DPJW-Geschäftsbericht 2015 // Sprawozdanie z działalności PNWM za rok 2015 by Deutsch-Polnisches Jugendwerk / Polsko-Niemiecka Współpraca Młodzieży

2015 Sprawozdanie z działalności Geschäftsbericht Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży des Deutsch-Polnischen Jugendwerks

Spis treści

Wydawca: Polsko-Niemiecka Współpraca Młodzieży (PNWM) Redakcja: Aleksandra Milewska-Czachur, Anke Papenbrock Opracowanie graficzne: Giraffe Werbeagentur GmbH, Frankfurt nad Odrą Druk: Stolgraf, Stanowice Zdjęcia: archiwum zdjęć PNWM, David Ausserhofer, Gregor Fischer, FREYM, Wojciech Rosegnal, Piotr Strojnowski, Tobias Tanzyna, Jarosław Tokarski, Tomasz Tołłoczko, Kamila Zimmermann Copyright: Polsko-Niemiecka Współpraca Młodzieży Wszystkie prawa zastrzeżone Warszawa / Poczdam, wrzesień 2016 roku

1. Od wydawcy

1. Editorial

2. Kalendarium projektów PNWM oraz projektów instytucji partnerskich z udziałem PNWM

2. Kalendarium der DPJW-Projekte und Partnerprogramme mit Beteiligung des Jugendwerks

3. „Perspektywy zawodowe” – priorytet tematyczny działalności w latach 2014–2016

3. Themenschwerpunkt 2014–2016: „Berufliche Perspektiven“

4. Dotacje

4. Förderung von Jugendbegegnungen

4.1

Statystyki

4.1

Statistiken

5. Publikacje

5. Publikationen

6. Finanse

6. Finanzen

6.1

Wykorzystanie budżetu

6.1

Mittelverwendung

6.2

Pozyskiwanie dodatkowych środków finansowych

6.2

Drittmittel

7. Gremia

7. Gremien 42

Inhaltsverzeichnis

Herausgeber: Deutsch-Polnisches Jugendwerk (DPJW) Redaktion: Anke Papenbrock, Aleksandra Milewska-Czachur Graphische Gestaltung: Giraffe Werbeagentur GmbH, Frankfurt (Oder) Druck: Stolgraf, Stanowice Fotos: Bildarchiv DPJW, David Ausserhofer, Gregor Fischer, FREYM, Wojciech Rosegnal, Piotr Strojnowski, Tobias Tanzyna, Jarosław Tokarski, Tomasz Tołłoczko, Kamila Zimmermann Copyright: Deutsch-Polnisches Jugendwerk Alle Rechte vorbehalten Potsdam / Warschau, September 2016

Editorial | 5

4 | Od wydawcy

Drodzy Czytelnicy! Co ze mną będzie po szkole? Na jaki zawód się zdecydować? Czy mam w ogóle szanse dostać pracę? Tego rodzaju pytania trapią młodzież tak samo w Polsce, jak i w Niemczech, dlatego warto rozmawiać o nich podczas polsko-niemieckiego spotkania młodzieży. Dlatego też temat „Perspektywy zawodowe“ towarzyszył nam w działalności programowej PNWM w ostatnich latach. Pod tym hasłem postanowiliśmy zachęcić organizatorów i animatorów wymiany młodzieży do tego, by wspólnie z uczestnikami spotkań polsko-niemieckich przyjrzeli się zagadnieniu przejścia ze szkoły na rynek pracy.

1. Od wydawcy

Jak konkretnie przekuć można ten temat w projekt, pokazał konkurs o Polsko-Niemiecką Nagrodę Młodzieży „changes/ chances@work“. A jakie formy przybrać może wymiana młodzieży o charakterze zawodowym i ile uczestnicy zagranicznych praktyk i spotkań mogą z niej wynieść dla swego osobistego rozwoju, pokazaliśmy w filmie „Perspektywy zawodowe“. Aby przybliżyć różne aspekty wymiany zawodowej jej organizatorom, takie jak na przykład znaczenie i rozwój kompetencji miękkich u młodzieży, zorganizowaliśmy dla nich warsztaty i seminaria szkoleniowe. Także inne nasze wydarzenia, m.in. Polsko-Niemieckie Forum Młodzieży, spotkanie okrągłego sto-

łu, Wieczór Parlamentarny czy liczne spotkania informacyjno-kontaktowe były okazją do nawiązania kontaktów pomiędzy osobami zaangażowanymi w wymianę i kształcenie zawodowe młodzieży oraz przedstawicielami świata polityki i administracji. Powyższe i pozostałe aspekty naszej pracy w 2015 roku podsumowaliśmy dla Państwa w niniejszej publikacji. Życzymy interesującej lektury!

Liebe Leserinnen und Leser, was erwartet mich nach der Schule? Für welchen Beruf soll ich mich entscheiden? Gibt es überhaupt Chancen auf dem Arbeitsmarkt für mich? Fragen wie diese beschäftigen junge Menschen in Deutschland und Polen gleichermaßen – warum also nicht auch während eines deutsch-polnischen Jugendaustausches darüber sprechen? Unter dem Titel „Berufliche Perspektiven“ hat das DPJW dieses Thema in den letzten Jahren zu seinem Schwerpunkt gemacht. Wir wollten Organisator/innen und Multiplikator/-innen des Jugendaustauschs dafür gewinnen, die Übergangsphase von der Schule in den Beruf gemeinsam mit den Jugendlichen beider Länder stärker in den Blick zu nehmen. Ganz konkrete Beispiele, wie das bei deutsch-polnischen Begegnungen erfolgreich umgesetzt werden kann, lieferte der Förderwettbewerb zum Deutsch-Polnischen Jugendpreis „changes/chances@work“. Ein eigens entwickelter Kurzfilm stellt verschiedene Formate von berufsorientiertem Austausch vor und verdeutlicht, was die Jugendlichen von einem Auslandspraktikum oder einer berufsorientierten Jugendbegegnung für ihre persönliche Entwicklung mit nach Hause nehmen. Fachkräfte konnten sich bei den vom DPJW angebotenen Praxisworkshops und Methodenseminaren z. B. zur Bedeutung und Entwicklung von Soft Skills fortbilden. Das Deutsch-Polnische Jugendforum zum berufsorientierten Austausch, ein

Runder Tisch zu Qualitätsrahmen für Praktika, der Parlamentarische Abend sowie mehrere Info- und Vernetzungstage boten vielfältige Möglichkeiten für eine grenzüberschreitende Vernetzung zwischen Engagierten im Jugendaustausch, Fachleuten aus der beruflichen Bildung, der Politik und Verwaltung. Einblicke zu diesen und weiteren Aspekten unserer Arbeit finden Sie auf den folgenden Seiten. Wir wünschen eine anregende Lektüre!

1. Editorial

Kalendarium der DPJW-Projekte und Partnerprogramme mit Beteiligung des Jugendwerks | 7

6 | Kalendarium projektów PNWM oraz projektów instytucji partnerskich z udziałem PNWM

2015

K alendarium S t yc z e

K alendarium

. 29–31. 01 ia) ng ry u (T Suhl ------------------------------ch VIII Targa Udział w ch w Suhl zny Historyc historycy c a Adres i: jące by zajmu oraz oso ryczną to acją his k u d e ię s lską i obywate

Luty 11–15. 02. Drezno (Dresden) -------------------------------Seminarium „Teamwork-Dreamwork“ Adresaci: nauczyciele szkół partnerskich z Polski i Niemiec 26. 02. Monachium (München) -------------------------------27. 02. Norymberga (Nürnberg) -------------------------------Dni informacyjne i kontaktowe międzynarodo-

J a n ua r wej wymiany młodzieży w Bawarii Adresaci: przedstawiciele podmiotów oraz instytucji zajmujących się wymianą młodzieży w obszarze kształcenia zawodowego z regionu Partnerzy: Bawarski Związek Młodzieży (Bayerischer Jugendring), ConAct – Centrum Koordynacji Izraelsko-Niemieckiej Wymiany Młodzieży (ConAct – Koordinierungszentrum Deutsch-Israelischer Jugendaustausch), Francusko-Niemiecka Współpraca Młodzieży (Deutsch-Französisches Jugendwerk), Niemiecko-Turecki Most Młodzieży (Deutsch-Türkische Jugendbrücke), eurodesk, IJAB – Biuro ds. Międzynarodowej Pracy z Młodzieżą Republiki Federalnej Niemiec (IJAB – Fachstelle für

Internationale Jugendarbeit der Bundesrepublik Deutschland e. V.), Tandem – Centrum Koordynacji Czesko-Niemieckiej Wymiany Młodzieży (Tandem – Koordinierungszentrum Deutsch-Tschechischer Jugendaustausch), Fundacja Rosyjsko-Niemiecka Wymiana Młodzieży (Stiftung Deutsch-Russischer Jugendaustausch)

Marzec 5–6. 03. Würzburg (Bawaria) -------------------------------„Razem osiągniemy więcej“ – seminarium przygotowawcze Adresaci: pracownicy placówek kształceniowych biorących udział w projekcie Partnerzy: Federalne Ministerstwo ds. Rodziny,

Seniorów, Kobiet i Młodzieży (Bundesministerium für Familie, Senioren, Frauen und Jugend), Fundacja F.C. Flicka Przeciwko Ksenofobii, Rasizmowi i Nietolerancji (F.C. Flick-Stiftung gegen Fremdenfeindlichkeit, Rassismus und Intoleranz)

. 29.–31. 1 ringen) ü h (T Suhl ----------------------------e an der Teilnahm se ichtsmes 8. Gesch riker/to is pe: H Zielgrup r/ultiplikato innen, M hc s r histori innen de Bildung en politisch

Februar 19. 03. Otzenhausen (Kraj Saary) -------------------------------Spotkanie informacyjne dla szkół Adresaci: nauczyciele, przedstawiciele instytucji oświatowych i władz lokalnych

11.–15. 2. Dresden -------------------------------Seminar „Teamwork-Dreamwork“ Zielgruppe: Lehrer/innen von Partnerschulen in Deutschland und Polen 26. 2. München -------------------------------27. 2. Nürnberg -------------------------------Infotage Internationaler Jugendaustausch in Bayern Zielgruppe: Vertreter/-

innen von Organisationen und Institutionen aus der Region mit Interesse am Jugendaustausch Partner: Bayerischer Jugendring, ConAct – Koordinierungszentrum Deutsch-Israelischer Jugendaustausch, Deutsch-Französisches Jugendwerk, DeutschTürkische Jugendbrücke, eurodesk, IJAB – Fachstelle für Internationale Jugendarbeit der Bundesrepublik Deutschland e. V., Tandem – Koordinierungszentrum Deutsch-Tschechischer Jugendaustausch, Stiftung Deutsch-Russischer Jugendaustausch

März 5.–6. 3. Würzburg -------------------------------Vorbereitungsseminar „Zusammen kommen wir weiter” Zielgruppe: Vertreter/innen der beteiligten Bildungsstätten Partner: Bundesministerium für Familie, Senioren, Frauen und Jugend, F.C. Flick Stiftung gegen Fremdenfeindlichkeit, Rassismus und Intoleranz

19. 3. Otzenhausen (Saarland) -------------------------------Informationstreffen für Schulen Zielgruppe: Lehrer/innen, Vertreter/-innen von Bildungseinrichtungen und Kommunalverwaltungen

Kalendarium der DPJW-Projekte und Partnerprogramme mit Beteiligung des Jugendwerks | 9

8 | Kalendarium projektów PNWM oraz projektów instytucji partnerskich z udziałem PNWM

2015

K alendarium

20. 03. Wrocław -------------------------------Spotkanie informacyjne dla szkół Adresaci: nauczyciele, przedstawiciele instytucji oświatowych i władz lokalnych

Kwiecień 9–10. 04. Katowice -------------------------------Spotkanie informacyjne dla szkół Adresaci: nauczyciele, przedstawiciele instytucji oświatowych i władz lokalnych 12–15. 04. Lubeka (Lübeck) -------------------------------„Trzech partnerów w wymianie szkolnej” – seminarium kontaktowe Adresaci: nauczyciele z Polski, Niemiec i Rosji

K alendarium

Partnerzy: Fundacja Rosyjsko-Niemiecka Wymiana Młodzieży (Stiftung Deutsch-Russischer Jugendaustausch), Niemieckie Towarzystwo Zagraniczne (Deutsche Auslandsgesellschaft e. V.) 17. 04. Roskosz (woj. mazowieckie) -------------------------------Spotkanie informacyjne dla szkół Adresaci: nauczyciele, przedstawiciele instytucji oświatowych i władz lokalnych

Maj 21. 05. Berlin -------------------------------III Śniadanie Parlamentarne Międzynarodowej Pracy z Młodzieżą „Można więcej! Likwidowanie przeszkód na

drodze do mobilności w międzynarodowej wymianie młodzieży“ Adresaci: posłowie Bundestagu i landtagów Partnerzy: Francusko-Niemiecka Współpraca Młodzieży (Deutsch-Französisches Jugendwerk), Fundacja Rosyjsko-Niemiecka Wymiana Młodzieży (Stiftung Deutsch-Russischer Jugendaustausch), Tandem – Centrum Koordynacji Czesko-Niemieckiej Wymiany Młodzieży (Tandem – Koordinierungszentrum Deutsch-Tschechischer Jugendaustausch), ConAct – Centrum Koordynacji Izraelsko-Niemieckiej Wymiany Młodzieży (ConAct – Koordinierungszentrum Deutsch-Israelischer Jugendaustausch), IJAB – Biuro ds. Międzynarodowej Pracy z Młodzieżą Republiki Federalnej Niemiec (IJAB –

Fachstelle für Internationale Jugendarbeit der Bundesrepublik Deutschland e. V.), Młodzież dla Europy – Narodowa Agencja Programu UE „Młodzież w działaniu” (Jugend für Europa – Nationale Agentur Erasmus+ JUGEND IN AKTION)

20. 3. Breslau (Wrocław) -------------------------------Informationstreffen für Schulen Zielgruppe: Lehrer/innen, Vertreter/-innen von Bildungseinrichtungen und Kommunalverwaltungen

21. 05. Kraków -------------------------------Dni informacyjne i kontaktowe w Polsce Adresaci: przedstawiciele organizacji i instytucji w Polsce zainteresowanych wymianą młodzieży Partnerzy: Stowarzyszenie Chrześcijańskich Dzieł Wychowania, Polskie Towarzystwo Schronisk Młodzieżowych

9.–10. 4. Kattowitz (Katowice) -------------------------------Informationstreffen für Schulen Zielgruppe: Lehrer/innen, Vertreter/-innen von Bildungseinrichtungen und Kommunalverwaltungen

April

12.–15. 4. Lübeck -------------------------------Kontaktseminar „Drei Partner für den Schüleraustausch“ Zielgruppe: Lehrer/-

innen aus Deutschland, Polen und Russland Partner: Stiftung DeutschRussischer Jugendaustausch, Deutsche Auslandsgesellschaft e. V. 17. 4. Roskosz (Woi. Masowien) -------------------------------Informationstreffen für Schulen Zielgruppe: Lehrer/innen, Vertreter/-innen von Bildungseinrichtungen und Kommunalverwaltungen

Mai 21. 5. Berlin -------------------------------3. Parlamentarisches Frühstück der Internationalen Jugendarbeit „Da geht mehr! Mobilitätshindernisse im internationalen Jugendaustausch abbauen“

Zielgruppe: Politiker/-innen aus Bundestag und Landesparlamenten Partner: Deutsch-Französisches Jugendwerk, Stiftung Deutsch-Russischer Jugendaustausch, Tandem – Koordinierungszentrum Deutsch-Tschechischer Jugendaustausch, ConAct – Koordinierungszentrum Deutsch-Israelischer Jugendaustausch, IJAB – Fachstelle für internationale Jugendarbeit der Bundesrepublik Deutschland e. V., Nationalagentur Erasmus+ Jugend für Europa 21. 5. Krakau (Kraków) -------------------------------Informations- und Vernetzungstage Polen Zielgruppe: Vertreter/innen von Organisationen und Institutionen in Polen mit Interesse am Jugendaustausch

Partner: Verein der Christlichen Bildungswerke (Stowarzyszenie Chrześcijańskich Dzieł Wychowania), Polnische Jugendherbergsgesellschaft (Polskie Towarzystwo Schronisk Młodzieżowych) 22. 5. Przemyśl (Woi. Karpatenvorland) -------------------------------Informations- und Vernetzungstage Polen Zielgruppe: Vertreter/innen von Organisationen und Institutionen in Polen mit Interesse am Jugendaustausch Partner: Verein der Christlichen Bildungswerke (Stowarzyszenie Chrześcijańskich Dzieł Wychowania), Polnische Jugendherbergsgesellschaft (Polskie Towarzystwo Schronisk Młodzieżowych)

Kalendarium der DPJW-Projekte und Partnerprogramme mit Beteiligung des Jugendwerks | 11

10 | Kalendarium projektów PNWM oraz projektów instytucji partnerskich z udziałem PNWM

2015

K alendarium

22. 05. Przemyśl -------------------------------Dni informacyjne i kontaktowe w Polsce Adresaci: przedstawiciele organizacji i instytucji w Polsce zainteresowanych wymianą młodzieży Partnerzy: Stowarzyszenie Chrześcijańskich Dzieł Wychowania, Polskie Towarzystwo Schronisk Młodzieżowych

Czerwiec 3–7. 06. Stuttgart -------------------------------Udział w Ewangelickich Dniach Kościoła Adresaci: organizatorzy polsko-niemieckich spotkań młodzieży, opinia publiczna Partnerzy: Fundacja Rosyjsko-Niemiecka Wymiana Młodzieży (Stiftung Deutsch-Russischer Jugendaustausch),

K alendarium

ConAct – Centrum Koordynacji Izraelsko-Niemieckiej Wymiany Młodzieży (ConAct – Koordinierungszentrum Deutsch-Israelischer Jugendaustausch), Tandem – Centrum Koordynacji Czesko-Niemieckiej Wymiany Młodzieży (Tandem – Koordinierungszentrum Deutsch-Tschechischer Jugendaustausch) 11. 06. Opole -------------------------------Spotkanie informacyjne dla szkół Adresaci: nauczyciele, przedstawiciele instytucji oświatowych i władz lokalnych 15–17. 06. Storkow (Brandenburgia) -------------------------------„Razem osiągniemy więcej” – seminarium

inauguracyjne Adresaci: pracownicy placówek kształceniowych biorących udział w projekcie Partnerzy: Federalne Ministerstwo ds. Rodziny, Seniorów, Kobiet i Młodzieży (Bundesministerium für Familie, Senioren, Frauen und Jugend), Fundacja F.C. Flicka Przeciwko Ksenofobii, Rasizmowi i Nietolerancji (F.C. Flick-Stiftung gegen Fremdenfeindlichkeit, Rassismus und Intoleranz) 16. 06. Warszawa 18. 06. Poczdam (Potsdam) -------------------------------Festyn letni PNWM Adresaci: przedstawiciele instytucji partnerskich PNWM i animatorzy wymiany młodzieży 18–20. 06. Oświęcim -------------------------------Udział w Life Festival

Oświęcim Adresaci: młodzież, opinia publiczna 18. 06. Berlin -------------------------------Dni informacyjne i kontaktowe na temat wymiany zawodowej Adresaci: przedstawiciele szkół zawodowych, izb przemysłowo-handlowych oraz instytucji edukacji pozaformalnej Partnerzy: Francusko-Niemiecka Współpraca Młodzieży (Deutsch-Französisches Jugendwerk), Niemiecko-Turecki Most Młodzieży (Deutsch-Türkische Jugendbrücke), Fundacja Niemiecko-Rosyjska Wymiana Młodzieży (Stiftung Deutsch-Russischer Jugendaustausch), Tandem – Centrum Koordynacji Czesko-Niemieckiej Wymiany

Juni 3.–7. 6. Stuttgart -------------------------------Teilnahme am Evangelischen Kirchentag Zielgruppe: Organisator/-innen von deutsch-polnischen Jugendbegegnungen, breite Öffentlichkeit Partner: Stiftung DeutschRussischer Jugendaustausch, Con-Act – Koordinierungszentrum Deutsch-Israelischer Jugendaustausch, Tandem – Koordinierungszentrum Deutsch-Tschechischer Jugendaustausch 11. 6. Oppeln (Opole) -------------------------------Informationstreffen für Schulen Zielgruppe: Lehrer/innen, Vertreter/-innen von Bildungseinrichtungen und Kommunalverwaltungen

15.–17. 6. Storkow (Brandenburg) -------------------------------Auftaktseminar „Zusammen kommen wir weiter“ Zielgruppe: Vertreter/innen der beteiligten Bildungsstätten und Schulen Partner: Bundesministerium für Familie, Senioren, Frauen und Jugend, F.C. Flick Stiftung gegen Fremdenfeindlichkeit, Rassismus und Intoleranz 16. 6. Warschau (Warszawa) 18. 6. Potsdam -------------------------------DPJW-Sommerfest Zielgruppe: Vertreter/innen von Partnereinrichtungen und Multiplikator/-innen des DPJW

18.–20. 6. Auschwitz (Oświęcim) -------------------------------Teilnahme am Life Festival Oświęcim Zielgruppe: Jugendliche, breite Öffentlichkeit 18. 6. Berlin -------------------------------Informations- und Vernetzungstage Beruf im internationalen Jugendaustausch Zielgruppe: Vertreter/innen von Berufsschulen, Handwerkskammern und Institutionen non-formaler Bildung Partner: Deutsch-Französisches Jugendwerk, Deutsch-Türkische Jugendbrücke, Stiftung Deutsch-Russischer Jugendaustausch, Tandem – Koordinierungszentrum Deutsch-Tschechi-

scher Jugendaustausch, IJAB – Fachstelle für Internationale Jugendarbeit der Bundesrepublik Deutschland e. V. 20. 6. Posen (Poznań) -------------------------------Teilnahme am Familienpicknick im Goethe-Institut Zielgruppe: breite Öffentlichkeit 20. 6. Warschau (Warszawa) -------------------------------Teilnahme am Sommerfest der Deutsch-Polnischen Begegnungsschule „Willy-Brandt-Schule“ Zielgruppe: breite Öffentlichkeit, Mitarbeiter/-innen, Schüler/-innen und Eltern

Kalendarium der DPJW-Projekte und Partnerprogramme mit Beteiligung des Jugendwerks | 13

12 | Kalendarium projektów PNWM oraz projektów instytucji partnerskich z udziałem PNWM

2015

K alendarium

Młodzieży (Tandem – Koordinierungszentrum Deutsch-Tschechischer Jugendaustausch), ConAct – Centrum Koordynacji Izraelsko-Niemieckiej Wymiany Młodzieży (ConAct – Koordinierungszentrum Deutsch-Israelischer Jugendaustausch) oraz IJAB – Biuro ds. Międzynarodowej Pracy z Młodzieżą Republiki Federalnej Niemiec (IJAB – Fachstelle für Internationale Jugendarbeit der Bundesrepublik Deutschland e. V.) 20. 06. Poznań -------------------------------Udział w święcie ulicznym Instytutu Goethego w Poznaniu Adresaci: opinia publiczna 20. 06. Warszawa -------------------------------Udział w festynie letnim

K alendarium

Polsko-Niemieckiej Szkoły Spotkań i Dialogu im. Willy‘ego Brandta Adresaci: opinia publiczna, uczniowie i pracownicy szkoły oraz ich rodziny 23. 06. Düsseldorf -------------------------------Dni informacyjne i kontaktowe na temat wymiany zawodowej Adresaci: przedstawiciele szkół zawodowych, izb przemysłowo-handlowych oraz instytucji edukacji pozaformalnej Partnerzy: Francusko-Niemiecka Współpraca Młodzieży (Deutsch-Französisches Jugend-werk), Niemiecko-Turecki Most Młodzieży (Deutsch-Türkische Jugendbrücke), Fundacja Niemiecko-Rosyjska Wymiana Młodzieży (Stiftung Deutsch-Russi-

scher Jugendaustausch), Tandem – Centrum Koordynacji Czesko-Niemieckiej Wymiany Młodzieży (Tandem – Koordinierungszentrum Deutsch-Tschechischer Jugendaustausch), ConAct – Centrum Koordynacji Izraelsko-Niemieckiej Wymiany Młodzieży (ConAct – Koordinierungszentrum Deutsch-Israelischer Jugendaustausch) oraz IJAB – Biuro ds. Międzynarodowej Pracy z Młodzieżą Republiki Federalnej Niemiec (IJAB – Fachstelle für Internationale Jugendarbeit der Bundesrepublik Deutschland e. V.)

Lipiec 14–19. 07. Świnoujście -------------------------------„Local heroes” – projekt wolontariuszy PNWM

Adresaci: młodzież z Polski i Niemiec

Sierpień 3–7. 08. Gdańsk -------------------------------„Zaczęło się od Solidarności” – seminarium metodyczne Adresaci: nauczyciele z Polski i Niemiec zaangażowani w polsko-niemiecką wymianę uczniów Partnerzy: Dom Pojednania i Spotkań im. Św. Maksymiliana M. Kolbego w Gdańsku

Wrzesień 9–11. 09. Müncheberg (Brandenburgia) -------------------------------XV Polsko-Niemieckie Forum Młodzieży – znaczenie międzynarodowej pracy z młodzieżą w procesie orientacji

23. 6. Düsseldorf -------------------------------Informations- und Vernetzungstage Beruf im internationalen Jugendaustausch Zielgruppe Vertreter/innen von Berufsschulen, Handwerkskammern und Institutionen non-formaler Bildung Partner: Deutsch-Französisches Jugendwerk, Deutsch-Türkische Jugendbrücke, Stiftung Deutsch-Russischer Jugendaustausch, Tandem – Koordinierungszentrum Deutsch-Tschechischer Jugendaustausch, IJAB – Fachstelle für Internationale Jugendarbeit der Bundesrepublik Deutschland e. V.

Juli

September

14.–19. 7. Swinemünde (Świnoujście) -------------------------------„Local heroes” – Projekt der Freiwilligen beim DPJW Zielgruppe: Jugendliche aus Deutschland und Polen

9.–11. 9. Müncheberg (Brandenburg) -------------------------------15. Deutsch-Polnisches Jugendforum – Der Beitrag der internationalen Jugendarbeit zur Berufsorientierung junger Menschen in Deutschland und Polen Zielgruppe: Vertreter/innen von Schulen und Bildungseinrichtungen für die Berufsorientierung und -vorbereitung Partner: Schloß Trebnitz Bildungs- und Begegnungszentrum e. V., Ministerium für Bildung, Jugend und Sport des Landes Brandenburg, Euroregion „Pro Europa Viadrina“, DeutschPolnische Industrie- und Handelskammer

August 3.–7. 8. Danzig (Gdańsk) -------------------------------„Es begann mit Solidarność” – Methodenseminar Zielgruppe: Lehrer/innen aus dem deutschpolnischen Schüleraustausch Partner: MaximilianKolbe-Haus Danzig (Dom Pojednania i Spotkań im. Św. Maksymiliana M. Kolbego w Gdańsku)

10. 9. Warschau (Warszawa) -------------------------------Teilnahme an der Koordinierungskonferenz der Landeszentralen und der Bundeszentrale für politische Bildung Zielgruppe: Vertreter/innen von Landes- und Bundeszentralstellen für politische Bildung, Konferenzteilnehmer/innen 10. 9. Piła (Woi. Großpolen) -------------------------------Informationstreffen für Schulen Zielgruppe: Lehrer/innen, Vertreter/-innen von Bildungseinrichtungen und Kommunalverwaltungen

Kalendarium der DPJW-Projekte und Partnerprogramme mit Beteiligung des Jugendwerks | 15

14 | Kalendarium projektów PNWM oraz projektów instytucji partnerskich z udziałem PNWM

2015

K alendarium

zawodowej młodych Polaków i Niemców Adresaci: przedstawiciele szkół oraz instytucji oświatowych wspierających młodzież w procesie przejścia ze szkoły do pracy Partnerzy: Stowarzyszenie Zamek Trebnitz Centrum Edukacji i Spotkań (Schloß Trebnitz Bildungs- und Begegnungszentrum e. V.), Ministerstwo Edukacji, Młodzieży i Sportu Brandenburgii (Ministerium für Bildung, Jugend und Sport des Landes Brandenburg), Euroregion „Pro Europa Viadrina“, Polsko-Niemiecka Izba Przemysłowo-Handlowa (AHK Polska) 10. 09. Warszawa -------------------------------Udział w konferencji Centrali Kształcenia Obywatelskiego w Niemczech

K alendarium

Adresaci: przedstawiciele federalnej i krajowych centrali kształcenia obywatelskiego z Niemiec, uczestnicy konferencji 10. 09. Piła -------------------------------Spotkanie informacyjne dla szkół Adresaci: nauczyciele, przedstawiciele instytucji oświatowych i władz lokalnych 13–16. 09. Müncheberg (Brandenburgia) -------------------------------Seminarium „Ratusz meets Rathaus“ Adresaci: przedstawiciele instytucji publicznych i organizacji pozarządowych reprezentujący polsko-niemieckie partnerstwa miast i gmin, Rada Gmin i Regionów Europy

Partner: IJAB – Biuro ds. Międzynarodowej Pracy z Młodzieżą Republiki Federalnej Niemiec (IJAB – Fachstelle für internationale Jugendarbeit der Bundesrepublik Deutschland e. V) 29–30. 09. Berlin -------------------------------Konferencja „Szkoła żyje wymianą” Adresaci: przedstawiciele instytucji zaangażowanych w wymianę szkolną, w szczególności nauczyciele oraz decydenci Partnerzy: Urząd ds. Wymiany Szkolnej przy Sekretariacie Konferencji Ministrów Oświaty (Pädagogischer Austauschdienst), Francusko-Niemiecka Współpraca Młodzieży (Deutsch-Französisches Jugendwerk), Fundacja

Rosyjsko-Niemiecka Wymiana Młodzieży (Stiftung Deutsch-Russischer Jugendaustausch), Tandem – Centrum Koordynacji Czesko-Niemieckiej Wymiany Młodzieży (Tandem – Koordinierungszentrum Deutsch-Tschechischer Jugendaustausch), IJAB – Biuro ds. Międzynarodowej Pracy z Młodzieżą Republiki Federalnej Niemiec (IJAB – Fachstelle für Internationale Jugendarbeit der Bundesrepublik Deutschland e. V.), ConAct – Centrum Koordynacji Izraelsko-Niemieckiej Wymiany Młodzieży (ConAct – Koordinierungszentrum Deutsch-Israelischer Jugendaustausch), Fundacja Roberta Boscha (Robert Bosch Stiftung)

13.–16. 9. Müncheberg (Brandenburg) -------------------------------Seminar „Rathaus meets Ratusz“ Zielgruppe: Vertreter/innen von deutschpolnischen Städte- und Kommunalpartnerschaften und NGOs sowie des Rats der Gemeinden und Regionen Europas Partner: IJAB – Fachstelle für internationale Jugendarbeit der Bundesrepublik Deutschland e. V.

Partner: Pädagogischer Austauschdienst, Deutsch-Französisches Jugendwerk, Stiftung Deutsch-Russischer Jugendaustausch, Tandem – Koordinierungszentrum Deutsch-Tschechischer Jugendaustausch, IJAB – Fachstelle für Internationale Jugendarbeit der Bundesrepublik Deutschland e. V., ConAct – Koordinierungszentrum Deutsch-Israelischer Jugendaustausch, Robert Bosch Stiftung

29.–30. 9. Berlin -------------------------------Konferenz „Austausch macht Schule“ Zielgruppe: Akteure des schulischen Austauschs, inbesondere Lehrer/-innen und Entscheidungsträger/innen

30. 9. Düsseldorf -------------------------------Informationstreffen für Schulen Zielgruppe: Lehrer/innen, Vertreter/-innen von Bildungseinrichtungen und Kommunalverwaltungen

Oktober 3. 10. Oppeln (Opole) -------------------------------Zip-Zap – Workshop für Sprachanimation Zielgruppe: Organisator/-innen von deutsch-polnischen Jugendbegegnungen 6. 10. Potsdam -------------------------------Runder Tisch zur Qualität von Auslandspraktika Zielgruppe: Vertreter/-innen von Praktikumsanbietern in Deutschland und Polen und von bilateralen Fördereinrichtungen von Berufspraktika

9. 10. Görlitz (Zgorzelec) -------------------------------Zip-Zap – Workshop für Sprachanimation Zielgruppe: Organisator/-innen von deutsch-polnischen Jugendbegegnungen 9. 10. Starogard Gdański -------------------------------Teilnahme an der Konferenz „Future is coming” Zielgruppe: Jugendliche, Vertreter/innen von Bildungseinrichtungen und Kommunalverwaltungen 14.–17. 10. Oberschleißheim (Bayern) -------------------------------Seminar „Das hat Methode!“ Zielgruppe: Organisator/-innen von deutsch-polnischen Jugendbegegnungen

Kalendarium der DPJW-Projekte und Partnerprogramme mit Beteiligung des Jugendwerks | 17

16 | Kalendarium projektów PNWM oraz projektów instytucji partnerskich z udziałem PNWM

2015

K alendarium

30. 09. Düsseldorf -------------------------------Spotkanie informacyjne dla szkół Adresaci: nauczyciele, przedstawiciele instytucji oświatowych i władz lokalnych

Październik 3. 10. Opole -------------------------------Zip-Zap – warsztaty animacji językowej Adresaci: organizatorzy polsko-niemieckich spotkań młodzieży 6. 10. Poczdam (Potsdam) -------------------------------Ramy jakości praktyk – spotkanie okrągłego stołu Adresaci: przedstawiciele organizacji oferujących praktyki w Polsce i Niemczech, bilateralne

K alendarium

organizacje finansujące praktyki zawodowe 9. 10. Zgorzelec -------------------------------Zip-Zap – warsztaty animacji językowej Adresaci: organizatorzy polsko-niemieckich spotkań młodzieży 9. 10. Starogard Gdański -------------------------------Udział w konferencji „Future is coming” Adresaci: młodzież, przedstawiciele instytucji oświatowych i władz lokalnych 14–17. 10. Oberschleißheim (Bawaria) -------------------------------Seminarium „W tej zabawie jest metoda!“ Adresaci: organizatorzy polsko-niemieckich spotkań młodzieży

14–17. 10. Szczecin -------------------------------Bal Debiutantów Adresaci: nauczyciele z Polski i Niemiec 15. 10. Chełmno -------------------------------Spotkanie informacyjne dla szkół Adresaci: nauczyciele, przedstawiciele instytucji oświatowych i władz lokalnych 19–21. 10. Oświęcim -------------------------------Konferencja jednostek centralnych PNWM Adresaci: pracownicy jednostek centralnych PNWM 21–24. 10. Chocianów (woi. dolnośląskie) -------------------------------Zip-Zap – warsztaty animacji językowej Adresaci: organizatorzy

polsko-niemieckich spotkań młodzieży

Listopad 5. 11. Berlin -------------------------------VII Wieczór Parlamentarny „Przekroczyć granice – jakie korzyści daje międzynarodowa wymiana młodzieży młodym osobom w fazie przejścia ze szkoły na rynek pracy” Adresaci: posłowie Bundestagu, landtagów oraz Parlamentu Europejskiego Partnerzy: Francusko-Niemiecka Współpraca Młodzieży (Deutsch-Französisches Jugendwerk), Fundacja Rosyjsko-Niemiecka Wymiana Młodzieży (Stiftung Deutsch-Russischer Jugendaustausch), Tandem – Centrum

14.–17. 10. Stettin (Szczecin) -------------------------------Debütant- / innen-Ball Zielgruppe: deutsche und polnische Lehrer-/ innen 15. 10. Culm (Chełmno) -------------------------------Informationstreffen für Schulen Zielgruppe: Lehrer/innen, Vertreter/-innen von Bildungseinrichtungen und Kommunalverwaltungen 19.–21. 10. Auschwitz (Oświęcim) -------------------------------DPJW-Zentralstellenkonferenz Zielgruppe: Mitarbeiter/-innen der DPJW-Zentralstellen

21.–24. 10. Chocianów (Woi. Niederschlesien) -------------------------------Zip-Zap – Workshop für Sprachanimation Zielgruppe: Organisator/-innen von deutsch-polnischen Jugendbegegnungen

November 5. 11. Berlin -------------------------------7. Parlamentarischer Abend der Internationalen Jugendarbeit „Grenzen überschreiten: Was leistet Internationale Jugendarbeit für junge Menschen in Übergangsphasen?“ Zielgruppe: Politiker-/ innen aus Bundestag, Europa- und Landesparlamenten Partner: Deutsch-Französisches Jugendwerk, Tandem – Koordinie-

rungszentrum DeutschTschechischer Jugendaustausch, ConAct – Koordinierungszentrum Deutsch-Israelischer Jugendaustausch, Stiftung Deutsch-Russischer Jugendaustausch, IJAB – Fachstelle für internationale Jugendarbeit der Bundesrepublik Deutschland e. V., Nationalagentur Erasmus+ Jugend für Europa 6.–7. 11. Thorn (Toruń) -------------------------------8.–10. 11. Potsdam -------------------------------9. 11. Krakau (Kraków) -------------------------------Zip-Zap – Workshop für Sprachanimation Zielgruppe: Organisator/-innen von deutsch-polnischen Jugendbegegnungen

11.–14. 11. Bad Bevensen (Niedersachsen) -------------------------------Kontaktseminar „Schule sucht Szkoła!“ Zielgruppe: Lehrer/innen berufsbildender Schulen Partner: Gustav Stresemann Institut in Bad Bevensen 25.–28. 11. Elstal (Brandenburg) -------------------------------Seminar „Bedeutung und Entwicklung von Soft Skills“ Zielgruppe: Organisator/-innen von deutsch-polnischen Jugendbegegnungen

Kalendarium der DPJW-Projekte und Partnerprogramme mit Beteiligung des Jugendwerks | 19

18 | Kalendarium projektów PNWM oraz projektów instytucji partnerskich z udziałem PNWM

2015

K alendarium

Koordynacji Czesko-Niemieckiej Wymiany Młodzieży (Tandem – Koordinierungszentrum Deutsch-Tschechischer Jugendaustausch), IJAB – Biuro ds. Międzynarodowej Pracy z Młodzieżą Republiki Federalnej Niemiec (IJAB – Fachstelle für Internationale Jugendarbeit der Bundesrepublik Deutschland e. V.), ConAct – Centrum Koordynacji Izraelsko-Niemieckiej Wymiany Młodzieży (ConAct – Koordinierungszentrum Deutsch-Israelischer Jugendaustausch), Młodzież dla Europy – Narodowa Agencja Programu EU „Młodzież w działaniu“ (Jugend für Europa – Nationale Agentur Erasmus+ JUGEND IN AKTION) 6–7. 11. Toruń -------------------------------8–10. 11. Poczdam (Potsdam) --------------------------------

K alendarium

9. 11. Kraków -------------------------------Zip-Zap – warsztaty animacji językowej Adresaci: organizatorzy polsko-niemieckich spotkań młodzieży 11–14. 11. Bad Bevensen (Dolna Saksonia) -------------------------------„Szkoła szuka Schule” – seminarium kontaktowe Adresaci: nauczyciele szkół zawodowych z Polski i Niemiec Partner: Stowarzyszenie GSI e. V. w Bad Bevensen 25–28. 11. Elstal (Brandenburgia) -------------------------------Seminarium „Znaczenie i rozwój kompetencji miękkich” Adresaci: organizatorzy polsko-niemieckich spotkań młodzieży

27. 11. Bad Muskau (Saksonia) -------------------------------Zip-Zap – warsztaty animacji językowej Adresaci: organizatorzy polsko-niemieckich spotkań młodzieży 29. 11.–2. 12. Elstal (Brandenburgia) -------------------------------Polsko-niemiecko-ukraińskie forum międzynarodowej wymiany młodzieży Adresaci: organizatorzy i trenerzy polsko-niemiecko-ukraińskich spotkań młodzieży Partner: Fundacja „Pamięć, Odpowiedzialność i Przyszłość“ (Stiftung „Erinnerung, Verantwortung und Zukunft“)

Grudzień 2–5. 12. Morawa -------------------------------Seminarium „W tej zabawie jest metoda!“ Adresaci: organizatorzy polsko-niemieckich spotkań młodzieży 7. 12. Drezno (Dresden) -------------------------------17. 12. Würzburg (Bawaria) -------------------------------Zip-Zap – warsztaty animacji językowej Adresaci: organizatorzy polsko-niemieckich spotkań młodzieży 15. 12. Warszawa -------------------------------Spotkanie informacyjne dla szkół Adresaci: nauczyciele, przedstawiciele instytucji oświatowych i władz lokalnych

27. 11. Bad Muskau (Sachsen) -------------------------------Zip-Zap – Workshop für Sprachanimation Zielgruppe: Organisator/-innen von deutsch-polnischen Jugendbegegnungen 29. 11.–2. 12. Elstal (Brandenburg) -------------------------------Deutsch-PolnischUkrainisches Fachforum des internationalen Jugendaustausches Zielgruppe: Erfahrene Organisator/-innen des deutsch-polnischukrainischen Jugendaustauschs Partner: Stiftung „Erinnerung, Verantwortung und Zukunft“

Dezember 2.–5. 12. Mohrau (Morawa, Woi. Niederschlesien) -------------------------------Seminar „Das hat Methode!“ Zielgruppe: Organisator/-innen von deutsch-polnischen Jugendbegegnungen 7. 12. Dresden -------------------------------Zip-Zap – Workshop für Sprachanimation Zielgruppe: Organisator/-innen von deutsch-polnischen Jugendbegegnungen

15. 12. Warschau (Warszawa) -------------------------------Informationstreffen für Schulen Zielgruppe: Lehrer/innen, Vertreter-/innen von Bildungseinrichtungen und Kommunalverwaltungen 17. 12. Würzburg -------------------------------Zip-Zap – Workshop für Sprachanimation Zielgruppe: Organisator/-innen von deutsch-polnischen Jugendbegegnungen

Themenschwerpunkt 2014–2016: „Berufliche Perspektiven“ | 21

20 | „Perspektywy zawodowe” – priorytet tematyczny działalności PNWM w latach 2014–2016

„Właśnie o to chodzi, żeby rzucić się na głęboką wodę.”

„Genau darum geht es, ins kalte Wasser zu springen.“

(Kamil, uczeń z Polski, uczestnik praktyk zawodowych w Dortmundzie)

(Kamil, polnischer Praktikant in Dortmund)

Orientacja zawodowa młodych ludzi, problemy związane z odnalezieniem się na rynku pracy oraz kryzys gospodarczy w Europie to zagadnienia, które od dłuższego czasu zajmują jedno z centralnych miejsc w debacie społecznej w Polsce i Niemczech. Każdego roku Polsko-Niemiecka Współpraca Młodzieży dofinansowuje około 200 spotkań młodych Polaków i Niemców o charakterze zawodowym oraz około 100 praktyk zawodowych. W czasie takich projektów młodzież wspólnie buduje, tworzy, gotuje czy szyje; wymienia się doświadczeniami i uczy pracować w grupie. Praktyki w kraju sąsiada dają możliwość zdobycia kwalifikacji i wglądu w daną branżę za granicą. Obie formy wymiany zawodowej rozwijają wśród młodych osób nie tylko umiejętności fachowe i językowe, ale również społeczne i międzykulturowe.

3. „Perspektywy zawodowe” – priorytet tematyczny w latach 2014–2016

Dlatego też PNWM postanowiła włączyć się w dyskurs i działania w zakresie kształcenia zawodowego młodzieży, ustanawiając na lata 2014–2016 tematem przewodnim swojej pracy „Perspektywy zawodowe” i realizując szereg projektów w tym zakresie. Oferta programów specjalistycznych PNWM dla organizatorów polsko-niemieckiej wymiany i praktyk zawodowych w 2015 roku miała kompleksowy charakter, obejmowała bowiem spotkania zarówno informacyjne i sieciujące, jak i szkoleniowe. PNWM włączyła się również w projekty partnerów i prace gremiów,

takich jak Polsko-Niemiecka Izba Przemysłowo-Handlowa (AHK Polska), Federalny Instytut Kształcenia Zawodowego (Bundesinstitut für Berufsbildung) oraz Komisja Ekspertów – Grupa Robocza II „Kształcenie Zawodowe” przy Polsko-Niemieckiej Komisji Międzyrządowej ds. Współpracy Regionalnej i Przygranicznej, dedykowane kształceniu zawodowemu młodzieży. XV Polsko-Niemieckie Forum Młodzieży na temat orientacji zawodowej -----------------------------------------------------------------------------------„Znaczenie międzynarodowej pracy z młodzieżą w procesie orientacji zawodowej młodych Polaków i Niemców” to tytuł konferencji, która odbyła się od 9 do 11 września 2015 roku w Zamku Trebnitz (Brandenburgia) w ramach piętnastego już forum młodzieży. 80 przedstawicieli edukacji formalnej i pozaformalnej oraz gospodarki i izb przemysłowo-handlowych dyskutowało o roli międzynarodowej pracy z młodzieżą w rozwoju zawodowym młodych ludzi. W trakcie warsztatów, prezentacji dobrych praktyk i dyskusji uczestnicy mogli zgłębić swoją wiedzę, poznać nowe metody pracy, wymienić się doświadczeniami oraz nawiązać polsko-niemieckie partnerstwa dla projektów o charakterze zawodowym. Forum zostało zorganizowane we współpracy ze stowarzyszeniem Zamek Trebnitz Centrum Edukacji i Spotkań (Schloß Trebnitz Bildungs- und Begegnungszentrum e. V.), Ministerstwem Edukacji, Młodzieży i Sportu Brandenburgii (Ministerium für Bildung, Jugend und Sport des Landes Brandenburg) oraz Euroregionem „Pro Europa Viadrina“. Partnerem merytorycznym wydarzenia była Polsko-Niemiecka Izba Przemysłowo-Handlowa (AHK Polska), a patronowała mu „Gazeta Lubuska”.

Fragen der Berufsorientierung, Probleme junger Menschen, auf dem Arbeitsmarkt Fuß zu fassen sowie die wirtschaftliche Krise in Europa spielen seit Längerem in der gesellschaftlichen Debatte eine zentrale Rolle. Jedes Jahr bezuschusst das Deutsch-Polnische Jugendwerk etwa 200 berufsorientierte Jugendaustauschprojekte sowie etwa 100 Berufspraktika. Während dieser Begegnungen bauen und entwickeln die Jugendlichen etwas gemeinsam, kochen oder nähen: Sie tauschen Erfahrungen aus und lernen, im Team zu arbeiten. Praktika im Nachbarland ermöglichen ihnen, zusätzliche Kompetenzen zu erwerben und bieten einen Einblick in den Berufsalltag im anderen Land. Die Jugendlichen entwickeln sich nicht nur fachlich und sprachlich weiter, sondern erweitern auch ihre sozialen und interkulturellen Kompetenzen. Das DPJW beteiligt sich im Rahmen seines dreijährigen Themenschwerpunkts „Berufliche Perspektiven“ mit einer Vielzahl von Projekten im Bereich der Berufsorientierung und beruflichen Bildung aktiv an diesem Diskurs. Die Fortbildungsangebote und Fachprogramme für Organisator/-innen von deutsch-polnischen Begegnungen mit beruflichem Profil und Berufspraktika 2015 boten ein umfangreiches Unterstützungsangebot für die Netzwerkbildung und Qualitätssteigerung. Sie konnten ihre Kompetenzen und Fähigkeiten ausbauen und Beispiele guter Praxis kennenlernen. Das DPJW ist in diesem Zusammenhang Kooperationen mit neuen Partnern eingegangen wie mit der Deutsch-Polnischen Industrie- und Handelskammer (AHK Polen), dem Bundesinstitut für Berufsbildung (BiBB) und dem Ausschuss für Bildungszusammenarbeit der Deutsch-Polnischen Regierungskommission für regionale und

grenznahe Zusammenarbeit (Arbeitsgruppe 2 „Berufliche Bildung“). 15. Deutsch-Polnisches Jugendforum zur Berufsorientierung -----------------------------------------------------------------------------------„Der Beitrag der internationalen Jugendarbeit zur Berufsorientierung junger Menschen in Deutschland und Polen“ lautete der Titel der Konferenz, die vom 9. bis 11. September 2015 bereits zum 15. Mal in Schloß Trebnitz – Bildungsund Begegnungszentrum e. V. im Berliner Umland stattfand. Rund 80 Vertreter/-innen aus der formalen und non-formalen Bildung, der Wirtschaft sowie von Industrie- und Handelskammern diskutierten über die Rolle der internationalen Jugendarbeit bei der beruflichen Entwicklung junger Menschen. In thematischen Workshops und Diskussionen sowie bei Vorstellungen von Beispielen guter Praxis konnten die Teilnehmer/-innen ihr Wissen erweitern, neue Arbeitsmethoden kennenlernen, Erfahrungen austauschen und neue deutsch-polnische Partnerschaften im Bereich des beruflichen Austauschs anbahnen. Das Forum wurde vom DPJW in Zusammenarbeit mit Schloß Trebnitz – Bildungs- und Begegnungszentrum e. V., dem Ministerium für Bildung, Jugend und Sport des Landes Brandenburg sowie der Euroregion „Pro Europa Viadrina“ durchgeführt. Die Deutsch-Polnische Industrie- und Handelskammer war inhaltlicher Partner

3. Themenschwerpunkt 2014–2016: „Berufliche Perspektiven“

Themenschwerpunkt 2014–2016: „Berufliche Perspektiven“ | 23

22 | „Perspektywy zawodowe” – priorytet tematyczny działalności PNWM w latach 2014–2016

„Szkoła szuka Schule” – seminarium kontaktowe dla nauczycieli szkół zawodowych -----------------------------------------------------------------------------------W czterodniowym seminarium, które odbyło się w Bad Bevensen w Dolnej Saksonii od 11 do 14 listopada 2015 roku wzięło udział 24 nauczycieli szkół realizujacych program kształcenia zawodowego z Polski i Niemiec. Celem spotkania było zainicjowanie nowych partnerstw szkolnych służących wymianie młodzieży o charakterze zawodowym. Przy wsparciu doświadczonych trenerów uczestnicy w polsko-niemieckich parach planowali swoje pierwsze wspólne projekty. Seminarium zostało zorganizowane we współpracy ze stowarzyszeniem GSI e. V. w Bad Bevensen. Dni informacyjne i kontaktowe na temat wymiany zawodowej -----------------------------------------------------------------------------------Cykliczne dni informacyjne i kontaktowe organizowane przez instytucje wspierania międzynarodowej wymiany młodzieży w Niemczech odbyły się w 2015 roku 18 czerwca w Berlinie oraz 23 czerwca w Düsseldorfie. Po raz pierwszy dotyczyły wymiany młodzieży o charakterze zawodowym, co spotkało się z dużym zainteresowaniem. W obu spotkaniach wzięło udział łącznie prawie stu przedstawicieli szkół zawodowych, izb przemysłowo-handlowych oraz instytucji edukacji pozaformalnej. Oba wydarzenia dotyczyły wymiany młodzieży z Francją, Izraelem, Polską, Rosją, Czechami oraz Turcją i zapoznawały uczestników z tematami, metodami oraz pomysłami na wymianę związaną z nauką i wykonywaniem zawodu. Zostały one zorganizowane we współpracy z sześcioma instytucjami: Francusko-Niemiecką Współpracą Młodzieży (Deutsch-Französisches Jugendwerk),

Niemiecko-Tureckim Mostem Młodzieży (Deutsch-Türkische Jugendbrücke), Fundacją Niemiecko-Rosyjska Wymiana Młodzieży (Stiftung Deutsch-Russischer Jugendaustausch), Tandemem – Centrum Koordynacji Czesko-Niemieckiej Wymiany Młodzieży (Tandem – Koordinierungszentrum Deutsch-Tschechischer Jugendaustausch), ConAct – Centrum Koordynacji Izraelsko-Niemieckiej Wymiany Młodzieży (ConAct – Koordinierungszentrum Deutsch-Israelischer Jugendaustausch) oraz IJAB – Biurem ds. Międzynarodowej Pracy z Młodzieżą Republiki Federalnej Niemiec (IJAB – Fachstelle für Internationale Jugendarbeit der Bundesrepublik Deutschland e. V.). VII Wieczór Parlamentarny -----------------------------------------------------------------------------------Pod hasłem „Przekroczyć granice – jakie korzyści daje międzynarodowa wymiana młodzieży młodym osobom w fazie przejścia ze szkoły na rynek pracy” 5 listopada 2015 roku odbył się VII Wieczór Parlamentarny Międzynarodowej Wymiany Młodzieży. To cykliczne spotkanie jest wspólną inicjatywą ośmiu organizacji zaangażowanych w międzynarodową wymianę młodzieży w Niemczech. Jego koordynację w 2015 roku przejęła PNWM. W odbywających się równocześnie czterech forach dyskusyjnych wzięło udział około 170 gości, w tym 16 parlamentarzystów z Bundestagu i Parlamentu Europejskiego. PNWM oraz Tandem – Centrum Koordynacji Czesko-Niemieckiej Wymiany Młodzieży – zaprosili gości do dyskusji na temat „Orientacja zawodowa na arenie międzynarodowej – więcej niż tylko employability”. Deputowani do Bundestagu Petra Ernstberger (SPD) i Karl Holmeier (CSU) oraz przedstawiciele Narodowej Agencji „Edukacja w Europie” (Nationale Agen-

des Programms, die gesamte Veranstaltung stand unter der Schirmherrschaft der „Gazeta Lubuska“ (Lebuser Zeitung). „Schule sucht Szkoła” – Kontaktseminar für Lehrer/-innen aus berufsbildenden Schulen -----------------------------------------------------------------------------------An der viertägigen Veranstaltung, die vom 11. bis 14. November 2015 in Bad Bevensen in Niedersachsen stattfand, nahmen 24 Lehrer/-innen aus Deutschland und Polen teil, die mit beruflicher Bildung befasst sind. Ziel war es, neue Partnerschaften für Jugendaustausch im Bereich beruflicher Bildung zu initiieren. Die Teilnehmenden planten in deutsch-polnischen Paaren mit Hilfe von erfahrenen Trainer/-innen ihre ersten gemeinsamen Projekte. Das Seminar wurde in Zusammenarbeit mit dem Gustav Stresemann Institut in Bad Bevensen durchgeführt. Informations- und Vernetzungstage zum Thema beruflicher Austausch -----------------------------------------------------------------------------------Auf großes Interesse stießen die regelmäßig von verschiedenen Fördereinrichtungen des internationalen Jugendaustauschs in Deutschland organisierten Informations- und Vernetzungstage, die am 18. und 23. Juni 2015 in Berlin und Düsseldorf zum Thema Berufsorientierung und berufliche Vorbereitung und Bildung stattfanden. An den beiden Treffen nahmen insgesamt knapp 100 Vertreter/-innen von Berufsschulen und Industrie- und Handelskammern sowie von Institutionen aus dem Bereich der non-formalen Bildung teil. Neben grundlegenden Informationen zum Thema Jugendaustausch mit Frankreich, Israel, Polen, Russland, Tschechien und

der Türkei wurden in Arbeitsgruppen Themen, Methoden und Ideen für einen berufsorientierten Austausch vorgestellt. Die Informations- und Vernetzungstage wurden in Kooperation mit sechs weiteren Fördereinrichtungen des internationalen Jugendaustauschs organisiert: dem Deutsch-Französischen Jugendwerk, der Deutsch-Türkischen Jugendbrücke, der Stiftung Deutsch-Russischer Jugendaustausch, Tandem – Koordinierungszentrum Deutsch-Tschechischer Jugendaustausch, ConAct – Koordinierungszentrum Deutsch-Israelischer Jugendaustausch sowie IJAB – Fachstelle für Internationale Jugendarbeit der Bundesrepublik Deutschland e. V. 7. Parlamentarischer Abend -----------------------------------------------------------------------------------Unter dem Titel „Grenzen überschreiten: Was leistet internationale Jugendarbeit für junge Menschen in Übergangsphasen?“ fand am 5. November 2015 der 7. Parlamentarische Abend der internationalen Jugendarbeit statt – eine gemeinsame Initiative von sieben Organisationen der internationalen Jugendarbeit. Die Koordination des Parlamentarischen Abends übernahm diesmal das DPJW. An vier Thementischen diskutierten 16 Abgeordnete des Deutschen Bundestages und des Europaparlaments mit den rund 170 Gästen. Das DPJW und Tandem – Koordinierungszentrum Deutsch-Tschechischer Jugendaustausch hatten zur Diskussion über das Thema „Berufliche Orientierung international – mehr als nur ‚Employability‘“ eingeladen. Mit Petra Ernstberger (SPD) und Karl Holmeier (CSU) sowie Klaus Fahle von der Nationalen Agentur Bildung für Europa und Joachim Ossmann von der Agentur für Arbeit diskutierten Bundestagsabgeordnete und Fachleute aus der

Themenschwerpunkt 2014–2016: „Berufliche Perspektiven“ | 25

24 | „Perspektywy zawodowe” – priorytet tematyczny działalności PNWM w latach 2014–2016

tur Bildung für Europa) Klaus Fahle i Federalnej Agencji Pracy (Bundesagentur für Arbeit) Joachim Ossmann rozmawiali o tym, jakie korzyści przynoszą młodzieży zagraniczne praktyki, jak na te dodatkowe kompetencje zapatrują się przedsiębiorcy i jak do praktyk poza granicami swego kraju przekonać młodych ludzi i pracodawców. V edycja konkursu o Polsko-Niemiecką Nagrodę Młodzieży „changes/chances@work” 2014–2016 -----------------------------------------------------------------------------------Konkurs „changes/chances@work” miał na celu wyłonienie i wsparcie finansowe oraz merytoryczne najlepszych polsko-niemieckich projektów spotkań młodzieży dotyczących aktywności zawodowej. Udział w projektach miał kształtować w młodych ludziach odpowiedzialność za swoją przyszłość zawodową oraz pozwolić im twórczo wykorzystać swój potencjał. Od stycznia do października 2015 roku odbyło się 18 projektów (w sumie ponad 30 spotkań) młodzieży z Polski i Niemiec. Ich przedstawiciele spotkali się na seminarium podsumowującym w Warszawie w styczniu 2016 roku, gdzie m.in. prezentowali swoje projekty członkom polsko-niemieckiego jury konkursu. Gremium wyłoniło zwycięzców w dwóch kategoriach: projektów wymiany szkolnej oraz pozaszkolnej. Nagrodę główną w kategorii wymiany szkolnej odebrała młodzież i organizatorzy projektu „Poczuj smak współPRACY” z Zarządu Głównego Polskiego Związku Głuchych w Warszawie i Szkoły przy Szlaku Św. Jakuba w Winnenden (Schule beim Jakobsweg Winnenden). Stworzyli oni serię filmów poświęconych tradycjom kulinarnym w Polsce i Niemczech. Powstały one w czterech językach: polskim, niemieckim, pol-

skim migowym i niemieckim migowym. Inicjatorzy i uczestnicy projektu chcieli pokazać pracodawcom, jakimi umiejętnościami i potencjałem wykazać się mogą osoby z ubytkiem słuchu. W kategorii wymiany pozaszkolnej zwyciężył projekt „Szkoła zawodowa. Mój pozytywny wybór” zorganizowany przez Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy im. F. Ratajczaka w Rydzynie i Stowarzyszenie Użyteczności Publicznej ds. Kształcenia Zawodowego w Guben (Gemeinnützigen Berufsbildungsverein Guben e. V.). Jego uczestnicy zajęli się zagadnieniem wyboru zawodu przez młodzież defaworyzowaną. Poznawali różne zawody, ćwiczyli autoprezentację oraz definiowali swoje mocne i słabe strony, tak aby w przyszłoś ci poczuć się pewniej na rynku pracy. Jury przyznało także po dwa wyróżnienia w każdej kategorii. W kategorii wymiany szkolnej otrzymały je I Zespół Szkół im. Stanisława Staszica ze Wschowy i szkoła Peter-Paul-Cahensly Schule z Limburga za projekt „Szanse bez granic – wygraj twój zawód” oraz Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Ostrzeszowie i szkoła SINE–CURA-Schule Förderschule für Geistigbehinderte z Quedlinburga za „Tydzień Zawodowy“. Natomiast w kategorii wymiany pozaszkolnej wyróżniono projekt „Wychowawca Superbohater” Akademii Ignatianum z Krakowa i ośrodka St.-Ursula-Berufskolleg des Erzbistums Köln z Düsseldorfu oraz projekt „Mobilność zawodowa – drogą do sukcesu?” Starostwa Powiatowego w Świdnicy i powiatu Kreis Bergstraße. Uroczyste wręczenie Polsko-Niemieckiej Nagrody Młodzieży miało miejsce 28 stycznia 2016 roku w Teatrze Capitol w Warszawie. Gościem wydarzenia była Małżonka Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Agata Kornhauser-Duda. Nagrody

beruflichen Bildung und der internationalen Jugendarbeit miteinander, welche Vorteile Jugendliche durch ein Auslandspraktikum haben, wie Unternehmen diese Zusatzkompetenzen bewerten und wie noch mehr Firmen und Jugendliche für grenzüberschreitende Praktika gewonnen werden können. 5. Deutsch-Polnischer Jugendpreis „changes/chances@work” 2014–2016 -----------------------------------------------------------------------------------Mit dem Wettbewerb „changes/chances@work” wollte das DPJW die deutsch-polnischen Jugendprojekte auszeichnen und finanziell wie inhaltlich unterstützen, die Jugendliche am besten auf ihren aktiven Einstieg ins berufliche Leben vorbereiten. Sie sollten befähigt werden, Verantwortung für ihre berufliche Zukunft zu übernehmen und eigene Potenziale kreativ zu nutzen. Von Januar bis Ende Oktober 2015 fanden 18 Projekte statt (insgesamt 30 Begegnungen von Jugendlichen aus Deutschland und Polen). Die Jugendlichen aus beiden Ländern und ihre Betreuer präsentierten der deutsch-polnischen Jury ihre Wettbewerbsprojekte im Rahmen eines Abschlussseminars Ende Januar 2016 in Warschau. Die Jury ermittelte jeweils einen Sieger in den Kategorien schulischer und außerschulischer Jugendaustausch. Den Hauptpreis in der Kategorie Schulaustausch erhielten die Schule beim Jakobsweg Winnenden und der Polnische Gehörlosenverband (Polski Związek Głuchych) aus Warschau für ihr Projekt „Fühle den Geschmack der ZusammenARBEIT!“. Die Schülerinnen und Schüler aus Winnenden und Warschau

drehten eine Reihe von Kurzfilmen zu unterschiedlichen kulinarischen Traditionen in Deutschland und Polen, die in vier Sprachen entstanden: Deutsch, Polnisch, deutsche Gebärdensprache, polnische Gebärdensprache. Damit soll Arbeitgebern das Potential, die Fähigkeiten und Möglichkeiten von hörgeschädigten und sprachgeschädigten Jugendlichen gezeigt werden. In der Kategorie außerschulischer Austausch gewannen der gemeinnützige Berufsbildungsverein aus Guben e. V. und das Förderschulzentrum Franciszek Ratajczak (Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy im. Franciszka Ratajczaka) aus Rydzyna mit ihrem Projekt „Berufsschule – meine positive Wahl“. Die Jugendlichen aus Guben und Rydzyna bereiteten sich auf die Berufsorientierung und Berufsfindung vor. Die benachteiligten Jugendlichen erfuhren im Projektverlauf, wie kompliziert Berufsfindung sein kann, und dass sie nicht dem Zufall überlassen werden sollte. Sie lernten verschiedene Berufsbilder kennen und übten, wie man sich selbst vorstellt und präsentiert und wie man seine Stärken und Schwächen definiert. Die Jury vergab auch je zwei Auszeichnungen in jeder Kategorie. Im Bereich Schulaustausch wurden ausgezeichnet: die Peter-Paul-Cahensly Schule aus Limburg an der Lahn und das 1. Schulzentrum Stanisław Stazic (IZespół Szkół im. Stanisława Staszica) aus Wschowa für ihr selbst entwickeltes Spiel zur Berufsorientierung. Außerdem die SINE-CURA Förderschule aus Quedlinburg mit ihrem Partner, dem Förderschulzentrum (Specjalny Ośrodek Szkolno Wychowawczy) aus Ostrzeszów für ihre Berufewoche.

Themenschwerpunkt 2014–2016: „Berufliche Perspektiven“ | 27

26 | „Perspektywy zawodowe” – priorytet tematyczny działalności PNWM w latach 2014–2016

wręczyli współprzewodniczący Rady PNWM Marzenna Drab, podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej RP i dr Ralf Kleindiek, sekretarz stanu w niemieckim Federalnym Ministerstwie ds. Rodziny, Seniorów, Kobiet i Młodzieży. Filmową relację z wydarzenia PNWM umieściła na swoim kanale YouTube (www.youtube/DPJWPNWM, film „Polsko-Niemiecka Nagroda Młodzieży 2014–2016”). Akcja „dzień.de I der-tag.pl” pod hasłem „Perspektywy zawodowe” -----------------------------------------------------------------------------------Odbywająca się po raz piąty akcja „dzień.de | der-tag.pl” w 2015 roku nosiła temat „Perspektywy zawodowe”. Uczestniczyło w niej łącznie 109 szkół i innych instytucji z obu krajów. Celem projektu jest przybliżenie młodym ludziom w Polsce i Niemczech oraz ich najbliższemu otoczeniu sąsiedniego kraju. Tym razem uczestnicy mieli przyjrzeć się mu pod kątem wyboru zawodu oraz zastanowić się nad własnymi predyspozycjami i planami zawodowymi. We wszystkich projektach pojawiła się zatem tematyka orientacji zawodowej. Młodzież poszukiwała i porównywała możliwości rozwoju zawodowego w obu krajach. Organizowała pokazy mody branżowej, spotykała się z doradcami zawodowymi oraz przedstawicielami lokalnych firm i dyskutowała z ekspertami rynku pracy, by w ten sposób poszerzyć swoją wiedzę na jego temat. Ramy jakości praktyk zawodowych – spotkanie okrągłego stołu -----------------------------------------------------------------------------------Do udziału w polsko-niemieckim okrągłym stole dotyczącym jakości praktyk zawodowych zostali zaproszeni eksperci,

przedstawiciele instytucji oferujących oraz dotujących praktyki dla młodzieży, a także byli praktykanci. Spotkanie odbyło się 6 października 2015 roku i miało na celu przygotowanie wskazówek służących wypracowaniu nowych standardów jakości praktyk zawodowych za granicą wspieranych przez PNWM. Seminarium „Soft skills” – znaczenie i rozwój kompetencji miękkich -----------------------------------------------------------------------------------Seminarium „Soft skills” dla polskich i niemieckich organizatorów wymiany młodzieży odbyło się od 25 do 28 listopada 2015 roku w Elstal w Brandenburgii. Jego celem było przede wszystkim zwiększenie świadomości uczestników, jaki wpływ wywierają międzynarodowe spotkania młodych ludzi na ich życie osobiste i zawodowe oraz rozwój kompetencji miękkich. Uczestnicy poszerzyli swoje umiejętności z zakresu wspierania procesu rozwoju wiedzy i kompetencji miękkich u młodzieży oraz poznali metody pomagające rozwijać współpracę, komunikację i kreatywność młodych ludzi podczas spotkania. Film „Perspektywy zawodowe” -----------------------------------------------------------------------------------W ramach kampanii informacyjnej i promocyjnej dla polsko-niemieckich projektów wymiany zawodowej w 2015 roku PNWM rozpoczęła prace nad filmem „Perspektywy zawodowe”. Film ma za zadanie pokazać różnorodność międzynarodowych praktyk i projektów o charakterze zawodowym oraz ich efekty: rozwój wiedzy, umiejętności i kompetencji miękkich młodych ludzi. Produkcja ma zachęcić młodzież do udziału w tego typu przedsięwzięciach, a dla ich organizatorów stać się źródłem inspiracji. Celem filmu jest też zwiększenie liczby i jakości

Im Bereich außerschulischer Austausch erhielten das St.-Ursula-Berufskolleg des Erzbistums Köln aus Düsseldorf und die Akademie Ignatianum (Akademia Ignatianum) aus Krakau für ihr Filmprojekt „Sanfte Superheld/-innen“ die Auszeichnung sowie die Kooperation zwischen dem Kreis Bergstraße und dem Landkreis Schweidnitz (Starostwo Powiatowe Świdnica) für ihr Projekt „Berufsmobilität – ein Weg zum Erfolg?“. Die Preisverleihung fand am 28. Januar 2016 im Warschauer Teatr Capitol statt. Gast der Preisverleihung war die polnische First Lady, Agata Kornhauser-Duda. Die Preise überreichten die beiden Vorsitzenden des Deutsch-Polnischen Jugendrats, Marzenna Drab (Unterstaatssekretärin im Ministerium für Nationale Bildung) und Dr. Ralf Kleindiek (Staatssekretär im Bundesministerium für Familie, Senioren, Frauen und Jugend). Eine Filmdokumentation der Preisverleihung ist auf dem DPJW-Youtube-Kanal zu sehen (www.youtube.com/DPJWPNWM, „Deutsch-Polnischer Jugendpreis 2014–2016“). Aktion „dzień.de I der-tag.pl” zum Thema „Berufliche Perspektiven“ -----------------------------------------------------------------------------------Im Juni 2015 fand zum fünften Mal die Aktion „dzień.de | dertag.pl” statt. Insgesamt 109 Schulen und andere Institutionen aus Deutschland und Polen beteiligten sich mit Projekten und Veranstaltungen zum Thema „Berufliche Perspektiven“. Ziel war es, die Jugendlichen zu ermuntern, sich mit dem Nachbarland zu beschäftigen und sich dabei über berufliche Präferenzen und Pläne auszutauschen. Die Jugendlichen recherchierten und verglichen berufliche Entwicklungsmöglichkeiten in beiden Ländern.

Sie stellten Modenschauen mit Berufskleidung auf die Beine oder trafen sich mit Berufsberater/-innen sowie mit Vertreter/innen ortsansässiger Firmen und konnten so mehr über die aktuellen Arbeitsmarktbedingungen erfahren. Runder Tisch Qualitätsrahmen von Berufspraktika -----------------------------------------------------------------------------------Das DPJW hatte Expert/-innen, Vertreter/-innen von Organisationen, die Praktika für Jugendliche anbieten und von Einrichtungen, die Praktika finanziell fördern, sowie ehemalige Praktikant/-innen zu einem Runden Tisch zur Qualität von Berufspraktika eingeladen. Die Beratungen fanden am 6. Oktober 2015 im Potsdamer Büro des DPJW statt. Die Teilnehmenden erarbeiteten Ideen und Lösungsvorschläge, um die Qualität der vom DPJW geförderten Berufspraktika im Nachbarland zu verbessern. Seminar „Bedeutung und Entwicklung von Soft Skills“ -----------------------------------------------------------------------------------Vom 25. bis 28. November 2015 fand in Elstal im Umland von Berlin das Seminar „Bedeutung und Entwicklung von Soft Skills“ statt, um bei Organisator/-innen von Jugendbegegnungen das Bewusstsein dafür zu schärfen, welchen Einfluss internationaler Austausch auf die Entwicklung von persönlichen und sozialen Kompetenzen junger Menschen und damit auf ihr Privat- und Berufsleben hat. Die Teilnehmenden erfuhren, wie bei Jugendlichen gezielt Lernprozesse initiiert und soziale Kompetenzen ausgebaut werden können. Außerdem lernten sie Methoden zur Förderung der Zusammenarbeit, Kommunikation und Kreativität bei Jugendlichen kennen.

Themenschwerpunkt 2014–2016: „Berufliche Perspektiven“ | 29

28 | „Perspektywy zawodowe” – priorytet tematyczny działalności PNWM w latach 2014–2016

polsko-niemieckich projektów i praktyk zawodowych. Ekipa filmowa odwiedziła siedem wybranych projektów w Polsce i Niemczech. Z wszystkich tych wizyt powstały zwiastuny, które PNWM publikowała na swojej stronie internetowej, Facebooku (www.facebook.com/DPJWPNWM/) i kanale YouTube (www.youtube.com/DPJWPNWM, playlista „Perspektywy zawodowe“). Film ze zwiastunami oraz informacjami dotyczącymi wspierania projektów zawodowych zostanie wydany na pendrivie i będzie dostępny w PNWM od 2016 roku. Numer specjalny magazynu „INFO” – „Perspektywy zawodowe młodzieży w Polsce i Niemczech” -----------------------------------------------------------------------------------Na łamach magazynu PNWM „INFO” w 2015 roku autorzy zaprezentowali liczne projekty dla młodzieży o charakterze zawodowym, praktyki oraz programy, instytucje i portale wspierające młodzież w procesie wejścia na rynek pracy w obu krajach. W numerze znalazły się także artykuły poświęcone przygotowaniu i jakości praktyk zawodowych oraz klasom patronackim w Polsce.

Film „Berufliche Perspektiven” -----------------------------------------------------------------------------------Um über die Möglichkeit von deutsch-polnischen Projekten im berufsorientierten Austausch zu informieren und für sie zu werben, hat das DPJW 2015 mit Arbeiten am Film „Berufliche Perspektiven“ begonnen. Der Film soll die Vielfalt internationaler berufsorientierter Projekte zeigen und welche beruflichen Fähigkeiten, sozialen und interpersonalen Kompetenzen Jugendliche dadurch entwickeln. Er soll Jugendliche zur Teilnahme an solchen Projekten ermuntern und den Organisator/innen als Inspiration dienen. Ziel ist es, die Anzahl und die Qualität beruflicher Projekte zu steigern. Das Filmteam besuchte sieben ausgewählte Projekte in Deutschland und Polen. Nach jedem Projektbesuch entstand ein kurzer Trailer, der die Eindrücke vor Ort festhielt und auf der DPJW-Internetseite, bei Facebook und auf YouTube veröffentlicht wurde (www.youtube.com/DPJWPNWM, Playlist „Berufliche Perspektiven“). Der Film sowie alle Trailer und weitere Informationen zur DPJWFörderung berufsorientierter Projekte werden ab 2016 auf USB-Stick erhältlich sein.

Sonderausgabe des DPJW-Magazins „INFO“ zum Thema „Berufliche Perspektiven für junge Menschen in Deutschland und Polen“ -----------------------------------------------------------------------------------Im DPJW-Magazin „INFO“ stellen die Autor/-innen zahlreiche berufsorientierte Jugendprojekte und Programme vor, die junge Menschen in beiden Ländern beim Übergang von der Schule ins Berufsleben unterstützen. Darüber hinaus finden sich in der Ausgabe Artikel, die verschiedene Aspekte von Berufspraktika beleuchten sowie eine Reportage über spezielle Berufschulklassen, die Firmen gezielt für ihre Auszubildenden einrichten.

Förderung | 31

30 | Dotacje

Od początku działalności PNWM przyznawanie dotacji niemieckim uczniom uczestniczącym w projektach polsko-niemieckiej wymiany leżało w gestii krajów związkowych. To do nich należało wnioskować o dofinansowywanie podróży niemieckich uczniów i nauczycieli na spotkanie w Polsce oraz ich udziału w programie spotkania w Niemczech. Jednak nie wszystkie landy udzielały tego rodzaju wsparcia, a PNWM nie posiadała tychże kompetencji. Dzięki wieloletnim staraniom zostało ostatecznie zawarte porozumienie pomiędzy Federalnym Ministerstwem ds. Rodziny, Seniorów, Kobiet i Młodzieży (Bundesministerium für Familie, Senioren, Frauen und Jugend) a Stałą Konferencją Ministrów Oświaty Krajów Związkowych RFN (Ständige Konferenz der Kultusminister der Länder), w następstwie którego Rada PNWM zmieniła wytyczne wspierania PNWM. Wprowadzona zmiana pozwoliła ujednolicić sposób przyznawania dotacji dla wymiany szkolnej i pozaszkolnej. Kraje związkowe, które dotychczas udzielały dotacji, czynią to nadal, uzupełniając kwoty przyznane przez PNWM.

4. Dotacje

4.1 Statystyki Spotkania młodzieży -----------------------------------------------------------------------------------W 2015 roku PNWM dofinansowała 2949 projektów polsko-niemieckiej wymiany młodzieży (w roku 2014: 3035). 84 wnioski z powodu wyczerpania środków finansowych pozostały na liście rezerwowej.

2949

projekty dofinansowane projekty na liście rezerwowej

Seit Bestehen des DPJW oblag die Förderung deutscher Schüler/-innen, die an deutsch-polnischen Jugendbegegnungen teilnahmen, den Bundesländern. Dort mussten Reise- und Programmkosten für deutsche Schüler/-innen und Lehrkräfte beantragt werden, wenn die Begegnungen in Polen stattfanden sowie Zuschüsse zu den Programmkosten für die deutschen Teilnehmer/-innen bei Projekten in Deutschland. Allerdings hatten in den vergangenen Jahren viele Bundesländer die Förderung eingestellt oder stark begrenzt. Nach langjährigem Bemühen kam es nun zu einer Übereinkunft zwischen dem Bundesministerium für Familie, Senioren, Frauen und Jugend und der Kultusministerkonferenz der Länder, in deren Folge der Deutsch-Polnische Jugendrat die Förderrichtlinien des DPJW änderte. Diese Änderung ermöglicht dem DPJW nunmehr die Gleichbehandlung von schulischem und außerschulischem Austausch. Einige Bundesländer stellen weiterhin zusätzlich eigene Landesmittel für deutsch-polnischen Schüleraustausch zur Verfügung.

4.1 Statistiken Jugendbegegnungen -----------------------------------------------------------------------------------2015 hat das DPJW 2.949 deutsch-polnische Jugendaustauschprojekte gefördert. (2014: 3.035). 84 mussten aufgrund ausgeschöpfter Fördermittel auf die Warteliste gesetzt werden.

4. Förderung

2.949

geförderte Projekte Projekte auf der Warteliste

Förderung | 33

32 | Dotacje

Projekty polsko-niemieckiej wymiany młodzieży 1554 (łącznie w Polsce 2949)

Uczestnicy projektów (łącznie 112 194)

4004 z kraju trzeciego 52 961 z Polski

1193

1756

47 050

1395 w Niemczech

55 229 z Niemiec

projekty pozaszkolne projekty szkolne

1756 spotkań odbyło się w ramach obrębie wymiany szkolnej (2014: 1792), a 1193 spotkania w ramach pozaszkolnej wymiany młodzieży (2014: 1243). Spośród wszystkich 2949 zrealizowanych projektów 1554 (53 %) odbyły się w Polsce (2014: 1608), a 1395 (47 %) w Niemczech (w roku 2014: 1427). W projektach zrealizowanych w 2015 roku wzięło udział łącznie 112 194 uczestników (w roku 2014: 114 624), w tym z Polski 52 961 (2014: 54 729), z Niemiec 55 229 (2014: 56 092) oraz 4004 z innego kraju (2014: 3803).

65 144

stan z dn. 13. 07. 2016 roku

Szkolenia i projekty PNWM -----------------------------------------------------------------------------------Aby zwiększyć ilość projektów polsko-niemieckiej wymiany młodzieży i zadbać o ich jakość, PNWM organizuje różnego rodzaju szkolenia, warsztaty oraz spotkania informacyjne i służące nawiązaniu kontaktów. Skierowane są one do nauczycieli, opiekunów oraz osób pracujących z młodzieżą o różnym doświadczeniu w zarządzaniu projektami. W 2015 roku PNWM zorganizowała 29 takich spotkań. Wzięły w nich udział łącznie 763 osoby. 406 uczestników (53,2 %) pochodziło z Polski, 322 (42,2 %) z Niemiec, a 35 (4,6 %) z innych krajów. Spośród nich największą grupę stanowili uczestnicy z Ukrainy (14 osób, czyli 1,8 % wszystkich uczestników szkoleń). Odsetek kobiet (72,2 %) był znacząco większy niż mężczyzn (27,8 %).

Deutsch-polnische Jugendaustauschprojekte 1.554 (gesamt in Polen 2.949)

Projektteilnehmer/-innen (gesamt 112.194)

4.004 aus Drittländern

52.961 aus Polen

1.193

1.756

47.050

1.395 in Deutschland

55.229 aus Deutschland

Außerschulische Projekte Schulaustauschprojekte

1.756 Jugendbegegnungen fanden als Schulaustausch statt (2014: 1.792) und 1.193 waren Projekte im außerschulischen Jugendaustausch (2014: 1.243). Von allen durchgeführten 2.949 Projekten fanden 1.395 (47 Prozent) in Deutschland (2014: 1.427) statt und 1.554 (53 Prozent) in Polen (2014: 1.608). An den im Jahr 2015 durchgeführten Projekten nahmen insgesamt 112.194 Jugendliche teil (2014: 114.624), davon 55.229 aus Deutschland (2014: 56.092), 52.961 aus Polen (2014: 54.729) und 4.004 aus einem Drittland (2014: 3.803).

65.144

Stand 13. 7. 2016

DPJW-Fortbildungen und Veranstaltungen -----------------------------------------------------------------------------------Das DPJW organisiert zur Intensivierung und Qualifizierung des deutsch-polnischen Jugendaustausches verschiedene Schulungen, Workshops und Vernetzungstreffen. Diese richten sich an Lehrer/innen, Jugendleiter/-innen sowie Fachkräfte der Jugendarbeit mit und ohne Erfahrungen im deutsch-polnischen Jugendaustausch. 2015 bot das Jugendwerk insgesamt 29 Veranstaltungen an. Daran nahmen insgesamt 763 Personen teil. 406 Teilnehmer/innen (53,2 %) kamen aus Polen, 322 (42,2 %) aus Deutschland. 35 Personen (4,6 %) kamen aus anderen Ländern. Die größte Gruppe waren Teilnehmer/-innen aus der Ukraine (14 Personen, das entspricht 1,8 % aller Fortbildungsteilnehmer/-innen). Der Anteil der Frauen war mit 72,2 % deutlich höher als der der Männer mit 27,8 %.

Projekty z podziałem na kraje związkowe / Projekte nach Bundesländern | 35

34 | Projekty z podziałem na województwa / Projekte nach Woiwodschaften

Małopolskie Kleinpolen

18,3 %

Brandenburgia Brandenburg

18,2 %

Dolnośląskie Niederschlesien

16,6 %

Nadrenia Północna-Westfalia Nordrhein-Westfalen

16,4 %

Lubuskie Lebuser Land

10,7 %

Dolna Saksonia Niedersachsen

14,7 %

Zachodniopomorskie Westpommern

10,5 %

Saksonia Sachsen

Wielkopolskie Großpolen

8,1 %

Badenia-Wirtembergia Baden-Württemberg

6,8 %

Pomorskie Pommern

7,3 %

Bawaria Bayern

6,5 %

Śląskie Schlesien

6,4 %

Hesja Hessen

5,3 %

Mazowieckie Masowien

5,1 %

Warmińsko-mazurskie Ermland-Masuren Lubelskie Lublin Opolskie Oppeln

3,8 %

3,4 %

2,6 %

Kujawsko-pomorskie Kujawien-Pommern

2,1 %

Podkarpackie Karpatenvorland

2,0 %

Łódzkie Lodz

1,7 %

Świętokrzyskie Heiligkreuz

0,7 %

Podlaskie Podlachien

0,7 %

Berlin Berlin

4,6 %

Meklemburgia-Pomorze Przednie Mecklenburg-Vorpommern

4,5 %

Nadrenia-Palatynat Rheinland-Pfalz

3,8 %

Szlezwik-Holsztyn Schleswig-Holstein

3,6 %

Turyngia Thüringen

Projekty polsko-niemieckiej wymiany młodzieży zrealizowane w Polsce w 2015 roku z podziałem na województwa Aufteilung deutsch-polnischer Jugendaustauschprojekte 2015 in Polen nach Woiwodschaften

9 %

Saksonia-Anhalt Sachsen-Anhalt Kraj Saary Saarland

2,7 %

1,7 %

1,5 %

Hamburg Hamburg

0,3 %

Brema Bremen

0,3 %

Projekty polsko-niemieckiej wymiany młodzieży zrealizowane w Niemczech w 2015 roku z podziałem na kraje związkowe Aufteilung deutsch-polnischer Jugendaustauschprojekte 2015 in Deutschland nach Bundesländern

Publikationen | 37

36 | Publikacje

„Szczyty, ryby, piramidy” -----------------------------------------------------------------------------------Dla organizatorów międzynarodowej wymiany młodzieży PNWM wydała publikację „Szczyty, ryby, piramidy“. Podpowiada ona, jak idee zrównoważonego rozwoju z powodzeniem wcielać w życie podczas polsko-niemieckiego spotkania młodzieży. Pomaga w tym struktura opracowania: dział „Wiedza” objaśnia najważniejsze pojęcia z zakresu edukacji na rzecz zrównoważonego rozwoju, „Tematy” porządkują oraz poszerzają posiadane już informacje, a „Metody” wskazują na konkretne przedsięwzięcia, które można podjąć z młodzieżą. Ostatnia część publikacji prezentuje przykłady najciekawszych projektów, które inspirują do zorganizowania własnego.

5. Publikacje

Książka zachęca także do korzystania z portalu PNWM „Szerpa” (www.szerpa-ezr.org), gdzie można znaleźć jeszcze więcej informacji na temat zrównoważonego rozwoju oraz dodatkowe materiały do pobrania. Znajdują się w niej kody QR, dzięki którym w łatwy i szybki sposób można dotrzeć do poszczególnych tematów na stronie internetowej. Publikacja stanowi dokumentację projektu „Spotkanie młodzieży z przyszłością“ i została dofinansowana ze środków Niemieckiej Fundacji Federalnej Środowisko (Deutsche Bundesstiftung Umwelt).

Razem osiągniemy więcej. Wskazówki dla szkół. Współpraca szkół i placówek kształceniowych w międzynarodowej wymianie młodzieży -----------------------------------------------------------------------------------Broszura powstała w ramach projektu PNWM „Razem osiągniemy więcej. Współpraca placówek kształceniowych i szkół w polsko-niemieckiej wymianie młodzieży” i jest skierowana do nauczycieli. Przedstawia korzyści, nowe perspektywy i możliwości kooperacji podmiotów szkolnych z pozaszkolnymi oraz pokazuje, jak może wyglądać kształcenie pozaformalne w kontekście międzynarodowym. Celem publikacji jest zachęcenie nauczycieli do realizacji polsko-niemieckich spotkań we współpracy z placówkami kształceniowymi. Broszura opisuje metodykę międzynarodowych spotkań młodzieży w placówkach kształceniowych, a także kolejne kroki, jakie należy podjąć podczas planowania wspólnego projektu. Poza tym można w niej znaleźć profile jedenastu instytucji zaangażowanych w projekt. Publikacja jest dostępna jedynie w języku niemieckim.

„Gipfel, Fische, Pyramiden” -----------------------------------------------------------------------------------Für Organisator/-innen von deutsch-polnischen Jugendbegegnungen hat das DPJW die Publikation „Gipfel, Fische, Pyramiden” aufgelegt. Sie beweist, dass sich die Idee der nachhaltigen Entwicklung erfolgreich in den Alltag deutsch-polnischer Jugendbegegnungen einbinden lässt. Der Aufbau der Broschüre gibt den Leser/-innen Orientierung: Der Bereich „Wissen” vermittelt die wichtigsten Grundlagen der Bildung für nachhaltige Entwicklung (BNE), in „Themen” wird dieses Wissen unterfüttert und geordnet, die „Methoden” wiederum dienen zur konkreten Umsetzung von Aktivitäten, die die Jugendlichen aktiv in die nachhaltige Entwicklung einbinden. Abschließend vermitteln interessante Projekte gute Beispiele zur Inspirationen für die nächste Jugendbegegnung. Zudem regt die Publikation an, Sherpa, das Internetangebot des DPJW zur BNE www.szerpa-ezr.org zu nutzen. Hier stehen weiterführende Infomaterialen und ausführliche Methodenbeschreibungen zum Herunterladen bereit. Um auf die entsprechende Stelle im „Sherpa” geleitet zu werden, scannen die Leser/-innen einfach den entsprechenden QR-Code in der Broschüre. Die Publikation wurde finanziell unterstützt durch die Deutsche Bundesstiftung Umwelt (DBU).

Zusammen kommen wir weiter. Handreichung für Schulen. Wege der Kooperation von Bildungsstätten und Schulen im internationalen Jugendaustausch -----------------------------------------------------------------------------------Die Broschüre entstand anlässlich des DPJW-Projekts „Zusammen kommen wir weiter – Kooperation von Bildungsstätten und Förder-, Haupt- und Realschulen im non-formalen Jugendaustausch“ und richtet sich an Lehrerinnen und Lehrer. Sie benennt Vorteile, neue Perspektiven und Möglichkeiten von Partnerschaften zwischen schulischen und außerschulischen Bildungseinrichtungen im Jugendaustausch und zeigt, wie non-formales Lernen im internationalen Zusammenhang aussehen kann. Lehrkräfte sollen dazu ermuntert werden, deutsch-polnische Begegnungen in Zusammenarbeit mit einer Bildungsstätte durchzuführen.

5. Publikationen

Es werden methodische Ansätze von internationalen Jugendbegegnungen in Bildungsstätten vorgestellt sowie die Planungsschritte für ein Kooperationsprojekt skizziert. Außerdem finden sich in der Handreichung die pädagogischen Profile der elf am DPJW-Projekt beteiligten Bildungsstätten.

Finanzen | 39

38 | Finanse

„Stają się bardziej samodzielni. Wyjeżdżają z domu i odcinają pępowinę.”

„Sie werden selbstständiger, sie sind von Zuhause weg und nabeln sich auch ein bisschen von Zuhause ab.“

(Jürgen Fischbeck , hodowca bydła mlecznego i opiekun praktyk zawodowych w Nienburgu nad Wezerą)

(Jürgen Fischbeck, Milchviehwirt und Praktikumsbetreuer in Nienburg / Weser)

W 2015 roku budżet PNWM wynosił 9 927 194 euro (po denominacji). Składały się na niego wkłady rządowe Rzeczypospolitej Polskiej w wysokości 17 000 złotych, co odpowiadało kwocie 4 088 307 euro oraz Republiki Federalnej Niemiec w wysokości 5 000 000 euro, a także pozyskane przez PNWM dodatkowe środki finansowe w wysokości 838 887 euro.

Im Jahr 2015 verfügte das DPJW (nach Umrechnung) über insgesamt 9.927.194 Euro. Davon trug die Bundesrepublik Deutschland 5.000.000 Euro und die Republik Polen 17.000.000 Złoty, was einem Gegenwert von 4.088.307 Euro entspricht. Hinzu kamen Drittmittel in Höhe von 838.887 Euro

6. Finanse

6.1 Wykorzystanie budżetu PNWM W 2015 roku 76 % środków PNWM przeznaczyła na dofinansowanie 2949 projektów polsko-niemieckich spotkań zorganizowanych przez beneficjentów. 4 % budżetu zostało przeznaczone na szkolenia, seminaria i inne projekty PNWM dla organizatorów spotkań młodzieży oraz partnerów, a także na skierowane do nich publikacje. Na koszty administracyjne w 2015 roku wydano 20 % budżetu. 6.2 Pozyskiwanie dodatkowych środków finansowych

4.088.307

5 000 000

wkład Republiki Federalnej Niemiec wkład Rzeczypospolitej Polskiej dodatkowe środki finansowe

Na publikację metodyczną „Szczyty, ryby, piramidy” wydaną w ramach trzyletniego programu PNWM „Spotkanie młodzieży z przyszłością” Niemiecka Fundacja Federalna Środowisko (Deutsche Bundesstiftung Umwelt) w 2015 roku przekazała PNWM 8512 euro. Była to ostatnia rata dotacji, którą fundacja udzieliła PNWM na ten program w latach 2012–2015 w łącznej kwocie 99 985 euro. Federalne Ministerstwo ds. Rodziny, Seniorów, Kobiet i Młodzieży (BMFSFJ) dofinansowało sumą 250 000 euro 110 podróży niemieckiej młodzieży do miejsc pamięci terroru hitlerowskiego w Polsce. Ponadto przekazało PNWM 30 000 euro na projekt „Razem osiągniemy więcej. Współpraca placówek kształceniowych i szkół w polsko-niemieckiej wy-

76 % des Geldes wurden 2015 für die Förderung von 2.949 deutsch-polnischen Begegnungen aufgewendet, die von Trägern organisiert wurden. 4 % flossen in Fortbildungen, Seminare und Publikationen, die das DPJW für Multiplikator/innen sowie Partnereinrichtungen anbietet. Der Verwaltungskostenanteil belief sich auf 20 %.

6. Finanzen

5.000.000

W 2015 roku PNWM pozyskała dotacje od pięciu instytucji w łącznej kwocie 838 887 euro.

838 887

4 088 307

838.887

6.1 Mittelverwendung

6.2 Drittmittel 2015 hat das DPJW Drittmittel in Höhe von 838.887 EUR von fünf verschiedenen Institutionen eingeworben. Anteil der Bundesrepublik Deutschland Anteil der Republik Polen Drittmittel

Für die Projekte aus dem Themenschwerpunkt Bildung für nachhaltige Entwicklung gewährte die Deutsche Bundesstiftung Umwelt (DBU) dem DPJW 8.512 Euro. Dies war die letzte Tranche der gesamten Fördersumme in Höhe von 99.985 Euro, die die DBU dem Jugendwerk von 2012 bis 2015 gewährt hatte. Das letzte Projekt des von der DBU geförderten dreijährigen Themenschwerpunkts „Jugend begegnet Zukunft“ war die Publikation „Gipfel, Fische, Pyramiden“, eine Methodensammlung, die 2015 erschienen ist.

Finanzen | 41

40 | Finanse

mianie młodzieży”. W ramach projektu odbyło się 8 spotkań w placówkach kształceniowych. Ich uczestnikami byli młodzi ludzie ze szkół specjalnych, zawodowych i podstawowych, dla których międzynarodowe doświadczenia nie są codziennością. Celem projektu jest rozwijanie nowych pomysłów, metod oraz modeli współpracy podmiotów szkolnych z pozaszkolnymi. W jego wyniku powstała broszura skierowana do niemieckich nauczycieli przedstawiająca możliwości takiego rodzaju kooperacji oraz strona internetowa projektu: www.razem-wwymianie.pl. Projekt „Razem osiągniemy więcej“ otrzymał także dotację Fundacji F.C. Flicka przeciwko Ksenofobii, Rasizmowi i Nietolerancji (F.C. Flick Stiftung gegen Fremdenfeindlichkeit, Rassismus und Intoleranz) w wysokości 24 375 euro. Fundacja wsparła także kwotą 6000 euro realizację seminarium metodycznego PNWM „Zaczęło się od Solidarności” dla polskich i niemieckich nauczycieli, poświęconego historii najnowszej Polski, Niemiec i Europy. Wspólnie z Fundacją Bethe (Bethe-Stiftung) PNWM zainicjowała w 2015 roku specjalny program dotacji na polsko-niemieckie i trójstronne projekty o tematyce związanej z zagadnieniami narodowego socjalizmu pod nazwą „Zachować pamięć”. Fundacja przeznaczyła na ten cel 70 000 euro, dzięki którym możliwe było dofinansowanie 25 projektów zajmujących się tematem nazizmu w miejscach hitlerowskiego terroru.

Kwotę 450 000 euro przekazało PNWM Federalne Ministerstwo Spraw Zagranicznych (Auswärtiges Amt) na trójstronne projekty wymiany młodzieży z Ukrainą i Białorusią w ramach Partnerstwa Wschodniego. Dzięki tej sumie PNWM dofinansowała 35 spotkań trójstronnych z młodzieżą ukraińską i cztery z młodzieżą białoruską, w których udział wzięło łącznie 1721 uczestników (618 z Niemiec, 564 z Polski i 539 z Ukrainy i Białorusi). Dzięki wsparciu ministerstwa PNWM mogła przyznać wyższe dotacje na te projekty oraz dofinansować wydatki powstające poza terytorium Polski i Niemiec – m.in. koszty podróży młodzieży z Ukrainy i Białorusi. W 2015 roku PNWM wsparła w sumie 112 spotkań trójstronnych z udziałem młodzieży z Ukrainy i Białorusi.

8512 100 375

730 000

środki z budżetu federalnego środki od fundacji prywatnych środki od fundacji skarbu państwa

Das Bundesministerium für Familie, Senioren, Frauen und Jugend (BMFSFJ) unterstützte mit insgesamt 250.000 Euro 110 Besuche deutscher Jugendlicher in Gedenkstätten des NS-Terrors. Darüber hinaus gewährte es dem DPJW 30.000 Euro für das Modellprojekt „Zusammen kommen wir weiter“ zur Zusammenarbeit zwischen Bildungsstätten und Schulen. Acht Jugendbegegnungen fanden während des Modellprojekts statt. Die Teilnehmer/-innen waren junge Menschen aus Förder- oder Berufsschulen und aus Grundschulen, für die internationale Erfahrungen keine Selbstverständlichkeit sind. Ziel von „Zusammen kommen wir weiter“ ist, neue Ideen, Methoden und Möglichkeiten der Zusammenarbeit zwischen Schulen und außerschulischen Einrichtungen zu entwickeln. Für Lehrer/-innen entstanden eine Info-Broschüre sowie eine Internetseite (www.zusammen-im-austausch.de). Das Projekt „Zusammen kommen wir weiter” wurde ebenfalls gefördert durch die F.C. Flick Stiftung gegen Fremdenfeindlichkeit, Rassismus und Intoleranz. Die Stiftung stellte 24.375 Euro bereit. Außerdem förderte sie mit 6.000 Euro das Methodenseminar „Es begann mit Solidarność“, das sich mit der jüngsten deutsch-polnischen und europäischen Geschichte beschäftigt. Zusammen mit der Bethe Stiftung initiierte das Jugendwerk 2015 das Förderprogramm „Wege zur Erinnerung“ für gemeinsame deutsch-polnische und trilaterale Gedenkstättenprojekte. Die Stiftung stellte hierfür 70.000 Euro bereit. Dank dieser Mittel konnten 25 deutsch-polnische Gedenkstättenprojekte gefördert werden, die sich mit dem NS-Terror befassten.

Insgesamt 450.000 Euro erhielt das DPJW vom Auswärtigen Amt für Projekte im Rahmen der „Östlichen Partnerschaft“ mit Jugendlichen aus der Ukraine und Belarus. Dank dieser Fördermittel konnten 35 trilaterale Begegnungen mit Jugendlichen aus der Ukraine und vier Projekte mit Jugendlichen aus Belarus gefördert werden, an denen insgesamt 1.721 junge Menschen teilnahmen (618 aus Deutschland, 564 aus Polen und 539 aus der Ukraine und Belarus). Dank der Fördermittel vom Auswärtigen Amt konnte das Jugendwerk diese trilateralen Begegnungen mit höheren Fördersätzen unterstützen und die Kosten im Drittland ebenfalls fördern, u. a. Reisekosten der jungen Menschen aus der Ukraine und Belarus. 2015 hat das DPJW insgesamt 112 trilaterale Begegnungen mit Jugendlichen aus der Ukraine und Belarus gefördert.

8.512 100.375

730.000

Mittel des Bundes private Stiftungen öffentliche Stiftungen

Gremien | 43

42 | Gremia

Rada Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży Rada Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży jest najwyższym gremium PNWM. Jej przewodniczącymi w 2015 roku były wspólnie polska minister edukacji narodowej Anna Zalewska (od listopada 2015 roku; wcześniej minister Joanna Kluzik-Rostkowska) oraz niemiecka minister ds. rodziny, seniorów, kobiet i młodzieży Manuela Schwesig. Rada składa się z 24 członków, po 12 z każdego kraju. Po sześć miejsc z Polski i Niemiec w Radzie zajmują przedstawiciele ministerstw i instytucji rządowych. Kolejne sześć miejsc przeznaczonych jest dla organizacji zajmujących się pracą z młodzieżą. Członkowie Rady powoływani są na trzy lata. Obecna kadencja Rady PNWM trwa do końca 2016 roku.

7. Gremia

Współprzewodniczące Rady: Minister Anna Zalewska Do listopada 2015 roku minister Joanna Kluzik-Rostkowska (Ministerstwo Edukacji Narodowej, MEN) Minister Manuela Schwesig (Federalne Ministerstwo ds. Rodziny, Seniorów, Kobiet i Młodzieży, BMFSFJ)

Zastępcy współprzewodniczących Rady: Podsekretarz stanu Marzenna Drab Do listopada 2015 roku sekretarz stanu Tadeusz Sławecki (Ministerstwo Edukacji Narodowej, MEN) Sekretarz stanu dr Ralf Kleindiek (BMFSFJ) Członkowie po stronie polskiej: Grzegorz Chorąży (MEN), Piotr Piotrowski (Kancelaria Prezesa Rady Ministrów), Jacek Krzyślak (Ministerstwo Finansów), dr Krzysztof Zalewski (Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej), Beata Pęksa (Ministerstwo Spraw Zagranicznych), Bartosz Domaszewicz (Stowarzyszenie „Młodzi Demokraci”), Jacek Gazda (Stowarzyszenie Chrześcijańskich Dzieł Wychowania), dr Agnieszka Łada (Instytut Spraw Publicznych), Anna Radwan (Polska Fundacja im. Roberta Schumana), Ewa Romanowska (Stowarzyszenie Wspólnota Kulturowa „Borussia”), dr hab. Aldona Wiktorska-Święcka (Związek Harcerstwa Polskiego) Członkowie po stronie niemieckiej: dr Claudia Stutz, do lipca 2015 roku Gerlinde Zimmer (Federalny Urząd Kanclerski), dr Bertram von Moltke, do grudnia 2015 roku Carolin Frfr. von Buddenbrock Hettersdorf (Ministerstwo Spraw Zagranicznych), sekretarz stanu Jörg Röhmann (Ministerstwo ds. Socjalnych, Kobiet, Rodziny, Zdrowia i Integracji w Dolnej Saksonii), sekretarz stanu Sigrid Klebba (Konferencja Ministrów Oświaty), Rainer Stratmann (Federalne Zrzeszenie Związków Gminnych), Tim Scholz (Niemiecka Federalna Rada Młodzieży), Bianca Fischer (Federalne Stowarzyszenie ds. Kulturowego Kształcenia Dzieci i Młodzieży), Birgit Weidemann (Federalna Komisja ds. Kształcenia Politycznego), Jörg Walther (Kościół Ewangelicki

Deutsch-Polnischer Jugendrat Der Deutsch-Polnische Jugendrat ist das oberste Organ des Deutsch-Polnischen Jugendwerks. Vorsitzende waren auf polnischer Seite ab November 2015 die Ministerin für Nationale Bildung in Polen, Anna Zalewska (vorher Joanna Kluzik-Rostkowska) und auf deutscher Seite die Bundesministerin für Familie, Senioren, Frauen und Jugend, Manuela Schwesig. Der Jugendrat setzt sich aus 24 Personen zusammen, je zwölf pro Land. Jeweils sechs Sitze besetzen Vertreter von Ministerien und Regierungsinstitutionen aus Deutschland und Polen. Die weiteren je sechs Mandate sind für Einrichtungen, die sich mit Jugendarbeit befassen. Die Ratsmitglieder werden für drei Jahre berufen, die derzeitige Kadenz endet 2016. Vorsitzende: Bundesministerin Manuela Schwesig (Bundesministerium für Familie, Senioren, Frauen und Jugend, BMFSFJ) Ministerin Anna Zalewska (Ministerium für Nationale Bildung, MEN) bis November 2015 Joanna Kluzik-Rostkowska Stellvertretende Vorsitzende: Staatssekretär Dr. Ralf Kleindiek (BMFSFJ) Unterstaatssekretärin Marzenna Drab (MEN) bis November 2015 Tadeusz Sławecki

Mitglieder der deutschen Seite: Dr. Claudia Stutz (Bundeskanzleramt), bis Juli 2015 Gerlinde Zimmer, Dr. Bertram von Moltke (Auswärtiges Amt), bis Dezember 2015 Carolin Frfr. von Buddenbrock Hettersdorf, Staatssekretär Jörg Röhmann (Jugend- und Familienministerkonferenz), Staatssekretärin Sigrid Klebba (Kultusministerkonferenz), Rainer Stratmann (Bundesvereinigung kommunaler Spitzenverbände), Tim Scholz (Deutscher Bundesjugendring), Bianca Fischer (Bundesvereinigung Kulturelle Kinder- und Jugendbildung e. V.), Birgit Weidemann (Bundesausschuss Politische Bildung), Jörg Walther (Evangelische Kirche in Deutschland), Prälat Dr. Karl Jüsten (Kommissariat der deutschen Bischöfe), Silvia Schott (Kooperationsverbund Jugendsozialarbeit)

7. Gremien

Mitglieder der polnischen Seite: Grzegorz Chorąży (Ministerium für Nationale Bildung), Piotr Piotrowski (Kanzlei des Ministerpräsidenten), Jacek Krzyślak (Ministerium für Finanzen), Dr. Krzysztof Zalewski (Kanzlei des Präsidenten der Republik Polen), Beata Pęksa (Ministerium für Auswärtige Angelegenheiten), Bartosz Domaszewicz (Verein „Junge Demokraten”), Jacek Gazda (Verein der Christlichen Bildungswerke), Dr. Agnieszka Łada (Institut für Öffentliche Angelegenheiten), Anna Radwan (Polnische Robert-Schuman-Stiftung), Ewa Romanowska (Verein Kulturgemeinschaft „Borussia“), Dr. hab. Aldona Wiktorska-Święcka (Verband Polnischer Pfadfinder)

Gremien | 45

44 | Gremia

w Niemczech), prałat dr Karl Jüsten (Konferencja Episkopatu Niemiec), Silvia Schott (Kooperacyjny Związek na rzecz Pracy Socjalnej z Młodzieżą) Posiedzenie 5–6. 02. 2015, Poczdam (Potsdam) Obradom przewodniczył ze strony polskiej sekretarz stanu Tadeusz Sławecki, a z niemieckiej sekretarz stanu dr Ralf Kleindiek. Postanowienia: • udzielenie Zarządowi PNWM absolutorium za rok 2013, • przyjęcie sprawozdania z działalności za rok 2014, • uchwalenie budżetu i planu rocznego PNWM na rok 2015. Latem 2015 roku w trybie obiegowym Rada zatwierdziła zmiany polegające na zaprzestaniu od 2016 roku wspierania przez PNWM jednonarodowych podróży do miejsc pamięci. Grupa robocza ds. Wytycznych wspierania PNWM Prace grupy roboczej ds. Wytycznych mają na celu przede wszystkim zabezpieczenie aktualności uregulowań zawartych w Wytycznych wspierania PNWM. Wymagania te powinny bowiem uwzględniać warunki realne i odpowiadać na wynikające z nich potrzeby szkół i organizacji młodzieżowych realizujących programy polsko-niemieckiej wymiany młodzieży.

Członkowie: Thomas Bartosch (Prezydium Okręgu Administracyjnego Kassel, jednostka centralna Kraju Związkowego Hesja), Rafał Borkowski (Fundacja „Krzyżowa” dla Porozumienia Europejskiego), Andrzej Bownik (Zespół Szkół nr 2 im. Mikołaja Reja, Kraśnik), Jacek Gazda (Stowarzyszenie Chrześcijańskich Dzieł Wychowania), Lothar Harles (Wspólnota Robocza Katolicko-Społecznych Dzieł Wychowania), Krzysztof Hejno (Ministerstwo Edukacji Narodowej), Dorothee Jäckering (Federalne Ministerstwo ds. Rodziny, Seniorów, Kobiet i Młodzieży), Iwona Kowalczyk (Stowarzyszenie Gmin Polskich Euroregionu Pomerania), Kornelia Kurowska (Wspólnota Kulturowa „Borussia”), Darius Müller (Stowarzyszenie Zamek Trebnitz Centrum Edukacji i Spotkań), Susanne Schwarzenberg (Urząd ds. Wymiany Szkolnej przy Sekretariacie Konferencji Ministrów Oświaty), Zofia Ślęzakowska (Narodowa Agencja Programu Erasmus+ Młodzież), Rainer Stratmann (członek Rady PNWM), Rolf Witte (Federalne Stowarzyszenie ds. Kulturowego Kształcenia Dzieci i Młodzieży), Monika Volte (Akcja Służba dla Pokoju) Posiedzenie 19–20. 11. 2015, Warszawa Tematy: • procedury postępowania w przypadku podejrzenia naruszenia przepisów prawa karnego, • propozycje zmian w Wytycznych wspierania PNWM dotyczące aktualizacji stawek ryczałtowych, • uzupełnienia zapisu o dotacji do kosztów administracyjnych, • uproszczenie przyznawania dotacji do praktyk indywidualnych, • wspieranie projektów w kraju trzecim.

Sitzung des Deutsch-Polnischen Jugendrats 5.–6. 2. 2015, Potsdam Die Sitzung wurde geleitet von Staatssekretär Dr. Ralf Kleindiek und Unterstaatssekretär Tadeusz Sławecki. Beschlüsse: • • •

Entlastung der Geschäftsführung für das Jahr 2013 Annahme des Geschäftsberichts für 2014 Bestätigung des Haushalts und des Jahresplans für 2015

Im Sommer 2015 beschloss der Jugendrat im Umlaufverfahren, die Förderung unilateraler Gedenkstättenfahrten einzustellen. Arbeitsgruppe Förderrichtlinien des DPJW Die AG Richtlinien verfolgt das Ziel, die Aktualität der in den Förderrichtlinien des DPJW enthaltenen Regelungen zu bewahren. Diese Bemühungen müssen die realen Bedingungen berücksichtigen und dementsprechend auf die Bedürfnisse von Schulen und Jugendorganisationen reagieren, die Programme im deutsch-polnischen Jugendaustausch umsetzen. Mitglieder: Thomas Bartosch (Regierungspräsidium Kassel Landeszentralstelle Hessen), Rafał Borkowski (Stiftung Kreisau für Europäische Verständigung), Andrzej Bownik (II Liceum in Kraśnik), Jacek Gazda (Verein der Christlichen Bildungswerke), Lothar Harles (Ar-

beitsgemeinschaft katholisch-sozialer Bildungswerke), Krzysztof Hejno (Ministerium für Nationale Bildung), Dorothee Jäckering (Bundesministerium für Familie, Senioren, Frauen und Jugend), Iwona Kowalczyk (Euroregion Pomerania), Kornelia Kurowska (Kulturgemeinschaft „Borussia“), Darius Müller (Schloß Trebnitz Bildungs- und Begegnungszentrum e. V.), Susanne Schwarzenberg (Pädagogischer Austauschdienst), Zofia Ślęzakowska (polnische Nationalagentur des Programms Erasmus+ Jugend), Rainer Stratmann (Mitglied des Deutsch-Polnischen Jugendrats), Monika Volte (Aktionsgemeinschaft Dienst für den Frieden), Rolf Witte (Bundesvereinigung Kulturelle Kinder- und Jugendbildung) Sitzung der Arbeitsgruppe Förderrichtlinien des DPJW 19.–20. 11. 2015, Warschau (Warszawa) Themen: • • • • •

Handlungsanweisungen zur Behandlung strafrechtlich relevanter Einzelfälle Änderungen der „Richtlinien des Deutsch-Polnischen Jugendwerks“ in Bezug auf die Anpassung von Festbeträgen Ergänzung der Regelung zum Verwaltungskostenzuschuss Vereinfachung der Beantragung individueller Praktika Förderung von Projekten in einem Drittland

Zespół Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży / Das Team des Deutsch-Polnischen Jugendwerks | 47

Zarząd / Geschäftsführung: -----------------------------------------------------Paweł Moras Dyrektor zarządzający Geschäftsführer Stephan Erb Dyrektor zarządzający Geschäftsführer

Biuro w Poczdamie / Büro in Potsdam:

Public Relations / Presse- und Öffentlichkeitsarbeit: -----------------------------------------------------Anke Papenbrock

Administracja / Verwaltung: -----------------------------------------------------Rita Wolf Kierownik administracji / Leiterin der Verwaltung Anna Kurpiewska

Referat Koordynacja / Referat Koordination: -----------------------------------------------------dr Steffen Grothe Kierownik referatu / Referatsleiter Anna Lechowicz

Public Relations / Presse- und Öffentlichkeitsarbeit: -----------------------------------------------------Aleksandra Milewska-Czachur

Adam Frassek Informatyk / EDV Anna Plewa Asystentka zarządu / Assistenz der Geschäftsführung

Referat wspierania wymiany pozaszkolnej / Förderreferat außerschulischer Jugendaustausch: -----------------------------------------------------Thomas Hetzer Kierownik referatu / Referatsleiter Szymon Kopiecki

Andreas Scheil

Wolontariusze / Freiwillige: -----------------------------------------------------Kevin Kiraga (do września 2015 roku / bis September 2015) Agnieszka Kloc (od września 2015 roku / seit September 2015)

Dorota Bastos Małgorzata Schmidt Izabela Stapf

Biuro w Warszawie / Büro in Warschau:

Anna Łysiak

Referat Koordynacja / Referat Koordination: -----------------------------------------------------Magdalena Zatylna Kierowniczka referatu / Referatsleiterin Karin Schmidt Michael Teffel (od lipca 2015 roku / seit Juli 2015)

Natalja Salje Asystentka zarządu Assistenz der Geschäftsführung

Referat wspierania wymiany szkolnej / Förderreferat für Schulaustausch: -----------------------------------------------------Jarosław Brodowski Kierownik referatu / Referatsleiter Malte Koppe Piotr Kwiatkowski Dominika Gaik Aleksandra Pawłowska (od kwietnia 2015 roku / ab April 2015)

Administracja / Verwaltung: -----------------------------------------------------Katarzyna Paluszkiewicz-Soloch Anna Gibek Krzysztof Oblamski

Wolontariusze / Freiwillige: -----------------------------------------------------Anja Olschewski (do września 2015 roku / bis September 2015) Florian Brandenburg (od września 2015 roku / ab September 2015)

48 |

Polsko-Niemiecka Współpraca Młodzieży ul. Alzacka 18, PL-03-972 Warszawa Tel.: +48 22 51889-10 Faks: +48 22 6170448 biuro@pnwm.org, www.pnwm.org Deutsch-Polnisches Jugendwerk Friedhofsgasse 2, D-14473 Potsdam Tel.: +49 331 28479-0 Fax: +49 331 297527 buero@dpjw.org, www.dpjw.org Odwiedź nas na: / Besuchen Sie uns auf: www.facebook.com/DPJWPNWM www.youtube.com/DPJWPNWM www.twitter.com/pnwm_dpjw www.twitter.com/dpjw_pnwm