Amigahellas - The magazine #008

Ο

άνθρωπος στην προσπάθεια του να πραγματοποιήσει μια εργασία μηχανοπλοκούσε ώστε με λιγότερο κόπο να έχει καλύτερα και περισσότερα αποτελέσματα. Αυτή η υγιής μορφή «τεμπελιάς» έφερε στο προσκήνιο την ικανότητα του να αλλάζει το μέσο που θα πραγματοποιεί την ίδια εργασία, γεγονός που αποδεικνύει την συνεχή τάση του για ακόμα πιο γρήγορα, ακόμα πιο εύκολα, ακόμα πιο αποδοτικά αποτελέσματα. Και για να μπορέσει να επιτευχθεί αυτό, η διεπαφή παίζει πολύ σημαντικό ρόλο, αναδεικνύοντας πόσο «προχωρημένος» είναι ο τρόπος που σκέφτονταν την εποχή που έβγαιναν. Ο τροχός αποτελεί μαζί με τον άβακα και τον αστρολάβο των Αντικυθήρων τρία από τα άπειρα δείγματα του αρχαίου κόσμου στην κατεύθυνση αυτή. Το πρώτο έφερε την επανάσταση της μεταφοράς υλικών παντός τύπου με λιγότερο κόπο, ευελιξία και ταχύτητα. Στην πορεία του χρόνου ο τροχός μπήκε από τους πολύπλοκους και ακριβείς μηχανισμούς ρολογιών μέχρι την σταθεροποίηση γιγαντιαίων κατασκευών. Πάνω στον τροχό οι διεπαφές στήριξαν το όραμα των ανθρώπων φέρνοντας ανάλογα και τον αστρολάβο των Αντικυθήρων σε ένα πιο εύχρηστο τρόπο λειτουργίας του. Το σύστημα αυτό χαρακτηρίζεται ακόμα και σήμερα πολύπλοκο όχι εξαιτίας του μηχανισμού του. Υπάρχει μια δεδομένη τάση να χαρακτηρίζεται κάτι πολύπλοκο όταν η διεπαφή του ξεφεύγει από τη λογική του «φιλικού προς το χρήστη». Τι είναι όμως στ’ αλήθεια εύχρηστο προς τον εκάστοτε χειριστή του; Στα σύγχρονα προγραμματιστικά περιβάλλοντα η λογική του άβακα παρουσιάζεται τουλάχιστον παρωχημένη. Με την έλευση των transistors στη δεκαετία του 60 οι υπολογισμοί έγιναν «αόρατοι» και ταχύτατοι φέρνοντας για πρώτη φορά τον άνθρωπο σε επαφή με συστήματα εισόδου και εξόδου. Για να εισαχθούν οι απαιτούμενες πληροφορίες προς υπολογισμό χρησιμοποιήθηκαν αρχικά διάτρητες κάρτες που δεν ήταν παρά μεταφορά της δυαδικής λογικής σε πραγματική μορφή. Η χρήση τους αποδείχτηκε επί περίπου 70 χρόνια πολύ χρήσιμη, δεν ήταν όμως «εύχρηστη» για κάποιον που δεν είχε επαφή με το πώς δούλευαν οι υπολογιστές. Σε αυτό το πλαίσιο ξεκίνησε η διαδικασία μεταφοράς του πληκτρολογίου των γραφομηχανών στους υπολογιστές. Έτσι στα μέσα της δεκαετίας του 60 το όραμα της χρήσης ενός ηλεκτρονικού υπολογιστή με transistors από έναν άνθρωπο χωρίς γνώσεις πληροφορικής έπαιρνε σάρκα και οστά. Ήταν όμως προς την σωστή κατεύθυνση; Η μετάβαση από μια τεχνολογία σε μια άλλη ελλοχεύει πολλαπλούς κινδύνους, κυρίως κοινωνικούς. Οι γραμματείς μέχρι και τη δεκαετία του 80 είχαν γραφομηχανές στη διάθεση τους για την περάτωση των εργασιών που τους ανάθεταν, γεγονός που τις έκανε αναντικατάστατες όσο και τη θέση των πλήκτρων που υπήρχαν στη γραφομηχανή τους. Το «QWERTY» πληκτρολόγιο διαμορφώθηκε στις γραφομηχανές για να μην έρχονται σε επαφή οι ακίδες και τα ελάσματα κατά την ταυτόχρονη επιλογή τους από τον χειριστή. Σε διαφορετική περίπτωση θα καταστρεφόταν το, υπό διαμόρφωση, έγγραφο με αποτέλεσμα τεχνικά η γραφομηχανή να είναι άχρηστη. Έτσι, το πληκτρολόγιο της βελτιστοποιήθηκε βάσει των μηχανικών μερών της γραφομηχανής, γεγονός που ανάγκασε τους χειριστές της σε αυτό το «τυφλό σύστημα» που επιτύγχανε αστρονομικά νούμερα χτυπημάτων το λεπτό καθ’ υπαγόρευση – ήταν το μέτρο σύγκρισης ικανότητας μιας χειρίστριας σε σχέση με την γραφομηχανή! Στον κίνδυνο να χαθούν χιλιάδες «ικανών» χειριστών εισαγωγής κειμένου η θέση των πλήκτρων του πληκτρολογίου παρέμεινε ίδια. Όμως η θέση τους ήταν εντελώς λάθος, γεγονός οφθαλμοφανές αν παρατηρήσει κανείς τον «χορό» τον δακτύλων σε ένα πληκτρολόγιο ηλεκτρονικού υπολογιστή. Χάθηκε έτσι η ευκαιρία για τη χρήση εργονομικών πληκτρολογίων όπως του

καθηγητή Dr. August Dvorak, που εισήγαγε μια πιο απλουστευμένη λογική στα πληκτρολόγια με πιο σαφή key commands. Αλήθεια, πόσο πλέον χρησιμοποιούμε απ’ ευθείας εντολές στον υπολογιστή από τα γραφικά περιβάλλοντα; Οι οραματιστές των μικροϋπολογιστών στα τέλη της δεκαετίας του 60 εισήγαγαν και τις πρώτες συσκευές άμεσης επαφής σε σημεία της οθόνης. Τα «ποντίκια» έφεραν τη λογική της άμεσης εντολής με την ίδια λογική που είχαν και τα πλήκτρα εντολής ( F KEYS, LOAD κτλ ). Πάνω σε αυτά χτίστηκαν τα περιβάλλοντα επαφής των λειτουργικών συστημάτων με εικονίδια και παράθυρα που έφεραν μια πρωτοφανή αμεσότητα και επανάσταση στη δεκαετία του '80. H Amiga έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο με το απλούστατο περιβάλλον του AmigaOS, το λεγόμενο Workbench. Αν πραγματικά ήταν τόσο καλά τα πράγματα στα τέλη των '80s, πρέπει σήμερα να αντιμετωπίζουμε τους υπολογιστές με τον ίδιο τρόπο που αντιμετωπίζουμε τα υπόλοιπα gadgets που μας κάνουν τη ζωή πιο «εύκολη». Ισχύει; Ο κατακερματισμός της πληροφορίας που έχουν τα σύγχρονα περιβάλλοντα των λειτουργικών συστημάτων επιβάλλει την χρήση του «ποντικιού» σε τουλάχιστον 2 σημεία πάνω στην οθόνη, προς χάριν της απλοϊκής χρήσης από τους χειριστές τους. Όντας υπνωτισμένοι οδηγούμαστε σε σωρεία επιλογών για να αλλάξουμε κάτι που πριν χρόνια τα κάναμε άμεσα με ένα command key, ή στη χειρότερη με μια επιλογή από το «ποντίκι». Τι μεσολάβησε; Ο χρόνος που χρειαζόταν ένας μέσος χρήστης μικροϋπολογιστή για να κάνει κάποια δουλειά σε έναν κειμενογράφο θεωρείται σήμερα πολύ περισσότερος από τον αντίστοιχο που χρειαζόταν κάποιος στα τέλη των '80s. Η ποιότητα της δουλειάς είναι σίγουρα καλύτερη, αρκεί όμως για να δικαιολογήσει αυτό το χάσμα που θέλει τα σημερινά υπολογιστικά περιβάλλοντα ταχύτερα και πιο εύχρηστα; Η λογική του «click and go» ( με μια μόνο επιλογή φτάνεις στο επιθυμητό αποτέλεσμα ) που έφερε και την επανάσταση της κινητής τηλεφωνίας, καθώς και των φορητών συσκευών δεν μπήκε ποτέ στο GUI των Η/Υ. Η οθόνες άμεσης επαφής ( touch screens ) είναι πανάκριβες και δυσεύρετες σε laptops, που δεν έχουν κάποια ιδιαίτερη διαφορά στο περιβάλλον διάδρασης με το λειτουργικό σύστημα ώστε να κρίνονται απαραίτητες. Το όραμα για κάτι πιο άμεσο και γρήγορο και εύχρηστο που ώθησε τους ερευνητές στην επανάσταση της δεκαετίας του '60, φαίνεται να μην ώθησε αντίστοιχα και τους ερευνητές των επόμενων δεκαετιών. Μάλλον όμως δεν είναι έτσι τα πράγματα. Οι οθόνες αφής ( αρχές των '80s ), τα άριστα συστήματα φωνητικής υποβολής ( IBM 1992 ), οι μικροσκοπικοί επεξεργαστές με τεράστια επεξεργαστική ισχύ και μηδαμινή κατανάλωση ρεύματος, οι ενδιάμεσες μνήμες τύπου ROM με όλα τα απαραίτητα αρχεία του λειτουργικού συστήματος και οι σκληροί δίσκοι χωρίς μηχανικά μέρη σκοντάφτουν με τον ίδιο τρόπο που 40 χρόνια πριν η χρήση του «QWERTY» πληκτρολογίου ήταν επιβεβλημένη. Τα υλικά υπάρχουν διαθέσιμα εδώ και πολλά χρόνια και, ευτυχώς, φαίνεται ότι ο κόσμος ανταποκρίνεται σε οτιδήποτε συγκλίνει σε κάτι πιο εύχρηστο και άμεσο στη χρήση. Η τεράστια επιτυχία της ιδέας του «laptop των 100 δολλαρίων» αποδεικνύει πως το άμεσο, σαφές, εύχρηστο και «ανοιχτό» στους χειριστές του ακόμα γοητεύει την κοινωνία των ανθρώπων που χρησιμοποιεί τους υπολογιστές ως μέσο διάδρασης. Μένει να δούμε αν οι σπόροι αυτοί θα γεννήσουν ένα υπολογιστικό σύστημα χωρίς μονάδες εισόδου της δεκαετίας του '60, έχοντας οθόνη ομαδοποιημένη και όχι κατακερματισμένη σε επιλογές που τρώνε χρόνο και δημιουργούν «υπνωτισμένους» χρήστες συγκεκριμένων λειτουργικών συστημάτων.

"

Μπορούμε να βάλουμε κανένα αυτοκολλητάκι 'ΕΥΘΡΑΥΣΤΟΝ' στην τσάντα, ώστε να μην πεταχτεί από τα δέκα μέτρα;". Η κατάφαση της κοπέλας πίσω από το γκισέ με καθησύχασε κάπως. Βλέπετε, ήταν κρίμα για την μικρή μου Amiga 1200 να φτάσει στην Ρόδο σε μερίδες. Την μAmigaOne προτίμησα να τη έχω στο χέρι μου για μεγαλύτερη ασφάλεια. Κάπως έτσι λειτούργησαν και οι άλλοι τρεις τρελαμένοι, με τους οποίους ξεκινούσαμε ένα ταξιδάκι, για πρώτη φορά όλοι μαζί. Η ώρα είναι 4:30, ξημερώματα Παρασκευής, όπου βρέθηκα στην τελευταία πόρτα πριν το αεροδιάδρομο, να δίνω στην κοπέλα του ελέγχου τις κάρτες επιβίβασης. "Γιώργος Σωκιανός, Σπύρος Καχριμάνης, Γιώργος Γιαννακίδης και Κώστας Δαμηλάκης, όλοι εδώ;", "Φυσικά" της απαντώ και ξεχυθήκαμε προς το αεροπλάνο. Ρόδο σου ερχόμαστε. Κάπως έτσι είδαμε την ανατολή του ηλίου από την φημισμένη Ρόδο. Με μάτια πρησμένα από την αϋπνία γυρνούσαμε αγωνιώντας για έναν καφέ στα ήσυχα, λόγω ώρας, σοκάκια της πόλης. Οι συζητήσεις μας, τι άλλο πέρα από τα αγαπημένα μας μηχανήματα και το σκοπό που βρισκόμασταν εκεί. Α, ναι... Αυτόν δεν σας τον είπα. Μα βέβαια για την φετινή παγκόσμια συνάντηση φίλων παλαιών υπολογιστών, όπως μας είχε προσθέσει ο δήμος στο περιοδικό των φετινών του εκδηλώσεων. Μια εκδήλωση που εμείς μας αρέσει να λέμε Amigathering. Γύρω στις 11 μιλήσαμε με τον Γιώργο (Animagic) και συνεννοηθήκαμε που και πότε θα βρεθούμε. Τελικά πέρασε από το ξενοδοχείο με το λαχανί αμαξάκι του, το οποίο γεμίσαμε με τα μηχανήματα. Μας φόρτωσε και εμάς και ξεκινήσαμε για τον χώρο όπου θα γινόταν το Amigathering. Ο χώρος ήταν σχετικά κοντά με το κέντρο της πόλης, μεγάλος και άνετος. Εκεί αρχίσαμε να

στήνουμε τα τραπέζια όπου θα καθόντουσαν τα μηχανήματα. Δεν ήταν και πολλά, αλλά αρκετά ώστε να κεντρίσουν το ενδιαφέρον όσων πέρασαν από τον χώρο. Είχαμε λοιπόν μια Amiga 1000, Amiga1200 με WHDload, έναν Commodore 128, έναν C64, έναν Amstrad 6128, μια Amiga 600, ένα Mac LCII, μια μAmigaOne, ένα Eee PC, ένα Mac mini, ένα Silicon Graphics και μερικά laptops. Τα μηχανήματα στήθηκαν στον χώρο και αμέσως ξεκινήσαμε τις δοκιμές. Αφού όλα φαίνονταν εντάξει, κλείσαμε την αίθουσα και φύγαμε για ξεκούραση, καθώς ήμασταν ακόμα άυπνοι όσοι ταξιδεύαμε το προηγούμενο βράδυ. Το Σάββατο το πρωί φορέσαμε τις μπλε μπλούζες του Amigathering και ξεκινήσαμε από το ξενοδοχείο με τα πόδια για τον χώρο. Μαζί μας ήταν ο Δημήτρης (Midwan), ο Λευτέρης (Prowler) και η Ιωάννα, οι οποίοι βρισκόταν στο νησί για περίπου μια εβδομάδα. Επίσης στο group είχε προστεθεί και ο Robert, Αμερικανός ο οποίος είχε μάθει για την εκδήλωση και φρόντισε να βρεθεί κοντά μας. Αφού φτάσαμε στον χώρο, βρήκαμε τον Animagic έτοιμο να κρεμαστεί για

να βάλουμε το πανό του Amigathering στην έξω πλευρά του κτηρίου. Τώρα όσοι περνούσαν θα ξέρανε που ακριβώς είμαστε, ώστε να εισέλθουν στον χώρο για να γνωρίσουν την άλλη πλευρά των υπολογιστών. Ένας από τους πρώτους επισκέπτες ήταν ένας ελληνο-αυστραλός, ο οποίος έφερε μαζί του ένα Atari Mega/STE, ένα Apple eMate300, ένα Amstrad PPC640, ένα ZX Spectrum και ένα Micro Color Computer MC-10. Ακόμα, κοντά μας βρέθηκε ο Rookie με τον γιό του ο οποίος έλιωσε τα tomahawk στο παιχνίδι. Ο Rookie είχε φέρει μαζί του την Amiga600 και τον Amstrad 6128 από την προηγούμενη ημέρα, κάτι που μας χαροποίησε ιδιαιτέρως. Ένα βασικό πρόβλημα που είχαμε ήταν με το καλώδιο δικτύου. Από την μια πλευρά το βύσμα δεν είχε φτιαχτεί σωστά με αποτέλεσμα να μην έχουμε Internet. Έτσι, την κατάσταση την έσωσε ο plouf. Με διάφορες πατέντες κατάφερε να συνδέσει στο δίκτυο ένα laptop στο οποίο είχε συνδέσει το κινητό του και μέσω 3G σύνδεσης έδινε σε όλους μας πρόσβαση στο Internet. Κι έτσι μπορέσαμε να έχουμε πρόσβαση στο διαδίκτυο κάτι που ήταν άκρως αναγκαίο για κάποιους από εμάς. Στον χώρο βρέθηκαν αρκετοί φίλοι που άκουσαν για το Amigathering και πέρασαν να δουν τι είχαμε ετοιμάσει. Κέντρισε αρκετούς το AmigaOS 4 στην μAmigaOne, για το οποίο συζητήσαμε εκτενώς και τους δείξαμε πως ακριβώς λειτουργεί. Ακολούθησαν συζητήσεις σε διάφορα μικρά πηγαδάκια για την κατάσταση στον χώρο της Amiga. Κάπου προς το απόγευμα ήρθε η ώρα να πειραματιστούμε με το Mac mini που είχαμε εκεί και το Moanna project. Αφού ετοιμάσαμε το αναγκαίο λογισμικό και μαζέψαμε ότι πληροφορία θα μας φαινόταν χρήσιμη, δοκιμάσαμε να τρέξουμε το OS4 beta στο Mac mini. Μετά από αρκετές δοκιμές βρεθήκαμε με έκπληξη μπροστά στο bootscreen του OS4.0! Φυσικά ο ενθουσιασμός ήταν διάχυτος. Τελικά αυτό το πράγμα δούλευε. Υπάρχει

ελπίδα; Αυτό ψάχναμε για αρκετές ώρες μετά! Το πως θα κάναμε πλήρη εγκατάσταση του λειτουργικού. Δυστυχώς, δεν καταφέραμε και πολλά, αλλά το πρώτο βήμα είχε γίνει. Και θα ακολουθήσουν ελπίζουμε και άλλα. Κάπως έτσι έφτασε και το βράδυ εκείνης της μέρας. Κουρασμένοι όπως ήμασταν, μαζέψαμε τα μηχανήματα, τα οποία μπήκαν στις βαλιτσούλες τους, και δώσαμε ραντεβού να βρεθούμε αργότερα στην παλιά πόλη της Ρόδου για φαγητό και ποτό. Η επόμενη μέρα μας βρήκε να συναντιόμαστε το πρωί στον χώρο που έγινε το Amigathering ώστε να κάνουμε τα τελευταία μαζέματα. Έπειτα βρεθήκαμε στην είσοδο του ξενοδοχείου, αυτή την φορά όμως είχαμε πλήρη εξάρτηση, στολή και αξεσουάρ για το μπάνιο της ημέρας. Αφήσαμε για λίγες ώρες τους υπολογιστές και ρίξαμε μια βουτιά στο Φαληράκι, μια μεγάλη παραλία όλο άμμο. Εκεί, κάτω από το καυτό ήλιο, πασαλείψαμε τα κορμιά μας με λαδάκι καθώς ο χαβαλές και τα πειράγματα λάμβαναν χώρα. Εκεί ήταν που ανακαλύψαμε και το “ψαρομπούφλεκο”, αλλά για αυτό θα σας πούμε μια άλλη φορά. Η ώρα όμως είχε περάσει και έφτασε εκείνη της επιστροφής. Βλέπετε, το βράδυ της Κυριακής πετούσε η τετράδα πίσω στην Αθήνα. Μαζέψαμε τα πράγματα και ξεκινήσαμε για το αεροδρόμιο της Ρόδου αφήνοντας πίσω τους άλλους. Έτσι περίπου τελείωσε και το 9ο Amigathering. Δεν ξέρω αν καταφέραμε να ανακαλύψουμε την άλλη πλευρά των υπολογιστών και αν αυτός ήταν ο σκοπός, αλλά σίγουρα το φετινό Amigathering μας άφησε μια γλυκιά ανάμνηση που μακάρι να την είχαν ζήσει και άλλοι μαζί μας. Και του χρόνου λοιπόν.

OWB v1.24 vs Sputnik b4

Έ

να από τα βασικά προγράμματα που λείπουν από την Amiga για καθημερινή χρήση είναι ένας αξιόλογος web browser ο οποίος να υποστηρίζει τα τελευταία web sites και να τα εμφανίζει σωστά. Αυτό το κενό ήρθαν να καλύψουν δύο νέα προγράμματα, ο OWB [link 1] για το OS4 και ο Sputnik [link 2] για το MorphOS. Και οι δύο είναι πολύ αξιόλογοι web browsers με δυνατότητες εμφάνισης HTML 4, CSS 2, Javascript κα. Ο Sputnik μάλιστα έρχεται μαζί με το νέο MorphOS 2.0, η οποία είναι η έκδοση που δοκιμάσαμε σε αυτό το άρθρο.

Ο Sputnik βασίζεται σε μία μεταφορά της μηχανής Webkit, η οποία χρησιμοποιείται και από τον Safari της Apple, αλλά η συγκεκριμένη μεταφορά στηρίζεται σε μια έκδοσή του από τον browser των Nokia της σειράς S60. Φυσικά είναι native μεταφορά και χρησιμοποιεί το MUI 4beta για το σχεδιασμό του GUI. Διαθέτει καρτέλες (tabs) για την εμφάνιση πολλών web site μέσα

στο ίδιο το παράθυρο του προγράμματος, πεδίο αναζήτησης από το Google και μάλιστα με την δυνατότητα εμφάνισης προτεινόμενων φράσεων με βάση αυτά που έχετε ήδη εισάγει, κουμπιά συντόμευσης για web sites στο ίδιο στυλ με τον Ibrowse κα. Διαθέτει επίσης έναν πολύ βασικό download manager ο οποίος ανοίγει στο κάτω μέρος του παραθύρου κάθε φορά που έναν νέο αρχείο ξεκινάει να κατεβαίνει. Οι διάφορες αναγκαίες ρυθμίσεις του Sputnik μπορούν να γίνουν από ένα παράθυρο το οποίο εμφανίζετε επιλέγοντας την αντίστοιχη επιλογή από το menu του προγράμματος. Εκεί μπορείτε να κάνετε διάφορες ρυθμίσεις για το GUI, για παράδειγμα αν τα κουμπιά θα εμφανίζουν την περιγραφή τους ή όχι, να ρυθμίσετε τα κουμπιά συντόμευσης που προαναφέραμε, να δώσετε τον κατάλογο αποθήκευσης των αρχείων που κατεβάζετε και άλλα. Ένα χαρακτηριστικό του που μας άρεσε είναι η επιλογή να εμφανίζει κατά την εκκίνηση τα tabs με τα websites που είχαμε την τελευταία φορά ανοιχτά. Από την άλλη το OWB μπορεί να εμφανίζει μονάχα ένα web site στον χώρο

Links:

κάνετε κλικ επάνω σε κάποιο αρχείο για να το κατεβάσετε εμφανίζει ένα παράθυρο όπου μπορείτε να δώσετε το φάκελο στον δίσκο σας όπου θα σωθεί το νέο αρχείο.

του καθώς δεν επιτρέπει προς το παρόν άνοιγμα δεύτερου παραθύρου ή χρήση tabs. Χρησιμοποιεί SDL για τον σχεδιασμό των web site αλλά το GUI του χρησιμοποιεί το ReAction σύστημα του OS4. Διαθέτει στο παράθυρό του τα βασικά κουμπιά πλοήγησης, ένα πεδίο εισαγωγής της διεύθυνσης, ένα πεδίο για την βασική αναζήτηση στο Google και δύο ακόμα κουμπιά από τα οποία το πρώτο προσθέτει την εισηγμένη διεύθυνση στα bookmarks και το δεύτερο ανοίγει ή κλείνει το παράθυρο των bookmarks. Το σύστημα των bookmarks είναι ένα ξεχωριστό παράθυρο που σας επιτρέπει να κρατάτε όλες σας τις διευθύνσεις σε μια λίστα, απ' όπου μπορείτε εύκολα να επισκεφθείτε αυτήν που θέλετε. Παρέχει τις βασικές λειτουργίες αλλαγής ή διαγραφής μιας διεύθυνσης και δεν διαθέτει φακέλους για κατηγοριοποίηση των διευθύνσεων. Στο OWB λείπει κάποιο παράθυρο ρυθμίσεων, καθώς όλες γίνονται από το εικονίδιό του. Από εκεί μπορείτε να ρυθμίσετε το μέγεθος του παραθύρου, την αρχική σελίδα που θα εμφανίζει σε κάθε εκκίνηση και πολλά ακόμα. Αυτό που μας αρέσει στον OWB είναι το ότι μπορεί κάποιος να τον ξεκινήσει από την γραμμή εντολών δίνοντας σαν παράμετρο την διεύθυνση που θέλει να επισκεφθεί, καθώς επίσης και την δυνατότητα της χρήσης Arexx για να επιδράσουμε στην πλοήγηση αλλά και στην αποστολή νέας διεύθυνσης στον Browser. Έτσι μπορείτε να έχετε τον OWB ανοιγμένο σε μια οθόνη και από το workbench ή κάποιο άλλο πρόγραμμα να δίνετε την διεύθυνση στη οποία θέλετε να επισκεφθείτε. Επίσης, δεν διαθέτει κάποιο download manager, παρά μόνο όταν

Το βασικό πράγμα όμως ενός web browser είναι το αποτέλεσμα που παρουσιάζει κατά την εμφάνιση ενός site καθώς και τον χρόνο μέσα στον οποίο το ολοκληρώνει. Για να μπορέσουμε να συγκρίνουμε τα δύο αυτά προγράμματα επισκεφθήκαμε τα ίδια web sites με τον κάθε ένα browser μέσα από μια ADSL σύνδεση στο Internet. Το OWB το δοκιμάσαμε σε μια μAmigaOne με AmigaOS4 final, ενώ τον Sputnik τον δοκιμάσαμε σε έναν Pegasos II με MorphOS 2.0. Tα χαρακτηριστικά των μηχανημάτων μπορείτε να τα δείτε στον πίνακα 1. Τα web sites που δοκιμάσαμε ήταν μερικά από αυτά που έχουν αρκετά μεγάλη επισκεψιμότητα. Κάποια από αυτά χρησιμοποιούν απλή HTML και άλλα σύνθετο κώδικα με HTML και μπόλικο CSS. Επίσης, τα χρονομετρήσαμε ώστε να έχουμε μια εικόνα της ταχύτητας σχεδίασης του κάθε browser. Φυσικά, εδώ φροντίσαμε να καθαρίσουμε την cache του Sputnik, μιας και ο OWB δεν κρατάει cache αρχεία ώστε η σύ-

γκριση να γίνει στον ίδιο όγκο δεδομένων. Παρακάτω θα δείτε αρκετές φωτογραφίες από τα web sites που δοκιμάσαμε και στους δύο browsers. Αυτά που παρατηρήσαμε είναι ότι και οι δύο εμφάνισαν σωστά τα ελληνικά στις ιστοσελίδες, είτε αυτές ήταν κωδικοποιημένες σε ISO είτε σε Unicode. Οπότε τα ελληνικά τα διαβάζαμε άψογα και στους δύο browsers. Βασικό εδώ είναι να έχετε εγκατεστημένα την Ελληνική γλώσσα στο λειτουργικό σας σύστημα και κυρίως στις γραμματοσειρές. Και οι δύο browser έκαναν πολύ καλή δουλειά στο σχεδιασμό των ιστοσελίδων με πολύ λίγα λάθη. Ο Sputnik έχασε τον σχεδιασμό του emarket ενώ είδαμε ότι σε κανένα site δεν εμφάνισε τις background εικόνες που προέρχονταν από το CSS και όχι από την HTML. Έτσι, δεν εμφάνισε καθόλου backgrounds στα sites του MetalEagle, του Ισπανικού Mega TV, καθώς και του Beerland.org. Ακόμα, στο MetalEagle εμφάνισε λάθος τις γραμματοσειρές, κάτι που πιθανότατα οφείλεται στην χρήση γραμματοσειράς που δεν εμπεριέχεται σε αυτές που εγκαθιστώνται μαζί με το λειτουργικό σύστημα ή από το ειδικό πρόγραμμα που συνοδεύει τον Sputnik. Από την άλλη ο OWB δεν εμφάνισε καθόλου κυλιόμενες μπάρες σε εσωτερικά frames, κάτι το οποίο του λείπει ακόμα, καθώς επίσης τα περιγράμματα που είναι διακεκομμένα τα εμφάνισε σαν γραμμή. Αυτά τα δύο λάθη φαίνονται στην σελίδα του Αθήνα 9,84 περίπου στο κέντρο. Όσον αφορά τους χρόνους σχεδίασης και οι δύο browsers είχαν αρκετά καλές επιδόσεις. Άλλες φορές πιο γρήγορος ήταν ο Sputnik και άλλες ο OWB. Οι δια-

φορές ήταν της τάξης των 2 δευτερολέπτων, κάτι που πραγματικά τους κάνει ισάξιους. Αν ρίξετε μια ματιά στου χρόνους στο πίνακα 2, θα δείτε ότι το πιο χρονοβόρο web site είναι αυτό του emarket, καθώς περιέχονται αρκετές φωτογραφίες, μιας και είναι ένα web site online δημοπρασιών. Τα 20 δευτερόλεπτα σχεδίασής του κρίνονται πολύ καλά για ένα τέτοιο web site.

Αν και τα δύο προγράμματα δεν είναι ακόμα ολοκληρωμένα, βρίσκονται υπό γερής ανάπτυξης και είναι σε δοκιαμστική φάση, πιστεύω πως μπορούν άνετα να χρησιμοποιηθούν για την καθημερινή μας πλοήγηση σε web sites που ακόμα ο Ibrowse και ο Aweb δεν μπορούν να εμφανίσουν σωστά. Αυτό που θα ήθελα να δω είναι και τα δύο προγράμματα να περάσουν και στα δύο λειτουργικά, OS4 και MorphOS, καθώς, αν είναι εφικτό, να μεταφερθούν και στο OS3. Για τον Sputnik υπάρχει ήδη ένα bounty με τα αναγκαία λεφτά για να γίνει η μεταφορά του στο OS4, ενώ για το OS3 δεν προβλέπεται. Από την άλλη υπάρχει ήδη μια έκδοση του OWB και για το OS3 η οποία όμως, λόγω της παλιάς έκδοσης SDL που διατίθενται, δεν εμπεριέχει όλες τις λειτουργίες που υπάρχουν στη έκδοση για το OS4. Τον τελευταίο καιρό από τον προγραμματιστή που κάνει port τον OWB κυκλοφόρησε και ο OWB Doduo v2.2, ένας browser που βασίζεται στην SDL και έχει πιο ολοκληρω-

μένη δομή. Έχει καλύτερη υποστήριξη του CSS, υποστηρίζει μπάρες κύλισης μέσα σε frames αλλά ακόμα δεν έχει όσα έχουν προστεθεί στο απλό OWB. Καθώς τα δύο αυτά προγράμματα είναι σε ανάπτυξη από δύο ιδιαίτερα καλούς προγραμματιστές, πιστεύω πως σύντομα θα δούμε νέες εκδόσεις με νέα χαρακτηριστικά που αργά ή γρήγορα θα μας βγάλουν από αυτή την δύσκολη κατάσταση που είμαστε. Η επίσκεψη σε ιστοσελίδες είναι μια καθημερινή δουλειά που κάνουμε όλοι μας και ένας καλός web browser είναι αναγκαίος. Πιστεύω πως τα παραπάνω προγράμματα είναι σε καλό δρόμο.

OWB

Sputnik

emarket.gr

19sec

20sec

ert.gr

8,5sec

6sec

mega.tv

13,5sec

16sec

athina984.gr

9,1sec

8,3sec

beerland.org

5,1sec

7,5sec

I

t came from the desert...δηλαδή ήρθε από την έρημο. Ο τίτλος από μόνος του προϊδεάζει την υπόθεση του παιχνιδιού. Πρόκειται για ένα παιχνίδι που απευθύνεται στο ευρύ κοινό των φίλων του action adventure. Βρισκόμαστε στο 1951 όπου σε μια μικρή πόλη της ερήμου, την Lizard Breath συμβαίνουν ανεξήγητα φαινόμενα μετά την πτώση ενός μετεωρίτη κοντά σε ένα ορυχείο λίγο έξω από αυτή. Εσείς παίρνετε τον ρόλο του doctor Greg, ενός επιστήμονα που ζει στην πόλη για λιγότερο από ένα μήνα. Τίποτα το ουσιαστικό δεν έχει συμβεί και μια βαριά ατμόσφαιρα απογοήτευσης σας κατακλύει, όσπου ξαφνικά...... Η πόρτα χτυπάει και ένας γέρος άνθρωπος με ένα γαϊδουράκι περιμένει απ' έξω. Βρίσκονταν στο σημείο που έπεσε ο μετεωρίτης και έφερε μερικά δείγματα για να σας βοηθήσει στην έρευνα σας. Τα δείγματα δεν είναι τίποτα άλλο από μερικές πέτρες αλλά....για στάσου! Μια πέτρα από αυτές έχει μια περίεργη ουσία κολλημένη στην επιφάνεια της. Το παιχνίδι ξεκινάει κάπου εδώ...... Ο γέρος φεύγει για ένα ποτάκι στο κοντινό bar της περιοχής και ένας φίλος κάνει μια βιαστική επίσκεψη στην οικία σας. Η πλειοψηφία των ερωτήσεων που κάνει αφορούν τα δείγματα που έχετε στα χέρια σας. Καλό είναι να μην του δείξετε μεγάλη εμπιστοσύνη διότι αν προσπαθήσετε να τα εξετάσετε μαζί, μια μεγάλη πυρκαγιά θα ξεσπάσει και εκείνος θα σας εγκαταλείψει στο φλεγόμενο σπίτι. Βεβαίως ως adventure παιχνίδι έχετε την δυνατότητα να καθορίσετε την τύχη σας και να τον διώξετε ευγενικά ή να τον παρατήσετε και να βγείτε για μια βόλτα. Για καλή σας τύχη, έχετε έναν πολύ καλό φίλο, τον Dr.Wells ο οποίος μπορεί να εξετάσει τα δείγματα για εσάς, χωρίς εσείς να ρισκάρετε την ζωή σας. Στην συνέχεια κάνετε επίσκεψη σε μια φάρμα όπου ένας κτηνοτρόφος βρήκε το πρωί αποκεφαλι-

σμένο ένα από τα ζωντανά του. Μπορείτε να κάνετε διάλογο μαζί του, αλλά αν το παρατραβήξετε και συνεχίσετε για την δύστυχη γελάδα, τότε κάτι θα τρομάξει τον κτηνοτρόφο και θα το βάλει γρήγορα στα πόδια. Μα τι είναι αυτό που τον τρόμαξε;; Ακούτε κάτι παράξενους ήχους αλλά δεν ξέρετε ακριβώς περί τίνος πρόκειται. Ξαφνικά ένα ΓΙΓΑΝΤΙΟ μυρμήγκι σας κάνει επίθεση!! Οι πιθανότητες να καταλήξετε στο νοσοκομείο της επαρχιακής αυτής πόλης είναι τεράστιες, αν δεν το πετύχετε στις κεραίες του για να το εξουδετερώσετε. Καλό θα ήταν όμως να μην μπείτε σε αυτή την διαδικασία, γιατί η τροπή του παιχνιδιού αλλάζει για τα καλά. Αφήστε λοιπόν τον κτηνοτρόφο να θρηνεί και κάντε μια βόλτα στον χάρτη να ανακαλύψετε νέες τοποθεσίες. Σαν παιχνίδι γενικώς έχει εξαιρετική πλοκή,πολύ καλά γραφικά και ήχο που δένει με τον χαρακτήρα του. Είναι ένα από τα καλύτερα adventures όλων των εποχών. Σε αυτό περιλαμβάνονται και mini-arcade στοιχεία όπως η “απόδραση απο το νοσοκομείο”, το “κυνήγι του γιγάντιου μέρμηγκα” και το “κυνηγητό με αυτοκίνητο” όπου προσπαθείτε να γλυτώσετε από κάποιους κακόβουλους χωρικούς που θέλουν να σας στείλουν στον άλλο κόσμο. Επίσης μπορείτε να επισκεφθείτε οποιαδήποτε τοποθεσία του χάρτη αλλά προσοχή διότι σε μερικά σημεία μπορεί να σας πάρουν με τις κλοτσιές. Το μόνο αρνητικό σε όλο το παιχνίδι είναι οι πολύ “παιδικοί” εχθροί και φυσικά αναφέρομαι στα τεράστια μυρμήγκια. Ακόμα πιο ενοχλητικό όμως είναι το συχνό disk swapping που θα σας σπάσει κυριολεκτικά τα νεύρα. Παρόλα αυτά το συνιστούμε σε κάθε Amiga gamer, για ατελείωτες ώρες διασκέδασης. Και μερικές χρήσιμες συμβουλές. Μην εμπιστεύεστε κανέναν, μαζεύετε στοιχεία συνεχώς και τέλος να μην κάνετε επισκέψεις σε απομακρυσμένες περιοχές κατά τις βραδινές ώρες. Καλύτερα να καθίσετε στο σπιτάκι σας και να πιείτε τον καφέ σας με την ησυχία σας. Καλή τύχη λοιπόν!

Σ

τα υπόλοιπα λειτουργικά συστήματα, κυρίως στα επικρατέστερα, τους οδηγούς σύνδεσης και λειτουργίας κάθε εκτυπωτή τους γράφει η εταιρία κατασκευής και τους προσφέρει μαζί με το μηχάνημα. Δυστυχώς, σχεδόν ποτέ δεν θα δούμε να εμπεριέχονται και οδηγοί για την Amiga. Αυτό ήταν που ώθησε μια μικρή εταιρία, τη IrseeSoft να δημιουργήσει το Turboprint, μια εφαρμογή που στόχο είχε να καλύψει το κενό για νέους οδηγούς για τους εκτυπωτές της αγοράς, αλλά και να δώσει περισσότερες δυνατότητες στον χρήστη να καθορίζει τον τρόπο και την ποιότητα στην εκτύπωσή του ακόμα σε μια απλή Amiga1200 με έναν σκληρό δίσκο. Το Turboprint πραγματικά απογειώνει τον τρόπο εκτύπωσης κάθε προγράμματος στην Amiga, καθώς του δίνει αυτόματα πάρα πολλές δυνατότητες παραμετροποίησης. Προσφέρει την δυνατότητα να πραγματοποιήσετε εκτυπώσεις 24bit βάθους ακόμα και από μια Classic Amiga με AGA, χωρίς κάποια κάρτα γραφικών ή περαιτέρω

αναβαθμίσεις. Για να επιτευχθεί η χρήση του με όσο το δυνατόν λιγότερες απαιτήσεις από μνήμη και hardware, χωρίς όμως να θυσιαστεί η ταχύτητα, το κυρίως πρόγραμμα του Turboprint είναι εξολοκλήρου γραμμένο σε Assembly. Από την στιγμή που θα εγκαταστήσετε το Turboprint, το οποίο μπορείτε να το αγοράσετε ακόμα από το site της εταιρίας [link 1] ή τα online μαγαζιά [link 2] που διαθέτουν software για την Amiga, θα δείτε μερικά νέα προγράμματα να μπαίνουν στο σκληρό σας δίσκο. Η τελευταία έκδοση που έχει κυκλοφορήσει είναι η 7.60. Αυτή υποστηρίζει σχεδόν όλους τους εκτυπωτές της αγοράς, αν και όποτε δεν υπάρχει κάποιος οδηγός για το μοντέλο εκτυπωτή που έχετε, σίγουρα θα μπορείτε να χρησιμοποιήσετε κάποιον άλλον που λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο. Αυτό έκανα εγώ με τον δικό μου εκτυπωτή, έναν Epson Stylus D88, για τον οποίο χρησιμοποίησα τον driver για τον Stylus C84 (δείτε σχετικό άρθρο στο 6ο τεύχος). Για να δείτε αν ο δικός σας εκτυπωτής υποστηρίζεται, επισκεφθείτε την

αναγκαίος για inkjet εκτυπωτές και χρησιμεύει για τις περιπτώσεις όπου δίνετε μια σειρά από εκτυπώσεις. Αυτό αναλαμβάνει να τις εκτελέσει βάζοντάς τες σε μια ουρά εκτύπωσης έτσι ώστε να αποδεσμεύσει το πρόγραμμα από αυτή την λειτουργία, το οποίο μπορείτε να συνεχίσετε να το χρησιμοποιείτε. Δυστυχώς, δεν λειτουργεί και τόσο καλά κάτω από το OS4 και MorphOS, όπου θα πρέπει να το απενεργοποιήσετε.

διεύθυνση στο link 3. Η χρήση του μέσα από τα προγράμματα δεν παρουσιάζει κάποιο πρόβλημα, καθώς μπορεί να ρυθμιστεί να καταλαμβάνει και να χρησιμοποιεί την default συσκευή εκτύπωσης, δηλαδή την printer.device. Έτσι κάθε πρόγραμμα που αποδίδει σε αυτή την συσκευή την εκτύπωσή της, τότε θα χρησιμοποιηθεί το Turboprint. Φυσικά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και άλλες συσκευές, όπως την USB σύνδεση κάτω από το OS4 με χρήση του usbprinter.device. Όπως σας προανέφερα το Turboprint έρχεται μαζί με κάποια πρόσθετα προγράμματα. Αυτά είναι το Turboprefs, το Turbospool και το GraphicsPublisher, τα οποία και θα δούμε αναλυτικότερα στην συνέχεια του άρθρου μας.

Όπως θα καταλάβατε από το όνομά του είναι το πρόγραμμα μέσω του οποίου κάνετε τις αναγκαίες ρυθμίσεις του εκτυπωτή σας [Εικ. 1]. Από αυτό μπορείτε να ορίσετε το μοντέλο του εκτυπωτή σας, την device που θα χρησιμοποιήσει και το port. Θα βρείτε ρυθμίσεις που αφορούν την ποιότητα εκτύπωσης για κείμενα, γραφικά, posters αλλά και PostScript. Στις παραπέρα ρυθμίσεις μπορείτε να ορίσετε το μέγεθος του χαρτιού και του τρόπου εισαγωγής του. Πραγματικά, το Turboprint σας δίνει την επιλογή να ρυθμίσετε τoν εκτύπωσή σας όπως ακριβώς θέλετε και σε επίπεδο επαγγελματικού λογισμικού, σαν αυτό δηλαδή που συνοδεύει τον εκτυπωτή σας.

Το Turbospool είναι ένας spooler ο οποίος είναι

Το τρίτο πρόγραμμα κατά σειρά είναι το GraphicsPublisher με το οποίο μπορείτε να κάνετε εκτυπώσεις κειμένων, φωτογραφιών και άλλων, χωρίς να χρειαστεί να χρησιμοποιήσετε κάποιο άλλο πρόγραμμα. Διαθέτει κάποια βασικά στοιχεία από προγράμματα DTP, καθώς μπορείτε να ορίσετε πεδία με κείμενο και χώρους με γραφικά σε οποιοδήποτε σημείο επάνω στο χαρτί [Εικ. 2]. Ακόμα υποστηρίζει πολλαπλές σελίδες κάτι που θα ήταν χρήσιμο για να δημιουργήσετε έναν απλό κατάλογο ή ένα απλό πολυσέλιδο guide. Όπως καταλαβαίνετε, μπορείτε μέσω αυτού να φορτώσετε μια φωτογραφία και να την δώσετε για εκτύπωση σε ανάλογο φωτογραφικό χαρτί [Εικ. 3]. Με το GraphicsPublisher μπορείτε να έχετε μπροστά σας μια προεπισκόπηση της εκτύπωσης σε 16bit αν έχετε κάποια κάρτα γραφικών και με 16 χρώματα σε ένα μηχάνημα με AGA chip γραφικών. Εκτός από τις IFF φωτογραφίες μπορείτε να εισάγετε και άλλες σε JPG ή PCX format.

Η Professional έκδοση του TurboPrint προσθέτει μερικές ιδιαίτερες λειτουργίες στην ήδη πολύ καλή βασική έκδοση. Έτσι, σε αυτή την έκδοση μπορείτε να κάνετε διόρθωση στην ποσότητα διάθεσης κάθε χρώματος ξεχωριστά. Αυτό το σύστημα ονομάζεται “True Match Color” και σας επιτρέπει να κάνετε οποιαδήποτε διόρθωση στα χρώματα, για παράδειγμα αν βλέπετε περισσότερο κόκκινο στην εκτύπωσή σας το μειώνετε και είστε εντάξει. Δυνατότητες προστέθηκαν και στο GraphicsPublisher, που σε αυτή την έκδοση μπορεί να αποδώσει 24bit επισκόπηση των φωτογραφιών σε κάποια Amiga με κάρτα γραφικών, ενώ σε μηχάνημα

Links:

με AGA αποδίδει μέχρι και 256 χρώματα. Ακόμα μπορείτε να εισάγετε φωτογραφίες σε JPG, BMP, PCX και PhotoCD format. Φυσικά, μέσα από το GraphicsPublisher μπορείτε να βλέπετε το αποτέλεσμα των ρυθμίσεων σας όπως η φωτεινότητα ή το κοντράστ. Αυτό γίνεται με την χρήση κάποιων χρωματικών διαβαθμίσεων που παρουσιάζονται στην οθόνη, ώστε εύκολα να πετύχετε την καλύτερη ρύθμιση του εκτυπωτή σας [Εικ. 2].

Το Turboprint τρέχει άψογα σε κάθε έκδοση του Amiga OS3.x, ενώ στο OS4 δεν είχα κανένα πρόβλημα πέρα από την χρήση του spooler, το οποίο και απενεργοποίησα. Το MorphOS χρησιμοποιεί μια ελαφριά έκδοση του TurboPrint για την λειτουργία της εκτύπωσης το οποίο βρίσκεται στον φάκελο MOSSYS:TP/. Δεν περιέχει τα παραπάνω προγράμματα, παρά μόνο το βασικό σύστημα

ρύθμισης και εκτύπωσης. Παρόλα αυτά μπορείτε να αναβαθμίσετε αυτή την έκδοση στην νεώτερη v7.60, κάτι που θα δούμε σε ένα από τα επόμενα τεύχη. Αυτό που δεν μας άρεσε στο Turboprint είναι ότι έρχεται σε 2 δισκέτες, κάτι που δυσκολεύει την εγκατάσταση για συστήματα που δεν έχουν drive. Παρόλα αυτά μπορείτε να το ζητήσετε σε CD από την κατασκευάστρια εταιρία, αλλιώς θα πρέπει να πραγματοποιήσετε αρχικά την εγκατάσταση σε ένα μηχάνημα με drive. Αυτό όμως που μας κατέπληξε ήταν το πλήρες και κατατοπιστικό manual που το συνοδεύει. Περιέχει πληροφορίες και τρόπους χρήσης του κάθε προγράμματος ξεχωριστά καθώς και οδηγίες για να πετύχετε την καλύτερη δυνατή ρύθμιση του εκτυπωτή σας. Η εκτύπωση των κειμένων σας ή των φωτογραφιών σας είναι μια ευχάριστη λειτουργία που ένας υπολογιστής πρέπει να σας παρέχει. Αν θέλετε να το κάνετε μέσω της Amiga σας με το καλύτερο δυνατόν αποτέλεσμα, τότε η αγορά του Turboprint είναι μονόδρομος. Θα σας προτείναμε την αγορά της Professional έκδοσης ώστε να πάρετε την μέγιστη απόδοση του προγράμματος. Σε συνδυασμό με λογισμικό όπως το Pagestream, το AmigaWriter, το ArtEffect ή το ImageFX η Amiga σας θα απογειωθεί και θα μπορείτε να κάνετε πολλά όμορφα πράγματ που μόνο η φαντασία σας θα σας περιορίζει. Το TurboPrint είναι το λογισμικό που πραγματικά πρέπει να έχετε εγκατεστημένο με τον εκτυπωτή σας.