Verdwenen horeca

Railroad Bar aan het Jaarbeursplein

Tekst: Arjan den Boer / Fotogra e: Het Utrechts Archief

De bouw van Hoog Catharijne betekende rond 1970 het einde voor veel vertrouwde horeca, zoals de hotels aan het Stationsplein, de cafetaria's aan de Leidseweg en de restauratie in het oude stationsgebouw van Sybold van Ravesteyn. Maar het hypermoderne winkelcentrum, het nieuwe station en het Jaarbeursplein brachten ook weer nieuwe café's, restaurants en hotels. Voorbeelden zijn Hoog Brabant, Gildenhof, Catharijnehof en natuurlijk de Holiday Inn met z'n hooggelegen Railroad Bar.

In 1970 opende het Holiday Inn Hotel aan het nieuwe Jaarbeursplein. Het was de tweede Europese vestiging van deze Amerikaanse hotelketen. Met een hoogte van bijna 70 meter, 22 verdiepingen en 248 kamers was het voor toenmalige begrippen bijzonder hoog, groot en on-Nederlands. De architect van de uit betonelementen opgetrokken toren was geen Amerikaan, maar Henk van Wijk (1926-1984) uit Soest. Overigens was het nieuwe hotel eigendom van de Jaarbeurs, Hoog Catharijne, Heineken en KLM en was Holiday Inn de exploitant. De hoogte en daarmee het uitzicht over de stad vormde een sterke troef om ook niet-hotelgasten binnen te krijgen, zoals dagjesmensen en 'locals'. In de speciale dakopbouw kwamen een bijzondere bar en het hoogstgelegen overdekte zwembad van Nederland. Deze attracties waren zo opzienbarend dat ze de eerste jaren onderdeel uitmaakten van NS-dagtochten en van de VVVtours door de stad.

Modeltrein

De bar op de 22e verdieping heette de Railroad Bar, een benaming die zowel paste bij de Amerikaanse eigenaar en internationale clientèle als bij het uitzicht op spoorwegknooppunt Utrecht. Het spoorwegthema werd tot in detail doorgevoerd in de inrichting, compleet met treinplaten aan de muur, oude spoorlampen, perronbordjes en groene spoorwegcoupés als zitjes. Er was ook een rood sein met de aanduiding 'Stop on red signal - Crossing Railroad'. Maar het meest besproken was natuurlijk de modeltrein (schaal O) die over de rails op de U-vormige bar reed en de gevulde glazen vervoerde — 'met als eindbestemming de dorstige klant'. Er werden vooral cocktails geschonken, waarbij naar Amerikaans gebruik de drank nooit rechtstreeks in het glas ging maar altijd via een maatglaasje. Een van de cocktails — bestaand uit champagne, cognac en ananassap — heette Blue Train, naar de beroemde trein naar de Côte d'Azur waarin deze werd geschonken. Er kon in de bar niet alleen gedronken maar ook gegeten worden, blijkt uit een herinnering op Smulweb: 'Ilaria en Moreiro shake-ten op een gezellige manier cocktails, en serveerden geweldig goede saté's, biefstukken en mooie gerookte zalmschotels. En voor de fauwigheid stonden er overal nootjes op de bar en tafels die continue werden bijgevuld, want Ilaria en Moreiro waren altijd bezig met verzorgen.' De twee genoemde namen zijn van de barmannen, een Arubaan en een Portugees, die er tientallen jaren hebben gewerkt. Er was ook live-muziek van een oude pianist.

Uitgebrand

In de nacht van op 30 op 31 december 1980 ontstond er brand bovenin de Holiday Inn. Voor vuurwerk was dat eigenlijk te hoog, maar de oorzaak is nooit vastgesteld. Het kan kortsluiting zijn geweest of een smeulende sigarettenpeuk in de met hout betimmerde Railroad Bar. Volgens ooggetuigen brandde het hotel als een fakkel. 29 hotelgasten moesten worden geëvacueerd via het trappenhuis; alleen twee brandweermannen raakten licht gewond. Wel brandde de dakverdieping met zwembad, bar en de machinekamer van de liften geheel uit. De straat rondom lag bezaaid met gesmolten aluminium van het stalen geraamte. De hotelkamers hadden rook- en waterschade. De fnanciele schade bedroeg miljoenen guldens. De bovenverdiepingen werden herbouwd en in augustus 1981 was de gecombineerde heropening van de Railroad Bar en de ingebruikname van de 'Kingwing', de al eerder geplande lagere vleugel. Niet erg subtiel gezien de brand, was 'een heus vuurwerk vanaf het dak van Holiday Inn Utrecht het klapstuk van de openings- en heropeningsfeestelijkheden'. Maar de bar was tenminste weer terug en men kon 'wederom GRATIS zwemmen' in het nog altijd hoogstgelegen binnenbad, zo meldde een advertentie. Toen eind jaren tachtig de pianist stopte, werd het letterlijk en fguurlijk steeds stiller in de Railroad Bar. Terwijl het voorheen vaak afgeladen vol was, kwam er op den duur nog maar een kwart van het oude publiek. 'De laatste keer dat we er ergens in 1999 waren, was het zo stil binnen, dat het bijna echode als je wat zei. Maar Ilaria en Moreiro ontvingen je nog altijd even hartelijk als destijds', aldus de anonieme herinnering op Smulweb. In die jaren begaf tot overmaat van ramp de modeltrein het en die werd ook niet meer gerepareerd. In 2006 besloot de nieuwe exploitant NH Hotels de Railroad Bar na 36 jaar te sluiten om er vergaderruimte van te maken. Er kwam een nieuwe bar op de begane grond, waar Ilaria en Moreiro nog enkele jaren hebben gewerkt.