DOBRA MAMA 47 by DOBRY DOM

nr 1 (47) 2018 cena: 3,99 zł (w tym 8% VAT)

STREFA TATY

WÓZEK doskonały MODA I URODA

Stylizacje dla mam

POGODA w KRATKĘ Sposoby na ochronę

przed smogiem

UCIĄŻLIWE NUDNOŚCI Jak je pokonać?

Badania w ciąży

ISSN 2080-5551 INDEKS 256013

Lista badań na

miesięcy

TEMAT NUMERU:

Szczepienia

obowiązkowe i indywidualne Kiedy i jak szczepić?

NIEZBĘDNIK: kreatywne zabawki wiosenny spacer OCZYSZCZACZE POWIETRZA

ARTYKUŁ SPONSOROWANY

Z MYŚLĄ O ZDROWYM ŚNIE

Przed zakupem dziecięcego materaca rodzice zastanawiają się, jaki jego rodzaj będzie odpowiedni dla kształtującego się kręgosłupa malucha.

ylko certyfikowane materace pomagają równomiernie

ryjny, który znajduje się również w gwarancji dołączonej do wyrobu.

rozłożyć nacisk na poszczególne części ciała, dzięki

Potwierdzone właściwości ortopedyczne i antyalergiczne zapewniają

czemu zapobiegają wadom postawy. Odpowiednia ich

komfortowy sen. Stała współpraca ze specjalistami z dziedziny reha-

struktura pozwala na swobodną cyrkulację powietrza,

bilitacji i neonatologii sprawia, że produkty Vitmat® przyczyniają się

która przeciwdziała powstawaniu pleśni i grzybów.

do prawidłowego rozwoju układu kostnego, nerwowego, oddecho-

Przed skompletowaniem materaca Vitmat® i dostarczeniem go do

wego i krążenia. Wysoką jakość materacy dla dzieci potwierdzają

sprzedaży każdy element jest dokładnie sprawdzany – jeśli produkt

rekomendacje, np. Szkoły Matek i Ojców „Razem Łatwiej” czy portali

przechodzi poprawnie wszystkie testy, nadawany jest mu numer se-

sentozdrowie.pl i sosrodzice.pl.

Materac VITMAT ACTIV BABY To połączenie wysokoelastycznych pianek o różnej twardości, gęstości i wytrzymałości. Budowa o strukturze fali wspomaga właściwe ułożenie ciała dziecka i jego aktywność ruchową od pierwszych dni życia. Wyrób medyczny klasy I. Wraz z pokrowcem zapewnia prawidłową wentylację i odprowadzanie wilgoci. Produkt sprawdza się także w rehabilitacji dzieci z wadami postawy. Wymiary 120 x 60 i 140 x 70 cm. Dwustronny materac VITMAT FRESH Łączy jednolitą perforowaną płytę lateksową z wysokoelastyczną pianką, zapewniając prawidłowe odprowadzanie wilgoci i optymalną wentylację podczas snu. Wspomaga właściwe ułożenie ciała dziecka (niezależenie od wagi), jak również jego aktywność ruchową, gwarantując przy tym komfort i wygodę. Wyrób medyczny klasy I. W pokrowcu wyprodukowanym z dzianiny Teomed zastosowano higieniczną apreturę z jonów srebra, zapewniającą użytkownikowi ochronę przed roztoczami, bakteriami i grzybami

Dwustronny, lateksowo-kokosowy materac COCO BABY

(certyfikat Sanitized). Wymiary 120 x 60 i 140 x 70 cm.

ANTYALERGIC dla dzieci od pierwszego dnia życia Strona z włókna kokosowego (twarda) ma właściwości antyalergiczne i antybakteryjne, a także pomaga w utrzymaniu ciepła. Strona lateksowa (średnio twarda) zapewnia swobodną cyrkulację powietrza w czasie snu. Dopasowuje się do kształtu ciała, umożliwiając jego równomierne podparcie. Wyrób medyczny klasy I. W komplecie bawełniany pokrowiec, którego zamek w systemie babysafe zapewnia maleństwu bezpieczeństwo. Wymiary 120 x 60, 130 x 70 i 140 x 70 cm.

Dwustronny materac VITMAT BABY ANTYALERGIC Z płyty lateksowej, której specjalna struktura umożliwia cyrkulację powietrza, zapewniając prawidłowe odprowadzanie wilgoci i optymalną temperaturę. Materac ma właściwości ortopedyczne, ponadto wspomaga rehabilitację dzieci z wadami postawy. Wyrób medyczny klasy I. W komplecie bawełniany pokrowiec. Wymiary 120 x 60, 130 x 70 i 140 x 70 cm.

VITMAT, tel. 604 421 800, info@vitmat.com, www.vitmat.com, E-sklep: superwyspany.pl

OD REDAKCJI

Zobacz nas w sieci!

/dobra.mama

Od redakcji N owy rok , now A „ D obr A M am A ” ! Droga Mamo, początek roku przyno-

jak wyczerpujący i wymagający wspar-

si świeże spojrzenie i ofiaruje nowe

cia jest to czas, pragniemy więc wyru-

rozdanie kart życia, które powoli

szyć w tę podróż razem z Tobą, dając

zapełniasz macierzyńskim doświadcze-

Ci nie tylko wiedzę w zakresie opieki

niem. Na wstępie tej drogi z zapałem

nad dzieckiem, lecz także emocjonalne

oddajesz się lekturze specjalistycznych

wsparcie. Nie istnieje bowiem wykaz

książek, słuchasz rad rodziny i bardziej

zasad, według których powinnaś działać

doświadczonych mam, a gdy czujesz,

– macierzyństwo to czas, w którym

że jesteś gotowa przyjąć wszystko, co

miłość do dziecka budzi się na różne

daje to maleńkie szczęście – następuje

sposoby. Czasem jednak wystarczy,

trudne zderzenie z rzeczywistoś-

że spojrzysz na siebie łagodniejszym

cią. Odpowiadasz teraz za drugiego

okiem, zaufasz intuicji i ruszysz własną

człowieka, w Twoich rękach leży jego

drogą, ponieważ mamy pewność, że na

los i szczęście. Pojawia się więc gama

jej końcu uznasz, że była warta każdej

skrajnie różnych emocji, którym często

łzy i nieprzespanej nocy.

towarzyszą wyrzuty sumienia. Wiemy,

Miłej lektury!

Nasi eksperci

dr n. med. Tadeusz Oleszczuk

ginekolog-położnik

Małgorzata Janik

blogerka

Barbara Laskus

mgr Adrianna Frelich

Natasza Dajewska

Agnieszka Kowalczyk

Ewa Bielawny

Paulina Górska

Instytut Zdrowego Żywienia i Dietetyki Klinicznej SANVITA

położna w szkole rodzenia „Położna z Sercem”

Klinika Urody Mona Lisa

ekspert marki ANITA

poradnia dietetyczna „Dietetyk Na Walizkach”

lek. dent. Adrianna Głogowska

lek. med. Agnieszka Ryszkowska

Mediconcept Sp.

Karolina Mossakowska

Aneta Strelau

Krystyna Pluta

lek. med. Grzegorz Siteń

położna, ekspert MUSTELA

dietetyk

szef kontroli jakości Jurajska Sp. z o.o.

pediatra, nefrolog Szpital Specjalistyczny PRO-FAMILIA

stomatolog, Stomatologia PRO-FAMILIA

Współpraca: dr n. med. Maria Buczyńska-Górna, pediatra, diabetolog, przychodnia Medpolonia Halina Moneta, położna Katarzyna Gałązka

Daria Szydło

Joanna Lewandowska

główna projektantka Bartek SA

projektant wnętrz D2 studio

Senior Business Marketing Manager Philips Polska

www.dobra-mama.pl

mgr farm. Anna Świątek-Brzezińska Sandra Żywicka-Sztul Dominika Czapkowska

TEMAT NUMERU

Lifestyle

8 38

DOBRA MAMA NIE LUKRUJE Nagrodzony tekst miesiąca.

NAJWAŻNIEJSZA ROLA W ŻYCIU

Macierzyństwo – wyjątkowy czas w życiu kobiety.

Strefa dziecka

Spis treści NUMER 47 / LUTY 2018

Newsy

16 18 78 80

CO SŁYCHAĆ?

Wydarzenia, targi i konkursy. Nowa zabawa fotograficzna – „Wyczesany maluch”! Baza najlepszych placówek w kraju.

DOBRE ADRESY

Polecane dla mamy i dziecka.

KREATYWNE ZABAWKI

MIĘDZY zimą A wiosną

ODDYCHAJ CZYSTYM POWIETRZEM

Chroń swoje dziecko przed smogiem.

Ciąża i poród

BADANIA W CIĄŻY

SPOSOBY NA NUDNOŚCI

INTYMNA SFERA CIĄŻY

MNIEJ ZNACZY WIĘCEJ

Obowiązkowe i zalecane w różnych okolicznościach.

28 30

POGODA W KRATKĘ

Wyprawka dla dziecka chłodnym okiem.

www.dobra-mama.pl

Czy problemy skórne w ciąży to standard? Stylizacje w najmodniejszym deseniu ostatnich miesięcy.

Strefa mamy

ANITA WSPIERA MAMY

36 56 58

SEZONOWY JADŁOSPIS

Skalpel? Nie, dziękuję! Kształtuj ciało bielizną. Dieta zdrowej mamy przez cały rok.

NOCNY POSIŁEK

Czy warto i jak długo karmić nocą?

PRAWIDŁOWA WAGA PO PORODZIE

Dbanie o nią zaczyna się już w ciąży.

Sprawdzone przez mamy

Poznajemy przyczyny, łagodzimy skutki. Odpowiednie przygotowanie krocza do porodu.

Kiedy szczepić dziecko, czego się obawiać, co warto wiedzieć? Kalendarze szczepień obowiązkowych i indywidualnych.

ACH, TE HORMONY!

Uczą kształtów, kolorów i słów, zachęcają do aktywności. W przedwiośniu zadbaj o komfort i zdrowie maluszka.

WSZYSTKO NA TEMAT SZCZEPIEŃ

Moda i uroda

SZKOŁY RODZENIA

KONKURS

Niezbędnik

Temat numeru

WODNA PRZYGODA

MAMA NA ZAKUPACH

Gadżety i delikatne kosmetyki uprzyjemnią kąpiel malca. Produkty, które warto mieć.

NA STRAŻY DZIECIĘCEJ SKÓRY

PIELUSZKOWE ZAPALENIE SKÓRY

KŁOPOTY MALUSZKA Z TRAWIENIEM

SEZON NA INFEKCJE

SPOSÓB NA KATAR

PIERWSZE ZĄBKI

MATERAC DZIECIĘCY

Odpowiednia pielęgnacja przy skłonności do atopii.

Jak mu zapobiegać a jak leczyć?

Dużo kłopotów małego brzuszka. Nie każde przeziębienie jest straszne.

By mały nosek szybko odetchnął z ulgą.

Wywiad ze stomatologiem.

Zainwestuj w zdrowie dziecka.

TUPOT MAŁYCH STÓPEK

Pierwsze kroki twojego szkraba.

Strefa taty

WÓZKI NA TRUDNE WARUNKI

POKÓJ ROSNĄCY Z DZIECKIEM

POKOIK PEŁEN RADOŚCI

Jaki pojazd wybrać na wiosnę?

Sposoby na szybkie odświeżenie aranżacji.

Nieodłączni towarzysze dziecięcych harców.

W butikach Happy Mum znajdziesz:

Kolekcje dla kobiet w ciąży i mam karmiących Wspólne kolekcje dla mam i dzieci Akcesoria dziecięce Wyprawkę dla maluszka

Znajdziesz nas KRAKÓW Bonarka

ŁÓDŹ Manufaktura

OLSZTYN Aura

POZNAŃ Malta

WROCŁAW Arkady

WARSZAWA Wola Park

lifestyle

Chroma stock

Nagrodę dla autorki opublikowanego tekstu ufundowała firma INSIGHT.

Czasami jestem „tą” matką Czasami jestem tą matką, której bardzo daleko do ideału. Czasami jestem tą matką, która cieszy się, że pada, bo możemy bez wyrzutów sumienia nie iść na plac zabaw. Czasami jestem tą matką, która robi trzeci raz w tygodniu pizzę na obiad, bo nie chce mi się iść do sklepu, a pieczarki zawsze po pierwszej zostają. Czasami jestem tą matka, która traci cierpliwość, gdy dziecko zasypia czterdziestą minutę i wizja wolnego wieczoru odchodzi w zapomnienie. Czasem jestem też tą, która zasypia, udając że śpi, żeby i on zasnął, i budzi się po trzech godzinach. Czasami jestem tą matką, która mówi „nie teraz” zbyt często, bo obowiązki nie zawsze mogą poczekać, aż zbudujemy rakietę z klocków. Czasami jestem tą matką, którą najmniejszy drobiazg potrafi wyprowadzić z równowagi. Czasami jestem tą matką, która na ochotnika jedzie zatankować samochód i kupić prezent teściowej, żeby tylko pobyć chwilę w samotności. Ale częściej jestem tą matką, która z zapałem buduje fortecę z koca i krzeseł, strzelając z łuku do niewidzialnych potworów. Częściej jestem tą matką, która czyta bajki na dobranoc, śmieje się i mocno przytula przed snem. Częściej jestem tą matką, która poświęca dziecku jak najwięcej uwagi i zwyczajnie cieszy się jego towarzystwem. Częściej jestem tą matką, która jest dwa kroki z tyłu i przychodzi na każde zawołanie. Częściej jestem tą matką, która rozmawia, pyta i rozumie. Częściej jestem tą matką, która pozwala aż na zbyt wiele.

zasami jestem „tą” matką – zmęczoną,

jestem wystarczająco dobra

niewyspaną, sfrustrowaną i mającą chwilami

Nie jestem doskonała ani niezastąpiona, ale jestem matką wystarczająco dobrą dla

dość. Macierzyństwo dostarcza mnóstwo

mojego dziecka. Wystarczająco dobrą, która jest zawsze, gdy syn mnie potrzebuje.

pięknych doświadczeń i emocji, ale jest jed-

Przyklejam plaster na zdarte kolano, bronię przed smokami, potworami i zwy-

nocześnie wyzwaniem, któremu nie zawsze

czajnie jestem. Moja doskonałość to umiejętność dostrzegania błędów i pracy nad

łatwo sprostać. Obok ogromu radości to szereg rozczaro-

swoim charakterem. Bo cóż więcej mogę zrobić? To wspaniałe uczucie wiedzieć, że

wań, trudności i poczucia winy.

wszyscy jesteśmy doskonale niedoskonali – że zwyczajnie jesteśmy sobą.

Nie jestem matką idealną i nie ukrywam tego

Ewa Brzozowska, autorka bloga: www.freelancemama.pl

Moje dziecko widzi cały mój wachlarz emocji. Daleko mi do nieustannie cierpliwej, miłej, pogodnej i dysponującej niewyczerpanymi zasobami energii mamy. Takiej, która zawsze doskonale radzi sobie ze wszystkim. I nie chcę taką być. Nie chcę, żeby mój syn wychowywał się w bańce wolnej od negatywnych emocji. Chcę, żeby wiedział, że popełniamy błędy, ale umiemy się do nich przyznać. Że nieraz ranimy, często nieświadomie, ale potrafimy przeprosić. Chcę, żeby moje dziecko wiedziało, że też nie musi być idealne, by być kochanym.

www.dobra-mama.pl

Pisz o blaskach, sukcesach, porażkach, marzeniach – o wszystkim, co jest dla Ciebie ważne i o czym chcesz opowiedzieć światu. Czy są to więc kroniki chaosu, czy pełna wyzwań twórcza przystań – pisz i inspiruj innych. Warunek jest jeden – NIE LUKRUJ!

Zapraszamy w nasze szeregi blogujące mamy i nie tylko:

www.dobra-mama.pl/mama-nie-lukruje

niezbędnik

dla pomysłowych maluchów

Zabawki kreatywne

Żywe kolory, ruchome elementy i wydobywające się z zabawek dźwięki zaciekawią każde dziecko.

Uczą kształtów, kolorów i słów, zachęcają do aktywności, wyzwalają pomysłowość oraz rozwijają wyobraźnię.

tęczowe schody Zabawka, która uczy logicznego myślenia, wzmacnia zdolności twórcze oraz inteligencję kognitywną. Dodatkowo Maluch poznaje kolory oraz kształt i rozwija zdolności motoryczne. Wieża Paleta Barw, ok. 219,99 zł, organic woodboon www.bbtb.pl

Pamiątkowy odcisk Baby Art Odcisk rączki lub stópki niemowlęcia to wspaniała pamiątka. Baby Art proponuje limitowaną kolekcję ramek i puszek z mięciutką, bezpieczną dla maluszka masą do zrobienia odcisku. Kolekcję cechują barwne dekoracje w wesołych kolorach i przyjaznych wzorach inspirowanych naturą. Zestaw Baby Art, ok. 40 zł, Dorel Polska www.baby-art.com

ALILO

inteligentny przyjaciel

magiczne balony

Króliczki Alilo zapewnią spokojny sen, zachęcą do radosnej zabawy oraz pomogą w nauce. Mogą służyć jako odtwarzacz bajek i piosenek, dyktafon, lampka nocna czy grzechotka. Interaktywne zabawki edukacyjne, od 189 zł, ALILO www.alilo.pl

kolorowy czas Zestaw składa się z podstawki i 12 klocków, dzięki którym dziecko uczy się rozpoznawania godzin. Wiek: 2+. Drewniany zegar, 52 zł, Lelin www.neneko.pl

Przyjaciele Interaktywne zabawki muszą zarówno bawić, jak i edukować. Najważniejsze, aby były całkowicie bezpieczne i dosotosowane odpowiednio do wieku naszej pociechy.

www.dobra-mama.pl

czas na puzzle Układanka składa się z 3 ruchomych puzzli – pojazdów. Ćwiczy rozpoznawanie kolorów i kształtów, koordynację rąk i oczu. Wiek: 1+. Nakładane puzzle – zabawki, 29,90 zł, HAPE www.mojebambino.pl

Niepękające balony, czyli prawdziwa magia! Wystarczy umieścić niewielką ilość pasty na końcu rurki i nadmuchać. Kształtowanie balonów wspomaga terapię logopedyczną. Magic Plastic, od 25 zł, Hamleys www.hamleys.pl

Dla dziewczynki Mała kobietka pielęgnująca w sobie duszę artystki dzięki odpowiednim zabawkom będzie mogła efektywnie rozwijać swoje zdolności.

gadatliwy smakosz Dwujęzyczny hipopotam, który liczy kolorowe ciasteczka, łakomie się nimi zajadając, wydaje dźwięki i gra melodie. Ciasteczkowy Hipcio, 54,49 zł, DUMEL www.smyk.com

Zestaw małego artysty To dwustronna tablica do pisania, rysowania kredą oraz flamastrami zmywalnymi. Wyposażona w dwie kredy, gąbkę oraz magnes. Zestaw Małego Artysty Hape, ZIELONE ZABAWKI www.zielonezabawki.pl

edukacyjna Mata została zaprojektowana tak, by wspierać rozwój kilku zmysłów niemowlęcia jednocześnie. Kontrastowa mata edukacyjna, 349 zł, babysenses www.babysenses.pl

niezbędnik ćwiczy refleks Wyrabia koordynację ruchową, koncentrację, uczy reakcji przyczyna-skutek. Gracze próbują dostawiać klocki na grzbiecie słonia. Osoba, która przewróci wieżę, przegrywa! Gra zręcznsościowa Balansowanie, djeco www.kinderland24.com.pl

rozpoznawać kolory W zestawie 20 kart z zadaniami. Na każdej karcie zaznaczono kolorami poszczególne elementy, np. ptaszki lub kotki. Zadaniem dziecka jest zaznaczenie na liczydle właściwej ilości elementów w danym kolorze. Eduludo Rachunki nauka poprzez zabawę. DJECO www.kinderland24.com.pl

MELODYJNA Tańczący świetlik, światełka i melodie nagradzają działania dziecka i pomagają rozwijać koordynację wzrokowo-manualną. Z czasem melodie stają się coraz bardziej złożone i sprawiają, że zabawka długo się nie nudzi. Świecąca latarenka, fischer price www.fisher-price.com

plac zabaw

pierwsza bryka

Edukacyjne centrum zabaw: kojec, małpi gaj, zjeżdżalnia, sorter do nauki kształtów i kolorów, wspaniały pomysł na prezent. Activity Garden, 339 zł, Little Tikes www.brykacze.pl

Wyprodukowany na licencji marki Mercedes-Benz samochód elektryczny. Mocne silniki i akumulator oraz funkcje interaktywne gwarantują długą i pełną frajdy zabawę. Dodatkowo możliwość sterowania pilotem. Toyz Mercedes-Benz S63 AMG, 745 zł, Toyz www.toyz.pl

kreatywnie Zestaw zawiera 52 klocki, które uczą rozpoznawania figur geometrycznych i kolorów, pomagają rozwijać kreatywność oraz zdolność przestrzennego i logicznego myślenia. Klocki drewniane farma, 69 zł, ONSHINE www.krolzabawek.pl

Wielofunkcyjna drewniana zabawka dająca wiele możliwości zabawy. Panel rakiety jest wyposażony w: labirynt z klockami, zegar, liczydło, dzwonek, lustro i tablicę manipulacyjną. Rakieta, 300 zł, CORNERS FOR KIDS www.cornersforkids.com

REKLAMA

wielofunkcyjna

dla muzyka Kolorowy bębenek, na którym dziecko wybije rytm, pomaga w nauce kształtów, nazw zwierząt i cyfr. Zdej mowane wieko bębenka umożliwia wyciągnięcie wrzu conych klocków i rozpoczęcie zabawy od nowa. Bam Bam, 69,99 zł, VTech www.vtech.trefl.com

Dla chłopca Uwagę małego odkrywcy, który jest w ciągłym ruchu i wciąż nabywa nowe umiejętności, zwrócą ciekawe i skomplikowane konstrukcje.

Zapobiegnij zamianie rzeczy Twojego dziecka Rzeczy dziecka do żłobka, przedszkola lub szkoły w łatwy i ładny sposób można oznaczyć przy pomocy personalizowanych naklejek od Oznaczone. Rodzic sam, czy też z dzieckiem wybierze symbol, grafikę, kolor i tekst naklejki. Naklejki są odporne na działanie zmywarki i kuchenki mikrofalowej, Zestaw naklejek, od 36,49 zł, Oznaczone.pl www.oznaczone.pl

www.dobra-mama.pl

niezbędnik Becik Minky. Ten niezwykle popularny w ostatnich latach produkt został wykonany z niezwykłą starannością w Polsce z atestowanych materiałów. Niezwykły, dwustronny rożek niemowlęcy – z jednej strony pokryty został wysokiej jakości kolorową bawełną o ciekawych wzorach, z drugiej zaś strony niewiarygodnie miłym w dotyku pluszem MINKY. Baby Boom, www.babyboom.net.pl

1. 3.

Między

zimą a wiosną

Warto pomyśleć o ciepłych produktach dla dzieci.

Zmienna pogoda nie powinna nam przeszkodzić w pierwszych wiosennych spacerach.

Polecamy

Czapeczka Elodie Details Gilded Dots (79 zł), Smoczek Elodie Details Dots of Fauna (26,97 zł), Kombinezon Elodie Details, 387 zł, Scandinavian Baby, www.scandinavianbaby.pl

1. Wesoła Kompania - pikowany śpiworek/ otulacz do fotelika samochodowego. Pikowany z zewnątrz, od środka miękka, dzianinowa wyściółka. Pasuje do nosidełek/fotelików samochodowych wyposażonych w 3-punktowe pasy bezpieczeństwa. Ma rozpinany kaptur, dużą kieszeń - „kangurkę”, w którą wsuwa się nóżki dziecka. 229 zł, Muzpony, www.muzpony.com.pl 2. Kocyk dziany bawełniany miętowy. Piękny dziany kocyk o splocie kukurydza w rozmiarze 80 x 100 cm, wykonany w 100% z bawełny doskonale otuli twoje dziecko podczas snu lub spaceru w jesienne i zimowe dni. LE PAMPUCH, www.lepampuch.pl 3. Kołderka Motylek. Niezwykły komplet podróżny to idealne rozwiązanie na długie spacery z maluchem. Wygodny motylek antywstrząsowy, cieplutki kocyk i płaska poduszka bezpieczna nawet dla noworodków to połączenie idealne. BABY BOOM, www.babyboom.net.pl 4. Rampers Hoodie. Idealny strój wierzchni, gdy za ciepło na grube kombinezony, a za chłodno na letnie ubranka. Zimową porą doskonale się sprawdza jako dodatkowa warstwa do zimowego śpiwora. 150 zł, COODO, www.coodo.pl 5. Kombinezon dla dziecka 6-36 m. Wykonany z miękkiej, wodoodpornej tkaniny wykończony polarem, futerkiem i ściągaczami. Z tyłu i na kapturze odblaskowe elementy. 79,90 zł, ENDO, www.endo.pl

Be Sporty. Wyjątkowo miękkie, lekkie i elastyczne półbuty. Jasna podeszwa nie pozostawia ciemnych smug na podłodze, a jej antypoślizgowe urzeźbienie wpływa na bezpieczeństwo. Buty zawierają element odblaskowy, dzięki czemu dziecko jest lepiej widoczne na drodze po zmierzchu. Rozmiary 19-26, Bartek, www.bartek.com.pl

www.dobra-mama.pl

Muślinowo-bambusowy zestaw dla niemowlaka. Przewiewna chusta otuli i pomoże utrzymać odpowiednią temperaturę ciała. Płaska poduszka sprawdzi się w gondoli, łóżeczku i poza domem. Jest miękka i elastyczna, można ją zwinąć w rulon i wykorzystać do podtrzymania główki bobasa. Otulacz 120x120 cm, 79 zł, poduszka 37x27 cm, 59 zł Pink no More, www.pinknomore.pl

6. Śpiworek na nóżki - śpiące zwierzątka. Śpiworek wykonany jest ze 100% , najwyższej jakości bawełny, wypełniony jest antyalergicznym, delikatnym i zapewniającym komfort termiczny włóknem sylikonowym. 55 zł, Sango Trade, www.sangotrade.pl

niezbędnik 7.

10.

Rożek niemowlęcy royal baby. Rożek zapewnia dziecku odpowiednie otulenie, maksymalny komfort i poczucie bezpieczeństwa. Otuli malucha już od pierwszych chwil życia! 139 zł, Sleepee, www.sleepee.pl

Polecamy 7. Aspirator do nosa. Szybko i skutecznie usuwa wydzielinę z nosków, dzięki czemu zapobiega lub ogranicza infekcje w górnych i dolnych drogach oddechowych. Jeden z najbardziej pożądanych produktów wśród przyszłych mam. Od 18 zł, SALUS INTERNATIONAL, www.sopelek.info.pl 8. Nasic na katar. Lek o podwójnym działaniu, który przynosi szybszą ulgę od kataru. Ten unikalny aerozol do nosa to kombinacja dwóch substancji czynnych: ksylometazoliny i pantenolu. 16,73 zł/ 10 ml, GEDEON RICHTER, www.gedeonrichter.pl ®

9. Irigasin junior. Zestaw do płukania nosa i zatok dla dzieci powyżej 4. roku życia. Wyrób medyczny Irigasin szybko usuwa zalegającą wydzielinę i przynosi natychmiastową ulgę. Zobacz, jak łatwo płukać zatoki na www.irigasin.pl. AFLOFARM, www.irigasin.pl 10. Kubek pstryczek. Kubeczek przeznaczony jest dla dzieci od 1 r.ż. Ma miękką silikonową słomkę No-Spill™ Flip-It™, uchwyty ułatwiające naukę picia z kubka, wbudowany zawór łatwy do czyszczenia i montażu i system Vari-Flo™, który pozwala dziecku kontrolować natężenie przepływu napoju. Pojemność: 240 ml. NUBY, www.abckid.pl

OCHRONNY Zapewni ochronę i odżywienie skóry twarzy niemowląt i dzieci od 1. dnia życia, szczególnie w okresie zimowych mrozów. Zawiera ceramidy, masło shea i olejki roślinne. 95% składników pochodzenia naturalnego. Tylko w aptekach. Mustela Krem odżywczy z Cold Cream, ok. 26 zł/ 40 ml, Mustela www.mustela.pl

REKLAMA

Le Pampuch to artykuły przygotowane z myślą o dzieciach, uszyte z najlepszych jakościowo, certyfikowanych tkanin zapewnią maluchom komfort i bezpieczeństwo. Dla maluszka nie ma nic przyjemniejszego niż poczucie bycia otulonym czymś puszystym i ciepłym, co sprawia, że nadal czuje się jak w brzuszku u Mamy. Kocyki stanowią niezbędną bazę wyprawki, bywają także pięknym dodatkiem stanowiącym dopełnienie kącika naszego maleństwa.

Tworzymy, by cieszyć!

KOD RABATOWY - 15% na hasło DOBRAMAMA15 Promocja trwa do 1.05.2018 r.

www.lepampuch.pl

niezbędnik

Na straży oddechu Ze względu na nie do końca wykształcony układ oddechowy dzieci o wiele bardziej niż dorośli są narażone na negatywny

FELLOWES

wpływ smogu. Na zewnątrz nie uchronimy ich w pełni, ale nasz domowy azyl możemy wyposażyć w oczyszczacze powietrza.

INTUICYJNY

chroń swoje dziecko przed smogiem

Oddychaj czystym

POWIETRZEM Stykamy się z nim prawie codziennie. Boimy się negatywnych skutków jego działania. Jak ograniczyć kontakt ze smogiem?

INTELIGENTNY

Wyposażony w funkcję nawilżania i technologię Plasmacluster skutecznie oczyszcza powietrze ze smogu, bakterii, wirusów i alergenów. Sharp KC-D40EUB, 1999 zł, SHARP www.sharpdirect.pl

4-stopniowa filtracja Idealny do pokoju o powierzchni do 18 m2. Usuwa 99,97% zanieczyszczeń powietrza tak małych, jak 0,3 mikrona dzięki czterostopniowemu procesowi filtracji. Usuwa: wirusy i bakterie, zarodniki pleśni, pyłki, roztocza, większość obecnych w powietrzu mikrobów i alergenów, smog, zanieczyszczenia z sierści/naskórek zwierząt domowych oraz dym tytoniowy. Oczyszczacz powietrza Fellowes DX55, od 649 do 699 zł, FELLOWES www.fellowes.pl/aeramax

FUNKCJONALNY

Usuwa zanieczyszczenia z powietrza w 99,97%, dzięki wykorzystaniu filtra HEPA oraz bakteriobójczej lampy UV. Wspaniale pasuje w pokojach dziecięcych, ponieważ ma wesoły design, który polubi każde dziecko. Oczyszczacz ma 3 szybkości pracy z możliwością wyboru trybu cichego. Oczyszczacz powietrza Pingwin, 349 zł, CRANE www.alergiabeta.pl

ZAPACHOWY Oczyszczacz do pokoju z filtrem HEPA i wbudowanym parownikiem do rozprzestrzeniania przyjemnego zapachu (aromaterapii.). Dodatkowe oświetlenie nocne sprawi, że Twoje dziecko czuje się bezpiecznie w ciemności. Oczyszczacz powietrza, 199 zł, DUUX www.bobozakupy.pl

Pierwszy na rynku inteligentny oczyszczacz i nawilżacz reagujący na obecność człowieka. Sharp KC-G50EUW, 2599 zł, SHARP www.sharpdirect.pl

Oczyszczacz powietrza w domu będzie czuwał nad zdrowiem naszym i naszych dzieci.

Rekomendowany przez PTA

Zastosowany w oczyszczaczu czujnik AeraSense precyzyjnie wykrywa drobne cząsteczki, a następnie przetwarza zebrane dane i dopasowuje ustawienia do aktualnego stanu powietrza, gwarantując jego ciągłe oczyszczanie. Ponadto na bieżąco informuje o jakości powietrza. Oczyszczacz powietrza Philips AC3256/10, 2149 zł, PHILIPS www.philips.pl

Jaki powinien być dobry oczyszczacz powietrza?

Joanna Lewandowska

Senior Business Marketing Manager Philips Polska www.philips.pl

www.dobra-mama.pl

Wybierając oczyszczacz powietrza, przede wszystkim upewnij się, że rzeczywiście pomaga zamiast szkodzić. Postaw na rekomendacje wiarygodnych instytutów np. PTA, PZH lub zagraniczne jak ECARF. Wybieraj wśród urządzeń filtrujących naturalnie i bezpiecznie, bez jonizacji i takich, które oczyszczają poprzez system wieloetapowej filtracji m.in. poprzez filtr węglowy oraz HEPA. Najlepiej, by urządzenie było wyposażone w zaawansowane czujniki monitorujące jakość powietrza w czasie rzeczywistym,

które pokażą na wskaźniku dokładny poziom zanieczyszczenia. Ponadto należy dopasować zasięg działania oczyszczacza do wielkości pomieszczenia i sprawdzić parametr związany z prędkością oczyszczania powietrza, tzw. CADR. W ciągu godziny powietrze w pomieszczeniu powinno być przefiltrowane minimum cztery razy, czyli np. pokój o powierzchni 40 m2 będzie optymalnie przefiltrowany przy CADR = 160 m³/h. Bardzo przydatną funkcją dla rodziców będzie na pewno blokada rodzicielska.

REKLAMA

Ochrona przed smogiem W domu najlepiej unikać smogu, dbając, aby jak najmniej szkodliwych substancji przedostawało się do jego wnętrza. Producenci okien spieszą z pomocą w tym temacie.

Prozdrowotna

Wyposażone są w specjalną antysmogową i antyalergenową membranę RESPILON AIR®. Skutecznie zatrzymuje ona zanieczyszczenia powodowane przez smog, ograniczając jego stężenie we wnętrzu pomieszczenia. Markizy filtrujące cleanAir, FAKRO www.fakro.pl

Steruj cieniem!

INTELIGENTNE

Okna z systemem oczyszczania powietrza. Mechanizm jest integrowany z ramą okna w położeniu pionowym lub poziomym. Wielowarstwowa technologia Multiple Air Filter wyłapuje 99,5% zanieczyszczeń włącznie z cząsteczkami smogu o wielkości zaledwie 1 µm. Schüco VentoLife, SCHÜCO www.schueco.pl

W dni o większym stężeniu smogu dbajmy o siebie, korzystając ze specjalnych maseczek.

szczelna

Wykonana jest ze 100% bawełny, która jest przyjemna i delikatna w dotyku, występuje w kilkunastu oryginalnych wzorach. W lamówce ukryty jest metalowy nosek, który pozwala na dokładne uszczelnienie i dopasowanie maski do twarzy. Maska antysmogowa 99 zł, SANGO TRADE www.sangotrade.pl

Światowy lider w produkcji wysokiej jakości żagli przeciwsłonecznych, przeciwdeszczowych, pergoli, rolet na tarasy i do ogrodów oraz markiz i parawanów balkonowych.

Żagle przeciwsłoneczne COOLFIT®

Żagle PRZECIWDESZCZOWE dreamsail®

PRAKTYCZNE

Dzięki wymiennemu filtrowi PM2,5 (n 95) z warstwą węgla aktywnego zabezpiecza przed przedostaniem się najgroźniejszych cząsteczek do układu oddechowego człowieka. Smoggie Muszla, 99 zł, Smoggie www.mustache.pl

Rolety rzymskie poziome COOLFIT® Harmonica oraz Pergole NESLING®

Rolety pionowe COOLFIT®

RamY regulowanE Flex FRAME® do markiz balkonowYCH

www.nesling.pl

NEWSY

Co słychać?

Specjalnie dla was przygotowaliśmy newsy z branży, ktrych nie można przegapić. Trzymamy rękę na pulsie wydarzeń stanowiących cenne źródła wiedzy, informujemy również o wartościowych konkursach.

Spotkania z DOBRĄ MAMĄ już NIEDŁUGO! Zapraszamy wszystkie mamy z Rzeszowa i okolic na znane i lubiane warsztaty dla kobiet w ciąży Spotkania z Dobrą Mamą. Najbliższa edycja już 11 kwietnia w Hotelu Rzeszów. Uczestnicy warsztatów będą mogli skorzystać z wiedzy specjalistów, uzyskać odpowiedzi na nurtujące

ich wątpliwości oraz wziąć udział w wielu atrakcyjnych konkursach z nagrodami. Na warsztaty należy się wcześniej zarejestrować poprzez formularz internetowy. Informacje już niedługo na www.dobra-mama.pl i www.facebook.com/dobra.mama

- Wybrano najlepsze położne w ramach kampanii -

Położna na medal 1 grudnia zakończyła się 4. edycja kampanii społeczno-edukacyjnej „Położna na medal” organizowanej przez Akademię Maluch Alantan. W konkursie wybrane zostały najlepsze położne w Polsce i poszczególnych województwach. Łącznie oddano 19 112 głosów. Najlepszą położną w Polsce została Monika Wójcik, która zdobyła 1366 głosów i pokonała 427 konkurentek. Od 2009 r. pracuje ona na Oddziale Noworodków w Szpitalu Specjalistycznym im. S. Żeromskiego w Krakowie. Drugie miejsce zajęła Elżbieta Wójtowicz (1250 głosów), pracująca w trakcie porodowym Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego w Olsztynie. Trzecie miejsce należy do Marzeny Langner-Pawliczek (827 głosów) związanej z oddziałem ginekologiczno-położniczym w Knurowie. Kampania „Położna na medal” organizowana jest od 4 lat. Jej głównym celem jest zwrócenie uwagi na kwestie związane z koniecznością podnoszenia standardów i jakości opieki okołoporodowej w Polsce poprzez edukację i promocję dobrych praktyk. Pełna lista zwycięzców znajduje się na stronie internetowej. Uroczyste wręczenie nagród odbędzie się 9 marca podczas Gali Finałowej kampanii. www.poloznanamedal2017.pl „Dobra Mama” jest patronem medialnym kampanii.

Warsztaty Mama Wie! Wiosną br. odbędzie się już 11. edycja spotkań dla kobiet w ciąży Mama Wie! Do tej pory odbyło się ponad 100 spotkań w całej Polsce, a w projekcie wzięło udział ponad 14 tys. osób! Gościem specjalnym, który towarzyszy spotkaniom od początku, będzie fizjoterapeuta Paweł Zawitkowski specjalizujący się w terapii neurorozwojowej, oddechowej i terapii jedzenia. Na każdego z uczestników będzie czekał mały upominek. W marcu i kwietniu Mama Wie odwiedzi: Warszawę – 17.03, Kraków – 18.03, Katowice – 18.03, Poznań – 23.03, Wrocław – 24.03, Łódź – 25.03, Olsztyn – 6.04, Gdańsk – 7.04, Toruń – 8.04, Radom – 27.04, Lublin – 28.04, Warszawę – 29.04. Zapraszamy do rejestracji i wypełnienia zgłoszenia na stronie. Liczba miejsc jest ograniczona!

www.mama-wie.pl

„Dobra Mama” jest patronem medialnym wydarzenia.

#Supertata poszukiwany! 1 marca rusza nowy konkurs fotograficzny organizowany wspólnie z marką By Medica FisherPrice. Kim jest #supertata? To bohater, przyjaciel, kompan w zabawie – po prostu najlepszy tata pod słońcem! Uważasz, że wasz maluszek ma #supertatę? Wyślij nam zdjęcie przedstawiające go w akcji! Najciekawsze fotografie zostaną nagrodzone przez markę By Medica Fisher-Price.

www.dobra-mama.pl

Nagroda główna: Szczeniaczek Uczniaczek + zestaw kosmetyków z serii Kids Care; II miejsce: Szczeniaczek Przytulaczek-Ubieraczek + zestaw kosmetyków z serii Kids Care; III miejsce: zestaw kosmetyków z serii Kids Care: chusteczki, balsam i emulsja. Szczegóły konkursu oraz regulamin na

dobra-mama.pl/konkurs-supertata

NEWSY

Bezpieczny Maluch w całej Polsce To najszersza w Polsce akcja skierowana do kobiet w ciąży mająca na celu edukację z zakresu bezpieczeństwa i zdrowego rozwoju dziecka. W tym roku odbędzie się ponad 100 spotkań z rodzicami. Spotkania są

prowadzone przez niezależnych ekspertów i instruktorów bezpieczeństwa na co dzień współpracujących z największymi placówkami medycznymi w Polsce. Podczas tych bezpłatnych warsztatów uczestnicy mogą przećwiczyć pierwszą pomoc u niemowląt. Spotkanie umożliwia też zdobycie wiedzy z zakresu bezpiecznego podróżowania z dzieckiem w samochodzie oraz pierwszej pomocy kobiecie ciężarnej. Każdy uczestnik dostanie podręcznik Bezpiecznego Malucha, w którym znajdzie schematy postępowania w przypadku nieszczęśliwych zdarzeń. Wstęp jest wolny, ale liczba miejsc ograniczona. Zapraszamy do rejestracji na stronie internetowej Kampanii.

www.bezpiecznymaluch.pl

„Dobra Mama” jest patronem medialnym wydarzenia.

Program Bezpieczny Fotelik - Dla tych, dla których bezpieczeństwo liczy się przede wszystkim! Badania polegające na wnikliwej analizie poszczególnych komponentów udowodniły, że foteliki samochodowe, które były zamontowane w samochodach biorących udział w wypadku lub kolizji drogowej, podlegają mikrouszkodzeniom, co uniemożliwia ich dalsze bezpieczne użytkowanie. Nie jesteśmy obojętni wobec tego faktu – marka Kinderkraft gwarantuje uczestnikom bezpłatny udział w Programie Bezpieczny Fotelik dającym możliwość wymiany fotelika na nowy. Wystarczy zarejestrować się, a następnie zgłosić chęć udziału w Programie poprzez formularz na stronie internetowej. Programem Bezpieczny Fotelik objęte są wszystkie modele fotelików Kinderkraft, a wymianie podlegają nawet wtedy, gdy dziecko nie brało udziału w zdarzeniu drogowym.

www.kinderkraft.com.

Warsztaty Świadomej Mamy Jesteś w ciąży lub niedawno urodziłaś? Bezpłatne warsztaty Świadomej Mamy są dla ciebie! Przyjdź, porozmawiaj z lokalnymi lekarzami i spotkaj się z innymi mamami! Spotkanie podzielone jest na 2 panele – dla rodziców z dziećmi oraz kobiet w ciąży. Warsztaty prowadzi Ambasadorka Projektu – mama i aktorka Paulina Holtz, specjalistka ds. treningu bezpiecznego dla kobiet oraz mięśni dla miednicy. W programie każdych warsztatów m.in.: wystąpienie ginekologa, położnej, pediatry, fizjoterapeuty, logopedy,

psychologa. Poza tym bezpłatne konsultacje z lekarzami, sesja fotograficzna, upominki dla uczestników oraz atrakcyjne nagrody! Sprawdź, kiedy będziemy w Twoim mieście: Szczecin – 1 marca; Poznań 8 marca, Bydgoszcz – 22 marca, Wrocław – 28 marca; Gdańsk – 19 kwietnia; Poznań – 26 kwietnia; Łódź – 9 maja; Kielce – 16 maja; Lublin – 17 maja. Zapisz się już dziś!

www.swiadomamama.pl

„Dobra Mama” jest patronem medialnym wydarzenia.

REKLAMA

„Dobra Mama” i Sango Trade zapraszają do udziału

w konkursie

Podrozuj z SangoTrade Wygraj torbę BABY TRAVEL 3 w 1!

Ta wyjątkowa torba ma 4 kieszenie, w których pomieścisz wszystkie niezbędne produkty dla dziecka, a w każdej chwili stanie się także przewijakiem i łóżeczkiem w podróży.

Jak ją wygrać?

- Zapoznaj się z ofertą SANGO TRADE dostępną na www.sangotrade.pl. - W kilku słowach napisz, który z tych produktów, Twoim zdaniem, jest najbardziej przydatny dla mamy i malucha. - Wejdź na stronę www.dobra-mama.pl/konkurs-sangotrade i za pomocą specjalnego formularza prześlij nam odpowiedź. - Czas trwania konkursu - 21.02–31.03.2018. Specjalnie powołane jury wybierze 3 najciekawsze odpowiedzi i opublikuje je na łamach „Dobrej Mamy” nr 48, a laureatki otrzymają wspaniałą BABY TRAVEL.

Zapraszamy do zabawy!

Regulamin dostępny na stronie dobra-mama.pl/konkurs-sangrotrade

newsy

Uwaga! Nowy konkurs!

Wyczesany maluch

Specjalnie dla Was – drodzy rodzice – przygotowaliśmy w nowym roku zupełnie nową odsłonę naszego konkursu. Prześlij nam zdjęcie śmiesznej i oryginalnej fryzury Waszej pociechy. Może jej włosy żyją własnym życiem? A może po jej urodzeniu odkryliście w sobie talenty fryzjerskie? Lub – co ciekawsze – może Wasz maluch sam je w sobie odkrył? :) Rozśmiesz, wzrusz, zaskocz naszą redakcję.

Zasady konkursu:

2.04.2018 roku wybierzemy i nagrodzimy najbardziej „wyczesanego malucha” Listę zwycięzców opublikujemy w kolejnym numerze magazynu „DOBRA MAMA” oraz na stronie www.dobra-mama.pl

1. Zrób zdjęcie śmiesznej fryzury swojego malucha dowolnej klasy aparatem lub telefonem. 2. Wejdź na stronę www.dobra-mama.pl i za pomocą specjalnego formularza prześlij nam zdjęcie. 3. Czas trwania konkursu: od 21.02.2018 r. do 31.03.2018 r. 4. Specjalnie powołane jury wybierze najciekawsze zdjęcia „wyczesanych maluchów”. Więcej o konkursie oraz regulamin dostępne na stronie www.dobra-mama.pl

WEŹ UDZIAŁ I WYGRAJ ATRAKCYJNE NAGRODY

Zestaw kosmetyków od MEDICA FISHER PRICE

Czapeczka i chustka od BEXA

Poduszka/siedzisko kotek od CORNERS FOR KIDS

Plakat niespodzianka od FANTASTISCH PRACOWNIA

ROZSTRZYGNIĘCIE 8 EDYCJI KONKURSU „ŚMIESZNA MINKA”

Pani Joanna

Pani P a

trycja

z Wilk owyi

www.dobra-mama.pl

z Grodziska

Maz.

a z Dwikozów

Pani Monik

Pani W ioleta

z Dąb

rowy G ó

rnicze

Lotta

Ines

odwiedź nas na www.bellamy.pl i dowiedz się więcej

Nomi

Dołącz do nas

Bellamy ul. Kościuszki 27, 38-500 Sanok, tel. +48 13 44 40 156, kom. 533 994 698, www.bellamy.pl. biuro@bellamy.pl

STREFA TATY Wybieramy wózki, które uprzyjemnią wiosenne spacery.

POJAZDY NA TRUDNE WARUNKI

Jaki wózek na wiosnę?

Wiosna to wyczekiwany czas na spacery z dzieckiem i niemowlakiem. 1.

kompaktowy Bardzo łatwy w prowadzeniu, składa się razem z siedziskiem do kompaktowych rozmiarów. Siedzisko ustawiane jest w dwóch kierunkach. Można go łączyć z nowoczesną gondolą Lux albo przenośnym fotelikiem Maxi-Cosi dla niemowląt. Quinny Zapp Flex Plus, ok. 1600 zł, Dorel Polska www.quinny.com

Gondole

1. Elmo 2 w 1. Wygodne użytkowanie zapewnia regulowana wysokość rączki, prosty mechanizm składania, duży kosz w podwoziu oraz skrętne przednie koła. 899 zł, Coneco, www.baby-centrum.pl 2. Navigator 2 w 1. Lekki wózek 2 w 1 z aluminiową ramą i piankowymi kołami. Prosty system zmiany gondoli na spacerówkę i przekładana rączka pozwalają dostosować go do potrzeb maleństwa i rodziców. 600 zł, Caretero, www.caretero.pl 3. Husky. Nowa kolorystyka 2018! Nowe koła! Nowy układ tkanin. Przede wszystkim bardzo bogate wyposażenie, pomagające znieść jesienne i zimowe chłody, czyli Winterpack: mufka na dłonie, dwustronny kocyk w nowym, milszym materiale, śpiworek, termiczne etui na butelkę. Uchwyt na kubek w zestawie. babydesign, www.babydesign.eu 4. Magnetico. Odświeżony wózek Magnetico z nowym obszyciem w 6 kolorach, w różnych wariantach m.in. już od wersji z samą gondolą. Czarny stelaż, przedłużana budka w gondoli, chowany podnóżek w spacerówce to liczne zalety tego modelu. PARADISE BABY, www.paradisebaby.pl

www.dobra-mama.pl

Niezbędne gadżety NA ŚWIEŻYM POWIETRZU Superciepła warstwa polarowa od środka, z zewnątrz funkcyjna tkanina softshell – oddychająca, lecz wodoodporna. Idealne rozwiązanie nawet na najdłuższe spacery podczas wiosennych chłodów. 2 w 1: śpiworek i antywstrząsowa wkładka do wózka, ok. 299 zł, MOTHERHOOD www.motherhood.pl

ochrona materaca

Wykonane z wysokiej jakości, grubej dzianiny bawełnianej. Przyjemnie wyściełają wózek Twojego maleństwa i doskonale ochronią materac przed zabrudzeniem. Gumka ułatwia założenie oraz dopasowanie prześcieradła i zapobiega przesuwaniu się. 100% Bawełna, certyfikat OKO-TEX Standard 100. Wyprodukowano w Polsce. Prześcieradła z gumką do gondoli 2pak, 79 zł, pink no more, www.pinknomore.pl

REKLAMA

Spacerówki

5. Mint track. Mint jest zwinny, lekki, funkcjonalny i niezwykle wygodny. To modny wózek dla małych podróżników. Jest wyposażony tak, aby zapewnić komfort podróży. MINIMAXI, www.mini-maxi.pl 6.Sonic. Zwrotny miejski wózek został zaprojektowany po to, by ułatwić twoje codzienne funkcjonowanie. Szybkie i łatwe składanie jedną ręką to jedna z największych zalet wózka. Wstawki z oddychającej tkaniny sprawiają, że maluszek podróżujący w wózku ma zapewniony stały komfort. ESPIRO, www.espiro.eu 7. Britax go big. Z nagrodzonym przez StiWa BRITAX GO BIG jesteś gotów na to, co przyniesie dzień– czy podczas miejskich spacerów, czy przygód na łonie przyrody. Wszechstronne funkcje przyniosą ci ogromny komfort przy zachowaniu wszystkich zalet i łatwości użytkowania. BRITAX RÖMER, www.britax-roemer.pl 8. Maxi-Cosi Laika. Superkompaktowy bardzo lekki wózek (waży 7,5kg). Składa się go jedną ręką, a po złożeniu zajmuje niewiele miejsca. Komfort dziecku zapewnia duże, watowane siedzisko. Wystarczy zamocować miękką gondolę albo wpiąć przenośny fotelik, by móc przewozić w nim niemowlę. Ok. 1190 zł, Dorel Polska, www.maxicosi.pl

Wózki dla wymagających Niska waga konstrukcji, wygodny system składania, atrakcyjny design – to tylko przykłady zalet wózków Bebetto. Bresso Premium Class 02, 2449 zł, BEBETTO www.bebetto.eu

ciąża i poród

Badania w ciąży Zalecenia i indywidualne wykonania

W trakcie ciąży lekarz nie tylko monitoruje stan matki i płodu wszelkimi dostępnymi metodami. U każdej ciężarnej indywidualnie stara się przewidzieć możliwość zaburzeń, zanim pojawią się jakiekolwiek objawy. To przebieg ciąży bowiem decyduje, jak dalej będzie się rozwijał noworodek.

PHOTOGENICA

Zawsze co 4 tygodnie należy wykonać badanie moczu. Umożliwia to ewentualne wczesne leczenie zaburzeń, zanim pojawią się objawy.

<10

Do 10 t ygo dnia ciąży Wykonanie badań laboratoryjnych u ciężarnych zaleca się do 10 tygodnia ciąży. Wcześniej też powinna się odbyć pierwsza wizyta u ginekologa. Podczas każdej wizyty

lekarz mierzy masę ciała i ciśnienie krwi ciężarnej. Jeśli

laboratoryjnych lub USG oraz innych badań specjali-

czyć adekwatne postępowanie dietetyczne. Do badań za-

stycznych w razie pojawienia się ryzyka wystąpienia

lecanych należy badanie HIV, HCV, badanie (IgG i IgM)

różnych powikłań.

toksoplazmozy, różyczki oraz CMV.

już otrzymamy wyniki badań laboratoryjnych i USG,

olskie Towarzystwo Ginekologiczne

można je wpisać do karty ciąży. Zalecane badania pod-

wydaje specjalistyczne zalecenia do wy-

stawowe niezbędne do wykonania to: określenie grupy

konania badań u każdej ciężarnej oraz do

krwi i czynnika Rh oraz odczynu Coombsa, morfologia,

ich wykonania w sytuacji konkretnych po-

badanie ogólne moczu, poziom glukozy na czczo i VDRL.

wikłań przebiegu ciąży. Jednak to lekarz

Jeśli w rodzinie występuje cukrzyca, można wykonać test

prowadzący decyduje o poszerzeniu spektrum badań

tolerancji 75 g glukozy, aby odpowiednio wcześnie włą-

www.dobra-mama.pl

ciąża i poród

27-32

27–32 t y dzi eń Pomiędzy tymi tygodniami ciąży wykonuje się

11-14

badanie poziomu przeciwciał anty-Rh, morfo-

1 1– 14 t ydz i eń

logię i badanie ogólne moczu. W 28–30 tygo-

Koniecznie zalecane wykonanie badania USG „gene-

dniu ciąży można też zaproponować podanie

tycznego” w celu określenia parametrów ryzyka wad

immunoglobiny anty-D ciężarnym z Rh ujem-

genetycznych. Można je uzupełnić o dalsze badania

nym bez przeciwciał anty-D. W grupie ciężar-

odpowiednich markerów we krwi (test podwójny –

nych ze zwiększonym ryzykiem populacyjnym

białko PAPP-A oraz Beta-HCG). Dane te są następnie

lub indywidualnym ryzykiem wykonuje się ba-

analizowane cyfrowo i otrzymujemy wynik okre-

danie VDRL, HIV, HCV. Natomiast warto wy-

ślający stopień pojawienia się ewentualnego ryzyka

konać posiew z pochwy w kierunku paciorko-

poszczególnych, różnych wad genetycznych. Dalsze

wców beta-hemolizujących. Odpowiednie po-

postępowanie wyjaśniające stopień ryzyka po konsul-

stępowanie podczas porodu niweluje ryzyko

tacji w poradni genetycznej można uzupełnić o zabieg

infekcji u noworodka.

diagnostyczny. Takim zabiegiem jest amniopunkcja z pobraniem komórek jaja płodowego z łożyska płodu. Pozwala to ostatecznie określić i nazwać możli-

37-39

37–39 t y dzień

wość istnienia nieprawidłowości genetycznych. Zawsze co 4 tygodnie należy wykonać badanie moczu.

Wtedy wykonuje się obowiązkowo badanie

Umożliwia to ewentualne wczesne leczenie zaburzeń,

ogólne moczu. W razie stwierdzenia wskazań

zanim pojawią się objawy. Szczególnie jeśli ciężarna

w ostatnich tygodniach ciąży można wykonać

choruje na nadciśnienie, badanie uzupełnia się o po-

badanie USG, aby ocenić masę płodu, oraz ba-

siew moczu. Są takie sytuacje, kiedy ciężarna czuje

danie KTG.

się dobrze, ale po badaniach pojawia się konieczność leczenia, aby nie dopuścić do ryzyka pojawienia się patologii i powikłań.

>40

Po 40 t ygodniu Koniecznie wykonuje się badanie KTG, aby

15-20

15 – 2 0 TY DZ I E Ń

określić możliwość oceny zaburzeń przepływu matczyno-płodowego i ich wpływ na stan pło-

W tym czasie wykonuje się morfologię i badanie

du. W razie wątpliwości badaniem testem ok-

ogólne moczu oraz określa poziom przeciwciał

sytocynowym można zdecydować o koniecz-

anty-Rh. Badanie można uzupełnić testem potrój-

ności ukończenia ciąży.

nym – Beta-HCG, Estriol i AFP, jeśli istnieje zagrożenie pojawienia się wad genetycznych.

24-26

dr n. med. Tadeusz Oleszczuk, ginekolog-położnik

24– 2 6 t ydz i eń Jednym z najważniejszych badań w drugiej połowie ciąży jest badanie testu tolerancji 75 g glukozy, jako że od tego czasu następuje włączenie się łożyska w metabolizm glukozy. Można w ten sposób wykryć zaburzenie tolerancji i rozpocząć ewentualne leczenie. Po określeniu poziomu glukozy na czczo ciężarna wypija 75 g glukozy i pozostając w laboratorium, ma oceniany poziom glukozy po godzinie i po dwóch. Nierozpoznanie i nieleczenie zaburzeń tolerancji glukozy może się skończyć wysokim wzrostem masy ciała ciężarnej, jak i noworodka. Może to bardzo wikłać przebieg ciąży i sam poród. Ciężko bowiem jest urodzić fizjologicznie dziecko, które waży powyżej 4000 g. W tym też czasie wykonuje się tzw. USG połówkowe, aby ocenić wszystkie najdrobniejsze elementy prawidłowego rozwoju płodu. W razie wątpliwości można samodzielnie zdecydować się na wykonanie

Cukierkowo Top ciążowy Seamless od Anita maternity w nowej wiosennej odsłonie kolorystycznej! Jest niezwykle wygodny i miękki. Dzięki specjalnej konstrukcji „rośnie” wraz z biustem przyszłej mamy oraz nie uciska. Jest wykonany z „oddychającej” tkaniny, bardzo przyjemnej dla skóry. Świetnie nadaje się do spania. No i ten smakowity, cukierkowy kolor sprawi, że można poczuć wiosnę w środku zimy! Rozmiary: S-XXL Top ciążowy Seamless, 89 zł, Anita maternity www.anita.com

drogich badań markerów we krwi ciężarnej określających ryzyko wad genetycznych. Jednak każdą decyzję warto konsultować z lekarzem prowadzącym. www.dobra-mama.pl

CIĄŻA I PORÓD

To warto wiedzieć! Na szczęście HEG dotyka niewielkiego procenta

Nudności mogą być rodzajem mechanizmu obronnego organizmu przed substancjami toksycznymi mogącymi znajdować się w żywności.

kobiet, ale gdy występuje zazwyczaj wskazana jest hospitalizacja ze względu na duże ryzyko anemii, utraty masy ciała, odwodnienia, ketonurii, zasadowicy metabolicznej i zaburzeń elektrolitowych. Nudności o delikatnym przebiegu, czyli zdecydowana większość przypadków, nie wywierają negatywnego wpływu na rozwój płodu. Natomiast niezależnie od stopnia nasilenia, nudności zawsze wpływają niekorzystnie na jakość życia ciężarnej. Nudności ciężarnych są najczęstszą przyczyną przerwy w karierze zawodowej kobiet w okresie wczesnej ciąży, obniżają ich kondycję psychiczną, mogą także wpływać niekorzystnie na relacje rodzinne.

Sposoby na

nudności

Chroma stock

Nudności dotyczą od 50% do nawet 90% ciężarnych kobiet. Częstość występowania nudności waha się od sporadycznych do permanentnych, nasilenie objawów od umiarkowanych do ciężko przebiegających niepowściągliwych wymiotów ciężarnych (hyperemesis gravidarum, HEG). PRZYCZYNY NUDNOŚCI Wciąż do końca nie jest znana jednoznaczna przyczyna nudności ciężar-

zapachu. Poziom wrażliwości na zapachy i smaki jest kwestią indywidualną.

nych. Powstały liczne teorie opierające się na gospodarce hormonalnej,

Nudności mogą także nasilać napoje zawierające kofeinę i preparaty żelaza.

stanie psychicznym kobiety i znaczeniu ewolucyjnym nudności. Według

Zwiększona wrażliwość na zapachy dotyczy również przestrzeni, w której

tych ostatnich, nudności to rodzaj mechanizmu obronnego organizmu

przebywa ciężarna. Dlatego zaleca się, o ile to możliwe, częste wietrzenie

przed substancjami toksycznymi mogącymi znajdować się w żywności,

pomieszczeń i unikanie tworzyw, farb lub środków czystości o nieakcepto-

a których działanie jest najbardziej niebezpieczne w pierwszym tryme-

walnym przez kobietę zapachu. Co ciekawe, nudności może wywołać także

strze ciąży. Prawdopodobnie za wystąpienie nudności odpowiada zbiór

gwałtowna zmiana temperatury otoczenia.

wielu czynników, takich jak: wysoki poziom ludzkiej gonadotropiny kosmówkowej (human chorionic gonadotropin, hCG), gwałtowny wzrost

POSTĘPOWANIE DIETETYCZNE

stężenia progesteronu i estrogenów, a także predyspozycje genetyczne,

Zmiany w diecie stanowią złoty standard postępowania pierwszego rzutu

stan emocjonalny kobiety oraz poziom narażenia na stres. Badania epide-

w przypadku występowania nudności ciężarnych. Wskazane są częste

miologiczne wskazują na częstsze nudności u kobiet młodych, będących

i małe posiłki, bazujące na pokarmach lekkostrawnych i niskotłuszczo-

po raz pierwszy w ciąży, u których stwierdzono zakażenie Helicobacter

wych. Produkty bogate w tłuszcz dłużej zalegają w żołądku, co może nasilać

pylori oraz z występującymi przypadkami nudności ciężarnych w wywia-

nudności. Należy wyeliminować napoje bogate w kofeinę: kawę, mocne

dzie rodzinnym. Zazwyczaj nudności pojawiają się w 4–6 tygodniu ciąży,

napary herbaty, słodkie napoje gazowane z dodatkiem kofeiny, napoje

ich największe nasilenie przypada na 8–9 tydzień i u większości kobiet

energetyczne. Zaleca się unikać pokarmów o drażniącym zapachu i smaku,

ustępują przed rozpoczęciem drugiego trymestru. Ciężarne dotknięte tą

w zależności od indywidualnej tolerancji przyszłej mamy. Jeżeli eliminacja

dolegliwością uskarżają się na nasilenie objawów w godzinach porannych.

dotyczy wielu produktów spożywczych, konieczna jest konsultacja u dietetyka, który pomoże znaleźć zamienniki i zbilansuje dietę w taki sposób, aby

CO MOŻE POTĘGOWAĆ NUDNOŚCI

zminimalizować ryzyko niedoborów pokarmowych. Ponadto udowodnio-

Ciąża jest wielką zmianą dla organizmu kobiety. Rewolucja hormonalna

no, że produkty bogatobiałkowe, suche i lekkostrawne zmniejszają nasile-

wpływa między innymi na wrażliwość na smaki i zapachy. Doskonale

nie nudności. Korzystnie działa także regularne popijanie wody mineralnej

tolerowane do tej pory produkty spożywcze są odpychające, a smaki

małymi łyczkami w ciągu całego dnia. Szczególnie polecanym, dokładnie

dotychczas nieznane stają się obowiązkowym punktem diety. Zauważono,

przebadanym, naturalnym i bezpiecznym środkiem przeciw nudnościom

że niektóre pokarmy częściej są skorelowane z występowaniem nudno-

jest imbir. Liczne badania naukowe udowodniły skuteczne działanie świe-

ści, są to: potrawy kwaśne, pikantnie przyprawione oraz o intensywnym

żego imbiru oraz wyciągu z imbiru. Cienkie plasterki imbirowego kłącza

www.dobra-mama.pl

można dodawać do wybranego posiłku (np. owsianki lub kaszy z duszony-

Dla zdrowia

CIĄŻA I PORÓD NAWADNIA

WAŻNY SKŁADNIK Zapobiega niedoborom kwasu foliowego u kobiet przed poczęciem i we wczesnym okresie ciąży. Skład: 1 tabletka zawiera 0,4 mg kwasu foliowego. Wskazania: zapobieganie niedoborom kwasu foliowego u kobiet przed poczęciem i we wczesnym okresie ciąży. Folik kwas foliowy, 7 zł/ 30 tabletek, GEDEON RICHTER POLSKA Sp. z o.o. www.gedeonrichter.pl

Jurajska z magnezem i witaminą B6 to proste rozwiązanie, dzięki któremu zadbamy nie tylko o nawodnienie, ale także dostarczymy organizmowi potrzebnej dawki magnezu. Jurajska z magnezem i wit. B6, ok. 1,99 zł/ 1,5 l, Jurajska www.jurajska.pl

NA MDŁOŚCI I NUDNOŚCI Oryginalne angielskie opaski akupresurowe. Znajdujący się na nich plastikowy guzik stymuluje punkt P6, skutecznie niwelując mdłości i nudności. Opaski SeaBand, ok. 39 zł, Salus International (dystrybutor) www.opaskinanudnosci.pl

sok z natury Wyciskarka Vispo pozwala na uzyskanie pysznych soków z owoców lub warzyw z zachowaniem pełni wartości odżywczych. Vispo, 249 zł, OVERMAX www.home.overmax.eu

mi warzywami), który dodatkowo zostanie wzbogacony pod względem

INNE DZIAŁANIA

akceptowalnego przez ciężarne aromatu. Innym rozwiązaniem jest

Nadmierny stres może wywołać i nasilać nudności. Przyszła mama po-

przygotowanie imbirowej lemoniady. W łagodzeniu objawów nudności

winna mieć zapewnione komfortowe warunki także pod tym względem.

pomocne są także migdały. Pamiętajmy jednak, że orzechy te stanowią

W przypadku dużej wrażliwości na zapachy pomocne mogą okazać się

wysokokaloryczną przekąskę (600 kcal/100 g) i ich wartość energetyczną

pochłaniacze zapachów. Warto także zainteresować się akupresurą oraz

należy uwzględnić w bilansie kalorycznym diety.

akupunkturą (oczywiście po konsultacji u lekarza prowadzącego ciążę), pojawiły się bowiem doniesienia naukowe wskazujące, że tego typu

SIŁA ZIÓŁ

terapie mogą wspomagać leczenie nudności ciężarnych. Przy ciężko

Do bezpiecznych dla ciężarnych ziół, które zmniejszają nudności,

przebiegających nudnościach niezbędne jest leczenie farmakologiczne.

należą: mięta pieprzowa, rumianek, nasiona kminku, majeranek oraz melisa. Wskazane jest zachowanie umiaru w dawkowaniu naparów oraz poinformowanie lekarza prowadzącego o rodzaju przyjmowanych ziół,

Barbara Laskus, dietetyk, Instytut Zdrowego Żywienia i Dietetyki Klinicznej SANVITA, www.instytutsanvita.pl

ze względu choćby na możliwość wystąpienia interakcji z lekami. REKLAMA

NOWOŚĆ! Laktator Lakta electric obsługuje się łatwo, intuicyjnie za pomocą panelu LCD. Odwzorowuje naturalny rytm ssania dziecka. Ma 5 trybów pracy: pierwsze dwa to delikatny masaż i stymulacja piersi, kolejne trzy pozwalają mamie indywidualnie dopasować czas i rytm ssania, tak by proces odciągania pokarmu był wydajny i bezbolesny. Laktator jest zaopatrzony w uniwersalne zasilanie (zasilacz, baterie, USB). Atest PZH.

ORYGINALNE POLSKIE PRODUKTY

DO NABYCIA W APTEKACH! Producent: SIMED PPH ul. Estrady 130 01-932 Warszawa www.simed.pl

Laktator Lakta – do sporadycznego stosowania

Laktator Lakta MILA – wyróżniony w plebiscycie „Złoty Brzuszek 2015”

Laktator Lakta PLUS – niezwykle skuteczny dzięki dużej sile ssania

CIĄŻA I PORÓD

INTYMNA SFERA CIĄŻY

Ciąża jest wspaniałym czasem oczekiwania na kogoś, kto już zawsze będzie centrum naszych myśli, uczuć i troski. Niemal cały ten czas przeznaczamy na przygotowania do przyjęcia najważniejszej osoby w naszym życiu. Oprócz odpowiedniego nastawienia psychicznego ważne jest także właściwe przygotowanie ciała.

zęsto nasze myśli krążą wokół wydarzenia, które na zawsze pozostanie w naszej pamięci – porodu. Staramy się do niego nastawić najlepiej jak potrafimy. Dobrze jest mieć obok siebie kogoś, kto nas profesjonalnie przygotuje: położną, lekarza, przyjaciółkę. Ważne, by była to osoba z doświadczeniem, empatią i pozytywnym ustosunkowaniem do tego naturalnego procesu. Przygotowanie do porodu zaczyna się już od połowy ciąży. Mama zaczyna wówczas u położnej rodzinnej edukację przedporodową: uczy się fizjologii

porodu, dowiaduje, jak zmienić tryb życia, jakie zrobić badania, jak naturalnie skrócić czas porodu, ale także jak wygląda połóg, jak przygotować się do laktacji, jak opiekować się noworodkiem i jak zbudować więź najsilniejszą ze wszystkich.

www.dobra-mama.pl

www.najka.pl

Pielęgnacja krocza przed porodem i po nim

ciąża i poród

Przygotuj umysł i ciało Przygotowanie do porodu to nie tylko tylko spakowaTo przede wszystkim pozytywne nastawienie, wiara we własne możliwości, budowanie relacji z partnerem, który chce uczestniczyć w powitaniu na świecie swojego dziecka. Kiedy te wszystkie aspekty uda się poznać i osiągnąć,

www.najka.pl

nie torby do szpitala z najpotrzebniejszymi rzeczami.

można przejść do przygotowania ciała na ten ogromny wysiłek fizyczny, porównywalny z przebiegnięciem maratonu.

Systematyczność to podstawa

Warto pamiętać o aktywności fizycznej ( jeśli oczywiście

Masaż krocza rozpoczynamy od 34 tygodnia ciąży, o ile lekarz lub położ-

nie ma przeciwwskazań medycznych). Udział ciężar-

na nie zauważyli przeciwwskazań do niego (infekcja pochwy, przedwczes-

nej w ćwiczeniach oddechowych, rozciągających albo

ne skurcze macicy). Do zabiegu najlepiej przystąpić po wieczornej kąpieli,

łagodnie poprawiających wydolność, poznanie pozycji

kiedy ciało jest rozgrzane i zrelaksowane, a ścianki pochwy rozluźnione

wertykalnych w obecności położnej, rehabilitanta lub

i elastyczne. Wykonujemy go w pozycji stojącej, z jedną nogą opartą np.

fizjoterapeuty znacznie poprawia kondycję ciężarnej.

na krześle albo w pozycji klęczącej na jednym kolanie, z drugą stopą od-

Umacnia to także jej wiarę w to, że z pewnością zrobiła

wiedzioną przylegającą do podłoża. Innym sposobem jest pozycja półle-

wszystko, co mogła, by usprawnić swoje ciało.

żąca, z nogami rozstawionymi na podłożu. Na dłoń nakładamy niewielką

To jeszcze jednak nie wszystko, co można zrobić. Należy

ilość naturalnego, dobrego oleju, smarujemy wargi sromowe i całe krocze,

pamiętać, że można przygotować do porodu także swoje

wsuwamy palec do pochwy i rozsmarowujemy, by nawilżyć jej ścianki.

mięśnie krocza – aby były gotowe na rozciąganie, jakie-

Wykonujemy spokojne, okrężne ruchy rozciągające na głębokość do 2 cm

mu będą poddane podczas porodu. Wiele mam pragnie

w głąb pochwy. Palcem wykonujemy ruchy rytmicznie uciskające ścianki

uniknąć nacięcia krocza z uwagi na przerwanie ciągłości

ku dołowi i na boki do chwili poczucia lekkiego szczypania. To znak, że

tkanek i dyskomfort, jaki się z tym wiąże po porodzie.

masaż jest efektywny. Po kilku dniach dołączamy drugi palec, potem

Żeby zwiększyć swoje szanse na to, że krocze rozciągnie

trzeci i nawet czwarty (kciuk i wskazujący). Masaż wykonujemy 4–5 razy

się bez pęknięcia oraz że unikniemy zabiegu nacięcia,

w tygodniu przez 8–10 minut. Taki masaż może wykonać także partner.

należy je odpowiednio masować.

Używa wówczas palca wskazującego i zaczyna masaż od wejścia do pochwy. Powinien być delikatny, ale też stanowczy i nie bać się, że uszkodzi tkanki. Pochwa jest mięśniem bardzo wytrzymałym i rozciągliwym. Na rynku dostępne są także specjalne „baloniki”. Mają one za zadanie przy-

Wszystkie kochamy

gotować pochwę na wysiłek podobny do tego podczas porodu oraz skórę

kombinezony!

na rozciąganie. Są bardzo pomocne. Można zwrócić się o pomoc do po-

Wyjątkowy kombinezon z linii Homewear uszyty został z miłej, miękkiej dzianiny najlepszej jakości. Dzięki przemyślanemu krojowi nie sprawia trudności przy ubieraniu i rozbieraniu. Marszczenia po boku zapewniają dużą ilość miejsca na rosnący brzuszek, a po porodzie zamaskują drobne niedoskonałości sylwetki. Kopertowy dekolt pięknie podkreśla biust, zapewniając maluszkowi szybki dostęp do obiadu. Softwer overalls, 219 zł, HAPPY MUM www.happymum.pl

łożnej, która wyjaśni, jak działa ów sprzęt i poprowadzi proces adaptacji.

Zaufaj położnej Takie przygotowanie krocza zwiększy szanse na uniknięcie nacięcia, jednak nie eliminuje w 100% możliwości jego wykonania. Dużo zależy od adaptacji krocza do porodu, możliwości skóry, wielkości główki dziecka. Tylko osoba przyjmująca poród może zadecydować o uniknięciu nacięcia lub o jego wykonaniu. Widzi, jak krocze reaguje na rodzącą się główkę. Nacięcie jest konieczne, gdy widać, że krocze może pęknąć, a wówczas nie sposób przewidzieć, jak rozległe będzie pęknięcie. Pęknięcie krocza może być delikatne – wówczas goi się nawet bez szycia – bądź głębokie i wtedy trzeba je szyć tak samo jak nacięcie. Tylko osoba przyjmująca poród potrafi ocenić ryzyko. Dlatego tak ważne jest zaufanie na sali porodowej. Po porodzie krocze nie wymaga innej pielęgnacji niż zwykle, o ile nie było nacięte. Pielęgnacja rany po szyciu w wyniku nacięcia lub pęknięcia jest stosunkowo prosta i w szpitalu sprowadza się do codziennego mycia i spryskiwania

NA PODRAŻNIENIA Świetnie sprawdza się przy podrażnieniach, otarciach, dyskomforcie początkach infekcji w okolicy kobiecych narządów rodnych. Zawarty w globulkach Vagical wyciąg z nagietka lekarskiego działa przyczynowo - przeciwgrzybicznie i przeciwbakteryjnie oraz objawowo – przeciwzapalnie, wspomagając gojenie i proces regeneracji. Vagical działa ściśle w miejscu podania, co sprawia, że nie wywołuje interakcji z innymi lekami oraz antykoncepcją doustną. Vagical, 18 zł, FARMINA www.vagical.pl

płynem odkażającym 2 razy dziennie, chyba że lekarz zaleci inne środki. Pomaga częste polewanie rany chłodną, bieżącą wodą. Po opuszczeniu szpitala pielęgnacja rany krocza, które goi się prawidłowo, nie wymaga stosowania płynu odkażającego. Nad prawidłowym przebiegiem gojenia krocza w domu czuwa położna rodzinna, która podczas wizyt patronażowych także zdejmuje szwy z rany. Ocenia, kiedy jest właściwy czas do ich usunięcia i sprawnie przeprowadza ten zabieg, który jest niemal bezbolesny (szwy trzeba lekko naciągnąć, co może wywołać pewne dolegliwości). Po zdjęciu szwów pacjentki odczuwają wyraźną ulgę.

Natasza Dajewska, położna w szkole rodzenia „Położna z Sercem”

MODA I URODA

Problemy skórne w ciąży

Ach, te

hormony!

W czasie ciąży cera niektórych mam wygładza się, u innych natomiast hormony powodują problemy skórne.

Dla każdej kobiety ciąża to stan euforii i szczęścia związany z oczekiwaniem na upragnione dziecko. W trakcie tego wyjątkowego okresu w organizmie dochodzi do szeregu zmian, które dotyczą wyglądu ciała, a niekiedy nawet kondycji skóry.

kobiet w ciąży wskutek zaburzeń hormonalnych znacz-

androgeny sprawiają, że gruczoły łojowe wzmagają wytwarzanie

nie wzrasta produkcja barwnika – melaniny. Skóra staje

sebum, podobnie jak dzieje się w okresie dojrzewania. Nadmiar sebum

się bardziej sucha i wrażliwsza na czynniki zewnętrzne.

powoduje szybsze przetłuszczanie się włosów, skóry i zatykanie się po-

Z tego właśnie powodu pojawia się na niejwiele różnych

rów, w których znajdują się ujścia mieszków włosowych. To powoduje

zmian i przebarwień.

zaskórniki i stany zapalne z krostami i wypryskami ropnymi. Na tłustej skórze znajduje się o wiele więcej bakterii niż na suchej, a bakterie

Ostuda

odpowiadają za powstanie stanów zapalnych. Trądzik na plecach i klat-

Ostuda (melasma) to przebarwienie skóry związane z nieprawidło-

ce piersiowej może mieć formę łagodnej wysypki bądź czerwonych

wościami w obrębie procesów wytwarzania i rozkładania melaniny

i bolesnych czopów.

w naskórku. W efekcie barwnik jest nierównomiernie rozprowadzany

Niestety w czasie ciąży nie zaleca się stosowania większości kosme-

i na powierzchni skóry widoczne są nieestetyczne plamy. Zmiany

tyków, a także maści i kremów, które stosuje się zwykle u pacjentów.

te bardzo często dotykają kobiet ciężarnych. Z tego względu ostuda

Przyszła mama musi zdawać sobie sprawę z tego, że substancje z leków

nazywana jest maską ciąży, ponieważ te żółtobrunatne nieregular-

na trądzik mogą zagrażać dziecku. Pomocne okazują się domowe

ne plamki na twarzy mogą się zlewać i przypominać maskę. Mogą

sposoby: picie dużej ilości wody i spożywanie błonnika, aby szybciej

ciemnieć pod wpływem promieni słonecznych. Miejsce występowania

oczyścić swój organizm z toksyn. Dieta przeciw trądzikowi wyklucza

zmian to okolica grzbietu nosa, policzki i czoło. Zdarza się, że prze-

spożywanie czekolady, ostrych przypraw i tłustych potraw – w czasie

barwienia pojawiają się (co najbardziej denerwuje przyszłe mamy) nad

ciąży warto zastąpić te produkty rybami, owocami i warzywami. Trą-

górną wargą.

dzik można zwalczać okładami z cebuli i maseczkami z drożdży. Dwa

Z reguły wkrótce po urodzeniu ostuda szybko ustępuje. Jednak

razy w tygodniu można zastosować peeling, o ile nie jest gruboziarni-

w przypadku gdy zmiany nie są związane z ciążą, konieczna jest

sty. Poleca się także maseczki z białej glinki oraz maści cynkowe. Warto

konsultacja z lekarzem w celu wyjaśnienia przyczyny. Dopiero po wy-

dbać o higienę twarzy i myć ją dwa razy dziennie delikatnym płynem.

leczeniu dolegliwości, które są odpowiedzialne za powstawanie ostudy,

Płyn nie może wysuszać skóry, ponieważ to tylko nasili problem.

będzie możliwe zlikwidowanie przebarwień skóry.

Każdego dnia należy pamiętać o demakijażu. Nie wolno wyciskać wy-

Bardzo istotna jest ochrona skóry przed słońcem i dobór preparatów

prysków ani zaskórników. Jeśli trądzik się nasila, należy skonsultować

ochronnych indywidualnie do własnego fototypu skóry. Wskazane

się z dermatologiem.

jest stosowanie miejscowo preparatów wybielających, które dobierze lekarz. Niekiedy jednak leczenie takie nie jest skuteczne, gdyż za

Pieprzyki i piegi

przebarwienia w głównej mierze odpowiedzialny jest wysoki poziom

Zdarza się, że u niektórych ciężarnych kobiet pieprzyki zmieniają bar-

hormonów. W okresie ciąży koniecznie należy stosować filtry o wyso-

wę, a na twarzy, dekolcie i rękach mogą pojawić się piegi. Jest to zwią-

kim współczynniku ochrony.

zane ze zwiększoną produkcją melaniny. Wszelkie niepokojące zmiany skórne warto na bieżąco konsultować z dermatologiem. Aby zmniejszyć

Trądzik

ryzyko pojawiania się nowych znamion, nie powinno się wystawiać bez-

W czasie ciąży zmiany hormonalne powodują, że zmienia się cera.

pośrednio na kontakt ze słońcem. Przed wyjściem z domu, szczególnie

Skóra twarzy u niektórych przyszłych mam wygładza się, nabiera jęd-

w ciepłej porze roku, należy stosować kremem z filtrem.

rności, znikają problemy z rozszerzonymi porami. Kobiety wyglądają

bardziej promiennie. U innych natomiast hormony powodują proble-

Ciemniejsze brodawki

my z cerą, nadmierne wydzielanie sebum oraz trądzik.

W związku ze zmianami hormonalnymi, które zachodzą u kobiet

Podczas ciąży w organizmie kobiety zachodzi prawdziwa burza hor-

w czasie ciąży, mama może zauważyć, że brodawki stają się ciemniej-

monów. Przede wszystkim zwiększa się ilość progesteronu oraz nastę-

sze. Dodatkowo znacznie się powiększają, tworząc widoczną obwódkę.

puje podniesienie wrażliwości na androgeny. Progesteron odpowiada

Nie ma powodów do niepokoju, ponieważ jest to normalne zjawisko

za to, że gruczoły łojowe i potowe pracują intensywniej. Natomiast

u kobiet w ciąży.

www.dobra-mama.pl

NAWILŻA

W trosce o zdrową skórę

Skóra sucha, wrażliwa, szorstka i łuszcząca się wymaga długotrwałego nawilżenia i natłuszczenia. Olej z pestek winogron, wiodący składnik balsamu brzozowego, przywróci uczucie elastycznej, miękkiej, gładkiej i zdrowej skóry, a betulina zmniejszy uczucie swędzenia. Balsam brzozowy z betuliną, 37,80 zł/ 300 ml, SYLVECO www.sylveco.pl

PRZYJAZNY DLA SKÓRY Spray na plastry - Idealne rozwiązanie na szybkie, łatwe i bezbolesne usunięcie plastra/opatrunku. Bezpieczny i przyjazny dla skóry, nie wpływa na proces gojenia rany i nie jest wchłaniany przez ranę, działa delikatnie także na wrażliwą i bardzo suchą, popękaną lub naruszoną skórę. Akutol spray do usuwania plastrów, Salus International Sp. z o.o., www.akutol.com.pl

MODA I URODA pielęgnuje

Specjalistyczny olejek do pielęgnacji skóry w przypadku: rozstępów, blizn, nierównomiernego kolorytu, skóry starzejącej się, odwodnionej. Ma lekką konsystencję i subtelny zapach, bogactwo dobroczynnych składników aktywnych oraz wysoką skuteczność potwierdzoną badaniami klinicznymi. Szybko się wchłania i nie brudzi ubrań. Bio-Oil®, 36,99 zł/ 60 ml, BIO OIL www.bio-oil.com

CHŁODZI Tworzą na skórze ochronną, chłodzącą poduszkę, która przynosi ulgę bolesnym brodawkom; natychmiast łagodzą podrażnienia obolałych i popękanych miejsc, zmniejszając uczucie bólu; wspomagają proces gojenia, nawilżają i wygładzą skórę; można je stosować przez 24 h. Wkładki hydrożelowe, Medela www.medela.pl

Kresa na brzuchu

kiedy kobieta zajdzie w ciążę, od początku są mniej odporne na rozcią-

Kresa czarna (linea negra) to charakterystyczna brązowa linia pośrod-

ganie. I kiedy brzuch w ciąży rośnie, włókna kolagenu pękają, a skóra

ku brzucha przebiegająca naturalnie u kobiet ciężarnych od wyrostka

się rozchodzi. Wtedy pojawiają się na niej intensywnie czerwone pręgi,

mieczykowatego mostka do spojenia łonowego. Kresa czarna zastępuje

które z czasem przybierają perłowy kolor. Najczęściej są niewielkie,

w ciąży fizjologiczną kresę białą (linea alba) w wyniku odkładania

mają 2–3 centymetry długości i około 5 milimetrów szerokości. Ale

się w tym miejscu zwiększonej ilości melaniny. Kresa biała to silne

u niektórych kobiet mogą biec nawet przez całą szerokość brzucha

pasmo ścięgniste utworzone przez splecione ze sobą włókna rozcię-

i rozciągać się prawie na centymetr. Bardzo trudno je zlikwidować,

gien mięśnia poprzecznego i mięśni skośnych brzucha obu stron.

dlatego najlepiej nie dopuścić do ich powstania.

Jest szczególnie widoczna u kobiet z ciemniejszą karnacją, natomiast

Warto prewencyjnie smarować skórę preparatami z witaminą E oraz

u blondynek z jasną skórą może być niezauważalna praktycznie przez

alfa-hydroksykwasami, ale nie zawsze jest to dość skuteczne. Dość

całą ciążę. Kresa czarna tworząca ciemną kreskę wzdłuż brzucha znika

dobre rezultaty przynosi regularne oczyszczanie skóry za pomocą

po urodzeniu dziecka, aczkolwiek jej blednięcie może trwać długo,

peelingów i nawilżanie specjalnymi preparatami przeciw rozstępom.

około 10–12 miesięcy od porodu. Oczywiście może się zdarzyć, że w czasie ciąży cera będzie wręcz lśniła Pajączki, czyli pękające naczynka

zdrowiem, ale najlepiej jest przygotować się na pewne problemy ze

Mogą się pojawić na nogach, które są dodatkowo obciążone przez ros-

skórą i właściwie pielęgnować ją, gdy się pojawią.Promienna, zdrowa

nący brzuszek. W takiej sytuacji wskazane jest używanie specjalnych

cera w ciąży to też możliwe. Tuż po zapłodnieniu gospodarka hormo-

kosmetyków do skóry z rozszerzonymi lub pękającymi naczynkami

nalna kobiet zaczyna funkcjonować inaczej, intensyfikując wydzielanie

krwionośnymi – dostępne są w aptekach. Dobrze odpoczywać z lekko

się między innymi estrogenów, prolaktyny i progesteronu. Wyższe

uniesionymi nogami, aby poprawić krążenie. Jeśli w czasie ciąży

ciśnienie krwi sprzyja wszak lepszemu dotlenieniu skóry. Dodaje jej

pojawiły się pajączki, trzeba odwiedzić dermatologa lub kosmetycz-

świeżości, zdrowego zabarwienia, a nawet minimalizuje widoczność

kę, ponieważ popękane naczynka nie wchłoną się same. Po porodzie

zmarszczek mimicznych. U jednych kobiet opisany mechanizm jest

przydadzą się specjalne zabiegi uszczelniające naczynia.

bardziej, u innych mniej zaznaczony. Pamiętajmy również, że zmiany urody u pań w ciąży nie mają związku z płcią dziecka.

Żylaki Wiele ciężarnych kobiet z niepokojem dostrzega na swoich nogach żylaki. Są to nabrzmiałe błękitne żyły, których pojawienie się w czasie

Agnieszka Kowalczyk, Klinika Urody Mona Lisa, www.monalisa-poznan.pl

ciąży ma związek z dodatkowym przepływem krwi przez naczynia krwionośne. Żylaki mogą powodować dyskomfort, a nawet ból. Aby im zapobiegać lub złagodzić istniejące już objawy, należy unikać stania lub siedzenia w jednej pozycji przez długi czas, a także zbyt szybkiego przybierania na wadze. Ciężarna powinna możliwie dużo chodzić, nakładać specjalne rajstopy, spożywać witaminę C, podpierać stopy na stołku w czasie siedzenia i leżeć z nogami znajdującymi się wyżej niż głowa. Rozstępy Na obecność rozstępów skarży się blisko 90% kobiet w ciąży. NajbarSHUTTERSTOCK

dziej narażone na nie są: brzuch, uda, biodra oraz biust. U kobiet w ciąży zmiany hormonalne powodują przesuszenie skóry oraz znacznie zmniejszenie jej elastyczności. Pod wpływem krążącej w organizmie dużej ilości kortyzolu (hormonu wytwarzanego przez korę nadnerczy) słabną włókna kolagenu. Duża ilość tego hormonu sprawia również, że nowe włókna kolagenu wytwarzane przez komórki skóry w czasie,

www.dobra-mama.pl

MODA I URODA Kolczyki KPT0016, 17,70 zł (w outlecie), By Dziubeka, www.bydziubeka.pl Pierścionek Full Love pozłacany, 269 zł, Lilou, www.lilou.pl

Okulary geometryczne Bardzo lekkie okulary w subtelnej, metalowej oprawie, Betterlook, 39 zł, www.betterlook.pl Intensi check shirt. Można ją nosić jako sukienkę lub jako tunikę do legginsów. 199 zł, Happy Mum, www.happymum.pl

Beżowa szpilka, 339 zł, Kazar www.eobuwie.pl

Sukienka czarno biała krata, 99,99 zł, Reserved, www.reserved.com

Wiosną korzystajmy ze słońca, nie przejmujmy się deszczem i inspirujmy pogodą w kratkę!

Zielony botek, 269 zł, Carinii www.eobuwie.pl

Kolczyki KSI0046, 44 zł, By Dziubeka, www.bydziubeka.pl

POGODA w kratkę Zegarek, 129 zł, Yenoo, www.pakamera.pl

Tenisówki, 119 zł, E-obuwie.pl www.eobuwie.pl

Mokasyny, 239 zł, Caprice www.eobuwie.pl

www.dobra-mama.pl

Płaszcz H&M, 279,90 zł, H&M, www.hm.com Nerka, 110 zł, Cherrish, www.pakamera.pl

MODA I URODA Różowe wiązane balerinki Darell, 59,99 zł, Deezee, www.deezee.pl

Mambo check dress. Nietuzinkowa sukienka z naszytym sercem i kraciastymi wykończeniami, o swobodnym kroju. 189 zł, Happy Mum, www.happymum.pl

Kurtka w kratkę, 299 zł, Małgorzata Salamon, www.pakamera.pl

Spodnie H&M Mama, 129,90 zł, H&M, www.hm.com

Zegarek Reebok, 390 zł, butiki SWISS, swiss.com.pl

Parasol w kratę, z falbanką, 41 zł, ParasoleDlaCiebie, www.parasoledlaciebie.pl

Etui w koty, 49 zł, Szycioteka, www.pakamera.pl

Bluzka model 3715, 102 zł, Branco, www.branco.pl

Bluzka model 3704, 102 zł, Branco, www.branco.pl

Płaszcz Viktoria. Ciepły płaszcz z tkaniny wełnianej podszyty podszewką. 299 zł, Limone, www.limone.pl Sukienka w kratkę, 39,99 zł, Mohito, www.mohito.com

Pozłacana ażurowa bransoleta Caroline, 249 zł, Lilou, www.lilou.pl

www.dobra-mama.pl

w s p i e r a m am y

N iezb ędne wsparcie

Modelowanie wielokierunkowe

Duży biust potrzebuje specjalnego wsparcia, dlatego w serii Rosa Faia powstała konstrukcja Big Cup Support zapewniająca idealne podtrzymanie, a przy tym piękny wygląd piersi i komfort noszenia przez cały dzień.

Schemat tego body pokazuje, jakim sprzymierzeńcem w uzyskaniu wymarzonej sylwetki może być bielizna. Specjalna tkanina zastosowana naokoło tułowia modeluje piękną talię, natomiast dwa skośnie wszyte pasy elastycznego materiału spłaszczają brzuch. Szerokie ramiączka odciążają plecy a trzyczęściowe, ozdobione delikatną koronką miseczki dobrze podtrzymują biust.

Biustonosz Scarlett 5648 (seria Rosa Faia), Rozmiary: 70-105 B-I (do kompletu można dopasować aż trzy typy fig: pełne, klasyczne oraz stringi) Cena: 249 zł (biustonosz), www.anita.com

ANITA

Gorset bez fiszbin MicroEnergen 3409 (seria Anita comfort), Rozmiary: 80-115 A-F Cena: 469 zł, www.anita.com

Skalpel? Nie, dziEkuje! Jakby tak mieć czarodziejską różdżkę… i całkiem samolubnie nieco powiększyć biust, wysmuklić talię, odjąć trochę w udach, podnieść pośladki, zredukować boczki, spłaszczyć brzuch… Niestety, nie da się. Więc co nam pozostaje? Lifting, naciąganie, wygładzanie, kwasy, operacja i inne „atrakcje” medycyny estetycznej?

O 32

Poznaj rozmiar Sylwetka wygląda tak jak ją wyeksponujemy. I chociaż własne ciało należy kochać takim jakie jest, warto zwrócić uwagę na to, jaką nosimy bieliznę i w jakim rozmiarze. Źle dobrana – uwidacznia elementy sylwetki, które wolałabyś ukryć, z drugiej jednak strony potrafi przywrócić jej doskonałe proporcje i sprawić, że zobaczysz siebie w całkiem innym świetle. Bielizna musi mieć dobry rozmiar – nie za mały ani nie za duży. Piersi OK ładnie leżeć w miseczkach i być przez nie podtrzymywane. Znajdują się wtedy na odpowiedniej wysokości i nagle… czary-mary – odsłonięta zostaje talia i zarysowuje się kształt klepsydry, dzięki czemu figura zyskuje. Obwód biustonosza powinien ściśle przylegać do ciała, ponieważ to on przejmuje niemal cały ciężar piersi. Wyreguluj też ramiączka – nie mogą być zbyt luźne. Dobrze dobrany rozmiar sprawi, że nie będziesz miała tendencji do garbienia się, a wyprostowana sylwetka to wizualnie

tóż nie! Czary niech zostaną w bajkach,

kilka lat i kilogramów mniej. Dobierz jeszcze fason stanika odpowiedni dla twojego

a możliwości skalpela lepiej nigdy nie

rozmiaru biustu i zyskasz wygląd jak po liftingu.

testować. Zdrowa dieta, sport i po-

Sprawa rozmiaru dotyczy także fig – o czym niestety większość z nas zapomina.

zytywne nastawienie do życia zrobią

Zasada, że im mniej, tym szczuplej, tutaj nie działa! Za małe figi wyglądają groteskowo,

swoje, resztę – idealna bielizna.

wpijają się w ciało i dzielą je, przyczyniając się do powstawania wałeczków.

www.dobra-mama.pl

T win S haper F irm

T win S haper Long

T win Shaper F irm H igh

Figi idealne na co dzień - miękka tkanina i wykończenia sprawiają, że są bardzo wygodne a dodatkowo podtrzymują i modelują brzuch. Dostępne w kolorze czarnym i cielistym.

Spodenki idealne, kiedy potrzebujesz pomocy w okolicach pośladków i ud. Ten model lekko wyszczupli i wygładzi newralgiczne partie bez nieprzyjemnego uczucia wpijania się w ciało.

Twin shaper firm 1782 z serii Rosa Faia, Rozmiary: 36-48 Cena: 115 zł, www.anita.com

Twin shaper long 1784 z serii Rosa Faia , Rozmiary: XS-XL Cena: 189 zł, www.anita.com

To figi do zadań specjalnych – modelują talię I spłaszczają brzuch aż do wysokości biustu, dzięki czemu nie odznaczają sie pod ubraniem. Gładkie wykończenia przy nogach zapewnią komfort noszenia. Twin shaper firm high 1785 z serii Rosa Faia, Rozmiary: XS-XL Cena: 145 zł, www.anita.com

No i pamiętajcie, aby dobrać właściwy model do spodni czy spódnicy –

podtrzymany, a sylwetka wyrównana bez zaznaczenia linii fig i dolnej

nawet jeżeli są najpiękniejsze, nie powinny wystawać spod ubrania ani

taśmy biustonosza – o wałeczkach nie ma więc mowy. Jest to szczegól-

wyraźnie się pod nim zarysowywać.

nie pożądany efekt przy obcisłych ubraniach, sukienkach z cienkich, lejących tkanin czy kreacjach wyjściowych.

Do zadań specjalnych

Gdy potrzebujesz liftingu dolnych partii ciała, wystarczy sięgnąć po figi

Bielizna prawidłowo dobrana do potrzeb potrafi zdziałać cuda.

modelujące – w zależności od potrzeb można wybrać modele z no-

Funkcjonalność niech będzie tu słowem kluczem. Dla dużego biustu

gawkami, z podwyższoną talią, spłaszczające brzuch lub podnoszące

bardzo ważna jest odpowiednia konstrukcja biustonosza przeznaczona

pośladki. I, co bardzo ważne, wybierając figi dobrej jakości, zapewnisz

dla miseczek powyżej rozmiaru F (np. konstrukcja Big Cup Support

sobie także wygodę – projektanci zwracają olbrzymią uwagę na to, aby

w modelach Rosa Faia). Gdy piersi będą miały odpowiednie wspar-

wyszczuplanie za pomocą bielizny nie wiązało się z męczarniami.

cie – zostaną dobrze wyeksponowane i znajdą się na swoim miejscu,

Ma być ona komfortowa i nadawać się do noszenia przez cały dzień.

a wtedy ubrania będą się układały dużo lepiej i odbicie w lustrze może

Warto pamiętać, że pierwsza warstwa ubrań, czyli bielizna, jest

cię miło zaskoczyć.

niezwykle ważna i może zarówno zdziałać cuda dla naszej figury, jak

Zbyt mało zaznaczoną talię można wymodelować przy użyciu body

i bardzo jej zaszkodzić. Nie pomijajcie więc tego elementu i korzystaj-

(lub gorsetu), które dzięki specjalnym tkaninom wbudowanym

cie z bogactwa dostępnych wzorów oraz krojów, a myśli o chirurgicz-

wokół tułowia wyszczupli tę partię ciała i spłaszczy brzuch. Ten typ

nej korekcie znikną na zawsze.

bielizny Polki wybierają bardzo rzadko, a szkoda. Sprawia, że biust jest

Ewa Bielawny, ekspert marki ANITA

www.dobra-mama.pl

Chroma stock

CIĄŻA I PORÓD

Mniej znaczy więcej? W wyprawce postaw na wielofunkcyjność

Wiemy, że temat wyprawki jest obszerny, a ilość dostępnych na rynku rzeczy przyprawia o zawroty głowy. Producenci kuszą, konto topnieje, a szafy zapełniają się w zastraszającym tempie.

ak zatem odnaleźć się w gąszczu gadże-

w niej goszczą, gotowe wesprzeć ich posiadaczkę w najbardziej nieoczekiwanej sytuacji. Gdyby to

tów i oddzielić przydatne od tych, które

było rozdanie Oscarów, otrzymałyby statuetkę za całokształt.

z dużym prawdopodobieństwem będą później zalegać na dnie szafy jako efekt

Znane i lubiane

wyprawkowego szaleństwa? Rozwiąza-

Mamy upodobały je sobie równie mocno, jak dzieci. Zachęcają swoim uroczym wyglądem

niem są produkty wielofunkcyjne, zaprojekto-

i nieposzlakowaną opinią. Zabawki kontrastowe to znane i lubiane pozycje na liście wyprawkowej

wane tak, by w zależności od potrzeby całko-

wielu mam. Zastosowane w nich połączenia kolorystyczne, w odcieniach bieli, czerni i czerwieni,

wicie zmieniać swoje oblicze. Poznajcie je bliżej.

a także szeleszczące elementy lub kolorowe metki stymulują rozwój noworodka już od pierwszych dni życia. Jednak to nie wszystko, ponieważ część z nich oprócz bycia atrakcyjną zabawką jest

Prekursor

także dobrej jakości termoforem, który przydaje się całej rodzinie w trakcie przeziębień, dłuższych

Były wielofunkcyjne, zanim ktokolwiek zdążył

zimowych spacerów czy wyjazdów na narty.

się zająknąć na ten temat. Prawdziwe prekursorki

niezliczonej liczby zastosowań, niekoniecznie

DebiutanTka

zgodnych z przeznaczeniem. Mowa o chustecz-

Chusta do karmienia, osłona nosidełka lub wózka marketowego, kocyk, szalik, ręcznik i wiele

kach nawilżanych, które ratują nas nie tylko

innych w jednym? To możliwe, jeśli macie właśnie w rękach multifunkcjonalne chusty. Zaprojek-

podczas zmian pieluszki, lecz także w trakcie

towano je w taki sposób, aby mamy za pomocą jednej rzeczy zastąpiły kilka elementów wyprawki.

demakijażu, czyszczenia: odzieży, skórzanych

Chusty zapewniają komfort i swobodę podczas publicznego karmienia w każdym miejscu na

dodatków, butów, zabrudzonych rąk, tapicerki

ziemi, chronią noworodka przed wiatrem, ostrym światłem lub klimatyzacją, wspomagają walkę

samochodowej i wielu innych. O tym, jak wiel-

z kolkami, pomagając maleństwu się wyciszyć, a także delikatnie je okrywają w cieplejsze dni. Żeby

kim uznaniem się cieszą, niech świadczy fakt, że

nie zajmować potrzebnego miejsca w torbie, wystarczy zarzucić je na szyję niczym komin i można

raz zaproszone do kobiecej torebki, już zawsze

ruszać na podbój świata.

www.dobra-mama.pl

REKLAMA

Pomocne dla mamy

Jak skompletować wyprawkę i nie zwariować? Ważne, aby

postawić na funkcjonalne i uniwersalne produkty, które posłużą przez długi czas.

bezpieczne Ergonomiczne nosidełko gwarantujące prawidłową pozycję nóżek, pleców i ramion dziecka. Pas biodrowy chroni kręgosłup i szyję mamy. Antypoślizgowa wkładka zapewnia dziecku wygodę i bezpieczeństwo. Lauren, 149 zł, LIONELO www.lionelo.com

Fotelik samochodowy Bastiaan 0-36 kg • • • • •

Przodem i tyłem do kierunku jazdy Podstawa obracana o 360° Isofix i TopTether 4 wersje kolorystyczne Cena: 499 zł

uspokajaJĄCY Utuli dziecko delikatnymi światełkami, spokojnymi melodiami oraz głosem mamy! Posiada odpinany elektroniczny panel z zabawkami oraz funkcję wibracji. Leżaczek Balloon do 18 kg, 329 zł, CHICCO POLSKA www.chicco.pl

Elektroniczny bujaczek Robin

• Dostosowuje prędkość bujania do wagi dziecka • 7-kolorowe lampki emitują uspokajające światło • Wgrane melodie + możliwość odtwarzania piosenek dzięki USB • Automatyczne wykrywanie płaczu • Cena: 349 zł

Multifunkcjonalna Chusta służąca jako osłona do karmienia, na nosidełko, wózek, szal, komin, lekki kocyk lub ręcznik. Zapewnia komfort, sprzyja wyciszeniu noworodka, chroni przed warunkami atmosferycznymi, wspomaga walkę z kolkami. Polecana przez szkoły rodzenia i poradnie laktacyjne. Multifunkcjonalna chusta, 129 zł, DOUDOU www.doudou.com.pl

Dostawne łóżeczko Theo

WYGODNY Wyposażony w silikonową nakładkę z płatkami stymulującymi pierś do wytwarzania pokarmu. W zestawie adapter-przejściówka do butelki szerokootworowej. Rączka z wypustami antypoślizgowymi. W komplecie akcesoria do karmienia. Oryginalny polski produkt. Zarejestrowany wyrób medyczny CE. Laktator Lakta MILA, ok. 39 zł, SIMED PPPH www.simed.pl

Pomocnik Coraz widoczniej zmieniający się obwód talii, maleństwo przyjmujące różne pozycje wewnątrz brzucha i nieustanne wycieczki do toalety to zmora niemalże wszystkich przyszłych mam. Z pomocą przychodzą wtedy prawdziwe wojowniczki armii dobrego snu, czyli specjalne poduszki, najczęściej w kształcie litery C, U lub J. Dzięki swojemu wyjątkowemu kształtowi odciążają kręgosłup i sprzyjają zasypianiu w pozycji zalecanej przez lekarzy (na lewym boku, z podpartymi biodrami oraz głową). Z kolei kiedy pojawi się dziecko, można je łatwo przeobrazić w miękką poduszkę do karmienia albo kojec do łóżeczka, który uchroni noworodka przed kontaktem ze szczebelkami i nagłym wybudzeniem.

• • • • •

Idealne dopasowanie do łóżka rodzica Dziecko jednocześnie „u siebie” i z mamą W pełni bezpieczne W zestawie moskitiera Cena: 399 zł

Bestsellery marki LIONELO Przedstawiamy najczęściej wybierane produkty marki Lionelo, wyróżniające się ponadprzeciętnym designem, wyjątkową funkcjonalnością, szerokim wachlarzem kolorów, ale przede wszystkim nieustanną troską o najmłodszych. Lionelo to marka tworzona z pasją i dbałością o każde dziecko. W ofercie znajduje się 7 kategorii produktowych (m.in. foteliki samochodowe, wózki, bujaczki czy krzesełka) oraz dwie submarki: Education, skupiona wokół produktów mających walory edukacyjne i Care, stojąca na straży zdrowia maluszków.

Pakiet gwarancyjny dla Twojego komfortu!

Aż do 5 lat gwarancji

Stworzenie perfekcyjnie dobranej wyprawki to nie lada wyzwanie dla

Naprawa door-to-door

każdej mamy, szczególnie tej świeżo upieczonej. Wybór odpowiednich

Produkt zastępczy

przedmiotów, które posłużą przez długi czas i ułatwią rodzicielską codzienność, jest zadaniem tak przyjemnym, jak trudnym. Produkty wielozadaniowe mogą pomóc w ograniczeniu wydatków oraz zaoszczędzeniu przestrzeni i ułatwić wkroczenie w zupełnie nową rzeczywistość.

Sandra Żywicka-Sztul

Chcesz wiedzieć więcej o produktach Lionelo? Zapraszamy na stronę

mat. pras. Dan Cake

STREFA MAMY

Sezonowy

JADŁOSPIS

Kobiety, które karmią piersią, powinny zwrócić szczególną uwagę na warzywa i owoce dostarczające beta-karotenu, witaminy C oraz kwasu foliowego.

Mama jest najważniejszą osobą w życiu dziecka, która każdego dnia ma na głowie wiele ważnych spraw. Robi więc wszystko, by przez cały rok funkcjonować na pełnych obrotach. Nie da się ukryć, że wymaga to od niej dobrego stanu zdrowia, który w dużej mierze zależy od sposobu odżywiania. Sprawdźmy, co powinno znaleźć się na talerzu świeżo upieczonej mamy, aby o każdej porze roku miała siłę i energię, by realizować swoje odpowiedzialne zadania. ZIMA

LATO

To czas, gdy młode mamy są szczególnie narażone na spadek odporności.

Pora wakacji rozpieszcza nas nie tylko pod względem pogo-

Dlatego w okresie zimowym warto zadbać o wzbogacenie jadłospisu o pro-

dy, lecz także dostępności świeżych warzyw i owoców. Mło-

dukty, które wzmocnią układ immunologiczny. Zaliczamy do nich: żywność

da mama musi pamiętać, że jeśli chce się cieszyć zdrowiem,

bogatą w kwasy omega-3 (tłuste ryby morskie, oleje roślinne, orzechy),

powinna spożywać jak najwięcej świeżych warzyw. Dobrze,

produkty bogate w witaminę C (świeże owoce i warzywa, warzywa kiszone),

jeśli będą to warzywa surowe, ponieważ w tej formie za-

produkty będące źródłem witaminy D (tłuste ryby morskie), a także żyw-

chowują najwięcej wartości odżywczej, więc latem świetnie

ność obfitującą w cynk (orzechy, nasiona, pestki, produkty pełnoziarniste).

sprawdzą się lekkie surówki warzywne. Powinna także

Warto, by młode mamy zadbały również o odpowiednie dodatki do potraw,

pamiętać o odpowiednim nawodnieniu, ponieważ jeśli o to

które mogą działać przeciwzapalnie i bakteriobójczo. Do tej grupy zalicza

nie zadba, szybko może dotknąć ją zmęczenie i ból głowy.

się m.in.: miód, kurkumę oraz imbir.

Najlepiej sprawdzi się tu woda mineralna z orzeźwiającymi dodatkami, np. listkami świeżej mięty.

WIOSNA

Wiosna jest porą roku, która oferuje nam coraz więcej warzyw i owoców

JESIEŃ

sezonowych. Kobiety, które karmią piersią, powinny zwrócić szczególną

Jesień to czas, gdy mama potrzebuje dużo energii. Przed

uwagę na warzywa i owoce dostarczające beta-karotenu, witaminy C oraz

spadkiem witalności i nastroju może ją uchronić odpowied-

kwasu foliowego, ponieważ podczas laktacji znacznie wzrasta zapotrzebo-

nio zbilansowana dieta oraz regularne posiłki. Warto, by

wanie na te składniki. Nie oznacza to jednak, że o ich obecność powinny

zadbała o obecność w niej składników, które pozytywnie

dbać wyłącznie mamy karmiące piersią. Spożywanie sezonowych warzyw

wpływają na nastrój, tj. kwasów omega-3, witamin z grupy

i owoców bogatych we wspomniane witaminy daje wiele korzyści zdro-

B oraz tryptofanu. Składniki te zawierają m.in.: tłuste ryby

wotnych. Witamina C wzmacnia odporność, beta-karoten wpływa pozy-

morskie, orzechy, pełnoziarniste produkty zbożowe, bana-

tywnie na funkcjonowanie narządu wzroku, a kwas foliowy jest niezbędny

ny, jajka. Ważne, by mamy, które karmią piersią, postawiły

do prawidłowego działania układu nerwowego. W okresie wiosennym

na zdrową dietę, nie zaś na wspomaganie się dodatkową fili-

dobrym źródłem tych cennych składników są m.in.: marchew, sałata,

żanką kawy, ponieważ kofeina może powodować u dziecka

kapusta, pomidory, natka pietruszki, jabłka, agrest.

rozdrażnienie i problemy z zasypianiem.

Paulina Górska, dietetyk z poradni dietetycznej „Dietetyk Na Walizkach” www.dobra-mama.pl

CHROMA STOCK

lifestyle

Macierzyństwo jest jedną z pełnionych przez nas ról, i to wyjątkowo trudną.

Najważniejsza rola w życiu

MACIERZYŃSTWO W życiu pełnimy wiele ról, które wymagają od nas przygotowań, zaangażowania, zdobywania wiedzy oraz wytężonej pracy. Macierzyństwo jest jedną z nich, lecz o wiele trudniejszą. Co istotne – ta rola jest już na zawsze.

ez względu na liczbę przeczytanych poradników żadna ko-

ponieważ macierzyństwa uczymy się od podstaw, a nauka nigdy tak

bieta nie jest w stanie w pełni przygotować się do macierzyń-

naprawdę się nie kończy. Chociaż mówi się, że początki bywają trud-

stwa i zdobyć „wiedzy absolutnej” z tak obszernej dziedziny

ne, to właśnie zostając matką, powiesz, że bez względu na trudności

życia, jaką jest rodzicielstwo. Najważniejsze jest to, że tę rolę

jest to najpiękniejszy czas, jaki przeżyłaś. Rozpoczął się dla ciebie

pełnimy na zawsze. Gdy raz staniesz się rodzicem – już nigdy

okres radości, niezliczonej ilości uśmiechów i miłości bezwarunkowej.

nie przestaniesz nim być. Jest to wspaniałe uczucie, które ma związek z wy-

W dniach, które z pozoru niczym się od siebie nie różnią, odkrywasz

konaniem zadania wielkiej wagi, bo stajesz się odpowiedzialna nie tylko

najpiękniejsze drobnostki. Pierwszy uśmiech dziecka sprawia, że

za dobrobyt swojego dziecka, ale także masz wpływ na to, jakim będzie

zapominasz o zmęczeniu. Malutkie palce zaciśnięte na twojej dłoni są

człowiekiem w przyszłości.

odzwierciedleniem wielkiej miłości. Pierwsze słowa oraz kroki twojego dziecka uświadamiają ci, jak wiele pracy włożyłaś i jak wielkie ma ona

Zostałaś mamą i od tego dnia nic już nie będzie takie jak dotychczas. Już

znaczenie dla tego małego człowieka, który dzięki tobie zaczyna być

wcześniej słyszałaś opowieści innych mam, że po urodzeniu dziecka życie

samodzielny. To dzięki temu, że zostałaś mamą, cieszą cię spacery, na

wywróci się do góry nogami, ale warto, bo przecież jego uśmiech wyna-

których okrywasz, jak zaskakujący jest otaczający świat.

grodzi ci wszystkie trudy. Co innego słuchać o tym i obserwować tę radość

wśród bliskich, a co innego tego doświadczyć. Gdy zostajesz mamą, nagle

Dziecko motywuje do uczenia się nowych rzeczy i dostrzegania dro-

okazuje się, że grono twoich znajomych może się zawęzić. Otoczenie się

biazgów dotąd niezauważalnych. W macierzyństwie radością jest nie

nie zmieniło, ale masz wrażenie, że zmienił się cały twój świat. Większość

tylko to, że stajesz się dla kogoś nauczycielem, piękne jest również to,

czasu przeznaczasz teraz na opiekę nad dzieckiem, spacery oraz dom.

że ty sama odkrywasz w sobie inny rodzaj energii, wielozadaniowość,

Uświadamiasz sobie, że twoje życie towarzyskie praktycznie nie istnieje,

a także rozwijasz do perfekcji umiejętność organizacji czasu.

a z uwagi na urlop macierzyński jesteś nieaktywna zawodowo. Nie jesteś

Zdarzają się te wszystkie momenty, zwłaszcza we wczesnym ma-

też jedyną kobietą, która odkąd stała się matką, ma poczucie mniejszej

cierzyństwie, kiedy tęsknisz za życiem zawodowym i towarzyskim,

atrakcyjności fizycznej, ponieważ nie dość, że twoje ciało się zmieniło

chciałabyś być znów niezależna i spontaniczna. Ale gdy udaje ci się

i potrzebuje czasu, by powrócić do formy, to brakuje ci chwili na dbanie

już złapać balans w życiu, w którym znajduje się ten mały człowiek,

o nienaganny wygląd oraz sprawność fizyczną, jak to robiłaś przed urodze-

wówczas największą radością jest dla ciebie przeżywanie kolejnych

niem dziecka. Sytuacji, w której się znalazłaś, nie polepsza również fakt, że

etapów rozwoju malucha. Jego dorastanie jest odzwierciedleniem two-

często nie wiesz, dlaczego twój maluch płacze, nie chce jeść i nie przesypia

ich wysiłków i efektem tego, co najcenniejszego mogłaś dać – miłości

całej nocy. Bywają dni, kiedy frustracja i zmęczenie dominują nad radością.

i oddania. Zostając mamą, zyskujesz pewność, że odtąd towarzyszyć ci

Zdarza się, iż myślisz, że nie zostałaś stworzona do roli matki i jednak jest

będzie człowiek, dla którego będziesz niezastąpiona – będziesz: leka-

ona dla ciebie zbyt trudna.

rzem, nauczycielem, powiernikiem, przyjacielem i superbohaterem,

Takie wątpliwości mogą dotknąć każdą mamę, która po raz pierwszy

a wszystkie przeciwności wkrótce zostaną przezwyciężone krótkim,

weszła w tę wyjątkową rolę. Są one naturalne i jak najbardziej zrozumiałe,

ale silnym zwrotem: „kocham cię, mamo”.

www.dobra-mama.pl

Małgorzata Janik, autorka bloga www.samamamasite.wordpress.com

Kupon rabatowy ważny do 31.05.2018 r. DOBRAMAMA2018 - 5% rabatu na wszystkie zamówienia. Wysyłka Pocztą Polską gratis przy zamówieniu za ponad 200 zł.

TEMAT NUMERU

PIXABAY

Program Szczepień Ochronnych to kalendarz, o którego realizacji każdorazowo decyduje lekarz, kwalifikując dziecko do danego szczepienia.

SZCZEPIEŃ

Przez całe życie jesteśmy narażeni na kontakt z zarazkami wywołującymi wiele chorób. Przed ich rozwojem chronią nas różne mechanizmy obronne, do których należą przeciwciała – specyficzne białka. Gromadzimy je naturalnie oraz dzięki szczepieniom.

P 40

rzeciwciała wytwarzane są przez organizm w wyniku

Kiedy jaka szczepionka

infekcji albo po szczepieniu, które w bezpieczny sposób,

Zalecenia, kiedy i przeciw którym chorobom zakaźnym należy

naśladując zakażenie, stymuluje układ odpornościowy

zaszczepić dziecko, zostały ujęte w kalendarzu szczepień ochronnych

do ich produkcji. Przeciwciała tworzą tak zwaną pamięć

(PSO – Program Szczepień Ochronnych) którego coroczną aktualizację

immunologiczną, aby przy ponownym kontakcie z da-

wydaje Główny Inspektorat Sanitarny.

nym drobnoustrojem szybciej go rozpoznać i pobudzić własne siły do

Kalendarz szczepień jest ramowy dla wszystkich. Jednak o jego realizacji

walki z zakażeniem. Nowo narodzone dzieci początkowo chronione są

decyduje lekarz, każdorazowo kwalifikując dziecko do szczepienia.

przeciwciałami przekazywanymi przez matkę w ostatnich tygodniach

Zawsze należy poinformować go o przebytych chorobach, uczuleniach,

ciąży oraz w czasie karmienia piersią. Jednak tracą je po kilku miesią-

przyjmowanych lekach czy niepokojących objawach, które wystąpiły

cach, stając się bardziej podatne na infekcje. I to dla nich szczepienia,

po poprzednim szczepieniu. Jeśli po przeprowadzonym badaniu lekarz

skumulowane właśnie w pierwszym roku życia, są najlepszą ochroną

uzna, że istnieją przeciwwskazania – szczepienie zostanie przesunięte.

przed wieloma chorobami zakaźnymi. Uzyskana w ten sposób odpor-

Jedynym stałym przeciwwskazaniem jest reakcja anafilaktyczna na

ność utrzymuje się przez wiele lat, a niekiedy nawet przez całe życie.

wcześniejszą dawkę szczepionki. Ciężkie zaburzenia odporności, zaka-

www.dobra-mama.pl

SHUTTERSTOCK

Wszystko na temat

TEMAT NUMERU

Szczepienia obowiązkowe wg programu szczepień ochronnych na rok 2018

żenie HIV i czynna gruźlica są przeciwwskazaniem tylko do podawania szczepionek żywych. Natomiast wskazaniem do czasowego odroczenia jest ostra choroba infekcyjna o ciężkim przebiegu oraz zaostrzenie przewlekłego

1 doba życia

stanu chorobowego. W obu przypadkach szczepienia

W pierwszej dobie życia dziecka (w szpitalu) wykonywane jest szczepienie przeciwko gruźlicy oraz pierwsza dawka szczepienia przeciwko WZW B

należy kontynuować po ustąpieniu objawów. Przeciw-

WZW B, błonica, tężec, krztusiec, Hib, polio

wskazaniem nie są: łagodne odczyny poszczepienne, wcześniactwo, antybiotykoterapia, okres rekonwalescencji

2 miesiąc życia

po chorobie albo kontakt z chorobą zakaźną. Na każdej

Pneumokoki - 1 dawka

wizycie szczepiennej należy przedstawić książeczkę

WZW B, błonica, tężec, krztusiec, Hib, polio

zdrowia dziecka, w której pielęgniarka odnotowuje datę i godzinę wykonania szczepienia, miejsce i drogę poda-

4 miesiąc życia

nia, nazwę szczepionki z numerem serii. Dane te wpisuje

Pneumokoki - 2 dawka

też do karty uodpornienia dziecka. Po szczepieniu należy

Błonica, tężec, krztusiec, Hib, polio

przez ok. 30 min pozostać z dzieckiem w przychodni w celu obserwacji ewentualnych nieprawidłowych reakcji.

5-6 miesiąc życia

Pneumokoki - 3 dawka**

Czy obawiać się NOP? Szczepionki są biologicznymi preparatami zawierającymi

7 miesiąc życia***

WZW B

fragmenty lub całe drobnoustroje, które w większości

Odra, świnka, różyczka - 1 dawka

przypadków są zabite. Nieliczne składają się z żywych, ale pozbawionych zjadliwości zarazków. Należą do nich

13-14 miesiąc życia

szczepionki przeciwko odrze, śwince, różyczce, ospie

Pneumokoki - 4 dawka

wietrznej, rotawirusom oraz żółtej febrze. Przy ich przyjmowaniu ważne jest utrzymanie minimalnego odstępu

16-18 miesiąc życia

Błonica, tężec, krztusiec, Hib, polio

4 tygodni pomiędzy dwiema dawkami. Takiego ograniczenia czasowego nie ma przy innych preparatach.

6 rok życia

Błonica, tężec, krztusiec - 1 dawka przypominająca

10 rok życia

Odra, świnka, różyczka - 2 dawka

14 rok życia

Błonica, tężec, krztusiec - 2 dawka przypominająca

19 rok życia

Błonica, tężec - 3 dawka przypominająca

Jednak planując szczepienia, warto zrobić kilkudniową przerwę między kolejnymi, dla większego komfortu dziecka i uniknięcia nakładania się niepożądanych odczynów poszczepiennych. Szczepionki podaje się w zastrzyku domięśniowym, śródskórnym, podskórnym lub drogą doustną. Po zabiegu mogą pojawić się niepożądane odczyny poszczepienne (NOP) związane z osobniczą reakcją organizmu na daną szczepionkę – uczuleniem na jakiś jej składnik albo z nieprawidłowym wykonaniem szczepienia.

** Trzecia dawka szczepienia przeciw pneumokokom wykonywana w zależności od preparatu i sytuacji zdrowotnej dziecka. *** Przy zastosowaniu szczepionek 6-walentnych zawierających WZW B nie ma potrzeby oddzielnego szczepienia w 7 m.ż.

PIXABAY

TO WARTO WIEDZIEĆ • W programie szczepień znajdują się szczepienia obowiązkowe, bezpłatne, finansowane z budżetu państwa – do nich należy uodpornienie przeciwko: gruźlicy, WZW typu B, tężcowi, krztuścowi, błonicy, poliomyelitis, pneumokokom, Hemophilus influenzae typu B, odrze, śwince, różyczce. • Zalecane, dodatkowe szczepienia, których koszt pokrywają rodzice, to: przeciwko rotawirusom, meningokokom, WZW typu A, grypie, ospie wietrznej, brodawczakowi ludzkiemu czy kleszczowemu zapaleniu mózgu. Płatne są też szczepionki skojarzone 5- i 6-walentne, chroniące jednocześnie przed kilkoma chorobami, zmniejszające liczbę wkłuć, ryzyko niepożądanych odczynów, a przede wszystkim stres dziecka. • Osobną grupę stanowią szczepienia podróżnicze, zalecane przed wyjazdem w egzotyczne kraje: przeciwko durowi brzusznemu, cholerze, żółtej febrze, japońskiemu zapaleniu mózgu czy wściekliźnie. • Według najnowszych wytycznych szczepienie przeciwko pneumokokom jest obowiązkowe i bezpłatne dla wszystkich maluchów urodzonych po 1.01.2017, a dla urodzonych wcześniej pozostaje szczepieniem zalecanym. Nadal refundowane jest dla dzieci po przeszczepach, z chorobami neurologicznymi, metabolicznymi, hematologicznymi oraz z zaburzeniami odporności. Również zalecane szczepienie przeciwko ospie wietrznej jest bezpłatne dla dzieci z zaburzeniami odporności, nowotworami, przebywającymi w placówkach opiekuńczych oraz dzieci żłobkowo-przedszkolnych do ukończenia 3 roku życia.

TEMAT NUMERU

PHO TO GE

W szczepieniu nie przeszkodzą: łagodne odczyny poszczepienne, wcześniactwo, antybiotykoterapia, rekonwalescencja albo kontakt z chorobą zakaźną.

PIXABAY

Szczepienia zalecane Szczepienie

Zalecenia

Wiek

Liczba dawek

Rotawirusy

Zapobieganie odwodnieniu w wyniku zakażenia przewodu pokarmowego

Pierwsza dawka po 6 tyg. ż., druga dawka najpóźniej do 24 tyg. ż.

2–3 dawki w zależności od rodzaju szczepionki

Pneumokoki

Zapobieganie chorobie inwazyjnej pneumokokowej dla wszystkich dzieci urodzonych przed 1.01.2017

Po 6 tyg. ż.

1, 2, 3 lub 4 w zależności od wieku

Od ukończenia 2 m.ż.

Typ B – 2, 3 lub 4 dawki w zależności od wieku

Od ukończenia 2 m.ż.

Typ C – 1 lub 2 dawki w zależności od wieku

Od ukończenia 6 tyg. ż. lub 2 r.ż.

Typ A, C, W 135, Y – 1 lub 3 w zależności od wieku i rodzaju szczepionki

Meningokoki

Zapobieganie inwazyjnej chorobie meningokokowej

Ospa wietrzna

Zapobieganie zakażeniu i powikłań płucnych, skórnych i neurologicznych

Od ukończenia 9 m.ż.

2 dawki

Grypa

Zapobieganie zakażeniu i powikłań płucnych i sercowych

Od 6 m.ż.

1 lub 2 dawki w zależności od wieku i podanego wcześniej szczepienia

Kleszczowe zapalenie mózgu KZM

Zalecane dzieciom z terenów endemicznych, uczestnikom obozów

Od ukończenia 1 r.ż.

3 dawki

WZW A

Zalecane dzieciom, które nie chorowały na WZW A i jako szczepienie podróżnych

Od ukończenia 1 r.ż.

2 dawki

Profilaktyka raka szyjki macicy i odbytu oraz brodawczaka narządów płciowych

Od ukończenia 9 r.ż.

2 lub 3 dawki w zależności od wieku i rodzaju szczepionki

Ludzki wirus brodawczaka HPV

WG PROGRAMU SZCZEPIEŃ NA ROK 2018

www.dobra-mama.pl

TEMAT NUMERU

WYJĄTKOWA FORMUŁA Zawiera opatentowaną kompozycję oligosacharydów GOS/FOS. Wyjątkowa formuła mleka wspiera prawidłowy rozwój dziecka po 1. urodzinach dzięki zawartości: wapnia i witaminy D dla mocnych kości*, żelaza dla rozwoju poznawczego*, kwasu alfa-linolenowego (omega 3), czyli nienasyconego kwasu tłuszczowego, niezbędnego do prawidłowego rozwoju mózgu i tkanki nerwowej*. Bebiko Junior 3 NutriFlor+, ok. 30 zł/ 800 g, BEBIKO www.bebiklub.pl

* Bebiko Junior 3 NutriFlor+, zgodnie z przepisami prawa, zawiera wapń, witaminę D, żelazo i kwas alfa-linolenowy (ALA).

Wyróżniamy NOP łagodne, NOP poważne, ale niewymagające hospitalizacji oraz NOP ciężkie, zagrażające życiu i mogące prowadzić do trwałego ubytku na zdrowiu. Odczyny mogą być miejscowe, takie jak: bolesność, obrzęk i zaczerwienienie w okolicy wstrzyknięcia lub uogólnione: ból, niepokój, gorączka, wymioty, nudności lub biegunka. Dziecko może być drażliwe, osłabione, senne, mieć słabszy apetyt, skarżyć się na ból głowy i brzucha. Po szczepieniu MMR

CHROMA STOCK

i przeciwko ospie wietrznej w ciągu 1–2 tyg. może wystąpić na całym ciele plamista lub pęcherzykowa wysypka. Zwykle odczyny ustępują

Dobroczynne szczepienia

samoistnie w ciągu kilku dni i nie wymagają leczenia. Miejscowo

Wszystkie szczepionki, również stosowane w Polsce, są bardzo do-

można zastosować altacet w żelu. Jedynie odczyn >5 cm, zwłaszcza

kładnie sprawdzane pod kątem bezpieczeństwa i skuteczności przez

jeśli obejmuje sąsiednie stawy, z ograniczeniem ruchomości kończyny

wiele specjalistycznych instytucji: Światową Organizację Zdrowia,

lub tworzącym się ropniem, wymaga bezwzględnie konsultacji

Europejską Agencję ds. Rejestracji Produktów leczniczych (EMEA), a w naszym kraju przez Narodowy Instytut Leków oraz sa-

lekarskiej. Gorączka może pojawić się w ciągu 48 godz.

nepid. Nie ma żadnych medycznych potwierdzeń, żeby

po szczepieniu i utrzymywać do 3 dni (wyjątkiem jest szczepienie MMR – gorączka między 5 a 12 dobą). Zaleca się obserwację, nawadnianie i nieprzegrzewanie dziecka, ewentualnie podaż leków przeciwbólowych (paracetamol/ibuprofen). W razie pojawienia się nadmiernej bladości, senności czy wiotkości, nieustającego, nieutulonego płaczu, który brzmi i trwa znacznie dłużej niż zwykle, należy pilnie

Zwykle odczyny poszczepienne ustępują samoistnie w ciągu kilku dni i nie wymagają leczenia.

skontaktować się z lekarzem. Może to być rzadko występujący po szczepieniu syndrom „omdlenia niemowlęcego”. Objawy poszczepienne są związane z reakcją organizmu na wprowadzone drobnoustroje, nie

szczepionki wywoływały autyzm czy jakiekolwiek choroby neurologiczne u dzieci. Szczepienia ochronne w Polsce są wykonywane w oparciu o ustawę z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz.U. z 2013 r., poz. 947 z późn. zm.) Wynika z niej jasno, że na rodzicach spoczywa obowiązek prawny polegający na poddaniu dziecka szczepieniom. Jednocześnie trzeba zdecydowanie podkreślić, że to właśnie dzięki masowym szczepieniom całkowicie

wyeliminowano ospę prawdziwą, a w niektórych krajach nie

są groźne i świadczą jedynie o pobudzeniu układu odpornościowego.

zagraża poliomyelitis, tężec noworodków, różyczka wrodzona. Jest to

Ryzyko ich wystąpienia jest zdecydowanie mniejsze niż to wynikające

możliwe jedynie przy wyszczepieniu powyżej 90% danej populacji. Im

z zachorowania na chorobę zakaźną albo pojawienia się późniejszych,

mniej przeprowadzonych szczepień, tym większe ryzyko zachorowa-

pochorobowych powikłań.

nia osób nieszczepionych, co może doprowadzić do wybuchu nowych

Nie zaleca się podawania profilaktycznie przed szczepieniem leków

epidemii, zwiększyć liczbę zgonów lub powikłań poinfekcyjnych.

przeciwgorączkowych i przeciwbólowych. Takie postępowanie nie

Dlatego decyzja o rezygnacji ze szczepień obowiązkowych wiąże

wpływa na częstość występowania gorączki lub drgawek gorączko-

się z narażeniem własnego dziecka i wszystkich tych, którzy z przy-

wych ani nie zmniejsza miejscowej bolesności po iniekcji. Wyjątkiem

czyn medycznych nie mogą być zaszczepieni, na łatwiejszy kontakt

jest szczepienie przeciw meningokokom typu B – ze względu na

z ponownie atakującymi groźnymi chorobami zakaźnymi: błonicą,

częstsze odczyny gorączkowe producent rekomenduje jednorazowo

krztuścem albo gruźlicą.

podanie paracetamolu.

lek. med. Agnieszka Ryszkowska, Mediconcept Sp. z o.o., www.mediconcept.pl

strefa dziecka

Jasna barwa skóry u noworodków i niemowląt wynika ze słabej produkcji barwnika, dlatego tak istotna jest ochrona przed słońcem od najwcześniejszych dni życia.

SKÓRY

O kondycję swojej skóry powinniśmy dbać niezależnie od wieku. W przypadku dzieci jest to jednak szczególnie istotne – ich skóra znacząco różni się od skóry dorosłego. Choć na sklepowych półkach możemy znaleźć mnóstwo preparatów mających na celu zapewnienie maluchowi odpowiedniej pielęgnacji, to jednak kilka zasad dotyczących ochrony ciała naszego dziecka pozostaje niezmiennych od lat, niezależnie od pojawiających się na rynku produktów lub trendów.

www.dobra-mama.pl

CHROMA STOCK

na straży dziecięcej

strefa dziecka

Obrońcy skóry DLA WRAŻLIWEJ SKÓRY miękkie ukojenie Przywracająca komfort, bogata, natłuszczająca konsystencja daje uczucie miękkości i skutecznie koi skrajnie wysuszoną, swędzącą skórę ze skłonnoscią do atopii. Dla niemowląt i dzieci od 1. dnia życia. tylko w aptekach. Mustela Stelatopia Balsam emolient, 49 zł/ 200 ml, Mustela www.mustela.pl

Produkt zawiera wyciąg z aloesu i pantenol, które pielęgnują i regenerują naskórek, a także koją i łagodzą podrażnienia. Pantenol dodatkowo chroni i utrzymuje odpowiedni stopień nawilżenia skóry. Oktenidyna, zawarta w preparacie, wykazuje działanie antybakteryjne, co pomaga zachować czystość. Płyn Octedin mini 0+, środek higieniczno-kosmetyczny, Phytopharm Klęka S.A. www.octedin.pl

Podstawa to poznać różnice Wraz z rozwojem dziecka zmienia się struktura skóry

Istnieje szereg reguł dotyczących odpowiedniej pielęgnacji

– pojawia się więcej gruczołów potowych, staje się

dziecięcej skóry. By ich przestrzegać w sposób prawidłowy, należy przede wszystkim poznać różnice pomiędzy skórą dziecka a osoby dorosłej. Naskórek noworodka i niemowlęcia jest cieńszy i delikatniejszy niż u osoby dorosłej. Skóra jest również mniej elastyczna. Kolejną istotną różnicą jest mniej kwaśny odczyn. Wartość pH typową dla dorosłego (pH 5,4 – 5,9) dziecko osiąga dopiero po ukończeniu kilku miesięcy. Nawet najdelikatniejsze kosmetyki z drogeryjnych półek najczęściej mają wartość pH odpowiednią dla dojrzałej skóry. W przypadku

Środki stosowane do higieny dzieci powinny zawierać emolienty, dzięki którym skóra maluchów będzie nawilżona.

najmniejszych dzieci, w tym niemowląt, najlepszym środkiem do mycia pozostaje woda. – Przemywanie twarzy letnią wodą, a w przypadku niemowląt zwilżonym wacikiem

ona bardziej elastyczna i ciemniejsza. Jasna skóra u noworodków i niemowląt wynika ze słabej produkcji barwnika, dlatego tak istotna jest ochrona przed słońcem od najwcześniejszych dni życia. W tym celu stosujmy kremy z filtrem UV, zarówno w czasie lata, jak i zimy, kiedy środek ten stanowić będzie dodatkową barierę przed mrozem. Warto pamiętać również, że stosunek powierzchni skóry do masy ciała małego dziecka jest większy niż u osoby dorosłej. Konsekwencją

tego jest większa utrata wody ustrojowej w wyniku parowania przez skórę. Poza tym dzieci pochłaniają więcej ciepła – co może skutkować przegrzaniem, ale też szybciej to ciepło

w tym mydeł, wysusza skórę, podczas gdy w młodym wieku powinna

mogą tracić w przypadku wychłodzenia. Pamiętajmy także, że leki,

być ona szczególnie nawilżona – mówi dr n. med. Maria

kosmetyki, substancje chemiczne stosowane na skórę małego dziecka

Buczyńska-Górna, pediatra z poznańskiej przychodni MedPolonia.

wchłaniają się w znacznie większym stopniu niż u osób dorosłych.

CHROMA STOCK

kosmetycznym, stanowi podstawę higieny skóry. Wiele preparatów,

www.dobra-mama.pl

strefa dziecka

Skłonność do atopii Sucha skóra u dzieci bardzo często ma cechy atopowej. Na powierzchni naskórka mogą pojawić się łuski, zaczerwienienia i swędzenie oraz szczególna wrażliwość na czynniki zewnętrzne. Szybka i prawidłowa ocena stanu skóry pozwoli na zastosowanie skutecznej metody leczenia.

Zakupowe pułapki

emolienty, dzięki którym skóra maluchów będzie nawilżona. Jeśli dziecko

Przed kupnem konkretnego preparatu kosmetycznego należy

ma suchą skórę lub cierpi na atopowe zapalenie skóry, po kąpieli możemy

dokładnie zapoznać się z jego składem i przeznaczeniem. Wiele szam-

stosować delikatne balsamy lub kremy nawilżające. Unikamy oliwki, która

ponów i płynów do kąpieli kusi słodkim zapachem, kolorem

może zatykać pory oraz wysuszać skórę.

czy konsystencją, które mają sprawić dziecku radość – tymczasem zazwyczaj jest to efekt zastosowania w produkcji sztucznych skład-

Sztuka właściwego ubioru Skóra dziecka inaczej reaguje na zmiany temperatury niż

ników i barwników. Kosmetyki, które wykorzystujemy

u dorosłego człowieka. Z racji słabiej wykształconych

w pielęgnacji dzieci, powinny być bezzapachowe

gruczołów potowych najmłodsi są bardziej

i antyalergiczne. Informacje o tym bez trudu

podatni na przegrzanie lub wychłodze-

znajdziemy na opakowaniu produktu.

nie. Dlatego istotnym elementem jest

Wiele preparatów reklamowanych jest

odpowiedni dobór ubrań do warunków

jako przeciwbakteryjne. To kolejna

panujących wokół oraz sprawdzanie

pułapka – w praktyce oznacza to często, iż produkty te zawierają

materiałów, z których odzież została

środki antyseptyczne, mogące

wykonana. Przy zakupie ubrań dla

wywoływać reakcje alergiczne

dziecka często największą uwagę

lub podrażnienia. To ważny ele-

zwracamy na fason czy kolor.

ment, na który należy zwrócić

Najistotniejszym jednak czynni-

uwagę przy wyborze kosme-

kiem, od którego powinniśmy

tyków do pielęgnacji dziecka.

rozpocząć poszukiwanie ubrania

– Będąc w drogerii lub aptece,

dla dziecka, jest materiał, z jakiego

szukajmy dermokosmetyków dla

zostało wykonane. – Unikajmy

dzieci. Ich skład jest najbezpiecz-

materiałów syntetycznych, które

niejszy, gdyż zawiera możliwie naj-

nie przepuszczają powietrza, oraz

więcej naturalnych, delikatnych dla

wełnianych, które w opinii wielu są właściwe dla dziecka, lecz w istocie mogą

niedojrzałej skóry dziecka składników – tłumaczy dr n. med. Maria Buczyńska-Górna, pediatra z MedPolonii.

CH RO MA

poważnie podrażnić jego skórę – wyjaśnia ST OC K

dr n. med. Maria Buczyńska-Górna, pediatra z MedPolonii. Co zrobić, gdy podrażnienia już się

We właściwych proporcjach

pojawiły? – Niezależnie czy podrażnienia spowodowane są przez ubrania czy fizjologię malucha, rodzice powinni być

Oprócz doboru kosmetyków ważny jest sam sposób dbania o higienę dziecka. Nie ma przeciwwskazań do codziennych kąpieli, lecz

zaopatrzeni w środek przeciw podrażnieniom w formie kremu lub maści.

nie powinny trwać one dłużej niż kilka minut. Nie pozwalajmy na zbyt

Pamiętajmy, by stosować je z umiarem – dodaje.

częste godzinne zabawy w wannie. Podczas mycia dziecka nie stosujmy nadmiernej ilości preparatów – jeśli zdecydowaliśmy się na płyn do kąpieli, który rozpuściliśmy w wannie, nie myjmy dziecka dodatkowo mydłem. Środki stosowane do higieny dzieci powinny zawierać

dr n. med. Maria Buczyńska-Górna, pediatra, poznańska przychodnia MedPolonia

Wrażliwa skóra dziecka – jak ją pielęgnować?

Karolina Mossakowska położna, ekspert MUSTELA

www.dobra-mama.pl

Francuskie laboratoria naukowe dowiodły, że już u noworodków można określić typ skóry. Wyróżnia się 4 podstawowe typy skóry: skórę normalną (ok. 35% dzieci), skórę bardzo wrażliwą (ok. 30%), skórę atopową (ok. 20%) oraz skórę suchą (ok. 15%). Niezależnie od typu skóra dziecka wymaga nawilżenia, ochrony i wzmocnienia funkcji bariery skórnej. Jednak należy pamiętać, że każdy typ skóry ma dodatkowo specyficzne potrzeby pielęgnacyjne. Skóra bardzo wrażliwa reaguje podrażnieniem na wiele czynników środowiskowych (wiatr, mróz), mechanicz-

nych (wełniane ubranka) lub chemicznych (środki piorące). Wymaga ona szczególnej pielęgnacji. Niemowlęta kąpiemy zwykle raz na 2 dni. Po każdej kąpieli smarujemy ciało dziecka łagodnym mleczkiem nawilżającym. Ważne, aby kosmetyki, których używamy, były: bezzapachowe (substancje zapachowe mogą podrażniać skórę), nawilżające, o lekkiej konsystencji oraz tworzące film ochronny na skórze. Kosmetyki dla skóry bardzo wrażliwej powinny w swoim składzie zawierać jak najwięcej składników naturalnego pochodzenia.

Co na to spec jalista?

Pieluszkowe zapalenie skóry PZS to tajemniczo brzmiący skrót, kryjący w sobie przypadłość, która bardzo często spotyka niemowlęta między 7 a 12 miesiącem życia. Mowa o pieluszkowym zapaleniu skóry. Warto wiedzieć o nim nieco więcej, by móc mu zapobiegać, a gdy wystąpi – prawidłowo zareagować.

ojawienie się zmian skórnych u niemowląt jest dla

Jak zapobiegać?

rodziców źródłem niepokoju. Trzeba jednak być

W prewencji PZS najlepszą metodą jest utrzymywanie higieny

przygotowanym, że takie sytuacje często występują

poprzez regularne zmienianie pieluszek – najlepiej robić to co

i są niejako wpisane w rozwój dziecka, ponieważ

2–3 godziny. Pozwoli to ograniczyć kontakt skóry niemowlęcia

przystosowywanie się bariery skórnej niemowlęcia

z drażniącymi czynnikami. Podczas zmiany pieluszki skórę okolic

do funkcjonowania w nowym otoczeniu jest nie lada wyzwaniem.

pieluszkowych należy delikatnie przemyć ciepłą wodą, np. waci-

Stąd tak ważne jest częste obserwowanie swojej pociechy.

kami. Powinniśmy także zachować ostrożność, stosując chusteczki

Pieluszkowe zapalenie skóry, jak sama nazwa wskazuje, to stan

dla niemowląt. Należy zwrócić uwagę, czy nie zawierają składników

zapalny skóry w miejscach przylegania pieluszki. Zazwyczaj ma

mogących dodatkowo podrażniać lub uczulać niemowlę (np. środki

ono łagodny przebieg, podczas którego rodzic może zaobserwo-

zapachowe, alkohol). Kolejnym ważnym aspektem jest wietrzenie

wać rumień wyglądający jak odparzenie. Właściwa ocena, czy za-

okolic pieluszkowych. Nie należy lekceważyć tej metody, gdyż jest

czerwienienie, które się pojawiło, jest PZS czy jest to poważniejszy

ona jedną ze skuteczniejszych w prewencji PZS. Polega na pozo-

problem, pozwoli pozostać świadomym i czujnym rodzicem.

stawieniu niemowlęcia bez pieluszki przez jak najdłuższy czas, co umożliwi wentylację i usprawni regenerację naskórka.

Dlaczego PZS się pojawia? Rozmawiając z naszymi babciami, możemy się dowiedzieć, że w ich

Gdy pojawią się zmiany

czasach problem PZS praktycznie nie występował. Później, gdy do

Gdy mimo tej higieny w okolicy pieluszkowej pojawi się rumień, nie

użytku weszły specjalne ceratki, które miały chronić tetrową pieluchę

należy z niej rezygnować. Dodatkowo po każdej zmianie pieluszki

przed przemoczeniem, zaczął się pojawiać. Natomiast w latach 80.,

i oczyszczeniu skóry powinno się nakładać preparat ochronny, który

gdy tetrowe pieluchy zostały zastąpione przez jednorazowe, odsetek

zapobiegnie dalszym podrażnieniom i ułatwi ustępowanie powstałego

niemowląt z PZS sięgnął już 63%! Początkowo sądzono, że pieluszko-

zapalenia. Przed kupnem takiego produktu warto zapoznać się z jego

we zapalenie skóry wywołuje pochodzący z moczu amoniak, jednak

składem: zawartość tlenku cynku zapewnia działanie antybakteryj-

najnowsze badania sugerują, że jego główną przyczyną jest kontakt

ne i absorbuje wilgoć, wazelina i lanolina tworzą barierę ochronną

skóry z kałem. Pozostałe przyczyny to: stosowane środki chemiczne

(tzw. okluzję), a gliceryna ma działanie nawilżające. Należy natomiast

(np. zapachowe nawilżane chusteczki), podwyższone pH skóry, a także

unikać produktów o charakterze łączonym, np. maści o charakterze

dziedziczne zaburzenie bariery skórnej.

barierowym z antybiotykami albo miejscowymi sterydami. Pozwoli to zminimalizować działania niepożądane spowodowane zbyt długim

www.dobra-mama.pl

kontaktem leków ze skórą.

www.CZERNIEWSKA.pl

STREFA DZIECKA

REKLAMA

Zmiany nie ustępują. Co dalej? Jeśli mimo regularnego zmieniania pieluszek, wietrzenia i stosowania preparatów barierowych pojawił się rumień, który nie znika, dodatkowo pojawiają się krostki bądź pęcherzyki, należy udać się do lekarza. PZS może przybierać też cięższą postać, w której oprócz rumienia pojawiają się nadżerki, pęcherzyki, skóra ulega łuszczeniu. Tak nasilone objawy mogą być wynikiem np. antybiotykoterapii, wirusowego nieżytu żołądkowo-jelitowego bądź innych chorób (np. mukowiscydoza), w wyniku których oddawana jest większa ilość stolca. Nasilona postać PZS lub zmiany, takie jak: krosty, pęcherze lub miodowożółte strupy sugerujące zakażenie drożdżakami albo bakteriami, powinny być bezzwłocznie konsultowane z lekarzem. W zależności od sytuacji w leczeniu PZS stosuje się: antybiotyki, leki przeciwuczuleniowe oraz sterydy. Jeśli oprócz okolic pieluszkowych zmiany pojawiają się też na innych częściach ciała (np. na twarzy, kończynach), należy wziąć pod uwagę wystąpienie podrażnienia na tle alergicznym. Postępowanie w takiej sytuacji obejmuje przede wszystkim próbę wyeliminowania alergenów. Należy wówczas przeanalizować skład środków do higieny i pielęgnacji niemowląt oraz przyjrzeć się swojej diecie, jeśli dziecko jest karmione piersią. Małe dzieci – małe problemy Zgodnie z tym powiedzeniem należy pamiętać, że okres, w którym niemowlak będzie narażony na PZS, jest niedługi. Stosując się do zalecanych częstych zmian pieluszek, właściwej higieny i używania środków barierowych, sprawimy, że czas przebierania nie będzie przykrym przeżyciem, ale okazją do zabawy i budowania więzi.

mgr farm. Anna Świątek-Brzezińska

Pomocnik mamy BEZPIECZNY

Bardzo popularny lek przeciwbólowy i przeciwgorączkowy w formie czopków stosowany u niemowląt. Ze względu na wysoki stopień bezpieczeństwa polecany przez Światową Organizację Zdrowia - WHO. Forma podania doodbytniczego nie wywołuje podrażnienia przewodu pokarmowego. Paracetamol Farmina 50 mg czopki dla niemowląt, 6,70 zł/ 50 mg, FARMINA www.farmina.pl

NA PODRAŻNIENIA

Skutecznie pielęgnuje delikatną skórę dziecka. Skrobia kukurydziana, główny składnik pudru, absorbuje wilgoć, tlenek cynku chroni przed otarciami, a olejek rumiankowy i alantoina łagodzą podrażnienia. Łagodząca zasypka do ciała, 15,37 zł/ 100 g, SYLVECO www.sylveco.pl

WYGODNY

Łączy jednolitą perforowaną płytę lateksową z wysokoplastyczną pianką, zapewniając prawidłowe odprowadzanie wilgoci i optymalną wentylację podczas snu. Wspomaga właściwe ułożenie ciała dziecka (niezależenie od wagi), jak również jego aktywność ruchową. Wymiary: 120 x 60 i 140 x 70 cm. Dwustronny materac Vitmat Fresh, VITMAT www.vitmat.com

sprawdzone przez mamy

PIERWSZA FRYZURA Zestaw szczotka z grzebykiem dla dzieci z motywem króliczka. Szczoteczka wykonana z naturalnego średnio twardego włosia. Idealnie nadaje się do wyczesywania ciemieniuchy i codziennej pielęgnacji. Miffy, 59 zł, Bebe jou www.amko.com.pl

OTULAJĄCY Dzięki kapturkowi przyszytemu do powierzchni ręcznika ochrania najbardziej wrażliwą na temperaturę główkę dziecka, a miła i puszysta tkanina, która ma dobrą układalność, otuli maluszka. Okrycie kąpielowe bambusowe 85 x 85 cm, 92 zł, SUPERMAMI www.supermami.pl

Wodna PRZYGODA radosne pluskanie

Akcesoria dla maluchów umożliwią delikatną pielęgnację.

mięciutkie Kolekcja okryć z kapturkiem Pastele przenosi w świat marzeń. Okrycia są duże – 100 x 100 cm – i wykonane z chłonnej bawełny frotte w pastelowych kolorach. Okrycie kąpielowe Pastele 100 x 100cm, 45 zł, Sensillo, www.sensillo.pl

otulający Wykonany z wysokiej jakości frotte po jednej stronie i miłego w dotyku weluru po drugiej. Wymiary: szer. 80 x 80 cm. Ręcznik kąpielowy szwedzkiej firmy Elodie Details, 149 zł, SCANDINAVIAN BABY www.scandinavianbaby.pl

NIEZBĘDNIK

MAŁY PŁYWAK Kostium kąpielowy na podszewce wykonany z materiału z filtrem UV (UPF 50). Ma krótki rękawek, suwak i tylną kieszeń. Kostium kąpielowy dla niemowląt 79,90 zł, H&M www.hm.com

Morska żegluga, szukanie pirackich skarbów albo zawody pływackie meduz – wieczorna kąpiel może być dla maluszka wspaniałą zabawą!

Czas na zabawę! mały odkrywca

Podczas kąpieli umila dziecku czas – umożliwia wyławianie zabawek, przelewanie wody i piany. Pojemnik na zabawki, 28,30 zł, BABY ONO www.sklepmati.pl

MILUTKA

Mięciutki szlafrok - myszka ze słodkimi uszkami i pyszczkiem myszki. Szlafrok myszka ok. 69 zł, LEJDI www.lejdi.pl

www.dobra-mama.pl

Zawiera wszystkie akcesoria potrzebne podczas pierwszych kąpieli dziecka: termometr do kąpieli, grzebień, delikatną szczoteczkę do włosów, nożyczki i miękki ręcznik. Zestaw kąpielowy Mineral 153 zł, mamissima www.mamissima.pl

Pluskanie w kąpieli uatrakcyjnią zabawki stworzone specjalnie do ich używania w wodzie. Wybór w ofercie rynkowej jest ogromny.

zabawna Wystarczy zanurzyć zabawkę, aby po wyciągnięciu wesoła pszczółka stworzyła dla was piękną fontannę. Fontanna pszczółka do kąpieli 52 zł, SKIP HOP www.mamagama.pl

DO MYCIA SKÓRY GŁOWY

Towarzysze kąpieli

sprawdzone przez mamy

Polecany do częstego mycia wrażliwej, suchej i skłonnej do podrażnień skóry głowy. Rekomendowany dla osób z tendencją do: alergii, świądu, łupieżu, dotkniętych problemem AZS. EMOTOPIC – Hydro-micelarny szampon kojący, ok. 34,90 zł, PHARMACERIS www.pharmaceris.com

Dla małych entuzjastów morskich podróży, odkrywców podwodnych światów i miłośników wojaży po spienionych falach zebraliśmy produkty, które uatrakcyjnią kontakt malucha z wodą.

Przyjemny dla skóry Zawiera łagodne substancje myjące bez mydła, wyjątkowo delikatnie i dokładnie myje włosy oraz skórę głowy, jednocześnie ją pielęgnując. Kojący rumianek oraz pantenol pomagają zachować naturalny płaszcz ochronny skóry. Nie zawiera barwników i środków konserwujących, oleju mineralnego i parafinowego. Żel do kąpieli i szampon Babydream, 12,99 zł/ 500 ml, Babydream, www.rossmann.pl

DELIKATNA Dokładnie myje skórę dziecka, nie powodując wysuszeń ani podrażnień. Ciekawy zapach i nowoczesna formuła preparatu do mycia sprawi, że kąpiel i mycie rączek stanie się zabawą. Wzbogacona kompleksem witamin A, E, F sprawia, że skóra jest natłuszczona i odżywiona. Nie zawiera parabenów i alergenów. Pianka Dzidziuś Junior 9,42 zł/ 275 ml, POLLENA OSTRZESZÓW www.pollena.com.pl

do wrażliwej skóry

Łagodnie myją, odżywiają skórę, bawią w kąpieli i miękko otulają, zapewniając dziecku przyjemne wrażenia.

RUMIANEK I LEN

DLA ALERGIKÓW Nowe prebiotyczno-odżywcze kosmetyki dla najmłodszych, dostępne w dwóch seriach. Linia Kids Care przeznaczona jest do codziennej pielęgnacji maluchów, natomiast Atopic skierowana jest do dzieci i niemowląt z problemami alergicznymi oraz cierpiącymi na atopowe zapalenie skóry. Oliwka do masażu i aromaterapii 2 w 1 By Medica, fisher price www.pielegnujebokocham.pl

REKLAMA

Olejek dla dzieci i niemowląt od 1 m-ca życia. Substancje aktywne stanowią połączenie łagodnych środków myjących, oleju lnianego bogatego w NNKT, w tym kwasy omega-3 i omega-6, oraz naturalnego wyciągu z rumianku. Linomag® Olejek do kąpieli, 9 zł, ZIOŁOLEK www.ziololek.pl

Lekka konsystencja kremu zapewnia ochronny efekt drugiej skóry, dopasowana jest do potrzeb bardzo wrażliwej skóry dziecka. Dyskomfort i uczucie napięcia zostają błyskawicznie złagodzone. 98% składników pochodzenia naturalnego – bez substancji zapachowych. Tylko w aptekach. Mustela Łagodzący krem nawilżający, ok. 26 zł/ 40 ml, MUSTELA www.mustela.pl

MAGICZNE ŚCIERECZKI Uwielbiasz biel i połowa Twej szafy to ubrania w tym kolorze? Zadbaj o nie ze ściereczkami Color Absorber white protect, dorzucając ściereczkę do każdego prania. Ściereczki Color Absorber white protect, PACLAN www.paclan.pl

kolorowa zabawa Słodkie, kolorowe meduzki zapraszają do zabawy! Przyczepcie je do siebie, na wannie lub glazurze. Meduzki Jellies, 57 zł, BOON www.mamagama.pl

W OŚ Ć!

www.dobra-mama.pl

strefa dziecka

www.magdalenaglodek.pl

Udzielenie pierwszej pomocy jest obowiązkiem prawnym każdego człowieka. Dobrze więc mieć wiedzę i umiejętności jak robić to prawidłowo.

Kłopoty maluszka z

TRAWIENIEM

1000 pierwszych dni życia to dla naszych pociech czas intensywnego rozwoju, zarówno fizycznego, jak i emocjonalnego. Układ pokarmowy dojrzewa jeszcze długo po narodzinach, przysparzając przykrych doświadczeń maluszkowi i rodzicom. W pierwszym roku życia najczęstszymi dolegliwościami ze strony przewodu pokarmowego są: ulewania, kolki i wzdęcia, a w kolejnych miesiącach zaparcia. Co je wywołuje i jak im zapobiegać?

www.dobra-mama.pl

www.magdalenaglodek.pl

STREFA DZIECKA

Ulewania

Wzdęcia

To najczęstsza przypadłość niemowląt. Nawet 90% dzieci

Wzdęcia występują częściej u chłopców oraz u wcześniaków.

w 2 miesiącu życia potrafi ulewać. Na szczęście dolegliwość ta mija ok. 12 miesiąca życia. Powodem jej wystąpienia

Powodów ich wystąpienia jest kilka, ale do najczęstszych należy zbyt łapczywe picie pokarmu i łykanie powietrza podczas jedzenia. Po posiłku dziecko zaczyna

jest nieskoordynowana regulacja napięcia mięśni

płakać, jego brzuszek robi się twardy, a nóżki

przełyku i zwieracza żołądka. W krótkim czasie

są mocno naprężone. Na buzi występuje

po posiłku obserwujemy mimowolny upust porcji połkniętego pokarmu do ust lub na zewnątrz. Nie towarzyszą temu dodatkowe objawy (wymioty, bezdechy, brak apetytu, zaburzenia wzrastania) oprócz dyskomfortu u niemowlaka. Niezwykle ważne jest, aby rodzice zachowali spokój i uspokajali malca,

Aby zapobiec ulewaniu, warto karmić niemowlę mniejszymi porcjami, ale częściej.

który jest rozdrażniony tą sytuacją. Aby zapobiec ulewaniu, warto karmić niemowlę mniejszymi porcjami, ale częściej w ciągu doby i zaraz po posiłku położyć je na płaskim podłożu na boku, zmieniając co jakiś czas stronę. W rzadkich sytua-

grymas bólu, piąstki są zaciśnięte, a sam niemowlak reaguje obronnie na każdy dotyk. Aby pomóc maluszkowi w pozbyciu się nadmiaru gazów, warto podać napar z kopru włoskiego lub rumianku (bez cukru!), które mają działanie uspokajające przewód pokarmowy i wiatropędne. Dobrym sposobem jest też masaż brzuszka i prawidłowe przystawianie dziecka do piersi.

Aby uniknąć zbyt łapczywego picia, warto regularnie podawać dziecku pokarm i nie karmić w momencie

cjach ulewanie świadczy o nietolerancji pokarmowej lub chorobie,

wystąpienia ataku płaczu. Należy najpierw uspokoić płaczące

należy jednak zawsze skonsultować się z lekarzem.

niemowlę i dopiero wtedy nakarmić.

www.dobra-mama.pl

Sprzymierzeńcy brzuszka

strefa dziecka

moc minerałów

zdrowy brzuszek

Średnio zmineralizowana naturalna woda mineralna dostarcza niezbędnych minerałów i jest całkowicie bezpieczna. Dzięki temu ma atest Instytutu Matki i Dziecka, jako właściwa do nawadniania dzieci po 1 roku życia. Nakrętka niekapek chroni dziecko przed oblaniem się, a wygodna butelka ułatwia użytkowanie. Jurajska Junior, ok. 1,49 zł/ 0,33 l, Jurajska www.jurajska.pl

Mleko następne Bebiko 2 NutriFlor+ zawiera m.in. opatentowaną kompozycję GOS/FOS (galakto- i fruktooligosacharydów). Dostarcza też niemowlęciu wszystkie niezbędne składniki odżywcze, w tym: wapń i witaminę D dla mocnych kości*, żelazo dla rozwoju poznawczego*, kwas alfa-linolenowy (omega-3), nienasycony kwas tłuszczowy, niezbędny do prawidłowego rozwoju mózgu i tkanki nerwowej*. Bebiko 2 NutriFlor+, ok. 32 zł/ 800 g, BEBIKO www.bebiklub.pl

* Bebiko 2 NutriFlor+, zgodnie z przepisami prawa, zawiera wapń, witaminę D, żelazo i kwas alfa-linolenowy (ALA).

Kolki

Zaparcia

Jest to dolegliwość niemowląt, wokół której narosło najwięcej mitów.

Prawidłowa ilość wypróżnień to taka, która pojawia się od 3 razy na

Główną przyczyną pojawiania się kolki jest niedojrzałość układu

dobę do 1 razu na 3 dni i odbywa się regularnie, bez bólu i dodatkowych

pokarmowego, choć naukowcy skłaniają się także ku nieprawidłowej

dolegliwości. O zatwardzeniu mówimy w sytuacji, gdy wypróżnienia nie

mikroflorze jelit oraz nieprawidłowym kontaktom emocjonalnym

było dłużej niż 3 dni mimo podejmowanych prób. Ponadto wymaga

z rodzicami. Aby stwierdzić, że dziecko cierpi na kolki, a nie wzdęcia,

ono od dziecka dużo wysiłku, sprawia mu ból, a kupka jest twarda, sucha

muszą zostać spełnione 3 warunki:

i zbita. Pojawiające się raz na jakiś czas zaparcia nie stanowią zagrożenia,

- objawy pojawiają się i ustępują u dziecka poniżej 5 miesiąca życia,

ale długotrwałe mogą zaszkodzić dziecku. Zaparcia nie tylko uprzykrzają maluszkowi życie, mogą także powodować pęknięcia odbytu, gorsze

- występują trudne do ukojenia, długotrwałe i na-

wchłanianie substancji odżywczych i psychiczną barierę przed

wracające napady płaczu, bez rozpoznawalnej

wypróżnianiem. Przyczyn zaparć jest wiele, ale głównymi

przyczyny, - dziecko rozwija się prawidłowo, nie ma gorączki ani innych chorób. Niestety nie ma jednego sprawdzonego sposobu na kolki. Działanie zwykle jest podobne jak przy wzdęciach. Ważne, aby rodzice zachowali spokój, ponieważ dziecko instynktownie wyczuwa napięcie i stres u opiekunów i samo się denerwuje, doprowadzając do przy-

Substancje ciężkostrawne i wzdymające nie przechodzą u mamy przez barierę jelitową i nie przedostają się do gruczołów mlecznych.

zmiana mleka matki na modyfikowane, picie zbyt małej ilości płynów i nieprawidłowa dieta. Czasem dolegliwości mogą pojawić się podczas przyjmowania niektórych leków lub stanowić objaw alergii. Aby zapobiec zaparciom, należy poznać ich przyczynę. Jeśli są spowodowane dietą, to na co zwrócić uwagę? Dieta dziecka musi być rozszerzana stopniowo. Nie może w niej zabraknąć świeżych i gotowanych warzyw i owoców, ale uważajmy na nadmiar bananów i gotowanej

krych objawów.

marchewki, które mają właściwości zatwardzające, tak samo

Wciąż panuje przekonanie, że jeśli dzie-

jak ryż i kleiki ryżowe. Warto do każdego dania dodać kilka kropli

cko ma wzdęcia lub kolki, to karmiąca je matka zjadła coś, co mu zaszkodziło. Jest to mit, który szkodzi

oliwy z oliwek lub innego oleju roślinnego oraz oprócz mleka podawać

młodym mamom, wpędzając je w poczucie winy i często doprowa-

wodę lub herbatki ziołowe bez cukru. Jeśli dziecko już cierpi na zaparcia,

dzając do ograniczania pokarmów lub zaprzestania karmienia piersią.

podajmy do wypicia sok z suszonych jabłek lub śliwek oraz pieczone

Substancje ciężkostrawne i wzdymające mogą spowodować dyskom-

lub gotowane jabłko. Nie dosalajmy potraw. Do ukończenia 3 roku życia

fort co najwyżej u kobiety. Nie przechodzą one przez barierę jelitową

dziecko nie powinno jeść z tzw. rodzinnego stołu, głównie ze względu

i nie przedostają się do gruczołów mlecznych. Ciekawostką jest, że taki

na ilość soli, jaka znajduje się w potrawach dorosłych. Warto natomiast

sam odsetek dzieci karmionych mlekiem kobiecym, jak i modyfiko-

doprawiać potrawy przyprawami, które dodają aromatu i wpływają na

wanym cierpi na wzdęcia i kolki, co potwierdza fakt, że matka może

poprawę trawienia.

jeść wszystko, na co ma ochotę.

Aneta Strelau, dietetyk

promocja zdrowia poprzez profilaktykę Wyciskarka wolnoobrotowa NORTON G 9000PL ma Największy otwór wsadowy 78 mm, najmniejszą prędkość obrotową 37 RPM, najmocniejszy silnik indukcyjny AC 300 watów. Proponowane przez nas urządzenia, umożliwiające przygotowywanie wyciskanych soków, mogą w znacznym stopniu poprawić jakość naszego życia, a także zapobiec wielu schorzeniom. Wciskarka wolnoobrotowa Norton G 9000PL, na HASŁO *DOBRA MAMA* 300 zł RABATU, SUN-VITA www.sokidlazdrowia.pl

są: zbyt wczesne rozszerzanie diety niemowlaka, nagła

www.dobra-mama.pl

dla malutkich rączek Kubek 360° z uchwytami został zaprojektowany z myślą o potrzebach i możliwościach twojego malucha. Dzięki unikalnemu sylikonowemu zaworowi auto uszczelnienia dziecko może łatwo kontrolować szybkość picia. Kubeczek pokryty jest higieniczną osłoną. Pojemność: 240 ml. Wiek: 6 m+. Dostępny w 6 uroczych wariantach kolorystycznych. Kubek 360° dekorowany, NUBY, www.abckid.pl

Zabija 99,9% bakterii Aquaint 100% naturalna woda dezynfekująca-całkowicie bezpieczna dla dziecka. Sprawdza się przy odkażaniu rąk, smoczków, butelek, a nawet jedzenia. Skład: woda i naturalny kwas podchlorawy. Aquaint 100% naturalna woda dezynfekująca, 17 zł/ 50 ml, 34 zł/ 500 ml, AQUAINT, www.gucioimaja.pl

www.magdatobiasz.com

STREFA MAMY

NocnY POSIŁEK Dlaczego warto karmić nocą?

Nocne karmienie ma dużo zalet zarówno dla dziecka, jak i dla mamy. Ważne jest więc, aby przynajmniej w pierwszych miesiącach życia niemowlaka nie rezygnować z niego.

ciągłej laktacji. W nocnym mleku znajdują się składniki poprawiające rozwój i funkcjonowanie mózgu (serotonina i tryptofan) oraz ułatwiające zasypianie (melatonina), która działa rozluźniająco na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego, przynosząc ulgę przy kolce. Ponadto

mleko nocne zawiera więcej kalorii, trzy razy więcej tłuszczów, w tym

Zalety nocnego karmienia

szym miesiącu życia 7 karmień na dobę, między 2–4 miesiącem 6

Właściwe żywienie we wczesnym okresie życia ma duży wpływ na

karmień, a w 7–8 miesiącu ok. 5 karmień. Karmienie butelką w nocy

rozwój psychiczny i fizyczny dziecka oraz zmniejsza ryzyko wystąpienia

należy zakończyć nie później niż w wieku 1,5–2 lat, co wynika z ko-

niektórych chorób cywilizacyjnych, jak np.: otyłość, cukrzyca, osteopo-

nieczności dbania o higienę jamy ustnej. Zadbanie o jak najdłuższy sen

roza, miażdżyca, alergia, nowotwory. Doceniając znaczenie właściwego

w porze nocnej, bez szkody dla dziecka, trzeba zacząć od elastycznego

odżywiania, Sekcja Żywieniowa Polskiego Towarzystwa Gastroentero-

spojrzenia na faktyczne zapotrzebowanie na pokarm w nocy. Polega to

logii, Hepatologii i Żywienia Dzieci zaktualizowała zalecenia dotyczące

na przesuwaniu godzin karmienia w celu wydłużenia przerwy nocnej.

karmienia zdrowych niemowląt urodzonych w terminie, według której

Matka, zamiast czekać, aż niemowlę ją obudzi, sama wybiera porę

optymalnym sposobem żywienia niemowląt i małych dzieci jest kar-

karmienia dostosowaną do czasu, gdy kładzie się spać. Dzięki temu

mienie piersią. Niemowlęta powinny być karmione wyłącznie piersią

wydłużają się godziny snu do karmienia. Trzeba wziąć pod uwagę fakt,

przez pierwszych sześć miesięcy życia. Częściowe karmienie piersią,

że nie wszystkie niemowlęta wychodzą naprzeciw wygodzie rodziców

jak i karmienie przez krótszy czas również jest dla dzieci korzystne.

i pozwalają wyeliminować nocne karmienie. Gdy cierpliwość zacznie

Najkrótszym dopuszczalnym czasem wyłącznego karmienia piersią jest

się powoli wyczerpywać, należy zachować spokój. Dziecko budzi zwykle

okres czterech miesięcy. Prawidłowe postępowanie w okresie do końca

głód, któremu często towarzyszy płacz, a zaspokoi go jedynie mleko.

szóstego miesiąca laktacji uwzględnia karmienie nocne (co najmniej jed-

Pozostałe sposoby, np. podawanie osłodzonej wody lub brak reakcji na

no), które jest ważne dla zapewnienia odpowiedniej stymulacji gruczołu

płacz, to rozwiązania, które przyniosą jedynie krótkotrwały efekt.

piersi i prawidłowego wzrostu masy ciała dziecka. Wśród innych zalet

Tracy Hogg, brytyjska pielęgniarka znana w Stanach Zjednoczonych

karmienia nocnego należy wymienić: możliwość skupienia się maluszka

z popularnych programów na temat skutecznego, pełnego miłości

tylko na ssaniu, gdyż nic go nie rozprasza, oraz zapewnienie prawidłowej,

wychowywania dzieci, pomaga rodzicom rozwiązywać problemy

głównie nienasycone kwasy tłuszczowe LCPUFA ważne dla rozwoju

rzed upływem pierwszych dwóch tygodni życia noworo-

mózgu, tkanki nerwowej i siatkówki oka. Karmienie nocne powoduje

dek z reguły dobrze radzi sobie przy piersi oraz karmiony

także zwiększenie stężenia prolaktyny odpowiedzialnej za wydzielanie

mieszanką podawaną w butelce, a okres prób i błędów,

mleka, tak więc wpływa korzystnie na jego produkcję.

podczas których matka i dziecko nie do końca wiedzieli, jak przebiegnie proces karmienia, oboje mają już za sobą.

www.dobra-mama.pl

Kalendarz karmienia Niemowlęta karmione mlekiem modyfikowanym potrzebują w pierw-

STREFA MAMY

Dla mam karmiących

WYGODA Przenośny laktator, który umożliwia odciąganie pokarmu z obu piersi równocześnie, co pozwala uzyskać większą ilość mleka w krótszym czasie – teraz nie będziesz się martwić brakiem mleka, wyjściem do fryzjera bądź spotkaniem z koleżankami. Podwójny elektryczny laktator Swing maxi, MEDELA www.medela.pl

Karmienie piersią to bardzo ważny etap w życia każdego dziecka. Poznaj produkty, które ułatwią tę trudną drogę pokonywaną wspólnie z maleństwem.

MISS LOVELY Nowość wśród biustonoszy do karmienia od Anita maternity. Model Miss Lovely 5086 to kwintesencja wygody i doskonałego wyglądu. Biustonosz ma usztywniane, bezszwowe miseczki, ale przy tym nie ma fiszbin, przez co jest niezwykle komfortowy. Dolna taśma, karczek oraz część tylna zostały ozdobione delikatną koronką. Ramiączka są częściowo wykonane z miękkiej pianki i nie zsuwają się z ramion nawet podczas karmienia. Rozmiary: 75-95 B-G. Miss Lovely 5086, 199 zł, Anita maternity www.anita.com

NIEZASTĄPIONE Pojemniki przeznaczone specjalnie do przechowywania i zamrażania ściągniętego pokarmu mamy oraz jako butelka zastępcza 140 ml. Wielokrotnego użytku. Gratis etykiety do oznaczania daty/godziny odciągania mleka. Pojemniki na pokarm mamy, ok. 9,50 zł SIMED PPH www.simed.pl

w codziennej opiece nad dzieckiem. Tracy Hogg radzi, by częściej

mimy piersią, czy mlekiem modyfikowanym. Bezwzględnie dotyczy to dzieci:

karmić dziecko w godzinach wieczornych i dodatkowo nakarmić

urodzonych przedwcześnie, z niską wagą urodzeniową, po przebytej żółtaczce,

je już śpiące, np. o godz. 18:00, następne karmienie powinno

z obniżonym napięciem mięśniowym. Należy wspomnieć, że mieszankę dziecko

być po dwóch godzinach, a kolejne przed godziną 23:00. Należy

trawi nieco dłużej, więc gdy przerwa wyniesie więcej niż 4 godziny, dziecko nale-

wtedy wyjąć dziecko z łóżeczka, wziąć na ręce i delikatnie położyć

ży wybudzić do karmienia.

brodawkę sutkową lub końcówkę smoczka na jego dolnej wardze, Koniec z nieprzespanymi nocami

co wywoła odruch ssania.

Po upływie 6–8 tygodni niemowlęta przesypiają więcej godzin i nie trzeba budzić Kiedy zakończyć karmienie

ich do karmienia. Dzieci karmione mlekiem modyfikowanym, znacznie bardziej

Pytanie, kiedy zakończyć karmienie dziecka w nocy, jest uzależ-

kalorycznym i sycącym, pozwalają mamie spać dłużej. U tych dzieci zaleca sie

nione od jego wieku. Odzwyczajanie powinno więc przebiegać

jednak jedno karmienie nocne do 6 miesiąca życia. Między 3–6 miesiącem życia

stopniowo. Należy pamiętać, że moment, w którym dziecko za-

niemowlaka przerwa nocna może wynosić 6 godzin. Postępowanie nasze powin-

cznie przesypiać całe noce i nie trzeba już go będzie podczas nich

no być jednak dostosowane do rozwoju konkretnego dziecka – jeżeli cztero-, pię-

karmić, jest sprawą indywidualną. Przez pierwszych 6 tygodni

ciomiesięczny maluszek dobrze się rozwija, przybiera na wadze, to nie musi być

życia dziecko musi być karmione w nocy niezależnie od tego, czy

budzony, jeżeli ma ochotę przespać całą noc. Trzeba pamiętać, że nie za każdym

ssie pierś, czy butelkę. Należy karmić je obowiązkowo w dzień

razem, gdy dziecko budzi się w nocy, chodzi mu o jedzenie. Czasem wystarczy

i w nocy na każde jego żądanie, ponieważ pojemność żołądka jest

je chwilę pokołysać, pogłaskać w ciszy, by ponownie zasnęło. Nie należy również

tak mała, że zjadana ilość pokarmu jest niewielka i noworodek

nagle zaprzestawać karmienia, gdy dziecko tego zażąda. Proces ten odbywa się

szybko domaga się następnego karmienia. Przerwa nocna nie

stopniowo i z czasem na pewno zakończy się sukcesem.

powinna być dłuższa niż 4 godziny, bez względu na to, czy kar-

Halina Moneta, położna

ANTYALERGICZNY Elastyczna poduszka do karmienia ze zdejmowanym pokrowcem i antyalergicznym wypełnieniem silikonowym, 129 zł, PINK NO MORE www.pinknomore.pl

DELIKATNA

Komfort mamy i dziecka

Delikatna chusta muślinowo-bambusowa 120 x 120cm, 79 zł, PINK NO MORE www.pinknomore.pl

Wstawanie w środku nocy nie należy do największych przyjemności

na biodra, zanim sięgnie po dziecko. Ważne jest również, aby była szeroka,

rodziców, dlatego podpowiadamy, jak zadbać, aby nocne karmienie

żeby rosnący maluszek mógł się na niej zawsze wygodnie rozłożyć. Dobrze,

było dla mamy mniej męczące i pozwalało dziecku szybko ponownie

gdy pokrowiec jest zdejmowany, wtedy można prać go w pralce. Pamiętaj

zasnąć. Po pierwsze trzeba zadbać o wygodę maluszka. Dzięki temu

również, że ssanie piersi to dla maluszka spory wysiłek, dlatego nie

będzie mógł najeść się spokojnie i do syta. Pomocna będzie dobra

nakrywaj go kocem, ponieważ będzie mu duszno. Lepsza będzie delikatna

poduszka do karmienia, która pozwoli wygodnie ułożyć maluszka

muślinowa lub bambusowa chusta z właściwościami termoregulacyjnymi,

blisko piersi, odciążając jego szyję i ręce mamy. Poduszka powinna

która przyjemnie otuli maleństwo i nie przegrzeje go. Taka chusta świetnie

być dość twarda i dobrze wyprofilowana, aby mama mogła ją założyć

chłonie zapach mamy i dzieci chętnie się do niej przytulają podczas snu.

www.dobra-mama.pl

Przyrost masy ciała kobiety w ciąży jest czymś zupełnie normalnym. Specjaliści mówią, że kobieta o prawidłowej masie ciała przed ciążą powinna przytyć średnio 11–15 kg. Jednak nie wszystkim tak łatwo jest pozbyć się nadmiernych kilogramów, które zostały po urodzeniu dziecka.

PIXABAY

strefa mamy

PRAWIDŁOWA WAGA po porodzie

zęsto przyjście na świat dziecka zmienia nasze życie

nie zasad zdrowej diety pomoże nie tylko naszemu dziecku prawidłowo

o 180o – przede wszystkim, jeżeli stajemy się mamami po

się rozwijać, lecz także może zabezpieczyć nas przed zgromadzeniem

raz pierwszy. Teorię mamy w małym paluszku, jednak

zbyt dużej ilości tkanki tłuszczowej w naszym organizmie.

gdy przychodzi do praktyki, coś zaczyna kuleć. Najczęś-

Oczywiście w trakcie ciąży nie można stosować diet odchudzających,

ciej główną przyczyną zaniedbywania siebie jest brak

z obniżoną podażą energii i składników odżywczych. Jeżeli byłyśmy

czasu. Nasze życie koncentruje się dookoła małej istoty i zupełnie zapo-

aktywne przed ciążą, możemy, a nawet powinnyśmy być aktywne w jej

minamy o swoich potrzebach. W trakcie dnia zjadamy posiłki w biegu,

trakcie. W przypadku gdy ciąża przebiega prawidłowo, można spokojnie

pomiędzy jedną a druga drzemką swojego dziecka, nie koncentrując

pozwolić sobie na regularną aktywność fizyczną w zależności od na-

się na zbilansowanej diecie. Nie wspominając już o odpowiedniej ilości

szego poziomu wytrenowania. Obecnie wszelkie kluby fitness mają do

płynów wypijanych w ciągu dnia.

zaoferowaia szeroką gamę zajęć dla przyszłych mam, więc warto zadbać

Kolejną przyczyną nadmiernej masy ciała po porodzie może być

o odpowiedni poziom aktywności fizycznej również w ciąży.

jedzenie w późnych godzinach nocnych. Często dopiero wieczorem mamy czas usiąść w spokoju, aby zjeść posiłek. Niestety, po całym dniu

Jak jeść?

restrykcji kalorycznych nasz organizm potrzebuje dużej porcji kalorii,

Kobiety ciężarne powinny kierować się przede wszystkim rozsądkiem

aby zaspokoić swoje potrzeby. Jeżeli zdecydujemy się na zdrowy posiłek

i mieć świadomość tego, co spożywają. Dieta ciężarnej powinna być

z odpowiednią ilością warzyw, to będzie to duży sukces. Jednak często

dobrze zbilansowana, zawierać dużo witamin, minerałów, zdrowych

decydujemy się na przekąski lub mniej zdrowe kolacje. Takie posiłki nie

tłuszczów (polecane są zwłaszcza te w rybach) oraz białka. Aby prawid-

wpłyną pozytywnie na naszą masę ciała, a przede wszystkim na zdro-

łowo zbilansować swoją dietę, warto wybrać się do dietetyka w celu

wie. Spożywanie posiłków tuż przed pójściem spać może powodować

ustalenia odpowiednich porcji oraz kompozycji dań, które spożywamy.

zgagę, refluks lub inne dolegliwości ze strony układu pokarmowego.

Unikajmy fast foodów i innych produktów o małej zawartości składników odżywczych (tzw. pustych kalorii). W swojej diecie stawiajmy na

Zacznij już w ciąży

kasze, drób, ryby, pieczywo pełnoziarniste, niskotłuszczowy nabiał, wa-

Macierzyństwo jest niezwykle wymagającym okresem w naszym życiu,

rzywa i owoce. Zgodnie z nową Piramidą Zdrowego Żywienia podstawą

więc warto zadbać o siebie już w okresie ciąży, aby później wszelkie

zdrowej diety są warzywa i owoce, które dostarczają organizmowi wiele

zdrowe nawyki były dla nas naturalne. Prawidłowa dieta kobiety w ciąży

cennych składników mineralnych, a także witamin. Warzywa i owoce

jest niezwykle ważna dla odpowiedniego rozwoju płodu. Wady rozwojo-

powinny być spożywane jak najczęściej, w jak największych ilościach.

we albo poronienia bardzo często są związane z zaburzeniami metabo-

Jednak pamiętajmy o właściwych proporcjach: 3/4 powinny stanowić

licznymi albo niedoborami składników odżywczych w organizmie mat-

warzywa, a 1/4 owoce. W celu dostarczenia organizmowi jak największej

ki. W ostatnich latach ukazało się wiele badań naukowych wykazujących

ilości witamin należy dbać o różnorodność spożywanych produktów.

związek pomiędzy stylem życia kobiety w ciąży a rozwojem chorób

Warto jeść różnokolorowe warzywa i owoce, gdyż każdy kolor obfituje

u dziecka w wieku późniejszym, a nawet dorosłym. Jednak przestrzega-

w inne składniki odżywcze.

www.dobra-mama.pl

strefa mamy Dieta laktacyjna Jeśli po ciąży doskwiera nam nadmiar kilogramów, warto rozpocząć wprowadzanie nowych, zdrowych nawyków żywieniowych stopniowo. Na szczęście dieta kobiety w trakcie laktacji nie wymaga szczególnych modyfikacji – co jest zdecydowanie dobrą informacją! Laktacja jest procesem wymagającym sporych nakładów energii, dlatego ważnym aspektem diety w trakcie karmienia piersią jest zwiększenie jej kaloryczności. Eksperci twierdzą, że matki karmiące potrzebują dodatkowo około 670 kcal na dobę, w czym około 500 kcal powinno być dostarczane z pożywienia, natomiast reszta powinna pochodzić z zapasów tkanki tłuszczowej z okresu ciąży. W przypadku kobiet karmiących dzieci z ciąży wielopłodowej zapotrzebowanie na energię z pożywienia wzrasta o około 600 kcal na dziecko dziennie. Bardzo ważne jest, aby pamiętać, że po ciąży nasz organizm jest osłabiony, a laktacja wymaga dodatkowych nakładów energii, więc nie zaleca się stosowania diet restrykcyjnych. Regularność posiłków wydaje się kluczem do sukcesu nie tylko w przypadku diety kobiet w ciąży, lecz także w okresie laktacji. Ze względu na zwiększone zapotrzebowanie energetyczne ważne wydaje się zbilansowanie jadłospisu pod względem ilości kalorii. Jednak nie zapominajmy, że jadłospis musi również zapewniać odpowiednią ilość składników odżywczych, aby móc odbudować niedobory, które pojawiły się w okresie ciąży. Skoncentrujmy się na różnorodności produktów, które spożywamy. Zaleca się, aby dieta kobiet karmiących opierała się na produktach o dużej gęstości energetycznej, czyli zawierających duże ilości składników odżywczych w stosunku do energetyczności produktu. Do tej grupy produktów należą warzywa, w tym strączkowe, produkty zbożowe, produkty mleczne, a także chude mięsa i ryby. W okresie laktacji zaleca się zwiększenie przyjmowania kalorii z pożywienia ze względu na duży wydatek energetyczny, jaki organizm musi przeznaczyć na produkcję mleka. Pamiętaj o wodzie Bardzo ważnym elementem w jadłospisie kobiety w czasie laktacji jest prawidłowe nawodnienie. Kobieta karmiąca powinna wypijać dziennie około 3 litrów płynów. Prawidłowe nawodnienie organizmu stanowi podstawę do produkcji odpowiedniej ilości mleka. Przeciętnie kobieta karmiąca piersią produkuje ok. 750 ml pokarmu dziennie, stąd wzrost zapotrzebowania na wodę w tej grupie o 800–1000 ml na dobę. Niestety, nawet najmniejsze odwodnienie może wpłynąć negatywnie na nasz organizm. Przy zbyt małej ilości wypijanych płynów czujemy się ospałe, senne (4 kawy dziennie mogą nam już nie pomóc), boli nas głowa, jesteśmy rozdrażnione. Te objawy mogą być skutkiem odwodnienia organizmu. W przypadku pozbywania się nadwagi po ciąży stwierdzenie „lepiej zapobiegać, niż leczyć” wydaje się zdecydowanie na miejscu. Podczas gdy nasz maluch jest jeszcze bezpieczny w naszym brzuchu, możemy skoncentrować się bardziej na sobie. Po porodzie, gdy nastąpi kaskada zdarzeń niespodziewanych lub niezaplanowanych, możemy nie mieć wystarczającej ilości czasu na wdrażanie zdrowych nawyków żywieniowych. Będzie nam o wiele prościej, gdy wprowadzimy je już w trakcie ciąży, a najlepiej jeszcze wcześniej. Nigdy nie ma złej pory na kształtowanie zdrowych nawyków, jednak im wcześniej zaczniemy koncentrować się na jakości swojej diety, tym lepiej.

mgr Adrianna Frelich, Instytut Zdrowego Żywienia i Dietetyki Klinicznej SANVITA, www.instytutsanvita.pl Na sportowo Wybierz jeden z profesjonalnych modeli Anita active, np. biustonosz sportowy dynamiX star 5537. Bezszwowe miseczki, część tylna w kształcie litery X, „oddychająca” tkanina i energetyczne kolory sprawią, że tre-ning będzie komfortowy i przyjemny jak nigdy. Ten model ma jeszcze dodatkową zaletę dla mam karmiących piersią – miękkie, regulowane ramiączka odpinają się z przodu, dzięki czemu nakarmienie maluszka nie będzie stanowiło problemu. Rozmiary: 70-90 A-G Biustonosz sportowy dynamiX star 5537, 245 zł, Anita active www.anita.com

Krystyna Pluta

szef kontroli jakości, Jurajska Sp. z o.o., www.jurajska.pl

Osiem symptomów, że pijesz za mało wody To stwierdzenie może wydawać się banalne, ale wielu dolegliwości możemy się pozbyć w najłatwiejszy sposób na świecie – szklanką wody w odpowiednim momencie. 1. Czujesz suchość w ustach Nie zwalczaj jej słodzonym napojem. Tylko czysta woda sprawi, że błona śluzowa w ustach i gardle będzie jeszcze długo odpowiednio nawilżona. Także trawienie, które zaczyna się właśnie w ustach, będzie przebiegać optymalnie. 2. Twoja skóra nie jest sprężysta Sucha i matowa skóra to oznaka odwodnienia. A odwodnienie to zmniejszona produkcja potu, dzięki któremu skóra pozbywa się toksyn i zanieczyszczeń. 3. Pieką cię oczy Spędzanie czasu przed ekranami telewizorów i komputerów powoduje dolegliwości oczu. Brak wody w organizmie to wysuszone kanaliki łzowe, które odpowiadają za nawilżenie oczu. Jeśli nie mamy poważnych dolegliwości, odpowiednia ilość wody pomoże przy suchych i przekrwionych oczach. 4. Twoje mięśnie szybciej się męczą Ciało dorosłego człowieka to około 70% wody. Jej średnia zawartość w mięśniach wynosi nawet 80%. Za mało wody skutkuje więc spadkiem masy mięśniowej. Dlatego przed treningiem, w jego trakcie i już po zakończeniu musimy dostarczyć organizmowi odpowiednią ilość wody. 5. Bolą cię stawy Tkanka chrzęstna, która znajduje się w stawach, jest nawet pięciokrotnie gładsza niż lód, a w 80% składa się z wody. Jej niedobory powodują dolegliwości związane z bólem i zwyrodnieniem stawów. Woda może nas uchronić przed naprawdę poważnymi problemami. 6. Chorujesz dłużej Woda w ciele jest nieustannie zużywana, dlatego jej wymiana powinna przebiegać właściwie. Bez odpowiedniej dawki płynu organizm nie jest w stanie optymalnie się oczyszczać. Dlatego dłużej chorujemy, gdy dopadnie nas przeziębienie. 7. Czujesz ogólne osłabienie Jeśli nie pijemy wystarczająco dużo wody, organizm „pożycza” ją m.in. z krwi. Wtedy transport tlenu do komórek nie przebiega w optymalny sposób. A mniej tlenu to senność i osłabienie. 8. Podjadasz Organizm często myli odwodnienie z uczuciem głodu. To prosta droga do niepotrzebnego podjadania, również nocą. Dlatego zawsze warto mieć przy łóżku szklankę wody.

www.dobra-mama.pl

sezon na infekcje

CHROMA STOCK

strefa dziecka

Katar, zatkany nos, ból gardła, gorączka – to tylko niektóre z objawów infekcji górnych dróg oddechowych, które w okresie zimowym i wiosennym dokuczają maluchom. O to, jakie są ich przyczyny i jak sobie z nimi radzić, zapytaliśmy lek. med. Grzegorza Sitenia, specjalistę chorób dziecięcych, nefrologa, kierownika Oddziału Pediatrycznego w Szpitalu Specjalistycznym PRO-FAMILIA w Rzeszowie. Katar, ból gardła i kaszel

– typowa angina bakteryjna, ropna, wywołana przez paciorkowce. W pierwszym

Zima oraz wczesna wiosna to czas, kiedy występowanie

przypadku wystarczy wprowadzić leczenie objawowe, w drugim konieczne jest

infekcji górnych dróg oddechowych wzrasta. Najczęstszym

podanie antybiotyku, najlepiej penicyliny. W obu sytuacjach niezbędna jest wizyta

problemem są przeziębienia, czyli grupa łagodnych chorób

u lekarza, który odpowiednio zdiagnozuje malucha i zaproponuje skuteczną

wywołanych przez wirusy. Główne ich objawy to: katar, ból

terapię – wyjaśnia doktor.

gardła, kaszel, ogólne osłabienie. Objawom może towarzyszyć niewielka temperatura, która w pierwszym okresie może być

Ostre zapalenie krtani

znacznie podwyższona, lecz zwykle po trzech dniach ustępuje.

Jeżeli oprócz bólu gardła występuje chrypka, zmieniona barwa głosu, uporczywy

Jeżeli dzieje się jednak inaczej i gorączka się wciąż utrzymuje,

nocny kaszel, który nierzadko pojawia się z dusznością, możemy podejrzewać

najlepiej skonsultować się z lekarzem. – Nie bójmy się pierw-

ostre zapalenie krtani. W przypadku dzieci wyróżnia się dwa rodzaje zapalenia:

szych złych symptomów. Warto wiedzieć, że katar leczony

podgłośniowe, wywołane przez wirusy i nagłośniowe, wywołane przez bakterie.

trwa około tygodnia, a nieleczony tylko… 7 dni. Maluchowi

W obu przypadkach wizyta u lekarza jest niezbędna.

możemy ulżyć, stosując sprawdzone metody naszych babć,

– Infekcyjne, ostre zapalenie krtani może wystąpić oczywiście w każdym wieku,

podając miód oraz herbatę z sokiem z malin. Jeżeli gorączka

jednak szczególnie ostry przebieg obserwuje się u małych dzieci. To dość poważny

nie przekracza 38 stopni, to spacer na świeżym powietrzu

problem, ponieważ w najgorszym przypadku może doprowadzić nawet do

jest również wskazany. Pamiętajmy jednak, aby nie przegrzać

uduszenia. Na szczęście dzięki szczepieniom przypadków podgłośniowego zapa-

malucha. Nie ma powodu, aby ubierać go cieplej niż siebie –

lenia krtani jest coraz mniej, jednak ryzyko wciąż istnieje – przestrzega pediatra.

podkreśla lek. med. Grzegorz Siteń.

Ostry atak duszności i szczekającego kaszlu może być złagodzony przez zimne, wilgotne powietrze. Dlatego najlepiej wtedy owinąć dziecko w koc i wyjść z nim na

Angina

zewnątrz. Można też odkręcić prysznic i inhalować malucha w łazience. – Często

Równie często występującą infekcją górnych dróg oddechowych jest

zdarza się, że przerażeni rodzice jadą z dzieckiem w nocy na szpitalny oddział

ostre zapalenie gardła, które może być wywołane zarówno przez

ratunkowy, a gdy dojeżdżają, dzięki działaniu chłodnego powietrza duszność

wirusy, jak i bakterie. Objawy to zazwyczaj: ból gardła, trudność

malucha jest znacznie mniejsza – dodaje ekspert.

w przełykaniu, złe samopoczucie, czasami gorączka. – W przypadku anginy mamy do czynienia z dwoma rodzajami zapalenia

Odporność buduje się latami

migdałków. Pierwszy z nich to tzw. wirusowa herpangina, a druga

Układ odpornościowy dziecka kształtuje się latami. – Dziecko od 2 lat do wieku szkolnego może przechodzić nawet do 6 ciężkich infekcji w ciągu roku i jest to normalne. Jakkolwiek przewrotnie to brzmi, przebyte infekcje wpływają korzyst-

DROGI ODDECHOWE I GARDŁO

Preparat uzupełniający dietę w składniki wspomagające prawidłowe funkcjonowanie dróg oddechowych i gardła oraz odporność, w przypadku wyziębienia przy zmiennej pogodzie, a także w okresach jesienno-zimowych i przesilenia wiosennego. Dla dzieci powyżej 3. roku i dorosłych. PELAFEN KID 3+ Phytopharm Klęka S.A. www.pelafen.pl

www.dobra-mama.pl

nie na budowanie odporności. Dlatego najlepszą profilaktyką częstych zachorowań jest ich przechorowanie. Nie bójmy się tych drobnych infekcji, bo dzięki nim nasze pociechy uodparniają się i w wieku szkolnym już nie chorują – wyjaśnia doktor. Gdy organizm dziecka walczy z nowymi zarazkami, jego układ immunologiczny zaczyna wytwarzać przeciwciała. – Jednak jeżeli dziecko choruje częściej niż 6 razy w roku, łapie infekcję za infekcją, warto skonsultować się z lekarzem. Przyczyną osłabionej odporności mogą być m.in. alergie – dodaje ekspert.

Tekst: Dominika Czapkowska, źródło: magazyn „Pro Zdrowie”

STREFA DZIECKA

sposób na

katar?

Polska pogoda lubi kontrasty i nierzadko słoneczna aura przeplata się z ulewnymi deszczami i nagłymi spadkami temperatur. W takich warunkach nietrudno o katar, który jest szczególnie uciążliwy dla niemowląt i ich delikatnych nosków. Jak zadbać o to, by nasz maluszek szybko wrócił do zdrowia, a jego nos odetchnął z ulgą?

ie ma dziecka, które łatwo znosiłoby dolegliwości

z MedPolonii. Już kilka kropli takiego preparatu aplikowanego do nosa

związane z katarem. Podrażniony nos jest szczególnym

przyniesie ulgę błonie śluzowej i ułatwi maluszkowi oddychanie. Sól

utrapieniem dla rodziców niemowląt, które wymaga-

stosujmy zgodnie z proporcjami uwzględnionymi w instrukcji użycia

ją stałej opieki i pomocy dorosłych w radzeniu sobie

lub zgodnie z zaleceniami lekarza.

z tym uciążliwym skutkiem przeziębienia. Niekiedy

samo usuwanie wydzieliny z nosa nie jest jedynym problemem. Często

Wsparcie w leczeniu

towarzyszące temu podrażnienia delikatnej skóry niemowląt mogą

W jaki sposób możemy wspomóc leczenie kataru u niemowlaka? Przede

skończyć się wystąpieniem otarć czy stanów zapalnych. Co zrobić, by

wszystkim zapewniając mu dostęp do świeżego powietrza. Wietrzenie

przynieść maluszkowi ulgę, a sobie oszczędzić stresu związanego z walką

pomieszczeń, w których przebywa dziecko, ułatwi oddychanie i ogra-

z dziecięcym katarem?

niczy obecność drobnoustrojów, mogących dodatkowo podrażniać nos maluszka. Istotne jest także, by powietrze, którym oddycha dziecko, było

Sprawdzone metody

odpowiednio nawilżone.

Choć w Internecie można znaleźć szereg innowacyjnych rozwiązań,

– Jeśli borykamy się z problemem suchego powietrza w naszym domu

warto skorzystać ze sprawdzonych metod rekomendowanych przez

lub mieszkaniu, wystarczy rozwiesić w pokoju mokry ręcznik. Takie

pediatrów. Jedną z nich jest tradycyjna gruszka.

rozwiązanie ułatwi dziecku spokojny sen. Niezależnie od pory dnia, ważne

– Pomimo rozwoju medycyny znana od lat gruszka jest skutecznym

jest, aby cały czas monitorować, czy wydzielina nie powoduje niedrożno-

i bezpiecznym rozwiązaniem, jeśli chodzi o usuwanie wydzieliny

ści dróg oddechowych dziecka, a tym samym trudności w swobodnym

z niemowlęcego noska. Łatwo usuwa wydzielinę, nie podrażniając

oddychaniu, dlatego przeprowadzajmy toaletę nosa kilka razy na dobę

delikatnej błony śluzowej oraz skóry wokół nosa – wyjaśnia dr n. med.

– radzi dr n. med. Maria Buczyńska-Górna. Szczególnie ważne jest, by

Maria Buczyńska-Górna, pediatra i diabetolog z MedPolonii. Wielu

maleństwo miało drożny nos przed położeniem do snu – dzięki temu

rodziców boi się używania gruszki, jednak zachowanie odrobiny

szybciej i łatwiej zaśnie. Niekiedy maluch sam może próbować poradzić

delikatności i cierpliwości pozwoli na skuteczne poradzenie sobie

sobie z uciążliwą wydzieliną, np. poprzez pocieranie noskiem o rękaw,

z dziecięcym katarem. Innymi popularnymi i rekomendowanymi

poduszkę. Nietrudno wówczas o podrażnienia delikatnej skóry wokół

rozwiązaniami są aspiratory. Urządzenia te zostały opracowane i skon-

nosa. W tym wypadku pamiętajmy o dobieraniu preparatów pielęgnacyj-

struowane przez laryngologów i pediatrów, skutecznie oczyszczają nos

nych zgodnie z wiekiem dziecka – jeśli używamy kremów łagodzących,

dziecka, ułatwiając swobodne oddychanie, jedzenie i spokojny sen.

istotne jest, by dodatkowo nie podrażniały nosa i nie uczulały delikatnej

Aspiratory chronią błonę śluzową nosa, zapobiegając jej uszkodzeniu,

skóry maluszka. Bardzo skuteczna i delikatna jest maść majerankowa,

nawet gdy dziecko wykona nagły ruch. Użytkowanie ww. urządzeń jest

która złagodzi nieprzyjemne skutki kataru nawet u najmłodszych dzieci.

wygodne w każdym miejscu i o każdej porze, a przezroczysta tuba pozwala ocenić stan i ilość wydzieliny.

Pełen oddech czystym nosem To, co najważniejsze w walce z niemowlęcym katarem, to zachowanie

Gdy katar powraca

spokoju i cierpliwości. Nieustanna pielęgnacja i odpowiedni dobór

Katar jest utrapieniem wielu niemowląt i ich rodziców, a co gorsza,

środków pozwoli na poradzenie sobie z uciążliwym problemem bez

utrapieniem często powracającym. Co zrobić, jeśli zmagamy się z na-

stresu i dyskomfortu zarówno po stronie rodziców, jak i dziecka.

wracającymi przeziębieniami u dziecka?

Pamiętajmy, że swoboda oddychania jest równie ważna dla dorosłych,

– Bezpieczną i skuteczną metodą jest aplikacja soli fizjologicznej lub

jak i dzieci. Pomóżmy zatem naszym podopiecznym oddychać pełną

wody – soli morskiej w kroplach lub sprayu. Sól przynosi świetne

piersią i… czystym nosem.

efekty zwłaszcza w przypadku gęstej wydzieliny, jednak musimy pamiętać o umiarze – tłumaczy dr n. med. Maria Buczyńska-Górna

www.dobra-mama.pl

Konsultacja: dr n. med. Maria Buczyńska-Górna, pediatra i diabetolog z poznańskiego szpitala i przychodni MedPolonia, www.medpolonia.pl.

Chroma stock

Jaki jest skuteczny

Lullalove

STREFA DZIECKA

Złe samopoczucie, problemy ze snem, brak apetytu, a czasem nawet gorączka – to typowe dolegliwości przy ząbkowaniu. Wyrzynające się mleczaki bywają dla malca bardzo dokuczliwe. Co zrobić, aby przynieść dziecku ulgę? W jaki sposób dbać o zęby gdy, już się pojawią? Podpowiada lek. dent. Adrianna Głogowska, stomatolog ze Stomatologii PRO-FAMILIA. DOBRA MAMA: Ząbkowanie to temat, który dla świeżo upieczonych rodziców okazuje się nie lada wyzwaniem! Kiedy pojawiają się pierwsze zęby? Adrianna Głogowska: To indywidualna kwestia każdego dziecka. Pierwsze dwa siekacze żuchwy najczęściej pojawiają się między 5 a 8 miesiącem życia. Kolejno wyrzynają się górne jedynki w 7 miesiącu, potem dolne i górne dwójki w przedziale od 8 do 12 miesiąca, dolne pierwsze trzonowe i górne pierwsze trzonowe w okresie od 12 do 16 miesiąca i dolne i górne kły – od 15 do 24 miesiąca. Ostatnimi zębami mlecznymi, które się wyrzynają, są piątki, które zwykle pojawiają się miedzy 20 a 30 miesiącem

www.dobra-mama.pl

życia. Jednak warto pamiętać o tym, że pierwsze ząbki mogą pojawić się już przed 5 miesiącem i wtedy mówimy o wczesnym ząbkowaniu. Albo znacznie później – w 12 miesiącu życia lub nawet po nim. Warto wiedzieć, że zmienność wyrzynania plus minus sześć miesięcy mieści się w granicach normy. DM: Co świadczy o rozpoczęciu ząbkowania? A.G.: Zwykle początki ząbkowania zaczynają się od produkcji nadmiernej ilości śliny i ten etap, aż ostatecznie pojawi się ząb, może trwać nawet kilka miesięcy. Wiele dzieci wkłada też do buzi paluszki, a także wszystko, co

znajduje się w zasięgu ręki. Kolejnym objawem są zaczerwienione i opuchnięte dziąsła. Często przy tym bardzo swędzą, dlatego maluch odczuwa tak silną potrzebę wkładania rączek lub zabawek do buzi. Przy ząbkowaniu mogą również występować problemy ze spaniem – częste pobudki w nocy, krótkie drzemki w dzień, wczesne wybudzanie się. Zdarza się, że pojawia się krótkotrwała gorączka (do 38°C). Jednak w tym przypadku jej przyczyną może być rozwijająca się infekcja, dlatego trzeba malucha obserwować. Nie możemy zapomnieć o grupie szczęśliwców – to maluchy, u których ząbkowanie przebiega bezobjawowo,

STREFA DZIECKA

ŁAGODZI OBJAWY

a pierwszego mleczaka rodzice odkrywają przypadkowo. Jak powiedziałam na początku, każde dziecko jest inne. Każde na swój sposób przejdzie przez ten etap rozwoju. DM: Jak możemy ulżyć maluchowi? A.G.: Kiedy dziecko zaczyna marudzić, spróbujmy podać mu gryzak. Wcześniej napełnijmy go wodą i na kilkanaście minut włóżmy do lodówki – zimna powierzchnia ukoi nabrzmiałe dziąsła i zmniejszy ból. Podobnie zadziała schłodzony smoczek. Pamiętajmy jednak okazują się herDbanie o higienę o tym, aby gryzabatki z melisy lub jamy ustnej możemy ków nie wkładać do rumianku – bez rozpocząć już zamrażalnika. Zbyt cukru. Zadziałają schłodzone mogą nie tylko uspokaw pierwszych dniach uszkodzić wrażliwą jająco, lecz także życia dziecka. śluzówkę jamy ustnej łagodząco. Możemy lub doprowadzić do nasączyć nimi wacik odmrożenia. Jeśli malec nie i delikatnie przemywać stawia oporu, warto spróbobolące miejsca. Jeżeli jedwać masażu dziąseł włożonym do nak maluch nie radzi sobie z bóbuzi palcem, na który nałożymy specjalną lem, konieczna będzie wizyta u pediatry, nakładkę z wypustkami. Ukojenie może który zaleci stosowanie bezpiecznych przynieść też delikatny masaż buzi dzieleków przeciwbólowych. Ale ważne jest, cka, szczególnie policzków, wykonany aby stosować je zgodnie z informacjami okrężnymi ruchami. Dzięki temu rozluźnią podanymi w recepcie. się mięśnie twarzy, a maluch poczuje się komfortowo i bezpiecznie, co pozwoli DM: Kiedy zacząć higienę jamy ustnej mu przynajmniej na jakiś czas zapou naszej pociechy? mnieć o bólu. Bardzo pomocne są też A.G.: Odpowiedź jest bardzo prosta – żele łagodzące dostępne w aptece bez jeszcze zanim pojawią się pierwsze zęby. recepty. W wielu przypadkach skuteczne Masaż dziąseł i czyszczenie ust można

Kiedy czas na pierwszą wizytę u dentysty? 1.

Pierwszą wizytę swojej pociechy u dentysty zaplanuj po ukończeniu 6 miesiąca (wtedy pojawiają się pierwsze siekacze). Podczas wizyty lekarz sprawdzi, czy proces ząbkowania się rozpoczął i czy przebiega prawidłowo oraz czy dziecku nie zagraża próchnica. Pokaże wam, jak czyścić dziąsła i zęby, na co zwracać uwagę, żeby zapobiec próchnicy i co zrobić, aby zęby wyrosły mocne i zdrowe.

Na kontrolę warto chodzić co 3 miesiące. Upewnisz się, że w buzi dziecka nie dzieje się nic złego.

Bezwzględnie zapisz malucha na wizytę po ukończeniu 3–4 roku życia (zwykle

Żel łagodzący bolesne objawy ząbkowania o przyjemnym truskawkowym smaku, jest najbezpieczniejszym żelem na ząbkowanie dostępnym na rynku. Nie zawiera cukru ani chemicznych substancji znieczulających jak lidokaina czy benzokaina. Jego działanie oparte jest na trzech naturalnych składnikach: kwiat rumianku – łagodzący stany zapalne, szałwia lekarska- mająca właściwości przeciwbólowe oraz prowitamina B5 - wspomagająca proces regeneracji tkanki. KIN baby żel, ok. 15 zł/ 30ml, KIN www.kin.com.pl

rozpocząć już w trakcie pierwszych dni życia. Najlepiej czynność powtarzać kilka razy w ciągu dnia, szczególnie wieczorem. Wystarczy wokół palca wskazującego owinąć mały gazik lub kawałek miękkiej pieluszki, lekko zwilżyć w przegotowanej wodzie i masować dziąsła. W ten sposób zapobiegniemy rozwojowi bakterii i stopniowo będziemy przyzwyczajać dziecko do zabiegów w ustach. DM: A gdy pojawi się pierwszy ząb, powinna pojawić się też szczoteczka? A.G.: Bez oporów rodzice mogą rozpocząć jego szczotkowanie. Bardzo przydatne są specjalne jednorazowe gaziki nasączone ksylitolem (wykazującym działanie przeciwpróchnicze), nakładane na palec. Pomocna może okazać się też masująca rękawiczka, wykonana z miękkiej tkaniny frotte, która świetnie czyści i masuje dziąsła. Sprawdzi się też silikonowa szczoteczka nakładana na palec, która pozwala masować i czyścić dziąsła oraz pierwsze ząbki. Możliwości jest sporo. DM: Jak powinna wyglądać pierwsza szczoteczka? A.G.: Włoski powinny być przede wszystkim miękkie, a mycie zębów początkowo powinno odbywać się bez pasty. Wystarczy przegotowana woda. Warto wiedzieć, że pierwsza pasta dla dzieci nie powinna zawierać fluoru. Tę z jego zawartością podajemy maluchowi dopiero gdy umie samodzielnie wypluwać powstałą podczas szczotkowania pianę.

wtedy dziecko ma już komplet zębów mlecznych). Lekarz oceni, czy wszystkie zęby rozwinęły się prawidłowo, czy dziecko ma dobry zgryz oraz czy nie wystąpiły początki choroby próchnicowej.

Rozmawiała: Dominika Czapkowska

www.dobra-mama.pl

STREFA DZIECKA MAMY

JANPOL

ZDROWY MATERAC DZIECIĘCY Dobry sen ma ogromny wpływ na prawidłowy rozwój młodego człowieka. Wybór odpowiedniego materaca to inwestycja w zdrowie dziecka, która z pewnością się opłaci.

iemowlę przesypia nawet trzy czwarte doby. Dziecko

być równomiernie podparty, dlatego najlepiej wybrać dla nich materac

w wieku szkolnym powinno spędzać w krainie Mor-

bezstrefowy. Dla najmłodszych już od pierwszego dnia życia idealny

feusza około 11 godzin, zaś nastolatek – od ośmiu do

będzie materac wykonany np. z warstwy lateksu oraz płyty kokosowej.

dziewięciu godzin. Podstawą zdrowego snu jest wyso-

Pierwszy z surowców jest bardzo odporny na ściskanie i rozciąganie

kiej jakości podłoże dopasowane do zmieniających się

oraz cechuje się doskonałą sprężystością. Płyta kokosowa odpowiada za

potrzeb młodego organizmu.

optymalne podparcie kręgosłupa – dzięki jej zastosowaniu uzyskuje się efekt usztywnienia materaca. Starsze dzieci w wieku od 5 lat dobrze się wyśpią na lateksowym, rehabilitacyjnym materacu średniej twardości, który znakomicie sprawdzi się w okresie ich intensywnego wzrostu.

BARDZO DOBRE PODPARCIE DLA KRĘGOSŁUPA Materac lateksowy, średnio twardy, wysokość ok. 18 cm. Materac dwustronny, rehabilitacyjny. Posiada 7 stref twardości. Charakteryzuje się tzw. elastycznością punktową (reaguje tylko w miejscach nacisku). Doskonale dopasowuje się do ciała i jednocześnie zapewnia bardzo dobre podparcie dla kręgosłupa. Demeter, od 1158 zł (80 cm), Fabryka Materacy JANPOL www.janpol.pl

Chroma stock

KRYTERIA WYBORU

Higiena i bezpieczeństwo

Idealny materac dla dziecka powinien charakteryzować się odpowied-

Zastosowanie odpowiednich materiałów pomaga uczynić podłoże

nim stopniem twardości i ergonomiczną budową. Surowce, z których

do snu bardziej higienicznym. Lateks ma właściwości antybakteryjne

jest wykonany, powinny być elastyczne, trwałe i – co ważne – natu-

i przeciwgrzybiczne. Antyalergiczne włókno kokosowe zapewnia właś-

ralnego pochodzenia. Niezależnie od wieku naszej pociechy materac

ciwą cyrkulację powietrza wewnątrz materaca. W trosce o higienę snu

powinien mierzyć przynajmniej 20 cm więcej niż jej wzrost. Dobrze

najlepiej wybrać ściągane pokrycie przystosowane do prania w pralce,

dobrany nie może być ani za miękki, ani za twardy, dzieki czemu przy-

dzięki czemu szybko będzie można je odświeżyć. Jeśli chodzi o rodzaj

stosuje się do anatomicznych kształtów. Bardzo ważne jest, żeby nie

tkaniny, szczególnie w przypadku dzieci bardzo ważne jest, aby ciało

zapadał się pod ciężarem ciała, dzięki czemu zapewni dziecku właściwe

miało kontakt wyłącznie z materiałami, które nie zagrażają zdrowiu.

podparcie.

Najlepsze z nich to takie, które mają Certyfikat Oeko-Tex® Standard 100. Przed zakupem każdego materaca dobrze też sprawdzić, czy pro-

Bogate wnętrze

dukt ma pozytywną opinię Instytutu Matki i Dziecka.

Sen na odpowiednim podłożu jest szczególnie istotny w dzieciństwie

Zadbajmy także, aby materac w łóżeczku malucha nie znajdował się

i okresie dojrzewania, gdy kształtuje się budowa ciała dziecka. Zwróćmy

zbyt wysoko, co zapobiegnie jego wypadnięciu z łóżeczka, a rodzicom

uwagę, aby wnętrze materaca wypełniały materiały, które pomogą

zapewni większy spokój.

utrzymać prawidłową pozycję kręgosłupa. U niemowląt powinien on

www.dobra-mama.pl

Fabryka Materacy JANPOL

BELLAMY

STREFA TATY

Kraina malucha

Pokój, który rośnie razem z dzieckiem Pokoje naszych pociech rosną tak samo jak one – z dnia na dzień przeobrażają się i zapełniają nowymi przedmiotami, ubrankami i zabawkami. Małe bobaski w mgnieniu oka stają na nóżki i zaczynają wypowiadać pierwsze słowa, wchodząc w nowy etap swojego dziecięcego życia: poznawanie świata.

PIXERS

www.dobra-mama.pl

bajkowe sny

Łożeczko Good Night Flamingo & Marylou komoda, 1455 zł/ łóżko, 1o25 zł/ komoda Marylou, BELLAMY www.bellamy.pl

STREFA TATY

lite drewno Łóżeczko z funkcją kołyski; pojemna szuflada na teleskopowych prowadnicach; 3 wysokości regulacji podstawy materaca, gryzaki, lite drewno brzozowe, kolor biały lub naturalny. Łóżeczko/kołyska De Lux Glider Cot, 1199 zł, Troll Nursery www.lulubaby.pl

zabawny Elegancki kotek ozdobi przestrzeń najmłodszych, wniesie do niej wesołą atmosferę, a jednocześnie pomoże rozwijać wyobraźnię i ukształtować gust dziecka. Plakat Kotek, ok. 59 zł, Fantastisch Pracownia www.fantastish.pakamera.pl

odzicom coraz trudniej zapanować nad zmianami, które zachodzą na ich oczach. Postanawiają zatem wziąć sprawy w swoje ręce, chcąc ułatwić swojej kilkuletniej pociesze łatwiejsze i wygodniejsze dorastanie, a tym samym zrobić szybki remont.

MEBLE

W pierwszej kolejności zmianie zostaje poddane umeblowanie pokoiku. Używane jak dotąd łóżeczko ze szczebelkami staje się powoli zbyt małe i niekomfortowe, by dziecko mogło wygodnie się wysypiać, samemu wchodzić i schodzić, kiedy tylko odczuje taką potrzebę. Rodzice decydują się najczęściej na łóżeczka domki, których materace są stosunkowo nisko zamontowane. Ich drewniana rama staje się fortecą naszego kilkulatka, ale może także posłużyć jako stelaż do zawieszenia ozdobnych świecących lampek, tiulowych pomponów albo materiałowych baldachimów. Ciekawym rozwiązaniem są też łóżka rozkładane, które w swojej dolnej części skrywają dodatkowy materac – przydatny, gdy musimy przenocować przyjaciół naszego dziecka. Świetnym pomysłem jest własnoręczne wykonanie lub zakupienie gotowych modułów miękkich paneli tapicerowanych, które zabezpieczą zimną ścianę przy łóżku i sprawią, że dziecko nie uderzy się podczas zabawy lub snu. Komody, w których do tej pory leżały: śpioszki, pieluszki, małe bluzeczki, sweterki i skarpeteczki, zostają samoistnie wyparte przez szafy, służące odtąd jako garderoba. Świetne do segregacji zbiorów zabawek naszych pociech są regały i szafki, które pomieszczą kolorowe, plastikowe pojemniki, kosze oraz pudełka. Dzięki takiemu systemowi dziecko uczy się utrzymywać porządek. A gdy nasi milusińscy ruszą do żłobków, przedszkoli i zerówek, musimy mieć na względzie także miejsce do nauki. Pamiętajmy, że nie muszą być to duże biurka, wystarczy nieduży plastikowy stoliczek i wygodne krzesełko, by maluszek mógł usiąść i spokojnie pooglądać książeczki,

BELLAMY

Zmieniając wygląd dziecięcego pokoiku, powinniśmy to zrobić szybko i sprawnie.

www.dobra-mama.pl

STREFA TATY

D2 STUDIO

PODŁOGA Podłoga, na której dziecko spędza najwięcej czasu podczas zabaw, także musi być dopasowana do jego nowych potrzeb. Dobrze, jeśli będzie wyłożona materiałem umożliwiającym łatwe utrzymanie higieny. Najlepszym pomysłem na wybraną już podłogę będzie nieduży kolorowy chodnik lub dywanik, który mama będzie mogła szybko doprowadzić do porządku, a dziecko będzie zabezpieczone i chronione przed upadkiem i zimnem. Ciekawym pomysłem są dywaniki puzzle wykonane z gumy lub gąbki, które można samemu Pracownia Pięknych Wnętrz

układać w dowolne konfiguracje kolorystyczne. ŚCIANA

porysować lub ułożyć puzzle. Wybierając meble dla dziecka, rodzice coraz częściej

W pokoiku malucha stawiajmy zawsze na jasne kolory,

decydują się na neutralną kolorystykę: białą, popielatą lub w odcieniach jasnego

w otoczeniu których będzie się dobrze czuł, będzie

drewna. Doskonałym rozwiązaniem jest w tym przypadku dodanie wielobarwnych

spokojny i zrelaksowany. By urozmaicić pomalowane już

dodatków, dywaników, kolorów ścian czy oświetlenia, które będą mniej kosztowne

ściany, możemy dodać im charakteru dzięki naklejkom

niż zakup nowego wyposażenia.

naściennym, które bardzo łatwo się aplikuje i równie łatwo usuwa, podobnie jak tapety, wśród których znaj-

OŚWIETLENIE

dziemy rozmaite wzory. Ciekawym i bardzo rozwija-

Wraz z rozwojem dziecka dla rodziców coraz ważniejszy staje się temat oświetlenia.

jącym pomysłem jest także pomalowanie części ściany

Dla noworodka sztuczne światło właściwie nie ma znaczenia, dla większego dziecka

w pokoju maluszka farbą tablicową lub magnetyczną,

staje się ono bardzo potrzebne – szczególnie w okresie zimowym, gdy zmrok zapada

po której można malować kredą oraz przypinać do niej

wcześniej, a maluch chce się bawić do wieczora. Oświetlenie na pewno musi mieć

zabawki z magnesami.

neutralną barwę: nie za zimną i nie za ciepłą, by nie męczyło oczu dziecka. Najlepszym rozwiązaniem jest usytuowanie lampy w centrum pokoju, by równomiernie

DODATKI DO POKOJU

rozpraszała światło oraz drugiej, punktowej w miejscu, gdzie dziecko wykazuje

Kiedy główną część pokoiku mamy już przygotowaną,

najwięcej aktywności, np. przy stoliku lub na podłodze, gdzie rysuje albo bawi się

możemy skupić się na dodatkach, których nie może

przez dluższy czas.

zabraknąć w pokoju szkraba. Każda mama wie, że gromadzenie bibelotów przysparza kłopotów i wyma-

www.dobra-mama.pl

STREFA TATY ga poświęcenia większej ilości czasu na porządki. Na rynku możemy znaleźć ogrom produktów, które ucieszą oko mamy, ale i rączki maluszka – i nie zawsze będą traktowane jako dekoracja, której nie można dotykać, lecz jako kolejna zabawka. Możemy spotkać: tiulowe, kolorowe pompony, papierowe i materiałowe girlandy lub świecące sznury małych kulek. Świetnym pomysłem do stworzenia maluchowi kącika odosobnienia i wyciszenia są namiociki tipi oraz miejsce pełne miękkich poduch z baldachimem, w których dziecko swobodnie może się bawić i będzie się czuć bezpiecznie. Niedrogim, a zarazem bardzo efektownym sposobem na udekorowanie łóżeczka, ściany albo namiociku będzie spersonalizowany napis z imieniem naszego dziecka, wykonany z mięciutkich materiałów o przeróżnych fakturach i wzorach. Bardzo efektownym dodatkiem są również drewniane lusterka w kształcie zwierzątek i figur geometrycznych, które zawieszone na ścianie pozwolą maluchom poznawać swój wygląd. Na ścianie na pewno nie może zabraknąć również galerii ze zdjęciami, gotowymi

lampa - Eos Vita Copenhagen, PUFA DESIGN

dziecięcymi grafikami, jak i miejscem na twórczość naszego malucha. To cudowny pomysł, który może ewoluować także na inne pomieszczenia w domu, ukazując, jak maluch się rozwija i rośnie.

BELLAMY

Przy remoncie pokoiku dla rosnącego szkraba musimy wziąć pod uwagę ilość czasu, którego wymaga jego redekoracja: powinniśmy zrobić to szybko, sprawnie i czysto. Stawiajmy na jasne kolory i kolorowe dodatki, które można szybko i niedrogo wymienić na inne. Skupmy się również na tym, by zawsze były to rzeczy dobrej jakości, wykonane z nietoksycznych materiałów, farb i okładzin – to podstawa zdrowia, bezpieczeństwa i szczęścia naszych dzieci.

D2 Studio Daria Szydło, projektant wnętrz www.d2-studio.pl REKLAMA

www.dobra-mama.pl

STREFA TATY

Przytulny zakątek

Pokoik pełen radości

2 1 6

Centrum dowodzenia szkraba, w którym nie może zabraknąć najważniejszych elementów.

klimatycznie

WYGODNE

Wysokie krzesełko dla dzieci, śliczne i bardzo wygodne. Jest one pełne przydatnych funkcji, takich jak: podwójna tacka z uchwytem na kubek, koszyk na drobiazgi, szereg możliwości regulacji. Caretero One, 335 zł, CARETERO www.caretero.pl

zawadiacki Plakat z zabawnym zającem ozdobi i rozweseli przestrzeń dziecięcego pokoiku, wpłynie na rozwój wyobraźni i kształtowanie gustu dziecka. Plakat Zając, ok. 59 zł, Fantastisch Pracownia www.fantastish.pakamera.pl

3 45 8 7

Z PRZEWIJAKIEM

Na stabilnym stelażu dostosowanym do wzrostu rodzica (możliwość regulacji wysokości), posiada wbudowaną półeczkę na wszystkie potrzebne akcesoria, a także uchwyt na ręcznik. Wanienka Cuddle&Bubble, 479 zł, CHICCO www.chicco.pl

komfortowo

Wypełnienie w postaci 4-kanalikowego włókna ADVANSA oraz pokrowiec utkany ze szlachetnej tkaniny typu batyst (100% bawełna) zapewnią komfortowy sen. Kołdra i poduszka BATYST, od 399 zł (kołdra 200 x 155 cm), 166 zł (poduszka 70 x 80 cm), Fabryka Materacy JANPOL www.janpol.pl

FUNKCJONALNE

Wykończenie stylowymi dębowymi uchwytami współgrającymi z motywem wstążki. Kolekcja występuje w kolorze kości słoniowej (ivory) uszlachetnionym dębowymi elementami. Wymiary: 70 x 140. Wykonane z wysokiej jakości płyty MDF lakierowanej, naturalnego drewna dębowego i bukowego. Łóżeczko z kolekcji Ruban, 1210 zł, BELLAMY www.bellamy.pl

nowość 2018

DWUSTRONNY

Z płyty lateksowej, której specjalna struktura umożliwia cyrkulację powietrza, zapewniając prawidłowe odprowadzanie wilgoci i optymalną temperaturę. Materac ma właściwości ortopedyczne, ponadto wspomaga rehabilitację dzieci z wadami postawy. Wymiary: 120 x 60, 130 x 70 i 140 x 70 cm. Dwustronny materac Vitmat BABY Antyalergic, VITMAT www.lulubaby.pl

www.dobra-mama.pl

Magazestaw dla dzieciaczka zawierający: baldachim, ochraniacz z aplikacją i systemem Real Wash, poszewki na podusię i kołderkę z aplikacją, podusię i kołderkę, prześcieradło z gumką, falbanę pod materacyk, przybornik, becik-rożek z usztywnieniem kokosowym, poduchę do karmienia, kocyk, śpiworek, komplet do wózka, kosz wczesnoniemowlęcy Sissi z wyposażeniem tekstylnym biały na białym podwoziu, kokon, otulacz, okrycie kąpielowe, Linia Sky Bunny - dots on blue, ok. 1700 zł, AMY www.amy.com.pl

Wykonana z autentycznych ptasich piór, z których każde ręcznie umieszczono na papierowym rdzeniu. Emituje przytulny i przyjemny blask, ponieważ żarówka jest osłonięta, dlatego Eos jest idealna do powieszenia w pokoju dziecięcym. Lampa z piór Eos, 505 zł, Vita Copenhagen www.pufadesign.pl

na drobiazgI

Półka domek wykonana z drewna to urocza i przydatna dekoracja dziecięcego pokoju. Występuje w kilku wersjach kolorystycznych. Półka domek, 149 zł, lamps and co www.lampsandco.pl

STREFA TATY

Niezbędne akcesoria

funkcjonalne

Dzięki aplikacji w postaci tablicy magnetycznej idealnie nadają się do pokoju dziecięcego. Drzwi HAPPY, 1223,85 zł, POL-SKONE www.pol-skone.pl

Obecnie nieodłącznym akcesorium pokoju maluszka jest niania

Wi-FI ACCESS

Bezprzewodowa łączność Wi-Fi poprzez darmową aplikację Hubble; alarm wykrycia dźwięku, ruchu, zmiany temp. oraz utraty zasięgu. Zoom cyfrowy. Motorola MBP845 connect, 899 zł, MAXCOM, www.maxcom.pl

elektroniczna. Dzięki niej doskonale wiemy, czy nasze dziecko spokojnie śpi czujemy się bezpiecznie nawet w odległej części domu. Możemy spokojnie pracować, zajmować się pozostałymi dziećmi, czy odpoczywać wśród znajomych.

Ruchoma kamera

10 z naturalnych tkanin

Piękny dziany kocyk o splocie ryżowym w trójkąty, w rozmiarze 85 x 85 cm wykonany w 50% z bawełny i 50% z bambusa, doskonale otuli twoje dziecko podczas snu lub spaceru w wiosenne dni. Sprawdzi się już od pierwszych chwil życia dziecka, ponieważ jego wykonanie z naturalnych tkanin gwarantuje, że nie podrażni delikatnej skóry dziecka i pozwoli jej oddychać, a kapturek przyda się do otulenia dziecka po kąpieli. Kocyk dziany bambus/bawełna z kapturkiem, 129 zł, LE PAMPUCH www.lepampuch.pl

Wyświetlacz 5” LCD, zdalne sterowanie kamerą, nocne widzenie, dwustronna komunikacja, alarm utraty zasięgu, kołysanki. Montaż kamery na ścianie. Motorola MBP50, 845 zł, Maxcom www.maxcom.pl

pod czujnym okiem Teraz widać! Z nianią You-See nic, co dotyczy twojego maluchem ci nie umknie. Zalety produktu: cyfrowa jakość obrazu, funkcja vox, czyste brzmienie, funkcja talk back – rozmowa z dzieckiem, automatyczny wybór kanału, wbudowany obraz nocny, alarm dźwiękowy i wizualny. Zasięg: 250 m, zoom x 2, tryb sparowania dla maksymalnie 4 kamer. Zawiera wyposażenie do montażu naściennego. Babymoov Video niania Yoo-See, 559 zł, BABYMOOV www.abckid.pl REKLAMA

joy of communication

baby

Zapraszamy na Międzynarodowe Targi Zabawek i Artykułów dla Matki i Dziecka

21-23.02.2018 KIELCE MOTOROLA MBP855

HALA B stoisko 112

STREFA DZIECKA

Tupot

małych stópek

Pierwsze kroki maluszka „Najtrudniejszy pierwszy krok... zanim innych zrobisz sto” – jak mówią słowa piosenki. I jest w tym wiele prawdy. Zanim mały człowiek zacznie pewnie chodzić oraz biegać, spędza długi czas na pilnej nauce utrzymywania równowagi.

BARTEK

Aby zagwarantować małym stópkom komfort, obuwie powinno być elastyczne, dostosowujące się do ruchów stopy i niekrępujące jej.

auka chodzenia to nie lada wyzwanie dla smyka. Świat na

Ok. 8–9 miesiąca dziecko zaczyna stawać przy barierkach łóżeczka, a stąd

stojąco jest niezwykle fascynujący. Dookoła znajduje się

już niedaleka droga do chodzenia. Najpierw maluch przemieszcza się

mnóstwo przedmiotów, które chciałoby się złapać, do-

przy meblach lub trzymany przez opiekuna za obie ręce, później już tylko

tknąć, obejrzeć, ale maluszka ogranicza niepełna umiejęt-

za jedną rękę, a finalnie zapomina o strachu przed upadkiem i zaczyna

ność utrzymania równowagi, która w tym wieku pozosta-

chodzić samodzielnie. Następuje to najczęściej w 12–14 miesiącu życia

wia jeszcze wiele do życzenia. Rodzice skutecznie zachęcają brzdąca do

dziecka, lecz może też czasem zdarzyć się wcześniej, a wielokrotnie na-

pokonywania coraz to dłuższych odległości, a i on sam chętnie próbuje

stępuje później i nie należy się tym przejmować. Nie trzeba przyspieszać

coraz sprawniej się przemieszczać.

nauki chodzenia. Każde dziecko rozwija się inaczej i w innym momencie decyduje się na pokonanie kolejnego etapu. Lepiej zdać się na samodziel-

Etapy nauki

ność brzdąca. Pamiętajmy, że dla niego postawienie pierwszego samo-

Zanim maluch postawi pierwsze samodzielne kroki, bez podtrzymywania

dzielnego kroku jest wyczynem wymagającym odpowiedniego wyćwicze-

przez opiekuna lub łapania się przedmiotów, najczęściej przechodzi przez

nia mięśni, zaufania swoim umiejętnościom i oczywiście odwagi.

parę wcześniejszych etapów. Każdy z nich jest związany właśnie z doskonaleniem utrzymywania równowagi. Pierwszą barierą, którą pokonuje

Spacer pewnym krokiem

dziecko, jest nauka siadania. Oglądanie świata z jednej pozycji dość szybko

Czas, kiedy dziecko zaczyna samodzielnie chodzić, jest bardzo ważny

przestaje satysfakcjonować brzdąca, chce on dostać się w inne, ciekawsze

i wymaga odpowiedniej oprawy. Szczególnie istotne stanie się to podczas

miejsca w domu i dosięgnąć jeszcze innych zabawek. Większość dzieci

spacerów z brzdącem, który z pewnością będzie chciał samodzielnie

zaczyna najpierw pełzać i czworakować (raczkować), ucząc się koordyno-

wypróbować swoje umiejętności, drepcząc koło rodziców. Dlatego dobre

wać ruchy rąk i nóg.

buciki to jedna z najważniejszych rzeczy, którą musimy zapewnić dzie-

www.dobra-mama.pl

cku, gdy zaczyna stawiać pierwsze kroczki. Najlepiej wybrać buty ofero-

STREFA DZIECKA WAŻNY KAŻDY KROK Buciki stworzone z myślą o dzieciach, które uczą się chodzić. Powstały we współpracy z antropologami oraz lekarzami ortopedii. Dzięki wykorzystaniu bardzo miękkich, naturalnych skór, a także specjalnej konstrukcji oraz innowacyjnemu spodowi, są wyjątkowo lekkie, miękkie i elastyczne, a jednoczenie wyjątkowo stabilne. Model posiada specjalną antyalergiczną i antygrzybiczną wkładkę, która chroni stopę przed drobnoustrojami. Rozmiary: 18-24. Trzewiki MINI FIRST STEPS, 199,90 zł, BARTEK www.bartek.pl

lekkie, antypoślizgowe i elastyczne Attipasy wspierają dziecko w nauce chodzenia, dbając jednocześnie o prawidłowy rozwój małych stóp. Świetnie sprawdzą się jako obuwie domowe/żłobkowe, a w suche i ciepłe dni można również korzystać z nich na zewnątrz. Attipasy, od 79,90 zł, ATTIPAS www.attipas.pl

wane przez renomowane firmy, częstokrość tworzone przy współpracy

na nóżkach nie pojawią się obtarcia. Natomiast dla zachowania zdrowia stopy

z antropologami oraz lekarzami ortopedii. Aby zagwarantować małym

można rozważyć wybór obuwia z wkładkami antygrzybicznymi i antyalergicz-

stópkom komfort podczas wypraw, obuwie powinno być elastyczne,

nymi. Aby ułatwić sobie zakładanie dziecku obuwia, rodzice powinni zwrócić

dostosowujące się do ruchów stopy i niekrępujące jej. Elastyczność tę

uwagę na jego kształt i zapięcie. Eleganckie sznurówki może i są ładne, ale

może zapewnić naturalna skóra, która w dziecięcych bucikach jest przy-

znacznie praktyczniejsze będą rzepy, które pozwolą na szybkie założenie bu-

gotowana tak, aby była bardzo miękka i delikatna. Niezmiernie ważna

tów wiercącemu się szkrabowi. Rzepy ułatwiają także dopasowanie zapięcia do

jest specjalna konstrukcja dostosowana do anatomii dziecięcej stopy – do

różnej tęgości stopy. Dobrze, aby samo zapięcie sięgało jak najdalej w kierunku

niej można zaliczyć podeszwę z miękką pianką oraz profilowaną wkładkę

czubka bucika, bo dzięki temu również będzie łatwiej szybko założyć go na

utrzymującą stopę w naturalnej pozycji.

stopę. Czubki butów powinny być szerokie i wysokie, aby maluch mógł swo-

Ze względu na dużą aktywność dzieci niezwykle ważne jest, by obuwie

bodnie poruszać palcami. Zanim raczkujący po domu malec zacznie biegać,

było stabilne, a przy tym nie ograniczało ruchów. Dobry, antypoślizgowy

musi upłynąć pewien czas – jednym rodzicom mija on błyskawicznie, innym

spód buta, zapewniający przyczepność, również będzie miał niebaga-

niesamowicie się dłuży. I choć każdy marzy, aby zobaczyć swoją pociechę sta-

telne znaczenie. W końcu który z maluchów, gdy nauczy się już dobrze

wiającą pierwsze kroczki i truchtającą z wyciągniętymi rączkami do opiekuna,

utrzymywać równowagę, będzie grzecznie spacerował przy boku mamy?

nie warto przyspieszać tego momentu. Nastąpi on w odpowiedniej chwili,

Największą frajdą przecież jest możliwość biegania – im szybciej, tym

a rodzicom jeszcze zdarzą się momenty, w których zatęsknią za czasem, gdy

ciekawiej! Warto więc pamiętać o usztywnionych zakładkach termopla-

nie musieli codziennie uprawiać sprintu za swoim małym szybkobiegaczem.

stycznych oraz kołnierzu wypełnionym miękką pianką amortyzującą

Tekst powstał we współpracy z Katarzyną Gałązką, główną projektantką BARTEK SA

kontakt z krawędziami bucików. Dzięki temu nawet przy długim ruchu

REKLAMA

www.dobra-mama.pl

sprawdzone przez mamy

MAMA NA ZAKUPACH Co kupić? Co powinno być warte uwagi rodziców? Co może się okazać szczególnie przydatne w opiece nad maluszkiem? Oto ciekawe propozycje.

Mamutki ciastka biszkoptowe

Lekka przekąska dla dzieci stworzona w oparciu o znane i lubiane biszkopty. Ich specjalna receptura została przygotowana tak, aby spełnić warunki rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 26 lipca 2016 r., czyli tzw. „ustawy sklepikowej”. Mamutki są bez dodatku: barwników, cukrów, substancji konserwujących oraz syropu glukozowo-fruktozowego. Mamut Polska, 1,30 zł, www.mamutki.pl

Kapary w oleju z ziołami

To jeszcze więcej smaku i aromatu dla miłośników południowej kuchni! Wystarczy nawet niewielka ilość tych zielonych przysmaków, aby przemienić znane przepisy w wykwintne dania oraz zaskoczyć bliskich nowym, atrakcyjnym smakiem. Ole!, ok. 6 zł, www.wole-ole.pl

www.dobra-mama.pl

Isqunimet, Baby Hug 4 199 w 1 zł,

Wyjątkowy, Fugitatem wielofunkcyjny que vit es posamust i elegancki molupta gadżetqua 4 w 1. Może Fugitatem służyć que jako: vit gondola, es posamust leżaczek, molupta podwyższony quaessus, onimus fotel remquatiorae i krzesełko dopererci karmienia, non aby resequev towarzyszyć posamust molupta mamie quaessus, i dziecku w każdej onimus remquatiorae porze dnia, odpererci urodzenon nia do 36 miesięcy. resequev. Dzięki 4 obrotowym kółkom i nieskończonemu systemowi Producent, regulacji wysokości jest idealnym sprzymierzeńcem www.nazwa.pl mamy i dziecka. Chicco, 799 zł, www.chicco.pl

Fotelik samochodowy Jasper

wyposażony w ISOFIX i dodatkowe wzmocnienia po bokach. Właściwości ochronne Jaspera potwierdza certyfikat PIMOT. W zestawie organizer, uchwyt na kubek i wkładka Dri-Seat. Lionelo, 369 zł, www.lionelo.com

laktator elektryczny Lakta electric

Łatwy w obsłudze za pomocą panelu LCD. Odwzorowuje naturalny rytm ssania dziecka. Ma 5 trybów pracy: pierwsze dwa to delikatny masaż i stymulacja piersi, kolejne trzy pozwalają mamie indywidualnie dopasować czas i rytm ssania, tak by proces odciągania pokarmu był wydajny i bezbolesny. Laktator jest zaopatrzony w uniwersalne zasilanie (zasilacz, baterie, USB). Atest PZH SIMED PPH, ok. 165 zł www.simed.pl

Idealny pierwszy kocyk

Tkany kocyk z niezwykle delikatnej przędzy bambusowo – bawełnianej z kapturkiem, który przyjemnie otuli również wrażliwą główkę. Bambus ma właściwości termoregulacyjne, dzięki czemu kocyk ogrzeje maluszka gdy będzie chłodno, ale nie przegrzeje go. Jest idealny na zimę i lato. Subtelny splot oraz wyjątkowa miękkość tego kocyka skradną serce Twojego maluszka. Dostępny w 3 kolorach. Świetny pomysł na prezent. Pink No More, 139 zł, www.pinknomore.pl

Hemocal

Lek łagodzący ból, świąd oraz pieczenie towarzyszące żylakom odbytu. Zastosowany ekstrakt z nagietka lekarskiego uszczelnia i wzmacnia naczynia krwionośne, działa przeciwzapalnie i przeciwświądowo oraz przyspiesza gojenie się uszkodzonej błony śluzowej odbytnicy. Dostępny w aptekach bez recepty. Farmina sp. z o.o., ok. 8 zł, www.farmina.pl

Toyz Woody

Drewniany rowerek biegowy z kołami gumowo-piankowymi – zapewniają dobrą przyczepność i nie pękają. Obracana rama i regulowane siodełko umożliwiają dopasowanie rowerka do wzrostu i umiejętności dziecka. Toyz, www.toyz.pl

sprawdzone przez mamy

Suszone pomidory w oleju

Modne, aromatyczne i pełne kolorów gotowe przekąski. Doskonale smakują prosto ze słoiczka. Świetnie sprawdzą się też jako dodatek do chrupiących grzanek. Gdy mamy suszone pomidory w lodówce, nie zabraknie nam inspiracji do tworzenia niebanalnych przekąsek i potraw. OLE!, ok. 8 zł/ 305 ml www.wole-ole.pl

Hypnosis

Materac Vitmat Activ Baby

To połączenie wysokoelastycznych pianek o różnej twardości, gęstości i wytrzymałości. Budowa o strukturze fali wspomaga właściwe ułożenie ciała dziecka i jego aktywność ruchową od pierwszych dni życia. Wyrób medyczny klasy I. Wymiary 120 x 60 i 140 x 70 cm. VITMAT, www.vitmat.com

Wytłaczarka soku marki Discovery

Materac z pianki typu Pantera z naturalnymi olejami słonecznikowymi, średnio twardy, wysokość ok. 18 cm. Model dwustronny, którego rdzeniem jest 16-centymetrowa warstwa pianki Pantera z 7 strefami twardości. Fabryka Materacy JANPOL, od 1629 zł (80 cm), www.janpol.pl

Produkcja koreańska, z mocnym silnikiem 200 WAT, ze ślimakiem drugiej generacji oraz niskimi 47 obrotami na minutę. Jest szczególnie polecana do wyciskania soków z zielonych części roślin. Na hasło DOBRA MAMA – 200 zł RABATU. Sun-vita, www.sokidlazdrowia.pl

Imienne naklejki

Bawełniane prześcieradło z gumką Milusie

Imienne naklejki na metki ubraniowe, które nie odklejają się podczas prania w pralce (max. 40°C) czy suszenia w suszarce. Ubrania oznaczone są w szybki i ładny sposób. Oznaczone.pl, od 30,95 zł (zestaw), www.oznaczone.pl

Dedykowane jest do wszystkich materacy HEVEA. Wykonane z miękkiego, mięsistego jerseyu w subtelne pastelowe kolory doskonale ozdobi każdą dziecięcą sypialnię. Produkowane w wielu rozmiarach, także tych nietypowych. Oddychająca dzianina zapewni wyjątkowy komfort snu i odpoczynku każdemu małemu użytkownikowi. HEVEA, od 59 zł, www.heveamaterace.pl

Bebiko Junior 3 NutriFlor+

Z opatentowaną kompozycją oligosacharydów GOS/ FOS. Wyjątkowa formuła mleka wspiera prawidłowy rozwój dziecka po 1. urodzinach dzięki zawartości: wapnia i witaminy D dla mocnych kości, żelaza dla rozwoju poznawczego, kwasu alfa-linolenowego (omega 3), czyli nienasyconego kwasu tłuszczowego, niezbędnego do prawidłowego rozwoju mózgu i tkanki nerwowej. Bebiko, 30 zł/ 800 g, www.bebiklub.pl

Groprinosin

Sprawdzi się u osób o obniżonej odporności, w przypadku nawracających infekcji wirusowych górnych dróg oddechowych, kiedy chorzy uskarżają się na: uczucie zatkanego nosa, wodnisty wyciek z nosa, stan podgorączkowy, drapanie w gardle, uczucie rozbicia. Pobudza układ odpornościowy do walki z wirusami. GEDEON RICHTER POLSKA Sp. z o.o., 20 zł/ syrop 150 ml, 20 zł, www.hartujmisie.pl

Materac Sensitive MS1

W celu zwiększenia działania ograniczającego ekspozycję na alergeny roztoczy kurzu domowego, materac Sensitive MS1 został wyposażony we wkład z pianki lateksowej, który można poddać okresowemu działaniu niskich temperatur (zamrażaniu), oraz pokrowiec zabezpieczony protektorem ochronnym SANITIZED, który w łatwy sposób można zdjąć i założyć ponownie. FIKI MIKI, od 275 zł, www.materacyk.pl www.dobra-mama.pl

newsy

Szkoły rodzenia

BIAŁYSTOK Szkoła Rodzenia przy Szpitalu Miejskim im.PCK, ul.Bema 89D, tel. 85 741 58 95 Szkoła Rodzenia „DAR” Poradnia Laktacyjna mgr Małgorzata Tymińska, ul. Wojskowa 4, Białystok, tel. 501 675 997, www.szkolarodzeniadar.pl, info@szkolarodzeniadar.pl Centrum Medyczne Ryska Sp. z o. o. – bezpłatna szkoła rodzenia, ul. Sobieskiego 13 lok. 8, Białystok, tel. (85) 733 32 22

BIELSKO-BIAŁA

Szkoła Rodzenia Marek Chrzanowski przy Szpitalu Ogólnym im. dr. E. Wojtyły, ul. Wyspiańskiego 26, Bielsko-Biała, tel.: 503 010 980, 602 262 206, www.szkolarodzenia.bielsko.pl Szkoła rodzenia „Dzidziuś”, Krokusów 18, Wilkowice, tel. 724 533 555, kontakt@szkolarodzeniabielsko.pl

Zapraszamy do współpracy! Jeśli chcesz, by Twoja Szkoła Rodzenia znalazła się w naszym spisie – napisz do nas! Dane adresowe zamieścimy również na naszej stronie www.dobra-mama.pl. Jeśli chcesz podzielić się swoją wiedzą i doświadczeniem w zakresie przygotowywania do macierzyństwa i opieki nad

Szkoła Rodzenia MagMed, ul. Łanowa 66 b, Gdańsk, tel. 603 912 151, kontakt@magmed.eu Pielęgniarki i położne środowiskowe PULS MEDIC, Przychodnia Suchanino, ul. Otwarta 4, Gdańsk, tel. 697 376 045 Szkoła Rodzenia „Majka”, Gdańsk Żabianka, ul. Gospody 3b, Szkoła Językowa Well, tel. 501 262 980, szkolarodzeniamajka@gmail.com

GDYNIA

Szkoła Rodzenia „Och Mamo”, ul. Oliwkowa 29, Gdynia, tel. 501 854 923, irzykowska.agnieszka@gmail.com Szkoła Rodzenia Iwony Guć, ul. Romualda Traugutta 2, Gdynia, tel. 602 122 672

GIŻYCKO

BRZEZINY

Indywidualna Szkoła Rodzenia Ewa Chabas, ul. Żeglarska 1/2 Giżycko, tel. 600 924 875, www.ewachabas.pl

Szkoła Rodzenia przy Powiatowym Centrum Zdrowia w Brzezinach Sp. z o.o., ul. Marii SkłodowskiejCurie 6, Brzeziny, tel. 506 008 861, m.trojanowska@szpital-brzeziny.pl

Szkoła Rodzenia przy SP ZOZ Giżycko ul. Warszawska 41, Giżycko, tel. 87 429 67 15

BYDGOSZCZ

Szkoła Rodzenia „Brzdąc”, ul. Wrocławska 3, Bydgoszcz, tel. (52) 372 30 25, 601 499 747, www.brzdac.bydgoszcz.eu Szkoła Rodzenia „Vita” Anna Appelt, ul. Unii Lubelskiej 1 m. 5, Bydgoszcz, tel. 607 329 426, anna.appelt@vita.edu.pl, www. vita.edu.pl Weekendowa Szkoła Rodzenia przy Centrum Medycznym Białe Błota, ul. Szubińska 67, Białe Błota, tel. (52) 320 37 80, recepcja@cm-bb.pl

CHEŁMNO

Szkoła Rodzenia Zespół Opieki Zdrowotnej, Beata Durawa – oddział ginekologiczno-położniczy, pl. Rydygiera 1, Chełmno, tel. (56) 677 26 45

CHORZÓW

Szkoła Rodzenia Babi-Med, ul. Sobieskiego 19, Chorzów, tel. (32) 241 28 31, 505 051 410, 505 051 411, www.babi-med.eu

CZECHOWICE-DZIEDZICE Szkoła Rodzenia – Bożena Węglarz-Kwarcińska, ul. Kochanowskiego 4, Czechowice–Dziedzice, tel. 606 124 737

DZIERŻONIÓW

Dzierżoniowska Szkoła Rodzenia przy NZOZ Szpitalu Powiatowym w Dzierżoniowie, ul. Cicha 1, tel. 72 401 00 08

ELBLĄG

Szkoła Rodzenia przy Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym, ul. Królewiecka 146, Elbląg, tel. 55 23 95 606 Szkoła Rodzenia przy SPSZOZ Szpital Miejski im. Jana Pawła II, ul. Żeromskiego 22, Elbląg, tel. (55) 230 42 54

GDAŃSK

Szkoła Rodzenia przy Szpitalu Klinicznym nr 2, ul. Kliniczna 1 A, Gdańsk, tel. 502 156 827, (58) 341 18 03 POZ-Medik Mama i Ja, ul. Hynka 30, Gdańsk, tel. 535 911 195, pozmedik.biuro@gmail.com

www.dobra-mama.pl

GLIWICE

niemowlęciem – skontaktuj się z nami! Na maile czekamy pod adresem:

redakcja@dobra-mama.pl KÓRNIK RUBUS Malinowa Szkoła Rodzenia Iwona Marczak, ul. Wyspiańskiego 13, Kórnik, tel. 692 194 491, www.malinowerodzenie.pl

Centrum okołoporodowe Wesoła Rodzinka, ul. Przełajowa 22b/12, Łódź, tel. 730 011 722, kontakt@wesola-rodzinka.pl Szkoła Rodzenia„Medin”, ul. Nawrot 82, Łódź, tel. 608 42 82 82, rejestracja@medin.med.pl

KRAKÓW

MIASTKO

Szkoła Rodzenia „Ujastek”, ul. Ujastek 3, Kraków Katarzyna Białek, tel. 600 420 674, www.szkola-rodzenia.ujastek.pl, szkola@ujastek.pl

Szkoła rodzenia przy oddziale położniczo-ginekologicznym szpitala miejskiego w Miastku, ul. gen. Wybickiego 30, Miastko, tel. 59 857 09 00, wew. 5

Szkoła Rodzenia Picolino, ul. Lea 22/7, Kraków, tel. 883 608 832, biuro@picolino.pl

OLSZTYN

Szkoła Rodzenia Bobaskowo, ul. Grzegórzecka 12/VIII, Kraków, tel. 791- 557-767, kontakt@bobaskowo.com.pl

Szkoła Rodzenia przy Miejskim Szpitalu Zespolonym w Olsztynie, ul. Niepodległości 44, Olsztyn, tel. 609 230 318, www.szpital.olsztyn.pl, wiesia213@op.pl

Centrum Opieki Okołoporodowej Położniczo-Ginekologicznej, ul. Strzelców 15, Kraków, tel. 604 175 518, bmarzec@poczta.onet.pl

KUTNO

Szkoła Rodzenia przy Szpitalu im. Troczewskiego, ul. Kościuszki 52, Kutno, tel. (24) 355 81 00 wew. 297, 609 089 862, www.szpital.kutno.pl

LEGIONOWO

Szkoła Rodzenia TatiMami, ul. Sowińskiego 15A (na piętrze), 05-120 Legionowo, tel. 502 307 967

Szkoła Rodzenia Grażyny Łaganowskiej, ul. Wańkowicza 5 p. 29, Olsztyn, tel. 89 542 97 66, 501 243 256

OSTROŁĘKA

Mazowiecki Szpital Specjalistyczny im. dr. Józefa Psarskiego, Al. Jana Pawła II 120 A Ostrołęka, Szkoła Rodzenia, tel. 502597127

OSTRÓW WIELKOPOLSKI

Szkoła Rodzenia „Bliżej dziecka – bliżej siebie”, Ośrodek Terapii Rodzin i Par, ul. Zwycięstwa 31, Gliwice, tel. 517 494 641

LEGNICA

Centrum Rozwoju i Terapii ”Uśmiech Dziecka”, ul. Wybickiego 35, 63-400 Ostrów Wielkopolski, kontakt@centrumusmiech.pl, tel. 698 699 564

GŁOGÓW

Szkoła Rodzenia przy Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym, ul. Iwaszkiewicza 5, Legnica, tel. 516076737, szkolarodzenia@szpital.legnica.pl

SZKOŁA RODZENIA, Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej, ul. Limanowskiego 20-22, Ostrów Wielkopolski, tel. 62-595 12 62

Szkoła Rodzenia „BOCIAN”, ul. Kościuszki 15, Głogów, tel. 502 232 979, www.bocian.glogow.pl

SZKOŁA RODZENIA, ul. Chojnowska 112, Legnica, tel. 609571842

GOCŁAW

Szkoła Rodzenia „Oleńka”, ul. Tadeusza Bora-Komorowskiego 56C lokal U13, Warszawa, tel. 606 982 778

GORZÓW WIELKOPOLSKI

LUBLIN

„Twoja Położna” Bezpłatna Szkoła Rodzenia, ul. Jana Kiepury 5, Lublin, tel. 571 328 477, info@polozna.lublin.pl

PIASECZNO

Bajkowa Szkoła Rodzenia, ul. Puławska 49, Piaseczno, tel. (22) 737 50 50, www.bajkowa-szkola-rodzenia.cmp.med.pl

PIEKARY ŚLĄSKIE

Szkoła Rodzenia „Lidia”, ul. Żulińskiego 8, Lublin, tel. 607 217 417, lidia@szkolarodzenia-lublin.pl

SZKOŁA RODZENIA przy Medicare, ul. Bytomska 64, Piekary Śląskie, tel. 797405024

Prywatna Szkoła Rodzenia przy Wojciechowska Dent, ul. Wyszyńskiego 106/1, Gorzów Wlkp., tel. 693 295 075

Bezpłatna Szkoła Rodzenia Agnieszki Brześcińskiej, ul. Zbożowa 71, Lublin, tel. 502 104 461, 530 235 292, agabrzescinska@wp.pl

Szkoła Rodzenia przy Piekarskim Centrum Medycznym, ul. Piłsudskiego 5, Piekary Śląskie, tel. 693-867-521

Szkoła Rodzenia Strywald Baby, ul. Matejki 45 A, Gorzów Wlkp., tel. 501-873-070, strywald.baby@gwm.net.pl

Szkoła Rodzenia „Gravi MED”, ul. Rzemieślnicza 19, Lublin, 692 491 036, info@gravimed.pl

JABŁONNA

Szkoła Rodzenia – Szkoła dla Przyszłych Rodziców Bajbus, ul. Paganiniego 17, Lublin, tel. 603 130 850, szkolabajbus@op.pl

Edukacja przedporodowa cieżarnych w ramach gabinetu położnej POZ, ul. Tarnogórska 46a, Piekary Śląskie, tel. 509-951-180

Szkoła Rodzenia Szczęśliwa Rodzinka, ul. Modlińska 102, 05-110 Jabłonna, tel. 515 234 513, polozna@szczesliwarodzinka.pl

Szkoła Rodzenia przy Samodzielnym Publicznym Szpitalu Klinicznym, ul. Jaczewskiego 8, spsk, tel. (81) 724 47 71, posturzynska@gmail.com

KALISZ

„Wspaniały początek” Estera Michalak, ul. Legionów 52, Kalisz, tel. 608 666 909

Praktyka Położnej z Poradnią Laktacyjną, Lublin, Al. Spółdzielczości Pracy 36, Galeria Olimp, HopSala, www.poloznalublin.pl, 504-267-218

PIŁA

Szkoła Rodzenia Aliny Wasilewskiej, ul. Kobego 20 b, 64-920 Piła, tel. 606 228 715, alina@szkol-rodzenia.pl

PIOTRKÓW TRYBUNALSKI

ŁOMŻA

Szkoła Rodzenia Jolanty Dędek, ul. Grota-Roweckiego 7/17, Piotrków Trybunalski, tel. 501 299 476, www.szkolajoli.info

KATOWICE

Bezpłatna Szkoła Rodzenia przy Szpitalu Wojewódzkim w Łomży im. Kard. Stefana Wyszyńskiego, ul. Piłsudskiego 11, Łomża, tel. (86) 473 36 61, 602 460 478, szkola@szpital-lomza.pl, www.szpital-lomza.pl

Szkoła Rodzenia Ewy Czopor i Elżbiety Nowak, Poradnia Sante, ul. Garbarska 10/12, Piotrków Trybunalski, tel. 608 611 114

Szkoła Rodzenia „Będziemy Rodzicami” – Helena Fiuk, ul. Zawiszy Czarnego 7a, Katowice, tel. 608 195 456

Szkoła rodzenia przy Szpitalu Wojewódzkim w Łomży, ul. Wyszyńskiego 9, tel. 86 4733432, 602 460 478

Szkoła Rodzenia przy Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym, ul. Toruńska 7, Kalisz, tel. (62) 757 90 17

Fundacja Edukacji Zdrowotnej STIM, plac Tadeusza Kościuszki 5, Sosnowiec, tel. 692 689 391

ŁÓDŹ

Szkoła Rodzenia przy Szpitalu im. St. Leszczyńskiego, ul. Raciborska 27 (szpital) Katowice, tel. 601 558 953

Szkoła Rodzenia „NAS TROJE”, ul. Sterlinga 16/18, Łódź, tel. 797-422-408, www.nas-troje.ipt.pl, sborowska@ipt.pl

Szkoła rodzenia SISMED, ul. Dworcowa 3, Katowice, tel. 504 383 840, 690 308 12

KĘDZIERZYN-KOŹLE

Szkoła Rodzenia w Szpitalu nr 1, ul. Roosvelta 4, Kędzierzyn-Koźle, tel. (77) 406 24 12

Centrum Wsparcia Przyszłych Mam, Kosodrzewiny 88 A, Łódź, tel. 502 206 577 Akademia Rodzenia Malinowa, ul. Kilińskiego 21, Łódź, tel. 731 189 069, rejestracja@przychodniamalinowa.pl

Szkoła Rodzenia ,,Świadome Narodziny”/ Poradnictwo laktacyjne, ul. Rakowska 15, 97-300, tel. 607 221 590

POZNAŃ

Szkoła Rodzenia „z brzuszkiem” w Poznaniu, ul. Sarmacka 9, Poznań, tel. 665 499 975, kontakt@zbrzuszkiem.pl Bezpłatna szkoła rodzenia „Położna z Sercem”, ul. Mickiewicza 5/2, Poznań, tel. 511 963 979, biuro@poloznazsercem.pl Bezpłatna szkoła rodzenia „Bambino”, ul. Górki 17A/5, Poznań, tel. 730-701-378, kontakt@szkola-bambino.pl Centrum Opieki Okołoporodowej Mamutek, ul. Ratajczaka 35, Poznań, tel. 533 515 515, mamutek@mamutek.eu

Bezpłatna Szkoła Rodzenia DzieciOK, ul. Katowicka 67b/104, Poznań, tel. 600-912-769, info@dzieciok.pl

Szkoła Rodzenia przy szpitalu miejskim, ul. Czackiego 2, Rzeszów, tel. 17 861-10-31 do 37 i 39 w. 356

Bezpłatna Szkoła Rodzenia HEGET, ul. Kancierska 2, Poznań, tel. 795 88 44 22

SZKOŁA RODZENIA NZOZ Homo Homini, ul. Marszałkowska 9, II piętro, Rzeszów, tel. 608 367 129

Bezpłatna Naramowicka Szkoła Rodzenia, ul. Boranta 15, Poznań, tel. 530-603-862, info@szkolarodzeniapoznan.pl

Szkoła Rodzenia przy szpitalu Wojewódzkim nr 2 w Rzeszowie, ul. Lwowska 60, Rzeszów, tel. (17) 866 40 07, www.szpital2.rzeszow.pl

Q-MED, ul Poznańska 37/8, Poznań

Szkoła Rodzenia Nasz Skarb, ul. Reformacka 4, Rzeszów, tel. 601 31 65 46, 506 43 63 23

PRUDNIK

Szkoła Rodzenia w PCM SA, oddziałowa, ul. Szpitalna 14, 48-200 Prudnik, tel. 77 406 78 57,pcm@pcm.prudnik.pl

PRUSZKÓW

Szkoła Rodzenia „Powitajmy Je Razem”, ul. Armii Krajowej 2/4, Pruszków, tel. 603 099 771

RADOMSKO

Szkoła Rodzenia przy Szpitalu Powiatowym, ul. Jagiellońska 36, 97-500 Radomsko, tel. 44-685-47-20, ginekologia@szpital.biz.pl

RYBNIK

Szkoła Rodzenia NZOZ „PRO FEMINAE” S.C., ul. Reymonta 60,44-200 Rybnik, tel. 324226582, 607677320, szkolarodzenia.rybnik@poczta.onet.pl

RZESZÓW

SOSNOWIEC

Centrum pomocy rodzinie i życiu, Sosnowiec, ul. Skautów 1, tel. 692 974 618, marga692@wp.pl Indywidualna Szkoła Rodzenia, Poliklinika Doktora Bessera, ul. Sucha 7a, Sosnowiec, tel. (32) 294-51-77, biuro@poliklinika-besser.pl Szkoła Taty i Mamy przy Fundacji Edukacji Zdrowotnej STIM, ul. Bohaterów Monte Cassino 44, 41-219 Sosnowiec, 796113723, szkola@fundacjastim.pl

STALOWA WOLA

Szkoła Rodzenia przy Szpitalu Specjalistycznym w Stalowej Woli, ul. Staszica 4, Stalowa Wola, tel. (15) 843 33 38, 843 33 58, www.szpital-stw.com

SUPRAŚL

Szkoła Rodzenia BOBAS, Beata Bogusz, ul. Krasny Las 2/2 – Gajówka, Supraśl, tel. 609 265 551

ŚRODA WIELKOPOLSKA

Szpital Kliniczny im. ks. Anny Mazowieckiej, ul. Karowa 2, Warszawa, tel. (22) 596 61 00

Przyszpitalna Szkoła Rodzenia „BAJBUS”, ul. Prądzyńskiego 16/3, Środa Wielkopolska, tel. 609 618 434

Szkoła Narodzin Jeannette, Jeannette Kalyta, ul. Grupy AK Północ 2/33, 00-713 Warszawa, tel. (22) 402 24 03

ŚWIĘTOCHŁOWICE

Szkoła Rodzenia w Świętochłowicach, ul. Zubrzyckiego 36, Świętochłowice, tel. 694 626 831, www.zoz.net.pl

TORUŃ

NZOZ Twoja Położna, ul. Olsztyńska 18 b, Toruń, tel. 508-115-961 Szkoła Rodzenia Marta Kokorzycka, ul. Na Skarpie 10 c, Toruń, tel. 515 108 215

WARSZAWA

PRO-GYM Agnieszka Świątek, Masaż Shantala, gimnastyka dla niemowląt, gimnastyka korekcyjna, tel. 608 38 38 83, www.pro-gym.pl Szkoła Rodzenia w Centrum Medycznym CMP, ul. Berensona 11, Białołęka, Warszawa, tel. 801 412 414, www.cmp.med.pl

Szkoła Rodzenia Bogumiły Wiśniewskiej, ul. Kleszczowa 19/3, 02-485 Warszawa, tel. 502 618 775 Szkoła Rodzenia „ANNA”, ul. Zielonych traw 7, Warszawa, tel. (22) 614 87 40

WROCŁAW

Bezpłatna Szkoła Rodzenia ,,Świadomi Rodzice”, ul. Partynicka 34c/2u, Wrocław, tel. 607 855 212, mar.olb@interia.pl, www.fizjomedicum.pl Szkoła rodzenia – Ewa Kusiak, Centrum Diagnostyczno - Rehabilitacyjne, Szkoła Rodzenia, ul. Swobodna 8a, Wrocław, tel. 606 78 22 84, ewa@szkolarodzeniawroclaw.com.pl Szkoła Rodzenia przy CE Mama, ul. Tomaszowska 6/1, Wrocław, tel. 605 197 972, polozna.wroc@wp.pl

Bajkowa Szkoła Rodzenia, ul. Ciszewskiego 15, Warszawa, tel. (22) 737 50 50, www.bajkowa-szkola-rodzenia.cmp.med.pl

Szkoła Rodzenia „Sage femme”, ul. Macedońska 29, Wrocław, tel. 607-625-177, joannasyrek@interia.pl

Szkoła Rodzenia Beaty Szol, ul. Banderii 4 lok. 127, Warszawa, tel. 601 234 367, (0-22) 403 48 65, beata-szol@o2.pl

Centrum Rodzicielstwa Bliskości Joanna Paluchiewicz, ul. Podwale 36 a/1, Wrocław, tel. 662-130-197, kontakt@centrumrodzicielstwa.pl

SZCZECIN

Szkoła Rodzenia przy Centrum mamy i dziecka, ul. Hubala 7 a lokal U1, Pruszków, +48 606-517-379, biuro@beautymama.com.pl

Coachingowa szkoła rodzenia i karmienia Lakta Vita, ul. Zagłoby 8 lok. 8, Rzeszów, tel. 664 156 366, www.laktavita.pl

C.E.O. – Centrum Edukacji Okołoporodowej Szkoła Rodzenia „Nowe Życie”, ul. Więckowskiego 1/5 (I p.), Szczecin, tel. 509 508 109, info@szkolarodzenia-ceo.pl

Szkoła Rodzenia Przy Inflanckiej, Małgorzata Stefaniak, ul. Inflancka 6, 00-189 Warszawa, tel. 508 066 787

Szkoła Rodzenia - Aktywna w Ciąży, Tutmed Rzeszów, Langiewicza 13 a, Rzeszów, tel. 662 273 989

Indywidualna Praktyka Położnicza Katarzyna Zamiela, ul. Bolesława Śmiałego 14 c , Szczecin, tel. 662-272-282, oliwka230204@wp.pl

Szkoła rodzenia przy CM MEDYK, ul. Leska 2, Rzeszów, tel. 505 583 988

Położna / Doradca Laktacyjny / Szkoła Rodzenia, al. Powstańców Wielkopolskich 72, Szczecin, tel. 739 203 614

Szpital Pro-Familia, ul. Witolda 6b, Rzeszów, tel. (17) 773 57 00, www.pro-familia.pl

Szkoła Rodzenia Alina Rumowska, ul. Czerniakowska 231, Warszawa, tel. 605 304 657

Szkoła Rodzenia Centrum Dydaktycznego IPS, ul. Poleczki 40 a, Warszawa, tel. 501 380 424 (zapisy), 663 805 824 (zapisy), k.wasilewska@ips.pl Szkoła Rodzenia „DAR” Poradnia Laktacyjna, mgr Małgorzata Tymińska, ul. Wojskowa 4, Białystok, tel. +48 501 675 997, +48 506 616 999, info@szkolarodzeniadar.pl

ZABRZE

Szkoła rodzenia przy CZ kobiety i dziecka im. Prof. Wojciecha Starzewskiego szpital miejski, ul. Zamkowa 4, Zabrze, tel. 783 918 101

ZAMOŚĆ

Szkoła Rodzenia przy Woj. Szpitalu im. Jana Pawła II, Kazimiera Rogucka, al. Jana Pawła II 10, Zamość, tel. 513 042 690 Akademia Rodzenia, ul. Peowiaków 1, 22-400 Zamość, tel. 504 576 003, 660 753 342 REKLAMA

newsy

Dobre adresy ABC KIDS ALILO

www.nazwa.pl

www.alilo.pl

AMY

www.amy.com.pl

ANITA

www.anita.com

ATTIPAS

www.attipas.pl

BABY BOOM

www.babyboom.net.pl

FARMINA FAKRO

www.farmina.pl www.fakro.pl

FIKI-MIKI

www.materacyk.pl

FELLOWES FOLIK

www.fellowes.pl

www.gedeonrichter.pl

HAPPY MUM

www.happymum.pl

Oto firmy, które WAM polecamy! MAMUT POLSKA MAXCOM MEDELA

www.medela.pl

MINI-MAXI

www.mini-maxi.pl

MOTHERHOOD MUSTELA

www.bartek.com.pl

HEVEA

www.heveamaterace.pl

MUZPONY

BEBETTO

www.bebetto.eu

JANPOL

www.janpol.pl

NESLING

www.muzpony.com.pl www.nesling.pl

JURAJSKA

www.jurajska.pl

OZNACZONE

BELLAMY

www.bellamy.pl

KIDS’ TIME

www.kidstime.pl

PACLAN

BRANCO

www.branco.pl

KIN BABY

www.bebiklub.pl

CARETERO

www.caretero.pl

LE PAMPUCH

CHICCO

www.chiccopolska.pl

LIMONE

COODO

www.coodo.pl

LIONELO

DOREL POLSKA

www.maxicosi.pl

www.kin.com.pl www.lepampuch.pl

www.limone.pl

LULUBABY

www.lionelo.com www.lulubaby.pl

www.motherhood.pl

www.mustela.pl

BARTEK BEBIKO

www.mamutki.pl

www.maxcom.pl

www.oznaczone.pl

www.paclan.pl

PELAFEN

www.pelafen.pl

PRO-FAMILIA

www.pro-familia.pl

PUFA DESIGN

www.pufadesign.pl

ROSSMANN SIMED

www.sopelek.info.pl

SUN-VITA

www.sokidlazdrowia.pl

SCANDINAVIAN BABY www.scandinavianbaby.pl SLEEPEE

www.sleepee.pl

SUPERMAMI

www.emotopic.pl

TOYZ

PINK NO MORE

www.pinknomore.pl

VITMAT

PBKM

www.sangotrade.pl

www.simed.pl

SOPELEK

PHARMACERIS

POLLENA OSTRZESZÓW www.pollena.pl

www.rossmann.pl

SANGO TRADE

www.supermami.pl

www.toyz.pl

ZIOŁOLEK

www.vitmat.com www.ziololek.pl

www.pbkm.pl

Profesjonalna fotografia KRAKÓW

POZNAŃ

RZESZÓW

WARSZAWA

Magdalena Głodek

Dominika Czerniewska

Magda Tobiasz

Ilona Szymańska

www.magdalenaglodek.pl

www.czerniewska.pl

www.magdatobiasz.com

www.najka.pl

ZABAWA W CIENIU Światowy lider w produKCji żagli, rolet i pERgoli

www.nesling.pl

Infolinia: 530 509 110

• rożki • kocyki • poduchy do karmienia • pieluszki • otulacze muślinowe

AUTOPROMOCJA

Jedynie

19 zł PRENUMERATA W SUPERCENIE! 6 wydań

wysyłka gratis!

+ niespodzianka*

Zamów już dziś: www.dobra-mama.pl/prenumerata Infolinia: 17 852 52 20 * Niespodzianki dostępne do wyczerpania zapasów.

ISSN 2080-5551 INDEKS 256013 nr 1 (47) 2018 DOBRY DOM Sp. z o.o. Sp. Komandytowa 35-302 Rzeszów, ul. Litewska 10 | tel.: (17) 852 52 20 | www.dobra-mama.pl, www.grupadobrydom.pl

Dyrektor Biura reklamy Krzysztof Babiarz reklama@grupadobrydom.pl | tel. 17 852 52 20 wew. 5 Dyrektor ds. Koordynacji Dorota Prokopiak dp@grupadobrydom.pl | tel. 17 852 52 20 wew. 6 ASYSTENT DS. MARKETINGU Małgorzata Lomper ml@grupadobrydom.pl | tel. 17 852 52 20 wew. 3

ZESPÓŁ REDAKCYJNY Joanna Lubiniecka | Agnieszka Rejment Agata Schiffer redakcja@grupadobrydom.pl | tel. 17 852 52 20 wew. 3 OPRACOWANIE GRAFICZNE Rafał Koziarz | Grzegorz Piwko Marek Koszuta | Katarzyna Nazimek KOLPORTAŻ Mirosław Trawka mt@grupadobrydom.pl | tel. 17 852 52 20 wew. 2

DZIAŁ IT Anna Zimych az@grupadobrydom.pl | tel. 17 852 52 20 wew. 8 FOTOGRAFIA NA OKŁADCE Shutterstock PRENUMERATA prenumerata@grupadobrydom.pl tel. 17 852 52 20, 601 213 376

© Copyright by DOBRY DOM 2018 Opracowanie graficzne i merytoryczne magazynu stanowi własność Wydawcy. Kopiowanie oraz wykorzystywanie w jakikolwiek sposób materiałów bez pisemnej zgody Wydawcy jest zabronione. Wydawca nie odpowiada za treść reklam oraz artykułów sponsorowanych zamieszczonych w katalogu. Ceny prezentowanych produktów są uaktualnione w okresie redagowania pisma (styczeń/luty 2018). Przewodnik DOBRA MAMA ma charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Jest zbiorem wielu przydatnych informacji o ciąży oraz macierzyństwie, które nie mogą być traktowane jako zalecenia, ale wyłącznie jako pomoc w poznawaniu tajników ciąży, wychowania i pielęgnacji noworodków. Zaistniałe problemy czy wątpliwości dotyczące konkretnych przypadków należy bezzwłocznie konsultować z prowadzącym lekarzem ginekologiem lub innym stosownym specjalistą w danej dziedzinie. Wydawca nie odpowiada za treść reklam, nie ponosi również żadnych konsekwencji prawnych ani odpowiedzialności za następstwa mogące wyniknąć na skutek zastosowania podanych informacji bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem.

Pinette

Nomi

Hoppa odwiedź nas na www.bellamy.pl i dowiedz się więcej

Dołącz do nas

Bellamy ul. Kościuszki 27, 38-500 Sanok, tel. +48 13 44 40 156, kom. 533 994 698, www.bellamy.pl. biuro@bellamy.pl