Dobra Mama 55 by DOBRY DOM

nr 3 (55) 2019 cena: 3,99 zł (w tym 8% VAT)

NEONOWE STYLIZACJE MODOWE DLA MAM KOSTIUMY NIE TYLKO NA PLAŻĘ

OWOCE w 1. roku życia

Pielęgnacja blizny po CC

ISSN 2080-5551 INDEKS 256013

Wakacyjna apteczka

Mijamy półmetek!

5. i 6. MIESIĄC CIĄŻY

TEMAT NUMERU

Czym jest SIDS? Każdy rodzic powinien to wiedzieć!

Komary i kleszcze – najlepsze sposoby na uniknięcie tej letniej zmory

OD REDAKCJI

Zobacz nas w sieci!

/dobra.mama

Od redakcji Ko c h a n i Ro d z i c e!

wakacji nie zapominajcie o tym, że nie ma ide-

spojrzy za dosłownie kilka chwil. Życzymy

alnych rodziców oraz idealnych dzieci! Jest za to

Wam przyjemnego kompletowania wypraw-

mnóstwo idealnych momentów, aby być razem.

ki! W tym wydaniu nie zabrakło również

Nie bójcie się być konsekwentnymi przewod-

tematów trudnych. Szczególnie polecamy

nikami Waszych szkrabów. Dzieci potrzebują

Wam lekturę artykułu nt. SIDS, w którym

granic, bo to właśnie one potęgują w ich sercach

zapoznacie się ze sposobami zminimalizo-

ciepło i bezpieczeństwo. Ciąża i narodziny

wania ryzyka tej tragedii. Ponadto podpowia-

malucha to wielkie szczęście, ale również łzy

damy, co warto ze sobą zabrać, aby zapobiec

Przed nami cudowny okres w roku – wakacje,

oraz strach. Mamy nadzieję, że lektura DOBREJ

letnim infekcjom, a podczas przygód

doskonałe do spędzania razem każdej wolnej

MAMY okaże się dla Was pomocna w codzien-

w plenerze nie dać się komarom i kleszczom.

chwili. Bez względu na to, czy planujecie egzo-

nych wątpliwościach. Nie zapominajcie jednak,

Pamiętajcie, że chociaż nie każdy kleszcz jest

tyczne urlopy, czy zdecydujecie się pozostać

że najważniejszy jest stały kontakt z lekarzem

nosicielem chorób, wszystkie kontakty z tymi

bliżej domu i wyjść na spontaniczny spacer,

i położną. Redakcja DOBREJ MAMY ma na-

pajęczakami mogą być potencjalne zakaźne.

najważniejsze jest to, że będziecie razem!

tomiast nadzieję, że będzie Wam towarzyszyć,

Oczywiście to nie wszystkie tematy, które dla

Wspólne chwile to bezcenne momenty, które

w chwilach szczęścia absolutnego – gdy podczas

Was przygotowaliśmy, dlatego zachęcamy do

utwierdzą Wasze dzieci w poczuciu bycia

badania ginekologicznego dowiecie się, czy to

uważnej lektury całego magazynu.

kimś naprawdę ważnym! Podczas wspólnych

chłopczyk czy dziewczynka pierwszy raz na Was

Miłej lektury!

Nasi eksperci

dr n. med. Tadeusz Oleszczuk

dr n. med. Tomasz Łoziński

ginekolog-położnik

ginekolog-położnik Pro-Familia

Anna Appelt

Monika Wójcik

mgr położnictwa, Szkoła położna, laureatka konkursu „Położna na medal” rodzenia Vita w Bydgoszczy

Elżbieta Szeliga

fizjoterapeuta metody NDT-Bobath, Attipas

Małgorzata LatońIzdebska

Justyna Garstecka

założycielka Motherhood

fizjoterapeutka

lek. Bogumiła Górczewska

Ewa Skwarek

Anna Plaskota-Gładosz

Kamila Wasiluk

Sabina Matuszyk

Ewelina Kubicka

Łukasz Kocimski

autorka bloga Porady Pediatry

ekspert BoboVita

położna, Certyfikowany Doradca Laktacyjny, Szkoła Rodzenia „Aktywni Rodzice”

lekarz stomatolog, ortodonta, Centrum Medycyny Nowoczesnej Triclinium

Sales Representative Region West ARTSANA Poland sp. z o.o. Dystrybutor Chicco i Recaro

ekspert marki Baby Monsters

ekspert marki Camini

lek. med. Joanna Pietroń

internista z Centrum Medycznego Damiana

Klaudia Wiśniewska

Anna Poprawska

dietetyk kliniczny, Instytut architekt wnętrz, ekspert Zdrowego Żywienia i Diete- z portalu Homebook.pl tyki Klinicznej „Sanvita”

Agnieszka Trojnar

pasjonatka zdrowego żywienia, właścicielka sklep eDrNona

Agnieszka BiałeckaRutkowska

dr n. med. Joanna Stodolna-Tukendorf

certyfikowana edukatorka pozytywnej dyscypliny

FootMedica

Karol Staniszczak

ekspert ds. chemii budowlanej marki Primacol

Współpraca: Sylwia Waśko, ekspert Verco S.A., verco.pl Lidia Frenz-Kryś, ekspert Maxi-Cosi

Ewa Bielawny

Marta Skrzypiec

ekspert marki Anita

ekspert Smart Pharma Sp. z o.o.

www.dobra-mama.pl

Artur Woźniak

Specjalista Tickless www.tick-less.pl

Paulina Skóra

Kosmetyczka Roku 2016, Bielenda

lek. Magdalena Bizoń-Szpernalowska, Kwiat Kobiecości Sylwia Eustachiewicz, sklep.edrnona.pl Tomasz Drozdowski, specjalista marki BabySafe

TEMAT NUMERU

Spis treści NUMER 55 / LIPIEC - SIERPIEŃ 2019

Newsy

8 10

CO SŁYCHAĆ?

21. EDYCJA „SPOTKAŃ Z DOBRĄ MAMĄ” ZA NAMI

DOBRE ADRESY

Najnowsze wydarzenia, targi i konkursy?

Konkurs „ŚMIESZNA MINKA”

Znany i lubiany konkurs fotograficzny dla mam i ich maluchów.

Zobacz krótką relację.

24 32 41 54

JAK ZADBAC O RANĘ PO CC?

Jak oblicza się masę maluszka rozwijającego się w brzuchu mamy?

Postaw na właściwą pielęgnację, aby rana się dobrze zagoiła.

PAMIĄTKA PO CIĘCIU CESARSKIM Czy można pozbyć się nieestetycznej blizny?

Moda i uroda

WYJĄTKOWY DZIEŃ CHRZTU

WAKACYJNA PODRÓŻ SAMOLOTEM

KOSTIUM NIE TYLKO NA PLAŻĘ

MATY EDUKACYJNE

postaw na neon

Prezenty, dekoracje i ubrania na ten ważny dzień. Co powinnaś spakować dla siebie i maleństwa?

Twoje dziecko poznaje dzięki nim świat w mądry sposób.

wyprawka malucha

Must have każdego niemowlęcia.

5. I 6. MIESIĄC CIĄŻY

BADANIA W CIĄŻY

Minął półmetek! Wyjaśniamy, jak wygląda przełom między 5. a 6. miesiącem. Obowiązkowe i dodatkowe, zalecane w nietypowych sytuacjach.

www.dobra-mama.pl

JAK PORADZIĆ SOBIE Z ZAPALENIEM UCHA?

56 62

UŚMIECHNIJ SIĘ

MAŁE STÓPKI, WIELKIE ZADANIA

PIJ WODĘ DLA ZDROWIA

KRÓLESTWO MAŁEJ MARZYCIELKI

JAKĄ FARBĘ WYBRAĆ DO POKOJU?

Jakie sporty może uprawiać kobieta w ciąży, a których powinna unikać?

Triki w pielęgnacji

Zadbaj o siebie, wykorzystując sprytne pomysły, które nie zajmą wiele czasu.

JAK UNIKNĄĆ SIDS?

Co to jest śmierć łóżeczkowa i jak jej zapobiec? Odpowiada pediatra.

MALUCH OD A DO Z

OWOCE W 1. ROKU ŻYCIA MALUSZKA

Odpowiadamy na najważniejsze pytania nurtujące rodziców po powrocie ze szpitala.

Kiedy wprowadzać owoce do diety maluszka i jak zacząć?

Dbanie o mleczaki a zdrowie zębów stałych.

SPOSÓB NA UKĄSZENIA

Jak unikać owadów i co robić, gdy już zostaniemy pogryzieni? Ważne, aby prawidłowo dbać o stopy dziecka od pierwszych miesięcy życia. Jak nawadniać malucha?

Pięknie umeblowany pokoik, wsparty mocą dziecięcej wyobraźni, stanie się prawdziwym królestwem twojej córeczki. Rodzaje i kolory.

ANITA WSPIERA MAMY

NAJLEPSZY SPOSÓB ŻYWIENIA NIEMOWLĄT

OBJAWY BORELIOZY

NIE DAJ SIĘ KLESZCZOM!

Przygotuj się na lato!

Jak karmią piersią mamy w innych krajach? Rozdrażnienia, apatia, problemy z koncentracją – to niekoniecznie wiosenne przesilenie. Skutecznie zabezpiecz ogród przed tymi pajęczakami.

Strefa taty

SPECJALIŚĆI RADZĄ…

Jak wybrać wózek bezpieczny i funkcjonalny. Jak wybrać fotelik?

Psychologia

„NIE DYSKUTUJ” NIE WYSTARCZY

Jakim jesteś rodzicem i do czego przygotowujesz swoje dziecko?

Sprawdzone przez mamy

Strefa dziecka

Przyczyny, higiena i leczenie popularnego schorzenia u dzieci.

Sprawdź, ile zastosowań może mieć kostium kąpielowy dla mam w ciąży. Odważ się na odblaskowe kolory swoich ubrań i dodatków. Są bardzo modne.

Jak zapewnić dzidziusiowi spokojny i zdrowy sen?

Strefa mamy

Temat numeru

WAKACYJNA APTECZKA MALUCHA Wybierając się na urlop z maluszkiem, sprawdź zawartość podróżnej apteczki.

W TROSCE O SPOKOJNĄ NOC

Sprawdź, co powinnaś dostarczać swojemu organizmowi, będąc w ciąży.

MAMA FIT

Ciąża i poród

WAŻNE MIKROELEMENTY

Polecane dla mamy i dziecka.

Niezbędnik

Waga dziecka w ciąży

MAMA NA ZAKUPACH

SZKOŁY RODZENIA

Na to warto zwrócić uwagę. Lista najlepszych placówek w kraju.

Pinette

Nomi

Hoppa odwiedź nas na www.bellamy.pl i dowiedz się więcej

Dołącz do nas

Bellamy ul. Kościuszki 27, 38-500 Sanok, tel. +48 13 44 40 156, kom. 533 994 698, www.bellamy.pl, biuro@bellamy.pl

NEWSY newsy

Co słychać?

RECARO wraca do gry - Od czerwca foteliki i wózki sygnowane logo RECARO wracają na polski rynek Odpowiedzialna za budowanie sieci sprzedaży i rozwój RECARO w Polsce jest spółka Artsana Poland Sp. z o.o. znana z produktów Chicco. W ramach globalnej strategii Artsana Group przejęła na początku 2019 roku licencję na rozwój, produkcję i dystrybucję wysokiej klasy fotelików samochodowych i wózków dziecięcych produkowanych pod

marką RECARO. Portfolio kultowych modeli fotelików takich jak Young Sport HERO, Monza czy Zero.1 uzupełnione zostanie nowymi produktami. Zespół inżynierów i projektantów pracując nad nowymi modelami koncentruje się na kluczowych wartościach marki takich jak bezpieczeństwo, komfort, funkcjonalność i jakość. Więcej informacji: recaro-kids.pl

Fot. Katarzyna Gołąbska

#Piersią Zdrowiej - Karmienie piersią przez 20 miesięcy zmniejsza ryzyko wystąpienia raka jajnika o 50%! -

#ZDROWIEPAŃ – Gala Finałowa - Drogie Panie, Wasze zdrowie! 13 czerwca w Global Expo odbyła się uroczysta Gala podsumowująca X edycję Ogólnopolskiej Kampanii Społecznej „Piękna, bo Zdrowa”. Podczas uroczystości zostały wręczone statuetki i podziękowania firmom, instytucjom oraz mediom zaangażowanym w kampanię. Inicjatorem jest Ogólnopolska Organizacja Kwiat Kobiecości, która od 12 lat zwraca uwagę na wciąż istniejący problem chorób ginekologiczno-onkologicznych wśród kobiet w Polsce. Tegoroczna edycja ogólnopolskiej kampanii odbyła się pod hasłem „Drogie Panie, Wasze zdrowie!” #ZdrowiePań – celem

www.dobra-mama.pl

komunikacji było dowartościowanie kobiet oraz ukazanie im powodów, dla których one i ich zdrowie są ważne. Ida Karpińska, prezes Ogólnopolskiej Organizacji Kwiat Kobiecości, podczas trwania gali podsumowującej kampanię wręczała Partnerom statuetki Kwiatu Kobiecości – z kwiatkiem, który jest symbolem raka szyjki macicy w Polsce – i dziękowała wszystkim za wielkie zaangażowanie w akcję. Dyplomy Honorowej Ambasadorki Kwiatu Kobiecości otrzymały: redaktor magazynu „Dobra Mama” Joanna Lubiniecka oraz redaktor naczelna miesięcznika „Olivia” Ewa Kustroń-Zaniewska.

kwiatkobiecosci.pl

Czy wiesz, że karmienie piersią niesie szereg korzyści zdrowotnych dla matki, w tym zmniejsza ryzyko zachorowania na raka jajnika i piersi? Jeśli nie wiesz, to akcja społeczna #PiersiąZdrowiej jest skierowana właśnie do ciebie! Kampania stanowi odpowiedź na raporty Światowej Organizacji Zdrowia, według której wspieranie matek karmiących piersią stanowi jedną z najbardziej efektywnych strategii poprawiających stan zdrowia ludzkości. Więcej o kampanii na stronie:

piersiazdrowiej.pl

Stań na własnych nogach! - Z pomocą Rossmanna To nowa akcja firmy Rossmann zachęcająca kobiety do zakładania własnych biznesów. Do wygrania są granty o łącznej wartości 60 tys. zł. Wiele kobiet hobbystycznie szyje dziecięce ubranka, wyrabia maseczki, zdobi świece itp. Akcja ma zachęcić je do pochwalenia się wy-

Kącik małego czytelnika 1. Gucio się wstydzi

- Aurélie Chien Chow Chine Dziś Gucio jest zawstydzony. To jego urodziny i wszyscy się nim bardzo interesują. Zobacz, w jaki sposób uda mu się odzyskać dobry humor! 12,90 zł, wydawnictwo dEBIT, wydawnictwo-debit.pl

robami. Granty, które mogą zdobyć, umożliwią im rozwój własnego biznesu. Pomogą w tym członkowie Klubu Rossmann oraz Fundacja Mamo Pracuj. Od 15 czerwca posiadaczki aplikacji Rossmann PL mogą zgłaszać swoje pomysły na biznes – w 5 kategoriach: uroda, zdrowie, moda i akcesoria, drobne artykuły wyposażenia wnętrz, artykuły dla dzieci. Na zgłoszenia jest czas do 20 lipca. We wrześniu ogłosimy nazwiska 3 zwyciężczyń. Nagroda główna to 30 tys. zł., a dwie kolejne – 20 i 10 tys. zł.

rossmann.pl/stannawlasnychnogach

Książeczki dla dzieci bawią, uczą i pobudzają wyobraźnię. Dzięki nim maluszek poznaje nowe słowa i obrazy.

5. Mazurscy w podróży

- Agnieszka Stelmaszyk Rodzina Mazurskich to najbardziej zakręcona rodzina na świecie! Razem z nimi wybierz się w podróż po Europie i poznaj najsłynniejsze miasta. Frankfurt, Orange w Prowansji, francuskie Carcassone, hiszpańskie Blanes, Barcelona, Cannes, Wenecja, Padwa, Wiedeń – to tylko niektóre z nich. FOKSAL, gwfoksal.pl REKLAMA

2. JESTEM W BAJCE Twoje dziecko też może zostać bohaterem bajki. Piękne personalizowane książeczki z imieniem dziecka jako bohatera oraz jego zdjęciem w każdej ilustracji. 79 zł, JESTEM W BAJCE, jestemwbajce.pl

3. Pogoda dla puchaczy. Wiosna

- Bartek Jędrzejak, Marcin Kozioł Przyroda budzi się z zimowego snu. Zbliża się wiosna. Ale zanim las na dobre się zazieleni, woda w leśnym strumyku wzbierze i zamieni go w rwącą rzekę. A ta potrafi zaskoczyć. Nawet dzielnego puchacza. Dwaj bracia - Bubuś i Bubel - dzielnie stawią czoła zagrożeniu. 24,90 zł, Prószyński i S-ka, proszynski.pl

4. Jak stryjenka Milenka STRACHY NA LACHY OPANOWAŁA - Anna Kaszuba-Dębska -

Strachy mogą być różne – najlepiej jest się z nich pośmiać i w ten sposób je oswoić. Nowa seria książeczek dla dzieci podejmuje trudne i wstydliwe tematy. Znakomite do czytania na głos. 24,90 zł, wydawnictwo dEBIT, wydawnictwo-debit.pl

NEWSY

PEXELS

Śmieszna minka

Weź udział i wygraj atrakcyjne nagrody! 1. Zrób zdjęcie wesołej, zabawnej minki swojego malucha dowolnej klasy aparatem lub telefonem. 2. Wejdź na stronę www.dobra-mama.pl i za pomocą specjalnego formularza prześlij nam zdjęcie. 3. Czas trwania konkursu: od 27.06.2019 r. do 27.08.2019 r. 4. Specjalnie powołane jury wybierze najciekawsze zdjęcia. Więcej o konkursie oraz regulamin dostępne na stronie www.dobra-mama.pl

JA EDYC SU! R U K N KO

NAGRODY

zestaw prezentowy – pierwsza pielęgnacja maluszka momme

Laktator ręczny „Lakta MILA” (1x), Wkładki laktacyjne „PROFI” 40 szt. (2x), dwupak pojemników na pokarm SIMED

Samochód zdalnie sterowany Carrera

Zestaw EXTRA Szkolna Stołówka

ROZSTRZYGNIĘCIE 10. EDYCJI KONKURSU „ŚMIESZNA MINKA”

Pani Alicja ze

Pani Katar

zyna z Jaw orzna

www.dobra-mama.pl

ic Śląskich

Świętochłow

Pani Jo

anna z

Pani Dorota

Krako wa

wa z Pogwizdo

KIDS

FRIENDLY

LINIA UCHWYTÓW KID

• Wysokiej jakości tworzywo, zabezpieczające przed urazami • Szeroki wybór kształtów • Pastelowe kolory

ciąża i poród peratury ciała. Dziecko zaczyna poznawać smaki, ponieważ kubki smakowe są dobrze ukształtowane, a w obrębie dziąseł rozwijają się zalążki zębów. Pojawiają się brodawki sutkowe, a zewnętrzne narządy płciowe są już dobrze widoczne, więc można prawie w 100% określić płeć poprzez badanie USG. Rozwijają się małżowiny uszne i kostki słuchowe w uchu środkowym, a malec zaczyna słyszeć dźwięki z otoczenia. Bardzo dobrze rozpoznaje odgłosy, szczególnie głos mamy. Kończyny się wydłużają i dziecko wykonuje nimi intensywne ruchy, które zaczynasz odczuwać lub nawet mogą być widoczne gołym okiem. Początkowo mogą być one odczuwalne jako delikatne muskanie, ale z czasem staną się znacznie mocniejsze. Wasz „rozrabiaka” może już w tym czasie mieć 25 cm wzrostu i ważyć 460 g. Zmiany w twoim ciele Mogą wystąpić lekkie bóle podbrzusza wynikające z rozciągania więzadeł podtrzymujących macicę. Jej dno zaczyna sięgać już po pępek. Po 20 tygodniu ciąży możesz także zacząć obserwować niewielkie napinanie się podbrzusza – są to skurcze Braxtona-Hicksa, które powiększają macicę odpowiednio do rozwijającego się dziecka. Skurcze te nie powinny być odczuwalne jako bolesne. Przy zbyt częstym napinaniu się brzucha i towarzyszącym mu bólu lub „ciągnięciu” powinnaś skonsultować się z lekarzem. W tym miesiącu często pojawia się zmiana pigmentacji na twarzy (piegi stają się bardziej widoczne) oraz brzuchu – cha-

Mijamy półmetek!

rakterystyczna linia przebiegająca od spojenia łonowego aż do pępka lub trochę wyżej. Możesz miewać skurcze CHROMA STOCK

5. i 6. miesiąc ciąży Coraz intensywniejszy rozwój twojego dziecka oraz nawiązywanie relacji między wami dostarcza ci wielu wzruszeń. A twoje ciało daje znak do lekkiego wyhamowania aktywności. Mijasz półmetek ciąży i zaczynasz coraz bardziej uświadamiać sobie, jak zmienia się twoje życie.

nóg, niewielkie obrzęki kostek, krwawienie z dziąseł, a także z nosa. Zmiany hormonalne mogą wywoływać irytujące cię roztargnienie i kłopoty z koncentracją. Jest to zjawisko przejściowe. Gorszy nastrój może być związany także z napięciem emocjonalnym spowodowanym nadchodzącą zmianą. Czas ten to także początek nawiązywania kontaktu z dziec-

5. miesiąc ciąży to okres od 18. do 22. tygodnia. W potocznym języku nazywany jest on

kiem. W pierwszym trymestrze twój brzuch był jeszcze

półmetkiem ciąży. Zmiany zachodzące w tym czasie dotyczą głównie dziecka – to właśnie

płaski, nie czułaś ruchów płodu. Teraz je odczuwasz, a po

teraz rozwijają się zmysły: smak, dotyk, słuch i powonienie.

powiększającym się brzuchu widzisz, jak malec rośnie. Za-

W tym czasie najbardziej charakterystyczne jest to, że prawdopodobnie poczujesz pierw-

czynasz mu śpiewać, toczysz z nim rozmowy, dotykasz

sze ruchy dziecka. W literaturze można wyczytać, że kobiety, które zostaną po raz pierw-

miejsca, gdzie poczułaś kopnięcia. W te zabawy włącza się

szy mamami, ruchy te odczują ok. 20. tygodnia, a kobiety, u których to już kolejna ciąża –

także ojciec, dla którego do tej pory twój odmienny stan

ok. 18. tygodnia. Będzie to na pewno niezwykłym przeżyciem zarówno dla ciebie, jak i taty.

był totalną abstrakcją. Teraz malec najbardziej lubi, gdy się poruszasz, bo po-

Jak rozwija się dziecko?

woduje to kołysanie. Natomiast w nocy, gdy spisz, często

Jego wzrost troszkę zwalnia. Na główce zaczynają rosnąć włosy, pojawiają się brwi i bia-

może się zdarzyć, że dziecko zaczyna swoją aktywność. Na

ławe rzęsy, ciało zaczyna pokrywać meszek płodowy, tzw. lanugo. Powieki ma nadal za-

razie będzie wam jeszcze trudno zgrać rytm dnia i nocy.

mknięte, ale potrafi już ruszać gałkami ocznymi. W 20. tygodniu jego skóra pokryta zo-

Staraj się jak najwięcej odpoczywać. Jeśli nie zrezygnowa-

staje przez maź płodową – ochronną wydzielinę gruczołów łojowych zmieszaną ze złusz-

łaś z pracy, pamiętaj, by robić sobie często przerwy. Nie

czonymi komórkami naskórka. W tym czasie powstaje bardzo ważna tkanka tłuszczowa

służy ci teraz zarówno praca siedząca, jak i stojąca. Odpo-

brunatna, umieszczona w okolicy karku, a także za mostkiem i w okolicy okołonerkowej.

czywaj, spacerując albo usiądź wygodnie z podniesiony-

Ma ona bardzo duże znaczenie w późniejszym procesie utrzymywania prawidłowej tem-

mi nogami.

www.dobra-mama.pl

Dla mamy i dziecka DELIKATNE

OCZYSZCZAJĄCY

Wyjątkowo delikatne pieluszki, uszyte z najwyższej jakości bawełnianego muślinu z certyfikatem ekologicznym GOTS. Dzięki wykorzystaniu najwyższej jakości certyfikowanych, organicznych tkanin masz pewność, że nawet po wielokrotnym praniu pieluszki pozostaną jak nowe. A niezwykła dbałość o każdy element ich wykończenia zapewnia im niezrównaną trwałość. Organiczne pieluszki muślinowe, ok. 64,99 zł, MOTHERHOOD motherhood.pl

Złuszczający żel o działaniu oczyszczającym, do skóry skłonnej do przebarwień, do stosowania podczas ciąży i w okresie karmienia piersią. neoTONE żel do mycia twarzy złuszczająco-oczyszczający, rozjaśniający przebarwienia, 79 zł/ 150 ml, Isispharma isis-pharma.pl

5. miesiąc

ra jest pomarszczona, częściowo przezroczysta, koloru różowego lub nawet czerwonego (ponieważ w naczyniach krwionośnych pojawia się krew). Od ok. 22.–24. tygodnia otwierają się jego oczy. Potrafi mrugać powiekami i wodzić wzrokiem; dużo swobodniej porusza się w płynie owodniowym. W jego płucach zachodzą bardzo istotne zmiany, a mianowicie w pneumocytach zaczyna wydzielać się substancja zwana sur-

Rada dla mam

faktantem, która odgrywa ogromną rolę w pracy płuc i wymianie gazowej. To właśnie

Ponieważ właśnie w 5. miesiącu ciąży dziecko zaczyna sły-

dzięki niej pęcherzyki nie zapadają się ani nie zlepiają i w razie porodu przedwczesne-

szeć, postaraj się z nim jak najczęściej rozmawiać, śpiewaj mu,

go płuca będą przygotowane do oddychania. Męski hormon testosteron hamuje pro-

czytaj. Na podstawie reakcji płodu badacze stwierdzili, że to

dukcję surfaktantu, dlatego chłopcy w razie przedwczesnego porodu mają mniejszą

właśnie głos mamy jest ulubionym dźwiękiem malca. Mówiąc

szansę przeżycia niż dziewczynki.

do niego ciepłym, spokojnym głosem, nawiążesz z nim pierw-

Wytwarzają się komórki odpowiedzialne za świadome myślenie, a dziecko staje się

szy kontakt, sprawisz mu radość, zapewnisz poczucie bezpie-

bardziej wrażliwe na dźwięk i ruch. Jego kończyny wydłużają się, struktury kostne gro-

czeństwa. Możesz włączyć w takie działania również przy-

madzą większe ilości składników mineralnych, pojawiają się paznokcie. W badaniu

szłego tatę. To dobry sposób na wzajemne poznanie się, a tak-

USG można zmierzyć długość kończyn, a także wykluczyć nieprawidłowości w roz-

że korzystna stymulacja neurologiczna.

woju kręgosłupa i czaszki malca, który teraz rośnie szybko, osiągając pod koniec tego miesiąca ok. 30 cm i masę 600–700 g, a czasami nawet 1 kg. Bardzo ciekawe jest to, że w szóstym miesiącu ciąży dziecko zaczyna mieć własny rytm dobowy snu i czuwania. Kształtuje się on mniej więcej na wzór twojego ryt-

USG połówkowe

mu dobowego. Co ciekawe, przetrwa to nawet do czasu po porodzie.

Jednym z najważniejszych badań w tym miesiącu, jest tzw. USG połówkowe. Specjaliści zalecają, aby było ono wykony-

Jak się czuje przyszła mama?

wane pomiędzy 18. a 26. tygodniem ciąży. Wcześniejsze ba-

W tym czasie bardziej intensywnie odczuwasz ruchy dziecka. Niekiedy może ono roz-

danie mija się z celem, ponieważ maluszek jest zbyt mały, by

pychać się i kopać nawet cały dzień. Z dolegliwości typowych dla tego okresu może

móc wszystko zaobserwować. Warto dodać, że bardzo istot-

wystąpić świąd skóry brzucha, która cały czas się rozciąga i napina. Zmienia się także

na jest tutaj też budowa ciała mamy. Jeżeli kobieta jest bardzo

wygląd twojej skóry: często pojawiają się przebarwienia na twarzy lub bardziej widocz-

szczupła to, rzeczywiście w 18. tygodniu można u 250-gra-

ne stają się piegi, przyciemnieniu ulega linia biegnąca od pępka do spojenia łonowego,

mowego płodu ocenić wszystkie struktury obowiązkowe

tzw. kresa ciemna. Mogą pojawić się krwawienia z dziąseł spowodowane ich rozpulch-

w tym badaniu. Lecz jeżeli kobieta ma BMI około 30 – to bę-

nieniem i obrzękiem – to skutek działania hormonów ciążowych.

dzie to bardzo utrudnione i nie do końca dokładne. Podczas USG ginekolog wykona w pierwszej kolejności standardowe pomiary dotyczące maluszka, czyli tzw. biometrię płodu. Określi rozmiar i wagę dziecka, a także sprawdzi położenie łożyska oraz ilość wód płodowych. Zmierzy także, jaka

Rozstępy, cellulit, wiotka skóra

jest szerokość i obwód główki, obwód brzuszka, długość kości udowej i długość kości ramiennej. Dodatkowo zbada stan szyjki macicy. Ponadto w czasie badania zostanie dokładnie oceniona anatomia dziecka pod kątem nieprawidłowości. 6. miesiąc ciąży To finał drugiego trymestru – okres między 23. a 27. tygodniem czasu trwania ciąży bądź między skończonym 21. a 25. tygodniem życia wewnątrzłonowego dziecka. Wciąż miejmy na uwadze to, że tygodnie ciąży liczy się od pierwszego dnia ostatniej miesiączki, a nie od dnia zapłodnienia. Miesiąc ten mija pod tematyką testu obciążenia glukozą, wyboru szkoły rodzenia, radzeniem sobie z częstszym uczuciem zmęczenia i ciężkości oraz kształtowaniem się płuc u dziecka. Dziecko porusza się intensywniej, a jego ciało staje się bar-

Paulina Skóra

Kosmetyczka Roku 2016, współtwórca zabiegu Piękna Mama Bielenda Professional, autorka bloga piekna-naturalnie.pl

To problem wielu młodych mam. Ważne jest zastosowanie zasady 3 kroków pielęgnacji ciała po porodzie: złuszczanie, nawilżanie i odżywianie. Delikatny peeling wykonany 1-2 razy w tygodniu stymuluje i wzmacnia skórę. Serum bądź krem nawilżający nakładany rano zapewnia odpowiedni poziom wody w naskórku. Na odżywienie skóry najlepsze są kosmetyki, które w składzie mają np. olej avocado, olej arganowy czy olej kokosowy. W przypadku pojawienia się rozstępów rekomenduje serum zawierające m.in. witaminę C, kwas hialuronowy lub krzem. Po okresie połogu można już skorzystać z profesjonalnej pielęgnacji w gabinecie kosmetycznym. Zabiegi na ciało i twarz oparte na naturalnych składnikach, masaże i drenaż limfatyczny przyspieszą powrót do formy sprzed ciąży. Po skończeniu karmienia piersią polecam zabiegi wyszczuplające i modelujące.

dziej proporcjonalne, znacznie wzrasta jego masa. Jego skówww.dobra-mama.pl

ciąża i poród Teraz szczególnie powinnaś dbać o higienę jamy ustnej

6. miesiąc

i często odwiedzać stomatologa. Dokuczać ci mogą również bóle pleców, szczególnie jeśli utrzymujesz niewłaściwą postawę ciała. Korzystne będzie noszenie butów na niskim obcasie oraz wykonywanie ćwiczeń. Warto zasięgnąć opinii fizjoterapeuty. Czasami niewielka zmiana w nawykach może przynieść bardzo

Pod koniec 6. miesiąca ciąży twoje dziecko:

dużą ulgę. Niekorzystne dla ciebie będzie stanie przez dłuż-

– ma około 38 cm wzrostu, a jego waga przekracza 1000 g

szy czas, a wciąż rozciągająca się macica może być przyczy-

– dzięki mazi płodowej, która pokrywa obficie jego skórę, jest chronione

ną bolesności i napinania się dolnej części brzucha (skurcze

przed zmacerowaniem przez sole mineralne z płynu owodniowego.

Braxtona-Hicksa). Na skutek wzrostu macicy i jej ucisku na przewód pokarmowy mogą pojawić się zaparcia. Pomocne wtedy okaże się picie większej ilości wody lub soków, jedzenie pokarmów za-

Badania, które powinnaś wykonać

wierających błonnik, takich jak owoce (czarne i czerwo-

Obowiązkowym badaniem jest test obciążenia glukozą. Lekarz zaleca go około 25. tygo-

ne porzeczki, maliny, truskawki, gruszki, jabłka, owoce su-

dnia ciąży, by wykluczyć tzw. cukrzycę ciężarnych. Jeśli z badania wyniknie, że ją masz,

szone), warzywa (marchew, dynia, buraki, papryka, broku-

zostaniesz skierowana przez lekarza prowadzącego ciążę do diabetologa. To on ustali,

ły), a także ciemne pieczywo. Możesz mieć kłopoty ze zgagą

czy wystarczająca będzie odpowiednia dieta, czy konieczne okaże się przyjmowanie in-

– aby jej zapobiegać, jedz mniejsze posiłki, ale częściej. Nie

suliny. W trakcie tego badania najpierw zostanie ci pobrana krew, a następnie będziesz

stosuj żadnych leków bez zgody lekarza!

poproszona o wypicie rozpuszczonej w wodzie glukozy (w odpowiednim stężeniu

W szóstym miesiącu ciąży przyszłe mamy często skarżą się

– 75 g). Po dwóch godzinach znów zostanie pobrana krew. W tym czasie nie będziesz

na nietrzymanie moczu. Ta dolegliwość nęka aż połowę ko-

mogła nigdzie chodzić ani jeździć samochodem, gdyż możesz poczuć dość intensywne

biet. Spowodowana jest uciskiem macicy na pęcherz mo-

mdłości, dlatego warto, żebyś była pod obserwacją osób wykonujących ten test.

czowy i zdarza się najczęściej, kiedy śmiejesz się, kichasz lub

Od momentu, kiedy poczujesz częste ruchy dziecka, powinnaś zacząć je kontrolować.

kaszlesz. Jeśli nietrzymanie moczu stwarza duże problemy,

Długie przerwy w aktywności dziecka (ponad trzy godziny) powinnaś zgłaszać lekarzowi.

noś podpaski i stosuj ćwiczenia na mięśnie Kegla – np. wyobraź sobie, że siedzisz na rozsypanych wisienkach, które próbujesz właśnie tymi mięśniami zebrać i jakby zagarnąć

Monika Wójcik, położna, Certyfikowany Doradca Laktacyjny, laureatka konkursu „Położna na medal”, poloznanamedal2018.pl

do wnętrza siebie. Mogą dokuczać ci skurcze łydek (najczęściej w nocy) oraz mrowienie w rękach i nogach. Powiększają się piersi. Rzadziej odczuwasz zmienność nastroju, ale wciąż możesz być

INNE BADANIA

roztargniona. Coraz częściej możesz czuć zmęczenie. Wszak wszędzie nosisz ze sobą ważącego więcej niż pół kilograma człowieka! Pozwól sobie na zmęczenie i nie wymagaj od siebie zbyt wiele. Odpoczywaj, kiedy tylko możesz, a jeśli masz poczucie ciągłego zagonienia, sprawdź, czy nie bie-

Inne badania, jakie może zlecić ci lekarz:

rzesz za dużo na swoje barki. Spróbuj zaufać innym i pro-

• badanie ogólne moczu – nie może być w nim białka, cukru, białych ani

sić o ich pomoc.

czerwonych krwinek, • morfologia krwi.

Pomyśl o szkole rodzenia Warto rozważyć uczestnictwo w zajęciach szkoły rodzenia.

Ponadto lekarz oceni:

Tam dowiecie się wielu praktycznych rzeczy dotyczących

• pH wydzieliny pochwowej – badanie to pozwala ocenić stan bakteriobiolo-

porodu i pielęgnacji noworodka oraz poznacie inne pary na

giczny pochwy i szyjki macicy,

podobnym etapie życia. Takie znajomości często są podsta-

• wysokość dna macicy,

wą do stworzenia „grupy wsparcia”, która może być bardzo

• twoje ciśnienie krwi,

pomocna. W dzisiejszych czasach, gdy jesteśmy zalewani

• sprawdzi twoją wagę.

morzem dobrych rad, a z drugiej strony często jesteśmy samotni i oddaleni od własnych rodzin, taka grupa znajomych będących w podobnej sytuacji może okazać się bezcenna.

na opuchnięte nogi

NAWILŻAJĄCY

Specjalistyczna kuracja na opuchnięte nogi o formule dostosowanej specjalnie do skóry kobiet w ciąży oraz po jej zakończeniu, polecana zwłaszcza od 4 miesiąca ciąży oraz w okresie karmienia piersią. Delikatny krem o konsystencji żelu daje natychmiastowe uczucie ulgi i odprężenia bezpośrednio po rozprowadzeniu. Bielenda Sexi Mama, ok. 15 zł/125 ml, BIELENDA, bielenda.pl

Orzeźwiający, nawilżający, perfumowany: to główne cechy produktu must-have w sezonie letnim… mgiełka, którą zawsze zabierzesz ze sobą. Nad morskie wybrzeże lub w miejską dżunglę. Używaj zawsze, kiedy poczujesz potrzebę natychmiastowego poczucia świeżości. Orzeźwiająca mgiełka do włosów i ciała INSIGHT Antioxidant, 49 zł/150 ml, INSIGHT, ekodemi.pl

www.dobra-mama.pl

SPECJALISTYCZNY

Sekretem tego 100% olejku jest kombinacja najwyższej jakości naturalnych olejów. Skutecznie przeciwdziała rozstępom i niweluje niedoskonałości. Opatentowany ekstrakt z mikroalgi Tisochrysis lutea ujędrnia, zapobiega cellulitowi oraz odkładaniu tkanki tłuszczowej. Specjalistyczny olejek przeciw rozstępom, MoMME, emomme.pl

ciąża i poród

PHOTOGENICA

W trakcie ciąży lekarz nie tylko monitoruje stan matki i płodu wszelkimi dostępnymi metodami. U każdej ciężarnej indywidualnie stara się przewidzieć możliwość zaburzeń, zanim pojawią się jakiekolwiek objawy. To przebieg ciąży bowiem decyduje, jak dalej będzie się rozwijał noworodek.

Badania w ciąży Zalecenia i indywidualne wykonania

Polskie Towarzystwo Ginekologiczne wydaje specjalistyczne zalecenia do wykonania badań u każdej ciężarnej oraz do ich wy-

11-14

11.–14. t y dz ień Koniecznie zalecane wykonanie badania USG „gene-

konania w sytuacji konkretnych powikłań przebiegu ciąży. Jednak

tycznego” w celu określenia parametrów ryzyka wad

to lekarz prowadzący decyduje o poszerzeniu spektrum badań

genetycznych. Można je uzupełnić o dalsze badania

laboratoryjnych lub USG oraz innych badań specjalistycznych

odpowiednich markerów we krwi (test podwójny –

w razie pojawienia się ryzyka wystąpienia różnych powikłań.

białko PAPP-A oraz Beta-HCG). Dane te są następnie analizowane cyfrowo i otrzymujemy wynik okre-

<10

D o 10 . t yg odn i a c i ą ż y

ślający stopień pojawienia się ewentualnego ryzyka poszczególnych, różnych wad genetycznych. Dalsze

Wykonanie badań laboratoryjnych u ciężarnych zaleca

postępowanie wyjaśniające stopień ryzyka po konsul-

się do 10. tygodnia ciąży. Wcześniej też powinna się od-

tacji w poradni genetycznej można uzupełnić o zabieg

być pierwsza wizyta u ginekologa. Podczas każdej wizyty

diagnostyczny. Takim zabiegiem jest amniopunkcja

lekarz mierzy masę ciała i ciśnienie krwi ciężarnej. Jeśli

z pobraniem komórek jaja płodowego z łożyska pło-

już otrzymamy wyniki badań laboratoryjnych i USG,

du. Pozwala to ostatecznie określić i nazwać możli-

można je wpisać do karty ciąży. Zalecane badania pod-

wość istnienia nieprawidłowości genetycznych.

stawowe niezbędne do wykonania to: określenie grupy

Zawsze co 4. tygodnie należy wykonać badanie mo-

krwi i czynnika Rh oraz odczynu Coombsa, morfologia,

czu. Umożliwia to ewentualne wczesne leczenie zabu-

badanie ogólne moczu, poziom glukozy na czczo i VDRL.

rzeń, zanim pojawią się objawy. Szczególnie jeśli cię-

Jeśli w rodzinie występuje cukrzyca, można wykonać test

żarna choruje na nadciśnienie, badanie uzupełnia się

tolerancji 75 g glukozy, aby odpowiednio wcześnie włą-

o posiew moczu. Są takie sytuacje, kiedy ciężarna czu-

czyć adekwatne postępowanie dietetyczne. Do badań za-

je się dobrze, ale po badaniach pojawia się koniecz-

lecanych należy badanie HIV, HCV, badanie (IgG i IgM)

ność leczenia, aby nie dopuścić do ryzyka pojawienia

toksoplazmozy, różyczki oraz CMV.

się patologii i powikłań.

www.dobra-mama.pl

REKLAMA

15-20

15 . – 2 0 . TY DZIEŃ W tym

czasie

wykonuje

się

morfologię

i bada-

nie ogólne moczu oraz określa poziom przeciwciał anty-Rh. Badanie można uzupełnić testem potrójnym – Beta-HCG, Estriol i AFP, jeśli istnieje zagrożenie pojawienia się wad genetycznych.

24-26

24 . – 2 6 . t ydzi e ń Jednym z najważniejszych badań w drugiej połowie ciąży jest badanie testu tolerancji 75 g glukozy, jako że od tego czasu następuje włączenie się łożyska w metabolizm glukozy. Można w ten sposób wykryć zaburzenie tolerancji i rozpocząć ewentualne leczenie. Po określeniu poziomu glukozy na czczo ciężarna wypija 75 g glukozy i pozostając w laboratorium, ma oceniany poziom glukozy po godzinie i po dwóch. Nierozpoznanie i nieleczenie zaburzeń tolerancji glukozy może się skończyć wysokim wzrostem masy ciała ciężarnej, jak i noworodka. Może to bardzo wikłać przebieg ciąży i sam poród. Ciężko bowiem jest urodzić fizjologicznie dziecko, które waży powyżej 4000 g. W tym też czasie wykonuje się tzw. USG połówkowe, aby ocenić wszystkie najdrobniejsze elementy prawidłowego rozwoju płodu. W razie wątpliwości można samodzielnie zdecydować się na wykonanie drogich badań markerów we krwi ciężarnej określających ryzyko wad genetycznych. Jednak każdą decyzję warto konsultować z lekarzem prowadzącym.

27-32

27. –3 2 . t ydz i e ń Pomiędzy tymi tygodniami ciąży wykonuje się badanie poziomu przeciwciał anty-Rh, morfologię i badanie ogólne moczu. W 28.–30. tygodniu ciąży można też zaproponować podanie immunoglobiny anty-D ciężarnym z Rh ujemnym bez przeciwciał anty-D. W grupie ciężarnych ze zwiększonym ryzykiem populacyjnym lub indywidualnym ryzykiem wykonuje się badanie VDRL, HIV, HCV. Natomiast warto wykonać posiew z pochwy w kierunku paciorkowców beta-hemolizujących. Odpowiednie postępowanie podczas porodu niweluje ryzyko infekcji u noworodka.

37-39

37. –3 9. t ydzi e ń Wtedy wykonuje się obowiązkowo badanie ogólne moczu. W razie stwierdzenia wskazań w ostatnich tygodniach ciąży można wykonać badanie USG, aby ocenić masę płodu, oraz badanie KTG.

>40

P o 4 0 . t yg o d n i u Koniecznie wykonuje się badanie KTG, aby określić możliwość oceny zaburzeń przepływu matczyno-płodowego i ich wpływ na stan płodu. W razie wątpliwości badaniem testem oksytocynowym można zdecydować o konieczności ukończenia ciąży.

dr n. med. Tadeusz Oleszczuk, ginekolog-położnik, tadeuszoleszczuk.pl, fb.com/drtadeusz Hemocal. Lek łagodzący ból, świąd oraz pieczenie towarzyszące żylakom odbytu. Zastosowany ekstrakt z nagietka lekarskiego uszczelnia i wzmacnia naczynia krwionośne, działa przeciwzapalnie i przeciwświądowo oraz przyspiesza gojenie się uszkodzonej błony śluzowej odbytnicy. Dostępny w aptekach bez recepty. Ok. 8 zł, Farmina Sp. z o.o., farmina.pl

ciąża i poród

Ile waży brzuszek? Masa dziecka obliczana podczas ciąży

CHROMA STOCK

Patrząc, jak mijają kolejne tygodnie ciąży, zastanawiamy się, ile teraz waży nasze dziecko. Czasem trudno jest to określić, zwracając uwagę jedynie na wysokość dna macicy. Szczególnie jeśli masa ciała ciężarnej nie rośnie albo zwiększa się szybciej lub wolniej. Jednym z najważniejszych badań w ciąży jest ocena rozwoju płodu

mniejsza niż dwa odchylenia standardowe poniżej średniej dla określo-

w obrazie USG. Jeszcze trzydzieści lat temu, gdy pierwsze aparaty poje-

nego czasu trwania ciąży – po prostu jest ono za małe w danym tygodniu

dynczo zaczęły się pojawiać w szpitalach, nie mieliśmy różnych syste-

ciąży. Masa prawidłowo rozwijającego się i urodzonego noworodka po-

mów analizy danych czy programów automatycznie obliczających pa-

winna mieścić się w przedziale od 10. do 90. percentyla. Określenie masy

rametry. Obecnie na podstawie pomiarów poszczególnych odległości

ciała noworodka w powiązaniu z cechami niedożywienia pozwala zakwa-

czy obwodów możliwa jest ocena masy ciała dziecka.

lifikować rozpoznanie do IUGR. Jeśli noworodek nie wykazuje cech nie-

Schemat badania USG w ciąży zawiera ścisłe szczegółowe wskaza-

dożywienia, a jego masa ciała jest mniejsza niż 10 percentyli, wtedy taki

nia do określonych obliczeń. Lekarz specjalizujący się w ocenie obra-

stan jest określany jako mały dla wieku ciążowego. Istnieje także określe-

zu USG ciąży postępuje krok po kroku, zatrzymując obraz na poszcze-

nie niskiej masy urodzeniowej, jeśli masa ciała noworodka wynosi poni-

gólnych strukturach anatomicznych, aby dokonać określonych pomia-

żej 2500 g.

rów. Sprawdza takie właściwości, jak obwód jamy brzusznej na określo-

IUGR najczęściej jest związane z zaburzeniami funkcji łożyska. Mogą one

nej wysokości, obwód czaszki, wymiar dwuciemieniowy, długość kości

mieć różnorodne przyczyny, od infekcji poprzez zaburzenia hormonal-

udowej. Na tej podstawie program analizujący wprowadzone parame-

ne i metaboliczne. Na IUGR wpływ mają także: geny, czynniki płodo-

try oblicza masę płodu w zakresie około 200 g odchylenia do dokład-

we i choroby matki. Przyczynę opóźnionego wzrastania płodu pomogą

nej wartości.

nam poznać odpowiednie badania laboratoryjne. Wykonanie badań USG w określonych tygodniach ciąży pozwala wcześnie zauważyć zagrożenie

Gdy dziecko rośnie zbyt wolno

i włączyć leczenie przyczynowe.

Obserwacje zwolnionego lub opóźnionego wzrostu dziecka określa się mianem IUGR (intrauterine growth retardation). Wewnątrzmacicz-

Uwaga na cukier

ne opóźnienie wzrostu płodu prowadzi do zwiększonego ryzyka zabu-

Gospodarka metaboliczna i hormonalna ciężarnej ma wpływ na masę

rzeń rozwoju lub nawet śmierci dziecka. O IUGR możemy mówić, gdy

ciała płodu. Bardzo często zdarza się, że jeśli dochodzi do zaburzeń tole-

masa ciała dziecka oceniana przez algorytmy podczas badania USG jest

rancji glukozy, każda kolejna ciąża kończy się wzrastającą masą ciała noworodka. Jeśli w takiej sytuacji w ciągu następnych 25–30 lat kobieta nie zmieni przyzwyczajeń dietetycznych, może to prowadzić do wystąpie-

Warto wiedzieć Prawidłowa masa w tabelach rozwoju ciąży

konuje się standardowo test tolerancji 75 g glukozy w oznaczeniach: na czczo, po jednej godzinie i po dwóch godzinach.

kształtuje się następująco:

Jak widać, w trakcie rozwoju ciąży masa ciała wzrasta najszybciej w trze-

•

10. tydzień – 5 g

cim trymestrze. Podlega to ocenie w trakcie badania USG i jest wykładni-

•

15. tydzień – 50 g

kiem prawidłowego rozwoju płodu. Jeśli jednak stwierdza się niedowagę

•

20. tydzień – 250 g

lub nadmierną masę ciała, ma to wpływ na dalsze postępowanie diagno-

•

25. tydzień – 700 g

styczne czy konsekwencje co do sposobu zakończenia ciąży. Często bo-

•

30. tydzień – 1400 g

wiem jeśli masa ciała dziecka przekracza 4000 g, może stanowić to utrud-

•

35. tydzień – 2250 g

nienie podczas porodu fizjologicznego, a wtedy lekarz na sali porodowej

•

nia ryzyka cukrzycy typu II. Aby to stwierdzić, po 20. tygodniu ciąży wy-

www.dobra-mama.pl

40. tydzień – ok. 3500 g

decyduje się wykonać cięcie cesarskie.

dr n. med. Tadeusz Oleszczuk, ginekolog-położnik, tadeuszoleszczuk.pl, fb.com/drtadeusz

ARTYKUŁ SPONSOROWANY

DBAJĄC O SIEBIE – DBASZ O RODZINĘ

Kilka słów o cytologii szyjki macicy Badania przesiewowe służące wykrywaniu chorób nowotworowych przeznaczone są dla zdrowej populacji. Dzięki programom rządowym są wykonywane nieodpłatnie. Celem diagnostyki jest przebadanie jak największej liczby osób, dzięki czemu możliwe staje się wykrycie choroby nowotworowej na wczesnym etapie przed pojawieniem się pierwszych objawów. Dzięki temu w krajach Europy Zachodniej oraz skandynawskich notuje się

prawidłowego wyniku dalsza diagnostyka prowadzona jest już w ciąży. Nale-

zdecydowanie mniejszy odsetek osób w zaawansowanym stadium choroby no-

ży podkreślić fakt, że rak szyjki macicy jest najczęściej występującym nowo-

wotworowej. W ginekologii do badań przesiewowych można zaliczyć mammo-

tworem w ciąży.

grafię (50–69 r.ż.) oraz badanie cytologiczne szyjki macicy (25–59 r.ż.).

Niestety, problem z prowadzeniem badań przesiewowych ujawnia się szczególnie po połogu. Matka koncentruje się na swoim dziecku, co może nieko-

Czym jest cytologia?

rzystnie wpływać na jej zdrowie. Często cytologia jest zaniedbywana i wyko-

Cytologia szyjki macicy to pobranie komórek z zewnętrznej części szyjki ma-

nywana albo przy kolejnej ciąży, albo po kilku bądź kilkunastu latach.

cicy oraz z kanału szyjki. Przeznaczona do tego celu specjalna szczoteczka ma

W przypadku prawidłowych wyników cytologia może być pobierana co 3 lata,

kształt umożliwiający dotarcie do najbardziej newralgicznych miejsc w obrębie

aczkolwiek rozsądne wydaje się coroczne wykonanie tego badania. U niektó-

tarczy oraz kanału szyjki macicy. Badanie wykonywane jest we wzierniku na fo-

rych kobiet w przypadkach stwierdzenia obecności wirusa HPV cytologia po-

telu ginekologicznym. Pobrany materiał utrwalany jest na szkiełku mikrosko-

winna być wykonywana częściej. Wirus HPV (Human Papilloma Virus – wi-

powym i poddany analizie mikroskopowej.

rus brodawczaka ludzkiego) jest inicjatorem rozwoju dysplazji szyjki macicy.

Istnieją dwie klasyfikacje wyników badań cytologicznych:

Jego obecność w komórkach szyjki macicy prowadzi do szybszej transforma-

– wg Papanicolau z podziałem na 5 grup

cji, więc do rozwoju choroby nowotworowej może dochodzić w zdecydowanie

– nowo powstała klasyfikacja w systemie Bethesda z dokładną charakterystyką

krótszym czasie w porównaniu do zdrowej populacji.

rozmazu komórek pochodzących z poszczególnych tkanek Każdy wynik powinien być skonsultowany z ginekologiem. Niekiedy w przy-

Warto pamiętać o kontrolnej cytologii

padku stwierdzenia infekcji konieczne może być włączenie celowanego leczenia

Badanie to pozwala na wykrycie nieprawidłowości w obrębie szyjki macicy.

przeciwzapalnego. W momencie rozpoznania dysplazji cytologicznej postępo-

Im wcześniej wykryta patologia, tym bardziej oszczędzający jest zakres ewen-

wanie jest różne w zależności od jej stopnia.

tualnych działań operacyjnych. Wycięcie patologicznej zmiany zapobiega jej transformacji nowotworowej.

Kiedy pobierać?

Rak szyjki macicy to szósty pod względem częstości zachorowania nowotwór

Pierwsze badanie powinno odbyć się do trzech lat od inicjacji seksualnej. Ła-

występujący u kobiet. Do czynników ryzyka rozwoju choroby oprócz wcze-

twość wykonania cytologii oraz jej nieduży koszt to idealne cechy, jakie powin-

snej inicjacji seksualnej, dużej liczby partnerów seksualnych, infekcji wirusem

no mieć badanie przesiewowe. Jak jest jednak z jego rozpowszechnieniem? Nie-

HPV zalicza się wielorództwo (dużą liczbę porodów siłami natury). Szczególny

stety, tylko co piąta Polka zgłasza się na kontrolne badania przesiewowe. Zwykle

wzrost zachorowalności na raka płaskonabłonkowego szyjki macicy powodu-

są to wizyty w okresie starania się o ciążę. Po urodzeniu dziecka spada odsetek

je palenie papierosów.

kobiet zgłaszających się na kontrolę ginekologiczną.

W zależności od stopnia zaawansowania choroby nowotworowej postępowa-

Badanie cytologiczne szyjki macicy nie powinno być wykonywane w trakcie

nie jest odmienne. We wcześniejszych stadiach możliwe jest leczenie opera-

krwawienia miesiączkowego. Najlepszym momentem do pobrania komórek

cyjne, z ewentualną uzupełniającą radioterapią. W przypadkach bardziej za-

z szyjki macicy jest okres między 10. a 20. dniem cyklu. Zaleca się, aby dwa dni

awansowanych leczenie opiera się na chemioterapii i radioterapii. Niestety,

przed badaniem nie współżyć, nie stosować globulek ani innych środków do-

każda z wyżej podanych form terapii niesie za sobą liczne powikłania.

pochwowych, unikać irygacji pochwy. Po badaniu może pojawić się niewielkie plamienie, nawet do kilku dni od wizyty. Spowodowane jest ono podrażnieniem delikatnej powierzchni szyjki macicy przez zakończenia szczoteczki. Dolegliwość ustępuje samoistnie i nie wymaga leczenia. Cytologia w ciąży i po połogu

Pamiętaj! Robiąc kontrolną cytologię – dbasz nie tylko o siebie, ale też o swoją rodzinę. Rozpoznanie na wczesnym etapie choroby pozwala na jej całkowite wyleczenie. A Twoja rodzina zyskuje spokój i brak obaw o Twoje zdrowie.

Dzięki wprowadzonym rekomendacjom u każdej ciężarnej pobierana jest kontrolna cytologia szyjki macicy na jednej z pierwszych wizyt. W przypadku nie-

lek. Magdalena Bizoń-Szpernalowska, kwiatkobiecosci.pl

CHROMA STOCK

ciąża i poród

Ważne

MIKROELEMENTY

Dostarczając sobie w diecie codzienną porcję węglowodanów, tłuszczów i białek, trzeba pamiętać, że równie ważne jest odpowiednie stężenie witamin i minerałów. Są to części składowe enzymów, które biorą udział w przemianach każdej komórki.

Wszystko jest dobrze, jeśli spożywamy odpowiednio dużo surowych

życie nie może poczekać czy zgłaszać zapotrzebowania na określone

warzyw i owoców, a nasza dieta jest urozmaicona. Mamy wtedy szan-

składniki. To ciężarna powinna zadbać o to, aby jej dieta była jak najbar-

sę na optymalną ilość w organizmie wszystkich ważnych dla zdrowia

dziej urozmaicona i zawierała wszystkie potrzebne witaminy i minerały.

czynników.

Wszystkie witaminy i minerały biorą udział w setkach reakcji meta-

Na każdym etapie naszego życia zapotrzebowanie na określone skład-

bolicznych komórek i ich niedobór lub nadmiar może objawiać się na

niki jest różne, a ciąża stanowi wyjątkową pod tym względem sytuację.

wiele sposobów. Osłabienie, anemia czy zaniżona waga mogą być spo-

Warto przygotować organizm do zwiększonego wysiłku oraz zapotrze-

wodowane brakiem różnych związków. Jedynie odpowiednio zbilanso-

bowania na witaminy i mikroelementy. Szybko rozwijające się nowe

wana, zróżnicowana i bogata w świeże warzywa i owoce dieta ma szan-

www.dobra-mama.pl

jod

Wszystkie witaminy i minerały biorą udział w setkach reakcji metabolicznych komórek i ich niedobór lub nadmiar może objawiać się na wiele sposobów.

Największy gruczoł wydzielania wewnętrznego, jakim jest tarczyca, potrzebuje jodu do produkcji tyroksyny –

Dla całej rodziny

hormonu, który działa na wszystkie komórki człowieka. Zaburzenia pracy tarczycy mogą odbić się na zdrowiu kobiety, ale też mają wpływ na przebieg ciąży, na płód i często sam poród. W niedoczynności tarczycy często występują zaparcia, a termin porodu ulega przesunięciu o co najmniej tydzień. Natomiast nadczynność tarczycy u ciężarnej może doprowadzić do trudności w prawi-

sę zabezpieczyć nasz organizm przed niedo-

dłowym powstaniu tarczycy u płodu. Jod naturalnie wy-

borami. Warto pamiętać, że zbyt długa i in-

stępuje w owocach morza. Dobrym jego źródłem są śle-

tensywna obróbka termiczna żywności też po-

dzie lub sardynki. U każdej ciężarnej oceniamy funk-

zbawia ją witamin. Wydaje się, że jedynie za-

cję tarczycy, wykonując pomiar stężenia TSH w surowi-

mrażanie albo liofilizacja pozwalają zacho-

cy krwi.

wać najwięcej cennych witamin w przechowywanej żywności. Długi termin ważności też

witamina d

zwykle świadczy o małej wartości witamino-

Najlepiej przebywać kilka godzin dziennie na słońcu,

wej pokarmu. Warto jeść świeże, nieprzetwo-

jednak ani obecny tryb życia, ani klimat nie stwarza-

rzone lub niskoprzetworzone produkty. Duża

ją optymalnych warunków do skórnej syntezy tej wita-

ilość błonnika w warzywach i owocach umoż-

miny, odpowiedzialnej za gospodarkę wapniowo-fos-

liwia utrzymanie odpowiedniej mikrobio-

foranową tak matki, jak i dziecka. Witamina D działa

ty jelit z odpowiednio dużym udziałem bak-

na układ kostny, nerwowy, mięśniowy, immunologicz-

terii kwasu mlekowego, które produkują dużą

ny i rozrodczy. Niedobór objawia się krzywicą, zaburze-

część potrzebnych nam witamin, ułatwiają

niami autoimmunologicznymi, neurologicznymi i mię-

wchłanianie minerałów i wzmacniają odpor-

śniowymi oraz spadkiem odporności. Najwięcej tej wi-

ność ciężarnej na wiele sposobów.

taminy zawierają tran i ryby morskie oraz ser, żółtka jaj

Jeśli jednak codzienna dieta kobiety jest dale-

i wątróbka.

Niegazowana woda źródlana dla niemowląt i dzieci, o niskim stopniu mineralizacji i małej zawartości sodu. Dopasowana do małych rączek składem i wygodnym opakowaniem - 0,5 l Mama i ja sport oraz nowość Mama i ja mini 0,33 l. MAMA I JA, wodadladziecka.pl

ka od optymalnej, żyje ona w stresie, prowadzi siedzący tryb życia lub jest otoczona przez

Żelazo

osoby palące, warto, by odpowiednio wcze-

Żelazo jako składnik hemoglobiny bierze udział w od-

śniej przygotowała się do ciąży. Każda osoba

dychaniu tkankowym, zapobiegając niedokrwistości.

indywidualnie powinna przeanalizować swoją

Dzięki niemu oraz aktywności fizycznej tkanki są sku-

sytuację i w razie potrzeby dodatkowo wspo-

tecznie dotlenione. Oceniając wartość hemoglobiny

magać się specjalnymi preparatami. Wybór

w surowicy krwi, wiemy, czy występuje anemia u cię-

jest różnorodny: od suplementów zawierają-

żarnej i jeśli podejrzenie się potwierdza, wtedy zaleca

cych pojedyncze witaminy po wielowitami-

się przyjmowanie preparatów żelaza. Często też po po-

nowe preparaty wzbogacone o mikroelemen-

rodzie na skutek zwiększonej utraty krwi wzrasta zapo-

ty, o różnym procentowym składzie. Kobiety

trzebowanie na żelazo. Najlepszym źródłem żelaza są:

w ciąży mogą znaleźć w aptekach suplemen-

mięso, ryby, twaróg, orzechy oraz warzywa strączkowe.

Sok bananowo-jabłkowy Limenita. Wysokiej jakości tłoczony na zimno sok ze świeżych owoców, który znajdziesz w lodówkach dobrych sklepów. Limenita w bananowo-jabłkowej odsłonie to bogate źródło błonnika i kwasu foliowego, tak istotnego w diecie kobiet w ciąży. Ok. 6 zł/ 750 ml, limenita, limenita.com

ty z odpowiednio dobranymi składnikami dla kolejnych trymestrów ciąży, ale i także do sto-

magnez

sowania po porodzie, gdy mama karmi dziec-

Bolesne skurcze łydek, które czasem mogą dokuczać

ko piersią.

w ciąży, mogą być spowodowane niedoborem magnezu. Zwiększone zużycie czy „wypłukiwanie” magnezu

kwas foliowy

z organizmu potrafi szybko prowadzić do objawów nie-

Większość przyszłych mam zwykle zdaje so-

doboru: drgania powiek, drętwienia i mrowienia dło-

bie sprawę z roli, jaką pełni kwas foliowy, któ-

ni, zaburzenia snu, koncentracji czy wypadania włosów.

ry jest szczególnie potrzebny w szybko mno-

Magnez jest składnikiem wielu enzymów, ale też bierze

żących się komórkach. Takie zwiększone za-

udział w przewodnictwie nerwowo-mięśniowym. Ob-

potrzebowanie występuje zwłaszcza w pierw-

jawy niedoboru magnezu mogą być więc bardzo róż-

szych tygodniach ciąży. Kwas foliowy zapo-

norodne. Od uczucia kołatania serca, poprzez mdłości,

biega uszkodzeniom cewy nerwowej płodu.

biegunki, zaburzenia snu, na nocnych potach czy trud-

Występuje w warzywach liściastych, takich

nościach w koncentracji i depresji kończąc. Najbogat-

jak szpinak czy kapusta. Warto zatem miesiąc

sze źródło magnezu to oczywiście gorzkie kakao, ale też

przed planowaną ciążą odpowiednio się od-

gorzka czekolada, kasza gryczana, orzechy laskowe czy

żywiać lub przyjmować preparat kwasu folio-

płatki owsiane.

wego przynajmniej do piątego tygodnia ciąży – szczególnie powinny zwrócić na to uwagę kobiety, które wcześniej stosowały środki antykoncepcyjne.

dr n. med. Tadeusz Oleszczuk, ginekolog-położnik, tadeuszoleszczuk.pl, fb.com/drtadeusz

Plusssz Junior Elektrolity + Multiwitamina. Tabletki musujące o smaku pomarańczowym, zawierające zestaw elektrolitów odpowiedzialnych za prawidłowe wchłanianie wody do organizmu. Zawarte w nich sód, potas, magnez pomagają w prawidłowym funkcjonowaniu mięśni, układu nerwowego, utrzymaniu prawidłowego ciśnienia krwi. Polecany jest dla dzieci od 3. roku życia. Ok. 11 zł, POLSKI LEK S.A., plusssz.pl

www.dobra-mama.pl

NIEZBĘDNIK Balony na chrzest Błękitny Wózeczek. Zdobione dwustronnym nadrukiem. 7,98 zł/opak., LEON KAMELEON, leonkameleon.pl

Obrazek srebrny z Aniołem Stróżem. Produkcja włoska. Srebrna płaskorzeźba osadzona w drewnie. W komplecie spersonalizowana dedykacja. Prezent dedykowany na chrzest. 139 zł, MurRano, murrano.pl

Wyjątkowy

dzień chrztu

Album Pierwszego Roku. Radosne chwile spędzone razem z dzieckiem są niezwykle ulotne. W zachowaniu ich magii pomoże Album Pierwszego Roku — jedyna w swoim rodzaju księga na pamiątkowe wpisy i zdjęcia. Kolorowa i bajeczna szata graficzna stanowi idealne tło dla zdjęć malucha. BABYBOOM, babyboom.net.pl

Wybierasz się na chrzest i zastanawiasz się co podarować maluszkowi, aby pamiątka pozostała z nim na długo? A może nie wiesz, w co ubrać swoje dziecko w ten ważny dzień?

Sukienka New Royal w dwóch kolorach: ecru i pudrowy róż. Idealna na chrzest, roczek i ważne uroczystości. Rozmiary 68-146. 139 zł, LOVEMADE, lovemade.pl

Talerzyki papierowe Hello Baby. Złoty nadruk, szerokość 23 cm. 9,90 zł/8 szt., GODAN, godanparty.pl

Kocyk dziany. Miękki kocyk z certyfikowanej bawełnianej przędzy. Lekki i przewiewny, gwarantuje cyrkulację powietrza i dobrze sprawdzi się nawet latem. Odpowiedni jako pierwszy kocyk, a posłuży maluchowi na dłużej. Piękny ażurowy splot i ciekawy kolor. 139 zł, PINK NO MORE, pinknomore.pl

Duża karuzela z pozytywką na 7 zdjęć i dowolną dedykacją na metalowej tabliczce. Pozytywka wygrywa melodię Twinkle Twinkle Little Star. Wymiary pozytywki: wysokość: ok. 22,5 cm, średnica: ok. 14,5 cm 199 zł, ALECHRZEST.PL, alechrzest.pl

Każde wielkie wydarzenie w życiu dziecka jest wyjątkowo piękne i niezapomniane. Uwiecznij je w ramce w raz z odciskiem rączek niemowlaka. Baby Boom, babyboom.net.pl www.dobra-mama.pl

Album drewniany Chrzest Święty. Ilość zdjęć do zamieszczenia ok. 160 - 10 x 15 lub 40 - 15 x 21 cm. 119,90 zł, empik foto, empikfoto.pl

BOX. Pamiątkowe etui na akcesoria chrztu świętego z grawerem. Opakowanie z motywem chrztu świętego oraz dołączoną pamiątką, która zawiera najważniejsze daty z uroczystości oraz metryczkę. FABRYKA ŚWIEC, e-swiece.pl

Zestaw prezentowy Magnolie z szarym Elite. Poduszka antywstrząsowa motyl, płaska poduszka i kocyk, uszyte z certyfikowanej bawełny i miękkiego polaru minky. Dostępny w wielu wzorach. 199 zł, BABY STARS, baby-stars.pl

Buty Cloudy Moonie’s. najbardziej naturalny, zaraz po chodzeniu boso, sposób na prawidłowy rozwój stopy, otulonej jedynie mięciutką, oddychającą skórą. Zostały wykonane z naturalnej skóry koziej, która jest wyjątkowo cienka, miękka i jednocześnie trwała. LA MILLOU, lamillou.com

Buty Attipas Corsage Beige dla dziewczynek na specjalne okazje. Klasyczny fason w połączeniu z klasyczną kolorystyką bieli i delikatnego beżu powodują, że ten model jest wyjątkowo szykowny i idealnie sprawdzi się na każdą, nawet najbardziej elegancką okazję (np. chrzest), dla twojej małej damy. Są ultralekkie i miękkie, a do tego wykonane z nietoksycznych materiałów. 94,90 zł, ATTIPAS, attipas.pl

2 w 1 Kocyk. Zawiązywany bawełnianą wstążką, dzięki czemu pełni funkcję rożka. Połączenie tkaniny bawełnianej z pluszem minky w uniwersalnym białym kolorze. BAJKOWY POKOIK, bajkowypokoik.pl

Księga wpisów w postaci obrazu - rama 3D z 60 sercami, stojakiem i pudełkiem na serduszka. Idealna pamiątka z chrztu świętego. 129 zł, Cartalia, pakamera.pl

Pluszowe misie, króliki i maskotki - zwierzaki. Z haftowanym napisem lub metryczką z danymi urodzin. Personalizowane wg życzenia Klienta. Dowolne kolory nici. Od 79 zł, MÓJMISIO, mojmisio.com

Komplet mama i córka idealny na chrzest, roczek itp. Dwa kolory: ecru i pudrowy róż. Rozmiary dziecięce od 68/74, wersja dla mamy również z opcją karmienia. 350 zł, LOVEMADE, lovemade.pl REKLAMA

NIEZBĘDNIK Prześcieradła do gondoli kosza 2pak. Powstały z myślą o komforcie maluszka. Przyjemna certyfikowana dzianina bawełniana nie traci swojej miękkości, kształtu i elastyczności nawet po długim użytkowaniu i wielu praniach. Pasuje do wózka gondoli i do koszy Mojżesza. 89 zł, PINK NO MORE, pinknomore.pl

WAKACYJNA podróż samolotem

Do bagażu podręcznego nie spakujesz dużo rzeczy. Wybierz najbardziej potrzebne.

Wybierając się w podróż samolotem zadbaj nie tylko o dziecko, ale także o siebie. Sprawdź o czym nie zapomnieć.

Mimijumi butelka. Zaprojektowana z myślą o naturalnym podaniu mleka mamy w czasie karmienia piersią, gdy mama z jakiegoś powodu nie może nakarmić maluszka, ale też by ułatwić przestawienie dziecka z karmienia piersią na karmienie mieszane lub butelkowe. 91-105 zł, KIDY, kidy.pl/mimijumi

Torba Basic So City! Modna miejska torba dla mamy. Ma aż 11 kieszeni, a boczne paski umożliwiają mocowanie do dowolnego modelu wózka. W komplecie mata do przewijania. 112,90 zł, BABYONO, babyono.com

2. Komplet Velvet. Zestaw kocyka o wymiarach 75x100 cm oraz poduszeczki 35x30 cm. Dostępny m.in. w fantastycznym wakacyjnym wzorze z flamingami, który jest modnym zestawieniem wzorzystej bawełny z bardzo przyjemnym w dotyku velvetem. sensillo, sensillo.pl

3. tołpa sebio. Codziennie zapobiega niedoskonałościom, oczyszcza, odświeża i matuje, naturalnie chroni i wzmacnia skórę wrażliwą. 29,99 zł/400 ml, TOŁPA, tolpa.pl

DLA MAMY 1. Sea-Band angielskie opaski akupresurowe. Niwelujące mdłości i nudności związane z chorobą lokomocyjną w wersji dla dorosłych i dzieci (pow. 3 roku życia) wielokrotnego użytku, testowane klinicznie. Efekty odczuwalne są nawet po kilku minutach. Bez lekarstw = brak skutków ubocznych. Producent gwarantuje pacjentom 100% satysfakcji lub zwrot gotówki. Akcja promocyjna trwa do 31.12.2019 r. Sea-Band, opaskinanudnosci.pl 2. Sukienka dla karmiącej. Dżersejowa sukienka bez rękawów z mieszanki modalu i bawełny. Szeroki dekolt i praktyczny wewnętrzny top ułatwiający karmienie. Odcinana talia, sznurek. 99,99 zł, H&M Mama, hm.com/pl 3 Kura Babci Dany. Designerska, wielofunkcyjna poduszka, powstała w myślą o karmieniu, ale szybko okazało się, że ma wiele innych zastosowań. Używana jest zarówno jako maskotka, poduszka do spania, podpórka pod laptopa, poduszka podróżna czy poduszka na kanapę, a także poduszka do karmienia niemowląt. 99-119 zł, la millou, lamillou.com

4. Walizka Duża ABS Gravitt. Walizka wykonana z odpornego na uszkodzenia i zarazem lekkiego tworzywa ABS PLUS. Wymiary: wys. 75 x szer. 48 x gł. 29 cm. 109 zł, gravitt, emag.pl www.dobra-mama.pl

DLA MALUCHA 1. Moja pierwsza książeczka. Wykonana z miękkiego materiału o trwałych kolorach. Sprawdzona pod kątem zawartości substancji szkodliwych. 18,99 zł, Babydream, rossmann.pl 2. Tron nocnik jednorazowy. Dzięki swoim rozmiarom z łatwości zmieści się w torebce, a kiedy u twojego dziecka pojawi się potrzeba, po prostu rozkładasz, używasz, składasz i wygodnie przenosisz do kosza. ZAPA, zapa.eu 3. MegaPANDA. Generator szumu i termofor z pestek wiśni w jednym! Sposób na kolkę i spokojny sen. BABY SENSES, babysenses.pl 4. Smoczek z termometrem Canpol babies. Pozwala skutecznie i bezstresowo zmierzyć temperaturę dziecku. Został wykonany z ciekłego silikonu, dzięki czemu jest bezpieczny i odporny na stłuczenie. Prosty odczyt cyfrowy poinformuje o temperaturze ciała dziecka. Ok. 20 zł, CANPOL Sp. z o.o., canpolbabies.com

Elżbieta Szeliga

fizjoterapeuta metody NDT-Bobath 40 lat pracy z niemowlętami i małymi dziećmi attipas.pl

Najlepsze pierwsze buty dla dziecka? Kiedy dziecko przechodzi z etapu czworakowania w pozycję pionową, zaczyna chodzić przy meblach i rozpoczyna samodzielne stawianie pierwszych kroków, wtedy ważne jest dobranie odpowiedniego obuwia. Dobrym rozwiązaniem na pierwsze buty są buty Attipas wykonane z gumy. To świetne wsparcie dla małych nóżek, które bardzo mocno pracują, podczas nieustannych zmian pozycji i aktywności dziecka. dzięki takiemu obuwiu stopy nie ślizgają się na śliskiej podłodze. Idealny kształt wspomaga ustawienie stopy poprzez głębokie ustawienie jej z dosyć wysokim kołnierzem, który pomaga w ustabilizowaniu pięty w pionie. A przy tym jest szeroko zarysowana przestrzeń dla stopy, zwłaszcza w obrębie palców. W takich butach dla dzieci nie ma ciasnych szwów dookoła stopy, które mogą dawać stopie poczucie ściągania, powodując przynajmniej dyskomfort. To bardzo istotny element pozwalający stopie na manewr podwinięcia palców, który pozwala w przyszłości na przejście stopy w odbicie z palca przy bardziej zaawansowanym chodzie. Elastyczna budowa umożliwia też skręcanie się stopy na długości, co z kolei jest niezwykle ważnym elementem wypracowującym stopniowe tworzenie się łuku długiego i wysklepienia podeszwy stopy.

5. Opaska imienna SOS. Dzieci lubią przygody, a dla rodziców to najgorszy koszmar, gdy stracą z oczu swoje pociechy. Na plaży, w parku czy też na zakupach. To się może zdarzyć wszędzie. Dzięki opasce imiennej twoja pociecha szybko znajdzie drogę do ciebie. 23,49 zł, OZNACZONE, oznaczone.pl 6. Letnia kolekcja Attipas Marin. Dla małych odkrywców wodnych przygód Attipas przygotował kolekcję trzech modeli w marynarskie wzory. Modne pasy o różnych wzorach idealnie wpasują się w nadmorski klimat. Dostępne w rozmiarach od S do XXXL. 79,90 zł, ATTIPAS, attipas.pl REKLAMA

MODA I URODA

MAMA FIT Ciąża to czas zmian w życiu każdej kobiety. Zmienia się jej psychika, ciało, nieraz podejście do wielu spraw, które wcześniej było zupełnie inne. Zmienia się także otoczenie, w którym kobieta ciężarna funkcjonuje.

SPORTOWA MAMA Rozmiary: A-H, 65-105. Biustonosz sportowy Momentum 5529, 249 zł, Anita Active, anita.com

Członkowie rodziny, przyjaciele, koledzy z pracy zaczynają ją traktować

Dodatkowo działające hormony, które z jednej strony mają utrzymać cią-

w szczególny sposób. Ograniczają jej prace domowe, wyręczają z robie-

żę, z drugiej przygotowują organizm do porodu, wpływają na rozluźnie-

nia zakupów i usługują na każdym kroku. Jest to miłe i ma uzasadnienie

nie układu więzadłowo-stawowego. Sprzyja to kolejnym bólom i przecią-

w I trymestrze ciąży, kiedy większość kobiet źle się czuje, są słabe i senne.

żeniom. Dlatego kobieta ciężarna powinna być aktywna fizycznie.

Sytuacja zmienia się później, gdy burza hormonalna uspokaja się, a kobie-

Co to jest zdrowy ruch?

ty naprawdę są silne i mają dużo zapału do pracy. Wszystko należy umieć

Zdrowy ruch to rodzaj aktywności fizycznej, która nie powoduje prze-

wypośrodkować – ciąża to fizjologiczny, naturalny stan, a nie choroba. Je-

ciążeń, ale wpływa na polepszenie kondycji, samopoczucia i utrzyma-

żeli nie jest zagrożona i prawidłowo się rozwija, kobieta powinna funk-

nie prawidłowego napięcia mięśni oraz poprawnej postawy. Kobiety, któ-

cjonować normalnie. Ruch i codzienne obowiązki nie powinny być ogra-

re przed ciążą były aktywne fizycznie, powinny kontynuować treningi,

niczane do minimum. Oczywiście nie należy także przesadzać w dru-

z uwzględnieniem swojego stanu. Rezygnujemy jednak z ekstremalnych

gą stronę. Gruntowne porządki i mycie okien naprawdę nie uciekną, tym

sportów, podskoków i bardzo intensywnych form aktywności. Wiele klu-

bardziej że tego typu prace fizyczne mogą wywołać skurcze porodowe

bów sportowych proponuje specjalne zajęcia dla kobiet w ciąży. Warto po-

pod koniec ciąży. We wszystkim należy zachować zdrowy rozsądek.

szukać, ponieważ oferują one różne typy i rodzaje zajęć. Mogą to być zajęcia z elementami aerobiku (fitnessu), z wykorzystaniem małych hantli,

Po co kobietom ruch w ciąży?

piłek, taśm – bardziej intensywne oraz zajęcia typu pilates, na których ko-

Przez dziewięć miesięcy ciało kobiety bardzo się zmienia. Często te zmia-

biety uczą się swojego ciała, prawidłowo oddychają, pracują na mięśniach

ny niosą za sobą dolegliwości bólowe. Rosnący brzuszek zmienia sylwet-

głębokich (stabilizujących) oraz uaktywniają mięśnie dna miednicy, bar-

kę, postawę, sposób chodu, powodując silne przeciążenia mięśni i stawów.

dzo ważne w przygotowaniu do porodu i podczas powrotu do sprawno-

UJĘDRNIA I NAWILŻA Olejek doskonale myje i odświeża ciało. Dzięki zawartości witaminy C – produkt wspiera ujędrnianie naskórka oraz utrzymuje odpowiedni poziom jego nawilżenia. Formuła została wzbogacona o wodę różaną oraz glicerynę. Olejek do kąpieli i pod prysznic z ekstraktem z pitai, ok. 18 zł/400 ml, BIELENDA, bielenda.pl

www.dobra-mama.pl

OCHRONI

NAWILŻAJĄCY

Dla ochrony wrażliwej skóry przed niklem. Balsam zawiera tylko starannie dobrane składniki, które dbają o wrażliwą skórę ciała i dłoni. Odkryty przez polskich naukowców Chitathione, chroni dodatkowo przed alergią kontaktową na metale. Balsam do ciała i dłoni, 37 zł/200 ml, NUEV nuev.pl

Nawilżający krem-maska odprężający. Zwiększa nawilżanie skóry zaraz po zastosowaniu, utrzymuje nawilżenie przez 12 h, poprawia elastyczność skóry oraz łagodzi podrażnienia i przywraca uczucie komfortu. Hydrativ, 36,99 zł/40 ml, TOŁPA tolpa.pl

sporty w sam raz dla mamy •

Spacery/nordic walking Ten rodzaj aktywności wskazany jest w każdym stanie i wieku. Wystarczy nawet 15 minut dziennie.

•

i tak nadwyrężanego w ciąży kręgosłupa i stawów. Ćwiczenia w wodzie (grupa dla kobiet w ciąży) Dla mam, którym samo pływanie nie wystarcza, a lekarz prowadzący zezwoli na taki rodzaj aktywności. •

Fitness dla kobiet w ciąży Zestaw ćwiczeń dostosowany specjalnie dla kobiet w ciąży.

•

Siłownia – rowerek stacjonarny, także spacery, marsz na bieżni oraz orbitrek.

zmniejszysz dolegliwości bólowe lub całkowicie się ich pozbędziesz,

•

zapewnisz sobie nieduży, prawidłowy przyrost masy ciała,

•

utrzymasz mięśnie i stawy w dobrej formie,

•

zapewnisz sobie elastyczną i jędrną skórę,

•

wyrównasz dysbalans mięśniowy i skorygujesz postawę (poprawisz w ten sposób warunki dla rozwoju dziecka,

Pływanie W niesamowity sposób rozluźnia, relaksuje, nie obciążając

•

zwiększysz mu przestrzeń), •

poprawisz krążenie i zmniejszysz ryzyko zastojów żylnych (zredukujesz obrzęki),

•

dotlenisz organizm (także twojego dziecka),

•

przygotujesz ciało i organizm do porodu – aktywna kobieta ma siłę urodzić dziecko,

•

zapewnisz sobie łatwiejszy i sprawniejszy powrót do formy po ciąży.

Małgorzata Latoń-Izdebska , fizjoterapeutka

Zajęcia na siłowni przeznaczone są dla kobiet, które wcześniej uprawiały tego typu sport. •

W SYTUACJI AWARYJNEJ

Taniec

Bóle mięśni i siniaki to najczęściej spotykane problemy osób korzystających aktywnie z uroków letniej pogody. W takich sytuacjach z pomocą przychodzi Arnigel, lek z wyciągu ze świeżej rośliny Arnika górska, który działa zarówno przeciwbólowo, jak i przeciwzapalnie. Arnigel, BOIRON, boiron.pl

To genialna propozycja, łącząca przyjemne z pożytecznym.

ARNIGEL® żel. 100 g żelu zawiera: Arnica montana TM 7,00 g. Leczenie miejscowe następstw niewielkich urazów (siniaki, stłuczenia), w bólach mięśni pojawiających się po intensywnym wysiłku fizycznym. Przeciwwskazania: nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Podmiot odpowiedzialny: BOIRON SA. Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu.

. .tego unikaj •

Bieganie Mamy powinny je kontynuować, zmniejszając stopniowo jego intensywność.

•

Jazda na rowerze, na nartach, rolkach itp.

REKLAMA

Podczas tego typu aktywności kobiecie grozi upadek, dlatego lepiej z nich zrezygnować. •

Długotrwałe, dalekie i intensywne wyprawy Mogą być wyczerpujące dla organizmu, który i tak pracuje na pełnych obrotach.

•

Intensywne zajęcia aerobowe Podobnie jak bieganie, tego typu ćwiczenia nie są wskazane.

•

Sporty walki Wszelkie kontaktowe sporty z oczywistych względów są zakazane w ciąży.

•

Gry zespołowe Koszykówka, siatkówka to gry, które lepiej trenować po porodzie.

ści po porodzie. Inną propozycją dla aktywnych mam może być basen.

SPECJ ALIS PREP TYCZNE BEZ ARATY

dla m PIECZNE am oraz wy i dziecka o karmiekresie nia piersią

SKUTECZNA PIELĘGNACJA DLA KOBIET W CIĄŻY I PO PORODZIE

Woda ma działanie odciążające i rozluźniające, jest to w końcu naturalne środowisko dla twojego dziecka. Pływanie równomiernie angażuje całe ciało. Poza tym w wodzie także można wykonywać ćwiczenia – ruchy pod wodą są trudniejsze do wykonania (praca z oporem), ale za to w warunkach odciążenia. Dlatego jeżeli nie masz przeciwwskazań do tego typu aktywności, to bardzo atrakcyjna forma ruchu. Także spacery, przechadzki, bieżnia lub orbitrek to bezpieczna aktywność dla przyszłych mam. Kobietom, które mają silne dolegliwości bólowe, polecam wizytę u fizjoterapeuty. Dobierze on odpowiednie, indywidualne ćwiczenia, które zniwelują nieprzyjemne bóle i pozwolą aktywnie przejść przez okres ciąży. Dlaczego warto ćwiczyć w ciąży •

polepszysz swoje samopoczucie: pamiętaj, że szczęśliwa mama to szczęśliwe dziecko,

Linia produktów Sexi Mama skutecznie zadba o Twój wygląd i samopoczucie w tym szczególnym dla Ciebie czasie.

MODA I URODA

Kostium nie tylko na plażę Kupując kostium kąpielowy, będziesz mogła skompletować całą ciążową garderobę na letnie, a nawet jesienne dni i wieczory. Góra od kostiumu pasuje do wszystkiego. 1.

Top tankini na czas ciąży i karmienia piersią z odpinanymi miseczkami Mare, 9618-1. Można go skompletować z dowolnymi figami kąpielowymi. Rozmiary 38-48 D/E-F/G. 239 zł, Anita maternity, anita.com

Kolczyki KBL0076. 54 zł, BY DZIUBEKA, bydziubeka.pl

ANITA

Tankini Kamaka 9606. Wiązany top w pastelowym błękicie w delikatną kratkę vichy będzie świetny podczas upalnych dni w zestawieniu z kontrastowym dołem. Rozmiary 36-44 C/D. 196 zł (cena w komplecie z figami), Anita maternity, anita.com

Spódnica z falbanami. 490 zł, ChruŚcinska, chruscinska.pl

Broszka BRMI0047. 74 zł, BY DZIUBEKA, bydziubeka.pl

Kambria Skirt. 224,10 zł, Dr.Denim, zalando.pl Czapka, Diesel, eobuwie.pl Sandały. 299 zł, Inuovo, eobuwie.com.pl Ręcznik treningowy XL neon zółty. 59,99 zł, DR.BACTY, drbacty.com

Klapki Big Star. 89 zł, BIG STAR, eobuwie.com.pl

1. Zegarek Tommy Hilfiger. 690 zł, ref. 247 954. Tommy Hilfiger, swiss.com.pl 2. Góra tanikini Hatutu 9640. Świetnie zestawi się z bielą lub czernią; doskonale podtrzymuje także duży biust. Rozmiary 38-46 C-F. 309 zł (cena za komplet z figami), Anita maternity, anita.com 3. Katana Beauty Roses. Denimowa katana, występuje w rozmiarach S, M oraz L. 249 zł, BUTIK LATIKA, butiklatika.pl

www.dobra-mama.pl

na lato Przygotuj się

Ewa Bielawny

ekspert marki Anita anita.com

Jak wybrać kostium kąpielowy na czas ciąży? Ciąża to wyjątkowy czas, który wiele zmienia – zarówno w naszej świadomości, jak i ciele. Jedno natomiast pozostaje niezmienne – jesteśmy kobietami i tak też chcemy się prezentować. Pragniemy dobrze wyglądać i doskonale czuć się we własnej skórze. Szczególnie w sytuacjach, gdy eksponujemy nasze krągłości bardziej niż zwykle, na przykład na plaży. Czym warto się kierować, wybierając strój plażowy? Przede wszystkim komfortem noszenia. Nic nie powinno uciskać i krępować twoich ruchów. Zwróć uwagę na elastyczność materiału i jakość szycia. Ważne, by strój dopasowywał się do twojego zmieniającego się ciała, czyli rosnącego brzuszka i powiększającego się biustu. Warto skłonić się ku kostiumom jednoczęściowym albo tankini. Lekarze apelują, by nie wystawiać ciążowego brzuszka bezpośrednio na promienie słoneczne. Po pierwsze, dlatego by niepotrzebnie nie podnosić temperatury ciała, co może skutkować omdleniem, a nawet przedwczesną akcją porodową. Po drugie, skóra w ciąży łatwo ulega przebarwieniom. Unikając bezpośredniej ekspozycji na słońce, sprawisz, że twoje ciało efektywniej wróci do formy sprzed ciąży.

W prawdzie „ciąża to nie choroba”, niemniej jednak warto z rozwagą planować letnie urlopy, gdy spodziewamy się maluszka. Jak więc bezpiecznie podróżować i korzystać z uroków lata? Jednoczęściowy ciążowy kostium kąpielowy Samoa 9510. Rośnie razem z powiększającym się brzuszkiem. Rozmiary 36-42 C/D, 195 zł Szukaj na: anita.com

Ciąża, która przebiega prawidłowo, nie jest przeciwwskazaniem do podróżowania. Należy jednak pamiętać, aby na wakacyjny wypoczynek wybierać takie kraje, w których opieka medyczna jest bardzo dobrze rozwinięta i będziemy mieć pewność, że dostęp do lekarza nie będzie dla nas stanowić problemu. Co ważne – przed rozpoczęciem podróży należy dokładnie sprawdzić zakres naszego ubezpieczenia. Przyszła mama powinna zrezygnować z długich, męczących wycieczek. Najlepsze wakacje dla ciężarnej to te, które przepełnione są relaksem, spokojem i odpoczynkiem. Aczkolwiek umiarkowany wysiłek jest wskazany, ale tylko wtedy, kiedy nie ma żadnych dolegliwości. Należy pamiętać o odpowiednim nawadnianiu, szczególnie podczas upałów. Kobieta w ciąży w takie dni powinna wypijać co najmniej 2 litry wody dziennie. Warto pamiętać również o bezpiecznym korzystaniu ze słońca. Plażowanie na słońcu lepiej zamienić na odpoczynek w cieniu. Brzuszek powinien być zawsze osłonięty. dr n. med. Tomasz Łoziński, ginekolog-położnik ze Szpitala Specjalistycznego Pro-Familia, pro-familia.pl

Doskonale podtrzymuje także duży biust Tankini ciążowe Lelepa 9616 Anita maternity, Rozmiary: 36-44 B-E, 269 zł. Szukaj na: anita.com

nie tylko na czas ciąży Sukienka w stylu hiszpańskim Brava 8154 Rosa Faia, Rozmiary S-L, 269 zł. Szukaj na: anita.com Świetnie nadaje się zarówno na czas ciąży, karmienia piersią (łatwy dostęp do piersi!), jak i w późniejszym okresie dzięki krojowi typu oversize.

www.dobra-mama.pl

MODA I URODA

Sukienka z dżerseju z falbaną, 34,99 zł, Bonprix, bonprix.pl Kapelusz z rafii, 149,99 zł, Reserved, reserved.pl

Torba Nobo NBAG-G2890-C004, 109,50 zł, Leganza, leganza.pl

Trampki będą pasować do każdej stylizacji. Sukienka ciążowa Jessica, 149 zł, Bebefield, bebefield.pl

Old skool - sneakersy niskie, 199 zł, Vans, zalando.pl

Sandały na platformie Zapato, 179 zł, Slow Concept Store, zapato.com.pl

Odblaskowe kolory pojawiają się nie tylko na ubraniach. Biżuteria, dodatki, obuwie w jaskrawych odcieniach to prawdziwy hit. A więc...

Postaw na NEON

Colomi Bag. Torebka wykonana z najwyższej jakości skóry ekologicznej. 190 zł, Paulina Schaedel, paulinaschaedel.com

Sandały na szpilce, 429 zł, Baldowski eobuwie.pl

Szpilki Maryam Vegan, 199 zł, Call it Spring, zalando.pl

www.dobra-mama.pl

Sukienka w kolorowe pasy model 4303. 114 zł, Branco, branco.pl/sklep Sukienka ciążowa i do karmienia w modny motyw liści - model 4622. 171 zł, Branco, branco.pl/sklep

REKLAMA

ODZIEŻ CIĄŻOWA

Kolczyki KBL0044. Z mosiądzu pozłacanego i sztucznego jedwabiu. 79 zł, By Dziubeka, bydziubeka.pl

Żółta, cieniowana sukienka - model 4164. 154 zł, Branco, branco.pl/sklep

REKLAMA WOLNA str. 31

Nazwa XXX, XX zł, Limone, xxxx.pl

Sukienka, 490 zł, Chruścińska, chruscinska.pl

Letnia sukienka „hiszpanka” idealna na wakacyjne wyjazdy, ciążowa i do karmienia - model 4171. 114 zł, Branco, branco.pl/sklep

KOLEKCJA WIOSENNO-LETNIA 2019 DOSTĘPNA W SKLEPACH Z ODZIEŻĄ CIĄŻOWĄ

Elegancka bluzka w słonecznym kolorze - model 1350. 94 zł, Branco, branco.pl/sklep

BRANCO

Sklep firmowy: ul. Rzemieślnicza 13, 97-400 Bełchatów,

Dwuczęściowy strój kąpielowy, 89 zł, Lejdi, lejdi.pl

kom.: 509-446-907, 601-800-055 e-mail: kontakt@branco.pl

www.branco.pl

NIEZBĘDNIK

Maty edukacyjne Każdy rodzic marzy o tym, aby jego pociecha bawiła się rozwijając i stymulując zmysły. Pomogą w tym maty edukacyjne.

Paula. Mata edukacyjna, która zadba o rozwój koordynacji oraz umiejętności przestrzennych maluszka. 3 sposoby korzystania, interaktywne zabawki, możliwość odgrywania muzyki, panele świetlne na pałąkach. Unikalny nadruk bazujący na kontrastowych zestawieniach czerni i bieli oraz żywych kolorów. 199 zł, Lionelo, lionelo.com

Kontrastowa mata edukacyjna z lusterkiem - Zwierzaki. Mata otrzymała złotą nagrodę w prestiżowym konkursie Wybór Rodziców 2018! Wraz z matą w komplecie znajdują się odpinane pałąki, 3 kontrastowe zabawki (wewnątrz nich grzechotka, piszczek i dzwoneczek) oraz lusterko. 349 zł, BABY SENSES, babysenses.pl

Muzyczne zwierzątka. Mięciutka mata z zabawkowym pianinkiem. Szkrab może uruchamiać melodie, wierzgając nóżkami, a gdy podrośnie – świadomie włączać piosenki. Fisher Price, fisher-price.com/pl

SKIP HOP

Piankowe puzzle. Wykonane z miękkiej pianki, które można układać na wiele sposobów. Możliwości wykorzystania zabawki zależą wyłącznie od wyobraźni i kreatywności. Dla dzieci od 10. miesiąca życia. Smiki, smyk.com

Dla małego odkrywcy unikalna

www.dobra-mama.pl

Idealna do zabawy leżąc na pleckach i na brzuszku, ale też na siedząco. Wyposażona w zabawki stymulujące rozwój zmysłów – połyskującego świetlika, żółwia z lusterkiem, niedźwiadka z grzechotką oraz szopa - gryzak z melodyjką. Mata edukacyjna o unikalnej konstrukcji tipi, 449 zł, Skip Hop zabawna mamagama.pl Bardzo miękka mata edukacyjna z pluszowym wypełnieniem. Dodatkowe elementy zachęcają dziecko do aktywności. Wałeczek zachęci dziecko m.in do podnoszenia główki. Octopus, 299 zł, MAMAS&PAPAS mamasandpapas-polska.pl

Jak w dżungli Tekstylna mata ma aż 8 melodyjek i odgłosów zwierząt oraz grzechotkę, lusterko, światełka. Muzyczna mata Dżungla, 145 zł, CHICCO chicco.pl

Z nutką elegancji królicza

wygodna

Piękna i wygodna mata w kształcie główkikrólika, do zabawy, leżenia, jako dywanik lub „podłoga” baldachimu. Wonder Fun Mat, 209 zł, DAMANI damani.pl

Innowacyjna mata edukacyjna stymulująca rozwój dziecka za pomocą światła, dźwięku i dotyku. W zależności od wieku możliwe są różne konfiguracje użycia maty oraz dostępnych z nią zabawek. Magic Stargaze, 699 zł, MAMAS&PAPAS mamasandpapas-polska.pl

ROZWIJA

komfortowa

Dywanik posiada dwa stabilne pałąki, na których na odpinanych zaczepach przymocowane są 4 zabawki – króliczki oraz piłka. Maluszka zaciekawi kółko z kolorowymi kuleczkami i bezpieczne lusterko. Średnica maty: około 80 cm. Emi, 299 zł, MUZPONY muzpony.com

Wygodna i niesamowicie miękka, wykonana z pikowanego materiału. Akcesorium ma pięć interaktywnych zabawek. Mata edukacyjna, 399 zł, done by deer fabrykaform.pl

REKLAMA

ciąża i poród

Jak zadbać

o ranę po CC?

CHROMA STOCK

Poród fizjologiczny jest najlepszym sposobem przyjścia człowieka na świat ze względu na idealną stymulację procesów adaptacyjnych organizmu do nowych warunków. Jednak nie zawsze takie ukończenie ciąży jest możliwe. Czasem jedynym korzystnym rozwiązaniem dla mamy i dziecka jest ukończenie ciąży poprzez cięcie cesarskie. CC to operacyjne zakończenie ciąży ze wskazań lekarskich. Taki poród polega na chirurgicznym rozcięciu powłok brzusznych i mięśnia macicy i następnie wyjęciu dziecka. Powszechnie wykonuje się cięcie przezotrzewnowo, poprzecznie w dolnym odcinku na około 10–15 cm. Co po porodzie? Na ranę zostaje założony opatrunek i rozpoczyna się proces gojenia. W jego wyniku tworzy się blizna. Zastępuje uszkodzoną tkankę, co po-

Pomoc z apteki

zwala zachować ciągłość. Blizna jest jednak gorzej ukrwiona i mniej

Kiedy rana będzie zupełnie sucha, można zastosować preparaty, które

elastyczna. Tak jak o każdą ranę, tak i o tę po cięciu cesarskim trzeba

spowodują wygładzenie brzegów rany i jej zblednięcie. Najbardziej sku-

zadbać. Warunkiem koniecznym prawidłowego gojenia rany jest za-

teczne są żele lub plastry zawierające silikon. Silikon tworzy na skórze po-

pewnienie podstawowej higieny, czyli czystości i suchości, a także do-

włokę ochronną zabezpieczającą przed utratą wody. Tak zabezpieczo-

stępu świeżego powietrza, czyli wietrzenie.

na blizna staje się bardziej elastyczna i miękka. Dodatkowo jest chroniona przed działaniem czynników zewnętrznych.

Kiedy rana będzie zupełnie sucha, można zastosować preparaty, które spowodują wygładzenie brzegów rany i jej zblednięcie.

Plastry z silikonem skutecznie zmniejszają widoczność blizn i poprawiają szyć. Najlepszy efekt uzyskuje się przy zmianie plastra co 24 godziny.

Jak dbać o ranę?

To powinno niepokoić

W pierwszych dniach po operacji w trakcie kąpieli należy osłonić ranę

Podczas cięcia cesarskiego zostają przerwane nerwy, więc można odczu-

przed zamoczeniem. Do mycia najlepiej użyć delikatnych środków

wać drętwienie, swędzenie, a czasem niewielki ból. To nie wymaga żadnej

myjących lub szarego mydła. Ranę należy osuszyć najlepiej papiero-

interwencji. Natomiast zdecydowanie powinno zaniepokoić zaczerwienie-

wym ręcznikiem lub czystym, świeżo wypranym. W tym czasie bar-

nie, obrzęk, ropny wyciek czy gorączka. To będzie znaczyło, że rana zo-

dzo pomocna będzie wygodna, luźna bielizna. Powinna być ona wyko-

stała zakażona. Wymaz bakteriologiczny z rany odpowie na pytanie, jakie-

nana z naturalnych materiałów, lekka i przewiewna i nie powinna uci-

go rodzaju bakterie wywołały stan zapalny i na jaki antybiotyk są wrażliwe.

skać rany. Jak najczęściej trzeba wietrzyć ranę, pozostawiając ją bez przy-

Trzeba koniecznie skontaktować się z lekarzem, który obejrzy ranę i za-

krycia. Warto pamiętać o dokładnym i częstym myciu rąk, gdyż w od-

stosuje odpowiednie leczenie.

chodach połogowych są bakterie i bardzo łatwo można je przenieść i zainfekować ranę po cięciu cesarskim.

ich wygląd. Przed ich zastosowaniem bliznę należy dokładnie umyć i osu-

Anna Appelt, mgr położnictwa, Szkoła Rodzenia Vita w Bydgoszczy

CODZIENNA PIELĘGNACJA

WALCZY Z PRZEBARWIENIAMI

Nawilżająco-liftingujący na dzień z retinoidami SPF50. Krem przeznaczony do likwidacji wszystkich rodzajów przebawień skórnych oraz jako codzienna pielęgnacja przeciwzmarszczkowa skóry dojrzałej z filtrami UVA/UVB. Unikalne połączenie składników aktywnych oraz dwóch nowoczesnych retinoidów. NeoRetin żel/krem depigmentacyjny, ok. 189 zł/40 ml, EKOPHARM, ekopharm.pl www.dobra-mama.pl

Unikalne połączenie stabilnych filtrów UVA/UVB oraz synergistycznie działających składników aktywnych hamuje nadprodukcję melaniny, niwelując przebarwienia skórne po ciąży oraz zabezpiecza przed powstaniem nowych plam. Isispharma neoTONE Radiance serum na dzień likwidujące przebarwienia skóry z filtrami SPF50+, ok. 120 zł/30 ml, ISIS PHARMA ekopharm.pl

Pamiątka po cięciu cesarskim

Jak pozbyć się blizny? Blizna po cesarskim cięciu należy do dość kłopotliwych defektów naszej skóry. Niektóre kobiety w stosunkowo krótkim czasie mogą eksponować brzuch w bikini, inne walczą z widocznym śladem nawet przez całe życie.

CHROMA STOCK

ciąża i poród

Plastry silikonowe na blizny Plastry silikonowe są wyjątkowo skuteczne, można je stosować na świeże blizny jak i te dojrzałe, nawet 9-letnie. Najczęściej zalecane są w przypadku leczenia blizn powstałych na skutek operacji, cesarskiego cięcia, oparzenia czy po urazie. Najlepiej rozpocząć ich użytkowanie od razu po wygojeniu się rany i samoistnym odpadnięciu wszystkich strupów, aby zapobiec nieprawidłowemu bliznowaceniu. Plaster naklejony na skórę izoluje bliznę od czynników zewnętrznych, a tym samym zapewnia idealne warunki do regeneracji skóry. Stosowanie plastrów przynosi takie efekty, jak rozjaśnienie, wygładzenie oraz zmniejszenie blizny. Na rynku dostępne są plastry w różnych rozmiarach, również dostosowane do blizny po cięciu cesarskim. Żel silikonowy na blizny Żele na bazie silikonu są odpowiednie do pielęgnacji wszystkich typów blizn, w tym rozstępów oraz blizn potrądzikowych. Ze względu na wygodę stosowania najczęściej aplikuje się je na blizny znajdujące się w miejscach podatnych na ruch takich jak twarz, łokcie, kolana, dłonie. Żel tworzy niewidoczną powłokę na skórze, chroniąc ją przed

Chociaż współczesna chirurgia ogranicza powierzchnię cięcia do mi-

czynnikami zewnętrznymi, a także utrzymując odpowiednią wilgotność. Regular-

nimum, blizna nie zawsze staje się niemal niewidoczna. Problemem

ne stosowanie żelu silikonowego na powierzchnię blizny wspomaga jej zmniejszenie,

nie są jedynie względy estetyczne, ale także ograniczenia ruchowe,

rozjaśnienie oraz wygładzenie.

ponieważ tego typu blizny często powodują uczucia ciągnięcia czy swędzenia. Należy pamiętać, że prawidłowa pielęgnacja blizny po ce-

Ochrona blizny przed promieniami słonecznymi

sarce to klucz do maksymalnej redukcji jej widoczności. Praktycz-

Blizny są szczególnie wrażliwe na promienie słoneczne, a nadmierna ekspozycja na

nie każda rana, która pojawi się na ludzkim ciele, po zagojeniu pozo-

światło dzienne może doprowadzić do powstania stanów zapalnych oraz przebar-

stawia po sobie trwały ślad w postaci blizny. Podczas procesu blizno-

wień. Na rynku dostępne są specjalne preparaty silikonowe z filtrem UV, które chro-

wacenia często występuje ból, uczucie ciągnięcia czy swędzenia. Dla

nią bliznę w narażonych na ekspozycję partiach ciała przed szkodliwym promienio-

wielu osób posiadanie blizny to nie tylko dolegliwość w postaci bólu,

waniem UV.

ale również duży dyskomfort psychiczny, zwłaszcza jeśli blizna znajduje się w widocznym miejscu na ciele. Na szczęście istnieją środki,

Sylwia Waśko, ekspert Verco S.A., verco.pl

które pomagają zmniejszyć jej widoczność i zapomnieć o niechcianej pamiątce. SILIKON na blizny Najpopularniejszymi środkami na blizny są preparaty na bazie silikonu. Formuła i właściwości medyczne silikonu sprawiają, że może być wykorzystywany zarówno w formie żelu, jak i plastrów. Pomaga to w dobraniu odpowiedniej formy produktu do umiejscowienia blizny, dzięki czemu terapia staje się prostsza i szybciej przynosi oczekiwane efekty.

www.dobra-mama.pl

NA BLIZNY

Plastry silikonowe zmniejszają, rozjaśniają i wygładzają bliznę. Mają właściwości zbliżone do zdrowej ludzkiej skóry, co sprawia, że niwelują dyskomfort związany z blizną taki jak ból, uczucie ciągnięcia czy swędzenia. Mogą być stosowane przez alergików, kobiety w trakcie ciąży oraz podczas karmienia piersią. Sutricon®, wyrób medyczny, plastry 5 x 30 cm - 5 szt, 95 zł, VERCO S.A., sutricon.pl

STREFA MAMY

NAJLEPSZY SPOSÓB ŻYWIENIA

NIEMOWLĄT

Jak karmią piersią mamy w innych krajach?

CHROMA STOCK

Kontakt „skóra do skóry” i pierwsze karmienie piersią to kluczowe momenty zarówno dla mamy, jak i dla jej nowo narodzonego dziecka. W tej niezwykłej chwili nawiązuje się między nimi wyjątkowa więź, a maluch otrzymuje od mamy cenny pokarm, który będzie stanowić fundament jego rozwoju i wpływać na jego zdrowie – zarówno teraz, jak i w dorosłym życiu.

www.dobra-mama.pl

Na innych kontynentach...

sposób, by spełniał zapotrzebowanie młodego organizmu na ważne

Według statystyk w USA w 2014 roku prawie 80% mam karmiło swo-

składniki. Poza tym karmienie piersią to również bliskość i poczucie

je dziecko piersią przynajmniej raz, ale niewiele ponad 20% karmi-

bezpieczeństwa, którego maluch tak bardzo potrzebuje w pierwszych

ło naturalnie przez pierwsze półrocze. W Kanadzie wskaźniki te od

dniach po narodzinach. Każda mama powinna zatem pamiętać, że nie

lat wyglądają podobnie – w ubiegłym roku wyłączne karmienie pier-

warto poddawać się zbyt szybko, ponieważ to, który sposób karmienia

sią przez pierwsze 6 miesięcy życia dziecka zadeklarowało 28,8% mam

się wybierze, ma znaczenie dla zdrowia noworodka nie tylko w pierw-

w wieku 18–34 lat oraz 36,9% mam w wieku 35–49 lat. A co z krajami

szych dniach, ale i w całym późniejszym życiu – komentuje Anna Maj-

dalszymi nam kulturowo?

da-Sandomierska, położna prowadząca bloga poloznamama.pl.

Przykładowo, w Peru karmienie piersią jest bardzo powszechne i dość długo praktykowane. Ważny jest w tym kraju aspekt ekonomiczny,

...i w Europie

gdyż mleko kobiece to po prostu najtańsza metoda żywienia niemow-

Wydawać by się mogło, że na Starym Kontynencie statystyki dotyczą-

lęcia. 67,5% niemowląt jest tam karmionych wyłącznie piersią do

ce karmienia piersią będą przedstawiały się najlepiej – kraje europej-

6. miesiąca życia. Jeżeli chodzi o długość karmienia piersią, zdecydo-

skie są bowiem przeważnie wysoko rozwinięte, oferują relatywnie do-

wanie wyróżnia się Mongolia, gdzie ponad 50% dzieci jest karmionych

bre warunki socjalne (dla przykładu, w Anglii mama może uzyskać 52

piersią nawet po ukończeniu 2. roku życia! Ma to związek z przekona-

tygodnie urlopu macierzyńskiego, z czego 39 jest płatnych, w Norwe-

niami na temat mleka mamy, jakie panują w tym kraju. Kobiecy po-

gii zaś urlop ten trwa minimum 49 pełnopłatnych tygodni) oraz chęt-

karm uważany jest w Mongolii za niezwykle odżywczy i pełen ma-

nie podejmują prozdrowotne inicjatywy. Jednak według światowej Or-

gicznych właściwości. Nie jest zatem żadnym zaskoczeniem, że nie-

ganizacji Zdrowia (WHO) region europejski ma najgorsze statysty-

które dzieci są tam karmione piersią nawet do wieku przedszkolnego.

ki karmienia piersią ze wszystkich! W latach 2006–2012 jedynie 25%

Mongołowie do tego stopnia cenią mleko kobiece, że dzielą się nim

niemowląt w krajach europejskich było karmionych wyłącznie pier-

chętnie z rodziną czy przyjaciółmi.

sią przez pierwszych 6 miesięcy życia. Dla porównania, w regionie po-

Wierzenia o magicznych właściwościach mleka matki nie są jednak

łudniowej Azji wskaźnik ten wynosił w tym okresie 43%. Ostatnie dane,

całkiem bez pokrycia! – Niewiarygodne jest to, że pokarm mamy do-

zebrane z 21 krajów regionu Europy, wskazały, że jedynie 13% nie-

stosowuje się do stanu dziecka – inny jest wytwarzany dla noworod-

mowląt było karmionych naturalnie przez pierwsze 6 miesięcy.

ka, a inny dla kilkumiesięcznego niemowlęcia, jednak zawsze w taki

Najmniej mam karmi piersią w Wielkiej Brytanii – jedynie 1 na 200 REKLAMA

STREFA MAMY

Wspomogą karmienie Podczas problemów z produkcją mleka lub nawałem pokarmu niezastąpiony okaże się dobry laktator, natomiast poduszka lub mufka do karmienia zapewni mamie i dziecku wygodę.

Pur MilkSafe. Innowacyjny laktator, który wyróżnia się niezwykłą wygodą użycia. Opatentowana technologia jednokierunkowego przepływu powietrza (od piersi) zapobiega przedostawaniu się bakterii z otoczenia do piersi matki. PUREO, pureo.pl

Fidi. Nowoczesny laktator o 15 trybach odciągania pokarmu oraz 10 trybach masażu pobudzającego laktację. Dzięki wytrzymałej baterii Fidi jest użyteczne w domu i w podróży. Czytelny wyświetlacz LED ułatwia obsługę. 149 zł, Lionelo, lionelo.com

Justyna Garstecka

założycielka Motherhood motherhood.pl

Jak wybrać najlepszĄ poduszkę DLA KOBIET W CIĄŻY? Do niedawna poduszka dla kobiet w ciąży była traktowana jako zbędny gadżet. Na szczęście wraz ze wzrostem świadomości przyszłych mam produkt ten zyskał zasłużone miejsce na liście ciążowych must-have, Nieprzypadkowo. Poduszki dla kobiet w ciąży, zwłaszcza te ergonomicznie wyprofilowane, jak Kojec Motherhood, to genialne narzędzia ułatwiające zadbanie o swoje zdrowie i komfort. Dają możliwość podparcia całego ciała w trakcie snu, idealnie dopasowując się do kształtu ciała. Pomagają w odciążeniu narządu ruchu, w tym kręgosłupa, a także w niwelowaniu bólu stawów biodrowych, kolanowych, rwy kulszowej, rwy barkowej, oraz w migrenach pochodzenia od kręgosłupa. Poduszki ciążowe ułatwiają zasypianie i komfortowy wypoczynek nie tylko kobietom w ciąży, wiem z doświadczenia, że mężczyźni także chętnie je podkradają swoim partnerkom! Przy wyborze poduszki należy kierować się przede wszystkim jakością - to produkt który będzie nam towarzyszył wiele miesięcy będąc niewątpliwie mocno eksploatowanym. Oraz bezpieczeństwem, zatem warto zwrócić uwagę na certyfikaty, jakimi produkt może się poszczycić.

kobiet udaje się utrzymać karmienie piersią do 1. roku życia dziecka. Najlepszymi wynikami w tej dziedzinie może się za to pochwalić Norwegia – aż 99% mam rozpoczyna karmienie piersią po urodzeniu dziecka, z czego 80% kontynuuje je po 6. miesiącu jego życia.

Butelka Z 143. zawiera wszystko, co jest niezbędne do łatwego przejścia od karmienia piersią do karmienia butelką lub nauki picia z kubka. Łączy w sobie zalety butelki i kubka „niekapka”. Produkt składa się z butelki o pojemności 250 ml. DYDUŚ, dydus.pl

Jak jest w Polsce? Według badań 54% polskich mam karmi swoje dziecko piersią przynajmniej do 6. miesiąca życia, ale jedynie 6% karmi malucha zgodnie z zaleceniami WHO – czyli wyłącznie piersią w pierwszym półroczu. Okazuje się także, że spośród mam, które nie karmią już piersią, większość zakończyła karmienie w ciągu 1. miesiąca życia dziecka! Dlaczego tak jest? Najczęstsze powody zaprzestania karmienia piersią przez Polki to: przekonanie, że dziecko się nie najada, problemy z laktacją oraz niechęć dziecka do ssania piersi. Dane te pokazują ogromną potrzebę wspierania matek w obrębie laktacji oraz edukacji żywieniowej przez personel medyczny nie tylko podczas pobytu w szpitalu, ale i po wypisie. Wsparcie to realizowane jest przede wszystkim na podstawie obowiązujących

Mufka do karmienia. W trosce o komfort, nie tylko w domu, ale i w podróży, stworzyliśmy minipoduszkę do karmienia, która zapewnia wygodę dziecku i mamie w różnych pozycjach. Poręczna i wielofunkcyjna! Sprawdza się w samolocie, samochodzie, również podczas noszenia dziecka i usypiania. 39,90 zł, baBice®, bucikibabice.pl

w Polsce standardów opieki okołoporodowej, uwzględniających wytyczne dotyczące prawidłowego żywienia niemowląt. Od teraz dodatkową pomoc dla rodziców w zakresie prawidłowego żywienia dzieci już od narodzin do 3. roku życia stanowi nowe narzędzie, stworzone z myślą o rodzicach – kalendarz żywienia dziecka w 1000 pierwszych dni (do 36. miesiąca życia). Dokument ten w prosty sposób podpowiada rodzicom, jak krok po kroku, miesiąc po miesiącu, komponować jadłospis dziecka. Uwzględnia też wszystkie wytyczne dotyczące karmienia piersią na poszczególnych etapach rozwoju. Mleko kobiece jest najcenniejszym darem, jaki mama może dać swojemu dziecku. To również szereg korzyści dla niej samej. Dlaczego? – Pokarm mamy jest Fotelik krzesełko do karmienia 2 w 1. Oparte na solidnej drewnianej konstrukcji. Wyprofilowane siedzisko gwarantuje dziecku właściwą pozycję. Miękkie poszycie z odpornego materiału można zdejmować i prać w 30ºC. Szeroki rozstaw nóg nadaje krzesełku stabilność. Możliwość zmiany wysokości krzesełka. 194 zł, ECOTOYS, ecotoys.eu

dla dziecka zawsze gotowy, ma idealny skład oraz temperaturę. Mleko kobiece jest absolutnie najlepsze, wymyśliła je przecież sama natura. Dzięki niemu matka może zapewnić swojemu maluchowi optymalny wzrost i rozwój intelektualny, obniżyć ryzyko nadwagi i otyłości, chorób serca, alergii i wielu innych. Mama z kolei szybciej pozbędzie się kilogramów po ciąży oraz zmniejszy ryzyko zachorowania na raka piersi i jajników – podpowiada Maria Brzegowy, dietetyczka prowadząca bloga pozytywnezywienie.pl.

Artykuł powstał na podstawie materiałów edukacyjnego programu „1000 pierwszych dni dla zdrowia”

www.dobra-mama.pl

CEBA BABY

NIEZBĘDNIK

Poduszka Motylek Azteca Alas. Wypełniona jest antyalergicznym poliestrem silikonowanym, dzięki któremu zachowuje sprężystość i łatwiej niweluje mikrowstrząsy. 55 zł

Wyprawka malucha

Rozczulające maluszki lubią być tulone w troskliwych ramionach rodziców, a także otaczać się mięciutkimi tekstyliami gwarantującymi zdrowy sen.

Przewijak Miękki Profilowany Długi Flora & Fauna Flores 50 x 80 cm. Materiał jest łatwy w utrzymaniu czystości i higienicznych warunków. 56 zł

Cebuszka PHYSIO Multi Flora & Fauna Libélula. Sprawdza się idealnie pod koniec ciąży, podczas karmienia maluszka, jak i podczas późniejszej nauki siadania, tworząc stabilne podparcie. 125 zł

Termoopakowanie na Butelkę Jumbo Flora & Fauna Camaleón. Produkt wykonany jest z lekkich materiałów, które łatwo się czyści. 19 zł Mata turystyczna PastelCollection beżowy pastel. 24 zł

Pościel 2-elementowa jersey Panda turkusowa. Niezwykle miękka i przyjemna w dotyku, nie podrażnia skóry dziecka i sprawia, że sen jest spokojny. 88 zł

Pokrowiec na przewijak Jersey z gumką (50 x 70 cm), jasnoszary. 20 zł

Koc dziecięcy (75 x 100 cm) + poduszka (30 x 45 cm) Azteca Alas. Sprawdzi się również jako podłoże do zabawy, dając wygodę i komfort, a także zapewniając ciepło. 188 zł

Kocyki dziane. Wykonane w całości ze starannie wyselekcjonowanych włókien bawełny, dzięki czemu są niesamowicie mięciutkie i przyjemne w dotyku. 119 zł

Zestaw pielęgnacyjny dla niemowląt i dzieci Laura. Niezbędnik podczas kąpieli maluszka – chowana wanienka, profilowany przewijak i dwie półeczki na przydatne akcesoria. 430 zł

Przewijak twardy szary pikowany, Caro premium line, 50 x 70 cm. Specjalne kołeczki blokujące zapewniają stabilność zamontowanego przewijaka, zapobiegając jego przesuwaniu. 68 zł

Produkty dostępne na cebababy.eu

www.dobra-mama.pl

STREFA DZIECKA

CHROMA STOCK

Maluch od A do Z

Powrót do domu z dzieckiem stawia rodziców przed zupełnie nowymi wyzwaniami. Pełnia szczęścia i podekscytowanie łączą się z mnóstwem wątpliwości.

Kąpiel

Zaczynamy realizować najbardziej odpowiedzialne zadanie naszej no-

•

Przed rozpoczęciem kąpieli należy przygotować higieniczne zaplecze. Potem w miłej atmosferze zapoznać naszą pociechę z wanienką i wodą, tak by była to dla niej przyjemność.

•

Przygotuj pokój (temperatura powietrza powinna wynosić ok. 25°C) oraz miejsce, w którym będziecie kąpać, wycierać i ubierać dziecko.

nim. Obawa, czy podołamy wszystkim zadaniom, jest naturalna. Warto

Przygotouj wanienkę z wodą (temp. ok. 37°C), ręcznik, kosmetyki, pieluszki do przewinięcia, ubranka.

wej roli, jaką jest macierzyństwo, czyli wychowanie dziecka i opieka nad •

Po kąpieli zaraz przed ubraniem, jeśli nasz maluch ma dobry humor,

zatem poznać zagadnienia, z którymi możemy się spotkać podczas pie-

można w formie zabawy zrobić mu delikatny masaż ciała, bardziej zbli-

lęgnacji dziecka.

żony do głaskania.

APGAR

Ciemiączko

Zaraz po porodzie maluch zostaje poddany ocenie prawidłowego stanu

•

minucie życia. Przy ocenie dziecka bierze się pod uwagę pięć parame-

Dziecko ma 2 ciemiączka. Przednie, większe ma kształt rombu, tylne, mniejsze – trójkąta. Przednie jest lekko zapadnięte.

zdrowia za pomocą skali Apgar. Dokonuje jej neonatolog w 1., 3., 5. i 10. •

Nie należy niepokoić się, że uszkodzimy główkę, myjąc, masując lub czesząc ją w trakcie i po kąpieli. Jest to zabieg wskazany.

trów punktowanych w skali 0–2: •

zabarwienie skóry

•

czynność oddechową

Oczka

•

czynność serca

•

napięcie mięśni

•

odruchy na drażnienie okolic nosa i buzi

Do oczyszczenia oczek przygotuj 2 gaziki, namoczone roztworem soli fizjologicznej lub przegotowaną wodą.

•

Obmywamy je gazikiem zawsze do wewnętrznej strony oka w kierunku noska.

Punkty 0–3 otrzymuje dziecko będące w ciężkim stanie, 4–6 określa stan średni, najczęściej wymagający interwencji i obserwacji lekarza, 7–10 określa stan dziecka jako dobry.

Tabela przyznawania punktów w skali APGAR OCENA

Pielęgnacja

Tętno

Ponieważ chcemy dla naszego dziecka jak najlepiej, dlatego wszyst-

Oddech

kie kosmetyki, zabawki, sprzęt, który kupujemy, powinny spełniać normy. Kosmetyki muszą mieć atest PZH, będzie to gwarantować najlepszą pielęgnację i ochronę naszego malucha.

Napięcie mięśni Odruchy – reakcja na cewnik donosowy Kolor skóry

www.dobra-mama.pl

0–80/min

Poniżej 100/min

Powyżej 100/min

Brak

Nieregularny, słaby

Prawidłowy (płacz)

Wiotkie

Obniżone napięcie

Prawidłowe

Brak

Grymas

Kaszel, kichanie

Ciało sine

Sine kończyny

Ciało różowe

•

Do higieny noska niezastąpione są roztwory wody morskiej i aspi-

REKLAMA

Nosek ratorki. Ważne, by kupić roztwór wody z pompką działającą mechanicznie, a nie taką zaopatrzoną w dozownik ciśnieniowy – ten ostatni zbyt gwałtownie dozuje wodę do nosa malucha i nie jest to dla niego przyjemne. •

Po zwilżeniu noska wodą nadmiar wydzieliny wyciągamy aspiratorem.

Uszka •

Zasada jest prosta – nie wkładamy niczego do uszka, gdyż to może spowodować zaleganie woskowiny wewnątrz, delikatnie obmywamy małżowinę wilgotnym gazikiem i usuwamy nadmiar woskowiny rożkiem pieluszki.

Pielęgnacja intymna •

Dziewczynki: okolice warg sromowych delikatnie, ale dokładnie przemywamy w stronę odbytu w dół, następnie fałdki delikatnie smarujemy kremem na odparzenia, pilnując, by środek chemiczny nie dostał się w okolice wejścia do pochwy, nie zaleca się również stosowania pudru ze względu na możliwość zaczopowania cewki moczowej.

•

Chłopcy: namydloną gąbeczką myjemy prącie i genitalia, osuszamy je dokładnie i smarujemy delikatnie kremem natłuszczającym.

Oczyszczanie pępuszka •

Dawniej do oczyszczania pępuszka stosowało się roztwór 70 alkoholu i gazik, którym przecierano gojące się miejsce, dezynfekując tym samym najbliższą okolicę kikuta pępowinowego. Później alkohol zastąpiono Octeniseptem w sprayu.

•

Obecnie zaleca się jedynie mycie kikuta wodą z mydłem i dokładne jego osuszanie oraz częste wietrzenie. Przy takiej pielęgnacji kikut szybciej odpada.

Pieluszki •

Wybór pieluszek zależy od możliwości finansowych rodziców, trybu życia danej rodziny czy przekonań. Można stosować pieluszki typu pampers – łatwe w użyciu, wygodne i nieprzemakające. Bawełniane pieluszki tetrowe są przewiewne, ale wymagają ciągłej obserwacji, żeby dziecko nie miało mokrej pupy. Do wyboru mamy także pieluszki wielorazowe, np.: z wkładem bambusowym, którego właściwości antybakteryjne, przeciwgrzybiczne, miękkość oraz zdolność oddychania i absorpcją przekonują coraz większą liczbę rodziców.

dla delikatnej skóry Pielęgnuje delikatną skórę niemowląt i dzieci, u których rozwinęła się ciemieniucha. Dzięki specjalnie dobranej kompozycji naturalnych składników nawilża, natłuszcza i odżywia delikatną, wrażliwą skórę głowy dziecka, dzięki czemu ułatwia odwarstwianie się i usuwanie łusek. Mediderm BABY olejek na ciemieniuchę dla niemowląt, ok. 13 zł/50 ml, Farmina SP. Z o.o. medidermbaby.pl

na ból i gorączkę u niemowląt Bardzo popularny lek przeciwbólowy i przeciwgorączkowy w formie czopków stosowany u niemowląt. Ze względu na wysoki stopień bezpieczeństwa polecany przez Światową Organizację Zdrowia - WHO. Forma podania doodbytniczego nie wywołuje podrażnienia przewodu pokarmowego. Paracetamol Farmina 50 mg, czopki dla niemowląt, 6,70 zł/50 mg, Farmina SP. Z o.o., farmina.pl

Przed użyciem zapoznaj się z treścią ulotki dołączonej do opakowania bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża twojemu życiu lub zdrowiu.

TEMAT NUMERU

Jak uniknąć?

SIDS Z czego wynika nagła śmierć łóżeczkowa?

CHROMA STOCK

Pewnie każdy z nas słyszał o przypadku dziecka, które wydawało się zdrowe, zasnęło i umarło podczas snu. Jeszcze dzień wcześniej nic nie wskazywało na tak wielką tragedię... Czy to możliwe, że po mimo rozwoju medycyny takie sytuacje się zdarzają? Co to takiego? Jak mu zapobiegać? Dlaczego się pojawia?

www.dobra-mama.pl

TEMPERATURA w sam raz By sprawdzić, czy dziecku nie jest zbyt ciepło lub zimno, najlepiej dotknij karczku albo brzuszka, nigdy rączek ani stópek. Z natury są one u niemowląt chłodne. Upewnij się, że maleństwu nie jest zbyt gorąco i nie poci się w trakcie snu.

SIDS, czyli zespół nagłej śmierci niemowląt (sudden infant death syndrome), rozpoznajemy, gdy pozornie zdrowe dziecko w wieku do 12. miesiąca życia niespodziewanie umiera we śnie. W wykonanym wówczas badaniu sekcyjnym nie można ustalić przyczyny śmierci. SIDS jest główną przyczyną śmierci niemowląt w wielu krajach rozwiniętych, np.: w Stanach Zjednoczonych rocznie umiera 2700 dzieci. Zespół nagłej śmierci niemowląt występuje częściej u chłopców i w większości przypadków w sezonie zimowym. Jak podają uczeni, w 50% przypadków SIDS występuje między 7,6 a 17,6 tygodniem po urodzeniu i tylko w 10% po 24,7 tygodniach. Obecnie nie jest znana główna przyczyna wystąpienia SIDS. Natomiast czynniki, które przyczyniają się do wystąpienia tego zespołu, to m.in.: wcześniactwo, niska masa urodzeniowa, niewłaściwa pozycja spania dziecka, przegrzanie, narażenie na dym tytoniowy. Zadbaj o bezpieczeństwo Co zatem należy zrobić, żeby dziecko było bezpieczne? Najważniejsze to zapewnienie mu odpowiedniej pozycji spania, czyli ułożenie na wznak. Dziecko do 12. miesiąca życia powinno spać na plecach i na twardej powierzchni. Noworodki i niemowlęta powinny spać bez poduszki pod głową. Należy usunąć z łóżeczka dziecka miękkie materace, misie oraz inne zabawki. Powinno się zrezygnować także z ochraniaczy umieszczanych dookoła szczebelków łóżeczka – mimo że tak pięknie wyglądają, są bardzo niebezpieczne dla życia malucha. Noworodek nie potrafi jeszcze samodzielnie się odsunąć od przedmiotów utrudniających mu oddychanie, dlatego gdyby podczas snu zbyt blisko przysunął do nich twarz, może dojść do nieszczęścia.

www.dobra-mama.pl

TEMAT NUMERU

Profilaktyka zminimalizowania ryzyka SIDS:

Ważne jest, żeby pamiętać, iż dzieci karmione piersią znacznie rzadziej umierają z powodu SIDS. Należy również zwrócić uwagę na powietrze. W pomieszczeniach, w których przebywa dziecko, powinna panować odpowiednia temperatura – około 22°C. Nie wolno przegrzewać dziecka. Ważne jest tak-

•

właściwa pozycja spania na pleckach

•

spanie na twardym materacu

•

spanie bez zbędnych poduszek i pluszaków, ochraniaczy itp.

•

unikanie dymu tytoniowego w otoczeniu niemowlęcia

•

unikanie przegrzania poprzez odpowiednie okrycie ciała

•

odpowiednia temperatura otoczenia

•

karmienie piersią

•

podanie smoczka uspokajającego

nie z kalendarzem szczepień.

•

szczepienie dziecka

Jak to jest ze współspaniem?

że dostosowanie odpowiedniego okrycia ciała – świetnie sprawdzą się w tym wypadku naturalne przewiewne tkaniny do spania. Należy zrezygnować z palenia papierosów przy dziecku – to oczywiste, ponieważ maluszki stają się przez to biernymi palaczami, ale są też przez to bardziej narażone na SIDS. Jednak nie powinno się nawet spać przy dziecku, jeśli się pali papierosy, gdy jest się przesiąkniętym dymem. Można także rozważyć podanie smoczka uspokajającego do snu przez pierwszy rok. Udowodniono, że smoczki mogą obniżać ryzyko SIDS. Lecz jeśli maluch nie chce wziąć smoczka, nie należy go zmuszać. Jeśli dziecko jest karmione piersią, należy poczekać, aż skończy miesiąc, aby smoczek nie przeszkadzał w karmieniu. Ważne jest, żeby pamiętać, iż dzieci karmione piersią znacznie rzadziej umierają z powodu SIDS. Warto jeszcze wspomnieć, że należy zaszczepić dziecko, zgod-

Niektórzy podają, że niebezpieczne jest także spanie z dzieckiem w jednym łóżku. Jednakże dane podają, że najczęstszym miejscem SIDS jest łóżeczko dziecka (65%), w dalszej kolejności łóżko rodziców (13%), wózek (12%) oraz fotelik (10%). Stworzenie odpowiednich warunków w czasie współspania dziecka z rodzicem podnosi stopień bezpie-

Należy zrezygnować z palenia papierosów przy dziecku – to oczywiste, ponieważ maluszki stają się przez to biernymi palaczami, ale są też przez to bardziej narażone na SIDS.

czeństwa i jest to jeden z elementów rodzicielstwa bliskości. Dlatego jako główne przyczyny SIDS należy wymienić niewłaściwą pozycję spania dziecka oraz palenie papierosów przez matkę w czasie ciąży, po ciąży i przebywanie niemowlęcia w miejscu, gdzie narażone jest na dym papierosowy.

lek. Bogumiła Górczewska, autorka bloga poradypediatry.blogspot.com

Bezpieczny sen DELIKATNE Wykonane są z najdelikatniejszej tkaniny na świecie jaką jest muśiin. Tkanina bambusowa posiada właściwości termoregulacyjne, dlatego w upalne dni utrzymuje niższą o 2-3 stopnie temperaturę, zimą zaś oddaje przyjemne ciepło. Pieluchy bambusowe są miękkie, subtelnie połyskują i są bardzo wytrzymałe. Otulacz bambusowy Sahara Mitif, 219 zł, Aden+Anais kidy.pl/aden_anais

www.dobra-mama.pl

KOMPAKTOWE To jedyne na rynku łóżeczko dostawne, które jednocześnie może służyć jako wolnostojące oraz – dzięki składaniu do kompaktowych rozmiarów – turystyczne. Zestaw zawiera dodatkowy materac od renomowanego polskiego producenta Fiki Miki. Timon, 599 zł, Lionelo lionelo.com

SEAPORT Morski powiew świeżości!

PRETTY PETALS Dziewczęcy i wyjątkowo subtelny!

ADEN+ANAIS

Muśliny bambusowe – subtelne, przewiewne i delikatne. Najlepsze okrycie na upały! Otulacze muślinowe, które łączą tradycję spowijania w muślin z modnymi i niepowtarzalnymi wzorami. Tradycyjnie stosowane do spowijania, sprawdzają się jako prześcieradło, kocyk do leżakowania, okrycie w czasie snu, lekki ręczniczek lub uwielbiany przez dzieci kocyk do tulenia! Otulacze muślinowe bambusowe posiadają właściwości termoregulacyjne, dlatego w upalne dni utrzymuje niższą o 2-3 stopnie temperaturę!

SAHARA MOTIF Przyjemny chłód na afrykańskie temperatury!

/adenanaispolska

/aden_and_anais_polska

STREFA DZIECKA

To ważne! Zaleca się kontynuację karmienia piersią podczas wprowadzania pokarmów uzuCHROMA STOCK

pełniających. Karmienie piersią powinno trwać tak długo, jak jest to pożądane przez matkę i dziecko. Karmienie piersią jest najlepsze dla dziecka.

Owoce

w pierwszym roku życia maluszka Pierwsze miesiące życia to czas, w którym dieta niemowlęcia opiera się wyłącznie na mleku mamy. W pewnym momencie maluszek jest już gotowy na odkrywanie bogactwa nowych smaków i konsystencji.

Okres rozszerzania diety dla niejednego rodzica może być wyzwaniem,

luszek potrzebuje coraz większej ilości energii i składników odżywczych,

pojawić się może wiele pytań. Jak wprowadzać nowe pokarmy? Od czego

dlatego mleko (mamy lub modyfikowane) przestaje mu wystarczać. Owo-

zacząć? Kiedy w jadłospisie mogą pojawić się jabłka czy banany? Dowia-

ce – obok warzyw – to cenne źródło składników odżywczych, które są

dujemy się, jak wprowadzać pierwsze owoce do menu małego smakosza.

ważne do prawidłowego rozwoju, wzrostu i funkcjonowania organizmu. Kiedy jest odpowiedni czas na wprowadzenie ich do diety maluszka?

Na wszystko przyjdzie czas

Rozszerzanie diety niemowlęcia powinno nastąpić nie wcześniej niż po

Najpierw warzywa, później owoce

ukończeniu przez nie 17. tygodnia i nie później niż w 26. tygodniu życia.

Rozwijanie akceptacji smaku warzyw jest trudniejsze niż w przypadku

Jest to czas, w którym niemowlę zaczyna być gotowe na rozpoczęcie przy-

owoców, dlatego zaleca się, by na etapie wprowadzania nowych produk-

gody z nieznanymi dotąd smakami i konsystencjami, innymi niż mleko

tów to warzywa były pierwszymi nowymi pokarmami. Wynika to z wro-

mamy. Ponadto w pewnym momencie dynamicznie rozwijający się ma-

dzonego upodobania człowieka do smaku słodkiego – pierwszy pokarm,

www.dobra-mama.pl

jakim jest mleko kobiece, ze względu na zawar-

ku wystarczą 3–4 łyżeczki, a z czasem tę ilość

tość laktozy (cukru mlecznego) ma lekko słod-

należy zwiększać. Posiłki jednoskładnikowe to

dliwych substancji w ilości nieodpowiedniej

ki smak. Rozpoczęcie rozszerzania diety od

dobry wybór na rozpoczęcie wprowadzania no-

dla niemowlęcia czy małego dziecka. Najmłod-

owoców może sprawić, że dziecko będzie mia-

wych pokarmów – dzięki temu rodzic może

si smakosze to szczególna grupa konsumen-

ło problemy z późniejszą akceptacją mniej słod-

ocenić, czy nowy produkt zostanie zaakcepto-

tów, wyjątkowo wrażliwa na wpływ zanieczysz-

kich warzyw. Owoce najlepiej podawać malu-

wany przez maluszka.

czeń, które mogą znajdować się w żywności.

chowi po około

Tylko bezpieczne owoce

Z tego powodu na rynku dostępne są produk-

2 tygodniach od poznania smaku warzyw.

Dojrzała gruszka, rumiane, soczyste jabłko –

ty przeznaczone specjalnie dla niemowląt i ma-

W następnej kolejności do menu dziecka wpro-

owoce dostępne na bazarku, nawet te najlepiej

łych dzieci. Ich bezpieczeństwo potwierdza-

wadza się coraz bardziej różnorodne produk-

wyglądające, mogą zawierać pozostałości szko-

ją setki testów jakości, którym poddawana jest każda partia składników. Przykładem są owo-

ty – zboża, mięso, jaja i inne pokarmy.

cowe musy w słoiczkach lub wygodnych tubPierwsze kroki Warto pamiętać, że w okresie rozszerzania diety podstawowym pokarmem niemowlęcia na-

PAMIĘTAJ!

kach. Umieszczone na ich opakowaniach wskazanie wieku to potwierdzenie, że produkt jest odpowiedni dla wrażliwego organizmu maluszka. Takie posiłki świetnie sprawdzą się zarówno

dal będzie mleko mamy. Przed zaserwowaniem

w domu, jak i podczas wycieczek czy spacerów.

dziecku nieznanego dotąd posiłku warto nakarmić je piersią. Jeśli będzie najedzone, prawdo-

Na początku duże znaczenie ma konsy-

podobnie będzie w lepszym nastroju i otwar-

stencja owocowych posiłków, która po-

te na smaczną przygodę. Nowe owoce warto

winna być dopasowana do wieku ma-

wprowadzać pojedynczo, co kilka dni.

lucha i jego umiejętności mielenia po-

Tekst na podstawie:

Niemowlę potrzebuje trochę czasu, by zaak-

karmu językiem czy połykania. Na eta-

Szajewska H., Socha P., Horvath A. wsp., Zasa-

ceptować smak, którego do tej pory nie znało.

pie rozszerzania diety idealna dla nie-

dy żywienia zdrowych niemowląt. Zalecenia Pol-

Owocowe przeciery należy podawać łyżeczką,

mowlęcia będzie forma gładkich, deli-

skiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii

dzięki czemu dziecko będzie rozwijało umiejęt-

katnych przecierów i musów.

i Żywienia Dzieci, Standardy Medyczne. Pediatria,

ność połykania i mielenia językiem. Na począt-

Ewa Skwarek, ekspert BoboVita, bobovita.pl

2014, 321-338.

REKLAMA

W trosce

o spokojną noc

Sen jest niezwykle ważny z punktu widzenia prawidłowego rozwoju i zdrowia dziecka. Odpowiednia ilość snu wpływa na wzmocnienie odporności maluszka, regenerację organizmu, prawidłowy rozwój mózgu, a także produkcję hormonu wzrostu w optymalnej ilości. Jak zatem zapewnić dzidziusiowi spokojny i zdrowy sen? Ważne rytuały

ców zażywa leki, jest otyły, pali – należy zdecydowanie zrezygnować z za-

Ważne jest, aby snu nie zakłócać, jeśli nie ma takiej potrzeby. Dziecko nie

bierania malucha do naszego łóżka.

rodzi się z umiejętnością rozróżnienia dnia i nocy oraz nie zna rytmu, który tym porom towarzyszy. W ciągu dnia, kiedy malec urządza sobie

Właściwa temperatura

drzemki, nie stosujmy specjalnych rytuałów, nie chodźmy na palcach, nie

Temperatura powietrza w pokoju, w którym śpi dziecko, powinna wyno-

zaciągajmy zasłon. Kiedy niemowlę się przebudzi – dobrze jest zachęcić

sić 18–20°C, nie więcej. Pomieszczenie powinno być wietrzone codzien-

je do aktywności, pobawić się z nim, nawiązać kontakt. Wieczorem war-

nie, nawet zimą. Nie pozwalaj, aby w obecności maluszka palono papie-

to wypracować sobie pewien rytm, który będzie zwiastował maluchowi,

rosy. Nie przegrzewaj dziecka. Unikaj zakładania zbyt wielu lub zbyt gru-

że nadchodzi pora spania. Pomoże nam w tym kąpiel dziecka o stałej po-

bych ubranek (zwłaszcza z syntetycznych tkanin). Dopilnuj, aby głów-

rze, wieczorne karmienie oraz stonowane światło. Możemy również włą-

ka malca nie była zakryta, ponieważ jest ona dużą powierzchnią wymiany

czyć w te przygotowania do snu masaż. Pozwoli on na rozluźnienie dziec-

ciepła z otoczeniem. Gdy powietrze w pokoju dziecka jest suche, warto za-

ka i wyciszenie. Warto wprowadzić własne „zwiastuny snu”, np. nucenie

opatrzyć się w nawilżacz powietrza. Zimą jest on wręcz niezbędny. Pamię-

dziecku, całus od rodziców na dobranoc, czytanie bajki ściszonym głosem.

tajmy, że przez pierwsze 12 miesięcy maluch oddycha tylko przez nosek,

Prowadźmy do wyciszenia, uspokojenia, nie proponujmy dziecku zabawy

trzeba zadbać więc o komfort jego dróg oddechowych.

i aktywności. Trudniej będzie mu zasnąć. Kiedy jemy – nie śpimy! Razem czy osobno?

Nie pozwalaj niemowlęciu na zasypianie w czasie karmienia. Jeśli nie jest

Najlepiej przyzwyczajać niemowlaka do spania we własnym łóżeczku.

już głodne i przestaje ssać – odstaw je od piersi, ale przytul i pozwól czuć

Niekiedy warto zabrać go do swojego łóżka, łatwiej wtedy karmić, on czuje

twoje ciepło i obecność. Pozostawianie malucha z brodawką w buzi po-

się bezpieczny, jest spokojny. Musimy jednak kierować się też zasadą bez-

woduje macerację naskórka. Dziecko, gdy tylko się przebudza – ssie pierś,

pieczeństwa, a nie wygody. Żaden rodzic nie chce zrobić swemu dziecku

mimo iż nie jest głodne. Powoduje to powstanie błędnego koła – malec

krzywdy, nie mamy jednak wpływu na nasz sen i np. kiedy jeden z rodzi-

jest przejedzony, boli go brzuszek, ssie więc pierś mocniej, aby się uspoko-

Co może przeszkadzać w czasie snu? • Niewygodne czy podwinięte ubranko. Unikajmy zakładania na noc ciuszków z pomponami i innymi niepotrzebnymi dodatkami. • Ciasna, a także mokra pielucha nie wpływa dobrze na komfort snu. • Zbyt ciepłe ubranie lub okrycie dziecka powoduje zdenerwowanie malucha. • Zatkany nosek, który przysparza wiele problemów. • Nadmierny hałas – szczególnie wysokie dźwięki potrafią wybudzić malca. Wiele dzieci natomiast bardzo lubi dźwięki zbliżone do tych, które znało w życiu płodowym – szumy. W związku z tym dzieciaki chętnie usypiają przy dźwięku suszarki czy odkurzacza. Nie bez powodu powstały liczne aplikacje na telefon, które wydają dźwięk wyżej wymienionych sprzętów.

www.dobra-mama.pl

MOTHERHOOD

STREFA DZIECKA

NA STRAŻY BEZPIECZEŃSTWA

ić i tak w kółko. Maluszki karmione piersią będą budzić się w nocy, dopó-

Niania elektroniczna, która pozwala rodzicom kontrolować, co dzieje się w pokoju dziecka. Duży zasięg urządzenia (do 300 m) kamera z obiektywem wysokiej jakości oraz czytelny ekran 3,2 cala zapewniają bezpieczeństwo oraz ułatwiają komunikację z maluszkiem dzięki opcji zdalnej rozmowy. Babyline 6.1, 349 zł, Lionelo lionelo.com

ki będą pozostawały na pokarmie od mamy. Jej mleko jest lekkostrawne i dzieci szybciej stają się głodne. Korzystaj więc z chwil w ciągu dnia, kiedy dziecko śpi i ty również odsypiaj. Jest to złota zasada – kiedy dziecko śpi, śpij i ty. Łóżeczkowe „wyposażenie” Niemowlę nie potrzebuje do spania poduszki. Nie wciskajmy mu więc jej na siłę. Odpowiednio twardy materacyk dopasowany wymiarami do łóżeczka będzie idealnym miejscem do spania. Nie wkładaj do łóżecz-

NAJWYŻSZA JAKOŚĆ

ka dużych, pluszowych maskotek czy ostrych zabawek. Noworodek nie

Uszyty z trzech warstw najwyższej jakości organicznego muślinu bawełnianego z certyfikatem ekologicznym GOTS, o niezwykle delikatnym splocie, zapewnia doskonałą cyrkulację powietrza oraz komfort termiczny. Organiczny śpiworek muślinowy, ok. 99,99 zł, MOTHERHOOD motherhood.pl

jest nimi zainteresowany, a mogą być niekiedy niebezpieczne, zaś starsze niemowlę będzie się tylko rozpraszało przed usypianiem. Dopasowany materac oraz przyjemna, bawełniana pościel stanowią podstawę wyposażenia. Podobnie jak z ciuszkami – pościel powinna być uprana w proszku dla dzieci, nawet jeśli jest nowa. Miejsce odpowiednie Miejsce do spania powinno być początkowo w zasięgu obserwacji rodziców. Możemy zareagować na płacz dziecka i jego potrzeby. Dla bezpieczeństwa łóżko maluszka powinno znajdować się w sypialni rodziców co najmniej przez pierwszych 6 miesięcy jego życia. Pamiętajmy, aby nie znajdowało się ono w przeciągu, blisko okna czy urządzeń grzewczych. Najlepiej, aby łóżeczko było wykonane z drewna i było bezpieczne – nie miało ostrych krawędzi czy wystających fragmentów drewna. Korzyst-

skuteczne Rodzina preparatów, które skutecznie likwidują chrapanie, zapewniając domownikom błogą ciszę w nocy, a chrapiącemu – spokojny sen, w trakcie którego wreszcie porządnie wypocznie i obudzi się pełen energii. Listki doustne i łatwy w użyciu spray do gardła przeznaczone są dla osób chrapiących w pozycji na wznak. Nawilżają i usztywniają tkanki gardła umożliwiając bezproblemowe oddychanie przez całą noc. Snoreeze, APC Instytut, snoreeze.pl

nie, aby miało szczebelki, które później starszemu dziecku ułatwią naukę wstawania, podnoszenia się.

Anna Plaskota-Gładosz, położna, Certyfikowany Doradca Laktacyjny, Szkoła Rodzenia „Aktywni Rodzice”, polozna.net REKLAMA

•Pielęgnacja •Ochrona •Profilaktyka Made in France w promocyjnej cenie to maść na bazie której powstała maść Deumavan® Natur Actiderma powstała z wysokooczyszczonych parafin wzbogacona o witaminę E i glicerynę (zgodnie z Europejską Normą Farmakopei). Nie zawiera farmakologicznych substancji czynnych, w tym hormonów, parabenów, konserwantów, jak również substancji zapachowych. Do stosowania dla niemowląt, dzieci i dorosłych w przypadku dolegliwości spowodowanych suchością skóry i błon śluzowych, w tym pochwy i zewnętrznych okolic inntymnych. Maść jest dobrze tolerowana przez osoby ze skłonnościami do alergii. Produkt nie ma ograniczeń wiekowych. Przetestowany dermatologicznie na Uniwersytecie w Lubece (Niemcy). Posiada szerokie możliwości stosowania w ginekologii, dermatologii, uroginekologii i pesaroterapii. Maść Actiderma zabezpiecza skórę cienką warstwą ochronną przed patogenami, bakteriami i działaniem szkodliwych warunków zewnętrznych. W razie potrzeb stosować kilka razy dziennie zgodnie z przeznaczeniem.

70% poprawy przy suchej skórze, 91% poprawy przy łuszczycy, 76% poprawy przy chropowatości, 30% wzrost wilgotności 5 składników (trzy rodzaje parafin, gliceryna i witamina E)

Maść przetestowana dermatologicznie.

Nie stosować do oczu i z prezerwatywami lateksowymi. Można stosować z poliuretanowymi i AT-10. Przechowywać w temp. do 22°C

Zero alergii, zero ryzyka i skutków ubocznych! Dystrybutor (nowy adres):

Dostępne w wybranych Aptekach

Al. Jerozolimskie 146 C, 02-305 Warszawa tel. 22 668 68 23, fax. 22 668 99 81 e-mail apc@apcinstytut.pl, www.apcinstytut.pl

PIXABAY

STREFA DZIECKA

Jak poradzić sobie

z zapaleniem ucha? Zapalenie ucha zewnętrznego to częsty problem rodziców małych dzieci. Powstanie infekcji może być związane z nieprawidłową higieną lub narażeniem na niekorzystne czynniki zewnętrzne.

Stosowane powszechnie patyczki higieniczne mogą uszkodzić na-

skórek przewodu słuchowego, natomiast nadmierna wilgoć sprzyja namnażaniu się bakterii. Dlatego w okresie wzmożonych infekcji oraz podczas korzystania z basenu czy kąpieli w jeziorze należy zadbać o odpowiednią higienę uszu i nawilżenie kanału słuchowego. Skutecznym wsparciem w łagodzeniu bólu oraz leczeniu infekcji są olejki roślinne, które wykazują aktywność przeciwzapalną oraz przeciwdrobnoustrojową.

REKLAMA

Rola woskowiny

Naturalne wsparcie

Ucho ulega samooczyszczaniu poprzez migrację woskowi-

Zapalenie ucha zewnętrznego może być wywołane przez bakterie, wi-

ny razem z zanieczyszczeniami w wyniku ruchu żuchwy

rusy, grzyby lub mogą być to infekcje mieszane. Rozpoznanie przy-

lub grawitacyjnie w czasie snu. Woskowina jest naturalną

czyny jest często trudne oraz czasochłonne. Ponadto leczenie infek-

wydzieliną, która zabezpiecza ucho przed zanieczyszcze-

cji utrudnia coraz powszechniejsza oporność patogenów na podawa-

niami, odgrywa znaczącą rolę w oczyszczaniu i nawilżaniu

ny antybiotyk. Dodatkowo towarzyszący ból i swędzenie jest sporym

przewodu słuchowego. Ma właściwości przeciwbakteryj-

wyzwaniem zarówno dla chorujących dzieci, jak i ich rodziców starają-

ne i przeciwgrzybicze, dzięki czemu chroni przed drobno-

cych się łagodzić uciążliwe objawy. Rozwiązaniem, które może wspo-

ustrojami wywołującymi infekcje kanału słuchowego i bło-

móc leczenie oraz łagodzenie objawów związanych z zapaleniem ucha,

ny bębenkowej. Pełni również rolę naturalnej bariery przed

jest stosowanie wyciągów roślinnych. Według badań naukowych mają

nadmiarem wody, która dostaje się do ucha podczas ką-

one duży potencjał w takich sytuacjach ze względu na ich potwierdzo-

pieli. Jednak nieprawidłowa higiena uszu może skutkować

ne kompleksowe działanie przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze oraz

rozwojem zapalenia ucha zewnętrznego.

przeciwwirusowe. Różnego rodzaju oleje, np. oliwa z oliwek, bardzo skutecznie rozmiękczają zalegającą woskowinę, co ułatwia jej usuwa-

Przyczyny zapalenia ucha zewnętrznego

nie. Łagodzą podrażniony naskórek oraz dodatkowo utrzymują pra-

Zarówno niedobór, jak i nadmiar woskowiny może prowa-

widłowe nawilżenie kanału słuchowego. Z kolei olejek lawendowy ma

dzić do rozwoju infekcji. Nadmiernie wydzielana wosko-

udowodnione działanie przeciwbakteryjne, również w odniesieniu

wina, która nie jest usuwana, twardnieje i może prowadzić

do szczepów opornych na antybiotyki oraz działanie przeciwgrzybi-

do powstania tzw. korków woskowinowych, mogących za-

cze, natomiast ekstrakt ze skórki cytryny ma bardzo dobre właściwo-

tykać światło przewodu słuchowego. Takie zjawisko może

ści antybakteryjne, zwłaszcza w stosunku do patogenów powodujących

być spowodowane stosowaniem patyczków higienicznych

schorzenia skórne.

do czyszczenia ucha lub po kąpieli, kiedy korek woskowinowy pęcznieje. Wówczas najczęstszymi objawami towa-

Prawidłowa higiena

rzyszącymi mogą być ból, niedosłuch czy uczucie zatkane-

W zapobieganiu wystąpienia zapalenia ucha zewnętrznego istotne jest

go ucha. Zaleganie korka woskowinowego prowadzi do sta-

dbanie o prawidłową higienę oraz odpowiednie nawilżanie przewodu

nów zapalnych skóry przewodu słuchowego. Ponadto roz-

kanału słuchowego. Błędem jest stosowanie patyczków higienicznych,

wojowi zapalenia ucha zewnętrznego sprzyja również dłu-

które mogą powodować wpychanie woskowiny w głąb ucha. Należy

gotrwałe narażanie przewodu słuchowego na działanie wil-

również pamiętać o odpowiednim zabezpieczeniu kanału słuchowego

goci i wodę, czyli wystąpienie tzw. ucha pływaka. Dochodzi

w przypadku częstych kąpieli w basenach czy jeziorze. Dlatego do hi-

wtedy do zwiększonej maceracji skóry przewodu słucho-

gieny ucha zaleca się kombinację olei, gliceryny oraz olejków eterycz-

wego, a w związku z tym niszczenia naturalnej ochronnej

nych, które pomagają zmiękczyć woskowinę oraz ułatwiają jej usunię-

bariery. Martwy zmacerowany naskórek stanowi doskonałą

cie, a także tworzą dodatkową barierę ochronną, przeciwdziałając zale-

pożywkę dla bakterii. Dlatego powinno się zwracać szcze-

ganiu wody w przewodzie słuchowym w trakcie kąpieli. Ich dodatko-

gólną uwagę na zachowanie odpowiedniej higieny u dzie-

wym atutem jest działanie przeciwzapalne, przeciwdrobnoustrojowe

ci, które w okresie letnim często korzystają z basenu lub in-

oraz łagodzenie podrażnień.

nych zbiorników wodnych.

Marta Skrzypiec, ekspert Smart Pharma Sp. z o.o.

REKLAMA

Wakacyjna

NIEZBĘDNIK

Apteczka Maluszka

Wybierając się na urlop z maluszkiem, warto się zabezpieczyć i sprawdzić zawartość swej przenośnej apteczki. Powinny się w niej znaleźć nie tylko produkty pierwszej pomocy, plastry czy leki. Dobrze jest skompletować też preparaty na owady czy kosmetyki na słońce.

PIXABAY

PRZECIW KOMAROM

gdy dopada gorączka Stan podgorączkowy i gorączka u dzieci mogą mieć wiele przyczyn i nie wszystkie z nich oznaczają zagrożenie zdrowia dziecka, dlatego należy uważnie obserwować pociechę i warto mieć pod ręką paracetamol, aby w razie potrzeby jak najszybciej zareagować. Pedicetamol® nie jest wrażliwy na temperaturę przechowywania. Pedicetamol®, paracetamol 100 mg/ml roztwór doustny 30 ml, Polski Lek – Dystrybucja Spółka z o.o., pedicetamol.pl Przeciwwskazania: nadwrażliwość na paracetamol, substancję pomocniczą azorubinę lub inną wymienioną w składzie produktu. Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża twojemu życiu lub zdrowiu.

przeciw podrażnieniom 7. 8.

Na wszelki wypadek 1. „Pierwsza pomoc dla dzieci i niemowląt” Mikołaj Łaski. Poradnik zawiera opis 30 najczęstszych nagłych wypadków, na które narażone są niemowlęta i dzieci. Trwała i praktyczna forma pozwala na zabranie poradnika w każdą podróż, karty są odporne na wodę i brud. 29,90 zł, Wydawnictwo Sierra Madre, mamazen.pl

5. StickOff®. Spray, który zaburza połączenie między opatrunkiem a skórą, dzięki temu umożliwia bezbolesne usuwanie opatrunków samoprzylepnych. Nie wywołuje podrażnień i nie przenika przez naskórek, bezpieczny dla skóry wrażliwej. ok. 29 zł, SMART PHARMA, smartpharma.com.pl

2. Aspirator do nosa Aspinosek. Wyrób medyczny. Pozwala na dokładne i bezpieczne oczyszczenie noska z zalegającej w nim wydzieliny kataralnej, przywracając komfort oddychania małym dzieciom. Aspirator ma jednorazowy filtr, który zatrzymuje odciągany katar i zapewnia higienę wykonywanego zabiegu. PPHU KEJ Sp. z o.o., sklep.kej.pl

6. Termometr Thermo distance. Termometr bezdotykowy na podczerwień. Ponieważ nie wymaga kontaktu fizycznego jest bardziej higieniczny i zapobiega przenoszeniu zakażeń. 104,49 zł, Terraillon, czerwonamaszyna.pl

3. Chicco Spray przeciw komarom. Spray odpowiedni dla dzieci od 3 miesiąca życia. Opakowanie jest tak zaprojektowane, że spray można rozpylać, trzymając butelkę w dowolnej pozycji, nawet do góry dnem. Ma pozytywną opinię Centrum Zdrowia Dziecka. 19 zł, CHICCO, chicco.pl 4. Paklanki. Woreczki na zużyte pieluszki, które powstrzymują nieprzyjemny zapach. Wyciągasz je jednym szybkim ruchem, wkładasz do nich pieluchę, zamykasz i problem znika. 5 zł, PACLAN, paclan.pl

www.dobra-mama.pl

7. Krem przeciwsłoneczny 50+ dla niemowląt i małych dzieci. Z ochroną komórek przed promieniowaniem IR-A. Bezzapachowy. Wodoodporny. Wysoka ochrona dla osób z atopowym zapaleniem skóry oraz dla wyjątkowo bladej i wrażliwej na słońce skóry. 19,99 zł/75 ml, Babydream, rossmann.pl 8. Sun Protection Cream Krem ochronny na słońce do twarzy i ciała 50+ . Specjalistyczny, opracowany został z myślą o skutecznej ochronie wrażliwej skóry niemowląt i dzieci narażonej na negatywne działanie słońca i czynników zewnętrznych. W preparacie zastosowano specjalny system fotostabilnych filtrów UVA i UVB. PHARMACERIS, pharmaceris.com

PIXABAY

STREFA DZIECKA

Uśmiechnij się!

Dbanie o mleczaki a zdrowie zębów stałych

Czy warto przejmować się mleczakami i szczególnie o nie dbać, skoro i tak wypadną? Zdecydowanie warto. Higiena jamy ustnej ma takie samo znaczenie na każdym etapie życia, a przedwczesna utrata zębów mlecznych prowadzi do przykrych konsekwencji w dorosłym życiu – stłoczeń zębowych oraz różnego rodzaju wad zgryzu.

ną „piątkę”, „szóstka” wyrżnie się doprzednio, zajmując częściowo miejsce przeznaczone na zęby przedtrzonowe stałe (czyli „czwórkę” i „piątkę”). Jeśli mleczna „piątka” zostanie usunięta przedwcześnie przy obecności stałej „szóstki”, jest prawdopodobne, że zacznie się ona pochylać i przesuwać w kierunku luki po utraconym zębie. W obu przypadkach w konsekwencji tego, w tej części łuku zębowego może dochodzić do stłoczeń, co będzie manifestować się wyrzynaniem zęba poza łukiem lub nawet całkowitym jego zatrzymaniem w kości. Inną konsekwencją przedwczesnej utraty zębów mlecznych jest zaburzenie wzrostu i rozwoju wyrostka zębodołowego. Siły żucia i gryzienia przenoszą się na kości i mięśnie, co stymuluje prawidłowy

Dlaczego należy dbać o mleczaki?

wzrost szczęk. Jeśli dziecko przedwcześnie straci mleczaki, nie gryzie

Wielu rodziców nie przywiązuje wielkiej wagi do utraty mleczaków u

nimi, nie wytwarza sił sprzyjających prawidłowemu rozwojowi kości

swoich dzieci. Bo skoro zęby te i tak prędzej czy później wypadną, w

szczęki, zębów i zgryzu.

czym problem? Otóż jeśli zęby mleczne muszą być usunięte na 3–4

lata przed terminem ich fizjologicznego wypadnięcia, wiąże się to z

Próchnica zębów mlecznych

kilkoma dość poważnymi następstwami dla zdrowia zębów stałych.

Utrata mleczaków kilka lat przed naturalnym czasem ich wypadnię-

W następstwie przedwczesnej utraty zębów mlecznych często do-

cia jest najczęściej spowodowana zaawansowaną próchnicą lub ura-

chodzi do tzw. skrócenia długości łuku zębowego, czyli długości,

zami mechanicznymi zębów. Zęby mleczne mają specyficzną bu-

gdzie powinny zmieścić się w przyszłości zęby stałe. Jeśli stała „szóst-

dowę – ich anatomia sprawia, że są delikatniejsze, przez co bardziej

ka” zacznie się wyrzynać, a maluch przedwcześnie utracił mlecz-

podatne na próchnicę. Jeśli zaczynają się psuć, szybko dochodzi do

www.dobra-mama.pl

REKLAMA

zapaleń miazgi, a wtedy łatwo o stany zapalne z powikłaniami okolic tkanek okołowierzchołkowych. Dziecko narzeka na ból, pojawiają się ropnie i stany zapalne. W takich przypadkach często nie da się przeprowadzić leczenia kanałowego. Pozostaje jedynie ekstrakcja, czyli usunięcie zęba. Już cały ten proces bólowo-zabiegowy naraża malucha na wiele nieprzyjemności i warto go przed nim uchronić. Próchnica zębów mlecznych może mieć różne postaci. U niemowląt może pojawić się tzw. próchnica butelkowa, która ma duży związek ze sposobem karmienia dziecka. Jeśli na przykład maluch zasypia z butelką w buzi lub wybudza się w nocy i pije mleko modyfikowane albo, co gorsza, słodkie herbatki, to w trakcie snu rozwijają się w jego buzi bakterie z rodziny streptokoków. A te przyczyniają się do powstania próchnicy butelkowej. Z kolei u dzieci dwu- i trzyletnich występuje próchnica okrężna. Jest to tzw. wczesna postać choroby próchnicowej o ostrym przebiegu. Najpierw zaczyna atakować zęby przednie, najczęściej w szczęce i symetrycznie po obu stronach, a później prowadzi do powikłań ze strony miazgi. Nigdy nie wolno zostawiać niewyleczonych zębów mlecznych. Zniszczone próchnicą zęby mleczne stanowią ognisko zapalne w jamie ustnej dziecka, co może doprowadzać do powstania ropni i zakażenia tkanek miękkich. Mogą one być furtką dla bakterii i wpływać na zdrowie całego organizmu malucha. Poza tym zdrowe zęby mleczne to większa szansa na zdrowe zęby stałe. Trzeba wiedzieć, że mieszane uzębienie, czyli jednoczesna obecność w jamie ustnej zębów mlecznych i stałych, trwa od 5.–6. do 11.–12. roku życia, czyli około 5–6 lat. Nieleczone zęby mleczne będą więc mogły powodować próchnicę w świeżo wyrżniętych niedojrzałych zębach stałych m.in. przez przenoszenie się bakterii z ubytków próchnicowych na zdrowe zęby. Odpowiednia higiena i profilaktyka Oczywiście najlepszym rozwiązaniem jest odpowiednia profilaktyka, czyli dbanie o higienę i leczenie zębów mlecznych, aby zapobiec rozwojowi próchnicy i ekstrakcji.

Kamila Wasiluk, lekarz stomatolog, ortodonta (Master of Science in Orthodontics). Współwłaścicielka Centrum Medycyny Nowoczesnej Triclinium. Autorka bloga „Mama Ortodonta”, www.mamaortodonta.pl

NA ZĄBKOWANIE Wyrzynaniu się zębów towarzyszy często ból, niepokój, stan zapalny dziąseł, gorączka a nawet biegunki. Aby złagodzić te dolegliwości warto sięgnąć po lek Camilia, który działa kompleksowo na wszystkie objawy ząbkowania. CAMILIA® roztwór doustny, BOIRON S.A., boiron.pl

1 pojemnik jednodawkowy (minims – 1ml) zawiera: substancje czynne: Chamomilla vulgaris 9CH, Phytolacca decandra 5CH, Rheum 5CH aa 333,3 mg. Bolesne ząbkowanie u niemowląt. Przeciwwskazania: nadwrażliwość na substancje czynne. Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu.

STREFA TATY

Marla. Wyjątkowy wózek 2 w 1 o tapicerce z materiałów denimowych, które zapewniają dużą trwałość połączoną z ciekawym, nowoczesnym wyglądem. Atutem użytych tworzyw jest ich wodoodporność oraz filtr UPF+50 chroniący przed promieniowaniem słonecznym. Obszerna gondola posiada m.in. zintegrowaną moskitierę. 1699 zł, BABY MONSTERS, baby-monsters.pl

Specjaliści radzą jak wybrać wózek bezpieczny i funkcjonalny

Na co zwracać uwagę podczas wyboru wózka? O rady poprosiliśmy przedstawicieli czołowych producentów wózków w Polsce.

Frontera. Nowoczesny wózek 2 w 1 z opcją montażu fotelika samochodowego - Musca. Ma udogodnienia zmieniające codzienne spacery w niezwykłe doświadczenia, zarówno dla ciebie, jak i twojego dziecka. 1699 zł, CAMINI, camini.pl

RECARO Easylife Elite. Elastyczność lekkiej spacerówki ze wszystkimi wygodami pełnowymiarowego wózka. Rozbudowany daszek z ochroną UV50+, system wentylacji i wiele innych udogodnień w zakresie komfortu dziecka plus pełne zawieszenie, praktyczny mechanizm składania jedną ręką do kompaktowych rozmiarów czynią go idealnym wyborem nowoczesnej mamy. 1329 zł, RECARO, recaro-kids.pl

Hubb. Z nowoczesną, bardzo lekką gondolą Hux ważącą tylko 3 kg. Przestronne wnętrze gondoli wykonanej z oddychających materiałów, okrycie odchylane na wiele sposobów i powiększany daszek z filtrem UV 50+ zapewniają komfort najmniejszym dzieciom. Ok. 2990 zł, Quinny, quinny.com REKLAMA

Sabina Matuszyk

Sales Representative Region West ARTSANA Poland sp. z o.o. Dystrybutor Chicco i RECARO

Ewelina Kubicka

ekspert marki Baby Monsters baby-monsters.pl

KOŁA

WAGA WÓZKA

Koła w wózku są istotnym elementem

Waga to jedno z kryteriów przy wy-

wpływającym na komfort nie tylko

borze wózka. Kiedy mieszkamy na

dziecka, ale też rodziców. Odwiecz-

piętrze staje się ono wówczas najważ-

nym pytaniem przy zakupie wózka

niejsze, szczególnie dla mamy. Duże

jest „Jakie koła wybrać: pompowane

znaczenie ma również to, jak czę-

czy niepompowane?” W powszech-

sto będziemy wkładać i wyciągać wó-

nej opinii tradycyjne koła pompowa-

zek z bagażnika samochodowego. Na

ne zapewniają komfort prowadze-

wagę wózka ma wpływ wszystko: ste-

nia i dobrą amortyzację. Należy jed-

laż i materiał z jakiego został on wy-

nak pamiętać, że są one ciężkie i po-

konany, wielkość i rodzaj kół. Amor-

datne na uszkodzenia/przebicia. No-

tyzacja również zaważy na ciężarze

woczesne koła niepompowane dzięki

wózka. Najcięższymi wózkami są ze-

zastosowaniu innowacyjnych rozwią-

stawy 2 w 1 i ważą one w granicach od

zań technicznych i połączeniu mate-

12 do 15 kg, natomiast wszystkie spa-

riałów o różnych strukturach i właści-

cerówki „parasolki” będą lżejsze,a ich

wościach zapewniają wyjątkową lek-

waga będzie oscylować w granicach

kość, doskonały komfort i absolutną

od 5 do 9 kg.

bezawaryjność.

REKLAMA

Annet. Więcej niż spacerówka – to towarzysz maluszka od jego pierwszych dni. Duże koła z amortyzacją sprawdzą się na każdym terenie, przedłużony daszek ochroni maluszka przed wiatrem i deszczem. Regulacja pochylenia oparcia aż do pozycji leżącej. Eleganckie wykończenia z ekoskóry i uchwyt na kubek. 499 zł, Lionelo, lionelo.com

B-MOTION 4 PLUS. Więcej miejsca i więcej wygody: to plusy, które daje B-MOTION 4 PLUS. Dłuższe oparcie i większa dopuszczalna waga dziecka, nawet do 20 kg, dają pewność, że twoje dziecko ma wystarczająco dużo miejsca. Regulowany podnóżek i wytrzymałe, piankowe opony zapewniają płynną, komfortową jazdę. Od 1414 zł, Britax Römer, britax-roemer.pl

Phoenix SE Dakar&Helsinki. Edycja specjalna popularnego wózka wielofunkcyjnego, dostępna w trzech konfiguracjach. Wyróżniają ją denimowe, wodoodporne materiały w dwóch kolorach oraz możliwość montażu siedziska odwracalnego. 1149 zł, BABY MONSTERS, baby-monsters.pl

Lidia Frenz-Kryś ekspert Maxi-Cosi

Jak wybrać wózek idealny? Wybór wózka zależy od tego, czy ma nam posłużyć od narodzin dziecŁukasz Kocimski

ekspert marki Camini camini.pl

ka czy jako kompaktowa spacerówka. Najlepiej odpowiedzieć sobie na kilka pytań dotyczących swojego stylu ży-

Hamulce, amortyzatory,

cia. Pierwsze to: gdzie najczęściej bę-

zawieszenie

dziemy poruszać się z wózkiem? Czy

Zawieszenie wózka decydu-

jest to park, las, szutrowe drogi, czy

je o płynności jazdy. Niezwy-

centrum miasta, wąskie uliczki, cen-

kle ważny jest dobór średnicy kół

trum handlowe itp. Zastanówmy się,

oraz to, by przednie koła były

gdzie będziemy przechowywać wó-

skrętne z możliwością blokady.

zek – w domu, mieszkaniu na pię-

Bardzo przydatna jest również

trze (z windą/ bez windy), w bagażni-

amortyzacja, zwłaszcza tylnych

ku, garażu, wózkowni? Kolejno – czy

kółek, dzięki niej dziecko bę-

wózek będziemy wozić w bagażniku

dzie smacznie spało nawet pod-

(duży/ mały bagażnik), czy będziemy

czas spaceru po wyboistym tere-

poruszać się z nim głównie komuni-

nie. Kiedy zatrzymamy wózek,

kacją miejską. Pomyślmy, czy chce-

nie możemy zapomnieć o zablo-

my używać osobnej gondoli czy wo-

kowaniu hamulca. Bezpiecznym

limy wózek 2 w 1, którego siedzisko

i wygodnym rozwiązaniem jest

przekształca się w miękką gondolę.

hamulec zintegrowany, przy któ-

Znając odpowiedzi na powyższe py-

rym jednym ruchem nogi bloku-

tania, możemy przejść do kwestii wi-

jemy oba tylne kółka.

zualnych: budowa stelaża, jakość materiałów, kolor.

BABYSAFE

STREFA TATY

Babysafe York I-Size, 0-13 kg, 0-15 m-cy. Fotelik York wraz z bazą ISOFIX to para doskonale zapewniająca najwyższy poziom bezpieczeństwa przewożonego dziecka, co potwierdza homologacja R-129 I-size. Pewny i prawidłowy montaż fotelika na bazie ISOFIX zgodny z procedurą „przyłóż i kliknij” to wyższe bezpieczeństwo. Fotelik wyposażony jest w kanały wentylacyjne, dzięki czemu podróż latem jest mniej uciążliwa dla dziecka. 809 zł, BABYSAFE, babysafe.eu

Specjaliści radzą

Bastiaan. Dzięki podstawie obracanej o 360° dzieci mogą być przewożone przodem lub tyłem do kierunku jazdy. Regulacja oparcia i 7 poziomów wysokości zagłówka. Możliwość montażu za pomocą ISOFIX + Top Tether lub pasów. Wkładka lędźwiowa i wkładka Dri-Seat. 499 zł, Lionelo, lionelo.com

jak wybrać fotelik

Bez względu na to czy planujesz podróż samochodem, rowerem czy pieszo, zadbaj o właściwe zabezpieczenie malucha. Atestowane foteliki i wózki, wyposażone w pasy i inne zabezpieczenia, mogą uratować zdrowie, a nawet życie dziecka.

BabySafe Collie, 9-36 kg, 9 m-cy-12 lat. Collie to uniwersalny fotelik, który można zamontować właściwie w każdym samochodzie. O jego uniwersalności decyduje system montażu pasami trzypunktowymi. Komfort podróżowania zapewnia obszerna skorupa z wielostopniową regulacją wysokości zagłówka oraz kąta pochylenia oparcia. 699 zł, BABYSAFE, babysafe.eu

BabySafe Schnauzer, 0-18 kg, 0-4 lata. Montaż tyłem lub przodem do kierunku jazdy. Bezpieczeństwo konstrukcji potwierdzone wysokimi notami niezależnych europejskich testach. Funkcjonalność i wygodę fotelika klasy premium zapewniają 3 pozycje pochylenia, wkładka redukcyjna z termoplastycznej pianki oraz miękki zagłówek. 979 zł, BABYSAFE, babysafe.eu

Dziecko w samochodzie – fotelik obowiązkowy Na obowiązek przewożenia dzieci w foteliku samochodowym nie powinniśmy patrzeć przez pryzmat wymagań prawa - to sprawa bezpieczeństwa, a zatem jednego z głównych priorytetów każdego rodzica. Dobry fotelik nie musi oznaczać ogromnych wydatków. Należy jednak zwrócić uwagę, aby wybrać urządzenie, które poza obowiązkową homologacją dopuszczającą do sprzedaży posiada dodatkowe systemy zabezpieczające małego pasażera – np.: system ochrony bocznej, pasy bezpieczeństwa z systemem ochrony szyi, mocowanie w systemie ISOFIX czy możliwość przewożenia dziecka tyłem do kierunku jazdy przez możliwie najdłuższy okres. Kolejną kwestią jest prawidłowy montaż fotelika w aucie. Każdy sklep specjalistyczny posiada wykwalifikowany personel, który przeprowadzi instruktaż. Warto zaufać ich wiedzy. Na koniec pamiętajmy o prawidłowym zapięciu dziecka w foteliku – pasy bezpieczeństwa nie mogą być zbyt luźne (w wypadku fotelików wyposażonych we własne pasy 5-punktowe). Używając pasów bezpieczeństwa pojazdu upewnijmy się, że jest on poprowadzony przez odpowiednio oznaczone punkty fotelika. Tomasz Drozdowski – specjalista marki BabySafe

www.dobra-mama.pl

Bambusowa wkładka do fotelika samochodowego (0-12 m). Antypotowa wkładka z miękkiego bambusowego frotte ma właściwości termoregulacyjne i wchłania pot. Od spodu elastyczna siatka zapewnia regulację powietrza i amortyzację. Kolor ciemnoszary ułatwia utrzymanie czystości. 109 zł, PINK NO MORE, pinknomore.pl

Jade. Teraz niemowlę może bezpiecznie i komfortowo pokonywać długie dystanse samochodem. Gondola Maxi-Cosi Jade, zgodna z normą R129, została zaprojektowana do przewożenia niemowląt w samochodzie w pozycji na płasko. Ok. 990 zł, Maxi-Cosi, maxi-cosi.pl

STREFA DZIECKA

Sposób na

UKĄSZENIA

PIXABAY

Lato w pełni! To idealny czas na wakacyjne wycieczki i wyprawy w plener. Nic tak nie relaksuje jak kontakt z przyrodą. No, chyba że ten kontakt jest wyjątkowo bezpośredni i bolesny, a owocuje nieprzyjemnym ukąszeniem owadów, swędzeniem, pieczeniem, czasem również obrzękiem. Jak więc przygotować się, by w pełni doceniać walory natury i nie dać się komarom i innym małym insektom?

www.dobra-mama.pl

STREFA DZIECKA

SOS w przypadku ukąszenia Jeśli mimo zastosowanych zabezpieczeń doj-

Jak unikać owadów?

dzie do ukąszenia, nie wolno wpadać w panikę. Przede wszystkim należy uspokoić dziecko, które z naturalnych przyczyn może reagować płaczem czy strachem. Zwykle ukąszenia skutkują różnymi reakcjami skórnymi o łagodnym przebiegu. Miejsce ukąszenia może swędzieć, piec,

Ukąszenia zawsze są nieprzyjemne, szczególnie dotkliwie mogą

być zaczerwienione i podrażnione. Możemy jed-

odczuwać je najmłodsi, których skóra jest wyjątkowo wrażliwa,

nak spotkać się z bolesnym obrzękiem, a nawet

delikatna i łatwo ulega podrażnieniom. Jak więc chronić je przed

rumieniem. Jeśli niepokojące objawy utrzymu-

owadami? Warto stosować kilka podstawowych zasad – nie tylko

ją się dłużej niż 2 doby, dobrze jest zgłosić się do

na łonie natury, ale też w domu czy na tarasie.

lekarza – dziecko może być bowiem uczulone na jad konkretnego owada. Interwencja lekarska potrzebna jest też w przypadku gdy dziecko czuje się źle, wymiotuje, słabnie, ma zawroty głowy, opuchlizna się powiększa.

CO ZROBIĆ, GDY UKĄSI? - w miejscu ukąszenia przyłóż zimny okład, np. z kostek lodu owiniętych w bawełnianą ściereczkę; - zastosuj odpowiedni preparat łagodzący ukąszenia i podrażnienia (dobrze jest mieć go w apteczce); - w niektórych sytuacjach może pomóc podanie dziecku rozpuszczonego wapna - zmniejsza ono odczyny alergiczne i obrzęki, wspomaga leczenie stanów zapalnych skóry - o dawkowanie najlepiej zapytać lekarza lub farmaceutę.

1 2 3 4 5

W trakcie letnich wypraw z maluchem staraj sie unikać gęstych polan, skupisk krzewów, podmokłych terenów, łąk itp. W takich miejscach najczęściej występują kąsające owady i kleszcze. Sięgnij po sprawdzone preparaty odstraszające owady. Ich bogatą ofertę znaleźć można w aptekach i drogeriach, dostępne są w wielu praktycznych formach: w postaci sprayu, żelu, kremu. Przed zakupem konkretnego produktu warto sprawdzić, czy jest przeznaczony specjalnie dla najmłodszych. Staraj się ubierać siebie i malucha w odzież niezbyt jaskrawą (mocne kolory przyciągają owady), w miarę możliwości nie odsłaniajcie zbyt dużo ciała – im mniej odkrytych miejsc, w których owady mogą ukąsić, tym lepiej. Możesz spróbować naturalnych olejków, które mają działanie odstraszające komary, meszki czy kleszcze. Doskonale sprawdzi się m.in. olejek goździkowy, lawendowy, miętowy czy z drzewa herbacianego. Podobne działanie mają niektóre rośliny (np. lawenda), które warto posadzić w okolicy tarasu czy w ogrodzie. W oknach domu zamontuj moskitiery, podobne zabezpieczenia możesz stosować nad dziecięcym łóżeczkiem. Można też wypróbować różnego rodzaju lampy owadobójcze, szczególnie w pokoju malucha.

SKUTECZNA OCHRONA BEZ CHEMII

na spacery, plażĘ, wyjazdy

Tickless działa na zasadzie emisji impulsów ultradźwiękowych. Impulsy są nieszkodliwe dla ludzi oraz zwierząt domowych, blokują one jednak narząd Hallera, który kleszcze wykorzystują do namierzania żywiciela. Dzięki temu jesteśmy niewidoczni dla kleszczy. Tickless, od 99 zł, Tickless tick-less.pl

Złożony nocnik ma wymiary: 16 cm długości, 9 cm szerokości u podstawy oraz około 3 cm grubości. Z łatwością mieści się w damskiej torebce czy kieszeni. Zaprojektowany został aby wytrzymywać nacisk do 30 kg. Aby ułatwić przenoszenie. Został wyposażony w specjalny element tekturowy, który umożliwia szczelne i łatwe zamykanie w szybki i wygody sposób. Tron nocnik jednorazowy, ZAPA, zapa.eu

RATUNEK DLA SKÓRY Ukąszenia owadów, reakcje uczuleniowe powodują podrażnienie, swędzenie, zaczerwienienie skóry. Wtedy warto sięgnąć po łagodzący preparat w żelu Dapis, który zmniejsza te dokuczliwe objawy. Dapis, BOIRON, boiron.pl

www.dobra-mama.pl

PIXABAY

STREFA MAMY

Rozdrażnienie, apatia, problemy z koncentracją – to może być

objaw boreliozy? Kleszcze to pajęczaki niezwykle niebezpieczne dla naszego zdrowia. „Niewinne” ukąszenie może doprowadzić do chorób, do których należą m.in. odkleszczowe zapalenie mózgu oraz borelioza. Choroby te mogą dawać bardzo niespecyficzne objawy, m.in. powodować apatię, pogorszenie nastroju czy ogólne osłabienie organizmu. W którym momencie te „powszechne” dolegliwości powinny skłonić nas do wizyty u lekarza?

Uważaj na kleszcze! Wraz z nastaniem lata częściej opuszczamy domowe zacisze, aby delektować się promieniami słonecznymi, których tak bardzo nam brakowało. Spotkania towarzyskie na świeżym powietrzu, jazda na rowerze, długie spacery po lesie... Poza oczywistymi korzyściami tak spędzanego wolnego czasu musimy jednak pamiętać o środkach bezpieczeństwa i ochrony przed kleszczami, których okres aktywności rozpoczął się już w marcu. Atakują one te części naszego ciała, które pokryte są cienką i delikatną skórą (pachwiny, kolana, głowę w okolicy włosów). Zazwyczaj nie zdajemy sobie nawet sprawy, że zostaliśmy „zaatakowani”, ponieważ moment ukłucia jest całkowicie bezbolesny (kleszcze wytwarzają substancję znieczulającą naszą skórę). Dlatego, wybierając się na spacer np. do lasu, szczególną uwagę powinniśmy zwrócić na szczelne

www.dobra-mama.pl

osłonięcie naszej skóry. W tym celu wybierajmy ubrania z długimi ręka-

Chociaż nie każdy kleszcz jest nosicielem chorób, wszystkie kontakty z nimi mogą być potencjalne zakaźne.

Przesilenie wiosenne a borelioza – tak łatwo się pomylić Inną częstą chorobą odkleszczową występującą w Polsce jest borelioza. Wywołana zostaje przez bakterię, dlatego istnieje możliwość leczenia przyczynowego. Jej charakterystycznym objawem jest tzw. rumień wędrujący, który pojawia się w ponad 50 proc. przypadków. W jaki sposób możemy zdiagnozować boreliozę u pozostałych pacjentów?

wami i nogawkami, skarpety naciągajmy na spodnie, korzystajmy z wyż-

Borelioza to choroba, która często „ukrywa się” pod postacią objawów,

szych butów, a na głowę załóżmy czapkę z daszkiem lub kapelusz. Po-

często traktowanych jako chwilowy „spadek formy” czy symptomy tzw.

nadto pamiętajmy, że zdecydowanie lepszym wyborem będą ubrania

przesilenia (np. wiosennego). Osoba zakażona przez kleszcza może bo-

koloru jasnego, na których łatwiej zauważyć pełzające kleszcze. Po po-

wiem odczuwać m.in. bóle głowy, stawów i mięśni, chroniczne przemę-

wrocie do domu należy dokładnie obejrzeć ciało, a w razie znalezienia

czenie organizmu, ogólny spadek nastroju, drażliwość, a podczas co-

kleszcza, natychmiast go usunąć za pomocą plastikowego haczyka lub

dziennych czynności trudno jej skupić się na wykonywaniu zadań (pro-

pęsetki. Pamiętajmy, że kleszcza należy usunąć w całości – jeżeli nam się

blemy z koncentracją). Jak widzimy objawy te nie są „zarezerwowane”

to nie uda, powinniśmy niezwłocznie udać się do lekarza.

wyłącznie dla boreliozy. Warto jednak zaznaczyć, że borelioza nie od

Miejsce ukąszenia również warto regularnie sprawdzać, a jakiekolwiek

razu musi dawać widoczne objawy, a wykrycie choroby często następuje

niepokojące symptomy (m.in. rumień powiększający się obwodowo, gu-

nawet po upływie kilku lat. Taki stan nazywany jest boreliozą późną, a jej

zek, zaczerwienienie, obrzęk), które pojawiły się w następstwie ukąsze-

leczenie jest wówczas zdecydowanie bardziej skomplikowane. Dlatego

nia, zgłosić podczas wizyty w gabinecie specjalisty. Kleszcza należy usu-

zawsze, kiedy staliśmy się celem ataku kleszcza i usuwaliśmy go z nasze-

nąć jak najszybciej z ciała, ponieważ ryzyko zakażenia boreliozą zwięk-

go ciała, należy zgłosić się do lekarza, który przeprowadzi badania prze-

sza się w sytuacji, gdy kleszcz przebywa w ciele ponad 24 godziny. Cho-

siewowe w celu wykrycia ewentualnego zakażenia. Pamiętajmy, że im

ciaż nie każdy kleszcz jest nosicielem chorób, wszystkie kontakty z nimi

szybciej wykryjemy zakażenie, tym skuteczniej będziemy mogli je wy-

może być potencjalne zakaźne, ponieważ pajęczaki te przenoszą groźne

leczyć i to bez większego wpływu na stan naszego zdrowia. Wśród obja-

choroby m.in. babeszjozę, anaplazmozę, bartonellozę, gorączkę Q, tula-

wów przewlekłej boreliozy możemy wymienić m.in. dolegliwości neu-

remię czy riketsjozę.

rologiczne, zapalenia stawów, mięśnia sercowego, czy nerwów czaszkowych. Mogą one utrzymywać się nawet przez kilka lat i to już po całko-

Odkleszczowe zapalenie mózgu

witym wyleczeniu pacjenta. Po skończonej antybiotykoterapii leczy się je

Wymienione powyższej choroby, będące następstwem ukąszenia, sto-

już objawowo.

sunkowo rzadko występują w naszym kraju. Do najczęściej diagnozowanych należy m.in. odkleszczowe zapalenie mózgu (nazywane inaczej środkowo-europejskim lub wczesnoletnim). Odkleszczowe zapalenie mózgu może rozwinąć się w naszym organizmie w ciągu 7-14 dni od momentu ukąszenia przez kleszcza. Najpierw pojawiają się tzw. „grypopodobne” objawy zwiastunowe, takie jak: gorączka, bóle głowy, mięśni i stawów, nudności, wymioty, biegunka. U niektórych chorych po kilku dniach dobrego samopoczucia pojawiają się objawy zajęcia układu nerwowego. U większości osób istnieją dobre rokowania, jednak czasami choroba może doprowadzić do niedowładów kończyn lub zaburzeń czucia. U części pacjentów mogą pojawić się problemy z koncentracja i pamięcią. Nie istnieje leczenie przyczynowe wirusowego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, dlatego warto zadbać o profilaktykę – zachęcam wszystkich do wykonania szczepień przeciwko odkleszczowemu zapaleniu mózgu. Jej skuteczność po przyjęciu trzech dawek wynosi ok. 96 proc. – dodaje lek. med. Joanna Pietroń, internista z Centrum Medycznego Damiana.

OCHRONI PRZED KLESZCZEM Przeznaczony jest do stosowania bezpośrednio na skórę w celu odstraszania kleszczy. Płyn w postaci opakowania aerozolowego zapewnia suchą formułę, która nie pozostawia mokrych, lepkich śladów. Chroni przed kleszczami do 2 godzin od zastosowania produktu. Mosbito Spray odstraszający kleszcze 90 ml, mosbito mosbito.pl

ODSTRASZAJĄCE Plaster na odzież, meble, wózek jest nasączony geraniolem, którego zapach skutecznie odstrasza komary i meszki. Plaster, po przyklejeniu do ubrania lub przedmiotu w bliskim otoczeniu wytwarza aurę zapachową, która jest przyjemna dla człowieka, a uciążliwa dla komarów i meszek. Plastry odstraszające komary i meszki, MOSBITO, mosbito.pl

lek. med. Joanna Pietroń, internista z Centrum Medycznego Damiana, damian.pl REKLAMA

PIXABAY

STREFA MAMY

Nie daj się kleszczom

Jak skutecznie zabezpieczyć ogród? Kleszcze to bardzo niebezpieczne roztocza. Coraz częściej można je spotkać w ogrodach, na trawniku, w kwiatach oraz wśród drzew i krzewów. Atakują ludzi i zwierzęta domowe, roznosząc jednocześnie groźne choroby zakaźne. Jednak dzięki zastosowaniu odpowiedniej ochrony można wyeliminować problem tych pasożytów.

Kleszcze zwykle zamieszkują skraje lasów, puszcz czy polan, jednak także bardzo często zasiedlają miejskie parki czy przydomowe ogrody. Szczególnie chętnie wybierają ścieżki i trakty, którymi przemieszczają się zwierzęta i ludzie. W przeciwieństwie do komarów kleszcze potrzebują znacznie więcej krwi. Dlatego w niektórych przypadkach mogą być przytwierdzone do swojego żywiciela (człowieka lub zwierzęcia) nawet do 15 dni, żywiąc się jego krwią.

REKLAMA

Tron - składany jednorazowy nocnik dla dzieci!

www.tron.eu.com

POMOŻE W POZBYCIU SIĘ KLESZCZA – regularne przycinanie koron drzew i krzewów – duże zagęszczenie stwarza doskonałe warunki dla rozwoju tych pasożytów; – regularne i niskie koszenie trawnika – wysokie trawy są doskonałym siedliskiem dla kleszczy;

Artur Woźniak

Specjalista Tickless www.tick-less.pl

– unikanie sadzenia wysokich traw ozdobnych i paproci; – sadzenie roślin odstraszających kleszcze, np. wrotycz pospolity, kocimiętka, lawenda czy rozmaryn; – opryski przeciw kleszczom bezpiecznymi produktami.

Aby ograniczyć liczebność kleszczy w ogrodzie przydomowym, działkowym i ich okolicy, można wykonać opryskiwanie bezpiecznym produktem przeznaczonym do zwalczania kleszczy w najbliższym środowisku człowieka. Jego skład powinien być bezpieczny dla człowieka – np. może być na bazie naturalnego oleju rydzowego. Takie preparaty wykazują mechaniczne działanie kontaktowe na kleszcze i inne szkodniki, pokrywając ich ciało cieniutką warstewką, która utrudnia im poruszanie się i oddychanie, co w rezultacie prowadzi do śmierci

Uwaga, kleszcze! Kleszcze przenoszą wiele groźnych chorób (m.in. boreliozę, wirusowe zapalenie mózgu), dlatego warto być świadomym zagrożeń z ich strony. Lżejsze zimy sprawiają, że okres aktywności kleszczy wydłuża się, trwa nawet od lutego aż do grudnia. Kleszcze znajdziemy na łąkach, w lasach, ale nawet w miejskich parkach. Możemy jednak chronić siebie i swoich bliskich przed kleszczami. Stosuj ubiór zakrywający ciało. Stosuj środki przeciw kleszczom - polecam ultradźwiękowe repelenty renomowanych producentów, które charakteryzują się wysoką skutecznością, jednak nie mają negatywnych skutków na zdrowie. Po powrocie ze spaceru dokładnie sprawdź ciało, wytrzep odzież (np. nad wanną, aby skutecznie pozbyć się kleszcza) i jeśli to możliwe, weź kąpiel.

pasożytów. Już po kilku godzinach od przeprowadzenia zabiegu większość osobników jest sparaliżowanych, zaś w ciągu 1–2 dni pasożyty giną. Należy pamiętać, że zabiegi opryskiwania roślin preparatem na kleszcze mogą

NA KLESZCZE

być niebezpieczne dla pszczół i innych owadów zapylających. W związku z tym

Preparat skutecznie ogranicza aktywność różnych gatunków roztoczy, w tym kleszczy. Można go stosować przy użyciu opryskiwaczy ciśnieniowych dających oprysk średnio- lub grubokroplisty. Mogą to być zarówno małe, ręczne opryskiwacze, jak i duże, przeznaczone do opryskiwania dużych powierzchni. Target na kleszcze, Target target.com.pl

należy je przeprowadzać podczas spokojnej i bezwietrznej pogody, najlepiej wczesnym rankiem lub pod wieczór. Nie zaleca się opryskiwać tych miejsc, gdzie pszczoły są szczególnie aktywne.

TARGET, target.com.pl

REKLAMA

STREFA DZIECKA

Małe stópki,

wielkie zadania 80% dzieci rodzi się z prawidłowymi stopami, ale jedynie u 20% dorosłych są one zdrowe. Ważne jest, aby prawidłowo o nie dbać od pierwszych miesięcy życia dziecka. Na co zwrócić uwagę? Ludzka stopa jest machiną o niezwykłej konstrukcji: zbudowana z 26 kobuciki baBice®

ści, 21 mięśni, 33 stawów, 107 więzadeł i aż 200 000 połączeń nerwowych. Stopy pełnią istotne funkcje: umożliwiają poruszanie, regulują temperaturę, amortyzują wstrząsy, reagują na bodźce z podłoża oraz utrzymują sylwetkę w pozycji pionowej. Odpowiednia pielęgnacja stóp w wieku dziecięcym pozytywnie wpłynie na cały narząd ruchu w wieku dorosłym: stawy kolanowe, biodrowe i kręgosłup. Jak dobrać odpowiednie buty? Stopy malucha

Kupowanie butów już 4–5-miesięcznym niemowlakom to często powta-

Stopy niemowlaków, chociaż nie służą jeszcze do chodzenia, pełnią szcze-

rzający się błąd młodych rodziców. Nie jest wskazane wczesne kupowa-

gólną rolę w prawidłowym rozwoju. W rzeczywistości nie są w pełni

niu dziecku bucików, ponieważ nie ma ono wtedy możliwości przygotowa-

ukształtowane. Stopy maluszków nie mają wyraźnych sklepień, a ich duży

nia stóp do obciążenia właśnie poprzez wkładanie palucha do buzi, bawie-

palec charakterystycznie odstaje od pozostałych. Podeszwowa część stopy

nie się stopami i skarpetkami. Nasuwa się więc pytanie, kiedy należy to zro-

wypełniona jest tkanką tłuszczową, która zanika, gdy dziecko rozpoczyna

bić. Odpowiedź jest prosta! Gdy pociecha nauczy się chodzić. Zanim kupi-

chodzenie. Maluchy mają tzw. płaskostopie fizjologiczne, które jest zupeł-

my pierwsze buty, musimy zmierzyć długość stopy malucha. Warto mie-

nie prawidłowe i zanika około 5 roku życia. Początkowo stopy są zbudowa-

rzyć stopy raz na kilka tygodni, ponieważ jest to czas, gdy rosną w szybkim

ne z miękkich chrząstek i zmieniają się w szkielet kostny od ok. 6 roku ży-

tempie. Krążą mity, że dziecko powinno chodzić boso. Jest to wskazane

cia. Swą ostateczną formę przybierają wraz z ukończeniem wzrostu kost-

przy naturalnym podłożu, jak: trawa, piasek, kamyczki. Bieganie boso po

nego, ok. 12–14 roku życia.

twardej, płaskiej podłodze negatywnie oddziałuje na stawy stóp, kolan oraz wyższych partii ciała. Wtedy wskazane są kapcie.

Ważne od pierwszych dni Stopa pełni istotną funkcję już w okresie płodowym. Najczęściej mamy od-

Pielęgnacja stóp

czuwają to w postaci kopnięć lub wierzgnięć. W tym czasie stopy pozwa-

Pamiętajmy o codziennej pielęgnacji. Odpowiednio obcinajmy dzieciom

lają dziecku odczuć własne ciało oraz położenie. Od narodzin dziecka sto-

paznokcie. Powinny być skrócone na prosto, bez zaokrąglania brzegów. Nie

py przygotowują się do poruszania i poznawania otoczenia. Na tym eta-

wcinajmy się za głęboko, aby nie doprowadzić do zapalenia wałów paznok-

pie rozwoju nie wolno zakładać dziecku butów oraz skarpet ze skórzaną

ciowych powodującego ból. Po każdej kąpieli natłuszczajmy stopy oliwką,

bądź silikonową podeszwą. Buty i takie skarpety utrudniają dziecku ruchy

olejem kokosowym lub środkami do pielęgnacji dzieci.

oraz mogą deformować palce. Małe dzieci, żeby się prawidłowo rozwijać, potrzebują różnorodnych bodźców. Powinniśmy dać im szansę poznania

dr n. med. Joanna Stodolna-Tukendorf, FootMedica, footmedica.pl

otoczenia poprzez dotyk. Około 8 miesiąca zaczyna się finalny etap utraty wrażliwości na bodźce zewnętrzne. Jest to moment, gdy maluch robi „muchę” – pocierając stopę o stopę, chwyta stopę rączkami, ściąga sobie skarpety i ładuje paluch do buzi. Ma to na celu przygotowanie stóp do obciąże-

DOPASUJĄ SIĘ DO STÓPKI

nia, stania aż do etapu samodzielnego chodzenia. Warto też samemu sty-

Buciki typu soft sole są wykonane ze skóry naturalnej. Łatwe w założeniu. Podeszwa z zamszu naturalnego dopasowuje się do stópki dziecka. Stopy nie pocą się. Polecane przez ortopedów jako alternatywa chodzenia boso. Kapcie kolekcja kwiaty, 69,90 zł, baBice® bucikibabice.pl

mulować dziecięce stopy: głaskać, chuchać, dmuchać, całować, podgryzać oraz masować dłońmi, piłeczkami lub maskotkami, pocierać o brodę taty.

www.dobra-mama.pl

STREFA DZIECKA

Pij wodę! Dla zdrowia!

Woda to substancja niezbędna do życia, która obok białek, tłuszczów i węglowodanów oraz składników mineralnych i witamin stanowi jeden z sześciu podstawowych składników pokarmowych. Pełni wiele różnorodnych funkcji i jest zaangażowana w większość procesów zachodzących zarówno w organizmie małego dziecka, jak i dorosłego człowieka. Odpowiednie spożycie wody będzie zatem kluczowe dla właściwego funkcjonowania organizmu. Różnice w zawartości wody w organizmie są związane z wieloma czynnikami. Jej ilość zależy przede wszystkim od wieku, płci i stanu fizjologicznego. Przeciętnie woda stanowi około 60% całkowitej masy ciała człowieka, jednakże w przypadku małych dzieci i niemowląt jest jej zdecydowanie więcej. Okazuje się, że organizm 24-tygodniowego płodu może zawierać prawie 90% wody, a u noworodka znajduję się jej już tylko 75%. W ciągu roku po urodzeniu zawartość wody w organizmie może zmniejszyć się do 60% całkowitej masy ciała. Jakie jest zalecane zapotrzebowanie dziecka na wodę? Normy zalecanego, a właściwie wystarczającego spożycia wody zostały opracowane w Polsce przez Instytut Żywienia i Żywności w Warszawie. Należy pamiętać, że normy te uwzględniają zarówno wodę pitną w czystej postaci, ale również wodę pochodzącą z różnego rodzaju napojów i dostarczaną wraz z pożywieniem. Powszechnie zakłada się, że woda pitna i woda pochodząca z napojów stanowi około 80% wody dostarczanej z dietą i jest głównym źródłem wody w całodziennej diecie. Z żywności natomiast pochodzi średnio pozostałe 20% wody. Oczywiście jest to w dużej mierze zależne od wyboru produktów i obróbki termicznej. Jeśli na co dzień podajemy dziecku spore ilości warzyw i owoców oraz zupy czy też przeciery i musy, które zawierają znaczne ilości wody udział

SHUTTERSTOCK

płynów pochodzących z żywności będzie zdecydowanie

www.dobra-mama.pl

większy. Średnia zawartość wody w warzywach i owocach może wynieść od 40% do 90% w zależności od rodzaju produktu. Dla kontrastu, w produktach zbożowych zawartość wody jest mniejsza niż 40%.

DLA ZDROWIA

Niemowlęta karmione piersią nie muszą być dodatkowo dopajane, ponieważ uważa się, że pokarm matki zapewnia wystarczającą do 6 miesiąca życia dziecka ilość płynów. W momencie wprowadzania żywności uzupełniającej wskazane jest wprowadzać również płyny w rekomendowanych ilościach. Zaczynamy oczywiście od wody i… właściwie na niej skończyć powinniśmy! Według ekspertów to właśnie czysta woda jest najlep-

Najnowszy model dzbanka filtrującego, wyposażony w podnoszoną pokrywkę umożliwiającą nalewanie wody bez konieczności jej zdejmowania oraz elektroniczny wskaźnik zużycia wkładu, który ułatwia codziennie korzystanie z dzbanka i przypomina o konieczności terminowej wymiany wkładów. Zapewniaa najwyższy na rynku poziom filtracji wody pitnej. Posiada pozytywną opinię Instytutu Matki i Dziecka Dzbanek filtrujący AQUAPHOR Diamond, AQUAPHOR aquaphor.pl

szym płynem dla naszego dziecka! Z podawania soków i różnego rodzaju

Jaką wodę podawać?

napojów można praktycznie zrezygnować, ponieważ to czysta woda naj-

Eksperci zalecają niemowlętom i małym dzieciom do 3 roku życia podawa-

lepiej służy zaspokajaniu pragnienia. Niestety według badań prowadzo-

nie wody źródlanej lub naturalnej wody mineralnej. Woda ta powinna być ni-

nych w Polsce okazuje się, że dzieci wciąż piją za mało wody, a udział so-

skosodowa, niskosiarczanowa i najlepiej niskozmineralizowana, czyli powin-

ków w ich diecie jest nadal zbyt duży. Częste sięganie po soki i inne napoje

na posiadać do 500 mg składników mineralnych na litr. Oczywiście podawa-

zawierające wartość energetyczną mogą przyczynić się między innymi do

na dziecku woda powinna być również czysta pod względem bakteriologicz-

wczesnego rozwoju próchnicy oraz nadwagi i otyłości, a także powstawa-

nym i chemicznym.

nia bolesnych wzdęć brzucha. Jak przekonać dziecko do picia wody? Zalecane dzienne spożycie wody w grupie niemowląt i małych dzieci. źródło: Jarosz M. (red.): Normy żywienia dla populacji polskiej - nowelizacja. IŻŻ, Warszawa 2012

OCENA

Niemowlęta

Dzieci

•

Ważne jest, aby pierwszym płynem z jakim dziecko będzie miało styczność będzie czysta woda naturalna.

WIEK (lata)

NORMA SPOŻYCIA WODY (ml/dobę)

ILE TO DOKŁADNIE?

0-0,5

100-190 ml/kg m.c.

0,5-1 szklanka

0,5-1

800-1000

4-5 szklanka

zem kubeczek, który będzie służył tylko do tego celu.

1-3

1250

~6 szklanek

4-6

1600

8 szklanek

7-9

1750

~9 szklanek

Klaudia Wiśniewska, dietetyk kliniczny Absolwentka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, współpracownik Instytutu Zdrowego Żywienia i Dietetyki Klinicznej „Sanvita” oraz Instytutu Profilaktyki Zdrowia Dzieci i Niemowląt. Autorka publikacji naukowych i popularnych.

*1 szklanka to 200 ml

•

Podawaj dziecku wodę nawet jeśli nie zgłasza, że chce pić.

•

Ucz je pić wodę powoli, małymi łyczkami.

•

Dziecko powinno mieć stały dostęp do wody – butelka z wodą powinna stać obok miejsca, w którym aktualnie przebywa czy się bawi.

•

Kup dziecku własny kolorowy bidonik do picia wody lub wybierzcie ra-

REKLAMA

KRYSTALICZNIE CZYSTA WODA

ZAWSZE POD RĘKĄ

KUP

FILTR PODZLEWOZMYWAKOWY

Z RABATEM!

Wpisz kod rabatowy: AQUA10 dokonując zamówienia w naszym sklepie internetowym

shop.aquaphor.pl

RO -101S MORION

Kompak tow y f iltr podzlewozmy wakow y z chromowaną baterią do cz ystej wody

OSZCZĘDZAJ Z MORIONEM

i pij wodę najwyższej jakości

* Promocja ważna do wyczerpania się zapasów

Wydajność: 190 l / dobę Koszt: 1 l / 5 gr

www.aquaphor.pl tel: +48 22 250 23 33 (wew. 10)

BELLAMY

STREFA DZIECKA

Komoda Scandy. Biała, oryginalna bryła osadzona na delikatnych, drewnianych nóżkach. Trzy pojemne szuflady otwierane i zamykane dzięki nowoczesnym, cichym i niewidocznym z zewnątrz prowadnicom wyposażonym w samodomykacze. Na wyposażeniu demontowany przewijak. Całość wykonana z drewna brzozowego i MDF. Troll Nursery lulubaby.pl

KRÓLESTWO

małej marzycielki

Fotel FUN. To bezpieczne i komfortowe miejsce wypoczynku. Opcja zmiany nóg na bujak i wiele kolorów do wyboru w prosty sposób zmienia mebel w fantastyczny fotel bujany. 730 zł (bez zagłówka), 860 zł (z zagłówkiem), Timoore, timoore.eu

Chyba każda dziewczynka przechodzi taki etap marzeń, aby w przyszłości zostać księżniczką. Pięknie umeblowany pokoik, wsparty mocą dziecięcej wyobraźni, stanie się jej prawdziwym królestwem.

www.dobra-mama.pl

Komoda K3-80 z kolekcji Baby Sheep. Fronty, blaty i wieńce komody lakierowane. 1540 zł, Baggi Design, baggi.com.pl

BELLAMY

Lampka szara w kosteczkę z kokardką 269 zł, Caramella, caramella.pl

Lampa stojąca Bajkowy Las. 299 zł, Lamps & Co., lampsandco.pl

In the woods pościel 2-elementowa z wypełnieniem. Komplet bawełnianej pościeli: poduszka i kołderka z wypełnieniem, polecany dzieciom od urodzenia do około 5 roku życia. Bellamy, bellamy.pl

Szafa z kolekcji Milo. Możliwość wyboru półek lub drążka. 4 warianty kolorystyczne uchwytów. Wymiary 80 x 50 x 209 cm. Bon Bon Kids, bonbonkids.pl

Fotoksiążka. Masz pełno zdjęć swojej pociechy? Nie pozwól, aby fotografie utknęły w telefonie. Zachowaj najpiękniejsze wspomnienia w formie fotoksiążki. Swój w pełni spersonalizowany projekt przygotujesz na stronie empikfoto.pl Od 19,90 zł Empik Foto, empikfoto.pl

Kołyska Harmony. Praktyczna kołyska zarówno do drzemek w ciągu dnia, jak i nocnego snu. Dobrze przemyślana konstrukcja, prześwitująca tkanina i niewielka wysokość sprawiają, że twoje dziecko jest cały czas widoczne. 1197 zł (kołyska bez akcesoriów), BabyBjörn, scandinavianbaby.pl

Good Night Pure. Praktyczne połączenie elegancji i klasycznego stylu. 1475 zł, Bellamy, bellamy.pl

Plakat Fantastisch na papierze matowym o gramaturze 120 g, rozmiar A4. Sprzedawany wraz z drewnianą ramką z passe z passe partout. 39 zł, Pracownia Fantastisch, pakamera.pl

STAR

BUTTON

Lulando puzzlemata do zabawy. Zestaw 9 poduszek w kształcie puzzli tworzących matę do zabawy dla dzieci. Stanowią oryginalny element dekoracyjny pokoju dziecięcego. 499 zł, Lulando, lulando.pl

CROWN

AMY Tipi. Z podłogą w kształcie kwadratu o boku ok. 100 cm oraz grubości ok. 5 cm, z ociepliną BabySoft®, odpowiednio sprężystą dla zabezpieczenia dzieci od bolesnego kontaktu z podłożem oraz odpowiednio przewiewną dla uniknięcia absorpcji wilgoci. Ok. 330 zł, Amy, amy.com.pl

Farba magnetyczno-tablicowa Primacol Decorative. Idealny do pokoi dziecięcych produkt łączący właściwości farby magnetycznej i tablicowej, przeznaczony do stosowania wewnątrz pomieszczeń. Powierzchnia nią pomalowana jest odpowiednikiem magnetycznej tablicy szkolnej – można po niej pisać i rysować kredą, a także mocować obrazki za pomocą magnesów. Po całkowitym wyschnięciu jej powierzchnię można zmywać wilgotną ściereczką lub gąbką. PRIMACOL decorative.primacol.pl

CLOUD

Uchwyty i wieszaki

UNICORN

Pastelowe produkty w kształcie chmurki, korony lub gwiazdki podkreślą bajkowy charakter każdego pokoiku małej dziewczynki.

FLAMING

TWITT

HEART

www.gtv.com.pl www.dobra-mama.pl

STREFA DZIECKA

Jaką farbę

wybrać do pokoju dziecka? Planując aranżację pokoju dziecka, najczęściej skupiamy się w na estetyce pomieszczenia. Wybieramy styl wnętrza, dobieramy kolory i dekoracje, starając się, aby wnętrze tworzyło środowisko przyjazne dla naszej pociechy.

Let’s shine – farba dekoracyjna z brokatem

których składniki nie szkodzą środowisku, będą zatem bezpieczne i dla naszej pociechy. Jeśli informacje umieszczone na etykiecie okażą się niewystarczające, możemy pobrać kartę techniczną farby, na której znajdziemy szczegółową charakterystykę produktu. Bezpieczne farby dla niemowląt

Przyjazne, czyli bezpieczne oraz wolne od zanieczyszczeń i szkodliwych

Emulsje na ściany, które spełniają wyżej wymienione kryteria, to najczę-

substancji. W szczególności dotyczy to farb do pokoju dziecięcego, któ-

ściej wodorozcieńczalne farby lateksowe lub akrylowe nowszej generacji,

rych skład powinien zawierać związki chemiczne nieszkodzące zdrowiu. Ja-

które dobrze kryją, są łatwe w aplikacji i nie wydzielają szkodliwych sub-

kie farby wybrać do pokoju dziecka? Mówi o tym Anna Poprawska, archi-

stancji. Dla małych alergików sprawdzą się także fotokatalityczne farby la-

tekt wnętrz, ekspert z portalu Homebook.pl. Wraz ze wzrostem zachoro-

teksowe, które pod wpływem światła dziennego lub sztucznego oczysz-

wań na alergie rośnie świadomość społeczeństwa odnośnie do bezpieczeń-

czają powietrze z zanieczyszczeń i toksyn. Alternatywą dla emulsji akrylo-

stwa stosowania niektórych preparatów, w tym farb do ścian. Związki che-

wych lub lateksowych są farby winylowe, które cechują się wytrzymałym

miczne zawarte w emulsjach mogą przekształcać się w formę gazową nawet

i mocnym kryciem oraz krótkim czasem schnięcia.

w temperaturze pokojowej. Urządzając przestrzeń niemowlęcia, należy dołożyć wszelkich starań, aby dziecko nie było narażone na kontakt z niebez-

Zanim wprowadzi się mały lokator

piecznymi substancjami, które mogą wywoływać alergie lub inne poważ-

Zadbajmy o to, aby świeżo pomalowana sypialnia maluszka była od-

niejsze schorzenia.

powiednio wywietrzona, a zapach emalii był całkowicie niewyczuwalny. Wprawdzie skład wyżej wymienionych farb jest bezpieczny dla zdro-

Czytamy etykiety

wia, lecz mimo wszystko warto dołożyć wszelkich starań, aby wnętrze było

Wybierając farbę do pokoju dziecka, należy starannie przestudiować

świeże i przytulne, słowem – gotowe na nowego członka rodziny.

wszystkie informacje zamieszczone przez producenta na opakowaniu. W pierwszej kolejności sprawdzamy, ile gramów szkodliwych substancji wy-

Anna Poprawska, architekt wnętrz, ekspert z portalu Homebook.pl

wołujących reakcje alergiczne zawiera jeden litr farby – szukamy oznaczenia LZO (ang. VOC), czyli Lotnych Związków Organicznych. Wybierajmy te z minimalną lub zerową zawartością LZO – takie produkty są neutralne i nie wydzielają toksycznych substancji do powietrza. Ponadto warto też szukać dodatkowych symboli poświadczających bezpieczeństwo farb. Pomocne przy zakupie będą atesty przy emulsjach rekomendowanych przez m.in. Polskie Towarzystwo Alergologiczne czy Państwowy Zakład Higieny. Dobrym wyborem będą również ekologiczne farby do malowania ścian,

WYSOKA JAKOŚĆ Trwałe i elastyczne rozwiązania do dekoracji wnętrz. Przeznaczone są do tworzenia wzorów na różnych podłożach i powierzchniach. Charakteryzują się szeroką gamą motywów, formatów i nowoczesnym wzornictwem. Szablony dekoracyjne Primacol Decorative, Primacol, decorative.primacol.pl

Urządzamy pokój niemowlaka. Na co zwrócić uwagę?

UPIĘKSZY

www.dobra-mama.pl

Karol Staniszczak

ekspert ds. chemii budowlanej marki Primacol decorative.primacol.pl

Farba dekoracyjna z brokatem do stosowania wewnątrz pomieszczeń. Po wyschnięciu tworzy odporną na szorowanie na mokro, matową powłokę, która mieni się niezliczoną ilością błyszczących drobinek. Let’s shine Primacol Decorative, PRIMACOL, decorative.primacol.pl

Pokój niemowlaka to bardzo szczególne pomieszczenie. Powinno być tam nie tylko bardzo ładnie, ale przede wszystkim bezpiecznie. Należy zwracać baczną uwagę na dobór chemii wykorzystanej do wystroju sufitu, ścian i podłogi. Nie można dopuścić do zastosowania farb rozpuszczalnikowych, ani takich o podwyższonej zawartości lotnych związków organicznych (LZO). Od pierwszej chwili spędzonej w tym wnętrzu niemowlę musi oddychać zdrowym powietrzem, a dzięki temu prawidłowo się rozwijać. Następnie, kiedy zacznie raczkować, każdą napotkaną na swojej drodze przeszkodę będzie wkładać do buzi. Zadbajmy o to, żeby farby nie łuszczyły się ze ścian, a „polizanie” ich powierzchni nie wiązało się z zatruciem. Stosujmy dobrej jakości wodorozcieńczalne farby lateksowe, które są odporne na szorowanie na mokro, dzięki czemu bez problemu można je czyścić z wszelkich zanieczyszczeń. Ważne, aby miały certyfikaty EcoLabel oraz EN 71-3 „Bezpieczeństwo zabawek”, przy tym przy ich wykorzystaniu mamy możliwość stworzenia pięknych wnętrz dla naszych pociech. Mamy do dyspozycji niesamowite farby z brokatem, farby tablicowe i neonowe, szablony dekoracyjne czy śliczne naklejki ścienne.

Triki w pielęgnacji

minimum czasu, maksimum efektu

Bycie mamą to praca 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu, 365 dni w roku… Nie da się ukryć, że młoda mama ma niewiele czasu na skomplikowane zabiegi pielęgnacyjne. Każdą minutę poświęca maleństwu nie tylko z obowiązku, ale głównie z potrzeby serca. Drogie mamy! Pewnie teraz myślicie, że to niemożliwe. Przecież wasze ma-

2. Kąpiel w wannie warto zamienić na prysznic, nie tylko ze względu na oszczędność

leństwo jest tak absorbujące, że ledwo macie czas na podstawowe czynności

czasu. Krótkie natryski, naprzemiennie gorącą i zimną wodą, na uda, pośladki i brzuch

fizjologiczne, a co dopiero jakieś tam zabiegi! Jednak domowa pielęgnacja nie

poprawiają krążenie krwi, a co za tym idzie redukują cellulit i sprawiają, że skóra staje

jest ani droga, ani czasochłonna. Wystarczy znać kilka urodowych trików oraz

się bardziej gładka i sprężysta. Dodatkowy plus? Młoda mama czuję się ożywiona i ma

wykorzystać kilka minut nawet w trakcie opieki nad maluszkiem i w lustrze

więcej energii!

odkryjesz zupełnie nową osobę!

3. Jeśli wiemy, że tego dnia nie znajdziemy czasu na wsmarowywanie w skórę ciała

Najważniejsze, by wyskoczyć z pidżamy. Tak, doskonale wiemy, jaka ona jest

specjalnego kremu lub masła, wystarczy podczas wieczornej toalety sięgnąć po balsam

wygodna i pidżamowy dzień od czasu do czasu jeszcze nikomu nie zaszko-

pod prysznic lub olejek do mycia ciała. Kosmetyk ten nie tylko oczyści skórę, ale jedno-

dził. Jeśli jednak wygląda tak nasza codzienność, warto to zmienić. Gdy ma-

cześnie pozostawi ją nawilżoną i odżywioną.

leństwo pośpi kilka minut dłużej, to doskonały moment na delikatny makijaż

4. Szczoteczka, której codziennie używamy do mycia zębów, może od czasu do cza-

i doprowadzenie włosów do porządku. Nie tylko poprawimy tym sobie hu-

su pełnić inną funkcję. Jaką? Wystarczy delikatnie pomasować nią usta, czym przyspie-

mor, to jeszcze jest większe prawdopodobieństwo, że zdecydujemy się wyjść

szymy krążenie krwi. Staną się pełniejsze i gładkie, jak po dobrych i drogich peelingach

z dzieckiem na spacer. A o zaletach ruchu na świeżym powietrzu nikogo nie

do ust.

trzeba przekonywać.

5. Jeśli używasz miodu do słodzenia herbaty, wystarczy dosłownie sekunda, by nałożyć

Młoda mama ma mnóstwo wydatków, każdy to wie. Nawet jeśli przed uro-

odrobinę na usta. Miód to bardzo odżywczy produkt, który działa nie tylko antybak-

dzeniem dziecka oszacowała sobie niezbędny budżet, to jest więcej niż pew-

teryjnie, ale dodatkowo zawiera mnóstwo minerałów i mikroelementów. Poza tym, to

nie, że zaskoczą ją niespodziewane zakupy. Poza tym, młode mamy wyka-

kosmetyk, który intensywnie regeneruje spierzchniętą i popękaną skórę. A na koniec wy-

zują zadziwiającą bezkompromisowość w zakupach na ich niekorzyść - pięć-

starczy tylko oblizać usta ze smakiem!

dziesiąte śpioszki dla maleństwa są wyborem całkowicie uzasadnionym, natomiast nowy kosmetyk dla niej samej wydaje się nagle próżnym i zbędnym wydatkiem. Wszystko to jest zupełnie zrozumiałe. Na szczęście bez trudu

15 minut dla stóp

można przygotować fantastyczne kosmetyki na bazie tanich produktów ku-

Latem stopy mogą lekko puchnąć ze względu na spowolnione krążenie krwi, które z ko-

chennych, które w dodatku są bardzo zdrowe i naturalne!

lei jest wynikiem spowolnienia procesów metabolicznych i znacznej utraty wody w or-

Możliwości wykonania domowych kosmetyków jest mnóstwo, na pewno

ganizmie. W butach z odsłoniętymi czubkami czy piętami narażamy skórę stóp na

każdy dopasuje coś do siebie. Najlepsze jest to, że receptury możemy dowol-

znacznie większe wysuszenie. Narastająca warstwa zrogowaciałego naskórka z czasem

nie modyfikować według naszych preferencji. Nie spodobał ci się olejek po-

zaczyna pękać, pęknięcia mogą sięgać nawet skóry właściwej, a to skutkuje bólem pod-

marańczowy w peelingu? To następnym razem użyj różanego. Peeling z cu-

czas chodzenia.

kru jest dla ciebie za delikatny? Zrób go na bazie kryształków soli. Najważniej-

Nawet kwadrans moczenia stóp w ciepłej wodzie zmiękczy naskórek oraz pobudzi go do

sze jest by spróbować. I jaką mamy satysfakcję z własnoręcznie wykonane-

regeneracji. Co więcej, kąpiel stóp jest podstawą do kolejnych zabiegów kosmetycznych.

go kosmetyku!

Teraz wystarczy nałożyć krem czy maseczkę, aby ich składniki wchłonęły się w głąb skóry. Dodatek olejku eterycznego sprawi, że rytuał stanie się przyjemniejszy, na przykład

Triki pielęgnacyjne młodych mam

olejek lawendowy zadziała relaksująco na całe ciało.

1. Magiczna oliwka - używając oliwki dla dzieci (należy jednak zwracać uwagę, by nie

Do codziennej pielęgnacji stóp świetnie nadaje się sól z Morza Martwego. Wspania-

zawierała parafiny, a oleje naturalne, które mają większą moc odżywczą) nic nie stoi

le oczyszcza skórę, poprawia jej ukrwienie, oddychanie, a także działa antyseptyczne

na przeszkodzie, by resztki wsmarować w dłonie, a w szczególności w skórki i paznok-

i przeciwzapalne. Do stóp szczególnie polecam sól z olejkiem ylang-ylang – sprawdza

cie. Jeśli maleństwo grzecznie leży po natarciu oliwką, można spożytkować ten mo-

się przy naroślach, usprawnia krwiobieg oraz relaksuje organizm. Najwspanialsze jest

ment i nałożyć ją na włosy. Oleje naturalne mają szczególne właściwości pielęgnacyjne,

to, że zastosowanie soli nie ogranicza się wyłącznie do stóp. Można jej używać także do

które warto wykorzystać.

inhalacji przy chorobach górnych dróg oddechowych, a nawet doustnie.

www.dobra-mama.pl

DEPOSITPHOTOS

MODA I URODA

DLA PIĘKNYCH STÓP

Domowe zabiegi pielęgnacyjne 1. Jednym z najbardziej popularnych domowych za-

3. Peeling do twarzy (i maseczkę w jednym) wy-

biegów jest peeling z parzonej kawy. Jednak jeśli

konaj z płatków owsianych! Są one bardzo cen-

wciąż karmisz lepiej z niego zrezygnować (ze wzglę-

ne ze względu na składniki odżywcze, takie jak

du na kofeinę) na rzecz innych, równie skutecznych

witaminy B1, B6, E, PP oraz minerały: krzem,

produktów. Wsyp kilka łyżeczek białego lub brązowe-

magnez, selen, wapń, żelazo potas. Dodatkowo,

go cukru do słoika, dolej oliwki dla niemowląt lub ole-

substancje śluzowe w nich zawarte łagodzą po-

ju z kuchni i podstawowa formuła peelingu jest go-

drażnienia. Taki peeling oczyszcza pory, dzia-

towa. Jeśli chcesz go wzbogacić, możesz dodać kilka

ła delikatnie złuszczająco a jednocześnie nawil-

kropel olejku eterycznego (np. pomarańczowego), ły-

żająco. Wystarczy zmielić płatki w młynku do

żeczkę miodu czy odrobinę cynamonu.

kawy i zalać ciepłą wodą lub mlekiem.

2. Zamiast profesjonalnej maski do włosów przygotuj

4. Jogurtowa maseczka. Jogurt naturalny za-

szklankę wody, dodaj cztery łyżki siemienia lniane-

wiera witaminy A i E oraz mikroelementy. Jeśli

go i gotuj na wolnym ogniu przez kilka minut aż mik-

nie masz za wiele czasu, możesz nałożyć go solo

stura zacznie gęstnieć. Następnie przecedź żel przez

na oczyszczoną skórę twarzy. Pozostawia skórę

sitko, żeby pozbyć się ziarenek (ale nie musisz ich wy-

nawilżoną i odżywioną. Możesz go wzbogacić,

rzucać! Możesz nałożyć je na twarz w formie masecz-

dodając odrobinę miodu, kakao czy soku z cytry-

ki!) i poczekaj aż żel wystygnie. Nałóż go na umyte,

ny. Miód odżywia, kakao to bomba witamino-

wilgotne włosy i odczekaj pół godziny. Po tym czasie

wa dla skóry, a cytryna rozjaśnia przebarwienia

spłucz maskę z siemienia lnianego wodą i pozostaw je

(przed pierwszym nałożeniem sprawdź koniecz-

do wysuszenia. Siemię lniane ma właściwości powle-

nie na wewnętrznej stronie nadgarstka, czy te

kające, dzięki temu pokrywa włosy cienką warstwą

produkty cię nie uczulą!) Po 15 minutach spłucz

i sprawia, że są nawilżone, miękkie i gładkie.

maseczkę ciepłą wodą.

Agnieszka Trojnar , pasjonatka zdrowego żywienia, właścicielka sklep.edrnona.pl Sylwia Eustachiewicz, sklep.edrnona.pl

Preparat przeciw grzybicy, zmniejszający nadmierną potliwość stóp. O natychmiastowym działaniu i długotrwałej skuteczności. Jest wyrobem medycznym przeznaczonym do wspomagania leczenia i zapobiegania nawrotom grzybicy stóp, w tym paznokci. Zawarty w preparacie kwas undecylenowy tworzy warunki niekorzystne dla rozwoju grzybów. PEDIPUR DEO atomizer, Prolab Nakło prolabnaklo.pl

Aktywne modelowanie Gdy potrzebujemy pomocy w powrocie brzucha do stanu sprzed ciąży, udzielić jej mogą figi korygujące ReBelt Panty 1887. Miękkie i wygodne, dzięki potrójnej warstwie tkaniny z przodu doskonale podtrzymują brzuch po operacji, korygując również jego dolne partie, a także biodra i pośladki. Zapięcie w kroku i 3-stopniowa regulacja zapewniają komfort użytkowania. Rozmiary: 34-54. Figi modelujące ReBelt Panty 1887, 199 zł, Anita Maternity anita.com REKLAMA

CHROMA STOCK

PSYCHOLOGIA

„Nie dyskutuj” nie wystarczy Jakim jesteś rodzicem i do czego przygotowujesz swoje dziecko? Rodzice mają duży wpływ na rozwój swoich dzieci. Często nie mają świadomości, jak bardzo ich styl wychowania będzie rzutował na dorosłe życie ich pociech. Oczywiste jest, że choć wyodrębniono 4 metody wychowawcze, to w każdym domu funkcjonuje ich hybryda. Można jednak zauważyć dominujący styl, a wraz z nim przewidzieć, jakie konsekwencje niesie on dla dziecka w dorosłym życiu.

1. STYL AUTORYTARNY (KONTROLUJĄCY, KONSERWATYWNY) Styl ten jest oparty na sile, posłuszeństwie i surowości. Rodzice wymagają szacunku, utrzymują dystans wobec dziecka, a ich reakcje są zminimalizowane. Obowiązuje hierarchiczna zależność rodzic – dziecko, nikt nie wyjaśnia dzieciom powodów i motywów tego, co mają robić. Dzieci często słyszą „bo tak powiedziałem” lub „nie dyskutuj, tylko rób, co masz robić”. W domu panuje porządek i dyscyplina. Zachowania i postawy dzieci są oceniane i kontrolowane przez rodziców. Rodzice zazwyczaj mają swój pomysł i plan na dziecko. Dzieci doświadczają chłodu emocjonalnego i deficytów związanych z zaspokajaniem potrzeby przynależności, która jest zaspokajana w sposób negatywny. Rodzice nie okazują uczuć i w znacznym stopniu izolują się od dzieci. Jako metody wychowawcze stosują karanie, a od dzieci oczekują bezwzględnej uległości. Jakie są konsekwencje dla dziecka?

Warto pamiętać, że świadomość to pierwszy krok do po-

Brak zaspokajania potrzeb dziecka, w tym fundamentalnej potrze-

dejmowania decyzji, które mają moc zmiany na lepsze.

by przynależności, jest smutny w skutkach. Dziecko żyje w cią-

Tylko ich wdrożenie w życie może przybliżyć nas do osią-

głym napięciu i niepewności. Brak wyjaśniania motywów i kara-

gnięcia sukcesu, którym w procesie wychowania dziecka

nie powodują, że dziecko często doświadcza lęku. Większość dzie-

jest ukształtowanie go na samodzielnego, pewnego siebie,

ci w obawie przed karą jest posłuszna, choć zwykle jest to pozorny

mądrego i odważnego człowieka.

stan. Pod maską grzecznego dziecka rozwija się bunt i opór, który objawia się w sytuacjach skrajnych. Dla niektórych posłuszeństwo

W latach 1966–1971 Diana Baumrind, psycholog klinicz-

stanie się strategią na życie. Niezależnie, czy dziecko stanie się

na, prowadziła badania na typami metod wychowawczych

buntownikiem czy nie, często będzie odczuwało niezadowolenie,

oraz ich wpływem na zachowanie dzieci. W swojej pra-

nieufność do ludzi, niskie poczucie wartości i sprawczości.

cy wyróżniła trzy rodzaje metod wychowawczych: przyzwalającą (permisywną), autorytatywną i autorytarną. Kil-

Jakie są konsekwencje w życiu dorosłym?

kanaście lat później dwaj psychologowie Eleanor Emmons

Deficyt z okresu wczesnodziecięcego oraz ukształtowana postawa

Maccoby i John A. Martin dodali do tej typologii czwar-

buntownicza powodują, że tacy ludzie jako dorośli mogą mieć po-

ty styl – odtrącająco-zaniedbujący. Podział ten nadal jest

trzebę permanentnego sprawdzania się i podejmowania kolejnych

uznawany przez specjalistów na całym świecie jako obo-

wyzwań. Osoby te, mimo że odnoszą sukcesy zawodowe, często nie

wiązujący. Jako rodzice wiemy, że w każdym domu te style

potrafią doświadczać przyjemności z osiągnięć. Są bardzo powścią-

się mieszają, można jednak zauważyć jeden dominujący.

gliwe i mało spontaniczne lub przesadnie ekspresyjne. Często mają ogromną potrzebę niezależności, wszystko chcą robić same i nie

Przedstawiona typologia skupia się na dwóch głównych ob-

potrafią prosić o pomoc innych, nie chcą ich nawet słuchać. Cha-

szarach rodzicielstwa – tym, z jaką intensywnością i uważ-

rakteryzuje je oziębłość emocjonalna. Ci, którzy nie ukształtowa-

nością reagujemy na zachowania dzieci oraz jak bardzo je-

li postawy buntowniczej w okresie dziecięcym, stają się ulegli wobec

steśmy stanowczy lub wymagający.

innych. Nie potrafią samodzielnie podejmować decyzji, są zewną-

www.dobra-mama.pl

trzsterowalni i wiecznie zależni od innych osób. Jako partnerów szukają

Jakie są konsekwencje dla dziecka?

osób komplementarnych, by stworzyć duet szef – podwładny.

Brak reguł i dyscypliny powoduje, że dziecko nie ma podstaw do buntu. Jego dzieciństwo jest beztroskie. Jest uśmiechnięte i szczę-

2. STYL PRZYZWALAJĄCY (POBŁAŻLIWY, PERMISYWNY)

śliwe, lecz często niedojrzałe. Ma trudności z kontrolowaniem swoich emocji, na brak zaspokojenia swoich zachcianek reaguje histerią. Z uwagi na ciągłe i szybkie zaspokajanie potrzeb dziec-

Styl ten jest oparty na dużej uważności wobec dziecka i niskich ocze-

ko nie kształtuje umiejętności odraczania gratyfikacji, czyli umie-

kiwaniach ze strony rodziców. Rodzice mają tendencję do zaspokaja-

jętności powstrzymania się od natychmiastowego sięgnięcia po

nia wszelkich potrzeb swojego dziecka, często rezygnując ze siebie. Mają

małą nagrodę, z zamiarem otrzymania większej nagrody w póź-

dużą trudność w odmawianiu zachciankom i prośbom. Wielokrotnie

niejszym terminie.

wyręczają dzieci w różnych czynnościach, rozwiązują za nie problemy. Jeśli tylko mogą – chronią je od wszelkiego zła. Nie stosują kar, unika-

Jakie są konsekwencje w życiu dorosłym?

ją kontrolowania i rzadko ustalają granice czy obowiązki. Nawet w trud-

Przyzwyczajenie do zaspokojenia potrzeb przez innych kształtuje po-

nych chwilach kończy się tylko na groźbach. W relacjach z dzieckiem są

stawę roszczeniową i egocentryczną. Takie osoby mają duże trudności

czuli, kochający i wszechobecni. Dziecko traktują jak królewnę lub króle-

adaptacyjne, bo przyzwyczajone są, że to środowisko się do nich do-

wicza i kontynuują to w jego życiu dorosłym.

pasowuje. Często zachowują się jak dzieci. Podobnie jest z akceptowawww.dobra-mama.pl

niem zasad i reguł oraz współpracą, więc trudno odnajdują się zespołach. Są bierne i mało wymagające wobec siebie. Mają trudność w realizowaniu

PIXABAY

PSYCHOLOGIA

przedsięwzięć i osiąganiu celów, szybko rezygnują w razie trudności. Charakteryzuje je niska odporność na stres. Jako partnerów szukają osób, które się nimi zaopiekują i będą zaspokajać ich potrzeby.

3. STYL ZANIEDBUJĄCY (ODRZUCAJĄCY) Styl ten charakteryzuje niski poziom zaangażowania rodziców – nie reagują, ani nie wymagają od dziecka. Poziom zaspokajania potrzeb dziecka jest niski, często ogranicza się do podstawowych potrzeb fizjologicznych. Nie okazują dziecku wsparcia i uwagi. Emocjonalne potrzeby dziecka, w tym potrzeba przynależności, są całkowicie ignorowane. Rodzice narzucają nieliczne ograniczenia, nie angażują się w sprawy szkoły. Często są nieobecni w domu, zajęci sobą i swoimi aktywnościami. Jest im obojętne, kim dziecko zostanie w życiu dorosłym. Jakie są konsekwencje dla dziecka? Jednoczesny brak wymagań i uwagi powoduje, że dzieci są nieposłuszne. Mają trudności w nawiązywaniu trwałych relacji, nie angażują się w zabawy z innymi. Łatwo wpadają w złość i frustrację, są niestabilne emocjonalnie. Na wszelkie próby odrzucenia mogą reagować agresją i przemocą. Jakie są konsekwencje w życiu dorosłym? Jako dorośli mają niską kontrolę emocjonalną. Są bardzo podatni na

Dzieci wychowywane w takim domu są autonomiczne, potrafią samo-

wpływ innych i manipulację. Mają trudności z koncentracją, źle znoszą

dzielnie dokonywać wyborów i podejmować decyzje. Biorą odpowie-

porażki i odrzucenie. Mają niską odporność na stres, co wyzwala niekon-

dzialność za swoje działania. Są lubiane, potrafią współpracować i bu-

trolowane wybuchy agresji. Deficyty z dzieciństwa powodują, że jako do-

dować trwałe przyjaźnie. Nie wykazują zachowań agresywnych i ule-

rośli potrzebują przynależeć do jakiejś grupy. W swoich wyborach nie

głych. Z łatwością wyznaczają cele i podejmują działania, by je osią-

są wybredni, a nawet są skłonni łamać prawo, by móc przynależeć. Czę-

gnąć. W sytuacjach konfliktowych skupiają się na rozwiązaniach, a nie

sto padają ofiarami (zostają członkami) sekt, gangów, grup przestępczych.

na szukaniu winnych.

Mają trudności w budowaniu trwałych związków, często chcą partnera na wyłączność i są zazdrośni z obawy przed utratą. Są podatni na depre-

Jakie są konsekwencje w życiu dorosłym?

sję i używki.

Tacy dorośli prezentują asertywną i autonomiczną postawę. Są świadomi swoich emocji i myśli. Potrafią kontrolować swoje emocje i zachowania. Podejmując decyzje, kierują się mądrością, starają się szu-

Zawsze warto mieć na uwadze dobro dziecka i podejmować działania, których celem jest ukształtowanie go na mądrego, pewnego siebie, odpowiedzialnego i wrażliwego dorosłego.

kać rozwiązań wygrany – wygrany. Są świetnymi menedżerami i szefami, ponieważ potrafią znaleźć równowagę między realizacją celów biznesowych i potrzeb współpracowników. Budują trwałe związki, oparte na partnerstwie. W życiu zawodowym zazwyczaj robią to, na co mają ochotę. Przejawiają gotowość do zmian i podejmowania ryzyka. Są wytrwali w działaniu, otwarci na nowe wyzwania, a w sytuacjach trudnych

4. STYL AUTORYTATYWNY (POZYTYWNA DYSCYPLINA)

W procesie wychowawczym zawsze warto mieć na uwadze dobro

Ten styl wychowawczy jest najbardziej pożądaną mieszanką zaangażo-

dziecka i podejmować działania, których celem jest ukształtowanie go

wania rodziców w wychowanie dziecka. Łączy w sobie stanowczość i sza-

na mądrego, pewnego siebie, odpowiedzialnego i wrażliwego dorosłe-

cunek, uważność i wymagania, ochronę i przyzwolenia. Z jednej stro-

go. Jedną z metod wychowawczych, która skutecznie uczy mądrego ro-

ny rodzice są wymagający, a z drugiej wspierający. Potrafią jasno pokazy-

dzicielstwa, jest Pozytywna Dyscyplina. Pomaga rodzicom zrozumieć

wać, co można, a czego nie, tłumaczą dlaczego. Komunikują się z dziec-

swoje dzieci i wspierać ich naturalny potencjał, a także wychowywać

kiem w sposób asertywny i z szacunkiem, potrafią wyważyć zaspokajanie

tak, by potrafiły radzić sobie z codziennymi trudnościami, takimi jak

potrzeb dziecka i swoich. Są cierpliwi i reagują na potrzeby emocjonalne.

ubieranie się, wychodzenie z domu, sprzątanie, mycie zębów itp. Dzię-

Uczą dzieci odpowiedzialności i podejmowania decyzji. Pokazują, czym

ki temu dziecko zdobywa umiejętności, które w przyszłości pozwolą

jest dobro, a czym zło i dlaczego należy chronić słabszych. Pozwalają dzie-

mu jak najlepiej odnaleźć się w otaczającej rzeczywistości oraz stać się

ciom doświadczać swoich wyborów, dają przyzwolenie do popełniania

autonomicznym i świadomym dorosłym.

błędów. Pozwalają, by dziecko było sobą i mogło odkryć siebie. Jakie są konsekwencje dla dziecka?

potrafią prosić o pomoc.

www.dobra-mama.pl

Agnieszka Białecka-Rutkowska, certyfikowana edukatorka Pozytywnej Dyscypliny

Piękne i bezpieczne produkty polecane przez polskie położne.

Wszystko, czego potrzebujesz w swojej wyprawce.

www.pinknomore.pl

NEWSY

Uczestnicy spotkania mieli okazję zdobyć niezwykle ważne informacje.

Zakończyliśmy 21. edycję warsztatów dla kobiet w ciąży i młodych rodziców. Interesujące prelekcje, arcyciekawy panel ze specjalistami i emocjonujące konkursy – to wszystko czekało na odwiedzających. Spotkania z DOBRĄ MAMĄ na stałe wpisały się w kalendarz wielu rodziców z Rzeszowa i okolic, którzy jak zawsze licznie pojawili się na warsztatach. Czekała na nich potężna dawka wiedzy – przekazanej przez prelegentów z firm partnerskich oraz specjalistów ze Szpitala Specjalistycznego Pro-Familia. Tym razem rozmawialiśmy głównie na temat opieki nad noworodkiem i nieco starszym maluszkiem, a także poruszaliśmy wciąż bardzo aktualny temat – dotyczący szczepień. Niektóre mamy sporządzały nawet notatki!

21. edycja

Spotkań z „DOBRĄ MAMĄ”

www.dobra-mama.pl

WYSTAWCY I GOŚCIE

Dzięki wysłuchanym wykładom przyszłe mamy mogą być pewne, że wszystko mają pod kontrolą.

EKSPERCI

Eksperci pomagali rozwiać wszystkie wątpliwości i odpowiadali na najbardziej nurtujące pytania.

Nie zabrakło oczywiście części rozrywkowej wypełnionej konkursami. Jak zawsze wywołały one wiele śmiechu. Największe emocje pojawiły się podczas losowania wartościowych nagród za zakup prenumeraty magazynu “Dobra Mama”. Dla każdej uczestniczki został także przygotowany pakiet z upominkami od naszych partnerów. Bardzo dziękujemy za Waszą obecność i wspaniałą atmosferę podczas spotkania. Zapraszamy już teraz na jesienną edycję!

KONKURSY I NAGRODY

Uczestnicy spotkania zostali obdarowani nagrodami, które ułatwią im start w rodzicielstwo.

PARTNERZY STRATEGICZNI:

Nasi partnerzy

PATRONI MEDIALNI:

www.dobra-mama.pl

sprawdzone przez mamy

MAMA NA ZAKUPACH Co kupić? Co powinno być warte uwagi rodziców? Co może się okazać szczególnie przydatne w opiece nad maluszkiem? Oto ciekawe propozycje.

Legginsy sportowe Sport tights massage 1695 Legginsy sportowe z trójwymiarowej tkaniny, pokrytej drobnymi wypustkami, które masują i tonizują skórę. Poddają skórę nóg ciągłemu masażowi, minimalizującemu opuchliznę. Oddychający materiał zapewnia cyrkulację powietrza. Doskonale sprawdzą się podczas ciąży, ale nie tylko – również podczas ćwiczeń, długich podróży czy codziennego użytkowania. Rozmiary: 36-48. Anita Active, 399 zł, anita.com

Lara

Z ultra kompaktowym systemem składania jedną ręką. Lekka i poręczna z dwoma koszami na zakupy. Idealna zarówno na każdy dzień jak i na dłuższe letnie wojaże. Maxi-Cosi, ok. 890 zł, maxi-cosi.pl

www.dobra-mama.pl

Isqunimet, Hanna199 zł,

Krem CC do włosów, przeciw oznakom starzenia

Dzięki Fugitatem Hannie rodzice que vitmają es posamust pewność,molupta że śpiącemu qua lub bawiącemu Fugitatem que się maluszkowi vit es posamust nie grozi molupta upadek quaessus, z łóżka. onimus Barierka remquatiorae ma aż 66 pererci cm wysokości, non resequev dzięki czemu posamust molupta pasuje do quaessus, każdegoonimus typu materaca. remquatiorae Prostapererci instalacja non i wygodne resequev. składanie. Lionelo,Producent, 139 zł, lionelo.com www.nazwa.pl

Z ekologicznymi olejkami, wyciągami z roślin i nasion, pomaga walczyć z głównymi oznakami starzenia się włosów i chroni je przed zniszczeniem, wysoką temperaturą, promieniami UV i zanieczyszczeniami. Naturtint, ok. 30 zł/200 ml, naturtint.pl

Steam XXL

Opaska odstraszająca komary i meszki

Mop parowy Vileda STEAM XXL z szeroką, 40-centymetrową nakładką czyszczącą umożliwia szybkie wysprzątanie i zdezynfekowanie dużych powierzchni podłogi – nawet do 100 m². I to bez zbędnego wysiłku i detergentów, bo gorąca para zabija 99,9% bakterii i zarazków, usuwa uporczywe i tłuste zabrudzenia. Gotowy do pracy w 15 sekund. Vileda, 299,99 zł, sklep.vileda.pl

Naklejki na odzież

Z naszymi naklejkami na odzież oznaczanie ubrań stanie się dziecinnie proste. Już teraz nic się nie zgubi i nie pomyli. Naklejki są odporne na działanie pralki i suszarki do ubrań. W ofercie różne warianty kolorystyczne oraz grafiki, które może wybrać twoja pociecha. oznaczone.pl, 21,49 zł/18 sztuk, oznaczone.pl

Silikonowa opaska na nadgarstek nasączona jest geraniolem, którego zapach skutecznie odstrasza komary i meszki, a jednocześnie jest przyjemny dla człowieka. Świetny środek na komary i meszki oraz nowoczesny i praktyczny gadżet. Opaska dostępna jest w kilku kolorach. Mosbito, mosbito.pl

Diflos choco

Unikatowy synbiotyk w postaci czekoladek zawierający naturalny szczep bakterii probiotycznych Bacillus coagulans, który wspiera prawidłowe działanie układu immunologicznego, pomaga w utrzymaniu równowagi mikrobiologicznej jelit i wspiera prawidłową pracę układu pokarmowego, uzupełnienia mikroflorę jelitową w trakcie i po antybiotykoterapii. SMART PHARMA, ok. 20 zł, diflos.pl

Leżaczek BLISS 3D Jersey

Torba Isqunimet, dla Mamy 199ACTIVE zł,

Zapewni twojemu dziecku przytulne miejsce do zabawy i odpoczynku. Porusza się dzięki naturalnym i spontanicznym ruchom dziecka. Dziecko bujając się rozwija zdolności motoryczne oraz równowagę w całkowicie naturalny dla siebie sposób. Młodsze dziecko można delikatnie i cicho kołysać ręką lub stopą. BABYBJÖRN, 689 zł, scandinavianbaby.pl

Przestronne Fugitatem wnętrze que vit esi liczne posamust przegrody molupta pozwolą qua Fugitatem dobrze zorganizować que vit es posamust niezbędnemolupta dla dziecka quaessus, przyonimus bory. Doremquatiorae praktycznychpererci cech dochodzi non resequev także posamust sportowy molupta wygląd torby, quaessus, któryonimus zdobyłremquatiorae już uznanie wielu pererci Mam. non Sensillo, ok. resequev. 99 zł, sensillo.pl Producent, www.nazwa.pl

Oczyszczacz powietrza Haus & Luft

Butelka do karmienia z szeroką szyjką i antykolkowym silikonowym smoczkiem

Odetchnij pełną piersią z całą rodziną, dzięki oczyszczaczowi powietrza Haus & Luft z technologią OxyFrisch. 5-stopniowy system filtracji zapewnia skuteczność na poziomie 99,98%, a model HL-OP-20 obejmuje sowim zasięgiem nawet do 50 m2. Haus & Luft, 1360 zł, haus-luft.com

Blocki MyCity Stacja Obsługi

686 klocków o różnych rozmiarach, kształtach i kolorach, z których dziecko może ułożyć własną stację obsługi pojazdów. Klocki kompatybilne są z pozostałymi zestawami i produktami innych producentów. klocki blocki, ok. 150 zł, klocki-blocki.pl

Misie koala, sowy czy żyrafy to od zawsze ulubieńcy maluchów – właśnie dlatego zaprosiliśmy je na butelki Dyduś B422. To produkty wykonane z wysokogatunkowego, bezpiecznego tworzywa. Warto zwrócić uwagę na szeroką szyjkę, która ułatwia czyszczenie butelki. DYDUŚ, dydus.pl

PEDIPUR S - wyrób medyczny

Zawarta w produkcie siarka wspomaga działanie metenaminy. Wtarta w skórę wykazuje działanie keratolityczne, wysuszające, powodując złuszczenie zrogowaciałej warstwy naskórka. Działa także bakteriobójczo i grzybobójczo. Pedipur S osłabia nadmierną aktywność gruczołów potowych. Łagodzi dolegliwości związane z nadmierną potliwością. PROLAB NAKŁO, prolabnaklo.pl

DRINK in the BOX

Bezpieczny, funkcjonalny i ekstremalnie trwały bidon na wodę, wodę z owocami, wodę z listkiem mięty lub każdy inny ulubiony napój. Jest poręczny, nie przecieka i mieści się w prawie każdym plecaku i lunchboxie. DRINK IN THE BOX, 52,99 zł, kidy.pl/drink_in_the_box

Retimax 1500

Maść ochronna z witaminą A przeznaczona do pielęgnacji podrażnionej i przesuszonej skóry. Wpływa regenerująco na warstwę rogową naskórka. Działa kojąco na szorstką, piekącą skórę, jest pomocna w pielęgnacji popękanych kącików ust. Farmina SP. Z o.o., 5 zł/30 g, retimax.pl

Cebuszka PHYSIO Multi Azteca Alas

Poduszkę wypełniają drobne kuleczki - mikroperła styropianowa, która używana jest w poduszkach rehabilitacyjnych. Mikroperła, dzięki swoim właściwościom, pozwala przyjąć wygodną pozycję ciała i odciążyć kręgosłup. Sprawdza się idealnie pod koniec ciąży, podczas karmienia maluszka. CEBA BABY, 125 zł, cebababy.eu www.dobra-mama.pl

newsy

Dobre adresy ACTIDERMA

actiderma.pl

ADEN+ANAIS

kidy.pl/aden_anais

AMY

amy.com.pl

ANITA

anita.com

APC INSTYTUT ASPINOSEK ATTIPAS BABICE

CARETERO

caretero.pl

OZNACZONE

CEBA BABY

cebababy.eu

PEDICETAMOL

CHICCO

chicco.pl

DOREL POLSKA FARMINA

apcinstytut.pl

GTV

kej.pl

LIONELO

baby-monsters.pl

MAMA I JA

BIELENDA

bielenda.pl

MOSBITO

bellamy.pl

MOTHERHOOD

BELLAMY BRANCO

boiron.pl

NESLING

pinknomore.pl

PHARMACERIS

emotopic.pl

decorative.primacol.pl

PUR I DYDUŚ

prolabnaklo.pl

pureo.pl

SCANDINAVIAN BABY SMART PHARMA SOPELEK

wodadladziecka.pl

MEDIDERM BABY

BOIRON

jestemwbajce.pl

kelo-cote.pl

babysafe.eu

pedicetamol.pl

PROLAB NAKŁO

lionelo.com

BABYSAFE

oznaczone.pl

PINK NO MORE PRIMACOL

farmina.pl

gtv.com.pl

KELO-COTE

aquaphor.pl

bucikibabice.pl

BABY MONSTERS

maxicosi.pl

JESTEM W BAJCE

attipas.pl

AQUAPHOR

Oto firmy, które WAM polecamy!

medidermbaby.pl

mosbito.pl

sopelek-info.pl

SUTRICON

sutricon.pl

TICKLESS

tick-less.pl

TRON

motherhood.pl

tron.eu.com

VAGICAL

nesling.pl

scandinavianbaby.pl

smartpharma.com.pl

vagical.pl

branco.pl

MODA CIĄŻOWA

ZABAWA W CIENIU

kolekcja wiosna/lato 2019

NOWOŚĆ 2019 Pergola aluminiowa

Światowy lider w produKCji żagli, rolet i pERgoli

www.branco.pl/sklep/

/Kidy.pl

www.kidy.pl

www.nesling.pl

BIO-Delikatesy dla Rodziców

Ekspert w żywieniu niemowląt i dzieci Ulubiony e-sklep polskich rodziców

Infolinia: 530 509 110

SPRAWDZONE PRZEZ MAMY

Szkoły rodzenia

Jeśli chcesz, by Twoja Szkoła Rodzenia znalazła się w naszym spisie – napisz do nas! Dane adresowe zamieścimy również na naszej stronie www.dobra-mama.pl. Jeśli chcesz podzielić się swoją wiedzą i doświadczeniem w zakresie przygotowywania do macierzyństwa i opieki nad niemowlęciem – skontaktuj się z nami! Na maile czekamy pod adresem:

redakcja@dobra-mama.pl

BIAŁYSTOK

GDAŃSK

KRAKÓW

Szkoła Rodzenia przy Szpitalu Miejskim im. PCK, ul. Bema 89 D, tel. 85 741 58 95

POZ-Medik Mama i Ja, ul. Hynka 30, Gdańsk, tel. 535 911 195, pozmedik.biuro@gmail.com

Szkoła Rodzenia „Ujastek”, ul. Ujastek 3, Kraków, tel. 600 420 674, szkola-rodzenia.ujastek.pl, szkola@ujastek.pl

Szkoła Rodzenia „DAR” Poradnia Laktacyjna mgr Małgorzata Tymińska, ul. Wojskowa 4, Białystok, tel. 501 675 997, szkolarodzeniadar.pl, info@szkolarodzeniadar.pl Centrum Medyczne Ryska Sp. z o.o. – bezpłatna szkoła rodzenia, ul. Sobieskiego 13, lok. 8, Białystok, tel. 85 733 32 22

BRZEZINY Szkoła Rodzenia przy Powiatowym Centrum Zdrowia w Brzezinach Sp. z o.o., ul. Marii Skłodowskiej-Curie 6, Brzeziny, tel. 506 008 861

Szkoła Rodzenia MagMed, ul. Łanowa 66 B, Gdańsk, tel. 603 912 151, kontakt@magmed.eu Pielęgniarki i położne środowiskowe PULS MEDIC, Przychodnia Suchanino, ul. Otwarta 4, Gdańsk, tel. 697 376 045

GIŻYCKO Indywidualna Szkoła Rodzenia Ewa Chabas, ul. Żeglarska 1/2, Giżycko, tel. 600 924 875, ewachabas.pl

GLIWICE

BYDGOSZCZ

Szkoła Rodzenia przy Szpitalu Wielospecjalistycznym, ul. Kościuszki 11, Gliwice, tel. 32 238 20 91

Szkoła Rodzenia „Brzdąc”, ul. Wrocławska 3, Bydgoszcz, tel. 52 372 30 25, 601 499 747, brzdac.bydgoszcz.eu

GRUDZIĄDZ

Szkoła Rodzenia „Vita” Anna Appelt, ul. Unii Lubelskiej 1 m. 5, Bydgoszcz, tel. 607 329 426, anna.appelt@vita.edu.pl, vita.edu.pl

CHEŁMNO Szkoła Rodzenia Zespół Opieki Zdrowotnej, Beata Durawa – oddział ginekologiczno-położniczy, pl. Rydygiera 1, Chełmno, tel. 56 677 26 07 (sekretariat)

CHORZÓW Szkoła Rodzenia Babi-Med, ul. Sobieskiego 19, Chorzów, tel. 32 241 28 31, 505 051 410, 505 051 411, babi-med.eu

Szkoła Rodzenia przy Regionalnym Szpitalu, ul. Rydgiera 15/17, Grudziądz, tel. 56 641 41 88

JAWORZNO Szkoła rodzenia SISMED, ul. Gołębia 8, Jaworzno, tel. 504 383 840, 690 308 123

Doula Olimpia, ul. Chmieleniec 41/47, Kraków, tel. 501 611 411, doulaolimpia@gmail.com

KUTNO Szkoła Rodzenia przy Kutnowskim Samorządowym, ul. Kościuszki 52, Kutno, tel. 24 388 02 00, szpital.kutno.pl

LEGIONOWO Szkoła Rodzenia TatiMami, ul. Sowińskiego 15 A, Legionowo, tel. 502 307 967

LEGNICA Szkoła Rodzenia przy Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym, ul. Iwaszkiewicza 5, Legnica, tel. 516 076 737, szkolarodzenia@szpital.legnica.pl

Szkoła Rodzenia przy Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym, ul. Toruńska 7, Kalisz, tel. 62 757 90 17, szkolarodzenia@szpital.kalisz.pl

LUBLIN

KATOWICE

Szkoła Rodzenia – Bożena Węglarz-Kwarcińska, ul. Kochanowskiego 4, Czechowice-Dziedzice, tel. 606 124 737

Fundacja Edukacji Zdrowotnej STIM, pl. Tadeusza Kościuszki 5, Sosnowiec, tel. 796 113 723

DZIERŻONIÓW

Szkoła Rodzenia „Miś Kuleczka”, ul. Raciborska 27 (przy Katowickim Centrum Onkologii), Katowice, tel. 601 558 953

Dzierżoniowska Szkoła Rodzenia przy NZOZ Szpitalu Powiatowym w Dzierżoniowie, ul. Cicha 1, tel. 72 401 00 08

KĘDZIERZYN-KOŹLE

www.dobra-mama.pl

Szkoła Rodzenia Bobaskowo, ul. Grzegórzecka 12/VIII, Kraków, tel. 791 557 767, kontakt@bobaskowo.com.pl

KALISZ

CZECHOWICE-DZIEDZICE

Szkoła Rodzenia przy Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym, ul. Królewiecka 146, Elbląg, tel. 55 239 56 06

Szkoła Rodzenia Picolino, ul. Kawaleryjska 51/12, Kraków, tel. 883 608 832, biuro@picolino.pl

Szkoła Rodzenia, ul. Chojnowska 112, Legnica, tel. 609 571 842

Szkoła Rodzenia „Będziemy Rodzicami”, ul. Zawiszy Czarnego 7 A, Katowice, tel. 608 195 456

ELBLĄG

Zapraszamy do współpracy!

Szkoła Rodzenia w Szpitalu nr 1, ul. Roosvelta 2, Kędzierzyn-Koźle, tel. 77 406 24 12

KÓRNIK RUBUS Malinowa Szkoła Rodzenia, ul. Wyspiańskiego 13, Kórnik, tel. 692 194 491, malinowerodzenie.pl

„Twoja Położna” Bezpłatna Szkoła Rodzenia, ul. Jana Kiepury 5, Lublin, tel. 571 328 477, info@polozna.lublin.pl Szkoła Rodzenia „Lidia”, ul. Żulińskiego 8, Lublin, tel. 607 217 417, lidia@szkolarodzenia-lublin.pl Bezpłatna Szkoła Rodzenia Agnieszki Brześcińskiej, ul. Lotnicza 5, Lublin, tel. 530 235 292, agabrzescinska@wp.pl Szkoła Rodzenia przy Samodzielnym Publicznym Szpitalu Klinicznym, ul. Jaczewskiego 8, tel. 81 724 47 71, posturzynska@gmail.com Szkoła Rodzenia przy Rodzinnym Centrum Medycznym Lubimed, ul. Woronickiego 11, Lublin, tel. 603 130 850

ŁĄCKO Szkoła Rodzenia przy NZOZ Femina, Łącko 662, tel. 504 186 217

ŁOMŻA Bezpłatna Szkoła Rodzenia przy Szpitalu Wojewódzkim w Łomży im. Kard. Stefana Wyszyńskiego, ul. Piłsudskiego 11, Łomża, tel. 86 473 36 61, szkola@szpital-lomza.pl, szpital-lomza.pl

Szkoła rodzenia przy Łomżyńskim Centrum Medycznym, ul. Słowikowa 9, Łomża tel. 602 460 478, florczykbozena@gmail.com

ŁÓDŹ Szkoła Rodzenia „NAS TROJE”, ul. Sterlinga 16/18, Łódź, tel. 797 422 408, nas-troje.ipt.pl, sborowska@ipt.pl Centrum Wsparcia Przyszłych Mam, ul. Kosodrzewiny 88 A, Łódź, tel. 502 206 577 Akademia Rodzenia Malinowa, ul. Kilińskiego 21, Łódź, tel. 731 189 069, rejestracja@przychodniamalinowa.pl Centrum okołoporodowe Wesoła Rodzinka, ul. Przełajowa 22b/22C, Łódź, tel. 535 565 331, kontakt@wesola-rodzinka.pl Szkoła Rodzenia przy Instytucie Centrum Zdrowia Matki Polki, ul. Rzgowska 281/289, Łódź, tel. 42 271 10 09, szkolarodzenia@iczmp.edu.pl

MIELEC Szkoła Rodzenia „Aktywni rodzice”, ul. Leśna 3/1, Mielec, polozna.net, tel. 513 692 281, kontakt@polozna.net

MILANÓWEK Szkoła Rodzenia w Milanówku, ul. Spacerowa 4 (biblioteka miejska), tel. 512 342 694

NOWY DWÓR MAZOWIECKI Oddział Położniczy przy Nowodworskim Centrum Medycznym, ul. Miodowa 2, Nowy Dwór Mazowiecki, tel. 510 900 254

NOWY SĄCZ NZOZ Femina, Szkoła Rodzenia Szczęśliwie Urodzeni, ul. Nadbrzeżna 77, Nowy Sącz, tel. 606 906 815

OLSZTYN Szkoła Rodzenia Grażyny Łaganowskiej, ul. Wańkowicza 5/29, Olsztyn, tel. 89 542 97 66, 501 243 256

OSTROŁĘKA Szkoła Rodzenia przy Mazowieckim Szpitalu Specjalistycznym im. dr. Józefa Psarskiego, al. Jana Pawła II 120 A, Ostrołęka, tel. 506 942 088, 502 597 127

OSTRÓW WIELKOPOLSKI Szkoła Rodzenia przy Zespóle Zakładów Opieki Zdrowotnej, ul. Limanowskiego 20/22, Ostrów Wielkopolski, tel. 62 595 12 62

PABIANICE Szkoła Rodzenia przy Pabianickim Centrum Medycznym, budynek 1 A, ul. Jana Pawła II 68, Pabianice, tel. 42 215 49 65, 600 974 678

PIEKARY ŚLĄSKIE Edukacja przedporodowa cieżarnych w ramach gabinetu położnej POZ, ul. Tarnogórska 46A, Piekary Śląskie, tel. 509 951 180

Szkoła Rodzenia przy NZOZ Gołębiów, ul. Paderewskiego 6, Radom, tel. 48 389 99 88 Centrum Medyczne CHŁODNAMED, ul. Chłodna 26, Radom, tel. 502 166 165, 48 331 06 46, kontakt@www.chlodnamed.pl

RADOMSKO Szkoła Rodzenia przy Szpitalu Powiatowym, ul. Jagiellońska 36, Radomsko, tel. 44 685 47 20, ginekologia@szpital.biz.pl

Stalowa Wola, tel. 15 843 33 38, 15 843 33 58, szpital-stw.com Szkoła Rodzenia „Cud Narodzin”, ul. Mickiewicza 15, Stalowa Wola, tel. 723 626 693

STARY SĄCZ NZOZ Femina, Szkoła Rodzenia Szczęśliwie Urodzeni przy przedszkolu „Wesołe Nutki”, ul. Jana Czecha 7, Stary Sącz

SZCZECIN

Szkoła Rodzenia BABYCARE przy NZOZ Medicare, ul. Bytomska 64, Piekary Śląskie, tel. 797 405 024

Szkoła Rodzenia „Cud Narodzin”, ul. Narutowicza 3, tel. 515 496 617, szkolarodzenia.radomsko@tlen.pl

Szkoła Rodzenia przy Piekarskim Centrum Medycznym, ul. Szpitalna 11, Piekary Śląskie, tel. 32 284 55 20 wew. 53

RYBNIK

Szkoła Rodznenia „Nowe Życie” przy Centrum Edukacji Okołoporodowej ul. Więckowskiego 1/5 (I p.), Szczecin, tel. 509 508 109, info@szkolarodzenia-ceo.pl

PIOTRKÓW TRYBUNALSKI

Szkoła Rodzenia NZOZ „PRO FEMINAE” S.C., ul. Reymonta 60, Rybnik, tel. 32 422 65 82, 607 677 320, szkolarodzenia.rybnik@poczta.onet.pl

Bezłatna Szkoła Rodzenia, ul. Marii Curie-Skłodowskiej 11, Szczecin tel. 505 142 449, info@szkolarodzenia.szczecin.pl

Szkoła Rodzenia przy Szpitalu Lift-Med, ul. Cegielniana 14, Rybnik, tel. 32 440 88 99, rejestracja@liftmed.pl

Szkoła Rodzenia przy Centrum Narodzin MAMMA, ul. Sowia 38, Szczecin-Kijewo, tel. 91 462 80 00, recepcja@centrumnarodzin.pl

RZESZÓW

Szkoła Rodzenia im. św. Joanny Beretty Molli, ul. Rayskiego 25/2, Szczecin, tel. 692 359 179, biuro@szkolarodzenia.org

Szkoła Rodzenia przy PCDM w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Roosevelta 3, Piotrków Trybunalski, tel. 44 645 11 55

POLANICA ZDRÓJ Szkoła Rodzenia przy Specjalistycznym Centrum Medycznym, ul. Jana Pawła II 2, Polanica Zdrój, tel. 604 083 194

POZNAŃ Bezpłatna szkoła rodzenia „Bambino”, ul. Górki 17 A/5, Poznań, tel. 730 701 378, kontakt@szkola-bambino.pl Bezpłatna Szkoła Rodzenia DzieciOK, ul. Katowicka 67 B/104, Poznań, tel. 600 912 769, info@dzieciok.pl Centrum Opieki Okołoporodowej Mamutek, ul. Ratajczaka 35, Poznań, tel. 691 797 447, mamutek@mamutek.eu Bezpłatna Szkoła Rodzenia HEGET, ul. Kancierska 2, Poznań, tel. 795 884 422, biuro@heget.pl, heget.pl Bezpłatna Naramowicka Szkoła Rodzenia, ul. Boranta 15, Poznań, tel. 530 603 862 Bezpłatna Szkoła Rodzenia Mama i Ja, ul. Kochanowskiego 6, Poznań, mamaija.biuro@gmail.com, mamaijainfo.pl Szkoła Rodzenia Mama Gaja, ul. Jeleniogórska 16, Poznań, tel. 530 812 811, kontakt@mamagaja.pl

PRUDNIK Szkoła Rodzenia w PCM SA, ul. Szpitalna 14, Prudnik, tel. 77 406 78 99, pcm@pcm.prudnik.pl Szkoła Rodzenia ABC Dobry Start, ul. Kościuszki 36/1, Prudnik, tel. 77 436 30 39

PSZÓW Szkoła Rodzenia przy NZOZ „Vitamed”, ul. Andersa 22, Pszów, tel. 32 729 10 92

Szpital Pro-Familia, ul. Witolda 6 B, Rzeszów, tel. 17 773 57 00, pro-familia.pl

Coachingowa szkoła rodzenia i karmienia Lakta Vita, ul. Zagłoby 8/8, Rzeszów, tel. 664 156 366, laktavita.pl Szkoła Rodzenia przy szpitalu Wojewódzkim nr 2 w Rzeszowie, ul. Lwowska 60, Rzeszów, tel. 17 866 40 07, szpital2.rzeszow.pl Szkoła rodzenia przy CM MEDYK, ul. Leska 2, Rzeszów, tel. 505 583 988 Szkoła Rodzenia przy szpitalu miejskim, ul. Czackiego 2, Rzeszów, tel. 17 861 10 31, do 37 i 39 w. 356 Szkoła Rodzenia Nasz Skarb, ul. Reformacka 4, Rzeszów, tel. 601 316 546, 506 436 323

SIECHNICE Szkoła Rodzenia przy CE-Mama, ul. Kościelna 10/7 I piętro (osiedla Agata „Kraina Mowy”), Siechnice, tel. 505 197 972, polozna.wroc@wp.pl

SIEMIANOWICE ŚLĄSKIE Szkoła Rodzenia przy Szpitalu Miejskim w Siemianowiach Śląskich, ul. 1 Maja 9, Siemianowice Śląskie, tel. 32 228 30 30, 570 589 305, sekretariat@zozsiemianowice.pl

SOSNOWIEC Szkoła Taty i Mamy przy Fundacji Edukacji Zdrowotnej STIM, ul. Bohaterów Monte Cassino 44, Sosnowiec, tel. 796 113 723, szkola@fundacjastim.pl

PYSKOWICE

Szkoła Rodzenia przy Sosnowskim Szpitalu Miejskim, ul. Szpitalna 1, Sosnowiec, tel. 32 413 03 95, 32 413 03 96, sekretariat@szpital.sosnowiec.pl

Szkoła Rodzenia przy Szpitalu w Pyskowicach, ul. Szpitalna 2, Pyskowice, tel. 32 233 24 24

Centrum pomocy rodzinie i życiu, ul. Skautów 1, Sosnowiec, tel. 32 269 51 70, rodzina@sosnowiec.opoka.org.pl

RADOM Szkoła Rodzenia Beba, ul Wernera 33/37, Radom, tel. 570 236 920, biuro@beba.edu.pl

STALOWA WOLA

Szkoła Rodzenia przy Szpitalu Specjalistycznym w Stalowej Woli, ul. Staszica 4,

SZCZYTNO

Szkoła Rodzenia Alina Rumowska, ul. Czerniakowska 231, Warszawa, tel. 605 304 657 Szkoła Rodzenia przy Szpitalu Inflacka, ul. Inflacka 6, Warszawa, tel. 22 697 33 33, 22 697 32 41, rejestracja@inflacka.pl Szkoła Rodzenia przy Szpital Kliniczny im. ks. Anny Mazowieckiej, ul. Karowa 2, Warszawa, tel. 22 596 62 84, sekretariat@szpitalkarowa.pl Centrum dla kobiet aKuku, Szkoła rodzenia, ul. Grzybowska 4/110, tel. 604 786 858, polozna@polozna.com.pl, polozna.com.pl Szkoła Rodzenia przy Szpitalu Specjalistycznym im. Świętej Rodziny SPZOZ, ul. Madalińskiego 25, Warszawa, tel. 22 451 26 00, przychodnia@szpitalmadalinskiego.pl Szkoła Rodzenia przy Centrum Medycznym Żelazna, ul. Żelazna 90, Warszawa, tel. 668 308 855, 22 255 98 18, dydaktyka@szpitalzelazna.pl Szkoła Rodzenia przy Przychodni Lekarskiej ORLIK, ul. Ostrobramska 101, Warszawa, tel. 22 506 54 84, rejestracja@przychodnia-orlik.pl

WROCŁAW Bezpłatna Szkoła Rodzenia ,,Świadomi Rodzice”, ul. Przyjaźni 54, Wrocław, tel. 607 855 212, mar.olb@interia.pl, fizjomedicum.pl

Przyszpitalna Szkoła Rodzenia w Szczytnie, ul. Skłodowskiej 12, Szczytno, tel. 89 623 21 14

Centrum Rodzicielstwa Bliskości Joanna Paluchiewicz, ul. Jedności Narodowej 118 A, Wrocław, tel. 662 130 197, kontakt@centrumrodzicielstwa.pl

ŚRODA WIELKOPOLSKA

Szkoła Rodzenia przy CE-Mama, ul. Tomaszowska 6/1, Wrocław, tel. 605 197 972, polozna.wroc@wp.pl

Szkoła Rodzenia przy Średskim Szpitalu Serca Jezusowego, ul. Żwirki i Wigury 10 (2 piętro), Środa Wielkopolska, tel. 517 809 953

ŚWIĘTOCHŁOWICE Szkoła Rodzenia przy ZOZ Świętochłowice, ul. Zubrzyckiego 36, Świętochłowice, tel. 602 304 796, zoz.net.pl, nowak@zoz.net.pl

TARNÓW Szkoła Rodzenia przy Szpitalu Wojewódzkim im. Świętego Łukasza w Tarnowie, ul. Lwowska 178 A, Tarnów, tel. 14 631 57 98, 696 372 722, sekretariat@lukasz.med.pl Szkoła Rodzenia Humano przy Specjalistycznym Szpitalu im. E. Szczeklika w Tarnowie, ul. Spitalna 13, Tarnów, tel. 14 631 03 05

TORUŃ NZOZ Twoja Położna, ul. Olsztyńska 18 B, Toruń, tel. 733 617 400 Szkoła Rodzenia przy Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym im. L. Rydgiera w Toruniu, ul. Św. Józefa 53-59, Toruń, tel. 56 679 31 41

WARSZAWA Szkoła Rodzenia „Dla Mamy i Taty”, ul. Łojewska 6, Warszawa, tel. 503 727 082 Beauty Mama, Szkoła Rodzenia Magdaleny Hryciuk, ul. Starodęby 10/49, Warszawa-Ursus, tel. 606 517 379, biuro@beautymama.com.pl

Szkoła Rodzenia przy Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym we Wrocławiu, ul. H. M. Kamieńskiego 73 A, Wrocław, tel. 71 327 01 75, 661 924 261, sekretariat@wssk.wroc.pl Szkoła Rodzenia Mama Gaja, ul. Hallera 188/1, Wrocław, tel. 530 812 811, kontakt@mamagaja.pl Szkoła Rodzenia przy Szpitalu Specjalistycznym im. A. Falkiewicza we Wrocławiu, ul. Warszawska 2, Wrocław, tel. 71 377 41 46, szpital@falkiewicza.internetdsl.pl

ZABRZE Szkoła rodzenia przy Szpitalu Miejskim w Zabrzu, ul. Zamkowa 4, Zabrze, tel. 783 918 101, czkid@szpitalzabrze.pl Szkoła rodzenia Zabrze, ul. Piłsudskiego 12d/9, Zabrze, tel. 693 467 182, 32 276 23 60, szkolarodzenia.zabrze@op.pl

ZAMOŚĆ Szkoła Rodzenia przy Woj. Szpitalu im. Jana Pawła II, Kazimiera Rogucka, al. Jana Pawła II 10, Zamość, tel. 84 677 34 74, 84 677 34 85

ŻORY Szkoła Rodzenia przy Szpitalu Miejskim w Żorach, ul. Dąbrowskiego 20, tel. 32 434 12 24, 32 434 12 45, szkolarodzenia@mzoz.zory.pl

Szkoła Rodzenia Centrum Dydaktycznego IPS, ul. Poleczki 40A, Warszawa, tel. 501 380 424 (zapisy), |663 805 824 (zapisy), k.wasilewska@ips.pl

www.dobra-mama.pl

AUTOPROMOCJA

Jedynie

30 zł w tym koszty wysyłki

PRENUMERATA W SUPERCENIE! 6 wydań

+ niespodzianka*

Zamów już dziś: www.dobra-mama.pl/prenumerata Infolinia: 17 852 52 20 * Niespodzianki dostępne do wyczerpania zapasów.

ISSN 2080-5551 INDEKS 256013 nr 3 (55) 2019 DOBRY DOM Sp. z o.o. Sp. Komandytowa 35-302 Rzeszów, ul. Litewska 10 | tel.: 17 852 52 20 | www.dobra-mama.pl, www.grupadobrydom.pl REDAKTOR NACZELNA DOMINIKA WIEWIÓRSKA dw@grupadobrydom.pl

ASYSTENT DS. MARKETINGU Małgorzata Lomper ml@grupadobrydom.pl | tel. 17 852 52 20 wew. 3

PRENUMERATA prenumerata@grupadobrydom.pl tel. 17 852 52 20, 601 213 376

ZESPÓŁ REDAKCYJNY Joanna Lubiniecka | Agata Schiffer redakcja@grupadobrydom.pl | tel. 17 852 52 20 wew. 4

Dyrektor ds. Koordynacji Dorota Prokopiak dp@grupadobrydom.pl | tel. 17 852 52 20 wew. 6

FOTOGRAFIA NA OKŁADCE Shutterstock

OPRACOWANIE GRAFICZNE Rafał Koziarz | rk@grupadobrydom.pl Grzegorz Piwko | gp@grupadobrydom.pl

KOLPORTAŻ Mirosław Trawka mt@grupadobrydom.pl | tel. 17 852 52 20 wew. 2

Dyrektor Biura reklamy Krzysztof Babiarz reklama@grupadobrydom.pl | tel. 17 852 52 20 wew. 5

DZIAŁ IT Anna Zimych az@grupadobrydom.pl | tel. 17 852 52 20 wew. 8

© Copyright by DOBRY DOM 2019 Opracowanie graficzne i merytoryczne magazynu stanowi własność Wydawcy. Kopiowanie oraz wykorzystywanie w jakikolwiek sposób materiałów bez pisemnej zgody Wydawcy jest zabronione. Wydawca nie odpowiada za treść reklam oraz artykułów sponsorowanych zamieszczonych w katalogu. Ceny prezentowanych produktów są uaktualnione w okresie redagowania pisma (maj/czerwiec 2019). Przewodnik DOBRA MAMA ma charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Jest zbiorem wielu przydatnych informacji o ciąży oraz macierzyństwie, które nie mogą być traktowane jako zalecenia, ale wyłącznie jako pomoc w poznawaniu tajników ciąży, wychowania i pielęgnacji noworodków. Zaistniałe problemy czy wątpliwości dotyczące konkretnych przypadków należy bezzwłocznie konsultować z prowadzącym lekarzem ginekologiem lub innym stosownym specjalistą w danej dziedzinie. Wydawca nie odpowiada za treść reklam, nie ponosi również żadnych konsekwencji prawnych ani odpowiedzialności za następstwa mogące wyniknąć na skutek zastosowania podanych informacji bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem. W przypadku kontaktu z redakcją informujemy, iż Administratorem danych osobowych jest Dobry Dom Sp. z o.o. sp. k. z siedzibą w Rzeszowie przy ulicy Litewskiej 10. Możesz zapoznać się z naszą Polityką prywatności, która znajduje się pod adresem www.grupadobrydom.pl/politykaprywatnosci