YourLife_36_NL

XVe jaargang - 11/2008 - Schär Nr. 36

yourlife the schär magazine for a tasteful life

Reizen YourLife lezersreis

Midden in het leven Glutenvrij in Sheffield

Onderzoek & ontwikkeling Onder de loep: maïs yourlife 1

redactie

Beste lezers en lezeressen, Ik heb met vreugde vastgesteld dat ons nieuwe YourLife-concept goed ontvangen werd. Meer service, meer informatie, interessante reportages en verhalen uit het leven gegrepen – dat was ons doel – en zoals uw berichten bevestigen zijn we op goede weg!

De koude tijd van het jaar staat voor de deur en we hebben voor u rondgekeken hoe over de hele wereld oud en nieuw gevierd wordt. Onze kok Oscar stelt u zijn recepten voor, waarmee u de verschillende smaken maar ook de kleurenpracht van de herfst op uw bord kunt toveren.

In onze reportage in deze uitgave draait het allemaal om onze belangrijkste grondstof: maïs.

Sinds vorig jaar zorgen we nu zelf voor de gecontroleerde maïsteelt.

In nauw overleg met de boeren bewaken en controleren we nu

zelf de volledige groeicyclus!

Probeer de nieuwe producten uit ons natuurlijke glutenvrije assortiment: Bon Matin, onze zoete ontbijthit, scoort met een nieuw recept; Orangino, ons eerste vruchtenkoekje gehuld in pure chocolade zorgt voor bijzondere momenten.

Tot slot nog een verrassing: We nodigen u uit voor een culinaire ontdekkingsreis in ons land van herkomst. Beleef met ons de schoonheid van Zuid-Tirool, de bergen, het mediterrane klimaat, door Italiaanse en Duitse leefwijzen beïnvloede kunst en cultuur en ontdek de culinaire specialiteiten van Zuid-Tirool.

Veel plezier bij het lezen en ik wens u alvast een goede start van het nieuwe jaar

Ulrich Ladurner

Inhoud

7 @schär Nieuw op www.schaer.com

2 yourlife

Reizen 1. YourLife lezersreis

8

Keuken

10

Met plezier het koude jaargetij in

reportage

Gecontroleerde maïsteelt In de nazomer was het eindelijk zover: Reusachtige maaidorsers doorploegden een veld in de Povlakte (Noord-Italië) en maaiden het maïs, kolf na kolf. Een bijzonder ogenblik voor Michela, medewerkster op het gebied van grondstofmanagement en sinds vorig jaar verantwoordelijk

voor de maïsteelt van Schär.

Schär teelt zijn eigen maïs?

Ja, sinds vorig jaar verzorgen we zelf de teelt van onze belangrijkste grondstof.

Om zeker te zijn dat de maïs aan alle vereisten voldoet, heeft Schär beslist om samen te werken met selecte landbouwers, die onder hun

persoonlijke leiding en aan de hand van intensief overleg op natuurlijke en milieuvriendelijke wijze maïs verbouwen. Op die manier kan Schär erop vertrouwen dat de verschillende maïssoorten die in de natuurlijke glutenvrije producten verwerkt worden, ook daadwerkelijk voldoen aan de hoogste kwaliteitsnormen:

Zo natuurlijk groeit maïs van Schär 18 Colofon

20 Onderzoek & ontwikkeling

Special

Onder de loep: maïs

Coeliakie aantonen via het speeksel

Communicatie & PR Schär Winkelau 9, I-39014 Burgstall www.schaer.com yourlife@schaer.com

yourlife 3

reportage

Op het ritme van het jaar: van zaad tot molen De gediplomeerde landbouwkundige Michela begeleidt de totale groeicyclus van de maïsplanten. De meest arbeidsintensieve maanden liggen tussen maart en oktober. In die periode is ze voortdu-

en tandighed s m o s r e e w De beste n dit jaar a v t s g o o ïs bij de ma rend op pad om de verschillende groeifasen van de voor onze productie bestemde maïs te controleren.

Maïs groeit zeer snel bij ideale omstandigheden en wordt maar liefst drie meter hoog of hoger. De groeifase bestaat uit drie onderdelen: de bladgroei, de bloeiperiode en het rijpen. „Nog voor het zaaien beginnen we al met de controle“, zegt Michela. Als de

4 yourlife

oogst voorbij is worden met behulp van hoogwaardige labotests specifieke maïssoorten met speciale groei-eigenschappen en resistentie tegen droogte en ziektes geselecteerd. Cornflakes, meel of pasta vereisen allemaal hun eigen specifieke maïssoort. Elk maïsmeel gedraagt zich immers anders in het eindproduct. „Om helemaal zeker te zijn dat het zaaigoed op geen enkele manier genetisch gemanipuleerd werd", zo zegt Michela, „koopt Schär alleen gecertificeerd zaaigoed.“ Dat wil zeggen dat de producent over een certificaat beschikt, waarin staat dat het DNA van de maïs in een onafhankelijk labo onderzocht werd. Michela: „Ook wij bij Schär laten nog een keer aanvullend monsters van het zaaigoed analyseren voordat we het zaaigoed vrijgeven voor het uitzaaien.“

Wie wordt Schärmaïsteler?

Schär stelt hoge eisen aan zijn maïstelers, alleen wie bijvoorbeeld onderhoudsmaatregelen kan uitvoeren en criteria betreffende moderne technische uitrusting, bodemgesteldheid en omvang van de landbouwonderneming kan vervullen, mag voor ons produceren. Eén van de belangrijkste voorwaarden om maïs te produceren voor Schär, is een

vlekkeloos functionerend en modern irrigatiesysteem. Michela: „Tijdens de groeifase mogen de maïsplanten niet blootgesteld worden aan stress.“ Het ergste wat maïs kan overkomen is de zogeheten droogtestress, d.w.z. onvoldoende bevloeiing.

Ook de bodem waarop de maïs verbouwd wordt moet aan bepaalde voorwaarden voldoen. „De grond moet los zijn, er mogen in geen geval waterplassen en aanhoudende nattigheid ontstaan, anders wordt de plant vatbaar voor schimmels.“ Schimmelvorming is in het bijzonder gevaarlijk omwille van de zogeheten mycotoxine (door de schimmels geproduceerde giftige stoffen). „De contacten met onze potentiële maïsproducenten worden meestal gelegd via de molen en de zaaigoedproducenten,“ zegt Michela. „Doorgaans geven we de voorkeur aan boeren die uitsluitend gespecialiseerd zijn in maïs. „Maar we hebben ook landbouwers die niet alleen aan akkerbouw, maar ook aan wijnbouw doen.“ Uit 100 kg ruwe maïs haalt men al naargelang de soort ca. 40 tot 60 kg meel.

Het maïs van Schär wordt voornamelijk verbouwd in Italië. Daar zijn verschillende redenen voor: Italië is één van de weinige EU-lidstaten waar de teelt van genetisch gemodificeerde planten absoluut verboden is. „Daardoor hoeven we niet te vrezen

reportage

voor contaminatie (door pollen) van nabijgelegen velden. Bovendien kent Noord-Italië een lange traditie in de maïsteelt.“ Daarnaast is het natuurlijk ook een voordeel dat de hoofdkantoor van Schär in de buurt ligt.

Op gelijke voet met de boeren

Michela con troleert de vorderingen van de groe ifasen

Michela staat, ook wanneer ze niet ter plaatse is, in voortdurend contact met de boeren. Op die manier kunnen de verschillende verzorgingsmaatregelen, de normgerichte bemesting van de planten met absoluut toegestane middelen en de zich ontwikkelende groeifasen van de planten regelmatig gecontroleerd worden.

Bovendien neemt Michela bij haar bezoeken aan de afzonderlijke landbouwbedrijven regelmatig stalen voor het labo, die meer informatie geven over de kwaliteit van het groeiende product en zijn "gezondheidstoestand", meer bepaald in verband met mogelijke ongedierteen schimmelaantasting (één van de grootste vijanden van maïs is de maïslichtmot, wiens larven de stengels uithollen).

De gehele kolf oogsten met speciale maaidorsmachines De oogst gebeurt met moderne maaidorsmachines en worden uitgevoerd door speciaal hiertoe opgeleide vaklui, die garanderen dat de maïskorrels intact blijven bij de oogst. „Als de kolf ingesneden wordt of op een andere manier gekwetst wordt“, zegt Michela, „bestaat namelijk opnieuw het gevaar dat er schimmels (mycotoxine) nestelen.“

De maïs moet gedroogd worden na de oogst. Ook hiervoor heeft Schär vastgelegde droogprofielen voor een milieuvriendelijke droging. Ons maïs wordt alleen met indirecte vlammen gedroogd, zodat geen verbrandingsreststoffen op de korrels kunnen neerslaan.

Het gemalen maïsmeel komt uiterlijk in het volgende seizoen in de productie en wordt door Schär verder verwerkt tot natuurlijke glutenvrije levensmiddelen. Een cyclus is afgerond en Michela begint aan de hand van de opbrengst van de binnengebrachte oogst de volgende verbouwfase te plannen en contacten te leggen voor de selectie van het nieuwe zaaigoed.

De kwaliteitscontroles die Michela begonnen is worden ook na de levering in één van onze drie productievestigingen in Italië en Duitsland verdergezet, namelijk bij de levering van het meel...Maar dat is een ander verhaal!

Voordat de ruwe maïs gemalen wordt, wordt hij opnieuw onderzocht op mycotoxine en vochtigheid. Omwille van het contaminatiegevaar gelden ook voor de molen de strengste voorschriften. Onze experte test regelmatig of de molen aan deze voorschriften voldoet.

Molens die uitsluitend in maïs gespecialiseerd zijn „Voor ons komen uiteraard alleen molens in aanmerking die alleen maïs malen“, benadrukt Michela. Ook voor het maalproces gebruikt Schär procédés die een bijzondere omzichtigheid van de in de korrel aanwezige waardevolle voedingsstoffen garanderen. De korrels worden van de huls ontdaan, zodat alleen de waardevolle kern, die rijk is aan zetmeel, kiemolie en vezels, tot meel verwerkt wordt“, benadrukt Michela.

Ondertussen is het herfst geworden.

Eén van de in totaal 15 maïsboeren van Schär is Carlo S. uit Vicenza: „Voor ons was deze nauwe samenwerking met Schär een totaal nieuwe en zeer positieve ervaring. Wij zijn er trots op een zo hoogwaardig product natuurlijk te produceren en ervaren het als een compliment dat het resultaat van onze arbeid in natuurlijke glutenvrije producten worden omgezet.“ yourlife 5

@schär

Cacaocrème in het kwadraat Mond open - ogen dicht. Geniet van onze nieuwe receptuur; onze zacht smeltende Cioccolini - Keks. Een zoete cacaovulling gehuld in zacht zandtaartdeeg. Absoluut onweerstaanbaar. Een heerlijke verrukking - niet alleen voor snoepers. Ook lactosevrij!

Goedemorgen!

Nomen est omen: al meteen na het opstaan krijgt u de goede smaak te pakken. Bon Matín, het zoete briochebroodje dat heerlijk zacht is van binnen en een goudbruine korst heeft.

Perfect bij een kopje koffie, thee of chocolademelk, of telkens wanneer je trek hebt in een zoete pauze.

Het nieuwe fruitige koekje Orangino – de naam alleen al smelt op de tong en klinkt veelbelovend. De belofte van een wel heel bijzonder genot wordt ook nagekomen. Zachte biscuit, een chocoladelaagje en een zoete vulling van fruitige sinaasappelgelei: Laat u verleiden door ons eerste fruitige koekje!

6 yourlife

@schär

Nieuw op www.schaer.com

Nog meer hulpprogramma's en service Nuttige informatie en concrete hulp voor een glutenvrij dieet, begrijpelijke informatie voor groot en klein over coeliakie en recepten, recepten, recepten… Dit alles en nog veel meer vindt u op onze nieuw vormgegeven, gebruiksvriendelijke website www.schaer.com. Vanaf nu met service-tools en een eigen Millyportaal voor kinderen.

meer ideeën die het kinderhart sneller doen slaan. Overigens: Milly’s avonturen bestaan ook in de vorm van een strip! Maak uw kind abonnee voor meer uitgaven van „Milly’s wereld“ op www.123milly.com.

Volledig menuplan beschikbaar

In onze rubriek „Coeliakie en dieet“ op www.schaer.com is ook één en ander veranderd; er zijn nu twee Milly is weer op het (inter-)net extra tools beschikbaar voor nog Onze kleine blauwe libel Milly is sinds meer informatie en ondersteuning bij kort niet alleen op de Schär-kinderpro- een glutenvrij dieet. In de „eerste glutenvrije week“ vindt u een ducten te vinden, maar ze heeft ook compleet menuplan voor de eerste haar eigen website gekregen! week zonder gluten en dit is bijgevolg www.123milly.com werd speciaal vooral interessant voor mensen bij ontworpen voor kinderen en inforwie zojuist de diagnose coeliakie is meert hen spelenderwijs en op gesteld. Als u de desbetreffende weekmakkelijk verstaanbare manier over dag aanklikt, verschijnt een groot thema's in verband met coeliakie en uurwerk waarop de belangrijkste glutenvrije voeding. Daarbij staat het maaltijden en menu's en snacks pedagogische aspect centraal; naast kunnen worden opgeroepen. amusement wordt voornamelijk informatie geboden die is aangepast Bij de quiz „Wat mag ik eten?“ kunt u aan kinderen. Op die manier wordt Milly’s internetsite een nuttig hulpmiddel voor ouders die hun kinderen willen voorbereiden op een zelfstandig glutenvrij leven. Op Milly’s website is het volgende te vinden: de kook- en bakrubriek met informatie en adviezen, veel toelichtingen en heerlijke recepten die eenvoudig te volgen zijn en die kinderen lekker vinden; de wetenschappelijke pagina's met een groot aantal spelenderwijs verklaarde weetjes en grappige hulpprogramma's over coeliakie en een dieet zonder gluten; of de spel- en ontspanningspagina's met een hele reeks leuke online-spelletjes, e-cards en een downloadpagina met knutselideeën en kleurprenten. En daarnaast nog veel

op leuke manier testen hoeveel u afweet van glutenvrije voeding. De levensmiddelen werden hier in groepen onderverdeeld; bijvoorbeeld fruit, groenten, melkproducten, snoepgoed, enz. U moet ze een score geven volgens het verkeerslichtsysteem. De ongeduldigen onder u kunnen met één muisklik ook alle oplossingen ineens zien.

Recepten: u vindt ze gegarandeerd snel terug Onze receptenrubriek, met meer dan 600 door onze kok Oscar uitgeteste recepten, is nog steeds de meest geliefde rubriek bij onze websitebezoekers. Als u een recept zoekt, krijgt u ook steeds nieuwe voorstellen te zien, die u vervolgens in detail kunt bekijken. U kunt ook snelzoeken op trefwoorden of een bepaald ingrediënt, zodat u snel en eenvoudig het gepaste recept vindt. Bovendien kunt u de voorgestelde selectie ook rangschikken volgens tijdstip van de dag, bereidingstijd en moeilijkheidsgraad. Met geavanceerd zoeken kunt u nog gedetailleerder zoeken volgens extra criteria, zoals bijvoorbeeld volgens receptcategorie, uit te sluiten allergenen of geografische voorkeur. De recepten worden weergegeven op volgorde van populariteit, zodat u alvast inspiratie opdoet om te bladeren en door te klikken. Desgewenst kunt u het recept na het uitproberen beoordelen en van commentaar voorzien.

yourlife 7

reizen

Reizen gemakkelijk gemaakt 1. YourLife-lezersreis naar Zuid-TIROOL Heeft u er ook al van gedroomd: Koffers dichtdoen, diep inademen en aan niets meer hoeven te denken, alleen aan hoe u van uw vakantie kunt genieten? Boek dan onze eerste YourLife-lezersreis in het voorjaar van 2009. Eén week lang cultuur en culinaire hoogtepunten van Zuid-Tirool ontdekken.

Natuurlijk glutenvrij, uiteraard!

YourLife organiseert voor het eerst (maar niet voor het laatst!) een exclusieve lezersreis voor zijn lezers.

Als eerste bestemming hebben we gekozen voor ons land van herkomst: Zuid-Tirool. Het is met de nog witbesneeuwde toppen van de Dolomieten, de diepblauwe hemel en het milde mediterrane klimaat gewoonweg onweerstaanbaar in het voorjaar.

We bieden u een totaalpakket voor zeven dagen halfpension aan met individuele activiteitenprogramma's.

U krijgt veel tijd voor eigen en facultatieve activiteiten. U heeft de keuze uit: Pilates, Yoga, een kruidenof waterwandeling, een ritje op een tandem of een bezoek aan het trainingsterrein voor bergbeklimmers, wijnproeven en nog veel meer. Stel uw YourLife-lezersreis volledig naar eigen wens en keuze samen (compleet programma op verzoek verkrijgbaar).

Cultuur, natuur en glutenvrije heerlijkheden We nodigen u uit om samen met ons het wonderschone plekje op aarde te ontdekken, waar Schär gevestigd is.

Er is voor elk wat wils: Kunst, sport, cultuur, de steden Merano en Bolzano, wandelen, ontspannen ... Uiteraard ligt het culinaire aspect ons nauw aan het hart: Er staat u onder andere een gourmetmaaltijd en een kookcursus te wachten.

In het door ons geselecteerde hotel leert u de spreekwoordelijke gastvrijheid van Zuid-Tirool kennen.

Daartoe behoren uiteraard de dagelijks versgebakken glutenvrije broodjes bij het ontbijt, de vers bereide glutenvrije pizza en pasta, alsook de keuze uit andere lekkere glutenvrije gerechten.

1001 redenen om Zuid-Tirool te bezoeken Kom uzelf overtuigen: Zuid -Tirool is om velerlei redenen een bezoek waard. Een wonderschoon ongerept landschap, de wellicht mooiste bergen ter wereld, een klimaat dat het weer van het nabijgelegen Zuiden evenaart en een historisch belangrijke cultuur, die telkens weer opnieuw fascineert door het geslaagde samenspel van

Duitse en Italiaanse leefwijzen, Brettlmarende en Schlutzkrapfen, Italiaanse pizza en al dente gekookte spaghetti, folklore en Italiaans design, uitstekende wijn en appels...

Wij kijken al uit naar uw komst!

YourLife lezersreis Hoogtepunten: • Stadswandelingen door Merano en Bolzano • De bloeiende tuin van Schloss Trauttmansdorff • Messner Mountain Museum • Authentieke avond in een berghut

Exclusief: • Glutenvrije kookcursus voor Tiroolse en Italiaanse specialiteiten, evenals voor brood en gebak • Dagelijks versgebakken broodjes en gebak bij het ontbijt • Vers bereide snacks en zoet gebak tussendoor

Service: • Door Schär zorgvuldig geselecteerde reisbegeleiding tijdens de volledige reis (begeleiding en rondleidingen in D, I, E)

Perioden+prijzen Hotel Weiß, ***hotel in de Vinschgau 1e periode: 18.04. - 25.04.2009 2e periode: 09.05. - 16.05.2009 765,00 € totaalpakket (7 overnachtingen met halfpension inclusief culinair activiteitenprogramma). Korting voor kinderen.

Reis naar Merano op individuele basis.

Inschrijving: Dr. Schär GmbH, Trefwoord „Lezersreis“, Winkelau 9, 39014 Burgstall/ BZ www.schaer.com; E-mail: yourlife@schaer.com Tel.: +39 0473 293 500

Uiterste datum van inschrijving: 28.02. / 31.03.2009 * wijzigingen voorbehouden.

8 yourlife

reizen

Over zeven bruggen…

Winterweekend in Stockholm

Een stad gebouwd op 16 eilanden, een derde van het oppervlak van de stad bestaande uit water, heerlijk kuieren door kleine, met bonte huisjes omzoomde straatjes, ontelbare bruggen en kanalen, de fascinatie van het noordelijke winter-schemerlicht, poort tot de wereld van de scheren – dit alles en nog veel meer heeft Stockholm in de winter te bieden.

Katarina Flygare woont met haar gezin in Stockholm en heeft wat tijd vrijgemaakt om voor ons een paar (glutenvrije) tips samen te stellen bij ons bezoek aan haar wonderschone stad. Haar oudste dochter Stella heeft coeliakie.

Katarina wijst er bij een bezoek aan Zweden en ook Stockholm op dat de glutenvrije producten hier, in tegenstelling tot in Italië en Spanje, ook met tarwezetmeel geproduceerd worden. Voor de bijzonder gevoeligen onder ons wordt het daarom aangeraden voldoende brood en crackers mee te nemen, of deze ter plaatse aan te schaffen. Glutenvrije producten zijn te verkrijgen bij Hemköp, ICA, Konsum en ViVo (de exacte adressen met verkoopspunten vindt u op www.schaer.com).

Buitenshuis eten vormt geen probleem, al helemaal niet als je graag vis lust, want die is in alle restaurants en bars vers te krijgen (bijvoorbeeld gerookte krab, paling, haring, zalm of zeekreeft) of breng een bezoek aan de talrijke Aziatische restaurants van Stockholm (bijvoorbeeld Hot Wok Café in de Hautverkargatan 78, +46 6 6544202 of Halv Trappa Plus Gård in de Lästmakargatan 3. +46 6 6781050).

Voor de overnachting raadt Katarina de jeugdherbergen aan, die de mogelijkheid bieden om zelf te koken. Deze jeugdherbergen zijn zeer populair in Zweden en uiterst comfortabel. Een heel speciale tip: De voormalige gevangenis Langholmen (www.langholmen.com). In 1975 zat hier nog de laatste gevangene en vanaf 1989 werd het getransformeerd tot een hotel (1.740 SEK/persoon/ nacht) en een pension (met 2 of 4 slaapkamers, 380 SEK of 310 SEK/ persoon/nacht). De gastenkamers zijn de voormalige cellen, de deuren met de celnummers zijn gebleven.

Als je Stockholm bezoekt heb je eigenlijk geen programma nodig.

Deze fascinerende stad, die ook wel het Venetië van het noorden wordt genoemd, met zijn kanalen, bruggen, havens en aanlegplaatsen, eilanden en vergezichten over het Mälarmeer, dat in de Oostzee uitmondt, biedt op zich al voldoende om te doen. De musts van Katarina zijn: • het stadhuis met zijn toren (fantastisch uitzicht), de plaats waar de Nobelprijzen worden uitgereikt • de ijzermarkt, Järntorget, met de oudste bank van Zweden; hier werden wereldwijd de eerste bankbiljetten geproduceerd.

• het koninklijk paleis (www. kungahüset.se), met 608 kamers het grootste nog bewoonde koninklijk paleis van Europa.

• het nationale museum (www.nationalmuseum.se) met interessante tentoonstellingen en (gegarandeerd) glutenvrij aanbod in het restaurant

• de beide winkelstraten Västerlânggåtan en Österlânggåtan.

• het oudste openluchtmuseum ter wereld: Skansen (www.skansen.se).

Op 29/30 nov.; 6/7 dec. en 13/14 dec. 2008 vindt hier de traditionele kerstmarkt met handwerk, kerstdecoratie, etc plaats.

• een boottocht in de scheren die uit meer dan 24.000 eilanden bestaan • en nog een goed bewaard geheim buiten Stockholm: Het Utö Värdshus (www.uto-vardshus.se), kamers of huisjes (vanaf 995 SEK). Ideaal om te fietsen (bijvoorbeeld in 30 min. naar Ålö om krab te eten) en te wandelen, met saunahuisjes (vooraf contact opnemen in verband met glutenvrije voeding).

Temperaturen in januari: +4 – tot -10; daglicht van 10 tot 14 uur.

Schrijf ons uw reistip: yourlife@schaer.com

Ons gastgezi n uit Stockho lm: Katarina Fly ga re met haar twee dochter s Stella (recht s) en Saskia yourlife 9

keuken

Met plezier het koude jaargetij in Is het buiten grijs, regent het of blaast de koude wind je om de oren?

Dan is het de hoogste tijd om weer binnenshuis te genieten. Daar hoort ook koken bij, voor uzelf, voor het gezin of voor vrienden. Ik heb voor dit seizoen recepten bijeengezocht waarmee u de schoonheid van het koude jaargetij in de pan en op het gehemelte kunt toveren. Uiteraard mogen daarbij geen kastanjes en pompoenen ontbreken. Deze beide waardevolle voedingsgewassen vormen al jarenlang een vast onderdeel van de boerenkeuken (zie ook de inzet), voedzaam, rijk aan vitaminen en vers op tafel in het koude jaargetijde.

Pompoen en kastanje Ondertussen zijn beide voedingsgewassen al lang vaste ingrediënten van mijn fijnproeversgerechten geworden.

Gebruik mijn eenvoudig te volgen recepten om uw geliefden en gasten te verrassen en te verwennen. Mijn recepten lukken gegarandeerd altijd, want ik heb alles in onze test- en proefkeuken voor u uitgeprobeerd.

Waarom ook niet de tafel mooi versieren bij de pompoentagliatelle of het kastanjegebak? Sierpompoenen zijn nu in alle kleuren en vormen te koop op de markt en kastanjes zijn niet alleen als vrucht mooi om te zien, ook hun bladeren en bolsters zijn goed geschikt als tafelversiering.

Tijd om te feesten Herfst en winter is ook de tijd om te feesten. Halloween, Sinterklaas, Kerstmis en oudejaarsavond. De verschillende deelstaten van Europa hebben allemaal hun eigen manier om 10 yourlife

deze feesten te vieren. In Duitsland krijgen de kinderen bijvoorbeeld hun pakjes op kerstavond, terwijl ze in Frankrijk tot kerstdag moeten wachten. In verschillende regio's in Italië brengt Santa Lucia (op 13 december) of Befana (op 6 januari) de geschenken en ook in Griekenland en Rusland (waar de Kerstman Koning Winter heet) moeten de kinderen geduld uitoefenen tot de ochtend van 1 januari.

Wat ik nog zeggen wilde over 1 januari. Ik heb uiteraard een beetje rondgekeken hoe oudjaar elders gevierd wordt en ik heb daarbij één en ander ontdekt. Recepten om uit te proberen heb ik natuurlijk meteen meegebracht. Zoals bijvoorbeeld het Griekse nieuwjaarsbrood

met meegebakken geluksbrengers, de Israëlische honingkoek en het Schotse vruchtengebak. U vindt hier meer over in het volgende artikel.

Veel succes en eet smakelijk!!

Wist u dat de niet-eetbare, maar wel zeer decoratieve paardenkastanjes verkoudheden kunnen voorkomen als u ze op uw nachtkastje legt? Probeer het gewoon zelf eens uit!

Oscar op reis: Nieuw receptenblad in deze uitgave!

Een echte kok kijkt ook graag in de pan van andere landen. Oscar is voor ons op culinaire ontdekkingsreis getrokken. Zijn eerste bestemming: „Bella Italia“.

Onze vindingrijke kok heeft uit zijn reisaantekeningen meteen een receptenblad getoverd, dat hij u met veel trots voorstelt. En omdat het zo'n vruchtbare ervaring was, heeft Oscar besloten om vanaf nu elk jaar een culinaire reis te ondernemen (wij zijn al benieuwd waar hij u de volgende keer mee naartoe neemt). Laat u verrassen door de authentieke regionale recepten en bijzonderheden die hij bijeengebracht heeft. Naast elk recept toont hij u op de landkaart waar dit gerecht vandaan komt, zoals bijvoorbeeld Pizza Napoletana uit Campanië, pesto uit Ligurië, Apfelstrudel uit Zuid-Tirool, enz.

Uiteraard heeft Oscar ook enkele praktische tips voor u.

Waarop wacht u nog? Ervaar samen met Oscar hoe heerlijk Italië natuurlijk glutenvrij smaakt!

Pompoentagliatelle

KASTANJEBROOD MET PIJNBOOMPITTEN

POMPOENMUFFINS

GEMARMERDE KASTANJECAKE

Kastanjebrood met pijnboompitten

Pompoentagliatelle

Ingrediënten voor 1 brood: 400 g Schär Brot-Mix, 100 g kastanjemeel, 10 g zeezout, 15 g verse gist, 300 ml lauwwarm water, 50 g pijnboompitten, 50 ml olijfolie

Ingrediënten voor 2 personen: 200 g Schär Tagliatelle, 200 g pompoenvlees, in blokjes gesneden, ½ ui, fijngesneden, 60 g prei in reepjes, 100 ml room, wat witte wijn, zout, peper uit de molen, wat olie

Bereiding 1. Vermeng het kastanjemeel en de Brot-Mix samen met het zout en de olijfolie in een kom. 2. Los de gist in het water op en kneed alles 5 minuten samen. 3. Voeg tot slot de pijnboompitten toe. 4. Laat het deeg op kamertemperatuur afgedekt rijzen. Het deeg moet in volume verdubbelen. 5. Kneed nog een keer kort, vorm een brood, leg het op een met bakpapier beklede bakplaat en snijd de bovenkant kruisvormig in. 6. Laat nogmaals 30 minuten afgedekt rijzen. Bestrijk eventueel met een geklutst ei. 7. Bak in een voorverwarmde bakoven op 180 °C in ca. 45 minuten met boven- en onderverwarming.

Bereiding 1. Bak de halve ui en de prei in wat olie glazig. 2. Voeg het pompoenvlees toe. Blus alles af met witte wijn, overgiet met de room en laat zacht stoven.

3. Breng op smaak met zout en peper en laat het inkoken tot de gewenste consistentie. 4. Kook de tagliatelli beetgaar in gezouten water, giet af en vermeng met de saus.

Vermeng gewoon wat kookvocht van de pasta met de saus, om pastagerechten „sappig“ te houden.

Tip van Oscar Plaats een hittebestendige kom met water in de oven om te verhinderen dat het brood uitdroogt.

Gemarmerde kastanjecak

Pompoenmuffins

Ingrediënten voor een vorm met een doorsnede van 24 cm: 300 g Schär Kuchen & Kekse, 150 g boter, 175 g suiker, 1 snufje zout, 3 eieren, 100 ml melk, 2 tl bakpoeder, 400 g kastanjepuree (vers gemaakt of kant-en-klaar), 50 ml room, 20 ml kersenlikeur

Ingrediënten voor 2 personen: 280 g Schär Kuchen & Kekse, 2 tl bakpoeder, 1 mespuntje soda, 1 tl cacao, 1 mespuntje kaneel, 1 mespuntje kruidnagelpoeder, wat vers geraspte gember, 1 snufje zout, 60 g gehakte walnoten, 80 g boter, 2 eieren, 180 g bruine suiker, 250 g in kleine blokjes gesneden pompoenvlees, 60 ml melk

Bereiding 1. Roer de boter, zout en suiker schuimig, voeg de eieren één voor één toe. 2. Meng het meel met het bakpoeder en vermeng afwisselend met de melk met de massa.

3. Vermeng de kastanjepuree, de room en de likeur goed onder elkaar. 4. Doe het boter-eieren-mengsel voor de helft in een ingevette vorm en meng er het kastanjemengsel lepel voor lepel onder. 5. Bedek met de rest van het boter-eieren-mengsel. 6. Bak het gerecht in een voorverwarmde bakoven met boven- en onderverwarming in ca.

50 minuten op 180 °C.

Bereiding 1. Laat in een pan met een deksel de pompoenblokjes zacht stoven in wat water en een snufje suiker, totdat het vocht verdampt is.

2. De pompoenblokjes moeten wel nog knapperig zijn.

Laat ze afkoelen. 3. Vermeng het meel, bakpoeder, soda, cacao, kaneel, gember, kruidnagelpoeder, zout en walnoten in een kom. 4. Klop in een andere kom de boter, eieren, suiker en melk tot een schuimende massa. 5. Voeg het meelmengsel toe en roer de pompoenblokjes er losjes door. 6. Doe de massa in muffinvormpjes en bak de muffins in een voorverwarmde bakoven op 180 °C in ca.

20 minuten met boven- en onderverwarming.

Tip van Oscar

Tip van Oscar

Controleer of de cake gereed is door er met een satéstokje in te prikken. De cake is gereed als er geen deeg meer aan het satéstokje kleeft.

Bestrijk de muffins terwijl ze nog warm zijn met een mengsel van 20 g poedersuiker en 1 tl citroensap, om te verhinderen dat ze snel uitdrogen.

ISRAELISCHE HONINGKOEK

Pasta MET LINZEN

GRIEKS NIEUWJAARSBROOD

Schots vruchtengebak

Lekach (Israëlische honingkoek) Pasta con lenticchie (Pasta met linzen) Ingrediënten voor 2 personen: 200 g Schär Spaghetti, 80 g in reepjes gesneden spek, 80 g selderie in blokjes gesneden, 80 g bruine linzen, geweekt en gekookt, 80 g prei in reepjes, 1 kleine ui, in blokjes gesneden, wat gehakte knoflook, 50 ml olijfolie, zout en peper uit de molen, wat witte wijn Bereiding 1. Braad de spek licht aan in de olijfolie, voeg uien, prei en selderie toe en laat glazig stoven. 2. Voeg de knoflook toe, blus af met witte wijn en voeg de linzen toe. Breng alles op smaak met zout en peper en breng aan de kook.

Er moet een dikvloeibare massa ontstaan. 3. Laat de spaghetti in ruim gezouten water in 11 minuten beetgaar koken en vermeng met de saus.

U kunt de kooktijd van de linzen met ca.

30 minuten verkorten als u de linzen overnacht laat weken.

Black bun (Schots vruchtengebak) Ingrediënten voor het beslag: 400 g Schär Kuchen & Kekse, 180 g boter, 30 g poedersuiker, 1 volledig ei, 1 eierdooier, 60 ml water Voor de vulling: 375 g gehakte rozijnen, 300 g krenten, 40 g sukade in stukjes, 40 g gekonfijte sinaasappelschil in stukjes, 100 g fijngehakte gepelde amandelen, 150 g suiker, 1/2 tl piment, 1/2 tl gemalen gember, 1/2 tl gemalen kaneel, 40 ml whisky (glutenvrij), 100 g Schär „Kuchen & Kekse“, 1/4 tl wijnsteen, 1/4 tl soda, 125 ml karnemelk, 1 ei, 1 eigeel, 1 eiwit om te bestrijken, 20 g ruwe suiker of grofkorrelige suiker om te bestrooien Bereiding 1. Bestrijk het bakvorm met olie. 2. Kneed boter, poedersuiker, eigeel, ei, meel en water tot een deeg. Laat het deeg 20 minuten afgedekt in de koelkast rusten. 3. Meng de gedroogde vruchten, gekonfijte vruchten, amandelen, karnemelk, kruiden en de whisky en laat nog 20 minuten trekken. 4. Zeef meel, soda en wijnsteen over de vruchten.

Meng er het geklutse ei en eigeel onder. 5. Rol twee derde van het deeg uit; bekleed er de bodem en zijwanden van de bakvorm mee (ca. 2 cm uitstekende rand). 6. Doe de vulling in de vorm, strijk de bovenkant glad. Rol de rest van het deeg uit en bedek er het gebak mee. 7. Bestrijk met licht opgeklopt eiwit. 8. Bestrooi het met grofkorrelige suiker en bak op 180 °C in ca. 1 uur in een oven met boven- en onderverwarming.

Ingrediënten voor 2 personen: 425 g Schär Kuchen & Kekse, 100 g bruine suiker, 1 el bakpoeder, 1 tl natriumbicarbonaat, 1 tl geraspte gember, 1 mespuntje kaneel, 1 mespuntje piment, 60 g geraspte walnoten of amandelen, 90 g sultanarozijnen, 30 g honing, 100 ml sterke zwarte koffie (lauwwarm), 50 ml brandewijn, 4 eieren, 60 ml plantaardige olie, 8 el gemberconfituur, wat poedersuiker om te bestrooien Bereiding 1. Vet een rechthoekige vuurvaste schaal (of gesloten bakblik) in of bekleed het met bakpapier. 2. Meng meel, suiker, bakpoeder, natriumbicarbonaat, gember, kaneel en piment in een grote kom. 3. Meng er de gehakte noten en sultanarozijnen onder. 4. Los de honing op in de lauwwarme koffie, voeg de brandewijn toe. 5. Mix de eieren met de plantaardige olie in een grote kom, meng er de gemberconfituur onder. 6. Roer het koffie-honingmengsel en het eimengsel in het meel en meng alles goed door elkaar. 7. Giet de massa in de vorm en bak in de voorverwarmde oven in ca. 35 minuten op 180 °C met boven- en onderverwarming. 8. Laat het gebak afkoelen en snijd het in vierkanten. Bestrooi met poedersuiker en serveer.

Grieks nieuwjaarsbrood (met meegebakken geluksbrengers) Ingrediënten voor één brood: 350 g Schär Brot-Mix, 1 snufje zout, 10 g droge gist of 15 g verse gist, 2 eieren, 50 g boter, geraspte schil van een onbespoten sinaasappel, 200 ml lauwwarme melk, 80 g suiker, 1 mespuntje kaneel, 1 snufje nootmuskaat, 1 geklutst ei om te bestrijken, 1 muntstuk Bereiding 1. Doe het gezeefde meel in een kom en maak een kuiltje in het midden. 2. Los de gist op in de melk, voeg wat suiker toe, zeef er wat meel overheen en roer in het midden met een vinger tot een zacht deeg (gistdeeg). 3. Laat het gistdeeg op kamertemperatuur 15 minuten afgedekt rijzen. 4. Laat de boter smelten, voeg de suiker, de eieren en de aroma's toe en verwarm tot op ca. 35 °C. Kneed alle ingrediënten tot een smeuïg deeg. 5. Laat het deeg 30 minuten rijzen, verdeel het in 3 stukken, vorm er een brood van en stop het muntstuk met behulp van een touwtje in het brood.

6. Laat nogmaals 30 minuten afgedekt rijzen. Bestrijk het brood met het geklutste ei en bak het in een voorverwarmde oven in ca. 25 minuten op 180 °C met boven- en onderverwarming.

keuken

Silvester around the World Iedereen viert anders. Linzen smaken...naar Italië, zoete appels met honingkoek naar Israël, Omochi naar Japan en whisky met vruchtengebak naar Schotland. Ik heb eens rondgekeken hoe elders oudjaar gevierd wordt. Daar horen ook recepten om uit te proberen bij.

Oudjaar is niet toevallig een gezellig feest. Het heeft een bijgelovige achtergrond: Het eten „in de kring“, samen met de medemensen, symboliseert namelijk een bescherming tegen demonen die in deze nacht heel agressief zijn en hun negatieve invloed op het jonge jaar willen laten gelden.

Van het oudejaarsmaal moeten bovendien in ieder geval resten overblijven, zodat men zeker voldoende te eten heeft in het nieuwe jaar.

In Italië mogen op oudejaarsvond geen linzen ontbreken, ze voorspellen rijkdom en welvaart (bijvoorbeeld pasta met linzen). Bovendien draagt iedereen in Italië - maar ook in Spanje en Chili - rood ondergoed op 31 december. De lingeriezaken zijn er vast en zeker gelukkig mee.

Een oude Duitse traditie zegt dat men op oudejaarsvond varkensvlees of vis moet eten. Zoals bekend brengt het varken geluk en de vis staat voor succes, omdat hij steeds voorop zwemt. Bereid in geen geval gevogelte op 1 januari - anders vliegt het geluk er namelijk weer vandoor.

Het typische Japanse oudejaarsgerecht is niet helemaal ongevaarlijk. De Omochi, een zacht deegballetje van kleefrijst, belooft

een lang en gelukkig leven. Deze droge knoedel heeft evenwel al veel Japanners het leven gekost!

In Spanje en Argentinië gaat het er wat luchtiger aan toe. Daar moet men tussen de eerste en de laatste slag van de middernachtklok twaalf druiven opeten. Wie er niet op tijd in slaagt, dreigt een slecht jaar tegemoet te gaan. Om geen risico te nemen versnipperen de Argentijnen bovendien ook nog papier en gooien ze op het middaguur vodden uit het raam. Zo maken ze zich zeker vrij voor alles wat het nieuwe jaar te bieden heeft.

En nu nog een blik over het Kanaal: de Schotten verwachten op oudejaarsavond een onbekende, die hen thuis een whisky-vruchtengebak (Black bun) en een stuk zwarte kool zal brengen.

Als hij over de drempel stapt, kan men in het nieuwe jaar geluk verwachten.

tijd namelijk al om 11 uur in de voormiddag.

Op de poolcirkel kunt u twee keer oudjaar vieren. U laat de eerste kurk knallen in Aavasaksa in Finland, en een half uur later gaat u een paar stappen verder over de grensbrug naar Zweden, waar het nieuwe jaar alweer op u wacht. Op het menu aan de poolcirkel staat overigens zalmtoast, elandsteak en bosbessenparfait.

Een goed uiteinde van het jaar en veel succes!

Oscar

Het begin van het jaar is zoet in Israël. Op 31 december serveert men zoete appels met honingkoek (Lekach) en een zoet dessert van wortelen.

Als je het nieuwe jaar wil starten waar het het eerst begint, moet je in de oostelijke Grote Oceaan op de centraal polynesische Line-eilanden (tijdzone UTC+14) zijn, daar begint de jaarwisseling volgens de Midden-Europese

yourlife 15

midden in het leven

Cider in de pub,

glutenvrij chinezen één professor napraten. Bovendien ben ik gek op het buitenland. Reizen is één van mijn grote hobby’s, ik ben al in 31 landen geweest.

Ik ben tijdens vakanties vooral te vinden in zuidelijke landen, waar het zo warm is dat elke tarweplant dood gaat. Dus daar kom ik makkelijk aan een is n glutenvrij ove hijs Kouwenh T ls oa z e ig d maaltje.” pje. enkun een muizensta Voor een sterr het buitenland

g naar een verhuizin

Blije verrassing Tuur je dagelijks diep in het heelal, zoals de Nederlandse astronoom Thijs Kouwenhoven (30), dan lijkt een verhuizing naar Engeland een muizenstapje. Of ligt dat anders wanneer je glutenvrij moet eten? Nee, hoor. Want aan de overkant van de Noordzee hoeft coeliakie totaal geen beperking te geven. Bovendien láát Thijs grote beslissingen niet door zijn dieet beïnvloeden.

In oktober 2006 vestigde Thijs zich in Sheffield om er drie jaar te gaan werken aan de lokale universiteit. Astronomen werken meestal op contract en zijn zeer internationaal georiënteerd. En dat bevalt Thijs prima: ,,Zo word je nooit eenkennig en ga je als wetenschapper niet met zijn allen

16 yourlife

Thijs vindt het leuk om in het midden van Engeland te wonen. Al is het maar om sommige dingen in Nederland meer te gaan waarderen, zoals onze spoorwegen. Maar ook om te zien dat dingen beter kunnen, zoals het zorgstelsel dat zeer goedkoop is en volop faciliteiten biedt voor wie ‘anders’ is. Zelf profiteert hij daar ook van. ,,Voor mijn verhuizing had ik al op de website gekeken van de Engelse coeliakievereniging ( HYPERLINK „http://www.coeliac.co.uk“ www. coeliac.co.uk, red.), de grootste ter wereld. Tot mijn blije verrassing zag ik dat glutenvrij basisvoedsel, zoals pasta, brood en crackers, bij de apotheek verkrijgbaar zijn en onder de basisverzekering vallen. Ik heb voor negentig pond

(€ 112,-, red.) een zogenaamd abonnement op doktersvoorschriften. Dat betekent dat ik gratis mijn hoofdvoeding bij de apotheek kan halen. De luxe lekkernijen zoals chocoladekoekjes koop ik in de supermarkt. En dat is een feest hier. Winkels als Tesco, Waitrose en Sainsbury hebben minstens drie meter schap met glutenvrije producten.

Bovendien staat hier op bijna alle verpakkingen of er al dan niet gluten in het product zitten. Bijna iedereen weet wat het inhoudt.

Wist je dat in restaurants bijna elke serveerster direct weet waar ik het over heb? Dat is fantastisch.

Valt mijn oog op een bepaald gerecht, dan krijg ik gelijk uitgelegd wat erin zit en doen ze suggesties om het te veranderen in een glutenvrije schotel.”

Cider in een bierpul en pub food Denk niet dat Thijs alleen maar voor de wetenschap in Engeland zit. Hij geniet van het leven. Is hij niet op zoek naar het ontstaan van sterren en planeten, dan stort hij zich op taekwondo, fitness of zwemmen. Maar bovenaan zijn lijstje vrijetijdsbesteding staat naar de pub gaan met vrienden.

Op het grote scherm kijken naar de voetbalwedstrijden van Sheffield United en samen een glas drinken. ,,Die gasten raken hem goed; grote pullen ale, het liefst in hoog tempo. Bier is voor mij taboe maar ze schenken ook cider, een

midden in het leven

soort appelbier met evenveel alcohol als in ale. Dat gaat in dezelfde pinten, dus ik doe gezellig mee. Het liefst in Wetherspoons aan de Cambridgestraat, omdat die lekker ruim is en diverse gezellige hoekjes heeft. En net als overal heel goede pubmaaltijden, ook glutenvrij. Hier heb ik de Jacket Potato ontdekt, een lekker pubhapje dat ik ook thuis maak.

Heel makkelijk: prik wat gaatjes in een grote aardappel, snijd ‘m open en doe hem tien minuten in de magnetron. Daarna vullen met cheddar kaas, room, tonijn of witte bonen in tomatensaus.

Smullen! Deze snack hebben ze ook op stations en luchthavens.

Een hele uitkomst, want meestal beperkt het aanbod zich tot broodproducten.”

Butler´s Balti aan Brook Hill Road.

Ze werken veel met stoofpotjes en heerlijke sausjes, op verzoek zonder bloem. Onlangs is curry uitgeroepen tot nationaal gerecht van Engeland.”

Veel seminargasten van Thijs komen in zijn laatste Sheffield-jaar vast en zeker terecht bij het Braziliaanse restaurant Las Iguanas in Fitzwilliam Street. Elk bezoek is succesverzekerd, dankzij de glutenvrije menukaart.

De kans is groot dat Thijs’ volgende domicilie in Zweden ligt. Hij heeft al uitgevogeld dat ook daar het

eten geen probleem gaat opleveren. ,,Sterker nog, ze doen niet onder voor de Engelsen. Zelfs in fastfood ketens, ja óók die met een M op het dak, kun je glutenvrij happen.”

Heb jij ook een bijzonder verhaal, schrijf het ons dan: yourlife@schaer.com

Keizerlijk eten bij Hui Wei Thijs bekent dat hij geen keukenprins is. Meestal draait het uit op een studentenhap, of simpel traditioneel Hollands met aardappelen en groenten. Om eten buiten de deur gaf hij weinig.

Maar dat is veranderd. ,,Op de universiteit ben ik verantwoordelijk voor de seminars. Daardoor ga ik minstens eenmaal per week uit eten met onze gasten. Het liefst prik ik een vorkje bij Hui Wei, een Kantonees restaurant aan Glossop Road.

De Roast Duck in Plum is subliem. Het recept van dit eendgerecht was zeshonderd jaar geleden een goed bewaard geheim aan het hof van de Ming-dynastie.

Pas aan het begin van de twintigste eeuw werd het onthuld.

Dus smullen als een keizer!

Overigens ben ik gek op Aziatisch. Daarom ga ik ook graag naar het Indiase restaurant

Thijs laat het zich goed smaken bij pub Wetherspoons

yourlife 17

onderzoek & ontwikkeling

Onder de loep: maïs Vijfjarig onderzoeksproject afgerond Niet alle maïs is gelijk en elke maïs heeft verschillende eigenschappen; al naargelang het tijdstip waarop deze gezaaid en geoogst werd of al naargelang de opslagwijze en verwerking van het meel. Schär heeft de maïsproductie zelf in eigen beheer genomen om onze consumenten een constante kwaliteit en steeds betere producten te kunnen bieden. Hier is een intensief onderzoek aan voorafgegaan in onze afdeling 'Onderzoek en Ontwikkeling' (O&O).

Maïs bevat waardevol zetmeel en is één van de belangrijkste basisstoffen van Schär. Het merendeel van alle door ons geproduceerde natuurlijke glutenvrije producten bevat maïsmeel. Tot voor kort kocht Schär deze basisstof in bij uitgezochte producen-

ten en werd deze voor de bewerking aan strenge kwaliteitscontroles onderworpen.

Doel: Standaardisering van het maïsmeel Vijf jaar geleden zijn we gestart met het ambitieuze onderzoeksproject „maïs“. Het doel was de optimale verwerking en optimale teeltvoorwaarden van deze basisstof te bepalen, zodat we de kwaliteit van het door ons gebruikte maïsmeel konden standaardiseren. Het ambitieuze project stond onder leiding van onze afdeling 'Onderzoek en Ontwikkeling' in Triëst, in samenwerking met een onderzoeksgroep bestaande uit promovendi en professoren van de faculteit Levensmiddelentechniek van de Universiteit Milaan.

Vervolgens werd de kwaliteit onderzocht van de verschillende maïsmeelhoudende producten van Schär. Daarbij bleken er kleine, voor

18 yourlife

de leek niet merkbare, verschillen te zijn in kwaliteit, consistentie en smaak. De levensmiddelentechnici onderzochten uit welke maïsmeelleveringen welke producten werden gemaakt en controleerden de productieomstandigheden van de respectievelijke productie-eenheden. Als eerste bleek dat de kwaliteit van deze zevenduizend jaar oude cultuurplant kan verschillen afhankelijk van het zaai- en oogsttijdstip. In een volgende stap werd geprobeerd om het optimale tijdstip voor de verschillende productiefasen te bepalen.

Laboanalyses van verschillende soorten maïsmeel Er werden verschillende soorten maïsmeel naast elkaar geanalyseerd op hun eigenschappen (zoals vochtgehalte, viscositeit of de mengverhouding met water), zodat bepaald kon worden welk meel het beste geschikt is voor de productie van onze verschillende glutenvrije producten. Er werd daarbij ook bijzondere aandacht besteed aan het feit of het om monsters uit de voorjaars- of de najaarsoogst ging.

onderzoek & ontwikkeling

pen hebben (zie ook de reportage op pagina 3) zodat de kwaliteit van de kolven niet door externe factoren zoals watergebrek of teveel water (te hoge vochtigheid van de bodem) beïnvloed wordt.

Bij de chemische analysen in het labo werd het maïsmeel bijvoorbeeld ook vanuit voedingsfysiologisch standpunt onderzocht op zijn gehalte aan ballaststoffen, proteïnen, verzadigde en onverzadigde vetzuren en microvoedingsstoffen, maar ook op eigenschappen als smaak, geur en/of kleur.

In de testkeuken van het onderzoekscentrum in Triëst werden met de verschillende meelmonsters broden, snacks, koeken en pasta gemaakt volgens onze traditionele recepturen.

Deze werden vervolgens geproefd door bekwame testers en onderzocht op verschillen in hun eigenschappen (zoals bijvoorbeeld hardheid en kwaliteit).

Hoe groeit maïs het best?

De optimale omstandigheden voor de maïsteelt werden ook gedefinieerd.

De grasplant heeft veel water, licht en warmte nodig om te kunnen rijpen.

Het O&O-team stelde een boekje met verplichte voorwaarden samen.

Hierin staan precieze richtlijnen voor de teelt en verwerking (drogen, opslaan, vermalen): Wanneer boeren voor Schär maïs telen, moeten ze bijvoorbeeld beschikken over heel specifieke moderne irrigatietechnieken. De bodem van hun landbouwgronden moet bepaalde eigenschap-

Maïs (zea mays) Men gaat ervan uit dat Indianenstammen in Mexico ongeveer 7.000 jaar geleden begonnen zijn met de teelt van het daar inheemse wildgras 'teosinte'. Onder ideale omstandigheden kan de grasplant maïs maar liefst 7 meter hoog worden. Christophorus Columbus bracht de eerste maïsculturen naar Europa. Het voedingsgewas wordt vandaag wereldwijd verbouwd. Er zijn meer dan 3.000 verschillende cultuursoorten die zich onderscheiden door de kwaliteit van de korrels.

Er wordt voornamelijk een onderscheid gemaakt tussen flintmaïs, dentmaïs, ronde maïs, zachte maïs, suikermaïs en wasachtige maïs.

Voor levensmiddelen wordt voornamelijk zachte maïs gebruikt. Maïs bevat waardevol zetmeel en suiker en wordt niet alleen als levens- en voedermiddel gebruikt, maar is ook een belangrijke basisstof voor de papier- en de chemie-industrie.

Het tijdstip van de oogst is zeer belangrijk voor een optimale kwaliteit van de maïs. Het ideale rijpingsproces van de gele kolven moet precies vastgelegd worden. Als de maïs te vroeg geoogst wordt, bevat hij weinig zetmeel en suiker. Te laat geoogste maïs - zo stelden onze technici vast - kan daarentegen kwaliteitsgebreken vertonen, die onder bepaalde omstandigheden een schadelijk effect hebben op de gezondheid.

Productieprofiel voor Schär-maïs Na drie jaar intensieve onderzoeksactiviteiten kon aan de hand van de resultaten ten slotte een productieprofiel voor onze belangrijkste basisstof worden opgesteld. Om zeker te stellen dat het door ons gebruikte maïsmeel aan al deze parameters voldoet, hebben we besloten de teelt zelf in eigen beheer te nemen: Er werden boeren gezocht die beschikten over passende landbouwgronden en die de juiste methoden toepasten.

Het hele jaar door worden ze intensief begeleid door een medewerkster. De voorbereiding hiervan duurt nog eens een jaar. Net zoals de eerste volledige productiecyclus (zie ook de reportage op pagina 3).

Eerste oogst in de nazomer van 2008 In de nazomer van 2008 konden we onze eerste gecontroleerde maïsoogst binnenbrengen. Voordat het daaruit gewonnen, gestandaardiseerde meel in de productie gaat, worden in Triëst nog een keer de kwaliteitsparameters getest. Ondertussen werkt het O&O-team aan nieuwe projecten, zoals bijvoorbeeld de geschiktheidstests en het onderzoek van nieuwe glutenvrije graansoorten zoals quinoa, teff of gierst. yourlife 19

special

Eén keer spuwen alstublieft… ...Coeliakie aantonen via het speeksel Lisa en Luca houden een beker in de hand en spuwen er met volle kracht wat speeksel in. Ook hun 19 klasgenootjes doen hetzelfde. De kinderen lachen, ze vinden het spuwen wel grappig. Ze nemen deel aan een coeliakie-screeningtest in een basisschool in Rome. Met de speekseltest, die werd ontwikkeld aan de Universiteit van „La Sapienza“ (Italië), is het mogelijk om op ongecompliceerde, en bovenal niet-invasieve wijze een groot aantal kinderen te testen op een mogelijke glutenintolerantie.

Verschillende onafhankelijke studies hebben aangetoond dat deze autoimmuunziekte ook bij kinderen vaak atypisch verloopt. Dat wil zeggen: zonder de symptomen die gewoonlijk geassocieerd worden met een glutenintolerantie, zoals diarree, braken of buikpijn. Deze kinderen lijden bijvoorbeeld aan ijzertekort, groeistoornissen en diabetes - stoornissen die verscheidene andere oorzaken kunnen hebben.

Gluten-antistoffen aantoonbaar in het speeksel De traditionele coeliakiediagnosemethoden zijn te belastend voor kinderen om ze uit te voeren als er slechts een vage verdenking van glutenintolerantie is. Een onderzoeksgroep van het universitaire kinderziekenhuis in

Rome, dat aangesloten is bij de hogeschool „La Sapienza“, heeft een screening-methode voor coeliakie ontwikkeld die eenvoudig en makkelijk uit te voeren is: een speekseltest.

één jaar (2007/08) speekselstalen afgenomen bij ongeveer 5.000 kinderen uit de eerste en tweede klas van 27 basisscholen in zeven verschillende stadswijken van Rome.

In het speeksel kunnen aan de hand van een in de VS verfijnd procédé, de zogeheten antitransglutaminase antistoffen (anti-tTG) aangetoond worden, een belangrijke serologische auto-immuunindicator bij coeliakie.

De onderzoeksgroep „Coeliakie en pathologische malabsorptie” van de pediatrische afdeling van het universiteitsziekenhuis „La Sapienza” in Rome, onder leiding van Professor Margherita Bonamico, heeft een innovatieve methode ontwikkeld voor het meten van deze anti-tTG-antistoffen en met succes een test uitgevoerd voor een zich over het gehele gebied uitstrekkende screening.

De kinderen op de leeftijd tussen 6 en 8 jaar, namen enthousiast deel aan het „test-spuwen“. Van de 5.000 afgenomen monsters waren er meer dan 4.000 bruikbaar. „De ouders van de betrokken klassen“, benadrukt Margherita Bonamico, „stelden zich zeer ontvankelijk op voor de screening, 86 procent van de personen waar we contact mee opgenomen hebben, verklaarde zich bereid om deel te nemen aan de experimenten.“ De speekselmonsters werden zonder problemen afgenomen bij de kinderen op school. Vooraf werden zowel de schooldirectie als de onderwijzers en ook de ouders en de kinderen zelf, uitvoerig geïnformeerd over de test en coeliakie met behulp van het geschikte materiaal.

Test-spuwen voor 5.000 basisscholen uit Rome In samenwerking met de referente voor 'kind en gezin' van de stad Rome, Lia Di Renzo, en onder het beschermheerschap van de nationale en regionale Italiaanse coeliakievereniging en met de hulp van talrijke kinderartsen, werden in de loop van

(In de toekomst massa-) screening voor kinderen vanaf vijf jaar denkbaar Deze nieuwe techniek mag tot nu toe alleen in de instellingen die ze ontwikkeld hebben worden toege-

Hoeveel kinderen volgen na vijf jaar nog steeds hun dieet?

Uit de resultaten van de eerste controles bij de kinderen, waarbij in het kader van de speeksel-screening in Romeinse basisscholen coeliakie werd vastgesteld, bleek dat ze in het algemeen het dieet goed accepteren en hun algehele welzijn leek ook snel te verbeteren.

20 yourlife

De volgende stap voor Margherita Bonamico en haar team is nu om vast te stellen hoeveel van de kinderen bij wie zojuist de diagnose coeliakie is gesteld, ook na vijf jaar nog consequent glutenvrij eten. Uit onderzoeken tot nu toe is gebleken dat zich slechts 60% van de jongeren, bij wie op kinderleeftijd de diagnose coeliakie werd gesteld, zich strikt aan het glutenvrije dieet houdt. Wanneer pas na de leeftijd van 14 jaar de diagnose coeliakie werd gesteld, houdt zich na 5 jaar nog slechts 20% aan een strenge glutenvrije voeding.

special

past, namelijk in de operatieve unit „Coeliakie en pathologische malabsorptie“ van de pediatrische afdeling onder leiding van Bonamico en in het labo van de afdeling voor klinische wetenschappen, dat gebruik maakt van een aan de University of Colorado in Denver/VS ontwikkelde methode („recombinant humaan weefsel transglutaminase“). De speekselscreening is geschikt voor kinderen vanaf de leeftijd van 5 jaar en zij vinden het een leuk 'spuwspelletje' dat ze correct uitvoeren.

De positieve ervaringen met de test-screening in Rome geven aanleiding tot de hoop dat deze screening in de nabije toekomst overal in Europa als massa-onderzoek zal kunnen worden aangeboden, zoals voor de verplichte inentingen.

Kans van 1,3 procent Het resultaat van de screenings overtrof de verwachtingen van de onderzoekers. Volgens Bonamico lag de anti-tTG-antistoffen-waarde bij 40 kinderen in het kritieke bereik, meer

bepaald aan de grenswaarde. „Bij deze kinderen“, zei Bonamico, „hebben we de speekseltest vervolgens herhaald.“ Ook bij deze tweede test bleken in totaal 33 kinderen positief. „Daarop vroegen we de ouders om de conventionele bloedonderzoeken te laten uitvoeren, zodat de waarden bepaald konden worden (een serumtest, evenals de traditionele immuno-enzymatische methode, alsook de bepaling van de anti-endomysiale antistoffen met behulp van de indirecte immunofluorescentiemethode).“ Bij een op coeliakie wijzend resultaat werd bij deze kinderen bovendien een histologisch onderzoek van het dunnedarmslijmvlies uitgevoerd. Bij deze 33 kinderen, waarbij een asymptomatisch verlopende coeliakie werd vastgesteld, komen nog eens 22 kinderen, die wel aan de speekseltest hadden deelgenomen, hoewel bij hen al een glutenintolerantie was aangetoond. „In totaal komen we zo op een cijfer van 1,3 procent“, zegt Margherita Bonamico. Zijzelf en haar team hadden ongeveer met één procent gerekend.

Vroegtijdige herkenning garandeert een normale ontwikkeling „Wij hebben deze leeftijdsgroep ook uitgekozen“, zegt Margherita Bonamico, „omdat kinderen op deze leeftijd doorgaans goed reageren op een glutenvrij dieet en dit ook behoorlijk accepteren.“ De screening heeft namelijk als doel complicaties te voorkomen dankzij een vroegtijdige herkenning van coeliakie en zodoende een gezonde groei en een normale ontwikkeling van de kinderen te waarborgen.

De speekseltest is eenvoudig uit te voeren, maar toch uiterst gevoelig en betrouwbaar. Hij is beschikbaar voor een redelijke prijs en kan op een hoge acceptatiegraad van de bevolking rekenen. Margherita Bonamico: „Dankzij een breed opgezette screening van de totale bevolking krijgen we bovendien de kans om nog meer te leren over deze nog lang niet volledig onderzochte auto-immuunziekte en de verspreiding ervan!“

yourlife 21

de diëtiste weet raad - om te onthouden

Gezond eten lekker en leuk Volwaardige voeding voor kinderen Kinderen moeten groeien en zich geestelijk ontwikkelen, ze verbruiken heel veel energie en hebben een grote behoefte aan voedingsstoffen.

Eten staat echter niet altijd op de eerste plaats bij kinderen en voor hen moet eten vooral leuk zijn, lekker smaken en er aantrekkelijk uitzien. Nog meer als het gaat om glutenvrije voeding. Dit klinkt ingewikkeld, maar het is eigenlijk heel eenvoudig. Wij laten zien hoe...

Voor een evenwichtige voeding is het heel belangrijk dat een geslaagde combinatie van eiwitten, koolhydraten, vetten, vitaminen, mineralen, water en ballaststoffen wordt gehanteerd. De gezonde voeding vol afwisseling voor kinderen verschilt eigenlijk niet van de voeding voor volwassenen. De benodigde voedingsstoffen verschillen echter wel. Kinderen moeten dagelijks drie hoofdmaaltijden en twee tussendoortjes consumeren, om de voedingsstoffen optimaal te kunnen benutten

en voldoende energie te hebben.

Ontbijt en tussendoortje (of eventueel een tweede ontbijt) zijn een belangrijke bron van energie en moeten bijgevolg al een derde van de totale dagelijkse behoefte aan voedingsstoffen en energie bevatten, het middageten moet een tweede derde bevatten en de namiddagsnack en het avondeten moeten het laatste derde bevatten.

Glutenvrije pasta geeft energie De belangrijkste bestanddelen van elke maaltijd zijn glutenvrije energieleveranciers, zoals bijvoorbeeld brood of pasta. Ze zijn rijk aan koolhydraten, preciezer gezegd zetmeel, vitaminen, mineralen en ballaststoffen.

Neem de tijd om te eten ook 's ochtends!

Het is niet alleen belangrijk wat we

eten maar ook hoe we eten. Dat wil zeggen: geen geïmproviseerd ontbijt uit het vuistje of op weg naar school, maar een mooi gedekte tafel en voldoende tijd. Geen hap-slik-weg middag- en avondeten voor de televisie.

Groenten en fruit (ca. 200 g/dag van elk) of peulvruchten evenals voldoende vloeistof horen ook bij elke maaltijd. Deze leveren veel vitaminen (waarvan uw kind grote hoeveelheden nodig heeft voor een gezonde lichamelijke en geestelijke ontwikkeling), mineralen, sporenelementen, water en ballaststoffen. Minstens één liter vloeistof verspreid over de dag voorziet het lichaam en de cellen van het benodigde water en de mineralen..

Kraanwater, mineraalwater of sterk

Onze tips voor een gezond, evenwichtig dagmenu Ontbijt • 1 Bon Matín-Broodje, besmeerd met boter en marmelade • of 1 sneetje glutenvrije toast met vetarme worst of kaas, daarbij 1 glas melk of vers geperst vruchtensap • of glutenvrije müsli of Solena Bio-Corn Flakes met melk of karnemelk of vers fruit, met ongezoete thee of water Tussendoortje • ½ Sunna-broodje met worst of kaas en groenten (geraspte wortelen, schijfjes komkommer, paprika,…)

• of in schijfjes gesneden groenten (wortelen, koolrabi, radijsjes, komkommers) met Grissini

22 yourlife

• of yoghurt met verse vruchten • of vers fruit en twee tot drie Solena Bio-Kekse of Cioccolini of een granenreep

• of Sorrisi, Funkies of Crackers • of Solena Bio-Fette Croccanti met kwark en marmelade • of kwark met verse vruchten

Lunch • Solena Bio-Pasta met groenten (Parmezaanse kaas niet vergeten) en salade • of aardappelen en groenten en een kleine portie vlees of vis • fruit als dessert • of een vruchtenyoghurtje (zelfgemaakte vruchtenyoghurt met natuuryoghurt en gepureerde vruchten)

Diner • Solena Bio-Vollkornbrot met worst of kaas en een bordje rauwkost • of romige groentensoep met croutons • of pizza • of visfilet met aardappelen en groenten (als er 's middags pasta of rijst geserveerd werd)

Tussendoortje • Noten, gedroogde vruchten, vers fruit (op satéprikkers)

Belangrijk: Voldoende drinken bij het eten en in de loop van de dag!

voedingsdeskundigen beantwoorden vragen verdunde vruchtensappen zijn het best geschikt, evenals ongezoete kruidenen vruchtenthee. Bij sport en spel en op een zeer hete dag kan de waterbehoefte van kinderen zelfs het dubbele bedragen.

Melk en melkproducten belangrijk voor de groei Melk, melkproducten, vis, vetarm vlees en vleesproducten (zoals bijvoorbeeld ham of worst) evenals eieren vullen de basisvoedingsstoffen aan en leveren hoogwaardig eiwit, vet, vitaminen en mineralen aan het organisme. Melkproducten (ca. 350 g-ml/dag) zijn geschikt bij het ontbijt en bij tussendoortjes. Ze zijn onze beste natuurlijke calciumleveranciers en zijn belangrijk voor kinderen in de groei. Van eieren zijn er maximaal twee per week toegestaan, vis mag ook tweemaal per week op het bord.

Vetarm vlees en vleesproducten kunnen, maar zijn niet dagelijks nodig (ca. 40 g/dag).

Met fantasie op het bord Meerbepaald groenten en salades staan niet hoog aangeschreven bij kinderen.

Groenten kunnen echter goed verstopt worden in lekkere groentensauzen bij pasta of in de risotto en in een hamburger. In de winter kan je 's avonds ook romige groentensoepen bereiden (bijvoorbeeld met krokant geroosterde broodcroutons van Schär-toastbrood). De soep smaakt nog beter als je van de croutons en wat olijfolie een lachend gezicht op de soep tekent.

Ook met eieren, salade en rauwkost (geraspte wortelen, venkels, komkommers, tomaten…) kan je grappige gezichten of dieren op het bord toveren. Een clown met een dikke tomatenneus, een stukje wortel als mond en een pruik van roereieren; dit smaakt uw kind best beslist beter dan een salade.

Leg fruit (het best een mix van verschillende soorten) in hapklare stukjes op een bontgekleurde schaal of maak bontgekleurde fruitspiezen. U zult er verbaasd van staan hoe snel het bord leeg is! Af en toe kan je ook een

Voedingsdeskundigen beantwoorden uw vragen Moet men er ook bij cosmetica op letten dat deze geen gluten bevatten, bijvoorbeeld bij zeep, shampoos, crèmes of lippenstift?

Illaria M., Rome Schär: In navolging van de onderzoeksresultaten tot nu toe, gaat men ervan uit dat het lichaam geen gluten kan opnemen via de huid. Crèmes en lichaamsverzorgingsproducten die tarwekiemolie bevatten, kunnen bijgevolg zonder bezwaar gebruikt worden. Glutenhoudende cosmeticaproducten moeten geconsumeerd of bij vergissing ingeslikt worden om gevaarlijk te kunnen zijn voor gebruikers met coeliakie. Het gevaar hiertoe bestaat alleen bij lippenstiften of tandpasta. Lippenstiften kunnen sporen van gluten bevatten, maar de onderzoekers gaan ervan uit dat de opgenomen hoeveelheid zo gering is, dat dit geen negatieve uitwerkingen heeft.

Op veel verpakkingen van levensmiddelen staan E-nummers, zoals bijvoorbeeld E 471. Wat betekent dit?

Sonja B., Salzburg Schär: De E-nummers wijzen op additieven in levensmiddelen. Stoffen dus, die werden toegevoegd aan de levensmiddelen om ze beter te bewaren, de smaak te versterken, het uiterlijk te verbeteren of de verwerking ervan te vereenvoudigen. Tot de additieven

behoren conserveringsmiddelen, emulgators, antioxidantia, zoetstoffen en smaakversterkers. Alle additieven voor levensmiddelen moeten uitdrukkelijk getest en goedgekeurd worden door de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA). Deze stoffen moeten drie voorwaarden vervullen om te worden toegelaten: Ze moeten technologisch noodzakelijk zijn, bijvoorbeeld om de kwaliteit van de levensmiddelen te handhaven; het additief mag niet gebruikt worden om de gebruiker te bedriegen; bijvoorbeeld in verband met de kwaliteit van de gebruikte basisstoffen; en ze moeten zonder bezwaren voor de gezondheid zijn. Het nummer E 471 staat bijvoorbeeld voor een emulgator, dat wil zeggen een stof, die ertoe dient om twee niet met elkaar vermengbare vloeistoffen, zoals bijvoorbeeld olie en water, te vermengen tot een emulsie en deze te stabiliseren. E 320 staat voor citroenzuur. Additieven kunnen, maar hoeven niet noodzakelijk synthetisch geproduceerd te zijn, bij E 334 gaat het bijvoorbeeld om wijnzuur dat als rijsmiddel dient.

mail@ Heeft u vragen of tips voor ons of zou u ons graag uw bijzondere ervaringen meedelen?

Schrijf ons: info@schaer.com

stukje chocolade of een gelatinesnoepje van vruchtensap verstoppen tussen de vruchten.

Snoepen toegestaan - met mate en op bepaalde tijdstippen

Vet is levensbelangrijk - maar met mate

Er zijn geen gezonde en ongezonde levensmiddelen, het gaat gewoon om de juiste hoeveelheden. Kinderen houden bijzonder van de smaak van zoet, daarom mogen ze bewust genieten van zoetigheden en snacks, in kleine hoeveelheden welteverstaan!

Snoepen mag alleen na de maaltijden of af en toe als vieruurtje.

Heel belangrijk: Tanden poetsen na het snoepen!

Ook een (kleine) portie vet behoort tot een gezonde dagelijkse voeding.

Plantaardige olie, boter en margarine leveren vet, in vet oplosbare vitaminen en levensbelangrijke vetzuren.

Onverzadigde vetten, zoals bijvoorbeeld te vinden in olijfolie, krijgen de voorkeur. De onbewerkte toepassing van de waardevolle oliën is ideaal. Dit hoeven echter niet meer dan vier eetlepels of 25 g per dag te zijn.

yourlife 23

HET GOEDE IS ALTIJD VERRASSEND Toe aan een overheerlijke verrassing? Laat uw glutenvrije klanten eens Orangino proberen, het zoete nieuwe cakeje van Sch채r. Voor iedereen die houdt van verrassende smaken: Orangino is een heerlijk zachte softcake met een hart van sinaasappelgelei, met een verleidelijk laagje glazuur van

pure chocolade. Orangino brengt een verfrissende smaak in de dag: lekker tot de laatste hap, perfect bij een kopje thee, maar ook als tussendoortje niet te versmaden. En met het uitgebreide assortiment zoetigheden van Sch채r begint het plezier al bij het uitzoeken.

Orangino De fruitig zachte softcake met een hart van sinaasappelgelei

SNL0336

Nieuw !