΕΙΔΙ ΓΙΑ ΤΑ FUNDS

Εντείνονται οι προσπάθειες από τους αρμόδιους φορείς με στόχο την ανάδειξη της Κύπρου ως διεθνούς επιχειρηματικού και χρηματοοικονομικού κέντρου.

Π

ολλά υποσχόμενος για την κυπριακή οικονομία φαίνεται να είναι ο τομέας των επενδυτικών ταμείων. Στελέχη και επαγγελματίες του κλάδου καταθέτουν συγκλίνουσες απόψεις για αυτόν τον νέο τομέα υπηρεσιών, για την οικονομία ο οποίος μπορεί να συμβάλει μεταξύ άλλων και στη βελτίωση του μοντέλου οικονομικής ανάπτυξης. Όπως επισημαίνουν, «οι προοπτικές για την ανάπτυξη του τομέα είναι θετικές, το επενδυτικό ενδιαφέρον είναι αυξημένο, η Κύπρος παρουσιάζει συνεχή εξέλιξη, ενώ εν μέσω της πανδημίας του κορωνοϊού ο τομέας παρουσίασε άνοδο». Όσον αφορά την ενδυνάμωση του τομέα, οι νέες εξελίξεις στο ρυθμιστικό πλαίσιο, σε συνδυασμό με τις προσπάθειες που καταβάλλονται από τους αρμόδιους φορείς για προσέλκυση επενδύσεων στη χώρα μας, αναμένεται να συμβάλουν θετικά, δίνοντας επιπλέον ώθηση στον τομέα.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΘΕΟΧΑΡΙΔΗΣ Πρόεδρος Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Κύπρου

ΤΟ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Σε δήλωσή του στο περιοδικό Economy Today, o νέος Πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Κύπρου, Γιώργος Θεοχαρίδης, κληθείς να σχολιάσει τη σημασία του τομέα για την κυπριακή οικονομία, καθώς και τις τελευταίες νομοθετικές εξελίξεις, τόνισε: «Ο τομέας των επενδυτικών ταμείων γνώρισε δυναμική ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια, συνεισφέροντας σημαντικά στην κυπριακή οικονομία. Κλειδί για την ανάπτυξη του τομέα ήταν η ενδυνάμωση και ο εμπλουτισμός του ρυθμιστικού πλαισίου, με την υιοθέτηση υψηλών προτύπων εποπτείας, με απώτερο στόχο την προστασία του επενδυτικού κοινού. Σήμερα, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου (ΕΚΚ) έχει υπό την εποπτεία της 289 Εταιρείες Διαχείρισης και Οργανισμούς Συλλογικών Επενδύσεων (ΟΣΕ), σε σχέση με το 2016, οπότε είχε υπό την επίβλεψή της 102 (αύξηση άνω του 183%). Το σύνολο των περιουσιακών στοιχείων των Οργανισμών Συλλογικών Επενδύσεων (ΟΣΕ) στο τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2021 έφτασε τα €10,7 δισ., σημειώνοντας αύξηση

EconomyToday 41

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΑ ΤΑΜΕΙΑ 24% σε σύγκριση με το τέλος του 2020. Το ενδιαφέρον για αδειοδότηση από την ΕΚΚ συνεχίζει να είναι αυξημένο. Στο παρόν στάδιο, βρίσκονται υπό διαδικασία εξέτασης 45 αιτήσεις για την αδειοδότηση διαφόρων τύπων οντοτήτων δραστηριοποίησης στον τομέα». Όπως υπογράμμισε ο κ. Θεοχαρίδης, «η εξεύρεση εναλλακτικών πηγών χρηματοδότησης είναι ζωτικής σημασίας, καθώς εργαζόμαστε για μια ισορροπημένη οικονομική ανάκαμψη μετά την πανδημία».

ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ ΒΕΛΤΙΩΣΕΙΣ

«Σε ό,τι αφορά πρόσφατες νομοθετικές βελτιώσεις οι οποίες αναμένεται να συμβάλουν στην περαιτέρω ανάπτυξη του τομέα και στην ενδυνάμωση της προστασίας των επενδυτών, σημειώνεται ότι τέθηκε σε ισχύ εντός του 2020 η εθνική νομοθεσία για τους Μικρούς Διαχειριστές Οργανισμών Εναλλακτικών Επενδύσεων. Προς το παρόν, έχουν υποβληθεί δύο αιτήσεις για απόκτηση άδειας ΜιΔΟΕΕ, η μία από τις οποίες έλαβε προκαταρκτική έγκριση, ενώ η δεύτερη είναι υπό διαδικασία εξέτασης», ανέφερε ο κ. Θεοχαρίδης, προσθέτοντας: «Το 2020 προχωρήσαμε επίσης στην έκδοση Οδηγίας για την Παροχή Υπηρεσιών Συμμετοχικής Χρηματοδότησης σε Κινητές Αξίες και ήδη έχει υποβληθεί η πρώτη αίτηση για απόκτηση άδειας λειτουργίας πλατφόρμας συμμετοχικής χρηματοδότησης. Αυτοί οι κανόνες θα αντικατασταθούν σύντομα από τον Κανονισμό της ΕΕ για τη Συμμετοχική Χρηματοδότηση (Crowdfunding), ο οποίος θα τεθεί σε ισχύ τον Νοέμβριο. Το Crowdfunding καθιερώνεται ως μια μορφή εναλλακτικής χρηματοδότησης για νεοσύστατες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Επίσης, πολύ σύντομα αναμένεται η μεταφορά της Οδηγίας της ΕΕ για τη Διασυνοριακή Διανομή Συλλογικών Επενδυτικών Κεφαλαίων (CBDF), η οποία τροποποιεί τη νομοθεσία για τους ΟΣΕΚΑ και τους ΔΟΕΕ, ώστε να μειωθούν οι κανονιστικοί φραγμοί για τη διασυνοριακή διανομή επενδυτικών κεφαλαίων στην ΕΕ. Τα νέα μέτρα αναμένεται επίσης να μειώσουν το κόστος για τους διαχειριστές κεφαλαίων και να υποστηρίξουν το διασυνοριακό μάρκετινγκ επενδυτικών κεφαλαίων».

42 EconomyToday

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΜΠΑΝΕΛΛΑΣ Γενικός Διευθυντής Invest Cyprus

ΕΝΤΕΙΝΟΥΜΕ ΤΙΣ ΠΡΟΩΘΗΤΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ

INFO Στο αφιέρωμα που ακολουθεί, ο Πρόεδρος του CIFA, Ανδρέας Γιασεμίδης, μας μιλά για τον τομέα των επενδυτικών ταμείων και τις προσπάθειες που καταβάλλει ο Σύνδεσμος για περαιτέρω προώθηση της Κύπρου στο εξωτερικό. Επίσης, στελέχη από δύο μεγάλους ελεγκτικούς οίκους, την Baker Tilly South East Europe και την PwC Κύπρου, καταθέτουν τις δικές τους απόψεις και εισηγήσεις, ενώ παρουσιάζουν το χαρτοφυλάκιό τους και τις υπηρεσίες που προσφέρουν στο πελατολόγιό τους.

«Ο στόχος του Invest Cyprus, ως η αρμόδια κυβερνητική αρχή για την προώθηση της Κύπρου ως προορισμού ξένων επενδύσεων και διεθνούς επιχειρηματικού και χρηματοοικονομικού κέντρου, είναι ξεκάθαρος: να αναδειχθεί η Κύπρος ως ένας ελκυστικός ευρωπαϊκός προορισμός για εγγραφή επενδυτικών ταμείων και διαχειριστών κεφαλαίων», τόνισε σε δήλωσή του στο Economy Today ο Γενικός Διευθυντής του Invest Cyprus, Γιώργος Καμπανέλλας. Όπως επεσήμανε, «προς αυτή την κατεύθυνση, σε στενή συνεργασία με τον Κυπριακό Σύνδεσμο Επενδυτικών Ταμείων (CIFA), εντείνουμε τις προωθητικές μας ενέργειες στα μεγάλα χρηματοοικονομικά κέντρα του εξωτερικού, αναδεικνύοντας την πληθώρα πλεονεκτημάτων που διαθέτει η χώρα μας. Επιπρόσθετα, συνεισφέρουμε στο έργο του Υπουργείου Οικονομικών και της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς για συνεχή αναδιαμόρφωση του ρυθμιστικού πλαισίου και για ενίσχυση της ελκυστικότητας του κυπριακού jurisdiction. Αναμφίβολα, το γεγονός ότι το κυπριακό jurisdiction καταγράφει τα τελευταία 4 χρόνια ετήσιους ρυθμούς ανάπτυξης μεγαλύτερους του μέσου ευρωπαϊκού, μας ικανοποιεί ιδιαίτερα, αφού βλέπουμε τις προωθητικές μας ενέργειες να αποδίδουν καρπούς. Είμαι βέβαιος ότι μπορούμε να επιτύχουμε ακόμη καλύτερα αποτελέσματα στο μέλλον, συμβάλλοντας παράλληλα στη στήριξη του κλάδου των επαγγελματικών υπηρεσιών του τόπου», κατέληξε ο κ. Καμπανέλλας.

EconomyToday 43

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΑ ΤΑΜΕΙΑ

Η ΚΥΠΡΟΣ ΚΕΡΔΙΖΕΙ ΕΔΑΦΟΣ ΚΑΙ

ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΔΙΕΘΝΩΣ

«Ο τομέας των επενδυτικών ταμείων καθίσταται από τους πιο γρήγορα ανερχόμενους στην Ευρώπη», τονίζει ο Πρόεδρος του CIFA, Ανδρέας Γιασεμίδης. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΕΜΙΛΥ ΜΙΝΤΗ

«Ο

ι προοπτικές για τον τομέα των επενδυτικών ταμείων στην Κύπρο είναι ευοίωνες», τονίζει σε συνέντευξη που παραχωρεί στο περιοδικό Economy Today ο Πρόεδρος του CIFA, Ανδρέας Γιασεμίδης. Όπως υπογραμμίζει ο κ. Γιασεμίδης, «η Κύπρος κερδίζει έδαφος και αναγνώριση διεθνώς, ενώ αποτελεί ελκυστικό προορισμό, αφού, πέραν των άμεσων και έμμεσων επαγγελματικών υπηρεσιών υψηλής ποιότητας που προσφέρει, παραμένει ιδιαίτερα ανταγωνιστική και από πλευράς κόστους». Ακολούθως, ο κ. Γιασεμίδης αναφέρεται στη στρατηγική του CIFA, επισημαίνοντας πως αυτή «επικεντρώνεται σταθερά στη συνεχή ανάπτυξη του τομέα, ώστε να επιτευχθεί ο μεσοπρόθεσμος στόχος τα υπό διαχείριση στοιχεία ενεργητικού να αυξηθούν σε 25 δισ. ευρώ».

44 EconomyToday

Οι μεγαλύτερες διασυνοριακές πλατφόρμες για επενδυτικά ταμεία έχουν προσεγγίσει τον CIFA για υλοποίηση από κοινού ενημερωτικών και εκπαιδευτικών εργαστηρίων

Οδεύουμε προς το τέλος του 2021 και για δεύτερη συνεχή χρονιά η Κύπρος κλήθηκε να αντιμετωπίσει τις συνέπειες της πανδημίας του COVID-19. Ποιος είναι ο απολογισμός σας ως προς τον τομέα των επενδυτικών ταμείων και ποια ήταν η επίδραση της πανδημίας; Δεδομένων των συνθηκών που περιγράψατε και βάσει των στοιχείων που έχουν δημοσιευθεί πρόσφατα, μπορούμε να εξαγάγουμε με ασφάλεια το συμπέρασμα πως ο τομέας των επενδυτικών ταμείων κινήθηκε σε αρκετά καλά επίπεδα, με αύξηση τόσο του υπό διαχείριση ενεργητικού όσο και των οργανισμών που αδειοδοτήθηκαν και δραστηριοποιούνται μέσω Κύπρου. Συγκεκριμένα, στο τέλος του 2019 υπήρχαν αδειοδοτημένοι από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς 210 οργανισμοί σχετιζόμενοι με συλλογικές επενδύσεις και τα υπό διαχείριση στοιχεία ενεργητικού ήταν 8,3 δισ. ευρώ, ενώ στο τέλος Ιουνίου 2021 οι αδειοδοτημένοι οργανισμοί αυξήθηκαν σε 289 και τα υπό διαχείριση περιουσιακά στοιχεία σε 10,7 δισ. ευρώ. Άρα, εν μέσω πανδημίας ο τομέας συνέχισε την ανοδική πορεία των τελευταίων ετών. Ευθύς εξαρχής είχατε εκφράσει την αισιοδοξία σας σε ό,τι αφορά την εγκατάσταση επενδυτικών ταμείων στην Κύπρο. Σήμερα διαβλέπετε την ίδια δυναμική; Και, αν ναι, ποιες μεταρρυθμίσεις επιβάλλεται να γίνουν προκειμένου να προσελκύσουμε ακόμα περισσότερους επενδυτές; Σίγουρα οι προοπτικές για τον τομέα είναι ευοίωνες. Η Κύπρος αποτελεί πλέον έναν αναγνωρισμένο προορισμό για επενδυτικά ταμεία και μάλιστα καθίσταται από τους πιο γρήγορα ανερχόμενους στην Ευρώπη, όπως καταδεικνύουν στοιχεία ανεξάρτητων οργανισμών,

EconomyToday 45

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΑ ΤΑΜΕΙΑ όπως λόγου χάρη του European Funds and Asset Management Association (EFAMA). Αυτό είναι ένα δυνατό χαρτί που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τόσο εμείς ως Σύνδεσμος όσο και οι επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται στον τομέα, έτσι ώστε να προβάλουμε τη χώρα και τα πλεονεκτήματά της στο εξωτερικό. Παράλληλα, παρακολουθούμε τις διεθνείς εξελίξεις και αναβαθμίζουμε διαρκώς το ρυθμιστικό πλαίσιο, ώστε να παραμένουμε ανταγωνιστικοί σε σχέση με άλλους προορισμούς. Σε αυτό το πλαίσιο, αναμένουμε την ψήφιση και εφαρμογή της πιο πρόσφατης νομοθετικής ρύθμισης που αφορά την εποπτεία Λειτουργών Διοίκησης Οργανισμών Συλλογικών Επενδύσεων, η οποία θα ολοκληρώσει και θα ενδυναμώσει το ρυθμιστικό μας πλαίσιο και συνεπώς θα αυξήσει το ενδιαφέρον για την Κύπρο. Παράλληλα, υπό επεξεργασία βρίσκονται διάφορες προτάσεις οι οποίες στοχεύουν τόσο στον εκσυγχρονισμό του γενικότερου πλαισίου λειτουργίας τέτοιων οργανισμών όσο και στη μερική μεταρρύθμιση του φορολογικού ώστε να καταστεί ακόμα πιο ελκυστικό.

ΤΟ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ Από ποιες αγορές προέρχεται το μεγαλύτερο ενδιαφέρον και ως CIFA ποιες άλλες χώρες έχετε εντάξει στον προγραμματισμό σας; Υπάρχει ενδιαφέρον από επενδυτικούς οργανισμούς και διαχειριστές οι οποίοι προέρχονται από διάφορες χώρες, ευρωπαϊκές και μη. Ένα τέτοιο παράδειγμα αποτελεί το Ηνωμένο Βασίλειο, από όπου, κατά τη μετά Brexit εποχή, κατορθώσαμε να προσελκύσουμε σημαντικό αριθμό ταμείων και διαχειριστών, παρόλο που, λόγω εγγύτητας και ομοιοτήτων, οι περισσότεροι επέλεξαν ως νέα ευρωπαϊκή τους βάση την κοντινή Ιρλανδία. Γεωγραφικά, το πλάνο προώθησης που εφαρμόζει ο CIFA καλύπτει ποικίλες αγορές με σημαντικές προοπτικές περαιτέρω ανάπτυξης και συνεργειών. Ενδεικτικό παράδειγμα αποτελεί η τεράστια αγορά της Ινδίας, από την οποία ήδη καταγράφεται αυξημένο ενδιαφέρον, μετά το πρόσφατο διάταγμα της ινδικής κυβέρνησης το οποίο ενεργοποιεί τη δυνατότητα επενδυτικά ταμεία να επενδύουν από και προς την ασιατική χώρα μέσω Κύπρου. Μάλιστα, στο πλαίσιο προώθησης της Κύπρου ως ιδανικού προορισμού επενδυτικών ταμείων, στις 12 Οκτωβρίου, ο CIFA διοργάνωσε εξειδικευμένο διαδικτυακό συνέδριο το οποίο παρακολούθησαν πέραν των 200 επαγγελματιών του τομέα από την Ινδία. Σημαντικές προοπτικές περαιτέρω συνεργασίας υπάρχουν και με το Ισραήλ, αφού οι διαχειριστές της γειτονικής χώρας μπορούν να αξιοποιήσουν το γεγονός ότι μέσω της Κύπρου αποκτούν πρόσβαση στην ευρωπαϊκή αγορά. Γενικά, η περιοχή της Μέσης Ανατολής προσφέρει σημαντικές ευκαιρίες ανάπτυξης του τομέα. Αντίστοιχες ευκαιρίες βεβαίως υπάρχουν και στην ευρύτερη ασιατική ήπειρο, πέραν της Ινδίας 46 EconomyToday

ΟΙ ΤΟΜΕΙΣ ΜΕ ΤΟ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ

Ενέργεια Βιώσιμες Επενδύσεις Ναυτιλία Εκπαίδευση Χρηματοπιστωτική Τεχνολογία

που προαναφέραμε. Αξίζει να αναφέρουμε πως, σύμφωνα με στοιχεία του EFAMA, η Κύπρος εξελίσσεται στον νέο ευρωπαϊκό προορισμό για διεθνή επενδυτικά ταμεία. Στο τέλος του 2020, το 47% των καθαρών περιουσιακών στοιχείων των κυπριακών επενδυτικών ταμείων αφορούσε διασυνοριακές επενδύσεις. Υψηλότερα ποσοστά συγκεντρώνουν μόνο η Ιρλανδία (92%), το Λουξεμβούργο (92%) και η Μάλτα (76%), προορισμοί οι οποίοι παρέχουν υπηρεσίες σε επενδυτικά ταμεία εδώ και δεκαετίες. Ποια είναι τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της χώρας μας και ποια η θέση μας διεθνώς; Η Κύπρος κερδίζει έδαφος και αναγνώριση διεθνώς στον τομέα. Αυτό διαφαίνεται και από το γεγονός ότι οι μεγαλύτερες διασυνοριακές πλατφόρμες για επενδυτικά ταμεία έχουν προσεγγίσει τον CIFA για υλοποίηση από κοινού ενημερωτικών και εκπαιδευτικών εργαστηρίων. Για παράδειγμα, συνεργαζόμαστε με τους μεγαλύτερους διεθνείς οργανισμούς στον τομέα, όπως η Refinitiv του Ομίλου London Stock Exchange, το Bloomberg και η Clearstream. Εννοείται βεβαίως πως οι συγκεκριμένοι κολοσσοί παρέχουν αντίστοιχα και τις υπηρεσίες τους στα κυπριακά επενδυτικά ταμεία. Η Κύπρος αποτελεί ελκυστικό προορισμό, αφού, πέραν των άμεσων και έμμεσων επαγγελματικών υπηρεσιών υψηλής ποιότη-

τας που προσφέρει, παραμένει ιδιαίτερα ανταγωνιστική και από πλευράς κόστους, αφού τόσο το κόστος εγκαθίδρυσης όσο και το κόστος λειτουργίας παραμένουν σημαντικά χαμηλότερα από ό,τι τα αντίστοιχα σε παραδοσιακούς προορισμούς, όπως το Λουξεμβούργο και η Ιρλανδία. Ο παράγοντας κόστος, ειδικά για τα ταμεία μικρού και μεσαίου μεγέθους, είναι ιδιαίτερα σημαντικός.

τη βιωσιμότητα, την πράσινη ανάπτυξη και τα περιβόητα κριτήρια ESG (Περιβάλλον, Κοινωνία, Εταιρική Διακυβέρνηση).

Η στρατηγική του CIFA επικεντρώνεται σταθερά στη συνεχή ανάπτυξη Η ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΣΤΗΝ του τομέα, ώστε να επιτύχουμε ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ τον μεσοπρόθεσμο στόχο τα υπό Ποια είναι η συνολική συνεισφορά του διαχείριση στοιχεία ενεργητικού να τομέα στην κυπριακή οικονομία; Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της αυξηθούν σε €25 δισ. Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, από το σύνολο των 172 Οργανισμών Συλλογικών Επενδύσεων με δραστηριότητες, οι 128 επενδύουν στην Κύπρο μερικώς ή ολικώς. Οι συγκεκριμένες επενδύσεις στο τέλος Ιουνίου 2021 αντιστοιχούσαν σε 2,3 δισ. ευρώ ή 21,8% του συνολικού ενεργητικού υπό διαχείριση.

Μετά το σκάνδαλο των πολιτογραφήσεων, η Κύπρος βρέθηκε για άλλη μια φορά στο στόχαστρο, αφού έχει πληγεί η φήμη και η αξιοπιστία της. Πόσο επηρέασε τον τομέα των επενδυτικών ταμείων το γεγονός αυτό; Αδιαμφισβήτητα, οτιδήποτε επηρεάζει τη φήμη και την αξιοπιστία ενός επενδυτικού προορισμού λειτουργεί αρνητικά στις προσπάθειες που γίνονται. Στην περίπτωση των επενδυτικών ταμείων, ωστόσο, μπορούμε να πούμε πως το εν λόγω σκάνδαλο δεν είχε σημαντικές επιπτώσεις, κυρίως επειδή τα επενδυτικά ταμεία αποτελούν εποπτευόμενους και αυστηρά ελεγχόμενους οργανισμούς από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, η οποία τα τελευταία χρόνια έχει δώσει δείγματα γραφής για το αξιέπαινο έργο που παράγει. Με την ευκαιρία αυτή, θα ήθελα να εκφράσω για ακόμα μια φορά τις ευχαριστίες μας προς την απελθούσα Πρόεδρο της Επιτροπής, κ. Δήμητρα Καλογήρου, για τη συμβολή της στη δημιουργία και ανάπτυξη του τομέα, και παράλληλα να ευχηθώ στον νέο Πρόεδρο, κ. Γιώργο Θεοχαρίδη, κάθε επιτυχία και να τον διαβεβαιώσω πως η συνεργασία μας θα είναι άψογη.

Ποιοι είναι οι κυριότεροι τομείς επενδύσεων στην Κύπρο; Οι επενδύσεις από επενδυτικά ταμεία αφορούν τομείς όπως η ενέργεια, οι βιώσιμες επενδύσεις, η ναυτιλία, η εκπαίδευση, η χρηματοπιστωτική τεχνολογία και όχι μόνο. Αντίστοιχη σημασία, ωστόσο, έχουν και τα παράπλευρα οφέλη από την ανάπτυξη του τομέα. Τέτοια οφέλη περιλαμβάνουν τη συνεισφορά στα κρατικά έσοδα από πηγές που μέχρι το 2016 δεν ήταν καν διαθέσιμες, τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, όπως διαχειριστών επενδύσεων, λειτουργών συμμόρφωσης και ρίσκου κτλ., την αύξηση των εργασιών των παρόχων υποστηρικτικών υπηρεσιών, όπως δικηγόρων, λογιστών και άλλων, και σίγουρα τα ευρύτερα οφέλη για μια οικονομία στην οποία προστίθεται νέος πληθυσμός υψηλού βιοτικού επιπέδου.

ΜΟΝΤΕΛΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Η βελτίωση του μοντέλου ανάπτυξης της κυπριακής οικονομίας αποτελεί διαχρονικό στόχο. Ως CIFA, ποιες είναι οι προτάσεις σας προς αυτή την κατεύθυνση; Θεωρούμε πως το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της κυπριακής οικονομίας αποτελεί μια καλή βάση για διαφοροποίηση του οικονομικού μοντέλου της χώρας. Δεν μπορεί το οικονομικό μοντέλο της Κύπρου να αλλάξει πλήρως. Οι βασικοί πυλώνες της οικονομίας θα παραμείνουν οι ίδιοι: παροχή επαγγελματικών υπηρεσιών, τουρισμός και ούτω καθεξής. Αυτό που χρειάζεται είναι να ενισχυθούν και να προσαρμοστούν αυτοί οι τομείς στις συνθήκες της νέας εποχής. Τα επενδυτικά ταμεία, για παράδειγμα, αποτελούν μια νέα πτυχή του τομέα παροχής επαγγελματικών υπηρεσιών. Αντίστοιχα, η προσπάθεια που καταβάλλει ο Invest Cyprus και το συνεχές ενδιαφέρον ξένων εταιρειών τεχνολογίας για δημιουργία βάσης στην Κύπρο, καθώς και η αύξηση του αριθμού τους, αποτελούν ενέργειες που σταδιακά διαφοροποιούν το οικονομικό μοντέλο της χώρας. Σε ένα ευρύτερο πλαίσιο, χρειάζεται οπωσδήποτε οι όποιοι μελλοντικοί σχεδιασμοί να έχουν ως βασικό κριτήριο

Τι περιλαμβάνει η ατζέντα του CIFA για τη νέα χρονιά; Πού θα κινηθεί η στρατηγική σας; Η στρατηγική επικεντρώνεται σταθερά στη συνεχή ανάπτυξη του τομέα, ώστε να επιτύχουμε τον μεσοπρόθεσμο στόχο τα υπό διαχείριση στοιχεία ενεργητικού να αυξηθούν σε 25 δισ. ευρώ. Θα συνεχίσουμε να λειτουργούμε με σοβαρότητα, προωθώντας την Κύπρο στο εξωτερικό και προβάλλοντας τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας, ώστε να προσελκύσουμε σοβαρούς και μεγάλους διαχειριστές επενδυτικών ταμείων.

info

O Σύνδεσμος Επενδυτικών Ταμείων Κύπρου ιδρύθηκε το 2013 και αποτελεί τη συλλογική φωνή και το σημείο επαφής για όλους τους επαγγελματίες και οργανισμούς οι οποίοι σχετίζονται με τον τομέα των επενδυτικών ταμείων στην Κύπρο. Το Διοικητικό Συμβούλιο του CIFA απαρτίζουν καταξιωμένα στελέχη του τομέα της παροχής επαγγελματικών υπηρεσιών, καλύπτοντας έτσι ένα ευρύ φάσμα των αναγκών των μελών του Συνδέσμου. Ο Σύνδεσμος σήμερα αριθμεί περίπου 400 μέλη και το υπό διαχείριση ενεργητικό των εταιρειών του τομέα ανέρχεται σε 10,7 δισ. ευρώ.

EconomyToday 47

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΑ ΤΑΜΕΙΑ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΜΑΣ Συμμετέχουμε σε κάθε προσπάθεια ανάπτυξης των οικονομικών δραστηριοτήτων της Κύπρου

«Ε

ίναι ξεκάθαρο ότι οι επενδυτές δίνουν πάντα μεγάλη σημασία στην ποιότητα των υπηρεσιών που λαμβάνουν από τον επενδυτικό τους προορισμό», τονίζει σε συνέντευξή του ο Μωυσής Αριστείδου, Partner, Assurance and Fund Services της Baker Tilly South East Europe, σημειώνοντας παράλληλα πως «είναι παραδεκτό ότι η Κύπρος υστερεί τόσο στην ποιότητα όσο και στην ταχύτητα παροχής κυβερνητικών υπηρεσιών, αφού διαδικασίες που σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες θεωρούνται απλές, στη χώρα μας παρουσιάζουν μεγάλη καθυστέρηση». Μιλώντας μας για τις προοπτικές στον τομέα των επενδύσεων, ο κ. Αριστείδου υπογραμμίζει ότι η Baker Tilly South East Europe πιστεύει στον τομέα και στην περαιτέρω ανάπτυξή του τα επόμενα χρόνια, ενώ μας παρουσιάζει τις υπηρεσίες που περιλαμβάνει το χαρτοφυλάκιο της εταιρείας. Τέλος, μας παρουσιάζει το στρατηγικό πλάνο και τα μελλοντικά σχέδια της Baker Tilly South East Europe.

48 EconomyToday

Το 2021 η κυπριακή οικονομία κλήθηκε να αντιμετωπίσει τις συνέπειες από την πανδημία του κορωνοϊού για δεύτερη συνεχή χρονιά. Πώς κινήθηκε ο τομέας των επενδυτικών ταμείων στην Κύπρο και ποιος είναι ο δικός σας απολογισμός; Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία που ανακοινώθηκαν πρόσφατα από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου, το συνολικό υπό διαχείριση ενεργητικό των επενδυτικών ταμείων ανήλθε στα €8,58 δισ. για το τέταρτο τρίμηνο του 2020, καταγράφοντας αύξηση 10,3% σε σχέση με το τρίτο τρίμηνο του έτους και αύξηση 3,8% σε σχέση με το τέταρτο τρίμηνο του 2019, παρά την πανδημία του κορωνοϊού. Το γεγονός ότι η κυπριακή αγορά ακολουθεί την ευρωπαϊκή τάση είναι ενθαρρυντικό για τη χώρα μας και δίνει μεγαλύτερη ώθηση στους επαγγελματίες του χώρου να συνεχίσουν πιο δυναμικά τις ενέργειές τους για προώθηση της Κύπρου στον χάρτη των επενδυτικών ταμείων. Ποιες αλλαγές θεωρείτε ότι θα πρέπει να γίνουν προκειμένου η Κύπρος να καθιερωθεί ως ένας διεθνής επενδυτικός προορισμός; Είναι ξεκάθαρο ότι οι επεν-

Το γεγονός ότι η κυπριακή αγορά ακολουθεί την ευρωπαϊκή τάση είναι ενθαρρυντικό για τη χώρα μας και δίνει μεγαλύτερη ώθηση στους επαγγελματίες του χώρου να συνεχίσουν πιο δυναμικά τις ενέργειές τους για προώθηση της Κύπρου στον χάρτη των επενδυτικών ταμείων

δυτές δίνουν πάντα μεγάλη σημασία στην ποιότητα των υπηρεσιών που λαμβάνουν από τον επενδυτικό τους προορισμό. Η ποιότητα και ταχύτητα στην παροχή υπηρεσιών είναι πάντα σημαντικός παράγοντας κατά την εξέταση μιας πιθανής επένδυσης, με τις κυβερνητικές λειτουργίες να έχουν σημαντικότατο ρόλο να παίξουν. Είναι παραδεκτό ότι η Κύπρος υστερεί τόσο στην ποιότητα όσο και στην ταχύτητα παροχής κυβερνητικών υπηρεσιών, αφού διαδικασίες που σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες θεωρούνται απλές, στη χώρα μας παρουσιάζουν μεγάλη καθυστέρηση. Επίσης, ο τομέας του εμπορικού δικαίου νοσεί στην Κύπρο, με δικαστικές διαμάχες εμπορικής φύσης να διαρκούν σε πολλές περιπτώσεις πάνω από 10 χρόνια. Ο συνδυασμός αυτών των φαινομένων αποτελεί

αποτρεπτικό παράγοντα για σοβαρές επενδύσεις στη χώρα μας. Είναι ανάγκη οι τομείς αυτοί να εκσυγχρονιστούν, κάτι που θα επιφέρει πολλαπλάσια πλεονεκτήματα, κυρίως στην αξιοπιστία της χώρας μας στη συνείδηση των επενδυτών.

ΚΥΡΙΟΙ ΤΟΜΕΙΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

Ποιοι είναι οι κυριότεροι τομείς επενδύσεων και σε ποιους άλλους τομείς βλέπετε να υπάρχει προοπτική στην Κύπρο; Η Κύπρος προσφέρει ένα μεγάλο φάσμα επιλογών όσον αφορά τους τομείς επενδύσεων, με τους βασικούς να παραμένουν διαχρονικά οι τομείς της παροχής υπηρεσιών, των χρηματοοικονομικών δραστηριοτήτων, του τουρισμού και των κατασκευών. Με την εξέλιξη της παγκόσμιας οικονομίας, καθώς και με βάση τη γενική τάση που επικρατεί διεθνώς τα τελευταία χρόνια, είναι σημαντικό ως χώρα να αναπτύξουμε στρατηγικές που θα δώσουν και εναλλακτικές επιλογές, όπως στους τομείς της πράσινης βιομηχανίας, της

τεχνολογίας και της έρευνας και καινοτομίας. Είναι γεγονός ότι γίνονται προσπάθειες για να δοθούν επιλογές και κίνητρα για ανάπτυξη στους συγκεκριμένους τομείς, οι οποίοι μπορούν να φέρουν επενδύσεις στη χώρα μας, παρ’ όλα αυτά χρειάζεται η δημιουργία μιας πιο ολοκληρωμένης στρατηγικής, με ξεκάθαρα κίνητρα, πρωτοβουλίες και σαφείς στόχους.

εσωτερικού τμήματος υπηρεσιών αποκλειστικά για τον τομέα. Αυτό το βήμα αποτελεί προτεραιότητα και βασίζεται στη γενική πολιτική της εταιρείας μας για συμμετοχή σε κάθε προσπάθεια ανάπτυξης των οικονομικών δραστηριοτήτων της Κύπρου, αλλά και στην πίστη της στον τομέα και στην περαιτέρω ανάπτυξή του τα επόμενα χρόνια.

Ποιες υπηρεσίες παρέχετε στους πελάτες σας και ποια άλλα προϊόντα περιλαμβάνει το χαρτοφυλάκιό σας; Οι κύριες υπηρεσίες που προσφέρονται από την Baker Tilly South East Europe περιλαμβάνουν Ελεγκτικές Υπηρεσίες, Λογιστικές Υπηρεσίες, Συμβουλευτικές Υπηρεσίες, Υπηρεσίες Διαχείρισης, Φορολογικές Υπηρεσίες και Υπηρεσίες Κανονιστικής Συμμόρφωσης.

Πώς μπορεί να βοηθήσει τους επαγγελματίες του κλάδου η Baker Tilly; Η Baker Tilly μπορεί να αναλάβει: • τη γενική διαχείριση του συνολικού έργου, • την ανάλυση αναγκών και απαιτήσεων, • την ανάλυση φορολογικών επιπτώσεων και • τη διαδικασία αίτησης, είτε πρόκειται για Ο.Ε.Ε. είτε για Δ.Ο.Ε.Ε.

ΤΟ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΜΑΣ ΠΛΑΝΟ

Σε ποιους άξονες κινείται το στρατηγικό σας πλάνο; Η Baker Tilly έχει επενδύσει σημαντικά στον κλάδο Ο.Ε.Ε. και Δ.Ο.Ε.Ε. με τη δημιουργία

Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια; Η ανάπτυξη βρίσκεται στην καρδιά της επιχείρησής μας για να διαμορφώσουμε ένα επιτυχημένο αύριο για τους πελάτες

μας, τους ανθρώπους μας, το επάγγελμά μας και την κοινωνία μας. Αυτό το επιτυγχάνουμε μέσω της δύναμης που μας δίνουν οι εξαιρετικές σχέσεις μας, η επικοινωνία μας αλλά και το κοινό μας όραμα.

Baker Tilly South East Europe T: +357 22 458500 F: +357 22 751648 Γωνία Κ. Χατζόπουλου & Λεωφ. Γρίβα Διγενή 30, 1066, Λευκωσία Τ.Θ. 27783, 2433, Λευκωσία www.bakertilly.com.cy info@bakertilly.com.cy

Baker Tilly South East Europe

H Baker Tilly South East Europe αποτελεί ένα κορυφαίο δίκτυο ελεγκτών, λογιστών και φορολογικών και επιχειρηματικών συμβούλων που δραστηριοποιούνται στη Νοτιοανατολική Ευρώπη με ισχυρή παρουσία σε 5 χώρες. Συγκεκριμένα, η Baker Tilly South East Europe έχει 2 γραφεία στην Κύπρο, σε Λευκωσία και Λεμεσό, καθώς και γραφεία στην Ελλάδα, στη Ρουμανία, στη Βουλγαρία και στη Μολδαβία, ενώ λειτουργεί με μια κεντρική διοικητική ομάδα και ένα ισχυρό περιφερειακό δίκτυο, με 24 διευθυντές και περισσότερους από 350 επαγγελματίες.

EconomyToday 49

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΑ ΤΑΜΕΙΑ ΠΟΛΥΕΤΗΣ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΚΑΙ ΓΝΩΣΗ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΩΝ Property και Credit FUNDS Διαχρονικός στόχος του Ομίλου είναι η προστασία και αύξηση της απόδοσης των κεφαλαίων των πελατών μας, διαμέσου των κατάλληλων δομών και επενδύσεων, και η πετυχημένη και συνετή διαχείριση κινδύνου.

«Μ

έσα σε αυτό το οικονομικό και επενδυτικό περιβάλλον, οι επενδυτές αναζητούν εναλλακτικές επενδυτικές επιλογές, εφαρμόζοντας παράλληλα μια σημαντική αρχή, τη διασπορά του χαρτοφυλακίου, τη μείωση του ρίσκου και την εξασφάλιση υψηλών αποδόσεων, για να προσδίδουν αξία στο χαρτοφυλάκιό τους», αναφέρει ο Director of Investment Services της Consulco, Μιχάλης Ταννούσης, μιλώντας για τη σημασία του τομέα των επενδυτικών ταμείων, και σημειώνει: «Στην Κύπρο, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η αγαπημένη μακροπρόθεσμη επένδυση ήταν οι καταθέσεις μετρητών στην τράπεζα και οι επενδύσεις στα ακίνητα. Τα τελευταία χρόνια, όμως, κάποιες από αυτές τις αντιλήψεις έχουν

50 EconomyToday

αλλάξει. Οι τραπεζικές καταθέσεις προσφέρουν τώρα πολύ χαμηλά επιτόκια, με χρεώσεις στους καταθετικούς λογαριασμούς, ενώ η επιλογή αγοράς ακινήτων είναι δύσκολη, αφού οι τιμές παραμένουν υψηλές λόγω αυξημένου κόστους κατασκευαστικών υλικών, καυσίμων και μεταφορών. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες που ζούμε σήμερα, πάντοτε υπάρχουν αξιόλογες εταιρείες με σημαντικές μερισματικές αποδόσεις και ισχυρό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Το ζητούμενο είναι οι επενδυτές να λαμβάνουν σωστή και ολοκληρωμένη ενημέρωση αναφορικά με τις εταιρείες αυτές και τις επενδυτικές επιλογές που προσφέρουν».

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ

Όπως υπογραμμίζει ο κ. Ταννούσης, «η Consulco, βαθιά εδραιωμένη στον τομέα των επαγγελματικών και επενδυτικών υπηρεσιών από το 1993, έχει πολυετή εμπειρία στον τομέα της διαχείρισης

τα τελευταία 10 χρόνια και μετά την απόφαση για το Brexit (2016) και την πανδημία COVID-19 (2020), τα κέρδη και μερίσματα των επενδυτών της London Credit παραμένουν σταθερά, χωρίς καμία διακύμανση

επενδύσεων στο Λονδίνο και σταθερές υψηλές επενδυτικές αποδόσεις. Δραστηριοποιείται με δύο εταιρείες, την Consulco Real Estate και τη London Credit, μέσω των οποίων δημιουργεί και διαχειρίζεται μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες επενδύσεις. Οι επενδύσεις αυτές δίνουν λύσεις σε ιδιώτες και θεσμικούς επενδυτές, προσφέροντάς τους την επιλογή να επενδύσουν σε βραχυπρόθεσμο και μεσοπρόθεσμο ορίζοντα και σε χαμηλό ή μέτριο επίπεδο ρίσκου, έτσι ώστε αυτά τα επενδυτικά προϊόντα να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις τους».

CONSULCO REAL ESTATE

Κύρια δραστηριότητα της Consulco Real Estate τα τελευταία 10 χρόνια είναι η διαχείριση επενδύσεων σε ακίνητα στο Λονδίνο, με το χαρτοφυλάκιο να υπερβαίνει τα 120 εκατομμύρια στερλίνες και να αποτελείται από εμπορικά και οικιστικά ακίνητα, με απώτερο σκοπό τη δημιουργία κεφαλαιακής υπεραξίας και την αύξηση των ενοικίων και των κερδών. Η καθαρή απόδοση που έχει επιτύχει για τους επενδυτές της είναι 8,18% ετησίως για την περίοδο 2010-2020, αξιολογημένη από τη Morgan Stanley Capital International (MSCI). Η πολυετής πείρα των διευθυντικών στελεχών στο Λονδίνο και τα εντυπωσιακά αποτελέσματα της τελευταίας σχεδόν δεκαετίας απέδειξαν έμπρακτα την πετυχημένη στρατηγική της εταιρείας. Η Consulco πολύ σύντομα θα ανακοινώσει τη νέα πεντάχρονη συλλογική επένδυση Real Estate Fund, με την οποία

επικεντρώνεται στην αγορά και την επέκταση εμπορικών ακινήτων σε περιοχές του Λονδίνου με αυξημένη ζήτηση. Η συλλογική αυτή επένδυση θα είναι ανοιχτή για εγγραφή προς ιδιώτες και θεσμικούς επενδυτές σε 3 μήνες.

LONDON CREDIT

Παράλληλα, η Consulco έχει ιδρύσει την εταιρεία London Credit, η οποία τα τελευταία 10 χρόνια παρέχει βραχυπρόθεσμες δανειοδοτήσεις με εξασφάλιση οικιστικά και εμπορικά ακίνητα του Λονδίνου, στις οποίες συμμετέχουν επενδυτές οι οποίοι απολαμβάνουν σταθερές και υψηλές αποδόσεις. Μέσω αυτής της συμμετοχής, οι επενδυτές μπορούν όχι μόνο να αντλούν σταθερό εισόδημα, αλλά και να επωφελούνται από μια ξεκάθαρη στρατηγική εξόδου, δεδομένου ότι οι χρηματοδοτήσεις εξοφλούνται εξ ολοκλήρου συνήθως εντός έξι έως δώδεκα μηνών. Η επένδυση βραχυπρόθε-

σμα αποφέρει σταθερές αποδόσεις μεταξύ 5-7% και εξασφάλιση με ακίνητο στο Λονδίνο που έχει αξία τουλάχιστον 150% του ποσού της επένδυσης. Τα τελευταία 10 χρόνια η London Credit έχει εγκρίνει βραχυπρόθεσμα δάνεια αξίας πέραν των 120 εκατομμυρίων στερλινών. Το 2021 η Consulco έχει δημιουργήσει το London Credit Fund, ένα ταμείο εναλλακτικών επενδύσεων, το οποίο προσφέρει σε επαγγελματίες και καλά ενημερωμένους επενδυτές υψηλές και σταθερές αποδόσεις 4% στο ευρώ, βραχυπρόθεσμο ορίζοντα 12 μηνών και προστασία του επενδυτικού κεφαλαίου με ακίνητο στο Λονδίνο μεγαλύτερης αξίας. Τους τελευταίους 7 μήνες το ενεργητικό του ταμείου έφτασε τα 11 εκατομμύρια ευρώ, με το προφίλ των επενδυτών να αποτελείται από ασφαλιστικές εταιρείες, ταμεία προνοίας και συντάξεων, εταιρείες, τράπεζες και ιδιώτες. Διαχρονικός στόχος του

Ομίλου είναι η προστασία και αύξηση της απόδοσης των κεφαλαίων των πελατών μας, διαμέσου των κατάλληλων δομών και επενδύσεων, και η πετυχημένη και συνετή διαχείριση κινδύνου. Ενδεικτικό είναι ότι, τα τελευταία 10 χρόνια και μετά την απόφαση για το Brexit (2016) και την πανδημία COVID-19 (2020), τα κέρδη και μερίσματα των επενδυτών της London Credit παραμένουν σταθερά, χωρίς καμία διακύμανση. «Για να πετύχεις αυτόν τον στόχο είναι αναγκαίο να έχεις έμπειρα άτομα και να δραστηριοποιείσαι στην κατάλληλη αγορά, με σωστά νομοθετικά πλαίσια και με επαγγελματισμό. Οι επενδυτές που εμπιστεύονται τον Όμιλό μας στηρίζονται στην πολύχρονη γνώση και εμπειρία του στον τομέα των εναλλακτικών επενδύσεων και στα εντυπωσιακά αποτελέσματα που πετυχαίνει», τονίζει ο Director of Investment Services της Consulco, Μιχάλης Ταννούσης.

EconomyToday 51

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΑ ΤΑΜΕΙΑ FUND SERVICES ΜΕ ΤΗΝ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗ ΤΗΣ PwC ΚΥΠΡΟΥ Πλήρες φάσμα υπηρεσιών σε ό,τι αφορά επενδυτικά ταμεία και εταιρείες διαχείρισης.

«Η

ανάπτυξη του τομέα των επενδυτικών ταμείων είναι συνεχής και δυναμική», τονίζουν σε συνέντευξή τους οι Χρίστια I. Ευαγόρου, Director Fund Services, και Κωνσταντίνος Α. Κωνσταντίνου, Senior Manager Fund Services της PwC Κύπρου. Παρουσιάζοντάς μας τις εξειδικευμένες υπηρεσίες που παρέχει στο πελατολόγιό της η PwC Κύπρου, τα δύο στελέχη του οργανισμού αναφέρονται παράλληλα στις προοπτικές του τομέα, ενώ καταθέτουν τις εισηγήσεις τους για το πώς η Κύπρος θα μπορούσε να προσελκύσει περισσότερους επενδυτές. Δύο μήνες πριν από το τέλος του έτους, ποιος είναι ο απολογισμός όσον αφορά τον τομέα των επενδυτικών ταμείων στην Κύπρο; Τα τελευταία στατιστικά στοιχεία της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Κύπρου (EKK) αποδεικνύουν τη συνεχή και δυναμική ανάπτυξη του τομέα των επενδυτικών ταμείων στην Κύπρο.

Kατά το δεύτερο τρίμηνο του έτους 2021 και με μια ποσοστιαία αύξηση της τάξης του 9% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, τα συνολικά περιουσιακά στοιχεία υπό διαχείριση από τις κυπριακές εταιρείες διαχείρισης για πρώτη φορά έχουν ξεπεράσει το φράγμα των €10 δισεκατομμυρίων. Επιπλέον, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία για το δεύτερο τρίμηνο του έτους 2021, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς εποπτεύει περίπου 289 εταιρείες διαχείρισης και οργανισμούς συλλογικών επενδύσεων. Αυτή η ανοδική πορεία αναμένεται

52 EconomyToday

να συνεχιστεί, εφόσον η χώρα μας τυγχάνει όλο και μεγαλύτερης αναγνώρισης, προσελκύοντας ολοένα και περισσότερο ενδιαφέρον. Ποιος είναι ο ρόλος και ποια η συνεισφορά των επενδυτικών ταμείων στην κυπριακή οικονομία; Αρχικά πρέπει να αναφερθεί ότι, από τα συνολικά 227 επενδυτικά ταμεία που είναι εγγεγραμμένα στην Κύπρο, τα 128 επενδύουν αποκλειστικά ή εν μέρει στην τοπική πραγματική οικονομία. Η εν λόγω συνεισφορά ανέρχεται στα €2,3 δισεκατομμύρια. Στατιστικά, το ποσό αυτό αποτελεί το 21,8% των συνολικών περιουσιακών στοιχείων υπό διαχείριση. Τα εν λόγω στοιχεία, τα οποία βασίζονται στις πρόσφατες στατιστικές αναφορές της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς αντικατοπτρίζουν

Προβλέποντας την ανάπτυξη του κλάδου των επενδυτικών ταμείων στην Κύπρο, η PwC Κύπρου δημιούργησε ένα τμήμα με εξειδίκευση στις υπηρεσίες που αφορούν τα επενδυτικά ταμεία (Fund Services)

το μέγεθος της πραγματικής συνεισφοράς αλλά και της προοπτικής του τομέα που βρίσκεται ακόμη στα αρχικά στάδια της εξέλιξης. Πέραν των απτών επενδύσεων, όμως, ιδιαίτερη και ενδεχομένως μεγαλύτερη σημασία έχουν τα παράπλευρα οφέλη από την ανάπτυξη του τομέα. Αυτά περιλαμβάνουν την αύξηση των κρατικών εσόδων από φορολογικές πηγές, τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, όπως οι λειτουργοί συμμόρφωσης και ρίσκου, αλλά και την αύξηση των εργασιών των παρόχων υποστηρικτικών υπηρεσιών, όπως οι δικηγόροι και οι λογιστές.

ΠΡΟΣΕΛΚΥΣΗ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

Με ποιους τρόπους θεωρείτε ότι θα μπορούσαμε να προσελκύσουμε μεγαλύτερο

αριθμό επενδυτών; Ως χώρα θα μπορούσαμε να προσελκύσουμε περισσότερους επενδυτές με την υιοθέτηση ενός μακροπρόθεσμου σχεδίου προώθησης, το οποίο να εφαρμόζεται με την ενεργό συμμετοχή του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα. Η στοχευμένη προβολή του τομέα στο εξωτερικό, η συνεχιζόμενη εξέλιξη του νομοθετικού πλαισίου, η επικείμενη θέσπιση της νομοθεσίας που θα εποπτεύει την παροχή υπηρεσιών διοικητικής υποστήριξης, η αξιοποίηση των στενών σχέσεων με συμμαχικές χώρες και η οργάνωση εκδηλώσεων σε στοχευμένες χώρες είναι μερικοί τρόποι που θα μπορούσαμε να εφαρμόσουμε προκειμένου να προωθήσουμε τα κυπριακά ταμεία και τη χώρα μας διεθνώς. Αξιοσημείωτες ενέργειες προς αυτή την κατεύθυνση αποτελούν η πρόσφατη αναβάθμιση των επενδυτικών ταμείων της Κύπρου σε FPI I από την κυβέρνηση της Ινδίας και η αναμενόμενη αναβάθμισή τους από τον οίκο αξιολόγησης Morning Star σε Grade 2. Με αυτόν τον τρόπο το επενδυτικό καθεστώς του νησιού μας αναβαθμίζεται σημαντικά, ενισχύοντας παράλληλα τις προοπτικές του τομέα.

ΟΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΜΑΣ

Ποιες υπηρεσίες παρέχετε στους πελάτες σας και ποια προϊόντα περιλαμβάνει το χαρτοφυλάκιό σας; Στους πελάτες μας προσφέρουμε μια σειρά υπηρεσιών, όπως οι υπηρεσίες σύστασης και αδειοδότησης τόσο των επενδυτικών ταμείων όσο και των διαχειριστών τους. Μέσω των συμβουλευτικών μας υπηρεσιών, αναλύουμε τα χαρακτηριστικά και τους στόχους των πελατών μας, προκειμένου να τους στηρίξουμε στην απόφασή τους όσον αφορά την καταλληλότερη επιλογή δομής και το ιδανικότερο είδος επενδυτικού ταμείου. Επιπρόσθετα, ως μεσάζοντες προώθησης της αίτησης

αδειοδότησης των πελατών μας στην ΕΚΚ, αναλαμβάνουμε τη διαδικασία από την αρχική ετοιμασία των προαπαιτούμενων εγγράφων μέχρι την τελική αδειοδότηση. Επιπλέον, κατόπιν της έκδοσης της σχετικής αδειοδότησης, παραμένουμε δίπλα στους πελάτες μας με την παροχή διαφόρων υπηρεσιών που αφορούν τη συμμόρφωσή τους με το ρυθμιστικό πλαίσιο και άλλα ζητήματα, όπως τα θέματα άμεσης και έμμεσης φορολογίας, τα θέματα εσωτερικού και εξωτερικού ελέγχου κλπ. Η ομάδα μας παρέχει επίσης συνεχή στήριξη και διοικητικές υπηρεσίες στους πελάτες μας, γνωστές στον κλάδο ως Fund Administration Services, οι οποίες περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, λογιστικές και υποστηρικτικές υπηρεσίες αποτίμησης χαρτοφυλακίου, τήρηση μητρώου μεριδιούχων και διεκπεραίωση έκδοσης και εξαγοράς μεριδίων επενδυτών.

ΤΟ ΠΕΛΑΤΟΛΟΓΙΟ ΜΑΣ

Από ποιες χώρες προέρχονται οι πελάτες σας και ποιοι είναι οι κυριότεροι τομείς επενδύσεων των κυπριακών επενδυτικών ταμείων; Το μεγαλύτερο ενδιαφέρον για δημιουργία κυπριακών επενδυτικών ταμείων προέρχεται από την Ελλάδα, την Κύπρο και το Ηνωμένο Βασίλειο. Ζήτηση παρατηρείται επίσης και από τη Μέση Ανατολή και πιο συγκεκριμένα από χώρες όπως είναι το Ισραήλ και ο Λίβανος, ενώ δεν είναι αμελητέο και το ενδιαφέρον που διαφαίνεται στον ορίζοντα από οικονομικές υπερδυνάμεις, όπως η Κίνα, η Ινδία και οι ΗΠΑ. Ιδιαίτερα όσον αφορά την Ινδία, θεωρούμε πως έχουμε θέσει γερά θεμέλια για μια μακροχρόνια συνεργασία. Πέραν της αυξημένης ζήτησης για τη δημιουργία κυπριακού επενδυτικού ταμείου από ινδικές εταιρείες διαχείρισης, η πρόσφατη αναβάθμιση των κυπριακών επενδυτικών ταμείων από την

ινδική κυβέρνηση ως κατηγορίας FPI I δημιουργεί σημαντικές ευκαιρίες για επενδύσεις στις αγορές της Ινδίας. Τα επενδυτικά κεφάλαια διοχετεύονται σε διάφορους τομείς, όπως αυτούς της φιλοξενίας και αναψυχής, της εκπαίδευσης και της υγείας. Τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί αυξημένο ενδιαφέρον και για τους τομείς της ναυτιλίας και της αειφόρου ανάπτυξης.

ΟΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ

Σε ποιους άλλους τομείς βλέπετε να υπάρχει προοπτική; Oι τομείς με τη μεγαλύτερη προοπτική αφορούν τις επενδύσεις σε βιώσιμες επενδύσεις, σε βιώσιμες πηγές ενέργειας, αλλά και στη χρηματοοικονομική τεχνολογία (Fintech). Τόσο σε Ευρωπαϊκό όσο και σε κρατικό επίπεδο, γίνονται επικεντρωμένες προσπάθειες για την ανάπτυξη των συγκεκριμένων τομέων, γεγονός που συνάδει με τα διάφορα κίνητρα που δίνονται στους συγκεκριμένους αυτούς τομείς από την κυβέρνηση. Η εγχώρια αγορά λαμβάνει συνεχώς μέτρα, τόσο σε θεσμικό όσο και σε εποπτικό επίπεδο, ούτως ώστε να διασφαλιστεί η σωστή προώθηση και θεμελίωση των βιομηχανιών αυτών στο εγγύς και μακροπρόθεσμο μέλλον. Ανδρέας Γιασεμίδης Συνέταιρος, Υπεύθυνος Υπηρεσιών Επενδυτικών Ταμείων andreas.yiasemides@pwc.com Χρίστια I. Ευαγόρου Επιχειρησιακή Διευθύντρια, Υπηρεσίες Επενδυτικών ταμείων christia.evagorou@pwc.com Κωνσταντίνος Α. Κωνσταντίνου Ανώτερος Διευθυντής, Υπηρεσίες Επενδυτικών ταμείων constantinos.a.constantinou@ pwc.com PwC Central, Δημοσθένη Σεβέρη 43, 1080, Λευκωσία T:+357-22 555 000

PwC

kyπρου H PwC Κύπρου διαχρονικά στηρίζει τους πελάτες της παρέχοντας εξειδικευμένες και ποιοτικές λύσεις. Η προσέγγισή μας βασίζεται στο ποιοι είμαστε: μια ομάδα από επαγγελματίες που έχουν στόχο την εξεύρεση λύσεων και τη δημιουργία βιώσιμων αποτελεσμάτων για τους πελάτες, τα ενδιαφερόμενα μέρη και τις κοινότητες στις οποίες δραστηριοποιούνται. Οι περισσότεροι από 1.000 άνθρωποί μας στην Κύπρο ενώνουν τις δυνάμεις τους μαζί με τους 295.000 επαγγελματίες του παγκόσμιου δικτύου μας σε 156 χώρες και αποτελούν μια ομάδα ειδικών που συνδυάζουν ευφυείς προσεγγίσεις, εμπειρία και τεχνολογική καινοτομία. Προβλέποντας την ανάπτυξη του κλάδου των επενδυτικών ταμείων στην Κύπρο, η PwC Κύπρου δημιούργησε ένα τμήμα με εξειδίκευση στις υπηρεσίες που αφορούν τα επενδυτικά ταμεία (Fund Services), το οποίο παρέχει ένα πλήρες φάσμα υπηρεσιών σε άτομα και εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον εν λόγω τομέα. Η ομάδα της PwC Fund Services απαρτίζεται από 18 επαγγελματίες, οι οποίοι προέρχονται από διάφορους επαγγελματικούς και ακαδημαϊκούς κλάδους.

EconomyToday 53

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

ΠΥΛΩΝΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

ανάπτυξης η τεχνολογία Η Κύπρος διαθέτει όλα τα εχέγγυα για να καταστεί παγκόσμιο κέντρο για εταιρείες ICT.

«Η

εδραίωση της Κύπρου ως κορυφαίου προορισμού στον τομέα της τεχνολογίας μπορεί να αποδώσει πολλαπλά οφέλη στην κυπριακή οικονομία», τονίζει σε συνέντευξή του στο Economy Today o Γενικός Διευθυντής της TechIsland, Μάριος Γιωργούδης. Σημειώνοντας ότι «η Κύπρος σήμερα χρειάζεται άμεσες ξένες επενδύσεις», προσθέτει πως «τα κίνητρα που ανακοινώθηκαν από τον Υπουργό Οικονομικών είναι προς τη σωστή κατεύθυνση και είναι πολύ σημαντικά για την εξέλιξη του τομέα της τεχνολογίας». Πρόσφατα ο Υπουργός Οικονομικών παρουσίασε τη στρατηγική προσέλκυσης εταιρειών για δραστηριοποίηση ή/και επέκταση των δραστηριοτήτων τους στην Κύπρο. Πόσο σημαντική είναι αυτή η εξέλιξη για τον τομέα της τεχνολογίας στην Κύπρο και πώς βλέπετε να επηρεάζει το μέλλον του τόπου; Η Κύπρος σήμερα χρειάζεται άμεσες ξένες επενδύσεις, καθώς αυτές προσφέρουν κρίσιμη ώθηση για την οικονομική ανάπτυξη και αντιπροσωπεύουν περαιτέρω έναν σημαντικό χρηματοοικονομικό πόρο, για μια οικονομική ενίσχυση. Τα κίνητρα που ανακοινώθηκαν από τον Υπουργό Οικονομικών είναι προς τη σωστή κατεύθυνση και είναι πολύ σημαντικά για την εξέλιξη του τομέα της τεχνολογίας στην Κύπρο, αφού πιστεύουμε ακράδαντα ότι η Κύπρος διαθέτει όλα τα εχέγγυα για να καταστεί παγκόσμιο κέντρο για εταιρείες τεχνολογίας. Ταυτόχρονα, τα μέτρα αυτά επιτρέπουν στις εταιρείες τεχνολογίας που επέλεξαν την Κύπρο ως το κέντρο δραστηριοποίησής τους να συνεχίσουν απρόσκοπτα την επέκταση των δραστηριοτήτων και την ανάπτυξή τους, αφού στα μέτρα εντάχθηκαν νομοθεσίες και φορολογικά κίνητρα για την προσέλκυση του απαραίτητου ταλέντου που θα τους βοηθήσει στον σκοπό αυτό. Ως TechIsland, κρίνουμε τα μέτρα αυτά ως ικανοποιητικά και θα συνεχίσουμε τον εποικοδομητικό διάλογο με την κυβέρνηση για την υιοθέτηση κι άλλων μέτρων για επίτευξη του στόχου της προσέλκυσης εταιρειών και ταλέντων στον τομέα της τεχνολογίας.

54 EconomyToday

Ο τομέας ΤΠΕ στην Κύπρο κατέγραψε συνεισφορά στο ΑΕΠ κατά το 2020 ίση με 7%, σημειώνοντας αύξηση σε σχέση με το αντίστοιχο ποσοστό του 2019

Πιστεύετε ότι οι πυλώνες που καλύπτονται από την πρόταση είναι επαρκείς για να κάνουμε το πρώτο βήμα προκειμένου η Κύπρος να καταστεί παγκόσμιο κέντρο τεχνολογίας; Για τη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη της κυπριακής οικονομίας, η εισαγωγή ενός νέου, αναδυόμενου τομέα, που θα συμβάλλει στη δημιουργία ενός νέου πυλώνα για την οικονομία, είναι τεράστιας σημασίας. Η μετεγκατάσταση και η επέκταση των δραστηριοτήτων διεθνών εταιρειών τεχνολογίας που ήδη δραστηριοποιούνται στην Κύπρο είναι προς αυτή την κατεύθυνση και για να επιτευχθεί αυτό οι πυλώνες που καλύπτονται από την πρόταση κρίνονται ως επαρκείς ως πρώτο βήμα προς τον στόχο αυτό. Ένα από τα κύρια προβλήματα, το οποίο αφορά το διαθέσιμο ταλέντο στην Κύπρο, αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά, καθώς το χάσμα προσφοράς και ζήτησης για εγχώριο προσωπικό με νέες και προηγμένες δεξιότητες στον τομέα της πληροφορικής διευρύνεται ραγδαία και η διευκόλυνση στην πρόσληψη επαγγελματιών του τομέα από τρίτες χώρες κρίνεται ως αναγκαία και βασική. Επιπλέον, τα φορολογικά κίνητρα για τους επαγγελματίες στον τομέα της τεχνολογίας, σε συνάρτηση με τη δυνατότητα πολιτογράφησης σε 4 χρόνια, δίνουν την ευκαιρία σε εταιρείες να επενδύσουν σε ανθρώπινο δυναμικό, κάτι που θα δώσει τη δυνατότητα όχι μόνο για ανάπτυξη των εταιρειών που τους προσλαμβάνουν, αλλά και για ενδυνάμωση του ανθρώπινου δυναμικού στη χώρα.

Θα μπορούσε κατά τη γνώμη σας ο τομέας της τεχνολογίας να καταστεί βασικός πυλώνας της κυπριακής οικονομίας; Η τεχνολογία εξελίσσεται ραγδαία και αλλάζει συνεχώς τη Γιατί είναι τόσο σημαντικό να επικεντρωθούμε ζωή μας. Μια μικρή επιχείρηση μπορεί να γίνει μια παγκόσμια σε κίνητρα για την προσέλκυση εξειδικευμένου επιχείρηση με ισχύ στην αγορά μέσα σε λίγα χρόνια, μόνο ανθρώπινου δυναμικού στην Κύπρο; και μόνο επειδή είχε τη σωστή ιδέα την κατάλληλη στιγμή, με Ένας σημαντικός αριθμός διεθνών εταιρειών που άμεσο αντίκτυπο και προσφορά φυσικά και στην οικονομία εδρεύουν και δραστηριοποιούνται στην Κύπρο, προτης χώρας στην οποία εδρεύει και δραστηριοποιείται. κειμένου να καλύψουν το κενό δεξιοτήτων του τοπικού Όπως έχει ήδη αναφερθεί, για τη βιώσιμη οικονομική ανάεργατικού δυναμικού στον τομέα της πληροφορικής, πτυξη της κυπριακής οικονομίας, η εισαγωγή ενός νέου, μετεγκαθιστούν επαγγελματίες στο νησί οι οποίοι αναδυόμενου τομέα, όπως αυτού της τεχνολογίας, μπορεί συμβάλλουν σημαντικά στην αναβάθμιση του τοπικού να συμβάλει στη δημιουργία ενός νέου βασικού πυλώνα εργατικού δυναμικού που συσχετίζεται και συνεργάζεται για την οικονομία. με αυτούς. Αυτοί οι μετεγκατασταθέντες επαγγελματίες Σύμφωνα με μια τελευταία μελέτη της ΕΕ, αυτή τη στιγμή ο είναι ζωτικής σημασίας για την ταχύτερη ανάπτυξη της τομέας ΤΠΕ είναι υπεύθυνος για το 15% των ανοικτών θέσεεταιρείας που τους εργοδοτεί, καθώς μεταφέρουν τις ων εργασίας στην Ευρώπη και το ποσοστό αυτό αναμένεται απαραίτητες γνώσεις για να επιτευχθεί αυτό. Ταυτόστα επόμενα χρόνια να αυξηθεί, κάτι που τονίζει τη σημασία χρονα, οι επαγγελματίες αυτοί αποτελούν πολύτιμα και τις προοπτικές του τομέα στο μέλλον. περιουσιακά στοιχεία στη διαδικασία παροχής και Ως TechIsland, το όραμά μας είναι η επιτάχυνση της ανάπτυξης μεταφοράς της εμπειρογνωμοσύνης τους στο τρέχον του τομέα της πληροφορικής και της καινοτομίας στην Κύπρο, εργατικό δυναμικό της εταιρείας αλλά και της Κύπρου κάτι που θα προκύψει μεταξύ άλλων μέσα από μια σειρά έργων γενικώς. που αφορούν τη βελτίωση των υποδομών, των επενδυτικών ταμείων και της εκπαίδευσης και την αναβάθμιση των δεξιοτήΠοιο ρόλο έπαιξε ο τομέας της τεχνολογίας των του ανθρώπινου δυναμικού. Η ενδυνάμωση πληροφοριών και επικοινωνιών στις των παραπάνω στοιχείων πιστεύουμε ακράδαντα προσπάθειες για οικονομική ανάκαμότι θα δημιουργήσει τα απαραίτητα εφόδια για ψη από την ύφεση που προκάλεσε η Ως TechIsland, το όραμά μας είναι να καταστεί η Κύπρος ένα παγκόσμιο κέντρο για πανδημία; Λόγω της πανδημίας, δύο από τους τέσσερις η επιτάχυνση της ανάπτυξης του εταιρείες και ταλέντα του τομέα της τεχνολογίας βασικούς πυλώνες της κυπριακής οικονο- τομέα της πληροφορικής και της και της καινοτομίας, κάτι που θα δημιουργήσει έναν νέο πυλώνα της οικονομίας, ο οποίος θα μίας δέχτηκαν μεγάλα χτυπήματα. Ο τομέας καινοτομίας στην Κύπρο βασίζεται σε γερά και υγιή θεμέλια και θα έχει της ανάπτυξης ακινήτων, ο οποίος σε μεγάλο μεγάλο και θετικό αντίκτυπο στην κυπριακή βαθμό βασίζεται σε ξένους επενδυτές, και οικονομία και κοινωνία. ο τουρισμός, λόγω της κατάστασης με τον COVID-19, ο οποίος επηρεάζει αυτόν τον τομέα διεθνώς. Αντιθέτως με τους πιο πάνω τομείς, ο τομέας ΤΠΕ στην Κύπρο κατέγραψε συνεισφορά στο ΑΕΠ κατά το 2020 ίση με 7%, σημειώνοντας αύξηση σε σχέση με το αντίστοιχο ποσοστό του 2019, ενώ και κατά το 2021 αναμένεται να καταγράψει ακόμη μεγαλύτερη αύξηση. Σε παγκόσμιο επίπεδο, παρατηρείται μια Ποια θα είναι τα οφέλη για την να βοηθήσει στην τεχνολογική συνεχιζόμενη αύξηση των δραστηριοτήτων εταιρειών κυπριακή οικονομία εάν η Κύπρος αναβάθμιση της Κύπρου, τόσο σε τεχνολογίας, ενώ και στην Κύπρο παρατηρείται τα εξελιχθεί σε τεχνολογικό κέντρο; ό,τι αφορά τις κρατικές διαδικατελευταία χρόνια μια συνεχής κάθοδος ξένων εταιΗ εδραίωση της Κύπρου ως κορυσίες και υπηρεσίες, καθώς και την ρειών τεχνολογίας, οι οποίες επιλέγουν τη χώρα μας φαίου προορισμού στον τομέα της ακαδημαϊκή και επιχειρηματική ως το κέντρο δραστηριοποίησής τους, κάτι στο οποίο τεχνολογίας μπορεί να αποδώσει κοινότητα, όσο και σε ό,τι αφορά βοήθησε και ο Μηχανισμός Ταχείας Δραστηριοποίησης πολλαπλά οφέλη στην κυπριακή τη μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, οικονομία: της κοινωνίας γενικώς. ο οποίος απλοποίησε και επίσπευσε γραφειοκρατικές ● Η ενίσχυση του οικοσυστήμα● Η συμβολή στον εμπλουτισμό της διαδικασίες. Ο τομέας αυτός, κατά τη διάρκεια της τος τεχνολογίας και καινοτομίας δεξαμενής ταλέντων στον τομέα μπορεί να αποφέρει άμεσες ξένες της τεχνολογίας μπορεί να δημιπανδημίας, είναι εκ των τομέων της οικονομίας της επενδύσεις στις εταιρείες που το ουργήσει ένα ρεύμα καθόδου εταιχώρας που δημιούργησαν τις περισσότερες θέσεις αποτελούν. ρειών τεχνολογίας στην Κύπρο για εργασίας –την ίδια στιγμή που πολλές θέσεις εργα● Η ενίσχυση της θέσης της τη δραστηριοποίησή τους, με άμεσο σίας χάθηκαν λόγω του κορωνοϊού– και μάλιστα με Κύπρου όσον αφορά τα ταλέντα αντίκτυπο τόσο στην πραγματική μισθούς υψηλότερους από τον μέσο μισθό, κάτι που του τομέα της τεχνολογίας και οικονομία όσο και στο δημοσιονοδίνει ακόμη μεγαλύτερη σημασία στον ρόλο του τομέα τους απόφοιτους STEM μπορεί μικό περιβάλλον της χώρας. ΤΠΕ στις προσπάθειες για οικονομική ανάκαμψη από την ύφεση που δημιουργήθηκε στη χώρα.

ΚΙΝΗΤΡΑ ΓΙΑ ΠΡΟΣΕΛΚΥΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ

ΤΟ ΟΦΕΛΟΣ ΓΙΑ

ΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

EconomyToday 55

θεμα

Το Bitcoin είναι χρήμα:

Μύθος ή πραγματικότητα;

ΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ΒΛΑΧΟΥ Blockchain Researcher, Educator & Community Builder

Μπορεί όμως το Bitcoin να χαρακτηριστεί ως «χρήμα»;

Ο

ι άνθρωποι μπορούν να συναλλάσσονται με Bitcoins και άλλα κρυπτονομίσματα παγκοσμίως, δεδομένης της πρόσβασής τους στο διαδίκτυο. Ακόμη και σε χώρες με περιοριστικά μέτρα στη χρήση κρυπτονομισμάτων, όπως η Κίνα, η Βολιβία και το Ιράν, οι άνθρωποι εξακολουθούν να διερευνούν τρόπους εκμετάλλευσης κρυπτονομισμάτων, κυρίως για σκοπούς συναλλαγών και εξόρυξης. Μπορούμε να υποθέσουμε ότι το Bitcoin λειτουργεί χωρίς σύνορα ανά το παγκόσμιο.

56 EconomyToday

Η πρόσφατη ταξινόμηση του Bitcoin ως νόμιμου χρήματος στο Ελ Σαλβαδόρ θύμισε σε πολλούς οικονομολόγους την 4η λειτουργία του χρήματος

Για να απαντήσουμε σε αυτή την κοινή ερώτηση, πρέπει να ελέγξουμε εάν το Bitcoin ικανοποιεί τις τρεις κύριες λειτουργίες του χρήματος. Σύμφωνα με μεγάλα νομισματικά ιδρύματα, όπως το ΔΝΤ και την ΕΚΤ, το χρήμα έχει τρεις κύριες λειτουργίες: 1. Μέσο ανταλλαγής 2. Λογιστική μονάδα 3. Παρακαταθήκη αξιών Για να αξιολογήσουμε το Bitcoin ως χρήμα σε σύγκριση με τα παραδοσιακά νομίσματα, πρέπει να εμβαθύνουμε στους ορισμούς αυτών των τριών λειτουργιών. Κατά συνέπεια, θα είμαστε σε θέση να καταλάβουμε εάν το Bitcoin μπορεί να αποτελέσει ένα παγκόσμιο νομισματικό σύστημα.

Τα ακόλουθα χαρακτηριστικά αναδεικνύουν ένα νόμισμα ως αξιοπρεπές μέσο ανταλλαγής: - Ανθεκτικότητα: Η αντίσταση στη φυσική φθορά Τα παραδοσιακά νομίσματα είναι αρκετά ανθεκτικά, αλλά υπάρχουν μερικές περιπτώσεις ζημιών και φθοράς, ειδικά για χαρτονομίσματα. Το Bitcoin λειτουργεί καθαρά διαδικτυακά και είναι πλήρως ανθεκτικό σε σχέση με τα υπάρχοντα νομίσματα.

Μέσο ανταλλαγής

Η ευκολία/αποτελεσματικότητα με την οποία μπορεί ένα νόμισμα να ανταλλαχθεί για προϊόντα ή/και υπηρεσίες. Τα παραδοσιακά νομίσματα, όπως το δολάριο, το ευρώ και η αγγλική λίρα, αποτελούν μια αποτελεσματική μέθοδο για τους ανθρώπους ώστε να ανταλλάσσουν προϊόντα ή/και υπηρεσίες. Επομένως, το χρήμα λειτουργεί ως το εργαλείο που βοηθά τους ανθρώπους να εμπορεύονται προϊόντα και υπηρεσίες. Το Bitcoin μπορεί να γίνει επίσης ευρέως αποδεκτό από οποιοδήποτε άλλο παραδοσιακό νόμισμα, σε περίπτωση παγκόσμιας υιοθέτησης. Είναι ήδη πιο αποτελεσματικό από άποψη κόστους, ταχύτητας και διαφάνειας για την πλειονότητα των επιχειρηματικών συναλλαγών.

- Μεταφορά: Η ευκολία μεταφοράς από το ένα μέρος στο άλλο Οι μεταφορές παραδοσιακών νομισμάτων γίνονται εύκολα από την τσέπη ενός ατόμου μέχρι και σε τεράστιες ποσότητες. Υπάρχουν ωστόσο πολλοί τύποι ορίων στις μεταφορές παραδοσιακών νομισμάτων, ειδικά στις διαδικτυακές ροές. Οι μεταφορές Bitcoin πραγματοποιούνται στο διαδίκτυο χωρίς όρια και με ελάχιστο κόστος.

- Διαιρετότητα: Όταν τα χρήματα χωρίζονται σε μικρότερες αξίες προκειμένου να διευκολυνθεί η ανταλλαγή προϊόντων ή/και υπηρεσιών μικρότερης αξίας Τα παραδοσιακά νομίσματα διαιρούνται συνήθως σε δύο δεκαδικά ψηφία. Ένα άτομο εύκολα μπορεί να ανταλλάξει ένα χαρτονόμισμα των 10 δολαρίων με δύο χαρτονομίσματα των 5 δολαρίων κλπ. Το Bitcoin είναι ακόμη περισσότερο διαιρετό από ό,τι τα παραδοσιακά νομίσματα, έως οκτώ δεκαδικά ψηφία.

- Εναλλαξιμότητα: Ο βαθμός στον οποίο μια μεμονωμένη μονάδα ενός νομίσματος είναι εναλλάξιμη με μια άλλη μεμονωμένη μονάδα του ίδιου νομίσματος Τα παραδοσιακά νομίσματα είναι εναλλάξιμα, δηλαδή ένα κέρμα 1 ευρώ έχει την ίδια αξία με ένα άλλο κέρμα 1 ευρώ. Τα Bitcoins είναι επίσης πλήρως εναλλάξιμα. Σημειώστε ότι τα NFT είναι κρυπτονομίσματα που δεν είναι ανταλλάξιμα, με σκοπό να αντιπροσωπεύουν διαφορετική αξία, π.χ. μια μονάδα αντιπροσωπεύει έναν πίνακα ζωγραφικής και μια άλλη μονάδα του ίδιου κρυπτονομίσματος μπορεί να αντιπροσωπεύει έναν άλλο πίνακα ζωγραφικής με μεγαλύτερη αξία.

- Δυσκολία παραποίησης: Εάν τα χρήματα είναι δύσκολο να αντιγραφούν και να χρησιμοποιηθούν για πραγματικές συναλλαγές Τα πλαστά χαρτονομίσματα είναι ένα μεγάλο πρόβλημα για όλα τα παραδοσιακά νομίσματα. Δεν υπάρχουν πλαστά Bitcoins στην ίδια αλυσίδα blockchain, λόγω του συναινετικού αλγορίθμου και της αποκέντρωσης του δικτύου. Το Bitcoin φαίνεται να ικανοποιεί τα περισσότερα χαρακτηριστικά ενός καλού μέσου ανταλλαγής με πιο πειστικό τρόπο από ό,τι τα παραδοσιακά νομίσματα. Για παράδειγμα, το Bitcoin είναι πολύ πιο ανθεκτικό και πιο εύκολα μεταφερόμενο και διαιρούμενο από ό,τι το ευρώ και το δολάριο, ενώ επίσης δεν μπορεί να πλαστογραφηθεί.

EconomyToday 57

θεμα

Λογιστική μονάδα Τα χρήματα μπορούν να λειτουργήσουν ως μονάδα μέτρησης της αξίας των προϊόντων, των υπηρεσιών, των περιουσιακών στοιχείων και λοιπών υποχρεώσεων. Μια καλή λογιστική μονάδα είναι αυτή που μας επιτρέπει να μετρήσουμε και να συγκρίνουμε οποιεσδήποτε δεδομένες τιμές, όπως: - Τιμή δύο φορητών υπολογιστών, ενός αυτοκινήτου και πέντε μήλων - Τιμή του νέου iPhone - Τιμή ενός Bitcoin - Αγοραστική αξία του Λιονέλ Μέσι - Οικονομικές καταστάσεις πολυεθνικής εταιρείας - ΑΕΠ των ΗΠΑ έναντι ΑΕΠ της Ρωσίας Τα παραδοσιακά νομίσματα είναι τα καλύτερα εργαλεία για τη μέτρηση των αξιών παγκοσμίως. Ένα βασικό χαρακτηριστικό μιας καλής λογιστικής μονάδας είναι η σταθερότητα. Η σταθερότητα στην αξία μιας μονάδας ενός νομίσματος το καθιστά πολύ πιο βολικό να χρησιμοποιηθεί ως λογιστική μονάδα σε μια οικονομία. Επομένως, τα παραδοσιακά νομίσματα είναι προς το παρόν πολύ πιο βολικά για αυτή τη χρήση από ό,τι το Bitcoin, λόγω της σταθερότητας των τιμών και των ποσοστών υιοθέτησης. Τα ποσοστά διακύμανσης στην αξία του Bitcoin ενδέχεται να υποδηλώνουν ότι τα κρυπτονομίσματα δεν είναι επαρκή για να λειτουργήσουν ως λογιστική μονάδα για μια οικονομία. Ωστόσο, οι συνθήκες μπορεί να αλλάξουν με την πάροδο του χρόνου, εάν η τιμή του Bitcoin γίνει πιο σταθερή, συνοδευόμενη από την εμφάνιση των σταθερών νομισμάτων (stablecoins). Ένα νόμισμα είναι συνήθως (αλλά όχι πάντα) ταυτόχρονα μέσο ανταλλαγής και λογιστική μονάδα σε μια χώρα. Για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια του υψηλού πληθωρισμού στη Χιλή, οι έμποροι δημοσίευαν τιμές προϊόντων σε δολάρια, αλλά δέχονταν πληρωμές στο τοπικό νόμισμα με την ισχύουσα συναλλαγματική ισοτιμία.

Παρακαταθήκη αξιών Ο μηχανισμός με τον οποίο η αξία ενός νομίσματος μπορεί να αποθηκευτεί και να ανακτηθεί στο μέλλον με υψηλό βαθμό προβλεψιμότητας για τη μελλοντική του αξία. Η παρακαταθήκη αξιών είναι ένα χαρακτηριστικό πολλών περιουσιακών στοιχείων πέρα από τα νομίσματα. Αναμφισβήτητα, η αξία οποιουδήποτε περιουσιακού στοιχείου δεν μπορεί να έχει τέλειο βαθμό προβλεψιμότητας. Τα περισσότερα παραδοσιακά νομίσματα μπορούν να ικανοποιήσουν σε έναν βαθμό αυτή τη λειτουργία, λόγω περιορισμένων 58 EconomyToday

διακυμάνσεων της τιμής σε σύγκριση με άλλα περιουσιακά στοιχεία, όπως τα κρυπτονομίσματα και τα ακίνητα. Η ικανότητα ενός νομίσματος να είναι μια καλή παρακαταθήκη αξιών εξαρτάται από τις τρέχουσες προσδοκίες για τη σταθερή ή προβλέψιμη μελλοντική ζήτηση και προσφορά για την αξία του. Αξιοσημείωτα παραδείγματα, εκτός από τα παραδοσιακά νομίσματα, αποτελούν ο χρυσός, οι μετοχές και τα ομόλογα. Όλα αυτά τα περιουσιακά στοιχεία υπόκεινται σε μεταβλητότητα και κανένα από αυτά δεν είναι το τέλειο εργαλείο παρακαταθήκης αξιών. Η κατοχή Bitcoins και άλλων κρυπτονομισμάτων όλα αυτά τα χρόνια θα ήταν μια μεγάλη επένδυση, σύμφωνα με το ιστορικό τιμών μέχρι τώρα. Ως εκ τούτου, πολλοί υποστηρίζουν ότι το Bitcoin είναι η καλύτερη

επένδυση που θα μπορούσε να κάνει κάποιος και κατ’ επέκταση το τέλειο εργαλείο παρακαταθήκης αξιών, που μεγιστοποίησε τις αποδόσεις για τους επενδυτές. Ωστόσο, αν πάρουμε αυστηρά τον ορισμό του εργαλείου, το Bitcoin είναι περιουσιακό στοιχείο με μεγάλη διακύμανση και χαμηλό βαθμό προβλεψιμότητας όσον αφορά τη μελλοντική του αξία.

Η 4η λειτουργία του χρήματος – Πρότυπο αναβαλλόμενης πληρωμής Η πρόσφατη ταξινόμηση του Bitcoin ως νόμιμου χρήματος στο Ελ Σαλβαδόρ θύμισε σε πολλούς οικονομολόγους την 4η λειτουργία του χρήματος. Το πρότυπο αναβαλλόμενης πληρωμής υπονοεί ότι περιουσιακά στοιχεία όπως ένα παραδοσιακό νόμισμα και το Bitcoin είναι ευρέως αποδεκτά για την αγορά

Το Bitcoin μπορεί να γίνει ευρέως αποδεκτό από οποιοδήποτε άλλο παραδοσιακό νόμισμα, σε περίπτωση παγκόσμιας υιοθέτησης

αγαθών και υπηρεσιών. Αρκετές χώρες εξετάζουν το ενδεχόμενο να χρίσουν το Bitcoin ως νόμιμο χρήμα στο μέλλον, με την κοινότητα να ψηφίζει την Παραγουάη και τη Βενεζουέλα ως τις πιο πιθανές. Τα ενδιαφερόμενα μέρη του κλάδου θα αξιολογήσουν τα αποτελέσματα των νέων νομικών εξελίξεων, τα οποία θα μπορούσαν να επηρεάσουν τις επιχειρηματικές δραστηριότητες εντός του οικοσυστήματος των κρυπτονομισμάτων. Δεν υπάρχει νόμισμα που να ικανοποιεί απόλυτα όλες τις κύριες λειτουργίες ενός νομίσματος. Το ίδιο ισχύει για το Bitcoin και τα χιλιάδες κρυπτονομίσματα. Ωστόσο, δεδομένων των ανταγωνιστικών χαρακτηριστικών των κρυπτονομισμάτων σε σύγκριση με τα παραδοσιακά νομίσματα, όπως η αποκέντρωση, η διαφάνεια και η ταχύτητα, ποιος μπορεί να στοιχηματίσει εναντίον αυτής της εντυπωσιακής τεχνολογίας;

EconomyToday 59

ΑΡΘΡΟ

Back to the future: Βιώσιμη ανάπτυξη και κλιματική κρίση II

ΤΟΥ ΚΥΡΙΑΚΟΥ Ε. ΓΕΩΡΓΙΟΥ Εργάτη Γνώσης

Α

πό τη στήλη έχουν γίνει επανειλημμένα αναφορές στη βιώσιμη ανάπτυξη και στην ανάγκη να ελεγχθεί η κλιματική κρίση, η οποία προέρχεται από την παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας, λόγω ανθρώπινης δραστηριότητας, και από τη διαφοροποίηση των καιρικών φαινομένων. Στο προηγούμενο κείμενο έγινε αναφορά στα προβλήματα και στο θεωρητικό υπόβαθρο. Στο παρόν κείμενο γίνεται αναφορά σε μια σειρά από λύσεις, πλείστες όσες από το παρελθόν, εξού και ο τίτλος, και κάποιες από το μέλλον. Η βιώσιμη ανάπτυξη αφορά την κάλυψη των αναγκών των σημερινών γενεών, χωρίς όμως να τίθεται σε κίνδυνο η δυνατότητα των μελλοντικών γενεών να καλύπτουν τις δικές τους ανάγκες. Αυτό μεταφράζεται σε λελογισμένη χρήση των πόρων (φυσικών, οικονομικών, κοινωνικών κα άλλων), ώστε να μην εξαντλούνται και να υπάρχουν

60 EconomyToday

Μια βιώσιμη οικονομία δεν μπορεί να βασίζεται στη σχεδόν αποκλειστική παροχή υπηρεσιών χωρίς επιπρόσθετη αξία έντασης ευφυΐας και γνώσης

διαθέσιμοι για τις επόμενες γενεές. Ως παραδείγματα, δεν εξαντλούμε τις διαθέσιμες πηγές ενέργειας ή καθαρού νερού και δεν μολύνουμε το περιβάλλον κατά τρόπο ώστε εξελικτικά να μην είναι βιώσιμο. Δεν δανειζόμαστε σήμερα για να μεταφέρουμε την αποπληρωμή στους απογόνους μας. Δεν εξαντλούμε τους πόρους μιας εταιρείας θέτοντας βραχυπρόθεσμους στόχους κερδοφορίας και αγνοώντας τη μακροχρόνια ανάγκη αύξησης του πλούτου της εταιρείας. Η βιώσιμη ανάπτυξη συνιστά μια ολοκληρωμένη προσέγγιση που περιλαμβάνει οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές πτυχές οι οποίες αλληλοενισχύονται. Μια βιώσιμη οικονομία δεν μπορεί να βασίζεται στη σχεδόν αποκλειστική παροχή υπηρεσιών χωρίς επιπρόσθετη αξία έντασης ευφυΐας και γνώσης. Οι χρηματοοικονομικές υπηρεσίες διαχείρισης διαθεσίμων και κεφαλαίου και η κτηματαγορά με έμφαση σε ξένους επενδυτές δεν είναι βιώσιμη ανάπτυξη. Οι νεοφυείς εταιρείες παραγωγής και διαχείρισης λογισμικού και άλλων προϊόντων και υπηρεσιών, οι συμβουλευτικές υπηρεσίες με έμφαση στη διεθνή αγορά και ο τουρισμός, υπό προϋποθέσεις, είναι βιώσιμη ανάπτυξη. Ταξιδεύοντας πρόσφατα στην Κροατία, συνειδητοποίησα το μεγάλο πρόβλημα της χώρας από την απώλεια του 20% του ΑΕΠ που προέρχεται από τον τουρισμό, μιας και τα ξενοδοχεία στην Αδριατική παραμένουν κλειστά ή υπολειτουργούν. Αντίστοιχα προβλήματα αντιμετωπίζουν και άλλοι μεσογειακοί προορισμοί, όπου η εξάρτηση από τον τουρισμό ξεπερνά το 25%. Στην περίπτωση της Κύπρου, η μείωση από αυτά τα επίπεδα στο 10% παρέχει μια ασπίδα προστασίας από τις ανεξέλεγκτες εξωγενείς διακυμάνσεις του τουρισμού. Μια υγιής οικονομία θα πρέπει να στηρίζεται και σε έναν δευτερογενή τομέα έντασης κεφαλαίου, γνώσης και τεχνολογίας με εξαγωγική κατεύθυνση. Η Κύπρος θα μπορούσε να αποτελέσει ενδιάμεσο φορέα μεταξύ Ανατολής και ΕΕ. Μια τέτοια εξέλιξη θα δημιουργήσει ευκαιρίες απασχόλησης για τεχνολόγους και μηχανικούς και μια σταθερή βάση ανάπτυξης της οικονομίας, με διασπορά πηγών εισοδήματος και περιορισμό των αστάθμητων εξωγενών παραγόντων. Στο πρόσφατο παρελθόν είχα την ευκαιρία να αξιολογήσω δύο παραδείγματα κυπριακής βιομηχανικής ευρεσιτεχνίας με πολύ υποσχόμενα αποτελέσματα. Αυτού του είδους οι πρωτοβουλίες χρειάζονται στήριξη, ιδιαίτερα από πλευράς προώθησης, αγοραλογίας και πωλήσεων στο εξωτερικό. Ο ρόλος της τεχνολογίας είναι καθοριστικός στην ανάπτυξη όλων των τομέων της οικονομίας, ακόμη και του γεωργοκτηνοτροφικού. Για παράδειγμα, η οικολογική ή

και βιώσιμη γεωργία μπορεί να συνδυαστεί άνετα με την ευφυή γεωργία για την αύξηση της παραγωγικότητας, της αποδοτικότητας και της αποτελεσματικότητας. Η ευφυής γεωργία αποτελεί μια ολοκληρωμένη προσέγγιση διαχείρισης της αγροτικής δραστηριότητας, η οποία αξιοποιεί τις σύγχρονες τεχνολογίες και την επιστημονική γνώση, με στόχο την ορθή λήψη αποφάσεων με πολλαπλά οφέλη για την αγροτική εκμετάλλευση και το περιβάλλον. Χρησιμοποιεί συγκεκριμένες διαδικασίες στη λήψη αποφάσεων, συνδυάζει όλους τους συντελεστές παραγωγής και αξιοποιεί τη γνώση και τη γεωργική έρευνα, με σκοπό τη βελτιστοποίηση του επιδιωκόμενου αποτελέσματος. Η προσπάθεια αφορά την αξιοποίηση των οικονομικών και φυσικών πόρων με τον πιο αποδοτικό τρόπο και αποτυπώνεται πολύ εύστοχα στη φράση «περισσότερα με λιγότερα». Δυστυχώς, έχουμε εγκαταλείψει πρακτικές του παρελθόντος, τότε που οι όροι βιώσιμη ανάπτυξη και κλιματική κρίση δεν ήταν γνωστοί, πρακτικές οι οποίες γεννήθηκαν μέσα από την πείρα των προγόνων μας, αποτελούσαν τρόπο ζωής και η δική μου γενιά τις έχει ζήσει ως τρόπο ζωής. Στα χωριά της Πιτσιλιάς τίποτα δεν πήγαινε χαμένο. Κάθε οικογένεια είχε οικόσιτα ζώα (κότες, αίγες και γαϊδούρι), τα οποία αφενός εξασφάλιζαν τροφή και αφετέρου ανακύκλωναν τροφή. Οι κότες έτρωγαν τα υπολείμματα της τροφής της οικογένειας με αντάλλαγμα αυγά και κρέας. Οι αίγες ζούσαν από τα αγριόχορτα που φύτρωναν στα περβόλια με αντάλλαγμα γάλα, κρέας και κοπριά. Το γαϊδούρι πήγαινε στο περιβόλι φορτωμένο κοπριά και λίπασμα και επέστρεφε φορτωμένο γεννήματα και από πάνω τροφή για τις αίγες. Πρωί-πρωί οι αγρότισσες άρμεγαν τις αίγες και μετέφεραν το γάλα στη γειτόνισσα που είχε νεπέτι (σειρά) να πάρει το γάλα και να φτιάξει χαλλούμια και αναρή και έτσι το γάλα αξιοποιείτο λόγω της απουσίας ψυγείων και οι αγρότισσες δεν έχαναν τη μέρα. Το χαλλούμι, που πλέον είναι προστατευόμενο προϊόν και μπορεί να παράγεται

Πρέπει να μελετήσουμε εξαρχής τον ρόλο του πρωτογενούς και του δευτερογενούς τομέα και το πώς θα μπορέσουμε να αξιοποιήσουμε την έρευνα και την τεχνολογία για

να δώσουμε ώθηση σε μια πιο ισορροπημένη και βιώσιμη οικονομία

μόνο στην Κύπρο, αποτελεί το μεγαλύτερο εξαγωγικό προϊόν της χώρας και η παραγωγή του πρέπει να γίνεται κατεξοχήν με τοπικό αιγοπρόβειο γάλα. Οι αίγες, τα πρόβατα, οι χοίροι και οι κότες είναι συμβατά με το κυπριακό περιβάλλον με έναν τρόπο που οι αγελάδες δεν είναι. Η παραγωγή αγελαδινού γάλακτος και κρέατος είναι μια πολύ πιο ακριβή, μακροχρόνια και ζημιογόνα προς το περιβάλλον διαδικασία. Ο σοφοί πρόγονοί μας θεωρούσαν τις αγελάδες ιερά ζώα και βοηθούς στη γεωργία, όπως και τα γαϊδούρια άλλωστε, αλλά όχι πηγή τροφής. Ο οικόσιτος χοίρος, με τη σφαγή του γύρω στα Χριστούγεννα, εξασφάλιζε συντηρημένο, παστό και καπνισμένο κρέας και λίπος για τη χρονιά. Από την επεξεργασία του κρέατος παρασκευάζονταν λουκάνικα, λούντζα, χοιρομέρι και ποσυρτή (μπέικον), σημαντικές πηγές ζωικής πρωτεΐνης, που σήμερα αποτελούν προϊόντα ΠΟΠ. Μια άλλη σημαντική παράμετρος βιώσιμης ανάπτυξης είναι η αξιοποίηση τοπικά παραγόμενων προϊόντων, παρά η εισαγωγή εξωτικών φρούτων, λαχανικών, ζωικών προϊόντων, ακόμη και οίνου, από μακρινές χώρες. Αυτό δίνει ώθηση στην τοπική παραγωγή και μειώνει το αποτύπωμα υδρογονάνθρακα της χώρας. Για παράδειγμα, πολύ γνωστό εστιατόριο στη Σαντορίνη ακολουθεί τον κανόνα ότι όλες οι πρώτες ύλες θα πρέπει να προέρχονται από περιοχές σε απόσταση όχι μεγαλύτερη των 100 χλμ. Ως κατακλείδα, θα πρέπει να μελετήσουμε εξαρχής τον ρόλο του πρωτογενούς και του δευτερογενούς τομέα και το πώς θα μπορέσουμε να αξιοποιήσουμε την έρευνα και την τεχνολογία για να δώσουμε ώθηση σε μια πιο ισορροπημένη και βιώσιμη οικονομία. Θα πρέπει να μετατρέψουμε την κρίση σε ευκαιρία για ένα νέο ξεκίνημα. Θα πρέπει να αναδιατάξουμε την κοινωνία και την οικονομία ώστε να μπορούν καλύτερα να αντεπεξέλθουν στα νέα δεδομένα. Επέστη ο χρόνος επιτέλους για μια αλλαγή υποδείγματος (paradigm shift).

EconomyToday 61

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

ΣΤΟΧΟΣ ΜΑΣ ΝΑ ΕΧΟΥΜΕ ΘΕΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΤΥΠΟ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ Η Chairwoman του Parimatch Foundation, Katerina Biloruska, παρουσιάζει τις δράσεις Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης που υλοποιεί το ίδρυμα.

«Α

ποστολή του Parimatch Foundation είναι να ενώσει το κράτος, τις υπεύθυνες επιχειρήσεις και τις πολιτικές οργανώσεις για την ευημερία των παιδιών», υπογραμμίζει στο Economy Today η Chairwoman του Ιδρύματος, Katerina Biloruska. Αναφερόμενη στο έργο που έχει να επιτελέσει το ίδρυμα Parimatch Foundation, η κ. Biloruska τονίζει μεταξύ άλλων: «Η εταιρεία έχει θέσει έναν φιλόδοξο στόχο: να έχει θετικό αντίκτυπο στην κοινωνία, κάνοντας τα παιδιά πιο υγιή και συνειδητά». Όπως εξηγεί, «φέτος, στο πλαίσιο της υλοποίησης των μεγάλων προγραμμάτων, επικεντρωθήκαμε στην προσβασιμότητα στον αθλητισμό και την εκπαίδευση, καθώς και στην ένταξη σε αυτά». Ποιες δραστηριότητες πραγματοποιεί το Parimatch Foundation; Το διεθνές φιλανθρωπικό ίδρυμα Parimatch Foundation προωθεί μια υγιή και ευημερούσα κοινωνία, εξασφαλίζοντας ίσες ευκαιρίες για τα παιδιά στους τομείς της εκπαίδευσης και του αθλητισμού, ανεξάρτητα από τα φυσικά χαρακτηριστικά και την κοινωνική θέση κάθε παιδιού.

62 EconomyToday

Ποιοι είναι οι στρατηγικοί σας άξονες και ποιος είναι ο απολογισμός σας για το τρέχον έτος; Η κύρια στρατηγική γραμμή των δραστηριοτήτων του ιδρύματος είναι η ανάπτυξη των παιδιών μέσω της παροχής πρόσβασης στον αθλητισμό και την εκπαίδευση. Φέτος, στο πλαίσιο της υλοποίησης των μεγάλων προγραμμάτων, επικεντρωθήκαμε στην προσβασιμότητα στον αθλητισμό και την εκπαίδευση, καθώς και στην ένταξη σε αυτά.

ΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΜΑΣ

Ποια έργα έχουν ολοκληρωθεί μέσω του Parimatch Foundation και ποια βρίσκονται σε εξέλιξη; Σε αυτό το σημείο, υλοποιούμε 4 ολοκληρωμένα προγράμματα στην Κύπρο, την Ουκρανία, τη Λευκορωσία και το Καζακστάν: • «Νέος Φυσικός Πολιτισμός»: Ένα πρόγραμμα που στοχεύει στην ανάπτυξη και τη διάδοση της φυσικής αγωγής στα σχολεία με σκοπό την ενίσχυση των σωΤο «Sports Mentor» είναι ένα ματικών δραστηριοτήτων των παιδιών. πρόγραμμα που επικεντρώνεται • «Yes, I Can!»: Ένα πρόγραμμα που στη διασφάλιση ότι κάθε παιδί, απευθύνεται στην υποστήριξη και την ανεξάρτητα από την κοινωνική του ανάπτυξη παιδιών με αναπηρίες και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες μέσω της θέση, μπορεί να αναπτύξει και να συμμετοχής τους στον αθλητισμό. κυνηγήσει τα όνειρά του

• «Sports Mentor»: Ένα πρόγραμμα που επικεντρώνεται στη διασφάλιση ότι κάθε παιδί, ανεξάρτητα από την κοινωνική του θέση, μπορεί να αναπτύξει και να κυνηγήσει τα όνειρά του.

• «Boost4Best»: Ένα πρόγραμμα που ξεκίνησε ειδικά για την κυπριακή κοινότητα και στοχεύει στην προώθηση αθλημάτων υψηλού επιπέδου στη χώρα. Το τελευταίο πρόγραμμα σχεδιάστηκε ειδικά για την Κύπρο – προσπαθούμε να υποστηρίξουμε πιθανούς πρωταθλητές στο ταξίδι τους προς τη νίκη, για να μπορέσουν να πανηγυρίσουν για τη χώρα τους. Ποιες στρατηγικές συνεργασίες έχετε δημιουργήσει; Αποστολή του ιδρύματος είναι να ενώσει το κράτος, τις υπεύθυνες επιχειρήσεις και τις πολιτικές οργανώσεις για την ευημερία των παιδιών. Οι στρατηγικές συνεργασίες είναι ο πυρήνας της διεύρυνσης των έργων μας. Έτσι, το πρόγραμμα «Boost4Best» στην Κύπρο υλοποιείται σε συνεργασία με την Κυπριακή Ολυμπιακή Επιτροπή. Στην Ουκρανία, τα προγράμματά μας υλοποιούνται σε μεγάλο βαθμό λόγω της εταιρικής σχέσης με το Υπουργείο Παιδείας της Ουκρανίας, καθώς και με την Εθνική Επιτροπή Αθλητισμού ατόμων με αναπηρία της Ουκρανίας.

Η ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΟΥ PARIMATCH FOUNDATION

«Έχουμε έναν επίσημο εκπρόσωπο του ιδρύματος σε κάθε περιοχή, ο οποίος είναι υπεύθυνος για τις επιχειρησιακές δραστηριότητες της τοπικής ομάδας του Parimatch Foundation. Ως μέλος του Parimatch Tech Supervisory Board είμαι υπεύθυνη για την υλοποίηση της παγκόσμιας στρατηγικής ΕΚΕ της εταιρείας και ως Πρόεδρος του Parimatch Foundation είμαι υπεύθυνη για την επίβλεψη της στρατηγικής του συνόλου των δραστηριοτήτων του ιδρύματος».

ΤΑ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΑ ΜΑΣ ΣΧΕΔΙΑ Ποια είναι τα μελλοντικά σχέδια για το Parimatch Foundation; Ο πρωταρχικός μας στόχος για φέτος είναι η επέκταση της γεωγραφικής εμβέλειας του Parimatch Foundation. Επιπλέον, υλοποιούμε ενεργά τα προγράμματά μας στην Ουκρανία, την Κύπρο, τη Λευκορωσία και το Καζακστάν. Πώς μπορεί το Parimatch Foundation να συμβάλει στην προώθηση και καλλιέργεια μιας κουλτούρας Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης; Οι δραστηριότητες της ομάδας του Parimatch Foundation αποτελούν μέρος της παγκόσμιας στρατηγικής Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης. Η εταιρεία έχει θέσει έναν φιλόδοξο στόχο: να έχει θετικό αντίκτυπο στην κοινωνία, κάνοντας τα παιδιά πιο υγιή και συνειδητά. Αυτό κάνει η ομάδα του ιδρύματος: σε κάθε πρόγραμμα PMF, ο αθλητισμός θεωρείται ως εργαλείο για την κοινωνικοποίηση των παιδιών, την προώθηση της ομαδικότητας και των ηγετικών τους δεξιοτήτων, την ενίσχυση της υγείας και την αύξηση των σωματικών δραστηριοτήτων.

EconomyToday 63

θε Θ Εμ Μα Α

Η γεωοικονομική χροιά του Αζερμπαϊτζάν

στην Κεντρική Ασία και Ευρώπη που δέχθηκε ένα τριπλό σοκ, από την πανδημία COVID-19, την πτώση των τιμών του πετρελαίου και τη σύγκρουση στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ στα τέλη του 2020 με την Αρμενία, με αποτέλεσμα το ΑΕΠ του Αζερμπαϊτζάν να μειωθεί κατά 4,3% το 2020, εξισορρόπησε τις απώλειές του από το εκτεταμένο πακέτο στήριξης της κυβέρνησης.

Το γεω-ενεργειακό στρες στον Καύκασο ΤΗΣ ΠΩΛΙΝΑΣ ΑΝΙΦΤΟΥ Αναλύτριας εξωτερικής πολιτικής και επενδύσεων ΜΕΝΑ / Κεντρικής Ασίας / Ιράν

Μ

πορεί οι χώρες της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν να κέρδισαν την ανεξαρτησία τους από την πτώση της ΕΣΣΔ στα τέλη του 1991, όμως και οι δύο χώρες στο δημοψήφισμα της 17ης Μαρτίου 1991 για το μέλλον της ΕΣΣΔ ψήφισαν υπέρ της παραμονής τους στην ΕΣΣΔ. Ειδικά το Αζερμπαϊτζάν, που ήταν πρώην ιρανικό έδαφος μέχρι το 1828, φοβόταν μια πιθανή επαναπροσάρτηση από το Ιράν, που το 1979 μετεξελίχθηκε σε Ισλαμική Δημοκρατία και μετά τον οκταετή πόλεμο με το Ιράκ (1980-88) αντελήφθη τη σημασία των πηγών ενέργειας και πετρελαίου της Κασπίας Θάλασσας. Το Αζερμπαϊτζάν είναι η χώρα που γεωγραφικά ενώνει και χωρίζει τον ενεργειακό χάρτη της Κεντρικής Ασίας με το πιο πολυάσχολο λιμάνι και τη σιδηροδρομική διέξοδο σε Ευρώπη και Ασία. Η πιο αναπτυσσόμενη χώρα του Καυκάσου, παρόλο

64 EconomyToday

Η πολιτική οικονομία του Καυκάσου είναι μια εξίσωση δυνάμεων αλλά και ενεργειακών δεδομένων που μέχρι σήμερα δεν έχει βρει μια ευοίωνη λύση για τις χώρες της περιοχής. Τις τελευταίες δύο δεκαετίες, οι χώρες του Νοτίου Καυκάσου αντιμετωπίζουν κοινωνικές κρίσεις και ένοπλες συγκρούσεις. Κύρια πηγή ήταν οι εδαφικές και οικονομικές διαφορές τους, με αποτέλεσμα σήμερα να υπάρχουν περί το 1,2 εκατομμύριο πρόσφυγες και εκτοπισμένοι ένεκα των συγκρούσεων και των πολιτειακών αλλαγών σε Ναγκόρνο-Καραμπάχ, Αμπχαζία και Νότια Οσετία. Αρχή των πιο πάνω πολιτικών αντιπαραθέσεων στάθηκαν οι συνθήκες του Gulistan το 1813 και του Turkmenchay το 1828, με τις οποίες το τότε βασιλευόμενο από τους Καζάρους Ιράν (τότε Περσία) αναγνώρισε τη ρωσική κυριαρχία επί των Erivan (στα σύνορα με το Ιράν), Nakhchivan (μεταξύ Αρμενίας, Ιράν και Τουρκίας) και Lankaran Khanates (Κασπία Θάλασσα), που σήμερα ανήκουν στο Αζερμπαϊτζάν και ρυθμίζουν ενεργειακά όλο τον Καύκασο. Τα τρία αυτά εδάφη κατακτήθηκαν από την Τσαρική Αυτοκρατορία και αφαίρεσαν από το Ιράν τον έλεγχο της Κασπίας Θάλασσας αλλά και του βόρειου περάσματος μέσω της σημερινής Αρμενίας και Γεωργίας στη Μαύρη Θάλασσα και στην Ευρώπη.

Τα τρία αυτά εδάφη σήμερα είναι τα σημαντικότερα για το Αζερμπαϊτζάν, αφού στο Lankaran στην Κασπία Θάλασσα η BP και η TOTAL κάνουν γεωτρήσεις από το 1997, ενώ το Nakhchivan είναι ο δίαυλος μεταφοράς πετρελαίου από την Κασπία στην Τουρκία και στην Ευρώπη. Το Nakhchivan, μετά τη Συμφωνία της Μόσχας στις 9/11/2020, που τερμάτισε τις εχθροπραξίες μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν, είναι υπό τον έλεγχο της ειρηνευτικής δύναμης της Ρωσίας, που ελέγχει την κίνηση του φυσικού αερίου προς την Τουρκία από το Αζερμπαϊτζάν αλλά και τυχόν αναζωπύρωση των συγκρούσεων. Το Αζερμπαϊτζάν εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου, οι οποίες χρηματοδοτούν το 60% του κρατικού προϋπολογισμού. Αυτά τα έσοδα έχουν πληγεί σοβαρά από την πανδημία και από την πτώση των τιμών του αργού πετρελαίου λόγω των μέτρων που επιβλήθηκαν από τον OPEC, με αποτέλεσμα τη συρρίκνωση του ΑΕΠ της χώρας κατά 4,3% σε σύγκριση με το 2020. Από τον Ιανουάριο ως τον Ιούνιο του 2021, οι 845 590,52 τόνοι πετρελαίου απέδωσαν $346 185,84 στη χώρα. Έτσι το Αζερμπαϊτζάν εξήγαγε 13 545 898,77 τόνους πετρελαίου αξίας $5 743 625,87 σε 23 χώρες το πρώτο εξάμηνο του 2021, εκ των οποίων εξήγαγε 6 593 792,1 τόνους πετρελαίου αξίας $2 756 878,74 στην Ιταλία και 865 947,16 τόνους πετρελαίου αξίας $338 981,82 στην Ισπανία. Την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2020, η χώρα εξήγαγε 7,7 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου. Η αξία του εξαγόμενου αερίου ανήλθε σε $1,4 δισεκατομμύριο. Πρέπει να σημειωθεί ότι εξήγαγε 6,7 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, αξίας $1,2 δισεκατομμυρίου την ίδια περίοδο το 2019. Ο τομέας πετρελαίου και φυσικού αερίου παρήγαγε $7,3 δισεκατομμύρια την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2020, με μείωση κατά 4,3% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο το 2019, ένεκα και των πολιτικών αντιπαραθέσεων εντός Αζερμπαϊτζάν που οδήγησαν στις συγκρούσεις με την Αρμενία τον Οκτώβριο του 2020 για

τον έλεγχο του ενεργειακού διαύλου του Nakhchivan. Από την άλλη, το Αζερμπαϊτζάν εισάγει χρυσό ($2,86 δισεκατομμύρια), αυτοκίνητα ($545 εκατομμύρια), διυλισμένο πετρέλαιο ($358 εκατομμύρια), σιτάρι ($311 εκατομμύρια) και συσκευασμένα φάρμακα ($236 εκατομμύρια), που εισάγονται κυρίως από το Ηνωμένο Βασίλειο ($2,48 δισεκατομμύρια), τη Ρωσία ($2,38 δισεκατομμύρια), την Τουρκία ($1,76 δισεκατομμύριο), την Κίνα ($820 εκατομμύρια) και τη Γερμανία ($551 εκατομμύρια), έχοντας ανοικτές σχέσεις με τη Δύση και τις εκβιομηχανισμένες χώρες.

Η σχέση Αζερμπαϊτζάν Τουρκίας Το 2017 η Κρατική Εταιρεία Πετρελαίου του Αζερμπαϊτζάν (SOCAR), μαζί με τις BP, Chevron, INPEX, Statoil, ExxonMobil, TP, ITOCHU και ONGC, ανανέωσαν τη συνεργασία τους ως το 2050, σε ένα συμβόλαιο που χαρακτηρίστηκε ως «η συμφωνία του αιώνα» για τα κοιτάσματα στο Azeri, στο Chirag και σε τμήμα του Gunashli (ACG) στην Κασπία Θάλασσα. Η συμφωνία αυτή έβαλε το Αζερμπαϊτζάν στον χάρτη των χωρών του πετρελαίου, υπό την αιγίδα των μεγαλύτερων συνασπισμών ενέργειας και χρηματοπιστωτικών συνεργασιών. Ως μέρος της σύμβασης, οι διεθνείς εταιρείες θα πληρώσουν ένα μπόνους $3,6 δισ. στο Κρατικό Ταμείο Πετρελαίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν και η κρατική εταιρεία θα ανακτήσει μέρος των επενδύσεων, ισχυροποιώντας την κρατική επέμβαση στη συμφωνία. Η πιο πάνω συμφωνία σήμανε και την αρχή ώστε το Αζερμπαϊτζάν, ως αναγνωρισμένη πλέον ενεργειακή δύναμη, να αποτελέσει το όργανο της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής. Το Αζερμπαϊτζάν, μια χώρα ζωτικής σημασίας, όχι μόνο ένεκα της γεωγραφικής του θέσης στον Καύκασο αλλά και λόγω των θαλάσσιων συνόρων με το Τουρκμενιστάν, αποτελεί προέκταση του παντουρκικού τόξου στην Κεντρική Ασία και οδός διευκόλυνσης του εμπορίου από την Αδριανούπολη στη Δυτική Θράκη έως και το Τατζικιστάν, μέσω του Τουρκμενιστάν και του Ουζμπεκιστάν.

EconomyToday 65

θεμα ΘΕΜΑ

Στις 8 Δεκεμβρίου 2020 λειτούργησε το πρώτο τρένο που μετέφερε εμπορεύματα από την Τουρκία στην Κίνα, σε μια προσπάθεια ο BTK να ανταγωνιστεί τις θαλάσσιες μεταφορές Μετά από σχεδόν έναν χρόνο έντονων διαπραγματεύσεων, το Αζερμπαϊτζάν και η Ο σιδηρόδρομος (BTK) Τουρκία κατέληξαν σε νέα συμφωνία για την Μπακού-Τιφλίδας-Καρς Η Τουρκία εισάγει 6,6 επέκταση του 20ετούς συμβολαίου που διέπει (Τουρκία) δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα το εμπόριο φυσικού αερίου και το οποίο έληξε Ο σιδηρόδρομος Μπακού-Τιφλίδας-Καρς είναι φυσικού αερίου ετησίως από το τον Απρίλιο του 2021. Η Τουρκία εισάγει 6,6 ένας νέος διάδρομος που συνδέει τους σιδηδισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου φυσικό αέριο Shah Deniz Caspian ροδρόμους του Αζερμπαϊτζάν, της Γεωργίας του Αζερμπαϊτζάν ετησίως από το φυσικό αέριο Shah Deniz και της Τουρκίας. Η κατασκευή ξεκίνησε το Caspian του Αζερμπαϊτζάν, που μεταφέρεται 2008 και προβλέπει στην αποκατάσταση και μέσω των αγωγών του Νοτίου Καυκάσου ή διαμέσου των ανακατασκευή του σιδηροδρόμου μήκους 178 χιλιομέαγωγών Μπακού-Τιφλίδας-Ερζερούμ, αποφεύγοντας την τρων μεταξύ Marabda και Akhalkalaki στη Γεωργία και Αρμενία και δίνοντας γεωπολιτική ισχύ στο Μπακού. Με τη την κατασκευή νέου σιδηροδρόμου από το Akhalkalaki συμφωνία μεταξύ Τουρκίας και Αζερμπαϊτζάν, η τουρκική στα τουρκικά σύνορα, ενεργοποιώντας την τότε μοναδική κρατική εταιρεία Botas έχει συμφωνήσει περίπου το ένα σιδηροδρομική διαδρομή που χρησιμοποιούσε η ΕΣΣΔ τρίτο της ημερήσιας χωρητικότητας του αγωγού του Νοτίου για να φτάσει στην Τουρκία. Μόνο που η νέα αυτή γραμμή Καυκάσου μέχρι το τέλος του 2021, ενώ οι ημερήσιες θα αποκλείει την Αρμενία και έτσι θα αποτελεί δύσκολο καταχωρήσεις για το 2022 ανέρχονται σε 2,62 δισεκαεγχείρημα για τη συμφωνία Ιράν-Κίνας, που υπογράφηκε τομμύρια κυβικά μέτρα και για το 2023 και 2024 σε 3,84 τον Μάρτιο του 2021, επαναχαράζοντας τον Δρόμο του δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα, περίπου το ήμισυ των 6,6 Μεταξιού, να αμφισβητήσει την κρατική οντότητα του δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων ετησίως που εισήγε η Αζερμπαϊτζάν στις διαμάχες του με το Ιράν. Τουρκία βάσει της σύμβασης ως τον Απρίλιο του 2021. Το Αζερμπαϊτζάν βρίσκεται στο επίκεντρο αυτής της εμποΟ όγκος των εμπορικών συναλλαγών μεταξύ Τουρκίας ρικής οδού που επηρεάζει 60 χώρες της Κεντρικής Ασίας, και Αζερμπαϊτζάν αυξάνεται από το 1993, οπότε και το της Ευρώπης και της Αφρικής, οι οποίες είναι σημαντικές Αζερμπαϊτζάν, μετά την ανεξαρτησία του από την ΕΣΣΔ αγορές για τις ταχέως αναπτυσσόμενες οικονομίες της και τις πολιτικές διαμάχες με το Ιράν, κινήθηκε προς την Άπω Ανατολής. Η Γεωργία, ως μέλος του έργου BTK, Τουρκία, υπό τη σκέπη της τότε κυβέρνησης της Τανσού θα επωφεληθεί επίσης από τις εξαγωγές στην Κίνα. Το Τσιλέρ (1996-97). Σήμερα, πέραν των $10 δισεκατομ2016, οι εξαγωγές της Γεωργίας στην Κίνα αυξήθηκαν μυρίων έχουν φέρει στην οικονομία του Αζερμπαϊτζάν οι κατά 59,1%, φθάνοντας τα 138,9 εκατομμύρια δολάρια περισσότερες από 13.000 τουρκικές εταιρείες που δρακαι ξεπερνώντας τη Ρωσία ως τον δεύτερο μεγαλύτερο στηριοποιούνται στο Αζερμπαϊτζάν, κυρίως στους τομείς προορισμό για τις εξαγωγές της Γεωργίας, ενώ ο κύριος της ενέργειας, της βιομηχανίας, των τηλεπικοινωνιών, των προορισμός παραμένει η Τουρκία. Το πρώτο τρίμηνο του τραπεζών και των ασφαλίσεων, των κατασκευών, των 2021, μέσω του BTK μεταφέρθηκαν 154.000 τόνοι μεταφορών, των τροφίμων, της κλωστοϋφαντουργίας (2.468 βαγόνια, έναντι 78.000 τόνων την ίδια περίοδο και της ιατρικής. Τα τελευταία χρόνια η χώρα αύξησε σητου 2020) και πια το λιμάνι του Μπακού διαμορφώνεται μαντικά τις επενδύσεις της στην Τουρκία, όπου υπάρχουν ως το κύριο λιμάνι της Κασπίας, που δίνει μια παγκόσμια 2.000 εταιρείες από το Αζερμπαϊτζάν, με αποτέλεσμα πρωτοπορία ως το μεγαλύτερο λιμάνι σε περίκλειστη τα κεφάλαια από το Αζερμπαϊτζάν που επενδύουν στην θάλασσα. Τουρκία να είναι στα πρώτα επτά από όλες τις χώρες της Η Τουρκία ελπίζει ότι θα έχει σημαντικό κέρδος από τα Κεντρικής Ασίας και του Καυκάσου. τέλη διαμετακόμισης του BTK. Ακόμη κι αν λαμβάνει μόνο 66 EconomyToday

Θά

το 10% της εμπορευματικής κίνησης Ασίας-Ευρώπης Στις 8 Δεκεμβρίου 2020 λειτούργησε το πρώτο τρένο μέσω του BTK, αυτό θα σημαίνει 24 εκατομμύρια τόπου μετέφερε εμπορεύματα από την Τουρκία στην Κίνα, νους διακίνησης διαμέσου του τουρκικού σε μια προσπάθεια ο BTK να ανταγωνιστεί τις εδάφους. Η οικονομική ενίσχυση της Τουρκίας Το Αζερμπαϊτζάν είναι η χώρα θαλάσσιες μεταφορές. Το τρένο πέρασε από πέσε τομείς όπως η υλικοτεχνική υποστήριξη, ντε χώρες στον δρόμο προς την Κίνα, όπου είχε που γεωγραφικά ενώνει και η βιομηχανική παραγωγή και οι υπηρεσίες χωρίζει τον ενεργειακό χάρτη προγραμματιστεί να φτάσει εντός 12 ημερών, θα αυξηθούν, δημιουργώντας περισσότερες κάνοντας στάσεις σε Γεωργία, Αζερμπαϊτζάν και της Κεντρικής Ασίας με το θέσεις εργασίας αλλά και θέτοντας τον BTK Καζακστάν προτού εισέλθει στην επαρχία Ξιάν πιο πολυάσχολο λιμάνι και στη διάθεση της Τουρκίας σε ενδεχόμενες της Κίνας. Το τρένο άφησε πίσω του την Αρμετη σιδηροδρομική διέξοδο σε νία, απομονώνοντάς την στον Καύκασο, με μόνα μιλιταριστικές επεμβάσεις ή χρηματοδότηση εξτρεμιστικών οργανώσεων, όπως συνέβη στη κέντρα εμπορικών εξόδων τη Ρωσία και το Ιράν. Ευρώπη και Ασία Νότια Οσετία τη δεκαετία του 1990. Επιπλέον, Το Ιράν εφοδιάζει την Αρμενία με τρόφιμα, νερό λόγω της γεωγραφικής θέσης του Καρς στην αλλά ακόμη και με πυροσβέστες στις πρόσφατες Τουρκία, κοντά στα σύνορα με τις χώρες του Καυκάσου, πυρκαγιές στα ιρανο-αρμενικά σύνορα. Το Αζερμπαϊτζάν, είναι ευκολότερη η πρόσβαση στις πηγές ενέργειας και αντιδρώντας στη συνεργασία Αρμενίας-Ιράν και έχοντας πετρελαίου από τους παραγωγούς της Κεντρικής Ασίας. με το μέρος του τη Ρωσία, που ανησυχεί για το ότι η κυΈχει ήδη αρχίσει και η προσέγγιση εκ μέρους της Τουρκίας βέρνηση Πασανιάν δεν θέλει πλέον ανάμειξη της Ρωσίας για οικονομική συνεργασία και πολιτιστική ανταλλαγή με στα εσωτερικά της Αρμενίας, επετέθη πρόσφατα και τις τουρκόφωνες χώρες της Κεντρικής Ασίας, πράγμα συνέλαβε Ιρανούς οδηγούς εμπορευματικών φορτηγών που πλήττει τις επενδύσεις της Ρωσίας και του Ιράν στις με εμπόρευμα από το Ιράν προς την Αρμενία, σε ζώνη μουσουλμανικές δημοκρατίες της πρώην ΕΣΣΔ, εκεί όπου που δεν ελέγχει το Αζερμπαϊτζάν, δημιουργώντας κρίση το Ιράν επενδύει πέραν του 20%. στις σχέσεις του με το Ιράν.

ρωσική ομοσπονδία

μαύρη Θάλασσα

Κασπία θάλασσα Γεωργία

Τιφλίδα Αχαλκαλακι

Τουρκία

Αζερμπαϊτζάν Καρς

Αρμενία

Μπακού

ιραν

EconomyToday 67

θεμα ΘΕΜΑ

bcm, τα 8 bcm θα εξάγονται στην Ιταλία, ενώ 2 bcm θα εξάγονται εξίσου στην Ελλάδα και τη Βουλγαρία, και τα υπόλοιπα στις περιφερειακές αγορές. Ο Southern Gas Corridor (SGC) εκτείνεται Χάρη σε αυτό το ολοκληρωμένο δίκτυο διαΤο Αζερμπαϊτζάν εξαρτάται κατά μήκος του σιδηροδρόμου BTK και έχει σύνδεσης, οι βαλκανικές χώρες θα μπορούν σε μεγάλο βαθμό από τις ως κύρια λειτουργία τη μεταφορά ενεργειανα μειώσουν τις εισαγωγές φυσικού αερίου κών αποθεμάτων στην Ευρώπη. Εκτείνεται σε εξαγωγές πετρελαίου από τη Ρωσία και ταυτόχρονα θα έχουν τη 3.500 χιλιόμετρα και αποτελείται από πολλά και φυσικού αερίου, δυνατότητα να διαπραγματευτούν καλύτερες ξεχωριστά ενεργειακά έργα σε Αζερμπαϊτζάν, οι οποίες χρηματοδοτούν τιμές με την Gazprom. Επί του παρόντος, η Γεωργία και Τουρκία, τα οποία αντιπροσωΒουλγαρία βασίζεται στη Ρωσία για 2,3 bcm το 60% του κρατικού πεύουν μια συνολική επένδυση περίπου $45 (80%) των εισαγωγών φυσικού αερίου, αλλά προϋπολογισμού δισ. Ο ενεργειακός αυτός διάδρομος περιλαμυπέγραψε μακροπρόθεσμη συμφωνία με το βάνει 3 έργα αγωγών από το Shah Deniz 2: Αζερμπαϊτζάν για 1 bcm απευθείας παραδότο South Caucasus Pipeline (SCP) στο Αζερμπαϊτζάν σεις φυσικού αερίου. και τη Γεωργία, το Trans Anatolian Pipeline (TANAP) στην Τουρκία και το Trans Adriatic Pipeline (TAP) που Επίλογος θέλουν να επεκταθεί σε Ελλάδα, Αλβανία και Ιταλία Το Αζερμπαϊτζάν, εκτός από τη γεωγραφική και ενεργια περαιτέρω σύνδεση με δίκτυα φυσικού αερίου στη γειακή του υπεροχή, είναι η μόνη χώρα του σιιτικού Νοτιοανατολική, Κεντρική και Δυτική Ευρώπη. Ισλάμ που έχει ενταχθεί στο παντουρκικό τόξο και, Το μήκος του αγωγού είναι 691 χιλιόμετρα, με 443 παρόλο που οι Αζέροι είναι αρχαίο περσικό φύλο, χλμ. στο Αζερμπαϊτζάν και 248 χλμ. στη Γεωργία. Η έχουν ενσωματωθεί, κυρίως μέσω του εκτουρκισμού διάμετρος, δε, είναι 42 ίντσες. Το 2013, το έργο SGC της γλώσσας, στις ενεργειακές φιλοδοξίες της Άγκυρας. χαρακτηρίστηκε ως ένα απαραίτητο έργο ενεργειακής Τόσο ο σιδηρόδρομος (BTK) Μπακού-Τιφλίδας-Καρς ποικιλομορφίας για την Ευρώπη, η οποία εξαρτάται σε όσο και ο Southern Gas Corridor (SGC) σηματοδοτούν μεγάλο βαθμό από τις ρωσικές προμήθειες, τόσο σε μια μεγάλη αλλαγή στις μεταφορές τροφίμων, πρώτων φυσικό αέριο όσο και σε πετρέλαιο. Σχεδόν το 40% των υλών και ενεργειακών αποθεμάτων. Μέσω αυτών εισαγωγών φυσικού αερίου της ΕΕ και σχεδόν το 30% επιδιώκεται πλέον η απεξάρτηση της Ευρώπης από τη των εισαγωγών αργού πετρελαίου της ΕΕ προήλθαν Ρωσία, αλλά παράλληλα διακυβεύεται και η μελλοντική από τη Ρωσία το πρώτο τρίμηνο του 2020. πιθανή εξάρτησή της από χώρες που υπάγονται σε Συγκεκριμένα, μέσω του TAP, το SGC θα παραδίδει φιλοδοξίες ενεργειακής και εξωτερικής πολιτικής πολύ περισσότερα από 10 bcm αερίου ετησίως σε ευρωδιαφορετικής από τον δυτικό πολιτισμό και τη δυτική παϊκές χώρες τα επόμενα 25 χρόνια. Από αυτά τα 10 πολιτική αντίληψη.

Οι πολιτικοί στόχοι του Southern Gas Corridor (SGC)

68 EconomyToday

EconomyToday 69

Πρωταγ ω ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΤΡΑΠΕΖΩΝ ΚΥΠΡΟΥ θεμα

Μάριοσ Νικολάου

Μαρία Βαρνάβα

Ανώτερος Λειτουργός

Λειτουργός στο Τμήμα Εκπαίδευσης

Χριστίνα Αντωνίου-Πιερίδη

Σκεύη Σοφοκλέους Κυριάκου

Μαρία Ιωάννου

Ανώτερη Λειτουργός

Γιάννοσ Ρωσσίδησ

Επικεφαλής Ανάπτυξης Εργασιών και Δημοσιονομικής Πολιτικής

Λειτουργός στο Τμήμα Εκπαίδευσης

Επικεφαλής Τμήματος Ανθρώπινου Δυναμικού, Κοινωνικών Υποθέσεων, Εκπαίδευσης και Ανάπτυξης

Στη Νεα ΤΡΑΠΕΖΙΚΗ Επο

χη

Η δομή και οι εργασί ες του Συνδέσμου μέ την καθημερινή δουλ σα από ειά των ανθρώπων που τον στελεχώνουν . Φωτογραφίες: Μιχά

λης Κυπριανού

Την τελευταία δεκαετία, οι προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει ο τραπεζικός τομέας είναι τεράστιες. Η χρηματοπιστωτική κρίση, ο ψηφιακός μετασχηματισμός, η ανάγκη για βιώσιμη ανάπτυξη, καθώς και η πρόσφατη πανδημική κρίση, άλλαξαν ριζικά το τραπεζικό πεδίο, σε συνδυασμό και με τις νέες ευρωπαϊκές απαιτήσεις σε νομοθετικό επίπεδο.

70 EconomyToday

ωνιστης Σοφία Ιωάννου

ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΩΣΤΟΥΡΗΣ

Ανώτερη Λειτουργός

ΜιχάληΣ ΚρονίδηΣ

Υπεύθυνος Επικοινωνίας

Ανώτερος Διευθυντής

Μιχάλησ Καμμάσ Έλενα Φρίξου

Γενικός Διευθυντής

Επικεφαλής Νομικού Τμήματος

Σ

ε αυτή τη χρονική συγκυρία, κατά την οποία τα τραπεζικά ιδρύματα πέρασαν από την παραδοσιακή τραπεζική στη νέα ψηφιακή εποχή εν μέσω δύσκολων και πρωτόγνωρων καταστάσεων, ο ρόλος του Συνδέσμου Τραπεζών Κύπρου ήταν και είναι καθοριστικός. Ως ένας οργανισμός με άρτια καταρτισμένο προσωπικό και με εμπειρογνωμοσύνη, ο Σύνδεσμος Τραπεζών Κύπρου βρίσκεται στην πρώτη γραμμή για ομαλή και ασφαλή μετάβαση σε αυτή τη νέα εποχή. Για περισσότερο από μισό αιώνα, ο Σύνδεσμος Τραπεζών Κύπρου, όπως υπογραμμίζει ο Γενικός Διευθυντής, Μιχάλης

Βάσω Μιχαηλίδου

Επικεφαλής Τμήματος Διοίκησης Προσωπικού

Καμμάς, «αποτελεί την ισχυρή φωνή του κυπριακού τραπεζικού τομέα». Εκπροσωπώντας τις τράπεζες-μέλη του στην Κύπρο και στο εξωτερικό, ο Σύνδεσμος αναπτύσσει ένα πολυσχιδές έργο, έχοντας ως στόχο την αντιμετώπιση των σημερινών προκλήσεων όχι μόνο σε βραχυπρόθεσμο αλλά και σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Στο αφιέρωμα που ακολουθεί, οι άνθρωποι του Συνδέσμου μάς παρουσιάζουν πτυχές από την καθημερινή τους εργασία, εστιάζουν στις σημαντικότερες εξελίξεις στον τραπεζικό τομέα στην Κύπρο και διεθνώς, και αναφέρονται στις νέες πρακτικές, στην ανάγκη για εκπαίδευση και στο πώς οι προκλήσεις της πανδημίας μετατράπηκαν σε ψηφιακές ευκαιρίες για τον Σύνδεσμο.

EconomyToday 71

θεμα

ΣΤΚ: Η ισχυρή φωνή

του κυπριακού τραπεζικού τομέα

Ο

Σύνδεσμος Τραπεζών Κύπρου, έχοντας ζυμωθεί για 52 και πλέον χρόνια σε μια πορεία γεμάτη προκλήσεις, πιέσεις, κρίσεις, ευκαιρίες, προοπτικές και επιτυχίες, αποτελεί σήμερα την ισχυρότερη, σοβαρότερη και νηφαλιότερη φωνή που εκπροσωπεί τον τραπεζικό τομέα της χώρας. Μάλιστα, η εκπροσώπηση αυτή δεν περιορίζεται εντός συνόρων, αλλά εκτείνεται σε κέντρα λήψης αποφάσεων, διεθνή φόρα, οργανισμούς, αρχές και φορείς του εξωτερικού, κυρίως στην ΕΕ αλλά και στις ΗΠΑ.

Του Μιχάλη Καμμά Γενικού Διευθυντή

Βασικές εργασίες και δομή του Συνδέσμου

Ο Σύνδεσμος Τραπεζών εκφράζει τις θέσεις των τραπεζών-μελών του, οι οποίες σήμερα είναι συνολικά 10 και, όπως καταδεικνύουν τα στοιχεία, τόσο σε σχέση με τις καταθέσεις όσο και αναφορικά με τα δάνεια, ξεπερνούν σε ποσοστό το 90% της εγχώριας τραπεζικής αγοράς. Οι συνεργάτες μου στον Σύνδεσμο Τραπεζών είναι έμπειροι, καταρτισμένοι και με πλούσιες εμπειρίες επαγγελματίες, οι οποίοι χειρίζονται, αναλόγως ακαδημαϊκού υποβάθρου και πείρας, τα πλείστα τραπεζικά θέματα που τυγχάνουν επεξεργασίας σε τεχνοκρατικό επίπεδο ή συζητούνται στη δημόσια σφαίρα. Οι κυριότερες εργασίες του Συνδέσμου βασίζονται σε δύο πυλώνες: πρώτον, στη διαμόρφωση θέσεων στη βάση τεχνοκρατικής επεξεργασίας που διεξάγεται σε επίπεδο διαβούλευσης με τα μέλη του οργανισμού και, δεύτερον, στην παράθεση των απόψεών μας σε επίπεδο Βουλής των Αντιπροσώπων, σε επαφές με υπουργεία, φορείς και ανεξάρτητες αρχές, όπως επίσης και στο πεδίο της δημόσιας συζήτησης, σε συνέδρια και ημερίδες ή μέσω αρθρογραφίας, συνεντεύξεων και παρεμβάσεων σε τηλεοπτικές και ραδιοφωνικές εκπομπές. Στο 72 EconomyToday

αφιέρωμα που ακολουθεί, τα στελέχη του Συνδέσμου δίνουν μια σφαιρική εικόνα για τα βασικά θέματα τα οποία κυριαρχούν στον τραπεζικό τομέα σήμερα αλλά και για αυτά που θα απασχολήσουν τον τομέα τα επόμενα χρόνια. Σημειώνεται ότι στον Σύνδεσμο Τραπεζών εργάζονται συνολικά 16 άτομα, τα οποία χειρίζονται όλα τα προαναφερθέντα θέματα μέσω των αρμοδίων τμημάτων, των ομάδων εργασίας και των 10 μόνιμων επιτροπών: 1. Επιτροπή Νομικών 2. Επιτροπή Ρύθμισης και Εποπτείας Τραπεζών 3. Ε πιτροπή Καταπολέμησης Ξ ε π λ ύ μ α τ ο ς Π α ρ ά νο μ ο υ Χρήματος και Κανονιστικής Συμμόρφωσης 4. Επιτροπή Θεμάτων Κεφαλαιαγοράς και Χρηματιστηρίου 5. Επιτροπή Λιανικής και Καταναλωτικής Πίστης 6. Επιτροπή Λογιστικών και Φορολογικών Θεμάτων 7. Επιτροπή Τραπεζικών Θεμά-

Σήμερα ο Σύνδεσμος Τραπεζών

αριθμεί συνολικά δέκα τράπεζες-μέλη, οι οποίες παρέχουν το πλέον διευρυμένο φάσμα τραπεζικών υπηρεσιών στη χώρα μας και εργοδοτούν πέραν των 8 χιλιάδων τραπεζικών υπαλλήλων

των και Πρακτικής 8. Επιτροπή Εσωτερικού Ελέγχου 9. Επιτροπή Πληρωμών - SEPA 10. Επιτροπή Θεμάτων Ανθρώπινου Δυναμικού και Εκπαίδευσης.

Ο ρόλος του Διοικητικού Συμβουλίου

Στο Διοικητικό Συμβούλιο του οργανισμού μας συμμετέχουν ανώτατα τραπεζικά στελέχη από τις δέκα τράπεζες-μέλη του Συνδέσμου Τραπεζών, ενώ ο Πρόεδρος και η Εκτελεστική Επιτρο-

πή έχουν θητεία ενός έτους. Οι αποφάσεις υψηλής πολιτικής για τον οργανισμό λαμβάνονται σε επίπεδο Δ.Σ. και η διεύθυνση και κατ’ επέκταση το προσωπικό του οργανισμού μας μετουσιώνουν σε πράξη τις αποφάσεις αυτές προς όφελος του τραπεζικού συστήματος και της κυπριακής οικονομίας.

Η αξία του Τμήματος Εκπαίδευσης

Τα υ τ ό χ ρ ο να , ο Σ ύ ν δ ε σ μ ο ς Τραπεζών παρέχει τεχνική κατάρτιση μέσω επαγγελματικών

WHO IS WHO σεμιναρίων σε εργαζόμενους που απασχολούνται στον τραπεζικό τομέα. Παράλληλα, σε συνεργασία με τον οργανισμό Junior Achievement, υλοποιεί κάθε χρόνο δύο εκπαιδευτικά προγράμματα που απευθύνονται σε μαθητές Δημοτικών και Γυμνασίων αντίστοιχα.

Θυγατρικές

Παράλληλα, ο Σύνδεσμος Τραπεζών διατηρεί δύο θυγατρικές εταιρείες, οι οποίες διεκπεραιώνουν έργο καίριας σημασίας για τον τραπεζικό τομέα στην Κύπρο. Η μία θυγατρική του Συνδέσμου είναι η Άρτεμις Τραπεζικά Συστήματα Πληροφοριών Λτδ, η

οποία αποτελεί το πρώτο γραφείο πίστεως στη χώρα μας, ένας θεσμός ιδιαίτερα σημαντικός για κάθε χρηματοπιστωτικό σύστημα, όπως και για το κυπριακό. Η εταιρεία ιδρύθηκε το 2008 και ως στόχο έχει τη διατήρηση στοιχείων που αφορούν την πιστοληπτική ικανότητα των δανειοληπτών προς τις τράπεζες πριν από τη χορήγηση ενός δανείου. Το 2019 ο Σύνδεσμος Τραπεζών προχώρησε στην ίδρυση της εταιρείας ACB E-Auctions Ltd, βασική εργασία της οποίας είναι η διεξαγωγή ηλεκτρονικών πλειστηριασμών ακινήτων που τέθηκαν ως εξασφάλιση έναντι δανείων που δεν εξυπηρετούνταν.

Ο Σύνδεσμος Τραπεζών με μια ματιά

Ο Σύνδεσμος ιδρύθηκε το 1969 ως συντονιστικό όργανο των τραπεζών. Το 1999 προχώρησε στην αναβάθμιση και ριζική αναδιοργάνωση των λειτουργιών του και κατέστη επίσημα η φωνή του εγχώριου τραπεζικού τομέα. Στο πλαίσιο αυτό, διαμορφώνει και αναλύει θέματα τραπεζικής πρακτικής και καθορίζει κοινές θέσεις εκ μέρους των μελών του. Το 2000 ο Σύνδεσμος εγγράφηκε ως μη κερδοσκοπικός οργανισμός σύμφωνα με τον Περί Εταιρειών Νόμο, αναθεωρώντας παράλληλα και το Καταστατικό του. Από το 2000 και έπειτα, ενεργεί με βάση τις πρόνοιες του αναβαθμισμένου Καταστατικού του προς όφελος των μελών του και του ευρύτερου τραπεζικού τομέα. Με την πάροδο των χρόνων, ο ρόλος του Συνδέσμου ως εκπροσώπου του εγχώριου τραπεζικού τομέα

ενισχύθηκε ακόμη περισσότερο, γεγονός που τον καθιστά αξιόπιστο εκφραστή των θέσεων του τραπεζικού τομέα. Σήμερα, ο Σύνδεσμος Τραπεζών αριθμεί συνολικά δέκα τράπεζες-μέλη, οι οποίες παρέχουν το πλέον διευρυμένο φάσμα τραπεζικών υπηρεσιών στη χώρα μας και εργοδοτούν πέραν των 8 χιλιάδων τραπεζικών υπαλλήλων. Παράλληλα, στον Σύνδεσμο συμμετέχουν ως συνδεδεμένα μέλη άλλες επτά εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων ή διαχείρισης δανείων. Είναι πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Ομοσπονδίας και στελέχη του οργανισμού συμμετέχουν ενεργά σε επιτροπές της Ομοσπονδίας, με έδρα τις Βρυξέλλες. Επίσης, ο Σύνδεσμος είναι μέλος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Πληρωμών, με έδρα επίσης τις Βρυξέλλες, συμμετέχοντας στις εργασίες του.

Ο Μιχάλης Καμμάς σπούδασε οικονομικά στις ΗΠΑ και είναι κάτοχος πτυχίου, μεταπτυχιακού και διδακτορικού τίτλου σπουδών. Με την επάνοδό του στην Κύπρο το 1991 εργάστηκε στην ΟΕΒ και το 1993 εργάστηκε για πρώτη φορά στον Σύνδεσμο Τραπεζών. Για πολλά χρόνια παρέδιδε μαθήματα οικονομικών σε τριτοβάθμιες σχολές της Κύπρου. Το 2006 ανέλαβε τη Γενική Διεύθυνση του Συνδέσμου Τραπεζών, θέση την οποία κατέχει μέχρι σήμερα. Έχει επίσης διατελέσει Πρόεδρος του Δ.Σ. των Δασικών Βιομηχανιών Κύπρου και Πρόεδρος της Επιτροπής Ελέγχου, Κινδύνων και Προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Ομοσπονδίας, ενώ κατέχει επίσης τη θέση του Αντιπροέδρου της Επιτροπής Ευρωπαϊκών Κοινωνικών Υποθέσεων. Έχει ακόμη προεδρεύσει του Κέντρου Οικονομικών Ερευνών του Πανεπιστημίου Κύπρου. Έχει συγγράψει επιστημονικά άρθρα οικονομικού ενδιαφέροντος και έχει συμμετάσχει ενεργά στη διαμόρφωση τελικών κειμένων για νομοθεσίες, οδηγίες και κώδικες που διέπουν τις εργασίες του τραπεζικού τομέα και ευρύτερα την κυπριακή οικονομία. Μια από τις βασικές θέσεις του Μιχάλη Καμμά είναι πως «ισχυρή οικονομία συνεπάγεται ευημερούσα κοινωνία και στον Σύνδεσμο Τραπεζών είμαστε ιδιαίτερα προσηλωμένοι στο εν λόγω δίπτυχο».

EconomyToday 73

θεμα

Του Μιχάλη Κρονίδη Ανώτερου Διευθυντή

Οι τράπεζες στήριξαν νοικοκυριά

Οι στόχοι για το εγγύς μέλλον

και επιχειρήσεις κατά την πανδημία

Η

διαχείριση και περαιτέρω μείωση των μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων (ΜΕΧ) παραμένει η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζουν ο κυπριακός τραπεζικός τομέας και η κυπριακή οικονομία. Παρά την πανδημία, κατά το έτος 2020 οι ΜΕΧ μειώθηκαν στο 17,7% ή στα €5,1 δισ. Συγκεκριμένα, τα τελευταία πέντε χρόνια (2016-2020) οι ΜΕΧ μειώθηκαν από το 47% ή €23,8 δισ. στο 17% ή €5,1 δισ., γεγονός που καταδεικνύει ξεκάθαρα την αξιοσημείωτη προσπάθεια των εγχώριων τραπεζών να διαχειριστούν ορθολογιστικά αυτό το μεγάλο βαρίδι. Η μείωση των ΜΕΧ προήλθε κατά κύριο λόγο από πωλήσεις, διαγραφές και αναδιαρθρώσεις δανείων. Το σημερινό απόθεμα ΜΕΧ περιλαμβάνει κυρίως τερματισμένους λογαριασμούς που είναι σε καθυστέρηση για αρκετά χρόνια.

Αναστολή δόσεων

Με το ξέσπασμα της πανδημίας, τον Μάρτιο του 2020, τέθηκε σε εφαρμογή η αναστολή (μορατόριουμ) καταβολής δόσεων δανείων, η οποία είχε ως αποτέλεσμα 42% ή €11,7 δισ. εξυπηρετούμενων χορηγήσεων (νοικοκυριά και επιχειρήσεις) να επωφεληθούν της προσωρινής αναβολής πληρωμής δόσεων. Πέραν των νοικοκυριών, κι άλλοι τομείς της οικονομίας επωφελήθηκαν του 74 EconomyToday

μέτρου της αναστολής, ειδικότερα οι τομείς της φιλοξενίας, των κατασκευών και της διασκέδασης/αναψυχής. Τον Ιανουάριο του 2021, εφαρμόστηκε ένα δεύτερο σχέδιο αναστολής καταβολής δόσεων, που ίσχυσε μέχρι τον Ιούνιο του 2021, υπό αυστηρά κριτήρια επιλεξιμότητας. Στο δεύτερο σχέδιο η συμμετοχή ήταν σημαντικά μειωμένη και ανήλθε στα €112 εκατ. Μετά τη λήξη της αναστολής καταβολής δόσεων δανείων, διαφάνηκε ότι περίπου 90% των δανειοληπτών ξεκίνησαν να καταβάλλουν κανονικά τις δόσεις τους. Παρά ταύτα, χρειάζεται ακόμα χρόνος για οριστικά συμπεράσματα, λόγω του αβέβαιου της διάρκειας της πανδημίας και της έκτασης των περιοριστικών μέτρων (συμπεριλαμβανομένων των αεροπορικών και άλλων ταξιδιών).

Αναστολή εκποιήσεων

Τον Μάρτιο του 2020, λόγω της πανδημίας και της στασιμότητας της οικονομίας, οι τράπεζες-μέλη του Συνδέσμου Τραπεζών ανέστειλαν εθελοντικά τις εκποιήσεις ακινήτων για πέντε μήνες μέχρι τον Αύγουστο του 2020. Παρά το γεγονός ότι τους επόμενους μήνες οι τράπεζες επέδειξαν ιδιαίτερη προσοχή σε σχέση με τις εκποιήσεις κύριων κατοικιών, η Βουλή των Αντιπροσώπων ψήφισε νόμο με τον οποίο ανέστειλε

την εκποίηση κύριας κατοικίας με αξία μέχρι τις €350.000 και κύριας επαγγελματικής στέγης μικρών επιχειρήσεων μέχρι τον Μάρτιο του 2021. Ακολούθως, τον Απρίλιο του 2021 η Βουλή των Αντιπροσώπων ψήφισε επιπλέον αναστολή των εκποιήσεων κύριας κατοικίας και επαγγελματικής στέγης μικρών επιχειρήσεων μέχρι τον Ιούλιο του 2021, αυξάνοντας την αγοραία αξία των ακινήτων στις €500.000 και συμπεριλαμβάνοντας και την κατηγορία της αγροτικής γης.

Σχέδιο Εστία

Πέραν της αναστολής καταβολής δόσεων και της αναστολής των εκποιήσεων, τα ευάλωτα νοικοκυριά και οι μικρές επιχειρήσεις επωφελούνται από το Σχέδιο Εστία, το οποίο τέθηκε σε εφαρμογή τον Σεπτέμβριο του 2019. Το Σχέδιο Εστία προσφέρει οικονομική στήριξη σε ευάλωτους δανειολήπτες με ΜΕΧ που εξασφαλίζονται με υποθήκη πρώτης κατοικίας. Δανειολήπτες οι οποίοι ικανοποιούν συγκεκριμένα κριτήρια επιλεξιμότητας και βιωσιμότητας (δυνατότητα αποπληρωμής) έχουν την ευκαιρία να αναδιαρθρώσουν τα δάνειά τους με προκαθορισμένους όρους. Εφόσον ο δανειολήπτης είναι τυπικός και αποπληρώνει τη μηνιαία δόση, η τράπεζα αναστέλλει τις διαδικασίες κατάσχεσης της κύριας κατοικίας με αγοραία αξία μέχρι τις €350.000.

Όλα τα πιο πάνω κρατικά και ιδιωτικά μέτρα έχουν ωφελήσει τους δανειολήπτες και έχουν στηρίξει τα νοικοκυριά σε όλη αυτή τη δύσκολη περίοδο της πανδημίας. Παρά ταύτα, οι εξελίξεις στον ευρωπαϊκό τραπεζικό τομέα, η αναγκαιότητα ολοκλήρωσης της Τραπεζικής Ένωσης και οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της πανδημίας πιέζουν τις τράπεζες να εντείνουν περαιτέρω τις προσπάθειες μείωσης του αποθέματος των ΜΕΧ σε ένα επίπεδο κοντά στον μέσο όρο των υπόλοιπων ευρωπαϊκών τραπεζών.

Τον Μάρτιο του 2020,

λόγω της πανδημίας και της στασιμότητας της οικονομίας, οι τράπεζες-μέλη του Συνδέσμου Τραπεζών ανέστειλαν εθελοντικά τις εκποιήσεις

Πώς η Οδηγία DAC6 προωθεί τη διοικητική συνεργασία στον τομέα της φορολογίας

Α

ναγνωρίζοντας ότι οι επιθετικές διασυνοριακές ρυθμίσεις φορολογικού σχεδιασμού έχουν εξελιχθεί σε πολυπλοκότητα και κατά συνέπεια μειώνουν σημαντικά τα δυνητικά φορολογικά έσοδα των κρατών-μελών, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υιοθέτησε την Οδηγία 2018/822 («DAC6») που τροποποιεί την Οδηγία 2011/16/ EΕ όσον αφορά την υποχρεωτική αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με δηλωτέες διασυνοριακές ρυθμίσεις. Συνοπτικά, η Οδηγία DAC6 υποχρεώνει τους παρόχους υπηρεσιών, όπως τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, να υποβάλλουν στοιχεία αναφορικά με διασυνοριακές φορολογικές ρυθμίσεις των πελατών τους όταν οι ρυθμίσεις αυτές έχουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Ο Σύνδεσμος Τραπεζών συμμετείχε από την αρχή στις διαβουλεύσεις για εναρμόνιση της Κύπρου με την Οδηγία DAC6. Ο Σύνδεσμος κάλεσε σε συνεδρίες τα μέλη της αρμόδιας ομάδας εργασίας του οργανισμού, όπου εκπρόσωποι των τραπεζών-μελών είχαν την ευκαιρία να ανταλλάξουν απόψεις επί της DAC6 και να λάβουν πληροφορίες από φορολογικούς συμβούλους για το θέμα. Επιπρόσθετα, ο Σύνδεσμος έλαβε μέρος στην Ομάδα Εργασίας που συγκάλεσε το Υπουργείο Οικονομικών για την εφαρμογή της DAC6 στην Κύπρο και υπέβαλε σχόλια στο εναρμονιστικό νομοσχέδιο καθώς και στο σχετικό διάταγμα. Ως μέρος της διαβούλευσης, εκπρόσωποι του Συνδέσμου κλήθηκαν να παραστούν σε συνεδρίες της αρμόδιας Κοινοβουλευτικής Επιτροπής, όπου και παρουσίασαν τις απόψεις των μελών του Συνδέσμου. Επιπρόσθετα, ο Σύνδεσμος συνεργάστηκε με άλλα ενδιαφερόμενα μέρη, όπως ο ΣΕΛΚ, ο Παγκύπριος Δικηγορικός Σύλλογος και το Γραφείο της Επιτρόπου Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, για να

περιορίσει τον διοικητικό φόρτο για τα μέλη του. Ο τροποποιητικός νόμος περί διοικητικής συνεργασίας στον τομέα της φορολογίας ψηφίστηκε από τη Βουλή τον Μάρτιο του 2021 και αναμένεται να εκδοθεί το σχετικό διάταγμα για να μπορέσουν οι τράπεζες και άλλοι ενδιάμεσοι να υποβάλουν τις πρώτες πληροφορίες. Οι τράπεζες είναι έτοιμες να αναλάβουν τον ρόλο τους για την αποτελεσματική εφαρμογή της Οδηγίας DAC6, καθώς αυτή θα αποτελέσει θετικό παράδειγμα συμμόρφωσης της Κύπρου με διεθνείς κανόνες πάταξης της φοροαποφυγής.

Υποχρεωτική αυτόματη ανταλλαγή

φορολογικών πληροφοριών σχετικά με δηλωτέες διασυνοριακές ρυθμίσεις

Της Χριστίνας Αντωνίου-Πιερίδη Κυβερνητικές εγγυήσεις για την παραχώρηση δανείων σε επιχειρήσεις

Το Υπουργείο Οικονομικών, στο πλαίσιο των μέτρων αντιμετώπισης των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας και στήριξης της επιχειρηματικής δραστηριότητας, προώθησε τον νόμο περί της έκδοσης κυβερνητικών εγγυήσεων προς πιστωτικά ιδρύματα για την παραχώρηση δανείων σε επιχειρήσεις και αυτοτελώς εργαζόμενους. Ο νόμος ψηφίστηκε τον Μάιο του 2021 και εξουσιοδότησε τον Υπουργό Οικονομικών να προβαίνει στην έκδοση κυβερνητικών εγγυήσεων συνολικού ποσού μέχρι ενός δισεκατομμυρίου ευρώ σε πιστωτικά ιδρύματα με σκοπό την εκ μέρους τους παραχώρηση νέων δανείων. Οι τράπεζες που ενδιαφέρονται θα υποβάλουν αίτηση για λήψη κυβερνητικών εγγυήσεων. Όταν λάβουν τις εγγυήσεις, οι τράπεζες θα παραχωρήσουν τα εν λόγω δάνεια με χαμηλό κόστος σε επιχειρήσεις και/ή αυτοτελώς εργαζό-

Επικεφαλής Ανάπτυξης Εργασιών και Δημοσιονομικής Πολιτικής

μενους που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες ως αποτέλεσμα των επιπτώσεων της πανδημίας, προς κάλυψη αναγκών ρευστότητας, κεφαλαίου κίνησης και επενδύσεων εντός της Κύπρου. Οι κυβερνητικές εγγυήσεις θα καλύπτουν ζημιές που ενδεχομένως να προκύπτουν από τα δάνεια που θα παραχωρηθούν, με ανώτατο όριο κάλυψης ζημιών μέχρι 70% για τη Δημοκρατία και 30% για την τράπεζα που εξέδωσε το δάνειο. Τα μέλη του Συνδέσμου συμμετείχαν στη διαδικασία διαβούλευσης για τον σχετικό νόμο καθώς και για το διάταγμα και υπέβαλαν σχόλια με στόχο να γίνει πιο λειτουργικό το πλαίσιο των κυβερνητικών εγγυήσεων και να διασαφηνιστούν συγκεκριμένες πρόνοιες. Εκπρόσωποι του Συνδέσμου είχαν συνάντηση με εκπροσώπους του Υπουργείου Οικονομικών και έλαβαν μέρος σε συνεδρίες της αρμόδιας Κοινοβουλευτικής Επιτροπής.

EconomyToday 75

θεμα

Της Έλενας Φρίξου Επικεφαλής Νομικού Τμήματος

Παρεμπόδιση του ξεπλύματος παράνομου χρήματος

και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας στην Κύπρο

Σ

τη χώρα μας το εθνικό ρυθμιστικό και εποπτικό πλαίσιο για την παρεμπόδιση του ξεπλύματος παράνομου χρήματος και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας (πλαίσιο ΠΞΧ/ΧΤ) είναι πλήρως εναρμονισμένο με τις απαιτήσεις της Πέμπτης Οδηγίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης 2018/843, τις αξιολογήσεις και συστάσεις οργανισμών όπως της Ομάδας Οικονομικής Δράσης (Financial Action Task Force FATF), της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών και της Επιτροπής Moneyval του Συμβουλίου της Ευρώπης, καθώς και με άλλα διεθνή πρότυπα και βέλτιστες πρακτικές. Συγκεκριμένα, η πιο πρόσφατη έκθεση της Επιτροπής Μoneyval (Φεβρουάριος 2020) καταδεικνύει μια πολύ ικανοποιητική εικόνα, ιδιαίτερα για τον τραπεζικό τομέα, και αντικατοπτρίζει την πρόοδο και τα μέτρα που έχει υιοθετήσει η Κύπρος για την καταπολέμηση του ξεπλύματος παράνομου χρήματος τα τελευταία χρόνια, καταγράφοντας τους τομείς στους οποίους απαιτούνται περαιτέρω βελτιώσεις.

O Σύνδεσμος διαδραματίζει ση-

76 EconomyToday

μαντικό ρόλο στις διαδικασίες διαβούλευσης για την ανασκόπηση, εναρμόνιση και αναβάθμιση του νομοθετικού και ρυθμιστικού πλαισίου για την ΠΞΧ/ΧΤ και έχει αναπτύξει στενή συνεργασία με την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου προς τον σκοπό αυτό. Ακόμη, ο Σύνδεσμος είναι μέλος της Επιτροπής Ξεπλύματος Παράνομου Χρήματος της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Ομοσπονδίας και της Συμβουλευτικής Αρχής Καταπολέμησης Αδικημάτων Νομιμοποίησης Εσόδων από Παράνομες Δραστηριότητες και Χρηματοδότησης της Τρομοκρατίας.

Ρυθμιστικό Πλαίσιο Διακυβέρνησης και Διαχείρισης

Ο Σύνδεσμος επεξεργάζεται θέματα που αφορούν το Ρυθμιστικό Πλαίσιο Διακυβέρνησης των ΑΠΙ. Συγκεκριμένα, πρόσφατα έχει λάβει μέρος στη διαδικασία διαβούλευσης σε σχέση με τις πιο κάτω Οδηγίες της ΚΤΚ: 1. Η περί Ρυθμίσεων Διακυβέρνησης και Διαχείρισης Οδηγία 2021, που καθορίζει τις απαιτήσεις σχετικά με τις δομές διακυβέρνησης των πιστωτικών

ιδρυμάτων, τους ρόλους και τις αρμοδιότητες των διοικητικών οργάνων και των ανώτατων διοικητικών στελεχών, καθώς και τον καθορισμό απαιτήσεων σχετικά με την ανάπτυξη, την εφαρμογή και τον αποτελεσματικό έλεγχο των πλαισίων κανονιστικής συμμόρφωσης, διαχείρισης κινδύνων και εσωτερικού ελέγχου.

2. Οδηγία για την αξιολόγηση της ικανότητας και καταλληλόλητας μελών διοικητικού οργάνου και διευθυντών αδειοδοτημένων πιστωτικών ιδρυμάτων 2020, που περιέχει μεταξύ άλλων τις αρχές και διαδικασίες που πρέπει να εφαρμόζονται κατά την αξιολόγηση της ικανότητας και καταλληλότητας των μελών του διοικητικού οργάνου και των διευθυντών.

Περαιτέρω, σημαντικά θέματα που εξετάζονται από τον Σύνδεσμο είναι μεταξύ άλλων τα ακόλουθα: 1. Π λαίσιο Προστασίας του Καταναλωτή.

2. Π λαίσιο Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα.

3. Δέσμη μέτρων για τη διαχείριση μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων, όπως η ανάπτυξη δευτερογενούς αγοράς για την πώληση δανείων, ως μια αποτελεσματική μέθοδος απομόχλευσης των ισολογισμών των τραπεζών και ενδυνάμωσης του χρηματοπιστωτικού τομέα.

4. Κυβερνητικά σχέδια στο πλαίσιο της αντιμετώπισης των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας που σχετίζονται με τον τραπεζικό τομέα.

Στην Κύπρο εφαρμόζεται ένα ολοκληρωμένο ρυθμιστικό και ΚΑΝΟΝΙΣΤΙΚΟ πλαίσιο,

καθώς και οι απαιτούμενοι μηχανισμοί για την αποτελεσματική πρόληψη και καταπολέμηση του ξεπλύματος χρήματος και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας

ΨΗΦΙΑΚΟ ΕΥΡΩ ΚΑΙ ΑΥΤΟΜΑΤΑ ΕΜΒΑΣΜΑΤΑ SEPA ΑΛΛΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Τ

α αυτόματα εμβάσματα SEPA (SEPA Credit Transfer Instant Payments) λειτουργούν ως ένα συνηθισμένο τραπεζικό έμβασμα αλλά με πολύ μεγαλύτερη ταχύτητα. Συγκεκριμένα, αντί τα χρήματα του πληρωτή να πιστώνονται στον λογαριασμό του παραλήπτη την επόμενη μέρα (από την ημερομηνία αποστολής του εμβάσματος), στην περίπτωση των αυτόματων εμβασμάτων τα χρήματα θα μπορούν να μεταφερθούν στον λογαριασμό μέσα σε 10 μόνο δευτερόλεπτα, σε οποιαδήποτε χώρα της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, 24/7, και με ανώτερο ποσό τα 100.000 ευρώ ανά έμβασμα. Τα αυτόματα εμβάσματα SEPA έχουν ήδη αρχίσει να λειτουργούν σε κάποιες χώρες της Ευρώπης, σε εθελοντική βάση. Αυτό σημαίνει ότι προς το παρόν δεν έχει δημιουργηθεί κάποια ευρωπαϊκή νομοθεσία που να επιβάλλει την υποχρεωτική εφαρμογή τους. Λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω, ο Σύνδεσμος και τα μέλη του, σε συνεργασία με την Εθνική Επιτροπή Πληρωμών, που λειτουργεί υπό την αιγίδα της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, συμφώνησαν στην έναρξη εργασιών που θα οδηγήσουν στη σταδιακή εφαρμογή των αυτόματων εμβασμάτων SEPA σε εθνικό επίπεδο. Η εφαρμογή τους αναμένεται το συντομότερο δυνατόν, ίσως και εντός του 2022. Οι εργασίες περιλαμβάνουν τακτικές συναντήσεις με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς (Κεντρική Τράπεζα, Δημόσιο, επιχειρήσεις και καταναλωτές), καθώς και παρακολούθηση διαλέξεων από ευρωπαϊκούς φορείς και παρόχους υποδομών διακανονισμού, με στόχο την επίλυση των όποιων τεχνικών ή άλλων ζητημάτων δημιουργούνται.

Ψηφιακό ευρώ

Τον Νοέμβριο του 2020, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) δημοσίευσε έκθεση η οποία περιείχε μια πρώτη εκτίμηση αναφορικά με τα πλεονεκτήματα και τις προκλήσεις που ενδέχεται να επιφέρει μια μελλοντική εφαρμογή του ψηφιακού ευρώ. Η έκθεση ετοιμάστηκε μετά από δημόσια διαβούλευση που διεξήγαγε η ΕΚΤ στις χώρες της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, κατά την οποία απευθύνθηκε σε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, συμπεριλαμβανομένων και των ευρωπαϊκών τραπεζών. Οι θέσεις και εισηγήσεις που λήφθηκαν κατά τη διάρκεια της διαβούλευσης παρείχαν στην ΕΚΤ χρήσιμο υλικό για λήψη αποφάσεων και καθορισμό των επόμενων βημάτων. Παρά το γεγονός ότι η όλη προσπάθεια βρίσκεται ακόμη σε νηπιακό στάδιο, το ψηφιακό ευρώ έχει σχεδιαστεί για να συμπληρώνει και όχι για να αντικαταστήσει τα μετρητά και θα στοχεύει σε γρήγορες, εύκολες και ασφαλισμένες συναλλαγές από πολίτες και επιχειρήσεις. Πέρα από τη συμμετοχή στη δημόσια διαβούλευση, ο Σύνδεσμος βρίσκεται σε συνεχή επαφή με ευρωπαϊκούς φορείς (όπως την ΕΚΤ, την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών και την Ευρωπαϊκή Τραπεζική Ομοσπονδία) για προώθηση επικαιροποιημένης ενημέρωσης προς τα μέλη του και λήψη ενεργειών όταν κριθεί σκόπιμο.

Του Μάριου Νικολάου Ανώτερου Λειτουργού

Συνεργασία με φορείς για προώθηση της επιχειρηματικότητας

Έχοντας ως γνώμονα την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης και τη στήριξη της κυπριακής επιχειρηματικότητας, ο Σύνδεσμος αποτελεί γέφυρα επικοινωνίας και συνεργασίας ανάμεσα στα μέλη του και σε σημαντικούς φορείς, όπως το ΚΕΒΕ, το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας και τον Κυπριακό Οργανισμό Προώθησης Επενδύσεων (Invest Cyprus), με στόχο την εξεύρεση μηχανισμών ώστε να διευκολυνθεί η πρόσβαση των κυπριακών επιχειρήσεων σε χρηματοδοτικούς πόρους από τις τράπεζες.

EconomyToday 77

θεμα

Αυτοματοποίηση ερευνών

του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας

Μ

ε τροποποίηση του σχετικού νόμου το 2013, τα Πιστωτικά Ιδρύματα (ΠΙ) έχουν τη δυνατότητα –στις περιπτώσεις που έχουν έννομο συμφέρον– να ζητούν και να λαμβάνουν πληροφορίες σχετικά με καταχωρήσεις στο κτηματικό μητρώο. Στο παρελθόν αυτή η πληροφόρηση μπορούσε να εξασφαλιστεί μόνο με τη φυσική παρουσία εκπροσώπων του ΠΙ στα Επαρχιακά Κτηματολογικά Γραφεία (ΕΚΓ). Η διαδικασία αυτή καθιστούσε την παροχή πληροφοριών χρονοβόρα, τόσο για τους εκπροσώπους των ΠΙ όσο και για τους λειτουργούς του Τμήματος Κτηματολογίου (ΤΚΧ). Η ανάγκη για αυτοματοποίηση έγινε πιο επιτακτική λόγω της πανδημίας, οπότε και μπήκαν σε εφαρμογή πρωτόκολλα που έθεταν ως απαραίτητη προϋπόθεση για τις επισκέψεις στα ΕΚΓ τη διευθέτηση ραντεβού, τα οποία ήταν διαθέσιμα σε περιορισμένους αριθμούς. Τα θέματα που προέκυψαν οδήγησαν στην εισαγωγή νέας διαδικασίας με την αποστολή ηλεκτρονικού αρχείου από τα ΠΙ στο Τμήμα Κτηματολογίου, αλλά και πάλι υπήρχαν καθυστερήσεις στην παροχή πληροφοριών απαραίτητων για την αξιολόγηση του κατά πόσον ένα ακίνητο είναι κατάλληλο να γίνει αποδεκτό ως εξασφάλιση. Σε αυτό το διάστημα, ο Σύνδεσμος παρακολουθούσε στενά τις εξελίξεις και συνεργαζόταν με το ΤΚΧ για την αναβάθμιση της Πύλης Κτηματολογίου, που υπήρχε ήδη, με σκοπό να διασφαλίσει την κάλυψη των αναγκών των μελών του για την εκτέλεση των απαραίτητων ερευνών σε ακίνητα, προς εξασφάλιση πιστωτικών διευκολύνσεων – για παράδειγμα, για τα χαρακτηριστικά του ακινήτου ή για το αν είναι ήδη επιβαρυμένο με υποθήκη ή άλλο εμπράγματο βάρος. Τον Δεκέμβριο του 2020, ο Σύνδεσμος πληροφορήθηκε από το ΤΚΧ ότι όλες οι προγραμματισμέ-

78 EconomyToday

νες αναβαθμίσεις είχαν ολοκληρωθεί, γεγονός που επέτρεψε την ηλεκτρονική εκτέλεση των πλείστων ερευνών. Η μείωση του λειτουργικού κόστους και η εξασφάλιση άμεσων αποτελεσμάτων είναι τα κύρια οφέλη της αναβαθμισμένης χρήσης της τεχνολογίας σε αυτή την περίπτωση. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, μόνο τα πιστωτικά ιδρύματα έχουν πρόσβαση στην Πύλη Κτηματολογίου για τη διεξαγωγή ερευνών. Το Υπουργείο Οικονομικών έχει καταθέσει στη Βουλή των Αντιπροσώπων δέσμη νομοσχεδίων η οποία συζητείται στην Επιτροπή Οικονομικών και Προϋπολογισμού και προνοεί, μεταξύ άλλων, το δικαίωμα πρόσβασης των εταιρειών εξαγοράς πιστώσεων και των εταιρειών διαχείρισης πιστώσεων στην Πύλη Κτηματολογίου.

Δυνατότητα μεταβίβασης/ υποθήκευσης ακινήτων με απαγορεύσεις στον τίτλο

Σε περιπτώσεις ακινήτων όπου οι όροι των σχετικών αδειών δεν έχουν τηρηθεί και υπάρχουν σοβαρές παρατυπίες, ο τίτλος που εκδίδεται μπορεί να περιέχει σημείωση ότι απαγορεύεται η μεταβίβαση και/ή η υποθήκευση. Ως αποτέλεσμα, σύμφωνα και με την ισχύουσα νομοθεσία, τα ακίνητα αυτά δεν μπορούν να γίνονται αποδεκτά ως εξασφάλιση από τα πιστωτικά ιδρύματα, ούτε και να μεταβιβάζονται στο όνομά τους στο πλαίσιο αναδιάρθρωσης χρέους. Τον Απρίλιο του 2021, μετά από σχετική πρόταση νόμου, τροποποιήθηκε η ισχύουσα νομοθεσία ούτως ώστε να επιτρέπει τη μεταβίβαση σε οποιοδήποτε πρόσωπο

και/ή την υποθήκευση τέτοιων ακινήτων με απαγορεύσεις στον τίτλο μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2021, παρέχοντας ουσιαστικά αμνηστία διάρκειας οκτώ περίπου μηνών. Η τροποποίηση αυτή επενεργεί προς όφελος τόσο των δανειοληπτών όσο και των πιστωτικών ιδρυμάτων - μελών του Συνδέσμου, αφού υποβοηθά τη χρήση τέτοιων ακινήτων κατά τη διαδικασία αναδιάρθρωσης και μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Με στόχο το μέτρο να καταστεί πιο αποτελεσματικό και να επωφεληθούν όσο το δυνατόν περισσότεροι δανειολήπτες, ο Σύνδεσμος έχει ήδη αποστείλει στο ΤΚΧ επιστολή με την παράκληση να εξετάσει το ενδεχόμενο προώθησης της ανανέωσης της ισχύος της τροποποίησης πέραν της 31ης Δεκεμβρίου 2021 και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

Ο Σύνδεσμος παρακολουθούσε

στενά τις εξελίξεις και συνεργαζόταν με το Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας για την αναβάθμιση της Πύλης Κτηματολογίου

Της Σοφίας Ιωάννου Ανώτερης Λειτουργού

Τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα

Της Μαρίας Ιωάννου

που θα κυριαρχούν στην αγορά στο τέλος της επόμενης πενταετίας θα διαφέρουν δραστικά από τους οργανισμούς που γνωρίζουμε σήμερα

Ανώτερης Λειτουργού

«Η-Ταυτότητα»:

Ο νέος παίκτης στην ψηφιακή εποχή

Α

ναγνωρίζοντας τη σημασία της ψηφιακής μεταρρύθμισης της χώρας και τις ευκαιρίες που προσφέρονται με τη χρήση της τεχνολογίας σε όλους τους τομείς της οικονομίας, ο Σύνδεσμος Τραπεζών, κατόπιν πρόσκλησης της Κυπριακής Δημοκρατίας, υπέγραψε Μνημόνιο Συναντίληψης με στόχο την εφαρμογή Εθνικού Σχεδίου Ηλεκτρονικών Ταυτοτήτων. Το Εθνικό Σχέδιο Ηλεκτρονικών Ταυτοτήτων βασίζεται στον Ευρωπαϊκό Κανονισμό αριθ.

910/2014 - Κανονισμός eIDAS και στοχεύει στην ταυτοποίηση των στοιχείων του πολίτη και στη διενέργεια ηλεκτρονικών συναλλαγών. Με βάση το εν λόγω μοντέλο, θα εκδίδονται πιστοποιητικά ηλεκτρονικής ταυτοποίησης και ηλεκτρονικής υπογραφής («η-Ταυτότητας») από οποιονδήποτε εγκεκριμένο πάροχο υπηρεσιών εμπιστοσύνης, νοουμένου ότι ικανοποιεί τη σχετική νομοθεσία και τους κανονισμούς πιστοποίησης στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου. Οι εγκεκριμένοι πάροχοι υποχρεούνται να εγγράφονται στον Ευρωπαϊκό Κατάλογο Εμπιστοσύνης και στο Μητρώο Παρόχων του Τμήματος Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών του Υπουργείου Μεταφορών, έτσι

ώστε να διασφαλιστεί ότι πληρούν τις διαδικασίες και τους τεχνικούς όρους που καθορίζονται στο Εθνικό Πλαίσιο. Ο εγκεκριμένος πάροχος υπηρεσιών στην παρούσα φάση είναι η JCC Payments Systems Ltd, η οποία είναι εγγεγραμμένη στον Κατάλογο Εμπιστοσύνης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το πλαίσιο διατηρείται ανοικτό σε οποιονδήποτε οργανισμό επιθυμεί να εγκριθεί και να λειτουργεί ως πάροχος υπηρεσιών εμπιστοσύνης, εφόσον πληροί συγκεκριμένες προϋποθέσεις.

ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ

Στη βάση του Μνημονίου Συναντίληψης, ο Σύνδεσμος έχει παροτρύνει τα μέλη του να συνεργαστούν με εγκεκριμένο πάροχο υπηρεσιών και να παρέχουν στους πολίτες ηλεκτρονικές ταυτότητες. Επιπλέον, η ανάγκη για προσαρμογή στη νέα ψηφιακή εποχή θα οδηγήσει τα τραπεζικά ιδρύματα στο να ξεφύγουν από την παραδοσιακή κουλτούρα και να αναπτύξουν νέες, καινοτόμες χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, στις οποίες θα χρησιμοποιούνται οι ηλεκτρονικές ταυτότητες, ούτως ώστε να ικανοποιούνται οι ιδιαίτερες ανάγκες των πελατών τους, σε έναν κόσμο ο οποίος διαταράσ-

σεται από νέα μοντέλα αγοράς και ψηφιακής μεταρρύθμισης. Το Υφυπουργείο Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής έχει ήδη προχωρήσει στις απαραίτητες νομοθετικές ρυθμίσεις και η Βουλή των Αντιπροσώπων ενέκρινε τους τροποποιητικούς κανονισμούς και τη σχετική τροποποιητική νομοθεσία τον Απρίλιο του 2021, ανοίγοντας τον δρόμο για την ολοκλήρωση της εφαρμογής της η-Ταυτότητας. Με βάση το νομικό πλαίσιο, πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας οι οποίοι έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους δύνανται να αιτηθούν για την απόκτηση της

η-Ταυτότητας μέσω της τράπεζας με την οποία συνεργάζονται. Εφόσον η αίτηση εγκριθεί από τον εγκεκριμένο πάροχο υπηρεσιών, εκδίδονται τα δύο ηλεκτρονικά πιστοποιητικά (η-ταυτοποίηση και η-υπογραφή). Με την απόκτηση της η-Ταυτότητας, οι πολίτες μπορούν να διεκπεραιώνουν με ασφάλεια ηλεκτρονικές συναλλαγές, τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα, χωρίς τη βιομετρική τους ταυτότητα ή τη φυσική τους παρουσία. Η ηλεκτρονική ταυτότητα, με βάση το νομικό πλαίσιο, έχει διάρκεια τρία χρόνια.

ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΔΡΑΣΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ

Από σχετική έρευνα έχει διαφανεί ότι τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που θα κυριαρχούν στην αγορά στο τέλος της επόμενης πενταετίας θα διαφέρουν δραστικά από τους οργανισμούς που γνωρίζουμε σήμερα. Τα τραπεζικά ιδρύματα και οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί θα πρέπει να υιοθετήσουν νέες τεχνολογίες και ριζικές εσωτερικές μεταρρυθμίσεις για να ανταποκριθούν στις μελλοντικές προκλήσεις και στην παγκόσμια ψηφιακή αλλαγή, η οποία αναπτύσσεται με ραγδαίους ρυθμούς. Θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα σε νέες δεξιότητες και σε αλλαγές στη λειτουργία και την οργάνωσή τους και να οικοδομηθεί ένα καινοτόμο ψηφιακό περιβάλλον το οποίο να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των πελατών τους. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός δεν γίνεται εν μία νυκτί. Η προσαρμογή στην ψηφιακή εποχή και ο σχεδιασμός νέας στρατηγικής πορείας θα πρέπει να δρομολογηθούν άμεσα, τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα.

EconomyToday 79

θεμα

Η διαχείριση της πανδημίας

και η αξία της χρηματοοικονομικής εκπαίδευσης

Η

πανδημία COVID-19 ανέτρεψε την καθημερινότητα όλου του πλανήτη και συνεχίζει να αποτελεί απειλή για τη δημόσια υγεία, ενώ παράλληλα επηρεάζει σημαντικά την οικονομία και τις επιχειρήσεις. Στον Σύνδεσμο Τραπεζών Κύπρου προτεραιότητά μας εξαρχής ήταν η υγεία και ευημερία του προσωπικού μας. Στο πλαίσιο διαμόρφωσης κατάλληλων συνθηκών και περιβάλλοντος εργασίας, ο Σύνδεσμος συμμορφώθηκε πλήρως με τον περί Λοιμοκαθάρσεως Νόμο, τα σχετικά Διατάγματα που εκδόθηκαν και τις κατευθυντήριες οδηγίες (Πρωτό-

κολλα) του Υπουργείου Υγείας και άλλων υπηρεσιών του κράτους. Επιπλέον, στον οργανισμό δημιουργήθηκε «Ομάδα Διαχείρισης Κρίσης» από επιτελική ομάδα στελεχών για λήψη άμεσων αποφάσεων, η οποία ενέγραψε εσωτερικό πρωτόκολλο, όπως επίσης και εγχειρίδιο οδηγιών προς το προσωπικό για τον νέο κορωνοϊό. Με τακτικές ενημερώσεις προς όλο το προσωπικό και τήρηση όλων των υγειονομικών μέτρων, καλύφθηκαν με επιτυχία οι ανησυχίες και δόθηκαν απαντήσεις σε θέματα της καθημερινότητας των εργαζομένων. Έγιναν τροποποιήσεις στην εργα-

Της Βάσως Μιχαηλίδου

σία για την ελαχιστοποίηση των αρνητικών επιπτώσεων των περιορισμών που επέβαλε η κρίση, καθώς και αλλαγές στον τρόπο εργασίας μέσω της εκ περιτροπής χρήσης του γραφείου με ομαδοποίηση των εργαζομένων και με ενίσχυση της τηλεργασίας. Πρωτοβουλίες για υλοποίηση προγραμμάτων χρηματοοικονομικής εκπαίδευσης Η χρηματοοικονομική εκπαίδευση και η ενημέρωση αποτελούν βασικούς πυλώνες στη δράση του Συνδέσμου Τραπεζών. Από το 2015, ο οργανισμός μας ανέλαβε την πρωτοβουλία να στηρίξει το πρόγραμμα «Ξοδεύοντας Έξυπνα» του Οργανισμού Junior Achievement Cyprus, σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας, εφαρμόζοντάς το στα Δημοτικά Σχολεία της Κύπρου και συγκεκριμένα στην Στ΄ Τάξη. Το 2019 πρόσθεσε ακόμη ένα πρόγραμμα, το «Οικονομικά για την Επιτυχία», το οποίο απευθύνεται σε μαθητές Γ΄ Γυμνασίου. Και τα δύο προγράμματα εφαρμόζονται με μεγάλη επιτυχία. Μέχρι σήμερα έχουν επιμορφωθεί περισσότεροι από 4.000 μαθητές Δημοτικών και Γυμνασίων και έχουν συμμετάσχει 165 εκπαιδευτικοί και 160 μέντορες.

Ο χρηματοοικονομικός εγγραμματισμός αποτελεί ισχυρή παγκόσμια τάση και στοχεύει στη διαφώτιση και πληροφόρηση των καταναλωτών για βασικές χρηματοοικονομικές έννοιες. Από τη διεθνή βιβλιογραφία αλλά και μέσω απτών παραδειγμάτων βλέπουμε ότι η έλλειψη χρηματοοικονομικής γνώσης προκαλεί στους πολίτες μια σειρά από παρενέργειες, όπως:

ΕΠΙΚΕΦΑΛΗΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ

Εάν στοχεύουμε στη δημιουργία

μιας κοινωνίας συνειδητοποιημένων και χρηματοοικονομικά εγγράμματων πολιτών, θα πρέπει να ξεκινήσει άμεσα η επιμόρφωση από τα παιδιά στα σχολεία

80 EconomyToday

ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΕΓΓΡΑΜΜΑΤΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ Με τις αλλαγές που παρατηρούνται σε όλο το φάσμα του παραδοσιακού χρηματοπιστωτικού συστήματος, με την ανάπτυξη του e-banking, του mobile banking, του ψηφιακού χρήματος και των κρυπτονομισμάτων, γίνεται ακόμη πιο επιτακτική η ανάγκη και η σημαντικότητα του χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού, όχι μόνο για την κατανόηση απλών εννοιών, όπως της αποταμίευσης, της κατανάλωσης και της επένδυσης, αλλά και για την κατανόηση των τελευταίων εξελίξεων της χρηματοοικονομικής, παρέχοντας και νέες ψηφιακές δεξιότητες που είναι ιδιαίτερα χρήσιμες στη νέα εποχή που διανύουμε. Εάν στοχεύουμε στη δημιουργία μιας κοινωνίας συνειδητοποιημένων και χρηματοοικονομικά εγγράμματων πολιτών, θα πρέπει να ξεκινήσει άμεσα η επιμόρφωση από τα παιδιά στα σχολεία της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και να αποτελέσει μέρος του σχολικού τους προγράμματος. Η σωστή διαχείριση του χρήματος βοηθά στη χρηματοοικονομική ανεξαρτησία των πολιτών, με αποτέλεσμα την αέναη ευημερία τόσο των ιδίων όσο και της ευρύτερης κοινωνίας.

• • • • •

έλλειψη αποταμιευτικής και ασφαλιστικής συνείδησης έλλειψη κεφαλαίου έκτακτης ανάγκης λανθασμένα καταναλωτικά πρότυπα λανθασμένες επενδυτικές επιλογές υπερχρέωση με αυξημένες πιθανότητες πτώχευσης, καθώς και άλλα που αυξάνουν το άγχος και την ποιότητα ζωής των ανθρώπων.

Ενεργός συμμετοχή του Συνδέσμου Τραπεζών

Ασφάλεια πληροφοριών

Ο Σύνδεσμος, διά της Ομάδας Εργασίας για την Κυβερνοασφάλεια, παρακολουθεί τις εξελίξεις σχετικά με το έγκλημα στον κυβερνοχώρο, διαχειρίζεται αιτήματα συντονισμού και διευκολύνει την ανταλλαγή πληροφοριών και τη διάδοση σημαντικών πληροφοριών στις τράπεζες-μέλη. Ο Σύνδεσμος εκπροσωπείται στη σχετική Ομάδα Εργασίας Κυβερνοασφάλειας της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Ομοσπονδίας. Εντός Νοεμβρίου 2021 θα υλοποιηθεί η πανευρωπαϊκή εκστρατεία ευαισθητοποίησης για τις ηλεκτρονικές απάτες με την ονομασία cyberscams 2.0, στην οποία συμμετέχει και ο Σύνδεσμος.

σε ευρωπαϊκού επιπέδου θέματα

Τ

ο Τμήμα Ανθρώπινου Δυναμικού, παρά τις προκλήσεις που δημιούργησε η πανδημία COVID-19, συνέχισε να προσφέρει υπηρεσίες υψηλής αξίας στα μέλη του Συνδέσμου. Το Τμήμα είναι άμεσα διαθέσιμο για να υποστηρίξει τις τράπεζες-μέλη κατόπιν αιτήματός τους και για να διευκολύνει τον συντονισμό και την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ τους σε θέματα που σχετίζονται με την εργατική νομοθεσία, κανονισμούς ή και συλλογικές συμβάσεις. Το Τμήμα ετοιμάζει και κοινοποιεί στις τράπεζες-μέλη ετήσιες έρευνες σε σχέση με τα πιο κάτω: 1. Ε πισκόπηση των στοιχείων απασχόλησης στον τραπεζικό τομέα (πληροφορίες για τις δημογραφικές μεταβλητές, τα ακαδημαϊκά και επαγγελματικά προσόντα των τραπεζικών υπαλλήλων, τη συμμετοχή των γυναικών στην ιεραρχία της διοίκησης, στοιχεία σχετικά με τους διάφορους τύπους απασχόλησης σε τράπεζες κλπ.).

2. Έκθεση σχετικά με το μισθολογικό κόστος στον τραπεζικό τομέα.

3. Έκθεση σχετικά με τις ετήσιες ημέρες άδειας ασθενείας στον τραπεζικό τομέα. Ταυτόχρονα, το Τμήμα Εκπαίδευσης και Ανάπτυξης, εν μέσω της πανδημίας, δημιούργησε τη δική του πλατφόρμα ηλεκτρονικής εκπαίδευσης, μέσω της οποίας εφάρμοσε και προσέφερε προς τα μέλη εκπαιδευτικά προγράμματα τύπου e-learning. Επιπρόσθετα, αξιοποιώντας τις δυνατότητες της τεχνολογίας, των επικοινωνιών και των ηλεκτρονικών εργαλείων και πλατφορμών, προσέφερε από την αρχή της πανδημίας με επιτυχία προγράμματα εκπαίδευσης με τη μορφή διαδικτυακών σεμιναρίων (webinars).

Του Γιάννου Ρωσσίδη

Επικεφαλής Τμήματος Ανθρώπινου Δυναμικού, Κοινωνικών Υποθέσεων, Εκπαίδευσης και Ανάπτυξης

Συμμετοχή στην Τραπεζική Επιτροπή Ευρωπαϊκών Κοινωνικών Υποθέσεων (BCESA) της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Ομοσπονδίας Επιπρόσθετα το τμήμα Κοινωνικών Υποθέσεων εκπροσωπεί τον Σύνδεσμο στην Τραπεζική Επιτροπή Ευρωπαϊκών Κοινωνικών Υποθέσεων (BCESA) της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Ομοσπονδίας (EBF), όπου κατέχει τη θέση του Αντιπροέδρου με τον Μιχάλη Καμμά, Γενικό Διευθυντή του Συνδέσμου Τραπεζών. Η BCESA είναι το ανεξάρτητο όργανο της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Ομοσπονδίας που εκπροσωπεί τις εθνικές τραπεζικές ενώσεις και αποτελεί τη φωνή των τραπεζών σε θέματα που σχετίζονται με τις κοινωνικές υποθέσεις και την απασχόληση στον ευρωπαϊκό τραπεζικό τομέα. Ευρωπαϊκός κοινωνικός διάλογος στον τραπεζικό τομέα (SSDB) Επιπρόσθετα το Τμήμα Κοινωνικών Υποθέσεων εκπροσωπεί την

Φυσική ασφάλεια

BCESA και τον Σύνδεσμο Τραπεζών στις συναντήσεις για τον ευρωπαϊκό κοινωνικό διάλογο στον τραπεζικό τομέα (SSDB). Αξιοσημείωτο επίτευγμα των Ευρωπαίων κοινωνικών εταίρων του τραπεζικού τομέα κατά τη διάρκεια της τελευταίας περιόδου ήταν η ολοκλήρωση του 2ου πυλώνα του κοινού έργου, σχετικά με τον αντίκτυπο των εποπτικών κανονισμών στην απασχόληση, με την έκδοση των κοινών συμπερασμάτων και σχετικού δελτίου Τύπου τον Νοέμβριο του 2020. Οι Ευρωπαίοι κοινωνικοί εταίροι έχουν επίσης εκδώσει κοινή δήλωση σχετικά με την πανδημική κρίση λόγω του COVID-19 την άνοιξη του 2020. Στο παρόν στάδιο, οι κοινωνικοί εταίροι του τομέα διαπραγματεύονται τη συνομολόγηση κοινής δήλωσης για την εξ αποστάσεως εργασία (Joint Declaration on Remote Work). Οι εταίροι έχουν ήδη υπογράψει κοινή δήλωση για την τηλεργασία (telework) το 2017 και για την ψηφιοποίηση (digitalization) το 2018.

Ο Σύνδεσμος και οι τράπεζες-μέλη του παρακολουθούν τις εξελίξεις σχετικά με τις ληστείες και τις φυσικές επιθέσεις κατά ΑΤΜ και σε συνεργασία με την Αστυνομία προτείνουν, όταν χρειάζεται, και εφαρμόζουν σειρά μέτρων φυσικής προστασίας ως αποτρεπτικό παράγοντα έναντι τέτοιων επιθέσεων. Στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του, ο Σύνδεσμος συγκεντρώνει, αναλύει και ετοιμάζει ετήσια έκθεση που παρουσιάζει μια επισκόπηση των φυσικών επιθέσεων κατά τραπεζικών καταστημάτων που καταγράφονται στην Κύπρο (π.χ. ληστείες κατά τραπεζών, επιθέσεις κατά ΑΤΜ).

Το Τμήμα Κοινωνικών Υποθέσεων εκπροσωπεί την BCESA και τον Σύνδεσμο Τραπεζών στις συναντήσεις για τον ευρωπαϊκό κοινωνικό διάλογο στον τραπεζικό τομέα (SSDB)

EconomyToday 81

θεμα

Των Μαρίας Βαρνάβα και Σκεύης Σοφοκλέους Κυριάκου Λειτουργών στο Τμήμα Εκπαίδευσης

Αξιοποίηση της τεχνολογίας για σύγχρονη και ασύγχρονη εκπαίδευση

Η

συνεχιζόμενη πανδημία COVID-19 έχει επηρεάσει αναμφίβολα τον τρόπο που λειτουργούν οι επιχειρήσεις ανά το παγκόσμιο. Η πραγματοποίηση προγραμμάτων κατάρτισης σε αυτές τις δύσκολες περιόδους δεν θα μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση, αλλά και πρόκληση για προσαρμογή στη νέα τάξη πραγμάτων. Για να ανταποκριθεί σε αυτή την κρίση και να συνεχίσει ανεμπόδιστα να εκπληρώνει την αποστολή του, το Τμήμα Εκπαίδευσης του Συνδέσμου εφάρμοσε μια σειρά από ηλεκτρονικά εργαλεία, συνεχίζοντας έτσι να προσφέρει υψηλού επιπέδου ευκαιρίες κατάρτισης στα μέλη του. Η διασφάλιση και επιτυχής εφαρμογή τους επιτεύχθηκε με τη χρησιμοποίηση της μεθόδου της σύγχρονης, εξ αποστάσεως, ηλεκτρονικής μάθησης (με τη μορφή ζωντανών διαδικτυακών σεμιναρίων, γνωστών και ως webinars) και της μεθόδου της ασύγχρονης ηλεκτρονικής μάθησης (μέσω της πλατφόρμας ηλεκτρονικής εκπαίδευσης που δημιούργησε ο Σύνδεσμος).

82 EconomyToday

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑΣ

Η ανάπτυξη και δημιουργία της ηλεκτρονικής πλατφόρμας www. acb-elearning.com.cy ήταν ένας από τους πιο επιτυχημένους στόχους που επιτεύχθηκαν, επιτρέποντας στο Τμήμα Εκπαίδευσης να προσφέρει ποιοτικά προγράμματα ασύγχρονης ηλεκτρονικής μάθησης (γνωστά και ως προγράμματα E-learning) τόσο στα μέλη του όσο και σε διάφορα άλλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και οργανισμούς.

Ο ΣΤΟΧΟΣ ΜΑΣ

Στόχος μας είναι η συνεχής ανάπτυξη προγραμμάτων βασισμένων στην ασύγχρονη ηλεκτρονική μάθηση και η συνεχής αναβάθμιση της ηλεκτρονικής βιβλιοθήκης, η οποία θα προσθέτει αξία στα μέλη και θα τους επιτρέπει να επιτυγχάνουν τους εκπαιδευτικούς τους στόχους. Η επιτυχής διεξαγωγή του διαδικτυακού προγράμματος «Finalising Post-Crisis Reforms From Basel III To Basel IV», σε συνεργασία με τη MarcusEvans London, ήταν ίσως το πιο επιτυχημένο και υψηλού επιπέδου πρόγραμμα σύγχρονης,

εξ αποστάσεως, ηλεκτρονικής μάθησης που πραγματοποιήθηκε κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Επιπλέον, ο Σύνδεσμος προσέφερε στα μέλη του και σε άλλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και οργανισμούς 13 ποιοτικά προγράμματα κατάρτισης σύγχρονης, εξ αποστάσεως, ηλεκτρονικής μάθησης. Τέλος, με την ίδια μέθοδο και εργαλεία, διεξήχθησαν πέντε προγράμματα που αφορούν τις απαιτήσεις της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς για τη συνεχή επαγγελματική επιμόρφωση και πιστοποίηση εγγεγραμμένων προσώπων στο Δημόσιο Μητρώο (ΕΠΕΥ). Η συνεχής παροχή προγραμμάτων κατάρτισης υψηλής ποιότητας, σε συνεργασία με υψηλού επιπέδου επαγγελματίες εμπειρογνώμονες και εκπαιδευτές από την Κύπρο και το εξωτερικό, είναι ο κύριος στόχος του Τμήματος Εκπαίδευσης του Συνδέσμου.

Το Τμήμα Εκπαίδευσης του Συνδέσμου, με τη συμβολή και των εκπαιδευτών συνεργατών του, σχεδίασε, ανέπτυξε και παρέδωσε μια βιβλιοθήκη ενοτήτων ηλεκτρονικής μάθησης στους τομείς:

1. IS (Ασφάλεια πληροφοριών, στα Ελληνικά) και 2. AML (Anti-Money Laundering, στα Αγγλικά).

3. Ε πιπρόσθετα, ένα τρίτο πρόγραμμα σχετικά με το GDPR (Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων), που θα προσφέρεται στα Αγγλικά, βρίσκεται στη διαδικασία ανάπτυξης.

Η συνεχής παροχή προγραμμάτων κατάρτισης υψηλής ποιότητας,

σε συνεργασία με υψηλού επιπέδου επαγγελματίες εμπειρογνώμονες και εκπαιδευτές από την Κύπρο και το εξωτερικό, είναι ο κύριος στόχος του Τμήματος Εκπαίδευσης του Συνδέσμου

Οι προκλήσεις της πανδημίας μετατράπηκαν σε ψηφιακές ευκαιρίες

«Ό

π ο υ υ π ά ρχ ε ι ανάγκη, υπάρχει και τρόπος» λέει ένα ρητό και οι προηγούμενοι μήνες, από τον Μάρτιο του 2020 μέχρι και σήμερα, αποτέλεσαν ένα πρώτης τάξεως έναυσμα για υιοθέτηση νέων τρόπων επικοινωνίας από τον Σύνδεσμο Τραπεζών. Μέσα από αυτή την προσέγγιση, ο Σύνδεσμος Τραπεζών εισήγαγε νέους τρόπους επικοινωνίας, υιοθέτησε εναλλακτικά κανάλια διάχυσης των θέσεών του και ενίσχυσε σημαντικά την ηλεκτρονική του παρουσία, δίνοντας έμφαση στις ψηφιακές λύσεις.

Μετεξέλιξη του περιοδικού Cyprus Banking Insight σε έναν ηλεκτρονικό κόμβο πληροφόρησης και γνώσης

Μετά από χρόνια κυκλοφορίας σε τακτική βάση του περιοδικού με την ονομασία Cyprus Banking Insight, με δύο εκδόσεις ανά έτος και με θεματολογία που περιστρεφόταν κυρίως γύρω από τραπεζικά και ευρύτερα οικονομικά θέματα, ο Σύνδεσμος Τραπεζών προχώρησε σε μια δραστική κίνηση. Αποφασίστηκε ο τερματισμός της κυκλοφορίας έντυπης έκδοσης και η μετεξέλιξή της σε έναν ηλεκτρονικό κόμβο διάχυσης γνώσης και πληροφόρησης για ζητήματα που αφορούν τον τραπεζικό τομέα και την οικονομία. Η ιστοσελίδα με την ονομασία banking-insight.com, από τις αρχές του 2021, ανανεώνεται τακτικά με αρθρογραφία, ρεπορτάζ από κυπριακά και διεθνή ΜΜΕ για τον τραπεζικό τομέα, αλλά και εκθέσεις που αφορούν τον κλάδο ή τη χώρα μας, όπως αξιολογήσεις από διεθνείς οίκους. Στα άμεσα πλάνα βρίσκεται η περαιτέρω εξέλιξη της ιστοσελίδας και ο εμπλουτισμός της με υλικό το οποίο θα αποτελεί την καλύτερη ευκαιρία για πληροφόρηση αλλά και επικοινωνία μεταξύ επαγγελματιών που ασχολούνται με την οικονομία, στελεχών του Συνδέσμου Τραπεζών, φορέων, οργανισμών –ακόμη

και ανεξάρτητων– και εποπτικών αρχών, με στόχο τη σφαιρική κάλυψη θεμάτων που αφορούν τις τράπεζες και την οικονομία.

Σε νέα φάση το έργο προβολής του κυπριακού τραπεζικού τομέα στο εξωτερικό

BANKAST:

Το podcast του Συνδέσμου Τραπεζών

Ακολουθώντας την παγκόσμια τάση ανεξάρτητων παραγωγών από YouTubers, ειδικούς επί διαφόρων θεμάτων και άλλους διαμορφωτές άποψης, ο Σύνδεσμος Τραπεζών δημιούργησε τη δική του σειρά με podcast με την ονομασία BANKAST. Τα επεισόδια του BANKAST, με συζητήσεις για ζητήματα που αφορούν κυρίως τον τραπεζικό τομέα και την κυπριακή οικονομία, αναρτώνται στο κανάλι του Συνδέσμου Τραπεζών στο YouTube. Στο μέλλον προγραμματίζεται η παραγωγή συζητήσεων με τραπεζικά στελέχη, ακαδημαϊκούς, επαγγελματίες από ιδιωτικούς οργανισμούς και πολιτικά πρόσωπα.

Μετά την επιτυχή υλοποίηση διετούς προγράμματος επικοινωνίας και προβολής για ανανέωση αντιλήψεων που υπήρχαν στο εξωτερικό τόσο για την Κύπρο όσο και για τις κυπριακές τράπεζες, ο Σύνδεσμος Τραπεζών προχώρησε στην εφαρμογή αντίστοιχου έργου για ακόμη έναν χρόνο. Σημειώνεται ότι στο πλαίσιο του έργου έγιναν επαφές, με φυσικό και ηλεκτρονικό τρόπο, με φορείς, οργανισμούς, αρχές, ΜΜΕ και πολιτικά πρόσωπα στο εξωτερικό – κυρίως στις ΗΠΑ και στην ΕΕ. Οι ενέργειες του Συνδέσμου Τραπεζών βασίζονται σε στοιχεία, αριθμούς, βασικά μηνύματα και θετικές εξελίξεις που αφορούν τη βελτίωση των κυπριακών τραπεζών σε σχέση με τις διαδικασίες και τους μηχανισμούς καταπολέμησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Κατά την πρώτη φάση του έργου (2018 και 2019), οι προσπάθειες επέφεραν την αναγνώριση της προόδου του τραπεζικού τομέα από διεθνείς αρχές και οργανισμούς, όπως η έκθεση της Moneyval, η αξιολόγηση Basel Index και η έκθεση του INCSR του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ. Μάλιστα, δημιουργήθηκαν νέες εταιρικές σχέσεις μεταξύ κυπριακών τραπεζών και διεθνών ανταποκριτριών τραπεζών.

Ο Σύνδεσμος Τραπεζών

Του Ανδρέα Κωστουρή

εισήγαγε νέους τρόπους επικοινωνίας, υιοθέτησε εναλλακτικά κανάλια διάχυσης των θέσεών του και ενίσχυσε σημαντικά την ηλεκτρονική του παρουσία, δίνοντας έμφαση στις ψηφιακές λύσεις

Υπεύθυνου Επικοινωνίας

EconomyToday 83

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

84 EconomyToday

ΕΙΜΑΣΤΕ ΔΙΠΛΑ ΣΤΟΥΣ ΠΕΛΑΤΕΣ ΜΑΣ

Ο Αναπληρωτής Διευθύνων Σύμβουλος της Τράπεζας Κύπρου, Χάρης Πουαγκαρέ, παρουσιάζει τους βασικούς πυλώνες στρατηγικής του Συγκροτήματος και εξηγεί ποιοι στόχοι έχουν τεθεί για μείωση των ΜΕΔ αλλά και για αντιμετώπιση των προκλήσεων. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗ ΝΑΤΑΛΙΑ ΓΕΩΡΓΙΑΔΟΥ

οικονομία και κοινωνία, τόσο στα εύκολα αλλά πολύ περισσότερο στα δύσκολα. Γι’ αυτό και με τη νέα μας εκστρατεία θέλουμε να περάσουμε το μήνυμα ότι θα βρισκόμαστε δίπλα στους πελάτες μας σε κάθε επόμενή τους κίνηση. Για να τους στηρίξουμε, να τους καθοδηγήσουμε, να τους εξηγήσουμε. Για εμάς, είναι ξεκάθαρο πως, για να ευημερεί η Τράπεζα, πρέπει να ευημερούν πρώτα οι πελάτες μας και το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο στο οποίο δραστηριοποιούμαστε. Είμαστε ο ηγέτης της τραπεζικής αγοράς και θέλουμε να κεφαλαιοποιούμε διαρκώς τη συγκεκριμένη θέση και να ενδυναμώνουμε το αποτύπωμά μας στην κυπριακή οικονομία και κοινωνία.

«Γ

ια εμάς, είναι ξεκάθαρο πως, για να ευημερεί η Τράπεζα, πρέπει να ευημερούν πρώτα οι πελάτες μας και το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο στο οποίο δραστηριοποιούμαστε», αναφέρει σε συνέντευξή του στο Economy Today o Αναπληρωτής Διευθύνων Σύμβουλος της Τράπεζας Κύπρου, Χάρης Πουαγκαρέ, ο οποίος μας μιλά και για τη νέα καμπάνια «Σε κάθε επόμενη κίνηση». Όπως εξηγεί ο κ. Πουαγκαρέ, «με τη νέα εκστρατεία θέλαμε να περάσουμε στους πελάτες μας το μήνυμα ότι θα είμαστε δίπλα τους». Ακολούθως ο κ. Πουαγκαρέ αναφέρεται στους νέους σχεδιασμούς της Τράπεζας, στις πρακτικές που ακολουθεί προς την κατεύθυνση της βιώσιμης ανάπτυξης, στην γκάμα των δανείων η οποία αναμένεται να εμπλουτιστεί, καθώς και στους στόχους που έχουν τεθεί για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. «Είμαστε αισιόδοξοι ότι πλησιάζουμε στο τέλος μιας πολύ απαιτητικής διαδικασίας απομόχλευσης», κατέληξε ο κ. Πουαγκαρέ. Η νέα καμπάνια της Τράπεζας Κύπρου έχει σλόγκαν «Σε κάθε επόμενη κίνηση». Ποιο μήνυμα θέλετε να στείλετε στο κοινό; Μετά από μια δύσκολη, πρωτόγνωρη και γεμάτη προκλήσεις περίοδο λόγω της πανδημίας, μπορούμε όλοι να είμαστε πιο αισιόδοξοι για το μέλλον, παρόλο που οι προκλήσεις εξακολουθούν να είναι σημαντικές. Στην Τράπεζα Κύπρου αναγνωρίζουμε τον συστημικό μας ρόλο στην κυπριακή

ΟΙ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΙ ΜΑΣ ΣΤΟΧΟΙ

Αναμένουμε ότι θα εμπλουτίσουμε την γκάμα των προϊόντων μας για να βοηθήσουμε έμπρακτα τους πελάτες μας για μετάβαση στην πράσινη οικονομία

Ποιοι είναι οι στρατηγικοί στόχοι της Τράπεζας με τη νέα καμπάνια; Ο στόχος είναι ξεκάθαρος. Τόσο οι πελάτες όσο και οι υπόλοιποι συμπολίτες μας να αισθανθούν ότι η Τράπεζα είναι έτοιμη και έχει τη δυνατότητα να τους βοηθήσει να αντιμετωπίσουν τις όποιες προκλήσεις για ένα πιο βιώσιμο μέλλον, τόσο για τους ίδιους όσο και για τη χώρα μας γενικότερα. Άλλωστε, αυτός είναι και ο δικός μας στόχος ως οργανισμού και προς αυτή την κατεύθυνση επικεντρώνουμε τις προσπάθειές μας. Ο εξορθολογισμός του κόστους και της τιμολόγησης, η διαρκής βελτίωση των δεικτών εμπιστοσύνης, η πρωτοπορία στον ψηφιακό μετασχηματισμό, η διαρκής μετεξέλιξη του επιχειρησιακού μας μοντέλου και η νέα τραπεζική εμπειρία αποτελούν τον πυρήνα των δράσεών μας. Όπως εμείς λοιπόν εξελισσόμαστε στη βάση των νέων συνθηκών, έτσι θέλουμε κι ο κάθε συμπολίτης μας ξεχωριστά να προβληματιστεί, να αξιολογήσει τα δεδομένα, να σχεδιάσει, να ονειρευτεί, να προγραμματίσει, να τολμήσει, νιώθοντας ότι σ’ αυτή την προσπάθεια δεν θα είναι μόνος και ότι θα βρει την Τράπεζα συμπαραστάτη. Ποιοι παράγοντες έχουν καθορίσει τη στρατηγική σας; Ως ο μεγαλύτερος χρηματοπιστωτικός οργανισμός στην

EconomyToday 85

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Κύπρο, γνωρίζουμε τις τάσεις και τις εξελίξεις στους διάφορους τομείς της οικονομίας. Παράλληλα, μέσω της συνεχούς αλληλεπίδρασης με τους πελάτες μας, γνωρίζουμε τις ανάγκες τους και τις λύσεις που χρειάζονται. Με βάση λοιπόν τις δύο πιο πάνω παραμέτρους είναι που σχεδιάζουμε και υλοποιούμε τη στρατηγική μας, με απώτερο στόχο να συνδυάζουμε την πελατοκεντρική προσέγγιση με την υγιή και βιώσιμη ανάπτυξη της Τράπεζας.

ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Ποιες καλές πρακτικές και ποιες άλλες δράσεις υιοθετεί η Τράπεζα Κύπρου προς την κατεύθυνση της βιώσιμης ανάπτυξης; Οι δράσεις μας σε θέματα βιώσιμης ανάπτυξης είναι πολυεπίπεδες, όπως πολυεπίπεδος είναι και ο ίδιος ο ορισμός της βιώσιμης ανάπτυξης. Μόνο και μόνο διαβάζοντας κάποιος την έκθεσή μας για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη 2020 (την οποία μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα μας), θα αντιληφθεί την έμφαση που δίνουμε σε τέτοιου είδους ζητήματα. Ζητήματα που έχουν να κάνουν με το Περιβάλλον, την Κοινωνία και την Εταιρική Διακυβέρνηση, τα γνωστά ESG, βρίσκονται στην προμετωπίδα όλων των προσπαθειών μας. Ενδεικτική είναι η σύσταση της Επιτροπής Βιωσιμότητας, υπό την προεδρία του CEO του οργανισμού, με στόχο την ενίσχυση της στρατηγικής ESG του Συγκροτήματος και την παρακολούθηση της εφαρμογής της. Αναλυτικότερα, η Τράπεζα έχει καθορίσει τρεις στρατηγικούς πυλώνες βιώσιμης ανάπτυξης: 1. Πολιτική Βιωσιμότητας και Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, 2. Περιβαλλοντική και Κοινωνική Πολιτική και 3. Πράσινη Πολιτική Δανεισμού. Αυτές οι πολιτικές διασφαλίζουν ότι τα προϊόντα και οι υπηρεσίες που προσφέρει η Τράπεζα συμμορφώνονται με τις αρχές του ESG και τα έργα που χρηματοδοτεί η Τράπεζα: α) είναι κοινωνικά και περιβαλλοντικά βιώσιμα β) σέβονται τα δικαιώματα του επηρεαζόμενου εργατικού δυναμικού και της κοινωνίας και γ) συμμορφώνονται με τη νομοθεσία σχετικά με τη διαχείριση θεμάτων Περιβάλλοντος, Κοινωνίας και Διακυβέρνησης. Πώς μπορεί η Τράπεζα Κύπρου να στηρίξει τις επιχειρήσεις και τους πελάτες της για μετάβαση στην «πράσινη οικονομία»; Αρχικά με καθοδήγηση και ενημέρωση και σε πιο πρακτικό επίπεδο με παροχή συγκεκριμένων προϊόντων και υπηρεσιών. Συγκεκριμένα, σήμερα προσφέρουμε τέσσερα χρηματοδοτικά σχέδια φιλικά προς το περιβάλλον. Για ανακαίνιση και αναβάθμιση ενεργειακής απόδοσης μόνιμης κατοικίας ή εξοχικού με ποσό μέχρι €30.000, για ενεργειακή αναβάθμιση/αγορά φωτοβολταϊκών και άλλων συστημάτων οικιακής χρήσης, με τη χρηματοδότηση να ανέρχεται στις €15.000, για αναβάθμιση της ενεργειακής απόδοσης επιχείρησης με την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων νέας τεχνολογίας ή αποδοτικότερων μηχανημάτων και εξοπλισμού, θερμικής μόνωσης ή ηχομόνωσης μέχρι και €120.000. Τέλος, προσφέρουμε ειδικά δάνεια ενοικιαγοράς για καινούργιο υβριδικό ή ηλεκτρικό αυτοκίνητο με μέγιστη διάρκεια χρηματοδότησης τα επτά χρόνια και ελάχιστη προκαταβολή 15%. Και αυτά τα προϊόντα είναι μόνο η αρχή. Αναμένουμε ότι θα εμπλουτίσουμε την γκάμα των προϊόντων μας για να βοηθήσουμε έμπρακτα τους 86 EconomyToday

30 ΙΟΥΝΙΟΥ 2021

€894 εκατ. νέα δάνεια

30%

αύξηση σε ετήσια βάση

€395 εκατ. δάνεια σε μεγάλες επιχειρήσεις

€331 εκατ. δάνεια ιδιωτών

€105 εκατ. δάνεια σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις

€63 εκατ.

δάνεια σε ναυτιλία και διεθνείς εργασίες

πελάτες μας για μετάβαση στην πράσινη οικονομία. Αξίζει επίσης να αναφέρουμε ότι η Τράπεζα Κύπρου παρακινεί και έμμεσα τους πελάτες της προς πιο «πράσινες» πρακτικές. Ενδεικτικά, το 2020 διεξήχθησαν συνολικά 124 περιβαλλοντικές και κοινωνικές μελέτες οι οποίες σχετίζονταν με νέο δανεισμό προς επιχειρήσεις. Οι συγκεκριμένες μελέτες εφαρμόζονται σε όλα τα νέα δάνεια προς επιχειρηματικές οντότητες (εξαιρουμένων των διευκολύνσεων πιστωτικών καρτών), για όλο τον δανεισμό ο οποίος εξασφαλίζεται με υποθήκη, ανεξάρτητα από το είδος, το ποσό ή τη δραστηριότητα των πελατών, ακόμα και για ασφαλιστικές δραστηριότητες όπου αυτές ισχύουν. Ουσιαστικά, η Τράπεζα λειτουργεί ως η υπεύθυνη οντότητα που διασφαλίζει ότι οι επιχειρήσεις-πελάτες της συμμορφώνονται με τους σχετικούς τοπικούς και διεθνείς περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς νόμους και κανονισμούς. Με αυτόν τον τρόπο, η Τράπεζα συμβάλλει στην αποτροπή οικονομικών δραστηριοτήτων οι οποίες αποτελούν απειλή για το περιβάλλον και την κοινωνία γενικότερα.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΨΗΦΙΑΚΟΥ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΥ

Ποια ψηφιακά εργαλεία και ποιες άλλες υπηρεσίες προσφέρει η Τράπεζα Κύπρου στους πελάτες της; Το πρόγραμμα ψηφιακού μετασχηματισμού της Τράπεζας βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη και στόχος μας είναι να προσφέρουμε διαρκώς όλο και περισσότερες υπηρεσίες και ψηφιακά προϊόντα. Άλλωστε, από τη στιγμή που σχεδόν το 90% των συναλλαγών των πελατών μας γίνονται μέσω των ψηφιακών καναλιών, δεν είναι κάτι που απλώς επιδιώκουμε ως Τράπεζα αλλά πολύ περισσότερο κάτι που επιζητούν οι ίδιοι οι πελάτες μας. Πρόσφατα εμπλουτίσαμε τις υπηρεσίες μας με λύσεις όπως η ηλεκτρονική επικαιροποίηση στοιχείων (Digital KYC), το ψηφιακό άνοιγμα λογαριασμού για νέους πελάτες (Digital Onboarding) αλλά

και η πώληση ασφαλιστικών προϊόντων μέσω του BOC τουργίας, που στηρίζεται στον ψηφιακό μετασχηματισμό Mobile App. Επίσης, πλέον οι πελάτες μας και τις αυτοματοποιήσεις, και την ενίσχυση μπορούν από μόνοι τους, μέσω της 1bank, να της οργανωτικής ανθεκτικότητας και πολιαπενεργοποιήσουν και να ενεργοποιήσουν τικής για Περιβαλλοντικά, Κοινωνικά και Ο στόχος που έχουμε θέσει για το τις πιστωτικές τους κάρτες. Κι ακόμα έπονται σχετικά µε τη Διακυβέρνηση (ΠΚΔ) θέματα πολύ περισσότερα, όχι μόνο σε σχέση με (Environmental, Social and Governance 2022 είναι το ποσοστό των ΜΕΔ νέες υπηρεσίες αλλά και με ευρύτερες δρά- ESG). να περιοριστεί κάτω του 10% και σεις οι οποίες θα βοηθήσουν την κυπριακή οι προκλήσεις συνδέονται μεσοπρόθεσμα να κυμαίνεται γύρω Βραχυπρόθεσμα, οικονομία στο σύνολό της να κάνει στροφή άμεσα με το ζήτημα της πανδημίας. Τόσο σε στο 5% επί του συνόλου των δανείων σχέση με το πώς θα εξελιχθεί σε υγειονομικό προς την ψηφιοποίηση. επίπεδο, όσο και σε σχέση με τον τελικό Ποιες κατηγορίες δανείων παρουσιάαντίκτυπο που θα έχει σε χρηματοοικονοζουν τη μεγαλύτερη ζήτηση και ποια νέα μικό επίπεδο. Παρακολουθούμε την πορεία δάνεια θα προστεθούν στην γκάμα σας; των μη εξυπηρετούμενων δανείων και μέχρι στιγμής Η Τράπεζα Κύπρου αποτελεί διαχρονικά τον μεγαλύτερο είμαστε ευχαριστημένοι γιατί δεν αυξήθηκαν στον βαθμό χρηματοδότη της πραγματικής κυπριακής οικονομίας, που ήταν οι αρχικές μας εκτιμήσεις. Βέβαια, οι πλήρεις με το μερίδιο αγοράς της επί των δανείων να ανέρχεται επιπτώσεις της πανδημίας δεν έχουν ακόμα διαφανεί στο 39,1% στις 30 Ιουνίου 2021. Πιο συγκεκριμένα, ο πλήρως. Παρατηρούμε για παράδειγμα την αύξηση του νέος δανεισμός που δόθηκε στην Κύπρο κατά το εξάμηνο πληθωρισμού και των τιμών αρκετών βασικών αγαθών, που έληξε στις 30 Ιουνίου 2021 ανήλθε σε €894 εκατ., τάση που, αν διαρκέσει για αρκετό καιρό, ενδεχομένως αυξημένος κατά 30% σε ετήσια βάση. Παραχωρήθηκαν να επηρεάσει το αξιόχρεο κάποιων δανειοληπτών. Άρα, δάνεια σε μεγάλες επιχειρήσεις ύψους €395 εκατ., δάείναι κάτι που θα παρακολουθούμε διαρκώς το επόμενο νεια ιδιωτών (λιανικής τραπεζικής) ύψους €331 εκατ. διάστημα. Σε πιο μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, σίγουρα οι (εκ των οποίων στεγαστικά δάνεια ύψους €226 εκατ.), προκλήσεις είναι πολλές και σε διάφορα επίπεδα. Σε δάνεια σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις ύψους €105 εκατ. λειτουργικό επίπεδο, επιδίωξή μας είναι η ικανοποιητική και δάνεια στον τομέα της ναυτιλίας και των διεθνών και βιώσιμη κερδοφορία, η ισχυρή κεφαλαιακή βάση και εργασιών ύψους €63 εκατ. Η αύξηση στα νέα δάνεια ο εξορθολογισμός του κόστους λειτουργίας. Ήδη, γίνοσε μεγάλες επιχειρήσεις κατά το δεύτερο τρίμηνο του νται διαρκώς ενέργειες προς αυτή την κατεύθυνση και 2021 ήταν ταχύτερη σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο θεωρούμε πως βρισκόμαστε σε τροχιά επίτευξης αυτών του 2020, καθώς η οικονομική δραστηριότητα συνεχίζει των στόχων. Μεσοπρόθεσμα, το Συγκρότημα στοχεύει να βελτιώνεται. στην αύξηση, μέσω διασταυρούμενων πωλήσεων, του Ταυτόχρονα, η ζήτηση για νέα στεγαστικά δάνεια παρέμεινε μέσου αριθμού προϊόντων ανά πελάτη, με στόχο τους σημαντικά αυξημένη, υποβοηθούμενη από κυβερνητικά πελάτες με τους οποίους υπάρχει δυνατότητα ανάπτυξης σχέδια. Γενικότερα, η ζήτηση για νέα δάνεια αυξάνεται και ενίσχυσης της επαγγελματικής σχέσης, καθώς επίσης διαρκώς όσο μειώνεται η αβεβαιότητα για την πανδημία. Ο και στην εισαγωγή της Πλατφόρμας Ψηφιακής Οικονομίας νέος δανεισμός επικεντρώνεται σε επιλεγμένους κλάδους για τη δημιουργία νέων πηγών εσόδων, αξιοποιώντας της οικονομίας, οι οποίοι είναι συμβατοί με το προφίλ τη θέση της Τράπεζας στην αγορά, τις γνώσεις και την κινδύνου του οργανισμού, και μετά την εξάπλωση του ψηφιακή υποδομή.

COVID-19 η έμφαση παραμένει στη στήριξη της κυπριακής οικονομίας, για να ξεπεραστεί η κρίση. Παράλληλα, με στόχο να υποστηρίξουμε τις επενδύσεις από μικρομεσαίες επιχειρήσεις και επιχειρήσεις μεσαίας κεφαλαιοποίησης και να υποβοηθήσουμε την κυπριακή οικονομία δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας για νέους, συνεχίζουμε να παρέχουμε κοινά χρηματοδοτούμενα προγράμματα. Για τον Ποιους στόχους έχει θέσει η Τράπεζα αναφορικά με το ύψος των κόκκισκοπό αυτό, συνεχίζεται η συνεργασία με την Ευρωπαϊκή νων δανείων και σε ποια επίπεδα θέλετε να μειώσετε τα ποσοστά μετά Τράπεζα Επενδύσεων (European Investment Bank - EIB), την πώληση του δανειακού χαρτοφυλακίου προς το τέλος του έτους; το Ευρωπαϊκό Επενδυτικό Ταμείο (European Investment Όπως γνωρίζετε, τον Ιούνιο του 2021 είχαμε την ολοκλήρωση του Project Fund - EIF) και την κυπριακή κυβέρνηση.

Helix 2 (πώληση χαρτοφυλακίου ΜΕΔ με μεικτή λογιστική αξία ύψους €1,3

ΑΙΣΙΟΔΟΞΙΑ ΓΙΑ ΜΕΔ

Ποιες είναι οι σημαντικότερες προκλήσεις που θα κληθεί να διαχειριστεί η Τράπεζα Κύπρου βραχυπρόθεσμα αλλά και μεσοπρόθεσμα; Οι βασικοί πυλώνες της στρατηγικής του Συγκροτήματος αφορούν την ολοκλήρωση της μείωσης του κινδύνου στον ισολογισμό, την ενίσχυση των εσόδων με βέλτιστη διαχείριση κεφαλαίων μέσω δημιουργίας εσόδων από αύξηση εξυπηρετούμενων δανείων και από τραπεζικές και χρηματοοικονομικές δραστηριότητες με χαμηλότερες απαιτήσεις κεφαλαίου (όπως Ασφαλιστικού Κλάδου και Ψηφιακής Οικονομίας), τη βελτίωση της λειτουργικής αποδοτικότητας μέσω ορθολογιστικού μοντέλου λει-

δισ.), κάτι που οδήγησε στη μείωση του ποσοστού των ΜΕΔ προς δάνεια κατά 9%, μειώνοντας τα ΜΕΔ σε €1,6 δισ. Ο στόχος που έχουμε θέσει για το 2022 είναι το ποσοστό των ΜΕΔ να περιοριστεί κάτω του 10% και μεσοπρόθεσμα να κυμαίνεται γύρω στο 5% επί του συνόλου των δανείων. Συνεχίζουμε τις ενέργειές μας προς επίτευξη αυτών των στόχων, εφαρμόζοντας οργανικές λύσεις και εξετάζοντας με τους συμβούλους μας το ενδεχόμενο μελλοντικής πώλησης κι άλλων ΜΕΔ. Γενικότερα, είμαστε αισιόδοξοι ότι πλησιάζουμε στο τέλος μιας πολύ απαιτητικής διαδικασίας απομόχλευσης. Αρκεί να αναφέρουμε πως, από το ανώτατό τους επίπεδο το 2014, τα ΜΕΔ έχουν μειωθεί κατά €13,4 δισ. ή 89% και το ποσοστό ΜΕΔ προς δάνεια κατά 48,3 εκατοστιαίες μονάδες, από 62,9% σε 14,6% στο τέλος του δεύτερου εξαμήνου του 2021.

EconomyToday 87

θε Θ Εμ Μα Α

Ιστορικά ρεκόρ στις διεθνείς αγορές

παρά τον υψηλό πληθωρισμό Πέραν του 80% των εταιρειών έχουν υπερβεί τις εκτιμήσεις των αναλυτών, ανακοινώνοντας ισχυρά οικονομικά αποτελέσματα και υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης μέχρι και 30%

ΤΟΥ ΒΡΑΣΙΔΑ ΝΕΟΦΥΤΟΥ Υπεύθυνου Επενδυτικής Στρατηγικής Exclusive Capital

Π

αρόλο που οι αναλυτές φοβούνται ότι η εκτίναξη του πληθωρισμού, των τιμών ενέργειας και εμπορευμάτων και του κόστους ηλεκτρισμού θα μπορούσαν να φρενάρουν την παγκόσμια οικονομική ανάκαμψη που ακολούθησε την πανδημία του κορωνοϊού, εντούτοις οι επενδυτές δεν ανησυχούν ιδιαιτέρως, ωθώντας τις παγκόσμιες χρηματαγορές σε νέα ιστορικά υψηλά κατά το τέλος Οκτωβρίου 2021, εν μέσω ισχυρών εταιρικών αποτελεσμάτων και οικονομικής ανάκαμψης. Ο S&P500, ο οποίος είναι ο βασικός δείκτης της Wall Street, ανέβηκε στα επίπεδα-ρεκόρ των 4.600 μονάδων, ωθούμενος κυρίως από τις ενεργειακές και μεταλλευτικές εταιρείες, ενώ ο βιομηχανικός δείκτης Dow Jones

88 EconomyToday

Τα τρία ισχυρότερα εμπορευματικά νομίσματα (commodity currencies), όπως τα ονομάζει η διεθνής αγορά, είναι τα

δολάρια Αυστραλίας, Καναδά και Νέας Ζηλανδίας

σκαρφάλωσε κοντά στις 36.000 μονάδες. Ο δείκτης που ξεχωρίζει όμως είναι ο τεχνολογικός Nasdaq Composite, ο οποίος συνεχίζει το ξέφρενο ράλι του προς το επίπεδο-ρεκόρ των 16.000 μονάδων, στηριζόμενος στις εντυπωσιακές αποδόσεις των τεχνολογικών κολοσσών, όπως οι Amazon, Apple, Alphabet (μητρική εταιρεία της Google), Microsoft, Facebook κ.ά. Παρόμοια εικόνα επικρατεί στα ευρωπαϊκά και ασιατικά χρηματιστήρια, που βασίζονται στις βαριές βιομηχανίες και στις εξαγωγές, με τον γερμανικό δείκτη DAX, τον γαλλικό CAC 40 και τον ιαπωνικό Nikkei 225 να τυγχάνουν διαπραγμάτευσης κοντά στα ιστορικά υψηλά, παρά τα μεγάλα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα, την έλλειψη ημιαγωγών (semiconductors) και τις ακριβές πρώτες ύλες. Εντύπωση προκαλεί και η ανάκαμψη του βρετανικού δείκτη FTSE 100 κοντά στα προ πανδημίας και προ Brexit επίπεδα, παρά τα συνεχόμενα οικονομικά και πολιτικά προβλήματα λόγω της αποχώρησης της χώρας από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

την επιστροφή της κοινωνίας στην κανονικότητα, μετά τα lockdowns και τους επιτυχημένους μαζικούς εμβολιασμούς κατά της νόσου COVID-19. Είναι φανερό ότι οι περισσότερες εταιρείες έχουν βελτιώσει το επιχειρηματικό, τεχνολογικό και οικονομικό τους πλάνο, μαθαίνοντας από τις πρόσφατες οικονομικές και υγειονομικές κρίσεις. Αυτό τους επιτρέπει να προσαρμόζονται στις νέες ανάγκες της αγοράς και να αυξάνουν τα περιθώρια κέρδους τους εν μέσω της παρούσας ενεργειακής κρίσης και του υψηλού πληθωρισμού.

Οι κερδισμένοι της αγοράς Θα πίστευε κανείς ότι εν μέσω υψηλού πληθωρισμού και ενεργειακού κόστους, τα οποία προκαλούν κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις, οι επενδυτές θα έβρισκαν καταφύγιο για τα χρήματά τους σε περιουσιακά στοιχεία «μηδενικού κινδύνου», όπως ο χρυσός, τα ακίνητα και τα κρατικά ομόλογα, και στα ασφαλή νομίσματα, όπως το αμερικανικό δολάριο, το ιαπωνικό γεν και το ελβετικό φράγκο. Όμως, στην τρέχουσα συγκυρία συνέβη ακριβώς το αντίθετο. Οι διαχειριστές χαρτοφυλακίων προτίμησαν να εκμεταλλευτούν τις επενδυτικές ευκαιρίες τόσο σε μετοχές και σε συνάλλαγμα, όσο και σε τοποθετήσεις σε μέταλλα και εμπορεύματα, εκμεταλλευόμενοι την απεριόριστη και χωρίς κόστος ρευστότητα (μηδέν επιτόκια) που τους προσέφεραν τα χαλαρά νομισματικά πακέτα από τις κεντρικές τράπεζες για την ανάκαμψη των οικονομιών από την πανδημία. Οι περισσότεροι χρηματιστηριακοί δείκτες καταγράφουν το ένα ρεκόρ μετά το άλλο, με κερδισμένες τις εταιρείες εξόρυξης και εμπορίας πετρελαίου και φυσικού αερίου, όπως οι αμερικανικές Chevron και ExxonMobil και η σαουδαραβική Aramco, που είδαν τις μετοχές τους να διπλασιάζονται μέσα στο έτος λόγω του ράλι στις τιμές του αργού πετρελαίου τύπου Brent και WTI προς τα επίπεδα των 85 δολαρίων ανά βαρέλι. Εντυπωσιακή άνοδο κατέγραψαν επίσης Η οικονομική ανάκαμκαι οι εταιρείες εξόρυξης βιομηχανικών και ψη έφερε ισχυρή εταιριΟι επενδυτές στράφηκαν προς κατασκευαστικών μετάλλων, όπως χαλκού, κή κερδοφορία σιδηρομεταλλεύματος και αλουμινίου. ΕνδειΟι ανησυχίες για τον υψηλό πληθωρισμό το πετρέλαιο, τα μέταλλα και κτικό είναι το παράδειγμα του αμερικανικού έχουν παραμεριστεί (προς το παρόν), κατα υπόλοιπα εμπορεύματα ως θώς οι επενδυτές βρίσκονται σε ένα κλίμα αντιστάθμισμα του πληθωριστικού μεταλλευτικού κολοσσού Alcoa, του οποίου η μετοχή εκτοξεύτηκε από τα χαμηλά των $5 ευφορίας που δημιούργησαν τα –καλύτερα ρίσκου στα χαρτοφυλάκιά τους στα μέσα Μαρτίου 2020, όταν και ξέσπασε από τις εκτιμήσεις– εταιρικά αποτελέσματα η κρίση του κορωνοϊού, στα υψηλά των $55 για το 3ο τρίμηνο του 2021. στα τέλη Οκτωβρίου 2021, λόγω του δυναμικού ράλι Πέραν του 80% των εταιρειών έχουν υπερβεί τις στις τιμές των βασικών μετάλλων. εκτιμήσεις των αναλυτών, ανακοινώνοντας ισχυρά Το πιο σημαντικό βιομηχανικό μέταλλο, ο χαλκός, είδε οικονομικά αποτελέσματα και υψηλούς ρυθμούς ανάτην τιμή του να ανεβαίνει στα $4,80 τη λίβρα από τα πτυξης μέχρι και 30%, δίνοντας την αίσθηση ότι οι χαμηλά των $2 στις αρχές του 2020, ενώ η τιμή του αρνητικές οικονομικές συνέπειες από την άνοδο του αλουμινίου διπλασιάστηκε λόγω μεγάλης ζήτησης από πληθωρισμού και την υγειονομική κρίση είναι διαχειτις αυτοκινητοβιομηχανίες και περιορισμένης προσφορίσιμες και παροδικές. ράς εξαιτίας του εμφυλίου πολέμου στην αφρικανική Οι επενδυτές αξιολογούν θετικά τη ροή αποτελεσμάτων Γουινέα, η οποία έχει το 2ο μεγαλύτερο κοίτασμα σε ΗΠΑ και Ευρώπη, καθώς αυτά αποτελούν ξεκάθαρη βωξίτη στον κόσμο, που αποτελεί πρώτη ύλη για την απόδειξη της οικονομικής ανάκαμψης και της αύξησης παραγωγή του αλουμινίου. της ζήτησης και κατανάλωσης που δημιουργήθηκε από

EconomyToday 89

θεμα

Στροφή επενδυτών προς τα εμπορεύματα Οι επενδυτές στράφηκαν προς το πετρέλαιο, τα μέταλλα και τα υπόλοιπα εμπορεύματα ως αντιστάθμισμα του πληθωριστικού ρίσκου στα χαρτοφυλάκιά τους και ως επενδυτική ευκαιρία λόγω της μειωμένης προσφοράς και της εντυπωσιακής ανάκαμψης της ζήτησης στη μετά την πανδημία εποχή. Η αγορά γνώριζε ότι, λόγω των χαμηλών τιμών ενέργειας και μετάλλων κατά τον Μάρτιο του 2020 ως απόρροια των lockdowns και της χαμηλής ζήτησης, πάρα πολλές παραγωγικές μονάδες σταμάτησαν ή μείωσαν την παραγωγή τους, με αποτέλεσμα να περιοριστεί η προσφορά εμπορευμάτων στις παγκόσμιες αγορές και να υπάρχει ένα μεγάλο έλλειμμα αποθεμάτων από τα μέσα του 2021. Πλέον, οι εταιρείες δυσκολεύονται να αυξήσουν την παραγωγή και την προσφορά των εμπορευμάτων για να ικανοποιήσουν τη μεγάλη ζήτηση από την επαναλειτουργία του παγκόσμιου εμπορίου, με αποτέλεσμα να ξεσπάσει η τωρινή ενεργειακή κρίση σε χρόνο-ρεκόρ, εν αναμονή της έλευσης του χειμώνα στο βόρειο ημισφαίριο του πλανήτη. Το βόρειο ημισφαίριο είναι πολύ σημαντικό για τη ζήτηση των εμπορευμάτων, καθώς φιλοξενεί τις χώρες με τη μεγαλύτερη κατανάλωση πετρελαίου και βασικών πρώτων υλών, όπως οι ΗΠΑ και ο Καναδάς στη Βόρεια Αμερική, οι χώρες της Ευρώπης και οι βιομηχανικές χώρες της Ασίας, όπως η Κίνα, η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα.

Άνοδος για τα νομίσματα μεγάλων εξαγωγικών χωρών Η άνοδος των τιμών των εμπορευμάτων προκάλεσε το αγοραστικό ενδιαφέρον των επενδυτών για τα νομίσματα χωρών με μεγάλες εξαγωγές πρώτων υλών, τα οποία ταυτόχρονα προσφέρουν και υψηλότερο επιτόκιο από ό,τι τα βασικά νομίσματα, όπως το αμερικανικό δολάριο και το ευρώ. Τα τρία ισχυρότερα εμπορευματικά νομίσματα (commodity currencies), όπως τα ονομάζει η διεθνής αγορά, είναι τα δολάρια Αυστραλίας, Καναδά και Νέας Ζηλανδίας, των οποίων η πορεία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις τάσεις και τις τιμές των εμπορευμάτων που εξάγουν. Η Αυστραλία, με το πλούσιο σε μετάλλευμα έδαφός της, είναι από τις μεγαλύτερες εξαγωγικές χώρες σε φυσικό αέριο (LNG), άνθρακα, χαλκό και σιδηρομετάλλευμα, κυρίως προς τη γειτονική Κίνα και τις υπόλοιπες βιομηχανικές χώρες της Ασίας. Ραγδαία άνοδο σημείωσε και το δολάριο του Καναδά, καθώς ευνοήθηκε από τη μεγάλη ζήτηση πετρελαϊκών προϊόντων και άλλων βιομηχανικών και πολύτιμων μετάλλων που εξάγει, ενώ το δολάριο Νέας Ζηλανδίας ανέβηκε έναντι των βασικών νομισμάτων λόγω μεγάλων εξαγωγών γαλακτοκομικών προϊόντων, κρέατος και δημητριακών προς τις «αχόρταγες» ασιατικές αγορές. Παράλληλα, είχαμε τη μεγάλη άνοδο μικρότερων σε μέγεθος νομισμάτων από χώρες που εξάγουν συγκεκριμένα εμπορεύματα, όπως το ρούβλι Ρωσίας (πετρέλαιο, φυσικό αέριο, άνθρακας), η κορώνα Νορβηγίας (πετρέλαιο, ψάρια) και το μεξικανικό πέσο (πετρέλαιο, φρούτα, μέταλλα).

90 EconomyToday

«

Οι περισσότερες εταιρείες έχουν βελτιώσει το επιχειρηματικό, τεχνολογικό και οικονομικό τους πλάνο, μαθαίνοντας από τις πρόσφατες οικονομικές και υγειονομικές κρίσεις

«

EconomyToday 91

ΘΕΜΑ Α

Ράλι δίχως τέλος στις τιμές των κατασκευαστικών υλικών ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΠΕΤΡΟΥ

Η είδηση ότι οι τιμές των κατασκευαστικών υλικών έχουν εκτοξευθεί συγκριτικά με πέρυσι δεν εκπλήσσει πλέον κανέναν. Εδώ και μήνες, οι τιμές διεθνώς, και κατ’ επέκταση και στην Κύπρο, έχουν σκαρφαλώσει σε επίπεδα που προκαλούν αμηχανία στους επαγγελματίες του κατασκευαστικού τομέα. Παράλληλα, προκαλούν αβεβαιότητα σε όσους σκέφτονται, είτε για επενδυτικούς είτε για χρηστικούς λόγους, να προχωρήσουν στην αγορά ή ανέγερση κατοικίας ή άλλων έργων. Στην Κύπρο, κάθε μήνα που η Στατιστική Υπηρεσία ανακοινώνει τον δείκτη τιμών των κατασκευαστικών υλικών, απλά επιβεβαιώνεται η δεινή θέση στην οποία έχουν περιέλθει τα πράγματα από τις αρχές του 2021.

92 EconomyToday

Σ

υγκεκριμένα, τον Οκτώβριο του 2021, ο δείκτης τιμών κατασκευαστικών υλικών κατέγραψε αύξηση 14,92%, συγκριτικά με τον Οκτώβριο του 2020. Σύμφωνα με τις τελευταίες μετρήσεις που δημοσιεύθηκαν στις 20/10/2021, καταγράφεται αύξηση στα μεταλλικά προϊόντα (30,64%), στα προϊόντα από ξύλο και στα μονωτικά, χημικά και πλαστικά (15,71%), στα ηλεκτρομηχανολογικά είδη (11,37%), στα ορυκτά (2,21%) και στα προϊόντα ορυκτών (1,50%), συγκριτικά με πέρυσι. Οι αυξήσεις αυτές μετακυλίονται στις τσέπες των καταναλωτών, αφού ήδη οι προσφορές που δίνουν οι εργολάβοι για κατασκευές έργων είναι αυξημένες γύρω στο 15% σε σύγκριση με πέρυσι, ενώ και οι τιμές πώλησης νεόδμητων διαμερισμάτων και κατοικιών παρουσιάζουν άνοδο μεταξύ του 15% και του 20%, συγκριτικά με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Με δεδομένη την παρατεταμένη ακρίβεια στις τιμές των υλικών και τις αλυσιδωτές επιπτώσεις, ο κατασκευαστικός τομέας, από τον οποίο εξαρτώνται δεκάδες άλλα επαγγέλματα, όπως όλα δείχνουν, θα βρεθεί υπό πίεση στο προσεχές μέλλον. Ο μόνος παράγοντας που μπορεί να αντισταθμίσει ή έστω να περιορίσει την καθίζηση της κατασκευαστικής βιομηχανίας είναι η αγοραστική δυνατότητα και η διάθεση των καταναλωτών. Αν δηλαδή μπορούν ιδιώτες και επιχειρήσεις να αγοράσουν ή να κτίσουν οικοδομές, παρά τη δεδομένη αύξηση που υπάρχει και κυμαίνεται, όπως προαναφέρεται, γύρω στο 15% συνολικά.

Αν συνεχιστεί η κατάσταση μετά την άνοιξη, θα υπάρξουν «ιδιαίτερα σημαντικές επιπτώσεις» Σύμφωνα με την εκτίμηση του Προέδρου του ΕΤΕΚ, διανύουμε «την κορύφωση του φαινομένου». Ερωτηματικό παραμένει η περαιτέρω αύξηση της τιμής της ενέργειας στην Ευρώπη, λόγω και του επερχόμενου χειμώνα και των διαφορών που έχει η Ευρώπη με έναν βασικό προμηθευτή ενέργειάς της, τη Ρωσία, όπως ανέφερε ο κ. Κωνσταντή. «Άποψή μου», είπε, «είναι ότι την ερχόμενη άνοιξη θα ξεκαθαρίσει το τοπίο. Εκτίμησή μου είναι ότι το μέρος των αυξήσεων το οποίο οφείλεται στο υψηλότερο κόστος περιβαλλοντικής συμμόρφωσης θα παραμείνει. Αυξήσεις οι οποίες πηγάζουν από τη διατάραξη της προσφοράς και της ζήτησης ή της εφοδιαστικής αλυσίδας λόγω της πανδημίας είναι παροδικές και οι τιμές αναμένεται να επανέλθουν, με μια σαφώς πιο μικρή αύξηση, στα προ πανδημίας επίπεδα».

EconomyToday 93

ΘΕΜΑ

Χαμηλά επιτόκια και κρατικά κίνητρα κρατούν όρθιο τον κατασκευαστικό τομέα

Το γεγονός ότι κρατιέται όρθιος ακόμη ο κατασκευαστικός τομέας, όπως ανέφερε στο Economy Tody o Πρόεδρος του ΕΤΕΚ, Κωνσταντίνος Κωνσταντή, οφείλεται εν πολλοίς στα χαμηλά δανειστικά επιτόκια, στα μηδενικά καταθετικά επιτόκια αλλά και σε πρόσφατα κρατικά κίνητρα που δόθηκαν (π.χ. επιδότηση επιτοκίου, χορηγία για απόκτηση κατοικίας κ.ο.κ.). «Παρ’ όλα αυτά», σύμφωνα με τον κ. Κωνσταντή, «είμαστε σε οριακό επίπεδο και εκτιμώ ότι θα υπάρξει επιβράδυνση της οικοδομικής δραστηριότητας τους αμέσως επόμενους μήνες. Αυτό που ήδη άρχισε να παρατηρείται είναι αναμονή και διστακτικότητα στην έναρξη κατασκευαστικών εργασιών για έργα τα οποία ήδη μελετήθηκαν και αδειοδοτήθηκαν. Σε μεμονωμένες περιπτώσεις, παγοποιήθηκαν εργασίες και σε υπό κατασκευή έργα. Όμως, όσο περνά ο χρόνος και συνεχίζεται το φαινόμενο, η κατάσταση θα επιδεινώνεται».

Οι αυξήσεις στις τιμές των υλικών, που ο μέσος όρος τους φτάνει το 15%, μετακυλίονται στις τσέπες των καταναλωτών που προτίθενται να προχωρήσουν σε ανέγερση κατοικίας

Ζητούν επιτακτικά λήψη μέτρων Οι επαγγελματίες του κατασκευαστικού τομέα διαμηνύουν ότι είναι επιτακτική η ανάγκη για λήψη μέτρων προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι επιπτώσεις της ανόδου των τιμών. Θέτουν μάλιστα ως χρονικό όριο αντοχής του κατασκευαστικού τομέα την ερχόμενη άνοιξη. «Εάν δεν υπάρξει διόρθωση της κατάστασης μετά την ερχόμενη άνοιξη, τότε οι επιπτώσεις θα είναι ιδιαίτερα σημαντικές, τόσο σε επίπεδο κατασκευαστικής δραστηριότητας όσο και σε επίπεδο απασχόλησης. Γι’ αυτό, θα πρέπει το συντομότερο δυνατόν να ληφθούν προληπτικά αλλά και ανακουφιστικά μέτρα», ανέφερε ο κ. Κωνσταντή.

Λύσεις, όπως μείωση των τιμών, δεν μπορούν εύκολα να βρεθούν Το ΕΤΕΚ έχει έγκαιρα εντοπίσει και μελετήσει το θέμα και μετά από συνάντηση με άλλους εταίρους διαμόρφωσε ένα πακέτο προτάσεων για αντιμετώπιση του φαινομένου. «Λύσεις αυτές καθαυτές, όπως για παράδειγμα μείωση των τιμών, δεν μπορούν εύκολα να βρεθούν, καθώς το φαινόμενο είναι παγκόσμιο και τα αίτιά του πέραν του δικού μας ελέγχου. Μπορούν όμως να ληφθούν ανακουφιστικά μέτρα», σύμφωνα με τον κ. Κωνσταντή. Συγκεκριμένα, όπως ανέφερε ο Πρόεδρος του ΕΤΕΚ, τα μέτρα αυτά αφορούν στοχευμένη στήριξη νοικοκυριών που είναι στη φάση ανέγερσης της κατοικίας τους, επίσπευση της διαδικασίας επιστροφής ΦΠΑ στον κλάδο των κατασκευών και μελέτη έκτακτων και στοχευμένων φορολογικών ελαφρύνσεων. «Είναι σημαντικό να καθοριστούν κατευθυντήριες γραμμές για τον τρόπο χειρισμού των υπό υλοποίηση κατασκευαστικών συμβολαίων του Δημοσίου, έτσι ώστε να καθοδηγηθεί και ο ιδιωτικός τομέας», ανέφερε ο κ. Κωνταντή, προσθέτοντας ότι «εντός του 2022 το κράτος θα πρέπει να επισπεύσει την υλοποίηση μικρών και περιφερειακών έργων, τα οποία θα υποκαταστήσουν το κενό που θα δημιουργηθεί 94 EconomyToday

από το μούδιασμα του ιδιωτικού τομέα στο να ξεκινήσουν κατασκευαστικές δραστηριότητες σε νέα έργα».

Αναμονή και διστακτικότητα στην έναρξη εργασιών για κατασκευές που έχουν ήδη αδειοδοτηθεί

Τι να προσέξουν

όσοι σκέφτονται την ανέγερση κατοικίας

Με όλα αυτά τα δεδομένα, οι προβληματισμοί για όσους προτίθενται να προχωρήσουν στην ανέγερση κατοικίας ή κάποιου άλλου έργου αυξάνονται συνεχώς. Είναι καλύτερα να περιμένει κανείς να περάσει το κύμα ακρίβειας και μετά να ξεκινήσει την υλοποίηση της κατασκευής της οικίας του; Υπάρχει τρόπος να αντισταθμιστούν οι αυξήσεις και να προχωρήσει η ανέγερση οικοδομής με βάση προ κρίσης τιμές; Η κάθε περίπτωση είναι ξεχωριστή και πρέπει να κρίνεται με τα δικά της ειδικά χαρακτηριστικά, ανέφερε ο κ. Κωνσταντή. «Οπότε, δεν υπάρχει μονοσήμαντη απάντηση. Γενικότερα, εάν κάποιος αποφασίσει να προχωρήσει αυτή την περίοδο στην ανέγερση της κατοικίας του, θα πρέπει να είναι προσεκτικός και να διατηρεί και ένα ποσό προνοίας ως μαξιλαράκι. Επίσης, θα πρέπει να φροντίσει να υπάρχει στο συμβόλαιο η ρήτρα αναπροσαρμογής τιμών υλικών, έτσι ώστε, εάν παρατηρηθεί μερική διόρθωση των τιμών κατά τους επόμενους μήνες, να την επωφεληθεί. Σε κάθε περίπτωση, κατά την υλοποίηση του έργου, πρέπει να είναι ευέλικτος και να είναι διατεθειμένος να μελετήσει, υπό την καθοδήγηση των μελετητών του, την επιλογή εναλλακτικών υλικών ή την παραχώρηση πρόσθετου χρόνου για ολοκλήρωση της κατοικίας του».

Κύκλος συναντήσεων με υπουργούς στις αρχές Νοεμβρίου Το ΕΤΕΚ, όπως αναφέρθηκε στο Εconomy Today, έχει ζητήσει συνάντηση με τον Υπουργό Οικονομικών και με τον Υπουργό Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων. Από τον Υπουργό Οικονομικών θα ζητηθεί να στηριχθούν με στοχευμένο τρόπο νοικοκυριά τα οποία είναι στη φάση ανέγερσης της κατοικίας τους και τους έχει πλήξει το φαινόμενο και να μελετηθεί το θέμα του ΦΠΑ στις κατασκευές αλλά και άλλες στοχευμένες φοροελαφρύνσεις. Στον Υπουργό Μεταφορών θα τεθεί το θέμα του καθορισμού κατευθυντήριων γραμμών για τον τρόπο χειρισμού των υπό υλοποίηση κατασκευαστικών συμβολαίων αλλά και νέων κατασκευαστικών έργων του Δημοσίου και το θέμα της επίσπευσης των διαδικασιών υλοποίησης μικρών και περιφερειακών κρατικών έργων, για να μην παρατηρηθεί απότομη μείωση της οικοδομικής δραστηριότητας και της απασχόλησης. Η συνάντηση αναμένεται να πραγματοποιηθεί στις αρχές Νοεμβρίου.

αρθρο

Η Κύπρος

χρειάζεται

ξένες επενδύσεις, τώρα

Του Μιχάλη Χατζηπαναγιώτου Προέδρου Παγκύπριου Συνδέσμου Επιχειρηματιών Ανάπτυξης Γης & Οικοδομών

Σ

τον κλάδο των ακινήτων, η περίοδος 2020-2021 ανέδειξε νέες τάσεις, επεσήμανε τις σύγχρονες ανάγκες των οικιστικών μονάδων, μετέβαλε τη σημασία των γραφειακών χώρων και υπενθύμισε την ανάγκη άμεσης προσαρμογής των επαγγελματιών του χώρου σε έκτακτες συνθήκες. Δεν είναι η πρώτη φορά που ο τομέας της ανάπτυξης γης και οικοδομών αποδεικνύει πως έχει την ικανότητα όχι μόνο να προσαρμόζεται σε δυσχερή δεδομένα, απευθυνόμενος σε νέες αγορές και προτείνοντας νέες λύσεις, αλλά και να λειτουργεί ως κινητήριος δύναμη που ωθεί όλη την οικονομία του τόπου. Μόνο για το 2019, ο κλάδος εισέφερε στο Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν περισσότερα από €3 δισ., ποσό που ξεπερνά όσα εισέφεραν ο χρηματοοικονομικός, ο ασφαλιστικός και ο βιομηχανικός κλάδος μαζί. Σήμερα, οι πέραν των 35.000 εργαζόμενοι, στην πλειονότητά τους Κύπριοι, έχουν αποκτήσει αξιοζήλευτη τεχνογνωσία, χάρη στα πρωτότυπα έργα που ολοκληρώθηκαν τα τελευταία χρόνια στη χώρα. Ιδίως την τελευταία δεκαετία, οι αναπτύξεις που υλοποιούνται, όπως οι μαρίνες, τα γήπεδα γκολφ, τα οικιστικά και εμπορικά κτίρια μοναδικής αρχιτεκτονικής, το μεγαλύτερο πολυθεματικό θέρετρο-καζίνο της Ευρώπης και πολλά ακόμα έργα, περιποιούν τιμή στους επαγγελματίες του κλάδου. Αυτά τα έργα 96 EconomyToday

Εφόσον ο συλλογικός στόχος της Κύπρου είναι η αύξηση του ΑΕΠ στα €30 δισ., χρειαζόμαστε τις ξένες επενδύσεις

αποτελούν την καλύτερη απόδειξη πως, όταν το κράτος στέκεται υποστηρικτικό προς την επιχειρηματική ικανότητα, μπορούμε να δημιουργήσουμε αναπτύξεις που να στρέφουν τα βλέμματα στην Κύπρο. Ειδικά σε αυτή την περίοδο, είναι σημαντικό να θυμόμαστε πως δεν είμαστε οι μόνοι παίκτες στην ευρύτερη περιοχή. Εφόσον ο συλλογικός στόχος της Κύπρου είναι η αύξηση του ΑΕΠ στα €30 δισ., χρειαζόμαστε τις ξένες επενδύσεις. Σημαντικές αναπτύξεις σχεδιάζονται ή υλοποιούνται ακόμα και σε αγορές που παραδοσιακά ήταν πιο δύσκολες για τους επενδυτές σε σχέση με την Κύπρο. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της Ελλάδας, με την ανάπτυξη στο Ελληνικό, μια επένδυση που θα φτάσει τα €8 δισ. και κυριολεκτικά θα αλλάξει την όψη της Αθήνας και η οποία είχε την ενεργή στήριξη της ελληνικής κυβέρνησης.

Κίνητρα από το κράτος

Ολοένα και περισσότερες χώρες δίνουν κίνητρα για αναπτύξεις, ιδίως με κεφάλαια προερχόμενα από το εξωτερικό. Η Κύπρος, λόγω ορισμένων δυσάρεστων περιστατικών, ανέστειλε το επενδυτικό της πρόγραμμα. Ένα πρόγραμμα το οποίο, όπως ανέφερε σε έκθεσή της το 2018 η Ernst & Young, σε διάστημα μικρότερο των πέντε ετών, έφερε στη χώρα άμεσα ή έμμεσα γύρω στα €10 δισ. και 10.000 νέες

που να ανταποκρίνονται στα σύγχρονα διεθνή πρότυπα ποιότητας, λειτουργικότητας και βιωσιμότητας. Είναι αναγκαία, επομένως, η στήριξη των επιχειρήσεων του κλάδου, τόσο με χρηματοδοτικά εργαλεία από τις τράπεζες όσο και με κίνητρα από το κυπριακό κράτος, προκειμένου να στρέψουν τον προγραμματισμό των επόμενων έργων τους προς αυτή την κατεύθυνση. Αναφορικά με τους ultra-high-net-worth individuals, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι, σύμφωνα με τους παγκοσμίου φήμης συμβούλους ακινήτων Knight Frank, το ενδιαφέρον για απόκτηση δεύτερου διαβατηρίου, που θα τους παρέχει μεταξύ άλλων ασφάλεια και ευκολία μετακινήσεων, έχει πολλαπλασιαστεί, με το 25% αυτών να αναζητεί άμεσα τη χώρα στην οποία θα αιτηθεί.

Το γενικό συμφέρον

Η θετική επίδραση των κεφαλαίων που προσελκύονται από το εξωτερικό λειτουργεί υπέρ του συνόλου της κυπριακής κοινωνίας. Είναι ενδεικτικό ότι η ρευστότητα που διοχετεύεται στις εταιρείες ανάπτυξης γης χρηματοδοτεί το σύνολο των κατασκευαστικών τους έργων και σε μεγάλο βαθμό και την κατασκευή προσιτών οικιστικών μονάδων. Τα στοιχεία, άλλωστε, καταμαρτυρούν πως οι ίδιοι οι επαγγελματίες του κλάδου έχουν διαβλέψει τη ζήτηση για οικονομικές μονάδες στέγασης –κατηγορία που απευθύνεται πρωτίστως στην εγχώρια αγορά– και επεκτείνουν περαιτέρω τις δραστηριότητές τους προς αυτή την κατεύθυνση. Άλλωστε, η πρωτοβουλία της κυβέρνησης για επιδότηση του επιτοκίου αποτελεί ένα σημαντικό βήμα, με πολύ θετικό αντίκτυπο τόσο για την αγορά όσο και για τους ίδιους τους ανθρώπους που θέλουν να αποκτήσουν το πρώτο τους σπίτι. Τέτοιες θετικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης είναι θέσεις εργασίας. Την ίδια ώρα, μάλιστα, χώρες της απαραίτητες. Η θέσπιση, για παράδειγμα, μειωμένου Μεσογείου και η Πορτογαλία, όχι απλά διατήρησαν συντελεστή ΦΠΑ για όσους επενδύσουν σε ακίνητα κίνητρα προς τους ξένους επενδυτές, αλλά κινήθηέως το 2022, αλλά και η κατάργηση του φόρου κεφακαν ακόμα πιο έντονα, διεκδικώντας το μερίδιο των λαιουχικών κερδών για ακίνητα που εγγράφονται στο αγοραστών που αντικειμενικά πλέον αποκλείονταν Κτηματολόγιο μέχρι το τέλος του ίδιου έτους, θα ήταν από την Κύπρο. μέτρα που με μικρό κόστος για το κράτος θα τόνωναν Έχοντας πλέον αρκετή χρονική απόσταση από τα γετη ζήτηση. Σημαντικές, ωστόσο, είναι και οι θεσμικές γονότα, θα πρέπει να αναλογιστούμε ψύχραιμα τη μεπαρεμβάσεις για τον εκσυγχρονισμό του κράτους και γάλη σημασία της ανάγκης εκπόνησης –χωρίς άλλη ειδικά των πτυχών που συνδέονται με τις αναπτύξεις, καθυστέρηση– ενός νέου επενδυτικού προγράμμαόπως το θετικό βήμα της ψηφιοποίησης της διαδικατος, εναρμονισμένου πλήρως με τις κατευθυντήριες σίας υποβολής των πολεοδομικών και οικοδομικών γραμμές που δίνει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Δεν πρέπει αδειών. Ωστόσο, εκείνα που πρέπει ακόμα να γίνουν ποτέ ξανά να επιτρέψουμε σε κανέναν να διασύρει το είναι πολλά. Από την κατάργηση αναχρονιστικών όνομα της Κυπριακής Δημοκρατίας και να καταστρέρυθμίσεων, όπως το «ελάχιστο εμβαδόν», μέχρι τον ψει όλα όσα χτίζονται με κόπους και θυσίες. εκσυγχρονισμό της νομοθεσίας για τις κολυμβητικές Χρειαζόμαστε ένα πρόγραμμα που, από κοινού με δεξαμενές στα οικιστικά συγκροτήματα, η Κύπρος τις πολύ θετικές πρωτοβουλίες που ήδη λαμβάοφείλει να προχωρήσει με γοργό ρυθμό, προκειμένονται από την κυβέρνηση και σχετίζονται με το νου να μη μείνει πίσω σε σχέση με τον ευρωπαϊκό headquartering, θα μπορέσει να προσελκύσει ποκαι μεσογειακό ανταγωνισμό. Σε αυτή τη λυεθνικές εταιρείες και ιδιώτες επενδυτές διαδρομή, οι επιχειρηματίες ανάπτυξης γης υψηλού εισοδήματος. Η προσέλκυση εταικαι τα στελέχη των εταιρειών έχουν και ρειών για μεταφορά της έδρας τους στην Οι επιχειρηματίες ανάπτυξης τη βούληση και τη γνώση να συνδράμουν Κύπρο είναι ένας ιδιαίτερα απαιτητικός γης και τα στελέχη των εταιρειών όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, για να στόχος. Για παράδειγμα, o χώρος της τεέχουν και τη βούληση και τη διαμορφωθεί ένα περιβάλλον βιώσιμης χνολογίας και της πληροφορικής (ICT), τον ανάπτυξης προς όφελος του συνόλου της γνώση να συνδράμουν όλους τους οποίο η Κύπρος μπορεί να προσελκύσει, κυπριακής κοινωνίας. έχει ανάγκη από μοντέρνες εγκαταστάσεις εμπλεκόμενους φορείς

EconomyToday 97

θεμα

Η σημασία του μεγέθους…

στα ακίνητα ΤΟΥ Παύλου Λοΐζου Διευθύνοντος Συμβούλου WiRE FS

Π

ρόσφατα υπήρξε μια συζήτηση στη Βουλή η οποία οδήγησε και πάλι στο ταλαιπωρημένο θέμα του τρόπου με τον οποίο θα πρέπει να γίνεται ο σχεδιασμός των μεγάλων κτιρίων στην Κύπρο. Ας αρχίσουμε από τα πολύ βασικά: ένα κουτί παπουτσιών, ανεξαρτήτως του ποια πλευρά του ακουμπά στο πάτωμα, έχει ακριβώς τον ίδιο όγκο. Μπορεί δηλαδή να είναι πλατύ με χαμηλό ύψος, πιο στενό αλλά λίγο πιο ψηλό, ή στενό με μεγαλύτερο ύψος. Όπως και να τοποθετηθεί, ο όγκος του θα είναι ακριβώς ο ίδιος. Ο όγκος ενός κτιρίου είναι πολύ απλά το αποτέλεσμα ενός πολλαπλασιασμού, του καθαρού εμβαδού του οικοπέδου επί του συντελεστή δόμησης. Το ποσοστό κάλυψης, δηλαδή το αποτύπωμα του κτιρίου ως ποσοστό του εμβαδού της γης, και ο μέγιστος αριθμός ορόφων δεν έχουν 98 EconomyToday

Ο ηθικός (και οικονομικός) κίνδυνος δεν δημιουργείται από τους επιπλέον ορόφους αλλά από τον επιπλέον συντελεστή δόμησης

οποιαδήποτε σχέση με τον όγκο. Απλά, όπως και με το κουτί των παπουτσιών, επηρεάζουν το πώς θα τοποθετηθεί ο όγκος, το κτίριο δηλαδή, στο οικόπεδο. Για παράδειγμα, αν το οικόπεδο έχει εμβαδό 600 τ.μ., συντελεστή δόμησης 90%, κάλυψη 50% και μέγιστο αριθμό ορόφων τους τρεις, σημαίνει ότι ο όγκος, το εμβαδόν του κτιρίου, μπορεί να είναι ως 540 τ.μ. και η κάλυψη του οικοπέδου ως 300 τ.μ. Άρα, θα μπορούσε κάποιος να κτίσει δύο ορόφους και να εξαντληθεί η δόμηση (270 τ.μ. ανά όροφο) ή να κτίσει 200 τ.μ. σε κάθε ένα από δύο ορόφους και 140 τ.μ. στον τρίτο όροφο. Άρα, μπορούμε να έχουμε ένα κτίριο πιο χαμηλό ή πιο ψηλό, πιο πλατύ ή πιο στενό, αλλά σε κάθε περίπτωση με τον ίδιο όγκο. Όταν αναφερόμαστε σε ψηλά κτίρια, το τι πραγματικά εννοούμε είναι οικοδομές που έχουν με-

Με την αύξηση από την Πολεοδομία του συντελεστή δόμησης ενός τεμαχίου, για παράδειγμα από το 90% στο 120%, αυτόματα προστίθενται σε ένα οικόπεδο των 600 τ.μ. άλλα 180 τ.μ.

έχει αξία €300, τότε η επιπρόσθετη αξία είναι €54.000. Αν η αξία είναι €1.000-1.500/τ.μ., όπως στο παραλιακό μέτωπο Λεμεσού, τότε η αύξηση της αξίας είναι της τάξης των €180.000 με €270.000. Άρα, το ζήτημα δεν είναι μόνο η αύξηση των ορόφων σε ένα κτίριο, ειδικά αν δεν επηρεάζονται οι κάτοικοι της περιοχής σε θέματα θέας, σκίασης κτλ. Μάλιστα, ένα ψηλό κτίριο με σχετικά περιορισμένο πλάτος μπορεί να δίνει την ευχέρεια στους γείτονες να έχουν καλύτερες γωνίες θέας και «ανοιχτοσύνη». Το πραγματικό ζήτημα σχετίζεται με την αύξηση της δόμησης, αφού μεταφέρεται κοινός πλούτος σε λίγους και παράλληλα επηρεάζεται η γειτνιάζουσα περιοχή. Καλά είναι λοιπόν τα κίνητρα για ψηλά κτίρια και μεγάλες αναπτύξεις, αλλά στο τέλος της μέρας θα πρέπει να αναρωτηθούμε τι δίνουν πίσω οι ιδιοκτήτες γης που επωφελούνται. Την ίδια ώρα που η πολιτεία δεν ζητά οποιοδήποτε απτό αντάλλαγμα όταν αυξάνει τον συντελεστή, έχει σταματήσει και την επιβολή φορολογίας στα ακίνητα. Ως αποτέλεσμα, βλέπουμε τεράστια οικόπεδα-φιλέτα στα κέντρα των πόλεων άδεια ή με μικρές, παλιές οικοδομές, τους πολίτες να ωθούνται στα προάστια των πόλεων και κάθε μέρα να γίνεται το αδιαχώρητο στους δρόμους, επειδή όλοι προσπαθούν να έρθουν ή να περάσουν από τα αστικά κέντρα, όπου βρίσκονται οι χώροι εργασίας των περισσότερων. Είναι η ώρα το κράτος να εξετάσει το ενδεχόμενο επιβολής αντικινήτρων, παρά να δίνει συνεχώς κίνητρα μπας και οι ιδιοκτήτες των ακινήτων αποφασίσουν να τα αναπτύξουν, αφού το μόνο που πετυχαίνει με αυτόν τον τρόπο είναι να αυξάνονται οι τιμές τους και να καθίστανται απροσέγγιστα. Υπάρχει το καρότο και το μαστίγιο. Καρότο, που δίνεται εύκολα από τους πολιτικούς, φάγαμε. Μαστίγιο θα τολμήσει κανείς να χρησιμοποιήσει;

γαλύτερο όγκο από το κανονικό. Για να μπορέσει ο κατασκευαστής να δομήσει αυτά τα μέτρα, του δίνεται η δυνατότητα να αυξήσει τους ορόφους, αλλιώς, όπως εξηγήσαμε πιο πάνω, δεν θα μπορούσε να υλοποιήσει τον σχεδιασμό του, αφού τα τετραγωνικά που θέλει να αναπτύξει δεν χωρούν στη γη/ύψος που διαθέτει. Άρα, άλλο το να υπάρχει η δυνατότητα να κτίσει κάποιος επιπλέον ορόφους με τον ίδιο όγκο και άλλο το να δίνονται επιπλέον όροφοι για να μπορέσει να ανεγείρει επιπλέον μέτρα. Πάμε στην ουσία τώρα. Η δόμηση ενός οικοπέδου είναι αγαθό και πλούτος όλων μας. Με την αύξηση από την Πολεοδομία του συντελεστή δόμησης ενός τεμαχίου, για παράδειγμα από το 90% στο 120%, αυτόματα προστίθενται σε ένα οικόπεδο των 600 τ.μ. άλλα 180 τ.μ. Αν υποθέσουμε ότι το κάθε δομήσιμο μέτρο

EconomyToday 99

θεμα

Παγκόσμια έκρηξη στις τιμές κατοικιών UBS: Εντείνονται οι κίνδυνοι για δημιουργία φούσκας ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΞΕΝΙΟΣ ΜΕΣΑΡΙΤΗΣ

100 EconomyToday

Claudio Saputelli

Επικεφαλής Τομέα Ακινήτων στη Διεύθυνση Επενδύσεων της UBS Global Wealth Management

«Η πανδημία του κορωνοϊού περιόρισε πολλούς ανθρώπους μέσα στους τέσσερις τοίχους των σπιτιών τους, καθιστώντας πιο σημαντικό τον χώρο διαβίωσης και δημιουργώντας μεγαλύτερη προθυμία να δοθούν χρήματα για τη στέγαση. Ταυτόχρονα, οι ήδη ευνοϊκές συνθήκες χρηματοδότησης έχουν βελτιωθεί ακόμα περισσότερο, καθώς οι προϋποθέσεις δανεισμού για τους αγοραστές κατοικιών έχουν χαλαρώσει. Επιπλέον, τα υψηλότερα ποσοστά αποταμίευσης και οι ακμάζουσες αγορές μετοχών έχουν αποδεσμεύσει περισσότερα κεφάλαια στέγασης».

Α

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25

➔

➔ ➔ ➔➔ ➔

FRANKFURT TORONTO HONG KONG MUNICH ZURICH VANCUVER STOCKHOLM PARIS AMSTERDAM TOKYO SYDNEY MIAMI LOS ANGELES GENEVA LONDON MOSCOW TEL AVIV SAN FRANCISCO BOSTON NEW WORK SINGAPORE MADRID MILAN WARSAW DUBAI

2.16 2.02 1.90 1.84 1.83 1.66 1.62 1.59 1.58 1.46 1.39 1.24 1.20 1.18 1.10 1.08 1.07 0.74 0.70 0.54 0.52 0.46 0.37 0.35 -0.57

➔

➔ ➔

Ο ρυθμός αύξησης των τιμών κατοικιών επιταχύνθηκε σε ποσοστό 6% σε όρους προσαρμογής βάσει πληθωρισμού, από τα μέσα του 2020 έως τα μέσα του 2021. Όλες οι πόλεις εκτός από τέσσερις –Μιλάνο, Παρίσι, Νέα Υόρκη και Σαν Φρανσίσκο– παρουσίασαν αύξηση των τιμών κατοικιών. Σε πέντε μάλιστα πόλεις καταγράφηκε διψήφια αύξηση: στη Μόσχα, στη Στοκχόλμη και στις πόλεις γύρω από τον Ειρηνικό, Σίδνεϊ, Τόκιο και Βανκούβερ. Αυτό το ράλι τιμών πυροδοτήθηκε από έναν συνδυασμό ιδιαίτερων συνθηκών.

INDEX SCORES FOR THE HOUSING MARKETS OF SELECT CITIES, 2021 -0.5 0.5 1.5

➔ ➔➔ ➔ ➔➔

Θερμή αλλά ενδεχομένως βραχυπρόθεσμη έκρηξη στη στεγαστική αγορά

UBS GLOBAL REAL ESTATE BUBBLE INDEX

➔ ➔ ➔➔ ➔➔➔➔ ➔ ➔ ➔➔ ➔

ύξηση του κινδύνου δημιουργίας φούσκας στις τιμές των κατοικιών εντοπίζει η ετήσια μελέτη UBS Global Real Estate Bubble Index 2021, την οποία πραγματοποιεί η Διεύθυνση Επενδύσεων (Chief Investment Office) της UBS Global Wealth Management. Όπως επισημαίνεται, κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους ο κίνδυνος φούσκας αυξήθηκε κατά μέσο όρο, όπως αυξήθηκε και ο ενδεχόμενος βαθμός σοβαρότητας τυχόν διόρθωσης των τιμών σε πολλές από τις πόλεις που παρακολουθεί ο δείκτης. Η Φρανκφούρτη, το Τορόντο και το Χονγκ Κονγκ βρίσκονται στην κορυφή του φετινού δείκτη, με τις τρεις πόλεις να δικαιολογούν τις πιο τρανταχτές αξιολογήσεις για τον κίνδυνο δημιουργίας φούσκας στις αγορές κατοικιών υπό εξέταση. Ο κίνδυνος είναι επίσης υψηλός για το Μόναχο και τη Ζυρίχη, ενώ το Βανκούβερ και η Στοκχόλμη έχουν αμφότερες επανέλθει στη ζώνη κινδύνου φούσκας. Το Άμστερνταμ και το Παρίσι συμπληρώνουν τον κατάλογο των πόλεων που διατρέχουν τον κίνδυνο φούσκας. Όλες οι πόλεις των ΗΠΑ που αξιολογήθηκαν –Μαϊάμι (που αντικαθιστά το Σικάγο στον φετινό δείκτη), Λος Άντζελες, Σαν Φρανσίσκο, Βοστόνη και Νέα Υόρκη– βρίσκονται σε υπερτιμημένη ζώνη. Η στεγαστική αγορά παρουσιάζει επίσης υψηλές ανισορροπίες στο Τόκιο, το Σίδνεϊ, τη Γενεύη, το Λονδίνο, τη Μόσχα, το Τελ Αβίβ και τη Σιγκαπούρη, ενώ η Μαδρίτη, το Μιλάνο και η Βαρσοβία παραμένουν σε εύλογα επίπεδα τιμών. Το Ντουμπάι είναι η μόνη υποτιμημένη αγορά και η μοναδική πόλη που κατατάσσεται σε χαμηλότερη κατηγορία σε σύγκριση με πέρυσι.

Bubble risk (>1.5)

Overvalued (0.5 to 1.5)

Fair-valued (-0.5 to 0.5)

Undervalued (-1.5 to -0.5)

Change vs. 2020

EconomyToday 101

θεμα

ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ δανειακή εξάρτηση – ΥΨΗΛΟΤΕΡΟΣ κίνδυνος Το χαμηλό κόστος χρήσης των ιδιόκτητων κατοικιών σε σύγκριση με την ενοικίαση αυτή την περίοδο, σε συνδυασμό με την αναμενόμενη συνεχή αύξηση των τιμών των κατοικιών, καθιστά την ιδιοκτησία κατοικιών φαινομενικά ελκυστική υπόθεση για τα νοικοκυριά, ανεξάρτητα από τα επίπεδα τιμών και τη δανειακή εξάρτηση. Προς το παρόν, οι αγορές ενδέχεται να συνεχίσουν να λειτουργούν με βάση αυτό το σκεπτικό. Ωστόσο, τα νοικοκυριά πρέπει να δανείζονται ολοένα και μεγαλύτερα χρηματικά ποσά για να αντεπεξέρχονται στις υψηλότερες τιμές των ακινήτων. Στην πραγματικότητα, ο ρυθμός αύξησης των ανεξόφλητων ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων έχει επιταχυνθεί σχεδόν παντού τα τελευταία τρίμηνα και οι δείκτες χρέους-εισοδήματος έχουν ανέβει. Σε γενικές γραμμές, οι στεγαστικές αγορές πλέον εξαρτώνται ακόμα περισσότερο από τα πολύ χαμηλά επιτόκια και επομένως η θέσπιση αυστηρότερων προδιαγραφών δανεισμού θα μπορούσε να σταματήσει απότομα την ανατίμηση των αξιών στις περισσότερες αγορές. Παρ’ όλα αυτά, σε πολλές χώρες οι ρυθμοί αύξησης της δανειακής εξάρτησης και του χρέους κυμαίνονται ακόμα σε αισθητά χαμηλότερα επίπεδα από τα ιστορικά υψηλά ρεκόρ που είχαν σημειώσει. Από την άποψη αυτή, η στεγαστική αγορά δεν αναμένεται να προκαλέσει σοβαρές ανατροπές στις παγκόσμιες χρηματοοικονομικές αγορές.

Υποαπόδοση του τομέα αστικής στέγασης για πρώτη φορά σε διάστημα 25 ετών Κατά την τελευταία δεκαετία, βασικός άξονας για την ανατίμηση των κατοικιών στα κέντρα των πόλεων ήταν, εκτός από το χαμηλότερο κόστος χρηματοδότησης, και η αστικοποίηση. Ωστόσο, η ζωή στις πόλεις υπέστη σημαντικότατο πλήγμα από τις απαγορεύσεις κυκλοφορίας. Η οικονομική δραστηριότητα έχει επεκταθεί έξω από τα αστικά κέντρα προς τα (ενίοτε μακρινά) προάστια και τις αποκεντρωμένες πόλεις-δορυφόρους, ενώ το ίδιο συμβαίνει και με τη ζήτηση στη στέγαση. Κατά συνέπεια, για πρώτη φορά από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, οι τιμές κατοικιών σε μη αστικές περιοχές αυξήθηκαν με ταχύτερο ρυθμό απ’ ό,τι στις πόλεις τα τελευταία τέσσερα τρίμηνα. Παρότι ορισμένες επιπτώσεις ενδέχεται να είναι μεταβατικές, αυτή η αντιστροφή αποδυναμώνει το επιχείρημα περί σχεδόν εγγυημένης ανατίμησης των κατοικιών στα αστικά κέντρα. Ο αντίκτυπος αυτής της εξέλιξης πιθανόν να είναι ακόμα μεγα102 EconomyToday

λύτερος σε περιοχές με στάσιμο ή συρρικνούμενο πληθυσμό (π.χ. στην Ευρώπη), καθώς η προσφορά θα συμβαδίσει πιο εύκολα με τη ζήτηση.

Matthias Holzhey

Επικεφαλής συντάκτης της μελέτης και Επικεφαλής του Τομέα Ελβετικών Ακινήτων της UBS Global Wealth Management

«Φαίνεται όλο και πιο πιθανό οι στεγαστικές αγορές των πόλεων να διανύσουν ένα μακρύ χρονικό διάστημα λιτότητας, ακόμη κι αν τα επιτόκια παραμείνουν χαμηλά».

Προοπτικές ανά περιοχή Ελβετία Ο στεγαστικός τομέας της Ζυρίχης παραμένει εντός της ζώνης κινδύνου εμφάνισης φούσκας και η βαθμολογία του σημείωσε δριμεία άνοδο από τα μέσα του 2020 έως τα μέσα του 2021. Η αγορά έχει αρχίσει να υπερθερμαίνεται και ο όγκος της προσφοράς έχει υποχωρήσει σε χαμηλό ρεκόρ. Ειδικά κατά τη διαδικασία υποβολής προσφορών, οι αγοραστές διατρέχουν τον κίνδυνο να πληρώσουν υπερβολικές τιμές σε σχέση με άλλες περιοχές της Ελβετίας, καθώς οι προσδοκίες ανόδου των τιμών είναι βαθιά ριζωμένες. Επιπρόσθετα, η Ζυρίχη έχει τον υψηλότερο δείκτη τιμής κατοικιών προς ενοίκια από όλες τις πόλεις που εξετάζονται, γεγονός το οποίο καθιστά την αγορά πολύ ευάλωτη σε αυ-

Σύμφωνα με τον δείκτη UBS Global Real Estate Bubble Index, η Φρανκφούρτη, το Τορόντο και το Χονγκ Κονγκ παρουσιάζουν τα υψηλότερα επίπεδα κινδύνου στις στεγαστικές αγορές

ξήσεις των επιτοκίων. Οι βαθμολογίες του δείκτη τιμών της Ζυρίχης εξακολουθούν να υπερβαίνουν τις αντίστοιχες της Γενεύης. Η βαθμολογία του δείκτη της Γενεύης καταγράφει ανοδική πορεία από το 2018 και βρίσκεται σε υπερτιμημένη ζώνη. Οι τιμές έχουν φθάσει στο υψηλότερο επίπεδο όλων των εποχών, υπερβαίνοντας την προηγούμενη κορύφωση του 2013. Καθώς η αγορά ενοικίασης κατοικιών της Γενεύης υπόκειται σε αυστηρή εποπτεία και τα ενοίκια είναι διογκωμένα, η ιδιοκτησία κατοικιών εξακολουθεί να είναι ελκυστική και υποστηρίζεται από τα ιστορικά χαμηλά επιτόκια στεγαστικών δανείων. Και στις δύο πόλεις, η ευρεία διόρθωση της αγοράς δεν είναι βραχυπρόθεσμα πιθανή. Η Γενεύη συνεχίζει να επωφελείται από τη σχετική της σταθερότητα και το διεθνές της κύρος, ενώ η Ζυρίχη παραμένει εξαιρετικά ελκυστική ως τοποθεσία επιχειρηματικών δραστηριοτήτων και απολαμβάνει ισχυρή αύξηση της απασχόλησης. Ωστόσο, μακροπρόθεσμα υπάρχουν βάσιμοι λόγοι για την τήρηση επιφυλακτικής στάσης όσον αφορά αμφότερες τις πόλεις. Εάν τα επιτόκια κυμανθούν υψηλότερα και η αύξηση της ζήτησης μετατοπιστεί προς τα προάστια και την περιφέρεια, δεδομένης της χαμηλής οικονομικής ευχέρειας στα κέντρα των πόλεων, οι σημερινές διογκωμένες τιμές ενδέχεται να μην είναι βιώσιμες.

Ευρώπη Εξαιρετικά έντονες ανισορροπίες εξακολουθούν να υπάρχουν στη Φρανκφούρτη, το Μόναχο, το Παρίσι και το Άμστερνταμ, πόλεις που βρίσκονται σε χώρες του πυρήνα της Ευρωζώνης. Οι στεγαστικές αγορές παραμένουν υπό την επήρεια της πολιτικής αρνητικών επιτοκίων και των ευνοϊκών προϋποθέσεων δανεισμού της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Ωστόσο, οι αυξήσεις των τιμών επιβραδύνθηκαν κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους και υποχώρησαν κάτω από τους αντίστοιχους μέσους όρους σε εθνικό επίπεδο, επειδή τα κέντρα των πόλεων έγιναν λιγότερο προσιτά και η ζήτηση μετατοπίστηκε προς τα προάστια και τις αποκεντρωμένες πόλεις-δορυφόρους. Παρ’ όλα αυτά, δεν επίκειται ενδεχόμενη διόρθωση τιμών, καθότι η δημιουργία θέσεων εργασίας σε αυτές τις πόλεις συνεχίζεται με ισχυρούς ρυθμούς και τα επιτόκια διατηρούνται αρνητικά. Αντιθέτως, οι στεγαστικές αγορές στο Μιλάνο και στη Μαδρίτη δέχθηκαν σκληρότερο πλήγμα από την πανδημία. Τα αυστηρά και μακροπρόθεσμα περιοριστικά μέτρα προκάλεσαν τη διακοπή της ανάκαμψης στη στεγαστική αγορά. Μια περίοδος βιώσιμης και υγιούς οικονομικής ανάπτυξης θα ήταν απαραίτητη για να πυροδοτήσει την έκρηξη της στεγαστικής αγοράς στις εν λόγω πόλεις. Παρότι στο Λονδίνο η αύξηση των τιμών συνεχίζει να ακολουθεί τον εθνικό μέσο όρο, η πανδημία

EconomyToday 103

UBS GLOBAL REAL ESTATE BUBBLE INDEX overview 2021

stockholm 1.62 amsterdam 1.58

vancouver

2.02

1.66

san francisco

moscow

1.10

toronto

los angeles 1.20

2.16

london

paris

0.70 boston

1.83

geneva 1.18 1.24 miami

frankfurt

1.84 munich

1.59

new york 0.54

0.74

1.08

0.37 0.46

zurich

milan

madrid

1.07 tel aviv

Bubble risk (>1.5) Overvalued (0.5 to 1.5) Fair-valued (-0.5 to 0.5) Undervalued (-1.5 to -0.5)

οδήγησε στο κατώτατο σημείο τη στεγαστική αγορά της πόλης, η οποία παραμένει υπερτιμημένη. Η άνοδος των οικιακών και των ευέλικτων μοντέλων γραφείου προκάλεσε αύξηση της ζήτησης και του ρυθμού αύξησης των τιμών για πιο ευρύχωρες και πιο προσιτές κατοικίες (δηλαδή έξω από το κέντρο της πόλης). Αντίθετα, η στεγαστική αγορά στην εσωτερική ζώνη του Λονδίνου δέχθηκε ιδιαίτερα σκληρό πλήγμα από την πανδημία. Η Μόσχα και η Στοκχόλμη επωφελήθηκαν από τις ευνοϊκές συνθήκες χρηματοδότησης και κατέγραψαν τους υψηλότερους ρυθμούς αύξησης των τιμών από όλες τις πόλεις που εξετάζονται κατά τη διάρκεια των τεσσάρων τελευταίων τριμήνων, ενώ οι ανισορροπίες της αγοράς σημείωσαν απότομη άνοδο. Η στεγαστική αγορά της Βαρσοβίας διατήρησε την εύλογη αποτίμηση, καθώς ο ρυθμός αύξησης των τιμών υποχώρησε κάτω από τον εθνικό μέσο όρο.

104 EconomyToday

Μέση Ανατολή

Από τα μέσα του 2020 έως τα μέσα του 2021, ο ρυθμός αύξησης των προσαρμοσμένων βάσει πληθωρισμού τιμών κατοικιών στις υπό εξέταση πόλεις επιταχύνθηκε κατά 6%, σημειώνοντας την υψηλότερη ετήσια αύξηση από το 2014

Στο Τελ Αβίβ, τα φθίνοντα επιτόκια στεγαστικών δανείων και η ραγδαία πληθυσμιακή αύξηση ώθησαν τις τιμές προς τα πάνω. Επίσης, η κυβέρνηση μείωσε τον φόρο αγοράς δεύτερης κατοικίας, ενθαρρύνοντας ακόμη και την κερδοσκοπία στη στεγαστική αγορά, η οποία προσεγγίζει τη ζώνη κινδύνου δημιουργίας φούσκας. Το αποτέλεσμα είναι μια άκρως υπερτιμημένη αγορά. Αντιθέτως, οι τιμές στο Ντουμπάι εξακολουθούσαν να υποχωρούν έως τα τέλη του 2020 και η αγορά είναι πλέον υποτιμημένη. Οι πιο προσιτές τιμές, οι ευνοϊκότεροι κανονισμοί ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων, οι υψηλότερες τιμές πετρελαίου και η οικονομική αναθέρμανση φαίνεται ότι έχουν τελικά δώσει το εναρκτήριο λάκτισμα για την ανάκαμψη. Παρότι η δόμηση έχει επιβραδυνθεί, η ουσιαστικά απεριόριστη προσφορά θέτει κινδύνους για τις μακροπρόθεσμες προοπτικές ανατίμησης.

warsaw 0.35

-0.57 dubai

1.46 tokyo

1.90 hong kong

0.52 singapore

1.39 sydney

αύξηση του εισοδήματος ήταν εναρμονισμένες επί δύο δεκαετίες και πλέον. Από το 2018, ωστόσο, έχει επανέλθει ο ισχυρότερος ρυθμός αύξησης των τιμών, καθώς η πόλη επωφελήθηκε από την υψηλότερη ζήτηση από το εξωτερικό. Η αγορά βρίσκεται σε ελαφρώς υπερτιμημένο επίπεδο, καθώς οι τιμές έχουν αρχίσει να υπερβαίνουν τα ενοίκια και τα εισοδήματα. Εντούτοις, οι ανισορροπίες εξακολουθούν να παρουσιάζουν ήπια εικόνα σε σύγκριση με τις περισσότερες πόλεις που εξετάζονται στο πλαίσιο της μελέτης. Η περίοδος διόρθωσης για τη στεγαστική αγορά του Σίδνεϊ ήταν σύντομη. Οι ευνοϊκότεροι όροι δανεισμού και οι μειώσεις επιτοκίων της Κεντρικής Τράπεζας της Αυστραλίας έχουν αναθερμάνει την αγορά. Χωρίς μια μεταβολή των επιτοκίων, η δεκαετής ανοδική τάση των τιμών των κατοικιών είναι πιθανό να συνεχιστεί, λαμβάνοντας υπ’ όψιν τη συνεχιζόμενη αύξηση του πληθυσμού. Οι τιμές των ακινήτων στο Τόκιο αυξάνονται σχεδόν διαρκώς για διάστημα μεγαλύτερο των είκοσι ετών, ενισχυμένες από τις ελκυστικές συνθήκες χρηματοδότησης και την πληθυσμιακή αύξηση. Ωστόσο, το επίπεδο των τιμών στέγασης στην πρωτεύουσα αποσυνδέεται ολοένα και περισσότερο από την υπόλοιπη χώρα, οδηγώντας σε οριακά προσιτές τιμές, οι οποίες πιθανόν να περιορίσουν τις μελλοντικές αυξήσεις.

ΗΠΑ Περιοχή Ασίας-Ειρηνικού Οι ανισορροπίες της αγοράς αυξήθηκαν σε όλες τις πόλεις της περιοχής Ασίας-Ειρηνικού που εξετάζονται, από τα μέσα του 2020 έως τα μέσα του 2021. Το Χονγκ Κονγκ είναι η μόνη αγορά που βρίσκεται εντός της ζώνης κινδύνου εμφάνισης φούσκας, παρά την τριετή περίοδο κατά την οποία οι τιμές ακινήτων ήταν σχεδόν στάσιμες. Ωστόσο, η στεγαστική αγορά δείχνει σημάδια αναθέρμανσης. Ο ρυθμός αύξησης των τιμών επιταχύνθηκε και οι πωλήσεις άγγιξαν το υψηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί, με ισχυρή ζήτηση για κατοικίες που ανήκουν στην κατηγορία της υψηλής τιμής και πολυτελούς κατασκευής. Ως εκ τούτου, η κυβέρνηση είναι πρόθυμη να αυξήσει ουσιαστικά την προσφορά νέων κατοικιών σε μεσομακροπρόθεσμη βάση, γεγονός το οποίο θα μπορούσε να έχει διαρθρωτικές αρνητικές επιπτώσεις στις τιμές. Στη Σιγκαπούρη, οι τιμές των κατοικιών και η

Ο ρυθμός αύξησης των ανεξόφλητων ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων έχει επιταχυνθεί σχεδόν παντού τα τελευταία τρίμηνα και οι δείκτες χρέους-εισοδήματος έχουν ανέβει

Την τελευταία πενταετία, οι τιμές των δεικτών διατηρούνται σχετικά σταθερές στις πόλεις της Ανατολικής Ακτής. Αντίθετα, οι αγορές της Δυτικής Ακτής έχουν παρουσιάσει λιγότερο ομοιογενή ανάπτυξη. Στο Λος Άντζελες η τιμή του δείκτη συνεχίζει να αυξάνεται, ενώ στο Σαν Φρανσίσκο οι αξίες έχουν υποχωρήσει λόγω της πτώσης των τιμών κατοικιών. Σε γενικές γραμμές, η μείωση των επιτοκίων στεγαστικών δανείων σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα στήριξε τις τιμές των κατοικιών στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ωστόσο, οι μεταβολές των τιμών στις υπό εξέταση πόλεις ακολουθούν τον μέσο όρο που καταγράφεται σε εθνικό επίπεδο. Η αύξηση της ζήτησης εντός των πόλεων έχει επιβραδυνθεί, καθώς οι πολίτες μετακομίζουν στα προάστια, είτε λόγω οικονομικών δυσκολιών είτε λόγω των επιπτώσεων του COVID-19. Η τάση αυτή έχει επιταχυνθεί χάρη στη συνεχιζόμενη μετανάστευση σε πολιτείες με χαμηλότερο κόστος, οι οποίες διαθέτουν πιο ευνοϊκό φορολογικό, επιχειρηματικό και κανονιστικό περιβάλλον.

EconomyToday 105

θεμα

Cyprus Education Leaders Awards 2021

Για τρίτη συνεχή χρονιά, ξεχώρισαν και βραβεύτηκαν επιχειρήσεις, πανεπιστήμια και σχολεία που διακρίνονται για την προσφορά και την καινοτομία στον χώρο της εκπαίδευσης.

Αννίτα Δημητρίου

Μ

ε απόλυτη επιτυχία πραγματοποιήθηκε, στις 28 Σεπτεμβρίου 2021, στο Lemon Park, στη Λευκωσία, η τελετή απονομής των Cyprus Education Leaders Awards 2021, που διοργάνωσε για τρίτη συνεχόμενη χρονιά η BOUSSIAS Cyprus και παρουσίασε η Τράπεζα Κύπρου. Τηρώντας όλα τα απαραίτητα

106 EconomyToday

μέτρα κατά της πανδημίας, οι προσκεκλημένοι χειροκρότησαν τις επιχειρήσεις που ξεχώρισαν για την προσφορά και την καινοτομία τους στον χώρο της εκπαίδευσης. Στον χαιρετισμό της, η CEO της BOUSSIAS Cyprus, Μαρία Κυριάκου, μίλησε για το έργο, το όραμα και τα συστατικά στα οποία βασίζεται η εταιρεία και τα οποία, όπως υπογράμμισε, «δεν είναι άλλα από το ανθρώπινό της δυναμικό και τις αξίες, όπως ποιότητα, διαφάνεια και καινοτομία». «Tα συγκεκριμένα βραβεία είναι από τα πιο σημαντικά της BOUSSIAS, καθώς αγγίζουν την παιδεία μας, έναν κλάδο που επηρεάστηκε άμεσα από την πανδημία», τόνισε η κ. Κυριάκου.

Μαρία Αρτεμίου

Tα συγκεκριμένα βραβεία είναι από τα πιο σημαντικά της BOUSSIAS, καθώς αγγίζουν την παιδεία μας, έναν κλάδο που επηρεάστηκε άμεσα από την πανδημία

Μαρία Κυριάκου

ΕΠΙΤΥΧΗΜΕΝΟΣ ΘΕΣΜΟΣ

Α’ Δημοτικό Σχολείο Κάτω Πολεμιδιών – Δημοτικό Σχολείο Πάνω Πολεμιδιών Καρμιώτισσας

Μιχάλης Χατζηπαντέλας

PASCAL Private English School Λάρνακα

ενθάρρυνση της καινοτόμου δράσης του εκπαιδευτικού τομέα στον τόπο μας», σημείωσε στην εναρκτήΣτον δικό της χαιρετισμό, η Πρόεδρος της Βουλής και Πρόε- ρια ομιλία της η εκπρόσωπος του δρος της κριτικής επιτροπής των Υπουργείου Παιδείας και Διευθύντρια Ανώτατης Εκπαίδευσης, Τέρψα Κωνβραβείων, Αννίτα Δημητρίου, ανέφερε μεταξύ άλλων: «Πρέπει σταντινίδου. να τονίσουμε για άλλη μια φορά «Θέλω να ευχαριστήσω θερμά όλους ότι η παιδεία σε όλες της τις βαθ- όσοι ασχολούνται με θέματα εκπαίδευσης, όλους όσοι ασχολούνται με μίδες διευρύνει τους ορίζοντες ανθρώπους και ξοδεύουν ψυχικά και αναπτύσσει την κριτική ικανότητα και τη δημιουργική σκέψη αποθέματα αγάπης», ανέφερε μεταξύ άλλων η Επίτροπος Περιβάλλοντος, των ανθρώπων, προσφέροντάς τους τη δυνατότητα για σπουδές Κλέλια Βασιλείου. Τέλος, η Manager HR Learning & πνευματικές».

Development της Τράπεζας Κύπρου, Στη δική του τοποθέτηση, ο Μαρία Αρτεμίου, επεσήμανε ότι «τα Υπουργός Υγείας, Μιχάλης ΧαCyprus Education Leaders Awards τζηπαντέλας, πριν από την απονομή βραβείου, τόνισε ότι νιώθει δίνουν την ευκαιρία να αναδειχθούν περήφανος που αυτός ο θεσμός οι εξαιρετικές πρωτοβουλίες και οι αναπτυξιακές δράσεις της εκπαιδευέχει πραγματοποιηθεί ήδη τρεις τικής κοινότητας κάθε βαθμίδας στη φορές και «είναι ένας θεσμός χώρα μας». που έχει μεγάλη επιτυχία». «Ο θεσμός συνεχίζεται με επιτυ- Συνολικά απονεμήθηκαν 50 βραβεία: χία για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, 2 Platinum, 13 Gold, 13 Silver και 22 Bronze βραβεία. συμβάλλοντας τα μέγιστα στην

ΟΙ ΜΕΓΑΛΟΙ ΝΙΚΗΤΕΣ Οι μεγάλοι νικητές των βραβείων, με αλφαβητική σειρά, είναι: • Α΄ Δημοτικό Σχολείο Κάτω Πολεμιδιών - Δημοτικό Σχολείο Πάνω Πολεμιδιών Καρμιώτισσας (1 Platinum) • Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου (1 Gold) • Γυμνάσιο - Λύκειο ΟΛΥΜΠΙΟΝ (1 Gold, 2 Silver, 2 Bronze) • Γυμνάσιο Ύψωνα (1 Gold) • Δημόσιο Νηπιαγωγείο Κισσόνεργας «Γεώργιου Μιχαήλ» (1 Bronze) • Δημοτικό Σχολείο Αγίου Αθανασίου Β΄ (1 Silver) • Δημοτικό Σχολείο Ανάγειας (1 Gold) • Δημοτικό Σχολείο Δευτεράς (1 Silver) • Δημοτικό Σχολείο Μαθιάτη (1 Silver) • Δημοτικό Σχολείο

Μακεδονίτισσας Γ΄ Στυλιανού Λένα (1 Gold) • Ενιαίο Ολοήμερο Δημοτικό Σχολείο Καπέδων (1 Gold) • Θ΄ Δημοτικό Σχολείο Πάφου - Κουπάτειο (1 Bronze) • Θέκλειο Γυμνάσιο Λεμεσού (1 Silver) • Ιδιωτικό Εκπαιδευτικό Κέντρο Υπέρβαση (1 Silver) • Καθηγητής: Ανδρέας Λ. Ανδρέου, Συνεργάτες Μαθητές: Κωνσταντίνος Τιμινής, Παντελής Βούργιας, Μαρία Καρολίνα Θεοφάνους (1 Silver, 1 Bronze) • Λύκειο Αγίου Αντωνίου (1 Gold) • Λύκειο Παραλιμνίου (1 Gold, 1 Silver) • Μικρός Οδυσσέας / Εκπαιδευτικά, Βιωματικά Προγράμματα Πολλαπλής Νοημοσύνης (1 Gold) • Οικολογικό Νηπιαγωγείο

Τα Λολιτάκια (1 Bronze) • Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, Πρόγραμμα Φαρμακευτικής (1 Gold, 1 Silver) • Πανεπιστήμιο Νεάπολις Πάφου (2 Bronze) • Περιφερειακό Δημοτικό Σχολείο Μαζωτού (1 Bronze) • Υπουργείο Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας (1 Silver) • Alexander College Education Ltd (1 Gold) • Epiteugma Training Center (1 Gold, 1 Bronze) • Kidsperience Preschool (2 Bronze) • MusicSing School of Music, Dance and Musical Theatre (1 Bronze) • Oracle Cyprus (1 Silver, 4 Bronze) • PASCAL Private English School Larnaka (1 Platinum, 1 Bronze) • The G C School of Careers

- Ελληνικό Δημοτικό Σχολείο (1 Gold) • The International School of Paphos (3 Bronze) • Xenion Education (1 Silver) • Xenion Education Xenion Institute (1 Bronze) Τα Cyprus Education Leaders Awards 2021 πραγματοποιήθηκαν υπό την αιγίδα του Υπουργείου Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας Κύπρου, της ΟΕΛΜΕΚ, του YOUTH BOARD OF CYPRUS, της ΠΟΕΔ και του Συνδέσμου Ιδιωτικών Σχολείων Κύπρου. Χορηγός ήταν τα Οπτικά Νικολαΐδη και Υποστηρικτές η Z&X GROUP και ΤΟ ΠΟΙΟΤΙΚΟ. Τα βραβεία παρουσίασε η δημοσιογράφος Μανιάνα Καλογεράκη.

EconomyToday 107

Σχέδιο θεμα

Ανάκαμψης

και μη εξυπηρετούμενα δάνεια

ΤΗΣ ΝΙΚΟΛ Κ. ΦΙΝΟΠΟΥΛΟΥ Δικηγόρου, Μέλους Institute for Sustainability Leadership, University of Cambridge

Τ

ην Παρασκευή 17 Σεπτεμβρίου 2021, με τη δημοσίευση στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας των Συμφωνιών Χρηματοδότησης και Δανείου με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έχει επιτραπεί η άμεση εκταμίευση της προκαταβολής ύψους €156,8 εκατ. (13% του συνόλου) από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Υπενθυμίζεται ότι η Κύπρος έχει εξασφαλίσει μέσω του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας €1,2 δισ. για υλοποίηση του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Κύπρος – Το αύριο» με ορίζοντα υλοποίησης το 2026. Το Σχέδιο εμπίπτει εντός του ευρύτερου πλαισίου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την «ΕΕ της Επόμενης Γενιάς» (Next Generation EU), με συνολικό προϋπολογισμό ύψους €750 δισ. Για την Κύπρο, ποσό ύψους €1 δισ. θα δοθεί ως χορηγία και €200 εκατ. ως δάνειο. Ωστόσο, δεν πρέπει να λησμονούμε πως η εκταμίευση

108 EconomyToday

Η ΕΕ δίνει ιδιαίτερη σημασία στη μείωση των ΜΕΔ και το ίδιο θα πρέπει να κάνουμε και στην Κύπρο

του συνόλου των πόρων είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την έγκαιρη επίτευξη όλων των στόχων και οροσήμων, συνολικά 271, που έχουν τεθεί για κάθε μια από τις επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις του Σχεδίου, με πολύ συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα ανά τρίμηνο. Είναι ηλίου φαεινότερον, λοιπόν, πως είναι πολλές οι προκλήσεις που θα πρέπει να ξεπεραστούν ώστε να διασφαλιστεί η επιτυχής απορρόφηση του συνόλου των πόρων που διατίθενται προς τη χώρα μας. Όπως έχει συγκεκριμένα δηλωθεί από το Υπουργείο Οικονομικών, για να μπορέσει η Κύπρος να απορροφήσει το σύνολο των πόρων, υπάρχουν δύο σημαντικές παράμετροι: 1. Ο σωστός σχεδιασμός και η έγκαιρη υλοποίηση των μέτρων τα οποία εμείς οι ίδιοι, κυβερνητικοί και άλλοι φορείς, έχουμε εντάξει στο Σχέδιο.

2. Η συνεργασία όλων των θεσμών της χώρας, της δημόσιας υπηρεσίας, των πολιτικών κομμάτων και

κών της τρέχουσας κρίσης στον τομέα της της Βουλής των Αντιπροσώπων, καθώς υγείας, οι Αρχές έχουν τη δυνατότητα να και όλων των εταίρων. εφαρμόζουν προληπτικά μέτρα δημόσιας Γίνεται εύκολα αντιληπτό, λοιπόν, πως Το να μεταφερθούν τα δάνεια στήριξης, όπου χρειάζεται, ώστε να διασφαθα χρειαστεί πολιτική συνεννόηση και εκτός τραπεζών αποτελεί μια λίζεται η συνέχιση της χρηματοδότησης της συνεργασία όχι μόνο για να μη χαθούν πραγματικής οικονομίας, στο πλαίσιο της μεταρρυθμιστικοί πόροι, αλλά και για να ανακούφιση για τις τράπεζες, μη μείνουμε εκτεθειμένοι σε ευρωπαϊκό ωστόσο το πραγματικό στοίχημα οδηγίας της ΕΕ για την ανάκαμψη και την επίπεδο ότι μας δίνουν απλόχερα φρέσκο είναι η μείωση του προβληματικού εξυγίανση των τραπεζών και στο πλαίσιο των κρατικών ενισχύσεων. χρήμα και εμείς το αρνούμαστε. ιδιωτικού δανεισμού Παρόλο που τα τελευταία χρόνια οι κυΜια από τις άμεσες προτεραιότητες του πριακές τράπεζες έχουν κατορθώσει να Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας μειώσουν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια αφορά την αντιμετώπιση των χρηματοοι(από €27,3 δισ. στο τέλος του 2014 σε κονομικών κινδύνων που σχετίζονται με €5,1 δισ. τον Μάιο του 2021), με οργανιτα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (ΜΕΔ) στον κούς και μη τρόπους, και παρόλο που τους επόμενους τραπεζικό τομέα. μήνες αναμένονται κι άλλες συμφωνίες πώλησης μη Η μείωση των ΜΕΔ, όπως είναι γνωστό, δημιουργεί εξυπηρετούμενων δανείων, εντούτοις οι ενέργειες άμεσο θετικό αντίκτυπο, όχι μόνο εντός Κύπρου αλλά αυτές από μόνες τους μπορεί να μην είναι αρκετές. και διεθνώς. Ουσιαστικά, πρόκειται για μια κηλίδα Το να μεταφερθούν τα δάνεια εκτός τραπεζών απο(«τάτσα», όπως συνηθίζουμε να την αποκαλούμε), η τελεί μια ανακούφιση (με το ανάλογο κόστος) για τις οποία παιδεύει κάθε χώρα στην προσπάθειά της για τράπεζες, ωστόσο το πραγματικό στοίχημα είναι η προσέλκυση επενδύσεων, βελτίωση του επιχειρημείωση του προβληματικού ιδιωτικού δανεισμού. Γι’ ματικού περιβάλλοντος και ενίσχυση της ανταγωνιαυτό και είναι πολύ σημαντικό, στο πλαίσιο του Σχεδίου στικότητας και της ανθεκτικότητας της πραγματικής Ανάκαμψης, να εγκριθούν τέτοια μέτρα τα οποία να οικονομίας. συμβάλλουν προς τη συγκεκριμένη κατεύθυνση και Είναι γι’ αυτό που τα όσα προβλέπονται στο Σχέδιο προς τη μείωση του γενικότερου ιδιωτικού χρέους Ανάκαμψης είναι ανεξάρτητα και επιπλέον από τις στην κυπριακή οικονομία. υποχρεώσεις της χώρας μας στη βάση του Μνημονίου Υπενθυμίζεται ότι, σύμφωνα με το άρθρο 24, παράτου 2013. Η υποχρέωση για εξάλειψη των ΜΕΔ είναι γραφος 6 του Κανονισμού 2021/241 του Ευρωδιαρκής και δεν αφορά μόνο τη μείωσή τους από τους παϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 12ης τραπεζικούς ισολογισμούς αλλά και από την πραγματική Φεβρουαρίου 2021 για τη θέσπιση του Μηχανισμού οικονομία γενικότερα. Γι’ αυτό και η εφαρμογή ενός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, εάν η Ευρωπαϊκή Επιπλαισίου έγκαιρης και αποφασιστικής αντιμετώπισης τροπή, κατά την εξέταση της υποβολής του εκάστοτε είναι βαρύνουσας σημασίας. αιτήματος καταβολής χρηματοδότησης, διαπιστώσει Δεν είναι τυχαίο πως, από τις 16 Δεκεμβρίου 2020, ότι τα ορόσημα και οι στόχοι δεν έχουν εκπληρωθεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε μεταξύ άλλων ικανοποιητικά, τότε αναστέλλεται η καταβολή του στοχευμένες ενέργειες και τη στρατηγική της για συνόλου ή μέρους της χρηματοδοτικής συνεισφοράς την πρόληψη της μελλοντικής συσσώρευσης μη με σχετική απόφαση των θεσμών της Ευρωπαϊκής εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ) ως αποτέλεσμα Ένωσης. της πανδημίας. Η Επιτροπή αναγνωρίζει τον ρόλο που διαδραματίζουν οι τράπεζες για μετριασμό των επιπτώσεων της κρίσης μέσω της διατήρησης της χρηματοδότησης της πραγματικής οικονομίας και επιθυμεί αυτές να είναι όσο πιο υγιείς οικονομικά γίνεται, για να συμβάλουν προς αυτή την κατεύθυνση. Ενδεικτικά, στο Action Plan της Επιτροπής αναφέρεται πως τα κράτη-μέλη που συμμετέχουν στα Σχέδια Στήριξης, μεταξύ άλλων, θα πρέπει να εφαρμόσουν τα απαραίτητα εργαλεία για την έγκαιρη αντιμετώπιση της αύξησης των ΜΕΔ και προτείνεται μια σειρά δράσεων με τέσσερις κύριους στόχους: • Περαιτέρω ανάπτυξη δευτερογενών αγορών για επισφαλή περιουσιακά στοιχεία.

• Μεταρρύθμιση της νομοθεσίας της ΕΕ για την εταιρική αφερεγγυότητα και την είσπραξη οφειλών.

• Στήριξη της σύστασης και συνεργασίας Εθνικών Εταιρειών Διαχείρισης Περιουσιακών Στοιχείων (ΕΔΠΣ) σε επίπεδο ΕΕ.

• Προληπτικά μέτρα. Δεδομένων των ειδικών συνθη-

EconomyToday 109

θεμα

FC BARCELONA

ΕΠΟΜΕΝΗ ΜΕΡΑ, ΠΕΝΤΑΕΤΙΑ Ή ΔΕΚΑΕΤΙΑ;

ΤΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΚΑΥΚΑΡΙΔΗ

110 EconomyToday

εντελώς διαφορετική. Ο Μέσι αποχώρησε λόγω ειδικών συνθηκών. Αφήνοντας πίσω μια αμφιβόλου ισχύος ομάδα, χωρίς σταρ, με κάποια «γερασμένα» παλληκάρια της σούπερ δεκαετίας. Κυρίως με ένα ταμείο άδειο. Πρόκειται πάντως περί «άθλου». Η Μπαρτσελόνα έσπασε τα προηγούμενα χρόνια όλα τα ρεκόρ εσόδων. Τα ποσά που εισέπραττε ήταν μυθικά (έφτασε τα 840 εκατομμύρια ως ταβάνι), έκανε 719 εκατομμύρια το 2020 και ήταν 1η παγκοσμίως. Και όμως έφτασε να φλερτάρει με την κατάρρευση. Πάνω-κάτω θα έχετε διαβάσει την τεράστια οικονομική τρύπα στις δηλώσεις του νυν προέδρου Λαπόρτα. Το χρέος της Μπαρτσελόνα έφτασε το 1,35 δισ. ευρώ. Σχεδόν 100 εκατομμύρια ήταν αποτέλεσμα της πανδημίας, άρα «προϊόν» 15 μηνών. Το μισθολόγιο των ποδοσφαιριστών και μόνο ξεπερνούσε κατά 3% τα συνολικά έσοδα του συλλόγου, ενώ υπό κανονικές συνθήκες θα έπρεπε να αποτελεί το 75%, μάξιμουμ το 78%, από τα όσα έμπαιναν στο ταμείο. Ως εκ τούτου, για να μπορέσει η ομάδα να ανταποκριθεί στα οικονομικά κριτήρια της Λα Λίγκα έπρεπε να… ξεφορτωθεί το συμβόλαιο του Μέσι, να αφήσει τον Γκριεζμάν να μεταγραφεί στην Ατλέτικο (με σαφώς λιγότερα χρήματα από όσα τον είχε αγοράσει), να κάνει περικοπές μισθών σε Πικέ, Μπουσκέτς, Άλμπα και να κάνει πρακτικά προσθήκες με παίκτες ελεύθερους.

Η

φυγή του Μέσι έκλεισε μια ολόκληρη εποχή για την Μπαρτσελόνα. Μια εποχή που έφερε τεράστιες επιτυχίες, αλλά ανέβασε και το στάτους του συλλόγου σε ασύλληπτα επίπεδα. Ας μην το αναλύσουμε πάρα πολύ. Σκεφτείτε πόσους φανς ανά το παγκόσμιο απέκτησε, πόσοι και πόσοι άσχετοι ή σχετικά άσχετοι με το ποδόσφαιρο έγιναν ξαφνικά «Μπάρτσα» και ότι η επίσκεψη (τουριστική) στο Camp Nou έγινε must!!! Η φυγή του Μέσι θα ερχόταν κάποια στιγμή, ο χρόνος είναι αμείλικτος. Όπως κάποτε τελείωσαν οι εποχές του Κουμπάλα, του Κρόιφ, της dream team με τον Ολλανδό θρύλο στον πάγκο, του Ροναλντίνιο κτλ. Η Μπαρτσελόνα είχε όμως τις υποδομές και τη διάδοχη κατάσταση έτοιμες για να συνεχίσει να πρωταγωνιστεί. Αυτή η περίπτωση όμως είναι

Σπατάλη στη σπατάλη

Η οικονομική κατάρρευση της Μπαρτσελόνα αποτέλεσε «άθλο» με βάση τα έσοδα και το στάτους του συλλόγου

Τώρα, χρειάζεται ολόκληρο περιοδικό για να παρατεθούν αναλυτικά οι λόγοι για τους οποίους η Μπαρτσελόνα έφτασε σε αυτή την κατάσταση και όσοι τα ρίχνουν στον COVID-19, απλά χάνουν την ουσία. Η πανδημία απλά έβγαλε τα προβλήματα πάνω από το χαλί. Πρέπει να σημειωθεί ότι όντως η εξαετία της προεδρίας Μπαρτομέου ήταν καταστροφική. Ιδού μια σημαντική παράμετρος. Οι διαδικασίες και η πολιτική των μεταγραφών. Από το 2014 μέχρι και το 2020, η Μπαρτσελόνα χάλασε εντελώς τις δομές προγραμματισμού. Το 2015, ο Μπαρτομέου, μόλις οριστικοποίησε την παραμονή του στον προεδρικό θώκο (ήταν αναπληρωτής για κάποιο διάστημα),

EconomyToday 111

ΟΙ ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΜΕΤΑΓΡΑΦΕΣ ΤΙΜΗ ΑΓΟΡΑΣ 2015-16

2016-17

Αρντά Τουράν

€34 εκατ.

Αντρέ Γκόμεζ

2017-18

Πάκο Αλκάσερ

Φελίπε Κουτίνιο

Σαμουέλ Ουμτιτί

€135 εκατ.

Ουσμάν Ντεμπελέ

€135 εκατ. Παουλίνιο

€40 εκατ.

Νέλσον Σεμέδο

€27 εκατ.

€30 εκατ. €25 εκατ.

2018-19 Μάλκομ

€41 εκατ.

€36 εκατ.

Κλεμέντ Λεγκλέ

2019-20

Αρτούρ

Αντουάν Γκριεζμάν

€120 εκατ.

Φρένκι Ντε Γιονγκ

€86 εκατ. Νέτο

€26 εκατ. Πέδρι

€20 εκατ. Ζούνιορ Φίρπο

€20 εκατ.

Μάρτιν Μπρέιθγουεϊτ

€18 εκατ.

€36 εκατ. €31 εκατ. Βιδάλ

€18 εκατ.

2020-21 Μιραλέμ Πιάνιτς

€60 εκατ.

Φρανσίσκο Τρινκάο

€31 εκατ.

Σερζίνιο Ντεστ

€21 εκατ.

απέλυσε τον επιτυχημένο τεχνικό διευθυντή Άντονι Θουμπιθαρέτα και μέσα σε 6 χρόνια έβαλε στο πόστο 5 διαφορετικούς ανθρώπους. Επέτρεψε σε διάφορους εσωτερικούς «κύκλους» να έχουν λόγο στις μεταγραφές, να εξυπηρετούν συμφέροντα. Τα ποσά δίνονταν χωρίς μέτρο. Τρανό παράδειγμα ο Φρένκι Ντε Γιονγκ, για τον οποίο η Μπαρτσελόνα έριξε στο τραπέζι 86 εκατομμύρια, τη στιγμή που ο Άγιαξ είχε αξιολογήσει τον ποδοσφαιριστή στα 55. Οι βαρύγδουπες μεταγραφές είχαν στόχο να ρίξουν στάχτη στα μάτια των χιλιάδων οπαδών, που έβλεπαν τη μια αποτυχία μετά την άλλη στο Τσάμπιονς Λιγκ. Πρέπει εδώ να πούμε ότι η Μπαρτσελόνα επί Μπαρτομέου πήρε 4 πρωταθλήματα και 3 νταμπλ. Όμως στην Ευρώπη απέτυχε παταγωδώς (πήρε το τελευταίο Τσάμπιονς Λιγκ τον 1ο χρόνο προεδρίας του), με μαθηματική πτώση στην ισχύ της και βέβαια με κάκιστη οικονομική διαχείριση. Μια μίνι αναδρομή στις κυριότερες μεταγραφές της περιόδου 20152020 θα αναδείξει το πρόβλημα. Απλά πράγματα: Από όλες αυτές τις μεταγραφές, τι κέρδισε η Μπαρτσελόνα; Πόσοι από αυτούς πρόσφεραν με βάση τις προσδοκίες και έκαναν απόσβεση των χρημάτων; Πόσοι έμειναν για σημαντικό χρονικό διάστημα; Πόσοι είναι σήμερα στην ομάδα και τι ρόλο βαράνε; Η αλήθεια να λέγεται, μέσα στη λίστα υπάρχει η κίνηση-ματ, η απόκτηση του Πέδρι. Αλλά, γενικά ομιλούντες, στις περισσότερες περιπτώσεις τζίφος!!!

Μακρύς ο δρόμος Οι πρόσφατες αναλύσεις θέλουν την Μπαρτσελόνα, εφόσον δεν πάει σε δραστικές λύσεις ή εξωτερική βοήθεια, να χρειάζεται 10 χρόνια σφιχτής οικονομικής διαχείρισης για να φέρει υγεία στο ταμείο της. Αυτό σημαίνει μεταγραφές με το σταγονόμετρο και χαμηλότερους μισθούς. Έσοδα θα υπάρχουν, αλλά όσο λιγότερο λάμπει και επιτυγχάνει, τόσο λιγότερα χρήματα (πάντα συγκριτικά ομιλούντες) θα μπαίνουν στην κάσα. Ας σκεφτούμε αυτό το σενάριο. Τι υπάρχει στο υπάρχον ρόστερ; Ο 34 ετών τραυματίας Αγουέρο που επέλεξε την Μπαρτσελόνα για να παίξει με τον Μέσι και Μέσι δεν θα δει. Ο Κουτίνιο που από τότε που έφυγε από τη Λίβερπουλ ψάχνεται. Ο μονίμως τραυματίας Ντεμπελέ. Οι ένα βήμα πριν από τη σύνταξη Πικέ και Μπουσκέτς. Μερικοί πολύ καλοί, αλλά η αλήθεια περισσότερο ρολίστες. Αχτίδα φωτός τα δύο πιτσιρίκια. Ο Πέδρι, πραγματικά απίστευτο ταλέντο και παιδί-θαύμα, και ο Φατί, το μεγάλο προϊόν των τμημάτων υποδομής. Σε αυτούς μπορεί να επενδύσει πολλά η Μπαρτσελόνα. Ο Λαπόρτα αναφέρθηκε πρόσφατα στην ανάγκη η ομάδα να στραφεί στις ακαδημίες της. Η La Masia είχε πάρει κάποτε μυθικές διαστάσεις, αλλά, η αλήθεια να λέγεται, εδώ και χρόνια δεν τροφοδοτεί όσο θα ανέμενε κάποιος τον σύλλογο και δεν βγάζει ποσοτικά και ποιοτικά τα απαιτούμενα «προϊόντα». Αρκετοί παίκτες ανέβηκαν

στην 1η ομάδα, αλλά οι περισσότεροι έφυγαν λίαν συντόμως είτε ως δανεικοί είτε ως μεταγραφές σε μικρότερους συλλόγους της χώρας ή και του εξωτερικού. Άλλοι εξαφανίστηκαν, άλλοι βρήκαν απρόσμενες στέγες (όπως ο τότε αρχηγός της β΄ ομάδας Ρουέδα, που το 2011 δέχτηκε πρόταση της Ομόνοιας). Αλήθεια, πόσο μπορεί η ακαδημία της Μπαρτσελόνα να εμβολιάσει την 1η ομάδα ώστε να την βοηθήσει στην προσπάθειά της να είναι ανταγωνιστική; Όχι ιδιαίτερα.

Πετροδόλαρα και εδώ; Αν λοιπόν η Μπαρτσελόνα πάει στον σφιχτό τρόπο διαχείρισης, μπορεί να μη χρειαστεί 10 χρόνια για να γίνει οικονομικά υγιής, την πενταετία όμως την θέλει μέσα στο νερό. Πέντε χρόνια είναι πολλά, μην ξεγελιέστε!!! Εκτός κι αν έρθει κάτι μεγάλο από την εξωτερική, από το εξωτερικό καλύτερα. Τη στιγμή που γράφαμε το άρθρο, είχε κυκλοφορήσει η είδηση περί εμπλοκής εταιρείας από το Ντουμπάι, ως από μηχανής θεού. Το ρεπορτάζ, που έκανε τον γύρο του κόσμου, ήθελε τους επενδυτές από το αραβικό εμιράτο να έχουν εκφράσει την πρόθεση να εξαγοράσουν το χρέος του 1,3 δισ., προσφέροντας τη δυνατότητα στην Μπαρτσελόνα να αποπληρώσει το χρέος σε 12 χρό-

Η αποχώρηση Μέσι ήταν τεράστιο χτύπημα και η ανάγκη οικονομικής περισυλλογής αποδυνάμωσε ήδη δραστικά την ομάδα

νια, με την 1η δόση να καταβάλλεται 24 μήνες μετά την υπογραφή της συμφωνίας. Με βάση τον τρόπο διοίκησης του συλλόγου, οι Άραβες δεν μπορούν να πάρουν μερίδιο στο ιδιοκτησιακό καθεστώς, αλλά θα έχουν λόγο στην οικονομική διαχείριση και κυρίως στα έξοδα και έσοδα. Πρακτικά θα κάνουν κουμάντο, αλλά στην παρούσα κατάσταση μια τέτοια συμφωνία θα είναι σαν χαράς ευαγγέλια για την Μπαρτσελόνα. Η δόση του δανείου (με επιτόκιο φυσικά, αλλά όχι επιτόκιο-χαράτσι) δεν θα είναι πρόβλημα για έναν σύλλογο που και σε μέτριες χρονιές έχει τεράστια έσοδα. Θα μπορεί, λοιπόν, με μέτρο, και καλές μεταγραφές να κάνει και γερά συμβόλαια να διατηρεί και γενικώς να είναι ισχυρή στην Ισπανία και στην Ευρώπη. Μακάρι... Ακόμη και οι μη συμπαθούντες τον καταλανικό γίγαντα θέλουν να τον βλέπουν να πατά γερά στα πόδια του. Σήμερα και αναμένοντας τις εξελίξεις, τρία είναι τα ερωτήματα. Ποια είναι η επόμενη μέρα; Μήπως θα είναι η πενταετία; Ή μήπως η επόμενη δεκαετία; Γιατί, αν δεν βρεθούν πολλά ευρώ, δολάρια ή πετροδόλαρα, δεν αποκλείεται η Μπαρτσελόνα να περάσει εποχές ’62-’74 ή και ’75-’85, όταν δεν έβλεπε πρωτάθλημα με τίποτα και είχε σαν παρηγοριά κύπελλα (μέσαμέσα) και κάποιο ευρωπαϊκό δεύτερης επιλογής.

EconomyToday 113

ΘΕΜΑ

Μαρί Κιουρί Το «αποτύπωμά» της στην επιστήμη Ορισμένοι λένε ότι «το κλειδί για την επιτυχία είναι η πρωτοπορία». Ενδεχομένως, σε αυτό να πίστευε και η λαμπρή επιστήμονας Μαρία Σαλώμη Σκλοντόφσκα-Κιουρί, η γυναίκα που έμεινε στην ιστορία για την ανιδιοτελή ενασχόλησή της με τη χημεία και τη φυσική αλλά και για τις καθοριστικές για την ανθρωπότητα ανακαλύψεις της. ΤΗΣ ΑΝΝΑΣ ΚΡΙΘΑΡΙΔΟΥ

114 EconomyToday

Εν ολίγοις, ήταν η πρώτη γυναίκα που κέρδισε βραβείο Νόμπελ και η μόνη γυναίκα μέχρι σήμερα που έχει κερδίσει δύο βραβεία Νόμπελ σε διαφορετικές επιστήμες. Κομβικό σημείο στην καριέρα της ήταν η ανακάλυψη του ραδίου, η οποία άνοιξε τον δρόμο για τη χρήση ακτινοβολιών στην αντιμετώπιση του καρκίνου. Πρόκειται για μια σημαντική γυναίκα, της οποίας η ζωή ήταν συνυφασμένη με έρωτες, σκάνδαλα και ανακαλύψεις.

Tα δύσκολα χρόνια, η αφοσίωση και η επίτευξη του στόχου

H Μαρί Κιουρί γεννήθηκε στις 7 Νοεμβρίου 1867 στη Βαρσοβία και ήταν το πέμπτο παιδί μιας ευκατάστατης οικογένειας. Ο πατέρας της ήταν καθηγητής φυσικής και μαθηματικών και υποδιευθυντής σε λύκειο θηλέων, ενώ η μητέρα της ήταν προϊσταμένη ενός σχολείου θηλέων. Η Μαρί μαζί με τα αδέλφια της μεγάλωσε σε μια δύσκολη εποχή για την Πολωνία, αφού η χώρα είχε καταληφθεί από τους Ρώσους. Από μικρή ξεχώριζε στο σχολείο, κυρίως στα μαθηματικά και τη φυσική. Το 1874 ήταν μια δύσκολη χρονιά, καθώς η μητέρα της πήγε στη Νίκαια της Γαλλίας για θεραπεία από φυματίωση, ενώ, λόγω κυβερνητικής δυσμένειας, μειώθηκε ο μισθός του πατέρα της. Δύο χρόνια αργότερα, η αδελφή της, Σοφία, πέθανε από τύφο, ενώ λίγα χρόνια μετά απεβίωσε και η μητέρα της από φυματίωση. Παρά τις κακουχίες, συνέχισε τις σπουδές της σε κρατικό γυμνάσιο και αποφοίτησε με επιτυχία. Εκείνη την εποχή δεν επιτρεπόταν η φοίτηση γυναικών στα πολωνικά πανεπιστήμια, λόγω της ρωσικής κυριαρχίας, επομένως έπρεπε να μετακομίσει στο εξωτερικό. Εντούτοις, η φτώχεια την ανάγκασε να αναζητήσει εργασία ως γκουβερνάντα και παιδαγωγός σε πλού-

Το όνομά της δόθηκε σε μονάδα μέτρησης της ραδιενέργειας (Ci) και στο τεχνητό χημικό στοιχείο με ατομικό αριθμό 96, το κιούριο

σιες οικογένειες, ενώ ταυτόχρονα παρακολουθούσε μαθήματα φυσικής, χημείας και μαθηματικών στο παράνομο «Ιπτάμενο Πανεπιστήμιο», όπου εθελοντές καθηγητές παρέδιδαν διαλέξεις κρυφά. Για περίπου επτά χρόνια έστελνε μέρος του μισθού της στη μεγαλύτερη αδελφή της, για να σπουδάσει ιατρική στο Παρίσι. Το 1891, σε ηλικία 24 ετών, η Μαρί μετακόμισε στο σπίτι της αδελφής της, για να παρακολουθήσει μαθήματα στη Σχολή Θετικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Σορβόννης. Τα φοιτητικά της χρόνια ήταν δύσκολα, λόγω των οικονομικών δυσκολιών που αντιμετώπιζε. Η καθημερινή της ζωή περιλάμβανε διάβασμα και λίγες ώρες ύπνου, ενώ απέφευγε να κάνει παρέα με Γάλλους και διατηρούσε επαφές μόνο με λιγοστούς Πολωνούς φοιτητές και επιστήμονες. Τελικά, αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο της Σορβόννης με τα πτυχία των μαθηματικών, της φυσικής και της χημείας. Τον Φεβρουάριο του 1894, η Κιουρί συνάντησε για πρώτη φορά τον μέλλοντα σύζυγό της, Πιέρ Κιουρί, με τον οποίο γνωρίστηκε μέσω ενός καθηγητή φυσικής. Ο Πιέρ είχε σπουδάσει φυσική στη Σορβόννη,

EconomyToday 115

ΘΕΜΑ

ήταν 35 ετών και οκτώ χρόνια μεγαλύτερός της. Στην αρχή της γνωριμίας τους αναπτύχθηκε αμοιβαίος σεβασμός και μια πνευματική έλξη που εξελίχθηκε σε βαθύτερο αίσθημα. Τον Μάιο του 1894, ο Πιέρ τής έκανε πρόταση γάμου, αλλά εκείνη αρνήθηκε, διότι θα έπρεπε να εγκαταλείψει για πάντα τη Βαρσοβία και τον πατέρα της. Ωστόσο, έναν χρόνο αργότερα, αποδέχθηκε την πρότασή του και παντρεύτηκαν με πολιτικό γάμο στο Δημαρχείο του Παρισιού. Ο μήνας του μέλιτος που ακολούθησε ήταν ασυνήθιστος, καθώς πραγματοποίησαν τον γύρο της Γαλλίας με ποδήλατα. Στις 12 Σεπτεμβρίου 1897, απέκτησαν την πρώτη τους κόρη, Ειρήνη, και τον Δεκέμβριο του 1904 την Εύα. Μετά τον γάμο τους, η Κιουρί συνέχισε τις επιστημονικές της έρευνες. Μερικά χρόνια μετά τον θάνατο του συζύγου της (πέρασε απρόσεχτα από έναν δρόμο του Παρισιού, συγκρούστηκε με ένα κάρο που το έσερναν άλογα και πέθανε ακαριαία), συνήψε σχέση με τον Πωλ Λανζεβάν, πέντε χρόνια μικρότερό της, πρώην μαθητή του άντρα της και εν διαστάσει παντρεμένο, με τέσσερα παιδιά. Το εν λόγω ερωτικό σκάνδαλο την ακολούθησε μέχρι το τέλος της ζωής της. Στο άκουσμα της είδησης, η γαλλική κοινωνία κατέκρινε τη Μαρί. Ενδεικτική της στάσης που κράτησε ο γαλ116 EconomyToday

Κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, σχεδίασε ένα φορητό μηχάνημα ακτίνων Χ και ταξίδευε στο μέτωπο για να βοηθήσει η ίδια τους τραυματίες

λικός Τύπος ήταν η αποσιώπηση της απονομής σε αυτήν του Νόμπελ Χημείας το 1911. Σχεδόν καμία εφημερίδα δεν έγραψε σχετικά με τη διάκρισή της. Το ερωτικό αυτό σκάνδαλο όμως αποτελούσε απλώς αφορμή, καθώς ο αντισημιτισμός και η ξενοφοβία είχαν ενταθεί αρκετά στη Γαλλία και η Μαρί ήταν εύκολος στόχος. Ωστόσο, ποτέ δεν σταμάτησε να την αποκαλεί δεύτερη πατρίδα της. Το 1933, η υγεία της είχε κλονιστεί σημαντικά λόγω της μακρόχρονης ασχολίας και έκθεσής της στη ραδιενέργεια, με αποτέλεσμα στις 4 Ιουλίου 1934 να αποβιώσει από λευχαιμία σε ηλικία 67 ετών, αφήνοντας πίσω της ένα πραγματικά μεγάλο έργο. Η Μαρί Κιουρί αποτελεί πρότυπο και παράδειγμα για πολλούς ανθρώπους, ακόμη και έναν σχεδόν αιώνα μετά τον θάνατό της. Όταν ήταν φοιτήτρια, φημολογείτο ότι περιόριζε σε τόσο μεγάλο βαθμό τα γεύματά της, με αποτέλεσμα συχνά να λιποθυμά. Ένα από τα πρώτα δώρα που είχε κάνει ο Πιέρ στη Μαρί ήταν ένα βιβλίο με τίτλο «Περί της συμμετρίας στα φυσικά φαινόμενα: Συμμετρία μεταξύ ηλεκτρικού και μαγνητικού πεδίου», με αφιέρωση «Στη δεσποινίδα Σκλοντόφσκα, με σεβασμό και φιλία – Πιέρ Κιουρί». Κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, σχεδίασε ένα φορητό μηχάνημα ακτίνων Χ και ταξίδευε στο μέτωπο για

να βοηθήσει η ίδια τους τραυματίες. Το όνομά της δόθηκε σε μονάδα μέτρησης της ραδιενέργειας (Ci) και στο τεχνητό χημικό στοιχείο με ατομικό αριθμό 96, το κιούριο.

«ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΗ» ΤΑΙΝΙΑ

Η επανάσταση και η απαρχή μιας νέας εποχής

Την εποχή εκείνη (1895) το φάσμα της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας δεν ήταν ακόμη εξ ολοκλήρου διαδεδομένο. Μόλις είχαν ανακαλυφθεί οι ακτίνες Χ από τον Βίλχελμ Ρέντγκεν και είχε ληφθεί η πρώτη ακτινογραφία. Το 1896, ο Γάλλος φυσικός Ανρί Μπεκερέλ ανακάλυψε ότι άλατα ουρανίου εξέπεμπαν έναν τύπο ακτινοβολίας που διέφερε από τις πρόσφατα ανακαλυφθείσες ακτίνες Χ και μπορούσε να αποτυπωθεί σε φωτογραφική πλάκα. Η Κιουρί μελέτησε τον εν λόγω νέο τύπο ακτινοβολίας στη διδακτορική της διατριβή, όντας η πρώτη γυναίκα διδάκτωρ στην Ευρώπη μέσω της μελέτης του χημικού στοιχείου θόριο, που επίσης εξέπεμπε ίδιου τύπου ακτινοβολία. Έτσι, κατέληξε στο ότι η ποσότητα της ακτινοβολίας εξαρτάτο μόνο από την ποσότητα του θορίου και όχι από τη χημική μορφή του. Κάπως έτσι έφτασε στο συμπέρασμα ότι η ακτινοβολία έπρεπε να προέρχεται από το ίδιο το άτομο και όχι από κάποια χημική αντίδραση μεταξύ ατόμων. Αυτό συνέβαλε αποφασιστικά στην αμφισβήτηση της επικρατούσας μέχρι τότε θεωρίας περί αδιαιρετότητας του ατόμου. Το ζεύγος Κιουρί ονόμασε το φαινόμενο της εκπομπής ακτινοβολίας «ραδιενέργεια» και μελέτησε εκτενώς στοιχεία του περιοδικού πίνακα προκειμένου να εντοπίσει κι άλλα ραδιενεργά στοιχεία. Μάλιστα, το 1898, ανακάλυψαν δύο νέα χημικά στοιχεία, το πολώνιο και το ράδιο, τα οποία ήταν πολύ πιο ραδιενεργά από το ουράνιο. Η ίδια η Μαρί ενδιαφέρθηκε πάρα πολύ για την εφαρμογή της ραδιενέργειας στην καταπολέμηση των ασθενειών και ήταν ιδιαίτερα υπερήφανη που οι ανακαλύψεις της μπορούσαν να σώσουν ανθρώπινες ζωές.

Η Μαρί ενδιαφέρθηκε πάρα πολύ για την εφαρμογή της ραδιενέργειας στην καταπολέμηση των ασθενειών και ήταν ιδιαίτερα υπερήφανη που οι ανακαλύψεις της μπορούσαν να σώσουν ανθρώπινες ζωές

Η Ιρανογαλλίδα συγγραφέας και σκηνοθέτρια Μαρζάν Σατραπί σκιαγράφησε, μέσα από τη δική της οπτική, τη βραβευμένη με δύο Νόμπελ φυσικό και χημικό Μαρί Κιουρί. Η ταινία «Radioactive» αφηγείται την ανθρωπιστική προσέγγιση του ζεύγους Κιουρί απέναντι στην επιστημονική τους ανακάλυψη-αποκάλυψη και τον αντίκτυπο που αυτή είχε σε παγκόσμιο επίπεδο. Μάλιστα, σε συνέντευξή της στον γαλλικό Τύπο, η Ιρανογαλλίδα σκηνοθέτρια ανέφερε: «Δεδομένου ότι η επιστήμη εξαρτάται από τη λογική, οι άνδρες υποστήριζαν ότι οι γυναίκες ήταν υπερβολικά συναισθηματικές για να μελετήσουν την επιστήμη, αλλά, μέσω της δραστήριας ζωής της, η Κιουρί έγινε το ζωντανό παράδειγμα ότι αυτό ήταν εφικτό και είναι πολύ σημαντικό. Υποστηρίζω τον φεμινισμό που προτείνει δράσεις και πράξεις και όχι λόγια. Δεν είναι καλό να έχουμε συνθήματα εάν δεν υπάρχει δράση πίσω από αυτά. Προτιμώ τις γυναίκες που κάνουν πράγματα – μόνο με τις πράξεις μας θα γίνουμε ίσες με τους άνδρες. Η Κιουρί όχι μόνο ήταν ίση με τους άνδρες αλλά πολλές φορές ήταν και καλύτερη από αυτούς στον τομέα της».

EconomyToday 117

θεμα

Η γούνα,

τα eco-friendly

brands και ο κορωνοϊός

ΤΗΣ ΑΝΝΑΣ ΚΡΙΘΑΡΙΔΟΥ

118 EconomyToday

Μ

πορεί η γούνα να αποτελεί μια από τις παλαιότερες μορφές ρούχων και να είναι δείγμα υψηλής κοινωνικής τάξης, εντούτοις είναι και ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα είδη ένδυσης. Ακόμη και με αυτά τα δεδομένα, οι γούνες συνεχίζουν να αποτελούν προϊόν πολυτελείας, καθώς και σύμβολο πλούτου. Ωστόσο, πρόσφατες μελέτες έχουν καταδείξει ότι περισσότερα από 60 εκατομμύρια ζώα δολοφονούνται κάθε χρόνο μόνο για τη γούνα τους, με αποτέλεσμα η πλειονότητα των καταναλωτών να μην προτιμά πλέον προϊόντα που κατασκευάζονται εξ ολοκλήρου ή εν μέρει από γούνα. Η βιομηχανία γούνας εδώ και δεκαετίες είναι μια από τις πιο κερδοφόρες στον χώρο της μόδας. Για παράδειγμα, το 2019 στις ΗΠΑ άξιζε $1,5 δισ.!

Φυσική Ή συνθετική γούνα; Διάφορες έρευνες έχουν καταδείξει ότι οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις από την παραγωγή ενός παλτού από φυσική γούνα είναι μεγαλύτερες από εκείνες της παραγωγής μιας συνθετικής γούνας. Τα προϊόντα αληθινής γούνας απαιτούν για την παραγωγή τους περισσότερους ενεργειακούς πόρους από ό,τι οι γούνες που είναι κατασκευασμένες από συνθετικά υλικά. Μάλιστα, έχει παρατηρηθεί ότι για την παραγωγή 1 κιλού γούνας απαιτούνται περισσότερα από 11 ζώα. Κατά τη διάρκεια της ζωής του, ένα μινκ τρώει περίπου 50 κιλά τροφής, με αποτέλεσμα να απαιτούνται 563 κιλά τροφής ανά κιλό γούνας. Για να φτιαχτεί ένα παλτό, χρειάζονται 150 με 300 τσιντσιλά, 200 με 250 σκίουροι, 50 με 60 βιζόν ή 15 με 20 αλεπούδες, ανάλογα με το είδος.

Τύποι γούνας Ερμίνα: Είναι η χειμωνιάτικη, ολόλευκη, μεταξένια γούνα της νυ-

φίτσας. Μάλιστα, ήταν η αγαπημένη της ευρωπαϊκής αριστοκρατίας και κοσμούσε τις κάπες των βασιλέων.

Ζιμπελίνα: Η ρωσική ζιμπελίνα αποτελεί την πιο ακριβή και ποθητή γούνα στον κόσμο. Διακρίνεται για τη σπανιότητα και τη μεταξένια αίσθηση.

Αλεπού: Η γούνα της αλεπούς προέρχεται κατά κύριο λόγο από

φάρμες και διαθέτει τη μεγαλύτερη ποικιλία φυσικών χρωμάτων από κάθε άλλη γούνα, μεταξύ των οποίων το κόκκινο, το γκρι, το ασημί, το ανοιχτόχρωμο μπλε και το λευκό.

Μινκ: Είναι ο «βασιλιάς» της γούνας. Τα μινκ, ή αλλιώς βιζόν, εκτρέφονται ειδικά για την πολύτιμη γούνα τους και μάλιστα τα θηλυκά είναι πιο μικρά σε μέγεθος και έχουν πιο απαλή και μεταξένια γούνα από ό,τι τα αρσενικά. Οι πιο «ελίτ» γούνες είναι οι Blackglama και Black NAFA, από τις οποίες ράβονται προϊόντα με κοντή τρίχα. Ένα γούνινο παλτό από τις εν λόγω πολυτελείς γούνες ενδεχομένως να κοστίζει από €5.000 έως και €50.000. Η Jennifer Lopez πάντως δεν θεωρεί «γούνινα» τα παλτά με τιμή κάτω των €20.000.

EconomyToday 119

θεμα

Βιζόν VS COVID-19 Tα βιζόν, ή αλλιώς μινκ, είναι σαρκοφάγα θηλαστικά τα οποία ονομάζονται και «βασιλιάδες της γούνας», καθώς εκτρέφονται ειδικά για την πολύτιμη γούνα τους. Αυτή την περίοδο βρίσκονται στο προσκήνιο λόγω του COVID-19, καθώς ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας γνωστοποίησε ότι το «Cluster 5» (μεταλλαγμένο στέλεχος του κορωνοϊού) ανιχνεύθηκε στα εν λόγω ζωάκια και ενδεχομένως να μπορεί να μεταδοθεί στον άνθρωπο. Μάλιστα, η Δανία, που είναι και ο μεγαλύτερος παραγωγός γούνας βιζόν ανά το παγκόσμιο, είχε ανακοινώσει ότι θα θανάτωνε περίπου 17 εκατομμύρια μινκ για να σταματήσει την εξάπλωση του μεταλλαγμένου ιού. Εντούτοις, η κυβέρνηση της Δανίας δεν προέβη στην εν λόγω ενέργεια, καθώς δεν είχε την απαραίτητη νομική υποστήριξη. Μόνο για ένα παλτό από γούνα βιζόν χρειάζονται 3 τόνοι τροφής, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι κάθε βιζόν παράγει περίπου 40 κιλά περιττωμάτων κατά τη διάρκεια της ζωής του.

Η γούνα, ο εμβολιασμός και τα «φονικά» μινκ Η κυβέρνηση της Νορβηγίας ανακοίνωσε ότι μέχρι το 2025 προτίθεται να κλείσει όλα τα εκτροφεία στη χώρα. Εκπρόσωπος της νορβηγικής ένωσης εκτροφέων γουνοφόρων ζώων ανέφερε ότι υπάρχουν περίπου 200 εκτροφεία στη χώρα που τηρούν αυστηρούς κανόνες για την καλή διαβίωση των ζώων και απασχολούν 400 εργαζόμενους, με ετήσιο κύκλο εργασιών μεταξύ 350 εκατ. και 500 εκατ. κορωνών Νορβηγίας. Μάλιστα, το 2013, η Νορβηγία παρήγαγε περίπου το 3% των 7,3 εκατομμυρίων γουνών αλεπούς παγκοσμίως, σε μια αγορά όπου κυριαρχεί η Κίνα με ποσοστό 69% και ακολουθεί η Φινλανδία. Την ίδια χρονιά, η Νορβηγία παρήγαγε το 1% της παγκόσμιας παραγωγής μινκ, που ήταν 72,6 εκατομμύρια γούνες, σε μια αγορά όπου επικρατεί και πάλι η Κίνα. Η εκτροφή γούνας από αλεπού κορυφώθηκε στη Νορβηγία το 1939, μόλις πριν από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν η σκανδιναβική χώρα ήταν ο μεγαλύτερος παραγωγός παγκοσμίως, με σχεδόν 20.000 φάρμες. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι εκτροφείς μινκ στη Φινλανδία θα αρχίσουν να εμβολιάζουν τα ζώα τους κατά του κορωνοϊού. Οι κλινικές δοκιμές δεν έχουν ολοκληρωθεί και το εμβόλιο δεν μπορεί να διατεθεί στο εμπόριο, ενώ πρέπει να χορηγείται με βάση αυστηρά πρωτόκολλα στις 1.000 φάρμες μινκ στη Φινλανδία, προκειμένου να ελεγχθεί και να αποφευχθεί η εξάπλωση της νόσου COVID-19. Τα μινκ είναι τα μοναδικά ζώα που θεωρείται ότι μπορούν να μεταδώσουν την COVID-19 στους ανθρώπους.

120 EconomyToday

«

Στατιστική μελέτη του Vogue Business αναφέρει ότι το απόθεμα vegan προϊόντων αυξήθηκε κατά 258% στο Ηνωμένο Βασίλειο και τις ΗΠΑ

« Karl Lagerfeld: O φανατικός υποστηρικτής της γούνας

Ο Γερμανός μετρ της μόδας Karl Lagerfeld απασχόλησε ουκ ολίγες φορές τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και βρέθηκε στο στόχαστρο φιλοζωικών οργανώσεων διότι χρησιμοποιούσε γούνα στις επιδείξεις που έκανε, καθώς ο ίδιος πίστευε ότι η απαγόρευση της γούνας θα στερούσε τη δουλειά από πολλούς ανθρώπους. Σαφώς, ο ίδιος δεν επηρεαζόταν από τα κακεντρεχή σχόλια του κόσμου και προσπαθούσε μέσα από τη δράση του να υπερασπιστεί τη βιομηχανία της γούνας, ενσωματώνοντάς την στον χώρο της μόδας και αδιαφορώντας για τις έντονες αντιδράσεις. Σε συνέντευξή του στο BBC, είχε δηλώσει χαρακτηρι-

Χιλιάδες γούνες προορίζονται για τις αγορές της Ρωσίας, του Μονακό και της Ελβετίας. Πριν από την πανδημία, οι εξαγωγές γούνας απέφεραν στην Ελλάδα περίπου €200 εκατ. τον χρόνο. Σύμφωνα με τους ειδικούς, η γούνα αποτελεί την κύρια πηγή εισοδήματος για την περιοχή. Ακόμη και όσοι τάσσονται κατά της βιομηχανίας της γούνας, αναγνωρίζουν πως αποτελεί σημαντική πηγή εισοδήματος για τη δυτική Μακεδονία. Αν και σε πολλά κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης η εκτροφή μινκ έχει απαγορευτεί, στην Ελλάδα η πολιτεία στηρίζει τους εκτροφείς και τους γουνοποιούς, μιας και έχει ως στόχο την προστασία της δημόσιας υγείας και των θέσεων εργασίας.

Η αειφόρος πολιτική των οίκων μόδας Τα τελευταία χρόνια, η βιωσιμότητα αποτελεί βασικό στοιχείο στη βιομηχανία της μόδας, γι’ αυτό όλο και περισσότερα brands επιλεγούν να δημιουργούν τις συλλογές τους με υλικά φιλικά προς το περιβάλλον. Τα μεγαλύτερα fashion houses ανά το παγκόσμιο αποσύρουν γούνινα και δερμάτινα κομμάτια τους, με στόχο να στηρίξουν την εν λόγω παγκόσμια προσπάθεια. Τρανταχτό παράδειγμα αποτελούν οι οίκοι Alexander McQueen, Bottega Veneta, Burberry, Gucci, Versace και Balenciaga. Το eco-friendly μοτίβο ακολούθησαν και οι Saint Laurent και Brioni, οι οποίοι ανέφεραν τα εξής: «Θεωρούμε ότι η σφαγή ζώων που δεν θα φαγωθούν, αποκλειστικά και μόνο για τη χρησιμοποίηση της γούνας τους, δεν συμφωνεί με τη σύγχρονη έννοια της πολυτέλειας. Όσο για τα στάνταρντ που συνδέονται με τη μεταχείριση των ζώων που δημοσιεύθηκαν από τον όμιλο το 2019, συνεχίζουν να εφαρμόζονται αυστηρά. Θεωρούμε ότι είναι δική μας ευθύνη να προχωρήσουμε τα πράγματα». στικά: «Οι κυνηγοί, μη γνωρίζοντας τίποτε άλλο από το να κυνηγούν, βγάζουν τα προς το ζην σκοτώνοντας θηρία. Σε έναν σαρκοφάγο κόσμο, πάλι, όπου το δέρμα χρησιμοποιείται στα ρούχα, στα παπούτσια και στις τσάντες, η συζήτηση για τις γούνες είναι παιδαριώδης».

O Lagerfeld είχε χαρακτηριστεί από τα media ως «designer dinosaur», αν και ο ίδιος δεν φορούσε γούνες και σπάνια έτρωγε κρέας.

Eco-friendly προϊόντα

Ανά τακτά χρονικά διαστήματα γίνονται μελέτες και γκάλοπ, έτσι ώστε να διαπιστωθεί κατά πόσον έχει μειωθεί το ποσοστό καταναλωτών οι οποίοι επιλέγουν να αγοράζουν γούνες. Σύμφωνα με μελέτη του GWI, 60% των καταναλωτών αγοράζουν eco-friendly προϊόντα με γούνες online. Μάλιστα, η ίδια μελέτη κατέδειξε ότι, εάν μια εταιρεία διαθέτει προϊόντα φιλικά προς το περιβάλλον, τότε κατατάσσεται μεταξύ των 10 κορυφαίων brands που επιλέγουν οι καταναλωτές. Στατιστική μελέτη του Vogue Η παραγωγή γούνας στη Business αναφέρει ότι το απόθεμα vegan δυτική Μακεδονία προϊόντων αυξήθηκε κατά 258% στο ΗνωΗ εκτροφή μινκ και η γουνοποιία πρωταΔιάφορες έρευνες έχουν καταδείξει μένο Βασίλειο και τις ΗΠΑ. Oι ΗΠΑ έχουν γωνιστούν στην οικονομική ζωή της δυτιότι οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις πλέον λιγότερες από 300 φάρμες, κυρίως κής Μακεδονίας. Τις τελευταίες δεκαετίες ο κλάδος έχει δημιουργήσει χιλιάδες από την παραγωγή ενός παλτού από στη Washington. Παλαιότερα, εισήγαγαν γούνα κυρίως από την Κίνα (44,4%), τον θέσεις εργασίας. Μάλιστα, εκτιμάται ότι φυσική γούνα είναι μεγαλύτερες Καναδά (16,4%) και την Ιταλία (13,9%). περίπου το 60% του ντόπιου πληθυσμού από εκείνες της παραγωγής μιας απασχολείται σε ιδιωτικές επιχειρήσεις συνθετικής γούνας που ασχολούνται με τη γούνα.

EconomyToday 121

ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΝΟΣ BRAND

1986 Η κ. Ελένη Χαραλάμπους επιστρέφει από τη Σουηδία και ιδρύει τη RELIA, μια εταιρεία που προμηθεύει προϊόντα για ινστιτούτα αισθητικής. Σε ένα μικρό γραφείο στη Λευκωσία, με σκληρή δουλειά, ηγείται της τότε μικρής εταιρείας.

1990 Η εταιρεία αναπτύσσεται με την προσθήκη μηχανημάτων αισθητικής και την άφιξη του κ. Ρένου Χαραλάμπους στην ηγετική διεύθυνση της εταιρείας.

1995 Με συνολικά πέντε brands αισθητικής τεχνολογίας και καλλυντικών, η RELIA γίνεται μια από τις πρώτες εταιρείες στην Κύπρο που θα προσθέσει προϊόντα και εκπαιδευτικά μαθήματα στον τομέα των άκρων.

2002 H RELIA υπογράφει ως ο αποκλειστικός αντιπρόσωπος της Phytomer, της μεγαλύτερης εταιρείας καλλυντικών Marine Biotechnology, και αρχίζει να διευρύνει το πελατολόγιό της σε μερικά από τα μεγαλύτερα ξενοδοχειακά spa της χώρας.

2005 Στη RELIA εισέρχεται ο κ. Ανδρέας Χαραλάμπους, ο οποίος αναλαμβάνει την ανάπτυξη νέων τμημάτων της εταιρείας.

122 EconomyToday

2010

Η RELIA εξασφαλίζει συνεργασία με τη CYBEX International και τη μεγαλύτερη αγγλική μάρκα Luxury Spa προϊόντων, την ELEMIS, καθιερώνοντάς την ως ηγέτη προϊόντων και μηχανημάτων για γυμναστήρια και spa πολυτελείας παγκύπρια.

2012

Η εταιρεία αρχίζει εξαγωγές και στην Ελλάδα, όπου ξεκινά να εδραιώνεται στα spa μερικών εκ των πιο πολυτελών και υψηλά εξοπλισμένων ξενοδοχειακών μονάδων.

2015

Η RELIA εξασφαλίζει την αποκλειστική αντιπροσωπεία των Life Fitness, ενός ομίλου με 6 brands στον τομέα της εκγύμνασης και άθλησης.

2017

Στην εταιρεία εισέρχεται ο κ. Ιωάννης Χαραλάμπους, μετά από 8 χρόνια εμπειρίας στον τομέα των spa σε Αγγλία και Αμερική.

2019

Στην γκάμα των προϊόντων της RELIA προστίθεται η iS Clinical και στο πελατολόγιο της εταιρείας εισάγονται ιατρικά και δερματολογικά κέντρα, καθώς και πλαστικοί χειρουργοί.

2021

Η RELIA γίνεται αντιπρόσωπος της Augustinus Bader σε 3 χώρες και της Fuji Film Medical Division, ενώ εξασφαλίζει συνεργασίες με τη Therabody και τα InBody BodyAnalyzers, κάτι που την κατατάσσει ως κορυφαίο αντιπρόσωπο ιατρικού διαγνωστικού εξοπλισμού.

θεμα

2 EconomyToday

θεμα

2 EconomyToday