TVM Special

ZWON

TVM

GEZAMENLIJKE BIJLAGE DAGBLAD VAN HET NOORDEN EN LEEUWARDER COURANT - DONDERDAG 13 MAART 2014

SPECIAL AFSCHEID VAN EEN UNIEKE SCHAATSPLOEG

Na veertien jaar trekt TVM zich terug als hoofdsponsor uit de schaatswereld. De verzekeraar uit Hoogeveen wil met de sponsoring een andere weg inslaan. Wat resteert is een stuk unieke schaatsgeschiedenis. De commerciële schaatsploeg TVM heeft de Nederlandse schaatswereld ingrijpend veranderd. De vele gouden en zilveren medailles behaald door TVM-schaatsers op de Spelen in Sotsji, vormden de kroon op het werk. In deze bijzondere bijlage, een coproductie van ’Dagblad van het Noorden’ en ’Leeuwarder Courant’, blikken we met de direct betrokkenen terug op veertien jaar TVM in de schaatssport. Zo krijgen we inzicht in de drijfveren van Arjan Bos, voorzitter van de Raad van Bestuur van TVM, hebben we een exclusief dubbelinterview met de olympische kampioenen Sven Kramer en Ireen Wüst, kijkt Rintje Ritsma terug op zijn tijd bij TVM en vertelt coach Gerard Kemkers nog eenmaal zijn verhaal van dé wissel. We wensen u veel leesplezier toe.

MARTIN MESSING, CHEF SPORTREDACTIE

MET ARJAN BOS IREEN WÜST SVEN KRAMER JOCHEM UYTDEHAAGE RENATE GROENEWOLD GERARD KEMKERS GERARD VAN VELDE RINTJE RITSMA PATRICK WOUTERS GEERT KUIPER

EINDREDACTIE RENZE LOLKEMA, MARTIN MESSING, HENK MULDER, JOHAN STOBBE, HARM VONK

VORMGEVING JOHN GJALTEMA

GEZAMENLIJKE BIJLAGE DAGBLAD VAN HET NOORDEN EN LEEUWARDER COURANT - DONDERDAG 13 MAART 2014

2

TVM ARJAN BOS Arjan Bos is meer dan de man die de salarissen betaalt aan de schaatsers van TVM, maar ondanks dat diepe gevoel maakt hij na 14 jaar een zakelijke afweging.

¬ April 2000, een toost op de eerste TVM-schaatsploeg. Vlnr: Bob de Jong, Rintje Ritsma, directeur Arjan Bos, Gerard van Velde en trainer Geert Kuiper. FOTO FRANCOIS WIERINGA

Veertien jaren om in te lijsten I

PowerBar al 10 jaar trotse sponsor van TVM schaatsploeg

n het hoofdgebouw van TVM verzekeringen hangt een metershoog schilderij van Sven Kramer. De 14 schaatsjaren van TVM zijn voor bestuursvoorzitter Arjan Bos om in te lijsten.

Letterlijk en figuurlijk. ,,Kramer is groen geworden in zijn dna’’, zegt Bos. En met Kramer wil Bos Gerard Kemkers en Ireen Wüst zeker niet vergeten. Die drie, dat is de kern van de TVM-schaatsploeg voor wie Bos een warm gevoel heeft gekregen. ,,Die hebben een streepje voor. Daar krijg ik kippenvel van, dat gaat heel diep’’, bekent Bos. ,,Ik heb de schaatsploeg altijd gezien als Gerard, Sven en Ireen. Die staan op eenzame hoogte. De rest zat eromheen. Geen passanten, want ze waren volledig lid van de ploeg. Maar Sven en Ireen zijn de kern, de pilaren. Als die drie kunnen blijven als ambassadeur voor TVM, dan zullen we zeker naar mogelijkheden kijken.’’ ,,Ik ga Sven en Ireen missen’’, vervolgt Bos. ,,Ik weet het eerste moment nog: aan de keukentafel sprak ik met een 18-jarige jongen en Ireen was ook nog maar een meisje. Het waren grote kinderen, ze kwamen net kijken. Als je ziet hoe ze zich ontwikkeld hebben. Niet alleen als talent, maar ze hebben ook de geestelijke bagage dat ze het bedrijf topsport aankunnen. Als mens zijn ze in balans gebleven, dat is bijna nog knapper.’’

Gevoel. Arjan Bos schiet vol als hij terugdenkt aan de tien kilometer-rit van Kramer op het EK van 2007. Samen met de inmiddels overleden Relus ter

¬ Arjan Bos: ,,Je merkt dat de zesde Europese titel anders is dan de eerste of de tweede.’’ F FOTO GERRIT BOER

Beek, de toenmalige Commissaris van de Koningin in Drenthe, staat hij langs de boarding als de Fries zijn eerste Europese titel viert met een gebalde vuist in de laatste bocht. De twee vrienden zien het gebeuren. ,,Relus pakte me met beide armen vast en huilde. ‘Dít is het mooiste sportmoment van het jaar en wij waren erbij’, zei Relus. Dat raakt me.’’

Waar het gevoel bij Bos vaak de boventoon voert, is het stoppen met sponsoring van de schaatsploeg een zakelijke keuze. ,,Dat maakt het ook eenvoudiger, want afscheid nemen van deze mensen is niet makkelijk. Je hebt iets met die mensen. Van jongen en meisje heb ik ze man en vrouw zien worden. Dat loslaten is best moeilijk.’’

Maar als Bos op zijn stoel als grote baas van TVM verzekeringen gaat zitten, bekijkt hij de deal zakelijk. ,,De schaatsploeg kost 3 tot 3,5 miljoen euro per jaar. Een fors bedrag, zeker als je contracten voor vier jaar afsluit. De schaatsploeg is eigenlijk gewoon een marketinginstrument. Het moet ondersteunend zijn aan onze zakelijke en strategische doelstellingen. Als je iets beters voorhanden hebt en je merkt dat dit zo langzamerhand is uitgewerkt, dan is de afweging vrij zakelijk.’’

Enkele weken vóór de Spelen van Sotsji vraagt teammanager Patrick Wouters het Bos nóg een keer: ‘Weet je zeker dat het klaar is? Gerard, Sven en Ireen hebben het idee dat er nog een traject van vier jaar komt’. Bos weet het zeker. ,,Ik ben nooit met tegenzin gegaan, maar aan de andere kant: het

is echt genoeg, een soort van verzadiging. Een beetje uitgewerkt is het wel. We willen dat wegschuiven, maar je merkt dat de zesde Europese titel anders is dan de eerste of de tweede. Ik realiseer me dat we de toptijden hebben gehad en dat Sven en Ireen, ook al zouden ze lichamelijk goed moeten blijven, het geestelijk moeten opbrengen om na Sotsji nóg vier jaar lang door te gaan. Ik denk dat hun hoogtepunt nu gaat komen.’’

Zakelijk. Er zijn in 1999 –als TVM uit de wielersport stapt- contacten met Rintje Ritsma, die dan bij Sanex de aanzet heeft gegeven tot de vorming van commerciële ploegen. Schaatsen ligt voor de hand: waar TVM met haar wielerploeg met name de Belgische markt wil bereiken, kiest de transportverzekeraar nu voor de Nederlandse markt. ,,Tachtig procent van onze omzet komt uit Nederland, we wilden een volkssport sponsoren. Daar wordt over gepraat, naar gekeken en naar geluisterd. Dat brengt reuring en publiciteit’’, kijkt Bos terug.

Voetbal, schaatsen, tennis en wielrennen blijven over. ,,Wielrennen hadden we net gedaan en toptennissers hadden we niet. Voetbalclubs hebben internationale uitstraling, maar zijn regionaal gebonden. Dus als wij kiezen voor Feyenoord, dan zegt onze Amsterdamse klant: oen, hoe kun je dat nou doen? Dat was het voordeel van het schaatsen: het is grensoverschrijdend, heel Nederland vindt schaatsen leuk. Schaatsen heeft sympathie.’’

Naast Ritsma (,,Hij is echt de grondlegger geweest

GEZAMENLIJKE BIJLAGE DAGBLAD VAN HET NOORDEN EN LEEUWARDER COURANT - DONDERDAG 13 MAART 2014

3

¬ Bos komt zijn manschappen succes wensen voor het WK allround van 2007 in Heerenveen.

¬ Bos zette Kramer vaak in de bloemetjes.

FOTO KEES VAN DE VEEN

FOTO GERRIT BOER

’Ik heb de schaatsploeg altijd gezien als Gerard, Sven en Ireen’

van deze ploeg’’) ontstaat er een vriendschap tussen Arjan Bos en Henk Angenent, die in 1997 als winnaar van de Elfstedentocht als gast mee gaat in de Tour de France. In 1999 bouwt TVM een marathonschaatsploeg rond Angenent, een jaar later volgt de overname van Sanex.

Ondanks veel overwinningen met grote namen als Angenent, Miel Rozendaal en Lammert Huitema wordt de marathonploeg geen succes. Na twee seizoenen trekt TVM de stekker uit de ploeg. ,,Er was vaak gekissebis, in de ploeg zelf, maar het wereldje is ook te amateuristisch. Ze verkopen zich professioneel, maar in hun hart zijn het amateurs.

Ze voelen zich nog steeds ondergeschikt aan het langebaanschaatsen. Het is meteen heibel in de tent als er een langebaner wil meedoen: ‘Dat kan toch niet de bedoeling zijn!?’ Terwijl de marathon juist onder de aandacht komt als Wennemars meedoet. Wij wilden niet in haat en nijd leven. Op natuurijs is marathon een van de mooiste sporten, maar die rondjes vind ik saai. Na een jaar wisten we: dit krijgen we nooit op het niveau dat wij willen. Een wereldje van hoempapa-muziek, een worst en een zak patat.’’

De marathon werkt niet naast de langebaan, net zoals TVM leert dat een sprintploeg niet rendeert naast een langebaanploeg. ,,De sprintploeg is geen misstap geweest; we kregen aandacht en het heeft ons professioneler gemaakt’’, zegt Bos over de begintijd, waarin ‘s werelds beste sprinters de (toen

oranje) TVM-kleuren verdedigen. Als het contracteren van ‘sprintkeizer’ Hiroyasu Shimizu mislukt, haalt TVM Mike Ireland, Jeremy Wotherspoon en Casey Fitzrandolph binnen. ,,In die tijd hadden Nederlandse ploegen alleen maar Nederlanders.

Maar wij kwamen uit de wielersport, waar het heel gewoon was om zeven nationaliteiten in een team te hebben. Sprinters waren hier niet voorhanden en wij wilden de beste ploeg zijn. Nou, dan haal je de besten uit het buitenland.’’

Fitzrandolph pakt met het olympische goud op de 500 meter van Salt Lake City de grootste prijs, maar het succes werkt het einde in de hand. ,,Ze wilden net zoveel verdienen als de Nederlanders, maar er zit een onderscheid tussen een Nederlander die reclame maakt voor een Nederlands bedrijf en Jeremy Wotherspoon. Alles is gelijk, maar toch verdient de Nederlander meer omdat die meer pr-waarde heeft. Toen die sfeer erbij kwam, was het voor ons salarieel niet langer interessant.’’

Met de overstap van Kemkers’ kernploeg naar TVM begint in 2002 een nieuw hoofdstuk. ,,Het voelt soms alsof we getrouwd zijn’’, lacht Bos. ,,Vanaf het eerste moment. Ik weet niet wat het is.’’ De ‘vonk’ springt over tijdens het WK sprint van 2001 in Inzell. ,,Ik zag hem aan het werk en heb tegen Patrick (Wouters, hv) gezegd: ‘Die wil ik hebben, dat wordt onze nieuwe hoofdcoach’. Dat is de ideale man en dat vind ik nog steeds.’’

Kemkers en Bos zijn als broers in de TVM-familie,

vindt Bos. De twee gaan door dik en door dun, kennen elkaar door en door. ,,Ik waardeer de jarenlange bevlogenheid van Kemkers, maar weet ook dat Gerard’s partner Elke een enorm sterke vrouw is als je zo je gezin kunt runnen. Ik zie dat ze als gezin van elkaar houden, maar ook dat vader soms gemist wordt. En dat Gerard het daar af en toe moeilijk mee heeft. Dat zie ik ook bij Sven en Ireen.

Dan bel ik wat vaker. Wij willen geen passieve sponsor zijn, maar zijn er ook op de momenten dat het moeilijk is. Of als de Spelen komen. Dan bel ik wat vaker: Hoe is het met je? Hoe voelt de druk? Ik ervaar dat ook binnen dit bedrijf: als er gepresteerd moet worden, zijn er weinig mensen aan wie je je verhaal kwijt kunt die dat snappen.’’ ,,Gerard is nooit een twijfelpunt geweest. Nooit’’, benadrukt Bos. ,,Eén keer is het heel dichtbij gekomen: de wissel in Vancouver. Mijn dilemma was dat beiden net hun contract hadden verlengd. Ik dacht: ja, en nu? Straks zegt Sven: ik wil niet verder met Gerard. Wat ga ik dan doen? Ik ben blij dat ik die keus nooit heb hoeven maken. Kies je voor de coach of voor de schaatser? Als het tot een keuze was gekomen, was de kans groot geweest dat ik voor Gerard had gekozen. Met pijn in het hart, maar ik ben toch geneigd om voor de organisatie te kiezen. Ik blijf in de basis geloven.’’

Sportsponsoring, dat is verstand en gevoel, Kleintje Pils en relatiemarketing. ,,Ons succes is niet zozeer de naamsbekendheid, maar wel de betrokkenheid met de klant. Als je elkaar ként, dan bel je elkaar en los je het op. Ken je elkaar niet, dan ontstaat er wrevel en zegt een klant: ik ga naar een andere verzekeraar want dít is niet goed en dát is niet goed. Een van onze tools is de schaatsploeg, maar ook onze Lemsteraak, de TT of de Dakar Rally.

Als mensen bij ons verzekerd zijn, zijn ze verzekerd van een platform van gelijkgestemden. Wij zijn het netwerk dat bij elkaar brengt.’’

Het einde nadert: Jochem Uytdehaage, Renate Groenewold en Paulien van Deutekom passeren de revue. En Gerard van Velde. ‘De eeuwige vierde’ die altijd viel. Ritsma en Wouters wilden hem bij de ploeg hebben. ,,Ik heb er alles aan gedaan om dat tegen te houden’’, lacht Bos nu. ,,Dat was een inschattingsfout. Hij harkte in die marathons mee, pfff. Ik had zoiets van: we willen opbouwen met alleen maar toppers en dan halen we een sprinter die marathons rijdt als trainingsmaat van Ritsma?

Ik kon daar niet bij.’’

Op de Spelen van Salt Lake City bewees Van Velde Bos’ ongelijk met het goud op de 1000 meter, het eerste Nederlandse goud van TVM. ,,In de contractonderhandelingen daarna wilde Gerard dat verzilveren. Terecht’’, zegt Bos. ,,We zaten te eten en Gerard zat bij het raam. Mensen herkenden hem massaal. Het was één grote gekte. Gerard bleek bovenal een geweldige kerel. Kortgeleden heb ik nog getwijfeld om met hem een sprintploeg aan te gaan. Maar we konden dat financieel niet haalbaar maken.’’

Het is in elk geval een herinnering om in te lijsten.

HARM VONK

GEZAMENLIJKE BIJLAGE DAGBLAD VAN HET NOORDEN EN LEEUWARDER COURANT - DONDERDAG 13 MAART 2014

TVM SVEN KRAMER EN IREEN WÜST

4

Ze bepaalden bijna tien jaar lang het gezicht van het Nederlandse schaatsen. En deden dat tien jaar lang in de kleuren van hun trouwe sponsor. Sven Kramer en Ireen Wüst over bijna een decennium TVM.

De twee gezichten van TVM H

PowerBar al 10 jaar trotse sponsor van TVM schaatsploeg

et lijkt of ze eeuwige jeugd hebben.

Sven Kramer en Ireen Wüst, een paar apart. Allebei een palmares om u tegen te zeggen, allebei behangen met olympisch goud en koninklijke onderscheidingen en allebei nog maar 27 jaar. Gezegend met een uitstraling alsof ze nog aan het begin staan van hun carrière, alsof ze in die tien jaar topschaatsen nooit ouder zijn geworden. ,,Nou’’, zegt Wüst, ,,als ik een bakkie koffie doe met Antoinette de Jong en hoor dat zij tien jaar was toen ik voor het eerst olympisch goud won, dan voel ik me toch echt oud hoor.’’

Kramer: ,,En je wilt niet zien hoe ik ’s ochtends uit bed stap. Dan voel ik me toch echt een oude man. Je herstelt een stuk minder snel dan toen.’’

Maar toch, Kramer en Wüst kunnen nog jaren mee. Dat zijn ze ook van plan. Aan de deal met TVM komt na deze sportwinter een einde en beiden zijn op zoek naar een contract bij een nieuwe sponsor.

Of ze weer samen in een ploeg worden ondergebracht, is nog niet duidelijk. En of Gerard Kemkers, de coach onder wie ze alle successen behaalden, hen zal blijven gidsen is ook nog steeds onzeker. ,,Natuurlijk hebben we beiden weleens gedacht of er meer is dan TVM’’, zegt Kramer. ,,Ondanks dat je het goed hebt, komen er weleens andere dingen voorbij. Dan is het goed om daar eens grondig over na te denken. De verleiding van andere ploegen is er geweest. Je mag best weten, twee jaar geleden heb ik serieus getwijfeld of ik door zou gaan. Er lagen toen reële opties om het eens anders te gaan doen, om iets anders te proberen. Ik heb daar heel lang over nagedacht, ik heb gewikt en gewogen, maar uiteindelijk is het niet doorgegaan. Niet omdat die sponsor afhaakte, maar omdat ik besloot alles bij het oude te laten.’’

Achteraf heeft Kramer daar geen spijt van. ,,Weet je, misschien was dit laatste jaar wel het leukste jaar van al die seizoenen bij TVM. De ploegmaats, de begeleiding, we hebben met een fantastische ploeg gepresteerd en de sfeer bleef geweldig.’’

Wüst: ,,Misschien kwam het seizoen 2007 wel dicht in de buurt van de sfeer van dit jaar. Dat was met Erben Wennemars en ook toen was de sfeer geweldig.’’

Kramer: ,,Toen wij bij TVM kwamen, stonden er dertien sporters onder contract. In 2007 is 60 procent van de ploeg eruit gegooid. Net als nu beleefden we toen ook weer een frisse start.’’

Kramer en Wüst lijken onafscheidelijk. Of dat ook zo is? ,,We zijn familie, de band is alleen maar sterker geworden’’, zegt Wüst. ,,We hebben veel meer een luisterend oor voor elkaar dan vroeger. In Jong Oranje waren we meer ploegmaats. Toen keek ik ook alleen maar vol bewondering naar Sven. Hoe hij zijn sport beleefde, hoe hij met alle druk omging. Daar had ik in die beginjaren geen last van.

Toen moest Renate Groenewold het doen, niet ik.

Van mij werd niets verwacht.’’

Kramer: ,,Ik begon bij TVM met een ander verwachtingspatroon dan Ireen. Mijn eigen ambities hadden niets te maken met een leerproces.’’

Wüst: ,,Bij het kiezen van de voor mij beste ploeg heb ik puur intuïtief gehandeld, op mijn gevoel.

Ingrid Paul kwam, midden tijdens het WK afstanden in Inzell, zelfs nog overvliegen. Dat is natuurlijk nogal wat, dat ze haar rijders in de steek laat om met een potentiële nieuwe pupil te gaan praten.

Dus de druk was groot – en ik vind keuzes maken echt het alle moeilijkste wat er is. Uiteindelijk zei ik: ik moet terug naar mijn eerste gevoel en kiezen wat het beste bij mij past. En dat was het verhaal van Gerard. Wat misschien wel de doorslag gaf, naast het schaatstechnische verhaal van Gerard, was de duur van het contract. Ik was pas 18 jaar en hij zei nadrukkelijk dat ze me de kans en de tijd wilden geven om me te ontwikkelen. Drie jaar.

Telfort bood twee jaar.’’

Kramer: ,,Toch heb ik mij zeer egoïstisch opgesteld toen Ireen moeilijke jaren beleefde bij TVM. Ik heb me toen alleen maar met mezelf beziggehouden in plaats van het ploegbelang.’’ Dat was in

2009, in de aanloop naar de Winterspelen van Vancouver. De directie van TVM twijfelde of doorgaan met vrouwen nog wel lonend zou zijn en de ploeg had moeite zich tijdens het OKT te plaatsen voor de Olympische Spelen in Canada. Van de twaalf TVMatleten plaatsten zich slechts drie voor Vancouver: Groenewold, Kramer en Wüst. Wüst: ,,Maar dat egoïstische gedrag van toen neem ik je echt niet kwalijk. Nog steeds niet. Je zou het nu weer doen.

En terecht. Schaatsen is uiteindelijk een individuele sport. Het was toen gewoon niet zo gezellig in de ploeg en daar had ik het moeilijk mee. Ik geloof er heilig in dat als je als team samenwerkt en je allemaal goed in je vel zit in een omgeving waarin iedereen positief gestemd is, dat er veel meer uitkomt. In Vancouver was het voor mij gelukkig toch goed genoeg. Maar in het algemeen: ik zou het niet alleen kunnen, ik heb een ploeg om me heen nodig.’’

Wüst was in die dagen zelfs overtraind. ,,De Ireen van toen is geen schim van de Ireen van nu. Ik ben nu tien keer beter. Als ik me nu nog zo voelde als toen, was ik allang gestopt. Het is een goede les geweest. Ik heb beter leren luisteren naar mijn lichaam.’

GEZAMENLIJKE BIJLAGE DAGBLAD VAN HET NOORDEN EN LEEUWARDER COURANT - DONDERDAG 13 MAART 2014

5

¬ Tegelijkertijd Europees kampioen allround in Thialf, januari 2013. FOTO NEEKE SMIT

¬ Een gezamenlijke training in de Adler Arena, vorige maand tijdens de Winterspelen in Sotsji.

FOTO HENK JAN DIJKS

¬ Tegelijkertijd voor de allereerste keer wereldkampioen allround, ook nog in hun eigen Thialf, februari 2007. FOTO NIELS WESTRA

Natuurlijk gaan ze TVM missen. Maar andersom ook. ,,Zo’n constante sponsor is natuurlijk fantastisch. Ik ben blij dat ik destijds voor TVM heb gekozen. Ingrid Paul van Telfort deed me ook een prachtige aanbieding. Maar het sportieve plaatje dat Kemkers voor ogen had, sprak me meer aan. En aan de andere kant: wij hebben er natuurlijk ook voor gezorgd dat er bij TVM altijd wel weer een wereldkampioen binnenwandelde.’’

Kramer wil het de komende jaren anders gaan doen, heeft hij bedacht. ,,Vroeger kon je niet wachten tot je weer naar het buitenland ging, tot je weer op trainingskamp ging. Je telde de dagen af. Die hotels, die buitenlandse restaurants, geweldig allemaal. Nu heb je er tabak van als je weer naar Schiphol moet. Maar we moeten wel. In Nederland is het niet mogelijk om alleen maar te eten, te trainen te slapen. Daarvoor moet je naar het buitenland. Toch wil ik in de toekomst meer balans, ik wil niet meer vluchten voor de drukte. Ik wil meer rust thuis.

Stefan Groothuis heeft mij in Sotsji wel aan het denken gezet: die heeft geen enkel trainingskamp in het buitenland gehad en komt toch met olympisch goud thuis. Dat heeft mij de ogen geopend.’’

Toch is zijn verhouding met de schaatsfans gril-

lig. In het jaar dat Kramer zich niet liet zien bleef Thialf halfleeg en liepen de kijkcijfers terug. Maar eenmaal weer op de baan voelt hij zich regelmatig onbegrepen. ,,Nederlanders hebben moeite met mensen die doelbewust leven, die ambities uitspreken. En toch missen ze me. Zeg het maar, wat moet ik daar mee?’’

Het tijdperk TVM, het zit er nagenoeg op. ,,Mijn hoogtepunt’’, zegt Wüst, ,,is eigenlijk niet in een voorbeeld te noemen. Ik heb alles gewonnen onder de TVM-vlag.’’

Kramer: ,,Mijn hoogtepunt bij TVM? Ik heb een heel jaar niet geschaatst, in dat seizoen na Vancouver. Dat vonden ze natuurlijk niet leuk. Logisch ook, dat een sponsor dat vindt. Maar ze hebben er nooit over geklaagd, nooit wat over gezegd. Sterker nog: ze hebben me tot niets verplicht, m’n hele agenda schoongemaakt zodat ik alle rust en tijd kreeg om aan m’n herstel te werken. En toch hebben ze me elke maand betaald. Dat kenmerkt de vertrouwensband, ik kan me niet voorstellen dat dit bij een andere sponsor ook mogelijk was geweest. Ik ben TVM daar nog steeds dankbaar voor.’’

RENZE LOLKEMA

¬ De allereerste TVM-presentatie, voor het jaar 2005-2006. FOTO CATRINUS VAN DER VEEN

Sven Kramer: Ik wil meer rust. Stefan Groothuis heeft mij aan het denken gezet Ireen Wüst: De sfeer in 2007 kwam dicht in de buurt bij de sfeer van dit seizoen

Pagina 6

De Poolse schaatsrijder, Konrad traint mee met de TVM-schaatsploeg.

Albert Hendrikse en Konrad Fotografie: Gerlinde Schrijver

.

NEDERLAND EN POLEN SAMEN STERK OP DE SCHAATS WAT IS DE GEMEENSCHAPPELIJKE DELER TUSSEN NEDERLAND, POLEN EN TVM? HET ANTWOORD; DE NIJHOF-WASSINK GROEP. HOE DAT ZO, ZULT U MISSCHIEN DENKEN? WE NEMEN U GRAAG MEE NAAR HET JAAR 2007, DE EK ALLROUND SCHAATSEN WORDEN GEREDEN OP DE OUTDOORBAAN VAN HET ITALIAANSE COLLABO. DE DIRECTIE VAN DE NIJHOF-WASSINK GROEP WAS ALS RELATIE VAN TVM UITGENODIGD OM BIJ DE KAMPIOENSCHAPPEN AANWEZIG TE ZIJN. ALS SPORT- EN SCHAATSLIEFHEBBERS WAREN ZIJ NIET ALLEEN GETUIGE VAN DE START VAN DE MOOIE SCHAATSCARRIÈRE VAN SVEN KRAMER, MAAR OOK VAN HET SCHRILLE CONTRAST VAN EQUIPMENT EN BEGELEIDING TUSSEN DE NEDERLANDSE EN DE POOLSE SCHAATSPLOEG. ‘We zagen de Poolse rijders hun materiaal en zichzelf in een busje proppen. Het zag er allemaal wat minder professioneel uit. Als ondernemers weten we dat goed materiaal en begeleiding zeer belangrijk zijn om de beste prestaties neer te zetten. De Nijhof-Wassink Groep heeft een sterke band met Polen. Zo werken er in de verschillende Poolse vestigingen van de NijhofWassink Groep ruim 350 medewerkers. De drang om de Poolse schaatsers te helpen en onze behoefte om onze bekendheid in Polen en andere landen te vergroten hebben geleid tot het sponsorschap van de Poolse schaatsbond. Met als belangrijke voorwaarde dat de helft van de financiële bijdrage gebruikt wordt voor de jeugdopleiding. Op deze manier werk je aan structurele kwaliteitsverbetering. Kwaliteit van mens

en materiaal voor nu en voor de toekomst zijn ook voor ons bedrijf belangrijke aspecten. Met goede kwaliteit van medewerkers, materiaal en materieel ben je een betrouwbare partner voor je relaties en kun je altijd top service bieden. Deze filosofie geldt voor al onze bedrijven’ aldus Albert Hendrikse, algemeen directeur van de Nijhof-Wassink Groep.

DE NIJHOF-WASSINK GROEP De Nijhof-Wassink Groep bestaat onder andere uit een drietal bedrijven die ook in Noord Nederland opereren. De transporttak vervoert voor producenten en leveranciers van onder andere mengvoederproducten, mineralen, poeders, plastics, ADR goederen en brandstof. Een grote variatie aan droge en natte bulkproducten die met de uiterste zorg door heel Europa worden vervoerd. Een ander onderdeel van de Nijhof-Wassink Groep is de Nijwa Groep, een bekende truckdealer in Nederland en Polen. Voor Groningen, Drenthe en Overijssel is Nijwa de officiële Volvo Truck-dealer. Niet alleen kan men in de acht vestigingen terecht voor verkoop, lease en reparatie van trucks en getrokken materieel, maar ook voor serviceconcepten zoals advisering op het gebied van wagenparkbeheer en het geven van trainingen aan chauffeurs om het brandstofverbruik te verlagen. Bovendien is Nijwa dealer voor Renault Trucks in Groningen, Drenthe en de regio Zwolle en is zij verantwoordelijk voor het onderhoud aan de zware en lichte lijn van Renault Trucks. Ook VB Trailerbouw maakt onderdeel uit van de Nijhof-Wassink Groep.

VB Trailerbouw is een producent van de merken Vogelzang en Bulthuis en maken opleggers, aanhangwagens en truckopbouwen. Vanuit Bedum worden deze producten met de meest hoogwaardige materialen en de beste componenten vervaardigd. Zo worden er onder andere lichte en wendbare opleggers gemaakt voor het vervoeren van mest en slib.

De Nijhof-Wassink Groep is dus een echte allround speler in de logistieke branche. Daarbij gaan ze voor

het hoogst haalbare om de beste prestaties voor haar klanten te kunnen leveren.

WERELDTOP Zo is dat ook met het ondersteunen van de Poolse schaatsploeg. Polen wordt gezien als één van de opkomende landen in het langebaanschaatsen. Via Nijhof-Wassink is er voor Konrad contact gelegd met de TVM-schaatsploeg om mee te kunnen trainen. Op deze manier probeert hij dat extra stapje te kunnen zetten om bij de wereldtop te komen. Niet alleen Konrad zit bij de wereldtop. De Olympische Spelen in Sotsji was voor het Poolse schaatsen een historisch toernooi met als absolute hoogtepunt de gouden medaille van Zbigniew Bródka.

Dit was de eerste gouden medaille in de geschiedenis van het Poolse schaatsrijden. Ook was er zilver bij de ploegenachtervolging voor dames en brons bij de mannen. Met deze behaalde resultaten is Polen op de wereldschaatskaart gezet. Een mooie prestatie met duidelijke Nederlandse, Nijhof-Wassink Groep en TVM-ingrediënten.

DE NIJHOF-WASSINK GROEP:

www.nijhof-wassink.com

www.nijwa.nl

www.vbtrailerbouw.nl

GEZAMENLIJKE BIJLAGE DAGBLAD VAN HET NOORDEN EN LEEUWARDER COURANT - DONDERDAG 13 MAART 2014

7

TVM JOCHEM UYTDEHAAGE Hij had zich tot koning van Salt Lake City laten kronen. Tijdens de 19e Winterspelen in 2002 won hij twee keer goud en een keer zilver. Maar eenmaal in dienst van TVM ging het sportief allemaal niet zo voorspoedig als was voorspeld.

¬ EK 2005, Uytdehaage is de laatste landgenoot die Kramer verslaat op een internationale vierkamp. FOTO ANP

Zoveel discipline, zoveel talent

¬ Jochem Uytdehaage in dienst van TVM. FOTO ANP

De koning viel eigenlijk te snel van zijn troon

I

n de aanloop naar de Winterspelen van 2002 had Jochem Uytdehaage net als de rest van de kernploeg van Gerard Kemkers besloten in het nieuwe seizoen TVM’er te worden. Uytdehaage was op dat moment de meest gewilde schaatser in Nederland. Met zoveel olympische plakken op zak (twee gouden en een zilveren) kon er met zelfvertrouwen worden toegewerkt naar de Winterspelen van Turijn in 2006.

Uytdehaage was een laatbloeier. Op 23-jarige leeftijd, in 2000 dus, won hij weliswaar de nationale afstandstitel op de 10 kilometer, maar de almachtige Gianni Romme ontbrak op dat Nederlands kampioenschap. Als 24-jarige deed hij eigenlijk pas voor het eerst van zich spreken met zijn eerste nationale allroundtitel. Een jaar later werd hij Europees kampioen en ging op goudjacht in Salt Lake City. Onder strakke begeleiding van zijn coach Kemkers perfectioneerde Uytdehaage zijn techniek en vooral zijn mentale gesteldheid. Vooral dat laatste hielp hem op de Utah Oval in 2002. Zonder moe te worden trapte hij het olympisch toernooi af met de 5 kilometer en dolf goud.

Uytdehaage heeft altijd iets betweterigs over zich, maar niet op een vervelende manier. Een discussie kon je in elk geval prima met hem aangaan. Twee weken voor zijn olympische missie smeekte hij een verslaggever zijn opzienbarende trainingstijden van een kamp in Calgary niet in de krant te zetten.

Mensen konden namelijk een verkeerde indruk van hem krijgen, hij wilde vooraf niet te hoog van de toren blazen. Een testrit van 5000 meter in Canada was namelijk zo goed gegaan – hij reed 12,5 rondjes akelig vlak, elke keer als hij dreigde een geplande rondetijd niet te halen, zette hij moeiteloos aan; hij goot zichzelf als het ware in olympische topvorm – dat hij wel dé favoriet moest zijn voor goud.

Hij won vervolgens ook nog de 10 kilometer en tussendoor zilver op de mijl (gewonnen door Derek Parra; de Amerikaan riep Uytdehaage na het olym-

pisch schaatstoernooi dan ook uit de koning van de Spelen). Zijn coach Kemkers liet toen optekenen: ,,Jochem was zo goed, hij zou hier zelfs op schuurpapier goud hebben gewonnen.’’

Zoveel discipline, zoveel talent, TVM kneep zijn handen dicht met zo’n kampioen. En toch werd het seizoen na Salt Lake City een deceptie. Uytdehaage bleek niet meer bij machte zich te plaatsen voor het EK en WK en juist die toernooien waren voor Nederland en zijn sponsor publicitair het meest interessant. Pas aan het einde van dat seizoen straalde Uytdehaage weer een beetje, hij werd wereldkampioen 5000 meter op het WK afstanden in Berlijn.

De jaren daarna raakte Uytdehaage steeds meer in opspraak. En dat was opvallend want de Utrechter heeft het karakter en uitstraling geen vlieg kwaad te willen doen. Maar in het seizoen 20032004, tijdens het WK allround in het Noorse Hamar, werd hij beschuldigd van onsportief gedrag.

Tijdens de rit van Carl Verheijen op de 5000 meter maakte Uytdehaage vaart voor zijn ploegmaat vanuit de inrijbaan. Hij ontketende een ware schaatsrel, de concurrentie onder leiding van de Amerikaan Chad Hedrick reageerde woest. Verheijen was op de 5 kilometer achthonderdste seconde sneller dan Hedrick.

De Amerikanen, Italianen, Noren en Canadezen dienden een officieel protest in, waarna hij door de jury voor de rest van het toernooi een startverbod kreeg opgelegd. Uytdehaage vond die uitsluiting veel te zwaar: ,,Van voorbedachte rade was geen sprake. Ik zag Carl vanuit een ooghoek en besloot aan te zetten. Het zag er discutabel uit, dat geef ik toe. En het was stom. Maar het was geen opzet. Ik hoop niet dat ik in de toekomst word gezien als iemand die vals speelt. Ik wil wel als de eerlijke Jochem worden gezien.’’

In september 2004 overleefde Uytdehaage een autobrand. Zijn Donkervoort vatte na een ongeluk op de A27 vlam waardoor hij moest worden opge-

nomen in het brandwondencentrum in Beverwijk.

Hij plaatste zich niet voor de wereldbekerwedstrijden en zijn vierde plek op het NK leverde ternauwernood een startbewijs voor het EK op. Dat EK van 2005 staat te boek als de laatste internationale vierkamp waar Sven Kramer werd verslagen door een landgenoot. Aan Jochem Uytdehaage die eer.

Op het EK van 2006 waren Uytdehaage en zijn TVM-ploegmaat Verheijen bij nog een bizar moment betrokken. In een zeldzaam slecht weekeinde voor het Nederlandse schaatsen (eindstand: 1. Fabris, 2. Ervik, 3. Bökko) miste Gianni Romme bovendien de afsluitende 10 kilometer. Sven Kramer werd vierde, Verheijen negende en Uytdehaage elfde.

Dat Uytdehaage en Verheijen nog in de eindstand voorkwamen, mocht een klein wonder heten. De twee kwamen hard met elkaar in botsing op de 1500 meter. Op het moment dat Verheijen teleurgesteld over de streep gleed, nam de uittredend Europees kampioen zijn startpositie al in. Met het hoofd in zijn handen knalde Verheijen vervolgens op Uytdehaage. De laatste klapte achterover, kreeg even geen adem en kampte later met een pijnlijk en vooral stijf linkerbeen.

Bij Verheijen kwam er zelfs bloed aan te pas. Twee sneeën in zijn vingers, een dikke bult op het hoofd en plekken op zijn knie en dijbeen. Over de schuldvraag was Verheijen duidelijk. ,,Volgens mij hoort Jochem beter uit te kijken. Ik heb geen rare gevoelens, maar dit was niet handig. Hamar heeft zijn naam als plek waar altijd wat raars gebeurt eer aan gedaan.’’

Uytdehaage wist toen al dat hij niet naar Turijn 2006 zou gaan. Op het OKT in december had hij geen enkel startbewijs veroverd, waardoor de koning van Salt Lake City zichzelf en heel de schaatswereld teleurstelde. Zijn heerschappij duurde al met al veel korter dan gedacht.

RENZE LOLKEMA

Pagina 8

Ook de TVM-schaatsploeg drinkt elke dag een kleintje Yakult!

Coach Gerard Kemkers:

‘Bij topsport ga je tot het uiterste en daar helpen alle kleintjes bij’

GEZAMENLIJKE BIJLAGE DAGBLAD VAN HET NOORDEN EN LEEUWARDER COURANT - DONDERDAG 13 MAART 2014

9

TVM RENATE GROENEWOLD

‘Als ik kan winnen, is het nú’ De wereldtitel allround van Renate Groenewold in 2004 was een bijzondere.

H

et is sowieso al speciaal: 30 jaar na Atje Keulen-Deelstra wordt een Nederlandse schaatsster weer eens wereldkampioene allround. Het verhaal dat Renate Groenewold meebrengt naar Hamar maakt haar titel alleen nog maar specialer.

‘Als ik kan winnen, dan is het nú’, prent Groenewold zichzelf in Hamar in. Het jaar ervoor zijn Roelf en Tina naar het WK in Gothenburg afgereisd. Het is geen pretje voor de ouders van de schaatsster. Roelf heeft veel pijn. Kort ervoor, in januari, wordt longkanker bij hem geconstateerd. Hij is pas 56. Het is niet raar dat dochter Renate, vaste klant achter de Duitse Frauen, pas negende wordt.

In de daaropvolgende zomer bieden chemokuren soelaas, al is het slechts tijdelijk. De kanker is een tikkende tijdbom. Het hele gebeuren rond vader Roelf verruimt de blik van Groenewold als schaatsster. Ze is losser, geniet meer van het moment. Laat de kranten maar schrijven dat ze geen winnaar is, dat ze toch altijd achter de ‘Duitse hegemonie’ zal blijven.

Ze heeft de 500 meter in Hamar goed doorstaan, al zegt de 40,29 genoeg: sprintvezels zijn ver te zoeken bij de TVM-schaatsster. Op de 3000 laat ze zien wie

¬ EK 2000 in Hamar.

Kemkers schreeuwt Groenewold naar brons.

Friesinger (l) wordt kampioen.

FOTO ANP

¬ Een kus van haar zieke vader op Schiphol na haar wereldtitel in 2004. FOTO ANP

Het hele gebeuren rond vader Roelf verruimt de blik van Groenewold als schaatsster

ze is: dít is haar domein, spreekt Groenewold over de middenlange afstand. De afstandszege brengt haar na één dag terug in het klassement. ‘Als ik kan winnen, dan is het nú’.

Of ze extra krachten kreeg? Of er ‘iets’ was? Ach, gelovig is Renate Groenewold niet op het moment dat ze in het Vikingskipet schaatst en daarin is na de wereldtitel van 2004 niet veel veranderd. Maar misschien weet ze wel een vaatje aan te boren waar ze nog nooit uit heeft geput. De tweede toernooidag begint met de 1500 meter, waarop ze het verschil met favoriete Claudia Pechstein nóg wat verder verkleint. ‘Als ik kan winnen, dan is het nú’. Groenewold heeft nog een meevallertje, want na de schaatsmijl stapt Anni Friesinger uit het toernooi. De Duitse fluistert haar nog wat moed in: ‘Tegen Claudia moet je gas geven’.

In een direct duel ontspint zich een prachtig ge-

vecht, dat Groenewold op het mentale vlak naar zich toetrekt: na elke bocht zorgt ze dat ze een metertje voorsprong heeft. Ze bijt zich erin vast. ‘Pijn? Pijn?

Mijn vader. Die heeft pas pijn’.

Pechstein wordt er horendol van. De Duitse vecht zich kapot, recht in de slotfase van de rit letterlijk de rug. Groenewold ziet coach Gerard Kemkers uit zijn dak gaan en hoort het publiek. ‘Renate slecht de Duitse muur’, schrijven de journalisten. De wereldtitel is binnen.

Op het middenterrein krijgt Renate Groenewold een telefoon in haar handen gedrukt. Trillend drukt ze de cijfers in.

Ergens in Musselkanaal rinkelt een telefoon. Er wordt niets gezegd. Tranen vertellen het hele verhaal.

HARM VONK

VOORDEEL

Prijswijzigingen en/of zetfouten voorbehouden. Week 11.

Pagina 10

Voorjaars

Stijlvol slapen Design 200 combineert een optimaal slaapcomfort met een eigentijds ontwerp, uitgevoerd in lederlook! Deze combinatie bestaat uit luxueuze geveerde boxsprings, gestoffeerde pocketvering matrassen en een comfortschuim topmatras voor een heerlijk ligcomfort.

NU

� 900, voorde e

l

Design 200 vlakke uitvoering 160x200cm

€ 2580,-

Swiss Sense kwaliteit

-

€1680,-

TOP PRODUCTS

90 DAGEN

OMRUILGARANTIE

KOOPZONDAG 16 MAART EMMEN 11.00 - 17.00 UUR

Assen / Outlet: Balkengracht 12b (afslag Assen/Smilde, tegenover de Politietoren), tel. (0592) 73 09 11 Emmen: Nijbracht 84, tel. (0591) 65 98 94 Groningen: Woonboulevard Hoendiep 97c, tel. (050) 313 43 33 www.swiss sense.nl

DANKZIJ HET FONDS KAN IK AAN EEN BELANGRIJKE WEDSTRIJD IN HET BUITENLAND DEELNEMEN HET DVHN SPORTTALENTENFONDS ONDERSTEUNT TOPPERS IN DE DOP Wil jij weten of jij in aanmerking komt voor financiële ondersteuning?

Ga naar

www.dvhn.nl/sporttalentenfonds Esme Nalbat

GEZAMENLIJKE BIJLAGE DAGBLAD VAN HET NOORDEN EN LEEUWARDER COURANT - DONDERDAG 13 MAART 2014

11

TVM IN BEELD TVM-teams 2000-2014

PRIJZENKAST Medailles GOUD ZILVER BRONS

NK afstanden Vrouwen Mannen

23 x 27 x

17 x 26 x

13 x 19 x

5x 8x

4x 6x

3x 5x

NK allround Vrouwen Mannen

2000-2002*

2002/2003

2003/2004

2004/2005

Martin Hersman

Renate Groenewold

Renate Groenewold

Renate Groenewold

Bob de Jong

Andrea Nuyt

Andrea Nuyt

Marja Vis

Ralf vd Rijst

Jennifer Rodriguez (USA)

Beorn Nijenhuis

Jacques de Koning

Rintje Ritsma

Sicco Janmaat

Alexander Oltrop

Beorn Nijenhuis

Gerard van Velde

Beorn Nijenhuis

Rintje Ritsma

Alexander Oltrop

KC Boutiette (USA)

Alexander Oltrop

Yuri Solinger

Tom Prinsen

Casey FitzRandolph (USA)

Rintje Ritsma

Jochem Uytdehaage

Rintje Ritsma

Mike Ireland (CAN

Jochem Uytdehaage

Gerard van Velde

Yuri Solinger

Jeremy Wotherspoon (CAN)

Gerard van Velde

Carl Verheijen

Jochem Uytdehaage

* 2 seizoenen zelfde team

Carl Verheijen

Gerard van Velde Carl Verheijen

NK sprint Vrouwen Mannen

3x

2x 4x

6x

3x 7x

6x 6x

5x 4x

EK allround Vrouwen Mannen

WK allround* Vrouwen Mannen

6x 7x

1x 2x

2x 4x

WK afstanden** Vrouwen Mannen

7x 12 x

9x 9x

3x 5x

2x

-

-

WK sprint Vrouwen Mannen

2005/2006

2006/2007

2007/2008

2008/2009

Renate Groenewold

Paulien van Deutekom

Paulien van Deutekom

Paulien van Deutekom

Ireen Wüst

Renate Groenewold

Renate Groenewold

Renate Groenewold

Jacques de Koning

Ireen Wüst

Ireen Wüst

Marrit Leenstra

Sven Kramer

Sven Kramer

Sven Kramer

Ireen Wüst

Beorn Nijenhuis

Beorn Nijenhuis

Beorn Nijenhuis

Sven Kramer

Alexander Oltrop

Wouter Olde Heuvel

Wouter Olde Heuvel

Beorn Nijenhuis

Tom Prinsen

Alexander Oltrop

Tim Salomons

Wouter Olde Heuvel

Yuri Solinger

Jan Smeekens

Jan Smeekens

Jan Smeekens

Jochem Uytdehaage

Carl Verheijen

Carl Verheijen

Carl Verheijen

Gerard van Velde

Erben Wennemars

Erben Wennemars

Erben Wennemars

2009/2010

2010/2011

2011/2012

2012/2013

Paulien van Deutekom

Jorien Voorhuis

Jorien Voorhuis

Linda de Vries

Renate Groenewold

Ireen Wüst

Ireen Wüst

Ireen Wüst

Marrit Leenstra

Jan Blokhuijsen

Jan Blokhuijsen

Jan Blokhuijsen

Ireen Wüst

Sven Kramer

Sven Kramer

Sven Kramer

Sven Kramer

Simon Kuipers

Simon Kuipers

Wouter Olde Heuvel

Remco Olde Heuvel

(vertrok tijdens het seizoen)

Douwe de Vries

Wouter Olde Heuvel

Remco Olde Heuvel

Carl Verheijen

* 2014 niet meegerekend ** teampursuits niet meegerekend

Eindzeges wereldbeker

9x

Vrouwen

Wüst

1x

Mannen

Wotherspoon Wennemars Kramer Verheijen

3x 2x 2x 1x

Wouter Olde Heuvel Carl Verheijen

Wereldrecord

12 x

Koen Verweij

(geen klassement/teampursuits)

Erben Wennemars

Nederlands record

Directeur Arjan Bos proost temidden van de voltallige TVM-ploeg tijden ns de presentatie voor het olympische en tijdens tevens laatste seizo zo van de grootste commerciele schaatszo zoen seizoen ploeg van de werel ld. FOTO ANP wereld.

Wouter Olde Heuvel

2013/2014 27 x

Olympische Spelen (alleen individueel)

Linda de Vries

Wouter Olde Heuvel

Ireen Wüst

Koen Verweij

Christijn Groeneveld

Douwe de Vries

Sven Kramer

2002

GOUD FitzRandolph (500 m) Van Velde (1000 m)

2x

2006

GOUD Wüst (3000 m)

1x

ZILVER Groenewold (3000 m) Kramer (5000 m)

2x

BRONS Wüst (1500 m) Verheijen (10.000 m)

2x

2010

GOUD Wüst (1500 m) Kramer (5000 m)

2x

2014

GOUD Kramer (5000 m) Wüst (3000 m)

2x

ZILVER Wüst (1000 m, 1500 m, 5000 m) Verweij (1500 m) Kramer (10.000 m)

5x

+1

*()*$- 5() ,$2 4$$+ /+$7($0

'$2 ./ #$ (#6++(1"'$ !3(2$-! - 4 - .$# /$12 (- 0-

2$03& ./ ) 0 % -2 12(1"'$ 2./1/.02 #$ ./0("'2(-& (- 5$0#

4.+&#$- .-#$0 +$(#(-& 4 - ". "' $0 0# $,*$01 -.& 4$+$ 13""$11$-

(--$-*.02 '$$%2 -.& $$- +$3*$ 4$00 11(-& 4..0 #$ 4$+$ 13//.02$01 $- 4.+&$01 4 -

#$ 0.$-$ 0(& #$ + 1-$+ $$- ("..- 4 - #$ $#$0+ -#1$ 1/.02 ($2

4..0 0$$- 4$- .$- 0!$- $- 2$ 3+($- $0 0# 0+ ."'$,

#$ 1"' 21/+.$& $-2 3 ..* +2()# $$- &0..2 % - &$5$$12 - 5(+2 3 * -1 , *$-

4$$+ 1/.02/+.$&$- 7()- 78 13""$14.+ &$5$$12 - -($2 4$$+ 2./1/.02$01

$- #($ 4$+$ -#$0$- - 5$0$+#!$*$01 2.2 $- ,$2 +6,/(1"' &.3#

./ $$- !()7.-#$0$ 130/0(1$ 4 - 2330 # - /$0 $ , (+ 4880 , 02 $$- %.2. .%

'$!!$- 4..0 7.4$$+ $-2'.31( 1,$ &$7.0&# .-#$0 #$ 13//.02$01

7(+4$0 $- !0.-1 2330+()* ..* ,$2 # -*

)$ +$3*12$ '$0(--$0(-&

$2 $$012$ (-2$0- 2(.- +$ 13""$1 5 1 #$ .4$05(--(-& 4 - (-2)$ 2()#$-1

#$ 20.35$ 12$3- - .-7$ - 2(.- +$ 2./1/.02

- 4$07$*$0(-&$- 4..0

- ) 0 1"' 21/+.$& - 0 (-%.

40($-#$-4 -24, -+

$- , * * -1 ./ $$- 4 - #$ 130/0(1$1

.4$0 #$ 3(21+ & * - -($2 5.0#$- &$".00$1/.-#$$0#

Pagina 13

Pagina 12

,$2 ) 0 13""$1

GEZAMENLIJKE BIJLAGE DAGBLAD VAN HET NOORDEN EN LEEUWARDER COURANT - DONDERDAG 13 MAART 2014

14

TVM GERARD KEMKERS Wie aan de TVM-schaatsploeg denkt, denkt aan Kramer, aan Wüst.

Maar toch ook aan Gerard Kemkers. Sinds hun juniorentijd hadden de twee levende legendes nooit een andere coach dan hij.

‘Ik kan niet iedereen helpen’ G

PowerBar al 10 jaar trotse sponsor van TVM schaatsploeg

erard Kemkers had Jochem Uytdehaage olympisch kampioen gemaakt en Renate Groenewold, Carl Verheijen en Andrea Nuyt tot stabiele toppers gesmeed.

Dat had Rintje Ritsma ook opgemerkt, begin deze eeuw het boegbeeld van de TVMschaatsploeg. Om die reden vroeg ’s lands beroemdste schaatser of Kemkers hem geen nieuw leven kon inblazen. Ook al dacht menigeen daar anders over, de Lemster voelde dat zijn lijf nog wel een paar keer kampioen kon worden, op welk niveau dan ook. ,,Op dat moment weet je niet dat zoiets niet goed gaat aflopen’’, blikt Kemkers op zijn eerste periode bij TVM terug. ,,Rintje wilde het nog een keer laten zien, hij wilde iets nieuws. Hij wilde iets anders dan hij gewend was en dacht ik degene was die hem dat kon bieden. Maar helaas, het werkte niet. Hij viel terug in oude routines. En daar liep het spaak, eigenlijk wilde Rintje niet anders gaan werken. Ik heb toen getwijfeld wat te doen. Ga ik met Rintje mee of houd ik vast aan mijn eigen filosofie? Ik heb gekozen voor het laatste en toen scheidden onze wegen.’’ ,,Nee, we hebben het er nooit meer over gehad. Ik heb het ook nooit echt moeilijk gehad met die scheiding. Ik wil geen sta-in-de-weg zijn. Ik vind het mooi dat iemand op zoek is om tot bloei te komen.

Maar ik kan niet iedereen helpen. Jan Smeekens is daar een voorbeeld van. En Marrit Leenstra, er was geen goede match. Van Jan Blokhuijsen weet ik dat ik een belangrijke bijdrage heb geleverd aan zijn ontwikkeling, maar de keuzes die hij heeft gemaakt hebben hem nog beter gemaakt.’’ ,,Wat ik daarvan heb geleerd? Dat ik dit seizoen bijvoorbeeld niet met Antoinette de Jong ben gaan werken. Ik moest een traject volgen met Sven en Ireen. Zo’n meisje van 17, 18 jaar heeft alle aandacht nodig en die kon ik haar niet geven. Die les heb ik geleerd van die tijd van en voor Vancouver 2010.

Toen dachten we dat we alles aankonden. Ik ben fan van Antoinette, laat ik daar duidelijk over zijn. Mijn advies was volgens mij het beste voor haar: blijf in Jong Oranje, daar heeft iedereen ruimschoots tijd voor je.’’

De schaatsers van Gerard Kemkers kwamen met zes medailles terug uit Sotsji, de ploegachtervolging even niet meegerekend. Daar was Kemkers niet tevreden mee, als hij eerlijk is. „Het is een heel vreemd gevoel. Wij hebben zes plakken, maar ik liep met een beetje een zuur gevoel rond. Andere mensen wisten ook niet zo goed of ze mij moesten

feliciteren of niet. Wij konden met goed fatsoen niet meer blij zijn met zilver of brons. Wij waren de prooi waarop gejaagd werd, en konden vaak alleen maar verliezen. Hoe meer de omgeving zegt dat het allemaal vanzelf gaat, hoe moeilijker het wordt.”

Natuurlijk had Kemkers ook genoten, vooral van het goud van Kramer en Wüst tijdens de eerste twee dagen van de Spelen. „En natuurlijk ben ik hartstikke trots op de Nederlandse prestaties. Het is heerlijk om de Amerikaanse media te lezen, en dat zij zich verbazen over hoe een dergelijk klein landje als Nederland hiertoe in staat is. Maar ik had ook mijn persoonlijke doelstellingen.”

Het is in elk geval een ander gevoel dan vier jaar geleden, toen hij verantwoordelijk was voor de foute wissel van Kramer. Toch werd hem die fout door Kramer vergeven. Kemkers: ,,Weet je, je hebt een 24-uursrelatie met elkaar. De pers heeft daar in Canada maar vijf minuten van gezien. Er is echt meer opgebouwd dan alleen die mislukte wissel. Ik ben wie ik ben, ik speel nooit toneel. Als de schaatsers hard werken voor mij, werk ik hard voor hen.’’ ,,Er is na Vancouver lang, heel lang aan mijn stoelpoten gezaagd. Onterecht, in mijn ogen. Nu heb ik weer krediet, ik voelde trouwens al niet lang na de Spelen daar dat ik weer rotsvast in mijn stoel zat. Maar het duurde lang voor de buitenwereld dat zag. Als je op basis van zo’n incident de vraag moet stellen of iemand wel bij iemand past, vind ik dat veel te ver gaan. Dit kan een keer gebeuren. Het was een fout van mij, klaar. De media zijn veel te kritisch geweest. Ik ben tegen een boom gereden en dat was fout. De gevolgen echter zijn jammer. De media haalden feiten en fouten door elkaar, er werd veel gespeculeerd. Gelukkig is iedereen inmiddels gestopt met schieten, alles is weer normaal.’’

De basis voor een langdurige relatie in het schaatsen is toch een soort van vriendschap. Daar kwam Kemkers laatst nog achter, toen hij op de A28 in alle spontaniteit de afslag Leusden nam, naar het gezin Carl Verheijen en Andrea Nuyt. ,,Even een kop koffie, heerlijk.’’ ,,Datzelfde heb ik met Arjan Bos, de echte baas van TVM. Ze gaan ons nog missen, denk ik. Ik zeg wel eens tegen hem: na schaatsen komt schaatsen Bossie. Het mooie aan deze relatie is geweest is dat we een unieke sportorganisatie hebben opgebouwd, met ploegmanager Patrick Wouters daarbij natuurlijk. Voor de zaak TVM was het bijna een zorgeloze relatie. Meer en meer mensen zijn ons voorbeeld gaan volgen. En we zijn echt niet gaan overdrijven wat betreft het verwennen van spor-

ters. Het is echt een blue-collar-mentaliteit. Je moet hard werken. Carl, Renate en Jochem zijn de verpersoonlijking daarvan. Hier heerst ook Hollandse nuchterheid.’’

Maar deze ploeg, is die nu te koop? ,,Nee’’, zegt Kemkers. ,,Wij, en dan heb ik het over Sven Kramer, Ireen Wüst, Patrick Wouters en ik, hebben besloten na de Winterspelen rustig met elkaar te praten. Dan zien we wel wat daar uitkomt.’’

Tot slot, het BN’er zijn, is niet echt iets dat bij Kemkers past. En toch is hij dat, sinds hij kernploeglid was. ,,Publiek bezit zijn is niet mijn ding. Ik doe liever een spreekbeurt voor een bedrijf en hoop op het schoolplein, als ik mijn kinderen kom ophalen, geen last te hebben van mijn status. Ik blijf het moeilijk vinden, dat bekend zijn. Ik wil namelijk na een EK of Olympische Spelen ook mezelf kunnen zijn. Dan wil ik papa zijn.’’ ,,Als coach kan ik helemaal mezelf zijn. Dan kan ik mezelf wegcijferen. Reacties na een wedstrijd? De NOS doet mij een plezier als ze me overslaan. Je zult mij ook nooit naar Hilversum zien rijden voor een quiz, voor een spelletje. Ik laat dat liever aan anderen over. Dat zal in de toekomst niet anders worden dan nu.’’

RENZE LOLKEMA

GEZAMENLIJKE BIJLAGE DAGBLAD VAN HET NOORDEN |EN LEEUWARDER COURANT - DONDERDAG 13 MAART 2014

3

15

¬ Gerard Kemkers in volle concentratie coachend. FOTO JAN KANNING

’Er is meer tussen Sven en mij opgebouwd dan alleen die foute wissel’

¬ Tactisch overleg met Ireen Wüst.

¬ Sven Kramer krijgt een compliment.

¬ Uit Sotsji terug in Eelde.

¬ Koninklijk onderscheiden.

FOTO NEEKE SMIT

FOTO JAN DE VRIES

FOTO PETER WASSING

FOTO ROBIN v. LONKHUIJSEN

Pagina 16

GIIANT BEDANKT DE TVM SCHAATSPLOEG

@giantbenelux | RIDE LIFE. RIDE GIANT.

GEZAMENLIJKE BIJLAGE DAGBLAD VAN HET NOORDEN EN LEEUWARDER COURANT - DONDERDAG 13 MAART 2014

17

TVM GERARD VAN VELDE Een van de meest gedenkwaardige topprestaties in de TVM-historie was de gouden dag van Gerard van Velde, op 16 februari 2002. De Heerdenaar versloeg totaal onverwacht de gevestigde orde op de 1000 meter tijdens de Olympische Winterspelen van Salt Lake City.

¬ Bij koningin Beatrix.

¬ Met vriendin Paulien.

FOTO TOUSSAINT KLUITERS

FOTO CATRINUS VANDER VEEN

... De directie wilde alleen de toppers aan tafel. Het was een pijnlijk moment voor de veelvoudig nationaal kampioen ...

Gouden Tarzan

N

og nooit was de nationale hymne voor Gerard van Velde gespeeld in een internationale wedstrijd. Hij kende het volkslied wel, maar het was altijd voor anderen bestemd. Maar op een koude zaterdagavond in 2002 in Salt Lake City klonk het Wilhelmus zo mooi helder voor hem dat de schaatser er kippenvel van kreeg. Later, bij de uitreiking van dat goud op Medal Plaza, waren de tranen gedroogd. ,,Ik ben emotioneel’’, zei Van Velde toen, ,,maar je kan niet blijven janken.’’

Hij reed die dag een imponerend wereldrecord (1.07,18). Daarna groeide die zaterdag uit tot een van de mooiste dagen uit zijn leven, een dag waarop hij blijkbaar paardenkrachten kon aanspreken om zijn glanzende medaille binnen te halen. Op het middenterrein zag hij in blote bast hoe alle concurrenten zich stuk beten op zijn tijd. Vervolgens viel de Tarzan van TVM huilend in de armen van zijn vriendin Paulien. Die had vooral in de aanloop naar die zaterdag een mentale rol gespeeld. ’s Ochtends, enkele uren voor zijn beroemdste race, had Van Velde zijn vader nog aan de lijn gehad. Die was thuisgebleven, in Heerde. Toen zijn zoon belde, vroeg pa vanzelfsprekend of alles goed ging bij de 19e Winterspelen. De schaatser had echter andere zaken aan zijn hoofd. ,,Heb je geen bezoek gehad?’’, vroeg hij. Van Velde junior maakte zich zorgen over de net aangeschafte Ducati 748-R, een dure motorfiets van het beroemde Italiaanse merk. ,,Ik had ‘m twee uur eerder via internet gekocht’’, vertelde Van Velde later. ,,Twee dagen eerder had ik dat ding al gezien. Ik wilde van mijn vader weten of alles in orde was. Hij zei meteen ja.

Toen wist ik, als ik thuiskom, staat die rode Ducati voor mij klaar.’’ Van Velde had die dag ongeveer 19.000 euro uitgegeven. In die tijd handelde Van Velde, als hij niet schaatste, in auto’s en motoren.

Zoals gezegd, Van Velde won in zijn topjaren nooit een aansprekende prijs. Olympische Spelen 1992: 4e. WK afstanden: nooit hoger dan een 4e plaats. WK sprint Hamar, drie weken voor zijn

¬ Gerard van Velde ziet dat hij olmpisch goud heeft.

FOTO JERRY LAMPEN

olympische missie in Salt Lake City: 4e. Olympische Spelen 500 meter, de dinsdag voor zijn kilometer: 4e. Jarenlang snakte Van Velde naar het gevoel een gevierd man te willen zijn. Hij moest wachten tot zijn 30e levensjaar, tot die ene, ruime minuut op de Utah Oval.

Die ongelooflijke prestatie verleidde TVM er zelfs toe zijn contract met twee jaar te verlengen. Terwijl Van Velde een paar jaar eerder, bij de presentatie van de vrachtwagenverzekeraar in het schaatsen niet eens op het grote podium mocht zitten toen de handtekening werd gezet. De directie wilde alleen de toppers aan tafel. Het was een pijnlijk moment voor de veelvoudig nationaal kampioen.

Van Velde’s geschiedenis toen had iets onwaarschijnlijks. Hij groeide langzaam maar zeker uit tot een wereldtopper tot de klapschaats werd uitgevonden. Plots waren de bochten te scherp en kon hij de door anderen ontwikkelde snelheden op die nieuwste uitvinding niet meer halen. De ongenaakbare nationale kampioen, die vier jaar achtereen de Nederlandse sprintvierkamp had gewonnen, werd door de Hollandse innovatie belachelijk gemaakt.

In de kracht van zijn leven, miste Van Velde zelfs de Winterspelen van 1998. Hij wilde zich revancheren op het WK afstanden in Calgary, niet lang na Nagano. Hij werd gediskwalificeerd op de eerste de beste 500 meter, vervolgens meldde zijn coach Peter Mueller dat hij geen nieuw contract zou krijgen, terwijl dat nota bene de man was die op voorspraak van Van Velde naar Nederland was gehaald om hem te onderwijzen in het sprinten. Het was de reden om te stoppen met langebaanschaatsen, hij was toen nog maar 26 jaar.

Hij ging marathonschaatsen, maar voor een sprinter bleek dat onbegonnen werk. Dus stopte hij

definitief. En ging verder door het leven als luxeautohandelaar. Porsches, Ferrari’s, hij kocht ze in en verkocht ze aan rijke klanten. Een van die klanten werd Rintje Ritsma, die toen een aardige boterham verdiende bij Sanex. De Beer uit Lemmer haalde hem na lang zeuren over toch weer te gaan schaatsen, hij was veel te jong om te stoppen, vond Ritsma. Het vervolg van zijn verhaal laat zich vergelijken met zwemster Inge de Bruijn en wielrenster Leontien van Moorsel. Ook die stopten in de kracht van hun topsportleven omdat ze het zat waren: De Bruijn ontbrak op de Zomerspelen van Atlanta in 1996 wegens gebrek aan motivatie, Van Moorsel vanwege anorexia. Beiden kwamen terug en maakten zich onsterfelijk in Sydney 2000.

Juist die keerzijde van de medaille laat een plak meer schitteren. Sponsors die het niet meer zien zitten, sportieve decepties, privéproblemen, topsport is soms net het gewone leven. In de week voor zijn gouden kilometer voelde Van Velde zich wederom ongelukkig. Op tweehonderdste van een seconde miste hij brons op de olympische 500 meter. Die pijn deed zich dagenlang voelen. ,,Waar heb ik dit aan verdiend?’’, vroeg hij zich herhaaldelijk af.

Lange gesprekken met zijn vriendin en zijn trainers hielpen hem zich op te laden voor de 1000 meter. Paulien had hem voorgehouden uit welk dal hij was geklommen en dat hij het plezier in de sport had teruggevonden. ,,Jij krijgt jouw dag in de zon’’, sprak ze op hem in. De rest is geschiedenis.

Van Velde zei later: ,,Dit is echt zo verschrikkelijk onwerkelijk. Iedereen droomt hiervan, het lijkt nog steeds of ik droom. Maar dit is echt. Levensecht.’’

RENZE LOLKEMA

GEZAMENLIJKE BIJLAGE DAGBLAD VAN HET NOORDEN EN LEEUWARDER COURANT - DONDERDAG 13 MAART 2014

18

TVM RINTJE RITSMA Rintje Ritsma stond aan de basis van het huwelijk tussen TVM en de schaatssport.

Voor hem persoonlijk werd het geen gelukkige verbintenis. ,,Het is een warm nest, maar voor mij was het een mindere tijd.’’

¬ Rintje Ritsma gaat stijlvol als TVM’er over de baan.

FOTO CATRINUS VD VEEN

H Niets geleerd in warm nest

ij herinnert zich de eerste ontmoeting als de dag van gisteren. Rintje Ritsma liep rond op een bijeenkomst op het hoofdkantoor van TVM in Hoogeveen.

Het was net na de dopingperikelen in de Tour de France. TVM stapte uit het wielrennen.

Ritsma legde in die tijd met zijn Sanex-ploeg de basis van het commerciële schaatsen in Nederland. ,,Ad Bos zei tegen me: als je nog eens een sponsor zoekt, denk dan aan ons. Wij hebben wel interesse’’, weet Ritsma nog.

De woorden schoten weer door Ritsma’s hoofd toen Sanex aangaf dat het doel van de sponsoring wel was bereikt in Nederland. De Spaanse fabrikant van verzorgingsproducten wilde de wereld veroveren. Het internationale tennis lonkte. ,,Als ik wat anders kon vinden, wilden zij een stapje terug doen’’, zegt Ritsma. Zo geschiedde. Sanex verdween, TVM deed zijn intrede in het schaatsen.

Het begin verliep stroef. ,,Het hart van Ad en Arjan Bos lag bij wielrennen’’, weet Ritsma. ,,In het hele bedrijf heerste een wielercultuur. Het was moeilijk om de mensen warm te krijgen voor schaatsen.’’ Ritsma deed als boegbeeld zijn stinkende best. Zijn allroundwereldtitel van begin 2001

GEZAMENLIJKE BIJLAGE DAGBLAD VAN HET NOORDEN EN LEEUWARDER COURANT - DONDERDAG 13 MAART 2014

19

¬ Aandachtig toeschouwer met naast zich Ids ¬ Paling eten met zijn nieuwe teamgenoten in ¬ De ploegpresentatie in 2002.

Postma. FOTO JAN DE VRIES 2002. FOTO CATRINUS VAN DER VEEN FOTO CATRINUS VAN DER VEEN Ritsma begon na te denken, het knaagde aan hem. Hij voelde zich niet langer lekker bij hetgeen hij voorheen het liefst deed. Schaatsen werd een soort straf

’Kemkers leerde niet snel van zijn fouten. Weinig trainers hebben de kans gekregen zo lang aan te blijven, terwijl de prestaties zo slecht waren’

kwam als geroepen. ,,Die was belangrijk. We reden geen platte prijs. Dan krijgen de mensen geen affiniteit met de sport.’’

Meteen na het veroveren van de eerste grote prijs wilden de gasten van de sponsor met hun kampioen knuffelen. Dat waren ze gewend uit het wielrennen. ,,Een wielrenner kun je gelijk de hand schudden’’, zegt Ritsma. ,,Aan een schaatser wordt van allerlei kanten getrokken. Huldiging, ereronde, pers, dopingcontrole. Er is weinig tijd voor sponsors. Daar moesten ze erg aan wennen.’’

Ook over de manier waarop in het schaatsen een ploeg wordt geformeerd, verschilden de ideeën. De Japanse sprinter Hiroyasu Shimizu was op dat moment de beste sprinter van de wereld. Haal die maar op, klonk het vanuit Hoogeveen. ,,Daar heb je niet zoveel aan’’, vindt Ritsma. ,,Je moet een team creëren. Als je een grote groep koopt, wint er altijd wel eentje.’’ Maar het gaat ten koste van de ontwikkeling van anderen.

Ritsma ondervond het aan den lijve. Na het eerste jaar waarin hij de lijnen uitzette, was het tijd voor nieuwe prikkels. Hij kwakkelde al met zijn vorm. Ook in Boedapest. Kernploegcoach Gerard Kemkers moest zijn carrière van nieuwe impulsen

voorzien. ,,Gerard leeft in hokjes. Alles is super georganiseerd, hij denkt aan alles en neemt alle twijfel weg. Daar was ik naar op zoek. Technisch moet het echter ook klikken.’’

Dat deed het niet. Waar Ritsma rekende op alleen Kemkers, kwam ook de hele kernploeg met hem mee. De coach wilde zijn schaatsers en staf niet laten vallen. Mensen als Jochem Uytdehaage, Carl Verheyen en Renate Groenewold kwamen. Met de aanwezigheid van Ritsma’s oorspronkelijke Sanexploeg en de sprinters Jeremy Wotherspoon, Casey Fitzrandolph en Mike Ireland werd de groep te groot.

Bovendien was Kemkers was met zijn pupillen al bezig aan een traject. Ritsma en de zijnen kwamen erbij. ,,We sprongen op een rijdende trein. Ik heb het een kans gegeven, maar voor mij werkte het niet.’’

Het zware regime van krachttrainingen werkte averechts. Ritsma werd sterker, té sterk. Zijn duurvermogen verdween, de snelheid eveneens. ,,Door die aanpak liep ik twee jaar trainingsachterstand op.’’ De lol in schaatsen verdween. Hij ging met tegenzin naar de trainingen. ,,Ik was niet meer gretig, het werd bezigheidstherapie. Ik deed het, maar stond er niet achter.’’

Ritsma begon na te denken, het knaagde aan hem. Hij voelde zich niet langer lekker bij hetgeen hij voordien het liefst deed. Schaatsen werd een soort straf. Hij baalde, want hij zag ondertussen de band van de nieuwe sponsor met het schaatsen veranderen.

Langzaam werd de sport omarmd. De liefde voor het wielrennen kreeg vat op het schaatsen. De relatie tussen TVM en schaatsen bleek geen vluchtige. ,,Ze waren meteen serieus, want wilden wel voor meerdere jaren actief blijven’’, zegt Ritsma. Tegenwoordig is een olympische cyclus al lang in het schaatsen, TVM hield het drie cycli vol. ,,Zo lang had ik niet verwacht.’’

Het marketingplan achter de sponsoring klopte.

Ritsma genoot. ,,Die betrokkenheid, daar hou ik van. Vijftig man in hetzelfde jasje op de tribune, dat is fantastisch. De gast voelt zich betrokken. Hij heeft immers ook een jasje aan zoals Sven Kramer.

Dat vinden de mensen mooi. Geld geven en een plaatje plakken is kille sponsoring. TVM is echt een warm nest. Ze hebben veel betekend voor de sport.’’

Hoe warm het nest ook was, voor Rintje Ritsma voelde het niet als een knus onderkomen. Openlijk uitte hij zijn kritiek op het trainingsbeleid van Kemkers. De relatie raakte bekoeld. ,,Er zijn veel rijders kapot gegaan’’, stelt Ritsma ook nu nog. ,,Natuurlijk rijdt er altijd wel eentje hard, maar 1 op 8 is een bijzonder slechte score.’’

Uiteindelijk zijn de trainingen volgens Ritsma een stuk meer uitgebalanceerd geworden, maar dat heeft lang geduurd. ,,Kemkers leerde niet snel van zijn fouten. Weinig trainers hebben de kans gekregen zo lang aan te blijven, terwijl de prestaties zo

slecht waren. Er wordt vooral naar de kampioenen gekeken, maar een hele trits rijders heeft niet gepresteerd. Buitenstaanders kijken echter niet naar de rest.’’

Die kijken naar Sven Kramer en Ireen Wüst, naar de kampioenen. ,,Sven en Ireen maskeren veel. Die hebben zoveel eigen inbreng. Die rijden altijd wel hard.’’ Ritsma wijst op de talenten die het niet redden. Marrit Leenstra bijvoorbeeld. ,,Toen ze voor TVM koos, dacht ik al: meisje wat doe je? Je gaat kapot.’’ Hij vreesde de krachttraining op hoogte. ,,Types die weinig spiermassa aanmaken, moeten geen krachttraining op hoogte doen. Op een jong, tenger lichaam moet je heel zuinig zijn. Dat kun je in een jaar tijd erg verknoeien.’’

Volgens Ritsma is Leenstra nog altijd niet op het niveau waarop ze had kunnen zijn zonder haar tijd bij TVM. En dat geldt ook voor anderen. Toch snapt hij wel waarom veel talenten in die tijd voor TVM kozen. ,,Schaatsers zijn net eksters. Alles wat glimt en mooi is, willen ze hebben.’’ Dus wilden ze bij TVM horen. Dé ploeg. Daar was in de gouden jaren alles mogelijk. ,,Tegenwoordig kiezen schaatsers meer voor kwaliteit. Waar voel ik me thuis?’’

Het TVM van nu is echter niet meer het TVM van toen. De trainingsaanpak is milder geworden, ziet Ritsma. ,,Er wordt meer gepraat over programma’s.

Toen deed iedereen hetzelfde. Zeker met krachttraining ging de hele groep volle bak. Maar niemand is hetzelfde.’’ De groep schaatsers is ook kleiner. Een goede ontwikkeling, vindt Ritsma. ,,Een groep van vijf, zes schaatsers is kwalitatief het beste. Ben je groter, dan gaat een deel ten onder in de massa.’’

Zelf was hij in die tijd een van die schaatsers. De ster van weleer verbleekte bij de Hoogeveense formatie. Met de afbrokkelende status had Ritsma grote moeite. Hij wilde winnen, maar dat lukte niet meer. ,,Het was frustrerend.’’ Ritsma koos zijn eigen weg, ging buiten TVM zijn eigen dingen doen. Langzaam begon hij weer sneller te rijden. Maar de grote ster van weleer werd hij niet meer. ,,Ik was technisch achteruit gehobbeld, heb niets geleerd.’’

Dat is niet helemaal waar. Marketingtechnisch pikte Ritsma wel wat dingen op. Tegenwoordig runt hij een eigen motorsportteam. De manier waarop relaties op het circuit worden behandeld, is duidelijk gestoeld op wat TVM in het schaatsen doet.

Gasten zijn een dagje uit en worden dienovereenkomstig behandeld. ,,De mensen moeten het goed hebben, dus de verzorging was altijd prima in orde.

Ze hebben echt affiniteit gekregen met schaatsen.

Als sponsor koester ik TVM. Als je zo lang het schaatsen steunt, verdien je een standbeeld.’’ Ritsma betreurt het vertrek van de transportverzekeraar uit de schaatssport. ,,Maar ik snap dat ze na zo’n lange tijd wat anders willen. Wat? Na schaatsen valt alles tegen. Het is een volkssport die heel veel mensen en publiciteit trekt. Dat haal je verder alleen in voetbal.’’

JOHAN STOBBE

PowerBar al 10 jaar trotse sponsor van TVM schaatsploeg

Pagina 24

TVM VERZEKERINGEN OFFICIËLE SPONSOR VAN DE WEG NAAR GOUD

TROTS OP SVEN, IREEN EN KOEN. Goud op de Spelen is het ultieme doel van iedere topsporter. Sotsji was daarom de eindbestemming van ‘De weg naar goud’ voor onze schaatsers.

Een route naar een doel, die zich kenmerkt door jaren van voorbereiding en hard trainen. Een enorme drive is noodzakelijk om het uiterste te bereiken. In Sotsji heeft deze lange weg zich uitbetaald in grote successen. Ireen, Koen en Sven

In samenwerking met

hebben maar liefst vijf gouden en vijf zilveren medailles in de wacht gesleept. Daar zijn wij enorm trots op.

Langs deze weg willen wij álle schaatsers bedanken die met TVM verzekeringen grote successen hebben behaald. Trots op het succes neemt TVM na 14 gouden jaren afscheid van het langebaan schaatsen.

De eindbestemming van de weg naar goud is bereikt.

GEZAMENLIJKE BIJLAGE DAGBLAD VAN HET NOORDEN EN LEEUWARDER COURANT - DONDERDAG 13 MAART 2014

21

TVM PATRICK WOUTERS Patrick Wouters van den Oudenweijer was de man die de schaatsers van Sanex overhevelde naar TVM. De manager mag als grondlegger van de succesvolle ploeg worden gezien.

’Ik geef geen details over Vancouver prijs, zo lang Gerard en Sven dat ook niet doen’

¬ Patrick Wouters.

FOTO JERRY LAMPEN

De grondlegger

E

ind deze maand komt er een boek over de TVM-schaatsploeg, geschreven door de journalisten Jan Dijkgraaf en Gerard den Elt. Daarin blijft geen detail over de veertienjarige geschiedenis onbelicht.

Het boek begint natuurlijk met het ontstaan van het succesvolste team ooit in het langebaanschaatsen. Het grote wielerhart van Ad Bos, de directeur van de transportverzekeraar, verloochende zich niet, ergens in 1999. Er moest een schaatsploeg in de steigers worden gezet. En niet zo maar één: het moest het beste team van Nederland worden. De vader van de huidige bestuursvoorzitter Arjan vroeg doodleuk aan teammanager Patrick Wouters van den Oudenweijer wie op dat moment de beste

sprinter van de wereld was. ,,Ik antwoordde dat dat Shimizu was. De Keizer’’, zegt Wouters in het imposante naslagwerk over die eerste ontmoeting. ,,Haal Shimizu dan maar’’, opperde Ad Bos. Zoals Jeroen Blijlevens Touretappes won voor de wielerploeg van TVM, zo zag Bos sr. in Shimizu een nieuwe prijzenpakker op het ijs. Wouters in het TVMboek: ,,Ik kon alleen maar antwoorden dat het zo niet werkte in de schaatssport. Meneer Bos – ik noem hem nog altijd meneer Bos – vond dat maar vreemd. Hij moest echt wennen aan de andere dynamiek van het schaatsen. TVM dacht in die dagen nog echt als een wielersponsor.’’

Voor Wouters het goed en wel doorhad, had hij TVM als sponsor aan de haak geslagen. ,,Ik dacht

aan een combi van Sanex en TVM, maar uiteindelijk zei Arjan Bos vol overgave: ‘We doen het volledig als hoofdsponsor’. Ik kreeg te horen wat het budget was en wat de kaders waren. ‘Maak daarmee maar de beste ploeg van Nederland’, luidde de opdracht.’’

Toch ontbrak er iets, vonden Bos senior en junior.

Dus werden teammanager Wouters en coach Geert Kuiper naar Canada gestuurd om een paar snelle mannen te contracteren. De Canadezen Mike Ireland en Jeremy Wotherspoon en de Amerikaan Casey Fitzrandolph hadden wel interesse in een dienstverband bij de verzekeraar. De sponsormarkt op het Amerikaanse continent was allerminst lucratief. ,,Op een Tweede Pinksterdag 2000 vlogen we naar Calgary. Ik had kort daarvoor te horen gekregen wat het budget voor het sprinterstrio was’’, vertelt Wouters in het boek over de TVM-schaatsploeg dat volgende week tijdens het WK allround in Heerenveen wordt gepresenteerd. ,,En ik nam mij voor om hen voor minder dan het beschikbare budget vast te leggen.’’ Kuiper en Wouters hadden drie ontmoetingen met de sprinters. De directe en snelle benadering werkte. De zaak werd beklonken.

Nadat ook KC Boutiette zich had aangesloten, stond de verzekeringsploeg als een huis. Vijf Nederlanders, twee Amerikanen en twee Canadezen zouden het fundament gaan vormen voor wat de beste schaatsploeg van Nederland en later van de wereld zou gaan worden.

Nog voordat de eerste winter voorbij was, haalde de TVM schaatsploeg vier wereldtitels binnen. Mike Ireland werd wereldkampioen sprint in Inzell. Toch werd het succes van de buitenlandse schaatsers in de Nederlandse media niet opgepakt. Die bleven schrijven over de Nederlanders.

In het TVM-boek wordt Wouters ook gevraagd hoe hij zich ontdeed van Jac Orie, de man die een belangrijke rol speelde in het olympisch goud van Gerard van Velde in 2002. Wouters: ,,Voor ons was duidelijk dat Gerard de kapitein zou zijn. Dat was voor Jac, die toen in de beginfase van zijn trainerscarrière zat maar een belangrijke rol had in het olympisch goud van Van Velde, heel wrang. Het was gewoon een moeilijke beslissing. Kiezen is verliezen.’’

Wouters maakte veel mee met zijn schaatsers. Hij moest natuurlijk eerste hulp verlenen in Vancouver toen Sven Kramer door coach Gerard Kemkers de verkeerde baan was ingestuurd en daardoor olympisch goud verspeelde. Wouters: ,,Ik zat er middenin. Ik heb het allemaal van zeer nabij meegemaakt.

En ik heb me voorgenomen zo weinig mogelijk details prijs te geven, zo lang Gerard en Sven dat ook niet doen. Wel was het voor mij al vrij snel duidelijk dat er nog steeds een basis was om samen te werken. Hoe onvoorstelbaar dat voor het gros van het volk ook is. Ergens onderweg heb ik wel tegen Sven gezegd: ‘Als ik jou de vraag stel of je met Gerard door wilt, dan is er maar één antwoord mogelijk. Dat is ja of nee. Ja maar, dat is geen optie’.

Eigenlijk is daar alles ook mee gezegd.’’

TVM houdt dus op te bestaan als schaatsploeg.

Heeft Wouters nog plannen? In het nieuwe TVMboek laat hij daar nog weinig over los. ,,Het is een interessante vraag. Gerard en ik hebben het gevoel dat de reis die wij met Ireen en Sven op jonge leeftijd hebben ingezet, dat die reis na Sotsji nog niet af is. Laten we ervan uitgaan dat zij allebei nog vier jaar schaatsen, wat hun ambitie is. Vier jaar is nog wel ver weg, maar als dat het gegeven is, dan willen Gerard en ik die reis wel afmaken. Maar als Sven en Ireen zeggen dat ze het met andere mensen willen gaan doen, dan zijn wij de eersten om weg te stappen.’’

RENZE LOLKEMA

GEZAMENLIJKE BIJLAGE DAGBLAD VAN HET NOORDEN EN LEEUWARDER COURANT - DONDERDAG 13 MAART 2014

22

TVM GEERT KUIPER Geert Kuiper zit zijn leven lang al in het schaatsen. Toen hij er in 2005-2006 naast werd gezet, stelde Sven Kramer een jaar later meteen orde op zaken. Dat gedwongen verlof duurde dus slechts een seizoen.

¬ Geert Kuiper terug uit Sotsji op vliegveld Eelde. FOTO FERDY DAMMAN

¬ Met Sven Kramer werpt Kuiper een kritische blik op diens schaatsen.

’Ik heb weken niet kunnen slapen van die beslissing in 2005’

FOTO SIEP VAN LINGEN

De stille kracht

H

PowerBar al 10 jaar trotse sponsor van TVM schaatsploeg

et was een rare gewaarwording, dat olympische jaar in 2006. Geert Kuiper zat thuis in plaats van in Turijn en Thialf. Tussen zijn koeien in plaats van tussen zijn schaatsers. Een zomer eerder hadden Gerard van Velde en Beorn Nijenhuis, eigenlijk de schaatsers met de meeste macht in de TVM-sprintploeg, besloten dat de houdbaarheidsdatum van hun coach was verstreken. ,,Ik heb er weken niet van kunnen slapen’’, blikt Kuiper terug op dat werkloze seizoen. Hoewel, werkloos. Thuis op de boerderij in Oldeholtwolde was genoeg te doen. Maar toch, de combinatie van veehouden en topschaatsen was jarenlang goed gegaan. Het inspireerde hem, zowel op het ijs als op het erf. ,,Deze beslissing kwam ‘out of the blue’. Ik had dat totaal niet zien aankomen. Waarom gebeurt mij dit? Ik weet nog dat columnist Bonne Stienstra in de Leeuwarder Courant het voor mij opnam: Ik had de allergrootste hond op ze losgelaten, schreef hij.

Haha, ik kan daar nu wel hard om lachen.’’

Toen de schaatswereld vernam dat Geert Kuiper, een van de verantwoordelijke mannen achter de wereldtitel van Rintje Ritsma in 2001 en het olympisch goud van Van Velde in 2002, vrij kwam, rinkelde geregeld de telefoon. Diverse ploegen toonden belangstelling Kuiper te strikken voor een baan als coach. ,,Daar kreeg ik een goed gevoel van’’, zegt hij nu.

Maar het ontslag bij TVM kwam niet helemaal onverwacht, toen Kuiper zichzelf eens gedetailleerd onder de loep legde. ,,Het is zeker waar dat een trainer een houdbaarheidsdatum heeft. Bovendien, ik lag in een scheiding en had daardoor niet altijd

de energie die er van een trainer van topsporters verwacht mag worden. Mij werd ook een gebrek aan vernieuwing verweten. Het was al met een al een pechjaar geweest. Ik was met Beorn Nijenhuis op het NK sprint in Groningen waar hij op het allerlaatste moment viel. Men besloot toen tot een skate-off tussen Nijenhuis en Wennemars, die ook gevallen was. Die twee waren op dat moment de beste sprinters van het land. Nijenhuis verloor. En zo zag in een maand tijd de wereld er totaal anders uit. In december was mijn ploeg nog ‘booming’, in januari viel Van Velde ook nog eens op het WK.’’ Al met al zaaiden die gebeurtenissen twijfel bij de toppers in de aanloop naar Turijn. Kuiper: ,,En twijfel is nooit goed.’’ Dus werd Kuiper uitgezwaaid. In dat jaar, dat hij nu een ‘sabbatical’ noemt, ging zich bemoeien met Time Out, de marathonploeg van coach Pascal Vergeer. ,,Dat was best verfrissend.’’

Toch was hij snel terug aan het front. TVM miste hem. ,,En ik miste hen ook. Mijn leven was weer in rustiger vaarwater gekomen, ook omdat ik Monique had leren kennen.’’

Sven Kramer was in diezelfde zomer naar TVM gekomen en stond perplex dat Kuiper de ploeg moest verlaten. Na Turijn vond er een grote schoonmaak plaats. De grote namen verdwenen en Kramer werd de kopman. Kuiper: ,,Met Sven heb ik altijd een speciale band gehad omdat zijn vader Yep en ik vrienden waren. Ik ken Sven al vanaf zijn geboorte, stelde altijd zijn schaatsen af en had hem in 2002 zelfs mijn koffertje van Salt Lake City gegeven waar de schaatsen in moesten worden opgeborgen als we in het vliegtuig stapten. Dat was kort na de aanslagen in september 2001, schaatsen mochten niet meer als losse bagage mee.’’

¬ Even evalueren met Sven.

FOTO JAN DE VRIES

Rancune? ,,Nee, nooit gehad. Ik moest zelf eerst een les trekken over wat er gebeurd was. Het lag ook aan mij. Ik ben sowieso geen rancuneus persoon. Natuurlijk vond ik er niets aan, aan die Winterspelen van Turijn. Het was eigenlijk een soort van déjà-vu. Ik had Calgary 1988 ook al gemist, toen vanwege een vormcrisis.’’

De rest is geschiedenis. Kuiper kwam terug als assistent van coach Gerard Kemkers. En moest bijvoorbeeld Sven Kramer opvangen na de foute wissel in Vancouver 2010. ,,Maar’’, zegt Kuiper, ,,uiteindelijk was de balans van Vancouver: twee keer goud en een fout. We moeten niet vergeten dat er ook heel veel moois is gebeurd. En dat Kramer en Kemkers vandaag de dag nog bij elkaar zijn, zegt iets over het krediet dat Kemkers heeft bij Kramer.’’

Kuiper had het in die uren en dagen na die foute wissel druk. ,,Sven heeft een klok kapot gegooid in de kleedkamer, ‘that’s it’. Daarna heb ik hem naar de pers gebracht om zijn verhaal te doen. Als je groots kan winnen, moet je ook groots kunnen verliezen. Ondanks alle negativiteit is het achteraf ook een heel mooi moment geweest. Sven is er rustiger door geworden.’’

Hoe nu verder? Ambieert Kuiper in de toekomst weer een rol van hoofdcoach? ,,Ja. Maar ik twijfel aan mijn eigen drijfveer. Ik heb nu een positie in de kantlijn en die bevalt uitstekend. En ik heb een boerderij met zeventig koeien. Mijn zoon Jurre helpen is ook vreselijk mooi. Een hoofdtrainer moet 100 procent beschikbaar zijn. Ik zit ook in de Raad van Commissarissen van Thialf, het is dus al met al best druk. Ik weet het dus nog niet.’’

RENZE LOLKEMA

GEZAMENLIJKE BIJLAGE DAGBLAD VAN HET NOORDEN EN LEEUWARDER COURANT - DONDERDAG 13 MAART 2014

23

TVM MARATHONPLOEG De schaatssponsoring van TVM begint in 2001 met de marathonploeg rond Henk Angenent.

De sterrenformatie houdt het slechts twee jaar vol. ,,Het was mooi en bewogen’’, kijkt de Elfstedenwinnaar terug.

¬ Lammert Huitema.

FOTO FRANCOIS WIERINGA

¬ Het opleidingsteam van TVM in 2002, met coach Jillert Anema (l), Martijn Kromkamp, Frank Woltman en Lammert Huitema.

’Achteraf moeten we concluderen dat we teveel ego’s in de ploeg hadden’

¬ Henk Angenent, winnaar van de laatste Elfstedentocht was de eerste schaatser in een TVMpak.

FOTO FRANCOIS WIERINGA

FOTO LEO VOGELZANG

Wachten op KC Boutiette of op een lekke band

Z

et ze nu aan tafel en het wordt gezellig.

Henk Angenent durft er wel een rondje bier om te verwedden. Sterker nog: als TVM in 2000 rondom hem een marathonploeg bouwt, geeft hij een lijstje met namen aan Arjan Bos. Hij wil Peter Baars, Lammert Huitema en Miel Rozendaal om zich heen. Maar met KC Boutiette erbij escaleert het een jaar later; het trainingskamp bij Hotel Aduard leidt in de daaropvolgende zomer het einde van de ploeg in.

Vooropgesteld: de marathonploeg van TVM is niet alléén maar kommer en kwel. Buitenlandse trainingskampen in Italië en Noorwegen zijn een unicum in het nog traditionele marathonwereldje, maar het betaalt zich terug. Rozendaal wint in het eerste jaar de Marathon Cup en zegeviert in de Alternatieve Elfstedentocht op de Weissensee. Maar voor zo’n topformatie met zoveel budget blijven –pak ‘m beet- tien zeges in twee jaar te mager. Ruzie voert de boventoon.

Kronkelende landweggetjes door het Groningse land en het kilometerslange kaarsrechte fietspad langs de Friesestraatweg tussen Buitenpost en Groningen. Hotel Aduard dus. ,,Daar is de kiem gelegd om te stoppen’’, weet Jaap Stalenburg, de pr-man van TVM, nog. Vanuit het trainingskamp wordt gebeld naar Inzell, waar Bos op bezoek is bij de net opgestarte langebaanploeg met Rintje Ritsma en Gerard van Velde.

In Inzell rinkelt de telefoon. In Aduard is het hommeles: Huitema en Rozendaal hebben kwaad het hotel verlaten en willen niet verder als Angenent blijft. ,,Henk wilde weer eens niet wachten na een lekke band. En dat was al de derde keer of zo’’, herinnert Huitema zich. ,,Ik was er schijtziek van.’’

Het klikt niet tussen de TVM-marathonmannen.

Elfstedenwinnaar Angenent, routinier Huitema, meesterknecht Baars, Cupwinnaar Rozendaal en de

Amerikaan Boutiette. Kleine ergernissen groeien uit tot grote ruzies. ,,Achteraf moeten we concluderen dat we teveel ego’s in de ploeg hadden. Je moet ook geen elftal hebben met allemaal Van Persies’’, zegt Stalenburg. ,,Maar wij vonden onszelf een sterrenploeg en riepen iets te hard dat we de wereld gingen veranderen.’’

Daar komt nog bij, schetst Stalenburg, dat de tijd nog niet rijp was voor zo een professionale aanpak als die van TVM. ,,En dan had je nog de lage gunfactor van het peloton naar Angenent, die zelf ook niet de gemakkelijkste is. En het feit dat sommige schaatsers misschien hadden gehoopt op een paar lucratieve jaren bij de ploeg, maar die niet kregen.

We waren te ambitieus voor die tijd, maar we zijn ook nooit echt welkom geweest in het wereldje.’’

En dan botert het bínnen de ploeg ook al niet.

Jaren na dato zijn alleen de grote lijnen nog daar: de hotelruzie van Aduard.

Volgens Huitema is de lekke band de oorzaak.

Angenent twijfelt. ,,Maar als Lammert het zegt, zal ik niet zeggen dat het niet zo is’’, haalt Angenent de schouders op. ,,Maar vraag tien mensen en ik ben de meest sociale die erbij is. Ik ben bijna altijd de eerste die een lekke band plakt…’’

Nee, volgens Angenent was KC Boutiette de splijtzwam binnen de ploeg. ,,Met KC erbij is het in het tweede jaar verkeerd gegaan. Was hij er niet was bijgekomen, dan hadden we gewoon door kunnen gaan. Als ik de TVM-jaren moet omschrijven, zeg ik ‘mooi en bewogen’.’’

De Amerikaanse langebaanschaatser KC Boutiette wordt na het eerste jaar toegevoegd aan de marathonploeg. Tegen de zin van Angenent. ,,Op voorspraak van Miel, heb ik gehoord’’, zegt Angenent. ,,Het is mij nooit verteld, wat sowieso al raar is aangezien ik degene was waarom TVM in de marathon was gestapt.’’

,,Nu zie ik het anders, maar ik miste Henk in de finales’’, kijkt Rozendaal terug. ,,Ik had zoiets van: je mag je riante salaris ook wel waarmaken. Toen voelde ik dat zo. Ik had een zwaar seizoen achter de rug en vond dat er een sprinter bij moest’’ Angenent, de oorspronkelijke leider, voelde zich in zijn eer aangetast. ,,De winter erop reed ik ontiegelijk hard’’, lacht hij.

Maar dan rijdt Angenent aan de zijde van Boutiette en dat zint hem niet. ,,Een langebaanschaatser is geen marathonner. Dat zie je nu ook bij Jorrit Bergsma en Bob de Jong. In de marathon is het ‘niet lullen, maar poetsen’. Boutiette won de wedstrijden, maar je had helemaal niks aan hem. Je kreeg er niks voor terug.’’

Zelfs niet in de trainingsritjes rondom Aduard. ,,Na twee uurtjes fietsen, met de handjes op het stuur, dus niet eens voluit, moesten we op hem wachten. Hij had gewoon de hele zomer niets gedáán.’’ En daar paste Angenent, met Peter Baars, voor. Als het duo een paar uur later terugkeert in Aduard, zijn Huitema en Rozendaal vertrokken.

Een verzoeningsgesprek volgt, omdat TVM weigert om Angenent uit de ploeg te zetten. Stalenburg: ,,Arjan Bos had zoiets van: er vliegt hier niemand uit, maar wát een kleuterschool. Toen is ongeveer al wel beslist om na dat jaar te stoppen.’’

Bos nodigt in december alle leden van de marathonploeg uit op zijn kantoor en in een groepsgesprek volgt de mededeling. ,,Misschien hadden we het anders moeten oplossen’’, mijmert Rozendaal meer dan tien jaar later. ,,Als zulke ruzies de oorzaak zijn dat TVM is gestopt, is het doodzonde.

Dan is het zo jammer dat we met de marathon maar zo kort van zo’n sponsor hebben kunnen genieten.’’

HARM VONK