Ναυτικό Μουσείο Περιοδικό - Τεύχος 54

ΤΕΥΧΟΣ 54 • ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2006

ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΝΑΥΤΙΚΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ ΜΑΡΙΝΑ ΖΕΑΣ - ΠΕΙΡΑΙΑΣ 185 37 Επιχορηγείται από ΥΠ.ΠΟ. - ΥΕΘΑ/ΓΕΝ-ΝΑΤ

τεύχος 54 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2006

Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α 03 06

10

14 Åîþöõëëï Äéüñáìá ôçò Íáõìá÷ßáò ôçò ËÞìíïõ, 5 Éáíïõáñßïõ 1913. ÊáôáóêåõÞ Ðáíáãéþôç ÌïëöÝôá, ÐëïéÜñ÷ïõ Å.Í., ÌÝëïõò ôïõ Ä.Ó. ôïõ Í.Ì.Å.

16

22

Tñéìçíéáßá ¸êäïóç ôïõ Íáõôéêïý Ìïõóåßïõ ôçò ÅëëÜäïò ÉäéïêôÞôçò: Íáõôéêüí Ìïõóåßïí ôçò ÅëëÜäïò Ìáñßíá ÆÝáò, ÐåéñáéÜò 185 37 Ôçë.: 210 45 16 264 Fax: 210 45 12 277

30

32

42

46 47 48 56

40

Êáëëéôå÷íéêÞ ÅðéìÝëåéá: ÔÁÔÓÇ ÅËÅÍÇ

60

72

Åêôýðùóç: ÐÁËËÇÓ ÁÂÅÅ

76

ÄéáíÝìåôáé ÄùñåÜí óôá ÌÝëç ôïõ Ìïõóåßïõ

Ôï ðåñéïäéêü äåí öÝñåé åõèýíç ãéá ôéò áðüøåéò ôùí óõããñáöÝùí

32

40

Äéáöçìßóåéò: Í. Íéêïëáßäçò Ôçë./Fax: 210 24 35 075 Ãñáììáôåßá: ÅëÝíç ÃáóôåñÜôïõ

30

38

Åêäüôçò - ÄéåõèõíôÞò: Áíáóôáóßá Áíáãíùóôïðïýëïõ - Ðáëïýìðç Ðñüåäñïò ôïõ Íáõôéêïý Ìïõóåßïõ ÅëëÜäïò ÅðéìÝëåéá ¸êäïóçò: Áíáóôáóßá Áíáãíùóôïðïýëïõ - Ðáëïýìðç ÉùÜííá Ìðåñðßëç Áñ÷áéïëüãïò Ì.Ä.Å. ÂõæáíôéíÞò Áñ÷áéïëïãßáò ×áñÜëáìðïò ÔïñôïñÝëçò Ðáéäáãùãüò - Ìïõóåéïëüãïò

14

78

42

Editorial ΕΠΕΤΕΙΑΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ Μνήμες Ηρώων Παρουσίαση Αιχμαλωσίας Ημερολόγιο Διόπου (Η/Τ) Πέτρου Τσίγκα Η εκστρατεία της Ουκρανίας Αντιναυάρχου Π.Ν. (ε.α.) Ιωάννη Παλούμπη Απόβασις εις το Anzio Ιωάννη Κούσουλα Βύθιση Ιταλικού Υποβρυχίου από το Υ/Β Τρίτων Επιμέλεια Αντιναυάρχου Π.Ν. (ε.α.) Τιμόθεου Μασούρα Ο Μακεδονικός Πολεμικός και Εμπορικός στόλος Ηλία Καρδίμη Ναυτικό Μουσείο Rotterdam N. Γιαννακόπουλου, Μέλους του Ν.Μ.Ε. Υδάτινα στοιχεία και στοιχεία του νερού στον ελληνικό παραδοσιακό πολιτισμό Αγγελική Βαφειάδη - Λίνα Μουσιώνη Κέντρο Πληροφόρησης για την παράκτια ζώνη του Στρυμονικού κόλπου και του κόλπου της Ιερισσού Ευαγγελία Παπαπλούδη Παρουσίαση Tέχνης Λένα Μανιάτη / Κάρμεν Ελευθερίου Το Nao Victoria στη Μαρίνα της Ζέας Χαράλαμπος Τορτορέλης Παιδαγωγός - Μουσειολόγος του Ν.Μ.Ε. Ευχαριστίες Hellenic Seaways Ευχαριστίες Ίδρυμα “Αικατερίνη Λασκαρίδη” Τιτανικός Θ. Ρ. Μωραΐτη Λογοτεχνία & Θάλασσα • Βιβλιοπαρουσιάσεις • Δωρεές βιβλίων & περιοδικών Ημερολόγιο Μουσείου Εκδηλώσεις - Το Ν.Μ.Ε. ήταν εκεί - Το Ν.Μ.Ε. χαιρετίζει - Δωρεές Νέα Μέλη - Ανακοινώσεις Ευχαριστίες Attica Bank Γαλάζιο Εις μνήμη Νίκου Νομικού Αντιναυάρχου Π.Ν. (ε.α.) Δημητρίου Δούση Βαρόμετρο Γράφει ο Σκάπουλος

Ì

å ôç óõìðëÞñùóç ôçò ôñéåôïýò èçôåßáò ôïõ ðáñüíôïò Äéïéêçôéêïý Óõìâïõëßïõ åêôéìÜôáé üôé áðïôåëåß õðï÷ñÝùóç ðñïò ôá ìÝëç ôïõ Ìïõóåßïõ ç ðáñïõóßáóç ôïõ áðïëïãéóìïý ôùí ðåðñáãìÝíùí áõôÞò ôçò ôñéåôßáò êáé ï ðñïóäéïñéóìüò ôùí âáóéêþí ãñáììþí êáôåýèõíóçò ôçò íÝáò ðïõ áñ÷ßæåé. Ç ðáñÜèåóç üìùò åíåñãåéþí, ïóïäÞðïôå åðéôõ÷þí, äåí èá åß÷å íüçìá åÜí äåí åíôáóóüôáí óå Ýíá ðëáßóéï ðïëéôéêÞò üðïõ ç êÜèå åêäÞëùóç ðáñïõóéÜæåôáé ùò óõíéóôþóá ðñïïñéóìÝíç íá óõìâÜëëåé óôçí õëïðïßçóç ôçò ðïëéôéêÞò áõôÞò. Ç ãñáììÞ ðïõ õéïèåôÞèçêå áðü ôï áðåñ÷üìåíï óÞìåñá Ä.Ó. ìå ôçí Ýíáñîç ôùí åñãáóéþí ôïõ ðñéí áðü ôñßá ÷ñüíéá ðåñéëÜìâáíå ôïõò áêüëïõèïõò äýï ãåíéêïýò óôü÷ïõò: a) ÁíáâÜèìéóç ôïõ Ìïõóåßïõ ìå ôï Üíïéãìá ôïõ óôçí êïéíùíßá þóôå íá êáôáóôåß ãíùóôü êáé íá áíáãíùñéóèåß ï ñüëïò êáé ç èÝóç ôïõ óôá ðïëéôéóôéêÜ äñþìåíá ôçò ÷þñáò. â) Åðßôåõîç ïéêïíïìéêÞò åíßó÷õóçò ðïõ íá äéáóöáëßæåé ôçí åðéâßùóÞ ôïõ êáé ôçí áðïöõãÞ êáôáóôÜóåùí åðáðåéëïýìåíçò áíáóôïëÞò ôùí åñãáóéþí ôïõ ëüãù ïéêïíïìéêÞò äõóðñáãßáò. Ôá ìÝóá ðïõ ÷ñçóéìïðïéÞèçêáí ãéá ôçí åðßôåõîç ôùí óôü÷ùí ôçò áíùôÝñù ðïëéôéêÞò óõìðåñéëáìâÜíïõí óôçí ïõóßá üëåò ôéò åêäçëþóåéò êáé åíÝñãåéåò ôïõ Ìïõóåßïõ êáôÜ ôçí ôñéåôßá ðïõ ïëïêëçñþíåôáé óÞìåñá êáé èá ðáñáôåèïýí óå ðïëý ðåñéëçðôéêÞ, ó÷åäüí ôçëåãñáöéêÞ, ìïñöÞ, áö’ åíüò äéüôé åß÷áôå ôçñçèåß åíÞìåñïé áðü ôéò ó÷åôéêÝò áíáöïñÝò óôïí ôñéìçíéáßï ”Ðåñßðëïõ”, áöåôÝñïõ ãéá íá ìç ãßíåé êáôÜ÷ñçóç ôçò õðïìïíÞò êáé ôïõ ÷ñüíïõ óáò. Ç ðñïóðÜèåéá ðñïþèçóçò ôçò áíáãíùñéóéìüôçôáò ôïõ Ìïõóåßïõ óôçí êïéíùíßá ôïõ ÐåéñáéÜ êáô’ áñ÷Þí, áëëÜ êáé óôçí ÅëëçíéêÞ, ãåíéêüôåñá, áíáëÞöèçêå óå äýï ôïìåßò, ôçò åããñáöÞò íÝùí ìåëþí êáé ôçò óõììåôï÷Þò ôïõ Ìïõóåßïõ óå ðïëéôéóôéêÝò åêäçëþóåéò óçìáíôéêïý âåëçíåêïýò. Ç åããñáöÞ íÝùí ìåëþí áðÝäåéîå üôé õðÞñ÷áí êáé åîáêïëïõèïýí íá õðÜñ÷ïõí óçìáíôéêÜ êïéíùíéêÜ óôñþìáôá ôá ïðïßá åðéèõìïýí íá ðëçóéÜóïõí ôï Ìïõóåßï, íá ìÜèïõí ðåñéóóüôåñá ãé’ áõôü, íá óõììåôÜó÷ïõí óôéò åêäçëþóåéò ôïõ êáé ãåíéêÜ íá íéþóïõí üôé áíÞêïõí óôçí ïéêïãÝíåéá åíüò óùìáôåßïõ ìå ðíåõìáôéêÝò, ðïëéôéóôéêÝò, áëëÜ êáé åèíéêÝò ðÜíù áð’ üëá áíçóõ÷ßåò. Åßìáóôå ðåñÞöáíïé äéüôé áõîÞóáìå ôïí áñéèìü ôùí ìåëþí ìáò áðü 500 óå 1000 êáé áíôéìåôùðßæïõìå ðñüâëçìá áäéá÷þñçôïõ óôéò ìáæéêÝò ìáò åêäçëþóåéò ìå áðïôÝëåóìá ðÜñá ðïëëïß íá ðáñáìÝíïõí áêüìç êáé Ýîù áðü ôéò áßèïõóÝò ìáò. Ôá íÝá ìÝëç ðñïÝñ÷ïíôáé êõñßùò áðü ôéò íáõôéêÝò ïéêïãÝíåéåò ôçò ðáôñßäáò ìáò Åìðïñéêïý êáé Ðïëåìéêïý íáõôéêïý áëëÜ êáé áðü åðéóôçìïíéêÝò, åìðïñéêÝò êáé êÜèå öýóåùò êïéíùíéêÝò äéáóôñùìáôþóåéò. Óôçí êáôçãïñßá áõôÞ ôçò åíßó÷õóçò ôïõ êïéíùíéêïý

Editorial ðñïößë ôïõ Ìïõóåßïõ èá ðñÝðåé íá åíôá÷èåß êáé ç åíôáèåßóá ðñïóðÜèåéá ðñïóÝëêõóçò åðéóêÝøåùí ìáèçôñéþí êáé ìáèçôþí áð’ üëç ôç ÷þñá, ãéá íá äïõí êáôÜ ôñüðï ðáñáóôáôéêü ôá íáõôéêÜ âÞìáôá ôïõ Ýèíïõò ìáò äéá ìÝóïõ ôùí áéþíùí. Ï áñéèìüò ôùí ðåñßðïõ 14.000 ðáéäéþí ãéá ôçí ðåñáóìÝíç ðåñßïäï 2004-2005 ìáò äçìéïõñãåß áéóèÞìáôá åõöïñßáò êáé áéóéïäïîßáò. Áðü ôéò åêäçëþóåéò óôéò ïðïßåò óõììåôåß÷å ôï Ìïõóåßï ôçí ôñéåôßá ðïõ ìáò ðÝñáóå èá áíáöåñèïýí ìüíï ïé áêüëïõèåò: á) Åêðñïóùðþíôáò ôç ÷þñá üðùò ïñßóèçêå áðü ôï Õðïõñãåßï Ðïëéôéóìïý óôç íáõôéêÞ Ýêèåóç ôïõ Áìâïýñãïõ ôïõ Ïêôùâñßïõ 2002 ìå åêèÝìáôÜ ôïõ. ÓçìåéùôÝïí üôé óôçí Ýêèåóç áõôÞ, ôéìþìåíç ÷þñá Þôáí ç ÅëëÜäá êáé ï êáôÜëïãïò ôçò Ýêèåóçò ðïõ êõêëïöüñçóå óå üëç ôçí Åõñþðç ðåñéëÜìâáíå åêèÝìáôá ôïõ Ìïõóåßïõ. â) Ç Å’ ÐáíåëëÞíéá óõíÜíôçóç Íáõôéêþí Ìïõóåßùí ðïõ ãßíåôáé êÜèå äýï ÷ñüíéá óõíäéïñãáíþèçêå áðü ôï Ìïõóåßï ìáò êáé ôï Íáõôéêü Ìïõóåßï Áñ÷åßï ¾äñáò ôïí Ïêôþâñéï ôïõ 2004. Ç óõíÜíôçóç óõíäõÜóôçêå ìå åðéóôçìïíéêü óõíÝäñéï ìå èÝìá «ÅìðïñéêÞ ÍáõôéëßáÐïëåìéêü Íáõôéêü: Ôá ÉóôïñéêÜ Áñ÷åßá» êáé Ýëáâå ÷þñá óôéò åãêáôáóôÜóåéò ôïõ Ìïõóåßïõ ìáò êáé ôéò áíôßóôïé÷åò ôïõ Éóôïñéêïý Áñ÷åßïõ-Ìïõóåßïõ ôçò ¾äñáò. ÁíáëÜâáìå óõíôïíéóôéêü ñüëï ãéá ôçí õðïâïëÞ ôùí áéôçìÜôùí üëùí ôùí Íáõôéêþí Ìïõóåßùí óôï Õðïõñãåßï Ðïëéôéóìïý êáèþò êáé ôçí õëïðïßçóç ôùí íÝùí ðáíåëëçíßùí áíôéóôïß÷ùí óõíáíôÞóåùí. Ç íÝá óõíÜíôçóç èá ëÜâåé ÷þñá óôï Íáõôéêü Ìïõóåßï Ãáëáîéäßïõ ôïí ðñïóå÷Þ ÌÜéï êáé ïé óõíôïíéóôéêÝò ïäçãßåò Ý÷ïõí Þäç óõæçôçèåß ìå ôïõò åêðñïóþðïõò ôïõ Ìïõóåßïõ áõôïý. ã) Éäéáßôåñá åðéôõ÷Þò õðÞñîå ç óõììåôï÷Þ ôïõ Ìïõóåßïõ óôçí åêäÞëùóç ”Pireas Classic Week 2004” ðïõ óõíäéïñãáíþèçêå áðü ôïí ÍÏÅ, ÄÞìï ÐåéñáéÜ êáé ÄÞìï ÊÝáò. Óôá ðëáßóéá áõôÜ, ôï Ìïõóåßï ïñãÜíùóå êáé ðáñïõóßáóå ôçí Ýêèåóç ìïíôÝëùí ðáñáäïóéáêþí óêáñéþí, ìéá ðñùôüôõðç åêäÞëùóç óôçí ïðïßá óõììåôåß÷áí 24 åêèÝôåò ìïíôåëéóôÝò. Ðñïåôïéìáóßá ãéá ôçí áíôßóôïé÷ç Classic Week ôïõ ôñÝ÷ïíôïò Ýôïõò Ý÷åé Þäç áñ÷ßóåé. ä) Ôçí 15ç Äåêåìâñßïõ 2004 ôï Ìïõóåßï ïñãÜíùóå Ýêèåóç Ýñãùí ôÝ÷íçò ôùí êáëëéôå÷íþí ìåëþí ôïõ. ÅîåôÝèçóáí Ýñãá æùãñÜöùí ìåëþí êáé Ýñãá Üëëùí ðåñéóóüôåñï ðñùôüôõðùí ìïñöþí ôÝ÷íçò. Ç Ýêèåóç äéÞñêåóå 20 çìÝñåò êáé ç åðéóêåøéìüôçôá êáè’ üëç ôç äéÜñêåéÜ ôçò Þôáí óçìáíôéêÞ. Ç áðüêôçóç ïéêïíïìéêÞò åðÜñêåéáò ôïõ Ìïõóåßïõ åðéäéþ÷èçêå óå ôñåéò êáôåõèýíóåéò: 1) ÅðáíáöïñÜ ôïõ ðåñéêïðÝíôïò ðüñïõ ôïõ ÍÁÔ. ÌåôÜ áðü ìßá ïäýóóåéá óõíáíôÞóåùí ìå áñìïäßïõò êáè’ üëçí ôçí ôñéåôßá, êáôïñèþèçêå ôåëéêÜ íá ãßíåé áíôéëçðôÞ ç áíÜãêç áðü ôï Õðïõñãåßï ÅìðïñéêÞò Íáõôéëßáò êáé ìáò äüèçêå ç õðüó÷åóç áðü ôïí Ãåíéêü Ãñáììá-

Editorial ôÝá ôïõ Õðïõñãåßïõ, üôé ìÝ÷ñé ôÝëïõò ôïõ ìçíüò Áðñéëßïõ èá Ý÷åé ôáêôïðïéçèåß ôï èÝìá, ùò ôñïðïëïãßá óôï ðñþôï íïìïó÷Ýäéï ôïõ ÕÅÍ ðïõ èá õðïâëçèåß óôç ÂïõëÞ. ¹ôáí áêñéâþò ç ßäéá äéáäéêáóßá ðïõ ÷ñçóéìïðïéÞèçêå ôï 1992 ãéá ôçí ðåñéêïðÞ ôïõ. Ôï èÝìá ðáñáêïëïõèåßôáé êáé èá åíçìåñùèåßôå ó÷åôéêÜ.

2) Êáôüðéí óõíå÷þí ðáñáóôÜóåùí åðéôåý÷èçêå ç êáèéÝñùóÞ ôïõ íá óõìðåñéëáìâÜíåôáé ôï Íáõôéêü Ìïõóåßï óôïí ðñïûðïëïãéóìü ôùí ôñéþí óõíáñìïäßùí Õðïõñãåßùí ÅèíéêÞò Áìýíçò (ÃÅÍ), ÅìðïñéêÞò Íáõôéëßáò êáé Ðïëéôéóìïý. Ôï ýøïò ôçò êáô’ Ýôïò åðé÷ïñÞãçóçò èá åîáñôÜôáé áðü ôçí åõ÷Ýñåéá ôïõ ãåíéêüôåñïõ ðñïûðïëïãéóìïý êáé öõóéêÜ áðü ôçí ðåéèþ ðïõ èá åðéäåéêíýïõí ï åêÜóôïôå Ðñüåäñïò êáé ìÝëç ôïõ Äéïéêçôéêïý Óõìâïõëßïõ.

3) ÐáñÜëëçëá ìå ôéò áíùôÝñù åíÝñãåéåò êáôáâëÞèçêå ðñïóðÜèåéá óõóôçìáôéêÞò áõîÞóåùò ôùí éäßùí åóüäùí ôïõ Ìïõóåßïõ.

• ÐñïóðáèÞóáìå íá âåëôéþóïõìå êáé íá êÜíïõìå åëêõóôéêüôåñá ôá áíôéêåßìåíá ôïõ ðùëçôÞñéïõ ìáò õðåíèõìßæïíôáò óå êÜèå åõêáéñßá üôé ìéá Ýìðñáêôç åêäÞëùóç ôçò áãÜðçò ôùí ìåëþí ìáò åßíáé ç ðñïìÞèåéá ôùí êïéíùíéêþí ôïõò äþñùí áðü ôï Ìïõóåßï. Åßíáé üìïñöá, åßíáé ðñùôüôõðá, åßíáé ðïëý öèçíüôåñá áðü íá ôá ðñïìçèåõüìáóôå áðü ôçí áãïñÜ êáé ôÝëïò åßíáé ãéá êÜèå âáëÜíôéï êáé êÜèå ðåñßóôáóç.

• Ç ÷ñéóôïõãåííéÜôéêç áãïñÜ (Bazaar) ôçí ïðïßá ãéá ðñþôç öïñÜ åðé÷åéñÞóáìå ôï ÄåêÝìâñéï ôïõ 2005 Ýäùóå ôçí åõêáéñßá óôá ìÝëç êáé ößëïõò ìáò íá åðéäåßîïõí ôï óõãêéíçôéêü ðñÜãìáôé åíäéáöÝñïí ôïõò ðñïò ôï Ìïõóåßï ðñïóöÝñïíôáò äþñá, éäÝåò êáé ðñïóùðéêÞ åñãáóßá. ¹ôáí ìéá åõ÷Üñéóôç ãéïñôÞ êïéíùíéêÞò óõíáíáóôñïöÞò, óõãêÝíôñùóå ìåãÜëï ðëÞèïò åðéóêåðôþí, Üöçóå êÜðïéï êáëü êáé óïâáñü âïÞèçìá óôï Ìïõóåßï êáé èá ôçí åðáíáëÜâïõìå ðåñéóóüôåñï ðñïåôïéìáóìÝíïé ôçí åðüìåíç öïñÜ.

• Ïé åêäüóåéò ðïõ åðé÷åéñÞóáìå áðïôÝëåóáí êáé áõôÝò Ýíá ïéêïíïìéêü âïÞèçìá ãéá ôï Ìïõóåßï.

• Ç áíáâÜèìéóç ôïõ ðåñéïäéêïý ìáò, ôïõ ”Ðåñßðëïõ”, õðÞñîå åõèýò åî áñ÷Þò áíåîÜñôçôïò óôü÷ïò. ÊéíçèÞêáìå óå äýï ôïìåßò. Áýîçóç êáé âåëôßùóç ôçò ýëçò þóôå íá äéáâÜæåôáé åõ÷Üñéóôá êáé íá Ý÷åé êÜôé íá ðñïóöÝñåé óôïí áíáãíþóôç óå éóôïñéêÞ Þ êáëëéôå÷íéêÞ ãíþóç êáé ðåñéâáëëïíôéêÞ åðéêáéñüôçôá êáé ðáñÜëëçëá óôçí ðñïóÝëêõóç äéáöçìßóåùí ðïõ èá óÞêùíáí ôï âÜñïò ôçò äáðÜíçò Ýêäïóçò ôïõ ðåñéïäéêïý. Óáò äéáâåâáéþíù üôé áõôÞ ç ôåëåõôáßá äåí Þôáí êáèüëïõ åõêáôáöñüíçôç. ÖõóéêÜ ÷ñçóéìïðïéÞóáìå ôï ðåñéïäéêü ãéá ôçí êýñéá áðïóôïëÞ ôïõ, ôçí åíçìÝñùóç ôùí ìåëþí ìáò, ôç äéêÞ óáò, ãéá üëá ôá èÝìáôá ðïõ ó÷åôßæïíôáé ìå ôï Ìïõóåßï. Ùò áíåîÜñôçôá èÝìáôá èá Þèåëá íá áíáöÝñù ôéò áêüëïõèåò äñáóôçñéüôçôåò ç êÜèå ìßá ôùí ïðïßùí óõíÝâáëå óôçí áíÝëéîç ôïõ Ìïõóåßïõ êáé óôçí êáèçìåñéíÞ ôïõ ëåéôïõñãéêüôçôá.

á) ÊÜôù áðü ôï ãåíéêüôåñï ôßôëï ”íïéêïêýñåìá ôùí åãêáôáóôÜóåùí” èá ôïðïèåôïýóá ìéá óåéñÜ åíåñãåéþí ðïõ óêïðü åß÷áí ôïí åîùñáúóìü ôçò åîùôåñéêÞò üøåùò ôïõ êôéñßïõ ìáò, ôç óôåãáíüôçôá, ôçí åíßó÷õóç ôïõ êôéñéáêïý öÝñïíôïò ïñãáíéóìïý, ôç äéáìüñöùóç ôïõ ðåñéâÜëëïíôïò ÷þñïõ, ôçí åîáóöÜëéóç óõíèçêþí èåñìïêñáóßáò êáé õãñáóßáò óôïõò åêèåóéáêïýò ÷þñïõò, êëð. â) Áðü ôçí õëïðïßçóç ôïõ ðñïãñÜììáôïò ôçò êïéíùíßáò ôçò ðëçñïöïñßáò ðïõ Ý÷åé Þäç îåêéíÞóåé ðñïóäïêÜôáé, üðùò Ý÷ïõìå îáíáãñÜøåé, üôé èá ìç÷áíïñãáíùèåß ç åóùôåñéêÞ ëåéôïõñãßá ôïõ Ìïõóåßïõ êáé èá äéåõêïëõíèåß ç ðñüóâáóç üëïõ ôïõ ðñïóùðéêïý áëëÜ êáé ôùí åñåõíçôþí êáé åðéóêåðôþí óôéò ðëçñïöïñßåò ôùí åêèåìÜôùí, âéâëßùí êáé áñ÷åßùí ìáò êáé èá Ý÷ïõìå Ýóïäá áðü ôá CD. ã) ¼ëïé ãíùñßæåôå ôá ó÷Ýäéá áíáâÜèìéóçò ôïõ êôéñéáêïý ìáò óõãêñïôÞìáôïò ðïõ Ý÷ïõìå åêðïíÞóåé êáé Ý÷ïõìå Þäç õðïâÜëëåé ðñïò Ýãêñéóç. Èá áíáæçôÞóïõìå êÜðïéï ó÷åôéêü ðñüãñáììá ôïõ Õðïõñãåßïõ Ðïëéôéóìïý êáé èá ðñïóðáèÞóïõìå íá åíôÜîïõìå ó’ áõôü ôçí õëïðïßçóç ôùí ó÷åäßùí, þóôå ôï Ìïõóåßï áö’ åíüò íá áðïêôÞóåé åìöÜíéóç áíÜëïãç ôçò óçìáóßáò êáé ôïõ ðåñéå÷ïìÝíïõ ôïõ, áö’ åôÝñïõ íá áõîÞóåé ôïõò äéáèÝóéìïõò ÷þñïõò ôïõ êáé êõñßùò íá åðéëýóåé ôá ÷ñüíéá ðñïâëÞìáôá óôåãáíüôçôáò êáé õãñáóéþí. ä) Ï åêóõã÷ñïíéóìüò ôïõ êáôáóôáôéêïý, ðïõ óÞìåñá õðïâÜëëåôáé óôç ÃåíéêÞ ìáò ÓõíÝëåõóç ðñïò Ýãêñéóç, åßíáé Ýñãï ðïõ ðÞñå ÷ñüíï êáé ìáò êÜíåé íá íéþèïõìå õðåñÞöáíïé. Åðé÷åéñÞèçêå ìå óåâáóìü ðñïò ôçí ðáñÜäïóç êáé ìå ðñüèåóç íá åíóùìáôþóåé üëåò ôéò íÝåò äéáôÜîåéò ôïõ Áóôéêïý Êþäéêá. Ôï ãåãïíüò Üëëùóôå üôé ç ðñïçãïýìåíç áíáèåþñçóç åß÷å ãßíåé ôï 1971 åðéâåâáéþíåé ôçí áíáãêáéüôçôá ôïõ åã÷åéñÞìáôïò. å) Ôçí ôñéåôßá ðïõ ìáò ðÝñáóå ôï Ìïõóåßï åîÝäùóå ôñßá âéâëßá ó÷åäüí Ýíá êÜèå ÷ñüíï. Ôï ðñþôï ”Ôï ôßìçìá ôïõ ÐïëÝìïõ” âñÝèçêå ó÷åäüí ïëüêëçñï óôá ÷åéñüãñáöá ôïõ áåßìíçóôïõ ÐñïÝäñïõ ìáò Êþóôá Ðá³æç áðïôßåé öüñï ôéìÞò óôéò èõóßåò êáé áðþëåéåò ôçò ÅëëçíéêÞò ÅìðïñéêÞò Íáõôéëßáò êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôïõ Â’ Ðáãêïóìßïõ ÐïëÝìïõ. Ôï ðáñïõóéÜóáìå ôïí ÍïÝìâñéï ôïõ 2003 Ýíá ÷ñüíï ìåôÜ ôï èÜíáôï ôïõ ÍáõÜñ÷ïõ. Ôï äåýôåñï, ”Âáëêáíéêïß Ðüëåìïé. Ï Íáõôéêüò Áãþíáò”, åßíáé ìéá ðáñïõóßáóç ôçò óçìáóßáò ôïõ íáõôéêïý áãþíá êáôÜ ôïõò Âáëêáíéêïýò ÐïëÝìïõò, üðùò áðïäåéêíýåôáé ìÝóá áðü áíÝêäïôï öùôïãñáöéêü êáé áñ÷åéáêü õëéêü ôïõ Ìïõóåßïõ. Ôï ðáñïõóéÜóáìå ìå ìéá ëáìðñÞ åêäÞëùóç óôï ÆÜððåéï ÌÝãáñï ôïí ÌÜéï ôïõ 2005. ÔÝëïò, ï íÝïò êáôÜëïãïò åêèåìÜôùí ôïõ Ìïõóåßïõ Þñèå íá êáëýøåé ôï êåíü ðïõ Üöçóå ç åîÜíôëçóç ôïõ ðáëáéïý. Ðñüêåéôáé ãéá Ýíáí ðñÜãìáôé üìïñöï êáé ÷ñçóôéêü êáôÜëïãï, äßãëùóóï, ôïí ïðïßï äåí Ý÷ïõìå ðáñïõóéÜóåé áêüìç åðéóÞìùò.

Αγαπητές φίλες & φίλοι, Óõíå÷ßæïíôáò ôçí ôñéåôßá ðïõ ðÝñáóå ôï Ýñãï ôùí ðñïêáôü÷ùí ìáò, ðïõ ìáò êëçñïäüôçóáí Ýíá Íáõôéêü Ìïõóåßï, ç ßäñõóç êáé óõãêñüôçóç ôïõ ïðïßïõ óôçñß÷èçêå óå áôïìéêÝò áîéÝðáéíåò ðñïóðÜèåéåò, ðñïóðáèÞóáìå íá èÝóïõìå ôéò âÜóåéò ãéá ìéá ðéï ïñãáíùìÝíç êáé åðáããåëìáôéêÞ óõíÝ÷åéá. Ôçí ôñéåôßá ðïõ Ý÷ïõìå ìðñïóôÜ ìáò èá óõíå÷ßóïõìå, ìå ôç äéêÞ óáò óõíáßíåóç, óôçí ßäéá êáôåýèõíóç. Èá áíïßîïõìå áêüìç ðåñéóóüôåñï ôï Íáõôéêü Ìïõóåßï óôçí åëëçíéêÞ êïéíùíßá êáé èá ðñïóðáèÞóïõìå íá êáôï÷õñþóïõìå èåóìéêÜ, üóï ãßíåôáé ðåñéóóüôåñï, ôéò êñáôéêÝò åðé÷ïñçãÞóåéò. Åßíáé ìåñéêÝò öïñÝò ðïõ êáô’ éäßáí äéåñùôþìåèá: ÅÜí ðåñðáôÜìå óôï Ýäáöïò Þ áéèåñïâáôïýìå êõíçãþíôáò ÷ßìáéñåò. ÅÜí åßíáé ñåáëéóôéêïß ïé óôü÷ïé ìáò Þ êïíôáñï÷ôõðéüìáóôå ìå áíåìüìõëïõò ÅÜí ôï íá Ý÷åé ç ÷þñá Íáõôéêü Ìïõóåßï åßíáé ïõôïðßá, åßíáé áðïêýçìá ìåãáëïìáíïýò öáíôáóßáò êáé åíäå÷ïìÝíùò äåí ÷ñåéÜæåôáé ôÝôïéá ðïëõôÝëåéá. ÅÜí ï ïøéäéáíüò ôçò ÌÞëïõ ðïõ âñÝèçêå óôï óðÞëáéï ÖñÜ÷èé ôçò Åñìéüíçò, ôåêìçñéþíïíôáò ôï ðñþôï ìåãÜëï èáëáóóéíü ôáîßäé ðñéí áðü 100 áéþíåò, äåí åßíáé ðñáãìáôéêüôçôá. ÅÜí ç áñãïíáõôéêÞ åêóôñáôåßá ôïõ ÉÜóùíá êáé ç èáëáó-

óéíÞ åêóôñáôåßá óôçí Ôñïßá, äåí Þôáí ïé ðñþôåò ôåêìçñéþóåéò ôçò åîÜðëùóçò ôïõ åëëçíéóìïý óå ðëïõôïðáñáãùãéêïýò ôüðïõò, ðáñÜëëçëá ìå ôçí äéÜäïóç ôçò ãëþóóáò êáé ôïõ ðïëéôéóìïý, ðïõ áðïôÝëåóáí ôïõò ðõëþíåò ôïõ ëåãüìåíïõ óÞìåñá ”Äõôéêïý Ðïëéôéóìïý”. ÅÜí ôá êáôÜ èÜëáóóá ôñüðáéá ôçò éóôïñßáò, ðïõ áêïëïýèçóáí ôá óêáìðáíåâÜóìáôá ôïõ ¸èíïõò ôùí ÅëëÞíùí äåí õðÜñ÷ïõí êáé äåí ÷ñåéÜæåôáé íá äéäÜóêïíôáé óôéò íåþôåñåò ãåíéÝò. ÅÜí ï ðñþôïò óÞìåñá óôïí êüóìï åëëçíüêôçôïò åìðïñéêüò óôüëïò äåí áðïäåéêíýåé ôç óõíÝ÷åéá ôçò öõëÞò áðü ôïí ÏäõóóÝá ìÝ÷ñé ôéò ìÝñåò ìáò. ÅÜí, ôÝëïò, õðÜñ÷åé Üëëç ÷þñá óôïí êüóìï ðïõ íá ÷ñåéÜæåôáé êáé íá äéêáéïýôáé Íáõôéêü Ìïõóåßï ðåñéóóüôåñï áðü ôç ÷þñá ìáò. Ößëåò êáé ößëïé, åìåßò ôïõëÜ÷éóôïí äåí Ý÷ïõìå áìöéâïëßåò, èá óõíå÷ßóïõìå ôç ñüôá ìå ôï üíåéñï, èá ðáëåýïõìå ãéá Ýíá Íáõôéêü Ìïõóåßï áíôÜîéï ôçò ÷þñáò ìáò êáé ôçò èáëáóóéíÞò ôçò äéáäñïìÞò. Óáò åõ÷áñéóôþ

Áíáóôáóßá Áíáãíáóôùðïýëïõ - Ðáëïýìðç Ðñüåäñïò ôïõ Í.Ì.Å.

Ìéá óõãêéíçôéêÞ åðéóôïëÞ áðü ôï ðáëáßìá÷ï ößëï êáé ìÝëïò ôïõ Ìïõóåßïõ ê. Íéêüëáï ÃñáíÜ, 94 åôþí: «ÓÞìåñïí, ÐáñáóêåõÞ, 17 Öåâñïõáñßïõ 2006, Ýëáâïí ôï 53ïí ôåý÷ïò Ðåñßðëïõò êáé ìå ôéìÞ åõ÷áñéóôþ, êáé åí ðïëëÞ åõãíùìïóýíç ðïõ óå ôïýôç ôçí ãùíßá ôçò ÊÝñêõñáò ç ðáñáìïíÞ ìïõ äåí æçôÜ ôßðïôá, ìüíï Ýíá Ðåñßðëïõò!» Óáò åõ÷áñéóôþ êáé ðÜíôá íá Ý÷åôå ôçí ðñïóôáóßá Ôïõ ÐáíÜãáèïõ êáé Ôçò Çìþí Ìåãáëü÷áñçò. Ôßðïôá áðü ôï Ìïõóåßï ìáò äåí æÞôçóá, ïýôå êáé áðü ôï Íáõôéêü ìáò, ìüíïí ôï Ðåñßðëïõò æÞôçóá ðïõ åßíáé ößëïò, êáé ï ìïíáäéêüò óõíôñïöüò ìáò!

Åðåôåéáêü Çìåñïëüãéï

ÌíÞìåò Çñþùí

Áé÷ìáëùóßáò Çìåñïëüãéï

Ó

ôï ðñïçãïýìåíï ôåý÷ïò ôïõ «Ðåñßðëïõ» äçìïóéåýóáìå ôéò ðñïóùðéêÝò áíáöïñÝò ôïõ ÊõâåñíÞôïõ ôïõ Õ/ ÔÑÉÔÙÍ ÐëùôÜñ÷ïõ Å. ÊïíôïãéÜííç óôéò ïðïßåò ðåñéÝãñáøå ôçí âýèéóç ôïõ Õ/ ôçí 16 Íïåìâñßïõ 1942 êáé ôéò óõíèÞêåò êñÜôçóçò ìåãÜëïõ ìÝñïõò ôïõ ðëçñþìáôïò ðïõ äéáóþèçêå êáé óõíåëÞöèç áðü ôïõò Ãåñìáíïýò. Ôï äéáóùèÝí ðëÞñùìá êñáôÞèçêå óôï óôñáôüðåäï «ÌÁÑËÁÃÊ» ôçò ÄõôéêÞò Ãåñìáíßáò. Ìåôáîý ôùí äéáóùèÝíôùí ìåëþí ôïõ ðëçñþìáôïò óõìðåñéëáìâáíüôáí ï Äßïðïò (Ç/Ô) ÐÝôñïò Ôóßãêáò ï ïðïßïò êáé êñÜôçóå Ýíá çìåñïëüãéï ãéá ôçí ðåñßïäï êñÜôçóçò áðü ôçò áé÷ìáëùóßáò ìÝ÷ñé ôçò áðåëåõèåñþóåùò ôïí ÌÜéï ôïõ 1945. Ôï çìåñïëüãéï åßíáé ðïëýôéìï ãéáôß, üðùò ãñÜöåé ï óçìåñéíüò ÄéïéêçôÞò ôùí Õ/Â, Ðëïßáñ÷ïò Á. Ìáäþíçò Ð.Í., «öùôßæåé ìéá ü÷é éäéáßôåñá ãíùóôÞ ðåñßïäï ôçò éóôïñßáò ôùí Åëëçíéêþí Õ/Â, áõôÞò ôçò áé÷ìáëùóßáò ôùí äéáóùèÝíôùí ìåëþí ôùí ðëçñùìÜôùí ôùí Õ/ ÔÑÉÔÙÍ (Õ-5) êáé ÊÁÔÓÙÍÇÓ (Õ-1) óôï óôñáôüðåäï ÌÜñëáãê Ãåñìáíßáò (ìåôáîý ÂñÝìçò êáé Áìâïýñãïõ)».

ÅðéóôïëÞ ôïõ óçìåñéíïý ÄéïéêçôÞ ôùí Õ/Â, ÐëïéÜñ÷ïõ Á. ÌáäùíÞ Ð.Í. ðñïò ôï ÍÁÕÔÉÊÏ ÌÏÕÓÅÉÏ ÅËËÁÄÏÓ

Ìå ôçí åðÝôåéï ôùí 63 ÷ñüíùí áðü ôçí âýèéóç ôïõ Õ/ ÔÑÉÔÙÍ ôçí 16/11/05 áíôßãñáöï ôïõ çìåñïëïãßïõ äùñßèçêå óôïí ÄéïéêçôÞ Õðïâñõ÷ßùí áðü ôïí ê. Êùíóôáíôßíï Ôóßãêá, ãéï ôïõ ôüôå äéüðïõ (Ç/Ô). ÈåùñÞóáìå óêüðéìï íá ðáñïõóéÜóïõìå ëßãá óêßôóá êáé áöéåñþóåéò ôùí áé÷ìáëþôùí ç ó÷åäßáóç êáé ãñáöÞ ôùí ïðïßùí åîÝôñåðå ôçí ðñïóï÷Þ ôùí áðü ôçí êáèçìåñéíÞ áãùíßá ôçò Üäçëçò ôý÷çò ôùí.

A WARTIME LOG 6

Ðåñßðëïõò

Ðåñßðëïõò

ÅÐÅÔÅÉÁÊÏ ÇÌÅÑÏËÏÃÉÏ

ÄåîéÜ: Åéóáãùãéêü óçìåßùìá ôïõ çìåñïëïãßïõ ôïõ ÐÝôñïõ Ôóßãêá óôïí êÜìðï áé÷ìáëþôùí ôïõ ÌÜñëáãê ôçò Ãåñìáíßáò KÜôù: Áðüêïììá áðü áðïóôïëÞ ôïõ Åëëçíéêïý Åñõèñïý Óôáõñïý ðñïò ôïõò áé÷ìáëþôïõò êáé åéóçôÞñéï èåÜôñïõ êáé êéíçìáôïãñÜöïõ ôïõ êÜìðïõ áé÷ìáëþôùí

ÅôéêÝôá ðáêÝôïõ ìå ôñüöéìá áðü ôïí Áìåñéêáíéêü Åñõèñü Óôáõñü Ðåñßðëïõò

7

ÅÐÅÔÅÉÁÊÏ ÇÌÅÑÏËÏÃÉÏ

ÁñéóôåñÜ: ÁöéÝñùìá ôïõ ÁíèõðïðëïéÜñ÷ïõ ×. Óïëéþôç óôï çìåñïëüãéï KÜôù: ÁöéÝñùìá ôïõ ÐëïéÜñ÷ïõ Ê. Ëåâßäç óôï çìåñïëüãéï

Ó÷Ýäéï ôïõ Õðïâñõ÷ßïõ ÔÑÉÔÙÍÁ Õðáîéùìáôéêïý Óðýñïõ ËáðáôÜ 8

Ðåñßðëïõò

ôïõ

Èùñçêôü «ÁÂÅÑÙÖ»

Ç åêóôñáôåßá ôïõ ÁíôéíáõÜñ÷ïõ Ð. Í. (å.á.) ÉùÜííç Ðáëïýìðç

ÕðÜñ÷ïõí êåöÜëáéá ôçò éóôïñßáò, åíäå÷ïìÝíùò ïëüêëçñåò éóôïñéêÝò ðåñßïäïé, ðïõ ðáñáìÝíïõí îå÷áóìÝíåò êáé Üãíùóôåò óôïí ðïëý êüóìï, ðáñÜ ôï ãåãïíüò üôé áðïôÝëåóáí óôçí åðï÷Þ ôïõò åèíéêÜ åã÷åéñÞìáôá ðïõ êüóôéóáí ðïëý áßìá êáé åíóÜñêùóáí åëðßäåò ãéá äéêáßùóç áëõôñùôéêþí ðüèùí áéþíùí. Ìéá ôÝôïéá ðåñéðÝôåéá Þôáí áóöáëþò ç óõììåôï÷Þ ôçò ÅëëÜäáò óôçí åêóôñáôåßá ôçò Ïõêñáíßáò ôï 1919.

Ï

Á´ Ðáãêüóìéïò ðüëåìïò ïõóéáóôéêÜ Ýëçîå ôï ÓåðôÝìâñéï ôïõ 1918 ìå ôç óõíèçêïëüãçóç ôùí äõíÜìåùí ôïõ Üîïíá êáé ôùí óõììÜ÷ùí ôïõò. Ïé åðüìåíïé ìÞíåò ÷áñáêôçñßóèçêáí áðü Ýíôïíç äéðëùìáôéêÞ äñáóôçñéüôçôá ðïõ áðÝâëåðå óôçí ðñïþèçóç ôùí óõìöåñüíôùí ôùí íéêçôñéþí ÷ùñþí, óõììÜ÷ùí óôá ðëáßóéá ôçò Entente, óå Ýíá äéáãêùíéóìü ìåôáîý ôïõò ãéá ðåñéóóüôåñï ÷þñï, ðåñéóóüôåñï êýñïò, ìåãáëýôåñç éêáíïðïßçóç äéåêäéêÞóåùí, åîáóöÜëéóç åõñýôåñùí æùíþí åðéññïÞò.

10

Ðåñßðëïõò

ôçò Ïõêñáíßáò

ÌÝóá óôïí ðõñåôü ôùí óõóêÝøåùí êáé ôùí äéáäï÷éêþí äéáâïõëåýóåùí ãéá åðßôåõîç óõíåííïÞóåùò ìåãáëõôÝñùí ïìÜäùí ÷ùñþí ìå êïéíÜ óõìöÝñïíôá, ç ÅëëÜäá ðñïóðÜèçóå êé áõôÞ íá éêáíïðïéÞóåé ôï ìÝãéóôï ôùí åðéäéþîåþí ôçò ðïõ óõíéóôïýóáí êõñßùò ðñïóÜñôçóç Þ áíåîáñôçôïðïßçóç ìåãÜëùí åäáöéêþí ðåñéï÷þí, ïé ïðïßåò êáôïéêïýíôï ðñïáéþíéá áðü ìåãÜëåò êáé óõìðáãåßò ìÜæåò Åëëçíéóìïý, ðïõ áíáìöéóâÞôçôá áðïôåëïýóáí ôçí ðëåéïøçößá ôùí êáôïéêïýíôùí óôéò ðåñéï÷Ýò áõôÝò ðëçèõóìþí. Ï Ðñùèõðïõñãüò ÅëåõèÝñéïò ÂåíéæÝëïò, éäáíéêüò ÷åéñéóôÞò ôùí äéðëùìáôéêþí õðïèÝóåùí êáé ìåãÜëïò ïñáìáôéóôÞò ìéáò ìåãÜëçò ÅëëÜäáò, üðùò ôçí öáíôáæüíôïõóáí ãåíéÝò êáé ãåíéÝò ÅëëÞíùí ðïõ ãáëïõ÷Þèçêáí ìå ôçí ”ÌåãÜëç ÉäÝá”, âñÝèçêå óôçí êõñéïëåîßá óôï óôïé÷åßï ôïõ ãéá íá èÝóåé åíþðéïí ôùí ìåãÜëùí äõíÜìåùí ôçò åðï÷Þò, ôá ìåãÜëá áëõôñùôéêÜ æçôÞìáôá ôïõ Ýèíïõò. ¸ôóé óôéò 30 Äåêåìâñßïõ 1918 õðÝ-

âáëëå óôçí åðéôñïðÞ ôùí Åëëçíéêþí õðïèÝóåùí, ðïõ óõíåäñßáæå óôá ðëáßóéá ôïõ Óõíåäñßïõ ôçò ÅéñÞíçò, Ýíá õðüìíçìá ðïõ Ý÷åé ìåßíåé éóôïñéêü ãéáôß óõíüøéæå ôéò ÅëëçíéêÝò äéåêäéêÞóåéò ç éêáíïðïßçóç ôùí ïðïßùí áðÝññåå áðü ôç óõììåôï÷Þ ôçò ÅëëÜäïò óôïí ÌåãÜëï Ðüëåìï. ×áñáêôçñéóôéêü åßíáé ôï ãåãïíüò üôé ôï õðüìíçìá åâÜóéæå ôá åðé÷åéñÞìáôÜ ôïõ ü÷é ôüóï óôçí éóôïñßá, üóï êõñßùò óôéò ðëçèõóìéáêÝò óôáôéóôéêÝò ôùí ôüðùí. (ÖõóéêÜ ôéò ÅëëçíéêÝò óôáôéóôéêÝò êáé ü÷é ôùí åíáíôßùí). ÁõôÞ ç âÜóç ôùí åðé÷åéñçìÜôùí åðéëÝ÷èçêå, êáôÜ ôçí ÜðïøÞ ìáò, ðñþôïí äéüôé ç øõ÷ïóýíèåóç ôïõ ÂåíéæÝëïõ Þôáí ôÝôïéá ðïõ íá ìç óôçñßæåôáé óôï ”Ýíäïîï ðáñåëèüí” áëëÜ óôá ãåãïíüôá êáé óôá åðéôåýãìáôá ôïõ ðáñüíôïò êáé äåýôåñïí äéüôé Ýôóé ïé äéåêäéêÞóåéò åíáñìïíßæïíôáí ìå ôéò ðñïûðïèÝóåéò åéñÞíçò ðïõ åß÷å èÝóåé ï Ðñüåäñïò ôùí Ç.Ð.Á. Ïõßëóïí óôéò 8 Éáíïõáñßïõ 1918 ãéá íá óõììåôÜó÷åé ç ÷þñá ôïõ óôïí ðüëåìï. Ôï õðüìíçìá ÂåíéæÝëïõ åðéêåíôñþèçêå

óôá æçôÞìáôá ôçò Âïñåßïõ Çðåßñïõ, ôçò ÈñÜêçò, ôçò Êùíóôáíôéíïýðïëçò êáé ôçò ÌéêñÜ Áóßáò. Åßíáé, åðßóçò, ÷áñáêôçñéóôéêü üôé äåí Ýèåôå æçôÞìáôá ðñïóÜñôçóçò ôùí óõìðáãþí Åëëçíéêþí ðëçèõóìþí ôçò Íïôßïõ Ñùóßáò, ôçò ÄùäåêáíÞóïõ Þ áêüìç êáé ôçò Êýðñïõ (ðáñüôé ôïõ ðñïôÜèçêå áðü ÊõðñéáêÞ áíôéðñïóùðåßá) ãéá íá ìçí Ýëèåé óå áíôéðáñÜèåóç ìå ôéò óõììá÷éêÝò ÷þñåò Ñùóßá, Éôáëßá, êáé Áããëßá êáé Ýôóé íá óõãêåíôñþóåé ôçí ìåãáëýôåñç äõíáôÞ õðïóôÞñéîç óôá èÝìáôá ðïõ áíáäåßêíõå ìå ôï õðüìíçìÜ ôïõ. Ç äéåõêñßíéóç ôùí ðåñéå÷ïìÝíùí ôïõ õðïìíÞìáôïò ÂåíéæÝëïõ êñßèçêå áðáñáßôçôç ãéá íá ãßíåé êáôáíïçôÞ ç èÝóç ôçò ÅëëÜäïò êáé ôïõ ðñùèõðïõñãïý ôçò, ðïõ äåí åß÷å êáìßá ó÷Ýóç ìå éìðåñéáëéóôéêÝò âëÝøåéò åíáíôßïí ôùí ëáþí ôùí Óïâéåôéêþí äçìïêñáôéþí, üðùò áñãüôåñá åîáêïíôßóèçêå ìïìöÞ áðü äéÜöïñåò ðëåõñÝò, ëüãù ôçò óõììåôï÷Þò ôçò ÷þñáò óôçí åêóôñáôåßá ôçò Ïõêñáíßáò. ÐáñÜëëçëá ìå ôçí õðïâïëÞ ôïõ õðïìíÞìáôïò ï ÂåíéæÝëïò åîáóöÜëéóå êáé ôçí ðñþôç åõíïúêÞ äÞëùóç ãéá ôéò åëëçíéêÝò âëÝøåéò ôïõ ðñùèõðïõñãïý ôçò Ãáëëßáò Êëåìáíóþ. Ãéá ôç äÞëùóç áõôÞ ï Óðýñïò Ìáñêåæßíçò ãñÜöåé: «Ï Êëåìáíóþ åõèÝùò åæÞôçóå (...) ôÞí óõììåôï÷Þí ôùí ÅëëÞíùí åéò ôÞí åðÝìâáóéí åéò ôÞí Ñùóßáí. Åéò ôÞí ðñáãìáôéêüôçôá äÝí åðñüêåéôï ðåñß áéôÞóåùò, áëëÜ ðåñß áîéþóåùò». Êáé ìåôÜ áðü áõôü «Ïôé (...) ïé ¸ëëçíåò èåùñçôéêþò ïõäÝíá ëüãïí åß÷ïí íá åêóôñáôåýóïõí åéò ôçí Ïõêñáíßáí êáé íá óõíôåëÝóïõí åéò ôÞí ÷åéñïôÝñåõóéí ôçò æùÞò, êáß ôåëéêþò ôüí åêðáôñéóìüí ðïëõáíèñþðïõ åêåß åëëçíéêÞò ðáñïéêßáò, åßíáé âÝâáéïí. ÁëëÜ áðü ôçò Üëëçò áðüøåùò åßíáé Üäéêïò Þ êáôÜ ôïõ Åëåõèåñßïõ ÂåíéæÝëïõ êñéôéêÞ. Ïñèþò åêåßíïò äÝí åäßóôáóå êáß ðñïóåöÝñèç. Äéüôé (...) ôõ÷üí Üñíçóéò ôüôå ôïõ Åëåõèåñßïõ ÂåíéæÝëïõ (...) èÜ ôïí åóôÝñåé êáß ôçò ãáëëéêÞò ðñïóôáóßáò. Åíþ áíôéèÝôùò, äéÜ ôçò ðñïóöïñÜò ôïõ êáôÜ ôÞí þñáí åêåßíçí, çýîáíå ôÞí äéáðñáãìáôåõôéêÞí ôïõ éêáíüôçôá. ÅðÝôõ÷å äÝ ôüôå ôÞí ðñþôçí óõãêåêñéìÝíçí åðß ôùí åëëçíéêþí æçôçìÜ-

ÄåêÝìâñéïò 1918. Áíôéôïñðéëëéêü «Áåôüò». Ï áíèõðïðëïßáñ÷ïò ÁíäñÝáò Ôñéáíôáöõëëßäçò ÂÍ (270) ìå ðñïóùðéêü ôçò åðéóôáóßáò ôïñðéëëþí, êáé Üëëïõò áðü ôï ðëÞñùìá, óôïí ìåóáßï ôïñðéëëéêü óùëÞíá.

Ôï åðéôåëåßï ôçò Õðçñåóßáò Íáñêþí ôïõ ñùóéêïý ÍáõóôÜèìïõ Óåâáóôïõðüëåùò ðñï ôçò åðáíáóôÜóåùò ôïõ 1917. Ï ðñþôïò åî áñéóôåñþí êáèÞìåíïò åßíáé ï áíèõðïðëïßáñ÷ïò ÐáãêÜëùö ÓôÝöáíïò, ðáððïýò -ðáôÝñáò ôçò ìçôÝñáò ôïõ- ôïõ áîéùìáôéêïý ôïõ åëëçíéêïý Ðïëåìéêïý Íáõôéêïý Äçìçôñßïõ ÃåíáñÜêç (995).

ôùí ãáëëéêÞí äÞëùóéí. Äéüôé êáß ï Êëåìáíóþ êáß ï õðïõñãüò ôùí Åîùôåñéêþí ôçò Ãáëëßáò åäÞëùóáí (...) üôé ç Ãáëëßá èÜ ëÜâç ðñùôïâïõëßáò åðß åäáöéêÞò åðåêôÜóåùò ôçò ÅëëÜäïò åéò ÈñÜêçí êáß åêèýìùò èÜ õðïóôçñßîç ðÜóáí õðÝñ ôçò ÅëëÜäïò ëýóéí ôïõ æçôÞìáôïò ôçò Óìýñíçò, áí ðñïôáèÞ õðü ôçò Áããëßáò Þ ôçò ÁìåñéêÞò» Êáß ç õðüó÷åóéò åôçñÞèç» Ï ÂåíéæÝëïò áðÞíôçóå, ôïí ÍïÝìâñéï ôïõ 1918, óôïí Êëåìáíóþ êáé ôïí õðïõñãü Åîùôåñéêþí ôçò Ãáëëßáò üôé

«ï åëëçíéêüò óôñáôüò åßíáé åéò ôÞí äéÜèåóßí ôùí êáß äýíáôáé íÜ ÷ñçóéìïðïéçèç äéÜ êïéíüí áãþíá ðáíôá÷ïý üðïõ ç áðïóôïëÞ ôïõ Þèåëå êñéèÞ áíáãêáßá». (Áðüóðáóìá áðü ôï âéâëßï ôïõ Óô. ×áñáôæÞ, ”Ç ðñþôç åðÝìâáóç”)

Ðïéüò Þôáí üìùò ï ëüãïò ðïõ ïé íéêÞôñéåò ÷þñåò ðáñáóýñèçêáí áìÝóùò ìåôÜ ôï ôÝëïò ôïõ Á´ Ðáãêïóìßïõ ÐïëÝìïõ íá åðÝìâïõí óôç ÓïâéåôéêÞ Ñùóßá; Ðåñßðëïõò

11

12

Êùíóôáíôéíïýðïëéò 16 Ïêôùâñßïõ 1919. «ÐÜíèçñ». Ïé ôñåéò åìðñüò, áðü áñéóôåñÜ, õðïðëïßáñ÷ïò Ðáíáãéþôçò Âáíäþñïò ÂÍ, õðßáôñïò Ðáíáãéþôçò ÊñÝìïò ÂÍ, óçìáéïöüñïò ÈåïöÜíçò ÂïõôóáñÜò ÂÍ. Äåí óôÜèçêå äõíáôü íá áíáãíùñéóèåß ï ôÝôáñôïò ðßóù ôïõò.

Áíôéôïñðéëëéêü «ÂÅËÏÓ»

Áðü ôçí ”Ðñþôç ÅðÝìâáóç” ôïõ Óô. ×áñáôóÞ áíôéãñÜöïõìå ôéò ðñáãìáôéêÝò áéôßåò üðùò ôéò ðáñáèÝôåé ï Bruce Lincoln óôï âéâëßï ôïõ ”RED VICTORY” «Ôï üñáìá ôùí Ìðïóåëâßêùí ãéá Ýíá êáëýôåñï êüóìï ãéá ôïõò ðñïëåôÜñéïõò, ðïëý ëßãïé ôï óõììåñßæïíôáí óôçí Ãáëëßá êáé êáíÝíáò áðü üóïõò êõâåñíïýóáí ôçí Áããëßá Þ ôçí ÁìåñéêÞ. Äåí Þôáí ëßãïé ïé ðïëéôéêïß åêåßíïõ ôïõ êáéñïý ðïõ Þëðéæáí íá åîïëïèñåýóïõí áõôü ðïõ ï Ïõßíóôùí Ôóþñôóéë åß÷å êÜðïôå áðïêáëÝóåé «âñùìåñü ìðáìðïýëá ôïõ Ìðïëóåâéêéóìïý». Êáé ðáñáêÜôù «...ôá óôñáôåýìáôá ðïõ ïé óõììá÷éêÝò êõâåñíÞóåéò åß÷áí áðïâéâÜóåé óôçí (...) Ñùóßá (...) ãéá íá ðåñéöñïõñÞóïõí ôá óõììá÷éêÜ åöüäéá ðïõ ìðïñåß óôçí óõíÝ÷åéá íá ÷ñçóéìïðïéïýíôáí áðü ôéò ñùóéêÝò äõíÜìåéò (...) êáé íá ðñïóöÝñïõí (...) üðïéá âïÞèåéá èá Þôáí áðïäåêôÞ áðü ôïõò Ñþóïõò ãéá ôçí ïñãÜíùóç ôçò áìýíçò ôïõò (...) ôÝôïéïõ åßäïõò äçëþóåéò óêïðéìïôÞôùí, ìå ôçí Þôôá ôçò Ãåñìáíßáò (ðëÝïí) êáôáíôïýóáí ÷ùñßò ðåñéå÷üìåíï» «ÊÜèå åðé÷åßñçìá ðïõ èá âïçèïýóå óôï èÝìá ôçò åðåìâÜóåùò» üðùò ï Ïõßíóôùí Ôóþñôóéë èá ïìïëïãïýóå áñãüôåñá ðåñßëõðïò «åß÷å åîáöáíéóèåß». ÐÝñáí üìùò ôùí ðñáãìáôéêþí áéôßùí ðïõ êÜèå íïÞìùí Üíèñùðïò áíôéëáìâÜíåôáé ïé óýììá÷ïé ÷ñçóéìïðïßçóáí

ôåßåò, Éáðùíßá, Ôóå÷ïóëïâáêßá, Ïõêñáíßá, Ðïëùíßá, Ñïõìáíßá, Öéíëáíäßá, Êßíá, Éôáëßá, Óåñâßá, ÊáíáäÜò, Áõóôñáëßá êáé öõóéêÜ ÅëëÜäá. Ç êÜèå ìßá áðü áõôÝò ôéò ÷þñåò åß÷å ôá äéêÜ ôçò åëáôÞñéá, ãéá ôç óõììåôï÷Þ ôçò, ôá ïðïßá óå ãåíéêÝò ãñáììÝò Þôáí ç ðñïþèçóç ôùí èÝóåùí êáé óõìöåñüíôùí åéò âÜñïò, ôçò óå áíáôáñá÷Þ åõñéóêüìåíçò, ëüãù ôçò ÓïâéåôéêÞò åðáíÜóôáóçò, Ñùóßáò. Ç åðÝìâáóç Ýëáâå ÷þñá óå ôÝóóåñá óçìåßá. á. Óôï ÌïõñìÜíóê êáé Áñ÷Üããåëï â. Óôç Óéâçñßá, Âëáäéâïóôüê

Ðåñßðëïõò

Áíôéôïñðéëëéêü «ÐÁÍÈÇÑ»

åßêïóé (20) ôïõëÜ÷éóôïí ðñïöÜóåéò ùò áßôéá ôçò åðÝìâáóÞò ôïõò ìåñéêÜ áðü ôá ïðïßá ðåñéëáìâÜíïõí êáé ôçí ðåñéöñïýñçóç ôùí åöïäßùí ðïõ åß÷áí äïèåß óôç Ñùóßá áðü ôïõò óõììÜ÷ïõò ãéá ôç óõíÝ÷éóç ôïõ ðïëÝìïõ. Óå áõôÜ ôá åöüäéá áíáöÝñåôáé ï Lincoln êáé êáôáññßðôåé öõóéêÜ ôç ëïãéêÞ ôùí ðñïöÜóåùí ùò Üíåõ ðåñéå÷ïìÝíïõ ìåôÜ ôçí Þôôá ôçò Ãåñìáíßáò. Ïé åßêïóé ðñïöÜóåéò/áßôéá êáôáãñÜöïíôáé áðü ôïí Óô. ×áñáôóÞ. Ç åðÝìâáóç óôç ÓïâéåôéêÞ Ñùóßá Ýãéíå áðü ôïõëÜ÷éóôïí äåêáðÝíôå ÷þñåò Áããëßá, Ãáëëßá, ÇíùìÝíåò Ðïëé-

ã. Óôïí Êáýêáóï, ÊáæáêóôÜí êáé ÊïõñäéóôÜí ä. Óôçí Ïõêñáíßá êáé ôçí Êñéìáßá. Ç üëç åðé÷åßñçóç êáôÝëçîå óå ðáôáãþäç áðïôõ÷ßá. Ðïëëïß Þôáí ïé ðáñÜãïíôåò ðïõ óõíôÝëåóáí óôçí áðïôõ÷ßá áõôÞ ðëçí üìùò üëåò ïé áíáëýóåéò öáßíåôáé íá óõãêëßíïõí óôï ü,ôé ðñùôáñ÷éêÞò óçìáóßáò Þôáí ç Ýëëåéøç óôñáôéùôéêïý áíôéêåéìåíéêïý óêïðïý. Âåâáßùò ïé ìåãÜëåò ÷þñåò åß÷áí óõãêåêñéìÝíïõò óôü÷ïõò, ðëçí üìùò ðïôÝ äåí Ýèåóáí óôñáôéùôéêïýò óêïðïýò, ðïõ íá åîõðçñåôïýí áõôïýò ôïõò óôü÷ïõò. ÐïôÝ äåí óõíôüíéóáí ôéò åíÝñãåéÝò ôïõò ðñïò Ýíá óõãêåêñéìÝíï óôü÷ï ãéá íá ìåãéóôïðïéÞóïõí ôï áðïôÝëåóìá. ÔÝëïò, äåí öÜíçêå ðïõèåíÜ üôé Ýðáéñíáí óôá óïâáñÜ ôï åã÷åßñçìá óôï ïðïßï åìðëåêüíôïõóáí. ¼óïí áöïñÜ ôéò ìéêñüôåñåò ÷þñåò, áõôÝò äåíüíôïõóáí óôï Üñìá ôùí ìåãÜëùí ÷ùñþí ãéá åîõðçñÝôçóç äéêþí ôïõò åðéäéþîåùí, ðïõ äåí åß÷áí åíäå÷ïìÝíùò êáìßá ó÷Ýóç ìå ôçí åêóôñáôåßá åíáíôßïí ôçò ÓïâéåôéêÞò Ñùóßáò. Ç ÅëëÜäá, ðáñáäåßãìáôïò ÷Üñéí, áêïëïýèçóå ôç Ãáëëßá óôçí Üóêïðç åêóôñáôåßá ôçò Ïõêñáíßáò, ãéá íá áðïêôÞóåé ôç ÃáëëéêÞ õðïóôÞñéîç óôéò äéåêäéêÞóåéò ôçò, ôïõ õðïìíÞìáôïò ÂåíéæÝëïõ. Èá Þôáí ìÜëëïí Üäéêï åÜí óôïõò ðáñÜãïíôåò áðïôõ÷ßáò ôçò åðÝìâáóçò äåí óõãêáôáëåãüôáí êáé ç óèåíáñÞ áíôßóôáóç ôïõ Küêêéíïõ óôñáôïý ôùí Óïâéåôéêþí, ðáñÜ ôçí Ýëëåéøç ðåéèáñ÷ßáò êáé ôç óýã÷õóç ðïõ åðéêñáôïýóå óôéò ãñáììÝò ôïõ, ëüãù ôçò ðñüóöáôçò ó÷åôéêÜ óõãêñüôçóÞò ôïõ, ìåôÜ ôçí åðáíÜóôáóç ôïõ Ïêôùâñßïõ ôïõ ’17. ÐáñÜ ôáýôá äåí åßíáé ãíùóôü, ïýôå èá ìðïñïýóå íá åêôéìçèåß ðïéï èá Þôáí ôï áðïôÝëåóìá åÜí ïé åðåìâáßíïõóåò ÷þñåò åß÷áí ðÜñåé óôá óïâáñÜ ôçí åðé÷åßñçóç êáé ðñïùèïýóáí ôïõò óôñáôéùôéêïýò áíôéêåéìåíéêïýò óôü÷ïõò ìå ðëÞñåéò äõíÜìåéò êáé áíÜëïãç áðïöáóéóôéêüôçôá. Ç ÅëëÜäá ðñïóÝöåñå óôç äéÜèåóÞ ôùí óõììÜ÷ùí ãéá ôçí åðÝìâáóç óôç Íüôéá Ñùóßá ôï Á´ Óþìá Óôñáôïý ìå ôéò äýï ìüíï áðü ôéò ôñåéò ìåñáñ÷ßåò ôïõ. Åßíáé ÷áñáêôçñéóôéêü üôé ”Ýèåóå óôç äéÜèåóç ôùí óõììÜ÷ùí” äéüôé ìå áõôÞ

Áíôéôïñðéëëéêü «ËÅÙÍ»

ôçí Ýêöñáóç õðïäçëïýôáé ç Ýëëåéøç Åëëçíéêïý áíôéêåéìåíéêïý åíäéáöÝñïíôïò óôçí ðåñéï÷Þ åêóôñáôåßáò. ÐáñÜëëçëá äéáôÝèçêáí 3 èùñçêôÜ êáé 8 áíôéôïñðéëéêÜ. ÈùñçêôÜ: ÁâÝñùö, ËÞìíïò, Êéëêßò ÁíôéôïñðéëéêÜ: Áåôüò, ÉÝñáî, ËÝùí, ÐÜíèçñ, Êåñáõíüò, ÂÝëïò, Èýåëëá, Ëüã÷ç ÄåäïìÝíçò ôçò äéÜëõóçò êáé áíõðáñîßáò Ñùóéêïý óôüëïõ óôïí Åýîåéíï ïé íáõôéêÝò åðé÷åéñÞóåéò ðåñéïñßóèçêáí óå ðåñéðïëßåò, óõíïäåßåò óôñáôéùôéêþí ìåôáöïñþí, õðïóôÞñéîç öéëßùí ôìçìÜôùí ìá÷ïìÝíùí óôçí îçñÜ, áðïâßâáóç áðïâáôéêþí áãçìÜôùí ãéá åêôÝëåóç âïçèçôéêþí óôñáôéùôéêþí áðïóôïëþí ê.ëð. Ïé äýï ÅëëçíéêÝò ìåñáñ÷ßåò (23.351 Üíäñåò) áðïôÝëåóáí ôçí ðéï áîéüìá÷ç äýíáìç ôïõ Ãáëëï-åëëçíéêïý åêóôñáôåõôéêïý óþìáôïò (70.000 Üíäñåò ðåñßðïõ). Ïé ÃáëëéêÝò ìïíÜäåò Þóáí åëáôôùìÝíçò óõíèÝóåùò, åß÷áí ÷áìçëü çèéêü ëüãù ôïõ ôåôñáåôïýò ðïëÝìïõ êáé óçìáíôéêüò áñéèìüò ÃÜëëùí áðïäïêßìáæå ôçí åðÝìâáóç óôç Ñùóßá êáé Ýâëåðå ìå óõìðÜèåéá ôï ìðïëóåâéêéêü êáèåóôþò. Ç ÓïâéåôéêÞ êõâÝñíçóç äéÝèåôå åíáíôßïí ôïõ óõììá÷éêïý åêóôñáôåõôéêïý óþìáôïò óôçí Ïõêñáíßá 217.000 Üíäñåò. Ïé áðþëåéåò ôïõ åëëçíéêïý åêóôñáôåõôé-

êïý óþìáôïò óôç ìåóçìâñéíÞ Ñùóßá áíÞëèáí óå 398 íåêñïýò êáé 657 ôñáõìáôßåò. Ç óõììåôï÷Þ ôçò ÅëëÜäïò óôçí áôõ÷Þ áõôÞ ðåñéðÝôåéá êüóôéóå âáñýôáôá óôéò ÅëëçíéêÝò êïéíüôçôåò ôçò Íïôßïõ Ñùóßáò åðÜíù óôéò ïðïßåò áñãüôåñá îÝóðáóå ôçí ïñãÞ ôïõ êáé ôçí åêäßêçóÞ ôïõ ôï óïâéåôéêü êáèåóôþò êáèþò ôéò åèåþñçóå áìößâïëçò íïìéìïöñïóýíçò. Ç ÅëëÜäá êÝñäéóå óå ðñþôï óôÜäéï ôçí õðïóôÞñéîç ôùí óõììÜ÷ùí óå ü,ôé áöïñïýóå ôéò äéåêäéêÞóåéò ôçò êáé ìå ôçí óõììá÷éêÞ ÝãêñéóÞ ï Åëëçíéêüò óôñáôüò êáôÝëáâå ôç ÈñÜêç, ôç Óìýñíç êáé ôç ÄõôéêÞ ÌéêñÜ Áóßá. Ç ìåãÜëç ðåñéðÝôåéá ôïõ Åëëçíéóìïý åß÷å áñ÷ßóåé, ìå ôçí ôåñÜóôéá åðéôõ÷ßá ôçò ÓõíèÞêçò ôùí Óåâñþí ôïõ 1920 êáé Ýìåëëå íá ôåëåéþóåé ýóôåñá áðü 2 ÷ñüíéá ìå ôçí ìáñôõñéêÞ åêäßùîç ôùí ×ñéóôéáíéêþí ðëçèõóìþí ôçò ÌéêñÜ Áóßáò, ôïõ Ðüíôïõ êáé ôçò ÁíáôïëéêÞò ÈñÜêçò áðü ôéò ðñïáéþíéåò åóôßåò ôïõò. Âéâëéïãñáößá 1.Éóôïñßá ôïõ Åëëçíéêïý ¸èíïõò, Ôüìïò ÉÅ.

2.Óô. ×áñáôóÞò, Ç Ðñþôç ÅðÝìâáóç 3.E. Driault et M. Lhéritier, ”Histoire Diplomatique de la Grèce 4.Óð. Ìáñêåæßíçò, ÐïëéôéêÞ Éóôïñßá ôçò ÍåùôÝñáò ÅëëÜäïò Ðåñßðëïõò

13

ΑΠΟΒΑΣΙΣ εις το Αnzio ÉùÜííçò Êïýóïõëáò

Å

ßíáé, ç êáôÜ ôïí ´ Ðáãêüóìéï Ðüëåìï, áðüâáóéò ôùí Áããëï-ÁìåñéêÜíùí óôçí ÉôáëéêÞ ðáñÜëéï ðïëß÷íç Anzio, 30 ÷éëéüìåôñá íïôßùò ôçò Ñþìçò ôçí 21ç Éáíïõáñßïõ 1944, ðïõ ôåëåßùóå ìå ðïëý êáèõóôÝñçóç, ëüãï äõóìåíþí êáéñéêþí óõíèçêþí êáé áôõ÷þí åíåñãåéþí. Ôçí ðåñßïäï åêåßíç, ïé Óõììá÷éêÝò ÄõíÜìåéò, ðïõ åß÷áí áðïâéâáóèåß óôçí Éôáëßá ôïí ðñïçãïýìåíï ÷ñüíï, åß÷áí óôáìáôÞóåé óôçí «ÃñáììÞ Ãïõóôáýïõ», óôï óçìåßï-êëåéäß Monte Cassino. Ïé Ãåñìáíïß åß÷áí áíôéôÜîåé áðïôåëåóìáôéêÞ Üìõíá êáé åß÷áí áðïêüøåé, åêåß óôï öçìéóìÝíï ÌïíáóôÞñé, ôçí êáôÜ ìÞêïò ôçò ÉôáëéêÞò ×åñóïíÞóïõ, Óõììá÷éêÞ ðñïÝëáóç. Ïé Äéïéêçôáß ôçò 5çò Óõììá÷éêÞò ÓôñáôéÜò, óôñáôçãïß Alexander êáé Clark, ó÷åäßáæáí íá äéáóðÜóïõí ôçí «ÃñáììÞ Ãïõóôáýïõ» ìå äýï óõã÷ñïíéóìÝíåò åðéèÝóåéò, ç ìßá äéá îçñÜò áðü ôï Cassino êáé ç Üëëç áðü ôçí èÜëáóóá, áðü ôï Anzio.

Ãåñìáíïß áé÷ìÜëùôïé óôï Anzio ÷áìçëÜ ôçò Ñþìçò, ðåñéìÝíïõí íá ìåôáöåñèïýí óôéò êáôáóêçíþóåéò áé÷ìáëþôùí

Ç áðüâáóéò óôï Anzio åóêüðåõå, áö’ åíüò óôçí êáèÞëùóç óôçí Éôáëßá ôùí 24 Ãåñìáíéêþí Ìåñáñ÷éþí, êáé ôçí ìç ìåôáöïñÜí ôùí óå Üëëá èÝáôñá ðïëÝìïõ üðùò ôï Ñùóéêüí êáé êõñßùò åéò ôá ÃáëëéêÜò áêôÜò, ëüãù ôçò åðéêåßìåíçò áðïâÜóåùò óôçí Íïñìáíäßá, êáé áö’ åôÝñïõ óôçí äçìéïõñãßá áðåéëÞò ðëåõñïêïðÞóåùò ôçò ÁìõíôéêÞò ÃñáììÞò ôùí Ãåñìáíþí êáé áðïêïðÞò ôçò 10çò ÓôñáôéÜò, ðïõ èá åîáíÜãêáæå Ýôóé, ôïí ÓôñáôÜñ÷ç ôçò Áåñïðïñßáò Kesserling, ðïõ äéïéêïýóå ôçí ðåñéï÷Þ, íá ðñïâÞ óôçí åãêáôÜëåéøç ôçò «ÃñáììÞò Ãïõóôáýïõ».

ÌåôÜ, ïé åðéôéèÝìåíïé áðü Cassino êáé Anzio, åíùìÝíïé èá åâÜäéæáí ðñïò ôçí Ñþìç. Ç áðüâáóéò, 250 ðëïßùí üëùí ôùí êëÜóåùí, åãÝíåôï ôçí áõãÞ ôçò 21çò Éáíïõáñßïõ êáé ðáñÜ ôçí ðåéóìáôþäç áíôßóôáóç ôùí Ãåñìáíþí êáé ôéò ðïëõÜñéèìåò íÜñêåò óôïí áéãéáëü, ïé ìïíÜäåò ðñïêáëýøåùò êáôüñèùóáí íá êáôáëÜâïõí ôçí Ðïëß÷íç Anzio êáé íá åðéôñÝøïõí Ýôóé ôçí áðïâßâáóç 50.000 óôñáôéùôþí êáé 5.200 ï÷çìÜôùí. ÌåôÜ üìùò áðü ìßá åâäïìÜäá, ï êáéñüò ÷åéñïôÝñåøå áðïôüìùò êáé åðß äýï óõíå÷åßò ìÞíåò åîáêïëïýèçóå íá åßíáé äõóìåíÞò, åìðïäßæïíôáò ôçí áðïâßâáóç ôùí áðáéôïõìÝíùí åíéó÷ýóåùí äéá ôçí ðñïò ôï åóùôåñéêüí ðñïþèçóç, êáé ùò åê ôïýôïõ íá åðáêïëïõèÞóåé óôáóéìüôçò óå üëç ôçí åðé÷åßñçóç. ÊáôÜ ôï äßìçíïí áõôü, ôá óõììá÷éêÜ áñìáôáãùãÜ ìåôáîý ôùí ïðïßùí êáé ôá ÅëëçíéêÜ Â.Ð. ×ÉÏÓ (ÊõâåñíÞôçò Áíôéðëïßáñ÷ïò Óðáíßäçò), Â.Ð. ÓÁÌÏÓ (ÊõâåñíÞôçò Áíôéðëïßáñ÷ïò ËÜððáò) êáé Â.Ð. ËÇÌÍÏÓ (ÊõâåñíÞôçò ÐëùôÜñ÷çò ÊáëëÝñãçò) óõíÝ÷éæáí ðáñÜ ôéò äýóêïëåò êáéñéêÝò óõíèÞêåò êáé ôï ãåñìáíéêüí ðõñ, íá ìåôáöÝñïõí åíéó÷ýóåéò êáé åöüäéá óôï Anzio. Áðü óôñáôéùôéêÞò ðëåõñÜò óõììåôåß÷å ôï 6ïí áìåñéêáíéêü Óþìá, ç 2ç áìåñéêáíéêÞ Ìåñáñ÷ßá, ç 1ç Ìåñáñ÷ßá áããëéêïý óôñáôïý êáé åðßëåêôá ôìÞìáôá êïìÜíôïò. Åéò ôï äýóêïëï áõôü Ýñãï, ôá ðëïßá õðåóôçñßæïíôï áðü ôï ðõñ âñåôáíéêþí êáé áìåñéêáíéêþí åõäñüìùí êáé áíôéôïñðéëéêþí, ìåôáîý ôùí ïðïßùí êáé ôá åëëçíéêÜ áíôéôïñðéëéêÜ Â.Ð. ÊÑÇÔÇ êáé Â.Ð. ÈÅÌÉÓÔÏÊËÇÓ, êáèþò êáé áðü áåñïðïñßáí äéþîåùò óõíÜðôïõóá êáèçìåñéíþò áåñïìá÷ßåò ìå ôá ãåñìáíéêÜ áåñïðëÜíá. ¸ôóé, áí êáé ï åðéäéù÷èåßò äéá ôçò áðïâÜóåùò óêïðüò äåí åðåôåý÷èç åî’ ïëïêëÞñïõ åîáéôßáò ôçò åðéìüíïõ êáêïêáéñßáò, åí ôïýôïéò êáé ìüíïí ôï ãåãïíüò üôé ç áðïâéâáóèåßóá óõììá÷éêÞ äýíáìéò êáôüñèùóå íá êñáôçèåß åéò ôçí áêôÞ, áðåôÝëåé óõíå÷Þ áðåéëÞ êáôÜ ôïõ äåîéïý ðëåõñïý ôïõ Ãåñìáíéêïý Ìåôþðïõ. Áí êáé ç åðßèåóéò, óôï Cassino, ðáñÝóõñå ðñïò ôá åêåß ôéò ãåñìáíéêÝò åöåäñåßåò, áôõ÷þò ï Áìåñéêáíüò óôñáôçãüò Lucas äåí åêìåôáëëåýèçêå ôçí ðñïóùñéíÞ åîáóèÝíéóç ôùí ãåñìáíéêþí äõíÜìåùí óôçí ðåñéï÷Þ, ãéá íá ðñïùèÞóåé ôá óôñáôåýìáôÜ ôïõ. ¼ôáí ôåëéêÜ ôçí 31ç Éáíïõáñßïõ åðå÷åßñçóå ôçí äéÜóðáóç ôïõ ìåôþðïõ, åõñÝèç ðñï ïñãáíùìÝíçò êáôáóôÜóåùò ôùí Ãåñìáíþí, õðå÷ñåþèç åéò ôáêôéêÞ áìýíçò êáé ôçí 15çí Öåâñïõáñßïõ ïé Ãåñìáíïß åðáíÝêôçóáí áðùëåóèÝíôá åäÜöç, áöïý åéóÝäõóáí âáèÝùò óôéò óõììá÷éêÝò ãñáììÝò, áêéíçôïðïéçèÝíôåò ìüíï ôçí 19ç Öåâñïõáñßïõ, áðü ôçí áìåñéêáíéêÞ áíôåðßèåóç. Êáôüñèùóáí, üìùò, íá äéáôçñÞóïõí ôéò èÝóåéò ôïõò ìÝ÷ñé ôçí 11 ÌáÀïõ, çìÝñá ôçò Óõììá÷éêÞò ãåíéêÞò åðéèÝóåùò ôçò ÓôñáôéÜò õðü ôïí óôñáôçãü Truscott. Ìüëéò äå ôï êõñéüôåñïí ðñïðýñãéïí ôïõ Ìåôþðïõ ôïýôïõ, ç ï÷õñùìÝíç èÝóéò ôïõ Ìïíáóôçñßïõ Cassino êáôÝññåõóå, êáôÜ ìÝãá ìÝñïò ÷Üñéò

óôïõò áðü áÝñá ôñïìáêôéêïýò âïìâáñäéóìïýò ðïõ ôï ìåôÝôñåøáí óå óùñü åñåéðßùí, ðñïîåíÞóáíôåò áíõðïëüãéóôåò æçìéÝò éóôïñéêþí êåéìçëßùí ðïõ åöõëÜóóïíôï óôï ÌïíáóôÞñé, êáé ðïõ ðñïêÜëåóáí áñãüôåñá ôçí äéáìáñôõñßá ôçò êïéíÞò ãíþìçò - ç áðåéëÞ ôçò åéò ôï Anzio óõììá÷éêÞò äõíÜìåùò, áíÜãêáóå ôïí ÓôñáôÜñ÷ç Kesserling íá õðï÷ùñÞóåé ðñïò ÂïññÜí, åãêáôáëåßðùí ôçí Áéùíßáí Ðüëçí åéò ôçí äéÜèåóéí ôùí óõììÜ÷ùí, êáé ç ïðïßá Ñþìç êáôåëÞöèç, ôåëéêþò ôçí 4çí Éïõíßïõ 1944. ÊáôÜ ôçí åðé÷åßñçóç ôïõ Anzio, áðü ôá åëëçíéêÜ ðëïßá ðïõ Ýëáâïí ìÝñïò, ôá ìåí áíôéôïñðéëéêÜ üðùò êáé åéò ôá ðñïçãïõìÝíáò áðïâáôéêÜò åðé÷åéñÞóåéò, áðåôÝëåóáí ìÝñïò ôçò óõíïäåßáò ôùí ïðëéôáãùãþí êáé áñìáôáãùãþí ìÝ÷ñé ôùí áéãéáëþí ôçò áðïâÜóåùò, åéò ôçí ðñïóôáóßáí ôçò ïðïßáò óõììåôåß÷áí äéá ôïõ ðõñïâïëéêïý ôùí. Ôá áñìáôáãùãÜ áö’ åôÝñïõ áöïý áðåâßâáóáí ôá Üñìáôá êáé ôá ï÷Þìáôá ôïõ ðñþôïõ êýìáôïò ôçò áðïâáôéêÞò äõíÜìåùò, Üñ÷éóáí êáíïíéêÞ õðçñåóßá ìåôáöïñÜò êáé áðïâéâÜóåùò åíéó÷ýóåùí. ¼ëá ôá ðïëåìéêÜ ÅëëçíéêÜ ðëïßá, åðÝäåéîáí êáôÜ ôçí åðé÷åßñçóéí ôáýôçí ôçí ßäéá ïñìçôéêüôçôá, åðéäåîéüôçôá êáé ôï áõôü ðïëåìéêü ðíåýìá ôï ïðïßï ÷áñáêôÞñéæå ôï Â. Íáõôéêüí êáé êáôÜ ôáò ðñïçãïõìÝíáò ôïõ åðé÷åéñÞóåéò. Ç áðïóôïëÞ ôùí ãåíéêÜ, Þôï åðéôõ÷Þò ìå óõììåôï÷Ýò óå íçïðïìðÝò êáé ìåôáöïñÜ Óôñáôïý êáé ðïëåìéêïý õëéêïý áðü ôçí ÍÜðïëéí êáé Üëëïõò éôáëéêïýò ëéìÝíáò ðñïò ôï Anzio, âáëëüìåíá óõ÷íÜ áðü ôï å÷èñéêüí ðõñïâïëéêüí êáé ôçí å÷èñéêÞ áåñïðïñßáí, üðïõ ðïëëáß ðôþóåéò âëçìÜôùí ôá ðåñéÝâáëëáí óõ÷íÜ, åéò åëÜ÷éóôáò áðü ôùí ðëïßùí áðïóôÜóåéò. Âéâëéïãñáößá: «ÁÐÏÂÁÓÉÓ ÁÍÔÆÉÏ» Õðïíáýáñ÷ïò Ê. ÁËÅÎÁÍÄÑÇÓ «ÅÊÈÅÓÉÓ ÔÇÓ ÄÑÁÓÅÙÓ ÔÏÕ ÍÁÕÔÉÊÏÕ» ÁÍÔÉÍ/×ÏÓ ÄÇÌ. ÖÙÊÁÓ

ÔÑÉÔÙÍ

Âýèéóç Éôáëéêïý Õðïâñõ÷ßïõ áðü ôï Õ/ Ôñßôùí

Áðü ôçí Äéåýèõíóç ôïõ Ðåñßðëïõ ôïõ Íáõôéêïý Ìïõóåßïõ ôçò ÅëëÜäïò, ìïõ æçôÞèçêå íá ãñÜøù äýï ëüãéá ó÷åôéêÜ ìå ôï ãåãïíüò ôçò âõèßóåùò Éôáëéêïý Õ/ ôçí 9ç Éáíïõáñßïõ ôïõ 1941 áðü ôï Õ/ ÔÑÉÔÙÍ óôç ðåñéï÷Þ ôçò ÁäñéáôéêÞò üðùò áíáöÝñåôáé óôï åðåôåéïëüãéï ôïõ Ðïëåìéêïý Íáõôéêïý. Åêôéìþ üìùò üôé ç ðëÞñçò áíáäçìïóßåõóç ôùí ãåãïíüôùí üðùò áõôÜ äéáôõðþíïíôáé óôçí ¸êèåóç ôçò ÄñÜóåùò ôïõ Ðïëåìéêïý Íáõôéêïý ôïõ ÍáõÜñ÷ïõ Ä. ÖùêÜ, ðáñÝ÷ïõí ïëïêëçñùìÝíç êáé ìå óáöÞíåéá ôçí åîéóôüñçóç ôùí ãåãïíüôùí ôçò åðï÷Þò åêåßíçò êáé ðéóôåýù üôé èá åíôõðùóéÜóåé ôïõò áíáãíþóôåò ôïõ ðåñéïäéêïý ï ôñüðïò êáé ç ãëþóóá ãñáöÞò ôùí. Åõåëðéóôþ üôé èá äéêáéùèþ. Áêïëïõèåß ôï êåßìåíï. Áíôéíáýáñ÷ïò Ð.Í. å.á. Ôéìüèåïò Ìáóïýñáò 16

Ðåñßðëïõò

Ï

ÔÑÉÔÙÍ (ÐëùôÜñ÷çò Ä. ÆÝðïò) áðÝðëåõóåí áðü ôï Íáýóôáèìïí ôçí ìåóçìâñßáí ôçò 5çò Éáíïõáñßïõ. ÅîåôÝëåóå ðñþôïí åéò ôïí êüëðïí ôùí ÌåãÜñùí óåéñÜí åéêïíéêþí ðåñéóêïðéêþí åðéèÝóåùí, êáôÜ ôáò ïðïßáò ç åðéóöáëÞò õãåßá ôïõ ÊõâåñíÞôïõ åîåäçëþèç êáé ðÜëéí ìå áéìüðôõóéí, ðáñÜ ôçí ïðïßáí öéëüôéìùò åðÝìåéíå íá óõíå÷ßóç ôïí ðëïõí. ÄéÞëèå ëïéðüí ï ÔÑÉÔÙÍ ôçí äéþñõãá êáé ôïí Êïñéíèéáêüí, óõíçíôÞèç åéò ôïí ¢ñáîïí ìå ôá åðéóôñÝöïíôá áíôéôïñðéëéêÜ åê ôçò ôñßôçò åðéäñïìÞò ôùí êáé ðáñÞëëáîå ôï ÄïõêÜôï ôï áðüãåõìá ôçò 6çò Éáíïõáñßïõ. Ôï åóðÝñáò ôçò 7çò Éáíïõáñßïõ ï ÔÑÉÔÙÍ áíåäýèç, áëë’ åõñÝèç ðñï ëéðáñÜò ãáëÞíçò, Üðíïéáò êáé åîáéñåôéêïý óåëçíüöùôïò, ùò åê ôùí ïðïßùí ï êõâåñíÞôçò ôïõ áðåöÜóéóå íá åéóÝëèç åéò ôï óôåíüí ôïõ ÏôñÜíôï ìåôÜ ôçí äýóéí ôçò óåëÞíçò. Ôçí 03.10 ôçò 8/01, åéò áðüóôáóéí 600 ìÝôñùí áðü ôï äåîéüí åãêÜñóéïí, áíôéëáìâÜíïíôáé áðü ôïí ÔÑÉÔÙÍÁ óÞìáôá áíáãíùñßóåùò ðáñ’ áãíþóôïõ ðëïßïõ. Êáé êáôáäýåôáé ìåí áìÝóùò ï ÔÑÉÔÙÍ, áëë’ åíôïðéóìÝíïò óáöþò êáé ðáñáêïëïõèïýìåíïò ìÝ÷ñé ôçò 9çò ðñùéíÞò þñáò, êéíåßôáé ðñïò íüôïí, áðïìáêñõíüìåíïò áðü ôçí èÝóéí, üðïõ åíåôïðßóèç, êáô’ áíÜãêçí üìùò êáé áðü ôçí ðåñéï÷Þí ôçò ðåñéðïëßáò ôïõ. ÁíáóôñÝöåé êáôüðéí êáé áíáëáìâÜíåé ôçí ðïñåßáí ôïõ ðñïò ôï óôåíüí ôïõ

ÔÑÉÔÙÍ

áíáöÝñåé, ìáñôõñïýí ïé äýï áìÝóùò ìåôÜ ôïí ÊõâåñíÞôçí, ðáñáôçñÞóáíôåò åðßóçò äéá ôïõ ðåñéóêïðßïõ: ï ôñßôïò áîéùìáôéêüò õðïðëïßáñ÷ïò Ìáóïõñßäçò êáé ï íáýôçò óçìáôùñüò ôïõ ðõñãßóêïõ. Åêôüò äå ôçò ïðôéêÞò ôáýôçò åíôõðþóåùò ï ÊõâåñíÞôçò áíáöÝñåé üôé êáé ï ßäéïò êáß ôéíåò åê ôïõ ðëçñþìáôïò ôïõ ÔÑÉÔÙÍÏÓ, éäßá åê ôùí åõñéóêïìÝíùí åéò ôïí ðõñãßóêïí çóèÜíèçóáí ôïí åê ôçò åêñÞîåùò êñáäáóìüí, ùò ðñüóèåôïí åðéâåâáßùóéí ôçò åðéôõ÷ßáò. ç ÌåôÜ ôçí åðßèåóéí ôïõ ï Õ/ Ôñßôùí. ÓåðôÝìâñéïò 1941. 1 çìÝñá ðåñéðïëßáò åî’ ÁëåîÜíäñåéáò. ÔÑÉÔÙÍ êáôÞëèåí åéò âÜèïò ÏôñÜíôï, ôï ïðïßïí êáé äéáðëÝåé åí êáôáäýóåé êáé ôçí 40 ìÝôñùí êáé Ýðëåõóå ðñïò íüôïí ìå çëáôôùììÝíçí 18.22 áíáäõèåßò êáôåõèýíåôáé ðñïò ôáò áëâáíéêÜò ôá÷ýôçôá åéò ôï åëÜ÷éóôïí. ÌåôÜ ôïýôï, êáé ðñïò ôïí áêôÜò. Ëáìðñüí üìùò óåëçíüöùò, ìå ëéðáñÜí êáé ðÜëé óêïðüí ðåñéóõëëïãÞò ôõ÷üí íáõáãþí ôïõ å÷èñéêïý ãáëÞíçí, ôïí õðïäÝ÷åôáé. Ç åîáéñåôéêÞ áõôÞ ïñáôüôçò, õðïâñõ÷ßïõ, ï ÔÑÉÔÙÍ áíÞëèåí åéò ðåñéóêïðéêüí âÜáðïôåëïýóá åõíïúêþôáôïí ðáñÜãïíôá äéá ôá ðïëõÜñé- èïò êáé åðëçóßáóå ðñïò Ýñåõíáí, ôçí ïðïßáí üìùò èìá áíÜ ôçí ðåñéï÷Þí åêåßíçí å÷èñéêÜ ðåñéðïëéêÜ, áíá- çíáãêÜóèç íá åãêáôáëåßøç Ýíåêá ôçò åìöáíßóåùò ãêÜæåé ôïí ÊõâåñíÞôçí ôïõ ÔÑÉÔÙÍ íá óôñáöÞ êáé ðÜëéí å÷èñéêþí áåñïóêáöþí, Üôéíá áóöáëþò èá ôïí åíåðñïò íüôïí. ôüðéæïí. Ôï ïñèüí Üëëùò ôå ôçò åíåñãåßáò ôáýôçò çò Ôçí 01.45 ôçò 9 Éáíïõáñßïõ, ìå åõíïúêùôÝñáò åðåêõñþèç ïëßãáò çìÝñáò ìåôÜ ôáýôá, üôå ç êáôüðéí ïðùóäÞðïôå óõíèÞêáò ïñáôüôçôïò, åðáíáëáìâÜíåé ôçò âåâáéùèåßóçò áðùëåßáò ôïõ ÐÑÙÔÅÙÓ äéáôáãÞ ï ÔÑÉÔÙÍ ôïí ðñïò âïññÜí ðëïõí ôïõ, êáé êáôÜ ôçí ôïõ Á.Ó. ñçôþò áðçãüñåõåí åéò ôá õðïâñý÷éá ìåôÜ ôçí 06.50 ðåñßðïõ ôá õäñüöùíá äéáðéóôþíïõí Þ÷ïí Ýëéêïò. åêóöåíäüíéóéí ðÜíôá Üëëïí ÷åéñéóìüí ðëçí ôïõ áðáéÅéäïðïéåßôáé ðåñß ôïýôïõ ï ÊõâåñíÞôçò, åõñéóêüìåíïò ôïõìÝíïõ äéá ôçí áóöÜëåéáí ôïõ ðëïßïõ. Äåí çäõíÞèç åéò ôï äùìÜôéüí ôïõ, êáé óðåýäåé åéò ôïí ðõñãßóêïí. ùò åê ôïýôïõ ï ÔÑÉÔÙÍ íá ðåñéóõëëÝîç ïýôå íáõáãïýò Ï ÔÑÉÔÙÍ åõñßóêåôï ôüôå åí êáôáäýóåé åéò âÜèïò ïýôå óõíôñßììáôá, þóôå íá êáôáóôÞóç åíáñãåóôÝñáí ôçí 30 ìÝôñùí. ÄéáôÜóóåôáé ðåñéóêïðéêüí âÜèïò êáé ç åðéôõ÷ßáí ôïõ. ðñþôç ðåñéóêïðéêÞ ðáñáôÞñçóéò, áñêåôÜ äõó÷åñÞò, ÊáôÜ ôçí ðñïò íüôïí êÜèïäïí ôïõ ÔÑÉÔÙÍÏÓ åíåëüãù ôçò ìéêñÜò ïñáôüôçôïò, ïõäÝí åìöáíßæåé. ÌåôÜ åðéìåëåóôÝñáí ðáñáôÞñçóéí äéáêñßíåôáé áêáèüñéóôïò óêïôåéíüò üãêïò. Ôçí 07.20 åíôïðßæåôáé ðñïò 230 ìïßñåò. Ç ðáñáêïëïýèçóéò äéá ôùí õäñïöþíùí ôùí êéíÞóåùí ôïõ óôü÷ïõ óõìðßðôåé ðñïò ôáò åîáãüìåíáò äéá ðåñéóêïðéêþí ðáñáôçñÞóåùí åê ôçò õðïôõðþóåùò. Ôçí 07.25 äéáôÜóóåôáé ðïëåìéêÞ Ýãåñóéò. ÍÝá ðåñéóêïðéêÞ ðáñáôÞñçóéò áðü âÜèïõò 11 êáé ½ ìÝôñùí ðåßèåé ôïí ÊõâåñíÞôç üôé ï óôü÷ïò åßíáé õðïâñý÷éïí, êáôÜ ôïõ ïðïßïõ áíáëáìâÜíåé Üìåóïí åðßèåóéí äéá ôùí äýï ðñõìíáßùí ôïñðéëëþí. Ðáñáêïëïõèþí äéá ôïõ ðåñéóêïðßïõ äéáðéóôþíåé üôé ç ìßá ôïõëÜ÷éóôïí åî áõôþí åðÝôõ÷åí ôïí óôü÷ï. Âåâáéïýôáé åéò ôïýôï áðü ðåñéóêïðéêÞí Õ/ Ôñßôùí. ÓåðôÝìâñéïò 1941. Áðüðëïõò ãéá ðåñéðïëßá. Äéáêñßíåôáé ðáñáôÞñçóéí, ôçí ïðïßá åîåôÝëåóå ðñþôá ï ßäéïò ìåôÜ ï õðïðëïßáñ÷ïò Å. ÊïíôïãéÜííçò. ôçí åêóöåíäüíéóéí ôùí ôïñðéëëþí êáé ôçí ïðïßáí, ùò Ðåñßðëïõò

17

ÔÑÉÔÙÍ

öáíßóèç óïâáñÜ âëÜâç åéò ôï õð’ áñéè. 1 åîáåñéóôéêüí, äéá ôçí åðéóêåõÞí ôïõ ïðïßïõ, Þôï áðáñáßôçôïò ç åîùôåñéêÞ ôïõ åðéèåþñçóéò. Êáé åðåéäÞ ï üñìïò ÓÜìç ôçò Êåöáëëçíßáò êáèþò êáé ï ëéìÞí ôùí Ðáîþí åß÷ïí åðáíåéëçììÝíùò å÷ñçóéìïðïéÞèç õðü ôùí Åëëçíéêþí õðïâñõ÷ßùí, ï ÊõâåñíÞôçò ôïõ ÔÑÉÔÙÍÏÓ åðñïôßìçóå íá ðëåýóç åéò ôï Âáèý ôçò ÉèÜêçò, üðïõ êáé çãêõñïâüëçóå ôï áðüãåõìá ôçò 10çò Éáíïõáñßïõ. Áð’ åêåß áíÝöåñåí áìÝóùò åéò ôïí Á.Ä.Õ. ôá ôçò êáôáâõèßóåùò ôïõ å÷èñéêïý êáé ôïõ êáôÜðëïõ ôïõ åéò ÉèÜêçí ðñüò åðéóêåõÞí. ÊáôÜ ôçí åîùôåñéêÞí åí ôïýôïéò åðéèåþñçóéí ôïõ óêÜöïõò äéåðéóôþèç óçìáíôéêÞ äéáññïÞ ðåôñåëáßïõ, áðü ôçí äåîéÜí åîùôåñéêÞí ðåôñåëáéïäåîáìåíÞí, äéáññïÞ Þôéò èá åðñüäéäå ôá ß÷íç ôïõ õðïâñõ÷ßïõ åí êáôáäýóåé. Ï ÊõâåñíÞôçò ôüôå ìåèïñìßæåé ôï óêÜöïò ôïõ åéò èÝóéí ôïõ üñìïõ áóöáëåóôÝñáí áðü ôùí å÷èñéêþí áåñïðïñéêþí ðñïóâïëþí êáé óõíå÷ßæåé ôçí åðéóêåõÞí ôùí âëáâþí ôïõ. Åí ôù ìåôáîý üìùò ëáìâÜíåé äéáôáãÞí ôïõ Á.Ä.Õ. ðåñß åðáíÜðëïõ ôïõ õðïâñõ÷ßïõ åéò ôçí âÜóéí ôïõ, üðïõ êáé ðñÜãìáôé êáôÝðëåõóå ôï ðñùß ôçò 12çò Éáíïõáñßïõ. Ìüëéò ï ÔÑÉÔÙÍ êáôÝðëåõóåí åéò Íáýóôáèìïí, ï Á.Ä.Õ. åîÝöñáóå äé’ çìåñçóßáò äéáôáãÞò ôçí Üêñáí ôïõ åõáñÝóêåéáí «äéá ôçí õðÝñï÷ïí åðßèåóéí», ôçí ïðïßáí åîåôÝëåóå. Äé’ áðïññÞôïõ äå áíáöïñÜò ôïõ ðñïò ôï Ã.Å.Í. êáé ôïí Á.Ó. åîÞñå ôïí ôñüðïí ôçò åêôåëÝóåùò ôçò ðñïóâïëÞò, ôçí øõ÷ñáéìßáí êáé ôçí éêáíüôçôá ôïõ ÊõâåñíÞôïõ ðëùôÜñ÷ïõ Ä. ÆÝðïõ. Åðñüôåéíå êáô’ áêïëïõèßáí ôçí áðïíïìÞí çèéêþí áìïéâþí. Ôá ðñþôá ôçëåãñáöÞìáôá ôïõ ÔÑÉÔÙÍÏÓ ðåñß ôçò ëáìðñÜò ôïõ åðéôõ÷ßáò åýñïí äéóôáêôéêüí êáé áìöéâÜëëïíôá ôïí Á.Ó. ´Ïôáí üìùò ìåôÜ 3 - 4 çìÝñáò Þêïõóåí ï ßäéïò ÉôáëéêÞí ñáäéïöùíéêÞí åêðïìðÞí áããÝëëïõóáí üôé «Éôáëéêüí õðïâñý÷éïí åâõèßóèç åî å÷èñéêÞò åíåñãåßáò åéò ôçí ¢äñéáôéêÞí» åðåßóèç ðåñß ôçò ðñáãìáôéêÞò åðéôõ÷ßáò ôïõ ÔÑÉÔÙÍÏÓ. Äéá ôçí åðéôõ÷ßáí Üëëùò ôå ôáýôçí äåí åîÝöñáæåí áìöéâïëßáí ïýôå ï

Õ/ Ôñßôùí. ÓåðôÝìâñéïò 1941. ÇìÝñá áóêÞóåùò Ýîù áðü ôçí ÁëåîÜíäñåéá. Äéáêñßíïíôáé ïé: Õðïðëïßáñ÷ïò É. Ìáóïõñßäçò, Áíè/÷ïò Ó. ÔñïõðÜêçò, Õðïðë/÷ïò Å. ÊïíôïãéÜííçò

18

Ðåñßðëïõò

Õ/ Ôñßôùí. Áýãïõóôïò 1941. Ôï êÝíôñï ôïõ õðïâñõ÷ßïõ. Äéáêñßíåôáé ï õðïêåëåõóôÞò Ðáðáèáíáóßïõ..

Á.Ä.Õ. ïýôå ï ¢ããëïò Áñ÷éåðéóôïëåýò ôùí Õðïâñõ÷ßùí Áíôéðë. ÌðÝéêåñ, üóôéò ìåôÜ åîÝôáóéí ôçò åêèÝóåùò êáé ôçò õðïôõðþóåùò áðåöÜíèç «üôé Üðáíôá åìöáíßæïíôáé ùò áëçèÞ êáé öõóéêÜ êáé üôé êáôåóôñÜöç ðñÜãìáôé õðïâñý÷éïí». ÐñïóÝèåôåí üìùò, ìå ôçí áããëéêÞí åðéöõëáêôéêüôçôá, üôé: «åéò ôçí Áããëßáí æçôïýìåí ðñïò áðüäåéîéí, åëëåßøåé ïõóéùäþí óõíôñéììÜôùí ç áõôïý ôïýôïõ ôïõ óêÜöïõò, ôïõëÜ÷éóôïí áé÷ìáëþôïõò ç ðôþìáôá Üíù ôùí ôñéþí». Ôïéáýôçí üìùò áðüäåéîéí - üðùò åîçãÞèç äåí åóôÜèç äõíáôüí íá ðáñÜó÷ç ï ÔÑÉÔÙÍ, äéüôé åðåâÜëëåôï íá áðïìáêñõíèÞ áìÝóùò ôïõ óçìåßïõ ôçò åðéèÝóåùò, äéá í’ áðïöýãç ôïí åíôïðéóìüí ôïõ áðü ôá åìöáíéóèÝíôá å÷èñéêÜ áåñïóêÜöç. Êáôüðéí ôùí áíùôÝñù êáß éäßá ôïõ éôáëéêïý áíáêïéíùèÝíôïò, åäñáéþóáíôïò ôçí ðåðïßèçóßí ôïõ åðß ôçò åðéôõ÷ßáò ôïõ ÔÑÉÔÙÍÏÓ, ï Á.Ó. õéïèÝôçóå ôáò ðñïôÜóåéò ôïõ Á.Ä.Õ. Åéò áíáöïñÜí ôïõ ðñïò ôï Õðïõñãåßïí åîÞñå ôçí åíåñãçôéêüôçôá êáé áðïöáóéóôéêüôçôá áëëÜ êáé ôçí ôÝ÷íçí êáé áêñßâåéáí ìå ôáò ïðïßáò ï ÊõâåñíÞôçò ôïõ ÔÑÉÔÙÍÏÓ åðåôÝèç åíáíôßïí ôïõ å÷èñéêïý õðïâñõ÷ßïõ. Åôüíéæåí üôé ï ôïñðéëéóìüò õðïâñõ÷ßïõ áðü õðïâñý÷éïí èåùñåßôáé ùò ôï ëåðôüôåñïí êáé äõó÷åñÝóôåñïí êáôüñèùìá ôïõ õðïâñõ÷ßïõ ðïëÝìïõ êáé åðñüôåéíå ôïí ðñïâéâáóìüí ôïõ ÊõâåñíÞôïõ êáé ôçí áðïíïìÞí çèéêþí áìïéâþí åéò ôïõò åðéâáßíïíôáò ôïõ õðïâñõ÷ßïõ. Ôï Õðïõñãåßïí ôùí Íáõôéêþí ðñïèýìùò áðåäÝ÷èç ôáò ðñïôÜóåéò ôïõ Á.Ä.Õ. êáé ôïõ Á.Ó. êáé ï ìåí ÊõâåñíÞôçò

ÔÑÉÔÙÍ

ôçò åðéèÝóåùò ôïõ ÔÑÉÔÙÍÏÓ, äåí åóçìåéþèç áðïôÝëåóìá. ¼ôáí ï Áíôéðëïßáñ÷ïò Ä. ÆÝðïò, ï åíäéáöåñüìåíïò ôÝùò ÊõâåñíÞôçò ôïõ ÔÑÉÔÙÍÏÓ, Ýëáâå ãíþóéí ôçò áñíçôéêÞò áõôÞò áðáíôÞóåùò ôïõ Âñåôôáíéêïý Íáõáñ÷åßïõ åðåäßùîå ôçí åê íÝïõ åîáêñßâùóéí ôçò áëÞèåéáò. ÅæÞôåé óõíÜìá áêñéâÞ óôïé÷åßá åðß ôçò áðùëåßáò êáô’ ÉáíïõÜñéïí 1941 ôïõ Éôáëéêïý õðïâñõ÷ßïõ NEGHELLI (22-1-41), åóçìåßùóåí üôé Üëëç áðþëåéá Éôáëéêïý õðïâñý÷éïõ äåí áíáöÝñåôáé êáôÜ ôáò çìåñïìçíßáò åêåßíáò Õ/ Ôñßôùí. 2 Áõãïýóôïõ 1941. ÁíÜäõóç. ÐáñáìïíÞ áößîåùò óôçí ÁëåîÜíäñåéá ýóôåñá áðü ðïëåêáé ðñïóÝèåôå ÷áñáêôçñéóôéêþò ìéêÞ ðåñéðïëßá óôá ÄùäåêÜíçóá. Äéáêñßíïíôáé Íáýôçò Óçìáôùñüò Ìé÷áÞë Áñæüãëïõ, Áíèõðïðëïßáñ÷ïò Äçì. ÌðÜôóçò Ä’ Áîéùìáôéêüò êáé Õðïðëïßáñ÷ïò ÉùÜííçò Ìáóïõñßäçò ‘Õðáñ÷ïò üôé âÜóéí ôùí ðëçñïöïñéþí ôïõ Íáõáñ÷åßïõ áðïôåëïýí ïé ôïõ ÔÑÉÔÙÍÏÓ ðëùôÜñ÷çò Ä. ÆÝðïò ðñïÞ÷èç åð’ áí- Éôáëéêïß ðßíáêåò ðåñß ôùí éäßùí áõôþí áðùëåéþí åéò äñáãáèßá åéò áíôéðëïßáñ÷ïí êáé áðåíåìÞèç åéò áõôüí ðïëåìéêÜ ðëïßá åðéöáíåßáò, õðïâñý÷éá êáé åìðïñéêÜ. Ï ôÝùò ÊõâåñíÞôçò ôïõ ÔÑÉÔÙÍÏÓ, üôáí Ýëáâå ï ðïëåìéêüò óôáõñüò Á’ ôÜîåùò, åéò ôïí ¾ðáñ÷ïí, õðïðëïßáñ÷ïí ÊïíôïãéÜííçí áðåíåìÞèç ôï ìåôÜëëéïí ãíþóéí êáé ôçò íÝáò áõôÞò áðáíôÞóåùò ôïõ Íáõáñ÷åßïõ, åîáéñÝôùí ðñÜîåùí, ôÝëïò äå åéò ðÜíôáò ôïõò ëïéðïýò åæÞôçóå ìå åðéìïíÞí, åíäåéêôéêÞí ôçò ðåðïéèÞóåþò ôïõ áîéùìáôéêïýò, õðáîéùìáôéêïýò êáé íáýôáò áðåíåìÞèç åðß ôçò åðéôõ÷ïýò ôïõ åðéèÝóåùò, êáé íÝáí åîáêñßâùóéí ôùí ãåãïíüôùí. Ç áíáöïñÜ ôïõ áõôÞ (ôçò 10-10-1947) åýöçìïò ìíåßá. ¼ôáí ìåôÜ ôçí êáôÜññåõóßí ôçò Éôáëßáò ðáñåäüèçóáí äéåâéâÜóèç åéò ôïí åí Ëïíäßíù Íáõôéêüí Áêüëïõèïí äéá åéò ôï Âñåôôáíéêüí Íáõáñ÷åßïí åê ìÝñïõò ôïõ éôáëéêïý ôçí ðåñáéôÝñù åíÝñãåéáí, áðÜíôçóéò üìùò ó÷åôéêÞ ôïõ Õðïõñãåßïõ ôùí Íáõôéêþí ïé ðßíáêåò ôùí éôáëéêþí Áããëéêïý Íáõáñ÷åßïõ äåí áíåõñßóêåôáé åéò ôá áñ÷åßá. áðùëåéþí, ôï ðñáãìáôéêüí áðïôÝëåóìá ôçò åðéèÝóåùò Ðñïöáíþò, ôï Íáõáñ÷åßïí äåí öáßíåôáé íá åðåæÞôçóå ôïõ ÔÑÉÔÙÍÏÓ äåí åýñéóêåí áôõ÷þò åéò ôïõò ðßíáêáò ðëçñåóôÝñáí äéåõêñßíçóéí, äéüôé Üëëùò èá áðÞíôá ôïýôïõò ôçí áíáìåíüìåíçí åðéâåâáßùóéí. ¸íåêá ôïýôïõ ó÷åôéêþò. ÓõíÜãåôáé åðïìÝíùò üôé Ýêñéíå ðåñéôôÞí ôçí ôïõ ëüãïõ ï Á.Ó., åéò ôçí Ýêèåóßí ôïõ Á’, ôçí õðï- åê íÝïõ áðÜíôçóéí, äéüôé åîçêïëïýèç âáóéæüìåíïí åéò âëçèåßóáí, ùò ãíùóôüí, ìåôÜ ôïí ðüëåìïí, êáôÜ ôï üóáò ìüíïí ðëçñïöïñßáò ðåñß áðùëåéþí Ýóôåñîáí 1946, óõíéóôÜ ó÷åôéêþò íá äéåîá÷èÞ åðéìåëÞò Ýñåõíá íá ôïõ õðïâÜëïõí áé éôáëéêáß Íáõôéêáß Áñ÷áß. Êáè’ åðß ôïõ áðïôåëÝóìáôïò ôçò åðéèÝóåùò ôïõ ÔÑÉÔÙÍÏÓ. üóïí üìùò áöïñÜ ôçí áêñßâåéáí ôùí éôáëéêþí ôïýôùí ÄéåôÜ÷èç ðñÜãìáôé ðñïò ôïýôï ï åí Ëïíäßíù ¸ëëçí ðëçñïöïñéþí êáé áí áêüìç áðïêëåéóèÞ ç óêüðéìïò Íáõôéêüò Áêüëïõèïò íá æçôÞóç ðáñÜ ôïõ âñåôôáíéêïý áðüêñõøéò ïñèüí åßíáé íá óçìåéùèÞ üôé, ðñïêåéìÝíïõ Íáõáñ÷åßïõ ôá áðïôåëÝóìáôá ôçò äñÜóåùò ãåíéêþò ðåñß êáèïñéóìïý áðùëåßáò õðïâñõ÷ßïõ, åðéêñáôåß ôùí åëëçíéêþí õðïâñõ÷ßùí åéò ôçí ÁäñéáôéêÞí êáôÜ ôïí ãåíéêþò ó÷åôéêÞ áóÜöåéá Þ óýã÷õóéò. Ïöåßëåôáé ôïýôï ðüëåìïí, åéäéêþò ìÜëéóôá êáé óõãêåêñéìÝíùò êáôÜ ôáò åéò ôçí êáôÜ êáíüíá ôçñïõìÝíçí óéãÞí áóõñìÜôïõ õðü çìåñïìçíßáò åêåßíáò, êáèþò ôá åëëçíéêÜ õðïâñý÷éá ôùí åí ðåñéðïëßá õðïâñõ÷ßùí, ç áðþëåéá ôùí ïðïßùí äéáðéóôïýôáé ìüíïí áöïý ðáñÝëèïõí ìåñéêáß çìÝñáé åß÷ïí áíáöÝñåé ðïëåìéêÞí åðéôõ÷ßáí. Åéò ôçí áðÜíôçóßí ôïõ ôï Íáõáñ÷åßïí, áðü 16/5/47, áðü ôçò êáèùñéóìÝíçò çìåñïìçíßáò åðáíÜðëïõ åéò åêïéíïðïßåé ôáò ó÷åôéêÜò ðëçñïöïñßáò ôïõ, âáóéæïìÝ- ôçí âÜóéí ôùí, ÷ùñßò ôáýôá íá åìöáíéóèïýí. Êáé ôüôå íáò áðïêëåéóôéêþò åéò ôá óôïé÷åßá, ôá ïðïßá ðáñå÷þñç- áêüìç áêáèüñéóôïò ðáñáìÝíåé ç áêñéâÞò çìåñïìçíßá óåí åéò ôïõò ¢ããëïõò ôï éôáëéêüí Õðïõñãåßïí ôùí Íáõ- ôçò áðùëåßáò ôùí, ôçí äçìïóßáí áíáããåëßáí ôçò ïðïßáò ôéêþí. Ç áðáíôçôéêÞ åðéóôïëÞ ôïõ Íáõáñ÷åßïõ, êáôá- ñõèìßæåé áðïêëåéóôéêþò ï ðáñÜãùí ôçò ðïëåìéêÞò óêï÷ùñéóèåßóá ïëüêëçñïò åí õðïóçìåéþóåé ôçò óåëßäïò ðéìüôçôïò. Åßíáé üìùò ãíùóôüí üôé ç óêïðéìüôçò åí 198 ôçò ðáñïýóçò åêèÝóåùò, áíÝöåñåí üôé, êáôÜ ôáò êáéñþ ðïëÝìïõ äåí åðéôñÝðåé ðÜíôïôå ôçí áöåëÞ êáé ÉôáëéêÜò ðÜíôïôå ðçãÜò, ôçí 9ç Éáíïõáñßïõ 1941, çìÝñáí Üäïëïí åéëéêñßíåéáí. Ðåñßðëïõò

19

ÔÑÉÔÙÍ

Õ/ Ôñßôùí. ÓåðôÝìâñéïò 1941. Ïé áîéùìáôéêïß ôïõ Õ/ Ôñßôùí - Áíèõðïðëïßáñ÷ïò ×. Óïëéþôçò Ã’ Áîéùìáôéêüò, Sub-Liewtenant RNVR John Learner êñõðôïãñÜöïò, Áíèõðïðëïßáñ÷ïò Ó. ÔñïõðÜêçò Ä’ Áîéùìáôéêüò - Óå óõíïäåßá ôïõ Õ/ Êïñéíèßá óôï ëéìÜíé ôçò ÁëåîÜíäñåéáò.

Åðß ôïõ ðñïêåéìÝíïõ üìùò ßóùò åî áâëåøßáò ç áëÞèåéá öáßíåôáé íá äéÝöõãå ôïõò öñáãìïýò ôçò óêïðéìüôçôïò êáß üðùò áíåöÝñáìåí ï åðßóçìïò êáé õðü áõóôçñüí êñáôéêüí Ýëåã÷ïí Ñáäéïöùíéêüò Óôáèìüò ôçò Ñþìçò ìåôÝäùóå êáôÜ ôçí 14çí Éáíïõáñßïõ üôé «éôáëéêüí õðïâñý÷éïí åâõèßóèç õðü åëëçíéêïý ðïëåìéêïý». ÁðáñÜäåêôïí åßíáé ç äõóÜñåóôïò áõôÞ áðü éôáëéêÞò ðëåõñÜò áíáããåëßá íá õðÞñîå äçìéïýñãçìá ôçò öáíôáóßáò Þ ôçò êáêÞò ðñïèÝóåùò ôïõ åêöùíçôïý. Åðß ðëÝïí áîéïóçìåßùôïí åßíáé üôé ç çìåñïìçíßá ôçò åêðïìðÞò 14 Éáíïõáñßïõ ðÝíôå äçë. çìÝñáò ìåôÜ ôçí åðßèåóéí ôïõ ÔÑÉÔÙÍÏÓ, äýíáôáé ëïãéêþò íá èåùñçèÞ óõìðßðôïõóá ìå ôï ôÝñìá ôçò óõíÞèïõò áíáìïíÞò, Þôéò áêïëïõèåß ôçí çìåñïìçíßáí ôïõ ìç óõíôåëåóèÝíôïò êáíïíéêïý åðáíÜðëïõ. Äýíáôáé åðïìÝíùò åõëüãùò íá õðïóôçñé÷èÞ üôé ðñÜãìáôé ï ÔÑÉÔÙÍ åâýèéóåí éôáëéêüí õðïâñý÷éïí êáôÜ ôÞí 9çí Éáíïõñßïõ, êáé üôé, ìåôÜ ðÜñïäïí ìáôáßáò áíáìïíÞò åðß ðåíèÞìåñïí, åðéóôïðïéÞèç õðü ôùí Éôáëþí ç áðþëåéÜ ôïõ, Þôéò êáé áíçããÝëèç õðü ôïõ Ñáäéïöùíéêïý Óôáèìïý ôçò Ñþìçò ôÞí 14çí Éáíïõáñßïõ. Ôçí áíáããåëßáí ôáýôçí çìÝëçóå Þ äåí çèÝëçóå íá åðáíáëÜâç ï ðßíáî ôùí åéò õðïâñý÷éá áðùëåéþí, ôïí ïðïßïí áé Éôáëéêáß Íáõôéêáß Áñ÷áß ðáñÝäùóáí åéò ôï Âñåôôáíéêüí Íáõáñ÷åßïí. Ï ðßíáî áõôüò ðåñéïñßæåôáé åéò ôçí áíáãñáöÞí ôùí áêïëïýèùí ìüíïí áðùëåéùí: ÁÐÙËÅÉÁÉ ÉÔÁËÉÊÙÍ ÕÐÏÂÑÕ×ÉÙÍ 23-10-40 / FOCA: ¢ãíùóôïò áéôßá (êáôÜ ôáò éôáëéêÜò 20

Ðåñßðëïõò

ðëçñïöïñßáò ßóùò åê íÜñêçò) ÁíáôïëéêÞ Ìåóüãåéïò.

22-1-41 / NEGHELLI: ¢ãíùóôïò áéôßá (êáôÜ ôáò éôáëéêÜò ðëçñïöïñßáò ßóùò åê íÜñêçò) ÁíáôïëéêÞ Ìåóüãåéïò.

06-03-41 / ÁÌFITRITE: Eðßèåóéò Ç.Ì.S. GREYHOUND Ðåñß ôçí ÊñÞôçí. Ï áíùôÝñù ðßíáî åêôüò ôçò ðáñáëåßøåùò ðåñß ôïõ áðïôåëÝóìáôïò ôçò åðéèÝóåùò ôïõ ÔÑÉÔÙÍÏÓ åìöáíßæåé êáé ìßáí Üëëçí óýã÷õóéí Þ áíáêñéâÞ áíáãñáöÞí. Óçìåéþíåé ïôé ôü õðïâñý÷éïí NEGHELLI åâõèßóèç ôÞí 22/1/41, åíþ ï Íáýáñ÷ïò Rumbartelli, áíôéðñüóùðïò ôçò Éôáëßáò ðáñÜ ôç ÅðéôñïðÞ ôùí 4 ÄõíÜìåùí, åéò ó÷åôéêüí åñþôçìÜ ôïõ ðñïò ôïí ¸ëëçíá áíôéðñüóùðïí ðåñß ôïõ õðïâñõ÷ßïõ NEGHELLI áíÝöåñåí üôé ôïýôï êáôåâõèßóèç ìåôÜ ôçí 14çí Éáíïõáñßïõ êáé ðéèáíþò õðü ôïõ áíôéôïñðéëëéêïý ØÁÑÁ. Áëë’ ç ìåí åðßèåóéò ôùí ØÁÑÙÍ Ýëáâå ÷þñáí äýï üëïõò ìÞíáò áñãüôåñïí, ç äå çìåñïìçíßá ôçò 14çò Éáíïõáñßïõ óõìðßðôåé ðáñáäüîùò ìå ôçí çìåñïìçíßáí ôçò åêðïìðÞò ôïõ Óôáèìïý ôçò Ñþìçò. Ðñïêýðôåé åê ôùí áíùôÝñù üôé óõãêå÷õìÝíïò êáé áóáöÞò åìöáíßæåôáé ï õðü ôùí Éôáëéêþí Íáõôéêþí Áñ÷þí õðïâëçèåßò ðßíáî áðùëåéþí åéò õðïâñý÷éá. ¼ôé óõíåðþò äåí åõóôÜèåé ç åð’ áõôïý ôõöëÞ ðßóôéò. Áðü ÅëëçíéêÞò áö’ åôÝñïõ ðëåõñÜò áé åíäåßîåéò, êáé åê ôçò õäñïöùíéêÞò äéáðéóôþóåùò êáé åê ôçò ðåñéóêïðéêÞò ðáñáôçñÞóåùò êáé åê ôçò ìåëÝôçò ôçò õðïôõðþóåùò êáé åê ôïõ Éôáëéêïý áíáêïéíùèÝíôïò ôçò 14çò Éáíïõáñßïõ, óôçñßæïõí ôçí Üðïøéí ðåñß ôçò ðñáãìáôéêÞò åðéôõ÷ßáò ôïõ ÔÑÉÔÙÍÏÓ.

Ï ÌÁÊÅÄÏÍÉÊÏÓ ÐÏËÅÌÉÊÏÓ ÊÁÉ ÅÌÐÏÑÉÊÏÓ ÓÔÏËÏÓ Ôïõ Çëßá Êáñäßìç

ÉÓÔÏÑÉÊÏ ÄÉÁÃÑÁÌÌÁ

Η

Ç áíÜäåéîç ôïõ âáóéëåßïõ ôçò Ìáêåäïíßáò óå íáõôéêÞ äýíáìç Üñ÷éóå ìå ôïí Ößëéððï Â’ (359-336 ð.×.). Ç Üëùóç ôçò Áìöéðüëåùò óôéò åêâïëÝò ôïõ Óôñõìüíá (357 ð.×.) õðÞñîå êáèïñéóôéêÞ ãé’ áõôü ôïí óêïðü. ÁìÝóùò ìåôÜ ç êáôÜëçøç ôçò ðåñéï÷Þò ôïõ üñïõò Ðáããáßïõ ôïõ ðñïóÝöåñå ôç äõíáôüôçôá, ìå ôïí Ýëåã÷ï ôùí ìåôáëëåßùí ÷ñõóïý êáé ôçí Üöèïíç îõëåßá ôïõ üñïõò, íá äçìéïõñãÞóåé óôüëï. Áñ÷éêÜ ï óôüëïò ÷ñçóéìïðïéÞèçêå ãéá íá ðñïóôáôåýóåé ôï åìðüñéï ôçò åðéêñÜôåéÜò ôïõ êáé íá êáèáñßóåé ôç èÜëáóóá áðü ôïõò ðåéñáôÝò. Óôç óõíÝ÷åéá öñüíôéóå íá áíôáãùíéóôåß ôçí áèçíáúêÞ ðáñïõóßá óôï Âüñåéï Áéãáßï áðïóðþíôáò ôéò áðïéêßåò ôçò ÁèÞíáò, êáèþò êáé áíåîÜñôçôåò ðüëåéò üðùò ôï ÂõæÜíôéï, ðñïò üöåëïò ôïõ, êáé áíïßãïíôáò ôéò ïäïýò ðñïò ôéò óéôïöüñåò ðåñéï÷Ýò ôïõ Åõîåßíïõ Ðüíôïõ. Åðß ÌåãÜëïõ ÁëåîÜíäñïõ êáôÜ ôçí Ýíáñîç ôçò åêóôñáôåßáò åíáíôßïí ôùí Ðåñóþí (334 ð.×.) ï Ðáñìåíßùí äéáâßâáóå áðü ôçí ¢âõñï óôç Óçóôü 160 ôñéÞñåéò êáé ðïëëÜ Üëëá ìåôáãùãéêÜ ðëïßá (óôñïããõëÜ), (Áññéáíüò, 1, 11, 6). Áíôßèåôá ï Justinus (11, 6, 2) áíáöÝñåé üôé ï ÁëÝîáíäñïò åß÷å óôçí áñ÷Þ 182 ðëïßá êáé ï Äéüäùñïò (17, 17, 12) üôé ï ÁëÝîáíäñïò ìå 60 ”ìáêñáßò íáõóßí” êáôÝðëåõóå ðñïò ôçí ÔñùÜäá. Åßíáé óßãïõñï üìùò üôé ï ÁëÝîáíäñïò äéÝèåôå Ýíá ìáêåäïíéêü óôüëï áëëÜ êáé

Ðïñôñáßôï ôïõ Ìåã. ÁëåîÜíäñïõ ìå ëåðôïìåñÞ áðüäïóç ôùí ÷áñáêôçñéóôéêþí ôïõ

Ýíá Üëëï åëëçíéêü óõììá÷éêü. ÌåôÜ ôçí Üëùóç ôçò ÌéëÞôïõ (334 ð.×.), ï ÁëÝîáíäñïò áðïöÜóéóå íá äéáëýóåé ôïí óôüëï áö’ åíüò ëüãù ïéêïíïìéêþí äõó÷åñåéþí, áö’ åôÝñïõ åðåéäÞ ï Ðåñóéêüò óôüëïò ìå ôá 400 ðëïßá ôïõ Þôáí õðÝñôåñïò (Áññéáíüò 1, 20, 1). ¸äùóå åíôïëÞ íá åðéóôñÝøïõí óôçí ÅëëÜäá ôá óõììá÷éêÜ ðëïßá åêôüò áðü ëßãá áíáãêáßá ãéá ôç ìåôáöïñÜ ôùí ðïëéïñêçôéêþí ìç÷áíþí áíÜìåóá óôá ïðïßá ôá 20 ÁèçíáúêÜ (Äéüäùñïò 17, 22, 5), ôá ïðïßá êñÜôçóå õðü ìïñöÞ ïìçñßáò ëüãù ôùí áíôéäñÜóåùí åíáíôßïí ôïõ ðïõ åêäçëþíïíôáí óôçí ÁèÞíá áðü ôçí ðëåõñÜ ôïõ ÄçìïóèÝíç êáé ôùí ïðáäþí ôïõ. Åí ôù ìåôáîý ç äñáóôçñéüôçôá ôïõ ðåñóéêïý óôüëïõ êáé ç áíÜãêç áíôéìåôùðßóåþò ôïõ áíÜãêáóå ôïí ÁëÝîáíäñï íá áíáóõãêñïôÞóåé ôïí óôüëï, ðñÜãìá ðïõ öÜíçêå áíáãêáßï êáôÜ ôçí ðïëéïñêßá ôçò Ôýñïõ

Ó÷Ýäéá ðïëéïñêçôéêþí ìç÷áíþí ôùí ÅëëÞíùí, Wescher 1867

22

Ðåñßðëïõò

ôï 332 ð.×., üôáí ðñïóåôáéñßóôçêå ôá 120 ÊõðñéáêÜ êáé ôá 80 ÖïéíéêéêÜ ðëïßá êáé äéÝèåôå óõíïëéêÜ 224 ðëïßá (Áññéáíüò 2, 20, 1-3). ÊáôÜ ôï ôáîßäé ôçò åðéóôñïöÞò áðü ôçí Éíäßá ôï 326 ð.×. ï ÁëÝîáíäñïò êáôáóêåýáóå óôüëï áðü 2000 ó÷åäüí ðëïßá êõñßùò ìéêñÜ éêáíÜ íá ðëåýóïõí óå ðïôáìü (Áññéáíüò 6, 2, 4 ºä., ÉíäéêÜ 19, 7-8), ï ïðïßïò äéá ôïõ ÕäÜóðç âãÞêå óôïí Éíäéêü ùêåáíü êáé áöïý ðáñÝðëåõóå ôçí Ãåäñùóßá, Êáñìáíßá êáé Ðåñóßá, Ýöôáóå óôç Âáâõëþíá áêïëïõèþíôáò ôïí ñïõ ôïõ ÅõöñÜôç. Ï óôü÷ïò ôïõ èáëÜóóéïõ ðëïõ Þôáí åîåñåõíçôéêüò êáé åðéóôçìïíéêüò êáé ôá áðïôåëÝóìáôá êáôåãñÜöçóáí óôï çìåñïëüãéï ôïõ áñ÷çãïý ôçò áðïóôïëÞò íáõÜñ÷ïõ ÍåÜñ÷ïõ ôï ïðïßï áðùëÝóèç. Óþèçêáí ïñéóìÝíåò ðëçñïöïñßåò óôá ”ÉíäéêÜ” ôïõ Áññéáíïý. Ï ßäéïò ï ÁëÝîáíäñïò ìå ôïí óôñáôü áêïëïýèçóå ðáñÜëëçëç äéáäñïìÞ óôçí îçñÜ. Ï ÁëÝîáíäñïò ó÷åäéÜæïíôáò íá åêóôñáôåýóåé êáôÜ ôçò Áñáâßáò êáé íá êÜíåé ôïí ðåñßðëïõ ôçò ÁöñéêÞò åôïßìáæå ôåñÜóôéï óôüëï áðü 700 ðëïßá. Ôï ó÷Ýäéï åãêáôáëåßöèçêå ìåôÜ ôïí èÜíáôü ôïõ (Áññéáíüò 7, 19, 6 Curtius Rufus 10, 1, 19). ÊáôÜ ôïõò ðïëÝìïõò ôùí äéáäü÷ùí ï Áíôßãïíïò äéåêäßêçóå óôçí áñ÷Þ ôçí Ìáêåäïíßá áðü ôïí ÊÜóóáíäñï êáé óôç óõíÝ÷åéá áõôïáíáêçñý÷èçêå âáóéëåýò (306-301 ð.×.). Ï ãéüò ôïõ ÄçìÞôñéïò ï ÐïëéïñêçôÞò (294-287 ð.×.) õðÞñîå ï ðñþôïò ïõóéáóôéêÜ âáóéëåýò ôçò Ìáêåäïíßáò ôïõ ïßêïõ ôùí Áíôéãïíéäþí, ïßêïò ï ïðïßïò âáóßëåõóå ìÝ÷ñé ôï 168 ð.×., Ýôïò ôçò ðôþóåùò ôçò Ìáêåäïíßáò óôïõò Ñùìáßïõò. Ãéá íá áíôáãùíéóèåß ôïí Ðôïëåìáßï ôçò Áéãýðôïõ ï Áíôßãïíïò ôï 315 ð.×. Üñ÷éóå ôçí êáôáóêåõÞ óôüëïõ åê 500 ðëïßùí óôéò ðüëåéò Ôñßðïëé, Âýâëï, Óéäþíá ôçò Öïéíßêçò óôçí Êéëéêßá êáé ôçí Ñüäï (Äéüäùñïò 19, 58) êáé ëßãï áñãüôåñá åß÷å óôçí äéÜèåóÞ ôïõ 240 ðëïßá ðïëåìéêÜ (íáõò ìáêñÜò) (Äéüäùñïò 19, 62, 7-9). Ï óôüëïò ðïõ äéïéêïýóå ï õéüò ôïõ ÄçìÞôñéïò ï ÐïëéïñêçôÞò ôï 307 ð.×., ìå ôïí ïðïßï áðåëåõèÝñùóå ôçí ÁèÞíá áðü ôïí ÊÜóóáíäñï, áðïôåëåßôï áðü 250 ðëïßá (Ðëïýôáñ÷ïò, ÄçìÞôñéïò 8, 4). Ôï 306 ð.×. ï ÄçìÞôñéïò Ýèåóå ôéò

ÐáñÜóôáóç Á÷áúþí óôñáôéùôþí áðü õäñßá, ðïõ ÷ñïíïëïãåßôáé ðñéí áðü ôçí åðï÷Þ ôïõ Ìåã. ÁëåîÜíäñïõ

âÜóåéò ãéá ôçí êõñéáñ÷ßá óôï Áéãáßï êáé ôçí ÁíáôïëéêÞ Ìåóüãåéï, áëëÜ êáé ãéá ôç äéêÞ ôïõ äüîá êáé õóôåñïöçìßá. ¸ëáâå åíéó÷ýóåéò ôéò 30 ôåôñÞñåéò ôùí Áèçíáßùí êáé 7 ÖïéíéêéêÝò åðôÞñåéò, êáèþò êáé Üëëá ðëïßá áðü ôçí Êéëéêßá êáé Ýöèáóå óôç Âüñåéï Êýðñï ìå 150 ðïëåìéêÜ ðëïßá êáé ðëÞèïò ìåôáãùãéêþí. ÊáôÜ ôç íáõìá÷ßá ôçò Óáëáìßíáò Êýðñïõ ï ÄçìÞôñéïò áé÷ìáëþôéóå 40 ðïëåìéêÜ êáé 100 ìåôáãùãéêÜ êáé âýèéóå 80 ðïëåìéêÜ áðü ôá ðëïßá ôïõ Ðôïëåìáßïõ, åíþ Ý÷áóå 20 ðïëåìéêÜ ðëïßá (Äéüäùñïò 20, 52, 6). Óå áíÜìíçóç ôçò íßêçò ôïõ åîÝäùóå íïìßóìáôá ìå áðåéêüíéóç ðñþñáò ôçò ”åðôÞñïõò” ìå ðáñÜóôáóç Íßêçò. Óôç óõíÝ÷åéá áðÝôõ÷å êáôÜ ôçí åéóâïëÞ ôïõ óôçí Áßãõðôï ìå 150 ðïëåìéêÜ êáé 100 ìåôáöïñÜò (ðïñåßùí óôñáôéùôéêþí) (Äéüäùñïò 20, 73, 2) êáé ðïëéüñêçóå ôç Ñüäï ÷ùñßò åðéôõ÷ßá (305-304 ð.×.) ìå 200 ðïëåìéêÜ (íáõò ìáêñÜò) êáé 170 ìåôáöïñÜò (õðçñåôéêÜ) (Äéüäùñïò 20, 82, 4). Ôï 304 ð.×. óôçí ÁôôéêÞ êáôÜ ôïõ ÊáóóÜíäñïõ åß÷å 330 ðïëåìéêÜ (Ðëïýôáñ÷ïò ÄçìÞôñéïò 23, 2). Ôï ÷åéìþíá ôïõ 288/7 ï ÄçìÞôñéïò åîåðüíçóå åêôåíÝò ðñüãñáììá êáôáóêåõÞò 500 ðëïßùí óôéò ðüëåéò ÐåéñáéÜ, Êüñéíèï, ×áëêßäá êáé ÐÝëëá 24

Ðåñßðëïõò

ìå äåêáðåíôÞñåéò êáé äåêáåîÞñåéò (Ðëïýôáñ÷ïò, ÄçìÞôñéïò 43, 4). Ï õéüò êáé äéÜäï÷ïò ôïõ Äçìçôñßïõ Áíôßãïíïò ´ ÃïíáôÜò (277-239 ð.×.) åêôÝëåóå åðßóçò ðñüãñáììá ðïëåìéêþí íáõôéêþí ðñïåôïéìáóéþí. Äåí ãíùñßæïõìå üìùò ôïí áñéèìü ôùí ðëïßùí ðïõ êáôáóêåýáóå (261-251 ð.×.). Áíôßðáëïé ôùí Ìáêåäüíùí âáóéëÝùí ãéá ôçí êõñéáñ÷ßá ôïõ Áéãáßïõ ðåëÜãïõò Þôáí ðÜíôá ïé Ðôïëåìáßïé. Ï Áíôßãïíïò íßêçóå ôïí ðôïëåìáúêü óôüëï óå äýï íáõìá-

Ðïñôñáßôï ôïõ Ìåã. ÁëåîÜíäñïõ ãéá ôï ïðïßï ðéóôåýåôáé üôé áíôéãñÜöåé Üãáëìá ôïõ Ëõóßððïõ, ôïí ìüíï ãëýðôç ãéá ôïí ïðïßï ðüæáñå ï ÁëÝîáíäñïò

÷ßåò óôçí Êù (255 ð.×.) êáé ôçí ¢íäñï (245 ð.×.) Ï Áíôßãïíïò ãéüñôáóå ôç íßêç ôïõ áöéåñþíïíôáò ôçí íáõáñ÷ßäá ôïõ ”éåñÜ ôñéÞñç” óôï éåñü ôïõ Áðüëëùíá óôçí ÄÞëï (ÁèÞíáéïò 5, 209e). ÄéïñãÜíùóå åðßóçò ãéïñôÝò óôçí ÄÞëï, ôá Áíôéãüíåéá êáé ôá Óôñáôïíßêåéá. Íïìßóìáôá ôïõ Áíôéãüíïõ ÃïíáôÜ ”ÂÁÓÉËÅÙÓ ÁÍÔÉÃÏÍÏÕ” ðáñéóôÜíïõí ôïí Áðüëëùíá êáèÞìåíï óôçí ðñþñá ôïõ ðëïßïõ êñáôþíôáò Ýíá ôüîï. Áõôïý ôïõ åßäïõò ï óôüëïò (=ç ðñïåîï÷Þ ôçò ðñþñáò) èá ðáñáìåßíåé êáé êáôÜ ôç ÑùìáéêÞ åðï÷Þ ôï êõñéáñ÷ïýí ìïíôÝëï. Óå ìåôáãåíÝóôåñïõò ÷ñüíïõò ãéá íá áíôéìåôùðßóåé ôïí ñùìáúêü êáé ôïí ðåñãáìçíü óôüëï ôùí Áôôáëéäþí, ï Ößëéððïò Å´ (221-179 ð.×.) ðñïóðÜèçóå íá êáôáóêåõÜóåé óôüëï áðü 100 ðëïßá óôçí ÊáóóÜíäñåéá (Titus Livius 28, 8, 14) êáé ôï 208 ð.×. ðÝôõ÷å íá èÝóåé õðü ôïí Ýëåã÷ü ôïõ ôï Âüñåéï Áéãáßï ìå ôç âïÞèåéá ôïõ âáóéëéÜ Ðñïõóßá ôçò Âéèõíßáò, åíéó÷ýïíôáò ôéò ðåéñáôéêÝò åðéäñïìÝò. ÊáôÜ ôç íáõìá÷ßá ôçò ×ßïõ, ôï 201 ð.×., ï Ößëéððïò äéåêäßêçóå ôç íßêç, åðåéäÞ Ýìåíå óôï ðåäßï ôçò ìÜ÷çò, áëëÜ ïé áðþëåéÝò ôïõ Þôáí ìåãáëýôåñåò. ¼ìùò ïé åðéôõ÷ßåò ôïõ Þôáí åöÞìåñåò. Ï óôüëïò ôïõ ÁôôÜëïõ êáé ôçò Ñüäïõ óôïí üñìï ôçò Âáñãõëßáò ôçò Êáñßáò ôï ßäéï Ýôïò (Ðïëýâéïò 16, 24). Ç Þôôá ôïõ Öéëßððïõ Å´ ôï 197 ð.×. áðü ôïí Ñùìáßï óôñáôçãü Öëáìéíßíï óôç ìÜ÷ç ôùí Êõíüò Êåöáëþí óÞìáíå êáé ôç äñáìáôéêÞ êáôÜñãçóç ôïõ áíåîÜñôçôïõ Ìáêåäïíéêïý óôüëïõ. Ç óõíèÞêç ôïõ 196 ð.×. ìåôáîý Ñþìçò êáé Öéëßððïõ Å´ ðñïÝâëåðå üôé üëá ôá êáôÜöñáêôá (=ìå êáôÜóôñùìá) ðëïßá ôïõ Öéëßððïõ èá ðáñáäßäïíôáí óôç Ñþìç åêôüò áðü ðÝíôå êáé ôçí äåêáåîÞñç (Ðïëýâéïò 18, 44, 6). Ðáñ’ üëá áõôÜ ôï 168 ð.×. õðÞñ÷å áêüìç Ýíáò ìéêñüò ìáêåäïíéêüò óôïëßóêïò áðü 45 ëÝìâïõò êáé 5 ðñßóôåéò, ï ïðïßïò ðñïóôÜôåõå ôá 50 ðëïßá ðïõ ìåôÝöåñáí óßôï óôçí Ìáêåäïíßá (Titus Livius 44, 28, 1-8). Ìå ôçí ôåëéêÞ Þôôá ôïõ ÐåñóÝá óôç ìÜ÷ç ôçò Ðýäíáò ôï 168 ð.×. ìáæß ìå ôï áíåîÜñôçôï ìáêåäïíéêü êñÜôïò Ýðáõóå íá õðÜñ÷åé êáé ï óôüëïò ôïõ êáé ï Áéìßëéïò Ðáýëïò ìåôÝöåñå óôç Ñþìç ôç äåêáåîÞñç ôïõ Öéëßððïõ Å´ ãéá íá êïóìÞóåé ôïí èñßáìâü ôïõ (Titus Livius 44, 35, 3).

ÆåõìÝíåò ÔñéÞñåéò ìå êáôáóêåõÞ ðýñãïõ ðÜíù ó’ áõôÝò êáé óôï åóùôåñéêü ôïõ âáëëéóôéêÞ ìç÷áíÞ ñßøåùò ëßèùí. ÌïíôÝëï ê. Çëßá Êáñäßìç.

ÔÕÐÏÉ ÐËÏÉÙÍ Ï óôüëïò ôïõ Öéëßððïõ ´ áðïôåëåßôï áðü ôñéÞñåéò êáé ëéãüôåñåò ðåíôçêïíôüñïõò êáé ôñéáêïíôüñïõò, åíþ êáôÜ ôçí ðïëéïñêßá ôçò Ôýñïõ, ôï 332 ð.×., ï ÁëÝîáíäñïò åß÷å ôñéáêïíôüñïõò, ôñéÞñåéò êáé ðåíôÞñåéò (Áññéáíüò 2, 21, 4-6). Ï óôüëïò ôïõ ÍåÜñ÷ïõ ðïõ äéÜíõóå ôçí áðüóôáóç áðü ôïí ÕäÜóðç ìÝ÷ñé ôç Âáâõëþíá áðïôåëåßôï áðü ôñéáêïíôüñïõò, çìéïëßåò, éððáãùãÜ ðëïßá êáé Üëëá üóá Þôáí êáôÜëëçëá ãéá ôçí äéåêðåñáßùóç ôïõ óôñáôïý óôïí ðïôáìü (Áññéáíüò 6, 1, 1), åíþ êáôÜ ôçí ìáñôõñßá ôïõ Ðôïëåìáßïõ äéÝèåôå 80 ôñéáêïíôüñïõò, éððáãùãÜ, êÝñêïõñïõò (åëáöñÜ ðëïßá) êáé Üëëá, óýíïëï ó÷åäüí 2000 ðëïßá (Áññéáíüò 6, 2, 4). Ôï íáõôéêü ôùí Öïéíßêùí áðü ôïí ÅõöñÜôç ðïõ óõíÜíôçóå ôïí óôüëï ôïõ ÍåÜñ÷ïõ óôç Âáâõëþíá áðïôåëåßôï áðü 2 ðåíôÞñåéò, 3 ôåôñÞñåéò, 12 ôñéÞñåéò êáé 30 ôñéáêïíôüñïõò (Áññéáíüò 7, 19, 3), åíþ ôá ðëïßá ðïõ åôïßìáæå ï ÁëÝîáíäñïò ãéá ôçí åêóôñáôåßá ôçò Áñáâßáò êáé ôçò ÁöñéêÞò Þôáí üëá åðôÞñåéò (Curtius Rufus 10, 1, 19). ÊáôÜ ôçí ðåñßïäï 315-250 ð.×. ï áíôáãùíéóìüò ìåôáîý ôùí Áíôéãïíéäþí ôçò Ìáêåäïíßáò êáé ôùí Ðôïëåìáßùí ôçò Áéãýðôïõ ïäÞãçóå óôçí êáôáóêåõÞ ìåãáëýôåñùí ðëïßùí ðïëõÞñåùí. Ï óôüëïò ôïõ Áíôéãüíïõ ôï 315 ð.×.

áðïôåëåßôï áðü 90 ôåôñÞñåéò, 10 ðåíôÞñåéò, 3 åííÞñåéò, 10 äåêÞñåéò êáé 30 Üöñáêôá ðëïßá (Äéüäùñïò 19, 62, 8-9). Óôç íáõìá÷ßá ôçò Óáëáìßíáò ôçò Êýðñïõ ï ÄçìÞôñéïò ÷ñçóéìïðïßçóå ðåíôÞñåéò, 7 öïéíéêéêÝò åðôÞñåéò, 30 áèçíáúêÝò ôåôñÞñåéò êáé 10 åîÞñåéò, óôï êÝíôñï ðáñÝôáîå ôá åëáöñüôåñá ðëïßá ôïõ, åíþ ï ßäéïò Þôáí óôçí åðôÞñç íáõáñ÷ßäá ôïõ. Ôá ìåãáëýôåñá Þôáí ïé åðôÞñåéò, åíþ ôá ðåñéóóüôåñá ïé ðåíôÞñåéò (Äéüäùñïò 20, 50, 3-4). ÊáôÜ ôçí ðïëéïñêßá ôçò Ñüäïõ (305304 ð.×.) ï ÄçìÞôñéïò ðñïóÜñìïóå óå áíÜ äýï öïñôçãÜ ðëïßá äåìÝíá ìåôáîý ôïõò äéðëÞ ÷åëþíá ãéá íá ðñïóôáôåýåé ôïõò Üíäñåò ôïõ ìç÷áíéêïý êáôÜ ôéò ñßøåéò ôùí ðåôñïâüëùí êáé ïîõâåëþí åíáíôßïí ôùí ôåé÷þí. Åðßóçò ìå ôïí ßäéï ôñüðï Ýóôçóå äýï ôåôñáüñïöïõò ðýñãïõò êáé ôïðïèÝôçóå ìðñïóôÜ ôïõò Ýíá ðëùôü îýëéíï ÷Üñáêá ìå óéäåñÝíéåò áé÷ìÝò. Áêüìç ìåôÝôñåøå óå êáôÜöñáêôåò ôéò óôåñåüôåñåò ëÝìâïõò (ôá åëáöñÜ ðëïßá) üðïõ åðéâßâáóå ÊñÞôåò ôïîüôåò êáé ôñéóðßèáìïõò ïîõâåëåßò êáôáðÝëôåò, éêáíïýò íá âÜëëïõí óå ìåãÜëç áðüóôáóç (Äéüäùñïò 20, 85, 1-3). Ï óôüëïò ðïõ êáôáóêåýáóå ï ÄçìÞôñéïò ôï 288/7 ð.×. áðü 500 ðëïßá áðïôåëåßôï áðü äåêáðåíôÞñåéò êáé äåêáåîÞñåéò. Åß÷áí ôá÷ýôçôá êáé áðïôåëåóìáôéêüôçôá ðåñéóóüôåñï áîéïóçìåßùôç

áðü ôï ìÝãåèüò ôïõò. Ï Ðëïýôáñ÷ïò óçìåéþíåé üôé ï Üíèñùðïò äåí åß÷å äåé ðïôÝ ôÝôïéá ðëïßá. Ôá îåðÝñáóå ç ôåóóáñáêïíôÞñçò ôïõ Ðôïëåìáßïõ ç ïðïßá Þôáí ðåñéóóüôåñï ãéá åðßäåéîç ðáñÜ ãéá íá ÷ñçóéìïðïéåßôáé óôç ìÜ÷ç (Ðëïýôáñ÷ïò, ÄçìÞôñéïò 43, 3-5). Ôçí ”éåñÜ ôñéÞñç” ôïõ Áíôéãüíïõ ï Ðïëõäåýêçò (1, 83) ôçí áíáöÝñåé ùò ôñéÜñìåíï, äçëáäÞ ìå ôñßá êáôÜñôéá ÷ñçóéìïðïéïýìåíá êõñßùò ãéá åìðïñéêÜ ðëïßá. ÊáôÜ ôç íáõìá÷ßá ôçò ×ßïõ, ôï 201 ð.×., ï óôüëïò ôïõ Öéëßððïõ Å´ áðïôåëåßôï áðü 53 ìåãÜëá êáôÜöñáêôá ðïëåìéêÜ ðëïßá, Ýíá ìéêñü áñéèìü áðü ìåóáßïõ ìåãÝèïõò Üöñáêôá, ôñéçìéïëßåò êáé 10 ëÝìâïõò êáé ðñßóôåéò (Ðïëýâéïò 16, 2, 9, 16, 7, 1). Ôï ìåãáëýôåñï ðëïßï Þôáí ç íáõáñ÷ßäá ôïõ Öéëßððïõ ìéá äåêÞñçò (16, 3, 3). Ïé ðïëõÞñåéò Þôáí ðëïßá ìå ðåñéóóüôåñïõò êùðçëÜôåò óå êÜèå êïõðß. Åíþ óôïõò ðñïãåíÝóôåñïõò ôýðïõò ðëïßùí, óôçí äéÞñç êáé ôñéÞñç, õðÞñ÷áí 2 êáé 3 üñïöïé êùðçëáôþí êáé êïõðéþí áíôßóôïé÷á, ç ôåôñÞñçò èá åß÷å äýï óåéñÝò êïõðéþí ìå äýï êùðçëÜôåò óå êÜèå êïõðß, ç ðåíôÞñçò êáé ç åîÞñçò äýï Þ ôñåéò óåéñÝò êïõðéþí ìå 2+3 Þ 2+2+1 êáé 3+3 Þ 2+2+2 êùðçëÜôåò áíÜ êïõðß. Êáô’ Üëëç åêäï÷Þ ìÝ÷ñé ôçí ïêôÞñç êÜèå êïõðß ôï êéíïýóáí 4-8 êùðçëÜôåò, åíþ áðü 9-16Þñç õðÞñ÷å êáé äåýôåñï ðÜôùìá 4+5, 4+6, 4+7, ê.ëð. ìÝ÷ñé 8+8. Ðåñßðëïõò

25

ÏëêÜäá. Åìðïñéêü ðëïßï ôïõ 4ïõ áé. ÌïíôÝëï ê. Çëßá Êáñäßìç

Ôï ýøïò ôùí ðëïßùí ôïõ Áíôùíßïõ óôç íáõìá÷ßá ôïõ Áêôßïõ, ôá ïðïßá Þôáí áðü ôñéÞñåéò ìÝ÷ñé äåêÞñåéò (Ðëïýôáñ÷ïò, Áíôþíéïò 64, 1) åß÷áí ýøïò 2,957 ì. êáôÜ ðïëý õøçëüôåñá áðü áõôÜ ôïõ Ïêôáâéáíïý (Orosius 6, 8, 1-2). Ìßá ôñéÞñçò åß÷å ðëÞñùìá ðåñßðïõ 20 íáýôåò êáé 170 êùðçëÜôåò, åíþ ìßá ôåôñÞñçò åß÷å 232 êùðçëÜôåò. ¸íá ìáêñü êáôÜöñáêôï Ñùìáúêü ðëïßï (ðåíôÞñçò) åß÷å 120 íáýôåò (åðéâÜôåò) êáé 300 êùðçëÜôåò (åñÝôáò) (Ðïëýâéïò 1, 26, 7). Ç ëÝìâïò Þôáí ôá÷ýðëïï êáé åõÝëéêôï óêÜöïò ìå ìÝ÷ñé 50 êùðçëÜôåò ïé ïðïßïé êùðçëáôïýóáí êáé ìÜ÷ïíôáí, ìå Þ ÷ùñßò Ýìâïëï, ÷ñÞóéìï ãéá êáôáóêüðåõóç, ãéá ôç äéÜóðáóç ôùí å÷èñéêþí ãñáììþí êáé ãéá ôéò åðéêïéíùíßåò. Ç êßíçóç ãéíüôáí åßôå áðü ìßá óåéñÜ êùðçëáôþí, åßôå ìå äéÜôáîç ôùí êåíôñéêþí êïõðéþí óå 2 óåéñÝò. Åß÷å éó÷õñÞ êáôáóêåõÞ þóôå íá ìðïñåß óôçí áíÜãêç íá ìåôáôñáðåß óå êáôÜöñáêôï, ìå êáôÜóôñùìá ãéá ôçí åãêáôÜóôáóç êáôáðåëôþí êá ôïîïôþí, üðùò Ýêáíå ï ÄçìÞôñéïò óôçí ðïëéïñêßá ôçò Ñüäïõ 305 ð.×.) (Äéüäùñïò 20, 85, 3). Áíôßóôïé÷ï ôçò ëÝìâïõ Þôáí ç ÑïäéáêÞ ôñéçìéïëßá êáé ç ÑùìáúêÞ ëéâõñíßò. Ç çìéïëßá åß÷å 1,5 óåéñÜ êùðçëá26

Ðåñßðëïõò

ôþí óå êÜèå ðëåõñÜ. Ç ìéóÞ óåéñÜ ðñïóÝèåôå äýíáìç ÷ùñßò ìåãÜëç áýîçóç ôïõ ýøïõò. Öáßíåôáé ðùò èá åß÷áí 10 êùðçëÜôåò óå êÜèå ðëåõñÜ êáé äýï ìéóÝò áðü ðÝíôå þóôå íá ìïéÜæïõí ìå ôéò ôñéáêïíôüñïõò áëëÜ ìå ìéêñüôåñï ìÞêïò. Ìáñôõñåßôáé ôï 346-345 ð.×. óôçí Êüñéíèï (Äéüäùñïò 16, 61, 4) êáé ôï 324 ð.×. óôïí ÕäÜóðç (Áññéáíüò 6, 1, 1).

ÔÑÏÐÏÉ ÌÁ×ÇÓ Ôá ðëçñþìáôá êáôçýèõíáí ôá ðëïßá êáôÜ ôùí å÷èñþí ìå Ýìâïëï, ïîý êáé éó÷õñü ìåôáëëéêü åîÜñôçìá óôåñåùìÝíï óôçí ðñþñá ôïõ ðëïßïõ. ÐïëëÜ áðü ôá ìåãÜëá áðü ðåíôÞñåéò êáé Üíù ðëïßá êáôáóêåõÜæïíôáí ìå ôçí ðëþñç áíÜóôåéñïí äçëáäÞ õøùìÝíç ðïëý ðÜíù áðü ôï åðßðåäï ôçò èÜëáóóáò. Ôï áìõíüìåíï ìéêñüôåñï ðëïßï ìðïñïýóå, êñáôþíôáò ìå ôçí ðëþñç (Ýìðñùñá) íá åìâïëßóåé ôïí å÷èñü ÷áìçëÜ êÜôù áðü ôá ýöáëÜ ôïõ üðùò ïé Ñüäéïé óôç ×ßï 201 ð.×. áíôéìåôþðéóáí ôçí êáôÜ ìÝôùðï åðßèåóç ôùí ìåãáëõôÝñùí áíÜóôåéñùí ðëïßùí. Ç áíýøùóç Þ âýèéóç ôçò ðëþñçò åðéôõã÷áíüôáí ìå ôçí áðüôïìç ìåôáôüðéóç ôïõ âÜñïõò ðñïò ôçí ðñýìíç Þ ôçí ðëþñç áíôßóôïé÷á. Ìßá ðëÞñç åéêüíá ôïõ ôñüðïõ ôçò

ìÜ÷çò ðåñéãñÜöåé ï Ðïëýâéïò êáôÜ ôç íáõìá÷ßá ôçò ×ßïõ. Ï ¢ôôáëïò åðåôÝèç óå ìßá ïêôÞñç, ôç êôýðçóå êÜôù áðü ôá ýöáëá ”ýöáëïí ðëçãÞí” êáé ôçí âýèéóå. Ç äåêÞñçò íáõáñ÷ßäá ôïõ Öéëßððïõ åìâüëéóå ìßá ÑïäéáêÞ ôñéìéïëßá óôï ìÝóïí ôïõ êýôïõò ìå áðïôÝëåóìá ôï Ýìâïëï íá ìáãêùèåß, ç äåêÞñçò íá áêéíçôïðïéçèåß êáé íá åìâïëéóèåß áðü äýï ðåíôÞñåéò ôïõ ÁôôÜëïõ (Ðïëýâéïò 16, 3, 3-6). Ï ÄåéíïêñÜôçò, íáýáñ÷ïò ôïõ ÁôôÜëïõ, Ýðåóå óå ìßá ïêôÞñç, áëëÜ Ýëáâå ðëçãÞ ðÜíù áðü ôçí ßóáëï ãñáììÞ ôçò ”Ýîáëïí” . Ôï ðëïßï ôïõ, åê êáôáóêåõÞò åß÷å ðëþñç õðåñõøùìÝíç ”áíÜóôåéñïí”. ¸÷ïíôáò êôõðÞóåé ôï å÷èñéêü ðëïßï êÜôù áðü ôá ýöáëá äåí ìðïñïýóå íá áðïêïëëçèåß, áëëÜ ï ¢ôôáëïò ðáñåíÝâç êáé ÷þñéóå ôá äýï ðëïßá åìâïëßæïíôáò ôï å÷èñéêü (16, 3, 10). Ïé ëÝìâïé, ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýóáí ïé Ìáêåäüíåò áíÜìåóá óôá êáôÜöñáêôá ÑïäéáêÜ ðëïßá, Ýðåöôáí ðÜíù óôá êïõðéÜ ôá êáôÝóôñåöáí, åìðüäéæáí ôéò êéíÞóåéò ôùí ðëïßùí êáé Üëëïôå êôõðïýóáí óôçí ðëþñç, Üëëïôå óôçí ðñýìíç (16, 4, 811). Ìßá ÑïäéáêÞ ðåíôÞñçò Ý÷áóå êáôÜ ôïí åìâïëéóìü ôï Ýìâïëü ôçò ðïõ Ýìåéíå óôï å÷èñéêü ðëïßï, ôï ïðïßï âõèßóôçêå áýôáíäñï. Ç ðåíôÞñçò Ýêáíå íåñÜ, êõêëþèçêå áðü ôïõò å÷èñïýò êáé âõèßóôçêå (16, 5, 2-4). ÓõíÞèùò ôá

ÆùãñáöéêÞ ðáñÜóôáóç, ÅèíéêÞ ÂéâëéïèÞêç Ãáëëßáò

ðëïßá óõãêñïýïíôáí ìå áíôßðáëåò ôéò ðñþñåò ”êáôÜ ðñüóùðïí áíôéðñþñïõò ôÜîáíôåò ôáò íáýò” (16, 4, 7). Áíôßèåôá ïé Ñüäéïé êáôÜ ôéò ìåôùðéêÝò óõãêñïýóåéò ”áíôéðñþññïõò” åëÜìâáíáí ôéò ðëçãÝò ðÜíù áðü ôçí ßóáëï ãñáììÞ ”åîÜëïõò” ÷áìçëþíïíôáò ôçí ðëþñç, åíþ êôõðïýóáí ôïí å÷èñï êÜôù áðü ôç ãñáììÞ ðñïîåíþíôáò ôïõ áèåñÜðåõôåò æçìéÝò (16, 4, 11-13).

ðïõ ìåôÝöåñå 3000 áìöïñåßò êñáóéïý. Äåí õðÜñ÷ïõí åéêüíåò ôÝôïéùí ðëïßùí áðü ôïí 4ï áé., åíþ Ýíá øçöéäùôü ôçò Tebessa ôçò Áëãåñßáò ôïõ 2ïõ-3ïõ áé. ì.×. äåß÷íåé Ýíá åéêïóéêüíôïñï ðëïßï ìå öïñôßï áðü áìöïñåßò. Ôá ðëïßá áõôïý ôïõ åßäïõò åß÷áí ìßá ìïíáäéêÞ óåéñÜ êùðþí. ÊáôÜ ôçí åëëçíéóôéêÞ åðï÷Þ åíéó÷ýèçêå ç ëåéôïõñãßá ôùí ëéìÝíùí ôùí

ÅÌÐÏÑÉÊÁ ÐËÏÉÁ Ôá åìðïñéêÜ ðëïßá åß÷áí ôç ãåíéêÞ ïíïìáóßá ïëêÜäåò êáé ðåñéãñÜöïíôáé ùò áãêõñïâïëçìÝíá (ìå Üãêõñá). ÌåôÝöåñáí õãñÜ ðñïúüíôá (ëÜäé, êñáóß) ìÝóá óå áìöïñåßò, óßôï, ìÝôáëëá ê.á. Áíôßèåôá ôá ìáêñÜ ðïëåìéêÜ ðëïßá ÷ñçóéìïðïéïýóáí êïõðéÜ êáé óýñïíôáí óôç óôåñéÜ óôá íåþñéá. Ôá ðïëåìéêÜ óõíüäåõáí, ðñïóôÜôåõáí êáé ñõìïõëêïýóáí ôá åìðïñéêÜ. Ï ÄçìïóèÝíçò (Ðñïò ËÜêñéôïí (35), 18) ìéëÜ ãéá åéêïóéêüíôïñï ”åéêïóüñù”

íÝùí ðüëåùí, ôçò Áëåîáíäñåßáò êáé ôçò Áíôéï÷åßáò (=Óåëåýêåéá) êáèþò êáé ôùí Óéêåëéêþí ëéìáíéþí, åíþ ôï ëéìÜíé ôçò ÄÞëïõ êçñý÷èçêå åëåýèåñï. ¸íá äåßãìá åìðïñéêïý ðëïßïõ ôïõ ôÝëïõò ôïõ 4ïõ áé. ð. ×. åßíáé áõôü ðïõ âñÝèçêå áíïé÷ôÜ ôçò ÊõñÞíåéáò ôçò Êýðñïõ êáé ÷ñçóéìåýåé ùò ìïíôÝëï ãéá ôçí êáôáóêåõÞ ôÝôïéïõ åßäïõò åìðïñéêþí ðëïßùí. Åß÷å ìÞêïò ðåñßðïõ 14,00 ì. êáé ðåñéåß÷å 400 áìöïñåßò.

Ç ÊÁÔÁÓÊÅÕÇ ÔÙÍ ÌÏÍÔÅËÙÍ

Ó÷Ýäéï ðïëéïñêçôéêÞò ìç÷áíÞò, Wescher 1867

Áñ÷áßá íáõÜãéá Ý÷ïõí âñåèåß óå üëç ôç Ìåóüãåéï. ÊÜèå áñ÷áßïò íáõôéêüò ëáüò ôçò Ìåóïãåßïõ Ý÷åé ôçí ìåñßäá ôïõ. ÖïéíéêéêÜ, åôñïõóêéêÜ, ñùìáúêÜ, éóëáìéêÜ, ôùí óôáõñïöüñùí êáé åëëçíéêÜ. Ó÷åäüí ôßðïôá Þ ðïëý ëßãá, Ý÷ïõí äéáóùèåß áðü ôá ßäéá ðëïßá. Ôï íáõÜãéï ôïõ ôýðïõ ”ÏëêÜò” ðïõ ÷ñçóéìïðïßçóå ï Ìáêåäïíéêüò åìðïñéêüò óôüëïò åßíáé ìïíáäéêü ãéáôß Ðåñßðëïõò

27

Ìåëåôþíôáò ôéò áñ÷áßåò ðáñáóôÜóåéò, ìðïñïýìå íá Ý÷ïõìå óÞìåñá ãåíéêÝò áðüøåéò ôçò èÝóåùò ôùí êïõðéþí óôéò áñ÷áßåò åëëçíéêÝò ôñéÞñåéò

åßíáé ôï ìÝóï ìÝãåèïò ìÞêïõò 14,75 ì. ðëÜôïò 3,40 ì. ðñýìíç ðëþñç 1,40 ì. ðëÞñùìá ôÝóóåñéò (4) Üíäñåò. ÊÜôù áðü ôï öïñôßï êáé ôï ðñïóôáôåõôéêü óôñþìá ôçò Üììïõ äéáôçñÞèçêå Ýíá ó÷åäüí ïëüêëçñï åìðïñéêü ðëïßï. Ôï 75% áðü ôï óêáñß Ý÷åé äéáóùèåß, ç êáñÝíá, ôï êïñÜêé, ôï ðÝôóùìá, ïé óêáñìïß, ç ìïëõâÝíéá åðÝíäõóç êáé äéÜöïñá Üëëá ôìÞìáôá ôçò êáôáóêåõÞò, ðñïóöÝñïíôáò áíåêôßìçôåò êáé ìïíáäéêÝò ðëçñïöïñßåò óôéò ãíþóåéò ìáò ãéá ôçí íáõðçãéêÞ ôçò áñ÷áéüôçôáò. ÏìÜäá óáñÜíôá (40) áôüìùí ìå ôçí åðïðôåßá ôïõ êáèçãçôïý Michael Katsev ôï 1968 áíåëêýïõí ðåñßðïõ 6.000 ôåìÜ÷éá ðïõ áöïñïýí ôï íáõÜãéï êáé áíáóõíáñìïëïãåßôáé óôï êÜóôñï ôçò Êåñýíåéáò. Ç áíèñþðéíç åðéìïíÞ åðéôõã÷Üíåé êáé óôïí ôïìÝá áõôüí Ýíá ðñáãìáôéêü åðßôåõãìá. Ôï 1982 ôï Éíóôéôïýôï ÍáõôéêÞò ÐáñÜäïóçò, ìå ôçí åðïðôåßá åðéóôçìüíùí êáôáóêåýáóáí ïìïßùìá ôïõ ðëïßïõ 1:1. Óôï íáõÜãéï âñÝèçêáí: Äýï íïìßóìáôá ÅëëçíéóôéêÞò åðï ÷Þò. Ôï Ýíá êüðçêå åðß Âáóéëåßáò ôïõ Áíôéãüíïõ ôïõ ìïíüöèáëìïõ (316301 ð.×.). ¸÷åé óôç ìßá üøç êåöáëÞ ëéïíôáñéïý êáé óôçí Üëëç ÌáêåäïíéêÞ ðåñéêåöáëáßá. Ôï Üëëï êüðçêå åðß Âáóéëåßáò ôïõ õéïý ôïõ Áíôéãüíïõ ôïõ Äçìçôñßïõ ÐïëéïñêçôÞ (306-294 ð.×.). Óôç ìßá üøç áðåéêïíßæåôáé ìßá êåöáëÞ ìå ðåñéêåöáëáßá êáé óôçí Üëëç ðëþñç ðëïßïõ. Ëüãù ôùí ëßãùí íïìéóìÜôùí åéêÜæåôáé üôé óôï ðëïßï Ýãéíå ðåéñáôåßá êáé âõèßóôçêå.  Ôñüöéìá. ¸íá êïììÜôé óêüñäï, 18 êïõêïýôóéá åëéþí, 14.700 óðüñïé óýêùí, 10.000 ðåñßðïõ áìýãäáëá ìå ôï 28

Ðåñßðëïõò

îýëéíï ðåñéêÜëõììá ôïõò. Ôá áìýãäáëá ðïõ åßíáé âÝâáéï ðùò ìåôáöÝñïíôáí óáí åìðïñåýìáôá, åñãáóôçñéáêÞ áíÜëõóç Ýäåéîå üôé êüðçêáí ôï 288 ± 80 ð.×. Áìöïñåßò. ÂñÝèçêáí óõíïëéêÜ  404 ìéêñïß êáé ìåãÜëïé Ñïäéáêïß êáé Óáìéáêïß.  Åðßóçò âñÝèçêáí êáé 29 ìåãÜëåò çöáéóôéïãåíåßò ðÝôñåò âÜñïõò 1652 kgr. ÷ñçóéìïðïéïýíôáí óôçí Áñ÷áéüôçôá ùò ìõëüðåôñåò, ëßãåò Þôáí åðåîåñãáóìÝíåò, ôï ãåãïíüò áõôü ïäÞãçóå óôçí õðüèåóç üôé ÷ñçóßìåõÜí óáí óáâïýñá ãéá ôçí åõóôÜèåéá ôïõ ðëïßïõ.  Åðßóçò ìÝôáëëï ìïëýâäïõ ôï ïðïßï ÷ñçóéìïðïéïýóáí ãéá óôåãáíïðïßçóç êáé óáâïýñá ôïõ ðëïßïõ. Ï ÁëÝîáíäñïò ãéá íá êáôáëÜâåé ôçí ðüëç ôçò Ôýñïõ, áíáöÝñåé ï Äéüäùñïò (17, 46 - 12) ”ÊáôáíïÞóáò äå ðåñß ôá íåþñéá (ëéìÜíéá) ôï ôïß÷ïò áóèåíÝóôåñïí õðÜñ÷åéí ôïýôù ðñïóÞãáãå ôáò ôñéÞñåéò åæåõãìÝíáò êáé

Ôï íáõÜãéï ôïõ åìðïñéêïý ðëïßïõ ôïõ 4ïõ áé. ÌáêÝôá Çëßá Êáñäßìç

öåñïýóáò ôá áîéïëïãïôÜôáò ìç÷áíÜò”. Ìßá åõñçìáôéêÞ åðéíüçóç ôïõ ÄéÜäïõ, ï ïðïßïò ìÝóù ôçò æåýîçò ôñéÞñåùí (ãéá íá ó÷çìáôßóåé óôáèåñÝò âÜóåéò) ìåôáôñÝðåé ôïõò ðïëéïñêçôéêïýò ðýñãïõò óå öïâåñÝò ðëùôÝò ìç÷áíÝò. ×Üñéí ôùí ëéèïâüëùí áõôþí ðýñãùí, åðé÷åéñåßôáé óõóôçìáôéêÞ äéåýñõíóç ïëüêëçñçò ôçò ðåñéìÝôñïõ ôùí ôåé÷þí ìå äïêéìáóôéêÝò âïëÝò, þóôå íá åíôïðéóèïýí ôá áäýíáôá óçìåßá ôïõò. Ïé êéíÞóåéò áõôÝò ðñïêáëïýí Ýíôïíåò áíçóõ÷ßåò óôïõò ðïëéïñêçìÝíïõò, ïé ïðïßïé ìå ôïí óôüëï ôïõò åðé÷åéñïýí íá äéáóðÜóïõí ôïí áðïêëåéóìü ôùí ëéìÝíùí, ãéá íá ðëÞîïõí ôá ðëùôÜ ðïëéïñêçôéêÜ óõãêñïôÞìáôá, ÷ùñßò åðéôõ÷ßá êáé ìå óïâáñÝò áðþëåéåò óå ðëïßá. ÊáôÜ ôçí ðåñßïäï áõôÞ, ïé åñãáóßåò óôïí ìþëï âáäßæïõí ðñïò ôï ôåëéêü ôïõò óôÜäéï, åíþ ï ÄéÜäçò Ý÷åé åíôïðßóåé óôï Íüôéï Üêñï ôùí ôåé÷þí ìå ôéò ï÷õñþóåéò ôïõ Áéãõðôßïõ ëéìÝíïò, áäõíáìßåò óôá ôåß÷ç, ôá ïðïßá êáé ðñïóâÜëëåé ìå ôïõò ðëùôïýò Ðýñãïõò, êáôáêñçìíßæïíôáò Ýíá óçìáíôéêü ìÝñïò ôïõò, ìå ôïõò âáñåßò ëéèïâüëïõò (ðåñßðïõ 150 êéëÜ Ýêáóôïò). ÌåôÜ ôçí êáôáóôñïöÞ ôùí ìåóïðõñãßùí, åðé÷åéñåßôáé áðü ôçí ðëåõñÜ ôïõ ìþëïõ éó÷õñÞ êßíçóç áíôéðåñéóðáóìïý, üðùò åðßóçò êáé óå äýï Üëëá óçìåßá. Óôï Íüôéï Üêñï ï ÄéÜäçò áîéïðïéþíôáò ìßá Üëëç åõñçìáôéêÞ åðéíüçóç ôïõ, ôçí åðéâÜèñá, ìßá èùñáêéóìÝíç êéíçôÞ ãÝöõñá, áðïâéâÜæåé ìå áóöÜëåéá êáé ôá÷ýôçôá ôï ðñþôï êýìá ìå ôï Üãçìá ôùí õðáóðéóôþí õðü ôïí ÁëÝîáíäñï, ðïõ áêïëïõèåßôáé áðü ôñßôï êýìá áðïôåëïýìåíï áðü ìßá âáñýôáôç ïðëéóìÝíç ôÜîç ôçò öÜëáããïò õðü ôïí Êïß-

¸ñåõíá - ÌåëÝôç - ÊáôáóêåõÞ ÅÐÉËÏÃÇ ÂÉÂËÉÏÃÑÁÖÉÁÓ

Öïéíéêéêü ðëïßï áðü áíÜãëõöï. Ìéá áðü ôéò ëßãåò ðáñáóôÜóåéò ðïõ Ý÷ïõìå ãéá ôá ðëïßá ôçò åðï÷Þò áõôÞò

íï, åéóâÜëëïíôáò åíôüò ôùí ôåé÷þí. ¸ôóé êáôáêõñßåõóáí ôçí ðüëç ôçò Ôýñïõ êáé êáôüðéí üëç ôçí Áßãõðôï, äçìéïõñãþíôáò ôçí ÁëåîÜíäñåéá Óåëåýêåéá ôçò Áíôéï÷åßáò. −Áññéáíüò (2, 23, 1-2) ”åðçãå ôç ðüëåé åðß ôùí íåùí ôáò ìç÷áíÜò”.

(2, 18, 6). Ãéá ôçí ÷ñÞóç äåñìÜôùí (êÜëõøç ìå äÝñìáôá ãéá ðñïóôáóßá ôùí îýëéíùí êáôáóêåõþí áðü öëïãïâüëá üðëá), −Áèçíáßïò ìç÷áíéêüò (10, 10) ”ÄéÜäçò ìåí áõôüò öÞóéí... åõñçêÝíáé ôïýò ôå öïñçôïýò ðýñãïõò êáé ôï ëåãüìåíïí ôñýðáíïí êáé ôïí êüñáêá êáé ôçí åðéâÜèñáí· å÷ñáôï äå êáé ôù õðïôñü÷ù êñéù... ”. −Áíþíõìïò Âõæáíôéíüò ãéá ôïí ×áñßá êáé ÄéÜäç ”Åðß äå ôç áíùôÜôù óôÝãç óõíáãùãÞí’ éóïôåôñÜãùíïí áðïëáìâÜíïíôåò êáô’ áíáëïãßáí ôïõ ôçò âÜóåùò ðÝìôïí ìÝñïõò, ôïõ ëåãïìÝíïõ åìâáäïõ”. −Âéôñïýâéïò (10, 13, 3-4) ÊáôÜ ôïí ÄéÜäç ï ìéêñüôåñïò ðýñãïò äåí ðñÝðåé íá Ý÷åé ýøïò ìéêñüôåñï áðü 60 ðÞ÷åéò, ìÞêïò - ðëÜôïò 17 ðÞ÷åéò. Óôçí êïñõöÞ ôïõ ïé äéáóôÜóåéò ðñÝðåé íá ìåéþíïíôáé óôï 1/5, ïé üñèéïé äïêïß ðñÝðåé íá Ý÷ïõí êÜôù äéáôïìÞ ¾ ðïäüò, åðÜíù ½ ðïäüò. ¸íáò ôÝôïéïò ðýñãïò ðñÝðåé

íá Ý÷åé 10 ïñüöïõò ìå ðáñÜèõñá óôçí êÜèå ðëåõñÜ ôïõ. −Äéüäùñïò (17, 43, 6). Ïé ðýñãïé ôçò îçñÜò Þôáí ßóïé ìå ôï ýøïò ôùí ôåé÷þí ôçò Ôýñïõ, ôá ïðïßá Þôáí óå áõôü ôï óçìåßï 150 ðüäéá (Áññéáíüò 2, 21, 4). Ôá ìïíôÝëá ðïõ åß÷á ôçí ôéìÞ íá åñåõíÞóù, ìåëåôÞóù êáé êáôáóêåõÜóù äéá ÷åéñüò ìïõ ãéá ëïãáñéáóìü ôïõ Áñ÷áéïëïãéêïý Ìïõóåßïõ Èåóóáëïíßêçò åßíáé õðü êëßìáêá 1:15 êáé áðåéêïíßæïõí: á) Ôï íáõÜãéï ôïõ ðëïßïõ ÏëêÜò, ôï ïðïßï óõíáñìïëïãÞèçêå êáé ðáñïõóéÜæåôáé óôï ÊÜóôñï ôçò Êåñýíåéáò Êýðñïõ. â) ÏëïêëçñùìÝíç ç ÏëêÜò, öÝñïõóá üóá ìåôÝöåñå. Áìöïñåßò, áìýãäáëá (óÜêïé), ìõëüðåôñåò êëð. ã) ÌïíôÝëï äýï ôñéÞñåùí åæåõãìÝíùí, ìå êáôáóêåõÞ ðýñãïõ ðÜíù óå áõôÝò êáé óôï åóùôåñéêü ôïõ âáëëéóôéêÞ ìç÷áíÞ ñßøåùò ëßèùí. (êëßìáî 1:50) ¼ëá ôá óõóôÞìáôá ôùí êáôáóêåõþí åßíáé ëåéôïõñãéêÜ. Ç Ýñåõíá, ìåëÝôç êáé êáôáóêåõÞ ôùí (á) êáé (ã) Ýñãùí Ýãéíå ãéá ðñþôç öïñÜ ðáãêïóìßùò êáé ðáñïõóéÜæïíôáé óôï Áñ÷áéïëïãéêü Ìïõóåßï Èåóóáëïíßêçò.

 ÂéâëéïèÞêç Íáõôéêïý Ìïõóåßïõ ÅëëÜäïò.  J. F. C. Fuller, The generalship of Alexander the Great, London 1958.  J. S. Morrison R. T. Williams, Greek oared ships, 900-322 B.C., Cambbridge 1968.  Yv. Garlan, Recherches de poliorcétique grecque, Athènes-Paris 1974.  J. S. Morrison, The ship. Long ships and round ships. Warfare and trade in the Mediterranean, 3000 B.C. 500 A.D, London 1980.  L. Basch, Le musée imaginaire de la marine antique, Athènes 1987.  N. G. L. Hammond - G. T. Griffith, A history of Macedonia, vol. II (550-336 B.C.), Oxford 1979, ßä.- F.W. Walbank, vol. III (336-167 B.C.), Oxford 1988.  R. Billows, Antigonos the oneeyed and the creation of the Hellenistic state, Berkeley-Los Angeles-London 1990.  N.G.L. Hammond, The Macedonian navies of Philip and Alexander until 330 B.C., Antichthon 26 (1992), 30-41.  R. Gardiner (ed.), The age of the galley (hellenistic oared warships 39931 B.C., p. 66-77, J. Morrison), London 1995.  J.S. Morrison - J.F. Coates, Greek and roman oared warships, Oxford 1996.  Äñ. Íéê. ËÜóêáñçò, Áñ÷áéï-ëüãïò, Ðáíåð. Paris I, Pantheon-Sorbonne.  Íéê. ÄåðÜóôáò, ÓôñáôéùôéêÞ ïñãÜíùóç êáé ðïëåìéêÞ ôÝ÷íç ôùí áñ÷áßùí ÅëëÞíùí (1600-146 ð.×.), Ã.Å.Ó., Ä.É.Ó., 1999.  J. Morrison - J. F. Coates - N. B. Rankov, The Athenian trireme: The history and reconstruction of an ancient warship, Cambridge 2000.  Ã. Óôáúí÷Üïõåñ, Ï ðüëåìïò óôçí áñ÷áßá ÅëëÜäá, ÁèÞíá 2001.  ÐñáêôéêÜ ðáãêïóìßùí óõìðïóßùí Åëëçíéêïý Éíóôéôïýôïõ ÍáõôéêÞò ðáñÜäïóçò ìå ôçí åðïðôåßá ôïõ Ä/íôïý ×Üñç ÔæÜëá. Ðåñßðëïõò

29

Íáõôéêü Ìïõóåßï Rotterdam

Áðü ôçí åðßóêåøç ôïõ ìÝëïõò ôïõ Í.Ì.Å. ê. Í. Ãéáííáêüðïõëïõ

Öùôïãñáößåò: N. Ãéáííáêüðïõëïò

ÌïíôÝëï ìðñáôóÝñáò Gravenhage, 1892

30

Ðåñßðëïõò

ÔÏ ÍÁÕÔÉÊÏ ÌÏÕÓÅÉÏ ÔÏÕ ÂÁÓÉËÉÊÏÕ ÉÓÔÉÏÐËÏÚÊÏÕ ÏÌÉËÏÕ ÔÙÍ ÊÁÔÙ ×ÙÑÙÍ ÁÍÏÉÎÅ ÔÉÓ ÐÕËÅÓ ÔÏÕ ÃÉÁ ÔÏ ÊÏÉÍÏ ÔÇÍ ÊÕÑÉÁÊÇ 15 ÖÅÂÑÏÕÁÑÉÏÕ 1874. ÌÝ÷ñé ôüôå ç áßèïõóá ôùí ïìïéùìÜôùí Þôáí ðñïóâÜóéìç ìüíï ãéá ôá ìÝëç ôïõ éóôéïðëïúêïý ïìßëïõ. Ï Ðñßãêéðáò ×Ýíôñéê, áäåëöüò ôïõ ÂáóéëéÜ Âßëåì ôïõ ô, äéáäñáìÜôéóå óçìáíôéêü ñüëï óôçí ßäñõóç ôçò áßèïõóáò ïìïéùìÜôùí êáé ôïõ ìïõóåßïõ. Ìåôáîý Üëëùí äþñéóå óçìáíôéêü áñéèìü ïìïéùìÜôùí. ÌåôÜ ôá åãêáßíéá ôïõ ìïõóåßïõ, ôï êïéíü ìðïñïýóå íá ôï åðéóêÝðôåôáé êáèçìåñéíÜ êáôÜ ôéò þñåò 10.00 Ýùò 15.00 ìå áíôßôéìï 25 ëåðôÜ. Ôï êôÞñéï ðïõ óôåãáæüôáí ôï ìïõóåßï ôüôå, óôçí ïäü ÂéëåìóêÜíôå, õðïäÝ÷ôçêå ôñåéò ÷éëéÜäåò åðéóêÝðôåò ìüíï êáôÜ ôï ðñþôï Ýôïò ëåéôïõñãßáò ôïõ. Ïé êÜôïéêïé ôïõ Ñüôôåñíôáì åß÷áí ðñïöáíþò ðåñéÝñãåéá ãéá ôá åêèÝìáôÜ ôïõ, ôá ïðïßá Þôáí êõñßùò ïìïéùìÜôá ðëïßùí. Ôï 1876 Ýãéíå ç ðñþôç Ýêèåóç: öùôïãñáößåò êáé ãêñáâïýñåò ôïõ ×ïõÜí öáí ×üëáíô, åõãåíéêÞ ðáñá÷þñçóç ôïõ êõñßïõ Ñ. ÊÜëáíô, åðéêåöáëÞò ìç÷áíéêïý óôçí Áñ÷Þ Äéá÷åßñéóçò ÕäÜôùí. Ç ãÝííçóç ôïõ ÍÝïõ ÕäÜôéíïõ Äñüìïõ Þôáí ôï èÝìá ôçò ðñþôçò

ðñïóùñéíÞò Ýêèåóçò. Ôï 1885 ïé óõëëïãÝò ôïõ ìïõóåßïõ ðåñíïýí óôçí éäéïêôçóßá ôïõ äÞìïõ êáé ôï Íáõôéêü Ìïõóåßï óõã÷ùíåýåôáé ìå ôï Ëáïãñáöéêü Ìïõóåßï. Ìüëéò ôï 1961 Ýëçîå åðßóçìá áõôü ôï ðÜíôñåìá. Áðü ôï 1986 ôï ìïõóåßï âñßóêåôáé óôç óçìåñéíÞ ôïõ ôïðïèåóßá, óå êôÞñéï ôïõ áñ÷éôÝêôïíá Â. Êâéóô, óå åîÝ÷ïõóá èÝóç óôï êÝíôñï ôçò ðüëçò. Óôï ËÝïõâåí÷Üöåí óõíå÷ßæåé íá åßíáé äåìÝíï ôï ”Buffel”, ôï ðëïßï ðïõ áíÞêåé óôï ìïõóåßï. Áõôü ôï ðñþçí ôåèùñáêéóìÝíï êáôáäñïìéêü 2çò êëÜóçò ôïõ Âáóéëéêïý Íáõôéêïý, íáõðçãÞèçêå ôï 1868 êáé óÞìåñá Ý÷åé áðïêáôáóôáèåß óå ìåãÜëï âáèìü üðùò Þôáí. Ìïíáäéêü åßíáé ôï îýëéíï êáôÜóôñùìá, ôá äéáìåñßóìáôá ôùí áîéùìáôéêþí äéáêïóìçìÝíá óå óôéë åðï÷Þò êáé ç äéáêüóìçóç ôçò ðëþñçò êáé ôçò ðñýìíçò. Óôï ðëïßï ðáñïõóéÜæïíôáé åêèÝóåéò ìå íáõôéêÜ áíôéêåßìåíá ôïõ 19ïõ áéþíá, êáèþò êáé ìå èÝìá ôç æùÞ ðÜíù óôá ðëïßá, ôç íáõóéðëïÀá, ôï ðõñïâïëéêü, ôç äéáêüóìçóç êáé ôç ÷ñÞóç áôìïý. Åêôßèåíôáé áôìïìç÷áíÝò ðñáãìáôéêÜ êïìøïôå÷íÞìáôá, êáèþò êáé ïìïéþìáôá ðëïßùí, öùôïãñáößåò êáé äéáöÜíåéåò.

ÔÏ ÊÁÔÁÓÔÑÙÌÁ ÔÏÕ “BUFFEL”

Ôï 2000 ôï Íáõôéêü Ìïõóåßï Ðñßãêéðáò ×Ýíôñéê ìåôïíïìÜóôçêå óå Íáõôéêü Ìïõóåßï ôïõ Ñüôåñíôáì. Ôïí Éïýíéï ôïõ 2003 îåêßíçóå ç êáôáóêåõÞ íÝáò ðôÝñõãáò, óôçí ïðïßá ìüíéìç êáé åîÝ÷ïõóá èÝóç áðÝêôçóå áðü ôá ìÝóá ôïõ Éïõíßïõ 2004 ç óõëëïãÞ Nedlloyd. Ç óõëëïãÞ áðïôåëåßôáé áðü ðåñßðïõ 1.400 áíôéêåßìåíá, üðùò ó÷Ýäéá, ðáëáéïýò ãåùãñáöéêïýò êáé íáõôéêïýò ÷Üñôåò êáé ïìïéþìáôá ðëïßùí. Ï ê. Ãéáííáêüðïõëïò åðéóêÝöôçêå ôï ìïõóåßï ôá ×ñéóôïýãåííá ôïõ 2004 ãéá äåýôåñç öïñÜ. Ç ðñþôç öïñÜ Þôáí ðñï äùäåêáåôßáò. ÅíôõðùóéáóìÝíïò ãéá ôéò áëëáãÝò ðïõ áíôßêñéóå óôï áíáêáéíéóìÝíï ìïõóåßï ìáò ðåñéÝãñáøå ìå åíèïõóéáóìü ôçí åìðåéñßá ôçò åðßóêåøÞò ôïõ. ¼ðùò ó’ üëá ôá ìåãÜëá åõñùðáúêÜ ìïõóåßá Ýôóé êáé óôï Íáõôéêü Ìïõóåßï ôïõ Ñüôåñíôáì ãßíåôáé ðñïóðÜèåéá ãéá áíáâßùóç áõèåíôéêþí óêçíþí áðü ôçí æùÞ ìÝóá óôá ðëïßá. Óôçí åßóïäï Ýíáò íáõôéêüò ìå íáõôéêü ÷éôþíéï êáé êáóêÝôï ðáßæåé áêïñíôåüí êáé ôñáãïõäÜ ôïí ðüíï êáé ôçí íïóôáëãßá ôùí íáõôéêþí ðïõ ëåßðïõí ìáêñéÜ áðü ôçí ðáôñßäá ôïõò. ÌÝóá óôéò áßèïõóåò ôïõ êôéñßïõ óõíáíôÜìå êáóÝëåò ìå ðñïóùðéêÜ áíôéêåßìåíá ðëçñùìÜôùí, ìáêáñÜäåò, åîáñôÞìáôá áðü ãÝöõñåò ðëïßùí êáé ìç÷áíïóôÜóéá, öéíéóôñßíéá êáé öåããßôåò ðïõ ìáò ôáîéäåýïõí ó’ Üëëåò åðï÷Ýò.

ÐÁËÉÁ ÁÔÌÁÊÁÔÏÓ (ÊÁÖÅÍÅÉÏ)

Óôçí ðñïâëÞôá ôïõ ìïõóåßïõ ðÝñá áðü ôï êáôáäñïìéêü Buffel, ìðïñåß êáíåßò íá åðéóêåöôåß Ýíáí ðëùôü ãåñáíü ðáëáéÜò ãåíéÜò, Ýíá ðëïßï öÜñï êáé ìéá áôìïêßíçôç öïñôçãßäá, åíþ äéÜöïñåò ìç÷áíÝò äïõëåýïõí êáé ïé ìç÷áíéêïß åîçãïýí óôïõò åðéóêÝðôåò ôå÷íéêÜ èÝìáôá. ÐËÏÉÏ ÖÁÑÏÓ

Ðåñßðëïõò

31

ÕäÜôéíá óôïé÷åßá êáé óôïé÷åéÜ ôïõ íåñïý óôïí åëëçíéêü ðáñáäïóéáêü ðïëéôéóìü ÁããåëéêÞ ÂáöåéÜäç - Ëßíá Ìïõóéþíç

Ôï êåßìåíï ðïõ áêïëïõèåß áðïôåëåß ìéá óõíïðôéêÞ ðáñïõóßáóç ôùí äáéìïíïëïãéêþí áíôéëÞøåùí ôïõ ðáñáäïóéáêïý áíèñþðïõ ãéá ôéò äõíÜìåéò ôïõ íåñïý üðùò åêöñÜæïíôáé ìÝóá áðü ôéò ðáñáäüóåéò êáé ôá ìáãéêïôåëåôïõñãéêÜ äñþìåíÜ ôïõ óôçí çìåñßäá ðïõ ïñãáíþèçêå ãéá ôéò ÅõñùðáúêÝò ÇìÝñåò ÐïëéôéóôéêÞò ÊëçñïíïìéÜò ìå ôßôëï «ôï áèÜíáôï íåñü», ôï ÓÜââáôï 15 Óåðôåìâñßïõ 1999. Ç ìåëÝôç Ý÷åé äçìïóéåõèåß óôï Åíçìåñùôéêü Äåëôßï 2000 ôïõ Ëáïãñáöéêïý Éóôïñéêïý Ìïõóåßïõ ËÜñéóáò áð' üðïõ ðáñá÷ùñÞèçêå óôïí «Ðåñßðëïõ» Üäåéá åðáíÝêäïóçò, ìåôÜ áðü áßôçìá ôçò óõíôáêôéêÞò ôïõ ïìÜäáò. Ôï ðåñéïäéêü åõ÷áñéóôåß ôï Ìïõóåßï ôçò ËÜñéóáò êáé ôïõò óõããñáöåßò ôïõ áîéüëïãïõ óõããñÜììáôïò. ÓÔÏÉ×ÅÉÏ ÔÇÓ ÖÕÓÇÓ ôï íåñü ðïõ óõìðïñåýåôáé ìå ôïí áíèñþðéíï ðïëéôéóìü. Áðü ôçí ðñþôç ðáñïõóßá ôïõ óôçí ãç ï Üíèñùðïò ïñãáíþíåé êïíôÜ óôï íåñü ôïõò ïéêéóìïýò ôïõ. Äßðëá óôï íåñü Þ êáé ðÜíù ó’ áõôü êáëýðôåé ôéò âáóéêÝò ôïõ âéïôéêÝò áíÜãêåò, ôñïöÞò êáé óôÝãáóçò. Êáé áñãüôåñá, üôáí ç áíèñùðüôçôá åíçëéêéþíåôáé, óôï êáôþöëé ôçò íåïëéèéêÞò ðåñéüäïõ, ìüíéìç åãêáôÜóôáóç, ãåùñãßá êáé íåñü óõíõðÜñ÷ïõí óå ìéá áäéÜóðáóôç åíüôçôá, öïñÝá ðëÝïí ðïëéôéóìïý. Ôï íåñü ãéá ôïí Üíèñùðï åßíáé Ýíá óôïé÷åßï ìå äýíáìç éó÷õñÞ êáé óõ÷íÜ èåúêÞ. Ïé äõíÜìåéò ôùí õäÜôùí Üëëïôå åß32

Ðåñßðëïõò

íáé åõåñãåôéêÝò (ãïíéìïðïéïýí ôç ãç êáé äéáôçñïýí ôç æùÞ) åíþ Üëëåò öïñÝò êáôáóôñïöéêÝò, ðñïêáëïýí èÜíáôï êáé ìáñáóìü. ¸ôóé, ôï íåñü ðñïóùðïðïéåßôáé, èåïðïéåßôáé, ëáôñåýåôáé. Ãýñù áðü áõôü ðëÜèåôáé Ýíá ìéêñü ðÜíèåï áðü èåüôçôåò, íåñÜéäåò, äáßìïíåò êáé óôïé÷åéÜ. Óôéò ëßìíåò, ôá ðïôÜìéá, ôéò ðçãÝò ïé äõíÜìåéò ôïõ íåñïý åõåñãåôïýí êáé ÷áñßæïíôáé, èõìþíïõí êáé êáôáóôñÝöïõí. ÍÅÑÁÉÄÅÓ, ÊÕÑÁÄÅÓ, ÎÙÍÅÑÉÁ ÏÉ ÍÅÑÁÉÄÅÓ, ïé ÕäñéÜäåò êáé ïé Üëëåò Ðçãáßåò Íýìöåò ôçò áñ÷áßáò åëëçíéêÞò ìõèïëïãßáò áíôéêáôáóôÜèçêáí áðü ôéò ÍåñÜéäåò, ôéò ËÜìéåò, ôçí Ðçãáäßóôñá ôçò íåïåëëçíéêÞò ðáñÜäïóçò. Ôï áñ÷áßï åëëçíéêü üíïìá ôùí Íõìöþí áíôéêáôáóôÜèçêå óôá íåïåëëçíéêÜ ÷ñüíéá áðü Ýíá Üëëï, åðßóçò áñ÷áßï, ðïõ áíáöÝñåôáé óôéò èáëÜóóéåò íýìöåò äçëáäÞ ôéò Íçñçßäåò. Óôçí íåïåëëçíéêÞ ôïõò åêäï÷Þ ïíïìÜæïíôáé ÍåñÜéäåò, Íçñáßäéò, ÁíáñÜéäåò, ÁíåñÜäåò êáé ìå Üëëá ðáñüìïéá ïíüìáôá ðïõ áíôéóôïé÷ïýí óôï ôïðéêü éäßùìá. Ç åðéêñÜôçóç ôïõ ïíüìáôïò ôùí Íçñçßäùí ïöåßëåôáé óôçí ôáýôéóÞ ôïõò ìå ôéò Íýìöåò (ðïõ Üñ÷éóå Þäç áðü ôçí áñ÷áéüôçôá). Áñãüôåñá ïé Íçñçßäåò áðÝêôçóáí ôçí óçìáóßá ôùí õäÜôéíùí äáéìïíéêþí êáôÜ ðáñåôõìïëüãçóç ôùí ëÝîåùí íåñü íåñÜéäá. ÊáôÜ ôç íåïåëëçíéêÞ ðåñßïäï ôá «ãÝíç» ôùí ÍåñÜéäùí ðáßñíïõí äéÜöïñåò ïíïìáóßåò: ÎùôéêÜ, ÁãåñéêÜ, ÁíåìéêÝò, Áíåìïãáæïýäåò, ÎùíÝñéá, ÊõñÜäåò, ÊõñÜôóåò, Áñ÷üíôéóóåò, Êáëïìïßñåò, Êáëüôõ÷åò, Êáëüãíùìåò, Êáëïýäåò.

Óå ðïëëÝò ðåñéï÷Ýò ôçò ÅëëÜäïò äéáêñßíïíôáé ôá «ãÝíç» ôùí ÍåñÜéäùí áíÜëïãá ìå ôá ìÝñç ðïõ æïõí êáé ôéò éäéüôçôÝò ôïõò. ¸ôóé, ðñïóäéïñßæïíôáé åßôå ìå Ýíá åðßèåôï íåñÜéäåò âïõíßóéåò, èáëáóóéíÝò, ôïõ ãéáëïý åßôå ì’ Ýíá éäéáßôåñï üíïìá. Åìöáíßæïíôáé óôá óðÞëáéá, óôéò ðçãÝò, êïíôÜ óôá ðçãÜäéá, óôïõò ðïôáìïýò, áëëÜ êáé óôá ëáãêÜäéá, óôïõò áãñïýò, óôá áëþíéá, óôá åñåßðéá, óôá ôñßóôñáôá, óå Ýñçìá ìÝñç. Ãéá ðáñÜäåéãìá, óôç ÍÜîï ÁíåñÜéäåò, ëÝãïíôáé ôá óôïé÷åéÜ ôùí ðïôáìþí, ôùí ëéìíþí, ôùí ðáñáëßùí, ôùí âïõíþí êáé ôùí óðçëáßùí åíþ ÊáëÝò ÍåñÜéäåò ëÝãïíôáé ôá óôïé÷åéÜ ôùí ðåäéÜäùí. Óôá ÃñåâåíÜ ðéóôåýïõí üôé ïé ÍåñÜéäåò êáôïéêïýí óôéò ðçãÝò êáé ôá íåñÜ ãåíéêÜ, ôá ÎùôéêÜ óôéò éáìáôéêÝò ðçãÝò, ïé Êáëüôõ÷åò óôá óðÞëáéá êáé óôïõò Üâáôïõò ôüðïõò êáé ïé ÁíåìéêÝò åðçñåÜæïõí ôïõò áíèñþðïõò ôçí ðåñßïäï ôçò Üíïéîçò. Ïé íåñÜéäåò äéáêñßíïíôáé åðßóçò óå ôïðéêÝò êáé îåíéêÝò. Ïé ôïðéêÝò åõíïïýí êáé ðñïóôáôåýïõí ôïõò óõíôïðßôåò ôïõò åíþ ïé îåíéêÝò åßíáé åðéêßíäõíåò êáé ðñïêáëïýí ôï êáêü. Ç áíèñþðéíç ìõèïðëáóôéêÞ öáíôáóßá ÷Üñéóå óôéò íåñÜéäåò áíåîÜíôëçôá ðñüóùðá. Ðñùôïóôáôïýí ïé üìïñöåò êüñåò ìå ìáêñéÜ ìáëëéÜ êáé ëåõ-

êÜ ëåðôïûöáóìÝíá öïñÝìáôá. Êáëüãíùìåò êáé ðáé÷íéäéÜñåò åîáêïëïõèïýí íá åßíáé åðéêßíäõíåò ãéá ôïõò áíèñþðïõò. Ïé Üó÷çìåò êáé ìáõñïíôõìÝíåò íåñÜéäåò åßíáé ðÜíôïôå êáêüâïõëåò êáé êáêåíôñå÷åßò. Ãéá ôïõò ÓáñáêáôóÜíïõò ïé áóðñïíôõìÝíåò íåñÜéäåò óõ÷íÜæïõí óôéò ðçãÝò êáé óôá ñÝìáôá. Åêåß ôï óïýñïõðï ìðïñåß êáíåßò íá áêïýóåé ôéò öùíÝò êáé ôá ãÝëéá áðü ôá áìÝôñçôá ðåéñÜãìáôÜ ôïõò. Ïé ÓáñáêáôóÜíïé Ý÷ïõí áðïäþóåé áîßåò ôïõ ãõíáéêåßïõ éäáíéêïý óôéò äáéìïíéêÝò ìïñöÝò ôùí íåñÜéäùí. Èåùñïýí ðùò ãíùñßæïõí Üñéóôá íá ãíÝèïõí óôç ñüêá, üðùò Üëëùóôå êáé ïé ãõíáßêåò ôïõò. ÐïëëÝò öïñÝò, äéáâÜôåò ìðïñåß íá âñïõí ôï îå÷áóìÝíï áäñÜ÷ôé ôïõò, ìéá ìåãÜëç óõíÞèùò áôñáêôïåéäÞ ðÝôñá. Áíôßèåôá ïé ìáõñïöïñåìÝíåò íåñÜéäåò êáôïéêïýí óôïõò óêïôåéíïýò áõ÷Ýíåò êáé óôéò ÷áñÜäñåò ôùí âïõíþí. Óõíçèßæïõí íá öùíÜæïõí ôïõò ðåñáóôéêïýò êáé áí êÜðïéïò îåãåëáóôåß êáé áðáíôÞóåé ÷Üíåé ôç öùíÞ ôïõ. Ïé íåñÜéäåò ðïõ êáôïéêïýí óôéò éáìáôéêÝò ðçãÝò èåñáðåýïõí üóïõò ðñïóÝñ÷ïíôáé óéùðçëïß åðéäåéêíýïíôáò öüâï êáé óåâáóìü. Ãéá ðáñÜäåéãìá, óôçí ÊïæÜíç, ãéá ôç óðçëéÜ Ìðïõñßíï, ðéóôåýåôáé üôé ôï íåñü ðïõ óôáëÜæåé áðü ôçí ïñïöÞ ôçò ðñïÝñ÷åôáé áðü ôïõò ìáóôïýò íåñÜéäùí êáé Ý÷åé éáìáôéêÝò éäéüôçôåò. Áí êáé óôïé÷åßá õðåñöõóéêÜ, ïé íåñÜéäåò Ý÷ïõí áíèñþðéíåò óõíÞèåéåò êáé áó÷ïëßåò. ÐëÝíïõí, õöáßíïõí, öïõñíßæïõí øùìß, êáâïõñíôßæïõí ôïí êáöÝ. ¢ëëåò öïñÝò öÝñíïõí ìå ôéò óôÜìíåò íåñü áðü ôï ðçãÜäé. ¢ëëïôå ðÜëé åìöáíßæïíôáé ìå ôç ìïñöÞ áíåìïóôñüâéëïõ. ¼ôáí ìÜëéóôá óå ãáëÞíéï êáéñü öõóÞîåé äõíáôüò áÝñáò ïé íôüðéïé ðéóôåýïõí üôé ðåñíÜ êÜðïéï áãåñéêü. Ïé íåñÜéäåò áãáðïýí ôï ÷ïñü êáé ôç ìïõóéêÞ. Óôçí ÊñÞôç, ìÜëéóôá, ëÝãåôáé üôé ïé íåñÜéäåò åßíáé ïé êáëýôåñåò äáóêÜëåò ôçò ëýñáò. Óôïõò ãÜìïõò ôïõò ðñïóêáëïýí ôïõò êáëýôåñïõò ìïõóéêïýò êáé ôïõò ðëçñþíïõí ìå íïìßóìáôá ðïõ äõóôõ÷þò ãßíïíôáé êÜñâïõíá. Óôïõò ôïêåôïýò ôïõò êáëïýí èíçôÝò ìáßåò. Ôéò ðëçñþíïõí ìå êñåììõäüôóïõöëá ðïõ üìùò ãßíïíôáé ÷ñõóÜ íïìßóìáôá. Ïé íåñÜéäåò ìéëïýí êáé ìÜëéóôá ç åëëçíéêÞ ðáñÜäïóç Ýäùóå üíïìá óôç ãëþóóá ôïõò: «ôá ãåñáãéäßóôéêá» (ãëïõ ãëïõ, ãëïõ, áãëïý, ãëïõ,ãëïõ áãëïý). ÌáãåìÝíïé áðü ôéò ÷áñÝò êáé ôçí ïìïñöéÜ ôïõò ïé èíçôïß Üíäñåò åðéäéþêïõí íá ôéò êáôáêôÞóïõí, ðñÜãìá åýêïëï áñêåß íá êáôïñèþóïõí íá áñðÜîïõí ôï ìáíôÞëé ôïõò Þ ÷ñõóÝò

Ðåñßðëïõò

33

ôñß÷åò áðü ôá ìáëëéÜ ôïõò. Ôï ôßìçìá ôïõ áôáßñéáóôïõ áõôïý Ýñùôá åßíáé ç óéùðÞ. Ïé óýæõãïé ôùí íåñÜéäùí äåí ðñÝðåé íá îáíáìéëÞóïõí. Áí ðáñáâïýí ôïí üñï ïé íåñÜéäåò ôïõò öåýãïõí êáé äåí îáíáãõñíïýí. Óå Üëëåò ðáñáäüóåéò ïé íåñÜéäåò áðïäåóìåýïíôáé áðü ôïí èíçôü ãÜìï áí îáíáâñïýí ôï êëåììÝíï ìáíôßëé ôïõò Þ ôéò ôñß÷åò ôùí ìáëëéþí ôïõò. Èýìá ôçò ãïçôåßáò ôùí íåñÜéäùí Ýãéíå êáé ï ìÝãáò óôñáôçëÜôçò ÁëÝîáíäñïò. Ç ðáñÜäïóç áíáöÝñåé üôé åß÷å «áãáðçôéêéÜ ìéá íåñÜéäá», ôçí Ýâëåðå ìüíï ôç íý÷ôá êáé óõíïìéëïýóáí. ¸ôóé, êÝñäéóå ôç óõìðÜèåéá ôùí íåñÜéäùí, Ýãéíå ìÝãáò êáé ôñáíüò. ¼ôáí êÜðïôå ôéò êáêïêÜñäéóå êáôáóôñÜöçêå êáé áõôüò êáé ôï âáóßëåéü ôïõ. Ïé íåñÜéäåò åìöáíßæïíôáé óõíÞèùò ôá ìåóÜíõ÷ôá, ìåñéêÝò öïñÝò êáé ìåóçìÝñé. Ç õðåñöõóéêÞ ôïõò äýíáìç Ý÷åé áñíçôéêÞ Ýêöñáóç ãéá ôïõò áíèñþðïõò. Ôá ðåéñÜãìáôÜ ôïõò, áí ü÷é ðÜíôïôå êáêüâïõëá, åßíáé óßãïõñá âëáðôéêÜ ãéá ôïõò èíçôïýò ðïõ ïöåßëïõí íá ôéò áðïöåýãïõí. ÓõíÞèùò áöáéñïýí ôç öùíÞ ôùí ðåñáóôéêþí ðïõ èá ôý÷åé íá óõíáíôÞóïõí. ¢ëëïôå ãßíïíôáé ðéï åðéêßíäõíåò: ìåôáìïñöþíïõí ôïõò áíèñþðïõò, ôïõò áöáéñïýí ôï ëïãéêü Þ ðñïêáëïýí ôï èÜíáôï. Ïé íåñáúäüðëçêôïé ðñïóöÝñïõí óôéò íåñÜéäåò êïõñêïõìðßíéá Þ Üëëá ãëõêßóìáôá, êïõëïõñÜêéá, ðåôéìÝæé, ëÜäé, ê.á. ãéá íá ôéò åîåõìåíßóïõí. Ãéá ôéò ìçôÝñåò ïé íåñÜéäåò åßíáé éäéáßôåñá åðéêßíäõíåò êáèþò «áëëÜæïõí ôá ðáéäéÜ». ÁñðÜæïõí êáé áíôéêáèéóôïýí üìïñöá êáé õãéÞ âñÝöç ìå äéêÜ ôïõò êá÷åêôéêÜ êáé ðáñáìïñöùìÝíá. Åßíáé ïé ãåñáãéäüóðïñïé Þ ôá ìéëéãáíïðáßäéá. Ôüôå, ïé ìçôÝñåò ðñïóðáèïýí íá ôéò êáëïðéÜóïõí ðñïóöÝñïíôáò ìÝëé. Óå ìåñéêÜ ìÝñç Ýâáæáí óôï ëáéìü Þ óôá ÷åñÜêéá ôùí ðáéäéþí ÷Üíôñá, êáôÜ óõìâïõëÞ íåñÜéäáò, þóôå íá äéáêñßíïíôáé ôá ðáéäéÜ ôùí èíçôþí áðü ôá äéêÜ ôïõò. Ìéá ðïëý åðéêßíäõíç íåñÜéäá ôçò åëëçíéêÞò ðáñÜäïóçò åßíáé ç íåñÜéäá ç Ãåëïý ç ïðïßá êáôáäéþêåé ôéò ëå÷þíåò. Áðïôñåðôéêü ìÝóï ãéá ôéò íåñÜéäåò èåùñåßôáé ôï óçìåßï ôïõ óôáõñïý, ïé ðñïóåõ÷Ýò, ôï ëéâÜíé êáé áëÜôé. ÂÝâáéá êýñéï ìÝëçìá åßíáé íá ôéò áðïöýãåé êáíåßò. Ãé áõôü äåí ðñÝðåé íá êïéìÜôáé êïíôÜ óå ðçãÞ Þ óå ðïôÜìé, óå ìÝñç ðïõ êáôïéêïýí êáé äéáöåíôåýïõí ïé õäÜôéíåò áõôÝò êõñÜäåò. ÄÑÁÊÏÍÔÅÓ, ÁÑÁÐÇÄÅÓ ÊÁÉ ÁËËÁ ÓÔÏÉ×ÅÉÁ ÅÊÔÏÓ ÁÐÏ ÔÉÓ ÍÅÑÁÉÄÅÓ, ôá ðíåýìáôá ôùí íåñþí ðñïóëáìâÜíïõí êáé Üëëåò ìïñöÝò êõñßùò äñÜêïíôá, öéäéïý, ÁñÜðç. ¸ôóé ðïëëÝò ðçãÝò ïíïìÜæïíôáé ÄñáêïíÝñéá. Ç êáôï÷Þ ôïõ íåñïý áðü äñÜêïíôá, ï öüíïò ôïõ áðü ôïí Þñùá ðïõ áðåëåõèåñþíåé ôçí ðçãÞ êáé åðéôñÝðåé ôçí åëåýèåñç ÷ñÞóç ôïõ íåñïý åßíáé ìõèéêÜ óôïé÷åßá ðáëáéüôáôá, ãíùóôÜ ôüóï áðü ôïõò áñ÷áßïõò åëëçíéêïýò ìýèïõò üóï êáé áðü ôïõò ìýèïõò Üëëùí ëáþí. Ïé ìýèïé ðåñß äñáêüíôùí Þ óôïé÷åéþí ôùí ðçãþí ðïõ åìðïäßæïõí ôçí ýäñåõóç ðåñéÝ÷ïíôáé óå ðïëëÜ äçìïôéêÜ ôñáãïýäéá êáé áðïôåëïýí èÝìá ðïëëþí ðáñáäïóéáêþí ðáñáìõèéþí. Ï ìýèïò ôçò äñáêïíôïêôïíßáò áðáíôÜ ùò ìïôßâï óôïõò âßïõò ðïëëþí áãßùí ôçò ÷ñéóôéáíïóýíçò ìå ãíùóôüôåñï ðáñÜäåéãìá ôïí ¢ãéï Ãåþñãéï. ¢ëëïôå ðÜëé ôá óôïé÷åéÜ ôùí ðïôáìþí áðïäåéêíýïíôáé éäéáßôåñá åõáßóèçôá üðùò ìáò ðåñéãñÜöåé ôï äçìïôéêü ôñáãïýäé: 34

Ðåñßðëïõò

«Êüñç îáíèÞ ôñáãïýäáãå óå ðÝôñéíï ãåöýñé êáé áðü ôï ÷ëéâåñü óêïðü, ôï ÷ëéâåñü ôñáãïýäé, êáé ôï ãåöýñé ñÜãéóå êáé ôï ðïôÜìé óôÜèç êáé ôï óôïé÷åéü ôïõ ðïôáìïý óôçí Üêñç åðåôÜ÷èç êé Ýíáò äéáâÜôçò öþíáîå áðü ðÝñá áðü ôç ñÜ÷ç ¢ëëáîå êüñç ôïí Þ÷ï êáé ðåò Üëëï ôñáãïýäé ãéá íá êéíÞóåé ï ðïôáìüò, íá óìßîåé ôï ãåöýñé êáé ôï óôïé÷åéü ôïõ ðïôáìïý óôïí ôüðï ôïõ íá ðÜåé».

Óå ðïëëÝò ðåñéï÷Ýò ôçò ÅëëÜäáò (ÊñÞôç, Ðåëïðüííçóï, íçóéÜ ôïõ Áéãáßïõ) ðéóôåýåôáé üôé ôï íåñü êïéìÜôáé ìéá þñá ôçí íý÷ôá. ¼ðïéïò èÝëåé íá ðéåé ðñÝðåé íá ôï îõðíÞóåé ôáñÜóóïíôÜò ôï áðáëÜ ìå ôï ÷Ýñé ôïõ áëëéþò ôï íåñü áãáíáêôåß êáé ôïõ ðáßñíåé ôï íïõ. ÏÉ ÄÕÍÁÌÅÉÓ ÔÏÕ ÍÅÑÏÕ - Ç ÌÁÃÅÉÁ ÔÏÕ ÍÅÑÏÕ ÐÁÑÁËËÇËÁ ÔÏ ÍÅÑÏ åßíáé ôï óôïé÷åßï ôçò öýóçò ìå êáèáñôÞñéåò êáé åîáãíéóôéêÝò éäéüôçôåò. Åíéó÷ýåé ôïí üñêï ôïí ïðïßï êáèáßñåé, êñßíåé, åëÝã÷åé, ôéìùñåß êáé äéêáéþíåé. ¢ëëùóôå, ï éó÷õñüôåñïò üñêïò ôùí Ïëõìðßùí Èåþí Þôáí óôá íåñÜ ôçò Óôýãáò. ÅîáãíéóôéêÝò äõíÜìåéò êáôÝ÷ïõí üëá ôá íåñÜ: êñçíáßá, ðçãáßá, ðïôÜìéá. Ï ìýèïò öÝñíåé ôïí Áðüëëùíá óôïí ðïôáìü Ðçíåéü ãéá íá îåðëýíåé ôá ÷Ýñéá ôïõ ìåôÜ ôï öüíï ôïõ Ðýèùíá. Ç åðßóêåøÞ ôïõ áõôÞ Ýãéíå áöïñìÞ íá åñùôåõôåß ôçí Ðçíçßäá íýìöç ÄÜöíç, Ýíáò Ýñùôáò ðïõ åß÷å ôñáãéêÞ óõíÝðåéá ãéá ôçí üìïñöç Íýìöç. Ï Áðüëëùíáò ôçí êáôáäéþêåé êáé êÜðïõ óôçí öõëëùìÝíç êïéëÜäá ôùí Ôåìðþí ôçí óõëëáìâÜíåé. Ç üìïñöç Íýìöç ãéá íá ãëéôþóåé ìåôáìïñöþíåôáé óôï ãíùóôü öõôü. ÐÝñá áðü ôï ìýèï, ðïëëÜ ðïôÜìéá Ý÷ïõí ðáñÜëëçëá ìáíôéêÝò êáé èåïêñéôéêÝò éäéüôçôåò, åëÝã÷ïíôáò ôç ãíçóéüôçôá ôùí ðáéäéþí, ôçí áãíüôçôá êáé ðßóôç ôùí ãõíáéêþí, ôçí çèéêÞ ôùí áíèñþðùí. Ï ðïôáìüò áðïöáßíåôáé èåôéêÜ ãéá ôïí êñéíüìåíï, áí åêåßíïò êáôïñèþóåé íá åðéðëåýóåé êáé ãëéôþóåé ôïí ðíéãìü óôá íåñÜ ôïõ. Ïé ðáñáðïôÜìéåò ðåñéï÷Ýò ãßíïíôáé ôüðïé éåñïß, ÷þñïé ëáôñåßáò üðïõ ïé ðñïóêõíçôÝò ðñïóÝñ÷ïíôáé ãéá íá ðëçóéÜóïõí ðñïò ôï Èåü ìå ðñïóåõ÷Ýò êáé ðñïóöïñÝò. Äåí åßíáé ôõ÷áßï üôé êïíôÜ óôá íåñÜ áõôÜ Þäç áðü ôçí áñ÷áéüôçôá ÷ôßæïíôáé éåñÜ, áñ÷Þ ðïõ áêïëïýèçóå êáé ï ÷ñéóôéáíéêüò êüóìïò óôá áãéÜóìáôá. Ùò áÝíáç ðçãÞ æùÞò ôï íåñü óõíäÝèçêå ìå ôçí Ýííïéá ôçò áèáíáóßáò. Ôçí éäéüôçôá áõôÞ, óýìöùíá ìå ôçí áñ÷áßá áíôßëçøç, êáôåß÷áí ôá éåñÜ ôçò Óôýãáò. Ó’ áõôÜ Üëëùóôå ëïýæåé ç ÈÝôéäá ôïí Á÷éëëÝá ãéá íá ôïõ ÷áñßóåé ôçí áèáíáóßá. Ç áñ÷áßá åëëçíéêÞ ðáñÜäïóç ôïðïèåôïýóå ôçí Üâõóóï ôçò Óôõãüò êïíôÜ óôçí ðüëç ÍùíÜêñç óôçí êïñöÞ «íåñáúäïñÜ÷ç» ôïõ ×åëìïý. Ç íÝá åëëçíéêÞ ðáñÜäïóç ôïðïèåôåß áíôßóôïé÷á ôï áèÜíáôï êïíôÜ óôá ÊáëÜâñõôá. Ï Í. Ðïëßôçò áíáöÝñåé: «ôï áèÜíáôï íåñü Ýâãáéíå øçëÜ ó’ Ýíá âñÜ÷ï êé Ýðåöôå ÷Üìù áëëÜ óôïí êáôåãáóìü ãéíüôáíå á÷íüò. Ìüíï óôï íý÷é áóôåñÜôïõ áëüãïõ ðïõ äåí åêáëéãþèç åðéáíüôáíå áëëÜ äåí Þôáíå äõíáôü íá åõñåèåß íý÷é áóôåñÜôïõ êáé áêáëßãùôïõ áëüãïõ, þóôå êáíåßò äåí ôï ’ðéå êáé ãé áõôü ïýëïé ðåèáßíïõìå. Ôï áèÜíáôï íåñü óõíäÝåôáé Üìåóá êáé ìå ôï âáóéëéÜ ÁëÝîáíäñï. Óýìöùíá ìå ôçí ðáñÜäïóç, ï Þñùáò êáôïñèþíåé íá ãåìßóåé äýï ëáãÞíéá ìå ôï èáõìáóôü íåñü. Ïé áäåëöÝò ôïõ üìùò ðáñáêïýïíôáò ôçí åíôïëÞ ôïõ ëïýæïíôáé ì’ áõôü êáé êåñäßæïõí ôçí áèáíáóßá.. Êé áðü ôüôå ðåñéöÝñïíôáé áíáæçôþíôáò ôá ß÷íç ôïõ áäåëöïý ôïõò. «Æåé êáé âáóéëåýåé» åßíáé ç áðÜíôçóç ìå ôçí ïðïßá ïé èíçôïß åîáñãõñþíïõí ôç æùÞ ôïõò. Ôï íåñü ôçò ëçóìïíéÜò óõíäÝåôáé åðßóçò ìå ôçí åëëçíéêÞ áñ÷áéüôçôá. Åßíáé ôï íåñü ðïõ ðßíïõí ïé íåêñïß ãéá íá

îå÷Üóïõí ôïí ðÜíù êüóìï êáé åßíáé ãíùóôü ìïôßâï ôùí åëëçíéêþí ðáñáäüóåùí. ÍÅÑÏ ÊÁÉ ÌÁÍÔÉÊÇ Ðëïýóéåò åßíáé ïé ÷ñÞóåéò ôïõ íåñïý ìå ìáíôéêÞ éäéüôçôá ðïõ áðáíôïýí áðü ôçí áñ÷áéüôçôá Ýùò ôçí åëëçíéêÞ ðáñÜäïóç. Ç ðéï äéáäåäïìÝíç åêäï÷Þ ôïõ óõíïøßæåôáé óôï Ýèéìï ôïõ «ÊëÞäïíá». Ï ëáüò óõíäõÜæåé ôç ãéïñôÞ ôïõ Áãßïõ ÉùÜííç ôïõ ÊëÞäïíá óôéò 24 Éïõíßïõ ìå ôéò áóôñïíïìéêÝò ôñïðÝò ôïõ çëßïõ êáé êÜíåé ìáíôéêÞ ðñïóðáèþíôáò íá óõëëÝîåé ðñïìçíýìáôá ãéá ôï óêïôåéíü êáé Üäçëï ìÝëëïí ìÝóá áðü ôç äýíáìç ôïõ íåñïý ôùí ðçãáäéþí. Ç ëÝîç «êëÞäïíáò» ðñïÝñ÷åôáé áðü ôçí áñ÷áéüôçôá óçìáßíïíôáò ôï ìÜíôåìá ôïõ ìÝëëïíôïò ìå ôçí åêöþíçóç ìåñéêþí ëÝîåùí äéáëåãìÝíùí óôçí ôý÷ç. Ïé ëÝîåéò áõôÝò åß÷áí ôçí óçìáóßá ôïõ åõôõ÷éóìÝíïõ Þ äõóôõ÷éóìÝíïõ ìÝëëïíôïò ôïõ åíäéáöåñïìÝíïõ. Áðü ôçí ðáñáìïíÞ ôçò åïñôÞò ïé ãõíáßêåò, êõñßùò íÝåò êïðÝëåò, ðçãáßíïõí óôï ðçãÜäé. Åêåß ìßá ôçò óõíôñïöéÜò ãåìßæåé Ýíá äï÷åßï ìå íåñü ìÝóá óôï ïðïßï ôïðïèåôïýí êñåìáóìÝíï áðü Ýíá êëùíÜñé Ýíá ðñïóùðéêü áíôéêåßìåíï, äéáöïñåôéêü ç êÜèå ìéá. Óôçí óõíÝ÷åéá êáëýðôïõí ôï äï÷åßï ìå ìéá êüêêéíç ðåôóÝôá Þ Ýíá ìáíôÞëé êáé ôçí ôïðïèåôïýí êïíôÜ óôï ðçãÜäé. Ïé êïðÝëåò ÷ïñåýïõí ìÝ÷ñé íá íõ÷ôþóåé êáé óôç óõíÝ÷åéá êñýâïõí ôï äï÷åßï. Ôçí åðïìÝíç ìáæåýïíôáé êáé ðÜëé ãýñù áð’ ôï ðçãÜäé êáé áíïßãïõí ôïí êëÞäïíá. Ðáñáôçñþíôáò ôçí üøç ôùí êëùíáñéþí, áí åßíáé ìáñáìÝíá Þ èáëåñÜ, ìðïñïýí íá ìáíôÝøïõí áíôßóôïé÷á ôï ìÝëëïí. ¼ôáí ôåëåéþóåé ç äéáäéêáóßá ôçò ìáíôåßáò ðßíïõí áðü ôï íåñü, ñáíôßæïíôáé êáé áëëçëï÷ôõðéïýíôáé ìå ôá êëùíÜñéá ôïõ êëÞäïíá. Óå ìéá Üëëç ðáñáëëáãÞ ôïõ åèßìïõ ôï íåáñü êïñßôóé íôýíåôáé íýöç. ÐáñáëëáãÞ ôïõ åèßìïõ áðü ôïõò Êáñáãêïýíçäåò åßíáé ï åïñôáóìüò ôïõ êëÞäïíá ôçí 1ç ÌáÀïõ. Ï êëÞäïíáò áðïôåëåß ìéá ìáãéêÞ ôåëåôïõñãßá ìå äéôôü ÷áñáêôÞñá, ìáíôéêü êáé áíáãåííçôéêü. ¸ôóé ðÝñá áðü ôïí åõêñéíÞ óêïðü ôçò íåñïìáíôåßáò óõìâïëßæåé ðáñÜëëçëá ôï áßôçìá ãéá «áèáíáóßá» êáé «áíáãÝííçóç». Ï óõó÷åôéóìüò ãõíáßêáò êáé íåñïý ðáñáðÝìðåé óôá óõìâïëéêÜ óôïé÷åßá ôùí óåëçíéáêþí äïîáóéþí ðïõ Ý÷ïõí ó÷Ýóç ìå ôéò ðçãÝò æùÞò. ¢ëëùóôå ôï ðçãÜäé åßíáé Ýíá óçìåßï óõíÜíôçóçò ìáãéêü, óýíèåóç ôñéþí óôïé÷åßùí ïõñáíïý, ãçò êáé áâýóóïõ. Ðáñßóôáôáé óå óêçíÝò óõíÜíôçóçò ìå ôï èåßï üðùò ï Éçóïýò êáé ç Óáìáñåßôéäá. Óôçí êáèçìåñéíüôçôá åßíáé óçìåßï áíáöïñÜò ôçò êïéíùíéêÞò æùÞò. Åêåß, üðùò óôéò âñýóåò êáé ôéò ðçãÝò, ãßíïíôáé ôá ðñþôá åñùôéêÜ áðáíôÞìáôá, ïìáäéêÝò äñáóôçñéüôçôåò ðïõ áöïñïýí êõñßùò ôçí êïéíùíßá ôùí íåáñþí, áíýðáíäñùí ãõíáéêþí (ìåôáöïñÜ íåñïý, ðëýóéìï ñïý÷ùí). Ç ÊÁÈÁÑÔÇÑÉÁ ÊÁÉ Ç ÅÎÉËÁÓÔÇÑÉÁ ÄÕÍÁÌÇ ÔÏÕ ÍÅÑÏÕ Ç ÷ñÞóç ôïõ íåñïý óôéò äéáâÜóåéò, óôá ìåôáâáôéêÜ óôÜäéá ôïõ áíèñþðéíïõ âßïõ êáôÜ ôá ïðïßá ïé Üíèñùðïé èåùñïýíôáé åõÜëùôïé áðü ôá öèïñïðïéÜ ðíåýìáôá êáé ôá êáêïðïéÜ óôïé÷åßá åßíáé áðáñÝãêëéôç. ÊáôÜ ôçí þñá ôïõ ôïêåôïý ñß÷íïõí ìå äýíáìç óõìâïëéêÜ íåñü Ðåñßðëïõò

35

óôç ìÝóç ôçò åðéôüêïõ (óôïé÷åßá ïìïéïðáèçôéêÞò ìáãåßáò) ãéá íá êõëÞóåé ôï âñÝöïò «óá íåñü». ÅîÜëëïõ, ôï ðñþôï ëïõôñü ôïõ âñÝöïõò áðïôåëåß ìéá ôåëåôïõñãßá ìå éäéáßôåñï ðåñéå÷üìåíï. ÊáôÜ ôï ìõóôÞñéï ôçò âÜðôéóçò, ôï íåñü äéáôçñåß ôïí áñ÷Ýãïíï åîáãíéóôéêü êáé êáèáñôÞñéï ÷áñáêôÞñá ôïõ ðïõ åíéó÷ýåôáé êáé áðü ôï ôõðéêü ôïõ ÷ñéóôéáíéêïý ìõóôçñßïõ. Óôï ãÜìï, ôï êÝñáóìá ôçò âñýóçò ôïõ ÷ùñéïý ìå øùìß Þ êáñðïýò ðïõ ðñáãìáôïðïéåßôáé óõíÞèùò áðü ôç íéüðáíôñç ôç ÄåõôÝñá, åîåõìåíßæåé ôéò äõíÜìåéò ôïõ íåñïý êáé åîáóöáëßæåé ãïíéìüôçôá êáé áöèïíßá. ÐáñÜëëçëá åéóÜãåé ôç íÝá íýöç óôçí êïéíùíßá ôùí ðáíôñåìÝíùí ãõíáéêþí. Óôï èÜíáôï ç óõíÞèåéá íá ÷ýíåôáé üëï ôï íåñü ôçò ïéêßáò åßíáé ðïëý äéáäåäïìÝíç ôüóï óôçí ÅëëÜäá üóï êáé óôïõò ëáïýò ôçò Åõñþðçò êáé ôçò ÁíáôïëÞò. Âáóéêüò óêïðüò ôçò åèéìéêÞò ðñÜîçò åßíáé ï êáèáñìüò ôçò ïéêßáò áðü ôï ìßáóìá ôïõ èáíÜôïõ. ÁëëÜ êáé üóïé ìåôÝ÷ïõí óôçí êçäåßá ìåôÜ ôçí åðÜíïäü ôïõò óôï óðßôé ôïõ íåêñïý ðñÝðåé íá ðëýíïõí ôá ÷Ýñéá ôïõò. Óå ðïëëÜ ìÝñç ôçò ÅëëÜäáò óðïíäÝò ìå íåñü Þ ìå íåñü êáé ëÜäé êáé óõ÷íüôåñá êñáóß ðñïóöÝñïíôáé óôïí íåêñü êáôÜ ôïí åíôáöéáóìü. Ôï íåñü, ðçãÞ æùÞò, áðïôåëåß ìÝãá æçôïýìåíï óå ðåñéï÷Ýò Þ åðï÷Ýò ðïõ åðéêñáôåß ç áíïìâñßá. Óå üëç ôçí ÅëëÜäá áðü üðïõ äåí åîáéñåßôáé ï èåóóáëéêüò êÜìðïò ôï ðñüâëçìá áíôéìåôùðßæåôáé ìå «ïìïéïðáèçôéêÞ ìáãåßá», ìÝóá áðü ôï Ýèéìï ôçò Ðåñðåñïýíáò, Ðéñðéñßôóáò Þ Âåñâåñßôóáò Þ Íôïõíôïõëßôóáò. Ìéá ìéêñÞ êïðÝëá áíáëáìâÜíåé ôçí ðñáãìáôïðïßçóç ôïõ åèßìïõ. Öïñþíôáò ìéá öïýóôá áðü îåñáìÝíïõò êëþíïõò áóöüäåëùí, êáé ìå Ýíá îýëéíï êÜäï óôï êåöÜëé, ç Ðéñðéñßôóá êáé ç ðïìðÞ ôçò êÜíïõí ôåëåôïõñãéêÜ ôïí ãýñï ôïõ ÷ùñéïý ôñáãïõäþíôáò: «Ðéñðéñßôóá ðåñðáôåß, ôï Èåü ðáñáêáëåß Èå ìïõ âñÝîå ìéá âñï÷Þ, ìéá âñï÷Þ âáóéëéêÞ íá âãïõí ôá óôÜñéá, ôá êñéèÜñéá...» Óôï êáôþöëé ôïõ óðéôéïý êÜèå ïéêïäÝóðïéíá õðïäÝ÷åôáé ôçí ïìÜäá êáé âñÝ÷åé ìå íåñü ôç óôÝãç ôïõ óðéôéïý. Ç «Ðéñðéñßôóá» óôÝêåôáé êÜôù áðü ôçí õäñïññïÞ êáé ôï íåñü êõëÜ óôïí êÜäï. Óå Üëëåò ðåñéï÷Ýò ðåñéâñÝ÷ïõí ôçí Ðéñðéñßôóá êáé äßíïõí óôç óõíïäåßá ôçò ëÜäé ãéá íá áíÜøïõí ôá êáíôÞëéá óôéò åêêëçóßåò ìåôÜ ôçí ïëïêëÞñùóç ôçò ìáãéêÞò ðñÜîçò. Óå ðáñáëëáãÝò ôïõ åèßìïõ ç Âåñâåñßôóá ôñáãïõäÜ êáé ÷ïñåýåé ìå óêïðü ôçí ðñüêëçóç ôçò åõåñãåôéêÞò âñï÷Þò êáé ôç äéáêïðÞ ôçò îçñáóßáò. Ãéá ôïí Ã. Â. Êáââáäßá ç óýíäåóç ôïõ íåñïý ìå ôç ãõíáßêá êáé ôç ãïíéìüôçôá êáôÜ ôçí ôÝëåóç ôïõ åèßìïõ åßíáé öáíåñÞ. Ç Ðéñðéñßôóá ðñïóùðïðïéåß ôç âñï÷Þ. Ïé áóöüäåëïé ìå ôïõò ïðïßïõò öôéÜ÷íåôáé ç öïýóôá ôçò åßíáé ôï öõôü ôùí íåêñþí êáôÜ ôçí áñ÷áßá ìõèïëïãßá, êáé ÷ñçóéìïðïéïýíôáí ãéá ôç ëáôñåßá ôçò ÈåÜò ÌçôÝñáò êáé ôçò ãïíéìüôçôáò. Ç åðßêëçóç ôïõ Èåßïõ (ðñïóåõ÷Ýò, êáíôÞëéá) êáé ç áíáðáñÜóôáóç ôïõ ðñïóäïêþìåíïõ áðïôåëÝóìáôïò (áõëÜêéá ãåìÜôá íåñü ãÝìéóìá ôïõ êÜäïõ ìå íåñü) áðïôåëïýí ôá óõóôáôéêÜ óôïé÷åßá ôïõ äñþìåíïõ. Ç ðïìðÞ ôùí ãõíáéêþí êëåßíåé ôï ÷ùñéü óôïí ìáãéêü êýêëï ðïõ èá åîáóöáëßóåé ôï ðïèïýìåíï, ôï íåñü 36

Ðåñßðëïõò

óôçí Ýêöñáóç ôçò âñï÷Þò. Óôç óõíåßäçóç ôïõ óýã÷ñïíïõ áíèñþðïõ ôï íåñü óõíïøßæåôáé óôïí ÷çìéêü ôýðï Ç2Ï. Ôá óôïé÷åßá êáé ôá óôïé÷åéÜ ôïõ íåñïý, ïé íåñÜéäåò êáé ôá îùôéêÜ Ý÷ïõí áðïôñáâç÷ôåß êáé õðïôá÷ôåß óôçí áäçöÜãá äýíáìç ôïõ HOMO TECNOLOGICUS ðïõ üóï ïé ãíþóåéò ôïõ áõîÜíïõí ãéá ôç ÷çìéêÞ óõìðåñéöïñÜ ôïõ íåñïý ùò Ýíùóç äýï óôïé÷åßùí üëï êáé ðéï ðïëý áðïìáêñýíåôáé áðü ôçí ðñùôáñ÷éêÞ áñ÷Ýãïíç ïõóßá ôïõ íåñïý ùò ðçãÞò æùÞò. Ç áíèñùðüôçôá âñßóêåôáé óÞìåñá áíôéìÝôùðç ìå Ýíá ïñáôü êáé Üìåóï êßíäõíï, áõôüí ôçò åîÜíôëçóçò ôùí õäÜôéíùí ðüñùí ìå áíõðïëüãéóôåò óõíÝðåéåò ãéá ôç æùÞ êáé ôç äéÜñêåéÜ ôçò. Ãé áõôü ïöåßëåé íá áðïêáôáóôÞóåé ôç ó÷Ýóç ôçò ìå ôï íåñü ðñïóöÝñïíôÜò ôïõ åê íÝïõ áõôü ðïõ äéêáéùìáôéêÜ ôïõ áíÞêåé: ôï óåâáóìü.

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ Α.Ε.

Ο εκσυγχρονισμός της Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ Α.Ε. (ΕΑΒ) ιδρύθηκε το 1975 με κύρια αποστολή την παροχή υπηρεσιών και προϊόντων προς υποστήριξη των πτητικών μέσων των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων. Σήμερα, 31 χρόνια μετά η ΕΑΒ, διαθέτει πιστοποιημένες διαδικασίες παραγωγής και άριστα καταρτισμένο και έμπειρο ανθρώπινο δυναμικό ώστε, σε συνδυασμό με την αναβάθμιση των παραγωγικών εγκαταστάσεών της, να μπορεί να προσφέρει υψηλών ποιοτικών προδιαγραφών προϊόντα και υπηρεσίες σε έναν μεγάλο αριθμό πελατών του εσωτερικού και του εξωτερικού -κατασκευαστές επιβατικών και στρατιωτικών αεροσκαφών, αεροπορικές εταιρείες, όπως επίσης και πολεμικές αεροπορίες άλλων χωρών εκτός των Ενόπλων Δυνάμεων της χώρας. Οι τομείς στους οποίους δραστηριοποιείται η ΕΑΒ καλύπτουν την: - Συντήρηση, εκσυγχρονισμό, αναβάθμιση, κλπ. αεροσκαφών, κινητήρων, παρελκομένων και ηλεκτρονικών συστημάτων τους, - Ανάπτυξη, σχεδίαση και κατασκευή ηλεκτρονικών, οπτικοηλεκτρονικών και τηλεπικοινωνιακών προϊόντων για στρατιωτική και πολιτική χρήση καθώς και τμημάτων πυραυλικών οπλικών συστημάτων.

- Σχεδίαση και κατασκευή δομικών τμημάτων στρατιωτικών και πολιτικών αεροσκαφών και κινητήρων.

- Δορυφορικά συστήματα και εφαρμογές.

- Τεχνική εκπαίδευση και επαγγελματική κατάρτιση σε όλο το φάσμα των αεροπορικών ειδικοτήτων.

- Διακρίβωση, επισκευή και πιστοποίηση συσκευών ελέγχου και μετρήσεων, μετρονόμων καθώς και ειδικών εργαλείων.

- Ηλεκτρομαγνητική συμβατότητα και πιστοποίηση ασφαλείας ηλεκτρικών, ηλεκτρονικών και τηλεπικοινωνιακών προϊόντων μέσω της θυγατρικής ΕMC. Η εταιρεία έχει κερδίσει διεθνή αναγνώριση και εμπιστοσύνη που πιστοποιείται και από τον μεγάλο αριθμό επιχειρηματικών συνεργασιών με ορισμένους από τους μεγαλύτερους κατασκευαστές της παγκόσμιας αεροπορικής βιομηχανίας, όπως μεταξύ άλλων η LOCKHEED MARTIN, που έχει αναθέσει στην ΕΑΒ, ως μοναδική πηγή προμηθείας διεθνώς, την συναρμολόγηση συγκροτημάτων του F-16, η ROLLS-ROYCE, που έχει πιστοποιήσει την ΕΑΒ ως ένα από τα έξι Εξουσιοδοτημένα Κέντρα Συντήρησης (AMC) αεροκινητήρων Τ56, που λειτουργούν πλέον στο κόσμο, την SNECMA, που έχει πιστοποιήσει την ΕΑΒ ως Εξουσιοδοτημένο Κέντρο Συντήρησης του αεροκινητήρα Μ53 ή την ΑLENIA με την οποία η ΕΑΒ έχει υπογράψει σύμβαση για την συμμετοχή στη σχεδίαση και κατασκευή του νέου αεροσκάφους Β-787 της BOEING. Την τελευταία διετία η διοίκηση της ΕΑΒ έχει καταστρώσει ένα Στρατηγικό και Επιχειρησιακό Σχέδιο, με μετρήσιμους στόχους για όλες τις δραστηριότητες της Εταιρίας και μεσοπρόθεσμους στόχους για την περαιτέρω ανάπτυξή της. Για την διασφάλιση της ανταγωνιστικής θέσης της ΕΑΒ στο διεθνές επιχειρηματικό περιβάλλον και ειδικότερα στον ιδιαίτερα απαιτητικό κλάδο των αεροναυπηγικών βιομηχανιών έμφαση δόθηκε στην βελτίωση των οικονομικών μεγεθών της εταιρείας. Έτσι, μεταξύ άλλων, επιτεύχθηκε μείωση των ταμειακών ελλειμμάτων αλλά και των λειτουργικών δαπανών, εξοικονόμηση πόρων από την προμήθεια υλικών, εξορθολογισμός των ελαστικών και ανελαστικών δαπανών. Με τις συγκεκριμένες πρακτικές θα εξακολουθήσει η εξοικονόμηση αντίστοιχων κονδυλίων για όλα τα επόμενα έτη. Με τον ανασχεδιασμό του πλαισίου προμηθειών με στόχο την απλούστευση των διαδικασιών, την διασφάλιση διαφάνειας και την επίτευξη χαμηλότερων τιμών μειώθηκε το κόστος προμηθειών υλικών. Παράλληλα γίνεται μία αποφασιστική προσπάθεια για την αύξηση των εσόδων και των πωλήσεων, αλλά και των επενδυτικών πόρων της εταιρείας. Έτσι, ήδη από το 2005, σημειώνεται αντιστροφή του πτωτικού ρυθμού στην υπογραφή νέων Συμβάσεων Πωλήσεων. Η προσπάθεια αυτή στηρίζεται σε ένα Στρατηγικό Σχέδιο για τη μακροχρόνια προοπτική και ανάπτυξη της ΕΑΒ, που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων: - Επιθετική Εμπορική Πολιτική σε Διεθνή Κλίμακα. Από τις υπογραφείσες συμβάσεις πωλήσεων του 2005, το 41% αφορά πελάτες του εξωτερικού και είναι τριπλάσιες από τις αντίστοιχες του 2004.

- Συνεχιζόμενη προσπάθεια για επαύξηση του μεριδίου στην εσωτερική αγορά.

- Συγκρότηση συμμαχιών και συνεργασιών με τις κορυφαίες βιομηχανίες του κλάδου διεθνώς. Σαν αποτέλεσμα αυτής της στρατηγικής που διασφαλίζει τόσο την τεχνολογία όσο και εργασίες που καλύπτουν κυρίως την παγκόσμια αγορά, έχουν υπογραφεί Συμφωνίες Συνεργασίας αξίας περίπου 1,0 δισ. ευρώ, με τις EADS, LOCKHEED MARTIN, INDRA, THALES, FINMECCANICA και BAE που ήδη έχουν αρχίσει να υλοποιούνται.

- Ανάπτυξη νέων τεχνολογιών. Η ΕΑΒ διεκδικεί σημαντικό μερίδιο στα χρηματοδοτούμενα Ερευνητικά και Αναπτυξιακά προγράμματα. Από την προσπάθεια αυτή έχει ως τώρα εξασφαλίσει τη συμμετοχή της σε τέσσερα σημαντικά ερευνητικά προγράμματα μέσω των οποίων επιτυγχάνεται μεταφορά τεχνολογίας και χρηματοδοτείται τμήμα της εσωτερικής έρευνας. Παράλληλα με τις πάγιες δραστηριότητές της που την έχουν καθιερώσει στη διεθνή αγορά, η ΕΑΒ επεκτείνεται και σε νέους τομείς, που ανοίγουν δυναμικά πεδία ανάπτυξης της βιομηχανίας. Έτσι η ΕΑΒ διεισδύει επιθετικά: - Στην αγορά συντήρησης Πολιτικών Αεροσκαφών.

- Στην αγορά της παροχής Δορυφορικών Υπηρεσιών. Έχουν ήδη υπογραφεί συμφωνίες με πελάτες τόσο του αμυντικού όσο και του εμπορικού τομέα, ενώ έχουν προγραμματισθεί συμπληρωματικές επενδύσεις ύψους 2 εκατ. ευρώ για το 2006.

- Στη συντήρηση παρελκομένων αεροκινητήρων. Με την ολοκλήρωση της σύστασης της «1Source AeroServices Α.Ε» που ιδρύθηκε τον Νοέμβριο του 2004 με την Pratt & Whitney, στην ΕΑΒ θα λειτουργήσει πριν το καλοκαίρι ένα νέο εργοστάσιο συντήρησης παρελκομένων πολιτικών & στρατιωτικών αεροκινητήρων.

- Στον τομέα υπηρεσιών ελέγχου της ηλεκτρομαγνητικής συμβατότητας. Η θυγατρική εταιρεία «EMC Hellas της ΕΑΒ», που ιδρύθηκε το 1998 με στόχο τον έλεγχο της ηλεκτρομαγνητικής συμβατότητας σημειώνει την τελευταία διετία θεαματική αύξηση της απόδοσής της (ενώ το 2002 έγιναν μόνο 4 έλεγχοι, το 2005 ανήλθαν σε 167). Η πρόκληση για την ΕΑΒ είναι να καταστεί πρωτοπόρος και να επεκτείνει την παρουσία της στο διεθνές ανταγωνιστικό περιβάλλον. Για να το επιτύχει αυτό εργάζεται στα επίπεδα επιχειρηματικής αριστείας και ποιοτικών προδιαγραφών των διεθνών ανταγωνιστών ή και εταίρων του αεροναυπηγικού κλάδου, παρέχοντας άριστα προϊόντα και εξασφαλίζοντας τεχνολογική πρωτοπορία στην παραγωγή και τις υπηρεσίες της. Παράλληλα όμως η ΕΑΒ αναπτύσσει σήμερα νέες υποδομές και παραγωγικές δυνατότητες που εξασφαλίζουν δυνατότητα σχεδίασης και παραγωγής υπερσύγχρονων αεροσκαφών και θα της επιτρέψουν να συμμετάσχει στις αγορές του μέλλοντος: - Δημιουργεί ένα Κέντρο Σχεδίασης Αεροπορικών Δομών που της εξασφαλίζει συμμετοχή στη συμπαραγωγή νέων πολιτικών και μαχητικών αεροσκαφών. Μέσω αυτού η ΕΑΒ συμμετέχει με πέντε ακόμα κορυφαίες ευρωπαϊκές εταιρείες (DASSAULT, SAAB, ALENIA, CASA και RUAG) στην σχεδίαση και κατασκευή του πρωτοποριακού μοντέλου ενός Μη Επανδρωμένου Μαχητικού Αεροσκάφους stealth (UCAV) που θα αποτελέσει την πλατφόρμα ανάπτυξης των απαιτουμένων τεχνολογιών για το μαχητικό της μεθεπόμενης γενεάς.

- Παράλληλα, σε συνεργασία με την ΕUROCOPTER ανεγείρεται ήδη μια νέα Μονάδα Αεροκατασκευών με Σύνθετα Υλικά που θα επιτρέψει στην ΕΑΒ να συμμετάσχει στα πιο σύγχρονα όπως και στα μελλοντικά προγράμματα παραγωγής μαχητικών αλλά και πολιτικών αεροσκαφών και ελικοπτέρων. Ενισχύοντας την εξωστρέφεια και τον προσανατολισμό της στη διεθνή αγορά, η ΕΑΒ χαράσσει πορεία προς την ενίσχυση της παραγωγικής και επιχειρηματικής δραστηριότητάς της αλλά και των διεθνών συνεργασιών της που της εγγυώνται μια θέση δίπλα στους πρωτοπόρους της έρευνας και της τεχνολογικής εξέλιξης, στον αμυντικό και αεροναυπηγικό κλάδο.

ΚΕΝΤΡΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΚΤΙΑ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΣΤΡΥΜΟΝΙΚΟΥ ΚΟΛΠΟΥ & ΤΟΥ ΚΟΛΠΟΥ ΤΗΣ ΙΕΡΙΣΣΟΥ ¸íá áðü ôá ëßãá ÊÝíôñá Ðëçñïöüñçóçò ÐáñÜêôéùí Æùíþí ðïõ ëåéôïõñãïýí ìÝ÷ñé ôþñá óôç Åõñþðç, âñßóêåôáé óôçí ÁóðñïâÜëôá ôïõ ÄÞìïõ Áãßïõ Ãåùñãßïõ Èåóóáëïíßêçò. Ôï ÊÝíôñï éäñýèçêå ôï ÓåðôÝìâñéï ôïõ 1998 óôï ðëáßóéï äñÜóåùí ôïõ Ýñãïõ LIFE, ðïõ ìáæß ìå 34 ðáñüìïéá Ýñãá ðïõ õëïðïéÞèçêáí óå äéÜöïñåò ðáñÜêôéåò ðåñéï÷Ýò ôçò Åõñþðçò, åíôÜóóïíôáé óôï «Ðáíåõñùðáúêü Ðñüãñáììá Åðßäåéîçò ãéá ôçí ÏëïêëçñùìÝíç Äéá÷åßñéóç ôùí ÐáñÜêôéùí Æùíþí». Óêïðüò ôïõ ðñïãñÜììáôïò Þôáí ç áíÜó÷åóç ôçò ðåñéâáëëïíôéêÞò õðïâÜèìéóçò êáé ï áåéöïñéêüò ó÷åäéáóìüò ÷ñÞóåùí ãçò óôéò ðáñÜêôéåò æþíåò. Ç ßäñõóç êáé ç ëåéôïõñãßá ôïõ ÊÝíôñïõ, áðïôåëïýí óçìáíôéêÞ äñÜóç ãéá ôçí åðßôåõîç ôùí óêïðþí ôïõ Ýñãïõ, êáèþò ï êýñéïò ñüëïò ôïõ ÊÝíôñïõ óõíßóôáôáé óôçí åíçìÝñùóç êáé åõáéóèçôïðïßçóç ôïõ êïéíïý ãéá ôéò áîßåò êáé ëåéôïõñãßåò ôçò ðáñÜêôéáò æþíçò êáé óôçí áíÜäåéîç ôùí ùöåëåéþí ðïõ ðñïóöÝñïõí óôïí Üíèñùðï. Ïé åðéóêÝðôåò ìÝóá áðü öùôïãñáöéêÝò åêèÝóåéò, ôñéóäéÜóôáôåò áðåéêïíßóåéò (ìáêÝôåò), Ýíôõðï åíçìåñùôéêü õëéêü, ìðïñïýí íá ãíùñßóïõí áðü êïíôÜ ôï éóôïñéêü ðáñåëèüí ôçò ðåñéï÷Þò, ôïí ïéêïëïãéêü ôçò ðëïýôï, áëëÜ êáé ôá ðñïâëÞìáôá ðïõ ðñïêýðôïõí áðü ôéò áíèñþðéíåò äñáóôçñéüôçôåò. Ç åêðáéäåõôéêÞ ôáéíßá ðïõ ðñïâÜëëåôáé ðáñïõóéÜæåé ôï ðëÞèïò ôùí åéäþí ÷ëùñßäáò êáé ðáíßäáò, ðïõ ìáæß ìå ôéò õðïâñý÷éåò åéêüíåò áíáäåéêíýïõí ôç ãïçôåßá ôùí äýï êüëðùí. Ãéá ôéò ïñãáíùìÝíåò åðéóêÝøåéò ó÷ïëåßùí õëïðïéåßôáé åéäéêü åêðáéäåõôéêü ðñüãñáììá îåíÜãçóçò. Ïé ìáèçôÝò Ý÷ïõí ôçí åõêáéñßá ìÝóá áðü ïðôéêïáêïõóôéêÜ ìÝóá, íá êáôáíïÞóïõí ôç äïìÞ, ôç ëåéôïõñãßá êáé ôéò áîßåò ôçò ðáñÜêôéáò æþíçò, áëëÜ êáé íá øõ÷áãùãçèïýí ìÝóá áðü ôï ðáé÷íßäé êáé áðü ìéá åðßóêåøç óôï Öõóéêü ÐÜñêï Áíáøõ÷Þò óôï ïðïßï öéëïîåíïýíôáé äéÜöïñá åßäç Üãñéùí êáé ïéêüóéôùí æþùí. Ç ðñüóâáóç óôï ÊÝíôñï åßíáé åýêïëç, êáèþò âñßóêåôáé óôçí ðáñáëéáêÞ ïäü ðïõ óõíäÝåé ôá äýï äçìïôéêÜ äéáìåñßóìáôá ôïõ ÄÞìïõ, ÁóðñïâÜëôá- ÂñáóíÜ, óôïí ðñïáýëéï ÷þñï ôïõ Ãõìíáóßïõ-Ëõêåßïõ ôçò ðåñéï÷Þò. Ç åßóïäïò åßíáé åëåýèåñç êáé ïé åðéóêÝøåéò ðñáãìáôïðïéïýíôáé êáôüðéí ôçëåöùíéêÞò óõíåííïÞóåùò óôá ôçëÝöùíá 23970-26666 & 22202. Ðåñéóóüôåñåò ðëçñïöïñßåò ãéá ôç ëåéôïõñãßá ôïõ ÊÝíôñïõ õðÜñ÷ïõí óôç óåëßäá www.kpstrymonikos.gr. Õðåýèõíç ÊÝíôñïõ Ðëçñïöüñçóçò: Ðáðáðëïýäç Åõáããåëßá, ×çìéêüò Óýíôáîç êåéìÝíïõ, öùôïãñáöéêü õëéêü: Ðáðáðëïýäç Åõáããåëßá 38

Ðåñßðëïõò

Ðåñßðëïõò

39

ËÅÍÁ ÌÁÍÉÁÔÇ

Ο έρωτας σε art μετάφραση

Ç ËÅÍÁ ÌÁÍÉÁÔÇ ãåííÞèçêå óôçí ÁèÞíá ôï 1966. Ìå Ðôõ÷ßï Ïéêïíïìéêþí Åðéóôçìþí êáé Ìåôáðôõ÷éáêü Åõñùðáúêþí Óðïõäþí, Ý÷åé ðáñáêïëïõèÞóåé ìáèÞìáôá ãñáöéóôéêÞò, äéáêüóìçóçò êáé êåñáìéêÞò, åíþ åñãÜæåôáé ùò Õðåýèõíç Äçìïóßùí Ó÷Ýóåùí êáé ôïõ Ãñáöåßïõ Äéáóýíäåóçò ôïõ Ïéêïíïìéêïý Ðáíåðéóôçìßïõ Áèçíþí. Ìå ôçí ÝêäïóÞ ôçò «ï Ýñùôáò óå art ìåôÜöñáóç» ç ËÝíá ìïéñÜæåôáé ìáæß ìáò ôçí ðñïóùðéêÞ ôçò «âïõôéÜ óôçí ôÝ÷íç», ìéá ðñïóðÜèåéá ðïõ îåêßíçóå ôïí ÄåêÝìâñéï ôïõ 2002 êáé ïëïêëÞñùóå ôïí ÍïÝìâñéï ôïõ 2005, ìå ôçí êáôáóêåõÞ ÷ñçóôéêþí êáé äéáêïóìçôéêþí áíôéêåéìÝíùí ðïõ Ý÷ïõí ôçí äõíáôüôçôá íá ìåôáìïñöþóïõí ôïí ïéêåßï, êáèçìåñéíü ÷þñï êáé êáôáöýãéü ìáò óå ôÝ÷íç (Þ ìÞðùò ôçí ßäéá ôçí ôÝ÷íç óå ÷þñï ìáò;). ¼ðùò êáé íá Ý÷åé, ôï óßãïõñï åßíáé üôé ç ðïëõó÷éäÞò êáëëéôå÷íéêÞ áíáæÞôçóÞ ôçò êáôáëÞãåé óôï íá ìåôáôñÝðåé ôçí ôÝ÷íç óå êáèçìåñéíÞ õðüèåóç üëùí ìáò. Ôá áíôéêåßìåíá ôÝ÷íçò ôçò ËÝíáò ÌáíéÜôç, åßôå áðïìïíùìÝíá, åßôå óõíõðÜñ÷ïíôáò ìå Üëëá óôïí ÷þñï, óõíäõÜæïõí ìïíáäéêÜ, êáëáßóèçôá êáé ó÷åäüí ìå ðïéçôéêü ôñüðï öõóéêÜ õëéêÜ, üðùò ç ðÝôñá, ôï îýëï, ôï ìÝôáëëï, ôï íåñü, ï ðçëüò, ìå Üëëá ôå÷íçôÜ, üðùò ôï ÷çìéêü

÷ñþìá, ôï ðëáóôéêü, ôï ðëÝîé ãêëáò êáé ôçí öùôïãñáößá, äß÷ùò íá îåíßæïõí. ÄéáêïóìçôéêÜ ôïß÷ïõ, ôñáðÝæéá-ðáæë, êáèñÝöôåò, êåñáìéêÜ, ðáñáâÜí, öùôéóôéêÝò óõíèÝóåéò, êïõôÜêéá êáé êáèßóìáôá ðáßæïõí ìå ñïìáíôéêÞ äéÜèåóç ìáæß ìå óêéÝò êáé ÷ñþìáôá êÜôù áðü ìéá ÷áìçëÞ, çëåêôñéêÞ ëÜìðá, åíþ áðïêôïýí ýöïò, ýøïò, üãêï êáé óôáèåñüôçôá ìå ôçí äõíáôÞ åéóâïëÞ ôïõ ìåóïãåéáêïý Þëéïõ áðü êÜðïéá ìðáëêïíüðïñôá. Ç áíôßèåóç áõôÞ èõìßæåé äýï ÷áñáêôçñéóôéêÜ ðïõ óõíõðÜñ÷ïõí óôçí óýã÷ñïíç, ÷åéñáöåôçìÝíç ãõíáßêá êáé ÷áñÜæïõí ôçí ðïñåßá ôçò, ôçí åõáéóèçóßá êáé ôçí äõíáìéêüôçôá. Éäéáßôåñç áíáöïñÜ áîßæåé êáé óôá åîáéñåôéêÜ ÷ñþìáôá ôçò ËÝíáò. Ðïëý÷ñùìá áíôéêåßìåíá êáé üìùò ôüóï áðáëÜ óôçí åðßäñáóÞ ôïõò, ìåôáäßäïõí äéÜèåóç ãéá æùÞ. Ï ðáëìüò ôçò óýíèåóÞò ôùí ÷ñùìÜôùí áõôþí êáé ïé åíôÜóåéò ôïõò, ðñïóäßäïõí óôï Ýñãï ìéá ìïõóéêüôçôá ðïõ åêðÝìðåé öùò êáé èåñìüôçôá. Áêüìç êáé áí óôï Íáõôéêü Ìïõóåßï ôçò ÅëëÜäïò ç äéêÞ ìáò «èáëáóóéíÞ» áíáæÞôçóç äåí óõíäÝåôáé Üìåóá ìå ôçí êáëëéôå÷íéêÞ ðáñáãùãÞ ôçò ößëçò ËÝíáò ÌáíéÜôç, äåí ìðïñïýìå íá ìåßíïõìå áóõãêßíçôïé áðü ìéá ôÝôïéá öèáóìÝíç äçìéïõñãßá êáé íá ìçí ôçò åõ÷çèïýìå íá óõíå÷ßóåé ôéò «âïõôéÝò» ôçò óå ðïëëÜ áêüìç «ãÜñãáñá íåñÜ» ôçò ôÝ÷íçò. ×Üñçò ÔïñôïñÝëçò Ðáéäáãùãüò - ÌïõóåéïãñÜöïò

40

Ðåñßðëïõò

ÊÁÑÌÅÍ ÅËÅÕÈÅÑÉÏÕ

«Ç èçëõêÞ ðëåõñÜ ôçò ðíåõìáôéêüôçôáò» ¸êèåóç æùãñáöéêÞò ôçò ÊÜñìåí Åëåõèåñßïõ

«ÌÉÁ ÅÉÊÏÍÁ ×ÉËÉÅÓ ËÅÎÅÉÓ», êáé ôçí Üðïøç áõôÞ õðïóôçñßæïõí êáëëéôÝ÷íåò, åðéóôÞìïíåò áëëÜ êáé áðëïß Üíèñùðïé ïé ïðïßïé áíáêáëýðôïõí ìÝóá áðü ôéò åéêüíåò ôïí êüóìï êáé ôïí åáõôü ôïõò, ÷ñçóéìïðïéþíôáò ôåò ðáñÜëëçëá êáé ùò åêöñáóôéêÜ ìÝóá ãéá íá åðéêïéíùíÞóïõí ìå ôïí ðåñßãõñü ôïõò. Ç åéêáóôéêÞ äçìéïõñãßá ôçò ÊÜñìåí Åëåõèåñßïõ ìÝëïõò êáé ößëçò ôïõ Íáõôéêïý Ìïõóåßïõ ç ïðïßá óõíäõÜæåé ôçí éäéüôçôá ôçò æùãñÜöïõ áëëÜ êáé ôçò øõ÷ïèåñáðåýôñéáò ôï åðéâåâáéþíåé ìå ôïí êáëýôåñï ôñüðï. Ç ÝêèåóÞ ôçò ìå ôßôëï «Ç èçëõêÞ ðëåõñÜ ôçò ðíåõìáôéêüôçôáò» ðïõ åãêáéíéÜóôçêå ôï ÓÜââáôï 18 Öåâñïõáñßïõ 2006 óôï ÷þñï äçìéïõñãéêÞò Ýêöñáóçò êáé øõ÷éêÞò áíÜðôõîçò «Óýíèåóç» (ÐåñãÜìïõ 23, Ðë. ÁôôéêÞò) áðïêÜëõøå Ýíáí Üíèñùðï ìå âáèéÜ ãíþóç ôïõ ÷åéñéóìïý ôïõ ÷ñþìáôïò êáé ôïõ ó÷åäßïõ, áëëÜ êõñßùò ìéá åðéóôÞìïíá ç ïðïßá ÷ñçóéìïðïéåß ìå ôïí êáëýôåñï ôñüðï ôçí åéêüíá ùò ìÝóï Ýêöñáóçò ôùí óõíáéóèçìÜôùí ôçò. Ç åìðåéñßá ôçò êáò Åëåõèåñßïõ ùò åéêáóôéêÞò øõ÷ï-èåñáðåýôñéáò ìå ðáéäéÜ, åöÞâïõò êáé åíÞëéêåò, áôïìéêÜ êáé óå ïìÜäåò, óôçí ÅëëÜäá êáé óôï åîùôåñéêü, êáèþò êáé ç óõíåñãáóßá ôçò ìå öïñåßò üðùò ôï Äßêôõï Ãõíáéêþí Åõñþðçò êáé ôï ÊÝíôñï Èåñáðåßáò ÅîáñôçìÝíùí Áôüìùí, ôçí Ý÷ïõí ðñïéêßóåé ìå ìéá åîáéñåôéêÞ éêáíüôçôá íá áðïôõðþíåé óôïí êáìâÜ ü,ôé äåí ìðïñåß íá åêöñáóôåß ìå ëÝîåéò... Ç æùãñáöéêÞ åî Üëëïõ ÷ñçóéìïðïéÞèçêå áðü ôïí Üíèñùðï ôçò ðñïúóôïñéêÞò åðï÷Þò ùò ìÝóïí Ýêöñáóçò êáé åðéêïéíùíßáò ðïëý ðéï ðñéí áðü ôçí

ãëþóóá... Áîßæåé íá óçìåéùèåß üôé üëá ôá Ýóïäá áðü ôçí ðþëçóç Ýñãùí ôçò ÊÜñìåí Åëåõèåñßïõ ðáñá÷ùñÞèçêáí óôï «Äßêôõï Ãõíáéêþí Åõñþðçò» ãéá ôçí õðïóôÞñéîç ôçò äñÜóçò ôïõ ïñãáíéóìïý êáôÜ ôçò êáêïðïßçóçò ãõíáéêþí êáé ðáéäéþí, ðïõ äõóôõ÷þò êéíäõíåýåé íá êëåßóåé ëüãù óïâáñþí ðñïâëçìÜôùí (ãéá ôçí äñÜóç ôïõ ïñãáíéóìïý ìðïñåß íá åíçìåñùèåß êáíåßò óôï 800.11.88881. Ãéá êëÞóåéò áðü êéíçôü óôï 210 77 86 800). Óôçí Ýêèåóç ðáñåõñÝèçóáí ç Ðñüåäñïò ôïõ ÍÌÅ êáé ï íáýáñ÷ïò É. Ðáëïýìðçò. Óôá ðëáßóéá ôçò Ýêèåóçò, ç åðéóôçìïíéêÞ õðåýèõíïò ôïõ êÝíôñïõ “Óýíèåóç”, ¢ííá ÁëéöñáãêÞ êáé ç ÊÜñìåí Åëåõèåñßïõ, ðñáãìáôïðïßçóáí ïìÜäåò áõôïãíùóßáò ìÝóá áðü ôçí áöÞãçóç ðáñáìõèéïý, ôá åéêáóôéêÜ êáé ôï èåáôñéêü, ìå ïìÜäåò íÝùí áðü ðñïãñÜììáôá áðåîÜñôçóçò êáé Ô.Å.É. Ïé åéêáóôéêÝò ôÝ÷íåò âïçèïýí ôïí Üíèñùðï íá îåðåñÜóåé ðñïâëÞìáôá óôï óþìá êáé ôçí øõ÷Þ, åíþ ðáñÜëëçëá äßíïõí ôçí åõêáéñßá óå äõóÜñåóôá óõíáéóèÞìáôá (ð.÷. èõìüòÜã÷ïò) íá åêäçëùèïýí ìå ìç êáôáóôñåðôéêü ôñüðï. ÐïëëÝò ó÷åôéêÝò ðëçñïöïñßåò ìðïñåß íá ðÜñåé êáíåßò óõììåôÝ÷ïíôáò óôá åñãáóôÞñéá, ðïõ èá ðñáãìáôïðïéçèïýí óôéò 10, 11 êáé 12 ÌáÀïõ óôïí ÷þñï äçìéïõñãéêÞò Ýêöñáóçò êáé øõ÷éêÞò áíÜðôõîçò Óýíèåóç.

Tçë. 210-6015498. Ñïýëá ×Üúäïõ Ìïõóåéïëüãïò - Éóôïñéêüò ÔÝ÷íçò Ðåñßðëïõò

41

Ôï Nao Victoria

Ðáñïõóßáóç: ×áñÜëáìðïò ÔïñôïñÝëçò Ðáéäáãùãüò - Ìïõóåéïëüãïò ôïõ Í.Ì.Å.

42

Ðåñßðëïõò

óôç Ìáñßíá ôçò ÆÝáò

Ï êáðåôÜíéïò ôïõ ðëïßïõ Ignacio Fernandez Vial, ç Ðñüåäñïò ôïõ Ìïõóåßïõ êáé ï Éóðáíüò ÐñÝóâçò êáôÜ ôçí äéÜñêåéá áíôáëëáãÞò áíáìíçóôéêþí äþñùí.

Ôï Íáõôéêü Ìïõóåßï ôçò ÅëëÜäïò, ç ÉóðáíéêÞ Ðñåóâåßá, ôï Éíóôéôïýôï ÈåñâÜíôåò óôçí ÁèÞíá êáé ç Êïéíïðñáîßá Ìáñßíáò ÆÝáò õðïäÝ÷ôçêáí óôéò 23 Ìáñôßïõ ôï ëåéôïõñãéêü áíôßãñáöï ôïõ éóðáíéêïý éóôïñéêïý ðëïßïõ Nao Victoria.

T

o εντυπωσιακό καράβι ήταν το πρώτο ιστιοφόρο που πραγματοποίησε το γύρο του κόσμου. Το 1519 ο Φερνινάρδος Μαγγελάνος παρουσιάζει στον Βασιλιά Κάρολο Ι το σχέδιό του για περίπλου της γης (μέχρι τότε δεν είχε αποδειχτεί ότι η γη ήταν στρογγυλή). Σκοπός του ταξιδιού ήταν η προσέγγιση των Νήσων των Μπαχαρικών στις Ινδίες από έναν νέο θαλάσσιο δρόμο, αφού οι χερσαίοι δρόμοι στην Ασία ελέγχονταν από τους Μουσουλμάνους και ο θαλάσσιος δρόμος γύρω από την Αφρικανική Ήπειρο από τους Πορτογάλους. Ο Ισπανός Βασιλιάς αποδέχεται το σχέδιο και χρηματοδοτεί την συγκρότηση του «στόλου των μπαχαρικών». Ο στόλος αποτελούμενος από πέντε πλοία, τα Trinidad, San Antonio, Concepción, Santiago και Victoria, με συνολικό πλήρωμα 243 ανδρών και υπό τις διαταγές του Μαγγελάνου ξεκινούν με αρχική κατεύθυνση τα Κανάρια Νησιά, στις 10 Αυγούστου 1519. Στις 2 Μαρτίου 1520, και ενώ τα πέντε πλοία προσπαθούν να πραγματοποιήσουν τον περίπλου της Λατινικής Αμερικής, σε κακοκαιρία, μετά το Μοντεβίδεο, το Santiago βυθίζεται. Περιπλέοντας τα τέσσερα πια πλοία την Παταγονία, τα πληρώματα έρχονται αντιμέτωπα με πείνα και πρωτόγνωρο

κρύο. Στις 27 Νοεμβρίου 1520 το πλήρωμα του San Antonio αποφασίζει να εγκαταλείψει την προσπάθεια και επιστρέφει στην Ισπανία. Τα Concepción, Trinidad και Victoria συνεχίζουν διασχίζοντας τον Ειρηνικό Ωκεανό. Τον Απρίλιο του 1521 πλέουν πια στο Αρχιπέλαγος των Φιλιππίνων. Νιώθουν πια να προσεγγίζουν την Ασία και τονώνεται το ηθικό των πληρωμάτων. Ωστόσο γρήγορα το κλίμα αλλάζει. Σε σύγκρουση με ιθαγενείς σκοτώνεται ο Μαγγελάνος, στις 27 Απριλίου του 1521. Το Concepción βρίσκεται σε άσχημη κατάσταση και αποφασίζεται να καεί ενώ σχεδόν αμέσως μετά, σε σύγκρουση με τους Πορτογάλους, καταλαμβάνεται το Trinidad. Μόνο του πια το Victoria ξεκινά το τελικό στάδιο του ταξιδιού της επιστροφής περιπλέοντας την Αφρικανική Ήπειρο, υπό τις διαταγές του Juan Sebastien del Cano. Στις 8 Σεπτεμβρίου 1522 το πλοίο πλέει πια στα γνώριμα νερά του ανδαλουσιάνικου ποταμού Γουαλδακιβίρ κατευθυνόμενο στο λιμάνι της Σεβίλλης, όπου πλήθος κόσμου περιμένει να το υποδεχτεί με ενθουσιασμό.

To λειτουργικό αντίγραφο του εντυπωσιακού πλοίου κατασκευάστηκε στα πλαίσια της Διεθνούς Έκθεσης EXPO Ðåñßðëïõò

43

Σεβίλλη 1992. Από τότε χρησιμοποιείται για πολιτιστικές εκδηλώσεις, ενώ το 2004 ξεκίνησε την αναβίωση του περιπετειώδους ταξιδιού του 1519, με 20 νεαρούς εθελοντές ιστιοπλόους. Το πλοίο πήρε μέρος στις εκδηλώσεις της Διεθνούς Έκθεσης EXPO Aichi 2005, στην Ιαπωνία.

Ï Ãåíéêüò ÃñáììáôÝáò ôïõ Õðïõñãåßïõ ÅìðïñéêÞò Íáõôéëßáò ê. ÉùÜííçò ÔæùÜííïò

Όπως δήλωσε ο καπετάνιος του πλοίου Ignacio Fernandez Vial, η επίσκεψη του καραβιού στον Πειραιά κατά την επιστροφή του στην Ισπανία, αποτελεί «Φόρο Τιμής» στους Έλληνες που συμμετείχαν στην αποστολή του 1519. Σημειώνεται ότι από το πλήρωμα των 18 ατόμων του Nao Victoria που κατάφερε να επιστρέψει στην Σεβίλλη, οι τέσσερις ήταν Έλληνες. Κατά την παραμονή του πλοίου στην Μαρίνα της Ζέας, πλήθος κόσμου είχε την ευκαιρία να το επισκεφτεί. Παράλληλα, με πρωτοβουλία του Ναυτικού Μουσείου της Ελλάδος και σε συνεργασία με την Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Πειραιά, διοργανώθηκαν εκπαιδευτικές επισκέψεις για σχολεία. Στην αίθουσα εκδηλώσεων του Μουσείου πραγματοποιήθηκαν διαλέξεις από την Ισπανική Πρεσβεία στην σχολή Εμποροπλοιάρχων καθώς και σε άλλα σχολεία.

Ï Íáýáñ÷ïò Ð.Í. å.á. ê. ¢ããåëïò Êüðéôóáò âñáâåýåé ôï ðëÞñùìá ôïõ ðëïßïõ

Τέλος, την Δευτέρα, 27 Μαρτίου, στην επίσημη εκδήλωση υποδοχής του πλοίου από την Ισπανική Πρεσβεία, το Ναυτικό Μουσείο της Ελλάδος πρόσφερε Τιμητικά Διπλώματα στο πλήρωμα καθώς και το Θυρεό του Μουσείου στον καπετάνιο του. Παράλληλα, οι νεαροί θαλασσοπόροι Ισπανοί παρέδωσαν στην Πρόεδρο του Μουσείου Τιμητική Πλακέτα και έδωσαν υπόσχεση Ελληνο-ισπανικής συνάντησης και σε άλλα περιπετειώδη ταξίδια. Στον χαιρετισμό της η Πρόεδρος του Ναυτικού Μουσείου κ. Αναστασία Αναγνωστοπούλου Παλούμπη ανέφερε: «Το Ναυτικό Μουσείο της Ελλάδος εκπροσωπεί μια χώρα με περισσότερο από 100 αιώνες ναυτικής ιστορίας και παράδοσης. Αυτός ο φορέας ξέρει να εκτιμά περισσότερο από τον καθένα και την αξία του ναυτικού εγχειρήματος του Nao Victoria.

Ç äéáäñïìÞ ôïõ Nao Victoria êáôÜ ôïí 16ï áéþíá

Η Ελλάδα δια μέσου του Ναυτικού Μουσείου καλωσορίζει στα νερά της τα νιάτα της Ισπανίας, μιας μεγάλης χώρας επίσης ναυτικής, με πολλά επιτεύγματα παγκόσμιας ακτινοβολίας στη ναυτική ιστορία του κόσμου. Αληθινοί απόγονοι των μεγάλων τους θαλασσοπόρων προγόνων, οι νεαροί Ισπανοί μας τιμούν σήμερα με την παρουσία τους εδώ στο ναύσταθμο των Τριήρεων της Σαλαμίνας. Με τη σειρά μας κι εμείς θα θέλαμε να τους χαρίσουμε ένα μικρό αναμνηστικό της εδώ τους επίσκεψής τους σαν κατευόδιο και σαν ευχή για γρήγορο γυρισμό στην όμορφη πατρίδα τους».

Ç äéáäñïìÞ ôïõ ëåéôïõñãéêïý áíôéãñÜöïõ ôïõ Nao Victoria êáôÜ ôïí 21ï áéþíá

Ðåñßðëïõò

45

Ôï Íáõôéêü Ìïõóåßï ôçò ÅëëÜäïò åõ÷áñéóôåß èåñìÜ ôçí ìåãáëýôåñç áêôïðëïúêÞ Åôáéñåßá ôçò ÅëëÜäïò, ôçí Hellenic Seaways, êáé ôï Äéïéêçôéêü ôçò Óõìâïýëéï, ðïõ áðïôåëåßôáé áðü ôïõò êõñßïõò Ê. Êëçñïíüìï (Ðñüåäñï), Å. ÊïõëåíôÜêç (¢ Áíôéðñüåäñï), Ð. Ëáóêáñßäç (´Áíôéðñüåäñï), Ã. Óôñßôæç (Äéåõèýíïíôá Óýìâïõëï), Á. Áãáðçôü, Ð. ÊáóáðÜêç, È. ÊïõìáíôÜêç, Ã. Ðïëïãéþñãç, Ó. ÓáññÞ, É. Óâüêï êáé Ì. ÂáâïõñÜêç (ÌÝëç), ãéá ôçí óçìáíôéêÞ ÷ïñçãßá ðïõ ðñïóÝöåñáí õðÝñ ôùí óêïðþí ôïõ Ìïõóåßïõ êáé ôçò óõíÝ÷åéáò ôïõ åñåõíçôéêïý, ðïëéôéóôéêïý êáé ðáéäáãùãéêïý ôïõ Ýñãïõ. ÔÝôïéåò ðñÜîçò áëëçëåããýçò áðïäåéêíýïõí ôçí êïéíùíéêÞ åõáéóèçóßá ìéáò óõíå÷þò åêóõã÷ñïíéæüìåíçò Åôáéñåßáò ðïõ ìå áíáíåùìÝíï óôüëï êáé áíáâáèìéóìÝíåò õðçñåóßåò äñáóôçñéïðïéåßôáé óôï Áéãáßï êáé ôçí ÁäñéáôéêÞ ÈÜëáóóá, ìåôáöÝñïíôáò åôçóßùò 6.000.000 ðåñßðïõ åðéâÜôåò, 660.000 É.×. ï÷Þìáôá êáé 105.000 öïñôçãÜ äéáíýïíôáò 1.630.000 íáõôéêÜ ìßëéá óå 28.500 äñïìïëüãéá. Óáò åõ÷áñéóôïýìå êáé óáò åõ÷üìáóôå ÊáëÜ Ôáîßäéá.

HELLENIC SEAWAYS Áéôùëéêïý 2 êáé ÁêôÞ Êïíäýëç, ÐåéñáéÜò 185 45, Ôçë.: 210 4199102-103, fax: 210 4116100, E-mail: info@hellenicseaways.gr, Webside: www.hellenicseaways.gr

Ô

ï Íáõôéêü Ìïõóåßï ôçò ÅëëÜäïò åðéèõìåß íá åêöñÜóåé ôçí åõãíùìïóýíç êáé ôéò åõ÷áñéóôßåò ôïõ óôï ßäñõìá «Áéêáôåñßíç Ëáóêáñßäç» ãéá ôçí óõìðáñÜóôáóÞ ôïõ óôï Ýñãï ôïõ Ìïõóåßïõ ðïõ Ý÷åé åêöñáóôåß ìå ðïëëïýò ôñüðïõò, üðùò ÷ïñçãßåò áëëÜ êáé åîáóöÜëéóç ôå÷íïëïãéêïý åîïðëéóìïý ðïõ Ýëåéðå áðü ôïí ïñãáíéóìü êáé äõó÷Ýñáéíå ôçí ëåéôïõñãßá ôïõ.

Éäñõìá «Áéêáôåñßíç Ëáóêáñßäç»

Ïé ðñïóöïñÝò ôïõ éäñýìáôïò «Áéêáôåñßíç Ëáóêáñßäç» áðïôåëïýí Ýìðñáêôç áðüäåéîç ôçò åõáéóèçóßáò ôïõ ãéá ôçí óôÞñéîç ôïõ ðïëéôéóìïý êáé ôçò åêðáßäåõóçò. Ôï ßäñõìá îåêßíçóå ôçí äñÜóç ôïõ ôï ÄåêÝìâñéï ôïõ 1993. Éäñýèçêå áðü ôïí Êùíóôáíôßíï Ëáóêáñßäç óôçí ìíÞìç ôçò óõæýãïõ ôïõ Áéêáôåñßíç. Ç Áéêáôåñßíç Ëáóêáñßäç ãåííÞèçêå óôïí ÐåéñáéÜ. Áðïöïßôçóå áðü ôï ÁìåñéêÜíéêï ÊïëÝãéï ÈçëÝùí êáé óðïýäáóå ÏéêïíïìéêÜ óôçí ÅìðïñéêÞ Ó÷ïëÞ ôïõ ÐåéñáéÜ. Ìå ôïí Êùíóôáíôßíï Ëáóêáñßäç áðÝêôçóå äõï ãéïõò, ôïí ÐÜíï êáé ôïí ÈáíÜóç. ÄñáóôçñéïðïéÞèçêå óçìáíôéêÜ óôçí óôÞñéîç ãõíáéêþí ðïõ Ý÷ñéæáí âïçèåßáò. Ìáæß ìå ôéò äýï áäåëöÝò ôçò, ÍáõóéêÜ Ëçìíáßïõ êáé Ìßíá ÔïñíÜñïõ, ßäñõóáí ôç ×.Å.Í. ÍÝïõ ÖáëÞñïõ, ðñïóöÝñïíôáò öñïíôßäá óå ðñüóöõãåò êïñßôóéá áðü ôç Ñïõìáíßá, ôç Ñùóßá êáé Üëëåò áíáôïëéêÝò ÷þñåò. Ôï 1955 åêëÝ÷ôçêå óôï Äéïéêçôéêü Óõìâïýëéï ôçò ×.Å.Í. ÅëëÜäïò êáé åðß ìßá 30åôßá õðçñÝôçóå åðéôõ÷þò êáé ìå áöïóßùóç ùò ìÝëïò ôçò ÅêôåëåóôéêÞò ÅðéôñïðÞò, êáé Üëëùí åðéôñïðþí, ôïõ Ä.Ó. êáé óáí Áíôéðñüåäñüò ôçò. Óôçí 13÷ñïíç ðïñåßá ôïõ ôï ßäñõìá «Áéêáôåñßíç Ëáóêáñßäç» Ý÷åé íá åðéäåßîåé ðïëýðëåõñï Ýñãï êáé óõíå÷Þ ðáñïõóßá óôá ðïëéôéóôéêÜ êáé åêðáéäåõôéêÜ äñþìåíá ôçò ÷þñáò ìáò. Ç âéâëéïèÞêç «Áéêáôåñßíç Ëáóêáñßäç», ìå 15.00 0 ôßôëïõò âéâëßùí Þäç, óõíå÷þò åìðëïõôßæåôáé. Äéïñãáíþíïíôáé áöéåñþìáôá ãéá Åëëçíßäåò Äçìéïõñãïýò, åêðáéäåõôéêÜ ðñïãñÜììáôá, óåìéíÜñéá êáé äéáëÝîåéò, ëïãïôå÷íéêïß äéáãùíéóìïß, åêäüóåéò, êáé Üëëåò ðïëëÝò óçìáíôéêÝò äñÜóåéò. Ôï ðñüãñáììá ôïõ Éäñýìáôïò ìðïñåßôå íá ðëçñïöïñçèåßôå óôçí éóôïóåëßäá www.klasklibrary.gr Ðåñßðëïõò

47

ôï 13ï OSCAR

Toõ È. Ñ. ÌùñáÀôç

3ïìÝñïò

O ÐËÏÉÁÑ×ÏÓ ÔÏÕ ÔÉÔÁÍÉÊÏÕ ÊÁÉ ÏÉ ÁÎÉÙÌÁÔÉÊÏÉ ÔÏÕ: ÅÊÁÍÁÍ Ï,ÔÉ ÌÐÏÑÏÕÓÁÍ;

”Ôï ÄéêáóôÞñéï, Ý÷ïíôáò ðñïóåêôéêÜ åñåõíÞóåé üëåò ôéò ðåñéðôþóåéò áõôïý ôïõ íáõôéêïý áôõ÷Þìáôïò, äçëþíåé, ãéá ôïõò ëüãïõò ðïõ áíáöÝñïíôáé óôï óõíçììÝíï ðáñÜñôçìá, üôé ôï íáõÜãéï ôïõ ðëïßïõ ïöåßëåôáé óå ðñüóêñïõóç ìå ðáãüâïõíï, ðïõ Þôáí áðïôÝëåóìá ôçò õðåñâïëéêÞò ôá÷ýôçôáò ìå ôçí ïðïßá ôï ðëïßï ôáîßäåõå».

Äåí åßíáé ìüíï ç äéêÞ ìïõ ãíþìç áëëÜ êáé ðïëëþí Üëëùí üôé ãéá ü,ôé óõíÝâç åêåßíï ôï âñÜäõ, ôçí ìåãáëýôåñç åõèýíç áðü üëï ôï ðëÞñùìá ôïõ Ôéôáíéêïý ôçí öÝñåé ôï «ðëÞñùìá êáôáóôñþìáôïò» äçëáäÞ ïé Áîéùìáôéêïß ôïõ Ôéôáíéêïý, ìå ëßãá ëüãéá «ç ãÝöõñá» ôïõ ðëïßïõ. Áîßæåé íá ñßîïõìå ìéá ãñÞãïñç ìáôéÜ ðïéïé Þôáí áõôïß ïé Áîéùìáôéêïß.

10 Éïõëßïõ 1912, Lord Mersey, Ðñüåäñïò ÁíáêñéôéêÞò ÅðéôñïðÞò

EdwardJohn Smith, Ðëïßáñ÷ïò ôïõ Ôéôáíéêïý, åôþí 65.

Henry Tringle Wilde, ÅðéêåöáëÞò Õðïðëïßáñ÷ïò, åôþí 40.

WilliamMcMaster Murdoch, 1ïò Õðïðëïßáñ÷ïò, åôþí 40.

Charles Herbet Lightoller, 2ïò Õðïðëïßáñ÷ïò, åôþí 38.

Herbert John Pitman, 3ïò Õðïðëïßáñ÷ïò, åôþí 34.

Joseph Groves Boxhall, 4ïò Õðïðëïßáñ÷ïò, åôþí 28.

Harold Godfrey Lowe, 5ïò Õðïðëïßáñ÷ïò, åôþí 30.

James Paul Moody, 6ïò Õðïðëïßáñ÷ïò, åôþí 25.

Á

õôÞ Þôáí ç åéóáãùãÞ ôçò ðïëõóÝëéäçò áðüöáóçò ðïõ åîÝäùóå ç ÂñåôáíéêÞ ÁíáêñéôéêÞ ÅðéôñïðÞ ìå ôï ðÝñáò ôùí áíáêñßóåùí. Áí êáé ï Capt. Smith äåí áíáöÝñåôáé ïíïìáóôéêÜ óôçí ùò Üíù åéóáãùãÞ, åßíáé ïëïêÜèáñï üôé èåùñåßôáé ï êýñéïò õðåýèõíïò ôïõ íáõáãßïõ ôïõ Ôéôáíéêïý êáé êáô’ åðÝêôáóç ôïõ èáíÜôïõ ðåñßðïõ 1500 áôüìùí. Ãéá ôçí ôá÷ýôçôá ìå ôçí ïðïßá Ýíá ðëïßï ôáîéäåýåé, ï ìüíïò õðåýèõíïò åßíáé ï êáðåôÜíéïò ôïõ. ÌåñéêÜ ÷ñüíéá ðñéí, äçëáäÞ óôï 1880 ï Smith õðçñåôïýóå óáí 4ïò Õðïðëïßáñ÷ïò óôï ðëïßï Celtic ôçò White Star Line. Ðëïßáñ÷ïò ôïõ ðëïßïõ Þôáí ï Capt. H. Perry, áðü ôïõò ðëÝïí Ýìðåéñïõò ÐëïéÜñ÷ïõò ôçò åôáéñßáò.

KáôÜ ôç äéÜñêåéá åíüò ôáîéäéïý, ôï Celtic óõãêñïýóôçêå ìå ôï ðëïßï Britanic (ôçò White Star Line êáé áõôü êáé ðñïôïãåíÝóôåñï ôïõ Üëëïõ Britanic, áäåëöïý ðëïßïõ ôïõ Ôéôáíéêïý) ëüãù êáêÞò ïñáôüôçôáò áðü ïìß÷ëç. ÔÝóóåñéò åðéâÜôåò ôïõ Britanic óêïôþèçêáí êáé ðïëëïß ôñáõìáôßóôçêáí. Óôéò áíáêñßóåéò ðïõ Ýãéíáí ìåôÜ áðü ôï ãåãïíüò áõôü, ç ÁíáêñéôéêÞ ÅðéôñïðÞ êáôÝëçîå óôï óõìðÝñáóìá üôé êýñéïé õðåýèõíïé Þôáí ïé äýï Ðëïßáñ÷ïé. Ãéá ôïí Ðëïßáñ÷ï ôïõ Britanic óõãêåêñéìÝíá åéðþèçêå ðùò èá ìðïñïýóå íá áðïöýãåé ôçí óýãêñïõóç åÜí ôï ðëïßï ôïõ ôáîßäåõå ìå ðïëý ìéêñüôåñç ôá÷ýôçôá ëüãù ôçò ïìß÷ëçò. Óßãïõñá ï Smith, óáí 4ïò áîéùìáôéêüò ãÝöõñáò ôïõ Britanic, èá ãíþñéæå ôé áêñéâþò Ýãéíå åêåßíç ôçí ìÝñá êáèþò åðßóçò, èá ãíþñéæå ðïëý êáëÜ ðïéá Þôáí ç ôåëéêÞ áðüöáóç ôçò ÅðéôñïðÞò ãéá ôïí Ðëïßáñ÷ü ôïõ: ÕðåñâïëéêÞ ôá÷ýôçôá êÜôù áðü áíôßîïåò êáéñéêÝò óõíèÞêåò (ïìß÷ëç). ¢ñáãå, ÷ñüíéá ìåôÜ, îÝ÷áóå ï Smith áõôü ôï ôüóï óçìáíôéêü ãåãïíüò êáé äåí ðÞñå êÜðïéï ìÜèçìá; 48

Ðåñßðëïõò

¼óïé áíáãñÜöïíôáé ìå êáëëéãñáöéêïýò ÷áñáêôÞñåò ðíßãçêáí óôï íáõÜãéï. Åðßóçò, ïé ôñåéò ðñþôïé, åß÷áí õðçñåôÞóåé ìáæß óôï Olympic, üôáí Ðëïßáñ÷ïò Þôáí ï Smith. «...Ç áäéáöïñßá ôïõ (Smith) ðñïò ôïí êßíäõíï, Þôáí Ýíáò áðü ôïõò Ýììåóïõò ëüãïõò ðïõ óõíÝâáëáí óôï íá ãßíåé áõôÞ ç Üäéêç ôñáãùäßá. Ãéá üëïõò åìÜò ðïõ ôïí îÝñáìå ðïëý êáëÜ, ü÷é ìå èõìü áëëÜ ìå ëýðç, åðéññßðôïõìå ìéá óõãêåêñéìÝíç êáôçãïñßá åíáíôßïí ôïõ, õðåñ-åìðéóôïóýíç êáé áìÝëåéá óôï íá ëÜâåé õð’ üøç ôïõ ôá åðáíåéëçììÝíá ìçíýìáôá ðñïåéäïðïéÞóåéò ðïõ ôïõ Ýóôåéëáí (ãéá ôá ðáãüâïõíá)... Ç ãíþóç êáé ç ðåßñá ôïõ þóôå íá áäéáöïñåß ùò ðñïò ôïí êßíäõíï, üôáí Üëëá, ëéãüôåñï äéÜóçìá ðëïßá, äéðëáóßáæáí ôéò óêïðéÝò ôïõò Þ óôáìáôïýóáí ôéò ìç÷áíÝò ôïõò, äåí äéêáéïëïãåß õðïèÝóåéò, åéêáóßåò Þ èåùñßåò. Ç åðéóôÞìç óôçí íáõðçãéêÞ õðïôßèåôáé üôé åß÷å êáôáöÝñåé ôï ôÝëåéï êáé üôé åß÷å ðåé ôçí ôåëåõôáßá ôçò ëÝîç. Ç êõñéáñ÷ßá óôïõò ùêåáíïýò, åß÷å ðëÝïí åðéôåõ÷èåß.. ÁëëÜ, áõôÞ ç õðåñ-åìðéóôïóýíç, öáßíåôáé üôé åß÷å ðëÝïí íáñêþóåé ôéò éêáíüôçôåò ðïõ Ýðñåðå, ùò óõíÞèùò, íá åõñßóêïíôáé óå åãñÞãïñóç. Ìå ôá ìçíýìáôá ðñïåéäïðïéÞóåéò áðü áóýñìáôïõò íá ðëáíþíôáé óôçí áôìüóöáéñá, ïé èåñìáóôÝò óôçí ìç÷áíÞ ôñïöïäïôïýóáí ôéò öùôéÝò ìå öñÝóêï êÜñâïõíï, åðéôõã÷Üíïíôáò óå áõôÞí ôçí åðéêßíäõíç ðåñéï÷Þ ôçí ìÝãéóôç ôá÷ýôçôá ôïõ ðëïßïõ...» Áõôü åßíáé ôï êïììÜôé ôïõ êåéìÝíïõ ðïõ áíáöÝñåôáé óôïí Ðëïßáñ÷ï Smith, áðü ôçí ôåëéêÞ áíáöïñÜ ôïõ ÃåñïõóéáóôÞ

Allan Smith, ÐñïÝäñïõ ôçò ÁíáêñéôéêÞò ÅðéôñïðÞò ôçò ÁìåñéêÞò, ðïõ äüèçêå óôçí äçìïóéüôçôá óôéò 28 ÌáÀïõ 1912. Êáé åäþ, ãßíåôáé ìéá êáô’ åõèåßáí áíáöïñÜ óôïí Ðëïßáñ÷ï Smith áðü ôïí óõíïíüìáôï ôïõ ÁìåñéêÜíï ÃåñïõóéáóôÞ, êáé åéäéêüôåñá óôçí áäéáöïñßá ôïõ íá ëÜâåé üëá ôá áðáñáßôçôá ðñüóèåôá ìÝôñá ðïõ Ýðñåðå íá ðáñèïýí åî áéôßáò ôçò ðáñïõóßáò ôùí ðÜãùí. Ìéáò áäéáöïñßáò ðïõ ðÞãáæå ü÷é ìüíï áðü ôçí õðÝñìåôñç åìðéóôïóýíç ðïõ åß÷å ï Smith ãéá ôéò éêáíüôçôÝò ôïõ, áëëÜ êáé áðü ôçí õðÝñìåôñç åìðéóôïóýíç ðïõ åß÷å áðïêôÞóåé âëÝðïíôáò ôá åðéôåýãìáôá ôçò åðéóôÞìçò êáé ôçò ôå÷íïëïãßáò íá êõñéáñ÷ïýí ðëÝïí ðÜíù óôá óôïé÷åßá ôçò Öýóçò. ¼ðùò áíáöÝñáìå ðéï ðñéí, ï Õðïðëïßáñ÷ïò Murdoch äåí ìðïñåß íá êáôáäéêáóèåß ãéá ôçí êßíçóç ðïõ Ýêáíå íá áðïöýãåé ôï ðáãüâïõíï. Ôá ÷ñïíéêÜ üñéá ðïõ åß÷å óôçí äéÜèåóÞ ôïõ Þôáí ó÷åäüí áíýðáñêôá. Åî Üëëïõ, êáìéÜ ìïìöÞ Þ åõèýíç äåí ôïõ êáôáëïãßóôçêå ðïôÝ. Ç ðáñïõóßá óôï ðëïßï ôïõ ðëïéïêôÞôç Bruce Ismay óßãïõñá Ýöåñíå ôïí Smith óå äåýôåñç èÝóç éåñáñ÷ßáò óôï ðëïßï ü÷é ìåí ôõðéêÜ áëëÜ óßãïõñá ïõóéáóôéêÜ. Óýìöùíá ìå ìáñôõñßåò ï Ismay ðïíôÜñéæå ðïëý óôçí Üöéîç ôïõ Ôéôáíéêïý óôç ÍÝá Õüñêç ôçí ðñïó÷åäéáóìÝíç ìÝñá êáé þñá ðñÜãìá ðïõ èá åß÷å ôïíßóåé óôïí Smith. Èá ðåñßìåíå öõóéêÜ üôé ôï ðëïßï èá Ýìðáéíå ðáíçãõñéêÜ óôçí ÍÝá Õüñêç áêïëïõèïýìåíï áðü ðïëëÜ ìéêñÜ ðëïßá êáé óêÜöç ðïõ èá óöýñéæáí ãéá ôçí Üöéîç ôïõ ìåãáëýôåñïõ êéíçôïý êáôáóêåõÜóìáôïò ðïõ åß÷å ìÝ÷ñé ôüôå íá åðéäåßîåé ï Üíèñùðïò, åíüò ðëïßïõ ðïõ åß÷å ôçí ôý÷ç íá áíÞêåé óôçí åôáéñåßá ðïõ Þôáí äéåõèõíôÞò. Êáé ßóùò íá åß÷å Þäç öáíôáóôåß ôïõò ðç÷áßïõò ôßôëïõò ôùí åöçìåñßäùí. Áëïßìïíï.

50

Ðåñßðëïõò

ÕðÞñîáí ðñÜãìáôé ðç÷áßïé ôßôëïé áëëÜ ü÷é ìå ôï ðåñéå÷üìåíï ðïõ èá Þèåëå ï Ismay. Èåùñåßôáé ëïéðüí ðïëý ðéèáíüí íá åß÷å ðéÝóåé ôïí Smith ãéá ôçí óðïõäáéüôçôá ôçò Üöéîçò ôïõ Ôéôáíéêïý óýìöùíá ìå ôï ðñüãñáììá êáé ãé áõôü ôïí ëüãï, êÜðïéá ó÷åôéêÞ ìåßùóç ôçò ôá÷ýôçôáò ôïõ ðëïßïõ áðü ôïí Smith íá Þôáí êÜôé ôï áðáãïñåõôéêü. Ï Ismay, êáôáèÝôoíôáò êáé óôéò äýï ÁíáêñéôéêÝò ÅðéôñïðÝò åßðå ðùò ï Smith ôïí åíçìÝñùóå ðùò «ç æçìéÜ åßíáé ìÜëëïí ðïëý óïâáñÞ» áëëÜ äåí ôïõ åßðå ðïôÝ ðùò ï Ôéôáíéêüò ðñüêåéôáé íá âïõëéÜîåé. Áí êáé óôéò äýï êéíçìáôïãñáöéêÝò ôáéíßåò, ï Ismay öáßíåôáé ðáñþí ôçí þñá ðïõ ï íáõðçãüò Andrews áíáêïéíþíåé óôïí Smith üôé ï Ôéôáíéêüò ðñüêåéôáé íá âïõëéÜîåé óå ìéÜìéóç ìå äýï þñåò ðåñßðïõ, ï Ismay óôéò êáôáèÝóåéò ôïõ ëÝåé Üëëá ðñÜãìáôá. Ãéáôß; Èá ôï äïýìå ðéï êÜôù. Ôï ìüíï ðïõ îÝñïõìå åßíáé üôé ï Smith Ýäùóå åíôïëÞ ãéá ðñïåôïéìáóßá êáé êáèÝëêõóç ôùí óùóßâéùí ëåìâþí êáé íá åðéâéâáóèïýí «Ãõíáßêåò êáé ðáéäéÜ ðñþôá» Ý÷ïíôáò ðëçñïöïñçèåß áðü ôïí Andrews üôé ç âýèéóç ôïõ Ôéôáíéêïý åßíáé ôåôåëåóìÝíï ãåãïíüò. Åßíáé ðïëý ðéèáíüí, áõôÞí áêñéâþò ôçí óôéãìÞ ï Smith íá ìçí åß÷å óôï ìõáëü ôïõ ôïí áêñéâÞ áñéèìü ôùí åðéâáôþí óå ãõíáßêåò êáé ðáéäéÜ. Óýìöùíá ìå ôá óôïé÷åßá ðïõ Ý÷ïõí ìÝ÷ñé óÞìåñá åîáêñéâùèåß, áðü ôï óýíïëï ôùí 1.317 åðéâáôþí, ïé ãõíáßêåò êáé ðáéäéÜ Þôáí 512 êáé ïé Üíäñåò 805. Åðßóçò, ôï ðëÞñùìá ôïõ Ôéôáíéêïý Þôáí 908 Üôïìá (Üíäñåò êáé ãõíáßêåò) äçëáäÞ óýíïëï åðéâáéíüíôùí êáé ðëçñþìáôïò 2.225.

Áõôü ðïõ îÝñåé ï Smith óßãïõñá åßíáé üôé ïé óùóßâéåò âÜñêåò ìðïñïýí íá ÷ùñÝóïõí 1.178 Üôïìá, áöÞíïíôáò óôïí êáôáäéêáóìÝíï Ôéôáíéêü 1.047 Üôïìá. ÓêÝöôåôáé ëïéðüí ðùò ðñÝðåé ðñþôá áð’ üëá íá óùèïýí 512 Üôïìá, äçëáäÞ üëåò ïé ãõíáßêåò êáé ðáéäéÜ åðéâÜôåò êáé ìåôÜ ïé õðüëïéðïé, üóïé ðñïëÜâïõí äçëáäÞ. Ç óêÝøç ôïõ åßíáé ðïëý óùóôÞ êáé ëïãéêÞ, èá Ýðñåðå üìùò, êáôÜ ôçí ãíþìç ìïõ, íá Þôáí ðéï ðïëý äéåõêñéíéóôéêüò, üðùò èá äïýìå ðéï êÜôù. ×ùñßò ç þñá íá åßíáé ôåëåßùò åîáêñéâùìÝíç, ðÜíôùò ëßãï ìåôÜ ôá ìåóÜíõ÷ôá, ï Smith êáé ï õðïðëïßáñ÷ïò Boxhall, äéáêñßíïõí ôá öþôá êÜðïéïõ ðëïßïõ ðïõ äåí åßíáé Üëëï áðü ôï Californian üðùò åêôåíÝóôåñá Ý÷åé áíáöåñèåß óôï ó÷åôéêü êåöÜëáéï ôïõ âéâëßïõ. Ãßíïíôáé ðñïóðÜèåéåò ìå ôïí ðñïâïëÝá «ìïñò» ãéá åðéêïéíùíßá áëëÜ ÷ùñßò áðïôÝëåóìá. Ôï ãåãïíüò üìùò åßíáé üôé êÜðïéï ðëïßï õðÜñ÷åé. ÃñÜöôçêå ëïéðüí üôé ï Smith äåí èá åß÷å ôßðïôá íá ÷Üóåé, âÜæïíôáò ìðñïò ôéò ìç÷áíÝò, áíÜðïäá ïëïôá÷þò êáé íá êáôåõèýíåé ôïí Ôéôáíéêü ìå ôçí ðñýìíç ðñïò ôï óçìåßï ðïõ åß÷áí äéáðéóôþóåé ôçí ýðáñîç ôïõ ðëïßïõ. Ìå áõôÞ ôçí êßíçóç, èá åß÷å äýï áðïôåëÝóìáôá. Ðñþôïí èá ðëçóßáæå óå áñêåôÜ êïíôéíÞ áðüóôáóç ôï «Üëëï ðëïßï» þóôå íá õðÜñîåé êáèáñÞ ïñáôÞ åðáöÞ êáé åðéêïéíùíßá ìå ôçí ëÜìðá «ìïñò» êáé äåýôåñïí, ç åéóñïÞ ôùí íåñþí óôá ðñùñáßá ôìÞìáôá èá ìåéþíïôáí óçìáíôéêÜ, ëáíâáíïìÝíïõ õð’ üøéí üôé ï Ôéôáíéêüò èá åêéíåßôï «ðñïò ôá ðßóù». ÖõóéêÜ, ç êáèÝëêõóç ôùí ëÝìâùí äåí èá Þôáí äõíáôÞ óå áõôÞ ôçí ðåñßðôùóç, èá ìðïñïýóå üìùò íá äïêéìÜóåé ãéá Ýíá ìéêñü ÷ñïíéêü äéÜóôçìá ôçí ðñïóÝããéóç óôï Üëëï ðëïßï. Ëýóç ßóùò ôñáâçãìÝíç êáé ðéèáíüí ìç åöáñìüóéìç ìå ôéò åðéêñáôïýóåò óõíèÞêåò. Åí ðÜóç ðåñéðôþóåé, ï Smith Ýðñåðå íá êÜíåé êÜôé. ÔïõëÜ÷éóôïí íá áíáæçôÞóåé êÜðïéá ëýóç Ýóôù êáé ôñáâçãìÝíç Þ íá óêåöôåß êÜðïéá äéáäéêáóßá óõãêáëþíôáò êÜðïéï «óõìâïýëéï» ìå ôïõò áîéùìáôéêïýò ôïõ, ôïí Andrews êáé ãéáôß ü÷é, ôïí Ismay, þóôå íá åîåôÜóïõí üëåò ôéò ðéèáíÝò ðåñéðôþóåéò êáèõóôÝñçóçò ôçò âýèéóçò êáèþò åðßóçò êáé ôçò äéÜóùóçò üóï ôï äõíáôüí ðåñéóóüôåñïõ áñéèìïý åðéâáôþí. ÖõóéêÜ ôÝôïéï «óõìâïýëéï» äåí Ýãéíå ðïôÝ. Äåí áêïýãåôáé ðáñÜîåíï; Óôï óçìåßï áõôü áò äïýìå ôé ôïíßæåé ç ôåëéêÞ áíáöïñÜ ôçò ÁíáêñéôéêÞò ÅðéôñïðÞò ôçò ÁìåñéêÞò äéá ôïõ óôüìáôïò ôïõ ÃåñïõóéáóôÞ Á. Smith ãéá üôé óõíÝâç ìåôÜ ôçí ðñüóêñïõóç 52

Ðåñßðëïõò

ó÷åôéêÜ ìå ôçí ïñãÜíùóç ôïõ ðëçñþìáôïò: «ÕðÜñ÷ïõí åíäåßîåéò ðïõ ìáò ïäÞãçóáí óôï óõìðÝñáóìá üôé ðïôÝ äåí åôÝèç êáôÜóôáóç óõíáãåñìïý (ìåôáîý ôùí áîéùìáôéêþí), üôé ðïôÝ äåí Ýãéíå êáíïíéêÞ óõãêÝíôñùóç ôùí áîéùìáôéêþí Þ êÜðïéá ðñïóðÜèåéá ðåéèáñ÷ßáò êáé üôé ðïôÝ äåí ïñãáíþèçêå Þ äåí îåêßíçóå êÜðïéï ðñüãñáììá áóöáëåßáò. Óôá ôõöëÜ, Ýôñå÷áí ìåôáîý ôïõò, óå óêÜëåò êáé óå äéáäñüìïõò, åíþ ôçí ßäéá óôéãìÞ, Üíäñåò (åðéâÜôåò) êýñéïé ôïõ åáõôïý ôïõò, ìáæåõüíôïõóáí åäþ êáé åêåß óôá êáôáóôñþìáôá, íá ðáñáôçñïýí áâïÞèçôïé ï Ýíáò ôïí Üëëïí Þ íá åíèáñýíïõí üëïõò áõôïýò ðïõ åß÷áí ëéãüôåñï êïõñÜãéï áðü ôïõò ßäéïõò.» Ï Smith êáé êáô’ åðÝêôáóç ôï ðëÞñùìá ôïõ äåí Þîåñáí êáëÜ ôïí Ôéôáíéêü. Êáé ç êáêïôõ÷ßá ôïõò Þôáí íá ôïõò óõìâåß, ü,ôé óõíÝâç, óôï ðáñèåíéêü ôáîåßäé. Ãéá ôéò ôåëåõôáßåò óôéãìÝò ôïõ Smith, ïé áðüøåéò åßíáé óõãêå÷õìÝíåò. Ìåñéêïß åßðáí ðùò êÜðïéá óôéãìÞ, üôáí üëá ðëÝïí åß÷áí êñéèåß, öþíáîå ìå ôïí ôçëåâüá «Be British» (äçëáäÞ íá åßóôå ¢ããëïé) ðñïöáíþò áðåõèõíüìåíïò óôï ðëÞñùìÜ ôïõ êáé êëåßóôçêå óôçí ãÝöõñá ôïõ Ôéôáíéêïý. ¢ëëïé ðÜëé åßðáí ðùò ôïí åßäáí íá êïëõìðÜåé êñáôþíôáò áðü ôçí ìÝóç Ýíá ìùñü ôï ïðïßï êáé ðáñÝäùóå óå ìéá ëÝìâï êáé ìåôÜ íá áðïìáêñýíåôáé. ¢ëëïé ôÝëïò åßðáí ðùò áõôïêôüíçóå ìå ðåñßóôñïöï. ÈÝëù íá ðéóôåýù üôé ç öñÜóç «Be British» äåí Þôáí Ýíá åýñçìá ôïõ Áããëéêïý Ôýðïõ ãéá íá åîõøþóåé óôá ìÜôéá ôçò êïéíùíßáò ôï êýñïò ôïõ Smith êáé êáô’ åðÝêôáóç ôùí ¢ããëùí ðëïéÜñ÷ùí. Ðéóôåýù ðùò ôçí ôåëåõôáßá óôéãìÞ ï Smith óõíåéäçôïðïßçóå ôçí åõèýíç ôïõ êáé ôçí óùñåßá ëáèþí ðïõ äéÝðñáîå áõôüò êáé ôï ðëÞñùìÜ ôïõ. ÎÝñåé ðùò üëá ðëÝïí Ý÷ïõí ôåëåéþóåé êáé ðùò ôï ðëïßï ôïõ, áõôü ôï ôÝëåéï åðßôåõãìá ôçò íáõðçãéêÞò, Ý÷åé áêüìá ëßãá ëåðôÜ æùÞò ìáæß ìå ôïõò 1.500 ðåñßðïõ åðéâÜôåò ôïõ ðïõ ðåñéìÝíïõí êáñôåñéêÜ ôïí èÜíáôï. Êáé åßíáé ç ãíþìç ìïõ, ðùò ï Smith ôåëéêÜ «åðáíÝñ÷åôáé» óôïí Ôéôáíéêü êáé óôï êáèÞêïí ôïõ. Ï Üãñáöïò íüìïò ëÝåé ðùò ï êáðåôÜíéïò åãêáôáëåßðåé ôåëåõôáßïò ôï ðëïßï. Ï Smith üìùò ÄÅÍ ÌÐÏÑÅÉ íá åãêáôáëåßøåé ôïí Ôéôáíéêü âëÝðïíôáò ôüóá Üôïìá ãáíôæùìÝíá óôçí ðñýìç ôïõ ðëïßïõ áâïÞèçôá, áðåëðéóìÝíá êáé êáôáäéêáóìÝíá áðü äéêÞ ôïõ áìÝëåéá êáé åõèýíç. Êáé ðáßñíåé ôçí ãåííáßá áðüöáóç íá ìçí áöÞóåé ðïôÝ ôïí Ôéôáíéêü êáé ôïõò åðéâÜôåò ôïõ. Ìðáßíåé óôçí ãÝöõñá êáé êëåßíåé ðßóù ôïõ ôçí ðüñôá. Ôï ôÝëïò

äåí áñãåß êáèüëïõ. Óôï âéâëßï ôïõ W. Lord ”A Night to Remember” ðïõ áíáöÝñù óôïí ðñüëïãü ìïõ áëëÜ êáé óôçí ïìþíõìç êéíçìáôïãñáöéêÞ ôáéíßá ôïõ 1965, áõôÞ åßíáé ç ðåñéãñáöÞ êáé áðåéêüíéóç ôïõ èáíÜôïõ ôïõ Smith. Èåùñþíôáò ôïí Lord óáí ôïí êáô’ åîï÷Þí áîéüëïãï óõããñáöÝá ðïõ âáóßóôçêå óôéò ðëÝïí óïâáñÝò êáé ôåêìçñéùìÝíåò ìáñôõñßåò äåí Ý÷ù ëüãïõò íá ìçí ðéóôÝøù ðùò áõôü Þôáí ôï ôÝëïò ôïõ Smith. Êáé ï Cameron, ðïõ áíáìöéóâÞôçôá èåùñåßôáé áðü ôïõò ðëÝïí ôåëåéïìáíåßò óêçíïèÝôåò óßãïõñá Ýøáîå ôï üëï èÝìá êáé èåþñçóå ðùò ôá ãñáöüìåíá ôïõ Lord Þôáí ôá ðëÝïí áîéüðéóôá. ¸ôóé ëïéðüí óôçí ôáéíßá ôïõ, õðÜñ÷åé ç ßäéá óêçíÞ. ÊáôÜ ôçí ãíþìç ìïõ, ìéá áðü ôéò ðëÝïí óõãêéíçôéêÝò áëëÜ êáé ìåãáëåéþäåéò óêçíÝò ôïõ Ýñãïõ, åéäéêüôåñá ôçí óôéãìÞ ðïõ ï Smith ìðáßíåé ìÝóá óôçí ãÝöõñá, êëåßíåé ðßóù ôïõ ôçí ðüñôá êáé ðéÜíåé óôá ÷Ýñéá ôïõ ôï ôéìüíé ôïõ ðëïßïõ, óáí íá èÝëåé íá «êõâåñíÞóåé» ôïí Ôéôáíéêü óôï ôáîåßäé ôïõ ðñïò ôïí õãñü ôïõ ôÜöï. ÏÉ ÇÑÙÅÓ ÔÏÕ ÔÉÔÁÍÉÊÏÕ Åßíáé ðñÜãìáôé ðïëý äýóêïëï íá ðñïóðáèÞóåéò íá åñìçíåýóåéò ôï óêåðôéêü áõôþí ôùí áíèñþðùí ðïõ ðÞñáí ôçí áðüöáóç íá ìåßíïõí óôïí Ôéôáíéêü êáé íá ðíéãïýí. Ôá êñéôÞñéá ðïõ ïñßæïõí ôéò ôåëéêÝò áðïöÜóåéò ðïõ ï êáèÝíáò ìáò ðñÝðåé íá ðÜñåé óôéò ðéï áðëÝò áëëÜ êáé óôéò ðéï «óýíèåôåò êáôáóôÜóåéò» óßãïõñá äéáöÝñïõí áðü Üíèñùðï óå Üíèñùðï. Åäþ üìùò Ý÷ïõìå íá êÜíïõìå ìå ôçí ëÞøç ìéáò áðüöáóçò ðïõ áíáìöéóâÞôçôá áöïñïýóå ôçí åðéëïãÞ ìåôáîý ôçò æùÞò êáé ôïõ èáíÜôïõ. Ôñáãéêü äßëçììá; ÌÜëëïí íáé. Ôé èá ãéíüôáí üìùò áí üëïé ìáò, êÜðïéá óôéãìÞ, ðïõ ïé óõíèÞêåò èá ôï áðáéôïýóáí, åðéëÝãáìå ôçí æùÞ êáé ìüíï ôç æùÞ ÷ùñßò ôçí ðáñáìéêñÞ óêÝøç, ÷ùñßò êáí íá åîåôÜóïõìå áõôÜ ôá êñéôÞñéá ðïõ üðùò åßðáìå, ïñßæïõí áõôÝò ôéò áðïöÜóåéò; Èá ëéðïôáêôïýóáí ïé Üíôñåò áðü ôïí óôñáôü, óôï ìÝôùðï ôïõ ðïëÝìïõ, üôáí ïé å÷èñïß èá åß÷áí öôÜóåé óôçí ðüñôá ìáò; Èá äéóôÜæáìå íá ðÝóïõìå óôçí èÜëáóóá, ìå êßíäõíï ôçò æùÞò ìáò, íá óþóïõìå êÜðïéïí óõíÜíèñùðï ìáò; ¸÷ïíôáò åîáóöáëßóåé ìéá èÝóç óå êÜðïéá óùóßâéá ëÝìâï ôïõ Ôéôáíéêïý óôç ãõíáßêá êáé óôï ðáéäß ìáò, èá ðñïóðáèïýóáìå íá ìðïýìå óå ìéá Üëëç ëÝìâï, üôáí ãýñù ìáò ôüóåò Üëëåò ãõíáßêåò êáé ðáéäéÜ åðñüêåéôï íá ðíéãïýí;

¸÷ïíôáò áñêåôÜ ÷ñÞìáôá óôçí ôóÝðç ìáò èá äùñïäïêïýóáìå êÜðïéïí áîéùìáôéêü íá ìáò âñåé ìéá èÝóç óôçí ëÝìâï; ¹ ìÞðùò, ìåñéêïß áðü åìÜò, èá Ýöôáíáí óôï óçìåßï íá ÷ñçóéìïðïéÞóïõí âßá, þóôå íá óéãïõñÝøïõìå ìéá èÝóç; Èá ìðïñïýóå êÜðïéá ãõíáßêá, Ý÷ïíôáò áõôÞ êáé ôï ðáéäß ôçò åîáóöáëßóåé ìéá èÝóç óôç ëÝìâï, íá âëÝðåé êåíÝò èÝóåéò íá êáôáëáìâÜíïíôáé áðü Üëëåò ãõíáßêåò ìå Þ ÷ùñßò ðáéäéÜ, üôáí ï Üíôñáò ôçò èá Ýðñåðå íá ìåßíåé óôïí êáôáäéêáóìÝíï Ôéôáíéêü; Èá Ýäéíå êÜðïéá ãõíáßêá, äß÷ùò ðáéäß, ôçí èÝóç ôçò óôç ëÝìâï óå ìéá ìÜíá ìå ôï ðáéäß ôçò; Óå áõôü ôï óçìåßï íïìßæù ðùò åìöáíßæïíôáé ïé «Þñùåò» ôçò êÜèå ðåñßðôùóçò. Êáé óôçí ðåñßðôùóç ôïõ Ôéôáíéêïý, ïé Þñùåò Þôáí ðÜñá ðïëëïß. ÐïëëÝò öïñÝò Ý÷ù áíáëïãéóèåß ôé áðüöáóç èá åß÷á ðÜñåé åãþ, Ý÷ïíôáò åîáóöáëßóåé ôçí æùÞ ôçò ãõíáßêáò ìïõ êáé ôïõ ðáéäéïý ìïõ. Äåí Ý÷ù êáôáëÞîåé áêüìç óå êÜðïéá áðüöáóç ãéáôß, ðïëý áðëü, ôÝôïéåò óôéãìÝò ðñÝðåé íá ôéò æÞóåéò êáé ü÷é íá ôéò óêÝöôåóáé. Êáé ßóùò, ïé ðéï äåéëïß Üíèñùðïé, íá ãßíïíôáé êÜðïôå Þñùåò, üôáí âñåèïýí óå êñßóéìåò êáôáóôÜóåéò. Ï Ismay Ýäùóå êáé áõôüò êáôÜèåóç óôéò äýï ÁíáêñéôéêÝò ÅðéôñïðÝò. Ï Lord Mersey ôçò ÁããëéêÞò ÅðéôñïðÞò, óôçí ôåëéêÞ ôïõ áíáöïñÜ åßðå ó÷åôéêÜ ìå ôçí «áðüäñáóç» ôïõ Ismay áðü ôïí Ôéôáíéêü: «ÅÜí äåí åß÷å ðçäÞîåé ìÝóá óôç ëÝìâï, áðëÜ èá åß÷å ðñïóèÝóåé Üëëç ìéá æùÞ, äçëáäÞ ôçí äéêÞ ôïõ, óôïí áñéèìü áõôþí ðïõ ÷Üèçêáí». Ìéá öñÜóç, ðïõ áíáìößâïëá èá áêïõãüôáí áðü üëïõò ìáò ùñáßá, áí åß÷áìå âñåèåß óôïí Ôéôáíéêü êáé åß÷áìå ìðåé ìÝóá óå ìéá ëÝìâï. ¼óá ÷ñüíéá ìåëåôþ êáé äéáâÜæù ôïí Ôéôáíéêü, ðÜíôá ðÝöôù ìðñïóôÜ óå áõôÞ ôçí ðåñßöçìç öñÜóç: Ïé Þñùåò ôïõ Ôéôáíéêïý. Ìéá öñÜóç ðïõ ó÷åäüí ðÜíôá óõíïäåýåôáé áðü ôéò öùôïãñáößåò ôïõ ÐëïéÜñ÷ïõ Smith, ôùí Áîéùìáôéêþí ôçò ãÝöõñáò, ôùí ôçëåãñáöçôþí êáé Üëëùí ìåëþí ôïõ ðëçñþìáôïò. ÌÝóá ìïõ óõãêñïýïíôáé äýï äéáöïñåôéêÜ áéóèÞìáôá. Áðü ôçí ìéá ìåñéÜ, ï ôüóï ôñáãéêüò èÜíáôïò áõôþí ôùí áíèñþðùí ðïõ, áí ìç ôé Üëëï, ðÝèáíáí ìáæß ìå ôï ðëïßï ôïõò êáé áðü ôçí Üëëç, ç áíáìöéóâÞôçôç åõèýíç ôïõò óå ìéá óåéñÜ áðü ëÜèç ðïõ ü÷é ìüíï óõíÝâáëáí íá êáôáóôñáöåß áõôü ôï ôÝëåéï ðëùôü äçìéïýñãçìá, áëëÜ óôï íá ÷Üóïõí ôç æùÞ ôïõò ïé ßäéïé áëëÜ êáé ôüóïé Üëëïé óõíÜíèñùðïß ôïõò. Ðåñßðëïõò

53

Ôï Åðéôåëåßï Áîéùìáôéêþí ôïõ ðëïßïõ. Óôï ìÝóïí äéáêñßíåôáé ï Ðëïßáñ÷ïò Smith.

Áõôïß üìùò ðïõ ðÜíôá èá ìåßíïõí ÷áñáãìÝíïé óôï ìõáëü ìïõ óáí ÏÉ ÇÑÙÅÓ ÔÏÕ ÔÉÔÁÍÉÊÏÕ åßíáé üëïé áõôïß ïé åðéâÜôåò ðïõ ãýñù óôéò 02:00, üôáí êáé ïé ôåëåõôáßá ëÝìâïò åß÷å áðïìáêñõíèåß áðü ôïí Ôéôáíéêü, âëÝðïõí ðùò Ý÷ïõí ðëÝïí ìåßíåé ìüíïé, áõôïß, ï Ôéôáíéêüò êáé ç áðÝñáíôç èÜëáóóá. Ç êëßóç ôïõ ðëïßïõ ìå ôçí ðëþñç åßíáé ðëÝïí ìåãÜëç êáé üëïé îåêéíïýí óéãÜ óéãÜ ðñïò ôï ìüíï ìÝñïò ôïõ ðëïßïõ ðïõ ðñïò ôï ðáñüí äåí âñßóêåôáé êÜôù áðü ôçí èÜëáóóá, äçëáäÞ ðñïò ôçí ðñýìíç ôïõ ðëïßïõ. ÐáôåñÜäåò, êñáôþíôáò óöé÷ôÜ ìå ôï Ýíá ÷Ýñé ôá ñÝëéá ôïõ ðëïßïõ êáé ìå ôï Üëëï ôá ÷Ýñéá ôùí ðáéäéþí êáé ãõíáéêþí ôïõò, êõñßùò åðéâÜôåò ôçò ô èÝóçò, êõñéïëåêôéêÜ ãáíôæùìÝíïé ðÜíù óôïí Ôéôáíéêü ðïõ áíôß íá ðñáãìáôïðïéÞóåé ôá üíåéñÜ ôïõò ãéá ìéá íÝá æùÞ óå ëßãï èá ôïõò Ýðáéñíå ìáæß ôïõ óôïí õãñü ôïõ ôÜöï, áíçöïñßæïõí ôïí äéêü ôïõò ÃïëãïèÜ. ¸ôóé èá èõìÜìáé ðÜíôá ôçí ðñýìç ôïõ Ôéôáíéêïý. Óáí Ýíá ÃïëãïèÜ üðïõ áíÝâçêáí, ìáæåýôçêáí êáé ôåëéêÜ ìáñôýñçóáí ðåñßðïõ 1.500 Üíèñùðïé. Ç ôñáãéêÞ åéêüíá ôçò âýèéóçò ôïõ Ôéôáíéêïý äåí ãßíåôáé íá ðåñéãñáöåß ìå ëüãéá. Óßãïõñá ï Cameron ôá ðáñïõóßáóå óôçí ôáéíßá ôïõ óáí íá ôá åß÷å äåé êáé æÞóåé ðñáãìáôéêÜ. Åîßóïõ ôñáãéêÞ êáé óõãêéíçôéêÞ (Þ êáé ðåñéóóüôåñï èá Ýëåãá), åßíáé êáé ç áíôßóôïé÷ç óêçíÞ ôçò áóðñüìáõñçò ôáéíßáò ôïõ Lord ï ïðïßïò, èá ðñÝðåé íá ôïíéóèåß éäéáßôåñá, äåí åß÷å ïýôå êáôÜ äéÜíïéá ôá ìÝóá, ôá ÷ñÞìáôá êáé ôçí ôå÷íïëïãßá ðïõ åß÷å ï Cameron. ¼ìùò êáé ïé äýï Ýäùóáí üôé êáëýôåñï ìðïñïýóáí íá äþóïõí. Êáé ìåôÝöåñáí ðéóôÜ, éäéáßôåñá ï Cameron, óôá ìÜôéá ôùí ÷éëéÜäùí èåáôþí ôïõò, ôçí ðëÝïí êïñõöáßá óôéãìÞ áõôïý ôïõ áíèñþðéíïõ äñÜìáôïò: Ôá äõï-ôñßá ôåëåõôáßá ëåðôÜ ðñéí ï Ôéôáíéêüò ÷áèåß ãéá ðÜíôá. Åßíáé ç óêçíÞ, üðïõ äåêÜäåò Üôïìá ðñïóðáèïýí íá êñáôçèïýí üëá ìáæß, ÷Ýñé-÷Ýñé, áðü ôï ôåíôùìÝíï ÷Ýñé åíüò éåñÝá ï ïðïßïò ìïõñìïõñßæåé, ìå ôñåìÜìåíç öùíÞ êÜðïéá ðñïóåõ÷Þ 54

Ðåñßðëïõò

ãéá ôéò øõ÷Ýò üëùí áõôþí ðïõ âñßóêïíôáé ìáæß ôïõ êáé ðïõ óýíôïìá èá âñåèïýí åíþðéïí ôïõ Êõñßïõ ôïõò. ÊÜðïéá ðñïóåõ÷Þ óáí ôï äéêü ìáò «ÐÜôåñ Çìþí» Þ ôï «Ðéóôåýù». ÁõôÞ ç ðñïóðÜèåéá, ç áðßóôåõôç äýíáìç ðïõ êáôáâÜëëïõí ìå ôá ÷Ýñéá ôïõò êáé ìå ôá ðüäéá ôïõò ðïõ ðáôïýí óå Ýíá ó÷åäüí êÜèåôï êáôÜóôñùìá, óßãïõñá äåß÷íåé êáé ôï ìåãáëåßï ôçò áíèñþðéíçò øõ÷Þò. Ï èÜíáôïò ðëçóéÜæåé êáé áõôïß áãùíßæïíôáé ü÷é ãéá íá ìçí ðåèÜíïõí áëëÜ áãùíßæïíôáé ãéá íá ðåèÜíïõí óùóôÜ. Áãùíßæïíôáé ãéá íá ìçí ëõèïýí ôá ÷Ýñéá ôïõò, ðïõ óáí êñßêïé áëõóßäáò êáôáëÞãïõí óôï ÷Ýñé ôïõ éåñÝá. Ðïõ êáé áõôüò êáôáâÜëëåé õðåñÜíèñùðåò ðñïóðÜèåéåò íá êñáôçèåß ìå üóç äýíáìç ôïõ Ý÷åé áðïìåßíåé áðü êÜðïéï óôáèåñü áíôéêåßìåíï. Äåí èá íïéþóïõí êáíÝíá ðüíï. ¼óï êáé áí öáßíåôáé ðáñÜîåíï, èá ðåèÜíïõí åéñçíéêÜ. Ôï ðíåýìá ôïõò Ý÷åé Þäç êõñéáñ÷Þóåé óôç óÜñêá ôïõò. Êáé ðñïåôïéìÜæïíôáé ãéá ôçí «ÌåãÜëç ÓõíÜíôçóç». Èá Þèåëá üìùò íá áíáöåñèþ óå äýï-ôñßá ðåñéóôáôéêÜ óõìðåñéöïñÜò åðéâáôþí êáé ìåëþí ôïõ ðëçñþìáôïò, ðïõ ôï èÜññïò, ç áõôáðÜñíçóç êáé ï áëôñïõéóìüò ôïõò áðïôåëïýí ôñáíÜ ðáñáäåßãìáôá ìéáò êïéíùíßáò üðïõ ïé áíèñþðéíåò áîßåò êáé ôá éäáíéêÜ Þôáí ôïõëÜ÷éóôïí ôüôå, Ýííïéåò ãíùóôÝò. Ôï Æåýãïò Astor: Bñßóêoíôáé äßðëá óôçí óùóßâéá ëÝìâï Íï 4 üðïõ ï õðïðëïßáñ÷ïò Lightoller æçôÜ áðü ôçí êõñßá Astor íá åðéâéâáóèåß. Ï Astor ôçí âïçèÜåé êáé ñùôÜåé åÜí ëüãù ôçò êáôÜóôáóçò ôçò óõæÞãïõ ôïõ, ðïõ Þôáí Ýãêõïò, èá ìðïñïýóå êáé áõôüò íá åðéâéâáóèåß ìáæß ôçò. Ï Lightoller áñíåßôáé åõãåíéêÜ êáé ôï ßäéï åõãåíéêÜ ï Astor ôï áðïäÝ÷åôáé. ¼íôáò ï ðëïõóéüôåñïò åðéâÜôçò ôïõ Ôéôáíéêïý, óßãïõñá èá ìðïñïýóå, ü÷é ìüíï ìå ôï üíïìá ôïõ, áëëÜ êáé ôï ÷ñÞìá ôïõ íá öýãåé áðü ôï ðëïßï. ÊÜôé ðïõ äåí Ýêáíå êáé ôåëéêÜ ðíßãçêå.

Ôï Æåýãïò Straus: ¼ôáí åßðáí óôçí Êá Straus íá åðéâéâáóèåß óôçí ëÝìâï, áõôÞ áñíÞèçêå ëÝãïíôáò: «¼ðùò æÞóáìå ìáæß ôüóá ÷ñüíéá ìå ôïí Üíäñá ìïõ, Ýôóé êáé èá ðåèÜíïõìå ìáæß». Êáé üôáí ï õðåýèõíïò áîéùìáôéêüò æÞôçóå áðü ôïí Straus íá ìðåé êáé áõôüò óôç ëÝìâï ëüãù ôçò ðñï÷ùñçìÝíçò çëéêßáò ôïõ, ï ßäéïò áñíÞèçêå ëÝãïíôáò ðùò äåí èá åðÝôñåðå íá ãßíåé åîáßñåóç ìåôáîý ôùí Üëëùí áíäñþí ãéá ôï Üôïìü ôïõ ìüíï. ÔåëéêÜ ðíßãçêáí êáé ïé äýï êáé óýìöùíá ìå ôéò ôåëåõôáßåò ìáñôõñßåò, ìÝ÷ñé ôï ôÝëïò, êáèüíôïõóáí äßðëá-äßðëá óå Ýíá ðáãêÜêé ôïõ êáôáóôñþìáôïò... Ï Benjamin Couggenheim ðïõ ôáîßäåõå ìå ôïí õðçñÝôç ôïõ. ÊÜðïéá óôéãìÞ, Ýâãáëáí êáé ïé äýï ôá Üâïëá áôïìéêÜ ôïõò óùóßâéá êáé êáôÝâçêáí óôçí êáìðßíá ôïõò, üðïõ öüñåóáí êáé ïé äõï ôï êáëýôåñï âñáäõíü ôïõò êïõóôïýìé. Óôçí ðáñáôÞñçóç ôïõ êáìáñþôïõ ãéáôß Ýâãáëáí ôá óùóßâéÜ ôïõò, ï Couggenheim áðÜíôçóå: «Åöüóïí èá ðåèÜíïõìå, èÝëïõìå íá äïýìå ôïí Êõñéü ìáò íôõìÝíïé óáí Gentlemen». Ï ßäéïò äå, Ýäùóå éäéü÷åéñï óçìåßùìá ôïõ óå åðéâÜôç ìéáò ëÝìâïõ, ðïõ Ýãñáöå: «Áí ìïõ ôý÷åé ï,ôéäÞðïôå, ðÝóôå óôçí ãõíáßêá ìïõ ðùò Ýêáíá ôï êáèÞêïí ìïõ». Åðßóçò èá ðñÝðåé íá ìíçìïíåýóïõìå ôçí óôÜóç êáé ôçí áõôïèõóßá ôùí ìåëþí ôçò ïñ÷Þóôñáò ôïõ ðëïßïõ, ðïõ Ýðáéæáí ìïõóéêÞ áêáôÜðáõóôá ìÝ÷ñé ðïõ ç êëßóç ôïõ ðëïßïõ äåí ôïõò Üöçíå íá óôáèïýí üñèéïé. Êáé ïé 8 ìïõóéêïß ôçò ïñ÷Þóôñáò ðíßãçêáí. Áí êáé äåí Þôáí ìÝëç ôïõ ðëçñþìáôïò, èåþñçóáí ðïëý óùóôü íá óõíå÷ßæïõí íá ðáßæïõí ãéá íá äþóïõí êïõñÜãéï óôïõò åðéâÜôåò ôéò êñßóéìåò áõôÝò þñåò. Óýìöùíá ìå ôéò ðåñéóóüôåñåò ìáñôõñßåò, Ýíá áðü ôá ôñáãïýäéá ðïõ ðáß÷ôçêáí áðü ôçí ïñ÷Þóôñá ëßãï ðñéí ôï ôÝëïò Þôáí êáé ï ýìíïò «Êïíôýôåñá ÈåÝ ìïõ, ðñïò óå ÅóÝíá» (Nearer My God to Thee) ÔÝëïò, äåí èá Ýðñåðå íá ðáñáâëÝøïõìå ôçí èõóßá ìå üëç ôçí óçìáóßá ôçò ëÝîçò üëùí ôùí áîéùìáôéêþí ôçò ìç÷áíÞò. Áðü ôçí þñá ôçò óýãêñïõóçò ìÝ÷ñé êáé ôçí âýèéóç Ýêáíáí üôé ìðïñïýóáí ãéá íá âïçèÞóïõí ôï ðëïßï ôïõò. Äïõëåýïíôáò óõíå÷þò ôéò áíôëßåò êáé ôéò âïçèçôéêÝò ìç÷áíÝò ãéá íá äéáôçñïýí ôá öþôá ôïõ ðëïßïõ áíáììÝíá ðñïóðÜèçóáí íá êñáôÞóïõí ôïí Ôéôáíéêü üóï ðéï ðïëý óôçí åðéöÜíåéá äßíïíôáò óôïõò Üëëïõò ìéá ðáñáðÜíù åõêáéñßá ãéá íá æÞóïõí. Ç óýãêñïõóç êáé ç âýèéóç ôïõ Ôéôáíéêïý äåí åß÷å íá êÜíåé ôßðïôá ìå ôá êáèÞêïíôá ôïõò ðëçí üìùò ðÝèáíáí óáí Þñùåò ðñïóðáèþíôáò íá äéïñèþóïõí ôá ëÜèç Üëëùí... Ï ðñþôïò ìç÷áíéêüò ôïõ Ôéôáíéêïý Joseph Bell êáé ïé 34 áîéùìáôéêïß ôïõ ðíßãçêáí üëïé. ¼ôáí äüèçêå ç åíôïëÞ áðü ôïí Capt Smith ãéá åãêáôÜëåéøç ôïõ ðëïßïõ áðü ôïõò áîéùìáôéêïýò êáé ôï ðëÞñùìá, äåí ìðïñïýóáí ðëÝïí íá âãïõí áðü ôïí ÷þñï ôïõ ìç÷áíïóôáóßïõ êáé üðùò üëïé èá êáôáëÜâáôå, åß÷áí ôïí ôñáãéêüôåñï èÜíáôï. ÁöÞóáìå ôåëåõôáßï ôïí Smith. Óßãïõñá ï êýñéïò õðåýèõíïò

áõôÞò ôçò ôñáãùäßáò, óõìðÝñáóìá ðïõ áâßáóôá âãáßíåé, ü÷é áð’ü,ôé áíáöÝñèçêå ìÝ÷ñé ôþñá, áëëÜ êáé áðü ü,ôé Ý÷åé ãñáöåß ìÝ÷ñé óÞìåñá áðü áñêåôïýò óõããñáöåßò âéâëßùí ãéá ôïí Ôéôáíéêü. Êáíåßò üìùò êáé ðïôÝ äåí ôïí êáôçãüñçóå åõèÝùò. Ìéá ìüíï ëÝîç ÷ñçóéìïðïéÞèçêå êáé áðü ôéò äýï áíáêñéôéêÝò åðéôñïðÝò ãéá íá ÷áñáêôçñßóïõí ôçí óôÜóç ôïõ. OVER-CONFIDENCE. Ôï ëåîéêü äßíåé ôéò åîÞò ìåôáöñÜóåéò ãéá ôçí ëÝîç áõôÞ: õðåñåìðéóôïóýíç, åãùéóìüò, áõôïðåðïßèçóç, èñÜóïò, ôüëìç. Êáé ßóùò áíáëïãéæüìåíïò üëç ôçí þñá ðïõ ôï ðëïßï ôïõ âõèßæïôáí ôçí õðåñåìðéóôïóýíç ôïõ ùò ðñïò ôïí åáõôü ôïõ êáé ôï ðëïßï ôïõ, êáèþò åðßóçò êáé ôçí áíáìöéóâÞôçôç åõèýíç ôïõ, êëåßóôçêå óôï ôÝëïò óôç ãÝöõñá êáé áêïëïýèçóå ôçí ôý÷ç ôïõ ðëïßïõ ôïõ óýìöùíá ìå ôéò ðëÝïí áîéüðéóôåò ìáñôõñßåò üðùò áíÝöåñá ðéï ðÜíù. Ï Ðñþôïò Ðáãêüóìéïò Ðüëåìïò ðïõ áêïëïõèåß, ïé áíáêáôáôÜîåéò óôçí Åõñþðç êáé ç óéãÜ óéãÜ äéáìüñöùóç ìéáò íÝáò êïéíùíßáò êñáôïýí ôï èÝìá ôïõ Ôéôáíéêïý êáé ôïõ íáõáãßïõ üðùò åßíáé öõóéêü óå íÜñêç ìÝ÷ñé êáé ôï ôÝëïò ôïõ ÄåõôÝñïõ Ðáãêïóìßïõ ÐïëÝìïõ. Ç Åõñþðç áëëÜ êáé ï ëïéðüò êüóìïò Ý÷ïõí áñêåôÝò ðëçãÝò íá êëåßóïõí êáèþò êáé åêáôüìâåò íåêñþí íá èñçíÞóïõí. Ðáñüëá áõôÜ ãõñßæïíôáé ôñåéò ôáéíßåò ãéá ôïí Ôéôáíéêü, ôï 1912, 1943 êáé 1953. Ç ðñþôç, áí ìðïñïýìå íá ôçí ðïýìå ôáéíßá, ðñïâëÞèçêå Ýíá ìÞíá ìåôÜ ôï íáõÜãéï, äçëáäÞ ôïí ÌÜéï ôïõ 1912, Þôáí äéÜñêåéáò 10 ëåðôþí êáé åß÷å ôßôëï «Óþèçêá áðü ôïí Ôéôáíéêü». Ðñùôáãùíéóôïýóå ç Dorothy Gibson, äéáóùèåßóá åðéâÜôéò ôïõ ðëïßïõ êáé ìÜëëïí èá ðñÝðåé íá åß÷å ðåñéå÷üìåíï ó÷åôéêü ìå ôçí äéÜóùóÞ ôçò. Äõóôõ÷þò ìÝ÷ñé óÞìåñá äåí Ý÷åé âñåèåß êÜðïéï áíôßãñáöï ôçò ôáéíßáò þóôå íá îÝñïõìå ôé áêñéâþò Ýäåé÷íå. Ç äåýôåñç ãõñßóôçêå óôçí Ãåñìáíßá êáé ðñïâëÞèçêå ôï 1943. Ðñùôáãùíéóôïýóáí Ãåñìáíïß çèïðïéïß êáé ôï ðåñéå÷üìåíï ôçò ôáéíßáò äåí Þôáí ôßðïôá Üëëï åêôüò áðü ìéá ÍáæéóôéêÞ ðñïðáãÜíäá üðïõ üëïé ïé Ãåñìáíïß ôïõ Ôéôáíéêïý Þôáí Þñùåò êáé ïé ÅããëÝæïé äåéëïß. Ç ôáéíßá Þôáí ìéá éäÝá ôïõ ÃêÝìðåëò êáé ðáß÷èçêå óôïõò êéíçìáôïãñÜöïõò ãéá ðïëý ëßãï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá. Ç ôñßôç ôáéíßá, Þôáí üôé êáëýôåñï èá ìðïñïýóå íá ãßíåé, êáé ðñïâëÞèçêå ôï 1953. Ç ôáéíßá ïíïìÜæïôáí «Ôéôáíéêüò» êáé ç õðüèåóç äéáäñáìáôéæüôáí êáôÜ ôçí äéÜñêåéá ôïõ ôáîéäéïý. Ôï óåíÜñéü ôçò ìÜëëïí èá Ýäùóå êÜðïéï åñÝèéóìá óôïí Cameron ðåñßðïõ 25 ÷ñüíéá ìåôÜ, áöïý áíáöÝñåôáé óôïí Ýñùôá ìéáò êïðÝëáò ôçò áíþôåñçò êïéíùíéêÞò ôÜîçò ìå Ýíáí íÝï ôçò êáôþôåñçò. ÕðÜñ÷åé óôï Ýñãï ç Ýíôïíç äéáöùíßá ôùí ãïíéþí ôçò êïðÝëáò ãéá ôçí ó÷Ýóç áõôÞ áëëÜ êáé ç åðéìïíÞ ôïõ íÝïõ ðïõ äçëþíåé óôçí áãáðçìÝíç ôïõ üôé «ìå ôßðïôá äåí èá Ý÷áíå áõôü ôï ôáîåßäé». Óôïí ñüëï ôùí ãïíéþí ðñùôáãùíéóôïýóáí ïé Clifton Webb, ç Barbara Stanwyck êáé óôïí ñüëï ôïõ íåáñïý åñùôåõìÝíïõ, ï Leonardo Di Caprio ôçò åðï÷Þò åêåßíçò, ï ðïëý ãíùóôüò ìáò Robert Wagner. Ç ôáéíßá êÝñäéóå Oscar êáëýôåñïõ óåíáñßïõ, áíåâÜæïíôáò Ýôóé ôïí áñéèìü ôùí Oscar ðïõ Ý÷ïõí äïèåß ìÝ÷ñé óÞìåñá óôïí Ôéôáíéêü óôá 12. Ðåñßðëïõò

55

Λογοτεχνία & Θάλασσα

Eva Rothschild - Anamorphosis

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ

The Snow Show

Ôï 2005 åêäüèçêå ï êáôÜëïãïò ôçò äéåèíïýò Ýêèåóçò ”The Snow Show”, ðïõ ðñáãìáôïðïéÞèçêå ôï 2004 óôçí ðáãùìÝíç Ëáðùíßá ôçò Öéëáíäßáò, áðü ôïí åêäïôéêü ïßêï Thames & Hudson, ìå 233 õðÝñï÷åò öùôïãñáößåò êáé óõíïðôéêÜ, åðåîçãçìáôéêÜ êåßìåíá.

Ëüãù ôçò éäéáßôåñá öèáñôÞò öýóçò ôïõ õëéêïý êáôáóêåõÞò, ôá åêèÝìáôá åß÷áí çìåñïìçíßá ëÞîçò êáé ç öèïñÜ ôïõ ÷ñüíïõ ðñüâáëå ðéï áäõóþðçôç áðü ðïôÝ. Ï êáôÜëïãïò ëïéðüí åßíáé ï ìïíáäéêüò ìÜñôõñáò ôùí åéêáóôéêþí äçìéïõñãéþí ðïõ ðáñïõóéÜóôçêáí, ôùí ðåéñáìáôéóìþí ðïõ Ýãéíáí, ôùí ìåèüäùí ðïõ åöáñìüóôçêáí êáé êõñßùò ôùí áíèñþðùí ðïõ åñãÜóôçêáí ãéá ôçí õëïðïßçóç ôçò Ýêèåóçò ”The Snow Show”.

34 êáëëéôÝ÷íåò êáé áñ÷éôÝêôïíåò áðü üëï ôïí êüóìï, ïé ïðïßïé áíôéðñïóùðåýïõí ôéò ðéï óýã÷ñïíåò ôÜóåéò êáé áíôéëÞøåéò óôïí ÷þñï ôïõò, äÝ÷ôçêáí ôçí ðñüóêëçóç - ðñüêëçóç íá åìðíåõóôïýí áðü ôï áñêôéêü ôïðßï êáé íá õëïðïéÞóïõí ôéò éäÝåò ôïõò ÷ñçóéìïðïéþíôáò ôá Üöèïíá äïìéêÜ õëéêÜ ôçò ðåñéï÷Þò... ôïí ðÜãï êáé ôï ÷éüíé.

56

Ïé êáëëéôÝ÷íåò êáé ïé áñ÷éôÝêôïíåò åñãÜóôçêáí áíÜ æåýãç êáé ôï áðïôÝëåóìá ôçò ãüíéìçò óõíåñãáóßáò Þôáí 17 öáíôáóôéêÝò, öéëüäïîåò êáé ðñùôïðïñéáêÝò êáôáóêåõÝò, ïé ïðïßåò åß÷áí ôçí õöÞ êáé ôç ëåéôïõñãßá ôùí Ýñãùí ôÝ÷íçò.

Áîßæåé íá óçìåéùèåß ü,ôé õðÞñ÷å êáé åëëçíéêÞ åêðñïóþðçóç óå áõôÞí Ýêèåóç, áðü ôçí áñ÷éôåêôïíéêÞ ïìÜäá Anamorphosis, ïé ïðïßïé óõíåñãÜóôçêáí ìå ôçí ÉñëáíäÞ ãëýðôñéá Eva Rothschild. Ç êáôáóêåõÞ ôïõò åß÷å ôïí ôßôëï ”The Morphic Excess of the Natural / Landscape in Excess” êáé Þôáí óáöþò åðçññåáóìÝíç áðü ôçí áñ÷áßá åëëçíéêÞ áñ÷éôåêôïíéêÞ, óõãêåêñéìÝíá ôï âáóéêü ó÷Þìá ðáñÝðåìðå óå áñ÷áßï èÝáôñï.

Ôï ðáãùìÝíï ôïðßï åìøõ÷þèçêå áðü ôï üñáìá ôùí äçìéïõñãþí êáé ãéá ôñåßò ìå ôÝóóåñéò âäïìÜäåò, ÷Üñéóáí ïíåéñéêÝò åéêüíåò êáé ìïíáäéêÝò áéóèçôéêÝò åìðåéñßåò óôïõò åðéóêÝðôåò ôçò Ýêèåóçò.

Ç ïìÜäá ôçò Anamorphosis ðïõ Ý÷åé ðïëëÝò äéáêñßóåéò óôï åíåñãçôéêü óå äéåèíÞò åêèÝóåéò êáé äéáãùíéóìïýò, Ý÷åé åðåîåñãáóôåß êáé ôï ó÷Ýäéï ãéá ôçí áíáêáôáóêåõÞ ôïõ ðáñüíôïò êôéñßïõ ôïõ Íáõôéêïý Ìïõóåßïõ ìáò.

Ðåñßðëïõò

Δώρισαν στη βιβλιοθήκη του Μουσείου και τους ευχαριστούμε θερμά: • Ôïí ê. Ôéì. Ìáóïýñá: 1. ÐñáêôéêÞ óðïõäÞ íáõôéëßáò, 2. Ãáýäïò: Ôï íçóß ôçò Êáëõøþò, 3. Õ/ ÐÑÙÔÅÕÓ, ÐáñáëáãÞ - ¾øùóç Óçìáßáò (öùôïãñáö.ëåýêùìá) • Ôïí ê. Åììáí. ×áéñåôÜêç: 1. Ôá ëáéêÜ ôñáãïýäéá êáé ôá êÜëáíôá ôçò Óßöíïõ, 2. Êáóôåëëüñéæï. Ï Áêñßôáò ôïõ Áéãáßïõ, 3. Ìå ôá ðáíéÜ. Êáé Üëëá äéçãÞìáôá, 4. Õðïâñý÷éåò Áíáêáëýøåéò. Ï Êáñ÷áñßáò, 5. Õðïâñý÷éåò Áíáêáëýøåéò. Ôñåßò ÐåñéðÝôåéåò, 6. Engelska ordboken, 7. Radar System Engineering, 8. Óôïé÷åßá ÊõâåñíçôéêÞò, 9. Introductory Nuclear Physics.

• Ôïí ê. Áðüóô. Äüìâñï: 1. Êüêêéíá êýìáôá • Ôïí ê. Í. Ëáéìü (Ðñüåäñï Íáõô.Ìïõóåßïõ Ïéíïõóóþí): 1. Áôìüðëïéá ôùí Ïéíïõóßùí.1905-1940.

• Ôïí ê. Äçì. Ìðïýêç: 1. Ïé ¸ëëçíåò óôç èÜëáóóá êáé ï ÐåéñáéÜò.

• Ôçí êá. ÌáñéÜííá Âéëäéñßäïõ-×áôæçôüëéïõ: 1. Óôïõò ìýëïõò ôçò Ìáêåäïíßáò êáé ôçò ÈñÜêçò, 2. ÅíçìåñùôéêÜ öõëëÜäéá ìïíßìùí åêèÝóåùí êáé ôïõ Ìïõóåßïõ.

• Ôïí ê. ÃåñÜóéìï ÂëÜ÷ï: 1. ÅðôÜíçóïò Ðïëéôåßá. Ï Êáíïíéóìüò ôçò Íáõôéëßáò (1803/1805) • Ôïí ê. ÉùÜííç Êáôóáâü: 1. Ïé ðïëéïñêßåò êáé ç Ýîïäïò ôïõ Ìåóïëïããßïõ óå ÅõñùðáéêÜ ðïéçôéêÜ. ÐåæÜ êáé ìïõóéêÜ Ýñãá.

• Ôïí ê. Åììáí. ×áéñåôÜêç: 1. Âéâëßïí ëåðôïìåñåéþí, äéáéñÝóåùí, áðïãñáöÞò êáé óõíôçñÞóåùò Áíôéôïñðéëëéêþí, 2. Principles of Radar, 3. El radar en el mar, 4. The Great Lakes St. Lawrence Seaway System. A Vital Waterway. DVD. 2003 • Ôïí ê. Óôáýñï ÓêïõôÝëá: 1. Öùôïãñáöéêü êáé Áñ÷åéáêü õëéêü (Ìíçìåßùí-Çñþùí-Ðñïôïìþí) åðßóçò öõëëÜäéá éóôïñéêïý ðåñéå÷ïìÝíïõ.

• Ôéò Åëëçíéêáß Íáõôéëéáêáß Åêäüóåéò: 1. Greek Shipping Directory 2006, 2. Greek Shipowners Register 2005-06, 3. Global

Shipping INDEX 2005, 4. Nautical Almanac 2006 • Ôçí êá. Äçì. ÁíäñéÜíá: 1. Ôåý÷ç Íï (267-396) ôçò åöçìåñ. «ÍáõëáãïñÜ» óýíïëï 114 ôåý÷ç.

• Skolarikos Maritime Bureau: 1. Hellenic Maritime Directory 2006, 2. Communication Catalogue 2004-2005, 3. Skolarikos Maritime DC/ROM • Toí ê. Ç. ÌåôáîÜ: 1. Ëåýêùìá Óôïëþí Ð.Í.

• Toí ê. ×ñ. Íôïýíç: 1. ÍáõôéëéáêÜ Äñþìåíá. 1919-1945, 2. Êåßìåíá Íáõôéëéáêïý Ðñïâëçìáôéóìïý • To Õðïõñãåßï Áéãáßïõ êáé ÍçóéùôéêÞò ÐïëéôéêÞò: 1. ÍáõôéêÞ ÐáñÜäïóç óôï Áéãáßï, 2. ×ßïò-16óÝëéäï, 3. ¢íäñïò, 4. ÊÜëõìíïò, 5. ËÝóâïò, 6. Óýñïò, 7. Ïéíïýóóåò, 8. ÐÜñïò.

• Ôïí ê. Ôéì. Ìáóïýñáò: 1. Åãêõêëïðáßäåéá «ÍÝá ÄïìÞ» 1-35 ôïì., 2. «ÍÝïò Ðáãêüóìéïò ¢ôëáíôáò» 1-12 ôïì.

• Ôïí ê. ÉùÜííç Êùóôüðïõëï: 1. Warship: 1994-2003, 2. Merchant Ships: 1954-1967, 3. Significant ships of: 1990-2004, 4. Warship International vol No 40, 5. The Mariner’s Mirror No 1,2006, INDEX VOLS :86-90.

• Toí ê. Çë. Ìðßóéáò: 1. ðåñ. «ÍáõôéêÜ ×ñïíéêÜ» ôåý÷ç Íï 74, 79-88, 2. Ôüìïò ðåñ. «ÍáõôéêÜ ×ñïíéêÜ» Ýôïõò 1979.

• TO ÊÅÍÔÑÏ ÌÅËÅÔÇÓ ÍÅÙÔÅÑÇÓ ÊÅÑÁÌÅÉÊÇÓ: 1. Ç ÷ñçóôéêÞ êåñáìéêÞ ôïõ ÷èÝò óôç ÍÜîï.

• Toí ê. Íéê. ×áëêéÜò: 1. Ï ÷áñáêôÞñáò ôïõ ×éþôç êáé ðåñßåñãåò ðñáãìáôéêÝò ðáëçÝò éóôïñßåò êáé Üëëá.

• Toí ê. Åìì. ×áéñåôÜêç: 1. Èåùñßá áóýñìáôïõ ÔçëÝãñáöïõ, 2. CD ROM ”Ðáñïõóßáóç ôïõ Ð.Í.”.

• Tçí ê. Áéê. Ãêßêá: 1. «Éóôïñßá ÅéêïíïãñáöçìÝíç» 312 ôåý÷ç êáèþò åðßóçò ðëÞèïõò åêäüóåùí.

Περιοδικά και έντυπα που εστάλησαν στο Ν.Μ.Ε.: ÐÅÑÉÏÄÉÊÁ:

ÅÖÇÌÅÑÉÄÅÓ:

1. SHIPPING(ôåý÷ïò 460) 2. ÍÁÕÔÉÊÇ ÅËËÁÓ (ôåý÷ïò 867) 3. ËÉÌÁÍÉ (ôåý÷ç 155, 156) 4. ÓÔÑÁÔÉÙÔÉÊÇ ÉÓÔÏÑÉÁ (ôåý÷ç 112-115) 5. ÅÈÍÉÊÅÓ ÅÐÁËÎÅÉÓ (ôåý÷ïò 69) 6. ÏÉÊÏÍÏÌÉÊÁ & ÍÁÕÔÉËÉÁÊÁ ÍÅÁ (ôåý÷ç 1025, 1026) 7. ÅËÍÁÂÉ (ôåý÷ç 384-386) 8. NATIONAL GEOGRAPHIC ÁããëéêÞ Ýêäïóç (Öåâñ. 2006) 9. ËÉÌÅÍÉÊÁ ×ÑÏÍÉÊÁ (ôåý÷ïò 64) 10. ÓÐÅÔÓÉÙÔÉÊÇ Ç×Ù (ôåý÷ïò 94) 11. ÁÌÕÍÔÉÊÁ ÈÅÌÁÔÁ (ôåý÷ç 232-234) 12. ÖÉËÏËÏÃÉÊÇ ÓÔÅÃÇ (ôåý÷ïò 6) 13. ÈÁËÁÓÓÉÍÏÉ ÁÐÏÇ×ÏÉ (ôåý÷ïò 70) 14. ÐÅÉÑÁÚÊÁ ÃÑÁÌÌÁÔÁ (ôåý÷ïò 45) 15. ÍÁÕÔÉÊÇ ÉÓÔÏÑÉÁ (ôåý÷ïò 5) 16. ÍÅÁ ÈÇÔÅÉÁ (ôåý÷ç 18, 19) 17. ÅÐÉÈÅÙÑÇÓÇ ÍÁÕÔÉÊÇÓ ÔÅ×ÍÏËÏÃÉÁÓ (ôåý÷ïò 36) 18. ÐÅÉÑÁÚÊÏ ÅÌÐÏÑÉÏ (ôåý÷ïò 17) 19. ÉÐÐÉÊÏ ÔÅÈÙÑÁÊÉÓÌÅÍÁ (ôåý÷ïò 43) 20. SIGNALS (ôåý÷ç 73, 74) 21. ÁÅÑÏÐÏÑÉÊÇ ÉÓÔÏÑÉÁ (ôåý÷ïò 15) 22. ÁËÁÑÌ (ôåý÷ç 97-99) 23. SEATRADE (ôåý÷ïò 4) 24. ÍÅÁ ÕÄÑÁÚÊÇ ÐÍÏÇ (ôåý÷ïò 70) 25. ÐÁÉÄÉÊÏ ÌÏÕÓÅÉÏ-ÔÁ ÍÅÁ ÌÁÓ (ôåý÷ïò 22) 26. NAUTICA (ôåý÷ïò 26) 27. ÏÉÊÏÍÏÌÉÊÁ & ÍÁÕÔÉËÉÁÊÁ ÍÅÁ (ôåý÷ïò1027)

1. ÏÉÍÏÕÓÓÁÉ (öýëëá 510-512) 2. ÏÉÊÏÍÏÌÉÊÇ ÍÁÕÔÉËÉÁÊÇ (öýëëï 114) 3. ÊÁÓÔÅËËÁ (öýëëá 113-115) 4. Ç ÖÙÍÇ (öýëëï 47) 5. ÍÅÁ ÔÏÕ Ó.Á.Ó.Ì.Õ.Í. (öýëëï 84) 6. Ç ÖËÏÃÁ ÔÇÓ ÌÁÊÅÄÏÍÉÁÓ (öýëëá 18, 19) 7. ÔÁ ÍÅÁ ÔÙÍ ÁÐÏÖÏÉÔÙÍ ÔÇÓ ÉÙÍÉÄÅÉÏÕ (öýëëï 128) 8. ÔÁ ÍÅÁ ÔÏÕ ÂÑÏÍÔÁÄÏÕ (öýëëï 1005) 9. ÊÕÊËÁÄÉÊÏÍ ÖÙÓ (öýëëá 652, 653) 10. Ç×Ù ÍÅÁÓ ÐÅÑÁÌÏÕ ÁÔÔÉÊÇÓ (öýëëï 109) 11. Ï ÅÐÉÂÁÔÇÓ ÔÇÓ ÁÉÃÉÍÁÓ (öýëëá 15-17) 12. Ç×Ù ÔÇÓ ÐÅÓÌÅÍ (öýëëá 110, 111) 13. ÔÁ ÍÅÁ ÔÇÓ HELMEPA (öýëëï 179) 14. ÎÉÖÉÁÓ (öýëëï 119) 15. ÊÑÇÔÅÓ ÔÏÕ ÐÅÉÑÁÉÁ (öýëëï 4) 16. ÏÉ ÖÉËÏÉ ÔÏÕ ÌÏÕÓÅÉÏÕ ÃÏÕËÁÍÄÑÇ ÖÕÓÉÊÇÓ ÉÓÔÏÑÉÁÓ (öýëëï 82) 17. Ç ×ÉÏÓ ÌÁÓ (öýëëá 44, 45) 18. ÅÍ ÓÕÍÅÉÄÇÓÅÉ (öýëëï 8) 19. ÔÁ ÍÅÁ ÔÏÕ ÅËËÇÍÉÊÏÕ ÊÏÓÌÏÕ (öýëëï 24) 20. ÔÁ ÍÅÁ ÔÇÓ ÉÈÁÊÇÓ (öýëëá 52, 53) 21. ÔÕÐÏÓÐÏÑ (öýëëï 104) 22. Åâñáúêü Ìïõóåßï ôçò ÅëëÜäïò (×åéìþíáò 2005) 23. ËÅÑÉÁÊÁ ÍÅÁ (öýëëï 352) 24. ÁÍÁÔÏËÉÊÁ ÐÑÏÁÓÔÉÁ (öýëëï 39) 25. NEWSLETTER EUROPEAN MARITIME HERITAGE (öýëëï 20) Ðåñßðëïõò

57

Λογοτεχνία & Θάλασσα Óôï ðùëçôÞñéï ôïõ Ìïõóåßïõ ìðïñåßôå íá âñåßôå âéâëßá ëïãïôå÷íéêïý êáé éóôïñéêïý åíäéáöÝñïíôïò, ìéá ðïëý êáëÞ ðñüôáóç ãéá äþñá. ÍáõôéêÞò Éóôïñßáò 1. Ðáëïýìðçò É., Âáëêáíéêïß Ðüëåìïé, Ï Íáõôéêüò Áãþíáò 1912 - 1913, Íáõôéêü Ìïõóåßï ôçò ÅëëÜäïò, 70€ 2. Ðá³æç - ÐáñáäÝëëç Ê., Ôï ôßìçìá ôïõ ðïëÝìïõ. Áðþëåéåò êáé èõóßåò ôçò ÅëëçíéêÞò ÅìðïñéêÞò Íáõôéëßáò êáôÜ ôïí Â’ Ðáãêüóìéï Ðüëåìï, ÁèÞíá 2004, 20€ 3. Íáõôéêüí Ìïõóåßïí ôçò ÅëëÜäïò, ÊáôÜëïãïò Ìïõóåßïõ, ÐåéñáéÜò 2005, 30€ 4. Äáìéáíßäçò Ê., ÐáñáäïóéáêÞ ÅëëçíéêÞ ÍáõðçãéêÞ, ÁèÞíá 1998, 43€ 5. Äïýóìáíç É. Ó., Ôï Çìåñïëüãéï ôïõ ÁâÝñùö, ÁèÞíáé 1940, 100€ 6. Åëëçíéêü ºäñõìá Ðïëéôéóìïý, Äéá ÈáëÜóóçò, ôï Åëëçíéêü ðëïßï óôï ÷ñüíï, ÁèÞíá 2001, 26€ 7. Åôáéñßá ÌåëÝôçò ÅëëçíéêÞò Éóôïñßáò, ÊåöáëïíéÜ, êáñáâïêýñçäåò êáé éóôéïöüñá 1800-1900, 15€ 8. ÈÜëáóóá, êáôÜëïãïò Ýêèåóçò æùãñáöéêÞò óôçí ÐéíáêïèÞêç ôïõ ÄÞìïõ Áèçíáßùí, ÁèÞíá 2000, 13€ 9. Éáôñßäçò Â., ÌáôùìÝíåò ÈÜëáóóåò, ÁèÞíá 2004, 26€ 10. ÊñÝìïò Ð. Ã., Richard Armold-Baker, ÁÂÅÑÙÖ, ôï ðëïßï ðïõ Üëëáîå ôçí ðïñåßá ôçò éóôïñßáò, ×ßïò 1990, 9,60€ 11. ËáãêáäÜ Á., ÌÜñç Ì., ¸ëëçíáò Þôáí ï ×ñéóôüöïñïò Êïëüìâïò, ÁèÞíá 1993, 15€ 12. ËÜ÷áíïò É. Í., Äüîá êáé ÄÜöíåò, ÁèÞíá 1991, 12,50€ 13. Ìåôáëëçíüò Ê., “Âáóßëéóóá ¼ëãá”, ÁèÞíá 1995, 15,50€ 14. ÌðÜôçò Å., Ôï Áñ÷éðÝëáãïò ðïõ ôáîéäåýåé, ç íáõôéëßá ôùí ÅëëÞíùí óôï ôÝëïò ôïõ áéþíá, 12€ 15. Ìõëïíüðïõëïò Í. Ä., Ç Áðáãüñåõóç ôïõ Áðüðëïõ ôùí Ðëïßùí, ÁèÞíá 1991, 10€ 16. Ìõëïíüðïõëïò Í. Ä., ÏéêïíïìéêÞ ÍáõôéëéáêÞ Ãåùãñáößá, ÐåéñáéÜò 1996, 12,50€ 17. Ìõëïíüðïõëïò Í. Ä., Íáõôéêü Äßêáéï, ÐåéñáéÜò 1996, 14€ 18. Ïé íáõôéêïß Êåöáëëçíßáò êáé ÉèÜêçò, ÂéïãñáöéêÜ óôïé÷åßá 600 íáõôßëùí (1850 - 1970), ÁèÞíá 2002, 15€ 19. Ðá³æç - ÐáñáäÝëëç Ê., Ôá Ðëïßá ôïõ Ðïëåìéêïý Íáõôéêïý 1829 - 1999, ÁèÞíá 1999, 45€ 20. Ðáðáãåùñãßïõ Ã., ÓôïëÝò ôïõ Ðïëåìéêïý Íáõôéêïý, ÁèÞíá 1998, 37€ 21. ÔæáìôæÞò È. É., Ôá ÅëëçíéêÜ ÕðåñùêåÜíéá 1907 - 1977, ÁèÞíá, 47€ 22. ÔóáðñáæÞò Ã. Í., Ï Ðïëåìéêüò Íáýóôáèìïò Óáëáìßíïò, ÁèÞíá 1991 23. Öáêßäç Ê. É., Éóôïñßá ôçò ó÷ïëÞò ôùí Íáõôéêþí Äïêßìùí (1845 - 1973), ÁèÞíá 1996, 12,50€ 24. ×ñéóôïðïýëïõ Í., ÅìðëÝïé ÐÜóçò ÔéìÞò, ÁèÞíá 1996, 12,50€ 25. Jeff Tall, éóôïñéêüò ïäçãüò, õðïâñý÷éá

ÉóôïñéêÜ (ãåíéêÜ) 1. ÁèáíÜóáéíáò Ã., Ôï ÁóÝäéï ôùí êïñõöþí 1716, ÁèÞíá 2001, 29,50€ 2. ÁèáíÜóáéíáò Ã., ÊÝñêõñá ÓåðôÝìâñçò 1943, ÁèÞíá 1999, 20,50€ 3. ÁíÝêäïôá Ýããñáöá ôçò äåõôÝñáò åêóôñáôåßáò êáé ôùí óöáãþí ôçò ×ßïõ (êáôÜ ôá Ýôç 1827 - 1828), ÁèÞíá 2003, 6€ 4. ÉùÜííïõ Å. Ê., ÖåíÜêç êáé ÓâÜóôéêá, 1942 - 1944, ÁèÞíá 1996, 12€ 5. ÊáñáúóáñëÞò È. Ä. , 1941 - 1944, Óêëçñïß áãþíåò êáé ìåãÜëåò èõóßåò, ÁèÞíá 1996, 13€ 6. Êïëáßôçò Ê. Ã., Ôï ÷ñïíéêü ôçò ÉèÜêçò, ÁèÞíá 1994, 10€ 7. ËáãêáäÜ Á., Ç åëëçíßäá óôçí áñ÷áéüôçôá, ÁèÞíá 1994, 15€ 8. ËáãêáäÜ Á., Íéê. ÊïðÝñíéêïò êáé Ãáëéëáßïò ÃáëéëÝé, ÁèÞíá 1995, 15,50€ 9. ËáãêáäÜ Á., Ç êáôÜêôçóç ôïõ Ìåîéêïý êáé ç ôñéëïãßá ôùí ºíêá, ÁèÞíá 1995, 15€ 10. ËáãêáäÜ Á., ÈÞñá. Ç Ðïìðç³á ôçò ÐñïúóôïñéêÞò ÅëëÜäïò, ÁèÞíá 1995, 15,50€ 11. ËÜæïò ×. Ä., ×ñéóôüöïñïò Êïëüìâïò, Ýíá åëëçíéêü ðñüâëçìá, ÁèÞíá 1992, 11€ 12. ËÜæïò ×. Ä., Ôï ôáîßäé ôïõ ÐõèÝá óôçí Üãíùóôç Èïýëç, ÁèÞíá 1996, 13,50€ 13. ËÜæïò ×. Ä., Ï õðïëïãéóôÞò ôùí ÁíôéêõèÞñùí, ÁèÞíá 1994, 12,50€ 14. Ëáéìüò Ã. Á. , Ôï ÷ñïíéêü ôùí Ïéíïõóóþí, ÁèÞíá 1961, 9,50€ 15. ÌÜñôçò Í., FYROM, ôï áíôéäçìïêñáôéêü êáôÜëïéðï óôçí Åõñþðç êáé ôï ðñïâëçìáôéêü óýìöùíï óýíäåóÞò ôçò ìå ôçí Å.Å., ÁèÞíá 2003, 12€ 16. Ìáñêüãëïõ Å. Ì., Ôï Äüãìá ôïõ Ôñïýìáí, ÁèÞíá 2003, 10€ 17. Ìðïýñáò Á., Ç êñßóç óôçí çãåóßá ôïõ ÊÊÅ óôçí äåêáåôßá 1940 - 1950, ÁèÞíá 2002, 12€ 58

Ðåñßðëïõò

18. Óêáñìðáäþíçò Ãñ., Ç éáôñéêÞ óôçí óýã÷ñïíç ÅëëçíéêÞ Éóôïñßá, ÁèÞíá 2003, 12€ 19. ÖëÜìïò Å., ÌõóôéêÜ êáé Áðüêñõöá, ÁèÞíá 2003, 15€

ÐñïóöïñÝò (èáëáóóéíá äéçãÞìáôá êáé éóôïñßåò óå ðïëý ðñïóéôÝò ôéìÝò) 1. ÁèáíÜóáéíá Ã., ¢ííá Ð., Áðü ôï âïõíï óôçí ÔáóêÝíäç, áíáìíÞóåéò ìéáò áíôÜñôéóóáò, ÁèÞíá 1997, 9€ 2. ÂáöåéÜäçò É. Ä., Ôï öáéíüìåíï ôçò ðáëßññïéáò ôïõ Åõñßðïõ, Ëßìíç 2002, 7€ 3. Ëáéìüò Á., ¸íáò äéáâÜôçò ôïõ 20ïõ áéþíá áöçãåßôáé, ÁèÞíá 1982, 6€ 4. Ëáéìüò Á., Ôï Íáõôéêü ôïõ ÃÝíïõò ôùí ÅëëÞíùí, ÁèÞíá 1968, 8€ 5. Ìåæåâßñç Ã., Ôá íÝá üðëá êáé ç óôñáôçãéêÞ êáé ôáêôéêÞ ÷ñçóéìïðïßçóßò ôùí, ÁèÞíáé 1959, 4,50€ 6. Ìåæåâßñç Ã., Ç Ìåóüãåéïò êáé ç óôñáôçãéêÞ ôçò óçìáóßá, ÁèÞíáé 1957, 5€ 7. Ìåæåâßñç Ã., Ôá ðïñßóìáôá ôïõ íáõôéêïý ðïëÝìïõ ôçò Ìåóïãåßïõ 1939 - 1945, ÁèÞíáé 1961 8. Ìðáìðïýñç Å., Ôï Åëëçíéêüí Åìðïñéêüí íáõôéêüí êáôÜ ôïí ôåëåõôáßïí ðüëåìïí, ÄñÜóéò êáé èõóßáé, ÁèÞíá 1986, 3,50€ 9. Ðá³æçò Ã. Ã., ÈáëáóóéíÝò ÁíáìíÞóåéò (1939 - 1956), ÁèÞíá 1996, 8€ 10. ÐáíÜò Å., Ôñßá ÷ñüíéá óôá ÷Ýñéá ôùí Íáæß, ÁèÞíá 1985, 7€ 11. Ðåôñüðïõëïò ×. Á., Èáëáóóéíïß Ïñßæïíôåò, ÅíèõìÞìáôá ÈÜëáóóáò êáé ÓôåñéÜò, ÐåéñáéÜò 1999, 7€ 12. Ðåôñüðïõëïò ×. Á., Ôçò ãçò ìïõ óôñÜôåò êáé èáëáóóéíÝò ìïõ ìíÞìåò, ÁèÞíá 1989, 7€ 13. Ðåôñüðïõëïò ×. Á., Åéêüíåò ôçò ÈÜëáóóáò, ÐåéñáéÜò 2001, 7€ 14. Ðåôñüðïõëïò ×. Á. ÈáëÜóóéíåò Áíôáýãåéåò, ÐåéñáéÜò 2003, 7€ 15. ÔæáìôæÞò Á. É., Ôá êïêÜëéíá ïìïéþìáôá ôçò óõëëïãÞò ôïõ Áñ. ¿íáóç, ÐåéñáéÜò 1993, 6€ 16. ÔóïõêáëÜò Ç., Ôïñðßëç no ‘89...ðõñ!, óðáñôáñéóôÜ áíÝêäïôá ôï Ð.Í., ÁèÞíá 1989, 6€

ÅñåõíçôéêÜ 1. ËáãêáäÜ Á., ÕðÜñ÷åé æùÞ óôï äéÜóôçìá;, ÁèÞíá 1993, 10,50€ 2. ËáãêáäÜ Á., ¢óôñá êáé Ãáëáîßåò, ÁèÞíá 1975, 10€ 3. Ìáõñéäåñüò Á. Ä., ÃåíåáëïãéêÞ Ýñåõíá, ç Üãíùóôç óõããÝíåéá äýï õäñáßùí ðñùèõðïõñãþí ôçò ÅëëÜäïò, ÄçìÞôñéïò Âïýëãáñçò 1803 - 1877, ÐÝôñïò Âïýëãáñçò 1883 - 1877, ÁèÞíá 2003, 15€ 4. Ìáõñéäåñüò Á. Ä., Ïé õäñáßïé óôç Óýñï, ÄçìïãñáöéêÞ - ÃåíåáëïãéêÞ Ýñåõíá, ÁèÞíá 2001, 15€

ÁããëéêÜ - English 1. Kalapotharakou I. Th., Women on the shipping routes, Áthens 2000, 5€ 2. Kremos P. G., Richard Armold - Baker, AVEROF, the ship that changed the course of history, chios 1990, 9,60€ 3. Michalopoulos D., Perpetval Athens, Athens, 43€ 4. Miliarakis A., The seizure of the Parthenon sculptures, Athens 2002, 8€ 5. Paizis - Paradelis K., Hellenic Warships 1829 - 2001, Athens 2001, 27€ 6. Tzamtzis Th. I., The Greek ocean Lliners 1907 - 1977, Athens, 47€

ÓõëëïãÝò ó÷åäßùí - áöéóþí / Poster collections 1. Ðáëáéïß Åëëçíéêïß ÖÜñïé, ó÷Ýäéá ÃÞóçò Ðáðáãåùñãßïõ, 7,50€ 2. ÊáñÜâéá. ¸íá áöéÝñùìá óôï Åëëçíéêü Åìðïñéêü Íáõôéêü, ôñåéò åíüôçôåò, 18,00€, ç åíüôçôá 3. ÐïñôïëÜíïé Åëëáäéêïý ×þñïõ áðü åñãáóßåò ôùí ÃÜëëùí ÕäñïãñÜöùí, ôñåéò åíüôçôåò, 15€, ç åíüôçôá 4. Áößóåò ìå åñãÜ ôïõ Í. Êáëïãåñüðïõëïõ (6 ôåìÜ÷éá), 11,50€

ÐñïóöïñÝò ÔñéìÞíïõ Âéâëßá / Åêäüóåéò 1. Í.Ì.Å., Óéùðçëüò ðüëåìïò. Ç äñÜóç ôùí Åëëçíéêþí Õðïâñõ÷ßùí 1940 - 1944, ÁèÞíá 1993, 8€ 2. Í.Ì.Å., Ï Á’ Âáëêáíéêüò Ðüëåìïò ìÝóá áðü ôá áñ÷åßá ôçò ÉóôïñéêÞò Õðçñåóßáò ôïõ Ãáëëéêïý Íáõôéêïý, ÐåéñáéÜò 1996, 8€ 3. ÍáõðçãéêÞ êáé ðëïßá ôçò áíáôïëéêÞò Ìåóïãåßïõ êáé Ìáýñçò ÈÜëáóóáò êáôÜ ôïí 18ï áéþíá, êáôÜëïãïò Ýêèåóçò 1994, 10€ 4. Diamanidis A. K., Shipbuilding and ships in the eastern Mediterranean during the 18th and 19th centuries, Chios 1999, 6€ 5. ×áñÜôóçò É. Ó., Ç ðñþôç åðÝìâáóç, ç Üãíùóôç äñÜóç ôïõ Ð.Í. óôç ÌåóçìâñéíÞ Ñùóßá 1918 - 1920, ÐåéñáéÜò 1997, 5€ Ðåñßðëïõò

59

Ημερολόγιο Μουσείου ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΜΟΥΣΕΙΟΥ

ÊïðÞ ðßôáò ôïõ ðñïóùðéêïý ôïõ Í.Ì.Å. Ôï ÓÜââáôï 14 Éáíïõáñßïõ 2006 óôá ãñáöåßá ôïõ Ìïõóåßïõ Ýãéíå ç êïðÞ ôçò ðßôáò ôïõ ðñïóùðéêïý. Ôï öëïõñß öÝôïò êÝñäéóå ç Áñ÷áéïëüãïò - Ìïõóåéïëüãïò êá Æáöåßñá ×Üéäïõ - Ëõêïýñç, åíþ üëïé ïé åñãáæüìåíïé åõ÷Þèçêáí õãåßá êáé äçìéïõñãéêüôçôá ãéá ôï 2006.

ÊïðÞ ðßôáò ìåëþí ôïõ Íáõôéêïý Ìïõóåßïõ ôçò ÅëëÜäïò

Åðßóçìïé ðñïóêåêëçìÝíïé, åêðñüóùðïé öïñÝùí êáé ìÝëç ôïõ Ìïõóåßïõ óôçí êïðÞ ôçò ðñùôï÷ñïíéÜôéêçò ðßôáò

Ôçí ÊõñéáêÞ 22 Éáíïõáñßïõ 2006 ðñáãìáôïðïéÞèçêå ç åêäÞëùóç ãéá ôçí êïðÞ ôçò ðßôáò ôùí ìåëþí ôïõ Íáõôéêïý Ìïõóåßïõ ôçò ÅëëÜäïò. Ãéá Üëëç ìéá ÷ñïíéÜ ôá êáèßóìáôá ôçò áßèïõóáò åêäçëþóåùí ôïõ Ìïõóåßïõ áðïäåß÷ôçêáí ðïëý ëßãá ãéá ôï ðëÞèïò êüóìïõ ðïõ ðáñåõñÝèçêå óôçí åêäÞëùóç, ãåãïíüò ðïõ áðïäåéêíýåé ôçí áãÜðç ôçò ôïðéêÞò êïéíùíßáò ãéá ôçí íáõôéêÞ ìáò ðáñÜäïóç êáé êëçñïíïìéÜ êáé ÷áñïðïéåß ôï Äéïéêçôéêü Óõìâïýëéï ôïõ ïñãáíéóìïý äßíïíôáò Ýíá ôüíï áéóéïäïîßáò ãéá ôçí áíôéìåôþðéóç ôùí ðñïâëçìÜôùí êáé ôçí óõíÝ÷éóç ôïõ óçìáíôéêïý Ýñãïõ ðïõ åðéôåëåßôáé, üðùò ðáñáóôáôéêÜ ôüíéóå ç Ðñüåäñïò êá Áíáóôáóßá Áíáãíùóôïðïýëïõ-Ðáëïýìðç. Ôçí åêäÞëùóç ôßìçóå ìå ôçí ðáñïõóßá ôïõ ï Õöõðïõñãüò Ðáéäåßáò êïò Ãåþñãéïò Êáëüò. Óôçí óõíÝ÷åéá ðáñáèÝôïõìå ôçí ïìéëßá ôçò êáò ÐñïÝäñïõ: “ÁãáðçôÝò ößëåò êáé ößëïé, ìÝëç ôïõ Ìïõóåßïõ ìáò, Èá Þèåëá áñ÷ßæïíôáò íá åõ÷áñéóôÞóù ôïõò åðéóÞìïõò ðñïóêåêëçìÝíïõò ìáò ãéá ôçí ôéìÞ ðïõ ìáò êÜíïõí íá ðáñåõñßóêïíôáé óôç ãéïñôÞ ìáò. ÈåñìÝò åõ÷áñéóôßåò üìùò ïöåßëù íá áðåõèýíù óå üëåò êáé üëïõò óáò ðïõ åßóôå óÞìåñá åäþ êáé îå÷åéëßæåôå ôïõò ÷þñïõò ôïõ Ìïõóåßïõ áðïäåéêíýïíôáò Ýìðñáêôá ôçí áãÜðç óáò ãéá ôï ßäñõìÜ ìáò êáé ôç óõìðáñÜóôáóÞ óáò óôïõò óêïðïýò ôïõ. Ç êïðÞ ôçò âáóéëüðéôáò, üðùò êÜèå ÷ñüíï, áðïôåëåß ôç óõìâïëéêÞ áñ÷Þ ôçò íÝáò ÷ñïíéÜò êáé ôçí åõêáéñßá áíôáëëáãÞò åõ÷þí óå Ìïõóåéáêü áëëÜ âåâáßùò êáé óå ðñïóùðéêü åðßðåäï. Ç óýíôïìç ðñïóöþíçóç äåí ðñïóöÝñåôáé ãéá áðïëïãéóìü ðåðñáãìÝíùí áëëÜ äéáôßèåôáé ìüíï ãéá íá ôïíßæåé ôï îåêßíçìá ôïõ íÝïõ ÷ñüíïõ êáé ôéò åëðßäåò ðïõ áõôü óçìáôïäïôåß, åëðßäåò ãéá áíáâÜèìéóç ôïõ Ìïõóåßïõ óå üëá ôá åðßðåäá ôçò ëåéôïõñãßáò ôïõ. Ôç ÷ñïíéÜ ðïõ Þäç Üñ÷éóå èÝëïõìå íá åëðßæïõìå üôé èá ðåßóïõìå ðåñéóóüôåñï ãéá ôçí áíÜãêç õðïóôÞñéîçò êáé áíÜäåéîçò ôïõ Ìïõóåßïõ ùò ðïëéôéóôéêïý öïñÝá ðïõ ðñïâÜëëåé ôï äåóìü ôùí ÅëëÞíùí ìå ôç èÜëáóóá.

60

Ðåñßðëïõò

Ï Õöõðïõñãüò Ðáéäåßáò ê. Ãåþñãéïò Êáëüò ÷áéñåôßæåé ôçí åêäÞëùóç

Áõôü ôï ÷ñüíï êáé óõãêåêñéìÝíá óôï ôÝëïò Ìáñôßïõ, üðùò üëïé ãíùñßæåôå, èá áíáíåþóïõìå ôï Äéïéêçôéêü ìáò Óõìâïýëéï ìå ôïí ôñüðï êáé ôéò äéáäéêáóßåò ðïõ ðñïâëÝðïíôáé áðü ôï êáôáóôáôéêü ìáò. ÁíåîÜñôçôá üìùò áðü ôá áðïôåëÝóìáôá ôùí áñ÷áéñåóéþí, üðïéá êé áí åßíáé áõôÜ, Ý÷ïõìå üëïé êáèÞêïí íá óôáèïýìå äßðëá óôï Ìïõóåßï óôçñßæïíôáò ü,ôé áõôü áíôéðñïóùðåýåé, äçëáäÞ ìéá èáëáóóéíÞ ðáñÜäïóç 100 êáé ðëÝïí áéþíùí êáé ìéá éóôïñßá íáõôéêþí áãþíùí, ôá áðïôåëÝóìáôá ôùí ïðïßùí Üöçóáí áíåîßôçëç ôçí åðßäñáóÞ ôïõò ü÷é ìüíï óôçí éóôïñéêÞ åîÝëéîç ôïõ Ýèíïõò ìáò, áëëÜ êáé óôçí ðáãêüóìéá éóôïñßá êáé ôç äéáìüñöùóç ôïõ óçìåñéíïý äõôéêïý ðïëéôéóìïý. Áõôü åßíáé ôï áëçèéíü íüçìá ôïõ èåóìïý ðïõ üëïé ìáò óôçñßæïõìå êáé õðçñåôïýìå. ÐáñÜëëçëá èÝëù íá êáôáóôÞóù óáöÝò ðùò åêåßíï ðïõ óôçñßæåé êáé áíáäåéêíýåé ôï Ìïõóåßï êáé ïõóéáóôéêÜ åðéâÜëëåé ôçí áíáãêáéüôçôá ýðáñîÞò ôïõ, åßíáé ôï óþìá ôùí ìåëþí ôïõ, åßóôå óåéò, åßìáóôå üëïé ìáò. Èá åðéèõìïýóá íá Ýêëåéíá ôçí ðñïóöþíçóÞ ìïõ, üðùò êÜèå ÷ñüíï, ìå ìéÜ åíôýðùóç øõ÷éêÞò áíÜôáóçò ðïõ ìïõ äçìéïõñãåß ç ðáñïõóßá üëùí ìáò ó’ áõôü ôï ÷þñï. Áóöáëþò êáé äåí åßìáóôå õðåñÞöáíïé ãéá ôï ðåñßâëçìá ôïõ Ìïõóåßïõ ìáò, ãéá ôçí áíåðÜñêåéá ôùí ìÝóùí, ãéá ôçí Ýëëåéøç êáôÜëëçëùí ÷þñùí åñãáóßáò ôïõ ðñïóùðéêïý êáé õðïäï÷Þò ôùí åðéóêåðôþí ìáò êáé ãéá ìýñéá üóá Üëëá èÝìáôá ìéæÝñéáò ðïõ ôáëáéðùñïýí êáé äåí ðñïäéáèÝôïõí åõíïúêÜ. ¢öçóá ôåëåõôáßåò áðü ôá ìßæåñá èÝìáôá ôéò ïéêïíïìéêÝò äõó÷Ýñåéåò êáé ôéò äõóìåíåßò åðéðôþóåéò ðïõ áíôáíáêëþíôáé óå üëá ôá åðßðåäá ëåéôïõñãßáò ôïõ Ìïõóåßïõ. Ôéò Ý÷ù ðåñéãñÜøåé êáé ôïíßóåé êáô’ åðáíÜëçøç óôïí «Ðåñßðëïõ» êáé óå áôÝëåéùôá õðïìíÞìáôá ðñïò üëá ôá éåñáñ÷éêÜ êëéìÜêéá ôùí áñìïäßùí Õðïõñãåßùí, Áìýíçò, Ðïëéôéóìïý êáé ÅìðïñéêÞò Íáõôéëßáò. Èá Þèåëá üìùò íá óáò åîïìïëïãçèþ üôé ç, åðß ôñßá ÷ñüíéá, åèåëïíôéêÞ åðáéôåßá ãéá ôçí åðéâßùóç ôïõ Ìïõóåßïõ, ôçí ïðïßá èá óõíå÷ßóïõìå üóï êáé áí åßíáé êïðéáóôéêÞ, åßíáé ìéá äéáäéêáóßá øõ÷ïöèüñá, ôçí ïðïßá êáíåßò ìðïñåß íá õðïìåßíåé ìÝ÷ñé ôïõ óçìåßïõ üìùò íá ìç ãßíåôáé ãñáöéêüò Þ, ìå Üëëá ëüãéá, ç äéáäéêáóßá íá ìçí áðïâáßíåé óå âÜñïò ôçò áôïìéêÞò áîéïðñÝðåéáò ôïõ åðáéôïýíôïò. ÂÝâáéá åßìáóôå õðåñÞöáíïé ãé’ áõôü ðïõ åêðñïóùðïýìå. Åßìáóôå õðåñÞöáíïé ãéá ôï üôé êáôáöÝñáìå íá õðïäå÷èïýìå ðåñßðïõ 14.500 ðáéäéÜ ðïõ êáôÜ ôï 2005 äéäÜ÷èçêáí ôç íáõôéêÞ ñüôá ôïõ Åëëçíéóìïý ìÝóá ó’ áõôÝò ôéò áßèïõóåò, ðïõ ðïëëÝò öïñÝò êáôÜ ôç äéäáóêáëßá ôñÝ÷áíå íåñÜ óôïõò ôïß÷ïõò, ðáñ’ üëåò ôéò ðñïóðÜèåéåò ãéá óôåãáíïðïßçóç ðïõ Ý÷ïõìå êÜíåé, ìá ðÜíù áð’ üëá åßìáóôå ðïëëïß åõ÷áñéóôçìÝíïé ãéá ôç äéêÞ óáò èåñìÞ óõìðáñÜóôáóç êáé ôéò óõãêéíçôéêÝò åêäçëþóåéò áãÜðçò ðñïò ôï Ìïõóåßï. Åßìáóôå õðåñÞöáíïé ãéáôß ìÝóá óôï 2005 åðéôý÷áìå äýï èáõìÜóéåò åêäüóåéò, ôï Ëåýêùìá ôùí Âáëêáíéêþí ÐïëÝìùí êáé ôïí íÝï êáôÜëïãï ôïõ Ìïõóåßïõ ðïõ ìüëéò êõêëïöüñçóå êáé èá ôïí åßäáôå óôçí åßóïäï. Ìéëþíôáò åê ìÝñïõò üëùí ôùí ìåëþí ôïõ Ä.Ó. óáò åõ÷áñéóôþ üëåò êáé üëïõò èåñìÜ ãéá ôçí ðáñïõóßá óáò êáé óáò åý÷ïìáé ç íÝá ÷ñïíéÜ íá åßíáé ÷áñïýìåíç êé åõôõ÷éóìÝíç ãéá óáò êáé ôéò ïéêïãÝíåéÝò óáò. Óáò åõ÷áñéóôþ.” Óôéãìéüôõðï áðü ôçí åêäÞëùóç Ðåñßðëïõò

61

ÊïðÞ ðßôáò ôïõ Äéïéêçôéêïý Óõìâïõëßïõ ôïõ Íáõôéêïý Ìïõóåßïõ ôçò ÅëëÜäïò Ôçí ÔåôÜñôç, 1ç Öåâñïõáñßïõ 2006, üðùò óõíçèßæåôáé, ðñáãìáôïðïéÞèçêå óôçí ÍáõôéêÞ Äéïßêçóç ôïõ Áéãáßïõ ç êïðÞ ôçò ðßôáò ôïõ Äéïéêçôéêïý Óõìâïõëßïõ ôïõ Íáõôéêïý Ìïõóåßïõ ôçò ÅëëÜäïò. Ôï Ä.Ó. ôïõ Ìïõóåßïõ ìáò õðïäÝ÷ôçêå êáé öéëïîÝíçóå ï ÄéïéêçôÞò ôçò Í.Ä.Á. Áñ÷éðëïßáñ÷ïò Ð.Í. ê. Óôáýñïò Êïýâáñçò.

ΕΤΗΣΙΑ ΤΑΚΤΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΜΕΛΩΝ

Óôéãìéüôõðï áðü ôçí åêäÞëùóç

Óôéò 2 Áðñéëßïõ 2006 óõíÞëèå ç ÅôÞóéá ÃåíéêÞ ÓõíÝëåõóç ôùí Ìåëþí ôïõ Íáõôéêïý Ìïõóåßïõ ôçò ÅëëÜäïò. Ç Ðñüåäñïò êá Áíáóôáóßá Áíáãíùóôïðïýëïõ - Ðáëïýìðç ðáñïõóßáóå ôçò Ýêèåóç ðåðñáãìÝíùí ôçò ÄéïéêÞóåùò ãéá ôçí ôñéåôßá 2003-2006, ç ïðïßá ðáñïõóéÜæåôáé óôï editorial ôïõ ðáñüíôïò ôåý÷ïõò. ÐáñÜëëçëá ìïéñÜóôçêå ó’ üëïõò ôïõò ðáñåõñéóêüìåíïõò ç Ýêèåóç ôùí ðïëéôéóôéêþí åêäçëþóåùí ôïõ Ìïõóåßïõ ãéá ôï 2005. Ç äéáäéêáóßá óõíå÷ßóôçêå ìå ôïí ôáìåéáêü áðïëïãéóìü, ôçí Ýêèåóç ÅîåëåãêôéêÞò ÅðéôñïðÞò ôïõ 2005 êáé ôïí Ðñïûðïëïãéóìü ôïõ 2006, ç ÝãêñéóÞ ôïõò êáé ç áðáëëáãÞ ôïõ Äéïéêçôéêïý Óõìâïõëßïõ. ÐáñÜëëçëá åãêñßèçêå ç Ôñïðïðïßçóç - Åêóõã÷ñïíéóìüò ôïõ Êáôáóôáôéêïý.

62

Ðåñßðëïõò

Ïé Áñ÷áéñåóßåò åêëïãÞò ÐñïÝäñïõ, Ìåëþí Ä.Ó. êáé ÅîåëéêôéêÞò ÅðéôñïðÞò áíÝäåéîáí ôçí íÝá äéïßêçóç ôïõ Ìïõóåßïõ ãéá ôçí ôñéåôßá 2006-2009, óýìöùíá ìå ôá Üñèñá 7, 9, 10, 20, 21 êáé 22 ôïõ Êáôáóôáôéêïý. Ôá áðïôåëÝóìáôá ôçò øçöïöïñßáò åßíáé: Ãéá ôçí åêëïãÞ ÐñïÝäñïõ ôïõ Íáõôéêïý Ìïõóåßïõ ôçò ÅëëÜäïò ç êá Áíáóôáóßá Áíáãíùóôïðïýëïõ - Ðáëïýìðç, ìå ïìïøçößá 100% üëïõ ôïõ åêëïãéêïý óþìáôïò. Ãéá ôá 8 ìÝëç ôïõ Ä.Ó., êáôÜ óåéñÜ åðéôõ÷ßáò, ïé êýñéïé Íéêüëáïò Áëáöáóüò, Ôéìüèåïò Ìáóïýñáò, ÁèáíÜóéïò Ïéêïíüìïõ, Âáóßëåéïò Ëõêïýñçò, Ðáíáãéþôçò Êáëïãåßôùí, Ðáíáãéþôçò ÌïëöÝôáò, Ãåþñãéïò Âëá÷üðïõëïò êáé Íéêüëáïò ÁñôåìÜêçò. Ãéá ôá 3 ìÝëç ôçò ÅîåëéêôéêÞò ÅðéôñïðÞò ïé êýñéïé Çëßáò

Óôéãìéüôõðï áðü ôçí åêäÞëùóç

ÌåôáîÜò, Êùíóôáíôßíá Ðñüâïõ - Ðáíáãéþôïõ êáé ×ñõóÞ ÔóéìïãéÜííç - Êïýêç. Ôï ðåñéïäéêü óõã÷áßñåé üëïõò ôïõ õðïøçößïõò êáé åêëåãìÝíïõò, êáëùóïñßæåé ôá íÝá ìÝëç êáé åõ÷áñéóôåß èåñìÜ ôá áðï÷ùñïýíôá ìÝëç ôïõ ðñþçí Äéïéêçôéêïý Óõìâïõëßïõ ãéá ôçí óõìðáñÜóôáóç êáé ôçí âïÞèåéá ðïõ ðñïóÝöåñáí óôï Ìïõóåßï. ÓõãêéíçôéêÝò óôéãìÝò Ýëáâáí ÷þñá êáôÜ ôçí ðñïóöïñÜ Áíáìíçóôéêïý Äéðëþìáôïò êáé ôïõ Èõñåïý ôïõ Ìïõóåßïõ óôïí Áñ÷éðëïßáñ÷ïò Ð.Í. å.á. ê. Íéêüëáï ËÜ÷áíï ãéá ôçí ðïëý÷ñïíç êáé óõíå÷Þ ôïõ ðñïóöïñÜ. Ç Ðñüåäñïò êá Áíáóôáóßá Áíáãíùóôïðïýëïõ - Ðáëïýìðç áíÝöåñå ïñéóìÝíá óôïé÷åßá áðü ôï âéïãñáöéêü ôïõ êïõ ËÜ÷áíï, ðïõ Ý÷ïõí ùò åîÞò: “Ï Áñ÷éðëïßáñ÷ïò Ïéê. Í. ËÜ÷áíïò ãåííÞèçêå óôçí Êýèíï êáé åßíáé ðôõ÷éïý÷ïò ôçò ÍïìéêÞò Ó÷ïëÞò ôïõ Ðáíåðéóôçìßïõ Áèçíþí. Óôáäéïäñüìçóå óôï Ð. Í. êáé áðåóôñáôåýèç ìåôÜ áðü Ýíá ÷ñüíï óôïí áíþôáôï âáèìü (ðïõ Þôáí ôüôå ôïõ Áñ÷éðëïéÜñ÷ïõ, óôï Ïéêïíïìéêü Óþìá) ìå 35 Ýôç ðñáãìáôéêÞò õðçñåóßáò, ùò åõäïêßìùò ôåñìáôßóáò ôçí óôáäéïäñïìßá ôïõ. ÊáôÜ ôç äéÜñêåéá ôïõ ÐïëÝìïõ õðçñÝôçóå óôï Åðéôåëåßï ôïõ áñ÷çãïý Óôüëïõ åðß ôïõ È. ÁÂÅÑÙÖ êáé áêïëïýèçóå áõôü óôç ÌÝóç ÁíáôïëÞ åðéâáßíùí ôïõ áíôéôïñðéëëéêïý Â. ÏËÃÁ. ÕðçñÝôçóå åðß äéåôßá åðß ôùí Áíôéôïñðéëëéêþí ÁÓÐÉÓ ÉÅÑÁÎ êáé ÊÏÕÍÔÏÕÑÉÙÔÇÓ êáé Ýëáâå ìÝñïò óå üëåò ôéò áðïóôïëÝò ôùí ðëïßùí áõôþí. Óõììåôåß÷å óå ðëåßóôåò ðïëåìéêÝò åðé÷åéñÞóåéò óôç ÌÝóç ÁíáôïëÞ åíþ ìå ôïí ÉÝñáêá ôáîßäåøå óôçí Êáëêïýôá ôùí Éíäéþí. Ôïí ÉáíïõÜñéï ôïõ 1943 ìåôåôÝèç óôï Êïõíôïõñéþôçò ðïõ ôïí ÌÜñôéï Ýëáâå ìÝñïò óå óõíïäåßá íçïðïìðÞò óôç ÌÜëôá êáé óôç óõíÝ÷åéá óôç Ôñßðïëç Ôñéðïëßôéäáò. ÌåôÜ ôïí Ðüëåìï õðçñÝôçóå óå ðïëëÝò èÝóåéò åóùôåñéêïý êáé åîùôåñéêïý áíÜëïãåò ôïõ âáèìïý êáé ôçò åéäéêüôçôÜò ôïõ. ¸÷åé ôéìçèåß ìå ôá ÐáñÜóçìá ôïõ ÁíùôÝñïõ ÔáîéÜñ÷ïõ ôïõ

Ç Ðñüåäñïò ôïõ Í.Ì.Å. ðñïóöÝñåé óôïí êï Í. ËÜ÷áíï áíáìíçóôéêü äßðëùìá êáé ôï èõñÝï ôïõ Ìïõóåßïõ

Öïßíéêïò, ôïõ ÔáîéÜñ÷ç Ãåùñãßïõ Á´, ÔáîéÜñ÷ç Öïßíéêïò êáé Áñãõñïý Óôáõñïý Öïßíéêïò êáèþò êáé ðëÞèïò ðïëåìéêþí ìåôáëëßùí. Ï êïò ËÜ÷áíïò Ýãéíå ìÝëïò ôïõ Íáõôéêïý Ìïõóåßïõ ôïí ÌÜñôéï ôïõ 1975, äéåôÝëåóå ôáìßáò åðß 6 Ýôç êáé Ãåíéêüò ÃñáììáôÝáò åðß 18 Ýôç. Áðïôåëåß ôçí æùíôáíÞ éóôïñßá ôïõ Íáõôéêïý Ìïõóåßïõ êáé üëïé êáé üëåò ôïí áãáðïýìå êáé óåâüìáóôå éäéáßôåñá ôç ãíþìç ôïõ. Åðéìåßíáìå êáé åðéôý÷áìå íá óõãêáôåíåýóåé óôï íá ðáñáìåßíåé óýìâïõëüò ìáò ãéá ïôéäÞðïôå ÷ñåéáóôïýìå êáé Ý÷ïõìå óêïðü íá åêìåôáëëåõôïýìå áõôÞ ôçí åõ÷Ýñåéá ðïõ ìáò ðáñÝ÷åé, ðñïôñÝ÷ïíôáò óôéò óõìâïõëÝò ôïõ”. Ðåñßðëïõò

63

ÅÓÏÄÁ

ÉÓÏËÏÃÉÓÌÏÓ ÍÁÕÔÉÊÏÕ ÌÏÕÓÅÉÏÕ ÔÇÓ ÅËËÁÄÏÓ 2005 2005 ÅÎÏÄÁ

Ã.Å.Í. ÕÐ.ÐÏ. ÍÁÔ ÓÕÍÄÑÏÌÅÓ ÅÉÓÉÔÇÑÉÁ ÄÙÑÅÅÓ ÔÏÊÏÉ ÅÊÐ. ÐÑÏÃÑÁÌÌÁÔÁ ÐÙËÇÓÅÉÓ ÅÍÏÉÊÉÁ ÁÐÏ ÊËÇÑÏÄÏÔÇÌÁ ÊÏÉÍÙÍÉÁ ÔÇÓ ÐËÇÑÏÖÏÑÉÁÓ ËÏÉÐÁ ÓÕÍÏËÏ ×ÑÇÌÁÔÉÊÁ ÄÉÁÈÅÓÉÌÁ 31/12/2004 ÔÁÌÅÉÏ ÊÁÔÁÈÅÓÅÉÓ ÊÏÉÍÙÍÉÁ ÔÇÓ ÐËÇÑÏÖÏÑÉÁÓ ÐÑÏÊÁÔÁÂÏËÅÓ 3112/2004 ÏÖÅÉËÅÓ 31/12/2005 ÓÕÍÏËÏ

57250,00 115000,00 40000,00 13068,50 10100,00 24143,42 3391,53 26484,00 111058,56 3713,00 112400,00 49603,36 566212,37

7385,70 143694,42 387600,00 47994,78 110953,76 1263841,03

2005

ÁÌÏÉÂÅÓ ÐÑÏÓÙÐÉÊÏÕ ÁÌÏÉÂÅÓ ÔÑÉÔÙÍ ÐÁÑÏ×ÅÓ ÔÑÉÔÙÍ ÖÏÑÏÉ ÔÅËÇ ÄÉÁÖÏÑÁ ÅÎÏÄÁ ÔÏÊÏÉ / ÅÎÏÄÁ ÁÃÏÑÅÓ ÅÊÈÅÌÁÔÙÍ & ÐÁÃÉÙÍ ÁÃÏÑÅÓ ÅÌÐÏÑÅÕÌÁÔÙÍ & ÅÊÄÏÓÅÉÓ

234297,62 15380,06 38961,38 1486,58 48468,10 194,32 2954,34 105546,46

ÊÏÉÍÙÍÉÁ ÔÇÓ ÐËÇÑÏÖÏÑÉÁÓ ÓÕÍÏËÏ

116722,55 564011,41

ÊÁÔÁÈÅÓÅÉÓ ÔÇÍ 31/12/2005 ÔÁÌÅÉÏ ËÏÃ/ÓÌÏÓ ÊÏÉÍÙÍÉÁÓ ÔÇÓ ÐÑÏÊÁÔÁÂÏËÅÓ ÓÅ ÔÑÉÔÏÕÓ 31/12/2005 ÏÖÅÉËÅÓ ÔÇÍ 31/12/2004

123145,94 9609,80 488502,66 68422,52 10148,70

ÓÕÍÏËÏ

1263841,03

ΤΟ Ν.Μ.Ε. ΗΤΑΝ ΕΚΕΙ • ÊïðÞ ðßôáò ôïõ Ãåíéêïý Åðéôåëåßïõ Íáõôéêïý

Óôéò 12 Éáíïõáñßïõ 2006 ðñáãìáôïðïéÞèçêå ç êïðÞ ôçò ðßôáò ôïõ Ã.Å.Í. üðïõ ðáñáâñÝèçêå óýóóùìç ç çãåóßá ôïõ Ðïëåìéêïý ìáò Íáõôéêïý. Óå óôéãìéüôõðï áðü ôçí åêäÞëùóç ï Á/ÃÅÍ, Áíôéíáýáñ÷ïò Ð.Í. ê. ÄçìÞôñéïò Ãïýóçò ÷áéñåôÜ ôçí Ðñüåäñï ôïõ Í.Ì.Å. êá Áíáóôáóßá Áíáãíùóôïðïýëïõ Ðáëïýìðç.

• ÊïðÞ ðßôáò ÅöÝäñùí Áîéùìáôéêþí Íïìïý Ðåéñáéþò

Ôçí ÊõñéáêÞ 15 Éáíïõáñßïõ 2006 ðñáãìáôïðïéÞèçêå ç åêäÞëùóç ôçò êïðÞò ðßôáò ôïõ ÓõíäÝóìïõ ÅöÝäñùí Áîéùìáôéêþí Íïìïý Ðåéñáéþò óôçí áßèïõóá åêäçëþóåùí ôïõ Íáõôéêïý Ìïõóåßïõ ôçò ÅëëÜäïò. Óôçí åêäÞëùóç ðáñáâñÝèçêáí ï Õöõðïõñãüò ÅèíéêÞò Áìýíçò êïò Ìé÷áëïëéÜêïò, ï Õöõðïõñãüò Ðáéäåßáò êïò Êáëüò, ï ÂïõëåõôÞò ï Ðåéñáéþò êïò Ìáíôïýâáëïò, ï ÄÞìáñ÷ïò Ðåéñáéþò êïò Áãñáðßäçò, åíþ ôï Ìïõóåßï åêðñïóþðçóå ç Ðñüåäñïò ôïõ Ä.Ó.

• Äéêçãïñéêüò Óýëëïãïò Ðåéñáéþò

Óôçí áßèïõóá åêäçëþóåùí ôïõ Ýêïøå ôçí ðñùôï÷ñïíéÜôéêç ðßôá ôïõ ï Äéêçãïñéêüò Óýëëïãïò Ðåéñáéþò ôçí ÊõñéáêÞ 15 Éáíïõáñßïõ 2006. Óôçí åêäÞëùóç ðáñÝóôç ç Ðñüåäñïò ôïõ Ä.Ó. ôïõ Ìïõóåßïõ.

• ÐáíåëëÞíéïò ¸íùóéò ÐëïéÜñ÷ùí Åìðïñéêïý Íáõôéêïý ÐÜóçò ÔÜîåùò Ôçí ÔåôÜñôç 18 Éáíïõáñßïõ 2006 åïñôÜóôçêå ç êïðÞ ôçò ðßôáò ôçò ÐáíåëëÞíéáò ¸íùóåùò ÐëïéÜñ÷ùí Íáõôéêïý ÐÜóçò ÔÜîåùò. Ç öåôéíÞ åêäÞëùóç åß÷å éäéáßôåñç óçìáóßá áöïý åïñôÜóôçêå ðáñÜëëçëá ç åðÝôåéïò ôùí 90 ÷ñüíùí áðü ôçí ßäñõóç ôçò Åíþóåùò. Óôçí áßèïõóá åêäçëþóåùí ôïõ Ï.Ë.Ð., üðïõ Ýëáâå ìÝñïò ç îå÷ùñéóôÞ åïñôÞ, áðïíåìÞèçêáí ôéìçôéêÝò äéáêñßóåéò óå ÐëïéÜñ÷ïõò Å.Í., ïé ïðïßïé äéÝóùóáí óõíáíèñþðïõò ìáò óôçí èÜëáóóá, óå ÐëïéÜñ÷ïõò Å.Í. ðÜóçò ôÜîåùò ðïõ áñßóôåõóáí óôéò åîåôÜóåéò ôï 2005 êáé óå Üôïìá ðïõ ðñïóÝöåñáí åîáéñåôéêÝò õðçñåóßåò óôçí Ðëïéáñ÷éêÞ ôÜîç êáé ôçí ÅìðïñéêÞ Íáõôéëßá ãåíéêüôåñá. Óôçí åêäÞëùóç ðáñáâñÝèçêáí ï Õðïõñãüò ÅìðïñéêÞò Íáõôéëßáò êïò Ìáíþëçò ÊåöáëïãéÜííçò êáèþò êáé ïé ðñþçí Õðïõñãïß ê. Óôáýñïò ÓïõìÜêçò êáé Ãåþñãéïò ÊáôóéöÜñáò, åíþ ôï Íáõôéêü Ìïõóåßï ôçò ÅëëÜäïò åêðñïóþðçóå ï Ôáìßáò ôïõ Ä.Ó. êïò Íéêüëáïò Áëáöáóüò.

64

Ðåñßðëïõò

•

ºìéá 1996 - 2006, ÌíÞìåò ÷ñÝïõò êáé ôéìÞ

Ôçí 1ç Öåâñïõáñßïõ 2006 ôï óýíïëï ó÷åäüí ôùí êáôïßêùí ôïõ ÐáðÜãïõ êáé ôùí Áîéùìáôéêþí ôïõ Ð.Í. åí áðïóôñáôåßá, âñÝèçêå óôï ÌÝãáñï ÌïõóéêÞò üðïõ ï ÄÞìáñ÷ïò ÐáðÜãïõ Âáóßëçò Îýäçò, áðüóôñáôïò íáýáñ÷ïò ôïõ Ð.Í. êáé ï ßäéïò, åß÷å ïñãáíþóåé ìéá åêäÞëùóç «ºìéá 1996 2006, ÌíÞìåò ÷ñÝïõò êáé ôéìÞò». ¹ôáí ìéá ëáìðñÞ ðñÜãìáôé åêäÞëùóç óôçí ïðïßá ðáñÝóôçóáí ðïëëÜ ìÝëç ôçò ÈñçóêåõôéêÞò, ÐïëéôéêÞò êáé ÓôñáôéùôéêÞò çãåóßáò ôïõ ôüðïõ áðïöáóéóìÝíá íá äçëþóïõí ìå ôçí ðáñïõóßá ôïõò, ðùò ï ëáüò ìáò äåí îå÷íÜ ôç èõóßá ôùí ôñéþí óôåëå÷þí ôïõ Ð.Í. ðïõ Ý÷áóáí ôç æùÞ ôïõò, êáôÜ ôçí åêôÝëåóç ôïõ êáèÞêïíôüò ôïõò, åêåßíï ôï âñÜäõ. Áðü ôçí Üëëç ðëåõñÜ ç áèñüá ðñïóÝëåõóç åîõðçñÝôçóå ôïí óôü÷ï íá êáôáäåßîåé ìå ôïí üãêï ôçò, üôé ïé ëáïß ðñÝðåé íá ìáèáßíïõí áð’ ôá ðáèÞìáôá ôçò éóôïñßáò êáé íá áðáéôïýí áð’ ôïõò åêÜóôïôå äéïéêïýíôåò íá åðéäåéêíýïõí ðåñéóóüôåñç óïâáñüôçôá óôéò äéáäéêáóßåò ÷åéñéóìïý êñßóåùí, ðïõ ìðïñïýí ðïëëÝò öïñÝò íá êáôáëÞîïõí óå ôñáãéêÜ áðïôåëÝóìáôá. ÔÝëïò áðïäåß÷èçêå ðùò, åßôå ç åýêïëç êáé åëáöñüìõáëç ìéêñïêïììáôéêÞ åêìåôÜëëåõóç ôïõ èÝìáôïò, åßôå ç óôåñïýìåíç áêüìç êáé ß÷íïõò óïâáñüôçôïò ðñïóðÜèåéá áðïóåßóåùò ôùí åõèõíþí êáé åðéññßøåùò ôùí óå üñãáíá ðïõ êáôÜ ôï óýíôáãìá äåí ôéò Ý÷ïõí, áöÞíïõí ðáãåñÜ áäéÜöïñç ôçí óõíôñéðôéêÞ ðëåéïøçößá ôïõ ëáïý êáé ãåëïéïðïéïýí ôïõò ðñùôåñãÜôåò. Áðü ôçí åìðíåõóìÝíç êáé ëõñéêÞ ðñïóöþíçóç ôïõ ÄçìÜñ÷ïõ ÐáðÜãïõ ðáñáèÝôïõìå êáôùôÝñù êÜðïéá ÷áñáêôçñéóôéêÜ áðïóðÜóìáôá. ÃéÜííçò Ðáëïýìðçò Áíôéíáýáñ÷ïò Ð.Í. (å.á.) «Åêëåêôïß ðñïóêåêëçìÝíïé, Ï ÄçìïóèÝíçò, óå ìéá óõãêëïíéóôéêÞ êáé ãéá ôçí ðüëç ôïõ êáôáèëéðôéêÞ óôéãìÞ, åêöùíþíôáò ôïí åðéôÜöéï ëüãï ãéá ôïõò óõìðïëßôåò ôïõ ðïõ Ýðåóáí óôï ðåäßï ôçò ×áéñþíåéáò, åßðå ðñïïéìéáêÜ ôá áêüëïõèá ìíçìåéáêÜ ëüãéá «Äéüôé áõôïß ðïõ ðåñéöñüíçóáí ôçí Ýìöõôç óå üëïõò åðéèõìßá ôïõ æçí êáé ðñïôßìçóáí íá áðïèÜíïõí åõãåíþò ðáñÜ íá äïõí ôçí ðáôñßäá ôïõò íá äõóôõ÷åß, «ðùò ïõê áíõðÝñâëçôùí ðáíôß ëüãù ôçí áõôþí áñåôÞí êáôáëåëïßðáóé;» äçëáäÞ «ðþò äåí Ý÷ïõí áöÞóåé åîåðÝñáóôç áðü êÜèå ëüãï ôçí ðñïóùðéêÞ ôïõò áíäñåßá;». ¼ôáí, ëïéðüí, ï êïñõöáßïò ôùí ñçôüñùí ôçò åëëçíéêÞò áñ÷áéüôçôïò áéóèÜíèçêå äÝïò, üôáí áíÝëáâå ôï öïñôßï íá ïìéëÞóåé ãéá ôïõò íåêñïýò óõìðïëßôåò ôïõ, ôüôå ðþò ðñÝðåé íá áéóèÜíïìáé åãþ ðïõ äåí äéáêñßíïìáé ãéá ñçôïñéêÝò åðéäüóåéò; ïìïëïãïõìÝíùò íéþèù áìç÷áíßá êáé ãéá ôï ëüãï áõôü, ðñïêåéìÝíïõ íá áñèþ óôï õøçëü åðßðåäï ôçò áðïøéíÞò åêäÞëùóçò êáé óôï ìÝãåèïò ôçò èõóßáò ôùí ôñéþí ðáëéêáñéþí ðïõ Ýðåóáí óôá ºìéá, èá åðé÷åéñÞóù íá ðñïóöýãù óôïí õøéðåôÞ ëüãï ôùí ðïéçôþí ðïõ, ìå ôïí äéêü ôïõò ôñüðï, êáôïñèþíïõí íá óõëëáìâÜíïõí ôïí ðáëìü ôùí ìåãÜëùí éóôïñéêþí óôéãìþí. ÃñÜöåé, ëïéðüí, ï Êùíóôáíôßíïò ÊáâÜöçò ãé’ áõôïýò ðïõ Ýðåóáí ü÷é ìüíï óôéò áñ÷áßåò áëëÜ óå üëåò ôéò Èåñìïðýëåò ðïõ ç éóôïñéêÞ ìáò ìïßñá üñéóå íá õðåñáóðßæïõìå: «ÔéìÞ ó’ åêåßíïõò üðïõ óôç æùÞ ôùí þñéóáí êáé öõëÜãïõí Èåñìïðýëåò ......................................................... Êáé ðåñéóóüôåñç ôéìÞ ôïõò ðñÝðåé üôáí ðñïâëÝðïõí (êáé ðïëëïß ðñïâëÝðïõí) ðùò ï ÅöéÜëôçò èá öáíåß óôï ôÝëïò êé ïé ÌÞäïé èá äéáâïýíå». Èá äéáâïýí, áëëÜ êÜðïõ, êÜðïéá óôéãìÞ èá óõíôñéâïýí êáé ïé ÅöéÜëôåò èá ôéìùñçèïýí, óáí ôïí áñ÷áßï. Åßíáé ôéìÞ, ëïéðüí, ôï «öõëÜôôåéí Èåñìïðýëáò» êáé åßíáé íôñïðÞ ôï íá ìç èõìÜôáé Ýíáò ëáüò êáé íá ìçí ôéìÜ áõôïýò ðïõ üñéóáí óôç æùÞ ôïõò íá öõëÜôôïõí ôéò Èåñìïðýëåò ôïõ ðáôñéùôéêïý ÷ñÝïõò. ÅðïìÝíùò, åßíáé óôßãìá çèéêü í’ áöÞóïõìå ôç ëÞèç íá óêåðÜóåé ìå ôá ðõêíÜ íÝöç ôçò ôïõò ôÜöïõò ôùí ôñéþí åêåßíùí ðáëéêáñéþí (...). Åêåßíç ôç âñáäéÜ, ðïõ óå êáíÝíáí áðü ìáò äåí ðñïóäßäåé õðåñçöÜíåéá, ôñßá íåáñÜ ðáëéêÜñéá ïé Õðïðëïßáñ÷ïé ×ñéóôüäïõëïò ÊáñáèáíÜóçò êáé Ðáíáãéþôçò Âëá÷Üêïò êáé ï Áñ÷éêåëåõóôÞò ¸êôùñ Ãéáëïøüò, Ýãéíáí èõóßá êáé óÞêùóáí ìüíá áõôÜ ôçí ôéìÞ êáé ôçí ðåñçöÜíéá ôïõ Ýèíïõò. Ãé’ áõôü, åßíáé ðéï ìåãÜëïò ï Ýðáéíüò ôïõò áðü ü,ôé áí åß÷áìå äñÝøåé êëáäéÜ ôçò íßêçò. Äéüôé óôçí áôõ÷ßá ðñÝðåé ðåñéóóüôåñï íá ôéìÜìå ôïõò íåêñïýò ìáò. ¼ôáí ï ÐåñéêëÞò, ìå ôïí ðåñßöçìï «ÅðéôÜöéü»ôïõ, Ýðëåîå ôïí êÜëëéóôï ìÝóá óôïõò áéþíåò ýìíï ðñïò ôïõò ðåóüíôåò, ïé Áèçíáßïé äåí åß÷áí íéêÞóåé ó’ åêåßíç ôç ìÜ÷ç. Êé üìùò, ï ìÝãáò ÐåñéêëÞò áéóèÜíèçêå ôçí áíÜãêç íá ðåé ëüãéá ðïõ åðáíáëáìâÜíïíôáé áð’ üëïõò ôïõò ðïëéôéóìÝíïõò ëáïýò ôçò ãçò áíÜ ôïõò áéþíåò (...). Ðåñßðëïõò

65

Ôï äéáâÜæù óôç èáõìÜóéá ìåôÜöñáóç ôïõ Åëåõèåñßïõ ÂåíéæÝëïõ: «êáé ðñïóÝöåñáí ôç æùÞ ôïõò (óôç ðáôñßäá) ùò ôïí åíäïîüôåñïí õðÝñ áõôÞò Ýñáíï. Êáèüóïí, èõóéÜæïíôáò ôç æùÞ ãéá ôï êïéíü êáëü, åêÝñäéæáí õðÝñ åáõôþí ôïí áèÜíáôïí Ýðáéíïí êáé ôÜöïí åðéóçìüôáôïí, ü÷é ôüóï ôïí ôÜöï åéò ôïí ïðïßïí êåßíôáé, üóïí åêåßíïí åéò ôïí ïðïßùí ç äüîá ôïõò åðéæåß áåßìíçóôïò, ðáíçãõñéæïìÝíç åßôå äéá ëüãùí åßôå äéá ôåëåôþí, óå êÜèå åõêáéñßá. Äéüôé ôùí åðéöáíþí áíäñþí ôÜöïò åßíáé üëç ç ãç êáé äåí äéáìíçìïíåýïíôáé áõôïß ìüíïí óôç äéêÞ ôïõò ðáôñßäá äé’ åðéôõìâßùí óôçëþí êáé åðéãñáöþí, áëëÜ êáé åéò ôçí îÝíçí äéáôçñåßôáé Üãñáöïò ç ìíÞìç ôïõò, ÷áñáãìÝíç åéò ôï ðíåýìá åêÜóôïõ ìÜëëïí ðáñÜ åéò ôá õëéêÜ ìíçìåßá». Ôá üóá äéáäñáìáôßóèçêáí åêåßíç ôç íý÷ôá óôá ºìéá, åäþ êáé ìéá äåêáåôßá, äåí åßíáé Ýíá áðëü óõìâÜí. Åßíáé ìéá êáèïñéóôéêÞ óôéãìÞ, äéüôé ðñïêÜëåóå Ýíá ôñáýìá âáèý óôçí åëëçíéêÞ øõ÷Þ. Êáé Üñ÷éóå áðü ôüôå ç êÜìøç ôïõ åèíéêïý êáé çèéêïý ìáò öñïíÞìáôïò, ðïõ óõãêáëýöèçêå áðü ôï ðá÷ý óôñþìá ôïõ åõäáéìïíéóìïý, ôçò öéëïûëßáò êáé ìçäåíéóôéêþí èåùñéþí. ¼ëá áõôÜ åîÝèñåøáí ôïí áíôéðáôñéùôéóìü óå ôÝôïéï óçìåßï ðïõ íá öïâüìáóôå íá ðïýìå ÅëëÜäá, ìðáò êáé ìáò ðïõí åèíéêéóôÝò! Êé üìùò! ÁõôÞ ç áðïêïðÞ áðü ôï çñùéêü ìáò ðáñåëèüí, áõôÞ ç áðïóýíäåóç áðü ôïõò ìÜñôõñÝò ìáò, Ýöåñáí áõôÞ ôçí çèéêÞ óÞøç, ðïõ âéþíïõìå êáèçìåñéíÜ. ÅðáíáëáìâÜíù ü,ôé åßðá ðñïïéìéáêþò: üðïéïò äåí ôéìÜ ôïõò Þñùåò íåêñïýò ôïõ, åßíáé êáôáäéêáóìÝíïò íá æÞóåé áíÝíôéìï âßï. Ôá ºìéá åßíáé áóöáëþò ìéá ðëçãÞ. ÁëëÜ Ýíáò âáèýò óïöüò ôçò áñ÷áéüôçôáò , ï ÇñÜêëåéôïò, åß÷å ðåé: «Ðáí åñðåôüí ðëçãÞ íÝìåôáé». ÄçëáäÞ, êÜèå æùíôáíüò ïñãáíéóìüò ôñÝöåôáé áðü ôçí ðëçãÞ ôïõ. Áðü ôçí ðëçãÞ ôùí Éìßùí ðñÝðåé êáé ìåéò íá ôñáöïýìå. ¼÷é ãéá íá åêäéêçèïýìå, áëëÜ ãéá íá ìçí îáîáçôôçèïýìå. Äåí åßíáé óõíçèéóìÝíïò êáé äåí áíôÝ÷åé Þôôåò ï ôüðïò ìáò. ÐñÝðåé íá æÞóïõìå ôï ìÝëëïí ìå ðåñçöÜíéá. Êáé áóöáëþò õðÜñ÷ïõí ïé ðñïûðïèÝóåéò.

• ÐáíåëëÞíéïò ¼ìéëïò ÉóôéïðëïÀáò ÁíïéêôÞò ÈáëÜóóçò

Óáò åõ÷áñéóôþ.

Ôï ÓÜââáôï 21 Éáíïõáñßïõ 2006 ç Ðñüåäñïò ôïõ Ä.Ó. ôïõ Ìïõóåßïõ ðáñáâñÝèçêå óôïí åôÞóéï ÷ïñü ôïõ Ðáíåëëçíßïõ Ïìßëïõ ÉóôéïðëïÀáò Áíïé÷ôÞò ÈáëÜóóçò óôçí «Áßèïõóá Áéãáßïõ». Óôçí åêäÞëùóç ðáñßóôáôï åêðñüóùðïé üëïõ ôïõ Íáõôéêïý êáé Íáõôéëéáêïý êüóìïõ.

• Íáõôéêü Áðïìá÷éêü Ôáìåßï Ôçí ÐáñáóêåõÞ 27 Éáíïõáñßïõ 2006 óôï êåíôñéêü êôßñéï ôïõ ÍÁÔ ðñáãìáôïðïéÞèçêå óå åïñôáóôéêü êëßìá ç êïðÞ ôçò ðñùôï÷ñïíéÜôéêçò ðßôáò áðü ôïí Ðñüåäñï ôïõ ê. Í. Êïõëïýñç. Åê ìÝñïõò ôïõ Ìïõóåßïõ ðáñÝóôç ç Ðñüåäñïò ôïõ Ä.Ó.

• Ïìéëßá óôï Ìïõóåßï ôçò Ðüëåùò Áèçíþí Âïýñïõ - Åõôáîßá Ôçí ÔåôÜñôç 14 Öåâñïõáñßïõ 2006 ðñáãìáôïðïéÞèçêå ïìéëßá ôïõ Éóôïñéêïý ÅñåõíçôÞ ê. Âáóßëç Ìåíôüãéáííç ìå èÝìá «Âáóéëåýò ¼èùí, Ýíá ôñï÷ïêßíçôï áôìüðëïéï óôï Âõèü ôçò ÊÝáò». Ç åêäÞëùóç ôïõ Ìïõóåßïõ ôçò Ðüëåùò ôùí Áèçíþí Âïýñïõ-Åõôáîßá Ýëáâå ÷þñá óôçí áßèïõóá «¢èù Ã. Ôóïýôóïõ» ôïõ ßäéïõ ìïõóåßïõ üðïõ ðáñïõóéÜóôçêáí öùôïãñáößåò áðü ôï íáõÜãéï êáé ó÷åôéêü âßíôåï. Óôçí åêäÞëùóç ðáñáâñÝèçêå ç Ðñüåäñïò ôïõ Í.Ì.Å.

• 48ç ×ïñïåóðåñßäá ÓõíäÝóìïõ ôùí Áðáíôá÷ïý Êáñäáìõëßùí Óôéò 24 Öåâñïõáñßïõ 2006 ðñáãìáôïðïéÞèçêå óå åïñôáóôéêü êëßìá ç 48ç ÷ïñïåóðåñßäá ôïõ ÓõíäÝóìïõ ôùí Áðáíôá÷ïý Êáñäáìõëßùí óôï îåíïäï÷åßï Intercontinental. Ï Óýíäåóìïò ðïõ ó÷åäüí óõìðëçñþíåé ìéóü áéþíá áðü ôçí ßäñõóÞ ôïõ, Ý÷åé ðñáãìáôïðïéÞóåé ðïëýðëåõñï êïéíùíéêü êáé ðïëéôéóôéêü Ýñãï, åêðñïóùðþíôáò åðÜîéá ôïõò áðáíôá÷ïý Êáñäáìõëßôåò. Óôçí åêäÞëùóç ðáñáâñÝèçêå ç Ðñüåäñïò ôïõ Í.Ì.Å, ðñïóêåêëçìÝíç ôïõ ÁíôéðñïÝäñïõ ôïõ ÓõíäÝóìïõ êáé åêëåêôïý ìÝëïõò ôïõ Ìïõóåßïõ, åöïðëéóôÞ ê. Ðáíáãéþôç ÔóÜêïõ.

• Ó÷ïëÞ Íáõôéêþí Äïêßìùí Ôçí ÄåõôÝñá 13 Ìáñôßïõ 2006 ç Ðñüåäñïò ôïõ Í.Ì.Å. ðáñÝóôç óôçí ôåëåôÞ ðáñáäüóåùò - ðáñáëáâÞò êáèçêüíôùí Äéïéêçôïý ÓÍÄ. ÊáôÜ ôçí äéÜñêåéá ôçò ôåëåôÞò ðñáãìáôïðïéÞèçêáí ôá áðïêáëõðôÞñéá áíäñéÜíôïò ôïõ ÈåìéóôïêëÞ óôçí êåíôñéêÞ ðëáôåßá ôçò Ó÷ïëÞò, åíþ áêïëïýèçóå äåîßùóç.

ΤΟ Ν.Μ.Ε. ΧΑΙΡΕΤΙΖΕΙ • ÄÞìïò ËÝñïõ êáé ÐáíåëëÞíéá ¸íùóç Ëåñßùí Ôçí ÊõñéáêÞ 29 Éáíïõáñßïõ 2006 ðñáãìáôïðïéÞèçêå óôçí áßèïõóá åêäçëþóåùí ôïõ Ï.Ë.Ð. ç åôÞóéá ðáíçãõñéêÞ åêäÞëùóç ôïõ ÄÞìïõ ËÝñïõ êáé ôçò ÐáíåëëÞíéáò ¸íùóçò Ëåñßùí. Ôï ðñüãñáììá ðåñéëÜìâáíå ÷áéñåôéóìïýò, ÷ïñïýò êáé ôñáãïýäéá ôçò ËÝñïõ êáé ôùí íçóéþí ìáò. Åðßóçò ôéìÞèçêáí ðñïóùðéêüôçôåò ìå óçìáíôéêÞ ðñïóöïñÜ óôçí ðñüïäï êáé ðñïâïëÞ ôïõ íçóéïý.

66

Ðåñßðëïõò

ΝΕΑ ΜΕΛΗ ΤΟΥ Ν.Μ.Ε.

1. Áëåîáíäñßäçò Ìáñßíïò

Óõíô/÷ïò Çëåêôñïëüãïò

2. Áíôýðáò ×áñÜëáìðïò

Áîéùìáôéêüò Å.Í.

3. Âáñõìðüðçò ×áñÜëáìðïò Åêðáéäåõôéêüò 4. ÂïãéáôæÞò Á÷éëëÝáò

Óõíô/÷ïò Ðëïßáñ÷ïò Å.Í.

5. ÄÝäåò ÉùÜííçò

Äéêçãüñïò

6. Äçìïðïýëïõ Ãåùñãßá 7. Èåïöáíßäçò-ÍéêïäÞìïõ Íéêüëáïò

Óýìâïõëïò Åõñùð. Ðñïãñ. Áíôéíáýáñ÷ïò Ð.Í. å.á.

8. Èåï÷Üñç ÅëÝíç

ÕðÜëëçëïò ÕÐÐÏ

9. Êáëïãåñßíçò Ãåþñãéïò

Éä. ÕðÜëëçëïò

10. ÊáôóéáâÜò ÄçìïóèÝíçò

Ðñ. Allison Hellas A.E.

11. ÊïúâåñÜêçò Éëáñßùí

Éä. ÕðÜëëçëïò

12. Ëáãêáäéíïý ÅëÝíç

Éä. ÕðÜëëçëïò

13. ËáìðñÜêçò ÄçìÞôñéïò

Ôñáðåæéêüò

14. ËÜìðñïõ Âáóßëåéïò

Éä. ÕðÜëëçëïò

15. Ëáóêáñßäçò Ðáíáãéþôçò

ÅöïðëéóôÞò

16. Ëéãíüò Íéêüëáïò

Ðëïßáñ÷ïò Å.Í.

17. ËïõêÜò Ãåþñãéïò

Óõíô/÷ïò Ôñáðåæéêüò, ÆùãñÜöïò

18. ÌáíôæáâéíÜôïò Êùí/íïò Éä. ÕðÜëëçëïò

19. ÌðåíåôÜôïò ¢ããåëïò 20. Ìðßíéáò ÊõñéÜêïò

Óõíô/÷ïò Ðëïßáñ÷ïò Å.Í., Ðñüåäñïò Íáõôéêïý Óõíô/÷ïò Ðëïßáñ÷ïò Å.Í.

21. Ìõôéëçíáßïò ÁëÝîáíäñïò Áîéùìáôéêüò Å.Í.

22. Íéæáìçò Êùí/íïò

Äéá÷åéñéóôÞò ÅÊÊÅ

23. Íôïýíçò Ãåþñãéïò Áîéùìáôéêüò Ð.Í.

24. Ïéêïíïìßäïõ-ØéìÜäá ÊáèçãÞôñéá éôáëéêÞò ãë. Èåïäþñá 25. ÐáðáðÜó÷ïõ Ðáíáãéþôçò Éä. ÕðÜëëçëïò 26. ÐÝôñïõ Åõèýìéïò

ÄçìïóéïãñÜöïò

27. ÐÞ÷áò Ðáíáãéþôçò

Õðïíáýáñ÷ïò (Ï) Ð.Í

28. Ðéðåñßäïõ Åõáããåëßá

Öéëüëïãïò

29. Óüñïãêáò ÓùôÞñéïò

Áñ÷éðëïßáñ÷ïò Ð.Í. å.á.

30. Óôåñãéüðïõëïò ÁèáíÜóéïò Éä. ÕðÜëëçëïò 31. ÔåíôïìÜ ÂáóéëéêÞ

Ìïõóéêüò - ÊáèçãÞôñéá

32. ÔæáâÜñáò Ãåþñãéïò

ÐëùôÜñ÷çò (Ì) Ð.Í.

33. Ößëéáò Íéêüëáïò 34. ×áôæçáèáíáóßïõ ÐÜôñïêëïò

ÌÜ÷éìïò Ð.Í. Óõíô/÷ïò Ðëïßáñ÷ïò Å.Í.

35. ØéìÜäáò Ðáíáãéþôçò

ÕðïóôñÜôçãïò å.á.

ΔΩΡΕΕΣ ΕΚΘΕΜΑΤΩΝ

Δώρισαν στο Μουσείο και τους ευχαριστούμε θερμα: • Êýñéï ÄçìÞôñéï ÔïìáñÜãéá ôç äùñåÜ åíüò áíôéãñÜöïõ öùôïãñáößáò áðü ôï áñ÷åßï ôïõ ÕðïíáõÜñ÷ïõ ÐáíôåëÞ ÔïìáñÜ ìå ôçí åõãåíÞ ìåóïëÜâçóç ôïõ ìÝëïõò ìáò, êõñßáò ÅëÝíçò ×ñéóôïðïýëïõ.

• Êýñéï ÉùÜííç ËÜìðñïõ, ãéá ôç äùñåÜ ôñéþí áíôéãñÜöùí öùôïãñáöéþí áðü ôï áñ÷åßï óáò ìå ôçí åõãåíÞ ìåóïëÜâçóç ôïõ ìÝëïõò ìáò, êõñßïõ Çëßá ÌåôáîÜ, Ìïõóåßïõ ìáò. óõìðëÞñùìá ôïõ öùôïãñáöéêïý ìáò áñ÷åßïõ.

• Áíôéíáýáñ÷ï ê. Ôéìüèåï Ìáóïýñá ãéá ôç äùñåÜ ôçò óõëëïãÞò ôïõ, ç ïðïßá ðåñéëáìâÜíåé äéáêñéôéêÜ óçìåßá õðïâñõ÷ßùí áðü 34 ÷þñåò, êáèþò êáé ðëÞèïõò öùôïãñáöéþí õðïâñõ÷ßùí óå Ýíôõðç êáé çëåêôñïíéêÞ ìïñöÞ êáé ìßá öùôïãñáößá ôïõ È/Ê ÁÂÅÑÙÖ.

• Åôáéñåßá Ishikawajima Harima Heavy Industries ãéá ôç äùñåÜ åíüò ìïíôÝëïõ ðëïßïõ ôýðïõ Fortune, äýï ïìïéùìÜôùí

ìç÷áíþí áðü ðëïßá ôýðïõ Friendship, êáèþò êáé ðëÞèïõò öùôïãñáöéþí ðëïßùí êáé äéáöüñùí íáõôéêþí åêäüóåùí.

• Êõñßá Åñáóßêëåéá Ìáôæáãñéþôïõ Èåïäþñïõ ãéá ôç äùñåÜ äýï üðëùí, åðï÷Þò ôïõ ´ Ðáãêïóìßïõ ÐïëÝìïõ, ôïõ ÕðïíáõÜñ÷ïõ

(Ï) Êùí/íïõ Ìáôæáãñéþôç.

ΧΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΔΩΡΕΕΣ

Προσέφεραν για την ενίσχυση του Μουσείου: Êýñéïò Ëáóêáñßäçò ÐÜíïò, 15.000 åõñþ • Hellenic Seaways, 6.000 åõñþ • TñÜðåæá ÁôôéêÞò, 5.000 åõñþ • Êõñßá ÐáóéöÜêç ÅëÝíç, 300 åõñþ •

Ðåñßðëïõò

67

Áíáêïßíùóç - Ðñüóêëçóç Ï ÄÞìáñ÷ïò Èåóóáëïíßêçò ÂÁÓÉËÅÉÏÓ ÐÁÐÁÃÅÙÑÃÏÐÏÕËÏÓ êáé ç Ðñüåäñïò ôïõ Íáõôéêïý Ìïõóåßïõ ôçò ÅëëÜäïò ÁÍÁÓÔÁÓÉÁ ÁÍÁÃÍÙÓÔÏÐÏÕËÏÕ - ÐÁËÏÕÌÐÇ óáò ðñïóêáëïýí óôçí ðáñïõóßáóç ôïõ éóôïñéêïý ëåõêþìáôïò

“Âáëêáíéêïß Ðüëåìïé - Ï Íáõôéêüò Áãþíáò” ôç ÄåõôÝñá 15 Ìá³ïõ êáé þñá 19:30, óôï Óõíåäñéáêü ÊÝíôñï «É. ÂÅËÉÄÇÓ» Ôçí åêäÞëùóç èá ÷áéñåôßóïõí Ï Õðïõñãüò Ìáêåäïíßáò - ÈñÜêçò, Ãåþñãéïò ÊáëáíôæÞò êáé ï ÄÞìáñ÷ïò Èåóóáëïíßêçò, Âáóßëåéïò Ðáðáãåùñãüðïõëïò Ôçí Ýêäïóç èá ðáñïõóéÜóåé Ï ÉùÜííçò Ðáëïýìðçò, Áíôéíáýáñ÷ïò Ð.Í. å.á. Ç ðáñïõóßá óáò èá ìáò ôéìÞóåé éäéáßôåñá Ð. Á.: 2310 264668 / 274167

68

Ðåñßðëïõò

Èá áêïëïõèÞóåé äåîßùóç

Áíáêïßíùóç - Ðñüóêëçóç Ôï Íáõôéêü Ìïõóåßï ôçò ÅëëÜäïò, óõììåôÝ÷ïíôáò óôïí åïñôáóìü ôçò ÍáõôéêÞò ÅâäïìÜäáò 2006 äéïñãáíþíåé Ýêèåóç ìå ôßôëï:

“Áðü ôá ìåãÜëá óôá...ìéêñÜ íáõðçãÞìáôá. ¸êèåóç ìïíôÝëùí åëëçíéêþí ðáñáäïóéáêþí óêáñéþí” ðïõ èá äéáñêÝóåé áðü ôéò 26 Éïõíßïõ Ýùò ôéò 20 Éïõëßïõ 2006. Ðñïóêáëïýìå ëïéðüí ìïíôåëéóôÝò ðïõ Ý÷ïõí áó÷ïëçèåß ìå ôçí óõãêåêñéìÝíç èåìáôéêÞ íá óõììåôÝ÷ïõí óôçí Ýêèåóç ìå Ýíá Þ äýï ôïõëÜ÷éóôïí ìïíôÝëá ðáñáäïóéáêþí óêáñéþí ðïõ Ý÷ïõí êáôáóêåõÜóåé. Ãéá äçëþóåéò óõììåôï÷Þò ðáñáêáëïýìå íá åðéêïéíùíÞóåôå ìáæß ìáò ìÝ÷ñé ôçò 12 ÌáÀïõ 2006 êáé íá ìáò áðïóôåßëåôå ôï åßäïò ôïõ óêáñéïý, ôçí êëßìáêá ôïõ åöüóïí õðÜñ÷åé, ôéò äéáóôÜóåéò êáé öùôïãñáößåò ôùí ìïíôÝëùí ðïõ åðéèõìåßôå íá åêèÝóåôå. Ôá ìïíôÝëá ðáñáêáëïýìå íá öñïíôßóåôå íá Ýñèïõí óôï Ìïõóåßï óôï äéÜóôçìá áðü 9 Ýùò 23 Éïõíßïõ 2006. Óå ðåñßðôùóç ðïõ Ý÷åôå êÜðïéï êþëõìá ó÷åôéæüìåíï ìå ôçí ìåôáöïñÜ ôùí ìïíôÝëùí, åíçìåñþóôå ìáò ðñïêåéìÝíïõ íá ôï áíôéìåôùðßóïõìå. Áíôßóôïé÷ç Ýêèåóç åß÷å äéïñãáíùèåß ìå åîáéñåôéêÞ åðéôõ÷ßá áðü ôï Íáõôéêü Ìïõóåßï ôçò ÅëëÜäïò ôï ÓåðôÝìâñéï ôïõ 2004. Åß÷å åíôá÷èåß óôéò åêäçëþóåéò ôçò ÐïëéôéóôéêÞò ÏëõìðéÜäïò êáé åß÷å ÷áñáêôçñéóôåß ùò óçìáíôéêü ðïëéôéóôéêü ãåãïíüò. Åß÷áí ôüôå ëÜâåé ìÝñïò 24 ìïíôåëéóôÝò êáé ðáñïõóéÜóôçêáí 41 ìïíôÝëá ðáñáäïóéáêþí óêáñéþí. Ôá åãêáßíéá ôçò Ýêèåóçò ôåëÝóôçêáí áðü ôçí Ðñüåäñï ôçò ÂïõëÞò ôùí ÅëëÞíùí, åíþ ç áðÞ÷çóÞ ôçò óôï êïéíü Þôáí èåôéêÞ, êáèþò ðáñïõóßáóôçêå ìåãÜëç åðéóêåøéìüôçôá êáè’üëç ôç äéÜñêåéÜ ôçò. Ï èåôéêüò áðïëïãéóìüò ôçò ðñïçãïýìåíçò äéïñãÜíùóçò êáé ç Üñéóôç óõíåñãáóßá ðïõ åß÷áìå ìå üëïõò ôïõò ìïíôåëéóôÝò ðïõ ìáò åìðéóôåýôçêáí ôá «êáñÜâéÜ» ôïõò, ìáò ÷áëõâäþíïõí ôçí ðåðïßèçóç ðùò êáé ôï öåôéíü ìáò åã÷åßñçìá èá óôåöèåß ìå åðéôõ÷ßá, óõìâÜëëoíôáò ðáñÜëëçëá óôïõò åïñôáóìïýò ãéá ôçí ÍáõôéêÞ ÅâäïìÜäá 2006 ìå ìßá ïõóéáóôéêÞ êáé ëáìðñÞ åêäÞëùóç. Ãéá ðåñéóóüôåñåò ðëçñïöïñßåò ðáñáêáëïýìå íá åðéêïéíùíÞóåôå ìå ôéò êõñßåò ÉùÜííá Ìðåñìðßëç Þ Ðùëßíá ÂïõãéáêëÜêç óôá ôçëÝöùíá ôïõ Íáõôéêïý Ìïõóåßïõ ôçò ÅëëÜäïò.

70

Ðåñßðëïõò

ÊëÞñùóç ðáñáäïóéáêïý óêáñéïý Ôçí ÄåõôÝñá 26 Éïõíßïõ 2006 êáôÜ ôçí äéÜñêåéá ôçò Ýêèåóçò «ÅëëçíéêÜ ÐáñáäïóéáêÜ ÓêáñéÜ» óôï Íáõôéêü Ìïõóåßï ôçò ÅëëÜäïò, èá ðñáãìáôïðïéçèåß ç êëÞñùóç ìéáò åîÜìåôñçò ðáñáäïóéáêÞò âÜñêáò ðïõ ïíïìÜæåôáé «Éùëêüò». Ç «Éùëêüò» íáõðçãÞèçêå óôá ðëáßóéá ôùí äñáóôçñéïôÞôùí ôïõ ïñãáíéóìïý «ÌÝñéìíá ÆùÞò êáôÜ ôçò ÅîÜñôçóçò» áðü áðåîáñôçìÝíïõò íÝïõò ðïõ âñßóêïíôáí óôï óôÜäéï ôçò êïéíùíéêÞò åðáíÝíôáîÞò ôïõò. Ç êáôáóêåõÞ ðñáãìáôïðïéÞèçêå óôï íáõðçãåßï ôïõ Øáññïý óôï ÐÝñáìá ìå ôçí êáèïäÞãçóç Ýìðåéñùí íáõðçãþí-êáñáâïìáñáãêþí. Ç ïìÜäá ôùí íÝùí, ðñþçí ðåñéèùñéáêþí ôçò æùÞò, êáôÜöåñå íá óôáèåß óôá ðüäéá ôçò êáé íá áíôéóôáèåß óôï ðñüâëçìÜ ôçò êåñäßæïíôáò ôçí ßäéá ôçí æùÞ êáé óôÝëíïíôáò óôçí êïéíùíßá ôï áéóéüäïîï ìÞíõìá ôçò êáôáðïëÝìçóçò ôïõ åöéÜëôç ôùí åîáñôçóéïãüíùí ïõóéþí ðïõ ìáóôßæåé ôçí íåïëáßá. Ôïí ÄåêÝìâñéï ôïõ 2004 üëïé ìáò æÞóáìå óõãêéíçôéêÝò óôéãìÝò üôáí óôï ÐÝñáìá ôá ðáéäéÜ íáõðÞãçóáí ôï óêáñß êáé áñãÜ, ßóùò, áëëÜ óôáèåñÜ ôñÜâçîáí êïõðß ãéá íá öôÜóïõí óôïí ðñïïñéóìü ôïõò. Ç öïñôéóìÝíç ìå ôüóá óõìâïëéêÜ íïÞìáôá âÜñêá ðñïóöÝñèçêå óôï Íáõôéêü Ìïõóåßï ôçò ÅëëÜäïò, üðïõ åêôÝèçêå óôçí Ýêèåóç «ÈÜëáóóá, Ýìðíåõóç, äçìéïõñãßá» êáé ïñãáíþèçêáí åêðáéäåõôéêÜ ðñïãñÜììáôá óôá ïðïßá ïé ßäéïé ïé áðåîáñôçìÝíïé íÝïé ìåôÝöåñáí óôïõò ìáèçôÝò åðéóêÝðôåò ìáò ôï ìÞíõìá ôçò íßêçò ôçò æùÞò. ÓÞìåñá ôï Ìïõóåßï ðáßñíåé ôçí ðñùôïâïõëßá íá êëçñþóåé ôçí âÜñêá ìå óôü÷ï ôçí óõãêÝíôñùóç ÷ñçìÜôùí þóôå íá ÷ñçìáôïäïôçèåß åê íÝïõ ç êáôáóêåõÞ åíüò êáéíïýñãéïõ ðáñáäïóéáêïý óêáñéïý áðü Üëëïõò íÝïõò ðïõ ðáëåýïõí áêüìá íá îåöýãïõí áðü ôï áäéÝîïäï óôï ïðïßï Ý÷ïõí ðåñéÝëèåé. Áêüìá êáé áí äåí Ý÷åôå ôçí äõíáôüôçôá íá áðïêôÞóåôå ìéá âÜñêá êáé íá ôçí óõíôçñÞóåôå, óáò êáëïýìå íá óõìâÜëëåôå óôçí ðñïóðÜèåéÜ ìáò, áãïñÜæïíôáò ëá÷íïýò. ÐÜíôá èá õðÜñ÷åé êÜðïéïò ôñüðïò íá áîéïðïéçèåß Ýíá ôÝôïéï ðåñÞöáíï óêáñß ãéá êÜðïéï üìïñöï óêïðü, åöüóïí åßóôå åóåßò ïé ôõ÷åñïß ðïõ èá ôï êåñäßóåôå. Ðåñßðëïõò

71

Ôï Íáõôéêü Ìïõóåßï ôçò ÅëëÜäïò åõ÷áñéóôåß èåñìÜ ôçí ÔñÜðåæá ÁôôéêÞò ðïõ ìå ôçí ïéêïíïìéêÞ óôÞñéîç ôùí åêðáéäåõôéêþí ðñïãñáììÜôùí ôïõ Ìïõóåßïõ áðïäåéêíýåé Ýìðñáêôá ôçí åõáéóèçóßá êáé ôï åíäéáöÝñïí åíüò óçìáíôéêïý ïéêïíïìéêïý ðáñÜãïíôá ôçò ÷þñáò ìáò ãéá èÝìáôá ðïëéôéóìïý êáé åêðáßäåõóçò.

ÃÁËÁÆÉÏ Ôï Íáõôéêü Ìïõóåßï ôçò ÅëëÜäïò åõ÷áñéóôåß èåñìÜ ôï ìÝëïò ôïõ ê. Ãåþñãéï Äåóðïôüðïõëï ãéá ôçí ðñïóöïñÜ äùñåÜí äéáìïíþí óôçí Âßëá ÃáëÜæéï, ðïõ êëçñþíïíôáé óå åêäçëþóåéò ôïõ Ìïõóåßïõ. Ãéá ôñßôç öïñÜ êëçñþèçêáí óôçí åêäÞëùóç ãéá ôçí êïðÞ ôçò ðßôáò ôùí ìåëþí ôïõ Ìïõóåßïõ ðÝíôå ìÝñåò äùñåÜí äéáìïíÞò. Ç Âßëá ÃáëÜæéï âñßóêåôáé óôï Ìðáôóß ôçò ¢íäñïõ. Áðü ôá ìðáëêüíéá êáé ôéò âåñÜíôåò ôïõ ïé åðéóêÝðôåò ìðïñïýí íá áôåíßóïõí ôï ãñáöéêü ÷ùñéïõäÜêé ìå ôï ëéìÜíé êáé ôçí ðáñáëßá ôïõ. Ôï Ìðáôóß áðÝ÷åé 8 ÷ëì. Áðü ôï Ãáýñéï, ôï ëéìÜíé ôçò ¢íäñïõ êáé ç äéáäñïìÞ äéáñêåß 10 ëåðôÜ. Åßíáé Ýíá ìéêñü øáñï÷þñé ðïõ ùóôüóï Ý÷åé ìåôáôñáðåß óå êÝíôñï ôçò êïóìéêÞò êáé ôïõñéóôéêÞò æùÞò ôïõ íçóéïý.

Ôçë. ÁèÞíáò: 210 9839479, 210 9824403, Ôçë. ¢íäñïõ: 22820 41223, Fax: 22820 42009 E-mail: galazio@otenet.gr, info@galazio.gr, Url: www.galazio.gr

Καταχώρηση Βαλκανικοί Πόλεμοι τεύχος 52 - Σελίδα 79

Καταχώρηση Πίνακες Μουσείου τεύχος 51 - Σελίδα 63

Εις μνήμη Νίκου Νομικού ÐëïéïêôÞôç, ÐëïéÜñ÷ïõ Å.Í. êáé Åö. Áîêïõ Ð.Í. Ðñéí áðü ëßãï êáéñü, Ýöõãå áðü êïíôÜ ìáò Ýíáò áãáðçôüò ößëïò êáé óõãêñáôïýìåíïò óôéò íáæéóôéêÝò öõëáêÝò, ï Ðëïßáñ÷ïò Å.Í. êáé ÐëïéïêôÞôçò, ìÝëïò ôïõ Ìïõóåßïõ ìáò, ï Íßêïò Íïìéêüò. Ìå ôï Íßêï óõíáíôçèÞêáìå ãéá ðñþôç öïñÜ óôéò öïâåñÝò öõëáêÝò ÁâÝñùö ôïí Áðñßëéï ôïõ 1942, êÜôù áðü ôñáãéêÝò óõíèÞêåò. Ôçí 1ç Áðñéëßïõ 1942 ðåñéðïëéêü óêÜöïò ôçò Gestapo óõíÝëáâå óôïí üñìï ÖáëÞñïõ äõï ðëïéÜñéá ìå åðéâÜôåò Áî/êïýò ìïíßìïõò êáé åöÝäñïõò êáèþò êáé ðïëßôåò, ðïõ Ýöåõãáí ãéá ôç Ôïõñêßá, ýóôåñá áðü ðñïäïóßá äýï êáèáñìÜôùí, ôùí ÌðéíéÜñç êáé Áñãõñßïõ. ÁíÜìåóÜ ôïõò ï íåáñüò Åìðïñïðëïßáñ÷ïò êáé ðëïéïêôÞôçò Íßêïò Íïìéêüò. Óå ëßãåò ìÝñåò, óôéò 12 Áðñéëßïõ, ïé Ãåñìáíïß óõíÝëáâáí êáé ôçí äéêÞ ìáò ïìÜäá, ðñéí åðéâéâáóôïýìå óå ðëïéÜñéï, ìåôÜ áðü ðñïäïóßá ôùí ßäéùí ðñïäïôþí ÌðéíéÜñç êáé Áñãõñßïõ. ¸ôóé âñåèÞêáìå óõãêñáôïýìåíïé óôéò öõëáêÝò ÁâÝñùö, ÐáñáðçãìÜôùí êáé Áßãéíáò. Óôçí áñ÷Þ, ìáò Ýêëåéóáí óôá âñùìåñÜ êåëéÜ ôùí öõëáêþí ÁâÝñùö. Øåßñåò, ðïíôßêéá, ðåßíá ãéáôß áðçãüñåõáí ôá äÝìáôá. Óôçí óõíÝ÷åéá, ìáò Ýêëåéóáí üëïõò óå Ýíá âñùìåñü èÜëáìï. Ìå ôï Íßêï Íïìéêü êáé Üëëïõò óõãêñáôïýìåíïõò, óõíäåèÞêáìå ðåñéóóüôåñï ëüãù çëéêßáò. Ï Íßêïò äéåêñßíåôï ãéá ôçí óåìíüôçôá, ãåííáéüôçôá êáé áñ÷ïíôéÜ ôïõ, ðñïóüíôá ðïõ äéáôÞñçóå óå üëç ôïõ ôçí æùÞ. Ôïí ÌÜéï ôïõ 1942 ìáò ìåôÝöåñáí óôéò öõëáêÝò ÐáñáðçãìÜôùí ôçò ïäïý ÂïõëéáãìÝíçò, óå 3 èáëÜìïõò. Óôéò 5 Éïõíßïõ 1942 Þñèå Ãåñìáíéêü áðüóðáóìá ìå åðéêåöáëÞò ôïí Ä/ôç öõëáêþí Õðïëï÷áãü ÃêÜé êáé ðÞñå áðü ôï èÜëáìï ôïõ Íßêïõ ãéá åêôÝëåóç ôïí Áíôéóìçíáãü Áêýëá (áðü ÓÍÄ), ôïõò ÕðïðëïéÜñ÷ïõò Ëéìåíéêïýò Êùôïýëá êáé ÊáæÜêï, ôïõò äýï êáðåôÜíéïõò ÈõìáñÜ, ÃéáãêïõäÜêç êáé 3 öïéôçôÜò áðü Üëëï èÜëáìï. Ðåñíþíôáò áðü ôï èÜëáìü ìáò ï Áêýëáò ìáò öþíáîå íá åßìáóôå óßãïõñïé üôé ï Åèíéêüò ìáò ¾ìíïò èá áêïõóôåß Üëëç ìéá öïñÜ. Áðü ôï èÜëáìï ôïõ Íßêïõ ìáò Ýêáíáí íïÞìáôá «èÜññïò øçëÜ ôá êåöÜëéá». Ïé ôïß÷ïé âïýéæáí áðü ôéò óôñïöÝò ôïõ Åèíéêïý ìáò ¾ìíïõ. Óå ëßãåò çìÝñåò Þñèå áðüóðáóìá ìå 3 öïñôçãÜ áõôïêßíçôá ãéá íá ìáò ìåôáöÝñåé óôïí ÐåéñáéÜ êáé áðü åêåß ìå öïñôçãßäá óôéò öõëáêÝò ôçò Áßãéíáò. Åß÷áìå Þäç ÷áñáêôçñéóôåß üìçñïé. Óôçí áñ÷Þ íïìßæáìå üôé ìáò ðÜíå ãéá åêôÝëåóç. ¼ôáí ôá öïñôçãÜ 76

Ðåñßðëïõò

Ýóôñéøáí ðñïò ôç Ëåùöüñï Óõããñïý çóõ÷Üóáìå. Óôçí Áßãéíá ìåßíáìå üìçñïé ôïí ðåñéóóüôåñï êáéñü ôçò öõëÜêéóÞò ìáò. Ïé óõíèÞêåò êáëýôåñåò áðü êáèáñéüôçôá, ßäéåò üìùò áðü ôñïöïäïóßá êáé êßíäõíï åêôåëÝóåùò ùò ïìÞñùí. ¼ôáí ëáâáßíáìå äÝìáôá, ôá ìïéñáæüìáóôå ìå ôïõò Üëëïõò óõãêñáôïõìÝíïõò. Ïé áíáìíÞóåéò áðü ôéò öõëáêÝò ôçò Áßãéíáò ðïëëÝò. ÐÜíôá èá èõìÜìáé ìå óõãêßíçóç ôéò ðñïóðÜèåéåò ôïõ Íßêïõ Íïìéêïý êáé ôùí ÕðïðëïéÜñ÷ùí Â.Í. ÐáíÜ êáé ×ñéóôüðïõëïõ íá ìå äéäÜóêïõí Íáõôéëßá êáé Üëëá ÍáõôéêÜ ìáèÞìáôá, êÜôù áðü ôéò ôñáãéêÝò óõíèÞêåò ôçò ïìçñßáò. Ï Íßêïò åðÝìåíå éäéáßôåñá óôéò éóïâáèåßò êáé ôï âÜèïò èáëÜóóçò. Ôïí èõìÞèçêá ìåñéêÜ ÷ñüíéá áñãüôåñá ðëÝïíôáò óôï Èåñìáúêü ìå ìçäåíéêÞ ïñáôüôçôá. Áöïý åß÷áìå ôçí ôý÷ç íá åðéæÞóïõìå ìå ôï Íßêï Íïìéêü áðü ôçí ôñáãùäßá ôùí öõëáêþí, êáé ôùí åêôåëÝóåùí, îáíáâñåèÞêáìå ôï 1946 óôç Èåóóáëïíßêç, óôï Óôïëßóêï Íáñêáëéåõôéêþí ðïõ åêôåëïýóå Íáñêáëéåßá óôï Èåñìáúêü. Ï Íßêïò ¸öåäñïò Áíèõðïðëïßáñ÷ïò, ÊõâåñíÞôçò Íáñêáëéåõôéêïý êáé åãþ Óçìáéïöüñïò ÅðéôåëÞò ôïõ Äéïéêçôïý ÐëùôÜñ÷ç ÐáíÜ. Ï Íßêïò Íïìéêüò èá Þôáí ðïëý åýêïëï íá õðçñåôåß óå Õðçñåóßá ÎçñÜò. Åí ôïýôïéò óõììåôåß÷å ùò ÊõâåñíÞôçò Íáñêáëéåõôéêïý óå ðïëëÝò åðéêßíäõíåò åðé÷åéñÞóåéò Íáñêáëéåßáò ôùí Åëëçíéêþí Èáëáóóþí. Óôá ÷ñüíéá ðïõ áêïëïýèçóáí, óõíáíôçèÞêáìå ðïëëÝò öïñÝò êáé áíáöåñüìáóôå óôá äýóêïëá ÷ñüíéá ôçò êáôï÷Þò. Ðáñáêïëïõèïýóá ðÜíôá ôçí êïéíùíéêÞ ôïõ äñÜóç êáé ôï ìåãÜëï åíäéáöÝñïí ôïõ ãéá ôçí éäéáßôåñç ðáôñßäá ôïõ, ôçí Óáíôïñßíç. ¼ôáí ðñéí áðü ìåñéêÜ ÷ñüíéá Ýóôåéëá óôï Íßêï Íïìéêü ôï çìåñïëüãéï ðïõ åß÷á ãñÜøåé ãéá ôá ôñáãéêÜ ÷ñüíéá ôçò êáôï÷Þò, ìïõ áðÜíôçóå ìå Ýíá ãñÜììá ðïõ óå ëßãåò ãñáììÝò ðåñéãñÜöåé üëç ôçí éóôïñßá ôùí Ãåñìáíéêþí öõëáêþí. Áõôüò Þôáí ï ÍÉÊÏÓ ÍÏÌÉÊÏÓ. Óåìíüò, ãåííáßïò êáé êýñéïò. Áéùíßá ôïõ ç ìíÞìç ÄçìÞôñéïò Äïýóçò Áíôéíáýáñ÷ïò Ð.Í. å.á. ÊçöéóéÜ, ÌÜñôéïò 2006

Ëïíäßíï 1996. ÅðéóôïëÞ ôïõ Íßêïõ Íïìéêïý ÐëïéÜñ÷ïõ Å.Í. ðñïò ôïí ÄçìÞôñéï Äïýóç Áíôéíáýáñ÷ï Ð.Í. å.á.

¼ìçñïé. ÖõëáêÝò Áßãéíáò. ÉáíïõÜñéïò 1943. ¢íù (ðßóù) óåéñÜ 4ïò áðü äåîéÜ ï Íßêïò Íïìéêüò. Ðåñßðëïõò

77

Β Α Ρ Ο ÁãáðçôÝò ößëåò êáé ößëïé Ï óêÜðïõëïò óõìðëçñþíåé ôç 12ç ðáñïõóßá ôïõ óôá ìïõóåéáêÜ äñþìåíá êáé óôï ìåôåñßæé ôçò êáëüðéóôçò êñéôéêÞò êáé ôùí, åëðßæåôáé, åðïéêïäïìçôéêþí õðïäåßîåùí ðñïò ôç Äéïßêçóç ôïõ Ìïõóåßïõ. Ó’ áõôÞ ëïéðüí ôçí åðÝôåéï ôçò óõìðëÞñùóçò ôçò ôñéåôïýò èçôåßáò ôïõ Ä.Ó. êáé åí áíáìïíÞ áíáäåßîåùò ôïõ íÝïõ, áíáóôÝëëïõìå ôçí «ãêñéíéÜñéêç» äéÜèåóÞ ìáò êáé èá ðñïóðáèÞóïõìå íá ðáñïõóéÜóïõìå êÜôé äéáöïñåôéêü, ôï ïðïßï Ý÷åé ðÜíôá ó÷Ýóç ìå ôç èÜëáóóá. Ï óêÜðïõëïò åßíáé Ýíá ÷áìçëü óôÝëå÷ïò ôïõ åìðïñéêïý ðëïßïõ êáé ç ïíïìáóßá ðñïÝñ÷åôáé áðü ôá åêôåëïýìåíá êáèÞêïíôá êáôÜ ôç âÜñäéÜ ôïõ. Óôïí åëåýèåñï ÷ñüíï ôïõ óõìöýñåôáé ìå ôï êáôþôåñï ðëÞñùìá üðïõ ïé óõæçôÞóåéò ðïëëÝò öïñÝò ðåñéóôñÝöïíôáé ãýñù áð’ ôïõò ëáúêïýò íáõôéêïýò èñýëïõò. Áð’ ôïõò äéçãçìáôïãñÜöïõò ôçò èÜëáóóáò óôçí ÅëëçíéêÞ ëïãïôå÷íßá, êáôÜ ôçí Üðïøç ôïõ óêÜðïõëïõ, ç ðÝíá ôïõ Êáñêáâßôóá ðáñáìÝíåé Üöèáóôç óôçí éóôüñçóç êáé ôçí áðïôýðùóç ìéáò åðï÷Þò êáé ôïõ ðíåýìáôüò ôçò. Ðñùôïðüñïò ôçò ÅëëçíéêÞò áöçãçìáôéêÞò ëïãïôå÷íßáò ðñïêáëåß êáôÜðëçîç ìå ôç ãíþóç êáé ôç æùíôÜíéá ðïõ ðåñéãñÜöåé ôá ó÷åôéêÜ ìå ôç èÜëáóóá, óôåñéáíüò ï ßäéïò. Ç åðï÷Þ Þôáí ôï ìåôáß÷ìéï ìåôáîý ôùí ðáíéþí êáé ôïõ áôìïý êáé ï Êáñêáâßôóáò ðåñéãñÜöåé ôç æùÞ óôá éóôéïöüñá. Áðü ôá «Ëüãéá ôçò Ðëþñçò» ðáñåëáýíïõí üëá ó÷åäüí ôá óêáñéÜ êáé ïé éóôéïöïñßåò, ìðñáôóÝñåò êáé êïñâÝôåò, ìðñßêéá êáé íÜâåò, ãïëÝôåò êáé ìðÜñêá, âÜñêåò, ëáôßíéá, ôñÜôåò êáé üëá åêåßíá ôá êïìøÜ ðëåïýìåíá ðïõ ç ëáúêÞ ðáñáäïóéáêÞ íáõðçãéêÞ ìåôÝöåñå ìåó’ áð’ ôïõò áéþíåò ìÝ÷ñé ôçí åðï÷Þ ôïõ óõããñáöÝá. Ôï ðíåýìá ôçò åðï÷Þò Þôáí ç «ÌåãÜëç ÉäÝá» ðïõ óõìðýêíùíå ôïõò áëõôñùôéêïýò ïñáìáôéóìïýò ôïõ Åëëçíéóìïý ãéá ôçí áðåëåõèÝñùóç ôùí óêëáâùìÝíùí áêüìá óôçí åðï÷Þ ôïõ óõããñáöÝá åäáöþí êáé ðáôñßäùí. ¹ôáí ôï ðíåýìá ðïõ ãáëïý÷çóå êáé Üíäñùóå ãåíéÝò êáé ãåíéÝò ÅëëÞíùí óôá ðñþôá óôÜäéá ôçò íåþôåñçò Éóôïñßáò ôïõò óôï äéêü ôïõò åëåýèåñï êáé áíåîÜñôçôï êñÜôïò, ýóôåñá áðü ðÝíôå áéþíåò óêëáâéÜò êáé äïõëåßáò. Óôï ìõáëü êáé óôçí øõ÷Þ ôïõ óêÜðïõëïõ åßíáé åíôõðùìÝíï áð’ ôá ìéêñÜ ôïõ ìáèçôéêÜ ÷ñüíéá Ýíá ìéêñü äéÞãçìá áð’ ôá «Ëüãéá ôçò Ðëþñçò», Ýíáò âñá÷ýò ìïíüëïãïò êÜðïéïõ õðïíáýêëçñïõ, ôñéãõñéóìÝíïõ áð ’ôï ðëÞñùìá, óôï îýëéíï êáìðïýíé, ï ïðïßïò êáôáãñÜöåé ìå êáôáðëçêôéêÞ ìáåóôñßá ôïõò ëáúêïýò èñýëïõò ôïõ Åëëçíéóìïý üðùò ôïõò Ýðëáóå ç öáíôáóßá êáé ôïõò äéÝóùóå ç ðñïöïñéêÞ ðáñÜäïóç ôïõ õðüäïõëïõ ãÝíïõò. Êé åßíáé ï èáëáóóéíüò åêåßíïò, ï «åêäéêçôÞò», ï Åëëçíéóìüò ïëüêëçñïò ðïõ åîéóôïñåß ôá ðÜèç ôçò öõëÞò, áíáäåéêíýåé ôï Ýíäïîï, ëáìðñü ðáñåëèüí, áðïäßäåé óõãêåêñéìÝíåò åõèýíåò óå... ößëïõò êáé å÷èñïýò êáé óöõñçëáôåß ôï öñüíçìá ìå ðåñßóóåéá øõ÷éêþí áíôï÷þí.

78

Ðåñßðëïõò

Μ Ε Τ Ρ Ο

ÃñÜöåé ï ÓêÜðïõëïò

Ãéá ôï óêÜðïõëï áõôü ôï äéÞãçìá Þôáí áð’ áõôÜ ðïõ ìÝíïõí, ðïõ ðñïóäéïñßæïõí ôï óôßãìá ìéáò æùÞò êáé ìå ôç óçìåñéíÞ åõêáéñßá ðïõ äåí õðÜñ÷åé Üíèñùðïò... íá êñéôéêÜñåé, âëÝðåéò Üëëïé öåýãïõí, Üëëïé Ýñ÷ïíôáé, áðïöÜóéóå íá êÜìåé ôçí êáôÜèåóç øõ÷Þò. Ï ÅêäéêçôÞò Åßìáóôå Üíôñåò åìåßò. üôé êáé íá åéðÞò, åßìáóôå Üíôñåò! ¸÷ïõìå ôá êáêÜ ìáò - óå ëÝù. ÐÞñáìå äñüìï óôñáâü, óáí ôï êáêïêõâåñíçìÝíï ðëåïýìåíï. ìá äåí åßìáóôå êáé íôéð! ãéá ðÝôáìá. Êïßôáîå ãýñù ìáò: ÈÜëáóóá öïõñôïõíéáóìÝíç ïõñáíüò êáôáóêüôåéíïò, óôåñéÝò óêïõíôïõöëéáóìÝíåò, öïñôùìÝíåò äÜêñõá êáé öáñìÜêé. ÈåñéÜ ôá êýìáôá ÷ôõðÜíå ôï êáñÜâé ìáò. Ëýóóá êáé ÷ïëÞ ìáò ðïëåìÜ. Ôï íåñü äÝñíåé ôç óôåñéÜ, ôçí ôñþåé, ôçí îåó÷ßæåé, ôçí ðåôóïêüâåé Üðïíá, üóï íá êÜìç ôá ðÜíôá èÜëáóóá êáé í’ áðëùèåß á÷üñôáãïò ñïýöïõëáò óôïí ðáñÜíïìï êüóìï. Ìá ãýñéóå êáôÜ ôçí ÇñÜêëåéá. Êáéñüò äéáìÜíôé. Íåñü ôñéóÜãéï. Ôï ìÜôé ôïõ Èåïý åêåß Ýðåóå. ¸÷åéò áññþóôéá. ðÞãáéíå íá ãéáôñåõôÞò. ¸÷åéò ðïíüìáôï; ¢ëåéøå ôá ìáôüöõëëá óïõ í’ áãíáíôÝøçò êüóìïõò. Åßóáé êïõöüò; È’ áêïýóçò áñìïíßåò. ÂåñÝìçò åßóáé; ÄéãåíÞò Ýãéíåò. Ç êïëõìðÞèñá ôïõ ÓéëùÜì åêåß âñßóêåôáé ãéá ìáò. ÊïëõìðÞèñá óùìáôéêÞ, êïëõìðÞèñá øõ÷éêÞ, åèíéêÞ ðñùô’ áð’ üëá. Åßíå ç Áãéá ÔñÜðåæá ôçò ÁãéáóïöéÜò, ôï ðñïóêõíçôÜñé ôïõ ÃÝíïõò ìáò. Êáé áðü ôüôå åßíå êåé êáéñüò äéáìÜíôé, Þëéïò êáôÜñãõñïò, íåñü ôñéóÜãéï. Ìýñï áíåâáßíåé áðü ôï âõèü êáé áðëþíåôáé óôï ðñüóùðï ôçò èÜëáóóáò êáé êÜèåôáé ÷ñßóìá óùìáôéêü, ÷ñßóìá øõ÷éêü, åèíéêü ðñùô’ áð’ üëá! ¼ðùò áðü ôï Äéóêïðüôçñï âãáßíåé ç óùôçñßá ôïõ ÷ñéóôéáíïý, èá Ýâãç áðü êåé êáé ç äéêÞ ìáò áðüëõôñùóç. Ç ÷áñáõãÞ ôïõ ÃÝíïõò ìáò åêåß è’ áíáôåßëç. Ðñïâáßíåé ïëïÝíá ç ÁãéáôñÜðåæá êáé âïýëåôáé íá ðéÜóç ôç óôåñéÜ. ÁñãÜ Þ ãñÞãïñá èá ôçí ðéÜóç ôç óôåñéÜ. Êáé ôüôå óå üëç ôçí åëëçíéêÞ ãç áðü Üêñç ó’ Üêñç, áðü íüôï êáé âïñéÜ, ÷áñïýìåíïò Þëéïò èá ðõñþóç ôïõò äïýëïõò, êáìðÜíá èá óçìÜíç óå êÜèå ìéíáñÝ êáé ôá ôæáìéÜ èá ç÷ïëïãÞóïõí ôç ÷ñéóôéáíéêÞ, ôçí åèíéêÞ ìáò ëåéôïõñãßá. Êáé ôüôå ðÜëå ç ×ñõóüðïñôá èá óôïëßóç åëëÞíùí âáóéëéÜäùí ôá ôñüðáéá. Ôüôå èá ðÜñïõìå êáé ôá êïõñóåìÝíá ðßóù. Ôá ðëïýôç ìáò, ôéò äüîåò, ôá éåñÜ ìáò. Èá ðÜñïõìå ôï óðáèß ôïõ Êùíóôáíôßíïõ êáé ôçí êïëõìðÞèñá ôïõ ÐïñöõñïãÝííçôïõ, ôéò ðüñôåò ôïõ Íáïý ìáò, ôï Ñùëüãé ôùí ÌÜãùí, ô’ Üëïãá ô’ áñÜèõìá. Êáé èá ìåßíç ðÜëé öôù÷Þ êáé ôáðåéíÞ øáñïýäéóóá ç ÂåíåôéÜ, êáé ç Ðüëç ìáò èá ãßíç êáý÷çìá êáé óôüëïò ôçò ÏéêïõìÝìçò, üðùò Þôáí ðñéí ôç ìáñÜíç ôïõ ÂåíåôóÜíïõ ôï áãêÜëéáóìá êáé ôï âÜñâáñï ðïäÜñé ôïõ Ôïýñêïõ. Íáé. èá æÞóïõìå êáé èá èåñéÝøïõìå êáé èá äïîáóôïýìå ðÜëé. Åßìáóôå Üíôñåò åìåßò. ìùñ’ åßìáóô’ ¸ëëçíåò! Ðåñßðëïõò

79

ÊÁÔÁËÏÃÏÓ ÐÏËÉÔÉÓÔÉÊÙÍ ÖÏÑÅÙÍ ÍÁÕÔÉÊÇÓ ÐÁÑÁÄÏÓÇÓ ÏÍÏÌÁ

ÍÏÌÉÊÇ ÊÁÔÇÃÏÑÉÁ ÌÏÑÖÇ

ÄÉÅÕÈÕÍÓÇ

Ô.Ê.

ÔÇËÅÖÙÍÁ

Ðáðáññçãïðïýëïõ 2

105 61 ÁèÞíá

210 32 51 260

Í.Ð.É.Ä.

Ãåíéêü

Ãéáëüò Óýìçò

856 00 ÄùäåêÜíçóá

22460 77236 22460 72569

Ä.

Åéäéêü

Óêñá 94

176 63 ÊáëëéèÝá

210 95 14 291

Í.Ð.É.Ä.

-

¼ñìïò Ðáëáéïý ÖáëÞñïõ -Ôñïêáíôåñü

-

210 98 36 539 210 98 52 578

Êñáôéêü

-

-

180 40 ¾äñá

62980 52355

Í.Ð.Ä.Ä.

Ôïðéêü

Âéèõíßáò 2

632 00 Í. ÌïõäáíéÜ ×áëêéäéêÞò

Ôçë. /Fax: 23730 26166

Ä.

Åéäéêü

ÔóéëéâÞ

291 00 ÆÜêõíèïò

26950 42436

Í.Ð.É.Ä.

Ôïðéêü

8. ÍÁÕÔÉÊÏ & ÉÓÔÏÑÉÊÏ ÌÏÕÓÅÉÏ ÃÁËÁÎÅÉÄÉÏÕ

Ïäüò Ìïõóåßïõ 3

330 52 Ãáëáîßäé

22650 41558 22650 41795

Ä.

Ôïðéêü

9. ÍÁÕÔÉÊÏ & ÉÓÔÏÑÉÊÏ ÌÏÕÓÅÉÏ ÆÁÊÕÍÈÏÕ

Ìðü÷áëç

291 00 ÆÜêõíèïò

26950 83223

Í.Ð.É.Ä.

Ãåíéêü

10. ÍÁÕÔÉÊÏ ÌÏÕÓÅÉÏ ÁÉÃÁÉÏÕ

Ðáñíáóóïý 2 & Ëåùö. Êçöéóßáò

151 24 Ìáñïýóé

210 81 25 547

Í.Ð.É.Ä.

Ãåíéêü

11. ÍÁÕÔÉÊÏ ÌÏÕÓÅÉÏ ÁÍÄÑÏÕ

ÄÞìïò ¢íäñïõ

845 00 ¢íäñïò

22820 24166 22820 22275

Í.Ð.Ä.Ä.

Ôïðéêü

Ìðïõìðïõëßíáò 31-33

185 35 ÐåéñáéÜò

210 42 96 815

Í.Ð.É.Ä.

Ôïðéêü

ÄÞìïò Êáëýìíïõ

852 00 ÊÜëõìíïò

22430 51361

Ä

Åéäéêü

14. ÍÁÕÔÉÊÏ ÌÏÕÓÅÉÏ ÊÑÇÔÇÓ

ÁêôÞ Êïõíôïõñéþôç

731 31 ×áíéÜ

28210 91875

Í.Ð.É.Ä.

Ãåíéêü

15. ÍÁÕÔÉÊÏ ÌÏÕÓÅÉÏ ËÉÔÏ×ÙÑÏÕ

Áã. Áðïóôüëùí 35

602 00 Ëéôü÷ùñï Ðéåñßáò

-

Í.Ð.É.Ä.

Ôïðéêü

16. ÍÁÕÔÉÊÏ ÌÏÕÓÅÉÏ ÏÉÍÏÕÓÓÙÍ ÏÉÍÏÕÓÓÅÓ ×ÉÏÕ

-

821 01 Ïéíïýóóåò

22720 51582

Í.Ð.É.Ä.

Ãåíéêü

ÓôÝöáíïõ Ôóïýñç 20

821 00 ×ßïò

22710 44139

Í.Ð.É.Ä.

Ôïðéêü

ÊáñáïëÞ & Äçìçôñßïõ 28

188 63 ÐÝñáìá

210 44 19 083

Ä.

Åéäéêü

1. ÁËÓÏÓ ÅËËÇÍÉÊÇÓ ÍÁÕÔÉÊÇÓ ÐÁÑÁÄÏÓÇÓ 2. ÄÇÌÏÔÉÊÏ ÍÁÕÔÉÊÏ & ËÁÏÃÑÁÖÉÊÏ ÌÏÕÓÅÉÏ ÓÕÌÇÓ 3. ÅËËÇÍÉÊÏ ÉÍÓÔÉÔÏÕÔÏ ÐÑÏÓÔÁÓÉÁÓ ÍÁÕÔÉÊÇÓ ÐÁÑÁÄÏÓÇÓ 4. ÈÙÑÇÊÔÏ Ã. ÁÂÅÑÙÖ 5. ÉÓÔÏÑÉÊÏ ÁÑ×ÅÉÏ - ÌÏÕÓÅÉÏ ÕÄÑÁÓ 6. ÌÏÕÓÅÉÏ ÁËÉÅÕÔÉÊÙÍ ÓÊÁÖÙÍ & ÅÑÃÁËÅÉÙÍ 7. ÌÉËÁÍÅÉÏ ÍÁÕÔÉÊÏ ÌÏÕÓÅÉÏ

12. ÍÁÕÔÉÊÏ ÌÏÕÓÅÉÏ ÈÇÑÁÓ

13. ÍÁÕÔÉÊÏ ÌÏÕÓÅÉÏ ÊÁËÕÌÍÏÕ

17. ÍÁÕÔÉÊÏ ÌÏÕÓÅÉÏ ×ÉÏÕ

18. ÍÁÕÔÉÊÏ ÌÏÕÓÅÉÏ ÐÅÑÁÌÁÔÏÓ