Tema 4
A
maior parte da auga do noso planeta (máis do 95%) é salgada (salada) e atópase nos océanos e os mares:
OCÉANO: é unha gran masa de auga que separa os distintos continentes.
¿Cáles son os máis grandes? O Pacífico, o Atlántico e o Índico.
MAR: son a prolongación dos océanos nas zonas próximas aos continentes.
A HIDROSFERA
Auga mariña 97%
Glaciares 77%
Lagos e ríos 61%
Auga doce 3%
Auga subterránea 22%
Auga superficial e vapor de auga 1%
Vapor de agua de a atmósfera 39%
Océano Pacifico. É de mái superficie e profundidade. Posúe cantidade de illas coralinas e volcánicas.
As ondas son movimentos ondulatorios da auga producidos pola acci贸n do vento.
O Atlรกntico. Forma alargada. Esta atravesado por unha cordilleira submarina cuxos picos forman illas como as Azores ou Islandia.
Durante o verán estas placas despréndense e forman os iceberg.
Océano glacial Ártico e Antártico. Tamaño reducido. As súas augas están conxeladas . Teñen placas de xeo.
OcĂŠano Indico. Extendese pola zona cĂĄlida. Tene maior salinidad.e
Representa
menos do 3% da auga do noso planeta e repártese entre:
LAGOS: son masas de auga permanente depositadas en depresións e que se crean gracias á auga da chuvia e á auga dos ríos. RÍOS: son correntes continuas de auga. Proceden de:
Fontes de auga. Mananciais (manantiales). Chuvia. Fusión da neve.
¿Qué é o CAUDAL? É a cantidade de auga que leva un río.
¿QUÉ É O RÉXIME (Régimen) DOS RÍOS?
É o conxunto de variacións que experimenta o seu caudal ao longo do ano (ás veces conten máis auga e outras menos).
¿QUÉ TIPOS DE RÉXIME TEÑEN OS RÍOS?
Réxime PLUVIAL: cando a auga dun río procede principalmente da chuvia. O seu réxime dependerá sobre todo da regularidade coa que chova:
Se un río recolle auga da chuvia de maneira abundante todo o ano, o río será CAUDALOSO E REGULAR. Se un río recolle auga de maneira irregular, o río encherase só nalgunhas épocas e terá outras épocas de ESTIAXE (época na que o caudal é mínimo) cando haxa seca (sequía).
Réxime NIVAL: cando a auga dun río procede principalmente da fusión da neve. Adoitan (suelen) ter moito caudal na primavera e no verán.
CURSO ALTO:
CURSO MEDIO:
O río efectúa un intenso traballo de EROSIÓN, debido á forza que ten a auga ao caer polas pendentes do relevo. O río efectúa un menor traballo de erosión. Os materiais máis grandes xa foron abandonados, e agora o seu principal traballo e o TRANSPORTE de materiais que pode arrastrar.
CURSO BAIXO:
O río perde velocidade e forza e o seu traballo principal é o de SEDIMENTACIÓN ou DEPÓSITO dos materiais que arrastrou previamente. Deste xeito, crea DELTAS.
MEANDRO: Curva dos ríos AFLUENTE: Río secundario que desemboca noutro principal
A estiaxe é a disminución del caudal debido a una época de sequía intensa
DELTAS OU ESTIARIOS.- Son formacions en baixo relevo que adoptan forma de Delta (letra grega)
¿CALES SON OS OCÉANOS DA TERRA? Pacífico, Atlántico, Índico, Ártico e Antártico. ¿QUÉ TIPOS DE MARES EXISTEN? Os MARES COSTEIROS: son os que bordean as costas dos continentes. Ex. Mar Báltico. Os MARES CONTINENTAIS: son os que se atopan entre os continentes. Ex. Mar Mediterráneo. Os MARES INTERIORES ou CERRADOS: son os que se atopan totalmente rodeados de terra. Ex. Mar Caspio.
¿CALES SON OS RÍOS MÁIS LONGOS DA TERRA?
O Amazonas en Sudamérica. O Mississipi en Norteamérica. O Yangtsé en Asia. O Nilo en África. O Volga en Europa.
¿ÓNDE SE LOCALIZAN OS LAGOS MÁIS EXTENSOS? En Asia, África e América do Norte.
MARES DE EUROPA
RÍOS DE EUROPA (España vai aparte)
Os
ríos europeos gardan moita relación co clima do lugar polo que transcorren, por iso se dividen en tres grandes grupos:
RÍOS DE TIPO CONTINENTAL: como o Dniéper, que adoita ter un caudal máis abundante na primavera (cando se funde a neve) e no verán (moita chuvia). RÍOS DE TIPO OCEÁNICO: como o Sena ou o Támesis, que son caudalosos todos o ano, teñen a influencia do clima atlántico. RÍOS MEDITERRÁNEOS: aínda que existen excepcións como a do Ebro, outros ríos mediterráneos sofren estiaxes no verán.
MARES DE ASIA
MAR AMARELO
RÍOS DE ASIA
MARES DE ﾃ：RICA
NILO
NÍGER
CONGO
RÍOS DE ÁFRICA
MARES DE AMÉRICA CENTRAL E DO NORTE
RÍOS DE AMÉRICA DO SUR
RÍOS E LAGOS DE AMÉRICA DO CENTRAL E DO NORTE
AS MAREAS ¿Qué son? Ascensos e descensos do nivel da auga da mar, provocados pola atracción da Lúa sobre a auga de mares e océanos. Tipos: Marea Alta e Marea Baixa
AS CORRENTES MARIÑAS ¿Qué son? Son como grandes ríos que circulan polos océanos. A auga destas correntes é distinta a do resto do mar (outra temperatura, densidade e salinidade). Se a temperatura da corrente é superior á desa zona do mar, trátase dunha corrente cálida e se é inferior, é unha corrente fría. ¿Cómo son as costas bañadas polas correntes?
As costas bañadas por unha corrente fría adoitan ser moi áridas. As costas bañadas por correntes cálidas non adoitan ter xeo e acostuman a ter máis chuvias.
RÍOS DA PENÍNSULA IBÉRICA RÍOS DA VERTENTE ATLÁNTICA
RÍOS DA VERTENTE MEDITERRÁNEA
RÍOS DA VERTENTE CANTÁBRICA
LONXITUDE
Longos
Curtos
CAUDAL
Caudalosos
Escaso caudal, Caudalosos sofren estiaxes e enchentes
ALGÚNS EXEMPLOS
Miño, Douro (Duero), Texo (Tajo), Guadiana, Guadalquivir
Navia, Narcea, Nalón, Nervión, Bidasoa
Curtos (Excepto o Ebro)
Ter, Llobregat, Turia, Xúcar (Júcar), Almanzora, Guadalhorce
¿Por qué os ríos teñen máis ou menos caudal? Porque chove máis ou menos nos lugares por onde circulan. ¿Por qué os ríos son máis ou menos longos? Porque a distancia entre as montañas onde nacen e o mar ou océano onde desembocan é maior ou menor.
ď‚ž http://es.wikipedia.org/wiki/Siete_mares