‘Wij doen Hun trainster vond hen de beste Jordaanse voetbalsters op de Aziatische Spelen 2010. En selecteerde hen daarom voor een speciaal uitwisselingsprogramma. Begin dit jaar trainden internationals Maysa Jbarah en Shahnaz Jebreen op mistige Hollandse velden mee met het Nederlandse KNVB Talent Team. Tekst en foto’s: Martien Versteegh
18
// interview Jordaanse Internationals in Amsterdam
niet onder
’ n e n n a m voor Vrijdag
28
11.00
Januari
uur // aankomst op Schiphol Ze moesten vroeg opstaan om hun vlucht te halen. Maar dat was geen probleem: ze waren toch al wakker. Sterker nog, ze hadden de hele nacht niet geslapen. ‘Het is niet dat we nooit reizen’, zegt Maysa (21). ‘Maar normaal doen we dat met het hele team. Nu reisden we met z’n tweeën. Dat vonden we zo spannend dat we geen oog dicht hebben gedaan.’
Middag // voetballen in het park Tijd om bij te komen van hun slapeloze nacht en vijf uur vliegen is er niet. Nick Veenbrink, die hen als KNVB-accountmanager Vrouwenvoetbal begeleidt tijdens hun bezoek, neemt hen direct mee naar het Vondelpark. Om daar een potje te voetballen. De meiden vinden het geweldig. Maysa: ‘In Jordanië hebben we zulke parken niet. Ik voetbalde altijd in de straten van Amman, samen met mijn vier broers en de kinderen uit de buurt. Er deden soms wel meisjes mee, maar het waren toch vooral jongens. Mijn ouders vonden dat prima; ze zijn best ruimdenkend. Toch leek het hen uiteindelijk beter dat ik bij een club ging voetballen. Ik kon immers niet altijd met jongens op straat blijven spelen. Dus ging ik vanaf mijn 10e vier keer per week naar een voetbalclub. Daar kwam ik terecht in één van de eerste vrouwenteams van Jordanië.’ Shahnaz (19) vertelt dat ze op haar 15e bij Maysa’s club kwam. Voor beiden geldt dat niet al hun vrienden begrepen waarom zij wilden voetballen. Was dat niet meer iets voor jongens? ‘Maar ik ben gelukkig als ik voetbal’, zegt Shahnaz met stralende ogen. Haar Engels is minder goed dan dat van Maysa, die daarom vaak voor beiden praat: ‘Natuurlijk gaat dat om het sporten zelf. Maar ook om de competitie. We gaan graag uitdagingen aan.’ Dat geldt niet alleen op het veld. In Jordanië is de gelijkheid tussen man en vrouw ver te zoeken. Maysa: ‘Door te voetballen willen we mensen laten zien dat er geen verschil is tussen mannen en vrouwen. Ooit zullen er in ons land net zoveel vrouwen voetballen als mannen.’ >>>
19
// INTERVIEW Jordaanse Internationals in Amsterdam
29
Zaterdag februari // Middag: Ter Leede-RCL De Jordaanse bezoeksters wonen deze zaterdag een wedstrijd bij tussen de Nederlandse vrouwenteams Ter Leede en RCL. Maysa vindt het niveau hoog. ‘Tactisch spelen ze goed. Iedereen heeft een duidelijke plek.’ ‘Dat is in Jordanië wel anders’, lacht Shahnaz. ‘Bij ons rent iedereen achter de bal aan.’ Maar daar is verandering in aan het komen. Hesterine de Reus leert de Jordaanse internationals tactisch te spelen. De oud-coach van het Nederlandse team staat sinds 1 oktober 2010 in Jordanië langs de lijn en is technisch directeur bij de nationale voetbalbond. ‘We leren veel van onze coach’, zegt Shahnaz. Maysa knikt instemmend. ‘Maar ze is wel heel streng. In Nederland word je geacht altijd op tijd te zijn. Dat is in Jordanië heel anders. De eerste keer dat we te laat kwamen, werd Hesterine erg boos. Maar omdat ze zo streng is, raakt ons team wel steeds beter georganiseerd. We zijn erg blij met haar.’ Natuurlijk moest ook Hesterine zich enigszins aanpassen aan het land waar ze is gaan werken. Daarom is er tijd-flexibiliteit ingevoerd. ‘We hebben nu vijf minuten speling’, aldus Maysa.
‘We krijgen betaald voor het voetballen, maar daar kunnen we niet van leven’
20
ssen e voetbalsters tu at uit veelbelovend sta be am Te t len ndse Het KNVB Ta d voor de Nederla rden klaargestoom wo Zij r. jaa 20 de 16 en en in een flat te n hen wonen sam va n ste ee m De n. Eredivisie Vrouwe Hogeschool van het terrein van de op g da e elk n , Osdorp en traine Merel van Dongen ten – Pia Rijsdijk en len ta de n va ee Tw enkele dagen Amsterdam. gingen eind 2010 – e ed Le r Te ub etbalcl speelsters van vo e nationale met het Jordaans trainden ze mee ar Da n ië. an rd Jo naar en Shahnaz Jebree ls Maysa Jbarah na tio na er int e ns s team. De Jordaa van dit uitwisseling genbezoek. Doel te n ee r jaa dit s het brachten begin rt & Onderwijs) wa trum voor Topspo en (C O CT t he n rt. project va n cultuur en topspo n op het gebied va ge rin va er n va delen
TALENT OP REIS
30
Zondag januari // Middag: NAC-Ajax De twee speelsters hopen door de training van Hesterine en hun ervaringen in Nederland steeds beter te worden, vertellen ze tijdens de wedstrijd NAC-Ajax. Die pot uit de Nederlandse mannencompetitie volgen ze in een Amsterdams café, zoals ze thuis wedstrijden in een koffietentje kijken. Het is de tweede eredivisiepartij die ze zien. ‘We zijn gisteravond ook naar Vitesse-Roda JC geweest’, vertelt Maysa. ‘We zaten voor het eerst in ons leven in een stadion naar een voetbalwedstrijd te kijken. In Jordanië gaan vrouwen niet als toeschouwers naar voetbalstadions. Er wordt daar te veel gevochten en geschreeuwd. Maar hier was de sfeer heel goed.’ Eenmaal terug in de studentenkamer waar ze slapen, blijkt NAC-Ajax niet het enige dat ze gezien hebben in het centrum van Amsterdam. ‘We zijn ook naar de rosse buurt geweest’, vertellen ze. Terwijl ze naar woorden zoeken, spreekt de uitdrukking op hun gezichten boekdelen. Maysa: ‘Natuurlijk komt in Jordanië prostitutie voor. Maar wel achter gesloten deuren. Daar zie je niets van. We vonden het nogal schokkend dat het hier zo open en bloot getoond wordt. Maar het is goed het te hebben gezien. We willen graag leren over andere culturen. Je moet weten wat er speelt in de wereld.’
31
maandag januari // Ochtend: Museumplein De musea zijn dicht op maandag. Maar zelfs dan is het Amsterdamse Museumplein de moeite van een bezoek waard. Zeker als er een ijsbaan is, zoals nu. ‘Ik heb wel eens eerder op schaatsen gestaan’, zegt Maysa. ‘Maar voor Shahnaz is het de eerste keer.’ Shahnaz valt voortdurend, maar geniet toch. Vallen en opstaan: als goede sporter weet ze dat het erbij hoort als je iets wilt leren. Dat geldt ook voor de training van die middag. De Jordaanse speelsters rennen, maken slidings en scoren goals op een buitenveldje in Amsterdam. Ze doen het samen met de Nederlandse meiden van het KNVB Talent Team. De training is zwaarder dan ze zijn gewend. En het is koud. Tijdens trainingen in woestijnland Jordanië is Shahnaz niet altijd even blij met haar warme hoofddoek en legging. Maar hier wel. >>>
21
// INTERVIEW
‘Als je geblesseerd bent, houd je maar op met spelen. Dat zegt onze fysio in Jordanië’
1
Dinsdag februari // van Tai Chi tot fysio ‘We zijn vroeg begonnen vandaag’, zegt Maysa. ‘Om zes uur stonden we naast ons bed, zodat we bij het ochtendgloren konden meedoen aan een Tai Chi-sessie. Grappig, al die rare bewegingen. Maar het was ook prettig. Heel relaxed. Ze zorgen hier echt voor de sporters. In Jordanië hebben we ook wel een fysiotherapeut, maar die is niet zo goed. Als je geblesseerd bent, houd je maar op met spelen. Daar komt het op neer. Bij de mannen is dat beter geregeld. Die worden serieuzer genomen. Natuurlijk worden we daar boos over, maar je went er ook aan.’ Shahnaz heeft last van haar rug en gaat daarom even langs bij de afdeling Fysiotherapie. De eerste therapeut die tijd voor haar heeft, is een man. Op de vraag of ze liever een vrouwelijke therapeut heeft, antwoordt ze ‘ja’. Maar zodra ze zich realiseert dat ze dan wat langer moet wachten en hierdoor te laat zal komen op de training, zegt ze twijfelend: ‘Een man is ook goed.’ Er wordt toch maar gewacht op de vrouwelijke fysiotherapeut. Die is er snel, voelt waar het probleem zit en kraakt Shahnaz’ rug een paar keer. De Jordaanse schrikt even, maar heeft meteen minder pijn. Ook Maysa maakt van de gelegenheid gebruik om naar een pijnlijke plek bij haar enkel te laten kijken. Daarna gaan de twee meiden opgetogen naar buiten, het mistige trainingsveld op.
3
Donderdag februari // vertrek Ook op de laatste dag van hun verblijf moeten Maysa en Shahnaz hun eigen ontbijt verzorgen. Ze verbleven deze week bij hun Nederlandse voetbalcollega’s in een flat in Osdorp. ‘Goed, die zelfstandigheid’, zegt Maysa. ‘Maar we zijn het niet gewend. Thuis vragen we het aan onze moeder als we iets willen.’ Op jezelf wonen is niet gebruikelijk in Jordanië. De meeste vrouwen blijven thuis tot ze gaan trouwen. ‘Dat zal wellicht ook voor ons gelden. Tenzij we bijvoorbeeld worden geselecteerd door een team in het buitenland.’ Dat scenario zien ze wel zitten. ‘We krijgen nu ook betaald voor het voetballen, maar daar kunnen we niet zelfstandig van leven’, zegt Maysa. De meiden weten dat het goed mogelijk is dat er geen buitenlands team komt. Maysa studeert daarom Business Administration en hoopt bij een bank te kunnen gaan werken. En Shahnaz studeert Physical Sport, zodat ze trainer kan worden op een school of van een team. ‘Maar wat er ook gebeurt’, zeggen ze terwijl ze op hun vliegtuig naar Jordanië wachten, ‘we blijven altijd voetballen.’ ••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••
22