Db 13(5)1991

~utCh

8irding

Postadres D utch Birding, Postbus 756 11 ,1070 AP Amsterdam, Nederl and Faxadres Dutc h Bird ing, p/a IVN (Pa ul Bö hre), Amsterdam, Nederland, 020-626609 1 Redactiesecretariaat Gera ld O reel (020-67307 10) Redactie A rn o ud va n den Berg, Tom va n der Have, Graham Holl oway, André va n Loon, Gera ld Oreel, Frank Rozendaa l en Hans Schekkerm an Fotografische redactie Re né Pop, Fl ori s Burgwa l 54, 2907 PH Capelle aan den Ijssel, Nederl and (0 10-4508879) Productie en lay-out A ndré van Loo n (020-6997585) en René va n Ross um Advertenties Roy de Haas (03240-628 19) Redactiemedewerkers Kl aas Ei genhui s, Ted Hoogendoorn , Edward van Ijze ndoorn, Ka rel Mauer en Ha ns va n der Meulen Abonnementen 199 1: N LG 45 (Nederl and) of BEF 900 (België); N LG 50 (overige landen b innen Eu ropa) en N LG 55 (l anden b ui te n Europa). G irorekening (Nede rl and) 41 48 343; girorekening (België) 000 1592 468 19; bankrekening 54 93 32 065 va n Al gemene Bank Nederl and (Amsterd am). Rekeningen tnv D utch Bird ing Assoc iati on, Postbu s 756 11 , 1070 AP A mste rdam, Nederl and.

Voor abonnementen, inlichtingen en adreswijzigingen kan men zich richten tot: Dutch Birding, Postbus 75611, 1070 AP Amsterdam, Nederland.

Dutc h Bird in g is een tweem aandelij ks tijd sc hrift met nummers in febru ari , april , juni , augustu s, oktober en decem be r.

Het pub licee rt artike len en med edelingen ove r de morfolog ie, systemati ek, voorko men en ve rsp rei ding va n voge ls in Nederl and en Europa en elders in het Palearctisc he geb ied. H et publi ceert tevens bij d ragen ove r voge ls in het Az iati sc h-Pacifi sc he gebi ed .

M anu sc ripten beho ren te w orden uitgevoerd in machineschri ft met een dubbele regelafsta nd en een ruim e marge aa n beide z ijden.

Een lij st met ta ri even voor d e betaling van auteurs, fotog rafen en tekenaa rs is verk rij gbaar bij het red acti esecretari aat.

Dutch Birding Association Adres Dutch Birding Associati on, Postbus 756 11 , 1070 AP Am sterd am, Ned erl and

Nuts Ziektekostenverzekerin g NV is hoofdsponso r va n de Du tc h Birdin g A ssociati on

Bestuur Paul Kn olle (voorz itter), Enn o Ebels (sec retaris), Arnold Vee n (pe nningmeester), Paul Bö hre (p ubli c re lati ons), Arn oud va n den Berg, Roy de H aas, Peter M eij er, Gerald O reel en Frank Roze ndaa l Bestuursmedewerkers Eu gène va n der Burg, Ron va n den Enden, Leo H eemskerk, Ferry O sse ndo rp, W im va n der Schot, Kees Ti emstra, Di euwke va n der Veen en Peter va n der W olf Travel-reports service Dirk de Moes, Postbus 94, 3956 ZS Leersum, Nederl and (03 434-575 01 ) Telefoonlijnen 06-320 321 28 (vogellijn 50 cpm); 01720-38100 (inspreeklijn)

Commissie Dwaalgasten Nederlandse Avifauna Adres CD NA, Postbu s 45, 2080 AA Santpoo rt-Zuid, Nederl and Leden Arn oud va n den Berg (voorz itter), Pi eter Bison (secretaris 02 0-67 15783), Rolf de By (a rc hi va ri s), Kl aas Ei genhui s, Cock Re ijnders, Kees Rose laar, Hans Schekkerman en Gerard Steinhaus

© 199 1 Sti c hti ng Dutch Birding Assoc iati on. Het copy right va n de foto's en teken ingen blijft bij de fotog rafen en te kenaars. ISSN 01 67-2878 .

Drukkerij A lbédon/K lop BV, Postbus 32 11,2220 CE Katw ijk, Nederl and

Wie op zoek is naar de beste ziektekostenverzekering moet zijn ogen goed openhouden. Want ook op dit gebied heb je bijzondere en minder bijzondere "soorten". Zo mag de Zeker Beter Polis van Nuts bijzonder genoemd worden. Omdat het een zeldzaam goede ziektekostenverzekering is voor een bescheiden premie (al vanaf f26,- per persoon per maand!). Ontwikkeld door Nuts, specialist in

ziektekosten met meer dan 35 jaar ervaring. En niet te vergeten met een uitzonderlijke visie. Want Nuts werkt zonder winstoogmerk en uitsluitend in het belang van de verzekerde. Het is dan ook in uw belang om uwassurantie-adviseur binnenkort eens naar de Zeker Beter Polis van Nuts te vragen.

Of, dat kan ook, bij Nuts de gratis brochure "Een betere kijk op ziektekosten." aan te vragen.

~ .

NUTS

ZIEKTEKOSTEN VERZEKERING

~

NUTS ZIEKTEKOSTENVERZEKERING NY. VERZEKEREN IS VOORUITZIEN Stadhoudersplantsoen 214, 2517 SK 's-Gravenhage. Telefoon 070-3100614.

NATUUR & BCEIG specialist voor bioloog en natuurliefhebber

Een Witgatje is niet in de eerste plaats een klein beest, eerder ee n beest dat zic h kenmerkt door een wit gatj e, een w itte stuit, een wi t achterwerk. Waar een Witgat aan doet denken, laat zic h raden: onder de tafel ho u je stil , daar zat juffrouw Dikkebil; Dikkebil zo hiet ze - enzovoort, u kent het versje.

Een Goudhaan doet denken aa n een goudfazant of aa n Guus Geluk en het woord Goudhaantje geeft gedac htenassoc iaties van subtie ler niveau; inderdaad ook aan een mooie jongen met vee l ge ld en vee l ge luk. Als voge l naam één van de zinvol gebruikte verk leinwoorden in onze taal: laat het ook nog een klein voge ltj e wezen!

BLADKONING is onze aankond iging van voge lboeken. We mogen hopen dat o ns gebru ik van een megalomaan woord ni et heeft ge leid tot 't streven alle vogelnamen zonde r verkleinend achtervoegse l ingang te doen vinden . We mogen trouwens hopen dat onze vogel boeken vaak zu ll en helpen een Bladkoninkje te vi nden en herkennen.

De BLADKONING kent u nog niet? Die komt op ve rzoek.

NATUUR en BOEK

Bankastraat 10 NL 2585 EN Den Haag

ZWARE TOCHT

~

LICHTE UITRUSTING

Om he\:' heJe jaar te kunnen kamperen, klimmen, ~wC1ndelen, om .'Ö winter5 te kunnen 5Kiën hèefl:;, u een <pede uitruc:,tlng nodig, Bever /E.5. heef!:; alles in huis voor elke l::oc.tll:;,.

kan~, fie~n;

fen greep uit ons enorme a':1sortiment: • Iichtgew'lcht tenten • slaapzakken, hoge donsk'MlIH:.ei!:;, synthetisch • rugzakken, de groot;.5te kollektie van N~I. • kleding, ventilerende regenkleding, ski kleding,

Kom snel eens

,

bU

• donsjacks, warml::e ondergoed, fiberpelsl:;ruien berg (wcmde\)smoenen • ski's skischoenen; ook verhuur -kaarten, r0Ï5gidsen, boeken, etc. onc:, kÜken of vraag de zomer- or winwkataloguS:010·3883700

lEVEl ZWEIIFSPOIT

ERDM~N

utrechtsestr. 5 Den Hoog Calondplein ij Z521AB Arnhem ~ Boek KCIClrt ,d. 01-0·3885639 Breda Wilhelmlnostr. 22 Rotterdam Aclm de Ruyl:.erweg 33 Apeldoorn Brinkloon '<5

Utrecht

BCll00Clcm 12

SCHMIOT Hparlem 2U1weq 63 Hllv0r5Um 's 6rovebndswegZ8 HOogeveen Weberstr,

DUTCH BIRDING TRAVEL-REPOR~ SERVICE tJ~ • When yo u are planning a birding trip or hol iday abroad, ask for recent reports of fellow birdwatchers • Many items ava il ab le, in English as weil as in Dutch

Costa Blanca For safe: large luxurious house in the midsf' of pine trees with sea view.

Floor space 200 m2 , 4 bedrooms , 2 bath rooms , 2 separate WC 's, glazed terrace and patio , large and fully equipped modern kitchen , garage and store room .

• Reasonably priced (no n-profit base) • All kinds of bird, nature and traveIreports urge ntl y required Fo r a free (on ly p&p costs) .cata logue and other info rm ation , please contact: DIRK DE MOES POSTBUS 94 3956 ZS LEERSUM THE NETHERLANDS TEL: 03434 - 5750 1

WESTERN BIRDS

Only solvent prospective buyers should write to : Chiffre 44 , -132'414 Publicitas , PO Box, CH-8021 Zürich, Switzerland.

t

A quarterly journalof field ornlthology for actlve blrders and

professional ornlthologlsts

• Generous/y i/lustrated by leading amateUr and professional artists and photographers .-

docume~ting· ra;iti~s and

• Studies of bird distribution , ab undance , migration and ecology

Subscribers to Dutch Birding can claim 25 % off a British Birds subscription.

The monthly journal for every birdwatcher

British Birds

• Bird identijication artic/es written by experts and rigorously reviewed byeditorial board

• Articles and photographs range extensions

Garden , large heated swimming pool with cover. Seven volaries and various breeding installations in the middle of a splendid ornamental and cactus garden .

b~havior ,

WESTERN BIROS also an nounces:

• WFO sponsored pe/agic trips

. .. full of variety .. weil iIIustrated . .. a/ways readab/e .

Why not give 'BB' a try?

• Annual conventions including field trips and bird identification presentations

To become a WFO member and receive WESTERN BIROS send $14.00 ($17 00 outside U.S.) annual dues payable to Western Field Ornithologists-D , c/ o Howard Cogswell , 1548 East Ave. , Hayward , CA 9454 1, USA.

Ask for a free sample copy from Mrs. Erika Sharrock, Fountains, Park Lane, Blunham, Bedford.

The Club's region of interest embraces the entire Indian Subcontinent, South East Asia, the Philippines, Taiwan and much of Indonesia and China,

DUTCH BIRDING

tĂ&#x17D;

Tweemaandelijks tijdschrift voo r elke fervente vogel aa r!

Schrijf voor informatie naar: Dutch Birding, Postbus 75611, 1070 AP Amsterdam

It is open to all ornithologists throughout the world who share an interest in the region 's birds and their conservation.

Mernbers receive two Bulletins and a journal 'Forktail' annually, keeping thern in touch with the latest developrnents in Oriental ornithology.

JOIN rODAY Mernbership costs [9 (US $15) per annurn, or lor nationals living in countries within the Oriental region [6 (US $10) per annum.

Write lor details or to join (enclosing your lee) to The Mernbership Secretary. Oriental Bird Club. cia The Lodge. Sandy. Bedlordshire.

SG19 2DL. United Kingdom.

8irding in Djibouti Geoff Welch & Hilary Welch

D

jibouti gets a bad press from its hot climate (very hotfrom May to September), high cost of living, generally dirty capital city, lack of culture and its seemingly endless volcanic desert crossed by remarkably few tarmac roads. However, it also has a very positive feature. Djibouti is an amazing place for birds.

We have now made six visits to Djibouti and never cease to be surprised by its ornithological spectacles. One evening in February we stood in the brief, hot African dusk near the international airport, and watched 37 Black Kites Milvus migrans come slowly spiralling down to roost, whilst overhead we were staggered to cou nt more than 16000 Yellow Wagtails Motacilla flava fly north, presumably going to their roost. A week later, we were sitting in the midday heat on a cliff overlooking the peculiar flooded forest of Madgoul , whilst a thermal of vultures rose slowly out of the valley below us - Egyptian Neophron percnopterus, R체ppell's Gyps rueppellii, Hooded Necrosyrtes monachus, Lappet-faced Torgos trachel iotus and Wh ite-headed Trigonoceps occipitalis - and as a bonus two distant Bateleurs Terathopius ecaudatus tumbled through the air in front of the impressive mountain Moussa Ali.

Raptor migration It was the promise of raptors which first fired our enthusiasm to visit Djibouti. The country is situated at the narrowest poi nt at the southern end of the Red Sea and looked to be a prime site for observing raptor migration; surely, birds must cross the sea here from Arabia into Africa. A search of the I iterature revealed an almost totallack of published information on the country's birdlife, let alone visible migration. On our second visit, in autumn 1985, we were able to devote time to looking for (a nd confirming) the migration we had suspected but it was not until1987 thatwe were able to mount an expedition solely to studythe autumn migration.

These two trips have shown Djibouti to be one of the major sites in the Middle East for raptor migration in autumn. In 1985, 80732 raptors were recorded and 246478 birds in 1987 (Welch & Welch 1988). In general, the movementtakes place on an 8-10 km wide front and shifts along a 30-km . stretch of coastline depending on wind direction and strength. However, the birds concentrate in a

[Dutch Birding 13: 767-767, oktober 7997]

very narrow band of c 2 km width at the centre of the movement. Combined with the sparsely inhabited, featureless terrain and the international frontier between Djibouti and Ethiopia, this perhaps explains why the migration has been overlooked for 50 long. The principal species during these counts have been Steppe Eagle Aquila nipalensis and Steppe Buzzard Buteo buteo vulpinuswith respective maximum counts of 76586 and 98 399 birds, along with smaller numbers of 24 other species .

Apart from the sheer number of birds involved in these movements, one thing which sets Djibouti apart from other raptor counting sites is that the birds invariably fly extremely low, the majority arriving at heights of c 60 m. Standing on top of the ridge at Doumeira, one can see the raptors fly past almost at eye level and hea r the wind whistling through their wings.

However, counting raptors in Djibouti is not all pleasure. Despite their idyllic settings, the count sites at Ras Siyan and Doumei ra are remote and all food, fuel and water has to be brought in . Both sites are always windy - sand gets everywhere - it is always hot (over 30째C during the day) and there is little natural shade. Add to this 30 km commuting a day when the birds are at Doumeira and raptors begin to lose some of their appeal - after th e first 25 000. Finally, when the movement stops, at cl 3 :00 on most days, there is not a lot else to look at. Much of the north-eastern coastal plain is sparsely vegetated and passerines tend to be limited to Hoopoe Lark Alaemon alaudipes, Black-crowned Finch Lark Eremopterix nigriceps, GreatGrey Shrike Lanius excubitor and, if you are lucky, Desert Wheatear Oenanthe deserti. Still, if all other birding fails there is always seawatching and this can be more productive . There are colonies of Crested Terns Sterna bergii and Lesser Crested Terns S bengalensison theoffshore islands, whilst Brown Booby Sula leucogaster, Red-billed Tropicbird Phaethon aethereus and Audubon' 5 Shearwater Puffinuslherminieri are often seen . Crab Plovers Oromas ardeola, too, are regular and in 1987 over 5400 were recorded flying south along the coast.

Other habitats But Djibouti has still more to offer. The forest areas of the Goda and Mabla massifs on the northern side of the Gulf of Tadjoura are home to the endemic 161

Birding in O"b ~f outf'

o

..

! !

, i.................

; .1

"

_.,. ."",..",

)1 outl' FIGURE 1 Map of D"b

162

;

;

; __-..-.:'~O_

l10km

Birding in Djibouti Djibouti Francolin Franco/inus ochropectus, a shy retirin g spec ies of w hi ch li ttle is known. Occ urrin g in forest areas above 700 m, it is heard more often than seen, dawn being the time of greatest activity.

Nowhere can the spec ies be described as com mon but in the Forêt du Day region, the gard ens at Dittilou and Bankoualé and the high plateaus are the most productive. These areas also support wood land spec ies su eh as White-breasted Whiteeye Zosterops abyssinica, Paradise Flycatcher Terpsiphone viridis, Tropi ca l Boubou Laniarius aethiopicus and Bruce's Green Pigeon Treron waa/ia fo und now here else in Djibouti . In th e Goda and Mabla massifs there are also Verreaux's Eagles A verreat1xii and th e only known breeding Boneli i's Eag les Hie raaetus fasciatus in eastern Africa.

As would be expected from its geographical 10cation, Djibouti lacks extens ive wetlands. Those w hich do ex ist tend to be sma lI , seasona l and ve ry fragi Ie. The best-know n and most extens ive are Lac Abhé in the south-west and Sac Allol in the northwest, both scenically stunnin g. The former is a rapidly diminishing lake - becoming increas ingl y saline - su rround ed by numerous ta 11 'chimn eys' of sa lt rock w hich mark th e sites of mineral ri ch sprin gs. Sac Allol consists of three parallel deep depressions separated by narrow ridges, eac h depression hav i ng one or more areas of open water fed by undergro und sprin gs and surrounded by extensive sa lt deposits. Both sites have breeding Spur-winged Hop /opte rus spinosus and Kittlitz's Plovers Charadrius pecuarius and attract a vari ety of passage and w interin g waders, herons, egrets and flamingoes. The ri ch, though heav ily grazed, vegetation surrounding the springs also provides valuable feeding areas for migrating pipits and wagtail s. Lac Abhé is relatively access ibl e but Sac Allol invol ves a long, hard drive throu gh ve ry inhosp itab le volca ni c areas from Dorra. Early morning is best at both sites, before it becomes too hot.

Aside from these islands of hab itat, the majority of Djibouti cons ists of alluvial plains and the infamous vo lca ni c desert, each wi th vary ing amounts of Acacia shrub. Typ ica l birds of this sc rub are Pygmy Sunbird Anthreptes p/aturus, Great Grey Shrike, Desert Lark Ammomanes deserti, Blackcrow ned Fin ch Lark and Spotted Pterocles senega /lus, Chestnut-belli ed P exustus and Li chtenstein 's Sandgrouse P /ichtensteinii. Where Acacia cover is denser, Arabian Warbier Sy/via /eucome/aena, Rufous Bush Chat Cerco trichas ga /actotes, Black Bush Robin C podobe, Yellow-breasted Barbet Trachyphonus margaritatusand Red-fronted Warbier Sp i/opti/a rufifrons may be found.

Birding To see the best areas of Djibouti , one needs to have access to a fou r-w hee l drive veh icle and this is the greatest problem for most wo u Id-be vis ito rs. Whi Ist ve hicl es can be readily hired in Djibouti city, th e cost is astro nomica l - in sprin g 1990, the most basic ve hicl e (Da ihatsu Rocky) cost USD 185 a day plus insurance. The ve ry rough roads and tendency for people to take four-wheel drive veh icles i nto p laces w here they should not, mean th at hire vehicles have a comparative ly short workin g life but w hether this justifies the extorti o nate pricing is question ab le. However, there are several productive birding sites in and around Djibouti city itse lf.

The market ga rd ens atAmbou l i are access ibl e by bus or taxi but can be frustrati ngly difficu It to work.

The vegetation of the ga rd ens provides ampl e cover for a w ide range of residents and mi grants and boasts several 'firsts' for Djibouti such as Whitethroated Robin /rania gutturalis, Paradise Whydah Vidua paradisaea, Co ll ared Pratincole G/areo/a pratinco/a and Star! ing Sturnus vu/ga ris! Ambou I i's tru e importance for mi grants wi ll not be known until an extens ive ringin g study is ca rri ed out but its proximity to the centre of the c ity offers great scope

15 7 Arab ian Bustard A rdeotis arabs, Dorra region, Djibouti , March 1990 (Geoff We/eh & Hi/ary We/eh)

163

Birding in Djibouti

158 Steppe Eagles Aqui/a nipa/ensis and R端ppel l's Vultures Cyps rueppellii, Djibouti rubb ish dump, Djibouti, December 1985 (Ceoff We/eh & Hi/ary We/eh) 159 R端ppell 's Vu lture Cyps ru eppellii, between Djibouti city and Arta, Djibouti, February 1989 (Ceoff We/eh & Hi/ary We/eh)

164

8irding in Djibouti for its utilization as an educationa l and training resource. Although often ini tia ll y rather susp ic ious of birders, the gardeners are usually extreme ly keen to show visitors around their gardens once they know what they are doing.

No real birder can visit a country without a trip to the loca l rubbish dump and this is certa inl y to be recommended in Djibouti. The main dump is situated c 11 km west of the c ity on the road to Arta. As is typical of really good birding spots the area has little to recommend it, scenically consisting of a variety of burned out ca rs, broken bottles, pools of waste oil and heaps of rotting cattle hides and sku lls. It is the latter which make the dump especially attractive to wintering birds of prey, particularly Steppe Eagle and Egyptian Vulture, plus varying numbers of Abdim's Stork Ciconia abdimii and Sacred Ibi s Threskiornis aethiopicus. The sky is often dotted w ith soaring raptors, including the occasional R端ppell's Vulture, and small parties of Littl e Swift Apus affinis and Swallow Hirundo rustica, whilst on the ground numerous White Ma/ba and Yellow Wagtails scurry about. The area is also a good spot for see in g Chestnut-bellied Sandgrouse and in 1990 at least 180 Pale Rock Sparrows Petronia brachydacty/a were present. However, it

is not a place for those of a delicate disposition - the sme ll can be appal ling.

The Djibouti bird li st currently stands at 324 spec ies and our six visits have added much to the knowledge of the country's orn itho logica l importance. However, much more remains to be discovered, especia ll y in terms of passerine migration.

Together with a French col league, Alain Laurent, we are comp iling an outline distributional atlas of Djibouti's birds and wou ld welcome copies of any observations made by visiting birders - standard ized record forms are avai lab le on request. Despite the hi gh costs and harsh cl imate, Djibouti is recommended for a visit and all observations, casua l or sc ientific, wi ll help add to our knowledge of this sma ll but strateg ic country which links Africa with the Middle East. .

Samenvatting VOG ELEN IN DJIBOUTI Djibouti is gelegen in Oostafrika aan het zuide lijke, sma lste gedeelte van de Rode Zee en vormt een verbinding tussen Afrika en het Arabische sch ierei land . Een aanta l goede voge l plaatsen langs de kust (roofvogels, steltlopers) en in het binnenland worden besproken . Naast allerl ei Palearctische doortrekkers biedt Djibouti uiteraard een verscheiden heid aan Afrikaanse soorten . Ondanks de hoge verb lijfskosten en het

160 Yel low -breasted Barbet Traehyphonus margaritatus, Coda massif, Djibouti, February 1990 (Geoff We/eh & Hi/ary We/eh)

165

Birding in Djibouti

161 Crab Plovers Dromas ardeo/a, Doumeira, Djibouti , November 1987 (Ceoff We/eh & Hi/ary We/eh) 162 Crab Plover Dromas ardeo/a, Sooty Cu li Larus hempriehii, Crested Tern Sterna bergii and Lesser Crested Tern S benga /ensis, Ras Siya n, Dj ibouti, October 1985 (Ceoff We/eh & Hi/ary We/eh)

166

Birding in Djibouti

163 Desert Lark Ammomanes deserti assabensis, ForĂŞt de Day, Djibouti , March 1984 (Geo ffWe/ch & Hi/ary We/eh)

hete klimaat is een bezoek zeer de moeite waard; bovendien z ijn nog vee l gegevens en waarnem in gen nodi g voor een betere ornitho logische kennis van dit kleine land op de grens tussen Afrika en het Midden-Oosten.

Reference W eleh, G & Weleh , H 1988. The autumn mi gration of raptors and other soaring b ird s across the Bab-elMandeb stra its. Sandgrouse 10: 26-50.

Ceoff We/eh & Hi/ary We/ch, Minsmere Reserve, West/eton, Saxmundham, Suffo/k 1P17 3BY, UK

167

Ross's Gulls in Siberia Michae/ Dens/ey

T

he Soviet breeding grounds of Ross' s (or Rosy) Gu ll Rhodostethia rosea li e w ithin the northeastern Siberi an plain, which stretch es almost unbroken from the Taimyr peninsuia eastwa rd as far as the Kolyma river and Chaun bay, a distance of almost 3000 km. Extending in land for 600-700 km, the plain covers an area almost three times the size of France. To the east of this vast area, the Kolyma river flows for 2000 km before entering the East Siberia n Sea. The main settlement of the Ko lyma delta is Cherski i, w ith a population of c 12 000.

A lthough far from uniform in character, the landscape and vegetation ofthe Kolyma plain fall most readily into Chernov' s (1988) definition of southern (shrub and tussock) tundra subzone, characterized by very variab ie vegetation cover with thick layers of dwarf shrubs, herbaceous plants, grasses and sedges and thickets of wi llow Sa /ix, birch Betu/a

ll,ffi

and alder A /nus. The hi gher ground, which rarely exceeds 100 m above sea-I evel, is covered by a dense growth of dwarf shrubs and herbaceous plants wh il st wetland communities have developed in the lowland mires, water-fi ll ed hollows, lakes and bogs and along rivers and streams. Shrubs rarely attain a heightof 3 m, even in she ltered areas .

Ornithological history The f irst systematic ornitho logical investigation of the Ko lyma plain and delta was conducted in th e spring and summer of 1905 by the naturalist and exp lo rer Serge i A Buturlin (Butur lin 1906). The major ac hievement of Buturlin ' s exped iti on was the discovery of the long-sought breeding grounds of Ross's Gu ll. He found the species nesting quite common ly there, along with Arctic Terns Sterna paradisaea in w et marshes on the edges of tundra

lWE

lOOE

""I--'_.1.--,---,-=1 o

500KM

m

(;>wrangel lsland

LAPTEV SEA EAST SlBERlAN SEA

Arctic Circle

l2!E

FIG URE 1 Map of north ern Siberia, USSR

168

IDutch Birding 13: 168- 175, oktober 1991J

Ross's Gul/s in Siberia

164 Aeria l view of typical tundra landscape, Kolyma delta, Siberia, USSR, Jul y 1990 (M ichaelDensley)

lakes, both w ith in and beyond the tree-line. Buturlin also learned of large numbers of breeding Ross's Gulls at Malaya on the upper Alazeya river and on the tundra to the west as far as the Indi girka ri ver.

From this he concluded that the main breed ing grounds of Ross's Gu ll comprised the who le of the no rth ern Kolyma plain.

Vorob'ev (1963) summarised the spec ies' Siberian breeding distribution as 'northern Yakutia, the tundra between the Yana and Kolyma deltas, the centra l Kolyma basin almost as far south as 67째 N, and the area between the Khroma and Indigirka river deltas' . Later, Grigor'ev (1976) found Ross's Gu ll s during the breed ing seasons of 1957-67 over a wide area of the north-eastern Siberian plain in loca liti es such as Olenek river and the Ust'-Olenek settiement (north-western Yakutia), the Lena river delta, near the vi ll age of Nizhneyansk on the Yana river, Chokurdakh on the In d igirka river and near the settlements of Cherski i and Mikhalkino on the lower Kolyma. Further reports of breeding Ross 's Gu ll have appeared in print, notablyfrom th e lower va ll eys of the Chondon-Omo lon-Yana ri vers (YanaIn d igirka lowlands) (Rostchevski 1976), Kuogartakh settlement(Yana riverdelta ) (Pere lomov 1976), Bolshaya Ba lakhnya river basin (eastern Taimyr peninsuia) (Pav lov & Dorogov 1976), Yana river

low lands (Uspenski 1977), the Chaunskaia lowlands (Chaun bay) (Borodi n et al19 78, Krechmar et al 19 78), Buor Khaya bay (Tomkovic h 1980) and the Lena delta (Degtyarev et al 1987).

An accountofthe breeding biology of Ross's Gull from various localities in northern Yakutia ca n be found in Zubakin & Avdad nin (1983). However, perhaps the most complete study ofbreedi ng Ross' s Gu ll s was carri ed out by Andreev & Kondrat'ev (1981) in much the same area ofthe eastern Kolyma plain where Buturl in 's or igin al observations were made.

In summary, the centra l breeding area ofSiberia n breeding Ross's Gulls wou ld appear to be the northern halves ofthe Yana-Indigirka low lands and of the Kolyma plain. Peripheral and usua ll y irregular breeding by sma ll er colon ies also occurs as far west as Taimyr and eastwa rd to Cha un bay. Recent su rveys of Ross 's Gulls nesting in Yakutia suggest th at the total Russian population of adu lt breeding b ird s may be between 45 000 and 55 000 individuais (Degtyarev 1991).

Ross's Gull study colony The most recent studies of breeding Ross 's Gu ll s have been carr ied outfrom the remote Kolyma field statio n c 140 km north-west of Chersk ii (c 158:30 169

Ross's Culls in Siberia E, 69:24 N) in the Khalercha ('khalarcha' meaning gull in the local Jukagyr language) tundra of the eastern Kolyma plain. The study colony of breeding Ross's Culls was situated in a marsh c 3 km south west of the field station, in a roughly circular bowlshaped depression (diameter 1-1 .5 km) surrounded by upland Ledum/Oryasheath . Approximately 60% of the marsh was comprised of a complex of lowcentred, water-filled polygons, mostly atthe northeastern end. The outer, dryer areas were colonized by thickets of stunted willows up to 0.5 m high .

Mostofthe south-western end of the marsh consisted of smalI, shallow and interlinked freshwater pools and lakes, interspersed with extensive areas of wet sedge meadow. An important feature of the northern edge ofthe marsh was a well-delineated, elliptically shaped thaw lake, c 200 m long and 100 macross, and estimated to be cl m deep (pers obs).

The vegetation of these sedge meadows and much of the polygonal ground was dominated by water sedge Carex aqua ti lis. It is notabie that water sedge also forms the characteristic vegetation at nesting sites of Ross's Culls at Churchill, Manitoba, Canada (Chartier & Cooke 1980). Other plants growing here were largely confined to the drier areas, especially the raised ridges surrounding the underlyi ng polygons. These i nel uded various grasses, willows (especially Salix pulchra), Betuia na na exilis, Potentilla palustris and Pedicularis sudetica, all growing through a thick carpet of Sphagnum (10-15 cm deep).

A small tent was erected in an elevated position overlooking the marsh c 200 m from the nesting area, which allowed unrestricted views over the colony. All nests examined were confined to a small area (c 0.5 ha) of wet sedge meadow, c 50 m from the north-western edge of the marsh; a site e1early critically chosen. These nests were adjacent to a group of c lObreeding pairs of Arctic Terns, beyond which nested six pairs of Vega Culls Larus (argentatus) vegae. The more active and aggressive Arctic Terns appeared to maintain an effective screen between the nesting Ross's Culls and Herring Gulls, the latter being the most important avian predator of young birds here.

This area of sedge meadow also held all of the breeding waders, most ofwhich, by early July, like most of the Ross's Gulls, were attending mobile young in the surrounding vegetation. The waders present ineluded six pairseach of Pectoral Sandpiper Calidris melanotos, Ruff Philomachuspugnax, Snipe Callinago gallinago, Long-billed Dowitcher Limnodromus scolopaceus, Spotted Redshank Tringa erythropus and Wood Sandpiper T glareola, as weil as c 15 breeding pairs of Red-necked Phalaropes 170

Phalaropuslobatus. A pair of Black-throated/Pacific Divers Cavia arctica/pacifica were presumed to be breeding on the adjacentareas ofopen water but the only duck noted was a single female Longtailed Duck Clangula hyemalis. The drier willowdominated areas on the outer edges of the marsh held small numbers of breeding Willow Grouse Lagopus lagopus and Yell ow Wagtails Motacil/a flava plexa.

The colony consisted of 23 pairs which were breeding in small discrete groups throughout the marsh. This type of nest dispersion is unusual in colonially breeding gulls and may have been adopted by Ross's Gull as part of its predator-avoidance strategy, perhaps to counteract the conspicuousness of its bright plumage in an open tundra landscape (Zubakin & Avdanin 1983). This particular colony has been studied since 1986 and has, in the past, contained 10-17 pairs (A V Andreev pers comm). Buturl in (1906) recorded an ave rage of 1012 pairs in other colonies while Zubakin & Avdanin (1983) found up to 18 nests in colonies in the YanaIndigirka lowlands. The relatively large number of pairs in the 1990 study colony may have been influenced by the combination of a long spell offavourable spring weather and low numbers of the principle mammalian predator, the arctic fox Alopex

lagopus.

Nests Two types of nest sites are util ized by Ross's Culls: small islands in water, which may be the favoured type of nest site si nce they are uti Iized by earl ier nesting birds and usually contain the largest el utches, and the damp areas of marsh adjacentto lakes and ponds (Buturlin 1906, Andreev & Kondrat'ev 1981). However, only one nest in the current study colony was built on an island ; on the tiny raised centre of a water-filled polygon which offered hardly enough ground to support the nest. All other nests were constructed on the innermost margins of the marsh, all within 1.5 m of the water's edge.

I examined seven Ross ' s Gulls' nests, all but one of them being abandoned and all situated at the innermost edge of the marsh near open water.

Nests were very simpie, being built in a shallow, c 30 mm deep, hollow scratched into the Sphagnum and lined with a small amount of nest material, usually dead leaves and stems of water sedge. The entire contents of one abandoned nest (c 12 cm across) weighed, when dry, a mere 2.62 g. Other materials are sometimes used to line nests, for example Buturlin (1906) found a nest consisting almost completely of reindeer moss Cladonia rangiferina. The thick layer of damp Sphagnum into

Ross's C ul/s in Siberia w hi ch the nest is made serves to in su late the eggs fro m the chilling effect of the permanently froze n ground below (Pewe 1966).

Eggs Th e fine warm weather experi enced on the lower Kolyma in the ea rl y spring of 1990 had indu ced breeding activity ea rl ier th an usual. The main egg laying period occ urred during 1-3 June (normall y 4-9) and th e main hatc h during 20-22 June (usua ll y 26 June-3 Jul y). 18 pairs produced clutches of three eggs and five pairs produced two eggs eac h; an ave rage of 2.78 eggs per nesting pair. All of th e eggs hatched, as is normall y th e case (A V Andreev pers comm), but only 15% of the resulting young reac hed the flying stage.

By 1 Jul y, th e o nl y nest that had not yet been aba ndoned contain ed two chipping eggs, from w hich young emerged th e fo ll owin g day. The eggs of Ross 's Gull are quite different from those of other gu l Is, being muc h more round ed and possessing a ve ry dark, o live-green backgro und co lour aga in st w hi ch the shell markin gs co ntrast mu ch less marked ly. The two c hipping eggs were more elongated th an norm al and the background colour was paler and browner w ith more contrastin g surface markings. Thi s tendency towa rd s paleness and elo ngation in eggs, as weil as sma ller clutch sizes, is characteri sti c of later, often rep lace ment, c lutc hes and not uncommonl y produ ced by inexperi enced birds (B uturlin 1906, A V Andreev pers comm). The most sexually mature and brightly plumaged birds norm all y produce th ree, rare ly fo ur, eggs, w hi ch are also laid ea rl ier in th e season. Later clutches may contain two or eve n o nl y o ne egg.

Incuba tion The normal inc ubation period is 19-20 days although co ld weather ca n extend thi s period to 22 o r eve n 28 days (A nd reev & Kondrat'ev 198 1). By the time the eggs hatch, the surrounding vegetatio n is usu all y sufficiently hi gh to concea l th e new ly emerged c hi c ks and their attendant parents from predators. During incubation , th e birds are present together at the nest for as little as 2 min in 24 h. As soon as the youn g hatch, th ey leave th e nest to h ide and are brooded and fed much less often th an the young of other gull species.

Young and ju venile survival Shortly after hatching, as soon as they are mobil e, young Ross's Gu ll s leave the nest but rema in in the vic ini ty and hide in th e vegetation or feed o n th e nearest area of open water. At this stage, they are still attended by thei r parents. Newly hatched ch icks

165 Ross's G ull Rhodosteth ia rosea, Kolyma plain, Siberia, USSR, Jul y 1990 (Michae l Densley)

we igh o n ave rage c 15 g. They develop rap idl y and doubl e their we ight by th e end of the 2nd day. After 6 days, they we igh an ave ra ge of 88 g w ith th e most vigorous indiv idu als increas ing their bod y weight by 20 g dail y. Atthe end of th e 2nd week, th e c hi cks ac hieve their max imum we ight of 170 g, heavier th an th eir parents. Some we ight 1055 occurs during fledging, usu all y by th e 16-1 7th day. The youn g remain in the co lon y for a fu rth er 2 wee ks before departing, of ten still carrying mu ch down in their plumage, espec iall y o n th e head (Buturlin 1906, Andreev & Kondrat'ev 198 1).

At all stages of deve lopment, youn g Ross's G ull s are d iffj cu lt to detect, being remarkab ly cryptic in sun-dapp led vegetation . Plumage development is also rap id , particularlyon the mantie and w in gs .

The main fli ght-feathers appear (in sheath) o n o nl y the 2nd day after hatc hin g and by the end ofth e 2nd week grow 7-11 mm dail y.

Ch ick mo rta lity is usua ll y ve ry high, mainl y due to adverse weather co nditi ons but also through predatio n. The main predators are Vega Gulls and skuas Stercora rius. However, in 1990 many youn g Ross's Gulls from a number of Ko lyma co lonies were taken by Peregrines Falco peregrinus (E Pota171

ROSS 'S

Cu l/s in Siberia

166 Ros s's Gu ll Rhodostethia rosea at nest, Yana Indigirka lowlands, Siberi a, USSR, June 1978 (V/adimir E Flint)

167 Ross 's Gu ll Rhodostethia rosea, 9-11-d ay-old chi ck, Ko lyma plain, Siberia, USSR, Jul y 1990 (Michae/ Oens/ey)

172

Ross 's Gu l/s in Siberia pov pers comm). In one colony in 1978, from 60 eggs laid only 22 young reached th e flying stage; a mortality rate of 63%. 1979 was c1imatically a less favourable year and o nl y c half of th e adu lts even laid eggs. Seven young from the 29 eggs w hi ch hatched flew. In 1990, breeding success was average but due to the presence of more breeding pairs than usua l overa ll productivity was hi gher than normal.

In addition to the two new ly hatc hed ch icks, a number of other youn g Ross's G ull s aged 9- 16 days were exam ined in the hand . O ne 9-11-day-o ld chi ck exa mined on 1 Jul y and found (atypica ll y at this age) hidin g in vegetation we il away from open water, still possessed an egg-tooth and was still complete ly covered i n down. Feather development was limited to partially emerged scapulars and some flight-feathers, the latter sti ll completely in sheath . Another, much browner individu al with less contrasting down markings butof simil ar age to th e aforementioned chi ck, had lost its egg-tooth and its scapu lar-feath ers were much more full y developed. The flight-feathers had not developed veryfar. This individ ual was exam ined aga in 5 days later, by which time its tail-feathers had appeared (sti ll partially in sheath) and all upperwing-coverts and tertials were we il grow n. Down still covered the whole body ex cept forthe nowfully developed scapul ars w hi ch were dark brown in co lour and broadly edged w ith gold/straw . Tertials and all coverts were simil ar in colour to the scapul ars but w ith narrower go ld/straw margins and still w ith much down ad herin g. The primaries we re 60% c1ear of their sheaths, w ith the inner o nes hav in g emerged the furthest. All new fl ight-feathers showed the black-and-white flight-pattern of th e juveniIe w ing. The seconda ri es were pure w hite and full grown. The lesser and med ian coverts were also more or less fully grown, as was the alul a, but the greater primary coverts were still 75% in sheath.

Thu s, the most rapid ju venile plumage development appears to take place in the w ing and on the scapu lars . In common with other youn g, this chi ck engaged in prolonged bouts of vigorous wingflapping at this time.

Most 6-7-day-old c hi cks become increas ingly independe nt of their parents and venture out into open water in gro ups of 7-10 rapid ly moving individuals. Eventually, these f10tillas of birds become unperturbed by human presence but also become increasingly prone to avian attack. The predators included Vega Gu ll s and Arctic 5 parasiticus and Long-tailed Skuas 5 longicaudus w hi ch regularly patrolled the colony, the latter species in groups of three or four individ uals. Other potential predators

noted were Rough-Iegged Buzzard Buteo lagopus, Glaucous Gull L hyperboreus, Snowy Owl Nyctea scandiaca and Short-eared Owl Asio flammeus.

Food Food-passing from ad ults to you ng occurs quick ly after the ch ick has been ca l led ou t of hiding. The w ho le operati o n takes only 1-2 min and is carried out in the cover of dense vegetation. Young birds were never seen being fed o n open water. Apart from one sma ll fish, possibly a ni ne-spi ned stickieback Pungitius pungitius, it was not possible to identify food brought to the chi cks. Many adu lts flew in directly from th e nearby thaw lake where they fed av idl y on chiro nomids and presumably some of these gatherings were intended for the offspring. In additio n, several adults fo raged from the grou nd immed iate ly prior to feeding young and may have been co ll ecti ng terrestrial i nverteb rates such as mosquitos.

The frequency of feeding visits declined rapidly and by the end of 2 weeks th ey were being fed on ly about fo ur times a day. Most of the weight ga in in the chi cks was due to their abi lity to feed them selves. The young took food mainly from the surface of the water although many items were also taken from waterside vegetatio n. The commonest food items appeared to be small chironom ids, which were very commo n o n th e surface of th e water, but some plant material was also consumed, mainly by indi vid uals that had not yet ventured beyond the water margins. A small mollusc (Siberinauta) is also considered to be an important food item (E Potapov pers comm). O ne captive chick fed extens ively o n mosquitos Cu li cidae wh ich were also abu ndant by ea rl y Jul y.

After the you ng had hatched, the adu lts spent much of the next c 10 days feed ing, resting or bathing on the nearby thaw lake. W hen not so occup ied , almost all of the adults were absentfrom the breeding marsh. Food taken by th e ad ults included chironomids w hich were taken by the birds w hil st swi mm ing or during hoverin g f1ight.

Other food items identified fo llowi ng stomach analysis of breedi ng birds include a number of insect spec ies (ad ults and larvae), especially cra nefl ies Tipulidae, aquatic beetles Co leoptera and caddis flies Phyganea, crustaceans (eg, fairy shrimps Ch irocepha lus) and sma ll freshwaterfish (eg, nin esp ined stickieback) (Vorob'ev 1963, Andreev & Kondrat'ev 198 1).

Anti-predator behaviour The co nstant vocal ization normally associated with breeding co loni es of commun all y breeding gull s is 173

Ross's Gul/s in Siberia conspicuously absent in Ross's Gull colonies. Furthermore, human presence elicited virtually no response from adult birds, providing that they were no longer i ncubati ng eggs. Responsibi I ity for repelling predator raids appeared to rest with the Arctic Terns, many of which were still incubating eggs after the Ross's Gull eggs had hatched . Adult Arctic Terns have been reported as killing young Ross's Gulls in arctic Canada (Macey 1981) but no such behaviour was noted during the current study.

Male Ross's Gulls (judging by their brighter pIumage) carried out irregular and rather desultory 'inspection' visits during which they uttered a single and muted, but typically gull-like, meeawe or cleeawe. This call is referred to as the 'colonycontact' call. Little further response was noted to human presence although the Arctic Terns were assisted by any Ross's Gulls th at happened to be in the vicinity to drive avian predators out of the area.

The behaviour of the one pair of Ross's Gulls still incubating eggs on 1 July was considerably different from the adult birds that already had mobile young. These birds tolerated approach by humans to 1 5-20 m but any closer caused them to leave the nest. The birds, however, quickly returned as soon as the area was again clear. During disturbance, the birds would circle overhead at a height of 10-15 m uttering the ' colony-contact' call. Walking right up to the nest caused little further anxiety on the part of the male but the female would begin a series of determined, tern-like mobbing and diving attacks, coming to within 2 m but never actually making contact. The variety of cal Is produced by the female during these attacks included tiki-tiki-tiki-tiki, kleeakleea-kleea-kleea, ga-da ga-da ga-da ga-da and, especially, keeaoo-keeaoo-keeaoo-keeaoo. Another call noted was a harsh tern-I i ke kik-kik-kik-kikkik, also recorded as being produced by an adult at Scarborough, North Yorkshire, UK, in March 1976 (Densley 1979).

Ground- and water-based distraction displays by the adults are poorly developed and often lacking.

Only one female performed such a behaviour when her nest was approached. The bird dropped suddenly and awkwardly onto the ground or the surface of the nearby water, shuffled her wings, bobbed her head up and down and stretched her neck stiffly forward.

Plumage Only one immature-plumaged bird was noted, an individual which fed and bathed alone on the thaw lake during the afternoon of 2 July. It did not approach the nesting area, nor did it interact in any way with other Ross' s Guiis. The smoky-grey V

174

mark on the whitish-grey upperwing, created by the darker primaries and greater and median coverts, and also the grey-tipped tail indicated that it was a second-summer bird. In all other respects, its plumage resembied that of breeding adults, includingthe possession of a full collarwith a hintof pink in the body plumage.

Mature birds in full summer plumage varied greatly in the amount of pink in the body plumage.

This variation is influenced bya number offactors, including light intensity and direction, stage of the breeding season and the age and sex of the individual. The birds showing the most intense pink may have been older males during the most active stages of courtship in the early spring. The pink colour was enhanced by overcast weather conditions and the bluish light that reflected from the ice onto the bird's plumage (Buturlin 1906, Densley 1979, Andreev & Kondrat'ev 1981). Later in the season, especially in full sunlight, the intensity of the colour diminishes but remains visible on the flanks, belly, underwing and undertail-coverts. In early July 1990, many of the Kolyma birds appeared to lack entirely any tinge of pink in their pIumage. Apart from the intensity of pink, the only sign of sexual dimorphism was the degree of paleness and marbling of the extension to the black col lar at the nape area of the neck. In females, this was grey rather than jet-black and minutely flecked with white as opposed to uniformly coloured.

Acknowledgements The expedition was funded by the Royal Society and the Academy of Sciences of the USSR, under their joint scientific exchange agreement. I am particularly grateful to Kathryn Basson (Royal Society) and Sergei Kolesnichenko (AcademyofSciences) who assisted me greatlywith travel arrangements .

My greatest thanks are to Professor A V Andreev (Head of Laboratory ofExperi mental Ecology at the Academy of Science's Far Eastern Scientific Centre, Magadan) for inviting me to join him atthe Kolyma field station, allowing me unrestricted access to the Ross's Gull colony and for commenting on an earl ier draft of this paper. Both at Magadan and the field station, I enjoyed the generous hospitality and full support of many people, including K Andreev, S Drovetsky, A Kondrat'ev, E Potapov and, espec'ially, E Khlebosolov, who also commented on an earlier version of this paper. Thanks are also due to H Altmann, W R PBourne, R Brown, Professor V E Flint, Mr and Mrs W Grossman, S Holohan, A Kistchinski, K Liedel, B Sage, J Sparks, R Vaughan, C S V Yeates and A V Zubakin for various acts of assistance and kindness .

Ross's Culls in Siberia Dens ley, M 1979. Ross's Gu ll s in A laska. Br Bird s 72: 23-

Samenvatting Ross' MEEUWEN IN SIBERIĂ&#x2039; In dit artikel wordt een historisch overz icht gegeven va n het onderzoek naar de prec ieze locaties in het noorden van de Sovjetunie van de broedgeb ieden van de Ross' Meeuw Rhodostethia rosea we lke z ich uitstrekken vanaf het Taimyr sc hi ereiland oostwaarts tot aan de Kolymavlakte en de Chaunbaa i. Vervo lgens wordt vers lag gedaan van onderzoek uitgevoerd in de Ko lymav lakte in 1990 en wordt ingegaan op broedb iotoop, nestplaatsen, ei leg- en broedperiode, ontwikkeling en over leving van de jongen, voedse l en gedrag; tevens worden enkele kenmerken van het donskleed van de nestjongen en van het zomerk leed van de adu lte voge ls behandeld.

References And reev, A V & Kondrat'ev, A j A 1981. [New data on the biology of Ross's Gu ll (Rh odostethia rosea) .] Zool Zh 60 : 4 18-425. [In Russian.]

Borodin, A M et al 1978. [Red data book of USSR.] Moscow. [In Russian.]

Bu turlin , S A 1906. Th e breed ing-ground s of th e Rosy G ull. Ibi s 8 (6) : 131-139, 333-337, 66 1-666.

Chartier, C & Cooke, F 1980. Ross's Gu ll s (Rhodoste thia rosea).nesting at Churchill , Man itoba, Ca nada. Am Bird s 34: 839-84 1.

Chernov, Y I 1985/ 1988. The li vi ng tundra. Cam bridge.

Degtyarev, A G 1991. [Aerial co unts of Ross's Gu ll (Rhodostethia rosea) on the Yakut tu ndras.] Zoo l Zh 70 : 81-85 . [In Russian.]

Degtyarev, A G, Labuti n, Y V & Blokhin, Y Y 1987.

[Ross's Gull (Rhodostethia rosea): migration and breeding cyc le near the borders of the range.] Zoo l Z h 66: 1873-1885. [In Russian.]

28.

Grigor'ev, V R 1976. [Short report on the Ross's Gu ll in northern Siberia. In: Rare, disappearing and li ttlestudied bird s of the USSR.] Ryaza n', p 178. [I n Russian.]

Krechmar, A V, Andreev, A V & Kondrat'ev, A j 1978.

[Eco logy and d istri buti on of birds in the north-easte rn USSR.] Moscow. [In Russian.]

Macey, A 198 1. Status report of Ross 's Gul l (Rhodostethia rosea). in Canada. Comm ittee on Status of Endangered Wildlife in Canada.

Pa vlov, B M & Dorogov, V F 1976. [The Ross's Gu ll (Rhodostethia rosea) in the Taymyr.] O rni to log iya 12: 240-24 1. [In Russian.]

Perelomov, G B 1976. [Sho rt report on the Ross's Gu ll in the Yana delta. In : Rare, disappearing and littl e-studied bird s of the USSR.] Ryazan', pp 178-179. [In Russian. ] Pewe, T L 1966. Permafrost and its effect on li fe in the north . Corva lli s.

Rostc hevski, Y K 1976. [S hort report on the Ross' s G u II in the Yana-Indi girka low land s. In: Rare, disappearing and li tt le-stud ied b ird s ofthe USSR.] Ryazan ', pp 177178 . [In Russian.]

Tomkovich, PS 1980. [U nu sua l nesting of Ross's Gu ll (Rhodostethia rosea).] O rnitolog iya 15: 215. [In Russian.]

Uspenski, S 1977. Th e firebird of the North. In: The Soviet North, Moscow, pp 112-122.

Vorob'ev, K A 1963. [Birds of Yakutia.] Moscow. [In Russian.]

Zubakin, V A & Avda nin , V 0 1983. [Peculiarities of co lon ial nesting in Ross's Gu ll (Rhodostethia rosea).]

Zool Zh 62: 1754- 1756. [In Russian.]

Michael Oenstey, Clifton Park Museum, Rotherham, South Yorkshire, UK

175

Mededelingen _ __ _ _ _ _ __ Ring-necked Duck x Tufted Duck hybrid at Goedereede in January 1991 O n 6 Janu ary 199 1, w hil st birdin g at Goedereede, Z uid ho ll and, Staf EI sermans and Jos EI se rm ans noted a pair of di vin g-d ucks Aythya; the fe male was a Tufted Duck A fulig ula but the male was remin isce nt of a Rin g-nec ked Du ck A col/aris. The fo llowing descr ipti on, taken fro m slides, revea ls, however, that it was a hybri d.

SIZE & SHAPE Li ke Tu fted D uck, espec iall y shape of head, but w ith t in y sharp cres!.

HEAD & NECK Bl ack, w ith margin all y paler feath ers aro und base of bijl.

UPPERPARTS Blac k.

UNDER PARTS Broad black ish breast and blac k stern .

Fl ank w hite w ith few co ntrasting dark (b rowni sh) das hes.

BARE PARTS Bill (pro babl y fro m the very base) dark leadgrey w ith very contrast ing w hiti sh subterminal band and broad blac k tip. Iris ye ll ow. Foot blu e-grey.

Whil st stud ying th e bird , a number of poss ibiliti es were considered. It was probabl y not a first-summer male Rin g-necked Du ck beca use ofth e rounded head and th e short forwa rd extensio n of th e fl anks, ca used by th e broad bl ac k breast (G illh am 1986) . First-summer male Tu fted Duc k ca n be exc/ud ed by the sharp wh ite subtermin al band o n th e bill . The bill pattern of Paget's Poc hard- or Ferru gino us Duck-type hybrid A ferin a x nyroca (G illham et al 1966) could poss ibl y fit but neith er th e bl ack upperparts no r the w hite brow n-dashed flanks match thi s hybri d type. Acco rdi ng to G illh am et al (1966), Bae r's Poe hard-type hybrid A fuligula x nyroca very much resembl es a male Rin g-nec ked Du ck. The bill tip, however, shows less b lac k and the flanks are c/ ouded brow n all-ove r. Th e bird also differed notabl y fro m th e presumed hybrid betwee n Rin g-necked and Tufted D ucks A col/aris x fuligula th at was observed by Vini combe (1982)

168 Rin g-necked D uck x Tufted Du ck hyb ri d A col/aris x fuligu la, first-year male, Goedereede, Z uidho ll and, 6 Janu ary 199 1 (Staf EIserma ns)

(see also the co lour plate on page 45 in H arri s et al 1989), w hic h had w hite, dark-brow n dotted flanks.

Th e most likely exp lanati o n remains th at the Goedereede bird was a first-yea r hybrid male A co /Ia ris x fuligula.

I th ank Kl aas Ei genhui s for hi s comments.

References G illh am, EH 1986. Extent of li ght area o n f lanks o n ad ult male Rin g-necked D uck. Br Birds 79: 591.

G illh am, E H, Harri son, J M & Harri so n, J G 1966 . A stud y of certa in Aythya hybri ds . W ildfow l Tru st A nn u Rep 17: 49 -65 .

Harri s, A, Tu cker, L & V ini co m be, K 1989. The Macm illan field gu ide to bi rd identificatio n. Lon do n.

V ini combe, K 1982 . Iden ti ficat ion of fema le, ecl ipse ma le an d first-w inter ma le Ring-n ecked Ducks. Br Birds 75 : 327 -328 .

Staf EIserm ans, Leiseinde 57, 2300 Turnh out 73, Belgium

Yellow-Iegged Gulls with fleshcoloured legs In th e second half of A ugust 1988, N ick va n der H am and I spent two weeks nea r Cape Fini sterre, Ga li c ia, north -western Spain . In th e neighbourin g harbour and atth e loca l rubbi sh dum p of Fini ste rre, 176

wewere able to getc/ osev iewsofl arge gu ll s. W hen exam ining the leg co lour of Ye ll ow-I egged Gull s Larus cachinnans, we di scovered a bird w ith fl eshco lo ured legs. After thi s one, we chec ked several hu nd reds of Ye llow-I egged Gull s and found thi s aberrant leg colorati on to occur not infrequentl y.

The ĂŞl berrant bird s were all complete ly ad ul t or

IOuteh Birding 13: 176- 18 1, oktober 199 1J

Mededelingen subadult and most ofthem were in summer pIumage. Apart from the legs, th ey looked like the other Yellow-Iegged Gulls in every respect, as far as details could be examined. The amount of flesh coloration on the legs in the aberrant birds varied considerably, ranging from wholly flesh-coloured legs to flesh-coloured feet only. In between were gradations with only flesh-coloured tibia or with just some fleshy spots on the otherwise yellow legs.

Afterwards, it was estimated that 5-10% from the bi rds checked showed wholly or partly flesh-colou red legs.

In the literature, pink legs are not mentioned for Yellow-Iegged Gull. In fact, the yellow legs are believed to be the only consistent feature in the complicated Yellow-Iegged Gull group (Teyssèdre 1983). However, the significant number of aberrant birds fou nd by us and by others recently duri ng summer (Arie Spaans in litt to Maarten Platteeuw) and the remark by Paterson & Varela (1988) that flesh-coloured legs do occur suggest that fleshcoloured legs are not an uncommon feature. To whatextent leg colour in adult Yellow-Iegged Gulls is influenced by seasonal changes, like in Lesser Black-backed Gull L fuscus(Glutz von Blotzheim & Bauer 1982), is not known because of the incidental character of the observations so faro Also, it is not known which population is involved . However, the place and the ti me of the year suggest that bi rds are involved which are colloquially known as 'Cantabrican Herring Culi'. These birds show

characters intermediate between Yellow-Iegged and Herring Gulls L argentatus but still should have yellow legs (cf Dubois 1987).

If the flesh coloration is is the result of hybridization with genuine Herring Gulls, it seems likely that these hybrids originate from the northwestern Spanish population of which the taxonomic position is unclear. The reproductive isolation between L c michahellis from the Mediterranean and western France and L a argenteus seems weil established (cfNicolau-Guiliaumet 1977, Yésou 1991).

I would like to thank Klaas Eigenhuis and Maarten Platteeuw for their comments.

References Glutz vo n Blotzheim, U N & Bauer, K M 1982. Handbuch der Vögel Mitteleuropas 8. Wiesbaden.

Dubois, P J 1987. Notes on the 'Cantabrican' H erring Gull. In: Grant, P J & Sharrock, J T R (editors), International bird identification, Eilat, pp 41-42.

Nicolau-Guillaumet, P 1977. Mise au point et réflexions sur la répartition des Goélands argentés Larus argentatus de France. Alauda 45: 53-73.

Paterson , A M & Varela, J M 1988. iArgénteas 0 patiamarilias? G I A M Bol 3, otono 1988.

Teyssèdre, A 1983. Etude comparée de quatre populations de Goélands argentés à pattes jaunes d'Europe occidentale. Oiseau Rev Fr Ornithol 53: 43-52.

Yésou, P 1991. The sympatric breeding of Larus fuscus, L. cachinnans and L. argentatus in western France. Ibis 133: 256-263.

Leo Stegeman, Kerkelaan 25, 1851 HC Heiloo, Netherlands

Siberische Boompieper te Bloemendaal in oktober 1990 Op 25 oktober 1990 waren Ton Eggenhuizen, Robert Luttik, Fons de Meijer en Rombout de Wijs vogels aan het vangen en ringen op de vinkenbaan 'Cornelis van Lennep' in de Kennemerduinen te Bloemendaal , Noordholland. Na een matige start met enkele 1O-tallen vogels werd om c 10:00 i neen van de mistnetten bij een bosschage met onder andere abelen door RL een pieper Anthus aangetroffen. Op grond van de korte achternagel en de late datum werd de vogel voorlopig als 'boompieper' A trivialis/hodgsoni in een transportkistje opgeborgen.

Na zorgvuldige metingen en vergelijking met de ons op dat moment ter beschikking staande literatuur kon de vogel als Siberische Boompieper A hodgsoniworden gedetermineerd. Omdat een aantal

kenmerken niet erg duidelijk bij de gevangen vogel aanwezig leken, voornamelijk veroorzaakt door verschillen in de linker- en rechterkant van de kop, achtten wij het verstandig de vogel nog aan anderen te tonen . Hiertoe werd Arnoud van den Berg opgebeld en, beladen met aanvullende literatuur, kon hij onze determinatie volledig onderschrijven.

De vogel werd vroeg in de middag op het parkeerterrein bij het strandpaviljoen ' Parnassia' losgelaten met ringnummer Arnhem F297944. Tot 29 oktober konden nog velen de vogel in de zeereep aanschouwen. Later bleek Hans Groot op 25 oktober om 7:30 over de landtrektelpost op enkele kilometers ten zuiden van de vinkenbaan al een boompieper te hebben gehoord. Deze vogel bevond zich in een rondzwervend groepje Graspiepers A pratensis. Gezien de late datum betrof dit mogelijk dezelfde vogel als die wij later hebben gevangen.

177

Mededel ingen

169 Siberi sc he Boompieper Anthus hodgsoni, Bloem endaa l, Noord ho ll and, 25 oktober 1990 (A rnoud B van den Berg, VRS Cornelis van Lennep)

De beschrijving werd door TE en FdM gemaakt met de voge l in de hand en voo r een dee l aa ngevuld met kenmerken die op de dia's te zien z ijn .

GROOTTE A ls Graspieper en Boompi eper.

KOP Kruin bruin groenig, met donkere lengtestrepen,

donker begrensd tegen li chte wenkb rauwstreep. Wenkbrauwstreep voo r oog oranj ezeemkl euri g, achter oog w it, met groen ige zweem, breed en geleidelij k sma ll er wo rdend en tenslotte eindi gend ter hoogte va n de oorveerbegrenz ing. Oogstreep vrij smal groenbruin va n snavel tot einde oorstreek. Onder ac hterste deel oogstreep een li chte, onduidelijk begrensde v lek, hieronder een grote donkere v lek in hoek va n oo rdekveren. 00gring li cht zeemkl euri g. Snorstreep enkele millimeters va n snavel af beginnend, donker groenbruin en doorl opend tot donkere v lek op oordekveren . Baardstreep ook enkele millim eters va n snave l af beginnend, donkerbruin tot zwart, doorl open d tot borst. Keel licht zeemk leuri g.

BOVENDE LEN Mantel, sc houder, rug en stuit donker grij sg roen , mantel- en sc houderveren met ondu idelijk gemarkeerd e donkere centra.

OND ERDELE N Buik w it. Flank groe ni g crèmekleurig met small e donke re niet sc herp begrensde sc hachtstrepen.

Borst zwaar, sc herp gemarkeerd gevlekt, zwart op ora njezeemkleurige ondergrond.

VLEUGE L Grote dekvere n met groen ige buitenrand, aan top zeemkleurig. M idde lste dekveren met zeemkl euri ge

178

toppen, aan de buitenvlag enigszins breder. Buitenste grote slagpen met smalle w itachtige buitenrand, overige hand- en armpen nen met donkere o lijfgroene b ui ten v lag. Ondervleugeldekveren metduidelijkec itroenge li ge zweem . Han dpenprojectie 14 mmo STAART Buitenvlag va n buitenste staartpen (t6) olijfbruin, li chter dan buitenvlag va n over ige pennen. Binnenv lag wit langs schacht ver doorlopend tot in bruingroeni ge basa le deel va n binnenvlag. T5 met minder w it, alleen enigszins doorlopend op top va n bu itenvlag, op binnen v lag doorlopend langs sc hacht. T4 met kleine w itte top (cf midd elste tekening op p 62 in Svensson 1984). A ll e buitenvlaggen va n staartpennen, bu itenste uitgezon derd , met groen ige buitenrand .

NAAKTE DELEN Iris donker. Ondersnavel grauwroze met punt iets donkerder. Bovensnave l donker grijsbruin , sn ij ra nd va n bovensnavel grauwroze. Poot lichtroze.

BIOMETR IE V leugel lengte 86 mmo Totale kop-p lu s-s nave llengte 33 mm, snavel lengte tot bevedering 9.2 mm, snaveld ikte 3.4 mm, snavel hoogte 3.2 mmo Staartlengte 60 mmo Tarsuslengte 2 1.6 mmo Lengte m iddenteen met nagel 21 mm, bu itenteen 15.5 mm, b innenteen 15 .5 mm; achternage l 7.3 mmo V leugelformu le (gemeten aan linkervleuge l, handpennen van binnen naar bu iten genummerd): p8 top, p9 -2, p7 -0.5, p6 -2, pS -12, p4 - 17, p3 -1 9, p2 -22, p1 -25 mm ; bu itenv lag va n p6 -8 ve rsma ld ; ook in rec hterv leuge l p8 top en p6 -2 mmo GELU ID In hand en bij wegv li egen sterk op Boomp ieper gelij kend psieuw.

Mededel i ngen De determinatie als Siberische Boompieper was uiteindelijk eenvoudig. De korte achternagel sloot alle andere mogelijke piepers uit behalve Boompieper (cf Svensson 1984). De vleugelformule, tweekleurige oogstreep en groenachtige bovendelen sloten Boompieper uit. Het patroon van de 'wenkbrauwdruppel ' leek in eerste instantie niet aanwezig omdat in de hand eerst alleen de linkerkantvan de vogel werd bekeken. De vogel bleek dit kenmerk slechts aan de rechterkant duidelijk te vertonen. Door de oorstreek aan de Iinkerkant wat 'op te poetsen ' was ook daar de 'vlek op vlek' te zien, zij het minder duidelijk dan rechts.

Op grond van de vleugelformule en de tekening op boven- en onderdelen behoorde de vogel waarschijnlijk tot de noordelijke ondersoort A h yunnanensis. Alleen het verschil tussen de langste handpen en p9 zou te groot voor deze ondersoort zijn (cf (ramp 1988).

De snavelmaten, met name hoogte en breedte, zijn voor een Siberische Boompieper iets aan de kleine kant. Daar de Boompieper een grotere snavel heeft dan Siberische Boompieper (beide maten zijn bij deze soort duidelijk groter, cf Svensson 1984), hoeft hier verder niet veel belang aan te worden gehecht.

170 Siberische Boompieper Anthus hodgsoni, BloemenDeze vangst betreft het vierde geval voor Nedaal , Noordholland, 25 oktober 1990 (Ton Eggenhuizen, derland. Eerdere Siberische Boompiepers werden VRS Cornelis van Lennep) gezien op Texel, Noordholland (20-28 oktober 1987), Alphen aan den Rijn, Zuidholland (20 april 1988) en Dintelhaven, Zuidholland (30 september Summary OUVE-BACKED PIPITAT B LOEMENDAAL I N OCTOBER 1990 On 1988) (Bouman et al 1989, Dutch Birding 1990).

25 October 1990, at Bloemendaal, Noordholland, an Dit derde najaarsgeval is tevens de eerste vangst Olive-backed Pipit Anthus hodgsoni was trapped and voor Nederland. Van 12 januari tot 8 februari 1991 ringed. The bird remained in the area until 29 October. deden twee exemplaren een poging tot overwinteA detailed description is given, with special attention ren bij Noordwijkerhout, Zuidholland (Dutch Birpaid to characters which are difficult to see under field ding 13: plaat 46, 1991 , van der Burg et al 1991). conditions. This is the fourth record of this species for the Opgemerkt moet verder nog worden dat veel Netherlands, the third in autumn and the firstof a trapped vogelaars ondoordacht te werk zijn gegaan bij hun bird. From 12 January to 8 February 1991 , two birds pogingen om de vogel te zien te krijgen. Zo werd wintered at Noordwijkerhout, Zuidholland (Dutch Birding 13: plate 46,1991 , van der Burg et al 1991 ). enkele malen vastgesteld dat meerdere vogelaars in linie door de voor het publ iek afgesloten zeereep Verwijzingen liepen, om zo de vogel op te kunnen pesten. Men Bouwman, R G, Hendriks, H MA & Schenk, H R 1989. had zich moeten realiseren dat dergelijk gedrag Siberische Boompieper op Texel in oktober 1987. gevolgen had kunnen hebben voor vogelaars, inDutch Birding 11: 61-65. clusief ringers . van der Burg, E, van Dongen, R M & de Rouw, P W W Alle medewerkers van de vinkenbaan '(o rnelis 1991. Recente meldingen. Dutch Birding 13: 74-78. van Lennep' worden bedankt voor hun inzet. Zonder Cramp, S 1988. The birds of the Western Palearctic 5. deze samenwerking zullen dergelijke vangsten Oxford. welhaast onmogelijk zijn. Verder worden Robert Dutch Birding 1990. Vogels nieuw in Nederland. Ede. Luttik en Romboutde Wijs bedankt voor het nuttige Svensson, L 1984. Identification guide to Europea n passerines. Derde druk. Stockholm. commentaar op een eerdere versie van deze mededeling.

A H V (Ton) Eggenhuizen, Laurierstraat 17, 1314 HL Almere, Nederland Fans A N de Meijer, M Nijhoffstraat 48, 1382 TS Weesp, Nederland 179

Mededelingen

Citroenkwikstaart te Breskens in april 1991 In de ochtend van 29 ap ril 1991 waren c 20 voge laars aanwezig op de 'tel post Breskens' op de dijk langs de Westerschelde, 1 .5 km ten westen van de veerhaven van Breskens, Zeeland . Om 08:29 hoorde PLM door het geroezemoes van stemmen eenmaal een geluid vanuit het binnenl and , wat hem het meest deed denken aan de roep van een Grote Gele Kwikstaart Motacilla cinerea. Enkele ogenblikken later zag PAWtwee kwikstaarten vanuit het zuiden aan komen vliegen die neerstreken op de kruin van de dijk, c 70 m ten westen van de telpost. EĂŠn van de vogels werd direct herkend als een mannetje Citroenkwikstaart M citreola; de andere vogel was een Witte Kwikstaart Malba. De twee vogels werden gedurende c 0.5 min foeragerend waargenomen door alle aanwezigen, bij gunstige lichtomstandigheden (lage zon in de rug).

Tobi Koppejan was nog in staat enkele foto's te maken voordat beide vogels om 08 :31 tezamen in oostelijke richting w egvlogen overde Westersch elde. Hierbij vlogen de vogels langs de tel post waarbij ze de waarnemers tot c 15 m naderden.

De volgende beschrijving is gebaseerd op notities en ee n veldschets welke werden gemaakt door JW direct na de waarneming, in overleg met andere aanwezigen.

BO UW Typi sc he kw ikstaart, qua model en grootte overeenkomend met Witte Kwikstaart. Ook in v lu cht ongeveer geproporti oneerd als deze, met langere staart dan Gele Kwikstaart M (lava.

KOP & NEK Kop diepgeel (sommi ge waarnemers meenden zwa rt teugeltje te zien). Zwarte nekband, een stuk doorlopend op achterhoofd.

OND ERDEL EN Geheel heldergeel. Zwart va n nek iets doorlopend op flank.

BOVENDE LE N Bovenste deel mantel zeer donkergrij s.

O nderste deel mantel, rug en sc ho uder donkergrij s.

STU IT & STAART Stuit donkergrij s of zwa rt. Bovenstaart zwa rt met w itte buitenste pennen.

V LE UGE LS Slagpen nen zwa rt. Middelste en grote dekvere n zwa rt met goed zichtbare witte zomen en opva llende w itte toppen twee duidelijke w itte vleugelstrepen vo rmend. V leugel strepen ook in v lucht opvallend. Witte zomen aan dekveren indruk van w it v leugelve ld gevend.

Terti als met w itte zome n, vo lgens so mmi ge waarneme rs nauwelijks z ichtbaar, vo lgens anderen niet opva llend maar goed z ichtbaar.

NAAKTE DELEN Ogen en snavel donker (zwart) .

ROEP Gelijkend op roep va n Grote Gele Kwikstaart, echter mind er 'metaa lachtig'.

GEDRAG Foerageerged rag typ isc h kwikstaartachtig: aktief door gras sta ppend met 'knikkende kop ' . Vlucht li cht go lvend.

De combinatie van geheel gele kop, zwa rte nek, donkergrijze bovendelen en brede witte vleugelstrepen sluiten alle andere Westpalearctische kwikstaarten uit. De donkere mantel en heldergele kop en onderdelen du iden op de ondersoort M c citreola (cf Cramp 1988). De door Shirihai (1990) beschreven (mogelijke) kruisingen toonden alle een donkergrij ze wangstreek .

Dit was het tweede geval van de Citroenkwikstaart voor Nederland en de eerste veldwaarneming. Het eerste geval betrof een eerstejaars vogel die op 24 augustus 1984 te Castricum, Noordholland , werd gevangen en tot 8 september 1984 aldaar aanwezig bleef (Moerbeek et al 1984).

De laatste decennia worden Citroen kwiksta arten min of meer regelmatig waargenomen in Europa buiten de Russische broedgebieden, vooral in Finland (47), Groot-BrittanniĂŤ (5 0 t/m 1989), Noorwegen (18), Polen (23 t/m 1987) en Zweden (51 t/m 1989). Daarnaast zijn gevallen bekend uit Denemarken, Duitsland, Frankrijk, Griekenland, ler-

~~~"'("jW'q l~

FI GUUR 1

180

Citroenkwikstaart Motacil/a citreola, Breskens, Zee land, 29 april 199 1 Uaco Walhout)

Mededelingen land, Ijsland, Italië, Joegoslavië, Nederland, Oostenrijk, Roemenië, Spanje, Tsjechoslowakije en Zwitserland (Moerbeek et al 1984, Cramp 1988, Grant 1988, Dymond et al 1989, Tomialojc 1990).

Het ging hierbij vooral om waarnemingen in het najaar die meestal betrekking hadden op jonge vogels. Bij het kleine aantal voorjaarswaarnemin gen ging het meestal om mannetjes.

De laatste 10 jaar is het aanta l waarnemingen in het voorjaar in Europa buiten de normale broedgebieden toegenomen . Zo waren de eerste waarnemingen in Letland op 28 mei 1982 (mannetje), 27 mei 1984 (paartje) en op 5 mei 1985 (mannetje) (Viknes 1989). In april 1987 werd de Citroenkwikstaart voor het eerst vastgeste ld in Frankrijk (Verroken & Verroken 1988) en Spanje (Grant 1988) en werd het tweede geva l voor Griekenland bekend (Meininger 1988). In 1984-86 wa ren er meerdere waarnem in gen in de periode 18 apr il-1 6 mei, met een maximum van vijf exemp laren, op het Hel sch iere il and in Polen (Tom ialoj c 1990). In apri lmei 1988 waren er vijf meldingen in Duitsland (H irsc hfeld & O ree l 1988).

Het broedgeb ied van M c citreola heeft zich sinds de jaren 50 naar het westen uitgebreid (Wi lson 1979, 1984). Ook nabij Moskou heeft de soort zich in westel ijke richting uitgebreid, waarbij zowel vogels met kenmerken van M c citreola of M c werae als voge ls met kenmerken van beide ondersoorten zijn vastgeste ld (Günther 1972). Naast de uitbreiding van de Russische broedgebieden is ook een aanta l broedgevallen vastgeste ld buiten het normale verspreid in gsgeb ied: Finland (1982-87, gemengd met Ge le Kwikstaart; cf Ve~roken & Verroken 1988), Groot-Brittannië (1976, waarsch ijnlijk gemengd met Gele Kwikstaart; Cox & In skipp 1978), Tsjechoslowakije (1977; Stastny et al 1987) en Zweden (1977, Br Birds 70: 496; 1988, gemengd met Ge le Kwikstaart; Hirschfeld & Oree l 1988). Het toenemende aantal voorjaarswaarnemingen in Westeuropa en de geïsoleerd e broedgeva ll en houden waarschijn lijk verband met de recente uitbreiding van het broedgebied.

Summary CITRINE WAGTAIL AT BRESKENS IN APRIL 1991 On 29 April 1991 , a male Citrine Wagtai l Motacilla citreo /a in summer plumage was observed and photographed at Breskens, Zee land. This is the second record for the Netherlands and the first in spring. The recent increase in western European spring observations and isolated breed in g records outside the normal breeding range are said to

171

Citroenkwikstaart Motacilla citreo /a, Breskens, Zee land, 29 april 1991 (Tobi Koppejan)

be probably related to the co ntinuing range expansion of this species.

Verwijzingen Cox, S & Inskipp, T P 1978. Ma le Citrine Wagtail feeding young wagtai ls in Essex. Br Birds 71: 209-213.

Cramp, S 1988. The bird s of the Western Palearctic 5.

Oxford.

Dymond, J N, Fraser, PA & Gantlett, S J M 1989. Rare b ird s in Britain and Ireland. Ca lton.

Grant, P J 1988. Citrin e Wagtail on Mallorca in Apr il 1987. Dutch Birding 10 : 90 .

Günther, R 1972. Beobachtungen zur Phänologie und Brutb iologie der Zitronenste lze. Falke 19: 339-343.

Hirschfeld, E & Oree l, G J 1988. Recent WP reports.

Dutch Birding 10: 147-149; 192-194.

Insk ipp, T 1979. Recent West Palearctic records of Citrine Wagtail. Br Birds 72: 44.

Mein in ger, P L 1988. Citrin e Wagtail in Greece in April 1987. Dutch Birding 10: 90-91.

Moerbeek, D L Schekkerman, H & Sl in gs, Q L 1984.Citroenkwikstaart te Castricum in augustus-september 1984. Dutch Birding 6: 123-130.

Shirihai, H 1990. Possible hybrids between Yel low and Citrine Wagtai l in Israel. Dutch Birding 12: 18-19.

Stastny, K, Randik, A & Hudec, K 1987. At las hnizdniho rozsireni ptaku v CSSR 1973/77 . Praag.

Tomialojc, L 1990. Ptaki Polski. Warschau.

Verroken, L & Verroken, D 1988. Citroenkwikstaart te Harchies in apri l 1987. Dutch Birding 10: 78-80.

V iknes, J 1989. Latvian breeding bird atlas 1980-1984.

Ri ga.

W il son, M 1979. Further range expansion by Citrine Wagtai l. Br Birds 72: 4 2-43.

Wi lson, M G 1984. Range expansion of Citrin e Wagtai l.

Dutch Birdin g 6: 14.

Peter L Meininger, Belfort 7, 4336 JK Middelburg, Nederland Jaco Wa lhout, Verwerijstraat 25, 4337 TA Middelburg, Nederland Pim A Wolf, van Bosschestraat 78, 4384 BJ Vlissingen, Nederland 181

Brieven

------------------------------------------------------------

Booted Eagle at Hensies in July-August 1988 After hav ing stud ied the photograp h of a Booted Eagle Hieraaetuspennatuswhich was photographed at Hensies, H ainaut, in Jul y 1988 (Outc h Birding 10: 197, plate 142), I q uestio n the identificat ion of the bird . The raptor in thi s photograph is certainl y not a Booted Eagle but a 2 nd-yea r Common Buzza rd Buteo buteo or Ho ney Buzza rd Pemis apivorus, based on the fo ll ow ing features w hi ch ca n be judged from the photograp h: the w ing fo rmul a is w ro ng for Booted Eag le, w hi ch shoul d show a long and fingered sixth primary, w hereas buzza rds do not have a fi nge red pri mary here (as ca n be seen on th e publi shed ph oto). In oth er word s, Booted Eag le shows six fi ngers w hereas buzza rd s show on Iy five.

Th e w in g-ti p is intact o n the bird as the moult has j ust started at th e in ne rm ost pri mari es . Th e shape of the bird suggests a ju venil e in its first mo ult as the tail is quite lo ng (ti p too round ed for Booted Eag le) and th e trailing-edge to th e rath er narrow w in gs is

Yellow-Iegged Gulls in Poland: a reply to Chylarecki & Sikora Afte r close exa minati o n of the w in g of a gull Larus publ ished in Ou bo is et al (1990) and check i ng skin s in vari o us natural histo ry mu seums, we agree w ith Ei genhui s (1990) and Chy lareck i & Siko ra (199 1) th at the wi ng be lo ngs to Herrin g G ull L argentatus and not to Ye ll ow-I egged Gull L cachinnans.

However, in rep ly to th e oth er two po ints raised

by Chy larecki & Sikora (1991), we have to moderate th eir assertions. Regard ing th e cla imed breeding ofYell ow- legged G ull s in Po land, data co ll ected by one of us (TS) show that thi s spec ies has ve ry probabl y bred in Po land in 1990-9 1. In the first year, three pa irs bred amo ng 30 pa irs of Herrin g G uii on W loclawek Reservoi r in the middl e course of th e V istui a ri ve r, appa rent ly w itho ut any hybridi zati o n. Two pa irs of Ye ll ow-I egged G ull were present in 199 1 (P Z ieli nski in litt) . Apa rt fro m these, two other single pairs bred in south-eastern Poland in 1990 .

In 199 1, fo ur bird s of the W loc lawek Reservoir were trapped. Birds of one pair showed a da rk manti e, dark ye ll ow legs, toes and webs, ye ll ow ish iri s and a da rk o range orbi ta l rin g. Bird s of th e 182

S-cu rved (th ere is a clea r diffe rence in shape between juvenil es and ad ul ts in the buzzard-group: adult Com mo n Buzzard has w ider w in gs and sho rter ta il , adul t Ho ney Buzza rd has w ider w ings and longe r ta il than th e respecti ve juvenil es). A Booted Eag le would show more parall el-edged w ings w ith a more squ are-cut w ing-tip and no t the rather ' ro unded' shape of the bu zza rd s.

The shape of ju veni le (a lso second-yea r summer) Honey and Commo n Buzza rd is ve ry d ifferent fro m that of th e ad ults but they resemb ie eac h oth er very cl osely w hi c h, on the oth er han d, is not tru e fo r th e adults.

Oick Forsm an, PO Box 25,0242 1 jorvas, Finland Lu c Ve rroke n has comme nted th aI the bird in question was, in fact, photographed in May 1988, and not in Jul y 1988 as the caption w rongly suggests. The ' rea l' Booted Eag le was present from 7 Jul y to 9 A ugust 1988, doc umented by p hotog raph s (Aves 27 : 18, 1990) and accepted by the Belgian rarit ies com mi ttee as the 11 th reco rd fo r Belgiu m. ED ITORS

seco nd pair had ye ll owish legs but a dark ora nge iri s. Th e co lorati o n of the orbital rin g is a good character as Herrin g G ull has a ye ll ow and Yell owlegged Gull a dark o range to ve rmili o n o rbital rin g (C ramp & Simm o ns 1983) . Three of th e fo ur trapped b ird s showed b lack markings o n the six outer primari es and the fo urth bird had bl ac k eve n o n th e 7th o uter prim ary. We q uite agree w ith Chy larec ki & Sikora (199 1) th at thi s patte rn is typ ica l fo r Ye llow- Iegged G ull.

Regarding the occ urre nce of no n-breed ing Yellow-I egged G ull s in Po land, we would like to make the fo ll ow ing rema rks. Based o n th e extensive field experi ence of PJO w ith 1OOOs of indiv iduals of th e W estern Palea rctic subspec ies of Ye ll ow- Iegged G ull and w ith argentatus and 'omissus'-type Herrin g G ull s in northern Europe, we fi nd th e identification of adult Yell ow-I egged G ull , in most cases, straightforwa rd . The co mbin ati on of size, w ing pattern and co lo ur of mantie, w hi c h is d iffe rent from th at of 'omissus'-type H errin g G uii s, leg and, if the bird is o bserved fro m very short d istance, orbita l rin g, lead to the eliminati o n of 'thayeri'- or 'omissus'-type H erring Gu ll s rapid ly. Fro m th is f ield experi ence, and desp ite the fee l i ngs of Chy lareck i & Sikora (199 1), we remain confident thatth e

[Outeh Birding 73: 782-783, oktober 7997[

Brieven b irds seen near Gda nsk, Po land, o n 21 and 25 September 1987 (cf D ubois et al 1990) we re Ye ll owlegged Guii s, as we il as th ose seen by TS in Jul y 199 1 in the Nysa Rese rvoir, southern Po land, w here c 100 b irds we re present - the largest group of Ye ll ow-Iegged Gu ll s ever seen in Po land.

A ll th e recent record s in Poland are poss ibl y co nnected with breedi ng cases in the last yea rs in Czechos lovak ia, Hungary and U krain e, and suppo rt th e hypoth esis of south-eastern or igi n of inland-breed in g Ye ll ow- Iegged Gu ll s in thi s country.

In western Po land, o nly indi vidu als w ith fles hcoloured legsoccur as breed i ng birds (typ ical Herrin g Guii s) .

Chy larec ki & Sikora (199 1) th emse lves, paradoxica ll y q uoting Po li sh recoveri es, cla imed that three f irst-yea r bi rd s fro m 87 ' Herrin g Guii s' originated fro m the Bl ac k Sea (where o nl y Yell ow-I egged Gull s breed). Hence, the question is not if but how many Yell ow-I egged G ull s occ ur in Po land. Even if

most gu ll s w ith ye ll ow legs seen o n the coast are omissus'-type H errin g Gu ii s, Yell ow- Iegged Gull does occ ur in Po land but is stilil argely overl ooked .

A co lour-ring sc heme of the Black Sea and eastern Med iterraneanYellow-Iegged G uil popu lati onscou Id bring much more info rm atio n on their movements towards th e Balt ic region.

References Chylarecki, P & Sikora , A 1991. Ye llow-I egged Gu ll s in Poland : a comme nt. D utc h Bird ing 13 : 145- 148.

Cramp, S & Simmons, K E L 1983. Birds of th e Western Palearcti c 3. Oxford.

D ubois, P L Skakuj, M & Stawarczyk, T 1990. Occurre nce of Ye llow-I egged Gull in Po land. Dutch Birding 12: 14-1 7.

Eigenhui s, K J 1990. Occu rrence of Ye llow-I egged Gull in Poland. Dutc h Bi rd ing 12: 193-194.

Glutz vo n Blotzheim, U N & Bauer, K 1982 . Handbuch der Vรถge l M itte leuro pas 8. W iesbaden .

Philippe J D ubois, 2 rue Moza rt, 92000 Na nterre, France Tadeusz Stawa rczyk, U niversity of Wroc/aw, M useum of Natural History, Sienkewicza 2 7,50-335 Wroc/aw, Poland

Oostelijke Stormmeeuwen in Nederland In een reacti e op mijn mededelin g betreffende oostelijke Sto rmmeeuwe n Larus ca nus in Nederland (G root Koerka mp 1989) w ij st Eigenhui s (1990) onder meer op een o nvo lkomenheid in de besc hrijvi ng va n een Sto rmm eeuw bij Deyenter, Ove ri jsse l, op 3 nove mber 1986. Het euvel sc huilt in het abusievelijke gebrui k van de term 'handpenv lekken' voor de w itte toppen va n de hand pennen en ni et voo r de subtermi na le ' m irro rs' waa r Eigenhui s (1990) op doelt. Begrij pe l ijkerw ij s heeft dit voor enige verwarrin g gezorgd. De w itte toppen aa n de buitenste hand pe nnen waren bij de besc hreve n vogel afwez ig, hetgee n du idt op een tweede-w inter Stormmeeuw .

Determin ati e va n Ru ss ische Storm meeuw L c heinei in het veld is een hachelijke zaak en ik sluit

me in dit verba nd dan ook aa n b ij G lutz von Blotzheim & Bauer (1982) en Ko mpanj e & Post (1990). M ijn medede li ng beoogde slechts het mogel ijk voorkomen va n L c heinei o nder de aa ndac ht te brengen. D aa rbij z ijn de gegeven ve ldwaa rn emin gen ni et toegesc hreven aa n L c hein ei maa r enke l aa n - met nad ru k - 'ooste lij ke Stormmeeuwen'.

Verwijzingen Ei genh uis, K J 1990. Russ ische Stormmeeuw in Nederland. Dutch Bird ing 12: 191-1 92.

G lutz von Blotz heim, U N & Bauer, K M 1982. Handbuch der Vรถge l M itte leuropas 8. W iesbaden.

Groot Koerkamp, G 1989. Waarnem ingen van oostelijke Stormmeeuwen in Nederland. Dutc h Bi rding 11: 2527.

Kompa nje, E J 0 & Post, J N J 1990. Oostelij ke Stormmeeuwen Larus canus heinei in Nederl and en WestEuropa. Li mosa 63: 2-6.

Geert Groot Koerkamp, Oosterwechelsweg 74, 7433 CP Schalkhaa r, Nederland

183

Mystery photographs _ _ _ __ _ 42

Duringthe Dutch Birding mystery-bird competition in October 1989 held on Texel, Noordholland, last issue' s mystery bird caused a 93% failure in identifying it. White outer tail feathers and lack of supercilium show that it is a Sy/via warbier. It is interesting to mention what species weresuggested: Sardinian Warbier Sme/anocepha/a 34%, Lesser Whitethroat S curruca 25%, Subalpine Warbier S cantillans 11 %, Orphean Warbier S hortensis 8%, Rüppells Warbier S rueppelli7% and Whitethroat S communis 5% . The sharp contrast between the grey ear-coverts and the white throat, the uniform grey upperparts and the pale orangy orbital ri ng ru Ie out Wh itethroat. Orphean Warbier and Lesser Whitethroat also lack the latter featwre

and should have darker ear-coverts and greyer legs.

The white fringes to the tertials are obvious and rule out Sardinian Warbier, leaving only two species : Subalpine and Rüppells Warbier. However, the large and almost Orphean Warbler-like appearance with long bill and flat head are unlike Subalpine Warbier which should also show a brownish tinge on flanks and wings. Although most Rüppells Warblers have at least some black throat-feathers making them rather easy to identify, a number of adults have immaculate white throats like our mystery bird which was ringed and photographed on 14 April 1987 near Yumurtal ik, southern Turkey .

Arnoud B van den Berg, Duin/ustparkweg 98, 2082 EG Santpoort-Zuid, Netherlands

172 Rüppells Warbier Sylvia rueppelli, female, Yumurtalik, Turkey, 14 April 1987 (Arnoud B van den Berg)

184

[Dutch Birding 13: 184· 185, oktober 1991 [

Mystery photographs

173 Orphean Warb ier Sy/via hortensis crassirostris, fema le, Yumurta li k, Turkey, 11 Apr il 1987 (A rnoud B van den Berg) Mystery photograph 43. Solution in next issue

185

Recensies

- -- - - ------------------ - - - - -- -- - - - - - - ---------------

W RUITENBEEK, C J G SCHARR INGA & P J ZOMERDIJK (REDACTIE) 199 1. Broedvogels va n Noo rd-Holland. Sti chting Samenwe rkende Voge lwerkg roepen Noord-H oll and & Prov inciaa l Bestuur va n Noord-Holl and, Assendelft & Haa rl em. 440 pp. ISBN 90-900 363 1-8. NLG 47.50.

Dit boek presenteert een zeer grondi g o nderzoek naar de ve rspreidin g en di chtheden va n alle broedvoge ls in Noordh oll and in de peri ode 198 1-89 . De informati e ove r iedere soo rt is hee l ove rzichtelijk weergegeven op een kaart va n de provinc ie, gewoonlijk sa men met aanvullende gegevens ove r de ve randerin g in de aa nta llen broedparen sind s 197 0 of de ve rd eling over habitat typen. Het boe k is rijkelijk voorzien va n foto's w at mede bi jdraagt dat het geheel een goed ve rzo rgde, informati eve en gun sti g geprij sde uitgave is geworden.

H et boek besta at uit twee secti es. Het eerste gedeelte bespreekt de methodolog ie die gevol gd we rd , zoa ls de w ij ze waa rop en wa nn eer de gegevens verza meld w erden, de betrouw baarheid va n de gegevens, enzovoorts, en besc hrijft daa ropvol gend in 200 pagina' s de ve rschillende vogel gezelsc happen in Noordholl and. Een vogelgezeisc hap w ordt bepaa ld met een co mputerprocedure, die de in ve nta ri sati egegevens systemati sc h verdeeld in kl einere eenheden om uiteindelijk gebi eden over te houden met een ove reenkomende broedvogelsamenstellin g. Het res ultaat is zeve n hoofdgroepen (bij voorbeeld, bosvogelgezelsc hap, duin vogel gezelsc hap, enzovoorts), we lke wo rden onderve rdeeld in 33 subgroepen. De bosvoge ls bij voorbee ld word en onderverd eeld in ac ht geze lsc happen, zoals het spotvogelrijk-, zwa rte meesrijk- en houtsniprijk- bosvogel geze lsc hap. Per geze lsc hap w ordt de ve rspreidin g ervan ove r de prov incie besproken, sa men met de w ij ze w aarop ieder gezelschap doo r de karakteri sti eke vogelsoorten gebruikt wordt, dit all es verlu cht met een foto va n het karakteri stieke habitat. Vanze lfsprekend zijn vee l va n de door de compute r ondersc heiden gezelsc happen en hun habitats niet erg ve rrassend maa r het geeft de lezer meer zekerh eid dat de compu te r een ve rsta ndig en begrijpelijk res ultaat heeft gegenereerd . Echter, het essentiële ve rschil is dat de co mputer in staat is om obj ecti ef habitattypen te ondersc heiden doo r de keuzes va n de vogels ze lf te onderzoe ken. Indi en ve rgelijkbare analyses uitgevoerd zo uden w ord en op data sets va n opeenvol gende jaren dan zou deze method e direct kunnen traceren waa r veranderin gen in de voge lpopul ati es z ijn opgetreden en oo k antwoo rd kunnen gegeven op de vra ag 'waarom ' .

Een indrukwekkende hoeveelheid in formati e w ordt gepresenteerd in deze sectie en, hoewe l aantrekkelijk gebrac ht, is het noga l lang en moe izaa m te ve rwe rken. Ik denk dat vee l lezers deze secti e slec hts v lu chtig zullen doorbl aderen.

H et grootste gedeelte va n de andere helft va n het boek is gewij d aa n de ve rspreidin g va n broedparen voor elke soo rt afzo nderlijk. Overz ichtelijke ve rspreidingskaarten word en gepresenteerd voor alle soorten (behalve enke le zee r algemene) en de toenemende rasterdi chtheid op

186

elke kaa rt geeft de broedvoge ldichtheid aan en vesti gt de aand acht direct op de belangrijkste co nce ntrati egebi eden. Voo r elke soo rt wo rd t een ove rzic ht gegeven va n verspreiding, karakteri sti eke habitat, aa ntallen en trend s.

In een enkel geva l is de ve randerin g in het aantal broedparen sind s 197 0 geïllu streerd , een heel interessa nt gegeven maa r soms oo k eni gz ins dep rimerend! H et con cept va n de voge lgezelsc happen treedt in deze secti e eveneen s duidelijk naar voren maa r voo r de lezer die het ee rste gedeelte va n het boek heeft ove rges lagen is de tekst nog steeds heel begrijpelijk.

Het boek eindi gt met een besprekin g va n de ve randerin gen in aa ntallen en ve rspreidin g va n broedvogel s in Noordholl and, de oorza ken, in hoeve rre deze vero ntru stend z ijn, en hoe de ove rgebl even interessante gebi eden in de prov incie beheerd moeten w orden om de rijke en di ve rse voge lgezel sc happen te behouden.

Het integreren va n broedvogelgegevens tot een interessant boek dat bove ndien grote natuurbeschermin gswaard e heeft, is ze ker geen gemakkelijke taak. D e redacti e va n dit boek heeft geprobee rd dit op haar eigen w i jze te bewerksteil igen, waa rvoor z i j ze ker bewonderi ng verdi ent. Zoals met elk boek op dit gebi ed is het eenvoudi g gedeelten aa n te w ij ze n die j e niet bevall en of we lke je and ers zou hebben uitgevoerd als redacti elid maar ove r het geheel genomen heeft de redacti e een prij ze nsw aardi g we rk afgeleverd. GRAH AM J HOLL OWAY

C RI CHARDSON 1990. Th e birds of the United Arab Emirates. Hobby Publi cation s, W arrington. 204 pp. ISBN 18728 39 -00-2 . GBP 15.00.

Dit boe k biedt op nauw keuri ge en overz ichtelijke w ij ze in fo rm ati e ove r waa r en wa nn eer we lke vogels in de Vereni gde A rabi sc he Emiraten zijn te z ien. Het gebi ed ligt aan de Perzisc he Golf op het Arabisc h Schiereil and, is c 110000 km ' groot en w ordt begrensd door Saudi arabi ë, Qatar en O man. Inleidende hoofd stukken bes laan een kwa rt va n het boek en geven in tekst, kaa rtj es en foto's uitstekende info rm ati e ove r 20 vogelkijkgebi eden en ve rsc hillende habitats. Tevens is er een gecod ee rd e c heckli st met alle in de VAE waa rgenomen 37 1 soorten.

De beknopte soortteksten (gemiddeld zeven zinnen per soort) behandelen het voorkomen en er is vaa k iets geschreven over herkomst en trek. Bij zond er prakti sc h en gemakkelijk te begrijpen z ijn de maa nddi agramm en (kalenderbalken) die per 1O-d aagse perioden laten zien wa nn eer iedere soort doortre kt en wa nneer hij talrijk is of ontbreekt. Bij de 67 broedvoge lsoo rten is een verspreidingska artj e opge nomen en wo rdt iets over hun broedbi o logie ve rteld. Behalve bij enkele interessante ondersoorten w ordt nergens de herkenning behandeld. Wel wordt so ms ve rm eld waa rm ee een bepaa lde soort ve rwa rd ka n w ord en. H et boek is geïllu stree rd met meer dan 280 vignetten. Bove ndien z ijn er 20 bl adzijden met 101 goede voge lfo to's gemaa kt in de VAE (in kl eur en met vermeldin g van plaats en datum in ondersc hriften). ARNO UD B VAN DE N BERG

[Outeh Birding 13: 186, oktober 1991 1

Aankondigingen & verzoeken _ _ _ ICBP/FFPS Conservation Expedition Competition and BP Conservation Expedition Award 1991 Th e ' Intern ati o nal Coun ci l for Bi rd Prese rvati o n/ Faun a & Fl o ra Preservati o n Soc iety Co nservation Expeditio n Competition ' was fo unded in 1985 to support tea ms of yo ung peo pl e do in g co nservati on wo rk overseas. Each yea r, a total of GBP 20 000 in grant fundin g is ava il abl e in the fo ll ow in g categori es : G loball y Threatened Spec ies, Tro pi ca l Rainfo rests, W etland s and Ocea ni c Island s & Marine. The competition is open to all exped ition s in vol v ing yo ung peopl e and fulfillin g th e foll ow in g criteri a: the ex pedition sho uld 1 be to a deve lo pin g co untry, 2 make a co ntribution to w ildli fe con servation and 3 in vo lve loca l peopl e in th e expedition's wo rk. First pri ze in eac h category is G BP 3000 (half of w hi ch sho uld be intended fo r loca l counterparts) . There are also eight pri zes ofGBP 1 000 for runners-up . A ll pri ze w inners w ill auto mati ca ll y rece ive offi cial ICBP/ FFPS end o rse ment. In a yea rs tim e, w hen the teams have returned, the res ults of their w ork w ill be jud ged and 'The BP Con servation Expedition Award ' ove rall w inn er w ill be chose n. Thi s main awa rd is wo rth GBP 7500 all of w hi ch w ill be used for foll ow-up wo rk in the releva nt country .

Appli ca nts should fo ll ow th e guid elin es set out in th e ICBP/ FFPS Conservati o n Expeditio n G uide, w hi ch also provid es impo rtant practi ca l adv ice on how to o rgani se

an expediti o n. Pl ease w rite in th e first in stance to : Ga ry A llpo rt, Expedi tio ns Officer, IC BP, 32 Ca mbrid ge Road, G irton, Ca mbridge CB3 OPj, UK. Fi na l app licati o ns m ust be submitted in En gli sh by 31 December 199 1.

Notekrakers in Nederland in najaar van 1991 H et lij kt eindelij k wee r ee ns zove r te z ijn ! Notekrakers Nucifraga caryoca tactes z ijn in de afgelope n m aa nd en op meerdere pl aatse n in Nederl and gesignalee rd. Ook tijd ens de Euro Bi rd Wee k op Texe l gaf de soo rt 'acte de prése nce' , en hoe ! Het is zeer de moe ite waa rd de o m va ng en het ve rl oop va n deze influ x vast te leggen. Het Bij zo ndere Soorten Project- ni et-broedvoge ls (BSP-nb), een sa m enwe rkin g tu sse n de D BA en SOVO N, leent zich b ij uitstek hi ervoo r. De Notekraker staat op de fo rmuli eren va n di t project di e iedere beg un sti ger va n de D BA eni ge tijd geleden toegestuu rd heeft gekregen sa men met de (ge le) handl eiding. Di t maa kt het voo r een ieder moge lijk om o p eenvo udi ge w ij ze waa rnemingen va n Notekrakers te meld en. En met het voo rn emen ee n ru bri ek in Dutc h Birdin g aa n di t proj ect te w ijden is ee n snell e ra ppo rtage gewaarbo rgd. O m snell e verwe rking moge lij k te m aken, waa rn emin gen graag direct (portv rij ) o psturen aa n: W ard H agemeij er, SOVON, A ntwoo rdnummer 25 0 5, 6573 ZX Beek-Ubbergen, Nederl and.

DBA-nieuws Advertentiemedewerker gezocht De adve rtenti es in Dutch Birdin g vormen voord e DBA een belangrijke bron van inko msten. De laatste tijd is het moe ilijk gebl eken de we rv in g va n adve rtenti es op peil te ho ud en doo r ee n gebrek aa n besc hikbare tijd en menskrac ht. Omd at naa r de menin g va n het DBA-bestuur de adve rtenti e-inko msten aa nzienlijk kunn en wo rd en uitgebreid, zoeken w ij een enthou siaste advertentiemedewerker (m/v) di e besc hikt over vrij e tijd, kenni s va n de voge laarswe reld, ee n co mm erciële in stelling, affiniteit met Dutch Birdin g en moti vati e om deze k lu s aa n te pakken en daa rmee direct bij te dragen aa n het nog moo ier en bete r maken van Dutch Birdin g. Deze functi e (eve nals and er bestuurs- en redacti ewerk o nbezo ldi gd ) o mva t, behalve het bijh o uden va n de admini strati e en ove rl eg met de redacti e, va nze lfsprekend voo ral het acti ef we rve n va n ni euwe advertee rd ers. Eve ntu ele gegadi gden moeten daaro m re kening ho ud en met rege lm ati ge we rkzaa mheden tijd ens kantoo ruren om co ntacten met bedrij ven en andere potenti ële adve rteerd e rs te kunn en onderh o uden. De adve rtenti emedewerker wo rdt ve rm eld in de

[Dutch Birding 13: 187-188, oktober 19911

co lofon va n Dutch Bi rdin g. Belangstell enden kunn en telefo ni sc h co ntact o pnemen met Pa ul Kn o ll e (053 77 11 62) of Enn o Ebels (03 0-96 1335, overdag 030 91948 9).

DBA pelagictrips vanuit Ijmuiden in september 1991 De Dutch Bird in g ' pelag ic trips', dit jaa r va nuit Ijmuiden, Noo rdh o ll and, wa ren minder voge lrij k dan was gehoopt. Pess imi sten moesten na afl oop erkennen d at ze lfs hun gerin ge verwac htin gen nog te optimi stisc h wa ren gebl eken. De eerste (zo nni ge) toc ht o p 14 september 199 1 kend e een ko rte opl evin g toe n ee n opva rend e meldde dat er een uiltje aa n boo rd was gev loge n. De o ntnu chterend e o ntknopin g vo lgde toe n ee n bruin e nac htvlind er (' uil tje') werd getoo nd . Intussen werd en emmers vo l visresten ove rboo rd gezet waa rn a in spa nnin g we rd gewac ht op de entho usiaste respo ns va n het zeevoge lvo lk : teve rgeefs. Tenslotte moest het geheim e wapen wo rd en ingezet: de mariti eme voedertafe l. Maar ze lfs d it kn ap bedac hte lo k-apparaat ko n we ini g zeevoge ls tot acti viteit aa nzette n. Even later sloeg de ni euwe v indin g om en ve rd wee n in de di epte. Mogelij k hebben eni ge di epzee-o rga ni smen z ich nog ro nd deze tafe l geschaa rd .

187

OBA-nieuws De tweede toc ht op 21 september 199 1 leek een herh aling te worden va n de vo ri ge. Het ru sti ge zo merwee r had een complete apathi e onder de zeevoge ls tot gevolg. De Noord zee lag er leeg en ve rl aten bij. Nadat bes loten was om ve rvroegd teru g te keren, kreeg de toc ht een onverwac hte on tk nop in g. Een passe rend Sm ell eken Fa/co co/umbarius had de roez ige deelnemers nog niet wa kker gekregen of er we rd een kl eine alkachti ge ontdekt di e, naarmate hij va nuit het noorden naderde, een steed s grote re en kleuri ger snavel en een borstba ndje bl eek te hebben: tot ieders ve rbaz in g kwa m er een sc hitterende adul te Papegaa iduiker Frate rcu/a arctica voo rbij vliegen, een nieuwe soort voo r meni g deelnemer. Even we rd ve rgeten hoe we ini g er deze dag te zien was geweest. Enkele voge laars die deze pelagic tr ip hadden laten sc hieten om de Grote Kanoet Ca /idris tenuirostris langs de Oosvaardersdijk voor de zovee lste keer te zi en, kregen bij het horen va n dit nieuws een gelaatskleur die doorgaans wo rdt geassocieerd met accute zeez iekte.

Ti jdens de extra toc ht op 22 september 199 1 was het wee r gelukki g vee l beter: een hard e westenw ind met af en toe wat regen. Tu sse n de pieren v loog al een Kl eine Jager Stercorarius parasiticus en spoedi g ve rsc henen de eerste Jan-van-genten Su/a bassana. Het was nu zaak niet zeez iek te wo rden. Sl echts we ini gen echter konden op de woest steigerende sc huit w eerstand bi eden aan de aandrang va n het inwe ndi ge en we ldra hin gen de minder sterken over de relin g. Toen ook enke le ervare n zeetrippers een grau we gelaatskl eur gingen ve rtonen moest wo rden bes loten om teru g te keren. Tenslotte ko nden nog maar we ini g deelnemers de blik omh oog ri chten om een late eenzame Gierzwa lu w Apus apus te z ien di e het sc hip tijdelijk kw am vergezellen. M eni geen beschou w de de teru gkeer in de Ijmuider haven als het hoogtepunt van de tocht.

Zeevoge laars zijn ec hte 'die-hards' . D e tegenw erkin g va n de weergoden wee rhoudt de DBA er ni et va n ook vo lgend jaar weer pelagic trips te organi seren. Di e zullen ongetwijfeld wee r andere verrassin gen te z ien geven.

DBA-vogeldag op zaterdag 22 februari 1992 te Utrecht De komende DBA-vogeldag za l wo rd en gehouden op zaterdag 22 febru ari 1992 en v indt dit jaar pl aats in het gebouw Trans( itorium) 3 aa n de Padualaa n op het uni vers iteitsce ntrum De U ithof te Utrecht, Utrecht.

De dag beg int om 11 :00 (zaa l open 10:00) . Op het progra mma staan een lez ing ove r voge ls in Hongkong door de bekende En gelse voge lfotograaf Ray Tipper, met ruim e aand acht voo r (de herkenning va n) ze ldza me Oostpalearcti sc he steltlopers waa rom Hongkong zo beroemd is, een lez in g va n de Belgisc he o rnitho loog Peter Symens over voge ls in Saudi arabi ë en een di alez ing va n René Pop ove r z ijn bezoek aan de Falkl and-eil anden in 199 1. Het jaaroverz icht va n ze ldzame voge ls in Nederland en België in 199 1 wo rdt, na het succes van vo ri g j aa r, opnieuw gepresentee rd door Wim Wi egant.

Wi e di a's voo r dit overzicht beschikbaa r w il stellen, wo rdt verzoc ht co ntact op te nemen met Wim Wi egant (083 70-22380, ove rd ag 08 370-8375 4). Het programma duurt tot 17:00. De dag za l (voo r w ie dat w il) wo rd en ve r-

188

vo lgd met een inform ele borrel in de Utrechtse b innenstad en wo rd en afges loten met een geza menlijk diner.

De U ithof is goed bereikbaar per bus (lij n 11 en 12 va naf stati on Utrec ht-CS) en per auto (het co mpl ex li gt langs de snelweg Utrecht-A mersfoort). D e toegangs pri js voo r deze dag, waa rvoor oo k belangstell ende ni et-D BAbegun stigers hartelijk worden ui tgenodigd, bedraagt slechts N LG 7.50.

Dutch Birding-telefoonlijst De eerstvo lgende uitgave va n de DB-telefoonlij st za l ve rsc hijnen in het voo rj aar va n 1992 . Voor w ij z igin gen in deze lij st kan men z ich ri chten tot: Dutch Birding, Postbu s 75 611 , 1070 AP A msterd am, Nederland.

Nieuwe abonnementsprijzen van Dutch Birding De ni euwe lay-out va n het nu tweemaa ndelijkse Dutc h Bi rding heeft in binn en- en buitenl and een positief onthaal gekregen. D at de nieuwe vo rm gev in g (met de vee lgeprezen kleurenfoto' s) kostba ar is zal ieder duidelijk z ijn. Het tot stand komen va n een dergelijk aantre kkelijk tijd sc hrift, en dat zes maa l per jaa r, blijkt echter zovee l te kosten dat voo rtzettin g va n dit ni vea u onm ogelijk is bij de huidi ge abonnemensprij ze n. Wij gaan erva n ui t dat onze lezers de noodza kelij k gebl eken, zo laag moge lijke, ve rhogin g va n de abonnementsprij s graag ove r hebben voor handhaving of ze lfs ve rhog in g va n de kwa liteit va n Dutch Birdin g. De prij zen voor 199 2 z ijn: N LG 52.50 (Nederl and), BEF 105 0 (België), N LG 60. 00 (ove ri ge landen binn en Europa) en N LG 65 .00 (landen buiten Europa ).

U kunt het abonnement voor 1992 tzt betalen v ia een acceptgirokaart of betalin gsformuli er we lke met het december-nummer za l w orden meegezonden.

New subscription rates of Dutch Birding Th e new layout of Dutc h Birdin g has met w ith a positi ve recepti on.

The rea li zati on of such an attracti ve bimonthl y magazine w ith mu ch pra ised col our ph otog raphs proves to be so expensive th at co ntinuati on of thi s level is imposs ibl e w ith the present subsc ripti on rates. W e ass ume th at our readers are prepared to pay th e necessary increase of th e sub sc ripti on rate, w hich is the lowest poss ible. In thi s way, the quality of Dutch Bird in g ca n be maintained or even improved. Th e pri ces for 1992 are: N LG 52. 50 (Neth erl and s), BEF 1050 (Belgium), N LG 60 .00 (other co untri es in side Europe) and N LG 65 .00 (countries outsi de Europe).

Nieuwe inspreker voor Dutch Birding-vogellijn Na ged urende ve le jaren de Du tc h Birdin g-voge llijn met grote betrokkenheid te hebben beheerd - eerst met een antwoo rd apparaat, de laatste 2 jaren v ia het 06-nummer - za l Eu gène va n der Burg op eigen verzoe k deze in spannende taa k b innenkort nee rl eggen. Het DBAbestuu r dankt Eus namens 1000-en voge laars (ook vee l ni et-D BA-ers) voor het onderhouden va n deze be langrijke se rv ice die ve len zovee l moo ie momenten in het ve ld heeft opge leverd. Met z ij n in zet betekende de voge llijn bovendien voor de DB A een belangrijke bron va n in ko msten.

DBA-nie uws De DBA is verheugd te kunn en aankondi gen dat de bemanning van de vogel lijn za l worden overgenomen door Hans Gebuis te Dordrecht. Het vertrouwde 06nummer blijft natuurlijk geha ndh aafd. Het nummer van de nieuwe in spreeklijn wordt 078-180935. Voor even-

tuel e problemen in de overgangsfase vragen w ij begrip.

Verder vragen w ij all e voge laars hun actieve in zet te tonen door zoveel mogelijk leuke en ze ld zame waarnemingen op de in sp reekl ijn in te (b lij ven) spreken . Wij we nsen Hans veel succes als 'the vo ice' van de voge llijn.

Recent WP reports _ _ _ _ _ __ This review of recent reports of rare and interesting birds in the Western Pal ea rctic refers mainly to May and june 1991. The records are largely unchecked, not authenticated.

A pair of Gannets Su/a bassana rais in g one chick on Hel goland, Schieswig-Hoistein, meant the first breeding record of this species for the FRG. In june, only 152 adu lt and 100 juvenile Dalmatian Pelecans Pe/ecanus crispus we re found in Turkey (sti II a significant proportion of this species' wo rld population). After a severe decline in the 1980s, SpoonbilIs P/ata/ea /eucorodia were not breeding at Neusiedler See, Burgenland , Austr ia, for the 2nd consecutive year. The first 8lue-winged Teal Anas discors (a

male) for Norway stayed at Melรถy, Nordland, from 19 June to 3 July. Th e Steller's Sea Eagle Ha/iaeetus pe/agicuswas see n again in Finland on 8 and 23 jul y . An adu lt Egyptian Vulture Neophron percnopterus at Karlino on 1 June was the fifth record for Poland and the first since 1936. Another Egyptian Vulture was reported from Jaeren , Norway, on 26 june. A Spotted Eagle Aqui/a clanga in the Ternelies Va lley, Mallorca, on 4 May wi ll be the first for the Balearic Islands, Spain, if accepted. On 1 July, two immature Steppe Eagles A nipa/ensis we re between Konya and Aksaray, Turkey. Denmark did we il with a male Lesser Kestrel Fa/co naumanni on M0n on 12 May. A dark-morph Eleonora's Falcon F e/eonorae was reported at Mogielnica on 10 May, being the 3rd record ofth is

174 White-throated Needletai l Hirundapus caudacutus, Wierton Hili Reservoirs, Maidstone, Kent, Britain, 26 May 1991 (Don W Tay/or)

IDutch Birding 73: 789-797 , oktober 7997]

189

Recent WP reports

175 Lark Sparrow Chondestes grammacus, Waxham, Norfolk, Britain, M ay 1991 (David Tipling)

interestin g raptor for Polan d (if accepted). The reco rd of a ca lling Andalusian Hemipode Turnix sylvatiea at Coto del Rey, EI Rocio, Huelva, Spain, on 2 May is worth mentionin g. From 7 to 10 May, an adu lt Demoiselle Crane Anthropoides virgo roosted eac h ni ght at th e strabrechtse Heide, Noordbrabant, form ing th e 2nd record for the Neth erl and s (cf Dutch Birdin g 13: 81-82, 1991).

One may wonde r w hether this bird was the sa me indi vidu al that was see n at H avsträsk near Boden, Norrbotten, sweden, on 25 May. A Killdeer Charadrius voeiferus was seen near Ba lranald, North Uist, Western Isles, Britain, on 5 May. Interestin gly, a male Caspian Plover C asiaticus was reported at Chri stianskoog, schieswig-Hoistein , on 11 May. The previous two records for the FRG we re in 1850 and 1856, both on Helgoland. No rway's second Semipalmated Sandpiper Ca lidris pusilla stayed at Jaeren, Norway, from 30 June to 3 Jul y. No less than seven Long-toed Stints C subminuta on 16 May co nstituted the first record for Bahrain. A dowitcher Limnodromus at strandstuguviken, södermanland, from 4 to 7 May may have been sweden's fi rst Short-b i li ed L griseus. Aston ishin gly, an ex hausted Slender-billed Curlew Numenius tenuirostris was reported on Ouessant, Fini stè re, France, on 31 May. In Turkey, three Long-tailed Skuas Stercorariuslongieaudus we re seen in June. The adult Least Tern Sterna antillarum returned to Rye Harbo ur NR, East Sussex, for its 9th season on 31 May. It was seen on most days until 20 June after w hich it was see n on 27 June onl y.

Finland 's third White-throated Needletail Hirundapus

190

eaudacutus was at H anko on 5 May. Another (?) graced several loca lities in Britain: at W ierton Hili Reservo irs, Maidstone, Kent, on 26 May, at Bl ithfield Reservo ir, stafford shire, on 1 Ju ne, and at Lerwick, shetla nd, on 11 and 14 June. A Lesser Short-toed Lark Ca landrella rufeseens at Hoburgen, Gotland, on 10-11 May w ill be the 2 nd reco rd for sweden if accepted. Th ree Crag Martins Ptyonoprogne rupestris we re reported at Bieszczadsk i NP, Poland, on 23 May. In Britain, a ma le Pied Wheatear Oenanthe plesehanka was trapped at spurn, Humberside, on 20 June butfl ew off north w hen re leased . The same b ird was th en re located at scarborough Castie, North Yo rkshire, 50 m i up t he coast, on 22 June, w here it stayed until the night of 23 Ju ne. Rock Thrushes Monticola saxatilis we re reported at Fl amborou gh H ead, H umbersid e, Britain, on 22 May and on H elgo land, sch leswigHolstein, FRG, in ea rl y June. At Uus ikaupunki, Finland 's first Orphean Warbier Sylvia hortensis (if accepted) was reco rded on 15 June. A n adu lt male Narcissus Flycatcher Fieedula narcissina was trapped at Falsterbo, Skane, sweden, on 2 June. If accepted as a w ild b ird , this w ill be the first WP record of thi s eastern As ian mi grant. There we re i nteresti ng reports of Semi-collared Flycatcher F semitorquata in sweden (9 May) and Pol and (2 4 May) .

A hyb rid Collared x Pied Flycatcher F albicollis x hypoleuea was ca ught at A lbufera, Ma ll orca, Spa in, on 14 May . The northernmost-ever Serin Serinus serinus in sweden (a nd Europe?) was at Á ngesön, Västerbotten, on 11 June. Two-barred Crossbills Lox ia leueoptera bred

Recent WP reports successful ly in Berlin, FRG. A male Pallas's Rosefinch Carpodacus roseus (of unknown origin) was photographed at Lauwersoog, Groningen, Netherlands, on 30 Apr il and 1 May. The second Lark Sparrow Chondestes grammacus for Britain stayed at Waxham, Norfo lk, from 15 to 17 May (for comments on the position of this American spec ies on the British list, see Birding World 4: 156-159, 1991). A male Red-headed Bunting Emberiza bruniceps was trapped at South Walney, Cumbria , Britain, on 10

May (and remained there until at least 16 May) and oth ers were found singing on V li eland, Friesland, Netherl ands, on 19 May and on Texel, Noordholland, Netherlands, on 5 June (the latter two records cou ld refer to the same bird.

I w ish to thank Peter Barthel, Arnoud van den Berg, Peter Braam, Edward van Ijzen doorn, Erik Lam, Peter Symens and Willem van der Waal for their help in compi lin g this review.

GeraldJ Oreel, Postbus 51273, 1007 EG Amsterdam, Netherlands

Recente meldingen _ _ _ _ _ __ Dit overzicht van recente meldingen van ze ld zame en interessante voge ls in Nederland beslaat voorname lijk de maanden juli en augustus 1991. De verme lde gevallen zi jn merendeels niet geverifieerd en het overzic ht is niet vo lledig. Alle voge laars die de moeite namen om hun waarnemingen aan ons door te geven worden hartelijk bedankt.

Waarnemers van soorten die worden beoordeeld door de Comm issie Dwaalgasten Nederl andse Avifauna wordt verzocht hun waarnemingen zo spoedig mogelijk toe te zenden aan: CDNA, Postbus 45 , 2080 AA SantpoortZuid, Nederland. Hiertoe gelieve men gebru ik te maken van CDNA-waarnemingsformulieren die eveneens verkrijgbaar z ijn bij bovenstaand adres.

FUTEN TOT VALKEN Een 40-tal Geoorde Futen Podiceps

nigricolliswerd op 26 augustus geteld bij de Ijzeren Kaap op Texel Nh. Vale Pijlstormvogels Puffinus ye lkouan werden alleen gez ien bij Camperduin Nh op 9, 18 en 31 augustus. De Woudaap Ixobrychus minutus van A lphen aan den Rijn Zh bleef aanwezig tot 9 juli. Een adu lte Kwak Nycticorax nycticorax werd van 14 tot 16 juli gemeld voor de hut in de Lepelaarsplassen FI. Een ander adult exemp laar verscheen op 31 augustus in het Lutjebroekerweel Nh . Kleine Zilverreigers Egretta garzetta waren er in de Oostvaardersplassen FI tot 18 augustus, met in juli vijf en in augustus nog 's lechts' drie exemplaren. Op 18 augustus zat een Kleine Z iverre iger bij Dodewaard Gld. Uiteraard zaten er in de Oostvaarderspiassen ook nog Grote Zilverreigers E alba . Maximaal v ijf exemplaren waren vr ij we l de gehele periode aanwezig. Tussen 24 en 27 augustus waren er nog twee over.

Op 29 augustus v loog een exemp laar over in Lauwersoog Gr. Doortrekkende Zwarte Ooievaars Ciconia nigra waren er bij de Kwade Hoek Zh op 21 juli , langs de Knardijk Flop 24 juli (twee) en 16 augustus, op Rottumeroog Gr op 25 juli (twee), te Hoevelaken Gld op 30 juli en 4 augustus, te Meppe l 0 op 6 augustus, te O ldenzaa l 0 op 7 augustus, langs de Oostvaardersdijk Flop 14 en 15 augustus, te Katwijk aan Zee Zh op 15 augustus (drie), bij de Sint Pietersberg L en te Wageningen G ld op 17

[Outeh Birding 73: 191-195, oktober 199/ 1

augustus, in Opheusden G ld en Wageningen op 18 augustus, in de Dordtse Biesbosch Zh op 21 augustus, te Tollebeek Flop 22 augustus, te Bennekom Gld op 23 augustus, bij de Kaliwaal Gld op 25 augustus en in de Brabantse Biesbosch Nb op 31 augustus. Langs de Oostvaardersd ijk pleisterde een exemplaar van 24 tot 26 augustus en vanaf de 3e week van augustus werden vier exemp laren in de Grote Peel L gez ien. AI vanaf 17 juli zouden in totaal negen Zwarte Ooievaars tussen Deurne Nb en de Grote Peel gependeld hebben. Ooievaars C ciconiawerden gez ien bij de Lauwersmeer Grop 7 juli, bij de Steile Bank Fr op 26 juli en twee te Wijnjewoude Fr op 28 juli. Ook in Zuidholland we rden vee l Ooievaars gezien maar ze lfs een groep van 34 exemp laren die op 1 augustus over Hoornaar Zh v loog kan geheel van Grootammerse afkomst zijn. Een Zwarte Ibis Plegadis falcinellus werd op 5 augustus gemeld in Middelburg Z. Ook dit jaar doken weer groepen Casarea's Tadorna ferruginea op in augustus. Zo waren er vijf in de Lauwersmeer en de Dordtse Biesbosch en maximaal 14 bij de Steile Bank.

Een ruiend mannetje Amerikaanse Smient Anas americana werd gemeld op 24 en 27 augustus langs de Oostvaardersd ijk. Krooneenden Netta rufina we rd en gemeld langs de Oostvaardersd ijk op 9 juli (drie), op de Zevenhuizerplas Zh tussen 16 juli en 11 augustus maximaal zes en op 24 juli bij Bleiswijk Zh een vrouwtje met een pullus. Op 24 juli zat een mannetje Witoogeend Aythya nyroca bij Bleiswijk en op 18 augustus was er ĂŠĂŠn aanwezig in Bergschenhoek Zh. Een paartje I/seenden . Clangula hyemalis op 3 juli in de Lauwersmeer gaf dit toch al noordelijk gelegen gebied een arctisch accent.

Vanaf 11 juli we rden al weer 10 Zwarte Wouwen Milvus migrans gemeld waaronder twee exemplaren die enkele uren aanwez ig waren bij Castricum Nh op 30 juli. In juli en augustus werden negen, respectievelijk 10 Rode Wouwen M milvus doorgegeven waaronder exemplaren voor langere tijd in de Marnewaard Gr en bij N ieuwe Statenz ijl Gr. Een vroege gekleurrin gde Zeearend HaIiaeetus albicilla (van Britse herkomst) verbleef van 17 tot 29 augustus op Texel. Een mogelijke Steppekiekendief Circus macrourus werd gemeld bij Moergestel Nb op 10

191

Recente meldingen

176 G rauwe Ki ekendief Circus p yga rgus, Kluutweg, Fl evo land, 31 juli 199 1 (Kare l M auer)

177 Kwa rtelkonin g Crex crex, W ul pweg, Fl evo land, 7 juli 199 1 (Karel Mauer)

192

Recente meldingen

178 Grauwe Franjepoot Phalaropus lobatus, A lmere, Flevoland, 28 juli 1991 (RenĂŠ Pop)

179 Roodmus Carpodacus erythrinus, juveniel , Knardi jk, Flevo land, 20 ju li 1991 (RenĂŠ van Rossum)

193

Recente meldingen juli. Behalve exemp laren in het Lauwersmeergebied, de Eemshaven Gr, de Carel Coenraadpolder G r en Zuidelijk Flevoland, werden er Grauwe Kiekendieven C pygalgus gez ien op het Kootwijkerzand Gld en bij Vlissingen Z op 4 juli en op de Strabrechtse Heide Nb van 27 tot 29 augustus. Er werden c 30 Visarenden Pandion haliaetus gemeld, voorname lijk vanaf de laatste dagen van juli.

Rond de Ventjagersp laten Zh pleisterden er voor lange tijd enkele exemp laren (max imaa l drie). Een vroeg Smelleken Falco columbarius werd al gez ien op 24 juli langs de Tureluurweg FI. Er waren meldingen van Roodpootvalken F vespertinus bij Utrecht U op 23 juli, bij Ede G ld op 28 en 29 juli , boven Rotterdam Zh op 2 1 augustus (twee), bij Egmond aan zee Nh op 22 augustus, bij Katwijk aan zee op 27 augustus en bij V li ssingen op 31 augustus (vijf). Slechtvalken F peregrinus waren aanwez ig in de Lauwersmeer van 7 juli tot 6 augustus en in Zu ideli j k Flevoland op 10 en 24 augustus.

Crex crex op 14 juli in de Wieringermeer Nh is het vermelden waard. Zomerse Kraanvogels Crus grus we rden gezien RALLEN TOT STERNS Een roepende Kwartelkoning

bij Goedereede Zh op 22 juli en bij 't Harde G ld op 11 augustus . Broedende Steltkluten Himantopus himantopus waren er dit jaar in ieder geva l bij Bergen op Zoom Nb. Op 5 augustu s zat er ĂŠĂŠn exemp laar bij VI issingen en op 12 en 13 augustus twee ontsnapte exemplaren van de Amerikaanse ondersoort H h mexicanus bij Tiel G ld.

180 Kleine Klapekster Lanius minor, Strandgaperweg, Flevoland, 4 juli 1991 (Karel Mauer) 181 Wilgegors Emberiza aureola, Westenschouwen, Zeeland, 29 augustus 1991 (Arnoud B van den Berg, VRS

Nebu laria)

194

Recente meldingen Deze twee waren eerder al in België waargenomen . Op 3 augustus werd een kleine goudplevier P/uvia/is fu/va! dominica in zomerk leed gemeld op Schiermonnikoog Fr en op 10 augustus was een exempl aar aanwezig bij de Eemshaven. 20 Temmincks Strandlopers Calidris temminckii zorgden op 31 juli voor aardig wat stemm in g langs de Oostvaardersdijk. Datook de Friese kant van het Lauwersmeergebied interessant is, bewees het verblijf van een Gestreepte Strandloper C me/anotos bij Oostmahorn Fr va naf 20 augustus. Ook de Grote Grijze Snip Limnodromus sc%paceus deed dit jaar Friesland weer eens aan. Vanaf 14 augustus verbleef een adu lt exem plaar in zomerkleed te Oudega Fr. Poelruiters Tringa stagnati/is verb leven te Colijnsplaat Z op 13 juli, in het Lauwersmeer vanaf 21 juli tot 1 augustus één en van 2 tot 6 augustus drie (!), langs de Oostvaardersdijk van 7 augustus tot in september één, met op 14 augustus twee exemplaren, in de Workumerwaard Fr op 14 augustus (twee) en langs de Philipsdam Z vanaf 21 augustus (twee).

Traditioneel waren er weer Grauwe Franjepoten Pha/aropus /obatus aanwez ig in de Lauwersmeer. Vanaf 29 juli zaten er hier maximaal vi jf. Overigens wa ren er nog exemp laren op 8 juli in de Eemshaven, van 16 tot 18 juli bij Garrelsweer Gr, op 28 juli bij Almere FI, op 31 juli en 1 augustus en van 25 tot 27 augustus langs de Oostvaardersdijk, op 3 en 23 augustus in de Workumerwaard (twee) en op 24 augustus bij Den Oever Nh. Op 18 augustus werden langs de Oostvaardersdijk twee zuidwaarts vliegende Kleine Jagers Stercorarius parasiticus opgemerkt. Een Kleinste Jager S /ongicaudus werd op 25 augustu s dood gevonden in de haven va n West-Terschellin g Fr. Op 1 juli werd een Lachstern Ce/oche/idon ni/otica opgemerkt op het strand va n Ijmuiden Nh. Tot 29 juli werd op deze plaats regelmatig een adu lte voge l gez ien. Van het Balgzand Nh kwamen tellingen binnen van vi jf exemplaren op 17 jul i en lOop 4 augustus.

Verder werden Lachste rn s gez ien te Katwijk aan Zee op 23 juli, bij de Putten bij Camperduin op 6 augustus (v ij f) en van 9 tot 14 augustus (twee), op de Mokkebank Fr op 7 augustus (twee), bij Schagerbrug Nh op 19 augustus en bij Lelystad haven Flop 27 augustus. Reuzensterns Sterna caspia wa ren er in Hul shorst Gld van 11 tot 17 juli, nabij de Kraanvogelweg FI maximaal vi jf van 20 juli tot 30 augustus, op de Steile Bank maximaal acht van 27 juli tot 28 augustus, in de Lauwersmeer één van 4 tot 14 augustus en twee op 20 augustus, bij de Blocq va n Kuffeler FI op 14 augustus, te Scheveningen Zh twee op 14 én 30 augustus, in Gaast Fr maximaal vi jf van 14 tot 28 augustus, in de Workumerwaard één op 17 augustus en lOop 25 augustus, één bij Lemmer Fr en twee bij de Knardijk op 18 augustus, bij Marken Nh v ier op 19 augustus, bij

Eernewoude Fr twee op 21 augustu s, langs de Oostvaardersdijk twee van 26 tot 30 augustus en v ijf op 31 augustus en op 28 augustus v ijf op Schiermonnikoog en 13 op de Makkumernoordwaard Fr. Een Dougalls Stern Sterna dougallii zat op 28 en 29 juli tussen Wissekerke Z en Coli jn sp laat. Op 4 augustus vloog er één boven De Roompot voo r de kust van Noord-Beveland Z. Witvleugelsterns Ch /idonias /eucopterus werden opgemerkt te Oudega op 6 juli , te Den Oever op 6 en 7 juli (twee), in het gebied tussen de Houtribslui ze n FI en de Blocq van Kuffeler minim aa l 10 van 6 juli tot 24 augustu s, in Bergen op Zoom op 11 juli, in Stadskanaal Gr op 22 juli en bij de Philipsdam op 2 augustus.

BIJENETERS TOT GORZEN De Bijeneters Merops apiaster gingen deze zome r vrolijk fluitend verder met waarnemingen op 11 juli bij Peize Gr (twee), op 5 augustu s in Witteveen D, op 17 augustus bij de Engbertsdijksvenen en op 20 augustus bij Waspik Nb. Een Hop Upupa epops zat op 31 juli en 1 augustus op de Westplaat Zh. De eerste Draaihalzen jynx torquilla op doortrek werden gevangen op 28 augustus in de Kennemerduinen Nh en bij Westenschouwen Z. In de laatste dagen va n augustus werden al weer enkele langstrekkende Duinpiepers Anthus campestris gemeld. Ook in Flevoland doken twee Krekelzangers Locustella f/uviati/is op, hetgeen niet ongewoo n is voo r deze soort, zoa ls staat vermeld in de vorige afleverin g van deze rubriek. Op 4 juli zo ng er één bij het Harderbroek FI en op 5 juli één bij de Lepelaarsp la ssen.

Op 31 augustus we rd in de AW-duinen Nh een Waterrietzanger Acrocepha/us pa/udico/a geva ngen . Sperwergrasmussen Sy/via nisoria werden gevangen in de Kennemerduinen op 16 augustu s en in de AW-duinen op 27 augustus. Hoewe l de Buidelrnees Remiz pendu/in us in het westen van het land slechts sporad isch lijkt te broeden, wordt hij we l op doortrek gez ien, getu ige een achttal waarnem in gen voo rnamel ijk in augustus . Bij Vlissingen werd op 31 augustus een ·Grauwe Klauwier Lanius collurio gez ien. Een zojuist teru ggekeerde vakantieganger die op 4 juli reeds een Krekelzanger had ontdekt, pakte op deze dag ook een Kleine Klapekster L minor mee lan gs de Strandgaperweg FI. Deze vogelsoort bood de eerste ge legenheid om het pas ingevoerde 'piepersysteem' uitgebreid te testen. Op 8 juli kwam voor de tweede keer deze zome r een Roodkopklauwier L senator op Rottumeroog terecht. Tussen 28 en 31 augustu s werden langs de kust alweer 15 doortrekkende Ortolanen Emberiza hortu/ana gemeld. Een vroege Wilgegors E aureo/a werd op 29 augustus bij Westenschouwen gevangen. Op 31 augustus werd een Grauwe Gors Miliaria ca /andra gemeld langs de Praamweg FI.

o

Eugène van der Burg, Vliestroom 147, 2401 VD Alphen aan den Rijn, Nederland Ruud M van Dongen, Albertusstraat 4, 5261 AD Vught, Nederland Peter W W de Rouw, Warande 23, 3705 ZB Zeist, Nederland

195

DB Actueel Grote Kanoet onverwachte nieuwkomer In de nam idd ag va n donderdag 19 september 1991 vond Klaas Eigenhui s langs de Oostvaardersdijk FI ter hooge van kil ometerpaal 23.5 een juveniele Grote Kanoet Ca lidris tenuirostris. Groot was de paniek toen de voge l uit het z icht verdween op het moment dat de eerste gewaarschuwde voge la ars arriveerden. Gelukkig werd de vogel aan het einde van de vo lgende ochtend teruggevonden en liet z ich op deze plek tot en met woensdag 25 september onregelmatig bekijken, soms in gezelschap van een Gestreepte Strand loper C melanotos, een soort die we lh aast elke zeldzame strand loper in Nederland lijkt te begeleiden.

Een nadeel van de Oostvaardersd ijk is dat de voge ls vrij ver zitten en moeilijk te fotograferen z ijn. Het kwam daarom goed uit dat dezelfde voge l op zondag 29 september in de Putten bij Camperduin Nh opdook en zich daar tot tenminste zondag 6 oktober vaak van zeer dichtbij liet beki jken en fotograferen. M AX BERLIJN

Energieke Canadese Kraanvogel Op zaterdag 28 sep tember 1991 om 13:30 zag Barbara Bezema een niet nader gedeterm ineerde kraanvogel uit zee het Lauwersmeergebied in vliegen. Om 15:00 diezelfde middag ontdekte Fred Douma een Canadese Kraanvogel Grus canadensis op een gemaaide akker ten westen van de Bandpolder Fr. Door het slechte weer op zo nd ag 29 september bleef de voge l met enkele tussenpozen de gehele dag in het gebied zodat ve le voge laars ook deze nieuwe soort voor Nederland konden bezichtigen. Op maandag 30 september koos de Canadese Kraanvogel reeds om 9:00 het luchtruim en vertrok in zu idoostelijke richting.

Het lijkt zeker dat het hier dezelfde voge l betreft die van 17 tot 27 september 1991 op de Shetlands, BrittanniĂŤ, verbleef. Deze was op vrijd ag 27 september om c 12:00 in z uidoostelijke richting weggev logen en heeft waa rschijnlijk ruim 24 uur doorgevlogen, tot grote blijdsc hap va n voge lend Nederland. M AX BERLIJ N

182 Grote Kanoet Calidris tenuirostris, Camperdu in, Noordhol land, 1 oktober 1991 (Arnoud B van den Berg)

196

[Dutch Birding 13: 196, oktober 1991]

NIEUW!

ZEER LAAGGEPRIJSD

NIEUW!

BAUSCH & LOMB EliTE LEVENSLANGE GARANTIE 10 x 42 (rubber) lederen etui 8 x 42 (rubber) lede ren etui

BEL VOOR PRIJSOPGAVE BEL VOOR PRIJSOPGAVE

LEICA 30 JAAR GARANTIE 10 x 42 BGA (rubber) + spec iale tas

BEL VOOR PRIJSOPGAVE

ZEISS WEST 30 JAAR GARANTIE 10 x 40 BGAT (rubber) + spec ial e tas 7 x 42 BGAT (rubber) 8 x 56 BGA T (rubber) 15 x 60 BGAT (rubber) kompleet 10 x 25 B + speciale tas 8 x 20 B

BEL BEL BEL BEL BEL BEL

OPTOL YTH 30 JAAR GARANTI E Alpin 10 x 40 (rubber) + speciaal etui Alpin 10 x 50 (rubber) + etui Alpin 12x 50 (rubber) + etui Alpin 8 x 40 (rubber) + speciale tas Touring 10 x 40 BGA (rubber) + speciale tas Touring 7 x 42 BGA (rubber) + speciale tas Royal 9 x 63 (rubber) Telescoop TBS 80 (groen rubber) + 20 x WA lens . Telescoop TBS 80 (groe n rubber) + 30 x lens 40 x lens voor TBS 80 OPTICRON 5 jaar garantie (japans) 10 x 40 ZWCF (rubber) WA 10 x 50 ZWCF (rubber) WA 8 x 42 ZCF Dioptron WA 10 x 42 ZCF Dioptron WA 10 x 50 ZCF Dioptron WA Tel escoop (45 0 , 60 mm ) + 20-60 x zoom lens

NLG

VOOR VOOR VOOR VOOR VOOR VOOR

PRIJSOPGAVE PRIJSOPGAVE PRIJSOPGAVE PRIJSOPGAVE PRIJSOPGAVE PRIJSOPGAVE

755 825 895 745 1595 1325 1495 1848 1690 220 355 365 595 595 625 1045

JAPANSE / RUSSISCHE VERREKIJKERS 8 x 30 Tento USSR + etui 20 x 70 ZCF + etui 7 -15 x 35 ZCF zoom + komp as 8 x 21 mini (rubber) + kompas

110 625 335 315

STATIEVEN Slik SL 67 505 QF (3,800 gr.)

Slik SEC 16 (met pistoolgreep, 2800 gram) Autoraamstatief

495 538 415 135

Informatie: Roy de Haas Telefoon: 03240 - 62819

Prijzen miv. BTW en porto Wijzigingen voorbe houden

Bovenstaande artikelen kunnen besteld worden door het vereiste bedrag over te maken op giro 4148343 tnv Dutch Birding Association, Postbus 75611, 1070 AP Amsterdam, Nederland, ovv het/de gewenste artikel(en). De bestelling wordt binnen drie weken goed verpakt per post thuisbezorgd.

For all that's best in birding

BIRDING

WORLD

ldentification papers. Photo essays. Conservation news.

Birdwatching hoIidays. All the latest sightings. Rarity reports.

ANNUAL SUBSCRIPTION (12 ISSUES): t26

0, or t45 airmail 0

To: BIS, Stonerunner, Coast Road, Cley next the Sea, Holt, Norfolk, England NR25 7RZ

o o

Giro (account no. 2102102), or

0

Bank cheque (E sterling only, cheques to BIS)

Credit card . Type .... . ................ Expiry Date. . . . . . . . .

Card No . ............. . . . . .

. ....... .

. Signature.

Name ......... . . .. .......... .. . . ........ .. .. .. . ............ .. . . ... . .... .

Address .................................. .

AANBIEDING Kowa TSN-1 45' + 20-60x zoom , Kowa TSN- 3 45' + 20-60x zoom , Kowa TS 601 45' + 20-60x zoom ,

f 1295,f 1995 ,f 825,-

Nieuw van Kowa!!!

Lupinus 8x42 BGA Rubber met tas, f Lupinus lOx42 BGA Rubber met tas, f

695,795,-

Optolyth Toering 10x40 BGA Rubber met tas, Toer in g 7x42 BGA Rubber met tas,

f 1175 ,f 1195,-

archltectura+natura international

booksellers

Leliegracht 44 - 1015 DH Amsterdam-C Telefoon 020-6 23 61 86 Holland

• The Cam bridge encyclopedia of ornithology Michael Brooke & Tim Birkhead (editors) f 97,55

Prijzen incl. BTW

• A dictionary of scientific bird names James A Jobling f 78,00

• The Magpies Tim Birkhead

f

70,40

on4CDs Songs and eaUs of 396 breeding and migrant birds of Western Europe in systematic order.

No announcements but instant access as each species has its own numbered track.

FULL SET U9.95 or individual COS@f12.99each Vol 1 Divers to Birds ofPrey Vol 3 Cuckoos to Hippolais Warblers Vol2 Gamebirds to Sandgrouse Vol 4 Sylvia Warblers to Buntings

on 4 Cassettes

420 Species in systematic order - each announced in English with accompanying booldet in English and French.

Over 5 hours playing time! !

INTRODUcroRY OFFER: E29.95 (1'1.... Nole: As Ws is a boxed ..t, cassettes cannot be sold separately.)

A TMOSPHERE RECORDINGS Just turn on, sit back, close your eyes and drift off to ... The Amazon ... The Jungles of Asia ...The P1ains of Mrica ...

AFRICAN FORESTS Ic SAVANNAS 70 mins stereo.

WildemessrecordingsfromKenya,SouthemAfricainc1udingKruger National Park ete.

OAWN CHORUSES OF lHE WORLD: VOL 1. 13 wildlife concerts inc1uding recordings from the Camargue, the Blaek Forest, a dawn chorus in the Alps and a superb thunderstorm, etc.

BIROS A W AKENING 52 mins stereo. Spring dawn chorus in the Alpine foothills, includes the Nightingale. Recreate the Spring dawn chorus whenever you like - even in the chili of Winter!

AMERICANFORESTS Ic LAKES 70 mins stereo. Wilderness recordings from Canada, the West lndies and Venezuela.

FORESTS OFlHE AMAZON 70 mins stereo. Environmental atmospheres from different parts of the Amazon rainforest.

FORESTS Ic MOUNTAINS OF ASlA 63 mins stereo.

Wilderness recordings from China, Nepal, Thailand and Malaysia.

RAINFOREST REQUIEM. The sounds of the Columbian Amazon rainforest in a sequence representing a single day.

ALL TITLES A VAlLABLE EITHER ON CASSETTE E:7.95 OR CD E:12.99 Please note there are no announoements but many of the main species that ean be heard are listed in the insert / booldet provided.

WILD ANIMALS (of Europe)

AMAZONIAN ATMOSPHERES

5 unannanounced natufal concerts of birds, mammals, amphibians &: insects. Each followed by an announced sound guide to the species concemed.

Oft cassette only E7.95

A natural concert in stereo recorded during a river deseent by dugout canoe in the Amazon.

No announcements. Oft cassette Oftly f. 7.95

TUE WORLD'S BEST BIRD SONGS 24 of the fmest songsters, 12 from Europe 12 from the rest of the world Each species announced Call8elle 17.95

TUE BEAUTY OF BIRDSONG CD Version of the cassette: (lbe World's Best Bird Songs) No announcements CDt13.99

SOUNDS OF MIGRANT AND WINTERING BIRDS 239 cuts - mainly ealls - of 147 species of birds of Western Europe made mainly on migration &: during winter - 2 cassettes &: booldet f.13,9S

Prices include p&:p to Britain only.

NOCTURNAL &: DIURNAL BIRDS OF PREY Sound guide to 40 species of raptors ! owls, hawks, eagles, falcons and kites I found in Western Europe.

On cassette only E7.95

Special AIRMAIL rates to Europe for Dutch Birding readers: For orders less than f20 please add fl .OO; up to f:3O add f2.00; over 80 add 8.50 for postage &: packing. Orders over f:3O will be sent insured. Please allow 28 days for delivery.

Please send your order with payment to:

WILDSOUNDS Dept DB, P.O. Box 309, West Byfleet, Surrey KT14 7YA, England.

Tel: + 44 932 350444

For orders outside Europe please request a Pro-Forma Invoice.

METHODS OF PAYMENT Sterling Bank Drafts &: Eurocheques made payable to WILDSOUNOS. !Personal cheques drawn on Banks outside!he U.K. are NOT accepted.l

OR supply full credit card details inc1uding expiry date, name &: initials and statement address - Eurocard, Mastercard &: Visa only.

Amex &: Diners Card NOT accepted.

Please send f1.50 (incl. P&:p) for our full catalogue of bird sound guides to Australia; New Zealand; Papua New Guinea; South East Asia and North, Centra! &: South America.

Bird Watching Holidays around the world

Do you get excited by the thought of watching Bristle-thighed Curlews in Alaska, Steller's Eagles and Okinawa Rails in Japan, Resplendent Quetzals in Costa Rica, Tropicbirds and Blue Whales off Mexico, and Southern Cassowaries and Bowerbirds in Northem Australia?

You do! Then why not send for one of our 1992 brochures as we shall be looking for all of these species on our new programme of holidays. We have been conducting birdwatching holidays around the world for the last 26 years, and we have the greatest experience in the field of any of the tour operators in Britain. In 1992 we have 44 holidays to destinations all over the globe many far-afield, but some closer to home.

Interested? Then send for our free brochure with all the details of our 1992 programme to: Ornitholidays, 1-3 Victoria Drive, Bognor Regis, West Sussex P021 2PW, England or, altematively, phone with your name and address on 0243 821230.

YoutCh

Birding

Postal address Dutch Birdi ng, Postbus 756 11 , 1070 AP A msterdam, Netherl ands Fax address D utc h Bird ing, c/o IVN (Pa ul Böhre), Amsterdam, Netherl ands, +31-206266091 Editorial secretar iat Gerald Oreel (+ 31-2067307 10) Editors Arn oud va n den Berg, Tom va n der H ave, Gra ham Holl oway, A ndré va n Loon, Gerald O reel, Frank Roze ndaa l and Hans Schekkerman Photographic editor René Pop, Fl oris Burgwa l 54, 2907 PH Ca pelle aa n den Ij sse l, Netherl and s (+ 31-1 04508879) Production and lay-out A ndré va n Loo n (+31-206997585) and René va n Ross um Advertising Roy de Haas (+31-3240628 19) Editorial assistants Kl aas Ei genhui s, Ted Hoogend oo rn, Edward va n Ijzendoo rn , Karel Mauer and Hans va n der Meulen Subscriptions 1991 : NLG 45 (Neth erl and s) or BEF 900 (Belgium) annu all y; NLG 50 (oth er co untries in side Europe) and NLG 55 (co untries outs ide Europe) . G iro accoun t (Netherl and s) 41 48 34 3; giro account (Be lgiu m) 000 1592468 19; bank account 54 93 32 065 of A lgemene Bank Nederl and (Amsterdam). Acco unts are in name of D utch Birdin g Assoc iati on, Post bus 75611 , 1070 A P A msterdam, Neth erland s. Payment maya lso. be made by Access, Euroca rd , M asterCard or V isa credi t ca rd . Pl ease indi cate account number and exp iry date and append signature. Note: Thi s method of payment is not appli cab le to subscribers res ident in t he Neth erl and s and Belg ium.

For subscriptions, information and changes of address, please write to: Dutch Birding, Postbus 75611, 1070 AP Amsterdam, Netherlands.

D utch Birdin g is a bimonthl y journ al w ith iss ues in February, April , June, A ugust, October and December. It p ubli shes arti cles and notes on morp hol ogy, systemati cs, occurrence and di stributi on of birds in th e Neth erl and s and Europe and elsewhere in the Palearcti c regio n. It also publi shes co ntributi ons on bird s in th e As ian-Pacifi c regio n.

M anu sc ripts shou ld be typewritten w ith doubl e line-spacin g and w ide margin s on both sid es .

A sc hedule of payment rates fo r authors, ph otograph ers and arti sts is avai labl e from th e editori al sec retari at.

Dutch 8irding Association Address Dutch Bi rd in g Assoc iati o n, Postbu s 756 11 , 1070 A P Amsterd am, Netherl and s

Dutch Birding Assoc iati on is sponsored by N uts Z iektekostenve rzekering NV

Board Paul Kn oll e (pres ident), Enn o Ebe ls (secretary), A rnold Vee n (treasurer), Paul Bö hre (publi c relati ons), Arn oud va n den Berg, Roy de Haas, Peter M eijer, Gerald O reel and Frank Rozend aal Board assistants Eugène va n d er Burg, Ron va n den Enden, Leo Heemskerk, Ferry Ossendo rp, Wim va n der Sc hot, Kees Ti emstra, D ieuwke va n der Veen and Peter va n der W olf Travel-reports service Dirk de Moes, Postb us 94, 3956 ZS Leersum, Netherl and s (+ 31-34345750 1)

Dutch Rarities Committee Address CD NA, Postbus 45, 2080 AA Santpoo rt-Z uid, Neth erl ands Members A rno ud va n den Berg (c hairm an), Pi eter Bi so n (sec reta ry + 31-2067 15783), Ro lf de By (a rchi v ist), Kl aas Ei genhui s, Cock Re ijnders, Kees Roselaar, H ans Schekkerm an and Gerard Steinh aus

© 199 1 Sti chti ng Dutch Birdin g Assoc iati on. The copy ri ght of the ph otograph s and drawings remains wi th th e p hotog raphers and arti sts. ISSN 0 167-2878.

Printed by A lbédon/K lop BV, Po stbu s 32 11 ,2220 CE Katw ijk, Netherl and s

Youtch 8irding Jaargang 13 nummer 5 oktober 1991 Volume 13 number 5 October 7997 Artikelen 161 Birding in Djibouti Geoff Welch & Hilary Welch 168 Ross's Gulls in Siberia Michael Densley Mededelingen 176 Ring-necked Duck x Tufted Duck hybrid at Goedereede in January 1991 Staf EIsermans 176 Yellow-Iegged Gulls with flesh-coloured legs Leo Stegeman 177 Siberische Boompieper te Bloemendaal in oktober 1990 A H V (Ton) Eggenhuizen & Fons A N de Meijer 180 Citroenkwikstaart te Breskens in april 1991 Peter L Meininger, jaco Walhout & Pim A Wolf Brieven 182 Booted Eagle at Hensies in July-August 1988 Dick Forsman 182 Yellow-Iegged Gulls in Poland: a reply to Chylarecki and Sikora Philippe} Dubois & Tadeusz Stawarczyk 183 Oostelijke Stormmeeuwen in Nederland Geert Groot Koerkamp Mystery photographs 184 Mystery photograph 42: RĂźppell's Warbier Arnoud B van den Berg Recensies 186 Broedvogels van Noord-Holland door W Ruitenbeek, C J G Scharringa & P J Zomerdijk (Redactie) Graham j Holloway 186 The birds of the United Arab Emirates door C Richardson Arnoud B van den Berg Aankondigingen en verzoeken 187 ICBP/FFPS Conservation Expedition Competition and BP Conservation Expedition Award 1991; Notekrakers in Nederland in najaar van 1991 DBA-nieuws 187 Advertentiemedewerker gezocht; DBA pelagic trips vanuit Ijmuiden in 1991; DBA-vogeldag op zaterdag 22 februari 1992 te Utrecht; Dutch Birding-telefoonlijst; Nieuwe abonnementsprijzen van Dutch Birding; New subscription rates of Dutch Birding; Nieuwe inspreker voor Dutch Birdingvogellijn Recent WP reports 189 Recent WP reports: May and June 1991 GeraldJ Oreel

191

Recente meldingen Recente meldingen: juli en augustus 1991 Eugène van der Burg, Ruud M van Dongen & Peter W W de Rouw

DB Actueel 196 Grote Kanoet onverwachte nieuwkomer; Energieke Canadese Kraanvogel

Abstracted/indexed in : Auk, Ecological Abstracts, Emu, GEOBASE (Geo Abstracts Database), Ibis, Wildlife Review, Zoological Record