Κοιλιοκάκη- περί τίνος πρόκειται; Η κοιλιοκάκη είναι μια μόνιμη δυσανεξία στη γλουτένη, μια πρωτεΐνη που περιέχεται στα παρακάτω δημητριακά: σιτάρι, σίκαλη, κριθάρι, βρώμη, αγριοσίταρο. Εαν προϊόντα δημητριακών ή άλλες τροφές με γλουτένη καταναλωθούν, τότε προκαλείται φλεγμονή του εντέρου, οι εντερικές λάχνες εκφυλίζονται και ο βλενογόνος του λεπτού εντέρου καταστρέφεται. Θρεπτικές ουσίες όπως πρωτεΐνη, λίπος, υδατάνθρακες, βιταμίνες και ανόργανα στοιχεία είτε δεν μπορούν πλέον ν’απορροφηθούν ή απορροφούνται μερικώς. Το αποτέλεσμα είναι δυσαπορρόφηση, ιδιαίτερα στους ασθενείς νεαρής ηλικίας.
Συμπτώματα
Διάγνωση
Η κοιλιοκάκη γίνεται αντιληπτή με τα πιο κάτω χαρακτηριστικά συμπτώματα: Διάρροια, απώλεια βάρους και δυνάμεων, τυμπανισμός, κοιλιακοί πόνοι, ναυτία και διαταραχές ανάπτυξης, κυρίως στα παιδιά. Στους ενηλίκους εμφανίζονται επίσης επιβαρυντικά συμπτώματα και εκτός της περιοχής του εντέρου π.χ. ατονία, κόπωση, αναιμία, οστεοπόρωση, έλλειψη βιταμινών και ανόργανων στοιχείων, ερπετοειδής δερματίτιδα Duhring, διαβήτης τύπου I, θυρεοειδίτιδα καθώς και δυσανεξία στη λακτόζη.
Η κοιλιοκάκη μπορεί να ανιχνευθεί στο αίμα μέσω του προσδιορισμού συγκεκριμένων αντισωμάτων (κατά της ιστικής τρανσγλουταμινάσης, του ενδομυΐου (ΕΜΑ), στα παιδιά ηλικίας κάτω των 3 ετών και τα αντισώματα κατά της γλιαδίνης (AGA), κλάση IgA και IgG). Για την επιβεβαίωση της διάγνωσης πρέπει να διενεργηθεί βιοψία του λεπτού εντέρου.
Επιπολασμός Η κοιλιοκάκη εμφανίζεται σε κάθε ηλικία και συχνότερα απ’ ότι υποθέτουμε. Εκτιμάται ότι το 1% του πληθυσμού προσβάλλεται από κοιλιοκάκη ενώ σε κάθε έναν διαγνωσμένο πάσχοντα κοιλιοκάκης στην Ευρώπη αντιστοιχούν 7 έως 10 μη διαγνωσμένοι πάσχοντες.
Θεραπεία - διατροφή ελεύθερη γλουτένης Σήμερα, μοναδική θεραπεία αποτελεί η δια βίου αυστηρή διατροφή χωρίς γλουτένη. Οι πάσχοντες σταματούν πολύ γρήγορα να έχουν συμπτώματα όταν τηρούν με συνέπεια τη διατροφή ελεύθερη γλουτένης. Από τη φύση, πολλά προϊόντα δεν περιέχουν γλουτένη π.χ.: το κρέας, το ψάρι, τα αυγά, τα φρούτα και τα λαχανικά, το γάλα και πολλά γαλακτοκομικά προϊόντα, το ρύζι, το καλαμπόκι και οι πατάτες. Επιπλέον, στο εμπόριο διατίθεται ποικιλία προϊόντων ελεύθερων γλουτένης, όπως μέλι, ψωμί, ζυμαρικά, μπισκότα.
5 συμβουλές για την κοιλιοκάκη
1
Η αυστηρή δια βίου διατροφή χωρίς γλουτένη είναι η μοναδική θεραπεία κατά της κοιλιοκάκης.
2
Καταναλώνετε αποκλειστικά τρόφιμα τα οποία είναι σίγουρα ελεύθερα γλουτένης: Το σύμβολο του διαγραμμένου σταχυού στα προϊόντα εγγυάται την απουσία γλουτένης.
3
Πάρα πολλά τρόφιμα είναι από τη φύση ελεύθερα γλουτένης: οι πατάτες, το καλαμπόκι, το ρύζι, τα αυγά, το κρέας, το ψάρι, τα φρούτα, τα λαχανικά, το γάλα και πολλά γαλακτοκομικά προϊόντα. Προσέξτε, ωστόσο, τον κίνδυνο ανάμιξης κατά την παρασκευή των ελεύθερων γλουτένης προϊόντων.
4
Διαβάζετε πάντα την ετικέτα και τον κατάλογο συστατικών: η γλουτένη κρύβεται σε πολλά τρόφιμα
5
Μπορείτε να ζητήσετε από τον κατασκευαστή να σας αποστείλει δωρεάν πληροφοριακό υλικό για την κοιλιοκάκη και τη διατροφή χωρίς γλουτένη, καθώς και έναν κατάλογο των προϊόντων, ώστε να τον χορηγείτε στους ασθενείς: www.schaer.com, info@schaer.com
Dr. Schär AG, Winkelau 9, I-39014 Postal (BZ) www.schaer.com, info@schaer.com, www.facebook.com/schaer.gr
Προϊόντα ελεύθερα γλουτένης Ακίνδυνα χωρίς γλουτένη
Κίνδυνος ύπαρξης γλουτένης
Απαγορευμένα περιέχουν γλουτένη
(Διαβάστε με προσοχή τον κατάλογο συστατικών!) πατάτες, καλαμπόκι, ρύζι (ακόμη και το άγριο ρύζι), κεχρί και τεφ, φαγόπυρο, κινόα, αμάρανθος, χαρουπάλευρο, ταπιόκα, μανιόκα, κάστανα
έτοιμα προϊόντα (π.χ. πουρές πατάτας), πατατάκια, διογκωμένο ρύζι
Προσέξτε τυχόν ανάμειξη στο αλεύρι
σιτάρι, βρώμη, κριθάρι, σίκαλη όλυρα, τριτικάλ, σίτος δίκοκκος, καμούτ, χλωρός αποξηραμένος σίτος, σίτος μονόκοκκος, αραβικό σιμιγδάλι, κους-κους όλα τα ζυμαρικά, αρτοσκευάσματα, νιφάδες, μούσλι κλπ. που παράγονται από τα παραπάνω δημητριακά.
Φρούτα
όλα τα φρούτα και οι ξηροί καρποί
αποξηραμένα φρούτα
Λαχανικά
όλα τα είδη λαχανικών και τα όσπρια
έτοιμα πιάτα λαχανικών
πιάτα με λαχανικά και δημητριακά, παναρισμένα ή αλευρωμένα λαχανικά
Γαλακτοκομικά προϊόντα
γάλα, φυσικό γιαούρτι, ανθόγαλο, νωπό τυρί όπως cream cheese, μασκαρπόνε, μοτσαρέλα, Φυσικό τυρί, όπως ένταμ, γκούντα, έμενταλ, παρμεζάνα
κρέμες και γλυκίσματα, έτοιμα μίλκσεϊκ, λιωμένο τυρί, ροκφόρ, παρασκευάσματα τυριού
γαλακτοκομικά προϊόντα με δημητριακά π.χ. γιαούρτι με μούσλι
Κρέας, γάλα και αυγό
όλα τα είδη κρεάτων και ψαριών, αβγό
έτοιμα πιάτα και έτοιμες σάλτσες με κρέας ή ψάρι, αλλαντικά
ψάρι ή κρέας παναρισμένο, αλευρωμένο ή με σάλτσα που περιέχει γλουτένη
Λίπη, μπαχαρικά, σως και υλικά ψησίματος
όλα τα λάδια, το βούτυρο, η μαργαρίνη, το λίπος, το ξίδι, τα μπαχαρικά χωρίς προσμίξεις, το αλάτι και το πιπέρι
έτοιμες σάλτσες, σάλτσες με σόγια, παρασκευάσματα μπαχαρικών, κύβοι, υλικά ψησίματος π.χ. μπέικιν πάουντερ
όλες οι σάλτσες με συστατικά που περιέχουν γλουτένη
Γλυκά και γλυκαντικά μέσα
όλα τα είδη ζάχαρης, μελιού, μαρμελάδας
σοκολάτα, καραμέλες, κακάο, παγωτό, τσίχλες
σοκολάτα με δημητριακά
Ποτά
αναψυκτικά όπως η Coca Cola και οι λεμονάδες, καφές, τσάι, χυμοί και νέκταρ φρούτων, όλα τα αλκοολούχα ποτά εκτός της μπύρας και του ουίσκι βύνης (malt)
έτοιμα μίγματα για φραπέ, κακάο
μπύρα, υποκατάστατα καφέ από κριθάρι ή βύνη, ποτά με φυτικές ίνες που περιέχουν γλουτένη, ποτά που περιέχουν βρώμη
Ελλάδα: Φαρμακευτικά Εργαστήρια CANA AE - Τομέας Κλινικής Διατροφής, Λ. Ηρακλείου 446 Α, 14122 Ηράκλειο Αττικής, Τηλ. 210 2883351-2, Fax. 210 2883250, www.cana.gr, email: healthcarenutrition@cana.gr
Κύπρος: LIFEPHARMA (Z.A.M.) LTD, Αγίου Νικολάου 8, 1055 Λευκωσία, Τηλ. 22347440, Fax. 22877027, www.msjacovides.com.cy, email: info@lifepharma.com.cy
SGR06
Δημητριακά