คู่มือครูฝึก ช่างเชื่อมแม็ก ระดับ 2 โมดูล 11

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

คูมือครูฝก 0920162070802 สาขาชางเชื่อมแม็ก ระดับ 2 (ประเภทแผนหนา)

ชุดการฝกตามความสามารถ (CBT)

โมดูลการฝกที่ 11 09207302 การเชื่อมแม็กเหล็กกลาคารบอนแผนหนา รอยเชื่อมตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PA PC PF และ PE

กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

คํานํา

คูมือครูฝก สาขาชางเชื่อมแม็ก ระดับ 2 (ประเภทแผนหนา) โมดูล 11 การเชื่อมแม็กเหล็กกลาคารบอนแผนหนา รอยเชื ่อ มตอ ชน ตํ า แหนง ทา เชื ่อ ม PA PC PF และ PE ฉบั บนี้ เป นส วนหนึ่ งของหลั ก สู ต รฝ ก อบรมฝ มื อ แรงงานตาม ความสามารถ (Competency Based Training : CBT) ซึ่งพัฒนาขึ้นเพื่อใชเปนเอกสารประกอบการจัดการฝกอบรมกั บชุด การฝกตามความสามารถ โดยไดดําเนินการภายใตโครงการพัฒนาระบบฝกและชุดการฝกตามความสามารถเพื่อการพัฒนา ฝมือแรงงาน ดวยระบบการฝกตามความสามารถ (Competency Based Workforce Skill Training System) พ.ศ. 2560 โดยมีวัต ถุป ระสงคเ พื่อใหครูฝกไดใชเ ปน เครื่องมือ ในการบริห ารจัด การการฝก อบรมใหเ ปน ไปตามหลักสูต ร กลาวคือ อบรมผูรับการฝกใหสามารถปฏิบัติการเชื่อมแม็กเหล็กกลาคารบอนแผนหนารอยเชื่อมตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PA PC PF และ PE ไดอยางถูกตอง และติดตามความกาวหนาของผูรับการฝกอบรม ในดานความสามารถหรือสมรรถนะใหเปนไปตามมาตรฐาน ที่กําหนด ระบบการฝกอบรมตามความสามารถเปนระบบการฝกอบรมที่สงเสริมใหผูรับการฝกอบรมสามารถฝกฝนเรียนรู ไดตามพื้นฐานความสามารถของตนในเวลาที่มีความสะดวก โดยเนนในเรื่องของการสงมอบการฝกอบรมที่หลากหลาย ไปใหแกผูรับการฝกอบรม และตองการใหผูรับการฝกอบรมเกิดการเรียนรูดวยตนเอง การฝกปฏิบัติจะดําเนินการในรูปแบบ Learning by Doing และเนนผลลัพธการฝกอบรมในการที่ทําใหผูรับการฝกอบรมมีความสามารถในการปฏิบัติงานตามที่ ตลาดแรงงานตองการ โดยยึดความสามารถของผูรับการฝกเปนหลัก การฝกอบรมในระบบดังกลาว จึงเปนรูปแบบการ ฝกอบรมที่สามารถรองรับการพัฒนารายบุคคลไดเปนอยางดี นอกจากนี้ เนื้อหาวิชาในหลักสูตรการฝกตามความสามารถ (Competency Based Curriculum : CBC) ซึ่งไดจากการวิเคราะหงานอาชีพ (Job Analysis) ในแตละสาขาอาชีพ จะถูก กําหนดเปนรายการความสามารถหรือสมรรถนะ (Competency) ที่ผูรับการฝกอบรมจําเปนตองใชในการปฏิบัติงาน และ สอดคลองกับความตองการของสถานประกอบกิจการและภาคอุตสาหกรรม ซึ่งผูรับการฝกจะตองเรียนรูและฝกฝนจนกวาจะ สามารถปฏิบัติเองได ตามมาตรฐานที่กําหนดในแตละรายการความสามารถ ทั้งนี้ การสงมอบการฝก สามารถดําเนินการได ทั้งรูปแบบการเรียนรูผานสื่อสิ่งพิมพ (Paper Based) และผานสื่อคอมพิวเตอร (Computer Based) โดยผูรับการฝกสามารถ เรียนรูไดดวยตนเอง (Self-Learning) ที่บานหรือที่ทํางาน และเขารับการฝกภาคปฏิบัติตามความพรอม ตามความสะดวก ของตน หรือตามแผนการฝก หรือตามตารางการนัดหมาย การฝกหรือทดสอบประเมินผลความรูความสามารถกับหนวยฝก โดยมีครูฝกหรือผูสอนคอยใหคําปรึกษา แนะนําและจัดเตรียมการฝกภาคปฏิบัติ รวมถึงจัดเตรียมและดําเนินการทดสอบ ประเมินผลในลักษณะตาง ๆ อันจะทําใหสามารถเพิ่มจํานวนผูรับการฝกไดมากยิ่งขึ้น ชวยประหยัดเวลาในการเดินทาง และ ประหยั ด งบประมาณค า ใช จ า ยในการพั ฒ นาฝ มือแรงงานใหแกกําลังแรงงานในระยะยาว จึงถือเปน รูป แบบการฝกที่มี ความสําคัญตอการพัฒนาฝมือแรงงาน ทั้งในปจจุบันและอนาคต ซึ่งหากมีการนําระบบการฝกอบรมตามความสามารถมาใช ในการพัฒนาฝมือแรงงาน จะชวยทําใหประชาชน ผูใชแรงงานผูวางงาน นักเรียน นักศึกษา และผูประกอบอาชีพอิสระ สามารถเขาถึงการฝกอบรมเพื่อพัฒนาตนเองไดอยางสะดวก และไดรับประโยชนอยางทั่วถึงมากยิ่งขึ้น กรมพัฒนาฝมือแรงงาน ก กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

สารบัญ เรื่อง

หนา

คํานํา

ก

สารบัญ

ข

ขอแนะนําสําหรับครูฝก

1

โมดูลการฝกที่ 11 09207302 การเชื่อมแม็กเหล็กกลาคารบอนแผนหนารอยเชื่อมตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PA PC PF และ PE หัวขอวิชาที่ 1 0920730201 การเชื่อมแม็กเหล็กกลาคารบอนแผนหนา

15

รอยเชื่อมตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PA หัวขอวิชาที่ 2 0920730202 การเชื่อมแม็กเหล็กกลาคารบอนแผนหนา

38

รอยเชื่อมตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PC หัวขอวิชาที่ 3 0920730203 การเชื่อมแม็กเหล็กกลาคารบอนแผนหนา

61

รอยเชื่อมตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PF หัวขอวิชาที่ 4 0920730204 การเชื่อมแม็กเหล็กกลาคารบอนแผนหนา

83

รอยเชื่อมตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PE คณะผูจัดทําโครงการ

105

ข กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ขอแนะนําสําหรับครูฝก ขอแนะนําสําหรับครูฝก คือ คําอธิบายเกี่ยวกับรายละเอียดของคูมือ และขั้นตอนการเขารับการฝก ซึ่งมีอยูดวยกัน 6 ขอ ดังนี้

1. รายละเอียดของคูมือ 1.1 โมดูลการฝก / หัวขอวิชา หมายถึง โมดูลการฝกที่ครูฝกตองจัดการฝกอบรม โดยภายในโมดูลจะประกอบไปดวย หัวขอวิชาที่ผูรับ การฝ กต องเรี ย นรู และฝ กฝน ซึ่งมีรหัสโมดูล และรหัส หัว ข อวิ ชาเปนตัว กําหนดความสามารถ ที่ตองเรียนรู 1.2 ระยะเวลาการฝก หมายถึง จํานวนชั่วโมงในการฝกอบรม เพื่อใหบรรลุตามวัตถุประสงคของแตละโมดูล 1.3 ระบบการฝกตามความสามารถ (CBT) หมายถึง ระบบการฝกที่เกิดจากการนําความรู ทักษะ ความสามารถ (Competency) ที่จําเปนสําหรับการทํางานมาเปนฐาน (Based) ของการจัดฝกอบรม หรือนํามากําหนดเปนเนื้อหา (Content) และเกณฑก ารประเมิน การฝก อบรม ทํา ใหผูรับ การฝก อบรมมีค วามสามารถ (Competency) ตามเกณฑมาตรฐานที่กําหนด และตามความสามารถในการเรียนรูของผูรับการฝกเปนหลัก 1.4 ชุดการฝก หมายถึง สื่อสิ่งพิมพ และสื่ออิเล็กทรอนิกส ใชสําหรับเปนอุปกรณชวยฝก โดยแตละโมดูลประกอบดวย คูมือครูฝก คูมือผูรับการฝก คูมือประเมิน สื่อวีดิทัศน 1.5 ระบบจัดการฝกดวยคอมพิวเตอร (Computer Managed Instruction : CMI) หมายถึง การนําระบบคอมพิวเตอร และเทคโนโลยีสารสนเทศ ซึ่งใชในการจัดการเรียนรูและฝกอบรม เชน ระบบรับสมัครออนไลน ระบบลงทะเบียน เขา รับ การฝก อบรมออนไลน ระบบการฝก อบรมภาคทฤษฎีผานอุป กรณอิเ ล็ก ทรอนิก สห รือ อุป กรณสื่อสาร แบบพกพา การทดสอบออนไลน การบันทึกผลการฝกอัตโนมัติ และการออกใบวุฒิบัตรอิเล็กทรอนิกส เปนตน โดยการเขาใชงานระบบ แบง สว นการใชงานตามความรับ ผิดชอบของผูมีสว นไดสว นเสีย ดังภาพในหนาที่ 2 ซึ่งสามารถศึกษารายละเอียดการใชงานไดจากลิงคดังตอไปนี้ - ผูดูแลระบบ mlearning.dsd.go.th/download/files/admin.pdf - ผูพัฒนาบทเรียน mlearning.dsd.go.th/download/files/content.pdf - ครูฝก mlearning.dsd.go.th/download/files/teacher.pdf

1 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

2 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

2. ผังการฝกอบรม

3 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

3. วิธีการฝกอบรม 3.1 ครูฝก ทําความเขาใจการฝกอบรมในระบบ CBT ซึ่งสามารถสงมอบการฝกอบรมใหแกผูรับการฝกได 3 รูปแบบ คือ 3.1.1 การฝกอบรมดวยการสงมอบสื่อสิ่งพิมพ (Offline) 3.1.2 การฝกอบรมที่ศูนยฝกอบรม (Offline) 3.1.3 การฝกอบรมดวยสื่อในระบบออนไลน (Online) โดยในแตละรูปแบบจะมีรายละเอียดแตกตางกัน ดังนี้ 3.1.1 การฝกอบรมดวยการสงมอบสื่อสิ่งพิมพ (Offline) คือ การฝก อบรมที่ผูรับ การฝกเรีย นรูภ าคทฤษฎี (ดา นความรู) ดว ยตนเอง โดยครูฝก เปน ผูสงมอบ คูมือผูรับการฝกที่พิมพจากสื่ออิเล็กทรอนิกส (.pdf) และวีดิทัศน (DVD) แกผูรับการฝก และฝกภาคปฏิบัติ (ดานทักษะ) ที่ศูนยฝกอบรม การฝกภาคปฏิบัติ 1) ครูฝกเปดหองฝกภาคปฏิบัติในระบบ โดยสามารถทําได 2 วิธี ดังนี้ - ครูฝกกําหนดวันฝกและรายชื่อของผูรับการฝกลงในหองฝก - ครูฝกกําหนดวันฝกใหผูรับการฝกเขามาจองวันที่ตนเองสะดวก 2) ครูฝกแจงวันฝกภาคปฏิบัติแกผูรับการฝก 3) กอนวันฝกภาคปฏิบัติ ใหครูฝกเตรียมสถานที่ ใบงาน ใบรายชื่อ ใบใหคะแนนการตรวจสอบ เครื่องมือ วัสดุ และอุปกรณ 4) เมื่อ ถึง วัน ฝก ภาคปฏิบัติ ครูฝก ใหใ บงานแกผูรับ การฝก อธิบ ายขั้น ตอนการฝก ปฏิบัติงาน และใหคําแนะนําชวยเหลือผูรับการฝกตลอดระยะเวลาในการฝกภาคปฏิบัติ 5) ครูฝกประเมินผลงานการฝกภาคปฏิบัติ การประเมินผลภาคปฏิบัติ 1) ครูฝกเปดหองสอบภาคปฏิบัติในระบบ โดยสามารถทําได 2 วิธี ดังนี้ - ครูฝกกําหนดวันสอบและรายชื่อของผูรับการฝกลงในหองสอบ - ครูฝกกําหนดวันสอบใหผูรับการฝกเขามาจองวันที่ตนเองสะดวก 2) กอนวันสอบภาคปฏิบัติ ครูฝกจัดเตรียมสถานที่ ใบงาน ใบรายชื่อ ใบประเมินชิ้นงาน เครื่องมือ วัสดุ และอุปกรณ 3) ครูฝก ควบคุมการทดสอบภาคปฏิบัติ 4) ครูฝกตรวจผลงานและกรอกคะแนนลงในใบใหคะแนนการตรวจสอบของคู มือการประเมิ น ที่พิมพจากสื่ออิเล็กทรอนิกส (.pdf) 5) ครูฝกประเมินผลงานของผูรับการฝก โดยตองผานเกณฑรอยละ 70 ตามที่กําหนดในเอกสาร โครงรางหลักสูตร จึงจะผานการฝกโมดูลนั้น 4 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

6) ครูฝกบันทึกผลการประเมินลงในระบบ และประกาศผลการทดสอบภาคปฏิบัติแกผูรับการฝก 3.1.2 การฝกอบรมที่ศูนยฝกอบรม (Offline) คือ การฝกอบรมที่ผูรับการฝกเรียนรูภาคทฤษฎีจากครูฝก และฝกภาคปฏิบัติที่ศูนยฝกอบรม การฝกภาคปฏิบัติ 1) ครูฝกเปดหองฝกภาคปฏิบัติในระบบ โดยสามารถทําได 2 วิธี ดังนี้ - ครูฝกกําหนดวันฝกและรายชื่อของผูรับการฝกลงในหองฝก - ครูฝกกําหนดวันฝกใหผูรับการฝกเขามาจองวันที่ตนเองสะดวก 2) ครูฝกแจงวันฝกภาคปฏิบัติแกผูรับการฝก 3) กอนวันฝกภาคปฏิบัติ ใหครูฝกเตรียมสถานที่ ใบงาน ใบรายชื่อ ใบใหคะแนนการตรวจสอบ เครื่องมือ วัสดุ และอุปกรณ 4) เมื่อ ถึง วัน ฝก ภาคปฏิบัติ ครูฝก ใหใ บงานแกผูรับ การฝก อธิบ ายขั้น ตอนการฝก ปฏิบัติงาน และใหคําแนะนําชวยเหลือผูรับการฝกตลอดระยะเวลาในการฝกภาคปฏิบัติ 5) ครูฝกประเมินผลงานการฝกภาคปฏิบัติ การประเมินผลภาคปฏิบัติ 1) ครูฝกเปดหองสอบภาคปฏิบัติในระบบ โดยสามารถทําได 2 วิธี ดังนี้ - ครูฝกกําหนดวันสอบและรายชื่อของผูรับการฝกลงในหองสอบ - ครูฝกกําหนดวันสอบใหผูรับการฝกเขามาจองวันที่ตนเองสะดวก 2) กอนวันสอบภาคปฏิบัติ ครูฝกจัดเตรียมสถานที่ ใบงาน ใบรายชื่อ ใบใหคะแนนการตรวจสอบ เครื่องมือ วัสดุ และอุปกรณ 3) ครูฝกควบคุมการทดสอบภาคปฏิบัติ 4) ครูฝกตรวจผลงานและกรอกคะแนนลงในใบใหคะแนนการตรวจสอบของคู มือการประเมิ น ที่พิมพจากสื่ออิเล็กทรอนิกส (.pdf) 5) ครูฝกประเมินผลงานของผูรับการฝก โดยตองผานเกณฑรอยละ 70 ตามที่กําหนดในเอกสาร โครงรางหลักสูตร จึงจะผานการฝกโมดูลนั้น 6) ครูฝกบันทึกผลการประเมินลงในระบบ และประกาศผลการทดสอบภาคปฏิบัติแกผูรับการฝก 3.1.3 การฝกอบรมดวยสื่อในระบบออนไลน (Online) คือ การฝกอบรมที่ผูรับการฝกเรียนรูภาคทฤษฎีดวยตนเองผานระบบจัดการฝกดวยคอมพิวเตอร หรือ CMI โดยใชคูมือผูรับการฝกที่เปนสื่อออนไลนในแอปพลิเคชัน DSD m-Learning และฝกภาคปฏิบัติที่ศูนยฝกอบรม วิธีดาวนโหลดแอปพลิเคชัน DSD m-Learning ­ ครูฝกอธิบายวิธีการดาวนโหลดแอปพลิเคชัน DSD m-Learning ใหแกผูรับการฝก ซึ่งวิธีการ ดาวนโหลดแอปพลิเคชัน สามารถแบงออกเปน 3 ชองทางตามแตละระบบปฏิบัติการ คือ 5 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

1) ผูรับการฝกที่ใชเครื่องมือสื่อสารอิเล็กทรอนิกส ระบบปฏิบัติการ iOS คนหา แอปพลิเคชัน DSD m-Learning ใน App Store จากนั้นกดดาวนโหลด เพื่อติดตั้งบนเครื่องมือสื่อสาร และเขาใชงานโดยกรอก Username และ Password ตามที่เคยลงทะเบียนไว 2) ผูรับการฝกที่ใชเครื่องมือสื่ อสารอิเล็ กทรอนิกส ระบบปฏิบัติการ Android คนหา แอปพลิเคชัน DSD m-Learning ใน Google Play จากนั้นกดดาวนโหลด เพื่อติดตั้ง บนเครื่องมือสื่อสาร และเขาใชงานโดยกรอก Username และ Password ตามที่เคย ลงทะเบียนไว 3) ผูรับ การฝก ที่ใ ชค อมพิว เตอร ระบบปฏิบัติก าร Windows สามารถดาวนโ หลด แอปพลิเคชัน DSD m-Learning โดยเขาเว็บไซต mlearning.dsd.go.th แลวเขาใชงาน โดยกรอก Username และ Password ตามที่เคยลงทะเบียนไว ใหกดปุม Download DSD m-learning เพื่อดาวนโหลดแอปพลิเคชันลงบนคอมพิวเตอร การฝกภาคปฏิบัติ 1) ครูฝกเปดหองฝกภาคปฏิบัติในระบบ โดยสามารถทําได 2 วิธี ดังนี้ - ครูฝกกําหนดวันฝกและรายชื่อของผูรับการฝกลงในหองฝก - ครูฝกกําหนดวันฝกใหผูรับการฝกเขามาจองวันที่ตนเองสะดวก 2) ครูฝกแจงวันฝกภาคปฏิบัติแกผูรับการฝกในระบบ 3) กอนวันฝกภาคปฏิบัติ ใหครูฝกเตรียมสถานที่ ใบงาน ใบรายชื่อ ใบใหคะแนนการตรวจสอบ เครื่องมือ วัสดุ และอุปกรณ 4) เมื่อ ถึง วัน ฝก ภาคปฏิบัติ ครูฝก ใหใ บงานแกผูรับ การฝก อธิบ ายขั้น ตอนการฝก ปฏิบัติงาน และใหคําแนะนําชวยเหลือผูรับการฝกตลอดระยะเวลาในการฝกภาคปฏิบัติ 5) ครูฝกประเมินผลงานการฝกภาคปฏิบัติ การประเมินผลภาคปฏิบัติ 1) ครูฝกเปดหองสอบภาคปฏิบัติในระบบ โดยสามารถทําได 2 วิธี ดังนี้ - ครูฝกกําหนดวันสอบและรายชื่อของผูรับการฝกลงในหองสอบ - ครูฝกกําหนดวันสอบใหผูรับการฝกเขามาจองวันที่ตนเองสะดวก 2) กอนวันสอบภาคปฏิบัติ ครูฝกจัดเตรียมสถานที่ ใบงาน ใบรายชื่อ ใบใหคะแนนการตรวจสอบ เครื่องมือ วัสดุ และอุปกรณ 3) ครูฝกควบคุมการทดสอบภาคปฏิบัติ 4) ครูฝกตรวจผลงานและกรอกคะแนนลงในใบใหคะแนนการตรวจสอบของคู มือการประเมิ น ที่พิมพจากสื่ออิเล็กทรอนิกส (.pdf) 5) ครูฝกประเมินผลงานของผูรับการฝก โดยตองผานเกณฑรอยละ 70 ตามที่กําหนดในเอกสาร โครงรางหลักสูตร จึงจะผานการฝกโมดูลนั้น 6 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

6) ครูฝกบันทึกผลการประเมินลงในระบบ และประกาศผลการทดสอบภาคปฏิบัติแกผูรับการฝก 3.2 ครูฝกชี้แจงรูปแบบการฝกอบรมทั้ง 3 รูปแบบแกผูรับการฝก เพื่อทําการตกลงรูปแบบการฝกอบรมรวมกับผูรับการฝก โดยใหผูรับการฝกเลือกวิธีที่สะดวก 3.3 ครูฝกวางแผนการฝกตลอดหลักสูตรรวมกันกับผูรับการฝก

4. อุปกรณชวยฝกและชองทางการเขาถึงอุปกรณชวยฝก ครูฝกสามารถเลือกใชอุปกรณชวยฝกได 2 รูป แบบ คือ รูป แบบสื่อสิ่งพิมพ (Offline) และรูป แบบระบบจัดการฝก ดวยคอมพิวเตอร หรือ CMI (Online) โดยมีชองทางการเขาถึงอุปกรณชวยฝกแตละรูปแบบแตกตางกัน ดังนี้ 4.1 รูปแบบสื่อสิ่งพิมพ (Offline) ประกอบดวย - คูมือครูฝก เพื่อประกอบการจัดการฝกอบรม - คูมือการประเมิน เพื่อบันทึกผลการประเมินการทดสอบของผูรับการฝก - สื่อวีดิทัศน (DVD) เพื่อประกอบการจัดการฝกอบรม 4.2 รูปแบบระบบจัดการฝกดวยคอมพิวเตอร หรือ CMI (Online) ดังนี้ - คูมือครูฝกรูปแบบเอกสารอิเล็กทรอนิกส (.pdf) เพื่อประกอบการจัดการฝกอบรม - คูมือการประเมินรูปแบบเอกสารอิเล็กทรอนิกส (.pdf) เพื่อบันทึกผลการประเมินการทดสอบของผูรับการฝก - สื่อวีดิทัศนรูปแบบเอกสารอิเล็กทรอนิกส (Online) เพื่อประกอบการจัดการฝกอบรม

5. การวัดและประเมินผล ครูฝกมีหนาที่มอบหมายใหผูรับการฝกทดสอบความรูภาคปฏิบัติ (ดานทักษะ) โดยใชคูมือการประเมินบันทึกผลการ ประเมินของผูรับการฝก โดยแบงการประเมินผลไดดังนี้ 5.1 การประเมินผลภาคปฏิบัติ (ดานทักษะ) ประเมินผลจากแบบทดสอบภาคปฏิบัติกอนฝก และแบบทดสอบภาคปฏิบัติหลังฝก โดยกําหนดเกณฑการใหคะแนน และการระบุความสามารถดานทักษะ ดังนี้ เกณฑการประเมิน ภาคปฏิบัติ ตั้งแตรอยละ 70 ขึ้นไป หรือ ทําไดตามเกณฑการปฏิบัติงาน ต่ํากวารอยละ 70 หรือ ไมสามารถทําได ตามเกณฑการปฏิบัติงาน

เกณฑการประเมิน ความสามารถ ผาน (C)

7 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

ไมผาน (NYC)

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ผูรับการฝกจะไดรับการประเมินผลการฝกจากครูฝก โดยจะตองสามารถปฏิบัติตามความสามารถในแตละโมดูลนั้น ๆ ไดตามเกณฑที่กําหนด จึงจะถือวาผานการฝกโมดูลนั้น และเมื่อผานการฝกครบทุกโมดูล จึงจะถือวาฝกครบชุดการฝกนั้น ๆ แลว

6. เงื่อนไขการผานการฝก ผูรับการฝกที่จะผานโมดูลการฝก ตองไดรับคารอยละของคะแนนการทดสอบภาคปฏิบัติ คะแนนรวมไมต่ํากวารอยละ 70 จึงจะผานโมดูลการฝก

8 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

รายละเอียดหลักสูตร หลักสูตรฝกอบรมฝมือแรงงานตามความสามารถ สาขาชางเชื่อมแม็ก ระดับ 2 (ประเภทแผนหนา) กรมพัฒนาฝมือแรงงาน กระทรวงแรงงาน

รหัสหลักสูตร 0920162070802

1. ขอบเขตของหลักสูตร หลักสูตรนี้พัฒนาขึ้นใหครอบคลุมดานความรู ทักษะ และเจตคติแกผูรับการฝกในสาขาชางเชื่อมแม็ก เพื่อใหมีความรู ความสามารถและทัศนคติตามมาตรฐานฝมือแรงงานแหงชาติ สาขาชางเชื่อมแม็ก ระดับ 2 (ประเภทแผนหนา) ดังนี้ 1.1 มีความรูเกี่ยวกับความปลอดภัยทั่วไปในพื้นที่ปฏิบัติงานและความปลอดภัยในการเชื่อมและตัด 1.2 มีความรูและสามารถใชเครื่องมือวัด เครื่องมือทั่วไป และเครื่องมือกล 1.3 มีความรูเกี่ยวกับการใชเครื่องเชื่อม วงจรไฟฟา และเทคนิคการเชื่อม 1.4 มีความรูเกี่ยวกับสมบัติและความสามารถเชื่อมไดของโลหะ 1.5 มีความรูเกี่ยวกับการเลือกใชลวดเชื่อมและแกสปกปอง 1.6 มีความรูเกี่ยวกับขอกําหนดกรรมวิธีการเชื่อม 1.7 มีความรูเกี่ยวกับคณิตศาสตรประยุกตและวิทยาศาสตรเบื้องตนที่สัมพันธกับงานเชื่อม 1.8 มีความรูและสามารถตรวจสอบและคุณภาพของงานเชื่อม 1.9 มีความรูเกี่ยวกับทอ และอุปกรณประกอบทอ 1.10 มีความรูเกี่ยวกับทัศนคติในการประกอบอาชีพชางเชื่อมแม็ก ระดับ 2 (ประเภทแผนหนา) 1.11 สามารถปฏิบัติการเชื่อมแม็กเหล็กกลาคารบอนแผนหนารอยเชื่อมตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PA PC PF และ PE 2. ระยะเวลาการฝก ผูรับการฝกจะได รับ การฝ กในภาคทฤษฎี และภาคปฏิ บัติ โดยสถาบันพัฒนาฝ มือแรงงาน หรือสํานักพัฒนาฝ มื อ แรงงานจังหวัดที่เปนหนวยฝกตามความสามารถใชระยะเวลาในการฝก 70 ชั่วโมง เนื่ อ งจากเป น การฝ ก ที่ ขึ้ น อยู กั บ พื้ น ฐานความรู ทั ก ษะ ความสามารถและความพร อ มของผู รั บ การฝ ก แตละคน มีผลใหผูรับการฝกจบการฝกไม พร อมกัน สามารถจบกอนหรื อเกินระยะเวลาที่กําหนดไว ในหลั กสูตรได หนวยฝกจึงตองบริหารระยะเวลาในการฝกใหเหมาะสมตามความจําเปน ทั้งนี้ใหอยูในดุลยพินิจของผูอํานวยการสถาบัน พัฒนาฝมือแรงงาน หรือผูอํานวยการสํานักงานพัฒนาฝมือแรงงาน ที่เปนหนวยฝกตามความสามารถจะเห็นสมควร

9 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

3. หนวยความสามารถและโมดูลการฝก จํานวนหนวยความสามารถ 11 หนวย จํานวนโมดูลการฝก 11 โมดูล 4. วุฒิบัตร 4.1 ชื่อเต็ม : วุฒิบัตรพัฒนาฝมือแรงงาน สาขาชางเชื่อมแม็ก ระดับ 2 (ประเภทแผนหนา) 4.2 ชื่อยอ : วพร. สาขาชางเชื่อมแม็ก ระดับ 2 (ประเภทแผนหนา) 4.3 ผู รั บ การฝ ก ที่ ผ า นการประเมิ น ผลหรื อ ผ า นการฝ ก ครบทุ ก หน ว ยความสามารถ จะได รั บ วุ ฒิ บั ต ร วพร. สาขาชางเชื่อมแม็ก ระดับ 2 (ประเภทแผนหนา)

10 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

รายละเอียดโมดูลการฝกที่ 11 1. ชื่อหลักสูตร

รหัสหลักสูตร 0920162070802 2. ชื่อโมดูลการฝก การเชื่อมแม็กเหล็กกลาคารบอนแผนหนารอยเชื่อมตอชน รหัสโมดูลการฝก ตําแหนงทาเชื่อม PA PC PF และ PE 09207302 3. ระยะเวลาการฝก รวม 30 ชั่วโมง ทฤษฎี - ชั่วโมง ปฏิบัติ 30 ชั่วโมง 4. ขอบเขตของหนวย หนวยการฝกนี้ พัฒนาขึ้นใหครอบคลุมดานความรู ทักษะ และเจตคติแกผูรับการฝก การฝก เพื่อใหมีความสามารถ ดังนี้ 1. สวมใสและใชอุปกรณปองกันสวนบุคคลไดอยางถูกตอง 2. เตรียมพื้นที่การปฏิบัติงานไดอยางถูกตอง 3. เตรียมเครื่องเชื่อม เครื่องมือและอุปกรณไดอยางถูกตอง 4. เตรียมชิ้นงานไดอยางถูกตอง 5. ปฏิบัติงานเชื่อมแม็กเหล็กกลาคารบอนแผนหนารอยเชื่อมตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PA PC PF และ PE ไดอยางมีประสิทธิภาพ 6. ทําความสะอาดชิ้นงานเชื่อมไดอยางถูกตอง 7. ตรวจสอบชิ้นงานเชื่อมไดอยางถูกตอง 8. จัดเก็บรักษาเครื่องเชื่อม เครื่องมือและอุปกรณไดอยางถูกตอง 5. พื้นฐาน ผูสมัครเขารับการฝกตองมีคุณสมบัติ ดังตอไปนี้ 1. มีความรูพื้นฐานในสาขาชางเชื่อมแม็ก ความสามารถของ ผูรับการฝก 2. ผูรับการฝกผานระดับ 1 มาแลว 3. ผูรับการฝกผานโมดูลที่ 10 มาแลว 6. ผลลัพธการเรียนรู : เมื่อสําเร็จการฝกในโมดูลนี้แลวผูรับการฝกสามารถปฏิบัติงานโดยมีความรูความสามารถและใช ระยะเวลาฝก ดังนี้ ระยะเวลาฝก (ชั่วโมง : นาที) ผลลัพธการเรียนรู ชื่อหัวขอวิชา ทฤษฎี ปฏิบัติ รวม 1. สวมใสและใชอุปกรณปองกัน หัวขอที่ 1 : การเชื่อมแม็กเหล็กกลาคารบอน 6:00 6:00 สวนบุคคลไดอยางถูกตอง แผนหนารอยเชื่อมตอชน 2. เตรียมพื้นที่การปฏิบัติงาน ตําแหนงทาเชื่อม PA ไดอยางถูกตอง สาขาชางเชื่อมแม็ก ระดับ 2 (ประเภทแผนหนา)

11 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

3. เตรียมเครื่องเชื่อม เครื่องมือ และอุปกรณไดอยางถูกตอง 4. เตรียมชิ้นงานไดอยางถูกตอง 5. ปฏิบัติงานเชื่อมแม็กเหล็กกลา คารบอนแผนหนารอยเชื่อม ตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PA ไดอยางมีประสิทธิภาพ 6. ทําความสะอาดชิ้นงานเชื่อม ไดอยางถูกตอง 7. ตรวจสอบชิ้นงานเชื่อม ไดอยางถูกตอง 8. จัดเก็บรักษาเครื่องเชื่อม เครื่องมือและอุปกรณ ไดอยางถูกตอง 1. สวมใสและใชอุปกรณปองกัน หัวขอที่ 2 : การเชื่อมแม็กเหล็กกลาคารบอน สวนบุคคลไดอยางถูกตอง แผนหนารอยเชื่อมตอชน 2. เตรียมพื้นที่การปฏิบัติงาน ตําแหนงทาเชื่อม PC ไดอยางถูกตอง 3. เตรียมเครื่องเชื่อม เครื่องมือ และอุปกรณไดอยางถูกตอง 4. เตรียมชิ้นงานไดอยางถูกตอง 5. ปฏิบัติงานเชื่อมรอยเชื่อม ตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PC ไดอยางมีประสิทธิภาพ 6. ทําความสะอาดชิ้นงานเชื่อม ไดอยางถูกตอง 7. ตรวจสอบชิ้นงานเชื่อม ไดอยางถูกตอง 8. จัดเก็บรักษาเครื่องเชื่อม เครื่องมือและอุปกรณ ไดอยางถูกตอง 12 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

-

9:00

9:00

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

1. สวมใสและใชอุปกรณปองกัน สวนบุคคลไดอยางถูกตอง 2. เตรียมพื้นที่การปฏิบัติงาน ไดอยางถูกตอง 3. เตรียมเครื่องเชื่อม เครื่องมือ และอุปกรณไดอยางถูกตอง 4. เตรียมชิ้นงานไดอยางถูกตอง 5. ปฏิบัติงานเชื่อมรอยเชื่อม ตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PF ไดอยางมีประสิทธิภาพ 6. ทําความสะอาดชิ้นงานเชื่อม ไดอยางถูกตอง 7. ตรวจสอบชิ้นงานเชื่อม ไดอยางถูกตอง 8. จัดเก็บรักษาเครื่องเชื่อม เครื่องมือและอุปกรณ ไดอยางถูกตอง 1. สวมใสและใชอุปกรณปองกัน สวนบุคคลไดอยางถูกตอง 2. เตรียมพื้นที่การปฏิบัติงาน ไดอยางถูกตอง 3. เตรียมเครื่องเชื่อม เครื่องมือ และอุปกรณไดอยางถูกตอง 4. เตรียมชิ้นงานไดอยางถูกตอง 5. ปฏิบัติงานเชื่อมรอยเชื่อม ตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PE ไดอยางมีประสิทธิภาพ 6. ทําความสะอาดชิ้นงานเชื่อม ไดอยางถูกตอง 7. ตรวจสอบชิ้นงานเชื่อม ไดอยางถูกตอง

หัวขอที่ 3 : การเชื่อมแม็กเหล็กกลาคารบอน แผนหนารอยเชื่อมตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PF

-

6:00

6:00

หัวขอที่ 4 : การเชื่อมแม็กเหล็กกลาคารบอน แผนหนารอยเชื่อมตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PE

-

9:00

9:00

13 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

8. จัดเก็บรักษาเครื่องเชื่อม เครื่องมือและอุปกรณ ไดอยางถูกตอง รวมทั้งสิ้น

-

14 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

30:00 30:00

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

รายละเอียดหัวขอวิชาที่ 1 0920730201 การเชื่อมแม็กเหล็กกลาคารบอนแผนหนา รอยเชื่อมตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PA (ใบเตรียมการสอน) 1. ผลลัพธการเรียนรู 1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

สวมใสและใชอุปกรณปองกันสวนบุคคลไดอยางถูกตอง เตรียมพื้นที่การปฏิบัติงานไดอยางถูกตอง เตรียมเครื่องเชื่อม เครื่องมือ และอุปกรณไดอยางถูกตอง เตรียมชิ้นงานไดอยางถูกตอง ปฏิบัติงานเชื่อมแม็กเหล็กกลาคารบอนแผนหนารอยเชื่อมตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PA ไดอยางมีประสิทธิภาพ ทําความสะอาดชิ้นงานเชื่อมไดอยางถูกตอง ตรวจสอบชิ้นงานเชื่อมไดอยางถูกตอง จัดเก็บรักษาเครื่องเชื่อม เครื่องมือ และอุปกรณไดอยางถูกตอง

2. หัวขอสําคัญ 1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

ขั้นตอนการสวมใสและการใชอุปกรณปองกันสวนบุคคล ขั้นตอนการเตรียมพื้นที่การปฏิบัติงาน ขั้นตอนการเตรียมเครื่องเชื่อม เครื่องมือ และอุปกรณ ขั้นตอนการเตรียมชิ้นงาน ขั้นตอนการปฏิบัติงานเชื่อมแม็กเหล็กกลาคารบอนแผนหนารอยเชื่อมตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PA ขั้นตอนการทําความสะอาดชิ้นงานเชื่อม ขั้นตอนการตรวจสอบชิ้นงานเชื่อม ขั้นตอนการจัดเก็บรักษาเครื่องเชื่อม เครื่องมือ และอุปกรณ

15 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

3. วิธีการฝกอบรม การฝกอบรมสามารถเลือกได 3 รูปแบบ คือ 1) การฝกอบรมดวยการสงมอบสื่อสิ่งพิมพ 2) การฝกอบรมที่ศูนยฝกอบรม 3) การฝกอบรมดวยสื่อในระบบออนไลน ดังรายละเอียดในขอแนะนําสําหรับครูฝก

4. อุปกรณชวยฝก 1. สื่อการฝกอบรม ครูฝกสามารถเลือกใชงานสื่อได 2 รูปแบบ คือ 1.1 รูปแบบสื่อสิ่งพิมพ (Offline) ประกอบดวย - คูมือครูฝก เพื่อประกอบการจัดการฝกอบรม - คูมือการประเมิน เพื่อบันทึกผลการประเมินการทดสอบของผูรับการฝก - สื่อวีดิทัศน (DVD) เพื่อประกอบการจัดการฝกอบรม 1.2 รูปแบบอิเล็กทรอนิกส (Online) ประกอบดวย - คูมือครูฝกรูปแบบเอกสารอิเล็กทรอนิกส (.pdf) เพื่อประกอบการจัดการฝกอบรม - คูมือการประเมินรูปแบบเอกสารอิเล็กทรอนิกส (.pdf) เพื่อบันทึกผลการประเมินการทดสอบของผูรับการฝก - สื่อวีดิทัศน (Online) เพื่อประกอบการจัดการฝกอบรม 2. วัสดุและอุปกรณประกอบการจัดฝกอบรมตอผูรับการฝก 1 คน 2.1 วัสดุ 1) แกส CO 2 หรือ แกสผสม Ar + CO 2 จํานวน 1 ขวด 2) ใบหินเจีย ขนาด ∅100 x 2 มิลลิเมตร จํานวน 3 ใบ จํานวน 3 ใบ 3) ใบหินเจีย ขนาด ∅100 x 4 มิลลิเมตร 4) แผนเหล็กกลาคารบอน W01 (AWS D1.1 Group I) ขนาด 10 x 100 x 250 มิลลิเมตร จํานวน 14 ชิ้น 5) ลวดเชื่อม ER70S-6 ขนาดเสนผานศูนยกลาง 0.8 มิลลิเมตร จํานวน 1 มวน 2.2 เครื่องมือและอุปกรณ 1) ไขควง จํานวน 1 ชุด 2) คีมจับชิ้นงานรอน จํานวน 1 ดาม 3) คีมตัดลวดเชื่อม จํานวน 1 ดาม 4) เครื่องเจีย จํานวน 1 ตัว 5) เครื่องเชื่อมมิก / แม็ก และอุปกรณประกอบ จํานวน 1 ชุด 16 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

6) ตะไบ 7) น้ํายาฉีดหัวครอบ 8) ประแจ 9) แปรงลวด 10) มาตรวัดอัตราไหลและชุดควบคุมแกสปกปอง

จํานวน 1 อัน จํานวน 1 กระปอง จํานวน 1 อัน จํานวน 1 ดาม จํานวน 1 ชุด

5. ขั้นตอนการฝกอบรม 1.

2.

3.

4.

การฝกอบรมภาคปฏิบัติ ครูฝกชี้แจงลําดับการปฏิบัติงานตามใบขั้นตอนการปฏิบัติงาน ครูฝกใหผูรับการฝกทําการฝก โดยครูฝกตองคอยสอบถาม ชี้แนะ และใหคําแนะนําเมื่อผูรับการฝกมีขอสงสัย ครูฝกตรวจผลงานตามแบบประเมินผลใบงาน พรอมวิเคราะหผลงานรวมกับผูรับการฝกและแนะนําวิธีแกไข ครูฝกแนะนําผูรับการฝกที่คะแนนผลงานผานเกณฑรอยละ 70 ใหทดสอบเพื่อจบโมดูลที่ฝก

6. การวัดผล ครูฝกประเมินผลภาคปฏิบัติจากการตรวจประเมินผลงานของผูรับการฝกโดยตองผานเกณฑรอยละ 70 ตามที่กําหนด ในเอกสารโครงรางหลักสูตร จึงจะมีสิทธิ์เขารับการฝกในระดับถัดไปได หรือเขารับการฝกในโมดูลที่ครูฝกกําหนดได

7. บรรณานุกรม กระทรวงแรงงาน. 2550. วิธีการทดสอบมาตรฐานฝมือแรงงาน และการออกหนังสือรับรองวาเปนผูผาน การทดสอบมาตรฐานฝมือแรงงานแหงชาติ สาขาอาชีพชางเชื่อมแม็ก ระดับ ๒. ม.ป.ท. มานะศิษฎ พิมพสาร. ม.ป.ป. คูมือการเชื่อม มิก-แม็ก. : ม.ป.ท. ยุคล จุลอุภัย. ม.ป.ป. เทคโนโลยีการเชื่อมมิก/แมกและฟลักซคอร เลม 1. : ม.ป.ท.

17 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ใบงาน ใบงานที่ 1.1 การเชื่อมแม็กเหล็กกลาคารบอนแผนหนา รอยเชื่อมตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PA 1. วัตถุประสงคเชิงพฤติกรรม 1. สวมใสและใชอุปกรณปองกันสวนบุคคลไดอยางถูกตอง 2. เตรียมพื้นที่การปฏิบัติงานไดอยางถูกตอง 3. เตรียมเครื่องเชื่อม เครื่องมือ และอุปกรณไดอยางถูกตอง 4. เตรียมชิ้นงานไดอยางถูกตอง 5. ปฏิบัติงานเชื่อมแม็กเหล็กกลาคารบอนแผนหนารอยเชื่อมตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PA ไดอยางมีประสิทธิภาพ 6. ทําความสะอาดชิ้นงานเชื่อมไดอยางถูกตอง 7. ตรวจสอบชิ้นงานเชื่อมไดอยางถูกตอง 8. จัดเก็บรักษาเครื่องเชื่อม เครื่องมือ และอุปกรณไดอยางถูกตอง

2. ระยะเวลาการฝกปฏิบัติงาน - ระยะเวลาการฝกปฏิบัติงาน รวม 6 ชั่วโมง

3. คําชี้แจง ใหเชื่อมเหล็กกลาคารบอนแผนหนารอยเชื่อมตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PA ตามใบขั้นตอนการปฏิบัติงาน

18 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

19 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ใบขั้นตอนการปฏิบัติงาน ใบขั้นตอนการปฏิบัติงานที่ 1.1 การเชื่อมแม็กเหล็กกลาคารบอนแผนหนา รอยเชื่อมตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PA 1. การเตรียมการ 1.1 การเตรียมอุปกรณปองกันสวนบุคคล สวมใสอุปกรณปองกันอันตรายสวนบุคคลกอนเริ่มปฏิบัติงาน ไดแก - หนากากเชื่อม - แวนตานิรภัย - ถุงมือเชื่อม - เอี๊ยมกันไฟ - รองเทานิรภัย 1.2 รับฟงคําสั่งจากครูฝก พรอมรับใบงาน 1.3 การเตรียมสถานที่ 1. ปฏิบัติงานเชื่อมในพื้นที่ที่มีการระบายอากาศดี 2. หามทํางานเชื่อม ตัด ขัดหรือลับสิ่งใด ๆ ใกลกับวัตถุ ของเหลว ไอระเหยและฝุนไวไฟหรือที่ติดไฟได 3. จัดใหมีอุปกรณดับเพลิงที่เหมาะสมไวในพื้นที่ใกลเคียง 4. ใชเฉพาะอุปกรณที่ผานการรับรองและอยูในสภาพดีเทานั้น และปฏิบัติตามคําแนะนําของผูผลิต 5. กอนการปฏิบัติงาน ใหตรวจสอบอุปกรณเพื่อดูจุดเชื่อมตอตาง ๆ ที่หลวมและสายไฟตาง ๆ ที่ฉีกขาด รวมทั้ง ตองตรวจดูใหแนใจวาเครื่องจักรตาง ๆ ไดมีการตอสายดินอยางถูกตองเหมาะสม 6. ยกยายถังบรรจุแกสดวยวิธีการที่ปลอดภัย โดยปฏิบัติตามระเบียบขั้นตอนการใชงานและจัดเก็บถังบรรจุแกส อยางถูกตอง 7. ดูแลพื้นที่ทางเดินและบันไดตาง ๆ ไมใหมีสายไฟและอุปกรณตาง ๆ วางกีดขวางอยู 8. ใหบุคคลอื่นยืนอยูในระยะหางที่ปลอดภัยจากพื้นที่ปฏิบัติงานเชื่อมและงานตัด 9. เรียนรูวิธีการปฐมพยาบาลสําหรับการเกิดแผลไหม การสูดดมแกสพิษ การหมดสติและการบาดเจ็บของดวงตา 10. รับทราบถึงจุดที่ตั้งของฝกบัวและอางลางตาฉุกเฉินและวิธีการใชงานอุปกรณเหลานั้น

20 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

1.4 การเตรียมเครื่องมือและอุปกรณตอผูรับการฝก 1 คน 1. ไขควง

จํานวน 1 ชุด

2. คีมจับชิ้นงานรอน

จํานวน 1 ดาม

3. คีมตัดลวดเชื่อม

จํานวน 1 ดาม

4. เครื่องเจีย

จํานวน 1 ตัว

5. เครื่องเชื่อมมิก / แม็ก และอุปกรณประกอบ

จํานวน 1 ชุด

6. ตะไบ

จํานวน 1 อัน

7. น้ํายาฉีดหัวครอบ

จํานวน 1 กระปอง

8. ประแจ

จํานวน 1 อัน

9. แปรงลวด

จํานวน 1 ดาม

10. มาตรวัดอัตราไหลและชุดควบคุมแกสปกปอง

จํานวน 1 ชุด

1.5 การเตรียมชิ้นงานเชื่อมและวัสดุตอผูรับการฝก 1 คน 1. แกส CO2 หรือ แกสผสม Ar + CO 2

จํานวน 1 ขวด

2. ใบหินเจีย ขนาด ∅100 x 2 มิลลิเมตร

จํานวน 3 ใบ

3. ใบหินเจีย ขนาด ∅100 x 4 มิลลิเมตร

จํานวน 3 ใบ

4. แผนเหล็กกลาคารบอน W01 (AWS D1.1 Group I) ขนาด 10 x 100 x 250 มิลลิเมตร

จํานวน 14 ชิ้น

5. ลวดเชื่อม ER70S-6 ขนาดเสนผานศูนยกลาง 0.8 มิลลิเมตร

21 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

จํานวน 1 มวน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

2. ลําดับการปฏิบัติงาน การเชื่อมแม็กเหล็กกลาคารบอนแผนหนา รอยเชื่อมตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PA ขั้นตอนการปฏิบัติงาน 1. การเตรียมชิ้นงานตามแบบที่กําหนด

คําอธิบาย

ขอควรระวัง

บากขอบมุมชิ้นงานใหได 30 องศา ตลอด สวมชุดปฏิบัติการชาง ความยาว

และอุ ป กรณ ป อ งกั น อันตราย และตรวจสอบ ค ว า ม พ ร อ ม ข อ ง เครื่องมือและอุป กรณ ทุกครั้งกอนใชงาน

2. เจียหนาฐานรอยตอ

เจียหนาฐานรอยตอใหมีขนาด 1.6 มิลลิเมตร ไมใชงานใกลสารไวไฟ หรือบริเวณที่ติดไฟงาย และควรระวังสะเก็ดไฟ จากการเจียงาน

3. ทําความสะอาดผิวหนาชิ้นงาน

ทํ า ค ว า ม ส ะ อ า ด ชิ้ น ง า น ใ ห ผิ ว ห น า ปราศจากคราบหนา สแลก สนิม ความชื้น น้ํามัน และฝุน

4. การจับตําแหนงชิ้นงานตามทาเชื่อมที่กําหนด

นํ า ชิ้ น งานมาวางท า ราบให มี ร ะยะห า ง 2 - 3 มิลลิเมตร

22 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ขั้นตอนการปฏิบัติงาน 5. การเชื่อมยึด

คําอธิบาย

ขอควรระวัง

เชื่อมยึดชิ้นงานต อชนในตํ าแหนงท าราบ (PA)

6. ลําดับการเชื่อม

ลําดับการเชื่อม ดังภาพ

7. คาพารามิเตอรในการเชื่อม

ปรับตั้งคาพารามิเตอรในการเชื่อม

ปรั บตั้ งค าพารามิ เตอร ใหตรงตามที่กําหนด

8. ตัดปลายลวดเชื่อมใหมีระยะยื่น 10 - 15 มิลลิเมตร การเชื่อมแนวราก

ตรวจสอบความพร อม

ใช คี ม ตั ด ปลายลวดเชื่ อ มให มี ร ะยะยื่ น ข อ ง หั ว เ ชื่ อ ม ก อ น 10 - 15 มิลลิเมตร

9. ยึดชิ้นงานใหอยูในแนวราบ

จับยึดชิ้นงานใหอยูในแนวราบ

23 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

ปฏิบัติงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ขั้นตอนการปฏิบัติงาน 10. ใชมุมนํา 80 - 90 องศากับผิวชิ้นงาน

คําอธิบาย

ขอควรระวัง

ตั้งหัว เชื่อมใหมีมุมนํา 80 - 90 องศากั บ ควรมีฉากปองกั น แสง ผิวชิ้นงาน

ในการอารก เพื่อไมให รบกวนผูอื่น

11. สายลวดทั้งสามแนวเชื่อม

ใชการสายลวดทั้งสามแนวเชื่อม

ควรใชเทคนิคการเชื่อม ใหเหมาะสม

12. เคลื่อนที่หัวเชื่อมสม่ําเสมอ

เคลื่อนที่หัวเชื่อมดวยความเร็ว สม่ํ าเสมอ ถามีปญหาในการควบคุมบอหลอมเหลวให สายลวดเชื่อมเล็กนอย

13. ปลายลวดเชื่อมอยูที่ปลายขอบบอหลอมเหลว ปลายลวดเชื่ อ มต อ งอยู ที่ ป ลายขอบบ อ หลอมเหลว อย า ให เ ลยออกนอกบ อ หลอมเหลวเพราะลวดจะทะลุ ล อดผ า น ชองเวนรอยตอ

24 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ขั้นตอนการปฏิบัติงาน 14. การซึมลึกของรอยเชื่อมฐานรอยตอ

คําอธิบาย

ขอควรระวัง

การซึมลึกของรอยเชื่ อมฐานรอยต อ ควร ถ า มี ร ะยะซึ ม ลึ ก มาก เวาเล็กนอย

เกินไป ควรเพิ่มระยะยื่น ลวด หรือเพิ่มอั ตราเร็ ว เคลื่อนที่หัวเชื่อม หรื อ ลดกระแสเชื่อมลง

15. เวนระยะฐานรอยเชื่อม

ถ า รอยเชื่ อ มไม ต อ เนื่ อ งกั น ตลอดแนว ควรเวนระยะฐานรอย แสดงวา เวนระยะฐานรอยเชื่อมหางเกินไป เชื่อมใหเหมาะสม

16. ทําความสะอาดแนวเชื่อมที่หนึ่ง

เคาะและใชเครื่องเจียขัดในตําแหนงทาเชื่อม ไม ใช งานใกล สารไวไฟ หรือบริเวณที่ติดไฟง าย และควรระวังสะเก็ ดไฟ จากการเจียงานกระเด็น ถูกสายไฟของเครื่องจักร

17. ใชมุมนํา 80 - 90 องศากับผิวชิ้นงาน

เชื่อมแนวเติม

ควรใชเทคนิคการเชื่อม

ใหมุมนํา 80 - 90 องศากับผิวชิ้นงาน

ใหเหมาะสม

25 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ขั้นตอนการปฏิบัติงาน 18. เคลื่อนที่หัวเชื่อมสม่ําเสมอ

คําอธิบาย

ขอควรระวัง

เคลื่ อนที่ หั วเชื่ อมด วยความเร็ วสม่ํ าเสมอ ควรใชเทคนิคการเชื่อม เพื่อใหรอยเชื่อมกวางกวารอยเชื่อมแนวแรก ใหเหมาะสม

19. ทําความสะอาดแนวเชื่อมที่สอง

เคาะและใชเครื่องเจียขัดในตําแหนงทาเชื่อม ไม ใช งานใกล สารไวไฟ หรือบริเวณที่ติดไฟง าย และควรระวังสะเก็ ดไฟ จากการเจียงานกระเด็น ถูกสายไฟของเครื่องจักร

20. ใชมุมนํา 80 - 90 องศากับผิวชิ้นงาน

21. เคลื่อนที่หัวเชื่อมสม่ําเสมอ

เชื่อมแนวทับหนา

ควรใชเทคนิคการเชื่อม

ใหมุมนํา 80 - 90 องศากับผิวชิ้นงาน

ใหเหมาะสม

เคลื่ อนที่ หั วเชื่ อมด วยความเร็ วสม่ํ าเสมอ ควรใชเทคนิคการเชื่อม เพื่อใหรอยเชื่อมกวางกวารอยเชื่อมแนวเติม ใหเหมาะสม และนูนเล็กนอย

26 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ขั้นตอนการปฏิบัติงาน

คําอธิบาย

ขอควรระวัง

22. ผิวหนาเนื้อโลหะสวนเกินสูงกวาผิวโลหะชิ้นงาน ผิ ว หน า เนื้ อ โลหะส ว นเกิ น ควรสู ง กว า ผิว โลหะชิ้นงานเล็กนอย

23. ทําความสะอาดชิ้นงานเชื่อม

เคาะและใชเครื่องเจียขัดในตําแหนงทาเชื่อม ไม ใช งานใกล สารไวไฟ หรือบริเวณที่ติดไฟง าย และควรระวังสะเก็ ดไฟ จากการเจียงานกระเด็น ถูกสายไฟของเครื่องจักร

24. ตรวจสอบชิ้นงาน

ตรวจสอบชิ้นงานหลังเชื่อมเสร็จ

ป รั บ เ ค รื่ อ ง มื อ แ ล ะ อุปกรณใหอยูในสภาพ พร อ มใช ง านเช น เดิ ม หลั ง จากปฏิ บั ติ ง าน เสร็จ

27 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

3. ตรวจสอบชิ้นงานเชื่อม ตรวจสอบและบันทึกขอบกพรองตอไปนี้ พรอมระบุขนาด 1. การตรวจสอบดวยวิธีพินิจ ลําดับที่ 1

รายการตรวจสอบ

เกณฑการพิจารณา

บริเวณเริ่มตนและจุดสุดทายของแนวเชื่อม ตองไมมีกองนูนผิดปกติ ไมมีสแลกฝง ไมมีรูพรุน ไมมีรอยแตกปลาย ไมมีรอยเวาผิดปกติ

2

รอยขีดอารกบนผิวหนาชิ้นงาน

ตองไมมี

3

ผิวชิ้นงานและหนารอยเชื่อมไดขจัด

ขจัดได 70% ขึ้นไป

สแลก และสะเก็ดเชื่อม 4

ผิวหนารอยเชื่อมมีการเจีย

ยอมใหมีไดไมเกิน 1 ตร.ซม.

5

รอยเชื่อมมีรูพรุน

ตองไมมี

6

รอยเชื่อมมีรอยกัดขอบ

ยอมใหมีไดความลึกไมเกิน 0.5 มม.

7

รอยเชื่อมมีรอยขอบซอน

ตองไมมี

8

รอยเชื่อมมีสแลกจมเห็นที่ผิว

ยอมใหมีไดขนาดไมเกิน 2.0 มม.

9

ความนูนของรอยเชื่อมดานหนา

10

รอยเชื่อมไมเต็มรองบาก

ยอมใหมีไดขนาดไมเกิน h ≤ 0.15b

11

รอยเชื่อมเกิดการตอขอบเยื้อง

ยอมใหมีไดขนาดไมเกิน 1.2 มม.

12

รอยเชื่ อมฐานรากหลอมละลายสมบู รณ ตองไมมีขอบกพรอง

ตองไมมี

ตลอดแนว 13

รอยเชื่อมฐานรากเกิดการยอย

14

รอยเชื่อมฐานรากเกิดการยุบเวา

ยอมใหมีไดขนาดไมเกิน h ≤ 1+0.15b

15

ชิ้นงานเกิดการบิดตัวเชิงมุม

ยอมไดไมเกิน 7 องศา

16

ความสมบูรณของรอยเชื่อมดานหนา

ตองไมมีขอบกพรอง

17

ความกวางของรอยเชื่อม

ยอมใหมีความกวางแตกตางไดไมเกิน 3 มม.

18

ความสม่ําเสมอเกล็ดรอยเชื่อม

ยอมใหมีระยะหางของเกล็ดรอยเชื่อมได ไมเ กิน 3

ตองไมมี

มม.

28 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

2. การตรวจสอบดวยวิธีดัดโคง ลําดับที่ 1

รายการตรวจสอบ

เกณฑการพิจารณา

การดัดโคงดานหนา

ชิ้นงานหลังดัดโคงยอมใหมีรอยแตกไดไมเกิน 1 มม.

ทดสอบการดัดดานหนา

2

การดัดโคงดานแนวฐานราก

ชิ้นงานหลังดัดโคงยอมใหมีรอยแตกไดไมเกิน 1 มม.

ทดสอบการดัดดานราก

3. การปฏิบัติงานตามแบบและการปฏิบัติงานตามขอกําหนด ลําดับที่

รายการตรวจสอบ

เกณฑการพิจารณา

1

การประกอบชิ้นงานตามแบบ

ตามแบบกําหนด

2

การวางชิ้นงานตามตําแหนงทาเชื่อม

ยอมใหมีผิดพลาดไดไมเกิน 5 องศา

3

การใชชนิดกระแสไฟเชื่อม

ตามแบบกําหนด

4

การตอขั้วกระแสไฟเชื่อม

ตามแบบกําหนด

5

การเลือกใชประเภทลวดเชื่อม

ตามแบบกําหนด

4. ความปลอดภัยและความสามารถในการปฏิบัติงาน ลําดับที่

รายการตรวจสอบ

เกณฑการพิจารณา

1

การใชเครื่องเชื่อมและอุปกรณ

ความถูกตองตามวิธีการใชงาน

2

การตอขั้วเชื่อมที่ปลอดภัย

ความถูกตองตามขอกําหนด

3

การใชอุปกรณจับยึดและอุปกรณ

ความถูกตองตามวิธีการใชงาน

ชวยงาน 4

การใชอุปกรณปองกันสวนบุคคล

ความถูกตองตามวิธีการใชงาน

5

การปองกันอุบัติเหตุในการทํางาน

ความถูกตองตามวิธีการ

6

การเจีย การตะไบ

ความถูกตองตามวิธีการปฏิบัติงาน 29 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ลําดับที่

รายการตรวจสอบ

เกณฑการพิจารณา

7

การเคาะสแลก การใชสกัด

ความถูกตองตามวิธีการปฏิบัติงาน

8

การเก็บรักษาเครื่องมือ

ความถูกตองตามขอกําหนด

9

การทําความสะอาดชิ้นงาน และบริเวณ ความถูกตองตามวิธีการปฏิบัติงาน ทํางาน

10

เวลาในการปฏิบัติงาน

ทันเวลาที่กําหนด

11

การใชวัสดุอยางประหยัด

ความถูกตองตามขอกําหนด

12

ขณะปฏิบัติงานทําใหคนอื่นบาดเจ็บ

ไมยินยอม

13

ทําใหเครื่องและอุปกรณชํารุด

ไมยินยอม

14

การทําใหเกิดเพลิงไหม

ไมยินยอม

4. วิเคราะหผล นําชิ้นงานมาวิเคราะหขอบกพรองที่เกิดขึ้นวาอยูในเกณฑการยอมรับหรือไม แลวหาวิธีการแกไขรวมกับครูฝก

5. การจัดเก็บรักษาเครื่องเชื่อม เครื่องมือ และอุปกรณ 1. ปดเครื่องปอนลวดโดยหมุนปุมปรับความเร็วปอนลวดไปที่ 0 2. ปดระบบจายแกสปกปอง 3. ปดวาลวที่ทอแกส 4. ปดสวิตชที่ดามหัวเชื่อมแกสปกปองที่คางในสายจะไหลออก 5. ปดวาลวที่โฟลวมิเตอร 6. ปดสวิตชเครื่องเชื่อม 7. ทําความสะอาดสายเชื่อมแลวมวนเก็บ 8. ทําความสะอาดสายดินแลวมวนเก็บ 9. ทําความสะอาดเครื่องเชื่อมและโตะเชื่อม 10. ทําความสะอาดเครื่องมือตาง ๆ 11. เก็บเศษโลหะแลวนําไปทิ้งในที่เฉพาะ 12. ทําความสะอาดพื้นที่บริเวณเตรียมงานและที่เชื่อม 30 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ใบใหคะแนนการตรวจสอบดวยสายตา (Visual Inspection Test) ลําดับที่

รายการตรวจสอบ

ขอกําหนดการใหคะแนนอางอิง

คะแนน เต็ม

(MARKING ASPECT)

ตาม ISO 5817 ระดับ C

Max score

1

2 3

4

บริเวณเริ่มตนและจุดสุดทายของแนวเชื่อมสมบูรณ

ถาไมมี ให 10 คะแนน

หรือไม?

มีจุดบกพรองอยางใดอยางหนึ่งหรือทั้งหมด

(Start and end of weld occurred incomplete fusion and crater crack or not?)

ให 4 คะแนน มีมากกวา 1 จุดบกพรอง ให 1 คะแนน

มีรอยขีดอารกบนผิวหนาชิ้นงานหรือไม?

ถาไมพบรอยขีดอารก ให 10 คะแนน

(Are stray arc strikes absent?)

ถาพบรอยขีดอารก ให 1 คะแนน

ผิวชิ้นงานและหนาแนวเชื่อมไดขจัดสแลก และสะเก็ด ขจัดได 90% ให 10 คะแนน เชื่อมออกไดหมดหรือไม? ขจัดได 80% ถึง 89% ให 7 คะแนน (Is all surface slag and spatter removed from

ขจัดได 70% ถึง 79% ให 4 คะแนน

joint and surrounding area?)

ขจัดไดนอยกวา 70% ให 1 คะแนน

ผิวหนาแนวเชื่อมมีการเจียหรือไม?

ไมมีรอยเจีย ให 10 คะแนน

(Is the weld face of weld free from grinding?)

รอยเจียไมเกิน 1 ตร.ซม. ให 7 คะแนน

10

10 10

10

รอยเจียเกิน 1 ตร.ซม. ให 1 คะแนน 5

แนวเชื่อมมีรูพรุนหรือไม?

(Is the weld metal free of surface porosity?)

ถาไมมีรูพรุน ให 10 คะแนน ถามีรูพรุน ให 1 คะแนน

10

6

แนวเชื่อมมีรอยกัดขอบหรือไม?

ไมเกิดรอยกัดแหวง ให 10 คะแนน

10

(Is the weld joint free from undercut?)

มีรอยกัดแหวง ให 1 คะแนน

แนวเชื่อมมีรอยขอบซอนหรือไม?

ไมมีรอยขอบซอน ให 10 คะแนน

(Is the weld joint completely or free of

มีหนึ่งจุด ให 4 คะแนน

overlap?)

ถามากกวา 1 จุด ให 1 คะแนน

แนวเชื่อมมีสแลกจมเห็นที่ผิวหรือไม?

(Is the weld joint completely or free of surface

มีขนาดไมเกิน 0.2s ให 10 คะแนน มีขนาดเกิน 0.2s แตไมเกิน 0.3s ให 7 คะแนน

slag)

มีขนาดเกิน 0.3s แตไมเกิน 0.4s ให 4 คะแนน

7

8

10

10

มีขนาดเกิน 0.4s ให 1 คะแนน 9

แนวเชื่อมดานหนานูนเกินไปหรือไม?

h ≤ + 0.1b ให 10 คะแนน

(Is the weld joint free of excessive face

h ≤ + 0.15b ให 7 คะแนน

reinforcement?)

h ≤ + 0.25b ให 4 คะแนน มากกวา 0.25b ให 1 คะแนน

31 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

10

ชิ้นงาน (TEST PIECES) PA

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ลําดับที่

รายการตรวจสอบ

ขอกําหนดการใหคะแนนอางอิง

คะแนน เต็ม

(MARKING ASPECT)

ตาม ISO 5817 ระดับ C

Max score

10

แนวเชื่อมเต็มรองบากหรือไม

ถาเติมเต็มให 10 คะแนน

(Is the butt weld groove completely filled?)

ถาลึกจากผิวงาน 0.5 มม. ให 7 คะแนน

10

ถาลึกจากผิวงาน 1.0 มม. ให 4 คะแนน ถาลึกกวา 1.5 มม. ให 4 คะแนน 11

12

13

แนวเชื่อมเกิดการตอขอบเยื้องหรือไม?

ถาเยื้อง (h) นอยกวา 0.1t มม. ให 7 คะแนน

(Is the weld joint free from linear (high / low)

ถาเยื้อง (h) นอยกวา 0.15t มม. ให 6 คะแนน

misalignment?)

ถาเยื้อง (h) นอยกวา 0.25t มม. ให 4 คะแนน ถาเยื้อง (h) มากกวา 0.25t มม. ให 1 คะแนน

แนวเชื่อมฐานรากหลอมละลายสมบูรณตลอดแนวหรือไม?

ถาหลอมละลายสมบูรณ ให 10 คะแนน

(Is the root weld completely penetration convexity ?)

ถาไมหลอมละลายสมบูรณให 1 คะแนน

แนวเชื่อมฐานรากเกิดการยอยเกินไปหรือไม?

ถารากยอยไมเกิน 1 มม. + 0.3b ให 10 คะแนน

(Is the joint free of excessive penetration?)

ถารากยอยไมเกิน 1 มม. + 0.6b ให 7 คะแนน ถารากยอยไมเกิน 1 มม. + 1.2b ให 4 คะแนน

10

10

10

ถารากยอยมากกวานี้ ให 1 คะแนน 14

แนวเชื่อมฐานรากเกิดการยุบเวามากเกินไปหรือไม? ถารอยยุบ (h) ไมเกิน 0.5 มม. ให 10 คะแนน ( Is the weld penetration free of excessive root ถารอยยุบ (h) เกิน 1.0 มม. ให 7 คะแนน concavity “Suck Back”?)

10

ถารอยยุบ (h) เกิน 1.5 มม. ให 4 คะแนน ถารอยยุบ (h) มากกวานี้ ให 1 คะแนน

15

ชิ้นงานเกิดการบิดตัวเชิงมุมหรือไม?

(Is the weld joint free from angular distortion?)

α ไมมากกวา 5° ให 10 คะแนน

10

α มากกวา 5° แตไมเกิน 7° ให 7 คะแนน α มากกวา 7° แตไมเกิน 8° ให 4 คะแนน α มากกวา 8° ให 1 คะแนน

16

17

รอยตอแนวเชื่อมดานหนาสมบูรณหรือไม (In the weld joint on the capping layer

มีขนาดนูนมากกวา 2 มม. แตไมเกิน 3 มม. ให 7 คะแนน มีขนาดนูนมากกวา 4 มม.แตไมเกิน 5 มม. ให 4 คะแนน

completely or not)

มีขนาดนูนมากกวา 5 มม. ให 1 คะแนน

ความกวางแนวเชื่อมสม่ําเสมอหรือไม (Is the bead width uniform and regular)

ตางกันมากกวา 2 มม. แตไมเกิน 3 มม. ให 7 คะแนน ตางกันเกิน 2 มม. แตไมเกิน 4 มม. ให 4 คะแนน ตางกันเกิน 4 มม. ให 1 คะแนน

32 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

10

10

ชิ้นงาน (TEST PIECES) PA

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ลําดับที่

รายการตรวจสอบ

ขอกําหนดการใหคะแนนอางอิง

คะแนน เต็ม

(MARKING ASPECT)

ตาม ISO 5817 ระดับ C

Max score

18

เกล็ดแนวเชื่อมสม่ําเสมอหรือไม

ถาเกล็ดแนวเชื่อมสม่ําเสมอตลอดแนว

(Are ripples uniform and regular)

ให 10 คะแนน

10

ถามีความหางระหวางเกล็ดแนวเชื่อมเกิน 3 มม. ให 1 คะแนน คะแนนเต็ม

180

180/4.5 = 40

40

33 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

ชิ้นงาน (TEST PIECES) PA

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ใบใหคะแนนการตรวจสอบดวยวิธีดัดโคง (BENDING TEST) ลําดับที่

คะแนน เต็ม

ชิ้นงาน (TEST

b) ทดสอบการดัดดานหนา ขอกําหนดการใหคะแนน (MARKING CRITERIA)

Max. SCORE

PIECES)

ชิ้นงานหลังดัดโคง สมบูรณไมปรากฏรอยแตกหัก ให 22.5 คะแนน

22.5

a) ทดสอบการดัดดานราก รายการตรวจสอบ (MARKING ASPECT) 1

การดัดโคงดานหนามีรอยแตกหรือไม

รอยแตกหลังดัดโคง ≤ 1.0 มม. ให 15 คะแนน รอยแตกหลังดัดโคง ≤ 2.0 มม. ให 10 คะแนน รอยแตกหลังดัดโคง > 2.0 มม. ให 1 คะแนน 2

การดัดโคงดานแนวรากฐานมีรอยแตก หรือไม

ชิ้นงานหลังดัดโคง สมบูรณไมปรากฏรอยแตกหัก ให 22.5 คะแนน

22.5

รอยแตกหลังดัดโคง ≤ 1.0 มม. ให 15 คะแนน รอยแตกหลังดัดโคง ≤ 2.0 มม. ให 10 คะแนน รอยแตกหลังดัดโคง > 2.0 มม. ให 1 คะแนน รวม

45

34 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

PA

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ใบใหคะแนนการประกอบชิ้นงานตามแบบและขอกําหนด ลําดับที่ ชิ้นงานที่ 1 PA

รายการตรวจสอบ (MARKING ASPECT)

ขอกําหนดการใหคะแนน (MARKING CRITERIA)

- การประกอบชิ้นงานตามแบบ

ไมผิด ให 5 คะแนน

- การวางชิ้นงานตามตําแหนงทาเชื่อม - การใชชนิดกระแสไฟเชื่อม

ผิด 1 จุด ให 3 คะแนน ผิด 2 จุดหรือมากกวาให 1 คะแนน

คะแนน(SCORE) เต็ม 5

- การตอขั้วกระแสไฟเชื่อม - การเลือกใชประเภทลวดเชื่อม คะแนน

5

35 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

ได

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ใบใหคะแนนความปลอดภัยและความสามารถในการปฏิบัติงาน ลําดับที่

รายการตรวจผล (MARKING ASPECT)

ขอกําหนดการใหคะแนน (MARKING CRITERIA)

ชิ้นงานที่ 1

ไมผิด ให 10 คะแนน

PA

คะแนน(SCORE) เต็ม 10

ผิด 1 จุด ให 5 คะแนน ผิด 2 จุดหรือมากกวาให 1 คะแนน คะแนน

10

หมายเหตุ รายการการตรวจสอบ (MARKING ASPECT) 1. การใชเครื่องเชื่อมและอุปกรณ ถูกตองหรือไม 2. การตอขั้วเชื่อมที่ปลอดภัย 3. การใชอุปกรณจับยึดและอุปกรณชวย 4. การใชอุปกรณปองกันสวนบุคคล ถูกตองหรือไม 5. การปองกันอุบัติเหตุในการทํางาน ถูกตองหรือไม 6. การเจีย การตะไบ ถูกตองหรือไม 7. การเคาะสแลก การใชสกัด ถูกตองหรือไม 8. การเก็บรักษาเครื่องมือ 9. การทําความสะอาดชิ้นงาน และบริเวณทํางาน 10. เวลาในการปฏิบัติงาน 11. การใชวัสดุอยางประหยัด 12. ขณะปฏิบัติงานทําใหคนอื่นบาดเจ็บ 13. ทําใหเครื่องและอุปกรณชํารุด 14. การทําใหเกิดเพลิงไหม

36 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

ได

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ใบใหคะแนนประเมินผลรวม ชิ้นงาน

การประเมินผลชิ้นงาน

คะแนน

(ASSESSMENT CRITERIA)

(TEST PIECES) PA

การตรวจสอบดวยสายตา

40

(Visual Test) การตรวจสอบดวยวิธดี ัดโคง

45

(Fracture Test) การประกอบชิ้นงานตามแบบและขอกําหนด

5

(Assembly According to Prints & Specification) ความปลอดภัย และความสามารถในการปฏิบัติ

10

(Safety andCompetency Interpretation) รวมคะแนน

100

หมายเหตุ หากผูเขารับการฝกไดรับคะแนน 70 คะแนนขึ้นไป (คะแนนมากกวาหรือเทากับรอยละ 70) ใหผูเขารับการฝก ขอเขารับการทดสอบภาคปฏิบัติได

37 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

รายละเอียดหัวขอวิชาที่ 2 0920730202 การเชื่อมแม็กเหล็กกลาคารบอนแผนหนา รอยเชื่อมตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PC (ใบเตรียมการสอน) 1. ผลลัพธการเรียนรู 1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

สวมใสและใชอุปกรณปองกันสวนบุคคลไดอยางถูกตอง เตรียมพื้นที่การปฏิบัติงานไดอยางถูกตอง เตรียมเครื่องเชื่อม เครื่องมือและอุปกรณไดอยางถูกตอง เตรียมชิ้นงานไดอยางถูกตอง ปฏิบัติงานเชื่อมแม็กเหล็กกลาคารบอนแผนหนารอยเชื่อมตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PC ไดอยางมีประสิทธิภาพ ทําความสะอาดชิ้นงานเชื่อมไดอยางถูกตอง ตรวจสอบชิ้นงานเชื่อมไดอยางถูกตอง จัดเก็บรักษาเครื่องเชื่อม เครื่องมือและอุปกรณไดอยางถูกตอง

2. หัวขอสําคัญ 1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

ขั้นตอนการสวมใสและการใชอุปกรณปองกันสวนบุคคล ขั้นตอนการเตรียมพื้นที่การปฏิบัติงาน ขั้นตอนการเตรียมเครื่องเชื่อม เครื่องมือและอุปกรณ ขั้นตอนการเตรียมชิ้นงาน ขั้นตอนการปฏิบัติงานเชื่อมแม็กเหล็กกลาคารบอนแผนหนารอยเชื่อมตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PC ขั้นตอนการทําความสะอาดชิ้นงานเชื่อม ขั้นตอนการตรวจสอบชิ้นงานเชื่อม ขั้นตอนการจัดเก็บรักษาเครื่องเชื่อม เครื่องมือและอุปกรณ

38 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

3. วิธีการฝกอบรม การฝกอบรมสามารถเลือกได 3 รูปแบบ คือ 1) การฝกอบรมดวยการสงมอบสื่อสิ่งพิมพ 2) การฝกอบรมที่ศูนยฝกอบรม 3) การฝกอบรมดวยสื่อในระบบออนไลน ดังรายละเอียดในขอแนะนําสําหรับครูฝก

4. อุปกรณชวยฝก 1. สื่อการฝกอบรม ครูฝกสามารถเลือกใชงานสื่อได 2 รูปแบบ คือ 1.1 รูปแบบสื่อสิ่งพิมพ (Offline) ประกอบดวย - คูมือครูฝก เพื่อประกอบการจัดการฝกอบรม - คูมือการประเมิน เพื่อบันทึกผลการประเมินการทดสอบของผูรับการฝก - สื่อวีดิทัศน (DVD) เพื่อประกอบการจัดการฝกอบรม 1.2 รูปแบบอิเล็กทรอนิกส (Online) ประกอบดวย - คูมือครูฝกรูปแบบเอกสารอิเล็กทรอนิกส (.pdf) เพื่อประกอบการจัดการฝกอบรม - คูมือการประเมินรูปแบบเอกสารอิเล็กทรอนิกส (.pdf) เพื่อบันทึกผลการประเมินการทดสอบของผูรับการฝก - สื่อวีดิทัศน (Online) เพื่อประกอบการจัดการฝกอบรม 2. วัสดุและอุปกรณประกอบการจัดฝกอบรมตอผูรับการฝก 1 คน 2.1 วัสดุ จํานวน 1 ขวด 1) แกส CO 2 หรือ แกสผสม Ar + CO 2 จํานวน 3 ใบ 2) ใบหินเจีย ขนาด ∅100 x 2 มิลลิเมตร 3) ใบหินเจีย ขนาด ∅100 x 4 มิลลิเมตร จํานวน 3 ใบ 4) แผนเหล็กกลาคารบอน W01 (AWS D1.1 Group I) ขนาด 10 x 100 x 250 มิลลิเมตร จํานวน 14 ชิ้น 5) ลวดเชื่อม ER70S-6 ขนาดเสนผานศูนยกลาง 0.8 มิลลิเมตร จํานวน 1 มวน 2.2 เครื่องมือและอุปกรณ 1) ไขควง จํานวน 1 ชุด 2) คีมจับชิ้นงานรอน จํานวน 1 ดาม 3) คีมตัดลวดเชื่อม จํานวน 1 ดาม 4) เครื่องเจีย จํานวน 1 ตัว 5) เครื่องเชื่อมมิก / แม็ก และอุปกรณประกอบ จํานวน 1 ชุด 39 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

6) ตะไบ 7) น้ํายาฉีดหัวครอบ 8) ประแจ 9) แปรงลวด 10) มาตรวัดอัตราไหลและชุดควบคุมแกสปกปอง

จํานวน 1 อัน จํานวน 1 กระปอง จํานวน 1 อัน จํานวน 1 ดาม จํานวน 1 ชุด

5. ขั้นตอนการฝกอบรม 1.

2.

3.

4.

การฝกอบรมภาคปฏิบัติ ครูฝกชี้แจงลําดับการปฏิบัติงานตามใบขั้นตอนการปฏิบัติงาน ครูฝกใหผูรับการฝกทําการฝก โดยครูฝกตองคอยสอบถาม ชี้แนะ และใหคําแนะนําเมื่อผูรับการฝกมีขอสงสัย ครูฝกตรวจผลงานตามแบบประเมินผลใบงาน พรอมวิเคราะหผลงานรวมกับผูรับการฝกและแนะนําวิธีแกไข ครูฝกแนะนําผูรับการฝกที่คะแนนผลงานผานเกณฑรอยละ 70 ใหทดสอบเพื่อจบโมดูลที่ฝก

6. การวัดผล ครูฝกประเมินผลภาคปฏิบัติจากการตรวจประเมินผลงานของผูรับการฝกโดยตองผานเกณฑรอยละ 70 ตามที่กําหนด ในเอกสารโครงรางหลักสูตร จึงจะมีสิทธิ์เขารับการฝกในระดับถัดไปได หรือเขารับการฝกในโมดูลที่ครูฝกกําหนดได

7. บรรณานุกรม

กระทรวงแรงงาน. 2550. วิธีการทดสอบมาตรฐานฝมือแรงงาน และการออกหนังสือรับรองวาเปนผูผาน การทดสอบมาตรฐานฝมือแรงงานแหงชาติ สาขาอาชีพชางเชื่อมแม็ก ระดับ ๒. ม.ป.ท. มานะศิษฎ พิมพสาร. ม.ป.ป. คูมือการเชื่อม มิก-แม็ก. : ม.ป.ท. ยุคล จุลอุภัย. ม.ป.ป. เทคโนโลยีการเชื่อมมิก/แมกและฟลักซคอร เลม 1. : ม.ป.ท.

40 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ใบงาน ใบงานที่ 2.1 การเชื่อมแม็กเหล็กกลาคารบอนแผนหนา รอยเชื่อมตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PC 1. วัตถุประสงคเชิงพฤติกรรม 1. สวมใสและใชอุปกรณปองกันสวนบุคคลไดอยางถูกตอง 2. เตรียมพื้นที่การปฏิบัติงานไดอยางถูกตอง 3. เตรียมเครื่องเชื่อม เครื่องมือ และอุปกรณไดอยางถูกตอง 4. เตรียมชิ้นงานไดอยางถูกตอง 5. ปฏิบัติงานเชื่อมแม็กเหล็กกลาคารบอนแผนหนารอยเชื่อมตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PC ไดอยางมีประสิทธิภาพ 6. ทําความสะอาดชิ้นงานเชื่อมไดอยางถูกตอง 7. ตรวจสอบชิ้นงานเชื่อมไดอยางถูกตอง 8. จัดเก็บรักษาเครื่องเชื่อม เครื่องมือ และอุปกรณไดอยางถูกตอง

2. ระยะเวลาการฝกปฏิบัติงาน - ระยะเวลาการฝกปฏิบัติงาน รวม 9 ชั่วโมง

3. คําชี้แจง ใหเชื่อมเหล็กกลาคารบอนแผนหนารอยเชื่อมตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PC ตามใบขั้นตอนการปฏิบัติงาน

41 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

42 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ใบขั้นตอนการปฏิบัติงาน ใบขั้นตอนการปฏิบัติงานที่ 2.1 การเชื่อมแม็กเหล็กกลาคารบอนแผนหนา รอยเชื่อมตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PC 1. การเตรียมการ 1.1 การเตรียมอุปกรณปองกันสวนบุคคล สวมใสอุปกรณปองกันอันตรายสวนบุคคลกอนเริ่มปฏิบัติงาน ไดแก - หนากากเชื่อม - แวนตานิรภัย - ถุงมือเชื่อม - เอี๊ยมกันไฟ - รองเทานิรภัย 1.2 รับฟงคําสั่งจากครูฝก พรอมรับใบงาน 1.3 การเตรียมสถานที่ 1. ปฏิบัติงานเชื่อมในพื้นที่ที่มีการระบายอากาศดี 2. หามทํางานเชื่อม ตัด ขัดหรือลับสิ่งใด ๆ ใกลกับวัตถุ ของเหลว ไอระเหยและฝุนไวไฟหรือที่ติดไฟได 3. จัดใหมีอุปกรณดับเพลิงที่เหมาะสมไวในพื้นที่ใกลเคียง 4. ใชเฉพาะอุปกรณที่ผานการรับรองและอยูในสภาพดีเทานั้น และปฏิบัติตามคําแนะนําของผูผลิต 5. กอนการปฏิบัติงาน ใหตรวจสอบอุปกรณเพื่อดูจุดเชื่อมตอตาง ๆ ที่หลวมและสายไฟตาง ๆ ที่ฉีกขาด รวมทั้ง ตองตรวจดูใหแนใจวาเครื่องจักรตาง ๆ ไดมีการตอสายดินอยางถูกตองเหมาะสม 6. ยกยายถังบรรจุแกสดวยวิธีการที่ปลอดภัย โดยปฏิบัติตามระเบียบขั้นตอนการใชงานและจัดเก็บถังบรรจุแกส อยางถูกตอง 7. ดูแลพื้นที่ทางเดินและบันไดตาง ๆ ไมใหมีสายไฟและอุปกรณตาง ๆ วางกีดขวางอยู 8. ใหบุคคลอื่นยืนอยูในระยะหางที่ปลอดภัยจากพื้นที่ปฏิบัติงานเชื่อมและงานตัด 9. เรียนรูวิธีการปฐมพยาบาลสําหรับการเกิดแผลไหม การสูดดมแกสพิษ การหมดสติและการบาดเจ็บของดวงตา 10. รับทราบถึงจุดที่ตั้งของฝกบัวและอางลางตาฉุกเฉินและวิธีการใชงานอุปกรณเหลานั้น

43 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

1.4 การเตรียมเครื่องมือและอุปกรณ 1. ไขควง

จํานวน 1 ชุด

2. คีมจับชิ้นงานรอน

จํานวน 1 ดาม

3. คีมตัดลวดเชื่อม

จํานวน 1 ดาม

4. เครื่องเจีย

จํานวน 1 ตัว

5. เครื่องเชื่อมมิก / แม็ก และอุปกรณประกอบ

จํานวน 1 ชุด

6. ตะไบ

จํานวน 1 อัน

7. น้ํายาฉีดหัวครอบ

จํานวน 1 กระปอง

8. ประแจ

จํานวน 1 อัน

9. แปรงลวด

จํานวน 1 ดาม

10. มาตรวัดอัตราไหลและชุดควบคุมแกสปกปอง

จํานวน 1 ชุด

1.5 การเตรียมชิ้นงานเชื่อมและวัสดุ 1. แกส CO2 หรือ แกสผสม Ar + CO 2

จํานวน 1 ขวด

2. ใบหินเจีย ขนาด ∅100 x 2 มิลลิเมตร

จํานวน 3 ใบ

3. ใบหินเจีย ขนาด ∅100 x 4 มิลลิเมตร

จํานวน 3 ใบ

4. แผนเหล็กกลาคารบอน W01 (AWS D1.1 Group I) ขนาด 10 x 100 x 250 มิลลิเมตร

จํานวน 14 ชิ้น

5. ลวดเชื่อม ER70S-6 ขนาดเสนผานศูนยกลาง 0.8 มิลลิเมตร

44 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

จํานวน 1 มวน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

2. ลําดับการปฏิบัติงาน การเชื่อมแม็กเหล็กกลาคารบอนแผนหนารอยเชื่อมตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PC ขั้นตอนการปฏิบัติงาน 1. การเตรียมชิ้นงานตามแบบที่กําหนด

คําอธิบาย

ขอควรระวัง

บากขอบมุมชิ้นงานใหได 30 องศาตลอด สวมชุดปฏิบัติการชาง ความยาว

และอุ ป กรณ ป อ งกั น อันตราย และตรวจสอบ ค ว า ม พ ร อ ม ข อ ง เครื่องมือและอุป กรณ ทุกครั้งกอนใชงาน

2. เจียหนาฐานรอยตอ

เจียหนาฐานรอยตอใหมีขนาด 0.8 - 1.2 ไมใชงานใกลสารไวไฟ มิลลิเมตร

หรือบริเวณที่ติดไฟงาย และควรระวังสะเก็ดไฟ จากการเจียงาน

3. ทําความสะอาดผิวหนาชิ้นงาน

ทํ า ค ว า ม ส ะ อ า ด ชิ้ น ง า น ใ ห ผิ ว ห น า ปราศจากคราบหนา สแลก สนิม ความชื้น น้ํามัน และฝุน

4. การจับตําแหนงชิ้นงานตามทาเชื่อมที่กําหนด

นําชิ้นงานมาวางทาราบใหมีระยะหาง 0.6 - 1.0 มิลลิเมตร

45 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ขั้นตอนการปฏิบัติงาน 5. การเชื่อมยึด

คําอธิบาย

ขอควรระวัง

เชื่อมยึดชิ้นงานตอชนในตําแหนงทาระดับ (PC)

6. ลําดับการเชื่อม

ลําดับการเชื่อม ดังภาพ

7. คาพารามิเตอรในการเชื่อม

ปรับตั้งคาพารามิเตอรในการเชื่อม

ปรั บตั้ งค าพารามิ เตอร ใหตรงตามที่กําหนด

8. ตัดปลายลวดเชื่อมใหมีระยะยื่น 12 - 15 มิลลิเมตร การเชื่อมแนวราก

ตรวจสอบความพร อม

ใช คี ม ตั ด ปลายลวดเชื่ อ มให มี ร ะยะยื่ น ข อ ง หั ว เ ชื่ อ ม ก อ น 12 - 15 มิลลิเมตร

46 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

ปฏิบัติงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ขั้นตอนการปฏิบัติงาน

คําอธิบาย

ขอควรระวัง

9. ยึดชิ้นงานใหอยูในแนวระดับ

จับยึดชิ้นงานใหอยูในแนวระดับ

10. ใชมุมนํา 80 - 90 องศากับผิวชิ้นงาน

ตั้งหัว เชื่อมใหมีมุมนํา 80 - 90 องศากั บ ควรมีฉากปองกั น แสง ผิวชิ้นงาน

ในการอารก เพื่อไมให รบกวนผูอื่น

11. สายลวดทั้งสี่แนวเชื่อม

ใชการสายลวดทั้งสี่แนวเชื่อม

ควรใชเทคนิคการเชื่อม ใหเหมาะสม

12. เคลื่อนที่หัวเชื่อมโดยสายลวดสม่ําเสมอ

ใหปลายลวดอยูที่ขอบบอหลอมงานเชื่อม แล ว เคลื่ อ นที่ หั ว เชื่ อ มโดยการส า ยลวด อยางสม่ําเสมอ

47 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ขั้นตอนการปฏิบัติงาน

คําอธิบาย

ขอควรระวัง

13. ปลายลวดเชื่อมอยูที่ปลายขอบบอหลอมเหลว ปลายลวดเชื่ อ มต อ งอยู ที่ ป ลายขอบบ อ อยาใหเลยออกนอกบอ หลอมเหลว

หลอมเหลวเพราะลวด จะทะลุ ล อดผ า นช อ ง เวนรอยตอ

14. ทําความสะอาดแนวราก

เคาะและใชเครื่องเจียขัดในตําแหนงทาเชื่อม ไม ใช งานใกล สารไวไฟ หรื อบริ เวณที่ ติ ดไฟง าย และควรระวั งสะเก็ ดไฟ จากการเจียงานกระเด็น ถูกสายไฟของเครื่องจักร

15. ใชมุมนํา 80 - 90 องศากับผิวชิ้นงาน

เชื่อมแนวเติม

ใชการสายลวดโดยอยา

ใหมุมนํา 80 - 90 องศากับผิวชิ้นงาน

ให จั ง หวะห า งเกิ น ไป จากขอบบอหลอม

16. หยุดการเชื่อมประมาณกึ่งกลาง

หยุดการเชื่อมประมาณกึ่ง กลางเพื่ อ เติ ม รอยตอ

48 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ขั้นตอนการปฏิบัติงาน 17. ทําความสะอาดแนวเติม

คําอธิบาย

ขอควรระวัง

เคาะและใชเครื่องเจียขัดในตําแหนงทาเชื่อม ไม ใช งานใกล สารไวไฟ หรื อบริ เวณที่ ติ ดไฟง าย และควรระวั งสะเก็ ดไฟ จากการเจียงานกระเด็น ถูกสายไฟของเครื่องจักร

18. ใชมุมนํา 80 - 90 องศากับผิวชิ้นงาน

เชื่อมแนวทับหนา

ควรใชเทคนิคการเชื่อม

ใหมุมนํา 80 - 90 องศากับผิวชิ้นงาน

ใหเหมาะสม

19. การสายลวด ใหเกยแนวเติมประมาณ 1 ใน 3 ใช ก ารส า ยลวด โดยให เ กยแนวเติ ม ประมาณ 1 ใน 3

49 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ขั้นตอนการปฏิบัติงาน 20. ผิวหนางานเชื่อมนูนออกมาเล็กนอย

คําอธิบาย

ใหผิวหนางานเชื่อมนูนออกมาจากชิ้นงาน ควรใชเทคนิคการเชื่อม เล็กนอย

21. ทําความสะอาดชิ้นงานเชื่อม

ขอควรระวัง ใหเหมาะสม

เคาะและใชเครื่องเจียขัดในตําแหนงทาเชื่อม ไม ใช งานใกล สารไวไฟ หรื อบริ เวณที่ ติ ดไฟง าย และควรระวั งสะเก็ ดไฟ จากการเจียงานกระเด็น ถูกสายไฟของเครื่องจักร

22. ตรวจสอบชิ้นงาน

ตรวจสอบชิ้นงานหลังเชื่อมเสร็จ

ป รั บ เ ค รื่ อ ง มื อ แ ล ะ อุปกรณใหอยูในสภาพ พร อ มใช ง านเช น เดิ ม หลั ง จากปฏิ บั ติ ง าน เสร็จ

50 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

3. ตรวจสอบชิ้นงานเชื่อม ตรวจสอบและบันทึกขอบกพรองตอไปนี้ พรอมระบุขนาด 1. การตรวจสอบดวยวิธีพินิจ ลําดับที่ 1

รายการตรวจสอบ

เกณฑการพิจารณา

บริเวณเริ่มตนและจุดสุดทายของแนวเชื่อม ตองไมมีกองนูนผิดปกติ ไมมีสแลกฝง ไมมีรูพรุน ไมมีรอยแตกปลาย ไมมีรอยเวาผิดปกติ

2

รอยขีดอารกบนผิวหนาชิ้นงาน

ตองไมมี

3

ผิวชิ้นงานและหนารอยเชื่อมไดขจัด สแลก

ขจัดได 70% ขึ้นไป

และสะเก็ดเชื่อม 4

ผิวหนารอยเชื่อมมีการเจีย

ยอมใหมีไดไมเกิน 1 ตร.ซม.

5

รอยเชื่อมมีรูพรุน

ตองไมมี

6

รอยเชื่อมมีรอยกัดขอบ

ยอมใหมีไดความลึกไมเกิน 0.5 มม.

7

รอยเชื่อมมีรอยขอบซอน

ตองไมมี

8

รอยเชื่อมมีสแลกจมเห็นที่ผิว

ยอมใหมีไดขนาดไมเกิน 2.0 มม.

9

ความนูนของรอยเชื่อมดานหนา

10

รอยเชื่อมไมเต็มรองบาก

ยอมใหมีไดขนาดไมเกิน h ≤ 0.15b

11

รอยเชื่อมเกิดการตอขอบเยื้อง

ยอมใหมีไดขนาดไมเกิน 1.2 มม.

12

รอยเชื่ อ มฐานรากหลอมละลายสมบู ร ณ ตองไมมีขอบกพรอง

ตองไมมี

ตลอดแนว 13

รอยเชื่อมฐานรากเกิดการยอย

14

รอยเชื่อมฐานรากเกิดการยุบเวา

ยอมใหมีไดขนาดไมเกิน h ≤ 1+0.15b

15

ชิ้นงานเกิดการบิดตัวเชิงมุม

ยอมไดไมเกิน 7 องศา

16

ความสมบูรณของรอยเชื่อมดานหนา

ตองไมมีขอบกพรอง

17

ความกวางของรอยเชื่อม

ยอมใหมีความกวางแตกตางไดไมเกิน 3 มม.

18

ความสม่ําเสมอเกล็ดรอยเชื่อม

ยอมใหมีระยะหางของเกล็ดรอยเชื่อมไดไมเกิน 3 มม.

ตองไมมี

51 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

2. การตรวจสอบดวยวิธีดัดโคง ลําดับที่ 1

รายการตรวจสอบ

เกณฑการพิจารณา

การดัดโคงดานหนา

ชิ้นงานหลังดัดโคงยอมใหมีรอยแตกไดไมเกิน 1 มม.

ทดสอบการดัดดานหนา

2

การดัดโคงดานแนวฐานราก

ชิ้นงานหลังดัดโคงยอมใหมีรอยแตกไดไมเกิน 1 มม.

ทดสอบการดัดดานราก

3. การปฏิบัติงานตามแบบและการปฏิบัติงานตามขอกําหนด ลําดับที่

รายการตรวจสอบ

เกณฑการพิจารณา

1

การประกอบชิ้นงานตามแบบ

ตามแบบกําหนด

2

การวางชิ้นงานตามตําแหนงทาเชื่อม

ยอมใหมีผิดพลาดไดไมเกิน 5 องศา

3

การใชชนิดกระแสไฟเชื่อม

ตามแบบกําหนด

4

การตอขั้วกระแสไฟเชื่อม

ตามแบบกําหนด

5

การเลือกใชประเภทลวดเชื่อม

ตามแบบกําหนด

4. ความปลอดภัยและความสามารถในการปฏิบัติงาน ลําดับที่

รายการตรวจสอบ

เกณฑการพิจารณา

1

การใชเครื่องเชื่อมและอุปกรณ

ความถูกตองตามวิธีการใชงาน

2

การตอขั้วเชื่อมที่ปลอดภัย

ความถูกตองตามขอกําหนด

3

การใชอุปกรณจับยึดและอุปกรณ

ความถูกตองตามวิธีการใชงาน

ชวยงาน 4

การใชอุปกรณปองกันสวนบุคคล

ความถูกตองตามวิธีการใชงาน

5

การปองกันอุบัติเหตุในการทํางาน

ความถูกตองตามวิธีการ

6

การเจีย การตะไบ

ความถูกตองตามวิธีการปฏิบัติงาน 52 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ลําดับที่

รายการตรวจสอบ

เกณฑการพิจารณา

7

การเคาะสแลก การใชสกัด

ความถูกตองตามวิธีการปฏิบัติงาน

8

การเก็บรักษาเครื่องมือ

ความถูกตองตามขอกําหนด

9

การทําความสะอาดชิ้นงาน และบริเวณ ความถูกตองตามวิธีการปฏิบัติงาน ทํางาน

10

เวลาในการปฏิบัติงาน

ทันเวลาที่กําหนด

11

การใชวัสดุอยางประหยัด

ความถูกตองตามขอกําหนด

12

ขณะปฏิบัติงานทําใหคนอื่นบาดเจ็บ

ไมยินยอม

13

ทําใหเครื่องและอุปกรณชํารุด

ไมยินยอม

14

การทําใหเกิดเพลิงไหม

ไมยินยอม

4. วิเคราะหผล นําชิ้นงานมาวิเคราะหขอบกพรองที่เกิดขึ้นวาอยูในเกณฑการยอมรับหรือไม แลวหาวิธีการแกไขรวมกับครูฝก

5. การจัดเก็บรักษาเครื่องเชื่อม เครื่องมือ และอุปกรณ 1. ปดเครื่องปอนลวดโดยหมุนปุมปรับความเร็วปอนลวดไปที่ 0 2. ปดระบบจายแกสปกปอง 3. ปดวาลวที่ทอแกส 4. ปดสวิตชที่ดามหัวเชื่อมแกสปกปองที่คางในสายจะไหลออก 5. ปดวาลวที่โฟลวมิเตอร 6. ปดสวิตชเครื่องเชื่อม 7. ทําความสะอาดสายเชื่อมแลวมวนเก็บ 8. ทําความสะอาดสายดินแลวมวนเก็บ 9. ทําความสะอาดเครื่องเชื่อมและโตะเชื่อม 10. ทําความสะอาดเครื่องมือตาง ๆ 11. เก็บเศษโลหะแลวนําไปทิ้งในที่เฉพาะ 12. ทําความสะอาดพื้นที่บริเวณเตรียมงานและที่เชื่อม 53 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ใบใหคะแนนการตรวจสอบดวยสายตา (Visual Inspection Test) ลําดับที่

รายการตรวจสอบ

ขอกําหนดการใหคะแนนอางอิง

คะแนน เต็ม

(MARKING ASPECT)

ตาม ISO 5817 ระดับ C

Max score

1

บริเวณเริ่มตนและจุดสุดทายของแนวเชื่อมสมบูรณหรือไม?

ถาไมมี ให 10 คะแนน

(Start and end of weld occurred incomplete

มีจุดบกพรองอยางใดอยางหนึ่งหรือทั้งหมด ให 4 คะแนน

fusion and crater crack or not?)

มีมากกวา 1 จุดบกพรอง ให 1 คะแนน

2

มีรอยขีดอารกบนผิวหนาชิ้นงานหรือไม?

(Are stray arc strikes absent?)

ถาไมพบรอยขีดอารก ให 10 คะแนน ถาพบรอยขีดอารก ให 1 คะแนน

3

ผิวชิ้นงานและหนาแนวเชื่อมไดขจัดสแลก และสะเก็ด ขจัดได 90% ให 10 คะแนน

4

เชื่อมออกไดหมดหรือไม?

(Is all surface slag and spatter removed from

ขจัดได 80% ถึง 89% ให 7 คะแนน ขจัดได 70% ถึง 79% ให 4 คะแนน

joint and surrounding area?)

ขจัดไดนอยกวา 70% ให 1 คะแนน

ผิวหนาแนวเชื่อมมีการเจียหรือไม?

(Is the weld face of weld free from grinding?)

ไมมีรอยเจีย ให 10 คะแนน รอยเจียไมเกิน 1 ตร.ซม. ให 7 คะแนน

10

10 10

10

รอยเจียเกิน 1 ตร.ซม. ให 1 คะแนน 5 6 7

8

แนวเชื่อมมีรูพรุนหรือไม?

ถาไมมีรูพรุน ให 10 คะแนน

(Is the weld metal free of surface porosity?)

ถามีรูพรุน ให 1 คะแนน

แนวเชื่อมมีรอยกัดขอบหรือไม?

ไมเกิดรอยกัดแหวง ให 10 คะแนน

(Is the weld joint free from undercut?)

มีรอยกัดแหวง ให 1 คะแนน

แนวเชื่อมมีรอยขอบซอนหรือไม?

(Is the weld joint completely or free of

ไมมีรอยขอบซอน ให 10 คะแนน มีหนึ่งจุด ให 4 คะแนน

overlap?)

ถามากกวา 1 จุด ให 1 คะแนน

แนวเชื่อมมีสแลกจมเห็นที่ผิวหรือไม?

มีขนาดไมเกิน 0.2s ให 10 คะแนน

(Is the weld joint completely or free of surface slag)

มีขนาดเกิน 0.2s แตไมเกิน 0.3s ให 7 คะแนน มีขนาดเกิน 0.3s แตไมเกิน 0.4s ให 4 คะแนน

10 10 10

10

มีขนาดเกิน 0.4s ให 1 คะแนน 9

แนวเชื่อมดานหนานูนเกินไปหรือไม?

(Is the weld joint free of excessive face

H ≤ + 0.1b ให 10 คะแนน

reinforcement?)

h ≤ + 0.25b ให 4 คะแนน

h ≤ + 0.15b ให 7 คะแนน มากกวา 0.25b ให 1 คะแนน

54 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

10

ชิ้นงาน (TEST PIECES) PC

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ลําดับที่

รายการตรวจสอบ

ขอกําหนดการใหคะแนนอางอิง

คะแนน เต็ม

(MARKING ASPECT)

ตาม ISO 5817 ระดับ C

Max score

10

แนวเชื่อมเต็มรองบากหรือไม

ถาเติมเต็มให 10 คะแนน

(Is the butt weld groove completely filled?)

ถาลึกจากผิวงาน 0.5 มม. ให 7 คะแนน

10

ถาลึกจากผิวงาน 1.0 มม. ให 4 คะแนน ถาลึกกวา 1.5 มม. ให 4 คะแนน 11

12

แนวเชื่อมเกิดการตอขอบเยื้องหรือไม?

ถาเยื้อง (h) นอยกวา 0.1t มม. ให 7 คะแนน

(Is the weld joint free from linear (high / low)

ถาเยื้อง (h) นอยกวา 0.15t มม. ให 6 คะแนน

misalignment?)

ถาเยื้อง (h) นอยกวา 0.25t มม. ให 4 คะแนน ถาเยื้อง (h) มากกวา 0.25t มม. ให 1 คะแนน

แนวเชื่ อ มฐานรากหลอมละลายสมบู ร ณ ต ลอดแนว ถาหลอมละลายสมบูรณ ให 10 คะแนน หรือไม?

(Is the root weld completely penetration

10

10

ถาไมหลอมละลายสมบูรณให 1 คะแนน

convexity ?)

13

แนวเชื่อมฐานรากเกิดการยอยเกินไปหรือไม?

(Is the joint free of excessive penetration?)

ถารากยอยไมเกิน 1 มม. + 0.3b ให 10 คะแนน ถารากยอยไมเกิน 1 มม. + 0.6b ให 7 คะแนน

10

ถารากยอยไมเกิน 1 มม. + 1.2b ให 4 คะแนน ถารากยอยมากกวานี้ ให 1 คะแนน 14

15

แนวเชื่อมฐานรากเกิดการยุบเวามากเกินไปหรือไม?

ถารอยยุบ (h) ไมเกิน 0.5 มม. ให 10 คะแนน

(Is the weld penetration free of excessive root

ถารอยยุบ (h) เกิน 1.0 มม. ให 7 คะแนน

concavity “Suck Back”?)

ถารอยยุบ (h) เกิน 1.5 มม. ให 4 คะแนน ถารอยยุบ (h) มากกวานี้ ให 1 คะแนน

ชิ้นงานเกิดการบิดตัวเชิงมุมหรือไม?

α ไมมากกวา 5° ให 10 คะแนน

(Is the weld joint free from angular distortion?)

α มากกวา 5° แตไมเกิน 7° ให 7 คะแนน

10

10

α มากกวา 7° แตไมเกิน 8° ให 4 คะแนน α มากกวา 8° ให 1 คะแนน 16

รอยตอแนวเชื่อมดานหนาสมบูรณหรือไม

มีขนาดนูนมากกวา 2 มม. แตไมเกิน 3 มม.

(In the weld joint on the capping layer completely or not)

ให 7 คะแนน มีขนาดนูนมากกวา 4 มม.แตไมเกิน 5 มม. ให 4 คะแนน มีขนาดนูนมากกวา 5 มม. ให 1 คะแนน

55 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

10

ชิ้นงาน (TEST PIECES) PC

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ลําดับที่

รายการตรวจสอบ

ขอกําหนดการใหคะแนนอางอิง

คะแนน เต็ม

(MARKING ASPECT)

ตาม ISO 5817 ระดับ C

Max score

17

ความกวางแนวเชื่อมสม่ําเสมอหรือไม

ตางกันมากกวา 2 มม. แตไมเกิน 3 มม.

(Is the bead width uniform and regular)

ให 7 คะแนน

10

ตางกันเกิน 2 มม. แตไมเกิน 4 มม. ให 4 คะแนน ตางกันเกิน 4 มม. ให 1 คะแนน 18

เกล็ดแนวเชื่อมสม่ําเสมอหรือไม

ถาเกล็ดแนวเชื่อมสม่าํ เสมอตลอดแนว

(Are ripples uniform and regular)

ให 10 คะแนน

10

ถามีความหางระหวางเกล็ดแนวเชื่อมเกิน 3 มม. ให 1 คะแนน คะแนนเต็ม

180

180/4.5 = 40

40

56 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

ชิ้นงาน (TEST PIECES) PC

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ใบใหคะแนนการตรวจสอบดวยวิธีดัดโคง (BENDING TEST) ลําดับที่

คะแนน เต็ม

ชิ้นงาน (TEST

b) ทดสอบการดัดดานหนา ขอกําหนดการใหคะแนน (MARKING CRITERIA)

Max. SCORE

PIECES)

ชิ้นงานหลังดัดโคง สมบูรณไมปรากฏรอยแตกหัก ให 22.5 คะแนน

22.5

a) ทดสอบการดัดดานราก รายการตรวจสอบ (MARKING ASPECT) 1

การดัดโคงดานหนามีรอยแตกหรือไม

รอยแตกหลังดัดโคง ≤ 1.0 มม. ให 15 คะแนน รอยแตกหลังดัดโคง ≤ 2.0 มม. ให 10 คะแนน รอยแตกหลังดัดโคง > 2.0 มม. ให 1 คะแนน 2

การดัดโคงดานแนวรากฐานมีรอยแตกหรือไม

ชิ้นงานหลังดัดโคง สมบูรณไมปรากฏรอยแตกหัก ให 22.5 คะแนน

22.5

รอยแตกหลังดัดโคง ≤ 1.0 มม. ให 15 คะแนน รอยแตกหลังดัดโคง ≤ 2.0 มม. ให 10 คะแนน รอยแตกหลังดัดโคง > 2.0 มม. ให 1 คะแนน รวม

45

57 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

PC

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ใบใหคะแนนการประกอบชิ้นงานตามแบบและขอกําหนด ลําดับที่ ชิ้นงานที่ 1 PC

รายการตรวจสอบ (MARKING ASPECT)

ขอกําหนดการใหคะแนน (MARKING CRITERIA)

- การประกอบชิ้นงานตามแบบ

ไมผิด ให 5 คะแนน

- การวางชิ้นงานตามตําแหนงทาเชื่อม - การใชชนิดกระแสไฟเชื่อม

ผิด 1 จุด ให 3 คะแนน ผิด 2 จุดหรือมากกวาให 1 คะแนน

คะแนน(SCORE) เต็ม 5

- การตอขั้วกระแสไฟเชื่อม - การเลือกใชประเภทลวดเชื่อม คะแนน

5

58 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

ได

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ใบใหคะแนนความปลอดภัยและความสามารถในการปฏิบัติงาน ลําดับที่

รายการตรวจผล (MARKING ASPECT)

ขอกําหนดการใหคะแนน (MARKING CRITERIA)

ชิ้นงานที่ 1

ไมผิด ให 10 คะแนน

PC

คะแนน(SCORE) เต็ม 10

ผิด 1 จุด ให 5 คะแนน ผิด 2 จุดหรือมากกวาให 1 คะแนน คะแนน

10

หมายเหตุ รายการการตรวจสอบ (MARKING ASPECT) 1. การใชเครื่องเชื่อมและอุปกรณ ถูกตองหรือไม 2. การตอขั้วเชื่อมที่ปลอดภัย 3. การใชอุปกรณจับยึดและอุปกรณชวย 4. การใชอุปกรณปองกันสวนบุคคล ถูกตองหรือไม 5. การปองกันอุบัติเหตุในการทํางาน ถูกตองหรือไม 6. การเจีย การตะไบ ถูกตองหรือไม 7. การเคาะสแลก การใชสกัด ถูกตองหรือไม 8. การเก็บรักษาเครื่องมือ 9. การทําความสะอาดชิ้นงาน และบริเวณทํางาน 10. เวลาในการปฏิบัติงาน 11. การใชวัสดุอยางประหยัด 12. ขณะปฏิบัติงานทําใหคนอื่นบาดเจ็บ 13. ทําใหเครื่องและอุปกรณชํารุด 14. การทําใหเกิดเพลิงไหม

59 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

ได

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ใบใหคะแนนประเมินผลรวม ชิ้นงาน

การประเมินผลชิ้นงาน

คะแนน

(ASSESSMENT CRITERIA)

(TEST PIECES) PC

การตรวจสอบดวยสายตา

40

(Visual Test) การตรวจสอบดวยวิธีดัดโคง

45

(Fracture Test) การประกอบชิ้นงานตามแบบและขอกําหนด

5

(Assembly According to Prints & Specification) ความปลอดภัย และความสามารถในการปฏิบัติ

10

(Safety andCompetency Interpretation) รวมคะแนน

100

หมายเหตุ หากผูเขารับการฝกไดรับคะแนน 70 คะแนนขึ้นไป (คะแนนมากกวาหรือเทากับรอยละ 70) ใหผูเขารับการฝก ขอเขารับการทดสอบภาคปฏิบัติได

60 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

รายละเอียดหัวขอวิชาที่ 3 0920730203 การเชื่อมแม็กเหล็กกลาคารบอนแผนหนา รอยเชื่อมตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PF (ใบเตรียมการสอน) 1. ผลลัพธการเรียนรู 1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

สวมใสและใชอุปกรณปองกันสวนบุคคลไดอยางถูกตอง เตรียมพื้นที่การปฏิบัติงานไดอยางถูกตอง เตรียมเครื่องเชื่อม เครื่องมือ และอุปกรณไดอยางถูกตอง เตรียมชิ้นงานไดอยางถูกตอง ปฏิบัติงานเชื่อมแม็กเหล็กกลาคารบอนแผนหนารอยเชื่อมตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PF ไดอยางมีประสิทธิภาพ ทําความสะอาดชิ้นงานเชื่อมไดอยางถูกตอง ตรวจสอบชิ้นงานเชื่อมไดอยางถูกตอง จัดเก็บรักษาเครื่องเชื่อม เครื่องมือ และอุปกรณไดอยางถูกตอง

2. หัวขอสําคัญ 1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

ขั้นตอนการสวมใสและการใชอุปกรณปองกันสวนบุคคล ขั้นตอนการเตรียมพื้นที่การปฏิบัติงาน ขั้นตอนการเตรียมเครื่องเชื่อม เครื่องมือ และอุปกรณ ขั้นตอนการเตรียมชิ้นงาน ขั้นตอนการปฏิบัติงานเชื่อมแม็กเหล็กกลาคารบอนแผนหนารอยเชื่อมตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PF ขั้นตอนการทําความสะอาดชิ้นงานเชื่อม ขั้นตอนการตรวจสอบชิ้นงานเชื่อม ขั้นตอนการจัดเก็บรักษาเครื่องเชื่อม เครื่องมือ และอุปกรณ

61 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

3. วิธีการฝกอบรม การฝกอบรมสามารถเลือกได 3 รูปแบบ คือ 1) การฝกอบรมดวยการสงมอบสื่อสิ่งพิมพ 2) การฝกอบรมที่ศูนยฝกอบรม 3) การฝกอบรมดวยสื่อในระบบออนไลน ดังรายละเอียดในขอแนะนําสําหรับครูฝก

4. อุปกรณชวยฝก 1. สื่อการฝกอบรม ครูฝกสามารถเลือกใชงานสื่อได 2 รูปแบบ คือ 1.1 รูปแบบสื่อสิ่งพิมพ (Offline) ประกอบดวย - คูมือครูฝก เพื่อประกอบการจัดการฝกอบรม - คูมือการประเมิน เพื่อบันทึกผลการประเมินการทดสอบของผูรับการฝก - สื่อวีดิทัศน (DVD) เพื่อประกอบการจัดการฝกอบรม 1.2 รูปแบบอิเล็กทรอนิกส (Online) ประกอบดวย - คูมือครูฝกรูปแบบเอกสารอิเล็กทรอนิกส (.pdf) เพื่อประกอบการจัดการฝกอบรม - คูมือการประเมินรูปแบบเอกสารอิเล็กทรอนิกส (.pdf) เพื่อบันทึกผลการประเมินการทดสอบของผูรับการฝก - สื่อวีดิทัศน (Online) เพื่อประกอบการจัดการฝกอบรม 2. วัสดุและอุปกรณประกอบการจัดฝกอบรมตอผูรับการฝก 1 คน 2.1 วัสดุ จํานวน 1 ขวด 1) แกส CO 2 หรือ แกสผสม Ar + CO 2 จํานวน 3 ใบ 2) ใบหินเจีย ขนาด ∅100 x 2 มิลลิเมตร 3) ใบหินเจีย ขนาด ∅100 x 4 มิลลิเมตร จํานวน 3 ใบ 4) แผนเหล็กกลาคารบอน W01 (AWS D1.1 Group I) ขนาด 10 x 100 x 250 มิลลิเมตร จํานวน 14 ชิ้น 5) ลวดเชื่อม ER70S-6 ขนาดเสนผานศูนยกลาง 0.8 มิลลิเมตร จํานวน 1 มวน 2.2 เครื่องมือและอุปกรณ 1) ไขควง จํานวน 1 ชุด 2) คีมจับชิ้นงานรอน จํานวน 1 ดาม 3) คีมตัดลวดเชื่อม จํานวน 1 ดาม 4) เครื่องเจีย จํานวน 1 ตัว 5) เครื่องเชื่อมมิก / แม็ก และอุปกรณประกอบ จํานวน 1 ชุด 62 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

6) ตะไบ 7) น้ํายาฉีดหัวครอบ 8) ประแจ 9) แปรงลวด 10) มาตรวัดอัตราไหลและชุดควบคุมแกสปกปอง

จํานวน 1 อัน จํานวน 1 กระปอง จํานวน 1 อัน จํานวน 1 ดาม จํานวน 1 ชุด

5. ขั้นตอนการฝกอบรม 1.

2.

3.

4.

การฝกอบรมภาคปฏิบัติ ครูฝกชี้แจงลําดับการปฏิบัติงานตามใบขั้นตอนการปฏิบัติงาน ครูฝกใหผูรับการฝกทําการฝก โดยครูฝกตองคอยสอบถาม ชี้แนะ และใหคําแนะนําเมื่อผูรับการฝกมีขอสงสัย ครูฝกตรวจผลงานตามแบบประเมินผลใบงาน พรอมวิเคราะหผลงานรวมกับผูรับการฝกและแนะนําวิธีแกไข ครูฝกแนะนําผูรับการฝกที่คะแนนผลงานผานเกณฑรอยละ 70 ใหทดสอบเพื่อจบโมดูลที่ฝก

6. การวัดผล ครูฝกประเมินผลภาคปฏิบัติจากการตรวจประเมินผลงานของผูรับการฝกโดยตองผานเกณฑรอยละ 70 ตามที่กําหนด ในเอกสารโครงรางหลักสูตร จึงจะมีสิทธิ์เขารับการฝกในระดับถัดไปได หรือเขารับการฝกในโมดูลที่ครูฝกกําหนดได

7. บรรณานุกรม

กระทรวงแรงงาน. 2550. วิธีการทดสอบมาตรฐานฝมือแรงงาน และการออกหนังสือรับรองวาเปนผูผาน การทดสอบมาตรฐานฝมือแรงงานแหงชาติ สาขาอาชีพชางเชื่อมแม็ก ระดับ ๒. ม.ป.ท. มานะศิษฎ พิมพสาร. ม.ป.ป. คูมือการเชื่อม มิก-แม็ก. : ม.ป.ท. ยุคล จุลอุภัย. ม.ป.ป. เทคโนโลยีการเชื่อมมิก/แมกและฟลักซคอร เลม 1. : ม.ป.ท.

63 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ใบงาน ใบงานที่ 3.1 การเชื่อมแม็กเหล็กกลาคารบอนแผนหนา รอยเชื่อมตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PF 1. วัตถุประสงคเชิงพฤติกรรม 1. สวมใสและใชอุปกรณปองกันสวนบุคคลไดอยางถูกตอง 2. เตรียมพื้นที่การปฏิบัติงานไดอยางถูกตอง 3. เตรียมเครื่องเชื่อม เครื่องมือและอุปกรณไดอยางถูกตอง 4. เตรียมชิ้นงานไดอยางถูกตอง 5. ปฏิบัติงานเชื่อมแม็กเหล็กกลาคารบอนแผนหนารอยเชื่อมตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PF ไดอยางมีประสิทธิภาพ 6. ทําความสะอาดชิ้นงานเชื่อมไดอยางถูกตอง 7. ตรวจสอบชิ้นงานเชื่อมไดอยางถูกตอง 8. จัดเก็บรักษาเครื่องเชื่อม เครื่องมือและอุปกรณไดอยางถูกตอง

2. ระยะเวลาการฝกปฏิบัติงาน - ระยะเวลาการฝกปฏิบัติงาน รวม 6 ชั่วโมง

3. คําชี้แจง ใหเชื่อมเหล็กกลาคารบอนแผนหนารอยเชื่อมตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PF ตามใบขั้นตอนการปฏิบัติงาน

64 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

65 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ใบขั้นตอนการปฏิบัติงาน ใบขั้นตอนการปฏิบัติงานที่ 3.1 การเชื่อมแม็กเหล็กกลาคารบอนแผนหนา รอยเชื่อมตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PF 1. การเตรียมการ 1.1 การเตรียมอุปกรณปองกันสวนบุคคล สวมใสอุปกรณปองกันอันตรายสวนบุคคลกอนเริ่มปฏิบัติงาน ไดแก - หนากากเชื่อม - แวนตานิรภัย - ถุงมือเชื่อม - เอี๊ยมกันไฟ - รองเทานิรภัย 1.2 รับฟงคําสั่งจากครูฝก พรอมรับใบงาน 1.3 การเตรียมสถานที่ 1. ปฏิบัติงานเชื่อมในพื้นที่ที่มีการระบายอากาศดี 2. หามทํางานเชื่อม ตัด ขัดหรือลับสิ่งใด ๆ ใกลกับวัตถุ ของเหลว ไอระเหยและฝุนไวไฟหรือที่ติดไฟได 3. จัดใหมีอุปกรณดับเพลิงที่เหมาะสมไวในพื้นที่ใกลเคียง 4. ใชเฉพาะอุปกรณที่ผานการรับรองและอยูในสภาพดีเทานั้น และปฏิบัติตามคําแนะนําของผูผลิต 5. กอนการปฏิบัติงาน ใหตรวจสอบอุปกรณเพื่อดูจุดเชื่อมตอตาง ๆ ที่หลวมและสายไฟตาง ๆ ที่ฉีกขาด รวมทั้ง ตองตรวจดูใหแนใจวาเครื่องจักรตาง ๆ ไดมีการตอสายดินอยางถูกตองเหมาะสม 6. ยกยายถังบรรจุแกสดวยวิธีการที่ปลอดภัย โดยปฏิบัติตามระเบียบขั้นตอนการใชงานและจัดเก็บถังบรรจุแกส อยางถูกตอง 7. ดูแลพื้นที่ทางเดินและบันไดตาง ๆ ไมใหมีสายไฟและอุปกรณตาง ๆ วางกีดขวางอยู 8. ใหบุคคลอื่นยืนอยูในระยะหางที่ปลอดภัยจากพื้นที่ปฏิบัติงานเชื่อมและงานตัด 9. เรียนรูวิธีการปฐมพยาบาลสําหรับการเกิดแผลไหม การสูดดมแกสพิษ การหมดสติและการบาดเจ็บของดวงตา 10. รับทราบถึงจุดที่ตั้งของฝกบัวและอางลางตาฉุกเฉินและวิธีการใชงานอุปกรณเหลานั้น

66 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

1.4 การเตรียมเครื่องมือและอุปกรณตอผูรับการฝก 1 คน 1. ไขควง

จํานวน 1 ชุด

2. คีมจับชิ้นงานรอน

จํานวน 1 ดาม

3. คีมตัดลวดเชื่อม

จํานวน 1 ดาม

4. เครื่องเจีย

จํานวน 1 ตัว

5. เครื่องเชื่อมมิก / แม็ก และอุปกรณประกอบ

จํานวน 1 ชุด

6. ตะไบ

จํานวน 1 อัน

7. น้ํายาฉีดหัวครอบ

จํานวน 1 กระปอง

8. ประแจ

จํานวน 1 อัน

9. แปรงลวด

จํานวน 1 ดาม

10. มาตรวัดอัตราไหลและชุดควบคุมแกสปกปอง

จํานวน 1 ชุด

1.5 การเตรียมชิ้นงานเชื่อมและวัสดุตอผูรับการฝก 1 คน 1. แกส CO2 หรือ แกสผสม Ar + CO 2

จํานวน 1 ขวด

2. ใบหินเจีย ขนาด ∅100 x 2 มิลลิเมตร

จํานวน 3 ใบ

3. ใบหินเจีย ขนาด ∅100 x 4 มิลลิเมตร

จํานวน 3 ใบ

4. แผนเหล็กกลาคารบอน W01 (AWS D1.1 Group I) ขนาด 10 x 100 x 250 มิลลิเมตร

จํานวน 14 ชิ้น

5. ลวดเชื่อม ER70S-6 ขนาดเสนผานศูนยกลาง 0.8 มิลลิเมตร

67 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

จํานวน 1 มวน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

2. ลําดับการปฏิบัติงาน การเชื่อมแม็กเหล็กกลาคารบอนแผนหนา รอยเชื่อมตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PF ขั้นตอนการปฏิบัติงาน 1. การเตรียมชิ้นงานตามแบบที่กําหนด

คําอธิบาย

ขอควรระวัง

บากขอบมุมชิ้นงานใหได 30 องศา ตลอด สวมชุ ดปฏิบัติ การชาง ความยาว

และอุ ป กรณ ป อ งกั น อันตราย และตรวจสอบ ค ว า ม พ ร อ ม ข อ ง เครื่องมือและอุป กรณ ทุกครั้งกอนใชงาน

2. เจียหนาฐานรอยตอ

เจียหนาฐานรอยตอใหมีขนาด 0.8 - 1.2 ไมใชงานใกลสารไวไฟ มิลลิเมตร

หรือบริเวณที่ติดไฟงาย และควรระวังสะเก็ดไฟ จากการเจียงาน

3. ทําความสะอาดผิวหนาชิ้นงาน

ทํ า ค ว า ม ส ะ อ า ด ชิ้ น ง า น ใ ห ผิ ว ห น า ปราศจากคราบหนา สแลก สนิม ความชื้น น้ํามัน และฝุน

4. การจับตําแหนงชิ้นงานตามทาเชื่อมที่กําหนด

นําชิ้นงานมาวางทาตั้งเชื่อมขึ้น (PF) ใหมี ระยะหาง 1.0 มิลลิเมตร

68 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ขั้นตอนการปฏิบัติงาน 5. การเชื่อมยึด

คําอธิบาย

ขอควรระวัง

เ ชื่ อ ม ยึ ด ชิ้ น ง า น ต อ ช น ใ น ตํ า แ ห น ง ทาตั้งเชื่อมขึ้น (PF)

6. ลําดับการเชื่อม

ลําดับการเชื่อม ดังภาพ

7. คาพารามิเตอรในการเชื่อม

ปรับตั้งคาพารามิเตอรในการเชื่อม

ปรั บตั้ งค าพารามิ เตอร ใหตรงตามที่กําหนด

8. ตัดปลายลวดเชื่อมใหมีระยะยื่น 12 มิลลิเมตร

การเชื่อมแนวราก

ตรวจสอบความพร อม

ใช คี ม ตั ด ปลายลวดเชื่ อ มให มี ร ะยะยื่ น ข อ ง หั ว เ ชื่ อ ม ก อ น 12 มิลลิเมตร

69 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

ปฏิบัติงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ขั้นตอนการปฏิบัติงาน 9. ใชมุมนํา 80 - 90 องศากับผิวชิ้นงาน

คําอธิบาย ใหมุมนํา 80 - 90 องศากับผิวชิ้นงาน

ขอควรระวัง ควรมีฉากปองกั น แสง ในการอารก เพื่อไมให รบกวนผูอื่น

10. ใชการสายลวดขณะเคลื่อนที่หัวเชื่อม

ใชการสายลวดขณะเคลื่อนที่หัวเชื่อม

ควรใชเทคนิคการเชื่อม ใหเหมาะสม

11. ใชอัตราเร็วเคลื่อนที่หัวเชื่อมสม่ําเสมอ

ให อั ต ราเร็ ว เคลื่ อ นที่ หั ว เชื่ อ มสม่ํ า เสมอ เพื่อใหการซึมลึกที่สมบูรณของฐานรอยตอ

70 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ขั้นตอนการปฏิบัติงาน 12. ทําความสะอาดแนวราก

คําอธิบาย

ขอควรระวัง

เคาะและใชเครื่องเจียขัดในตําแหนงทาเชื่อม ไม ใช งานใกล สารไวไฟ หรือบริเวณที่ติดไฟงาย และควรระวั งสะเก็ ดไฟ จากการเจียงานกระเด็น ถูกสายไฟของเครื่องจักร

13. ใชมุมนํา 80 - 90 องศากับผิวชิ้นงาน

เชื่อมแนวเติม ใหมุมนํา 80 - 90 องศากับผิวชิ้นงาน

14. ใชการสายลวดขณะเคลื่อนที่หัวเชื่อม

ใช ก ารส า ยลวดขณะเคลื่ อ นที่ หั ว เชื่ อ ม เพื่อเติมรอยตอใหมีระยะจากผิวงานแผน บนลึกลงไปประมาณ 2/3

15. ทําความสะอาดแนวเติม

เคาะและใชเครื่องเจียขัดในตําแหนงทาเชื่อม ไม ใช งานใกล สารไวไฟ หรือบริเวณที่ติดไฟงาย และควรระวั งสะเก็ ดไฟ จากการเจียงานกระเด็น ถูกสายไฟของเครื่องจักร

71 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ขั้นตอนการปฏิบัติงาน 16. ใชมุมนํา 80 - 90 องศากับผิวชิ้นงาน

17. รอยเชื่อมกวางและสูงกวาแผนงานเล็กนอย

คําอธิบาย

ขอควรระวัง

เชื่อมแนวทับหนา

ควรใชเทคนิคการเชื่อม

ใหมุมนํา 80 - 90 องศากับผิวชิ้นงาน

ใหเหมาะสม

ใหรอยเชื่อมกวางกวาแนวทับหนา โดยให สูงกวาแผนชิ้นงานเล็กนอย

18. ทําความสะอาดชิ้นงานเชื่อม

เคาะและใชเครื่องเจียขัดในตําแหนงทาเชื่อม ไม ใช งานใกล สารไวไฟ หรือบริเวณที่ติดไฟงาย และควรระวั งสะเก็ ดไฟ จากการเจียงานกระเด็น ถูกสายไฟของเครื่องจักร

19. ตรวจสอบชิ้นงาน

ตรวจสอบชิ้นงานหลังเชื่อมเสร็จ

ป รั บ เ ค รื่ อ ง มื อ แ ล ะ อุปกรณใหอยูในสภาพ พร อ มใช ง านเช น เดิ ม หลังจากปฏิบัติงานเสร็จ

72 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

3. ตรวจสอบชิ้นงานเชื่อม ตรวจสอบและบันทึกขอบกพรองตอไปนี้ พรอมระบุขนาด 1. การตรวจสอบดวยวิธีพินิจ ลําดับที่

รายการตรวจสอบ

เกณฑการพิจารณา

1

บริเวณเริ่มตนและจุดสุดทายของแนวเชื่อม

ตองไมมีกองนูนผิดปกติ ไมมีสแลกฝง ไมมีรูพรุน ไมมีรอยแตกปลาย ไมมีรอยเวาผิดปกติ

2

รอยขีดอารกบนผิวหนาชิ้นงาน

ตองไมมี

3

ผิวชิ้นงานและหนารอยเชื่อมไดขจัด สแลก ขจัดได 70% ขึ้นไป และสะเก็ดเชื่อม

4

ผิวหนารอยเชื่อมมีการเจีย

ยอมใหมีไดไมเกิน 1 ตร.ซม.

5

รอยเชื่อมมีรูพรุน

ตองไมมี

6

รอยเชื่อมมีรอยกัดขอบ

ยอมใหมีไดความลึกไมเกิน 0.5 มม.

7

รอยเชื่อมมีรอยขอบซอน

ตองไมมี

8

รอยเชื่อมมีสแลกจมเห็นที่ผิว

ยอมใหมีไดขนาดไมเกิน 2.0 มม.

9

ความนูนของรอยเชื่อมดานหนา

10

รอยเชื่อมไมเต็มรองบาก

ยอมใหมีไดขนาดไมเกิน h ≤ 0.15b

ตองไมมี

11

รอยเชื่อมเกิดการตอขอบเยื้อง

ยอมใหมีไดขนาดไมเกิน 1.2 มม.

12

รอยเชื่ อมฐานรากหลอมละลายสมบู ร ณ ตองไมมีขอบกพรอง ตลอดแนว

13

รอยเชื่อมฐานรากเกิดการยอย

14

รอยเชื่อมฐานรากเกิดการยุบเวา

ยอมใหมีไดขนาดไมเกิน h ≤ 1+0.15b

15

ชิ้นงานเกิดการบิดตัวเชิงมุม

ยอมไดไมเกิน 7 องศา

16

ความสมบูรณของรอยเชื่อมดานหนา

ตองไมมีขอบกพรอง

17

ความกวางของรอยเชื่อม

ยอมใหมีความกวางแตกตางไดไมเกิน 3 มม.

18

ความสม่ําเสมอเกล็ดรอยเชื่อม

ยอมใหมีระยะหางของเกล็ดรอยเชื่อมไดไมเกิน 3 มม.

ตองไมมี

73 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

2. การตรวจสอบดวยวิธีดัดโคง ลําดับที่ 1

รายการตรวจสอบ

เกณฑการพิจารณา

การดัดโคงดานหนา

ชิ้นงานหลังดัดโคงยอมใหมีรอยแตกไดไมเกิน 1 มม.

ทดสอบการดัดดานหนา

2

การดัดโคงดานแนวฐานราก

ชิ้นงานหลังดัดโคงยอมใหมีรอยแตกไดไมเกิน 1 มม.

ทดสอบการดัดดานราก

3. การปฏิบัติงานตามแบบและการปฏิบัติงานตามขอกําหนด ลําดับที่

รายการตรวจสอบ

เกณฑการพิจารณา

1

การประกอบชิ้นงานตามแบบ

ตามแบบกําหนด

2

การวางชิ้นงานตามตําแหนงทาเชื่อม

ยอมใหมีผิดพลาดไดไมเกิน 5 องศา

3

การใชชนิดกระแสไฟเชื่อม

ตามแบบกําหนด

4

การตอขั้วกระแสไฟเชื่อม

ตามแบบกําหนด

5

การเลือกใชประเภทลวดเชื่อม

ตามแบบกําหนด

4. ความปลอดภัยและความสามารถในการปฏิบัติงาน ลําดับที่

รายการตรวจสอบ

เกณฑการพิจารณา

1

การใชเครื่องเชื่อมและอุปกรณ

ความถูกตองตามวิธีการใชงาน

2

การตอขั้วเชื่อมที่ปลอดภัย

ความถูกตองตามขอกําหนด

3

การใชอุปกรณจับยึดและอุปกรณชวยงาน ความถูกตองตามวิธีการใชงาน

4

การใชอุปกรณปองกันสวนบุคคล

ความถูกตองตามวิธีการใชงาน

5

การปองกันอุบัติเหตุในการทํางาน

ความถูกตองตามวิธีการ

6

การเจีย การตะไบ

ความถูกตองตามวิธีการปฏิบัติงาน

7

การเคาะสแลก การใชสกัด

ความถูกตองตามวิธีการปฏิบัติงาน 74

กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ลําดับที่

รายการตรวจสอบ

เกณฑการพิจารณา

8

การเก็บรักษาเครื่องมือ

ความถูกตองตามขอกําหนด

9

การทํ า ความสะอาดชิ้ น งาน และบริเวณ ความถูกตองตามวิธีการปฏิบัติงาน ทํางาน

10

เวลาในการปฏิบัติงาน

ทันเวลาที่กําหนด

11

การใชวัสดุอยางประหยัด

ความถูกตองตามขอกําหนด

12

ขณะปฏิบัติงานทําใหคนอื่นบาดเจ็บ

ไมยินยอม

13

ทําใหเครื่องและอุปกรณชํารุด

ไมยินยอม

14

การทําใหเกิดเพลิงไหม

ไมยินยอม

4. วิเคราะหผล นําชิ้นงานมาวิเคราะหขอบกพรองที่เกิดขึ้นวาอยูในเกณฑการยอมรับหรือไม แลวหาวิธีการแกไขรวมกับครูฝก

5. การจัดเก็บรักษาเครื่องเชื่อม เครื่องมือ และอุปกรณ 1. ปดเครื่องปอนลวดโดยหมุนปุมปรับความเร็วปอนลวดไปที่ 0 2. ปดระบบจายแกสปกปอง 3. ปดวาลวที่ทอแกส 4. ปดสวิตชที่ดามหัวเชื่อมแกสปกปองที่คางในสายจะไหลออก 5. ปดวาลวที่โฟลวมิเตอร 6. ปดสวิตชเครื่องเชื่อม 7. ทําความสะอาดสายเชื่อมแลวมวนเก็บ 8. ทําความสะอาดสายดินแลวมวนเก็บ 9. ทําความสะอาดเครื่องเชื่อมและโตะเชื่อม 10. ทําความสะอาดเครื่องมือตาง ๆ 11. เก็บเศษโลหะแลวนําไปทิ้งในที่เฉพาะ 12. ทําความสะอาดพื้นที่บริเวณเตรียมงานและที่เชื่อม

75 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ใบใหคะแนนการตรวจสอบดวยสายตา (Visual Inspection Test) ลําดับที่

รายการตรวจสอบ

ขอกําหนดการใหคะแนนอางอิง

คะแนน เต็ม

(MARKING ASPECT)

ตาม ISO 5817 ระดับ C

Max score

1

บริเวณเริ่มตนและจุดสุดทายของแนวเชื่อมสมบูรณหรือไม?

ถาไมมี ให 10 คะแนน

(Start and end of weld occurred incomplete

มีจุดบกพรองอยางใดอยางหนึ่งหรือทั้งหมด ให 4 คะแนน

fusion and crater crack or not?)

มีมากกวา 1 จุดบกพรอง ให 1 คะแนน

2

มีรอยขีดอารกบนผิวหนาชิ้นงานหรือไม?

(Are stray arc strikes absent?)

ถาไมพบรอยขีดอารก ให 10 คะแนน ถาพบรอยขีดอารก ให 1 คะแนน

3

ผิวชิ้นงานและหนาแนวเชื่อมไดขจัดสแลก และสะเก็ด ขจัดได 90% ให 10 คะแนน

4

เชื่อมออกไดหมดหรือไม?

(Is all surface slag and spatter removed from

ขจัดได 80% ถึง 89% ให 7 คะแนน ขจัดได 70% ถึง 79% ให 4 คะแนน

joint and surrounding area?)

ขจัดไดนอยกวา 70% ให 1 คะแนน

ผิวหนาแนวเชื่อมมีการเจียหรือไม?

(Is the weld face of weld free from grinding?)

ไมมีรอยเจีย ให 10 คะแนน รอยเจียไมเกิน 1 ตร.ซม. ให 7 คะแนน

10

10 10

10

รอยเจียเกิน 1 ตร.ซม. ให 1 คะแนน 5 6 7

8

แนวเชื่อมมีรูพรุนหรือไม?

ถาไมมีรูพรุน ให 10 คะแนน

(Is the weld metal free of surface porosity?)

ถามีรูพรุน ให 1 คะแนน

แนวเชื่อมมีรอยกัดขอบหรือไม?

ไมเกิดรอยกัดแหวง ให 10 คะแนน

(Is the weld joint free from undercut?)

มีรอยกัดแหวง ให 1 คะแนน

แนวเชื่อมมีรอยขอบซอนหรือไม?

(Is the weld joint completely or free of

ไมมีรอยขอบซอน ให 10 คะแนน มีหนึ่งจุด ให 4 คะแนน

overlap?)

ถามากกวา 1 จุด ให 1 คะแนน

แนวเชื่อมมีสแลกจมเห็นที่ผิวหรือไม?

มีขนาดไมเกิน 0.2s ให 10 คะแนน

(Is the weld joint completely or free of surface slag)

มีขนาดเกิน 0.2s แตไมเกิน 0.3s ให 7 คะแนน มีขนาดเกิน 0.3s แตไมเกิน 0.4s ให 4 คะแนน

10 10 10

10

มีขนาดเกิน 0.4s ให 1 คะแนน 9

แนวเชื่อมดานหนานูนเกินไปหรือไม?

(Is the weld joint free of excessive face

H ≤ + 0.1b ให 10 คะแนน

reinforcement?)

h ≤ + 0.25b ให 4 คะแนน

h ≤ + 0.15b ให 7 คะแนน มากกวา 0.25b ให 1 คะแนน

76 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

10

ชิ้นงาน (TEST PIECES) PF

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ลําดับที่

รายการตรวจสอบ

ขอกําหนดการใหคะแนนอางอิง

คะแนน เต็ม

(MARKING ASPECT)

ตาม ISO 5817 ระดับ C

Max score

10

แนวเชื่อมเต็มรองบากหรือไม

ถาเติมเต็มให 10 คะแนน

(Is the butt weld groove completely filled?)

ถาลึกจากผิวงาน 0.5 มม. ให 7 คะแนน

10

ถาลึกจากผิวงาน 1.0 มม. ให 4 คะแนน ถาลึกกวา 1.5 มม. ให 4 คะแนน 11

12

แนวเชื่อมเกิดการตอขอบเยื้องหรือไม?

ถาเยื้อง (h) นอยกวา 0.1t มม. ให 7 คะแนน

(Is the weld joint free from linear (high / low)

ถาเยื้อง (h) นอยกวา 0.15t มม. ให 6 คะแนน

misalignment?)

ถาเยื้อง (h) นอยกวา 0.25t มม. ให 4 คะแนน ถาเยื้อง (h) มากกวา 0.25t มม. ให 1 คะแนน

แนวเชื่ อ มฐานรากหลอมละลายสมบู ร ณ ต ลอดแนว ถาหลอมละลายสมบูรณ ให 10 คะแนน หรือไม?

(Is the root weld completely penetration

10

10

ถาไมหลอมละลายสมบูรณให 1 คะแนน

convexity ?)

13

แนวเชื่อมฐานรากเกิดการยอยเกินไปหรือไม?

(Is the joint free of excessive penetration?)

ถารากยอยไมเกิน 1 มม. + 0.3b ให 10 คะแนน ถารากยอยไมเกิน 1 มม. + 0.6b ให 7 คะแนน

10

ถารากยอยไมเกิน 1 มม. + 1.2b ให 4 คะแนน ถารากยอยมากกวานี้ ให 1 คะแนน 14

15

แนวเชื่อมฐานรากเกิดการยุบเวามากเกินไปหรือไม?

ถารอยยุบ (h) ไมเกิน 0.5 มม. ให 10 คะแนน

(Is the weld penetration free of excessive root

ถารอยยุบ (h) เกิน 1.0 มม. ให 7 คะแนน

concavity “Suck Back”?)

ถารอยยุบ (h) เกิน 1.5 มม. ให 4 คะแนน ถารอยยุบ (h) มากกวานี้ ให 1 คะแนน

ชิ้นงานเกิดการบิดตัวเชิงมุมหรือไม?

α ไมมากกวา 5° ให 10 คะแนน

(Is the weld joint free from angular distortion?)

α มากกวา 5° แตไมเกิน 7° ให 7 คะแนน

10

10

α มากกวา 7° แตไมเกิน 8° ให 4 คะแนน α มากกวา 8° ให 1 คะแนน 16

รอยตอแนวเชื่อมดานหนาสมบูรณหรือไม

มีขนาดนูนมากกวา 2 มม. แตไมเกิน 3 มม.

(In the weld joint on the capping layer completely or not)

ให 7 คะแนน มีขนาดนูนมากกวา 4 มม. แตไมเกิน 5 มม. ให 4 คะแนน มีขนาดนูนมากกวา 5 มม. ให 1 คะแนน

77 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

10

ชิ้นงาน (TEST PIECES) PF

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ลําดับที่

รายการตรวจสอบ

ขอกําหนดการใหคะแนนอางอิง

คะแนน เต็ม

(MARKING ASPECT)

ตาม ISO 5817 ระดับ C

Max score

17

ความกวางแนวเชื่อมสม่ําเสมอหรือไม

ตางกันมากกวา 2 มม. แตไมเกิน 3 มม.

(Is the bead width uniform and regular)

ให 7 คะแนน

10

ตางกันเกิน 2 มม. แตไมเกิน 4 มม. ให 4 คะแนน ตางกันเกิน 4 มม. ให 1 คะแนน 18

เกล็ดแนวเชื่อมสม่ําเสมอหรือไม

ถาเกล็ดแนวเชื่อมสม่ําเสมอตลอดแนว ให 10 คะแนน

(Are ripples uniform and regular)

ถามีความหางระหวางเกล็ดแนวเชื่อมเกิน 3 มม.

10

ให 1 คะแนน คะแนนเต็ม

180

180/4.5 = 40

40

78 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

ชิ้นงาน (TEST PIECES) PF

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ใบใหคะแนนการตรวจสอบดวยวิธีดัดโคง (BENDING TEST) ลําดับที่

คะแนน เต็ม

ชิ้นงาน (TEST

b) ทดสอบการดัดดานหนา ขอกําหนดการใหคะแนน (MARKING CRITERIA)

Max. SCORE

PIECES)

ชิ้นงานหลังดัดโคง สมบูรณไมปรากฏรอยแตกหัก ให 22.5 คะแนน

22.5

a) ทดสอบการดัดดานราก รายการตรวจสอบ (MARKING ASPECT) 1

การดัดโคงดานหนามีรอยแตกหรือไม

รอยแตกหลังดัดโคง ≤ 1.0 มม. ให 15 คะแนน รอยแตกหลังดัดโคง ≤ 2.0 มม. ให 10 คะแนน รอยแตกหลังดัดโคง > 2.0 มม. ให 1 คะแนน 2

การดัดโคงดานแนวรากฐานมีรอยแตกหรือไม

ชิ้นงานหลังดัดโคง สมบูรณไมปรากฏรอยแตกหัก ให 22.5 คะแนน

22.5

รอยแตกหลังดัดโคง ≤ 1.0 มม. ให 15 คะแนน รอยแตกหลังดัดโคง ≤ 2.0 มม. ให 10 คะแนน รอยแตกหลังดัดโคง > 2.0 มม. ให 1 คะแนน รวม

45

79 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

PF

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ใบใหคะแนนการประกอบชิ้นงานตามแบบและขอกําหนด ลําดับที่ ชิ้นงานที่ 3 PF

รายการตรวจสอบ (MARKING ASPECT)

ขอกําหนดการใหคะแนน (MARKING CRITERIA)

- การประกอบชิ้นงานตามแบบ

ไมผิด ให 5 คะแนน

- การวางชิ้นงานตามตําแหนงทาเชื่อม - การใชชนิดกระแสไฟเชื่อม

ผิด 1 จุด ให 3 คะแนน ผิด 2 จุดหรือมากกวาให 1 คะแนน

คะแนน(SCORE) เต็ม 5

- การตอขั้วกระแสไฟเชื่อม - การเลือกใชประเภทลวดเชื่อม คะแนน

5

80 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

ได

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ใบใหคะแนนความปลอดภัยและความสามารถในการปฏิบัติงาน ลําดับที่

รายการตรวจผล (MARKING ASPECT)

ขอกําหนดการใหคะแนน (MARKING CRITERIA)

ชิ้นงานที่ 3

ไมผิด ให 10 คะแนน

PF

คะแนน(SCORE) เต็ม 10

ผิด 1 จุด ให 5 คะแนน ผิด 2 จุดหรือมากกวาให 1 คะแนน คะแนน

10

หมายเหตุ รายการการตรวจสอบ (MARKING ASPECT) 1. การใชเครื่องเชื่อมและอุปกรณ ถูกตองหรือไม 2. การตอขั้วเชื่อมที่ปลอดภัย 3. การใชอุปกรณจับยึดและอุปกรณชวย 4. การใชอุปกรณปองกันสวนบุคคล ถูกตองหรือไม 5. การปองกันอุบัติเหตุในการทํางาน ถูกตองหรือไม 6. การเจีย การตะไบ ถูกตองหรือไม 7. การเคาะสแลก การใชสกัด ถูกตองหรือไม 8. การเก็บรักษาเครื่องมือ 9. การทําความสะอาดชิ้นงาน และบริเวณทํางาน 10. เวลาในการปฏิบัติงาน 11. การใชวัสดุอยางประหยัด 12. ขณะปฏิบัติงานทําใหคนอื่นบาดเจ็บ 13. ทําใหเครื่องและอุปกรณชํารุด 14. การทําใหเกิดเพลิงไหม

81 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

ได

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ใบใหคะแนนประเมินผลรวม ชิ้นงาน

การประเมินผลชิ้นงาน

คะแนน

(ASSESSMENT CRITERIA)

(TEST PIECES) PF

การตรวจสอบดวยสายตา

40

(Visual Test) การตรวจสอบดวยวิธีดัดโคง

45

(Fracture Test) การประกอบชิ้นงานตามแบบและขอกําหนด

5

(Assembly According to Prints & Specification) ความปลอดภัย และความสามารถในการปฏิบัติ

10

(Safety andCompetency Interpretation) รวมคะแนน

100

หมายเหตุ หากผูเขารับการฝกไดรับคะแนน 70 คะแนนขึ้นไป (คะแนนมากกวาหรือเทากับรอยละ 70) ใหผูเขารับการฝก ขอเขารับการทดสอบภาคปฏิบัติได

82 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

รายละเอียดหัวขอวิชาที่ 4 0920730204 การเชื่อมแม็กเหล็กกลาคารบอนแผนหนา รอยเชื่อมตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PE (ใบเตรียมการสอน) 1. ผลลัพธการเรียนรู 1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

สวมใสและใชอุปกรณปองกันสวนบุคคลไดอยางถูกตอง เตรียมพื้นที่การปฏิบัติงานไดอยางถูกตอง เตรียมเครื่องเชื่อม เครื่องมือ และอุปกรณไดอยางถูกตอง เตรียมชิ้นงานไดอยางถูกตอง ปฏิบัติงานเชื่อมแม็กเหล็กกลาคารบอนแผนหนารอยเชื่อมตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PE ไดอยางมีประสิทธิภาพ ทําความสะอาดชิ้นงานเชื่อมไดอยางถูกตอง ตรวจสอบชิ้นงานเชื่อมไดอยางถูกตอง จัดเก็บรักษาเครื่องเชื่อม เครื่องมือ และอุปกรณไดอยางถูกตอง

2. หัวขอสําคัญ 1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

ขั้นตอนการสวมใสและการใชอุปกรณปองกันสวนบุคคล ขั้นตอนการเตรียมพื้นที่การปฏิบัติงาน ขั้นตอนการเตรียมเครื่องเชื่อม เครื่องมือและอุปกรณ ขั้นตอนการเตรียมชิ้นงาน ขั้นตอนการปฏิบัติงานเชื่อมแม็กเหล็กกลาคารบอนแผนหนา รอยเชื่อมตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PE ขั้นตอนการทําความสะอาดชิ้นงานเชื่อม ขั้นตอนการตรวจสอบชิ้นงานเชื่อม ขั้นตอนการจัดเก็บรักษาเครื่องเชื่อม เครื่องมือและอุปกรณ

83 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

3. วิธีการฝกอบรม การฝกอบรมสามารถเลือกได 3 รูปแบบ คือ 1) การฝกอบรมดวยการสงมอบสื่อสิ่งพิมพ 2) การฝกอบรมที่ศูนยฝกอบรม 3) การฝกอบรมดวยสื่อในระบบออนไลน ดังรายละเอียดในขอแนะนําสําหรับครูฝก

4. อุปกรณชวยฝก 1. สื่อการฝกอบรม ครูฝกสามารถเลือกใชงานสื่อได 2 รูปแบบ คือ 1.1 รูปแบบสื่อสิ่งพิมพ (Offline) ประกอบดวย - คูมือครูฝก เพื่อประกอบการจัดการฝกอบรม - คูมือการประเมิน เพื่อบันทึกผลการประเมินการทดสอบของผูรับการฝก - สื่อวีดิทัศน (DVD) เพื่อประกอบการจัดการฝกอบรม 1.2 รูปแบบอิเล็กทรอนิกส (Online) ประกอบดวย - คูมือครูฝกรูปแบบเอกสารอิเล็กทรอนิกส (.pdf) เพื่อประกอบการจัดการฝกอบรม - คูมือการประเมินรูปแบบเอกสารอิเล็กทรอนิกส (.pdf) เพื่อบันทึกผลการประเมินการทดสอบของผูรับการฝก - สื่อวีดิทัศน (Online) เพื่อประกอบการจัดการฝกอบรม 2. วัสดุและอุปกรณประกอบการจัดฝกอบรมตอผูรับการฝก 1 คน 2.1 วัสดุ จํานวน 1 ขวด 1) แกส CO 2 หรือ แกสผสม Ar + CO 2 จํานวน 3 ใบ 2) ใบหินเจีย ขนาด ∅100 x 2 มิลลิเมตร 3) ใบหินเจีย ขนาด ∅100 x 4 มิลลิเมตร จํานวน 3 ใบ 4) แผนเหล็กกลาคารบอน W01 (AWS D1.1 Group I) ขนาด 10 x 100 x 250 มิลลิเมตร จํานวน 14 ชิ้น 5) ลวดเชื่อม ER70S-6 ขนาดเสนผานศูนยกลาง 0.8 มิลลิเมตร จํานวน 1 มวน 2.2 เครื่องมือและอุปกรณ 1) ไขควง จํานวน 1 ชุด 2) คีมจับชิ้นงานรอน จํานวน 1 ดาม 3) คีมตัดลวดเชื่อม จํานวน 1 ดาม 4) เครื่องเจีย จํานวน 1 ตัว 5) เครื่องเชื่อมมิก / แม็ก และอุปกรณประกอบ จํานวน 1 ชุด 84 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

6) ตะไบ 7) น้ํายาฉีดหัวครอบ 8) ประแจ 9) แปรงลวด 10) มาตรวัดอัตราไหลและชุดควบคุมแกสปกปอง

จํานวน 1 อัน จํานวน 1 กระปอง จํานวน 1 อัน จํานวน 1 ดาม จํานวน 1 ชุด

5. ขั้นตอนการฝกอบรม 1.

2.

3.

4.

การฝกอบรมภาคปฏิบัติ ครูฝกชี้แจงลําดับการปฏิบัติงานตามใบขั้นตอนการปฏิบัติงาน ครูฝกใหผูรับการฝกทําการฝก โดยครูฝกตองคอยสอบถาม ชี้แนะ และใหคําแนะนําเมื่อผูรับการฝกมีขอสงสัย ครูฝกตรวจผลงานตามแบบประเมินผลใบงาน พรอมวิเคราะหผลงานรวมกับผูรับการฝกและแนะนําวิธีแกไข ครูฝกแนะนําผูรับการฝกที่คะแนนผลงานผานเกณฑรอยละ 70 ใหทดสอบเพื่อจบโมดูลที่ฝก

6. การวัดผล ครูฝกประเมินผลภาคปฏิบัติจากการตรวจประเมินผลงานของผูรับการฝกโดยตองผานเกณฑรอยละ 70 ตามที่กําหนดใน เอกสารโครงรางหลักสูตร จึงจะมีสิทธิ์เขารับการฝกในระดับถัดไปได หรือเขารับการฝกในโมดูลที่ครูฝกกําหนดได

7. บรรณานุกรม กระทรวงแรงงาน. 2550. วิธีการทดสอบมาตรฐานฝมือแรงงาน และการออกหนังสือรับรองวาเปนผูผาน การทดสอบมาตรฐานฝมือแรงงานแหงชาติ สาขาอาชีพชางเชื่อมแม็ก ระดับ ๒. ม.ป.ท. มานะศิษฎ พิมพสาร. ม.ป.ป. คูมือการเชื่อม มิก-แม็ก. : ม.ป.ท. ยุคล จุลอุภัย. ม.ป.ป. เทคโนโลยีการเชื่อมมิก/แมกและฟลักซคอร เลม 1. : ม.ป.ท.

85 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ใบงาน ใบงานที่ 4.1 การเชื่อมแม็กเหล็กกลาคารบอนแผนหนา รอยเชื่อมตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PE 1. วัตถุประสงคเชิงพฤติกรรม 1. สวมใสและใชอุปกรณปองกันสวนบุคคลไดอยางถูกตอง 2. เตรียมพื้นที่การปฏิบัติงานไดอยางถูกตอง 3. เตรียมเครื่องเชื่อม เครื่องมือและอุปกรณไดอยางถูกตอง 4. เตรียมชิ้นงานไดอยางถูกตอง 5. ปฏิบัติงานเชื่อมแม็กเหล็กกลาคารบอนแผนหนารอยเชื่อมตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PE ไดอยางมีประสิทธิภาพ 6. ทําความสะอาดชิ้นงานเชื่อมไดอยางถูกตอง 7. ตรวจสอบชิ้นงานเชื่อมไดอยางถูกตอง 8. จัดเก็บรักษาเครื่องเชื่อม เครื่องมือและอุปกรณไดอยางถูกตอง

2. ระยะเวลาการฝกปฏิบัติงาน - ระยะเวลาการฝกปฏิบัติงาน รวม 9 ชั่วโมง

3. คําชี้แจง ใหเชื่อมเหล็กกลาคารบอนแผนหนารอยเชื่อมตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PE ตามใบขั้นตอนการปฏิบัติงาน

86 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

87 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ใบขั้นตอนการปฏิบัติงาน ใบขั้นตอนการปฏิบัติงานที่ 4.1 การเชื่อมแม็กเหล็กกลาคารบอนแผนหนา รอยเชื่อมตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PE 1. การเตรียมการ 1.1 การเตรียมอุปกรณปองกันสวนบุคคล สวมใสอุปกรณปองกันอันตรายสวนบุคคลกอนเริ่มปฏิบัติงาน ไดแก - หนากากเชื่อม - แวนตานิรภัย - ถุงมือเชื่อม - เอี๊ยมกันไฟ - รองเทานิรภัย 1.2 รับฟงคําสั่งจากครูฝก พรอมรับใบงาน 1.3 การเตรียมสถานที่ 1. ปฏิบัติงานเชื่อมในพื้นที่ที่มีการระบายอากาศดี 2. หามทํางานเชื่อม ตัด ขัดหรือลับสิ่งใด ๆ ใกลกับวัตถุ ของเหลว ไอระเหยและฝุนไวไฟหรือที่ติดไฟได 3. จัดใหมีอุปกรณดับเพลิงที่เหมาะสมไวในพื้นที่ใกลเคียง 4. ใชเฉพาะอุปกรณที่ผานการรับรองและอยูในสภาพดีเทานั้น และปฏิบัติตามคําแนะนําของผูผลิต 5. กอนการปฏิบัติงาน ใหตรวจสอบอุปกรณเพื่อดูจุดเชื่อมตอตาง ๆ ที่หลวมและสายไฟตาง ๆ ที่ฉีกขาด รวมทั้ง ตองตรวจดูใหแนใจวาเครื่องจักรตาง ๆ ไดมีการตอสายดินอยางถูกตองเหมาะสม 6. ยกยายถังบรรจุแกสดวยวิธีการที่ปลอดภัย โดยปฏิบัติตามระเบียบขั้นตอนการใชงานและจัดเก็บถังบรรจุแกส อยางถูกตอง 7. ดูแลพื้นที่ทางเดินและบันไดตาง ๆ ไมใหมีสายไฟและอุปกรณตาง ๆ วางกีดขวางอยู 8. ใหบุคคลอื่นยืนอยูในระยะหางที่ปลอดภัยจากพื้นที่ปฏิบัติงานเชื่อมและงานตัด 9. เรียนรูวิธีการปฐมพยาบาลสําหรับการเกิดแผลไหม การสูดดมแกสพิษ การหมดสติและการบาดเจ็บของดวงตา 10. รับทราบถึงจุดที่ตั้งของฝกบัวและอางลางตาฉุกเฉินและวิธีการใชงานอุปกรณเหลานั้น

88 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

1.4 การเตรียมเครื่องมือและอุปกรณตอผูรับการฝก 1 คน 1. ไขควง

จํานวน 1 ชุด

2. คีมจับชิ้นงานรอน

จํานวน 1 ดาม

3. คีมตัดลวดเชื่อม

จํานวน 1 ดาม

4. เครื่องเจีย

จํานวน 1 ตัว

5. เครื่องเชื่อมมิก / แม็ก และอุปกรณประกอบ

จํานวน 1 ชุด

6. ตะไบ

จํานวน 1 อัน

7. น้ํายาฉีดหัวครอบ

จํานวน 1 กระปอง

8. ประแจ

จํานวน 1 อัน

9. แปรงลวด

จํานวน 1 ดาม

10. มาตรวัดอัตราไหลและชุดควบคุมแกสปกปอง

จํานวน 1 ชุด

1.5 การเตรียมชิ้นงานเชื่อมและวัสดุตอผูรับการฝก 1 คน 1. แกส CO2 หรือ แกสผสม Ar + CO 2

จํานวน 1 ขวด

2. ใบหินเจีย ขนาด ∅100 x 2 มิลลิเมตร

จํานวน 3 ใบ

3. ใบหินเจีย ขนาด ∅100 x 4 มิลลิเมตร

จํานวน 3 ใบ

4. แผนเหล็กกลาคารบอน W01 (AWS D1.1 Group I) ขนาด 10 x 100 x 250 มิลลิเมตร

จํานวน 14 ชิ้น

5. ลวดเชื่อม ER70S-6 ขนาดเสนผานศูนยกลาง 0.8 มิลลิเมตร

89 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

จํานวน 1 มวน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

2. ลําดับการปฏิบัติงาน การเชื่อมแม็กเหล็กกลาคารบอนแผนหนา รอยเชื่อมตอชน ตําแหนงทาเชื่อม PE ขั้นตอนการปฏิบัติงาน 1. การเตรียมชิ้นงานตามแบบที่กําหนด

คําอธิบาย

ขอควรระวัง

บากขอบมุมชิ้นงานใหได 30 องศา ตลอด สวมชุดปฏิบัติการชาง ความยาว

และอุ ป กรณ ป อ งกั น อันตราย และตรวจสอบ ค ว า ม พ ร อ ม ข อ ง เครื่องมือและอุป กรณ ทุกครั้งกอนใชงาน

2. เจียหนาฐานรอยตอ

เจียหนาฐานรอยตอใหมีขนาด 0.8 - 1.2 ไมใชงานใกลสารไวไฟ มิลลิเมตร

หรือบริเวณที่ติดไฟงาย และควรระวังสะเก็ดไฟ จากการเจียงาน

3. ทําความสะอาดผิวหนาชิ้นงาน

ทํ า ค ว า ม ส ะ อ า ด ชิ้ น ง า น ใ ห ผิ ว ห น า ปราศจากคราบหนา สแลก สนิม ความชื้น น้ํามัน และฝุน

4. การจับตําแหนงชิ้นงานตามทาเชื่อมที่กําหนด

นําชิ้นงานมาวางทาตั้งเชื่อมขึ้น (PF) ใหมี ระยะหาง 1.0 มิลลิเมตร

90 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ขั้นตอนการปฏิบัติงาน 5. การเชื่อมยึด

คําอธิบาย

ขอควรระวัง

เชื่ อ มยึ ด ชิ้ น งานต อ ชนในตํ า แหน ง ท า ตั้ ง เชื่อมขึ้น (PF)

6. ลําดับการเชื่อม

ลําดับการเชื่อม ดังภาพ

7. คาพารามิเตอรในการเชื่อม

ปรับตั้งคาพารามิเตอรในการเชื่อม

ปรั บตั้ งค าพารามิ เตอร ใหตรงตามที่กําหนด

8. ตัดปลายลวดเชื่อมใหมีระยะยื่น 12 - 15 มิลลิเมตร การเชื่อมแนวราก

ตรวจสอบความพร อม

ใช คี ม ตั ด ปลายลวดเชื่ อ มให มี ร ะยะยื่ น ข อ ง หั ว เ ชื่ อ ม ก อ น 12 - 15 มิลลิเมตร

91 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

ปฏิบัติงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ขั้นตอนการปฏิบัติงาน 9. ยึดชิ้นงานใหอยูในตําแหนงเหนือศีรษะ

คําอธิบาย

ขอควรระวัง

จับยึดชิ้นงานใหอยูในตําแหนงเหนือศีรษะ ใชคีมจับชิ้นงานรอนจับ หรื อเคลื่ อนย ายชิ้นงาน ที่ ร อน ไม ใช ถุ งมื อหนั ง หยิ บจั บเพราะอาจไหม ได

10. ใชมุมนํา 80 - 90 องศากับผิวชิ้นงาน

ใหมุมนํา 80 - 90 องศากับผิวชิ้นงาน

ควรมีฉากปองกั น แสง ในการอารก เพื่อไมให รบกวนผูอื่น

11. ใชการสายลวดเชื่อม

ใช ก ารส า ยลวดเชื่ อ ม โดยให อั ต ราเร็ ว ควรใชเทคนิคการเชื่อม เคลื่อนที่หัวเชื่อมตองเติมรอยเชื่อมใหเปน ใหเหมาะสม 1 ใน 3 ของรอยต อ และซึ มลึ กด านหลั ง เล็กนอย

92 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ขั้นตอนการปฏิบัติงาน 12. ทําความสะอาดแนวราก

คําอธิบาย

ขอควรระวัง

เคาะและใชเครื่องเจียขัดในตําแหนงทาเชื่อม ไม ใช งานใกล สารไวไฟ หรื อบริ เวณที่ ติ ดไฟง าย และควรระวั งสะเก็ ดไฟ จากการเจียงานกระเด็น ถูกสายไฟของเครื่องจักร

13. ใชมุมนํา 80 - 90 องศากับผิวชิ้นงาน

เชื่อมแนวเติม ใหมุมนํา 80 - 90 องศากับผิวชิ้นงาน

14. สายลวดเชื่อมเพื่อเติมรอยเชื่อม

สายลวดเชื่อมเพื่อเติมรอยเชื่อม

ใชการสายลวด โดยอยาใหจังหวะห า ง เกิ น ไปจากข อ บ บ อ หลอม

15. ทําความสะอาดแนวเติม

เคาะและใชเครื่องเจียขัดในตําแหนงทาเชื่อม ไม ใช งานใกล สารไวไฟ หรื อบริ เวณที่ ติ ดไฟง าย และควรระวั งสะเก็ ดไฟ จากการเจียงานกระเด็น ถูกสายไฟของเครื่องจักร

93 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ขั้นตอนการปฏิบัติงาน 16. ใชมุมนํา 80 - 90 องศากับผิวชิ้นงาน

17. รอยเชื่อมกวางกวารอยเชื่อมเดิม

คําอธิบาย

ขอควรระวัง

เชื่อมแนวทับหนา

ควรใชเทคนิคการเชื่อม

ใหมุมนํา 80 - 90 องศากับผิวชิ้นงาน

ใหเหมาะสม

ใหร อยเชื่อมกวางกวารอยเชื่อมแนวเติ ม เล็กนอย

18. ทําความสะอาดชิ้นงานเชื่อม

เคาะและใชเครื่องเจียขัดในตําแหนงทาเชื่อม ใชงานใกลสารไวไฟ หรือ บริ เวณที่ ติ ดไฟง ายและ ควรระวั งสะเก็ ดไฟจาก การเจี ยงานกระเด็ นถู ก สายไฟของเครื่องจักร

19. ตรวจสอบชิ้นงาน

ตรวจสอบชิ้นงานหลังเชื่อมเสร็จ

ป รั บ เ ค รื่ อ ง มื อ แ ล ะ อุปกรณใหอยูในสภาพ พร อ มใช ง านเช น เดิ ม หลั ง จากปฏิ บั ติ ง าน เสร็จ

94 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

3. ตรวจสอบชิ้นงานเชื่อม ตรวจสอบและบันทึกขอบกพรองตอไปนี้ พรอมระบุขนาด 1. การตรวจสอบดวยวิธีพินิจ ลําดับที่ 1

รายการตรวจสอบ

เกณฑการพิจารณา

บริเวณเริ่มตนและจุดสุดทายของแนวเชื่อม ตองไมมีกองนูนผิดปกติ ไมมีสแลกฝง ไมมีรูพรุน ไมมีรอยแตกปลาย ไมมีรอยเวาผิดปกติ

2

รอยขีดอารกบนผิวหนาชิ้นงาน

ตองไมมี

3

ผิวชิ้นงานและหนารอยเชื่อมไดขจัดสแลก ขจัดได 70% ขึ้นไป และสะเก็ดเชื่อม

4

ผิวหนารอยเชื่อมมีการเจีย

ยอมใหมีไดไมเกิน 1 ตร.ซม.

5

รอยเชื่อมมีรูพรุน

ตองไมมี

6

รอยเชื่อมมีรอยกัดขอบ

ยอมใหมีไดความลึกไมเกิน 0.5 มม.

7

รอยเชื่อมมีรอยขอบซอน

ตองไมมี

8

รอยเชื่อมมีสแลกจมเห็นที่ผิว

ยอมใหมีไดขนาดไมเกิน 2.0 มม.

9

ความนูนของรอยเชื่อมดานหนา

10

รอยเชื่อมไมเต็มรองบาก

ยอมใหมีไดขนาดไมเกิน h ≤ 0.15b

11

รอยเชื่อมเกิดการตอขอบเยื้อง

ยอมใหมีไดขนาดไมเกิน 1.2 มม.

12

รอยเชื่อมฐานรากหลอมละลายสมบูรณ ตองไมมีขอบกพรอง

ตองไมมี

ตลอดแนว 13

รอยเชื่อมฐานรากเกิดการยอย

14

รอยเชื่อมฐานรากเกิดการยุบเวา

ยอมใหมีไดขนาดไมเกิน h ≤ 1+0.15b

15

ชิ้นงานเกิดการบิดตัวเชิงมุม

ยอมไดไมเกิน 7 องศา

16

ความสมบูรณของรอยเชื่อมดานหนา

ตองไมมีขอบกพรอง

17

ความกวางของรอยเชื่อม

ยอมใหมีความกวางแตกตางไดไมเกิน 3 มม.

18

ความสม่ําเสมอเกล็ดรอยเชื่อม

ยอมใหมีระยะหางของเกล็ดรอยเชื่อมไดไมเกิน 3 มม.

ตองไมมี

95 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

2. การตรวจสอบดวยวิธีดัดโคง ลําดับที่ 1

รายการตรวจสอบ

เกณฑการพิจารณา

การดัดโคงดานหนา

ชิ้นงานหลังดัดโคงยอมใหมีรอยแตกไดไมเกิน 1 มม.

ทดสอบการดัดดานหนา

2

การดัดโคงดานแนวฐานราก

ชิ้นงานหลังดัดโคงยอมใหมีรอยแตกไดไมเกิน 1 มม.

ทดสอบการดัดดานราก

3. การปฏิบัติงานตามแบบและการปฏิบัติงานตามขอกําหนด ลําดับที่

รายการตรวจสอบ

เกณฑการพิจารณา

1

การประกอบชิ้นงานตามแบบ

ตามแบบกําหนด

2

การวางชิ้นงานตามตําแหนงทาเชื่อม

ยอมใหมีผิดพลาดไดไมเกิน 5 องศา

3

การใชชนิดกระแสไฟเชื่อม

ตามแบบกําหนด

4

การตอขั้วกระแสไฟเชื่อม

ตามแบบกําหนด

5

การเลือกใชประเภทลวดเชื่อม

ตามแบบกําหนด

4. ความปลอดภัยและความสามารถในการปฏิบัติงาน ลําดับที่

รายการตรวจสอบ

เกณฑการพิจารณา

1

การใชเครื่องเชื่อมและอุปกรณ

ความถูกตองตามวิธีการใชงาน

2

การตอขั้วเชื่อมที่ปลอดภัย

ความถูกตองตามขอกําหนด

3

การใชอุปกรณจับยึดและอุปกรณชวยงาน ความถูกตองตามวิธีการใชงาน

4

การใชอุปกรณปองกันสวนบุคคล

ความถูกตองตามวิธีการใชงาน

5

การปองกันอุบัติเหตุในการทํางาน

ความถูกตองตามวิธีการ

6

การเจีย การตะไบ

ความถูกตองตามวิธีการปฏิบัติงาน

7

การเคาะสแลก การใชสกัด

ความถูกตองตามวิธีการปฏิบัติงาน 96

กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ลําดับที่

รายการตรวจสอบ

เกณฑการพิจารณา

8

การเก็บรักษาเครื่องมือ

ความถูกตองตามขอกําหนด

9

การทําความสะอาดชิ้นงาน และบริเวณ ความถูกตองตามวิธีการปฏิบัติงาน ทํางาน

10

เวลาในการปฏิบัติงาน

ทันเวลาที่กําหนด

11

การใชวัสดุอยางประหยัด

ความถูกตองตามขอกําหนด

12

ขณะปฏิบัติงานทําใหคนอื่นบาดเจ็บ

ไมยินยอม

13

ทําใหเครื่องและอุปกรณชํารุด

ไมยินยอม

14

การทําใหเกิดเพลิงไหม

ไมยินยอม

4. วิเคราะหผล นําชิ้นงานมาวิเคราะหขอบกพรองที่เกิดขึ้นวาอยูในเกณฑการยอมรับหรือไม แลวหาวิธีการแกไขรวมกับครูฝก

5. การจัดเก็บรักษาเครื่องเชื่อม เครื่องมือ และอุปกรณ 1. ปดเครื่องปอนลวดโดยหมุนปุมปรับความเร็วปอนลวดไปที่ 0 2. ปดระบบจายแกสปกปอง 3. ปดวาลวที่ทอแกส 4. ปดสวิตชที่ดามหัวเชื่อมแกสปกปองที่คางในสายจะไหลออก 5. ปดวาลวที่โฟลวมิเตอร 6. ปดสวิตชเครื่องเชื่อม 7. ทําความสะอาดสายเชื่อมแลวมวนเก็บ 8. ทําความสะอาดสายดินแลวมวนเก็บ 9. ทําความสะอาดเครื่องเชื่อมและโตะเชื่อม 10. ทําความสะอาดเครื่องมือตาง ๆ 11. เก็บเศษโลหะแลวนําไปทิ้งในที่เฉพาะ 12. ทําความสะอาดพื้นที่บริเวณเตรียมงานและที่เชื่อม

97 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ใบใหคะแนนการตรวจสอบดวยสายตา (Visual Inspection Test) ลําดับที่

รายการตรวจสอบ

ขอกําหนดการใหคะแนนอางอิง

คะแนน เต็ม

(MARKING ASPECT)

ตาม ISO 5817 ระดับ C

Max score

1

2 3

4

บริเวณเริ่มตนและจุดสุดทายของแนวเชื่อมสมบูรณ

ถาไมมี ให 10 คะแนน

หรือไม?

มีจุดบกพรองอยางใดอยางหนึ่งหรือทั้งหมด

(Start and end of weld occurred incomplete fusion and crater crack or not?)

ให 4 คะแนน มีมากกวา 1 จุดบกพรอง ให 1 คะแนน

มีรอยขีดอารกบนผิวหนาชิ้นงานหรือไม?

ถาไมพบรอยขีดอารก ให 10 คะแนน

(Are stray arc strikes absent?)

ถาพบรอยขีดอารก ให 1 คะแนน

ผิวชิ้นงานและหนาแนวเชื่อมไดขจัดสแลก และสะเก็ด ขจัดได 90% ให 10 คะแนน เชื่อมออกไดหมดหรือไม? ขจัดได 80% ถึง 89% ให 7 คะแนน (Is all surface slag and spatter removed from

ขจัดได 70% ถึง 79% ให 4 คะแนน

joint and surrounding area?)

ขจัดไดนอยกวา 70% ให 1 คะแนน

ผิวหนาแนวเชื่อมมีการเจียหรือไม?

ไมมีรอยเจีย ให 10 คะแนน

(Is the weld face of weld free from grinding?)

รอยเจียไมเกิน 1 ตร.ซม. ให 7 คะแนน

10

10 10

10

รอยเจียเกิน 1 ตร.ซม. ให 1 คะแนน 5

แนวเชื่อมมีรูพรุนหรือไม?

(Is the weld metal free of surface porosity?)

ถาไมมีรูพรุน ให 10 คะแนน ถามีรูพรุน ให 1 คะแนน

10

6

แนวเชื่อมมีรอยกัดขอบหรือไม?

ไมเกิดรอยกัดแหวง ให 10 คะแนน

10

(Is the weld joint free from undercut?)

มีรอยกัดแหวง ให 1 คะแนน

แนวเชื่อมมีรอยขอบซอนหรือไม?

ไมมีรอยขอบซอน ให 10 คะแนน

(Is the weld joint completely or free of

มีหนึ่งจุด ให 4 คะแนน

overlap?)

ถามากกวา 1 จุด ให 1 คะแนน

แนวเชื่อมมีสแลกจมเห็นที่ผิวหรือไม?

(Is the weld joint completely or free of surface

มีขนาดไมเกิน 0.2s ให 10 คะแนน มีขนาดเกิน 0.2s แตไมเกิน 0.3s ให 7 คะแนน

slag)

มีขนาดเกิน 0.3s แตไมเกิน 0.4s ให 4 คะแนน

7

8

10

10

มีขนาดเกิน 0.4s ให 1 คะแนน 9

แนวเชื่อมดานหนานูนเกินไปหรือไม?

H ≤ + 0.1b ให 10 คะแนน

(Is the weld joint free of excessive face

h ≤ + 0.15b ให 7 คะแนน

reinforcement?)

h ≤ + 0.25b ให 4 คะแนน มากกวา 0.25b ให 1 คะแนน

98 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

10

ชิ้นงาน (TEST PIECES) PE

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ลําดับที่

รายการตรวจสอบ

ขอกําหนดการใหคะแนนอางอิง

คะแนน เต็ม

(MARKING ASPECT)

ตาม ISO 5817 ระดับ C

Max score

10

แนวเชื่อมเต็มรองบากหรือไม

ถาเติมเต็มให 10 คะแนน

(Is the butt weld groove completely filled?)

ถาลึกจากผิวงาน 0.5 มม. ให 7 คะแนน

10

ถาลึกจากผิวงาน 1.0 มม. ให 4 คะแนน ถาลึกกวา 1.5 มม. ให 4 คะแนน 11

12

แนวเชื่อมเกิดการตอขอบเยื้องหรือไม?

ถาเยื้อง (h) นอยกวา 0.1t มม. ให 7 คะแนน

(Is the weld joint free from linear (high / low)

ถาเยื้อง (h) นอยกวา 0.15t มม. ให 6 คะแนน

misalignment?)

ถาเยื้อง (h) นอยกวา 0.25t มม. ให 4 คะแนน ถาเยื้อง (h) มากกวา 0.25t มม. ให 1 คะแนน

แนวเชื่ อ มฐานรากหลอมละลายสมบู ร ณ ต ลอดแนว ถาหลอมละลายสมบูรณ ให 10 คะแนน หรือไม?

(Is the root weld completely penetration

10

10

ถาไมหลอมละลายสมบูรณให 1 คะแนน

convexity ?)

13

แนวเชื่อมฐานรากเกิดการยอยเกินไปหรือไม?

(Is the joint free of excessive penetration?)

ถารากยอยไมเกิน 1 มม. + 0.3b ให 10 คะแนน ถารากยอยไมเกิน 1 มม. + 0.6b ให 7 คะแนน

10

ถารากยอยไมเกิน 1 มม. + 1.2b ให 4 คะแนน ถารากยอยมากกวานี้ ให 1 คะแนน 14

15

แนวเชื่อมฐานรากเกิดการยุบเวามากเกินไปหรือไม?

ถารอยยุบ (h) ไมเกิน 0.5 มม. ให 10 คะแนน

(Is the weld penetration free of excessive root

ถารอยยุบ (h) เกิน 1.0 มม. ให 7 คะแนน

concavity “Suck Back”?)

ถารอยยุบ (h) เกิน 1.5 มม. ให 4 คะแนน ถารอยยุบ (h) มากกวานี้ ให 1 คะแนน

ชิ้นงานเกิดการบิดตัวเชิงมุมหรือไม?

α ไมมากกวา 5° ให 10 คะแนน

(Is the weld joint free from angular distortion?)

α มากกวา 5° แตไมเกิน 7° ให 7 คะแนน

10

10

α มากกวา 7° แตไมเกิน 8° ให 4 คะแนน α มากกวา 8° ให 1 คะแนน 16

รอยตอแนวเชื่อมดานหนาสมบูรณหรือไม

มีขนาดนูนมากกวา 2 มม. แตไมเกิน 3 มม.

(In the weld joint on the capping layer completely or not)

ให 7 คะแนน มีขนาดนูนมากกวา 4 มม. แตไมเกิน 5 มม. ให 4 คะแนน มีขนาดนูนมากกวา 5 มม. ให 1 คะแนน

99 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

10

ชิ้นงาน (TEST PIECES) PE

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ลําดับที่

รายการตรวจสอบ

ขอกําหนดการใหคะแนนอางอิง

คะแนน เต็ม

(MARKING ASPECT)

ตาม ISO 5817 ระดับ C

Max score

17

ความกวางแนวเชื่อมสม่ําเสมอหรือไม

ตางกันมากกวา 2 มม. แตไมเกิน 3 มม.

(Is the bead width uniform and regular)

ให 7 คะแนน

10

ตางกันเกิน 2 มม. แตไมเกิน 4 มม. ให 4 คะแนน ตางกันเกิน 4 มม. ให 1 คะแนน 18

เกล็ดแนวเชื่อมสม่ําเสมอหรือไม

ถาเกล็ดแนวเชื่อมสม่ําเสมอตลอดแนว ให 10 คะแนน

(Are ripples uniform and regular)

ถามีความหางระหวางเกล็ดแนวเชื่อมเกิน 3 มม.

10

ให 1 คะแนน คะแนนเต็ม

180

180/4.5 = 40

40

100 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

ชิ้นงาน (TEST PIECES) PE

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ใบใหคะแนนการตรวจสอบดวยวิธีดัดโคง (BENDING TEST) ลําดับที่

1

a) ทดสอบการดัดดานราก

b) ทดสอบการดัดดานหนา

รายการตรวจสอบ (MARKING ASPECT)

ขอกําหนดการใหคะแนน (MARKING CRITERIA)

การดัดโคงดานหนามีรอยแตกหรือไม

ชิ้นงานหลังดัดโคง สมบูรณไมปรากฏรอยแตกหัก ให 22.5 คะแนน

คะแนน เต็ม

ชิ้นงาน (TEST

Max. SCORE

PIECES)

22.5

รอยแตกหลังดัดโคง ≤ 1.0 มม. ให 15 คะแนน รอยแตกหลังดัดโคง ≤ 2.0 มม. ให 10 คะแนน รอยแตกหลังดัดโคง > 2.0 มม. ให 1 คะแนน 2

การดัดโคงดานแนวรากฐานมีรอยแตกหรือไม

ชิ้นงานหลังดัดโคง สมบูรณไมปรากฏรอยแตกหัก ให 22.5 คะแนน

22.5

รอยแตกหลังดัดโคง ≤ 1.0 มม. ให 15 คะแนน รอยแตกหลังดัดโคง ≤ 2.0 มม. ให 10 คะแนน รอยแตกหลังดัดโคง > 2.0 มม. ให 1 คะแนน รวม

45

101 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

PE

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ใบใหคะแนนการประกอบชิ้นงานตามแบบและขอกําหนด ลําดับที่ ชิ้นงานที่ 4 PE

รายการตรวจสอบ (MARKING ASPECT)

ขอกําหนดการใหคะแนน (MARKING CRITERIA)

- การประกอบชิ้นงานตามแบบ

ไมผิด ให 5 คะแนน

- การวางชิ้นงานตามตําแหนงทาเชื่อม - การใชชนิดกระแสไฟเชื่อม

ผิด 1 จุด ให 3 คะแนน ผิด 2 จุดหรือมากกวาให 1 คะแนน

คะแนน(SCORE) เต็ม 5

- การตอขั้วกระแสไฟเชื่อม - การเลือกใชประเภทลวดเชื่อม คะแนน

5

102 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

ได

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ใบใหคะแนนความปลอดภัยและความสามารถในการปฏิบัติงาน ลําดับที่

รายการตรวจผล (MARKING ASPECT)

ขอกําหนดการใหคะแนน (MARKING CRITERIA)

ชิ้นงานที่ 4

ไมผิด ให 10 คะแนน

PE

คะแนน(SCORE) เต็ม 10

ผิด 1 จุด ให 5 คะแนน ผิด 2 จุดหรือมากกวาให 1 คะแนน คะแนน

10

หมายเหตุ รายการการตรวจสอบ (MARKING ASPECT) 1. การใชเครื่องเชื่อมและอุปกรณ ถูกตองหรือไม 2. การตอขั้วเชื่อมที่ปลอดภัย 3. การใชอุปกรณจับยึดและอุปกรณชวย 4. การใชอุปกรณปองกันสวนบุคคล ถูกตองหรือไม 5. การปองกันอุบัติเหตุในการทํางาน ถูกตองหรือไม 6. การเจีย การตะไบ ถูกตองหรือไม 7. การเคาะสแลก การใชสกัด ถูกตองหรือไม 8. การเก็บรักษาเครื่องมือ 9. การทําความสะอาดชิ้นงาน และบริเวณทํางาน 10. เวลาในการปฏิบัติงาน 11. การใชวัสดุอยางประหยัด 12. ขณะปฏิบัติงานทําใหคนอื่นบาดเจ็บ 13. ทําใหเครื่องและอุปกรณชํารุด 14. การทําใหเกิดเพลิงไหม

103 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

ได

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

ใบใหคะแนนประเมินผลรวม ชิ้นงาน

การประเมินผลชิ้นงาน

คะแนน

(ASSESSMENT CRITERIA)

(TEST PIECES) PE

การตรวจสอบดวยสายตา

40

(Visual Test) การตรวจสอบดวยวิธีดัดโคง

45

(Fracture Test) การประกอบชิ้นงานตามแบบและขอกําหนด

5

(Assembly According to Prints & Specification) ความปลอดภัย และความสามารถในการปฏิบัติ

10

(Safety andCompetency Interpretation) รวมคะแนน

100

หมายเหตุ หากผูเขารับการฝกไดรับคะแนน 70 คะแนนขึ้นไป (คะแนนมากกวาหรือเทากับรอยละ 70) ใหผูเขารับการฝก ขอเขารับการทดสอบภาคปฏิบัติได

104 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

คณะผูจัดทําโครงการ คณะผูบริหาร 1. นายสุทธิ

สุโกศล

อธิบดีกรมพัฒนาฝมือแรงงาน

2. นางถวิล

เพิ่มเพียรสิน

รองอธิบดีกรมพัฒนาฝมือแรงงาน

3. นายธวัช

เบญจาทิกุล

รองอธิบดีกรมพัฒนาฝมือแรงงาน

4. นายสุรพล

พลอยสุข

รองอธิบดีกรมพัฒนาฝมือแรงงาน

5. วาที่รอยตรี สมศักดิ์ พรหมดํา

ผูอํานวยการสํานักพัฒนาผูฝกและเทคโนโลยีการฝก

6. นางเพ็ญประภา

ศิริรัตน

ผูอํานวยการกลุมงานพัฒนาระบบการฝก

7. นายวัชรพงษ

มุขเชิด

ผูอํานวยการสํานักงานรับรองความรูความสามารถ

คําเงิน

ภาควิชาวิศวกรรมโทรคมนาคม คณะวิศวกรรมศาสตร

คณะที่ปรึกษาโครงการ 1. ผศ. ดร. มนตรี

สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกลาเจาคุณทหารลาดกระบัง 2. รศ. ดร. วิสุทธิ์

สุนทรกนกพงศ

ภาควิชาวิศวกรรมไฟฟาสื่อสาร คณะครุศาสตรอุตสาหกรรม สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกลาเจาคุณทหารลาดกระบัง

3. ผศ. สันติ

ตันตระกูล

ภาควิชาครุศาสตรวิศวกรรม คณะครุศาสตรอุตสาหกรรม สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกลาเจาคุณทหารลาดกระบัง

4. นายสุระชัย

พิมพสาลี

ภาควิชาครุศาสตรวิศวกรรม คณะครุศาสตรอุตสาหกรรม สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกลาเจาคุณทหารลาดกระบัง

5. นายวินัย

ใจกลา

ภาควิชาครุศาสตรวิศวกรรม คณะครุศาสตรอุตสาหกรรม สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกลาเจาคุณทหารลาดกระบัง

6. นายวราวิช

กําภู ณ อยุธยา

สํานักบริหารงานวิจัยและนวัตกรรมพระจอมเกลาลาดกระบัง สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกลาเจาคุณทหารลาดกระบัง

7. นายมนตรี

ประชารัตน

แผนกวิชาชางไฟฟา วิทยาลัยเทคนิคมีนบุรี

8. นายธเนศ

วงควัฒนานุรักษ

แผนกวิชาชางไฟฟา วิทยาลัยเทคนิคมีนบุรี

9. นายณัฐวุฒิ

เสรีธรรม

แผนกวิชาชางไฟฟา วิทยาลัยเทคนิคมีนบุรี

10. นายหาญยงค

หอสุขสิริ

แผนกวิชาโลหะการ วิทยาลัยเทคนิคกาญจนาภิเษก มหานคร

11. นายสวัสดิ์

บุญเถื่อน

แผนกวิชาชางยนต วิทยาลัยเทคนิคกาญจนาภิเษก มหานคร 105 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน

คู มื อ ครู ฝ ก สาขาช า งเชื่ อ มแม็ ก ระดั บ 2 (ประเภทแผ น หนา)

โมดู ล การฝ ก ที่ 11

106 กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน