Schaer_YourLife41_NL by dr. Schaer GmbH

yourlife 10/2011 - Sch채r Nr. 41

JUBILEUMUITGAVE

30 Jaar Sch채r

Inhoud

Omdat kunst van kunnen komt…

We zijn jarig! Schär, de Europese marktleider voor glutenvrije producten, kijkt dit jaar terug op 30 jaar van haar bestaan. 30 jaar, waarin we steeds moeite gedaan om niet alleen al onze kennis en ons kunnen te integreren in ons werk, maar ook onze rijkdom aan ideeën: smakelijke

en veelzijdige producten, waarmee we mensen met coeliakie een stukje levenskwaliteit terug willen geven. Om de levenskwaliteit van geest en ziel bekommert zich de kunst en ook daarin ontmoeten zich Kunnen en Ervaring, Inspiratie en Creativiteit. Ter bekroning van deze uitgebreide uitgave van YourLife hebben we daarom de cover door een kunstenaar laten maken, die de ﬁlosoﬁe van onze onderneming op bijzonder geslaagde wijze tot in de puntjes weergeeft in zijn kunstwerk – de popiconenschilder Andreas Reimann. De in 1965 in Wenen geboren kunstenaar heeft vooral naam gemaakt met zijn portretten van beroemde persoonlijkheden. „Bont, schril en verleidelijk“ beschrijft de succesvolle autodidact, die in de USA de penseel, verf en zeefdruk gevonden heeft, zijn grootformaat schilderijen. Deze

De diëtiste weet raad - kennis: Een hele vooruitgang!

Keuken: Genieten op z’n Zuid-Tirools

Special: 30 jaar Schär Glutenvrij aan de wereldtop

26 32

Milly: Milly, de kleine avonturierster

Nieuw in de schappen: Onze Top producten 2011 Nieuw in de schappen

COLOFON: Kommunikation & PR Schär | Winkelau 9, I-39014 Burgstall (BZ) | www.schaer.com | yourlife@schaer.com

worden niet alleen tentoongesteld in bekende galerijen maar ook in stijlvolle bars of grote lofts, zoals o.a. zijn „diva’s“ Marlène Dietrich, Romy Schneider en Maria Callas in het beroemde Savoy in Keulen. Veel plezier bij het lezen van onze jubileumuitgave!

Inhoud

Interview: Knowhow en empathie als sleutel tot succes

Reportage: Een neus voor lekker eten zonder gluten

Reizen: Zuid-Tirol - trefpunt van liefhebbers en levensgenieters

Midden in het leven: Allen voor één

Onderzoek & ontwikkeling: Onderzoek en ontwikkeling in dienst van de goede smaak

Interview

Knowhow en empathie als sleutel tot succes Van detailhandel tot wereldwijd netwerk: YourLife sprak met Schär-voorzitter Ulrich Ladurner over de mijlpalen van het bedrijf, de visie op de toekomst en initiatieven die tot doel hebben de levenskwaliteit van mensen met coeliakie te verbeteren.

YL: Coeliakie was 30 jaar geleden relatief onbekend. Hoe kwam u op het idee om glutenvrije producten te gaan maken? Ulrich Ladurner: Dan moet je mijn professionele geschiedenis kennen. Ik heb de detailhandelsschool gedaan en als heel jonge ondernemer het bedrijf van mijn vader geërfd. Het was een drogisterij die zich specialiseerde op reform- en dieetproducten. Van deze detailhandel wilde ik een groothandel maken, dus het bedrijf uitbreiden. Hiervoor ben ik op zoek gegaan naar producten en toen op glutenvrije producten gestuit. Natuurlijk stonden ook andere gezonde voedingsmiddelen op de verkoopslijst. Het onderwerp glutenvrij heeft mij van het begin af aan gefascineerd. Als je jezelf vervolgens goed inleeft en meedenkt, weet je ook wat er nodig is. Dat was natuurlijk cruciaal voor het succes.

YL: Welke toekomst hebt u in de productie van glutenvrij eten gezien? Ladurner: Toen was natuurlijk nog niet bekend hoe coeliakie zich in de daaropvolgende jaren zou ontwikkelen. Ik ging ervan uit dat het om een nichemarkt ging. Voor mij was niet zozeer van belang hoe groot de niche was, maar hoe sterk de behoefte was en wat ik aan deze behoefte kon doen. Dat is het uitgangspunt, dat vandaag de dag nog steeds belangrijk is. De hedendaagse economische omstandigheden zijn natuurlijk totaal anders. YL: Hoe zou u de groei en de toenemende vraag naar uw producten omschrijven? Ladurner: De groei van de markt is parallel geweest aan de bekendheidsgraad van coeliakie. Wanneer we spreken over de mijlpalen van het bedrijf, dan zijn die

niet direct gerelateerd aan de groei. De mijlpalen bestonden eruit dat we eerst uit Zwitserland en Duitsland hebben geïm-

“Onze levensstijl vandaag de dag is heel anders dan die van twintig jaar geleden.” Ulrich Ladurner porteerd en in tweede instantie hebben geprobeerd om op ambachtelijke wijze de producten zelf te maken, dus zelf te produceren. We waren aanvankelijk een groothandel die was gericht op de Italiaanse

30 Jaar Schär

yourlife 3

Interview

markt. De volgende stap was de productie, aanvankelijk louter op ambachtelijke wijze. De volgende fase kenmerkte het begin van een industriële productiewijze. De daaropvolgende uitdaging was de vraag: hoe komen we verder dan Italië en kunnen we onszelf binnen Europa positioneren. Dat was halverwege de jaren tachtig ons grote succesverhaal, dat we in staat waren aan te tonen dat onze producten in heel Europa nodig waren en dat ze goed ontvangen werden. Zo gezien vormden de groeistadia toch bijna altijd de geijkte grenzen in het leiden van een onderneming - met andere woorden van handelaar tot producent en van nationale markt naar wereldmarkt – waar men bovenuit kon stijgen, als men zich maar terdege genoeg, maar ook goed genoeg had voorbereid. Elke fase is overwonnen en dat máákt het bedrijf nu. Het bedrijf heeft inmiddels internationale vestigingen en actief tot ver over de grenzen van Europa.

Schär Productielocaties in de VS

YL: Denkt u met uw producten ook de ontvankelijkheid voor coeliakie te hebben bevorderd? Ziet u hier een wisselwerking? Ladurner: De wisselwerking is erg belangrijk. De eerste dimensie vormt inderdaad de kwaliteit van de producten. We hebben een zeer lange weg achter ons: dertig jaar geleden waren mensen nog met alles tevreden, tegenwoordig willen ze geen verschillen meer met normale voedingsmiddelen. Het moet eenvoudigweg lekker smaken, anders is de grens waarop wordt gezegd, nee, dat lust ik niet, al overschreden. Deze grens is ook van belang voor een goede naleving van het dieet. De tweede dimensie is natuurlijk de communicatie. We waren de eersten die zich opwierpen als ambassadeurs voor men-

yourlife

30 Jaar Schär

sen met voedselintoleranties, en we hebben onze producten aan levensvreugde gekoppeld. Dit is opnieuw een uiterst belangrijke factor voor een goede naleving van het dieet. Ik moet voeding aan plezier koppelen, zelfs als het om dieetproducten gaat. Ten slotte is de distributie van de producten natuurlijk ook een boodschap naar buiten toe. De producten staan op de schappen van onze dealers en zijn zo zichtbaar voor veel consumenten, die tot nu toe misschien helemaal niets met coeliakie hadden. YL: Naast zuivere productmarketing streeft u ook idealistische doelen na… Ladurner: Het zijn doelstellingen die al duidelijk binnen de bedrijfsdoelstellingen

zichtbaar zijn. Allereerst is er een wetenschappelijke adviesraad. Het is belangrijk dat wij op de hoogte blijven van de nieuwste bevindingen in de wetenschap. Dus de vraag of we nog op koers zitten of onszelf moeten veranderen. Het tweede thema dat we willen benadrukken, is het hele buitenshuisgebeuren. Vandaag de dag is het zo dat degenen die een glutenvrij dieet volgen, thuis inderdaad niets te kort komen. Maar het grote probleem, dat nog steeds bestaat, is: wat gebeurt er als ik erop uitga? Onze levensstijl vandaag de dag is heel anders dan die van twintig jaar geleden. Wij allemaal, of bijna allemaal, consumeren ons voedsel voor een groot gedeelte buiten de vier muren van ons huis. Wat dat betreft moet je inderdaad toegeven dat het dieet niet zo gemakkelijk vol te houden is. We proberen om hier een nieuwe richting in te slaan en een echt nuttige service te bieden. YL: Wat kan er worden gedaan om de consumptie buitenshuis te vergemakkelijken?

Interview

YL: Ik noem de VS: waarom hebt u besloten uit te breiden naar de Verenigde Staten? Ladurner: Amerika is voor Europeanen, net als Europa voor de Amerikanen, een fascinerend woord. De Amerikaanse markt is vergelijkbaar in grootte met de Europese, maar heeft een gemeenschappelijke taal. Dit betekent dat de grenzen die Europa ook zonder de douanebelemmeringen nog steeds kent, in Amerika nauwelijks bestaan. Aan de andere kant zien we dat onze voorsprong in knowhow op de Amerikaanse aanbieders nog steeds erg groot is. Dit heeft ons het besluit doen nemen om onze producten in de VS te gaan verkopen - en wij gaan in de toekomst ook daar produceren. Het produceren is zeer belangrijk, omdat de producten die vers

“Het bedrijf heeft inmiddels internationale vestigingen en actief tot ver over de grenzen van Europa. ” Ulrich Ladurner

Ulrich Ladurner, Dr. Schär- voorzitter

Ladurner: Het is heel belangrijk dat je blijft vragen, het maakt niet uit waar je eet, bij een luchtvaartmaatschappij, in een hotel, in een pizzeria. Je moet er altijd om vragen. Voor mij is het belangrijk dat iedereen die met het probleem te maken heeft, of het nu zelf is of als ouder, ook steeds navraagt of er glutenvrije maaltijden worden aangeboden. Alleen zo bereikt men ook bij deze partners een zekere ontvankelijkheid, die sowieso nodig is om tot een goede oplossing te komen op het gebied van consumptie buitenshuis. YL: U lijdt zelf niet aan coeliakie. In welke mate beïnvloedt het glutenvrije leven uzelf? Ladurner: Ik ’leef’ al dertig jaar met coeliakie. Ik lijd er inderdaad zelf niet aan, maar het helpt mij om voortdurend parallellen te trekken: wat als en hoe zou ik het dan oplossen, hoe zou ik de situatie dan kunnen verbeteren. Dit is nog steeds een leidend beginsel van ons bedrijf, daartoe

voelen we ons verplicht. Er dient meteen bij te worden gezegd dat dit ook de basis is van het succes van ons bedrijf. YL: Als u het thema coeliakie vergelijkt tussen 1981 en 2011, hoe heeft de markt zich ontwikkeld met betrekking tot consumenten- en leveranciersgedrag? Ladurner: Tegenwoordig is alles natuurlijk veel complexer, toen was het gevoel heel belangrijk: dat men ook vanuit een gevoelssituatie kan zeggen, dat en dat is er nodig, zonder te weten hoe groot de markt ervoor eigenlijk is. Vandaag de dag ligt het natuurlijk heel anders, tegenwoordig kijken we ook welk volume een markt heeft, wat hij nodig heeft, welke middelen we moeten inzetten en wat we moeten produceren, welke speciﬁeke producten deze markt nodig heeft. Er zijn allerlei interessante ontwikkelingen, maar het is nog steeds een uitdaging. Onze onderneming drijft op innovatie, de wensen van de consument zijn hierbij cruciaal.

moeten zijn, zoals bijvoorbeeld brood, niet over de oceaan kunnen worden vervoerd. Dit gaat op de lange termijn niet, daarbij verlies je teveel aan versheid. Dus produceren we in de toekomst in de VS. De fabriek staat er als structuur al maar de hal is nog niet helemaal klaar, de machines die we nodig hebben, zijn besteld en in de winter gaat het allemaal beginnen. Dat wordt een spannend verhaal en een zeer belangrijke mijlpaal voor ons bedrijf. YL: Welke ambities hebt u met de overname van de Spaanse fabrikant NAF? Ladurner: Het bedrijf heeft een merknaam: Beiker. Beiker is al lange tijd een van onze concurrenten op de Spaanse markt. We hebben dit bedrijf eerder dit jaar overgenomen en gaan nu geleidelijk aan het aanbod op Schär-niveau brengen en met een tweede merk Beiker als aanvulling op de Schär-producten werken. Natuurlijk proberen we daarbij rekening te houden met de Spaanse behoeften en de juiste producten te lanceren waarvoor een grote vraag bestaat in Spanje. De Magdalenas bijvoorbeeld, zijn typisch Spaanse kleine gebaksproducten. Die zijn in zoverre belangrijk, omdat ze een snack vormen die ideaal is als tussendoortje.

30 Jaar Schär

yourlife 5

Reportage

Een neus voor lekker eten zonder gluten Dr. Schär viert zijn 30-jarig bestaan. Wij brengen verslag uit van 30 jaar, waarin de onderneming uit Zuid- Tirol zich heeft ontwikkeld tot wereldmarktleider op het gebied van glutenvrije levensmiddelen.

"Glutenvrije rijstecrème" uit het assortiment von Dr. Anton Schär

Het succesverhaal begon met een bescheiden drogisterij annex reformhuis in Meran in Zuid-Tirol: “Drogerie A. Ladurner”. Na zijn opleiding en stages in Oostenrijk en Duitsland ging ook zoon Ulrich Ladurner in de drogisterij van zijn ouders aan de slag. Het stond meteen vast dat Ladurner junior veel talent had voor het ondernemerschap. Al op 23-jarige leeftijd nam hij de leiding van de onderneming over. Binnen een mum van tijd was de omzet verdubbeld. Ulrich Ladurner was bijzonder geïnteresseerd in voedingsmiddelen. Eerst verkocht hij bestaande glutenvrije producten uit het assortiment van Dr. Anton Schär, een arts uit Innsbruck. Deze had zich vanaf 1922 gespecialiseerd in gezonde kindervoeding en nam al vroeg glutenvrije producten in zijn assortiment

yourlife

30 Jaar Schär

op. Bijvoorbeeld rijstcrème, dat bij spijsverteringsproblemen werd aanbevolen. In 1979 nam Ladurner het merk Dr. Schär over. Als drogist stond hij heel dicht bij zijn

“Voor mensen met coeliakie nog steeds geen écht geschikte levensmiddelen bestonden.” Ulrich Ladurner klanten en hij wist daarom als geen ander dat er voor mensen met coeliakie nog steeds geen écht geschikte levensmiddelen bestonden. Daarom besloot Ladurner

zich met het merk Schär voortaan te richten op glutenvrije voeding. In 1981 kwamen de eerste producten van het vernieuwde Schär op de markt. DE VOEDINGSREVOLUTIE Dertig jaar geleden was er nog maar betrekkelijk weinig bekend over coeliakie. Naarmate de problematiek van voedselintoleranties langzaam aan belangstelling won, groeide ook het besef dat de ontwikkeling van speciale, glutenvrije voedingsmiddelen noodzakelijk was. Naar schatting lijdt één op de honderd personen aan coeliakie. De aandoening is niet te genezen; glutenvrije voeding vormt totnogtoe de enige manier om ermee om te gaan. Begin jaren tachtig moesten de meeste mensen met coeliakie zich nog tevredenstellen met eenvoudige gerechten

Reportage uit rijst, maïs en aardappels. Het was dan ook een verademing toen Dr. Schär begon met de productie van "luxe" glutenvrije producten, zoals diverse soorten koekjes en glutenvrij meel. Een revolutie voor iedereen met coeliakie. Eindelijk was er een échte oplossing. Eindelijk kwamen er producten op de markt die op basis van wetenschappelijke inzichten precies tegemoetkwamen aan de behoeften van mensen met coeliakie. Een trend was gezet die tot de dag van vandaag voortduurt. Niet voor niets is de slogan van Schär: "We care". Want Schär zorgt voor mensen met coeliakie. Met levensmiddelen die wat smaak, geur, uiterlijk en consistentie betreft niet onderdoen voor hun glutenhoudende voorbeelden én perfect aansluiten op onze moderne levensstijl. Zo biedt Schär ook een uitgebreid assortiment gezonde en uitgebalanceerde kant-en-klaarproducten. EIGEN ONDERZOEK Om optimaal in te kunnen spelen op de wensen van klanten, richtte de jonge onderneming Dr. Schär al vroeg een eigen afdeling voor productontwikkeling op. De eerste die zich ging bezighouden met het uitbreiden en perfectioneren van het assortiment, was een ambitieuze bakker. Hij

Niet voor niets is de slogan van Schär: "We care". kreeg al snel gezelschap van een team ervaren levensmiddelentechnologen. Vanaf het prille begin werd er nauw samengewerkt met voedingsdeskundigen. Dit leverde in korte tijd veel expertise op. De almaar stijgende vraag – de producten van Dr. Schär wonnen steeds meer terrein op de Europese markt – en de inmiddels indrukwekkende knowhow stelde de onderneming in 2003 in staat om een langgekoesterde wens om te zetten in daden: in Triëst opende een eigen onderzoekslaboratorium zijn deuren. DIRECT CONTACT MET DE KLANT Maar eerst moest de nog jonge onderneming proberen om de individuele consument te bereiken. Er werd contact opgenomen met artsen, voedingsadviseurs en coeliakieverenigingen. Ulrich Ladurner droeg zijn werkzaamheden in de drogisterij over aan zijn vrouw en concentreerde zich op de verkoop van glutenvrije producten. De eerste producten die Dr. Schär zelf pro-

duceerde, werden geleverd aan 50 apotheken in Italië. De Savoiardi-koekjes werden door de markt met gejuich ontvangen. Na dit eerste succesje wist Ulrich Ladurner zeker dat hij de juiste weg was ingeslagen. Want Dr. Schär had niet zomaar een product op de markt gebracht. Vanaf dag één ging Ulrich Ladurner uit van de ﬁlosoﬁe dat het productassortiment naadloos moest aansluiten op de behoeften én de wensen van zijn klanten: de mensen met coeliakie zelf. En zo is het nog steeds. De glutenvrije Savoiardi-koekjes werden speciaal afgestemd op de smaak van Dr. Schär’s Italiaanse klanten, de later ontwikkelde Butterkeks zijn typisch Duits en de Magdalenas weer op en top Spaans. Ook nu nog vindt Dr. Schär het niet meer dan vanzelfsprekend om precies uit te zoeken waar klanten in verschillende landen behoefte aan hebben. En ook nu nog kunnen klanten zelf meebeslissen. Bijvoorbeeld door deel te nemen aan producttests – een aantal kritische Schär-klanten heeft zitting in een professioneel smaakpanel, dat nieuw ontwikkelde producten uitgebreid proeft voordat deze het predicaat "marktrijp" krijgen – of door feedback te geven op de website www.schaer. com. Hier is een community van bijna 70.000 mensen uit 148 landen actief. Zij geven commentaar op bestaande producten, doen voorstellen voor nieuwe producten, discussiëren over coeliakie en plaatsen hun reiservaringen. En natuurlijk wisselen ze recepten uit onder regie van de virtuele kok Oscar, die op de website van Schär een van de grootste receptendatabases voor glutenvrije gerechten beheert. KENNISCENTRUM VOOR GLUTENVRIJE VOEDING Om de uitwisseling van ervaringen op het gebied van coeliakie nog beter te kunnen coördineren en om de kennis over coeli-

akie verder te vergroten, heeft Dr. Schär onlangs een internationaal comité opgericht met vooraanstaande experts. Artsen,

Het team '98: Oprichter Ulrich Ladurner met zijn huidige directeur Richard Stampﬂ, uiterst links, en twee medewerkers.

gastro-enterologen en voedingsdeskundigen nemen het verschijnsel coeliakie vanuit een integrale benadering onder de loep en houden elkaar op de hoogte van aspecten als de veranderende sympto-

De eerste producten van de merknaam Schär.

men van glutenintolerantie en verbeterde diagnosehulpmiddelen. Doel is om het aantal niet-gediagnosticeerde gevallen van coeliakie terug te dringen. Tijdens voordrachten en in vakbladen doen de deskundigen verslag van de jongste inzichten. Zo helpen ze de glutenvrije horizon te verruimen van iedereen die beroepshalve met het thema coeliakie in aanraking komt: huisartsen, voedingsadviseurs, enz.

30 Jaar Schär

yourlife 7

Reportage

WERELDWIJD NETWERK In 2002 zette de onderneming de eerste stap voor een internationale uitbreiding: in Groot-Brittannië werd Nutrition Point overgenomen en omgevormd tot de Brit-

Acquisities leverden vanaf 2002 snel successen op. se tak van Dr. Schär. Het merk ds-Dietary Specials sloeg direct aan en werd in de Britse detailhandel nog datzelfde jaar marktleider in glutenvrije levensmiddelen. In 2006 werden het Duitse merk Glutano overgenomen, de Duitse dochteronder-

neming Dr. Schär Deutschland opgericht, en twee productievestigingen geopend: in Apolda (Thüringen) en in Dreihausen (Hessen). Zo kon de vestiging in Burgstall worden ontlast en de productie worden gespreid over meerdere locaties. Omdat ook aan de andere kant van de wereld de vraag naar goede glutenvrije producten sterk toenam, begon Dr. Schär in 2007 te exporteren naar de Verenigde Staten. Bovendien werden de merken Glutaﬁn en Trufree overgenomen: de geboorte van de Amerikaanse dochteronder-

neming Dr. Schär USA Inc. was een feit. Ook de vraag vanuit Spanje wordt de laatste tijd steeds groter. De overname van het in Saragossa gevestigde NAF betekent dat Dr. Schär op het Iberisch schiereiland mensen met coeliakie voortaan optimaal kan bedienen met glutenvrije levensmiddelen die helemaal aansluiten op de lokale behoeften. Last but not least wordt er momenteel ook hard gebouwd aan een productievestiging in New Jersey. Deze moet Dr. Schär vanaf 2012 in staat stellen de Amerikaanse markt nóg beter te bedienen.

BURGSTALL ZUID TYROL- ITALIË Hoofdvestiging Dr. Schär groep, Productielocaties

DREIHAUSEN HESSEN – DUITSLAND Hoofdvestiging Dr. Schär Duitsland, Productielocaties

THELWALL WARRINGTON – ENGELAND APOLDA TURINGIA – DUITSLAND

Hoofdvestiging Dr. Schär UK

Productielocaties

AREA SCIENCE PARK TRIESTE – ITALIA Onderzoek & ontwikkeling

LYNDHURST NEW JERSEY – VS Hoofdvestiging Dr. Schär VS

LOGAN NEW JERSEY – VS Productielocaties in aanbouw

yourlife

30 Jaar Schär

ALAGÓN SARAGOZZA – SPANJE Productielocaties

Reportage

Vrienden van over de hele wereld herinneren zich “De geschiedenis begon voor mij in 1993, toen bij mijn kind glutenallergie werd vastgesteld. Destijds wist men bij ons nog maar weinig over glutenvrije producten en zo begon ik te zoeken naar een oplossing. Na mijn eerste baksuccessen vonden wij in Finland voor het eerst in een supermarkt een schap met het opschrift Svetlana Berkovich, “gluten-free”. We waren behoorlijk verbaasd, Dietica, Rusland hoeveel smakelijke producten er voor onze zoon bestonden. Het eerste product dat hij uitprobeerde, waren Grissini's van Schär. Zo besloot ik om Schär-producten naar Rusland te brengen. Wij werden maximaal ondersteund door de onderneming en ik bleek de juiste keuze te hebben gemaakt. Hoewel er zich aanvankelijk nog enige problemen voordeden, hebben we ons ingespannen om de producten voor de consument toegankelijk te maken. Inmiddels zijn er tien jaar verstreken en kun je in veel Russische steden tegenwoordig glutenvrije producten vinden. Het kennishiaat over coeliakie is in Rusland nog altijd erg groot, met name in kleine plaatsen. Coeliakiepatiënten moeten soms wel afstanden van meer dan 100 kilometer aﬂeggen om aan geschikte levensmiddelen te komen. Verder spannen we er ons voor ons in, de Schär-producten toegankelijker te maken voor de Russische consument.”

“In 2003 bezochten mijn moeder en ik voor het eerst Dr. Schär in Burgstall. Op dat moment bestond er in Kroatië nog nauwelijks een markt in glutenvrije en was de kennis over coeliakie gebrekkig. Vanaf het begin waren we vast besloten om glutenvrije producten van Schär naar Kroatië te brengen. Tegenwoordig behoort Schär tot de beStasa Brozina, langrijkste markten binPretti, Kroatië nen ons productaanbod. Men zegt wel eens dat het leven veel geschiedenissen schrijft - ik heb eenvoudigweg geen woorden om onze dankbaarheid jegens Dr. Schär uit te drukken.”

“Het was voor ons aanvankelijk een moeilijke beslissing, of we ons al dan niet op de markt in glutenvrije markt zouden begeven. Daarvan was ik pas echt overtuigd, toen ik meneer Ladurner voor het eerst ontmoette. Ik heb hem destijds op het vliegveld afgehaald. Toen hij uit het vliegtuig stapte, was me al duidelijk dat hier een pionier, een Heinz Claus, man met een perspectief, Claus Reformwaren Service Team GmbH stond. Ik vond ook overeenkomsten met mezelf. In het begin zijn we met enkele dozen met producten begonnen, tegenwoordig is Schär onze grootste leverancier – dikwijls sta ik vol verbazing te kijken naar de vrachtwagencombinaties die inmiddels drie keer per week hun producten komen aﬂeveren. Ook in Frankrijk en Oostenrijk behoort Schär inmiddels tot onze belangrijkste productpijlers. Als partners is het ons gezamenlijk streven dat mensen met coeliakie in de speciaalzaak hun weg kunnen vinden naar een breed assortiment aan Schär-producten. Ons doel daarbij is dat ook in de toekomst de speciaalzaak het centrale punt voor coeliakiepatiënten kan blijven.”

“Ik was stellig een van de eersten die contact heeft gezocht met meneer Ladurner. Ik had een grote belangstelling voor natuurproducten en daardoor kwam ik in Merano terecht. Ik heb tot mijn plezier 30 jaar met de ﬁrma Dr. Schär mogen samenwerken; inmiddels vormt mijn zoon de volgende generatie die deze samenwerking voortzet. In afwachting van het vijftigjarige feest wil ik Schär vandaag alvast feliciteren met zijn 30-jarige jubileum.” Camillo Amato, Apotheekhouder uit Sicilië

“Ongeveer acht jaar geleden hebben we besloten een poging te ondernemen om glutenvrije levensmiddelen te transporteren naar Tsjechië. Op dat moment begon onze samenwerking met Dr. Schär. In Tsjechië bestond slechts een zeer beperkt assortiment, en gebak was alleen op bestelling verkrijgbaar. Tegenwoordig leveren we aan een hele reeks ondernemingen, waarvan enkele handelsketens. In 2009 slaagden wij er voor het eerst ook in om Schär-producten naar Slowakije te exporteren. Daar zijn de producten al even populair als in Tsjechië. Het verheugt ons dat we het leven van coeliakiepatiënten dankzij Schär-producten iets gemakkelijker kunnen maken.” Kamila Kremer, Kleis, Tsjechische Republiek k

30 Jaar Schär

yourlife 9

Reizen

Zuid-Tirol - trefpunt van liefhebbers en levensgenieters Landschappen die je boeien, bergen waaraan niemand kan ’tippen’ en culinaire tradities die een gevoel voor het bijzondere verraden: In het kader van het 30-jarige bedijfsjubileum laten we u kennis maken met het land van herkomst van Dr. Schär.

Zuid-Tirol cultiveert een bijzondere relatie tussen tegenstellingen, waarin natuur en cultuur zich elegant en soepel in elkaar verstrengelen: enerzijds is er dat charmante beeld van het zuiden, dat ons van palm- en olijfbomen onder met sneeuw bedekte bergtoppen vertelt. Op de ﬁets of langs mooie beekpaadjes (Waalwegen) wandelend laten we ons naar valleien en bergweiden leiden waar een zee van geurende rijpe appels oog en ziel streelt. Verder leidt de weg langs overvolle wijnstokken, die zich zacht hebben genesteld op schilderachtige heuvels en hellingen. En direct daarachter doemen de legendarische Dolomieten op, die in de ochtendzon gloeien en tot de World Heritage van de UNESCO behoren. En onze beelden vertellen verder: van de weelderige groene met Alpenkruiden overgroeide weiden afgetekend tegen het ruige bergland-

yourlife

30 Jaar Schär

schap of van idyllische bergdorpen in een besneeuwd winterlandschap. "Over Zuid-Tirol praten zonder je te laten meeslepen, is niet gemakkelijk!", bevestigt onze verslaggever, die door het land reist voor de jubileumeditie van „YourLife“. En dat natuurlijk niet zonder ook tegelijk naar mooie adresjes voor een glutenvrij leven rond het favoriete herfstgerecht van ZuidTirol, de kastanje, te zoeken en deze mee te nemen. Bovendien is het assortiment aan glutenvrije producten in de apotheken van Zuid- Tirol, provincie in Italie (mit zwei PUnkten ober "e"), nauwelijks te overtreffen. TÖRGGELEN IS HELEMAAL NIET VERWANT AAN ’TOLLEN’ Törggelen? Wie Zuid-Tirol niet kent, denkt als Nederlander dat dit woord – een beetje vrij associërend - misschien verwant is aan

ons "tollen". Uit balans raken, meestal veroorzaakt door overmatig alcoholgebruik. Maar bestaat de oude Zuid-Tiroolse traditie van Törggelen eigenlijk echt eruit om op die prachtige wandelpaden van de ene boerderij naar de andere te waggelen? U raadt het al: dat is helemaal niet zo, althans niet helemaal zo. "Törggelen heeft niets te maken met tollen, maar is gebaseerd op het woord “Tiorggl”, dat zoiets als druivenpers in de kelder betekent. Dat de een of de ander verliefd raakte op de jonge wijn die bij dit gebruik moet worden gedronken en daarbij bedwelmd werd door deze liefde, valt niet helemaal uit te sluiten!" Dat komt uit de mond van iemand die het weten kan. De Törggele-boerderij van Sebastian Faust ligt wat weg van de kastanjeroute in het mooie Eisacktal, een klassiek wandelgebied. Hij maakt biologische wijnen, brandt kweepeerbrandewijn en is befaamd om zijn ﬁjne soort tamme kastanjes.

Reizen Het dal strekt zich ongeveer 80 km uit vanaf de Brenner tot het zuidelijk gelegen Bozen (Bolzano) en wordt beschouwd als de bakermat van het Törggelen, zelfs nu deze diepgekoesterde traditie zich over de hele streek heeft verspreid. Op deze zachte, heerlijk warme herfstdag lijkt de hele vallei bevolkt door liefhebbers van de jonge wijn. Het Törggelen is in werkelijkheid veel meer dan een ontmoeting met de jonge wijn, de "Nuien", de proeverij die vooral voor de kenner elk jaar weer spannend is. De wijn met de daarbij behorende lunch - of Marende, zoals ze in Zuid-Tirol zeggen - moet je wel een beetje hebben verdiend. Aan het aanzitten en genieten gaat traditioneel op zijn minst een korte wandeling, meestal in kleine groepen, vooraf. Een milde herfstdag waarop de zwaluwen naar het zuiden trekken, de bergen in de verte gloeien en een zacht briesje door de ziel waait. De herfst geldt in Zuid-Tirol in het algemeen als de mooiste en genotrijkste tijd, vooral in de wijngebieden in het zuiden. Als de loofbossen zich in kleurrijke gewaden tooien en de rijen wijnstokken in de lage zon lijken te gloeien, bloeit de natuur nog eenmaal in al zijn schoonheid op - en komen de mensen uit heel Europa aangesneld om haar te zien! CULINAIRE VERLEIDINGEN MET KASTANJES IN DE HOOFDROL Maar genoeg gedweept met de milde oktoberzon, het goudgloeiende landschap en de prachtige wandelen ﬁetsroutes - nu willen we wel eens weten wat er bij Törggelen in het glas en op het bord komt. De genotrijke traditie leeft ook van de culinaire specialiteiten die zij te bieden heeft. In goed gezelschap kan men op zijn gemak proeven wat Zuid-Tirol in het algemeen en de betreffende gastheer/boer in het bijzonder te bieden heeft: "Erdäpﬂ mit Butter" (aardappels met boter), "Nussen" (noten), spek, worst, gerookt vlees en ribbetjes met zuurkool en polenta (typische Noord-Italiaanse maïspap) behoren tot de klassieke Törggelen-gerechten. Als dessert worden er altijd "Keschtn", dat zijn boven een open vuur geroosterd kastanjes, geserveerd, - een genot dat als geen ander de seizoensgebonden Zuid-Tiroolse eetcultuur tot een ervaring maakt. Daarbij drinkt men vers druivensap dat nog niet tot wijn is vergist, of enkel de jonge wijn die tot die niet uitsluitend Törggelen-associatie kan leiden...

ren, maar niet de enige streek waar het wordt gekoesterd. Voor herfstachtige wandelvakanties komt ook het westen van het land in aanmerking, waar talloze prachtige wandelroutes worden aangeboden. Hier bevindt zich ook het Vigilius Mountain Resort, dat in zijn uitmuntende keuken ook altijd glutenvrij seizoensgebonden delicatessen bereidt. Polenta en kastanjes uit de handen van de geta-

“… bovendien is het assortiment aan glutenvrije producten in de apotheken nauwelijks te overtreffen.” lenteerde chef-koks zijn echter bij lange na niet datgene wat Vigilius zo aantrekkelijk maakt. Op 1500 meter boven zeeniveau gelegen en alleen toegankelijk via een kabelbaan, doet deze wereld van vreedzame rust en pittige berglucht u alle drukte vergeten. Fijntjes gaat het 5-sterren-designhotel in het bekoorlijke landschap op. Het duurt slechts een paar minuten vanaf het plaatsje Lana in het Etschtal tot men in dit bergparadijs hoog boven het dagelijks gewoel aankomt. Als modern houten gebouw ademt Vigilius uit

elke porie verbondenheid met de natuur: hout, leem en linnen zij de dominerende materialen en zij creëren een gevoel van stijlvol comfort. Niets is ﬁjner als op kille dagen of na een lange tocht door de bergen in het veelzijdige kuuroord van het hotel nieuwe krachten op te doen - of het nu in het hooibad, blootsvoets op de dennenappels of bij de Vijf Tibetanen®, een oude, door monniken overgeleverde ontspanningstechniek, is. EN HOE HET MIJN HART AANGRIJPT! ONTMOETINGEN MET BOZEN (BOLZANO) Verliefd worden kan men in Zuid-Tirol niet alleen op weidse Alpenvergezichten, frisse berglucht, marmotten, wijn en spek, maar ook op steden, in het bijzonder Bozen (Bolzano) en Merano. Deze modieuze metropooltjes hebben iets dat je nergens anders aantreft. Je zou kunnen spreken van een onmiskenbare ﬂair, zoals die alleen maar kan ontstaan op het kruispunt van culturen. Decennia lang heeft zich het mediterrane - cipressen, citroenbomen, levendige markten en zuidelijke elegantie - verweven met het rauwe en romantische van de Alpen, hun rustieke charme en de huiselijke gezelligheid. Als een voorbeeld van deze diversiteit vatten de tuinen van kasteel Trauttmansdorff in Merano de schatten van de natuur, de tuinen en parken van Zuid-Tirol in diverse tuinlandschappen

WANDELEN OF WELLNESS? ALLEBEI GRAAG! Het Eisacktal ten noorden van Bozen (Bolzano) is het gebied waar de gewoonte van het Törggelen werd gebo-

30 Jaar Schär

yourlife 11

Reizen samen. Als reiziger u uit het noorden ervaart men met name Bozen als mijlpaal op weg naar het zuiden. Dit ligt er niet alleen aan dat men de Brenner en het smalle Eisacktal achter zich heeft gelaten en in het overwegend zonnige en brede Etschtal met zijn boomgaarden en wijngaarden is aanbeland, men meent ook in de Zuid-Tiroolse lucht al een vleugje van de Middellandse Zee te bespeuren. Een bezoek aan Bozen blijkt inderdaad een absoluut hoogtepunt. Het heerlijk milde mediterrane klimaat is zelfs in het najaar in alle hoeken en steegjes van de pittoreske oude binnenstad te bespeuren. Exclusieve winkels, luxe en levensstijl doordringen de atmosfeer. Alpenforellen komen hier inktvissen tegen en de typische Vernatsch de ﬁjne wijnen uit het zuiden. Kortom: Alpendelicatessen zoeken mediterrane culinaire hoogstandjes op en verwennen de gastronoom met vereende krachten. En daarbij borrelt het voor de steden in Zuid-Tirol zo typerend stemmenmengelmoes van Duits en Italiaans door de

steegjes, galerijen, arcades en cafés en rond de Neptunus-fontein, het marktplein van de stad, dat alle delicatessen van Italië bij elkaar lijkt te hebben verzameld. Overigens ligt net om de hoek het Zuid-Tirools Archeologisch Museum, dat vooral met Oetzi, de man uit het ijs, veel bezoekers trekt. DE CHARME VAN CONTRASTEN Aan de hand van Bozen kan men misschien het beste alles beschrijven wat Zuid-Tirol zo aantrekkelijk en bijzonder maakt. De hoofdstad van de meest noordelijke provincie van Italië leeft van de ontmoeting van tegenstellingen. Met haar mediterrane uitstraling in door de Alpen gedomineerde omgeving, brengt de stad elke bezoeker in haar ban. Bij een wandeling langs de watermuurpromenade bijvoorbeeld, als de blik door palmtakken aan kasteel Maretsch voorbij en over wijngaarden en daken op de rozentuin valt. Of in het oude stadscentrum, in de beroemde Laubengasse met

zijn oude handelshuizen - hier klopt het leven, ook als eens een keer dichte regenwolken over de oude handelsstad trekken. Alleen in de winter, als de adventstijd zijn betovering over de stad legt, treden de noordelijke tradities op de voorgrond. Misschien komt het omdat Bozen in 1989 van Neurenberg een kerstmarktstatuut geschonken kreeg en sindsdien op de Waltherplatz een kerstmarkt organiseert, die elk jaar weer populair is. HET IS WEER WINTER! Als de tijd van het Törggelen voorbij is - die van half oktober tot de adventstijd loopt - begint de tijd van de winterpret in de bergen. En net als in de herfst heeft Zuid-Tirol ook de winter van alles te bieden. Als u aan uw winterslaap wilt beginnen, kunt het beste naar meer afgelegen, rustige locaties vragen, die godzijdank in allerlei regio’s van Zuid-Tirol kunnen worden gevonden. Maar vooral actieve vakantievierders worden in de winter naar

ONZE TOP 20 ADRESSEN VOOR GLUTENVRIJ GENIETEN Pension Christl St. Anton 23 39052 Kaltern an der Südtiroler Weinstraße Tel. +39 0471 963173

Pizzeria Happy Romstraße 44 39014 Burgstall Tel. +39 0473 290057 Hotel Pension Schlaneiderhof Schlaneiderstraße 26 39010 Mölten Tel. +39 0471 668147

Family Resort Rainer St. Josefstraße 40 39030 Sexten/Moos Hochpustertal Tel. +39 0474 710366 Aquafun Innichen M.H. Hueber Straße 2 39038 Innichen Tel. +39 0474 916200

Hotel Schöfﬂmair Tauferer Straße 23 39032 Sand in Taufers Tel. +39 0473 678126 La Lanterna Rovigostraße 14 39100 Bozen Tel. +39 0471 502107

Hotel Mair am Turm Hauptstraße 3 39019 Dorf Tirol Tel. +39 0473 923307 Ferienhof Masatsch Oberplanitzing 30 39052 Kaltern an der Südtiroler Weinstraße Tel. +39 0471 669522 Harpf Pizzeria La Mara 107 39042 Brixen Tel. +39 0472 851047 Hotel Weiss Vinschgauer Straße 38 39020 Partschins Tel. +39 0473 967067 vigilius mountain resort Vigiljoch 39011 Lana Tel. +39 0473 556600

Gasthof Petra Pustertalerstraße 16 39030 Kiens St. Sigmund Tel. +39 0474 569600 Ücia Picio Pré Berghütte Furkelpass 39030 Enneberg Tel. +39 0474 501631 Mobiltel. +39 338 1406452 Hotel Hartmann Rezia Straße 308 39046 St. Ulrich Gröden Tel. +39 0471 796270 Hotel Acadia Puezstraße 24 39048 Wolkenstein Gröden Tel. +39 0471 774444

Hotel Villa Madonna Ibsenstraße 29 39040 Seis am Schlern Tel. +39 0471 708860 Alphotel Stocker Wiesenhofstraße 39/41 39032 Sand in Taufers Tel. +39 0474 678113 Hotel Drumlerhof Rathausplatz 6 39032 Sand in Taufers Tel. +39 0474 618068

Sporthotel & Residenz Griesfeld Griesfeld 6 39030 St. Johann im Ahrntal Tel. +39 0474 671172 Lodenwirt Pustertaler Strasse 1 39030 Vintl Tel. +39 0472 867000

Fotos © Südtirol Marketing / Stefano Scatà, Joachim Chwaszcza, Alessandro Trovati

yourlife

30 Jaar Schär

Reizen

de besneeuwde bergtoppen van ZuidTirol gelokt. Het land biedt in alle grote en kleine valleien een aantrekkelijk terrein en snelle skipistes voor een afwisselende vakantie in de sneeuw. Diverse grotere en kleinere skigebieden met een uitstekende infrastructuur bezorgen het hele gezin en skiërs veel plezier, net als de snowboarders. De twee grootste skigebieden zijn Dolomiti Superski en de Ortler Skiarena. Alleen de Dolomiti Super Ski Pass al biedt toegang tor 450 liften en 1200 km aan pistes... Hier beleeft men het winters gevoel van zijn chique, moderne en vrolijke kant en heeft men dankzij de hoge ligging gegarandeerd sneeuw tot ver in de lente. ACTIEF IN IJS EN SNEEUW – HET PURE WINTERGEVOEL! Het grootste aaneengesloten skigebied in Zuid-Tirol ligt in het oostelijke deel. Op de hellingen van het Grödner- en Gadertal zijn er stervormige aangebrachte liftvoorzieningen, waarvan het centrum wordt gevormd door de Sella-Stock, een bergmassief dat zich als een zadel boven de bergen welft. Wie zich met de ski’s in de Sella-Ronda waagt, is de hele dag onderweg, tot de cirkel zich weer sluit. 40 km aan pistes maken het mogelijk om de hele dag te skiën zonder ook maar één enkele meter tweemaal met een bezoek te vereren.

Onze tip voor de goed uitgeruste en getrainde pisteridder is de Porta Vescovo van Arabba of de Piz Boe in Corvara: dit is de overtreffende trap van echt skiën! SKIPLEZIER IN HET HART VAN DE DOLOMIETEN Als het erom gaat om één van de wintersportgebieden boven alle andere te verkiezen, dan is de keuze in Zuid-Tirol moeilijk. Desondanks: Laten we toch

“En net als in de herfst heeft Zuid-Tirol ook de winter van alles te bieden.” het Ahrntal, Gröden, de Furkelpass en Sexten als aanbevelingen noemen. De Furkelpass bijvoorbeeld, ook wel Furkelsattel genoemd, is een bijna 1800 meter hoge bergpas in het hart van de Dolomieten. Hij doorsnijdt het Kronplatzskigebied, de belangrijkste skiberg in Zuid-Tirol. Hier wordt ook alles gevierd wat er naast de piste te beleven valt. 40 hutten zijn er beschikbaar - van de schilderachtige zitkamer via de trendy bar

tot de eindeloze zonneterrassen. In het Tauferer Ahrntal bevinden zich ook twee kleine, zeer gezinsvriendelijke skigebieden. Wat zo bescheiden klinkt, kan men pas in zijn volle omvang ervaren wanneer men op het schilderachtige, door de zon verwende plateau zijn neus in de lucht steekt! STILLE WINTERPRET Maar ook wie zich niet aan de pistes heeft overgegeven, vindt overal in ZuidTirol alternatieve winterpret. De streek ligt vol langlauﬂoipen, sleetjes banen, paardensleewegen en bevroren meren, vol eenzame bossen en bergtoppen die ideaal zijn voor sneeuwschoenwandelingen of tours. Juist de kleine skigebieden hebben zich ingesteld op het volledige scala van winterpret. Vermeldenswaardig is in dit verband dat juist een paar van de kleine maar ﬁjne skicentra in de nabijheid van de steden zijn gelegen, wat ook een cultureel programma - zoals theaters, concerten, theater, musea en tentoonstellingen als aanvulling op sport, wellness en skihutmagie mogelijk maakt. "Merano 2000", maar ook het wintersportgebied Schwemmalm liggen niet ver van Merano en het skigebied Reinswald in het Sarntal is vanuit Bozen binnen 30 minuten.met de auto te bereiken. Zuid-Tirol - een toptip, juist in de winter!

30 Jaar Schär

yourlife 13

Midden in het leven

Allen voor één Warmenhuizen, een klein plaatsje in Nederland. Hier woont de achtjarige Lucas met zijn familie. De redactie van YourLife krijgt van de kleine ﬁjnproever alles te horen over zijn lievelingsgerechten, zijn geweldige zusters en zijn veilige, glutenvrije leventje.

Vissen is een van Lucas’ favoriete bezigheden

Al uren zijn Lucas volledig geconcentreerd op de grond, druk doende met zijn ingewikkelde Lego-bouwwerk – en laat hij zich door niets of niemand van zijn stuk brengen. En opeens is hij vol aandacht aanwezig, een vrolijke en gezellige jongen, die graag over van alles en nog wat kletst en met kinderlijke onbevangenheid de wereld tegemoet treedt. Dat het achtjarige kind onbekommerd van zijn glutenvrije leventje kan genieten, daarvoor doen zijn ouders, zijn beide oudere zusters en zijn omgeving hun uiterste best. JONG GELEERD Maar voor het zover was, heeft nog wel enige tijd geduurd. Lucas was nog geen

yourlife

30 Jaar Schär

twee jaar oud, toen hij – nog zonder woorden – duidelijk maakte dat hij zich helemaal niet goed voelde. Hij had aldoor last van buikkrampen en diarree, zodat hij nauwelijks aan slapen toekwam. En de groeicurve van Lucas begon langzaam af te nemen. Pas na een hele reeks vruchteloze therapieën begon men coeliakie te vermoeden en kon er voor Lucas een diagnose worden gesteld. Terugkijkend is hij – en met hem zijn familie – opgelucht dat hij al in zijn tweede levensjaar geleerd heeft het zonder gluten te stellen. “In het ziekenhuis hebben we kennis gemaakt met enkele patiënten die al ouder waren dan 60 en zich op die leeftijd nog moesten leren instellen op een glutenvrije voeding”, vertelt papa Rob. Een klein kind ervaart de verande-

ringen in zijn voedingsschema slechts onbewust – afgezien van de prettige situatie dat hij al snel zal opknappen – en wordt ook binnen zijn gezin nauwelijks geconfronteerd met het gevoel dat hij iets moet missen. In tegendeel: bij de van Rijns is het complete gezin “opgegroeid” met dit onderwerp. En in het bijzonder voor Lucas en zijn toen vier en zes jaar ouders zusters is coeliakie inmiddels de “normaalste zaak van de wereld”. DE DRIE MUSKETIERS “Eén voor allen – allen voor één, dat is het levensmotto van de vrolijke drie gezusters. Sanne en Isa, voortaan experts op het gebied van glutenvrij eten, zorgen

Midden in het leven

IJs was altijd al een van

van de kinderen van de lievelingsgerechten

voorbeeldig voor hun kleine broertje. “Ze ondersteunen hem waar ze maar kunnen. Wanneer wij bijvoorbeeld in het zwembad zijn en kinderen ijs kopen, gaan ze gezamenlijk op zoek naar een soort die hij ook mag eten. En wanneer wij ’s avonds naar een restaurant gaan, kiezen ze er altijd een uit waar ook glutenvrij gekookt wordt

“En in het bijzonder voor Lucas en zijn toen vier en zes jaar oude zusters is coeliakie inmiddels de 'normaalste zaak van de wereld.” – in plaats van hun eigen lievelingsrestaurant,” verklaren de ouders van Lucas, Rob en Marja, trots over hun redelijke meisjes, die hiervoor zo nu en dan ook wel eens extra beloond worden. In het gezin komt meestal alleen glutenvrij eten op tafel. “En wanneer er al traditionele pasta of iets dergelijks op het menu staat, let iedereen op dat deze niet in de buurt van Lucas’ bord terecht komt.”

Rijn.

ZEKERHEID VOOR ALLES Over eten gesproken: Voor zijn prille leeftijd is Lucas al een echte lekkerbek. “Ik ben heel tevreden over alle glutenvrije producten", bekent hij ons. Alleen bepaalde specialiteiten, zoals oliebollen en appelﬂappen, die met oud en nieuw worden gegeten, zijn nauwelijks voorhanden. Daarom vindt hij het geweldig dat zijn ouders zich als echte chef-koks hebben ontpopt, om hem maar met zijn favoriete gerechten te kunnen verwennen. "Mama en papa bakken fantastische pannenkoeken en pizza’s. En mijn oma is een kei in het maken van cabbage stew”, weet Lucas ons te melden. Wanneer Lucas op

Een lekkerbek die geniet

een verjaardagsfeest of bij een van zijn vele vrienden is uitgenodigd, heeft hij altijd zijn brochure over de do’s en dont’s van glutenvrije voeding bij zich. “Wanneer ik niet zeker weet of ik iets mag eten, kijken de ouders van mijn vrienden dat even voor me na.” En wanneer er dan nog twijfel bestaat – ja, in dat geval heeft Lucas geleerd om simpelweg nee te zeggen.

WIE IS LUCAS VAN RIJN “Pannenkoeken, kibbeling en pizza”, dat zijn de lievelingsgerechten van de achtjarige Lucas van Rijn, die met zijn familie in het Nederlandse Warmenhuizen woont en in groep vijf van de basisschool zit. Wanneer de jongen niet met zijn vrienden aan het sporten is, gaat hij graag vissen. Verder interesseert hij zich voor allerhand machi-

nes. Thuis kijkt hij, evenals zijn leeftijdsgenoten, graag TV – het meest kan hij lachen om “funniest home videos” – en speelt op zijn WII het liefst Donkey Kong Returns. En school? Lucas leest graag en heel goed. Wat rekenen betreft: “Tja, ik moet nog wel oefenen, maar ik word er steeds beter in. En de juffrouwen zijn heel aardig!”

30 Jaar Schär

yourlife 15

Onderzoek & ontwikkeling

Onderzoek en ontwikkeling in dienst van de goede smaak Vanaf gevoelsmatig denken naar de hogere wetenschap: het spannende verhaal van onderzoek en ontwikkeling bij Dr. Schär, verteld door een van de meest hectische bedrijfsonderdelen, dat vandaag als het hart van de onderneming in het Area Science Park van Triëst slaat. want eindelijk was er een kleine selectie aan levensmiddelen die op het gebied van veiligheid en smakelijkheid - dat wil zeggen een zekere genotskwaliteit in termen van een aangenaam gevoel bij het kauwen en slikken - alles bood wat er op dat moment mogelijk was. GOED, BETER, HET BESTE

Wat begon met maïs- en rijstzetmeel, vormt vandaag de dag een trotse mengelmoes van gezonde en voedzame glutenvrije ingrediënten, wier taak het is om levensmiddelen een verrukkelijke smaak te geven en tegelijkertijd een bijdrage te leven aan een evenwichtige voeding. We hebben het over de bliksemsnelle ontwikkelingen die zich pas in de laatste vijftien jaar in het onderzoek naar en de ontwikkeling van glutenvrije levensmiddelen hebben afgetekend. IN DEN BEGINNE WAS ER DE LOL IN HET EXPERIMENTEREN Toen het bedrijf Schär 30 jaar geleden ten doop werd gehouden, waren onderzoek en ontwikkeling in de moderne betekenis noch pure toekomstmuziek. De "eerste generatie" glutenvrije producten dankte het bedrijf aan de creativiteit en experimenten van een ambitieuze meesterbakker. Al

yourlife

30 Jaar Schär

kunnen deze voornamelijk uit rijst en maïs bestaande producten qua smaak en voedingswaarde op geen enkele manier ook

De glutenvrije wereld slaakte een zucht van opluchting, want eindelijk was er een kleine selectie aan levensmiddelen die op het gebied van veiligheid en smakelijkheid. maar in de schaduw staan van de moderne Schär-producten, ze werden toch met grote welwillendheid ontvangen: de glutenvrije wereld slaakte een zucht van opluchting,

Het jaar 1996 luidde een nieuwe fase in de geschiedenis van het bedrijf in. Op de locatie Burgstall werd binnen de afdeling Kwaliteitsborging een eigen werkgroep opgericht van hoog gekwalificeerde medewerkers, die zich bezighield met de ontwikkeling van nieuwe producten. Hier begon binnen de afdeling Productontwikkeling – en voor de eerste keer ook op grotere schaal - een van de belangrijkste inspanningen van Dr. Schär nu ook echt vruchten af te werpen: om niet alles maar op zijn beloop te laten, maar om voortdurend, en in wisselwerking met wetenschap en onderzoek, de kwaliteit van reeds bestaande producten te verbeteren. In deze periode wist het team in Burgstall de kwaliteit van glutenvrije brood enorm te verbeteren. Dat er aan deze doorleefde filosofie tot op de dag van vandaag niets is veranderd, bewijzen de voortdurend verbeterd recepten. Een voorbeeld uit de praktijk: het ondertussen al meer dan twintig jaar verkrijgbare Schär Pan Carré doorliep, parallel aan de groeiende inzichten in onderzoek en ontwikkeling op het gebied van glutenvrij, verschillende verbeteringsstadia. De grote uitdaging bij glutenvrij bakken - zoals iedereen weet die het zelf ooit heeft geprobeerd - vormt in de eerste plaats de consistentie. Vele jaren van onderzoek en ontwikkeling waren er nodig om een luchtig, geurig en smakelijk brood te creëren, dat zijn zachte textuur en organoleptische eigenschappen (geur, smaak, textuur, uiterlijk) tot de uiteindelijke houdbaarheidsdatum behoudt. "We hebben hard gewerkt aan de nieuwe recepten en technieken om vandaag de dag een brood te kunnen bakken dat langer zacht en vers blijft", zo vat Virna Cerne, hoofd van de R&D-teams in Triëst, de voortgang in de productontwikkeling samen. Ook wat betreft de voedingswaarde kon het brood met succes worden doorontwikkeld:

Onderzoek & ontwikkeling en -technologen met ruime ervaring in onderzoek en ontwikkeling - op de 240 vierkante meter aan kantoor- en laboratoriumruimte in het Area Science Park van Triëst werkzaam. Nog eens vier specialisten in deze sector zijn verdeeld over het hoofdkantoor in Burgstall en kantoren in Duitsland, Engeland en Spanje. Het werk van onze onderzoekers en ontwikkelaars beperkt zich echter

Een kleine werkgroep heeft zich beziggehouden met de ontwikkeling van producten.

het Schär Pan Carré bevatte in het recept van 1989 nog gehydrogeneerde vetten en nauwelijks voedingsvezels. In het kader van de eerste productverbetering in 1996 werd de gehydrogeneerde vetten weggelaten en het vezelgehalte met 45% verhoogd. Na een verdere aanpassing in het R&D-centrum in Triëst bevat de Pan Carré waardevolle zonnebloemolie, 7% minder calorieën en het vezelgehalte werd nogmaals met 9% verhoogd. "Al met al kan men zeggen dat we altijd ingrediënten kiezen die het brood een voedingsfysiologische meerwaarde bieden, dat wil zeggen belangrijke voedingsstoffen leveren, zoals eiwitten en vezels", zo vat Cerne de doelstellingen van de R&D-teams samen.

vrije sector: zoals het "SNP-brood", waarbij het erom ging om glutenvrij gebakken producten met een verbeterde structuur en voedingseigenschappen te ontwikkelen. Grote aandacht werd ook aan het project "EU-Freshbake"besteedt, waaraan bedrijven en onderzoeksinstellingen uit zeven landen deelnamen. Doel van dit project voor traditioneel en glutenvrij brood en gebak waren de verbetering van de kwaliteit en de voedingswaarde in afbakbroodjes, evenals de ontwikkeling van nieuwe technologieën om de energie-intensieve productieprocessen bij het bakken en koelen te optimaliseren. ALTIJD OP DREEF

GLUTENVRIJE VOORTREKKERSROL Waarschijnlijk de grootste mijlpaal tot nu toe in de geschiedenis van ons eigen onderzoek en ontwikkeling werd gekenmerkt door de verhuizing van de gehele R&Dafdeling naar het Area Science Park van Padriciano in Triëst, een van de meest invloedrijke onderzoekscentra van Italië. De groep van in eerste instantie drie wetenschappelijke medewerkers, groeide binnen een paar jaar uit tot twaalf medewerkers. In het kader hiervan specialiseerde het team zich op twee autonome terreinen - onderzoek en productontwikkeling – nam zijn intrek in nog meer laboratoria en schafte onderzoeksinstrumenten aan volgens de laatste stand der techniek. De ras voortschrijdende toename in praktische knowhow ontstond niet alleen door de ontwikkeling van nieuwe en verbeterde producten. Het R&D-team nam ook deel aan projecten van internationaal belang en veroverde daarmee in toenemende mate de status van een pioniersrol in de gluten-

Vandaag de dag zijn twaalf medewerkers - grotendeels voedingswetenschappers

“"We hebben hard gewerkt aan de nieuwe recepten en technieken om vandaag de dag een brood te kunnen bakken dat langer zacht en vers blijft.” Virna Cerne niet alleen tot de taakgebieden binnen het onderzoekscentrum. Het vereist ook de hoogst mogelijke ﬂexibiliteit en de voortdurende bereidheid om de groeiende knowhow uit te breiden en uit te dragen. Zo geven de meertalige medewerkers hun ontwikkelingsresultaten in het productieproces steeds op locatie door - in Italië, Duitsland, Engeland en ook in Spanje en de Verenigde Staten. Bovendien wisselen ze voortdurend kennis en ervaring uit met universiteiten en onderzoeksinstellingen en nemen ze deel aan belangrijke conferenties, om voortdurend op de hoogte te blijven van de laatste ontwikkelingen in de levensmiddelentechnologie.

Onderzoek & ontwikkeling in Area Science Park Triest.

30 Jaar Schär

yourlife 17

De diëtiste weet raad - kennis:

Een hele vooruitgang! Dertig jaar geleden bestonden voedingsadviezen voor mensen met coeliakie vooral uit lijstjes met toegestane en niet-toegestane producten. Gelukkig is er sinds die tijd veel verbeterd. Bij moderne voedingsadviezen draait alles om het belang van een gezond en afwisselend glutenvrij dieet boordevol vezels en voedingsstoffen.

Het klinkt als een legende uit lang vervlogen tijden, maar toch was dit dertig jaar geleden de realiteit: mensen met coeliakie moesten soms urenlang rijden om terecht te kunnen bij die ene bakker die glutenvrij brood bakte van meel uit de reformwinkel, dat bijna afgewogen werd alsof het goud was. Speciale producten in de winkel waren al net zo zeldzaam als de – toen nog ronduit exotische – diagnose coeliakie. En voedingsadviezen voor mensen met coeliakie bestonden dertig jaar geleden uit niet veel meer dan een overzicht van producten die in een glutenvrij dieet niet of juist wel thuishoorden. VEILIG GLUTENVRIJ Toen Schär begin jaren tachtig begon met het maken van glutenvrije producten voor de Italiaanse markt, waren er maar heel weinig ondernemingen die zich specialiseerden in het produceren van levensmiddelen voor mensen met een voedselallergie. Ook het (wetenschappelijk) onderzoek op dit gebied stond nog helemaal in de kinderschoenen. Het weinige onderzoek dat werd uitgevoerd, was er vrijwel volledig op gericht om uit de schaarse beschikbare glutenvrije grondstoffen – vooral maïsen rijstzetmeel – producten te ontwikkelen die een aanvaardbare vervanging

yourlife

30 Jaar Schär

zouden vormen voor hun glutenhoudende "voorbeelden". Voedingsdeskundigen en consumenten waren allang blij dat er nu eindelijk veilige glutenvrije producten beschikbaar kwamen, die – in de vorm van brood, deegwaren, meelmixen en zoete tussendoortjes – iets meer afwisseling in het eetpatroon van mensen met coeliakie konden brengen. HOOGWAARDIGE LEVENSMIDDELEN Iedereen die weleens heeft geprobeerd om uit glutenvrije ingrediënten een brood of een cake te bakken, weet hoe lastig het is om zonder het elastische kleefeiwit een mooi, luchtig deeg te maken. Vooral als er glutenvrij meel wordt gebruikt dat niet speciaal is ontwikkeld om mee te bakken, is het resultaat vaak heel teleurstellend: een hard, plat brood of een zware, taaie cake met een tegenvallende smaak. In de begintijd, toen de productontwikkeling zich in de eerste plaats bezighield met voedselveiligheid en smaakverbetering, werd dit soort tekortkomingen vaak "gecompenseerd" met extra suiker of vet. Dit heeft geleid tot het ontstaan van een hardnekkig gebleken vooroordeel. Ook nu nog denken veel mensen dat glutenvrije producten meer vetten en suikers bevatten, en daardoor calorierijker en minder

gezond zijn dan vergelijkbare producten mét gluten. Dat dit beslist niet waar is, blijkt bijvoorbeeld uit een onlangs uitgevoerd onderzoek, waarin de samenstelling en voedingswaarde van een groot aantal glutenvrije en glutenhoudende producten (zoals toast, crackers, grissini, diverse soorten pasta, koekjes en pizza) met elkaar zijn vergeleken. De onderzoekers hebben geen enkele bewijs kunnen vinden voor de stelling dat glutenvrije producten meer calorieën bevatten en ongezonder zijn dan hun "reguliere" tegenhangers. SAMEN OPTREKKEN MET DE WETENSCHAP De voedingsdeskundigen van Dr. Schär Professional wisselen voortdurend informatie uit met het in 2009 opgerichte wetenschappelijke comité en werken al vele jaren intensief samen met het onderzoeks- en ontwikkelteam van Dr. Schär in Triëst. Het gezamenlijke doel is om producten te ontwikkelen die niet alleen uitstekend smaken, maar ook een voedingswaarde hebben die vergelijkbaar is met die van glutenhoudende producten, zodat ook mensen met coeliakie optimaal kunnen proﬁteren van een hoogwaardig en uitgebalanceerd dieet. Bij het ontwikkelen

TZ (g )

LS (g )

SV E AT RI

G IN ED

3,8

0,7

6,3

0,5

Gesneden glutenvrij toastbrood

1079/256

1,8

44,7

•

7,8

•

1,6

•

Glutenvrij toastbrood

846/206

1,8

44,1

•

2,2

•

Witbrood met gluten

1215/288

7,5

6,5

5,5

2,1

3,1

0,6

Schar Butterkeks

1933/459

2,7

79,9

16,1

14,3

9,4

0,8

0,4

Glutenvrije A koekjes

1832/434

3,8

81,3

•

10,4

•

Glutenvrije B koekjes

1847/438

3,9

21,4

12,3

7,2

2,5

0,4

Koekjes A met gluten

1803/428

8,2

3,1

0,61

Koekjes B met gluten

1829/434

7,5

77,3

•

10,5

•

0,25

Schar Hazelnootwafels

2183/521

67,5

24,5

25,7

13,1

3,3

0,03

Glutenvrije wafels met hazelnoten

1891/452

6,4

38,8

•

29,6

•

Napolitaner A wafels met gluten

2049/490

5,4

65,2

•

22,2

•

3,5

•

Napolitaner B wafels met gluten

2147/513

7,7

59,6

•

27,1

•

van nieuwe producten en het verbeteren van recepten wordt altijd gebruikgemaakt van de meest recente studies en de jongste wetenschappelijke inzichten. Zo verschijnen er steeds meer producten op de markt waarin niet alleen puur zetmeel is verwerkt, maar ook meel van glutenvrije graansoorten met een hoge voedingswaarde, zoals amarant, boekweit, quinoa en gierst. Een kleine – maar heel belangrijke – aanpassing in diverse recepten is ook het vervangen van geharde vetten door minder belastende vetsoorten. Bovendien wordt in nieuwe of verbeterde producten steeds minder zout gebruikt, terwijl er juist steeds meer voedingsvezels worden toegevoegd.

De afgelopen jaren is er op voedingsgebied enorm veel veranderd. Zo komt er steeds meer aandacht voor coeliakie en andere voedselallergieën. Veel mensen kijken ook anders tegen gezond en ﬁt leven aan dan vroeger: moderne consumenten letten goed op wat zij eten, zoeken informatie op over ingrediënten en toevoegingen, en bestuderen in de supermarkt de voedingswaardetabel op de verpakking van producten. De meeste mensen gaan tegenwoordig dan ook veel bewuster met hun leefstijl om, wat zich uit in de wens om gevarieerd en gezond te eten. Natuurlijk hebben deze ontwikkelingen ook invloed op glutenvrije voeding én op de voedingsadviezen die aan mensen met coeliakie worden gegeven. Voedingsadviseurs beperken zich allang niet meer tot het bijbrengen van de basisbeginselen van het "glutenvrije leven", maar besteden ook veel aandacht aan het stimuleren van een gevarieerd voedingspatroon. De aandacht voor uitgebalanceerde voeding komt ook terug in de ontwikkeling van nieuwe producten (zoals afbakbroden en kant-enklaarmaaltijden), die een optimale samenstelling hebben en zo perfect aansluiten

ETEN: EEN KWESTIE VAN LEEFSTIJL

W AA

39,7

2,9

909/215

)

RV AN

ER SU

N RV AN

RA TE LH

W AA

) (g IT

W AA E H C ET G ER

Schär Pan carré

PRODUCTEN

Wafels

Brood met en zonder gluten

Koekjes

(k j RD

Tabel vergelijking voedingswaarden Witbrood

/k ca

(g )

De diëtiste weet raad - kennis:

op onze moderne leefstijl. Al deze speciaal ontwikkelde producten zijn van grote waarde voor mensen met coeliakie. Dankzij hun zorgvuldige samenstelling zorgen zij er namelijk voor dat een tekort aan essentiële voedingsstoffen – een gevaar dat in een dieet zonder graanproducten altijd op de loer ligt – deﬁnitief tot het verleden behoort.

VRAGEN AAN DE DESKUKNDIGE?

Schrijf ons gerust! Meld u aan bij de Schär Club en stel ons uw vraag! www.schaer.com

30 Jaar Schär

yourlife 19

Keuken

Genieten op z’n Zuid-Tirools Een verrassende combinatie van traditionele Tiroler degelijkheid en typisch Italiaanse ﬁnesse: dat is de moderne keuken van Zuid-Tirol ten voeten uit. In eenvoudige, maar gerafﬁneerde en heel afwisselende gerechten komt de eigen smaak van de regio prima tot zijn recht.

“Spaghetti en speknoedels”, zo luidt de titel van het standaardwerk van Hans Debeljak dat ruim zestig jaar geleden verscheen. Het beroemde kookboek – met op de omslag een vrolijk lachende kok tegen een groene achtergrond – staat nog steeds overal in Zuid-Tirol in de boekenkast. Wat tegenwoordig wordt aangeduid als "fusion" – het combineren van een traditionele regionale keuken met smaken en smaakmakers uit andere culturen – is in Zuid-Tirol al vele decennia de normaalste zaak van de wereld. Want zegt u nou zelf: wie maakt er nu schlutzkrapfen of spätzle zonder bruine boter en Italiaanse Parmezaanse kaas? “GASTHAUS” OF “RISTORANTE“? Sinds mensenheugenis wordt de geschiedenis van Zuid-Tirol bepaald door de ontmoeting van twee culturen die wat taal, temperament en traditie betreft mijlenver uit elkaar liggen. Maar er is één ding wat ze zonder meer gemeen hebben: hun liefde voor lekker eten. Lang voordat de fusionkeuken in Europa voet aan de grond kreeg, stonden in de pittoreske stadjes van Zuid-Tirol Italiaanse restaurantjes en pizzeria’s broederlijk naast degelijke Tiroler eethuizen en traditionele herbergen. Al snel zagen zowel streekbewoners als gasten de voordelen in van deze culinaire verscheidenheid. En ook nu nog is de regio een waar paradijs voor ﬁjnproevers

yourlife

30 Jaar Schär

die houden van afwisseling op hun bord: vandaag bijvoorbeeld een lekker vers visje en morgen een dampende schaal noedels met goulash. GRAUKÄSE OF GORGONZOLA? Maar welke van deze twee heerlijk geurende keukens is nu de allerlekkerste? Tja, dat is vooral een kwestie van smaak. In elk geval behoren ze beide tot de onmisbare bestanddelen van de culinaire traditie in Zuid-Tirol. Zo verenigen de verrukkelijke graukäse-bolletjes (ook de kaasbolletjes op onze receptenpagina kunt u met graukäse maken) of de spinazienoedels met gorgonzolavulling op één bord de – gelukkig weer springlevende – Zuid-Tiroler kaastraditie

met inmiddels eigen geworden “importelementen”. Kortom: de moderne Zuid-Tiroler keuken – van graukäse en gorgonzola tot spek en pan-cetta – is een heel geslaagde aagde mix van de traditionele “nuchnuchtere” eettraditie in Tirol en typisch mediterrane subtiliteit btiliteit (die bijvoorbeeld tot uiting komt in de voorliefde voor or verse kruiden, olijfolie en verﬁ rﬁjnde bereidingstechnieken). Eigenlijk heb ik nog maar ar één ding te zeggen: laat het u goed smaken!

OSKAR WENST U EEN FIJNE VERJAARDAG!

Dit jaar viert Schär zijn 30-jarig jubileum. En wat ligt er dan meer voor de hand dan een beetje te ﬁlosoferen over de keuken van de "geboortestreek" van onze glutenvrije heerlijkheden? De culinaire traditie van Zuid-Tirol is werkelijk uniek! Probeer het eens en verras familie en gasten met een echte Zuid-Tiroler avond. Wat dacht u bijvoor-

beeld van dit bonte trio: spinazienoedels, kaasbolletjes en bietenspätzle? Op een verjaardag mag natuurlijk de taart niet ontbreken. Ook hier kunt u kiezen uit een aantal heerlijke Zuid-Tiroler specialiteiten. Maak bijvoorbeeld een "Schwarzplentene Torte" van boekweitmeel, of een van de andere zoete klassiekers uit de streek. Veel succes!

HAM IN BROODDEEG

SPINAZIEBOLLETJES

KAASBOLLETJES

BIETENSPÄTZLE

HAM IN BROODDEEG

KAASBOLLETJES

BIETENSPÄTZLE

90 min.

200 g Schär Pan carré 140 ml melk, 2 eieren 100 g geraspte bergkaas, 20 g boter 1 kleine ui, 2 el olie om mee te bakken 1 el Schär Mehl, 2-3 el ﬁjngehakte bieslook peper en zout naar smaak

50 g gesmolten gebruinde boter 2 el ﬁjngehakte bieslook 2-4 el geraspte Parmezaanse kaas

50 min.

Tip: Ook bestrooid met geraspte Parmezaanse kaas smaken de bolletjes heerlijk. Houdt u van extra pittig? Gebruik dan in plaats van bergkaas Gorgonzola of Gruyère. Liefhebbers van zachtere smaken kunnen kiezen voor een milde harde kaas, zoals Emmental.

Ingrediënten

A Bereiding

150 g gekookte rode bieten 50 ml water, 250 g Schär Mehl 5 eieren, ½ tl zout, 50 g boter 50 g maanzaad

Breng in een grote pan een ruime hoeveelheid water met wat zout aan de kook. Rasp het deeg met een “spätzlehobel” (een speciale grove rasp) in gedeelten in het kokende water.

Roer de spätzle kort door het hete water, schep ze vervolgens uit de pan en laat ze uitlekken in een vergiet.

Doe de spätzle in een schaal, bestrooi ze met maanzaad en giet de gesmolten boter erover. Dien de spätzle meteen op.

Tip: Probeer ook eens spinaziespätzle. Neem hiervoor in plaats van de rode bieten 150 g spinazie, die u 5 minuten kookt in 100 ml melk. Voeg naar smaak zout, peper en nootmuskaat toe en pureer de spinazie. Meng het meel en de eieren door de licht afgekoelde spinazie en maak van dit deeg spätzle zoals hierboven beschreven. Spinaziespätzle worden in Zuid-Tirol gegeten met ham-roomsaus. Deze maakt u door hamblokjes even in wat boter te bakken en te mengen met ca. 80 ml room. Giet de saus over de spätzle, roer alles goed door elkaar en bestrooi met geraspte Parmezaanse kaas.

Snijd de rode bieten in stukken en pureer deze samen met het water. Doe het meel, het zout en de eieren in een kom. Voeg de gepureerde rode bieten toe en roer dit mengsel tot een taai-vloeibaar deeg. Blijf roeren tot zich belletjes vormen. Laat het deeg 15 minuten rusten.

Bereidingstijd: 40 min. | Rusttijd: 15 min.

Ingrediënten

Bereidingstijd: 60 min. | Droogtijd voor het brood: 15 min. | Rusttijd: 15 min.

Bereiding

120 min.

Ingrediënten

1 gepekelde varkensham of varkenscarré (van ca. 800-900 g) Kochschinken oder Rohschinken? voor het brooddeeg: 1 pak Schär Brot-Mix Dunkel, ½ tl zout, 8 g droge gist (of 16 g verse gist) ½ tl suiker, 1 el olijfolie 550 ml lauwwarm water 1 eigeel en 1 el melk om het deeg mee te bestrijken Tip: Ham in brooddeeg is heerlijk met mierikswortelsaus en zuurkool of met remouladesaus en een salade. Hebt u nog wat deeg over? Maak er dan broodjes van en bak ze mee.

90 min.

Breng in een pan water met wat zout aan de kook. Steek met twee ijslepels bolletjes uit het deeg en laat deze in het water glijden. Breng het water kort weer aan de kook. Draai daarna het vuur laag en laat de bolletjes 10 minuten garen. Giet de kaasbolletjes af in een vergiet. Roer de bolletjes niet om, anders vallen ze uit elkaar. Giet de gesmolten gebruinde boter over de kaasbolletjes en bestrooi ze met bieslook.

Snijd het brood in stukjes en laat deze in de oven bij 100 °C 15 minuten drogen. Pel en snipper de ui. Verhit de olie in een pan en bak de uien daarin tot ze glazig zijn. Giet de melk over de afgekoelde broodblokjes. Doe de uien, de bergkaas, het meel en de bieslook hierbij. Kneed alles met uw handen goed door elkaar. Breng op smaak met zout en peper. Laat het deeg 15 minuten rusten.

Bereidingstijd: 20 min. | Kooktijd 20 min. | Rusttijd: 10 und 20 min. | Baktijd: 50 min.

Bereiding Breng de ham in water aan de kook. Draai het vuur laag en kook de ham in ca. 20 minuten gaar. Neem de ham uit het water en laat deze afkoelen. Maak ondertussen het brooddeeg. Doe het meel in een kom en meng het zout erdoor. Los de gist en de suiker op in wat lauwwarm water. Kneed het meel met het gistmengsel tot een soepel deeg. Het deeg moet makkelijk van de kom loskomen. Dek het deeg af met een vochtige doek en laat het 10 minuten rusten. Rol het deeg vervolgens op een met meel bestoven oppervlak uit tot een ca. 1 cm dikke rechthoek. Leg de ham in het midden en vouw het deeg hier omheen, zodat de ham overal bedekt is. Snijd overtollige stukken deeg weg en steek hier ﬁguurtjes uit. Plaats deze op het brooddeeg. Leg het gevulde deeg met de naad onder op een met bakpapier bekleed bakblik en laat het op een warme plaats 30 minuten rijzen. Meng het eigeel met de melk en bestrijk het brooddeeg met dit mengsel. Verwarm de oven voor op 230 °C. Spuit met een plantenspuit wat water in de oven. Bak de met deeg bedekte ham 50 minuten in het midden van de oven. Verlaag na 10 minuten de temperatuur tot 200 °C. Snijd de nog hete ham in plakken. Direct opdienen.

SPINAZIEBOLLETJES

Tip: Als u Gorgonzola te pittig vindt, kunt u ook een milde harde kaas nemen en deze in kleine blokjes gesneden direct aan het bolletjesdeeg toevoegen. Typisch Zuid-Tirools: een combinatie van spinaziebolletjes en kaasbolletjes. Probeer ook eens een mediterrane variant en doe ter afwisseling stukjes pikante Gorgonzola in de bolletjes.

200 g Schär Pan carré 1 ui, 1 teentje knoﬂook 2 el olie om in te bakken 200 g bladspinazie (uit de diepvries) 50 ml melk, 2 eieren, 30 g Gorgonzola 2 el Schär Mehl, zout, peper, nootmuskaat 50 g boter 30 g versgeraspte Parmezaanse kaas

Ingrediënten:

Bereidingstijd: 60 min. | Droogtijd voor het brood: 15 min. | Rusttijd: 15 min.

Bereiding Snijd het brood in dobbelsteentjes en laat deze in de oven bij 100 °C 15 minuten drogen. Pel en snipper de ui. Hak het teentje knoflook fijn. Verhit de olie in een koekenpan en bak hierin de ui en knoflook tot ze glazig zijn. Doe de spinazie erbij en laat 5 minuten doorbakken. Breng op smaak met nootmuskaat, peper en zout. Pureer de spinazie. Doe de dobbelsteentjes brood in een kom en giet de melk erover. Voeg de gepureerde spinazie en de eieren toe. Kneed alles met uw handen goed door elkaar. Laat het deeg 15 minuten rusten. Breng in een pan water met wat zout aan de kook. Vorm met vochtige handen kleine bolletjes, waarbij u in het midden van elke bolletje een stukje Gorgonzola doet. Laat de bolletjes in het water glijden en breng ze aan de kook. Draai vervolgens het vuur laag en kook de bolletjes in 10 minuten gaar. Doe de bolletjes in een vergiet en laat ze uitlekken. Giet de gebruinde boter over de bolletjes en bestrooi ze met de geraspte Parmezaanse kaas.

BEIGNETS

SCHWARZBLENTENE-TAART

SCHWARZWALDER KERSENTAART

SACHER TORTE

Bereidingstijd: 45 min. | Rusttijd: 20 min. | Baktijd: 15 min.

BEIGNETS Bereiding Laat de rozijnen voor de vulling bij voorkeur een nachtje weken in de rum. Doe het meel (Mix C), het boekweitmeel, de boter, de melk, het ei, de room, de jenever en wat zout in een kom en meng dit tot een glad deeg. Laat het deeg toegedekt ca. 20 minuten rusten. Schil de appels of peren voor de vulling, rasp ze met een grove rasp en besprenkel met citroensap. Doe de rozijnen, de honing, het maanzaad en de fromage frais erbij. Meng de ingrediënten goed. Bind de massa met paneermeel (Pan Gratí) en laat even rusten. Rol het deeg op een met meel bestoven ondergrond uit. Snijd er met een deegwieltje ovalen uit (ca. 12 x 8 cm). Leg met een lepel op elk ovaal wat vulling. Bestrijk de randen van de ovalen met water of eigeel (dit plakt beter), vouw de ovalen dicht en druk de randen stevig aan. Snijd de overtollige randen af met het deegwieltje. Bak de beignets in een ruime hoeveelheid hete olie (ze moeten kunnen “zwemmen”) tot ze aan beide kanten goudbruin zijn. Bestrooi de beignets met poedersuiker en dien ze warm op.

SCHWARZBLENTENE-TAART Bereidingstijd: 20 min. | Baktijd: 45 min.

Bereiding Meng in een kom het meel met de geraspte amandelen, het bakpoeder en de vanillesuiker. Scheid de eieren. Klop de 6 eiwitten met 100 g suiker stijf. Klop de 6 eigelen met 150 g suiker en de boter tot een schuimige massa. Roer deze met een deeghaak door het meel-amandelmengsel. Schep hier ten slotte met een vork voorzichtig het geklopte eiwit doorheen. Vet een springvorm (20-24 cm) in en bestuif deze eventueel met 1 el Schär Kuchen & Kekse-Mix C. Doe het beslag in de vorm en strijk het glad. Plaats de springvorm in de voorverwarmde oven. Bak de taart 45-50 minuten bij 180 °C (heteluchtoven: 170 °C). Prik met een satéstokje in de taart om te kijken of deze gaar is. Laat de taart iets afkoelen. Snijd de taart vervolgens overlangs door en bestrijk de onderste helft met de rode-bosbessenjam. Plaats hier de bovenste helft weer op. Bestrooi de taart met poedersuiker. Bereidingstijd: 20 min. Baktijd: 45 min.

SCHWARZWALDER KERSENTAART

Bereidingstijd: 60 min. | Baktijd: 30 min. | Rusttijd: 3-4 uur

Bereiding

80 min.

Ingrediënten

A 220 g Schär Kuchen & Kekse - Mix C 80 g boekweitmeel 100 ml lauwwarme melk 30 g gesmolten boter, 1 ei, 50 ml room 10 ml jenever (voor de liefhebber) een snufje zout voor de vulling: 2 appels of peren, sap van 1 citroen 30 g sultanarozijnen, 10 ml rum 50 g gemalen maanzaad, 80 g honing 100 g fromage frais (kwark) 30-40 g Schär Pan Gratí Bakolie of kokosvet voor het bakken poedersuiker om te garneren

65 min.

Tip: Vul de beignets ter afwisseling eens met jam.

Ingrediënten

4,5 uur

5 eieren 275 g Choko Cake Mix 1 pot zure kersen (750 g) 4 el maïszetmeel 4 el kirsch 400 ml slagroom 1 pakje vanillesuiker 1 pakje slagroomversteviger (glutenvrij)

voor de garnering: 400 ml slagroom 1 pakje vanillesuiker 1 pakje slagroomversteviger (glutenvrij) 100 g pure chocoladevlokken 16 kersen

Tip: In plaats van kersen uit pot kunt u natuurlijk ook verse zure kersen gebruiken.

Ingrediënten

2 uur

Bereiding

Smelt de boter en laat deze afkoelen. Scheid de eieren. Meng het eigeel en de gesmolten boter. Klop de eiwitten stijf. Doe het meel bij het boter-eimengsel en roer dit 5 minuten. Schep het geklopte eiwit hier voorzichtig doorheen.

Verdeel het beslag over een met bakpapier beklede springvorm (26 cm). Bak de taart ongeveer 45-50 minuten op 170 °C. Prik met een satéstokje in de taart om te kijken of deze gaar is. Laat de taart op een rooster afkoelen.

Verwarm de abrikozenjam lichtjes en pureer deze. Snijd de taart met een mes overlangs door en bestrijk de onderste helft met de jam. Plaats hier de bovenste helft weer op.

Tip: Om te controleren of de couverture niet te vloeibaar is om te glazuren, neemt u met een theelepel wat couverture uit de kom en brengt u dit naar uw lippen. De chocolade moet op uw lippen een beetje koel aanvoelen. De taart kan meerdere dagen in de koelkast worden bewaard en ook prima worden ingevroren. Dien uw Sachertorte op met slagroom.

150 g zachte boter 6 eieren 300 g Schär Choko Cake Mix 200 g abrikozenjam 200 g zachtbittere couverture 20 g kokosvet chocoladeﬁguurtjes voor de garnering

Bereidingstijd: 70 min. | Baktijd: 45-50 min.

SACHERTORTE

Klop de eieren tot een lichte, romige massa. Roer de Choko Cake Mix hier luchtig doorheen. Verdeel het beslag over een met bakpapier beklede springvorm. Bak de taart 30 minuten in de oven op 175 °C. Prik met een satéstokje in de taart om te kijken of deze gaar is. Laat de taart op een rooster afkoelen. Leg 16 van de zure kersen apart. Breng de rest in een pan aan de kook. Meng het maïszetmeel met een beetje koud kersensap en doe dit bij de kersen in de pan. Laat de kersen al roerend even doorkoken. Draai het vuur uit en laat de kersen afkoelen. Snijd de taart overlangs door. Leg de onderste helft op een taartbord en sprenkel de kirsch erover. Bevestig een taartring rond de bodem. Bestrijk de bodem met de kersen en zet het bord vervolgens in de koelkast. Klop ondertussen de slagroom met de vanillesuiker en de slagroomversteviger stijf. Bestrijk hiermee de afgekoelde kersenmassa. Plaats de bovenste taarthelft op de slagroom en zet de taart 3-4 uur (of tot de volgende dag) in de koelkast. Klop de rest van de slagroom stijf. Bestrijk de taart rondom met slagroom. Bestrooi de taart met de chocoladevlokken. Spuit met de slagroomspuit roosjes langs de rand van de taart en plaats op elk roosje een kers.

Ingrediënten 200 g boekweitmeel 50 g Schär Kuchen & Kekse – Mix C 250 g geraspte amandelen 16 g bakpoeder 8 g vanillesuiker 250 g boter 6 eieren 250 g suiker 1 pot rode-bosbessenjam poedersuiker Tip: Deze typisch Zuid-Tiroler taart wordt altijd geserveerd met room en smaakt heerlijk, `s-middags bij een kop kofﬁe of thee.

Laat de couverture au bain-marie langzaam smelten; zorg ervoor dat het water niet te heet wordt. Smelt het kokosvet en roer dit door de couverture. Bestrijk de taart met het glazuur. Versier met de chocoladeﬁguurtjes.

@ Schär

SCHÄR S CHÄR CHÄ HÄR

CLUB www.schaer.com

www.schaer.com

MEER ALS 70.000 LEDEN IN 150 LANDEN

We care. Ook online De Schär-Club, opgericht in 2009, telt nu al meer dan 70.000 leden uit meer dan 150 landen - en groeit nog elke dag. Daar wordt gelezen en gekletst en recepten en reiservaringen, vreugde en verdriet gedeeld... Kortom, op 's werelds grootste glutenvrij platform gebeurd van alles en nog meer! Op het moment dat de vrolijk speurende YourLife-redactie over de talloze pagina's met productaanbiedingen, recepten, artikelen over tal van onderwerpen en nog veel meer surft, telt de Schär-Club precies 72.146 clubleden uit 150 landen. Op het moment dat u dit blad in handen hebt, zullen het er een paar duizend meer zijn die aan dit bruisende platform deelnemen: Want het bijzondere van de Schär-Club ligt in het feit dat deze direct contacten tussen over de hele wereld verspreide mensen met coeliakie mogelijk maakt. Deze kunnen in contact met elkaar komen en gebruik maken van de diensten en aanbiedingen. De club ziet zichzelf ook als de spreekbuis van de wensen van de consument, waarvan de opmerkingen niet alleen vrijelijk te bekijken en beantwoorden zijn, maar ook waardevolle suggesties opleveren voor een verdere verbetering van onze producten en ons assortiment. WE CARE - MET UW STEUN! Voor de vele mensen die elke dag inloggen op de Schär-Club, is er één gemeenschappelijke verhaal dat ze allemaal bindt: meestal van de ene op de andere dag werden zij of een familielid geconfronteerd met het feit dat ze voortaan uitsluitend glutenvrij moeten eten. Nadat de arts de diagnose heeft gesteld en via het voedingsadvies alle belangrijke vragen over het leven met coeliakie heeft toegelicht, begint een "nieuw leven", dat op zijn beurt aanleiding geeft tot een hele reeks nieuwe vragen: waarom wordt mijn zelfgebakken glutenvrij brood zo hard als steen, wat zal ik vandaag eens koken om een

beetje variatie in mijn dieet aan te brengen, waar kan ik dit of dat product vinden, moet ik op reis in het buitenland eten van thuis meenemen? Ons motto "we care – wij geven erom" getrouw, proberen we via de Schär-Club mensen met coeliakie precies op dit punt op te vangen - met diensten, producten en natuurlijk meelevende antwoorden op deze en nog veel meer vragen. Maar juist ook onze vele gebruikers dragen actief bij aan de populariteit van dit platform - door gretig commentaar te geven op producten en recepten, en, dankzij de grootte van deze gemeenschap, zelfs op de meest gedetailleerde vragen – zoals een antwoord op de vraag of dit of dat product in een bepaalde winkel te krijgen is.

of u als eenvoudige clublid alleen maar wilt meelezen en kookideeën uit Oscars recepten opdoen, of actief als gemeenschapslid commentaar geven op recepten, discussiëren in het Schär-Café of aan uw "Friends" over de hele wereld privé-berichten sturen. Deze vrienden van Chat & Co. surfen dan ook gelijk door naar de sociale netwerksite Facebook, waar elke week 5000 gebruikers actief zijn. Per maand telt Schär daar maar liefst 180.000 oproepen tot bijdrages en ook andere, in totaal 10.000 Facebook-gebruikers, zeiden het al: Vind ik leuk!

VRIENDEN VAN OVER DE HELE WERELD De grote belangstelling voor de SchärClub, waar zich meer dan 100 mensen per dag aanmelden, is zeker te danken aan het feit dat gelijkgestemde mensen elkaar hier kunnen ontmoeten die elkaar in het "dagelijks leven" waarschijnlijk nooit zouden hebben leren kennen. En de Schär-Club probeert ook op een zeer speciﬁek punt daar te zijn, daar namelijk waar het werk van artsen en consulenten afgelopen is: Bij het omgaan met het dagelijks moeten leven met coeliakie. Een reden voor de grote stroom bezoekers is waarschijnlijk het samenspel tussen informatie over glutenvrij leven en de kleurrijke en zeer persoonlijke bijdrages van de gemeenschap. En niet op de laatste plaats onderscheidt de Schär-Club zich door zijn respect voor de persoonlijke levenssfeer van de leden: u kunt kiezen

30 Jaar Schär

yourlife 25

Special

30 jaar Schär Tennissokken

E.T.

Sokken die rocken!

Phone home...

Waarschijnlijk de absolute ster tussen de neongekleurde, met schoudervullingen uitgeruste en gepermanente modezonden van het daarmalige jaar: de witte tennissokken. Bij voorkeur met twee – liefst drie – ingebreide kleurrandjes voorzien, staken ze in elk sportschoen - net als in die cultvideo van Michael Jackson, “Thriller”.

Stormloop op de bioscopen: de knuffelige ruimtedwerg die op aarde strandt en met de tienjarige Elliot vriendschap sluit, schopte het tot beroemdste alien uit de filmgeschiedenis. Met de in 1982 verschenen familiefilm over vriendschap en verdraagzaamheid brak Steven Spielberg alle records - de film ET bracht wereldwijd 800 miljoen dollar in het laatje.

Walkman

Knopje in het oor Op een dag was het ineens mogelijk om ’s nachts in bed in het geheim en ongestoord naar muziek te luisteren of de onderwijskundige inspanningen van de oudere generatie uiterst eenvoudig en effectief weg te drukken: het tijdperk van het draagbare muziekgenot via de koptelefoon was geboren, de Walkman – het statussymbool van de jeugd bij uitstek. En in de metalen behuizing met de grote dubbele D op het deksel trilde de goede oude muziekcassette „dreams are my reality“. Dat waren nog eens tijden!

Schär Big Moments – belangrijke momenten

1982

voor de eerste keer komen er glutenvrije producten op de markt

1985

de start van de bouw van de nieuwe vestiging in Meran. Vervolgens begint Dr. Schär zelf glutenvrije producten te maken.

yourlife

30 Jaar Schär

Special

De jaren 80 De Berlijnse muur

“Poort open! Poort open! We komen eraan!” Het was echt en toch net een ﬁlm, wat zich op 9 November 1989 aan beide zijden van de Brandenburger Tor afspeelde. Veel Berlijners waren alleen maar stomverbaasd toen voor hun ogen de Muur viel, die 28 jaar Oost en West had gescheiden, Duitsland had verdeeld en de onverzoenlijkheid van twee ideologieën had gekarakteriseerd.

Michael Jackson

Rubik’s Cube

Meester van de moonwalk

Gewoon geduld hebben!

Hij was de kunstenaar van de superlatieven, zijn sound heeft generaties beïnvloed en hij is nog steeds de belichaming van de 80-jarige entertainmentindustrie: Michael Jackson, The King of Pop. Balancerend tussen muzikaal genie en de menselijke afgrond heeft hij als geen ander gepolariseerd. Nummers als “Billie Jean” en “Thriller” (overigens ook het meest verkochte album aller tijden) doen ons vandaag de dag nog steeds wat.

De vriendelijke aanduiding “magische kubus” is waarschijnlijk te wijten aan het feit dat de producenten van het “Spel van het Jaar 1980” hun kopers niet direct met de neus op hun gebrek aan wiskundig inzicht wilde drukken - of misschien was het de magische aantrekkingskracht? Want een hoop mensen verspilden al hun vrije tijd aan kubus van de Hongaarse bouwingenieur Erno Rubik - hoeveel zijden hebt u eigenlijk voor elkaar gekregen?

11986 Dr. Schär

n neemt de eerste die eetadviseuse in dienst. Marika M neemt onder andere a de telefonis sche adviesservice voor v haar rekening. g

1988 het assortiment wordt steeds groter – er komen koekjes en snacks op de markt.

30 Jaar Schär

yourlife 27

Special

30 jaar Schär Piercing

De Simpsons

De provocatie van gisteren

Homer versus humor

Ze staken in wenkbrauwen, neuzen en tongen, onderlippen, tepels en buiknavels en soms nog lager: piercings in alle maten, vormen en kleuren. Wat vandaag de dag mode en puur sieraad is, was 20 jaar geleden nog pure provocatie. Wie in de 90 jaren metaal droeg, was op zijn minst een beetje eng.

De cult-gele Amerikaanse cartoonfamilie die sinds 1989 opvalt door zijn originele humor. Vaak geïmiteerd, nooit geëvenaard, altijd haaks op het verwachtingspatroon, en zelfs na tientallen jaren van onafgebroken succes nog steeds niet van de troon gestoten. Het is heel goed mogelijk dat onze kleinkinderen nog steeds vloeken met Homer, kibbelen met Marge en zuigen aan fopspenen met Maggy...

Mobieltje

Mobiel kletsen Geen grapje: wie in de jaren 80 een mobiele telefoon meezeulde - ze waren zo groot als een koffer, zo zwaar als een paar bakstenen en hadden voor de huidige begrippen absurde vouwantennes - was geen pionier, maar een gepatenteerde gek. En toch is dit voorwerp uitgegroeid tot de onmisbare metgezel voor iedereen. Tot hij er weer - zie de iPhone – ouderwets uitzag.

Schär Big Moments – belangrijke momenten

1990 Dr. Schär presenteert de eerste

productcatalogus, die rond de 20 producten bevat. Dr. Schär opent een gratis telefoonnummer voor mensen met coeliakie.

1992 Mix A en Mix B komen op de markt als eerste bakmixen uit het huis van Schär.

yourlife

30 Jaar Schär

Special

De jaren 90 Tamagotchi

Digitale broedzorg Het kleine, bontgekleurde Japanse ei met geĂŻntegreerd digitaal kuiken verspreidde zich in de late jaren 90 als een lopend vuurtje over de hele wereld. Er was nauwelijks nog een kind dat zijn Tamagotchi niet als een echt huisdier verzorgde. Wat ook niet zo verwonderlijk was, want het stierf als het niet volgens de regels der kunst liefdevol werd verzorgd. Een remake in 2004 haalde bij lange na niet de hype die het origineel veroorzaakte.

Pretty Woman

Het leven is een sprookje Romantische cultďŹ lm met cultacteurs die de lat voor toekomstige romantische ďŹ lms heel hoog hebben gelegd. En zelfs als het geheim van zijn aantrekkingskracht nog niet volledig is ontsluierd: de chemie tussen Julia Roberts en Richard Gere klopte gewoon helemaal en heeft tot het ďŹ lmdroompaar van de jaren 80/90 gemaakt.

1997 de taartjes Magdalenaâ&#x20AC;&#x2DC;s en Brioches wor - . '

+ * " / 6

9 ) G930< * - %&'( !"#$

den in het assortiment opgenomen. In mei krijgt Dr. SchĂ¤r de ISO9001 certiďŹ cering als eerste van een hele reeks certiďŹ ceringen.

? " H

- 02 G1341 5 "

& 0 99103 ? - E

3<1=3 ( ; 6 30 0997 5

6 27& 8 0 ! 6 20& : 230

# " " " # " " $ "

& %

2334 - 01& . - ' " / . *

'( ) & % "

" > " )

5 F6 G "

! & = A&?"?B C794DEC0

?6== &@

*+ (

, "

" !"

1996 op 28 mei verhuist Dr. SchĂ¤r naar de nieuwe vestiging in Burgstall.

30 Jaar SchĂ¤r

yourlife 29

Special

30 jaar Schär Harry Potter

i-pod

Magie betovert…

Go for it!

“Kinderen bestormen boekwinkels” en dergelijke koppen schokten het vastgeroeste geloof van deskundige pedagogen dat de jeugd het lezen moe was. Schuld daaraan had Joanne K. Rowlings held Harry Potter, die met zijn beste vrienden Ron en Hermelien tegen de kwaadaardige Heer Voldemort ten strijde trok. Hun verhalen over magie, vriendschap, moed en loyaliteit weten jong en oud tot op vandaag te boeien.

Toen Jon Rubinstein in februari 2001 zijn kleine 1,8-inch harde schijf presenteerde, zou het een prima appeltje voor de dorst blijken. In hetzelfde jaar veroverde de eerste 5 GB i-pod de markt. Tegen het einde van 2007 maakte Apple bekend dat er wereldwijd 110 miljoen stuks van de populaire muziekspeler waren verkocht, wat wit tot de modekleur van het nieuwe millennium maakte.

9/11

Nine-Eleven De meesten van ons herinneren zich nog precies waar ze waren toen ze het nieuws hoorden over waarschijnlijk ’s werelds grootste terroristische aanslag in de geschiedenis. Op 11 september 2001 boorden 19 zelfmoordterroristen binnen 1 ½ uur drie vliegtuigen in het World Trade Center en het Pentagon, een vierde toestel stortte neer in de buurt van Pittsburgh. Ten minste 2970 mensen kwamen om het leven bij deze aanslagen.

Schär Big Moments – belangrijke momenten 2000

in maart telt Dr. Schär meer dan 2000 verkooppunten in heel Europa.

2003

in april verhuist het et Dr. Schär onderzoeks- en ontwikkelingsteam en begint nt haar werkzaamheden in het Area Science Park in Triest.

2004

Milly verschijntt voor de eerste keer mett spelletjes en recepten op het Internet – voorlopig op de Schär hoofdpagina.

yourlife

30 Jaar Schär

Special

De nullen Flip-ﬂops

De tenentanga Dit schoeisel uit de familie van slipper is eigenlijk gewoon oude wijn in nieuwe zakken. Strikt genomen stamt het gewoon van het eeuwenoude sandalenarchetype van de Egyptenaren. Maar wie interesseert dat nog? Chique en casual zijn ze allemaal, de kleurrijke piepende flip-flops, die hun naam te danken hebben aan het ritmische flip-flopgeluid tijdens het lopen.

Euro

Dat heerlijke geld... Op 1 Januari 2002 spuwde de geldautomaten voor de eerste maal de langverwachte nieuwe muntsoort uit. Een paar uur later hadden de eerste verwoede verzamelaars al de een of andere "vreemde munt" geruild. In de loop der jaren wisten landen zoals Slovenië ook de geschiktheidsstatus voor de euro te behalen, en vandaag de dag delen 17 landen lief en leed met de gemeenschappelijke munt, die de Duitsers een tijdje de “Teuro”noemden.

2010 201 20

2005

in september komt het boerenbrood op de markt, tegenwoordig het best verkochte product van Schär.

in maart richt Dr. Schär een internationaal natiion bezet wetenschappelijk comité op om o de uitwisseling met de wetenschap sch hap te bevorderen en de sensibiliteit voor voo or c coeliakie te verhogen.

2007 in mei komt de Ciabatta in de verkoop als eerste 2

afbakbroodje afb (afbaktechnologie). Dr. Schär start met de leveringen naar de Verenigde Staten.

30 Jaar Schär

yourlife 31

Special

Glutenvrij aan de wereldtop In een gesprek met YourLife vertelt meervoudig wereldkampioene biathlon Andrea Henkel over haar passie voor koken, haar vertrouwen in glutenvrij eten buitenshuis, en natuurlijk haar grote doel in het komende seizoen wanneer de wereldkampioenschappen in haar land worden gehouden. YourLife: Hoe heb je je ingesteld op een leven zonder gluten? Henkel: In de eerste plaats was ik blij dat er eindelijk iets gevonden was. Ik stortte me meteen op de materie, en heb me aan mijn nieuwe voeding aangepast. Ik vond het niet erg dat ik sommige dingen niet meer eten kon, vooral omdat er voldoende producten op de markt waren die glutenhoudend voedsel kunnen vervangen. YourLife: Hoe kijk je met de huidige kennis tegen je aangepaste voeding aan? Henkel: Het heeft even geduurd bij met tot ik me echt beter voelde. Maar omdat ik me zeer grondig had laten informeren, wist ik dat een verbetering zeer snel maar ook zéér langzaam kon optreden.

„Ik voel me beter, ben veel evenwichtiger en minder zenuwachtig.“ Andrea Henkel Daarom bleef ik volhouden en dat heeft zich uitbetaald. Ik voel me beter, ben veel evenwichtiger en minder zenuwachtig. Dit komt mij vooral van pas tijdens de regeneratiefase, en het is erg belangrijk als je bij de negende wedstrijd binnen drie weken ook nog vooraan mee wilt doen, of aan alle zes wedstrijden van een wereldkampioenschap wilt deelnemen.

Een uitgebalnaceeerd glutenvrij ontbijt voor de start van een sportieve dag.

YourLife: Hou oud was je toen de diagnose coeliakie bij je werd gesteld? Hoe kwam je erachter dat je leed aan glutenintolerantie? Andrea Henkel: Bijna een jaar geleden (ik was toen 32 jaar) werd bij mij glutenintolerantie vastgesteld. Tot dat moment had ik altijd spijsverteringsproblemen. Ik heb altijd op mijn voeding gelet, maar at

yourlife

30 Jaar Schär

desalniettemin ook de voor mij eigenlijk ongezonde "normale" volkorenproducten. Ik wist eigenlijk wel dat er iets niet klopte, maar ik ben ook niet iemand die de hele tijd zit te denken wat voor probleem het wel eens zou kunnen zijn. Ik heb daarom zogezegd geleerd ermee te leven. Ik was echter erg ongelukkig toen ik het moeilijk kreeg vanwege mijn kikkerbuik.

YourLife: Hoe heeft je omgeving, bijvoorbeeld je familie, op de verandering gereageerd? Henkel: Door mijn onderzoek herkende ik veel symptomen van glutenintolerantie of coeliakie bij mijn vader die al darmoperaties achter de rug had. Dit vertelde ik natuurlijk aan mijn ouders, die nu ook een glutenvrij dieet volgen. Mijn vader merkte heel snel een positieve verandering. De meesten in mijn omgeving spraken vooral hun bewondering uit over mijn consequente levensstijl. Mijn vrien-

Special den houden allemaal zeer veel rekening met mij, en zelfs mijn favoriete Italiaanse restaurant heeft zich aan mijn "probleem" aangepast. YourLife: Als topsportster moet je constant in topvorm zijn. Hoe voorkom je dat je een dieetfout maakt? Henkel: Toen ik in Oberhof trainde, at ik 's middags altijd in de legerkantine van de Topsportselectie van het Duitse leger. Na mijn diagnose begon ik steeds vaker zelf te koken. De keuken van de Topsportselectie wilde ook graag voor me koken, wat ik zeer opmerkzaam en aardig vond. Ik beleefde in ieder geval veel plezier aan het bakken, koken en uitproberen van verschillende gerechten. Ik zou dat niet hebben willen missen. Bovendien wist ik op deze manier wat er wel en niet in mijn eten zat. Als ik buitenshuis eet, let ik ook goed op wat ik bestel en vraag ik als ik twijfel of er glutenvrije varianten zijn. Op deze manier is er altijd wel iets te eten. YourLife: Als professioneel biathlete ben je voortdurend onderweg. Hoe ziet je glutenvrije leven er buiten de vier muren van je huis eruit? Henkel: Ik ga altijd goed voorbereid op reis. Ik geef aan sommige hotels mijn wensen door, en bij andere hotels neem ik mijn eigen producten mee. In Rusland had ik zelfs een kookplaat in mijn bagage. Je moet gewoon aan de wedstrijdorganisatie vragen wat de mogelijkheden zijn. Ik vertrouw de hotelrestaurants, want anders zou ik mezelf voor de gek houden. Daarnaast willen de hotels immers niet dat hun gasten ontevreden zijn. Zelfs tijdens vluchten kun je bij de reservering glutenvrij eten bestellen, wat perfect is.

Andrea Henkel tijdens het inlopen.

YourLife: Welke ondersteuning krijg je in je team?

Hoe zien je toekomstplannen eruit, en wat zijn je volgende grote doelen?

Henkel: Onze fysiotherapeut heeft vaak zeer lekkere receptideeën voor me, maar als we reizen zijn we op hotelkeukens aangewezen. Als we het echter over een gerecht eens moeten worden, dan houdt iedereen rekening met de verschillende allergieën in het team.

Henkel: In februari beginnen de wereldkampioenschappen in Ruhpolding - hier in Duitsland! Deze wedstrijden zijn mijn grote doel voor het komende seizoen. Natuurlijk wil ik ook goede resultaten behalen in de wereldcupwedstrijden, maar ik wil tijdens de wereldkampioenschappen hier in Duitsland graag een medaille halen. Hoe mijn toekomst er na het seizoen 2011/2012 uit zal zien, weet ik nog niet. Zodra ik het zelf weet, zal ik het mijn fans ook laten weten.

YourLife: Je bent meervoudig wereldkampioene biathlon, Olympisch kampioene en hebt de wereldcup gewonnen.

WIE IS ANDREA HENKEL? “Een glutenvrij leven is een goed leven” zegt meervoudig wereldkampioene biathlon, Olympisch kampioene en wereldcupwinnares Andrea Henkel. De op 10 december 1977 geboren biathlete was voorbestemd om topsportster te worden. De in het Thüringer Wald opgegroeide biathlete moedigde haar drie jaar oudere zus Manuela, Olympisch kampioene langlaufen, al vroeg aan om te gaan langlaufen. Eerst op het Sportgymnasium in Ober-

hof en vandaag de dag bij de Topsportselectie van het Duitse leger krijgt ze steeds de benodigde ondersteuning om zich vol op haar sport te kunnen concentreren. Eerst en vooral is ze een uitstekende schutter. Ze behoort intussen ook tot de snelste biathletes bij de loipes, en hoort al jarenlang tot de beste biathletes ter wereld! Voor hobby's heeft de zeer drukke sportster momenteel geen tijd, afgezien van haar passie voor koken!

YourLife: Met je grote successen toon je aan dat coeliakie geen belemmering is om doelen te verwezenlijken. Welke boodschap zou je onze lezers die aan coeliakie lijden, mee willen geven? Henkel: Leven met coeliakie is een goed leven. Dankzij veel glutenvrije producten hoeft men zich helemaal niet beperkt te voelen. In ieder geval hoef je niet verdrietig te zijn als je het volkorenbrood van degene die tegenover je zit maar wat toelacht. Dit moment gaat sneller voorbij dat het slechte gevoel dat je ervaart wanneer je het volkorenbrood zou eten. Er zijn duidelijk ergere dingen dan een glutenintolerantie.

30 Jaar Schär

yourlife 33

Milly

Milly, de kleine avonturierster Milly, onze kleine libel, vertelt je van alles over het steeds uitgebreidere aanbod Schär-producten. Ook laat Milly je zien hoe gemakkelijk het leven met coeliakie is geworden dankzij alle glutenvrije voedingsmiddelen die je tegenwoordig kunt kopen. Niets staat Milly in de weg tijdens haar spannende avonturen. Vandaag wordt ze alweer acht jaar oud. Van harte gefeliciteerd, kleine libel!

200 8 2011 Het Milly lied

Milly kan vlieg en

I d 10 IJs 010 20

2004

ER WAS EENS… In het begin was Milly helemaal alleen.. Soms kwam je haar met haar ﬁjne vleu-geltjes en hippe hoed tegen op de ver-pakking van een Schär-product. Dat be-tekende dat er in het product geen gluten n zat. En dat is nog steeds zo: als je Milly y ziet, weet je zeker dat je het product ge-rust kunt eten. Milly is geboren met een vergrootglas in n haar hand. Net als iedereen die coeliakie e heeft, moet onze kleine libel goed kijken wat ze wel en wat ze niet mag eten. Voorzichtigheid is heel belangrijk, want in het eten dat op tafel wordt gezet, zit vaak gluten. Gelukkig weet Milly, net als jullie, steeds beter waar stiekem gluten verstopt kan zijn. Want Milly is slim genoeg om te begrijpen wat er allemaal in haar eten zit. Jullie toch ook? MILLY LEERT VLIEGEN Op een dag was Milly zo moe dat ze in een lange, zoete libellenslaap viel. Toen ze wakker werd, zag ze pas hoe mooi de bloemkelk was waarin ze zo lekker had geslapen. De roze waterlelie opende zachtjes haar bloemblaadjes. Milly

yourlife

30 Jaar Schär

2011 Mijn verjaardag

2003

bedankte de bloem hartelijk en vloog vrolijk weg. Ja, Milly kon nu vliegen met haar ﬁjne vleugeltjes! Maar dat was niet de enige verandering. Vanonder de rode hoed vielen mooie lange lokken op Milly's schouder, om haar hals glinsterde een prachtige parelketting. En de diepe slaap had onze kleine libel heel nieuwsgierig gemaakt naar de zonnige wereld die ze om zich heen zag.

de vrolijke kleine libel allemaal meemaakt. Soms is het hartstikke spannend. Milly vliegt, rijdt met de auto of racet op haar skates. Op haar tochten door de Millywereld komt ze allerlei bijzondere bewoners tegen. Maar het allermooiste is dat ze vriendschap heeft gesloten met Billy. Billy is een ondeugend libellenjongetje met een hart van goud. Hij laat Milly tijdens haar avonturen nooit in de steek.

DE KLEINE AVONTURIERSTER

DE BEVERBRUG

Milly trok meteen de wijde wereld in en beleefde zoveel avonturen dat Schär besloot ze op te schrijven. Drie keer per jaar kunnen jullie in een spannend stripverhaal lezen wat

Jullie kunnen je vast nog wel een paar van Milly's spannende avonturen herinneren. Bijvoorbeeld die keer toen de oude eik tijdens een hevige storm omwaaide

Milly

ansen met Billy 2005

en boven op de kleine beek viel. De dikke stam van de boom versperde het water de weg. De Milly-wereld dreigde te overstromen! "Wat moeten we nu doen?", vroegen Milly en Billy zich af toen ze begrepen dat zelfs duizend libellen samen de eik niet uit de beek konden trekken. Maar opeens kreeg Milly een idee. Samen met Billy vloog ze snel weg om de familie Bever te halen. Maar het huis van de bevers was al weggespoeld door het kolkende water. Milly en Billy vonden de beverfamilie ten slotte in een veilige holte achter de waterval. Ze waren allemaal bang en erg hongerig, vooral de beverkinderen. Gelukkig lukte het Milly en Billy om de familie veilig naar de oude eik te brengen. Wat een feestmaal! De bevers knabbelden hun buikjes rond aan de eik en maakten zo een gat waardoor het water weg kon stromen. En de rest van de boom werd een prachtige brug.

DE REDDING VAN HET MIERENKIND De voorzichtige Milly moet haar beste vriend Billy en al haar andere vrienden er steeds aan herinneren dat ze niet altijd mee kan doen. Bijvoorbeeld die ene keer toen ze een mierenkind had gered en de mierenkoningin haar als dank een graankorrel wilde geven. Heel beleefd zei Milly tegen de koningin: "Nee, dank u wel, dat mag ik niet eten." Veel liever knabbelde ze een stukje van de troon van de mierenkoningin. Die was namelijk gemaakt uit een maïskolf! Natuurlijk kreeg Milly hier toen meteen een heerlijke glutenvrije korrel van. HAPPY BIRTHDAY, MILLY! Milly heeft in haar vrolijke wereld nog veel meer avonturen beleefd. En er komen vast nog een heleboel nieuwe aan. Maar

vandaag moeten we Milly met ons allen feliciteren. Want Milly is jarig: ze is vandaag precies acht libellenjaren oud geworden. Wil je Milly's verjaardag meevieren? Dat kan! Alle fans, vrienden en vriendinnen van Milly zijn van harte welkom op haar mooie website. Natuurlijk vind je daar een spannend nieuw verhaal, maar ook raadsels en spelletjes met Milly en de andere bewoners van haar wereld. Ga gauw naar www.123milly.com. Schär heeft voor Milly een heel bijzonder verjaardagscadeau bedacht: Milly krijgt een lied, het nieuwe Milly-lied. Op Milly's website kun je het horen. En als je echt heel veel geluk hebt, kom je Milly misschien wel tegen als mascotte op een feest van Schär: daar gaat ze haar lied zeker voor je zingen! Namens iedereen bij Schär: van harte gefeliciteerd met je verjaardag, Milly!

30 Jaar Schär

yourlife 35

Milly

Zoekplaatje: vind jij de fouten? Oh jé, in het archief is het een en ander door elkaar geraakt Op het rechter plaatje staan 10 fouten, kun jij ze ontdekken?

Labyrinth: waar is mijn vriend Billy? Kun jij me helpen de weg door het labyrinth naar Billy te vinden?

Let op! Mijn avontuur staat nu op het Internet. Stuur mij jouw e-mailadres en mijn verhalen ﬂadderen je mailbox binnen! 36

yourlife

30 Jaar Schär

“Schrijf me”

www.123milly.com

Milly

Dank je dat je ons zo bont geschilderd hebt!

Nieuw in de schappen

ONZE TOP PRODUCTEN 2011 Cereal Flakes Een nieuwe morgen en een nieuw ontbijt! Hup, uit de veren en op naar een spannende nieuwe dag. Speciaal voor u heeft Schär een nieuwe generatie ontbijtvlokken ontwikkeld waarmee het opstaan voor iederéén nog leuker wordt. Langslapers en vroege vogels kunnen zich verheugen op een heel gezond en uitgebalanceerd ontbijt. Want Schärs nieuwe tarwe- en lactosevrije Cereal Flakes smaken niet alleen bijzonder lekker, maar zitten tevens boordevol vitamines en mineralen: vitamine B staat voor een beresterke start van de dag. Ook magnesium, ijzer, zink en extra veel vezels spelen in een glutenvrij voedingspatroon een belangrijke rol. De nieuwe Cereal Flakes zijn op hun allerlekkerst met een portie melk of yoghurt en wat vers fruit. Zo tankt u op een heerlijke manier voldoende energie voor een succesvolle dag! Oh ja: natuurlijk bevatten onze nieuwe Cereal Flakes ook minder suiker, vet en zout. Als dat geen goed begin is?

Choco Cake Mix: een zoete verleiding met gegarandeerd succes! Nu zijn er geen smoesjes meer. Want met de nieuwe Choco Cake Mix van Schär lukt de chocoladecake – de beste vriend van alle kinderen en jong gebleven mensen gegarandeerd! Dan zullen zelfs bakexperts versteld staan: aan de natuurlijke glutenen lactosevrije kant-en-klaar mix voor chocoladecake hoeft u namelijk alleen 100 g boter, 50 ml melk en 3 eieren toe te voegen – en de lekkere cake kan al de oven in.

De meelmix is ook geschikt voor de bereiding van brownies of cakespecialiteiten zoals Sachertorte of Schwarzwälder Kirschtorte. Hiervoor hebben we recepten voor u op www.schaer.com gezet. Een kleine tip tot slot: bakkunstenaars raden aan eerst de boter, de melk en de eieren te mengen en dan de meelmix daar over heen te zeven en voorzichtig onder te scheppen. 38

yourlife

30 Jaar Schär

Nieuw in de schappen

Cerealito De krachtpatser met een chocoladelaag omhuld. Zoet of zuur? Als een heerlijk romige laag melkchocolade een knapperige vulling van energierijke granen en fruitige stukjes appel en cranberry omhuld, kan dat alleen de nieuwe Cerealito van Schär zijn! Onze knapperige glutenvrije granenkoekje met kastanjevlokken en sojazemelen zit barstensvol gezonde vezels en zijn unieke frisse smaak is aanstekend.

Niet alleen op Halloween kan Cerealito mee op stap en smaakt natuurlijk ook als klein tussendoortje voor een smaakvolle energie kick op elk moment van de dag.

Disco Ciok 4

de coole bestormer van de charts in dubbeldekkerformaat Zeg eens eerlijk: waarom zou je maar een enkel koekje eten, als zze er ook in een praktisch tweelingformaat zijn en bovendien gevuld met de zachtste melkcrème? gev Veel m mensen zeggen dat je de Disco Ciok moet scheiden, de melkcrèmevulling er af moet likken, de overblijvende koekjes in melkcr melk m moet dompelen en dan op moet eten. Volgens ons hoef je dit knapperig kna zachte, harmoniërende team van de ﬁjnste cacao niet te scheiden, te meer omdat hij ook heel goed – hup – als geheel in de mond past. gehee Het heerlijk donkere, glutenen graanvrije sandwichkoekje met een 30% melkvulling bevat overigens geen geharde vetee kleuren conserveringsstoffen, geen kunstmatige ten, geen g en is verder ook een geweldige kerel! aroma’s e

30 Jaar Schär

yourlife 39

Nieuw in de schappen

Knäckebröd Knibbel, knabbel, knuisje … Wat knabbelt er aan mijn huisje? Het is het knäckebröd röd van Schär, daar wil je altijd meer van! Dat is geen wonder, tenslotte wordt de klassieker uit het rijk met de diepe fjorden en glinsterende meren gecombineerd met de e volle smaak van Scandinavië. Wat het is met de voorkeuren en van de Noorse manier van leven, kan eenvoudig verklaard ard worden: rijk aan waardevolle ballaststoffen, bevat het glutenen lactosevrije knäckebröd alleen maar gezonde ingrediënten: eiwitrijk bonenmeel, vitaminerijke rijstgries, suikerbietenvezels en tenslotte een uitstekende bron van mineraalstoffen van grof gemalen boekweit. Maar het belangrijkste is dat het smaakt! En dat doet het, bij het ontbijt met boter en marmelade, als een hartige belegde, smakelijke snack voor tussendoor of ook gewoon “zonder”.

yourlife

30 Jaar Schär

Nieuw in de schappen

Focaccia De Focaccia Rozemarijn brengt de zomer in huis! De laatste vakantie is al weer lang geleden, klopt dat? Wij verraden u een klein, veel beproefd trucje: doe een Focaccia Rozemarijn, afhankelijk van de zin om te knabbelen, drie tot vijf minuten in de broodrooster, sluit de ogen en adem eens diep in. De heerlijke geur van de Middellandse Zee zal zich direct door de hele keuken verspreiden – dankzij de rozemarijn die daar vandaan komt.

Maar dan begint het genot pas echt in „stile italiano“! De glutenen lactosevrije Focaccia met het waardevolle jodiumzout en extra veel ballaststoffen smaakt, traditioneel besprenkeld met olijfolie, net zo goed als hartig belegde broodjes. Eet smakelijk!

Piadina Dichtvouwen en genieten! De Piadina zorgt voor zomergevoel op het bord.

Als het weer eens snel moet gaan, is een knapperig hete piadina precies wat je nodig hebt. Bij de typisch Noord-Italiaanse piadinakraampjes wordt hij heel klassiek geserveerd met squaquerone – een heerlijk zachte en verse kaas, die veel lijkt op zachte kazen zoals stracchino of philadelphia – en rucola. Met ham, salami, kaas of met heerlijk gesmolten mozzarella, plakjes tomaat en basilicum zorgt de glutenvrije lekkernij voor de betoverende Italiaanse levenstijl op tafel! De nieuwe Schär Piadina met inheemse extra olijfolie, overigens het eerste glutenvrije platte brood op de markt, kan in slechts 3 minuten bereid worden: gewoon met een beetje olijfolie aan beide kanten in een braadpan aanbakken of kort in de magnetron opwarmen – vullen – dichtvouwen – genieten! En nog een tip voor gezondheidsbewuste mensen: met de extra ballaststoffen zorgt de ﬁjne receptuur met boekweit en kastanjemeel voor een evenwichtige en smaakvolle maaltijd.

30 Jaar Schär

yourlife 41

Nieuw in de schappen

Croissant à la française Oh là là ! De Croissant à la française van DS is nu verkrijgbaar !

Een kleine bistro met tafeltjes buiten, er hangt een heerlijke, eerlijke, luwe morgenlucht. naar na aar Er klinkt geklepper van kofﬁekopjes in combinatie met et de d kl klanken k van oude d cha chanhansons à la Edith Piaf, een serveerster brengt buiten café fé au lait en croissants ants rond d… Genieten als God in Frankrijk! Gecreëerd volgens alle le regels van de Franse F ba bakakkunst zorgt de glutenvrije Croissant à la française voorr puur genot en brengt brrengt deze dezze de echte Franse levenswijze op tafel. Haal ook een stukje Frankrijk in huis. De nieuwe DS Croissants à la franfran nçaise hebben we op wens van onze klanten zonder er vulling bereid. Hierdoor smaken de zacht knapperige Franse hoorntjes tjes niet alleen bij het ontbijt – met marmelade, chocoladecrème of natuurlijk ook "zonder" – maar de hele dag door lekker. Als hartig tussendoortje ssendoortje bijvoorbeeld, belegd met ham, kaas, ei en misschien ook ok wel plakjes tomaten en blaadje sla.

DS Körnerbrötchen: Soms is he het zacht, dan weer hard...

yourlife

30 Jaar Schär

… het leven is als a brood! Gun uw ontbijttafel, uw broodtrommeltje, uw liefste en natuur natuurlijk uzelf wat knapperige afwisseling. Het glutengluten en lactosevrije la zadenbroodje van DS is een volwaardig brood in de meest ware war zin van het woord en kwam als onbetwiste winnaar uit de ﬁtness-check: tness-check de pikant krokante bron van voedingsvezels, gebakken met zonnebloempitten zonneblo en lijnzaden en bijzonder rijk aan vitaminen en Omega 3 vetzuren nodigt worst en kaas, boter en marmelade uit tot to een smakelijk rendez-vous. De alleskunner op het gebied van voedingsstoffen bestaat uit louter natuurlijke ingrediënten en levert – vrij van kleurstoffen, conserveringsmiddelen en kunstmatige aroma's – simpelweg het beste wat de natuur te bieden heeft.

Nieuw in de schappen

DS Kaisersemmel:

luxueus en luchtig knabbelen! Wist u wel dat de Kaisersemmel 50 jaar geleden nog als een luxe product werd verkocht? Tegenwoordig behoort het lichtgekleurde broodje met de typische vijf bogen wat ons betreft in elk complete broodmandje: of het nu voor een zoet ontbijtje met boter, marmelade of honing is, of voor een pikante broodmaaltijd met worst en zure bommen, kaas of een smakelijk beleg. Onze meesterbakkers hebben alles uit de kast gehaald, waardoor het knappert wanneer u een hap neemt. De glutenen lactosevrije Kaisersemmel wordt, vers uit de oven, direct ingevroren, zodat u ze thuis kunt ontdooien en niets van deze lekkernij verloren loren is gegaan. Dankzij de nieuwe receptuur smaakt het populairste airs rste te broodje broodje van de keizer nog luchtiger en levert het – in het et bijzonder bijz bi jzzon onde derr doordat de het zo rijk is aan voedingsvezels, geen eieren e en b er bevat eva ev at en arm is aan verzadigde vetzuren – een waardevolle dev evvol olle le bijdrage aan een uitgebalanceerde, glutenvrije voeding. oed din i g. g

Bladerdeeg Millefoglie: een duizendvoudige fantasie! Verheug u op de nieuwe generatie bladerdeeg van DS. Dankzij de verﬁjnde receptuur smaken zoete of pikante bladerdeegspecialiteiten voortaan dubbel zo luchtig en zacht. Oprollen – beleggen – genieten – u kunt het zo gek niet bedenken of het kan: Wat dacht u bijvoorbeeld van een knapperige apfelstrudel, of van pikante kaasstengels... Het nieuwe glutenen lactosevrije bladerdeeg Millefoglie is voortaan als kant-en-klare rol verkrijgbaar. Dankzij het bijgevoegde bakpapier kan het bladerdeeg – uit praktisch oogpunt is het al op optimale dikte uitgerold – in een handomdraai worden opgerold. En het bakpapier kunt u voor schoon bakken direct verder gebruiken.

SNL 0341