Achter de schermen

Wat gebeurt er met een bibliotheekboek voor en nadat het op jouw nachtkastje ligt?

Op een stevige pallet komen ze het imposante gebouw aan de Neude binnen. Ze zien het felle licht in de hal van de bibliotheek niet, maar rijden rond in volledige duisternis. Ze gaan met een lift naar de derde verdieping. De tiewraps worden losgeknipt en de dozen gaan open. De nieuwe boeken van de bibliotheek zijn binnen. Het is een ritueel dat zich wekelijks herhaalt: een manshoge stapel dozen vol ‘bibliotheekrijpe boeken’ komt binnen en wordt klaargemaakt voor de uitleen.

Tekst:Charlie van Dijk / Fotogra e: Bas van Setten

Marc Conraads is een van de personen die bepaalt welke boeken er op die pallet komen te liggen. Hij werkt onder meer voor het team Collectie van de Bibliotheek Utrecht. Conraads bestelt de boeken die in de Bibliotheek Neude en de twaalf andere vestigingen in Utrecht komen te liggen, en hij maakt ze tijdens evenementen zichtbaar voor het publiek. Hij zit in het kantoor op de derde verdieping van de bieb Neude. Vanuit de grote, schuine ramen zie je de ufo op de Inktpot. “Ik ben verantwoordelijk voor het bestellen van de romans voor de hele provincie Utrecht. Mijn collega’s in het team selecteren de kinderboeken en de non-fctie. Dat klinkt misschien niet zo sexy, hoor, maar ik vind het wel ontzettend leuk om zo met boeken bezig te zijn.”

Op zijn scherm staat een lijst met titels, cijfers en knoppen. “Dit zijn de boeken die

NBD Biblion ons aanbiedt. Ik beoordeel dan welke boeken we inkopen.” NBD Biblion (of gewoon ‘NBD’) is een landelijke organisatie die voor alle bibliotheken in Nederland de boeken selecteert, recenseert, aanbiedt en

‘bibliotheekklaar' afevert. Een soort webwinkel voor bibliotheken. Voor de leek is het niet te volgen, maar Conraads weet zijn weg te vinden in het programma. Klik-klik.

Een nieuw scherm opent. “Hier staan een omschrijving en een recensie van NBD. Op basis daarvan bepaal ik of ik het wel of niet wil inkopen. Daarnaast houd ik ook recensies bij in dag- en weekbladen, en krijgen we verzoeken van klanten en collega’s. En ik kijk naar de populariteit van een boek.” Hoe hij dat weet? “Ik doe dit werk al een tijdje.” De boeken die Conraads en zijn collega’s selecteren, komen in de lange kasten van de Bibliotheek Utrecht te staan, klaar om te worden opgehaald door hongerige lezers. Niet alleen in Bibliotheek Neude, maar ook in de andere twaalf vestigingen, verspreid door de stad. Medewerker Chapine van Hall zigzagt in Bibliotheek Neude tussen de kasten door. Ze zet boeken recht, haalt ze op en zet ze terug op hun plek. Tussendoor beantwoordt ze uiteenlopende vragen van mensen in de bibliotheek. “Je kan de boeken van de bibliotheek voor drie weken lenen”, vertelt Van Hall. Ze staat bij de selfservicebalie voor het uitlenen. Snel verwisselt ze de papierrol die uitleenbonnen print. “Je kan de boeken die je wil lenen zelf scannen.” Dat kan met meerdere boeken tegelijk: je legt een stapel boeken op de scanner en klaar is Kees.

“Aan het eind van de uitleenperiode krijg je een bericht, dat je je boeken weer moet inleveren. Ook dat doe je zelf, bij de inlevermachine”, legt Van Hall uit. Eén voor één stoppen mensen de boeken in de gleuf. Even blijft het boek liggen, maar dan verdwijnt die met een lopende band in de machine achter de wand. “Er zit een RFIDtag, een identifcatie met radiogolven, in de boeken. Net als in je ov-chipkaart. Zodra die wordt gelezen, weet de sorteermachine waar het boek naartoe moet. Een schoepenrad brengt ze naar de juiste verdieping. De boeken die gereserveerd zijn, gaan het naar het souterrain. Net als de boeken die naar andere vestigingen moeten worden gebracht.” wagens rijden op en neer, zodat ook lezers van andere vestigingen de boeken van Bibliotheek Neude kunnen lezen. Van Hall: “Wat ook kan, is dat je hier een boek leent en dat bij een andere vestiging weer inlevert.” De leden van de Bibliotheek Utrecht worden van alle gemakken voorzien. “De bibliotheekwereld is veranderd”, zegt Marc Conraads. “Vroeger had elke bibliotheekvestiging haar eigen boeken, nu hebben we gezamenlijk één grote collectie. Bij elkaar kunnen klanten van Bibliotheek Neude kiezen uit zo’n 500.000 boeken en andere materialen, zoals dvd’s en tijdschriften.

Tijdens de eerste lockdown vanwege corona, inmiddels zo’n anderhalf jaar geleden, kwam het hele inleverproces overhoop te liggen. “De boeken die werden ingeleverd, moesten eerst in quarantaine”, vertelt Chapine van Hall. “In het begin moest dat drie dagen, maar dat werd steeds korter. Gelukkig was de bieb toen net verhuisd en hadden we nog een aantal van de grote verhuiskisten voor de in het souterrain boeken staan. Er kwam dan een datum op te staan; als ze bijvoorbeeld op de 23ste waren ingeleverd, mochten ze op de 26ste worden verwerkt en opgeruimd.”

Achterhaald

De collectie boeken en dvd’s van de Bibliotheek Utrecht is groot en regelmatig zijn boeken toe aan vervanging. “Per jaar wordt zo’n 10 procent van de boeken afgeschreven. De boeken die eruit gaan, zijn kapot, achterhaald of worden niet meer gelezen”, vertelt Conraads. Hij heeft een jaar geleden nog meegeholpen alle kinderboeken waar ‘Zwarte Piet’ in stond, in woord of beeld, uit de collectie te halen. “Daarvoor heb ik alle boeken handmatig gecontroleerd. Dat was een hele hoop werk.” Deze boeken zijn beschikbaar voor studie, in de magazijncollectie.

Maar ook de populaire boeken moeten regelmatig plaatsmaken voor nieuwe, merkt Chapine van Hall op: “De Fifty Shades-boeken werden een tijdlang heel veel gelezen, maar die populariteit was opeens ook weer over. Toen stonden er per titel wel twintig op rij in de kast. Hetzelfde gebeurde met I.M. van Connie Palmen, ruim twintig jaar geleden.” Dat blijft voor velen toch echt het grootste voordeel van boeken lenen in plaats van kopen: ze blijven niet in je kast staan. Van Hall: “Lenen bij de bieb is goedkoop: voor de prijs van ca. drie boeken lees je een jaar lang onbeperkt. Ook is het groen en circulair: niet zelf kopen, maar lenen en delen. Én het scheelt ruimte in je eigen kast.

Boekentip

Zowel Van Hall als Conraads wisselen hun werk achter de schermen af met het werken op de vloer, en allebei vinden ze die combinatie het mooiste aspect van hun werk. Want zo kunnen ze ook de mensen helpen die op zoek zijn naar dat éne boek, of juist iets heel nieuws. Collectiebeheerder Marc Conraads geeft als tip voor de laatste lichting nieuwe boeken: “De Overlevenden” van Alex Schulman. Een spannende Zweedse literaire roman over drie broers, die de as van hun moeder gaan uitstrooien bij het zomerhuis, waar ze vroeger hun vakanties doorbrachten

#De stad in cijfers

In de rubriek Utrecht in Cijfers gaan we in op data over de stad. De gemeente Utrecht houdt van honderden onderwerpen bij hoe het er in de stad voorstaat, van aantal Utrechters dat een ets heeft tot hoeveel procent van de Utrechters last heeft van lawaai door verkeer of bedrijven in de stad. Elke week lichten we een van de onderwerpen uit.

In other news

Utrecht is 'best city for cycling'

De Ronde van Spanje komt naar Utrecht en maandag zijn de data bekendgemaakt waarop de wielerronde de stad aandoet. Op 18 augustus is de ploegenpresentatie, op 19 augustus wordt in de straten van Utrecht een ploegentijdrit afgewerkt en op 20 augustus is de

Domstad het toneel van de fi nish van etappe 2.

De komst van La Vuelta zorgt weer voor een hoop buitenlandse aandacht voor Utrecht. Niet alleen de Spaanse sportkrant El Mundo Deportivo brengt (uiteraard) het nieuws, ook het Franse L’Avenir, Desporto uit Portugal, Ansa uit Italië en zelfs het Poolse Radio Opole besteden aandacht aan de Utrechtse Vueltastart.

Alle media besteden wel een alinea aandacht aan de afgelaste Vueltastart van 2020. Toen had de Ronde van Spanje al in Utrecht moeten beginnen, maar dat ging vanwege de coronapandemie niet door. El Mundo Deportivo komt daarnaast nog met een leuk Spaans feitje: de Utrechtse start is pas de vierde Vueltastart in de geschiedenis buiten Spaans grondgebied. In 1997 vertrok het peloton vanuit Lissabon, in 2009 vanuit Assen en in 2007 was de start in het Franse Nimes.

Of burgemeester Sharon Dijksma blij is met de komst van de Vueltastart? Dat oordeel laten we over aan de lezers die Pools spreken. "Z radością możemy w końcu ogłosić ofi cjalną datę i ponownie rozpoczynamy operację +Vuelta w Holandii+. Nie możemy się doczekać realizacji tego projektu”, citeert Radio Opole Dijksma. Ondanks de coronacrisis groeide de werkgelegenheid in Utrecht vorig jaar sterk ten opzichte van 2019. Binnen de gemeente was er een werkgelegenheidsgroei van 2,7 procent tussen 2019 en 2020.

Vooral in de sectoren gezondheids- en welzijnszorg, advisering en onderzoek en onderwijs kwamen er vorig jaar veel banen bij, terwijl in de sectoren nijverheid, horeca en informatie en communicatie juist minder banen waren dan in 2019.

Of we zulke cijfers over 2021 ook gaan zien, is nog maar de vraag. In onder meer de horeca nam de werkgelegenheid in 2020 nog af, maar nu de cafés en restaurants weer de deuren hebben mogen openen, staan er in die sector veel vacatures open.

De cijfers van 2021 zijn natuurlijk nog niet bekend, maar de cijfers van afgelopen drie jaar laten zien dat het aantal werkzoekenden dat geen baan heeft, afneemt. In 2018 waren er nog 18.490 werkzoekenden zonder werk, in 2019 nam dat aantal al iets af tot 18.450. In 2020 ging het om 17.700 mensen die geen werk hadden en wel op zoek waren naar een baan.

Het aantal werkzoekenden zonder werk nam in zijn geheel dus af, maar wie kijkt naar leeftijdsgroepen ziet wel verschillen. Tussen 2018 en 2019 daalde het aantal werkzoekenden alleen in de groep Utrechters boven de 50 jaar. Tussen 2019 en 2020 was de daling wel in alle leeftijdsgroepen terug te zien. In de grafi ek staat per jaar en per leeftijdsgroep hoe de cijfers van het aantal werkzoekenden zonder werk zich ontwikkelden.

Advertentie UniPartners Utrecht slaat al 15 jaar een brug tussen studenten en bedrijven

Bedrijven die tegen organisatie-uitdagingen aanlopen kunnen aankloppen bij UniPartners Utrecht. Het academisch adviesbureau is onderdeel van een netwerk met twaalf vestigingen in Nederland en ruim dertig jaar ervaring. UniPartners gebruikt talenten van de academische wereld om organisaties verder te helpen en dat blijkt een succesformule.

UniPartners Utrecht bestaat inmiddels al 15 jaar en heeft een kantoor op het Utrecht Science Park. Wiesje Mendes de León, voormalig voorzitter van UniPartners Utrecht, zegt dat studenten vaak met hele nieuwe inzichten komen, waar de bedrijven zelf nog niet aan hadden gedacht.

“Juist die frisse blikken, jonge energie, ongeremdheid en creativiteit van studenten kunnen bedrijven enorm helpen. Zij kijken namelijk met hele andere ogen naar een struikelblok dan werknemers die al jaren in dienst zijn. Ik heb gemerkt dat bedrijven de studenten met name daarom als heel waardevol beschouwen.”

Dat beaamt ook Ruud Gommers, directeur van Van Wijk B.V., een bedrijf dat onder meer scheepsonderdelen produceert. “Ik ben iets meer dan twee jaar geleden directeur geworden van het familiebedrijf. Wij hebben nooit een strategisch plan, een jaarplan of doelstellingen gehad. Het is altijd onze ambitie om hard te werken, mooie producten te maken en goed te zijn voor ons personeel. Daar is niks mis mee, maar het is goed om na te denken over groei en nieuwe ambities.”

Via LinkedIn zocht UniPartners contact met Gommers. Dit was een vrij algemeen bericht waarin werd voorgesteld eventuele vraagstukken binnen de organisatie op te lossen. Gommers heeft hierop gereageerd en samen met UniPartners is een lijst opgesteld met zaken waaraan gewerkt kan worden, maar waar tijdens de normale gang van zaken geen tijd voor werd vrijgemaakt. Elisabeth werd vervolgens als studentconsultent aangenomen voor het project bij Van Wijk B.V.

“Elisabeth is een leuk en slim persoon met een innemende persoonlijkheid”, vertelt Gommers. “Zij heeft eerst onderzoek gedaan onder het personeel, stakeholders, klanten en leveranciers. Daar heeft Elisabeth vervolgens een analyse van gemaakt en aanbevelingen voor verdere plannen. Dit alles heeft zij in relatief korte tijd gedaan en was bijzonder waardevol. Heel bewonderenswaardig.”

En UniPartners biedt niet alleen oplossingen voor bedrijven in de maritieme sector. Jesse Bruns, marketingmanager bij UniPartners, zegt dat zij heel breed inzetbaar zijn. “We kunnen projecten doen in alle sectoren, door de brede academische kennis aanwezig binnen de Universiteit Utrecht en de Hogeschool Utrecht. De onderwerpen van deze projecten kunnen ook uiteenlopen, denk hierbij aan marktonderzoeken, duurzaamheid, marketing of IT. UniPartners slaat op die manier een brug tussen studenten en bedrijven en we creëren daarmee een win-winsituatie.”