VERHALEN VAN VERANDERING
MAART 2020 - JAARGANG 36 - NR. 1 - WWW.DORCAS.NL
Terug naar huis Vluchtelingen keren terug om hun land weer op te bouwen
Herinneringen in een plastic zakje ‘De oorlog is voorbij, maar de crisis is nu pas echt begonnen.’ Deze zin raakt mij diep tijdens mijn bezoek aan het door de oorlog vernielde Syrië. En ondanks alle ellende zie ik toch ook de veerkracht van de mensen om op te krabbelen. Om weer iets van hun leven te maken en te genieten van de kleine dingen. Het is december 2019. Samen
van Dorcas. Gewoon om even een
met enkele collegaʼs bezoek ik de
praatje te maken en mensen te
projecten van Dorcas in Syrië.
ontmoeten. In een plastic zakje
We gaan onder meer langs bij onze
heeft ze fotoʼs van haar gezin.
communitycentra in Damascus,
Dat is alles wat er nog van haar
Homs en Aleppo (Hanano).
leven over is. Umm Rabia leeft
Ik kom daar in contact met
met haar herinneringen.
vrouwen die alleen verder moeten. Hun mannen en zonen zijn
Ondanks haar situatie is ze
omgekomen in de oorlog of naar
dankbaar. Dankbaar dat Dorcas
het buitenland gevlucht. Dorcas
haar aandacht geeft. Dat er naar
helpt deze vrouwen om een vak
haar wordt geluisterd. Dat ze wordt
te leren. Zo kunnen ze voortaan
gezien. Haar dankbaarheid doet
zelf geld verdienen en een nieuw
mij heel veel. Dankzij mijn werk
bestaan opbouwen. Ook voor de
bij Dorcas kan ik iets in haar leven
kinderen is er veel aandacht in de
betekenen. Hoe klein het soms
communitycentra. Het is inspirerend
ook lijkt, voor haar is het van groot
om te zien dat de medewerkers van
belang. Dat is waardevol. Of zoals
Dorcas zo veel vreugde brengen in
Moeder Theresa het heeft gezegd:
de levens van deze kinderen.
ʻIn dit leven kunnen we geen grote dingen doen. Maar we kunnen wel
Ik ontmoet daar ook de 85-jarige
kleine dingen doen, met veel liefde.ʼ
Umm Rabia. Een krachtige, oude vrouw met prachtige ogen. Ze heeft niemand meer. Haar gezinsleden zijn in de oorlog gedood en haar dochter is naar Libanon gevlucht. Elke dag
2
DORCAS
komt ze vanuit haar kapotgeschoten
Paula IJben
flatje naar het communitycentrum
HR-adviseur
‘Ik kan iets betekenen voor Umm Rabia. Hoe klein het soms ook lijkt, voor haar is het van groot belang.’
Terug naar huis 3 lokale Dorcas-collega’s vertellen over de impact van de oorlog op hun leven.
4 Een jaar na Idai
11
Nog altijd worden doden
40 jaar voelen we ons enorm gezegend.
4
Terug naar huis
8
Nieuws uit binnenen buitenland
geborgen en is de ramp niet voorbij in Mozambique.
10
Bijbelse principes toegepast in de praktijk
Al 40 jaar blijvende verandering Terugkijkend op de afgelopen
Inhoud
11
Al 40 jaar blijvende verandering
12
12
Hoe is het nu in Mozambique?
14
Ontmoet Wisam Obayes uit Irak
Colofon Jaargang 36, nummer 1. Hartslag is het magazine van Dorcas, waarmee we u willen inspireren met verhalen van verandering. Hartslag is een gratis magazine dat 3 keer per jaar uitkomt.
Hoofdredactie: Lysanne van de Kamp. Redactie: Ans Boersma, Betty Hoekstra, Daphida Voordewind, Jettie Vonder Oost, Rosita van Eerde. Concept en vormgeving: Redmatters § redmatters.com. Drukkerij: Pieters Media, pietersmedia.nl.
© Het kopiëren of overnemen van artikelen is toegestaan, mits met bronvermelding.
Ook bijdragen? U kunt Dorcas steunen op een manier die bij u past: via een eenmalige of periodieke gift, via het doneren van kleding of spullen of door Dorcas op te nemen in uw testament. Meer weten? dorcas.nl/ikhelpmee.
Dorcas Postbus 12 - 1619 ZG Andijk Telefoon: 0228 595900 E-mail: info@dorcas.nl Website: dorcas.nl IBAN: NL04 RABO 0106 2500 00
DORCAS
3
Terug naar huis Jarenlang vlogen de bommen hun om de oren. Niemand wist wie de bommen afvuurde: terroristische groeperingen, de internationale coalitie of juist de troepen van de regering? Iedereen vocht met iedereen. Wat wel duidelijk is, is dat SyriĂŤ een enorm zware tijd achter de rug heeft en dat vrede nog steeds ver te zoeken is.
4
DORCAS
Rana Anti
een keuze die mij motiveerde om zelf weer sterk
ʻMijn leven was normaal. Ik was net afgestudeerd en
te worden. Dat laatste ging niet vanzelf. Ik had
tevreden met mijn leven. In mijn familie leefden we
een posttraumatische stressstoornis en had veel
hecht met elkaar samen; allemaal in hetzelfde huis.
behandelingen nodig voordat ik mezelf weer was.
Maar de oorlog nam alles van ons af. Ik ben nu 30 jaar. Mijn baan als docent heb ik Elke week nam ik afscheid van een familielid of
opgezegd om in het humanitaire werkveld te kunnen
goede vriend die het land uit vluchtte. Ik had geen
werken. Sinds juni 2018 werk ik voor Dorcas. Ik ben
hoop hen op een dag terug te zien. Elke ochtend
er trots op dat ik een onderdeel van deze organisatie
werd ik wakker met de gedachte dat dit wel eens mijn
ben. Dorcas is mijn tweede thuis; mijn collegaʼs zijn
laatste dag kon zijn. De scheiding van mijn familie
als familie voor me.ʼ
was het ergst. Continu wenste ik een hereniging met hen, al was het maar voor een uur. In die tijd heb ik veel nagedacht. Ik bedacht welke dingen de moeite waard zijn om voor te leven, en wat mijn boodschap zou zijn als ik de oorlog zou
‘Dorcas is mijn tweede thuis; mijn collega’s zijn als familie voor me.’
overleven. Ik besloot toen dat ik er voor arme, onderdrukte en beschadigde mensen wil zijn –
DORCAS
5
Hala Zarif
Toch heb ik gedurende de hele oorlog Gods
ʻOm eerlijk te zijn weet ik niet eens meer
aanwezigheid gevoeld. Ik kan met volle overtuiging
hoe mijn leven eruitzag vóór de oorlog. Wel
zeggen dat mijn geloof mij overeind heeft gehouden.
kan ik je verzekeren dat het vreedzamer en
Mijn lasten zijn te zwaar om zelf te dragen, maar ik
overzichtelijker was. Ik was een ambitieuze
ervaar dat God ze voor mij draagt.
presteerder die precies wist wat ze wilde. Ik had een jonge geest en de wereld
Voor anderen klinkt het misschien raar, maar ik
was voor mij een plek van onbegrensde
ben blij dat ik in Syrië woon. Dit stelt mij in staat
mogelijkheden.
om mensen te helpen en Gods liefde uit te delen. Tegen de mensen die niet in Syrië wonen, wil
De oorlog was niet iets wat buiten mij om plaatsvond.
ik graag zeggen dat gebed tot wonderen leidt.
Binnenin mij woedde er ook een oorlog. Mijn
Bid daarom alstublieft voor vrede en herstel
ziel werd aangevallen door allerlei onbekende
voor Syrië en al zijn inwoners.ʼ
gevoelens, traumatiserende ervaringen en innerlijke conflicten. Het meest overweldigende gevoel was angst. Ik voelde angst voor het onbekende, angst om tijd te verliezen, angst dat mijn toekomst niet zou verlopen zoals ik me had voorgesteld. Ook was ik bang voor de dood. Telkens als ik een wapen hoorde, was ik bang voor slecht nieuws: zouden mijn vrienden of familieleden geraakt zijn?
6
DORCAS
‘Veel mensen van wie ik houd zijn gestorven of wonen nu in een ander land.’
Rose Shakar
depressie en angst, maar ik kan nu ook inzien dat ik
ʻVóór de oorlog kende ik geen angst.
daarnaast positieve veranderingen heb doorgemaakt.
Dat veranderde toen we moesten kiezen tussen thuisblijven of vluchten. Thuis waren
Ik ben nu een sterke vrouw met een vurige passie
we in gevaar, maar een reis naar een onbekende
en ongekende motivatie om anderen te helpen.
bestemming leek me ook verschrikkelijk.
Aan deze nieuwe roeping geef ik dagelijks gehoor door bij Dorcas te werken. Daar ben ik dankbaar voor.ʼ
Steeds meer mensen probeerden de zee over te steken. ʻDe methode van de doodʼ werd dat genoemd. Op een dag was ik zelf aan de beurt. Ik ben 6 maanden in Griekenland geweest, maar werd teruggestuurd naar Syrië. 4 jaar later ben ik naar Zweden gereisd. Ook daar kon ik niet blijven. Inmiddels woon ik weer in Syrië, maar mijn familie
‘Hopelijk is er op een dag weer vrede in mijn land, en vrede in mijn hart.’
woont verspreid over de wereld. Sinds de oorlog zijn we nooit meer bij elkaar geweest. Ik heb last van
DORCAS
7
Nieuws uit binnen- en buitenland
Testers gezocht! Innovatie is erg belangrijk voor Dorcas. Op dit moment zijn we bezig met het ontwikkelen van nieuwe blockchaintechnieken om zo snel en goed mogelijk hulp te bieden. We zijn op zoek naar Nederlandse donateurs die ons kunnen helpen met het testen van het systeem. Kijk op dorcas.nl/innovatie om te lezen hoe je mee kunt doen.
2020: het jaar van de jubilea Dit jaar bestaat Dorcas 40 jaar, de Dorcas Voedselactie 25 jaar én openen wij onze 40e Dorcaswinkel. Een mooi moment om terug te blikken, onze zegeningen te tellen en dankbaar te zijn. We nodigen u van harte uit om ook uw Dorcas-verhaal te delen. Meer hierover leest u op pagina 11!
Themabijeenkomst over erfrecht en nalaten Op 27 maart van 10.45 tot 14.00 uur bent u van harte welkom bij een themabijeenkomst in Dorcas Winkel Rijssen (Spoelerstraat 48). Tijdens deze bijeenkomst vertellen een onafhankelijke notaris en een executeur over belangrijke zaken rondom testament, erfenis en uitvaartwensen. Ook vertellen onze collegaʼs Astrid en Matthé over het werk van Dorcas en over de afwikkeling van nalatenschappen. De bijeenkomst is kosteloos, enorm leerzaam en inclusief een eenvoudige lunch. Aanmelden kan via nalaten@dorcas.nl of 06 15051276.
PS Kunt u niet komen, maar wilt u wel meer weten over het regelen van uw nalatenschap? Bestel dan gratis onze informatieve brochure via nalaten@dorcas.nl.
8
DORCAS
Blue Bucket Campaign
Huis-aan-huiscollectes
De Dorcas Voedselactie, maar dan met
Afgelopen weken zijn vrijwilligers door
blauwe emmers én in Oost-Europa.
heel Nederland langs de deuren gegaan
Lokale vrijwilligers zamelen producten
om te collecteren voor de allerarmsten.
in voor de allerarmsten in hun omgeving.
Via deze weg willen we hen graag
Eerder gebeurde dat alleen in Roemenië.
bedanken voor hun enthousiasme en inzet.
Dit was de afgelopen jaren zo'n succes
Wilt u ook een huis-aan-huiscollecte in uw
dat de actie in het afgelopen jaar ook is
woonplaats organiseren? Meld u dan aan
geïntroduceerd in Oekraïne en Moldavië.
via dorcas.nl/huis-aan-huiscollecte.
Ook in deze landen werd het een groot succes!
Nieuwe landendirecteur @ Irak Na lang zoeken hebben we een nieuwe landendirecteur gevonden in Irak. U leest een interview met de Irakese Wisam Obayes op pagina 14 en 15.
DORCAS
9
Bijbelse principes toegepast in de praktijk
In 2014 selecteerden we boer
van dieren om daarmee een
voorkomen dat de dieren
Godfried uit Kenia voor onze
inkomen te verdienen. ʻIk kreeg
ziek worden.ʼ
Farmer Field School (veldscholen
3 geiten van Dorcas: 2 sikken en
waar boeren leren van de
1 bok. De sikken waren allebei
Welvaart doorgeven
praktijk en van elkaar).
al snel drachtig. Beide kregen
ʻDe Farmer Field School heeft
Tot die tijd verbouwde hij zelf
een tweeling. Zo ben ik
mijn leven veranderd. Eerst
wat gewassen op het erf, en daar
begonnen en de kudde
woonde ik in een huis dat
moest zijn gezin het mee doen.
groeit sindsdien snel.ʼ
gemaakt was van modder.
Als we hem nu bezoeken is het
Nu heb ik een huis van beton
haast niet voor te stellen dat hij
Goede kwaliteit
jarenlang in bittere armoede
ʻIk heb vaste klanten die jonge
verandert trouwens niet alleen
heeft geleefd. Whatʼs changed?
bokjes en geitenmelk van me
mijn eigen leven. Ik verkoop de
afnemen. Dit zijn klanten die
geitenmelk bijvoorbeeld tegen
een goede prijs betalen. Er staat
een gereduceerd tarief aan
Verdienmodel
kunnen bouwen. Mijn boerderij
tegenover dat ik ggoede kwaliteit
kwetsbare mensen in de buurt,
Bij de Farmer Field School
melk moet leveren. Op de Farmer
vaak mensen met hiv. Door
volgde Godfried samen met
Field School heb ik geleerd hoe
de melk krijgen zij een betere
andere boeren uit de omgeving
ik daarvoor kan zorgen. Ik weet
weerstand. Ik ben blij dat ik iets
trainingen over het fokken
nu bijvoorbeeld hoe ik moet
voor hen kan betekenen.ʼ
Het principe van vermenigvuldiging Onze lokale partner in Kenia heeft een aantal boeren van de Farmer Field School uitgekozen als rolmodel. Godfried is een van deze boeren. Hij heeft bewezen dat hij toepast wat hij leert én dat hij heel wat in zijn mars heeft. Daarom leert hij nu door om trainer en coach van andere boeren te worden. Door het leven van één man te veranderen, verandert uiteindelijk het leven van vele mensen. Dit ʻprincipe van vermenigvuldigingʼ staat beschreven in 2 Timoteüs 2:2: ʻGeef wat je in aanwezigheid van velen van mij hebt gehoord, door aan betrouwbare mensen die geschikt zijn om anderen te onderwijzen.ʼ
10
DORCAS
2002: Dorcas start met Adopt a Granny.
1993: Dorcas opent een gaarkeuken in Rusland. Hiermee voorz ien we jaarlijks 350 ouderen en daklozen van een maaltijd.
Al 40 jaar
blijvende verandering 1980: Dorcas wordt opgericht door Dirk Jan Groot, toen nog onder de naam Christelijke Stichting voor Hulp aan Gewetensvervolgden.
1988: aardbeving grote een Na Dorcas start nië in Arme grote erste allere haar inzamelingsactie. 1980, het geboortejaar van Dorcas. Wat zag de wereld
Deel uw persoonlijke Dorcas-verh aal!
telefoons, en ontwikkelingswerk werd nog heel
Wat heeft Dorcas voor u betekend?
anders georganiseerd. Eén ding is niet veranderd:
We willen graag samen met
wij willen Jezus Christus navolgen door in actie te
u terugkijken op de afgelopen
komen voor de meest kwetsbare mensen.
4 decennia. Daarom zoeken we
er toen nog anders uit! Geen internet, geen mobiele
mooie herinneringen, inspirerende Terugkijkend op de afgelopen 40 jaar voelen we
lessen, onvergetelijke momenten,
ons enorm gezegend. We zijn getuige geweest van
enzovoorts. Misschien bent u op
blijvende verandering in het leven van miljoenen
reis geweest of hebt u nog een
mensen in Oost-Europa, Afrika en het Midden-
plakboek vol fotoʼs van Dorcas-
Oosten. En elke dag opnieuw blijven we ons
avonturen. Leuk als u dit wilt
verwonderen over de tienduizenden vrijwilligers in
delen. Mail uw verhaal naar
Nederland die zich vol enthousiasme inzetten op
redactie@dorcas.nl en wie weet
oneindig veel verschillende manieren. Van taarten
krijgt het wel een ereplek in onze
bakken tot postzegels verzamelen: samen komen
jubileumuitgave van Hartslag.
we in actie!
DORCAS
11
Hoe gaat het in Mozambique? Een jaar na Idai. 14 maart 2019. Orkaan Idai raasde over Mozambique. Om te vluchten voor het water klommen mensen in bomen of schuilden op daken van gebouwen. Nog altijd worden doden geborgen en is de ramp niet voorbij. Onze landenadviseur Mirjam Verwijs legt uit wat Dorcas heeft gedaan en nog gaat doen.
Mirjam Verwijs
12
DORCAS
Hoe komt het dat we zo snel in actie konden komen?
voedselhulp. Vooral kinderen. En dat is
ʻWe werken sinds begin 2000 in
kunnen leiden tot blijvende schade aan
Mozambique, onder andere in het
hun gezondheid.ʼ
rampgebied. Omdat we hier al waren,
zorgelijk, want voedseltekorten bij kinderen
konden onze lokale collegaʼs en
Hoe helpt Dorcas?
partnerorganisaties dus direct na de ramp
ʻNaast voedselhulp repareren we
in actie komen. Onze hulp begon met
waterputten en helpen we mensen bij
mensen evacueren en voedsel uitdelen.
het weer bewerkbaar maken van de
We hebben gedaan wat we konden maar
landbouwgrond. De wateroverlast van
toch is de situatie nog steeds erg slecht.
orkaan Idai heeft er namelijk voor gezorgd
Er is op dit moment een ramp na een ramp.ʼ
dat de vruchtbare grond bedolven is onder
Wat bedoel je met ‘een ramp na een ramp’?
een dikke laag modder. De mensen kunnen er op dit moment onmogelijk gewassen op verbouwen.
ʻEr is al een jaar een groot voedseltekort en ook de komende maanden worden
Ook helpen en motiveren we dakloze
er ernstige voedseltekorten verwacht.
mensen om hun huizen te herbouwen.
Vorig jaar was ik vlak voor de ramp nog in
De nieuwe huizen worden een stuk beter
Mozambique. Toen heb ik de akkers gezien.
en steviger dan voorheen. We verwachten
Ik kan me herinneren dat ik dacht: het is
namelijk dat er door klimaatverandering
bijna tijd om te gaan oogsten. Vlak daarna
alleen maar meer stormen zullen komen.
kwam Idai. Die oogst is dus helemaal
We weten dat mensen niet alleen fysiek,
verloren gegaan.
maar ook geestelijk diep zijn geraakt. In onze programmaʼs hebben we daarom
Nog steeds zijn ongeveer 1,8 miljoen
ook aandacht voor traumaverwerking,
mensen in Mozambique afhankelijk van
zodat zij weer nieuwe hoop krijgen en vertrouwen in de toekomst.ʼ
‘Het land ligt nog steeds overhoop. Er is momenteel een ramp na een ramp.’
Hoe ziet de toekomst van Mozambique eruit? ʻDeze ramp heeft de kwetsbaarheid van Mozambique zichtbaar gemaakt. Het land was al fragiel, is nu nog fragieler en zal het voorlopig ook blijven. We gunnen de bevolking meer veerkracht, weerbaarheid en een betere bescherming. Dat is dus ook waar we in blijven investeren, in samenwerking met de lokale overheid.ʼ
Meer weten over Mozambique of bijdragen aan een betere toekomst voor kwetsbare gemeenschappen? Kijk op dorcas.nl/een-jaar-na-idai.
DORCAS
13
Ontmoet Wisam Obayes,
onze nieuwe landendirecteur van Irak
14
DORCAS
20 jaar reisde hij door het Midden-Oosten. Zijn laatste standplaats was Libanon. Nu keert Wisam Obayes terug naar zijn thuisland. ‘Irakezen hebben veel geleden. Ik ken hen, ik ben een van hen. Nu heb ik de mogelijkheid om de Irakezen rechtstreeks te helpen.’
Nieuw bij Dorcas
betekent wel dat er nu onderwijsprogrammaʼs
Wisam Obayes kijkt uit naar de samenwerking met
moeten zijn voor kinderen, en beroepsopleidingen
het Dorcas-team in Iraaks-Koerdistan. ʻIk voel me erg
voor jongerenʼ.
welkom. Tijdens de kennismaking ervaarde ik dat het team een duidelijke focus heeft en goed samenwerkt.
Leiderschap
Dat is belangrijk, want je kunt alleen resultaten
Werk aan de winkel dus. In het onstabiele Irak is
bereiken in samenwerking met anderen.ʼ
dat niet eenvoudig. Irakezen proberen hun leven op te bouwen, maar conflicten zijn nog steeds aan de
Wisam is ervan onder de indruk hoe
orde van de dag. Wisam gelooft
Dorcas gebieden weet te bereiken
in een langzame, stabiele aanpak.
waar andere organisaties niet komen. ʻDit is uniek voor mij. Het laat zien dat Dorcas geïnteresseerd is in de mensen die de hulp het hardst nodig hebben.ʼ
‘Wat je ook meemaakt, je moet niet bij de pakken gaan neerzitten.’
Terug naar huis
ʻIk ben een hoopvol mensʼ, lacht hij. ʻIrakezen zijn opgeleid, hebben visie en zijn sterke mensen. Ze hebben alleen goed leiderschap nodig. Het zou mooi zijn als we jonge mensen
Dorcas werkt in de vluchtelingenkampen in Noord-
kunnen trainen in leiderschap. Een nieuwe generatie
Irak en in Sinjar. We streven er onder andere naar dat
brengt hoop, kijk maar naar de protesten in Bagdad
jezidi-vluchtelingen naar huis kunnen terugkeren.
waar jonge mensen hun rechten opeisen. Wat je
Totdat dit mogelijk is, voorzien we in hun eerste
ook hebt meegemaakt, je moet niet bij de pakken
levensbehoeften. Volgens Wisam willen vluchtelingen
gaan neerzitten, maar vechten om de huidige situatie
op lange termijn allemaal naar huis, ʻmaar dat
te veranderen.ʼ
Winactie! We verloten 3 exemplaren van het boek Ik zal de laatste zijn van Nadia Murad. Zij werd het gezicht van de genocide op de jezidiʼs in Irak, en won de Nobelprijs voor de Vrede voor haar werk als mensenrechtenactivist. Inmiddels is Nadiaʼs Initiative een van onze belangrijkste partners in Irak. In haar boek deelt ze haar gruwelijke verhaal, dat getuigt van moed en kracht. Het boek geeft een goed beeld van hoe Irakezen de afgelopen jaren hebben geleden. Kans maken op een exemplaar? Mail vóór 1 mei naar redactie@dorcas.nl. Alleen de winnaars krijgen een bericht.
DORCAS
15
“
“
Wees nooit bang om
een onbekende toekomst
te leggen in de handen van een bekende God. Corrie ten Boom