VIDYARTHI SHIKSHKANA SANGANAK DNYNAWISHAI WATNARI CHINTA ANI TICHA SANGANAK SAMPADANAWAR HONARAYA PA

Page 1

SRJIS/BIMONTHLY/ LATA MORE (1807-1814)

"×¾ÖªÖ£Öá ×¿Ö Ö úÖ­ÖÓÖ ÃÖÓ Ö Ö ú–ÖÖ­ÖÖ×¾ÖÂÖµÖß ¾ÖÖ™ü ÖÖ¸üß Ø“ÖŸÖÖ †Ö× Ö ×ŸÖ“ÖÖ ÃÖÓ Ö Ö ú ÃÖÓ¯ÖÖ¤ü­ÖÖ¾Ö¸ü ÆüÖê ÖÖ·µÖÖ ¯Ö׸ü ÖÖ´ÖÖÓ“ÖÖ †³µÖÖÃÖ" ›üÖò. »ÖŸÖÖ ÃÖã³ÖÖÂÖ ´ÖÖê¸êü - ÃÖã¸ü¾ÖÖ›êü, ÁÖß. ÃÖãºþ¯ÖØÃÖÓ Ö ×Æü·µÖÖ ­ÖÖ‡Ô ú Û¿Ö Ö Ö¿ÖÖÃ¡Ö ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖ ­Ö¾ÖÖ¯Öæ¸ü וÖ. ­ÖÓ¤ãü¸ü²ÖÖ¸ü Æü»»Öß“Öê µÖã Ö Æêü †Ö¬Öã×­Ö ú µÖã Ö, ŸÖÃÖê“Ö •Öê™ü µÖã Ö ´Æü Öæ­Ö †Öêôû Ö»Öê •ÖÖŸÖêü. µÖÖ µÖã ÖÖŸÖ ¯ÖÏŸµÖê ú ÖÖê™ü —Ö™ü¯Ö™ü ¾Ö ײ֭֓Öã ú ÆüÖê Öê †Ö¾Ö¿µÖ ú †ÖÆêü. µÖÖÃÖÖšüß ¾Öê Ö¾Öê Öôû¶Ö ÃÖÖ¬Ö­ÖÖ“ÖÖ ¾ÖÖ¯Ö¸ü êú»ÖÖ •ÖÖŸÖÖê. ˆ¤üÖ. ‹ úÖ ¤êü¿ÖÖŸÖã­Ö ¤ãüÃÖ·µÖÖ ¤êê¿ÖÖŸÖ »Ö¾Ö ú¸üÖŸÖ »Ö¾Ö ú¸ü ¯ÖÖêÆü“Ö µÖÖÃÖÖšüß •Öê™ü ×¾Ö´ÖÖ­ÖÖ“ÖÖ ˆ¯ÖµÖÖê Ö êú»ÖÖ •ÖÖŸÖÖê. ‹ ÖÖ¤êü ¥ü嵅 ¾µÖ¾ÖÛÃ£ÖŸÖ ÃÖÖ¤ü¸ü ú¸ü µÖÖÃÖÖšüß ×¾Ö×›ü†Öê òú´Öê·µÖÖ“ÖÖ ˆ¯ÖµÖÖê Ö êú»ÖÖ •ÖÖŸÖÖê. †Ö•Ö“Öê µÖã Ö Æêü ´ÖÖê²ÖÖ‡Ô»Ö µÖã Ö ´Æü Öã­ÖÆüß †Öêôû Ö»Öê •ÖÖŸÖê. ´ÖÖê²ÖÖ‡Ô»Ö´Öãôêû †Ö¯Ö Ö “Ö™ü ú­Ö ¤ãüÃÖ·µÖÖ ¾µÖŒŸÖß¿Öß ÃÖÓ¯Öüü Ôú ÃÖÖ¬Öã ¿Ö úŸÖÖê. ×¾Ö–ÖÖ­ÖÖ“µÖÖ ¯ÖÏ ÖŸÖß´Öãôêû ´ÖÖ­Ö¾ÖÖ­Öê †Ö•Ö †¾Ö úÖ¿ÖÖŸÖ éú×¡Ö´Ö ˆ¯Ö ÖÏÆü ÃÖÖê›ü»Öê»ÖÖ †ÖÆêü. µÖÖ éú×¡Ö´Ö ˆ¯Ö ÖÏÆüÖ“µÖÖ ÃÖÖÆüÖµµÖÖ­Öê †Ö•Ö †Ö¯Ö Ö ¯Ö飾Öß¾Ö¸üß»Ö ×¾Ö×¾Ö¬Ö ³ÖÖ ÖÖÓ“Öê ”ûÖµÖÖ×“Ö¡Ö ‘Öê‰ú ¿Ö úŸÖÖê. ×¾Ö×›ü†Öê úÖò­±ú¸ü­ÃÖ «üÖ¸üÖ †Ö¯Ö Ö úÖµÖÖÔ»ÖµÖÖŸÖ ²ÖÃÖã­Ö †Ö¯Ö»µÖÖ¯ÖÖÃÖæ­Ö ¤ãü¸ü¾Ö¸ü †ÃÖ ÖÖ·µÖÖ ¾µÖŒŸÖßÓ¿Öß ÃÖÓ¯Ö Ôú ÃÖÖ¬Öæ ¿Ö úŸÖÖê. µÖÖ ¾µÖןÖ׸üŒŸÖ ×™ü.¾Æüß. ×¾Æü.ÃÖß.›üß. ×›ü.¾Æüß.›üß. ¯»ÖêµÖ¸ü, ×¾Ö´ÖÖ­Ö, Æêü×»Ö úòÖ¯™ü¸ü, ÃÖò™êü»ÖÖ‡Ô™ü, ´Öê™ÒÖê ¸êü»¾Öê ‡. ´Öãôêû ´ÖÖ­Ö¾Öß •Öß¾Ö­Ö †×¬Ö úÖ×¬Ö ú ÃÖã Ö ú¸ü —ÖÖ»Öê †ÖÆêü. ×¾Ö–ÖÖ­ÖÖ“µÖÖ ¯ÖÏ ÖŸÖß´Öãôêû, ¤îü­ÖÓפü­Ö ¿ÖÖê¬ÖÖ´Öãôêû ¾Ö ÃÖÓ¿ÖÖê¬Ö­ÖÖ´Öãôêû ´ÖÖ­Ö¾ÖÖ“µÖÖ ¾Öêôêû“Öß, ÁÖ´ÖÖ“Öß ²Ö“ÖŸÖ ÆüÖêŸÖê. ¯Ö Ö µÖÖ ÃÖ¾ÖÔ ‘Ö›üÖ´ÖÖê›üßŸÖ †Ö¯Ö Ö ‹ úÖ ÖÖê™üß»ÖÖ ´ÖÖ¡Ö ×¾ÖÃÖ¸üŸÖ †ÖÆüÖŸê Ö. ŸÖß ÖÖê™ü úÖê ÖŸÖß †ÃÖê»Ö ? וֻÖÖ †Ö¯Ö Ö ´ÖÖ­Ö¾ÖÖ“Öß éú×¡Ö´Ö ²Ö㬤üß´Ö¢ÖÖ ´Æü Öæ­Ö †Öêôû ÖŸÖÖê, •Öß“ÖÖ ¾ÖÖ¯Ö¸ü †Ö¯Ö Ö ¤îü­ÖÓפü­Ö •Öß¾Ö­ÖÖŸÖ ú¸üŸÖÖê, ¾Ö †Ö¯Ö»Öê •Öß¾Ö­Ö †×¬Ö ú ÃÖã Ö ú¸üü ²Ö­Ö¾ÖŸÖÖê ŸÖê ´Æü Ö•Öê ÃÖÓ Ö Ö ú ÆüÖêµÖ ! 21 ¾Öê ¿ÖŸÖ ú Æêü †­Öê ú †£ÖÖÔ­Öê ¾Öê Öôêû¯Ö Ö ‘Öê‰ú­Ö †Ö»Öê»Öê †ÖÆêü. µÖÖ“Ö µÖã ÖÖŸÖ ÃÖã¹ý¾ÖÖŸÖßÃÖ ÖÖ•Ö Öß ú¸ü Ö, ˆ¤üÖ¸üß ú¸ü Ö ¾Ö •ÖÖ Ö×ŸÖ úß ú¸ü Ö µÖÖ ­Ö¾µÖÖ ¯ÖÏ× ÎúµÖÖÓ“Öß ´ÖÖêšüß “Ö“ÖÖÔ ÆüÖŸê Ö †ÃÖ»µÖÖ“Öê ¾Ö ¯ÖÏŸµÖ Öú “ÖÖ»Ö­ÖÖ ×´ÖôûÖ»µÖÖ“Öê †Ö¯Ö ÖÖÃÖ ×¤üÃÖŸÖê. ´ÖÖ­Ö¾ÖÖ­Öê †Ö¯Ö»µÖÖ ²Ö㬤üß úÖî¿Ö»µÖÖ“µÖÖ •ÖÖê¸üÖ¾Ö¸ü ×¾Ö–ÖÖ­Ö ×­Ö´ÖÖÔ Ö êú»Öê. ×¾Ö–ÖÖ­ÖÖ“ÖÖ ˆ¯ÖµÖÖê Ö ú¹ý­Ö ×¾Ö×¾Ö¬Ö ÃÖÖ¬Ö­Öê ¾Ö ŸÖÓ¡Öê ×¾Ö ú×ÃÖŸÖ êú»Öß. úÖ»Ö ¯Ö¸ü¾ÖÖ ¯ÖµÖÕŸÖ“Öê µÖã Ö Æêü ×¾Ö–ÖÖ­ÖÖ“Öê µÖã Ö ´Æü Öæ­Ö“Ö ÃÖÓ²ÖÖê¬Ö»Öê •ÖÖŸÖ ÆüÖêŸÖêü. ÃÖ¬µÖÖ ÃÖÓ Ö Ö µÖÖ ´ÖÖ­Ö¾Ö×­ÖÝü´ÖŸÖ µÖÓ¡ÖÖ­Öê †¾Ö‘Öê •Ö Ö“Ö ¾µÖÖ¯Öã­Ö ™üÖ ú»Öê †ÖÆêü. †Ö¯Ö»µÖÖ •Öß¾Ö­ÖÖ“ÖÖ ÃÖÓ Ö Ö ú ÆüÖ ¯ÖÏŸµÖ Ö ¾Ö †¯ÖÏŸµÖ Ö †ÃÖÖ †×¾Ö³ÖÖ•µÖ ‘Ö™ü ú ²Ö­Ö»ÖÖ †ÖÆêü. ÃÖÓ Ó Ö Ö ú ÆüÖ ´ÖÖ×ÆüŸÖß“µÖÖ Öê¡ÖÖŸÖᯙ †ÖŸÖÖ¯ÖµÖÕŸÖ“ÖÖ ÃÖ¾ÖÔÁÖêšü ¿ÖÖê¬Ö †ÖÆêü. ú´ÖßŸÖ ú´Öß ¾ÖêôûÖŸÖ ÃÖ¾ÖÖÔ×¬Ö ú Ö´ÖŸÖêÃÖÆü •ÖÖßÖßŸÖ •ÖÖÃŸÖ †“Öã ú úÖ´Ö ú¸ü µÖÖÃÖÖšüß ÃÖÓ Ö Ö ú Æêü µÖÓ¡Ö †Ö¯Ö Ö ×¾Ö ú×ÃÖŸÖ êú»Öê. ÃÖÓ Ö Ö ú Æêü ¯ÖÏ ÖŸÖ Ö Ö úµÖÓ¡Ö †ÖÆêü. »Öò×™ü­Ö ³ÖÖÂÖêŸÖᯙ úÖò´¯µÖæ™ü¸ü ´Æü Ö•Öê Ö Ö­ÖÖ ú¸ü Öê µÖÖ †£ÖÖÔ­Öê úÖò´¯µÖæ™ü¸ü Æêü ­ÖÖ´ÖÖ¹ý¯ÖÖÃÖ ¹ýœü —ÖÖ»Öê. ¤ãüÃÖ·µÖÖ ´ÖÆüÖµÖ㬤üÖ­ÖÓŸÖ¸ü ŸÖÓ¡Ö–ÖÖ­ÖÖŸÖ ¯ÖÏ ÖŸÖß —ÖÖ»Öß. †Ö•Ö“µÖÖ ×¾Ö–ÖÖ­ÖÖ“µÖÖ JULY-AUG, 2014. VOL-II/XIII

www.srjis.com

Page 1807


SRJIS/BIMONTHLY/ LATA MORE (1807-1814)

µÖã ÖÖŸÖ ÃÖÓ Ö Ö úÖ­Öê ¿Öî Ö× Ö ú Öê¡ÖÖŸÖ ŸÖ¸ü ÎúÖÓŸÖß“Ö ‘Ö›ü¾Öæ­Ö †Ö Ö»Öê»Öß †ÖÆêü. †Ö•Ö •Ö ÖÖŸÖ †¿Öß ú¯Ö׸üÛã֟Öß ×­Ö´ÖÖÔ Ö —ÖÖ»Öß †ÖÆêü úß, •µÖÖ»ÖÖ †Ö•Ö ¬ÖÖ¾ÖŸµÖÖ •Ö ÖÖ“Öß Ã¯Ö¬ÖÖÔ ú¸üÖµÖ“Öß †ÖÆê.ü ŸµÖÖ»ÖÖ ÃÖÓ Ö Ö úÖ“Öê –ÖÖ­Ö †ÃÖ Öê †ŸµÖÓŸÖ Ö¸ü•Öê“Öê †ÖÆêü. †Ö•Ö ÃÖÓ Ö Ö ú ÆüÖ ×¾ÖÂÖµÖ ¿Öî Ö× Ö ú Öê¡ÖÖŸÖ ¯Ö¸ü¾Ö»Öß“ÖÖ —ÖÖ»ÖÖ †ÖÆêü. ¾Ö þ֟ÖÓ¡Ö ×¾ÖÂÖµÖ ´Æü Öæ­Ö †³µÖÖÃÖ Îú´ÖÖŸÖ ÃÖ´ÖÖ×¾Ö™ü ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê»ÖÖ †ÖÆêü. ˆ¤üÖ. ´ÖÖ¬µÖ×´Ö ú ßָüÖ¾Ö¸ü ×“Ö¡Ö ú»Öê»ÖÖ ¯ÖµÖÖÔµÖ ´Æü Öæ­Ö ÃÖÓ Ö Ö ú ×¾ÖÂÖµÖ †ÖÆêü. 10 ¾Öß, 11 ¾Öß ¾Ö 12 ¾Öß»ÖÖ ´ÖÖ×ÆüŸÖß ŸÖÓ¡Ö–ÖÖ­Ö ÆüÖ ×¾ÖÂÖµÖ †ÖÆêü. ¯Öãœêü ²Öß.‹, ²Öß.‹ÃÃÖß»ÖÖ ÃÖÓ Ö Ö ú ×¾ÖÂÖµÖÖŸÖ ×¾Ö¿ÖêÂÖ ¯Ö¤ü¾Öß ‘ÖêŸÖÖ µÖêŸÖê. ‹´Ö.‹, ‹´Ö.‹ÃÃÖß ¾Ö †×³ÖµÖÖÓ×¡Ö úß Öê¡ÖÖŸÖ ¤êü Öᯙ ¯Ö¤ü¾Öß ‘ÖêŸÖÖ µÖêŸÖê. µÖÖ¾µÖŸÖß׸üŒŸÖ ×›.ü‹›Ëü, ²Öß.‹›Ëü ¾Ö ‹´Ö.‹›Ëü µÖÖ ÃŸÖ¸üÖ¾Ö¸ü ÃÖ㬤üÖ ÃÖÓ Ö Ö ú þ֟ÖÓ¡Ö ×¾ÖÂÖµÖ ´Æü Öæ­Ö ÃÖ´ÖÖ×¾Ö™ü †ÖÆêü. Æêü ÃÖÓ Ö Ö úÖ“Öê †Ö Öôêû¾Öê Öôêû ´ÖÆüŸ¾Ö †ÖÆêü. ÃÖÓ Ö Ö ú ÆüÖ •Ö¸üß Ã¾ÖŸÖÓ¡Ö ×¾ÖÂÖµÖ ´Æü Öæ­Ö †³µÖÖÃÖ Îú´ÖÖŸÖ ÃÖ´ÖÖ×¾Ö™ü †ÃÖ»ÖÖ ŸÖ¸üß, †Ö•Ö“µÖÖ úÖôûÖŸÖ ÃÖê¾ÖêŸÖ †ÃÖ ÖÖ¸êü ×¿Ö Ö úúØ ú¾ÖÖ ×¾ÖªÖ£Öá ×¿Ö Ö úÖÓ“µÖÖ ´Ö­ÖÖŸÖ ÃÖÓ Ö Ö úÖ²Ö§ü»Ö Ø“ÖŸÖÖ ¾Ö ³ÖߟÖß ¾µÖŒŸÖ êú»Öß •ÖÖŸÖê.µÖÖ“Öê ¯ÖÏ´ÖÖ Ö ¿ÖÆü¸üß ¾Ö ÖÏÖ´Öß Ö ³ÖÖ ÖÖ´Ö¬µÖê ²Ö¤ü»ÖŸÖê †ÃÖæ ¿Ö êú»Ö. úÖê ÖŸµÖÖÆüß Ø“ÖŸÖê“ÖÖ ¾Ö ³ÖߟÖß“ÖÖ ¯Ö׸ü ÖÖ´Ö ¾µÖŒŸÖß“µÖÖ ÃÖÓ¯ÖÖ¤ü­ÖÖ¾Ö¸ü ÆüÖŸê ÖÖê. ¯ÖµÖÖÔµÖÖ­Öê ŸµÖÖ“ÖÖ ¯Ö׸ü ÖÖ´Ö ×¾ÖªÖ£ÖßÔ ¾Ö ÃÖ´ÖÖ•ÖÖ¾Ö¸ü ÆüÖê‰ú ¿Ö úŸÖÖê. ´Æü Öæ­Ö ×¾ÖªÖ£ÖßÔ ×¿Ö Ö úÖÓ­ÖÖ ÃÖÓ Ö Ö úÖ²ÖÖ²ÖŸÖ Ø“ÖŸÖÖ ¾ÖÖ™üŸÖê ? úß, ŸµÖÖÓ­ÖÖ ŸµÖÖŸÖ †Ö¾Ö›ü ×­Ö´ÖÖÔ Ö ÆüÖêŸÖê ? ŸµÖÖÓ­ÖÖ ¾ÖÖ™ü ÖÖ·µÖÖ Ø“ÖŸÖê“ÖÖ ÃÖÓ¯ÖÖ¤ü­ÖÖ¾Ö¸ü ­Öê´Ö úÖ úÃÖÖ ¯Ö׸ü ÖÖ´Ö ÆüÖŸê ÖÖê ? úß, úÖÆüßÆüß ±ú¸ü ú ¯Ö›üŸÖ ­ÖÖÆüß. †ÃÖê ¯ÖÏ¿­Ö ´Ö­ÖÖŸÖ †Ö»Öê ŸµÖÖ´Öãôêû µÖÖ ¯ÖÏ¿­ÖÖÓ“µÖÖ ×­Ö¸üÖ ú¸ü ÖÖÃÖÖšüß ÃÖ¤ü¸ü ÃÖÓ¿ÖÖê¬Ö­Ö ÆüÖŸÖß ‘ÖêŸÖ»Öê. ÃÖÓ¿ÖÖê¬Ö­ÖÖ“Öß Ö¸ü•Ö ¾Ö ´ÖÆüŸ¾Ö :- Ö¸ü•Ö Æüß ¿ÖÖê¬ÖÖ“Öß •Ö­Ö­Öß †ÖÆêü" †ÃÖê ´Æü™ü»Öê •ÖÖŸÖê. µÖÖ ˆŒŸÖß ¯ÖÏ´ÖÖ Öê ÃÖÓ¿ÖÖê¬Ö­ÖÖ“Öê ´ÖÆü¢¾Ö ÃÖÖÓ Ö Öê ´ÖÆü¢¾ÖÖ“Öê †ÖÆêü. •Öß¾Ö­ÖÖŸÖᯙ ÃÖ¾ÖÔ“Ö Öê¡ÖÖŸÖ ÃÖÓ Ö Ö úÖ“ÖÖ ˆ¯ÖµÖÖê Ö ÆüÖêŸÖ †ÖÆêü. µÖÖ“Öê úÖ¸ü Ö ÃÖÓ Ö Ö úÖ“Öê ×¾Ö×¾Ö¬Ö Öã Ö¾Öî׿Ö™ü¶ê ÆüÖêµÖ. Æüß Öã Ö¾Öî׿Ö™ü¶ê ´Æü Ö•Öê ¾Öê Ö, ôָü Ö¿ÖŒŸÖß, †“Öã úŸÖÖ, ¯Öã­Ö¸üÖ¾Öé¢Öß Ö´ÖŸÖÖ, ŸÖ Ôú¿Ö㬤üŸÖÖ, ÃÖÖŸÖŸµÖ ¾Ö ×¾Ö¿¾ÖÖÃÖÖÆÔüŸÖÖ ‡. µÖÖ Öã ÖÖÓ´Öãôêû ÃÖÓ Ö Ö úÖ“ÖÖ ¾ÖÖ¯Ö¸ü ¤îü­ÖÓפü­Ö •Öß¾Ö­ÖÖŸÖ ¾ÖÖœü»Öê»ÖÖ ×¤üÃÖã­Ö µÖêŸÖÖê. ¯ÖÏßÖãŸÖ ÃÖÓ¿ÖÖê¬Ö­ÖÖ“µÖÖ ´ÖÖ¬µÖ´ÖÖŸÖã­Ö ×¾ÖªÖ£Öá ×¿Ö Ö úÖÓ­ÖÖ ÃÖÓ Ö Ö ú–ÖÖ­ÖÖ×¾ÖÂÖµÖß ¾ÖÖ™ü ÖÖ·µÖÖ Ø“ÖŸÖê“ÖÖ ¿ÖÖê¬Ö ‘Öê‰ú­Ö ן֓ÖÖ ÃÖÓ Ö Ö ú ÃÖÓ¯ÖÖ¤ü­ÖÖ¾Ö¸ü †­Öã æú»Ö ¯Ö׸ü ÖÖ´Ö ×­Ö´ÖÖÔ Ö ú¸ü Öê Ö¸ü•Öê“Öê †ÖÆêü. ×¾ÖªÖ£Öá ×¿Ö Ö úÖÓ“µÖÖ ´Ö­ÖÖŸÖ ÃÖÓ Ö Ö úÖ×¾ÖÂÖµÖß †Ö¾Ö›ü ¾Ö †Ö¯Öã»Ö úß ×­Ö´ÖÖÔ Ö ¾ÆüÖ¾Öß µÖÖ ¥ü™üß úÖê­ÖÖŸÖæ­Ö ÃÖÓ Ö Ö úÖ×¾ÖÂÖµÖß ¾ÖÖ™ü ÖÖ·µÖÖ Ø“ÖŸÖê“ÖÖ †³µÖÖÃÖ ú¸ü Öê ´ÖÆüŸ¾ÖÖ“Öê †ÖÆêü. úÖ¸ü Ö †Ö•Ö“ÖÖ ×¾ÖªÖ£Öá ×¿Ö Ö ú ˆªÖ“ÖÖ ³ÖÖ¾Öß ×¿Ö Ö ú ÆüÖê ÖÖ¸ü †ÖÆêü. ×¾ÖªÖ£Öá Æêü ×¿Ö Ö úÖÓ­ÖÖ †Ö¤ü¿ÖÔ ´ÖÖ­ÖŸÖÖŸÖ ´Æü Öæ­Ö ×¿Ö Ö ú ÃÖÖÓ ÖŸÖᯙ ŸÖê úÖµÖÔ ×¾ÖªÖ£Öá “ÖÖÓ Ö»µÖÖ¯ÖÏ úÖ¸êü ú¸üŸÖÖŸÖ µÖÖÃÖÖšüß ×¾ÖªÖ£Öá ×¿Ö Ö úÖÓ­ÖÖ ¾Ö ÃÖê¾ÖêŸÖ †ÃÖ ÖÖ·µÖÖ ×¿Ö Ö úÖÓ­ÖÖ †Ö¯Ö†Ö¯Ö»µÖÖ ×¾ÖÂÖµÖÖ“Öê †ªµÖÖ¾ÖŸÖ –ÖÖ­Ö šêü¾Ö Öê •Ö¹ý¸üß“Öê †ÃÖŸÖê. Æêü úÖµÖÔ ˆ¢Ö´Ö׸üŸµÖÖ ú¸ü µÖÖÃÖÖšüß ÃÖÓ Ö Ö ú Æêü ˆ¢Ö´Ö ¥ü úÁÖÖ¾µÖ ÃÖÖ¬Ö­Ö †ÖÆêü. ŸµÖÖ“ÖÖ ¯Öã¸êü¯Öã¸ü ˆ¯ÖµÖÖê Ö ŸµÖÖÓ­Öß †Ö¯Ö»µÖÖ †¬µÖÖ¯Ö­ÖÖŸÖ ú¸üÖ¾ÖÖ µÖÖÃÖÖšüß ×¾ÖªÖ£Öá ×¿Ö Ö úÖÓ ú›êü ¾Ö ÃÖê¾ÖêŸÖ †ÃÖ ÖÖ·µÖÖ ×¿Ö Ö úÖÓ ú›êü ÃÖÓ Ö Ö úÖÓ“Öê –ÖÖ­Ö †ÃÖ Öê Ö¸ü•Öê“Öê †ÖÆêü. †Ö•Ö“µÖÖ ¿Öî Ö× Ö ú Öê¡ÖÖŸÖ ×¿Ö Ö úÖ»ÖÖ †¬µÖÖ¯Ö­ÖÖ²Ö¸üÖ²ê Ö¸ü ¿ÖÖÃÖ­ÖÖ­Öê ¾Ö ÃÖÓãÖê­Öê ‡ŸÖ¸ü †­Öê ú úÖµÖÔ ¾ÖÖœü¾Öæ­Ö פü»Öê †ÖÆêüŸÖ. ŸµÖÖ´Öãôêûü ¿Öî Ö× Ö ú úÖ´ÖÖ²Ö¸üÖ²ê Ö¸ü ‡ŸÖ¸ü úÖ´Öê ú¸üŸÖÖÓ­ÖÖ ×¿Ö Ö úÖÓ“Öß ¤ü´Ö”ûÖ ú JULY-AUG, 2014. VOL-II/XIII

www.srjis.com

Page 1808


SRJIS/BIMONTHLY/ LATA MORE (1807-1814)

ÆüÖŸê Öê. Æêü úÖ´Öê ¾µÖ¾ÖÛÃ£ÖŸÖ ¯ÖÖ¸ü ¯ÖÖ›ü µÖÖÃÖÖšüß ¾Ö µÖÖŸÖ ÃÖãÃÖæ¡ÖŸÖÖ µÖê µÖÖÃÖÖšüß ×¿Ö Ö úÖÓ­ÖÖ ÃÖÓ Ö Ö ú ÆüÖŸÖÖôûŸÖÖ µÖê Öê Ö¸ü•Öê“Öê †ÖÆêü. ´Æü Öæ­Ö ¯ÖÏßÖãŸÖ ÃÖÓ¿ÖÖê¬Ö­ÖÖ«üÖ¸êü ×¾ÖªÖ£Öá ×¿Ö Ö úÖÓ­ÖÖ ÃÖÓ Ö Ö ú–ÖÖ­ÖÖ×¾ÖÂÖµÖß ¾ÖÖ™ü ÖÖ¸üß Ø“ÖŸÖÖ ¾Ö ן֓ÖÖ ÃÖÓ Ö Ö ú ÃÖÓ¯ÖÖ¤ü­ÖÖ¾Ö¸ü ÆüÖê ÖÖ·µÖÖ ¯Ö׸ü ÖÖ´ÖÖÓ“ÖÖ †³µÖÖÃÖ ú¸ü Öê ´ÖÆü¢¾ÖÖ“Öê †ÖÆêü. ×¿Ö Ö Ö Öê¡ÖÖŸÖ

ÃÖÓ Ö Ö úÖ“ÖÖ ˆ¯ÖµÖÖê Ö ˆ»»Öê Ö®ÖßµÖ †ÖÆêü.ˆ¤üÖ. ¯ÖÏ¿­Ö¯ÖÛ¡Ö úÖ ŸÖµÖÖ¸ü ú¸ü Öê, ˆ¢Ö¸ü¯Ö×¡Ö úÖ

ŸÖ¯ÖÖÃÖ Öß ¾Ö ¯ÖϳÖÖ¾Öß †¬µÖÖ¯Ö­Ö ú¸ü µÖÖÃÖÖšüß ¾ÖÖ¯Ö¸ü ÆüÖêŸÖÖê. ÃÖÓ Ö Ö úÖ“µÖÖ ´ÖÖ¬µÖ´ÖÖŸÖæ­Ö ×¾ÖªÖ£µÖÖÕ­ÖÖ ‡Ó™ü¸ü­Öê™ü“Öß ÃÖã×¾Ö¬ÖÖ ˆ¯Ö»Ö²¬Ö ú¹ý­Ö פü»µÖÖÃÖ ×¾ÖªÖ£µÖÖÕ­ÖÖ ×¾Ö×¾Ö¬Ö Öê¡ÖÖŸÖᯙ ´ÖÖ×ÆüŸÖß úÖÆüß Ö ÖÖŸÖ“Ö ˆ¯Ö»Ö²¬Ö ú¹ý­Ö ¤êüŸÖÖ µÖê‡Ô»Ö. ŸÖÃÖê“Ö ×¾Ö×¾Ö¬Ö Öê¡ÖÖŸÖᯙ †³µÖÖÃÖ Îú´ÖÖŸÖ ¯ÖϾÖê¿Ö ‘Öê µÖÖÃÖÖšüß †Öò­Ö»ÖÖ‡Ô­Ö ¯ÖϾÖê¿Ö ¯ÖÏ× ÎúµÖÖ ÃÖã¹ý —ÖÖ»Öê»Öß †ÖÆê. ×¾Ö×¾Ö¬Ö úÖò»Öê•ÖêÃÖ, ×¾ÖªÖ¯Ößšü ¾Ö ÃÖÓãÖÖ µÖÖ“µÖÖ ¾Öê²ÖÃÖÖ‡Ô™üÃÖ ‡Ó™ü¸ü­Öê™ü“µÖÖ ´ÖÖ¬µÖ´ÖÖŸÖã­Ö ‘Ö¸ü²ÖÃÖ»µÖÖ ¯ÖÖÆüŸÖÖ µÖê‡Ô»Ö ¾Ö †Ö¯Ö»µÖÖ»ÖÖ Æü¾µÖÖ ŸµÖÖ ×¿Ö Ö ÖÃÖÓãÖêŸÖ, úÖò»Öê•ÖêÃÖ ¾Ö ×¾ÖªÖ¯ÖßšüÖ´Ö¬µÖê ¯ÖϾÖê¿Ö ‘ÖêŸÖÖ µÖê‡Ô»Ö. ´Æü Öæ­Ö ÃÖÓ Ö Ö ú ¾Ö ÃÖÓ Ö Ö úÖ“µÖÖ ´ÖÖ¬µÖ´ÖÖŸÖæ­Ö ‡Ó™ü¸ü­Öê™ü Æüß ×¿Ö Ö Ö Öê¡ÖÖŸÖß»Ö ×¾ÖªÖ£µÖÖÕÃÖÖšüß †×ŸÖ¿ÖµÖ ´ÖÆü¢¾ÖÖ“Öß Ö¸ü•Ö †ÖÆêü. ×¿Ö Ö Ö¿ÖÖÃ¡Ö ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖÖŸÖß»Ö ×¾ÖªÖ£Öá ×¿Ö Ö ú ˆªÖ“Öê ³ÖÖ¾Öß ×¿Ö Ö ú ÆüÖ ê ÖÖ¸ü †ÃÖ»µÖÖ­Öê †Ö¯Ö»µÖÖ ×¾Ö×¾Ö¬Ö ×¾ÖÂÖµÖÖ“Öê †ªµÖÖ¾ÖŸÖ –ÖÖ­Ö šêü¾Ö µÖÖÃÖÖšüß ŸÖÃÖê“Ö †Ö¯Ö»µÖÖ ×¾ÖÂÖµÖÖ“Öê †¬µÖÖ¯Ö­Ö ¯ÖϳÖÖ¾Öß ú¸ü µÖÖÃÖÖšüß ŸµÖÖÓ­ÖÖ ÃÖÓ Ö Ö úÖ“ÖÖ ¾ÖÖ¯Ö¸ü ú¸üŸÖÖ †Ö»ÖÖ ¯ÖÖ×Æü•Öê. ŸµÖÖ¥ü™üß­Öê ÃÖ¤ü¸ü ÃÖÓ¿ÖÖê¬Ö­Ö ´ÖÆü¢¾ÖÖ“Öê †ÖÆêü. ÃÖê¾ÖêŸÖ †ÃÖ ÖÖ¸êü ×¿Ö Ö ú úÖÆüß ¾ÖêôêûÃÖ †¬µÖÖ¯Ö­Ö ú¸üŸÖÖÓ­ÖÖ ¥ü úÁÖÖ¾µÖ ÃÖÖ¬Ö­ÖÖÓ“ÖÖ ¾ÖÖ¯Ö¸ü ú¸üŸÖ ­ÖÖÆüß. ŸµÖÖ´Öãôêû ×¾ÖªÖ£µÖÖÕ“Öê †¾Ö¬ÖÖ­Ö ×™ü ú×¾Ö µÖÖÃÖ ŸÖê †¯ÖµÖ¿Öß šü¸üŸÖÖŸÖ ¾Ö ×¾ÖªÖ£µÖÖÕ“Öß ¯ÖÏ ÖŸÖß †Ö¯Ö ÖÖÃÖ ÖãÓ™ü»Öê»Öß ×¤üÃÖæ­Ö µÖêŸÖê. µÖÖ“Öê ´Öã µÖ úÖ¸ü Ö ´Æü Ö•Öê“Ö ×¿Ö Ö úÖÓ­ÖÖ ÃÖÓ Ö Ö úÖ²Ö§ü»Ö ¾ÖÖ™ü ÖÖ¸üß Ø“ÖŸÖÖ ¾Ö ³ÖߟÖß Æêü ÃÖÖÓ ÖŸÖÖ µÖê‡Ô»Ö. ´Æü Öæ­Ö ÃÖê¾ÖêŸÖ †ÃÖ ÖÖ·µÖÖ ×¿Ö Ö úÖÓ­ÖÖ ¾Ö ×¾ÖªÖ£Öá ×¿Ö Ö úÖÓ­ÖÖ ÃÖÓ Ö Ö ú –ÖÖ­ÖÖ×¾ÖÂÖµÖß ¾ÖÖ™ü ÖÖ·µÖÖ Ø“ÖŸÖê“ÖÖ ¾Ö ³ÖߟÖß“ÖÖ ¿ÖÖê¬Ö ‘Öê Öê úÖôûÖ“Öß Ö¸ü•Ö †ÖÆêü. ¯Ö׸ü ÖÖ´Öß ×¾ÖªÖ£Öá ×¿Ö Ö úÖÓ­Öß ³Ö×¾ÖµÖÖŸÖ ÃÖÓ Ö Ö ú µÖÖ ¥ü úÁÖÖ¾µÖ ´ÖÖ¬µÖ´ÖÖ«üÖ¸êü †¬µÖµÖ­Ö †¬µÖÖ¯Ö­ÖÖ¾Ö¸ü »Ö Ö ëúצüŸÖ êú»Öê ŸÖ¸ü, ×¾ÖªÖ£µÖÖÕ­ÖÖ ŸµÖÖÓ“µÖÖ †¬µÖµÖ­ÖÖŸÖ ¸üÃÖ µÖê‡Ô»Ö ŸÖÃÖê“Ö ŸµÖÖÓ“Öê †¾Ö¬ÖÖ­Ö ×™ü ú¾Öæ­Ö šêü¾ÖŸÖÖ µÖê‡Ô»Ö. ¾Ö Öî¸üÆü•Öê¸üß“Öê ¯ÖÏ´ÖÖ Ö ú´Öß ÆüÖê‡Ô»Ö ¯ÖµÖÖÔµÖÖ­Öê ÖôûŸÖß, Ã£Ö Ö­Ö ¾Ö †¯Ö¾µÖµÖ µÖÖ ÃÖÖ¸ü µÖÖ ¯ÖÏÖ£Ö×´Ö ú ¾Ö ´ÖÖ¬µÖ×´Ö ú ×¿Ö Ö ÖÖÓ¿Öß ÃÖÓ²ÖÓ¬ÖßŸÖ ÃÖ´ÖõÖÖ¾Ö¸ü ´ÖÖŸÖ ú¸üŸÖÖ µÖê‡Ô»Ö. ¾Ö ¸üÖ•µÖ ŸÖÃÖê“Ö ëú¦ü ¿ÖÖÃÖ­ÖÖ“ÖÖ ÆüÖ ê ÖÖ¸üÖ Ö“ÖÖÔ“ÖÖ ¾Ö ´ÖÖ­Ö¾Öß ²ÖôûÖ“ÖÖ †¯Ö¾µÖµÖ ™üÖôûŸÖÖ µÖê‡Ô»Ö. †Ö•Ö“Öê ÃÖê¾ÖêŸÖ †ÃÖ ÖÖ¸êü ×¿Ö Ö ú †¬µÖÖ¯Ö­ÖÖŸÖ ÃÖÓ Ö Ö úÖ“ÖÖ ¾ÖÖ¯Ö¸ü ­Ö ú¸ü µÖÖ“Öê úÖ¸ü Ö ´Æü Ö•Öê ÃÖÓ Ö Ö úÖ²ÖÖ²ÖŸÖ“Öß ¾ÖÖ™ü ÖÖ¸üß Ø“ÖŸÖÖ ¾Ö ³ÖߟÖß ÆüÖµê Ö. ´Æü Öæ­Ö ¿ÖÖÃÖ­ÖÖ­Öê ­Ö¾Öß­Ö †³µÖÖÃÖ Îú´Ö ¬ÖÖê¸ü ÖÖ­ÖãÃÖÖ¸ü ‡.1 »Öß ¯ÖÖÃÖæ­Ö ÃÖÓ Ö Ö ú ÆüÖ Ã¾ÖŸÖÓ¡Ö ×¾ÖÂÖµÖ ´Æü Öæ­Ö †³µÖÖÃÖ Îú´ÖÖŸÖ ÃÖ´ÖÖ×¾Ö™üü êú»Öê»ÖÖ †ÖÆêü. µÖÖ ¾µÖןÖ׸üŒŸÖ ×¿Ö Ö ÖÖ“µÖÖ ¯ÖÏŸµÖê ú ßָüÖ¾Ö¸ü ÃÖÓ Ö Ö ú þ֟ÖÓ¡Ö ×¾ÖÂÖµÖ ´Æü Öæ­Ö †³µÖÖÃÖ Îú´ÖÖŸÖ ÃÖ´ÖÖ×¾Ö™üü êú»Öê»ÖÖ †ÖÆêü úß, •Öê Öê ú›æü­Ö ³ÖÖ¾Öß ×¿Ö Ö ú Æêü ×¾ÖªÖ£µÖÖÕ­ÖÖ ÃÖÓ Ö Ö úÖ“µÖÖ ´ÖÖ¬µÖ´ÖÖŸÖæ­Ö ×¾Ö×¾Ö¬Ö ×¾ÖÂÖµÖÖÓ“Öê †¬µÖÖ¯Ö­Ö ú¸üŸÖᯙ ¾Ö ›üÖò.†²¤ãü»Ö ú»ÖÖ´Ö µÖÖÓ“µÖÖ "2020 þ֯­ÖÖŸÖᯙ ³ÖÖ¸üŸÖ" Æêü þ֯­Ö ÃÖÖ úÖ¸ü ÆüÖêŸÖÖÓ­ÖÖ ×¤üÃÖã­Ö µÖê‡Ô»Ö. ÃÖÓ Ö Ö úÖ“Öê פü¾ÖÃÖÖ Ö× Ö ú ´ÖÆ¢¾Ö ¾ÖÖœüŸÖ †ÖÆêü. Æêü »Ö ÖÖŸÖ ‘Öê‰ú­Ö ×¾ÖªÖ£Öá ×¿Ö Ö úÖÓ­ÖÖ ÃÖÓ Ö Ö ú

JULY-AUG, 2014. VOL-II/XIII

www.srjis.com

Page 1809


SRJIS/BIMONTHLY/ LATA MORE (1807-1814)

–ÖÖ­ÖÖ×¾ÖÂÖµÖß ¾ÖÖ™ü ÖÖ¸üß Ø“ÖŸÖÖ ¾Ö ³ÖߟÖß ¤ãü¸ü ú¹ý­Ö ן֓ÖÖ ÃÖÓ Ö Ö ú ÃÖÓ¯ÖÖ¤ü­ÖÖ¾Ö¸ü ¯Ö׸ü ÖÖ´Ö ÆüÖ‰ê ú ­ÖµÖê. µÖÖ ú¸üߟÖÖ ×¾ÖªÖ£Öá ×¿Ö Ö úÖÓ“µÖÖ ´Ö­ÖÖŸÖ ÃÖÓ Ö Ö úÖ×¾ÖÂÖµÖß †Ö¾Ö›ü ¾Ö †Ö¯Öã»Ö úß ×­Ö´ÖÖÔ Ö ú¸ü Öê úÖôûÖ“Öß Ö¸ü•Ö †ÖÆêü. ×¾ÖªÖ£Öá ×¿Ö Ö úÖÓ­ÖÖ“Ö ÃÖÓ Ö Ö úÖ×¾ÖÂÖµÖß Ø“ÖŸÖÖ, ³ÖߟÖß ¾Ö ­ÖÖ¾Ö›ü †ÃÖê»Ö ŸÖ¸,ü Ø“ÖŸÖê“ÖÖ ÃÖÓ Ö Ö ú ÃÖÓ¯ÖÖ¤ü­ÖÖ¾Ö¸ü ¾ÖÖ‡Ô™ü ¯Ö׸ü ÖÖ´Ö ÆüÖê‡Ô»Ö. µÖÖ“ÖÖ ¯Ö׸ü ÖÖ´Ö ×¾ÖªÖ£µÖÖÕ¾Ö¸ü ÆüÖ‡ê Ô»Ö. ¯ÖµÖÖÔµÖÖ­Öê ×¾ÖªÖ£µÖÖÕ“µÖÖ ¥ü™ßü úÖê­ÖÖŸÖæ­Ö ÃÖÓ Ö Ö úÖ×¾ÖÂÖµÖß Ø“ÖŸÖÖ ¾Ö ­ÖÖ¯ÖÃÖÓŸÖß ×­Ö´ÖÖÔ Ö ÆüÖê‡Ô»Ö. ´Æü Öæ­Ö ŸµÖÖÓ­ÖÖ ÃÖÓ Ö Ö ú–ÖÖ­ÖÖ×¾ÖÂÖµÖß ¾ÖÖ™ü ÖÖ¸üß Ø“ÖŸÖÖ ¤ãü¸ü ú¹ý­Ö ן֓ÖÖ ÃÖÓ Ö Ö ú ÃÖÓ¯ÖÖ¤ü­ÖÖ¾Ö¸ü †­Öã æú»Ö ¯Ö׸ü ÖÖ´Ö ÆüÖê Öê Ö¸ü•Öê“Öê †ÖÆêü. Æüß Ö¸ü•Ö »Ö ÖÖŸÖ ‘Öê‰ú­Ö ÃÖ¤ü¸ü ÃÖÓ¿ÖÖê¬Ö­Ö ÆüÖŸÖß ‘ÖêŸÖ»Öê. ˆ×§Â™ê :1. ×¾ÖªÖ£Öá ×¿Ö Ö úÖÓ­ÖÖ ÃÖÓ Ö Ö úÖ×¾ÖÂÖüµÖß ¾ÖÖ™ü ÖÖ·µÖÖ Ø“ÖŸÖê“ÖÖ ¿ÖÖê¬Ö ‘Öê Öê. 2. ×¾ÖªÖ£Öá ×¿Ö Ö ú †Ö× Ö ×¿Ö× Ö úÖ µÖÖÓ­ÖÖ ÃÖÓ Ö Ö ú–ÖÖ­ÖÖ×¾ÖÂÖµÖß ¾ÖÖ™ü ÖÖ·µÖÖ Ø“ÖŸÖê“ÖÖ ŸÖÖî»Ö×­Ö ú †³µÖÖÃÖ ú¸ü Öê. 3. ×¾ÖªÖ£Öá ×¿Ö Ö úÖ“µÖÖ ÃÖÓ Ö Ö ú–ÖÖ­ÖÖ×¾ÖÂÖµÖß ¾ÖÖ™ü ÖÖ·µÖÖ Ø“ÖŸÖê“ÖÖ ÃÖÓ¯ÖÖ¤­üÖÖ¾Ö¸ü ÆüÖ ê ÖÖ·µÖÖ ¯Ö׸ü ÖÖ´ÖÖ“ÖÖ ŸÖÖî»Ö×­Ö ú †³µÖÖÃÖ ú¸ü Öê. ¿Öã­µÖ ¯Ö׸ü ú»¯Ö­ÖÖ :1. ×¾ÖªÖ£Öá ×¿Ö Ö úÖÓ“µÖÖ ÃÖÓ Ö Ö ú–ÖÖ­ÖÖ×¾ÖÂÖµÖß ¾ÖÖ™ü ÖÖ·µÖÖ Ø“ÖŸÖê“ÖÖ ÃÖÓ¯ÖÖ¤ü­ÖÖ¾Ö¸ü úÖê ÖŸÖÖÆüß ¯Ö׸ü ÖÖ´Ö ÆüÖŸê Ö ­ÖÖÆüß. 2. ×¾ÖªÖ£Öá ×¿Ö Ö ú †Ö× Ö ×¿Ö× Ö úÖ µÖÖÓ“µÖÖ ÃÖÓ Ö Ö ú–ÖÖ­ÖÖ×¾ÖÂÖµÖß Ø“ÖŸÖêŸÖ úÖê ÖŸÖÖÆüß ±ú¸ü ú †ÖœüôûŸÖ ­ÖÖÆüß. ÃÖÓ µÖÖ¿ÖÖáÖßµÖ ¯Ö׸ü ú»¯Ö­ÖÖ 1. ÃÖÓ Ö Ö úÖ×¾ÖÂÖµÖß ¾ÖÖ™ü ÖÖ·µÖÖ Ø“ÖŸÖê“ÖÖ ÃÖÓ¯ÖÖ¤ü­ÖÖ¾Ö¸ü ¬Ö­Ö ¯Ö׸ü ÖÖ´Ö ÆüÖŸê ÖÖê. 2. ÃÖÓ Ö Ö úÖ×¾ÖÂÖµÖß ¾ÖÖ™ü ÖÖ·µÖÖ Ø“ÖŸÖꓵÖÖ ²ÖÖ²ÖŸÖßŸÖ ´Öã»ÖÖÓ¯Öê ÖÖ ´Öã»Öà †×¬Ö ú Ø“ÖŸÖßŸÖ †ÃÖŸÖÖŸÖ. ÃÖÓ¿ÖÖê¬Ö­ÖÖ“Öß ¾µÖÖ¯ŸÖß ¾Ö ´ÖµÖÖÔ¤üÖ :¾µÖÖ¯ŸÖß :- 1. ÃÖ¤ü¸ü ÃÖÓ¿Öê¬Ö­Ö Û¿Ö Ö Ö¿ÖÖÃ¡Ö ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖÖŸÖß»Ö ×¾ÖªÖ£Öá ×¿Ö Ö úÖÓ­ÖÖ »ÖÖ Öæ ¯Ö›ü ÖÖ¸êü †ÖÆêü. 2. ¯ÖÏßÖæŸÖ ÃÖÓ¿ÖÖê¬Ö­ÖÖŸÖ ×¾ÖªÖ£Öá ×¿Ö Ö úÖÓ“µÖÖ ÃÖÓ Ö Ö ú–ÖÖ­ÖÖ×¾ÖÂÖµÖß ¾ÖÖ™ü ÖÖ·µÖÖ Ø“ÖŸÖê“ÖÖ ¿ÖÖê¬Ö ‘Öê‰ú­Ö ן֓ÖÖ ÃÖÓ¯ÖÖ¤ü­ÖÖ¾Ö¸ü ÆüÖ ê ÖÖ·µÖÖ ¯Ö׸ü ÖÖ´ÖÖÓ“ÖÖ †³µÖÖÃÖ êú»Öê»ÖÖ †ÖÆêü. 3. ÃÖÓ Ö Ö ú ÆüÖ Ã¾ÖŸÖÓ¡Ö ×¾ÖÂÖµÖ ´Æü Öæ­Ö †³µÖÖÃÖ Îú´ÖÖŸÖ ÃÖ´ÖÖ×¾Ö™ü †ÖÆêü µÖÖ †£ÖÖÔ­Öê ÆüÖ ×¾ÖÂÖµÖ •Öß¾Ö­Ö¾µÖÖ¯Öß †ÖÆêü. ´ÖµÖÖÔ¤üÖ :- 1.ÃÖ¤ü¸ü ÃÖÓ¿ÖÖê¬Ö­Ö Æê ­ÖÓ¤ãü¸ü²ÖÖ¸ וֻÊÖŸÖᯙ ü×¿Ö Ö Ö¿ÖÖÃ¡Ö ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖÖŸÖ ¯ÖϾÖê×¿ÖŸÖ 300 ­µÖÖ¤ü¿ÖÔ ‘Öêˆ­Ö êú»Öê»Öê †ÖÆêü. (×¾ÖªÖ£Öá ×¿Ö Ö úÖÓ¯Öã¸üŸÖê ´ÖµÖÖÔפüŸÖ †ÖÆêü.) 2. ÃÖ¤ü¸ü ÃÖÓ¿ÖÖê¬Ö­Ö Æêü ×¿Ö Ö Ö¿ÖÖÃ¡Ö ×¾ÖªÖ¿ÖÖ Öê¯Öã¸üŸÖê“Ö ´ÖµÖÖÔפüŸÖ †ÖÆêü. 3. ÃÖ¤ü¸ü ÃÖÓ¿ÖÖê¬Ö­ÖŸÖß»Ö ×­Ö úÂÖÔ ‡ŸÖ¸ü ×¿Ö Ö Ö¿ÖÖÃ¡Ö ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖê ÛÃ¾Ö úÖ¸üŸÖß»Ö“Ö †ÃÖê ­ÖÖÆüß. ÃÖÓ¿ÖÖê¬Ö­Ö ¯Ö¬¤üŸÖß :- ÃÖ¾Öì Ö ÖÖ“ÖÖ ¯ÖÏ´Öã Ö ÆêüŸÖæ ×¾Ö×³Ö®Ö Öê¡ÖÖŸÖᯙ ¾ÖŸÖÔ´ÖÖ­Ö Ûã֟Öß“ÖÖ ¿ÖÖê¬Ö ‘Öê Öê ÆüÖ †ÖÆêü. ¾Ö ¯ÖÏßÖæŸÖ ÃÖÓ¿ÖÖê¬Ö­Ö Æêü ¾ÖŸÖÔ´ÖÖ­Ö Ûã֟Öß¿Öß ×­Ö Ö›üßŸÖ †ÃÖ»µÖÖ­Öê ÃÖ¤ü¸ü ÃÖÓ¿ÖÖê¬Ö­ÖÖŸÖ ÃÖ¾Öì Ö Ö ¯Ö¬¤üŸÖß“ÖÖ ¾ÖÖ¯Ö¸ü êú»ÖÖ †ÖÆêü. •Ö­ÖÃÖÓ µÖÖ :- ¯ÖÏßÖæŸÖ ÃÖÓ¿ÖÖê¬Ö­ÖÖŸÖ ×¾ÖªÖ£Öá ×¿Ö Ö úÖÓ­ÖÖ ÃÖÓ Ö Ö ú–ÖÖ­ÖÖ×¾ÖÂÖµÖß ¾ÖÖ™ü ÖÖ¸üß Ø“ÖŸÖÖ †Ö× Ö ×ŸÖ“ÖÖ ÃÖÓ Ö Ö ú ÃÖÓ¯ÖÖ¤ü­ÖÖ¾Ö¸ü ÆüÖê ÖÖ·µÖÖ ¯Ö׸ü ÖÖ´ÖÖÓ“ÖÖ †³µÖÖÃÖ ú¸üÖ¾ÖµÖÖ“ÖÖ †ÃÖ»µÖÖ­Öê ­ÖÓ¤ãü¸ü²ÖÖ¸ וֻÆüµÖÖŸÖᯙ ü×¿Ö Ö Ö¿ÖÖÃ¡Ö JULY-AUG, 2014. VOL-II/XIII

www.srjis.com

Page 1810


SRJIS/BIMONTHLY/ LATA MORE (1807-1814)

´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖÖŸÖ 785 ×¾ÖªÖ£Öá ×¿Ö Ö ú ¯ÖϾÖê×¿ÖŸÖ †ÖÆêüŸÖ. Æêü 785 ×¾ÖªÖ£ÖßÔ ×¿Ö Ö ú ÃÖ¤ü¸ü †³µÖÖÃÖÖ“Öß •Ö­ÖÃÖÓ µÖÖ †ÖÆê. ­µÖÖ¤ü¿ÖÔ:- ÃÖÓ¿ÖÖê¬Ö úÖ­Öê ÃÖ¤ü¸ü ÃÖÓ¿ÖÖê¬Ö­ÖÖÃÖÖšüß µÖÖ¥üÛ“”û ú Öã“”û ­Ö´Öæ­ÖÖ ×­Ö¾Ö›ü ¯Ö¬¤üŸÖß ¾ÖÖ¯Ö¸ü»Öß †ÃÖæ­Ö ­Ö¾ÖÖ¯Öæ¸ü ü µÖê£Öᯙ 300 ×¾ÖªÖ£Öá ×¿Ö Ö úÖÓ“Öß µÖÖ¥üÛ“”û ú Öã“”û ­Ö´Öæ­ÖÖ ×­Ö¾Ö›ü ¯Ö¬¤üŸÖß­Öê ­µÖÖ¤ü¿ÖÔ ´Æü Öæ­Ö ×­Ö¾Ö›ü êú»Öê»Öß †ÖÆêü. ÃÖÓ¿ÖÖê¬Ö­ÖÖ“Öß ÃÖÖ¬Ö­Öê :- ÃÖ¤ü¸ü ÃÖÓ¿ÖÖê¬Ö­ÖÖŸÖ Æêü­ÃÖê­Ö, »ÖÖÓÃÖ ¾Ö ­ÖÖ‡Ô™ü µÖÖÓ­Öß ¯ÖÏ´ÖÖ× ÖŸÖ êú»Ö껵ÖÖ 'ÃÖÓ Ö Ö ú Ø“ÖŸÖÖ ´ÖÖ¯Ö­Ö' “ÖÖ“Ö Öß“ÖÖ ¾ÖÖ¯Ö¸ü ´ÖÖ×ÆüŸÖß ÃÖÓ ú»Ö­ÖÖÃÖÖšüß êú»ÖÖ. Æüß “ÖÖ“Ö Öß ÃÖ¯ÖÏ´ÖÖ Ö †ÃÖæ­Ö ן֓Öß ×¾Ö¿¾ÖÃÖ×­ÖµÖŸÖÖ 0.89 ‡ŸÖ úß †ÖÆêü. µÖÖ “ÖÖ“Ö Öß«Ö¸êü ×¾ÖªÖ£ÖßÔ ×¿Ö Ö úÖÓ“µÖÖ ÃÖÓ Ö Ö ú Ø“ÖŸÖÖ Öã ÖÖÓ úÖ“Öê ´ÖÖ¯Ö­Ö ú¸üŸÖÖ µÖêŸÖê. µÖÖ “ÖÖ“Ö ÖßŸÖ ‹ æú Ö 19 ¯ÖÏ¿­Ö †ÃÖæ­Ö 2, 4, 5, 6, 7, 9, 10, 17 ¾Ö 19 µÖÖ ¯ÖÏ¿­ÖÖÓ­ÖÖ ˆ»Ö™ü Öã Ö¤üÖ­Ö ú¸üÖµÖ“Öê †ÖÆêü. ´ÖÖ×ÆüŸÖß“Öê ×¾Ö¿»ÖêÂÖ Ö ¾Ö †£ÖÔ×­Ö¾ÖÔ“Ö­Ö:- ÃÖ¤ü¸ü †³µÖÖÃÖÖ“ÖÖ ´Öã µÖ ÆêüŸÖã ÆüÖ ×¾ÖªÖ£ÖßÔ ×¿Ö Ö úÖÓ­ÖÖ ÃÖÓ Ö Ö ú–ÖÖ­ÖÖ×¾ÖÂÖµÖß ¾ÖÖ™ü ÖÖ¸üß Ø“ÖŸÖÖ ¾Ö ן֓ÖÖ ÃÖÓ Ö Ö ú ÃÖÓ¯ÖÖ¤ü­ÖÖ¾Ö¸ü ÆüÖ ê ÖÖ·µÖÖ ¯Ö׸ü ÖÖ´ÖÖÓ“ÖÖ †³µÖÖÃÖ †ÃÖÖ †ÖÆêü. µÖÖ ÃÖÓ¿ÖÖê¬Ö­ÖÖ“µÖÖ †³µÖÖÃÖÖ“µÖÖ ¯ÖæŸÖßÔÃÖÖšüß ¯ÖÏ£Ö´Ö ×¾ÖªÖ£ÖßÔ ×¿Ö Ö úÖÓ ú›æü­Ö ÃÖÓ Ö Ö ú Ø“ÖŸÖÖ ´ÖÖ¯Ö­Ö “ÖÖ“Ö Öß ³Ö¹ý­Ö ‘ÖêŸÖ»Öß. µÖÖ “ÖÖ“Ö Öß“µÖÖ †­ÖãÂÖÓ ÖÖ­Öê ×¾ÖªÖ£ÖßÔ ×¿Ö Ö úÖÓ“Öê ÃÖÓ Ö Ö ú Ø“ÖŸÖÖ Öã ÖÖÓ ú úÖœü»Öê. ŸÖÃÖê“Ö µÖÖ“Ö ×¾ÖªÖ£ÖßÔ ×¿Ö Ö úÖÓ“Öê ÃÖÓ Ö Ö ú ×¾ÖÂÖµÖÖŸÖᯙ ÃÖÆüÖ´ÖÖÆüß ¯Ö¸ßü ÖêŸÖᯙ ÃÖÓ¯ÖÖ¤ü­Ö Öã Ö ‘ÖêŸÖ»Öê. ŸµÖÖ¾Ö¹ý­Ö ´Ö¬µÖ´ÖÖ­Ö, ¯ÖÏ´ÖÖ Ö×¾Ö“Ö»Ö­Ö ¾Ö t-´Öæ»µÖ úÖœü»Öê ¾Ö ŸµÖÖ¾Ö¹ý­Ö ×­Ö úÂÖÔ ´ÖÖÓ›ü»Öê. ÃÖÖ¸ü Öß Î .1: ×¾ÖªÖ£Öá ×¿Ö Ö ú ¾Ö ׿Ö× Ö úÖÓ“Öê ÃÖÓ Ö Ö ú Ø“ÖŸÖÖ Öã ÖÖÓ ú ¾Ö ÃÖÓ Ö Ö ú ÃÖÓ¯ÖÖ¤ü­Ö Öã ÖÖÓ ú µÖÖÓ“Öê ´Ö¬µÖ´ÖÖ­Ö , ¯ÖÏ´ÖÖ Ö×¾Ö“Ö»Ö­Ö ¾Ö t-´Ö滵ֻ֓Öê

N

M

SD

ÃÖÓ Ö Ö ú Ø“ÖŸÖÖ

300

44.57

6.01

ÃÖÓ Ö Ö ú ÃÖÓ¯ÖÖ¤ü­Ö

300

28.47

6.80

t-´Ö滵Ö

L.S

21.18

0.01 †Ö× Ö 0.05 ßָüÖ¾Ö¸ü ÃÖÖ£ÖÔ ú

ÃÖÖ¸ü Öß Î .1 ´Ö¬µÖê ×¾ÖªÖ£Öá ×¿Ö Ö ú ¾Ö ׿Ö× Ö úÖ µÖÖÓ“Öê ÃÖÓ Ö Ö ú Ø“ÖŸÖÖ Öã ÖÖÓ ú ¾Ö ÃÖÓ Ö Ö ú ×¾ÖÂÖµÖÖŸÖᯙ ÃÖÓ¯ÖÖ¤ü­Ö Öã ÖÖÓ úÖ“Öê ´Ö¬µÖ´ÖÖ­Öü (M), ¯ÖÏ´ÖÖ Ö×¾Ö“Ö»Ö­Ö (SD) ¾Ö t-´Öæ»µÖ ×¤ü»Öê»Öê †ÖÆêü. ŸµÖÖ­ÖãÃÖÖ¸ü ÃÖÓ Ö Ö ú Ø“ÖŸÖÖ Öã ÖÖÓ úÖ“Öê ´Ö¬µÖ´ÖÖ­Ö ü(M) = 44.57 ‡ŸÖ êú ŸÖ¸üü, ¯ÖÏ´ÖÖ Ö×¾Ö“Ö»Ö­Ö (SD) = 6.01 ‡ŸÖ êú †Ö»Öê †ÖÆê. ŸÖ¸üü, µÖÖ“Ö ×¾ÖªÖ£ÖßÔ ×¿Ö Ö úÖÓ“Öê ÃÖÓ Ö Ö ú ×¾ÖÂÖµÖÖŸÖᯙ ÃÖÆüÖ´ÖÖÆüß ¯Ö¸üß ÖêŸÖᯙ ÃÖÓ¯ÖÖ¤ü­Ö Öã ÖÖÓ úÖ“Öê ´Ö¬µÖ´ÖÖ­Ö ü(M) = 28.47 ‡ŸÖ êú ŸÖ¸ü, ¯ÖÏ´ÖÖ Ö×¾Ö“Ö»Ö­Ö (SD) = 6.80 ‡ŸÖ êú †Ö»Öê †ÖÆê. µÖÖ ¤üÖê‘ÖÖÓ“Öê t-´Öæ»µÖ = 21.18 ‡ŸÖ êú †Ö»Öê»Öê †ÖÆê. 278 df ú׸üŸÖÖ (300+300-2=598) 0.05 ßָüÖ¾Ö¸ úÖê™ü ú t-´Öæ»µÖ ü(1.98) ‡ŸÖ êú †ÖÆêü. ¯ÖÏÖ¯ŸÖ t-´Öæ»µÖ Æêü úÖê™ü ú t-´Ö滵ÖÖ¯Öê ÖÖ •ÖÖÃŸÖ †ÃÖ»µÖÖÃÖ ¿Öã­µÖ ¯Ö׸ü ú»¯Ö­Öê“ÖÖ ŸµÖÖ Ö êú»ÖÖ. †Ö× Ö ÃÖÓ µÖÖ¿ÖÖáÖßµÖ ¯Ö׸ü ú»¯Ö­Öê“ÖÖ ÛÃ¾Ö úÖ¸ü êú»ÖÖ.  ×­Ö úÂÖÔ - "ÃÖÓ Ö Ö úÖ×¾ÖÂÖµÖß ¾ÖÖ™ü ÖÖ·µÖÖ Ø“ÖŸÖê“ÖÖ ×¾ÖªÖ£Öá ×¿Ö Ö úÖÓ“µÖÖ ÃÖÓ¯ÖÖ¤ü­ÖÖ¾Ö¸ ¯Ö׸ü ÖÖ´Ö ÆüÖŸê ÖÖê" ÃÖÖ¸ü Öß Î .2: ×¾ÖªÖ£Öá ×¿Ö Ö ú (´Öã»Öê) ¾Ö ׿Ö× Ö úÖ (´Öã»Öß) µÖÖÓ“Öê ÃÖÓ Ö Ö ú Ø“ÖŸÖÖ Öã ÖÖÓ úÖ“Öê ´Ö¬µÖ´ÖÖ­Ö ü(M), ¯ÖÏ´ÖÖ Ö×¾Ö“Ö»Ö­Ö (SD) ¾Ö t-´Öã»µÖ ¤ü¿ÖÔ×¾Ö ÖÖ¸üÖ ŸÖŒŸÖÖ. JULY-AUG, 2014. VOL-II/XIII

www.srjis.com

Page 1811


SRJIS/BIMONTHLY/ LATA MORE (1807-1814)

“Ö»Öê

N

M

SD

×¾ÖªÖ£Öá ×¿Ö Ö ú

172

44.88

5.93

×¾ÖªÖ£Öá ׿Ö× Ö úÖ

128

44.03

t-´Ö㻵Ö

L.S

0.80

0.05 ßָüÖ¾Ö¸ü †ÃÖÖ£ÖÔ ú †ÖÆêü

6.15

ÃÖÖ¸ü Öß Î .2 ´Ö¬µÖê ×¾ÖªÖ£Öá ×¿Ö Ö ú ¾Ö ׿Ö× Ö úÖ µÖÖÓ“µÖÖ ÃÖÓ Ö Ö ú Ø“ÖŸÖÖ Öã ÖÖÓ úÖ“Öê ´Ö¬µÖ´ÖÖ­Öü (M), ¯ÖÏ´ÖÖ Ö×¾Ö“Ö»Ö­Ö (SD) ¾Ö t-´Öæ»µÖ ×¤ü»Öê»Öê †ÖÆêü. ŸµÖÖ­ÖãÃÖÖ¸ü ÃÖÓ Ö Ö ú Ø“ÖŸÖÖ Öã ÖÖÓ úÖ“µÖÖ ²ÖÖ²ÖŸÖßŸÖ ×¾ÖªÖ£Öá ×¿Ö Ö úÖÓ“Öê ÃÖÓ Ö Ö ú Ø“ÖŸÖÖ Öã ÖÖÓ úÖ“Öê ´Ö¬µÖ´ÖÖ­Ö ü(M) = 44.88 ‡ŸÖ êú ŸÖ¸üü, ¯ÖÏ´ÖÖ Ö×¾Ö“Ö»Ö­Ö (SD) = 5.93 ‡ŸÖ êú †Ö»Öê †ÖÆê. ŸÖ¸ü, ÃÖÓ Ö Ö ú Ø“ÖŸÖÖ Öã ÖÖÓ úÖ“µÖÖ ²ÖÖ²ÖŸÖßŸÖ ×¾ÖªÖ£Öá­Öß ×¿Ö× Ö úÖÓ“Öê ÃÖÓ Ö Ö ú Ø“ÖŸÖÖ Öã ÖÖÓ úÖ“Öê ´Ö¬µÖ´ÖÖ­Ö ü(M) = 44.03 ‡ŸÖ êú ŸÖ¸ü, ¯ÖÏ´ÖÖ Ö×¾Ö“Ö»Ö­Ö (SD) = 6.15 ‡ŸÖ êú †Ö»Öê †ÖÆê. µÖÖ ¤üÖê‘ÖÖÓ“Öê t-´Öæ»µÖ = 0.80 ‡ŸÖ êú †Ö»Öê»Öê †ÖÆê. 0.05 ßָüÖ¾Ö¸ü úÖê™ü ú t-´Öã»µÖ (1.96) ‡ŸÖ êú †ÖÆêü. ¯ÖÏÖ¯ŸÖ t-´Öæ»µÖ = 0.80 Æêü ¯ÖÏÖ¯ŸÖ t-´Öæ»µÖ úÖê™ü ú t-´Ö滵ÖÖ¯Öê ÖÖ ü(1.96) ú´Öß †ÃÖ»µÖÖ´Öãôêû ÃÖÓ µÖÖ¿ÖÖáÖßµÖ ¯Ö׸ü ú»¯Ö­Öê“ÖÖ ŸµÖÖ Ö êú»ÖÖ. †Ö× Ö ¿Öã­µÖ ¯Ö׸ü ú»¯Ö­Öê“ÖÖ ÛÃ¾Ö úÖ¸ü êú»ÖÖ.  ×­Ö úÂÖÔ - ´Öã»Öê ¾Ö ´Öã»Öß µÖÖÓ­ÖÖ ÃÖÓ Ö Ö úÖ²ÖÖ²ÖŸÖ ÃÖÖ¸ü Öß“Ö Ø“ÖŸÖÖ ¾ÖÖ™üŸÖê. ÃÖÖ¸ü Öß Î 3 : ×¾ÖªÖ£Öá ×¿Ö Ö ú (´Öã»Öê) µÖÖÓ“Öê ÃÖÓ Ö Ö ú Ø“ÖŸÖÖ Öã ÖÖÓ ú ¾Ö ÃÖÓ Ö Ö ú ÃÖÓ¯ÖÖ¤ü­Ö Öã ÖÖÓ ú µÖÖÓ“Öê ´Ö¬µÖ´ÖÖ­Öü (M), ¯ÖÏ´ÖÖ Ö×¾Ö“Ö»Ö­Ö (SD) ¾Ö t-´Öæ»µÖ ¤ü¿ÖÔ×¾Ö ÖÖ¸üÖ ŸÖŒŸÖÖ. “Ö»Öê

N

M

SD

ÃÖÓ Ö Ö ú Ø“ÖŸÖÖ

172

44.88

5.93

t-´Öæ»µÖ 19.69

ÃÖÓ Ö Ö ú ÃÖÓ¯ÖÖ¤ü­Ö

172

27.55

5.98

L.S 0.05 ßָüÖ¾Ö¸ü ÃÖÖ£ÖÔ ú †ÖÆêü

ÃÖÖ¸ü Öß Î . 3 ´Ö¬µÖê ÁÖß. ÃÖã¹ý¯ÖØÃÖ Ö ×Æü·µÖÖ ­ÖÖ‡Ô ú ×¿Ö Ö Ö¿ÖÖÃ¡Ö ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖÖŸÖß»Ö ×¾ÖªÖ£Öá ×¿Ö Ö ú (´Öã»Öê) µÖÖÓ“Öê ÃÖÓ Ö Ö ú Ø“ÖŸÖÖ Öã ÖÖÓ ú ¾Ö ÃÖÓ Ö Ö ú ×¾ÖÂÖµÖÖŸÖᯙ ÃÖÆüÖ´ÖÖÆüß ¯Ö¸üß ÖêŸÖᯙ ÃÖÓ¯ÖÖ¤ü­Ö Öã ÖÖÓ úÖ“Öê ´Ö¬µÖ´ÖÖ­Ö ü(M), ¯ÖÏ´ÖÖ Ö×¾Ö“Ö»Ö­Ö (SD) ¾Ö t-´Öæ»µÖ ×¤ü»Öê»Öê †ÖÆêü. ŸµÖÖ­ÖãÃÖÖ¸ü ×¾ÖªÖ£ÖßÔ ×¿Ö Ö úÖÓ“Öê ÃÖÓ Ö Ö ú Ø“ÖŸÖÖ Öã ÖÖÓ úÖ“Öê ´Ö¬µÖ´ÖÖ­Ö ü(M) = 44.88 ‡ŸÖ êú ŸÖ¸ü, ¯ÖÏ´ÖÖ Ö×¾Ö“Ö»Ö­Ö (SD) = 5.93 ‡ŸÖ êú †Ö»Öê»Öê †ÖÆêü. ŸÖÃÖê“Ö µÖÖ“Ö ×¾ÖªÖ£ÖßÔ ×¿Ö Ö úÖÓ“Öê ÃÖÓ Ö Ö ú ×¾ÖÂÖµÖÖŸÖᯙ ÃÖÆüÖ´ÖÖÆüß ¯Ö¸üß ÖêŸÖᯙ ÃÖÓ¯ÖÖ¤ü­Ö Öã ÖÖÓ úÖ“Öê ´Ö¬µÖ´ÖÖ­Ö ü(M) = 27.55 ‡ŸÖ êú ŸÖ¸ü, ¯ÖÏ´ÖÖ Ö×¾Ö“Ö»Ö­Ö (SD) = 5.98 ‡ŸÖ êú †Ö»Öê †ÖÆê. µÖÖ ¤üÖê‘ÖÖÓ“Öê t-´Öæ»µÖ = 19.69 ‡ŸÖ êú †Ö»Öê»Öê †ÖÆê. 0.05 ßָüÖ¾Ö¸ úÖê™ü ú t-´Öã»µÖ (1.96) ‡ŸÖ êú †ÖÆêü. ¯ÖÏÖ¯ŸÖ t-´Öã»µÖ = 19.69 Æêü úÖê™ü ú t-´Ö㻵ÖÖ¯Öê ÖÖ ü(1.96) •ÖÖÃŸÖ †ÃÖ»µÖÖ´Öãôêû ¿Öã­µÖ ¯Ö׸ü ú»¯Ö­Öê“ÖÖ ŸµÖÖ Ö êú»ÖÖ. †Ö× Ö ÃÖÓ µÖÖ¿ÖÖáÖßµÖ ¯Ö׸ü ú»¯Ö­Öê“ÖÖ ÛÃ¾Ö úÖ¸ü êú»ÖÖ. ´Æü Ö•Öê“Ö ×¾ÖªÖ£µÖßÔ ×¿Ö Ö úÖÓ­ÖÖ ÃÖÓ Ö Ö úÖ×¾ÖÂÖµÖß ¾ÖÖ™ü ÖÖ·µÖÖ Ø“ÖŸÖê“ÖÖ ŸµÖÖÓ“ÖÖ ÃÖÓ Ö Ö ú ÃÖÓ¯ÖÖ¤ü­ÖÖ¾Ö¸ü ¬Ö­Ö ¯Ö׸ü ÖÖ´Ö ÆüÖêŸÖÖê Æêü ×ÃÖ¬¤ü —ÖÖ»Öê. JULY-AUG, 2014. VOL-II/XIII

www.srjis.com

Page 1812


SRJIS/BIMONTHLY/ LATA MORE (1807-1814)

×­Ö úÂÖÔ - ×¾ÖªÖ£ÖßÔ ×¿Ö Ö úÖÓ­ÖÖ ÃÖÓ Ö Ö úÖ×¾ÖÂÖµÖß ¾ÖÖ™ü ÖÖ·µÖÖ Ø“ÖŸÖê“ÖÖ ÃÖÓ¯ÖÖ¤ü­ÖÖ¾Ö¸ü ×¾Ö¯Ö׸üŸÖ ¯Ö׸ü ÖÖ´Ö ÆüÖêŸÖÖê" ÃÖÖ¸ü Öß Î .4 : ×¾ÖªÖ£Öá­Öß ×¿Ö× Ö úÖÓ“Öê (´Öã»Öß) ÃÖÓ Ö Ö ú Ø“ÖŸÖÖ Öã ÖÖÓ ú ¾Ö ÃÖÓ Ö Ö ú ÃÖÓ¯ÖÖ¤ü­Ö Öã ÖÖÓ ú µÖÖÓ“Öê ´Ö¬µÖ´ÖÖ­Öü (M), ¯ÖÏ´ÖÖ Ö×¾Ö“Ö»Ö­Ö (SD) ¾Ö t-´Öæ»µÖ ¤ü¿ÖÔ×¾Ö ÖÖ¸üÖ ŸÖŒŸÖÖ. “Ö»Öê

N

M

SD

ÃÖÓ Ö Ö ú Ø“ÖŸÖÖ

128

44.03

6.15

ÃÖÓ Ö Ö ú ÃÖÓ¯ÖÖ¤ü­Ö

128

30.03

7.82

t-´Öæ»µÖ 10.21

L.S 0.05 ßָüÖ¾Ö¸ü ÃÖÖ£ÖÔ ú †ÖÆêü

ÃÖÖ¸ü Öß Î . 4 ú´Ö¬µÖê ´Ö¬µÖê ×¾ÖªÖ£Öá­Öß ×¿Ö× Ö úÖ µÖÖÓ“Öê ÃÖÓ Ö Ö ú Ø“ÖŸÖÖ Öã ÖÖÓ ú ¾Ö ÃÖÓ Ö Ö ú ×¾ÖÂÖµÖÖ“Öê ÃÖÆüÖ´ÖÖÆüß ¯Ö¸üß ÖêŸÖᯙ ÃÖÓ¯ÖÖ¤ü­Ö Öã ÖÖÓ úÖ“Öê ´Ö¬µÖ´ÖÖ­Öü (M)ü, ¯ÖÏ´ÖÖ Ö×¾Ö“Ö»Ö­Ö (SD) ¾Ö t-´Öæ»µÖ ×¤ü»Öê»Öê †ÖÆêü. ŸµÖÖ­ÖãÃÖÖ¸ü ×¾ÖªÖ£ÖßÔ ×¿ÖÛ Ö úÖÓ“Öê ÃÖÓ Ö Ö ú Ø“ÖŸÖÖ Öã ÖÖÓ úÖ“Öê ´Ö¬µÖ´ÖÖ­Ö ü(M) = 44.03 ‡ŸÖ êú ŸÖ¸ü, ¯ÖÏ´ÖÖ Ö×¾Ö“Ö»Ö­Ö (SD) = 6.15 ‡ŸÖ êú †Ö»Öê»Öê †ÖÆêü. ŸÖÃÖê“Ö ÃÖÓ Ö Ö ú ×¾ÖÂÖµÖÖ“Öê ÃÖÆüÖ´ÖÖÆüß ¯Ö¸üß ÖêŸÖᯙ ÃÖÓ¯ÖÖ¤ü­Ö Öã ÖÖÓ úÖ“Öê ´Ö¬µÖ´ÖÖ­Öü (M) = 30.03 ‡ŸÖ êú ŸÖ¸ü, ¯ÖÏ´ÖÖ Ö×¾Ö“Ö»Ö­Ö (SD) = 7.82 ‡ŸÖ êú †Ö»Öê †ÖÆê. µÖÖ ¤üÖê‘ÖÖÓ“Öê t-´Öæ»µÖ 10.21 ‡ŸÖ êú †Ö»Öê»Öê †ÖÆê. 0.05 ßָüÖ¾Ö¸ü úÖê™ü ú t-´Öæ»µÖ (1.98) ‡ŸÖ êú †ÖÆêü. ¯ÖÏÖ¯ŸÖ t-´Öæ»µÖ - 10.21 Æêü úÖê™ü ú t-´Ö滵ÖÖ¯Öê ÖÖ ü(1.98) •ÖÖÃŸÖ †ÃÖ»µÖÖ´Öãôêû ¿Öã­µÖ ¯Ö׸ü ú»¯Ö­Öê“ÖÖ ŸµÖÖ Ö êú»ÖÖ †Ö× Ö ÃÖÓ µÖÖ¿ÖÖáÖßµÖ ¯Ö׸ü ú»¯Ö­Öê“ÖÖ ÛÃ¾Ö úÖ¸ü êú»ÖÖ. ´Æü Ö•Öê“Ö ×¾ÖªÖ£µÖßÔ ×¿Ö× Ö úÖÓ­ÖÖ ÃÖÓ Ö Ö úÖ×¾ÖÂÖµÖß ¾ÖÖ™ü ÖÖ·µÖÖ Ø“ÖŸÖê“ÖÖ ŸµÖÖÓ“ÖÖ ÃÖÓ Ö Ö ú ÃÖÓ¯ÖÖ¤ü­ÖÖ¾Ö¸ü ¬Ö­Ö ¯Ö׸ü ÖÖ´Ö ÆüÖêŸÖÖê Æêü ×ÃÖ¬¤ü —ÖÖ»Öê. ×­Ö úÂÖÔ - "×¾ÖªÖ£ÖßÔ­Öß ×¿Ö× Ö úÖÓ­ÖÖ ÃÖÓ Ö Ö úÖ×¾ÖÂÖµÖß ¾ÖÖ™ü ÖÖ·µÖÖ Ø“ÖŸÖê“ÖÖ ÃÖÓ¯ÖÖ¤ü­ÖÖ¾Ö¸ü ×¾Ö¯Ö׸üŸÖ ¯Ö׸ü ÖÖ´Ö ÆüÖêŸÖÖê" ×­Ö úÂÖÔ :- 1. ÃÖÓ Ö Ö úÖ×¾ÖÂÖµÖß ¾ÖÖ™ü ÖÖ·µÖÖ Ø“ÖŸÖê“ÖÖ ×¾ÖªÖ£Öá ×¿Ö Ö úÖÓ“µÖÖ ÃÖÓ¯ÖÖ¤ü­ÖÖ¾Ö¸ ¯Ö׸ü ÖÖ´Ö ÆüÖŸê ÖÖê. 2. ´Öã»Öê ¾Ö ´Öã»Öß µÖÖÓ­ÖÖ ÃÖÓ Ö Ö úÖ²ÖÖ²ÖŸÖ ÃÖÖ¸ü Öß“Ö Ø“ÖŸÖÖ ¾ÖÖ™üŸÖê. ŸµÖÖÓ“µÖÖ Ø“ÖŸÖÖ ´ÖÖ¯Ö­Ö Öã ÖÖÓ úÖŸÖ úÖê ÖŸÖÖÆüß ±ú¸ü ú ­ÖÖÆüß. 3.×¾ÖªÖ£ÖßÔ ×¿Ö Ö úÖÓ­ÖÖ ÃÖÓ Ö Ö úÖ×¾ÖÂÖµÖß ¾ÖÖ™ü ÖÖ·µÖÖ Ø“ÖŸÖê“ÖÖ ÃÖÓ¯ÖÖ¤ü­ÖÖ¾Ö¸ü ×¾Ö¯Ö׸üŸÖ ¯Ö׸ü ÖÖ´Ö ÆüÖŸê ÖÖê. 4. ×¾ÖªÖ£ÖßÔ­Öß ×¿Ö× Ö úÖÓ­ÖÖ ÃÖÓ Ö Ö úÖ×¾ÖÂÖµÖß ¾ÖÖ™ü ÖÖ·µÖÖ Ø“ÖŸÖê“ÖÖ ÃÖÓ¯ÖÖ¤ü­ÖÖ¾Ö¸ü ×¾Ö¯Ö׸üŸÖ ¯Ö׸ü ÖÖ´Ö ÆüÖêŸÖÖê. ÃÖÓ¤ü³ÖÔ ÃÖæ“Öß International Educator (June 2009) Kalaniketan Publishers.  Sharma, S. C. EduTrack. Haydrabad: Nilkamal Publications pvt. Ltd. March 2003  س֟ÖÖ›êü, ×¾Ö. ¸üÖ.. ¿Öî. ÃÖÓ¿ÖÖê¬Ö­Ö ¯Ö¬¤üŸÖß. ¯Öã Öê: ­ÖãŸÖ­Ö ¯ÖÏ úÖ¿Ö­Ö. 1989.  ³Öæ ú­Ö, ‹ÃÖ. †Ö× Ö “ÖÖî¬Ö¸üß, úÖ. ÃÖÓ Ö Ö ú ×¿Ö Ö Ö, ¿Öî. ŸÖÓ¡Ö×¾Ö–ÖÖ­Ö †Ö× Ö éúןÖÃÖÓ¿ÖÖê¬Ö­Ö. •Öôû ÖÖÓ¾Ö: ¾µÖÓ ú™êü¿Ö ¯ÖÏ úÖ¿Ö­Ö. 2006. JULY-AUG, 2014. VOL-II/XIII

www.srjis.com

Page 1813


SRJIS/BIMONTHLY/ LATA MORE (1807-1814)

 ´ÖÖê¸êü, »ÖŸÖÖ. ×¿Ö Ö ÖÖ“Öê ´ÖÖ­ÖÃÖ¿ÖÖáÖßµÖ †×¬ÖšüÖ­Ö. ­ÖÖ Ö¯Öæ¸ü: د֯ÖôûÖ¯Öã¸êü †ò ›ü úÓ. ¯ÖÛ²»Ö¿ÖÃÖÔ. 2010.  ¯ÖÓ×›üŸÖ, ²Ö. ײÖ. , ´ÖÖê¸êü »ÖŸÖÖ ×¿Ö Ö Ö¿ÖÖÃ¡Ö ÃÖÓ¿ÖÖê¬Ö­ÖÖŸÖ ÃÖÓ µÖÖ¿ÖÖáÖßµÖ ¯Ö¸ß× Ö úÖÓ“ÖÖ ˆ¯ÖµÖÖê Ö. ­ÖÖ Ö¯Öæ¸üê: ׯÖÓ¯ÖôûÖ¯Öã¸êü ¯ÖÏ úÖ¿Ö­Ö. 2010.  ¯ÖÖ™üß»Ö, ¾ÖÖ. ³ÖÖ. (2005). ÃÖÓ¿ÖÖê¬Ö­Ö ¯Ö¬¤üŸÖß. ¯Öã Öê: ¯ÖÏ¿ÖÖÓŸÖ ¯ÖÏ úÖ¿Ö­Ö,

JULY-AUG, 2014. VOL-II/XIII

www.srjis.com

Page 1814


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.