SRJIS/BIMONTHLY/ SURESH SHIVRAM SURYAVANSHI (4747-4757)
‘wñbr‘ g‘mOmVrb n[a˶º$m {ó¶m§darb H$m¡Qw>§{~H$ qhgmMmamMo ñdê$n, àH$ma Am[U H$maUm§Mm Aä¶mg (g§X^© … AH$mobm eha) gwwaoe {edam‘ gw¶©d§er
g§emoYH$ {dÚmWu, {Q>iH$ ‘hmamï´> {dÚmnrR>, nwUo- 37 Scholarly Research Journal's is licensed Based on a work at www.srjis.com
{ZH$mh hm ‘wñbr‘ Y‘m©V EH$ H$ama ‘mZbm Amho. ¶m H$amam‘wio ór nwéf EH$Ì ¶oD$Z d¡dm[hH$ Zm˶mV nXmn©U H$aVmV. ^yVbmdarb à˶oH$ 춺$s {d{^Þ ñd^md, {dMma, AmMma, JwUXmof AgUmè¶m Am{U MmbrarVrV, g§ñH¥$VrV, J«m‘rU ^mJmV qH$dm ehar ^mJmV dmT>boë¶m AgVmV. {ddmhmZ§Va à˶oH$ nVrnËZr‘ܶo doJdoJù¶m H$maUmZo H$mhr jU dmX-{ddmX, ‘V^oX Am{U ‘ZñVmnmMo ¶oV AgVmV. Aemdoir ˶m Hw$Qy>§~mVrb gXñ¶m§Zr Oa EH$‘oH$m§gmo~V g‘m¶moOZ Ho$bo Va ˶m§Mo Am¶wî¶ gwIr g‘mYmZr MmbVo. nwT>o Aem Hw$Qw>§~mMr àJVrnU hmoVo. nU H$mhr Hw$Qw>§~mV EH$‘oH$m§Zm g‘OyZ Z KoVë¶mZo nVr-nËZrMo ‘V^oX AJXr Q>moH$mbm Jobobo AgVmV {VWo d¡dm[hH$ ñdmñ϶mbm YmoH$m {Z‘m©U hmoVmo. H$moU˶mhr Hw$Qw>§~mV ghOmghOr/AMmZH$nUo {ó¶m§da A˶mMma/qhgmMmambm H$YrM gwédmV hmoV ZgVo qhgmMma Pmbm Va ˶mMo nmio‘wio ^yVH$mimVyZ gwédmV Pmbobr AgVmV Am{U dV©‘mZmV ˶m KQ>Zm KS>V AgVmZm ^{dî¶m‘ܶohr ˶mMo n[aUm‘ OmñV {XgyZ ¶oVmV. H$Yr nVrH$Sy>Z órbm EH$V’$m© VbmH$ XoD$Z Va H$Yr VbmH$ Z XoVm g§gmamVyZ ~oXIb H$éZ n[a˶mJ Ho$bm OmVmo d H$Yr ór gmgaÀ¶m H$m¡Qw>§{~H$ qhgmMmambm H§$Q>miyZ qH$dm Aghmæ¶ Pmë¶mZ§Va ñdV…M nVrMm n[a˶mJ H$aVo Aem n[a˶º$m Pmboë¶m {ó¶m§À¶m d¡dm{hH$ ñW¡¶m©bm YmoH$m {Z‘m©U Pmë¶mZ§Va ˶m§À¶m h¸$mgmR>r ‘{hbm VH«$ma {ZdmaU H|$Ð nmobrg A{YjH$ H$m¶m©b¶ AH$mobm, ‘{hbm g‘wnXoeZ H|$Ð (ñd¶§godr g§ñWm) d ݶm¶mb¶mV XmX ‘mJVmV. ˶mn¡H$s ‘wñbr‘ g‘mOmVrb 춺$sMo Xmdo XmIb MAR-APRIL 2017, VOL- 4/30
www.srjis.com
Page 4747
SRJIS/BIMONTHLY/ SURESH SHIVRAM SURYAVANSHI (4747-4757)
hmoʶmMo à‘mUhr dmT>V Amho. gܶm Vo à‘mU BVa OmVr Y‘m©nojm Xþgè¶m H«$‘m§H$mda Amho ho gmaUr H«$. 1 ‘ܶo {XgyZ ¶oB©b. VgoM ‘{hbm g‘wnXoeZ H|$Ð Am{U nmobrg A{YjH$ H$m¶m©b¶mVrb Ho$gog XmIb hmoʶmMo à‘mU ho ñdV§Ì Amho. n[a˶º$m {ó¶m§Mo emgH$s¶ ¶§ÌUoMr ‘XV ‘mJʶmgmR>r (ݶm¶) Kam~mhoa nS>ë¶m‘wio n[a˶º$m {ó¶m§Mm àíZ {XgyZ ¶oV Amho. d ˶mMr g§»¶m A{YH$ AgʶmMr e³¶Vm Amho. ˶m‘wio n[a˶º$m {ó¶m§Mm àíZ J§^ra ~ZV Mmbbm Amho. n[a˶º$m hmoʶmMo ‘wi H$maUo H$m¶ AmhoV. ¶mda Cnm¶¶moOZm H$m¶ H$aVm ¶oB©b hm CÔoe g§emoYH$ Aä¶mgH$m§Zr R>odbm Amho. gmaUr H«$. 1 … AH$mobm ehamMr bmoH$g§»¶m Am{U H$m¡Qw>§{~H$ ݶm¶mb¶mV g‘wnXoeZmgmR>r g§X{^©V n[a˶º$m 춺$s¨À¶m Xmì¶mMr g§»¶m Xe©{dUmar gmaUr … AZw.
Y‘©
AH$mobm ehamMr bmoH$g§»¶m
1 2 3 4 5 6 7 8
{hÝXÿ ‘wñbr‘ ~m¡Õ O¡Z {¼íMZ {eI BVa ZmQ> ñQ>oQ>S>
233894 (54.93% 127468 (29.93%) 54991 (12.91%) 6199 (1.46%) 1784 (0.42%) 870 (0.20%) 105 (0.02%) 506 -(0.12%)
EHy$U
425817 (100%)
g‘wnXoeZmgmR>r Amboë¶m Xmì¶m§Mr g§»¶m 225 (51.72%) 087 (20.00%) 099 (22.75%) 007 (1.60%) 006 (1.37%) -011 Am{Xdmgr (2.52%) 435 (100%)
Aä¶mgmMm CÔoe … 1) ‘wñbr‘ g‘mOmVrb {ó¶m§À¶m n[a˶º$m hmoʶmÀ¶m H$maUm§Mm Aä¶mg H$aUo. 2) n[a˶º$m hmoʶmMo à‘mU H$‘r hmoʶmgmR>r Cnm¶ ¶moOZm gwM{dUo. 3) Aä¶mg nÜXVr … àñVwV g§emoYZ Aä¶mgmgmR>r ‘wñbr‘ g‘mOmVrb n[a˶º$m {ó¶m§darb H$m¡Qw>§{~H$ qhgmMmamMo ñdê$n, àH$ma Am{U H$maUm§Mm Aä¶mg H$aV AgVmZm J¡a g§^mì¶ Z‘wZm {ZdS> nÜXVr‘Yrb gmo¶rñH$a AWdm gw{dYmOZH$ Z‘wZm nÜXVr Zwgma EHy$U 60 n[a˶º$m {ó¶m§À¶m ‘wbmIV AZwgyMrÀ¶m ‘mܶ‘mVyZ ‘m[hVr g§H${bV Ho$br Amho.
MAR-APRIL 2017, VOL- 4/30
www.srjis.com
Page 4748
SRJIS/BIMONTHLY/ SURESH SHIVRAM SURYAVANSHI (4747-4757)
H$m¡Qw>§{~H$ qhgmMmamMo àH$ma …1) ‘mZ{gH$/^md{ZH$ qhgmMma 2) emar[aH$ qhgmMma 3) b¢{JH$ qhgmMma 4) Am{W©H$ qhgmMma 5) hþ§S>çmg§~§Yr H$m¡Qw>§{~H$ qhgmMmamMo ñdê$n … 1) ‘mZ{gH$/^md{ZH$ qhgmMma … órMm An‘mZ H$aUo, Q>mo‘Uo ‘maUo, Xmof XoUo, ‘mhoaÀ¶m ‘§S>irMm gVV CÕma H$aUo, Mm[aͶmda g§e¶ KoUo, ZmVodmB©H$m§Zm ^oQ>ʶmg ‘ÁOmd H$aUo, AmË‘h˶m H$aʶmMr Y‘H$s XoUo, AmË‘h˶og àd¥Îm H$aUo, ‘mhoaMr BÁOV H$mT>Uo, ‘wbr hmoVmV ‘wbJm hmoV Zmhr qH$dm ‘yb hmoV Zmhr åhUyZ dm§P åhUyZ An‘mZ H$aUo B. ‘mZ{gH$ qhgmMma åhUmdo. 2) emar[aH$ qhgmMma … MmnQ> ‘maUo, bmW ‘maUo, H$moUVrhr dñVy qH$dm h˶ma ‘maʶmgmR>r dmnaUo qH$dm à˶j H¥$Vr H$aUo, Xmê$ {nD$Z AKmoar ‘mahmU H$aUo, Jim Xm~Uo, MmdUo, {M‘Q>m H$mT>Uo, OmUrdnyd©H$ Y¸o$ ‘maUo/T>H$bUo, OmiyZ Q>mH$ʶmMr Y‘H$s XoUo {H$dm am°Ho$b Q>mHy$Z OmiʶmMm à¶ËZ H$aUo. earamMm H$moUVmhr ^mJ AYw/{ZH$m‘r hmoB©n¶ªÝV ‘maUo qH$dm aº$ ¶oʶmn¶ªV H$moUVrhr H¥$Vr H$aUo ¶mbm emar[aH$ qhgmMma åhUmdo. 3) b¡{JH$ qhgmMma … órÀ¶m BÀN>o{déÕ {Vbm ~r^Ëg {MÌnQ>/‘mhrVrnQ> nmhʶmg bmdUo, ˶mà‘mUo {H$igdmUm àH$ma H$aʶmg bmdUo qH$dm órÀ¶m {damoYmV b¡{JH$ g§~§Y R>odUo/AZ¡g{J©H$ g§~§Y R>odUo, nwéfmÀ¶m Xmofm‘wio ‘yb hmoʶmgmR>r Xþgè¶m ^m|Xþ ‘hmamO/nwéfmH$S>o nmR>{dUo, órÀ¶m g§~§Ymdoir Nw>nm nÜXVrZo ’$moQ>mo H$mT>Uo, ewQ>tJ H$aUo, Z§Va ãb°H$‘ob H$aUo, Aíbrb {eì¶m XoUo, nmirÀ¶m H$mimV O~aXñVrZo g§~§Y R>odUo Am{U ‘mhoa/gmgaÀ¶m Zm˶mVrb nwéfmH$Sy>Z b¢{JH$ g§~§YmgmR>r ~iO~ar H$aUo B. ñdê$nmMm b¢{JH$ qhgmMmamV g‘mdoe hmoVmo. órbm b¢{JH$ g§~§Y ZH$mo Agë¶mg Zmhr ~mobʶmMm A{YH$ma Amho. 4) Am{W©H$ qhgmMma … órbm d ‘wbmgmR>r KaIMm©bm n¡go Z XoUo, Ka^mS>o Z XoUo, órbm Am{W©H$ g§YrnmgyZ Xÿa R>odUo, [VMr Am{W©H$ H$m|S>r H$aUo, ‘wbm§Zm d nËZrbm {ejUmgmR>r, XdmImZm MAR-APRIL 2017, VOL- 4/30
www.srjis.com
Page 4749
SRJIS/BIMONTHLY/ SURESH SHIVRAM SURYAVANSHI (4747-4757)
Am¡fYmonMmamgmR>r IM© Z XoUo. órMm nJma/CËnÞ qH$dm ‘Owar O~aXñVrZo H$mTy>Z KoUo d ˶mMm Xþén¶moJ H$aUo. B. ñdê$n Am{W©H$ qhgmMmam‘ܶo g‘mdoe hmoVmo (¶m gd© H$maUmgmR>r órbm ‘maUo). 5) hþ§S>mg§~§Yr … ‘mhoadéZ à˶j d Aà˶j n¡emMr ‘mJUr H$aUo, b¾m‘Yrb Xoʶm Koʶmdê$Z N>i/‘mahmU, qH$‘Vr dñVyMr ‘mJUr H$aUo. Ka/âb°Q> Koʶmg JmS>r Koʶmg {dhra ImoXʶmg, nmB©n bmB©Z Q>mH$ʶmg, ZmoH$ar bmdʶmg n¡emMr ‘mJUr H$aUo ho gd© órÀ¶m ‘mhoéZ {‘imbo ZmhrVa ‘mahmU H$aUo, AmË‘h˶og àd¥Îm H$aUo B. hþ§S>mg§~§YrÀ¶m qhgmMmamÀ¶m ñdê$nmV g‘mdoe hmoVmo. n[a˶º$m ór åhUOo H$moU … ì¶m»¶m … H$moU˶mhr Y‘m©Zwgma qH$dm H$m¶Xoera qH$dm Ad¡Y ‘mZboë¶m {ddmhmZ§Va doJdoJù¶m H$maUmZo gmgaÀ¶m Hw$Qw>§~mVrb H$moU˶mhr gXñ¶m§Zr H$m¡Qw>§{~H$ H$bhmVyZ órbm ZmVog§~§YmVyZ ~oXIb (˶mJ) Ho$bm Agob qH$dm EH$V’$s© VbmH$ / KQ>ñ’$moQ> {Xbm Agob qH$dm A˶mMmambm/qhgmMmambm H§$Q>miyZ d¡dm{hH$ ZmVog§~§YmVyZ ñdV… ór ~mhoa nS>br Agob nU nwZ{d©dmh Ho$bm Zmhr qH$dm nVrnmgyZ KQ>ñ’$moQ> {‘idbm Agob d gd© h¸$ A{YH$ma gmoS>bo ZmhrV Aem {ó¶m§Zm n[a˶º$m åhUmdo. gmaUr H«$. 2 n[a˶º$m {ó¶m§Mo d¶ Xe©{dUmar gmaUr AZw.
d¶moJQ>
EHy$U
Q>¸o$dmar
1 2 3 4
17 Vo 25 26 Vo 35 36 Vo 45 46 Vo 55
39 17 03 01
65.00% 28.33% 5.00% 1.14%
EHy$U
60
100%
ómoV … àmW{‘H$ ‘m[hVrZwgma CnbãY gmaUr H«$. 3 n[a˶º$m {ó¶m§Mm {ejUmMm ñVa Xe©{dUmar gmaUr … AZw.
{ejU
EHy$U
Q>¸o$dmar
1 2 3 4 5
1 Vo 4 5 Vo 10 17 Vo 12 nXdr nXì¶wÎma
10 37 07 05 02
16.66% 61.66% 11.66% 8.33% 3.33%
EHy$U
60
100%
ómoV … àmW{‘H$ ‘m[hVrZwgma CnbãY MAR-APRIL 2017, VOL- 4/30
www.srjis.com
Page 4750
SRJIS/BIMONTHLY/ SURESH SHIVRAM SURYAVANSHI (4747-4757)
gmaUr H«$. 4 ‘wñbr‘ g‘mOmVrb {ó¶m n[a˶º$ hmoʶmMr H$maUo Xe©{dUmar gmaUr … AZw.
Vn{eb
EHy$U g§»¶m
Q>¸o$dmar
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Cƒ {ejUmMm A^md H$m¡Qw>§{~H$ qhgmMma ~hþnËZrËdmMr nÜXV {ó¶m§Zm Xþ涑ñWmZ dmX AmngmV gmoS>{dV Zmhr Ah§H$mar d¥Îmr ì¶gZm{YZmV/g§e¶r d¥Îmr Ym{‘©H$ gm{h˶mMo Aܶ¶Z Zmhr N²am¶dgrMm A^md ~mb{ddmh nÜXV ApñVËdmV g§¶wº$ Hw$Qw>§~ nÜXVrMm èhmg H$m¶ÚmMo Anwao kmZ/J¡admna
10 08 06 06 05 05 05 04 03 03 03 02
16.66% 13.33% 10.00% 10.00% 8.33% 8.33% 8.33% 6.66% 5.00% 5.00% 5.00% 3.33%
EHy$U
60
100%
ómoV … àmW{‘H$ ‘mhrVrZwgma CnbãY
{ZarjU Am{U {ZîH$f© …1) darb gmaUrdéZ Ago {ZXe©Zmg ¶oVo H$s, EHy$U 60 n[a˶º$m {ó¶m§n¡H$s 10 (16.66%) {ó¶m§Mo åhUUo Ago Amho H$s, ‘wñbr‘ g‘mOmV CÀM{ejUmMo à‘mU H$‘r Amho. ¶m‘ܶo {ó¶m§Mo à‘mU Iyn H$‘r Amho. gmaUr H«$‘m§H$ 3 ‘ܶo nm{hbo Va n[a˶º$m 춺$sMo B¶Îmm 5 dr Vo 10 dr n¶©ÝV {ejU KoVboë¶m [ó¶m§Mo à‘mU 61.66% Amho. ~mamdrn¶©ÝVMo 11.66% Amho d EH$X‘ H$‘r Pmbo. ˶mnwT>o nXdrgmR>r ’$º$ nmM [ó¶m nmohMë¶m d nXì¶wÎman¶©ÝV XmoZ [ó¶m nmohmoMë¶m AmhoV ¶mdaZ {ZXe©Zmg ¶oVo H$s øm g‘mOmVrb EH§$XarV ór nwéfmMo Cƒ {ejUmMo à‘mU BVa g‘mOmÀ¶m ‘mZmZo H$‘r Amho. ˶m‘wio g§ñH$mamMr H$‘r BVam§Mo ‘mJ©Xe©ZmMr H$‘VaVm, Am{W©H$ àJVr Zmhr ˶m‘wio n[a˶º$mMo à‘mU dmT>V Amho. 2) 8 (13.33%) n[a˶º$m {ó¶m§Zm H$moU˶m Zm H$moU˶m H$maUmdéZ ‘mZ{gH$/^md{ZH$, emar[aH$, b¡qJH$, Am{W©H$ d hþ§S>çmgmR>r H$m¡Qw>§{~H$ qhgmMma Pmbm Amho. ‘wñbr‘ g‘mOmV ˶mMo {ddmh ho AmngmVrb Zm˶mV åhUOo OdiÀ¶m Zm˶mV OmñV à‘mUmV hmoVmV ¶mMm AW© ˶m MAR-APRIL 2017, VOL- 4/30
www.srjis.com
Page 4751
SRJIS/BIMONTHLY/ SURESH SHIVRAM SURYAVANSHI (4747-4757)
Zm˶mV ^m§S>Uo qH$dm {ó¶m§Zm ‘mZ{gH$, emar[aH$, Am{W©H$, bm¢{JH$ qhgmMma Pmbo Zmhr nm{hOo VargwÕm nwéfàYmZ ‘mZ{gH$VoVyZ {ó¶m§da doJdoJù¶m H$maUmdê$Z H$m¡Qw>§{~H$ qhgmMma hmoVmZm {XgVmV. ¶m {ó¶m qhgmMmambm H§$Q>miyZ ‘mhoar Amë¶m AmhoV ˶mZ§Va Á¶mÀ¶m nmbH$mMr Am{W©H$ pñWVr Mm§Jbr Amho qH$dm nmbH$ WmoS>ogo OmJê$H$ AmhoV Aem nmbH$m§Zr Kar naVboë¶m ‘wbrMm h¸$ {‘imdm ¶m hoVyZo nmoQ>Jr qH$dm Zm§Xm¶bm nmR>{dʶmgmR>r H$moQ>m©V , nmo[bgmV d g‘wnXoeZ H|$ÐmV Jobo AmhoV. 3) 06 (10.00%)n[a˶º$m qó¶m§Zm Ago dmQ>Vo H$s, ‘wñbr‘ g‘mOmV ~hþnËZrH$ËdmMr nÜXV Amho d ear¶V H$m¶Úmwio hr nÜXV ApñVËdmV Amho Ago dmQ>Vo. Oa g§gmamV nQ>V Zgob qH$dm BVa ZmVodmB©H$m§Mm hñVjon Agob qH$dm nwéfmbm ˶mMr nËZr ZH$mo Agob Va VbmH$Mo {Z¶‘ AmhoV ˶mMo nmbZhr H$mhr nwéf H$aV ZmhrV Va H$mhr nwéf {Z¶‘mMo nmbZ H$ê$Z VbmH$ XoVrb d H$mhr nwéf VbmH$ Z XoVmM AZoH$ {ddmh H$aVmV d eodQ>r nwéf ear¶V H$m¶ÚmMm AmYma KoVmV. VgoM Á¶m ór nwéfmMm VbmH$ Pmbm Zmhr qH$dm nwZ{d©dmh nU Pmbm Zmhr ’$º$ órMm n[a˶mJ Ho$bm Agob Aem {ó¶m d ‘wbm§Mm nmbZ nmofUmMm àíZ {Z‘m©U hmoVmo. ¶m ~m~rH$S>o H$moUmMohr bj Zmhr Ago {ó¶m§Zm dmQ>Vo. 4) 06 (10.00%) n[a˶º$m {ó¶m§Zm Ago dmQ>Vo H$s, ‘wñbr‘ g‘mOmV {ó¶m§Zm Xþ涑 ñWmZ {Xbo OmVo. éT>r na§nam, g§ñH¥$Vr, Ym{‘©H$ H$Å>aVm ¶m à^mdm‘wio nwéfmMr ñdV…Mr ‘mZ{gH$Vm ~XbʶmMr V¶mar Zmhr Ago dmQ>Vo. Hw$amUmV {ó¶m§Zm g‘mZVoMo ñWmZ {Xbo Amho nU ¶m Jmoï>rMm gdm©Mm Aä¶mg (Aܶ¶Z) Zgë¶mZo {ó¶m§Mo ñWmZ nwéfm§Zm g‘Obo Zmhr åhUyZ órbm ‘hÎd Zmhr. {ó¶m§da AZoH$ ~§XZo bmXbo Vgo Kam~mhoa nSy> Z XoUo, ~waIm, Myb d ‘yb ¶m gma»¶m nÜXVr‘ܶo Xm~yZ R>odbo Amho ho gd© {ó¶m§Zm ZH$mo dmQ>Vo. ˶mMm AmJ«h g‘mZVm {‘imdo Agm Amho. 5) 05 (8.33%) n[a˶º$m {ó¶m§Zm Ago dmQ>Vo H$s, ¶m g‘mOmVrb 춺$s‘ܶo J¡ag‘O Agë¶mZo Vo EH$‘oH$m§Zm g‘OyZ Koʶmg V¶ma ZgVmV. g‘mOmVrb d[að>m§Mo ‘mJ©Xe©Z qH$dm g‘wnXoeZ hmoV Zmhr H$maU Amnbr g‘ñ¶m BVam§Zm H$go gm§Jm¶Mo? gm§{JVbo Va Vo bmoH$ ¶mo½¶ ‘mJ©Xe©Z MAR-APRIL 2017, VOL- 4/30
www.srjis.com
Page 4752
SRJIS/BIMONTHLY/ SURESH SHIVRAM SURYAVANSHI (4747-4757)
H$aVrb H$m? qH$dm ¶mo½¶ ‘mJ©Xe©Z H$aʶmEodOr J¡a’$m¶Xm KoVrb hr ^rVr ‘Zm‘ܶo Agë¶mZo ZmVodmB©H$ qH$dm BVamMm g„m KoD$Z g‘ñ¶oVyZ ~mhoa nS>ʶmEodOr VgmM amhVmo d eodQ>r {ó¶m§Zm Agwa{jV dmQ>Vo Am{U hm àíZ dmT>V OmVmo. 6) 05 (8.33%) n[a˶º$m {ó¶m§Zm Ago dmQ>Vo H$s, g‘mOmV Ah§H$mar d¥Îmr Amho. EH$‘oH$m§Mm dmX {ddmXmVyZ H«$moY dmT>V OmVmo EH$‘oH$m§Zm (nVr-nËZr) g‘OyZ Koʶmg V¶ma ZgVmV. dmX g§n[dʶmgmR>r ‘r H$m ‘mKma KoD$ Ago {dMma Ho$ë¶mZo dmX Z g§nVm Ah§H$mambm IVnmUr {‘iVo. Amåhr H$moQ>m©Mm B§Jm XmI{dVmo, Vw‘Mm ‘mO H$moQ>m©V CVa{dVmo Ago åhUyZ Xmdo H$moQ>m©V, nmo[bgmV XmIb hmoVmV d àíZ Z {‘Q>Vm dmT>VM OmVmo d {ó¶m n[a˶º$m hmoVmV. 7) 05 (8.33%) n[a˶º$m {ó¶m§Zm Ago dmQ>Vo H$s, Xmê$, Jm§Om, JwQ>Im d BVa ‘mXH$ Ðì¶mMo godZ H$aUmao, OwJma-‘Q>H$m IoiUmè¶m nVrZo ì¶gZ H$ê$Z ‘mahmU H$aUo g§e¶ KoUo hm àH$ma Ho$bm Amho. ¶oWo Xþgam {dMma nU ˶m§Zr 춺$ Ho$bm Vmo åhUOo ‘mo~mB©b d gmoeb {‘S>r¶m‘wio d ˶mÀ¶m dmnam‘wiohr EH$‘oH$m§da g§e¶ KoʶmÀ¶m d¥Îmr‘ܶo dmT> hmoV Amho. ˶m‘wiohr g§gma VwQ>V AmhoV. {ó¶m n[a˶³Îmm hmoV AmhoV. 8) 04 ( 6.66%) n[a˶º$m {ó¶m§Zm Ago dmQ>Vo H$s, ‘wñbr‘ AgyZ gwÕm OmñVrVOmñV bmoH$m§Zr Hw$amU qH$dm Ym{‘©H$ gm{h˶mMo Aܶ¶Z H$aV ZmhrV. Bñbm‘rH$ gm{h˶ d Hw$amU ho Zoh‘r gwI, em§Vr, Zm§XʶmgmR>r, gm‘mݶmMm h¸$ Am{U ݶm¶ XoʶmgmR>r ñWmnZ Pmbobr AmhoV d Vgm Bñbm‘ ¶mMm Xmdmhr H$aVmV. Ago Ym{‘©H$ gm{h˶ ‘wñbr‘ Y‘u¶m§Zr dmMU Ho$bo Va {ó¶m§da A˶mMma/qhgmMma hmoUma ZmhrV nU Ago hmoVmZm {XgV Zmhr åhUyZ n[a˶º$m hmoʶmMo à‘mU dmT>V Amho. 9) 03 (5.00%) n[a˶º$m {ó¶m§Zm Ago dmQ>Vo H$s ‘wñbr‘ g‘mOmV Cƒ {ejU Zmhr Oo {ejU KoVbo OmVo Vo CXÿ© ‘mܶ‘mVyZ Agë¶mZo ZmoH$arÀ¶m g§Yr ZmhrV, J[a~r, H$Å>a Ym{‘©H$ {dMmamMm nJS>m, Hw$Qw>§~ {Z¶moOZ Zmhr ˶m‘wio Hw$Qw>§~mMm AmH$ma dmT>V Amho. H$‘r OmJoV gd© Hw$Qw>§~mVrb gXñ¶m§Zm g‘m¶moOZ H$amdo bmJVo Amho. {H$˶oH$ doim EH$‘oH$m§Mo nQ>V Zgë¶mZo g‘m¶moOZ H$aUo e³¶ Zmhr. ZdrZ {ddm[hVmZm em§VVoV gwg§dmX H$aʶmgmR>r nwaoer OmJm, doi {H$dm eara MAR-APRIL 2017, VOL- 4/30
www.srjis.com
Page 4753
SRJIS/BIMONTHLY/ SURESH SHIVRAM SURYAVANSHI (4747-4757)
g§~§YmgmR>r OmJm CnbãY Z Pmë¶mZo àm¶dgrMm (EH$m§VmMm) àíZ CX²^dVmo. ˶mV ‘wbm§Mm O~m~Xmè¶m dmT>VmV ˶m O~m~Xmè¶m d [óÀ¶m O~m~Xmè¶m, JaOm nyU© Zmhr Pmë¶mg dmX{ddmX dmT>VmV d nVr-nËZr doJio hmoVmV. Am{W©H$ pñWVr Mm§Jbr Zgë¶mZo nwéfhr ZdrZ Ka KoUo qH$dm ^mS>çmZo KoUo qH$dm ñdV§Ì amhʶmMm {ZU©¶ KoD$ eH$V ZmhrV eodQ>r XmoKohr doJio hmoVmV. 10) 03 (5.00%) n[a˶º$m {ó¶m§Zm Ago dmQ>Vo H$s, {ó¶m EdT>çm H$‘r d¶mV n[a˶º$m Pmë¶m AmhoV ¶m d¶mV ˶m {ó¶m H$moQ>m©V Amë¶m AmhoV åhUOo ˶mMo b¾ doir d¶ H$m¶ Agob ¶mMr H$ënZm ¶oVo. AWm©V ¶mÀ¶mn¡H$s ~è¶mM {ó¶m§Mo ~mb{ddmh Pmbo AmhoV. Aem {ó¶m§Mr ‘mZ{gH$/^md{ZH$, emar[aH$ Am{U ‘wbm§Zm OÝ‘ XoʶmMr V¶mar ZgVo VarnU ¶m {ó¶m§Zm ‘yb Pmbobr AmhoV. EdT>çm H$‘r d¶mV, ñd¶§nmH$, KamVrb gXñ¶mMr ‘ZYaUr H$aUo, ¶oUmè¶m OmUmè¶mMo CR>-~¡g H$aUo, ‘wbm§Mo g§JmonZ, nVrÀ¶m gd© JaOm {Z^mdUo ho H$go H$m¶ e³¶ hmoB©b ˶m‘wio ór Hw$R>o Var H$‘r nS>Uma Aem doir [Vbm Z g‘OwZ KoVë¶mZo g§gma VwQ>bo. nwéf d gmgaMo O~m~Xmar Koʶmg V¶ma Zgë¶mZo {ó¶m n[a˶º$m Pmë¶m. 11) 03 (5.00%) Ago dmQ>Vo H$s, g§¶wº$ Hw$Qw>§~ Agmdo ¶m‘wio Á¶oð> bmoH$m§Mo ¶mo½¶ ‘mJ©Xe©Z {‘iVo Á¶oð>m§À¶m ‘wbm§gmR>r g§ñH$ma d gm§^mi H$aʶmgmR>r ’$m¶Xm hmoVmo. nwT>o Hw$Qw>§~mV dmX-{ddmX Pmbo Va Á¶oð> bmoH$ ‘ܶñWmMr ^y{‘H$m nma nmSy>Z àíZ ‘mJu bmdV d ˶mdoir Á¶oð>mMo gd©OU EoH$V nU Agm¶Mo nU gܶm g§¶wº$ Hw$Qw>§~ nÜXVrMm èhmg hmoV Agë¶mZo nVrnËZrda {Z¶§ÌU am{hbo Zmhr. dmX-{ddmX, ^m§S>Um‘ܶo dmT> hmoD$Z n[a˶º$m§Mo àíZ dmT>VM Amho. 12) 02 (3.33%) n[a˶º$m§Zm Ago dmQ>Vo H$s, H$m¶ÚmÀ¶m àMma d àgmam‘wio H$m¶ÚmMo bmoH$ gmja Pmbo AmhoV. hr Jmoï> Mm§Jbr Amho nU Vo Anwao kmZmÀ¶m AmYmao bmoH$ H$moQ>m©V Ho$gog XmIb H$aVmZm g‘moaÀ¶m njH$mambm Vù¶mV ‘ù¶mV nmhVmV. ~Xbm KoʶmMr d¥Îmr Hw$R>oVar ‘ZmV AgVo. Oo H$m¶ÚmMo OmUH$ma AmhoV Vo nU H$mhr doim MwH$sMo ‘mJ©Xe©Z H$aVmV. H$m¶ÚmÀ¶m bT>mB©V hmoaniyZ OmVmV. Aer H$maUo ¶m g§emoYZ Aä¶mgmdéZ {XgyZ ¶oVmV.
MAR-APRIL 2017, VOL- 4/30
www.srjis.com
Page 4754
SRJIS/BIMONTHLY/ SURESH SHIVRAM SURYAVANSHI (4747-4757)
gyMZm Am{U {e’$maer … 1) n[a˶º$m hmoʶmMo à‘mU H$‘r H$aʶmgmR>r gd©àW‘ à{e[jV g‘wnXoeH$, ‘ܶñW, Y‘©Jwê$, ñd¶§godr g§ñWm, d BVa Vk 춺$sH$Sy>Z g‘ñ¶mJ«ñV 춺$s¨Zr g‘wnXoeZ KoD$Z Amnbo àíZ gmoS>{dbo nm{hOo. 2) ‘wñbr‘ g‘mOmV ¶wdH$ ‘§S>io, ñd¶§godr g§ñWm, ‘{hbm§gmR>r H$m‘ H$aUmè¶m g§ñWm, g§KQ>Zm øm gܶm ~è¶mn¡H$s ApñVËdmV Amë¶m AmhoV ˶m§Zr nwT>mH$ma KoD$Z H$m¡Qw>§{~H$ g‘ñ¶mJ«ñVm§gmR>r g‘wnXoeZ H|$Ð Mmbdmdo. 3) gm‘m{OH$
ñVamda
OmUrd
OmJ¥Vr
H$aʶmgmR>r
emgZmZo
{d{dY
à{ejU/H$m¶©emim/MMm©gÌmMo Am¶moOZ dñVr nmVirda H$amdo Am{U ˶m H$m¶©H«$‘m‘ܶo H$m¡Qw>§{~H$ qhgmMma, ~mb{ddmh nmbH$m§Mm ZH$mo Vmo hñVjon, ì¶[º$‘Îd {dH$mg, H$m¡Qw>§{~H$ H$bhm‘wio hmoUmar Hw$Qw>§~mMr AYmoJVr, qhgmMmamMo ór-nwéfm~amo~a ‘wbm§da hmoUmao n[aUm‘ ¶m {df¶mda àH$fm©Zo àH$me Q>mH$mdo. 4) Cƒ {ejUmVrb JiVrMo à‘mU H$‘r ìhmdo ¶mgmR>r emgZmZo ñdV§Ì H$m¶©H«$‘ am~dmdo Am{U ‘wbtÀ¶m {ejUmbm àmYmݶ Úmdo. 5) Hw$Qw>§~mMm Am{W©H$ ñVa C§MmdʶmgmR>r Am¡nMm[aH$ {ejUm~amo~a ì¶dgm¶ {ejU d à{ejU H$m¶©H«$‘mda ^a Úmdm. 6) ‘wñbr‘ g‘mOmZo ‘w»¶ àdmhmV ¶oʶmgmR>r CXÿ© ‘mܶ‘mVyZ ‘wbm§Zm Z {eH${dVm ‘amR>r, {hÝXr, qH$dm B§J«Or ‘mܶ‘mÀ¶m emioV nmR>dmdo, CXÿ© ‘mܶ‘m‘wio emgH$s¶ ZmoH$è¶m qH$dm ImOJr ZmoH$ar‘ܶo ñWmZ Zmhr. CXÿ© {ejU Oê$a ¿¶mdo nU ’$º$ {b[hVm dmMVm ¶oʶmgmR>r Amgmdo. 7) emgZmZo H$m¶ÚmMo ‘mo’$V ghmæ¶ d g„m H|$ÐmMr ñWmnZ H$ê$Z dñVr nmVirda H$m¶ÚmMo à{ejU ¿¶mdo d J¡admna H$gm Q>miVm ¶oB©b ¶mMr XjVm ¿¶mdo. 8) Á¶oð> ZmJarH$m§Zm ~Xb˶m H$mimZwgma Zì¶m {nT>rMm Zdm {dMma ñdrH$mê$Z ˶m§À¶m {dMmam§Zm nU ‘hÎd Úmdo. ˶m§Zm g‘OyZ KoVbo nm{hOo Am{U VéU {nT>rgmo~V eoAatJ dmT>dmdo.
MAR-APRIL 2017, VOL- 4/30
www.srjis.com
Page 4755
SRJIS/BIMONTHLY/ SURESH SHIVRAM SURYAVANSHI (4747-4757)
9) nVr-nËZr‘Yrb g§dmX d g§^mfU H$m¡eë¶ {dH$[gV H$aʶmgmR>r ñd¶§godr g§ñWm§Zr g{H«$¶ ìhmdo. {ddmhnyd© g‘wnXoeZ H$m¶©H«$‘ gwê$ H$amdoV hr H$mimMr JaO Amho. ¶mgmR>r emgZmZo nU Am{W©H$ ‘XV CnbãY H$amdo d àmoËgmhZ Úmdo. 10)
nVr-nËZrZo ñdV…‘Yrb eoAatJ dmT>dmdo, ^{dî¶mMm Am{U ‘wbm§Mm {dMma H$éZ
AZmdí¶H$ IMm©da {dam‘ bmdmdm. ñdV…Mo dmX ñdV…M H$m¡Qw>§{~H$ nmVirda gmoS>dmdo Am{U g§¶wº$ Hw$Qw>§~ H$go {Q>Hy$Z amhrb ¶mgmR>r à¶ËZerb amhmdo. 11)
emgZmZo {ejU d d¡Mm[aH$ j‘Vm dmT>>{dʶmgmR>r bj {Xbo nm{hOo BVa àJVerb
g‘mOmÀ¶m àdmhmgmo~V g§nH$m©V Amë¶mg nVr-nËZrMr g‘O dmT>ob d ˶m§À¶m ZmVog§~§YmVrb g§~§Y H$go Mm§Jbo R>odmdo ¶mMr OmUrd hmoB©b Am{U MwH$sÀ¶m éT>r na§nam§Zm {damoY H$éZ Vo Wm§~{dʶmgmR>r ñdV…M à¶ËZ H$aVrb. 12)
OJmVrb AZoH$ ‘wñbr‘ amï´>m§Zr ~Xb˶m H$mimZwgma ˶m§À¶m d¡¶{º$H$ H$m¶ÚmV
n[adV©Z Ho$bo AmhoV Vgo n[adV©Z ^maVmV hmoʶmMr Amdí¶H$Vm Amho. g‘mamon … darb H$maUo ˶m§Mo {ZîH$f©, Cnm¶ ¶moOZm Zwgma Ago {ZXe©Zmg ¶oVo H$s, H$moU˶mhr 춺$sMm d¡¶{º$H$, H$m¡Qw>§{~H$, gm§ñH¥$[VH$, gm‘m{OH$, Am{W©H$ Am{U amOH$s¶ {dH$mg gmYmd¶mMm Agë¶mg àW‘ H$m¡Qw>§{~H$ ñdmñW {Q>H${dUo Amdí¶H$ Amho. H$m¡Qw>§{~H$ nmVirda AZoH$ g‘ñ¶m AgVrb Va àJVr hmoUo e³¶ Zmhr ‘wñbr‘ Y‘m©V H$mhr Ym{‘©H$ {eH$dUr Iyn Mm§Jë¶m AmhoV ˶m {eH$dUrMo gdmªZr nmbZ Ho$bo Va {ó¶m§da A˶mMma / qhgmMma hmoUma ZmhrV. H$moU˶mhr Y‘m©Vrb {ó¶m Omon¶ªV ˶m§Mo ñdmV§Í¶ gwú‘ar˶m Cn^moJy eH$V Zmhr Vmon¶©ÝV ˶m§Mm {dH$mg hmoUma Zmhr. H$m¡Qw>§{~H$ qhgmMma hm {df¶ Ho$di H$m¶ÚmZo g§nZmam {df¶ Zmhr Va ¶mgmR>r g‘mOm‘ܶo OmUrd OmJ¥Vr Am{U n[adV©Z hmoʶmMr JaO Amho VaM emofU/qhgm ‘wº$ g‘mO {Z‘m©U hmoB©b.
MAR-APRIL 2017, VOL- 4/30
www.srjis.com
Page 4756
SRJIS/BIMONTHLY/ SURESH SHIVRAM SURYAVANSHI (4747-4757)
g§X^©gwMr
Jwáo, ‘Zrfm, ‘moao, AM©Zm. MH«$^oX (2007). ‘mgw‘ àH$meZ nwUo ^mJdV, {dÚwV. aoJo, e{‘©bm. ({S>go§~a 2000). ^maVmVrb g‘H$mbrZ H$mirMo àíZ órdmXr MMm©{dídmMm AmT>mdm. órAä¶mg H|$Ð nwUo {dÚmnrR>. {~ÝVo Bñbm‘ (àmo.AãXþa©h‘mZ eoI AZwdmXH$). ݶm¶{Zð>m (2007). Bñbm{‘H$ ‘amR>r npãbHo$eÝg Q´>ñQ>, ‘w§~B©. ImZ ‘whå‘X ’$méH$ (2014). Xþgar Amd¥Îmr. Bñbm‘ åhUOo H$m¶ Bñbm‘rH$ ‘amR>r npãbHo$eÝg Q´>ñQ> ‘w§~B©.
MAR-APRIL 2017, VOL- 4/30
www.srjis.com
Page 4757