Dobra Mama 53 by DOBRY DOM

nr 1 (53) 2019 cena: 3,99 zł (w tym 8% VAT)

MĄDROŚĆ PŁYNĄCA Z KSIĄŻEK

Wywiad z psycholog dr Aleksandrą Piotrowską

Wracasz do pracy?

PRZYGOTUJ JADŁOSPIS MALUSZKA Przebieg porodu

Jak to wygląda w praktyce?

JAK WZMOCNIĆ ODPORNOŚĆ?

ISSN 2080-5551 INDEKS 256013

WYBIERAMY WÓZEK NA WIOSNĘ

NIEZBĘDNIK:

TEMAT NUMERU

Anemia W CIĄŻY

Prawa rodzącej Co warto wiedzieć?

KREATYWNE ZABAWKI

WYPRAWKA DLA WCZEŚNIAKA

LADY IN RED

OD REDAKCJI

Zobacz nas w sieci!

/dobra.mama

Od redakcji D ro g i e M am y !

Okres ciąży jest niezapomniany dla każdej

Zadbaliśmy także o porady na tę kon-

kobiety – to czas oczekiwania, radości,

kretną porę roku. Na przełomie zimy

kompletowania wyprawki i planowania

i wiosny łatwiej o infekcje, dlatego

wyglądu dziecięcego pokoiku, ale też

szczególnie w tym czasie należy zadbać

czas obaw i walki z nie zawsze dobrym

o zdrowie. Pomogą w tym odpowiednia

samopoczuciem. To też dobry czas na

dieta i aktywność fizyczna – poleca-

zdobywanie wiedzy na temat ciąży, poro-

my ją także mamom z brzuszkiem,

du i opieki nad maluszkiem w oczekiwa-

oczywiście w odpowiednim wydaniu.

niu na narodziny pociechy. Dlatego w tym

Aby radośnie pożegnać zimowy czas,

numerze „Dobrej Mamy” przygotowali-

proponujemy Wam nowy konkurs

śmy dla Was szereg tematów tak waż-

fotograficzny – przesyłajcie nam

nych dla rodziców. Jak wygląda przebieg

zdjęcia z Waszych rodzinnych zabaw

pierwszych miesięcy ciąży? Jak uchronić

na śniegu, jesteśmy bardzo ciekawi, jak

się przed anemią w tym czasie? Jak ma się

spędziliście zimowe ferie :)

wyznaczony termin porodu do rzeczywi-

Miłej lektury!

stego? A jak w ogóle wygląda sam poród?

Nasi eksperci

Dorota Sikora

Olga Lipczyńska

Ewa Bielawny

Monika Wójcik

ginekolog-położnik

dietetyk, Instytut Zdrowego Żywienia i Dietetyki Klinicznej SANVITA

instruktor fitness, trener personalny, blogerka

ekspert marki ANITA

położna, laureatka konkursu „Położna na medal”

Danuta Szczerba

Marta Bartoń

położna

adwokat

Bernadetta Wiercioch-Klin

dr n. med. Tadeusz Oleszczuk

specjalista stomatologii dziecięcej Szpital Specjalistyczny PRO-FAMILIA

Marzena Langner-Pawliczek

Dominika Adasiewicz-Skorupka

położna, laureatka konkursu „Położna na medal”

head of MAM Strategy

lek. med. Grzegorz Siteń

mgr Ewa

Natalia Bała

Marta Skrzypiec

pediatra, nefrolog Szpital Specjalistyczny PRO-FAMILIA

Jagodzińska-Piekarniak

marketing assistant Kärcher Sp. z o.o.

ekspert Smart Pharma Sp. z o.o.

dietetyk

Współpraca: Aleksandra Olearczyk, POLSKI BANK KOMÓREK MACIERZYSTYCH mgr farm. Ewa Wiełowicz, FARMINA Alicja Szmigiel, ekspert marki NUK

Karolina Wojtaś

dr Aleksandra Piotrowska

Karol Staniszczak

Katarzyna Konachowicz

psycholog

psycholog dziecięcy

ekspert ds. chemii budowlanej marki Primacol

ekspert PIXERS

www.dobra-mama.pl

Julia Walczewska Dominika Czapkowska

TEMAT NUMERU

Lifestyle

POCZYTAJ MI, MAMO

Wywiad z psycholog dr Aleksandrą Piotrowską na temat roli czytania w rozwoju malucha.

Strefa dziecka

Spis treści NUMER 53 / LUTY - MARZEC 2019

Newsy

16 17 80

CO SŁYCHAĆ?

Najnowsze wydarzenia – targi, spotkania, konkursy.

Konkurs „ZIMOWE SZALEŃSTWO”

Nowa edycja konkursu fotograficznego.

DOBRE ADRESY

Polecane dla mamy i dziecka.

Niezbędnik

LADY IN RED

CO NOWEGO?

STYMULUJ ROZWÓJ DZIECKA

WYPRAWKA W ROZMIARZE XS

Wyróżnione premiery dla ciebie i malucha.

Ciąża i poród ANEMIA W CIĄŻY

Co powinnaś wiedzieć, aby skutecznie chronić się przed anemią.

DOBRA FORMA W CIĄŻY

BO TO WSZYSTKO TAK SIĘ ZACZYNA…

Ćwiczenia z brzuszkiem krok po kroku.

Jak przebiegają 1. i 2. miesiąc ciąży?

www.dobra-mama.pl

Jak nie zwariować, kupując wyprawkę dla noworodka?

TERMIN PORODU A RZECZYWISTOŚĆ

PRZEBIEG PORODU

PORÓD NATURALNY KONTRA CC

NAJWIĘKSZY DAR DLA TWOJEGO DZIECKA

Jak rozpoznać, że to już? Czyli jak to wygląda w praktyce.

Przybliżamy temat bankowania krwi pępowinowej.

KIEDY IDĄ ZĄBKI

WRACASZ DO PRACY? PRZYGOTUJ JADŁOSPIS MALUSZKA

UCIĄŻLIWE PRZEZIĘBIENIE

SEZON NA INFEKCJE

NATURALNE WSPARCIE W ANTYBIOTYKOTERAPII

DOBRY SEN DZIECKA

WYGODNY SEN

Propozycje nocnej bielizny ciążowej.

BIELIZNA DO KARMIENIA

5 FAKTÓW O KOBIECYM POKARMIE

NIE DAJ SIĘ CHOROBIE

Na co zwrócić szczególną uwagę? Niesamowite właściwości kobiecego mleka.

Jak wzmocnić odporność całej rodziny?

DROGIE MAMY… NIE SPRZĄTAMY!

Naucz dziecko sprzątać samemu.

Dbanie o skórę maluszka w okresie wczesnej wiosny. Pomóż dziecku przetrwać ten czas.

Porady dla mam, które zostawiają dzieci z opiekunem.

Jak skutecznie leczyć zatkany nos u dziecka? Przyczyny, zapobieganie i leczenie.

Ważna rola probiotyków.

Sprawdzone sposoby mam.

WIOSENNA TERAPIA KOLOREM Rebel Yellow w pokoju dziecka.

Strefa taty

ZAPLANUJ WYJAZD Z MALUCHEM

POJAZD DLA MALUCHA

Bezpieczeństwo przede wszystkim!

Jakie cechy powinien mieć dobry wózek?

Sprawdzone przez mamy

Nowe standardy opieki okołoporodowej.

Strefa mamy

PRAWA RODZĄCEJ

Moda i uroda

PIELĘGNACJA SKÓRY NOWORODKA

Czy rodząca ma prawo wyboru?

Temat numeru

Zabawki, które pobudzą wyobraźnię i rozwój.

Nie daj się zaskoczyć przedwczesnym porodem.

DZIECKO – INWESTYCJA NAJDROŻSZA SERCU I… KIESZENI

Stylowe akcesoria w czerwonej kolorystyce.

MAMA NA ZAKUPACH Na to zwróć uwagę.

W butikach Happy Mum znajdziesz:

Kolekcje dla kobiet w ciąży i mam karmiących Wspólne kolekcje dla mam i dzieci Akcesoria dziecięce Wyprawkę dla maluszka

Znajdziesz nas

Sklep www.happymum.pl

Body z falbankami z bawełny organicznej z ilustracją kwiatową od Olki Osadzińskiej, 69 zł, Hej Poppin Jay!, heypopinjay.com

NIEZBĘDNIK 1.

Czerwony wieszak, dekoracja ścienna Sissi. 39 zł, Koziol, czerwonamaszyna.pl

PAKAMERA

Czapa z uszami. Urocza czapka z uszami i troczkami uszyta z certyfikowanej bawełny organicznej. W pięknym malinowym kolorze. Idealna na jesień, jak i wiosnę. 59 zł, Coodo, coodo.pl

Stylowe akcesoria w czerwonej kolorystyce podkreślą urok każdej małej damy.

Bluza z aplikacją, 29,99 zł, Kik, kik.pl

Red

LITTLE GOLD KING / PAKAMERA.PL

Lady in

Edvin Kocyk Przytulanka Królik. Mięciutki kocyk z głową króliczka i uchwytem na smoczek. Kids Concept, blueshop.pl 1. Sukienka z kokardką. Sukienka z miękkiej dzianiny aksamitnej z długim rękawkiem, uroczymi falbankami i czarną, elegancką kokardą. 129 zł, Noeli, pakamera.pl 2. Czapka zimowa dla dziecka 0-3 lata. Czapka z dwoma pomponami, z dzianiny o grubym splocie, na podszewce. 19,90 zł, ENDO, endo.pl 3. Bluzka oversize. Uszyta z bawełny organicznej bluzka o kroju typu oversize, dzięki czemu „rośnie” razem z dzieckiem. Pudrowy odcień różu pięknie komponuje się z wieloma innymi kolorami. 79 zł, COODO, coodo.pl 4. Leżaczek BabyBjörn Bliss. Leżaczek zaprojektowano w bliskiej współpracy z pediatrami i może on służyć noworodkom o wadze już od 3,5 kg. 679 zł, BABYBJÖRN, scandinavianbaby.pl

5. Attipas Sneakers Red. Sprytne trampki, których nie trzeba sznurować. Antypoślizgowa i oddychająca podeszwa sprawia, że idealnie sprawdzą się jako buty na wiosenne wycieczki oraz jako obuwie na zmianę do domu, żłobka czy przedszkola. 79,90 zł, ATTIPAS, attipas.pl/sklep/sneakers 6. Urban Glide 2. Wszechstronny wózek o nowoczesnej, eleganckiej i lekkiej konstrukcji. Znakomicie nadaje się dla aktywnych rodziców lubiących wyprawy w teren i spacery po mieście. 2859 zł, THULE, scandinavianbaby.pl

www.dobra-mama.pl

Wielofunkcyjny leżaczek, bujaczek, łóżeczko 3 w 1, który jednym, prostym ruchem można zmienić w przytulne łóżeczko z miękkim materacem. Z możliwością całkowitego rozłożenia (180°). Tiny Love littlebigshop.pl

KIDFIX2 S. Fotelik 2 w 1 z zaawansowanymi funkcjami bezpieczeństwa: oparciem w kształcie litery V, SICT oraz SecureGuard. Od 859 zł, Britax Römer, britax-roemer.pl

Sukienka N°3 bordo. Z kieszonkami z przodu, ma regulowane szelki, dzięki czemu posłuży kilka sezonów. 149 zł, Roe & Joe, roeandjoe.com

Filcowe Mini Myszki. Włochate myszki wykonane z wełny czesankowej, metodą filcowania na sucho. 35 zł, Mini Filcuś, minifilcus.blogspot.com

Oryginalna lampa, łącząca modny wzór z lekkim abażurem o prostej formie i drewnianą podstawą. Dostępna w różnych wzorach. Wysokość lampy 52 cm. Mjukinuuki, sklep-mjukinuuki.pl

REKLAMA

Huśtawka Polly Swing Up. Huśtawka, z której dziecko może korzystać w domu, jak i poza nim. Oprócz 4 prędkości bujania została wyposażona w funkcję wibracji, która uspokaja dziecko, ma również dwie pozycje odchylenia oparcia. Sterowana pilotem. Chicco, chiccopolska.pl

NIEZBĘDNIK PRAKTYCZNA

Co nowego?

Dla ciebie i malucha

Lampa wisząca dla dzieci firmy Lamps & Company jest praktycznym i pięknym dodatkiem w każdym dziecięcym pokoju. Wymiary 35 x 23 cm. Lampa wisząca dla dzieci, LAMPS & CO. lampsandco.pl

W nowym roku w świecie dziecięcym pojawiły się liczne nowości. Mama też znajdzie coś dla siebie.

BOHEMIAN YOUNGSTER

pobudzi kreatywność

BEZPIECZNY

Inteligentny robot do nauki programowania, który rozwinie wiedzę naukową dzieci, koncentrując się na rozwiązywaniu problemów, logicznym i krytycznym myśleniu oraz kreatywności. Alilo Explorer M7, 699 zł, ALILO alilo.pl

Becik-rożek z szarfą i dodatkowym usztywnieniem kokosowym. Becik wykonany jest z miękkiej bawełny 100% i wypełniony nieuczulającą ociepliną. Jak wszystkie produkty AMY ma certyfikaty „Bezpieczne dla dziecka” oraz „Bezpieczne dla niemowląt”. Rożek linia Rose Garden - Pink, 70 zł, AMY amy.com.pl

naturalne Najlepszy wybór dla małych stópek twojego dziecka. Jagnięca skóra jest wyprawiana w naturalny sposób i ma zdrowotne właściwości. Buciki z reluganu, DEAR ECO deareco.com

wielofunkcyjny

Indywidualny design Wózek można dopasować do własnych potrzeb. Do koloru ramy można wybrać jedną z tapicerek siedziska, a tym samym zmieniać wygląd wózka, kiedy tylko zechcesz. Cybex Mios, 2798 zł, CYBEX cybex-online.com/pl-pl

www.dobra-mama.pl

Wyjątkowy, wielofunkcyjny i elegancki gadżet 4 w 1. Może służyć jako: gondola, leżaczek, podwyższony fotel i krzesełko do karmienia, aby towarzyszyć mamie i dziecku w każdej porze dnia, od urodzenia do 36 miesięcy. Dzięki 4 obrotowym kółkom i nieskończonemu systemowi regulacji wysokości jest idealnym sprzymierzeńcem mamy i dziecka. Baby Hug 4 w 1, 799 zł, CHICCO chicco.pl

Wartościowa Ujmująca historia o przyjaźni i o tym, jakie to piękne, gdy przyjaciele się różnią. Opowieść, która uczy, jak ważny w konflikcie jest punkt widzenia drugiej strony. „Moja wspaniała przyjaciółka”, Polly Ho-Yen, WYDAWNICTWO WILGA gwfoksal.pl

NIEZBĘDNIK MAŁA DAMA Dziewczęca sukienka w kolorze królewskiego błękitu z falbanami przy ramionach i na dole. Pokocha ją każda młoda wielbicielka mody. Dress Royal Blue, 105 zł, Little Gold King pakamera.pl

nowoczesna bryła Nowoczesna, lekka i delikatnie zaokrąglona bryła łóżeczka dziecięcego Lukas. Łóżeczko ma dwa zabudowane boki, okrągłe szczebelki, 3-stopniową, regulowaną podstawę materaca. Jeden z długich boków łóżeczka można w łatwy sposób zdemontować, wykorzystując łóżeczko jako dostawkę. Lukas, 739 zł, LULUBABY lulubaby.pl

DO WRAŻLIWEJ SKÓRY

W TROSCE O SKÓRĘ Zestaw peelingów kawowych, dzięki którym twoja skóra będzie miękka, jędrna, doskonale nawilżona i odżywiona, a przy tym zmysłowo pachnąca, i to za każdym razem inaczej! Dzięki zawartej w kawie kofeinie to wyjątkowe trio pomoże również zredukować cellulit i rozstępy. „Zgrane trio”, 59 zł, BODY BOOM bodyboom.pl

Polecany do codziennej pielęgnacji skóry (twarz, okolice oczu, szyja, dekolt) wymagającej silnego nawilżenia i odżywienia, niwelujący dyskomfort skóry przesuszonej. Idealny dla skóry nadwrażliwej i delikatnej. Kwas hialuronowy di-2 w wodnym kremie do twarzy Hyaluro-Sensilium, PHARMACERIS pharmaceris.com

REKLAMA

FISHER PRICE

NIEZBĘDNIK

Pluszowy szop dla dzieci. Interaktywna zabawka dla dzieci, która powtórzy wszystkie usłyszane słowa w indywidualny dla siebie sposób. Idealne wykonanie z miękkiego w dotyku pluszu. B.Toys, zielonezabawki.pl

Żółw Shelly Sorter Kolorów. Nowoczesna zabawka przyciąga dzieci na długi czas i poprzez aktywną zabawę pozwala na integrację z rówieśnikami. Ok. 61 zł, Fat Brain Toys mamaplus.pl

STYMULUJ rozwój DZIECKA

Casper. Drewniany rowerek biegowy rozwinie umiejętność utrzymywania równowagi i koordynację ruchową dziecka. Ma lekką, wytrzymałą ramę i specjalny uchwyt do przenoszenia. 149 zł, LIONELO, lionelo.com

Maluch poznaje świat wszystkimi zmysłami. Możesz mu w tym pomóc, dając do zabawy przedmioty o różnych kształtach, kolorach, fakturach, wydające najróżniejsze dźwięki i melodie. Kostka sensoryczna - Sensuś. Z radością będzie towarzyszyła twojemu bobasowi we wszystkich harcach! Dzięki dużym wzorom i kontrastowym kolorom kostka od BabySenses zaciekawi każdego malucha i stanie się jego najlepszym przyjacielem. 55 zł, BABY SENSES, babysenses.pl

„Lalka 2 w 1”. Zabawa wpływa na naukę ubierania, pozwalając na trenowanie umiejętności motorycznych. Zabawka otrzymała prestiżową nagrodę od IPTI. MARKO, marko-baby.pl

www.dobra-mama.pl

Ciasteczkowy Hipcio. Dwujęzyczny hipopotam, który liczy kolorowe ciasteczka, łakomie się nimi zajadając, wydaje dźwięki i gra melodie. 54,49 zł, DUMEL, smyk.com

Mata edukacyjna. Wygodna i niesamowicie miękka, wykonana z pikowanego materiału. Akcesorium ma pięć interaktywnych zwierzątek, które rozwijają i pobudzają zmysły dziecka. 699 zł, Done by deer, fabrykaform.pl

REKLAMA

To się przyda Drewniane centrum aktywności 7 w 1 z ruchomym alfabetem i liczydłem. W zestawie 7 elementów edukacyjnych. 398,90 zł, I’m TOY, krainaekozabawek.pl

Stymulacja przez zabawę Gryzaki

Niezależnie od wieku i płci, dzięki szerokiej ofercie zabawek każde dziecko znajdzie tę dla niego. Zawieszki

Tablica edukacyjna. Dwustronna tablica edukacyjna pozwoli na rozwinięcie wyobraźni i kreatywności każdego małego artysty! Wyposażona w kolorowe markery, kredy i magnesy pozwoli na stworzenie niejednego arcydzieła na tablicy klasycznej lub białej magnetycznej. 155 zł, TOYZ, toyz.pl

Kontrastowe maty edukacyjne

Kostki sensoryczne

Zabawka Hula Kula edukacyjna Vtech 60103. Migocząca Hula Kula to interaktywna zabawka stworzona z myślą o małych odkrywcach. 88,20 zł, VTech, babyboom.net.pl

Miś Podróżnik. Zabawka pomaga przyswoić dziecku słowa w języku polskim i angielskim. Po naciśnięciu rąk i nóg misia aktywują się dźwięki. 179 zł, CHICCO, chiccopolska.pl

... książeczki bawełniane i wiele innych!

NIEZBĘDNIK

Rakieta. Wielofunkcyjna drewniana zabawka dająca wiele możliwości zabawy. Panel rakiety jest wyposażony w: labirynt z klockami, zegar, liczydło, dzwonek, lustro i tablicę manipulacyjną. 300 zł, CORNERS FOR KIDS, cornersforkids.com

Żywe kolory, ruchome elementy i wydobywające się z zabawek dźwięki zaciekawią każde dziecko.

Edukacyjna ciężarówka sorter. Ten zabawkowy pojazd umili czas twojemu dziecku, wzbogacając jego zabawy o dopasowywanie kształtów przy akompaniamencie ponad 50 dźwięków, edukacyjnych piosenek i wypowiedzi. Elementy zabawki są idealnie dopasowane do małych rączek, łatwe do chwytania i manipulowania. fisher-price, fisher-price.com

T72772. Dzieci uwielbiają rysować mazakami, odbijać stemple, malować farbami. Aby zapobiec pozostaniu plam po takiej zabawie, wystarczy rozłożyć na podłodze Matę Wodną Aquadoodle i już można zacząć artystyczną przygodę. Przybory dołączone w zestawie nie brudzą. 98 zł, tomy, babyboom.net.pl

Interaktywne zabawki edukacyjne. Króliczki Alilo zapewnią spokojny sen, zachęcą do radosnej zabawy oraz pomogą w nauce. Mogą służyć jako odtwarzacz bajek i piosenek, dyktafon, lampka nocna czy grzechotka. Od 189 zł, ALILO, alilo.pl

Nakładane puzzle – zabawki. Układanka składa się z 3 ruchomych puzzli – pojazdów. Ćwiczy rozpoznawanie kolorów i kształtów, koordynację rąk i oczu. Wiek: 1+. 29,90 zł, HAPE, mojebambino.pl

Gra zręcznościowa Balansowanie. Wyrabia koordynację ruchową, koncentrację, uczy reakcji przyczyna-skutek. Gracze próbują dostawiać klocki na grzbiecie słonia. Osoba, która przewróci wieżę, przegrywa! djeco, kinderland24.com.pl

Magic Plastic. Niepękające balony, czyli prawdziwa magia! Wystarczy umieścić niewielką ilość pasty na końcu rurki i nadmuchać. Kształtowanie balonów wspomaga terapię logopedyczną. od 25 zł, Hamleys, hamleys.pl

www.dobra-mama.pl

Drewniana książeczka - układanka Safari. Zawiera ciekawe obrazki zwierzątek oraz ich angielskie nazwy i cyferki, składa się i rozkłada jak origami. 59 zł, skip hop, mamaplus.pl

Układanka las drewniane klocki. Rozwija zdolności motoryczne oraz trenuje koordynację ręka - oko. W zestawie znajduje się 16 elementów. 95,92 zł, Le Toy Van Petilou, krainaekozabawek.pl

PROGRAMOWANIE DLA NAJMŁODSZYCH

Inteligentny robot do nauki programowania Alilo Explorer M7 rozwinie wiedzę naukową dzieci, koncentrując się na rozwiązywaniu problemów, logicznym i krytycznym myśleniu oraz kreatywności. Nowość od Alilo to zaawansowany technologicznie produkt oparty na koncepcji edukacji STEAM (Science, Technology, Engineering, Art, Mathematics). 699 zł

Zabawki edukacyjne,

WSPÓLNY SPACER

Torba Funny Bunny Bag jest idealnym rozwiązaniem, gdy króliczek wybiera się w podróż i nie tylko... Szyte w Polsce torby Funny Bunny Bag wyróżnia wysoka jakość wykonania i oryginalny design. 49 zł

NAUKA

Najmłodszy króliczek w naszej rodzinie to specjalista od kolorów. Poznaj Alilo Smarty Bunny R1 - inteligentną grzechotkę, która opowiada bajki, śpiewa kołysanki i uczy kolorów w dwóch językach. 189 zł

DOBRY SEN

Króliczek Alilo Honey Bunny G6 - najbardziej niesamowity odtwarzacz MP3, dyktafon i lampka nocna dla dzieci w każdym wieku. Bawi, uczy, opowiada bajki i ułatwia dziecku zasypianie po dniu pełnym wrażeń. 279 zł

ZABAWA

Klocki magnetyczne Alilo OSLO w rożnych kolorach i kształtach, z nadrukowanymi cyframi zostały stworzone, aby wspierać rozwój i kreatywność dziecka. Dzięki innowacyjnemu i niepowtarzalnemu systemowi magnesowemu przyciągają się z każdej strony. 199 zł

tytuł zabawki roku 2018!

Klocki Alilo zdobyły tytuł Zabawki Roku 2018. To kolejne ogromne wyróżnienie dla marki Alilo. O prestiżu konkursu świadczy skład jury. Tytuły Zabawki Roku i Nagrody Rodziców przyznają największe autorytety branży dziecięcej. Wśród jurorów są: psycholodzy, fizjoterapeuci, dziennikarze branżowi, a także znani rodzice. Alilo dziękuje za zaufanie i wspólną zabawę podczas 10. finału konkursu Zabawka Roku!

newsy

Co słychać?

Świadoma Mama - Dla kobiet w ciąży i młodych mam Jeśli jesteś w ciąży bądź niedawno urodziłaś, to bezpłatne warsztaty Świadomej Mamy są dla ciebie! Na spotkaniu posłuchasz wykładów lokalnych lekarzy i specjalistów, takich jak neonatolog, ginekolog, pediatra, logopeda, fizjoterapeuta

Szukasz informacji o ciekawych warsztatach, eventach, targach dla rodziców i dzieci? Przedstawiamy najistotniejsze informacje, którymi warto się zainteresować.

czy psycholog oraz zadasz im pytania bez stania w kolejce. Poruszamy nie tylko kwestie zdrowotne, ale także tematy tabu. Spotkanie podzielone jest na 2 panele – dla rodziców z dziećmi oraz kobiet w ciąży z partnerami. Czekają na was liczne nagrody, niespodzianki oraz sesja fotograficzna. Całe wydarzenie prowadzi Ambasadorka projektu – aktorka Paulina Holtz! Sprawdź, kiedy będziemy w twoim mieście: Poznań – 14 lutego, Szczecin –28 lutego, Łódź – 20 marca, Poznań –21 marca, Warszawa – 28 marca, Konin – 4 kwietnia, Wejherowo – 10 kwietnia, Gdańsk – 11 kwietnia.

swiadomama.pl

Mamaville - Łącz zakupy z edukacją Targi Mamaville to największe ogólnopolskie wydarzenie, czyli idea łączenia zakupów z przyjemnym spędzaniem czasu oraz edukacją dla całej rodziny. Skierowane są do kobiet w ciąży oraz rodzin z dziećmi. Mamaville skupia marki kreatywnych mam, zgodnie z ideą aktywizacji przedsiębiorczości kobiet, wspierania polskich źródeł pochodzenia towarów, naturalnych surowców i autorskich projektów. Nadchodzące edycje: Kraków – 3 marca, Gdańsk – 10 marca, Warszawa – 31 marca, Wrocław – 7 kwietnia, Nadarzyn – 24–26 maja, Poznań – 1 czerwca.

mamaville.pl

www.dobra-mama.pl

- Wygrajcie spotkanie z alpakami Ośrodek Koparka zaprasza przedszkola oraz klasy 1–3 szkół podstawowych do udziału w konkursie „Alpaka oczami dziecka”. Skierowany jest on do uczniów szkół i przedszkoli z Warszawy oraz powiatów: otwocki, piaseczyński, pruszkowski, warszawski zachodni, legionowski i miński. Aby wziąć udział w konkursie, należy wykonać w klasie lub grupie przedszkolnej wspólną pracę na tytułowy temat. Zgłoszenia są przyjmowane od 18 lutego do 15 marca, zwycięzcy zostaną wyłonieni do 29 marca. W konkursie jest do wygrania 6 nagród w postaci spotkań z alpakami – po 3 nagrody dla przedszkoli oraz 3 dla szkół. Spotkania odbędą się w okresie kwiecień – czerwiec 2019 r.

osrodek-koparka.pl

Przecinek i Kropka

Wiosenne Ekocuda

- Największe w Polsce targi książki dziecięcej Setki nowości wydawniczych i najpiękniej zilustrowanych książek, dziesiątki rozwijających pasje warsztatów i spotkania z ulubionymi pisarzami. 6 i 7 kwietnia w Centrum Praskim Koneser w Warszawie odbędzie się trzecia edycja – największego święta skierowanego do miłośników literatury dziecięcej. W zeszłym roku Targi zgromadziły aż 15 tysięcy uczestników! Wstęp jest bezpłatny.

- Wkrótce w trzech miastach -

przecinekikropka.pl

Konkurs „Alpaka oczami dziecka”

Ekocuda łączą miłośników kosmetyków naturalnych. To jedyne targi, podczas których można zapoznać się z tak szeroką ofertą kolorowych i pielęgnacyjnych kosmetyków naturalnych. Wiosenna edycja targów: 02–03 marca – Gdańsk, 30–31 marca – Warszawa, 13–14 kwietnia – Poznań.

ekocuda.com

NEWSY

PIXABAY

Zimowe szaleństwo

Weź udział i wygraj atrakcyjne nagrody! 1. Zrób wesołe zdjęcie dziecka i rodziny podczas wyjazdów i zabaw zimowych dowolnej klasy aparatem lub telefonem. 2. Wejdź na stronę www.dobra-mama.pl i za pomocą specjalnego formularza prześlij nam zdjęcie. 3. Czas trwania konkursu: od 26.02.2019 r. do 4.04.2019 r. 4. Specjalnie powołane jury wybierze najciekawsze zdjęcia. Więcej o konkursie oraz regulamin dostępne na stronie www.dobra-mama.pl

JA EDYC SU! R U K N KO

NAGRODY

Torba na plażę lub na zakupy, mata plażowa NATURANA

Interaktywny przyjaciel Rockit Lniana Tęcza Zawieszka FISHER PRICE z Grzechotką, Klonowym Gryzakiem i Drewnianym Klipsem naniby / Pakamera.pl

Laktator ręczny „Lakta MILA” (1x), Wkładki laktacyjne „PROFI” 40 szt. (2x), dwupak pojemników na pokarm SIMED

ROZSTRZYGNIĘCIE 12. EDYCJI KONKURSU „WESOŁY BRZUSZEK”

oga lena z Twor

Pani Magda

Pani Ewa

z Warszaw

Pani E welina z

Pan Mateusz

wic z Świętochło

Wierc isz

ewa www.dobra-mama.pl

ciąża i poród

nio z organizmu mamy. W przypadku niewystarczającej ilości takich składników, które przecież teraz trzeba podzielić między siebie a dziecko – szczególnie żelaza, witaminy B12 oraz kwasu foliowego – organizm kobiety narażony jest na anemię. Słuchaj swojego ciała Początkowe objawy anemii są często bagatelizowane lub mylone z tymi, które są związane z przebiegiem ciąży. Zaliczają się do nich: nadmierne zmęczenie, bóle i zawroty głowy, osłabienie, gorsza tolerancja przy wysiłku fizycznym, problemy z koncentracją. Niekoniecznie muszą one od razu wskazywać na anemię, jednak powinny zwrócić uwagę, zanim pojawią się późniejsze, bardziej dokuczliwe przypadłości tj. skurcze mięśni nóg, szybsze bicie serca, bladość twarzy, suchość skóry i łamliwość włosów. Diagnoza Anemię diagnozuje się na podstawie wyników badania morfologii krwi. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) anemię u kobiet w ciąży stwierdza się przy stężeniu hemoglobiny (Hb) poniżej 10 g/dl badanej krwi. W procesie diagnozy bierze się również pod uwagę wartość hematokrytu, MCV – objętość krwinek czerwonych

CHROMA STOCK

czy też stężenie żelaza. Obniżone stężenie białka ferrytyny we krwi

ANEMIA w ciąży

przy prawidłowych wartościach żelaza jest tym, co bezpośrednio wskazuje na anemię u przyszłej mamy. Ryzyko anemii Na niedobór składników odżywczych szczególnie narażone są kobiety w pierwszym trymestrze ciąży. Anemia w tym okresie może prowadzić do wad rozwojowych płodu, wcześniactwa, a nawet poronień. Również w dalszym okresie ciąży anemia może zakłócać prawidłowy rozwój malucha. Statystyki nie kłamią – większość kobiet w ciąży narażona jest na wystąpienie niedoborów mikro- i makroelementów. Głównym winowajcą tego stanu rzeczy jest wzrost zapotrzebowania na żelazo i kwas foliowy. Ryzyko wystąpienia anemii może być zwiększone w przypadku ciąży mnogiej, małe-

Anemia to powszechny problem, który dotyczy wielu kobiet w ciąży. Szacuje się, że aktualnie około 30-40% przyszłych mam boryka się z niedoborem ważnych składników odżywczych. Takie braki mogą prowadzić do poważniejszych powikłań, a nawet zagrożenia dla matki i dziecka. Sprawdź, co powinnaś wiedzieć, aby skutecznie chronić się przed anemią.

go odstępu pomiędzy ciążami, częstych wymiotów spowodowanych porannymi nudnościami, młodego wieku, obfitych miesiączek oraz diety ubogiej w żelazo. Ważna rola składników odżywczych Dlaczego tak często przywoływane w tekście składniki odżywcze mają kluczową rolę w profilaktyce anemii, zarówno przed, w trakcie, jak i po okresie ciąży? Żelazo odpowiadające za prawidłowe dotlenienie organizmu występuje w dwóch postaciach: hemowej, której źródłem są produkty pochodzenia zwierzęcego, i niehemowej, pochodzącej z produk-

Czym właściwie jest anemia? W czasie ciąży organizm kobiety produkuje więcej krwi, potrzebnej do prawidłowego rozwoju i wzrostu dziecka. Krew zwiększa swoją objętość i rozcieńcza się, przez co spada w niej poziom zawartości hemoglobiny (Hb) i hematokrytu (Ht). Każde dziecko do prawidłowego rozwoju potrzebuje „jedzenia” – cennych składników odżywczych, makro- i mikroelementów, które czerpie bezpośred-

www.dobra-mama.pl

tów roślinnych. Bez niego zaczyna szwankować

Na niedobór składników odżywczych szczególnie narażone są kobiety w pierwszym trymestrze ciąży.

gospodarka tlenowa naszego ciała. Niedobór kwasu foliowego przyczynia się do powstawania anemii powodującej zaburzenia w szpiku kostnym, zaś niedobór witaminy B12 powoduje kruchość i niezdolność uczestniczenia krwinek czerwonych w transporcie składników odżywczych, co może bardzo zaszkodzić naszemu dziecku.

ciąża i poród

Zapobieganie

Kompendium mamy

Aby zapobiec wystąpieniu niedokrwistości w ciąży, należy już na eta-

Wszystko, co musisz wiedzieć o ciąży, miesiąc po miesiącu. „Księga ciąży” powstała po to, aby cię wesprzeć, poradzić, wysłuchać. To wiarygodne i kompleksowe źródło informacji o emocjonalnych i fizycznych zmianach towarzyszących oczekiwaniu na dziecko. ”Księga ciąży” Martha, William Sears, 39,20 zł, Mamania, mamania.pl

pie planowania poczęcia przestrzegać odpowiednio zbilansowanej diety. Da to naszemu organizmowi szansę na zmagazynowanie wystarczającej ilości składników odżywczych oraz makro- i mikroelementów niezbędnych do prawidłowego rozwoju dziecka. Idealna, służąca naszemu zdrowiu dieta powinna być zbilansowana i dostosowana do potrzeb energetycznych przyszłej mamy oraz – aby profilaktycznie zapobiec anemii – bogata w żelazo, witaminę B12 oraz kwas foliowy. Alternatywą dla kobiet wegetarianek jest spożywanie warzyw zielonolistnych w połączeniu z nasionami roślin strączkowych. O żelazie słów kilka

szpinak, kapusta, owoce cytrusowe, jagody i porzeczki. Lubisz jajecz-

Żelazo jest najważniejszym makroelementem biorącym udział w za-

nicę? Świetnie! Posyp ją świeżą natką pietruszki. Wolisz kanapki? Do

pobieganiu wystąpienia anemii. Odpowiedzialne jest za transport tle-

takiej z wędliną dołóż pomidora bądź świeżą paprykę. Poprzez takie

nu do wszystkich tkanek i narządów w organizmie, a to zapewnia nam

proste do przygotowania połączenia wchłanianie żelaza będzie bar-

prawidłowe dotlenienie organizmu. Występuje w dwóch postaciach,

dziej efektywne.

jednak postać hemowa (pochodzenia zwierzęcego) wchłania się znacznie lepiej. Potencjalne zaburzenia wchłaniania żelaza często związane

Co jeszcze możesz zrobić?

są z dolegliwościami przebiegu ciąży. Mowa tu zwłaszcza o początko-

Unikaj picia nadmiernych ilości kawy i herbaty, szczególnie przed, po

wych nudnościach, wymiotach, zaburzonym łaknieniu. Pocieszeniem

czy w trakcie posiłków. Zmniejszają one przyswajanie żelaza ze wzglę-

jest fakt, że odpowiednia dieta może do minimum ograniczyć nasze

du na zawarte w nich taniny. Te proste sposoby powinny wystarczyć,

straty w ilości żelaza.

aby utrzymać organizm w dobrej formie i nie dopuścić do powsta-

Witamina C to jeden z pomocników, który odpowiednio zadba

nia anemii.

o poziom żelaza w naszym organizmie. Zwiększa ona wchłanianie go nawet trzykrotnie. Produkty obfitujące w ten składnik to między innymi natka pietruszki, pomidory, papryka, brokuły, brukselka,

Dorota Sikora, dietetyk, Instytut Zdrowego Żywienia i Dietetyki Klinicznej SANVITA, instytutsanvita.pl REKLAMA

Pomaga zachować energię, wspomaga układ nerwowy! 1 tabletka zawiera 400 µg witaminy B12. Cefavit B12 zawiera bioaktywną metylokobalaminę, wchłanianą bezpośrednio przez błonę śluzową jamy ustnej.

Witamina B12: ✔ przyczynia się do utrzymania prawidłowego metabolizmu energetycznego ✔ pomaga w utrzymaniu prawidłowego metabolizmu homocysteiny ✔ pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego a także utrzymaniu prawidłowych funkcji psychologicznych ✔ przyczynia się do zmniejszenia uczucia zmęczenia i znużenia ✔ pomaga w prawidłowej produkcji czerwonych krwinek ✔ pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego. Przyjmowanie metforminy zmniejsza wchłanianie B12. Dystrybutor: APC Instytut Sp. z o.o. 02-305 Warszawa Al. Jerozolimskie 146 C tel. (22) 668 68 23 www.apcinstytut.pl

może by ć stosowa ny przez w egan

ciąża i poród

KROK PO KROKU A1

Dobra forma w ciąży

Ćwiczenia z brzuszkiem

Ciąża to wyjątkowy czas w życiu kobiety. Dla wielu z nas to jeden z najpiękniejszych okresów – oczywiście jeśli ją dobrze znosimy. Najważniejsze w tym okresie to słuchać własnego organizmu. Same znamy nasze ciało najlepiej i dobrze wiemy, czy coś nam służy.

ako trenera personalnego ogromnie cieszy mnie fakt, że coraz więcej

przyszłych mam jest aktywnych oraz dba o odpowiednią dietę. Regularna, umiarkowana aktywność fizyczna w ciąży przynosi wiele korzyści ciężarnej, jak i dzidziusiowi oraz przygotowuje organizm do porodu i pomaga później szybciej wrócić do formy. Oczywiście ćwiczyć można

tylko w przypadku, gdy ciąża jest bez powikłań, nie jest zagrożona, a lekarz daje nam zielone światło.

Przygotuj się do maratonu Wysiłek podczas porodu naturalnego porównywalny jest do wydatku energetycznego podczas maratonu. Maraton średnio pokonywany jest w 4 godziny,

a poród może trwać nawet kilkanaście. Chyba żadna z nas nie podjęłaby się startu w maratonie bez wcześniejszego przygotowania! Kolejny znaczący fakt to poprawa samopoczucia po treningu. To przypływ endorfin oraz zmniejszenie dolegliwości ciążowych, jak bolące plecy (szczególnie w odcinku lędźwiowym), ociężałość, zatrzymywanie w organizmie wody i obrzęki kończyn. Aktywność fizyczna poprawia metabolizm, dzięki czemu łatwiej kontrolować wagę w ciąży. To nie czas na odchudzanie i eksperymenty. Bardzo ważna jest zbilansowana dieta wzbogacona o suplementy ciążowe. Pamiętajmy, że przyrost wagi i tkanki tłuszczowej jest nieunikniony, ale to naturalne przygotowanie ciała do porodu i karmienia piersią, a przede wszystkim dla zdrowego rozwoju maluszka.

E2 Jak trenować? Nie robimy nic na siłę, a dla przyjemności. Zaleca się przynajmniej pół godziny dziennie poświęcić na jakąś aktywność fizyczną odpowiednią dla kobiet w ciąży. – Nie ćwiczymy mięśni brzucha (prostego i skośnego), ponieważ zwiększa to ryzyko rozejścia mięśnia prostego – kresy białej. Wzmacniamy mięśnie głębokie – core, czyli mięsień poprzeczny brzucha, mięśnie grzbietu i pośladków oraz dna miednicy. Są one aktywne podczas wielu ćwiczeń, odpowiadają za stabilizację ciała. Gdy brzuch się powiększa, wzmocnione mięśnie core niwelują bóle pleców. Odgrywają też dużą rolę przy porodzie. – Na trening zawsze zabieramy butelkę wody i zakładamy przewiewny strój oraz

www.dobra-mama.pl

wygodne buty.

ciąża i poród – Podczas treningu tętno powinno być utrzymane na odpowiednim poziomie. Przyjmuje się, że jest to ok. 140 uderzeń serca na minutę, jednak wszystko zależy od wieku, stopnia wytrenowania i tolerancji na wysiłek. Przyjmuje się zasadę, że ćwicząca powinna móc rozmawiać bez zadyszki. – Trening zawsze rozpoczynamy od rozgrzewki, a kończymy stretchingiem i relaksacją.

– Unikamy: ćwiczeń z podskokami i gwałtownymi ruchami, sportów ekstremalnych, jazdy konnej, jazdy na rolkach, łyżwach i nartach, jazdy na rowerze po nierównym terenie, gier zespołowych. Lepiej dotleniony organizm ciężarnej działa stymulująco na dziecko. Dzieci aktywnych mam są zdrowsze, sprawniejsze i szybciej dochodzą do siebie po porodzie. Według naukowców takie maluchy są spokojniejsze, lepiej przesypiają noce, mniej dokuczają im kolki i mają wyższy iloraz inteligencji.

Czas na trening! Rozgrzewka 1. Marsz w żwawym tempie w miejscu, 30 s (zdj. A1, A2) 2. Krążenia miednicą, po 30 s w każdą stronę (zdj. B1, B2) 3. Step touch (krok dostawny), 30 s (zdj. C1, C2) – robimy długi krok do boku i dostawiamy jedną nogę do drugiej, stawiamy stopę od pięty 4. Knee up, 30 s (zdj. D1, D2) – na przemian unosimy kolano do linii biodra, lekko na zewnątrz TRENING Po rozgrzewce możesz przystąpić do treningu wzmacniającego, odpowiedniego na każdym etapie ciąży, jeśli wcześniej regularnie trenowałaś. Jeśli dopiero zaczynasz swoją przygodę z aktywnością fizyczną, zacznij ćwiczyć w II trymestrze. 1. Squat i wspięcia na palce – 15 razy (zdj. E1, E2) Ustaw stopy trochę szerzej niż biodra (im większy brzuch, tym szerszy rozkrok); zrób przysiad, schodząc pośladkami maksymalnie do linii kolan, wyciągnij ręce przed siebie do linii barków; wychodząc w górę, prostuj biodra i spinaj mocno pośladki, jednocześnie wspinając się na palce i przenosząc ręce wzdłuż ciała. 2. Lunge back, wykrok do tyłu, nogi na przemian – 20 razy łącznie (zdj. F1, F2) Stopy ułóż na szerokość bioder, zrób wykrok daleko w tył, zejdź w dół, tak żeby kolana obu nóg miały kąt prosty. Wróć do pozycji wyjściowej. Nogi na przemian. 3. Lift side, unoszenie nogi do boku – 15 razy na stronę (zdj. G1, G2) Stopy ułóż na szerokość bioder, unieś nogę do boku, wyciągając piętą w górę, żeby biodro i tułów były stabilne. 4. Lift back, unoszenie nogi do tyłu – 15 razy na stronę (zdj. H1, H2) Stopy ułóż na szerokość bioder, lekko pochyl tułów do przodu, unieś nogę w tył, tak żeby kręgosłup w odcinku lędźwiowym był nieruchomy. 5. Hip bridge, unoszenie bioder – 15 razy (zdj. I1, I2) Siądź w podporze, stopy ustaw blisko pośladków, szerzej niż biodra, dłonie na szerokość barków, palcami skierowane do pośladków; spinając pośladki, wypychaj biodra w górę, unosząc miednicę. 6. Swimming, 10 razy na stronę (zdj. J1, J2) Klęk podparty, dłonie ustaw pod barkami i kolana pod biodrami; plecy proste, ściągnięte łopatki, głowę w linii kręgosłupa. Wyciągaj prawą rękę i lewą nogę, maksymalnie do linii tułowia, kręgosłup nieruchomo, stabilnie. Zmień stronę. 7. Push ups, szerokie pompki (zdj. K1, K2) W klęku podpartym ustaw dłonie szerzej i zginając łokcie do kąta prostego, schodź w dół. Jeżeli czujesz się na siłach, zrób jeszcze 2 razy powyższą serię. Pamiętaj o rozciągnięciu ciała po zakończonym treningu oraz o chwili na relaksację.

Olga Lipczyńska, instruktor fitness, trener personalny, szkoleniowiec fitness, blogerka, przyszła mama, olgalipczynska.pl Zdjęcia: Olga Jędrzejewska

www.dobra-mama.pl

MODA I URODA

Koszulka porodowo-karmiąca Baby Boom to wyjątkowa propozycja dla przyszłych mam. Zaprojektowana została z myślą o porodzie i etapie karmienia piersią. 127,95 zł, Alles, alles.pl

Mała poduszka „mama się wyleguje”, 39 zł, Spod lady, spodlady.com

Owl Sleep Mask - Sowia maseczka do spania Któż lepiej niż ta urocza sówka mógłby czuwać nad snem?! Z tą maseczką na oczach zasypianie stanie się łatwiejsze niż kiedykolwiek... 25 zł, Sephora sephora.pl

Załóż wygodne kapcie i odpręż się.

Kapcie, 39,99 zł, Reserved reserved.com

Kapcie, 389 zł, Emu Australia eobuwie.pl

Dla przyszłej mamy sen jest bardzo ważny. Dzięki naszym propozycjom będzie komfortowy.

Wygodny SEN Koszula model 9010, 63 zł, Branco, branco.pl/sklep

Lady lace pijama. Kobieca piżama wykończona koronką, z opcją do karmienia, 179 zł, Happy Mum, happymum.pl

Watowane kapcie, 59,90 zł, H&M hm.com

Klapki kapcie futrzaki beżowe Camill, 69 zł, Lovet, lovet.pl www.dobra-mama.pl

Poduszka „Śpisz?”, 45 zł, Seepoint, pakamera.pl

REKLAMA

Koszula ciążowa, 79 zł, Doctor Nap, limone.pl

REKLAMA WOLNA str. 23

Nazwa XXX, XX zł, Limone, xxxx.pl

Koszula model 9006, 65 zł, Branco, branco.pl/sklep

Koszula nocna do karmienia, jasnoszary melanż - biel wełny w paski, 54,99 zł, Bon Prix, bonprix.pl

KOLEKCJA WIOSENNO-LETNIA 2019 DOSTĘPNA W SKLEPACH Z ODZIEŻĄ CIĄŻOWĄ

ODZIEŻ CIĄŻOWA

BRANCO

NISKA ROZDZIELCZOŚĆ!

Sklep firmowy: ul. Rzemieślnicza 13, 97-400 Bełchatów,

kom.: 509-446-907, 601-800-055 e-mail: kontakt@branco.pl

Nightdress - koszula nocna, 84 zł, Triumph, zalando.pl

www.branco.pl

MODA I URODA

Poszewka z psem, 39 zł, Dru, pakamera.pl Piżama z wiskozy, materiału bardzo przyjaznego dla skóry matki i dziecka. Do kompletu można dobrać krótki, wygodny szlafrok z nadrukiem kwiatowym. Ok. 130 zł, Cybele, naturana.com

Szlafrok Negra, 69 zł, Italian Fashion, limone.pl

Na wiosnę producenci przygotowali mnóstwo nowości bielizny ciążowej nocnej. Koszula model 9012

Koszula model 9009, 73 zł, Branco, branco.pl/sklep

57 zł, Branco, branco.pl/sklep

Koszula Night & Day. Wykończona tiulową lamówką sprawia, że mama czuje się pięknie i kobieco. Ma proste i niezwykle wygodne rozwiązanie ułatwiające karmienie piersią. 109-119zł, Milk and Love, MilkAndLove.pl

www.dobra-mama.pl

Home wear pijama. Piżama ciążowa i do karmienia, 169 zł, Happy Mum, happymum.pl

MODA I URODA Koszula ciążowa i do karmienia Chmurki 1682 (kolor cappuccino), 75 zł, PeeKaBoo, pieknamama.pl

Kapcie, 79,90 zł, River Island, zalando.pl Koszula nocna ciążowa i do karmienia piersią Sahila, 110 zł, Torelle, torelle.pl

Track. Koszulka do spania (339 zł), spodnie od piżamy (237,30 zł), Tommy Hilfiger, zalando.pl

MAMA Piżama dla karmiącej. Uszyta z miękkiego dżerseju, 129,99 zł, H&M, hm.com

Koszula Paradise. Wygodna koszula nocna zaprojektowana z myślą o kobietach w ciąży oraz mamach karmiących. Wykonana z bardzo miękkiej, elastycznej dzianiny bawełnianej, idealnie dopasowującej się do zmieniających się kształtów. 119 zł, Bebefield, bebefield.pl

Wysokie majtki ciążowe model 4070, kolor beżowy i grafit, ok. 59 zł, Naturana, naturana.pl

www.dobra-mama.pl

bielizna do karmienia W okresie karmienia zmienia się rozmiar piersi. Stają się cięższe i często bardzo wrażliwe. Aby biust zachował ładny kształt i nie utracił jędrności, potrzebuje mocnego podtrzymania.

Błękitna koronka, Biustonosz z fiszbinami Fleur 5053 Anita maternity, Rozmiary: 65-105 C-J, 205 zł. Szukaj na: anita.com Bestsellerowy biustonosz do karmienia Fleur w nowym, wiosennym kolorze! Doskonale podtrzymuje biust aż do miseczki J, a dzięki miękkiej koronce podszytej delikatną szarmezą jest przyjemny dla wrażliwych piersi.

a pierwsze tygodnie wybierz biustonosz z miękkimi miseczkami. Piersi są wtedy nabrzmiałe, laktacja jeszcze się reguluje, a fiszbiny mogą je mocno uciskać w czasie nawału. Dodatkowo wiele mam śpi w pierwszych tygodniach w staniku. W późniejszym okresie jak najbardziej poleca się dobrze dobrany biustonosz z usztywnianymi miseczkami lub z fiszbinami, które na pewno właściwie spełnią swoją rolę. Biustonosz do karmienia można kupić już w 8–9 miesiącu ciąży. Podstawą jest jednak dobranie odpowiedniego rozmiaru. Pamiętaj przede wszystkim o tym, aby miseczka okalała całą pierś. Biustonosze na okres początkowy powinny mieć miseczkę o rozmiar większą niż pasująca w momencie zakupu. Po porodzie piersi powiększą się, a do miseczki muszą się jeszcze zmieścić wkładki laktacyjne.

www.dobra-mama.pl

Okiem eksperta!

Miss Anita, Biustonosz do karmienia z fiszbinami i usztywnianymi miseczkami Miss Anita 5010 Anita maternity, Rozmiary: 75-95 B-I, 229 zł. Szukaj na: anita.com Ten gładki biustonosz do karmienia ma usztywniane miseczki z tkaniny spacer, które zapewniają idealny dopływ powietrza do skóry. Jest bardzo wygodny i pięknie formuje biust. Dostępny w trzech bazowych kolorach, idealny pod gładkie T-shirty.

EWA BIELAWNY, ekspert marki Anita

M Dziewczęcy wdzięk, Biustonosz do karmienia Miss Mimi 5078 Anita maternity, Rozmiary: 75-90 B-E, 129 zł. Szukaj na: anita.com Wiosenna nowość! Biustonosz do karmienia z miękkimi, trójkątnymi miseczkami dla tych z was, które wolą bardziej wydekoltowaną bieliznę. Delikatny, różowy kolor jest bardzo uniwersalny – a szeroko otwierane miseczki ułatwiają karmienie.

Wiosenne nowości zachwycą mamy estetki swoim pięknem i funkcjonalnością.

róz wprawdzie jeszcze za oknem, ale wiosna już bliżej niż dalej. A skoro nadchodzi ta upragniona pora roku, to wraz z nią i radosne, pastelowe kolory. Wystarczy spojrzeć na liczne nowości Anita maternity – idealnie dostosowane do potrzeb mam karmiących, a przy tym urzekające wiosennym wyglądem. Bielizna do karmienia przede wszystkim musi być funkcjonalna i wygodna, tak aby nie sprawiała żadnego problemu karmiącej mamie. Oczywiście ma za zadanie dobrze podtrzymać piersi w tym jakże trudnym dla nich okresie. Ale pamiętajcie, że „karmniki” mogą być – i powinny – również elementem waszego codziennego stroju, który wyraża waszą osobowość. Nie bójcie się zamienić bezpiecznych, uniwersalnych odcieni, jak np. beż, na te weselsze: błękity, delikatny róż czy rozbielony pomarańczowy. Drogie mamy karmiące, wpuśćcie do swoich bieliźniarek pastelowe barwy, koronki i wesołe wzory. Niech bielizna pokaże, co wam wiosną w duszy gra!

To warto mieć! Całkowita nowość w serii Anita maternity! Miękki, bezszwowy, bardzo wygodny top do karmienia z usztywnianymi wkładkami, które można wyjąć. Idealny na pierwsze tygodnie po porodzie, jako miękki biustonosz weekendowy, na upalne dni czy do spania. Miękka mikrofaza jest bardzo przyjemna dla skóry. Dostępny w dwóch pastelowych kolorach oraz czerni. Komfort karmiącej mamy, Top Seamless 5096 Anita maternity, Rozmiary: S-XXL, 159 zł. Szukaj na: anita.com

Chcesz dowiedzieć się więcej o bieliźnie i strojach kąpielowych na czas ciąży i karmienia piersią? Koniecznie odwiedź stronę www.anita.com/maternity w nowej odsłonie. www.dobra-mama.pl

ciąża i poród

CHROMA STOCK

Bo to wszystko tak się zaczyna...

Jak przebiegają 1. i 2. miesiąc ciąży? Twój organizm zaczyna cię zaskakiwać, czujesz się osłabiona, masz wahania nastroju, podwyższoną temperaturę, mdłości... Zastanawiasz się, czy przypadkiem nie załapałaś przeziębienia lub zatrucia pokarmowego. A może... jesteś w ciąży?

OBJAWY SUBIEKTYWNE

bjawy ciąży są podzielone na subiektywne, obiektywne i pewne. Objawów subiektywnych, sugerujących kobiecie, że może być w ciąży, jest wiele. Zwykle to z nimi zgłasza się do ginekologa, ale zdarza się także, że naj-

Objawy subiektywne – odczuwane przez

pierw odwiedza lekarza rodzinnego, gdyż część z nich

kobietę

może być mylnie interpretowana – np. wymioty mogą się wydawać skut-

1. Zatrzymanie miesiączki.

kiem zatrucia pokarmowego. Objawy obiektywne ciąży to np. zasinie-

2. Nudności, wymioty, ślinotok, zgaga (ok. 80% kobiet odczuwa

nie przedsionka pochwy czy też zwiększone wydzielanie śluzu szyjkowe-

niechęć do pewnych potraw lub nadmierny apetyt – tzw. za-

go. Jednak to, co stanowi jednoznaczne stwierdzenie ciąży – czyli objawy

chcianki).

pewne – to wyniki badań laboratoryjnych lub ultrasonograficznych.

3. Objawy ze strony układu moczowego (parcie na pęcherz, częste oddawanie moczu). 4. Zaparcia.

Pierwszy tydzień

5. Zmiana samopoczucia (nadpobudliwość, zmęczenie).

W pierwszym tygodniu ciąży odbywa się wędrówka przez jajowód zapłodnionej komórki jajowej i jej kolejne podziały. Seria podziałów, czyli bruzdkowanie, rozpoczyna się od pierwszego podziału mitotyczne-

go – i tak przyszły noworodek przechodzi swoją pierwszą „metamorfozę”.

Następnie blastocysta zagnieżdża się w błonie śluzowej macicy – najlep-

Ze stadium zygoty przechodzi przez stadium moruli, a kończy się na eta-

szym miejscem do implantacji jest górna, tylna ściana trzonu macicy.

pie blastocysty.

Czasem zdarza się, że implantacja nastąpi w jajowodzie – wówczas mówi-

Od początku komórka zawiera już pełną informację genetyczną o przy-

my o ciąży pozamacicznej.

szłym człowieku. Brzmi niezrozumiale? Wcale nie! Po prostu już wtedy

Około 11.–12. dnia blastocysta jest całkowicie zatopiona w warstwie zbitej

wiadomo, czy to będzie chłopczyk czy dziewczynka, czy będzie mieć nie-

endometrium, a w miejscu jej wniknięcia znajduje się skrzep krwi, któ-

bieskie czy brązowe oczy oraz jakie smaki będzie preferować.

ry wkrótce zostanie pokryty przez nabłonek. W tym czasie u niektórych

W czasie wszystkich procesów podziału zapłodniona komórka jajowa

kobiet może pojawić się krwawienie, które nazywa się krwawieniem im-

przesuwa się w kierunku ujścia macicznego jajowodu.

plantacyjnym. Może ono mylnie sugerować krwawienie miesiączkowe,

www.dobra-mama.pl

a także spowodować błędne obliczenie terminu porodu.

1. Wzrost temperatury ciała (wzrost stężenia progesteronu powoduje wzrost temperatury do 37–37,2°C). 2. Zmiany w gruczołach piersiowych (bolesność sutków, uczucie ciężkości, silniejsze pigmentowanie sutków, powiększenie gruczołu Montgomery’ego). 3. Powiększenie macicy. 4. Rozpulchnienie szyjki i trzonu macicy. 5. Zasinienie przedsionka i ścian pochwy (4. tydzień). 6. Wzmożona wydzielina pochwowa i śluzu szyjkowego.

Drugi tydzień W drugim tygodniu maluszek „buduje dom” – jego „sufit” będzie stanowić endoderma, „podłogę” ektoderma, a dzięki mezodermie i dalszym przemianom mały człowiek połączy się w późniejszym czasie z mamą za pomocą sznura pępowinowego. Dodatkowo cała jego „posesja” będzie otoczona owodnią tworzącą zamknięty pęcherz z płynem owodniowym, w którym ma zapewniony komfort i prawidłowy rozwój. Trzeci tydzień Na początku trzeciego tygodnia ciąży zarodek ma już całe 1,5–2,5 mm długości! Powstaje pierwotny układ naczyniowo-sercowy. Ponieważ maluszek wyczerpał już swoje zapasy energetyczne i substancje odżywcze, musi je teraz dostawać od matki. Zaczyna się u niego tworzyć układ nerwowy, dlatego tak ważna jest suplementacja kwasu foliowego jeszcze przed zajściem w ciążę. Kobieta jest przecież w momencie, gdy może jeszcze nie być świadoma, że jest w ciąży. Przecież okres „spóźnia się” tylko parę dni. Zazwyczaj wtedy mama decyduje się na zrobienie testu ciążowego i widzi dwie kreski. Czwarty tydzień W czwartym tygodniu zarodek mierzy ok. 6 mm i ma już nerki, wątrobę i przewód pokarmowy. Tworzy się pępowina, którą dziecko otrzymuje od matki tlen i składniki odżywcze i przez którą usuwane są produkty przemiany materii. Powstają zawiązki kończyn. Ze względu na to, że pierwszy miesiąc po zapłodnieniu obfituje w tak istotne etapy rozwoju dziecka, każda kobieta planująca zajście w ciążę powinna być świadoma, jak istotna jest profilaktyka zdrowotna na co dzień. Dzięki temu już w pierwszym miesiącu przyszły mały człowiek będzie miał optymalne warunki do rozwoju.

Objawy PEWNE 1. Odpowiednie stężenie formy beta choriogonadotropiny (hCG), czyli ludzkiego hormonu łożyskowego (w skrócie beta-hCG). 2. Potwierdzenie ciąży w badaniu USG. 3. Stwierdzenie akcji serca dziecka (początek rozwoju serca przypada na 18.–19. dzień po zapłodnieniu). Aby potwierdzić swoje domysły, kobiety najczęściej kupują test ciążowy, zanim jeszcze pójdą do ginekologa. Takie testy działają na zasadzie oznaczania obecności gonadotropiny kosmówkowej (hCG) w moczu lub krwi. Test czuły na ludzką gonadotropinę kosmówkową, zwany próbą antronową, opracował Howard Beard. Hormon ten daje się wykrywać standardowymi testami od 6.–12. dnia po zapłodnieniu.

REKLAMA

Objawy obiektywne

ciąża i poród

Tydzień piąty i szósty Po pierwszych, „szalonych” 4 tygodniach ciąży organizm kobiety nie przestaje doświadczać wielu niesamowitych zmian związanych z powstaniem nowego życia. Musi ciężko pracować nad zdrowym rozwojem swojego dziecka. Niejedna mama zadaje sobie pytanie: „Co się tak naprawdę ze mną teraz dzieje?”.

trzy ważne okresy! Rozwój człowieka w okresie wewnątrzłonowym możemy podzielić na trzy okresy. 1. Okres przedzarodkowy – od zapłodnienia do końca 3. tygodnia (lub 21. dnia). 2. Okres zarodkowy – od początku 4. do końca 8. tygodnia

do wyprawki Kolekcja Królik Fluffy, linia Sky. Nowość 2019. Becik-rożek jest wykonany z miękkiej bawełny i wypełniony ociepliną BabySoft. Jego ozdobą są uszka, pyszczek i ogonek królika w formie aplikacji 3D z dzianego sweterka. Amy becik-rożek, ok. 70 zł, AmY amy.com.pl

(od 22. dnia do 56.–60. dnia). 3. Okres płodowy – od 9. tygodnia do końca 38. tygodnia. Drugi miesiąc ciąży kończymy na szóstym tygodniu rozwo-

już całe 3,5 cm i waży 10 g. Powstają także błony płodowe, które w póź-

ju dzidziusia. Dlaczego? Tygodnie ciąży obliczane są od pierw-

niejszym czasie będą tworzyć pęcherz płodowy, czyli ten balonik, w któ-

szego dnia ostatniej miesiączki, czyli razem z tymi dwoma ty-

rym rozwija się i dojrzewa dziecko.

godniami, podczas których jeszcze nie doszło do zapłodnienia. To czas na pierwszą wizytę u ginekologa Przyszła mama może teraz odczuwać dolegliwości podobne do tych z pierwszego miesiąca (nudności, wymioty, zgaga, zaparcia, częste odW okresie zarodkowym bardzo ważną rolę odgrywają tzw. trzy listki za-

dawanie moczu). Mogą pojawić się również problemy z cerą (takie jak

rodkowe, czyli mezoderma, endoderma i egzoderma, które mają bar-

u nastolatków). Piersi mogą być obrzmiałe i ciężkie, a brodawki sutkowe

dzo dużą zdolność do namnażania i różnicowania. To właśnie dzięki

i otoczki wokół nich staną się ciemniejsze. Dodatkowo pojawią się niebie-

nim nasza „fasolka” będzie mieć wszystkie narządy wewnętrzne. Rozwi-

skie podskórne linie na piersiach i brzuchu. To nic innego jak siatka żył,

jają się gronka płucne, a wątroba zaczyna wytwarzać pierwsze komórki

która obrazuje zwiększony transport krwi w ciąży (szczególnie widocz-

krwi, pracują nerki. Serce – już ukształtowane – pompuje krew, bijąc ok.

na jest u kobiet bardzo szczupłych o delikatnej budowie). Ponadto ko-

144 razy na minutę. Wykształcają się dłonie i palce z liniami papilarnymi;

bieta może być drażliwa i borykać się ze zmianami nastroju. W tym cza-

rozwijają się także stopy (choć ich rozwój jest opóźniony o kilka dni w po-

sie zazwyczaj pojawia się zmęczenie i senność, dlatego mama potrzebuje

równaniu do dłoni). Powstają mięśnie, grubieją i wydłużają się chrząst-

więcej odpoczynku, drzemie w ciągu dnia. Paznokcie rosną szybciej, ale

ki, zaczyna się tworzyć kręgosłup i zaczątki żeber. Szybko rozwija się gło-

mogą ulegać rozdwajaniu i łamaniu. Organizm przystosowuje się do no-

wa, która w tym czasie stanowi ½ długości maluszka. Tworzy się mózg

wej sytuacji – ciąży.

i zaczyna powstawać kora mózgowa. Wykształca się twarz, zawiązki oczu i uszu, podniebienie, żuchwa i szczęka z zawiązkami zębów mlecznych. Dziecko rośnie ok. 1 mm dziennie. Pod koniec drugiego miesiąca mierzy

Monika Wójcik, położna, laureatka konkursu „Położna na medal”, www.poloznanamedal2018.pl

Dla zdrowia Pielęgnuje brzuszek Oliwka pomaga zachować elastyczność skóry. Przy regularnym stosowaniu może wzmacniać odporność skóry i zapobiegać powstawaniu rozstępów ciążowych. Babydream Mamas oliwka pielęgnacyjna przeciw rozstępom, 13,99 zł/250 ml zł, Babydream rossmann.pl

www.dobra-mama.pl

Żelazo bez skutków ubocznych Innofer to zawiesina doustna zawierająca żelazo elementarne, wskazane w celu zapobiegania niedoborowi żelaza i niedokrwistości z niedoboru żelaza (anemii). Produkt przeznaczony jest dla niemowląt, dorosłych oraz kobiet w ciąży. Pozytywna opinia Instytutu Matki i Dziecka nr OP-ZŻ/0430/2/2015. Innofer, ok 30 zł, smart pharma smartpharma.com.pl

na mdłości Oryginalne angielskie opaski akupresurowe wielokrotnego użytku, z guzikiem stymulującym punkt P6. Niwelują poranne mdłości i nudności. Skuteczność potwierdzona testami. Z gwarancją skuteczności 100% lub zwrot gotówki. Opaski Sea-Band, ok 39 zł, Salus International (dystrybutor), opaskinanudnosci.pl

ciąża i poród

Dziecko Inwestycja najdroższa sercu (i kieszeni) Informacja o ciąży i oczekiwanie na przyjście na świat dziecka to jeden z najpiękniejszych i najbardziej radosnych momentów w życiu.

nej skóry noworodków, przez zabawki, butelki i smoczki, aż po wózek, fotelik samochodowy czy elektryczną nianię. Lista produktów jest dość długa i zależy od preferencji oraz możliwości finansowych przyszłych rodziców. Patrząc na wachlarz dostępnych produktów i akcesoriów, trudno dziwić się, że wielu Polaków jest zaskoczonych nie tylko kosztami, lecz także i rozbudowanym asortymentem produktów dla dzieci dostępnym aktualnie na rynku. Dla aż 1/4 badanych wiedza na temat tego, co wchodzi w skład wyprawki dla niemowlaka, jest jednak znikoma. Domowe rewolucje Przygotowując się na przyjście dziecka na świat, nie można zapomnieć o odpowiednim dostosowaniu mieszkania (lub domu) do potrzeb najmłodszego członka rodziny. Oczekiwanie na potomstwo to czas remontów i aranżacji funkcjonalnego pokoju dziecięcego. Młodzi rodzice przebadani na potrzeby opracowania raportu przyznali, że na przygotowanie mieszkania przed pojawieniem się noworodka przeznaczają średnio 3000 zł. Ponad połowa badanych (55% wskazań) wydaje na ten cel od 1501 do 4000 zł, a 14,3% na-

wet do 8000 zł. Spora część rodziców stara się ograniczać i tak duże już kosz-

gromna zmiana, jaką bez wątpienia jest pojawienie się

ty, aranżując – przynajmniej w pierwszych miesiącach życia malucha – ką-

potomka, wiąże się jednak nie tylko z radością i wy-

cik z łóżeczkiem i przewijakiem we własnej sypialni. Rozwiązanie to pozwala

czekiwaniem, lecz także z przygotowaniami, które

na zoptymalizowanie wydatków związanych z przyjściem dziecka na świat,

wymagają od przyszłych rodziców sporych nakładów

a także na wykształcenie więzi między potomstwem a rodzicami, tak istot-

finansowych. Skompletowanie wyprawki oraz dosto-

nej w pierwszych tygodniach życia maleństwa. Decydując się na takie wyj-

sowanie mieszkania do potrzeb najmłodszego członka rodziny to wy-

ście, trzeba jednak pozostać czujnym i nie przegapić momentu, kiedy „wy-

datek sięgający średnio 6400 zł!

prowadzka” do własnego pokoju staje się kolejnym, ważnym etapem w rozwoju malucha.

Bycie rodzicem to dla większości Polaków zarówno życiowy

Tendencja zwyżkowa

cel, jak i spełnienie największych marzeń. Pojawienie się po-

Koszty związane z przygotowaniem się do przyjścia dziecka na świat to tak

tomstwa diametralnie zmienia jednak dotychczasowe życie

naprawdę tylko czubek góry lodowej. Wychowanie, edukacja, utrzymanie

każdego rodzica. Z raportu „The financial Journey of Modern

i dbałość o wszechstronny rozwój potomstwa to ogromny wysiłek finansowy.

Parenting: Joy, Complexity and Sacrifice” wynika, że dla zde-

Do całego spectrum dodatkowych kosztów dochodzą także te najbardziej

cydowanej większości badanych urodzenie się dziecka to naj-

oczywiste, a często nie brane pod uwagę. Mowa m.in. o opłatach za domo-

ważniejsze wydarzenie budujące tożsamość człowieka (76%

we media. Rachunki powiększonej rodziny są wyższe, bo większe jest zuży-

wskazań). Przygotowanie się do tej najważniejszej życiowej

cie choćby wody czy prądu. Co więcej, wydatki na dzieci rosną wraz z ich do-

roli wymaga jednak od przyszłych rodziców sporo wysiłku i zaangażowania, także finansowego.

rastaniem. W pierwszym roku życia miesięczne środki finansowe niezbędne do utrzymania dziecka to kwota rzędu średnio 1043 zł. W przypadku studenta liczba ta jest już średnio aż dwa razy

Małe (drogie) skarby

większa i wynosi 2186 zł. Sumując poszczególne wydatki,

Przychodzące na świat dziecko wymaga 24-godzinnej opieki oraz zapewnienia mu odpowiednich warunków, ubranek, kosmetyków, akcesoriów. Koszty tzw. wyprawki to dla wielu niedoświadczonych rodziców spore zaskoczenie i duże obciążenie dla do-

jakie Polacy ponoszą w związku z posiadaniem dziecka,

Koszty tzw. wyprawki to dla wielu niedoświadczonych rodziców spore zaskoczenie.

okazuje się, że utrzymując potomka do 18. roku życia, rodzice wydają na niego ponad 305 000 zł! Jeśli zaś decydują się na finansowanie dziecka także podczas studiów, kwota ta wzrasta o kolejne ponad 130 000 zł, dając sumę zbliżoną do tej potrzebnej na zakup mieszkania w dużym mieście!

mowego budżetu. Jak wynika z raportu „Ile kosztuje dziecko w Polsce?”, przygotowanego przez platformę MAM na podstawie badania przeprowadzonego przez SW Research,

Decyzja o założeniu i utrzymaniu rodziny już od samego początki wiąże się, jak widać, z ogromnymi kosztami. Tym bardziej cieszy więc, że mimo znaczącego obciążenia finansowego

na zakup produktów przed pojawieniem się dziecka Po-

Polacy są niezwykle troskliwymi i szczodrymi rodzicami. Często już od naj-

lacy wydają średnio 3400 zł. Prawie połowa badanych przy-

młodszych lat życia dziecka inwestują w jego rozwój. Chętnie spędzają czas

znała, że na skompletowanie wyprawki dla swojej pociechy

ze swoimi pociechami, zapewniają im dostęp do najlepszej edukacji, różno-

przeznaczyła między 1500 a 4000 zł (45,2% wskazań). Są też

rodnych zajęć dodatkowych i atrakcji. Wspólne wyjścia do kina, aktywności

prawdziwi „rekordziści” – 11,3% rodziców zadeklarowało, że

sportowe czy udział w wydarzeniach kulturalnych dla najmłodszych to tylko

zakup produktów dla niemowlaka wiązał się dla nich z kosz-

niektóre z nich. Polacy jako rodzice są bardzo świadomi i starają się zapewnić

tem od 4001 do aż nawet 8000 zł! Wysokie kwoty można tłu-

swoim dzieciom jak najlepsze warunki oraz tzw. start w przyszłość.

maczyć potrzebą nabycia wielu produktów. Od pieluszek, ubrań i kosmetyków dostosowanych do pielęgnacji delikat-

Dominika Adasiewicz-Skorupka, head of MAM Strategy www.dobra-mama.pl

CHROMA STOCK

ciąża i poród

amiętaj, termin porodu określony przez lekarza jest tylko orientacyjny. Według statystyk tylko cztery kobiety na sto rodzą we właściwym terminie, a ponieważ prawidłowa ciąża może trwać od 38 do 40 tygodni, ponad dwie trzecie dzieci przychodzi na świat w okolicach dwóch ty-

godni od wyznaczonego terminu.

Czy to już dziś?

Termin porodu

a rzeczywistość

Mija dziewiąty miesiąc ciąży, a ty z niecierpliwością zaczynasz oczekiwać na dzień, w którym powitasz swojego maluszka na świecie. To czas, w którym radość miesza się z lękiem. Zbliża się termin porodu wyznaczony przez lekarza, a ty zastanawiasz się, czy na pewno rozpoznasz jego pierwsze symptomy.

www.dobra-mama.pl

Jak się oblicza termin porodu? Termin porodu jest pojęciem, którym określa się prawdopodobne zakończenie 40 tygodni ciąży. Jednym ze sposobów jego wyznaczania stosowanym do dziś jest metoda Negellego. Polega ona na dodaniu do pierwszego dnia ostatniej miesiączki 7 dni i odjęciu od tej daty trzech miesięcy. Gdy kobieta regularnie miesiączkuje (niezależnie czy co 28, czy co 35 dni), sprawa jest prosta. Jeśli jednak cykle są nieregularne, należy wziąć to pod uwagę. Można obliczyć termin porodu, jeżeli zna się dokładny dzień zapłodnienia – uwierzcie, są kobiety, które dokładnie wiedzą, kiedy zaszły w ciążę. Wtedy do tej daty dodajemy 280 dni i uzyskujemy bardzo prawdopodobny termin porodu. Dużym ułatwieniem w obliczaniu daty porodu jest znajomość dnia pierwszych ruchów dziecka. Aktualnie, w dobie wszechobecnej ultrasonografii, bardzo często podaje się termin porodu według tego badania. Ważne jest, aby badanie ultrasonograficzne było wykonane we wczesnej ciąży, wtedy termin porodu jest bardzo prawdopodobny – niekoniecznie pewny. Jest to ważne, jeżeli pacjentka nie pamięta dnia ostatniej miesiączki albo problemy zdrowotne zaburzyły jej gospodarkę hormonalną. Według mnie termin wyznaczany na podstawie USG jest bardzo pomocny, ale u pacjentek z regularnymi cyklami należy go skonfrontować z pozostałymi parametrami. Doskonale wiemy, że życie i natura piszą różne scenariusze. Celowo opisuję długość ciąży, dlatego że w swojej praktyce spotykam się z kobietami, dla których te 40 tygodni to zdecydowanie za długo. Mimo że ich ciąża przebiega bezproblemowo, ten czas bardzo im się dłuży. Pamiętajmy jednak, że termin porodu jest wyznacznikiem dojrzałości rodzące-

REKLAMA

go się dziecka. Gdy nie ma bezwzględnych wskazań medycznych, nie należy przyspieszać rozwiązania. Przecież z jakiegoś powodu donoszona ciąża trwa 40 tygodni, a nie 26 czy 31. Teoretycznie ciążę można rozwiązać w każdym momencie jej trwania, ale pomyślmy o dziecku – jego dojrzałość rośnie z każdym dniem. Jeżeli nie ma potrzeby, to po co „fundować” sobie wcześniaka? Ciążę uznaje się za donoszoną po zakończeniu 37. tygodnia ( ja jednak optuję za czekaniem do 40. tygodnia). Wszyscy wiemy, ile czasem trzeba wyrzeczeń i wysiłku, aby dobrze opiekować się zdrowym dzieckiem, urodzonym z donoszonej ciąży. Wcześniak, nawet mający 10 punktów skali Apgar, w niedługim czasie po porodzie może mieć problemy adaptacyjne. Wagowo duży wcześniak także może być niewydolny, ponieważ waga nie jest wyznacznikiem dojrzałości dziecka. Wtedy zaczynają się tzw. schody, które mogą rzutować na całe życie dziecka. W przypadku gdy poród rozpocznie się przed oczekiwanym terminem – z różnych względów samoistnie – nie mamy na to wpływu. Ale wtedy, nawet w momencie wystąpienia problemów, nie zarzucimy sobie i nie zrobi też tego nikt inny, że chciałyśmy przechytrzyć naturę. Ciąża przeterminowana Innym zagadnieniem jest ciąża określana jako przeterminowana. Ciążę uważa się za taką, wtedy gdy poród nie nastąpił przed 42. tygodniem jej trwania. Zwykle po 41. tygodniu ciąży pacjentka jest hospitalizowana. Wcześniej nie ma takiej potrzeby – wystarczy ambulatoryjne monitorowanie dobrostanu płodu. Gdy poród po terminie nie następuje się samoczynnie, wdrażane są procedury medyczne mające na celu zakończenie ciąży ze względu na bezpieczeństwo matki i dziecka. Zbliża się poród! Oczekując na poród, nie można ściśle trzymać się jednej daty, bo dzień rozwiązania zwykle nas zaskakuje. Jednak są pewne sygnały, które mogą sygnalizować zbliżającą się chwilę przyjścia malucha na świat. Gdy w nocy napina się brzuch, czasami nawet dość regularnie, co mija po godzinie, dwóch, należy być czujnym, ale nie trzeba w pośpiechu jechać do szpitala. Mogą to być bóle przepowiadające, które lubią męczyć rodzące przez kilka nocy. Wilgotna podpaska nie zawsze jest objawem sączenia wód płodowych, może to być czop śluzowy. Gdy są to wody płodowe, wypada zbierać się do szpitala, mimo że akcja porodowa jeszcze się nie rozpoczęła ( jednak należy być pod kontrolą). Jeśli jest to tylko czop śluzowy, to bez paniki, poczekajmy na „coś konkretnego”. Porody z zaskoczenia nie są aż tak częste. Nie nakręcajmy się. Myśląc o porodzie, matki zwykle czują dziwną nerwowość. Mimo że czekają na ten dzień, towarzyszy im niepokój. Gdy ta chwila nadejdzie, łatwo stracić kontrolę nad sytuacją, dlatego warto wtedy mieć kogoś opanowanego u boku. Poród jest procesem naturalnym, w którym fizjologiczne procesy następują kolejno po sobie. Jeżeli znamy swoje ciało i potrafimy siebie obserwować, na pewno niczego nie przegapimy.

Marzena Langner-Pawliczek, położna, laureatka konkursu „Położna na medal” poloznanamedal2018.pl naturalnie na hemoroidy Lek łagodzący ból, świąd oraz pieczenie towarzyszące żylakom odbytu. Zastosowany ekstrakt z nagietka lekarskiego uszczelnia i wzmacnia naczynia krwionośne, działa przeciwzapalnie i przeciwświądowo. Dostępny w aptekach bez recepty. Hemocal, ok. 8 zł, farmina sp. z o.o. farmina.pl

Przebieg porodu Jak to wygląda w praktyce?

Jak dotąd nadal uważa się, że poród może trwać kilkanaście godzin. Każda kobieta to indywidualność, dlatego też każdy poród jest inny. Od wieków kobiety rodzą w ten sam sposób, co świadczy o tym, że matka natura obdarzyła nas nadzwyczajnym mechanizmem, który „kieruje” procesem porodu.

prawny przebieg porodu zależy od wydzielanych

1 . okres porodu

hormonów, takich jak: oksytocyna, która odpo-

To czas, kiedy skurcze stają się regularne i ulegają nasileniu. Ważne, aby zaufać swoje-

wiada za skurcze macicy, endorfiny zwane hor-

mu ciału, temu, co ono nam podpowiada. Jeżeli jest to bezpieczne dla matki dziecka,

monami szczęścia i naturalnymi znieczulaczami,

należy unikać leżenia na wznak na łóżku porodowym, ponieważ budowa kanału rod-

adrenalina oraz noradrenalina zwane hormona-

nego wymusza przebieg porodu niejako pod górkę. Aby poród przebiegał sprawnie

mi walki czy ucieczki i także od naszego nastawienia.

i żeby nie dać się sparaliżować lękowi oraz bólowi, zaleca się chodzenie, kucanie, klęk podparty, masaż, siedzenie na piłce albo worku sako, kąpiel, pozycję kolankowo-łok-

Strach, lęk, brak poczucia bezpieczeństwa, konieczność wyka-

ciową. Najgorszy jest bezruch, dlatego pomocne będzie kołysanie biodrami czy ta-

zywania się mogą sprawić, że skurcze macicy zanikną, a tym

niec. Początkowo skurcze mogą pojawiać się co 3–10 min, przypominają bóle mie-

samym poród ulegnie spowolnieniu bądź zahamowaniu. Ne-

siączkowe, sprawiają wrażenie opasujących brzuch, odczuwane jest ciepło w brzu-

gatywne emocje wyzwalają wydzielanie adrenaliny, któ-

chu. Niekiedy towarzyszy im uczucie rozpierania w podbrzuszu, dolegliwości bólo-

ra jest antagonistą oksytocyny. Każdy poród ma swój rytm!

we w okolicy lędźwiowej oraz ud. Przy rozwarciu około 5–7 cm skurcze mogą się po-

W 1. okresie wyróżnia się często tzw. fazę utajoną, przyśpie-

jawiać co 2–3 min. Trwają one około minuty. Czynność skurczowa jest żywa, skur-

szenia i przejściową, a to oznacza, że konieczny jest spokój

cze na szczycie mogą być bolesne. Ulgę przyniesie oddech przeponą i relaks mię-

i cierpliwość. W czasie porodu w większości szpitali niemoż-

dzy skurczami. Czasem pomocne jest postękiwanie, mruczenie. Kiedy rodząca traci

liwe jest spożywanie posiłków i rzadko istnieją ograniczenia

wiarę we własne siły, odczuwa zmęczenie i złość, domaga się znieczulenia, cięcia ce-

w zakresie picia, najczęściej wody mineralnej.

sarskiego, pojawiają się nudności czy wymioty, chciałaby wyjść z sali porodowej, bo w jej odczuciu to przyniesie ulgę, najczęściej oznacza to rozwarcie 7–8 cm, czyli tzw.

www.dobra-mama.pl

MOCE MAMY.PL

ciąża i poród

Okresy porodu

1 2 3 4

Liczymy od momentu regularnych skurczów

2. okres porodu

macicy, dzięki którym szyjka macicy skraca

Kiedyś jedna z położnych o tym czasie powiedziała: „trwa taniec na-

się i rozwiera do pełnego rozwarcia (10 cm).

rodzin, który może trwać do 2 godzin”. Jeszcze przed chwilą kobieta drzemała, sprawiała wrażenie nieobecnej i nagle nabiera sił, ożywa, poszukuje dogodnej pozycji. Tego momentu porodu żadna kobieta na pewno nie „przegapi”! Pojawia się przemożna potrzeba

Liczymy od pełnego rozwarcia do momentu

parcia. Kiedy główka dziecka obniża się, oprócz rozpierania pojawia

urodzenia dziecka.

się uczucie kłucia, pieczenia, rozciągania. Rodząca się główka musi „spokojnie” pokonać opór krocza, dlatego ważne jest to, aby zaufać położnej, która pokieruje parciem. Kolejno rodzą się barki i można przytulić oraz przywitać dziecko.

Nazywany okresem łożyskowym, czyli uro-

Jeżeli w narodzinach uczestniczy tata, zawsze zachęcam do tego,

dzenie łożyska.

aby dokonał przecięcia pępowiny. To bardzo symboliczny akt i choć często mężczyźni boją się, zapewniam, że dziecka to naprawdę nie boli, a przeżycie jest niesamowite. To najpiękniejsza chwila, mija zmęczenie, jak ręką odjął znika ból, mama czuje się „jak młody

To najczęściej 2-godzinny czas pobytu na

bóg”, a dziecko chętnie chwyta pierś i zaczyna ssać. Dla rodziców to

sali porodowej, czas obserwacji matki

zawsze zachwycająca chwila.

i dziecka. 3. i 4. okres porodu Czasem po 5 min, czasem po 30 min ponownie pojawiają się skurcze, za sprawą których oddziela i rodzi się łożysko. Położna musi

kryzys 7 centymetra, który jest wpisany w każdy poród. To trudny mo-

skontrolować jego całość, a każda wątpliwość skłania do tzw. wy-

ment, któremu towarzyszy uczucie osamotnienia. W tym czasie ko-

łyżeczkowania macicy. Następnie kontroluje się krocze, ewentual-

bieta zdaje sobie sprawę z tego, że tylko na niej spoczywa ciężar poro-

ne urazy zostają zaopatrzone. Szycie krocza nie powinno być bo-

du, ale to też najczęściej oznacza, że wkrótce rozpocznie się 2. okres po-

lesne, bo nacięte czy pęknięte tkanki zawsze są znieczulane. Położ-

rodu. Wtedy rodząca oczekuje i potrzebuje wsparcia, otuchy! W fazie

na wykonuje toaletę krocza, pomaga w toalecie ciała, zmienia bieli-

przejściowej, kiedy rozwarcie osiąga wielkość 8–10 cm, skurcze mogą

znę osobistą i pościelową, stwarza warunki do wypoczynku. Wcze-

być częste i długie. Zdenerwowanie, zmęczenie, obojętność wobec tego,

sny połóg to 2 godziny pobytu na sali porodowej i obserwacja sa-

co dzieje się wokół, koncentracja na swoich doznaniach i wrażenie bycia

mopoczucia, krwawienia, obkurczania się mięśnia macicy, po czym

w „innym wymiarze” wraz z odczuwaniem parcia to typowe odczucia

mama z dzieckiem jest przewożona na oddział położniczy.

MOCE MAMY.PL

dla tego etapu. Zbliża się moment spotkania z dzieckiem.

Danuta Szczerba, położna

Dobrze się przygotuj do porodu Do porodu przygotowujemy się przez cały okres trwania ciąży. Głównie kompletujemy wyprawkę dla maluszka, często też czytamy o tym, co dzieje się w naszym organizmie w ten ważny dla nas czas. Czasem umyka nam fakt lub celowo odpychamy od siebie tę myśl, że poród to ogromny wysiłek dla kobiety. Warto pomyśleć o tym, żeby do tego również odpowiednio się przygotować. Wybranie stroju może być jednym z tych elementów. Tak jak ubranie specjalnie stworzone do biegania, pływania, które zapewnia maksymalny komfort i lepsze osiągi – tak sportowa sukienka do porodu Moce Mamy została zaprojektowana, aby spełniać te warunki. W tym dniu oprócz pomocy najbliższych osób możemy pozwolić sobie także na dodatkowe wparcie w postaci sportowej sukienki porodowej Moce Mamy. Moment rozpoczęcia porodu jest przeważnie zaskakujący. Posiadając w swojej wyprawce do szpitala sukienkę Moce Mamy, masz świadomość, że panujesz nad sytuacją – w momencie rozpoczęcia akcji porodowej wiesz, że jesteś przygotowana i będziesz czuła się bardziej komfortowo, a także pewniej. Moce Mamy to funkcjonalna, sportowa sukienka, która dzięki zastosowaniu rzepów daje rodzącej mamie poczucie niezależności i właśnie pewności siebie. Rozcięcie z tyłu sukienki pozwala na samodzielne odpięcie i zapięcie rzepów np. podczas wykonywania znieczulenia zewnątrzoponowego. Rzepy z przodu sukienki ułatwiają przeprowadzenie badania KTG. Natomiast rzepy umiejscowione na ramionach oraz doszyta gumka dają możliwość szybkiego i sprawnego rozpięcia przy pierwszym kontakcie noworodka z mamą. Naturalny i cienki materiał, 100% bawełny, zwiększa poczucie komfortu rodzącej. www.mocemamy.pl www.dobra-mama.pl

ciąża i poród

Wygoda przede wszystkim

Jak rodzić?

Bardzo miękka i przewiewna mikrofaza, bezszwowa konstrukcja, która rośnie wraz z powiększającymi się kształtami przyszłej mamy. Komplet Seamless od Anita maternity będzie ci towarzyszyć przez całą ciążę, a po porodzie wykorzystasz go jako wygodną bieliznę do chodzenia po domu. Rozmiary: S–XXL Komplet ciążowy Seamless: top 5197 i figi 1497, 89 zł/top, 59 zł/figi, Anita maternity, anita.com

Poród naturalny kontra cesarskie cięcie Nad tym pytaniem zastanawia się wiele przyszłych mam. Wiadomo, że każde rozwiązanie ma swoje plusy i minusy, ale co wybrać? Na który wariant się zdecydować? Czy w ogóle rodząca ma prawo wyboru?

ak naprawdę planowanie porodu powinno odbywać się już w trakcie trwania ciąży, warto jednak zdawać sobie sprawę z faktu, że to właśnie lekarz może podjąć decyzję o sposobie rozwiązania ciąży – to specjalista ocenia wskazania lub przeciwwskazania do CC lub porodu siłami natury. Wszelkie swoje wątpliwości ciężarna powinna wyjaśnić z ginekologiem

lub położną (takie spotkania z położną są finansowane przez NFZ), warto więc skorzystać z tej możliwości. Kontakt najlepiej nawiązać w drugiej połowie ciąży.

Poród fizjologiczny Dobrze przygotowany, z wykluczeniem wszel-

również sprawdzone parametry krwi, wyklu-

kich nieprawidłowości ze strony dziecka i mat-

czoną anemię, zaburzenia układu krzepnięcia.

ki jest idealnym i najlepszym sposobem przyjścia

Dobrze jest też określić ogólną wydolność jej or-

na świat noworodka. Tak dzieje się od tysięcy lat.

ganizmu i poszczególnych narządów, wpływ

Wcześniej jednak, przed porodem konieczne jest

ewentualnych chorób przewlekłych czy tych,

badanie USG pozwalające ocenić masę dziecka,

które pojawiły się pod koniec ciąży.

jego położenie, ewentualne zaburzenia związane

Dobrze przygotowany i poprowadzony poród

z przebiegiem pępowiny czy inne patologie. Rów-

fizjologiczny jest korzystny dla matki i dla dziec-

nież mama powinna zostać poddana dokładnym

ka. Kobieta szybko wraca do codziennej aktyw-

badaniom obejmującym m.in. pomiar miednicy

ności, bo właściwie jest jej już lżej, może spać na

czy określenie jej kształtu. Kobieta powinna mieć

brzuchu, łatwiej się poruszać.

do skóry wrażliwej Serum na dzień likwidujące przebarwienia skóry z filtrami SPF50+ 30 ml. Unikalne połączenie stabilnych filtrów UVA/UVB oraz synergistycznie działających składników aktywnych neoTONE Radiance hamuje nadprodukcję melaniny. Isispharma neoTONE Radiance. Ok 120 zł, EKOPHARM, ekopharm.pl

Cięcie cesarskie Zabieg cesarskiego cięcia wykonuje się w sytuacji, gdy pojawia się możli-

a przebiegu której nie da się w 100% przewidzieć. Tak samo jak po każdej

wość zagrożenia zdrowia i życia dziecka lub matki. Oczywiście w ostatnich

operacji dłużej dochodzi się do pełnej sprawności, niż gdyby poród odbył

latach obserwuje się wzrost ilości wykonywanych cięć cesarskich. Omija

się fizjologicznie. Co prawda techniki operacyjne, znieczulenie, materia-

się wtedy uciążliwości porodu fizjologicznego i ewentualnych możliwości

ły – wszystko na przestrzeni lat jest coraz wyższej jakości i powikłania zda-

jego powikłań. Po prostu ciężarna umawia się co do terminu z lekarzem

rzają się coraz rzadziej, jednak ryzyko związane z operacją istnieje zawsze.

odpowiadającym za całą procedurę w szpitalu. Pojawia się w umówionym

Podjęcie decyzji o zakończeniu ciąży drogą cięcia cesarskiego powinno

dniu. Po przygotowaniu zostaje wykonane cięcie cesarskie: sprawnie, wy-

być możliwe jedynie w uzasadnionych przypadkach.

godnie, można by powiedzieć – spektakularnie. Zdjęcie z rodziną wysłane

Dziecko, rodząc się drogą cięcia cesarskiego, przychodzi na świat bez

do znajomych i… już „po wszystkim”. Wszyscy zadowoleni. Jednak nie do

możliwości przejścia przez drogi rodne matki. Pozbawia go to automa-

końca – teraz trzeba czekać, aż rana pooperacyjna prawidłowo się zagoi.

tycznie ochronnej i dobroczynnej flory bakterii kwasu mlekowego. Jej

Przez pierwsze dni po porodzie mamie trudniej jest się podnieść i swo-

brak w jelitach noworodka może powodować zaburzenia pracy przewo-

bodnie karmić dziecko. Częściej mogą wystąpić trudności z rozpoczęciem

du pokarmowego, kolki, wzdęcia czy w przyszłości może być przyczy-

karmienia, pojawianiem się odpowiedniej ilości pokarmu.

ną alergii.

Cięcie cesarskie jest operacją, do której trzeba się dobrze przygotować,

www.dobra-mama.pl

dr n. med. Tadeusz Oleszczuk, ginekolog-położnik, www.tadeuszoleszczuk.pl

ciąża i poród

Największy dar

MAGDA TOBIASZ

dla twojego dziecka

Oczekując dziecka, myślisz o jego przyszłości. Często już podczas ciąży snujesz plany, do jakiego przedszkola pójdzie lub jakie będzie jego hobby. Największym jednak darem, jaki rodzice mogą ofiarować swojemu nienarodzonemu jeszcze dziecku, jest inwestycja w zdrowie – decyzja o zdeponowaniu w banku jego krwi pępowinowej.

Medycyna XXI wieku Leczenie ciężkich chorób komórkami macierzystymi to nie-

zwykłe osiągnięcie współczesnej medycyny. Nic więc dziwnego, że nazywane jest medycyną XXI wieku. Krwiotwórcze ko-

rzyletni dziś Miłosz w kilka miesięcy po naro-

mórki macierzyste standardowo stosowane są w hematolo-

dzinach zaczął poważnie chorować. Diagnoza

gii i onkologii oraz leczeniu chorób układu krwiotwórczego.

brzmiała jak wyrok – histiocytoza – rzadka bar-

Obecnie trwają intensywne badania naukowe nad możliwo-

dzo groźna choroba atakująca, podobnie jak bia-

ścią wykorzystania własnych komórek macierzystych w lecze-

łaczka, układ odpornościowy. Histiocyty mogą

niu autyzmu lub mózgowego porażenia dziecięcego. Terapię

gromadzić się w każdym organie i prowadzić do jego uszko-

z ich wykorzystaniem prowadzi Uniwersytecki Szpital Dzie-

dzenia. Objawy to np. ubytki w kościach czaszki, wytrzeszcz ga-

cięcy w Lublinie.

łek ocznych, moczówka, niewydolność szpiku, wątroby, upośledzone łaknienie i zmniejszenie masy ciała. Chłopiec potrzebował przeszczepu szpiku, jednak nikt z najbliższej rodziny nie okazał się dobrym dawcą. Postało jedynie czekać i patrzeć na cierpienie chłopca. Zatroskani rodzice Miłosza z przerażeniem przyjęli wiadomość, że spodziewają się drugiego dziecka. Kolejna ciąża była jednak wybawieniem – pobrana podczas narodzin braciszka krew pępowinowa okazała się skutecznym lekarstwem na histiocytozę.

www.dobra-mama.pl

Pobranie krwi pępowinowej, w przeciwieństwie np. do szpiku kostnego, jest najmniej inwazyjnym i zupełnie bezbolesnym sposobem pozyskania komórek macierzystych, jaki obecnie zna nauka.

REKLAMA

Komórki macierzyste obecne są w naszym organizmie przez całe życie, znajdują się m.in. w szpiku kostnym, skórze czy jelitach, ale ich liczba i potencjał z wiekiem maleją. W porównaniu z komórkami pochodzącymi z krwi pępowinowej ich pobranie jest znacznie bardziej ryzykowne i bolesne dla pacjenta. Gdy odetniesz pępowinę Pobranie krwi pępowinowej, w przeciwieństwie np. do szpiku kostnego, jest najmniej inwazyjnym i zupełnie bezbolesnym sposobem pozyskania komórek macierzystych, jaki obecnie zna nauka. Krew pobierana jest przez położną do zestawu pobraniowego, który rodzice otrzymują od banku. Procedura pozyskiwania krwi pępowinowej trwa kilka minut, nie niesie ze sobą żadnego ryzyka i nie zaburza przebiegu porodu. Odbywa się tuż po narodzinach i odcięciu pępowiny. Nie wymaga znieczulenia i jest zupełnie bezbolesna zarówno dla matki, jak i dziecka. Pozyskanie krwi pępowinowej jest możliwe także w przypadku cesarskiego cięcia czy ciąży mnogiej. Pobranie krwi odbywa się w szpitalach, które współpracują z bankami krwi pępowinowej. Decydując się na pobranie krwi pępowinowej, warto wybrać placówkę, która zagwarantuje kompleksowe badania tej krwi oraz jak najlepsze warunki jej przechowywania. Po zawarciu umowy z bankiem krwi rodzice otrzymują zestaw pobraniowy wyposażony we wszystkie elementy niezbędne do pobrania krwi ich dziecka. Muszą jedynie pamiętać o zabraniu zestawu do szpitala w dniu porodu. Bezpośrednio po porodzie personel szpitala powiadamia pracowników banku, że krew została pobrana. Następnie trafia ona do laboratorium, gdzie przechodzi serię badań. Rodzice informowani są o wynikach oraz otrzymują stosowny certyfikat, na podstawie którego będą mogli w razie potrzeby skorzystać ze zdeponowanych komórek. Masz to jak w banku Krew pępowinowa po pobraniu, zabezpieczeniu i szczegółowym opisaniu w szpitalu trafia do nowoczesnego laboratorium banku, gdzie zostaje poddana specjalistycznym badaniom. Następnie do krwi dodaje się substancję uniemożliwiającą uszkodzenie komórek podczas mrożenia. Tak przygotowana krew przechowywana jest w ciekłym azocie, w temp. -190 st. C, co zapobiega starzeniu się i urazom jej komórek. Zabezpieczoną krew pępowinową można przechowywać nawet kilkadziesiąt lat. Najnowsze badania Amerykańskiego Towarzystwa Hematologicznego z 2010 roku mówią o zachowaniu funkcji komórek macierzystych nawet po 24-letnim okresie przechowywania.

Aleksandra Olearczyk, Polski Bank Komórek Macierzystych

UNSPLASH

NIEZBĘDNIK

z projektorem Lampka nocna Sowa z projektorem i pozytywką. 189 zł, Beby deco babydeco.eu

Wyprawka

w rozmiarze XS W trakcie oczekiwania na narodziny maleństwa można wybrać się na pierwsze zakupy i nie dać się zaskoczyc przedwczesnym porodem.

ZABAWNA Zawiera mechanizm, który emituje szum podobny do dźwięków w łonie mamy oraz odgłos bicia serca. Ośmiornica szumiąca czerwona Mom’s Care, 77,39 zł, little big shop littlebigshop.pl

WYGODNY Doskonała wygoda i wyjątkowa rozrywka dla małego odkrywcy! Pałąk z systemem Slide Line opracowanym we współpracy z psychologiem rozwojowym stymuluje zmysły dziecka i wspomaga jego rozwój. Leżaczek Hoopla, 319 zł, CHICCO chiccopolska.pl

SPOKOJNY SEN Gniazdo pełni rolę poduszki stabilizacyjnej imitującej łono matki. Ułatwi dziecku łagodne przejście z warunków łonowych do rozprostowanej pozycji ciała. Korzystając z gniazda, minimalizujemy ryzyko wystąpienia odruchu Moro, zapewniając dziecku spokojny sen, jednocześnie wspierając symetryczne napięcie mięśniowe. Gniazdo niemowlęce, 25–35 zł (zależnie od rozmiaru), DLA WCZEŚNIAKA, dlawczesniaka.pl

W komplecie Komplet z miękkiego dżerseju z ekologicznej bawełny składający się z body, spodni i czapki. Body z długim rękawem, kopertowymi ramionami i zatrzaskami w kroku. Spodnie z szerokim odwijanym ściągaczem w talii. Czapka z naszytymi u góry uszkami. Conscious, H&M hm.com

skuteczny

DLA CIEKAWSKICH Koniec z nudą w czasie spacerów! Czarno-białe zwierzątka z pewnością zainteresują twojego maluszka, a dodatkowo rozwiną jego zmysły. Wewnątrz sympatycznych zwierzaków umieszczone są grzechotki i piszczki. Kontrastowa zawieszka do wózka i łóżeczka - Zwierzaki, 55 zł, BABY SENSES babysenses.pl

Sopelek 3+ - polski aspirator do nosa od pierwszych dni życia z dwoma funkcjonalnościami: odciąganie za pomocą ust (w przypadku rzadkiej wydzieliny) oraz odciąganie za pomocą odkurzacza (w przypadku gęstej wydzieliny). Kupując ten aspirator mamy praktycznie dwa aspiratory w jednym. Dodatkowo producent dokłada 2 szt. podkładów higienicznych gratis. Sopelek 3+, ok. 26 zł, Salus International, sopelek.info.pl

bezpieczny Wózek wyposażony jest w specjalną wkładkę ShapeOfYou, zaprojektowaną przy współpracy z pediatrami, która zapewnia najbezpieczniejszą i najwygodniejszą pozycję dla noworodka. Takie rozwiązanie pozwala przewozić dziecko już od narodzin, bez konieczności wpinania dodatkowej gondoli. Maxi-Cosi Lila, ok. 2450 zł, Maxi-Cosi maxicosi.pl

www.dobra-mama.pl

PRZENOŚNE To przenośne łóżeczko, którego nie może zabraknąć w twojej wyprawce. To sposób na bezpieczny sen między rodzicami, wypełnienie gondoli czy kosza mojżesza, łóżeczko turystyczne z wyjmowanym materacykiem. Dwustronne gniazdko niemowlęce, 179 zł, Sleepee sleepee.pl

Skarpetki frotte, 4,50 zł

Rajstopy, 13 zł

Niedrapki, 4 zł

Śpiworek ocieplany, 60 zł

Szaliczki, 11 zł

Wiosenny

PIXABAY

SPACER WCZEŚNIAKA

Kocyk bawełniany z misiem wym. 80 x 90 cm, 33 zł

Prowadzimy sprzedaż ubranek i akcesoriów dla wcześniaków. Posiadamy szeroką ofertę produktów aby rodzice nie tracili cennego czasu miedzy sklepowymi półkami. Dbamy o szybką wysyłkę.

Kocyk bawełniano–polarowy, 35 zł

Kocyk polarowy, 25 zł

Kocyk bawełniany, 42 zł

Kocyk Puszek, 42 zł

Czapeczki Czapki ocieplane rozm. 33-36 cm, 24 zł

Kombinezon ocieplany Minky rozm. 44-56, 75 zł

Czapki bawełniane smerfetki rozm. 29–36 cm, od 9 zł

www.dlawczesniaka.pl | tel. 506206204

TEMAT NUMERU

Prawa rodzącej

Nowe standardy opieki okołoporodowej

Z dniem 1.01.2019 r. weszły w życie regulacje, powszechnie określane mianem standardów okołoporodowych, obejmujące kompleksowy sposób opieki nad kobietą rodzącą oraz w zakresie opieki okołonoworodkowej.

egulacje te wynikają ze zmian

cjentki z salą porodową czy wcześniejszego wy-

wprowadzonych Rozporządze-

pełnienia dokumentacji medycznej lub odby-

niem Ministra Zdrowia z dnia

cia konsultacji anastezjologicznej.

16 sierpnia 2018 r. w sprawie

Wydaje się, że pozytywnym rozwiązaniem jest

standardu organizacyjnego

też możliwość rodzenia przez kobiety w domu.

opieki okołoporodowej (Dz.U. 2018 poz. 1756).

Niemniej jednak są związane z tym konkretne wymogi, a więc konieczność uprzedniego przedstawienia wskazań i przeciwskazań

Rozporządzenie utrzymało wiele dotychcza-

do porodu w domu (zapis standardów mówi

sowych rozwiązań i wytycznych i nie wprowa-

wprost o tzw. warunkach pozaszpitalnych).

dziło takich zmian, o jakie postulowano w śro-

Brak szerszego rozwinięcia owej kwestii nasu-

dowiskach kobiecych czy medycznych. Klu-

wa uzasadnione przypuszczenie, że z uwagi na

czowym „brakiem” nowego rozporządzenia

względy kadrowe czy logistyczne dochodzić

jest zapis, iż nadal o znieczuleniu zewnątrzo-

będzie do prób nacisku na przyszłe rodzące, by

ponowym decyduje lekarz. Jakkolwiek dział

takie porody nadal były rzadkością. Mimo że

VII rzeczonego rozporządzenia zawiera za-

zapis o prawie wyboru kobiety został wprowa-

pis, że „rodząca ma prawo do łagodzenia bólu

dzony, to nowe standardy nie regulują wyczer-

porodowego...”, to w dalszej jego części może-

pująco owej kwestii. Tym samym dla kobiet

my już przeczytać, iż „osoby sprawujące opie-

chcących rodzić w warunkach pozaszpitalnych

kę nad rodzącą uzgadniają z nią sposób postę-

nie ma jasnych przekazów i uprawnień, który-

tyce często do niej nie dochodziło lub kończy-

powania mającego na celu łagodzenie bólu po-

mi mogłyby argumentować swój wybór.

ła się jedynie na zadaniu rodzącej pytania, czy potrzebuje rozmowy. Wydaje się więc, że skala

rodowego, z uwzględnieniem stanu kliniczne-

CHROMA STOCK

Znieczulenie i poród w domu

go oraz gradacji metod dostępnych i stosowa-

Nacisk na psychologię

owego problemu została wreszcie zauważona,

nych w podmiocie wykonującym działalność

Zdecydowanie za pozytywną zmianę należy

i to w należytym stopniu, ponieważ ocena ry-

leczniczą oraz zapewniają rodzącej wsparcie

uznać natomiast zapisy regulujące kwestie de-

zyka i nasilenia objawów depresji została w ra-

w ich zastosowaniu, uwzględniając jej zdanie

presji około- i poporodowej. Ta cywilizacyj-

mach standardów okołoporodowych wprowa-

w tym zakresie”. Tym samym to nadal lekarz

na, niezwykle powszechna choroba doczeka-

dzona aż na trzech etapach: pomiędzy 11. a 14.

prowadzący decyduje o rodzaju znieczulenia.

ła się wreszcie uwagi. Dawniej profesjonali-

tygodniem ciąży, 33. a 37. tygodniem oraz na

Jednym słowem rodząca nie może na tzw. ży-

ści zajmujący się opieką kobiet w ciąży po po-

etapie połogu.

czenie poprosić o podanie zewnątrzoponowe-

rodzie częstokroć nie tylko nie rozpoznawa-

go znieczulenia, nawet gdy z punktu widzenia

li jej, ale wręcz ignorowali pomimo widocz-

Karmienie noworodka

jej stanu zdrowia brak przeciwskazań do tego.

nych objawów u pacjentek. Jasno należy bo-

Istotne zmiany dotyczą też zasad karmienia

W zakresie samego porodu natomiast pozy-

wiem podkreślić, że dotychczas w większości

noworodków. Trudno tu wypowiadać się, czy

tywną zmianą z pewnością jest wprowadzona

polskich szpitali możliwość konsultacji z psy-

są to zmiany na plus czy na minus, albowiem

możliwość – nazwijmy to – „oswojenia się” pa-

chologiem występowała w teorii, lecz w prak-

kwestia karmienia piersią powinna być indy-

www.dobra-mama.pl

TEMAT NUMERU

widualnym wyborem każdej kobiety. Niemniej

Usunięto też możliwość marketingu i reklamy

cyjnych swojej pociechy, zaś badania kliniczne

jednak nowe standardy wprowadzają nacisk

przez firmy związane z preparatami i produk-

dokonywane przez lekarza neonatologa winny

na karmienie mlekiem naturalnym, sprowa-

tami dziecięcymi. W praktyce dotychczas było

być również wykonane w obecności matki lub

dzony nawet do obowiązku zapewnienia świe-

tak, że mamy rodzące dostawały darmowe

ojca dziecka.

żo upieczonej mamie – jak wskazuje rozporzą-

paczki, np. pieluch od konkretnego producen-

Reasumując, zmiany w nowych standardach

dzenie – „... sprzętu do skutecznego pozyski-

ta oraz właśnie mleko modyfikowane, często

są z pewnością widoczne. Nie są to zapewne

wania mleka kobiecego”. Tym samym docelo-

tzw. próbki o małych pojemnościach. Obecnie

zmiany kompleksowe – wskazuje się na fakt, iż

wo rozwiązano, jak się wydaje, dotychczas dość

możliwosć ta jest wykluczona, a podanie mle-

pominięto wiele kluczowych postulatów, choć-

istotny problem braku na terenie szpitala nie-

ka modyfikowanego winno się odbywać wy-

by właśnie w zakresie pełnego prawa kobiet do

odpłatnych laktatorów do dyspozycji młodych

łącznie na zlecenie lekarza lub zgodnie z de-

decydowania o znieczuleniu zewnątrzopono-

mam. Zdaje się też, że wyeliminowano proce-

cyzją matki po udzieleniu jej uprzednio infor-

wym. Niemniej jednak wśród nich można od-

der odpłatnych wypożyczeń z przyszpitalnych

macji na temat żywienia modyfikowanego. Nie

naleźć wiele plusów. Co oczywiste, nowe prze-

sklepów. Przy czym będzie to rozciągnięte

będzie też można stosować w okresie stabiliza-

pisy zweryfikuje nic innego jak praktyka szpi-

w czasie, gdyż właśnie ta część rozporządzenia

cji laktacji popularnych smoczków. Mama, je-

talna i współpraca personelu medycznego z ro-

wchodzi w życie dopiero 1.01.2022 roku, a więc

żeli tylko jej stan zdrowia pozwoli, ma prawo

dzącymi pacjentkami.

za niespełna trzy lata!

być obecna przy wszelkich zabiegach pielęgna-

Marta Bartoń, adwokat www.dobra-mama.pl

STREFA DZIECKA

Zima i wczesna wiosna to szczególny czas, podczas którego skóra wymaga intensywniejszej niż zwykle pielęgnacji. Działa na nią więcej negatywnych czynników: mróz, wiatr, suche powietrze, różnice temperatury. Delikatna, cienka i mniej elastyczna skóra noworodków znacznie szybciej traci wodę niż skóra osób dorosłych.

Pielęgnacja

skóry noworodka

osmetyki odpowiednio dobrane do skóry noworodka mogą uchronić przed nadmierną suchością, zaczerwienieniem oraz podrażnieniami. Właściwa pielęgnacja noworodka to taka, która opiera się na naCHROMA STOCK

wilżaniu, natłuszczaniu oraz ochronie skóry dziecka.

Kąpiel – pierwszy krok w pielęgnacji W pierwszych tygodniach życia noworodek nie wymaga codziennej kąpieli. Ze względu na większy stosunek powierzchni skóry do masy ciała noworodki podatne są na szybsze wychładzanie organizmu. Niewykształcona w pełni skóra, jak i bariera skórna sprzyjają większej po-

serwujące, które mogą wywołać podrażnienia i alergie. Do kąpieli noworod-

datności na wysuszenie i podrażnienie. Optymalna zalecana często-

ka nie powinno stosować się produktów przeznaczonych dla osób dorosłych.

tliwość kąpieli na tym etapie rozwoju dziecka to 2–3 razy w tygo-

W pierwszych tygodniach życia, kiedy to noworodek ma z reguły cienkie, kru-

dniu. Istotna jest temperatura wody oraz otoczenia podczas kąpieli,

che i przerzedzone włosy, szampon do włosów nie jest konieczny, wystarczy

tak aby uchronić dziecko przed nadmiernym wychłodzeniem orga-

czysta woda lub ten sam olejek, który stosujemy do kąpieli. Podczas kąpieli nie

nizmu. Optymalna temperatura wody do kąpieli to 37–37,5ºC, a tem-

zaleca się stosowania szorstkich gąbek, a po zakończonej kąpieli należy otulić

peratura otoczenia to 21–24ºC. Długie, gorące kąpiele mogą wysu-

malucha miękkim ręcznikiem i delikatnie osuszyć ciało, nie pocierając go.

szać skórę niemowląt, dlatego zaleca się, aby kąpiel noworodka trwała 5–10 minut.

Emolienty – przyjaciele noworodka podczas zimy

Do kąpieli noworodka w pierwszych dniach życia wystarcza wyłącz-

Kremy pielęgnacyjne dla noworodków i niemowląt powinny zawierać emo-

nie ciepła woda, natomiast w kolejnych tygodniach do wody moż-

lienty, czyli substancje, które natłuszczają skórę, tworzą na jej powierzch-

na dodawać łagodne olejki zawierające delikatne środki myjące oraz

ni warstwę zabezpieczającą przed utratą wody, a także wygładzają ją i nada-

natłuszczające, nawilżające i działające ochronnie emolienty. Stosu-

ją jej miękkość. Takim emolientem jest np. parafina ciekła (Paraffinum Liqu-

jąc produkty do kąpieli noworodków, należy wystrzegać się tych ma-

idum). Emolienty poprzez swoje kompleksowe działanie chronią skórę malu-

jących w składzie wysuszające mydła oraz środki zapachowe i kon-

cha przed niesprzyjającymi warunkami, dzięki czemu zabezpieczają ją przed

Przyda się

Regenerująca

na ból i gorączkę u niemowląt

dla delikatnej skóry

Maść ochronna z witaminą A przeznaczona do pielęgnacji podrażnionej i przesuszonej skóry. Wpływa regenerująco na warstwę rogową naskórka. Działa kojąco na szorstką, piekącą skórę, jest pomocna w pielęgnacji popękanych kącików ust. Retimax 1500, 5 zł/30 g, Farmina SP. Z o.o., retimax.pl

Bardzo popularny lek przeciwbólowy i przeciwgorączkowy w formie czopków stosowany u niemowląt. Ze względu na wysoki stopień bezpieczeństwa polecany przez Światową Organizację Zdrowia - WHO. Forma podania doodbytniczego nie wywołuje podrażnienia przewodu pokarmowego. Paracetamol Farmina 50 mg, czopki dla niemowląt, 6,70 zł/50 mg, Farmina SP. Z o.o. farmina.pl

Pielęgnuje delikatną skórę niemowląt i dzieci, u których rozwinęła się ciemieniucha. Dzięki specjalnie dobranej kompozycji naturalnych składników nawilża, natłuszcza i odżywia delikatną, wrażliwą skórę głowy dziecka, dzięki czemu ułatwia odwarstwianie się i usuwanie łusek. Mediderm BABY olejek na ciemieniuchę dla niemowląt, ok. 13 zł/50 ml, Farmina SP. Z o.o. medidermbaby.pl

www.dobra-mama.pl

Przed użyciem zapoznaj się z treścią ulotki dołączonej do opakowania bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu.

REKLAMA

wysuszeniem, zaczerwienieniem, pieczeniem, szorstkością, złuszczaniem naskórka i uczuciem ściągniętej skóry. Delikatne kremy można stosować codziennie, najlepiej po kąpieli, nakładając cienką warstwę preparatu. Krem można również nakładać przed wyjściem na zewnątrz, na twarz oraz dłonie dziecka, aby zabezpieczyć je przed wiatrem i mrozem. Ważne jest, aby aplikować krem około 15–30 minut przed wyjściem, tak aby produkt zdążył się wchłonąć. W okresie zimowym nie poleca się lekkich emulsji z dużą zawartością wody, lecz bardziej natłuszczające kremy, które lepiej ochraniają i odżywiają skórę podczas niskich temperatur. Ochrona okolicy okołopieluszkowej Okolica okołopieluszkowa u niemowląt powinna być odpowiednio pielęgnowana również zimą. Ciepłe i grube ubrania oraz kilka warstw odzieży chronią malucha przed mrozem, ale również sprawiają, że skóra w okolicy pieluszki nie oddycha, tworzy się tam ciepłe i wilgotne środowisko, a pieluszka bardziej przylega do skóry. To wszystko sprzyja podrażnieniom. Aby temu zapobiec, warto zabezpieczać skórę przy każdej zmianie pieluszki cienką warstwą kremu barierowego przeznaczonego do okolicy okołopieluszkowej. Taki krem zadziała regenerująco i ochronnie poprzez utworzenie delikatnej zabezpieczającej przed wilgocią i podrażnieniami powłoki na skórze. Kremy z dodatkiem tlenku cynku dodatkowo działają lekko ściągająco i łagodząco na już powstałe podrażnienia oraz zabezpieczają przed infekcjami bakteryjnymi. W celu uniknięcia podrażnień i odparzeń pieluszkowych należy często zmieniać pieluchę, tak aby skóra dziecka nie stykała się zbyt długo z jej mokrą powierzchnią oraz pozostawić choćby na kilka minut dziecko bez pieluchy. Ciemieniucha – częsta przypadłość Ciemieniucha to zmiany skórne, które pojawiają się niezależnie od pory roku w pierwszych tygodniach i miesiącach życia dziecka. Objawiają się, jako żółte lub lekko brązowe, tłuste łuski w okolicy ciemiączka na skórze głowy. Zmiany te są całkowicie normalne i występują u większości niemowląt, a ich prawdopodobną przyczyną jest nadreaktywność niedojrzałych jeszcze gruczołów łojowych. Metodą na pozbycie się ciemieniuchy jest stosowanie olejków, które działają natłuszczająco, nawilżająco oraz zmiękczająco, a przy tym są delikatne dla skóry niemowląt. Zmiękczanie naskórka ułatwia jego odwarstwianie, dzięki czemu można go z łatwością usunąć za pomocą miękkiej szczoteczki dla niemowląt. Bardzo ważny jest również właściwy ubiór dziecka, który nie powinien być zbyt lekki, ale również nie może powodować przegrzania organizmu. Najlepszym wyjściem jest warstwowe ubieranie malucha, aby w razie potrzeby można było zdjąć część garderoby. Ponadto odzież powinna być wykonana z delikatnych, miękkich, niedrażniących materiałów. Odpowiednia pielęgnacja skóry noworodka zimą jest bardzo istotna i może zapobiec niechcianym podrażnieniom. Warto również pamiętać, aby zachować we wszystkim umiar, czyli nie „oblepiać” dziecka grubą warstwą emolientów czy też stosować kilku produktów jednocześnie. Ta sama zasada odnosi się również do wybieranych produktów. W tym przypadku mniej znaczy więcej – im prostszy skład pozbawiony wszelkich substancji drażniących (parabeny i inne konserwanty, barwniki, substancje zapachowe), tym lepiej dla skóry malucha.

mgr farm. Ewa Wiełowicz, Farmina sp. z o.o., farmina.pl

5 faktów

o kobiecym pokarmie, które warto znać

Zaraz po narodzinach noworodek powinien być przystawiony do piersi mamy i po raz pierwszy nakarmiony przez nią. W tym wyjątkowym momencie, podczas spotkania „skóra do skóry”, pomiędzy kobietą a jej potomkiem nawiązuje się wyjątkowa więź. W tym czasie dziecko także otrzymuje najważniejszą w życiu „wyprawkę” – mleko matki.

azem ze swoim pokarmem mama przekazuje maluchowi wszystko to, czego potrzebuje młody organizm – przeznaczoną specjalnie dla niego kompozycję składników odżyw-

czych, która będzie wspierać jego rozwój w kluczowym okresie 1000 pierwszych dni życia. Co sprawia, że matczyne mleko po dziś dzień stanowi niedościgniony wzór żywienia?

Pokarm mamy z czasem zmienia skład Podobnie jak cały organizm mamy, tak i jej mleko dostosowuje się do wszystkich kolejnych etapów rozwoju niemowlęcia. Pierwszym pokarmem, jaki noworodek dostaje po porodzie, jest tzw. siara, bogata w białka i przeciwciała. Stanowi ona wspomnianą „wyprawkę”, z którą dziecko otrzyma wszystkie składniki potrzebne mu w pierwszych chwilach poza bezpiecznym środowiskiem, jakim do tej pory było łono mamy. Między 3. a 14. dniem po porodzie organizm kobiety wytwarza mleko przejściowe – zawierające mniej białka, a więcej laktozy, tłuszczu i wapnia. Po dwóch tygodniach od narodzin skład mleka mamy stabilizuje się – nadal jednak proporcje niektórych składników będą dostosowywać się do faz karmienia, pór dnia czy roku.

Wygodny Biustonosz do karmienia, miękki, bez fiszbin. Wykonany z koronki, miseczki podszyte od wewnątrz bawełną. System Quick clic zapewnia sprawne odpinanie i zapinanie miseczek jednym ruchem ręki. Miseczki B–G 75–95. Biustonosz do karmienia model 5392, ok. 89 zł, Naturana naturana.pl

www.dobra-mama.pl

CHROMA STOCK

STREFA MAMY

STREFA MAMY Mleko zaspokaja pragnienie niemowlęcia

Pokarm mamy od lat stanowi przedmiot badań

Czy wiedziałaś, że w okresie wyłącznego karmienia piersią nie mu-

Kobiece mleko zawiera ważne składniki odżywcze w odpowiednich ilościach

sisz dodatkowo dopajać dziecka wodą? Jest ona bowiem głównym

i proporcjach, co czyni je najlepszym pokarmem dla dziecka w pierwszych la-

składnikiem kobiecego mleka. W trakcie karmienia pokarm mamy

tach życia. Unikalny skład matczynego pokarmu motywuje naukowców do nie-

ma za zadanie w pierwszej kolejności ugasić pragnienie, a dopiero

ustannych, pogłębionych badań w tym zakresie i prób jego wiernego odtworze-

później także głód. To dlatego im dłużej dziecko ssie, tym bardziej

nia. Właśnie dlatego gdy mamy z różnych względów nie mogą karmić piersią

kaloryczny staje się pokarm.

i decydują się na zmianę sposobu żywienia na karmienie mlekiem modyfikowanym, mogą sięgnąć po recepturę inspirowaną składem swojego pokarmu.

Mleko zawiera (prawie) wszystkie składniki odżywcze Kobiecy pokarm zawiera wszystkie niezbędne składniki odżywcze istotne dla rozwoju organizmu dziecka – oprócz witamin D oraz K,

Artykuł powstał na podstawie materiału Biura prasowego NUTRICIA

które co prawda w nim są, ale w niewystarczającej ilości. Dlatego zaleca się ich dodatkową suplementację po konsultacji z lekarzem. Wi-

Tekst na podstawie: Mikulska A., Szajewska H., Horvath A., Rachtan-Janicka J., „Po-

tamina D ma duże znaczenie dla rozwoju kości, a także w utrzyma-

radnik karmienia piersią według zaleceń Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, He-

niu dobrego samopoczucia w pochmurne miesiące (kiedy nie za-

patologii i Żywienia Dzieci”, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2016.

chodzi jej naturalna synteza). Witamina K jest z kolei niezbędna do utrzymania prawidłowego krzepnięcia krwi u niemowlęcia – dlatego pierwszą dawkę otrzymuje ono zaraz po narodzinach, jeszcze

To ważne!

w szpitalu. Odżywia i wspiera odporność dziecka Wraz z mlekiem kobieta przekazuje dziecku czynniki odpornościo-

Karmienie piersią jest najwłaściwszym i najtańszym sposobem żywie-

we, które chronią młody organizm, zanim ten zacznie wytwarzać je

nia niemowląt oraz rekomendowane dla małych dzieci wraz z uroz-

samodzielnie. Dzięki karmieniu piersią mama może zapobiec wie-

maiconą dietą. Mleko matki zawiera składniki odżywcze niezbędne do

lu infekcjom swojej pociechy lub złagodzić przebieg wielu chorób, ta-

prawidłowego rozwoju dziecka oraz chroni je przed chorobami i in-

kich jak: zakażenia przewodu pokarmowego, dróg oddechowych czy

fekcjami. Karmienie piersią daje najlepsze efekty, gdy matka prawidło-

zapalenia ucha środkowego. Dziecko, które mniej choruje w okresie

wo odżywia się w ciąży i w czasie laktacji oraz gdy nie ma miejsca nie-

niemowlęcym, ma lepsze warunki do prawidłowego i harmonijne-

uzasadnione dokarmianie dziecka. Przed podjęciem decyzji o zmianie

go rozwoju.

sposobu karmienia matka powinna zasięgnąć porady lekarza.

REKLAMA

NOWOŚĆ! Laktator elektryczny LAKTA ELECTRIC obsługuje się intuicyjnie za pomocą panelu LCD. Odwzorowuje naturalny rytm ssania dziecka. Ma 3 fazy pracy: stymulacja, faza mieszana i głębokiego odciągania. Każda z faz posiada 9 poziomów mocy. Możliwość doboru idealnej ilości cykli od 200 do 25 cykli/ min. Dzięki temu laktator pozwala indywidualnie dopasować czas i rytm ssania tak, by proces odciągania pokarmu był wydajny i bezbolesny. Laktator zaopatrzony w uniwersalne zasilanie (zasilacz sieciowy, baterie, USB). Produkt polski, spełnia wymagania norm UE, ATEST PZH. Cena ok. 165 zł.

ORYGINALNE POLSKIE PRODUKTY

DO NABYCIA W APTEKACH! Producent: SIMED PPH ul. Estrady 130 01-932 Warszawa www.simed.pl

Laktator Lakta – „Do sporadycznego stosowania”

Laktator Lakta MILA – wyróżniony w plebiscycie „Złoty Brzuszek 2015”

Laktator Lakta PLUS – „Niezwykle skuteczny dzięki dużej sile ssania”

STREFA DZIECKA

PIXABAY

Czyść zęby dziecka przy zmianie pieluszek na stole do przewijania, znacznie ułatwi ci to pielęgnację.

Kiedy idą ząbki

Pomóż dziecku przetrwać ten czas Kiedy ząbków jeszcze nie ma…

Wraz z narodzinami dziecka rozpoczyna się pielęgnacja jamy ustnej, która stanowi nierozerwalną część pielęgnacji ciała noworodka. Od początku mama powinna zaglądać do buzi maluszka i wyczuwać za pomocą palca wyrostek zębodołowy. Dzięki temu rodzice mogą zobaczyć i wyczuć wszelkie zmiany w jamie ustnej i w ten sposób staną się „ekspertami”, a dziecko przyzwyczai się do codziennej higieny.

www.dobra-mama.pl

Oglądajcie regularnie jamę ustną. Będziecie mile zaskoczeni, obserwując, jakie zmiany zachodzą w buzi waszego dziecka! Przemywaj dziąsełka wyjałowionym gazikiem. Zwilż go w przegotowanej wodzie i nawiń na palec wskazujący. Delikatnie przesuwając go po dziąsłach, wargach i języku, dokładnie wyczyścisz jamę ustną swojego maluszka. Masuj delikatnie wyrostek zębodołowy. Dzięki temu przyniesiesz maluchowi ulgę przy spuchniętych dziąsłach oraz przyzwyczaisz go do pielęgnacji zębów. Sami rodzice będą świadkami, jak z miękkiego, podatnego wyrostka powstanie twarda listewka zębodołowa, a następnie będą z niej stopniowo wyrzynały się zęby mleczne.

REKLAMA

DO GRYZIENIA EKOLOGICZNY Ekologiczny gryzak z wizerunkiem kultowego MRB wykonany z litego drewna klonowego. W 100% naturalny. Drewno jest odpowiednio suszone i szlifowane, nie nasiąka śliną i nie pęcznieje. Gryzak MRB, 39,99 zł, Lullalove lullalove.com

Pojawił się pierwszy ząb! Nadal kontynuuj przemywanie dziąseł wyjałowionym gazikiem. Pierwszy ząbek trzeba czyścić co wieczór ze wszystkich stron, za pomocą szczoteczki do zębów. Będzie to miła zabawa i przyjemność, a co najważniejsze, stanie się miłym nawykiem, a nie przymusowym zabiegiem higienicznym. Jeśli pierwszych ząbków robi się coraz więcej, oczyść dokładnie powierzchnie wszystkich zębów zawsze przed położeniem dziecka do snu. Użyj do tego miękkiej szczoteczki i odrobiny pasty do zębów dla dzieci (zawierającej maksymalnie 500 ppm fluoru, bezsmakowej, wielkości ziarenka groszku). Czyść zęby dziecka przy zmianie pieluszek na stole do przewijania, znacznie ułatwi ci to pielęgnację. W ten sposób główka utrzymywana jest stabilnie dzięki podgłówkowi. Za pomocą wolnej ręki można delikatnie przytrzymywać ruchliwe rączki dziecka. W takiej pozycji, gdy niemowlę leży na pleckach, panuje szczególnie swobodna atmosfera, a rodzice pozostają w bezpośrednim kontakcie wzrokowym z dzieckiem i mogą się świetnie z nim porozumiewać. Gdy wszystko ląduje w buzi Jak tylko niemowlę rozpocznie wkładać różne przedmioty do ust, podaj mu małą, miękką szczoteczkę do zębów do zabawy, ssania i gryzienia. Dzięki temu pozna wszystkimi zmysłami szczoteczkę i oswoi się z nią. W ten sposób pielęgnacja jamy ustnej, wprowadzona już w tak zwanej fazie oralnej rozwoju dziecka, kojarzyć się będzie w przyszłości z przyjemnością i radością. Szczoteczka dla dzieci powinna być bezpieczna, mieć zaokrąglone krawędzie, odpowiednią wielkość, antypoślizgowy uchwyt oraz miękkie włosie.

Bernadetta Wiercioch-Klin, specjalista stomatologii dziecięcej, konsultant wojewódzki w dziedzinie stomatologii dziecięcej dla województwa podkarpackiego współpracująca ze Szpitalem Specjalistycznym PRO-FAMILIA w Rzeszowie

STREFA DZIECKA

Wracasz do pracy?

Przygotuj jadłospis maluszka

Zestaw Stokke® Munch

Rozszerzanie diety – czas start Niekiedy mama wraca do pracy dość wcześnie, gdy zaczyna się rozszerzanie diety jej pociechy. To, jakie pokarmy uzupełniające wprowadzimy i w jakim czasie to zrobimy, zależy m.in. od stopniowego rozwoju u dziecka umiejętności przyjmowania pożywienia. Proponuje się, by dietę niemowlaka zacząć rozszerzać po 17. ty-

Powrót do pracy po urlopie macierzyńskim nigdy nie jest łatwy. Przed mamą staje wiele różnych wyzwań, gdyż martwi się wręcz o wszystko. Jedną z trudności okazuje się dbałość o jadłospis maluszka, którego pozostawiamy pod czyjąś opieką, i to na różnych etapach rozwoju.

godniu (czyli początek 5. miesiąca życia). Nie powinniśmy zwlekać dłużej niż do 26. tygodnia. W tym wypadku bardzo pomocny jest schemat żywienia niemowląt w 1. roku życia. Nowe produkty zawsze podawajmy stopniowo, pojedynczo, uważnie obserwując reakcję maluszka i zaczynając od małych ilości (np. 2–3 łyżeczki). Pokarmy powinniśmy dobierać adekwatnie do umiejętności gryzienia i żucia. Gdy dziecko przekroczy 12. miesiąc życia, zazwyczaj jest gotowe do jedzenia potraw „z rodzinnego stołu”. W tym wieku maluch ma

łaściwie zbilansowana dieta powinna całkowi-

już opanowane umiejętności związane z samodzielnym jedzeniem

cie zaspokajać zapotrzebowanie na energię, jak

i może zacząć spożywać standardowe posiłki, które w miarę po-

i wszystkie składniki odżywcze. To gwarantuje pra-

trzeby można rozdrobnić. W odróżnieniu od okresu niemowlęctwa

widłowy rozwój fizyczny i psychoemocjonalny.

jego dynamika wzrastania w kolejnych latach jest znacznie wolniej-

Nawyki żywieniowe, które nabywamy w okresie

sza, co wiąże się z mniejszym łaknieniem.

dzieciństwa, mają olbrzymi wpływ na to, jak będziemy odżywiali się

Małe dzieci mają tzw. ciekawość poznawczą, która odnosi się m.in.

w przyszłości, dlatego już od najmłodszych lat warto kształtować pra-

do sytuacji związanych z jedzeniem. Dziecko najskuteczniej uczy

widłowe odżywianie oraz styl życia.

się na przykładach, naśladując rodzinę. Zazwyczaj chętnie smaku-

www.dobra-mama.pl

REKLAMA

je potrawy, ale również dotyka ich i przygląda się im. Wielokrotne i konsekwentne proponowanie nowych pokarmów wpływa na to, że maluch je zaakceptuje i polubi. Jakość kontra ilość Częstość spożywania posiłków oraz to, jak są one zorganizowane w ciągu dnia, wpływa na równomierną podaż energii i pomaga zapobiegać błędom żywieniowym. Z osobą, pod której opieką zostawiamy malucha, należy ustalić konkretne pory podawania posiłków. Warto codziennie spytać, ile i jak chętnie dziecko zjadło i czy zostało podane mu coś innego, niż zaplanowaliśmy. Pamiętajmy, że to my decydujemy o jakości pokarmu podawanego dziecku, a jemu powinniśmy pozostawić decyzję, jak dużo zje. Nie powinniśmy zmuszać do dalszych łyżeczek lub kęsów, widząc zdecydowaną odmowę. Planując codzienne menu, najkorzystniej wziąć pod uwagę indywidualne potrzeby malucha. W pierwszych latach życia dzieci powinny jeść cztery–pięć dań, trzy główne i jedno–dwa uzupełniające. Dzieci młodsze, w 2. roku życia niekiedy wymagają większej liczby mniejszych objętościowo posiłków, dlatego powinniśmy się kierować ich indywidualnymi potrzebami i apetytem. Różnorodność to podstawa Codzienne menu powinno być urozmaicone i uwzględniać produkty z różnych grup żywności, by dieta była prawidłowo zbilansowana pod względem energii i składników pokarmowych. Gotując, powinniśmy wykorzystywać różnorodne produkty: kasze, pieczywo, jaja, mięso, drób, ryby, rośliny strączkowe, mleko i przetwory mleczne oraz oczywiście warzywa i owoce. Proponuje się, by w ciągu dnia na telarzu malucha pojawiało się 5 porcji produktów zbożowych, 4–5 porcji białkowych, 5 porcji warzyw i owoców oraz 1–2 porcje tłuszczu. Pamiętajmy także, aby unikać nadmiaru cukru i soli. Mleko (też modyfikowane) i przetwory mleczne zawierają łatwo przyswajalne białko, wapń i niektóre witaminy z grupy B. Na bazie jogurtu, kefiru, maślanki lub mleka możemy przygotowywać koktajle i desery, ale może to być też dodatek do sosów czy zup. Mięso jest źródłem białka, tiaminy, niacyny i kobalaminy (czyli witamin z grupy B), a także żelaza, cynku i wielu pierwiastków śladowych. Powinniśmy wybierać świeże, chude mięso wysokiej jakości. Młodszym dzieciom mięso najlepiej podawać gotowane, duszone lub pieczone. Może ono być nie tylko składnikiem obiadu, lecz także, pokrojone w plasterki, dodatkiem do kanapek. Na jego bazie, dodając warzywa, możemy tworzyć pasty do pieczywa. Ryby dostarczają białka oraz nienasyconych kwasów tłuszczowych – bardzo ważnych w prawidłowym rozwoju układu nerwowego. Poleca się, by pojawiały się w menu 1–2 razy w tygodniu. Jaja są źródłem pełnowartościowego białka, tłuszczu, biopierwiastków, witamin rozpuszczalnych w tłuszczach oraz innych składników o aktywności biologicznej, m.in. lecytyny. Najlepiej podawać je gotowane na miękko lub twardo albo jako jajecznicę. Oczywiście są też nieodłącznym elementem naleśników, placuszków, klusek itp. Pieczywo, makarony, płatki i kasze dostarczają węglowodanów złożonych, składników mineralnych oraz witamin z grupy B. Zawarty w nich błonnik pokarmowy wpływa korzystnie na florę jelitową, perystaltykę jelit, absorbuje toksyczne substancje i wzmaga ich wydalanie. Powinniśmy dostarczać go dziecku 10–14 g (nie więcej niż 19 g). Unikajmy słodkiego pieczywa cukierniczego i ciastek ze względu na obecność niekorzystnych izomerów trans. Menu powinno obfitować w warzywa będące istotnym źródłem wi-

STREFA DZIECKA

Smacznego!

Kolorowe naczynia i przyjazne otoczenie umilą dziecku posiłki.

My decydujemy o jakości pokarmu podawanego dziecku, a jemu powinniśmy pozostawić decyzję, jak dużo zje.

tamin, składników mineralnych i błonnika. Ważne, by było jak najbardziej kolorowo i atrakcyjnie. Podawajmy je w formie zupy, sałatki, jarzynki do obiadu, także jako nieodłączny element kanapek, wychodząc z założenia, że kanapka bez warzywa to „zła kanapka”. Korzystajmy przede wszystkim ze świeżych sezonowych warzyw, a w zimie i wczesną wiosną sięgajmy po mrożonki i przetwory. Nie zapominajmy również o owocach dostarcza-

jących witamin i składników mineralnych oraz błonnika. Naturalne cukry występujące w owocach: glukoza, fruktoza i sacharoza to źródło łatwo dostępnej energii. Oczywiście najkorzystniej podawać je surowe. Można także przygotowywać domowe jogurty owocowe, koktajle i desery. Soki z owoców i warzyw są źródłem cennych składników pokarmowych, lecz ich nadmiar jest niewskazany.

bezpieczny

Poza dbałością o to, co dziecko zje, musimy również pamiętać o odpowied-

Opatentowana wkładka w Reflo sprawia, że płyn wypływa mniejszym równomiernym strumieniem. Logopedzi polecają Reflo jako bezpieczny i neutralny dla zgryzu dziecka. Genialny kubek treningowy Reflo Smart, REFLO kubekreflo.pl

niej podaży płynów, która między pierwszym a trzecim rokiem życia wynosi ok. 1300 ml na dobę. Dla niemowląt zaleca się wodę źródlaną oraz naturalną wodę mineralną niskosodową i niskozmineralizowaną. Dla małych dzieci polecana jest woda naturalna, źródlana, niskozmineralizowana. Należy unikać dosładzanych i gazowanych napojów.

ZDROWIA DODA Marka Mama i ja wprowadziła na rynek nową odsłonę niegazowanej wody źródlanej dedykowanej dzieciom i kobietom w ciąży. Woda dostępna jest w poręcznych butelkach w trzech różnych pojemnościach do wyboru – 330 ml, 500 ml i 1,5 l w nowej, delikatnej szacie graficznej. Woda Mama i ja, MAMA I JA, 1,10 zł wodadladziecka.pl

Ważne jest też, by zabawa była przerywana na czas posiłku. Choć niekiedy nie jest to łatwe, powinniśmy dążyć do tego, by dziecko skupiło się na jedzeniu. Warto, by nie oglądało w tym czasie bajki, by pozbyć się zbędnych rozpraszaczy. Posiłki powinny być spożywane w spokoju, bez pośpiechu i w przeznaczonym do tego miejscu. Dziecko powinno się nauczyć, że czas na posiłek jest zarezerwowany tylko na jedzenie. Spokojne przeżuwanie sprzyja wcześniejszemu poczuciu sytości i zapobiega jedzeniu zbyt dużo w stosunku do potrzeb energetycznych oraz zmniejsza niebezpie-

Wygodne

czeństwo zachłyśnięcia.

Poznaj innowacyjne opakowanie mleka Humana, które gwarantuje więcej bezpieczeństwa, higieny i wygody użytkowania niż kiedykolwiek. Odkryj również ProBalance – idealnie dopasowane do wieku oraz potrzeb maluszków. myHumana Pack, Humana humana-baby.pl

mgr Ewa Jagodzińska-Piekarniak, dietetyk, dietivita.pl

Odpowiednia dla potrzeb niemowląt i małych dzieci herbatka owocowa jest łagodnym napojem zawierającym naturalne wyciągi z soków brzoskwiniowego i malinowego. Rozpuszczalna herbatka owocowa z izomaltulozą, 14,99 zł/190 g, Babydream rossmann.pl

DESIGNERSKIE Wysokie krzesełko do karmienia oparte o stonowany, skandynawski design. Krzesełko do karmienia dzięki 2-poziomowej regulacji wysokości i odłączanemu podnóżkowi zmienia się w tradycyjne krzesło do siedzenia. 5-punktowe pasy zapewniają dziecku bezpieczeństwo, a zdejmowana tapicerka jest bardzo łatwa w utrzymaniu czystości. Koen, 279 zł, Lionelo lionelo.com

www.dobra-mama.pl

LIONELO

Smakowita

CHROMA STOCK

STREFA DZIECKA

Uciążliwe przeziębienie

Jak skutecznie leczyć zatkany nos u dziecka? Cieknący, zatkany nos, kichanie i towarzyszące im rozdrażnienie dziecka – to jedne z objawów wskazujących na przeziębienie. Jest to choroba o podłożu wirusowym, zazwyczaj niewymagająca specjalistycznego leczenia, jednak w przypadku najmłodszych bardzo uciążliwa. Kiedy do lekarza? Podczas przeziębienia trudności z oddychaniem

Dbaj, by dziecko regularnie piło Regularne przyjmowanie płynów w trakcie przeziębienia jest podstawą szybkiego powrotu do zdro-

uniemożliwiają dziecku zdrowy sen, przez co jest ono niewyspane i zmęczone. To odbija się negatywnie nie tylko na jego nastroju, lecz także odporności. Wizyta u lekarza jest konieczna, gdy katar i inne towarzyszące mu objawy przeziębienia trwają ponad 2 tygodnie. Może to wskazywać na infekcję bakteryjną, którą leczy się przy pomocy antybiotyków. Do lekarza należy się udać również wtedy, gdy katarowi towarzyszy silny kaszel, trudności z oddychaniem lub wysoka gorączka.

Regularne przyjmowanie płynów w trakcie przeziębienia jest podstawą szybkiego powrotu do zdrowia.

wia. Jedynie gdy dostarczamy organizmowi wystarczającej ilości wody, błona śluzowa wyściełająca drogi oddechowe może prawidłowo funkcjonować i produkować chroniący je śluz. Przy odwodnionym organizmie dochodzi do przesuszenia błony śluzowej, zarówno w gardle, jak i jamie nosowej. Nie tylko zwiększa to dyskomfort odczuwany przez dziecko, lecz także ułatwia wirusom rozprzestrzenianie się. Gdy dziecko nie

chce jeść, możemy ograniczyć podawane porcje, ale nigdy nie zmniejszajmy ilości płynów.

www.dobra-mama.pl

STREFA DZIECKA

Pomoc dla noska

Bezpieczny sposób na oczyszczenie noska Aby ułatwić dziecku oddychanie, warto wspomóc usuwanie zalegającej wy-

niezbędny element apteczki

dzieliny. Samo wydmuchiwanie nosa

Odblokowuje drogi oddechowe, zwiększa mobilizację wydzieliny oraz zapobiega ponownemu wysychaniu śluzówki oskrzeli. Produkt zapakowany jest w jednodawkowe, łatwe do postawienia fiolki, które zapewniają sterylność oraz komfort stosowania. Hipertoniczny roztwór do inhalacji (3% NaCl), Laboratoria Polfa Łódź® apteczkadomowa.pl

nie wystarczy. U młodszych dzieci można do tego wykorzystać aspirator – na rynku są dostępne różne rodzaje tych urządzeń. W przypadku starszych dzieci warto zastosować irygacje jamy nosowej i zatok przynosowych hipertonicznym roztworem soli. Roztwór soli jest nietoksyczny, więc mógłby być stosowany również u dzieci młodszych, ale sama

tworu soli do jednej dziurki nosa, po czym

Nawet gdy katar przestanie cieknąć, nos

procedura i uczucie związane z pły-

jej wypłynięcie drugą dziurką. W ten spo-

wciąż będzie zatkany z powodu opuch-

nem w jamie nosowej i zatokach nie

sób wraz z roztworem soli wypływa nadmiar

niętych, piekących błon śluzowych.

należą do najprzyjemniejszych. Do

zgromadzonej wydzieliny nie tylko z jamy

W takich warunkach górne drogi od-

płukania możemy wykorzystać pro-

nosowej, lecz także z zatok przynosowych,

dechowe są jeszcze bardziej podatne

sty, plastikowy irygator oraz roztwór

co pozwala na odblokowanie dróg oddecho-

na ataki patogenów chorobotwórczych.

do inhalacji, który kupimy w aptece.

wych. Dodatkowo dzięki izotoniczności roz-

Dlatego warto zaopatrzyć się w nawil-

Wybierając roztwór, zwróćmy uwagę,

tworu zmniejsza się obrzęk błony śluzowej,

żacz powietrza, który zwiększy kom-

aby pakowany był sterylnie w niewiel-

co ułatwia oddychanie.

fort dziecka w trakcie choroby. Gdy nie mamy nawilżacza, możemy zastosować

kich objętościach – po otwarciu sól przestaje być sterylna i mogą rozwijać

Odpowiednio nawilżone powietrze

domowe sposoby nawilżania powietrza,

się w niej bakterie. Naciśnięcie ścianek

Suche powietrze w pokoju dziecka bardzo

czyli np. powiesić w pokoju dziecka wil-

irygatora powoduje wciśnięcie roz-

szybko przesusza jego błony śluzowe.

gotny ręcznik. REKLAMA

STREFA MAMY

CHROMA STOCK

Nie daj się CHOROBIE! Jak naturalnie wzmocnić odporność całej rodziny?

Każda mama wie, że o zdrowie rodziny należy dbać przez cały rok, ale to właśnie po zimie mamy obniżoną odporność i szczególnie wtedy jesteśmy narażeni na różne infekcje. Dlatego właśnie teraz warto podjąć wyzwanie i wdrożyć nawyki, które w naturalny sposób wpłyną na wzmocnienie odporności organizmu, a tym samym pozwolą w pełni cieszyć się nadejściem wiosny. nie zapominaj o witaminach Pomimo tego, że w okresie zimowo-wiosennym dostępność świeżych warzyw i owoców jest ograniczona, nie oznacza to, że powinniśmy zrezygno-

Różnorodne menu

wać z ich spożywania w tym czasie. Warto znaleźć sposoby, dzięki którym

Aby codzienna dieta była bogata w witaminy, składniki mine-

nasze menu będzie bogate w wartościowe produkty z tej grupy. Warto np.

ralne i substancje odżywcze ważne jest, aby była ona różno-

pamiętać, że sięgając po soki oraz przetwory, możemy dostarczać wita-

rodna, zbilansowana i zgodna z wytycznymi przedstawiony-

min, składników mineralnych, pochodzących z owoców i warzyw o każdej

mi w Piramidzie Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej

porze roku. Warzywa i owoce są najlepszym źródłem witamin, mikro-

Instytutu Żywności i Żywienia (IŻŻ). Warto też kompono-

i makroelementów, a także substancji wspierających działanie antyoksy-

wać jadłospis w oparciu o wytyczne ekspertów do spraw ży-

dacyjne, co jest szczególnie ważne w okresie obniżonej odporności. Aby

wienia, zgodnie z którymi prawidłowa dieta to 5 różnorod-

naturalnie ją wspomagać, szczególnie warto włączać do codziennej diety

nych posiłków, spożywanych regularnie co ok. 3–4 godziny.

produkty bogate w witaminy C i A, np. cytrusy, a także soki z nich powsta-

Jednakże bez względu na porę roku podstawę codziennego

łe, które są m.in. źródłem witaminy C. Przykładowo, już jedna szklanka

menu powinny stanowić warzywa i owoce, których według

soku pomarańczowego pokrywa aż 50–60% dziennego zapotrzebowania

wytycznych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) mini-

na tę witaminę! Nie każdy też wie, że natka pietruszki, papryka czy jarmuż

malnie powinniśmy spożywać 400 g dziennie w podziale na

są bogate w tę witaminę i stanowią jej naturalne źródło! Z kolei prowita-

co najmniej 5 porcji. Ale czy wszyscy wiemy, czym jest por-

minę A (beta-karoten), która wpływa na piękną skórę, w największej ilo-

cja warzyw i owoców i jakie produkty mogą ją stanowić? Otóż

ści znajdziemy w marchewce, a także w pomidorach. Szklanka soku mar-

porcja powinna swoim rozmiarem odpowiadać garści oso-

chwiowego pokrywa średnie dzienne zapotrzebowanie na beta-karoten.

by ją spożywającej, a stanowić ją może jeden średni owoc lub

Zadbaj o zdrowie Wsparcie odporności Diflos choco jest unikatowym synbiotykiem w postaci czekoladek, który wspiera prawidłowe działanie układu immunologicznego, pomaga w utrzymaniu równowagi mikrobiologicznej jelita, wspiera prawidłową pracę układu pokarmowego oraz uzupełnienia mikroflorę jelitową w trakcie i po antybiotykoterapii. Diflos choco, ok 20 zł, smart pharma smartpharma.com.pl

www.dobra-mama.pl

na katar Wyrób medyczny. Aspirator pozwala na dokładne i bezpieczne oczyszczenie noska, przywracając komfort oddychania małym dzieciom. Aspirator ma jednorazowy filtr, który zatrzymuje odciągany katar i zapewnia higienę. W zestawie 3 końcówki z jednorazowym filtrem. Kupując produkt, wspierasz fundację Aby żyć. Aspirator do nosa Aspinosek, PPHU KEJ Sp. z o.o. klep.kej.pl

STREFA MAMY warzywo albo kilka mniejszych. Jednak porcja to nie tylko świeże warzywa lub owoce – dobrze o tym pamiętać, zwłaszcza gdy mija na nie sezon. Porcją może być też talerz warzywnej zupy, a także szklanka soku (200 ml). Warto o tym pamiętać, szykując codzienny jadłospis, gdyż prawidłowa dieta i regularnie spożywane posiłki, zapewniające właściwy bilans energetyczny, wzmocnią odporność, a tym samym pomogą w budowaniu bariery ochronnej przed infekcjami. Warto także planować swoje posiłki z wyprzedzeniem i uwzględnić rekomendowane 5 porcji warzyw i owoców. Najlepiej, aby składały się na nie 3 porcje warzyw i 2 owoców. aktywność fizyczna W okresie zimowo-wiosennym nie powinniśmy rezygnować z aktywności fizycznej, bo to właśnie ruch wraz ze zbilansowaną dietą wpływa na wzmocnienie odporności. Nie bez przyczyny to ruch stanowi podstawę w Piramidzie Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej. Zgodnie z zaleceniami IŻŻ najlepsze efekty osiągniemy, wykonując codziennie różne ćwiczenia, nawet jeżeli nie jest to długi trening czy długodystansowy bieg. Wystarczy na przykład poświęcić pół godziny każdego dnia na energiczny, szybki marsz. Istotne jest, aby w sumie ruszać się zalecane minimum pół godziny. Niesprzyjająca pogoda nie powinna zniechęcać nas do aktywności fizycznej – spacer po pracy lub rodzinna wycieczka do lasu czy parku nawet w czasie chłodów wspomogą pracę układu odpornościowego, a tym samym wzmocnią nasz organizm.

Julia Walczewska Artykuł opracowany na podstawie materiałów otrzymanych z biura prasowego programu „5 porcji warzyw, owoców lub soku” REKLAMA

STREFA DZIECKA

Sezon

Katar, zatkany nos, ból gardła, gorączka – to tylko niektóre z objawów infekcji górnych dróg oddechowych, które w okresie zimowym i wiosennym dokuczają maluchom.

na infekcje

to, jakie są ich przyczyny i jak sobie z nimi radzić, zapyta-

jawowe, w drugim konieczne jest podanie antybiotyku, najlepiej peni-

liśmy lek. med. Grzegorza Sitenia, specjalistę chorób dzie-

cyliny. W obu sytuacjach niezbędna jest wizyta u lekarza, który odpo-

cięcych, nefrologa, kierownika Oddziału Pediatrycznego

wiednio zdiagnozuje malucha i zaproponuje skuteczną terapię – wyja-

w Szpitalu Specjalistycznym PRO-FAMILIA w Rzeszowie.

śnia doktor. Ostre zapalenie krtani

Katar, ból gardła i kaszel

Jeżeli oprócz bólu gardła występuje chrypka, zmieniona barwa głosu,

Zima oraz wczesna wiosna to czas, kiedy występowanie infekcji gór-

uporczywy nocny kaszel, który nierzadko pojawia się z dusznością, mo-

nych dróg oddechowych wzrasta. Najczęstszym problemem są prze-

żemy podejrzewać ostre zapalenie krtani. W przypadku dzieci wyróżnia

ziębienia, czyli grupa łagodnych chorób wywołanych przez wiru-

się dwa rodzaje zapalenia: podgłośniowe, wywołane przez wirusy i nagło-

sy. Główne ich objawy to: katar, ból gardła, kaszel, ogólne osłabienie.

śniowe, wywołane przez bakterie. W obu przypadkach wizyta u lekarza

Objawom może towarzyszyć niewielka temperatura, która w pierw-

jest niezbędna.

szym okresie może być znacznie podwyższona, lecz zwykle po trzech

– Infekcyjne, ostre zapalenie krtani może wystąpić oczywiście w każdym

dniach ustępuje. Jeżeli dzieje się jednak inaczej i gorączka się wciąż

wieku, jednak szczególnie ostry przebieg obserwuje się u małych dzie-

utrzymuje, najlepiej skonsultować się z lekarzem. – Nie bójmy się

ci. To dość poważny problem, ponieważ w najgorszym przypadku może

pierwszych złych symptomów. Warto wiedzieć, że katar leczony trwa

doprowadzić nawet do uduszenia. Na szczęście dzięki szczepieniom

około tygodnia, a nieleczony tylko… 7 dni. Maluchowi możemy ulżyć,

przypadków podgłośniowego zapalenia krtani jest coraz mniej, jednak

stosując sprawdzone metody naszych babć, podając miód oraz herba-

ryzyko wciąż istnieje – przestrzega pediatra. Ostry atak duszności i szcze-

tę z sokiem z malin. Jeżeli gorączka nie przekracza 38 stopni, to spacer

kającego kaszlu może być złagodzony przez zimne, wilgotne powietrze.

na świeżym powietrzu jest również wskazany. Pamiętajmy jednak, aby

Dlatego najlepiej wtedy owinąć dziecko w koc i wyjść z nim na zewnątrz.

nie przegrzać malucha. Nie ma powodu, aby ubierać go cieplej niż sie-

Można też odkręcić prysznic i inhalować malucha w łazience. – Często

bie – podkreśla lek. med. Grzegorz Siteń.

zdarza się, że przerażeni rodzice jadą z dzieckiem w nocy na szpitalny oddział ratunkowy, a gdy dojeżdżają, dzięki działaniu chłodnego powie-

Angina

trza duszność malucha jest znacznie mniejsza – dodaje ekspert.

Równie często występującą infekcją górnych dróg oddechowych jest ostre zapalenie gardła, które może być wywołane zarówno przez wirusy, jak i bak-

Odporność buduje się latami

terie. Objawy to zazwyczaj: ból gardła, trudność w przełykaniu, złe samo-

Układ odpornościowy dziecka kształtuje się latami. – Dziecko od 2 lat

poczucie, czasami gorączka. – W przypadku anginy mamy do czynienia

do wieku szkolnego może przechodzić nawet do 6 ciężkich infekcji

z dwoma rodzajami zapalenia migdałków. Pierwszy z nich to tzw. wiruso-

w ciągu roku i jest to normalne. Jakkolwiek przewrotnie to brzmi, prze-

wa herpangina, a druga – typowa angina bakteryjna, ropna, wywołana przez

byte infekcje wpływają korzystnie na budowanie odporności. Dlate-

paciorkowce. W pierwszym przypadku wystarczy wprowadzić leczenie ob-

go najlepszą profilaktyką częstych zachorowań jest ich przechorowanie. Nie bójmy się tych drobnych infekcji, bo dzięki nim nasze pociechy uodparniają się i w wieku szkolnym już nie chorują – wyjaśnia doktor. Gdy organizm dziecka walczy z nowymi zarazkami, jego układ immunologiczny zaczyna wytwarzać przeciwciała. – Jednak jeżeli dziecko choruje częściej niż 6 razy w roku, łapie infekcję za infekcją, warto skonsultować się z lekarzem. Przyczyną osłabionej odporności mogą być m.in. alergie – dodaje ekspert.

CHROMA STOCK

Tekst: Dominika Czapkowska, źródło: magazyn „Pro Zdrowie”

www.dobra-mama.pl

STREFA DZIECKA

Naturalne wsparcie

antybiotyko-terapii Antybiotyki to skuteczna broń w zwalczaniu infekcji bakteryjnych, jednakże ich stosowanie wiąże się z występowaniem działań niepożądanych. Dotyczy to zarówno osób dorosłych, jak i dzieci. Najczęstszymi z nich są bóle brzucha i biegunki w różnych postaciach.

CHROMA STOCK

Plusy i minusy antybiotykoterapii Antybiotyki są substancjami wytwarzanymi przez organizmy żywe, które hamują możliwość wzrostu i namnażania się drobnoustrojów lub bezpośrednio zabijają komórki bakterii. Są to leki działające na bakterie. Natomiast ich działanie jest całkowicie nieskuteczne

w przypadku infekcji wirusowych, dlatego nie powinno się ich stosować w przypadku przeziębienia czy grypy. Antybiotyki są niezastą-

większości przypadków za przyczynę występowania

pionymi, ratującymi życie lekami, jednak ich stosowanie związane

biegunki w czasie antybiotykoterapii uważa się zabu-

jest z występowaniem różnych objawów ubocznych i powikłań, mię-

rzenia prawidłowej flory bakteryjnej w przewodzie

dzy innymi ze strony przewodu pokarmowego. Najczęstszymi z nich

pokarmowym. Dlatego bardzo ważna jest suplemen-

są bóle brzucha i biegunki w różnych postaciach. Powszechność oraz

tacja probiotykami, które ochraniają florę jelitową

nie zawsze uzasadnione ich stosowanie doprowadziło do rozwoju od-

w trakcie antybiotykoterapii, ale także pomogą ją odbudować po zakoń-

porności wielu szczepów bakteryjnych, przez co obecnie coraz trud-

czonym leczeniu. Natomiast dodatkowe wsparcie w trakcie antybiotyko-

niejsze staje się leczenie poważnych infekcji. Dlatego istotne jest, aby

terapii oraz zwalczaniu infekcji przyniesie nam laktoferyna.

nigdy nie nadużywać ich stosowania, stosować się ściśle do zaleceń lekarza oraz przestrzegać właściwego dawkowania.

REKLAMA

STREFA DZIECKA

biotycznym jest szczep Lactobacillus rhamnosus GG (LGG). Udowodniono, że zmniejsza on ryzyko wystąpienia skutków ubocznych antybiotykotraerapii, takich jak bóle brzucha i luźne stolce. Wykazano, że szczep LGG pomaga również w odbudowie naturalnej flory bakteryjnej, skraca czas trwania biegunek o różnej etiologii oraz wspomaga odporność. ESPGHAN (European Society for Paediatric Gastroenterology, Hepatology and Nutrition) w zaleceniach z 2016 roku zarekomendowało szczep LGG jako skuteczny w zapobieganiu efektom ubocznym antybiotykoterapii. Laktoferyna – naturalne wsparcie w zwalczaniu infekcji Podczas przewlekłych infekcji niektóre bakterie na powierzchni nabłonka jelitowego mogą tworzyć zwarte struktury, a wtedy działanie antybiotyku jest znacznie obniżone. Z pomocą przychodzi laktoferyna – białko o wielkokierunkowym działaniu, które naturalnie występuje w naszym organizmie. Wykazuje szereg właściwości, takich jak przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe, przeciwgrzybicze i przeciwzapalne. Laktoferyna obniża właściwości adhezyjne patogenów do ludzkich komórek, Jak antybiotyk, to tylko razem z probiotykiem

co w konsekwencji silnie utrudnia przyleganie drobnoustrojów

Wszystkie antybiotyki mają działanie ogólnoustrojowe. Oznacza

i następczy rozwój infekcji w organizmie. Ponadto stymuluje

to, że oprócz niszczenia drobnoustrojów chorobotwórczych nisz-

ruchliwość bakterii, dzięki czemu przemieszczają się po podło-

czą również przy okazji naturalną bakteryjną florę jelitową. Bytujące

żu, nie tworząc kolonii oraz zwartej struktury biofilmu. Istotną

w przewodzie pokarmowym mikroorganizmy mają znaczący wpływ

funkcją tego białka jest również zdolność do uszkadzania struk-

na prawidłowe funkcjonowanie całego organizmu. Stanowią skutecz-

tur komórkowych i w konsekwencji rozpad bakterii. Jej nega-

ną tarczę obronną przeciwko wielu mikroorganizmom chorobotwór-

tywne działania nie są jednak skierowane na bakterie probio-

czym. Należy pamiętać, że przyjmowanie antybiotyku skutecznie za-

tyczne, czyli nie niszczy naturalnej flory bakteryjnej człowie-

burza mikroflorę jelitową na znacznie dłuższy okres aniżeli jest stoso-

ka. Ponadto laktoferyna chroni, stymuluje wzrost i dojrzewa-

wany, dlatego konieczne jest przyjmowanie bakterii probiotycznych

nie tkanek jelita oraz wspiera rozwój dobroczynnej mikroflory

w trakcie, ale również po antybiotykoterapii. Probiotyki, czyli wywo-

jelitowej. Zarówno laktoferyna, jak i probiotyk LGG mogą być

dzące się z jelita żywe szczepy mikroorganizmów, o korzystnych dla

podawane od pierwszych dni życia, działając stymulująco na

zdrowia właściwościach, należy dobierać w taki sposób, aby ich sku-

układ odpornościowy najmłodszych.

teczność stosowania była potwierdzona w badaniach w określonej sytuacji klinicznej. Najlepiej poznanym i przebadanym szczepem pro-

Marta Skrzypiec, ekspert Smart Pharma Sp. z o.o.

REKLAMA

STREFA DZIECKA

MAGDATOBIASZ.COM

Sen to ważny czas dla naszego organizmu. Pozwala na jego regenerację – niezbędną do prawidłowego funkcjonowania. Jakość snu ma szczególne znaczenie w przypadku maluchów, wpływa bowiem nie tylko na zdrowie, lecz także na rozwój.

sen Dobry

dziecka

Spokój maluszka i jego rodziców

ażdemu rodzicowi zależy więc na tym, by maleństwo

Konsekwencja z uwzględnieniem potrzeb dziecka

słodko spało, kiedy przychodzi na to pora. Jednak nie-

Każde dziecko potrzebuje konsekwencji – w tej kwestii niemal wszyscy ro-

które pociechy miewają trudności z zasypianiem i wy-

dzice są zgodni. Dlatego wskazane jest, by wyznaczyć stałą porę snu i sta-

znaczają swój własny rytm dnia, który może odbiegać

rać się jej zawsze przestrzegać. Nie oznacza to jednak, że rodzice powin-

od założeń opiekunów.

ni za wszelką cenę, wbrew upodobaniom dziecka, narzucać mu odgórnie

Chciaż sen stanowi bardzo ważny element rozwoju dzieci, z każdym

ustalony rytm. Podobnie jak dorośli, tak i maluchy mają różne potrzeby

kolejnym rokiem maleje ich zapotrzebowanie na ilość odpoczynku

i własne zwyczaje. Jeśli synek bądź córeczka okaże się małym śpioszkiem,

w ciągu doby. Dlatego niemowlęta powinny przesypiać aż 16 godzin

pozwólmy mu spać tyle, ile potrzebuje. A jeśli malec codziennie budzi się

dziennie, a przedszkolaki już tylko 10 godzin. Przestrzeganie tych za-

wcześnie rano, trzeba cieszyć się z tego, że jest rannym ptaszkiem. Istnieją

leceń jest niezmiernie ważne, gdyż efekty niewyspania negatywnie od-

jednak bardzo ogólne zasady, które dotyczą wszystkich latorośli, tak jak ta,

bijają się na samopoczuciu każdej pociechy, a w przypadku niemow-

że im młodsze dziecko, tym wcześniejsza pora jego snu.

ląt mogą zaburzyć rytm dnia całej rodziny. Rozdrażnienie u tak małych dzieci sprawia, że nawet zwykłe czynności stają się dla nich i dla ich

Wieczorne wyciszenie

opiekunów prawdziwym wyzwaniem.

Rodzice opisują różne metody usypiania maleństw i warto korzystać z ich

Najlepsze sposoby na to, by pomóc dziecku odnaleźć zdrowy rytm, ro-

podpowiedzi, aż do momentu, kiedy znajdziemy taką, która najbardziej

dzice zdobywają w praktyce. W dobie mediów społecznościowych chęt-

odpowiada naszemu dziecku. Jednak nawet na etapie testowania różnych

nie dzielą się swoimi doświadczeniami i spostrzeżeniami – wystarczy

rozwiązań wskazane jest ustalenie kilku stałych elementów wyciszania ma-

odwiedzić strony i grupy dla rodziców na różnych portalach, by poznać

leństwa, które będą powtarzane każdego dnia.

ogólne zalecenia i indywidualne zwyczaje usypiania, które mogą przy-

– Najpierw czytamy bajeczkę. Później córka jeszcze chwilkę się bawi,

paść do gustu również naszemu maleństwu.

ale już zabawkami, które nie hałasują i nie świecą. Potem mamy kąpiel (w trakcie chwila zabawy), pielęgnację połączoną z masażem ( już przy przygaszonym świetle), potem gaszę światło, przytulam córeczkę, dostaje

www.dobra-mama.pl

butelkę, potem smoczek, przytulanie, odkładam ją do łóżeczka, daję misia

Nowy suplement diety dla maluszków od 2. tygodnia życia, który dzięki działaniu trzech składników: rumianku, melisy oraz dobroczynnych bakterii Lactobacillus acidophilus może być skuteczny w radzeniu sobie z kolką niemowlęcą. Produkt powstał w celu przywrócenia spokoju brzuszka maluszka. Humana benelife AColic, Humana humana-baby.pl

i głaszczę jeszcze chwilę po główce. Potem sama zasypia. I tak codziennie – tak pani Agnieszka biorąca udział w dyskusji na Facebooku opisuje stały rytuał usypiania córeczki. W wieczornym układaniu maleństwa do snu mogą uczestniczyć również inni członkowie rodziny. – Spacerek na świeżym powietrzu, zabawy z tatą, kolacja, kąpiel z masażem, przytulanki, bajka na dobranoc i spać – pisze pani Kasia, mama 18-miesięcznego Igorka. Pamiętajmy, że nawet gdy wdrożymy już stały rytuał, proces usypiania pociechy za każdym razem może być nieco dłuższy bądź krótszy. Rodzice zauważają, że na to, ile czasu potrzebuje maleństwo, by spokojnie usnąć, wpływa szereg czynników. Czasem więc wystarczy mu zaledwie kilka minut, a innym razem cały proces przeciąga się nawet do kilku godzin. Własne łóżeczko Jednym z typowych dylematów młodych rodziców jest odpowiedź na pytanie, czy maleństwo powinno spać z nimi czy oddzielnie. I chociaż nie ma jednej słusznej odpowiedzi, pewne jest, że prędzej czy później dziecko musi nauczyć się korzystać z własnego łóżka. Przyzwyczajanie go do snu bez mamy i taty nie zawsze bywa łatwe – dobrze już zawczasu uzbroić się w cierpliwość i przygotować się na nocne pobudki i wędrówki malca. Jeśli będziemy konsekwentni w postanowieniach, już po kilku nocach dziecko prawdopodobnie przyzwyczai się do nowego porządku. Cisza czy naturalne odgłosy dnia? Niektórzy rodzice w obecności śpiących dzieci starają się zachować bezwzględną ciszę, by nie zakłócać odpoczynku swoich maleństw. Duża grupa opiekunów wykonuje jednak swoje obowiązki w naturalny sposób, przyzwyczajając tym samym maluchy do odgłosów, które mogą do nich docierać w trakcie snu. Ale przyzwyczajenia to nie wszystko – to, jakie otoczenie sprzyja słodkim snom dzieci, zależy również od ich indywidualnych upodobań. – Synek nie lubi ciszy, ale jakiegoś większego hałasu też nie. Mieszkamy przy ruchliwej ulicy i takie dźwięki mu nie przeszkadzają, a nawet lepiej przy nich zasypia... Cisza działa na niego w odwrotny sposób. Kochamy naszego urwiska, bo nas zaskakuje każdego dnia – pani Agata opisuje na Facebooku preferencje swojego czteromiesięcznego synka Tymcia. Na koniec warto podkreślić, że trudności ze snem i potrzeba zmiany w rytmie dnia mogą pojawić się na każdym etapie dorastania pociechy. Dlatego trzeba obserwować dziecko i analizować wszystkie zmiany w jego zwyczajach. Jeśli maluch budzi się wcześniej niż zwykle, może to oznaczać, że zmniejszyło się jego zapotrzebowanie na sen, a tym samym warto przesunąć wieczorny rytuał usypiania na nieco późniejszą godzinę. Pamiętajmy więc, że chcąc zapewnić swojemu dziecku głęboki wypoczynek, trzeba mieć na uwadze nie tylko konsekwencję, lecz także nieustanny rozwój maleństwa, który sprawia, że zmieniają się jego potrzeby.

Alicja Szmigiel, ekspert marki NUK

REKLAMA

Spokój brzuszka

BABY SAFE

STREFA TATY

Zaplanuj wyjazd z maluchem Dzieci uwielbiają wszelkie aktywności na świeżym powietrzu, szczególnie w śniegu. Dlatego nawet wczesną wiosną sporo rodzin wybiera się na wyjazd w miejsca, gdzie jeszcze można skorzystać z białego szaleństwa. W czasie wyjazdów także należy pamiętać o bezpieczeństwie.

ależy pamiętać, że sezon zimowy to nie tylko okres za-

– Nieważne czy siedzimy z tyłu, czy z przodu pojazdu. Niestety, zdarza

bawy. W tym czasie, w szczególności na głównych tra-

się wciąż, że pasażerowie jadący na tylnym siedzeniu nie wiedzą, że tak-

sach prowadzących do turystycznych miejscowości, na-

że tam pasy są obowiązkowe. Dzieci do 150 cm wzrostu, co do zasady,

stępuje nasilenie ruchu pojazdów. Na drogach pojawia

powinny korzystać ze specjalnych fotelików, siedzisk lub urządzeń przy-

się również duża liczba autokarów przewożących dzieci

trzymujących. To gwarantuje, że ich pasy będą odpowiednio zapięte. Ko-

i młodzież do miejsc wypoczynku. O czym warto sobie przypomnieć,

niecznie przestrzegajmy tych zasad – bez względu na to, czy czeka nas

aby dojechać szczęśliwie?

podróż na sąsiednią ulicę czy daleka droga – mówi podinsp. Agnieszka Sałkowska z Biura Ruchu Drogowego Komendy Głównej Policji.

Jak bezpiecznie rozpocząć WOLNY CZAS?

Na kierującym ciąży duża odpowiedzialność. Dlatego powinien zachować

Bezpieczna podróż zaczyna się jeszcze przed wejściem do pojazdu.

ostrożność, zwłaszcza gdy przewozi dzieci, które często w czasie dłuższej

Postarajmy się przygotować do niej wcześniej, aby spokojnie i w do-

jazdy niecierpliwią się i nudzą. To dobry moment np. na opowiadanie

brych nastrojach wyruszyć w trasę. Osoba kierująca powinna być wy-

przez pasażerów ciekawych historii czy zabawę w gry słowne. Jeśli jednak

poczęta, by mogła odpowiednio reagować na sytuację na drodze. Za-

sytuacja tego wymaga, zdecydowanie lepiej zatrzymać się w bezpiecz-

dbajmy o właściwe przymocowanie bagażu, który nie jest przewożony

nym miejscu, by uspokoić dziecko, niż próbować to zrobić w trakcie kie-

w bagażniku, aby przy nagłym hamowaniu nie zrobił nikomu krzyw-

rowania pojazdem.

dy. Należy też wcześniej porozmawiać z małym pasażerem, jak właściwie

Dotarcie do celu

zachować się w czasie podróży. Dziecko powinno wiedzieć, że trze-

Przybycie na miejsce wypoczynku to jedno, bezpieczne wyjście z pojaz-

ba być spokojnym i nie wolno rozpraszać uwagi kierowcy, ponieważ

du to drugie. Również w tym czasie należy zachować ostrożność. Jeśli za-

chwila nieuwagi wystarczy, by spowodować wypadek. Przygotujmy

trzymujemy się przy ulicy, to zanim otworzymy drzwi, sprawdźmy, czy

maluchowi zabawki i książeczki, które umilą mu czas podróży. Można

za nami na pewno nic nie jedzie i żaden pojazd nie próbuje nas właśnie

je schować w organizatorze nakładanym na „plecy” przedniego siedze-

ominąć. Dzieci powinny zawsze wysiadać od strony chodnika. Jeśli prze-

nia, aby dziecko miało łatwy dostęp do swoich rzeczy.

wozimy niemowlę, zadbajmy o to, aby jego fotelik był wpięty również od tej strony – dzięki temu spokojnie będziemy mogli wypiąć malucha

Bezpieczeństwo w pojeździe

i wyciągnąć go z fotelika. Jeśli czeka nas przejście na drugą stronę ulicy,

Kiedy już wsiądziemy do samochodu, aby wyruszyć w zimową podróż,

koniecznie zadbajmy o to, aby przejść w bezpiecznym miejscu i nie wy-

wszyscy pasażerowie od razu po zajęciu miejsca powinni zapiąć pasy.

chodzić nagle zza stojącego pojazdu.

Najmłodszych członków rodziny przewozimy w fotelikach samocho-

Uczmy najmłodszych bezpieczeństwa w podróży – dając dobry przy-

dowych lub urządzeniach przytrzymujących, dostosowanych do ich

kład i wyjaśniając zasady, których należy przestrzegać.

wzrostu i wagi.

www.dobra-mama.pl

Gdy dziecko jest pasażerem samochodu, niezależnie od tego, ile trwa podróż, należy przestrzegać następujących zasad. 1. Dziecko zawsze powinno mieć zapięte pasy bezpieczeństwa. Dzieci, które mają mniej niż 150 cm wzrostu, powinny być przewożone w foteliku lub innym urządzeniu przytrzymującym. Dzięki temu w czasie podróży pasy bezpieczeństwa będą ułożone w sposób prawidłowy. 2. Na przednim siedzeniu mogą siedzieć dzieci mające więcej niż 150 cm wzrostu. W przeciwnym razie dziecko musi być przewożone w foteliku lub urządzeniu przytrzymującym. 3. Podczas wysiadania z samochodu należy zachować ostrożność. Dziecko nie powinno wysiadać od strony jezdni, ale zawsze od strony chodnika. Przed otwarciem drzwi trzeba upewnić się, że nie spowoduje to niebezpieczeństwa. 4. Warto przypominać dzieciom, aby podczas jazdy nie przeszkadzały osobie kierującej samochodem i zachowywały się spokojnie. 5. Również rodzice powinni pamiętać o zachowaniu ostrożności podczas przewożenia dzieci.

Akademia Bezpiecznego Puchatka

ALTERNATYWA DLA STARSZYCH DZIECI

Ułożenie Smart Kid Belt vs fotelik Smart Kid Belt to bezpieczne urządzenie podtrzymujące stworzone z myślą o prawidłowym przewożeniu dzieci z grupy wiekowej od 5. do 12. roku życia oraz z przedziału wagowego od 15 do 36 kg. Specjalny pas zastępuje fotelik samochodowy, zapewniając przy tym bezpieczeństwo oraz wygodę. Smart Kid Belt szczególnie przydaje się w sytuacjach, gdy nie jesteśmy w stanie zabrać ze sobą fotelika do autobusu lub taksówki. Chociaż według aktualnie obowiązujących przepisów nie jest on potrzebny do przewożenia dziecka w środkach publicznego transportu, to jednak profesjonalne urządzenie podtrzymujące gwarantuje kilkulatkowi bezpieczeństwo. Niezwykle szybko i bardzo łatwo można je zamontować w każdym pojeździe. Oprócz tego pas Smart Kid Belt w intuicyjny sposób pomaga opiekunowi w prawidłowym ułożeniu go na odcinku pasa biodrowego oraz barkowego pociechy. Naturalnie w sytuacjach, gdy nie mamy możliwości przewożenia dziecka w odpowiednim dla niego foteliku, najlepiej skorzystać z tego rozwiązania. Zwłaszcza jest to istotne w przypadku samochodów osobowych, w których współczesne prawo pozwala zrezygnować z fotelika, dopiero gdy pociecha osiągnie ponad 150 cm wzrostu, bez względu na jej wiek. Niemniej jednak Smart Kid Belt zamiast fotelika sprawdzi się też w sytuacji, gdy dziecko według przepisów może już jeździć bez niego i chce mieć większy komfort podczas jazdy autem, ale w ramach zagwarantowania mu bezpieczeństwa warto zdecydować się na specjalistyczne urządzenie podtrzymujące. Co więcej, jego atutem jest fakt, że rośnie ono razem z pociechą i przydaje się jeszcze przez bardzo długi czas, a także nie zajmuje zbyt dużo miejsca oraz jest niezwykle lekkie, waży tylko 120 gramów. Co najważniejsze, w przeciwieństwie do różnych rodzajów ogólnodostępnych fotelików będzie idealnie pasować do każdego auta, i to niezależnie od modelu. Dlatego też pas można wykorzystać również w samochodach z wypożyczalni. smartkidbelt.com

REKLAMA

BEZPIE CZ N E P O D RÓŻOWA N I E Z DZ I E C K I E M

STREFA TATY

Quinny Hubb z wygodnym siedziskiem i bambusową ławeczką, idealny zestaw dla dwójki dzieci z małą różnicą wieku. QUINNY, quinny.com

Pojazd dla malucha Wybór pierwszych czterech (lub trzech...) kółek to nie lada wyzwanie. O czym warto pamiętać? Jakie cechy powinien mieć dobry wózek? Oto kilka wartych polecenia modeli. Spacerówka Reversible, 1499 zł, GREENTOM, greentom.com

www.dobra-mama.pl

B-MOTION 3 PLUS. Duże, regulowane oparcie i podnóżek zapewniają twojemu dziecku maksimum wygody. Zestawy daszków są dostępne osobno w szerokiej gamie kolorów. Od 1399 zł, BRITAX Römer, britax-roemer.pl

Julie. To lekki wózek spacerowy (5,8 kg) z modnymi wykończeniami z ekoskóry na rączce i 2-stronnie otwieranym pałąku. Regulacja oparcia od pozycji siedzącej do leżącej oraz podnóżka. Łatwe składanie do małych rozmiarów. 499 zł, LIONELO, lionelo.com

Stockholm Stroller 3.0. Kultowa szwedzka spacerówka w nowym wcieleniu. Rama w kolorze złota, skórzane rączki, cicha budka, aluminiowa konstrukcja, duże koła, pojemny i łatwo dostępny kosz na zakupy. Dostępny w 8 niesamowitych wersjach kolorystycznych. 1239 zł, ELODIE DETAILS, scandinavianbaby.pl

STREFA TATY

Verona. Nowa odsłona klasycznego wózka głębokospacerowego. Elegancka i szlachetna rama w kolorze różowego złota jest odpowiedzią na potrzeby najbardziej wymagających rodziców pragnących zachować swój styl w każdej dziedzinie życia. 1995 zł, COLETTO, coletto.pl

Husky. Nowa kolorystyka 2019! Nowe koła! Nowy układ tkanin. Przede wszystkim bardzo bogate wyposażenie, pomagające znieść jesienne i zimowe chłody: mufka, dwustronny kocyk, śpiworek, termiczne etui na butelkę. babydesign, babydesign.eu

Wózek na wiosenny spacer powinien być stabilny i bezpieczny dla malucha.

X-Run to wózek dla najbardziej aktywnych rodziców, z którym można biegać, maszerować i trenować w parku lub lesie. Z dużymi, pompowanymi kołami i samonośnym siedzeniem. 1598 zł, Deltim sp. z o.o., x-lander.com

Torino Si. Ten model jest przeznaczony dla osób stawiających na wyszukany styl. Miedziana lub złota konstrukcja, charakterystyczny haft i delikatne detale doskonale współgrają z czarną tapicerkę i budką wykonaną z eleganckiej ekoskóry. 1999 zł, BEBETTO, bebetto.eu

Polecane nowości

na każdą pogodę

KOMFORTOWY

Nowość w ofercie polskiej marki. Opatentowany wzór stelaża wykończono matowym lakierem wysokiej jakości. Wysoka odporność powłoki na warunki atmosferyczne. Grander Play, 1599 zł, TUTEK, tutek.pl

Nowoczesny wózek 2 w 1 z opcją montażu dodatkowego fotelika samochodowego (Camini Musca). Ma wiele udogodnień, takich jak obszerny zakres regulacji, amortyzowana rama i koła, budka oraz pokrowiec chroniące przed czynnikami zewnętrznymi. Wózek Frontera, 1699 zł, CaMINI camini.pl

www.dobra-mama.pl

Quinny Hubb. Bez ograniczeń. Łączy elementy, jakich tylko potrzebujesz. Klasycznie z gondolą Hux przestronną, ultralekką (3 kg), wykonaną z nowoczesnych, oddychających materiałów. 2990 zł, QUINNY, quinny.com

Stokke® Xplory® V6. zaprojektowany z myślą o przybliżaniu dziecka do rodziców, co korzystnie wpływa na nawiązywanie więzi. Wózek jest dostępny w wersji 2 w 1. 5399 zł, STOKKE, stokke.com

PHOTOGENICA

LIFESTYLE

Poczytaj mi, mamo Mądrość płynąca z książek

dr Aleksandra Piotrowska

psycholog dziecięcy

Jak mądrze dobierać lektury, by dziecko najwięcej z nich skorzystało? Rozmawiamy z dr Aleksandrą Piotrowską, psychologiem dziecięcym, pracowniczką naukową Uniwersytetu Warszawskiego i jurorką w Konkursie na Najlepszą Książkę Dziecięcą Przecinek i Kropka.

DOBRA MAMA: Dużo mówi się o potrzebie

mowlak, oglądając obrazki, doskonali swoje

że inne dzieci też przeżywają podobne sta-

czytania dzieciom. Co daje im czytanie, jak

umiejętności spostrzegania świata, wodzenia

ny, mają podobne problemy – to nie tylko

wpływa na rozwój, postrzeganie świata?

wzrokiem w sposób coraz bardziej uporząd-

pokrzepienie i pociecha, ale też nauka, co

Aleksandra Piotrowska: Kontakt dziecka

kowany. Wprawia się w koncentrowaniu uwa-

robić w trudnych sytuacjach.

z książką pobudza i ukierunkowuje rozwój

gi na wybranych obiektach, zapamiętywaniu

nie tylko poznawczy, lecz także emocjonal-

ich cech i rozmieszczenia na kartce. Lektury

DM: Wpływ jest na tyle istotny, że dzieci

ny i społeczny dziecka. Właściwie to w trakcie

są też źródłem przeżyć emocjonalnych, po-

czytające rozwijają się lepiej niż te, które nie

czytania nie jest pobudzana tylko sfera rucho-

zwalają dziecku lepiej zrozumieć (i nazwać!)

mają styczności z książkami. Jak duże mogą

wa. Funkcje książeczek zależą od wieku dziec-

własne uczucia, a utożsamianie się z bohate-

to być różnice?

ka – dostarczanie informacji i wzbogacanie

rami sprawia, że uczy się ono nowych stanów

A.P.: Dzieci z bogatym zasobem słów, bu-

wiedzy jest ważniejsze u starszych przedszko-

emocjonalnych i lepiej radzi sobie z lękami

dujące różnorodne konstrukcje składnio-

laków i uczniów, niż u maluszków. Ale już nie-

czy niepokojem. Dowiaduje się z książeczek,

we, dysponujące licznymi informacjami

www.dobra-mama.pl

LIFESTYLE

na temat świata, ale także lepiej radzące sobie z koniecznością koncentracji na zadaniu to najczęściej zaangażowani czytelnicy. Takie dzieci potrafią o dobry rok, a nawet dwa wyprzedzać swoich rówieśników i np. wygrywać w szkolnych konkursach wiedzy z kolegami z wyższych klas. DM: Jak wypracować w dziecku nawyk czytania? Czego unikać i na co reagować, by czytanie nie kojarzyło się z karą? A.P.: Trzeba dostosowywać książeczki do zainteresowań dziecka i nigdy nie wypowiadać zdań typu „Przestań marudzić (biegać, zawracać głowę itp.) – lepiej, byś sobie poczytał książkę”. No i bardzo uważać, aby dobór nieinteresujących dziecka lektur (nawet jeśli rodzice bardzo dobrze wspominają je ze swojego dzieciństwa) nie wytworzył u dziecka skojarzeń czytania z nudą. DM: To co jest online, na ekranie komputera i telefonu zdaje się dla dzieci (a czasem też i dla rodziców) dużo atrakcyjniejsze niż słowo A.P.: Jeśli rodzic nie przejawia zainteresowania książką, dziecko widzi go najczęściej po-

PIXABAY

drukowane. Co rodzice mogą na to poradzić?

chłoniętego ekranem, mała jest szansa wychowania zamiłowanego czytelnika. Ale je-

prawdę starannie wydana. Na dodatek jej

dańskiej-Płocińskiej czy książki Justyny Bedna-

śli rodzic dba o dobór pięknych i interesują-

treść musi być dla dziecka ważna i war-

rek „Niesamowite przygody dziesięciu skarpe-

cych dziecko książeczek, które wraz z dziec-

tościowa. Dzieci z przyjemnością czyta-

tek” oraz „Babcochę”. Starsi czytelnicy rzuca-

kiem ogląda, czyta, traktuje jako punkt wyj-

ją książki napisane z humorem, nawet jeśli

ją się na kolejne pozycje Marcina Szczygielskie-

ścia do rozmów, rysowania, tworzenia no-

dotyczą ważnych spraw. Warto też uwzględ-

go z cyklu zapoczątkowanego „Czarownicą pię-

wych wersji zakończeń historii itp., to w ży-

niać indywidualne cechy i gusty dziec-

tro niżej”, a – póki co – kończącego się książką

ciu dziecka znajdzie swoje miejsce i książka,

ka: jedno chłonie każdą książkę o dinozau-

„Bez piątej klepki”.

i bajka filmowa.

rach, inne szuka przede wszystkim historii o przeżyciach i przygodach dzieci.

DM: Jakie są sposoby na to, by zachęcić dzieci do obcowania z książką?

DM: Niejako na przekór cyfrowym trendom rynek książki dziecięcej prężnie się rozwi-

DM: Jakie książki poleciłaby pani rodzicom,

A.P.: Chyba najważniejszy jest właściwy do-

ja, jest obecnie bardzo bogaty i zróżnicowany.

którzy chcieliby czytać niemowlakom, a ja-

bór książek i kojarzenie obcowania z nimi

Jak w tym gąszczu czytelniczym się poruszać?

kie czytającym już samodzielnie?

z przyjemnością, z ciekawością, z interesujący-

A.P.: To prawda, rynek książki dziecięcej jest

A.P.: Dla niemowląt najlepsze są miękkie

mi przeżyciami. Ten warunek spełnia świetnie

dziś naprawdę bogaty i rodzic potrzebuje na

książeczki materiałowe (które dziecko może

wspólna lektura – fizyczna bliskość z rodzicem,

nim przewodnika. Można śledzić wybrane

„czytać” wszystkimi zmysłami, ze smakiem

wspólne przeżywanie treści książki daje dziec-

portale czy blogi. Świetną podpowiedzią są

włącznie) lub sztywne, tekturowe, zawiera-

ku poczucie bezpieczeństwa. Ale co jakiś czas

listy książek – laureatów konkursów na naj-

jące schematyczne rysunki różnych przed-

warto zadbać o dostarczenie dziecku przeżyć

lepszą książkę dziecięcą, a także targi ksią-

miotów. Starszym niemowlętom warto czy-

innego rodzaju – przynależności do ogrom-

żek dla dzieci. Podczas nich młody czytel-

tać proste wierszyki, szczególnie zawierające

nego grona ludzi rozmiłowanych w książkach.

nik może nie tylko obejrzeć ogromną ofertę

słowa dźwiękonaśladowcze. Przedszkolaki lu-

I tak właśnie targi książki dziecięcej dają okazję

przygotowaną przez wiele wydawnictw, ale

bią np. książeczki Ramony Badescu, których

poczucia się częścią bezpiecznego i radosnego

i spotkać ulubionych autorów, wziąć udział

bohaterem jest słonik ogrodowy mieszkający

tłumu, złożonego z dzieci, ich rodziców, auto-

w ciekawych proczytelniczych warsztatach

pod dmuchawcem. Starsze czekają na kolejne

rów i wydawców książek. Dziecko może osobi-

czy zabawach.

tomiki Roksany Jędrzejewskiej-Wróbel o ży-

ście doświadczyć radości obcowania z postacia-

ciu i przygodach rezolutnej Florki, maleń-

mi literackimi i ich twórcami.

DM: Jak mądrze wybierać książki dla dzieci?

kiej ryjówki. Właściwie niezależnie od wie-

Czym się kierować?

ku wiele radości dają wiersze Jana Brzechwy

A.P.: Książka dla dzieci powinna być warto-

i Juliana Tuwima. Dla 7-latków polecam bar-

ściowa literacko, pięknie ilustrowana i na-

dzo wartościową „Zwierzokrację” Oli Wol-

Targi Książki Dziecięcej Przecinek i Kropka przecinekikropka.pl Więcej w dziale „Co słychać?”, str. 16

www.dobra-mama.pl

STREFA dziecka

Większość z nas ma swój ulubiony kolor i niekoniecznie jest nim ten, w którym nam do twarzy. Najczęściej jest to barwa, która wywołuje u nas miłe skojarzenia i sprawia, że patrząc na nią, czujemy się dobrze. Dzieje się tak dlatego, że kolory mają niesamowitą moc. Poza odświeżaniem wspomnień i pobudzaniem podświadomości każdy kolor - łącznie z białym, ma swoje właściwości, nawet jeśli nasz mózg nie kojarzy go jako “ulubiony”. O tym, że barwa wpływa na emocje, wiedzą psychologowie i psycholożki, ale też specjaliści od marke-

PIXERS

tingu, którzy potrafią złapać i zatrzymać naszą uwagę oraz producenci przedmiotów, którymi otaczamy się na co dzień. Urządzając mieszkanie, warto nauczyć się od nich i poznać tajniki koloroterapii, by wnętrze, które stworzymy, było nie tylko ładne, czy funkcjonalne, ale też korzystnie wpływało na nasze samopoczucie. W końcu dom nasza oaza i nasze specjalne/wyjątkowe miejsce.

Wiosenna terapia kolorem

Rebel yellow we wnętrzach

Właściwości kolorów Kolor biały wpływa korzystnie na samopoczucie, odbija negatywną energię i pobudza układ odpornościowy. Czarny wycisza i rozsiewa tajemniczą aurę, a zieleń tak, jak roślinność w tym kolorze relaksuje, daje nadzieję i wzmacnia naszą empatię. Mistyczny, idealny do medytacji i wycieczek w głąb siebie fiolet łagodzi objawy bezsenności, podobnie jak chłodzący, pobudzający przemianę materii niebieski. Idąc dalej wzdłuż tęczy, napotykamy ciepłe odcienie pochodzące od gorącej czerwieni. Ta ostatnia podwyższa ciśnienie i podgrzewa atmosferę, dlatego odpowiada za poziom namiętności i ambicji. Róż poskramia negatywne emocje i zaraża optymizmem. Pomarańczowy mimo braku witaminy C wspomaga trawienie i łagodzi objawy chorób dróg oddechowych, a przede wszystkim dodaje energii i mobilizuje do działania.

O tym, że barwa wpływa na emocje, wiedzą psychologowie i psycholożki, specjaliści od marketingu, którzy nawet dziś potrafią złapać i zatrzymać naszą uwagę oraz producenci przedmiotów, którymi otaczamy się na co dzień.

Szczególnym kolorem jest żółty - słoneczna barwa, która niemal natychmiast wywołuje pozytywne skojarzenia i wrażenie ciepła u wszystkich, którzy na nią spojrzą lub o niej pomyślą. Co więcej, żółty jest jednym z najmodniejszych kolorów, szczególnie odcień zwany “rebel yellow” albo “mustard yellow”. Dlaczego żółty sprawdzi się w Twoim domu? Po pierwsze, żółty sprzyja radości i zaraża optymizmem, dlatego jest idealnym wyborem do pokoju dziecięcego.

rządzając mieszkanie, warto nauczyć się od nich i po-

Po drugie, żółty rozjaśnia myśli, stymuluje pracę mózgu i zwiększa możliwości

znać tajniki koloroterapii, by wnętrze, które stworzymy,

zapamiętywania, więc sprawdzi się w pomieszczeniach przeznaczonych do pra-

było nie tylko ładne, czy funkcjonalne, ale też korzyst-

cy i nauki.

nie wpływało na nasze samopoczucie. W końcu dom to

Po trzecie, żółty zwalcza zmęczenie, łagodzi stres i nastraja pozytywnie, dlatego

nasza oaza.

warto zastosować go w sypialni. Po czwarte, żółty daje poczucie bezpieczeństwa, ciepła i komfortu, dlatego spraw-

Historia chromoterapii, bo tak fachowcy nazywają kurację kolorem,

dzi się w pomieszczeniu, w którym spędzamy czas wolny, relaksujemy się i odpo-

sięga starożytności, kiedy to Egipcjanie odkryli, że barwa, jaką wi-

czywamy, czyli w salonie.

dzi chora osoba, ma wpływ na leczenie dolegliwości. Musiało upłynąć wiele, wiele lat, nim naukowcy na nowo podjęli się badań nad tym

Dobrze dobrane

zagadnieniem i spisali tajemnice wszystkich kolorów w publikacjach

Wbrew pozorom żółty sprawdza się w wielu połączeniach kolorystycznych.

o charakterze naukowym, nieezoterycznym. Dzięki zbieranej przez

Świetnie wygląda w połączeniu ze wszystkimi odcieniami zieleni - od jaskrawej

lata wiedzy wiemy, jakie odcienie wybrać, żeby osiągnąć określony

limonki po szlachetny szmaragdowy. Z bielą i czernią tworzy wyraziste kontra-

efekt. Zmęczenie, rozkojarzenie, podenerwowanie - nie ma takiego

sty, które w zależności od proporcji użytych kolorów stworzą minimalistyczną

stanu, z jakim kolor sobie nie poradzi.

(przewaga białego) lub maksymalistyczną kompozycję (przewaga czerni). Musztardowy żółty współgra także z pastelowym różem i błękitem oraz z głębokim, ciężkim granatem.

Katarzyna Konachowicz

Karol Staniszczak

ekspert ds. chemii budowlanej marki Primacol Decorative.primacol.pl

Jakie kolory najlepiej pasują do pokoju dziecka? Wybierając kolor ścian w pokoju dziecka często kierujemy się ogólnymi trendami, odsuwając na bok upodobania naszych pociech. A to one powinny być głównym wyznacznikiem podczas dekoracji tego wnętrza. Zanim więc podejmiemy ostateczne de-

www.dobra-mama.pl

cyzje, spytajmy o zdanie nasze dziecko. Pamiętajmy, że to ono będzie spędzać tam najwięcej czasu. Nie ma więc sensu sięgać np. po modną szarość, skoro dziecko jej nie lubi. Lepiej wykorzystać farbę w takiej tonacji, która ożywi wnętrze i nada mu bardzo atrakcyjny wygląd. Pokój dziecka to w końcu jedno z nielicznych wnętrz, w którym możemy naprawdę „poszaleć” z kolorem. Przecież niemal każda dziewczynka marzy o różu i błyskotkach, a chłopiec o odcieniach niebieskiego lub świecących samochodach na ścianie. Rynek oferuje tyle inspirujących rozwiązań, które pomogą nam zamienić pokój dziecka w prawdziwe królestwo. Mamy do dyspozycji niesamowite farby z brokatem, farby tablicowe i neonowe, szablony dekoracyjne czy naklejki ścienne. Nie bójmy się z nich korzystać. A co będzie, jak nasze dzieci już wyrosną z tych kolorów? Bezproblemowo przemalujemy ich pokoje na kolory typowo nastolatkowe.

CHROMA STOCK

STREFA MAMY

Mali bałaganiarze dzielą się na dwa typy: słodki smyk, który po prostu nie ma najmniejszego zamiaru układać po sobie zabawek oraz równie uroczy urwis, z zawadiackim uśmiechem rozrzucający wszystko, co wpadnie w jego małe rączki.

Drogie mamy...

nie sprzątamy!

amy również można trochę skategoryzować – na

ste. W pokoju dziecka warto umieścić kilka kolorowych pudeł, a na

te, które znają sprytne sposoby na nauczenie dziec-

każdym z nich umieścić odpowiednią naklejkę. Dzięki temu maluch

ka sprzątania po sobie (to zdecydowana mniejszość)

szybko nauczy się, że sprzątanie trwa krótko i właściwie to wystarczy

oraz te, które z westchnieniem układają wszystko za

wrzucić zabawki do odpowiedniego pudła – a przecież na tym nam

słodkiego bałaganiarza. Jeśli należysz do drugiej gru-

zależy.

py, zdecydowanie czas… zrobić z tym porządek!

Innym rozwiązaniem, sprawdzającym się zwłaszcza u szkrabów powtarzających „ja sam!” jest pozwolenie mu na kontrolowane rządze-

Miłe początki

nie w swoim pokoju. Niech dziecko samo decyduje, gdzie ma być

Nasze dzieci zawsze wydają nam się młodsze, niż są w rzeczywistości.

miejsce na poszczególne zabawki, wspólnie z nami wybierze kolor

Dlatego, zamiast czekać, aż dziecko osiągnie „odpowiedni wiek” na

pudełek i ich ustawienie. I jeśli koniecznie pragnie, by na półce stały

sprzątanie po sobie, warto wprowadzić taki zwyczaj już od momen-

samochody, a nie książeczki – niech tak będzie.

tu, kiedy maluch zaczyna się bawić. Oczywiście nie możemy wyma-

Warto wziąć pod uwagę także fakt, że maluchy kochają nas naślado-

gać od niemowlaka, aby odkładał po sobie grzechotkę – ale już półto-

wać – we wszystkim. Dźwigają mop, strącając kijem szklanki, malu-

raroczniak bez problemu może uczestniczyć we wspólnym sprząta-

ją szminką pół buzi i niezależnie od płci pozują do pięknych zdjęć

niu. Początki ułatwi zainteresowanie malucha tym, co robimy – niech

w szpilkach mamy. Brzmi znajomo, prawda? Wykorzystajmy tę mi-

więc w naszym domu co rusz rozlega się entuzjastyczne „bam” (zabawka w koszu), powtarzane… co wieczór. Rytuały są naszym szkrabom niezwykle potrzebne – dzięki ich wprowadzaniu samodzielne zasypianie, jedzenie przy stole, a także sprzątanie po sobie stanie się

DLA MAŁEGO RYSOWNIKA

naturalną czynnością.

Produkt łączący właściwości farby magnetycznej i tablicowej, przeznaczony do stosowania wewnątrz pomieszczeń. Powierzchnia nią pomalowana jest odpowiednikiem magnetycznej tablicy szkolnej – można po niej pisać i rysować kredą, a także mocować obrazki za pomocą magnesów. Po całkowitym wyschnięciu jej powierzchnię można zmywać wilgotną ściereczką lub gąbką. Farba magnetyczno-tablicowa Primacol Decorative, PRIMACOL decorative.primacol.pl

Kilka ułatwień Maskotki na dolną półkę, samochodziki na wyższą, książeczki na parapecie… stop. Dzieci są niecierpliwe i szybko się nudzą – by zatem sprzątanie po sobie weszło im w krew, musi być ono… dziecinnie pro-

www.dobra-mama.pl

STREFA MAMY

TO UTRUDNIA NAUKĘ Natalia Bała

Zostawianie sprzątania na wieczór

ekspertka Kärcher Sp. z o.o. karcher.pl

Czasem wydaje nam się, że nie ma sensu na-

Porządki w pokoju twojego szkraba Pokój dziecka to jego przestrzeń. Miejsce, gdzie maluch czuje się dobrze i w bezpieczny sposób może bawić się odkrywać świat i uczyć się nowych rzeczy. Jeśli chodzi o aranżację wnętrza, to w takim pokoju prawie zawsze jest wykładzina albo dywan. Przemawiają za tym względy estetyczne, bo tkaniny sprawiają wrażenie przytulności, jak i pragmatyczne – po prostu dywany i wykładziny są cieplejsze, a dzieciaki często bawią się na podłodze. Wiadomo, że jeśli chodzi o utrzymanie takiej tekstylnej nawierzchni, najlepiej sprawdzi się odkurzacz z filtrem wodnym. Jest to rozwiązanie polecane alergikom, gdyż eliminuje wszelkie alergeny, pyłki, zarodniki grzybów, roztocza. W wysokiej klasy odkurzaczach powietrze wylotowe jest czystsze niż powietrze w sprzątanym pomieszczeniu, a to już o czymś świadczy. Młoda mama może także uzbroić się w tajną broń w walce z plamami, które na wykładzinie czy dywanie, a także na tapicerowanych meblach pojawią się z całą pewnością – mały rozrabiaka bez wątpienia o to zadba. Wybierając odkurzacz piorący, warto zwrócić uwagę na metodę czyszczenia, jaką dany model wykorzystuje. Dobrym, skutecznym rozwiązaniem jest metoda ekstrakcji, polegająca na tym, że najpierw nanosi się roztwór środka czyszczącego, a następnie odsysa go z powierzchni wraz z brudem. Niektóre z tych modeli mogą służyć też jako zwykłe odkurzacze na sucho – mokro. Warto się na taki zdecydować, posłuży wtedy do wielu zadań w domu.

mawiać malucha do układania po sobie, bo przecież za chwilę i tak wyciągnie kolejne, o ile nie te same zabawki. Zostawiamy zatem tę czynność na wieczór… i zwykle sprzątamy sami, ponieważ dziecko jest już bardzo zmęczone. My również – chcemy obejrzeć film, mamy coś do zrobienia, maluch marudzi… kuszące jest więc darowanie sobie dyskusji na temat konieczności sprzątania, szybkie „ogarnięcie” dziecięcego pokoju i cieszenie się chwilą dla siebie. Paradoksalnie, metoda ta daje nam jeszcze mniej wolnych chwil – dziecko, które widzi, że rodzice po nim zawsze posprzątają, nie oszczędzi nam tej pracy w przyszłości.

Nadmierna liczba zabawek Co za dużo, to niezdrowo – to trafne powiedzenie ma swoje przełożenie także na liczbę zabawek w dziecięcym pokoju. Kiedy zatem w pomieszczeniu zaczyna brakować miejsca na kolejne maskotki, auta i lalki, wynieśmy część do piwnicy. Przyniesie to podwójne korzyści – nie tylko ułatwi dziecku sprzątanie, ale też ofiaruje dużo radości, gdy np. po dwóch miesiącach przynie-

łość do naśladownictwa i radośnie pokażmy brzdącowi, że układa-

siemy zapomniane „skarby”.

nie po sobie jest ciekawe – niech robi to tata, mama i… no właśnie, co ze starszym rodzeństwem? Sposoby na kilkulatka

Gdy usłyszymy pierwsze: „dlaczego”, mówmy prawdę – każdy

Istnieje wiele „sztuczek”, mających nauczyć dziecko sprzątania po

z członków rodziny sprząta, ponieważ inaczej nikt nie mógłby nicze-

sobie – robimy konkurs, kto szybciej posprząta, nagradzamy dziec-

go znaleźć, byłoby brudno i brzydko. Teoretycznie – nasza pociecha

ko zabawką… tylko nie o to chodzi. Cztero- czy pięciolatek powi-

powinna zacząć ochoczo układać swoje zabawki. Praktycznie – sły-

nien sprzątać po sobie, bo taki jest jego obowiązek. Brzmi poważ-

szymy „Nie chcę!” . W tej sytuacji najgorsze, co możemy zrobić, to…

nie, ale przecież chodzi o całkiem poważne wychowanie młode-

posprzątać za dziecko. Najlepsze – wyjaśnić, że dopóki nie zobaczy-

go człowieka. Nie oznacza to oczywiście, że powinniśmy szczędzić

my porządku w pokoju, nie pójdziemy na plac zabaw/nie będziemy

wyjaśnień – ostre słowa „masz posprzątać, bo ja tak każę” może

się wspólnie bawić/ nie będzie bajki. I choćby malec płakał, krzyczał

i przyniosą oczekiwany rezultat, ale nie nauczą malucha poczucia

i rozpaczał – trwać w swoim postanowieniu. Pamiętajmy, że chodzi

estetyki. A to przecież nasz cel.

tylko o ułożenie kilku zabawek, a nasza pociecha, choć najsłodsza na świecie, zwyczajnie nas testuje.

Elektryczny Dzięki szybko obracającym się padom bezprzewodowy mop elektryczny FC 3 nie daje zwykłemu mopowi żadnych szans. Nie rozciera brudnej wody po podłodze, ale usuwa brud z powierzchni do zbiornika wody brudnej, który po pracy łatwo możesz opróżnić. Podłoga po myciu FC 3 schnie niecałe dwie minuty. FC 3 Premium, KÄrcher karcher.pl

Nauczenie malucha, by po sobie sprzątał, nie jest prostą sprawą, ale też nie jest ponadludzkim wyzwaniem. Trzeba tylko pamiętać, że dziecko to czujny obserwator i genialny naśladowca. Czując więc na sobie baczne spojrzenie, nie zapominajmy poukładać… po sobie.

Karolina Wojtaś, psycholog

www.dobra-mama.pl

ARTYKUŁ SPONSOROWANY

Porządki pełną parą!

Dlaczego czyszczenie parowe to najlepszy wybór młodej mamy? Gorącą parę wodną stosuje się do czyszczenia już od bardzo dawna, bo od blisko 150 lat. Przez długie dekady metoda ta pozwalała usunąć tłuste zabrudzenia, także pozostałości smarów z dużych maszyn, parowozów czy statków. Dziś czyszczenie parowe pomaga w utrzymaniu czystości także w gospodarstwach domowych! Warto poznać zalety tej technologii, obalić mity, które wokół czyszczenia parowego krążą i postawić na skuteczne czyszczenie parownicami Kärcher linii SC Easy Fix. 1. Parownica działa tak jak odkurzacz

salmonelli i bakterii E.coli, a także bakterii gronkowca złocistego i bakte-

FAŁSZ: Zasada działania tych urządzeń jest zupełnie inna. Odkurzacz

rii paciorkowca jelitowego. Wspomniane badanie wykazało skuteczność

wciąga zabrudzenia luźne, a parownica emituje gorącą parę wodną pod

parownic Kärcher na poziomie 99,99%!

wysokim ciśnieniem i w ten sposób rozpuszcza i usuwa zanieczyszczenia przywierające do powierzchni.

3. Parownica wymaga stosowania detergentów FAŁSZ: Parownica czyści bez jakichkolwiek środków chemicznych – je-

2. Parownica zabija bakterie

dynie gorącą parą wodną! Dlatego jest tak polecana rodzinom z małymi

PRAWDA: Według badań Instytutu Higieny i Zdrowia Publicznego Uni-

dziećmi, a także alergikom w każdym wieku. To najlepsze urządzenie dla

wersytetu w Bonn parownice są wysoce skuteczne w usuwaniu najpopu-

wszystkich ceniących sobie zdrowy, a przy tym ekologiczny styl życia.

larniejszych domowych bakterii, czyli pałeczek Gram-ujemnych, w tym

www.dobra-mama.pl

ARTYKUŁ SPONSOROWANY

4. Parownica nie ma wielu zastosowań w domu FAŁSZ: Parownice Kärcher o zróżnicowanym wyposażeniu (w zależności od modelu) można jeszcze uzupełniać o kolejne akcesoria, które umożliwią skuteczne jej wykorzystanie nawet w pracach niekojarzących się ze sprzątaniem! Parownica Kärcher wyprasuje wiszące już zasłony, odświeży ubrania wprost na wieszaku i, co ciekawe, z jej użyciem nawet usuwanie starych tapet nie jest wyczerpującym zajęciem. 5. Parownicą można czyścić podłogi PRAWDA: Wszystko zależy jedynie od… podłogi, parownicą bowiem można czyścić każdą podłogę w domu, pod warunkiem że jest ona wodoodporna. A nawet gdy trzeba zadbać o panele podłogowe, można skorzystać z parownicy, pamiętając, że należy wówczas przestrzegać kilku ważnych zasad: trzeba pracować szybkimi ruchami, a przepływ pary ustawić na niskim poziomie (to zapobiega nadmiernemu namoczeniu pod-

7. Mycie parą jest drogie

łogi). Nie zaleca się czyszczenia parownicą drewnianych pod-

FAŁSZ: Do czyszczenia parowego potrzeba jedynie z wody

łóg olejowanych.

z kranu (nie wolno używać wody destylowanej) i zasilania elektrycznego – jest to zatem najbardziej ekonomiczna metoda

6. Parownice są proste w obsłudze

czyszczenia. Żadnych wydatków na detergenty, torebki filtra-

PRAWDA: Parownice Kärcher SC Easy Fix zapewniają pe-

cyjne itd.!

łen komfort obsługi dzięki technologii, która pozwala sprzątać sprawnie i bez kontaktu z brudem! Wystarczy uzupełnić zbior-

8. Parownice zajmują mało miejsca

nik wodą, odczekać na jej odpowiednie nagrzanie i można już

PRAWDA: Kärcher oferuje szeroki wachlarz parownic, o wy-

pracować dyszą parową. Przygotowanie parownicy do pracy

miarach zróżnicowanych w zależności od oczekiwanej wydaj-

nie jest bardziej skomplikowane niż przygotowanie odkurza-

ności urządzenia. Zawsze jednak są to urządzenia zwarte, z od-

cza. Nie ma też obaw – parownice Kärcher są bezpieczne dla

pinanym wyposażeniem, co ułatwia przechowywanie. Rekor-

wszystkich domowników. Mają zawór bezpieczeństwa i spe-

dzistką w takim rankingu jest parownica Kärcher SC 1 Easy Fix,

cjalna blokadę chroniącą przed nieopatrznym uruchomie-

wielkości czajnika do herbaty! Zmieści się w każdym schowku!

niem urządzenia, także przez dzieci. 9. Parownice są chętnie wybierane przez Polki PRAWDA: W badaniu przeprowadzonym w 2018 roku na zlecenie Kärcher zapytano Polaków, jaki sprzęt czyszczący poza odkurzaczem chcieliby posiadać. Aż blisko połowa, bo 47% badanych, wskazała na parownicę. Wśród kobiet odsetek wskazań na to urządzenie był jeszcze wyższy i wyniósł aż 56%. Jest to więc urządzenie, które Polki chętnie widziałyby w swoich domach.

Kärcher Sp. z o. o. Stawowa 138-140, 31-346 Kraków Biuro obsługi klienta: +48 12 63 97 105 lub 801 811 234 Fax: +48 12 63 97 123, Email: biuro@pl.kaercher.com

Więcej informacji na www.karcher.pl www.dobra-mama.pl

sprawdzone przez mamy

MAMA NA ZAKUPACH Co kupić? Co powinno być warte uwagi rodziców? Co może się okazać szczególnie przydatne w opiece nad maluszkiem? Oto ciekawe propozycje.

Akutol spray do usuwania Isqunimet, 199 zł,plastrów

Spray na plastry idealne rozwiązanie na szybkie, Fugitatem que-vit es posamust molupta qua łatwe i bezbolesne usunięcie plastra/opatrunku. Fugitatem que vit es posamust molupta quaessus, Bezpieczny i przyjazny dla skóry, nie wpływa na proces onimus remquatiorae pererci non resequev posamust gojenia quaessus, rany i nie jest wchłaniany przez ranę. Działa molupta onimus remquatiorae pererci non delikatnie także na wrażliwą i bardzo suchą, popękaną resequev. Producent, lub naruszoną skórę. www.nazwa.pl Salus International Sp. z o.o., akutol.com.pl

Laktator elektryczny LAKTA ELECTRIC

Obsługuje się intuicyjnie za pomocą panelu LCD. Odwzorowuje naturalny rytm ssania dziecka. Ma 3 fazy pracy: stymulacja, faza mieszana i głębokiego odciągania. Każda z faz ma 9 poziomów mocy. Możliwość doboru idealnej ilości cykli od 200 do 25 cykli/min. Produkt polski, spełnia wymagania norm UE, ATEST PZH. SIMED PPH, ok. 165 zł, simed.pl

Isqunimet, 199 zł,

BabySafe Collie

Fugitatem que vit es posamust Isispharma Glyco-Amolupta 12% qua Fugitatem que vit es posamust quaessus, Peeling kosmetyczny z kwasemmolupta glikolowym 12% onimus pererci non(świetlistość, resequev posamust - 30 ml.remquatiorae Poprawia wygląd skóry koloryt, molupta quaessus, onimus non gładkość), regeneruje skóręremquatiorae starzejącą się,pererci zwiększa resequev. jej elastyczność, jędrność i napięcie. Producent, ISIS PHARMA, 89 zł, ekopharm.pl www.nazwa.pl

Dentosept A Mini

Poduszka stabilizująca dla noworodków i niemowląt

Fotelik samochodowy rosnący razem z dzieckiem od 9 m-cy do 12 lat (ECE I-II-III 9-36 kg). Collie można w bardzo prosty sposób zamocować praktycznie w każdym samochodzie. Dzięki prostej obsłudze , możliwości długiego wykorzystywania oraz wygodzie i bezpieczeństwu potwierdzonemu przez testy PIMOT jest to idealny wybór na lata. BABY SAFE, 699 zł, babysafe.eu

Spray od pierwszych dni życia. Przygotowany w trosce o zdrowie i właściwą pielęgnację dziąseł i błony śluzowej najmłodszych. Zawiera kompleksową kompozycję składników polecaną na afty, pleśniawki, bolesne ząbkowanie, inne dolegliwości, w tym swędzenie i pieczenie dziąseł. Phytopharm Klęka S.A., 16,80 zł/ 30 ml, phytopharm.pl

www.dobra-mama.pl

Ergonomiczny kształt pomaga utrzymać dziecięcą główkę w stabilnej pozycji, co zapobiega odkształcaniu delikatnych kości potylicy. Zapewnia skuteczną cyrkulację powietrza, ułatwiając termoregulację. Najwyższym poziom bezpieczeństwa dzięki zastosowaniu atestowanego wypełnienia poliuretanowego o otwartych porach. MOTHERHOOD, ok. 44,99 zł, motherhood.pl

GoClever Kiddy GPS Watch

Zegarek umożliwia stały kontakt rodzica z dzieckiem. Urządzenie ma szereg funkcji (lokalizacja GPS, przycisk SOS, możliwość wykonywania telefonów, funkcja bezpiecznych miejsc na mapie, możliwość nagrywania obrazu i dźwięku po użyciu przycisku SOS). Dzięki niemu rodzice mogą monitorować swoje dziecko, a maluch może wezwać pomoc w sytuacji zagrożenia. GoClever, goclever.com

Smart Kid Belt

To przede wszystkim bezpieczne urządzenie podtrzymujące, które zostało stworzone specjalnie z myślą o prawidłowym przewożeniu dzieci z grupy wiekowej od 5 do 12 roku życia oraz z przedziału wagowego od 15 do 36 kg. To specjalny pas, który zastępuje fotelik samochodowy, zapewniając przy tym kilkulatkowi właściwe bezpieczeństwo oraz wygodę w trakcie jazdy autem. Smart Kid Belt, smartkidbelt.com

sprawdzone przez mamy

Amy baldachim wiszący, kolekcja Pure, linia Rosa

Nowość 2019. Baldachim wiszący Amy Pure ma 250cm wysokości i 320cm w obwodzie. Jest wykonany z miękkiej bawełny i jak wszystkie produkty Amy, posiada certyfikat „Bezpieczny dla dziecka” i „Bezpieczny dla niemowląt”. AMY, ok. 190 zł, amy.com.pl

Isqunimet, 199D3+DHA zł, Humana benelife

Fugitatem que vit es posamust witaminy molupta D qua Suplementacja dwóch składników: oraz Fugitatem que vitjednoczesnym es posamust molupta quaessus, kwasów DHA przy podaniu. Ma wyjątonimus remquatiorae pererci nondzięki resequev kowo precyzyjną pipetę dozującą, którejposamust możesz molupta quaessus, remquatiorae pererci non być spokojna, że twójonimus maluszek otrzymał odpowiednią resequev. ilość preparatu. Humana benelife D3+DHA powstał, by Producent, wspierać naturalny rozwój twojego maluszka. www.nazwa.pl Humana, humana-baby.pl

Air control Delta Pad 5544

Biustonosz sportowy z serii Anita active dzięki innowacyjnej technologii usztywnianych miseczek gwarantuje dobrą cyrkulację powietrza przy skórze oraz aktywne odprowadzanie wilgoci na zewnątrz. Na wiosnę w nowym kolorze koralowym! Rozmiary: 65-95 AA-H. anita active, 295 zł, anita.com

Let’s shine Primacol Decorative

Farba dekoracyjna do stosowania wewnątrz pomieszczeń. Po wyschnięciu tworzy odporną na szorowanie na mokro, matową powłokę, która mieni się niezliczoną ilością błyszczących drobinek. Efekt dekoracyjny przypomina rozgwieżdżone nocą niebo. Produkt spełnia wytyczne normy EN 71-3 „Bezpieczeństwo zabawek”. PRIMACOL, decorative.primacol.pl

Mini first steps

Stworzone z myślą o dzieciach, które uczą się chodzić. Buciki powstały we współpracy z antropologami oraz lekarzami ortopedii. Dzięki wykorzystaniu bardzo miękkich, naturalnych skór, a także specjalnej konstrukcji oraz innowacyjnemu spodowi z obcasem Thomasa są wyjątkowo lekkie, miękkie i elastyczne, a jednoczenie wyjątkowo stabilne. Rozmiary 18-24. Bartek, 179,90 zł, bartek.com.pl

Pojemnik Cool

Uroczy pojemnik z szufladką o wymiarach 14 x 14 x 10 cm. Doskonały do przechowywania różnych drobiazgów. NORTH & SOUTH HOME, 40 zł, nshome.pl

Simon

Wielofunkcyjne łóżeczko, które pełni również rolę przewijaka, kojca i kołyski. Dzięki kompaktowym rozmiarom po złożeniu idealnie nadaje się do podróży. W zestawie organizer, moskitiera, karuzela z zabawkami, głośnikiem, światełkami i możliwością podłączenia smartfona. Lionelo, 399 zł, lionelo.com

Attipas Rainbow Green

Tęczowe buty dla dzieci na pierwsze kroki. Lekka konstrukcja, antypoślizgowa i oddychająca podeszwa sprawdzą się na wiosenne wycieczki, a także jako obuwie na zmianę. Buty rekomendowane przez fizjoterapeutów i ortopedów dziecięcych. Dostępne także w dużych rozmiarach do XXXL. ATTIPAS, od 79,90 zł, attipas.pl

Myjka do okien WV 6 Premium

Prawdziwy mercedes wśród myjek do szyb dostępnych na rynku. Z innowacyjną listwą ssącą wykonaną z silikonu oraz czasem pracy na baterii dochodzącym do 100 minut nie ma sobie równych. Z jej pomocą wyczyścimy wszelkie gładkie powierzchnie w domu: okna, blaty, kabinę prysznicową, płytki, płytę grzewczą itd. KÄrcher, karcher.pl www.dobra-mama.pl

newsy

Dobre adresy ALILO

BRANCO

alilo.pl

AMY

amy.com.pl

ANITA

anita.com

APC INSTYTUT ASPINOSEK ATTIPAS

babyboom.net.pl

bepanthen.pl

PHILIPS

philips.pl

lulubaby.pl

POLSKI BANK KOMÓREK MACIERZYSTYCH

MAMA I JA

wodadladziecka.pl

pbkm.pl

MINI FILCUŚ

minifilcus.blogspot.com

MOCE MAMY.pl

moce mamy.pl

PRIMACOL

decorative.primacol.pl

PUFA DESIGN

NESLING

nesling.pl

SANGO TRADE

OCTEDIN

octedin.pl

SIMED

pufadesign.pl sangotrade.pl

simed.pl

PEDICETAMOL pedicetamol.pl

SCANDINAVIAN BABY

PELAFEN

SLEEPEE

HOME&YOU

PHARMACERIS

emotopic.pl

PINK NO MORE

pinknomore.pl

farmina.pl

bellamy.pl

KÄRCHER

BIOARON

bioaron.pl

KELO-COTE

bodyboom.pl

maxicosi.pl

limone.pl

LULUBABY

HAPPY MUM happymum.pl

BELLAMY

BODY BOOM

dlawczesniaka.pl

efektdentoseptu.pl

DOREL POLSKA FARMINA

babysafe.eu bartek.com.pl

BEPANTHEN

caretero.pl

chiccopolska.pl

DENTOSEPT

attipas.pl

BABYSAFE

britax-roemer.pl

DLA WCZESNIAKA

kej.pl

BABY BOOM BARTEK

CARETERO CHICCO

LIMONE

branco.pl

Britax Römer

apcinstytut.pl

Oto firmy, które WAM polecamy!

LIONELO

home-you.com karcher.pl kelo-cote.pl

lionelo.com

pelafen.pl

LABORATORIA POLFA ŁÓDŹ

scandinavianbaby.pl

sleepee.pl

SMART KID BELT smartkidbelt.com SMARTPHARMA SOPELEK

smartpharma.com.pl

sopelek-info.pl

apteczkadomowa.pl

Profesjonalna fotografia RZESZÓW

Magda Tobiasz www.magdatobiasz.com

Poznaj całą rodzinę króliczków na ALILO.pl

Zapraszamy wszystkie kobiety w ciąży

7 marca 2019 r. 11 czerwca 2019 r. 17 października 2019 r. Hotel Rzeszów, al. J. Piłsudskiego 44 (Galeria Rzeszów, poziom +2)

www.dobra-mama.pl/spotkanie

AUTOPROMOCJA

Jedynie

19 zł PRENUMERATA W SUPERCENIE! 6 wydań

wysyłka gratis!

+ niespodzianka*

Zamów już dziś: www.dobra-mama.pl/prenumerata Infolinia: 17 852 52 20 * Niespodzianki dostępne do wyczerpania zapasów.

ISSN 2080-5551 INDEKS 256013 nr 1 (53) 2019 DOBRY DOM Sp. z o.o. Sp. Komandytowa 35-302 Rzeszów, ul. Litewska 10 | tel.: (17) 852 52 20 | www.dobra-mama.pl, www.grupadobrydom.pl REDAKTOR NACZELNA DOMINIKA WIEWIÓRSKA dw@grupadobrydom.pl

ASYSTENT DS. MARKETINGU Małgorzata Lomper ml@grupadobrydom.pl | tel. 17 852 52 20 wew. 3

PRENUMERATA prenumerata@grupadobrydom.pl tel. 17 852 52 20, 601 213 376

ZESPÓŁ REDAKCYJNY Joanna Lubiniecka | Agata Schiffer redakcja@grupadobrydom.pl | tel. 17 852 52 20 wew. 4

Dyrektor ds. Koordynacji Dorota Prokopiak dp@grupadobrydom.pl | tel. 17 852 52 20 wew. 6

FOTOGRAFIA NA OKŁADCE Shutterstock

OPRACOWANIE GRAFICZNE Rafał Koziarz | rk@grupadobrydom.pl Grzegorz Piwko | gp@grupadobrydom.pl

KOLPORTAŻ Mirosław Trawka mt@grupadobrydom.pl | tel. 17 852 52 20 wew. 2

Dyrektor Biura reklamy Krzysztof Babiarz reklama@grupadobrydom.pl | tel. 17 852 52 20 wew. 5

DZIAŁ IT Anna Zimych az@grupadobrydom.pl | tel. 17 852 52 20 wew. 8

© Copyright by DOBRY DOM 2019 Opracowanie graficzne i merytoryczne magazynu stanowi własność Wydawcy. Kopiowanie oraz wykorzystywanie w jakikolwiek sposób materiałów bez pisemnej zgody Wydawcy jest zabronione. Wydawca nie odpowiada za treść reklam oraz artykułów sponsorowanych zamieszczonych w katalogu. Ceny prezentowanych produktów są uaktualnione w okresie redagowania pisma (styczeń-luty 2019). Przewodnik DOBRA MAMA ma charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Jest zbiorem wielu przydatnych informacji o ciąży oraz macierzyństwie, które nie mogą być traktowane jako zalecenia, ale wyłącznie jako pomoc w poznawaniu tajników ciąży, wychowania i pielęgnacji noworodków. Zaistniałe problemy czy wątpliwości dotyczące konkretnych przypadków należy bezzwłocznie konsultować z prowadzącym lekarzem ginekologiem lub innym stosownym specjalistą w danej dziedzinie. Wydawca nie odpowiada za treść reklam, nie ponosi również żadnych konsekwencji prawnych ani odpowiedzialności za następstwa mogące wyniknąć na skutek zastosowania podanych informacji bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem. W przypadku kontaktu z redakcją informujemy, iż Administratorem danych osobowych jest Dobry Dom Sp. z o.o. sp. k. z siedzibą w Rzeszowie przy ulicy Litewskiej 10. Możesz zapoznać się z naszą Polityką prywatności, która znajduje się pod adresem www.grupadobrydom.pl/politykaprywatnosci