DOKKUM TOEN
Wederopbouw van de SiONSberg
&
De Markt eindelijk op de schop
NU
Gloriejaren Dokkumer volleybalsters
KENNIS IS KUNNEN
Foto: Raadsma aan de Grote Breedstraat Dokkum
Sinds 1836
IJzersterk in hang- en sluitwerk, gereedschappen en ijzerwaren.
IJZERSTERK
Dokkum P. Prinslaan 15 T (0519) 29 23 25
Leeuwarden Archimedesweg 16 T (058) 21 27 099
Heerenveen De Kuinder 10 T (0513) 63 16 00
Groningen Wismarweg 32 T (050) 54 70 070
OUD E TIJD EN HERLEVEN!
Voor u ligt een spiksplin-
ternieuwe krant Dokkum Toen & Nu. Het mooie aan deze ‘nieuwe’ krant is, dat hij tegelijkertijd ook ‘oud’ is. En dat maakt het juist zo bijzonder. Ik word zelf ook oud, bedacht ik me toen ik oude foto’s voor deze krant uitzocht. Zo weet ik nog goed dat de Lyceumtoren instortte op de plek waar nu een mooie woonwijk is gebouwd. Fotograaf Alex Bouma heeft dit destijds prachtig vastgelegd op de gevoelige plaat. Ik schrok ervan dat dit alweer tien jaar geleden was gebeurd. In mijn achterhoofd hoor ik de stem van mijn beppe: ‘Wêr is de tiid bleaun’. Nick Mellink wees me erop dat er in het pand van De Waegh - waar hij nu samen met zijn vrouw Anke een Grand Café runt – ooit een VVV-kantoor was gevestigd. ‘O ja, dat weet ik nog wel’, dacht ik toen. Gitte Knoop liet me haar ‘oude’ turnpakje zien uit de tijd dat ze zelf nog actief was als turnster. ‘O ja’, dacht ik, ‘die hadden wij vroeger ook!’ Het lastige van het maken van deze krant over Dokkum Toen & Nu was: Waar moet je beginnen? Na een brainstormsessie met Jacob Rosier en Dennis Mellink van de Nieuwe Dockumer Courant kwamen we al snel op een aantal thema-pagina’s en onderwerpen die niet mochten ontbreken in deze krant: de Markt (zie ook de foto op de voorpagina), de Sionsberg en de vele woonwijken die er buiten de bolwerken zijn bijgekomen. Wat is er veel veranderd. Andere verhalen kwamen tot leven dankzij de oude foto’s die we via de Stichting Fotografie Willem Kamminga op het spoor kwamen. Zij bezitten tienduizenden foto’s van deze oud Dokkumer fotograaf die in 1996 op 79-jarige leeftijd overleed. Inmiddels is ook het archief van fotograaf Alex Bouma aan de collectie toegevoegd. Tussen al deze foto’s zat een foto van een wielrenner die in het centrum van Dokkum werd gehuldigd. Het bleek Piet
DOKKUM: VAN ZEESTAD NAAR KOOPCENTRUM D O K K U M WA S V R O E G E R E E N
Funshoppen, recreëren en cultuur-his-
eens extra op de kaart gezet. Dat merk
zijn verhaal!
E C H T E Z E E S TA D . V I A H E T
torisch toerisme worden daarbij steeds
je nu al!
Al snel werd duidelijk dat heel veel mensen die aan deze krant
DOKKUMER DIEP HAD DOKKUM
belangrijker. Ik vind het dan ook fan-
‘Arrem Dokkum’ heeft ons gelukkig
meewerkten enthousiast reageerden als we over ‘vroeger’ be-
EEN OPEN VERBINDING MET DE
tastisch dat ondernemers hun nek uit-
ook veel goeds gebracht. Doordat wij
gonnen. Geke Akkerman – Dijk haalde al haar plakboeken van
WA D D E N Z E E . D E H A N D E L O P Z E E
steken om evenementen als de Admi-
geen geld hadden om de bolwerken te
raliteitsdagen te organiseren. Ook de
slopen, zijn ze er nog. Ook de straten,
Markt wordt straks een mooie plek om
stegen en panden zijn in onze stad
W E LVA A R T VA N D E S TA D . D A A R
te vertoeven met daarop de ijsfontein
behouden gebleven. Ik ben dan ook
K WA M V E R A N D E R I N G I N T O E N
die internationale aandacht zal trekken.
trots dat ik hier in Dokkum woon. De
moment om deze in hun zaak op te hangen.
D O O R H E T D I C H T S L I B B E N VA N
En dankzij de landelijke intocht van
armoede van toen, is nu onze rijkdom!
Het is en blijft maar een kleine greep uit de geschiedenis van
DE ZEEVERBINDING DE MEESTE
Dokkum, want er is nog zoveel meer te vertellen. Daarom hoop
SCHEPEN DOKKUM NIET GOED
ik dat het niet bij deze ene editie blijft. Het is ook zo leuk om
MEER KONDEN BEREIKEN. DOOR
Hoekstra te zijn. We belden hem op en hij vertelde enthousiast
zolder waarin zij de foto’s en krantenartikelen, over de glorietijd dat zij bij DVC volleybalde, zorgvuldig had bewaard. ‘Kachelmannen’ Paul en Martinus Klaver toverden foto’s van hun vader en de drie generaties daarvoor onder het stof vandaan. Een mooi
oude fotoboeken door te bladeren en herinneringen op te halen. Dat is iets van alle tijden heb ik ontdekt. Want zelfs onze jongste dochter van drie jaar komt regelmatig met haar babyboek op de proppen. ,,Mem, sille we even foto’s besjen? Fan froeger doe’t ik
LEGDE DE BASIS VOOR GROEI EN
D E A A N L E G VA N D E D O K K U M E R N I E U W E Z I J L E N I N 1729 W E R D OOK DE OPEN VERBINDING MET
noch lyts wie?’’
DE LAUWERSZEE AFGESLOTEN.
Ik wens u veel leesplezier en hopelijk veel ‘o ja-momenten’ toe.
D I T B E T E K E N D E H E T E I N D E VA N
Klasina van der Werf Tekst & PR
D E Z E E VA A R T E N D E D A A R B I J B E H O R E N D E W E LVA A R T.
Het stadsbestuur dacht door een betere verbinding over het water met Groningen meer handelsverkeer aan te trekken. Daarom werd de Stroobossertrekvaart gegraven. Dit leidde echter tot het faillissement van Dokkum. Daar komt de naam ‘Arrem Dokkum’ vandaan. Om het hoofd boven water te houden, moest Dokkum een koopstad worden die zich richtte op Noordoost-Friesland. Dat is tot op de dag vandaag zo geb-
Foto: Marit Anker
leven. Maar, wat je nu ziet, is dat internet de wereld verandert. Tegenwoordig kun je
COLOFON
alles bestellen via webshops, waardoor de koopstad langzaamaan afbrokkelt.
TE KST EN FOTO'S: Klasina van der Werf Tekst & PR VE RK OOP: NDC mediagroep (Dennis Mellink, Jacob Rosier en Jellie Siemonsma) VO RMGEV ING:Redactie Vormgeving NDC Weekbladen OU DE F OTO' S: Stichting Fotografie Willem Kanninga (Johan van der Bij en Lieuwe Greidanus) 14 juni 2017
Middenstanders hebben het moeilijk door ons koopgedrag. Daarom wil ik iedereen oproepen: Koop je spullen bij de winkeliers in de stad. Anders blijft er een lege, dode stad over. Samen moeten we ervoor zorgen dat we mensen wat te bieden hebben.
Sinterklaas wordt Dokkum dit jaar nog
Warner B. Banga, stadshistoricus
4
woensdag 14 juni 2017
2003-2017 p Het gaat over vakmanscha
Laat je weer fietsen! Fietsherstel Jitze Wijnberg
Oostersingel 27,9101 KL Dokkum, Tel. 0519 - 22 26 33 wijnberg@fietsherstel.net
Dokkum.
Dokkum is oud. Er doen zelfs verhalen de ronde dat de stad al in 248 werd gesticht. Over zo’n oude stad valt héél veel te vertellen! En te ontdekken…want Dokkum is nog steeds een goed bewaard geheim. Het beschermde stadsgezicht en de gezellige winkeltjes zorgen voor een mooie beleving. Langs de grachten proeft u de sfeer van Dokkum als vroegere havenstad. Ook de vaartoerist wordt goed bediend, met kwalitatief sterke voorzieningen aan wal.
Grand Café de Waegh blijft het middelpunt van Dokkum Nick en Anke Mellink zijn sinds drie en een half jaar de trotse eigenaren van Grand Café de Waegh. Het pand dreigde door leegstand te verpauperen. Nu is het er drukker dan ooit. Gelukkig maar, want het is een gebouw met een rijke historie. Al in 1593 werd er op deze plaats aan de Grote Breedstraat een waag gebouwd. Hier werden vroeger goederen gewogen en vervolgens op de markt aan de Grote Breedstraat -achter dit Waegh gebouw -verkocht. Dit jaar is het precies 500 jaar geleden dat Dokkum rechten van keizer Karel V kreeg om een markt te houden op de Grote Breedstraat. Weegt en waakt Voor een juist gewicht van de koopwaar was de marktkoopman verplicht om de producten in de stadswaag te lagen wegen. De waag werd niet alleen gebruikt voor het wegen van boter en kaas, maar bood ook onderdak aan de stadswacht. Op de gevelsteen staat nog de tekst ‘Weegt en waakt’. Dit verwijst naar de dubbele functie van het waaggebouw in die tijd.
CONTACTGEGEVENS Grote Breedstraat 1 9101 KH Dokkum tel 0519 220452 info@dewaeghdokkum.nl
Brandweerpost en VVV-kantoor In 1754 werd het pand vervangen door het gebouw zoals we het nu kennen. Nadat het gebouw zijn functie als waag had verloren is het onder andere in gebruik geweest als brandweerpost, politiebureau, oudheidskamer en VVV-kantoor. Na al deze jaren is het gebouw zijn publieke functie nog et verloren. verloren Ook nu is ‘Grand Grand Café de Waegh Waegh’ het middelpunt van Dokkum. Dokkum Een ontmoeontmoe steeds niet tingsplaats waar mensen kunnen eten, drinken én genieten. k uit Droom komt Nick en Anke A Mellink werden ruim drie jaar geleden de nieuwe eigenaren van de Waegh. Het gebouw stond al een tijdje leeg en dreigde te verpauperen. ,,We hebben alles eerst grondig verbouwd en modern industrieel ingericht. Op 3 december 2013 hebben wij de deuren geopend van ons Grand G Café. We hebben het hartstikke druk. Ons bedrijf groeit jaarlijks’’, vertelt de 41-jarige Nick Mellink die het Grand Café samen met zijn vrouw Anke (39) runt. Zij is de gastvrouw en Nick e is meer in de keuken te vinden. Hiervoor runde hij tien jaar eterij De Deurbraek en de Croissanterie in Dokkum m. ,,Ik weet nog dat ik zei: als ik ooit nog iets anders in Dokkum wil, dan is het De Waegh h. Die droom m is uitgekomen!’’
De Markt met fontein zoals het er volgend jaar uit komt te zien in noordelijke en zuidelijke richting.
EINDELIJK MAAR TOCH DE VORIG JAAR OVERLEDEN ARCHITECT BROOR ADE-
leiding van Egge Lalkens, is momenteel actief om geschikte verhalen
dat het voor de toekomst van de Markt het beste is om de besta-
M A I S E E N I N S P I R AT O R G E W E E S T V O O R D E H U I D I G E
te verzamelen.’’
ande beeldengroep te verwijderen. Overigens moet daarbij vermeld
P L A N N E N VA N D E M A R K T I N D O K K U M . D AT S T E LT G E R A R D H U T T I N G A VA N D E G E M E E N T E D O N G E R A D E E L D I E P R O J E C T L E I D E R I S VA N D E H E R I N R I C H T I N G VA N DE MARKT MET DE IJSFONTEIN.
worden dat de plaatsing van de huidige beeldengroep gepaard zou M I N D E R PA R K E E R P L E K K E N , M E E R G R O E N Een vierde
gaan met een herinrichting van de Markt. Dit laatste is echter niet
element op het plein waarin de geschiedenis van Dokkum terugkomt,
gebeurd waardoor het huidige kunstwerk ook nooit een eerlijke kans
zijn de bomen. Kunstenares Birthe Leemeijer maakte het ontwerp
heeft gekregen. Deze geschiedenis bewijst temeer hoe belangrijk het
voor de ijsfontein met eromheen 52 - in de herfst roodkleurende - eik-
is om kunst en openbare ruimte goed op elkaar af te stemmen.’’
en die verwijzen naar de 52 missionarissen die samen met Bonifatius Adema volgde de discussies over de Markt al vanaf 1972, het
op deze plek werden vermoord. ,,Hier bleek echter geen draagvlak
jaar waarin hij als architect in Dokkum begon. Hij vond het vooral
I J S F O N T E I N De fontein in de vorm van een ijsschots krijgt een
voor te zijn. Bomen vonden ze wel mooi, maar nu leek het wel een
centrale plek op het midden van het plein zodat deze vanaf alle
belangrijk dat met de opwaardering van de Markt duidelijk wordt ge-
bos, zo stelden de bewoners. Aangezien er meerdere verhalen de
kanten de aandacht trekt. Niet alleen de moord op Bonifatius en zijn
maakt waar de Abdijkerk heeft gestaan en wat de geschiedenis van
ronde doen over de hoeveelheid missionarissen van Bonifatius, werd
volgelingen vormt een inspiratiebron voor de kunstenares, ook de
het plein is geweest. Huttinga: ,,Hij heeft daar altijd op gehamerd.
al snel duidelijk dat ook met minder bomen aan deze historische
Elfstedentocht en het veranderende klimaat. ,,Dat is het mooie aan
Een echt gebouw op de Markt als verwijzing naar de voormalige Abdi-
gebeurtenis recht kan worden gedaan. Op deze manier behoud je
kunst, het kan uiteenlopende thema’s aan elkaar verbinden. Het is
jkerk bleek niet wenselijk te zijn, maar wel willen we de contouren van
meer ruimte voor evenementen en parkeerplekken, wat voor de on-
spannend welke technische oplossing er gekozen wordt om het wa-
de kerk terugbrengen in het plein. Het was een imposant bouwwerk
dernemers een belangrijke wens is. Het aantal parkeerplekken (28)
ter van de fontein te laten bevriezen. Daarnaast moet het kunstwerk
dat - na door branden verwoest te zijn in 1589 - tot de laatste steen
is fors minder dan de 64 van nu, maar daar staat een mooi groen
ook nog hufterproof zijn’’, stelt de projectleider.
is afgebroken. De toren bleef gespaard en is nog lange tijd beeld-
en multifunctioneel plein tegenover. We moeten keuzes maken en
bepalend geweest voor de stad. Op een gegeven moment raakte de
kunnen niet alle wensen honoreren. Ons doel is om een mooi en
toren in verval en is deze alsnog gesloopt. De plek van de voormalige
EXTRA
multifunctioneel verblijfsgebied te ontwerpen waarmee we zoveel
Dongeradeel had al langere tijd de ambitie om de Markt aan te
Abdijtoren willen we met muurtjes op het plein een duidelijk accent
mogelijk mensen blij maken. Daardoor wordt het ook mogelijk om
pakken. Uit de binnenstadsvisie Dokkum bleek dat de Markt door
geven.’’
de Markt extra gezellig en aantrekkelijk te maken met terrassen: een
veel inwoners als een ‘rotte plek’ wordt gezien. ‘We hebben een hele
veel genoemde wens van bewoners en ondernemers.’’
mooie binnenstad, maar de Markt is een aanfluiting’, zo luidde de
TE RP EN BE GRAAFPLAATS De moord op Bonifatius en zijn gezellen maakte van het huidige Marktterrein een martelaarsveld.
TOERISTEN
NAAR
DOKKUM
De
gemeente
mening van de bevolking. Door het fonteinenproject van Culturele Hoofdstad komt alles mooi samen. Huttinga: ,,Dit kunstwerk wordt
Kort na zijn dood is op deze plek een forse terp opgericht en daarop
B O N I FAT I U S B E E L D E N W O R D E N V E R W I J D E R D In eerste instantie was het niet de bedoeling van de gemeente om de hui-
de blikvanger van het plein. Dat maakt het plaatje compleet. Mooie
is de allervroegste kerk van Fryslân gebouwd. Dit komt ook in het
dige Bonifatiusbeelden te verwijderen. ,,Toch moet dit gebeuren.
bijkomstigheid is dat deze fontein in 2018 extra toeristen naar Dok-
nieuwe ontwerp tot uiting door het terrein - dat eind 20e eeuw om
Vanuit bewoners en ondernemers is veelvuldig de wens uitgespro-
kum zal trekken als Leeuwarden Culturele Hoofdstad van Europa is.
functionele redenen is afgegraven - weer op te hogen. Zo wordt de
ken om de huidige beeldengroep te verwijderen. Dit signaal willen
Daar kan Dokkum van profiteren. Daarom hebben wij de ambitieuze
historische Bonifatiusterp weer in ere hersteld. Dit heeft volgens Hut-
wij als gemeente serieus nemen. Daarnaast werd in de loop van het
planning om de herinrichting van de Markt met fontein in het voorjaar
tinga ook een praktische reden. ,,Op deze manier hebben we ruimte
planproces steeds duidelijker dat twee forse kunstwerken op korte af-
van 2018 gerealiseerd te hebben.’’
om bomen te planten. Omdat de Markt eeuwenlang in gebruik is ge-
stand elkaar niet versterken, maar verstoren. In overleg met de kun-
weest als begraafplaats, willen we de grond zoveel mogelijk onaan-
stenaars die de huidige beeldengroep hebben gemaakt, is besloten
geroerd laten. Verder willen we met de bestrating verwijzen naar de historische functie van begraafplaats die de Markt eeuwenlang heeft gehad. Op speciale stenen komen teksten te staan die de rijke historie van de Markt vertellen. Een werkgroep uit de ‘mienskip’, onder
11 F O U N TA I N S
Het zal weinig mensen ontgaan zijn dat de ijsfontein deel uitmaakt van het zogenaamde project 11Fountains. Dit houdt in dat er in alle elf Friese steden een unieke fontein wordt gemaakt die door een aansprekende internationale kunstenaar is ontworpen. Samen symboliseren de elf fonteinen de Friese ‘mienskip’. 11Fountains is een van de grootste projecten van Leeuwarden-Fryslân 2018, Culturele Hoofdstad van Europa, en het enige dat blijvend zal zijn als nieuw cultureel erfgoed. Ook na 2018 blijft het daarom voor cultuurtoeristen interessant om de elf fonteinen te bekijken.
De Markt was vroeger een marktplaats voor de veehandel en later voor transportbedrijven en bodediensten. Op deze foto is ook nog de beroemde burgemeesterspaal te zien. Het restant van deze paal is nu te vinden in de Boargemaster Jonkerstrjitte in de Fonteinslanden. Foto: Stichting Fotografie Willem Kamminga
6
woensdag 14 juni 2017
30 JAAR PD AUTOMATERIALEN
Toyo Tires 155 / 65 x 14 175 / 65 x 14 185 / 60 x 15 195 / 65 x 15 205 / 55 x 16 225 / 45 x 17
v.a. € 55,€ 55,€ 75,€ 65,€ 80,€ 105,-
Huismerk € 48,€ 50,€ 60,€ 60,€ 65,€ 80,-
Michelin € 70,€ 70,€ 95,€ 75,€ 100,€ 130,-
Polijstmachine van € 99.00 voor
€ 79.00
Prijzen zijn incl. montage balanceren btw en verw. bijdrag e Prijswijzigingen onder voorbehoud.
Fietsdrager
Openingstijden:
AANBIEDING
Maandag t/m vrijdag 9.00-12.00 en 13.00-17.30 uur OF VOLGENS AFSPRAAK
AIRCO VULLEN
www.meubelstoffeerderijdokkum.nl
van € 399,00
VOOR € 329,00
van € 99.00
VOOR € 79,00
UW WERKPLAATS VOOR: APK AIRCO BANDEN REMMEN TREKHAKEN
UITLATEN DISTRIBUTIESETS SCHOKDEMPERS KLEINE BEURT GROTE BEURT
PD
Hanspoort 3, Dokkum • Tel: 0519 29 68 23
OLIE VERVERSEN STARTERS EN DYNAMO’S Incl. afmelden en roetmeting
’t Raedhûs - Hotel-café-restaurant met groot terras Dit mooie bedrijf bestaat uit twee tegenover elkaar liggende panden aan het Keerpunt van de Elfstedentocht. Het hoofdgebouw heeft 9 hotelkamers, een restaurant en een gezellige bar; het andere pand heeft beneden een takeaway voor koffie, smoothies, pizza’s en dergelijke en op de bovenverdieping een mooie zespersoons vakantiewoning. Op het grote terras aan het water kunt u uit beide zaken bestellingen doen. Ook kunt u hier terecht voor het huren van boten en kano’s. Vandaar dat er ook basisbenodigdheden voor de watersport verkocht worden in het pand aan het terras.
APK benzine. . . 30.00
diesel . . . . 35.00
Automaterialen en Auto onderhoud
Doorvaart 2 9101 RE Dokkum Ind. ter. Hogendijken 0519-293506
’t Raedhûs, waar je met recht lekker kunt eten!
Koningstraat 1, 9101 LP Dokkum Nieuwe T: 0519-29menukaart 40 82 www.raedhus.nl
www.pdautomaterialen.nl
Koningstraat 1 KomtLPuDokkum ook genieten? 9101 T: 0519-294082 Nieuwe menukaart www.raedhus.nl
Komt u ook genieten?
Contact met de bank wanneer het u uitkomt.
24 uur per dag, 7 dagen per week.
Contact wanneer het u uitkomt.
Tegenwoordig stelt u uw vragen aan de bank op elk moment van de dag, wanneer het u uitkomt. Onze medewerkers zijn 24 uur per dag, 7 dagen per week bereikbaar via telefoon, chat en social media.
www.noordoostfriesland.rabobank.nl / telefoonnummer (0511) 42 63 33 Een aandeel in elkaar
,,De historische binnenstad van Dokkum helpt ons al sinds mensenheugenis om van evenementen een succes te maken.’’ Dat stelt ondernemer Andries Terpstra van Terpstra Elektronika die al veertig jaar betrokken is bij de organisatie van evenementen namens de Ondernemers Vereniging Dokkum (OVD). Of Club 65, zoals hij de vereniging zelf nog altijd noemt. Sinds 2000 is Terpstra voorzitter van de activiteitencommissie.
De Sinterklaasintocht in 2005 met zwarte Pieten. Foto: Alex Bouma
LANDELIJKE INTOCHT
SINTERKLAAS
IS EEN BEKRONING OP WERK OVD! Het is maandagochtend 29 mei als de redactie van de Nieuwe
vorig jaar maar liefst 60.000 bezoekers naar Dokkum. ,,Als je al deze
Dockumer Courant met Andries Terpstra om tafel zit. Net op het
evenementen bij elkaar optelt is er het hele jaar door wel wat te doen
moment dat hij vertelt over de activiteiten die er jaarlijks uitspringen
in Dokkum. Het doel van het organiseren van al deze activiteiten is
- de wereldberoemde jaarmarkten, de kerstfair én de intochten van
dat alle mensen – bewoners en bezoekers – Dokkum een leuke stad
Sinterklaas - komt het bericht binnen dat de landelijke intocht van
vinden om in te vertoeven. Hoe beter de indruk is die wij achterlaten,
Sinterklaas dit jaar in Dokkum plaatsvindt. ,,Dat is een bekroning op
des te meer kans dat mensen terugkeren naar onze mooie stad om
het werk wat de ondernemersvereniging al die jaren heeft gedaan
te winkelen.’’
om van dit evenement een succes te maken. Het is geweldig dat we hiermee nu zelfs landelijke uitstraling krijgen. Ik denk trouwens wel dat de organisatie ons nu uit handen wordt genomen, dus het is afwachten welke kleur de Pieten dit jaar in Dokkum zullen hebben. Wij waren het er vorig jaar in elk geval unaniem over eens: Pieten horen zwart te zijn, zoals altijd!’’
De Admiraliteitsdagen – het maritieme festival dat dit jaar van 7 tot en met 10 september plaatsvindt – trokken vorig jaar maar liefst 60.000 bezoekers naar Dokkum. Foto: Marit Anker
De Dag van de Toerist (2004) was tien jaar lang een succes in Dokkum. Foto: Alex Bouma I ED E RE EN VOL VUUR
Terpstra is er trots op dat de eve-
nementen die in Dokkum georganiseerd worden zo succesvol zijn. ,,De kerstfair is nu zelfs zo’n groot succes dat we het niet eens meer kunnen bekostigen met het geld binnen onze vereniging. Ook Bevrijdingsdag wordt een steeds groter evenement in Dokkum met onder andere de tientallen authentieke legervoertuigen die door de historische binnenstad rijden. Een evenement dat het ook al jaren goed doet is de Oldtimerrally en de Dag van de Trends. De Dag van de Toerist was ook jarenlang een publiekstrekker. Het bijzondere in Dokkum is dat we met elkaar de schouders eronder zetten. Als er iets georganiseerd moet worden is iedereen vol vuur. De evenementen worden hier gedragen door vrijwilligers. Wat dat betreft zijn we net een groot dorp.’’ HE LE J AA R D OOR EVENEM ENTEN
Niet alleen de onder-
nemersvereniging is actief. Ook de Stichting Stadsfeesten zorgt ervoor dat het bruist in Dokkum. Naast de Stadsfeesten – die eens in de vier jaar worden gehouden – organiseren zij elk jaar de Muzikale Kroegentocht, het Lentekriebelfestival, de festiviteiten rond Koningsdag en sinds vorig jaar de Drakenbootrace. Het grootste evenement in Dokkum is sinds 2011 de Admiraliteitsdagen, dat door een aparte groep vrijwilligers wordt georganiseerd. Dit maritieme festival trok
Na jarenlang de Sinterklaasintocht zelf met succes te hebben georganiseerd, krijgt de intocht in Dokkum dit jaar landelijke uitstraling. Foto: Stichting Fotografie Willem Kamminga
8
woensdag 14 juni 2017
DRUKKERIJ DOUMA DOKKUM SPECIALIST IN BIJZONDER DRUKWERK
LETTERPRESS / RELIËFDRUK / FOLIEDRUK
Hazelaar 2 - 9103 RH Dokkum Phaesmaweg 7 - 9291 NB Kollum Tel: 0519-29 48 46 I mob: 06-51 27 75 07 info@weidenaarbouw.nl
UITNODIGINGEN / LABELS / VISITEKAARTJES GEBOORTEKAARTJES / TROUWKAARTEN ...EN MEER!
www.drukkerijdouma.nl
Sinds 1923 staat Autobedrijf Stellema voor u klaar!
tanken
verkoop
garage
Autobedrijf Stellema is al sinds 1923 officieel autodealer voor Dokkum en omstreken. Veel is in de tussentijd veranderd, echter de service is gelijk gebleven! Naast de aanschaf van een nieuwe of gebruikte auto kunt u bij ons terecht voor onderhoud en/of reparatie van uw auto. Ook als wij niet de leverancier zijn van uw auto bent u van harte welkom. Onze vakkundige monteurs hebben de beschikking over alle speciale gereedschappen en controle- en diagnose apparatuur welke nodig zijn uw auto in goede conditie te houden.
Rondweg West 160 9101 BG Dokkum
T (0519) 29 23 03 E info@autobedrijfstellema.nl
Kijk voor ons aanbod occasions op: www.autobedrijfstellema.nl
DRUKKERIJ DOUMA DOKKUM
is één van de oudste grafische bedrijven
van Friesland. Sinds het 100-jarig bestaan in 2002 draagt het bedrijf het predicaat Hofleverancier. Vlak daarna zette de digitale ontwikkeling de hele grafische wereld op zijn kop. Nico Douma koos ervoor om zich te specialiseren in bijzonder drukwerk. ,,Het speciale is dat we nu weer werken met onze drukpersen uit de jaren ‘70.’’ Nico Douma en Rogier Peters bij de machines van vroeger, waar ze nu weer mee werken. Foto: Klasina van der Werf
OUDE DRUKPERSEN WEER HELEMAAL HIP RECHTSZAAK OVER NAAM
Maar liefst 85 jaar
PR A C H TIG A M B A C H T Het bedrijf wordt nu geleid door Rogier
bedrijf als vierde generatie over van zijn vader Douwe Popke Dou-
hield Douma het vol in het pand aan de Gasthuisstraat. ,,Het was
Peters die al dertien jaar in dienst is bij de drukkerij. Nico Douma
ma. Zijn overgrootvader is in 1902 zijn eigen drukkerij begonnen aan
soms wel behelpen. De zetterij zat namelijk op de eerste verdieping
werkt nog parttime bij ‘zijn’ bedrijf. Oude ambachtelijke druktechniek-
de Vleeschmarkt in Dokkum en een jaar later begon hij zijn eigen
en de drukpers stond een verdieping lager. De dikke zware platen
en hebben van jongs af aan zijn interesse gehad. ,,Ik heb de oude
krant: de Dokkumer Courant. Al snel verhuisde hij met zijn bedrijf
van lood moesten met een takel via de trap naar beneden worden
drukpersen altijd laten staan’’, vertelt Douma. ,,Gelukkig maar, want
naar een pand aan de Gasthuisstraat waar de naam van deze krant
gebracht en deze moest je precies laten zakken op de drukpers. Het
nu komen ze weer goed van pas’’, voegt Rogier Peters er aan toe. Hij
nog altijd op de gevel prijkt. De ‘Dokkumer Courant’ wordt nogal eens
drukken was in die tijd zeer arbeidsintensief en het loodstof dat de
is blij dat de drukkerij niet alleen de oude machines nog in huis heeft,
verward met de ‘Nieuwe Dockumer Courant’ die nu nog altijd als hu-
hele ruimte werd ingeblazen was ongezond.’’
maar ook de kennis. Peters: ,, We zijn gespecialiseerd in onder an-
is-aan-huiskrant verschijnt. ,,Er is zelfs een rechtszaak geweest over
Met de verhuizing in 1989 naar een modern pand op industrieterrein
dere foliedruk, reliëfdruk en letterpress. Er zijn maar weinig bedrijven
de naam van deze krant. Mijn overgrootvader vond het natuurlijk niet
Betterwird - waar het bedrijf nog altijd gevestigd is - werd voorgoed
in Nederland die deze oude druktechnieken nog kunnen toepassen.
leuk dat er nog een krant in Dokkum verscheen. Daarom had hij
afgerekend met deze ongemakken.
Het is een prachtig ambacht.”
Nico Douma nam in 1982 het
B E H E L P E N A A N G A S T H U I S S T R A AT
een aanklacht ingediend bij de officier van justitie tegen de uitgevers Zeijl en Kuipers. Toen zij de naam veranderden in Nieuwe Dockumer Courant met ‘ck’ heeft hij zijn aanklacht weer ingetrokken’’, vertelt Nico Douma die vorig jaar het bedrijf heeft overgedragen aan Rogier Peters.
VERTROUWD GEZICHT
VERDWIJNT BIJ STELLEMA
V O O R V E L E N I S D I T een vertrouwd beeld. Ruim 36 jaar zat Jaap Zijlstra achter de balie bij het tankstation van autobedrijf Stellema in Dokkum. Op 1 juni 2017 nam Zijlstra definitief afscheid. De shop blijft overigens gewoon open. Autobedrijf Stellema, aan de Rondweg West, is – net als Zijlstra – een begrip in de regio. Ruim negentig jaar geleden werd het familiebedrijf opgericht. Jarenlang was Stellema autodealer van Peugeot en Citroën. Sinds het vertrek van autobedrijf Wouda uit Dokkum – vier jaar geleden - is Opel daar bij gekomen. Jaap Zijlstra – in de volksmond bekend als Japie – kan nu genieten van zijn pensioen. Alhoewel, helemaal stoppen met werken doet Zijlstra nog niet. Samen met zijn vrouw runt hij namelijk ook nog een winkel in de Nauwstraat, het Naaimachine Centrum Dokkum.
MEER DAN DRUKKERS
D AT KL AN TEN NAAR DO KKUM
komen om papiersoorten
te voelen en drukvoorbeelden te bekijken is iets waar ze bij Drukkerij Douma niet meer van opkijken. ,,We laten klanten ook graag de drukkerij zien als ze hier toch zijn, dat vinden ze vaak erg leuk en het persoonlijke contact zien mensen echt als meerwaarde. Het internet brengt ons mooie opdrachten uit Nederland en België. Een aantal jaren geleden was de digitalisering een bedreiging voor ons, maar nu is het onze redding.’’ Hoe blij Douma en Peters ook zijn met de ‘internet-klanten’, regionale klanten zijn al sinds heel vroeger de basis van het bestaan van de drukkerij. Voor grote en kleine klanten in de regio verzorgen ze het drukwerk dat van briefpapier tot programmaboekje en etiketten varieert. Peters: ,,En we doen nog zoveel meer: Websites ontwikkelen bijvoorbeeld, maar ook het schrijven van teksten en het vormgeven van huisstijlen en geboortekaartjes. We zijn al lang niet meer de drukker die alleen maar kan drukken. Dat is denk ik het grootste verschil met vroeger.’’
10
woensdag 14 juni 2017
Restaurant-Steakhouse
“De IJsherberg”
Lekker uit eten bij “De IJsherberg” Restaurant
Aan de rand van de binnenstad van de Friese vestingstad Dokkum ligt een monumentale herberg die reeds eeuwen de tand des tijds heeft doorstaan. Een plaats waar het goed toeven is onder genot van verschillende klassieke en eigentijdse dranken en spijzen. Deze herberg draagt haar naam ‘De IJsherberg’ met trots als enige overgeblevene in Dokkum en wijde omstreken. De kaart biedt een combinatie van de traditionele vlees- en visgerechten en heerlijke grill- en steakgerechten. Voor zowel lunch, diner als een goed kopje koffie bent u bij ons aan het goede adres.
Arrangementen
Een volledig dagprogramma met een keur aan diverse inspannende en ontspannende activiteiten kan in samenspraak met u worden opgesteld. Sport&Spel, varen, wandelen, historische vertellers, rondrit met het It Dockumer Lokaeltsje, etc.
Vier uw feest in “De IJsherberg” Zalen & Bruiloft
Naast het restaurant zijn er verschillende karakteristieke en multifunctionele zalen voor groepen en partijen van allerlei aard. Met enthousiastme en volledige catering verzorgen wij ondermeer familie-, bedrijfs- en verenigingsfeesten. Ook thema-avonden, workshops, concerten, uitvoeringen presentaties en catering thuis of op locatie zijn mogelijk. Van binnen de karakteristieke uitstraling van de nostal-gische en beeldbepalende herberg in de Dokkumer historie.. Van buiten een aanzicht in sprookjessfeer.... De unieke locatie met legio aan opties voor de persoonlijke invulling van jullie bruiloft.
Graag tot
Harddraversdijk 1 Dokkum Tel. 0519-229500 ziens www.de-ijsherberg.nl
Toen en nu.....
Kl. Breedstraat 7 9101 LB Dokkum Tel. 0519-221346
www.toerkoop.nl
U i t de oude doos v an VV Dokkum
Altijd leuk, die oude foto’s van
voetbalteams. Deze foto van VV Dokkum werd onlangs geplaatst op de populaire Facebooksite van Fotografie Kamminga en leverde veel reacties op. De voetballers bleken mooie herinneringen te hebben aan deze ploeg. Herkent u ze nog? Hierbij de namen: Van links naar rechts: Leider Jopie van de Velde, Wiep Veenstra, Albert van der Weide, Piet Pel, Piebe Kingma, Freddie Visser, Anton van der Aar en trainer Pier de Groot. Voor van links naar rechts: Dikkie Olivier, Henk Oevering, Tjeerd Visser, Bennie van Dellen, Appie Bakker
Geke Akkerman-Dijk wordt nog regelmatig aangesproken op de tijd dat zij bij het succesvolle team van de Dokkumer Volleybal Club DVC speelde. In 1982 werden de volleybaldames uit Dokkum zelfs tweede van Europa. ,,We hebben heel wat teweeg gebracht’’, zegt Geke die nog altijd met veel plezier terugkijkt op die bijzondere tijd. Geke Dijk (nummer 8) in actie.
Geke Akkerman-Dijk bekijkt de plakboeken van de tijd dat ze bij het succesvolle team van de Dokkumer Volleybal Club DVC speelde. Foto: Klasina van der Werf
Dokkum op z’n kop
dankzij volleybaldames
Maar liefst negentien plakboeken heeft ze volgeplakt met foto’s en krantenknipsels. Ze liggen verspreid over de hele keukentafel. Enthousiast vertelt Geke (vandaag precies 59 jaar) over hoe het allemaal begon. ,,We waren tussen de vijftien en zeventien jaar en speelden in de eredivisie. Hans van Wijnen werd onze trainer. Met hem werden we voor het eerst Nederlands Kampioen. Dat was in 1979. Door de heftige sneeuwstorm kon de competitie-
wedstrijd tegen de koploper uit Voorburg niet doorgaan. Zij wilden dat eerst niet geloven, want in Voorburg was er niks aan de hand. Ze dachten dat we de wedstrijd wilden aflassen omdat onze aanvalster Martje de Vries niet mee kon doen vanwege een knieblessure. Uiteindelijk werd de wedstrijd uitgesteld en aan het einde van de competitie alsnog gespeeld. Mét Martje de Vries. We wonnen en mochten de beslissingswedstrijd in Doetinchem spelen. Ook die wedstrijd werd
Ravenna zou plaatsvinden. Maar thuis wonnen wij met 3-1 en uit verloren we met 3-2. Dit was voldoende om door te gaan naar de finale waarin we drie wedstrijden moesten spelen. In Italië wonnen we ook nog van Levski Spartac Hongarije en het Duitse Lohhof. Alleen Sverdlovsk was te sterk voor ons. Ik kan me nog goed herinneren dat alle Italianen tijdens de finale op onze hand waren. Het was grandioos.’’
gewonnen door DVC. Heel Dokkum stond op z’n kop.’’
Hoe lang heeft het succes van DVC geduurd? ,,In totaal hebben we vijf keer op rij de landstitel gepakt en
Hoe kwam het dat de volleybalsters van DVC zo succesvol waren? ,,We hadden ontzettend veel lol in het spelletje, goede
drie keer de dubbel (in 1980, 1981 en 1983). De speelsters die alle vijf kampioenschappen hebben gespeeld zijn: Martje de Vries, Caroline Keulen, Joke de Boer, Josephine Wortelboer en Geke Dijk (alle vijf internationals). Daarnaast hebben een aantal speelsters één tot vier jaar meegespeeld, te weten Alice Posthuma, Ria Pekelsma, Frida Ferwerda, Maaike Wijnalda, Ingrid Piersma (international), Ans Nabuurs (interna-
basistechnieken en een onverwoestbare inzet. Hoewel we heel verschillend waren, vormden we toch een eenheid. Het bijzondere aan ons team was dat we maar twee keer per week twee uren in de week trainden. In andere landen trainden ze dagelijks, dus tijdens de Europa Cup stonden wij bekend als
Van links naar rechts: Alice Posthuma, Joke de Boer, Ingrid Piersma, Ans Nabuurs (nr. 10), Josephine Wortelboer, Caroline Keulen (midden met beker), Geke Dijk (nr. 8) en Martje de Vries (nr. 5).
DVC
‘een zootje ongeregeld’.
tional), Jantien Berg (international), Karin Buyvoets en Sjoukje Lolkema.’’
Hoe was het dan mogelijk dat jullie Europa in 1982 toch veroverden? ,,Het kwam als een verrassing dat we de Italianen in de kwartfinale uitschakelden in Dokkum. Die wedstrijden in de Doelstien waren altijd een hele happening. De tribunes zaten vol en het muziekkorps zorgde voor een gezellige sfeer. De Italianen gingen ervan uit dat ze ons wel konden verslaan, waardoor ze al geregeld hadden dat de finale in het Italiaanse
Zit het volleybaltalent in het DNA? ,,Inmiddels is er alweer een nieuwe generatie volleybaltalenten actief. Zo speelt Roos van Wijnen, de dochter van Martje, bij VC Sneek en de zoon van Carolien – Kevin – speelt in de Poolse competitie en in het Franse Nationale team waar zijn vader Laurent bondscoach is. Zelfs de derde generatie is al actief bij de volleybalvereniging Roeken/DVC. Onze eigen kleindochter Leanne van 8 jaar speelt daar, dus wie weet…’’
WONINGMARKT BLIJFT IN BEWEGING MAKELAAR GERT JAN NIENHUIS – DIE IN 1999 BIJ RE-
Makelaar Gert Jan Nienhuis voor de populaire woonwijk waar
GIOMAKELAARDIJ IN DOKKUM BEGON – HEEFT DE VELE
vroeger het Lyceum stond. Foto: Klasina van der Werf
VERANDERINGEN IN DE WONINGMARKT VAN DICHTBIJ MEEGEMAAKT. ,,NIET ALLEEN DE WONINGEN, MAAR OOK DE KOPERS ZIJN VERANDERD.’’
Genoeg mooie kansen
Vroeger vonden mensen het heel spannend om een eigen woning te kopen. Dat was maar voor een kleine groep mensen weggelegd. ,,In de loop der jaren is het veel meer vanzelfsprekend geworden om een eigen huis te kopen. De beleving om veel geld te lenen is veranderd. Voorheen moest je zelf meer geld beschikbaar hebben voordat je een huis ging kopen. Nu vragen mensen: ‘Wat kost het mij per maand?’ En dan zien ze wel verder.’’ Ook bouwen mensen volgens Nienhuis tegenwoordig veel grotere woningen. ,,Meer huis op minder perceel. Dat is op de Kooilanden begonnen. Daarmee zie je een duidelijk verschil met bijvoorbeeld de woningen in de Woudhorne die in de jaren ’80 zijn gebouwd. Daar zijn de huizen kleiner, maar iedereen heeft veel meer tuin.’’
Nienhuis verwacht dat de woningmarkt in Dokkum de komende tijd in beweging zal blijven, mede dankzij de babyboomers van de naoorlogse generatie. ,,Zij zijn nu tussen de 65 en 70 jaar en wonen op plekken in woonwijken waar straks gezinnen met jongere kinderen naar toe zullen verhuizen. De Lyceumwijk is een mooi voorbeeld van een wijk die in beweging blijft. Die huizen en appartementen worden goed verkocht. Zo blijft Dokkum in beweging. Er zijn genoeg mooie kansen. Als we maar goed blijven kijken naar de vraag en de kwaliteit hoog in het vaandel houden.’’ De markante toren van het voormalige Lyceum in Dokkum is op 10 oktober 2007 op sensationele wijze tegen de vlakte gegaan. In een seconde stortte de toren als een kaartenhuis
Veranderingen door digitale wereld Wat betreft het werk van Nienhuis is er veel veranderd door de opmars van de digitale wereld. ,,Toen ik begon als makelaar, lieten we foto’s maken door een fotograaf die het rolletje nog moest ont-
in elkaar. Daarmee is een fraai stuk Dokkum verloren gegaan. Foto: Alex Bouma
wikkelen. Funda was er in die tijd niet. Nu kunnen we veel sneller meer mensen op de hoogte brengen als er een woning te koop staat’’, vertelt Nienhuis. Sinds twee jaar gaat het volgens de makelaar weer goed met de huizenmarkt. Vooral in Dokkum worden veel huizen verkocht. ,,De meeste mensen kijken toch naar het gemak dat je hebt van voorzieningen in de directe nabijheid. Het mooie aan Dokkum is dat je binnen tien minuten in het buitengebied bent met de mooiste natuur die je je maar kunt bedenken. De komst van de Centrale As heeft ook voor het wonen in deze karakteristieke stad en de dorpen eromheen positieve gevolgen. Mensen die bijvoorbeeld in Drachten of Heerenveen werken, oriënteren zich nu ook op de huizen in onze regio.’’
Weet wat er leeft
www.regiomakelaardij.nl
DOKKUM VOORAL BUITEN DE BOLWERKEN VERANDERD Voorheen was Dokkum niet meer dan een kleine vestingstad. Tegenwoordig is de binnenstad omringd door woonwijken en bedrijventerreinen die de stad wel tien keer zo groot hebben gemaakt. Binnen de bolwerken is de stad volgens Henk Schippers van de afdeling Bouwzaken van de gemeente Dongeradeel vrijwel gelijk gebleven, mede doordat Dokkum in 1974 werd uitgeroepen tot beschermd stadsgezicht. Maar in de buitenwijken veranderde Dokkum des te meer. Zelf was Schippers één van de eerste bewoners van het Fûgellân, waar hij zich in 1980 met zijn gezin vestigde. Hij maakte in die tijd de ontwikkelingen van de Weeshuislanden en de Jantjezeepolder nog mee. De laatste jaren zijn daar de Kooilanden en de Trije Terpen bijgekomen. Verder zijn veel woonwijken op de schop gegaan, zoals de Watertorenbuurt, de Lyceumwijk, de Hoedemakerspolder en de Fonteinslanden. Na jarenlange uitbreiding is de gemeente er sinds 2006 van doordrongen dat we in een krimpregio wonen. Daarom wordt nu weer ingezet op het behoud van de compacte stad.
DE WEDEROPBOUW VAN Sionsberg respect voor de managers van nu, die geholpen hebben het ziekenhuis weer op te bouwen.’’ GEEN OFFICIEEL ZIEKENHUIS Hoe het met alle ‘ins en outs’ FOTO: KAMMINGA
zit, weet Marly niet. ,,Ik wil het niet eens weten. Wat ik wel weet is dat Sionsberg ons als medewerkers aan het hart gaat. Sionsberg heeft geen beddenhuis meer en is daarom geen officieel ziekenhuis. Anno 2017 is Sionsberg (zonder ‘de’) de naam voor het verzamelgebouw waar alle verschillende partijen - zoals Stichting Transmurale Specialistische Zorg Dokkum, DC klinieken, Cardiologie Centrum Nederland (CCN) en het laboratorium voor bloedafname (Certe) - een ruimte huren. Daarnaast zijn er verschillende bedrijven in het gebouw gevestigd zoals restaurant De Zuster van Haagens, FysioRUIM ZESTIG JAAR GELEDEN WERD ZIEKENHUIS DE
BEZUINIGINGEN Uiteindelijk schopte Marly het tot coördinator
therapie Dongeradeel en Zorgverzekeraar De Friesland. Samen met
SIONSBERG IN DOKKUM MEDE DANKZIJ DE VERKOOP
van het secretariaat van de chirurgen. ,,Ik moest veranderingen
alle betrokken partijen bouwen we Sionsberg nog verder op!
VA N L U C I F E R S D O O S J E S E N L A M M E T J E S O P G E B O U W D . E I N D 2 0 1 4 W E R D D AT Z E L F D E Z I E K E N H U I S B I J N A ‘ A F G E B R O K E N ’. M A A R D AT L I E T E N D E M E D E W E R K E R S Z I C H N I E T Z O M A A R G E B E U R E N . ,, W E H E B B E N M E T
in het team aanbrengen en dat was niet altijd even makkelijk. Net toen we alles op orde hadden en op volle sterkte draaiden, kwamen de bezuinigingen. Dat was rond 2012, na het starten van het fusietraject met ziekenhuis Nij Smellinghe in Drachten. De reorganisatie – met ontslagen tot gevolg - kwam voor mij als donder-
Marly Visser
Z’N ALLEN ONZE SCHOUDERS ERONDER GEZET OM
slag bij heldere hemel. Ik heb gehuild toen ik hoorde dat één van
S I O N S B E R G W E E R O P T E B O U W E N T O T WAT H E T N U
de beste krachten van het team ons moest verlaten.’’
I S ’’, A L D U S M A R LY V I S S E R U I T D O K K U M D I E A L 3 5
In het begin dacht Marly, hoe moeten we nu verder zonder al die
Sinds januari dit jaar is Marly Visser aangesteld tot man-
mensen die ontslagen zijn. Poli’s werden samengevoegd en ook
ager van de poliklinieken. ,,Ik ben verantwoordelijk voor
taken werden herverdeeld waardoor iedereen zijn of haar weg
elf poliklinieken en heb het reuze naar mijn zin. We zijn
weer moest vinden.
er nog niet, maar we hebben veel plannen om de zorg
JAAR BIJ SIONSBERG IN DIENST IS. ZIJ BLIKT TERUG E N K I J K T V O O R U I T.
Marly Visser was 18 jaar toen ze bij De Sionsberg begon. Dat was in 1982, een jaar na de opening van het nieuwe ziekenhuis, het oranje gebouw zoals wij dat nu kennen. ,,Ik had de opleiding tot doktersassistent afgerond en mocht de dag nadat ik mijn diploma haalde meteen beginnen als spreekuurassistente van de polikliniek interne en longgeneeskunde. Mijn werkzaamheden bestonden voornamelijk uit het uittypen van teksten die de dokters via de dictafoon inspraken. Ik weet nog dat die dokters soms heel slecht verstaanbaar waren. We gebruikten carbonpapier om een kopie te maken. Eén versie ging naar de huisarts, de andere was voor het patiëntendossier.’’ . ‘ J A D O K T E R , N E E D O K T E R ’ Vanaf 1983 was Marly werkzaam op de polikliniek kindergeneeskunde en als afdelingssecretaresse op de kinderafdeling. ,,In de twaalf jaar dat ik op die afdeling werkte heb ik heel wat artsen voorbij zien komen, zoals Went, Van der Bijl, Doddema, Uitentuis, Wymenga, Baarsma, Karsten, Szijjarto en Kaldi. Vroeger zeiden wij: ‘ja dokter, nee dokter’, nu noemen we artsen gewoon bij de voornaam. Maar het respect is altijd hetzelfde gebleven. Ik heb op de polikliniek kindergeneeskunde het langst gewerkt. Nu kom ik zelfs al kinderen tegen van ‘kinderen’ die zelf op deze afdeling hebben gelegen. Niet één dag ben ik met tegenzin naar mijn werk gegaan. Mijn werk was mijn hobby.’’
in de regio verder te ontwikkelen; dichtbij wat kan en ver LAAT HET LOS Net op het moment dat iedereen weer goed in
weg wat moet. We merken dat veel mensen uit deze
het zadel zat, gingen de geruchten dat De Sionsberg er financieel
regio ons nog steeds een warm hart toedragen. We zit-
slecht voor stond. ,,Als medewerkers hadden wij echter geen idee
ten met Sionsberg op de goede koers. Samen blijven
wat er zich achter de schermen allemaal afspeelde. Totdat we
we onze schouders eronder zetten. Zoals we dat altijd
in november 2014 het bericht kregen dat we naar de IJsherberg
gedaan hebben.’’
moesten komen. Een vreselijk moment toen we te horen kregen dat we failliet waren. Dat de stekker eruit ging. Zoiets verwacht je niet in een ziekenhuis. Iedereen was heel emotioneel. Ik kon het niet bevatten en heb nog een half jaar tot de laatste minuut volop doorgewerkt. Totdat de deur op slot ging. Het lukte me niet om mijn werk los te laten. Tot op het laatste moment zei ik: Maar hoe moet het nu met de patiënten die informatie nodig hebben, hoe komt het met de post, we kunnen hier toch niet zomaar weggaan?’’ ALLES WEER OPBOUWEN Twee weken heeft Marly thuis gezeten. Daarna mocht ze op gesprek komen bij de nieuwe eigenaar. ,,Alles wat ik twee weken daarvoor moest loslaten, mocht ik nu weer oppakken. In het begin kon ik mijn draai niet meer vinden, maar ik dacht: ik laat me niet kisten. Dat was bij iedereen het geval. We hebben er met z’n allen de schouders onder gezet. Alles moest weer vanaf de grond opgebouwd worden. Ik heb diep
14
woensdag 14 juni 2017
Dokkum . Grote Breedstraat 16
www.woudstra.nl
Sale M.u.v. de sandalen, slippers en standaard collectie.
BOUWEN AAN UW PARTNER DE TOEKOMST IN BOUWEN
De Foudgumse School
De kleinste en noordelijkste academie voor de nieuwe schilderkunst
www.defoudgumseschool.nl mail@defoudgumseschool.nl
AGRARISCHE S E C TO R
WONINGBOUW Welcome hand finished floral jewellery in sterling silver from €29
UTILITEITSBOUW
H O G E D I J K E N 4 0 D O K K U M 0 5 19 5 1 8 5 6 3 W W W. V I SS E R D O K KU M . N L
DO explore the new Spring collection at pandora.net
BAKKER GERBEN TERPSTRA en zijn vrouw Annie Terpstra-Stienstra in de bakkerij die tot 1978 gevestigd was in het pand aan de Grote Breedstraat waar nu Terpstra Elektronika zit. O ud- Dok k um er s weten zich vast de lekkere spritskoeken van Gerben Terpstra nog wel te herinneren. Deze werden verkocht aan de Grote Breedstraat 12 waar Terpstra Elektronika volgend jaar alweer veertig jaar is gevestigd.
VAN SPRITSKOEKEN NAAR ELEKTRONICA Andries Terpstra van Terpstra Elektronika viert in korte tijd vier jubi-
gedrag van de mensen. Maar de service die wij verlenen is altijd
lea. ,,Ik ben 20 jaar eigenaar van deze zaak, volgend jaar zitten we
gelijk gebleven’’, stelt Andries Terpstra die nog altijd met net zoveel
hier 40 jaar in de Grote Breedstraat, in datzelfde jaar word ik ook
plezier naar zijn werk gaat als toen hij begon. De opkomst van de
nog 60 en EP (Electronic Partner) waar wij onderdeel van uitmaken,
internetbedrijven zag hij in de beginperiode als een bedreiging. Ook
bestaat in 2017 80 jaar’’, legt Terpstra uit. Hij weet nog precies hoe
de grote ketenzaken zorgden voor concurrentie. ,,Toch merken wij
de winkel er uitzag voordat hij hier begon. ,,Die hield op deze plek
nu dat wij als vakhandel het sterkste uit de strijd komen. We zien
op. Daarna begon de bakkerij. Aan de voorkant zat het beroemde
internet nu ook als een kans voor extra omzet. Bestellingen komen
ijsloket waar vele softijsjes zijn verkocht.’’
bij ons ook online binnen. Toch merken we dat mensen in onze branche graag naar de winkel komen om de producten te bekijken.
Gerben Terpstra – in de volksmond Germ Sprits – heeft vijftig jaar
En het advies krijgen ze er gratis bij.’’
in de bakkerij gewerkt, tot 1978. In diezelfde tijd besloot ook J. H.
Terpstra vindt het jammer dat steeds meer winkels uit de binnenstad
Boorsma te stoppen met zijn groot- en detailhandel in elektrische
verdwijnen. ,,Een koopcentrum functioneert alleen goed met een
apparatuur. Zoon Jenze Terpstra besloot daarom in het pand van
breed aanbod. Daarom vind ik het ook zo belangrijk dat de winkels
zijn ouders een elektronicazaak te beginnen. Andries Terpstra (geen
niet naar de buitengebieden verplaatsen. Toch zie je ook wel weer
familie), die al van jongs af aan werkzaam was bij JeHaBe (in het
nieuwe boetiekjes in de binnenstad verschijnen. En de horeca draait
pand waar nu de Expert is gevestigd) maakte graag de overstap
top. Ook door de komst van de Centrale As merken we dat mensen
naar Terpstra Elektronika. Bijna twintig jaar later nam hij het stokje
er sneller voor kiezen om naar Dokkum te gaan. Dus we moeten
over van Jenze Terpstra. ,,Er is in de veertig jaar dat ik hier nu werk
vooral niet te pessimistisch zijn en ons blijven onderscheiden. Zo
heel wat veranderd. Niet alleen de apparatuur, maar ook het koop-
houd je het het langst vol!’’
OUDSTE BEDRIJF DOKKUM NOG STEEDS IN DE FAMILIE KLAVER INSTALLATIES/ HAARDENCENTRUM FRIESLAND is het oudste bedrijf van Dokkum. Het bedrijf heeft sinds 1683 vele ontwikkelingen meegemaakt maar één ding veranderde niet: het bedrijf is nog altijd in handen van de familie Klaver. De huidige eigenaar, de Paul Klaver (45) uit Dokkum, had in eerste instantie geen interesse in installatietechniek en volgde een HEAO-opleiding. Toen zijn oudere broer geen plannen had om het bedrijf over te nemen switchte hij van opleiding. ,,Ik heb alsnog de opleiding installatietechniek gedaan en vond het toch wel een boeiend vak. Je komt overal!’’, zegt Paul Klaver. Op 21-jarige leeftijd begon hij in het bedrijf van zijn voorvaderen Foto: Klasina van der Werf
en in 2000 heeft hij het voor de helft overgenomen. Sinds 2003 is Paul volledig eigenaar. Hij nam de beslissing om zich te specialiseren in haarden en kachels. Dit bleek een goede keus te zijn, mede doordat veel mensen sinds die tijd zijn overgegaan op sfeerverwarming. Dit leverde veel meer op dan de gaskachels. ,,Door de komst van de CV zijn veel bedrijven die gaskachels verkochten afgehaakt. Die hele markt is ingestort. Daar hebben wij ons voordeel mee gedaan.’’ Vindbaar en bereikbaar Inmiddels maakte ook de tien jaar jongere broer Martinus deel uit van het familiebedrijf. Hij heeft nog twee jaar in het pand aan de Hogepol gewerkt. In 2007 kondigde Paul Klaver aan om - na meer dan 300 jaar – uit de binnenstad te vertrekken naar bedrijventerrein Hogedijken. ,,Iedereen raadde het af. Maar het pand in de binnenstad was te klein, dus het was geen optie om daar te blijven. De angst van velen dat klanten ons hier niet meer konden vinden, bleek ongegrond. Dankzij de opkomst van het internet werd ons klantenbestand juist alleen maar groter. Zichtbaar zijn is niet belangrijk. Het gaat erom dat je vindbaar bent. En goed bereikbaar. Dat is sinds de opening van de Centrale As alleen
Paul en Martinus Klaver voor het pand aan de
maar beter geworden. We merken meteen dat we er klanten bij hebben gekregen. Er gaat
Hogedijken waar ze sinds 2007 zijn gevestigd.
weer een hele wereld voor ons open. We zien de toekomst dan ook positief tegemoet. Of het bedrijf in de familie zal blijven moeten we afwachten. Er is in elk geval wel aanwas.’’
Hoewel iedereen het hen afraadde, vertrok Klaver na ruim 300 jaar uit de binnenstad van Dokkum.
16
woensdag 14 juni 2017
Ledikanten Boxsprings Matrassen Voor een zeer goede prijs kwaliteit verhouding Zuiderschans 1e - Dokkum Tel: 0519 72 45 45 www.debeddenkamer.nl ! w! u r Nie ker gbaa oo rkrij u Q s ve e D on Bij
Keuken bedrijf Wouter van der Heide staat voor : ✓ Strakke , Moderne en Landelijke keukens ✓ 10 jaar Garantie op de keukenmeubelen ✓ 20 jaar Garantie op de geleiders en scharnieren
Kom eens langs voor een goede prijs en een eerlijk advies.
✓ Keukens zijn in alle maatvoeringen en kleuren leverbaar
De koffie staat klaar! Hendoweg 2 (ind.terrein Betterwird) 9101 PC Dokkum Tel: 0519-220160
✓ Topmerken o.a Pelgrim, Atag, Siemens, Boretti, Falcon, Quooker
D O K K U M H E E F T ma a r l i e f s t negentien
b ro u w e ri j e n
ge-
h a d . D a a rme e w a s D o k k u m n a L e e u w a rd e n d e g ro o t s t e b i e rb ro u w e rs s t a d v a n F ri e s l a n d . O n d e rz o e k e rs
Wa rn e r
Banga
en Piet de Haan uit Dokkum o n t d e k t e n h o e h e t k o mt d a t bier hier zo populair was.
De Bonifatiusbron rond 1920. Bron: Museum Dokkum
De zussen Sabina Reitsma en Femmechien van der Heide mogen een generatie lang op ‘De Posthoorn’ passen. Foto: Klasina van der Werf
ALS DE MUREN HIER KONDEN PRATEN…
LEVEN IN DE BROUWERIJ Warner Banga wist naar eigen zeggen weinig van bier. Totdat Frank van Dijk – samen met Berend Wouda en Remco van Dijk de initiatiefnemer van het Bonifatiusbier – hem vroeg naar de biergeschiedenis van Dokkum. ,,Ik wilde er wel over schrijven, maar niet zonder de hulp van Piet de Haan. Hij is een betoeft onderzoeker en levert mij de bouwstenen. Daarmee schrijf ik het verhaal’’, vertelt Banga. RUZIES EN ACCIJNZEN Samen doken ze in de geschiedenis van het Dokkumer bier en al snel ontdekten ze dat er rond 1700 maar liefst negentien brouwerijen in Dokkum waren. ,,Van al die brouwerijen hebben we uitgezocht waar die hebben gezeten en welke families eigenaar zijn geweest. Onlangs hebben we de sa-
Het schilderij De Bierdrinker van Douwe Hansma is in het museum van Dokkum te zien.
Het oudste, nog steeds bestaande, Hotel Café Restaurant in Dok-
menvatting van onze bevindingen in het jubileumnummer van De
kum is De Posthoorn. De eerste vermelding is van 1568. ,,Dit
Sneuper gepresenteerd, het verenigingsblad van de Historische
betekent dat mensen volgend jaar al 450 jaar in ons hotel van de
Vereniging Noordoost-Friesland, die dit jaar 30 jaar bestaat. Daar-
Dat zuivere, zoete water maakte de smaak van het Dokkumer bier
noordelijke gastvrijheid hebben kunnen genieten. Wat een rijke
naast verschijnt er dit jaar ook nog een boek van zo’n 300 bladzij-
zo beroemd. Maar ook de ligging van Dokkum werkte mee. De
geschiedenis. Als de muren hier konden praten...’’, aldus Sabina
den met gedetailleerdere informatie en uniek beeldmateriaal over
grondstoffen – gerst en tarwe – waren op de klei volop beschikbaar.
Reitsma die De Posthoorn sinds 2000 samen met haar zus Femme-
de biergeschiedenis van Dokkum. Er is nog zoveel over te vertel-
Daarnaast lag Dokkum dichtbij de venen, waar de turf werd gewon-
chien van der Heide runt. Het pand aan de Diepswal heette eerst:
len, bijvoorbeeld over de ruzies tussen de bier- en azijnbrouwers.
nen die nodig was voor de brandstof.
herberg ‘De Blaauwe Clock’. Aan het begin van de achttiende eeuw
Dat kwam door de hoge accijnzen die wel betaald moest worden
werd in het pand ernaast ook een herberg gevestigd met de naam
voor bier, maar niet voor azijn”, legt Banga uit.
De Posthoorn. In 1732 werden beide herbergen tot één verenigd en
STADSWANDELING EN PROEFLOKAAL Bijzonder is dat op de gedetailleerde kaarten van Nicolaas van Geelkercken precies te
bleef alleen de naam De Posthoorn over.
BIJZONDER WATER UIT DE BRON Dat bierbrouwen in Dok-
zien is waar sommige bierbrouwerijen gevestigd waren. De voor-
De Posthoorn beschikt over 34 comfortabele hotelkamers. De func-
kum zo populair was, heeft volgens Banga puur te maken met het
malige bierbrouwerijen zijn met elkaar verbonden door middel van
tie van De Posthoorn is in de loop der eeuwen vrijwiel hetzelfde
bijzondere water uit de drie bronnen van Dokkum. Naast de Bonifa-
een stadswandeling. Het bedrijf DOKcom heeft van deze route een
gebleven: het verschaffen van een comfortabel onderkomen en
tiusbron waren dat de abdijbron op de Markt en de Fetzefontein, op
speciale app gemaakt. De brouwerijen waren vroeger te herkennen
een goede maaltijd in een gezellige sfeer. Het is ook een plek waar
de plaats waar nu de Fetzepomp nog te zien is (in de Boterstraat).
aan de putstoel, ook wel bierpaal genoemd. Met deze hefboomin-
middenstanders, ondernemers en klanten elkaar graag ontmoe-
stallaties werd het water in emmers uit de waterschuiten geschept
ten. Sabina en Femmechien hebben naar eigen zeggen de eer
en via goten in de brouwerijen gevoerd. Banga: ,,Het is de be-
gekregen om een generatie lang op De Posthoorn te passen. ,,Wij
doeling dat er zo’n putstoel wordt nagebouwd aan de Diepswal 5
zijn dan ook bijzonder trots de geschiedenis van ons hotel voort te
waar in het najaar de kleinste stadsbrouwerij van Nederland wordt
zetten. En dat doen we geheel op onze eigen manier, door steeds
geopend. In dit proeflokaal – compleet met bierkelder en biertank
maar weer te vernieuwen en te investeren.’’
- kunnen de leden van de Stichting Dockumer Biergilde experimenteel bier brouwen en proeven. Maar ook voor het toerisme is deze stadsbrouwerij een aanwinst. Speciaalbier is helemaal hot. Het leeft enorm, ook in Dokkum. Het is begonnen met het maken van Bonifatiusbier, maar dankzij de verhalen over de biergeschiedenis van Dokkum komt er letterlijk weer leven in de brouwerij.”
Warner B. Banga en Piet de Haan voor het pand waar in het najaar de kleinste stadsbrouwerij van Nederland wordt geopend. Foto: Klasina van der Werf
Putstoel die – als het goed is - nagebouwd wordt aan de Diepswal in Dokkum (Anthonie Beerstraten 1660)
DE LEEUW VAN DOKKUM BREEKT DOOR ALS PLOEGLEIDER
Piet Hoekstra – ook wel de Leeuw van Dokkum genoemd - werd in 1969 Nederlands Kampioen Achtervolging bij de amateurs, door niemand minder dan Joop Zoetemelk te kloppen. Deze foto is gemaakt tijdens de huldiging in Dokkum. Maar wat gebeurde er daarna met hem? We belden hem op. ,,In 1970 ben ik prof geworden, maar financieel gezien was dat geen succes. Het leverde niks op. Daarbij was ik niet zo’n goede klimmer. Daarom ben ik in 1973 terug gegaan naar de amateurs en won onder andere de Ster van Zwolle in 1976. Inmiddels was ik van Dokkum naar Winschoten verhuisd vanwege mijn werk als gevangenisbewaarder. In 1978 ben ik zelf gestopt als wielrenner en ploegleider geworden van de Batavusploeg. Vanaf 1989 heb ik mijn werk als gevangenisbewaarder definitief vaarwel gezegd en ben ik coach geworden van de nationale damesploeg van het wielrennen. Ik heb aan de wieg gestaan van het dameswielrennen, en sindsdien is het in een stroomversnelling geraakt. Viervoudig olympisch kampioen Leontien van Moorsel is onder mijn leiding groot geworden. Het was in het tijdperk dat vermagering een belangrijke rol ging spelen bij het dameswielrennen met internationale successen tot gevolg.’’ ,,Tien jaar lang begeleidde ik de dames. Tussendoor ben ik ook nog twee jaar bondscoach geweest bij het Batavus-amateurteam, waar
ZO MOEDER ZO DOCHTER
Gitte Knoop en haar dochter Anouk in de nieuwe turnhal van Turn- en Gymsport Dokkum. Foto: Klasina van der Werf
ER IS DE LAATSTE JAREN VEEL VER-
opstellen en opruimen. Alleen het opzetten
nen bij gymnastiekvereniging Excelsior in
ANDERD OP HET GEBIED VAN TUR-
van de brug duurt al een half uur. Daar ging
Dokkum en werd op 16-jarige leeftijd derde
NEN IN DOKKUM. IN 2010 GINGEN DE
veel kostbare trainingstijd mee verloren.
tijdens de Nederlandse Kampioenschap-
TWEE GYMNASTIEKVERENIGINGEN
Met deze nieuwe turnhal hopen we dat het
pen. Ze ziet dat er in de turnwereld veel
(EXCELSIOR EN ADUNDO) AL SAMEN.
aantal leden groeit en dat het niveau om-
veranderd is. ,,Alleen als je al kijkt naar het
SINDS DIT JAAR TURNEN DE LEDEN
hoog gaat.’’
materiaal en de turnpakjes! Verder valt het
VAN TURN- EN GYMSPORT DOKKUM
mij op dat het nu veel moeilijker is om je
OOK NOG IN EEN PRACHTIGE NIEU-
FLIKFLAK OP DE BALK De 11-jarige
te plaatsen voor de Nederlandse Kampi-
WE TURNHAL. ZO OOK GITTE KNOOP
Anouk Knoop uit Dokkum vindt het in de
oenschappen. Er zijn ook zoveel turnsters
EN HAAR DOCHTER ANOUK.
nieuwe turnhal in elk geval veel leuker om
bijgekomen.’’
te trainen dan in de vorige sportzaal. ,,Ik De christelijke gymnastiekvereniging Ex-
heb al veel nieuwe dingen geleerd, zoals
TRAINEN MET OUD-TURNSTERS Gitte
celsior is op 1 oktober 1904 opgericht en
de flikflak op de balk. En ik vind het mooi
geniet er nog altijd van om naar de turn-
de openbare gymnastiekvereniging Adundo
dat we nu kunnen oefenen op een vierkante
sport te kijken. Ze herkent de zenuwen die
op 17 september 1931. Laatstgenoemde
vloer. Daar was in De Doelstien niet genoeg
haar dochter voor de wedstrijd heeft nog
vereniging begon met zo’n 19 leden in het
ruimte voor’’, vertelt Anouk. Ze turnt bij de
van vroeger. Als jurylid is ze nog altijd bij de
gymnastieklokaal van de kweekschool.
B-selectie van de jeugd en werd dit jaar
turnsport betrokken. Sinds drie jaar heeft ze
Inmiddels is de vereniging uitgegroeid tot
twee keer eerste tijdens een plaatsingswed-
de draad zelf ook weer opgepakt. Marijke
bijna 400 leden. De nieuwe turnhal in de
strijd en tweede tijdens de Friese Kampi-
Mullender benaderde haar en andere oud-
voormalige spuitbussenfabriek Enna Aero-
oenschappen. Ze zit ook nog op acrogym
turnsters drie jaar geleden om samen weer
sols heeft daar volgens voorzitter Dennis
en heeft daarmee zelfs meegedaan aan de
te trainen. Gitte: ,,In het begin viel me dat
Mellink op een positieve manier aan bijge-
Nederlandse Kampioenschappen.
wel tegen, maar het gaat steeds beter. Ik kan zelfs de arabier flikflak nog. Al heb ik
dragen. ,,We maakten eerst gebruik van sporthal De Doelstien en andere zaaltjes.
DERDE OP NK Het talent voor turnen
Het nadeel daarvan was dat we de turntoe-
heeft ze niet van een vreemde. Haar moe-
stellen elke keer weer opnieuw moesten
der – de 41-jarige Gitte Knoop – is begon-
dan de volgende dag wel spierpijn!’’
ik onder andere Laurens ten Dam coachte. Daarna werd ik ploegleider bij het Pro Continental Team Skil-Shimano, nu beter bekend
Van grasveld naar prachtige turnhal
als Team Sunweb. Precies; de ploeg van Tom Dumoulin die onlangs de Giro d’Italia won. Ik ben in 2011 gestopt als ploegleider nadat ik een hartinfarct kreeg. Maar ik volg de wedstrijden op tv nog wel. Ik kijk heel kritisch naar de etappes en zie ook dat Dumoulin beginnersfouten maakt. Maar dat hij dan toch wint, geeft aan hoe goed hij is. Voor de Nederlandse wielersport is dit een stimulans. Het kan dus wél dat een Nederlandse wielrenner een grote ronde wint!’’ Piet Hoekstra – geboren en getogen in Moarrewâld - is inmiddels
GYMNASTIEK-
zeventig jaar en woont in Assen. Hij geniet van zijn welverdiende
VERENIGING ADUN-
pensioen. Hoekstra: ,,Ik ben nog weleens gevraagd om mee te
D O B E S TA AT A L
gaan naar wedstrijden, maar ik heb genoeg gereisd. Als ploegleider
S I N D S 1931 E N I S I N
ben je altijd onderweg, naar landen als Italië en Spanje. Vooral toen ik begon als ploegleider reed ik constant heen en weer, 80.000 kilometer per jaar. We waren in die tijd maar met z’n tweeën; nu zijn er twaalf ploegleiders. De verkeersdrukte is ook nog eens toegenomen. Zijdelings ben ik nog wel bij het wielrennen betrokken. Zo ga ik nog weleens mee naar wedstrijden van Hartthijs de Vries, een jong talent uit Kollum. Ik fungeer voor hem als klankbord. Hij heeft nu ongeveer dezelfde leeftijd als ik destijds op deze foto!’’
2010 S A M E N G E G A A N MET VOORMALIGE CONCURRENT EXCELSIOR UIT DOKKUM.
FOTO: STICHTING FOTOGRAFIE WILLEM KAMMINGA
Foto: Stichting Fotografie Willem Kamminga
Exclusief bij
G
o
Winkel
van der gang kleermakers uit dokkum, 145 jaar het kostuum trouw.
grote breedstraat 7 / 11 . dokkum . 0519 29 23 07