TẤT CẢ NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT VỀ HỆ THỐNG LÀM ẨM TRONG MÁY IN OFFSET TỜ RỜI
TẤT CẢ NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT VỀ HỆ THỐNG LÀM ẨM TRONG MÁY IN OFFSET TỜ RỜI CÔNG TY HUYNH ĐỆ ANH KHOA
Hệ thống làm ẩm trong in offset tờ rời cung cấp dung dịch làm ẩm gốc nước, hoặc dung dịch máng nước lên bề mặt khuôn in trước khi nó được chà mực. Dung dịch làm ẩm giữ cho phần tử không in trên khuôn được ẩm ướt do đó nó không bắt mực. Khi được chà lên toàn bộ bản in, các phần tử không in bắt nước và đẩy mực trên khuôn, chúng được tạo ra theo cách hút bám một lớp mỏng gôm arabic trong quá trình chế tạo khuôn in, đó là hydrophilic, hay chất ưa nước, trong khi các phần tử in là hydrophobic, hay chất có khuynh hướng nhận mực và đẩy nước.
DUNG DÒCH LAØM AÅM
phobic, hay chaát coù khuynh höôùng nhaän möïc vaø ñaåy nöôùc.
Dung dòch laøm aåm giöõ cho phaàn töû khoâng in treân khuoân ñöôïc aåm öôùt do ñoù noù khoâng baét möïc. Khi ñöôïc chaø leân toaøn boä baûn in, caùc phaàn töû khoâng in baét nöôùc vaø ñaåy möïc treân khuoân, chuùng ñöôïc taïo ra theo caùch huùt baùm moät lôùp moûng goâm arabic trong quaù trình cheá taïo khuoân in, ñoù laø hydrophilic, hay chaát öa nöôùc, trong khi caùc phaàn töû in laø hydro-
Thöïc ra, treân moät vaøi maùy in offset tôø rôøi, khi in caùc aán phaåm soá löôïng ít, ta coù theå chæ söû duïng nöôùc ñeå laøm aåm baûn. Tuy nhieân, lôùp nöôùc naøy seõ daàn daàn loät ra khoûi khi khuoân in khi tieáp tuïc söû duïng lieân tuïc treân maùy. Ñoù laø lí do taïi sao ta phaûi boå sung caùc hoaù chaát vaøo trong dung dòch laøm aåm.
Thực ra. trên một vài máy in offset tờ rời, khi in các ấn phẩm số lượng ít, ta có thể chỉ sử dụng nước để làm ẩm bản. Tuy nhiên, lớp nước này sẽ dần dần lột ra khỏi khuôn in khi tiếp tục sử dụng liên tục trên máy. Đó là lí do tại sao ta phải bổ sung các hoá chất vào trong dung dịch làm ẩm. 1
Möïc, khuoân in, toác ñoä in, nhieät ñoä, vaø ñoä aåm moâi tröôøng laø caùc yeáu toá cô baûn aûnh höôûng ñeán söï laøm aåm vaø do coù nhieàu yeáu toá aûnh höôûng neân cuõng caàn duøng nhieàu loaïi dung dòch laøm aåm khaùc nhau cho caùc muïc ñích in.
sô boä hieän nay cho thaáy nhieàu nhaø in ñang söû duïng nhieàu chaát phuï gia khoâng caàn thieát trong dung dòch laøm aåm, ñieàu naøy chöa chaéc ñaõ laøm taêng chaát löôïng in maø ñoâi khi laïi phaûn taùc duïng. Moät caùch toång quaùt, moät dung dòch laøm aåm seõ bao goàm caùc thaønh phaàn sau:
Dung dòch laøm aåm laø moät hoãn hôïp ñaëc bieät goác nöôùc ñöôïc taïo ra ñeå laøm aåm khuoân in offset tröôùc khi chuùng ñöôïc chaø möïc. Dung dòch laøm aåm thöôøng ñöôïc caùc nhaø saûn xuaát cung caáp döôùi ñaïng coâ ñaëc. Haàu heát caùc dung dòch laøm aåm daïng coâ ñaëc hieän nay chöùa ñöïng chaát choáng nhaïy (baét möïc) toång hôïp. Moät soá raát ít nhaø saûn xuaát vaãn coøn söû duïng goâm arabic Xuñaêng töï nhieân do giaù reû. Thuaät ngöõ dung dòch maùng nöôùc ñöôïc duøng cho dung dòch laøm aåm ñaõ ñöôïc pha loaõng.
Nöôùc, vôùi ít taïp chaát
Axit hay chaát coù goác axit, tuyø thuoäc vaøo phaïm vi taùc duïng cuûa möïc khi in. Axit ñöôïc söû duïng bao goàm axit phosphoric, hôïp chaát axit phosphate, axit citric, hay axid lactic.
Arabic) hay goâm toång hôïp ñeå laøm giaûm ñoä nhaïy vôùi möïc cuûa phaàn töû khoâng in, noùi caùch khaùc laøm cho caùc phaàn töû khoâng in öa nöôùc hôn thay vì öa möïc.
THAØNH PHAÀN CUÛA DUNG DÒCH LAØM AÅM Thaønh phaàn cuûa dung dòch laøm aåm khaùc nhau tuyø theo nhu caàu in aán phaåm, caáu truùc heä thoáng laøm aåm vaø nguyeân vaät lieäu (chuû yeáu laø möïc in vaø giaáy in). Ví duï: khi in baèng möïc kim loaïi hay möïc huyønh quang, dung dòch laøm aåm coù theå chöùa kieàm thay vì coù tính axit nhö haàu heát caùc dung dòch laøm aåm khaùc. Ñoä pH cuûa dung dòch laøm aåm thöôøng trong khoaûng töø 4.0 – 5.5. Heä thoáng laøm aåm cuõng taùc ñoäng ñeán thaønh phaàn cuûa dung dòch laøm aåm. Ví duï, moät soá heä thoáng laøm aåm chæ coù theå cung caáp dung dòch laøm aåm cho khuoân in khi dung dòch laøm aåm coù moät tæ leä coàn (hay caùc chaát thay theá cho coàn) nhaát ñònh. Caùc khaûo saùt
Goâm, coù theå laø goâm töï nhieân (goâm
Caùc chaát choáng aên moøn ñeå ngaên ngöøa dung dòch laøm aåm aên moøn baûn in. Noù cuõng coù theå taùc ñoäng nhö laø chaát laøm giaûm khaû naêng ñaåy möïc vaø nhö moät chaát ñeäm - laø chaát coù khaû naêng laøm trung hoaø axit vaø bazô trong dung dòch vaø do ñoù duy trì ñöôïc ñoä axit hay kieàm trong dung dòch. Chaát choáng maøi moøn thöôøng duøng trong möïc in laø magieâsium nitrate.
2
Caùc taùc nhaân laøm aåm, chaúng haïn nhö isopropanol hoaëc caùc chaát thay theá cho coàn, caùc chaát naøy laøm giaûm löïc caêng beà maët cuûa nöôùc vaø dung dòch laøm aåm goác nöôùc.
HỆ THỐNG LÀM ẨM TRONG MÁY IN OFFSET TỜ RỜI
Chaát laøm taêng toác ñoä khoâ, laø caùc chaát nhö cobalt clorua, chuùng ñöôïc pha vaøo möïc in ñeå laøm cho möïc khoâ nhanh hôn. Chaát phuï gia naøy chæ ñöôïc söû duïng neáu möïc coù toác ñoä khoâ khoâng ñuû nhanh. Thoâng thöôøng ta söû duïng 8 - 16ml chaát laøm taêng toác ñoä khoâ daïng ñaëc treân 1 lít dung dòch laøm aåm.
2 - 5% coàn isopropyl vaø söû duïng caùc chaát thay theá coàn nhö laø chaát phuï gia. Dung dòch laøm aåm daïng ñaëc thöôøng coù saün goâm töï nhieân hay toång hôïp. Tuy nhieân moät soá dung dòch laøm aåm khoâng coù goâm (vì nhaø saûn xuaát sôï khoù baûo quaûn ñöôïc laâu) thì ta phaûi töï theâm vaøo, khi ñoù nhaø cung caáp seõ cho bieát soá löôïng goâm ñöôïc theâm vaøo. Thoâng thöôøng thôï in neân theâm vaøo töø 4 - 8 ml/1 lít dung dòch laøm aåm.
Thuoác dieät naám, ñeå ngaên ngöøa söï hình thaønh caùc loaïi naám vaø söï phaùt trieån cuûa moác vaø vi khuaån trong dung dòch laøm aåm.
Nöôùc. cuõng aûnh höôûng nhieàu ñeán dung dòch laøm aåm.
Caùc taùc nhaân choáng suûi boït, ñeå ngaên ngöøa söï hình thaønh boït. Boït coù theå ngaên caûn söï phaân boá dung dòch laøm aåm ñeàu ñaën treân caùc loâ cuûa heä thoáng laøm aåm.
Nöôùc cöùng: khaùi nieäm nöôùc cöùng hay meàm coù lieân heä ñeán toång soá caùc ion canxi vaø magieâ taäp trung trong noù (xin xem theâm caùc baøi tröôùc cuûa cuøng taùc giaû). Nöôùc caøng cöùng caøng coù noàng ñoä axit maïnh hôn so vôùi nöôùc meàm. Söï trao ñoåi ion trong heä thoáng coù theå ñöôïc söû duïng ñeå laøm meàm hay khöû khoaùng nöôùc do vaäy nöôùc cöùng caàn phaûi pha theâm caùc phuï gia ñeå trung hoaø.
Nhö ñaõ trình baøy ôû treân, caùc nhaø saûn xuaát dung dòch laøm aåm seõ cung caáp caùc dung dòch laøm aåm ñöôïc pha cheá saün ôû daïng ñaëc (khi söû duïng phaûi pha vaøo nöôùc), dung dòch naøy coù chöùa haàu heát caùc chaát phuï gia, ngoaïi tröø nöôùc vaø coàn hay caùc chaát thay theá cho coàn, moät soá loaïi dung dòch laøm aåm coâ ñaëc bao goàm caû chaát thay theá cho coàn. Caùc thôï in pha loaõng dung dòch laøm aåm daïng ñaëc naøy vôùi nöôùc, ñieàu chænh ñoä pH cuûa noù vaø ñoä daãn ñieän (hay coøn goïi laø daãn suaát) theo höôùng daãn cuûa nhaø saûn xuaát vaø sau ñoù theâm coàn vaøo neáu caàn thieát. Nhaø saûn xuaát heä thoáng laøm aåm seõ cho ta bieát khi naøo söû duïng coàn ñeå kieåm soaùt heä thoáng laøm aåm. Ta cuõng coù theå ñieàu khieån heä thoáng laøm aåm maø khoâng söû duïng coàn isopropyl baèng caùch söû duïng moät trong hai loaïi dung dòch laøm aåm daïng ñaëc chöa pha hoaëc loaïi ñaõ pha vôùi nöôùc vaø coù chaát thay theá coàn, nhöng nhieàu thôï in thích söû duïng
3
Ñoä cöùng cuûa nöôùc coù theå ñöôïc xaùc ñònh gaàn ñuùng khi nhaân toång soá caùc chaát raén hoaø tan (TDS) tính theo ñôn vò phaàn trieäu cho 15 ñeå coù ñöôïc ñoä daãn suaát coù ñôn vò tính laø microhos treân centimeter (microhos/cm). Ñoä daãn suaát laø khaû naêng, hay naêng löôïng ñeå daãn ñieän. Noù ñöôïc xaùc ñònh bôûi soá ion chaát voâ cô hay TDS trong nöôùc. Söï taäp trung ion caøng cao, thì ñoä daãn suaát caøng cao vaø thöôøng laø nöôùc cöùng hôn. Nöôùc vôùi ñoä cöùng lôùn hôn 220 ppm (hay ñoä daãn suaát lôùn hôn nhieàu so vôùi 330 mhos/cm) ñöôïc coi nhö laø raát cöùng. Neáu nöôùc coù ñoä daãn suaát lôùn hôn nhieàu so vôùi 300, thì caàn phaûi maát nhieàu thôøi gian vaø
HỆ THỐNG LÀM ẨM TRONG MÁY IN OFFSET TỜ RỜI
coâng söùc ñeå tinh cheá. Nöôùc raát meàm (nöôùc vôùi ñoä daãn suaát raát thaáp) khoâng gaây ra caùc söï coá trong dung dòch laøm aåm cuûa maùy in offset.
taát caû caùc chaát voâ cô vì chaát voâ cô khoâng deã bay hôi. Tuy nhieân moät löôïng ít chaát voâ cô coù theå ôû daïng caùc haït nhoû trong hôi nöôùc vaø troän laãn vaøo nöôùc caát hoaëc caùc taïp chaát trong caùc vaät chöùa baèng kim loaïi, thuyû tinh, hoaø tan vaøo trong nöôùc caát. Neáu nöôùc sinh hoaït chöùa khoaûng 200 ppm caùc chaát hoaø tan thì nöôùc caát seõ thöôøng chöùa töø 10 ñeán 20 ppm, moät möùc coù theå thích hôïp vôùi haàu heát caùc öùng duïng trong saûn xuaát. Thaäm chí neáu ñoøi hoûi nöôùc phaûi nguyeân chaát hôn, nöôùc coù theå ñöôïc caát moät laàn nöõa vaø ñoâi khi chöng caát tôùi laàn thöù ba. Nöôùc caát nöôùc töø caùc maùy chöng caát coâng nghieäp coù theå söû duïng ñöôïc vôùi chi phí töông ñoái.
Maëc duø ñoä cöùng cuûa nöôùc sinh hoaït coù theå laøm thay ñoåi ñoä pH cuûa dung dòch laøm aåm töø moät ñeán ba ñôn vò nhöng söï oån ñònh veà ñoä cöùng cuûa nöôùc sinh hoaït quan troïng hôn so vôùi ñoä cöùng cuûa noù. Caùc nhaø saûn xuaát coù theå ñieàu chænh ñoä ñaëc cuûa dung dòch laøm aåm cho phuø hôïp vôùi nöôùc sinh hoaït ôû baát kyø ñoä cöùng naøo nhöng laïi khoâng theå ñieàu chænh cho phuø hôïp vôùi nöôùc coù nhieàu ñoä cöùng khaùc nhau. Moät soá thôï in pha troän nöôùc saïch vôùi nöôùc sinh hoaït ñeå taïo ra nöôùc coù ñoä cöùng oån ñònh.
Phöông phaùp ñoåi chieàu thaám loïc coù theå loaïi boû haàu heát caùc chaát raén hoaø tan vôùi giaù thaønh thaáp nhaát so vôùi caùch chöng caát nöôùc. Ñoåi chieàu thaám loïc khoâng chæ loaïi boû haàu heát caùc ion döông vaø aâm trong nöôùc ôû traïng thaùi ban ñaàu maø coøn loaïi boû caùc chaát raén hoaø tan khoâng phaûi laø ion (nhö ñöôøng), caùc chaát ôû traïng thaùi lô löûng vaø thaäm chí laø caû vi khuaån.
Xeùt veà lí thuyeát, nöôùc hoaøn toaøn nguyeân chaát - nöôùc ñöôïc loaïi boû hoaøn toaøn caùc chaát raén hoaø tan - laø nöôùc toát nhaát ñeå pha vaøo dung dòch maùng nöôùc, tuy nhieân vieäc söû duïng nöôùc nguyeân chaát nhö theá raát toán keùm neân ngöôøi ta thöôøng söû duïng ba caùch sau: chöng caát nöôùc, loaïi boû chaát voâ cô baèng quaù trình ion hoaù vaø ñoåi chieàu thaåm thaáu. Trong ñoù chöng caát vaø ñoåi chieàu thaåm thaáu laø hai phöông phaùp ñöôïc söû duïng khaù phoå bieán.
Ñeå hieåu roõ quaù trình naøy, ñaàu tieân caàn phaûi hieåu tính thaåm thaáu. Khi hai dung dòch nöôùc coù ñoä ñaäm ñaëc khaùc nhau, ñöôïc phaân ly ra bôûi maøng baùn thaám, nöôùc xuyeân qua maøng töø dung dòch yeáu ñeán dung dòch maïnh hôn. Tính thaåm thaáu ngöôïc laïi laø tính thaåm thaáu ñoái khaùng. Khi cung caáp aùp suaát cho dung dòch ñaäm ñaëc hôn, baét buoäc nöôùc xuyeân qua maøng baùn thaám vaøo dung dòch loaõng hôn. Maøng cho pheùp nöôùc xuyeân qua, nhöng chæ vôùi soá ít caùc chaát hoaø tan trong nöôùc coù theå xuyeân qua maøng. Ñeå nöôùc coù söï tinh khieát, nöôùc sinh hoaït ban ñaàu ñöôïc laáy ra töø voøi phaûi laø nöôùc coù ñoä
Chöng caát nöôùc coù theå ñöôïc tieán haønh baèng caùch ñun soâi nöôùc cho bay hôi trong maùy caát nöôùc. Hôi nöôùc ñöôïc boác leân töø nöôùc ñang soâi hoaøn toaøn khoâng coù chaát voâ cô vaø höõu cô (caùc chaát naøy coù trong nöôùc sinh hoaït). Sau ñoù hôi nöôùc ñöôïc ñöa qua oáng xoaén ruoät gaø cuûa bình ngöng tuï, ôû ñoù hôi nöôùc ñöôïc laøm laïnh vaø chuyeån thaønh theå loûng, nöôùc naøy ñöôïc goïi laø nöôùc caát. Nöôùc ñaõ ñöôïc tinh caát coù theå seõ khoâng coù
4
HỆ THỐNG LÀM ẨM TRONG MÁY IN OFFSET TỜ RỜI
ñaäm ñaëc cao. Chaát loûng phaûi ñi qua maøng loïc laø nöôùc chæ coù chöùa moät löôïng raát ít caùc chaát raén hoaø tan. Moät soá ion döông hay aâm bò giöõ laïi bôûi maøng loïc nhieàu hôn nhöõng ion khaùc. Khoaûng 90% ñeán 95% chaát raén hoaø tan ñöôïc giöõ laïi khi aùp suaát cung caáp laø 50 lb./sq.in. (35 g/m2 hoaëc 3.4 atm). Khi aùp suaát ñöôïc gia taêng treân 50 lb./sq.in., ñoä tinh khieát cuûa nöôùc taêng ngay khi caùc chaát raén hoaø tan ñöôïc laáy ra khoûi maøng loïc.
thöôøng, ñeå ngaên ngöøa maøng baùn thaám bò bòt kín. Khi söû duïng nöôùc coù ñoä cöùng cao, nöôùc phaûi ñöôïc xöû lyù tröôùc baèng caùc chaát laøm cho nöôùc meàm hôn hay söû duïng caùc ñôn vò ñeå khöû söï ion hoaù. Naêng löôïng chæ ñöôïc ñoøi hoûi söû duïng trong quaù trình thaåm thaáu ngöôïc laø ñeå taïo ra aùp suaát caàn thieát. Bôûi vì quaù trình thaåm thaáu ngöôïc laø moät quaù trình xöû lyù lieân tuïc, phaûi coù naêng löôïng döï tröõ cho quaù trình xöû lyù nöôùc vaø caàn coù moät maùy bôm khaùc ñeå bôm nöôùc döï tröõ vaøo nôi loïc ñeå xöû lyù. Maøng baùn thaám phaûi ñöôïc thay theá hai naêm moät laàn. Ñeå nöôùc ñaït ñöôïc ñoä tinh khieát hôïp lyù ñoøi hoûi phaûi coù maøng baùn thaám coù dieän tích lôùn. Moät soá nhaø saûn xuaát nöôùc ñaõ söû duïng heä thoáng oáng baèng cellulose acetate ñaëc bieät, quaán thaønh hình xoaén oác cho maøng. Chaát löôïng nöôùc tinh khieát phuï thuoäc vaøo soá löôïng caùc chaát hoaø tan trong nöôùc luùc ñaàu vaø aùp suaát ñaåy nöôùc qua maøng loïc. Ví duï, nöôùc cung caáp töø moät thaønh phoá ñaëc tröng coù chöùa 1,440 ppm chaát raén hoaø tan; maøng baùn thaám seõ loïc caùc chaát raén xuoáng coøn 228. ÔÛ thaønh phoá khaùc, nöôùc coù chöùa 1,150 ppm thì seõ ñöôïc loïc coøn 71.
Söùc caêng beà maët. AÛnh höôûng ñeán khaû naêng laøm aåm baûn nhanh vaø khaû naêng chaø leân toaøn boä baûn in moät lôùp nöôùc moûng, ñaây laø hai yeáu toá ñöôïc ñoøi hoûi cao trong dung dòch laøm aåm cho in offset. Chuùng ñöôïc xaùc ñònh moät caùch roõ raøng bôûi söùc caêng maët ngoaøi cuûa dung dòch. Söùc caêng beà maët coù theå ñöôïc so saùnh vôùi ñoä ñaøn hoài cuûa mieáng cao su moûng ñöôïc keùo caêng ra treân beà maët chaát loûng.
Hình 1: Moät heä thoáng loïc nöôùc duøng trong coâng nghieäp Maøng coù theå loïc toát hôn khi nöôùc coù chöùa caùc chaát lô löûng trong ñoù ñaàu tieân phaûi ñöôïc cho ñi qua moät maùy loïc thoâng
Söùc caêng beà maët thaáp seõ laøm cho dung
5
HỆ THỐNG LÀM ẨM TRONG MÁY IN OFFSET TỜ RỜI
dòch laøm aåm deã phaân boá ñeàu treân caùc loâ laøm aåm vaø deã baùm vaøo khuoân in vôùi moät lôùp maøng moûng. Nöôùc nguyeân chaát coù söùc caêng beà maët laø 72 dynes/cm. Trong dung dòch laøm aåm, ñoä ñaäm ñaëc cuûa coàn laø 10 – 25% seõ laøm söùc caêng beà maët giaûm xuoáng coøn 35 – 45% dynes/cm. Trong dung dòch laøm aåm khoâng coàn, söùc caêng beà maët bò giaûm xuoáng do coù chaát phuï gia laø chaát hoaït tính beà maët.
Hình 2: AÛnh höôûng cuûa coàn isopropanol leân söùc caêng beà maët cuûa nöôùc
Chaát hoaït tính beà maët hay caùc taùc nhaân hoaït ñoäng treân beà maët, laø caùc chaát höõu cô coù khuynh höôùng laøm ñaëc ôû maët phaân caùch bôûi vì caáu truùc coù cöïc cuûa phaân töû. ÔÛ toác ñoä in cao, maët phaân caùch cuûa dung dòch laøm aåm ñöôïc chaø vaø ñöôïc caáp laïi moät caùch nhanh choùng. Caùc chaát hoaït tính beà maët phaûi ñöôïc khueách taùn nhanh choùng ñeå ñöôïc laáp ñaày laïi bôûi maët phaân caùch khaùc. Soá löôïng caùc chaát hoaït tính beà maët trong dung dòch laøm aåm phaûi ñöôïc laøm cho ít ñi trong suoát quaù trình in. Neáu cho nhieàu chaát naøy vaøo möïc seõ laøm taêng hieän töôïng nhuõ hoaù.
hôn vaø oån ñònh hôn trong quaù trình in. Do vaäy, noù cho pheùp ngöôøi thôï in coù nhieàu thôøi gian hôn ñeå kieåm soaùt caùc khía caïnh khaùc cuûa chaát löôïng in.
Coàn laø taùc nhaân laøm aåm. Vì coàn laøm giaûm söùc caêng beà maët cuûa nöôùc, neân chæ caàn söû duïng moät löôïng nhoû coàn cuõng seõ giuùp laøm aåm caùc loâ nöôùc moät caùch ñeàu ñaën.
COÀN Khi ñeà caäp ñeán heä thoáng laøm aåm, thuaät ngöõ “coàn” coù nghóa laø coàn isopropyl nguyeân chaát 98% (coàn isopropanol coøn ñöôïc vieát taét laø IPA). Soá löôïng coàn isopropyl ñoøi hoûi trong dung dòch laøm aåm tuyø thuoäc vaøo heä thoáng laøm aåm vaø ñieàu kieän in, thoâng thöôøng coàn chieám theå tích töø 10 – 25% dung dòch laøm aåm, moät soá heä thoáng laøm aåm môùi nhaát chæ ñoøi hoûi khoaûng 5% coàn. Theâm coàn vaøo dung dòch laøm aåm seõ mang laïi caùc lôïi ích sau:
Moät lôùp moûng dung dòch laøm aåm coù coàn seõ giöõ cho vuøng phaàn töû khoâng in treân khuoân saïch seõ. Coàn cuõng giuùp cho nöôùc phuû ñaït yeâu caàu treân lôùp möïc ôû caùc loâ saét hay loâ cao su maø caùc loâ naøy cung caáp caû möïc vaø dung dòch laøm aåm cho khuoân in.
Deã daøng ñieàu khieån quaù trình in. Coàn giuùp cho caân baèng möïc nöôùc nhanh
Giaûm bôùt söùc caêng beà maët cuûa nöôùc.
6
Laøm taêng ño nhôùt cuûa dung dòch laøm aåm. Vieäc söû duïng coàn laøm taêng ñoä nhôùt cuûa dung dòch laøm aåm, noù laøm
cho lôùp dung dòch laøm aåm ñöôïc caáp daày hôn treân möïc vaø ôû caùc vuøng khoâng in.
Söï bay hôi nhanh choùng. Dung dòch laøm aåm ñöôïc caáp ít hôn leân baûn in do coù söï boác hôi cuûa coàn. Do ñoù, coù ít nöôùc aåm ñöôïc truyeàn xuoáng giaáy in vaø möïc in khoâ nhanh hôn.
Laøm giaûm söï nhieãm baån cuûa caùc chaát trong thaønh phaàn dung dòch laøm aåm. Vieäc söû duïng coàn laøm giaûm khuynh höôùng möïc bò nhuõ hoaù. Noù cuõng laøm giaûm thieåu hieän töôïng loám ñoám, laø nhöõng veát khoâng phaûi laø phaàn töû in nhoû li ti, maøu traéng xuaát hieän ôû caùc chöõ hay ôû vuøng in toâng nguyeân. Hieän töôïng loám ñoám xaûy ra khi nöôùc bò nhuõ hoaù (phaân taùn) vaøo trong möïc. Vì coàn deã daøng bay hôi töø caùc haït möïc, do ñoù coàn khoâng dính vaøo laøm baån möïc, khuoân in hay oáng cao su.
Tieát kieäm thôøi gian vaø vaät lieäu in. Söû duïng coàn trong heä thoáng laøm aåm, aán phaåm ñaït ñöôïc chaát löôïng nhanh nhaát sau khi ngay sau khi quaù trình in baét ñaàu. Ñieàu naøy giuùp tieát kieäm giaáy, möïc vaø thôøi gian. Theâm vaøo ñoù, khi löôïng dung dòch laøm aåm caàn thieát ñöôïc cung caáp ít hôn treân khuoân in, möïc söû duïng cuõng ít hôn, keát quaû laø vieäc tieâu thuï dung dòch laøm aåm vaø möïc ñöôïc giaûm ñi.
Vieäc söû duïng coàn trong heä thoáng laøm aåm ngaøy caøng bò haïn cheá söû duïng bôûi vì caùc quy ñònh nghieâm ngaët cuûa cô quan baûo veä moâi tröôøng cuûa caùc nöôùc phaùt trieån. Ví duï nhö ôû Myõ coù caùc cô quan nhö Cuïc Baûo veä Moâi tröôøng (USEPA -United States Environmental Protection Agency), Cô quan An toaøn Lao ñoäng vaø Söùc khoeû ngheà nghieäp (OSHA: Occupational Safety and Health Administration), Cô quan Kieåm soaùt Tình traïng OÂ nhieãm moâi tröôøng, cuõng nhö Luaät boå sung laøm saïch hoâng khí vaøo naêm 1990, yeâu caàu caáp baùch phaûi coù baûng danh muïc caùc chaát bò haïn cheá söû duïng, ñeå giaûm söï boác hôi cuûa caùc hôïp chaát höõu cô deã bay hôi (VOCs) trong quaù trình in. Coàn Isopropyl, daàu trong möïc vaø caùc dung moâi taåy röûa laø nguoàn goác cuûa caùc chaát deã bay hôi. Caùc chaát naøy goùp phaàn laøm oâ nhieãm khoâng khí, do phaûn öùng vôùi oxit nitô döôùi caùc tia saùng maët trôøi ñöôïc chieáu xuyeân qua töø taàng oâzone. Moät vaøi cô quan cuûa quoác gia vaø ôû caùc ñòa phöông coù khoâng khí bò oâ nhieãm ñöa ra giôùi haïn veà löôïng IPA cho pheùp söû duïng
7
trong dung dòch laøm aåm. USEPA hieän ñang phoái hôïp nhieàu toå chöùc giaùm saùt vieäc söû duïng VOCs trong quaù trình in offset, caùc cô quan söû duïng ngaân saùch nhaø nöôùc nhaèm ñöa ra caùc giôùi haïn veà vieäc söû duïng IPA. Ngoaøi vieäc trôû thaønh hôïp chaát höõu cô bay hôi, coàn coù moät soá baát lôïi khaùc:
Phí toån. Coàn ñaét hôn caùc chaát thay theá cho coàn vaø caùc
Tính ñoäc haïi. Coàn coù ñoä ñoäc cao neáu bò haáp thuï vaøo cô theå.
Tính deã chaùy. Coàn laø chaát deã chaùy vaø phaûi ñöôïc caát giöõ ôû
dung dòch laøm aåm thoâng thöôøng.
vaät chöùa khoâng chaùy vaø baûo ñaûm.
Tính deã bò kích thích. Hôi coàn coù theå laø chaát nhaïy, ñaëc bieät laø khi trong caùc nhaø in khoâng coù thoâng gioù.
CHAÁT THAY THEÁ CHO COÀN Trong moät vaøi naêm gaàn ñaây, moät soá chaát thay theá cho coàn ñaõ ñöôïc giôùi thieäu. Caùc chaát thay theá cho coàn noùi chung khaéc phuïc caùc khieám khuyeát cuûa coàn IPA, tuy nhieân vieäc söû duïng caùc chaát thay theá cho coàn coù nhieàu raéc roái hôn. Chaát thay theá khaùc vôùi IPA ôû moät vaøi tính chaát then choát, bao goàm taùc ñoäng ñeán ñoä nhôùt, söùc caêng beà maët, ñoä pH, vaø tính daãn ñieän cuûa dung dòch laøm aåm. Dung dòch laøm aåm ñoøi hoûi ñoä ñaäm ñaëc cuûa chaát thay theá thaáp hôn nhieàu (khoaûng töø 3 – 5% theå tích) so vôùi coàn. Moät soá loaïi chaát thay theá ñöôïc ñöa ra söû duïng cho ngaønh coâng nghieäp in. Caùc chaát naøy bao goàm moät hay nhieàu hoaù chaát coù goác glycol vaø caùc hoï cuûa glycol ether vaø coù theå ñöôïc keát hôïp vôùi ethylene glycol. Moät soá chaát thay theá cho coàn coù khuynh höôùng thay theá hoaøn toaøn IPA trong dung dòch laøm aåm, trong khi ñoù coù moät soá chaát khaùc ñöôïc ñöa ra baèng caùch keát hôïp vôùi IPA, nhö vaäy seõ laøm giaûm löôïng coàn ñöôïc söû duïng. Döôùi ñaây laø caùc lôïi ích ñaëc tröng cuûa caùc chaát thay theá cho coàn: •
Ít bay hôi hôn coàn, laøm giaûm söï bay hôi cuûa caùc chaát deã bay hôi vaø soá löôïng chaát thay theá boå sung caàn thieát trong dung dòch laøm aåm trong suoát chu trình laøm vieäc trong
8
HỆ THỐNG LÀM ẨM TRONG MÁY IN OFFSET TỜ RỜI
moät ngaøy. •
Ñöôïc söû duïng vôùi ñoä ñaäm ñaëc thaáp hôn (5% hoaëc ít hôn) coàn.
•
Cho ñoä saùng vaø ñoä boùng cuûa aán phaåm cao hôn vì söû duïng ít möïc vaø ít nöôùc hôn neân giuùp maøu saéc töôi ñeïp hôn, taïo ra ñoä saéc neùt cuûa caùc haït tram vaø laøm giaûm hieän töôïng gia taêng taàng thöù .
•
Moät soá dung dòch laøm aåm thay theá coàn khoâng coù muøi.
tieân laø toác ñoä cuûa caùc loâ nöôùc phaûi ñöôïc taêng leân, ñieàu naøy laøm cho caùc thôï in giaûi quyeát khoâng ñuùng baèng caùch söû duïng nhieàu nöôùc hôn khi in vôùi chaát thay theá coàn. Söï buø ñaép khoâng ñuùng vieäc thieáu huït ñoä nhôùt do khoâng söû duïng coàn seõ laøm cho dung dòch laøm aåm bò quaù loaõng vaø khoâng taïo ñöôïc hieäu quaû laøm aåm.
CAÁT GIÖÕ, XÖÛ LYÙ COÀN VAØ CAÙC CHAÁT THAY THEÁ COÀN Moät soá hoaù chaát vaø vaät lieäu söû duïng trong coâng nghieäp in coù theå gaây ra chaùy hoaëc noå. Caùc hoaù chaát khaùc coù theå gaây ñoäc cho thôï in khi tieáp xuùc qua da hay hít vaøo. Caàn löu yù raèng coàn Isopropanol laø moät chaát ñoäc vaø deã chaùy.
Tuy nhieân vieäc söû duïng caùc chaát thay theá cho coàn gaây ra moät soá vaán ñeà sau: •
Laøm taêng hieän töôïng loät giaáy treân oáng cao su.
•
Tích luyõ moät löôïng dung dòch laøm aåm treân oáng cao su.
•
Khoâng theå ñöôïc pha troän tröïc tieáp vôùi goâm daïng ñaëc vaø dung dòch laøm aåm.
•
Trong moät vaøi tröôøng hôïp laøm taêng thôøi gian khoâ cuûa möïc.
•
Thænh thoaûng gaây ra hieän töôïng soïc vaèn treân caùc loâ.
•
Raát khoù in treân caùc vaät lieäu coù beà maët khoâng thaåm thaáu, chaúng haïn nhö giaáy plastic.
Caát giöõ coàn isopropyl khoâng an toaøn do tính deã chaùy cuûa noù. IPA nguyeân chaát coù möùc boác chaùy raát thaáp laø 53OF (11.7OC) neân khi thao taùc ta phaûi xöû lyù caån thaän toái ña (Khaû naêng chaùy cuûa noù giaûm raát nhieàu khi pha troän vaøo dung dòch laøm aåm). IPA cuõng coù theå phaûn öùng nhö moät chaát kích thích khi toàn taïi ôû daïng hôi trong khoâng khí. OSHA ñaõ ñöa ra giôùi haïn toái ña khi ñeå trong khoâng khí laø 400 phaàn trieäu (ppm) trong thôøi gian hôn 1/8 giôø hoaëc 500 ppm trong 15 phuùt.
Traùi ngöôïc vôùi coàn, moät soá chaát thay theá taùc ñoäng ít hoaëc khoâng taùc ñoäng ñeán ñoä nhôùt cuûa dung dòch laøm aåm. Vì vaäy, boû ñi IPA (vaø theâm vaøo caùc chaát thay theá cho coàn) seõ laøm cho dung dòch laøm aåm coù ñoä nhôùt thaáp ñaùng keåù.
Thöïc haønh caùc bieän phaùp choáng chaùy laø raát caàn thieát khi xöû lyù caùc vaät lieäu deã chaùy nhö coàn isopropanol. Isopropanol phaûi ñöôïc ñöïng trong tuû chòu löûa hoaëc trong phoøng vaø ñöôïc daùn nhaõn ñeå baûo ñaûm tính an toaøn cho caùc vaät chöùa; caùc vaät deã baét löûa phaûi ñöôïc ñem ñi khoûi khu vöïc naøy. Nhöõng taám chaén löûa phaûi ñöôïc ñaët ôû mieäng trong caùc vaät chöùa. Phaàn lôùn caùc vaät chöùa caùc chaát loûng deã chaùy ñeàu tuaân theo quy ñònh cuûa
Khi laøm giaûm ñoä nhôùt trong dung dòch laøm aåm baèng chaát thay theá, coù ít dung dòch laøm aåm ñöôïc caáp bôûi aùp löïc cuûa caùc loâ trong heä thoáng caáp aåm lieân tuïc. Heä quaû tröôùc
9
HỆ THỐNG LÀM ẨM TRONG MÁY IN OFFSET TỜ RỜI
tieâu chuaån ñaëc bieät cuûa OSHA. Neáu coù theå ñöôïc caùc chaát loûng naøy neân ñöôïc löu tröõ ôû khu vöïc khaùc. Chæ coù caùc chaát coù soá löôïng nhieàu vaø söû duïng tröïc tieáp (giôùi haïn ñöôïc ñöa ra bôûi tieâu chuaån OSHA) thì ñöôïc ñem vaøo trong khu vöïc laøm vieäc. Nguyeân taéc thöïc haønh taïm thôøi treân chæ löu tröõ vaät lieäu khoâng quaù moät ngaøy trong khu vöïc laøm vieäc.
ñuùng vaø vôùi söï thoâng hôi thích hôïp cuøng vôùi vieäc baûo hoä lao ñoäng. Giôùi haïn ñeå ngoaøi trôøi cho pheùp cho glycol eter ñöôïc söû duïng nhö chaát thay theá hay chaát phuï gia trong coâng ngheä in nhö laø Cellosolve butyl cuûa OSHA laø 25 mmp/ trung bình 8 giôø. Tuy nhieân, NIOSH khuyeán caùo caùc giôùi haïn 5 ppm cho Cellolve butyl vaø Cellosolve butyl treân neàn axetat ôû vieäc nghieân cöùu cuûa hoï.
Kho chöùa hoaù chaát phaûi ñeå caùch xa caùc loái thoaùt hay caùc ñöôøng ñi; noù phaûi naèm ôû nôi thoaùng gioù toát, maùt, saïch seõ, vaø traät töï; vaø noù phaûi ñöôïc ñeå treân maët ñaát. Caám huùt thuoác trong khu vöïc coù chaát loûng deã chaùy, trong luùc söû duïng vaø xöû lyù.
ÑOÄ PH TRONG DUNG DÒCH LAØM AÅM Ñeå dung dòch laøm aåm hoaït ñoäng hieäu quaû, tính axít hay tính kieàm cuûa noù phaûi ñöôïc kieåm soaùt khoâng chæ trong luùc pha troän luùc ñaàu cuûa dung dòch maø coøn trong luùc maùy in hoaït ñoäng. Neáu möùc axít hay coàn thích hôïp ñöôïc duy trì, chaát löôïng in seõ ñöôïc taïo ra deã daøng vaø oån ñònh.
Taát caû caùc choàng haøng hoaù neân ñöôïc buoäc chaët vaø ñeå treân maët ñaát ñeå traùnh bò xeït nhieãu ñieän. Buoäc chaët caùc haøng hoaù ñeå loaïi boû ñieän theá giöõa caùc vaät theå khaùc nhau, trong khi ñoù ta ñeå haøng vaät lieäu treân maët ñaát ñeå loaïi boû ñieän theá giöõa vaät theå vaø maët ñaát.
Caùc dung dòch coù tính axít. Dung dòch laøm aåm coù möùc axít khoâng ñuùng hay dung dòch laøm aåm maø trong ñoù möùc axít thay ñoåi quaù nhieàu trong suoát quaù trình in coù theå gaây ra moät vaøi vaán ñeà nghieâm troïng. Moät trong soá caùc vaán ñeà ñoù laø söï chaäm khoâ hay möïc chaäm khoâ, lôùp chaát baån treân baûn in, bay baûn, soïc loâ.
Caùc hoaù chaát nguy hieåm phaûi ñöôïc döï tröõ trong caùc vaät chöùa thích hôïp. Ngoaøi ra, taát caû caùc ngöôøi söû duïng hoaù chaát phaûi thoâng thuoäc vôùi Caùc chæ soá an toaøn cuûa vaät lieäu vaø caùch xöû lyù caáp cöùu cho töøng loaïi hoaù chaát bò nhieãm. Söû duïng gaêng tay, kieáng baûo hoä vaø mieáng taïp deà tröôùc ngöïc khi xöû lyù vôùi caùc hoaù chaát nguy hieåm.
Lôùp goâm Arabic baûo veä caùc phaàn töû khoâng in cuûa baûn in coù tính axít nheï; tuy nhieân goâm aribic ñoøi hoûi theâm vaøo axít ñeå coù ñoä dính thích hôïp. Goâm Arabic ñöôïc söû duïng trong haàu heát dung dòch laøm aåm seõ khoâng baûo veä baûn hieäu quaû neáu noù toàn taïi trong moâi tröôøng coù ñoä pH lôùn hôn 5.0. Hôïp chaát coù tính axít ñöôïc theâm vaøo dung dòch laøm aåm giuùp cho goâm Arabic baùm vaøo caùc vuøng phaàn töû khoâng in treân baûn.
Töø khi möùc phaùt chaùy cuûa dung dòch thay theá lôùn hôn nhieàu so vôùi möùc 100 OF (37.8 OC), tính deã chaùy khoâng coøn laø vaán ñeà chuû yeáu. Baát kyø caùc taùc ñoäng coù haïi cho söùc khoeû cuûa caùc chaát thay theá phuï thuoäc chính xaùc vaøo thaønh phaàn caáu taïo cuûa vaät lieäu. EÂtylen glycol vaø glycol eâter noùi chung ñöôïc coi nhö laø an toaøn khi ñöôïc söû duïng
Khoâng ñuû axit trong dung dòch laøm aåm laøm giaûm khaû naêng dính cuûa goâm leân baûn in.
10
HỆ THỐNG LÀM ẨM TRONG MÁY IN OFFSET TỜ RỜI
Cuoái cuøng, möïc baét ñaàu thay theá goâm treân phaàn töû khoâng in, gaây ra hieän töôïng baét dô treân baûn in, laøm cho caùc phaàn töû khoâng in baét möïc. Hieän töôïng baét dô coù theå gaây ra do axít dö neáu axít aên moøn baûn kim loaïi vaø lôùp phuû baûo veä baûn. Loaïi baét dô naøy xuaát hieän khoâng roõ raøng vaø raát thaát thöôøng so vôùi baét dô do thieáu axít.
coâ laäp, laø chaát ngaên caûn hôïp chaát calci vaø magieâ trong dung dòch laøm aåm keát tuûa vaø taùc nhaân laøm aåm, noù laøm giaûm söùc caêng beà maët cuûa nöôùc trong dung dòch laøm aåm.
Ño ñoä pH. laø coâng cuï ño ñoä axít hay kieàm cuûa moät dung dòch. Ñoä pH dao ñoäng töø 0 tôùi 14. Neáu ñoä pH cuûa dung dòch laø 7, ñoù laø trung tính; noù khoâng coù tính axít vaø cuõng khoâng coù tính kieàm. Neáu dung dòch coù ñoä pH laø 5 thì laø chaát coù tính axít nheï; neáu ñoä pH laø 3 thì coù tính axít cao. Neáu ñoä pH ñöôïc ño thaáp hôn thì tính axít cuûa dung dòch caøng cao hôn. Neáu vò trí cuûa ñoä pH ngöôïc laïi lôùn hôn 7. Theo caùch ñoù, moät dung dòch vôùi ñoä pH laø 8 thì mang tính kieàm nheï, trong khi dung dòch coù ñoä pH laø 10 thì coù tính kieàm cao hay laø bazô.
Axít dö cuõng laøm cho phaàn töû in bò bay vaø laøm giaûm khaû naêng nhaän möïc ôû phaàn töû in. Axít dö aên moøn caùc phaàn töû in cuûa baûn vaø laøm hoûng phaàn töû in. Moät vaán ñeà khaùc lieân quan ñeán vieäc dö axít trong dung dòch laøm aåm laø soïc loâ, möïc khoâng baùm vaøo caùc loâ möïc. Soïc loâ xuaát hieän vaøo luùc baét ñaàu in thöôøng gaây ra do beà maët caùc loâ bò dô do coøn dính caùc taïp chaát chöa röûa saïch coøn hieän töôïng soïc loâ xaûy ra trong luùc in gaây ra thöôøng do dö axít trong dung dòch laøm aåm.
Theo thoâng thöôøng, moät dung dòch laøm aåm coù tính axít neân coù ñoä pH töø 4.0 – 5.5.
Hieän töôïng möïc chaäm khoâ hay möïc khoâng khoâ coù theå gaây ra do vieäc axít trong dung dòch laøm aåm. Caùc vaán ñeà veà khoâ möïc coù theå phaùt sinh maø khoâng phuï thuoäc vaøo söï coá baét dô, bay baûn vaø soïc loâ vaø trôû thaønh roõ raøng chæ sau khi coâng vieäc in hoaøn taát. Vieäc dö axít taùc ñoäng ngöôïc laïi leân chaát laøm khoâ cobalt coù trong möïc, laøm cho chaát naøy haàu nhö khoâng coù taùc duïng.
Coù ba phöông phaùp phoå bieán ñöôïc söû duïng ñeå ño ñoä pH cuûa moät dung dòch. Ño ñoä pH baèng thieát bò ño maøu, phuï thuoäc vaøo söï thay ñoåi maøu cuûa thieát bò hieån thò khi nhuùng vaøo dung dòch. Moãi maøu thay ñoåi cuûa thieát
Hình 3: Thanh ño ñoä pH
Caùc dung dòch coù tính kieàm hay goác kieàm. Haàu heát dung dòch laøm aåm ñeàu coù tính axít nheï. Tuy nhieân, moät soá dung dòch laøm aåm coù tính kieàm, chuùng chæ ñöôïc söû duïng ñaëc thuø trong in offset ñeå in baùo. Caùc dung dòch coù tính kieàm naøy khoâng chöùa goâm baûo veä baûn vaø ñöôïc theâm vaøo natri cacbonate (Na2Co3) hay Natri silicate. Dung dòch laøm aåm goác kieàm thænh thoaûng chöùa moät chaát
11
bò hieån thò treân phaïm vi khoaûng 2 ñôn vò pH. Ñeå xaùc ñònh ñoä pH gaàn ñuùng cuûa dung dòch, coù 3 maøu ñöôïc söû duïng: moät maøu ñeå xaùc ñònh ñoä pH toái ña, moät ñeå xaùc ñònh ñoä pH toái thieåu, vaø caùi cuoái cuøng ñeå xaùc ñònh ñoä pH xaáp xæ möùc trung bình giöõa möùc toái ña vaø toái thieåu.
Moät phöông phaùp ño ñoä pH baèng thieát bò ño maøu khaùc döïa treân maøu thay ñoåi cuûa giaáy thaám. Giaáy quyø ñöôïc söû duïng roäng raõi cho pheùp xaùc ñònh ñoä pH nhanh choùng nhöng ñoä chính xaùc khoâng cao. Giaáy thöû ñoä pH ôû phaïm vi ngaén coù phaïm vi ño hieäu löïc treân ñoä pH thaáp hôn, do ñoù caùc loaïi giaáy naøy ño tæ leä pH chính xaùc tôùi giaù trò 0.3 – 0.5. Haàu heát phöông phaùp ño ñoä pH moät caùch chính xaùc söû duïng thieát bò ño baèng ñieän töû, maëc duø noù ñaét tieàn hôn nhieàu so vôùi caùc loaïi thieát bò nhuoäm vaø giaáy quyø, moät vaøi thieát bò ño ñoä pH chính xaùc tôùi ñoä 0.01 – 0.05. Ñeå söû duïng chính xaùc caùc thieát bò nhuoäm, giaáy quyø, maùy ño ñoä pH, caùc kyõ thuaät vieân ngaønh in neân ñoïc kyõ caùc höôùng daãn cuûa nhaø saûn xuaát thieát bò.
Hình 4: Maùy ño pH ñieän töû
12
TẤT CẢ NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT VỀ HỆ THỐNG LÀM ẨM TRONG MÁY IN OFFSET TỜ RỜI CÔNG TY HUYNH ĐỆ ANH KHOA
Hệ thống làm ẩm trong in offset tờ rời cung cấp dung dịch làm ẩm gốc nước, hoặc dung dịch máng nước lên bề mặt khuôn in trước khi nó được chà mực. Dung dịch làm ẩm giữ cho phần tử không in trên khuôn được ẩm ướt do đó nó không bắt mực. Nó được chà lên toàn bộ bản in. Các phần tử không in bắt nước và đẩy mực trên khuôn, chúng được tạo ra theo cách hút bám một lớp mỏng gôm arabic trong quá trình chế tạo khuôn in, gọi là hydrophilic, hay chất ưa nước. Các phần tử in được gọi là hydrophobic, hay chất có khuynh hướng đẩy nước
13
HỆ THỐNG LÀM ẨM TRONG MÁY IN OFFSET TỜ RỜI
DAÃN SUAÁT CUÛA DUNG DÒCH LAØM AÅM Daãn suaát laø ñôn vò ño tính daãn ñieän cuûa vaät lieäu daãn ñieän. Nöôùc nguyeân chaát laø chaát daãn ñieän raát keùm. Khi caùc vaät lieäu hoaø tan hay loït vaøo dung dòch, chuùng trôû thaønh caùc ion vaø nöôùc trôû neân coù tính daãn ñieän. Daãn suaát cuûa nöôùc taêng ngay laäp töùc vôùi vieäc taêng soá löôïng caùc ion hoaø tan. Caùc vaät lieäu coù ít ion chaúng haïn nhö coàn hay goâm arabic laø caùc chaát daãn ñieän keùm vaø caùc dung dòch laøm aåm khi pha caùc chaát treân coù tính daãn thaáp hôn. Nöôùc nguyeân chaát gaàn nhö coù daãn suaát laø 0 microhos. Nöôùc sinh hoaït coù theå coù daãn suaát laø 200 microhos hay cao hôn nöõa. Khi soá löôïng caùc ion hoaø tan taêng, tính daãn ñieän gia taêng tuyeán tính. Do ñoù, daãn suaát thöôøng ñöôïc duøng phoå bieán nhö laø ñôn vò ño ñoä thuaàn khieát cuûa nöôùc. Nöôùc meàm coù daãn suaát töø 0 – 255 microhos, vaø nöôùc cöùng coù daãn suaát lôùn hôn nhieàu (>450 microhos). Moái lieân heä giöõa ñoä cöùng cuûa
Hình 1: Ñoà thò moâ taû moái quan heä giöõa noàng ñoä dung dòch, daãn suaát
14
nöôùc vaø caùc loaïi daãn suaát ôû moät möùc ñoä naøo ñoù tuyø thuoäc vaøo caùc khoaùng chaát ñaëc bieät vaø hôïp chaát trong nöôùc.
ñeå pha troän thaønh dung dòch laøm aåm. Ñoå nöôùc vaøo moät chai saïch, dung tích 3.8 lít.
Neáu nöôùc coù daãn suaát vaø ñoä pH thay ñoåi khaùc nhau, ngöôøi thôï in seõ khoâng theå kieåm soaùt dung dòch laøm aåm.
2. Theâm 30ml dung dòch laøm aåm daïng ñaëc. Ño daãn suaát vaø ñoä pH cuûa hoãn hôïp vöøa pha. Ghi laïi caùc giaù trò naøy.
Neáu tính daãn suaát cuûa nöôùc thay ñoåi trong phaïm vi 50 microhos, ta coù theå pha troän vaøo dung dòch laøm aåm ñaëc. Söï thay ñoåi baát thöôøng haèng ngaøy ôû möùc 200 microhos thì caàn phaûi coù moät so thieát bò xöû lyù nöôùc ñeå giöõ daãn suaát cuûa nöôùc cho vaøo khoâng thay ñoåi. Moät soá caùch xöû lyù nöôùc goàm “ñoåi chieàu thaåm thaáu”, “khöû ion”, ”loïc”, hay chöng caát.
3. Theâm 60ml dung dòch laøm aåm daïng ñaëc khaùc vaø ño laïi daãn suaát vaø ñoä pH. Laëp laïi quy trình cho ñeán khi soá löôïng dung dòch daïng ñaëc theâm vaøo dö ra so vôùi löôïng maø nhaø saûn xuaát khuyeán caùo. 4. Veõ caùc giaù trò naøy treân bieåu ñoà vôùi truïc hoaønh laø ñoä ñaäm ñaëc coøn treân truïc tung laø daãn suaát vaø ñoä pH.
Neáu ta bieát ñöôïc söï bieán ñoåi daãn suaát cuûa dung dòch laøm aåm daïng ñaëc trong nöôùc, thì vieäc xaùc ñònh noàng ñoä cuûa dung dòch baèng caùch ño daãn suaát cuûa noù raát deã daøng. Caùc thuû tuïc sau ñaây coù theå ñöôïc söû duïng ñeå ñöa ra bieåu ñoà bieåu thò daãn suaát vaø ñoä pH/ ñoä ñaäm ñaëc cuûa dung dòch:
Veõ theâm bieåu ñoà töông töï neáu coàn hay chaát thay theá cho coàn cuõng ñöôïc söû duïng trong dung dòch laøm aåm. Coàn nguyeân chaát ít taùc ñoäng leân ñoä pH nhöng coù daãn suaát thaáp hôn. Haàu heát caùc chaát thay theá cho coàn vôùi soá löôïng thích hôïp taùc ñoäng leân ñoä pH hay daãn suaát.
1. Ño daãn suaát vaø ñoä pH cuûa nöôùc duøng
15
HỆ THỐNG LÀM ẨM TRONG MÁY IN OFFSET TỜ RỜI
HEÄ THOÁNG LAØM AÅM TRUYEÀN THOÁNG
Ta phaûi veõ theâm bieåu ñoà môùi moãi khi ñoä ñaäm ñaëc cuûa nöôùc hay dung dòch laøm aåm thay ñoåi. Neáu ta bieát ñöôïc daãn suaát cuûa dung dòch laøm aåm, thì löôïng dung dòch laøm aåm hay coàn caàn söû duïng coù theå ñöôïc ñoïc tröïc tieáp töø bieåu ñoà.
Heä thoáng laøm aåm khoâng lieân tuïc, coøn goïi laø laø heä thoáng laøm aåm truyeàn thoáng, goàm coù caùc thaønh phaàn sau:
•
Yeáu toá quan troïng nhaát trong vieäc pha cheá dung dòch laøm aåm laø baûo ñaûm noù coù ñoä ñaäm ñaëc thích hôïp. Haàu heát axít trong dung dòch laøm aåm laø chaát ñeäm do ñoù khi löôïng dung dòch laøm aåm taêng, ñoä pH giaûm vaøo luùc ñaàu nhöng sau ñoù khoâng ñoåi, trong khi daãn suaát cuûa dung dòch vaãn taêng moät caùch tuyeán tính. Vì vaäy, ño daãn xuaát toát hôn ño ñoä pH trong vieäc xaùc ñònh noàng ñoä dung dòch laøm aåm. Tuy nhieân, ta vaãn phaûi ño ñoä pH, vaø ñeå ñaït ñöôïc chaát löôïng in toát ñoä pH phaûi töø 4.0 – 5.5.
Maùng chöùa nöôùc, hay maùng dung dòch laøm aåm: chöùa dung dòch laøm aåm ñeå caáp cho baûn in.
•
Loâ maùng nöôùc: quay trong dung dòch vaø mang dung dòch laøm aåm treân beà maët kim loaïi cuûa noù.
•
Loâ chaám: tieáp xuùc khoâng lieân tuïc vôùi loâ maùng nöôùc vaø loâ saøng, ñeå truyeàn dung dòch laøm aåm.
•
Loâ saøng: dao ñoäng qua laïi ñeå dung dòch ñöôïc taùn ñeàu qua maùy in.
Hình 2: Moät heä thoáng laøm aåm truyeàn thoáng söû duïng loâ chaø aåm baûn vaø loâ chaám coù boïc phuû beân ngoaøi
Vôùi dung dòch laøm aåm trung tính vaø nöôùc trung tính, ñoä pH cuûa dung dòch laø haèng soá, baát chaáp ñoä ñaäm ñaëc cuûa noù. Vì theá daãn suaát phaûi ñöôïc söû duïng ñeå ño ñoä ñaäm ñaëc cuûa dung dòch laøm aåm trung tính hay hôi coù tính kieàm. Khi coù söï thay ñoåi baát thöôøng veà daãn suaát, ta phaûi kieåm tra laïi daãn suaát cuûa nöôùc vaø ñoä ñaäm ñaëc cuûa dung dòch laøm aåm. Daãn suaát thöôøng gia taêng trong quaù trình in vì caùc caùc taùc nhaân möïc vaø giaáy laøm baån dung dòch laøm aåm. Vì theá, vieäc ño daãn suaát neân ñöôïc thöïc hieän tröôùc khi dung dòch laøm aåm ñöôïc söû duïng treân maùy in.
Hình 3: Moät heä thoáng laøm aåm truyeàn thoáng söû duïng loâ chaø aåm baûn khoâng coù boïc phuû beân ngoaøi
Heä thoáng laøm aåm ñöôïc söû duïng cho maùy in offset tôø rôøi ñöôïc phaân laøm hai loaïi: loaïi caáp nöôùc khoâng lieân tuïc vaø loaïi caáp nöôùc lieân tuïc. Loaïi caáp nöôùc khoâng lieân tuïc seõ ñeà caäp tröôùc.
16
•
Loâ chaø: truyeàn dung dòch laøm aåm töø loâ saøng tôùi baûn in.
Caùch saép xeáp cuûa heä thoáng laøm aåm truyeàn thoáng gioáng nhö heä thoáng möïc. Dung dòch laøm aåm ñöôïc giöõ trong moät maùng nöôùc. Caùc loâ maï croâm hay nhoâm quay trong dung dòch. Khi caùc truïc quay, noù keùo moät lôùp dung dòch laøm aåm leân treân beà maët cuûa noù. Treân moät soá maùy in, caùc loâ naøy ñöôïc boïc baèng næ ñeå laøm taêng khaû naêng giöõ dung dòch laøm aåm. Noù thöôøng ñöôïc truyeàn ñoäng bôûi motor rieâng, taùch bieät khoûi motor cuûa maùy in chính. Toác ñoä cuûa caùc loâ ôû heä thoáng laøm aåm ñöôïc ñieàu khieån thoâng qua söï bieán ñoåi cuûa caùc baùnh raêng, vì neáu ñöôïc ñieàu khieån bôûi toác ñoä maùy in, noù seõ laøm vaêng dung dòch laøm aåm leân khaép maùy in. Taát caû caùc loâ trong heä thoáng laøm aåm truyeàn thoáng ñöôïc ñieàu khieån ôû toác ñoä beà maët cuûa baûn in.
in coù hai loâ chaø. Caùc loâ chaø ñöôïc truyeàn ñoäng do tieáp xuùc vôùi caùc loâ cao su. Chuùng tieáp xuùc vôùi loâ saøng vaø khuoân in. Heä thoáng laøm aåm baûn truyeàn thoáng laø heä thoáng caáp nöôùc khoâng lieân tuïc. Dung dòch laøm aåm khoâng truyeàn lieân tuïc töø maùng nöôùc leân khuoân in. Löôïng dung dòch trong heä thoáng laøm aåm ñöôïc giaûm thieåu toái ña tröôùc khi loâ chaám tieáp xuùc loâ saøng. Dung dòch laøm aåm ñöôïc truyeàn leân qua heä thoáng khi loâ chaám tieáp xuùc. Caùc ñôït dung dòch laøm aåm traøn leân naøy laøm cho vieäc kieåm soaùt heä thoáng laøm aåm daïng truyeàn thoáng trôû neân khoù khaên hôn. Bôûi vì söï coá mang tính khaùch quan, ngöôøi ñieàu haønh maùy in phaûi hoïc caùch kieåm soaùt chuùng.
Loâ chaám laø loâ laàn löôït tieáp xuùc vôùi loâ maùng nöôùc vaø loâ saøng. Noù truyeàn dung dòch laøm aåm töø loâ maùng nöôùc tôùi beà maët cuûa loâ saøng. Loâ chaám ñöôïc laøm baèng hoãn hôïp cao su deûo vaø noù luoân luoân ñöôïc bao phuû baèng vaûi næ ñeå laøm taêng khaû naêng giöõ dung dòch. Loâ saøng ñöôïc maï croâm hoaëc nhoâm vaø truyeàn ñoäng do ma saùt, noù truyeàn ñoäng cho caùc loâ chaø aåm bôûi söï tieáp xuùc beà maët tröïc tieáp vaø dao ñoäng qua laïi ñeå cung caáp löôïng nöôùc ñeàu nhau qua maùy in.
VOÛ BOÏC LOÂ CHAØ AÅM Voû boïc loâ laøm aåm baèng vaûi vaø giaáy giuùp cho vieäc cung caáp dung dòch laøm aåm lieân tuïc hôn baèng caùch gia taêng khaû naêng chuyeån taûi vaø döï tröõ dung dòch cuûa caùc loâ. Voû
Caùc loâ chaø aåm baûn cung caáp dung dòch laøm aåm tröïc tieáp leân khuoân in. Haàu heát caùc maùy
17
HỆ THỐNG LÀM ẨM TRONG MÁY IN OFFSET TỜ RỜI
boïc loâ thöïc hieän taùc vuï gioáng nhö mieáng boâng thaám, thaám huùt moät löôïng nöôùc dö (trôû thaønh nguoàn caáp nöôùc) vaø caáp chuùng khi nguoàn cung caáp dung dòch ít ñi. Doøng truyeàn dung dòch laøm aåm leân baûn in bieán ñoåi ít ñi, vaø toång coäng löôïng dung dòch caáp cho heä thoáng ít ñi. Thuaän lôïi cuûa vieäc gia taêng löôïng tích chöùa dung dòch ñöôïc kieåm soaùt toát hôn vaø laøm giaûm tôùi möùc toái thieåu löôïng dung dòch caáp tôùi baûn.
boïc, giaáy boïc xuaát hieän. Giaáy ñöôïc söû duïng laø loaïi giaáy da goác thöïc vaät, ñöôïc duøng nhö laø maûnh vaûi ñeå quaán xung quanh loâ, vaø dan ï g hình oáng tay aùo. Lôïi theá thieát thöïc nhaát cuûa lôùp boïc baèng giaáy laø khi chuùng bò dô, ta coù theå laøm saïch hay ñoåi caùi khaùc. Lôùp boïc baèng giaáy cuõng coù ñoä chai khoâng thaám huùt ít. Do giôùi haïn veà khaû naêng döï tröõ nöôùc cuûa giaáy, neân ngöôøi ñieàu haønh phaûi coù kyõ naêng ñeå duy trì söï caân baèng löôïng nöôùc laøm aåm.
Ñeå laøm taêng khaû naêng chuyeån taûi nöôùc, ngöôøi thôï in thænh thoaûng boïc 2 lôùp leân loâ, vôùi lôùp beân döôùi ñöôïc laøm baèng cotton hay vaûi flannel.
Moät vaät lieäu boïc loâ laøm aåm khaùc ñaõ ñöôïc chöùng minh thaønh coâng goàm coù 50% laø caùc sôù sôïi tô nhaân taïo ñöôïc deät moät caùch ngaãu nhieân vaø 50% laø sôïi noùng chaûy, noù ñoùng vai troø nhö laø chaát keát gaén ñeå giöõ caùc sôïi tô nhaân taïo ñuùng choã. Caùc sôù sôïi tô nhaân taïo ñöôïc giöõ loøng thoøng cho pheùp caáu truùc daïng oáng khoâng coù choã noái. Tô nhaân taïo coù theå huùt nöôùc vaø deã daøng nhaän nöôùc, nhöng noù khoâng giöõ ñöôïc löôïng nöôùc dö laøm cho dung dòch bò traøn treân loâ. Khi loâ naøy thaám ñaày trong nöôùc, lôùp boïc ruùt ngaén boùp chaët vaøo loâ. Vôùi beà maët mòn hôn loaïi næ, vaät lieäu tô nhaân taïo phaûn öùng nhanh choùng hôn khi ñieàu chænh treân maùy in.
Söï coá xaûy ra vôùi heä thoáng laøm aåm naøy phaàn lôùn do chuùng thay ñoåi chaäm chaïp khi ñieàu chænh. Neáu ngöôøi thôï in muoán gia taêng löôïng dung dòch laøm aåm, toác ñoä cuûa loâ maùng nöôùc cuõng ñöôïc taêng. Ngöôïc laïi, neáu ngöôøi thôï in muoán giaûm bôùt löôïng dung dòch, thì caàn phaûi taét heä thoáng laøm aåm vaø ñeå maùy in giaûm löôïng dung dòch laøm aåm caáp cho heä thoáng. Trong caû hai tröôøng hôïp, ñoøi hoûi kyõ naêng cuûa ngöôøi thôï in ñeå thay ñoåi maø khoâng gaây ra hieän töôïng dö nöôùc.
ÑIEÀU CHÆNH HEÄ THOÁNG LAØM AÅM TRUYEÀN THOÁNG
Vaûi (thöôøng ñöôïc goïi laø næ) laø vaät lieäu ñöôïc söû duïng roäng raõi ñeå boïc loâ chaø aåm. Noù ñöôïc deät daïng oáng, ñöôïc troøng vaøo loâ; coät chaët ôû phaàn cuoái truïc. Næ coù coù lôùp vaûi xô xuø leân ñeå giöõ nöôùc. Tuy nhieân, noù seõ laøm caùc xô vaûi rôùt ra khi coøn môùi vaø nhanh choùng bò chai. Ñoä daøy cuûa lôùp boïc coù theå coù nhieàu loaïi; ñieàu naøy laøm thay ñoåi baùn kính laøm vieäc cuûa loâ, gaây khoù khaên trong vieäc duy trì lôùp dung dòch laøm aåm moûng vaø ñeàu nhau cho ñeán khi caùc loâ laøm aåm ñöôïc ñieàu chænh laïi.
Vieäc thieát laäp löïc eùp chính xaùc giöõa caùc loaïi loâ laøm aåm raát khoù khaên. Söï tieáp xuùc cuûa caùc loâ chaø vôùi caû hai loâ saøng vaø khuoân in coù theå ñieàu chænh ñöôïc. Vieäc tieáp xuùc giöõa caùc loâ chaø vaø loâ saøng phaûi ñöôïc ñieàu chænh vöøa ñuû ñeå truyeàn dung dòch laøm aåm vaø duy trì vieäc truyeàn ñoäng. Neáu söï tieáp xuùc quaù yeáu, dung dòch seõ khoâng truyeàn ñaày ñuû vaø khoâng ñuû ñeå truyeàn chuyeån ñoäng töø loâ saøng cho caùc loâ chaø. Maët khaùc, löïc eùp quaù nhieàu cuõng laøm cho vieäc truyeàn dung dòch laøm
Ñeå khaéc phuïc caùc khieám khuyeát cuûa lôùp vaûi
18
HỆ THỐNG LÀM ẨM TRONG MÁY IN OFFSET TỜ RỜI
aåm khoâng ñaït vì dung dòch seõ bò eùp ra khoûi lôùp boïc cuûa loâ aåm. Duïng cuï ño khe hôû baèng plastic hay baèng kim loaïi neân ñöôïc söû duïng ñeå xaùc ñònh vieäc ñieàu chænh löïc eùp thích hôïp.
ñaët ôû vò trí khoaûng 76mm tính töø cuoái loâ vaø moät hoaëc hai mieáng ñöôïc ñaët gaàn giöõa. Mieáng giöõa coù chieàu roäng 25mm, noù ñöôïc ngöôøi thôï in ñaåy vaø keùo qua khe hôû giöõa hai loâ ñeå ño hay ñeå xem xeùt löïc eùp giöõa caùc loâ. Hai mieáng ño ôû hai ñaàu moãi caùi coù chieàu roäng laø 50mm, ñeå giuùp loaïi boû söï taùc ñoäng cuûa ma saùt. Neáu mieáng boïc loâ saïch, meàm vaø loâ saøng saïch, thanh ño ôû giöõa neân ñöôïc keùo ra vôùi löïc caûn khoaûng 0.2kg.
Trong haàu heát caùc tröôøng hôïp, löïc eùp giöõa caùc loâ chaø aåm baûn vaø baûn in neân nheï hôn löïc eùp giöõa loâ chaø vaø loâ saøng. Vieäc thieát laäp caùc loâ eùp chaët vaøo nhau coù theå laøm dung dòch laøm aåm bò queùt ra khoûi baûn in vaø laøm taêng ñoä maøi moøn baûn in.
Khi canh chænh ñuùng, caùc truïc ñoàng taâm vôùi lôùp boïc meàm khoâng bò nhaûy leân khi gaëp khe hôû cuûa oáng baûn. Chaïy maùy in vôùi heä thoáng laøm aåm ñöôïc chaø ñaày ñuû seû cho ta thaáy taùc ñoäng cuûa loâ ôû khoaûng troáng cuûa oáng baûn.
Trong heä thoáng truyeàn möïc, loâ saøng ñaëc bieät quan troïng trong vieäc canh caùc loâ. Noù phaûi ñöôïc ñaët song song vôùi loâ maùng nöôùc vaø oáng baûn. Vieäc canh chænh neân ñöôïc kieåm tra moät caùch ñònh kyø nhö moät phaàn cuûa vieäc baûo trì daøi haïn.
Haàu heát caùc heä thoáng laøm aåm coù thieát bò ñeå taùch rôøi caùc loâ chaø ra khoûi baûn in trong luùc thöïc hieän vieäc goâm baûn baûo veä hay caùc taùc vuï khaùc. Neáu heä thoáng cô khí toát, caùc loâ chaø coù theå taùch rôøi ra khoûi baûn in vaø tieáp xuùc laïi vôùi baûn laäp ñi laäp laïi nhieàu laàn maø
Löïc eùp giöõa loâ chaø vaø loâ saøng ñöôïc canh baèng thanh ño plastic coù ñoä daày 0.05mm. Moät boä goàm ba mieáng ño khe hôû ñöôïc ñaët giöõa caùc loâ chaø vaø loâ saøn. Moät mieáng ñöôïc
19
HỆ THỐNG LÀM ẨM TRONG MÁY IN OFFSET TỜ RỜI
khoâng caàn phaûi canh chænh caùc loâ. Moät soá heä thoáng ñöôïc thieát keá ñeå heä thoáng cung caáp nöôùc coù theå döøng trong khi caùc loâ chaø vaãn tieáp xuùc vôùi baûn in. Vieäc döøng loâ chaám hay loâ maùng nöôùc laøm taét heä thoáng caáp nöôùc; khaû naêng naøy coù theå coù ích trong moät soá tröôøng hôïp:
Hình 4: Duøng caùc thieát bò gaït nöôùc ñeå ñieàu chænh löôïng dung dòch laøm aåm
Loâ chaám coù theå ñöôïc thieát laäp ñeå thöïc hieän caùc vieäc sau: 1. Cho maùy in chaïy chaäm cho ñeán khi loâ chaám ñaït löïc eùp toái ña leân loâ saøng. 2. Nheùt moät thanh ño khe hôû baèng plastic ôû 3 ñieåm ôû giöõa hai loâ. 3. Kieåm tra ñoä tieáp xuùc giöõa hai loâ baèng caùch keùo ñaåy thöôùc plastic qua khe hôû. 4. Cho maùy in chaïy chaäm ñeán khi loâ chaám chaïm vaøo loâ maùng nöôùc. 5. Moät laàn nöõa, nheùt moät thanh ño khe hôû baèng plastic ôû 3 vò trí giöõa 2 loâ. Keùo moät löïc vöøa ñuû cho thaáy vieäc canh caùc loâ ñaõ ñuùng vaø thaúng haøng.
ÑO ÑOÄ AÅM ÔÛ HEÄ THOÁNG LAØM AÅM TRUYEÀN THOÁNG
nöôùc xoay ôû vaän toác cao vaø loâ chaám döøng treân noù trong thôøi gian töông ñoái laâu, dung dòch laøm aåm ñöôïc chaø leân treân toaøn boä beà maët cuûa loâ chaám. Maët khaùc, khi loâ maùng nöôùc xoay chaäm ñi vaø loâ chaám chaø leân loâ maùng nöôùc chæ trong moät thôøi gian ngaén thì löôïng nöôùc caáp seõ giaûm ñi. Dó nhieân ñaây laø caùc ñieàu chænh khoâng caàn thieát. Ñieàu quan troïng laø doøng truyeàn cuûa nöôùc leân baûn in phaûi ñöôïc lieân tuïc vaø ñeàu nhau.
Vôùi heä thoáng laøm aåm truyeàn thoáng, taát caû vieäc ño hay kieåm soaùt heä thoáng laøm aåm caáp nöôùc leân treân baûn in ñöôïc ño baèng hai caùch, ñoâi khi laø 3 caùch. Caùch ñaàu tieân laø kieåm soaùt söï xoay cuûa loâ maùng nöôùc. Loâ maùng nöôùc coù theå ñöôïc ñieàu chænh ñeå xoay nhanh hôn hay chaäm ñi. Treân moät soá maùy in söï xoay voøng cuûa loâ maùng nöôùc ñöôïc ñieàu khieån qua baùnh coùc hay vieäc saép xeáp caùc khôùp li hôïp gioáng nhö loâ maùng möïc.
Caùch thöù ba ñeå ño söï caáp nöôùc leân baûn in laø söû duïng caùc mieáng ñaëc bieät, mieáng queùt baèng cao su hay caùc loâ queùt. Caùc thieát bò
Caùch thöù hai ñeå ñieàu chænh dung dòch laøm aåm laø ñieàu chænh khoaûng thôøi gian döøng cuûa loâ chaám leân loâ maùng nöôùc. Khi loâ maùng
20
HỆ THỐNG LÀM ẨM TRONG MÁY IN OFFSET TỜ RỜI
naøy ñöôïc goïi laø caùc thieát bò gaït nöôùc, ñöôïc thieát laäp leân beà maët cuûa loâ maùng nöôùc. Löïc eùp ñöôïc söû duïng cho thieát bò gaït nöôùc kieåm soaùt doøng chaûy cuûa dung dòch laøm aåm ngang qua caùc loâ vaø ñöôïc trang bò ñeå ñieàu chænh dao möïc trong maùng möïc. Mieáng gaït nöôùc thöôøng ñöôïc söû duïng ñeå laøm giaûm löôïng dung dòch baùm leân phaàn töû ñöôïc chaø möïc treân baûn in.
nöôùc qua heä thoáng cung caáp möïc vaø qua heä thoáng baûn. Khi caáp nöôùc qua heä thoáng cung caáp möïc, dung dòch laøm aåm ñöôïc cung caáp giaùn tieáp qua heä thoáng möïc; Khi caáp nöôùc qua heä thoáng chaø baûn thì noù ñöôïc caáp nöôùc tröïc tieáp töø baûn in. Moät soá heä thoáng laøm aåm lieân tuïc keát hôïp caùc chöùc naêng cuûa caû hai loaïi treân. Xu höôùng trong coâng ngheä in laø höôùng tôùi vieäc söû duïng heä thoáng caáp nöôùc lieân tuïc töø baûn in.
Heä thoáng laøm aåm traàn Moät soá thôï in thay ñoåi heä thoáng laøm aåm truyeàn thoáng baèng caùch söû duïng heä thoáng laøm aåm traàn, ví duï nhö khoâng söû duïng lôùp boïc baèng vaûi hay giaáy. Moät heä thoáng vôùi caùc loâ khoâng boïc nhaïy caûm hôn (phaûn öùng mau leï khi ñieàu chænh) vôùi vieäc thay ñoåi toác ñoä quay cuûa loâ maùng nöôùc hay ñeå thay ñoåi thôøi gian döøng cuûa loâ chaám leân loâ maùng nöôùc.
Heä thoáng caáp nöôùc qua loâ möïc
HEÄ THOÁNG LAØM AÅM LIEÂN TUÏC
Heä thoáng caáp nöôùc lieân tuïc loaïi boû ñöôïc caùc khieám khuyeát cuûa vieäc kieåm soaùt heä thoáng laøm aåm truyeàn thoáng. Moät lôïi theá raát quan troïng cuûa caùc heä thoáng naøy laø phaûn öùng nhanh choùng vôùi caùc ñieàu chænh. Söï taùc ñoäng nhanh ôû möùc ñoä cao naøy nhaèm ñoái phoù vôùi vieäc ï thieáu huït khaû naêng tröõ nöôùc trong heä thoáng bôûi vì caùc loâ chaø khoâng ñöôïc boïc lôùp phuû ñeå giöõ nöôùc.
Heä thoáng laøm aåm khaùc cho maùy in offset tôø rôøi laø heä thoáng caáp nöôùc lieân tuïc. Noù ñöôïc phaân loaïi thaønh hai loaïi cô baûn: Caáp
Ñaây laø moät heä thoáng khaùc hoaøn toaøn so vôùi heä thoáng truyeàn thoáng vaø heä thoáng laøm aåm qua baûn. Noù söû duïng loâ chaø möïc ñaàu tieân
21
HỆ THỐNG LÀM ẨM TRONG MÁY IN OFFSET TỜ RỜI
nhö laø moät loâ chaø keát hôïp caû chaø möïc vaø chaø nöôùc.
Moät ñieàu löu yù quan troïng trong heä thoáng laøm aåm baèng loâ möïc laø lôùp dung dòch laøm aåm phaûi naèm eâm nheï leân treân ñænh cuûa loâ ñaõ ñöôïc chaø möïc. Caùc ñaëc tính laøm aåm cuûa moät trong hai chaát laø coàn (5-10% theå tích) hay chaát thay theá phuø hôïp giuùp cho vieäc taïo ra moät lôùp moûng ñeàu nhau cuûa dung dòch laøm aåm.
Heä thoáng laøm aåm baèng loâ möïc thöôøng bao goàm hai loâ, hai loâ naøy caáp dung dòch laøm aåm leân loâ chaø möïc. Moät loâ baèng theùp ñöôïc maï croâm, coøn loâ kia laø loâ meàm hôn ñeå kieåm soaùt ñoä daày cuûa lôùp dung dòch laøm aåm treân loâ cöùng. Ñöôøng thaúng tieáp xuùc giöõa hai loâ ñöôïc goïi laø khe ñònh löôïng. Tuyø thuoäc vaøo caùc ñaëc thuø cuûa maùy in, moät trong hai loâ coù theå laø loâ maùng nöôùc. Chuùng ñöôïc truyeàn chuyeån ñoäng moät caùch ñoäc laäp vôùi maùy in vaø toác ñoä xoay treân beà maët cuûa chuùng khoâng gioáng vôùi beà maët cuûa baûn in. Loâ cöùng chaø xaùt leân loâ chaø möïc ñaàu tieân ñeå truyeàn dung dòch laøm aåm tröïc tieáp leân baûn in.
Heä thoáng chaø aåm qua baûn in Vieäc thieát laäp caùc loâ trong heä thoáng laøm aåm baèng loâ möïc khaùc vôùi vieäc thieát laäp caùc loâ truyeàn thoáng. Loâ chaø möïc ñöôïc chænh naëng hôn leân baûn in bôûi vì noù meàm hôn vaø coù ñöôøng kính lôùn hôn caùc loâ khaùc trong heä thoáng truyeàn thoáng. Tieáp theo laø caùc thoâng soá kyõ thuaät cuûa nhaø saûn xuaát veà ñoä roäng cuûa caùc soïc maø caùc loâ chaø möïc ñeå laïi treân baûn in khi söû duïng caùch xeáp ñaët caùc loâ nhö trong hình veõ.
Vieäc cung caáp dung dòch laøm aåm ñöôïc kieåm soaùt giaùn tieáp qua vieäc kieåm soaùt hai loâ vaø ñieàu chænh löïc sieát giöõa chuùng.
Hình 5: Caáu hình heä thoáng laøm aåm qua loâ möïc
Ngoaøi heä thoáng laøm aåm baèng loâ möïc, coù moät vaøi caùch laøm aåm baèng baûn in, hay laø caùc heä thoáng caáp nöôùc lieân tuïc daïng coâ laäp.
Hình 6: Ñieàu chænh khe ñònh löôïng treân heä thoáng laøm aåm Roland-Matic: caùc loâ ñöôïc keùo xieân ñeå caáp dung dòch laøm aåm nhieàu hôn ôû moät ñaàu loâ (traùi) vaø caùc loâ ñöôïc ñaët nghieâng vôùi nhau moät goùc ñeå laøm giaûm dung dòch laøm aåm ôû chính giöõa hoaëc taêng dung dòch laøm aåm ôû caû hai ñaàu loâ (phaûi)
22
HỆ THỐNG LÀM ẨM TRONG MÁY IN OFFSET TỜ RỜI
Hình 7: Heä thoáng laøm aåm lieân tuïc qua baûn in Epic Litho/Dampener
Hình 8: Söï keát hôïp heä thoáng laøm aåm lieân tuïc Alcolor cuûa Heidelberg
SÖÏ KEÁT HÔÏP CAÙC HEÄ THOÁNG LAØM AÅM LIEÂN TUÏC
Ví duï heä thoáng Epic Delta goàm coù loâ saøng vaø loâ trung chuyeån ñöôïc truyeàn ñoäng ôû toác ñoä beà maët thaáp hôn vôùi baûn in. Keát quaû cuûa söï khaùc bieät veà toác ñoä taïo ñoâï tröôït laøm saïch baûn in, coù taùc duïng loaïi boû keù. Caùc loâ trung chuyeån coù theå ñöôïc söû duïng nhö loâ daèn hoaëc nhö laø loâ lieân keát giöõa caùc loâ chaø aåm vaø heä thoáng möïc.
Khoâng gioáng nhö heä thoáng caáp laøm aåm baèng loâ möïc (söû duïng loâ chaø möïc ñaàu tieân ñeå laøm aåm), heä thoáng naøy coù taát caû caùc loâ chaø aåm rieâng bieät. Gioáng nhö heä thoáng laøm aåm baèng loâ möïc, moãi caëp loâ coù ñoä daày khe ñöôïc hình thaønh giöõa caùc loâ ñieàu chænh löôïng nöôùc daïng meàm vaø loâ cöùng maï croâm. Do hai oáng naøy ñöôïc truyeàn ñoäng ñoäc laäp vôùi maùy in neân noù cuõng coù khe tröôït. Ñoâi khi truïc xa nhaát so vôùi baûn in coù theå ñöôïc keùo xieân ñeå ñieàu chænh söï caáp nöôùc leân maùy in. Caùc heä thoáng naøy coù moät trong hai loâ laø loâ xaùc ñònh chieàu daày dung dòch laøm aåm hay loâ maùng nöôùc.
Hình 9: Söï keát hôïp heä thoáng laøm aåm lieân tuïc Epic Delta coù moät loâ chaø aåm quay chaäm hônvaän toác cuûa oáng baûn
Haàu heát caùc heä thoáng laøm aåm caáp nöôùc lieân tuïc qua baûn in cuõng ñoøi hoûi söû duïng caùc taùc nhaân laøm aåm hay chaát coù hoaït tính beà maët (ví duï nhö coàn hay caùc chaát thay theá cho coàn) trong dung dòch laøm aåm. Söï keát hôïp chaët cheõ caùc ñaëc tính cuûa heä thoáng caáp nöôùc lieân tuïc cuûa caû hai heä thoáng baèng loâ möïc vaø baèng baûn in. Loâ saøng hay loâ chaø tieáp xuùc vôùi caû loâ chaø nöôùc vaø loâ chaø möïc ñaàu tieân.
ÑIEÀU CHÆNH KHE ÑÒNH LÖÔÏNG Moät heä thoáng keát hôïp khaùc coù caùc truïc khoâng theå keùo xieân ñeå ñieàu chænh söï caáp nöôùc. Vôùi heä thoáng naøy, moät luoàng khí (vôùi
23
HỆ THỐNG LÀM ẨM TRONG MÁY IN OFFSET TỜ RỜI
caùc mieáng chaën nöôùc vaø caùc thanh thoåi khí) ñöôïc söû duïng ñeå phaân boá dung dòch laøm aåm ñeàu leân oáng baûn. Vaøo luùc khôûi ñoäng, caùc loâ chaø nöôùc chaø leân baûn in, caùc loâ chaø möïc khoâng chaø leân baûn, vaø loâ trung chuyeån ñöôïc ñaët vaøo vò trí ñeå caáp dung dòch laøm aåm tôùi heä thoáng möïc. Do loâ trung chuyeån mang dung dòch laøm aåm ñeán heä thoáng möïc, caân baèng möïc nöôùc ñaït ñöôïc nhanh choùng hôn.
nöôùc vaø loâ cao su), noù phaân phoái dung dòch laøm aåm thaønh moät lôùp moûng vaø ñeàu nhau. Hai loâ khôùp vaøo nhau vaø haàu nhö chaïy vôùi toác ñoä beà maët. Ñoä daày cuûa lôùp dung dòch ñöôïc ño ôû khe tieáp xuùc tuyø thuoäc vaøo ñoä cöùng cuûa loâ cao su, löïc eùp söû duïng giöõa caùc loâ (ñöôïc xaùc ñònh bôûi vieäc laép ñaët caùc loâ), vaø ñoä nhôùt cuûa dung dòch laøm aåm. Vieäc gia taêng ñoä nhôùt cuûa dung dòch laøm aåm laøm cho lôùp dung dòch daày hôn vaø truyeàn khoâng ñuùng.
KHE TRÖÔÏT ÑAÛO CHIEÀU
Vôùi haàu heát caùc heä thoáng caáp nöôùc lieân tuïc, moät trong caùc loâ xoay theo chieàu kim ñoàng hoà vaø loâ khaùc quay ngöôïc chieàu kim ñoàng
Taát caû caùc heä thoáng laøm aåm lieân tuïc coù moät khe hôû ñeå truyeàn dung dòch (ñöôïc hình thaønh bôûi loâ chuyeàn maï croâm hay loâ maùng
24
hoà. Keát quaû laø, beà maët cuûa hai loâ chuyeån ñoäng cuøng chieàu nhau ôû ñieåm tieáp xuùc.
dung löôïng ñöôïc chaø leân baûn in vaø taát caû löôïng dung dòch coøn laïi ñöôïc veà maùng.
ÔÛ moät vaøi heä thoáng laøm aåm, caû hai loâ xoay cuøng chieàu (cuøng chieàu kim ñoàng hoà hay caû hai ñeàu ngöôïc chieàu kim ñoàng hoà). Do vaäy, ôû ñieåm tieáp xuùc, hai loâ quay ngöôïc chieàu nhau, taïo ra khe tröôït ñaûo chieàu. Muïc ñích cuûa heä thoáng naøy laø ñeå laøm giaûm söï töông taùc giöõa dung dòch laøm aåm ñöôïc caáp leân baûn in vaø söï keùo ngöôïc dung dòch töø baûn in.
Heä thoáng laøm aåm keát hôïp chaët cheõ vôùi khe ñaûo chieàu coù theå hoaït ñoäng vôùi coàn coù noàng ñoä thaáp, ví duï nhö 5-10% hay khoâng caàn söû duïng. Ngoaøi ra, toác ñoä phaûn öùng nhanh choùng vôùi söï ñieàu chænh laøm giaûm söï töông taùc giöõa lôùp dung dòch chaø leân baûn vaø lôùp dung dòch traû veà maùng nöôùc. Vieäc laøm giaûm ñi söï töông taùc cuõng gaây ra moái quan heä tuyeán tính giöõa toác ñoä cuûa caùc loâ ñieàu chænh löôïng dung dòch ñi qua vaø toác ñoä caáp nöôùc.
Khe tröôït taïo ra söï coï xaùt ñöôïc duøng ñeå ngaên ngöøa doøng chaûy cuûa dung dòch laøm aåm qua raõnh. Veà maët lyù thuyeát, taát caû löôïng dung dòch laøm aåm qua khe ñieàu chænh
25
Tất cả những điều cần biết về hệ thống làm ẩm trong máy in offset tờ rời CÔNG CÔ G TY HU HUYNH NH HĐ ĐỆ Ệ AN A ANH NH KHO NH KHOA
Hệ thống làm ẩm trong in offset tờ rời cung cấp dung dịch làm ẩm gốc nước, hoặc dung dịch cồn lên bề mặt khuôn in trước khi nó được chà mực. Dung dịch cồn làm ẩm giữ cho phần tử không in trên khuôn được ẩm ướt do đó nó không bắt mực. Nó được chà lên toàn bộ bản in. Các phần tử không in bắt nước và đẩy mực trên khuôn, chúng được tạo ra theo cách hút bám một lớp mỏng gôm arabic trong quá trình chế tạo khuôn in, gọi là hydrophilic, hay chất ưa nước. Các phần tử in được gọi là hydrophobic, hay chất có khuynh hướng đẩy nước LAØM LAÏNH
soaùt ñöôïc chuùng. Vieäc caûi tieán coâng ngheä cheá taïo baûn in vaø möïc in ñaõ giuùp giaûm thieåu caùc söï coá trong quaù trình in trong ñieàu kieän nhaø xöôûng noùng. Söï coá naøy coù theå ñöôïc khaéc phuïc baèng vieäc kieåm soaùt nhieät ñoä cuûa dung dòch laøm aåm.
Laøm laïnh dung dòch laøm aåm coù 3 taùc duïng chuû yeáu: giaûm bôùt hieän töôïng baét dô khi thôøi tieát noùng, oån ñònh nhieät ñoä hoaït ñoäng cuûa heä thoáng laøm aåm, laøm giaûm söï bay hôi cuûa coàn.
•
Hieän töôïng baét dô khi thôøi tieát noùng.
•
Khi thôøi tieát noùng, nöôùc treân beà maët baûn in deã bò bay hôi vaø neáu khoâng caáp dung dòch laøm aåm kòp thôøi seõ laøm cho möïc baùm leân phaàn töû khoâng in. Ngoaøi ra, nhieät ñoä trong dung dòch laøm aåm taêng thöôøng taïo ñieàu kieän cho do caùc phaûn öùng hoaù hoïc giöõa caùc taïp chaát trong dung dòch laøm aåm xaûy ra, ñaây laø nguyeân nhaân laøm cho ta khoù kieåm
OÅn ñònh nhieät ñoä heä thoáng laøm aåm. Tuyø thuoäc vaøo nhieät ñoä cuûa caùc boä phaän khaùc cuûa maùy in hay khoâng khí xung quanh maø tieán haønh ñieàu chænh nhieät ñoä cuûa dung dòch laøm aåm. Vieäc laøm laïnh naøy giuùp duy trì tæ leä caáp nöôùc khoâng ñoåi leân baûn in. Tæ leä caáp nöôùc oån ñònh giuùp oån ñònh chaát löôïng in vaø laøm giaûm caùc saûn phaåm in hö.
26
Ñeå giöõ cho nhieät ñoä cuûa loâ möïc ñöôïc oån ñònh khoâng taêng leân quaù cao vì ma saùt khi chaïy maùy ôû toác ñoä cao, ngöôøi thôï in neân duy trì nhieät ñoä cuûa dung dòch laøm aåm trong khoaûng 10 -13OC. Moät soá maùy in coù boä phaän daãn nöôùc laøm maùt cho loâ möïc seõ giuùp oån ñònh nhieät ñoä cuûa caùc loâ.
dung dòch laøm aåm coù ñoä daày khaùc nhau, ñieàu naøy aûnh höôûng ñeán tyû leä vaø chaát löôïng oån ñònh cuûa saûn phaåm in.
•
Laøm giaûm söï bay hôi cuûa coàn. Laøm giaûm nhieät ñoä hoaït ñoäng laø ñieàu ñaëc bieät quan troïng vôùi heä thoáng laøm aåm söû duïng coàn. Nhieät ñoä hoaït ñoäng thaáp hôn laøm giaûm löôïng coàn bay hôi ra khoûi dung dòch. Keát quaû thöïc ngheäm cho thaáy khi laøm laïnh trong khoaûng 10 -13OC, löôïng coàn bay hôi coù theå ñöôïc laøm giaûm hôn 50% so vôùi khi ñeå ôû nhieät ñoä 20OC. Dung dòch
Nhieät ñoä taùc ñoäng leân ñoä nhôùt cuûa dung dòch laøm aåm. Nhieät ñoä caøng cao caøng laøm cho ñoä nhôùt cuûa möïc giaûm. Ta coù theå thaáy roõ ñieàu naøy ôû khe ñònh löôïng möïc. Nhieät ñoä thay ñoåi seõ laøm cho lôùp
27
HỆ THỐNG LÀM ẨM TRONG MÁY IN OFFSET TỜ RỜI
– taùch, loät töøng phaàn hay xeù raùch beà maët giaáy khi lôùp möïc chòu ñöôïc löïc taùch giöõa oáng baûn vaø giaáy.
laøm aåm coù chöaù coàn laø moät taùc nhaân bay hôi coù haïi cho moâi tröôøng vaø söùc khoeû. Do vaäy, giaûm thieåu söï bay hôi cuûa coàn ngoaøi yeáu toá tieát kieäm chi phí coøn coù nhieàu yù nghiõa veà moâi tröôøng.
•
Dung dòch laøm aåm laïnh laøm cho nöôùc ngöng tuï trong vaø ngoaøi maùng nöôùc, laøm cho noù chaûy nhoû gioït treân giaáy in gaây ra söï bieán daïng cuûa giaáy. Hieän nay maùng nöôùc ôû caùc maùy in ñôøi môùi ñöôïc caùch ly ra ôû phía ngoaøi hoaëc ñöôïc daùn lôùp baêng keo choáng ngöng tuï nöôùc.
Moät soá caùc chaát thay theá cho coàn treân thò tröôøng ñaõ ñöôïc GATF kieåm tra roäng raõi. Yeáu toá quyeát ñònh ñeå öùng duïng thaønh coâng dung dòch caùc chaát thay theá laø moái quan heä giöõa ñoä cöùng caùc loâ vaø khe ñònh löôïng cuûa caùc loâ trong heä thoáng laøm aåm. Quan troïng nhaát laø ôû loâ ñònh löôïng, ñoä cöùng cuûa loâ phaûi ñöôïc ñieàu chænh thaáp tôùi moät möùc naøo ñoù khi chaïy vôùi coàn. Thoâng thöôøng, loâ ñònh löôïng ñöôïc chænh vôùi ñoä cöùng töø 25-30 (ñoä So) vaø coù theåõ cao hôn moät chuùt. Caùc keát quaû thöïc nghieäm cuûa GAFT cho thaáy khi chaïy vôùi caùc chaát thay theá cho coàn, ñoä cöùng cuûa loâ ñònh löôïng neân naèm trong khoaûng töø 18-22 ñoä So. Caùc loâ meàm hôn coù khuynh höôùng nhaän nöôùc nhieàu hôn.
•
Nhieät ñoä dung dòch laøm aåm thaáp laøm cho nhieät ñoä cuûa möïc cuõng giaûm theo, khi ñoù ñoä taùch dính cuûa möïc in taêng leân gaây ra hieän töôïng loät giaáy
Khi söû duïng loâ ñònh löôïng coù ñoä cöùng bình thöôøng, ngöôøi ta thoáng keâ ñöôïc moät soá söï coá sau: caùc loâ nhaïy baét möïc vaø nhaïy baét nöôùc hôn; beà maët caùc loâ maï croâm vaø loâ
SÖÛ DUÏNG CAÙC CHAÁT THAY THEÁ CHO COÀN TRONG QUAÙ TRÌNH IN Maëc duø vieäc laøm laïnh dung dòch laøm aåm giuùp oån ñònh chaát löôïng saûn phaåm in nhöng noù coù theå taïo ra moät soá vaán ñeà sau:
28
ñònh löôïng khoâng phaúng neân deã taïo ra caùc soïc treân tôø in. Loâ ñònh löôïng meàm seõ laøm taêng khe ñònh löôïng vaø coù khuynh höôùng laøm lôùp nöôùc truyeàn ñi mòn vaø daày treân loâ maï croâm.
cho loâ maï croâm, toác ñoä cuûa loâ taêng theo. Khi caùc loâ trong heä thoáng laøm aåm quay nhanh vöôït quaù ñieàu kieän cho pheùp, nöôùc coù khuynh höôùng tuï laïi ôû hai ñaàu loâ, laøm cho nöôùc bò vaêng hay baén tung toeù. Toác ñoä quay dö ra cuûa caùc loâ cuõng taïo ra öùng suaát khoâng thích hôïp treân motor cuûa boä phaän laøm aåm, noù thöôøng laøm phaù vôõ quaù trình chuyeån ñoäng vaø laøm motor hö. Khi söû duïng caùc chaát thay theá cho coàn, heä thoáng laøm aåm neân chaïy vôùi cuøng toác ñoä (hay nhanh hôn moät chuùt) so vôùi khi söû duïng coàn.
Khi söû duïng caùc chaát thay theá cho coàn, ngöôøi thôï in cuõng caàn chænh cho khe hôû giöõa loâ maï croâm vaø loâ chaø aåm baûn heïp hôn bình thöôøng. Thoâng thöôøng, khi chaïy vôùi coàn, khe hôû naøy naèm trong khoaûng 8-10 mm, tuyø thuoäc vaøo ñöôøng kính cuûa caùc loâ, khi söû duïng caùc chaát thay theá cho coàn, khe hôû naøy coù theå ñöôïc giaûm ñi tôùi möùc thaáp khoaûng 3-5 mm ñeå laáy laïi ñoä moûng cuûa lôùp nöôùc. Trong ñieàu kieän in thoâng thöôøng, loâ chaø ñöôïc truyeàn ñoäng bôûi loâ chaám, neáu löïc caáp khoâng ñuû truyeàn, loâ chaø coù khuynh höôùng truyeàn chuyeån ñoäng cho loâ maï croâm.
Moät soá chaát thay theá cho coàn hoaït ñoäng toát nhaát vôùi caùc loâ ñònh löôïng ñöôïc keùo xieân, trong khi caùc chaát khaùc ñoøi hoûi loâ ñònh löôïng vaø loâ maï croâm phaûi ôû vò trí song song. Ñieàu naøy laøm giaûm löïc eùp ôû troïng taâm cuûa loâ. Loâ ñònh löôïng thöôøng phaûi ñöôïc keùo xieân khi nöôùc ôû giöõa loâ dö vaø khoâ ôû hai ñaàu. Neáu phaàn giöõa cuûa loâ khoâng nhaän ñuû nöôùc, loâ phaûi ñöôïc ñaët song song vôùi loâ maï croâm. Goùc toát nhaát khi keùo xieân ñöôïc xaùc ñònh theo kinh nghieäm, ñaëc bieät laø khi chaïy vôùi caùc chaát thay theá cho coàn.
Treân heä thoáng laøm aåm tieâu bieåu, caùc loâ ñònh löôïng vaø loâ maï croâm ñöôïc truyeàn chuyeån ñoäng töø motor cuûa boä phaän laøm aåm vaø loâ chaø ñöôïc truyeàn ñoäng bôûi motor maùy in. Neáu loâ chaø baét ñaàu truyeàn ñoäng
29
HỆ THỐNG LÀM ẨM TRONG MÁY IN OFFSET TỜ RỜI
CAÙC SÖÏ COÁ VEÀ VIEÄC SÖÛ DUÏNG CAÙC CHAÁT THAY THEÁ CHO COÀN
Söï caân baèng möïc nöôùc toát theå hieän baèng laèn boùng cuûa nöôùc ôû choã uoán cong ñaàu baûn in. Khi maùy in chaïy oån ñònh, thænh thoaûng
Khi söû duïng chaát thay theá cho coàn trong dung dòch laøm aåm coù theå xaûy ra moät soá söï coá sau:
ngöôøi thôï in neân döøng maùy ñeå kieåm tra ñoä daøy vaø ñoä boùng cuûa laèn boùng nöôùc ñoù. Toát nhaát laø neân kieåm tra khi ñoåi xe ra giaáy. Neáu söï caân baèng möïc nöôùc toát ta thaáy moät laèn
•
Loâ ñònh löôïng deã baét möïc. Caùc chaát thay theá cho coàn thænh thoaûng laøm cho loâ ñònh löôïng trôû neân nhaïy vôùi möïc. Tröôùc tieân, möïc seõ baùm vaøo loâ maï croâm vaø sau ñoù ñöôïc truyeàn qua loâ ñònh löôïng. Giaûi phaùp khaéc phuïc hieän töôïng naøy laø duøng axít lau qua loâ maï croâm. Söû duïng khoaûng 30 ml axít photphoric pha vaøo 1 lit goâm ñeå duy trì khaû naêng baét nöôùc cuûa loâ maï croâm. Duy trì khaû naêng nhaän nöôùc cuûa loâ ñònh löôïng baèng caùch lau lôùp goâm hay lôùp phuû leân beà maët cuûa noù.
•
Nöôùc ñoùng thaønh töøng veät ôû loâ ñònh
boùng nöôùc moûng vaø ñeàu chaïy ngang qua beà roäng cuûa baûn in. Neáu baûn quaù khoâ ôû moät khu vöïc naøo ñoù, ñöôøng boùng nöôùc seõ roäng ra vaø neáu baûn quaù öôùt ôû moät nôi naøo ñoù, thì ñöôøng boùng nöôùc seõ bieán maát. Ñieàu chænh toác ñoä cuûa loâ ñònh löôïng laø moät vieäc heát söùc quan troïng. Khi söû duïng caùc dung dòch laøm aåm laø chaát thay theá, caàn phaûi ñieàu chænh cho caùc loâ laøm aåm chaïy vôùi toác ñoä cao hôn. Tuy nhieân, ñieàu naøy coù theå daãn tôùi hieän töôïng nöôùc vaêng leân vaø khoâng theå kieåm soaùt nöôùc ôû hai ñaàu loâ.
30
HỆ THỐNG LÀM ẨM TRONG MÁY IN OFFSET TỜ RỜI
löôïng. Hieän töôïng nöôùc baét thaønh töøng veät coù theå xaûy ra khi söû duïng caùc chaát thay theá cho coàn vôùi ñoä cöùng cuûa loâ ñònh löôïng thoâng thöôøng (25-30). Caùc veät nöôùc treân loâ gaây ra caùc soïc raát nhaït hay ñaäm quanh caùc oáng hay treân tôø in. Caùch khaéc phuïc laø söû duïng loâ ñònh löôïng meàm hôn. •
•
cho coàn thì khoâng ñoåi. Ñoái vôùi moät soá chaát thay theá, ñieàu naøy coù theå gaây ra moät soá vaán ñeà nghieâm troïng veà söï caân baèng möïc nöôùc, ñoä daøy lôùp möïc, vaø thaäm chí aûnh höôûng ñeán vieäc baùm dính leân beà maët giaáy coù traùng phuû. Khi khoâng xaùc ñònh ñöôïc ñoä ñaäm ñaëc cuûa chaát thay theá, ta phaûi thay dung dòch ít nhaát moät laàn moãi tuaàn.
Moät soá nhaø saûn xuaát ñöa ra caùc loâ ñònh löôïng vôùi beà maët coù caùc haït nhoû. Beà maët goà gheà cho pheùp nöôùc ñöôïc truyeàn ñi qua khe, vaø vaät lieäu phuû meàm hôn giuùp cho ngöôøi thôï in coù nhieàu khaû naêng kieåm soaùt vieäc laøm aåm baûn ôû phaïm vi roäng hôn. Noàng ñoä cuûa dung dòch laøm aåm taêng leân. Theo thôøi gian söû duïng, noàng ñoä cuûa ñung dòch laøm aåm taêng daàn leân vì nöôùc trong dung dòch laøm aåm bay hôi nhöng haàu heát caùc chaát thay theá
31
•
Dung dòch laøm aåm quaù laïnh. Dung dòch laøm aåm quaù laïnh laøm cho möïc coù ñoä taùch dính cao vaø coù theå daãn tôùi caùc söï coá loät taùch giaáy hay möïc khoâng truyeàn ñuû. Nhieät ñoä toát nhaát ñieàu chænh cho ñôn vò laøm laïnh dung dòch laøm aåm laø 10-130C, tuyø theo nhieät ñoä moâi tröôøng xung quanh maø ngöôøi thôï in neân ñeå nhieät ñoä trong maùng nöôùc taêng giaûm theâm ñoâi chuùt.
•
Soïc loâ. Khi söû duïng caùc chaát thay theá cho coàn, neáu heä thoáng möïc khoâng saïch seõ gaây ra hieän töôïng soïc loâ. Khi hieän töôïng naøy xaûy ra, caùch xöû lyù thoâng thöôøng laø ñem caùc loâ möïc maï ñoàng thay theá vaøo caùc maùy in cuõ hôn. Neáu söï coá xaûy ra treân maùy in ñöôïc trang bò caùc loâ saøng boïc nylon hay Teflon, ta coù theå khaéc phuïc ñöôïc söï coá naøy baèng caùch lau caùc loâ vôùi nöôùc aám (sau khi ñaõ röûa möïc baèng dung moâi)
•
Hieän töôïng nöôùc bò traøn khi maùy in nhaû heä thoáng laøm aåm. Neáu nhaû boä phaän caáp nöôùc khi söû duïng caùc chaát thay theá cho coàn, ta neân taét heä thoáng laøm aåm khoâng cho laáy nöôùc ñeå traùnh nöôùc bò traøo ra khi chaø leân baûn in. Khi söû duïng moät soá chaát thay theá cho coàn, hieän töôïng traøo nöôùc dö coù theå
HỆ THỐNG LÀM ẨM TRONG MÁY IN OFFSET TỜ RỜI
ñöôïc khaéc phuïc baèng caùch giaûm khe hôû giöõa loâ maï croâm vaø loâ chaø. Neáu maùy in khoâng coù heä thoáng töï ñoäng caân baèng nöôùc vaø khi maùy in ngöøng hôn 1 phuùt, caùc nhaø in caàn phaûi taäp cho ngöôøi thôï in coù thoùi quen taét heä thoáng laøm aåm trong thôøi gian khoaûng 30 giaây ñeán 2 phuùt, ñeå giöõ cho heä thoáng möïc khoâng baét vaøo dung dòch laøm aåm. •
thay theá cho coàn ñeå haïn cheá vieäc hình thaønh boït nöôùc. Hieän nay, moät soá haõng saûn xuaát maùy in ñöa ra heä thoáng choáng noåi boït baèng caùc thieát bò cô khí.
Hieän töôïng noåi boït. Hieän töôïng noåi boït xuaát hieän trong nöôùc maùng khi boït nöôùc hình thaønh trong quaù trình chuyeån ñoäng cuûa doøng nöôùc va vaøo caïnh cuûa loâ ñònh löôïng laøm cho nöôùc bò vaêng toeù leân tôø in. Caùc chaát choáng taïo boït coù theå ñöôïc söû duïng vôùi chaát
32
•
Hieän töôïng bít tram. Hieän töôïng caùc tram vuøng toái hay caùc chöõ maøu traéng nhoû bò bít thænh thoaûng xaûy ra khi söû duïng quaù ít caùc chaát thay theá cho coàn. Noùi caùch khaùc laø khi nöôùc khoâng ñuû laøm aåm baûn.
•
Hieän töôïng caùc chaát baùm dính leân loâ ñònh löôïng. Moät soá dung dòch laøm aåm coù khuynh höôùng taïo ra söï baùm dính cuûa moät soá chaát maøu traéng (nhö muoái) leân treân beà maët loâ ñònh löôïng. Caùc vaät baùm maøu traéng naøy coù theå trôû neân nhaïy vôùi möïc vaø baét möïc. Hieän töôïng baùm dính thöôøng xaûy ra khi maùy in khoâng hoaït ñoäng qua moät ñeâm. Ñeå khaéc phuïc ñieàu naøy ngöôøi thôï in neân ñieàu chænh loâ ñònh löôïng taùch ra khoûi loâ maï croâm vaø lau saïch baèng dung dòch taåy röûa thích hôïp vaø laøm boùng beà maët loâ.
•
Hieän töôïng giaáy bò loät do ñoä daày lôùp möïc khoâng ñuû. Moät soá chaát thay theá cho coàn ñoøi hoûi söï caân baèng möïc nöôùc ôû möùc thaáp hôn möùc bình thöôøng ñeå giöõ cho vuøng toái cuûa hình aûnh ñuû töông phaûn vaø caùc toâng tram mòn maøng. Caàn phaûi giaûm ñoä daày lôùp möïc xuoáng coøn 0.15 mm (thoâng thöôøng töø 0.2-0.4 mm treân tôø in). Treân lyù thuyeát, lôùp möïc moûng hôn taïo ra öùng suaát nhieàu hôn leân tôø in vaø coù khuynh höôùng laøm cho möïc bò loät nhieàu hôn. Tuy nhieân, caùc chaát thay theá cho coàn coù khuynh höôùng laøm
HỆ THỐNG LÀM ẨM TRONG MÁY IN OFFSET TỜ RỜI
taêng söï boâi trôn taám cao su, laøm cho giaáy taùch ra khoûi taám cao su toát hôn.
nhö theá naøo sau khi döøng? Baûn in coù saïch khoâng vaø coù thöøa dung dòch laøm aåm baùm leân khoâng? Ghi chuù caån thaän laïi ñeå choïn löïa caùch thöùc vaän haønh vaø tæ leä dung dòch laøm aåm thích hôïp, phaûn hoài caùc thoâng tin treân ñeán nhaø saûn xuaát dung dòch laøm aåm.
CAÙC LÖU YÙ KHI SÖÛ DUÏNG CHAÁT THAY THEÁ CHO COÀN 9 böôùc caàn phaûi löu yù khi söû duïng caùc chaát thay theá cho coàn: 1. Ñöa maãu nöôùc ñang söû duïng taïi xöôûng in ñi phaân tích. Thaønh phaàn hoaù hoïc cuûa maãu naøy seõ giuùp ta quyeát ñònh choïn loaïi dung dòch laøm aåm vaø caùc hoaù chaát thay theá cho coàn phuø hôïp.
6. Kieåm tra dung dòch laøm aåm thöôøng xuyeân. Löu yù caùc taùc nhaân laøm dô dung dòch laøm aåm nhö: giaáy, möïc, vieäc lau chuøi taám cao su hay caùc loâ coù theå laøm baån dung dòch laøm aåm... Ghi nhaän caùc thoâng soá veà nhieät ñoä, ñoä pH vaø ñoä daãn ñieän sau moãi 3 giôø chaïy maùy. Ghi caùc thoâng soá naøy vaøo soå nhaät kyù in. Thoáng keâ vaø choïn ra caùch söû duïng dung dòch laøm aåm toát nhaát.
2. Thaûo luaän vôùi quaûn ñoác xöôûng in vaø tröôûng maùy in veà ñaëc tính cuûa thieát bò vaø caùc nguyeân vaät lieäu ñang söû duïng trong xöôûng. Cuï theå veà loaïi maùy in, möïc in, heä thoáng laøm aåm, nöôùc röûa loâ, dung dòch lau cao su... ñeå baûo ñaûm chuùng hoaøn toaøn töông thích.
7. Khi maùy in tieáp tuïc chaïy, theo doõi söï thay ñoåi ñoä pH vaø ñoä daãn ñieän. Ghi nhaän caùc giaù trò treân khi saép xaûy ra söï coá, nhö bít phaàn töû in hay baét dô. Ghi laïi caùc söï coá vaøo soå nhaät kyù vaø pha troän laïi ñôït dung dòch môùi, tieáp tuïc theo doõi cho ñeán khi pH vaø ñoä daãn ñieän oån ñònh trong suoát quaù trình in .
3. Kieåm tra aùp löïc giöõa caùc loâ laøm aåm vaø ñoä cöùng cuûa chuùng. Thöïc hieän töông töï ñoái vôùi caùc loâ chaø möïc vaø nöôùc. Baûo ñaûm löïc eùp giöõa oáng baûn vaø cao su cuõng ñöôïc canh ñuùng.
8. Xaû vaø laøm saïch heä thoáng laøm laøm aåm haøng tuaàn.
4. Tuaân thuû caùc höôùng daãn veà söï pha troän cuûa nhaø saûn xuaát. Neáu höôùng daãn yeâu caàu thöïc hieän pha troän töø 10 - 30 ml/lit nöôùc, thì baét ñaàu vôùi löôïng nhoû nhaát laø 10 ml. Xaùc ñònh thoâng soá veà ñoä pH hoaëc ñoä daãn ñieän vaø ghi laïi caùc thoâng soá ñeå laøm caùc moác tham khaûo ñaàu tieân.
BAÛO TRÌ SÖÛA CHÖÕA
5. Theo doõi kyõ vieäc söû duïng dung dòch laøm aåm trong quaù trình in vaø taùc ñoäng cuûa caùch vaän haønh maùy in ñeán dung dòch laøm aåm. Ví duï nhö baûn in ñöôïc lau sac ï h baèng caùch naøo? Maùy in khôûi ñoäng
Cuõng nhö taát caû caùc thieát bò cô khí, heä thoáng laøm aåm phaûi ñöôïc boâi trôn vaø laøm saïch thích hôïp. Caùc oå bi moøn phaûi ñöôïc söõa chöõa hay thay theá vaø caùc loâ coù beà maët bò aên moøn hay khoâng baèng phaúng cuõng
9. Kieåm tra heä thoáng laøm laïnh treân heä thoáng tuaàn hoaøn nöôùc vaø baûo trì kyõ thuaät thöôøng xuyeân (sau khi chaïy 1.000 giôø).
33
HỆ THỐNG LÀM ẨM TRONG MÁY IN OFFSET TỜ RỜI
phaûi ñöôïc maøi laïi hoaëc thay theá. Neáu caùc loâ khoâng troøn ñeàu, khoâng thôï in naøo coù theå ñieàu chænh ñeå laøm aåm baûn in toát nhaát.
hoaøn, ta coù theå pha dung dòch goàm 10% chaát taåy traéng vaø 90% nöôùc thöôøng. Heä thoáng phaûi ñöôïc suùc röûa kyõ löôõng ñeå loaïi boû hoaøn toaøn caùc chaát taåy tröôùc khi ñoå dung dòch laøm aåm vaøo.
Baûo trì söûa chöõa beà maët caùc loâ laø vaán ñeà lôùn trong heä thoáng laøm aåm truyeàn thoáng. Khi söû duïng quaù laâu, beà maët caùc loâ trôû neân trôn vaø möïc bò traøn ra trong suoát quaù trình hoaït ñoäng. Khi beà maët cuûa loâ trôû neân dô, chai cöùng, hay maøi moøn nhieàu, chuùng phaûi ñöôïc thay theá.
CAÙC SÖÏ COÁ TRONG QUAÙ TRÌNH IN Söï coá phöùc taïp nhaát maø ngöôøi thôï in phaûi ñoái maët chính laø lôùp dung dòch laøm aåm khoâng ñeàu nhau treân baûn in vaø söï laøm aåm thay ñoåi trong suoát quaù trình in. Lôùp dung dòch aåm khoâng ñeàu treân baûn in thöôøng gaây bôûi hai nguyeân nhaân phoå bieán laø caùc loâ bò dô vaø vieäc ñieàu chænh loâ khoâng thích hôïp.
Moät hoãn hôïp goàm moät phaàn axít photphoric 85% pha vaøo 32 phaàn goâm arabic 14O Beù, ñöôïc goïi laø hoãn hôïp goâm – axít 1:32, coù theå ñöôïc söû duïng ñeå laøm giaûm ñoä nhaïy möïc cuûa loâ maï croâm laøm cho noù chæ baét nöôùc. Sau khi chaø hoãn hôïp treân, ta ñaùnh boùng beà maët loâ baèng vaûi khoâ.
Vieäc ñieàu chænh caùc loâ chaø vaø loâ chaám khoâng ñuùng gaây ra moät soá vaán ñeà. Caàn phaûi kieåm tra taát caû caùc ñieåm tieáp xuùc ñaõ ñöôïc ñieàu chænh thích hôïp. Moãi loâ chaø vaø loâ chaám phaûi ñöôïc kieåm tra ít nhaát taïi 4 ñieåm. Hai ñaàu cuûa loâ chaø phaûi tieáp xuùc thích hôïp vôùi caû baûn vaø loâ saøng. Hai ñaàu cuûa loâ chaám phaûi tieáp xuùc vôùi loâ saøng vaø loâ maùng nöôùc.
Beà maët kim loaïi saùng boùng cuûa loâ saøng cuõng coù theå bò môø do bò phuû bôûi moät lôùp chaát nhôøn. Ngöôøi thôï in coù theå thaáy hieän töôïng treân khi lôùp dung dòch laøm aåm treân beà maët loâ saøn bò maát taùc duïng. Khi ñoù caàn phaûi röûa loâ baèng dung moâi hoaø tan chaát nhôøn, sau ñoù phaûi röûa laïi vôùi nöôùc vaø hoãn hôïp goâm axít 1:32. Chaø moät lôùp moûng hoãn hôïp naøy leân beà maët loâ vaø ñeå cho khoâ. Khi thaáy dung dòch laøm aåm baùm leân loâ döôùi daïng haït, ngöôøi thôï in caàn thöïc hieän laïi vieäc lau saïch chaát nhôøn. Moät soá haõng cung caáp dung dòch ñeå laøm saïch beà maët loâ saøng.
Neáu heä thoáng laøm aåm trong tình traïng toát, ñieàu chænh vaø vaän haønh ñuùng thì chaéc chaén lôùp dung dòch laøm aåm seõ chaø ñeàu leân baûn in. Vieäc laøm aåm khoâng toát ôû phaàn ñaàu loâ do moät soá nguyeân nhaân. Baûn in coù theå bò baét möïc ôû caïnh hay cuoái oáng baûn. Hai ñaàu cuûa loâ chaø thöôøng nhoû hôn phaàn coøn laïi cuûa loâ neáu hai ñaàu cuûa oáng loâ næ bò keùo chaët quaù. Thöôøng gaây ra söï tieáp xuùc khoâng toát vôùi baûn in.
Neáu thaáy söï phaùt trieån cuûa caùc chaát höõu cô trong heä thoáng loïc tuaàn hoaøn, caàn phaûi xöû lí ngaên ngöøa baèng caùch laøm saïch heä thoáng laøm aåm ít nhaát moãi tuaàn moät laàn. Coâng vieäc baûo trì neân goàm: suùc ñoå dung dòch laøm aåm vaø röûa laïi vôùi nöôùc thöôøng, ta coù theå theâm thuoác dieät naám ñeå ngaên ngöøa caùc chaát höõu cô phaùt trieån. Ñeå laøm saïch heä thoáng tuaàn
Dung dòch laøm aåm khoâng ñeàu coù theå gaây ra moät soá söï coá nghieâm troïng. Phaàn lôùn loãi in coù theå xaûy ra tröôùc khi phaùt hieän vieäc chaø aåm khoâng ñeàu. Neáu baûn in bò khoâ moät phaàn hay toaøn boä, hieän töôïng khoâ nöôùc – phaàn töû
34
HỆ THỐNG LÀM ẨM TRONG MÁY IN OFFSET TỜ RỜI
khoâng in baét möïc treân baûn do thieáu dung dòch laøm aåm – gaàn nhö xaûy ra treân baûn in, vaø caùc tôø in ñoù phaûi boû ñi. Thaäm chí ngay caû khi khoâng bò khoâ nöôùc thöïc söï, maøu saéc treân tôø in bò ñaäm leân hay caùc haït tram hôi daày leân laøm cho caùc tôø in khoâng gioáng vôùi baøi maãu.
dung dòch laøm aåm caàn caáp nhieàu hôn ñeå giöõ cho baûn in ñöôïc saïch. Noùi chung, phaàn lôùn caùc söï coá laøm aåm baûn xuaát phaùt töø vieäc söû duïng quaù nhieàu dung dòch laøm aåm treân baûn. Khi vaán ñeà naøy xaûy ra, ngöôøi thôï in thöôøng caáp theâm möïc. Tuy nhieân, caáp theâm möïc chæ laøm cho söï coá phöùc taïp theâm vaø baûn in thöôøng xuyeân bò dô. Quaù nhieàu dung dòch laøm aåm treân baûn in seõ taùc ñoäng xaáu ñeán toaøn boä heä thoáng möïc. Khi dung dòch laøm aåm truyeàn leân caùc loâ möïc, goâm vaø axít trong dung dòch laøm aåm khieán cho möïc khoâng baùm vaøo loâ vaø khoâng truyeàn möïc ñöôïc. Khi tình huoáng naøy xaûy ra, caáp theâm möïc cuõng khoâng giaûi quyeát ñöôïc vaán ñeà maø coøn laøm cho noù nghieâm troïng hôn. Möïc coù theå bò nhuõ töông hoaù trong dung dòch laøm aåm, gaây ra hieän töôïng baét maøng dô ôû phaàn töû khoâng in treân baûn, möïc in ra nhaït maøu vaø laøm cho haït tram noåi haït vaø vuøng toâng nguyeân bò nhaït ñi.
Ñieàu khieån boä phaän laøm aåm khoâng ñuùng seõ laøm cho vieäc chaø aåm baûn in khoâng ñeàu trong suoát quaù trình in. Vaán ñeà naøy cuõng coù theå xaûy ra khi döøng maùy in thöôøng xuyeân hay ñieàu kieän moâi tröôøng thay ñoåi moät caùch ñoät ngoät (trôøi ñang noùng chuyeån sang möa). ÔÛ caùc xöôûng in khoâng coù maùy ñieàu hoaø khoâng khí, gioù luøa töø caùc cöûa soå thænh thoaûng ñöôïc môû cuõng coù theå aûnh höôûng ñeán ñaëc tính laøm aåm. Ngöôøi thôï in caàn choïn löïa moät cheá ñoä laøm aåm phuø hôïp chöù khoâng neân ñieàu chænh lieân tuïc. Thoâng thöôøng, sau khi in 15.000 – 20.000 löôït, lôùp dung dòch laøm aåm treân baûn coù theå thay ñoåi ôû phaïm vi roäng, do ñoù
35
HỆ THỐNG LÀM ẨM TRONG MÁY IN OFFSET TỜ RỜI
Khi söû duïng nhieàu dung dòch laøm aåm vaø möïc seõ aûnh höôûng ñeán caùc ñaëc tính khoâ cuûa saûn phaåm. Möïc quaù nhieàu seõ laøm baån tôø in trong caùc quaù trình gia coâng thaønh phaåm tieáp theo. Giaáy huùt khoâng khí aåm seõ laøm chaäm quaù trình khoâ möïc, vì khí aåm ñöôïc giöõ laïi ôû giöõa caùc tôø in vaø taêng theâm ñoä aåm moâi tröôøng cuûa khoâng khí giöõa chuùng.
choàng maøu khoù khaên. ñoâi khi noù cuõng coù theå gaây ra hieän töôïng keùo dòch. Ta khoâng theå in choàng maøu chính xaùc neáu hôi aåm thaám vaøo giaáy khoâng ñoàng ñeàu hay neáu giaáy aåm chæ khoâ xung quanh caùc caïnh cuûa tôø in. Söï coá baét dô laø hieän töôïng möïc baét thaønh maøng treân tôø in, nguyeân nhaân la do söï ñaåy nhau giöõa nöôùc vaø möïc trong dung dòch laøm aåm. Khi söï coá naøy xaûy ra, dung dòch laøm aåm taán coâng vaøo möïc taïo thaønh nhöõng haït pigment möïc li ti bò phaân taùn vaø truyeàn ngöôïc vaøo dung dòch laøm aåm. Nhöõng haït pigment naøy cuoái cuøng thaám vaøo giaáy, taïo ra moät lôùp maøu nheï treân tôø in.
Baûn in dö nöôùc truyeàn hôi aåm quaù nhieàu leân tôø in laøm cho noù gaây ra caùc söï coá veà choàng maøu. Giaáy giaõn ngang qua caùc thôù sôïi giöõa caùc löôït maøu in. Söï giaõn nôû kieåu naøy ñoøi hoûi ta phaûi thay ñoåi boïc oáng vaø laøm cho vieäc
KEÁT LUAÄN Dung dòch laøm aåm ñoùng moät vai troø heát söùc quan troïng trong heä thoáng in Offset. Ñeå vaän haønh toát maùy in, ngöôøi thôï in caàn phaûi naém caùc yeâu caàu cô baûn cuûa dung dòch laøm aåm, bao goàm: •
Ñaåy möïc toát treân baûn in.
•
Heä thoáng laøm aåm saïch seõ.
•
Löôïng dung dòch laøm aåm thích hôïp.
Khi choïn tuyø vaøo thaønh phaàn cuûa nöôùc ñeå choïn dung dòch laøm aåm phuø hôïp. Tuyø thuoäc vaøo dung dòch laøm aåm maø choïn löïa ñoä meàm cuûa loâ vaø ñieàu chænh khoaûng caùch cuõng nhö aùp löïc giöõa caùc loâ. Caùc loâ kim loaïi neân ñöôïc giöõ saïch seõ vaø khoâng dính möïc ñeå chuùng coù theå chuyeån moät lôùp dung dòch ñeàu vaø ñuû. Chæ chaïy moät lôùp dung dòch laøm aåm vöøa ñuû ñeå laøm saïch baûn. Trong suoát quaù trình in, ngöôøi thôï caàn ñieàu chænh caáp dung dòch laøm aåm caån thaän vaø phaûi kieåm soaùt. Chæ söû duïng moät löôïng coàn, goâm vaø axít vöøa ñuû. Ñoä pH vaø daãn suaát cuûa dung dòch laøm aåm neân ñöôïc kieåm tra thöôøng xuyeân. Phaûi tuaân thuû hoaøn toaøn caùc höôùng daãn söû duïng cuûa nhaø saûn xuaát trong vieäc ñieàu chænh caùc loâ laøm aåm thích hôïp ñeå laøm loïc saïch heä thoáng tuaàn hoaøn.Ó
36