DUIC krant NR. 030 maart 2017

De krant die verder kijkt in de stad

MAART 2017 | 3E JAARGANG NR. 30 | KIJK VOOR HET LAATSTE UTRECHTSE NIEUWS OP

Allemaal Utrechters ‘Mensen maken het me te makkelijk’ PAG. 15

GRAT

Citymarketing: Utrecht verkopen aan het buitenland pagina 8

Rotsoord ontwikkelt

pagina 20

Veryupping van oude wijken pagina 6

Duurzaam Wonen KRINGLOOPWINKEL DE WAARDE

Rabobank inspireert met Rabo Groenhuis

HELLING 5 IN UTRECHT Het leukste tweedehands warenhuis van Utrecht! dewaarde.org | info@dewaarde.org

㌀㄀ 洀愀愀爀琀 ⬀ ㄀ 愀瀀爀椀氀

Alle nieuwbouw in regio Utrecht:

UTRECHTWOONT.NL

Lees er alles over in de commerciële bijlage

DUIC.NL

IS

Hulp voor ondernemers met financiële problemen Risico nemen hoort bij ondernemen, daar is niets mis mee. Maar soms zit er wel erg veel tegen. Heeft u als ondernemer of ex-ondernemer schulden of dreigt u schulden te krijgen? Blijf daar niet mee zitten!

Kom naar de maandelijkse bijeenkomst voor ondernemers met financiële problemen.

Waar en wanneer?

Wanneer: elke laatste maandag van de maand Tijdstip: 15.30 – 17.00 uur Locatie: Buurtteam Kanaleneiland-Zuid Marco Pololaan 71, Utrecht Website: www.ondernemenmettegenwind.nl

Er zijn verschillende organisaties aanwezig met wie u in gesprek kunt gaan. Zij kunnen u verder helpen met aflossing van schulden, uw administratie, belastingaangifte, etc. U kunt ook een afspraak maken voor een persoonlijk vervolggesprek.

Deelname is gratis. Aanmelden is niet nodig.

Toyota Private Lease Flexibel rijden met alle vrijheid

Kom in actie voordat het te laat is!

Na 1 jaar maand

elijk s opzegbaa

r

De Toyota AYGO al vanaf € 7,- per dag*!

Van een Toyota AYGO moet je genieten. Daarom introduceert Toyota Private Lease: een nieuwe manier van autorijden waarbij alles draait om flexibiliteit. Je rijdt al vanaf € 7,- zorgeloos in een gloednieuwe AYGO en na één jaar kun je het contract kosteloos opzeggen! Het leasebedrag is inclusief wegenbelasting, verzekering, reparatie, onderhoud, banden én 24-uurs pechhulp in Europa.

Je betaalt alleen nog de benzine. Dát is pas flexibel rijden met alle vrijheid! Kijk snel op toyota.nl of maak een proefrit!

Brandstofverbruik (EC 2016/646W) 3,8 L/100km (26,3 km/L); CO2 88 g/km. *Toyota Financial Services leasetarief per maand o.b.v. Private Lease, 48 mnd, 10.000 km/jaar, incl. max. bonus/malus, BTW, excl. brandstof • Dit actieproduct heeft een looptijd van 48 maanden en is na 12 maanden zonder beëindigingskosten maandelijks opzegbaar • Tarieven kunnen afwijken bij gekozen uitvoering, wijziging van fabrieksopties, kilometrage, schadevrije jaren en gewicht • Geldig vanaf 1 januari 2017 t/m 31 maart 2017 of zolang de voorraad strekt • Voor de actie komt een beperkt aantal modellen van de AYGO in aanmerking • Vraag je dealer 392H naar alle voorwaarden • Wijzigingen en typefouten voorbehouden • directsales@toyotafs.nl

Kooijman

Utrecht, Meijewetering 39, 030-2660044 www.kooijmanutrecht.nl

Lezersactie 2e kaartje gratis!

Peter Klimo & Tessa Lark Dinsdag 28 maart | Hertz | TivoliVredenburg De Amerikaanse pianist Peter Klimo speelt samen met de getalenteerde violist Tessa Lark. Hij is prijswinnaar van het Liszt Concours in Utrecht, zij van het Vioolconcours in Indianapolis. Beluister hun schitterende spel waaronder de Vioolsonate van Strauss.

Exclusief voor lezers van DUIC: bestel via tivolivredenburg.nl en vul als kortingscode ‘DUIC’ in.

U betaalt € 28 voor twee kaartjes ipv € 56.

TIVOLI VREDEN BURG

A G E M AL OP=OP!

DE

999.-

387.-

Zo goed als nieuw

Dell Latitude E7240 • Intel Core i5-4300U processor • 8 GB werkgeheugen • 128 GB SSD • 2 jaar garantie Op zaterdag 25 maart is het Landelijke Compostdag. Lever deze dag uw grofvuil in op een afvalscheidingsstation en krijg van ons een gratis zak compost van 40 liter. Op=op. Hiermee bedanken wij u voor weer een jaar afval scheiden. Van gescheiden afval maken we weer nieuwe producten. Zo maken we van uw GFT-afval compost. Kijk op Utrecht.nl/afval

Deze en nog veel meer zo goed als nieuwe producten vind je in:

MyCom Utrecht | Nachtegaalstraat 46

3

MAART 2017 | NR. 30 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

INHOUD

Lowlands-geschiedenis aan de Oudegracht

4 DUIC in Beeld

E

Stemmen is een feest

en trauma zou ik het nog net niet noemen, maar de afwezigheid van Jimi Hendrix (vanwege een gebroken been) op de tweede editie van de Flight to Lowlands Paradise hakte er bij mij persoonlijk flink in. Als jong jochie had ik de rol van podiumregisseur op dit evenement weten te verwerven. En wel op het podium waar mijn gitaarheld zou optreden. Had mijn leven er anders uitgezien als ik de man de hand had kunnen schudden, een plectrum achterover had kunnen drukken? Waarschijnlijk niet. Maar ik had in elk geval een beter verhaal gehad dan de jongen

6 Gentrificatie

Oude buurten veryuppen

8 Internationale journalisten

Zo wordt Utrecht verkocht aan het buitenland

10 Column Tom Staal

Michaël Kroonbergs

Verkiezingsposters

Hoofdredacteur michael@duic.nl

10 Dat is de vraag

Heeft Klépierre te veel macht in het centrum

die op het podium stond waar Hendrix niet stond. Dat gebroken been bleek achteraf een smoes van het management naar een organisatie die niet echt een keiharde reputatie had in de muziekwereld. Bunk Bessels, Robert van Gemert, Koos van Duinen, ze deden het er allemaal een beetje bij. Maar ze schreven wel geschiedenis met deze voorlopers van Lowlands. Het werd allemaal bedacht in de Kargadoor aan de Oudegracht. Een centrum dat onlangs generatiegenoot RASA begraven zag worden, maar zelf nog springlevend is. In deze krant een mooi verhaal over de Kargadoor.

11 Utrecht Volgens ‘Googler’ Rachid Finge

11 Jette en Jildou

Drinken koffie bij het Muzieklokaal

12 Bier & Appelsap

GEMIST

5x pannenkoeken eten

12 Kenners Tippen

NIEUWS

Jeroen van Nijnatten, Merel Blom, Marcel Gieling en Jeroen Vedder

• Een 41-jarige vrouw uit Soest werd doodgestoken op de Croeselaan. De 31-jarige Pool Lukasz S. werd direct aangehouden. De vrouw laat twee kinderen en haar man achter. • De Wijkraad Binnenstad vreest dat de binnenstad met de komst van de nieuwe horecanota niet meer bewoonbaar is en gaat in gesprek met de gemeente. In de nieuwe nota komen meer mogelijkheden voor horecaondernemers.

• Reizigers van de Uithoflijn kunnen na het uitstappen niet rechtstreeks naar de binnenstad lopen door een glazen muur. Zij moeten een flinke omweg maken via de stationshal.

• De Utrechtse GroenLinks, D66, SP, PvdA en CDA willen dat er strenger gecontroleerd wordt op de plinten in het stations­gebied. Ze moeten ‘naar buiten gericht en levendig’ zijn.

13 Uittips

Muziekfestival CATCH en Utrecht International Comedy Festival

14 Klassieker Kargadoor

15 Allemaal Utrechters Chad Davies uit Zuid-Afrika

Gespecialiseerde klimmers hingen een gigantisch doek aan het Van Unnikgebouw op de Uithof. Het duurde een halve dag om het doek van ruim zevenhonderd vierkante meter op te hangen.

17 Herinnering van Babs van Geel

18 Baasje van

Stella: Tamara Schmitt

19 Werkplek van

Kunstenaar Jules Enneking

Een motorrijder is om het leven gekomen in Utrecht. Op de Willem van Noortstraat kwam de bestuurder van de motorscooter in botsing met een auto. Een aantal dagen later werd een stille tocht georganiseerd. Voorop reed een vuilniswagen, omdat het slachtoffer in het dagelijks leven vuilnisman was.

Utrecht verandert geleidelijk door de jaren heen. In deze rubriek kijkt DUIC aan de hand van foto’s van Het Utrechts Archief naar het verleden en heden.

OPMERKELIJK

20 Rotsoord in ontwikkeling

Van industrieterrein naar creatieve woon-werklocatie

22 Affiches met Arjan den Boer Van Rijn’s mosterd

23 Ondernemer Centraal

Gijs Werschkull van restaurant GYS en SYR

Colofon

DUIC.nl voorziet dagelijks zo’n twintigduizend Utrechters van het laatste nieuws uit de stad. Dit zijn de nieuwtjes van de afgelopen twee weken die je moet weten.

• Presentator van GeenStijl Tom Staal werd tijdens zijn werk op de Vredenburgmarkt in Utrecht bekogeld met eieren.

De dader ging er na zijn actie snel vandoor. • De roltrappen bij de Jaarbeurskant van Utrecht Centraal staan te vaak stil. Slijtage, blootstelling aan weer en wind en het drukken op de stopknop zijn daar oorzaken van. • Liefhebbers van sushi kunnen binnenkort hun hart ophalen op het Lucasbolwerk: van 5 tot en met 7 mei zal daar Sushi Festival JOY neerstrijken. • Een opvallende bevalling in het Diakonessenhuis in Utrecht afgelopen week. Een moeder assisteerde bij haar eigen keizersnee en tilde Jula eigenhandig de wereld in.

Op De Uithof was een tijdelijke tokkelbaan. Tussen het Johanna-gebouw en de Cambridgelaan-flat kon je tweehonderd meter ‘vliegen’. Het doel van de baan was om geld op te halen voor de RAG Week, een studenteninitiatief dat geld ophaalt voor het goede doel.

KIJK VOOR HET LAATSTE UTRECHTSE NIEUWS OP DUIC.NL

REDACTIE Michaël Kroonbergs (hoofdredacteur), Fenna Riethof (eindredacteur), Annabel van Heesbeen, Jesse Holweg, Hidde Zwiers, Merel Blom en Robert Oosterbroek

AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE Jeroen van Nijnatten, Jeroen Vedder, Marcel Hobma, Annefleur van Wanroij, Yontie Helders, Tom Staal, Tim de Hullu, Marcel Gieling en Arjan den Boer

BEELDREDACTIE Robert Oosterbroek en Marlot van den Berg

ART DIRECTION EN VORMGEVING ddk.nl, Nathan Roos en Tessa Valk

CONTACT REDACTIE redactie@duic.nl

UITGEVERS Joris Daalhuisen en Martijn Rademakers

SALES Wouter Jacobs via wouter@duic.nl ADVERTEREN 030 - 633 18 90 Helling 12, 3523 CC Utrecht adverteren@duic.nl

WEBSITE DUIC.nl

FACEBOOK DUIC

TWITTER @duicnl

INSTAGRAM duic.nl

4 Nieuws

NR. 30 | MAART 2017 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

Nieuws 5

MAART 2017 | NR. 30 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

DUIC IN BEELD

Fenna Riethof

Robert Oosterbroek

Stemmen is een feest

O

p Utrecht Centraal bepaalt 3FM de sfeer van de verkiezingsdag met ‘het leukste stembureau van Nederland’. “Gaat u met ons op de foto, meneermevrouw?” Een rood potlood en twee in tutu’s gehulde dames slepen mensen die gestemd hebben mee in hun photobooth. Handen in de lucht, hoedje op je kop en lachen zul je, want stemmen is een feest. In de rij staan is ook geen straf; de DJ’s maken ter plekke radio, controleren stempassen en identificatiebewijzen én delen lekkers uit; GroenLinks-aanhangers krijgen een smoothie (juist: een groene), D66-stemmers een broodje kaas. De opkomst was om 17.00 uur ruim 50 procent en dus groter dan vier jaar geleden.

Op het moment dat deze krant gedrukt werd, was de verkiezingsuitslag nog niet bekend.

6 Nieuws

NR. 30 | MAART 2017 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

Veryupping van de oude buurt Marcel Hobma & Jesse Holweg

Robert Oosterbroek

Slager van Vuuren heeft veel zien veranderen in zijn Twijnstraat

Een voor een worden Utrechtse buurten opgewaardeerd met hippe koffie­bars en koopwoningen – Utrecht lijkt te ‘veryuppen’. Hoogopgeleide nieuwkomers maken gretig gebruik van de voorzieningen, oude bewoners krijgen het moeilijker.

H

et is half vijf ‘s middags. In de Sparstraat in Ondiep staan twee buurvrouwen te roken terwijl hun hondjes elkaar besnuffelen. Ze staan voor een van de arbeiderswoningen die zo typisch zijn voor de oude volksbuurt. Achter het raam staat een verzameling Betty Boop-figuurtjes.

Voor sommige van de woningen staan stoelen en bankjes. In de zomer zitten de buurtbewoners hier vaak met een biertje.

Honderd meter verderop in de Kastanjestraat stapt een moeder uit haar Volvo. Ze wordt in de deuropening van haar nieuwbouwwoning onthaald door haar kinderen.

Sommige huizen hebben zonnepanelen, rond de meeste tuintjes staat een netjes gesnoeide buxushaag. De straat doet denken aan een Vinex-wijk.

Deze verschillen binnen Ondiep zijn er niet altijd geweest. Door de

slechte reputatie van de wijk begon de gemeente in 2004 een grootschalige renovatie. De arbeiderswoningen worden geruimd voor nieuwe koopwoningen en de ‘oude’ buurtbewoners maken plaats voor jonge, hoogopgeleide nieuwkomers: yuppen.

Gentrificatie De komst van de yup in Utrecht is een kenmerk van gentrificatie.

Stadsgeograaf Brian Doucet: “Dit is een proces van klasseverandering in buurten of wijken waar sprake is van sociale en economische opwaardering. De prijzen worden hoger, waardoor de samenstelling van de wijk verandert. De lagere inkomens krijgen minder mogelijkheden om in het gebied te wonen of ernaartoe te verhuizen, terwijl de hoger opgeleiden steeds meer naar de buurt toe trekken. Dit leidt tot verplaat-

sing en uitsluiting van huishoudens met een lager inkomen.”

Veryupping heeft drie belangrijke oorzaken, volgens Doucet. “Kapitaal speelt een grote rol. Gentrificatie speelt zich meestal af in wijken met oude, slecht onderhouden panden. Toch zijn de wijken vanwege hun ligging goed bereikbaar en dus waardevol. Door kapitaal te investeren, knapt de wijk op en worden de goedkope appartementen dure woningen. De voorzieningen veranderen mee.”

De tweede oorzaak ligt volgens Doucet bij de veranderde woonwensen van de middenklasse.

“Steden zijn de afgelopen tien tot twintig jaar heel populair geworden bij de middenklasse. De stad is dynamisch en bruisend en heeft veel banen, woningen en voorzieningen. Singles of kinderloze stelletjes wonen steeds liever ergens waar je veel kunt beleven en mensen kunt ontmoeten.”

Doucet: “Tot slot is er het gemeentelijk beleid. Sinds de opkomst van de creatieve economie concurreren steden om de middenklasse en de creatieve klasse.

Gemeenten willen het juiste milieu bouwen voor deze groepen, dus wordt het stedelijke beleid op ze afgestemd. Er komen meer koopwoningen en duurdere apparte-

menten en straten en pleinen worden opgeknapt zodat ze geschikt worden voor chique cafés.”

De Utrechtse wijken Naast het Ledig Erf ligt de pas gerenoveerde Twijnstraat. Er lopen horden bezoekers over de oude winkelstraat. Zij komen niet alleen

‘De lagere inkomens krijgen minder mogelijkheden om in het gebied te wonen’ meer voor de slagerij en de kaaswinkel, maar ook voor de biologische supermarkt, de boetiek en de koffiebar. Aan het begin van de straat is de keurslagerij van Frans van Vuuren gevestigd. Het familiebedrijf zit al meer dan vijftig jaar in het pand en is tegenwoordig de enige slager binnen de Utrechtse

singels. Volgens Van Vuuren is er veel veranderd in de Twijnstraat.

“Vroeger had je vooral gezinnen, nu komen hier toch meer tweeverdieners en alleenstaanden. Alle lege plekken langs de werf zijn luxe woningen geworden en veel huizen worden opgesplitst om er appartementen van te maken.”

Van Vuurens slagerij trekt ook andere klanten dan vroeger. “Vijfentwintig jaar geleden was het echt een volksbuurt en was de winkelstraat meer gericht op de Zeven Steegjes, Sterrenwijk en de Gansstraat. Tegenwoordig komen klanten steeds vaker uit de binnenstad.”

De nieuwe klanten hebben volgens hem vaak andere wensen. “Omdat er meer hoogopgeleide mensen en bewuste eters in de buurt wonen, zijn we een andere richting uit gegaan. Vroeger kochten mensen gewoon vlees; je had een slavink en een hamburger. Tegenwoordig verkopen we ook scharrelvlees, belegde broodjes, maaltijden en tapas. Maatschappelijk verantwoord bezig zijn ligt mij wel, maar als we ons niet hadden aangepast was het kaarsje uitgegaan.”

Negatieve ontwikkeling “De buurt is opgeknapt”, zegt Van Vuuren, “we zitten in een mooi stukje stad, er wordt dagelijks ge-

Nieuws 7

MAART 2017 | NR. 30 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

Uw Utrechtse vacature in de schijnwerpers Plaatsing in de DUIC krant en op de homepage van www.duic.nl Geen geschikte kandidaat, gratis herplaatsen

Bezoekers van de Twijnstraat komen tegenwoordig niet alleen voor de slagerij, maar ook voor de boetiek en de koffiebar

veegd en als er een paaltje scheef komt te staan, wordt het de volgende dag rechtgezet – de straat is onlangs zelfs helemaal heringericht.” Maar de Twijnstraat heeft volgens hem ook nadelen overgehouden aan de veryupping. “De buurt is minder hecht geworden.

Ik heb niet meer het gevoel van twintig jaar geleden. Toen had je een winkeliersvereniging met ondernemers, die nog bij de winkels woonden. Samen hebben we toen drie maanden lang feestverlichting voor de straat gemaakt. Zoiets is ondenkbaar nu. De betrokkenheid is minder geworden.”

Wijkraadslid Robin van Essen van wijk Binnenstad heeft de Twijnstraat ook zien veranderen in de twintig jaar dat hij er woont. “Vrijwel alles binnen de singels duurder geworden. Het grootste deel van de buurt bestaat uit koophuizen waar je niet kunt wonen als je niet twee keer modaal verdient. Ondanks dat je hier een harde kern hebt, zie je vaak dat mensen weggaan als ze kinderen krijgen; ze verhuizen naar Leidsche Rijn. Voor hen komt weer een nieuw afgestudeerd studentenstelletje in de plaats.” Robin is in tegenstelling tot Van Vuuren wél positief over het buurtgevoel. “De buurtbarbecue is net zo hecht als vroeger, we hebben een buurtkrant

en een actieve Facebook-pagina.”

Stedenbouwkundige Fulco Treffers ziet ook gentrificatie in Lombok. Hij is aangesloten bij werkgroep Visie Kanaalstraat/ Damstraat. Samen met de bewoners van Lombok stelt de werkgroep een visie samen voor de toekomst van de buurt. “Gentrificatie wordt door een deel van de bewoners gezien als een probleem en komt dus zeker terug in de visie. De buurt ligt in het centrum, de druk op koopwoningen is groot en sommige bewoners vrezen voor een tekort aan goedkope woningen.” De wijk zit nu nog vol met multiculturele slagers en groentewinkels, maar volgens Treffers zien veel lokale ondernemingen een dreiging in de gentrificatie. “De prijzen van winkel- en horecaruimtes worden mogelijk dusdanig hoog dat ondernemers bang zijn hun zaak niet meer te kunnen runnen. Daarnaast trekt de hoge prijs een bepaald type ondernemingen aan, zoals regionale en landelijke ketens. Mensen zijn bang dat het unieke sfeertje van de wijk verloren gaat.” Toch zijn niet alle bewoners in Lombok tegen gentrificatie. “De koopwoningen zijn hier uiteraard ook al jaren. De groep die hier nieuw instroomt wil ook andere winkels en horeca dan het huidige aanbod.”

Stadsgeograaf Doucet ziet veryupping vooral als een negatieve ontwikkeling voor de stad. “Voor veel beleidsmakers is gentrificatie dé oplossing, want meer mensen uit de middenklasse betekent meer kapitaalkracht in de stad. Daarnaast wordt het proces gebruikt als middel tegen verloedering, armoede en werkloosheid. Maar gentrificatie lost die problemen in werkelijkheid niet op; ze verschuiven naar een andere plek in de stad.”

Controle op woningbouw is een goede manier om veryupping

in toom te houden, zegt Doucet.

“Door gebieden te creëren die buiten de marktwerking vallen kun je gentrificatie in zekere mate belemmeren. Dit kan door bijvoorbeeld sociale woningbouw en collectief eigendom te stimuleren, of op andere manieren vastgoed buiten de markt te zetten. De gemeente moet er dan wel voor kiezen niet voor de hoogste bieder in het gebied te gaan.” Maar Doucets vermoeden is nu dat het niet de vraag is óf de gentrificatie in Utrechtse wijken zal toenemen, maar hoe, waar en in hoeverre.

Eten in de Twijnstraat

Volgens wijkraadslid Robin van Essen zijn er de afgelopen tien jaar zo’n tien eetgelegenheden bijgekomen in de Twijnstraat. “Mede dankzij het nieuwe treinstation Vaartsche Rijn krijgt de straat veel meer bezoekers van buitenaf. De bezoekers komen onder andere voor de kroegen op het Ledig Erf, de winkels of het Louis Hartlooper Complex.

Als je naar een leuke kroeg of bioscoop gaat wil je ook leuk eten. Dus veranderde de Rabobank in een burgerbar en een hip restaurant. Daarnaast zijn er ook veel meer regionale en landelijke ketens zoals Stach en Grapedistrict in de straat gekomen.”

Zet jij de toon?

Alleen voor ‘social slimpies’ Social Mediabureau Siprr zoekt:

een community/ contentmanager voor meer informatie:

siprr.com

Mail je motivatie en CV aan martijn@siprr.com

8 Nieuws

NR. 30 | MAART 2017 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

Steeds meer internationale journalisten bezoeken Utrecht Niet alle buitenlandse journalisten durfden op de fiets te stappen

Buitenlandse journalisten komen steeds vaker naar Utrecht. Dit jaar zijn er al ruim honderd naar Nederland gekomen om zich door Utrecht Marketing te laten rondleiden in de Domstad. “Allemaal zijn ze enthousiast over Utrecht”, vertellen de persvoorlichters Susanne Arkema en Susanne Canisius.

DUIC haakte aan en ging op pad met tientallen buitenlandse journalisten.

Robert Oosterbroek

“A

ls het licht op rood staat, moet je stoppen.” Aan het woord is een gids van de VVV in Utrecht. Om hem heen staat een twintigtal buitenlandse journalisten. Ze komen uit Italië, Spanje, Frankrijk, Duitsland, België en Groot-Brittannië. Op het programma staat een fietstocht door Utrecht. “De beste manier om de stad te verkennen”, zegt de gids.

Niet iedereen is het daarmee eens.

Zeker tien aanwezigen durven het fietsen niet aan en gaan lopend richting het Rietveld Schröderhuis.

De journalisten zijn op uitnodiging van NBTC Holland Marketing en Utrecht Marketing naar Utrecht gekomen. Ter ere van het honderdjarig bestaan van kunststroming De Stijl zijn er in de stad tal van evenementen en exposities. De Stijl-kunstenaars als Gerrit Rietveld en Piet Mondriaan zijn geen onbekenden in het buitenland. Dat was voor Utrecht Marketing dan ook een goede aanleiding om buitenlandse journalisten uit te nodigen voor een reisje naar de stad.

Het Tour-jaar als keerpunt Druppelsgewijs komen de journalisten binnen in het Centraal Museum waar het eerste programma­ onder-

deel plaatsvindt. De bezoekers krijgen zo een perspreview van de tentoonstelling Rietvelds Meesterwerk: Leve De Stijl!. Eerst spreekt de marketing manager van Utrecht Marketing,Ronald Besemer, de aanwezigen toe. “Welkom in onze mooie stad.

Een mooie vrouw of een mooie man in slecht weer is nog steeds een mooie vrouw of man. Zo is Utrecht in de regen van vandaag… nog steeds een hele mooie stad.

Susanne Arkema en Susanne Canisius kijken beiden toe. De persvoorlichters van Utrecht Marketing zijn fulltime bezig met het promoten van Utrecht als een gastvrije en inspirerende stad. Vorig jaar zorgden ze ervoor dat er 184 journalisten naar Utrecht kwamen.

De komst van de journalisten is niet het einddoel, maar Utrecht promoten als citytrip bestemming in de buitenlandse media en daarmee (buitenlandse) bezoekers te inspireren om Utrecht te bezoeken.

Canisius zet zich al sinds 2009 in om meer toeristen naar Utrecht te krijgen. Arkema en zij zijn collega’s sinds 2014. “In 2009 kwamen er maar enkele tientallen journalisten naar de stad, ik moest toen echt nog uitleggen waar Utrecht lag in de wereld.” Beide persvoorlich-

De journalisten mogen op eigen houtje het Centraal Museum verkennen

‘Vóór de Tour kwamen er jaarlijks tachtig journalisten naar Utrecht, dit eerste kwartaal zijn er al ruim honderd geweest’ ters beamen dat de Tour de France een keerpunt is geweest. “Het evenement heeft geholpen om de stad op de kaart te zetten. Vóór het Tour-jaar ontvingen we zo’n tachtig á negentig journalisten per jaar.

Tijdens het Tour-jaar 2015 kwamen er maar liefst 177 buitenlandse journalisten. Vorig jaar is dat aantal verder gestegen tot 184. En dit jaar

zijn er al meer dan honderd journalisten langsgekomen.”

De twee houden nauw contact met honderden journalisten over de hele wereld, van China tot Amerika.

“Wij promoten Utrecht als stad zo veel mogelijk en de belangstelling groeit sterk.” De twee organiseren op maat gemaakte pakketten voor buitenlandse journalisten en kun-

nen alles regelen. “We halen ze op van het treinstation en brengen ze naar hun hotel. In enkele dagen gaan we langs de belangrijkste attracties en locaties in Utrecht.”

Hoewel het programma volledig is georganiseerd door Utrecht Marketing wordt niet alles betaald van belastingcenten. “Per journalisten bekijken we wat de waarde is voor Utrecht en wat wij de journalisten kunnen aanbieden. Daarnaast springen ondernemers bij om de journalisten kosteloos of met korting te laten slapen en eten. Zijn zien ook het belang van de media-aandacht.”

Op de fiets De dertig journalisten die nu in Utrecht zijn, komen voor het jaar

Nieuws 9

MAART 2017 | NR. 30 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

Johnny Tucker – Blueprint Magazine

Valeria Caldelli – Wall Street International

Als architectuurjournalist komt Tucker vooral voor de gebouwen van Rietveld. “Die vindt onze doelgroep het meest interessant. Maar ik wil ook schrijven over de grachten.” Het fietsen door Utrecht ging de Engelsman goed af: “Ik fiets in Londen ook dagelijks naar mijn werk. Het was toch even wennen; de wegen zijn anders en de voor- en achterrem zitten andersom. Gelukkig waren de fietsende Utrechters vriendelijk vandaag.”

“Wat is Utrecht een prachtige stad.” Caldelli is net een paar uur in de stad, maar heeft al het een en ander kunnen zien. “Vooral de verschillende grachtenpanden zijn erg mooi, en natuurlijk de grachten zelf.” De Italiaanse journaliste is hier niet alleen voor De Stijl. “Ik zal ook over de stad schrijven. Opvallend vind ik natuurlijk de vele fietsen. Ook in Pisa, de stad waar ik vandaan kom, zijn veel fietsers, maar dit slaat alles.”

Frank Heirman – Gazet van Antwerpen Heirman is vroeger al eens in Utrecht geweest: “We gingen toen kijken naar het revolutionaire winkelcentrum Hoog Catharijne.

Dat hadden wij nog niet in België en het was zeer vernieuwend.

Het is lachwekkend om nu te zien dat het zo verguisd wordt en het volledig verbouwd gaat worden.”

Afgezien van het winkelcentrum vindt Heirman Utrecht een aangename stad: “De sfeer is goed

Paul Andreas – Qube Magazine

Zo praten de buitenlandse journalisten over Utrecht

Ferry O’Coy – Area Magazine De Engelse O’Coy is er voor De Stijl én de stad. Ze had van Utrecht gehoord, maar wist niet dat de Tour hier in 2015 startte. “Een vriend was hier al eens geweest en zei dat hij hier graag ooit zou wonen.” Door vertraging op Schiphol heeft ze nog weinig

van Utrecht gezien. “Maar vanuit de taxi zag het er goed uit. Ik zag vooral veel leuke drinkgelegenheden. Ik hou van de Nederlandse gastvrijheid.” O’Coy deed niet mee aan de fietstour: “Te gevaarlijk. Onze taxichauffeur hield ook niet zo van fietsers.”

Luis Rubio – El Pais

Liane Rapp - Rhein-Neckar Zeitung

Rubio spreekt niet zo goed Engels, maar zijn antwoord op de vraag wat hij leuk vindt aan Utrecht is wel duidelijk: de Febo.

“Good food”.

Freelance-reisjournalist Rapp zag in Jordanië de woestijn en in Florida de zee. In Nederland komt ze voor De Stijl en doet ze in enkele dagen niet alleen Utrecht aan, maar ook Den Bosch, Eindhoven en meer. “Ik wil het hele verhaal van De Stijl, Mondriaan en Rietveld kunnen vertellen. Utrecht is een

waarna de dag wordt afgesloten met een diner in Bistro Karel 5.

De volgende dag staat de groep journalisten vroeg op voor een fietstocht door de stad. Voor het Apollo Hotel aan het Vredenburg heeft een fietsverhuur­ bedrijf tientallen fietsen gestald.

De journalisten stappen onwennig op, sommigen hebben bijna nooit gefietst en niet iedereen durft het aan. “Vooral op het rode licht letten en rechts op het fietspad blijven”, roept de gids. “Het is natuurlijk goed voor de stad om zoveel mogelijk media-aandacht te krijgen”, vertelt de gids terwijl alle zadels worden afgesteld. In 2015 waren er 282 internationale publicaties over de stad. Dat vertegenwoordigt een mediawaar-

Lachend loopt Andreas rond door het Rietveld Schröderhuis. “Ik houd van dit soort architectuur.” De Duitser schrijft dan ook vooral over de architectuur in Utrecht. “Ik ben hier voor De Stijl en zal minder schrijven over de historische middeleeuwse binnenstad. Ik ga wel zeker even een kijkje nemen in het nieuwe Stadskantoor. Daar ben ik benieuwd naar.”

Ralf Stiftel – Westfälischer Anzeiger

belangrijk puzzelstukje.” Ze is al zo’n vijftien keer in Nederland geweest maar dit is de eerste keer in Utrecht. “Ik heb in P5 geparkeerd, onder Hoog Catharijne, en moest naar het Vredenburg. Dat is niet het beste stukje van de stad; ik heb voornamelijk bouwwerkzaamheden gezien.”

Stiftel is niet ver van huis: “Een paar uur geleden zat ik nog op mijn bank.” Stiftel schrijft voor een regionale krant in de Duitse stad Hamm en is op uitnodiging van NBTC Holland Marketing naar Utrecht gekomen. “Ik kom vooral vanwege het jaar van De Stijl.

“Ik schrijf vooral over architectuur en kunst en minder over de

Het slotstuk van de tour: het Rietveld Schröderhuis

van De Stijl. Het programma is daar volledig op ingericht. Na het praatje van Besemer en een uitgebreide lunch mag iedereen het Centraal Museum gaan verkennen.

Arkema en Canisius zijn tevreden met de opkomst. “En de volgende groep journalisten heeft zich ook al aangemeld. Een groep van ruim vijftig journalisten komt na de kunstbeurs TEFAF in Maastricht naar Utrecht. Dat zijn echt gespecialiseerde kunstjournalisten.”

De huidige groep wordt de rest van de dag goed verzorgd; naast Arkema en Canisius zijn er meer medewerkers van NBTC Holland Marketing om de journalisten overal bij te helpen. Na de perspreview in het Centraal Museum gaat de groep nog naar Amersfoort,

en voelt niet te gestrest. Utrecht mag als Nederlandse stad zeker wat meer op de voorgrond komen en kan zeker opboksen tegen Amsterdam en Rotterdam.”

de van bijna drie miljoen euro.

“Daardoor kunnen wij ook weer meer toeristen laten genieten van de stad”, aldus de gids.

De fietstocht is begonnen en voert langs bekende plekken van Gerrit Rietveld; de gids vertelt over de meubelmakerij aan de Adriaen van Ostadelaan 25 en de bekende ‘chauffeurswoning’ aan de Waldeck Pyrmontkade 20. De groep vind het fietsen leuk, maar echt makkelijk gaat het niet. Na nog een paar stops arriveren de journalisten bij het slotstuk; het Rietveld Schröderhuis. De groep krijgt hier een rondleiding waarna iedereen weer naar het land van herkomst gaat. “En hopelijk schrijven ze dan een leuk artikel over Utrecht”, zegt Canisius.

toeristische trekpleisters van een stad.” Wel is hij fan van Utrecht: “De grachten, de gebouwen, de Domtoren: allemaal mooi. Het gebied rond mijn hotel (het Apollo-hotel aan het Vredenburg) is wel lelijk. En het winkelcentrum is zoals zoveel andere winkelcentra op de wereld – niets bijzonders.”

10 Nieuws

NR. 30 | MAART 2017 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

COLUMN TOM STAAL

Bas Niemans

Verkiezingsslogans Het is verkiezingstijd en dat is voor mij een extreem drukke maar bijzonder interessante periode.

Wanneer u dit leest, heeft Nederland gestemd. Ik loop nu zo’n zes jaar in Den Haag rond en verbaas me elke keer weer.

Vooral over de leugens, het gedraai en de bakken stront die over ons uit worden gestort, overigens meestal gesponsord door de NPO. Tijdens de algemene beschouwingen hebben de politici twee uur gedebatteerd over het ‘Pleur op’

DAT IS DE VRAAG Robert Oosterbroek

André van Schie

van onze premier. Twee uur mensen, een uur per woord. Los wat je vindt van die uitspraak, het was de bedoeling dat het debat over de begroting zou gaan.

Het werd de aftrap van de ‘Holle Frase campagne’.

Neem mijn oud-collega Jan Roos, een heerlijke schreeuwerd, maar ik heb hem alleen horen roepen hoe slecht andere partijen zijn. Nergens hoorde je een serieuze oplossing van zijn eigen partij voor problemen, terwijl die wel in hun programma staan. Maar ja, dat leest niemand. Nog zo’n mooie campagneuitspraak: de heer Buma die op tv staat te pleiten om op scholen elke ochtend te starten met het zingen van het Wilhelmus.

Een half jaar geleden werd daarover een motie ingediend. U mag raden wie daar tegen stemde. Inderdaad, het

CDA. Sowieso gaat het zingen van het Wilhelmus onze problemen niet oplossen.

Dat weet de heer Buma en gelukkig weet u dat ook.

De verkiezingsposters die door de stad hangen, geven me ook geen vertrouwen.

Zullen we er een paar de revue laten passeren? GeenPeil wil winnen met ‘Stem op jezelf’. Geloof me: dat is in mijn geval alles behalve slim. En daar hebben we de PVV met ‘Nederland weer van ons’. Hoezo?

Was het ooit van ons? Ik betaal bakken belasting, maar heb nooit het idee gehad dat het van mij, dan wel van ons was. Dan de partij van Spekman, de PvdA: ‘Samen vooruit’? Wat bedoel je? Gewoon vooruit?

Met de auto, of liever met het ov? Weet je zeker dat je niet liever achteruit wilt? Of, de nerds van de Piratenpartij: ‘Jouw keuze’.

Ja lieve schat, dat is een beetje het idee

achter verkiezingen, dat we zelf mogen kiezen. Dat is die democratie waar ze het de hele tijd over hebben.

Van de SGP hoeven we ook niet veel te verwachten: ‘Voor het leven’ klinkt voor de gereformeerde medemens natuurlijk aantrekkelijk, maar is feitelijk complete bullshit. Ik zou geen partij kunnen noemen die voor de dood is. Sommige partijen kiezen voor helemaal geen slogan, 50Plus bijvoorbeeld. Die houdt het simpel: ‘Stem 50plus’. Dat is ook wel handig, hun electoraat heeft, net als de lijsttrekker, nou niet bepaald een geweldig geheugen.

Ik hoop dat u gestemd heeft, waarop maakt me werkelijk niks uit. Sommige mensen noemen me rechts omdat ik voor opdrachtgevers als GeenStijl werk. U weet echter helemaal niet wat ik stem en dat gaan we zo houden ook.

Heeft Klépierre te veel macht

in het centrum van Utrecht?

Tim Schipper

SP-raadslid “Als je iets wilt met de spullen van anderen, dan ben je afhankelijk “Zonder enige twijfel hebben de activiteiten van Klépierre in Utrecht een enorme impact ‘SP’s grap van hun medewerking. Je moet niet vreemd opkijken als die anop het centrum. Het winkelcentrum is enorm en strategisch gelegen en de belangen – deren allerlei wensen hebben over wat ermee gebeurt. Dat is economie, werkgelegenheid, bereikbaarheid, toerisme – zijn groot. En er is een probleem ‘Welkom in niet anders in het Utrechtse stationsgebied. Vanaf begin jaren waar de gemeenteraad keer op keer mee te maken heeft als het gaat om de invloed van negentig kwam de gemeente met grootse plannen voor het Klépierre. Er zijn in het – soms verre – verleden tal van vergaande en ingewikkelde afCorio-city’ is gebied, terwijl de gemeente nauwelijks een eigendomspositie spraken gemaakt tussen de gemeente en de verschillende eigenaren van Hoog Catharijne. heeft. Pal voor de raadsverkiezingen van 2006 ondertekende Dit betekent in de praktijk dat als er vernieuwde inzichten zijn over de inrichting van het waarheid toenmalig wethouder Lenting de overeenkomsten voor de herstationsgebied, de huidige gemeenteraad soms graag iets wil wat afwijkt van de afspraken geworden’ ontwikkeling van het station, de Jaarbeurs en Hoog Catharijne. die ooit gemaakt zijn. Dat is een democratisch dilemma; onze ambtsvoorDaarin werden de afspraken vastgelegd over wie wat mag en wie gangers hebben ooit democratische besluiten genomen en die willen wat betaalt. Publiek vermengd met privaat, dus – dat kost het publiek wij nu terugdraaien, of anders interpreteren. In de praktijk blijkt in de regel geld. Nu, tien jaar later, is het duidelijk wat de marktpartijen dat lastig; over de rechten van Hoog Catharijne moet ‘Onze mochten: het referendum over het Stationsgebied de prullenbak worden onderhandeld en dan zijn nieuwe ambtsvoorgangers in, kleine ondernemers eruit, een 120 meter brede overkapinzichten plots heel duur. Gelukkig is ping van de uitgegraven Catharijnesingel en een verbod het belang van Utrecht vaak ook het hebben ooit Het bedrijf op de aanleg van trappen aan de Moreelsebrug, belang van Hoog Catharijne en want iedereen moet en zal door Hoog Catharijne is het mogelijk samen te werKlépierre, voorheen democratische heen lopen. En straks, bij de discussie over de ken aan een nieuw en goed Corio geheten, is een grote herinrichting van het Westplein, duikt ongebesluiten genomen’ werkend stadshart. De VVD twijfeld de afspraak weer op over optimale vindt dat een betrouwbare speler in Utrecht. Als eigenaar van autobereikbaarheid van de parkeergaoverheid afspraken moet winkelcentrum Hoog Catharijne is het rages van Klépierre vanaf de Westkant. nakomen. Dat geeft Klépierre medeverantwoordelijk voor het beeld dat Nog een voorbeeld: Klépierre, vroeger veel invloed en vaak ook méér dan het huidige Corio, kreeg ook de eerste rechten op bestuur wenst. De gemeente heeft echter Utrechters en bezoekers van de stad hebben. Het het winkelcentrum in Leidsche Rijn ooit met die macht ingestemd. De macht is heeft veel rechten die niet altijd stroken met wat Centrum. De gemeente zou maximaal alleen te groot als ze er écht niet meer sa70 miljoen euro bijdragen, maar inmen uitkomen.” sommige Utrechters willen. Een bekend voorbeeld: middels staat de teller op ruim 130 Klépierre heeft zich verzet tegen het idee om trappen miljoen euro. Toegegeven, Corio/ vanaf de Moreelsebrug naar de perrons te laten lopen.

Klépierre heeft ook aardig wat geld geïnvesteerd, maar dat had het PvdA en CDA hebben onlangs schriftelijke vragen nooit gedaan als het verlies zou Vice-voorzitter Koninklijke Horeca Nederland gesteld over een glazen muur die tussen de tramhalte opleveren.

‘Welkom in Corio City’, “We kunnen de vergelijking trekken met stond er op 1 april 2005 op alternaen de binnenstad moet komen – reizigers zullen Airbnb en hotels; het afschermen van tieve borden die de SP had opgehande markt voor Airbnb lijkt logisch en gehonderden meters via de stationshal moeten gen aan de randen van de stad. Die voelsmatig oké. Maar tegelijkertijd brengt omlopen. De partijen willen weten of dit komt grap is behoorlijk waarheid geworden.”

Airbnb heel veel naar de stad en maakt het VVD-raadslid

Erik Derksen

door afspraken met Klépierre. Het van origine zodoende de taart voor iedereen groter. Het werkt ook zo met TivoliVredenburg; enerzijds Franse bedrijf heeft in de stad dus een flinke heeft die een grote machtsfactor die veel lijkt vinger in de pap. Heeft Klépierre te veel af te snoepen van andere partijen, anderzijds Woordvoerster Klépierre brengt TivoliVredenburg bij samenwerking veel met macht in het centrum van Utrecht? zich mee. Hetzelfde geldt voor de Jaarbeurs. En dus Ondanks herhaaldelijk aandringen is het Dat is de vraag.

Klépierre. De organisatie probeert Klépierre niet gelukt om binnen een paar dazichzelf te beschermen, maar gen met een inhoudelijke reactie toch maakt-ie de taart voor de te komen. Wel wilde Lambooij ‘Klépierre zou stad groter. Wat er nu echter te zien dit kwijt: “Overigens hoef je als ‘Over de is, is dat TivoliVredenburg en de Jaartram- en of treinreiziger niet per se moeten zoeken beurs op zoek zijn naar een wederzijdse meerdoor Hoog Catharijne om in de binnenstad route door Hoog naar wederzijdse waarde. Klépierre daarentegen probeert zich juist af te te komen. Als je het station uitkomt, heb je drie opties. schermen. De vraag is dan ook eerder of het Klépierre wat Je kunt naar links of naar rechts lopen – beide routes Catharijne bestaan meerwaarde’ imago betreft wel ten goede komt om zich zo op te stellen. gaan via het Stationsplein en dus volledig buiten Hoog misverstanden’ In de horeca weten we dat dienstbaarheid naar de wensen van Catharijne om – of rechtdoor door het winkelcentrum. Ik de consument of gast altijd uitbetaalt.” merk dat daar veel misverstanden over bestaan.”

Eva Lambooij

UIT MET DUIC

11

JETTE & JILDOU DRINKEN KOFFIE

UIT MET DUIC

Jette Pellemans & Jildou Fabriek

Marlot van den Berg

Lekkers en live muziek in Het Muzieklokaal Deze stond al lang op ons verlanglijstje: in het weekend naar Het Muzieklokaal aan de Weerdsingel. Dit met crowdfunding tot stand gekomen café slash muziekpodium programmeert op onder andere zondagmiddag live optredens. En dat onder het genot van een goede kop koffie! Dat wilden we meemaken.

UTRECHT VOLGENS

Fenna Riethof

Stefan Heijdendael

‘Googler’ Rachid Finge Rachid Finge was jarenlang nieuwslezer bij NOS op 3 tot hij vorig jaar overstapte naar wat zijn oud-collega’s ‘the dark side’ noemen: het communicatievak. Hij is nu Communications Manager bij Google en YouTube Nederland.

Hoe was je eerste jaar bij Google?

“Intens, leerzaam en bovenal ontzettend leuk. Mijn eerste dag was in San Francisco in plaats van gewoon in Amsterdam – stond ik dan, tussen tweehonderd communicatiecollega’s. Ik voelde me een brugklasser.

Het eerste half jaar was ik een ‘Noogler’: een ‘New Googler’.”

Van de publieke omroep naar een miljardenbedrijf, hoe ging die switch?

“Ik was de laatste drie jaar behalve nieuwslezer ook techredacteur en schreef onder meer over Google, Microsoft en Apple. Google benaderde me toen er een vacature vrijkwam – of die niet wat voor mij was. Ik was geïnteresseerd, maar twijfelde. Ik zat namelijk net bij Giel in de ochtend, best een prestatie waar ik lang op heb moeten wachten. Toch ben ik gaan solliciteren, ik wilde weten hoe ver ik zou komen. Na meerdere gesprekken wist ik dat ik het wilde doen. Nu grappen oud-collega’s dat ik naar the dark side ben overgestapt.”

Verlang je wel eens terug naar ‘the bright side’, de journalistiek?

“De verplichting om elke dag het nieuws te volgen, mis ik niet. De dagelijkse ellende leek toe te nemen; al die aanslagen en dood en verderf gingen me persoonlijk dwarszitten. De journalist in me blijft, ik hou nog steeds het nieuws bij. Maar soms besef ik ineens dat de tv uit mag. Dat is fijn.”

Droomhuis “In mei verhuis ik met mijn vriendin binnen onze wijk, Leidsche Rijn. Het nieuwe huis heeft een grote woonkamer, ik heb veel zin daar straks te zitten. Mensen dagen me graag uit: ‘Leidsche Rijn is toch saai en ver weg?’ Misschien is dat een beetje zo, maar alle voorzieningen zijn voorhanden en je bent zó in het oude stadscentrum. Ik heb liever een groot huis, ruimte en rust, dan een piepklein huis in de binnenstad voor hetzelfde geld.”

Eerste keer in Utrecht “Als zestienjarige Leidenaar kwam ik naar Utrecht voor bijeenkomsten van de Nationale Jeugdraad, die het Nationaal Jeugddebat organiseert. De raad komt op voor de belangen van jongeren in Nederland en het kantoor zat aan de Maliebaan. Eerst was ik deelnemer van het jeugddebat, later werd ik begeleider.”

Mooiste herinnering “Ik hou van een nieuw begin, dus denk met plezier terug aan de tijd dat ik in Utrecht kwam wonen, zes jaar geleden. Ik had na mijn studie een huisje gekocht in Leidsche Rijn en fietste in de sneeuw op en neer naar het kluscentrum.

Toen was dat niet leuk, natuurlijk. Maar ik heb hard gewerkt om mijn huis van mij te maken.”

Grootste ergernis “Dat je niet met je auto normaal door de stad kunt rijden, vooral het centrum is een ramp. Voor je het weet zit je op een busbaan en kun je niet terug – paniek!

O, en kunnen ze de Dafne Schippersbrug eens afmaken?”

Tot rust komen “Ik werk meer dan veertig uur, dus kom graag thuis. Ook hardlopen is ontspannend. Ik heb het wel eens om twee uur ‘s nachts gedaan. Mensen verklaren me voor gek, maar je moet het eens proberen; het is stil, je kunt doorlopen en de stad ligt er mooi bij.”

Hardlooprondje “Langs het stadscentrum in Leidsche Rijn de Vleutensebaan op en via Parkzichtlaan en Langerakbaan terug. Dat is exact zeven kilometer. Leuk: elke keer is het stadscentrum weer een beetje veranderd. Na de verhuizing ben ik meer in het Máximapark te vinden. Daar ren ik graag over het Lint, dan ergens afslaan en vervolgens kriskras door het park gaan. Ik ben er ooit verdwaald, acht kilometer werd twaalf. Toen bleek dat ik die afstand dus ook aankon.”

Culinair genieten “We eten vaak sushi bij verschillende restaurants, maar komen het vaakst bij Takumi in Leidsche Rijn. Niet omdat het zo dichtbij is, de sushi is echt goed. Met vrienden ga ik soms naar Beers & Barrels. Daar kun je een fust krijgen die ze vooraf en achteraf wegen. Je betaalt voor het gewicht aan bier.”

Uitgaan “Ik word blij van de 90’s-avonden in TivoliVredenburg – de hele avond muziek uit de jaren negentig. Die feestjes heb ik nooit voor sluitingstijd verlaten.”

D

e illusie dat we daarin de enigen zouden zijn, kunnen we na binnenkomst doorstrepen. Het is deze zondagmiddag namelijk goed druk in Het Muzieklokaal. Om vier uur begint het optreden, dus hebben veel slimmeriken zich al om 15.00 uur een plekje toegeëigend. Met twee bij elkaar geraapte vintage stoeltjes kunnen we nog net bij de salontafel en de bank aanschuiven. Wel gezellig, zo’n volle bak.

Ondanks de drukte voelt het niet opgepropt in Het Muzieklokaal. De ruimte is hoog en groot en gelukkig niet tjokvol tafels en stoelen. De zitjes voor het raam zijn het meest gewild. Begrijpelijk; waar kun je nou beter mensen en bootjes spotten, of een potje dagdromen, dan daar?

Maar ook de andere zitgelegenheden – een leestafel, hoge tafels, fauteuils, een bank, tafeltjes voor twee – zijn de moeite waard.

Immense kaart Ondertussen werpen we een blik op de kaart. De immense kaart, kunnen we zeggen; wow, wat een aanbod. Vooral de hoeveelheid bijzondere frisdranken, bieren en borrelhappen springen in het oog.

De leveranciers van Het Muzieklokaal komen uit de buurt, zo zijn de kazen van de borrelplank van Morty’s in Lombok en de koekjes bij de koffie van de Koekfabriek.

Over koffie gesproken – we lusten wel een bakkie! We bestellen een cappuccino en een latte macchiato, met daarbij een stuk Oreo-cake en een pecantaartje.

Het is tenslotte zondag. Wat ons betreft had de espresso in zowel de latte als de cappuccino één tandje sterker gemogen.

Wel is er fijn melkschuim. Eén hap van de Oreo-cake doet ons spontaan ‘poe!’ verzuchten: een vrij heftig caloriebommetje.

De Koekfabriek-koekjes zijn altijd heerlijk, net als de pecantaart, waar we om moeten vechten.

Muziek!

De core business van Het Muzieklokaal is klassieke muziek. Die is niet alleen te horen tijdens optredens, maar klinkt altijd door de speakers. De muziek is goed te horen door de ontzettend sjieke geluidsinstallatie.

Je kunt er je koptelefoon inpluggen om de muziek nóg beter te kunnen horen. Op de muur wordt de afspeellijst geprojecteerd, met uitleg bij iedere artiest. Ook op een niet-zondag is het hier dus aangenaam en laagdrempelig kennismaken met klassieke muziek.

Ondertussen stapt de bedrijfsleidster op een stoel om iedereen tot stilte te manen en het optreden aan te kondigen. Haar collega’s lopen tussen de stoeltjes door om iedereen een koptelefoon te geven.

Het optreden van woordkunstenaar Hugo de Haas, begeleid door trompettist Sybren van Doesum, wordt doordat we het via de koptelefoon horen nóg wat kleiner en intiemer. De combi van af en toe een hap van je taartje prikken en het optreden voor je neus werkt bijzonder goed. Wel een tip: zorg dat je vóór vier uur je bestelling voor je neus hebt, want tijdens het optreden wordt vanwege het geluid even geen koffie gezet.

Volg Jette & Jildou drinken koffie ook op Facebook en Instagram! Like en wees als eerste op de hoogte van waar Jette & Jildou deze keer koffie gaan drinken.

Oordeel Het Muzieklokaal Unique Selling Point De combinatie van een muziekspecialiteit en de echt lekkere, uitgebreide kaart Afknapmomentje Op zondag is het gezellig druk. Wees op tijd want anders is er geen plekje meer!

12

UIT MET DUIC

HETZELFDE MAAR DAN ANDERS

5x pannenkoeken eten Op 24 maart is het Nationale Pannenkoekendag. Tijd voor Bier en Appelsap om vijf leuke plekken in de regio Utrecht op een rijtje te zetten waar je een lekkere pannenkoek kunt eten.

De Wildenburg in Baarn In Baarn vind je pannenkoeken­ boerderij de Wildenburg. Bij deze hippe zaak eet je buiten op het terras en kijk je uit op de bossen van Landgoed Groeneveld. Binnen is het ruim opgezet en is er ook een uitgebreide kaart voor als je niet zo van pannenkoeken houdt. Voor de kinderen is er

’t Jagershuis in Lage Vuursche In Lage Vuursche zitten meerdere pannenkoekenhuizen bij elkaar aan de Dorpsstraat.

Kies bijvoorbeeld voor ’t Jagershuis, waar onlangs een natuurlijke speeltuin aan de achterzijde is ingericht. Fijn voor kids, maar ook voor ouders – kun je van een lekker drankje genieten, terwijl de kinderen spelen. En je zit midden in het bos, dus loop meteen even een rondje!

Dorpsstraat 11, Lage Vuursche jagershuislagevuursche.nl De Paddestoel in Hollandsche Rading De Paddestoel ligt in het bos. Binnen is het knus ingericht met veel hout, de ideale eindbestemming na een boswandeling. Buiten kun je fijn op het terras zitten en aan de kinderen is ook gedacht. Er ligt een omheinde speeltuin binnen het terras, zo kun je de spelende kinderen goed in de gaten houden.

Vuursedreef 180, Hollandsche Rading de-paddestoel.com

BOEKENWEEK

De getekende stad Wanneer Van 25 maart tot 2 april Waar Op verschillende locaties in Utrecht Online boekenweek.nl

Als leesfanaat is de beste tip die ik kan geven om tussen 25 maart en 2 april naar je favoriete boekhandel in Utrecht te gaan. Dan is het namelijk Boeken­ week. Het thema dit jaar: ‘Verboden Vruchten’. Het Boeken­weekgeschenk is van Herman Koch; dat kun je zondag 2 april mooi lezen als je er gratis mee met de trein reist. Er zijn de hele week activiteiten en lezingen in boekhandels, op scholen en in de bibliotheek. Leuk: in de Centrale Bibliotheek komt Herman Brusselmans (26 maart) vertellen over zijn eigen verboden vruchten.

Geertjes Hoeve in Haarzuilens Het is ideaal om een uitje op de boerderij af te sluiten met een hapje eten… een pannenkoek!

Hoef je thuis niet meer te koken. In de zomer zit je hier heel lekker op het terras, terwijl de kinderen nog even een rondje op een trekker rijden, of een geitje de fles geven.

Thematerweg 5, Haarzuilens

geesberge.nl

geertjeshoeve.nl

Wil je meer tips om met je kinderen op pad te gaan?

Ga dan naar bierenappelsap.nl.

JEROEN VAN NIJNATTEN

ETEN

Madeleine Bar Bistro

Ook zo verzot op versgebakken Madeleines?

‘Madeleine’ aan ‘t Wed serveert ze – dampend en nog een beetje vochtig vanbinnen. Heerlijk. Ik meed de restaurants aan ‘t Wed omdat ik de plek associeerde met bier, wijn en lekkere bitterballen, maar op de kaart van deze bistro staan mooi gebakken coquilles uit de schelp (echt waar, kleintjes van de Parijse Rungis markt), uitstekende ravioli met biet, schorseneren met een gepocheerd eitje en knapperige schelvis. De wijnen per glas zijn aan te bevelen, probeer de rode Portugees!

En de bediening is bijna on-Utrechts gastvrij. Ga om drukte te voorkomen doordeweeks, of reserveer op zondag een hoge tafel voorin.

MARCEL GIELING

Wanneer Di - za vanaf 12.00 uur, zo vanaf 13.00 uur en ma vanaf 17.00 uur.

Elke dag tot 01.00 uur Waar Madeleine Bar Bistro, Wed 3A Online madeleine-utrecht.nl

JEROEN VEDDER

EXPO

OPTREDEN

Marco de Vente Gaat dat zien: de schilderijen en houten linosneden van de Utrechtse schilder Marco de Vente, in de sympathieke galerie van Rob Rademaker. De Vente volgde een klassieke opleiding schilderkunst en dat is terug te zien in zijn werk. Het zijn veel Utrechtse taferelen: woonboten in het Merwede­ kanaal of geparkeerde fietsen tegen een brugleuning. De schilder hoeft niet zo nodig naar het buitenland om een onderwerp voor een nieuw schilderij te vinden, hij vindt inspiratie in zijn woonomgeving.

dewildenburg.nl

Buitenplaats Geesberge Nog zo’n fijne plek voor een pannenkoek is Buitenplaats Geesberge. Aan de Vecht in Maarssen vind je dit prachtige restaurant. Hier kun je de pannenkoek combineren met midgetgolf, of spelen in de speeltuin. En natuurlijk is er een mooi uitzicht op de bootjes op de Vecht!

Zandpad 23, Maarssen

KENNERS TIPPEN

MEREL BLOM

een speelruimte en minibioscoop in de kelder en bij mooi weer kunnen ze buiten spelen op het klimrek.

Wildenburglaan 9, Baarn

Iguana Death Cult Wanneer Van 12 maart tot 20 mei

Wanneer 23 maart vanaf 20.30 uur

Waar Galerie Rob Rademaker, Minrebroederstraat 9

Waar ACU, Voorstraat 71

Online robrademaker.nl

Online iguanadeathcult.band

Een van de leukste Nederlandse bands van dit moment is Iguana Death Cult, die onlangs debuteerde met de LP The First Stirrings Of Hideous Insect Life. Psychedelische garagerock in de lijn van King Gizzard & the Lizard Wizard en Thee Oh-Sees, met dien verstande dat Iguana Death Cult dat soort buitenlandse bands met gemak voorbij streeft, al was het maar vanwege de meer pakkende melodieën. Vorig jaar al te zien in EKKO waar ze hun live reputatie meer dan waarmaakten. Dit is de uitgelezen kans ze in een kleine zaal te zien voordat ze deze zomer de festivals onveilig gaan maken.

13

UIT MET DUIC

Uittips

Merel Blom

CATCH Vr 24 maart – TivoliVredenburg Het wordt ook wel het kleine zusje van het Amsterdamse festival PITCH genoemd. Bij deze derde editie van het elektronische muziekfestival CATCH dans je de hele nacht op steengoede muziek van onder meer Antal, Sampha en Mount Kimbie. Het feest is in Ronda en Pandora en tijdens het festival draait Stranded FM bij de K.F. Hein Foyer ook nog eens plaatjes.

Tussen je oren Annelies Hoelen

Marlot van den Berg

catchfestival.nl

WIE BEN JE? Arwin van Soest (18), student Sportcollege WAT LUISTER JE? Een hardstyle-remix van een uur “Ik houd van hardstyle omdat het een sterke beat heeft. Je moet muziek niet luisteren maar voelen. Ik ga vaak naar hardstyle-feesten; het laatste dat ik bezocht heb, was Unlocked in de Jaarbeurs. Op zo’n feest is iedereen vriendelijk, het is één grote familie. Het maakt bijvoorbeeld niet uit als je iemand aanstoot; in tegenstelling tot wat mensen vaak denken is er geen agressie. Als ik geen hardstyle luister, luister ik rap. Voornamelijk Broederliefde. Het nummer Jungle vind ik chill – rustig voor mijn doen, maar ook daar kan ik van genieten.”

Annemieke van der Kuil

Utrecht International Comedy Festival

Holland Animation Film Festival

Vr 31 maart en za 1 april – TivoliVredenburg Hou je van goeie grappen? Dan zit je goed bij het Utrecht International Comedy Festival. Tijdens dit grote comedyfestival zie je het hele weekend door meer dan zestig gevestigde en veelbelovende comedians uit verschillende landen optreden. Als je hongerig bent geworden van al het lachen, kun je bij de foodtruck wat lekkers te eten halen.

Wo 22 t/m zo 26 maart – verschillende locaties De bijzonderste animatiefilms zie je natuurlijk bij het Holland Animation Film Festival. Tijdens de twintigste editie van het festival zie je lange en korte animatiefilms en bijzondere installaties. Ook zijn er games, strips, competities, presentaties en talkshows. Het festivalhart is in het Louis Hartlooper Complex, maar ook in CineMec en het Stadskantoor is van alles te zien en te doen.

utrechtinternationalcomedyfestival.nl

haff.nl

Jeanne d’Arc Vr 17 en za 18 maart Stadsschouwburg Wie kent niet het wereld­beroemde verhaal over het meisje dat eigenhandig het Franse leger aanvoerde in de oorlog tegen Engeland? Sallie Harmsen speelt de hoofdrol in Theu Boermans’ bewerking van het beroemde verhaal over Jeanne d’Arc. Een jonge vrouw radicaliseert op religieuze gronden en wordt een held voor volk en vaderland.

Kurt Van der Elst

WIE BEN JE? Floor Baars (20), student mode-opleiding WAT LUISTER JE? Survivor van Destiny’s Child “Ik houd van wat oudere R&B, dus dit nummer vind ik heerlijk.

Ik luister ook naar rap, laatst ben ik naar een concert geweest van Kid Ink. Dat vond ik tof, maar na zo’n avondje rapmuziek ben je er wel weer even klaar mee. Bij een goed rapnummer kan ik uit mijn dak gaan. Zoals vanmiddag nog, met de klas. We gingen los op Cut it. Het heeft een aanstekelijke beat en een grappig deuntje. We zagen er waarschijnlijk heel gek uit: ‘cut it’ schreeuwend, rare schaarbewegingen makend.”

nationaletoneel.nl/jeanne-darc

Tweetakt Vr 31 maart t/m zo 16 april – verschillende locaties Theaterliefhebbers kunnen hun hart ophalen bij Tweetakt. Bij dit kunstenfestival zijn er theater­ voorstellingen, muziek en kunst voor alle leeftijden. Vanuit het oergezellige festivalhart op de Neude bezoek je voorstellingen in alle theaters van de stad. En tot en met eind mei kun je in de weekends ook nog voorstellingen zien bij Fort Ruigenhoek. tweetakt.nl

Anna van Kooij

14

UIT MET DUIC

KLASSIEKER - DE KARGADOOR

Merel Blom

Marlot van den Berg

Van ‘aksiesentrum’ naar cultureel-maatschappelijk podium Het begon allemaal als het ‘Utrechts Jongeren­ centrum’, ook wel ‘Centrum voor ludieke evenementen’ genoemd. Zo heette de Kargadoor toen het in 1961 aan de Marnixlaan in Zuilen werd geopend. Sinds 1968 zit het cultureelmaatschappelijk podium in een karakteristiek pand aan de Oudegracht.

“D

e Kargadoor begon als een soort buurthuis. Het was een van de eerste jongerencentra in het land waar de jongeren zélf bepaalden hoe het ging”, vertelt directeur Maarten Stockschen. Het ontstond in de idealistische, vrijgevochten jaren zestig als een ‘sentrum voor informatieve

kommunikaatsie’. Hier werden debatten gevoerd, ‘aksies’ voorbereid tegen de kernbom en vóór baas in eigen buik en het was een ontmoetingsplaats voor jonge creatieven in de stad. Dat sloeg aan, het ce trum groeide hard en verhuisde in 1968 naar het huidige pand aan de Oudegracht.

Directeur van de Kargadoor Maarten Stockschen

De originele poster van de tweede editie ‘A flight to Lowlands Paradise’

Stockschen gebaart naar de hal waar je het pand binnenkomt. “We knapten een aantal jaar geleden het pand op en brachten het zoveel mogelijk terug naar hoe de architect het bedoeld had. Veel wit en rood, de kleuren van Utrecht, en zo strak mogelijk.

Het enige dat we wel veranderd hebben is de vloer. Hier lagen oorspronkelijk dezelfde stoeptegels als waarmee vroeger de Oudegracht bestraat was. Het idee was dat op die manier buiten en binnen bijna naadloos in elkaar overliepen. De Oudegracht was inmiddels allang met andere stenen opnieuw bestraat en de tegels hier waren zwaar verouderd. Die hebben we vervangen door een moderne betonvloer.”

De allereerste Lowlands Op de lange tafel in de hal liggen oude posters uit de jaren zestig, zeventig en tachtig. ‘Kargadoor Milieukaffee. Op weg naar een ander, menswaardig gezellig groen gezond Utrecht’ staat er op één van de affiches. Erop aangekondigd staan ‘een satirische film over reclame’ en ‘een bekende speelfilm over psychiatrie’.

Stockschen haalt trots een kleurrijke psychedelische poster met daarop het gezicht van Jimi Hendrix uit de stapel. “Het popfestival Lowlands vond in 1967 voor het eerst plaats, hier in de Jaarbeurs Utrecht. Het kostte tien gulden, inclusief ontbijt.

Het idee werd bedacht door mensen die bij de Kargadoor betrokken waren. Dit is een originele poster van de tweede editie van ‘A Flight to Lowlands Paradise’, in 1968. Jimi Hendrix zou komen, maar die zegde op het laatste moment af.” Ook andere succesvolle evenementen zijn ooit begonnen vanuit de Kargadoor. Het PANN-feest – voor homoseksuele jongeren – startte er, voordat het te groot werd en naar Tivoli verhuisde.

En de eerste milieudemonstraties in Nederland werden vanuit het centrum georganiseerd.

Is er van al dat activisme nog iets over? “Idealisme is een groot woord”, waarschuwt de directeur.

Foto: Fawz Productions

“We hebben hier nog wel wat affiches van vroeger liggen, maar van de geschiedenis is eigenlijk weinig bewaard gebleven. Het gedachtegoed achter de Kargadoor bestaat uit verhalen die mondjesmaat doorverteld worden. Af en toe komt hier nog wel eens iemand binnenlopen die het nog van vroeger kent. En we hebben een paar vrijwilligers die al tientallen jaren meedraaien.” Toch profileert de Kargadoor zich nog altijd door maatschappelijk bewustzijn. Ze maken er ruimte voor initiatief en debat, al vindt Stockschen dat laatste wel een grijs en stoffig woord. “Maar bij gebrek aan een betere term, is in gesprek gaan met elkaar wel belangrijk. Zeker in deze tijd. Wij vinden het belangrijk om hier dingen te programmeren die je uit je comfortzone halen, die niet alleen vermakelijk zijn maar

‘We willen dingen programmeren die niet alleen vermakelijk zijn, maar ook leerzaam’

ook leerzaam. We hadden hier laatst de comedian Jurg van Ginkel op het podium. Hij vertelde in vijf of tien minuten een ijzersterk verhaal over het conflict in Israël en Palestina. Later in de pauze hoorde ik in het café iedereen het erover hebben. Dat is gaaf: comedy is niet alleen vermaak, maar kan ook maatschappelijk betrokken zijn en dingen bespreekbaar maken.”

Slim verdienmodel Tot 1984 vormde de Kargadoor samen met Open Jongeren Centrum De Raadskelder en RASA de

Stichting Vrije Sentra. Daarna ging de Kargadoor alleen verder en het houdt nog altijd zonder structurele subsidie de eigen broek op. “We zijn financieel gezond en hebben geen grote begroting. Dat komt door ons verdienmodel”, legt de directeur uit.

Op de bovenverdiepingen huren organisaties als De Rechtswinkel een vaste kantoorruimte. De andere ruimtes, plus de werfkelder en de grote zaal, worden verhuurd aan bedrijfjes en organisaties voor cursussen, lezingen en culturele evenementen.

Zanger Jan van Piekeren organiseert regelmatig de avond Utregticana, waarbij hijzelf samen met andere Utrechtse artiesten op het podium staat. Het Comedyhuis organiseert er de eerste Comedy Club van Utrecht.

En er zijn maandelijks verschillende lezingen en debatten.

“Daarnaast bedenken we zelf ook van alles. We hebben drie vaste mensen in dienst en werken met dertig à veertig enthousiaste vrijwilligers. Dat zijn voornamelijk mensen die wel iets met cultuur hebben. Elke vrijwilliger met een goed idee kan hier iets organiseren. Op vrijdagavond hebben we Live in Concert, dan wordt er muziek gemaakt. En op de eerste woensdag van de maand is er Jazzkelder”, vertelt Stockschen.

“Alle inkomsten worden weer in het centrum gestoken. Zo laten we deze plek samen bestaan. De Kargadoor is geen vrijwilligersorganisatie en geen zaalverhuurbedrijf, maar een cultureel-maatschappelijk podium dat draait doordat er vrijwilligers werken en we onze zalen ook verhuren.” Het podium wil een groter publiek trekken dan alleen de hoogopgeleide blanke Utrechters en krijgt ook mensen uit de buitenwijken steeds beter naar zich toe. Stockschen: “Onze kracht is dat we van alles wat programmeren: film, muziek, debat. We zijn kleiner en anders dan EKKO en TivoliVredenburg en willen ook zo blijven.

Groeien ligt niet in de toekomstplannen. Onze sfeer is intiem en maatschappelijk betrokken. Dat moet zo blijven.”

15

UIT MET DUIC

ALLEMAAL UTRECHTERS - CHAD DAVIES

Fenna Riethof

‘Mensen maken het me te makkelijk’

Marlot van den Berg

Allemaal Utrechters is een reeks interviews met in het buitenland geboren Utrechters. We vragen ze naar hun achtergrond en hun ideeën over Utrecht en tonen zo de diversiteit van onze stad. De reeks is een samenwerking van DUIC en Culturele Zondagen, mogelijk gemaakt door Stichting Dialoog en Gemeente Utrecht. We streven ernaar alle Utrechtse nationaliteiten te portretteren.

Deze keer: Chad Davies (25) uit Zuid-Afrika.

RS

E ALLEMAAL UTRECHT Naam: Chad Davies Geboortedatum: 21-03-1991 Plaats: Port Elizabeth Land: Zuid-Afrika Levensmotto: Doe niet aan motto’s

U

trechters zijn vaak verbaasd dat Chad het hier zo leuk vindt. Ze zijn te bescheiden, zegt hij. “De stad heeft misschien geen internationale invloed, maar het is geen sleepy Dutch town. Het bruist en staat op de kaart, zeker sinds de Tour.” Toen Chad in 2015 de serie The Honourable Woman keek, kwam Utrecht als decor voorbij. Hij dacht: ‘Yes, daar woon ik straks!’

Tot 2008 woonde Chad in the rainbow nation. Zuid-Afrika heeft elf officiële talen, honderden dialecten en alle tinten huidskleuren. “Vaak moet ik uitleggen dat ik een échte Zuid-Afrikaan ben; ik ben er

geboren en opgegroeid – bovendien ben je wat je je voelt.” De Apartheid is al decennia voorbij, toch is de verdeeldheid tussen bevolkingsgroepen nog voelbaar. Maar Chad had vrienden in alle kleuren en uit alle milieus. Het leven had een westerse feel, vertelt hij, maar was ook nog traditioneel; een paar jongens uit zijn vriendengroep zijn op hun zestiende besneden – dan gingen ze het bos in met een genezer om er als ‘een echte man’ weer uit te komen.

‘Chads’ Port Elizabeth, aan de kust in Oost-Kaap, is twee en een half keer zo groot als Utrecht en heeft bijna net zoveel inwoners. Het was altijd mooi weer, er zwommen dolfijnen en Chad speelde volop rugby en cricket. Dat alles mist hij wel sinds de verhuizing naar Engeland op zijn zeventiende; zijn ouders wilden bij hun andere, geëmigreerde zoons en eerste kleinkind in de buurt wonen. Chad ging aardrijkskunde studeren in Londen, werd verliefd en ging in 2015 zijn meisje achterna naar Utrecht, waar ze een master begon. Dankzij elf jaar ervaring in de horeca, ‘van vijfsterrenhotels tot vieze bars’, kwam Chad bij Beers & Barrels aan de bak.

Fietsen en festivals Tegenwoordig is Chad manager van Cafe Brutal onderin de watertoren op Rotsoord (“straks een tweede Ledig Erf”). Daar borrel je eenvoudig en echt Spaans, met wijn, bier, kaasjes en chorizoworst. “Ik sta

meestal alleen, omdat het klein is. Werken in de horeca is verrijkend, misschien blijf ik het voor altijd doen.” Als hij niet hoeft te werken, gaat hij op zaterdagavonden graag naar Mick O’Connells: rugby kijken.

De WK-finale in 2015 staat hem nog bij; aartsrivalen Nieuw-Zeeland en Australië speelden, het café stond op z’n kop. “Geweldig dat rugby hier populairder wordt.”

Ondanks de afwezigheid van warmte, dolfijnen en een cricketcultuur verveelt Utrecht hem nooit. Geen stad die hij kent, heeft zoveel festivals. Foodfestivals mogen er nog wel meer komen. “Idee: een tweewekelijkse in de Twijnstraat!” En hij fietst graag door de stad, behalve tijdens de spits, daar raakt-ie licht gestrest van.

Maar ach, dan ziet hij een oma van negentig fietsen en is alles weer goed.

Chad hoor je niet klagen, maar als hij dan iets móet opmerken… “Utrechters maken het me te makkelijk! Als ik Nederlands probeer te praten, praat iedereen Engels terug. Ik hoef mijn best niet te doen, dus na anderhalf jaar is mijn Nederlands nog steeds slecht. Daarover voel ik me schuldig tegenover immigranten, uit bijvoorbeeld Syrië, die na een jaar al goed Nederlands kunnen. De mensen verwachten meer van hen dan van expats zoals ik.”

Jezelf of iemand anders aandragen voor Allemaal Utrechters kan!

Mail naar redactie@duic.nl

FESTIVALS

THEATER

MUSEA & EXPOSITIES

Za 25 mrt

Di 28 + wo 29 mrt

t/m zo 21 mei

Feestival

De Eersten De Hollanders/ Spinvis

TIVOLIVREDENBURG [20.30]

tivolivredenburg.nl

To Seminar BAK [WO T/M ZO]

bakonline.org

Invictus

THEATER KIKKER [20.00]

Dit jaar viert het festival Tweetakt haar 15 jarig bestaan.

Begonnen als vakfestival, is Tweetakt uitgegroeid tot een groot internationaal kunstenfestival met theater, muziek én kunst voor alle leeftijden.

Dit jaar staan er onder andere twee bijzondere projecten waarin Utrechters zelf een rol spelen op het programma. Zo wordt Gala van de Franse choreograaf Jérome Bel uitgevoerd door een twintigtal Utrechters, met en zonder dansachtergrond. Op de Neude kun je mee doen aan THE DEMOCRATIC SET van het Australische gezelschap Back to Back Theatre. In het festivalcentrum op de Neude vind je tot en met 16 april theatervoorstellingen, muziekoptredens, interactieve installaties, een zweefmolen, eten en drinken en meer.

En op verschillende locaties in Utrecht zijn voorstellingen te zien van jonge en ervaren makers, als De Dansers, NT Jong en Fabuleus.

En Fort Ruigenhoek wordt ook dit jaar omgebouwd tot speelse plek vol beeldende kunst, theater en muziek, en is tot en met 28 mei elk weekend te bezoeken. Met werk van onder andere Jetse Batelaan, Anna Vasof, Oscar Peters en Sema Bekirovic.

Vr 31 mrt t/m zo 28 mei

Tweetakt

DIVERSE LOCATIES

tweetakt.nl

theaterkikker.nl In deze muzikale sciencefictionvoorstelling schrijven de Hollanders samen met Spinvis de geschiedenis van de toekomst.

Twee mannen en een vrouw brengen hun leven door in een van de buitenwereld afgesloten biosfeer. Daar werken zij aan een missie: overleven in dit geïsoleerde systeem om zo de toekomst van de mens ook buiten Moeder Aarde te garanderen.

To Seminar is een onderzoekstentoonstelling ontwikkeld door Henk Slager over het seminar als alternatief model van leren en kennisoverdracht.

Het doel is om de huidige impasse van de zogenoemde ‘educatieve wending’ in de kunst te doorbreken door het concept ‘seminar’ van de filosoof Roland Barthes opnieuw te overdenken. Met werk van nationale en internationale kunstenaars.

MUSEA & EXPOSITIES

Utrecht is een stad vol muziek.

Je kunt onder andere naar deze concerten en optredens:

Ma 20 mrt

South African Road Trip STADSSCHOUWBURG UTRECHT [20.00]

Vr 24 mrt

Calefax Muziek van o.a. Liszt, Buxtehude, Bach, Vaughan Williams en Pärt.

TIVOLIVREDENBURG [20.00]

Za 25 mrt

t/m zo 11 jun

Rietvelds Meesterwerk. Leve De Stijl!

Brel & Brass

UITACTIE

Win 4 X 2 vrijkaarten voor Maria

CENTRAAL MUSEUM

centraalmuseum.nl

Ivar Pel

Tweetakt

Anna van Kooij

FESTIVALS

Op 25 maart kun je dwalen in TivoliVredenburg door een feestelijke festivaljungle vol verrassingen, games en geheime feestjes. Er is een vol programma met acts als Broederliefde, Rondé en De Likt. Of zing je favoriete karaokeclassics met de boys van Streetlab bij de Tante Joke Karaoke Band. Lachen en brullen doe je bij Maxim Hartman, Peter Pannekoek of de Braboneger tijdens de midnight comedy.

In 2017 is het 100 jaar geleden dat de revolutionaire kunstbeweging De Stijl werd opgericht.

Het Centraal Museum viert dit met een ode aan het Rietveld Schröderhuis, het internationale icoon van De Stijl in Utrecht.

Het huis is sinds 2000 UNESCO werelderfgoed. De tentoonstelling zoomt in op Rietvelds leven tijdens De Stijl-jaren.

Sinds 10 februari is de tentoonstelling Maria te zien in Museum Catharijneconvent.

Een tentoonstelling met veel fascinerende Maria’s uit nationale en internationale collecties, waarbij gekozen is voor spannende combinaties.

Ontdek hoe veelzijdig deze wereldvrouw is: zij is onderwerp Jan Anton van der Baren, ca 1650 van ikonen en schilderijen, manuscripten, sculpturen, tatoeages en video-installaties.

En het zijn niet de minsten die zich door Maria lieten inspireren: o.a. Rubens, Pieter de Grebber, Rembrandt, Jan Toorop en Maria Roosen zijn vertegenwoordigd. We geven maar liefst 4 x 2 vrijkaarten weg!

PODIUM HOGE WOERD [20.30]

Zo 27 mrt

Panama (2+) Een beeldende voorstelling geïnspireerd op het kinderboek van Janosch.

TIVOLIVREDENBURG [14.00 + 15.30]

Vr 31 mrt

Travels in Time - Invictus Kamermuziek door Invictus, twee jonge Portugese musici.

FUNDATIE VAN RENSWOUDE [20.15]

Vr 31 mrt

Kim Janssen Gearrangeerde songs met poëtische teksten van Utrechtse singer-songwriter.

DE HELLING [20.15]

Kijk nu op uitagendautrecht.nl/acties

Meer tips?

Neem het magazine UITagenda Utrecht o.a. bij

mee of kijk op

16 Stad / Leven

NR. 30 | MAART 2017 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

ONDER DE MENSEN – LENNART KOSTER

Jesse Holweg

‘Dat één-op-één-contact werkt voor mij’ Het kan lastig zijn voor jongeren om aan werk te komen. Zeker als ze moeilijk kunnen leren en extra begeleiding nodig hebben om goed te functioneren.

De Utrechter Lennart Koster is zo’n jongen, maar vergis je niet; eenmaal op zijn plek loopt hij zich het vuur uit de sloffen.

“H

et gaat goed! Ik krijg binnenkort een jaarcontract en wil beginnen aan een opleiding van één dag in de week op het Wellantcollege”, zegt een enthousiaste Koster (19) vanachter een kop koffie. Sinds een maand werkt hij voor hoveniersbedrijf Aad van Zanten, maar vandaag is hij vrij. “Gelukkig maar, want in deze regen wil ik niet buiten staan.” In werkelijkheid laat Koster zich echt niet tegenhouden door de weersomstandigheden. Hij is op zijn plek in het bedrijf, dankzij zichzelf én de juiste hulp.

Een jaar geleden kwam Koster van de praktijkopleiding Futura College in Woerden en ging hij de arbeidsmarkt op. Vanuit de school werd hij gekoppeld aan jobhunter Mark Leeflang verbonden aan het Actieplan Jeugdwerkloosheid. Koster: “Het is goed om iemand te hebben die je kan helpen.” Ze besloten samen dat Koster via het uitzendbureau zou gaan werken, maar dat bleek al snel niets voor hem. Niet het werk zelf – stratenmaken en het

aanleggen van riolering en groenvoorziening – stond hem tegen, maar de vele verschillende klussen.

“Dan zat ik de ene dag met iemand in de auto op weg naar een klusje, maar was het de volgende dag weer iemand anders. Dat werkte niet.”

Hij belde Leeflang op en zei dat hij zelf misschien nog wel een idee tje had. Eerder had Koster stage gelopen bij het hoveniersbedrijf van Van Zanten en dat was goed bevallen. Koster: “Leeflang zegt altijd tegen me: ‘Jouw gevoel is voor mij het belangrijkst’. En hij kan veel voor me regelen.” Dus gingen de drie heren om tafel om te bekijken wat mogelijk was. Gelukkig voor Koster zag ook Van Zanten het zitten hem in dienst te nemen.

moeilijk om het daarover te hebben.”

Maar bij zijn huidige baan gaan al die dingen een stuk beter. Dat komt vooral door de persoonlijke benadering, vertelt Koster. “Met mijn baas bespreek ik veel. Het is kleinschalig: niet te groot. Dat één-op-één-contact werkt voor mij.” In de wintermaanden kon hij

Marlot van den Berg

Onder de Mensen is een serie verhalen van DUIC waarin we zoeken naar voorbeelden van hulp, ondersteuning en initiatieven in Utrecht. Bij wie kun je terecht voor een steuntje in de rug om je leven weer op de rit krijgen? Hoe ondersteunen en helpen mensen elkaar om een stapje verder te komen? Wie zijn de enthousiaste initiatiefnemers die opstaan voor hun buurt? Deze keer deel 13: Lennart Koster.

nog niet aan de slag, omdat er te weinig werk was. Toen volgde hij op voorspraak van Leeflang een cursus van drie maanden. “Het was goed als overbrugging. Het is voor mij heel belangrijk om te werken of iets anders te doen te hebben, want als ik tussen vier muren zit, word ik helemaal gek.

Dan komen de muren op me af.”

Leeflang en Kosters baas hebben hem op het hart gedrukt de opleiding op het Wellant College van een jaar te volgen, maar daar ziet hij ook zelf de meerwaarde van in. Hij lacht en zegt: “Elk diploma levert meer salaris op.”

Persoonlijk “Je moet me een opdracht op het werk misschien wat vaker uitleggen, maar zodra ik het snap, werk ik heel hard”, zegt Koster. “Ook vind ik het lastig om ‘nee’ te zeggen, want ik wil voor iedereen klaarstaan. En als er iets gebeurt in het bedrijf vind ik het

Vind je het lastig om een baan te vinden die bij je past? De jobhunters helpen jou graag met het vinden van een baan. Kijk voor meer formatie op de www.actieplanjeugdwerkloosheid.nl/ik-ben-jongere/hulp-nodig.

Deze serie komt tot stand in samenwerking met de gemeente Utrecht.

Advertorial

Mijn traan en lach Precies zes jaar geleden schreef ik dit ik wil je omarmen nog onbeschreven nieuw stuk schoon wit papier mijn passie om te schrijven is ditmaal overweldigend ik ben nauwelijks te stoppen blij ben ik met die stroom van honderden bezoekers in ons theater in gedachte kus ik elke bezoeker jazeker, ook onze vrijwilliger of artiest wat is het ontroerend ik kan huilen en lachen bij al dat moois ik luister naar mijn lach en mijn pijn lachen is als een biologische reactie van mensen op humor, vrolijkheid of blijdschap ik keek naar onze viervoeter en denk lachen doet hij vermoedelijk ook lachen op mijn gezicht is de glimlach tot de slappe lach de hoorbare lach en een reactie op blijdschap tranen glijden zachtjes over mijn wangen bij het verhaal van artiesten die hun woorden zo mooi en met zoveel zorg gekozen hebben zij stonden daar op het podium soms voor een paar rot centen ons te vermaken met mijn traan en mijn lach precies zes jaar geleden voel ik mij steeds weer vereerd om dit nog steeds te mogen doen!

Wat? Cabaretpoel - Vier keer leuk!

Vier nieuwe, aanstormende cabarettalenten spelen ieder een voorstelling van ongeveer 25 minuten. U ziet finalisten en prijswinnaars van diverse cabaretfestivals: Robert Ramaker, Lotte Hondebrink, Klaas Prins en Jeroens Clan.

Wanneer Zaterdag 18 maart om 20.30 uur Waar? Schiller Theater Place Royale

COLUMN STEEF SCHINKEL

Cabaretliefhebbers opgelet!

Deze voorstelling mag u niet missen. De Cabaretpoel is een nieuw initiatief voor aanstormend cabarettalent om zich aan het publiek te presenteren. Het is een soort reizend cabaretfestival, maar zonder competitie-element. Een avondje Cabaretpoel is een echte belevenis. Het is een zeer afwisselende avond met vier uiteenlopende cabaretgenres. Vier cabaretvoorstellingen voor de prijs van één, met voor elk wat wils.

Robert Ramaker vraagt zich deze avond af wat het nut is van stofzuigen, waarom je spruitjes moet eten en waarom sommige mensen arm zijn en anderen rijk. Ondertussen lost hij meteen de wereldproblemen op. Een prachtige voorstelling met mooie liedjes en rake grappen. Tenminste… als zijn stofzuiger het doet.

Lotte Hondebrink maakt verhalend cabaret met liedjes en krijgt vaak lovende recensies (‘adembenemend’ – haar moeder). Lotte studeert Nederlands. Haar voorstellingen gaan over het studentenbestaan, het bestaan in het algemeen en natuurlijk over de liefde.

Klaas Prins beklom in 2013 het podium. Sindsdien behaalde hij enkele finales (Comedyslam 2014, Amsterdams Studenten Cabaret Festival 2016) en won hij de publieksprijs op het Leeuwarder Cabaret

Festival 2014. Absurd, energiek en onvoorspelbaar zijn drie willekeurige woorden. Maar ben je benieuwd wie Klaas Prins is? Kom dan gewoon even kijken.

Jeroens Clan vindt dat het uur van de waarheid is aangebroken. In ‘Groots en meeslepend’ maakt cabaretgroep Jeroens Clan korte metten met alles wat los en vast zit. Gewoon omdat het kan. Bram Kroon, Jip de Poorter en Matthias Tuns weten het zeker: zíj zijn de verlossers, de messiassen, de godenzonen van het vaderlandse cabaret. Het is tijd voor een revolutie vol nietsontziende sketches, bombastische liedjes en messcherpe danspasjes. En geen flauwekulletjes.

Laat u verrassen door het talent van de toekomst.

Wie weet ziet u de toekomstige Theo Maassen of de nieuwe Youp van 't Hek. In ieder geval ziet u vier keer iets nieuws!

Stad / Leven 17

MAART 2017 | NR. 30 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

N

DE HERINNERING VA

BABS VAN GEEL

Tim de Hullu

Wie Herinnering

In restaurant MaS (nu Héron) vond de kick-off plaats van Babs’ stichting EET met je hart. Foto: Marlot van den Berg

Babs van Geel (43) De start van haar stichting ‘Met je hart’, die ontmoetingen creëert voor eenzame ouderen

Utrecht is een decor van mooie, ingrijpende, grappige of ontroerende herinneringen. DUIC gaat met Utrechters terug naar hun memorabele momenten.

Ondernemen met haar hart D

e beste ideeën ontstaan in de badkamer. In haar woning nabij het Wilhelminapark staat Babs van Geel onder een warme douchestraal en kijkt ze naar een zwangerschapstest. Bij het zien van het blauwe streepje voelt ze niet alleen enorme blijheid over de komst van haar derde kindje – ze is ook bevrijd, ziet de laatste zwangerschap als een begin van een nieuw leven.

Ze denkt: ‘Nú mag ik mijn eigen keuzes maken. Nu mag ik weg.’ Weg uit het bedrijfsleven. Na acht jaar presteren als organisatieadviseur, waarin het van oorsprong verlegen en faalangstige meisje zichzelf dwong voor groepen te gaan staan om zo heel veel te leren, voelt ze dat het tijd is om te doen wat haar hart haar ingeeft. Ze zegt haar baan bij Heineken op en volgt een verkorte opleiding fotografie.

Fotograferen heeft ze altijd leuk gevonden. Contact maken met mensen en ze vastleggen zoals ze zijn. De opleiding leert Babs al snel wat ze wil met haar foto’s: een verhaal vertellen. Als ze in de eindfase van haar opleiding eens te laat de klas binnenkomt en direct de vraag krijgt wat haar eindexamenonderwerp wordt, rolt het antwoord zomaar van haar lippen: “De eenzaamheid van het ouder worden.” Haar eigen opa’s en oma’s hadden in Brabant een warm nest, met continu familie en ander gezelschap om zich heen. Zelf heeft Babs het ook altijd goed gehad, maar door te lezen en om zich heen te kijken, weet ze dat dit niet voor iedereen geldt.

Tim de Hullu legt herinneringen vast in boeken: biografieschrijven.nl

Ze gaat aan de slag. Via haar ooms komt Babs in contact met Greet, een oudere vrouw uit Culemborg. Vier maanden lang volgt Babs haar en legt een leven vast. Ze laat zien hoe Greet haar tochtjes alleen met scootmobiel over de dijk maakt en hoe zij in haar eentje een magnetronmaaltijd op een theedoekje nuttigt voor de televisie. Babs wil gevoel overbrengen met haar fotografie en dat lukt. De eenzaamheid komt keihard bij mensen binnen.

Stichting Babs studeert af met een maximale beoordeling, maar weet: hier blijft het niet bij. Ze wil eenzaamheid aanpakken, iets doen voor mensen die er zelf niet op uit gaan én anderen daar bewust van maken.

Maar hoe? Het antwoord komt als ze met haar ouders in Zuid-

doen om haar gezin en zichzelf er niet onder te laten lijden. Het idee slaat aan: Utrechters Barry Atsma en Claudia de Breij happen toe als ambassadeurs en zeven Utrechtse restaurants willen meedoen, onder meer MaS (nu Héron) in de Schalkwijkstraat. Daar is in april 2013 de officiële start. Babs nodigt ouderen uit en ook burgemeester Wolfsen is aanwezig.

Een doodzenuwachtige Babs wendt zich in een speech tot de special guest van de dag: Greet uit Culemborg. Ze vertelt Greet hoe zij haar heeft geraakt, dat eenzaamheid niet kan in een land als Nederland, dat ze hoopt dat in Utrecht veel

restaurants gaan meedoen en dat ze het project in heel Nederland wil gaan uitbreiden. Babs’ moeder pinkt een traantje weg, vriendinnen zijn geraakt. De eerste campagne levert drieduizend euro op. Een eerste ontmoeting in MaS is een feestje voor de deelnemers.

Inmiddels doen er in Utrecht en De Bilt meer dan zestig restaurants mee, is er onlangs 28.000 euro opgehaald en zijn er acht tot tien ontmoetingen per maand.

Ouderen gaan in de deelnemende horeca met elkaar in gesprek, vaak aan een speciale stamtafel.

De ontmoetingen leiden tot nieuwe contacten en activiteiten.

EET met je hart is in zestien gemeenten actief, met driehonderd vrijwilligers, maar Babs’ verlangen om goed te doen is nog niet gestild. Over twee jaar moeten ouderen in dertig gemeenten kunnen profiteren. In vier jaar tijd is er veel gebeurd en dat is allemaal te danken aan die ene heldere ingeving onder de douche. En natuurlijk aan Greet, die niet lang na de start van de stichting overleed.

Ze leeft voort in de verhalen. In speeches spreekt Babs – met veel meer zelfvertrouwen dan voorheen – regelmatig de naam uit van haar grote inspirator.

‘Babs wil iets doen voor mensen die er zelf niet op uit gaan’ Afrika verblijft. In een restaurant in Stellenbosch betalen alle gasten vijf rand bovenop hun rekening, ten behoeve van daklozen in de stad. Dat is het! Restaurantgasten die een euro extra betalen om eenzaamheid onder ouderen tegen te gaan.

Terug in Nederland richt Babs een stichting op: EET met je hart.

Ze verzamelt mensen om zich heen; vriendinnen gaan in het stichtingsbestuur, een vader van school verzorgt de huisstijl. Babs werkt nog harder dan ze in het bedrijfsleven deed en moet op enig moment een stapje terug

Babs van Geel laat de toenmalige burgemeester Aleid Wolfsen haar fotoserie over eenzaamheid zien. Foto: Piet van Oers

18 Stad / Leven

NR. 30 | MAART 2017 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

BAASJE VAN STELLA - TAMARA SCHMITT

Yontie Helders

Robert Oosterbroek

‘ Een jaar reizen werd vier jaar wonen in een Tiroler dorp’

Elke dag komen mijn briard Crosby en ik tijdens onze rondjes door het Zocherpark dezelfde mensen tegen met hun hond.

Je kent de verhalen over de hond, maar wie zijn toch de ‘baasjes van’? In deze rubriek hun verhaal. Deze keer: Tamara Schmitt.

D

e knappe, donkerharige vrouw met haar bordercollie-­pup Stella was al snel een vertrouwd gezicht bij het hondenspeelveldje onder Sonnenborgh. En zoals altijd wist iedereen wel iets te vertellen over de ‘nieuwe’ vrouw die aan de Maliesingel woont; ze is psycholoog en haar man zou voetbalmakelaar zijn. Daar wilden we meer over weten. Welke grote voetbalnamen zou hij aan een club geholpen hebben en zou de sport ook een belangrijke rol spelen binnen het gezin? Ik ging op bezoek, maar werd over voetbal niets wijzer.

Tamara Schmitt groeide op in Zeist en ging psychologie studeren in Utrecht. “Ik kreeg een kamer in een studentenhuis met alleen maar meisjes en werd lid van UVSV. Later heb ik dat als beperkend ervaren: het wonen, de vereniging en mijn jaarclub…. overal alleen maar vrouwen! Ik was actief in het verenigingsleven en zat ook in het bestuur. Later ben ik me als psycholoog gaan bezighouden met zaken als ontgroeningen binnen vereniginge. Als je ouders niet ge-

Tamara Schmitt met haar bordercollie-pup Stella langs de singel

studeerd hebben en je geen oudere broer of zus hebt die je de verhalen over een vereniging vertellen, kun je je eenzaam gaan voelen.

Bovendien zijn jonge mensen beïnvloedbaar; wanneer je plotseling de macht krijgt om leeftijdsgenoten alles te laten doen wat je wilt, kan dat rare dingen met je doen.”

Als afgestudeerd psycholoog deed Tamara eerst een opdracht voor de KLM: de hoofdsponsoring voor de Gay Games, en kreeg daarna een baan bij een headhunters­bureau.

“Ik realiseerde me dat ik met zaken bezig was waarvoor ik niet was opgeleid. Om het nog gekker te maken, ging ik werken in Parkcafé Buiten, in de Prins Hendrik­straat. Daar stond ik achter en Klaus aan de bar – een jaar later waren we getrouwd. Klaus, de ‘voetbalmakelaar’? Nee hoor. De Duitse Klaus is headhunter in de zorg en zoekt bestuurders en directies voor ziekenhuizen. Hij had psychologie had gestudeerd in Utrecht en was heel wat jaartjes eerder afgestudeerd bij dezelfde hoogleraar als Tamara. Het stel kreeg drie kinderen: Giet, Ties en Tilman. “En ik deed een postdoctoraal in het UMC: kinder-en jeugdpsychiatrie.”

Uit de hand gelopen sabbatical Zes jaar geleden verhuisde de familie naar Oostenrijk: een sabbatical die een jaar moest duren en vier jaar geduurd heeft. “We wilden een jaar door Europa reizen. Steeds de koffers de auto in en uit en de kinderen idem – we hadden Frankrijk en Italië gehad, toen we erachter

kwamen dat we helemaal niet van reizen houden.”

Tamara: “We vonden een huis in Tirol in een klein bergdorp waar men leeft van de sneeuw en veeteelt: ‘s morgens de pistes, ’s middags de koeien. We stapten vijftig jaar terug in de tijd: geen computers, een vast telefoontoestel met 4077 als nummer, briefjes om te communiceren

‘Toen we terugkwamen lag ineens iedereen op de yogamat’

en dertien kinderen in een klas.

Onze kinderen spraken wel Duits, maar in ons dorp werd een Tirools dialect gesproken dat zelfs voor Klaus onverstaanbaar was. Pas later hebben we ons gerealiseerd dat onze kinderen in de klas dagenlang niets begrepen hebben. Ze liepen letterlijk achteraan in de rij naar school, het was best moeilijk

te integreren in een klein katholiek dorp. Maar de zorg voor elkaar was geweldig mooi. Alles wat je bedacht, werd met beide handen aangegrepen; ik begon een dansschool en werd zwemjuf. De lagere school was om tien, elf of twaalf uur uit en dan hadden de kinderen huiswerk en veel sport. Klaus vloog op en neer, propte tachtig uur in vier dagen en kwam dan thuis in een sprookje waarin hij volledig kon ontspannen.”

Na vier jaar was het tijd om terug te gaan. De kinderen waren snel gewend op hun nieuwe scholen en Klaus vond het relaxed weer met z’n allen thuis te zijn. Tamara heeft wel erg moeten wennen. “Iedereen lag na die vier jaar ineens op een yogamat en at powerfood. In mijn werk was ook veel veranderd, het leek alsof de problematiek zwaarder was geworden. Verder moest ik me opnieuw registreren, omdat ik vijf jaar niet gepraktiseerd had. Ik heb het meest last gehad van onze terugkeer.”

Terug in Nederland wilde het gezin weer een dier. “We hadden besloten twee angorakatten te nemen. In de auto op weg naar de katten zeiden we tegen elkaar: ‘Wat moeten we eigenlijk met katten?

We doen het niet!’ We zijn omgekeerd en naar Brabant gereden, waar we een nestje bordercollies op internet hadden gezien. Een week later konden we Stella ophalen. We hebben ons leven nu ingesteld op de hond – wij gaan niet meer op reis, maar lekker naar het strand van Domburg.”

Stad / Leven 19

MAART 2017 | NR. 30 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

DE WERKPLEK VAN - BEELDHOUWER JULES ENNEKING

Annefleur van Wanroij

Robert Oosterbroek

Hakken en houwen aan de werf Wanneer je over de Oudegracht loopt is het niet te missen: grote boomstammen, zaagsel op de grond en onafgemaakte projecten. De plek waar beeldhouwer Jules Enneking (58) aan zijn kunstwerken klust. “Ik wist al meteen dat ik hier wilde gaan werken.”

‘M

agie’, noemt Enneking het, om kunstwerken te zien ontstaan uit een stuk steen of hout. “Ik begon ooit met het maken van kermispaarden in opdracht: het uitsnijden van de manen, alles schuren en daarna de boel

in elkaar zetten.” Later ging Enneking ook draai­orgelpoppen maken. Ook is hij vaak bezig met boeddhabeelden en engelen.

Toen Enneking jong was, begon hij aan een opleiding fysiotherapie, waar hij er al snel achterkwam dat hij liever creatief bezig is. Hij ging

werken voor een pianomaker en deed een opleiding tot handenarbeidleraar. Daar doet hij vandaag de dag niets meer mee.

Al 33 jaar is hij de trotse eigenaar van atelier De Moerbei aan de Oudegracht. De naam komt van de zwarte moerbei die vlak voor zijn werkplek groeit. “Toen ik op mijn 25e als kunstenaar begon, wist ik al meteen dat ik hier wilde zitten”, zegt Enneking.

Hij kijkt om zich heen en knikt bevestigend. “Ik zit hier perfect, tussen de vogels en de mensen.”

Weer of geen weer, Enneking is altijd in de buitenlucht op de werf aan het werk. Regen of vrieskou is

voor hem geen reden om binnen te werken; hij hangt simpelweg een paraplu boven zijn hoofd en gaat verder.

Vanaf de werkplek op de werf stap je zo het atelier binnen. Daar is veel te zien. Potjes, gutsen, een grote kettingzaag en kunstwerken van engelen, Domtorens en paddenstoelen... en te midden van het materieel en de kunstwerken, ligt Ennekings trouwe viervoeter. “Die is er eigenlijk altijd, hij doet niks hoor.”

Enneking is nu bezig met een juk, voor het openluchtmuseum in Arnhem. “Aan zo’n juk hangen ze dan emmers water, om te laten

zien hoe het vroeger ging.” Met een guts maakt Enneking eerst een ruwe versie van de juk en vervolgens schuurt hij de juk glad met een verfkrabber. “Hier doe ik zo’n drie uur over, straks zijn deze stukken aan de beurt”, zegt hij, wijzend naar de twee stukken hout op de grond.

“Soms kom je er later pas achter dat een stuk hout niet geschikt is – dan moet je opnieuw beginnen.”

Enneking werkt met zowel hout als steen. Het hout komt vooral uit Utrecht. Hij fietst daarvoor de stad rond en als hij hout ziet liggen, neemt hij het mee. Wat voor soort

‘Deze plek is perfect: tussen de vogels en mensen’ hout het is, maakt niet zoveel uit.

Het bestaan als beeldhouwer is niet altijd even makkelijk. “Er komen wel elke dag mensen langs om te kijken, vooral toeristen, maar dat brengt niet direct geld in het laa tje. Dus doe ik naast dit werk ook schoonmaakklusjes en heb ik een tijdlang op de markt gewerkt.” Ondanks de financiële onzekerheid kan Enneking zich geen ander werk voorstellen. En al helemaal geen andere werkplek. “Het heeft altijd zo moeten zijn, voor mijn gevoel.

Dertig jaar geleden was het hier een stuk rustiger en hing er een dorpse sfeer. Inmiddels is het een gewilde plek in Utrecht, maar voorlopig ga ik hier mooi niet weg.”

Enneking is al 33 jaar blij met zijn werkplek

Weer of geen weer: Enneking is altijd buiten aan het werk

Momenteel maakt de beeldhouwer een ‘juk’

20 Stad / Leven

NR. 30 | MAART 2017 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

VAN INDUSTRIETERREIN TOT CREATIEVE WOON-WERKLOCATIE

Robert Oosterbroek

Rotsoord in beweging 1 Kwestie van Smaak

Het voormalige industrieterrein Rotsoord ontwikkelt zich steeds sneller tot een creatieve woon-werklocatie. Het gebied, ingesloten tussen Rivierenwijk, Tolsteeg, Hoograven en de Binnenstad was lang het laatst overgebleven stukje ‘industrielandschap aan het water’ in Utrecht. Maar sinds enkele jaren wordt er flink gebouwd. Met de oplevering van woon- en werkterrein de Trip komt Rotsoord steeds meer uit de verf als creatieve en culturele hotspot. Het wordt vaker aangeduid als verlengstuk van de binnenstad. De komst van station Utrecht Vaartsche Rijn heeft hieraan bijgedragen. De komende jaren gaat er nog veel gebeuren.

Een ondernemer van het eerste uur op Rotsoord. De Wijn & Whiskyhandel Kwestie van Smaak zat ook al enkele jaren in een tijdelijk onderkomen in het gebied en was de eerste huurder die de deuren opende in de nieuwbouw van de Trip. “Een droom die uitkomt”, zei eigenaar Alex er toentertijd over.

Rotsoord, januari 2017

2 Designhotel

3 Camping Ganspoort

4

Het plan voor een groot designhotel zit nog in de ontwikkelingsfase, maar de eerste details zijn al bekend. De oude Boll-garage, waar nu kringloopwinkel De Waarde in zit, moet verbouwd worden tot een designhotel met 160 kamers. Het initiatief voor het hotel komt van Vastint, een internationale vastgoedorganisatie die onder de paraplu valt van IKEA. Vastint realiseert Moxy Hotels door heel Europa in samenwerking met Marriott. Zo zijn er al Moxy hotels geopend in Milaan en München en zijn er momenteel projecten in aanbouw in Berlijn, Frankfurt, Londen en Aberdeen. De nieuwbouw op deze plek wordt vier tot zes etages hoog. Volgens de planning kan de bouw van het hotel eind 2017 beginnen.

Het multifunctionele Camping Ganspoort wordt gevestigd op de begane grond van gebouw De Kade, direct aan het kanaal de Vaartsche Rijn. De initiatiefnemers willen dat werken, ontmoeten, eten en drinken er samenkomen. Op de begane grond komen een café-restaurant en een winkeltje. Op de eerste verdieping komen bedrijven, waaronder reclamebureau DDK, advertentiebureau Elbee, mediabureau Mediaklapper en DUIC. Camping Ganspoort opent de deuren in het voorjaar van 2017.

Klein Berlijn is al langer een horecafenomeen in Utrecht, het café is van een van de eerste ondernemers op Rotsoord. Eerst zat het op een tijdelijke locatie direct aan het water, nu zit de zaak in het nieuw gebouwde pand op nummer 22. Het concept is hetzelfde gebleven; in Klein Berlijn hangt een laagdrempelige en creatieve sfeer. De openingstijden zijn wel verruimd. Nu is het wachten op het warme weer en een vol terras bij Klein Berlijn.

Klein Berlijn

Stad / Leven 21

MAART 2017 | NR. 30 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

5

Briljant, de Kade en de Branding

In 2010 heeft projectontwikkelaar Jebber het terrein van de voormalige Boo Bouwmaterialenhandel aan de Briljantlaan verworven. De afgelopen jaren heeft Jebber het voormalig bedrijventerrein getransformeerd tot een levendig gebied met starterswoningen en creatieve bedrijvigheid onder de noemer ‘De Trip’. Het project behelst drie grote panden: de Briljant, de Kade en de Branding. In totaal zitten er in de drie panden 253 twee- en driekamerappartementen, 1.500 vierkante meter commerciële ruimte en een parkeergarage. Jebber heeft een BREEAM-certificaat met drie sterren ontvangen voor het ontwerp van het project. Daarmee wordt de duurzaamheidsprestatie van het de Trip beoordeeld als ‘very good’.

Dit is het eerste project in Utrecht dat duurzaam gecertificeerd wordt.

200 woningen voormalige Vicona-fabriek

6 Oude Pastoe-fabriek

7

De bekende Utrechtse meubelfabriek Pastoe heeft Utrecht na meer dan een eeuw verlaten. De eigenaar van het pand had de huur opgezegd en dat kwam Pastoe helemaal niet slecht uit. De locatie op Rotsoord voldeed niet meer aan de wensen. Het pand is volledig gerenoveerd en krijgt een veelvoud aan functies en gebruikers. Op dit moment maakt de Hogeschool voor de Kunsten al gebruik van het pand. Restaurant Simple aan de Lange Nieuwstraat neemt ook dit jaar zijn intrek in het gebouw, net als restaurant De Zagerij Utrecht. Het gebouw moet verder dienen als kantoorconcept voor bedrijven in de creatieve sector, zoals webdesign, grafisch ontwerp en softwareontwikkeling. Kubion, True, VUUR en ProCap zijn enkele bedrijven die in het pand zitten.

Projectontwikkelaar Woonfront Rotsoord Utrecht BV heeft deze locatie aan Rotsoord gekocht. Vroeger stond hier de Vicona-fabriek.. In 2009 is hier door de vorige eigenaar al een bouwplan ontwikkeld waaraan de gemeente medewerking heeft verleend.

Dat plan is alleen nooit uitgevoerd. Het nieuwe plan van Woonfront Rotsoord komt op hoofdlijnen overeen met het vorige. Er worden twee appartementenblokken voorgesteld en de herbouw van een monumentaal fabriekje. Het blok op de hoek Diamantweg en Rotsoord wordt zes en het blok haaks op de Vaartsche Rijn vier lagen hoog. Het plan bestaat uit 206 woon-units van dertig vierkante meter voor starters en studenten. Om woningbouw mogelijk te maken is een wijziging van het bestemmingsplan nodig. Het college heeft het nieuwe bestemmingsplan ter goedkeuring voorgelegd aan de gemeenteraad.

Von d

ella

an

NS Station Utrecht Vaartsche Rijn

Utrecht Centrum

Watertoren

De watertoren is een mooi symbool van de ontwikkelingen op Rotsoord. Het gebouw heeft jarenlang leeggestaan, maar is ondertussen volledig opgeknapt en getransformeerd. Bovenin zit nu restaurant WT Urban Kitchen met een terras op het dak. Daaronder zitten vergaderzalen en op de begane grond is café Brutal gevestigd, met een terras aan het water. De gemeente is blij met deze ontwikkeling: “De nieuwe bestemming draagt bij aan het behoud en de toegankelijkheid van dit gemeentelijk monument en is een stimulans voor de herontwikkeling van het omliggende gebied.”

9

4 5

8

Rotsoord Briljantlaan

9

3

sewe g

Het terrein van de voormalige glashandel Spliet en de Waal biedt straks ruimte voor studentenwoningen.

GTZ Investment heeft de locatie Briljantlaan 7 en 9 gekocht om studentenwoningen en creatieve bedrijvigheid te realiseren. Glashandel Spliet en de Waal is verhuisd en de twee loodsen van de glashandel zijn gesloopt. De initiatiefnemer moet nog wat gemeentelijke procedures doorlopen voor er gebouwd kan worden, dat moet volgens plan dit jaar nog gebeuren.

1

Jutfa

8

230 woningen voormalige glashandel Spliet en de Waal

2

6

7 Winkelcentrum Smaragdplein

22 Stad / Leven

NR. 30 | MAART 2017 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

UTRECHTSE AFFICHES Arjan den Boer

Utrechtse mosterd, sterk als een olifant Affiches uit het verleden vertellen meerdere verhalen. In de eerste plaats over het bedrijf, product of evenement waar reclame voor werd gemaakt. Maar ook over de ontwerper, of het nu een bekende kunstenaar was of een anonieme graficus. Daarnaast laten affiches zien welke stijlen in de mode waren. Deze keer een affiche van Willem Winter voor een mosterdfabriek aan de Nieuwekade.

Affiche door W.F. Winter, ca. 1910 (ReclameArsenaal)

I

n 1879 werd een kleine mosterdmaalderij aan de Nieuwekade, schuin tegenover de Weerdsluis, overgenomen door bakkerszoon Gerrit van Rijn.

Hij had zo’n tien jaar de leiding gehad over bakkerij Den Dubbelden Arend aan de Schoutenstraat.

Daarna deed hij vergeefs toelatingsexamen voor de universiteit en werkte hij kort bij Antiquariaat Beyers.

Hij begon zelf een handel in oude boeken, maar ‘miste den eigenlijken handelsgeest’. Daarom nam hij het mosterdfabriekje aan de Nieuwekade over met als doel het uit te breiden. Een van zijn eerste daden was de aanschaf van een stoommachine voor de aandrijving van de maalstenen, waardoor de productie groeide. De ligging aan de singel faciliteerde de aanvoer van het mosterdzaad en de distributie van de mosterd, die niet in glazen, maar in aardewerken potten zat.

Bloeiperiode Al in 1883 gaf de wispelturige Gerrit de leiding over aan zijn broer Anton. Tien jaar later verkocht de familie Van Rijn de mosterdfabriek, maar hun naam bleef er onlosmakelijk mee verbonden. De officiële

benaming Utrechtsche Stoom Mosterd Fabriek (USMF) werd steeds minder gebruikt, terwijl Van Rijn’s Mosterd binnen en buiten Utrecht een begrip werd. Gerrit zou later overigens bibliothecaris van de Rotterdamse gemeentebibliotheek worden; hij had meer met boeken dan met mosterd.

Vanaf 1904 was Hendrik de Vos maar liefst vijftig jaar lang eigenaar-directeur van de fabriek en bracht hij het bedrijf tot grote bloei. In 1906 liet hij het bedrijfspand op de hoek van de Nieuwekade vernieuwen en uitbreiden. Het complex liep door tot aan de Oranjestraat, waar een achteringang was. In 1916 werd het gebouw voorzien van een silo-achtig torentje.

De Vos stond bekend als betrokken bij het personeel en was ook actief in het Utrechtse maatschappelijk leven. Hij had gevoel voor reclame en ontwierp soms zelf illustratiemateriaal. Zo gaf Van Rijn’s Mosterd – naar voorbeeld van Verkade – een ‘Plaatjesalbum’ uit en had het bedrijf vanaf de eerste Jaarbeurs in 1917 steeds bijzonder fraai ingerichte stands. Rond 1910 schakelde De Vos echter een Amsterdammer in voor een affiche-ontwerp.

Cartoonist Het affiche toont de fabriek aan de Nieuwekade in vogelvlucht, met op de voorgrond een olifant die een ton mosterd een fictieve heuvel optrekt. Van Rijn’s Mosterd was namelijk niet alleen de beste maar ook de sterkste!

De ontwerper was Willem Winter (1874-1958), van oorsprong een huis- en decoratieschilder. Vanwege zijn tekentalent had hij lessen gevolgd aan de Teekenschool voor Kunstambachten en de Rijksschool voor Kunstnijverheid, beide in Amsterdam. In 1905 exposeerde Winter, samen met andere leden van kunstenaarsvereniging Sint Lucas, onder meer havengezichten in het Amsterdamse Stedelijk Museum.

‘Van Rijn's Mosterd was zover bekend Winters eerste affiche-ontwerp’ In de jaren daarna brak Winter door als cartoonist en reclametekenaar. Hij maakte politieke spotprenten voor de weekbladen De Amsterdammer en Wereld van de Vrijzinnig Democratische Bond. Daarnaast ontwierp hij boekomslagen, die meer doen denken aan de stijl van zijn affiches. Van Rijn’s Mosterd was rond 1910 zover bekend zijn eerste affiche-ontwerp. Een paar jaar later ontwierp Winter ook een affiche voor de Tentoonstelling van Kleine Automobielen & Motorrijwielen in het Paleis voor Volksvlijt in Amsterdam. In de jaren twintig zou hij dit opnieuw doen voor de RAI automobiel-tentoonstellingen.

Van Rijn's Mosterdfabriek, 1943 (Het Utrechts Archief)

Stadsontwikkeling Bij het veertigjarig jubileum van directeur De Vos in 1944 schreef een krant: ‘Bij Van Rijn, waar de heer de Vos, dankzij rusteloos werken, tal van moderniseeringen aanbracht, is de productie van thans even groot per week als in 1904 per jaar.’ Enkele jaren na de oorlog namen zijn beide zoons de leiding over. Vanwege de stadsontwikkeling en de ‘sanering’ van de Utrechtse binnenstad in de jaren zestig moest de mosterdfabriek uit de bebouwde kom verdwijnen.

In 1966 bouwde Van Rijn samen met een Amsterdamse mosterdfabrikant een nieuwe fabriek op het bedrijventerrein Overvecht-Noord. Door latere fusies en overnames zou de naam Van Rijn’s Mosterd verloren gaan. In 1968 werden de oude bedrijfspanden aan de Nieuwekade gesloopt. Na ruim tien jaar braak te hebben gelegen als parkeerplaats verrezen er rond 1980 woningen. Slechts een affiche met een olifant herinnert nog aan de Utrechtse mosterd.

DUIC in Zaken 23

MAART 2017 | NR. 30 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

ONDERNEMER CENTRAAL - GIJS WERSCHKULL VAN GYS EN SYR

Robert Oosterbroek

‘Ik wilde wat toevoegen aan de maatschappij’ Ondernemen, maar dan duurzaam.

Dat is het ideaal van Gijs Werschkull.

De afgelopen jaren opende hij drie vestigingen van het biologische restaurant GYS. En toen de vluchtelingencrisis op zijn hoogtepunt was, kwam hij met restaurant SYR, een restaurant waar vluchtelingen kunnen werken. “Door te werken, gaan ze zich thuis voelen in Utrecht en kunnen ze makkelijker meedoen in de maatschappij.”

D

e 35-jarige Werschkull woont even niet in Utrecht. Tien maanden geleden is hij naar Rotterdam verhuisd om aldaar een nieuwe vestiging van GYS te openen. “Maar ik mis Utrecht wel.

Vooral het dorpse, dat je over de gracht loopt en om de twee minuten iemand tegenkomt die je kent.”

De ondernemer kwam op zijn achttiende naar Utrecht vanuit het Brabantse plaatsje Nuenen.

Hij ging geschiedenis en biogeologie studeren. “Om mijn studie te betalen ging ik koken in restaurants. Ik heb een hele lijst van horecazaken in Utrecht waar ik gewerkt heb.” Zijn studies wilden aan het einde niet meer zo vlotten. “Ik was al lang bezig met mijn

scripties en kwam zodoende niet vooruit. Ik wilde ‘ja’ kunnen zeggen tegen alles wat ik tegenkwam.

Toen dacht ik: ‘sodemieter maar op met die scripties’.” Werschkull stopte ermee en ging aan de slag als chef-kok bij het ‘t Oude Pothuys en later bij Van Buren.

Vegetarische vriendinnen Toch miste hij wat in de horeca: “Als chef-kok probeerde ik altijd zo duurzaam mogelijk te koken.

Ik probeerde alles biologisch in te kopen en te zorgen voor zo min mogelijk afval. Maar als medewerker heb je altijd iemand boven je.

Dat was dus lastig. Maar ik merkte het ook als ik zelf uit eten ging.

Ik had vroeger altijd vegetarische vriendinnetjes en zeker vroeger kon je nergens fatsoenlijk vegetarisch eten; de keuze was altijd tussen quiche en geitenkaassalade. Ik houd van uit eten gaan, maar mijn vegetarische vriendinnetjes hadden er dus nooit zin. Tegelijkertijd wilde ik, net zoals iedereen in de horeca, een eigen zaak beginnen.”

De chef-kok begon in 2013 te schrijven aan een business-plan.

Begin 2014 nam hij ontslag en ging hij op zoek naar een geschikt pand voor zijn eigen restaurant.

“Steeds meer mensen gingen vegetarisch eten, ik zag er marktpotentie in. Daarnaast wilde ik ook

veganistische kaart. GYS heeft dan ook een EKO-keurmerk Horeca Goud 100% Ook zorgde het succes op de Voorstraat voor de mogelijkheid tot uitbreiding. “Als je iets wilt betekenen en verandering teweeg wilt brengen, moet je een grote groep mensen bereiken. Dat doen we door de prijzen laag te houden, maar eigenlijk moesten we ook uitbreiden.” GYS opende daarom nog een vestiging op de Amsterdamsestraatweg. “Een straat met een specifieke signatuur. Het was een bewuste keuze. De straat is sterk in ontwikkeling en er vindt een enorme verbeterslag plaats. Over een aantal jaar is het een heel andere straat.” Het risico was wel groter.

“Maar de huurprijs was lager en ik kwam weer een mooi hoekpand tegen met ruimte voor een groot terras. De zaak loopt goed.”

Restaurant SYR Toen Werschkull op vakantie was in Albanië en de vluchtelingencrisis op zijn hoogtepunt was, kwam hij met een ander idee. Zijn drang naar duurzaam ondernemen en de wil om bij te dragen aan een betere maatschappij bracht hem op het idee nog een restaurant te openen.

“Vluchtelingen komen in Nederland terecht, moeten lang op hun reet zitten en zitten eindeloos in

‘Ik heb een hele lijst van horecazaken in Utrecht waar ik gewerkt heb’

wat toevoegen aan de maatschappij. Ik vond een pandje op de Biltstraat, maar iemand anders was me voor. Ik had ook geen idee hoe je zoiets moet aanpakken.”

Niet veel later stuitte hij op het gebouw op de Voorstraat. Hier opende hij in 2014 samen met een compagnon Vincent van der Werf de eerst GYS. “Met zestigduizend euro hebben we het hele concept neergezet. Dat is weinig voor het beginnen van een nieuw restaurant. Maar we hebben ook alles zelf moeten bouwen.” De keuze voor een hoekpand was een bewuste: “Al mijn zaken zitten in een hoekpand; de zichtbaarheid is beter en het natuurlijke licht aanweziger.”

2,5 jaar later is GYS aan de Voorstraat een groot succes en kan Werschkull aan zijn grotere ideaal werken. “Duurzaamheid is in de hele bedrijfsvoering doorgevoerd.

Al het verpakkingsmateriaal is biologisch af breekbaar, wij proberen al het afval te minimaliseren, de bedrijfs­kleding is van biologisch katoen, we gebruiken groene energie en we hebben waterbesparende toiletten.” Het lijstje van duurzame maatregelen is te lang om hier op te noemen. Al het eten bij GYS is 100 procent biologisch en er is een uitgebreide vegetarische en

een traject. De overheid ziet werk vaak als het einde van dit integratietraject, terwijl ik denk dat het juist het begin is. Toen kwam het idee van restaurant Syr in me op.

Daar moesten vluchtelingen kunnen werken. Werk zorgt dat ze de taal leren, het geeft zingeving en ze bouwen een netwerk op.”

De financiering was snel geregeld. Binnen 2,5 week haalde hij 160.000 euro op. “Belangrijk om te melden is dat SYR volledig commercieel is. We kregen een subsidie van vijf cijfers aangeboden door de gemeente, maar die hebben we geweigerd. We willen laten zien dat we het helemaal zelf kunnen. SYR maakt nu winst en dit geld wordt gebruikt om vluchtelingen te laten studeren.

De Rotterdamse vestiging van GYS is Werschkulls meest recente project. “Voorlopig doe ik het iets rustiger aan; ik heb hard gewerkt de afgelopen jaren en we moeten nu de organisatie goed op orde krijgen. Ik heb bijna 130 medewerkers in dienst en dat is natuurlijk prachtig.” Wel heeft de ondernemer alweer een plan: “Ik kan me voorstellen dat er een volgende GYS komt in Nijmegen.

Maar dat zal niet gebeuren voor de zomer.”

start verkoop

APPARTEME

NTEN

zaterdag 25 maart

De Phoenix wonen • leven • genieten in Leidsche Rijn Utrecht

Wonen in een mooi modern appartement met alle comfort midden in een levendig stadscentrum? Om de hoek bij alle voorzieningen, maar toch rustig? Het kan. De verkoop van de Phoenix appartementen gaat van start!

Wonen in Leidsche Rijn Centrum is Wonen in een nieuw, stijlvol centrum.

ZATERDAG 25 MAART TIJD: van 10.00 -12.00 uur LOCATIE: verkoopkantoor Leidsche Rijn Centrum & Brasserie Grauwaart (Grauwaartsingel 1A) • 74 comfortabele appartementen en penthouses • circa 70 tot 135 m2 • alle appartementen hebben een buitenruimte, berging, sanitair en volledige keuken en een parkeerplaats • prijzen vanaf € 200.000,- v.o.n.

Brecheisen Makelaars tel. 030 - 233 11 34 www.brecheisen.nl

Lauteslager Makelaars tel. 030 - 231 51 86 www.lauteslager.nl

Ons Huis Vastgoed tel. 030 - 231 21 61 www.onshuisvastgoed.nl

Hyundai i10 Comfort

€ 2.000 korting

.nl

Hyundai i20 Go!

€ 1.000

korting

Plus pakketvoordeel van

€ 3.495

Hyundai i10 Comfort nu rijklaar voor € 11.695 met o.a.: • Volautomatische airconditioning • Cruise control Hyundai i20 Go! nu rijklaar voor € 16.495 met o.a.: • Navigatiesysteem • TomTom Live Services • Achteruitrijcamera

Kom in maart naar de showroom voor geweldige aanbiedingen en scherpe inruilprijzen!

Ontdek meer op wittenberg.hyundai.nl Hyundai Wittenberg Amersfoort: Xenonweg 15, tel. 033 - 463 5535 Hyundai Wittenberg Harderwijk: Zuiderbreedte 8, tel. 0341 - 439 090 Hyundai Wittenberg Hilversum: Franciscusweg 4b, tel. 035 - 624 2624 Hyundai Wittenberg Utrecht: Landzigt 30, tel. 030 - 603 1216 Gecombineerd brandstofverbruik: 3,4 – 4,8 (l/100 km) / 31,3 – 20,8 (km/l); CO2 - emissie: 84 - 112 (g/km). Uitstoot is afhankelijk van gebruik. Uitstoot- en brandstofverbruikgegevens zijn gebaseerd op tests die zijn uitgevoerd volgens Europese verordening 715/2007/EEG. Actie geldig op de speciale actievoorraad van 1-3-2017 t/m 31-3-2017 en met uiterste kentekenregistratiedatum van 31-3-2017. OP = OP. Genoemde prijzen zijn adviesprijzen en zijn excl. metallic lak en eventuele opties. Afgebeelde modellen kunnen afwijken van standaard uitvoering. Druk- en zetfouten voorbehouden. De Hyundai 5 jaar garantie zonder kilometerbeperking is alleen van toepassing op Hyundai voertuigen die initieel aan een eindgebruiker zijn verkocht door een Erkend Hyundai Dealer. De gedetailleerde garantievoorwaarden zijn beschreven in het garantieboekje. Zie voor kosten en voorwaarden www.hyundai.nl of vraag ernaar in de showroom.

Duurzaam Wonen Een aandeel in elkaar

Dit is een bijlage in samenwerking met DUIC, Rabobank Utrecht en Schrijf Schrijf

Rabobank inspireert met het Rabo Groenhuis

In deze special Hulp bij verduurzamen

2

Duurzame verbouwing

3

De meest duurzame woning

Inspiratie

4

www.rabobank.nl/utrecht

Financiering

6

7

2 Rabobank Duurzaam Wonen

www.rabobank.nl/utrecht

DRIE VRAGEN AAN ANNEMARIE VAN DEN BERG

‘Via het Rabo Groenhuis willen we mensen inspireren’ in de praktijk inhoudt. Zo zijn er de nieuwste oplossingen op het gebied van energiebesparing te bewonderen.

In het Rabo GroenHuis zijn bovendien adviseurs van Rabobank Utrecht aanwezig die meer kunnen vertellen over bijvoorbeeld de financiering van een duurzame verbouwing. Daarvoor zijn er meer mogelijkheden dan mensen denken.”

Welkom in het Rabo GroenHuis!

Denkt u er ook aan om uw woning te verduurzamen? Kom dan langs in het Rabo GroenHuis. In deze krant leest u alles over dit bijzondere project. > Op pagina 4-5 leest u wat het Rabo GroenHuis zo duurzaam maakt. > Tips om zelf uw woning te verduurzamen vindt u op pagina 6. > Wilt u weten hoe u een duurzame verbouwing financiert? Kijk dan op pagina 7.

Op het terrein van Jaarbeurs Utrecht staat het duurzaamste huis van Nederland. Directievoorzitter Annemarie van den Berg vertelt waarom de Rabobank achter dit initiatief zit.

Waarom zet een bank een duurzaam huis neer?

“Dat is logischer dan je misschien zou denken. Als maatschappelijk betrokken bank willen we ons land verder verduurzamen. Uit onderzoek blijkt dat ongeveer 15 procent van de CO2-uitstoot in Nederland van woonhuizen komt. De Rabobank kan op dat gebied een steentje

bijdragen, omdat we de grootste hypotheekverstrekker zijn. We helpen onze klanten bij het energiezuiniger maken van hun woning. Dat is goed voor het milieu en levert mensen zelf ook heel veel op: meer comfort, woongenot en lagere woonlasten. Via het Rabo GroenHuis willen we mensen inspireren om zelf hun huis duurzamer te maken. Ik hoop dat heel veel Utrechters een kijkje komen nemen.”

Waarom zouden mensen volgens u het Rabo GroenHuis moeten bezoeken?

“In het Rabo GroenHuis kunnen ze echt ervaren wat duurzaam wonen

Wat vindt u zelf bijzonder aan het Rabo GroenHuis?

“Ik vind het mooi om te zien hoeveel ontwikkelingen er allemaal zijn op het gebied van duurzaamheid. De techniek gaat zo snel! Neem alleen al de wijze waarop deze woning is gemaakt. Alle onderdelen zijn van tevoren in een werkplaats gefabriceerd. Daardoor kon het huis in één keer vervoerd worden – dat vermindert CO2-uitstoot – en in een paar dagen in elkaar gezet. Echt een hele andere manier van bouwen.

Verder hoop ik dat mensen in het Rabo GroenHuis merken dat een energieneutrale woning niet alleen goed is voor het milieu, maar ook nog eens heel comfortabel.”

Martine van der Voort Fotografie

Samen helpen we u verduurzamen Investeer in slim verbouwen Met geld en kennis ondersteunt Rabobank Utrecht verschillende initiatieven die u kunnen helpen bij de verduurzaming van uw woning. Een overzicht.

ExtraInvesteer in slim verbouwen ruimte

Als u investeert in een verbouwing, doe het dan slim.

Zonnepanelen

5%Extra ruimte

Rabobank denkt met u mee over uw totale woonlasten.

Als u investeert in een Meer wonenverbouwing, voor minder doegeld. het dan slim.

Spouwmuur isolatie

5%

Hypotheek lasten

€ 1.050,–

Energie Energie-U € 200,– € 100,– lasten Net als Rabobank Utrecht een Energie € 200,– € 100,– lasten coöperatie, maar dan op het gebied Totale woonlasten € 1.200,– € 1.150,– van duurzame energie. Energie-U Totale woonlasten € 1.200,– € 1.150,– bestaat uit zo’n vijfhonderd betrokken energie-ambassadeurs die zich belangeloos inzetten om Utrecht te verduurzamen. Gratis en+ Een hoger wooncomfort (minder kou) + Een hoger wooncomfort (minder kou) onafhankelijk delen ze hun kennis binnenklimaat + En/of gezonder + En/of gezonder binnenklimaat over duurzame energieopwekking milieu voor het milieu met mensen die hun huis onder + En beter voor + Enhetbeter handen willen nemen.

Energie-u.nl

Buurtstroom Geen investeringsmogelijkheid, ruimte of toestemming om zonnepanelen te installeren?

Dan is Buurtstroom, een ander initiatief van Energie-U, misschien een oplossing. Bedoeld

Spouwmuur isolatie

U geeft akkoord voor een WoonScan.

12

U geeft akkoord voor De WoonScan wordt een WoonScan.

2

De WoonScan wordt uitgevoerd op basis U en de WoonScanadviseur van de Fundagegevens. bespreken de WoonScan, u geeft

3

Geïsoleerd glas

3

Geïsoleerd glas

4

4

5

Ventilatie

voor mensen die graag hun energierekening willen verlagen en een bijdrage willen leveren aan een beter milieu. Buurtstroom heeft op verschillende plaatsen in Utrecht een collectieve zonnestroominstallatie.

1

Stappenplan

Zonnepanelen

van de waarde Rabobank denkt met u mee [H]eerlijk Wonen over uw totale woonlasten. van de woning Waar begint u als u een nul-opMeer wonen voor minder geld. de-meterwoning wilt? Bij een van de waarde WoonScan van [H]eerlijk Wonen. Via Situatie 1 van de woning Situatie 2 de scan maakt deze stichting snel Geen maatregelen Maatregelen en goed inzichtelijk hoe en hoeveel Situatie 2 Situatie 1 B u direct kunt besparen. Benieuwd Maatregelen Geen maatregelen hoe het werkt? Zie ook het E B interview met hypotheekadviseur Peter Jan Top op pagina 7.

E Hypotheek h-eerlijkwonen.nl Ventilatie € 1.000,– € 1.050,– lasten € 1.000,–

Stappenplan

5

Vloerisolatie Vloerisolatie

“En u“En bespaart opop u bespaart de woonlasten” de woonlasten”

funda.nl

uitgevoerd op basis van de Fundagegevens.

funda.nl

aan voor welke optie u wenst te gaan. Betreffende optie wordt doorgegeven aan taxateur.

U en de WoonScanadviseur bespreken de WoonScan, u geeft U stuurt het optie taxatierapport aan voor welke u wenst te gaan. optie wordt aan Betreffende uw Rabobankadviseur. doorgegeven aan taxateur.

Deze verwerkt dit in een

advies en hypotheekofferte.

U stuurt het taxatierapport aan uw Rabobankadviseur.

Deze verwerkt dit in een De WoonScanExpert begeleidt het advies en hypotheekofferte.

realisatietraject en ziet toe op de kwaliteit van de uitvoering.

De WoonScanExpert begeleidt het realisatietraject en ziet toe op de kwaliteit van de uitvoering.

Waarom nu?

En niet (pas) over een paar jaar Waarom nu?

En niet (pas) over een paar jaar

+ Voorkomen van extra taxatiekosten (€ 300,–)

van extra taxatiekosten (€ 300,–) + Voorkomen Voorkomen van extra advieskosten (€ 1.400,–) + Voorkomen van extra advieskosten (€ 1.400,–) + Direct lagere woonlasten + + Direct lagere woonlasten

Deze infographicis is indicatief; er kunnen rechten aan worden ontleend.

Deze infographic indicatief; er kunnen geengeen rechten aan worden ontleend.

Deelnemende buurtgenoten zien niet alleen hun energierekening dalen, maar krijgen ook een deel van de winst die de stroomverkoop opbrengt.

Over win-win gesproken.

Energie-u.nl/buurtstroom

Rabobank Duurzaam Wonen

www.rabobank.nl/utrecht

3

Marleen Kuipers Fotografie

‘Duurzame verbouwing?

Ik kan het iedereen aanraden’ Elke dag genieten van een comfortabele woning, zonder energiekosten. Pieter Walraad uit Nieuwegein heeft geen moment spijt van zijn duurzame verbouwing. “Alleen als we ook onze elektrische auto opladen, gebruiken we soms nét meer stroom dan we opwekken.”

P

linten aan de wanden, een gedateerde bruine keuken. Aan de woning was sinds de bouw in de jaren vijftig nauwelijks meer iets gedaan. Toch zag Pieter Walraad (50) direct de mogelijkheden.

“Je moet er natuurlijk een beetje doorheen kunnen kijken. Voor mij als architect is dat niet zo moeilijk. Ik zag direct de prachtige ligging, vlak langs het kanaal in Jutphaas. Ook stond er een grote schuur op het terrein, waar mijn “De verhuizing naar een vrouw haar praktijk als groter pand heeft voor meer kindertherapeut kon vestigen. Maar toen mijn mogelijkheden gezorgd” tienerdochter de woning voor het eerst zag, dacht ze wel even dat we gek geworden waren.”

Hét moment Voor het gezin de woning kon betrekken, was dus een grondige verbouwing nodig. Op

het wensenlijstje prijkten onder andere een nieuwe keuken, badkamer en uitbouw van de woonkamer. Bovendien droomden Walraad en zijn vrouw van een comfortabel huis met zo laag mogelijke energiekosten. “We beseften dat de verbouwing hét moment was om het huis te verduurzamen. Vijf jaar later ga je niet opnieuw je kozijnen vervangen of de vloer eruit halen.”

Nul op de meter Walraad liet in het hele huis vloerverwarming aanleggen. Ook kwam er een warmtepomp en werd het gehele huis grondig geïsoleerd.

Bovendien koos Walraad voor een ventilatiesysteem met warmteterugwinning en LED-verlichting. De schuur naast het huis heeft ook een eigen warmtepomp en op het dak liggen zestig zonnepanelen. ‘Het resultaat is een nul-op-de-meterwoning’, aldus Walraad.

“Alleen als we ook onze elektrische auto opladen, gebruiken we soms nét meer stroom dan we opwekken.”

Plezierig klimaat Een paar jaar na de verbouwing geniet het gezin nog elke dag van de duurzame keuzes.

“Vooral de vloerverwarming is heerlijk.

Daardoor heerst er zowel in de winter als in de zomer een constant, plezierig klimaat in

huis. En we kunnen de temperatuur in elk vertrek apart regelen. Dat we daarnaast niet of nauwelijks energiekosten hebben, is ook erg prettig. Onze zonnepanelen hebben we al voor een belangrijk deel terugverdiend. Een duurzame verbouwing is een ideale manier om direct je maandlasten te verlagen.”

Eerlijk advies Bij een duurzame verbouwing komt nog heel wat kijken. Technische mogelijkheden, kosten, mogelijke subsidies. Walraad raadt mensen aan zich te informeren via een onafhankelijke partij. “Veel aanbieders hebben er baat bij dat je voor hun product kiest en geven niet altijd een eerlijk advies. Maar organisaties als Samen Duurzaam Nieuwegein doen dat wel.

Zelf treed ik voor deze organisatie ook op als ervaringsdeskundige en spreek ik met mensen die aan een duurzame verbouwing denken.”

Mooi moment De belangrijkste tip die Walraad als ervaringsdeskundige kan meegeven? “Een duurzame verbouwing hoeft niet altijd heel groot te zijn. Denk bij elke aanpassing in je woning na over een mogelijke verduurzaming.

Stel je voor dat je van een zolderruimte een slaapkamer wilt maken, dan is dat een mooi moment om direct je dak te isoleren.”

4 Rabobank Duurzaam Wonen

www.rabobank.nl/utrecht

Zo werkt de meest duurzame woning van Nederland Van het bijzettafeltje in de woonkamer tot de zonnepanelen op het dak.

Alles wat u in, aan en op het Rabo GroenHuis ziet, is duurzaam. We bieden u hier alvast een kijkje in en om het huis. Kom het straks ook zelf ervaren op het Jaarbeursplein.

BINNEN: slimme installaties

Gerecyclede meubels De meubels in het huis zijn gemaakt door jonge Nederlandse designers die allemaal gebruik maken van gerecyclede materialen. Zo zit u op een stoel van de Nederlandse ontwerper Dirk van der Kooij. Levensgroot 3D printen: met behulp van een robotarm worden deze producten met materiaal van oude koelkasten en CD’s gefabriceerd.

BUITEN: hout en bamboe

Verwarming via warmtepomp Een cv-ketel treft u binnen niet aan. Een warmtepomp verwarmt het Rabo GroenHuis. De warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht. Dit is een comfortabele en zeer energiezuinige manier om je huis te verwarmen en te koelen.

Gezond klimaat en warmteterugwin-installatie Dankzij de goede isolatie kan er geen warmte naar buiten, maar komt er ook geen verse lucht naar binnen. Dat is wel nodig voor een gezond binnenklimaat. Daarom heeft het Rabo GroenHuis een ventilatiesysteem dat binnenlucht afvoert en buitenlucht aanvoert. Dit systeem heeft een speciale warmteterugwin-unit die de verse lucht die naar binnenkomt voorverwarmd met de warmte uit de afvoerlucht. Zo hoeft de warmtepomp minder hard te werken om de woning op te warmen en dat scheelt energie.

Overal isolatie U ziet het misschien niet maar het zit er wel: isolatiematerialen. In de vloer, in de muren en in het dak. In combinatie met het triple glas gaat zo heel weinig warmte verloren. Het beetje energie dat nog wel nodig is voor bijvoorbeeld verwarming, wordt duurzaam opgewekt met zonnepanelen. Daarom is het huis energieneutraal.

Glas van het plafond tot de vloer

Als u voor het Rabo GroenHuis staat, vallen direct de grote ramen op. Deze ramen bevatten triple glas (HR+++ glas). Hierdoor is de woning optimaal geĂŻsoleerd, waardoor de warmte binnen blijft.

Bovendien is het heel comfortabel: er komt geen tocht en kou naar binnen, geen condens aan de binnenkant van de ramen en veel minder geluid van buiten.

Rabobank Duurzaam Wonen

www.rabobank.nl/utrecht

Bamboe op het terras Voordat u het huis binnenstapt, loopt u over het prachtige terras.

De vloer van dit terras is gemaakt van bamboe, een duurzaam en slijtvast materiaal. Die gaat dus lekker lang mee. De bamboevloer op het terras loopt direct over in de vloer binnen.

BOUWEN: prefab en efficiĂŤnt

Houten bouwstenen Aan de buitenkant ziet het huis er eenvoudig uit. Het bestaat uit aaneengeschakelde bouwstenen. De onderdelen van deze bouwstenen worden op de millimeter exact uit houten platen gehaald. Door een efficiĂŤnte indeling is er heel weinig materiaalverlies en zijn er in de rest van het bouwproces geen verwerkingsstappen meer nodig. De houten platen worden zodanig bevestigd dat ze aan het einde van de levensduur weer uit elkaar kunnen worden gehaald om te recyclen.

Hollands hout tegen de gevel Nu is de gevel van het huis nog lichtbruin van kleur.

Maar straks zal deze prachtig gaan vergrijzen, strak en egaal. De buitenkant van het huis is namelijk afgewerkt met populierenhout uit Nederlandse bossen. Het hout wordt op een unieke manier bewerkt. Hierdoor gaat het lang mee, is het onderhoudsarm en weersbestendig.

Bovendien is het hout 100 procent recyclebaar en licht van gewicht.

Zonnepanelen op het dak Geen Rabo GroenHuis zonder groene energie. Op het dak van het huis liggen zonnepanelen die zonne-energie omzetten in elektriciteit. Deze elektriciteit wordt bijvoorbeeld gebruikt om het huis te verwarmen.

Kant-en-klaar De bouwstenen worden zoveel mogelijk in een loods afgebouwd. Ook de gevel, de ramen en het dak worden al geplaatst. Het voordeel van het werken in een loods: het bouwproces is niet afhankelijk van het weer. Zo wordt de tijd op de bouwplaats sterk verkleind. Door minder te reizen naar en te werken op de bouwplaats, komt er minder CO2 vrij. Door de lichte constructie zijn de bouwstenen makkelijk te vervoeren naar de bestemming. Plaatsing gaat vervolgens snel: het Rabo GroenHuis is in minder dan vier uur opgebouwd.

5

6 Rabobank Duurzaam Wonen

www.rabobank.nl/utrecht

INTERVIEW - ARTHUR LIPPUS VAN BELEVINGSPLAATS ANNE

‘De truc is om elkaar te inspireren’ Duurzaamheid is steeds meer een hot topic voor Nederlandse woningcorporaties en huiseigenaren. Toch is nog vaak onduidelijk waar de kansen liggen en hoe een duurzame woning er eigenlijk uitziet. Arthur Lippus heeft dat samen met bedrijven, banken en andere participanten tastbaar gemaakt in ‘experience center’ ANNE.

Paspoort Naam: Arthur Lippus Titel: landbouwkundig ingenieur Leeftijd: 51 Opleiding: Landbouwtechniek in Wageningen Huidige functie: kwartiermaker Doel: het leveren van een bijdrage aan het realiseren van het energieakkoord

H

oe ziet een duurzame woning eruit?

Op die vraag geeft ANNE (Alle Nederlanders Naar Energieneutraal) antwoord. Initiatiefnemer Lippus (51) raakte betrokken bij de ambitie van Utrecht om 50.000 woningen in de stad energieneutraal te maken. In 2020 moet die ambitie zijn waargemaakt en het plan enthousiasmeert Lippus. Er was echter wel een ‘maar’: “Ik miste enthousiaste bewoners. Het is een grote en mooie deal met veel partijen zoals de gemeente, provincie en corporaties, maar om het plan te realiseren moet je volgens mij minstens een miljoen mensen aanspreken. Toen heb ik voorgesteld om het instrument ‘beleving’ te gaan gebruiken, want het gaat niet over woningen, maar over mensen.”

Tussen de Jaarbeurs en Utrecht Centraal Station is een leegstaand gebouw omgebouwd tot de belevingsplaats. ANNE is sinds februari in bedrijf met als doel om partijen te verbinden en woonconsumenten inzicht te geven in de mogelijkheden met betrekking tot duurzaamheid. Het pand is nog niet af en zal dat tot de sloop over vijf jaar ook niet zijn. “We bouwen het langzaam op en blijven ontwikkelingen en slimme oplossingen ontdekken.”

Momenteel is ANNE vooral open voor professionals. Het is de uitvalsbasis voor Stroomversnelling, een netwerk dat samen Nul op de Meter renovaties mogelijk maakt, maar ook voor bijvoorbeeld flexwerkers van Seats2Meet. Toch vinden ook nu al veel woonconsumenten het gerenoveerde gebouw.

Twee jaar geleden lanceerde Lippus het plan voor ANNE op een bijeenkomst van de Economic Board Utrecht (EBU) en kreeg de handen op elkaar voor zijn pitch. “In het begin richtten we ons vooral op de naoorlogse woningbouw en met name op eengezinswoningen en voor een deel gestapelde bouw. Kanaleneiland is een mooi voorbeeld van een wijk met allerlei verschillende woningen die voor de helft

in particuliere handen en voor de helft van corporaties is. Dat is dus een mooie showcase.” De ambitie is echter groter dan dat, vertelt Lippus. Ook de woningen in de binnenstad van Utrecht moeten naar die Nul op de Meter. “In dit pand kun je heel goed zien wat er allemaal mogelijk is door creatief te kijken naar de mogelijkheden.”

‘Met duurzaamheid kun je van je domme huis een slim huis maken’

Booming In een vroeg stadium heeft Lippus zoveel mogelijk relevante partijen bij het project betrokken. Zo verbond Jaarbeurs Utrecht zich aan het project door het beschikbaar stellen van het pand, maar ook de provincie en gemeente Utrecht, de EBU en de Rabobank waren al vroeg verbonden. De locatie kwam min of meer toevallig op het pad van Lippus; hij was op zoek naar demonstratiewoningen, maar kreeg van de Jaarbeurs de suggestie voor het pand, dat dagelijks duizenden voorbijgangers langs de deur heeft, aangereikt.

Lippus zegt dat duurzaamheid booming is: “Veel initiatieven en organisaties gaan enthousiast aan de gang. Dan zie je dat veel bedrijven focussen op hun eigen innovatie, maar de truc is juist om elkaar te inspireren.

De verschillende initiatieven brengen wij zoveel mogelijk vrijblijvend bij elkaar zonder dat ze met elkaar concurreren.” Bij ANNE staan dan ook verschillende, ongewone combinaties van oplossingen. “We hebben een lucht-water-warmtepompen van Alklima naast een warmtepomp van Nathan. Door die concepten samen te brengen krijg je een pand als ANNE energieneutraal. Anders was het niet gelukt.”

De bouwsector is volgens Lippus conservatief op het gebied van marktinnovatie. Door de ‘U vraagt wij draaien’-cultuur moeten oplossingen elke keer opnieuw uitgevonden worden. “Je ziet nu dat er een kanteling komt naar een groter productaanbod, dat wordt plug-andplay geïntroduceerd en kan als Lego in je huis worden ingepast”, aldus Lippus. “Een verbouwing voelt nu vaak als overlast, maar als je het goed doet resulteert het in meer wooncomfort.”

Slimmer “Wat de boer niet kent, dat vreet hij niet.

We moeten duurzaamheid laagdrempelig brengen. Daarom is de belevingsruimte zo geschikt. Het effect van de juiste apparatuur zit op heel andere plekken dan in de showroom.” Als voorbeelden haalt Lippus raamfolie en vloerverwarming aan. “Met de

speciale folie is dubbelglas ineens drielaags geïsoleerd. Of geen vloerverwarming meer, maar een verwarming in het plafond, zodat de verdiepingen erboven en eronder tegelijk verwarmd worden.”

Volgens Lippus is het belangrijk om dat soort oplossingen te laten zien. “Woningaanpak is vaak lastig en kost een hoop geld, maar als je met duurzaamheid aan de slag gaat kun je van je domme huis een slim huis maken. Daarmee krijg je ook meer inzicht in wat je doet.” Tegenover ANNE is het Rabo GroenHuis (zie pagina 4 en 5) opgericht, waarmee ANNE samenwerkt. “Na een bezoek aan ANNE is het Rabo Groen Huis om de hoek voor een gesprek over financiering. Ook kunnen hypotheekklanten van de Rabobank bij ons direct zien wat er mogelijk is.”

Rabobank Duurzaam Wonen

www.rabobank.nl/utrecht

7

Marleen Kuipers Fotografie

Hoe u uw duurzame woning financiert “Er zijn meer mogelijkheden om een duurzame woning te financieren dan mensen denken”, zegt Peter Jan Top, financieel adviseur bij Rabobank Utrecht. Hij zet de belangrijkste zaken op een rij.

Huidige woning verduurzamen “Investeren in energiezuinige maatregelen loont altijd.

Daarmee verlaagt u namelijk uw totale woonlasten.

Daarnaast verhoogt u het wooncomfort, heeft u een gezonder binnenklimaat en vermeerdert de waarde van uw woning. Het energiezuinig maken van uw huidige woning kunt u financieren door bijvoorbeeld uw hypotheeklening te verhogen. Omdat uw totale woonlasten dalen door de investering kan de Rabobank uw leencapaciteit met maximaal negenduizend euro verhogen. Die extra financieringsruimte kan zelfs oplopen tot 25.000 euro wanneer u uw huis aanpast tot een nul-op-de-meterwoning.

Dat is een woning die minimaal evenveel energie opwekt als hij verbruikt. Natuurlijk kunt u ook met uw spaargeld investeren in het verduurzamen van uw woning. Dat is zeker nu een aantrekkelijke optie, omdat de spaarrente laag is.

Voor investeringen die maximaal 25.000 euro kosten, kunt u ook denken aan de Energiebespaarlening van het Nationaal Energiebespaarfonds.”

Kijk op ikinvesteerslim.nl voor meer informatie over de speciale Energiebespaarlening

Woning kopen én duurzaam verbouwen “Koopt u een nieuwe woning, dan kunt u de kosten voor een duurzame verbouwing meefinancieren. Normaal is de maximale hoogte van de hypotheek 101 procent van de woningwaarde. Maar als u het huis wilt verduurzamen, mag u daar 5 procent bij optellen. Dat betekent dat u uw woning kunt financieren met een hypotheek van maximaal 106 procent van de woningwaarde. Met dat extra geld kunt u de duurzame verbouwing betalen. Neemt u een duurzame verbouwing direct mee in uw hypotheekaanvraag, dan bespaart u bovendien kosten. U betaalt dan maar één keer de rekening voor een advies- en taxatietraject. Dat kan oplopen tot wel tweeduizend euro.”

Duurzaam nieuwbouwproject financieren “Heeft u een milieuvriendelijke en duurzame nieuwbouwwoning op het oog? Dan kunt u deze financieren met de Rabo GroenHypotheek. Deze hypotheek biedt de eerste tien jaar een rentekorting van 0,5 procent over een bedrag van maximaal 150.000 euro. Voor het aanvragen van een Rabo GroenHypotheek heeft u een Groenverklaring nodig. Daarvoor moet de woning voldoen aan een aantal eisen op het gebied van energiezuinigheid.”

Meer informatie over de Rabo GroenHypotheek vindt u op rabobank.nl/particulieren/hypotheek/hypotheek-vergelijken/ rabo-groenhypotheek

Wilt u meer weten over de financiële mogelijkheden voor het verduurzamen van uw woning? Loop dan eens binnen bij het Rabo GroenHuis. Peter Jan Top en zijn collega’s helpen u graag verder.

Rabo WoonScan* en hulp bij verduurzamen Bent u benieuwd met welke energiebesparende maatregelen u de meeste winst kunt behalen voor uw woning? Via de Rabo WoonScan brengen de experts van [H]eerlijk Wonen dat nauwkeurig in kaart.

Hulp nodig bij de uitvoering?

De specialisten van (H)eerlijk Wonen kunnen u al het werk uit handen nemen. Vanaf de aanvraag van subsidies tot de begeleiding van de realisatie. *De Rabo WoonScan is vrijblijvend en nu kosteloos voor klanten van Rabobank Utrecht. Vraag ernaar bij uw financieel adviseur bij de bank. Zolang de voorraad strekt.

Je droomhuis vinden

en meteen weten waar je staat

Extra inloopspreekuur tijdens de NVM Open Huizen Dag. Heb je je droomhuis gezien? Onze hypotheekadviseurs geven iedere donderdag, vrijdag, zaterdag en zondag vrijblijvend antwoord op al je woonvragen. Ook tijdens de NVM Open Huizen Dag op 1 april. Zodat jij direct weet waar je aan toe bent.

Kijk voor locaties en tijden op rabobank.nl/inloopspreekuur Een aandeel in elkaar