Utrecht volgens grifer Miguel Israel
Tot 12 maanden op Internet & TV + Welkomstcadeau
50% kor ting
Glasvezel? Glasvezel-kabel!
Stap over op ons razendsnelle glasvezel-kabel netwerk
Razendsnel internet? Utrecht heeft het al! Want in ons glasvezel-kabel netwerk wordt de techniek van glasvezel en kabel slim gecombineerd voor een perfecte verbinding. En het mooiste: daar hoeft geen straat voor open. Kies ook voor Ziggo. Nu met een fantastische korting in Utrecht.
Kies voor Internet & TV Pak je voordeel uiterlijk 2 februari 2025!
Scan de QR-code, ga naar ziggo.nl/lokaalaanbod of bel 088 - 12 12 705
* De actie loopt t/m 2 februari 2025. Kijk voor alle actievoorwaarden op ziggo.nl/lokaalaanbod
INHOUD
Nieuws
4 DUIC in Beeld
Nieuwjaarsduik
7 Dat is de vraag...
Is het vuurwerkverbod een wassen neus?
10 Column Koos Marsman
Kersbomejach
11 Utrecht Volgens
Miguel Israel
Cultuur / Uit
13 Uittips
Elke week de leukste tips
Stad / Leven
14 Verdwenen schoolgebouwen
Openbare Lagere School aan de Vlijtstraat
Sport
15 Puzzel
Zoek de verschillen
DE VERANDERENDE STAD IN BEELD
VREDENBURG
Utrecht is constant in beweging. Er wordt gebouwd en gesloopt. Hierdoor ziet de stad er op sommige plekken heel anders uit dan vroeger, terwijl andere straten en pleinen juist al decennia hetzelfde blijven. In deze rubriek laten we dat zien.
Ga naar DUIC.nl voor meer oude en nieuwe foto’s van de stad.
1989
2024
Colofon
AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE
Arjan
Huijbregts
ART DIRECTION EN VORMGEVING
UITGEVERS
Joris Daalhuisen en Martijn Rademakers
CONTACT REDACTIE redactie@duic.nl 06 86 80 32 22
VRAGEN OVER DISTRIBUTIE? Pierre Schoonhoven via pierre@duic.nl, 06 - 14 41 56 56
KAM Milieuadvies BV in liquidatie.
Bovengenoemde rechtspersoon is per 1 januari 2025, ontbonden door uitblijven bedrijfsactiviteiten. De stukken liggen tot 1 maart 2025, ter inzage ten kantore van het handelsregister van de KvK te Utrecht of kunnen opgevraagd worden per mail via wim.kooper@planet.nl
ADVERTEREN
Helling 13, 3523 CB Utrecht, adverteren@duic.nl Dave Vorstenbosch dave@duic.nl 06 43 03 58 73
Social Media
U bent altijd welkom voor een open gesprek.
Bel 0800 - 023 05 50 of ga naar monuta.nl/utrecht.
Ook als u niet of elders verzekerd bent.
Advertentie
Kirsten Sparnaaij
den Boer, Bas van Setten, Bo Steehouwer, Emily Hengeveld, Jasper Witte, Kamiel Visser, Robert Oosterbroek en Tamar
DUIC IN BEELD
Het water van de Kromme Rijn is koud, maar tegelijkertijd geeft de nieuwjaarsduik, georganiseerd door de actiegroep Amelisweerd Niet Geasfalteerd, voldoening. Dat is althans af te lezen aan het gezicht van deze deelnemer die uit het water komt. Eigenlijk is de nieuwjaarsduik een ludieke manier om aandacht te vragen voor de toekomst van het landgoed. Zoals iedereen wel weet is Den Haag van plan de A27 te
e: Bas van Setten
verbreden, waardoor veel bomen gekapt moeten worden. Ook zouden de werkzaamheden, die naar verwachting vele jaren duren, funest zijn voor de dieren die in het gebied leven. Sommige deelnemers van de nieuwjaarsduik hadden zich, door middel van bijvoorbeeld een muts met lange oren, verkleed als bosdier om zich op die manier solidair te tonen met onze behaarde en gevederde vrienden. a
Fotogra
Kom naar onze bijeenkomst in Bunnik
Voor informatie en een gratis lezing over dementie en het levenseinde
• Dinsdag 21 januari
• De Landgoederij Camminghalaan 30 in Bunnik
• 14.00 - 17.30 uur
Meer informatie: nvve.nl/bunnik
Soworker maakt delen op Social media makkelijk!
Boost je content en benut de kracht van je collega’s als ambassadeurs; 8 x meer bereik, 7 x hogere conversie en aanzienlijk meer sollicitanten.
gratis ons platform!
Bohème
Winter SALE!
Giacomo Puccini
Is het afsteekverbod een wassen neus?
Ben Jongerius, vuurwerkverkoper bij Koningsdal Vuurwerk
“Het vuurwerkverbod is dubbel en dwars een wassen neus. Ik ben blij dat het kabinet ons daarin steunt, want een landelijk verkoop- en afsteekverbod komt er onder deze regering niet. De burgemeesters willen een statement maken, maar daar kunnen ze dus mee stoppen. De echte problemen zitten in het zware, illegale vuurwerk. Daar komt de echte ellende vandaan: van de illegale klappers. Als Europa daar niet één lijn in trekt, blijven we deze discussie over een vuurwerkverbod jaarlijks voeren. Het is vreselijk dat er doden en gewonden vallen, maar dat komt niet door het legale siervuurwerk dat wij verkopen. Laat het duidelijk zijn dat vuurwerk afsteken altijd een risico is, maar wij verkopen uitsluitend siervuurwerk. De verwachting dat het verbod weinig zin had dit jaar, is natuurlijk uitgekomen. Wij hebben nagenoeg dezelfde omzet gedraaid. Dat hoor ik ook van collega’s in de rest van het land: er is ongekend veel vuurwerk gekocht, ook in gebieden waar al langer een afsteekverbod geldt.”
Dit jaar beleefde Utrecht voor het eerst een jaarwisseling met een algeheel afsteekverbod. Afsteken mocht niet, maar omdat er geen landelijk verbod was, ging de verkoop van vuurwerk wel door. De gemeente gaf eerder al toe dat het verbod moeilijk te handhaven was. Wel werden er maatregelen genomen, zoals extra camera’s en vuurwerkteams. Toch werd het verbod massaal genegeerd. Daarom vroegen wij verschillende Utrechtse partijen, een Utrechtse vuurwerkverkoper en een inwoner van Utrecht: ‘Is het afsteekverbod een wassen neus?’
DAT IS DE VRAAG…
Tekst: Bo Steehouwer
Maarten van Heuven, fractievoorzitter Partij voor de Dieren “Is het afsteekverbod een wassen neus? Zeker niet. Het vuurwerkverbod is het nieuwe normaal. Het ongecontroleerd afsteken van vuurwerk door particulieren zorgt voor overlast en angst voor mensen en dieren, en het is slecht voor het milieu. Ons afval scheiden we netjes, maar vuurwerk schieten we de lucht in en laten we liggen op straat, in het water en in ons groen. Het afsteken van vuurwerk is onveilig en duur, en het zijn soms echte bommen. Vuurwerk is een traditie die gelukkig op steeds meer weerstand stuit en waar de meerderheid vanaf wil. Maar nog altijd zijn er mensen die het leuk vinden om veel vuurwerk af te steken. Zij denken hierbij alleen aan hun eigen belang en hun eigen kick. De norm hebben we in Utrecht omgedraaid. Vuurwerk is niet leuk, en wie het afsteekt is in overtreding. Door het vuurwerkverbod kunnen we elkaar aanspreken en werken we samen aan een veilig Utrecht. Het is daarbij ook een signaal vanuit vele gemeenten aan de regering om zo snel mogelijk met een landelijk verbod te komen.”
Has Seulijn, inwoner van Utrecht en gepensioneerd unitdirecteur van o.a. PI Wolvenplein
“Ondanks een afsteekverbod in Utrecht was de chaos en wetteloosheid groter dan ooit. Toenemend geweld, vernielingen en miljoenenschade, milieuschade, angst vanwege oorlogstrauma’s, angstige kinderen, longproblemen, zware oog- en handverwondingen, politie en hulpdiensten met vuurwerk bekogeld, vuurwerk uit rijdende auto’s gegooid, 300 branden, 38 uitgebrande auto’s, agressieve relzoekers, inzet van de ME in Overvecht en Kanaleneiland. Weer een oud en nieuw vol vernieling en geweld, zegt de politie wanhopig. Burgemeesters die smeken om een landelijk vuurwerkverbod. En nog willen de partijen die voor orde en recht zeggen te zijn, de PVV en de VVD, geen landelijk vuurwerkverbod. Deze partijen die ‘vrijheid’ in hun naam hebben staan, gunnen die vrijheid tijdens oud en nieuw wel aan overtreders en raddraaiers, maar niet aan gewone goedwillende bewoners. Ook geen vrijheid voor politiemensen, brandweerlieden en ambulancemedewerkers die graag bij hun familie zouden zijn, maar zich in plaats daarvan in het gevaar en het geweld van de zogenaamde ‘traditie’ moeten storten. Er is maar één maatregel die kan werken: een landelijk verkoop- en afsteekverbod, het liefst samen met Duitsland en België!”
Tess Meerding, fractievoorzitter VVD Utrecht “Tijdens de afgelopen jaarwisseling ging in heel Utrecht weer op grote schaal vuurwerk de lucht in, ondanks het onlangs ingevoerde lokale vuurwerkverbod. Het was duidelijk: het verbod is een wassen neus. Dit kwam overigens niet als een verrassing, want de gemeente stelde wel een verbod in, maar vergat een belangrijk punt: extra handhaving. Een verbod zonder handhaving? Dat is gewoon symboolpolitiek. En dan de verkoop van vuurwerk: de gemeente wist bij de invoering al dat ze het afsteken van vuurwerk kon verbieden, maar niet de verkoop ervan binnen de eigen gemeentegrenzen. Niet mogen afsteken maar wel mogen kopen, dat werkt natuurlijk niet. Het lijkt erop dat de gemeente vooral goede sier wil maken met een maatregel die weinig e!ect heeft. De VVD pleit voor een e!ectiever beleid, met meer draagvlak vanuit de samenleving. Bijvoorbeeld door echt te handhaven op wat al landelijk verboden is: illegaal vuurwerk en vuurwerkoverlast vóór 31 december. Hopelijk kunnen we dan in de toekomst echt een jne en veilige jaarwisseling vieren.”
Alle Utrechters een goed 2025 gewenst!
Julia Kleinrensink
Fractievoorzitter GroenLinks
‘Laten we blijven voelen wat ons bindt, niet zoeken wat ons scheidt’
De wereld stormde en raasde in 2024. Dan kan de refex zijn om je af te sluiten en terug te trekken. Gelukkig kiezen veel mensen in Utrecht juist voor verbinding en ontmoeting. We kijken naar alles wat we gemeen hebben en de waarden die we delen. Ik wens Utrecht een prachtig, verbonden en gelukkig 2025, vol gesprekken die ons dichter bij elkaar brengen.
Maarten Koning
Fractievoorzitter D66
‘In 2025 blijven we samen bouwen aan een Utrecht voor iedereen’
D66 staat voor een stad waar huidige en toekomstige Utrechters betaalbaar kunnen wonen. Wij zetten ons in voor stedelijk leven: in Utrecht moet je kunnen genieten van een drankje op het terras, feesten tot diep in de nacht, sporten of wandelen langs de Singel. Samen hebben wij de vrijheid en verantwoordelijkheid om in 2025 te werken aan een stad waar iedereen zich thuis voelt. We wensen je een uitstekend nieuwjaar!
Ruben Snijder
Fractievoorzitter Student & Starter
‘Meer woningen, nieuwe energie en een lief Utrecht voor iedereen’
2025 wordt het jaar waarin we samen verder bouwen aan een Utrecht waar iedereen zich thuis kan voelen. Of je nu jong bent of al wat langer meedraait, we gaan voor meer betaalbare woningen, slimme, duurzame keuzes en een stad vol kansen voor iedereen. Met frisse ideeën en energie maken we Utrecht nog mooier – voor jou, voor ons, voor iedereen! Meedoen? We horen graag van je!
Tess Meerding
Fractievoorzitter VVD
‘Utrecht verdient beter!’
Dat is het motto van de Utrechtse VVD voor 2025. Daarom wensen wij alle inwoners van Utrecht, Vleuten, de Meern en Haarzuilens een gemeente toe, die goed op uw portemonnee let en waarin iedereen de ruimte krijgt om eigen keuzes te maken. Een Utrecht waarin we huizen bouwen en de stad veilig en bereikbaar houden, ook met de auto. Kortom: een Utrecht waar vrijheid en ruimte voorop staan, zonder betutteling. Op naar een beter 2025! Proost!
Mahmut Sungur
Fractievoorzitter DENK
‘Heb oog voor elkaar en wees elkaar lief’
Namens DENK Utrecht wens ik je een gezond, gelukkig en liefdevol nieuwjaar. In 2025 blijven wij ons inzetten voor een samenleving waar iedereen zich thuis voelt en waarin rechtvaardigheid, gelijkwaardigheid en saamhorigheid centraal staan. Laten we samen bouwen aan een toekomst waarin we verschillen omarmen en onze kracht vinden in verbinding. Jouw stem en betrokkenheid maken het verschil. Denk mee, doe mee, laat van je horen!
Stevie Nolten
Fractievoorzitter BIJ1
‘Utrecht BIJ1 wenst iedere Utrechter een gelijkwaardig & rechtvaardig 2025!’
Utrecht BIJ1 zet zich ook dit jaar weer in voor een stad waar iedereen zich thuis voelt. Wie je ook bent. Hoewel we onze verschillen vieren, brengt dit soms ook ongelijkheid met zich mee. Samen met jou strijden wij voor een gelijkwaardig Utrecht waar we intolerantie naar minderheden niet accepteren, waar we durven te dromen en waar we macht en middelen eerlijk verdelen. Want de stad is van ons allemaal.
Rick van der Zweth
Fractievoorzitter PvdA
‘Dat nog meer Utrechters een betaalbare woning gaan vinden’
Utrecht moet weer betaalbaar worden. En dus bouwen we volop. De nieuwbouwprojecten, waarbij altijd 40% van de woningen sociale huur is, schieten uit de grond. Daar komt komende jaren nog veel bij: straks staan er in Rijnenburg 25.000 extra woningen. Leegstand is bovendien niet meer toegestaan en speculeren met grond en woningen wordt aan banden gelegd. Geen grote winsten voor beleggers en ontwikkelaars, maar betaalbare woningen voor Utrechters.
Gert Dijkstra Fractievoorzitter EenUtrecht
‘Utrechters voelen zich erkend, gezien en gehoord door de gemeente’
Als het aan EenUtrecht ligt, betekent dit dat Utrechters participatierechten krijgen. Het recht om gehoord te worden. Zodat de gemeente erkent dat jouw inbreng van waarde is. Of het nu gaat over nieuwbouw of het verbeteren van je buurt. Of je meedenkt of zelf een plan maakt. Daar profteren we allemaal van. Zo ontstaat een stad met (nog) meer sterke gemeenschappen. Een gemeente waarin alle Utrechters worden gezien.
De gemeenteraad vertegenwoordigt u, als inwoner, bij het besturen van de stad. Ook in 2025 gaan de 45 raadsleden door met hun werk voor alle inwoners, ondernemers en organisaties in Utrecht.
Met uw stem tijdens de gemeenteraadsverkiezing in 2022 heeft u invloed gehad op de samenstelling van de gemeenteraad en daarmee ook op de plannen van onze gemeente. Of het nu gaat over cultuur, gelijke kansen, grote projecten of een kleine aanpassing om uw wijk of straat beter, mooier of veiliger te maken in de gemeenteraad gaat het over zaken die ons dagelijks raken
De fractievoorzitters van de Utrechtse gemeenteraad hebben een persoonlijke boodschap voor u!
Jantine Zwinkels
Fractievoorzitter CDA
‘We willen iedereen bedanken die zich heeft ingezet voor Utrecht!’
Minder praatjes en meer actie voor een Utrecht waar écht iedereen mee kan doen, daar gaan wij voor! We hebben als CDA Utrecht samen met inwoners, initiatiefnemers en lokale ondernemers veel voor ons stadsie betekend in 2024, bijvoorbeeld voor de dierenweides, natuurgebied Zuilen, sport(verenigingen), cultuur in de wijk, betaalbare woningen voor middeninkomens en het bijsturen op de gemeentelijke verkeersprojecten. In 2025 werken wij samen verder aan Utrecht als “Stad van Vrijwilligers”!
UTRECHT
Cees Bos
Fractievoorzitter Stadsbelang Utrecht
‘Uw belang is ons belang’
Beste Utrechters, in 2025 blijven we ons inzetten om ons stadsie ons stadsie te houden. Stadsbelang Utrecht staat voor lokale oplossingen, korte lijnen en een leefbare buurt voor alle Utrechters. We blijven luisteren naar wat écht belangrijk is voor jullie en pakken aan wat nodig is. Samen houden we Utrecht veilig, vrij en vertrouwd. Laten we er een prachtig jaar van maken! Een gelukkig en gezond nieuwjaar gewenst!
Maarten van Heuven
Fractievoorzitter Partij voor de Dieren
‘Een mooi en diervriendelijk 2025!’
De Partij voor de Dieren wenst jou, je naasten en je geliefde dieren een goed 2025. Sta wat vaker stil bij het feit dat niet iedereen een goed bestaan heeft. Om ons heen is eenzaamheid en armoede. Dieren in de vee-industrie leiden een ellendig leven. En het klimaat warmt door onze overconsumptie steeds verder op. Wij allemaal kunnen een steentje bijdragen aan een betere wereld. Leef bewust en maak er een mooi en diervriendelijk 2025 van!
Yvonne Hessel
Fractievoorzitter Utrecht Solidair
‘Utrecht Solidair wenst voor alle Utrechters een gezond en gelukkig 2025’
Ook dit jaar zullen wij ons weer inzetten voor de Utrechtse inwoners. Met de Utrechtse stem in de raad en met steun en acties buiten de raad.
Charlotte Passier
Fractievoorzitter Volt
‘Namens Volt Utrecht wens ik iedereen een gelukkig 2025!’
Voor ons draaide 2024 om verbinding. Grote internationale ontwikkelingen, een rechtspopulistisch kabinet en zorgen over de eigen toekomst drukken op de verbinding in onze samenleving. Ook in Utrecht. Dit raakt ons in onze kern. Gepassioneerder dan ooit bouwen wij in 2025 verder aan een Utrecht voor iedereen. Toegankelijk, eerlijk, gezond en leefbaar. Een plek waar iedereen zich thuis kan voelen. De Dom is uit de steigers, nu de rest nog!
Rik van der Graaf
Fractievoorzitter ChristenUnie
‘Samen bouwen aan een stad waar iedereen zich thuis voelt’
De ChristenUnie Utrecht wenst alle Utrechters een gezegend nieuwjaar! Wij geloven in een stad waar iedereen meetelt en omziet naar elkaar. Ook in 2025 zetten wij ons in voor betaalbare woningen, goede zorg, duurzame keuzes en een veilige leefomgeving. Samen maken we Utrecht een plek van hoop en verbondenheid waar verschillen een bron van rijkdom zijn.
David Bosch
Fractievoorzitter UtrechtNu!
‘Meer realisme en pragmatisme, minder wensdenken voor Utrecht’
Lieve Utrechters, wat gebeurt er toch met onze stad? Groots gepresenteerde plannen botsen met een wrange realiteit. Beleid mist zijn doel en veel inwoners voelen zich buitenspel gezet. UtrechtNu! kiest voor realisme, nuchterheid en werkbare oplossingen. 2025 wordt het jaar waarin we doorpakken en bouwen aan een stad voor iedereen. Voor U! In maart 2026 is het aan de kiezer. Samen brengen we Utrecht weer in balans. UUUUU!
Victor Paalman
Fractievoorzitter Horizon
‘Het is oké om niet oké te zijnwe luisteren’
We laten een veelbewogen jaar achter ons en gaan een veelbewogen jaar tegemoet. Wat ik u graag op het hart wil drukken is dat wat mij betreft het stadhuis altijd dichtbij u is dit jaar. We luisteren. Laten we proosten op een bruisende stad met veel nieuwe woningen, een sterke digitale overheid, en het doorbreken van taboe op praten over mentale gezondheid.
COLUMN Kersbomejach
As jochie, rinner ‘k me nog zeer goe, dee’k mee an de kersbomejach. Al was ’t dan da’k d’r achteran liep wan ’n vechjas was ‘k, ’n klein en teer jochie, zeker nie. Dus ’n dag nada ’t kersfees was afgelope liepe we de straote af op zoek naor kersbome die naor buite werde gekieperd. Da waore d’r nie veul, dus kapte de sterkste en brutaolste jongens zellefs de kersbome die mense gewoan voor de lol in hun tuin hadde staon. De kersbomejach ging d’r om daj’ d’r ’n heleboel had om laoter in de k te steke. Nou ken’k me nie herinnere da’k ooit zo’n zelfgemaok vuur heb meegemaok wan meestal werde de bome door de tuten in beslag genome. De enige kersboomvebranding die ‘k zag waore die van de geminte op ’t Klokkeveld an de Marnixlaon.
Kersbomejach was vooral vechte teuge and’re jeuggroepe om zogezeg hun bome in bezit te krijge. In de Betonbuurt (Geuzewijk) vochte we soms teuge de jochies van de Rooie Bouw (Kenaustraat en omgeving) en as we ech lef hadde was d’r wel ‘ns opstootje mè de knaope van de Hooiepoort (Fruitbuurt) maor da laotste was ech zelde wan in de Poort sloege ze je kop d’r af as je daor durrefde te kome (zo ging ’t verhaol). Wa ’t moois van alles toch ‘s ’n keer war, d’r was besloate om op te stome naor ’t buurtsjie rond ‘t Pastoor Schiltehuis in Zuile. Om extra sterrek over te kome ginge de Betonbuurt en de Rooie Bouw voor die gelegeheid saome op. Ik zie ze nog tevreje trugkere op de Van Hoornekaode, de straot die onze buurtsjies scheidde. Blijkbaor was d’r indruk gemaok. D’r was gin enk’le boom buit gemaok, maor ’t gevech was gewonne. “Maor wa gaon we nou vemiddag doen?”, vroeg d’r iemand. “Dan vechte we weer teuge mekaor”, was ’t antwoord en ied’reen ging uit mekaor en stonde de tuten ’s middags bij ’t plein waor we onze bome hadde vestop. Ach, de kersbomejach, da komp nooi nie trug. Mag ‘k uw alle nog ’n zaolig en jn nieuwjaor toewense. a
Koos Marsman is ambesedeur vollekstaol en commetator. Hij schrijf tweewekelijks voor DUIC, natuurlijk in de Uterechse vollekstaol
Donderdag 16 januari:
Infinio Ervaringsdag
Ontdek ons beste hoortoestel ooit!
53x
Krachtigere chip
Helder spraakverstaan dankzij AI
29%
Minder luisterinspanning
Waterbestendig
Altijd binnen 24 uur een dakdekker bij u op locatie
Wij rekenen geen voorrijkosten
Ontvang een vrijblijvende offerte
Uitzonderlijke geluidskwaliteit en comfort
De Phonak Audéo Sphere™ Infnio wilt u niet missen! Benieuwd wat dit nieuwe toestel voor u kan betekenen? Probeer het op Donderdag 16 januari vrijblijvend uit tijdens onze Infnio Ervaringsdag. U kunt zonder afspraak binnenlopen en profteer alleen deze maand van €500,- korting op een set SphereTM Infnio! Komt deze dag u niet goed uit? Maak dan een afspraak via www.schoonenberg.nl/afspraak of bel 088 - 932 43 58
We kijken uit naar uw komst! Schoonenberg Utrecht Oranjerivierdreef 4A
Wij geven minimaal 10 jaar garantie Al onze dakdekkers zijn gediplomeerd
Gratis dakinspectie voor bewoners in en rondom Utrecht!
Wij zijn een begrip in Utrecht qua daken. Gespecialiseerd in: pannendaken, platte daken, daklekkage en dakisolatie.
UTRECHT VOLGENS RAADSGRIFFIER MIGUEL ISRAEL
‘De grife is een soort scheidsrechter en manager ineen’
De Utrechtse raadsleden hebben een nieuw eerste aanspreekpunt. Miguel Israel is namelijk sinds december de nieuwe raadsgri er van Utrecht. De geboren Utrechter is degene die leidinggeeft aan de gri emedewerkers. Hiervoor werkte hij veertien jaar bij de gri e, oftewel de staf, van de Tweede Kamer. In Den Haag was hij betrokken bij de evaluatie van kabinetsformatie en gri er van de parlementaire enquêtecommissie aardgaswinning Groningen. Nu werkt hij weer in zijn geboortestad.
Waarom ben je overgestapt van de landelijke naar de lokale politiek?
“In tegenstelling tot wat veel mensen denken, heeft het niet met de nieuwe politieke wind in Den Haag te maken. Ik heb veertien jaar met plezier voor de Tweede Kamer gewerkt en was er eigenlijk helemaal nog niet klaar. Maar na al die jaren leek het me verstandig om een stap buiten de Tweede Kamer te zetten. Utrecht is de stad waar ik vandaan kom en nog steeds graag kom. Deze baan is een stap terug naar mijn roots. De stad heeft een zelfbewuste gemeenteraad. Dat trok me aan. Er zitten bevlogen mensen in de raad en de onderlinge sfeer is verrassend goed. De raad bestaat uit mensen die hun eigen koers durven te varen en die contact leggen met de mensen voor wie je het werk doet: de Utrechters.”
Wat doet een raadsgriffer precies?
“De griffe is een scheidsrechter en manager ineen voor de raadsleden. We adviseren en ondersteunen de gemeenteraad en leiden alles in goede banen. Dat doen we politiek neutraal. We werken voor iedereen even hard. Ik begeleid bijvoorbeeld de voorzitter, de burgemeester, bij het handhaven van de orde in
de raadszaal. Daarnaast beheert de griffe de politieke agenda: waar wordt de vergadertijd aan besteed? Verder organiseren we de vergaderingen en in tegenstelling tot wat vaak op verjaardagen wordt gevraagd, schrijf ik geen verslagen.”
Je zei eerder de ‘leefwereld van mensen in het politieke proces’ te willen brengen. Wat bedoel je daarmee?
“Een van de mooie initiatieven die ik wil voortzetten, is het democratieprogramma. Iedere maand worden er willekeurige Utrechters aangeschreven en uitgenodigd om naar het stadhuis te komen. Daar gaan ze in gesprek met raadsleden en met ons. Ook de inwonersmotie vind ik een mooi instrument om die leefwereld in het politieke proces te brengen. Mijn vader kwam als politieke vluchteling uit Montevideo naar Utrecht. Hij moest leven onder een militaire dictatuur en weet hoe het is als de democratie wordt beëindigd. Dankbaarheid voor de kansen die Nederland biedt en het belang van democratie zijn mij met de paplepel ingegoten. Ik voel me trots dat ik mijn steentje kan bijdragen aan de Utrechtse lokale democratie.”
In de rubriek Utrecht Volgens spreken we een bekende of onbekende Utrechter. Vaak met een actuele aanleiding en altijd met een paar standaardvragen over het leven in Utrecht.
Wat is je bijgebleven van je tijd in Den Haag?
“Ik blik tevreden terug op mijn bijdrage aan de enquêtecommissie over de Groningse gaswinning. Er is maandenlang gewerkt aan het eindrapport. De kloof tussen de leefwereld van de Groningers en de systeemwereld in Den Haag was groot. Het is zó jammer als burger en overheid met de rug naar elkaar komen te staan. De mensen voelen zich gewantrouwd en zitten niet te wachten op emotionele schade en scheuren in hun huizen. Als enquêtecommissie hebben we de politiek buiten ons onderzoek gehouden. We zijn met een open vizier tot gezamenlijke conclusies en aanbevelingen gekomen. Dat lost de problemen niet meteen op, maar het is een belangrijke stap in de oplossing. We lieten de feiten spreken. De keukentafelgesprekken bij de Groningers thuis zal ik niet snel vergeten. We hebben geluisterd naar hun verhalen. Onze boodschap was duidelijk begin vorig jaar: stop de gaswinning en handel de schade en versterking milder, menselijker en makkelijker af.”
Wat is je lievelingsplek in Utrecht? “In de zomer is het Wilhelminapark een heer-
lijke plek voor een picknick. Verder wonen er vrienden in het oude atelier van Dick Bruna in de Jeruzalemstraat. Hun tuin met dompelbad is een oase van rust.”
Heb je een favoriete Utrechter?
“Dat is Tineke schouten. Ik kan altijd lachen, gieren brullen om haar typetjes. Door haar weet heel Nederland hoe het Utrechts klinkt.”
Waar beleef je de leukste avond in Utrecht?
“Het café van Springhaver is een van mijn vertrouwde plekjes. Ook Olivier is altijd goed. Al die ruimte in die voormalige schuilkerk heeft iedere keer weer een verrassingseffect.”
Heb je een mooie herinnering aan de stad?
“Als middelbare scholier werkte ik bij Broese op de Stadhuisbrug. Dat ben ik mijn hele studententijd blijven doen. Ik ken nog steeds mensen uit die vormende tijd. Ik vind het mooi dat ik nu weer vlak bij die plek werk, maar nu in het stadhuis.”
Utrecht is… “…thuiskomen.” a
Tekst: Bo Steehouwer / Fotogra e: Bas van Setten
Utrecht ons schone stadsie!
Lever jij je boom in? Snipperen wij ‘m piekfijn
Aan al het moois komt een eind! De lampjes en kerstballen berg je weer op, maar wat doe je met je kerstboom? Van 2 t/m 26 januari lever je je boom zonder versiering in bij een inzamelpunt in de wijk. Op utrecht.nl/kerstboom vind je alle inzamelpunten in jouw buurt. Je kunt je kerstboom ook laten ophalen op speciale inzameldagen tussen 6 en 17 januari.
Let op: in januari verandert het ophaalrooster van groente-, fruit-, etensresten en tuinafval doordat we kerstbomen ophalen. Kijk in de Afvalwijzer-app of op www.mijnafvalwijzer.nl wanneer we jouw kerstboom en gft komen ophalen.
In 2020 presenteerde Descart voor het eerst zijn unieke onderwijsconcept voor havo en vwo in Utrecht. Bij de start van Descart was de huisvesting al door de gemeente toegezegd en afgelopen zomer was het eindelijk zover.
De verhuizing van Descart naar de populaire westkant van Utrecht markeert een nieuwe fase voor de school, die inmiddels een stevige reputatie heeft opgebouwd met zijn combinatie van design, science & art. Op 20 november vond de ofciële opening van het nieuwe gebouw plaats en mocht ik een kijkje nemen op de plek waar Descart inmiddels ruim 1100 leerlingen onderwijs biedt. Ik kon het grote schoolgebouw makkelijk vinden tussen de sportvelden.
De aankomst
Bij de ingang staan twee vrolijke leerlingen die mij welkom heten. De leerlingen hebben een wit overhemd aan met het logo van de school. Ze vertellen dat ze deel uitmaken van de feestcommissie, die bijvoorbeeld ook het brugklasgala organiseert. Bij binnenkomst valt op dat de school een ruime groene omgeving heeft gecreëerd. Ondanks de regen buiten voelt het binnen meteen warm. Aan de leerling die mij een kop kofe inschenkt, vraag ik
utrecht.nl/ kerstboom
Uitdagend onderwijs gericht op creativiteit
Plezier spat eraf bij opening gebouw Descart
hoe zij het nieuwe gebouw ervaart: “Het fjnste vind ik de ruime aula en plekken waar je kan leren, net als alle extra plekken zoals de bètalabs en de werkplaats voor decorbouw.”
De opening
In de theaterzaal worden alle genodigden welkom geheten door Hedda Magnus: “Ik sta hier als trotse rector van een bruisende, groeiende school. Na zes intensieve jaren van opbouw om te komen waar we vandaag staan, is het nu de kracht, creativiteit en de warmte van de mensen die dit schoolgebouw tot leven brengen.”
Het is voelbaar dat het niet de stenen zijn, maar de visie die deze school draagt.
Kunst als kernvak
Tijdens de opening word ik getrakteerd op een spectaculaire dans door leerlingen. De dans wordt aangekondigd door bestuurder Fawzia Nasrullah, die vertelt dat de leerlingen de choreografe zelf hebben ontwikkeld. Descart blijkt een uitdagende school die creativiteit omarmt. Later – tijdens de rondleiding – hoor ik dat álle leerlingen op Descart
eindexamen doen in een kunstvak: beeldende vormgeving, dans, drama of muziek.
Rondleiding
Na de afwisselende opening word ik door twee leerlingen rondgeleid. De twee jongens uit de brugklas lopen door het gebouw alsof ze er al jaren zitten en laten ons hun favoriete plekjes zien. Ik vraag ze wat ze het leukste vinden aan Descart. “De lekkere broodjes in de kantine! Maar serieus, het is gewoon vaak heel leuk hier op school. Je volgt bijvoorbeeld naast alle vakken op vrijdagmiddag een Studio waarbij je veel kunt kiezen. Wij gaan dan boulderen. Veel uitdaging en soms hard werken, dat was ook de reden waarom ik naar deze school wilde.”
Vertrek
Bij vertrek voel ik bijna een verlangen om zelf terug te mogen naar school. Het is dan ook voelbaar dat dit momenteel de snelst groeiende middelbare school van Utrecht is. En nu dus ook in een schoolgebouw dat daarbij past.
Foto: Anneloes van den Adel
Open Sing-In Leidsche Rijn
Waar: Buurtcentrum Het Zand
Wanneer: 12 januari
Prijs: Vanaf 12,- euro
Elke tweede zondag van de maand wordt er gezamenlijk gezongen in Leidsche Rijn. Onder pianobegeleiding van Froukelien IJntema komen stemmen samen. Het gevarieerde repertoire loopt uiteen van pop en klassiek tot wereldmuziek en meer. Iedereen, ongeacht zangervaring, is van harte welkom.
Expositie: Bon&Apart
Waar: ZIMIHC theater Zuilen
Wanneer: 6 januari t/m 2 maart
Prijs: Gratis
Martha en Peter Keijzer uit Zeist zijn echte wandelliefhebbers – altijd onderweg, altijd met een camera in de aanslag. Of ze nu door Nederlandse bossen struinen of verder van huis de natuur verkennen, overal weten ze iets moois vast te leggen. Thuis transformeren ze hun foto’s tot kunstwerken. Onder de naam Bon&Apart exposeren ze van 6 januari tot en met 2 maart in de foyer van ZIMIHC theater Zuilen.
Weekend Opera Utrecht 2025
Waar: TivoliVredenburg
Wanneer: 12 januari
Prijs: 25 euro
Een tragisch liefdesverhaal in het bruisende studenten- en nachtleven van 19e-eeuws Parijs. Dat is wat je te wachten staat. Laat je meevoeren door de meeslepende muziek die Giacomo Puccini schreef over jonge mensen die het leven ontdekken in al zijn vrolijke en minder vrolijke aspecten. Voor één middag verandert studentenstad Utrecht in een sprankelend Parijs aan de Vecht!
Vakantiebeurs
Waar: Jaarbeurs
Wanneer: 9 t/m 12 januari
Prijs: 15 euro
Maarten Westra Hoekzema: Ik had eigenlijk nee moeten zeggen
Waar: Werftheater
Wanneer: 10 en 11 januari
Prijs: Vanaf 17,50 euro
Wanneer zei jij voor het laatst 'ja', terwijl je eigenlijk 'nee' had willen zeggen? Maarten duikt in een verzameling ongemakkelijke momenten waarin een 'nee' misschien slimmer was geweest. Zoals die keer dat hij, gekleed in een appelpak, op de set van een reclame stond. Toch is hij achteraf blij met zijn ja’s. Want hoe saai en grijs zou zijn leven zijn geweest als hij altijd nee had gekozen?
Ontdek de verborgen pareltjes van de wereld tijdens de Vakantiebeurs in de Jaarbeurs! Gepassioneerde reisexperts nemen je mee op een avontuur vol unieke bestemmingen, verrassende culturen, exotische smaken en inspirerende reistrends. Of je nu droomt van actie, ultieme ontspanning, of het beste van beide werelden, hier begint jouw volgende reis!
Samenleesclub
Waar: Bibliotheek Neude
Wanneer: 16 januari
Prijs: Gratis
Van meeslepende romans tot prachtige gedichten en korte verhalen. Een unieke manier om verhalen te beleven en te delen! Samenlezen is dé nieuwe activiteit in Bibliotheek Neude, georganiseerd in samenwerking met de Culturele Apotheek. Kom iedere eerste en derde donderdag van de maand tussen 11 en 12 uur genieten van deze inspirerende en gezellige samenkomst. Laat je fantasie prikkelen en ontmoet anderen terwijl je samen passages uit wereldliteratuur ontdekt.
Podium Sprits: Sjakie en Jopie (3+)
Waar: ZIMIHC theater Zuilen
Wanneer: 12 januari
Prijs: Vanaf 8,- euro
Beleef een vrolijke muziektheatervoorstelling vol grappige verhalen, herkenbare momenten en aanstekelijke meezingers! Gebaseerd op het gelijknamige kinderboek, met splinternieuwe liedjes die je niet uit je hoofd krijgt. Ga mee op avontuur met Sjakie en Jopie, die met hun fantasie hun wereld verkennen en de bijzondere bewoners van hun kleurrijke straat ontmoeten.
VERDWENEN SCHOOLGEBOUWEN IN UTRECHT
Openbare Lagere School aan de Vlijtstraat
In 2025 gaat deze serie over verdwenen schoolgebouwen in Utrecht. In de 19e en 20e eeuw zijn honderden scholen voor lager en voortgezet onderwijs gebouwd. Ze re ecteerden de ideeën van hun tijd over onderwijs en architectuur. Veel van deze schoolgebouwen zijn inmiddels gesloopt omdat de eisen veranderden, ze in slechte staat verkeerden of vanwege scholenfusies. Vaak is bij de afbraak geen rekening gehouden met de monumentale waarde. Inmiddels weten we dat scholen ook zonder sloop gemoderniseerd kunnen worden, zoals de prijswinnende transformatie van vakschool Nimeto laat zien.
Tekst: Arjan den Boer / Beeld: Het Utrechts Archief
Scholen zoals we die nu kennen, ontstonden in de loop van de 19e eeuw. De overheid kreeg een steeds grotere rol in de fnanciering en kwam met onderwijswetgeving, in 1900 bekroond met de leerplicht. De verantwoordelijkheid voor schoolgebouwen was in 1867 al bij de gemeentes gelegd, maar nog niet voor bijzondere (religieuze) scholen. De onderwijswet van 1878 stelde nieuwe eisen aan de tot dan toe krappe, bedompte gebouwen: vrijstaande scholen met ruime lokalen voor maximaal 44 leerlingen — alles met het oog op hygiëne, daglichttoetreding en (speel)ruimte.
Gangscholen
In Utrecht gaf gemeentearchitect Cornelis Vermeijs (1828-1889) de nieuwe lagere scholen vorm. Hij was sinds 1860 directeur van gemeentewerken en ontwierp behalve veel bruggen ook het Stads- en Academisch Ziekenhuis aan de Catharijnesingel. Vanaf de invoering van de Hogere Burger School (HBS) ontwierp Vermeijs daarvoor de gebouwen:
de Rijks HBS aan de Kruisstraat (1864), de Gemeentelijke HBS aan de Van Asch van Wijckskade (1880) en de HBS voor Meisjes aan de Wittevrouwenkade (1882). Deze gebouwen bestaan nog, net als Vermeijs' Stedelijk Gymnasium (1880/1884) aan het Janskerkhof.
Het Scholenbouwbesluit van 1880 leidde tot de bouw van openbare lagere scholen in de nieuwe wijken rond de Utrechtse binnenstad, als eerste aan de Vlijtstraat (bij de 1e Daalsedijk), gevolgd door de Abstederdijk en Draaiweg. Vermeijs ontwierp ze als gangscholen, symmetrische gebouwen van twee verdiepingen met lange gangen waaraan de lokalen lagen. De negen klaslokalen waren aan de straatzijde, met hoog geplaatste ramen zodat er veel daglicht binnenviel maar de leerlingen niet afgeleid werden. Elk lokaal had een kachel met zowel een schoorsteen als een ondergrondse luchttoevoer, zodat verwarming niet ten koste ging van zuurstof. In het midden van de school bevonden zich entree, vestibule en trapportaal. WC's waren aan de Vlijtstraat bij de trappen, maar dat
paste Vermeijs aan de Draaiweg zo aan dat er vanuit de klaslokalen toezicht mogelijk bleef. Hetzelfde gold voor de kapstokken, aan de Vlijstraat nog in de vestibule. Achter het gebouw was een overdekte speelplaats, later omgebouwd tot een gymnastieklokaal.
De Vlijtstraatschool met 396 leerlingen was er een 'van de 1e soort'. Vanouds bestonden er armenscholen voor ouders die geen schoolgeld konden betalen. In de klassenmaatschappij van de 19e eeuw had de gemeente dit vertaald naar scholen van de 1e tot en met 5e soort, oplopend van geen via weinig naar veel schoolgeld. De duurste scholen, uiteraard in de beste buurten, hadden de mooiste gebouwen en het hoogst gekwalifceerde personeel. Voor de school aan de Vlijtstraat betekende dit dat de gevels vrij sober werden uitgevoerd. Wel kwam er een smeedijzeren sierstuk met windvaan op de geveltop boven de ingang.
De eerste hoofdonderwijzer aan de Vlijtstraat werd in 1880 Everardus Jacobus Lafèbre (1850-1902), daarvoor schoolhoofd te
Bunnik. Hij woonde in de door Vermeijs aangebouwde onderwijzerswoning, net om de hoek. Toen Lafèbre na zes jaar vertrok naar de 'betere' jongensschool van de 3e soort op Puntenburg, werd zijn opvolger Hugo Johan Hobbel (1853-1916). Die bleef tot zijn overlijden op 63-jarige leeftijd. Hobbel is waarschijnlijk een van de twee heren op een bewaarde klassenfoto uit 1894.
Werklozen en buurthuis
De lagere school aan de Vlijtstraat heeft relatief kort als zodanig dienst gedaan. In 1936 was er sprake van een 'uitstervende school' door een dalend leerlingental. Het gebouw kreeg in deze crisisjaren een nieuwe functie: Centrale Werkplaats van de gemeentelijke commissie voor werklozenzorg. Jeugdige werkzoekenden konden hier vakcursussen volgen zoals metaalbewerking, elektrotechniek, loodgieten, timmeren, metselen, schilderen en meer theoretisch: PBNA-cursussen. Voor dit doel werden de binnenmuren deels verwijderd en een 'moderne autogarage' aangebouwd (door de werklozen zelf). Ook verrees in de school een bijzonder bakstenen poortje: 'Men heeft deze verloren ruimte benut door er een werkstuk van te maken voor de a.s. bouwvakarbeiders; dit kruisgewelf in gotischen stijl is het resultaat.' Naast de genoemde 'mannenvakken' was er ook een kappersschool gevestigd.
Vervolgens gaven de Duitse bezetters het schoolcomplex een bestemming als Junkers Ausbildungswerkstatt, een technische opleiding voor de oorlogsindustrie, in het bijzonder voor de vliegtuigfabriek van Junkers. Na de bevrijding werd het gebouw Rijkswerkplaats voor Vakontwikkeling. Wie van beroep moest of wilde veranderen, kon daar een ander (praktisch) vak leren. Later heette het Centrum voor Vakopleiding van Volwassenen.
In de jaren zeventig kreeg de school een niet-educatieve functie als Buurtcentrum van de Stichting Buurtwerk Eerste Daalsedijk. In die tijd werden veel (slechte) arbeiderswoningen in de Daalsebuurt en Knipstraatbuurt gesloopt, onder meer voor de aanleg van de Daalsetunnel. Aan de Wolfstraat verrees in de jaren tachtig nieuwe sociale woningbouw, later ook aan de Spijkerstraat. Daartussen stond het voormalige schoolgebouw nog tot 1992 overeind. Toen werd het gesloopt voor een appartementencomplex. Niemand stond er bij stil dat dit ooit de eerste 'moderne' school van Utrecht was. a
Aquarel van de school aan de Vlijtstraat door Anthony Grolman, 1913.
Daalsebuurt vlak voor sloop schoolgebouw Vlijtstraat (rechts), 1991.
Advertentie
