Db 12(1)1991

YvutCh

Birding

Postadres Dutch Birding, Postbus 75611, 1070 AP Amsterdam, Nederl and Faxadres Dutch Birding, p/a IVN (Pau l Böhre), Amste rd am, Nederland, 020-6266091 Redactiesecretariaat Gerald Oreel (020-67307 10) Redactie Arnoud va n den Berg, Tom va n der Have, Graham Holloway, André va n Loon, Gerald O reel, Frank Rozendaal en H ans Schekkerman; DB Actueel: Max Berlijn, Ruud va n Dongen e n j aap Eerdmans Fotografische redactie René Pop, Floris Burgwal 54, 2907 PH Capelle aan den Ij sse l, Nederland (0 10-4508879) Productie en lay-out André va n Loon en René va n Rossum Advertenties j anj aap Brinkman (015-569353/020-685 1616) Redactiemedewerkers Klaas Eigenhuis, Ted Hooge ndoo rn , Edward va n Ij zendoo rn , Karel Mauer en H ans va n der Meulen Abonnementen 199 1: NLG 45 (Nede rl and) of BEF 900 (Be lgië); NLG 50 (ove ri ge landen binnen Europa) e n NLG 55 (landen buiten Europa) . Girorekening (Nederl and) 41 48 343; girorekeni n g (Be lgië) 000 1592468 19; ban krekening 54 93 32 065 va n Algemene Bank Nederland (Amste rdam). Rekeningen tnv Dutch Birding Assoc iation , Postbus 75611, 1070 AP Amsterdam, Nederland.

Voor abonnementen, inlichtingen en adreswijzigingen kan men zich richten tot: Dutch Birding, Postbus 75611, 1070 AP Amsterdam, Nederland.

Dutch Birdin g is een tweemaandelijks tijd sc hrift met numm ers in feb ru ari, april , juni, augustus, oktobe r en december.

Het publiceert artikelen en mededelingen over de morfologie, systemati ek, voorkomen en ve rsp reidin g va n voge ls in Nederland en Europa en e lders in het Palearctisc he gebi ed . Het publiceert tevens bijdragen over voge ls in het Aziatisch-Pacifische gebied.

Manuscripten behoren te worden uitgevoerd in machin eschrift met een dubbele regelafstand en een ruime marge aan beide z ijden.

Een lijst met tarieven voor de betaling va n auteurs, fotografen en tekenaars is verkr ij gbaar bij het redactiesecretariaat.

Dutch Birding Association Adres Dutch Birding Association, Postbus 756 11 , 1070 AP Amsterd am, N ederland Bestuur Paul KnolIe (voo rz itter), Enno Ebels (sec retaris), Arnold Veen (penn ingmeester), Paul Böhre (p ublic relations) , Arnoud va n den Berg, janj aap Brinkman, Roy de Haas, Peter Meijer, Gera ld O reel en Frank Rozendaal Bestuursmedewerkers Eugène va n der Burg, Ron va n den Enden, Leo H eemskerk, Ferry Ossendorp, Wim van der Schot, Kees Tiemstra en Peter va n der Wolf Travel-report service Dirk de Moes, Dartheideweg 2, 3956 NN Leersum , Nederl and (03 430- 1711 5) Telefoonlijnen 06-320 321 28 (vogel/ijn 50 cpm); 01720-38100 (inspreeklijn)

Commissie Dwaalgasten Nederlandse Avifauna Adres CDNA, Postbus 45, 2080 AA Santpoort-Zuid, Nederland Leden A rn oud va n den Berg (voo rzitter), Pieter Bison (sec retaris 020-67 15783), Rolf de By (a rc hi va ri s), Klaas Eigenhuis, Gerald O reel, Cock Reijnders, Kees Roselaar en Gerard Steinhaus; SOVON-vertegenwoo rdi ger: Ruud van Dongen

© 199 1 Stichting Dutch Birding Assoc iation. Het copy ri ght va n de foto' s en teken ingen blijft bij de fotografen en tekenaars. ISSN 0167-2878.

Drukkerij Albédon/Klop BV, Postbus 32 11 ,2220 CE Katwijk, Nederland

NIEUW!

'ZEER LAAGGEPRIJSD

NIEUW!

BAUSCH & LOMB ELITE LEVENSLANGE GARANTIE 10 x 42 (rubber) lederen etui 8 x 42 (rubber) lederen etui

NLG 1925 1925

ZEISS WEST 30 JAAR GARANTIE 10 x 40 BGAT (rubber) + speciale tas 7 x 42 BGAT (rubber) 8 x 56 BGAT (rubber) 15 x 60 BGAT (rubber) kompleet 10 x 25 B + speciale tas 8 x 20 B

1750 1610 2054 3193 793 736

OPTOL YTH 30 JAAR GARANTIE Alpin 10 x 40 (rubber) + speciaal etui Alpin 10 x 50 (rubber) + etui Alpin 12 x 50 (rubber) + etui Alpin 8 x 40 (rubber) + speciale tas Touring 10 x 40 BGA (rubber) + speciale tas Touring 7 x 42 BGA (rubber) + speciale tas Royal 9 x 63 (rubber) Telescoop TBS 80 (groen rubber) + 20 x WA lens Telescoop TBS 80 (groen rubber) + 30 x lens 40 x lens voor TBS 80

755 825 895 745 1345 1325 1495 1575 1545 175

OPTICRON 5 jaar garantie (Japans) 10 x 40 ZWCF (rubber) WA 10 x 50 ZWCF (rubber) WA 8 x 42 ZCF Dioptron WA 10 x 42 ZCF Dioptron WA 10 x 50 ZCF Dioptron WA Telescoop (45 0 , 60 mm) + 20-60 x zoomlens

355 365 595 595 625 1045

JAPANSE / RUSSISCHE VERREKIJKERS 8 x 30 Tento USSR + etui 20 x 70 ZCF + etui 7-15 x 35 ZCF zoom + kompas 8 x 21 mini (rubber) + kompas

110 625 335 315

STATIEVEN Slik SL 67 Slik M 88 Slik SEC 16 (met pistoolgreep, 2800 gram) Autoraamstatief

495 350 415 135

Informatie: Roy de Haas Telefoon: 03240 - 62819

Prijzen miv. BTW en porto Wijzigingen voorbehouden

Bovenstaande artikelen kunnen besteld worden door het vereiste bedrag over te maken op giro 4148343 tnv Dutch Birding Association, Postbus 75611, 1070 AP Amsterdam, Nederland, ovv het/de gewenste artikel(en). De bestelling wordt binnen drie weken goed verpakt per post thuisbezorgd.

NATUUR & BCEIG specialist voor bioloog en natuurliefhebber

Een Witgatje is niet in de eerste plaats een klein beest, eerder een beest dat zich kenmerkt door een wit gatje, een witte stuit, een wit achterwerk. Waar een Witgat aan doet denken, laat zich raden : onder de tafel hou je stil, daar zat juffrouw Dikkebil ; Dikkebil zo hiet ze - enzovoort, u kent het versje.

Een Goudhaan doet denken aan een goudfazant of aan Guus Geluk en het woord Goudhaantje geeft gedachtenassociaties van subtieler niveau; inderdaad ook aan een mooie jongen met veel geld en veel geluk. Als vogelnaam één van de zinvol gebruikte verkleinwoorden in onze taal : laat het ook nog een klein vogeltje wezen!

BLADKONING is onze aankondiging van vogelboeken. We mogen hopen dat ons gebruik van een megalomaan woord niet heeft geleid tot 't streven alle vogel namen zonder verkleinend achtervoegsel ingang te doen vinden. We mogen trouwens hopen dat onze vogelboeken vaak zullen helpen een Bladkoninkje te vinden en herkennen.

De BLADKONING kent u nog niet? Die komt op verzoek.

NATUUR en BOEK

Bankastraat 10 Nl -2585 EN Den Haag

ZWARE TOCHT --- LICHTE UITRUSTING Om hel:. heJe jaar te kunnen kamperen, klimmen ~wClndelen, om ''ö winter'5 te kunnen ~kiën heeft;. u een ~e Llltrust.lng nodig. Bever/E.S. heefl:; cdle~ in hUIS voor elke eoc.nt..

I

k~nC>èr'!, fie~n;

ten greep uil; ons enorme

a'5sor~imenl;:

• Iiclitqew'Icht !;enWl • slaapzakken, hoge donsk'Mlhl::eil:;, synl::.hetisch • rugzakken, de groot.ste kollektie van N~1.

• klooing, venl:;i1erende regenkleding, ski kleding, • donsjacks, warmoo onclergoed~ fiberpelsl:;ruien berg {wandel}schoenen • ski's skischoenen; ook verhuur • kaarten, rei'5gidsen, boeken, etc.

Kom snet eens

~

bU ons kUken or vraag de zomer- or wint:.erkat::alogus:01o·38837oo

.EVD ZWEIIFSPOIT

Den Hoog

Calondplejn 4

252.1Ae.

Arnhem

ERDM~N Ut.rechtsest.r. 5

Wilhelm',nClst" 22 Bewr Boek Kaart ld. 0'10-3865839 Breda Rot;W-dam Adm . de Ruyl:erweg 33 Apeldoorn Brinkloon 45

Utrecht;;

BClIUelClcm 12

SCHMIDT Hparlem

ZUIweg

63

HilvIU'5Um 'sGrovelándsweq 21l

Hoogeveen Weberst.r

1

For all that's best in birding

BIRDING

WORLD

ldentification papers. Photo essays. Conservation news.

Birclwatching hoIidays. All the latest sightings. Rarity reports.

ANNUAL SUBSCRIPTION (12 ISSUES): E26

0, or E45 airmail 0

To: BIS, Stonerunner, Coast Road, Cley next the Sea, Holt, Norfolk, England NR25 7RZ

o

o

Giro (account no. 2102102), or

0

Bank cheque (E sterling only, cheques to BIS)

Credit card. Type. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Expiry Date .. .... .. . ... ....... . .

Card No. . ... . .. ..... . . . .. . . . . . . ..... . .. . . ..... Signature ..... .. .... . .

Name ... .. .. ... .. . . .. . . .. . . . . . . .. . .. ... . . . . . ... . . . . . . .. . . .. . . . . .... . ... .

Address . . . . .. ... . .. . .... . . . . . . . ... . .. .. . .. .. .... . ... . .. .... .... . . . . . ... .

AANBIEDING Kowa T5N-1 45' + 20-60x zoom, Kowa T5N- 3 45' + 20-60x zoom , Kowa T5 60 1 45' + 20-60x zoom ,

f 1295,f 1995,f 825 ,-

Nieuw van Kowa!!!

Lu pinu s 8x42 BGA Rubber met tas, f Lupinu s 10x42 BGA Rubber met tas, f

695 ,795,-

Optolyth Toering 10x40 BGA Rubber met tas, f 11 75 ,Toering 7x42 BGA Rubber met tas, f 1195,-

archltectura.natura internationaal booksellers Leliegracht 44 - 1015 DH Amsterdam-C Telefoon 020-2361 86 Holland

• Hawks, Eagles & Falcons of North America Paul Johnsgard

f 108,-

• The Practical Ornithologist John Gooders (paperback)

f

33.90

Prijzen incl. BTW

• The Kite's tale The story of the Red Kite in Whales Roger Lovegrove f 62.35 • John Gould 's Hummingbirds met 418 schitterende kleurenplaten f 110.10 • Uilen in de duinen F.J. Koning & G. Baeyens

f

33,-

ziektekosten met meer dan 35 jaar ervaring. En niet te vergeten met een uitzonderlijke visie. Want Nuts werkt zonder winstoogmerk en uitsluitend in het belang van de verzekerde. Het is dan ook in uw belang om uwassurantie-adviseur binnenkort eens naar de Zeker Beter Polis van Nuts te vragen.

Of, dat kan ook, bij Nuts de gratis brochure "Een betere kijk op ziektekosten." aan te vragen.

Wie op zoek is naar de beste ziektekostenverzekering moet zijn ogen goed openhouden. Want ook op dit gebied heb je bijzondere en minder bijzondere "soorten". Zo mag de Zeker Beter Polis van Nuts bijzonder genoemd worden. Omdat het een zeldzaam goede ziektekostenverzekering is voor een bescheiden premie (al vanaf f 26,- per persoon per maand!). Ontwikkeld door Nuts, specialist in

~

NUTS

ZIEKTEKOSTEN VERZEKERING

~

NUTS ZIEKTEKOSTENVERZEKERING N)J. VERZEKEREN IS VOORUITZIEN Stadhoudersplantsoen 214, 2517 SK 's-Gravenhage. Telefoon 070-3100614.

Identification and status of Nordmann's Greenshank Peter R Kenner/ey & David N Bakewell

N

o rd ma nn 's G ree nshank Tringa guttifer is the rarest, most restricted and least-known membe r of the ge nu s Tringa. It is a fai rl y distinctive spec iesa nd confusio n isonl y li ke lyw ith G reenshank T nebularia to w hi ch it is suffic iently simil ar to be ove rl ooked amo ngst large num bers of that spec ies.

Add itio nall y, G reenshank exh ib its a w ide range of plu mage and bare-pa rt colou r va ri ati o ns w hi ch may add to th e confusio n. Information regard ing th e fi eld identification of Nordmann' s G reenshank has until rece ntly bee n ove r-sim plified . Standard texts have tended to stress simil ariti es to G reenshan k and foc us o n th ose diffe rences w hi c h are now considered to be unreli abl e (s uch as the bico lo ured bill ) or difficul t to obse rve in the f ield (suc h as foot-pa lmati ons and w hite un derw in gcoverts). Even th ough muc h has bee n lea rn ed in rece nt years, Nordman n's G reenshank still rema ins one of th e worl d's most enigmati c sho rebirds.

Thi s paper di scusses the f ield identificati on of No rd mann ' s G reenshank and summ ari zes current kn ow ledge of its statu s and limited di stributio n.

Thi s info rm ati o n is large ly based upo n obse rvati o ns made during sp rin g and autumn mi gratio n in Hong Ko ng (Kennerl ey & Ba kewe ll 1987), w ith add it ional obse rvati ons fro m the w interin g gr贸unds in Ma lays ia (Ba kewe ll 1989) and Bangladesh (Bakewe il & Howes 1989).

Separation from Greenshank Body shape At rest, Nordmann 's G reenshank typ ica ll y d isp lays a deep- and heavy-breasted structure w hic h gives it a front-heavy appeara nce rath er simil ar to an oversized Terek Sa nd piper Xen us cinereus. Thi s appea rance is further exaggerated by the flat be ll y an d pro no unced ve ntra l angle beh ind the legs w hi ch are in vari ab ly shown by Nord mann's G reenshan k w hen not active ly feed in g. Furthermore, the thi cker neck is typ ica ll y held into th e body and the head is larger and mo re bul bous. Th ese features, and lac k of prim ary projection beyo nd the tip of the ta il , combine to produce a hun ched appeara nce w hi ch is un ique to No rdmann ' s G reenshank.

W hen actively feed in g, No rd mann 's Greenshank ca n loo k q uite diffe rent fro m th e heavy leth arg ie creature w hi ch it appea rs to be w hen roostin g. A I-

[Ou/eh Birding 73: 7路8, februari 7997[

though it sti II retai ns its deep-breasted appea rance, the ventra l ang le may almost entirely d isappear, pa rti cul arl y w hen it l unges forward w ith its neck extended. It ca n th en appea r al most as elegant as a Gree nshank but always maintain s a sho rter-Iegged appea rance. By co ntrast, G ree nshank presents a very elegant appea rance with lo ng fi ne legs, slender neck and sma ll head and a body w hi c h lacks the bul k of Nordmann ' s G reenshank. Occas io nalIy, a restin g G ree nshank w ill show a ven tra l angle and extend its bell y feath ering to cover the uppe r tib ia but neve r to the extent shown by Nord mann 's and it still retains its elega nt appea rance w ith a small head, fine neck and slender body taperin g gentl y to a poi nt at the ta il.

Leg and {oo t Th e legs of No rdm ann 's G reenshank are proportio nately sho rter and t hi cker th an those of G reenshank. In particul ar, the tibia is conspic uo usly shorter and may be al most enti rely h idden by th e exte nded bell y-feath erin g. Th is d ifference sho ul d be apparent given good v iews, pa rti cul arl y if G reenshank is prese nt for compa ri son. W hen see n we il , the reduced pa lmati o ns betwee n all three fo rwa rdpo inting toes of Nord mann's Gree nshank is absolutely di agnostic but it is essential to app rec iate that G reenshank does show a single reduced pa lmati on betwee n the o ute rmost and ce ntral toes. These pa lmati o ns can be seen on both spec ies w h en th e foot is exposed , pa rti c ul arly w hen the b ird is legstretc hi ng and fac ing the obse rver.

The leg co lo ur of Nordma nn 's G ree nshank is ye llow, typ ica ll y d ull oc hreous-yell ow w ith a green tinge o n the tib ia and beco ming bri ghtest on the foot, highlighting th e foot-webb ing. Th e i llu strations in H ayman et al (1986) fa il to emph as ize this co lou r w hi ch is an extremely useful field c haracter.

H oweve r, it is im porta nt to be awa re that G reenshank ca n show considerab le va ri ati on in leg colo ur fro m grey to pa le o live and o n occas io ns may also ex hi bit d istinctly ye ll ow or orange legs. Thi s featu re is, however, more like ly to cause confusion w ith its Nea rctic counterpa rt, the G reater Ye llowlegs T melanoleuca, since the overall shape and plum age feat ures of No rd mann ' s shou ld precl ude confusion .

Identification and status of Nordmann's Creenshank

Nordmann's Greenshank Tringa guttifer, two (in foregro und) very strongly marked adu lts in summer plum age w ith blackish centres to scapu lars and tertials, Mai Po, Hong Kong, April 1990 (Ray Tipper) 2 Nordmann's Greenshank Tringa guttifer, strongly marked adu lt in summer plumage, Mai Po, Hong Kong, April 1990 (Ray Tipper)

2

Identification and status of Nordmann's Creenshank Bill Much has been written about the distinctive bicoloured appearance of the billof Nordmann's Greenshank butthe shape ofthe bill is undoubtedly of more significance than its colour. In comparison with Greenshank, Nordmann's Greenshank has a 51 ightly longer, heavier, deeper-based and more blunt-tipped bill and these are useful characters for separati ng the species. The cross-sectional shape of the bill is an even more useful feature. When seen head-on, the billof Greenshank appears laterally compressed, ie, its cross-sectional depth is greater than its width which gives a rather well-defined narrow culmen ridge. Nordmann's Greenshank has a more broadly based bill with a more circular cross-section lacking a well-defined culmen ridge.

This useful feature, once appreciated, is readily vi si bie and the broad base to the billof Nordmann's Greenshank is apparent even on sleeping birds .

Bill colour is extremely variabie in both species but adult Greenshank probably exhibits a strongly bicoloured bill more consistently than does adult Nordmann's! Adult Nordmann 's Greenshank generally shows a greyish or olive-grey bill which shades darker towards the tip. The extreme base of the lower mandible of Nordmann's is yellowish in a significant proportion of birds, particularly in winter. Nevertheless, the billof adult Nordmann's frequently appears entirely dark. Juveniles do, however, show a strongly bi-coloured bill in autumn with the basal half pale greyish-yellow and the distal half blackish with the division clearly defined.

Greenshanks in the eastern part of their range more frequently exhibit a bi-coloured bill than do their western counterparts and often show a bil I pattern similar to that of juvenile Nordmann's. In spring, any greenshank showi ng a strongly bi-coloured bi II is unlikely to be a Nordmann's.

Winter plumage Head In adult winter plumage, the head of Nordman n's Greenshank is extremely pale, with ashgrey feathering confined to the crown, upper earcoverts, lore and nape. The forehead, supercilium, chin, lower ear-coverts and throat are white. The supercilium is of variabie shape and strength behind the eye but broadens noticeably in front, creatinga distinctivewhiteforehead which is usually more extensive than in Greenshank. This superciliary bulge in front of the eye appears to be a consistent feature of Nordmann's Greenshank in all plumages. Occasionally, the supercilium only extends as far as the rear edge of the eye but is often present behind the eye where it tapers towards the

rear of the ear-coverts. In some birds in winter plumage in April-May, it extends over the ear-coverts to meet the white sides of the neck, thus surrounding the pale grey ear-covert patch.

Upperparts Inwinterplumage, Nordmann'sGreenshank has an almost ethereal appearance (plate 4).

The scapulars, wing-coverts and tertials are pale ash-grey, much paler and more uniform than Greenshank normally shows in this plumage. The scapulars and coverts are narrowly fringed white and lack the dark subterm i nal crescents of G reenshank. The mantle-feathering is similar but does show very narrow dark subterminal crescents, producing a rather neat but faintly scaled pattern. The tertials are pale grey, fringed white, and lack the numerous fine dark notches along the outer fringe which Greenshank shows in all plumages. The tail is plain pale grey; sometimes the outer rectrices are lightly barred but usually they appear entirely white.

Underparts In adult winter plumage, the entire underparts of Nordmann's Greenshank are white and unmarked. By contrast, Greenshank in similar plumage typically shows fine dark streaking across the breast and on the sides of the neck and flank.

However, caution must be exercised in late July and August wh en moulting Greenshanks become progressively whiter on the breast until the underparts are almost entirely white, with fine dark streaking restricted to the sides of the upperbreast.

In some instances, this streaking may be entirely absent and Greenshank can then appear similar to Nordmann's Greenshank in winter plumage. By late October, however, the underparts of Greenshank have normally worn to reveal the typical grey streaking on the breast associated with winter plumage.

Summer plumage Head As moult into summer plumage progresses, the supercil ium becomes less obvious although it is invariably present as a bulge in front of the eye on birds observed on spring migration in Hong Kong.

Since this feature is quite difficult to discern on photographs of birds on the breeding grounds, it is considered that the head becomes darker due to wear and thatthis feature is almost entirely lost. The feathering around the base of the bill and the chin remain white and unmarked in summer plumage but the head and neck are streaked blackish while the ear-coverts often exhibit a brownish tinge. This streaking on the rear crown and ear-coverts is fine but on the nape it becomes quite heavy, particularIy 50 towards the base of the neck.

3

Identification and status of Nordmann 's Greenshank

3 Nordmann's Greenshanks Tringa guttifer, right bird having comme nced moult into summer plumage, left bird in w inter plumage having not started moult, Mai Po, Hong Kong, Apr il 1988 (Ray Tipper) 4 Nordm ann's Greenshank Tringa guttifer, w inter plumage, Mai Po, Hong Kong, April 1988 (Ray Tipper)

4

/dentification and status of Nordmann's Greensha nk Upperparts The pattern of th e newly moulted summer plumage scapu lars, w ing-coverts and tertials is unique to Nordmann ' s Gree nshank and read il y separates it from Greenshank (p lates 1-2, figure 1). The scap ul ars are grey-ce ntred but deeply indented with tri angul ar wh ite notches, producing a strikin g spangled effect alo ng the edge of the feather, unique to Nordmann ' s Greens hank. The feather-centres themselves may va ry in co lour between pale grey in some (first-sum mer?) birds to dark grey o r eve n black in strongly marked indi viduais but the positioning of these pale- and darkce ntred scapulars appea rs to be random (p late 3).

By contrast, the scapulars of G reensh ank in summer plumage are much plainer, hav ing a large blackish centre bordered by a narrow w hite fringe w hi ch is finely notched. In Greenshank, thi s fringe large ly disappears throu gh wear by july, caus in g these feathers to appear entirely dark. Both species often reta in many of their winter scapulars during sprin g migration; photographs of Nordmann's on their breeding grounds also show some w inter scap ul ars are reta ined. The tertials of Nordmann's Greenshank are dark grey or blackish with deep triangular white notches along the outer edge. Thi s produces a spangled appearance and adds to the similar effect created by th e scapulars. One or two new terti als show in g this pattern can often be found on mi grating adult Nordmann's in April-May, but frequentlythe old plain-edged terti als ofwinter plumage are retain ed by migrating birds. By contrast, th e tertials of Greenshank have a brownish-grey ce ntre and a w hite frin ge w hi ch is finely notched w ith many narrow bl ack lines.

Underparts As Nordmann's Greenshank mou lts into summer plumage, small black spots begin to appea r o n the sides of the breast w hic h progress i-

FIGURE 1

ve ly increase in extent until there is a random

scatter i ng of spots across the breast and f i ne streaks and c hevrons on th e flank and side of the breast.

Birds w ith breast-spots approachin g the size and intensity of the birds illustrated in Hayman et al (1986) or Knystautas (1987) are exceeding ly rare on sprin g migration althou gh it is typ ica ll y the earl ier migrants w hi c h display thi s pattern.

Adu lt Greensha nks in summer plumage are always streaked on the breast and thi s i ncreases i n i ntensity as th e season progresses. In some birds, spots rather than streaks appear alo ng the lowerbreast and thi s feature can be particul arl y obvious in jul y when the birds are heav il y wo rn and sta rtin g body moult.

They then appear blotchy and can bear a superfic ia I resemblance to ad ult Nordmann's Gree nshank in full summer plumage . juven ile plumage Head juvenile birds observed during autu mn mi gration in September-October ex hibit a head pattern quite different from that of ad ults. The crown is plain, unstreaked medium grey-brown and co ntrasts with the off-white superc il ium , giving the crown a slightl y capped appea rance. The supercilium is broad and well-defined, in front of the eye simil ar in shape to that of an adult, but broader and mo re prominent behind it, with a rather square-ended, sli ghtl y upswept appearan ce. The lore and ea r- coverts are streaked, producing a grey ishbrown area in front of and behind the eye. The chin , throat and foreneck are wh ite w hile the nape and sides of the neck are diffusely streaked paler greybrown towards th e crow n and 51ightly darker at the base (p late 5).

Upperparts The juvenile median and greater coverts of Nordmann's Greenshank are pale-fringed, parti-

Scapu lar (A) and te rti al patterns (B) of Nordma nn ' s Greenshank Tringa guttiferand Greenshank T nebu/aria

T guttifer

T nebu/aria

T guttifer

T nebu/ariĂ adul t summ er (norm al, fres h)

adult w inter

adult summ er

A scapu lars

~§lQ.'''. ju ve nil e

juvenil e

B tertials

5

Identification and status of Nordmann's Greenshank

5 Nordmann's Greenshank Tringa guttifer, juvenile, Japan, September (Takash i Kawata) 6 Nordmann's Greenshank Tringa guttifer, in flight, showing white underwing-coverts and foot projection bevond tip of tail, Mai Po, Hong Kong, October 1988 (Peter R Kennerley)

cularly noticeable towards the tip where the fringe becomes wider. However, the lesser coverts are darker and produce a dark carpal patch. As aresuit, the greater and median coverts appear paler than the mantie and scapulars which are similar in colour but display a narrower notched fringe. The tertials resembie those of an adult in summer plumage but are brown instead of dark grey and the notches are smaller but more numerous. As in adult birds, usually two or three primaries are visible bevond the longest tertial.

Underparts The underpartsofjuvenile Nordmann's Greenshank are typically white with a brown wash across the breast and an indistinct brownish smudge on the foreflank. This wash is lost during the moult into winter plumage except on the sides of the neck and upperflank, while the remainder of the underparts become entirely white as in adult winter plumage.

Flight identification In fl ight, Greenshank and Nordmann's Greenshank are extremely similar. Both species show dark unmarked wings and mantie, white uppertailcoverts, rump and lowerback which produce the

6

distinctive white wedge up the back. On closer exami nation, d ifferences do become apparent, particularly in structure and the leg projection bevond the tai I-tip. The visible projection of the legs bevond the tip of the tail is generally diagnostic uniess, of course, the bird is flying with its legs retracted. In flight, the toes of Nordmann's Greenshank project slightly bevond the tip of the tail. This, combined with the marginally broader-based wings, gives Nordmann's Greenshank a stocky appearance in flight, quite different from the elegance of Greenshank which shows the feet noticeably projecting bevond the tail (plate 6).

When the underwing 路is weilseen, the white underwing-coverts of Nordmann's Greenshank contrast with the darker underside to the primaries and secondaries. These white and unmarked underwing-coverts are diagnostic of Nordmann's Greenshank but care should be taken as this can be very difficult to assess accurately due to the shading effect of the wing.

Since the tail of Nordmann's Greenshank is not as heavi Iy barred as that of Greenshank, it can appear entirely white in flight which enhances the white wedge up the back. On j uven i Ie bi rds, the secondaries and inner primaries are pale-tipped while the

/dentification and status o f Nordmann 's C reenshank outer prim ari es are entirely da rk and lack any contrastin g fr inges.

Ca l!

Th e ca ll of No rdma nn's Greenshank is completely d iffe rent fro m th at of Greenshan k. Instead of th e characteristic ringin g tu-tu-tu ca ll of G reensha nk, Nordm ann 's occas io nall y utters a sin gle note vari ously described as rem ini sce nt of a G ull-bill ed Tern Ce/ochelidon ni/otica or a godw it Limosa and transcribed as kwark o r gwaak. It is not as voca l as Greenshank but its ca ll is d istin cti ve and lo ud eno ugh to be pi cked out in a ca llin g fl oc k of wade rs. A group of bird s roosting at M ai Po, Ho ng Kong, was o nce heard to utter a c horus of frantic yappin g ca ll s remini sce nt of th ose given by Blac ktail ed Godw it L limosa. In the lower Yangtze regio n, China, Nordm ann 's Gree nshank is a preferred decoy spec ies used by bi rd trappers w ho know it as th e 'gwaak bird ', a rath er apt name based upon its di stin ctive ca ll (D av id Me lvill e pers comm).

Potential confusion species G iven good views, Nord mann 's G ree nshank ca n o nl y be mi staken fo r Gree nshank. However, th ere are a few oth er spec ies w hi ch could be co nsidered to be potenti al confu sio n spec ies under less th an idea l conditi ons.

In w in ter plumage, a roosting Great Kn ot Ca /idris tenuirostris ex hibits a darker shade of grey on the manti e th an No rdmann 's Greenshank. They also retain quite extensive spotting on the sides of th e breast and coul d be a source of confu sion durin g spring migrati o n before mo ulting into summer plumage. However, shape and stru cture sho uld precl ude co nfu sion .

In fli ght, Marsh Sa ndpi per T stagnati/is shows a patte rn o n th e mant ie and upperw in g simil ar to both G reenshank and Nordm ann 's Gree nshank. lts structure is, howeve r, more de li cate and th e legs proj ect we il bevond th e ti p of th e tail . Wh en at rest or feed ing, its fine bill , long legs and deli cate stru cture w ill be im medi ately obvio us.

A ltho ugh it may seem an unli ke ly cand id ate, Terek Sa nd p iper has a feeding be hav io ur very simil ar to th at of No rdmann 's . G iven good views, sepa rati o n sho ul d not be a prob lem but a di sta nt individ ual, w ith no oth er spec ies present for compa ri so n, co uld be mi sta ken for Nord mann' s.

Behaviour Wh en feeding, Nordm ann ' s Greenshank favo urs intertid al mu d-fl ats w here they prefer th e tideline and feed in a manner remi nisce nt of a Terek Sa ndpiper. Th eir preferred food items are crabs and they sea rc h errati ca ll y fo r th ese, frequent ly makin g a

fin al das h to ca pture th em. Small cra bs are usuall y swa ll owed w ho le bu t larger o nes are shaken until th e legs fall off. W e have seen o ne in d iv idu al make hesitant stabs at a dead crab w ith carapace length esti mated at60 mm but it q ui ckl y lost interest in thi s unu suall y large ite m. These observatio ns are consistent w ith those made in Th ail and during the wi nter mo nths by Bijl sma & de Roder (1986). In Ho ng Ko ng, we have not recorded Nord man n's G ree nshank chas ing and catchin g fi sh as G ree nshank often does.

W hen roostin g, Nordmann 's Gree nshanks are remarkab le fo r th eir in acti vity. Upo n arri va l at th e roost, th ey almost immedi ate ly ass ume a sleepin g posture and ca n rema in in thi s pos ition for seve ral ho urs. A favo ured roostin g site is o ne w here the b ird s are abl e to stand in the water w ith th e tarsus immersed and the bill hi dden under the scapul ars, leav in g th e observer w ith no view of either th e b ill shape o r leg length . O n th e occas ions th at th e bi rd s are acti ve in th e roost, typ ica ll y sho rtly befo re departure, th ey prefe r to keep to deepe r water w henever poss ibl e.

Status and distribution

N o rdm ann 's Gree nshank is an extrem ely rare species w hose status is I isted by Kin g (1981) as indetermin ate. Howes & Lambert (1987) estimated the total popul ati on to be perh aps less th an 1000 ind iv iduals. As a breeding bird, it is end emi c to the USSR and th e o nl y kn own breeding record s are fro m Sa kh alin. Here it is dec reasin g due to in creased urbani zati on of th e limited breeding habitat and an assoc iated increase in th e popul atio n of nest-predatin g Ca rri o n Crows Corvus corone (Nec haev 1990). It is poss ibl e th at undi scovered breedin g areas ex ist alo ng th e south-weste rn coast of the Sea of O kh otsk and on th e Kamchatka peninsui a (Nec haev 1990). A n o ld breeding reco rd also ex ists for Tibet (Baker 1929) butthi s is we il outside th e kn own breed ing range and its auth entic ity has been questioned by Dement'ev & G ladkov (1951).

In recent yea rs, Nordm ann 's G ree nsh ank has been di scove red w inte rin g in small numbers thro ughout south-eastern As ia. In add it ion to th e well -kn own wi nterin g si te o n Ko Li bo ng off th e west coast of pen in su lar Thail and w here up to 11 birds have been seen (H owes & Lambert 1987), other recent sightings of w interin g bird s incl ude th ree in Ba ngladesh in Febru ary 1989 (Bakewe ll & Howes 1989), w hi ch fo llows a report of an estim ated 300 th ere during th e prev ious w inter (Rashid 1989), up to 19 at Tanjun g Ka rang, Se langor, Ma lays ia, betwee n Novem ber 1988 and February 1989 (Ba kewell

7

/dentification and status of Nordmann's Greenshank 1989) and 21 in south-eastern Sumatra (Howes & Parish 1989). These perhaps indicate that the wintering areas may lie along the relatively unexplored west coasts of Malaysia, Thailand, Burma and Bang ladesh. Historical records ex ist for most countries in south-eastern Asia and these have been summari zed by Howes & Lambert (1987).

As a migrant, Nordmann's Greenshank has recently been recorded from the People' 5 Republ ic of China, Hong Kong, Taiwan , South Korea and Japan. The most comprehens ive data avai lab le comes from Hong Kong where it is a regular passage migrantbetween lateMarch and early June. Numbers here appearto be increasing butthis is undoubtedly due to the provision of a safe, undisturbed roosting area, improved viewing cond iti ons and increased awareness of identification criteria. In Hong Kong, the largest recorded flock concerns a group of 2 7 on 16 April 1988 and it was estimated that a minimum of 55-60 individuals was recorded at Mai Po in the spring of 1988 (C halmers & Kennerley 1989). It has also been recorded in substantial numbers in South Korea during spring in recent years where Long et al (1988) estimated between 98 and 135 individuais at westcoast locations between 1 and 22 May 1988. Records from China, Taiwan and Japan are few but it occurs more regularly in Japan in the autumn than in the spring, perhaps indi catin g a more easte rl y route during autumn migration.

Acknowledgements We w ish to thank Ray Tipper and Takashi Kawata for all ow i ng us to use thei r excel lent photographs to illustrate this paper. We also extend our thanks to Mike Cha lmers, Verity Picken and Colin Poole for commenting on an ea rl ier draft of this paper.

Samenvatting HERKENN ING EN STATUS VAN NORDMANNS GROENPOOTRUITER Nordmanns Groenpootruiter Tringa guttifer is de zeldzaamste en meest onbekende Tringa-soort.

Het is een karakteristieke soort die, tijdens de trek en in de overwinteringsgebieden, al leen verward kan worden met Groenpootru iter T nebu/aria. Gebaseerd op waarnemingen tijdens de voo r- en najaarstrek in Hongkong worden herkenning en status van Nordmanns Groenpootruiter besproken. Belangrijke verschi Ilen met Groenpootruiter z ijn : 1 zwaardere bouwen kortere poten; 2 iets lan gere, zwaarde re, stompere en, in 'dwarsdoorsnede', rondere snavel (bij Groenpootru iter is snavelhoogte groter dan breedte); 3 opvallende we nkbrauwvlek voo r het oog in all e kleden; 4 een ander, voor Nordmanns karakteristiek, patroon op schouderveren en ter-

tials (cf fi guur 1); 5 in vlucht minder voorbij de staa rt uitstekende poten, samen met de iets bredere v leugelbasis een meer gedrongen indruk gevend; 6 geheel witte onderv leugeld ekveren, contrasterend met donkere armen handpennen; 7 een geheel andere roep, kwork of gwaak, lijkend op een grutto Limosa of Lachstern Ce/ochelidon ni/otica.

De enige bekende broedplaatsen van Nordm anns Groenpootruiter li ggen op Sakhalin, USSR, maarweil icht broedt de soort ook op het aangrenzende vaste land van de USSR . De populatieomvang wordt geschat op we lli cht minder dan 1000 individuen. De overwinterin gsgebieden liggen in Zuidoostaz iĂŤ. Tijdens de trekperiodes is Nordmanns Groenpootruiter waa rgenomen in China, Hongkong, Taiwan, Zu idkorea en Japan.

References Baker, E C S 1929. Fauna of British Indi a 6. Second edition. London.

Bakewell , D N 1989. Nordmann 's Greenshanks (Tringa guttifer) in w inter. Enggang, Selangor Bird Group Bull July 1989: 10-11.

Bakewell, D N & Howes,J R 1989. Preliminaryreporton the assessment of coastal areas in Noakhal i District, Bangladesh, for wi ldlife conservation and sustainable utilization. As ian Wetland Bureau, Kuala Lumpur.

Bijlsma, R G & de Roder, F E 1986. Notes on Nordmann's Greenshank Tringa guttiferin Thailand. Forktail2: 92 94.

Cha lm ers, M L & Kennerley, P R 1989. Records Com mittee report 1988. Hong Kon g Bird Rep 1988: 18-35.

Dement'ev, G P & Gladkov, NA 1951. The birds of the Soviet Un ion 3. Jerusalem.

Hayman, P, Marchant, J & Prater, T 1986. Shorebirds: an identification guide to the waders of the wo rld. London.

Howes, J R & Lambert, F 1987. Some notes on the status, field identification and foraging characteristics of Nordm ann's Greenshank. Wader Study Group Bull 49: 14-17.

Howes, J R & Parish, D 1989. New information on As ian shorebird s. Asian Wetland Bureau, Kuala Lumpur.

Kennerley, P R & Bakewell , D N 1987. Nordmann's Greenshank in Hong Kong: a review of the identification and status. Hong Kong Bird Rep 1986: 83-100.

King, W B 1981. Endangered birds of th e world . The ICBP bird red data book. Washington.

Knystautas, A 1987. The natural history of the USSR. London.

Long, A J, Poole, C M , Eldrid ge, M I, Won, PO & Lee, K S 1988. A survey of coastal wetlands and shorebird s in South Korea, spring 1988. As ian W etland Bureau, Kuala Lumpur.

Nechaev, V A 1990. The status of Nordmann's Greenshank Tringa guttifer in the USSR. Asian Wetland News 2(2): 11 , 14.

Ras hid, SM A 1989. Some observations on the shorebirds of some islands in the lower Gangetic delta, Greater Noakhali District, Bangladesh. Stilt 14: 57-59.

Peter R Kenner/ey, 2C Crane Court, 45 Sassoon Road, Pok Fu Lam, Hong Kong Oavid N 8akewel!, c/o Asian Wetland 8ureau, /nstitute of Advanced Studies, University of Ma/aya, 59100 Kua/a Lumpur, Ma/aysia

8

Mededelingen _ __ __ _ _ _~ Wilson's Petreis off south-western Europe and northern Africa in June 1984 and July 1985 In May-june 1984 and july-August 1985, when on passage from Den Helder, Netherlands, to Port Said, Egypt, and v ice versa, during the IndonesianDutch Snell ius-IJ Expedition aboard the Dutch resea rch vessel Tyro, we made observations daily from dawn to dusk while th e ship followed the usual ocean routes. We co unted a number of Wilson's Petreis Oceanites oceanicusoff th e coasts of Algeria, France, Morocco, Portugal and Spain.

During bad weather, off western France, northern Spain and northern Portu ga l, on 30 and 31 May 1984, we did not see any Wilson's among 424 Storm Petreis Hydrobates pelag icus. Durin g 1-3 june, however, between 38:15 N 09:29 W (w ithin 40 km off western Portugal) and 36:5 1 N 02 :38 E (off Cherchell, Algeria), two to seven birds were continuously following the ship. In the Strait of Gibraltar, Wilson 's were seen within 10 km off the Spanish and Moroccan coasts.

On 26 july 1985, 24 birds (including a flock of 17) were counted between 36:44 N 00:39 E and 36:37 N 00:26 W off Algeria. No Wilson's Petreis were seen off Gibraltar on 27 july although 38 were counted in the morning of 28 july 30 km south-west of Cabo Trafal ga r, Spain. In the evening of 28 july, a group of 32 was seen at 36:45 N 09:31 W south of Cabo de Sao Vicente, Portugal. No Wilson's were seen on 29 july off the western coasts of Portugal. On 30 july, off Cabo Finisterre, northern Spain, between 42:49 N 10:15 Wand 45:19 N 08 :06 W, the ship passed numerous flocks totalling at least 656 Wilson's Petreis. Flocks of 30 and more were photographed at 50 km off the Spanish coast.

Among these, 29 Storm Petreis were easily distinguished from the Wilson's by the conspicuous white band on the underwing, smaller amount of white on the side ofthe vent, slightly smaller overall size, shorter not-protruding feet, narrower wings, si ightly browner colour and the more erratic zigzag flight with faster wing-beats. On 31 july, 19 single Wilson's and 10 Storm Petreis were seen from 46:48 N 06:44 W up to the shallower seas of the Continental Shelf south of Ouessant, Finistère, France (where water depth rap idly decreased from 4300 to 130 m). The two northernmost records of Wilson's, on 31 july at48:06 N 05:44 Wand 48:09 N 05:38 W within 50 km south-west of Ouessant, were formally accepted as the first and second

[Outeh Birding 13: 9-11, februari 1991 [

records of this species for France this cen tury (Dubois & ComitĂŠ d'Homologation NationaI1987).

Our observations of no less than 18 Wilson's Petrels offthe Egyptian Red Sea coast and in Suez Bay, Egypt, during 9-16 july 1985, including a flock of seven in the morning of 11 july 1985 (Ben H aase et al in Goodman & Meininger 1989, van den Berg et a11991), suggest thatjuly 1985 was an exceptional month for the northward movement of Wilson's Petreis. Normally, th e species rarely reac hes the northern shores of the Red Sea, and there were no previous records for Suez Bay and j ust one for Ei lat, Israel (S hirihai 1987). Presumably, however, these birds originated from another population than the Europea n bi rds, and it is more I i kely thatthe lack of French (and Western Palearctic) records is explained by the smal I number of observers participating in pelagic trips. This is also indicated by the increase of records since 1983 resultin g from pel agic trips in August-September off Ireland and Cornwall, Great Britain (eg, Br Birds 81: 539-540,1988; Harrison 1988).

7 Wilson 's Petrel Oceanites ocea nicus, Spa in, 30 Jul y 1985 (Arnoud B van den Berg)

9

Mededel i ngen TABLE

1 Reco rds of Wilson's Petre l Oceanites oceanicus off south-western Europe and north ern Africa

date

number

noon position

offshore

01 Jun 1984 02 Jun 1984 03 Jun 1984

8 24 8

38 :28 N, 09:21 W 36 :01 N, 05:02 W 36:43 N, 01 :32 E

western Portugal northern Morocco Algeria

26 Jul 27 Jul 28 Jul 29 Ju l 30 Jul 31 Jul

24

36:52 36:15 35 :58 39 :13 43:34 47:42

Algeria southern Spain so uthern Portugal western Portu ga l northern Spai n western France

1985 1985 1985 1985 1985 1985

90 656+ 19

N, N, N, N, N, N,

01 :56 03:55 07:19 10:26 09:36 06:00

In May-June 1984, W ilson 's were scarcer and occurred at lower latitudes than in July 1985 which fits the known migration pattern of the species (cf Cramp & Simmons 1977). On the other hand , during 30 May-1 June 1984, the number of Storm Petreis between northern Portuga l and Ouessant was much higher (430) than dur ing 29-31 July 1985 (39).

Wi lson 's Petre l is quite rare in most Western Palearctic countries. It is a vagrant in Denmark (1), France (2 in last century), FRG (2), Great Britain and Ire land (14, exc luding records 'at sea'), Iceland (1), Israel (1), Ita ly (2), Morocco (11), Spain (3) and Spitsbergen (1), and, unti11990, there are apparentIy no records for the remaining European countries (Bauer & G lutz von Blotzheim 1966, Vader & Barrett 1984, Br Birds 79: 285, 1986; 80: 321-322, 1987; 82: 14, 509, 1989; 83: 222, 442, 1990, Hilmarsson & Hansen 1989).

E W W W W W

References Bau er, K M & Glutz von Blotzheim, U N 1966. Handbu ch der Vögel Mitteleuropas 1. Frankfurt am Main. va n den Berg, A B et al 1991. Barau 's Petrel Pterodroma bara ui, Jouanin's Petrel Bu/weria fallax and other seab irds in the northern Indian Ocean in June-Ju ly 1984 and 1985. Ardea 79 (in press).

Cramp, S & Simmons, K E L 1977. Th e bird s of the Western Palearctic 1. Oxford.

Dubois, P J & Comité d' Homologation National 1987.

Les observations d'espèces soumises à homologation en Fran ce en 1986. Alauda 55: 325 -355.

Goodman, SM & Meininger, P L 1989 . The bird s of Egypt.

Oxford.

Harrison, P 1988. Seabirding aboa rd th e Chalice in 1988. Birding World 1: 345 -348.

H ilmarsson , J 0 & H ansen, ES 1989. Hafsva la f Bjarnarey. Bliki 8: 9-14.

Shirihai, H 1987. Shearwaters and other tubenoses at Eilat. Dutch Birdin g 9: 152-157.

Vader, W & Barrett, R T 1984. Wi lson's Storm Petrel at 77 °N late November 1980. A rdea 72: 235.

Arnoud B van den Berg, Cecilia A WBosman, Ben} M Haase, Anja M van der Niet & Chris Smeenk, c/o Duinlustparkweg 98, 2082 EG Santpoort-Zuid, Netherlands

10

Medede/ i ngen

8-9 Lanceo lated Warbier Locustella lanceolata, A lv ik, Lulea, Norrbotten, Sweden, Jul y 1990 . Note v ibrating lower mandible (M ikael Nord!

Differences in singing behaviour between Lanceolated and Grasshopper Warblers

From 21 June to 21 Jul y 1990, as inging Lanceolated Warbier Locustella /anceo /ata was present at Alvik nea r Lul ea, Norrbotten, Sweden. This was the first lo ng-staying (a nd only the third) Lanceo lated Warbier for Sweden and the confident bird could be studied for hours. It exposed itse lf ve ry openly rath er high up in trees and bu shes. Identifi cation was straightforward on the basis of so ng and plumage (cf Mild 1987, Aiström 1989).

After studyin g the continuously singin g Lanceolated Warbier for some time, one of my compani o ns, Björn Svensson, pointed out that the lowe r mandible was the o nl y part of the bird that vibrated and that, otherwise, th e bird sat compl etely still.

Interestin gly, shortly before our trip, BS had studied three singing Grasshopper Warblers L naevia: they all vibrated th e w hol e body, particularly the tail and throat. This was also noted in four Grasshopper Warblers w hic h we subsequently chec ked. Furthermore, we observed th at the tail of the Lanceolated Warbier was di stin ctl y shorter than in Grasshopper Warbier; also, it was held leve l w ith th e back (and not lowered as in Grasshopper Warbier).

Clea rl y, more study is needed to establish the d iagnostic val ue ofthe observations described above.

References A iström, P 1989. Bestämning av Träsksangare Locustella lanceolata. Va r Fagelvärld 48: 335-346.

M ild, K 1987. Soviet b ird songs . Stockholm.

Ma rtin Tjernberg, PL 559 A, 190 63 Ö rsundsbro, Sweden

A Swed ish vers ion of this note was publi shed in Faglar i Upp land 17: 170-17 1, 1990.

11

Asian-Pacific birds~~~~~~~_ Notes on Vietnamese pheasants, with description of female plumage of Lophura hatinhensis Amongthe Lophuraspec ies thatoccur in Viet Nam, there are three distinct, endemic taxa, viz, Imperial Pheasant L imperia/is (Delacour & Jabouille 1924), Edwards's Pheasant L edwardsi (Oustalet 1896) and Vietnamese (or Vo Quy' s) Pheasant L hatinhensis Vo Quy 1975 . With Swinhoe's Pheasant L swinhoii (Gould 1863) from Taiwan, these blue pheasants are sometimes united in the genus Hierophasis Elliot 1872 (Delacour & Jabouille 1931 , Raethel 1988).

Least rare of the trio is edwardsi, known from at least three dozen of specimens, which originated from several localities in central Annam, in the present-day provinces of Binh Tri Thien and Quang Nam/ Da Nang (Delacour & Jabouille 1931). Rarest is imperia/is, which is known only from a pair collected at Dong Hoi in Binh Tri Thien province (17:30 N, 106:30 E) in 1923 and a recently collected, immature specimen from Cam Xuyen district in Nghe Tinh province (c 18:05 N, 105 :55 E, Robson et al 1990). This species is sometimes stated to occur in central Laos (King et al 1975, Delacour 1977) butthis is based on an unsubstantiated report

by David-Beaulieu (1949).

The males ofthe three Indochinese taxa have a dark blue body plumage, with imperia lis being the largest and entirely dark blue, including a somewhat elongated, dark crest; its relatively long tail has an elongated, pointed pair of central rectrices . Edwardsi has a short wh ite crest (cf colour photograph in Raethel 1988) and hatinhensis a white crest and two white central pairs of rectrices (see plates 10, 12 and 13).

The males of edwardsi and hatinhensis are very similar in plumage; both differ from imperia/is in being smaller, having a shorter blunt tail and havi ng pronou nced metall ic green wi ng-coverts (contra Delacour 1977: plate 14). The plumage of the only known female specimen of imperia lis is described as: back, wing-coverts and upper- and lowertailcoverts bright chestnut (Iess glossy and paler than in edwards/), head, neck and underparts pale brown ; cheeks and throat greyish-buff. Primaries bl ack, suffused with pale grey; secondaries chestnut, spotted and fringed black; two central rectrices c hestnutbrown , finely marked with black spots and streaks; remaind er of rectrices bl ack (Delacour & Jabouille 1924, 1925) .

12

Female edwa rdsi has warm chestnut-brown upperparts (most rufous on mantie), greyish head and neck, greyish-brown underparts, tail brownish-black as in male, except for two or three central pairs of rectrices which are marbied brown on the outer web. Young impe ria lis acquire the adult plumage in their second yea r, whereas this takes only four months in edwardsi, as noted in captivity (Delacour 1977).

Wing-Iength edwardsi: 205-246 mm (14 mal es), 210-220 mm (th ree females); wing-Iength imperia/is: 252 mm (male) and 214 mm (female), the recently collected immature male had a winglength of 252 mm ; the holotype male of hatinhensis has a wing-Iength of 245 mm (Vo Quy 1975).

Very little information is available on the ecology and behaviour of these three taxa in the wild. Because of the loss of habitat intheir restricted ranges, through prolonged warfare and subsequent commercial deforestation , they have been the subjectof field surveys in 1988-90. None of the three has been observed in the wild during these surveys and all recent information on imperia lis and hatinhensis is based on trapped or captive specimens (Eames et al 1988, Robson et al 1989, 1990). Rattan collectors reported to have snared no fewer than 10 male and two female hatinhensis in an area near Ho Ke Go (Ke Go Lake, Cam Xuyen district, Nghe Tinh province) during a short period of time in early 1990 (Robson et al 1990).

Hatinhensis was described (in Vietnamese in a publication diffjcult to obtain) from a single male specimen, preserved in th e collections of the Institute for Ecology and Biological Resources, National Center for Scientific Research in Viet Nam, Ha Noi (Vo Quy 1975; see plate 13). It was collected on 26 January 1964 by the late Do Ngoc Quang nea r Ky Son (Ky Anh district, Nghe Tinh province; c 17:59 N, 106:10 E) . A second male was taken in 1974 by TVL atthe same locality, but has been only partially preserved. The remains from several more birds have been collected from wildlife trappers nea r th e type loca l ity. The species was named after Ha Tinh , capitalof Ky Anh district. Desc riptions of 'a ll dark pheasants' in the area of Cao Veu (Anh Son district, Nghe Tinh province; c 18:50 N, 105:00 E), related by knowledgeable hunters to NC and FR in July 1990, warrant further investigation . If proven reli ab le and the species indentifi ed, they would represent a considerable range extension.

In 1990, the staff of the Ha Noi Zoological Garden

[Ou/eh Birding 73: 12 路1 7. februari 1991 [

Asian-Pacific birds

10 Vietnamese Pheasant Lophura hatinhensis, pair, trapped in Minh Hoa district, Quang Binh province, Viet Nam, cApril 1990, in Ha Noi Zoo logica l Garden, August 1990 (Frank Rozendaal) 11 Vietnamese Pheasant Lophura hatinhensis, female, trapped in Minh Hoa district, Quang Binh province, Viet Nam, c April 1990, in Ha Noi Zoological Garden, August 1990 (Frank Rozendaal)

l3

Asian-Pacific birds

12 V ietnamese Pheasant Lophura hatinhensis, mal e, trapped in M inh Hoa di strict, Quang Binh prov ince, V iet Nam, c Apri I 1990, in Ha Noi Zoo log ica l Garden, August 1990 (Frank Rozendaal) 13 Holotype of V ietn amese Ph easa nt Lophura hatinhensis, male from Ky Son (Ky An h distri ct, N ghe Tinh prov incel, V iet Nam (Frank Rozendaa l)

14

Asian-Pacific birds purchased two pa irs of Lophura pheasa nts w hi ch o ri gin ated fro m an uni de ntified loca lity in M inh Hoa d istri ct (c 17 :4 7 N, 106:01 E) in Q uang Binh province, c April 199 0. They had bee n identified as ed wa rdsi. O ne fe male died since; an autopsy was performed but unfo rtun ately th e b ird was not preserved as a stu dy spec imen.

W hen visiting the H a No i Zoo logica l Ga rden on 15 Jul y 1990, FR noted th atth e tail of the paired male was imperfect and moultin g (the prese nce of a second male was un know n to him at th at time) .

W hen returnin g o n 8 Au gust 1990, FR, NC and TVL noted th at th e paired male had develo ped two w hite rectri ces, w hic h unequivoca ll y proved its identity as hatinh ensis, rath er th an ed wa rdsi. W e were granted permi ssi on to photogra ph the pair, as we il as th e remaining single male, w hose imperfect taill ac ked any w hi te rectri ces, but w hic h we surmised to be hatinh ensis as we il , as it ori gin ated fro m the sa me area (see pl ate 12). O n 18 September 199 0, NC noted th at this bird had deve loped white rectri ces too.

Th e two males confo rm in detail to th e descripti on of hatinhensis (Vo Q uy 1975). Th e fo ll ow ing descriptio n of th e survivin g fe male hatinhensis was compil ed from notes and slides taken by FR (see also pl ates 10 and 11 ): body plumage and w ingcoverts chestnut, head and neck tin ged grey; remi ges dark brown, ve rmi cul ated wi th c hestnut on th e inner vane, outer web pale brow n; tail incompl ete, three outer pairs of rectri ces blue-bl ac k, th e outer most rectri x w ith brow n basa l half of outer web; presumabl y at least two central pairs of rectri ces w ith more brow n. Bill dark ho rn , orbi ta l skin and feet sca rl et, iri s dark brown. Thu s, it appea rs not to differ substanti all y from female ed wa rdsi, ex cept pe rhaps fo r th e wa rm er tone to the underparts.

There is no doubt that imperia lis, edwardsi and hatinhensis re present at least two good spec ies: there are considerable d iffe rences in mo rph o logy

betwee n imperia lis on the o ne hand and edwardsi and hatinh ensis on th e other hand . M o reover, imperialis has been fo und to occ ur sy mpatri ca ll y w ith hatinhensis (Robson et al 1990). The q uesti on of w heth er ed wa rdsi and hatinhensis are co nspec ifi c or not ca n o nl y be reso lved by pro lo nged field studi es and th e stud y of th eir mol ecul ar systemati cs.

W e are grateful to th e auth oriti es of th e Ha No i Zoo log ica l Ga rden for th eir kind permi ss io n to stud y and photograph th eir newly acquired treas ures .

References David-Beaulieu, A 1949-50 . Les o isea ux de la prov in ce de Savan nakhet (Bas-Laos). O isea u Rev Fr O rnitho l 19 : 41-84, 153 -1 94 ; 20 : 9-50.

Delacour, J 1977 . Th e ph easa nts of the wo rl d . Seco nd edi tion. Hind head.

Delacour, J & Jabouill e, P 1924. Descripti ons of twe lve new species and subspecies fro m French Indo-China.

Bull Br O rni tho l Cl 45 : 28-30 .

Delacour, J & Jabouill e,P 1925. Do uze o isea ux nouvea ux de l' lnd oc hine frança ise et notes sur quelqu es ph as ianidés de I' A nn am. O isea u 6: 25 -38 .

Delacour, J & Jabouill e, P 193 1. Les o isea ux de l' lndoc hine França ise 1. Pari s.

Eames, J, Robso n, C R, Wo lstencroft, J A, Nguyen Cu & T ru ong Va n La, 1988. V ietnam fo rest project pheasant surveys 1988. Cambridge.

Kin g, B F, Woodcoc k, M W & Di ckin so n, E C 1975. A field guide to th e birds of sout h-east As ia. Lo nd on.

Raeth el, H-S 1988. Hühnervöge l der We lt. Melsungen.

Robso n, C R, Eames, J C, Wo lstencroft, J A, Nguye n Cu & Tru ong Va n La 1989 . Recent reco rd s of birds from V iet Nam . Fo rkta il 5 : 71-97 .

Robson, C R, Nguyen Cu, Tru ong Va n La, Eames, J C & Newman, M 1990. Forest bi rd surveys in V iet Nam 1989 -1 990 . Prelimin ary report. Cambri dge.

Vo Q uy, 1975. [B irds of Viet Nam 1.J Ha No i. [I n V ietnamese.J

Frank Rozendaal, c/o Nationaa l Na tuurhistorisch Museum, Postbus 95 77,2300 RA Leiden, Netherlands Nguyen Cu & Truong Va n La, D epartment of Zoo logy, Institute of Ecology and Bio logica l Resources, Na tional Center for Scientific Research, Nghia Do - Tu Liem, Ha Noi, Socialist Republic of Viet Na m Vo Q uy, Resources and En vironment Research Center, University of H a Noi, 79 Le Th anh Ton, H a Noi, Socia list Repub lic of Viet Na m

15

Pitta sordida cucullata in northern Viet Nam The brown-crowned subspecies of the Hooded Pitta, Pitta sordida cucullata (plate 14), is widespread in continental south-eastern Asia and partly migratory. In Indochina, it has been recorded from Cambodia, northern Laos and southern Viet Nam (King et al 1975). All records hitherto published for Viet Nam have been of birds collected in Cochinchina (Delacour & Jabouille 1929, 1931, 1940, Vo Quy 1981,1983).

When examining the Pittidae in the collections of the National Center for Scientific Research in Viet Nam NCSRV, Ha Noi, Viet Nam, in July 1988, I located a skin of a juvenile Ps cucullata from Lai Chau province, northern Viet Nam. The bird had been collected at Muong Te (22:28 N, 102:37 E) on 20 June 1973 by an unknown collector. Subsequently, I came across another specimen from Lai Chau province in the holdings of the National Museum of Natural History, Smithsonian Institution (United States National Museum USNM), Washington, District of Columbia, USA. This bird (USNM registration number 304309) was collected 27 km west-south-west of Lai Chau on 22 May

1924 by F R Wulsin (field number 1862). These specimens represent the first and second records of the Hooded Pitta from northern Viet Nam. Their collection localities are situated near the northeastern limitofthe known geographic distribution.

The only publ ished records for China are from four localities in Yunnan province (La Touche 1923, Yang Lan 1983, Cheng 1987). The single record from northern Laos involves two specimens collected at Bun Tai (Bountai, Ban Boun Tai; 21 :23 N, lOl :58 E) in Phongsali province (Bangs & Van Tyne 1931). It should be noted that the Hooded Pitta is absent from much of central and eastern Thailand (Lekagul & Cronin 1974).

I am grateful to Dang Huy Huynh, NCSRV, and Storrs LOlson, USNM, for allowing me to examine specimens under their care. A visit to institutional collections in the USA was funded by the Frank M Chapman Memorial Fund and the Smithsonian Institution. Professor Vo Quy and Le Dien Duc, Department of Biology, University of Ha Noi, Ha Noi, organized my research in Viet Nam and Nguyen Cu and Truong Van La, Institute for Ecology and Biological Resources, NCSRV, were extremely helpful in the field and assisted with the exa-

14 Hooded Pitta Pitta sordida cucullata, Ban Tieo, Khao Phra Bang Khram, Krabi province, Thailand, 5 May 1989 (Frank Rozendaal)

16

min ation of museum spec imens. Fi eld w ork in Vi et N am was supported by th e Dutch Society for th e Protecti o n of Bird s, W o rld Wildlife Fund Neth erlands, Ori ental Bird Club and Neth erl ands Foundati o n for Intern ation al Nature Protectio n.

Thi s is contributi on 3 in a seri es of studi es of As ianPac ifi c Pittid ae; contributio n 1 and 2 appea red in Dutc h Birdin g 11 : 16-18, 1989 and Dutch Birding 12 : 241-245 , 1990, respecti ve ly.

References Bangs, 0 & Va n Tyne, J 193 1. Bird s of th e KelleyRooseve lts expedition to French Indo-Chin a. Fi eld Mu s Nat Hi st Publ Zoo l Ser 18 (290) : 33-11 9.

Cheng, T-H 198 7. A synopsis of th e avifaun a of Chin a.

Beijin g.

Delacour, J & Jabouill e, P 1929 . Les brèves de l' lnd oc hine frança ise (Pi tt id ae). O isea u 10: 11 3-1 22.

Delacour, J & Jabouille, P 193 1. Les o isea ux de l' lndoc hi ne frança ise 3. Pari s.

Delacour, J & Jabouill e, P 1940 . Li ste des o isea ux de l' lnd oc hine Fra nça ise, compl etée et mi se à j our. O isea u Rev Fr O rnith o l 10: 89-22 0 .

Kin g, B F, D ickin son, E C & W oodcoc k, M W 1975. A field gui de to th e bird s of so uth-east As ia. Lo ndon.

La Touche, J D 1923 . O n th e bird s of so uth-ea st Yunn an, S.W . China 3 . Ibi s 5: 629-645 .

Lekagul, B & Cronin Jr, E W 1974. Bird guide ofTh ail and.

Ba ngko k.

Vo Q uy 198 1. [Bird s of V iet Nam 2 .] H a Noi. [In V ietn amese.]

Vo Q uy 1983. [Cata log ue of bird s of V iet Nam. In: Medvedev, L N, Fauna and ecology of th e anim als of V iet Nam: 12-43.] Moscow . [In Ru ss ian.]

Ya ng Lan 1983 . [A taxonomi ca l stud y on Chin ese bird s of the genu s Pitta (Pitti dae) .] Zoo l Res 4 : 219-226 . [In Chinese.]

Frank Rozendaa l, c/o Nationaal Natuurhistorisch Museum, Postbus 9577,2300 RA Leiden, Netherlands

Brieven

------------------------------------------------------------------

Zomerverblijf van in Nederland gesignaleerde flamingo's Van den Berg (1987) meldde dat de door hem verza melde w aa rn emingen van fl amingo's Phoenicopterus in Nederl and afkomsti g waren va n de Greve lin gen en Oosterschelde, Zeeland , in naj aa r en w inter en va n de Lauwersmeer, Gronin gen, in het voo rj aa r. De vraag w aar de in Nederl and ges ignaleerd e fl amin go's verblij ve n gedurende juniseptember, lij kt mij inmiddels wel opgelost te zijn: ze broeden op dat moment in het Zw ill brocker Venn, ee n direct aa n de Nederl and se grens gelege n Duits natuurgeb ied (nabij Groenl oo, Gelderl and).

In 1988 zo nd de Z DF ee n ald aa r opge nomen filmpj e uit. In het ve n verblijft jaa rlijks ee n groep va n c 20 Chileense Fl amingo's P chilensis aa ngev uld met een enkel e Fl amin go P ruber roseus. Ze brengen j aa rlijk s ee n aa ntal jon ge n groot; in 1987 wa ren dat er vijf, in 1988 zes, in 1989 vijf en in 1990 dri e. Verw onde of niet op tijd vli egvlug ge-

w orden jon gen word en ondergebrac ht in het dierenpark van Münster, Noordrijn-Westfal en, BRD .

In juni 1990 zag ik zelf twee jonge voge ls in het ven.

Vanwege de di c hte begroei ing van het broedei land heb ik het derd e jong ni et kunn en wa arnemen.

Summary SUMMER QUARTERS OF FLAMI NGOES SIGHTED IN THE NETHERLANDS From June to September, flamin goes Phoenicopteruss ighted in the Neth erland s during autumn and w inter and sprin g (va n den Berg 1987) appear to stay at the Zw ill broc kerVenn, Nordrhein-Westfalen, FR G, w here they also breed. Eve ry year a group of c 20 Chil ean Fl amin goes P chilensis is present, usuall y accompa nied by so me G reater Fl amin gos P ruber roseus . In 1987, they raised f ive chicks, in 1988 si x, in 1989 fi ve and in 1990 three .

Verwijzing va n den Berg, A B 1987 . Voorkomen, herkenning en statu s va n fl amin go' s in Nederl and . Du tc h Birdin g 9 :

2-7 .

joop Treep, Oe Leek 30, 9477 MK Beilen, Nederland IOu/eh Birding 13: 77, februari 7997 1

17

methoden toegepast door Coulson et al (1983) en Migot (1986).

Russische Stormmeeuw in Nederland

In Groot Koerkamp (1989) en Eigenhuis (1990) wordteen melding van een Russische Stormmeeuw Larus canus heineiin Vlaanderen, België, geciteerd (A nonymus 1985). Het betreft 29 vogels met grotere afmetingen dan de Stormmeeuw L c canus. Het Belgisch Avifaunistisch Homologatiecomité (BAHC) heeftde afmetingen van deze 29 vogels onderzocht en slechts acht onvolwassen vogels als L c heinei aanvaard, met een vleugel lengte, snavel lengte en snavelhoogte van respectievelijk 381, 38 en 10.8 mm of meer (cf van den Steen et al 1988).

Op voorstel van J van Gompel, en om eventuele overlap met grote L c canuste vermijden, heb ik in oktober 1989 aan het BAHC voorgesteld levende vogels slechts als L c heinei te beschouwen als de vleugel lengte, koplengte (kop en snavel samen), snavel lengte en snavel hoogte respectievelijk 390, 98, 3gen 11 mmofmeerbedragen. Demantelkleur dient ook opvallend donkerder te zijn dan bij L c canus (bij voorkeur te determineren met behulp van de Munsell-kleurenkaart). Schmitz & Degros (1988) hebben aangetoond dat tijdens de strenge winters van 1985/86 en 1986/87 slechts 17 (5%) van 333 adulte Stormmeeuwen tot L c heinei behoorden . Zij baseerden zich alleen op de vleugellengte (meer dan 392 mm) bij vogels die twee stortplaatsen bezochten en hun slaapplaats hadden op de Maas tussen Luik, België, en Maastricht, Nederland. De juiste verhouding tussen de geslachten zal men slechts te weten komen als men de totale kop- en snavellengte meet volgens de

Summary RUSSI AN COMM ON G ULLS IN THE N ET HERLAN DS In respo nse to the discussion on Russian Common Gulls Larus canus heinei in the Netherlands (Groot Koerkamp 1989, Eigenhuis 1990), the author reports that the Belgian rarities committee only accepts records of L c hein ei when wing len gth, total head len gth (= head and bill together) , bill len gth and bill height are 390, 98, 39 and 11 mm or more, respectively, while mantie colour should be distinctl y darker than in L c canus. During the severe winters of 1985/86 and 1986/87, only 17 out of 333 (5%) adult Common Gulls at a Belgian roost belonged to L c hein ei (Sc hmitz & Degros 1988). Sex ratios can only be estimated by measurin g total headand bill len gths.

Verwijzingen Anonymus 1985. Opmerkelijke ornithologische meldingen. Wielewaal 51: 147-148.

Coulson, J C et al 1983. The use of head and bill len gth to sex live gulls Laridae. Ibis 125: 549-557.

Eigenhuis, KJ 1990. Russische Stormmeeuw in Nederland. Dutch Birding 12: 191-192.

Groot Koerkamp, G 1989. Waarnemingen va n oostelijke Stormmeeuwen in Nederland. Dutch Birding 11: 2527.

Migot, P 1986. Le goéland argenté Larus argentatus argenteus Brehm en Bretagne: caractéristiques biométriques des reproducteurs. Alauda 54: 268-278.

Schmitz, L & Degros, E 1988. Contribution à I'étude des goélands cendrés (Larus canus) hi verna nt en Belgique.

Aves 25: 116-130. van den Steen , J, Herroeien , P & BAHC 1988. Zeldzame vogels in Vlaanderen. Oriolus 54: 85-95.

Paul Herroelen, Leuvensesteenweg 347, 3370 Boutersem, België

Mystery photographs_ _ _ _ __ 38

Mystery photograph 38 shows the underside of a dark storm petrel with a white rump . In European waters, four species have been recorded: Wilson's Oceanites oceanicus, Storm Hydrobates pelagicus, Leach's Oceanodroma leucorhoa, and Madeiran Petreis 0 castro. Leach's and Madeiran Petreis show much less extension of the white rump onto the undertail-coverts than the mystery bird, and have longer wings. Forthe remaining two species, one would expectto see a distinct white underwing-bar in Storm Petrel , or long legs 18

projecting bevond the tail in Wilson's Petrel. Neither of these two features are visible in the photograph. Sometimes, however, Wilson's Petrel has the legs drawn in . Storm Petrel shows more extensive white on the sides of the undertail-coverts than Leach ' sPetrel and Madei ran Petrel but the wh ite is less extensive than in Wilson's Petrel ánd the mystery bird . Another clue to the identification of the mystery bird as a Wilson 's Petrel is the obvious wing moult resulting in a hooked effect to the wingtips. Adult Wilson's Petreis undergo a complete

[Dutch Birding 73: 18·19, februari 19911

Mystery photographs post-breeding moult in May-August (when in th e Northern Hemisphere) and often show old outer primaries projecting beyond growing new inner primaries (the complete post-juvenile moult of Wilson ' s Petrel takes place in tropical areas in October-May). In summer, juvenile Storm Petreis are in fresh plumage whereas adults moult in路 October-April. Thus, a Storm Petrel in active primary moult in June would be exceptional. Post-juvenile wing moult of Storm Petrel often already starts eight months after fledging, in June; however, the age of first breeding is 4 years, and it is to be expected that second calendar-year birds generally remain in African winter quarters.

This photograph of an adult Wilson's Petrel was taken on 1 June 1984 off the Berlengas, Portugal, and was shown during the Dutch Birding mysterybird competition of 19 October 1990 on Texel, Noordholland, where it was m isidentified as Storm Petrel by 59.5%, as Leach's Petrel by 17.5% and as Madeiran Petrel by 6% of the contenders.

Arnoud B van den Berg, Ouinlustparkweg 98, 2082 EG Santpoort-Zuid, Netherlands 15 Wilson's Petrel Oceanites oceanicus, adult, Berlengas, Portugal, June 1984 (Arno ud B van den Berg) Mystery photograph 39. Solution in next issue

19

Country varia: Israel _ _ _ _ _ __

16 Sand Partridge Ammoperdix heyi, Eilat, Israel, March 1990 (René Pop) 17 Cream-coloured Courser Cursorius cursor, Yotvata, Israel, March 1990 (René Pop)

20

IDutch Birding 13: 20-28, februari 19911

Country varia: Israel

18 Pi ed Kin gfi sher Ceryle rudis, Ma 'gan M ikhae l, Israel, March 1990 (René va n Rossum) 19 Namaqua Dove Oena capens is, Eil at, Israe l, Ma rch 199 0 (René Pop)

21

Country varia: /srael

20-21 Lichtenstein ' s Sandgrouse Pteroe/es/ichtensteinii, Eilat, Israel, Apri l 1990 (René Pop) 22 Crowned Sandgrouse Pteroe/es coronatus, Ovda, Israel, Ap ril 1990 (René Pop)

22

Country varia: Israel

23 Palestine Sunbird Nectarinia osea, Eilat, Israe l, March 1990 (René Pop) 24 Casp ian Plover Charadrius asiaticus, Eilat, Israel, March 1990 (René van Rossum) 25 Cyprus Warb ier Sylvia melanothorax, Eilat, Israel, March 1990 (René Pop)

23

Country varia: /srael

26 Hooded Wheatear Oenanthe monacha, Eilat, Israe l, March 1990 (René Pop) 27 White-crowned Black Wheatear Oenanthe leucopyga, Eil at, Israel, March 1990 (René Pop)

24

Country varia: Israel

28 Blackstart Cercomela melanura, Eilat, Israel , March 1990 (René Pop) 29 Rüppell ' s Warb ier Sylvia rueppelli, Eilat, Israel , March 1990 (René Pop)

25

Country varia: Israel

30 Masked Shri ke Lan ius nubicus, Eil at, Israel, Ma rch 1990 (René Pop) 31 Desert Fin ch Rhodospiza obsoleta, Eil at, Israel, Ma rch 1990 (René Pop)

26

Country varia: /srael

32 Fan-tailed Raven Corvus rhipidurus, Ein Ged i, Israe l, March 1990 (RenĂŠ Pop) 33 Tristram ' s Grackle Onychognathus tristramii, Massada, Israel, March 1990 (RenĂŠ Pop)

27

Country varia: Israel

34 Sina i Rosefinch Carpodacus syno icus, Ei lat, Israel, Marc h 1990 (René Pop) 35 Sinai Rosefinc h Carpodacus synoicus, Amra ms Pill ars, Israel, March 1990 (René va n Rossum) 36 Cinereous Bunting Emberiza cineracea, Eil at, Israel, Ma rch 1990 (René van Rossum)

28

Aankondigingen _ _ __ _ _ __ Lijst van Twentse vogelsoorten D e Lijst van Twentse vage/soorten, uitgegeven doo r de Twe ntse Voge lwerkgroep, bevat alle 277 voge lsoorten van 'w ilde' afkom st die tot 1 oktober 199 0 ze ker of moge lijk in Twe nte, O verij sse l, zijn waarge nomen. Voor exempl aren va n deze lijst (à N LG 2.5 0) kan men terecht bij de sa mensteller: Paul KnolI e, Ve nderinkl anden 13, 75 42 MK En sc hede, Nederl and.

Special issue of Die Voge/warte A spec ial iss ue of Die Voge /warte (volume 36) will be publi shed in mid-199 1

by P Berthold et al w ith th e titl e 'Autumn mi grati on, resting behav iour, bi ometry and moult of sm all birds in central Europe. A bri ef presentati on according to trappin g data of th e M ettnau-Reit-Illmitz-programme of the Voge lw arte Radolfze ll'. Thi s iss ue w ill contain full-page diagrams of the data from 37 passerin e speci es w hich we re systemati call y in vesti gated in the MRI programm e.

Th e graph s represent the mean va lu es for the station s M ettn au, Reit and Illmitz over a 1O-yea r period of more

DBA-nieuws

--------------------------------------------------------

Adreswijziging Dutch Birding Travel-Report Service Graag maken w ij u erop attent dat met ingang va n 23 febru ari 1991 het adres van de Dutch Birdin g TraveIReport Serv ice is ve randerd. Voor een catalogus va n goede en recente reisve rslagen al smede overi ge inlichtin gen over deze DBA-service kunt u contact opnemen met: Dirk de Moes, Darth eideweg 2,3956 NN Leersum, Nederl and, telefoon 03430-1 711 5.

Change of address of Dutch Birding Travel-Report Service W e w ish to inform our readers th at th e address of the Dutch Birding Travel-Report Serv ice ha s changed.

For a catalogue of good and recent travel-reports and oth er information on thi s DBA-se rvice, pl ease co ntact: Dirk de Moes, Dartheideweg 2, 3956 NN Leersum, Neth erl and s, telephon e + 31-3 4301 711 5.

DBA-kantoor M et ingang va n 1 feb ru ari 199 1 besc hikt de DBA ove r een eigen kantoorruimte, in de vo rm va n een verbouw de garage aa n de Duinlu stparkweg 98 in Santpoort-Zuid , Noordh olland . Hierdoor heeft de DBA de beschikkin g gekregen ove r een vaste ve rgaderruimte voor bestuurs-, redacti e- en ( D N A-ve rgaderin gen en ove r centrale opslagruimte voo r eigendomm en va n de DBA zoa ls 'oude nummers', boeken, sti ckers, telefoonlij sten, apparatuu r, enz . Daarna ast kunnen buitenl and se gasten va n de DBA in het kantoor ove rna chten en kan de

(Dutch Birding 13: 29-30, februari 1991J

th an 1/4 milli on indi v idu al bird s. Th e graphs portray th e autumn mi gratory peri od from June to Novem ber for each spec ies and stati on. Th e information co ntain s trapping and mi gratory pattern s, changes in bod y we ight and w ing length , first tra ps later produ cin g retraps and th e course of body- and w in g-feather moults. Th e iss ue prov ides a first ove rv iew of depa rture and passage mi gration in small bird s includin g th eir bi o logy in ce ntral Europe, w hi ch was based on a strictl y stand ardi zed trapping program me. Th e graph s are expl ained and compl emented by short Engli sh and Germ an summari es .

Th e MRI program me is described in the introdu cti on and general res ults are summari zed and di sc ussed. The size is c 200 pages, the p ri ce c DEM 30. Thi s spec ial iss ue w ill not automati ca ll y be sent to th members of the Deutsc he Ornithologen-Gesell sc haft but mu st be ord ered on acco unt from th e publi sher. Ord ers should be addressed to: Ve rl agsdru ckerei Schmidt GmbH, Nürnberger Stra(l,e 27-31, 85 30 N eustadt an der A isc h, FRG.

ruimte als w erkruimte voo r (b ij voo rbeeld) de redactie gebruikt w orden. Een grote vooruitga ng vormt het feit dat in het kantoor de bibliotheek va n ruilabonn ementen met tall oze (vooral buitenl andse) vogeltijdschriften op overzichtelijke w ij ze een pl ek heeft kunnen krij gen. Op dit moment bezit de DB A ruim 18 m tijd schriften en dit neemt jaarlijks met c 1.5 m toe. M et name de redacti eleden kunn en nu beter gebruik maken van de grote hoeveelh eid referenti emateri aal die in het bez it is va n de DBA. In prin cipe zal de biblioth eek ook toega nkelijk gemaa kt w orden voor ove ri ge geïnteressee rd e DBAbegun sti gers.

Eerste 'Euro Bird Week' op Texel in oktober 1991 D e jaarlijkse DBA-vogel w eek op Texel, Noordholl and, krij gt dit j aa r een extra dimensie. D e week van zaterd ag 12 tot zond ag 20 oktober 1991 za l onder de naam ' Eu ro Bird W eek' bestaa n uit een co mbin ati e van twee intern ati onale meetings. De 'grote' meeting houdt in dat naast de, hopelijk in groten getale ve rsc hijnend e, Nederl and se vogel aars, buitenl and se voge laars uit di ve rse Europese landen naa r Texe l zull en komen. O ve rd ag kan er gevogeld wo rd en. Er zullen portofoo ns (dankzij Staatsbos beheer) en informati eborden z ijn . 's Avond s z ijn er lez ingen (o nder andere doo r buitenl and se spec ial isten) en een 'raadselvogelcompetiti e' . Deze avonden zullen w ord en gehouden in de grote za al va n het N IOZ, v lakbij 't Horntje.

29

OBA-nieuws Het doe l va n deze meetin g is dat intern ati onale co ntacten tu ssen voge laars gestimul ee rd wo rd en en dat tesamen de kenni s va n determin ati e ve rgroot w ordt.

Daa rnaast za l voor een aantal genodigden een 'kl eine' meetin g gehouden wo rden, gewijd aa n het fun cti oneren va n Europese dwaa lgastenco mmi ss ies en actu ele determin ati evraagstu kken. Deze eerste Euro Bird W eek w ordt georga ni see rd doo r Belg ian Birding M agazine, Dutch Birdingen Limicola. De hoofd sponsor va n de DB A, N uts Ziektekostenve rzekerin g te Den H aag, za l de Euro Bird W eek fin ancieel ondersteunen. Net als voorgaande j aren wo rd en voge laars geac ht hun eigen accommodati e te regelen, bij voorbeeld door co ntact op te nemen met : VVV Texe l, Groenepl aats 9, 179 1 CC Den Burg, Nederland, telefoo n 022 20-14741. Voo r algemene informati e ove r de Euro Bird W eek kan men z ich we nden tot: Dutch Birdin g, Postbu s 75611 , 1070 A P A msterd am, Nederland. Ve rdere detail s zullen in kom ende nummers va n Dutch Birdin g bekend wo rden gemaa kt.

First 'Euro Bird Week' on Texel in October 1991 A n intern ation al meetin g for Europea n bird ers w ill be held on th e famou s bird island Texel, Noordholl and, th e Netherl and s, from Saturday 12 to Sund ay 20 O ctober 199 1. Th e aim of thi s meeting is to stimul ate contacts between European bird ers and to exchange kn owledge on bird identification. A ll bird ers are in vited to co me to Texel, an island we ll-know n for its geese, shorebird s, mi grant passerin es and rariti es . The last few yea rs ha ve included record s of Cream-coloured Courser Cursorius cursor, A meri ca n Golden Pl over Pluvialis dominica, Red-fl anked Blu eta il Tarsiger cyanurus and Eye-browed Thru sh Turdus obscurus.

During the dav, th e parti cipants ofthe meetin g ca n go out birdin g (there w ill be wa lkie-talki es ava il abl e plu s informati on board s) . During th e evening, peopl e ca n attend lectures and a mystery-bird competiti on. Th ere w ill also be a subsidi ary meetin g con ce rned w ith th e w ork of Europea n rariti es co mmittees and identification matters.

Thi s meetin g w ill onl y be open to a small group of parti c ipants. Th e first Euro Bird W eek w ill be organi zed

by Belgian Birding M agazine, Dutch Birding and Limicola. It w ill be sponso red by a number of Europea n bird journals (including DanskOrnithologisk Forening Tidsskrift, Lintumies, Notatki Ornitolog iczne and Var Fagelvärld).

For in fo rmation about accommod ation, pl ease contact: VVV Texel, G roenepl aats 9, 179 1 CC Den Burg, Netherland s, telephone +31-222014741. For generaI information on the Euro Bird W eek, pl ease w rite to: Dutch Birding, Postbu s 75 611 , 1070 A P Amsterd am, Netherland s. Further information w ill foll ow in due co urse.

Nuts Ziektekostenverzekering sponsort DBA De DBA is verh eugd te kunnen meedelen dat N uts Z iektekostenverzekerin g te Den Haag bereid is gevonden om na Vogels nieuw in Nederland door te gaa n met sponsor in g voo r tenmin ste 3 jaren. Hierd oo r kan een aa ntal belangrijke p roj ecten word en gerea li see rd zoa ls de ee r-

30

ste 'Euro Bird W eek' op Texel, Noo rdh o ll and, va n 12 tot 20 oktober 199 1 en de voo rbereidin gen voo r een boek ove r ze ld za me voge ls in Nederl and dat ove r c 3 jaar za l ve rsc hijnen. D e naam va n N uts Ziektekostenve rzekering za l va nze lfsprekend regelm ati g teru gkeren bij deze en andere acti v iteiten va n de DB A. Pelagic trips vanuit Ijmuiden in september 1991 O p ve ler verzoek is dit jaar gekoze n voor Ijmuiden, Noord ho ll and, als basi s voo r de traditionele DBA 'pelagic trips' . Ten opzichte va n Lauwe rsoog, Gro nin gen, heeft Ijmuiden allerl ei voord elen: een goede bereikbaa rh eid voo r voge laa rs uit de Rand stad, een snelle ve rb indin g naa r vo ll e zee en de beschikbaa rh eid va n een groot, snel en vo lledi g uitgeru st sc hip. Op zaterd ag 14 september en zate rd ag 2 1 september va ren w ij met M S Hornh echt va n sc hi pper K V isse r naa r het zeegebi ed ten westen va n de Hond sbosse Zeewerin g, Noordholl and. O p c 5 zeemijl uit de ku st zull en w ij een o nderzoek in stellen naar de 'grote pijl en' die ald aa r va naf de vaste wa l bijn a jaa rlijks wo rd en gez ien. Voor dit doe l za l een ruim e hoevee lheid lokm ateri aa l w orden meegenomen waa rm ee w ij een we reldprimeur be leven: de demon strati e va n Wim van der Schot's 'mariti eme voedertafel' ! Wi e dit all es w il meemaken, w ordt ve rzoc ht het bescheiden bedrag va n N LG 30.00 voor één tocht of NLG 60.00 voor beide tochten over te maken naar: girorekenin g 2970 581 tn v Wim va n der Sc hot, Oostenburgervoorstraat 79-huis, 1018 MP Am sterdam , Nederl and (onder ve rm eldin g va n 'pelagic trips' en de datum (s) waa rop u w ilt meevaren).

De dee lnemers kunnen in juli een bri ef tegemoet z ien met all e belangrijke detail s over de toc hten. Boek snel wa nt er z ijn slechts 50 pl aatse n per toc ht beschikbaa r!

Op dit moment w ordt geprobeerd nog een derde pelag ic trip te orga ni se ren va nuit een Zeeuwse haven. A ls dit lukt, vo lgen nadere beri chten in deze rubri ek.

Speciale aanbieding bij abonnement op Dutch Birding! Vogelaa rs die dit lezen maar nog geen abonnement op Dutch Birdin g hebben kunn en nu gebruik maken va n een zeer aantrekkelijke aanbieding. Bij opga ve als abonnee (zes nummers va n Dutc h Birdin g 'nieuwe stijl ', inclu sief dit nummer) voor N LG 45.00 ka n voor slechts N LG 7.50 extra het fraa ie boek Vogels nieuw in Nederland (w inkelprij s N LG 34. 90) ontva ngen wo rden.

In dit boek z ijn 41 artikelen gebund eld ove r eerste waa rn emin gen va n voge lsoorte n in Nederl and, rijk geïllu stree rd met kl eurenfoto' s. Deze aa nbieding geldt alleen in N ederl and en België. Huidige abonnees w ordt verzocht v ri enden en andere geïnteressee rd en va n deze aanbieding op de hoogte te brengen. Ook kan va n deze aanbi eding gebruik gemaa kt w ord en om iemand een abonnement plu s boek cadea u te doen. Opgave kan geschieden door een kaartj e met naam en adres te sturen aa n: Dutc h Birdin g, Postbu s 756 11 , 1070 AP A msterdam, Nederl and. W acht met betalen tot ontva ngst va n onze acceptgiro- of stortin gskaart.

Verzoeken

----------------------------------- ---------------

Slaapplaatsen vim Aalscholvers in Nederland Nederland heeft een steeds groter aantal Aa lsc holve rs Pha/acrocorax carbo dat binnen haar landsgrenzen broedt, doortrekt en overwintert. Het aantal broedparen wordt jaarlijks landel ijk geregistreerd en ook de overwinterende aantallen worden door middel va n de landelijke 'januaritelling' sind s 1980 vastgelegd . Een landelijk overz icht va n de slaapplaatsen ontbreekt tot op heden. Leo va n den Bergh (Ri jksi nstituut voor Natuurbeheer) en Eric Marteijn (D ienst Binn enwateren van Rijkswaterstaat) stellen deze w inter een overzicht sa men va n de slaapplaatsen va n Aalscholvers in Nederland. De resu ltaten z ullen in de vo rm va n een artikel aan Limosa worden aangeboden

rond 1 mei 199 1. Iedereen die in het bez it is va n waarnem in gen va n slaapplaatsen wordt verzoc ht deze beschikbaar te stellen voor dit landelijk overzicht. Naast de preciese li gg in g va n de slaapp laats worden oo k een korte beschrijving va n de slaapp laats, datums en aanta llen gevraagd. Graag z ien de sa menstellers alle waa rnemingen voor 1 februari 199 1 tegemoet. All e inzenders zullen worde n bedankt. Waarnemingen kan men zenden aan: Dienst Binnenwateren/RIZA, tav Eric Marteijn (Afdeling AO Biologie), Postbus 17, 8200 AA Lelystad, Nederland, telefoon 03200-70681 (kantoor) of 0320049460 (tussen 19 :00 en 21 :00).

Recent WP reports _ _ _ __ _ _ Thi s review of recent reports of rare and interesting birds in the Western Palearct ic refers mainly to November and December 1990. The records are largely unchecked, not authentic ated.

Britain's secon d-ever Double-crested Cormorant Pha/acrocorax auritus, an immature, v isited St Mary' s, Sc ill y, Britain, on 1,2 and 4 November. Unexpectedly, a Pygmy Cormorant P pygmeus stayed on Tystrup So, Sjaelland, from 18 to 27 October. Thi s would be the first record for Denmark if accepted. On 6 December, a pale-morph Western Reef Heron Egretta gu/aris was identifi ed at Oued Massa, Morocco. No less than 16 Glossy Ibises P/egadis fa/cinellus we re co unted at Larac he, Morocco, on 3 j an uary. A male lesser Scaup Aythya affinis remained at Oxford Island, County Armagh , Ireland, from 7 December. Interestin gly, another male was seen at Milton Loch, near Castie Douglas, Dumfri es and Galloway, Britain, on 29 December. For the fifth success ive w inter, a male Barrow's Goldeneye Bucepha/a is/andica was stavi ng in the Trondh ei msfjord, Sör-Tröndelag, Norway.

Th e record of a Demoiselle Crane Anthropoides virgo at Lac du Cebron, Deux-Sèvres, France, on 23 October was of interest. A Cream-coloured Courser Cursorius c ursor was at La Flèche, Sarthe, France, on 10 October. At Guérande, Loire-Atl antique, thefirst Pacific Golden Plover P/uvialis fu/va for Fra nce, a juvenile, was found on 29 September. A Pintail Snipe Gallinago stenura at Dubai Fish Farm from 24 October to 2 November co nst ituted the first report for the UAE sin ce 1972. Three Slenderbilled Curlews Numen ius tenuirostris were present at Merja Zerga, Morocco, from 16 November. Alesser Yellowlegs Tringa f/avipes at Donauwörth, Bayern, from 2 November to 1 j anu ary meant a second reco rd for the FRG. A maz in gly, the Terek Sandpiper Xenus cinereus

lDutch Birding 73: 37-32, februari 79911

w hic h spent the wi nter of 1989/90 on the Blyth Estuary, Northumberland, returned on 7 October and remained there into j anu ary. On 15 December, c 335 Mediterranean Gulls Larus me/anocepha/us were co unted at Le Portel, Pas-de-Ca lais, France. Unprecedented numbers of little Auk Alle alle were recorded along the Dutch coast in Novem ber (c 175) and December (c 1940!). A Rufous Turtle Dove Streptope/ia orientalis at Abu Simbel on 20 October was a first for Egypt. Curiousl y, a Yellowbilled Cuckoo Coccyzus america nus was found dead at the RSPB headq uarters at Sand y, Bedfordshire, Britain, on 6 D ecember; it had been dead for 3-4 days. A Barn Owl Tyto a/ba was found dead at Rauma on 6 November, co nstituting only the fourth record for Finl and. A firstyea r male Snowy Owl Nyctea scandiaca stayed at Wainfleet, Lincoln shire, from 24 December, pl eas in g many British birders. On 17 November, a Green Woodpecker Picus viridis was recorded near Macroom, County Cork, the first record for Ireland this century. Two Oriental Skylarks A/auda gu /gu /a at Sharm el Sheikh on 14 October meant anoth erfirst for Egypt. From 7 to 12 November, a Crag Martin Ptyonoprogne rupestris stayed at H ammeren, Bornholm, bein g the second record for Denmark.

Th e Blyth's Pipit Anthus god/ewskii at Skewjack, near Land's End, Cornwa ll, Bri ta in, was last see n on 1 November (for a detailed di scuss ion on its identification, see Birding World 3: 375 -378, 1990) . The sixth Finnish Blyth ' s Pipit was trapped at Kristiinankaupunki on 4-6 November.lntriguingly, adead first-yearma le Rubythroat Luscinia ca /liope was di scovered at Skovlunde, Kobenhavn, Sjaelland, Denmark, on c 20 November. The Isabelline Wheatear Oenanthe isabellinus on St Mary's, Scilly, Britain, stayed until 2 November. Denmark's first Black-eared Wheatear 0 hispa nica (if accepted) was on Mon on 17 October. It co ncerned a first-w inter bird.

31

Recent WP reports

37 Hume's Yellow-browed Warbier Phylloscopus humei, De Blocq van Kuffeler, Flevoland, December 1990

(Arnoud B van den Berg)

From 29 November to 5 December, a co nfiding firstwinter female Desert Wheatear 0 deserti remained on Southwold beach, Suffolk, Britain. Finland produced a Black-throated Thrush Turdus ruficollis atrogu/aris at Nu rmij ärvi on 20 November. A Lanceolated Warbier Locustella /anceo/ata was reported on Ouessant, Finistère, on 28 October (the third record for France if accepted). A male Sardinian Warbier Sy/via me/anocepha/a was seen at Porthgwarra, Cornwa ll, Britain, on 3 November.ln November, therewasan influx ofHume's Yell owbrowed Warblers Phylloscopus humei, affecting Britain (at leastone bird), the FRG (one bird) and the Netherland s (no less than four birds). This co incided with an apparent i nfl ux ofother eastern wa rbl ers such as Pallas's Pproregu/us, Yellow-browed P inornatus, Radde's P schwarzi and Dusky Warblers P fuscatus. A Dusky Warbier in the HWduinen, Zuid ho lland, from 29 November to 4 December meant the first December record for the Netherlands.

Th ree Siberian Nuthatches Sitta europaea asiatica were caught at Pape on 27 and 28 October and 5 November, respectively, being the second to fourth reco rd s for Latvia. A Wallcreeper Tichodroma muraria returned to w inter in Amste rd am-Bu itenveldert, Noordholland, the Netherlands, on 27 November, again roosting behind the

neon letters on the front of the Vrije Universiteit main building. The all eged Chestnut-flanked White-eye Zosterops erythrop/eura on St Agnes, Scilly, Britain, from 15 to 25 October turned out to be a Silvereye Z /atera /is, a widespread A ustra la sian spec ies (for more details, see Birding World 3: 383-384, 1990). On 5 November, a first-year Isabelline Shrike Lanius isàbellinus was trapped at Pape, forming the first record for Latvia. ALesser Redpoll Cardue/is flammea cabaretcaught at Pape on 15 October was another first for Latvia. The in vas ion s of Two-barred Loxia /eucoptera and Parrott Crossbills L pytyopsittacus are affecting many western European cou ntries. Significant numbers of both spec ies have reached the Benelux and Britain. In Denmark, the largest influ x of Pi ne Grosbeaks Pinico/a enuc/eator for many years continued into December. A first-winter Yellow Warbier Dendroica petechia at Helendale, Lerwick, Shetland, on 3-4 November was only the second British record (for more details, see Birding World 3: 38 1-382, 1990).

I w ish to tha nk Agris Celmins, Adr i Remeeus, Henk Swinkels and Voge lwarte Helgoland for their help in comp ilin g this review.

GeraldJ Oreel, Postbus 51273, 1007 EG Amsterdam, Netherlands

32

Recente meldingen _ _ _ _ _ __ Dit overz ic ht va n recente meldingen van ze ld zame en interessante voge ls in Nederland beslaat voo rn amelijk de maanden november en december 1990. De ve rm eld e gevallen zijn merendeels niet geverifieerd en het ove rzicht is niet vo lledi g. Alle voge laars die de moeite namen om hun waarnemingen aan ons door te geven wo rd en hartelijk bedankt.

Waarnemers va n soorten die worden beoordeeld door deCommissie Dwaalgasten Nederl and seAvifaun a wo rdt verzoc ht hun waa rn em ingen zo spoedi g moge lijk toe te ze nden aan: CDNA, Postbus 45, 2080 AA SantpoortZuid, Nederland. Hiertoe gelieve men gebruik te maken van CDNA-waarnemingsformulieren die eveneens verkrij gbaa r zijn bij bovenstaand adres .

DUIKERS TOT ARENDEN Twee IJsduikers Cavia immer vlogen op 7 nove mber zuidwaa rts bij Katw ijk Zh. Op die dag vo nd men daar teve ns een dood exemplaar, nog vrij we l geheel in zo merkl eed. Vanaf 28 december zwo m een exempl aar op de Schelde bij Goessche Sas Z en op 30 december vloog er een over het Oostvoornse Meer Zh. De laatste Grauwe Pijlstormvogels Puffinus griseus werde n gez ien bij de Maasvlakte Zh op 3 en 18 november. Een Noordse Pijlstormvogel P puffinus v loo g voorb ij Scheveningen Zh op 18 november. Vale Storm vogelt jes Oceanodroma /eucorhoa werden gezien op 18 november bij Scheveningen (dri e) en Camperduin Nh (twee), op 19 nove mber langs de Oostvaardersdijk FI, op 21 december bij Callantsoog N h en op 27 december weer bij Camperduin. Kuifaalscholvers Pha/acrocorax aristote/is zaten bij Vlissingen Z op 1 novem ber, bij Lauwe rsoog Gr op 3 nove mber, bij Scheveningen va n 22 nove mber tot 22 december (te nmin ste twee) , bij Terneuze n Z op 24 nove mber en 22 december, in de buitenh aven va n Stellendam Zh op 13 december (twee) en bij Ijmuiden Nh op 16 dece mber (twee). Een dood exempl aa r we rd op 15 december bij Ritthem Z aangetroffen. Een Koereiger Bubu/cus ibis bleef tot 3 november aanwez ig bij Li sse Zh. Op 8 november en 12 december zat er één bij Schiedam Zh en van 19 november tot 6 december één tussen Gorinchem Zh en Hoogb lokl and Zh. Grote Zilverreigers Egretta a/ba we rden gez ien langs de A6 tu sse n Lelystad FI en Urk Flop 17 november, van 25 november tot 25 december bij Valkenswaard Nb, op 30 en 31 december bij Mijdrecht U en de gehele peri ode in de polders boven Nu land Nb. Op 28 november v loog een Ooievaar Ciconia ciconia ove r de Anjumer Kolken Fr. Op 3 november v logen, tot verbaz in g va n de waarnemers, twee Zwarte Ibissen P/egadis fa/cinel/us zuid waa rts langs Camperduin. Waarsc hijnlijk hetzelfde duo ve rbl eef va n 5 tot 16 nove mber bij het Valkenburgse Meer Zh en op 16 november zat er tevens een bij Ee Fr. Op 16 november was er eveneens een melding te Engwierum Fr en op 2 december te Zwaagweste inde Fr. Een onvo lwasse n lepelaar P/ata/ea /eucorodia zat op 25 december in de Wieringermeer Nh. Een Kleine Zwaan Cygn us co /umbianus met kenmerken va n de Fluitzwaan Cc co /umbia-

IOu/eh Birding 13: 33-37, februari 19911

nus verb leef langs de Oostvaardersdijk van 1 tot tenminste 30 december. De zes Dwergganzen Anser erythropus in de Anjumer Kolken werde n daar tot 11 november gez ien. Op 1 november zaten er ze lfs zeven. Va n 30 novembe r tot 6 december verbl even er twee bij G iekerk Fr en op 22 december zaten er zes tussen Pi aam Fr en Ferwo ude Fr. Sneeuwganzen A caeru /escens wa ren er van 9 novem ber tot 15 december in de w ijde omgev ing van An jum Fr (twee), op 1 december bij Stad aan 't H arin gv liet Zh (twee), op 6 en 27 november op de Pl aat va n Scheel hoek Zh, va naf 8 december bij Rutten in de Noordoostpolder FI (zeven waarva n twee onvo lwasse n) en va naf 30 december in de Marnewaa rd Gr. Ross' Ganzen A rossi i werden gez ien op de Pl aa t va n Scheelhoek op 1, 6 en 16 december (één à twee) en bij Stad aan 't Haringvliet op 9 december. Een Canadese Gans Branta canadensis met kenmerken va n de ondersoort B c minima werd op 17 nove mber bij Pi aam Fr aangetroffen .

Roodhalsganzen B ruficol/is wa ren er va n 11 november tot 3 december bij Giekerk, va n 24 tot 26 november in de Bandpolder Fr (twee), op 28 november in de Anjumer Ko lken (twee), op 24 en 25 november en 27 december op de Mokkebank Fr, op 25 novem ber bij Erlecom Gld en op de Korendijkse Slikken Zh, van 25 nove mber tot 1 december op de Plaat va n Scheel hoek (twee), va naf 5 december op de Kievitslanden FI, op 16 en 17 dece mber bij Wilp Gld, va n 17 tot 19 december bij A kkrum Fr, op 27 december bij Slootdorp Nh en va naf 27 december langs de Oostvaardersdijk. Op 21 november we rd een mannetj e Amerikaanse Wintertaling Anas crecca caro/in ensis ontdekt langs de Oostvaardersdijk. Dit exemplaar, dat af en toe baltste, bleef tot tenminste 8 december. Een Witoogeend Aythya nyroca we rd waa rgenomen op de Broekmeden ten noorden va n Hengelo 0 va n 6 tot 13 december. O p de Waddenzee tu ssen H arlingen Fr en Tersc hellin g Fr we rd op 24 december een mannetj e Koningseider Somateria spectabi/is gemeld . Va n 30 nove mber tot 2 december zwom een mann etje Kokardezaagbek Mergus cucul/atus bij Den Oever Nh. Rode Wouwen Mi/vus mi/vus vloge n ove r de Oostvaardersdijk op 12 november, over Wassenaar Z h en O uddorp Zh op 23 december, ove r Maasland Zh op 24 december, over Ommen 0 en Moerd ijk Nb op 25 december, ove r Westkapelle Z en Roodeschool Gr op 30 december en over Den H elder N h op 31 decembe r. In het Oostvaardersplassengebied zaten vanaf 11 novembe r één en vanaf 24 nove mber twee Zeearenden H a/iaeetus a/bicil/a. Andere exemplaren werd en gez ien op 8 november over Zaandam N h, op 23 november in het Verdro nken land va n Saeftinge (twee), op 13 december over A rnh em G ld en va naf 15 december bij Voo rst G ld.

KRAANVOGE LS TOT ALKEN Op 23, 24 en 25 nove mber was er nog een late doortrekgolf van Kraanvogels Crus grus, met bijvoorbeeld een groep va n 250 exempl aren over Wittem L. Op Texel N h bevond z ich op 2 nove mber nog een Morinelplevier Charadrius morinel/us. Op 8

33

Recente meldingen

38 IJ sduiker Ga via imme r, Katw ijk, Zuid holl and, nove mber 199 0 (René van Rossum)

november we rd een Kleine Goudplevier Plu via lis ful va gevangen en gerin gd te Abbega Fr (cf Dutch Birding 12: 273-27 4, 199 0). Rosse Franjepoten Pha/aropus fulicarius wa ren ter pl aatse b ij Schevenin gen op 3 en 22 november en op de M aasv lakte op 4 nove mber. In de Ooypolder C id zaten op 24 december tenmin ste drie Geelpootmeeuwen Larus cachinnans. Tevens wa ren er waa rn emin gen te Tern euzen op 18 november en 24 december. Naast de immer aa nwez ige bejaa rd e 'burgervader' va n de Brouwersdam Zh, wa ren er Grote Burgemeesters L h ype rboreus b ij Kijkduin Z h op 26 november, bij Schevenin gen op 29 november, bij G ronin gen Gr va n 7 tot tenmin ste 21 decembe r, b ij Ijmuiden va naf 14 december en een adult exempl aar bij Lelystad va naf 30 december. Een Grote Stern Sterna sa ndvicensis v loog op 28 december bij de Kabbe laarsba nk op de Brouwe rsdam. Meldin gen va n Zwarte Zeekoeten Cepphus grylle ware n op 4 nove mber bij Tersc hellin g en op 5 december bi j Lauwe rsoog. Reco rd aanta ll en doortrekkende Kleine Alken A lle alle we rden vastgesteld: in november c 175, waa rva n het merendeel op 3 nove mber, en in december maa r li efst c 1940, met pi ekdagen va n 11 tot 13 december en op 27 december. O p deze laatste datum v logen er naar ve rluid 700 langs Camperduin. Papegaaiduikers Fratercula arctica v logen langs Ca mpe rduin op 3 en 11 november twee en op 1 december één, langs Ca ll antsoog op 12 december twee en langs Bloe mendaa l N h één op 13 december.

34

DU IVEN TO T GO RZ EN Een Zomertortel Streptopelia tur-

turwerd op 22 november waa rgenomen bij W ageningen G ld. Grote Piepers A nthus richardi wa ren er nog op Texel op 2 november (twee), op Tersc hellin g op 6 nove mber en in de Eemsh aven G r op 8 november (tw ee) en een Duinpieper A ca mpestris zat op 11 nove mber bij Ijmuiden. Een late Gele Kwikstaart M otacilla flava bevond z ich op 6 decembe r aan de Praa mweg FI. Een goede influ x va n Pestvogels Bomb ycilla garrulus tekende z ich af in de maand nove mber. Aa nva nke lijk in het westen va n het land maa r in de loo p va n de periode wa ren voo ral in het noo rdoosten va n het land grotere groepen voo r langere tijd aanwez ig. In totaa l we rd en c 325 exempl aren gemeld, met als hoogste aantal een groep va n c 80 in G ro nin gen. Va naf 8 december werd en de A W -d u i nen N h weer opges ierd door een Waterspreeuw Cinclus cinclus. Een Kleine Karekiet A crocephalus scirpaceus werd op 10 november gerin gd bij Rohel Fr aan het Tj eukemeer. Op 3 en 4 november hui sde een Pallas' Boszanger Ph ylloscopus p roregulus op het Korn werd erza nd Fr. Bladkoningen P inornatus we rden gez ien op de Maasv lakte op 8 november, in 'Achter de Zwarten' G r op 9 en 10 november, in Katw ijk op 25 november en in Lauwe rsoog op 2 en 3 december. Behalve de Humes Bladkoning P hume i op Texel op 6 en 7 november, door een aantal mense n inderh aast bezocht, we rden er ve rrassenderw ij s nog drie exempl aren opgemerkt. Va n 11 november tot in janu ari in de HW-duinen bij W assenaa r

Recente m eldingen

39 Kl eine Zwaa n Cygnus colu mbianus, met kenmerken va n Fluitzwaa n C c co lum bianus, Oostvaa rd ersdij k, Fl evo land, december 1990 (A m oud B van den Berg) 40 Ross' Gans A nser rossii, Pl aat va n Schee l hoek, Zuidh oll and, decembe r 1990 (Frank Orรถge)

35

Recente meldingen

41 Kleine A lken A lle alle, Ijmuiden, Noordho ll and, december 1990 (Piet Munsterman)

Zh, op 12 en 13 december in Rijn sburg Zh en vanaf 24 december tottenm in ste 22 januari 1991 bij De Blocq va n Kuffeler FI. Een Raddes Boszanger P schwarzi verschoo l z ich op de Maasv lakte van 6 tot 8 november. Bruine Boszangers P fuscatus werden waargenomen op Terschelling va n 7 to 9 november en in de HW-duinen van 29 november tot 4 december. Tjiftjaffen P collybita met kenmerken van de ondersoorten P c abietinus/tristis werden gezien bij De Blocq van Kuffeler vanaf 25 november, bij het Sneekermeer Fr op 4 december, in Rijnsburg op 14 en 17 december, in de HW-duinen van 14 tot 24 december (twee) en in de Delftse Hout Zh op 28 december (twee). De Rotskruiper Tichodroma muraria was vanaf 27 november weer terug op z ijn stenige stek op het terrein van de Vri je Un iversite it in Amste rdam Buitenveldert N h. Taigaboomkruipers Certhia familiaris werden gemeld bij Oost-Maarland L op 14 november, in de Broekmeden bij Hengelo op 6 december en in Meijendel op 15 december. Bij Hengelo werd op 6 december ook een Buidelmees Remiz pendu lin us waa rgenomen .

Het was weer eens tijd voor een Witstuitbarmsijs Carduelis hornemanni. Meld in gen waren er op 6 november op Texel, op 9 en 10 november in de Ko llumerwaard Gr

(acht), in de AW-duin en op 8 december en bij Groningen op 21 december. Van 15 tot 22 december verb leven een Ă twee kandidaten temidden van enige regu l iere Barmsijzen C flammea op het terrein van de Vr ije Un iversiteit in Amsterd am-Buitenvelder!. D it was de en ige groep die door meerdere waarnemers bestudeerd kon worden .

Tenminste een man en een vrouw Witbandkruisbek Loxia leucoptera waren vanaf 8 november aanwez ig in de bossen tussen Baarn U en Lage-Vu ursche U. Op 23 november we rd een mannetje b ij Hilversum N h gezien en op 1 december bevonden z ich enkele exemplaren bi j Hoge Mierde Nb. In het laatste geb ied werden de vogels tot in januari ook nu en dan op de Belgische grens aangetroffen. Grote Kruisbekken L pytyopsittacus werden van ve le p laatsen gemeld zoa ls op 3 november b ij Baarn (25), op 6 november bij Drakesteyn U (zeven), van 10 tot 12 november op Sch iermonnikoog Fr (14), van 12 tot 17 november op V lieland Fr (15), op 15 november b ij de Erebegraafplaats va n Gronin gen, op 2 december in de HW-duinen (c 15), op 28 december in Doldersummerve ld D (25) en vanaf 29 december in Esveen D (vier). Op 1 november werd op Texel een Witkopgors Emberiza leucocepha los gezien.

Eugène van der Burg, Vliestroom 747,2407 VD Alphen aan den Rijn, Nederland Ruud M van Dongen, Albertusstraat 4, 5267 AD Vught, Nederland Peter W W de Rouw, Warande 23, 3705 ZB Ze ist, Nederland

36

Recente meldingen

42 Kleine A lk A lle alle, Maasvlakte, Zuidholland, december 1990 (Arie Ouwerkerk)

FIGUUR 1 Witbandkruisbek Loxia leucoptera, Baarn, Utrecht, december 1990 (Ruud van Beusekom)

43 Scand in avisc he Tjiftjaf Phylloscopus collybita abietinus, De Blocq va n Kuffeler, Flevoland, december 1990 (Arnoud B van den Berg)

37

DB Actueel Jan Kist overleden O p 8 december 1990 ove rleed op 79 -j arige leeftijd Jan Ki st. Zijn vele malen herdrukte ve rtaling/bewerking va n A field guide to the birds of Brita in and Europe doo r R T Peterso n, G Mountfo rt en P A D Hol lom (eerste dru k in 195 4), bekend als 'de Ki st', was lan ge tijd de eni ge, ook naar moderne maatstaven, betrouw bare Nederl and stali ge ve ld gid s d ie vee l beg innende voge laa rs de ogen heeft geopend. Tot z ijn ve rdi ensten behoren ve rd er publi caties ove r ee rste geva ll en voor Nederl and va n Am erikaanse Zeeëend M elanitta america na (sa men met JooP Swaab; Ard ea 43: 132-1 34, 1955), Blonde Ru iter Tryngites subruficollis (Limosa 28 : 61-65, 1955), Poe lruiter Tringa stagnati lis (Limosa 32 : 112-11 7, 1959) en Rood kee lpi eper Anthus cervinus (sa men met Ka rel W aldeck; Limosa 34: 1-6, 196 1). Jan Ki st, di e DBA- begun stiger was, maakte deel ui t va n de CNA en CD NA en was bestuurlij k actief in de Club va n Nederl and se Voge l kund igen en de Nederl and se Ornith ologisc he Unie. lijstjes en getall en 1990 was in vee l opz ichten een uitzo nderlijk jaa r voo r wat betreft de numeri eke aspecten va n het voge len in Nederl and. Het gerin ge aantal superdwaa igasten maa kte het tot één va n de magerste jaren sinds de oprichting va n de DBA. Er we rd en 'slechts' twee nieuwe soorte n voo r Nederland vastgesteld, te wete n Stru ikrietza nger A crocephalus dumetorum en Swinhoes Bosza nger Ph ylloscopus plumbeitarsus. Beide vogels werden gevangen en konden helaas niet in het vrije ve ld geobserveerd w ord en. A ndere soorten die voo r iedereen of voor ve len ' nieuw' wa ren geweest we rden geheim gehouden zoa ls Sneeuw uil Nyctea sca ndiaca en Kuifkoe koek Clamator glandarius . Op één na moesten alle voge laars ui t de top 10 z ich dan oo k met hooguit drie nieuwe soorten tevreden stellen, tegenover 7-1 0 in 19891 Enkelen kwa men niet ve rder dan één, de Ivoormeeuw Pagophila eburnea va n Stell end am. Jowi de Roever presteerde het, doo r een (ac hteraf) ongelukki g gekozen tijd stip voo r een buitenland s ve rb li jf, oo k deze te mi sse n en een heel kalenderj aar op de nu l te b lij ve n steke n. In de top 25 werd doo r drie voge laa rs de maxim ale w inst geboe kt va n v ij f nieuwe soorten, te weten Jan va n der Laan (negend e), Teus Luij end ijk (2 2e) en A rn old Vee n (25e) . A rno ld kan nog ve rd er stijgen door aa nvaa rding va n de moge lijke Kl ein ste Jager Stercorarius longica udus va n de tweede 'pe lagic trip' . O p 1 janu ari 199 1 wa ren er 27 mense n met 352 soo rten of meer op hun Nederl and se lij st. Hieronder bevonden zich geen vrouwen, we l vijf CD NA-Ieden (en nog eens vijf ex-CD NA-I eden), vijf DB A-bestuursleden, drie DBA-redacti eleden, één 70p lusser en zes 40-ers.

Klaas Ei genhu is is, dankz ij ve le uren aa n zee (met als gevolg ve rsc heidene Va le Pijl stormvoge ls Pu ffinus ye lkouan) èn een voor deze eeuw on gekende invas ie Witbandkrui sbekken Loxia leucoptera (met di ve rse 'twitchbare' exempl aren), Gerard Steinh aus voorbij ge-

38

streefd als ko p lo per met 372 soorten, op de voet gevolgd door Gerard (3 71 ), Gerald O ree l (370), Edwa rd va n Ijze ndoorn (36 9) en Eu gène va n der Burg en JooP Swaa b (beiden 368). Tot en met nummer 22 z ijn er geen hi aten van meer dan één soo rt, kortom, het is d ringen aa n de top.

Zo slec ht als het jaar voo r de top was, zo goed was 199 0 ju ist voo r de subtop en het kan geru st het jaa r va n de 'inhaalsoorten' genoemd worden. Vele soorte n die jarenlang niet (tw itchbaar) in Nederland wa ren vastgesteld kwame n nu, vaa k met ve rsc heidene exemp laren tegelij k of na elkaar, op een presenteerb laadj e. Voorbeelden zijn Storm voge ltj e H ydrobates pelagicus, Steppekievit Chettusia grega ria, G raszanger Cistico la juncidis, O rph eusspotvoge l Hippo/ais po/yglotta (het eerste broedgeva l voor Nederl and), Humes Bl adkoning Ph ylloscopus humei, Raddes Bosza nger P schwarz i, W itbandkrui sbek, Grote Krui sbek L p ytyopsittacus en Bosgo rs Emberiza rustica .

In totaa l we rden in 1990 een kleine 32 0 voge lsoorten in Nederl and vastgesteld . Aa rt V ink, de onve rmoe ibare 'jaarlij ster', slaagde eri n (onder voo rbehoud va n aanvaa rding va n onder andere W itstuitbarm sijs Carduelis hom emanni en de eerder genoemd e Kleinste Jager) va n deze soorten 29 2 waa r te nemen en zo z ijn jaa rrecord met één soort te ve rbeteren. Klaas Eigenhu is b leef op 28 7 steken, waa ronder zeve n (1) soorten die Aart n iet gez ien heeft, en Bert de Bru in kwa m tot 285 (ond er voorbeho ud). Gedrieën kwa men zij tot maar liefst 304 soorten en 1990 was waa rsc hijn lij k het eerste j aar waa rin de mag isc he grens va n 300 soorten door één persoon bereikt had kunn en wo rd en.

W at 'bi g-d ays' betreft, was 199 0 geen enerverend jaa r.

Een aa ngeko ndi gde landelij ke recordpog ing moest helaas w orden afgezegd en een poging va n een drietal erva ren bi g-day-voge laa rs om hun eigen landelijke reco rd va n 160 soo rten te verbeteren we rd , wege ns tegenva llende res u ltaten, voo rtijdi g beë indi gd . Ruud va n Beuse kom, Ton Eggenhui zen, Ruud V lek en Rombout de Wij s vesti gden op 20 mei we l een nieuw reco rd voo r de prov inc ie Flevol and met 127 soorten. In Twe nte we rd voo r het eerst een bi g-day gehouden. Ca rl Derks en Paul Kn o lIe kwa men op 11 mei tot 107 soorten. Binnen de gemeentegrenzen va n de stad Gro ningen we rd op 6 mei door d ive rse n iet-gemotori see rd e teams een big-d ay gehouden. Winn aar we rd Ron aid N ui ve r met 106 soorten. Het duo H enk va n der Jeugd en M artin Olth offk wa m tot 103.

Humes Bladkoningen O p 6 en 7 november 199 0 kon een klein aantal voge laars een Humes Bladkon ing Ph ylloscopus humei bestuderen in de tuintjes bij De Cocksdo rp op Texe l N h. Dit was pas het v ij fde geval voo r Nederl and . Tot ve rrass in g en bl ijd sc hap va n ve len zou het hi er niet b ij b lij ven. Dri e andere exempl aren doken op: in de HW-duinen b ij W assenaar Zh (va n 11 novem-

[Outeh Birding 13: 38-40, februari 1991]

DB Actueel

44 Humes Bladkoning Phylloscopus humei, De Cocksdorp, Texe l, Noordho lland, november 1990 (Arnoud B van den Berg) 45 Humes Bladkon ing Phylloscopus humei, De Blocq van Kuffe ler, Flevoland, december 1990 (Arnoud B van den Berg) 46 Siberische Boompieper Anthus hodgsoni, Noordwij k, Zu id hol land, feb ruari 1991 (RenĂŠ van Rossum)

39

DB Actueel met name voor het oog, een minder duidelij ke bovenste v leugelstreep, het vr ijwel ontbreken van gele en groene pigmenten in het ve renkleed en de donker-hoornkleurige snave l en poten. De voge l uit Flevoland had echter een enkelvoud ige roep twie als Tjiftjaf P coflybita . De bovenste v leugel streep ontbrak vo lledig en het veren kleed was gri j sbruin. De poten leken hoornk leu ri g bij normaal li cht maar v leesk leu ri g bij vo l zon licht. Hierdoor dachten vee l waa rnemers dat de voge l lichte poten had. Verder had de donkere snave l een li chte, vleeskleurige basis. Hoewel de voge l dus sterk afweek van de twee eerder gevonden voge ls op Texel en bij Wassenaar, kwamen roep en verenk leed goed overeen met de vogel die in 1982/83 bij Delft Zh overwi nterde (Dutch Birding 5:plaat21, 1983;6:20-22, 1984;7:129-133, 145-146, 1985) .

47 Witstu itbarmsijs Carduelis homemanni (of Barmsijs C flammea?), Amste rd am-Buitenveldert, Noord holl and, december 1990 (Lammert van der Veen)

ber tot in januari 199 1), in Rijnsburg Zh (12 en 13 december) en bij De Blocq va n Kuffeler FI (va n 24 december tot tenm in ste 22 januari 199 1). De voge l va n Wassenaar bleek in roep en verenk leed sterk overeen te komen met die va n Texel maar de vogel bij De Blocq heeft de gemoederen sterk bezig gehouden door het ve renkleed en de afwij kende roep. Dit laatste zo rgde met name voor verwa rrin g bij de ontdekkin g.

De literatuur w ij st ons op de vo lgende kenmerken voor Humes Bladkon ing: een dubbele roep twie-djoe (hooglaag), een minder sc herp afgetekende wenkbrauwstreep,

40

(Witstuit)barmsijzen Van 15 tot 22 december 1990 bevonden zich achter het Hoofdgebouw van de Vri je Universiteit in Amsterdam-Bu itenve ldert Nh een wisselend aantal Barmsijzen Carduelis flammea, waarvan enkele exemplaren vee l op Witstuitbarmsijzen C homemann i leken en dit m issch ien ook we l waren. Deze vogels vertoonden kenme rken als vo lled ig ongev lekte w itte onderstaartdekveren, een eveneens ongev lekte grote witte stuit, w itte strepen op de mantel en een klein snave ltje. Zo op het eerste gez icht leek dit vo ldoende om een Witstuitbarmsijs 'aan de lij st toe te voegen ' maar hoe langer men naar de groep barmsijzen keek hoe verwarrender de situ ati e werd omdat men steeds meer W itstuitbarms ij ze n ging ontdekken. Elke vogel had we l een of mee rd ere va n bovengenoemde kenmerken. H et verhaa l za l nog we l een staartje kr ij gen en de foto van één van de exemplaren (p laat 46) za l hope lijk meer reacties losmaken.

Siberische Boompiepers Eén (vanaf 12 jan uari 1991) en later twee (vanaf 30 januari) Siberische Boompiepers Anthus hodgsoni nabij ' De Witte Raaf', Noordwij k Zh. Eén voge l bleef aanwezig tottenminste 6 februari. Dit betreft de derde winterwaarnemi ng in Noordwesteuropa.

De eerste twee w intergeva ll en ware n beide in GrootBrittannië: van feb ru ari tot apri l 1984 in Bracknell , Berkshire, en op 3 januari 1988 bij Exnaboe, Shetlands (Br Birds 78: 566,1985; 82: 538,1989).

WESTERN BIRDS

f

A quarterly journalof field ornithology for active birders and professional ornithologists

• Bird identijication artieles written by experts and

rigorously reviewed byeditorial board • Generous/y i1fustrated by leading amateur and professional artists and photographers • Articles and photographs documenting rarities and range extensions • Studies of bird distribution , abundance , behavior,

migration and ecology WESTERN BIROS also announces :

• WFO sponsored pe/agic trips • Annual conventions including field trips and bird identification presentations

To become a WFO member and receive WESTERN B/ROS send $14.00 ($17 .00 outside U.S.) annual dues payable to Western Field Ornithologists-D , c/ o Howard Cogswell , 1548 East Ave., Hayward , CA 94541, U.S.A.

Subscribers to Dutch Birding can daim 25% off a Britisch Birds subscription.

The monthly journal for every birdwatcher

British Birds DUTCH BIRDING

J1

... tuil ot variety .. weil iIIustrated ... a/ways readab/e .

Why not give 'BB' a try?

Driemaandelijks tijdschrift voor elke fervente vogelaar!

Schrijf voor informatie naar: Dutch 8irding, Postbus 75611, 1070 AP Amsterdam

Ask for a free sample copy from Mrs. Erika Sharrock, Fountains, Park Lane, Blunham, Bedford.

Ornithological Society ofthe Middle East ~

_

OS ME • promotes the st ud y a nd conserva tion ofbird s throughout the Middle East • publishes Sandgrouse and two Bulletins annuall y • maintains a conserva tion fund to support small-scale projects by members • keeps a register of important bird sites in the Middle East • publishes the Turkey Bird Report • has run a major ex pedition to North Vemen Toj oin (U K fee f7 a year), write to Membership Secretary, OSME c/ o The Lodge, Sandy , Bedfordshire , England , SG 19 2DL

'("

~

het VoKe/jaar

(t( Het tijdschrift 'Het Vogel(\ . .. \ jaar' verschijnt zes maal " per jaar en houdt haar lezers reeds 36 jaar op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op het gebied van vogelstudie en vogelbescherming. o

--.

•

~:g~~::~~::ter

erscheint zweimonatlich mit ausführlichen Arbeiten über die Bestimmung schwieriger Arten • Mitteilungen über Ökologie, Verhalten und Verbreitung • aktuellen Beobachtungen in Mitteleuropa • interessanten Reisezielen fUr Vogelbeobachter· Rätselvogel· Literaturbesprechungen • Veranstaltungen... und vielen SchwarzweiB- sowie Farbfotos .

Jahresabonnement im lnland DM 51,-, im Ausland DM 52,50 (inc!. Versand).

Zu beziehen über: Limicola, C. Weber, Thieplatz 6A, D-341O Northeim.

AMERICAN BIROS Published by the National Audubon Society

A yearly subscription to America's foremost birdingjournal includes:

•• •

'Het Vogeljaar' wordt als het meest informatieve vogeltijdschrift in de Benelux beschouwd.

::~,.

das Magazin

Four seasonal issues plus the mammoth Christmas Bird Count Issue. featuring the world's largest and longest-running bird census.

Each issue features: •

Quarterly reports on bird distribution throughoutthe U.S.• Canada. the West Indies. and the Mexican border area .

Omdat het geen commercieel blad is kan de abonnementsprijs uiterst laag gehouden worden.

•

Detailed artieles on identification. rare occurrences. behavior. ecology. birding sites. distribution. centers of learning. and other important birding topics.

Door overmaking van , 22,50 op postbanknummer 964 472 ten name van penningmeester 'Het Vogeljaar', Laan van Altena 30, 2613 AJ Delft, onder vermelding 'nieuw abonnee' ontvangt u als welkomstgeschenk onze nieuwe veertiendaagse Vogelkalender, waarvan u na gebruik een vogelboekje overhoudt.

•

Full-color photographs and illustrations. book reviews. announcements. and advertisements.

Yearly subscriptions: $30. (US $ only) Write to:

AMERICAN BIRDS 950 Third Avenue New Vork. NY 10022

~

IS DIT DE TOEKOMST VAN ANTARCTICA?

A

ntarctica moet onaangetast blijven en Greenpeace voert daar aktie voor. Zoals altijd doen we dat zonder geweld.

Maar zonder uw hulp zijn we nergens. Word daarom ook donateur van Greenpeace. Uw gift helpt ons echt enorm.

11k ~~ G;~~~; ~ ~;dd~n~t;u;-Alsik~~~;l~~ tie-;;tJel I stort, krijg ik bovendien 4 x per jaar de Greenpeace kwartaal: krant. Deze bon gaat naar: Greenpeace Nederland, antwoordI nummer 10734, 1000 RA Amsterdam.

I Bellen mag ook: 020-261877.

I I

I Naam: I I Adres:

I I I

L~~c~d-=:

__ _ __

I :

~l~:: _ _ _______ _ ______ J

ZONDER UW HULP ZIJN WE NERGENS. Advertentieruimte aangeboden door Dutch Birding

UNIEKE VOGELREIS IJSLAND (we gaan ook naar Venezuela)

Beste D.B.A.'er, Heeft u al vakantieplannen? Zo niet, dan hebben wij een zeer interessante reis voor u . Van 3 t/m 17 juni organiseren we een bijzondere vogel reis naar IJSLAND o.l.v. Eric Wanders (medewerker Ned. Vogelbescherming) .

Het is een kampeerreis en het aantal deelnemers is maximaal 12 .

Rustig tempo, mooiste plekjes!

SGR-lid . Reissom f 2850,-

ASKJA REIZEN Postbus 20240 7302 HE Apeldoorn 055-422566

r,--------, r-------;J .Jaarlijks onderbreken duizenden vogels hun trek om in het voedselrijke waddengebied hun veren te verwisselen.

Rustverstoring in die 'kleedkamer' betekent verstoring in het ruiproces.

Hierdoor verliest de vogel z'n weerstand en wordt een gewillig slachtoffer van kou en infekties.

De Waddenvereniging doet alles om rustverstoring tijdens die kwetsbare perioden te voorkomen en houdt daarom het waddengebied nauwlettend in het oog. Wij signaleren elke verandering, zoeken de oorzaken en komen in aktie wanneer dat nodig is.

Met uw hulp kunnen we ons werk voortzetten. En krijgen miljoenen planten en dieren de kans om te overleven.

Mijn bijdrage aan die kleedkamer is

I tenminstef27,50.'

Noteer mij als lid van de Vereniging tot I Behoud van de Waddenzee.

I Naam: I Adres: I Postkodelplaats: I Girolbank: I 'Voor studenten en 65· bedraagt het lidmaatschapj17,50 I ....;ç I L ______ Landelijke Vereniging tot Behoud van de Waddenzee.

Het Waddenhuis, -::;~ Antwoordnummer 90, 8800 XT Harlingen. .

I I I I I I I II I

~....J

DOE OOK WAT VOOR HET WAD! • Advertentieruimte aangeboden door Outch Birding

..

~utCh

Birding

Postal address Dutch Birding, Postbus 75611,1070 AP Amsterda m, Netherlands

Fax address Dutc h Birding, c/o IVN (Pa ul Böhre), Amsterdam , Netherl ands, + 31-206266091 Editorial secretariat Gerald O ree l (+3 1-2067307 10) Editors Arn oud van den Berg, Tom van der H ave, Graham Holl oway, André va n Loo n, Gerald Oreel, Frank Rozendaal an d Hans Schekkerma n; DB Actueel: Max Berlijn, Ruud va n Dongen and jaap Eerdmans Photographic editor René Pop, Flori s Burgwa l 54, 2907 PH Capell e aa n den Ij sse l, Netherlands (+31-104508879) Production and lay-out André va n Loo n and René va n Rossum Advertising j anj aap Brinkman (+ 31- 15569353/+ 31-2085 1616) Editorial assistants Klaas Eigenhuis, Ted Hooge ndoorn, Edward va n IJzendoo rn , Karel Mauer and Hans va n der Meulen Subscriptions 199 1: NLG 45 (Neth erl ands) or BEF 900 (Be lgium) annu all y; NLG 50 (other co untries in side Europe) and NLG 55 (co untri es outside Europe). Giro account (Netherla nds) 41 48 343; gi ro accou nt (Be lgium) 000159246819; bank account 54 93 32 065 of Algemene Bank Nederland (Amste rd am). Accounts are in name of Dutch Birding Association, Postbus 756 11 , 1070 AP Amsterdam, Netherl and s. Payment mayalso be made by Access, Eurocard, MasterCard o r Vi sa credit ca rd. Pl ease indicate account number and ex piry date and append signature. Note: This method of payment is not applicabl e to subscribers res ident in the Netherlands and Belgium.

For subscriptions, information and changes of address, please write to: Dutch Birding, Postbus 75611,1070 AP Amsterdam, Netherlands.

Dutch Birding is a bimonthly journal w ith issues in Febru ary, April , june, August, October an d December. It publi shes articles and notes on morph o logy, systemati cs, occurrence and distribution of birds in the Netherlands and Europe and elsewhere in the Palearct ic region. It also publishes co ntribution s on bird s in th e Asian-Pacific region.

Manuscripts should be typewritten w ith double line-spac ing and w ide margins on both sides.

A schedule of payment rates for authors, photographers and arti sts is ava il abl e from the ed itori al sec retari at.

Dutch 8irding Association Address Dutch Birding Associ ation , Postbus 756 11 , 1070 AP Amsterd am, Netherlands Board Paul KnolIe (president), Enno Ebels (secretary), Arnold Veen (treasurer), Paul Böhre (p ubli c relations) , Arnoud van den Berg, j anj aap Brinkman, Roy de Haas, Peter Meijer, Gerald Oreel and Frank Rozenda al Board assistants Eugène va n der Burg, Ron va n den Enden, Leo Heemskerk, Ferry Ossendorp, Wim va n der Schot, Kees Tiemstra and Peter va n der Wolf Travel-report service Dirk de Moes, Dartheideweg 2, 3956 NN Leersum , Netherlands (+ 31-343017115)

Dutch Rarities Committee Address CDNA, Postbus 45 , 2080 AA Santpoort-Zu id, Netherlands Members Arno ud va n den Berg (c hai rman), Pieter Bison (sec retary +31-206715783), Rolf de By (arc hi v ist), Kl aas Eigenhui s, Gerald Oreel, Cock Reijnders, Kees Roselaar and Gerard Steinhaus; SOVON represen tative: Ruud van Dongen

© 199 1 Sti c hting Dutch Birding Association. The copyri ght of the photographs and drawings remain s w ith the photographers and arti sts. ISSN 0167-2878.

Printed by Albédon/ Kl op BV, Postbu s 3211 ,2220 CE Katw ijk, Netherlands

Dutch Birding Jaargang 13 nummer 1 februari 1991 Volume 13 number 1 February 199 1 Artikelen Id entification and status of Nordmann's Greenshank Peter R Kennerley & David N 8akewel/

9 11

Mededelingen Wilson's Petreis off south-weste rn Europe and northern Africa in Jun e 1984 and July 1985 Arnoud B van den Berg, Cecilia A WBosman, Ben j M Haase, Anja M van der Niet & Chris Smeenk Differences in sin ging behaviour between Lanceo lated and G rasshopper Warblers Martin Tjernberg

16

Asian-Pacific birds Notes o n Vietnamese pheasants, w ith description of female plumage of Lophura hatinhens is Frank Rozendaa l Pitta sordida cucul/ata in northern Viet Nam Frank Rozendaa l

17 18

Brieven Zomerverblijf va n in Nederland gesignaleerde flamingo's j oop Treep Russische Stormmeeuw in Nederland Paul Herroeien

18

Mystery photographs Mystery photograph 38: Wilson's Petrel Arnoud B van den Berg

20

Country varia: Israel

29

Aankondigingen Lijst van Twentse vogelsoorten; Special issue of Die Vogelwarte

12

29

DBA-nieuws Adresw ijzi gin g Dutch Birding Trave l-Report Service; Chan ge of ad dress of Dutc h Birding TraveIReport Service; DBA-kantoor; Eerste 'Euro Bird Week' op Texel in oktober 1991 ; First ' Euro Bird W eek' on Texel in Octobe r 199 1; Nuts Ziektekostenverzekering spo nsort DBA; Pelagic tri ps vanuit Ijmuiden in september 199 1; Speciale aa nbied ing bij abonnement op Dutch Birding!

31

Verzoeken Slaapplaatsen van Aalscholvers in Nederland

31

Recent WP reports Recent WP reports : November and Decembe r 1990 Cerald j Oree f

33

Recente meldingen Recente meldinge n : november en december 1990 Eugène van der Burg, Ruud M va n Dongen & Peter WWdeRouw

38

DB Actueel Jan Ki st overleden; Lijstjes en geta ll en; Humes Bladkoningen; (Witstuitlbarmsij ze n; Siberische Boompiepers

Abstracted/indexed in : Auk, Eco logica l Abstracts, Emu, GEOBASE (Geo Abstracts D atabasel, Ibi s, Wildl ife Review, Zoological Record