Db 20(3)1998 by DutchBirding

Dutch Birding

Dutch Birding HOOFDREDACTEUR A rno ud va n den Berg (tel 023-5378024, fax 023-5 376749, e-mail Arnoud .vandenBerg@inter.nl. net) ADjUNG HOOFDREDAGEUR Enno Ebels (tel / fax 030-2961335, e-mail ebels@wxs .nl) UITVOEREND REDACTEUR And ré va n Loon (tel /fax 020-699 7585, e-mail laa n@bio .vu.nl) FOTOGRAFISCH REDACTEUR René Po p (tel 0223-690 141 , fax 0223-690 142) REDACTIERAAD Ferd y Hiese laar, Peter Meininger, George Sa ngster en Ro land van der Vli et

Internationaal tijdschrift over Palearctische vogels

REDACTIE-ADVIESRAAD Peter Barthel (Duitsland ), Klaas Eigenhui s (Nederl and), Dick Forsman (Finl and), Rica rd Guti érrez (Spanj e), Ted Hoogendoorn (Nederland), Lars Jo nsson (Zweden), Paul Lehm an (VS), Antho ny McGeehan (Noord-I erl and), Killi an M ull arn ey (Ierl and), Gera ld O reel (Nederl and), Kees Roselaar (Nederland ), Frank Rozendaa l (Nederl and), Hadoram Shiri ha i (Israël), Gu nter De Smet (België), Lars Svensson (Zweden) en Peter Symens (België) REDACTIEMEDEWERKERS Ruud van Dongen, Gerald Driessens, N il s va n Duivend ijk, Remco Hofland, Graham Ho lloway, Diederi k Kok, H ans va n der Meulen en Peter de Rou w

REDACTIE

Dutch Birding Postbus 116 2080 AC Santpoort-Zuid Nederland fax 023-5376749 FOTOREDACTIE

Dutch Birding p/a René Pop Postbus 1007 1780 EA julianadorp Nederland ABON NEM ENTENADMI NISTRATI E

p/a jeannette Admiraal Iepenlaan 11 1901 ST Castricum Nederland B ESTUU R

Dutch Bird ing Association Postbus 75611 1070 AP Amsterdam Nederland COMMISSIE D WAALGASTEN NEDER LAN DSE A VIFAUNA

CDNA Postbus 45 2080 AA Santpoort-Zuid Nederland

PRODUCTIE EN LAY-OUT A nd ré va n Loon en René van Rossum ADVERTENTIES Peter Meij er (tel 0348-43 1905, fax 03 4 8-4 302 16, e-ma il meijerpc@worldo nline.nl) ABONNEMENTEN De abo nnementsprijs voor 1998 bedraagt: N LG 65 .00 (Nederl and), BEF 1320 .00 (België), N LG 72.5 0 (overi ge landen binn e n Europa) en N LG 77 .50 (l anden buiten Eu ropa) . U kunt z ich abonneren door het overmaken va n de abonnementsprij s op girorekening 01 50 697 (Nederl and), girorekening 000 15924 68 19 (België) of bankrekening 54 93 30 348 va n ABN. AMRO (Castri cum), ovv 'abo nnement Dutch Birding' . A lle rekeningen zijn ten name van de Dutch Birding Assoc iatio n. Het abonnement gaat in na ontvangst van de beta ling. Dutch Birding is een tweemaande lijks tijd schrift met nummers in febru ari , april , juni , augustu s, oktober en december. Het publiceert o ri ginel e artikelen en mededelingen over morfo log ie, systemati ek, voorkomen en verspreiding van voge ls in de Benelu x, Eu ropa en elders in het Palea rcti sc he geb ied . Het publi ceert tevens b ijd ragen over vogels in het Az iati sch- Pac ifische gebied en andere geb ieden. De volgorde van voge ls in Dutch Birding volgt in eerste in stantie een kl ass ieke 'Wetmoreindeling' . Binnen dit raa mwerk worden voor taxono mie en naamgev ing de vo lgende overzichten aa ngehouden: Lijst 98 Nederlandse vogelsoorten doo r A B va n den Berg & C A W Bosman (1998, Sa ntpoort-Zuid) (taxonomi e en wetenschappelijke en Nederl andse namen va n Nederl andse vogels); List of birds of the W estern Palearctic door Briti sh Bird s (1997, Blunh am) (Engelse namen van West-Palearcti sche vogels); de doo r C S Rosela ar samengestelde lij st in Geïllustreerde encyclopedie van de vogels doo r C M Perrin s (199 1, Weert), met aa npass ingen en aanvullingen door A J va n Loon in Vogels van de wereld complete checklist door M Wa lters (1997, Baa rn) (Nederl andse namen va n overi ge voge ls va n de wereld); en 8irds of the world door C G Sibley (1996, Versio n 2.0, Cincinn ati) (taxo nomi e en wetenschappelij ke en Engel se nam en va n overi ge vogels van de were ld). Afw ijkingen va n en aa nvullingen op bovenstaa nde overzichten zijn gebaseerd op beslissingen va n de CSNA (cf Dutch Birding 19 : 21 -28, 1997; 20: 22-32, 1998) . Een lij st met tari even voor de vergoeding va n auteurs, fotografen en tekenaa rs is verkrij gbaar b ij de redacti e.

Dutch Birding Association BESTUUR Theo Admi raa l (penni ngmeester), Gij sbert va n der Bent (voorzitter, tel 07 1402 4547), Peter Meijer, Ma rc Pl omp en Chri s Q uispe l (sec retaris, tel 071-5 124825); tevens is de redacti e van Dutch Birding met een zetel vertegen woordigd BESTUURSMEDEWERKERS Jeannette A dm iraa l, Gerald Dri essens, Ro n van den Enden, Hans Gebuis, Leo Heemskerk, Remco Hofland, Paul Knoli e, Sa nder Lagerveld , Ger Meesters, A rn o ld Meijer, A ndré va n der Pl as en Kees Tiemstra DUTCH BIRDING TRAVEL REPORT SERVICE (DBTRS) Ib Huysman, Postbu s 737, 9700 AS Groninge n, Nederl and, tel 050-5274993, fax 050-5272 668, intern et http ://www_ mebweb .nl/DBTRS

Commissie Dwaalgasten Nederlandse Avifauna (CDNA) TELEFOO NLI JNEN

Nederland : 0900-20 321 28 (vogellijn, 75 cpm) 078-6180935 (inspreeklijn) België : 03 -4880194 (vogelen inspreeklij n) INTERNET

httpJ/www_xs4all _nl/-eland/dutchbirding

LEDEN Max Berlijn, Ruud va n Beusekom, Bert de Bruin , Karel Mauer, Jan va n der Laa n (voorz itter, tel 07 2-52 03091), Kees Roselaar, Jelle Scharrin ga (sec retari s, tel 030-252380 1) en W im W iega nt (a rchiva ri s) De CD NA is een commi ss ie va n de D utch Birding Associatio n en de Nederl andse O rnith o logische Un ie. De Commissie Systematiek Nederl andse Avifauna (CSNA) is de subcommi ssie van de CD NA betreffende taxonomi e, nomenclatuur en statu s van Nederl andse (onder)soorten en bestaat uit Arnoud van den Berg, Cornelis Hazevoet, Kees Roselaar, George Sangster (secretari s, tel /fax 07 1-5 143790, e-mail sangster@oplbio .l eidenuniv.nl) en Rona id Sluys.

© 1998 Stichting Dutch Birding Associ atio n. Het copyri ght va n de foto's en tekeningen blijft bij de fotografen en tekenaars. ISSN 0167-2878. Drukkerij Rob Sto lk bv, Mauritskade 55, 1092 AD Amsterdam, Nederland

DÉ SPECIAALZAAK OP HET GEBIED VAN KIJKERS - CAMERA'S - TELESCOPEN - STATIEVEN OPNAMfAPPARATUUR - VIDEO

VOOR DB-LEDEN DE LAAGSTE PRIJZEN R'

SUPERAANBIEDING!

Bausch en Lomb IOx42 Elite

LENZENOPRUIMING

Autoraamstatief

flJ

'"~

Normaal

::s o ::s

•

6' ~

•

..t:~

Normoal

,,'

W':'

" h

44,95 per CD

: 'CD DB-prijs 39, 95 per CD

/000,-

~ #. (,t.J.

•

/295,-

e E

Tousles0ise3uld'Europe 3 Alllbe bird wngs ofBritain OM E~

::s ti) :::

•

149,-

1599,-!

Alle vogels van Europa op 4 CD's

f f

Statief en telescoop in I rugzak

•

Scopepack rugzak

voorraad strekt

//95,/555,-

Films

Normaal

•

f f

Bijv: Fuji Velvia 50 ASA lOst.

Zolang de

DB-prijs 119,-

'"'"

//75,-

Normaal f 2699,-

Minolto 500/8.0 AF Tomron 20-40/2 .7-3.5 voor Nikon-AF Mino/to /00/2.8 AF Tamron 200-400/5.6 voor Mino/ta-AF Mino/ta 20/2.8 AF

Normaal

DB-prijs

f f

199,50 159,50

399,-

DB-prijs 299,-

•>.. c:

•

Alle apparatuur geleverd met Nederlandse garantie Verzending mogelijk door heel Nederland Met 20 jaar velde rva ring geheid een goed advies Inruil van camera's, kijkers e.d. mogelijk

-•

BEL VOOR DE LAATSTE PRIJS!

•

Prijzen inc/. BTW_ exc/. verzendkosten. Prijswijzigingen voorbehouden.

~ 1:

• Leica • Manfrotto • Minolta • Nikon • Novoflex • Olympus • Optolyth •

Voor het maken van natuurfoto's is op de eerste plaats geduld nodig, erg veel geduld. Het kan vaak uren, dagen, weken duren voor u de perfecte foto kunt maken. Dan is het goed te weten dat u op het moment suprĂ¨me kunt vertrouwen op een perfect objectief, waarmee u uw onderwerp zo haarscherp dichtbij kunt halen dat u het bijna kunt aanraken.

Met de TAmROn 200 - 400 f/5.6 LD [lF] bent u verzekerd van topkwaliteit.! (leverbaar voor Canon, Mina/ta en Nikon AF-camera's)

RANSCONTINENTA Postbus 79 2150 AB Nieuw Vennep Tel. (0252) 687555, Fax (0252) 676149 11

Ieder oog zijn eigen Swarovski ... - 6760,-

Want niets kijkt rustiger dan deze binoculaire 30 x 75 telescoop van Swarovski. Met zijn stevige statiefaansluiting, zijn 1,5 maal vergrotende vizier, verstelbare rubber voorhoofdsteun en ongekend scherpe en heldere beeld is deze unieke kijker de absolute top om zeetrek te kijken en observaties te doen. Dankzij een speciaal geproduceerde serie is deze kijker in zeer beperkte oplage beschikbaar. specificaties: DT 30X75 vizier Uitsluitend te koop bij Bever vergroting 30X 1,5 Zwerfsport vestiging in Breda. gewicht 5 kg veld minimum focus

EYER

ÂŽ

Z1NERFSPORT OvtdooY" '""ov'atoy"Ă§

III

34 m 15 m

op 1000m

Breda

Wilhelminastraat 22 076-5217280

TIC

PEL

les

Sea birds with Sunbird! Sunbird, in conjunction with Aves Ecotours, are pleased to offer an exciting series of pelagic tours. Using a luxury catamaran we will explore some remote island groups of the eastern Atlantic in search of rare endemics, elusive seabirds and close encounters with cetaceans.

cape Verde IsIands: f1950 16-25 February 1999, 2-11 March 1999 Madeira ancI the Salvage 1sIands: f1400 28 July-4 A\:Jgust 1998, 4-11 August 1998 Azores - birds ancI whaIes: f1720

12-20 September 1998, 21-28 September 1998 All tours accompanied bya local expert. There is an experienced crew on board and participants are not required to assist in the running of the boat.

architectura+natura international booksellers Leliegracht 44 - 1015 DH Amsterdam-C Telefoon 020-6 23 61 86 Holland Fax 020-6 38 23 03 e-mail kemme@architectura.nl

for birdwatchers and tour operators Joint Carpathian birding tours in Hungarian steppe and Slovakian mountains, top leaders, comfort Best: 5-15 May, 16-23 May, 21-28 sept., 29 oct.-5 nov. In 1997 en 1998 +tailormade year round Great Bustard, Ural, Pygmy, Eagle, Tenmalm's Owl, Imperial Eagle, Saker, Aquatic WarbIer, Wallcreeper, all European Woodpeckers etc. Price: 510-810 US $ all inclusive airportto-airport Free brochure, contact: Tarján ut 6, H-4032 Debrecen, Hungary tel/fax 36-52-350306

• Birds of Somalia J 5 Ash & JE MiskeIl

f 135.00

• Atlas of the birds of Huesca Kees Wautersen & Maarten Platteeuwf 49.90 • The ri se of birds - 225 million years of evolution Sankar Chatterjee f 129.50 • Birds of the West Indies Herbert Raffaele, James Wiley, Orlanda Garrida, AIIan Keith & Janis Raffaele

f 129.50

• Birds of southern South America and Antarctica (Collins Illustrated Checklist) Martin R de la Peiia & Maurice RumbalI f 76.15 • The bird collectors 8arbara & Richard Mearns

f 114.00

Siberian White Cranes in Volga delta German M Russanov, Norbert H枚lzel & Stefan Schleuning

iberian White Crane Grus leucogeranus is one of th e rarest and most endangered species of the world. It breeds in three separate popul ations in Siberia, Russia, from Yakutia in the east westwards to the West-Siberian lowl ands just east of the Ural. About 99% of the world population of Siberian White Crane breed in northern Yakutia. Only in the 1980s, the wintering grou nds of this population were discovered at Poyang Lake, China, near the Yangtze, where in 1993 up to 2915 birds were counted (del Hoyo et al 1996, Snow & Perrins 1998). The breeding grounds of the population that winters in Bharatpur, India, were discovered in 1981 just east of the of the Ural in the basin of the river Kunovat, Russia, a tributary at the eastern side of the lower Ob (potapov & Flint 1989). When the cranes did not return to Bharatpur in the winters of 1994/95 and 1995/96, it was feared that this population had gone extinct, but in autumn 1996 five birds reappea red (de l Hoyo et al 1996). In 1996, the breeding grounds of the westernmost wintering population , that winters on the south-eastern shores of the Caspian Sea nea r the village of Fereidoonkenar, Iran, were located by means of satellite tracking . They are situated in the West-Siberian lowlands north of Tyumen,

Russia, 250 km south of the confluence of the rivers Irtys and Ob (Archibald pers comm; cf Archibald & Kanai 1998). In th e same reg ion , researchers located from a helicopter during summer a family of Siberian White Cranes with a chick. The breeding grounds of the population th at winters in India are just 600 km to the north . Although they are geographically rather close, it is doubtful whether th ere is any exc han ge between the two western breeding populations, since their migration patterns are very different. During the last 30 years, the western populations of Siberian White Crane have declined dramatically. During the 1960s, up to 200 birds were observed in Bharatpur alone (potapov & Flint 1989). Regarding th e present numbers at the known wintering grounds, both western populations probably do not exceed 25 birds (del Hoyo et al 1996) and there is little hope th at other yet undiscovered wintering sites may exist. For the western popul ation of Siberian White Crane that winters in Iran, the Volga delta is traditionally known as a staging area during migration. Especially after the foundation of the Astrakhan N ature Reserve, the frequency of bird observations increased, although these are not primarily focused on Siberian White Crane. 50 far, these observations have not been reported in

60 siberian White Cranes / Siberische Witte Kraanvogels Grus leucogeranus, Volga delta, Russia, October 1996 (Alfred Kayser)

[Dutch 8irding 20: 707路706, 7998[

101

Siberian W hite Cra nes in Va /ga delta Map creatien : A.P.J. van der Plas

Area details 011 map ol

,~~-_

Breeding

•

Staging

• Wintering -

Ri ver

1 Yakulia breeding population (wintering at 7)

2 Kunoval basin breeding populatien (wintering at 6) 3 West·Siberian breeding populatien near Tyumen (wintering at 5) 4 Volga delta (staging area of West-Siberian populatien) 5 Northern Iran (winlering area of West·Siberian population) 6 Bharalpur, India (wintering area of Kunovat basin popu latie n) 7 Wintering area of Yakutia population in China

FIGU RE 1 Di stributi on of Sibe ri an White Crane / Siberi sc he Wi tte Kraanvoge l Crus leucogeran us in Euras ia

( MélPcreation:APJ _va" derPlas

[::::: Aslrakhan Nature Reserve

• •

Main roosting site Majorcity

~ R iver

1 2

Damtschik Treschisbensk

Obschorov

KAZAKHSTAN

RUSSIAN FEDERATI ON

FIGURE 2 Detail of Vo lga delta, Ru ss ia, w ith Astrakhan Nature Rese rve

102

Siberian W hite Cra nes in Va /ga de/ta TABLE 1 Spring migration of Siberian Wh ite Crane / Siberische Witte Kraanvogel Grus leucogeranus in Volga delta Year

First

Last observation

1928 1935 194 2 1952 1953 1956 1957 1958 1959 196 1 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 197 1 1974 1975 1976

8 Apri l 6 Apri l 22 Apr il 10 Apri l 8 Apr il 2 Apr il 25 Marc h 31 Ma rc h 28 Marc h 11 Ap ril 7 March 14 Marc h 26 March 19 March 11 Marc h 30 March 10 March 27 March 13 Ma rc h 25 Ma rc h 8 Marc h 11 Marc h 25 Ma rc h

Number of Maximum observations number

12 April 11 Apr il 5 April 12 Ap ril 8 May 18 Ap ri l 29 March 7 Ap ril 23 Apri l 15 Apr il 11 Ap ril 13 Ap ril 1 Ap ril 28 Ma rc h 27 A pril

1 2 1 1 1 1 5 9 2 1 3 17 2 9 2 5 12 17 22 29 10 11 6

3 4 1 3 1 5 3 6 2 6 22 3 7 7 8 8 13 12 21 7 14 2

Area*

0 0 D D 0 T T

D D 0 D D D D D D D D D D D D D

Year

First

1978 1979 1980 198 1 1982 1984

27 March 29 Marc h 28 March 20 Ma rc h 2 Ap ri l 24 Marc h 29 Marc h 25 Ap ril 9 May 29 Marc h 23 Ma rc h 20 Marc h 4 Ap ril 25 Marc h 27 Marc h 25 March 28 March 9 A pri l 7 Ap ril ' 4 Marc h 5 A pri l 20 Apri l

1985 1987 1988 1989 1990 199 1 1992 1993 1994 1995 1996

Last observation

* D = western part of reserve (Damtschi k), T = centraI part of reserve (Treschisbensk), 0 th e western literature. Thi s paper presents a review of the m igration, popu lati o n size and ecology of th e westernm ost popu lati on of Siberi an Wh ite Crane. Historical records at Volga delta A lready Pallas, w ho first described th e spec ies and w ho trave ll ed extensive ly in th e no rth ern Casp ian area, remarked that ' in spring th e Siberi an W hite Cra ne co ul d be encountered in pa irs at th e lower Vo lga and alo ng the sho res of the Caspi an Sea' (cited in Deglan & Sc herb 1915). O ld archives revea led th at in 1737 th e tsa rs were supp l ied w ith Sibe rian W hite Cranes from Astrakhan (K irikov 1966). The birds had been caught close to the c ity. At th at time, other cranes were bro ught to a bird zoo in Astrak han. It appea red th at Sibe ri an W hite Cra nes were already not very co mm on at that t ime ('we succeeded in catc hing 10 bird s'). Other references to the cranes fro m the 19th century ca n be fo und but o nl y Jakov lev (1872) mentio ned their numbers: in sprin g, flocks of up to 300 migrat ing cranes were see n. Thi s number has often been quoted subsequentl y. In info rmati on of the Astrakhan Nature Reserve, th e spec ies is first menti oned in 1927. These data have already

Number of Maximum observations number

28 March 9 Ap ri l

17 A pri l

3 Ap ri l

13 Ap ri l 12 Ap ril

2 2 5 1 2 4 1 1 1 2 1 2

5 8 15 5 6 3 3 1 1 2 3 2 1 5 9 4 2 3 1 2 3 2

Area*

D D D D D D 0 T

0 0 D 0 D D 0 0 0 D 0 D 0 D

= eastern pa rt of reserve (Obschorov)

part ly been pub l ished (Voro bj ov 1936, Lugovoj 1963, Russa nov & Tsc hernj avskaj a 1976) . Timing of migration The c1 im ato logica l sp ring lasts between 36 and 64 days in th e lower Vo lga. O n average, it starts in the second decade of M arch, w hi le summer already sets in late April/ea rl y M ay. In spring, Siberi an W hi te Cranes arr ive in th e nature rese rve on ave rage on 26 March (c 10 days; n=39), generally short ly afte r spring has started. They leave on average on 11 Apri l (c 10 days; n=21). They thu s stay aro und for c 17 days (cf tabl e 1). As th ere are no da il y observati ons in th e reserve, these f igures should be regarded as a m inimum . In yea rs w ith an ea rl y onset of sp rin g, during w hich harsh weather co nd itio ns are characteristic and w hen co ld speli s set in often, Siberian W hite Cranes often stay mu ch lo nger, for example 44 days in 1968 and eve n 55 days in 1963. The most regular spr ing observations took place in the peri od between 1957 and 1984. In autumn, Siberian W hite Cranes arri ve in the Vo lga de lta o n average on 4 October (c 12 days; n=24) and leave o n 23 October (c 9 days; n=1 6) (cf tab le 2). Therefore, th e ave rage staging time is 19 days. The observations in November and

103

Siberian W hite Cra nes in Vo /ga delta TABLE 2 Autum n migration of Siberian Wh ite Crane / Siberisc he W itte Kraanvoge l Crus leucogeran us in Vo lga delta Year

1927 1935 1939 1940 1942 1953 1956 1970 1971 1974 1978 1979 1980 198 1

First observation

Last observation

16 October 14 August 12 September 30 July 22 June 18 October 22 October 15 October 11 December 14 October 12 October 18 October 13 October 7 October

12 November 15 A ugust 6 A ugust

26 October 27 October 13 October 26 October 18 October

Max imum

Area'

Year

First observation

1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 199 1 1992 1993 1994 1995 1996

13 September 13 October 9 September 4 Octobe r 5 October 28 September 20 September 21 September 7 October 25 September 8 October 20 Septembe r 8 October 9 October

number

2 8 1 4 3 1 3 3 3 3 2 3 3

0 0 D

0 D

0 0 0 0 0 0 0 0 0

Last observation

25 17 16 12 28 19 23 15 20 16 27 23

September October October October September October October October October October October October

Maximum Area' number 3 2 4 3 3 3 2 2 9 3 3 8 5 13

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

â&#x20AC;˘ 0 = western pa rt of reserve (Damtsch ik), 0 = eastern part of reserve (Obschorov)

even December are c1earl y correlated w ith favo urable weath er, w hich is not ra re in autumn and ea rl y w inte r. Interpretati on of several summer reco rd s, made in th e 19305 and 19405, is diffic ult. Siberi an W hite Cranes are o nly rarely obse rved in ea rl y autumn . Numbers Table 1 shows that the largest spring fl oc ks of Sibe ri an White Cra nes were observed between 1963 and 1980 (up to 22 birds). Interestin gly, in the w inter of 1979/80 a w intering f lock of 16 birds was observed in Ira n (V Vin ogradov pers comm ). In most cases, five birds o r less were observed in the Vo lga de lta in sprin g. First-year birds were observed o n 28 March 1980 and on 20 March 1981 (V Vin ogradov pers comm ). Since 1970, autumn f locks often consisted of three birds, rare ly more (cf table 2). O n 26 October 1970, one young Siberi an Whi te Cra ne was bbserved in a fl ock of three (G Krivo nossov pers comm). In subsequent yea rs, fa mili es consisting of two ad ults and one young bird have bee n rel iab ly observed o n 12-13 Octo ber 1978, 13 October 1980, 25 October 1985, 28 September 1988 and 18 October 1990. In 1996, 13 Siberi an W hite Cranes were observed in the eastern part of the reserve during 10-14 October, includ ing three pa irs w ith one yo un g (Kayser 1996). However, A Kasc hin mentio ned in the 1996 intern al report of the reserve a max imum of 10 bi rds on 11 October, consisting of three groups of three birds (w itho ut specify ing their ages) and o ne single bird . Moreover, he ment ioned an observation of two young in a group of

104

seven birds on 17 October. D urin g rare occurrences in ea rl y autumn, the largest number of b ird s observed was eight in Septem ber 1939.

Habitat choice The long stag ing peri ods of Siberi an W hite Cranes in the Vo lga delta, both in spr ing and in autumn, indi cate th at th e right hab itat is ava i lable fo r thi s spec ies to ga in reserves for its j ourney to the breeding and w interin g grounds. In spring th e majo rity of records of stag ing Siberi an W hite Cranes come fro m th e western part of th e reserve (so-ca ll ed Damtschik). It is noteworth y th at, after 1985, Siberi an W hite Cranes ceased to occ ur regul arl y in th e western pa rt of the nature reserve . At th e same ti me, observati o ns in th e eastern pa rt of the reserve in creased, after a long pe ri od of abse nce there. The birds are regul arl y observed in fl ocks of W hooper Swans Cygnus cygnus or Grey lag Geese Anser anser, searc hing fo r food in the Lotus f lower f ield s. Poss ib ly, th e cranes dig up roots of th ese plants w ith th eir mass ive bill s, as we il as other food. Th e cranes always rest in the low water lagoo ns at the so uthern edge of the de lta (ca li ed 'Kultuks' by loca l peop le). In the western part of the rese rve, a long-time favoured spot is th e 'Sasan-Kultuk', w hi c h covers 400-500 ha. It is a shall ow water habitat w ith rich plant and ani ma l food supp lies. In the no rth it is bordered by riverin e fo rests, w hi ch in turn are surrou nded by reed beds. Du ring periods of low water leve ls, bare islands of m ud are created in the mouth of the ri ver, attractin g swa ns, geese, herons and other birds. These are also freq uent ly visited by the cra nes. In

Siberian White Cranes in Va /ga delta

61 Siberian Wh ite Cranes / Siberisc he Witte Kraanvogels Grus leucogeranus w ith Swan Geese / Zwaanganzen Anser cygnoides, Lake Poyang, China, January 1997 U端rgen Schneider)

March and April, before the start of hi gh water leve ls, water leve ls at the southern edge of the delta are genera ll y low (depth 30-40 cm), w hi ch creates a favourable eco logica l situ ation for the cra nes . The rise of the water leve l of the Casp ian Sea has had a huge impact on water depths in the region, although it has not led to major c hanges in the resting behaviour of the cra nes vet. In th e eastern part of the reserve (so-ca ll ed 'Obschorov'), Siber ian White Cranes rest at the southern edge of the delta as we il. Only in the centra I part of the reserve the cranes were observed at an enclosed water area during 195657. This area is located rather close to the southern edge of the delta. In 1985 one Siberian White Crane was observed here in flight. During autumn migration, Siberian White Cranes al most always rest in the eastern part of the reserve. Only in 1939 and 1942 cranes were observed in the western part. Protection and the future The records of family groups with young ind icate that the western population of Siberi an White Crane has not lost its potentia l of breeding. Although the observations of three young birds in

1996 gives some hope for the future, the western population of Siberian White Crane is still hi ghly threatened due to hum an persecution and hab itat destruction. We know of two old records of Siberian White Cranes shot in the Volga delta, namely in March 1939 and o n 8 April 1953. In both cases a female was kill ed. In recent years, the Volga delta has been visited during autumns by a large number of hunting tourists from several European countries. The disturbance caused by them, as weil as by loca l hunters, is cons iderab le, shown by the fact that the stag ing cra nes are on ly fou nd in the guarded Nature Reserve, where hunting is forbidden. From time to time the entire western population of Siberi an White Cranes is present in the area of the Astrakhan Nature Reserve fo r weeks, as in October 1996, therefore this rese rve in the Volga delta is of the utmost importance for the continued surviva l of the western population of Siberian White Cra ne. It serves as a resting area free of disturbance, between the breeding and w intering areas. The surviva l of the reserve in its present form can hardl y be ca l led safe, in view of the politi ca l, socia l and economical tra nsformation process in the former Sovjet 105

Siberian White Cranes in Va /ga de /ta Union and the present dep lorab le financial state of the pub li c nature protection in Ru ss ia. For future preservation of th e reserve, it is necessary that western organizations for the protection of nature wi ll get invol ved. For instance, th ey are already involved in supporting th e monitorin g and guard in g programmes f in anc iall y in name of the Europea n Natural Herita ge Fund (EURONATUR). Acknowledgements We want to thank all orn itho log ists and other people who, for decades, contributed to our knowledge of the Astrakhan Nature Reserve . Samenvatting SIBERISCHE WITIE KRAANVOGELS IN DE WOLGADELTA Siberisc he Witte Kraanvoge l Grus leucogeranus is een va n de ze ldzaamste en meest bed reigde vogelsoorten va n de wereld. De soo rt broedt in drie gescheiden popu lati es (figuur 1). De meest oostel ij ke popul ati e in Yakut ia, Rusland (c 3000 voge ls), overw intert in Ch ina; deze overw interin gsgebi eden we rden pas in de j aren 1980 ontdekt. Het broedgebi ed va n de kl ein e populati e d ie va noud s overwintert in Bh aratpur, Ind ia, we rd o ntdekt in 1981 en bev indt zich in het Kunovatbekken, Rusland , net ten oosten va n de Oera l. Hoewe l gevreesd werd dat deze popu latie was uitgestorven, verschenen er in het najaa r va n 1996 toch wee r v ijf voge ls in Bh aratp ur. De Wolgade lta, Rusland , was va nouds ee n doortreken pl eistergeb ied voor Siberische Witte Kraanvoge ls. Dit artike l besc hrijft de doortrek (in heden en verleden). De herkomst va n deze voge ls was echter lange tijd ondu idel ijk. Ze overw interen In Noord- Iran, langs de zu id oostkust va n de Kaspische Zee. De broedgebi eden wa ren ec hter o nbeke nd en meestal werd aangenomen dat ook deze voge ls afko mstig wa ren uit het Kunovatbe kken. In 1996 werd door middel van het per

German M

Russa no ~

satell iet vo lgen va n enkele in gevangensc hap opgegroeide en in het overw interin gsgebied in Iran losge laten en gezenderd e voge ls het broedgebied o ntd ekt van deze naa r blijkt aparte popu latie. Dit bevindt zich in het West-Siberisc he laag land ten noorden va n de stad Tyumen, Rus land. Hoewe l dit broedgebied slec hts op 600 km afstand li gt va n het Kunovatbekken, is er ve rmoedelijk geen enkel co ntact tussen be ide pop lati es o mdat het trekpatroon gehee l versc hill end is. Beide populaties z ijn zee r klein, vermoede lijk ni et meer dan 25 voge ls.

References A rchibald, G & Kanai, Y 1998. Th e mystery of the mi ssi ng siberians. ICF-B ugle 24/1: 2-3. Deglan, S D & Scherb, S 1915. [Europea n Ornithology or th e systemati c descripti o n of th e obse rved birds of Europe .] St Petersburg. [In Russian.] del Hoyo, J, Elliott, A & Sargata l, J (ed itors) 1996 . Handbook of the birds of the wo rld 3. Barcelona . Jakovl ev, V 1872. [Li st of bird s of the Astrakh an government.] Bu ll Moscow Nat Soc 45 (4) : 323 -361. [In Russian.] Kayser, A 1996. Westl iche Popu lati o n des Schneekranichs Grus leucogera nus im Aufwind? Limicola 10: 319 . Kirikov, S V 1966. [Hunted anim ais, env ironm ent and man .] Moscow. [In Russian.] Lu govoj, A E 1963 . [B irds of the Volga delta.] Astrakhan Nat Res Ser 8: 9-185 . [In Russ ian.] Potapov, R L & Flint, V E 1989. Handbuch der Vรถge l der Sowjetun ion 4. W itten berg. Russanov, G M & Tsc hernj avskaj a, S I 1976. [Th e Sibe ri an White Cran e in th e Vo lga de lta.] Oks Nat Res Ser 8: 101-107. [In Ru ss ian. ] Snow, D W & Perrin s, C M (editors) 1998. The bird s of the W estern Palearctic. Co ncise ed iti o n. Oxford. Vorobjov, K A 1936. [Information on the avifauna of the Vo lga delta an d th e surro unding steppes .] Astrakhan Nat Res Ser 1 : 3-52 . [In Russian .]

Astrakhan Biosphere Reserve, Ulitsa Nabereshnaya reki Tsarev 119, 414021 , Astrakhan, Russia Norbert Hรถ/ze/, Oepartment of Landscape Ec%gy, justus Liebig University GieBen, Sch /oBgasse 7, 35390 GieBen, Germany Stefan Sch /euninK Sch illerstrasse 4, 36205, Santra, Germany

106

lachmeeuw in Groningen in augustus-oktober 1997 . Martin Olthoff

P vrijdagmiddag 22 augustus 1997 fietste ik langs het Oude Winschoterdiep in Groningen, Groningen, naar mijn werk. Bijna bij het werk aangekomen zag ik om 14:00 een meeuw Larus met donkere bovenvleugels en dito mantel en een kopkap. Alhoewel ik geen kijker bij me had kon ik het postuur en formaat redelijk beoordelen, genoeg om te veronderstellen dat er een Lachmeeuw L atricilla naast mij vloog! Het daarop volgende half uur verliep nogal zenuwslopend: mensen bellen , vrij vragen op het werk en mijn kijker halen van huis, 50 m verderop. Na een kwartier was ik weer terug op de 'oude' plek . Inmiddels waren Eric Koops, Roef Mulder en Erik van Ommen gearriveerd. Het duurde ongeveer nog 20 min voordat de vogel terugkeerde. Het was inderdaad een Lachmeeuw, een nieuwe soort voor Nederland .

Het ni euws werd verspreid over de semafoons en de Dutch Birding-vogellijn en tegen 17:00 verschenen de eerste vogelaars uit de rest van het land . Na hun lange tocht naar Groningen moesten zij vaak nog lang wachten voor de vogel eindelijk verscheen. Anderen waren ongeduldiger en haalden soms acrobatische toeren uit, bijvoorbeeld door een lOm hoge mast in te klimmen. Vanuit deze positie was het mogelijk de Lachmeeuw op het dak van een bedrijfsgebouw te zien. Later op de avond kon de vogel worden bekeken vanaf de bovenste verdieping van het Philips-gebouw. Nog later kon de vogel. af en toe gelokt worden met wat brood of hamburgers. Vogelaars die de volgende dag niet bij het krieken van de dag ter plekke waren hadden ook veel geduld nodig; voor hen duurde het tot bijna 13:00 voordat de Lachmeeuw weer opdook.

62 Lachmeeu w / Laughin g Gull Larus atricilla, adult, Groningen, Groningen, 27 augustu s 1998 (RenĂŠ Pop)

[Dutch 8irding 20: 107-770, 199B[

107

Lachmeeuw in Groningen in augustus-oktober 1997

63 Lachmeeuw / Laughing Gull Larus atricilla, adult, Groningen, Groningen, 1 september 1998

64 Lachmeeuw / Laughing Gull Larus atricilla, adult, Groningen, Gronin gen, 27 augustu s 1998 (René Pop)

(Sybrand de Bruin)

Ook de vol gende dagen en w eken w as het ni et eenvoudig de vogel te zi en te krij gen. De beste pl ek bleek het parkeerterrein bij M cDonalds of IKEA, of het grasveldj e tegenover het Philipsgebouw, nabij de Europaw eg. De beste tijd bl eek het begin va n de avo nd , maa r ook dan bi va kkee rd e de voge l vaa k op het dak van het bedrijfsgebouw · tegenove r Philips . Som s w erd de Lachmeeuw een paar dagen ni et gez ien, om dan toch weer op te duiken o p de o ude pl ek. Aan het beg in van de avond wa s de vogel vaak met andere meeuwen, voornamelijk Kokmeeuwen L ridibundus, aanwez ig op voornoemd dak. M eestal va naf ongeveer een uur voo r do nker vertrokken de mee uwen van deze voorve rza melpl aats naar het Patersw o ldse M ee r, Gro ningen, om daar te gaa n slapen. De Lac hm eeuw zag ik ze lf nooit tu ssen de wegvli egende meeuwen maa r Ted H oogendoo rn ontdekte dat de vogel pas met het laatste clubj e meeuwen vertrok naa r de slaappl aats. Op 20 september zag ik de Lac hmeeuw 10 min na zonso nderga ng inderdaad naa r de slaa ppl aats vliegen, zonder het gezelsc hap va n andere meeuwen. W elli cht b leef de voge l 's ochtends af en toe o p de sl aappl aats, aa ngez ien hij dan meestal spoo rl oos was. Zo zag 108

ik hem o p 30 augustus o m 09 :2 0 vrij hoog over mijn huis vli egen, vanuit de ri chting va n het Paterswoldse M eer op weg naa r het Mol enpark. Slechts één keer we rd de vogel door Koen van Dijken zw emmend op het water gez ien tu ssen enkele Kokm eeuwen bij de Oosterslui s. Vanaf eind september dook de vogel ook rege lmati g op midden in het (drukke) centrum va n de stad Groningen, meeSota l op de Vi smarkt. De Lachmeeuw werd voo r het laatst op 20 oktober gez ien door Eri c Koops nabij de Vism arkt.

Beschrijving Als kl eine Stormm eeuw L ca nus, in directe vergelijking met Kokm eeuw iets fo rser, vooral in vlucht. Kop iets langgerekter en daa rd oor minder rond dan va n Kokm eeuw. Slanke bouw met lange vleugels en soepele vleugelslag . Vleugelslag dieper dan van Kok- of Stormmeeuw. In zit langgerekt lijkend door opvallend lange, ver voorbij staartpunt re ikende vleugels. Handpenprojectie voorbij terti als ongeveer gelijk aan gehele pootl engte. Snavel lang en iets naar beneden gebogen lijkend, veroorzaakt door afgeronde punt van bovensnavel. Poten vrij lang, in vlucht bijna tot staarteinde reikend . KOP & H A LS Gedeeltelijke kopkap zwart, rui end naar winterkl eed. Op 22 augustus nog veel zwart en duideGROOTI E & BOUW

Lachmeeuw in Groningen in augustus-oktober 1997 lij ke kop kap z ichtbaa r, voo ral op achterkop; op voo rste kop helft kop kap ve rvaagd, iets vlekkerig, waa rdoo r gez icht dui delij k li cht of bijn a w it overkomend. Ac hterrand va n kop kap sc herp en recht afgesneden. Duideli j ke onderb roken w itte oogring bove n en onder oog, niet sa menkomend achter en voo r oog. Hals w it, co ntrasterend met mantel en kopkap. BOVENDE LE N M antel donkergrij s, donkerder dan va n Stormmeeuw . Stuit en bovenstaa rtdekveren w it. ONDE RD ELEN Borst, bui k en onderstaartdekve ren w it. BOVENVLEU GE L Bovenv leuge l grotendeels donkergrij s zo nder bl auwt int, als ma ntel. Brede opva ll ende w itte v leugelachte rrand, gevo rmd door w itte toppen va n armpennen en ni euw -geruid e binn enste handpennen. Buitenste twee handpennen (p9- 10, handpennen va n binnen naar buiten genummerd ) geheel zwa rt, zo nder w itte handpenv lek. Na rui p9-10 met duidelijke w itte top. Di stale deel va n p8 zwa rt, met meer zwa rt op buite nvlag dan op binnenvlag. In z it w itte te rtialrand zichtbaa r. OND ERV LE UGE L Wit. Zwa rt va n bovenzijde va n buitenste handpennen doo rsc hijnend op ondervleugel, co ntrast vorm end met rest va n onderv leuge l. STAA RT Wit. NAAKTE D ELEN Oog zwa rt. Sn avel zeer donkerrood tot zwa rt, snave lpunt echter fl ets rood, ui terste snavelpunt gee l-rood. O p o ndersnavel va n di chtbij donker roodbruin e ' streep' z ichtbaar, z ich ui tstrekkend va n bas is tot 3/4 va n snavel lengte. Poot zwa rt. RU I Tijdens ve rblij f actief rui end. O p 22 augustu s nog duidelijke zwa rte kopkap z ichtbaa r, vooral op achterkop. Op 15 september all een rond ' nekband streek' en rond oog nog echt zwa rt. In oktober zwa rt beperkt tot oorstreek en gebi ed direct om oog, met eni ge vage v lekkin g op bove n- en achterkop. Op 22 augustus binnenste handpennen voll edi g geruid , p4 nagenoeg vo lgroe id, pS voo r 4/5 deel uitgegroe id, p6 en p7 ontbrekend, p8-10 oud ; v ier middelste staartpennen ontbrekend , buitenste staa rtpennen oud en sterk ges lete n. O p 15 september pl-5 nieuw, nieuwe p6 en p7 grotendeel s ui tgegroe id, p8 en p9 ontbrekend, p l O oud ; midd elste staartpennen inmid dels vo lgroe id, bui te nste deels uitgegroe id, resulterend in w igvormi ge staa rt. Begin oktober alle handpennen ve rni euw d maa r nog niet vol groe id; op 4 oktober pl O in zit net voo rbij staart reikend. G EL U ID N iet gehoo rd . G EDRAG M eestal solitair, z ich slechts ' losjes' aa nslui tend bij andere meeuwen. Bij voe ren met brood of hamburger meer op afstand blij vend dan bij voorbee ld Kokmeeuwen, so ms even foeragerend op gras, foe rageervlu cht rond grac hten makend . Vaa k langdurig staa nd op lantaa rn paa l.

Determinatie De enige soort waarm ee Lachmeeuw kan w orden verward is Franklins M ee uw L pipixcan. Deze is ec hter kl ein er en doet vaak eerd er denken aan een forse Dwergmeeuw L minutus. Franklins M eeuw heeft verd er ee n ko rtere snave l,

65 Lachmeeuw / Laughing Gull Larus atricilla, adul t, Groningen, Groningen, 25 augustu s 1998 (Willem van Rijswijk)

kortere v leu gels, iets kortere poten, vaa k een bredere oogrin g boven en o nder het oog en vrijwel altijd meer wit op de v leugelpunten (H arriso n 1985, Grant 1986, Lew ington et al 1991). Er z ijn ec hter ĂŠĂŠn j aa r oude Franklins M eeuwen di e al een vo ll edi ge kopkap kunn en hebben en nauwelijks w it op de v leuge lpunten kunn en hebben (Kau fman 1990). Deze exempl aren z ijn ze ldzaa m en blijken bij nauw keurige bestud erin g toch we l enkele w itte vee rtj es op de kopkap te hebben en vaa k w at I ichtere pl ekken op de v leuge lpunten. Op gro nd va n onder mee r het o ntbreken va n grijs op de ac htern ek, borst en fl anken, het ontbreken van bruin in de v leuge ldekveren en armpennen en op de staart, en het ni et sa menko men van de w itte oogrin g ac hter het oog kan geco nclud eerd wo rd en dat het om een adulte voge l ging (G rant 1986, Lew ingto n et al 199 1). Behalve aa n de ve rvage nde kop kap w as ook aan de kl eur va n poten en snave l te z ien dat de vogel in overga ng was naa r w interkl eed . In zomerkl eed z ijn de poten doorgaans do nkerrood tot zwa rtachti g bruin , terw ijl in de w inter de poten zwart of grij s va n kl eur z ijn ; de sn ave l is in zomerkl eed vaa lrood, in w interkl eed zwa rt of 109

Lachmeeuw in Groningen in augustus-oktober 1997 zwartbruin (Cramp & Simmons 1983, Grant 1986). Verspreiding en voorkomen Lachmeeuw broedt aan de Atlantisc he kust van de VS en langs de kusten van de Golf van Mexico, zu idelijk tot de oostkust van MiddenAmerika, en in Noordwest-Mexico langs de Go lf van Californ ië (L a megalopterus); en in het Carib isc he geb ied, zuide lij k tot Venezuela en Frans Guyana (L a atrici/la). De soort overw intert grotendee ls langs de kust van de Go lf van Mexico, maar ook zuidelijker tot in NoordoostBrazilië en aan de westkust van Peru en Chili (Cramp & Simmons 1983, del Hoyo et al 1996). Beide ondersoorten verschi ll en voorname lijk in maten. In Europa is Lachmeeuw een dwaalgast die geregeld opduikt, vooral in Groot-Bri ttann ië en Ier land (77 geva ll en tot en met 1996; Rogers et al 1997). Voor een overzicht van waarnem ingen in het West-Palearctische gebied tot en met 1987 z ij verwezen naar Hoogendoorn & Steinhaus (1990). De soort werd in all e maanden gez ien, zonder duidelijke piekmaanden (Dymond et al 1989, Hoogendoorn & Ste inhaus 1990). Ook in België werd de Lachmeeuw inmiddels vastgesteld (2 1-31 oktober 1994, De Smet et al; cf Dutch Birding 16: 263, plaat 216, 1994). Het was dan ook een te verwachten nieuwe soo rt voor Nederland. Onverwacht echter was de plek, de stad Groningen, op c 25 km van de kust. Dit was het eerste geva l van Lachmeeuw voor Nederland. Eerdere waa rn em in gen van mogelijke Lachmeeuwen (cf Dutch Birding 15: 284, 285, plaat 209, 1993; 17: 12 7, 1995) werden niet aa nvaard door de Commissie Dwaalgasten Nederlandse Avifauna (CDNA) (Wiega nt et al 1995, 1997). Eén van deze gevallen, een ad ulte voge l van 25 september tot half oktober 1993 te Harderwijk, Gelderl and, wordt momenteel echter opnieuw door de CDNA behandeld.

Dankwoord Theo Bakker, Annika Forsten en Ted Hoogendoorn worden bedankt voor het verstrekken van commentaar en/of informatie. Summary LAUGHING

GULL

GRONINGEN

AUGUST-OCTOBER

1997 Fram 22 August to 20 October 1997, a Laughing Gul l Larus atricilla was present at Gron ingen, Groningen, the Netherlands. The bird was moulting to w in ter plumage. The absence of grey on hindneck, breast and flanks, the absence of brown on w ing-coverts, secondaries and tai I, and the braken eye-ring (upper and lower pa rt of eye-ring not joining beh ind eye) in d icated that it was an adult. This was the first record of Laughing Gu ll for the Netherlands. An earl ier initially rejected record of an adu lt from 25 September to midOctober 1993 at Harderwijk, Gelderland, is currently under reconsideration by the Dutch rarities committee (CONA) .

Verwijzingen Cramp, S & Simmons, K E L (redactie) 1983. The birds of the Western Palearctic 3. Oxford. De Smet, G, Pollet, J & BAHC 1996. Ze ldzame vogels in België in 1994. Zesentwintigste rapport van het Belgisch Avifaunistisch Homologatiecomité. Orio lu s 62: 37-54 . Dymond, J N, Fraser, PA & Gan tl ett, SJ M 1989. Rare bird s in Britain and Ireland. Ca lto n. Grant, P J 1986. Gu ii s: a gu ide to identification. Tweede druk. Ca lton. Harrison, P 1985. Seabirds: an id entificatio n guide. Tweede druk. Londen. Hoogendoorn, W & Steinhaus, G H 1990 . Nearctic gu ll s in the Western Palearctic. Dutch Birding 12: 109-164. del Hoyo, J, Elliott, A & Sargatal, J (redactie) 1996. Handbook of the birds of the world 3. Barcelona. Lewington, I, A iström, P & Co lston, P 1991. A field guide to the rare birds of Britain and Europe. Londen. Kaufman , K 1990. Advanced birding. Boston. Rogers, M J & Rarities Committee 1997. Report on rare bird s in Great Britain in 1996. Br Birds 90: 453-522. W iegant, W M, Steinhaus, G H & CDNA 1995, 1997. Rare birds in the Netherl ands in 1993, 1995. Dutch Birding 17: 89-101; 19: 97-11 5.

Martin Olthoff, Frederiksplein 5 -8, 9724 NH Gron ingen, Nederland

110

Nieuw overwinteringsgebied voor Dwergganzen in Nederland Dwergganzen Anser eryth rop us waren in Nederl and tot het midden van de j aren 1980 ee n ze ldza me versc hijning (va n den Berg et al 1979, Wolfskeel 1988, Wolfskeel & Brouwer 1990). Een in 1981 gesta rt her introdu ctieprogramma in Zweden (vo n Essen 199 1) heeft daa r ve rand erin g in gebrac ht. Dwergganzen werd en in geva nge nschap grootgeb rac ht tot een leeftijd va n c 5 weken, waa rn a ze v lak voo r het v li egv lu g worden samen met pleegouders in een traditi onee l broedgebied in Noord-Zweden werden vrij ge laten . De pleegouders, Brandganzen Branta le ucops is die overwinteren in Nederland, zouden door deze manier van herintrod uceren de jon ge Dwergganzen naa r ee n 've ili g' overwinteringsgebied in Nederland brengen. Bovendien werd de kans om Dwergganzen in Nederland aa n te treffen aa nzi en lijk groter. De Dwergga nzen en Brandganze n waren door kl eurringen individuee l herkenbaa r, zodat men de verplaatsingen van elk individu kon volgen. W at men verwachtte en hoopte, bleek ook te gebeuren. De Brandganzen v loge n in het naj aa r naa r Nederland om te overwinteren en nam en ' hun ' Dwergganze n mee. In de afge lopen j aren werden voo ral in de omgeving va n Anjum, Friesland, en Strijen, Zuid-Holland, groepjes ge kl eurringde Dwerg- en Brandga nzen van het project waargenomen (vo n Essen et al 1993). Waren het aa nvankelijk enkele exempl aren, de laatste j aren worden groepen va n enkele 10-tallen vogels gemeld , waarbij zich tevens ongeringde exe mplaren bevinden (va n den Berg et al 1995; cf Dutch Birding 18: 33 1, 1996). Sinds de winter van 1995/96 worden ook in Noord-Holland groepen Dwergganzen aa ngetroffen va n het Zweedse herintrodu cti eprogramma, onder meer in de Uitl andsche Polder, een kleine polder di e behoort tot Po lder Ca ll antsoog. Deze polder wordt aa n de oostkant begrensd door de Oosterknollen , ee n natuurlijke langgerekte small e duinenrij, en aa n de westkant door het dorp Ca ll antsoog en het Kooibosch (SBB) . De polder besta at onder mee r uit percelen gras- en bouwland (voornamelijk bloemboll enteelt) . De gras landen, die in het z uiden tegen het Zwa nenwater aan li ggen en als bufferzone dienen, z ijn halfnatuurlijke gras landen. Jui st deze percelen en

enkele in gezaa ide graszaad perce len die kort hi ervoor met bloembollen wa ren beplant, worden door Dwergganzen en andere ga nzen, zoa ls Toendrarietgans A serrirostris, Grauwe Gans A anser, Kolgans A albifrons en Rotgans B bern icia, gebruikt om te foe rageren. Het belangrijkste gebi ed waar Dwergganzen worden waargenomen, de Vereenigde H arger- en Pettemerpolder (600 ha) en de polders Q en L aa n de zuidrand va n de Hazepo lder ten zuidwesten van Burgervlotbrug, hebben een zeer gevari eerd aa nbod va n biotopen. Vrijwel de gehele Vereenigde H arger- en Pettemerpolder bestaat uit gras land en is ' relati enotagebi ed". Het is een oude kleinschalige polder met enkele small e weggetj es. Aan de westkant I igt het bekende natuurgeb ied De Putten (37 ha) dat bestaat uit ondiepe plassen met brak water met hi erin enkele eil andjes. De omliggende gras landen behoren ook tot het natuurgebi ed en worden extensi ef beheerd. In een brede strook gras land aan de westrand va n de polder kom en soortenrijke zilte vegetaties voor. Vooral de Leipo lder in de noordwesthoek is hier een goed voorbeeld van. De polders Q en L in de Hazepo lder vormen al vele j aren belangrijke foerageergebieden voor ga nzen, de laatste jaren ze lfs in toenemende mate . Ze bestaa n grotendee ls uit gras land. Vooral het raa igra stype is hier veel aanwezig. De kl ei put Abtskolk (34 ha) is een grote plas met omringende ri etl andj es, die vooral van groot belang is als rust- en drinkplaats voor de ganzen. Teve ns broeden hi er al vele j aren Grauwe Ganzen (10-15 paar). De ga nze n slapen in het Zwanenwater op de daar aa nwez ige duinmeren. Er zijn aa nw ij zingen dat er in de wintermaanden regelmatig ve rstorin g plaatsvindt door j ac ht, zowe l in de Vereenigde H arger- en Pettemerpolder als in de polders Q en L van de Hazepolder. De Abtskolk fungeert dan als uitw ijk- en ru stpl aats, maa r ook hi er vindt nog steeds rege lmati g verstorin g door jacht plaats, ondanks toezegg in ge n va n Staatsbosbeheer dat dit tot het verl eden gaat beh oren. Een andere regelm atig terugkerende verstoring is het overvliegen va n hel i kopters over de ge noemd e polders (A rnold Gronert pers meded) . Hi eronder vo lgt een overz icht van de waarn emingen va n Dwergganzen in de winters va n 1995-98.

' Een ' relatienotagbied' is een land bouwgeb ied met hoge natuur- en landschapswaarde. Met de benoem ing tot relatienotageb ied wordt geprobeerd het gebi ed beter te bescherm en met als doel er later eventuee l een beheersgebied of reservaat va n te maken.

IDutch Birding 20: 777-773, 79981

111

Nieuwoverwinteringsgebied voor Dwergganzen in Nederland Winter 7995/96 De eerste waarneming was op 6 januari. Het ging hierbij om 10 voge ls tezamen met drie Brandganzen (de pleegouders). De 10 Dwergganzen wa ren gekleu rrin gde juveniele voge ls. De laatste waarneming van deze 10 Dwergganzen was op 28 maart. Tijdens hun verb lijf in de Vereenigde Harger- en Pettemerpolder en in de polders Q en L van de Hazepolder krege n ze van 3 tot 17 maart geze lschap van een ongeringde adu lte Dwerggans. Winter 7996/97 De eerste waarnem in g was op 28 december in de Vereenigde Harger- en Pettemerpo lder. Zeven gek leu rrin gde voge ls werden samen met twee, eveneens gek leurr ingde, Brandganzen gezien. Twee van de Dwergganzen waren tweede-ka lenderjaarvogels die ook in de w inter va n 1995/96 wa ren waa rgenomen. De andere vijf waren juveniele met hun pleegouders. Van 4 tot 18 januari ve rbl eef deze groep ten oosten en noorden van het Zwa nenwater nab ij Ca ll antsoog. Van de vijf ju ven iele werd er één na 5 januari ni et meer gezien. Vanaf begin februari werden twee ni euwe Dwergganzen gez ien. Dit waren derde-kalenderjaarvogels die hier ook de vor ige wi nter hadden overw interd . Winter 7997/98 De eerste Dwergganzen werden al vroeg gemeld . Op 17 oktober werd en er 10 waargenomen in de Vereenigde Harger- en Pettemerpolder, waaro nder zes gek leurringde en vier ju ven iele zonder rin gen. Drie gek leurringde

voge ls in deze groep waren ook in beide vor ige winters in de Vereenigde Harger- en Pettemerpolder afge lezen. Vermeldenswaard is dat twee van deze voge ls gepaa rd waren en vier (ongeringde) jongen bij zich hadden. Hieruit blijkt dat ze zonder hun pleegouders en met hun eigen jongen waren teruggekomen naar de omgeving van Petten. Deze groep, die voordat ze hier aankwam ook een aanta l dagen bij An jum was gezien (Lam ba rt von Essen pers meded), bleef gedu rende oktober-d ecember aa nwez ig en kreeg va naf 27 december geze lsc hap van het pleegouderpaar Brandganzen en 12 andere Dwergganzen: negen gek leuringde ju ven iele, een ongeringde ad ulte en twee gek leurrin gde voge ls die in eerd ere jaren ook hier waren waargenomen. De laatste ons bekende waarnem in g betreft die van c 16 exemp laren op 5 maart 1998. In de winters van 1995/96, 1996/97 en 1997/98 verbl even ook buiten de bekende gebiede n rond An jum en Strijen voo r langere tijd Dwergganzen va n het Zweedse herintrodu ctieprogramma in Noord-Holland. De Harge r- en Pettemerpolder bij Petten/Groet en de Uitlandsche polder bij Ca ll antsoog werden als foerageergebied gebru ikt. Deze polders worden de laatste jaren ook steeds meer door andere ganzen soorten in gebruik genomen. Vooralsnog lijkt het er op dat dit geb ied hi ermee éé n va n de overwinteringsplaatsen voor Dwergganzen in Nederland van het Zweedse herintroductieprógramma is geworden. Lamba rt von Essen wordt bedankt voor de inform atie over de gek leurringde Dwergganzen. Nick va n der Ham, Arnold Gro nert, Sander

66 Dwergganzen / Lesser Wh ite-fronted Geese Anser erythropus, Petten, Noord-Holl and, 8 februari 1998 (Arnoud B van den Berg)

112

Nieuwoverwinteringsgebied voor Dwergganzen in Nederland Lagerveld , Timo Mar ijni ssen, W im van Splunder, Jan Stok en Pierre van der Wielen worden bedankt voor het aflezen en doorgeven van de gek leurrin gde Dwerg- en Brandganzen.

Summary NEW WINTERING AREA FOR LESSER WHITE-FRONTED GOOSE IN THE NETHERLANDS In the winters of 1995/96, 1996/97 en 1997/98, Lesser Wh ite-fronted Geese Anser erythropus from the Swed ish re-introduction programme we re staying for longer pe ri ods in the prov ince of NoordHoll and, we il outside the regular w intering areas near An ju m, Friesland, and Strijen, Zuid-Hol land. They we re foraging in Harger- en Pettemerpolder near Petten/G roet and Uitlandsche Polder nea r Callantsoog, and roostin g at Zwanenwater. A lso other goose spec ies, li ke Tundra Bean Goose A serrirostris, Greylag Goose Aanser, Wh ite-fronted Goose A albifrons and Darkbellied Brent Goose Branta bern ic/a, use these polders as foragin g area, since severa l yea rs in increasing numbers. Thi s area seems to have become yet another regu-

lar winter haunt of Lesser White-fronted Geese of th e Swedish re-introduction programme.

References van den Berg, A B, Blankert, H & Brinkman, J 1979. Ze ldzame ganzen in Nederland in de w inter van 1978/79. Dutch Bird in g 1 : 34-41. van den Berg, A B, Ebe ls, E B & Gebuis, H 1995. Break-through of Lesser Wh ite-fronted Geese wintering in the Netherlands. Dutch Birding 17: 70-72. von Essen, L 1991. A note on the Lesser White-fronted Goose Anser erythropus in Sweden and the result of the re-introduction sc heme. Ardea 79 : 305 -306. von Essen, L, Ouweneel, G L & van den Berg, A B 1993. Herkomst van gek leurrin gde Dwerggans te Strij en . Dutch Birding 15: 220-224. Wolfskeel , D W 1988. Ze ld zame ganzen in Nederland. Ecoverslag 11 , Voge lwerkgroep Tringa. Schagen. Wo lfskeel, D W & Brouwer, R E 1990. Ganzen in Noord-Holl and. Ecoverslag 14, Voge lwerkgroep Tringa. Schagen.

Fred Cottaar, Lutulistraat 42, 2037 CB Haa rlem, Nederland Ruud E Brouwer, van Brederodestraat 13, 1759 VE Ca llantsoog, Nederland

Melanistische Blauwe Reigers in Nederland Van 25 tot 28 j anu ari 1997 was een melani sti sche Blauwe Reiger Ardea cinerea aanwez ig in de Aalkeetbuitenpolder ten westen va n Vlaardingen, Z uid-H o ll and. Erik Sanders ontdekte de vogel op 25 jan uari en maakte die dag een aa ntal foto's. De vogel hield z ich op in een groep van 46 Blauwe Reigers bij een voederpl aats die was aange legd wegens de strenge vorst in de voo rafgaa nde periode. Vergeleken met de no rmaal gek leu rd e Blauwe Reigers vertoonde dit exemp laar een donkergrijze in plaats van witte hals, een ge hee l donkere boven kop en donkerder gr ijze bovendelen (vooral op de mantel). De donkergrijze sc houderveren en v leuge ldekveren vertoonden een bruin e tint. Op afstand zou deze voge l verward kunnen worden met een donkere vorm Westel ijke Rifreiger Egretta gularis of met een adulte Kleine Blauwe Reiger A caerulea. Grootte, bouwen (b ij Westelijke Rifreiger) het o ntbreken va n ge le tenen sluiten deze soorten echter uit. Ook verwarrin g met Zwartkopre iger A melanocephala kan tot de mogelijkheden behoren, hoewel deze soort altijd een w itte of in ieder geva l I ich te kin en keel vertoont die sterk contrasteren met de achterh als (S now & Perrins 1998). lDutch 8irding 20: 7 73-7 75, 79981

Naar aan leidin g van deze waarn em in g werden gegevens verzame ld over twee andere geva ll en va n melanistische Blauwe Reigers in Nederland . In de eerste helft van juni 1995 verbl eef ee n donkere reiger bij Puttershoek, Z uid-Holl and . Deze voge l werd aa nvanke lijk geme ld als (moge lijke) donkere Westelijke Rifreiger. Op 6 juni 1995 werd hij gefotografeerd door Janus Verkerk. Op de dia's is te zien dat het verenkleed bijna gehee l donker bruinzwart was, voora l op de mantel. De hals was donker bruingrijs en de kop iets lichter grij sachti g, waa rd oor eni g contrast aa nwez ig was met de donkere bovenkop. De snave l was oranje met een donker cu lmen en donkere tekening op de punt; de poten waren gee lac hti g, eve nals de iris. JV dete rmin eerde de voge l als een melanistische Blauwe Reiger (Janus Verkerk in litt). Op 27 juni 1997 zag Willem-Pier Vellinga 's avonds tussen Odijk en Langb roek, Utrecht, een aa ntal Blauwe Reigers met daarbij een afwi jkend exemplaar. De totaal indruk va n deze voge l was zee r donker. De bovenvleugels en mantel wa ren donkergrijs, vee l donkerder dan bij de normaa l gek leurde Blauwe Reigers. Op de scho ud er was een bruine zweem z ichtbaar. Hals, kop en borst waren donker maar kin en keel waren li c ht. De bevederin g van de poten en onderstaartdekveren was I icht, contrasterend met de donkere borst. De snave l leek donker met een li chtere basis, 11 3

Melanistische Blauwe Reigers in Nederland

67 Melan istische Blauwe Re iger / melan isti c Grey Heron Ardea cinerea, Aa lkeetbu itenpo lder, Vlaardingen, Zuid-Ho lland, 25 januari 1997 (frik Sanders)

68 Melanistische Blauwe Reiger / melani stic Grey Heron Ardea cinerea, Puttershoek, Zuid-Holl and, 6 juni 1995 Uanus Verkerk)

114

Melanistische Blauwe Reigers in Nederland maar door de afstand was dit niet met zekerheid te zien. De poten waren li cht. De voge l leek iets kleiner dan de andere Blauwe Reigers (WillemPier Vellin ga in litt). Deze vogel vertoonde ee n grote ge lij kenis met Zwa rt kopre iger, niet all ee n in de teken ing van het verenkleed (met name de I ichte kin en keel) maar ook door het kleinere fo rm aat. Zwartkopreiger heeft ec hter meer w it op de hals, doorlopend va naf de w itte kin en keel, een donkere 'broek' en onderstaartdekveren en donkere poten. De li chte 'broek', li chte poten en het formaat pasten niet op een donkere Westelijke Rifreiger (S now & Perrins 1998). Deze voorva ll en illustreren de voorz ichtighe id die geboden is b ij het determineren van afw ijkend gek leurde reigers (en van afwij kend gek leurde voge ls in het algemeen). Gantlett (1998) noemde de mogelijke verwarrin g van een melanistische Blauwe Reiger met Amer ikaanse Blauwe Reiger A herodias, die in all e kleden wat do nkerd er gekleurd is dan Blauwe Reiger. Gantlett (1998) verm eldde verder dat melanistisc he Blauwe Reigers de laatste j aren 'meer dan eens' als Zwa rte Reiger E ardesiaca gemeld z ijn . Deze soort is nog kleiner dan Westelijke Rifreiger en daardoor bij goede vastste lling va n de grootte eigenlijk niet te verwarren. Wij danken Gerard Ouwenee l voor zijn hulp bij het verzamelen va n gegevens en Willem-Pier

Vellinga en Janus Verkerk voor het opsturen van mater iaa l over de door hen waargenomen exemplaren.

Summary MELANISTIC GREY H ERONS IN THE NETHERLANDS On 25-28 January 1997, a melanistic Grey Heron Ardea cinerea stayed at Aa lkeetbuitenpolder, V laardin gen, Zu idHol land, the Netherlands, together with 46 normall y co loured indi v iduals. The melan istic bird differed from other Grey Herons by its overa ll darker plumage, especia ll y on neck, head and upperparts. From a distance the bird cou ld have been mistaken for a dark morph Western Reef Egret Egretta gularis or even a Blackheaded Heron A melanocepha la. A sim il ar melanistic Grey Heron at Puttershoek, Zu id-Holl and, in the fi rst half of June 1995 was initiall y reported as Western Reef Egret. On 27 June 1997, a dark Grey Heron was observed between Langbroek and Od ij k, Utrecht, the Netherlands. This bi rd was very dark w ith on ly a wh ite ch in and throat and pale 'trousers' and undertail coverts. It showed a strikin g resembl ance to Black-h eaded Heron. These in stances illu strate the mistakes th at can be made w ith aberrant dark herons (a nd w ith aberrantIy co loured birds in generai).

Verwijzingen Gantlett, S 1998 . Identification of Great Blue Heron and G rey Heron. Birding Wo rl d 11: 12-20. Snow, 0 W & Perrins, C M 1998 . The Birds of the Western Pal ea rct ic. Concise ed ition. Oxford.

Erik Sanders, Adenauerstede 44-03, 4463 GJ Goes, Nederland Enno B Ebels, Lessinglaan 11-2, 3533 AN Utrecht, Nederland (ebe ls@wxs. nl)

Varia

----------------- -- - - - - ---------------- ------------ -- - - - - - -

Breeding behaviour of Kittlitz's Plover Kittlitz 's Plover Charadrius pecuarius is an African member of the w idespread family of Charadriidae. lts breeding range is largely confined to sub-Saharan Africa, from Senegal to Sudan in the north to the Cape of Good Hope in South-Africa; it also breeds in Madagascar. The breeding range is largely disjunct, with loca li zed breeding areas scattered over southern Afr ica. The onl y breed in g north of the Sahara takes place in and near th e Ni le Delta in Egypt, making this the o nl y country in the (Weste rn ) Palearctic region where this spec ies breeds (C ramp & Simmons 1983, Hayman et al 1986, Goodman & Meininger 1989). The spec ies is resident in Egypt but makes some seasona l [Outeh Birding 20: 115- 11 8, 1998J

movements of undetermined nature in the Afrotropical region. As a vagrant it has been recorded in the Western Palearctic in Cypru s (5: April 1958, November 1991 (two birds), January 1993, March 1995), Israe l (30+ ; ann ual in 1986-90, mainly in winter), Morocco (4; Merzouga, January-March 1990) and, remarkably, Norway (1; co ll ected, Rogaland, May 1913) (Snow & Perri ns 1998; Br Birds 91 : 245, 1998). In sprin g/summer 1994, we studi ed and photograp hed the breeding behaviour of Kittlitz's Plover at Wadi el Natrun, a depression in the Western Desert in northern Egypt (between Ca iro and Alexa ndria). This is th e best place to observe this spec ies in Egypt; the popu lation in this area is estim ated at 150-200 pairs (Meininger & Atta 1994). Severa l interesting behavioural aspects

115

Varia

69 Kittlitz 's Plover / Herd erspl evier Charadrius pecuarius, W adi el Natrun , Egypt, summer 1994 (Dina A/i & Ra fik Khali/) 70 Kittli tz's Plove rs / Herderspl evieren Charadrius pecuarius, matin g, W adi el Natrun , Egypt, summer 1994 (Dina A /i & Rafik Kh a/i/) 71 Kittlitz's Plover / Herderspl evier Charadrius pecuarius, adult covering nest w ith sa nd, W adi el N atrun , Egypt, summ er 1994 (Dina Ali & Rafik Khali/)

116

Varia

72 Kittlitz's Plover / Herdersplevier Charadrius pecuarius, adult settling on eggs, Wadi el Natrun, Egypt, summer 1994 (Dina A/i & Rafik Kha/i/) 73 Kittlitz's Plover / Herdersplevier Charadrius pecuarius, adu lt brooding young, Wadi el Natrun, Egypt, summer 1994 (Dina A li & Rafik Khali/)

11 7

Varia were noted , which are summarized below and illustrated by the accompanying photographs. More detailed descriptions of most behavioural aspects discussed and illustrated here can be found in Cramp & Simmons (1983). During the breeding period , both male and female have a brighter plumage, the female being sli ghtly fainter with a distinguished soft orange-buff wash on the breast, whi le a black line extends from the bill through the eye to the hind neck, and another black line traverses the forehead from eye to eye (plate 69). The preferred habitat are the sand flats alon g the numerous sa line lakes in Wadi el Natrun . Here it feeds on in sects, crustaceans and mollusks . The breeding season begins in early Apri l and lasts until late July. Courtship invo lves mutual displays. Watching the nest scrape ceremony is a real phenomen on in itse lf. Both partners take turns in pivoting on their breasts to form the sc rape and tossing sma ll sand flakes sideways towards the scrape. Mating occurs during courtshi p, wh en the male stands on the female's back for a minute or two (p late 70). Two pale ye llow-white eggs marked with wavy black lines are laid in the sha llow sc rape. Although the nest is in the open, it is very we il camouflaged, a feature shared with most other Charadrius-plovers. As soon as the parent is disturbed or goes to feed, it starts kickin g sand over the eggs w ith both legs alternativeIy w hil e moving in a c ircl e. This movement cove rs the eggs in a fast and effic ient way, which makes it very difficult for any predator to discover the nest (p late 71). When the parent returns to the nest, it quickly digs the sand away from the eggs and rolls them, then raises its bel ly feathers before settling on' the eggs (p late 72). Both parents share in cubation, which lasts 26-30 days. Genera ll y, the female incubates at night until midday, w ith the male taking over for the rest of the day. The shift is done very secretively and quietly to attract the least possible attention to the nest. The parents never cease to toss sma ll flakes of hardened sand over the nest even w h en in cubating. This is do ne mainly for concea lment

but also to protect the eggs from the sun. Temperatures can reach we il over 36째C at midday, which causes the male (which normally incubates during the warmest period of the day) to pa nt and raise its feathers to promote heat 1055. In this manner, it wil l shade rather than in cubate the eggs. In sp ite of these harsh c ircumstances, it wi ll always remain alert, watch ing for, eg, Common Kestrels Fa/co tinnuncu/us soa rin g in the sky. In Wadi el Natrun , among the natural predators are Common Kestrel, Red Fox Vu/pes vu/pes and snakes; during our stay in the hide, a Desert Monitor Varanus g riseus appeared 10 m from the nest. This species is common ly recorded in the desert regions around the Wadi but rarely in the depression. Disturbed by the clicking of our camera the monitor left and the nest was saved. Shortly before hatching, the chick forces a hole in the shell , a process known as piping, by wh ich it can breathe normally. The tip of the bill tip is strengthened with a cha lky egg tooth on the upper mandible in order to help hammer ing the egg shell. The head rema in s stuck between the legs and forceful movements of the w ings and feet cause the she ll to crack. Once the chick is free, the adu lt removes the egg she ll because the white inter ior wou ld make the nest consp icuous. Th e young birds are precocial. They hatch in an advanced state and leave the nest soon after hatching. They wi ll be brooded by their mother for a few hours before moving to feed (p late 73). References Cramp, 5 & Simmons, K E L (editors) 1983. The birds of the Western Palearctic 3. Oxford. Goodman, 5 & Meininger, P L 1989. The b ird s of Egypt. Oxford. Hayman, P, Marchant, J & Prater, T 1986. Shorebirds: an identification guide to the waders of the wo rld. London. Mein in ger, P L & Atta, G A M (ed itors) 1994. Orn ithologica l studies in Egyptian wetlands 1989/90. FORE-report 94-01 , WIWO-report 40, V li ss ingen/ Zeist. Snow, D W & Perrins, C M (ed itors) 1998. The birds of the W estern Palearctic. Conc ise edition . Oxford.

Dina A /i, 76 Ali Ibrahim Ramez Street, He/iopo/is, Cairo, Egypt Rafik Khali/, 76 Ali Ibrahim Ramez Street, He/iopo/is, Cairo, Egypt (rafikha@gega.net)

118

Recensies GEOFF J CAREY (EDITOR) 1998. Hang Kang 8ird Repart 1996. Hang Kan g Bird Watch in g Society, GPO Box 12460, Hong Kong, China. 178 pp. ISSN 1017-118. Ava il ab le from Hong Kong Bird Watching Soc iety, Postbus 227, 3500 AE Utrecht, Netherlands, NLG 36 .25 (Nethe rl ands) or NLG 37.00 (rest of Europe); or Hong Kong Bird Watch ing Society, 12 Denmans Close, Lindfield, West Sussex RH16 2JX, UK, GBP 12.50 (U K) or GBP 13.50 (rest of Europe). This 1996 report of the Hong Kong Bird Watching Society fo ll ows the same format as ea rl ier editions. The section 'Birds new to Hong Kong' presents details of the first records for Hong Kong, China, of the following spec ies: Slavon ian (or Horned) Grebe Padiceps auritus, Red-footed Booby Su /a su /a, As ian Lesser Cuckoo Cucu/us pa/iacepha /us, Common Swift Apus apus, Speckled Piculet Picumnus innaminatus, and Green backed Flycatcher Ficedu/a (narcissina) e/isae. A sin gle paper on fie ld id entification deals w ith the sepa ration of Grey N ightjar Caprimu /gus indicus and Savanna Nightjar C affinis. ANDRÉ J VAN LOON

PETER PYLE 1997. /dentificatian guide to Narth American birds - part 1. Slate Creek Press, PO Box 219, Bolinas, CA 94924-0219, USA. 732 pp. ISBN 096 18940-2 -4. USD 34 .90. This boak seems basically a new edition of the we llknown Identificatian guide ta Narth American passerines by Peter Pyle and hi s co ll eagues published 10 years ago in 1987. However, the subti e difference in the title already suggests that there is a difference. This new book is not on ly a largely updated and very much extended ed iti on as far as the passerines are concerned, but it now also includes al l so-ca ll ed 'near-passerin es', ie, pigeons Co lum bid ae, cuckoos Cucu lid ae, barn owls Tytonidae, ow ls Strigidae, nightjars Caprimulgidae, sw ifts Apodidae, hummingbirds Trochilidae, tragons Trogonidae, kingfishers A lced ini dae and woodpeckers Picidae. Furthermore, the sections on age ing have bee n extended cons id erab ly, mainly beca use of the in creased effort that has been put during the last decade in study in g moult patterns (especia ll y of w in gcoverts). It may perhaps come as a su rpri se th at this level of detai l for this type of data for North American

IOuteh Birding 20: 779, 799BJ

birds became avai lab le so recently compared w ith the situation in Europe. European ringers (a nd birders) are familiar with th e relation between moult and wear patterns and age in g of birds for quite some time now through various stud ies, such as the w idely used identification guides by Lars Svensson (the first ed iti on of wh ich al ready appeared in 1970, the fourth in 1992), and perh aps cu lmin atin g in the fascinating book w ith numerous sta nd ardised co lou r photographs of sp read wings by Lukas Jenni and Raffael Wink ier (1994) . A third improvement is formed by the short descriptive summaries of all currently recog nized subspec ies. A lthough thi s book is obvious ly mainly aimed at (No rth American) ringers and museum workers, it w ill also prov id e much information to many European 'new approach' birders w ith an interest in North American bi rd s. And, of course, European rin gers shou ld have a copy on the bookshelf of their ringing station as we il. You never know... ANDRÉ J VAN LOON

JON L DUNN & KIMBALL L GARRETI 1997. A field guide ta warb/ers af Narth America. Peterson Field Guides, Houghton M ifflin Company, PO Box 269, Ab in gton, Oxford shire OX 14 4YN, UK. 656 pp. ISBN 0-39578321-6. GBP 11.95. A rather more colo urful picture of part of the North Amer ican b ird s is presented in this very attractive field gui de on the North American wood wa rbl ers Parulidae (in clud in g Olive Warb ier Peucedramus taeniatus, p laced in its own family Peucedramidae). Preceded by 42 (!) introductory pages on, eg, class ifi cation, spec ies limits, hybridization, geographi cal variation, bio logy and conservation, 60 spec ies are depicted in 32 co lou r plates focussing on the main identifi cation characters (using the we ll -known ' Peterson arrow system'). The plates are fo ll owed by extensive spec ies accounts, wh ich are divided into the sections 'description', 's imilar spec ies', 'vo ice', ' behaviour ', ' habitat', 'd istribution' (in clud in g in formation on migration patterns and timing), 'status and conservation', 'subspecies', 'taxonomi c relationships', ' plumages and moults ', and 'references'. The spec ies accounts alsa feature a distribution map and one o r more photographs. A supe rb guide, very good va lue for amaz in gly sma ll money. ANDRÉ J VAN LOON

11 9

DBA-nieuws Uitverkochte nummers van Dutch Birding Vee lvu ldig doen leden navraag waar zij uitverkochte nummers van Dutch Birding kunnen vinden. Een goed advies was helaas nooit voorhanden en tot op heden hebben w ij mensen moeten teleurstell en. Hierbij doen wij een dringend beroep op de lezer die we llicht in het bezit is van dubbele nummers of misschi en geen prijs meer stelt op zijn oude nummers. Bent u zo iemand, of kent u zo iemand? Neem dan even contact op met Ron van den Enden, Molenveltlaan 30, 2071 BS SantpoortNoord, Nederland, telefoon 023-5375389. Over een redelijke vergoeding va lt natuurlijk met ons te praten! Out-of-stock back issues of Dutch Birding Frequently, subscribers request information where to find back issues of Dutch Birding that are out of stock. Good advice was, unfortunately, not avai lable and we had to disappoint many of those interested. Therefore, we want to appeal to readers who perhaps have duplicate co pies or who are no longer interested in keeping their copies. Do you have back issues ava il able, or do you know somebody who has? If so, please contact Ron van den Enden, Molenveltlaan 30, 2071 BS SantpoortNoord, Netherlands. Areasonab ie price can be negotiated! DBA-vogelweek in september 1998 De DBA-vogelweek, welke plaatsvindt van zaterdag 12 tot en met zaterdag 19 september 1998 op Texel , Noord-Holland, wordt dit jaar georganiseerd in nauwe samenwerk in g met het Texel Birdwatching Center (TBWC), Vuurtorenweg 94, 1795 LM De Cocksdorp, telefoon 0222316416. Dit centrum za l dienen als meldpunt voor waarnemingen en, indi en gewenst, voor de verzorging van de inwendige mens. Men dient ze lf voor accommodatie op het eil and te zorgen. Op het TBWC kan 's avonds een dagschotel genuttigd worden. Om organisatorische redenen is het noodzakel ijk die de voorgaande dag voor 19 :00 te bestellen. Gedurende de hele week za l er elke avond een lezing of andere activ iteit plaatsvinden. Het definitieve programma ziet er als vo lgt uit: • zaterdag 12 september: Detlef Gruber over ' Field identification of so-called ' large white-headed gu ll s' that might appear in the Netherlands' ; lokatie: Vakantiepark De Krim, zaa l De Kiekendief (Roggeslootweg 6, 1795 JV De Cocksdorp). • zondag 13 september: George Sangster over 'Taxonomie van West-Palearctische vogels'; lokatie: TBWC. • maandag 14 september: René Pop met 'Natuurimpressies van Indi a'; lokatie: TBWC. • dinsdag 15 september: Ruud Kampf over 'Vogels van Oman'; lokatie: TBWC.

120

• woensdag 16 september, Died erik Kok en/of Ni ls van Duivendijk met de ' mystery bird-competiti e'; lokatie: Vakantiepark De Krim , zaa l De Kiekendief. • donderdag 17 september: 12-uurs birdrace, daarna prijsuitreiking en koud buffet, en 'ba l na' voor deelnemers in TBWC (voor meer informatie z ie hieronder). • vrijdag 18 september : Gerald Oreel over 'Herkenning van gele kwikstaarten '; lokat ie: TBWC. • zaterdag 19 september: Jelle Scharrin ga over 'Aziatische zangvogels en hun geluiden'; lokatie: TBWC. Alle lezingen beginnen om 20:00. De entree voor de lez ingen in De Krim bedraagt NLG 7.50 per avond, voor die in het TBWC NLG 5.00 per avond. Aangezien het aantal toehoorders voor de lezingen in het TBWC beperkt is (maximaal 35), is het verstand ig zich van tevoren op te geven. Aan de 12-uurs birdrace (va n 07:00 tot 19:00) kunnen maximaal acht teams van elk v ier personen deelnemen. Men dient zich uiterlijk 31 augustus opgegeven te hebben. De spelrege ls zu ll en aan de teams die z ich hebben ingeschreven worden toegezonden. Na de prijsuitreiking, d irect na de wedstrijd, wordt door het TBWC aan de deelnemers een koud buffet aangeboden, gevolgd door 'za ng en dans tot in de kleine uurtjes'. DBA birding week in September 1998 From Saturday 12 September to Saturday 19 September 1998, the traditional DBA birding week wi ll be held on Texel, Noord-Holland. The Texel Birdwatching Center (TB WC) at De Cocksdorp will be the centre of activities. There wi ll be birdwatching from dawn till dusk and every night there w ill be a lecture. The program me in short: 12 September: ' large white-headed gu l Is' by Detlef Gruber; 13 September: 'Taxonomy of Western Palearctic birds' by George Sangster; 14 September: 'Nature impressions from India' by René Pop; 15 September: ' Birds of Oman' by Ruud Kampf; 16 September : 'Mystery Bird competition' by Diederik Kok and/or Ni ls van Duivendijk; 17 September: '12 hours big dav' (from 07:00 to 19 :00); 18 September: 'Identification of ye llow wagta il s' by Gera ld Oreel; 19 September: 'Asiatic songbird s and their sounds' by Jelle Scharringa. The lectures on 12 and 16 September will be in De Krim, Roggeslootweg 6, De Cocksdorp (ad mission NLG 7.50), the other lectures are in TBWC (space limited!) (adm ission NLG 5.00). All lectures start at 20:00. For more in formation, contact the Texel Birdwatching Center, Vuurtorenweg 94, 1795 LM De Cocksdorp (Texel), Netherlands, telephone + 31-(0)222 - 316416 (Arend Wassink).

lDutch Birding 20: 120, 19981

Aankondigingen & verzoeken Club 4500 io Roy de Haas, jan van der Laan, Ed Opperman en Adri Remeeus hebben het initiatief genomen een nieuwe club op te richten, namelijk de Club 4500. Zoa ls uit de naam kan worden afgeleid gaat het om een club die zich ten doel stelt om, in competitieverband, were ldlij sten bij te houden. Hoewel het nog geen gemeengoed is, worden voge laars steeds reislustiger. Met het toenemen van het reizen lijkt ook de behoefte toe te nemen om op eenduid ige wijze lijsten bij te houden, onder het motto 'op naar Phoebe'. Het is echter onwaarschijnlijk dat Phoebe Snetsinger (cf Dutch Birding 18: 151, 1996) ooit in gehaa ld zal worden (?!). Waarom 4500 soorten? Het is in kringen van ' IifeI isters' algemeen aanvaard dat het bereiken van de '4000-barrière' niet zo problematisch is, maar daarna wordt het harder werken (b ijvoo rbeeld via het bijeensprokkelen van eiland-endemen). De extra 500 soorten vormen dus een uitdaging, maar vanze lfsprekend w il len wij na de 4500 gewoon verder met reizen en vogelen. De initi atiefnemers steken binnenkort de koppen bij elkaar om besluiten te nemen over een aantal praktische zaken, zoa ls de lijst die wordt gebru ikt en op welke w ijze, informatievergaring en -verstrekking over taxonomische beslissingen, logo, publicatiemogelijkheden, etc. Natuurl ijk staan wij open voor suggesties, die u kwijt kunt bij het postadres. Over één zaak is echter nu al duidelijkheid. Van alle deelnemers wordt vo ll ed ige eerlijkh eid verwacht. In Nederland beschikken we over een 'zuiveringskanaai', namel ijk de CDNA. Andere landen hebben dat niet. De verleiding is dan ook groot om in landen als Bhutan en Oeganda, waar ongetwijfeld geen ze ldzaamhedencomm issies bestaan, maar raak te claimen. Dat is natuurl ijk niet de bedoeling! Naast allerlei formele zaken zullen de initiatiefnemers dus ook dit soort praktische zaken bespreken en, waar nodig, met regelgeving komen. Nadere publicaties volgen zu llen hierover vo lgen. Om enig inzicht te krijgen in de grootte van onze doelgroep roepen wij iedere voge laar die een lij st heeft van c 1500 soorten en die het leuk vindt om mee te doen, op om dat aan ons te laten weten. Dat kan via het onderstaande postadres dan wel v ia de e-ma il van Roy de Haas (royhaas@wxs.nl). Het postadres is: Club 4500 io, p/a Adri Remeeus, Smaragdhorst 324, 2592 RX Den Haag, Nederland, telefoon 070-3815906. Expositie Frans lanting Onder de titel 'Frans Lanting: Oog in oog' presenteert het Natuurmuseum Rotterdam te Rotterdam, Zuid-Holland, va naf 29 mei 1998 een

IDutch 8irding 20: 721, 7998)

tentoonstelling van werk van de Nederlandse natuurfotograaf Frans Lanting. De tentoonstelling is te zien tot en met 31 augustus 1998. Het ad res van het Natuurmuseum Rotterdam is: Westzeedijk 345 (in het Museumpark), 3015 AA Rotterdam, Nederland, telefoon 010-4364222, fax 010-4364399, e-ma il natuurmuseum@nmr.nl. Pelagic trips vanuit Ijmuiden en lauwersoog op 3 en 10 oktober 1998 Evena ls vorig jaar worden er door BINS pelagische vogeltochten georganiseerd. Op zaterdag 3 oktober 1998 varen wij met de Tonijn vanuit Ijmuiden, Noord-Holland, de Noordzee op en op 10 oktober met MS Triton vanu it Lauwersoog, Groningen. In het verleden waren dergelijke tochten regelmatig succesvol. Er bestaat een grote kans om grote aanta llen Noordse Stormvogels Fulmarus gla cia lis, jan-van-genten Morus bassanus, jagers Stercorariidae en alkachtigen Alcidae van nabij te kunnen waarnemen. Ook hebben dergelijk tochten ze ldzamere zeevoge ls zoa ls Grauwe Pijlstormvogels Puffinus griseus, een Stormvoge itje Hydrobates pelagicus, Vale Stormvogeltjes Oceanodroma leucorhoa, een mogelijk Chinees Stormvoge ltje 0 monorhis (!), Rosse Franjepoot Phalaropus fulicaria, Kleinste j ager Stercorarius longicaudus en Papegaaiduiker Fratercula arctica opgeleverd. Met behulp van lokaas zullen we trachten om de voge ls rondom de boot te krijgen. De prijs voor de tocht vanuit Ijmuiden bedraagt NLG 65.00 en vanuit Lauwersoog NLG 60.00. Beide boten vertrekken om 08:00 vanuit de vissershavens van Ijmuiden en Lauwersoog en keren om c 17:00 terug. Caterin g is aan boord aanwezig. Bij slecht weer gaat de tocht niet door. Wie dit spektakel wil meemaken wordt verzocht om voor 15 augustus contact op te nemen met BINS (Rogier Karskens, André van Kleunen, Hein Prinsen en Roland van der Vliet), telefoon 033-2537081, e-mai l BINS_TOURS @yahoo.com. Raptor migration at Gibraltar The Gibraltar Orn ithological & Natural History Society (GONHS) is continuing its programme to monitor migration over the Strait of Gibra ltar. Volunteers are needed to ass ist mainIy in covering the passage of birds of prey between july and November and again between February and june. Accommodation is available at the Rock Nature Reserve w ithin easy reach of the observation points. There are also opportunities for bird ringing and seab ird watch in g. Anyone interested should contact : Strait of Gibraltar Bird Observatory, GONHS, PO Box 843, Gibraltar, telephone +350-72639, fax +35074022, e-mail gonhs@gibnet.gi.

121

Masters of Mystery

~_ _s~_:_~t_tiV- =-_SKI --JZOPT IK

Solutions of second round 1998 The so lut ions of mystery photographs lil-IV of the second round of 1998 (Dutc h Bird ing 20: 83, 1998) appear below. 111 This passerine in the hand w ith typica l thick but pointed b ill and brown-streaked upperparts is obv iously a bunting. The most eye-catching feature of the mystery bird is its fac ial pattern . There is a prom inent, broad, off-wh ite superc ilium, reaching to the rear of the ear-coverts. The buff-brown ear-coverts are surrounded w ith blackish and there is a large ly obscu red pale spot at the rear of the ear-coverts. This fac ial pattern rules out most bunting spec ies and can on ly be found in Yellow-browed Emberiza chrysophrys, Rustic E rustica and Yellow-breasted Bunting

Eaureola. It now gets rather d ifficult as the mystery bi rd appears to show a mixture of characters of these three spec ies. Before eva lu ating other features, it is best to study the exact pattern of the median

coverts f irst, as this can be an important feature for age ing buntings. On most of the median coverts, the black ish cen tre is distinctly pointed. This is the pattern shown by juvenile Emberiza buntings, which genera ll y have the blackish centre of the median coverts more po inted than in ad ults. First-winter birds usually show adu lt type median coverts as these feathers are renewed during th e post-j uven il e moult. Therefore, the mystery b ird is sti ll in juvenile plumage. There is no ye ll ow present in the superc ilium , but this can be m issing in juvenile Yellow-browed Bunting. The black ish streaking on the breast fits Ye ll ow-browed, but note that on the breastsides the streak ing becomes redd ishbrown instead of blackish . Yellow-browed can show a brown was h to the breast-sides, but the streak ing itself is always black or brown-black and never reddish-brown. Even in juvenile pl um age, Yellow-b rowed wou ld show a more contrastingly patterned crown than the mystery bird, w ith a better defined pale median crown-str ipe and more contrasting blackish latera l crown-stripes.

74 Rustic Bunting / Bosgors Emberiza rustica, juvenile, Liminka, Finland, August 1995 (ja ri Peltom盲ki/Finnature)

122

IDutch 8irding 20: 122路125, 1998[

Maste rs of Mystery In Ye ll ow-breasted Bu nt ing, juveniles have, unlike ad ult fema les, a rather f inely streaked breast and sometimes also a weak malar str ipe, as in the mystery bird . The presence of two wing-bars formed by whitish tips to the median coverts and more buffis h t ips to the greater coverts fits Yellow-breasted , but the lack of any ye ll ow co loratio n on the underparts is wrong for th is spec ies. The intensity of ye ll ow on the underparts of juvenile Yellow-breasted is very variab ie, but at least some ye ll ow-buff is present. The superci lium wou ld also be less w hiti sh in juvenil e Yellow-breasted than in the mystery bird. Furthermore, the few reddish-brown streaks just visibl e o n the breast-sides do not fit Ye ll owbreasted either. This leaves us on ly w ith Rustic Bunting. Based on the mainly blackish and rather fine breast streak i ng of the mystery bi rd, most entrants w i II have rul ed o ut Rustic as this spec ies typica/ly has redd ish -b rown and thick, blotchy streaks on the breast and flanks. Now thi s is w here the co rrect age ing of the mystery bird becomes very impo rtant, because juven i/ es lack the cha racter isti c breast pattern of the subseq uent plumages of Rustic. In stead, the breasts of juveniles are finely streaked dark brown or b/ackish, with the sides of the breast streaked redd ish -brown. This breast pattern is shown by th e mystery bird. Other features for Rustic shown by the mystery bird are the weak ma/ar stripe (more distinct in Ye llowbrowed), white belly and redd ish-brow n scapulars. The Jack of some reddish-brown on the nape and neck-sides seems a b it strange for Rustic, but o n close in spection a few redd ishbrown feathers are ju st visible on the nape. Thi s juvenil e Rustic Bunting was photographed at Liminka, Finland, in August 1995 by Jari Peltom채ki. P/ate 74 shows another picture of the same bird. Most b irders w ill be rather unfami lia r w ith the juven i/ e plum age of Rustic and , co nsequent/ y, these birds cou /d be misidentified as other spec ies of bunting. However, this problem w ill not occur often outs id e the breeding grounds, because first-year Rustics do not migrate in their juveni/e plumage, but undergo a partia/ post-juvenile moult prior to migration. This mou/t includes wing-coverts, tertials and head and body feath ers, 50 th at the first-winter Rustics seen on migration ca n be eas i/ y recognized as this spec ies by th e reddish-brown streaki ng on breast and flanks. In fa ct, the postju veni/ e moult pri or to migration is shared with the oth er Palearctic Emberiza buntings. An exception to this are Yellow-breasted Buntings of

th e western subspec ies E a aureola in w hi ch juven i/ e birds start migrating before their postjuveni/ e moult (thu s many of the Ye ll ow-breasteds seen on autumn migration in western Europe are still large ly in juvenile plumage). Interestingly, there are also some records of m igrating Chestnut E rutila and Pallas's Reed Bunt ings E pa llasi w hi ch were still in juvenile plum age. In this li ght, it does not seem im poss ib/ e that a migrating Rustic still large ly in juvenil e plumage cou /d turn up on autum n migration in western Europe . This mystery bird was identified co rrectly by 27% of the entrants, w ith incorrect answers in cl uding Ye ll ow-breasted (21 %), Ye ll ow-browed (17%), Pi ne E leucocepha los (14%) and Little Buntings E pusilla (6%).

IV The raptor at the electr ic ity pylon is clea r/ y an eag le and th e main possibilities seem to be White-tailed Haliaeetus alb icilla, Go lden Aquila chrysaetos, Imperi al A he liaca, Spanish Im peria l A adalberti, Steppe A nipale nsis, Spotted A clanga and Lesser Spotted Eagle A pomarina. The underparts w hi ch are strong ly and irregularly patterned clea rl y indi cate that the bird has not vet reached full adult p/umage, and a/so eliminate a ju veni/ e because th e underpa rts of juve nil e eagles are more uniform w hen compared w ith those of the mystery bird. 50, the mystery bird ca n be aged as an older imm ature or subadu lt. From w hat ca n be seen of it, the tail looks quite lo ng and is dark w ith small paler areas on ly at th e bases of the tail-feathers. This rul es out immature W hite-ta il ed Eag/ e w hi ch would show a distinctly short tail and at least pa/e inner webs to th e tai l-feathers (the amount of white in the tai l in creases with age). The tai l of the mystery bird appea rs also a bit too long for the two 'spotted eagles' (a lthough this is difficult to ju dge from the photograph). Furthermore, the bill of the mystery b ird seems too heavy for espec iall y Lesser Spotted Eag le (the bill of Spotted Eagle is heavier w hen compared wi th Lesser Spotted and ca n app roac h that of the mystery bird) . Wh en an eagle is seen we il , the shape of the nostrils ca n form a good feature. The nostril of the mystery bird is elongated. This rules out Spotted and Lesse r Spotted wh ich have nostr i/ s that are nearly round, clearly different from the elongated nostrils of Go /d en, Steppe, Imperial and Span ish Im per ial Eag le. Although most Steppe Eag /es are paler than the mystery bird, the nea rly uniform/y co loured head 123

Masters of Mystery

75-76 Golden Eagle / Steenarend Aquila chrysaetos homeyeri, immature, Goulimine, Morocco, 22 january 1991 (H ans Gebuis)

and the fu ll leg-featheri ng may recall th is spec ies . The gape of Steppe, however, is very long and extends to under the rear edge of the eye, w hich is not the case in the mystery bi rd . Immatures of Imperial and Spani sh Imper ial Eagle are somewhat similar to the mystery bird in structure and genera l co lo ur (a lthough younger immatures of the latter are more rufous). O lder immatures of especia ll y Imperi al Eagle norma lly show some irregu larly distributed pale streaks on the underparts. This shows some resemblance to the pattern on the underparts of the mystery bird, but note that the pattern of the latter mostly consists of w hiti sh feather-bases rather than the quite well-defined pale streaks of Imperi a!. Furthermore, the lack of a clear pale nape and crown does not fit Imperial and Spanish Imperia!. All above-menti oned spec ies are now eliminated, except Golden Eagle. The long-Iooki ng tail, whitish tail-base, pale feather-bases on the underparts, fu ll leg-featheri ng and heavy bill with elongated nostril s all fit this species. On the other hand, one would expect a Golden to show a more contrasting 'golden' crown and nape. Moreover, th e comb in ation of the irregul arl y patterned underparts (indi cating an immature bird) 124

and the apparent lack of w hite in the wing looks strange as, in Golden , the latter feature normall y indicates a (near) ad ult bird. The amount of w hite in the wing of immature Go lden, however, strongly depends on age, individual variation and geographic variation . When compa red with immatures of popu lations in the northern part of the Western Palearctic, the corresponding ages of more southern populations (eg, central Europe) show on average less white in the wing. This is most extreme in the subspecies A c homeyeri, resident in the North Afri ca n region , w hi ch has the white bases to the remiges restricted or lacking even in juvenile plumage (wh ich makes age ing of birds of this subspec ies more difficult) . It is actua ll y this subspecies of Golden to w hi ch the mystery bird belongs. The lack of a distinct pale crown and nape can also be explained by this subspecific identity, as A c homeyeri typicalIy shows crown and nape feathers w hi ch are darker and thus less contrastin g with the rest of the head than in the more no rth ern birds. This immature Go lden Eagle of the subspec ies A c homeyeri was photographed near Gou limine, Morocco, on 22 Janu ary 1991 by H ans Gebu is. Plates 75 -76 show the same bird. 30%

Masters of Mystery of th e entrants identified it correctl y, w ith i ncorrect answers inclu d ing Spotted (37%), Imperi al (11 %), White-tail ed (6%), Lesse r Spotted (4%), Steppe (3%) and Spani sh Imperi al Eag les (3%). Due to tec hni ca l probl ems, the prev iou s iss ue of Dutc h Birding contain ing mystery photographs III and IV arrived rath er late. Therefore, all entri es rece ived after the stated cl os ing date of 20 Jun e 1998 were accepted as we il. This round was clearl y more difficult th an th e first round of thi s year's competiti on. There were 29 entrants with one correct identifi cation , but only seven entrants managed to identify both mystery birds correctly: Jan-Joost Bouw man, Rob Bouw man, H annu Jännes, Hilde Karssen, M ark

Ni euwenhui s, Gert Ottens and Dave van der Spoe l. They are th e w inners of this ro und and from th em H annu Jännes, Gert O ttens and Dave van der Spoel w ere drawn as th ose w ho w ill rece ive a copy of Skuas and jaegers: a guide to the skuas and jaegers of the world by Klaus Mailing O lsen and Hans Larsson, donated by GMB uitgeverij. Jan-Joost Bouwman, Rob Bouw man, Hannu Jännes, M ark Ni euwenhui s and Dave van der Spoel are now the o nl y persons w ith th e max imum score of four correct identificatio ns, cl osely fo llowed by 24 entrants with three correct identificati ons. A more comprehensive overview of th e leadership of th e competiti o n w ill be given at http ://www.xs4all.nl/-eland/ dutc hbirding.

Oiederik Kok, Pelmolenweg 4, 35 11 XN Utrecht, Netherlands (d.s.kok@students.chem.uu.nl) Nils van Duivendijk, Guldenhoeve 34,345 1 TG Vleuten, Netherlands (duivendijk@multiweb.nl)

Third round 1998 Please, study th e rul es (Dutch Birding 20 : 42-43, 1998) carefully and identify th e birds in mystery photographs V and VI. Solutions ca n be sent in three different w ays : • by postcard to Dutch Birding Associati o n, Postbus 75611 , 1070 AP Amsterdam, Netherl ands • bye-mail to d.s.kok@students.chem.uu.nl • by Internet vi a the homepage of the Dutch Birding Association, http://www.xs4all .nl/-eland/ dutchbirding

Entries fo r th e third round have to arri ve by 30 August 1998. Fro m those entrants havin g identified both mystery birds correctly, three perso ns w ill be drawn w ho w ill receive a copy of th e

Photographic Handbook of the Seabirds o f the World by Jim Enti cott and David Tiplin g, donated by N ew Ho ll and (Publishers) . Swarovski Benelux will aw ard a pair of the highly accl aimed Swarovski SLC 8x3 0 WB binocul ars to th e overall w inner at th e end of th e competition (after si x round s).

Oiederik Kok, Pelmolen weg 4, 35 11 XN Utrecht, Netherlands (d.s.kok@students.chem .uu.nl) Nils van Duivendijk, Guldenhoe ve 34, 345 1 TG Vleuten, Netherlands (duivendijk@multiweb. nl)

12 5

WP reports This review lists rare and interesting birds reported in the Western Pa learctic mai nl y in May-June 1998 and focuses on north-western Europe. The reports are largeIy unchecked and th eir publi cation here does not imply future acceptance by the rarities comm ittee of the re levant cou ntry. Observers are req uested to submit reco rd s to each co untry's rarities co mmittee. Corrections are we lcome and w ill be publi shed. In Eston ia, a new European big-d av record of 190 spec ies was establi shed on 25 May by Mika Bruun, Sampsa Ca ireniu s, Jukka Hatva an d Jan Nordblad. In Ice land, a Greater Canada Goose Branta canadensis in A ndakfl on 20-30 Ap ril was identifi ed as B c interior and anoth er at V fk, Lón, on 29 Apr il as Be canadensis. A lso in Ice lan d, a male Lesser Scaup Aythya affinis was found at Sandgerái on 16 May and a pair of Hooded Mergansers Lophodytes cucullatus at GarzJur, Reykjanes penin sui a, fro m 23 May onwa rd s (th ere was onl y o ne previous record for latter spec ies). A nother male Lesser Scaup stayed at Rampton, Nottinghamshire, Eng land, on 14- 17 May. This sprin g, the first hybrid Ruddy x White-headed Duck Oxyura jamaicensis x leucocephala for Turkey were reco rded, at Uyuz GÖlü. Th e first-summer male Southern Pochard Netta erythrophtha lma at km 20, Eilat, Israel, from 22 Ap ril to 8

May was a first for the WP. On 15 May, the fifth Harlequin Duck Histrionicus histrionicus for Norway was seen at Klungsetfjce ra, Fauske, Nordland . Th e first and second Black Scote rs Melanitta americana for Finl and were at Inkoo on 3 May and Virol ahti on 20 May. On 23 June, 39 forag in g Bulwer's Petreis Bulweria bu/werii we re encou ntered 3-4 km west off Puerto de Tazacorte, La Palm a, Canary Island s. On 27 Ju ne, the first Swinhoe's Storm-petrel Oceanodroma monorhis for ma inl and Portugal was trapped at Ponta da A lm adena, A igarve. In ea rl y Jul y, also a Madeiran Storm petrei 0 castro was trapped at th is site (its biometrics ind icatin g th at it be longed to the coo l-season population , w hi ch sta rts breed in g on Farilh ào Grande in October). The recentl y establ ished co lony of Northern Gannet Morus bassanus on Helgo land, Sch leswigHolstein, Germany, increased to at least 26 pa irs thi s sp ring. The first for Switzerl and was see n flyin g over the ri ver Rine at Basei on 22 June. O n 10 May, an adu lt White Pelican Pe/ecanus onocrotalus was see n over London and Th ea le grave l pits, Berkshire, England . A large flock of 2800 roosted at Lake Burgas, Bu lgari a, on 22-23 May. Also in Bul gari a, c 40 pairs of Dalmatian Pelican P crispus we re nestin g at Srebarna. The fi rst

77 Littl e Crake / Kl ein Waterhoe n Porzana parva, Cypru s, May 1998 (Marc Raes)

126

[Outch 8irding 20: 126-135, 19981

WP reports

78 Laugh in g Gu ll / Lachm eeuw Larus atricilla, adult summer, Hunstanton, Norfolk, England, May 1998 (Iain H Leach)

79 8 lack-tai led Gull / Japa nse Meeuw Larus crassirostris, third-summer, St Joh n's, Newfound land, Canada, 19 May 1998 (Bruce Mactavish)

12 7

WP rep orts

80 Lamm ergeier / Lamm ergier Gypaetus barbatus ('Gelas'), Juli anadorp, Noord-Ho lland, Neth erl and s, 18 M ay 1998 (René Pop)

lesser Frigatebird Frega ta arie/ for the WP was recorded at Eilat, Israel, on 1 December 1997 (Br Birds 91 : 242, 199 8). From late April on wa rd s, an in flu x of Cattle Egrets Bubu/cus ibis became apparent in th e N etherl and s w ith, for in stance, f1 0cks of up to six in Fl evol and and at De Wi eden, O verij sse l; reports of first breeding attempts have not (yet) been co nfirmed. In June, up to tw o dark-morph Western Reef Egret Egretta gu/aris stayed in the Camargue, Bouches-du-Rh 6ne, France . During June, the second Glossy Ibis P/egadis fa /cinellus for Ice land stayed at sa ndgerlli, Reykj anes; the prev ious reco rd was 150 yea rs ago. In the Ebro delta, Spain, at least fi ve pairs bred on Bud a thi s sprin g. Recentl y, photograph s we re pub li shed of the first Swallow-tailed Kite E/ano ides forficatus for th e WP on 19-23 M arch 1993 at Cosa Ca lma, Fu erteventura, Canary Islands (Br Bird s 91: 243-244, 1998, Limi co la 12: 80-84, 1998). In Germ any, a Black-shouldered Kite E/anus caeru/eus was bri efl y see n at Rabenstein nea r Frankfurt, Hessen, on 4 Jul y. After the first successful breeding of White-tailed Eagles Haliaeetus a/bicil/a for Denm ark for many yea rs in 1996 and 1997, th ere were no less th an four nests containing chi cks this yea r, at Bankei 50 and Hostru p 50 in so nderj yll and and at sydfyn and M aribosoe rn e in Loll and; a fifth pair built a late nest at Praesto, sydsj ae ll and. A n imm ature lammergeier Gypaetus barba tus was spotted on 12-1 9 M ay at many coastal sites in Zuid-Ho ll and and Noord-

128

Holl and, incl udin g D en Haag, Katw ijk, Noo rdwijk, Za ndvoort, Ijmuiden, Julianadorp, Den Helder, Texel and Broe k in W aterl and. Th anks to its artifi ciall y bl eaches white remi ges, it co uld be identi fied as 'Gelas' w hich was released in 1997 at M erca ntour, A lpes-M aritim es, an introducti on site in th e French Alps (contrary to ea rl ier reports, it was not M arga released in 1996 at Rauri s, Hohe Tauern , Au stri a); th e ori gin of a second indi v idu al seen on 14-1 8 M ay at inl and sites in Zuid-Holl and has not (yet) been traced. simil arl y, during 20-26 M ay 1997, two oth er imm ature indi v iduals from an introducti on site in th e French Alps arri ved in the Neth erl and s (Du tc h Birding 19 : 121-12 3, 1997) . Thi s spring, th e first breeding occurred at a reintroducti on site in th e Ita li an A lps. In Pu gli a, southern Italy, a pair of long-Iegged Buzzards Buteo rufinus was di spl aying in ea rl y June. like last yea r, a lesser Spotted Eagle Aqui/a pomarin a stayed at Woë l, Étang de Lachaussee, M euse, France, from 11 M ay on wards. Immature Steppe Eagles A nipa/ensis we re see n on 5 June at N arew va ll ey, Wi zna, Po land, and on 18-2 6 June at M oe rbe ke, Oost-Vl aanderen, Belgium. An Imperial Eagle A heliaca was present on Gotl and, sweden, in the last week of May. Th e ninth lesser Kestrel Fa/co na umanni for sweden was a second-yea r male at Ramshyttan, Närke, on 10 May. In si cil y, Italy, a female Amur Falcon F amurensis w as seen on 7 M ay and an adult male was photog raph ed on 19 M ay at Stretto di M ess ina. If accepted, an Eleonora's Falcon

WP reports

81 Long-I egged Buzza rd ( Arendbu izerd Buteo rufinus, adul t male, Pug li a, Italy, June 199B (Andrea Corso) 82 Franklin 's Gull ( Frank li ns M eeuw Larus pipixcan, Titchwell , Norfolk, England, M ay 199B (lain H Leach) 83 Terek Sa ndpiper ( Terekru iter Xenus cinereus, Shellness, Kent, England, M ay 199B (lain H Leach) 84 Iceland ic Blac k-tailed Godw its ( Ijslandse Grutto's Limosa limosa islandica, Helgoland, Schiesw ig- Hoistein, Germany, 24 May 199B Van Bisschop) 85 Belted Kingfi sher ( Bandijsvogel Ceryle alcyon, female, Garilur, Gullbringusysla, Iceland, 17 M ay 199B (C unnar Th贸r Hallgrfmsson) 86 Belted Ki ngfisher ( Band ijsvogel Ceryle alcyon, fem ale, Garilur, Gu ll bri ngusys la, Ice land, 17 M ay 199B U贸hann 6 1i Hilmarsson)

129

WP reports

87-88 Slender-bi lled Curlew / Dunbekwulp Numenius tenuirostris, Druridge Bay, Northumber land , England, May 1998 Uustin CarrlBirding Plus ('video grab')) 89 Wh ite-rumped Sandpiper / Bonapartes Strand loper Calidris fuscicollis, Nowa Pasleka, Vistu ia lagoon , Poland, 28 May 1998 (Arkadiusz Sikora) 90 White-rumped Sandp iper / Bonapartes Strand loper Ca/idris fuscicollis, Point of Ayr, Clwyd, Wa les, June 1998 (Steve YoungiBirdwatch) 91 Lesser Grey Shrike / Kleine Klapekster Lanius minor, adu lt ma le, Te xel, Noord-Holland , Netherl ands, 20 June 1998 (RenĂŠ Pop) 92 Black-headed Bunting / Zwartkopgors Emberiza me/anocepha/a, male, Castricum aa n Zee, Noord-H oll and, Neth erland s, 2 1 June 1998 Uan van Ho/ten)

l30

WP reports F e/eonorae on Helgoland on 31 May w ill be the first for Germany. The Cyr Falcon F rustico/us in Apri I in Balranald, Highland, Scotland (Dutch Birding 20: 85, 1998), remains doubtful. In

Belgium, a (putative) Crey-headed Swamp-hen

Porphyrio poliocepha/us was reported in late May at Stevoort, Limburg, another stayed on 4-7 June at Tienen, Vlaams-Brabant, and a third was hea rd on 7 June at Zolder, Limburg. In Germany, one was present on 45 Jul y at Rethen, Hannover, Niedersachsen. In England, a male was present in Cambrid gesh ire from 12 Jul y. In Cyprus, at least three male Little Crakes Porzana parva we re seen at Asprokremos Dam on 9 May. This spring, numbers of Corn Crake Crex crex in weste rn Europe were larger than usual, especially in Denmark (35), Germany, the Netherland s (400+) and southern Sweden. Reports of the returning American Coot Fu/ica americana in Kent on 16 Ap ril 1998 (D utch Birding 20 : 85, 1998) we re erroneous. If accepted, a Spur-winged Lapwing Vanel/us spinosus at Campoga lli ano, Modena, Toscane, on 24 May will be the second for Italy. Sociable Lapwings V gregarius stayed at Paderborn, Nordrhein-Westfalen, Germany, on 23-27 May, at Vauciennes, Oise, France, from 24 May to 2 June, and at Spaarnwoude, Noord-Holland, the Netherlands, from 25 June to at least 10 Jul y. A White-tailed Lapwing V /eucurus reported on 24 April at Hortobagy was the third for Hungary. Th e Semipalmated Plover Charadrius sem ipa/matus at Dawlish Warren, Devon, England, stayed from 31 March to 10 May (in 1997, it stayed until 21 September). In th e Netherlands, an ad ult summer Red-neeked Stint Calidris ruficol/is was present for less than 6 h on 4 Jul y at Oud-Beijerland, Zuid-Holland. Another was photographed at Ballycotton , Cork, Ire land, on 2-5 Jul y. The first Whiterumped Sandpiper C fuscicol/is for Poland was an adu lt photographed at Nowa Pasleka, Vistuia lagoon, on 28-29 May. In Devon, one was present on 28-30 May and again from 4 June. An adu lt was at the Point of Ayr, Clwyd, northern Wales, on 13-16 June. The fifth for Finland was reported at Pori on 23 June. The first Baird's Sandpiper C bairdii for Hungary stayed at Soseri on 7- 17 May. The fourth for Sweden was seen in Skäne on 30 May. In Bulgaria, groups of 13 (on 23 May) and 17 (on 24 May) Broad-billed Sandpipers Limico/a fa/cinel/us were fou nd at Lake Burgas. Two Icelandie Blaek-tailed Codwits Limosa limosa is/andica photographed on Helgo land on 24 May concern ed (on ly) the fourth record for Germany. From 6 May onwa rds, an influ x of Bristle-thighed Curlews Numenius tahitiensis occurred on the Pacific coast of the lower USA. On 6-13 May, at least eight individuals we re found on the Oregon/Washington coast and, in the next week, the first two for California at Crescent City and Point Reyes. After a first record on 30-3 1 May 1969 in British Columbia, Canada, these were the first conclusive records for North America away from A laska. Th e first Slender-billed Curlew N tenuirostris for 8ritain was a first-summer on 4-7 May at Druridge Bay, Northumberland (Bi rding World 11: 181-191,

1998). In Greece, two were reported at Porto Lagos on 6 April and th ree on 16 Apri l. At Turov, Belarus, at least four breed in g pairs of Terek Sandpiper Xenus cinereus were found on 26 May. In north-western Europe, an influ x occurred in England (on 8-10 May in Kent and on 13-16 May in Dorset), France (on 1-11 May in Vendée and on 23-24 May in Pas-de-Calais), the Netherlands (on 16-24 May at Den Oever, NoordHolland, and on 28-29 May at Kwade Hoek, ZuidHoll and), Sch ieswig-Hoistein, Germany (at least four during 17-23 May), Skäne, Sweden (on 19 May), Belgium (on 23-25 May) and Norway (s ingles on 10 June at Porsanger, Finnmark, on 22 June on R0st, Nordland, and on 27 June in S0r-Tr0ndelag). An adu lt Spotted Sandpiper Actitis macu/aria stayed at Eyebrook Reservoir, Leicesters hire, on 9-10 May and another was at Wester Water, Shetland, Scotland, from 30 June. In Ireland, a male Wilson's Phalarope Pha/aropus tricolor was seen at Tacumshin, Wexford, on 28 June. Th e first Creat Blaek-headed Culi Larus ichthyaetus for Belarus was a second-year on 27 May at Bielai fish farm wh ich was accompanied by 30 Pontic Gul ls L cach innans cach innans. On 29 May, two nests of Mediterranean Culi L me/anocepha/us w ith three eggs each we re found on an island at the lake near Vilia, Belarus, possibly constitutin g this species' northernmost breeding records. In Norfolk, England, a Laughing Culi L atricil/a stayed from 9 May into June, mostly at Titchwell , where it was accompan ied by a first-summer Franklin's Culi L pipixcan on 10 May. The latter was subseq uentl y seen in Lin co ln sh ire and, on 15 May, at Loch of HilI we Il , Shetland, w here it joined a first-summer Laughing Gull present through May-June also in Shetland. In France, an adu lt Laugh in g Gull was present on Béniguet, Finistère, from 5 May to 3 June. Th e report of an adu lt on 6-11 April in Tyne and Wear, England, was erroneo us (co ntra Dutch Birding 20: 86, 1998). Th e first Franklin's Gull for Northern Ireland was an adult at Aldergrove, Antrim, on 5 June. Single Bonaparte's Culls L phi/ade/phia we re on Ang lesey, Wa les, on 16-17 May and in Kent from 25 May to late June. The second Blaek-headed Culi L ridibundus for Australia was a first-winter at the mouth of Buffalo Creek, Darwin, on 1-15 February and aga in from 25 March. If accepted, a Slender-billed Culi L genei at Brzoslowo, Biebrza, on 20 May was the second for Poland and an adu lt at Ferto from 30 May into .June the fourth for Hungary. On 10 June, a (sub)adu.lt Audouin's Culi L audouinii was seen at the beach of Pointe de la Coubre near Royan, Charente-Maritim e, at the Atlantic coast of France. In so uthern Belarus, sma ll numbers of Pontie Culls we re found breeding at fish fa rm s. Separately, in northern Belarus, an apparently pure population of ye ll ow- Iegged Herring Culls L argentatus 'omissus' (c 300 breeding pairs) was found in peatmoor areas (eg, lelni a) and on is lands (eg, Viiia). The first Blaek-tailed Culi L crassirostris for Newfoundland (and the fourth for Canada) was a third-summer at Quidi Vidi Lake, St John's, Newfoundland, on 19 May. In Nova Scotia, Canada, an adu lt stayed from 23 Apri l

131

WP reports

93-94 Rock Thrush / Rode Rots lij ster Monticola saxatilis, male, Hoge Ve lu we, Gelderl and, Neth erl and s, 17 May 1998 (Arnoud B van den Berg)

to 20 May on Sable Island ; pres um ably, the latter was the same ind ivid ual th at periodi ca ll y v isited Sabl e Island durin g May-July 1997 . In Shetland, a d ispl ayin g ad ult Ross's Gull Rhodosteth ia rosea remained at Tin gwa ll Loch until 21 May (reports in Britain in Plymouth from 27 Febru ary, in Devon on 10 Apri l, and in Grampian on 11 -12 Ap ril are doubtful and should be ignored; cf Dutch Birdin g 20 : 86, 1998). Th e fifth for Finl and was an adu lt at Lappeenranta on 24-25 May. A Lesser Crested Tern Sterna benga lensis was reported at Rye H arbour, East Sussex, En gland, on 4 May. Three adult Sooty Terns S fuscata on 14 May at Circeo National Park, Lazio, co nstituted the fifth reco rd for Ita ly and the first of more th an one bird together (the previous record was in 1920). Th e first and second Oriental Cuekoos Cuculus saturatus fo r Finl an d we re singing at Li eksa and Karstula from 25 and 26 June, respective ly. Th e sixth Eurasian Scops Owl Otus scops and the first sin gin g for th e Netherland s stayed at Ooypolder, Ubbergen, Gelderland, from 17 May to at least 11 June (th e last reco rd was in 1970) . At Port Glasgow, Renfrewshire, Scotland, one was picked up injured as a road cas ualty on 20 May and released on 12 June. In Sweden, one was seen in Gotland on 31 May. At least th ree Hume's Owls Strix butleri we re recorded in the Eastern Desert Mountain s near Hurghada, Egypt, on 13 Apri l, representing a new location of th is species. In May, th e fifth Tengmalm's Owl Aegolius funereus for Turkey was ca llin g all ni ght in th e so uthern Taurus. Th e second White-throated Needletail Swift Hirundapus ca udacutus for Sweden was see n in Väste rgötland on S June. In En gland, a Pallid Swift Apus pa llidus spen t fi ve hours on St Agnes, Sc ill y, on 17 Ma y and anoth er was at Cli ffe, Kent, on 25 May. If accepted, one photographed at Tüb in gen, Baden-Württemberg, on 21 May w ill be the first for Germ any. In Britain, on 10 May, single Little Swifts A affinis flew over Porthgwarra, Co rn wa ll , an d Bou lby

132

Cliffs, Redcar; on 26 June, one was photograp hed at Hum ber Clay Pits, Lin co ln shire. On 13 May, one was reported for A nd alucia , Spain. The fo urth fo r Portuga l was see n on 13 June at Santana de Cambas, Mértola (th e first was in 1995). Th e second Belted Kingfisher Ceryle alcyon for Ice land was a fema le discove red on 17 May at Hafnir, Garilur. On 19 June, pres um ably the sa me bird was see n at Myrar; the spec ies' first record was in September 1901 . On 18 May, the second Blue-cheeked Bee-eater Merops persicus for the Netherl and s flew ove r WestTersc helli ng, Terschellin g, Fri es land, for a few hours. Th e third for Finl and was at Föglö on 30 May, the fourth for Sweden at Öje, Da larn a, on 8-11 June and the th ird for Denmark at Hu sby S0, Jyll an d, on 6 Jul y. In Germany, one was reported from Sylt, SchleswigHo lstein, on 18- 19 June. In the Netherl and s, a European Roller Coracias ga rrulus stayed at A lblasserdam, Zu id-Hol land, on 18- 19 June. Th e report of a Ca land ra lark Melanocorypha ca landra on St Agnes, Sc ill y, on 17 Apri l (Dutch Birding 20: 89, 1998) was erroneous. Th e origin of a Bimaculated lark M bimaculata w ith one leg on 5 Jul y at G ün zburg, Bavaria, Germany, was disputed . O n 13 Jul y, a Black lark M ye ltoniensis was reported at Ham nin gberg, Finnm ark, Norway. If accepted, a lesser Short-toed lark Calandrella rufescens at Herrh amrafä lten, Torö, Söderm anl and, on 7 May w ill be the third fo r Sweden and anoth er on Ö land on 31 May th e fourth. Th e first Plain Martin Riparia pa ludicola fo r Europe was recorded on 25 September 1997 at Mas Thibert, Bouches-du-Rhóne, France (Br Bird s 91: 249, 1998). In North ern Ireland, an adult male Ashyheaded Wagtail Motacilla cinereocapilla was trapped on Copeland, Down, on 9 May; surprisingly, it was seen agai n at Belfast Lough on 11 May. O n 16 May, an adult male Sykes's Wagtail M flava beema was fo und in large fl ocks of Grey-headed Wagta il s M thun bergi at W ieringen, Noord-Holl and, the Netherlands. In Den-

WP reports mark, the re were fi ve records in Ap ril -May of Blackheaded Wagtail M feldegg (there we re on ly th ree prev ious records) . Others we re seen in, eg, France (two), Engl and, Norway and Wa les. In Poland, 14 breeding pairs of Citrine Wagtail M citreola we re reported from Siemianowka Reserve and one from Biebrza. In ea rl y May, a Rufous-tailed Scrub-Robin Cercotrichas ga lactotes was trapped and ringed on Ventotene, Lazio, Ita ly. A nother stayed at Hiddensee, MecklenburgVorpommern, Germany, on 9-15 June and was identified as the nom inate subspec ies. A male Eastern Blackeared Wheatear Oenanthe melanoleuca was seen on Tresco, Sci ll y, on 18-23 May. In Germany, asi nging male Red-flanked Bluetail Tarsiger cyanurus was trapped on Helgoland during 6-7 June. The th ird Rock Thrush Monticola saxatilis for the Netherlands was a male at Hoge Velu we, Ede, Gelderl and, on 17 May. A Hermit Thrush Catharus guttatus was seen on Fetlar, Shetland, on 30 April and 1 May. The first Central European Ring Ouzel Turdus torquatus alpestris for Sweden stayed at Utklippan, Blekin ge, on 2-4 June. A fema le Black-throated Thrush T ruficollis atrogularis at Snettisham, Norfolk, was seen on 25-28 April. Sweden's second Cetti's Warbier Cettia cetti stayed at Ottenby, Ö land, on 24-27 April. The first two singing lanceolated Warblers Locustella lanceolata for Belaru s were reported on 27 May at Rusakoviçi , 60 km south of M in sk (no sound-recordings) . In Finl and, at least two Lanceolated

and three Booted Warblers Acrocephalus ca ligatus were singing in June. A River Warbier L f/uviati lis was in the Berlengas, Portu gal, in late May. In Sweden, an unseasonal Pallas's leaf Warbier Phylloscopus proregulus occu rred on Nid ingen, Halland, on 11 June and a Yellow-browed Warbier P inornatus at Utlängan, Blekinge, on 4 May. A Ménétries's Warbier Sylvia mystacea in the Paphos li ghthouse area on 2 May wi ll be the fi rst for Cyprus, if accepted. The fi rst Rüppell's Warbier 5 rueppelli for Poland was a mal e reported at Kolobrzeg on 15-20 May. On 10 May, the th ird Desert Warbier 5 nana for Denmark was photographed on Saltholm, Kobenhavn , Nordsjcell and. In Sweden, one was discovered at Tjurpannan, Grebbestad, Bohuslän, on 20 May. At Fontainebleau, Seine-et-Marne, France, an Orphean Warbier 5 hortensis was present on 24 May. A male Collared Flycatcher Ficedula albicollis stayed on Fair Isle, Shetland, on 28 May. lesser Grey Shrikes Lan ius minor were seen in Denmark at Vestamage r, Kobenhavn, Nord sjce ll and, on 11 June, and in the Netherl ands on Terschelling on 31 May, and on Texel, Noord-Ho ll and, on 15-20 June. In Denmark, 22 Two-barred Crossbills Loxia leucoptera we re still present on 9 May at Nystrup Klitplantage, Thisted, Nordj y ll and. The last report of last w inter's influx of c 150 individuals in the Netherl ands concerned two sti ll present at Du urswoude Heide, Fri esland, on 5 May. In Norfolk, a fema le was see n on 23-24 May in a

95 Europea n Roller / Scharrelaar Coracias garrulus, A lbl asse rd am, Zuid-Holl and, Netherlands, 19 June 1998 (Hans Cebuis)

133

WP rep o rts

96 Ch estnut Buntin g I Rosse Gors Emberiza ruti/a, male, Salthouse, Norfo lk, En gland, 1 June 1998 (Iain H Leach) 97 Red-flanked Bluetail l Bl auwstaart Tarsiger cya nurus, male, Helgoland, Schieswig-H oistein, Germany, 6 June 1998 Uochen Oierschke)

134

WP reports fl ock of Comm on Crossbi lls L curvirostra at Sandrin gham. 'Th e male Spanish Sparrow Passer hispan io /ensis present f rom Ju ly 1996 at Waterside, Cumbri a, En gland, remained th e ent ire peri od . A White-throated Sparrow Zonotrichia a/bicollis was reported from Isle of Noss, Shetland, on 8 June. O n 29 April, a Pi ne Bunting Emberiza /eucocepha /os was seen on Capraia, Tu sca ny. At Närsho lmen, Gotl and, Sweden, a female turn ed up on 5 May. A Cretzschmar 's Bunting E caesia on Stronsay, O rkn ey, Scotl and, on 14- 18 May was the third fo r Bri ta in. A Yellow-browed Bunting E chrysophrys on Hoy, O rkney, on 4- 5 May was the fifth for Bri ta in and the first in sprin g. A male Chestnut Bunting E ruti/a was see n by many birders at Sa lthouse, Norfolk, En gland , from 30 May to 1 June (cf Birding Worl d 11: 217-2 19( 1998). O n 21 June, two sin gle males Black-headed Bunting E m e/anocepha/a turned up in the Neth erl and s: one at Castri cum, NoordHo ll and, and one on Schiermonni koog, Fri es land. O n Helgoland, a putative fe male was see n on 31 May. A male was see n on Mellum, N iedersac hse n, in mi d-June and others we re reported on North Ronald say, O rkn ey, on 16 June and in Dorset on 22 June. For a number of reports, publi cation s in Birdin g World,

Bird watc h, Bri t ish Bird s, Li m ico la, O rnithos, Va r Fagelvä rld , Wingin g It, Wingspan and Wo rl d Birdwatch we re consulted . News from Brita in was kind ly supplied by Bird line (089 1-700-222 or 089 1-700-242) and Rare Bird News (088 1-888-11 1). I w ish to thank Mindy Ba hael-Din (Egypt), Peter Barth el (Germ any), Jan Bi ssc hop, A rj an Boele (La Pa lm a), Mari o Cam ic i (Li berty Bi rd Tours), Rolf Chri stense n, To ny Clarke (Ca narian Nature Tours), A ndrea Corso (Italy), Hugh Delaney (I reland), Eri c Dempsey, G unter De Smet (Belaru s), Joc hen Di ersc hke (Germ any), Hugues Du fourn y, Jerzy Dyczkowski (Po land), Enno Ebels, Thi erry Fournet, Peter Frase r (U K), Gonça lo Eli as, Marce ll o Gru ssu, M orten Günther, Ri card G utiérrez, Menn o Hornm an, Feli x Jachmann, Justin Jansen, Erlin g Jirle, Yves Kayser, G uy Kirwan (OSME), Tomasz Kulakowski, Paul Lehm an, Pi erre Le Maréchal (France), Bl ake Maybank, A ndré va n Loon, Bru ce Mactav ish, A nthony McGeehan, Ri chard M illington, Geir Mobakken, Paul Mos im ann, Gerald Oreel, Ari e O uwerkerk, Gunn laugur Pétursso n (I celand), Stefan A ki Ragnarsson (Ice land), Colin Richard so n (UAE), Lu ciano Ru ggieri (lta ly), George Sangster, Bob Scott (Bu lga ri a and Uzbeki stan), A rkadiu sz Sikora (po land), M ark Zek hui s (France) and Karo l Zub for th eir help in compilin g this review.

Arnoud B van den Berg, Duinlustparkweg 98, 2 082 EG Sa ntpoort-Z uid, Netherlands (Arno ud. vandenBerg@inter.nl.netJ

Recente meldingen Dit overzicht va n recente meldin gen va n ze ldza me en interessante voge ls in Nederl and en België bes laat voo rn amelijk de peri ode april-mei 1998. De vermelde geva ll en zijn merend eels niet geverifi ee rd en het ove rz icht is niet vo lled ig. A ll e voge laars die de moe ite namen om hun waa rn emin gen aan ons doo r te geven wo rden hartelij k bedankt. Waa rn emers va n soorten in Nederl and d ie wo rden beoordeeld door de Commi ss ie Dwaa lgasten Nederlandse Av ifaun a wo rdt ve rzoc ht hun waa rn emin gen zo spoed ig moge lijk toe te zenden aa n: CDNA, Postbu s 45, 2080 AA Santpoort-Zuid, Nederl and . Hi ertoe geli eve men gebruik te maken va n CDNA-waa rn em in gsformulieren die eveneens ve rkrij gbaar z ijn bij bove nstaand adres .

Nederland Een late Wilde Zwaan Cygnus cygn us ve rbl eef op 13 mei bi j Harlin gen, Fri es land . Dwergganzen A nser eryth ropus werden gez ien op 4

ZWANEN TOT VA LKE N

april in de Anjumer Kolken, Fri es land (13), en op 6 april twee, waa ro nder ' Limping Lotta', bij Ezum az ijl,

[Outeh Birding 20: 135-142, 19981

Fri es land. Een Hutchins' Canadese Gans Branta hutchinsii hutchinsii verb leef va n 24 tot 26 april in de Bandpolder, Fri esland. Roodhalsganzen B ruficollis we rden gez ien op 29 maa rt op A meland, Fri es land, op 6 april op Tersc hellin g, Fri es land, op 9 mei va nuit hut De Zeea rend in de Oostvaa rdersp lassen, Fl evoland , en op 15 mei in de Lauwe rsmeer, G ronin gen, en op de Ve ntj agerspl aten, Zuid-H oll and. Max im aal 10 Witbuikrotganzen B hrota verbl even tot 20 mei op Texel, Noord-Ho l land, en max im aal v ijf tot 21 mei op Tersc hel li ng. Zwarte Rotganzen B nigrica ns zate n nog tot 11 april (twee) op Schiermonnikoog, Fri es land, tot 11 mei max im aa l twee op Tersc hellin g, tot 17 mei max imaa l twee op Texe l, op 5 april bij Stroe, NoordHolland, en op 27 apri l ten zuiden va n O ude Tonge, Zuid-H oll and. Twee Witoogeenden Aythya nyroca zwo mm en op 11 apri l in de Spi ege lpo lder bij Nederhorst den Berg, Noord -Holl and . Een Bronskopeend Ma reca fa /cata gaf va naf 22 april wat kl eur aan het gebi ed rond de hu t va n de Ezum akeeg, Fri es land . Amerikaanse Smienten M am e ricana werden gemeld op 5 april bij de W orkumerwaa rd , Fri esland, va n 17 april tot 4 mei op de Yperenbergpl as bij Deventer,

135

Recente meldingen Overij sse l, op 21 april ten westen va n de mondin g va n de Eem, Utrecht, en va n 26 tot 28 april in de Ezum akeeg. Blauwvleugeltalingen A nas discors we rden opgemerkt op 9 april b ij Elden, Gelderl and, op 14 april bij de Bl ocq va n Kuffeler, Fl evoland, en op 29 april vliegend langs Bres kens, Zee land. Een Amerikaanse Wintertaling A caro/in ensis zwom op 9 mei in de A btskolk bij Petten, Noord-Holl and. Het noemen waa rd is de te lling va n 40 langsvli egende Parelduikers Cavia arctica op 5 mei langs Camperduin , NoordHoll and. Een fraa i exempl aa r in zo merkl eed zwom op 24 mei b ij Hee rde, Gelderl and. Noordse Pijlstormvogels Pu ffinus puffinus v logen op 14 mei langs Noord w ijk aa n Zee, Zuid-Ho ll and, en op 21 mei langs Schevenin gen, Zuid-Holland. De eni ge Kuifaalscholver Stictoca rbo aristotelis va n de periode werd op 17 april gez ien langs de waddijk op Tersc hellin g. De eerste Woudaap Ixobrychus minutus va n het jaa r we rd gehoo rd op 26 mei in de Ti enhovense Pl assen, Utrecht. Een achttal Kwakken Nycticorax n ycticorax werd gemeld, ve rspreid ove r de peri ode. Daa rn aast ve rbl eef er één va n 2 tot 26 mei in Vl aa rdingen, Zuid-Holl and, en was er de meldin g va n broedende Kwakken in het ce ntrum va n Rotterd am, Zuid -Holl and. Deze laatste zouden afkom sti g z ijn uit Di ergaarde Blijdorp. Vanaf 11 april werden c 30 Koereigers Bubu/cus ibis gez ien, de grootste influ x oo it. Van 28 april tot 5 mei we rd en er max im aal zes in de O ostvaarderspl asse n gez ien en op een tweetal pl aatsen in Nederl and we rd meldin g

gemaa kt va n broedpog in gen (3 à 4 broedparen in totaa l). Va naf 10 april we rd en c 40 Kleine Zilverreigers Egretta garzetta doorgegeven, met op 12 mei 10 exempl aren vliegend langs Bu ggenum, Limburg, en tusse n 25 april en 14 mei negen langs Bres kens. Een Grote Zilverreiger Casmerodius a/b us b leef tot 19 april aa nwez ig in de omgevin g va n G limmen, G ronin gen. Andere exempl aren wa ren op 9 en 10 april bij Meerkerk, Zuid-Ho ll and, en va naf 10 april tenmin ste twee in de O ostvaa rd erspl assen. Vanaf 29 april werden 15 Zwarte Ooievaars Ciconia ciconia gemeld . Er was een meldin g va n een Grijze Wouw E/anus caeru/e us op 28 mei in de omgevin g va n De Banj aa rd, Zee land. Relati ef vee l Zwarte Wouwen Mi/ vus migrans we rden gemeld: in totaal 63, waa rva n 14 tu sse n 20 en 23 april en 35 tu ssen 8 en 14 mei. 32 Rode Wouwen M mi/vus we rden opgemerkt, waa rva n de helft tu sse n 8 en 17 mei. Een onvol wassen Zeearend Ha/iaeetus a/bicilla we rd op 12 mei gez ien boven Den H aag, ZuidHoll and, en doo r een andere waa rn emer later op de dag bove n Rij sw ijk, Zuid-Holl and. O pva llend is dat op deze dag in Den Haag oo k een andere grote roofvogel werd gez ien, namelij k een onvo lwasse n Lammergier C ypaetus barbatus. Eén voge l ve rpl aatste z ich tu sse n 13 en 19 mei va n Katw ijk aa n Zee, Zuid-Holl and, tot op Texe l, terw ijl een andere tu ssen 13 en 19 mei op ve rsc hill ende pl aatsen in Zuid -Holland we rd gez ien. Het was va n het begin af duidelijk dat het indi v iduen betrof die deel uitmaken va n een herintroducti epro-

98 Lamm ergier / Lamm ergeier C ypaetus barbatus ('Gelas'), Langevelder Sl ag, Noordw ijk, Zuid-H o lland, 14 mei 1998 (Hans ter Haar)

136

Recente meldingen

99 Citroenkw ikstaart/ Citrine Wagtail Motacilla citreola, vro uwtje, Noordvaarder, Terschellin g, Friesland, 13 mei 1998 (Arie Ouwerkerk) 100 Roze Spreeuw / Rosy Starlin g Sturnus roseus, ad ul t, Breskens, Zee land, 9 mei 1998 (jan van Holten)

137

Recente meldingen

101-102 Groene Bijeneter / Blue-cheeked Bee-eater Merops persicus, Noordvaa rd er, Terschel li ng, Friesland, 18 mei 1998 (A rie Ouwerkerk) 103 Witvleugelstern / White-winged Black Tern Chlidonias /eucopterus, Maastricht, Limburg, 10 mei 1998 (Ran Scho/s) 104 Steppecitroenkwikstaart / Steppe Citri ne Wagtail Motacilla citreo/a werae, De Cocksdorp, Texel , Noord-Hol land, 10 mei 1998 Uan den Hertog} 105 vermoede lijke Baltische Mantelmeeuw / presumed Baltic Gu ll Larus fuscus, subadu lt, Katwijk aan Zee, Zu id-Holl and, 2 mei 1998 (RenĂŠ van Rossum)

138

Recente meldingen gramm a in de A lpen. Zoa ls gewoonlijk wa ren er weer meldin gen va n Slangenarenden Circaetus ga llicus: op 13 en 29 mei in de omgeving va n Heeseh, Noord Brabant, op 20 mei langs de A9 te r hoogte va n Limmen, Noord-Ho ll and, en op 23 mei bij D reumel, Gelderl and . Langs Breskens v loge n grote aa nta llen Bruine Kiekendieven Circus aeruginosus, waaro nder 48 op 9 mei en ten min ste 50 op 11 mei. Er werden bui te n de broedgebi eden 23 Grauwe Kiekendieven C pygargus gez ien, voora l tusse n 23 en 29 april en 9 en 18 mei. Er was een meldin g va n een Steppebuizerd Buteo buteo vulpinus op 13 mei bij Vri ezenveen, Overij sse l, en va n een Dwergarend Hieraaetus pennatus op 19 mei ove r de Hoge Ve luwe, Gelderl and . Een abso luut reco rd wa ren de c 130 Visarenden Pandion haliaetus d ie dit voorj aar doo rtrokke n, waa rva n all een al 84 tu sse n 8 en 20 mei, met inbegrip va n 21 ove r Tersc hellin g. In mei we rden 43 Roodpootvalken Falco vespertinus gemeld, waa rva n 27 tu sse n 8 en 17 mei. A ll een al op de Strabrechtse Heide, Noord-B rabant, we rden 10 versc hillende exempl aren gez ien. RA LL EN TO T STE RNS Roepende vrou w tj es Klein Waterhoen Porzana parva we rden gehoo rd va n 12 tot 14 mei bij de W esterpl as op Schierm onnikoog en va naf 30 mei bij Ko llumerpomp, Fri es land. Me ldin gen va n Kleinste Waterhoenders P pusil/a wa ren op 13 mei bij de Starrevaart bij Leid sc hendam, Zuid-Holl and, en op 30 en 31 mei in het Zwa nenwater, Noord-H o ll and . Er werden 30 Kraanvogels Crus grus gemeld, verspreid over de peri ode, waa ronder enkele pl eisteraa rs. Vanaf 10 april werd en 36 Steltkluten Himantopus himantopus geteld, hetgeen voor het eerst sind s j aren wee r een opl eving betekende. Naast een geluid so pn ame va n een 's nac hts roepende Griel Burhinus oedicnemus op 27 april bij de Bl ocq va n Kuffeler, werd een langsvliegend exempl aar gez ien op 9 mei b ij Hoek va n Holl and, Zuid-Holl and. Tot ve rbaz in g va n de ve le waa rn emers vloog op 9 mei een Vorkstaartplevier C lareola pratincola langs Bres kens. Een vi iegende Steppevorkstaartplevier C nordma nni we rd op 15 mei gemeld va n Texel. Er we rd en 31 Morinelplevieren Charadrius morinel/us gez ien, voor namelijk in de tweede helft va n mei, met va n 17 tot 21 mei maximaa l 10 op Texe l en va n 15 tot 18 mei zes in de Bandpolder. Een Steppekievit Va nel/us grega rius ve rbleef va n 1 tot 9 april bij V li egve ld Eindh ove n, Noord-Braba nt. Va n de 80 gemelde Temmincks Strandlopers Ca lidris tem m in ckii is het aanta l va n 24 op 14 mei bij Vee nd am, Groningen, het vermelden waard . De eni ge Breedbekstrandloper Limicola fa lcinel/us was aanwez ig va n 15 tot 17 mei bij Den Oever, Noo rd-H o ll and. Een Poelsnip Ca l/inago media we rd op 15 mei gemeld langs de Philipsdam, Zee land. Een Grote Grijze Snip Limnodromus scolopaceus verbl eef voo r de ve randerin g weer eens in de buurt va n de Lauwersmeer, en we l va n 25 april tot 9 mei in de Ezum akeeg. Een Ijslandse Grutto Limosa limosa islandica werd gemeld op 9 april op Tersc helling en een groep va n maxim aa l c 65 pl eiste rde half april bij Du rgerd am, Noord-H oll and . Poelruiters Tringa stagnatilis werden opgemerkt op 27 april op de Kram-

merse Sli kken, Zuid-H o ll and, op 29 april langs Breske ns, op 8 en 9 mei in het Dijkwater b ij Sirj ansland, Zee land, op 10 mei in de Lauwersmeer, op 15 mei bij Durgerda m, op 20 mei twee op het Ramm egors, Zeeland, en op 22 mei b ij hut D e Zeea rend in de Oostvaa rdersplasse n. Een tweede goede vo ndst b ij Den Oever betrof de Terekruiter Xenus cine reus d ie daar va n 17 tot 24 mei tijdens hoogwater z ichtbaa r was . Een ander exempl aar ve rbl eef 28 en 29 mei b ij Stell endam, Zuid-Holl and. Va naf 9 mei werde n 12 Grauwe Franjepoten Pha laropus lobatus gemeld. De tweede Rosse Franjepoot P fulica ria voo r Lim burg betrof een eerstezomer die op 29 en 30 mei ve rbleef tu sse n Neer en Bu ggenum, Limburg. De trek va n Zwartkopmeeuwen Larus melanocephalus manifesteerde z ich voo ral bij Bres kens, waa r er tussen 21 april en 15 mei 93 we rden geteld. Op 2 april was een meldin g va n een ad ulte lach meeuw L atricil/a bij Bergen op Zoom, NoordBrabant. Goede kandi daten voo r aanvaa rdin g als Baltische Mantelmeeuwen L fuscus werden gefotografeerd op 29 april bij W est aa n Zee op Tersc hellin g en op 1 en 2 mei bij Katw ijk aan Zee. In de nas leep va n de w inter we rd en nog acht Geelpootmeeuwen L michahel/is en 10 Pontische Meeuwen L cachinnans cachinnans gemeld. Kleine Burgemeesters L glaucoides werden gez ien op 10 april bij Bres kens, op 13 april in Dordrecht, Zuid-Ho ll and, en op 17 mei op Texe l. Een waa rschijnlijke Kumliens Meeuw L g kumlieni we rd op 23 april gefotografeerd op Tersc hellin g. Grote Burgemeesters L hyperboreus we rd en gez ien op 18 april op Tersc hellin g en bij A rce n, Limburg, op 21 en 22 april bij Bres kens en op 26 april bij Katw ijk aan Zee. Een adulte Ross' Meeuw Rhodostethia rosea ve rbl eef op 9 april kortstondi g op Tersc hellin g. Tu ssen 29 april en 16 mei we rden 14 lachsterns Celochelidon nilotica gez ien. Reuzensterns Sterna caspia wa ren er op 16 april b ij de Steile Bank, Fri es land, en op 10 mei bij Den Helder, Noo rd -Holl and. Er werden c 25 Witwangsterns Chlidonias h ybridus gemeld, voo ral tu sse n 9 en 16 mei. In de Ezum akeeg verbl even max imaa l drie voge ls tege lijk va n 11 tot 31 mei. Witvleugelsterns C leucopterus we rd en aangetroffen op 10 en 23 mei bij Oost-Maa rl and, Limburg, op 16 mei langs Den Helder en twee in de Ezum akeeg en op 26 mei in de Aa lkeetbuitenpo lder, Zuid -Holl and. KOEKOEKEN TOT GORZEN Er was een cl aim va n een Kuifkoekoek Clama tor glandarius op 2 april in Rotterdam . Met eni g ongeloof werd op 23 mei ve rnomen dat op 17 mei een waarsc hijnlijke Dwergooruil O tus scops was gehoo rd langs de d ijk bij de G roe nl anden in de Ooypolder, Gelderl and. De afwachtende houdin g va n ve len bl eek niet te rec ht; va naf deze dag zat de voge l op deze pl aats iedere avond te roepen. Slechts we inigen hebben de voge l oo k opti sc h kunnen bevesti gen. Indien aanvaa rd betekent dit het zesde geva l voo r Nederl and. Eind mei b leken de Oehoes Bubo bubo va n Maastri cht, Lim burg, ni et twee maar v ier j ongen te hebben. Bij G ulpen, Limburg, we rd een Oehoe gemeld op 26 april. Op 8 mei v loog een Alpengierzwaluw Apus melba op lOm hoogte over de hoofd en va n de

139

Recente meldingen waa rn emers, uiteraa rd bij Breske ns. De tweede Groene Bijeneter M erops persicus voor Nederland b leef op 18 mei net niet lang genoeg rondvliegen boven de westkant va n Tersc hellin g om de hord e be langstellenden va n het vasteland te beg roeten. Va naf 9 mei we rden 11 Bijeneters M apiaster gez ien. Hoppen Upupa epops werden opgemerkt op 19 april bij de Wi eden, Overij sse l, op 27 april ten noord en va n Grubbenvo rst, Limburg, op 28 april bij Oostkapell e, Zee land, op 29 april bij Spaarn woud e, Noord-H o ll and, op 30 april en 1 mei op de Kampin a, Noord -Braba nt, en op 9 mei op het Eemshaventerrein, G ronin gen. Een Kortteenleeuwerik Ca landrella brachydactyla sc harrelde op 3 mei bij Breezanddijk, Noord -Ho ll and. Na afwez igheid in het voo rj aar va n 1997, werd en dit j aar maa r li efst 14 Roodstuitzwaluwen Hirundo daurica opgemerkt, waarva n één in maart en de rest va n 19 april tot 16 mei. De helft hierva n v loog langs Bres kens. O p 23 april we rd een Grote Pieper Anthus richardi ove r het Westduinpark in Den Haag gemeld ; op dezelfde dag liet er één zich net niet va ngen op de v inkenbaan bij Castri cum, Noord-Holl and . Tu ssen 22 april en 12 mei we rd en 46 Duinpiepers A ca mpestris gez ien, waa rva n 35 in april. Tu ssen 22 april en 18 mei, maar voo ral va naf 8 mei, w erden c 40 Roodkeelpiepers A cervinus gemeld. De eni ge Balkankwikstaart M otacilla feldegg die een kans maakt om op de lijst te komen was het exempl aar dat op 11 mei enkele minuten aa nwez ig was bij de trekteIpost Bres kens. Opmerkelijk is de melding va n een Russische Gele Kwikstaart M flava beema op 16 mei bij Vatrop, Noord-Holl and. Citroenkwikstaarten M citreola we rden aangetroffen op 10 mei op Texel (M c werae) en va n 11 tot 14 mei op Tersc hellin g. Op 14 mei werden op Tersc hellin g ze lfs twee exempl aren gemeld. Twee late Pestvogels 80mbycilla ga rrulus we rden gemeld op 5 april bij Sittard, Limburg, en op 23 april eveneens twee bij Haren, Gronin gen. Waterspreeuwen Cinc/us cinc/us ve rbl even op 10 en 11 april in de AW-duin en, Noord-H oll and, va n 10 tot 12 april op Schiermonnikoog en va n 23 tot 26 april bij Lauwersoog, Gronin gen. De eni ge Noordse Nachtegaal Luscinia luscinia zo ng va n 23 tot 26 mei bij 't Tw iske, Noord-Holl and. O p 9 april werd bij Castri cum een Roodsterblauwborst L svecica svecica geva ngen (cf Dutch Birding 20: 90, pl aat 48, 199 8). Dit voorj aar werden enkele meer of minder seri euze Aziatische Roodborsttapuiten Saxicola maura gez ien: op 12 april

een mannetje op Schiermonnikoog, va n 18 tot 22 april eveneens een mannetje op het Planken Wa mbui s, Gelderl and, op 2 en 3 mei een vrouw tj e op Breeza nddijk en op 31 mei een mannetj e b ij het Beuve n op de Strabrechtse Heide. De derde Rode Rotslijster M onticola saxatilis (e n het eerste adul te mannetj e) voor Nederl and veroorzaa kte op 17 mei een redelijk ongeorgani see rd e fi etstoc ht op de H oge Veluwe . Een sterke influ x va n Beflijsters Turdus torquatus leverde in april c 75 0 exempl aren op, waa rva n 425 op Tersc hellin g en 85 op 22 april langs Breskens. De vierde Zwartkeellijster T ruficollis atrogularis (e n het eerste zo merkl eed mannetj e) voo r Nederl and ve rbl eef va n 12 tot 14 april op Tersc hellin g. Een Krekelzanger Locustella fluviatilis zo ng op 23 en 24 mei bij Fri eschepalen, Fri es land. Baardgrasmussen Sylvia cantillans we rd en ontdekt op 27 en 28 april bij de tuintj es op Texel en op 30 mei op de M aasvlakte. Bergfluiters Ph ylloscopus bonelli zongen op 5 mei bij Hil versum, Noord-H oll and, va naf 8 mei langdurig op de Hoge Ve lu we en op 10 mei in de Kennemerduin en, Noord-H o ll and. Een onvo lwassen Kleine Vliegenvanger Ficedula parva zat va n 19 tot 27 mei te z in gen in het Robbenoordbos, Noord-H oll and. Een mannetje Withalsvliegenvanger F albicollis zou eind april en beg in mei gezongen hebben in de omgev in g va n Dri ebergen, Utrecht. Een Kleine Klapekster Lanius minor was op 31 mei aanwez ig op Tersc heIl ing. Roodkopklauwieren L senator we rd en gevonden op 3 mei in het N oordh oll and s Duinreservaat ter hoogte va n Egmond-Binnen, Noord-Holl and, op 11 mei bij Noordw ijk aan Zee en va n 22 tot 25 mei in de O oypolder. Adulte Roze Spreeuwen Sturnus roseus w erden gezi en op 9 mei bij de trektelpost Bres kens en op 21 en 22 mei op Schi ermonnikoog. Witbandkruisbekken Loxia leucoptera we rden nog gemeld op 5 april bij Castri cum (twee) en op 5 mei een paa rtj e op de Duurswouder Heid e, Fri es land. Tussen 21 april en 16 mei werden 66 Ortolanen Emberiza hortulana doorgegeven, waa rva n 41 bij Bres kens. Een Dwerggors E pusilla werd op 19 april gez ien op de Bosc hpl aat op Tersc hellin g. Verm eldenswaa rd is dat dit voo rj aa r op enkele pl ekke n buiten de bekende resterende broedgebi eden z in gende Grauwe Gorzen Miliaria calandra werd en opgemerkt, en we l bij Ca bauw, Utrecht, bij Huizen, Noord-H oll and, bij Zwoll e, O ve rij sse l, bij Vri ezenveen en bij Ganzendijk, Gronin gen.

Ruud M van Dongen, Taalstraat 162, 526 1 BJ Vught, Nederland Remco Hofland, Koningstraat 23A, 23 16 CC Leiden, Nederland Peter W W de Rouw, Schoolstraat 3-bis, 358 1 PM Utrecht, Nederland

België EE N D EN TOT VA LKEN H et vrouw tje Witoogeend Ayth ya

nyroca va n Zin gem, O ost-Vl aanderen, koppelde z ich aan een Kuifeend A fuligula en bl eef de gehele peri ode aanwez ig. Het mannetj e Ringsnaveleend A collaris va n Bl okkersdijk, Antwerpen, vertrok defini t ief op 3 mei;

140

op 11 april zwom een mannetj e bij Will ebroe k, A ntwerpen. Er w aren nog waa rnemingen va n Rosse Stekelstaarten Oxyura j amaicensis te Sint-Agath a-Rod e, Vl aams-Brabant, va n 8 tot 26 april ; te Harchi es, Hain aut, op 25 april; te Neerij se, Vl aams-Brabant, op 17 mei en te M echelen, A ntwerpen, op 23 mei. Een adul t mannetj e Blauwvleugeltaling A nas discors pl eis-

Recente meldingen terde van 18 apri l tot 4 mei op de klassieke plaats te Dudzele-Zeebrugge, West-Vlaanderen. Een late Roodkeelduiker Cavia stel/ata verb leef op 3 mei bij Grote Kreek, Wachtebeke, Oost-Vlaanderen. Over Kruibeke, Oost-Vlaanderen, v loog op 15 apri I een Jan-van-gent Morus bassanus. De en ige Kuifaalscholver Stictocarbo aristote/is v loog op 9 mei langs Bredene, WestVlaanderen. Op 10 april bevond z ich een Koereiger Bubu/cus ibis bij Hever, Vlaams-Brabant, en vermoedelijk dezelfde voge l verbleef van 13 tot 19 april bij Hombeek, Antwerpen. De voge ls van het Zwin te Knokke, West-Vlaanderen, werden nog tot 17 mei waarge nomen met als maximum vier op 3 mei. Net zoa ls vo ri g was er weer een aanwez ig bij Wou men, West-Vlaanderen, op 18 april en op 29 april pleisterden er kortstondig vier te Oostende, West-Vlaanderen. Er werden Kleine Zilverreigers Egretta garzetta waargenomen te Antwerpen-Linkeroever, Antwerpen; Blokkersdijk; Brecht, Antwerpen (acht); Bredene (twee); Dudzele-Zeebrugge (max im aal zes); Gent, Oost-Vlaanderen; H archies-Hensies, Hainaut (twee); Harelbeke, West-Vlaanderen; Heist, West-Vlaanderen; Kalken, Oost-Vlaanderen; Knokke (maximaa l zeven); Mechelen ; Neerijse; Obourg, Hainaut (vier); Tienen, VlaamsBrabant; en Viersel, Antwerpen. Met nog één waarneming te Willebroek op 12 april verdwe nen Grote Zilverreigers Casmerodius a/bus uit beeld. Dertien plaatsen totaliseerden 21 Purperreigers Ardea purpurea. Buiten het broedgebied werden Zwarte Ooievaars Ciconia nigra gez ien te Koningshooikt, A ntwerpen, op 8 apri l; Sint-Agatha-Rode op 3 mei; Knokke op 8 mei; Ti enen op 15 mei; Koersel, Limburg, op 17 mei en Gent op 27 mei. In totaal werden 105 Ooievaars C ciconia opgemerkt. De grootste groepen bestonden uit v ijf te Vilvoorde, Vlaams-Brabant, op 13 april; zes te Zandvoorde, West-Vlaanderen, op 9 mei; en zeven te Zeebrugge op 30 mei. Een Grijze Wouw E/anus caeruleus te H archi es op 19 apri l bleef slechts gedurende v ier minuten (zichtbaar) aanwez ig; indi en aanvaard was dit het tweede geva l voor België, na een exemplaar in april 1992 bij Thuillies, Hainaut. Er werden in totaa l 76 Zwarte Wouwen Mi/vus migrans, 22 Rode Wouwen M mi/vus, 18 Grauwe Kiekendieven Circus pygargus, 79 Visarenden Pandion ha/iaetus en 24 Slechtvalken Fa/co peregrinus geteld. Het ges laagde broedgeval van laatstgenoemde soort bij Doel was in de kerncentra le rechtstreeks via de bewakingscamera te vo lgen en versc heen geregeld op Internet. Van 18 tot 30 mei verb leef een moeilijk vindba re Slangenarend Circaetus ga l/icus op de Kalmthoutse Heide, Antwerpen; op 1 juni werd deze voge l mogelijk gez ien bij Rijkevorsel, Antwerpen, en op 22 mei vloog er één over Frasnes-Iez-Buissenal, Hainaut. Een ongedetermineerde onvo lwassen kleine arend Aqui/a werd op 20 april gemeld bij Sint-Agatha-Rode. Een Schreeuwarend A pomarina verb leef van 9 tot 16 mei tussen Hoksem en Tienen, Vlaams-Brabant, maar liet zich ondanks intensief zoeken niet v inden. Op 8 mei v loog een vri jwe l zekere Dwergarend Hieraaetus pennatus over Knokke. Een voge l van de lichte vorm trok op 31 mei over Frasnes-Iez-Buissenal. Roodpootvalken F vesperti-

nus werd en tussen 23 apri l en 29 mei gez ien te AutreEglise, Waals-Brabant; Brecht; Genappe, Waals-Brabant; Harchies-Hensies (twee à drie); Kalmthout (zeve n); Knokke (twee); Marche-en-Famenne, Luxembourg (acht); Pulle, Antwerpen; Schul en, Limburg; en Tienen. RALLEN TOT SPECHTE N Op een vijfta l plaatsen in V laanderen werden Kwartelkoningen Crex crex gehoord. Van 2 tot 20 apri l pleisterden drie Kraanvogels Crus grus bij Rijkevorsel en op 5 april eveneens drie te Tienen. Begin apri l vlogen er 31 ove r Leuze, Hainaut, en op 4 apri l trokken er v ier over A ll ain, Hainaut. Steltkluten Himantopus himantopus werd en gezien te leper op 10 mei (een) en te Longchamps, Namur, van 16 tot 18 mei (een); telkens twee zaten er te Turnhout, Antwerpen, op 8 mei, te Lokeren, Oost-Vlaanderen, op 21 mei en te Dudzele-Zeebrugge op 9 mei; hi er werden op 15 mei bovendien drie voge ls geteld. De Vorkstaartplevier C/areo/a pratinco/a die op 9 mei lan gs het Zwin te Knokke v loo g, trok 10 min later langs Breskens, Zee land, Nederland, en betekende pas de tweede voor België. Op 13 mei joeg er enige tijd één te Harelbeke-De Gavers. De en ige (schuwe) MorineIplevier Charadrius morinel/us zat op 9 mei te Zeebrugge-Achterhaven. Op 17 plaatsen werden Temmincks Strandlopers Ca /idris temminckii opgeme rkt met als hoogste aantal 12 te Oudenburg-Stalhille, West-Vlaanderen, op 14 mei. Van 23 tot 25 mei verbleef een Breedbekstrandloper Limico/a fa/cinel/us in de Voorhaven te Zeebrugge. Bij Stalhille werd op 1 april een Ijslandse Grutto Limosa /imosa is/andica gez ien en op 19 april waren er drie aanwezig te Dudzele-Zeebrugge. Poel ruiters Tringa stagnati/is doken telkens kortstondig op te Dudzele-Zeebrugge op 18 en 22 april, bij Bredene op 19 april, te Kallo-Doel, Oost-Vlaanderen, op 7 mei, en te Oudenburg-Stalhille op 15 mei. Van 23 tot 25 mei werd Wintam, Antwerpen, gesierd met een adu lt zomer Terekruiter Xenus cinereus, de negende voor België. Een Grauwe Franjepoot Pha/aropus /obatus foerageerde op 25 mei even in de Voorhaven van Zeebrugge. Op 4 apri l was er een binnenlandwaarneming van een Grote Jager Stercorarius skua te Kluizen, Oost-Vlaanderen. Geelpootmeeuwen Larus michahel/is werden gezien te Angreau, Hainaut; Gent, Oost-Vlaanderen; en Zeebrugge. Op 27 apri I zat er (nog steeds) een Pontische Meeuw L cachinnans cach innans bij Maaseik, Limburg. Op 19 apri l werd een tweede zomer Grote Burgemeester L hyperboreus gezien te Nieuwpoort, WestVlaanderen, en van 22 tot 24 april was een exemp laar in eerste zomerkl eed aanwez ig te Zeeb ru gge. De enige twee Lachsterns Ge/oche/idon ni/otica trokken op 11 mei langs Bredene en op 13 mei v loog een Reuzenstern Sterna caspia langs Oostende. De eerste Dougalls Stern S dougal/ii werd opgemerkt te Zeebrugge op 24 mei, gevolgd door een andere voge l vanaf 31 mei. Er werden Witwangsterns Ch/idonias hybridus gezien te Sch ulen van 23 tot 26 april (een) en op 12 mei (twee); te Westkapelle op 26 april ; bij Seneffe, Hainaut (twee) op 3 mei; te Tamines, Namur (d ri e) en bij Genappe op

141

Recente m eldingen 9 mei; op Bl okkersd ijk telkens v ier op 9 en 17 mei; te Rokse m, West-V laanderen (twee) op 11 mei; te Pommerce ul , H ain aut (twee) op 14 mei en te Wintam op 28 en 29 mei. De eni ge Witvleugelstern C leucopterus was een tweede-zomervoge l die op 13 mei bij Mechelen zat. Een Oehoe Bubo bubo v loog in de avond va n 20 mei over de snelweg te Geel, A ntwe rpen. Op 16 mei trok een Bijeneter Merops apiaster langs Serin champs, Namur, en op 18 mei trokken vij f langs M eux, Namur. Op 14 en 15 mei pl eisterd e een p laatstrouwe Scharrelaar Coracias ga rrulus op de Kalmthoutse Heide maa r de waa rn emin g (de eerste in sind s 1983) werd verzw egen va nwege brandgevaa r. .. W aa rn emingen va n Hoppen Upupa epops gebeurden te Fras nes-I ez -Bui sse nal op 22 apri l; op Blokkersdijk op 30 april en 2 mei; te Wenduine, West-V laanderen, op 9 mei; te Schu len op 11 mei en te Bredene op 14 mei. Er werden in totaa l 15 Draaihalzen j ynx torquilla opgemerkt. Een Middelste Bonte Specht Oendrocopos m edius za t buiten z ijn norm ale broedgebi ed te Genappe op 5 april. LE EUWERI KEN TOT GORZEN Twee versc hillende Kortteenleeuweriken Ca landrella brachydactyla vlogen op 8 mei over Knokke en over Bredene. Op 13 april ve rbl even nog 10Strandleeuweriken Eremophila alpestris in het Zw in te Knokke en op 25 april we rd en de laatste drie gez ien te Zeebru gge . De eni ge Grote Pieper Anthus richardi werd op 12 mei gemeld bij Hermall esous-Argenteau, Li ège. Roodkeelpiepers A cervinus lieten zich in beperkt aantal z ien, met voge ls te Assenede, Oost-V laanderen; Bredene (dri e) ; Dudzele-Zeebru gge (twee); Hermalle-sous-Argenteau; en Ka ll o-Verrebroek. A ll e waa rn emingen gebeurden tu ssen 10 en 20 mei.

De determin ati e va n een w itkeii ge Gele Kw ikstaart

Motacilla flava of Iberische Kwikstaart M iberiae die op 4 mei werd gefotografeerd te O udenburg-Stalhille wo rdt nog onderzoc ht. De waa rn emin g va n een Alpenheggenmus Prunella collaris bij O ll oy-sur-Viroin, N amur, op 19 apri I werd pas later bekend gemaakt. Een Roodsterblauwborst Luscinia svevica svecica werd op 26 mei gez ien bij Sint-Krui s-Winkel, Oost-Vl aanderen. Er we rd en 100en Beflijsters Turdus torquatus w aargenomen met de grootste co ncentrat ies te De Pann e, W est-V laanderen, op 20 apri l (16) en te N ieuw poort, W est-V laa nderen, op 22 april (2 4). De eerste Krekelzanger Locustella fluviatilis voor W all onië zo ng va n 2 tot ten minste 11 mei bij Mon s, H ainaut. O p zeven p laa tse n werden z ingende Snorren L luscinioides gehoord . Buidelmezen Remiz pendulinus we rd en opgemerkt te Blokkersdijk; Harchi es (twee); Kall o-Doe l (v ijf); Li er, Antwe rpen (v ij f); Longchamps; Schu len (twee); Rijkevorse l; en Virton, Lu xembourg. Roodmussen Ca rpodacus erythrinus zo ngen ten min ste kortstondi g bij Wintam rond 10 mei en in de Zw inbosjes te Kn okke op 22 mei. De eni ge waa rn emin gen van Ortolanen Emberiza hortulana kwa men va n Gent op 28 apri l, Lon gchamps op 29 apri l (ee n) en 4 mei (twee) en Ti enen van 12 tot 15 mei. D eze waa rnemingsrubriek kwa m tot stand met medewe rk in g va n Lu c Bekaert (Oost-V laanderen), Peter Coll aerts (Ti enen), Frank De Scheemaeker (M ergus), Koen Leysen (Limburg), Dirk Symen s (Vl avico), W ill y Versc hueren (Groenl ink) en D id ier Vi euxtemps (Lu xembourg) . Ook de hulp va n al diegenen die (hun) waa rnemin gen in spraken op de Belgisc he Dutch Birdin g-vogell ijn (03-4 8801 94) was hier ono ntbeerlijk.

Ge rald Driessens, Pastoriestraat 16, 2500 Lier; België

DB Actueel Medieval record of Siberian White Crane in Egypt During a recent stud y of a M edieva l encycl opedy by Egypt ian author an- N uway rî, Philippe Provença l and Uffe G S0rense n encountered a description of a species of crane th at cou ld onl y refer to Siberi an White Crane C rus leucogeranus: ' During th e month s of the yea r 71 5 a.h. there appea red in the regions in Egypt a kind of crane of pure w h ite co lour and beautifu l shape. Thi s kind is bi gger th an th e Common Crane [C grusl' (Prove nça l, P & S0 rensen, U G 1998 . M edieva l reco rd of the Siberi an White Crane Crus leucogeranus in Egypt. Ibi s 140 : 333 -335) . Although th e descripti on does not match current sta nd ards of descript ion for rarity committee approva l, the author cr iti ca ll y observed two cru cial characters of Siberi an White Crane: co lour and size . Th e datin g of th e report is acco rd ing to the Islami c ca lendar, and th e yea r 714 anno Hegirae

142

corres pond s to th e period Apri I 1315 to March 13 16 AD. A relief of a fl oc k of cranes from An cient Egypt (dynasty V, 25 10-2 460 BC) was reinterpreted by the authors as also show in g Siberi an White Cranes . The relief, w hi ch is on di sp lay at th e N y Ca rlsberg Gl yphotek in Copenh agen, Denm ark, shows six cranes w ith medium long bi ll s w ith a strong base, and some of the bi ll s are sl ightl y curved downw ard s - proporti ons th at indicate Siberi an White rath er th an Common Crane. As the authors note, th ese reco rd s pu t a new pe rspecti ve on this globall y threathened species . G EORGE SANGSTER

Newly described bird species After th e di scoveries of O kin awa Rail Ca llirallus okinawae on O kin awa, Japan, and Rov iana Rail C ro vianae on New Georgia, Solomon Island s, tw o further previously undescribed

IDutch Birding 20: 97-700, 19981

08 Actueel spec ies of rail s have been d iscovered. Durin g a fi eldtrip o n Karakelong Island in th e Ta laud Island s, Indones ia, on 15 A ugust 1996, Frank Lambe rt and Chri sti an Mamengko noti ced a pec uli ar rail w hich di sappea red in ta ll grass before good views co uld be obtai ned . Desp ite intensive sea rches and the fact th at it see med to be we il kn own to loca l v ill agers, the ra il was not relocated until 6 September w hen it was found among several trapped birds offered for sa le by a loca l merchant. Th e b ird was prepared as a stud y sk in and form s the bas is for the description of Talaud Ra il Gymnocrex ta /audensis (Lambert, F R 1998. A new spec ies of Gymnocrex from the Talau d Islands, Indones ia. Forktail 13 : 1-6) . Th e form al descripti o n is accompanied by a full-co lour fronti spi ece by M artin Woodcoc k and several co lour photog raphs of the li ve b ird. Th e genu s Gymnocrex co nsists of three oth er species, Bare-eyed Rail G p/umbeiventris (Mo luccas, New Ireland and New G uinea), Intact Rail G intactus (known fro m a sin gle spec imen from the Solomo n Island s and not genera ll y accepted as a va l id species) and Blu e-faced Rail G rosenbergii (S ul awesi). Talaud Rail di ffe rs from th ese in havin g a bri ght ye ll ow bill and legs, an oli ve-green back and a sil ve ry-w hite patc h of bare skin behind th e eye. In addition, it differs from th e fo rm er two in having a b lack rath er th an grey bell y and from th e latter in hav ing a wa rm chestnut rath er th an bl ack throat and breast. A mazin gly, the sa me trip to Karakelong Island also resulted in the di scovery of a second new spec ies of rail. The first obse rvati on was on 17 A ugust 1996, w hen a large spec ies th at appeared to be a bu sh hen Amaurornis was noted on a steep slope. Th e bri ef v iews of thi s bird did not suggest a typi ca l bu sh hen, th e bird appearin g co nsiderably larger and darker th an indi v idu als of Pale-vented Bu sh Hen A m o/u ccanus. Thi s and subsequent enco unters led to the be lief th at it was a different taxo n. Fortun ately, th e trapped bird s th at we re offered by the loca l sa lesman on 6 September 1996 also included four Pale-ve nted Bu sh Hens and a dead specimen of th e unident ified Amaurornis. Th e latter was cl ea rl y di fferent from Pale-ve nted and Phili ppine Bu sh Hens A o/i vaceus and was named Talaud Bush Hen A magnirostris (Lambert, F R 1998 . A new spec ies of Amaurornis from th e Talaud Island s, Indones ia, and a review of taxonomy of bush hens occu rri ng from th e Phil ippin es to A ustralas ia. Bull Br O rni tho l Club 11 8 : 67-82) . As noted by th e author, th e di scovery of two rail s poss ibl y endemi c to Talaud is of grea t importa nce and considerabl y elevates th e co nservati on va lue of t he islands. Th e Comoro Islands, a group of islands north of Madagasca r, harbour a nu mber of endemi c spec ies but its avifaun a remain s inco mpl etely known. Thi s is perhaps best illu strated by th e recent d iscove ry of a populati o n of scops owls on th e island of Mohéli w here scops owls we re not previous ly kn own to ex ist. Th e first indication of the ex istence of a scops owl on M ohéli was an obse rvati on of a small owl near SaintA nto ine in ea rl y 1995 . Du rin g a subsequent expedition in Septem ber-Octobe r 1996, a small pop ul ation was

located and three specimens we re obta ined. These spec imens tu rned out to represent a previously unknown spec ies w hich was form all y named Mohéli Scops-owl Otus m ohe /iensis (Lafontain e, R-M & Moul aert, N 1998. U ne nouve ll e espèce de petit-duc (Otus, Aves) aux Comores: taxo nomi e et statut de co nse rvati on. J Afr Zoo l 11 2 : 163- 169) . Th e new spec ies differs from other spec ies of Otus in plum age, stru cture and voca li zat ions. A nother new spec ies, Ancient A ntwren Herpsi/ochm us gentryi, was recently di scovered in the Amazo ni an part of north ern Peru and at one loca lity in so uth-eastern Ecuador (Whi tney, B M & A lva rez A lonso, J 1998. A new Herpsi/ochmus antw ren (Aves: Th amnop hilidae) from northern Amazoni an Peru and adj acent Ecuado r: the ro le of edaphic heterogeneity of te rra firme fo rest. A uk 11 5: 559-576). Th e new spec ies was first ident ified by vo ice w hic h is di stin ct from oth er antw rens. lts morph ology and voca li zati ons ind icate that its cl osest relative is Todd's Antwren H stictocepha/us of the G uya nan region. Th e spec ies is restri cted to two kind s of terra firme forest and its di stributi o n seems to be almost entirely contro lled by so il type. A lthough A ncient A ntw ren is co mm on w ithin its habitat, the habitat itse lf is naturall y rare and patchil y di stributed. Th e an tw ren was also found on th e southern edge of the c ity of Iquitos, Peru , w here, quite surpri sin gly, it was not prev iously noted by the many v isiti ng birders. Indigobird s are brood-pa ras ites of firefin ches and are kn own to mimi c th eir so ngs. Th e di scove ry of d istin cti ve so ngs of the little-kn ow n Jos Pl ateau Indigobird Vidua maryae recentl y has led to the di scovery of a new spec ies of firefin ch. Th e new spec ies, w hich was named Roc k Firefin ch Lagonosticta sanguinodorsa /is, is restri cted to th e iso lated Jos Pl atea u in northern N igeri a (Payne, R B 1998 . A new spec ies of firefinch Lagonosticta from north ern N igeri a and its assoc iati on w ith th e Jos Pl ateau Indigobird Vidua m aryae. Ibi s 140: 36838 1). Thi s firefinch has di stin cti ve so ngs and a d istin cti ve habitat - bu shy and grassy roc ky outcrops and inse lbergs. It has a blue-grey b ill , a red back in th e male and a redd ish-brown back in the female and ju ve nil e. It appears most close ly related to Ma li Firefinch L virata and Reichenow's (o r Chad) Firefinch L umbrinodorsa /is. Roc k Firefinch and Jos Pl ateau Indigobird are th e onl y two spec ies of bird s known to be endemi c to N igeri a and are therefore of co nse rvation in terest. GEORGE SANGSTER & OSCAR VAN ROOTSELAAR

Dwergooruil in Ooypolder Va n 17 mei tot ten mi nste 11 juni 1998 ve rbleef een roepende Dwergooruil Otus scops in de Ooypo lder bij N ijmegen, Gelderl and. De voge l we rd op de eerste datu m 's avonds ontdekt doo r Erik va n W inden; hij hoorde de voge l va n onderaan de d ijk roepen en dacht daarom - naar later bl eek te voo rz ichtig - met één of ander amfib ie te maken te hebben. Vijf dagen later hoo rde O laf va n Hoo rn , net teru g va n va kantie in Gri ekenl and waa r hij ook Dwergooruil en had gehoo rd, de opva llende en monotone puu roep en werd het nieuws bekend gemaakt. Zate rd agavond 23 mei stond een groep va n c 60 voge laa rs in spa nnin g af

143

OB Actueel te wac hten. Ro nd 22:30 we rd de beke nde roep gehoo rd, de determin atie bevestigd en de ee rste gelui dso pn ame gemaakt. Ve rvo lgens ko nden de ve le 10-ta ll en voge laa rs di e afgewacht hadden alsnog ee n nac htel ijke ri t naa r de Ooypo lder maken. De daa rop vo lgende nac hten werd het uiltje rege lm ati g gehoo rd , meesta l roepend va nui t ee n grote lin deboom. Meestal zat hij tot 04:00 te roepen, c 11 00 kee r per uur. Soms lukte het een aa nta l voge laa rs een glimp op te va ngen als hij in de sc hemerin g een stukj e v loog, af en toe in het li cht va n ee n lantaa rnpaa l. De voge l was v li egend mede moe ilijk te zien o mdat hij z ic h meestal als een G rote Lij ster Turdus viscivorus uit de boo m li et va ll en en dan laag over de grond wegv loog. Slec hts enkelen wa ren zo gelukki g de voge l een ogenblik als silh o uet in z it te z ien. Deze waa rnemin g betrof de zesde D we rgooruil voo r Nederl and en de eerste roepende voge l. De vorige waa rn eming was in mei 1970, zodat met rec ht gesteld ka n wo rden dat het we l ee ns tijd werd ... De ove ri ge v ier geva ll en stamden uit september 1890, maa rt 1906, mei 1958 en juni 1967 . Hoewe l voo r ve len ni et de meest o pw indend e waa rn emin g va n het eerste halfj aa r va n 1998, betekend e deze voge l we l de eni ge ni euwe soo rt (' ho ren is scoren') voo r hee l voge lend Nederl and in het voo rj aa r. ENNO BE sELS & ERIK VAN WI NDEN Roodkeelstrandloper in Oud-Beijerland O p zaterd ag 4 juli 1998 o mstree ks 15:00 o ntd ekte M artin Prin s een eenza me strandloper Ca lidris op ee n o ndergelopen braak li ggen de kave l op een indu stri eterrein in O udBeij erl and, Z uid-Ho ll and. Ve rd er wa ren all ee n enkele Kluten Recurvirostra avosetta en Kl ein e Pl evieren Charadrius d ubius aa nwez ig. MP bestud ee rd e de voge l aa nd ac htig en kwa m tot de sc ho kkend e con clu sie dat het we l ee ns een adulte Rood kee lstrandl oper C ruficollis kon zijn. Doo r het ontbreken va n eni ge erva rin g met deze soo rt en doordat geen directe ve rgelij kin g mogelij k was met andere steltl ope rs, was voo rz ichtigheid gebode n. MP ging naa r hui s en belde W ietze Janse voo r te lefon isc he b ij stand. Na terugkee r o p de pl ek en bij gepraat ove r de meest belangrijke kenm erken was M P vo ldoende ove rtui gd om andere voge laa rs te laten komen; de waa rn eming werd ro nd 15: 15 doorgepi ept als 'vrij zeke r' . Vee l vogelaa rs bes loten de zaa k eerst aa n te z ien en voo ralsnog voorang te geven aa n de W K-wedstrijd Nederl and-A rgen tiniĂŤ, zodat de ee rste uren maa r we inig mense n o p kwa men dagen en de ve rvo lgpiepj es nog steeds 'vrij ze ker' aa ngaven. De vogel in kwesti e li et z ich op ee n afstand va n 50-75 m prim a be kij ke n en ko rt na het w inn ende doe lpunt va n Bergkamp (c 18:45) wa ren de waa rnemers zeker genoeg va n hun zaak om de code 'zeker' door te pi epen. O m 19:3 0 hadd en c 40 voge laa rs de voge l gez ien en di t aa ntal nam toe tot c 75 tege n 20: 00. O nder-

144

106 Roodkee lstrandl o per / Red-n ec ked Stint Calidris ru ficollis, adult, O ud-B eij erl and, Z ui d-H o ll and, 4 juli 1998 (Hans Gebuis) tu ssen was de vogel al uitvoeri g o p video gedocum enteerd en - z ij het op flin ke afstand - gefotog rafee rd. De combin atie va n kl eine w itte kin , steenrode kee l en z ijkop, opva ll end e w itte o nd erdelen, ' halsband' va n zwa rte v lekj es die net o nd er het rood bego nnen, grij ze dekve ren, grij ze rand en aa n de terti als, relatief lange vleugels en o ntbreken va n ee n duidelijke li chte V o p de bovend elen gaf aa n dat het geen Kl ein e Strandloper C minuta kon z ijn. De af en toe goed z ichtbare ac htertee n betekende dat de ' pitfall' van Dri etee nstrandloper C alba uitgesloten kon w orden. Zo nder d irecte aa nl eidin g vloog de Roodkee lstrandl o per o m 20:10 sa men met v ier pl evieren op om hoog in noo rdoostelijke ri chting te ve rd w ijn en. Later op de avond kee rd en de pl ev ieren terug naa r het terrein maa r de Roodkee l li et z ic h ni et ve rl eiden om nog een kee r terug te ko men, tot teleurstellin g va n ve le 10tall en voge laa rs di e pas na het laatste fluitsignaa l of na de definiti eve bevestigin g va n de determin ati e wa ren gaan rijden. De ee rste Roodkee lstrandl o per voo r Nederl and was een ad ult d ie op 29 me i 1987 werd waa rgeno men in de Lauwersmee r, Gronin gen (Dutch Birding 10: 178182, 1988) . O nl angs werd het tweede geva l aa nvaa rd doo r de Co mmi ss ie D waa lgasten Nederlandse Av ifaun a (C ON A), va n ee n eve neens adulte voge l op 25 juli 1996 in de M o kbaa i o p Texe l, Noord-Ho lland (cf Dutch Birdin g 18 : 218-220, 199 6). De voge l va n O udBeij erl and betekend e derhalve het derde geva l voo r Nederl and en o ngeveer het 15e geva l voor Euro pa. ENNO BE sELS & M ARTIN PRINS

BIRD WATCHING IN SR! LANI<A

ISRAEL Autumn/Wlint,~r/~!iprinst~~pt

e Optional qualified tour

CEYLON JUNGLE FOWL

fully

Experienced Tour Operator Delmege Forsyth Tours (Pvt) Ltd., 101, Vinayalankara Mawatha, Colombo 10. Sri Lanka. Tel: 94-1-693361 Tlx: 21320 LEWIS CE Fax: 94-1-698139 email: delmege@sri.lanka.net

.a(;' \,' , I,

James Smith / Doar Na (hevel Eilot, Fax: 00-972-7-356827. Tel:

British Birds

het Vogeljaar

Het tijdschrift 'Het Vogeljaar' verschijnt zes maal per jaar , en houdt haar lezers al ruim â&#x20AC;˘ â&#x20AC;˘ 45 jaar op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op het gebied van vogelstudie en vogelbescherming. (i

f " t

", . \

'Het Vogeljaar' wordt als het meest informatieve vogeltijdschrift in de Benelux beschouwd. Omdat het geen commercieel blad is kan de abonnementsprijs uiterst laag worden gehouden. Door overmaking van f 27,50 op postbanknummer 964 472 ten name van 'Het Vogeljaar' Boterbloemstraat 20, 5321 RR Hedel (073) 5991967, onder vermelding van 'nieuwe abonnee' ontvangt u als welkomstgeschenk onze nieuwe veertiendaagse Vogelkalender, waarvan u na gebruik een vogelboekje overhoudt.

The independent monthly magazine that's always worth reading ... FOT yOUT FREE sample copy, write to Mrs Erika SluLrrock. Fountains, Park LaTU!, Blunham, .IfK44 .1,v/, England

NATUUR en BOEK Gehuisvest in het complex van Nationaal Natuurhistorisch Museum I NATURAlIS

Darwinweg 2 2333 CR - Leiden Telefoon 071 568 76 91 Geopend: dinsdag t/m zondag van 12.00-18.00 uur

Specialist voor al uw vogel boeken

Europe's premier monthly magazine for keen birders

BIRDING

WORLD

Topica/, live/y and intormativeand now in tuil c%ur

* Identification * News * Rarities * Conservation * Europe & Worldwide * Prize Quizbirds "at the top of the market for serious birders" - BTO News "essential reading" - Birding

Write now tor a FREE sample issue. - or just subscribe now. For the next 12 issues, send f:42 (major credit card nos. with expiry date accepted) to: Blrdlng Wor/d, 5tonerunner, Cosst Rosd, C/ey next the ses, Holt, Norfo/k NR25 7RZ, UK

ECUADOR Birdfinders

Birdfinders

WITH

GOOO VALUE TOURS SINCE 1993 1999 OESTINATIONS INCLUOE:-

MOROCCO, ETHIOPIA FRENCH LAKES, CANADA ECUADOR, COSTA RICA TEXAS, ISRAEL, GAMBIA CZECH REP, ZIMBABWE LESVOS, SPAIN, ROMANIA CALIFORNIA, HUNGARY La BRENNE, TURKEY CANARY ISLES, ARIZONA FINLAND and NORWAY & PO LAND, also CUSTOMISED TOURS

AND Whatever your requirements in Ecuador, Neblina Forest the top loca! company can help. Cood value tours ta Andes & Amazon, Choco and Galapagos from Dfl 5,500 + air throughou t the year. Also, Neblina Forest are the experts on Podocarpus (new species recently discovered), one of the five hottest bieding spots in South America. Standard (minimum 2 persons) or customised tours or just accommodation in Quito and their extensive network of lodges in Mindo, Sacha, Bellavista, San Isidro, Tinlandia and Kapawi, guides and transport. Birdfinders are sole European agents fo r Neblina Forest. Birdfinders also offers many other good value tours world-wide including in March 1999, Cos ta Rica. We are also agents for Costa Rica Gateway and can arrange customised tours to this wonderfuI country.

FULL BROCHURE FROM:-

For brochures and itineraries please state your interests and contact:-

V AUGHAN ASHBY, 18 MIDLEAZE SHERBORNE, OORSET, ENGLANO, OT9 60Y TEL/FAX: +44-1935-817001 E-MAIL: Birdfinders@compuserve.com WEB: http://www.theoffice.net/birdfinders

V AUGHAN ASHBY, 18 MIDLEAZE SHERBORNE, DORSET, ENGLANO, DT9 60Y TEL/FAX: +44-1935-817001 E-MAIL: Birdfinders@compuserve.com WEB: http://www.theoffice.net/birdfinders

AGENTS FOR WILDWINGS (BAKERS WORLD TRA VEL LIMITED) ATOL NUMBER 2792

AGENTS FOR WILDWINGS (BAKERS WORLD TRA VEL LIMITED) ATO L NUMBER 2792

LEICESTERSHIRE AND RUTLAND

Egleton Nature Reserve, Rutland Water Friday 21 August to Sunday 23 August 1998 Main sponsors

in focus Al so s ponsored by

,, Naturetrel,

~ SWAROVSKI

-禄, BirdLife BBWF

'9~8

SUPPOATING

I NTE RNATION A L

111

canon

THREATENEO BI ROS PROGRAMME

All profits wilt be domlted bV Leicestershire Wildlire Sales to 9irdLire International. Leicestershire Wildlile Sales is a whollV路owned $ubsidiary ol LRTNC. The RSPB, BirdLile International and LRTNC are registered (:harities. lIIustra tion bv Roben Gillmor. 94/096198路9

VII

Oude j aa rgangen niet comp leet? Bestel nu uw ontbrekende nu Back volumes in complete? Order yo ur missing I'~ ~U.t::X<"r:JVV' Speciale aanbieding: Voor het bedrag van NLG 170.00 zenden wij u franco allp.....>VPrh;O (tot en met vol 18, 1

oude nummers en

',"r1"Y~'n

Special For the amount of NLG 170.00 we send you nn.:tt",., all available back issues and indexes _ _",,-._........ (up to 996) 0 l-',_~,,,,..," aanbieding aan, vul uw het form uli er naar tiek the box(es) for the name and address and send (a eopyof) the farm to:

Kruis hierond er de en zend (een kopie specia l offer, fil! in Dutch Birding, Postbus

6 11 , 1090 AP Amsterdam,

etherlands

De volgende nummers z i

o Vo l 12:4 o Vo l 12 :5

(1990) (Aq uatic Warbier) (1990) (Iesser go lden pi

o Vo l 13: 1 o Vo l 13:2 o Vo l 13:3

(1991) (No rdmann 's

5.00 8.00

(199 1) (rariti es report 1

8.00

(1991) (Demoisell e C

8.00

o Vo l 13:4

(199 1) (Ice landic

8.00 8.00 8.00 8.00

o Vol

17:6

995)

(1996) :2 (1996)

8.00 8.00

18:3 (1996) Vol 18:4 (1996)

o o

Vo l 18 :5 (1996) Vo l 18 :6 (1996)

NLG 8.00 8.00 8.00 8.00 8.00 8.00 8.00 (rails & crakes) 8.00 (large Acrocepha /us) 8.00 (hyb rid stint) 8.00 (esca pes / b lu e til taxonomy) 8.00 (rari ties report 1994) 8.00 (revision Dutch li st) 8.00 (houbara bustard) 8.00 (Gebel Elba) 8.00 (bean geese laxonomy)

8.00

everbare o ude nummers en indexen / Special offer: al! available NLG 170.00 nummers excl usief porto / Priees of single issues excluding postage van vol 19 (1997) en vol 20 (1998) va ll en buiten de spec iale aa nbi ed ing en zijn verar voor NLG 10.00 per stuk (exclusief porto) . De zes nummers va n vo l 19 sa men kosten 60.00 (inclusief porto) / Th e issues of vol 19 (1997) and vol 20 (1998) are not included in N the specia l offer and are ava ilable at N LG 10.00 each (excluding postage). The six issues of vol 19 together are ava ilable at NLG 60.00 (including postage) Naam / Name _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ __ _ _ __ _ _ _ _ _ _ _ __ Adres / Address _ _ _ _ _ _ _ _ __ __ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ __ _ _ ___ H andtekenin g / Signature _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ __ __ _ Betaling na ontvangst van acceptgiro / Payment upon receipt of invoice

VIII

Dutch Birding CHIEF EDITOR

A rno ud va n den Berg (tel +31-23 5378024, fax +3 1-2353767 49) e-mail A rnoud .vandenBerg@ inter.nl.n et)

DEPUTY CHIEF EDITOR EXEC UTIVE EDITOR

Enno Ebels (tei l fax +31-30296 1335, e-mail ebels@wxs.nl )

A ndré va n Loon (tei l fax +3 1-206997585, e-maill aa n@bio.vu.nl)

PHOTOG RAPHIC EDITOR EDITORlAL BOARD

Dutch Birding

René Pop (tel +3 1-223690 141, fax +3 1-223690 142)

Ferd y Hieselaar, Peter Meininger, George Sangster and Ro land van der Vli et

EDITORlAL ADVISORY BOARD Peter Barthel (Germ any), Kl aas Eigenhuis (Netherl ands), D ick Forsman (Finl and), Rica rd Gutiérrez (Spa in), Ted Hoogendoorn (Netherl ands), Lars Jonsson (Sweden), Paul Lehman (USA), A ntho ny McGeehan (Northern Ireland), Killi an M ull arney (Ireland), Gerald O ree l (Netherl ands), Kees Roselaa r (Netherl ands), Frank Rozendaa l (Netherlands), H adoram Shirihai (l srae l), Gunter De Smet (Belgium), Lars Svensson (Sweden) and Peter Symens (Belgiu m)

Ruud van Do ngen, Gerald Dri essens, N il s van Duivendijk, Remco Hofland , Graham Ho ll oway, Di ederik Kok, Hans van der Meulen and Peter de Ro uw

International journaion Palearctic birds

EDITORlAL ASSISTANTS

PRODUCTION AND LAY-OUT

A ndré van Loon and René va n Rossum

Peter M eij er (tel + 31-34 843 1905, fax + 31-3484302 16, e-mail meijerpc@worldonline.nl) ADVERTISING

SUBSCRIPTIONS The subscri ptio n ra te for 1998 is: N LG 65 .00 (Netherlands), BEF 1320 .00 (Belgium), N LG 72 .50 (other countries inside Eu rope) and N LG 77 .50 (cou ntri es outside Euro pe). A subscriptio n can be entered preferabl y by sending a Eurocheque, w ith the amount payabl e in Dutch guilders, to: D utch Birding (s ubscriptio ns), c/o Jea nnette Ad mi raa l, Iepenl aa n 11 , 190 1 ST Castri cum, Netherl ands. Payment maya lso be made by cred it card (Access, Euroca rd , MasterCa rd o r V isa) . Pl ease send your credit ca rd type and account number, indi ca ting the ex piry date and appending a signature. (Note: thi s latter method of payment is not applicabl e to subscribers res ident in the Netherl ands and Belgium .) Briti sh and Iri sh subsc rib ers are requested to pay exclu sively by Sterlin g cheque (G BP 26 .00). The subscriptio n starts upo n rece ipt of payment.

Dutch Bird ing is a bimonthl y jou rn aI w ith issues in February, April , June, August, October and D ecem ber. It pu bli shes o ri ginal papers and notes on morphology, systemati cs, occurrence and d istri buti on of birds in the Benelux, Europe and elsewhere in the Pa learcti c region. It also publi shes contri butions on bi rd s in the As ian-Paci fic region and other regio ns. The sequence of birds in D utch Birding bas ica ll y fo llows a class ic 'Wetmore sequence'. W ith in thi s framework, the fo llowing li sts are used for taxonomy and nomenclature: Lijst 98 Nederlandse vogelsoorten by A B va n den Berg & C A W Bosman (1998 Sa ntpoort-Zui d) (taxono my and sc ientifi c and Dutch names of b irds record ed in the Netherl ands); List of birds of th e Western Palearctic by Briti sh Birds (1997, Blunham) (Engli sh names of W estern Palearcti c bird s); the li st compiled by C S Roselaa r in Geïllustreerde encyclopedie van de vogels by C M Perrin s (1991, weert)h w ith mod ifi cations and addi tions by A J va n Loon in Voge ls van de wereld - complete c eeklist by M Wa lters (1997, Baarn ) (Dutch names of remaining bird s of the w o rld); and 8 irds of the world door C G Sibley (1996, Version 2.0, Cin cinn ati ) (taxono my and sc ientifi c and Engli sh names of remaining birds of the wo rl d). Dev iatio ns from and additions to these lists are based o n CSNA dec isio ns (cf Dutch Birding 19 : 21-28, 199 7; 20 : 22 -32, 199 8). A schedul e of payment rates for auth~rs, photographers and arti sts is ava il abl e from the edito rs.

ED ITO RS

Dutch Birding Postbus 116 2080 AC Santpoort-Zuid Netherlands fax +31-235376749 PHOTO GRA PHIC EDITO R

Dutch Birding c/o René Pop Postbus 1007 1780 EA julianadorp Netherlands S UBSCRIPTI O N AD MINISTRATI O N

c/o jeannette Admiraal Iepenlaan 11 1901 ST Castricum Netherlands BOAR D

Dutch Birding Association Postbus 75611 1070 AP Amsterdam Netherlands D UTC H RARIT IES COMMITTEE

Dutch Birding AssocÎation BOARD Theo Admiraa l (treasurer), G ijsbert van der Bent (president, tel +3 1-7140245 47), Peter M eijer, Marc Plo mp and Chri s Q ui spel (sec retary, tel +3 1-7 15124825); also the edi tors of Dutch Birding have o ne seat in the board

CDNA Postbus 45 2080 AA Santpoort-Zuid Netherlands

BOARD ASSISTANTS Jeannette Admi raa l, Gera ld Driessens, Ron va n den Enden, Hans Gebui s, Leo Heemskerk, Remco Hofl and, Paul Knoli e, Sa nder Lagerveld, Ger Meesters, Arn o ld Meij er, A ndré va n der Pl as and Kees Ti emstra DUTCH BIRDING TRAVEL REPORT SERVICE (DBTRS) Ib Huysman, Postbus 737, 9700 AS Gro ningen, Netherl ands, tel +31-505274993, fax + 31-505272668, internet http Jlwww. mebweb.nI/DBTRS

Dutch rarities committee (CD NA) Max Berlijn, Ru ud van Beusekom, Bert de Bruin , Ka rel M auer, Jan van der Laan (chairman, te l +31-725203 091), Kees Rose laa r, Jell e Sc harrin ga (secreta ry, tel + 31302 523801 ) and W im W iega nt (a rchi vist) The CD NA is a com mittee of the Dutch Birding Assoc iati on and the Netherl ands O rni tho logica l U ni on. The CSNA is the subcom mittee of the CD NA on taxonomy, nomenclature and statu s of Dutch (sub)species and consists of A rnoud va n den Berg, Corn elis Hazevoet, Kees Rose laar, George Sangster (secretary, tel I fax +31-715143790, e-mail sa ngster@oplbio .leidenuniv.nl) and Ro naid Sluys. MEMBERS

© 1998 Stichting Dutch Birding Associatio n. The copyri ght of the photographs and drawings remains w ith the photographers and arti sts. ISSN 0167-2878. Printed by Drukkerij Rob Sto lk bv, Mauritskade 55, 1092 AD A msterdam, Netherl ands

INTERN ET

http //www.xs4all.nl/-elandldutchbirding

Outch Birding

JAARGANG

NUMMER

3 1998

VOLUME

NUMBER

3 199 8

113

Siberian White Cranes in Volga delta Cerman M Russanov, Norbert Hölzel & Stefan Schleuning Lachmeeuw in Groningen in augustus-oktober 1997 Martin O lthoff N ieuw overwinteringsgebied voor Dwergganzen in Nederland Fred Cottaar & Ruud E Brouwer Melanistische Blauwe Reigers in Nederland Erik Sanders & Enno B Ebels

Varia

115

Breeding behaviour of Kittlitz 's Plover Dina Ali & Rafik Khalil

Recensies

119 11 9

Hong Kong Bird Report 1996 by Geoff J Carey (editor) André J van Loon Identification guide to North American birds - part 1 by Peter Pyle André J van Loon A field guide to warblers of North America by Jon L Dunn & Kimba lI L Garrett André J van Loon

Artikelen

101 107 111

119

DBA-nieuws

120

Uitverkochte nummers van Dutch Birding; Out-of-stock back issues of Dutch Birding; DBA-vogelweek in september 1998; DBA birding week in September 1998

Aankondigingen & verzoeken

121

Club 4500 io; Expositie Frans Lanti ng; Pelagic trips van uit Ijmuiden en Lauwersoog op 3 en 10 oktober 1998; Raptor migration at Gibraltar

Masters of Mystery

122 125

Solutions of second round 1998: Rustic Bunting and Golden Eagle Diederik Kok & Nils van Duivendijk Third round 1998 Diederik Kok & Nils van Duivendijk

WP reports

126

WP reports: May-June 1998 Arnoud B van den Berg

Recente meldingen

135

Nederland: apri l-mei 1998 Ruud M van Dongen, Remco Hofland & Peter WWdeRouw België: april-m ei 1998 Cerald Driessens

140 DB Actueel

142

Medieval record of Siberian White Crane in Egypt; Newly described bird spec ies; Dwergooruil in Ooypolder; Roodkeelstrandloper in Oud-Beijerland

Voorplaat / front cover

Siberische Lijster / Siberian Thrush Zoothera sibirica, Beidahe, Ch ina, mei 1997 (Max Berlijn)

Abstracted / indexed in

Auk, Ecological Abstracts, Emu, GEOBASE (Geo Abstracts Database), Ornithologische Schriftenschau, Wildlife Review, Zoological Record

Ibi s,