Utrecht Volgens

Vragen over

UTRECHT VOLGENS BASTIAAN STAFFHORST VAN STAFFHORST JENEVER ‘De eerste 100 essen waren binnen twee dagen weg’

Van 1861 tot 1974 maakte de familie Sta horst een echte Utrechtse jenever. Bastiaan Sta horst behoort tot de vijfde generatie die de familietraditie in 2013 een nieuw leven heeft ingeblazen. Dit jaar bestaat Sta horst Jenever 160 jaar. Onlangs werd de laatste kweeappeloogst uit de tuin van oud-burgemeester Jan van Zanen verwerkt tot aperitief: Pommeau de Jean. Voor de gelegenheid maakten stadsdichter Ingmar Heytze en Utrechtse kunstenaar Kees Wennekendonk een verlaat eerbetoon voor de burgmeester. We vroegen Bastiaan waarom hij acht jaar geleden het familiebedrijf weer opstartte en waar hij trots op is als Utrechter.

'Ik was toen ook straatmuzikant en speelde vaak op ’t Wed. Het is zo’n fijn, mooi, geborgen en verborgen plekje'

Tekst: Bo Steehouwer / Fotogra e: Bas van Setten

Waarom heb je Pommeau de Jean gemaakt?

“Ik doe zoiets elk jaar. Iedere keer gebruiken we stadsoogsten. Ook nu hebben we op een bijzondere plek appels geoogst. We vragen dan ook een kunstenaar om er iets bij te maken. In dit geval een gedicht en tekening. Het zijn elke keer hele gave plekken: uit de tuin van Karel V, maar ook bij Castellum Hoge Woerd of langs het water bij de Metaal Kathedraal. Daarachter zit een hele mooie tuin waar pruimen hingen. Het zijn elk jaar maar een stuk of vijftig fessen. Dit jaar was wel de vijfde en laatste keer. Het is heel leuk om met Utrechts fruit te werken. Het hoort bij deze streek. Er is veel fruit in de streek en de stad. En het blijft vaak over; het valt op de grond en is voor de wormen.”

Waarom ben je in 2013 weer begonnen met Staffhorst Jenever?

“Ik had nog twee oude fessen Staffhorst-jenever. Eentje had ik in mijn studententijd opgedronken, de ander had ik nog staan. Als ik die op zou drinken, zou het weg zijn. Toen had ik het idee om wat nieuwe te maken. Dan had ik weer een voorraadje. Dat deed ik samen een destillateur: een kok die nog nooit jenever had gemaakt. Hij had een goed gevoel voor smaak. Uiteindelijk hadden we 125 fessen jenever. Best wel veel voor een eigen voorraadje. Zo’n drinker ben ik nou ook weer niet. Ik had een paar slijters gevraagd of ze het wilde verkopen, als eenmalige gimmick. Ik wilde er 100 verkopen en de rest voor mezelf houden. Ze waren binnen twee dagen weg. We stookten nog een ketel en nadat we een paar honderd fessen hadden verkocht, gingen we door. Zonde om ermee te stoppen.”

Sinds eind 2019 heb je ook een proefokaal in Buurten in de Fabriek. Hoe bevalt dat?

“Dat is leuk. Het is een hele gave plek. We geven er workshops waarin we vertellen over 160 jaar Staffhorst, wat jenever en gin is en hoe je het maakt. Er staat een destilleeropstelling en we leggen uit hoe die werkt. En mensen gaan zelf aan de slag. Alle ingrediënten hebben we apart gedestilleerd. Een stuk of twintig smaken die je zelf kan blenden. Iedereen krijgt zo zijn eigen unieke gin. Het kwam helemaal op zijn gat te liggen door corona, maar nu gaan we er weer mee aan de gang. Het is superleuk. Wat in het vat zit verzuurt niet.”

En waar drink je het lekkerste biertje in Utrecht?

“Ik vind het Wed echt mijn favoriete terras. Daar ga altijd bij De Vingerhoed zitten. Daar woonde ik lang om de hoek: op de Haverstraat. Ik was toen ook straatmuzikant en speelde vaak op ’t Wed. Het is zo’n fjn, mooi geborgen en verborgen plekje. Als je daar zit komen er altijd mensen langs om te naar te kijken. Er speelt zich de hele dag een flmpje af.”

Waar ben je trots op als Utrechter?

“Utrecht is een hele sociale stad waar het bij mensen in hun DNA zit om naar elkaar om te kijken. Dat is mooi om vast te houden en uniek aan Utrecht. Eind jaren 90 was hier een enorme daklozen- en verslaafdenproblematiek. Dat hebben we supergoed opgelost: op een hele menswaardige manier. Daar waar in andere steden die mensen werden opgejaagd, werden ze hier opgevangen. Mijn vader zei altijd: ‘Utrecht is zoveel leuker geworden dan in mijn jeugd’. Hij is geboren in 1934 en woonde hier zijn hele leven. Ook als ik Utrecht vergelijk met mijn studententijd is de stad zo vooruit gegaan. Het is onzin als iemand zegt dat vroeger alles beter was. Het is zo mooi geworden.”

Wat is je droomhuis in Utrecht?

“Een klein huis op de Nieuwegracht. Ik ga op zaterdag altijd naar de markt op Vredenburg om kaas te halen, daarna bloemen. Op de Nieuwegracht wonen vrienden waar ik altijd koffe ga drinken. Het licht glinstert door de boomtoppen, op de huizen en het water. Het is de combinatie van de binnenstad en de rust.”