01 februari 2020 , pag. 36
reizen eizen TEKST EN FOTO’S GIJS HARDEMAN
WINTERWONDERLAND NOORD-IJSLAND
De eerste blikken vanuit de heli naar beneden ontnemen je de adem. Wat een land!
Erheen en ter plekke Reizen naar Noord-IJsland doe je met Icelandair van Schiphol naar Reykjavik en dan met een Airicelandverbinding naar Akureyri. Zie ook: www.icelandair.com; www.airicelandconnect.com. Een huurauto vind je via: www.holdur.is. Slapen in Akureyri kan bijvoorbeeld bij www.keahotels.is en in in Myvatn bij www.myvatn.is. Kijk voor Noord-IJsland ook op: www.northiceland.is/en en www.skiiceland.is. Helikopterskiën is niet goedkoop. Het Iceland Classic Program van Arctic Heli kost vanaf 7400 euro per persoon (met bijvoorbeeld in totaal 4 vlieguren over 4 dagen); de A-Star helikopter deel je met 1 of 2 andere groepen, inclusief accommodatie en maaltijden. Kijk op de site voor allerlei arrangementen. Arctic Heli kan in NoordIJsland kiezen uit bergtoppen tot 1500 meter hoogte in een gebied van zo’n 4.000 vierkante kilometer. Ook zijn er variaties mogelijk in op Groenland, in Canada, Noorwegen en op Spitsbergen. Zie ook: www.arcticheliskiing.com.
Bij gebrek aan een skilift neemt Gijs Hardeman in Noord-IJsland de helikopter. De luxe vliegmachine zet skiërs in korte tijd af bij de ene na de andere avontuurlijke sneeuwhelling. „Dit is de beste skidag van mijn leven.”
T
hor glijdt voor ons uit naar beneden. Wij volgen onze privégids op een meter of 30. Links van de afdaling kijken we uit op de zee van het Eyjafjörður. Rechts zien we de machtige witte pieken van het Troll Peninsula, onderdeel van de hoogste bergen van IJsland. De ene poederbocht na de andere volgt. Dit is de beste skidag van mijn leven. By far. Tjonge, wat gebeurt hier? Ook gisteren was al mijn beste skidag ooit. Toen eindigde ons sneeuwavontuur een meter boven een waterval (ik heb de foto’s als bewijs). Hoewel we op dezelfde bergen skiën is het verschil tussen gisteren en vandaag behoorlijk groot. Want een dag geleden liepen we zelf omhoog: niet minder dan 1100
hoogtemeters, stap voor stap naar de top met zogeheten stijgvellen onder onze tourski’s. We beloonden onszelf met twee afdalingen. En het klopt: nadat je elke hoogtemeter te voet hebt afgelegd zet je elke bocht omlaag heel bewust. Vandaag doen we liefst dertien afdalingen. Hoe kan dat? Aan het einde van elke afdaling staat beneden een glimmende zilveren helikopter op ons te wachten. Piloot Davide laat ons elke keer weer op een andere bergtop uitstappen zodat we zelden in het spoor van anderen skiën.
DE GIDS HEET GLETSJER BERGMAN Het kan gewoon geen toeval zijn dat op deze afgelegen plek in Noord-IJsland een bedrijf is gevestigd dat zich volledig bezighoudt
met offpiste-skiën op en rond gletsjers. De naam van de vallei waar de helikopter-ski lodge Klængshóll staat is Ski Valley. Niet omdat hier altijd geskied werd, maar omdat de eerste bewoner van de vallei Ski heette. Het duurde nog zeker twaalf generaties voordat iemand Arctic Heli zou oprichten. Hij was zoon van schapenboeren en afstammeling van de eerste generatie Vikingen die op IJsland belandden. Zijn naam? Jökull Bergmann. Jökull is het IJslandse woord voor gletsjer en met zijn tweede naam was zijn lot bezegeld. Jökull Bergman werd de eerste – en nog steeds enige – IJslandse internationaal erkende berggids op het eiland. Het is bewolkt, wat zeg ik, het zicht is nog geen 100 meter. Toch hangt er een bijzondere en prettige sfeer in de lodge. Het voelt als een hechte familie. Jökull: „We vinden het erg belangrijk dat iedereen weet dat elk persoon even belangrijk is voor de operatie. De piloot, de kok, de gids, maar ook de jongens van het skimateriaal. Er is hier geen hiërarchie.”
HELI-SKIËN IS NIET ZONDER RISICO De sfeer is erg losjes, niettemin maken we duidelijke afspraken en zijn er strikte regels. Heli-skiën (en off piste-skiën in het algemeen) is niet zonder risico’s. We krijgen allemaal een uitgebreide safety instruction. „Dat kan mooi nu,” zegt gids Thor. ,,Want straks is de hemel strakblauw en dan willen we de lucht in.” Eerst krijgen we instructie bij de helikopter zelf. Waar mogen we staan, zitten, hoe moeten we bewegen, welke signalen gebruiken we. Dit gaat heel precies en grapjes worden niet geaccepteerd (of gemaakt). Bij de veiligheidsinstructie voor het materiaal dat we bij ons dragen is de sfeer ietsje minder geladen, maar nog steeds serieus. We leren hoe we elkaar kunnen vinden en opgraven in het geval van een lawine. We zijn immers in het verre achterland van een afgelegen boerderij. Er is geen reddingsdienst voorhanden, bij een noodgeval zijn we op elkaar aangewezen. Voor sommigen is het de eerste keer dat ze een pieper, schep, sonde, radio en lawine-airbag dragen. Als we even later naar buiten
Eyjafjörđur Klængshóll Akureyri
Reykjaavikk
100km
lopen weten we niet wat we zien: het is ineens helder. Thor had gelijk. De beschermkappen worden van de motor van de helikopters gehaald en wij krijgen de opdracht om over een half uur klaar te staan in complete uitrusting.
SNEEUWSPELEN De eerste blikken vanuit de heli naar beneden ontnemen je de adem. Wat een land! Even later staan we met z’n vijven in de stilte boven op een top. Superlatieven schieten tekort om deze ervaring te beschrijven. Dat wij hier mogen sneeuwspelen ... een voorrecht. Thor klikt zijn ski’s onder; hij gidst ons dezer dagen over de ene na de andere maagdelijke helling. De sneeuw is zacht, ook al ligt het er al een tijdje. Niks geen corn of ijs, dit voelt veel meer als poeder. Elke run is raak. Prachtig vanwege de rotspartij waarlangs we skiën, dan wel schitterend dankzij het uitzicht op zee. De eerste paar krachtige bochten vliegt de sneeuw ons om de oren. De mooiste runs beginnen in een smal couloir, een soort gang waar de sneeuw net wat beter is en de hellingshoek het steilst. Aan het einde van het couloir wordt het lekker cruisen met grotere bochten. En uiteindelijk eindigen we op sneeuwuitlopers die als witte vingers door het landschap naar zee of een vallei reiken. Aan het einde van zo’n vinger staat de heli of een lunch klaar. We eindigen in stijl. In plaats van de slotvlucht naar onze lodge landen we naast de lokale bierbrouwerij. Vanuit een vat met duizenden liters tapt brouwmeester Anna Gudrúnsnorradottir glazen Kaldi. Koud, lekker, eerlijk en IJslands. Onze reis in één glas.
Links: in opvallend oranje glijdt een ‘heliskiër’ in de richting van Dalvik. Onder: een skiër maakt snelheid tegen de achtergrond van de Eyjafjörður. Linksonder: gids Örvar Dori Rúnarsson. Rechtsonder: een eerste sneeuwavontuur eindigt boven een waterval.
Nog meer ijspret IJSGROT Midden in de ruige vulkaanvelden bij Lake Myvatn zit Lofthellir, een ijsgrot met duizenden jaren oude ijspegels die jaarlijks groeien en krimpen aan het plafond en op de 8 meter dikke ijsvloer. Prijs per persoon: 19.900 ISK. Zie ook: www.geotravel.is. SLAPEN IN EEN JOERT Nederlander Erwin van der Werve en zijn IJslandse vrouw Thóra verhuren een joert op de heuvels, met uitzicht op Akureyri en de besneeuwde bergen van het skigebied. Het interieur bestaat uit Mongoolse meubelen, tapijten en een keukentje voor koffie en thee. Prijs: 25.000 ISK per nacht voor 2 personen. Zie: www.icelandyurt.is. 100 IJslandse kroon is momenteel ongeveer 75 cent.